text
stringlengths 0
187k
|
|---|
گوللاندىيە سوتى پ ك ك ئەزاسىنى قاماققا ھۆكۈم قىلدى ئۇيغۇرچەگوللاندىيە سوتى پ ك ...گوللاندىيە سوتى پ ك ك ئەزاسىنى قاماققا ھۆكۈم قىلدىگوللاندىيە تۈركىيەنىڭ ئامىستېردام كونسۇلخانىسىغا مولوتوپ بىلەن ھۇجۇم قىلغان بۆلگۈنچى تېررورلۇق تەشكىلاتى پ ك ك ئەزاسى ئەرجان پولاتەرىنى 16 ئايلىق قاماققا ھۆكۈم قىلدى.15.02.2019 03.04.2021تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: ئامىستېردام سوتى تۈركىيە كونسۇلخانىسىغا مولوتوپ بىلەن ھۇجۇم قىلغان بۆلگۈنچى تېررورلۇق تەشكىلاتى پ ك ك ئەزاسى ئەرجان پولاتەرىنىڭ قاماققا ھۆكۈم قىلىنغانلىقى توغرىسىدا يازما بايانات ئېلان قىلدى. باياناتتا، جاۋابكار ئەرجان پولاتەرغا 2018يىل 11ئاۋغۇست قەستەنلىك بىلەن تۈركىيە كونسۇلخانىسىنى ھۇجۇم نىشانى قىلىپ تاللاپ، سۇنئىي ئۇسۇلدا ياسالغان ئۈچ دانە پارتلاتقۇچ بىلەن ھۇجۇم قىلغانلىقى سەۋەبىدىن ئالتە ئاي كاپالەتكە قويۇپ بېرىش مۇددىتىنى قوشۇپ، جەمئىي 16 ئايلىق قاماققا ھۆكۈم قىلىنغانلىقى قەيت قىلىندى.باياناتتا، جاۋابكار ئەرجان پولاتەرغا تەپتىش تەلەپ قىلغان 20 ئايلىق قاماق جازاسىدىن ئاز بولغانلىقىغا، ھۇجۇم جەريانىدا كونسۇلخانا ۋە ئەتراپىدا ھېچكىمنىڭ يوق بولۇشى سەۋەب قىلىپ كۆرسىتىلدى. ئۇنىڭغا بېرىلگەن جازادا يەنە، 2017يىلى گېرمانىيەدىكى تۈركىيە كونسۇلخانىسىغا يېقىن جايدا ئىككى مولوتوپ بىلەن تۇتۇلغانلىقىنڭمۇ دىققەتكە ئېلىنغانلىقى ئەسكەرتىلدى.ئۆتكەن يىلى 2018 تۈركىيەنىڭ ئامىستېردام كونسۇلخانىسىغا مولوتوپ بىلەن بىلەن ھۇجۇم قىلغان جىنايەتچى، ساقچىلار تەرىپىدىن قولغا ئېلىنغان ئىدى. ھۇجۇم نەتىجىسىدە، كونسۇلخانا بىناسى چوڭ بۇزغۇنچىلىققا ئۇچرىمىغان بولۇپ، گوللاندىيە تەپتىشى ئۆتكەن ئاي يانۋار ئۇنىڭغا 20 ئايلىق قاماق جازاسى بېرىلىشىنى تەلەپ قىلغان ئىدى.جىنايەتچىنىڭ، ئادانا 8 جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسى تەرىپىدىن تېررورلۇق تەشكىلاتى پ ك كك ج ك غا ئەزا بولغانلىقى سەۋەبىدىن قىزىل رەڭلىك تۇتۇش بۇيرۇقى چىقىرىلغان ۋە 1983يىلى تۇغۇلغان ئەرجان پولاتەر ئىكەنلىكى، ئۇنىڭ گوللاندىيەدىن پاناھلىق تىلىگەنلىكى بىلدۈرۈلگەن ئىدى.خەۋپسىزلىك تارماقلىرىدىن ئېلىنغان مەلۇماتلاردا كۆرسىتىلىشىچە، گوللاندىيەدە 2004يىلى ئېلىپ بېرىلغان بىر قېتىملىق ھەرىكەتتە قولغا چۈشكەن ئەرجان پولاتەر گوللاندىيە ھۆكۈمىتىدىن پاناھلىق تىلىگەن. نەتىجىدە ئۇنىڭ پاناھلىق ئىلتىماسى قوبۇل قىلىنغان بولۇپ، ئۇ بارغان باشقا دۆلەتلەردە تۇتۇلغان بولسىمۇ، ئەمما گوللاندىيەنىڭ بەرگەن پاناھلىقى بىلەن قويۇپ بېرىلگەن.ئەرجان پولاتەر2012يىلى 16ئىيۇل تۈركىيەنىڭ تەلىپى بىلەن بۇلغارىيەدە تۇتۇلغان بولۇپ، شۇ ۋاقىتتىمۇ گوللاندىيەنىڭ بەرگەن پاناھلىقى سەۋەبلىك قويۇپ بېرىلگەن.خەتكۈچ: ئامىستېردام , گوللاندىيە سوتى , پ ك كك ج ك
|
جاستىق كوكتەمى ارقىلى قالتقىسىز ارناۋ جىرىن اسقاقتاتتى حالىق تۇرمىسى باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2جاستىق كوكتەمى ارقىلى قالتقىسىز ارناۋ جىرىن اسقاقتاتتىجولدانعان ۋاقىتى : 201957 13:37:35 مەملەكەتتىك 1مامىر ەڭبەك وردەنىنىڭ يەگەرى ءدىلنۇر جايىنداءدىلنۇر ساباقحانادا وقۋشىلارمەن مۋزيكا نازارياسى بىلىمدەرىنەن پىكىر الماستىرۋدا.تىلشىلەرىمىز ۋاڭ شۋشيا، ديدار سەرىك قىزى حابارلايدى. ونىڭ كيىم كيىسى قاراپايىم، ادامدارعا وتە ىقىلاستى. بيىل 50 جاسقا كەلگەن ول 32 جىل وقىتۋمەن شۇعىلدانىپ، مەكتەپتى ءوز ۇيىندەي كورىپ، دەن قويا وقىتىپ، ءوزى ونەگە كورسەتۋدەي ۋادەسىن بەلسەنە ايگىلەپ كەلەدى. جاستىق كوكتەمى ارقىلى قالتقىسىز ارناۋ جىرىن اسقاقتاتىپ، وقۋشىلاردىڭ قۇرمەتىنە، اتاانالاردىڭ سەنىمىنە، قىزمەتتەستەرىنىڭ القاۋىنا يە بولعان... مىنە، ول ايماقتىق پەداگوگيكا مەكتەبىنىڭ وقىتۋشىسى ءدىلنۇر ەدى.تاربيەلەنبەيتىن وقۋشى بولمايدى، تەك تاربيەلەي المايتىن وقىتۋشى بولادى، بۇل ءدىلنۇردىڭ ۇنەمى ايتاتىن ءسوزى ەدى.2016جىلى ءدىلنۇر اۆتونوميالى رايوندىق ۇزدىك قىزمەتكەر اتاعىنا يە بولسا؛ 2018جىلى ول مەملەكەتتىك 1مامىر ەڭبەك وردەنىمەن ماراپاتتالدى.وقۋشىلارعا اتااناسىنداي كوڭىل ءبولدىءدىلنۇر، قازاق، 1987جىلى شينجياڭ كوركەمونەر مەكتەبىنەن وقۋ بىتىرگەننەن كەيىن، ايماقتىق پەداگوگيكا مەكتەبىنە ءبولىنىپ، داڭقتى حالىق وقىتۋشىسى بولادى.قىزمەتكە شىققان ءبىرىنشى كۇنى اناسى ىقىلاستى دا سابىرلى بەينەمەن: بالام سەنىڭ وقۋشىلارىڭ بولاشاقتا بالالار باقشاسىنىڭ، باستاۋىش مەكتەپتىڭ وقىتۋشىسى بولادى. بۇگىنگى سەن ولارعا قانداي ءبىلىمونەگە ەنەرگيا سيلاساڭ، ولار دا ۇقساس تاسىلمەن وقۋشىلاردى تاربيەلەيتىن بولادى. مىنە، بۇل شاكىرت تاربيەلەۋ دەگەن ەدى. اناسىنىڭ ءتالىمىن ءدىلنۇر قىزمەتكە شىققاننان بەرى باستاناياق ەسىنە بەرىك ساقتاپ كەلەدى.مەكتەپتە ءدىلنۇر مۋزيكا نەگىزدىك ءبىلىمى،پيانينو،اككوردەون ساباعىن وتەدى جانە كلاس جەتەكشىسىندىك قىزمەتتى اتقارۋمەن بىرگە، اپتاسىنا 20 نەشە ساعات ساباق وتەدى. قانشا جاپالى بولسادا، ول ەشقاشان كەيىپ كورگەن ەمەس، باستاناياق كوتەرىڭكى كوڭىلىمەن بەلسەنە قىزمەت ىستەپ كەلگەن.ايماقتىق پەداگوگيكا مەكتەبى وقۋشىلارىنىڭ باسىم كوبى ءارقايسى اۋدان، قالانىڭ اۋىلقىستاقتارىنان نەمەسە شەت شالعايداعى مال شارۋاشىلىق رايونىنان كەلەدى. كوپتەگەن وقۋشىلار پەداگوگيكا مەكتەبىنە كەلۋدەن بۇرىن پيانينونى كورمەگەن، مۋزيكا نەگىزدىك ءبىلىمى جوق دەرلىك ەدى. سول سەبەپتى ءدىلنۇر ەڭ نەگىزگى مۋزيكا نازارياسى، نوتاعا قاراپ ءان ايتۋعا جاتتىقتىرۋدان باستاپ كىرىسەدى. تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن مۋزيكا ۇيىندە وتىرىپ،ءبىر بۋىن ءبىر بۋىننان وقۋشىلارعا ۇلگى كورسەتەدى،كۇنى بويى شارشاعاندا ساۋساقتارى اۋىرىپ،بىلەگىن كوتەرە الماي قالادى.ءبىراق وقۋشىلارىنىڭ تىرىسىپ ۇيرەنىپ، جالىقپاي ماشىقتانعانىن جانە بىرتەبىرتە ىلگەرىلەگەنىن كورگەن ءدىلنۇر ەرەكشە راقاتتاناتىن.ءدىلنۇر 32 جىل بويى وقىتۋمەن شۇعىلدانعاننان بەرى باستاناياق كلاس جەتەكشىسى بولىپ كەلەدى. قىزمەتتەن سىرتقى ۋاقىتىندا ول ۇنەمى وقۋشىلارمەن اڭگىمە شەرتىسىپ، ولاردىڭ ۇيرەنۋ،تۇرمىس جاعدايىن ۇعىسىپ، اقىلكەڭەس بەرىپ، قيىنشىلىق قىسپاعىنان ارىلتىپ، دەربەس تۇرمىس كەشىرۋ جانە دەربەس ۇيرەنۋگە جەتەلەيدى.كلاستاعى قيىنشىلىعى بار وقۋشىلارعا ءدىلنۇر ىرىقتى تۇردە مەملەكەتتىك وقۋعا جاردەم قاراجاتىن الىپ بەرسە،ءبىر وقۋشى اككوردەون ساتىپ الا الماعاندا ول ءوزىنىڭ ازعانتاي ەڭبەكاقىسىنان ىركىپ،اككوردەون ساتىپ الىپ بەرەدى.قازىر ءدىلنۇر ەرەسەكتەر كلاسىنىڭ كلاس جەتەكشىسى مىندەتىن اتقارۋمەن بىرگە، مەكتەپ جۇمىسشىلار ۇيىمىنىڭ باستىعى مىندەتىن قوسىمشا اتقارادى،ول كاسىپكە شوگەل، ءار ۇلت وقۋشىلارىنا قايتكەندە شاكىرت تاربيەلەۋگە بولاتىنىن مۇقيات ۇيرەتىپ كەلدى.ءدىلنۇر مەن وقۋشىلاردىڭ مەنى ەسىنە ساقتاۋىن، ماعان العىس ايتۋىن تىلەمەيمىن. ولاردىڭ تەك ساۋسالامەت ەسەيىپ، مەكتەپتە ءتارتىپ تۇزىمگە بويسۇناتىن وقۋشى، ۇيدە وپالى بالا، قىزمەتكە ورنالاسقاننان كەيىن مەكەمەنىڭ جاقسى جۇمىسشىقىزمەتشىسى بولا السا بولعانى، مەن ءدان ريزامىن دەدى.ءىس جۇزىندىك ارەكەتى ارقىلى ماڭايىنداعىلارعا اسەر ەتتىقىزمەت بەينەسى كورنەكتى بولعاندىقتان، 2007جىلى ءدىلنۇر مەكتەپتىڭ مۋزيكا، دەنە تاربيە، اسەمونەر وقىتۋىن زەرتتەۋ گرۋپپاسىنىڭ گرۋپپا باستىعى بولىپ تاعايىندالادى. ول مىندەتكە شىعا سالىسىمەن وقىتۋشىلىق ءمورالى جاقسى، كاسىپكە شوگەل، ۇيرەنۋگە قۇشتار، زەرتتەۋگە شەبەر، قوعامدىق بەينەسى جاقسى، ۇزدىك وقىتۋدى زەرتتەۋ قوسىنىن قۇرۋدى وقىتۋدى زەرتتەۋ گرۋپپاسىن دامىتۋدىڭ باس نىساناسى ەتتى.ءدىلنۇر باستاناقىر جاس وقىتۋشىلارعا، اسىرەسە، جاڭادان كەلگەن وقىتۋشىلاردىڭ ەسەيۋىنە نازار اۋدارىپ كەلدى، وقىتۋدى زەرتتەۋ گرۋپپاسىندا جاس وقىتۋشىلار مەن قارت وقىتۋشىلاردى جۇپ قۇراۋعا ۇيىمداستىرىپ، ۇيرەتۋدى، كومەكتەسۋدى، جەتەكتەۋدى اتقاردى.ءدىلنۇر ءوزى ونەگە كورسەتىپ، تاربيەلەۋگە باسا ءمان بەرىپ، قايقاشاندا جاس وقىتۋشىلارعا ۇلگى بولدى. ول تاباندىلىقپەن ءار كۇنى جۇمىس ورنىنا ءبىرىنشى بولىپ كەلەدى، مۋزيكا ۇيىندە كاسىپكە جاتتىعىپ، ءاربىر ساباقتى مۇقياتتىلىقپەن دايىندايدى. ءوزىنىڭ قىزمەت تاجىريبەسى مەن وقىتۋ تاجىريبەسىن شىپشىرعاسىن شىعارماي جاس وقىتۋشىلارعا جەتكىزدى. ولار قيىندىققا جولىققاندا شىن پەيىلىمەن كوڭىل ءبولىپ كومەك قولىن سوزىپ، قيىنشىلىق قىسپاعىنان قۇتىلۋىنا كومەكتەستى.كۇندەلىكتى وقىتۋ بارىسىندا ءوزارا ساباق تىڭداۋ، ساباق باعالاۋ سياقتى فورماداعى قيمىلداردى ۇيىمداستىرىپ، بىرلىكتە تالقىلاپ، وقىتۋ بارىسىنداعى كەزىككەن ماسەلەلەردى زەرتتەپ، ماسەلەنى شەشۋ ادىستەرىن قاراستىرىپ، ساباقحانانىڭ وقىتۋ ءادىسىن بارعان سايىن كەمەلدەندىرىپ ءارى جاقسارتىپ، وقىتۋشىلاردىڭ كاسىپتىك ساپاسىن ءتىپتى دە جوعارىلاتتى.ول ۇنەمى ساباق تىڭداۋ ءتاسىلى ارقىلى جاس وقىتۋشىلاردىڭ وقىتۋىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، ساباقتان كەيىن وقىتۋ بارىسىنداعى ساقتالعان ماسەلەلەر جايىندا ءوزىنىڭ كوزقاراسى مەن پىكىرىن ورتاعا قويىپ، ءوزارا پىكىر الماستىراتىن. ول جاس وقىتۋشىلاردىڭ ءوزىنىڭ وتكەن ساباعىن تىڭداۋىن ەرەكشە قارسى الاتىن، ولاردان ساباق تىڭداپ ۇيرەنۋ بارىسىندا دەربەس يدەيا، وزگەشە تۇسىنىك قالىپتاسىپ، بىرتەبىرتە، وزدەرىنە ءتان ەرەكشە ستيلىن قالىپتاستىرۋىن تالاپ ەتەتىن.ءدىلنۇردىڭ باستاۋىندا مۋزيكا، دەنە تاربيە، اسەمونەر وقىتۋىن زەرتتەۋ گرۋپپاسى ۇزدىك قوسىنعا اينالىپ، مەكتەپتىڭ ءار ءتۇرلى قيمىلدارىن ۇيىمداستىرۋعا جانە جوبالاۋىنا قاتىناسۋ بارىسىندا تابىسپەن ورالاتىن، مەكتەپكە كوپتەگەن اتاقداڭق اپەرىپ، باسشىلار مەن قىزمەتتەستەرىنىڭ جاقسى باعاسىنا يە بولدى.ءدىلنۇر ءوزىنىڭ ءىسارەكەتىمەن ىقپال قالىپتاستىرىپ، جاس وقىتۋشىلارعا اسەر ەتتى، جەتەلەدى. ونىڭ ىقپالىنا بولەنگەن تەك مەكتەپتەگى جاس وقىتۋشىلار عانا ەمەس، ايماقتىق پەداگوگيكا مەكتەبىنە تاربيەلەنۋگە، ءبىلىم تولىقتاۋعا، جالعاستى ءبىلىم بەرۋ تاربيەسى ۇيرەنۋىنە قاتىناسۋعا كەلگەن ەرەسەكتەر كلاسىنداعى وقۋشىلار دا وعان ريزالىقتارىن بىلدىرەتىن.2006 جىلدان بەرى ءدىلنۇر باستان اياق ەرەسەكتەر كلاسىنىڭ كلاس جەتەكشىسى مىندەتىن اتقاردى. ول تۇرمىستا وقۋشىلارعا كوڭىل ءبولىپ، قۇرمەتتەپ، وقۋشىلاردىڭ سىرلاس دوسىنا اينالدى. ول ۇستازدىق ءمورالدى ءاربىر ساعاتتىق ساباققا،ءىس جۇزىندىك ارەكەتىنە دەيىن ءسىڭىرىپ، تابيعي تۇردە وقۋشىلاردى دۇرىس باعىتقا جەتەلەيدى.ءدىلنۇر مۇعالىم ءسىزدىڭ بىزگە دەگەن قامقورلىعىڭىزدى ەسىمىزدەن شىعارمايمىز، ءسىزدىڭ ءۇنءتۇنسىز قالتقىسىز ءوزىن ارنايتىن كاسىپتى ءسۇيۋ رۋحىڭىز ءبىزدىڭ ۇيرەنۋدەگى ۇلگىمىز، ءسىز جاقسى ۇستازسىز،ءسىز وقىتۋشىلاردىڭ ماقتانىشىسىز! سىزدەن ۇيرەنەمىز.ءدىلنۇر مۇعالىم، جاپا شەكتىڭىز. ەكى جىلدان بەرى ءسىزدىڭ سەرىك بولۋىڭىزبەن ۇمىتىلماس ۇيرەنۋ كۇندەر ءوتتى، وزىڭىزدەي جاقسى ۇستازعا جولىعۋ ءبىزدىڭ تالەيىمىز، ءدىلنۇر ۇنەمى وقۋشىلارى جولداعان وسىنداي مازمۇنداعى كەلتە حاتتاردى تاپسىرىپ الاتىن.شيحۋ قالاسى چەپەيزى قالاشىعى سەنترلى مەكتەبىنىڭ وقىتۋشىسى التىن ەرەسەكتەر كلاسى وقۋشىلارىنىڭ ءبىرى، ول ءدىلنۇر مۇعالىم بىزگە وتە كوڭىل بولەدى. سونىمەن قاتار، وتە مەيىرىمدى، ۇنەمى بىزگە ۇرپاق ءۇشىن ءوزىن ارناۋ كەرەك دەپ تاربيە جۇرگىزەتىن، ءبىز ودان ۇيرەنەمىز دەدى.قىزمەتتەن تىس ۋاقىتىندا ءدىلنۇر الەۋمەتتىك يگىلىك ىستەرىنە قىزىعا كىرىستى، 2011جىلى ءدىلنۇر ايماقتىق مەيىربان انالار قوعامىنا مۇشە بولىپ، ۇزاق جىلدار بويى شاۋەشەك قالاسى شاشا قالاشىعىنداعى تۇرمىسىندا قيىنشىلىعى بار وتباسىنا كومەكتەسىپ كەلەدى ەكەن.از ۇلت وقىتۋشىسى بولعان ءدىلنۇر ءاردايىم پارتياعا العىس ايتۋدى ەستەن شىعارماي، مەيلى قايدا بارسادا بەلسەندىلىكپەن ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ۋاكىلى بولاتىن. 2017 جىلى 9ايدا اۆتونوميالى رايوندىق ەڭبەك وزاتى جانە ۇزدىك قىزمەتكەر رەتىندە بەيجيڭگە ەكسكۋرسيالاۋعا ۇيرەنۋگە باردى. وسى ورايدا بۇكىل ەلدىڭ ءارقايسى جەرىنەن كەلگەن ەڭبەك وزاتتارىنا، ۇزدىك قىزمەتكەرلەرگە پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ شەكارا وڭىردەگى از ۇلت بۇقاراسىنا دەگەن قامقورلىعىن ۇگىتتەپ، ءوزىنىڭ العىسقا تولى كوڭىل كۇيىن بەينەلەيدى.ايماقتىق پەداگوگيكا مەكتەبىنىڭ وقۋشىلار ءبولىمىنىڭ ءبولىم باستىعى ساۋ جينسۇڭ: ءدىلنۇر ىنتالى، كاسىپتى قادىرلەيدى، ۇزاق جىلداردان بەرى كوپتەگەن وقىتۋ تاجىريبەسىن تولىقتاپ، مەكتەپتەگى وقۋشىلارعا كوڭىل ءبولىپ عانا قالماستان، قىزمەتتەستەرىنە دە وتە باۋىرمال، ول ءوزىنىڭ جاستىق كوكتەمىن وقۋاعارتۋ ىستەرىنە ارنادى، قاراپايىم جۇمىس ورنىندا كەرەمەت جۇمىستار تىندىردى، ءبىزدىڭ ۇيرەنۋ ۇلگىمىز دەدى.
|
تەرمينى قازاقشا جانۋارلاردى نومىرلەۋ دەگەندى بىلدىرە مە؟جانۋارلاردى نومىرلەۋ: قازاقستاندىقتار تەرمينىنىڭ ماعىناسىنا نارازىكەي جەلى قولدانۋشىلارى تەرمينىنىڭ شىعۋ نۇسقاسىن ۇسىنىپ جاتىر. وسىنداي حابارلامالاردىڭ ءبىرىنىڭ اۆتورى اۋرۋدىڭ اتاۋى جانۋار جانە ءنومىر دەگەن ەكى سوزدەن تۇرادى دەپ مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى .اتالعان مالىمدەمە شىندىققا جاناسپايدى. 19 ءسوزى بۇل اببرەۆياتۋرا. اعىلشىن تىلىندەگى تولىق نۇسقاسى 2019. قازاق تىلىنە اۋدارعاندا 2019 جىلعى كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيا دەگەندى بىلدىرەدى. ياعني 2 كوروناۆيرۋسى تۋدىراتىن اۋرۋدىڭ اتاۋى.ايتا كەتەيىك، 2 اۋىر جەدەل رەسپيراتورلىق سيندرومنىڭ كوروناۆيرۋسى2 تەرمينىنىڭ قىسقارتىلعان اتاۋى. تەرمينى وتكەن جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا اعىلشىن تىلىندەگى بىرنەشە تۇسىندىرمە سوزدىكتەرگە ەنگىزىلدى. مىسالى، ۆەبستەر جانە وكسفورد سوزدىگىندە دەرەكتەر كەلتىرىلگەن.ال قولدانۋشىلارى ءبولىسىپ جۇرگەن نۇسقاعا كەلەتىن بولساق، ول ويدان شىعارىلعان. مال دەگەندى بىلدىرەتىن ءسوزى ەشبىر تىلدە جوق. ول بۇرمالانعان سيىر اعىلشىن سوزىنە ۇقسايدى. بۇل دا اعىلشىن تىلىندەگى يدەنتيفيكاتور ءسوزىنىڭ اببرەۆياتۋراسى نىساندى باسقالاردان اجىراتۋعا، ياعني سايكەستەندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن ەرەكشە بەلگى. بۇدان فەيك حابارلامانىڭ اۆتورلارى ۆاكتسيناتسيانى چيپتەۋمەن سالىستىراتىن قاستاندىق تەورياسىن قولدايدى دەپ قورىتىندى جاساۋعا بولادى.كوۆيد تەرمين ءنومىر جانۋار
|
سوۆەتتىك مانساپ يەلەرى تاۋەلسىز قازاققا تۇتقا بولا المايدىاداسقاندار 3630 14 پىكىر 15 ماۋسىم, 2017 ساعات 15:38اسىقپاڭدار! ارتىمىزدا قازى بار.تۇركىستان گازەتىنىڭ بىلتىرعى 1جەلتوقسانداعى سانىندا اقنيەت وسپانبايدىڭ بالجان بولتىرىكقىزىنىڭ تۋعانىنا 95 جىل تولۋىنا وراي قازاق ديپلوماتياسىنىڭ حانشايىمى اتتى ماقالاسى جارىق كوردى. ءيا، بالجان بولتىرىكقىزىنىڭ ديپلومات بولعانىنا، مينيستر بولعانىنا، سوۆەتتىك وكىمەتتىڭ بەلگىلى وكىلى بولعانىنا ەشكىم داۋ ايتا قويماس. بىراق، ول ەشقاشان قازاق ديپلوماتياسىنىڭ حانشايىمى بولا العان ەمەس. ءتايىراي، ول كەزدە قازاقستاندا قانداي دەربەس ديپلوماتيا بولىپ ەدى؟ ەندەشە ماقتاپ ماراپاتتاۋ دەگەننىڭ دە شەگى، ولشەمى، تاعىلىمدىقتاربيەلىك ءمانماعىناسى بولاتىنىن تۇلعا تانۋشىلار بىلۋگە، ەسكەرۋگە ءتيىس ەدى.بالجان اپاسىن ماداقتاعىسى كەلگەن اقنيەت وسپانبايدىڭ ماقالاسىنا كوز جۇگىرتەلىك ءۇزىندى: كيسسيندجەردى سان سوقتىرعان قازاق قىزى.19661971 جىلدارى بالجان بولتىرىكقىزى سۋرەتتە قازاق كسرءىنىڭ مينيسترلەر كەڭەسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقاردى. سول جىلى كسرو جوعارعى كەڭەسىنىڭ ۇلتتار پالاتاسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ سايلاندى. بالجان بولتىرىكوۆا بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ ءححى جانە حح سەسسيالارىنا سوۆەت وداعىنىڭ رەسمي دەلەگاتسياسىن باستاپ باردى. بۇل قىرعي قاباق سوعىستىڭ تۇسى ەدى. امەريكا قۇراما شتاتتارى بۇۇ ارقىلى ءوز ساياساتىن جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا بۇۇ جانىنان دۇنيە ءجۇزى حالىقتارىنىڭ شاعىمىن قارايتىن ادام قۇقىقتارى جونىندەگى جوعارى كوميسسيا قۇرىپ، وعان كوميسسار تاعايىندالماق بولدى. بىراق بۇل اتالعان ماسەلە سوۆەت وداعىنىڭ قىرشاڭقى ساياساتىنا قايشى بولاتىن. جاسىراتىنى جوق، وداق رەسپۋبليكالارىنداعى جاعداي ادام قۇقىقتارىنىڭ تالاپتارىنا ساي ەمەس ەدى. سوندىقتان گرومىكو باستاعان كەڭەس وداعى دەلەگاتسياسى بۇل ادام قۇقىقتارى جونىندەگى جوعارى كوميسسيانى بولدىرماۋ ماقساتىندا ارەكەت ەتەدى. وسى وقيعادا بالجان بولتىرىكوۆانىڭ ەڭبەگى شەشۋشى فاكتور بولدى.اقنيەت وسپانباي، بالجان اپاسىنىڭ اقش ەلىندە قازاقشا كيىم كيىپ، قازاقشا داستارحان جاساپ، ازيا مەن افريكا دەلەگاتسياسىنا قوناقاسى بەرگەنىن، ءوز قولىمەن دايىنداعان قازاقشا ەتتى ۇناتقان دەلەگاتسيا مۇشەلەرىن ءوز پايداسىنا جاراتقانىن بىلاي باياندايدى: كەڭەس وداعىنىڭ مۇددەلەرىنە قايشى باتىستىڭ باستاماسىنا توسقاۋىل قويۋ تۋرالى تۇپكىلىكتى ۋاعدالاستىققا سول قابىلداۋدىڭ ناتيجەسىندە قول جەتكىزىلدى. وسى وتىرىستا اقشتىڭ كوزدەگەنى ىسكە اسپاي، بالجان ايلاسىن اسىردى. وسى تابىسى ءۇشىن بالجان بولتىرىكوۆا گرومىكونىڭ ۇسىنىسىمەن ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن ماراپاتتالدى. ال الەمدىك ديپلوماتتاردىڭ باسىن قاتىرعان ادام قۇقىقتارى جونىندەگى كوميسسيا 1993 جىلى عانا قۇرىلدى.قادىرلى، وقىرمان! ءسىز اقنيەتتىڭ وسىناۋ لەپىرمەسىنەن نە ۇقتىڭىزدار، ويلارىڭىزدى بولىسە جاتارسىزدار. ال مەنىڭ ۇققانىم، ماعان قالام ۇستاتقان نارازىلىق مىناۋ ەدى:اۆتور بۇل سوزدەردى كىمنىڭ اتىنان، كىمگە ايتىپ وتىر؟ ءححى عاسىردىڭ باسىندا، تاۋەلسىز قازاقستان ازاماتى قىزىل يمپەريانىڭ زالالدى ديپلوماتياسى ءۇشىن وبال ساۋاپتى، ادىلدىكتى اتتاپ ءوتىپ، جانىققانى ءۇشىن، ايلاسىن اسىرعان قۋلىقسۇمدىعى ءۇشىن ماقتانۋى كەرەك پە ەكەن؟بالجان اپاي ايلاسىن اسىرىپ، 1993 جىلعا دەيىن قابىلدانباي قالعان بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ باستاماسىنىڭ قانداي باستاما ەكەنىن قايتا ءبىر ەسكە تۇسىرەيىكشى. بۇل بۇۇ جانىنان دۇنيە ءجۇزى حالىقتارىنىڭ شاعىمىن قارايتىن ادام قۇقىقتارى جونىندەگى جوعارعى كوميسسيا.ۇياتاي، مەن بەتىمدى باسا ۇيالدىم. الەم جۇرتشىلىعى الدىندا، تاۋەلسىز قازاقستانىمنىڭ ديپلوماتياسى الدىندا ۇيالىپ قانا قويماي، مارقۇم بالجان بولتىرىكوۆانىڭ جانىن جالداپ، دۇنيە ءجۇزى حالىقتارىنىڭ، سول قاتاردا قىزىل يمپەريانىڭ وتارى بولعان قازاق حالقىنىڭ دا ارىزشاعىمىن جەتكىزە الار ادام قۇقىقتارى جونىندەگى جوعارعى كوميسسيانى جورگەگىندە تۇنشىقتىرۋعا ايلاسىن اسىرا جانىققانى ءۇشىن كەشىرىم سۇراعان بولار ەدىم. بۇل شىنىندا ماقتانىش ەمەس، ۇيالاتىن نارسە.سول ءبىر ءساليحالى الەمدىك ۇيىمعا مۇشە بولىپ، ادام قۇقىقتارى جونىندە تاۋەلسىز قازاق مەملەكەتىنىڭ ارااعايىندىق ءسوزىن ايتۋعا مۇمكىندىك العان قازاق حالقى اتىنان بۇلاي سويلەۋ، بۇلايشا كۇپىلدەك ماقتانعا باسپاسوزدەن ورىن بەرۋ ءتىپتى ۇيات ەمەس پە؟بۇۇ باس اسسامبلەياسى باس قوسۋىنا قاتىسقان ازياافريكا دەلەگاتسياسى بالجاننىڭ ءبىر اسىم ەتىنە الدانىپ، ءوز مۇددەلەرىنە قارسى سوۆەتتىك ۇستانىمدى قولداپ شىعا كەلگەن ەكەن دەۋدىڭ ديپلوماتيالىق ەتيكا مەن ساياسي مادەني ينتەللەكتۋالدىق قاعيداتتارعا ۇيلەسپەيتىنىن دە ويلاۋ كەرەك ەدى.قادىرلى، گازەت تىلشىلەرى، تۇلعاتانۋمەن اينالىسقىسى كەلگەن تالاپكەرلەر، بۇل تاقىرىپتا قالام تارتاتىن بولساڭ، الدىمەن وزىڭدە تۇلعالىق، زيالىلىق، حالىق پەن ۋاقىت الدىندا جاۋاپكەرشىلىك بولۋى كەرەك ەكەنىن ەسىڭنەن شىعارما. تاۋەلسىز ەل بولعانىمىزدىڭ مۇباراك 26 جىلدىعى تۇسىندا ايتىلار ءسوزدىڭ سالماعىن جەڭىلدەتىپ المايىق. پاتشالىق رەسەيمەن سوۆەتتىك قىزىل يمپەريا تۇسىندا ءارتۇرلى لاۋازىمدار مەن شەنشەكپەنگە ورانعان مانساپ يەلەرىنىڭ ءبارى بىزگە تاۋەلسىز قازاققا تۇلعا، تۇتقا، ۇلگى بولا المايدى. بۇگىنگى قازاق ونىڭ بارىنە سىن كوزبەن قاراۋدى ۇيرەنۋ كەرەك. وتارشىل يمپەريانىڭ ەركەلەرى مەن سەركەلەرى ءوز زامانىندا جەتەرلىكتەياق اسپەتتەلگەن، ءبىز ولاردان نەنى الارىمىزدى، نەنى مانسۇقتاپ، تاريحي ۇنامسىز ساباق ەتەرىمىزدى عانا ءبىلۋىمىز كەرەك. تاۋەلسىز قازاقستان، ماڭگىلىكتەن ءۇمىتتى قازاقستان تاريح ساباعىن جوندەپ، جۇيەلەپ، وقىماساق بىلگە قاعان بابامىز سياقتى زار جىلاپ، اناۋىم قايدا، مىناۋىم قايدا، ءبارى بولعان ەدى عوي؟ دەپ سان سوعىپ قالامىز. مىنا جويقىن ءححى عاسىر بەيعامدىقتى كەشىرمەيدى.ش.ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعىتاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭجەتەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى، ت.ع.ك.زىكىريا زامانحانۇلى 28725
|
ئىنسانلار ئوخشاش بولمىغان سەييارىلەردە ياشاپ قالسا بىلبىلىك بىلوگىباشبەتئالەمئىنسانلار ئوخشاش بولمىغان سەييارىلەردە ياشاپ قالسائىنسانلارنىڭ ئالەم بوشلۇقى ئۈستىدە ئىزدىنىشى ئەزەلدىن توختاپ قالغان ئەمەس، شۇنداقلا يېقىندىن بۇيان تاشقى پىلانېتا جانلىقلىرىنى ئىزدەش، ھەتتا تاشقى پىلانېتالارنى مۇستەملىكە قىلىشقا ئالاقىدار خەۋەرلەرمۇ خېلى كۆپىيىپ قالدى. ناۋادا بۇ ئىشلار ئەمەلگە ئېشىپ قالسا، ئۇنداقتا بۇ دۇنيادا يەنە قانداق ئۆزگىرىشلەر يۈز بېرەر؟ بۈگۈنكى كۈندە بىز بىلىدىغان سەييارىلەردىن قارىغاندا، ئۇلارنىڭ مۇھىتى بىلەن بىز ياشاۋاتقان يەر شارىنىڭ مۇھىتىدا زور پەرق بار. بىراق، ئوكسىگېن ۋە تېمپېراتۇرا قاتارلىق شارائىتلارنىڭ ئىنسانلارنىڭ ياشىشىغا كۆرسىتىدىغان تەسىرىنى ئويلاشماي خىيال قىلىپ باقساق، ئىنسانلار ئوخشاش بولمىغان پىلانېتلاردا ياشاپ قالسا، ئۇلارنىڭ تاشقى قىياپىتىدە قانداق ئۆزگىرىش بولار؟ شۇنىڭ ئۈچۈن بۈگۈن بىز مانا مۇشۇنداق بىر خىيالى تەسەۋۋۇرنى كۆپچىلىك بىلەن ئورتاقلاشماقچى، مەزمۇنىغا قىزىقسىڭىز دىققىتىڭىز تۆۋەندىكى قۇرلاردا بولسۇن.ساتۇرن بولسا بىر خىل گاز ھالەتتىكى سەييارە، يەنى بۇ يەردە قاتتىقلىق دەرىجىسى يۇقىرى بولغان قۇرۇقلۇق يوق، ئەمما ئۇنىڭ ئىچكى قىسمىغا قاراپ ماڭغانسېرى ئۇنىڭ قاتلىمى تېخىمۇ زىچلىشىدۇ. شۇنداقلا ئۇنىڭ ئىچكى قىسمى زور مىقداردا قويۇق تۇمان بىلەن قاپلانغان بولىدۇ. بۇنداق مۇھىتتا ياشاش ئۈچۈن، ئىنسانلار چوقۇم تەدرىجىي تەرەققىي قىلىپ سۆڭىكى يوق ھالەتكە كېلىش كېرەك. ئۇنىڭ ئۈستىگە يەنە مېدۇزىغا ئوخشاش بەدەن ھالىتىگە ئىگە بولۇشى، شۇ ئارقىلىق لەيلەشكە قۇلايلىق ھالەتنى يارىتىشى كېرەك.ۋېنېرانىڭ ئاتموسفېرا قاتلىمى ئىنتايىن زىچ بولۇپ، ئاتموسفېرادا يەنە ھىدروگېن فوسفىد بار. بۇنىڭدىن سىرت ئۇنىڭ يۈزىمۇ ئىنتايىن قۇرغاق، دائىم دېگۈدەك قارا بوران ۋە يانار تاغلارنىڭ ئېتىلىپ چىقىشىدەك تەبىئىي ئاپەتلەر يۈز بېرىدۇ. ئۇنىڭ ئۈستىگە ۋېنېرانىڭ تېمپېراتۇرىسىمۇ ئىنتايىن يۇقىرى بولۇپ، ئادەتتە تېمپېراتۇرىسى 471 سېلتسىيە گىرادۇسقا يېتىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا كۈچلۈك بېسىمغا تاقابىل تۇرۇشمۇ بىر مەسىلە، شۇڭا ۋېنېرادا ياشاش ئۈچۈن، ئىنسانلار چوقۇم تەدرىجىي تەرەققىي قىلىپ مىكرو ئورگانىزملارنىڭ شەكلىگە ئايلىنىشى كېرەك.پىلۇتون قۇياشتىن ناھايىتى يىراق سەييارە بولغاچقا، ئادەتتە ناھايىتى سوغۇق بولىدۇ، بۇ يەردە يەنە نۇرغۇن مۇزلۇقلار بار. بۇ سەييارىدە قۇياشنى تازا ئېنىق كۆرگىلى بولمايدۇ. بۇ يەردە قۇياشنى كۆرۈش خۇددى يەر شارىدا تۇرۇپ يۇلتۇزلارنى كۆرگەنگە ئوخشايدۇ. بۇ يەردە ئېغىرلىق كۈچى تۆۋەن بولغانلىقتىن، ئىنسانلارنىڭ مۇسكۇل ۋە سۆڭەكلىرى يىگىلەپ، ئومۇرتقا بىلەن سۆڭەك ئوتتۇرىسىدىكى بوشلۇق كېڭىيىپ، بويى ئىگىزلەپ، تېخىمۇ ئورۇقلاپ كېتىدۇ. شۇنداقلا ئەڭ ئاخىرىدا بەدەن شەكلى ھاشاراتلارغا ئوخشاش بولۇپ قېلىشى مۇمكىن. بىراق بەزى ئالىملار: پلۇتوننىڭ سىرتقى يۈزىنىڭ ئاستى تەرىپىدە دېڭىزئوكيان بار، ئۇ يەرنىڭ مۇھىتى سىرتقى يۈزىنىڭ مۇھىتىدەك ناچار ئەمەس دەپ قارايدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن ئەگەر ئىنسانلار بۇ يەردە ياشىماقچى بولىدىكەن، تەدرىجىي تەرەققىي قىلىپ بېلىققا ئوخشاش سۇ ئاستىدا ياشاشقا ماس كېلىدىغان بەدەن شارائىتىگە ئىگە بولۇشى كېرەك.ئۇران يەنە گىگانت مۇز يۇلتۇزى دەپمۇ ئاتىلىدۇ، بۇ سەييارە ئاساسلىقى مېتان، سۇ ۋە ئاممىياكتىن تۈزۈلگەن بولۇپ، بۇ يەر ئىنتايىن سوغۇق، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئېغىرلىق كۈچىمۇ يەر شارىدىكىدىن خېلىلا كۈچلۈك. شۇنىڭدەك ئېغىرلىق كۈچى چوڭايسا، ئادەم بەدىنى تېخىمۇ پاكارلاپ كېتىدۇ. سوغۇق مۇھىتتا ياشاش ئۈچۈن، ئادەمنىڭ تېرىسى تەدرىجىي تەرەققىي قىلىپ تېخىمۇ قېلىنلاپ كېتىدۇ. بۇ يەردىكى لەيلىمە مۇھىتتا ھەرىكەت قىلىش ئۈچۈن، يەنە يەر شارىدىكى سۇ ئاستى جانلىقلىرىغا ئوخشاش تەن قۇرۇلمىسىغا ئىگە بولۇش كېرەك.مارس بەلكىم كەلگۈسىدە ئىنسانلارنىڭ مۇستەملىكىسىگە ئايلىنىش ئېھتىماللىقى ئەڭ چوڭ بولغان سەييارە بولۇشى مۇمكىن، لېكىن بۇنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۇنداق ئاسان ئەمەس. قانداقلا بولمىسۇن يەر شارىغا سېلىشتۇرغاندا، مارسنىڭ تارتىش كۈچى خېلىلا ئاجىز، ئۇنىڭ ئۈستىگە يەر شارىغا قارىغاندا قۇياشتىن تېخىمۇ يىراق، ئاتموسفېرا قاتلىمى تېخىمۇ شالاڭ. بۇ ھەم ئۇ يەردە قۇياش نۇرىنىڭ تېخىمۇ ئاجىز بولىدىغانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ. مارستا يەنە داۋاملىق دېگۈدەك كۈچلۈك قۇمبوران چىقىپ تۇرىدۇ، بۇ دەل ئىنسانلار ئۇ يەرگە ئەۋەتكەن مارس ماشىنىسى يولۇققان ئاساسلىق ئەھۋال. ئەگەر ئىنسانلار مارستا ياشايمىز دەيدىكەن، ئۇنداقتا چوقۇم تارتىش كۈچىنىڭ ئاجىزلىشىدىن پەيدا بولغان تەسىرگە ماسلىشىشى كېرەك. بۇنىڭ ئۈچۈن ئىنسانلارنىڭ سۆڭەكلىرى تېخىمۇ مۇستەھكەم ۋە قاۋۇل بولۇشى كېرەك. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، تارتىش كۈچىنىڭ ئاجىزلىشىشى ئادەملەرنىڭ بوي ئىگىزلىكىنى ئۆستۈرۈپ ئۇلارنى تېخىمۇ ئىگىز قىلىۋېتىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا ئىنسانلار يەنە تېخىمۇ چوڭ كۆز ئارقىلىق قۇياش نۇرىنى ھېس قىلىشى كېرەك، چۈنكى بۇ يەردىكى قۇياش نۇرى يەر شارىدىكىگە قارىغاندا كۆپ ئاجىز. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئاتموسفېرا قاتلىمى ھەددىدىن زىيادە شالاڭ بولغانلىقتىن، ئادەم بەدىنى پىگمېنتلارنى قارا پىگمېنتلاردىن كاروتېنوئىدلارغا ئايلاندۇرىدۇ، بۇنىڭ بىلەن ئادەملەرنىڭ تېرىسى سەۋزە رەڭلىك بولۇپ قالىدۇ.مېركۇرىي يەر شارىغا ناھايىتى يېقىن، بۇ سەييارە قوبۇل قىلىدىغان قۇياش نۇرى يەر شارىدىكىدىن خېلىلا كۈچلۈك بولۇپ، ئۇ قوبۇل قىلىدىغان قۇياش نۇرى ئاز دېگەندىمۇ يەر شارىدىكىدىن يەتتە ھەسسە كۈچلۈك بولىدۇ. بۇ يەردە كېچە بىلەن كۈندۈزنىڭ تېمپېراتۇرا پەرقىمۇ ناھايىتى زور بولۇپ، كۈندۈزلۈك تېمپېراتۇرىسى 430 سېلسىيە گرادۇسقا يەتسە، كېچىسى نۆلدىن تۆۋەن 180 سېلسىيە گىرادۇسقا چۈشۈپ قالىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا مېركۇرىيدا يەنە ئۈزلۈكسىز يەر تەۋرەش ۋە ئاقار يۇلتۇز يامغۇرى ھادىسىلىرى يۈز بېرىدۇ. شۇڭا بۇ خىل مۇھىتتا ياشاش ئۈچۈن، ئىنسانلارنىڭ بەدىنى چوقۇم تەستە ئېرىيدىغان مېتالغا ئايلىنىشى كېرەك. كۆزنىڭ سىرتقى قىسمىدا ئاپتاپتىن ساقلىنىش كۆزەينىكىگە ئوخشاپ كېتىدىغان ئەزا بولۇشى كېرەك، چۈنكى بۇ ئەزا يەر شارىدىكىنىڭ يەتتە ھەسسىسىگە توغرا كېلىدىغان قۇياش نۇرىدىن ساقلىنىش رولىنى ئۆتەيدۇ.يۇپىتېرمۇ ساتۇرنغا ئوخشاش گاز ھالەتتىكى خەتەرلىك سەييارە بولۇپ، ئۇ ھىدروگېن بىلەن گېلىيدىن تۈزۈلگەن. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئىچكى قىسمىغا قانچە چوڭقۇر چۆككەنسېرى شۇنچە زىچلىشىدۇ ھەمدە ئاخىرىدا سۇيۇق ھىدروگېن بىلەن ئۇچرىشىدۇ ياكى ئۇنى سۇيۇق ھالەتتىكى ھىدروگېن دېڭىزى دېيىشكە بولىدۇ. بۇنداق ناچار مۇھىتتا، بېسىم زور بولىدۇ. تېمپراتۇرىمۇ نۆلدىن تۆۋەن 100 سېلسىيە گرادوسقا يېتىدۇ. بۇنداق ناچار مۇھىتتا ياشاش ئۈچۈن، ئادەملەر چوقۇم يەر شارىنىڭ چوڭقۇر دېڭىزىدىكى جانلىقلارغا ئوخشاش تەن تۈزۈلۈشىگە ئىگە بولۇشى كېرەك. مەسىلەن، غايەت زور قاسراققا ئىگە بولۇپلا قالماستىن، يەنە سۇ ئۈزۈشكە قولايلىق ئۈزۈش پەردىسگىمۇ ئىگە بولۇشى كېرەك. مۇنداقچە ئېيتقاندا، ئىنسانلار بۇ يەردە ياشاش ئۈچۈن قۇرۇقلۇقتا ياشايدىغان ئەنئەنىۋى ئۇسۇلنى ئۆزگەرتىشى كېرەك.كۆرۈلىشى : 164217 قېتىم
|
تەن ساقلىقزور بايلىقبالىڭىزنىڭ بوي ئىگىزلىكى نورمالمۇ؟باغداش مۇنبىرىمۇنبەر ئەينەك تەن ساقلىق زور بايلىق بالىڭىزنىڭ بوي ئىگىزلىكى نو ...كۆرۈش: 1979ئىنكاس: 11بالىڭىزنىڭ بوي ئىگىزلىكى نورمالمۇ؟يوللىغان ۋاقتى 20131222 14:31:34 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبالىلارنىڭ ھەددىدىن زىيادە پاكار ياكى ئىگىز بولۇپ قالغانلىقىمۇ كىسەللىكنىڭ ئالامىتى بولىشى مۇمكىن، تۆۋەندىكى دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىنىڭ ئۆلچەملىك جەدۋىلى ئارقىلىق بالىڭىزنىڭ بوي ئىگىزلىكىنىڭ نورمال ياكى نورمال ئەمەسلىكىنى بىلىپ تۇرۇڭ. ئەگەر نورمال بولمىسا ۋاقتىدا دوختۇرخانىغا كۆرۈنۈڭ.جەدۋەلنى ئىشلىتىش ئۇسۇلى: جەدۋەل ئاستىدىكى ياش سانىغا ئاساسەن بالىڭىزنىڭ يېشىغا ماس كىلىدىغان تىك سىزىقنى تاپىسىز. ئاندىن جەدۋەل سول تەرىپىدىكى بەدەن ئېغىرلىقىغا ئاساسەن بالىڭىزنىڭ بوي ئىگىزلىكىگە ماس كىلىدىغان توغرا سىزىقنى تاپىسىز. ئىككى سىزىقنىڭ كىسىشكەن جايى نورمالغا چۈشەمدۇ ياكى چۈشمەمدۇ شۇنىڭغا قاراڭ.يوللىغان ۋاقتى 20131222 17:28:40 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 3635, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 1365 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 3635, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 1365 جۇغلانما بار.يوللىغان ۋاقتى 20131222 21:18:17 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشمەنمۇ باللىرىمنى ،مۇشۇ ئۆلچەم بۇيىچە بىر تەكشۈرۈپ كۈرەي جۇمۇ .يوللىغان ۋاقتى 20131223 18:43:22 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئۇغلۇم تۇغۇلۇپ 7 ياشقىچە جىنسى ئەزاسىغا بەك دىققەت قىلىپ كەتمەپتىكەنمەن.يىشىغا باققاندا بەك كىچىكتى.سەل كاللامدىن ئۆتمەي ئۈرۈمچىگە ئاپپىرىپ بالىلار دۇختۇرخانسىغا ئەپكىرىپ مۇتخەسىس دۇختۇرلارغا كۆرسىتىپ باقسام بۇلارنىڭ بىر خىل سايمىنى باكەن،ياش چەكلىمىسىگە قۇيۇلغان،تەكشۈرۈپ كۆرۇپ نۇرمالكەن خاتىرجەم بۇلغىن دەپتى شۇ چاغدا كۈڭلۇم ئارامىغا چۇشتى .قەشقەرگە ئەپكىلىپ خەتمىسىنى قىلدۇردۇم .يوللىغان ۋاقتى 20131223 18:55:05 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئۆلچەمدىن تاشقىرىلىققا داۋا نىمە، بىلىۋالغان بولساق.يوللىغان ۋاقتى 20131223 19:11:13 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشمىنىڭچە سىمىزلىككىلا چىنىقىش داۋا قالغان ئۆلچەمدىن ئىشپكەتكەنگە ئارتۇقچە باش قاتۇرماڭ.يوللىغان ۋاقتى 20131224 16:09:19 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشخۇداغا شۇكرى مىنىڭ بالامنىڭ نورمالكەن.يوللىغان ۋاقتى 20131224 19:52:07 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش يوللىغان ۋاقتى 20131223 18:55دوختۇرغا كۆرۈنۈپ سەۋەبىنى ئېنىقلاپ، سەۋەبىگە ئاساسەن داۋا قىلىش كېرەك.
|
جاپونيانىڭ وكيناۋا اۋدانىنداعى ريۋكيۋ پاتشالىعى استاناسىنىڭ جۇرتىنا ءورت كەتتىحالىق تورابىجاپونيانىڭ وكيناۋا اۋدانىنداعى ريۋكيۋ پاتشالىعى استاناسىنىڭ جۇرتىنا ءورت كەتتىحالىق تورابى، 10 ايدىڭ 31 كۇنى، توكيو ءتىلشى: ليۋ جۇنگو جاپونيانىڭ وكيناۋا اۋدانى ناحا قالاسىنداعى ريۋكيۋ پاتشالىعى استاناسىنىڭ جۇرتى شۋري جامبىلىنا 10 ايدىڭ 31 كۇنى تاڭ سارىدە كەنەتتەن ءورت كەتىپ، ءتور ساراي، تەرىستىك ساراي جانە تۇستىك سارايدى شارپىعان، كولەمى 4200 شارشى مەتر كەلەتىن 7 قۇرىلىس ورتەندى. ماڭىنداعى جۇرتشىلىقتان كەمىندە 30 ادام ۋاقىتتىق كوشىرىلدى، قازىرگە دەيىن جارالانعان ادام جوق.ناحا قالاسى ءورت ءوشىرۋ مەكەمەسىنىڭ سول كۇنى تاڭەرتەڭ وتكىزگەن تىلشىلەردى قابىلداۋ جيىنىندا ايتۋىنشا، سول كۇنى تاڭ ءسارى ساعات 2دەن 40 مينۋت وتكەندە، شۋري جامبىلىنىڭ اماندىعىن قورعاۋ سەرىكتەستىگى ءورت ءوشىرۋ ساقشىسىنا تەلەفون سوعىپ، شۋري جامبىلىنا ءورت كەتكەنىن حابارلاعان. ناحا قالالىق ءورت ءوشىرۋ مەكەمەسىنىڭ ايتۋىنشا، قازىرگە دەيىن ءورت ءوشىرۋ ماشينالارىنان 30 ماشينانى، ءورت ءوشىرۋشى قىزمەتكەرلەردەن 100 نەشە ادامدى ءورت وشىرۋگە جىبەرگەن. ءتور ساراي، تەرىستىك ساراي جانە تۇستىك سارايدىڭ ءبارى اعاشتان جاسالعاندىقتان، تۇگەلدەي ورتەنىپ كەتكەن. ءورتتىڭ سەبەبى تەكسەرىلۋدە.10 ايدىڭ 27 كۇنىنەن باستاپ، سول ارادا شۋري جامبىلى مەرەكەسى وتكىزىلگەن، مەرەكەدە ريۋكيۋ پاتشا سارايىنىڭ سالتى وتكىزىلگەن. ۇعىسۋعا قاراعاندا، قاتىستى ادامدار 10 ايدىڭ 30 كۇنى ءتۇن ورتاسىنا دەيىن سول ارادا قىزمەت ىستەگەن، الايدا ءورت كەتكەن كەزدە ول جەردە ادام قالماعان.شۋري جامبىلى 500 جىلدىڭ الدىندا سالىنعان، ريۋكيۋ پاتشالىعىنىڭ اكىمشىلىك ورتالىعى جانە مادەنيەت ورتالىعى بولعان، وسىدان بۇرىن كوپ رەت ورتەنگەن، 1992 جىلى شۋري جامبىلىنىڭ نەگىزگى سارايى قاتارلى قۇرىلىستار تاريحي ماتەريالدارعا ساي جوندەلگەن، قايتا سالىنعان. 2000 جىلى ريۋكيۋ پاتشالىعى استاناسىنىڭ جۇرتىنداعى شۋري جامبىلىن قامتىعان قۇرىلىستار يۋنەسكو جاعىنان الەمدىك مادەنيەت مۇراسى بولىپ بەكىتىلگەن. بىلتىر 12 ايعا دەيىن، شۋري جامبىلىنا 60 ميلليون ادام رەت ساياحاتشى بارعان.
|
عالىمدار ۇلۋ جادىنداعى اقپاراتتى ەكىنشىسىنە كوشىردى17 مامىر 02:06767استانا. قازاقپارات عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، ادام مەن ۇلۋدىڭ ۇقساستىقتارى كوپ. اسىرەسە، مي قۇرىلىسىنا كەلگەندە.جۋىردا ماماندار جاڭا زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇرگىزىپ، ناتيجەسىندە ۇلۋ جادىنداعى اقپاراتتاردى ەكىنشىسىنە كوشىردى. زەرتتەۋ ناتيجەسى جۋرنالىندا جاريالاندى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى.تەڭىز ۇلۋلارىنىڭ ميىندا بارلىعى 20 مىڭ نەيرون بار، ال ادامداردا 100 ميلليارد عالىمدار بۇل تىرشىلىك يەلەرىن ۇزاق ۋاقىت بويى زەرتتەي كەلە ونىڭ قورشاعان ورتاعا بەيىمدەلۋىنە قاتىستى كوپتەگەن تىڭ اقپارات الدى. تەڭىز جاندىكتەرى سۇتقورەكتىلەر سەكىلدى تىرشىلىك ەتەدى. ولاردا ءتىرى قالۋ پروتسەستەرى وڭاي وتەدى. دالىرەك ايتساق، تەڭىز ۇلۋلارىنىڭ جۇيكەلەرى ادامداردىكىندەي تولقىندار تاراتادى.لوس انجەلەستەگى كاليفورنيا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى شوك تۋرالى ەستەلىكتەردى ءبىر ۇلۋدان ەكىنشىسىنە كوشىرە الدى. وسى زەرتتەۋ ناتيجەسىنە سۇيەنە وتىرىپ بولاشاقتا ءدال وسىنداي پروتسەس ادامدار اراسىندا ءجۇرۋى مۇمكىن دەگەن بولجام جاسالدى.عالىمدار ءبىر توپ ۇلۋعا تىتىركەندىرگىشتەرگە جاۋاپ بەرۋدى ۇيرەتتى. ول ءۇشىن ەلەكتر رازريادىن ۇلۋدىڭ قۇيرىعىنا باستى. بۇل جاندىكتەردىڭ ومىرىنە ەش قاۋىپ توندىرمەدى. باستاپقىدا ۇلۋلار ەلەكتر اسەرىن بىرنەشە سەكۋند سەزىندى. كەيىن عالىمداردىڭ كومەگىنىڭ ارقاسىندا بۇل اسەردى 50 سەكۋندكە جۋىق ۋاقىت سەزىندى.ماماندار ۇيرەتىلگەن ۇلۋلاردىڭ جۇيكەسىنەن ريبونۋكلەين قىشقىلىن الىپ، ونى جوعارىداعى پروتسەسكە ەش قاتىسى جوق ۇلۋعا سالدى. ولاردا رازرياد العان كەزدە ەكسپەريمەنتكە قاتىستىرىلعان ۇلۋلار سەكىلدى ەلەكتر اسەرىن 40 سەكۋند بويى سەزىنگەن.بۇل كوپ جىلدان بەرى شەشىمىن تاپپاي كەلە جاتقان ماسەلەلەرگە نۇكتە قوياتىن جاڭالىق. سەبەبى، كەيبىر عالىم ەستەلىكتەر سيناپستا جۇيكە جاسۋشالارى ارالىعىنداعى كەڭىستىك ساقتالادى دەگەن پىكىردە. تاعى ءبىر توپ عالىم ولار نەيرون يادروسىندا ورنالاسقان دەپ ويلايدى. جوعارىداعى زەرتتەۋ جۇمىسىنىڭ اۆتورى دەۆيد گلانتسمان باسىلىمىنا بەرگەن سۇحباتىندا كەلەسىدەگىدەي جاۋاپ بەردى:ەگەر ەستەلىكتەر سيناپستا ساقتالعان بولسا، ءبىزدىڭ ەكسپەريمەنتىمىز تولىق جۇزەگە اسپايتىن ەدى ، دەيدى ول.ادام بالاسىنىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنە قاتىستى اۋرۋلاردى ەمدەۋ ءۇشىن، الدىمەن، ەستەلىكتەردىڭ ناقتى قاي جەردە ساقتالاتىنىن ءتۇسىنۋ قاجەت.
|
قورشاۋ سالىپ العان، ال رۇقسات الىنباعان...، 2 ، 0 ، 5 ، 0 ، 4 ، 1 ، 3 ، 1 ، 0 ، 4 ، 0 ، 0قازاقستان 13 ناۋرىز، 2019782 رەتكورسەتىلدى وزگەرتۋكەنشىلەر استاناسىنداعى ورتالىق ساياباقتا اياق استىنان قورشاۋ پايدا بولعانىن بايقاپ قالعان تۇرعىندار دابىل قاقتى. قورشاۋ پايدا بولدى دەگەنشە، ونداعى تالتەرەكتىڭ تۇبىنە بالتا جەتەدى دەي بەرىڭىز...تۇرعىندار قاققان دابىل دىتتەگەن جەرىنە جەتتى دە. ساياباققا قالا اكىمى نۇرلان اۋباكىروۆتىڭ ءوزى كەلىپ، ءمانجايعا تۇسىنىك بەردى. بۇل جەردە سپورتتىق نىساندار سالىنادى، دەدى ول. قازىر مۇندا كوپ جىلداردان بەرى پايدالانىلماي كەلە جاتقان فۋتبول الاڭى بار. سوندىقتان، بۇل جەرگە سپورتتىق نىسان سالۋدى ويلاستىرىپ ءجۇرمىز. بىزگە مۇنداي ۇسىنىسپەن قازاقستاننىڭ تەننيس فەدەراتسياسى شىقتى. ينۆەستيتسيا قۇنى 2،2 ميلليارد تەڭگە.قالا اكىمىنىڭ ءۋاجى بەلسەندى تۇرعىنداردىڭ كوكەيىنە قونىڭقىرامادى. بىزدە پريشاحتينسك پەن وڭتۇستىكشىعىستا ەكى تەننيس كورتى بار. قاراعاندىدان قاپتاپ شىققان تەننيسشىلەردى كورگەنىمىز جوق، ال تەننيسپەن اينالىسام دەگەندەرگە وسى ەكى كورت تا جەتپەي مە؟ ءبىر نارسەنى سالماس بۇرىن تۇرعىندارمەن نەگە اقىلداسپايسىزدار؟ قوعامدىق تىڭداۋ نە سەبەپتەن وتكىزىلمەيدى؟، دەپ ولار قالا باسشىسىن سۇراقتىڭ استىنا الدى.اۋباكىروۆتىڭ دە جاۋابى ءازىر ەكەن، ناقتى دەرەكتەرمەن جاۋاپ بەردى. پريشاحتينسكىدە ءبىر ساعات تەننيسپەن اينالىسقانىڭىز ءۇشىن 4000 تەڭگە تولەيسىز. ال وڭتۇستىكشىعىستاعى تەننيس ورتالىعى اۋزىمۇرنىنان شىعادى. ياعني، تەننيسپەن شۇعىلدانۋعا دەگەن سۇرانىس زور، دەدى قالا اكىمى.سونداياق ول ساياباقتاعى جەر تەلىمىنىڭ جەكەمەنشىككە وتپەيتىنىن ايتتى. ال ساياباقتاعى اتالعان جەر 4 جىل 11 اي مەرزىمگە جالعا بەرىلگەن ەكەن. اكىمنىڭ سوزىنە سەنسەك، قورشاۋعا الىنعان جەردەگى اعاشتار كەسىلمەيتىن كورىنەدى.مادەني جانە دەمالىس ساياباعى باسقارماسى جاقىن ارادا زاماناۋي تەحنيكا ساتىپ الىپ، كورت سالۋعا كەدەرگى كەلتىرەتىن 180گە جۋىق تالدى تامىرىمەن قوپارىپ ج ۇلىپ الادى دا، باسقا جەرگە ەگە سالادى، دەدى قالا اكىم. ياعني، اربا سىنبايدى، وگىز دە ولمەيدى.قىزىقتىڭ كوكەسى مىنادا بولىپ شىقتى: ساياباقتاعى جەر تەلىمى قورشاۋعا الىنعانىمەن، ول جەرگە قانداي دا ءبىر قۇرىلىس جۇرگىزۋگە رۇقسات ءالى الىنباعان ەكەن. تەك جوبا دايىن بولعاننان كەيىن عانا قوعامدىق تىڭداۋ ۇيىمداستىرىلماقشى. اپام دا اڭتاڭ، مەن دە اڭتاڭمىن دەگەن وسى بولار.ءبىر جاعىنان الىپ قاراساڭىز، قاراعاندىنىڭ تۇرعىندارى مەن قوناقتارى ءسۇيىپ كەلەتىن ورتالىق ساياباقتا سپورتتىقساۋىقتىرۋ نىسانىنىڭ بولعانى دا جاقسى. قولعا راكەتكا الىپ، ءبىر مەزگىل اششى تەر شىعارۋ سالاماتتى ءومىر سالتىن ۇستانعان ادامعا ناعىز دەمالىس قوي. تەك، بالەنباي جىلدان بەرى جايقالىپ ءوسىپ تۇرعان جاسىل جەلەكتى ايايسىڭ...قوعامدىق تىڭداۋ ناۋرىز مەرەكەسىن تويلاعاننان كەيىن ءوتۋى مۇمكىن. ال ازىرگە ساياباقتا قۇرىلىسقا دايىندىق جۇمىستارى استە سايابىرلاعان ەمەس. كەرىسىنشە، قاڭىلتىر تەمىردەن سوعىلعان قورشاۋ كەڭەيىپ، قۇرىلىسقا قاجەتتى ماتەريالدار ءۇستىۇستىنە جەتكىزىلىپ جاتىر. سوعان قاراعاندا، جوعارىدان نۇسقاۋ العان قالا اكىمدىگى ءۇشىن قوعامدىق تىڭداۋ دەگەنىڭىز قۇر انشەيىن كوزالداۋ سياقتى ما دەپ قالاسىڭ...
|
مەن ماڭگى كەچىڭىز قىستاعىنىڭ ءبىر مۇشەسىمىن مەن ماڭگى كەچىڭىز قىستاعىنىڭ ءبىر مۇشەسىمىن شينجياڭعا كومەكتەسۋگە كەلگەن كادر، اۆتونوميالى رايوندىق جەرگىلىكتى فينانس باقىلاۋ باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كەچىڭىز قىستاعىنداعى ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي شاۋ شياڭلي تۋرالىقىستاقتا تۇرعان ءبىر جارىم جىلدا شاۋ شياڭليدىڭ ءوڭى توتىعىپ كەتتى. ءبىراق، ول مۇنى كاپەرىنە المادى، قايتا مۇنىسىن قىستاق تۇرعىندارىمەن بىتە قايناسقاندىعىنىڭ كۋاسى جانە جەمىسى دەپ قارادى.باستابىندا جۇڭگو بانكەسى قامسىزداندىرۋ ىستەرىن باقىلاۋ باسقارۋ كوميتەتىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋگە كەلگەن كادرى رەتىندە، اۆتونوميالى رايوندىق جەرگىلىكتى فينانس باقىلاۋ باسقارۋ مەكەمەسىنە قىزمەتكە كەلىپ، ىلە شالا وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ قىستاقتارىندا تۇرۋدى ىرىقتىلىقپەن وتىنگەن شاۋ شياڭلي ءوزىنىڭ بارلىق ىنتاسىن اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كەچىڭىز قىستاعىنا ارنادى. ول: مەن ماڭگى كەچىڭىز قىستاعىنىڭ ءبىر مۇشەسىمىن دەدى. بەيجيڭ، ءۇرىمجى، اتۇش4500 كيلومەتردەن استام جولدا ءومىرىنىڭ شىت جاڭا ىزدەرىن كارتينالادى2017 جىلى 8 ايدا شينجياڭعا كومەكتەسۋ قىزمەتى العاش باستالعان كەزدە شاۋ شياڭلي ءۇرىمجى قالاسىنان اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كەچىڭىز قىستاعىنا جۇپ قۇراپ، تۋىستاسۋعا باردى. سول كەزدە ول بىرنەشە ايدان كەيىن وسى اياداي قىستاقتا ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي مىندەتىن وتەيتىنىن ويلاماعان ەدى.شاۋ شياڭلي ءوزىنىڭ ۋيچات الەۋمەتتىك نومىرىندە: قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتى ەڭبەگى قازىر سىڭەتىن، يگىلىگىن كەيىن كورەتىن ءىس، شينجياڭعا كومەكتەسۋگە كەلگەن كادرلاردىڭ بەلسەنە ءۇن قوسۋى ادالدىقتىڭ تياناعى ءارى شىنىعۋدىڭ تاپتىرماس ورايى دەپ جازدى.شاۋ شياڭلي قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىنە بار ىنتا پەيىلىمەن كىرىستى، سويلەسۋ، قىزمەت ءادىسى ءبار ءبارى مەكەمە ورگانداعىعا ۇقسامايدى، قىرۋار قىزمەتتى تۋ باستان باستاپ ىستەۋگە تۋرا كەلدى. شاۋ شياڭلي قىستاققا باراردىڭ الدىندا، بۇرىن قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولىپ ىستەگەن اكەسى وعان قىستاقتا ءيىلىپ قىزمەت ىستەپ، قىستاق تۇرعىندارىمەن بىتە قايناسۋدى قاداعالاعان بولاتىن.شاۋ شياڭلي ىستەي ءجۇرىپ ۇيرەنىپ، قىستاققا كەلىپ كوپ وتپەي وتباسىلارىن ءجيى ارالاپ، قسىتاق تۇرعىندارىنىڭ تالاپ تىلەگىن ۇعىسىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قيىنشىلىعىن كۇش سالا شەشىپ، كوپشىلىككە قىزمەت اترەتى شىنىمەن قىستاق تۇرعىندارى ءۇشىن قىزمەت وتەيدى ەكەن دەگەندى سەزىندىرۋگە قۇلشىندى.قىستاق تۇرعىنى ءالي مامەتتىڭ ۇلىندا جۇمىس جوق بولاتىن، شاۋ شياڭلي ماي قۇيۋ پۋنكتىنەن وعان اماندىق قورعاۋ قىزمەتىن تاۋىپ بەردى. وسىدان كەيىن ول ارت ارتىنان قىستاقتاعى 30 نەشە تۇرعىنعا قىزمەت تانىستىردى.تۇرمىسىندا قيىنشىلىعى بار ءورحان جۇمانىڭ وتباسىنداعى 3 ادام بىردەي پاركينسون اۋرۋىنا شالدىققان، شاۋ شياڭلي ءوز قالتاسىنان اقشا شىعارىپ ولارعا ءدارى الىپ بەردى.بۇكىل قىستاقتا 3800دەن استام ادام بار، ول ۇشتەن ءبىرىنىڭ اتى ءجونىن جاتتاپ الدى، ءبىر جىلدا 80 نەشە توي تومالاققا، ءولىم جىتىمگە قاتىناستى.كەدەيلىكتەن ارىلتۋ قىستاقتىڭ ءبىرىنشى مىندەتى. شاۋ شياڭلي ءۇش جاقتى بىردەي يگەردى: كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن جانە نىساندارىن تولىق، يكەمدى پايدالاندى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن قاۋلاتتى، قوعامدىق يگىلىك ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جونىندە تولىق ىزدەنىس جاسادى.6 ايدىڭ 24 كۇنى تۇستەن بۇرىن كەچىڭىز قىستاعىندا سەبەزگىلەپ جاڭبىر جاۋدى، ءالي ساۋىن سيىرىنا ءبىرتالاي ءشوپ تۋراپ بەردى. ءالي وتباسى قىستاقتاعى كەدەي وتباسى، بىلتىر قىزمەت اترەتىنىڭ كومەگىندە قىستاقتاعى 150دەن ارتىق كەدەي وتباسىمەن بىرگە سيىر قورا سالىپ، ساۋىن سيىر باعىمشىلىعىن دامىتتى. قىستاقتا شاعىن ءبىر ايران زاۆودى بار، شاۋ شياڭلي كەلگەننەن كەيىن قۇرىلعىلاردى جاڭالاۋعا كومەكتەستى، باقتاشىلار ءار كۇنى ءسۇتىن وسى اراعا اكەلىپ، زاۆود وڭدەگەننەن كەيىن ماڭايداعى رايوندارعا اپارىپ ساتاتىن بولدى. ءالي: كاسىپ بولعاننان كەيىن ەڭبەكشىل ادامدار كەدەيلەسپەيتىن بولدى دەدى.قادىريا ءسامي بىرنەشە كۇننەن بەرى قىستاقتاعى توقىماشىلىق زاۆودىندا تاربيەلەنىپ، جان قالتا تىگۋدى، جەڭ سالۋدى ەگجەي تەگجەيلى ۇيرەندى. شاۋ شياڭلي مەن قىزمەت اترەتىندەگىلەردىڭ قۇلشىنۋىندا، شىنجىننىڭ ءبىر كاسىپورنى قىستاقتا توقىماشىلىق فابريكاسىن قۇردى. فابريكانىڭ جاۋاپتىسى ياڭ گۋاڭشىڭ: زاۆود 200دەن استام ادامدى جۇمىستاندىرا الادى دەدى. وسىدان بۇرىن شاۋ شياڭلي قىستاقتاعى توقتاپ قالۋعا شاق قالعان بايپاق فابريكاسىن قايتا جانداندىرىپ 40 نەشە قىستاق تۇرعىنىنىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋىنا كومەكتەستى.كەچىڭىز قىستاعى باستاۋىش مەكتەبىنىڭ باستىعى قايروللا ءالا قۋانا بىلاي دەدى: شاۋ شياڭلي مەن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى قارجىنى سايكەستىرىپ، مەكتەپكە جاڭادان كىتاپ وقۋ ءۇيىن سالىپ بەردى، دەنە تاربيە جابدىقتارى، كومپيۋتەر قاتارلىلاردى تولىقتاپ بەردى. قىزمەت اترەتى تاعى قايىرىمدىلىق وقۋعا كومەكتەسۋ قورىن سايكەستىرىپ، قىستاقتاعى 100دەن ارتىق بالانىڭ وقۋعا تۇسۋىنە كومەكتەستى. ۇلىم، اكەمدەگەن ەكى ءسوز قىستاقتا تۇرۋدىڭ مەيىرىن ۇيىستىردىجۇپ قۇراپ، تۋىس بولۋعا بايلانىستى، شاۋ شياڭلي كەچىڭىز قىستاعىنداعى 65 جاستاعى قىستاق تۇرعىنى حالچىگۇل توحتىمەن تۋىس بولدى. قازىر شاۋ شياڭلي قارتتىڭ بەيجيڭدىك ۇلىنا اينالدى.حالچىگۇلدىڭ كۇيەۋى ەرتە قايتىس بولعان، ەكى قىزى الدەقاشان ۇزاتىلىپ كەتىپ، ول جالعىز جيەن قىزىمەن بىرگە تۇرمىس كەشىرىپ جاتقان ەدى. العاش رەت جۇپ قۇراپ تۋىستاسقان كەزدە حالچىگۇلدىڭ ءار جىلى ۇرىمجىگە بارىپ اعاسىنىڭ ۇيىندە قىستايتىنىن بىلگەننەن كەيىن، شاۋ شياڭلي وعان ادەيى: ۇرىمجىگە بارعاننان كەيىن ، ءسوز جوق، ماعان تەلەفون سوعىڭىز دەپ ارنايى قاعداعالادى.كەيىن شاۋ شياڭلي، شىنىمەن، حالچىگۇل سوققان تەلەفوندى قابىلدادى، ول قۋانا سالەم ساۋقىتىن الىپ اعالى قارىنداس ەكەۋىنە امانداسا باردى. ءبىر ايدان ارتىق ۋاقىتتان كەيىن شاۋ شياڭلي قىستاققا ءبىرىنشى شۋجي بولدى، حالچىگۇل بۇعان ەرەكشە قۋاندى. ول جۇمىرتقاسىن جيناپ، ايرانىن ۇيىتىپ، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنە الىپ بارىپ، شاۋ شياڭلي مەن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىنە ءدام تاتقىزدى. شاۋ شياڭلي قىزمەتى قاربالاس بولسادا، ۋاقىت شىعارىپ قارتقا بارىپ امانداسىپ تۇرادى.بىلتىر قىستاق سالعان شوعىرلى اۋماقتىق تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى ءبىتىپ، قىستاق تۇرعىندارى ارت ارتىنان كوشىپ كىردى. ءبىراق، حالچىگۇلدىڭ ءۇيىن اشەكەيلەيتىن اقشاسى جوق بولعان سوڭ كونە ۇيىندە وتىرا بەردى. شاۋ شياڭلي مۇنان حابار تاپقاننان كەيىن، 20 مىڭ يۋان قارجى شىعارىپ، قارتتىڭ ءۇيىن اشەكەيلەپ بەردى. بۇل حالچىگۇلدى قاتتى تەبىرەنتى. 6 ايدىڭ 25 كۇنى ءتىلشى ونىڭ جاڭا ۇيىنە بارىپ، ءۇي قابىرعاسىنىڭ شىت جاڭا اكتەلگەنىن، تەلەۆيزور، مۇزداتقىش، ىس سورعىش سياقتىلاردىڭ تولىق ەكەندىگىن كوردى. ول: وسىنداي جاقسى ۇيگە كىرۋىم بەيجيڭدىك ۇلىمنىڭ ارقاسى، دەدى.شاۋ شياڭلي 5 جاستاعى رازيا روزىمامەتتىڭ شاۋ اكەسى.رازيا اكە شەشەسى اجىراسقاننان كەيىن، ناعاشى اپاسىمەن بىرگە تۇراتىن. شاۋ شياڭلي وتباسىلارىن ارالاپ جاعدايدان حابار تاپقاننان كەيىن، قابىرعاسى قايىسادى، ول ايەلىمەن اقىلداسىپ، رازيانى قىزىم دەپ تانيدى. سودان باستاپ، رازيا شاۋ شياڭليدى شاۋ اكە دەپ اتايدى. شاۋ شياڭلي وعان كوڭىل ءبولىپ، ونى ايالاپ، جازدىق كانيكول كەزىندە ونى بەيجيڭدەگى ۇيىنە ەرتىپ اپاردى. ءبىر ادام، ءبىر قىستاق500 نەشە كۇندە تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىككە، رياسىز دوستىققا يە بولدىشاۋ شياڭلي اق كوڭىل بولعانىمەن قىزمەتكە كەلگەندە ەرەكشە قاتاڭ، ونىڭ ۋاقىت كوزقاراسى كۇشتى، قىزمەت ونىمدىلىگىنە ءتىپتى دە باسا ءمان بەرەدى. قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىسىن مۇقيات، جاۋاپكەرشىلىكپەن ىستەۋ كەرەك، سالعىرتسۋعا بولمايدى، دەيدى شاۋ شياڭلي، قىزمەت اترەتىندەگىلەر قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كوڭىلىندە بەلسەنە العا ۇمتىلاتىن، قىزمەتتى تاباندىلىقپەن ىستەيتىن جاقسى وبراز قالىپتاستىرۋى كەرەك.ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، شاۋ شياڭلي قىزمەت اترەتىندەگىلەردى باستاپ قىستاق تۇرعىندارىمەن باستان اياق ەتەنە بايلانىستا بولدى.ساليگۇل، ۇلىڭنىڭ جازۋ جازۋداعى بەينەسى وزگەردى مە؟. قىستاق كوميتەتىنە كەلە قالعان ساليگۇل ءسالىمدى كورگەن جەردەن شاۋ شاڭلي قاداعالاپ سۇراي كەتتى.سالەمەتسىز بە، ءبىرىنشى شۋجي!. قىستاقتاعى بالاباقشاعا بارعان كەزدە، ءبىر توپ بالا ونى قاۋمالاپ الدى.شاۋ شياڭلي قىستاقتا تۇرۋ وزىنە كوپتەگەن تاماشا تابىستار اكەلگەندىگىن ايتتى. ول: بۇقارانىڭ ناقتى ماسەلەلەرىن شەشۋىنە كومەكتەسكەننەن كەيىن ولاردىڭ شىنايى قۋانىشىن كورگەن كەزدەگى قاناعات سەزىمى مەن باقىت سەزىمىن تىلمەن ايتىپ جەتكىزە المايمىن دەدى اقتارىلا. 6 ايدىڭ 24 كۇنى ساعات 24كە تاياعان كەز، شاۋ شياڭلي قىستاق تۇرعىنى قۇربانجان قاۋىلدان كەلگەن تەلەفوندى الدى، ول وتباسىندا قايشىلىق تۋىلىپ، شەشۋدىڭ جولىن تابا الماي جاتقان ەدى، شاۋ شياڭلي ءارى ءسارى بولماستان قۇربانجاننىڭ وتباسىنا جەتىپ بارىپ جاراستىردى.بۇل سياقتى ۇساق تۇيەك ىستەر وتە كوپ، ءبىراق مۇنى كىشى گىرىم ءىس دەپ قارامايمىن، بۇقارانىڭ ماعان ارتقان سەنىمى دەپ قارايمىن، دەيدى شاۋ شياڭلي.قىستاق تۇرعىندارى وعان سەنەدى، ول دا قىستاق تۇرعىندارىنا سەنەدى. بىلتىر قىستاقتاعى 10 وتباسى العان شاعىن قارىز اقشالارىنىڭ ۋاقىتى تولىپ اينالدىرا الماي قالعان كەزدە، ول امالىن تاۋىپ قارجى قۇراپ، قيىنشىلىقتى باسەڭدەتەدى. جىل سوڭىنا دەيىن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ بىردە بىرەۋى قالماي قارىزدى قايتارادى.ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتا، كەچىڭىز قىستاعىندا 101 بەيقۇت ءۇي جاڭادان سالىندى، 10 كيلومەتر جول جاڭادان سالىنىپ، قاتتىلاندىرىلدى، 179 كەدەي وتباسىنداعى 1050 ادام كەدەيلىكتەن ارىلدى... شاۋ شياڭلي جونىنەن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ رۋحاني بەت بەينەسىنىڭ جاڭارىپ، باقىتتى تۇرمىسقا ۇمتىلعان ىنتالارىنىڭ كۇشەيىپ، باسقان قادامدارىنىڭ بارعان سايىن نىعايا تۇسكەندىگىنەن ارتىق قۋانىشتى ءىس بولماسا كەرەك.
|
دۇكەندەردەگى قايماق قۇرامىنان انتيبيوتيكتەر تابىلدى28 مامىر, 15:20 3782 0 جاڭالىقتار انار لەپەسوۆارەسەيلىك وندىرۋشىلەر وندىرگەن كەيبىر قايماق تۇرلەرىنىڭ قۇرامىنان انتيبيوتيكتەر، اشىقتى جانە وسىمدىك مايلارى تابىلدى. بۇل تۋرالى روسكاچەستۆو جۇرگىزگەن تەكسەرۋ بارىسىندا بەلگىلى بولدى، دەپ حابارلايدى ..ۇيىم سايتىندا جاريالانعان حابارلاماعا سۇيەنسەك، زەرتتەۋگە مايلىلىعى جيىرما پايىزدى قۇرايتىن 7 ءونىم قاتىسقان: : بلاگودا, ۆولوگودسكوە لەتو, پەستراۆكا, دوميك ۆ دەرەۆنە, روستاگروەكسپورت, 36 كوپەەك ي پروستوكۆاشينو.بلاگودا كومپانياسى ءونىمىنىڭ قۇرامىن تەكسەرۋ بارىسىندا وسىمدىك مايلارى، انتيبيوتيكتەر جانە اشىقتى انىقتالعان. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي ءونىمدى قايماق دەپ اتاۋعا بولمايدى. تەكسەرۋ ناتيجەسىندە ءوندىرۋشىنىڭ رەيتىنگى قۇلدىرادى.دوميك ۆ دەرەۆنە وندىرگەن قايماقتىڭ قۇرامىنان دا انتيبيوتيك ىزدەرى تابىلدى. زاڭ تۇرعىسىنان بۇعان رۇقسات بەرىلگەنىمەن، مۇنداي قوسپالار روسكاچەستۆو تالاپتارىنا ساي كەلمەيدى.تەكسەرۋگە الىنعان وزگە ماركالاردىڭ ءونىمى مامانداردىڭ كوڭىلىنەن شىققان. اسىرەسە، پروستوكۆاشينو جانە روستاگروەكسپورت كومپانيالارىنىڭ قايماعى ساپالى دەپ تانىلدى.
|
يولدىشىنى تىللاپ ئۆلتۈرۈپ قويغان ئايال ئىككى يىللىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىندى خەلق تورىيولدىشىنى تىللاپ ئۆلتۈرۈپ قويغان ئايال ئىككى يىللىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىندى2015.12.18 13:54 مەنبە: تەڭرىتاغ ئۇيغۇرچە تورىئەرئاياللار ئۇرۇشۇپ قالىدىغان ئەھۋاللار دائىم كۆرۈلۈپ تۇرىدۇ، لېكىن ئۈرۈمچى شەھەر ئاھالىسى جاڭ خۇڭغا نىسبەتەن بۇ ئۇرۇشۇش مەڭگۈ ئەستىن چىقمىغىدەك ئۇرۇشۇش بولۇپ قالدى. ئۇ يولدىشى بىلەن ئۇرۇشۇپ قېلىش جەريانىدا يولدىشىنى تىللاپ ئۆلتۈرۈپ قويۇپ ئۈرۈمچى شەھەرلىك ئىقتىساد تېخنىكا تەرەققىيات رايونلۇق خەلق سوت مەھكىمىسى تەرىپىدىن ئىككى يىللىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىندى.16دېكابىر دېلو بېجىرگەن تەپتىش ئەمەلدارىنىڭ تونۇشتۇرۇشىچە، جاڭ خۇڭ يولدىشى لى چياڭ ۋە لى چياڭنىڭ ئىلگىرىكى ئايالىدىن بولغان ئوغلى لى دۇڭ بىلەن بىرگە تۇرىدىكەن، ئەرئايال ئىككەيلەننىڭ بالىسى يوق بولغاچقا، جاڭ خۇڭ لى دۇڭنى پۈتۈن مېھرى بىلەن باققان.2014يىلى 2ئايدا لى چياڭ جاڭ خۇڭنىڭ خىزمەت ئورنىغا كېلىپ، لى دۇڭغا ئۆي ئېلىپ بېرىش توغرىسىدا مەسلىھەتلەشكەن. جاڭ خۇڭ ئىقتىسادىي جەھەتتىكى قىيىنچىلىقىنى ئېيتىپ، كېيىنرەك ئېلىپ بېرىشنى ئېيتقان. ئىلگىرىمۇ ئىككەيلەن بۇ توغرىسىدا پاراڭلىشىپ كۆپ قېتىم گەپ تاكاللىشىپ قالغان، بۇ قېتىم جاڭ خۇڭنىڭ پوزىتسىيەسى لى چياڭنىڭ قاتتىق غەزىپىنى قوزغىغان، ئۇ جاڭ خۇڭنى تىللاپ 600 مىڭ يۈەن چىقىرىشقا قىستىغان. جاڭ خۇڭ لى چياڭنىڭ پوزىتسىيەسىدىن رازى بولماي ئاچچىقىدا بۇ مېنىڭ ئوغلۇم بولمىسا، نېمىشقا پۇل چىقارغۇدەكمەن ! دەپ ۋارقىرىغان.جاڭ خۇڭنىڭ ئىدارىسىدىكى تېلكامېرادىكى سىن كۆرۈنۈشتە ئىككەيلەن 20 مىنۇتتەك تاكاللاشقاندىن كېيىن، لى چياڭ تۇيۇقسىز بىر قولىدا كۆكرىنى تۇتقىنىچە ئورۇندۇقتا ئولتۇرۇپ قېلىپ، ئۇزۇن ئۆتمەيلا ئۈستەلگە يىقىلغانلىقى كۆرسىتىلگەن.گەرچە جاڭ خۇڭ 120 گە دەرھال تېلېفون قىلغان بولسىمۇ، بىراق لى چياڭنىڭ يۇقىرى قان بېسىملىق يۈرەك كېسىلى قوزغىلىپ، جىددىي خاراكتېرلىك يۈرەك ئىقتىدارى توسالغۇغا ئۇچرىغاچقا، قۇتقۇزۇش ئۈنۈم بەرمەي قازا قىلغان.ۋەقە يۈز بەرگەندىن كېيىن، جاڭ خۇڭ ج خ تارماقلىرىغا ئەھۋالنى تولۇق ئېيتقان. 1دېكابىر ئېچىلغان سوتتا جاڭ خۇڭ لى چياڭنىڭ تۇيۇقسىز يۈرەك كېسىلى قوزغىلىپ قېلىپ قازا قىلىشىغا سەۋەب بولغان، دېگەن جىنايەت بىلەن مۇددەتلىك ئىككى يىللىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىنغان.
|
ئۇيغۇر تارىخىدىكى چوڭ ئىشلار يىلنامىسى ئۇيغۇر تارىخىدىكى چوڭ ئىشلار يىلنامىسى1.بۇنىڭدىن تەخمىنەن 67مىڭ يىللار ئىلگىرى : ئۇيغۇر رايۇنىدا ئىنسانلار ياشىغان .16. 327يىلى ئالدىنقى لياڭ ھاكىمىيىتى قۇچۇدا ۋىلايەت ناھىيە تەسىس قىلغان .21. 610يىلى سۈي سۇلالىسى ئېۋىر غۇلدا ۋىلايەت تەسىس قىلغان .22. تاڭ سۇلالىسى شەرقى تۈركنى تىنچىتقان تاڭ سۇلالىسى ئېۋىرغۇلدا غەربىي ئېۋىرغۇل ئايمىقىنى تەسىس قىلغان .38. 1209يىلى قۇچۇ ئۇيغۇر ئىدىقۇتى بارچۇق ئارتېكىن مۇڭغۇللارغا ئەل بولغان .43. 1282يىلى يۈەن سۇلالىسى ئالمالىق ئەمىر لەشكەر مەھكىمىسىنى تەسىس قىلىپ ، تىيانشاننىڭ شىمالىي تەرىپىنى باشقۇرغان .58. 1759يىلى چىڭ سۇلالىسى چوڭكىچىك غۇجىلار توپىلىڭنى تىنجىتىپ ، ئۇيغۇرنى بىرلىككە كەلتۈرگەن.61. 1851يىلى چىڭ سۇلالىسى ئوردىسى جۇڭگو روسىيە ئىلى ، تارباغاتاي سۇدا نىزامنامىسى نى مەجبۇرى ئىمزالاتقان.64. 1864يىلى ئۇيغۇردا دېھقانلار زور ئىنقىلابى بولغان .65. 1864يىلى جۇڭگو روسىيە كىلىشىمى ئىمزالانغان .69. 1872يىلى چارروسىيە ياقۇپ بەگ بىلەن روسىيە قەشقەر شەرتنامىسى نى ئىمزالىغان .74. 1912يىلى ئۇيغۇر ئىلى ئۇرۇشى پارتىلغان.77. 1934يىلى ئۇيغۇر خەلقىنىڭ جاھانگىرلىككە قارشى تۇرۇش بىرلەشمىسى قۇرۇلغان.79. 1948يىلى ئۇيغۇردا تىنىچلىق ، خەلقچىللىقىنى قوغداش ئىتىپاقى غۇلجىدا قۇرۇلغان.80. 1949يىلى ئۇيغۇر ھەربىي رايونى بىلەن ئۇيغۇر ئۆلكىلىك خەلق ھۆكىمىتىنىڭ قۇرۇلغانلىقى جاكارلاندى.81. تۇنيۇقۇق مەڭگۈ تېشىنى مىلادىيە 712716يىللىرى ئارلىقىدا تۇنيۇقۇق ھايات ۋاقتىدا ئۆزى تەرپىدىن مەرمەر تاشقا ئويۇپ تەييارلانغان . 1897يىلى ھازىرقى مۇڭغۇلىيە خەلىق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئولانباتور شەھىرىدىن 60 كېلومىتىر يىراقلىقتىكى بايىن چوكتۇ دېگەن جايدىن تېپىلغان .82.بىلگە قاغان مەڭگۈ تېشى 735 . بىلگە قاغان تاغىسىنى 716 734 .1950يىلى 30يانۋار كۇنى قومۇل ۋىلايىتىنىڭ ئارا تۆرۇك ناھىيىسىدە ناسىر ۋە ئابدۇللا باشچىلىقىدىكى ئۇيغۇر قازاق توپىلاڭچىلىرى قىزىل ئارمىيىنىڭ ئالدىنى توسۇپ ھۇجۇم قىلدى،نۇرغۇن قىزىل ئارمىيە جەڭچىلىرى ئۆلتۇرۇلدى.بۇ توپىلاڭغا ئالتايدىكى ئوسمان باتۇر كۇچلىرى كېلىپ قوشۇلدى،توپىلاڭچىلارنىڭ سانى 15مىڭدىن ئېشىپ.ئۇيغۇرنىڭ ئازادلىقىغا چوڭ تەھدىت سالدى. 2.ئوسمان باتۇر 1951يىلى5ئاينىڭ2كۇنى ئۇرۇمچىدە قىزىل ئارمىيە تەرىپىدىن ئېتىپ ئولتۇرۇلدى. 3.ئۇرۇمچىدە 1950يىلى يانۋاردا 2000دىن ئارتۇق ئاتلىق توپىلاڭچى سىدەق زالىڭ،ئورازباي،ۋەلى رەھبەرلىكىدە قومۇلدىكى توپىلاڭچىلارغا ماسلىشىپ، قىزىل ئارمىيىگە ھۇجۇم قىلدى، مۇستەقىل دكلەت قۇرۇش پىروگىراممىسىنى ئېلان قىلىپ ،جاھىللىق بىلەن قارشىلىق كۆرسەتتى.دىكابىرغىچە قارشىلىق كۆرسىتىپ ،كۆپ قىسمى ئېتىپ ئۆلتۇرۇلدى،بىر قىسمى چەتئەللەرگە قېچىپ كەتتى. 4.1951يىلى غۇلجا شەھرىگە توپلانغان 51نەپەر زىيالىي،51چىلەر قۇرۇلتىيىنى ئېچىپ،مەركىزىي مەركىزىي ھۆكۆمەتكە بايانات تاپشۇردى،يامان نىيەت بىلەن مۇستەقىل بولۇشنى تەلەپ قىلدىۋە مىللى ئارمىيىنى كۇشكۇرتۇپ،قۇراللىق توپىلاڭ قىلىشقا تەييارلىنىشنى تەلەپ قىلدى،ئارمىيىمىز بۇلارنىڭ سيقەستىنى ۋاقتىدا سېزىپ يىتىپ،بىتچىت قىلدى. 5.1951يىلى 12نويابىر كۇنى ئۇرۇمچى قاتارلىق قايلاردا ئابدۇل ئەزىز داموللام،قۇربان قۇداي،سېيىت ئەخمەت خوجا،ئابدۇللا سەمەدى،ھامۇت ھاجى،نۇربەك،پاشابەك،جانىمقان قاتارلىق 350 كىشىگە ئۇلۇم جازاسى بېرىلىپ،سوتسىيالىزىم دېكتاتورىسىنىڭ تەمى تېتىتىپ قويۇلدى.2000مىڭدىن ئارتۇق ئۇنسۇر تۇرمىگە تاشلاندى.غۇلجىدا پولكوۋنىك ئابدۇغوپۇر سابىر ھاجىيېۋ، پولكوۋنىك قۇربانجان،ئىلدىرىم مەسئۇت،ياقۇپ راخمانوۋ،سۇيدۇڭدە ئىدرىس،سېيىت ھاقى،قازىباي،بەكرى غازى،ھوشۇرمەت،شىخودىن نەسىردىن ھاكىم قاتارلىقلار، بولۇپ 20000دىن شېرىكى بىلەن مۇستەقىللىقق سۇيقەستىدە بولغانلىقى ئۇچۇن ئازاتلىق ئارمىيە تەرپىدىن ئۆلتۈردى ۋە تۇرمىلەرگە ئۆزگەرتىش ئۇچۇن ئەۋەتىلدى.:...?ئۇيغۇرتارىخىدىكىچوڭئىشلاريىلنامىسى133827 دىن ئېرىشكەنبۇ بەتنى 31 دېكابىر 2013 ئاخىرقى قېتىم 07:03 دا ئۆزگەرتكەن.
|
تەۋرات ئالەمنىڭ يارىتىلىشى 47 جانابلىرى، كەمىنىلىرى ئاتابوۋىلىرىمىزغا ئوخشاش، مال بېقىش بىلەن تىرىكچىلىك قىلىمىز. 4كەنئاندا قەھەتچىلىك ئېغىر بولغاچقا، مال باقىدىغان ئوتلاقمۇ يوق. شۇ سەۋەبتىن، بىز بۇ يەرگە كۆچۈپ كەلدۇق. جانابلىرىدىن كەمىنىلىرىنىڭ گوشەن ۋىلايىتىدە تۇرۇشىغا ئىجازەت بېرىشلىرىنى سورايمىز، دېدى. ئاتاڭ بىلەن قېرىنداشلىرىڭ بۇ يەرگە كەپتۇ. 6مىسىرنىڭ زېمىنى ئۇلارنىڭ ئالدىدا تۇرۇپتۇ. ئۆزلىرى مەملىكەتنىڭ ئەڭ ياخشى يېرىنى تاللىسۇن. گوشەندە تۇرسىمۇ بولىۋېرىدۇ. ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئىقتىدارلىق كىشىلەر بولسا، ماللىرىمنى باشقۇرۇشقا قويساڭمۇ بولىدۇ، دېدى.7كېيىن، يۈسۈپ ئاتىسى ياقۇپنى ئوردىغا باشلاپ كېلىپ، مىسىر پادىشاھى بىلەن كۆرۈشتۈردى. ياقۇپ پادىشاھقا بەختسائادەت تىلىدى. 8پادىشاھ ئۇنىڭدىن:10خوشلىشىش ئالدىدا، ياقۇپ يەنە پادىشاھقا بەخت تىلەپ، ئاندىن چىقىپ كەتتى. 11يۈسۈپ پادىشاھنىڭ ئەمرى بويىچە ئاتىسى بىلەن قېرىنداشلىرىنى مىسىرغا ئورۇنلاشتۇردى. ئۇ رەمىس شەھىرىنىڭ يېنىدىن دۆلەتنىڭ ئەڭ ياخشى يېرىنى ئۇلارغا زېمىنلىققا بەردى 12ھەمدە ئاتىسى، قېرىنداشلىرى ۋە ئۇلارنىڭ ئۆيدىكىلىرىگە نوپۇسنىڭ سانىغا قاراپ، ئاشلىق يەتكۈزۈپ بەردى.13ئاچارچىلىق ئىنتايىن ئېغىرلىشىپ كەتكەنلىكتىن، ھەممە يەردە ئاشلىق قالمىغانىدى. مىسىرلىقلار بىلەن كەنئانلىقلار ئاچلىقتىن ئاجىزلاپ كەتتى. 14يۈسۈپ ئاشلىق سېتىپ، ئۇلارنىڭ ھەممە پۇللىرىنى يىغىۋېلىپ ئوردىغا تاپشۇردى. 15مىسىر ۋە كەنئاندىكى خەلقنىڭ قولىدىكى پۇللار تۈگىگەندە، مىسىر خەلقى يۈسۈپنىڭ ئالدىغا كېلىپ، ئۇنىڭدىن: ئى ئالىيلىرى، ھەقىقىي ئەھۋالنى يوشۇرمايمىز. پۇللىرىمىز پۈتۈنلەي تۈگىدى. ماللىرىمىزمۇ ئۆزلىرىگە ئۆتۈپ كەتتى. ھازىر بىزنىڭ تېنىمىز ۋە يېرىمىزدىن باشقا ھېچ نەرسىمىز قالمىدى. 19ئۆلۈمدىن ساقلىنىپ قېلىشىمىزغا بىر ئامال قىلغايلا! يەرلىرىمىزنىڭ ئاق تاشلىنىپ قالماسلىقى ئۈچۈن، ئۆزىمىز بىلەن يېرىمىزنى ئاشلىققا ئالماشتۇرۇپ بەرگەيلا. يەرلىرىمىز پادىشاھنىڭ بولسۇن. ئۆزىمىزمۇ پادىشاھنىڭ قۇلى بولۇپ، ئۇنىڭ دېھقانچىلىقىنى قىلايلى. ھايات قېلىشىمىز ئۈچۈن، يەرلەرنى تېرىشىمىزغا ئۇرۇقلۇق بەرگەيلا! دەپ تەلەپ قىلدى.20شۇنداق قىلىپ، يۈسۈپ پادىشاھ ئۈچۈن مىسىرنىڭ پۈتۈن زېمىنىنى سېتىۋالدى. ئاچارچىلىقنىڭ ئېغىرلىقىدىن مىسىرلىقلار يەرلىرىنى سېتىشقا مەجبۇر بولدى. نەتىجىدە، پۈتۈن يەرزېمىن پادىشاھقا ئۆتۈپ كەتتى. 21پۈتۈن مىسىر خەلقىمۇ ئۇنىڭ قۇلى بولۇپ قالدى. 22پەقەت روھانىيلارنىڭ يەرلىرىلا ئۆز قوللىرىدا قالدى. ئۇلارنىڭ يەرلىرىنى سېتىشى ھاجەتسىز ئىدى. چۈنكى، ئۇلار پادىشاھتىن ھەقسىز ئاشلىق ئالاتتى. مەن پادىشاھ ئۈچۈن سىلەرنى ۋە يەرزېمىنلىرىڭلارنى سېتىۋالغانىكەنمەن، ئۇ يەرگە دېھقانچىلىق قىلىشىڭلار ئۈچۈن ئۇرۇق بېرەي. 24ھوسۇل ۋاقتىدا، ھوسۇلنىڭ بەشتىن بىرىنى پادىشاھقا تاپشۇرۇپ، قالغىنىنى ئۆزۈڭلارغا ۋە ئائىلەڭلەرگە ئوزۇق ۋە ئۇرۇقلۇق قىلىڭلار، دېدى. ئى ئالىيلىرى، ئۆزلىرى ھاياتىمىزنى قۇتقۇزۇپ قالدىلا. بىزگە شەپقەت قىلىپ، بىزنى قۇللۇققا قوبۇل قىلغايلا، دېيىشتى.27ئىسرائىللار مىسىرنىڭ گوشەن ۋىلايىتىدە ئولتۇراقلاشتى. ئۇلار روناق تېپىپ، ئاھالىلىرى ھەسسىلەپ كۆپەيدى. 28ياقۇپ مىسىردا ئون يەتتە يىل ياشاپ، بىر يۈز قىرىق يەتتە يىل ئۆمۈر كۆردى. 29ئۇ ئۆلۈش ئالدىدا يۈسۈپنى چاقىرتىپ كېلىپ، ئۇنىڭغا: ئەگەر سەن مەندىن رازى بولساڭ، قولۇڭنى ئىككى يوتامنىڭ ئاستىغا قويۇپ، ماڭا غەمخورلۇق كۆرسىتىپ، مېنى مىسىرغا دەپنە قىلماسلىققا قەسەم قىلغىن. 30مەن ۋاپات بولغاندا، مېنى مىسىردىن ئېلىپ چىقىپ، ئاتابوۋام دەپنە قىلىنغان يەرگە دەپنە قىلغىن، دېدى.
|
تەگەرانداعى اپاتتان كوز جۇمعان ۋكراينالىقتاردىڭ دەنەسى كيەۆكە جەتكىزىلدى19 قاڭتار, 17:12 541 0 جاھان انار لەپەسوۆايرانداعى اۋە اپاتىنان قازا تاپقان ۋكراينالىق ماۋ اۋە كومپانياسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ دەنەسى بوريسپول حالىقارالىق اۋەجايىنا جەتكىزىلدى. بۇل تۋرالى ۋكرينفورم حابارلادى.اگەنتتىكتىڭ حابارلاۋىنشا، اۋەجايعا قازا تاپقانداردىڭ تۋىستارى جينالعان. سونىمەن قاتار گۇل الىپ كەلگەن ادامداردىڭ قاراسى دا قالىڭ. اۋەجايدا مەديتسينالىق قىزمەتتەردىڭ، مەملەكەتتىك توتەنشە جاعدايلار قىزمەتىنىڭ وكىلدەرى، ۇلتتىق گۆارديا جاۋىنگەرلەرى، ۇلتتىق پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى ءجۇر. ازا تۇتۋ شاراسىنا قاتىستى اقپارات تاراتۋ ءۇشىن كەلگەن جۋرناليستەردىڭ لەگى دە مول. مۇردەلەردى الىپ كەلگەن ۇشاق اۋەجايعا جەرگىلىكتى ۋاقىت بويىنشا ساعات 11دە قونعان.قازا تاپقانداردى ازا تۇتۋعا ارنالعان شارا ءوتىپ جاتقانىنا قاراماستان بوريسپول حالىقارالىق اۋەجايى شتاتتىق رەجىمدە جۇمىس ىستەپ تۇر. وزگە تەرمينالداردان ۇشاقتاردىڭ ۇشىپ كەلۋى مەن ۇشۋى كەستەگە سايكەس جۇرگىزىلىپ جاتىر. جولاۋشىلارعا ساعات 12مەن 13 ارالىعىندا بوريسپول اۋەجايى باعىتىنداعى جولدا قوزعالىسقا شەكتەۋ بولاتىندىعى ەسكەرتىلگەن.ەسكە سالايىق، سارسەنبى، 8 قاڭتاردا تەگەران ۋاقىتىمەن 6:00دە يمام حومەيني اتىنداعى اۋەجايدان تەگەرانكيەۆ باعىتىمەن ۇشقان ۋكراينا حالىقارالىق اۋە جەلىلەرى اۋە كومپانياسىنىڭ 737 ۇشاعى اپاتقا ۇشىرادى. ۇشاق بورتىندا 177 ادام بولعان: 168 جولاۋشى مەن 9 ەكيپاج مۇشەسى. ونىڭ ىشىندە يراننىڭ 82, كانادانىڭ 63, ۋكراينانىڭ 2 9 ەكيپاج, شۆەتسيانىڭ 10, اۋعانستاننىڭ 4, گفردىڭ 3, ۇلىبريتانيانىڭ 3 ازاماتى بولدى. ولاردىڭ بارلىعى قازا تاپتى.تەگتەر ۇشاق اپاتى ازا تۇتۋ16 قاڭتار, 2020 ساعات 11:0528 جەلتوقسان, 2019 ساعات 14:47ءولدىم دەپ ويلادىم: اپاتتان امان قالعان مۇعالىم ۇشاقتىڭ قالاي قۇلاعانىن ايتىپ بەردى14 قاڭتار, 2020 ساعات 15:41
|
ءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام جۇڭگولىق جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم جولىمەن قاجىماي تالماي جۇرەيىك تيانشان تورىءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام جۇڭگولىق جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم جولىمەن قاجىماي تالماي جۇرەيىكرەداكتور: نۇربولات قابىل كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى 20210827 11:50 باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ حىبەي چىڭدىدا قىزمەت تەكسەرگەندىگى جونىندە ەستەلىك شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ شياۋسۇڭ، جۋ جيچاي، حالىق گازەتىنىڭ تىلشىلەرى دۋ شاڭزى، شۇي يۇنپيڭچىڭدىعا مەنىڭ تۇڭعىش كەلۋىم، بۇرىننان كەلۋدى ويلاعان ەدىم. بۇل اراداعى كوپتەگەن ىستەردى بىلگىم، ءوز كوزىممەن كورگىم كەلەدى.حىبەيدىڭ سولتۇستىگىندە تامىلجىعان كۇزگى شاق، سان مىڭ مۋلىق جينليانحۋا گۇلى جايقالىپ تۇر.8 ايدىڭ 23 كۇنىنەن 24 كۇنىنە دەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ حىبەي چىڭدىعا بارىپ، جاسىل لەپ شالقىعان شەكسىز قالىڭ ورماندى ارالاپ، ءشول دالانى جاسىل القاپقا اينالدىرعان رۋحاني كۇشتى القادى؛ مادەنيەت مايەگى قوردالى باۋ باقشالارعا، بۇتحانالارعا كىرىپ، ۇلتتاردىڭ ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋىنىڭ تاريحي وي تولعامىن سەزىندى؛ گۇلدەنىپ كوركەيگەن اۋىل قىستاقتارعا، الەۋمەتتىك اۋماقتارعا بارىپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋ تاماشا كورىنىسىن بەينەلەدى.بۇل جاسىل ءتۇس ءبىر ءتۇرلى رۋحسايحانبا يۋەلياڭشان تاۋىنداعى قاراۋىل مۇناراسىندا 13 جىل كۇزەتتە تۇرعان ورمان قورعاۋشى ليۋ جۇن، ۋاڭ جۋان ەرلى زايىپتىلار باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ وسى اراعا كەلىپ وزدەرىنە امانداسارىن ويلاماعان ەدى.8 ايدىڭ 23 كۇنى تۇستەن كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ العاشقى بەكەتىندە سايحانبا ماشينالى ورمان الاڭىنا بارىپ، اۆتوكولىككە وتىرىپ تەڭىز دەڭگەيىنەن 1900 مەتر بيىك يۋەلياڭشان تاۋىنا شىقتى.كۇز ماۋسىمىنداعى تامىلجىعان كۇن نۇرى وسى شەكسىز جاسىل القاپتى نۇرعا بولەپ، الىستاعى تاۋلار وركەشتەنىپ، ءتورت توڭىرەك سۋرەتتەي جايناپ تۇر. جارتى عاسىردىڭ الدىندا سايحانبا ۇشقان قۇس قوناقتامايتىن، سارى قۇمى كۇننىڭ كوزىن جاپقان ۇشى قيىرسىز جاپان ءتۇز بولاتىن، قازىر بۇل ارا گۇل الەمىنە، قالىڭ ورمانعا اينالعان. وراسان زور وزگەرىستىڭ استارىندا، ليۋ جۇن، ۋاڭ جۋان سياقتى سان ساناقسىز ورمانشىلاردىڭ جاپالى بوداۋى مەن قالتقىسىز ءوزىن ارناۋى جاتىر.باس شۋجي سالەمەتسىز بە! ەرلى زايىپتىلار قاراۋىل مۇناراسىنان قارسى الا شىقتى.سالەمەتسىزدەر مە! باس شۋجي سالەمدەسە ولارعا تاياپ كەلدى.كەزەكشىلىكتى قالاي ىستەيسىزدەر، قالاي دەمالاسىزدار، قانشا ۋاقىتتا ۇيگە ءبىر قايتاسىزدار، قانشا ۋاقىتتا بالالارىڭىزبەن جۇزدەسىزدەر... باس شۋجي شي جينپيڭ ولاردىڭ قىزمەت، تۇرمىس جاعدايىن ەگجەي تەگجەيلى ۇعىستى.ەكەۋىنىڭ جىل بويى وسى 3 قابات بيىك قاراۋىل مۇناراسىندا قىزمەت ىستەپ، تۇرمىس كەشىرىپ، 24 ساعات اۋىسىپ كۇزەتەتىندىگىن، شۇعىل كەزدەرى ءار 15 مينۋتتا ءبىر رەت قاراۋىلعا شىعاتىندىعىن، وسىلايشا 4700دەن استام ءبىر سارىندى كۇندەر مەن تۇندەردى وتكىزگەندىكتەرىن ەستىگەننەن كەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ قايتا قايتا: وتە جاپالى ەكەن! دەدى.قانداي قيىنشىلىقتارىڭىز بار؟ دەپ سۇرادى باس شۋجي.قيىنشىلىعىمىز جوق، بارلىعى وتە جاقسى!، دەدى ليۋ جۇن تارتىنا كۇلىمسىرەپ.باس شۋجي شي جينپيڭ باسىن يزەپ، مۇناراعا كىرىپ كورەيىن دەدى.1 قابات جاتىن ءۇي، 2 قابات اس ءۇي، 3 قابات قىزمەت بولمەسى، باس شۋجي قابات سايىن قاراپ، قىستا نە جاعىپ جىلىناتىندىقتارىن، جۋىناتىن ىستىق سۋ بار جوقتىعىن كوڭىل قويا سۇراپ، قاراۋىل جاعدايى جونىندەگى ەستەلىك داپتەردى زەر سالا كورىپ، قىزمەت ءتۇزىمىن، باسقارۋ بەلگىلەمەسىن ۇعىستى.سىزدەرگە شىنىمەن وڭاي ەمەس ەكەن!، دەدى باس شۋجي شي جينپيڭ ايرىقشا تەبىرەنىپ، بۇل قىزمەت وتە داڭقتى ءارى وتە كۇشتى جاۋاپكەرشىلىك سەزىمىن دە قاجەت ەتەدى. وسىنشاما جىلداردان بەرى ءورت اپاتى تۋىلماپتى، بۇل وڭاي ەمەس. سىزدەرگە راقىمەت! جاپا شەكتىڭىزدەر!.اتتاناردا باس شۋجي ەرلى زايىپتىلاردى بىرگە ەستەلىك سۋرەتكە تۇسۋگە ۇسىنىس ەتتى.اسپاندا اقشا بۇلتتار قالىقتايدى، تۋ سىرتتا جاسىل تاۋلار ءبىر بىرىنە جالعاسىپ جاتىر، اپپارات كوزى وسى قىمباتتى ءساتتى ەستەلىككە الدى.ليۋ جۇن اسەرلەنە: باس شۋجيگە راقىمەت! ءبىز، ءسوز جوق، بۇل ورماندى جاقسى كۇزەتەمىز، دەدى.يۋەلياڭشان تاۋىنان اتتانىپ، اۆتوكولىك اترەتى قالىڭ ورماندى ارالاپ، جاسىل قاينار دەپ جازىلعان تاس ەسكەرتكىشتىڭ الدىنا كەلىپ توقتادى. بۇل ارا ميلليون مۋلىق قالىڭ جاسىل ورمان باستالعان جەر شاڭحاي ەسكەرتكىش ورمانى ەدى.بۇل ەسىمنىڭ استارىندا مىناداي اسەرلى اڭگىمە بار:ورمان الاڭى قۇرىلعان باستاپقى كەزدە تاجىريبە كەمشىل بولعاندىقتان سايحانبادا ءۇرتىس 2 جىل بويى ورماننىڭ قاتارعا قوسىلۋ مولشەرى 8كە جەتپەدى. ورمان الاڭىنىڭ العاشقى پارتكوم شۋجيى ۋاڭ شاڭحاي بۇل ساتسىزدىككە مويىنسال بولمايدى. 1964 جىلى كوكتەمدە ول جۇمىسشى قىزمەتكەرلەردى باستاپ وسى ارادا ورمان وتىرعىزۋ زور بىرىككەن شايقاسىن باستايدى. ءۇرتىس تالاي كۇندەر بويى تاۋدا تاماقتانىپ، تاۋدا جاتىپ، جيىنى 516 مۋ جەرگە بال قاراعاي ەگىپ، سول جىلعى قاتارعا قوسىلۋ مولشەرىن 96كە جەتكىزەدى.شاڭحاي ەسكەرتكىش ورمانىنداعى كورمە تاقتايىندا سول جىلى ۋاڭ شاڭحايدىڭ تىزەرلەپ جۇمىسشىلارمەن بىرگە ورمان وتىرعىزۋ تەحنيكاسىن اقىلداسىپ وتىرعان كونە سۋرەتى بار.باس شۋجي ايالداپ ۇڭىلە قاراپ، ۋاڭ شاڭحاي جولداسقا قاتىستى جاعدايلاردى سۇراستىردى.ول باستان اياق وسى بولىك ورماندى كوڭىل تورىندە ساقتادى، 1989 جىلى كوز جۇمعاننان كەيىن ۇيىندەگىلەر وسيەتى بويىنشا ونىڭ سۇيەك كۇلىن وسى اراعا شاشىپ، وسى ارانىڭ ءار ءتۇپ ءشوپ، ءار ءتۇپ اعاشىمەن ماڭگىلىككە سەرىك ەتتى، دەدى ورمان الاڭىنىڭ جاۋاپتى جولداسى.بۇل تۇبەگەيلى بۇرىلىس تۋدىرعان رۋحاني كۇش.جارتى عاسىردان استام ۋاقىت ءوتتى، سول جىلدارداعى جاس كوشەتتەر اسپانعا بوي سوزعان الىپ بايتەرەكتەرگە اينالىپ، ورتاشا بيىكتىگى 20 مەتردەن اسىپ، كەۋدە تۇسىنىڭ ديامەترى 30 سانتيمەترگە جەتتى.ورمانعا كىرگەندەگى سەزىم شىنىمەن باسقاشا، اۋا وتە جاقسى ەكەن. شارباق جولدى بويلاپ باس شۋجي ورمانعا كىردى. ءبىر ءتۇپ بال قاراعايدىڭ الدىندا، باس شۋجي ارنايى قولىمەن ولشەپ كوردى: جاقسى ءوسىپتى، ءدىڭى ءتۇپ ءتۇزۋ ەكەن، دەدى.اعاشتار ءبىر بىرىنە ۇلاسىپ ورمانعا اينالدى، ورمان ءىشىنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسى دا جاقساردى.اسىلىندە اياعىمىز باسىپ تۇرعان جەر قۇم بولاتىن، قازىر ءشىرىندى توپىراق 20 30 سانتيمەترگە جەتتى. مىنا بالاپان بال قاراعايلار تۇگەلدەي تۇسكەن تۇقىمنان تابيعي ءوسىپ شىققان. بۇل جەردەن قۇر، ەلىك ۇنەمى كەزدەسەدى. جاقىنداعى جىلدارى قاسقىر دا قارا كورسەتەتىن بولىپ ءجۇر، دەدى ورمان الاڭنىڭ جاۋاپتىسى بەس ساۋساعىنداي ساناپ.باس شۋجي شي جينپيڭ ورمانداعى ورتتەن ساقتانۋ قىزمەتىنە ەرەكشە كوڭىل ءبولىپ، قىزمەت تەكسەرۋ بارىسىندا ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگىنە كوڭىل ءبولۋدى قايتا قايتا تاپسىردى.ادام قولىنان بولاتىن ءورت اپاتى قاتەرىنە ەرەكشە كوڭىل ءبولۋ كەرەك، ءسوز جوق، ورتتەن ساقتانۋ مەن ساياحاتتىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ءبىر جاقتى ەتۋ كەرەك. ورتتەن ساقتانۋ جاۋاپكەرشىلىگى تايشان تاۋىنان دا سالماقتى، ساياحات كىرىسىن ورتتەن ساقتانۋدان جوعارى قويۋعا بولمايدى. ول نەشە ۇرپاق ادامنىڭ جۇرەك قانى عوي! 60 جىلدىق اعاش ەگىپ، ورمان وتىرعىزۋدىڭ جەتىستىگى ءبىر جولدا كۇيرەپ، ورتەنىپ كەتسە، زيان زاتتىق جاقتان بولۋمەن بىرگە، رۋحاني جاقتان دا كەلەدى.سىزدەردە 60 جىلدان بەرى ءورت اپاتى تۋىلماپتى، بۇل وڭاي ەمەس، تاجىريبەلەردى قورىتىندىلاۋعا تاتيدى، ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرۋ كەرەك، ءبىراق تيتتەي دە بوساڭسۋعا بولمايدى. ءبىز بۇل ورماننىڭ ەكولوگيالىق قالتقى رولىن ماڭگى ساۋلەلەندىرە بەرۋىمىز كەرەك.ەسكەرتكىش ورمانىنان اتتاناردا باس شۋجي شي جينپيڭ ورمان الاڭىنىڭ 3 ۇرپاق جۇمىسشى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ۋاكىلدەرىمەن ىقىلاستى كەزدەستى.قارت جولداس، حالىقاراعا سيلىق الۋعا بارعان ءسىز ەمەسسىز بە؟.ادامداردىڭ اراسىنان باس شۋجي شاشى اق كۇمىستەي بولىپ وتىرعان، ءبىرىنشى ۇرپاق زەينەتكە شىققان جۇمىسشى قىزمەتكەرلەردىڭ ۋاكىلى چىن يانشياندى ءبىر قاراعاننان تانىدى. 2017 جىلى ول ورمان الاڭىنىڭ جۇمىسشى قىزمەتكەرلەرى اتىنان بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى قورشاعان ورتانى جوسپارلاۋ مەكەمەسى بەرگەن جەر شارىنىڭ قورعاۋشىسى سيلىعىن الىپ كەلگەن بولاتىن.ءسىز ورمان الاڭىنا قاشان كەلىپ ەدىڭىز؟.مەن 1964 جىلى تولىق ورتانى تاۋىسقاننان كەيىن، پارتيانىڭ ۇندەۋىنە ءۇن قوسىپ سايحانباعا كەلگەمىن. 6 قىزدىڭ سايحانباعا بارۋى دەگەن اڭگىمەنى جۇرتتىڭ ءبارى بىلەدى، سول جىلدارى چىن يانشيان قاتارلى 6 ادام ادىلەت جولىندا العان بەتتەن قايتپاي وسى اراعا كەلىپ، ءشول دالادا وكىنىشسىز جاستىق كوكتەم جىرىن جازدى.قازىر، قولاڭ شاش اپپاق كۇمىسكە اينالدى، تاقىر توبە جاسىل تاۋعا اينالدى، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ، قاجىرلىلىقپەن شارۋاشىلىق قۇرۋ، جاسىل دامۋ سىندى سايحانبا رۋحى ۇزبەي دايەكتىلەنىپ، ۇرپاقتار بويى جالعاستى.چىن يانشياننىڭ جانىندا تۇرعانداردىڭ اراسىندا ورتتەن ساقتانۋ سايكەستىرۋشىسى دە، ورمان شيپاگەرى دەرت دەربەزدەن ساقتانۋ، دەرت دەربەزدى جويۋ كارانتينشىسى دە بار؛ ماگيسترلىق بويىنشا وقۋ تاۋىسقان ورمان الاڭىنىڭ عىلمي زەرتتەرمەندەرى دە، داشۋەدەن جاقىندا وقۋ تاۋىسقان تەحنيكتەر دە بار...ورمان كۇزەتۋ، ورمان قورعاۋ قوسىنىنىڭ بارعان سايىن زورايعاندىعىن كورىپ باس شۋجي شي جينپيڭ ايرىقشا ءسۇيىندى: 2017 جىلى مەن سىزدەردىڭ اسەرلى ىستەرىڭىز جونىندە بەكىتۋ جازىپ، سايحانبا رۋحىن ورتاعا قويعان ەدىم، بۇل ءبىزدىڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ رۋحاني شەجىرەسىنىڭ قۇرامداس بولىگىنە اينالدى. سايحانبا رۋحى سىزدەردىڭ ۇزدىكسىز اسقاقتاتۋلارىڭىزدى قاجەت ەتىپ قانا قالماستان، بۇكىل پارتيانىڭ، بۇكىل ەل حالقىنىڭ دا ۇيرەنىپ، اسقاقتاتىپ، ەلىمىزدى تىزە قوسا جاقسى قۇرىپ، جاسىل ەكونوميكانى جاقسى دامىتىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەتتى جاقسى قۇرۋدى قاجەت ەتەدى!.ادامدى جىگەرلەندىرەتىن سوزدەر تۇنىق سۋلار مەن جاسىل تاۋلار اراسىن جاڭعىرتتى.تاريحتىڭ ءىزى، تاريح سالعان ويچىڭدى، تۇڭعىش توپتاعى مەملەكەتتىك تاريحي مادەني ايگىلى قالالاردىڭ ءبىرى.چيڭ داۋىرىندە بۇل جەر استانا مەن سايبەي اراسىنا ورنالاسقان، ورتا جازىقتىڭ ەگىنشىلىك مادەنيەتى مەن ساحاراداعى كوشپەندى مال شارۋاشىلىق مادەنيەتىنىڭ وتپەلى ءوڭىرى بولعاندىقتان، جۇڭگو كوپ ۇلتتى، ءبىر تۇتاس مەملەكەتىنىڭ قالىپتاسۋىنا كۋا بولىپ، ءىش پەن سىرتتىڭ جۇرەگىن توعىستىرىپ، بەرىك اكىميات قالىپتاستىرۋداي ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ادەمى اڭگىمەلەرىن قالدىردى، تيبەت بۇددا ءدىنىنىڭ دالاي، بانچاننىڭ رۋحى كوشكەن كيەلى بالانى التىن قۇمىراعا جەرەبە تاستاپ بەلگىلەۋ ءتۇزىمى دە وسى ارادا ورناعان بولاتىن.8 ايدىڭ 24 كۇنى تۇستەن بۇرىن باس شۋجي شي جينپيڭ ىلگەرىندى كەيىندى چىڭدى ساياجايىنا، پۋنيڭ بۇتحاناسىنا، چىڭدى مۇراجايىنا كىرىپ، مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ جانە ۇلت، ءدىن قىزمەتىن ىشكەرىلەي تەكسەردى.ساياجاي تاريحىنىڭ جارتىسى چيڭ تاريحى.چىڭدى ساياجايى، سونداي اق ونىڭ توڭىرەگىندەگى بۇتحانالار چيڭ داۋىرىندە شەكاراداعى از ۇلتتاردى ىنتىماقتاستىرۋ، ءبىر تۇتاستىقتى بەكەمدەۋدى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن سالىنعان.باس شۋجي شي جينپيڭ رەتىمەن دانبو جيڭچىڭ سارايى، سىجى كىتاپ ءۇيى، يانبو جىشۋاڭ سارايى قاتارلىلاردى كورىپ، ساياجايدىڭ تاريحي جانە مادەني ەسكەرتكىشتى قورعاۋ قىزمەتىن ەگجەي تەگجەيلى ۇعىستى.كوپتەگەن جاعدايلاردى ۇعىسىپ، كوپتەگەن ءبىلىم ۇيرەندىم، باس شۋجي بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: چىڭدى ساياجايىنىڭ مادەنيەت مايەگى مول، ۇلتتاردىڭ ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋى، ءدىندى قوعامعا ۇيلەستىرۋ، ءداستۇرلى مادەنيەتتى قورعاۋ جانە جالعاستىرۋ، ادام مەن تابيعاتتىڭ جاراسىمدى تۇرۋى سياقتى جاقتاردا ماڭىزدى تاريحي قۇنعا جانە داۋىرلىك مانگە يە.ساياجايدىڭ تۇتاس سۋرەتى الدىندا باس شۋجي كوپكە دەيىن كىدىرىپ، ىجداعاتپەن كورىپ شىقتى.چيڭ ءداۋىرى سۋرەتشىسى سالعان ۇزىن سۋرەتتە ساياجايدىڭ داۋرەندەگەن كەزەڭىنىڭ تۇتاس بەينەسى سالىنعان. ساياجايدىڭ اۋماعى 8000 مۋدان اسادى، باتىس سولتۇستىگى تاۋلى، شىعىس وڭتۇستىگى سۋلى، جەر ءتۇزىلىسى قۇددى جۇڭگونىڭ تابيعي جەر بەدەرىنىڭ ىقشامدالعان كورىنىسى ىسپەتتى، سامالدىقتار مەن شاتىرشالار، تاۋ مەن سۋ يىق تىرەسىپ، جاراتىلىستىق كورىنىس پەن گۋمانيتارلىق مادەنيەت ءبىر بىرىنە كورىك قوسىپ تۇر.ساياجايدىڭ مادەنيەتى وتە قوردالى، قۇرىلىستىڭ وي جوباسى ساۋلەتتى، بۇل ەلىمىزدىڭ ماڭىزدى مادەنيەت مۇراسى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: باۋ باقشا مادەنيەتى نەشە مىڭ جىلدىق جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ جاۋھارى، جاقسى قورعاۋمەن بىرگە، ونىڭ رۋحاني مازمۇنىن اشۋ كەرەك، بۇندا ءبىزدىڭ جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەت گەنى بار.ءالسىن ءالى ساياحاتشىلار باس شۋجيمەن قىزۋ ىنتامەن سالەمدەستى. باس شۋجي شي جينپيڭ ولارعا قول بۇلعاپ قۇرمەت ءبىلدىردى ءارى ولارمەن شىن ىقىلاسپەن اڭگىمەلەستى.كەيبىر ادامداردىڭ چىڭدىنىڭ وزىنەن كەلگەندىگىن ەستىگەن باس شۋجي ولارعا بالالاردى ۇنەمى ەرتىپ كەلىپ كورسەتىپ تۇرۋدى، ولاردىڭ بالا كەزىنەن بۇل ارانى ءتۇسىنىپ، ءوز مەكەندەرىن سۇيۋىنە مۇمكىندىك جاساۋدى تاپسىردى.پۋنيڭ بۇتحاناسى ساياجاي سىرتىنداعى 8 بۇتحانانىڭ ءبىرى، الدىڭعى جارتى بولىك قۇرىلىس حانزۋ ۇلگىسىندە، ارتقى جارتى بولىگى زاڭزۋ ۇلگىسىندە، حانزۋ مەن تيبەت ۇلگىسى ۇشتاسىپ، ورگانيكالى توعىسىپ، كۇللى دۇنيەگە تىنىش ءومىر، شات شادىمان تىرشىلىك قۇرعان ماڭگىلىك پۋنيڭ دەپ استارلاپ جەتكىزىپ تۇرعانداي.باس شۋجي شي جينپيڭ ىلگەرىندى كەيىندى تيانۋاڭ سارايى، داشيۇڭ سارايى قاتارلى قۇرىلىستاردى كوردى.پۋنيڭ بۇتحاناسىنىڭ ىشىندە پۋنيڭ بۇتحانا ەسكەرتكىشى، جوڭعار بۇلىگىن تىنىشتاندىرۋداعى ويما جازۋلى ىلە قۇلپىتاسى، جوڭعار بۇلىگى تىنىشتاندىرىلعاننان كەيىنگى ويما جازۋلى ىلە قۇلپىتاسى تۇرعىزىلعان، ءتورت جاعىنا جەكە جەكە حانزۋ، مانزۋ، موڭعۇل، زاڭزۋ ءتورت تىلدەگى جازۋ ويىلعان. باس شۋجي شي جينپيڭ قۇلپىتاستاعى جازۋدى ەگجەي تەگجەيلى كورىپ، قاتىستى ناقتى تاريحتى ۇعىستى.چىڭدى مۇراجايىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ۇلى قورعاننىڭ ءىشى سىرتىنا كوز جىبەرگەندە چيڭ پاتشالىعىنىڭ گۇلدەنگەن كەزىندەگى ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ناقتى ەستەلىگى كورمەسىن ەكسكۋرسيالادى.ەكسكۋرسيالاۋ بارىسىندا، تورعاۋىتتاردىڭ وۆلگا ساحاراسىنان شىعىپ، جاپا ماشاقات، حاۋىپ قاتەرلەردى باستان كەشىرىپ، 10 مىڭ شاقىرىم جول باسىپ شىعىسقا ورالعاندىعىن كورسەتەتىن سحەما باس شۋجيدىڭ نازارىن بۇردى. ول كەزدە چيانلۇڭ ءدال چىڭدىدا شىعىسقا ورالعان قاھارمان ۇباشتى ىقىلاسپەن قابىلداعان بولاتىن.باس شۋجي شي جينپيڭ اسەرلەنە: تورعاۋىتتار كەتكەنىنە 100 نەشە جىل بولسا دا، اقىر اياعى ادىلەت جولىندا العان بەتىنەن قايتپاي وتانعا قايتتى، بۇل جۇڭحۋا ۇلتىمىزدىڭ ىقپال كۇشى مەن سەنترگە تارتۋ كۇشىن شىن مانىندە بەينەلەيدى، دەدى.ءبىر مۇراجاي ءبىر ۇلكەن مەكتەپ.مۇراجايدان شىققان سوڭ باس شۋجي شي جينپيڭ كوپشىلىككە بىلاي دەدى: تاريح جاندى، وندا جالپى تاريح تا بار، ارناۋلى تاريح تا بار، بارلىق جاعىن جەتە زەرتتەۋ كەرەك. جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي زەرتتەۋ ءتۇسىندىرۋ ورىستەتىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن ارقاۋ ەتىپ، تاريحتى زەرتتەۋ، تاريحتى ۇيرەنۋ قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ كەرەك.چىڭدىدا قىزمەت تەكسەرۋ بارىسىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ كوپ رەت بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: چىڭدى مەملەكەتىمىزدىڭ تاريحي دامۋىنداعى كەيبىر ماڭىزدى تاريحي ساتتەرگە كۋا بولدى، حانزۋ، زاڭزۋ، مانزۋ، موڭعۇل سياقتى ءارقايسى جۇڭحۋا ۇلتى ارالاسىپ، ىشتەسىپ، توعىسىپ، وسى ارادا كوپتەگەن تاريحي ىزدەر قالدىردى. ءبىزدىڭ اتا بابالارىمىزدىڭ جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ العا باسۋى بارىسىندا، وركەنيەتتىڭ دامۋى بارىسىندا ساياسي اقىل پاراساتىنىڭ قانداي بولعاندىعىن، قانداي ىستەر ىستەگەندىگىن ىشكەرىلەي ءتۇسىنۋىمىز كەرەك.وتكەنگە ءۇڭىلىپ، كەلەشەكتى بولجاعان باس شۋجي شي جينپيڭ كامىل سەنىممەن: پارتيانىڭ باسشىلىعىندا ءبىز 56 ۇلت، ءبىر ميلليارد 400 ميلليون ادام تاتۋ ءتاتتى ءومىر كەشىرىپ، دۇنيە ءجۇزى ۇلتتارى قاتارىندا ءتىپتى دە قايسارلىقپەن قاسقايىپ تۇرامىز، دەدى.قالا قالاشىق جاقسى بولسىن، اۋىل قىستاق تا جاقسى بولسىنءاربىر جەرگە بارعان سايىن اۋىل قىستاقتى كورىپ شىعامىن، اۋىل قىستاق حالقىمىزدىڭ ەڭ نەگىزگى تۇرمىسىن كورسەتەدى.2012 جىلدىڭ سوڭىندا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى بولىپ جاڭا عانا تاعايىندالعان شي جينپيڭ نولدەن تومەن 10 نەشە سەلتسي گرادۋستىق قاقاعان ايازعا قاراماي، تايحاڭشاننىڭ تەرەڭ قويناۋىنداعى حىبەي ولكەسى فۋپيڭ اۋدانىنا ناعىز كەدەيلىكتى كورۋ ءۇشىن كەلدى.ۋاقىت ايالسىز وتكەنىمەن، اۋەلگى ماقسات وزگەرگەن جوق.اراعا 8 جىلدان استام ۋاقىت سالىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسى جاپپاي جەڭىسكە جەتتى. 8 ايدىڭ 24 كۇنى تۇستەن كەيىن باس شۋجي حىبەيدىڭ اۋىل قىستاعىنا تاعى كەلىپ، اۋىل قىستاقتى جالپى بەتتىك گۇلدەندىرۋ قىزمەتىن تەكسەردى.چىڭدى قالاسى شۋاڭلۋان رايونى پيانچياۋزى قالاشىعى داگۇيكوۋ قىستاعى يانشان تاۋى سىلەمىنە ورنالاسقان، ليانحۋاشان تاۋىنىڭ كورىنىسى كوركەم، لۋانحى وزەنى قىستاقتى وراي اعىپ كوپتەگەن ساياحاتشىنى باۋرايدى. اۋىل قىستاق ساياحاتىنىڭ دامۋىنا ىلەسە، سەيىل سەرۋەندىك جەمىس، كوكونىس تەرۋ ءۇزۋ، حالىقتىق تۇسەلحانا سياقتىلار دا گۇلدەندى، قىستاق تۇرعىندارى ءۇيىنىڭ الدىندا اق جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەرىن ساتۋمەن بىرگە، كورىنىستەن دە اقشا تاۋىپ، قالتاسى بىرتىندەپ قامپيا باستادى.قىستاقتاعى تاۋ اڭعارى بازارىنداعى كورمە زالىندا وسى جەردىڭ ءوز ونىمى اسقاباق، چيەزى، ءجۇزىم، جابايى شاپتول سياقتى ەرەكشە كوكونىس، جەمىس جيدەكتەر الۋان رەڭمەن كوز سۇرىندىرەدى.وسى جەردە وندىرىلگەن قۇم المانى كەشە جەدىم، ءدامى وتە جاقسى ەكەن. بۇل جەمىستى بالا كەزىمدە جەۋشى ەدىم، باسقا جەردە، اۋەلى، كوپ كەزدەسە بەرمەيدى، دەپ كۇلە سويلەدى باس شۋجي.قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجي حاۋ تيانجياۋ باس شۋجيگە بىلاي دەدى: قازىر بۇكىل قىستاقتا اۋىل شارۋاشىلىعى جىلىجايىنان 303ى بار، ونىڭ ىشىندە بۇلدىرگەن جىلىجايىنان 230ى بار. ءبىز شاندۇڭعا ارنايى بۇلدىرگەن ەگىمشىلىك تەحنيكاسىن ۇيرەنۋگە باردىق، ءبىر جىلدا ءبىر پارنيكتەن 60 70 مىڭ يۋان اقشا تابامىز.قىستاق تۇرعىنى حو جين قىستاقتاعى وزەنشەنىڭ جاعاسىندا تۇرادى، ەسىكتى اشساڭ بولدى تاۋدى، وزەندى كورۋگە بولادى. 2 قاباتتى ۇلكەن ءۇي، اۋلاعا ورىك اعاشى ەگىلگەن.ءبىر ءۇيلى جان باس شۋجيدى ۇيگە كىرىپ مەيمان بولۋعا شاقىردى. بۇل ءۇش ۇرپاق، 11 ادامى بار ۇلكەن شاڭىراق. ءدال جازعى دەمالىس كەزى بولعاندىقتان حو جيننىڭ 5 نەمەرەسى تۇگەل ۇيدە ەكەن.قاراڭىز، مىناۋ ءبىر جان سانى كوپ، تولىقسىعان وتباسى ەكەن!، دەدى سۇيكىمدى بالالارعا قاراپ باس شۋجي قۋانىشپەن.لاۋحو مەن جۇبايى جىلىجايدا كوكونىس وسىرەدى، 2 ۇلى سىرتتا جۇمىس ىستەيدى، بيىل الدىڭعى جارتى جىلدا بۇكىل وتباسىنىڭ كىرىسى 100 مىڭ يۋاننان اسقان.قوناق بولمەسىندە وتىرىپ اڭگىمە دۇكەنىن قۇرعاندا لاۋحو ءبىراز تەبىرەنىپ: وسى جىلداردا ەلىمىزدە ۇلكەن وزگەرىستەر تۋىلدى، بۇقارا ەگىن سالسا ۇكىمەت قوسىمشا قاراجات بەردى، اۋىرىپ سىرقاسا ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى بار، سالماقتى ناۋقاستاردى قۇتقارۋعا كومەك كورسەتىلدى، زەينەتكەرلىك تە قامتاماسىز ەتىلدى. باس شۋجيدىڭ باسشىلىعىندا حالىق شىنىمەن باقىتتى ءوتىپ جاتىر!، دەدى.ءبىز حالىقتىڭ قىزمەتشىسىمىز، بۇل تەك ۇران عانا ەمەس، ءبىز حالىققا قىزمەت ىستەپ بەرەمىز، دەپ جاۋاپ قايتاردى باس شۋجي شي جينپيڭ.حاباردى ەستىپ حو جيننىڭ ەسىك الدىندا جينالعان قىستاق تۇرعىندارى باس شۋجيگە جارىسا سالەمدەستى.ءبىز دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعامدى جاپپاي ورناتىپ بولدىق، ءبىزدىڭ اۋىل قىستاقتارىمىزدىڭ كەلەسى قادامداعى نىساناسى اۋىل قىستاقتى گۇلدەندىرۋ. قالا قالاشىقتار جاقسى بولىپ قانا قويماي، اۋىل قىستاق تا جاقسى بولۋى، اۋىل قىستاق، قالا قالاشىق بىردەي جاقسى بولۋى كەرەك. ءبىز بۇعان قاناعاتتانىپ قالماي، كۇش ۇستىنە كۇش قوسۋىمىز كەرەك. جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتكە جەتكەننەن كەيىن وسىزامانداندىرۋ كەرەك، بۇل تەك جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعى مەن ەلىمىزدىڭ سوتسياليستىك ءتۇزىمىنىڭ ارقاسىندا عانا جۇزەگە اسادى.باس شۋجيدىڭ سوزىنە جۇرت ءالسىن ءالى قىزۋ شاپالاق سوقتى.اۋىل قىستاقتان الەۋمەتتىك اۋماققا دەيىن حالىق تۇرمىسى ىرىس قۇتىندا كىشكەنە ءىس بولمايدى، ءاربىر ءىس ارەكەتكە ناعىز سۇيىسپەنشىلىك ءسىڭىرىلدى.داگۇيكوۋ قسىتاعىنان اتتانعان باس شۋجي شي جينپيڭ چىڭدى قالاسى جوعارى، جاڭا تەحنيكا رايونى بيڭحى الەۋمەتتىك اۋماعىنا ارنايى بارىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتاعى قارتتاردى ۇيدە كۇتىمدەۋگە قىزمەت وتەۋ ورتالىعىندا قىزمەت تەكسەردى.ورتالىق 2018 جىلى قۇرىلعان، ۇكىمەت قىزمەت وتەۋدى ساتىپ الۋ، كاسىپورىن شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ، قوعام ات سالىسۋ فورماسى ارقىلى قارتتاردىڭ سالاماتتىعى، ەمدەلۋى، رۋحاني جاقتان جۇباتۋ، تۇرمىسىنان حابار الۋ سىندى قاجەتتىلىكتەرىن شەشىپ، قىزمەت وتەۋ كولەمىن الەۋمەتتىك اۋماقتان ماڭايداعى ورىندارعا دەيىن كەڭەيتىپ، 1700دەي ادامعا تيىمدىلىك جەتكىزدى.ورتالىققا كىرگەندە ۇلكەن ەكراننان قارتتاردى ۇيدە كۇتىمدەۋ زەردەلىلەنگەن ينفورماتسيا تۇعىرىنىڭ جۇمىس جۇرگىزىپ جاتقان جاعدايى كورىنىپ تۇردى. قىزمەتكەرلەر كەزكەلگەن ءبىر قارتتىڭ سالاماتتىق ارحيۆىن الىپ شىقتى، وندا بايلانىس ءتاسىلى، تۇرمىس ادەتى، قىزمەت وتەۋ قاجەتى، شالدىققان اۋرۋى جانە ءدارى دارمەك ىستەتۋ جاعدايى قاتارلىلار ايقىن جازىلعان.قىزمەتكەرلەر باس شۋجيگە بۇل قارتتا مي قان تامىرى توسىلۋدان قالعان زارداپ بار ەكەندىگىن، مىنەزى تۇيىق ەكەندىگىن، كۇندەلىكتى ۇيىنە ءدارى جەتكىزىلىپ تۇراتىندىعىن، تازالىعىن ىستەپ، پسيحيكالىق كەڭەس بەرىلەتىندىگىن ايتتى.وسىنداي تۇراقتى قىزمەت وتەيسىزدەر مە؟، دەپ سۇرادى باس شۋجي.تۇراقتى قىزمەت وتەيمىز، باسقالاي قاجەت بولسا، شاقىرعان كەزدە دەرەۋ جەتىپ بارامىز.بۇل تۇعىردا قانشا ادام بار؟.جيىنى 12 ادام بار.بۇل سالاعا ءبىر جىلدا ۇكىمەت بەرەتىن اقشا كوپ پە؟، دەدى باس شۋجي جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەگى جاۋاپتى جولداسقا تاعى سۇراق تاستاپ.ءبىر جىلدا ءبىر ميلليون 200 مىڭ يۋان اقشا شىعارىپ، ۇكىمەت قىزمەت وتەۋدى ساتىپ الادى.ارحيۆتى وتە ەگجەي تەگجەيلى جاساپسىزدار، دەدى باس شۋجي شي جينپيڭ ريزالىق بىلدىرە، بۇلاردىڭ بارىنە ادام كۇشى جانە قارجى كەتەدى.ەرىكتىلەر قىزمەت وتەۋ اترەتىن ۇيىمداستىرىپ، ۋاقىت بانكەسىن قۇرىپ، كوپشىلىكتى بۇگىن باسقالارعا قىزمەت وتەسەڭ، ەرتەڭ ءوزىڭ اقىسىز قىزمەت وتەۋدەن يگىلىكتەنە الاسىڭ دەپ شابىتتاندىرۋ وسى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ قارتتاردى ۇيدە كۇتىمدەۋگە قىزمەت وتەۋىن ورىستەتۋدەگى جاڭا شاراسى.الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ قارتتاردى ۇيدە كۇتىمدەۋگە قىزمەت وتەۋ ورتالىعىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ءبىر ءبولىم ەرىكتىلەرمەن كەزدەستى.ەرىكتى بولۋداعى ماقسات قارتايعاندا دا ءىس ىستەپ، قالعان كۇشىمىزدى ساۋلەلەندىرۋ. كوپشىلىك باس شۋجيگە قازىر بۇكىل الەۋمەتتىك اۋماقتا 48 ەرىكتى بار ەكەندىگىن، نەگىزىنەن دەنساۋلىعى جاقسىراق، پەنسياعا شىققان قىزمەتكەرلەر، قوسىننان بوساعان اسكەريلەردەن قۇرام تاپقاندىعىن، ءار كۇنى قىزمەتكەرلەرمەن بىرگە وتباسىلارعا بارىپ قىزمەت وتەيتىندىگىن ايتتى.وتە جاقسى ايتتىڭىزدار، ماعان قاتتى وي سالدى. سىزدەر قارتايعاندا كۇتىمدەلە الۋ جولىن قاراستىرۋمەن قاتار، قارتتىق رولىن قالاي ساۋلەلەندىرۋگە بولادى دەگەن ماسەلەنى دە العا قويدىڭىزدار.باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: قارتتىق رولىن ساۋلەلەندىرۋدى قارتايعاندا كۇتىمدەلە الۋمەن ۇشتاستىرىپ، ساياسات شارالاردى زەرتتەپ، كەمەلدەندىرىپ، قارتتاردى بەلسەندىلىكتەرىن ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرۋگە شابىتتاندىرىپ، جاسى ەگدەلەمەگەن قارتتاردىڭ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ەرىكتىلەردىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتى جونگە سالۋ بارىسىندا اناعۇرلىم كوپ ىسكەرلىك كورسەتۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.الەۋمەتتىك اۋماقتان اتتاناردا باس شۋجي قيماي تۇرعان بۇقارامەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن قوش ايتىستى. ول بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ءبىز ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ جاڭا ساپارىنا اتتاندىق. پارتيامىز جۇڭگو حالقىن باقىتقا كەنەلتۋ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ اۋەلگى ماقساتىن، بورىشىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام جۇڭگولىق جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم جولىمەن قاجىماي تالماي جۇرگەندە عانا، ءبىز جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن، ءسوز جوق، جۇزەگە اسىرا الامىز.شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 8 ايدىڭ 26 كۇنى چىڭدىدان بەرگەن حابارى
|
قازاقىستاندىكى ئۇيغۇر ئالىملىرى تونۇلغان فولكلورشۇناس ئابدۇكېرىم راھماننىڭ ۋاپاتىغا چوڭقۇر قايغۇردى ئۇيغۇرتونۇلغان فولكلورشۇناس، پېشقەدەم ئۇستاز مەرھۇم ئابدۇكېرىم راھمان.يېقىندا مەشھۇر فولكلورشۇناس ئالىم، شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتى فىلولوگىيە ئىنستىتۇتىنىڭ پروفېسسورى ئابدۇكېرىم راھماننىڭ ۋاپاتىدىن خەۋەر تاپقان قازاقىستاندىكى ئۇيغۇر ئالىملىرى چوڭقۇر قايغۇردى ھەم بۇنىڭدىن ئەپسۇسلاندى.ئىگىلىشىمىزچە، ئاخىرقى يىللىرى خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇر ئېلىدە يۈرگۈزۈۋاتقان باستۇرۇش سىياسىتى نەتىجىسىدە كۆپلىگەن ئۇيغۇر زىيالىيلىرىنىڭ، شۇ جۈملىدىن پەقەت ئۇيغۇر ئېلىدىلا ئەمەس، بەلكى ئۇنىڭ سىرتىدىمۇ تونۇلغان مەشھۇر ئالىملارنىڭ تۈرمىلەرگە ۋە جازا لاگېرلىرىغا قامىلىشى مۇھاجىرەتتىكى، بولۇپمۇ قازاقىستاندىكى ئۇيغۇرلارنى قاتتىق بېئارام قىلدى.بۇنىڭدىن ئىككى يىل ئىلگىرى يۈزدىن ئوشۇق ئوقۇتقۇچى ۋە تەتقىقاتچىنىڭ، شۇلارنىڭ ئىچىدە قازاقىستانلىق ئۇيغۇر ئالىملىرىغا ياخشى تونۇش بولغان ئابدۇكېرىم راھمان، ئازاد سۇلتان، ئارسلان ئابدۇللا، غەيرەتجان ئوسمان، ئابدۇقادىر جالالدىن، راھىلە داۋۇت، يالقۇن روزى ۋە باشقىلارنىڭ تۇتقۇن قىلىنغانلىقى توغرىلىق ئۇچۇرلار قازاقىستان ئىجتىمائىي تاراتقۇلىرىدىمۇ كەڭ تارىلىپ، زور غۇلغۇلا پەيدا قىلغانىدى. شۇ مۇناسىۋەت بىلەن قازاقىستانلىق ئۇيغۇر زىيالىيلىرى خىتاي دائىرىلىرىنىڭ بۇ سىياسىتىگە ئۆز نارازىلىقلىرىنىمۇ بىلدۈرگەنىدى.رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان ئەدەبىياتشۇناس ئالىم، فىلولوگىيە پەنلىرىنىڭ دوكتورى ئالىمجان تىلىۋالدى ئەپەندى ئابدۇكېرىم راھمان ۋاپاتىنىڭ پۈتكۈل دۇنيا ئۇيغۇرشۇناسلىق ئىلمى ئۈچۈن چوڭ يوقىتىش ئىكەنلىكىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ، مۇنداق دېدى: ئابدۇكېرىم راھمان ئاكىنىڭ ئىسمى ئىلىمپەندە رىۋايەتكە، سىمۋولغا ئايلىنىپ كەتكەنلىكىنى ھەممىمىز بىلىمىز. ئۇ ناھايىتى جاپاكەش، مەشەقەتلىك بىر ھاياتنى بېشىدىن كەچۈرگەن ئالىمىمىز. مەدەنىيەت زور ئىنقىلابى نىڭ دەردىنى تارتقان كۆپلىگەن زىيلىيالار بىلەن بىرگە بېشىدىن ئېغىرچىلىقلارنى ئۆتكۈزگەن. ياشانغىنىغا قارىماي، ئۇ ئۆمرىنىڭ ئاخىرىدا ھاكىممۇتلەق تۈزۈمنىڭ يەنە بىر دەردىنى تارتىشقا مەجبۇر بولدى. ئالىم سۈپىتىدە شۇنى ئېنىق ئېيتالايمەنكى، تەقىبلەش جەريانلىرىغا تەۋرەنمەي قاراپ ئولتۇرالمايمىز. لەنەت ئوقۇيمىز مۇشۇنى ئەمەلگە ئاشۇرغانلارغا.رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان تىلشۇناس ئالىمە، فىلولوگىيە پەنلىرىنىڭ كاندىدات دوكتورى دىلنۇر قاسىموۋا خانىم ئۆزىنىڭ شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىغا قىلغان بىر سەپىرىدە ئابدۇكېرىم راھمان ھەققىدە كۆپ ئاڭلىغانلىقىنى، بولۇپمۇ كەسىپداشلىرى، شاگىرتلىرى ئالاھىدە ھۆرمەتلەيدىغان ئالىم بولغانلىقىنى بىلدۈرۈپ، مۇنداق دېدى: فولكلورشۇناسلىق پېنىنى تىكلىگەن، ئۇيغۇر ئېغىز ئەدەبىياتى بويىچە بۆلۈملەرنى ئاچقان ۋە رەھبەرلىك قىلغان، زور تۈركۈم شاگىرتلارنى تەييارلىغانلىقىنى دەپ بەرگەن. ئۇ ياشلارنىڭ مەسىلىلىرىنى يېشەتتى. ئۇستازىنىڭ قانداقلىقىنى شۇگىرتلىرى دۇنياغا تونۇتىدۇ. ئۇنىڭ تەقدىرىمۇ شاگىرتلىرى بىلەن زىچ باغلىنىپتۇ. راھىلە داۋۇت لاگېردا. غەيرەتجان ئوسماننىمۇ لاگېرلاردا يوقاپ كەتتى دەپ ئاڭلىدۇق. ئابدۇكېرىم راھمانمۇ 2018يىلى شۇ يەردىن ئازاب چېكىپ، چىققان ئوخشايدۇ.مەلۇمكى، ئۆتكەن ئەسىرنىڭ 40يىللىرىدىن كېيىن قازاقىستاندا راۋاجلىنىشقا باشلىغان ئۇيغۇرشۇناسلىق تەتقىقاتلىرى 7080يىللىرى زور نەتىجىلەرگە ئېرىشتى. بۇ بىرىنچى نۆۋەتتە قازاقىستان پەنلەر ئاكادېمىيەسىدە ئۇيغۇرشۇناسلىق بۆلۈمىنىڭ، ئاندىن 1986يىلى ئۇيغۇرشۇناسلىق ئىنستىتۇتىنىڭ قۇرۇلۇشى بىلەن زىچ باغلىق بولدى. ئۆز نۆۋىتىدە بۇ قازاقىستانلىق ئۇيغۇر ئالىملىرىنىڭ ئۇيغۇر ئېلىدىكى تەتقىقات مەركەزلىرى، شۇنداقلا ئىبراھىم مۇتىئى، تۇردى ئەھمەد، ئىمىن تۇرسۇن، خەمىت تۆمۈر، ئازاد سۇلتان بىلەن بىر قاتاردا ئابدۇكېرىم راھمانغا ئوخشاش ئۇيغۇر ئېلىدە يېتىشىپ چىققان نۇرغۇنلىغان ئالىملار بىلەن ئالاقە ئورنىتىشىغا مۇمكىنچىلىك ياراتقان ئىدى.فولكلورشۇناس ئالىم، فىلولوگىيە پەنلىرىنىڭ كاندىداتدوكتورى ھاكىمجان ھەمرايېفنىڭ ئېيتىشىچە، قازاقىستاندا ئۇيغۇر فولكلورى نەمۇنىلىرىنى نەشر قىلىش ھەم تەتقىق قىلىشتا، بولۇپمۇ ماھىنۇر ئەلىيېۋا، باتۇر ئەرشىدىنوفقا ئوخشاش ئالىملار كۆپ ئەمگەك قىلغانىكەن. نۇرغۇنلىغان تىلشۇناس، ئەدەبىياتشۇناس، فولكلورشۇناس، تارىخچى ئالىملار ئابدۇكېرىم راھماننىڭ ئەمگەكلىرىدىن ياخشى خەۋەردار بولغانىكەن.ھاكىمجان ھەمرايېف ئەپەندى مۇنداق دېدى: 20ئەسىرنىڭ 2يېرىمىدا شىجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدا، بولۇپمۇ فولكلور ساھەسىدە زور ئىلگىرىلەشلەرنىڭ يۈز بەرگەنلىكى بىزگە ياخشى مەلۇم. بۇلاق، تارىم، ئىلى دەرياسى، گۈلىستان، بوستان قاتارلىق گېزىتژۇرنال سەھىپىلىرىدە خەلق ئېغىز ئىجادىيىتىنىڭ نەمۇنىلىرى، چۆچەكلەر، داستانلار، قوشاق ۋە ماقالتەمسىللەر بويىچە كۆپلىگەن ئىلمىي تەتقىقاتلار، مەنبەلەر، تېكىستلار ئېلان قىلىنغان ئىدى. ئۇلارنىڭ كۆپ قىسمى قازاقىستان ئالىملىرىنىڭمۇ قولىغا تەگدى. ئۇيغۇر خەلق ئېغىز ئىجادىيىتىنى تەتقىق قىلىشتا، ئەلۋەتتە، ئابدۇكېرىم راھماننىڭ ئىزدىنىشلىرىنى ئالاھىدە ئاتاپ ئۆتۈشكە ئەرزىيدۇ. ئالىم ئۇيغۇر خەلق ئېغىز ئىجادىيىتىنى تەتقىقات قىلىش بىلەن بىر قاتاردا توپلاش، نەشر قىلىش ئىشلىرى بىلەنمۇ ئۈنۈملۈك شۇغۇللاندى. ئالىمنىڭ ئىزدىنىشلىرى نەتىجىسىدە تونۇلغان مۇھەببەت داستانلىرىدىن غېرىپسەنەم، بۇلبۇلگويا، يۈسۈپزۈلەيخا، تاھىرزۆھرە، تارىخىيقەھرىمانلىق داستانلىرىدىن نوزۇگۇم، سادىر پالۋان، تۆمۈر خەلپە قاتارلىقلار مەتبۇئات سەھىپىلىرىدە يورۇق كۆردى. بۇ ماتېرىياللارنىڭ كۆپ قىسمىنى ئۆزۈمنىڭ ئىلمىي تەتقىقاتلىرىمدىمۇ پايدىلاندىم.مەلۇم بولۇشىچە، 1996يىلى قازاقىستان پەنلەر ئاكادېمىيەسىدىكى ئۇيغۇرشۇناسلىق ئىنستىتۇتى پائالىيىتىنىڭ توختىتىلىشى سەۋەبىدىن ئۇنىڭ تەركىبى قىسقارتىلىپ، باشقا تەتقىقات مەركەزلىرى بىلەن ئالاقىلىرى تامامەن ئۈزۈلگەنكەن. كېيىنكى يىللىرى ئۇيغۇر ئېلىدىن قازاقىستانغا بىر قىسىم ئالىملار كەلگەن بولسىمۇ، لېكىن بۈگۈنكى كۈندە ئىلمىي ئالاقىلەرنىڭ، بېرىپكېلىشلەنىڭ پۈتۈنلەي توختىتىلغانلىقى ئىلگىرى سۈرۈلمەكتە.
|
ئاتۇشلۇقلارنى چۈشۈنۈپ باقامسىز ؟ تارقۇت كەپىسىيۈرەكتىن يۈرەككە سۆز بارئاتۇشلۇقلارنى چۈشۈنۈپ باقامسىز ؟20210703 69 0 0 ئانا بەت تەرمىلەرمەرھابا ، ئەزىز دوستۇم ! باسقان قەدىمىڭىز قۇتلۇق بولسۇن ! ئۇزۇن مۇددەت شەكىللەندۈرگەن ئادەت سەۋەبىدىن ھەركۈنى سەھەر سائەت 6 دە مەن ئورنۇمدىن تۇرۇپ يۈگىرەيمەن . بۇ ۋاقىتتا ، ئاتۇش شەھەر ئازاق يېزا تىجەن كەنىتتىكى خانىم قىزلار ئاللىبۇرۇن تازلىققا چۈشۈپ كېتىدۇ ، يەنە كۆپ قىسىم چوڭلار كەنىت ئىچىدە سەيلە قىلىدۇ . يەنە بۇ كەنىتتىكى ئىش قىلۋاتقان ياش بالىلار پەقەت سىز قولىڭىزنى سوزىسىڭىزلا ئۇلار دوستانە ھالدا سىز بىلەن قول ئېلىشىپ كۆرشىدۇ ، ئۇ قوللار نەم ، يېرىق ، ھەم توپا . بىردەمدىن كېيىن كەنىتتىكى بالىلار مەكتەپكە مېڭىش يولىدا مېنى ساقلايدۇ ، مەن بىلەن بىردەم بىللە يۈگۈرەيدۇ . شۇڭا ئەگەر سىز سائەت 6 دە تىجەن كەنتىگە كەلسىڭىز ، ناھايىتى ئەھمىيەتلىك بولغان بىر مەنزىرىنى كۆرەلەيسىز ، بىر خەنزۇ يىگىت بىر توپ ئۇيغۇر بالىلارنى باشلاپ يۈگىرەيدۇ . يولنىڭ ئىككى تەرپىدىكى بوۋاي، مومايلار خۇشاللىقىدىن ياخشى دەپ توۋلىشىدۇ .كەنىتتە تۇرغاندىن كېيىنكى نەچچە ئايدا ، خىزمەت تۇرمۇشلىرىمنى مەن تىجەن كەنتىدىكى كىشلەر بىلەن بىرگە ئۆتكۈزدۈم . بىر شىمالى شىنجاڭلىق بولۇش سۈپۈتىم بىلەن ، كۈندىلىك خىزمەت ۋە تۇرمۇش جەريانىدىكى ئۇچۇرش جەريانىدا ئۇچىراتقىنىم شىمالى شىنجاڭدىكى كىشلەر بىلەنلا ئەمەس بەلكى جەنۇبى شىنجاڭدىكى باشقا رايۇندىكى كىشلەرگىمۇ پەقەتلا ئوخشىمايدىكەن .ئاتۇشلۇقلار ئېيتىشقا بولمايدىغان 8 مەخپىيەتلىك .تىل بولسا ئالاقە قورالى . ئاتۇشچە ئۇيغۇرتىلى ، ئۇيغۇرتىلى ئىچىدىكى ئورتاق تىل . قەشقەر خوتەندىكى ئۇيغۇرچىغا سېلىشتۇرغاندا ئۇلارنىڭ ئەڭ چوڭ ئالاھىدىلىكى بولسا ناھايىتى قوپال بۇ خىل قوپال لىق بىرىنجىدىن ئۇلارنىڭ تىلىنىڭ قاتتىقلىقىنى ، ئاۋازىنىڭ جاراڭلىق چىقىدىغانلىقىنى ، ئىككىنجىدىن ئۇلارنىڭ گەپنى ئۇدۇللا قىلىدىغان ، گەپنىڭ نىگىزلىك يېرىنىلا ئېيتىدىغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ .ئاتۇشلۇقلار مەشىرەپ ئوينىغان ۋاقىتتا ، ھەركەتلىرى ناھايىتى چەپدەس ، ئۇلار ئۇسۇل ئوينىغان ۋاقىتتا پۈتۈن ۋۇجۇدى بىلەن ئوينايدۇ ، قول ھەركىتىمۇ ناھايتى جانلىق . بىراق ئاتۇشلۇقلار ئوينىغان ئۇسۇل ھەرگىزمۇ دولان ئۇسۇلى ئەمەس . ئۇلار ئۇنچىمۇ جانلىق ئوينىمىسىمۇ بولىدىغان مەشىرەپ ئۇسۇلىنى ناھايىتى جانلىق ئوينايدۇ .ئاتۇشلۇقلار مائارىپنى ھۆرمەتلەيدۇ ، ناھايتى كۆپ باشلانغۇچ ، ئوتتۇرا مەكتەپلەرنىڭ نەچچە يۈز يىللىق تارىخى بار . تىجەن كەنىت باشلانغۇچ مەكتىپى 1934يىلى قۇرۇلغان ، ھېساپلاپ كەلسەك 80 نەچچە يىللىق تارىخى بار ، كەنىتتە بىرمۇ مەكتەپتىن قاچىدىغان بالا يوق . تىجەن كەنتىدىكى كۈندىلىك زىيارەت خىزمىتى جەريانىدا ، مەن مۇنداق بىر قىزقارلىق ھادىسىنى بايقىدىم : ئائىلە ئەزالىرى ئىچىدە ئوقۇش تارىخى يۇقىرى بولغان كىشلەرنىڭ ئائىلە كىرىمىمۇ شۇنچە يۇقىرى . ئاتۇشتا ، قىزلارنىڭ مائارىپ تەربىيسىنى قوبۇل قىلىش دەرىجىسى ئوغۇللارنىڭكىدىن يۇقىرىكەن ، بىر بوۋاينىڭ ئېيتىشچە ، بۇنداق بولىشىدىكى سەۋەپ ئۇلارنىڭ بىر ئۇقۇمى بار بولۇپ ، قىزلار ئانا بولغۇچىدۇر ، ئانا بولغۇچىنىڭ مائارىپ تەربىيەسىنىڭ يۇقىرى تۆۋەن بولىشى شۇ ئائىلىنىڭ كېيىنكى ئەۋلادىنىڭ ئۆسۈپ يېتىلشىگە بىۋاستە تەسىر قىلىدىكەن . شۇڭا ئەڭ بالدۇر بولغاندىمۇ ، پۇلى بولمىغان تەقدىردىمۇ ئاتۇشلۇقلار چىشىنى چىشلەپ تۇرۇپ باللىرىنى مەكتەپتە ئوقۇشقا بېرىدىكەن ، ھەقىقەتەن قىيىنچىلىققا يولۇققاندا ئاۋال قىزىنى ئوقۇتۇپ ئوغلى ئارقىلىق ئىقتىسادىنى ئورۇنلاشتۇردىكەن .ئىقتىساد ئاتۇشلۇقلارنىڭ سودا تارىخى ئۇزۇن ، ئۇلار مەملىكىتىمىزدىكى جې جىياڭ ، ۋېنجوۋ قاتارلىق جايلاردا سودا قىلىدۇ ، ئۇلار سودىغا ئۇستىلىقى بىلەن پۈتۈن مەملىكىتىمىزگە تەسىر كۆرسىتىدۇ . ئاتۇشلۇقلار سودىغا ماھىرلىقى بىلەن نام چىقارغان ، بىراق ئاتۇشلۇقلارنىڭ سودىدا قانداق مۇۋەپىقىيەت قازانغانلىقىنى ئانالىز قىلساق ، ئۇلارنىڭ سەمىمىي ، تىرىشچانلىقى ئەڭ مۇھىم ئامىلدۇر . بۇ ئامىل ئاتۇشلۇقلارنىڭ سودا ماركىسى ھەم ئاتۇشلۇقلارنىڭ زىممىسىگە بېسىلغان مۆھۈر .ئاتۇشلۇقلار تاماق ئىتىشكە بەك ئۇستا ، ئۇلارنىڭ لەغمەن ، پولو ، سامسا ، قازاننان ، كاۋاپلار بەك يېيىشلىك . تىجەنلىك كىشلەرنىڭ بازار ئىچىدىمۇ نۇرغۇلىغان ئاشخانىسى بار ، ھەر قېتىم ئۇلار ناھايىتى قىزغىنلىق بىلەن ئۆزلىرى ئاچقان ئاشخانىغا تەكلىپ قىلغاندا ، مەن يەنىلام يىراق يېقىنغا داڭقى بار ئاتۇش لەغمىننى يېيىشنى ياخشى كۆرىمەن . ئاتۇشلۇقلار تەييارلىغان يىمەكلىكلەر شۇنداق يىيىشلىك بولۇپ ئۇلار ئەزەلدىن ئىسىراپ قىلىۋەتمەيدۇ . پۇلى بار بايلارمۇ ھەم شۇنداق . كەنىتتىكى كىشلەر تاماق ئاشۇرۇپ قويسا ھەرگىزمۇ تۆكىۋەتمەيدۇ ئەكىسچە دەرەخلەرگە قويۇپ قۇشلارنى باقىدۇ .پۇتبول تەنھەركىتى بولسا ئاتۇش تەرەققىيات تارىخىدىكى ئەڭ ئۇزۇن باشلانما . ئاتۇشنىڭ يىپەك يولىدىكى پۇتبول ماكانى دەيدىغان نامى بار . ئاتۇشلۇقلارنىڭ قېنىدا پۇتبولنىڭ گېنى ئاقىدۇ . ئۇلار پۇتبولنى بەكلا ياخشى كۆرىدۇ ، ھەر يىلى ھەرخىل مۇسابىقىلەرنى ئورۇنلاشتۇرىدۇ ؛ ئۇلار بالا تەربىيسىگە بەك كۆڭۈل بۆلىدۇ ، ھەر قايسى كەنىتتىكى باشلانغۇچ مەكتەپلەرنىڭ پۇتبول كوماندىلىرى بار ، كەنىتتە دائىم 3 تىن 5 گىچە بالىنىڭ توپ تەپكىننى كۆرگىلى بولىدۇ . 1982يىلى ئاتۇش كوماندىسى پاكىستان بىلەن جۇڭگۇ پاكىستان دوسىتلۇق مۇسابىقىسى ئويناپ ئۇلارنى ئۇتىۋالغان ، ھەمدە پۈتۈن مەملىكەتتە غۇلغۇلا قوزغىغان . 2015يىلى روسىيەدە ئۆتكۈزۈلگەن 10نۆۋەتلىك خەلىقئارا ياش ئۆسمۈرلەر پۇتبول مۇسابىقىسىدە دۆلىتىمىزگە ۋاكالىتەن قاتناشقان ئاتۇش كوماندىسى چىمپىيونلىققا ئېرىشىپ يەنە بىر قېتىم پۇتبول ماكانى ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلىدى .ئاتۇشلۇقلار سىرىتلارغا نەزەر تاشلارنى ياخشى كۆرىدۇ ، مەيلى سىرىتلاردا ئىشلىسۇن ياكى سودا قىلسۇن ، مەيلى ساياھەت قىلسۇن ، باشقىلار نىمە ئىش قىلۋاتىدۇ ، باشقىلار قانداق تۇرمۇش كەچۈرۋاتىدۇ ، قانداق پۇرسەتلەر بار دىگەنلەرنى كۆزدىن كەچۈرىدۇ . بۇ خىل كۆزدىن كەچۈرۈش ئاتۇشلۇقلارنىڭ نەزەر دائىرسىنى سودا ئېڭىنى كېڭەيتىدۇ .ئاتۇشلۇقلار سودا ئىقتىساتتا مۇۋەپىقىيەت قازانغۇچىلاردۇر ، ئۇلارنىڭ ياشلىرى ئىگىلىك تىكلىگەندە ياكى ئۇلارنىڭ ئاتا بوۋىسى ئىگىلىك تىكلىگەندە ، نۇرغۇنلىغان ئىقتىساتنى يىغىدۇ ، بىراق ئۇلار ئاتۇشلۇنى يىلتىز تارتىپ ، ھەرگىزمۇ نۇپۇسىنى باشقا يەرگە يۆتكىمەيدۇ . ئۆز يۇرتىنى سۆيىدۇ .كەنىتتە تۇرۇش جەريانىدا ئاتۇشلۇقلارنىڭ سەمىمىي ، تىرىشچان ، ئاقكۆڭۈل ، كۆڭۈل قويۇپ ئۆگىنىدىغان ، كۆڭۈل قويۇپ سودا قىلىدىغان باشقىلارنى ھۆرمەتلەيدىغان ئېسل پەزىلەتلىرىنى بايقىدىم . بۇ گۈزەل زېمىننى ئۆزۈمنىڭ ئىككىنجى يۇرتى قىلىشىنى تاللىدىم . 2021 تارقۇت كەپىسى
|
تاكاسۇر سۇرەسى .24 10 2020، 7، 18:03تاكاسۇر مەككەلىك سۇرە. سۇرە ادام بالاسىنىڭ دۇنيە لاززاتىمەن اۋرەسارساڭعا تۇسەتىندىگىن بايان ەتۋدە. جانە ٴپانيدىڭ قۇنسىز زاتتارىن جيناۋداعى تالاستارىن ايتۋدا. اقىرى سوڭى ٴولىم ولاردىڭ راقاتىنا نۇكتە قويادى. ٴولىم توسىننان اياق استى كەلەدى. ٴولىم ادامزاتتى ٴزاۋلىم ۇيدەن زۇلمات قابىرگە الىپ كەتەتىنىن ەسكەرتۋدە. سۇرەدە قايتاقايتا ٴپانيدى باقيعا ايىرباستاماۋ كەرەكتىگىن، بۇل ۇلكەن قاتەلىك ەكەندىگىن باياندايدى.سۇرە سوڭىندا قيامەت كۇنىندەگى قورقىنىشتى جاعدايلاردى ايتا وتىرىپ، ودان تەك ىزگى امال جاساعان مۇسىلمان عانا امان قالاتىندىعى ايتىلادى.1. سەندەردى كوبەيتىپ ەسەلەۋ باسەكەلەستىگى وزىنە قاراتىپ شۇعىلداندىرىپ قويدى.ٴاي، ادامدار! سەندەردى ٴوز ارالارىڭداعى دۇنيە جيناۋ، بالاشاعا مەن اعايىنتۋىستىڭ كوپتىگىمەن ماقتانۋ باسەكەلەستىگى قۇلشىلىق ەتۋدەن جانە اقىرەت كۇنىنە دايىندىق كورۋدەن شالعىتتى.2. ٴتىپتى، قابىرلەرىڭە بارعاندارىڭا ولگەندەرىڭە دەيىن.اقىرى ٴولىم كەلىپ جەتىپ، قابىرگە كومىلدىڭدەر.3. جوق، ولاي ەمەس! سەندەر تاياۋ ارادا بىلەسىڭدەر.ەي، ادامدار! ساق بولىڭدار، قورقىڭدار. پايداسى جوق ىسپەن اينالىسپاڭدار. ايتپەسە، قۇلشىلىعىن ۇمىتقان ادامنىڭ زالالىن كورسەتەدى.4. استە ولاي ەمەس! سەندەر جۋىردا بىلەسىڭدەر.ەكەرتۋ ارتىنان تاعى ەسكەرتۋ. بۇل جاماندىقتان ساقتاندىرۋدىڭ ٴتاسىلى. تەك دۇنيە جيناۋمەن، اعايىنتۋىستىڭ كوپتىگىمەن عانا ماقتانىپ ٴومىر كەشكەن ادام ٴولىم كەلگەن ساتتە، بارلىعىنا انىق كوزى جەتە باستايدى.يبن ابباس: جوق، ولاي ەمەس. تەز بىلەسىڭدەر اياتىن: قابىردە ازاپ تارتقان كەزدە بىلەسىڭدەر. ال، تاعى ولاي ەمەس. جۋىردا بىلەسىڭدەر اياتىن: اقىرەتتە ناعىز ازاپقا قالعان كەزدە بىلەسىڭدەر، دەپ تۇسىندىرەدى.5. جوق! ەگەر سەندەر انىق بىلگەن بولساڭدار.اقيقاتىندا قۇلشىلىق ەتپەي دۇنيە جيناۋدىڭ جانە دۇنيە راقاتى سەندەردى الداپ سوققانىن شىنايى تۇردە بىلسەڭدەر. ٴتۇسىنىپ اقىرەتكە دايىندىق ەتكەن بولار ەدىڭدەر. پايعامبارىمىز .ع..: مەنىڭ بىلگەنىمدى بىلسەڭدەر، از كۇلىپ، كوپ جىلار ەدىڭدەر، دەگەن.6. البەتتە، توزاقتى كورەسىڭدەر.بۇل ايات جاسىرىن سەرتكە جاۋاپ. ماعىناسى: اللا تاعالاعا سەرت، سەندەر ٴوز كوزدەرىڭمەن توزاقتى كورەسىڭدەر.7. سونان كەيىن سەندەر ارينە كوزبەن كورەسىڭدەر.8. سول كۇنى دۇنيەدە بەرىلگەن ٴار نىعمەت ٴۇشىن ٴسوزسىز سۇراققا تارتىلاسىڭدار.ٴيا، اقىرەت كۇنى دۇنيەدە بەرىلگەن اماندىق جانە دەنساۋلىق سياقتى نىعمەتتەر اقىسىنان سۇرالاسىڭدار. سونىمەن بىرگە، ىشىپجەگەن نەسىبە، مىنگەن كولىك، توسەنگەن كورپەجاستىق بارلىعىنان تۇگەلدەي سۇرالاسىڭدار.ٴابۋ حۇرايرا ر.ا.: بىردە كەشكە اللا ەلشىسى .ع..سىرتقا شىعادى. سويتسە، ٴابۋ باكىر مەن ومار ر.ا. دا تۇر ەكەن. بۇل ۋاقىتتا نە سەبەپتى ۇيدەن شىقتىڭدار؟ ۋا، اللا ەلشىسى اشتىقتان، دەدى. جانىمدى قۇدىرەتتى ۋىسىندا ۇستاعان زاتپەن انت ەتەمىن، مەنى دە سول جايت مازالادى، دەدى. جۇرىڭدەر، دەپ ولاردى الىپ انسارلىق ٴبىر كىسىنىڭ ۇيىنە ەرتىپ كەلەدى. ول ۇيىندە جوق ەكەن. ايەلى كورىپ: قوش كەلدىڭىزدەر، تورلەتىڭىزدەر، دەدى. اللا ەلشىسى .ع..ايەلگە: پالەنشە قايدا؟ دەپ سۇراپ جاتتى. ايەلى: ۇيگە تۇششى سۋ الىپ كەلۋگە كەتتى، دەدى. سول ارادا ٴۇي يەسى كەلىپ قالىپ، قوناقتارعا قاراپ: اللاعا شۇكىر، بۇگىن مەنىكىندەي ٴقادىرلى قوناق ەشكىمدە جوق، دەپ لەزدە تۇرىپ سۋلى، كەپكەن قۇرمانىڭ شوعىن الىپ كەلىپ: دامنەن الىڭىزدار، دەپ، ٴوزى قولىنا پىشاعىن الىپ ەسىككە بەتتەدى. پايعامبار .ع..: ساۋىن مالعا تيىسپە، دەدى. ٴۇي يەسى ٴبىر قوي سويىپ، قوناقتاردىڭ الدىنا تارتتى. بۇعان قوسا، قۇرما سۋىن دا اكەلدى. تاماققا تويىپ، سۋسىنمەن شولدەرىن باسقان سوڭ اللا ەلشىسى .ع..ٴابۋ باكىر مەن ومارعا قاراپ: وسى نىعمەت ٴۇشىن قيامەت كۇنى سۇرالاسىڭدار. ويتكەنى، ۇيلەرىڭنەن اشتىق الىپ شىققان ەدى، وسى نىعمەتكە تاپ بولدىڭدار، دەگەن ەكەنتيرميزيدە: ابدۋللا يبن شيححير اڭگىمەلەيدى: مەن اللا ەلشىسىنىڭ .ع..جانىنا كەلگەنىمدە سەندەردى كوبەيتۋدە باسەكەلەسۋ اينالدىردى... اياتىن وقىپ وتىر ەدى. سوسىن: ادام بالاسى دۇنيەم، دۇنيەم، دەيدى. دۇنيەڭنىڭ ساعان تيەتىنى ىشىپجەپ تاۋىسقانىڭ، كيىپ توزدىرعانىڭ جانە ساداقا ەتىپ قالدىرعانىڭ ەمەس پە؟ دەگەن ەكەن.25.07.2016 5079 باسىپ شىعارۋ
|
9نۆۋەتلىك خەلقئارالىق رامزان فېستىۋالىدىن بىر كۆرۈنۈش. 2018يىلى 13ئىيۇن. ئەنقەرە، تۈركىيە.9نۆۋەتلىك خەلقئارالىق رامزان فېستىۋالىدىن بىر كۆرۈنۈش. 2018يىلى 13ئىيۇن. ئەنقەرە، تۈركىيە. تۈركىيە پايتەختى ئەنقەرەنىڭ كەچىئۆگرەن رايونىدا ئۆتكۈزۈلگەن 9نۆۋەتلىك خەلقئارالىق رامزان فېستىۋالىدا ئۇيغۇرلار ئۆز مەدەنىيىتىنى نامايان قىلدى.بۇ فېستىۋالغا تۈركىيەنىڭ ھەرقايسى شەھەرلىرىدىن كەلگەن 40 جەمئىيەت ۋە ۋەقىپ قاتناشقاندىن سىرت يەنە ئوتتۇرا ئاسىيا تۈركىي جۇمھۇرىيەتلىرى ھەم باشقا تۈركىي مىللەتلەرنىڭ ناخشائۇسسۇل ئۆمەكلىرىمۇ قاتنىشىپ ۋە مەخسۇس بۆلۈم ئېچىپ ئۆزلىرىنىڭ مەدەنىيەت ۋە سەنئىتىنى نامايان قىلدى. فېستىۋالغا ئىستانبۇلدىن كەلگەن ئۇيغۇر بالىلار سەنئەت ئۆمىكى قاتنىشىپ، ئۇيغۇرچە شېئىر دېكلاماتسىيە قىلدى، ئۇيغۇر ناخشا ئۇسسۇللىرىدىن ئۆرنەكلەر كۆرسەتتى. ئۇلار بۇلاردىن سىرت يەنە ئۇيغۇر ئۆيى نامىدا مەخسۇس بۆلۈم ئېچىپ، ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخى، مەدەنىيەتسەنئىتى، ئۇيغۇرلار توغرىسىدا تۈركىيەدە چىقىۋاتقان كىتاب، ژۇرنال ۋە گېزىتلەرنى ھەم كېيىنكى يىللاردا خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا ئېلىپ بېرىۋاتقان بېسىم سىياسەتلىرى، ئىنسان ھەقلىرى دەپسەندىچىلىكلىرى ئەكس ئەتتۈرۈلگەن سۈرەتلەرنى كۆرگەزمە قىلدى شۇنىڭدەك ئۇيغۇر قول ھۈنەرۋەنچىلىك سەنئىتى بۇيۇملىرىنى ساتتى.10 كۈن داۋاملاشقان پائالىيەتنىڭ ئەڭ ئاخىرقى كۈنى، يەنى 6ئاينىڭ 13كۈنى ئىپتاردىن كېيىن، ئۇيغۇر بالىلاردىن تەركىب تاپقان سەنئەت گۇرۇپپىسى سەھنىگە چىقىپ ئويۇن كۆرسەتتى. ئويۇننى فېستىۋالنى ئۇيۇشتۇرغان ئەنقەرە كەچىئۆگرەن رايونلۇق ھۆكۈمەتنىڭ رەئىسى مۇستافا ئاق ئەپەندى، ھەرقايسى سىياسىي پارتىيىنىڭ ۋەكىللىرى، تۈركىي مىللەتلەرنىڭ جەمئىيەت ۋە ۋەقىپلىرىنىڭ ۋەكىللىرى ھەم خەلقتىن بولۇپ كۆپ ساندا كىشى كۆردى. مەزكۇر فېستىۋالغا رىياسەتچىلىك قىلىۋاتقان ئېرول دەمىر ئەپەندى ئۇيغۇر ئۆمەكنى سەھنىگە تەكلىپ قىلىپ مۇنداق دېدى: كەچىئۆگرەن رايونلۇق ھۆكۈمەت ئۇيۇشتۇرغان 9نۆۋەتلىك رامزان فېستىۋالىغا شەرقىي تۈركىستان ئۇيغۇر تۈركلىرى كېچىسىگە خۇش كەلدىڭلار! . ھازىر ئۇيغۇر ئۆسمۈرلەر سەنئەت نومۇرلىرىنى كۆرسىتىدۇ. تۈركلەرنىڭ ئاتا ۋەتىنى شەرقىي تۈركىستاندىن كەلگەن مېھمانلىرىمىز بار. خىتاي زۇلۇمى ئاستىدا ياشاۋاتقان بۇ قېرىنداشلىرىمىزغا ئاللا ياردەم قىلغاي.ئارقىدىن ئالقىش سادالىرى بىلەن ئۇيغۇر مىللىي كىيىمىنى كىيگەن ئۆسمۈرلەر سەھنىگە چىقتى.مەزكۇر پائالىيەت ھەققىدە كۆز قارىشىنى ئىگىلەش ئۈچۈن ئەنقەرەدىكى يىلدىرىم بەيازىت ئۇنىۋېرسىتېتى ئوقۇغۇچىسى ئەنۋەر ئەخمەت بىلەن سۆھبەت ئېلىپ باردۇق. ئۇ، ئۇيغۇر ئۆسمۈرلەرنىڭ ئۇيغۇرچە شېئىر دېكلاماتسىيە قىلىپ، ساما ئۇسسۇلىنى ئويناپ، كىشىلەرنىڭ ئالقىشىغا سازاۋەر بولغانلىقىنى بايان قىلدى.كېيىن بىز 35 ئۇيغۇر ئۆسمۈردىن تەركىب تاپقان سەنئەت ئۆمىكىنى قۇرۇپ، تۈركىيەنىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا ئۇيغۇرلارنى تونۇشتۇرۇۋاتقان مۇنەۋۋەر ئۆزئۇيغۇر خانىم بىلەن سۆھبەت ئېلىپ باردۇق. ئۇ، فېستىۋالدا ئۇيغۇر ئۆسمۈرلەرنىڭ رايونلۇق ھۆكۈمەتنىڭ باشلىقىغا سوۋغات تەقدىم قىلغانلىقىنى، ئۇنىڭدىن باشقا ئۇيغۇر ئۆسمۈرلەرنىڭ ئۇيغۇر ناخشائۇسسۇللىرىدىن ئۆرنەكلەر كۆرسەتكەنلىكىنى بايان قىلدى.ئۇ، سەنئەت پائالىيىتى ئاخىرلاشقاندىن كېيىن، ئۇيغۇر ئېۋى، يەنى ئۇيغۇر ئۆيى نامىدا بىر كۆرگەزمە ئاچقانلىقىنى، بۇنىڭغا ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخى، مەدەنىيىتى، مەشھۇر شەخسلىرىنى تونۇشتۇرىدىغان سۈرەتلەر قويۇلغانلىقى، قىسقىسى پائالىيەتنىڭ ئۈنۈملۈك بولغانلىقىنى بايان قىلدى.بۇ پائالىيەتكە تۈركلەردىن سىرت ئەنقەرەلىك ئۇيغۇرلارمۇ ئىشتىراك قىلغان بولۇپ، ئۇلارغىمۇ مىكروفونىمىزنى ئۇزاتتۇق. ئۇيغۇر ئاكادېمىيەسى رەئىسى ئابدۇلخەمىت قاراخان ئەپەندى كەچىئۆگرەن رايونىنىڭ ئەنقەرەنىڭ ئەڭ چوڭ رايونى ئىكەنلىكىنى، سەنئەت كېچىلىكىگە كۆپ ساندا كىشىنىڭ كەلگەنلىكىنى، بۇ خىل پائالىيەتلەرنىڭ ئۇيغۇرلارنى تونۇتۇش ئۈچۈن زور ئەھمىيەتكە ئىگە ئىكەنلىكىنى بايان قىلدى.مۇنەۋۋەر ئۆزئۇيغۇر خانىم 12 يىلدىن بۇيان بۇنداق ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنى تونۇشتۇرىدىغان پائالىيەتلەرگە قاتنىشىۋاتقانلىقىنى، ئۇيغۇرلارنىڭ تىلى، دىنى ۋە مىللىي كىملىكىنى قوغداپ قېلىش ۋە تونۇشتۇرۇش ئۈچۈن بۇ خىل پائالىيەتلەرنى ئېلىپ بېرىشنىڭ زور ئەھمىيەتكە ئىگە ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى.بۇ يىل خەلقئارالىق رامزان فېستىۋالىنىڭ 9قېتىملىقى ئۆتكۈزۈلگەن بولۇپ، بۇ، مۇنەۋۋەر ئۆزۇيغۇر خانىم باشچىلىقىدىكى ئۇيغۇر ئۆسمۈرلەر سەنئەت ئۆمىكىنىڭ 2قېتىم قاتنىشىشى ئىكەن. مەزكۇر پائالىيەتنىڭ 1، 2، ۋە 4قېتىملىقلىرىدا شەرقىي تۈركىستان مەدەنىيەت ۋە ھەمكارلىق جەمئىيىتىنىڭ ئەنقەرە شۆبىسى ئۇيغۇر ئۆيى نامىدا مەخسۇس بۆلۈم ئېچىپ ئۇيغۇرلارنى تونۇشتۇرغان ئىدى.
|
419 رەت كورسەتىلدىوسى ۋاقىت ارالىعىندا تىڭداۋشىلارعا اقپارات جۇمىسىنىڭ جاڭا ادىستەرى، ءتيىمدى ءوزارا ارەكەتتەسۋ تەحنولوگيالارى، جىلدام جانە جوعارى ساپالى اقپاراتتىق جاۋاپ بەرۋ قۇرالدارى ۇسىنىلاتىن بولادى.بۇل ترەنينگكە جەرگىلىكتى جانە شىمكەنت پەن قىزىلوردادان مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باسشىلارى، كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردىڭ ماماندارى سونداياق ءباسپاسوز حاتشىلارى ارنايى شاقىرتىلعان. ولار مەدياتسيا، كوممۋنيكاتسيا جانە مودەراتورلىق تاقىرىپتارى بويىنشا تاجىريبە ارتتىراتىن بولادى. العاش كۇندە ءتىزىم بويىنشا 125 ادام تىركەلگەن. جالپى ءۇش كۇننىڭ ىشىندە 300 دەي قاتىسۋشى كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە. سەميناردىڭ ماقساتىنا ساي، قاتىسۋشىلار ءوز ءبىلىمىن كەڭەيتىپ، مەملەكەتتىك باعدارلامالارمەن جۇمىس ىستەۋ، سىرتقى ورتادا جانە الەۋمەتتىك جەلىلەردە بايلانىس سالاسىنداعى جاڭا تەحنولوگيالاردى مەڭگەرۋ ءۇشىن قاجەتتى داعدىلاردى دامىتادى.وقۋ باعدارلاماسى زاماناۋي تالاپتارعا جاۋاپ بەرەدى جانە ستراتەگيالىق مودەراتسياعا، سىرتقى جانە ىشكى كوممۋنيكاتسيالاردى قۇرۋدىڭ ءتيىمدى قۇرالدارىنا ارنالعان. ترەنينگ قورىتىندىسى بويىنشا قاتىسۋشىلار اشىق سويلەۋ داعدىلارىن دامىتادى، قوعامداعى الەۋمەتتىك جانە مادەني قۇندىلىقتاردى مودەلدەۋ تۋرالى بىلەدى جانە سىرتقى ورتامەن قارىمقاتىناس جاساۋدىڭ ءتيىمدى جولدارىن ۇيرەنەدى. ياعني ءبىلىمنىڭ سالتانات قۇرۋى مەن سانانىڭ اشىقتىعى بارلىق جەردە بولۋعا ءتيىس.رۋحاني جاڭعىرۋ قوعامدىق ساناسىن جاڭعىرتۋ باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋعا تارتىلعان كادرلاردى قارقىندى قايتا دايارلاۋ بويىنشا وقۋ سەمينارلارى 27 ناۋرىزدا باستالعان. جالپى ترەنينگتىك سەمينارلار تالدىقورعان، پاۆلودار، تۇركىستان، قاراعاندى، پەتروپاۆل جانە ورال قالالارىندا 26 ساۋىرگە دەيىن جالعاسادى.
|
پاۆلودارلىق وقۋشى ا ق ش تاعى بەلدى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ گرانتىنا يە بولدى20 جەلتوقسان 10:39نۇرسۇلتان. قازاقپارات پاۆلودارلىق ۆلاديسلاۆ چەردانتسيەۆقا گرانت ۇسىنعان ماسساچۋسەتس تەحنولوگيالىق ينستيتۋتى الەمدەگى اتاقتى ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ بەستىگىنە كىرەدى، دەپ حابارلايدى ..وبلىستىق ءبىلىم بەرۋ باسقارماسىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى باعداۋلەت نۇرماتتىڭ مالىمدەۋىنشە، دارىندى بالالارعا ارنالعان 8 مەكتەپليتسەيىنىڭ 11سىنىپ وقۋشىسى ۆلاديسلاۆ چەردانتسيەۆ ماسساچۋسەتس تەحنولوگيالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ا ق ش وقۋعا تولىق گرانت جەڭىپ الدى.ۋنيۆەرسيتەت ۆلاديسلاۆتىڭ جەتىستىكتەرىن كورگەننەن كەيىن وقۋ گرانتىن بەرىپ وتىر، دەدى باعداۋلەت نۇرمات.كەمبريدج قالاسىندا ورنالاسقان وقۋ ورنى الەمدەگى اتاقتى ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ العاشقى بەستىگىنە كىرەدى. ۋنيۆەرسيتەت روبوتوتەحنيكا جانە جاساندى ينتەللەكت سەكتورلارى جانە اقپاراتتىق تەحنولوگيا، فيزيكا، حيميا جانە ماتەماتيكا سالالارىن وقىتۋ جۇيەلەرى ەلدەگى ەڭ تاڭداۋلى بولىپ سانالادى.سونىمەن قاتار، ۋنيۆەرسيتەت مەنەدجمەنت، ەكونوميكا، لينگۆيستيكا، ساياسي عىلىمدار جانە فيلوسوفيا سالالارىن وقىتۋىمەن دە تانىمال.ۆلاديسلاۆ چەردانتسيەۆ حالىقارالىق جانە رەسپۋبليكالىق وليمپيادالاردىڭ جەڭىمپازى جانە جۇلدەگەرى.ۆلاديسلاۆ مينسك جانە سانكتپەتەربۋرگتە وتكەن حيميادان حالىقارالىق مەندەلەيەۆ وليمپياداسىنىڭ قولا جۇلدەگەرى، نيدەرلاندىداعى حالىقارالىق جاراتىلىستانۋ جاس وسپىرىمدەر وليمپياداسىندا دا جەڭىس تۇعىرىنان كورىنگەن. 2019جىلدىڭ شىلدەسىندە پاريجدە وتكەن مەندەلەيەۆ وليمپياداسىنىڭ كۇمىس مەدالىن جەڭىپ الدى، دەدى باعداۋلەت نۇرمات.ايتا كەتەيىك، ۆلاديسلاۆ چەردانتسيەۆ جاقىندا عانا تۇڭعىش پرەزيدەنت قورىنىڭ 1 ميلليون تەڭگە سىياقىسىنا يە بولعان بولاتىن.
|
ئوغلاق تارتىشىش ئويۇنى20180608 17:26:34 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىئوغلاق تارتىشىش ـ ئۇيغۇر، قازاق، قىرغىز، تاجىك قاتارلىق شىنجاڭدىكى مىللەتلەرگە ئورتاق بولغان ئەنئەنىۋى ئات ئۈستى ئويۇنلىرىنىڭ بىرى. ئوغلاق تارتىشىش ئوتتۇرا ئەسىردە بارلىققا كەلگەن بولۇپ، بۆرە تارتىشىش ئويۇنىدىن ئۆزگەرگەن. ئېيتىشلارغا قارىغاندا، ئەينى چاغدا بۆرىنىڭ چارۋىلارغا زىيىنى چوڭ بولۇپ، چارۋىچىلار بۆرىگە ئىنتايىن ئۆچ ئىكەن، ئەگەر بىرسى بىرەر بۆرىنى ئوۋلاپ قالسا دەرھال ئاتقا ئارتىپ قاچىدىكەن. بۇ ۋاقىتتا باشقىلارنىڭ ھەممىسى يوپۇرلۇپ كېلىپ بۆرىنى تالىشىپ، شۇ ئارقىلىق كۆڭۈل ئاچىدىكەن. كېيىن بۇ ئاستا ئاستا تەرەققىي قىلىپ بىر خىل مەخسۇس كۆڭۈل ئېچىش شەكلىگە ئايلىنىپ، بۆرە تارتىشىشتىن بارا بارا ئوغلاق تارتىشىشقا ئۆزگەرگەن. ?: ::: ئوغلاق تارتىشىش مۇسابىقىسىدە ئادەتتە ئىككى ياشتىن ئۈچ ياشقىچە بولغان قاۋۇل ئۆچكە تاللاپ ئىشلىتىدىغان بولۇپ، بوغۇزلاپ بولغاندىن كېيىن، ئاۋۋال بېشى بىلەن تۆت پۇتى كېسىپ ئېلىۋېتىلىدۇ، ئوغلاقنىڭ ئېغىرلىقى بىلەن ئېلاسستىكىلىقىنى ئاشۇرۇپ، تارتىشىشقاندا پارچىلىنىپ كەتمەسلىكى ئۈچۈن، ئوغلاقنىڭ قىزىل ئۆڭگىچى بوغۇپ قويۇلۇپ سۇغا چېلىنىدۇ ياكى قېرىنىغا سۇ قۇيىلىدۇ. مۇسابىقىسىدە . ، گىلە . . ، . ستى . . . وغلاق . ، ، وۇ . ، ، . . . . 2008 يىلى 6 ئاينىڭ 7 كۈنى، ئۇيغۇرلارنىڭ ئوغلاق تارتىشىش ئويۇنى 2 تۈركۈمدىكى دۆلەت دەرىجىلىك غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسلىرى تىزىملىكىگە كىرگۈزۈلدى.
|
ئىلتىماس قىلغۇچىلارنىڭ ئوقۇش مۇكاپات ياردەم پۇلىغا ئىلتىماس قىلىش جەدىۋىلىنى ئەستايىدىل توشقۇزغاندىن سىرت، ئالدىنقى مەۋسۇمدىكى ئوقۇش نەتىجىلىرى تەلەپ قىلىنىدۇ. ئۇيغۇريار ئورۇنلاشتۇرغان ئىجتىمائىي خىزمەتلەرگە ئاكتىپ قاتنىشىشى لازىم. ئەكسىچە بولغاندا ئوقۇش مۇكاپاتى توختىتىلىدۇ.تولۇق كۇرس ئوقۇغۇچىلىرىدىن 3 سىنىپ ۋە يۇقىرىسىدا ئوقۇۋاتقان ئوقۇغۇچىلار ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.ئۇيغۇريار ئايلىق ھىساباتى 2021.08ئۇيغۇريار ئايلىق ھىساباتى 2021.09
|
شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ئامېرىكا مەتبۇئاتلىرىدا 3 ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىسىزنىڭ ئورنىڭىز: باشبەت ئومۇمى شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ئامېرىكا مەتبۇئاتلىرىدا 3شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ئامېرىكا مەتبۇئاتلىرىدا 3يوللىغۇچى: تاران ئۇيغۇر يوللانغان ۋاقتى: 2020 يىل 28 ئاپرېل ئورنى: ئومۇمى، تارىختىن تامچەروسىيە قوراللىق قوزغىلاڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشمى بىلەن پەسەيگەن خىتاينىڭ ئەڭ چوڭ ئۆلكىسى شىنجاڭغا كۆز تىكمەكتە.شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى نى قۇرغان ۋە مەلۇم جەھەتتىن ئېيتقاندا خىتاينىڭ بۇرۇنقى زۇلۇملىرى سەۋەبلىك كۆتۈرۈلگەن قوزغىلاڭنىڭ رەھبەرلىرى ماركىسىست ئەمەس، بەلكى روسىيەگە مايىل مىللەتچىلەردۇر.1947يىلى ئىشلەنگەن شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى خەرىتىسىئا. دوك بارنېت . چىكاگو كۈندىلىك پوچتا خەۋەرلىرى ئالاھىدە رادىئو خەۋىرى، 1948ماناس دەرياسى بويى، شىنجاڭ، خىتاي، 2ئۆكتەبىربۇ يەردە، يەنى خىتاينىڭ ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ باي ئۆلكىسىنىڭ ئىلى دەريا ۋادىسىدا ھوشيارلىق بىلەن كۈتۈش داۋام قىلماقتا. تېخى ئاخىرى چىقمىغان تۆت يىللىق ئىلى قوزغىلىڭىدىن مەمنۇن بولغۇچىلار ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمى بىلەن ئالدىنقى سەپلەرنى قولدا تۇتۇپ تۇرغان بۇ جايدىمۇ سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ پەردە ئارقىسىدىكى، ئەمما ھېچ ئۇنتۇلمىغان سايىسى كۆزگە چېلىقىپ تۇرىدۇ بەت ئاسىتىدىكى خەرىتىگە قاراڭ.پەقەتلا 16 نەپەر يالغۇزلۇق تارتىپ تۇرغان خىتاي ئەسكىرى ماناس دەرياسىنىڭ بۇ قىرغىقىدىن كېچەكۈندۈز قارشى قىرغاقتىكى ئالتە نەپەر ئۇيغۇر يىگىتنىڭ غۇۋا شولىسىنى كۈزىتىپ تۇراتتى. بۇ يىگىتلەر تېخى ئېتىراپ قىلىنمىغان شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىنىڭ قوزغىلاڭچى قىسىملىرىنىڭ قارشى قىرغاقتىكى ئاخىرقى قاراۋۇلخانىسىنى تەشكىل قىلاتتى. لېكىن بۇ ئازغىنە ساندىكى قاراۋۇللارنىڭ ئارقىسىدا شىنجاڭنىڭ ھەرقايسى جايلىرىغا تارقاق ئورۇنلاشقان 100مىڭغا يېقىن خىتاي ئەسكەرلىرى ۋە قوزغىلاڭچىلار تەرەپتىكى تەخمىنەن 15مىڭدىن 20 مىڭغىچە ئىلى قىسىملىرى تۇراتتى.بەزىدە ئاسىيانىڭ يۈرىكى دەپ ئاتىلىدىغان شىنجاڭ ناھايىتى بىپايان ۋە تېخى ئېچىلمىغان رايون بولۇپ، تاغلار، قۇملۇقلار ۋە بوستانلىقلاردىن تەشكىل قىلىنغان 650 مىڭ كۇۋادرات مېل كېلىدىغان زىمىن ئىدى. ئىلى رايونى ئۆلكىنىڭ ئەڭ باي رايونى بولۇپ، روسىيەنىڭ قازاق جۇمھۇرىيىتى بىلەن چېگرىلىنەتتى. موڭغۇل خەلق جۇمھۇرىيىتى شىنجاڭنىڭ شەرقىگە، ئافغانىستان غەربىگە، ھىندىستان ۋە تىبەت بولسا جەنۇب ۋە جەنۇبىي شىمالىغا جايلاشقان ئىدى. بۇ ئۆلكىدە تۆت مىليون ئاھالە بار بولۇپ، ئۇلار دۇنيادىكى ئەڭ پەرقلىق ۋە ھەرخىل ئارىلاشما ھېسابلىناتتى.ئاز سانلىق خىتايلارنىڭ ھاكىمىيىتىئاھالىنىڭ تۆتتىن ئۈچىنى ئۇيغۇرلار، يەنى ئاساسەن دېھقانچىلىق بىلەن شۇغۇللىنىدىغان مۇسۇلمان تۈركىي خەلق تەشكىل قىلاتتى. ئۇنىڭدىن قالسىلا ئۇرۇشقا ماھىر، ئات ئۈستىدىلا يۈرىدىغان چارۋىچى قازاقلار بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئەڭ ياقتۇرىدىغان ئىچىملىكى قىمىز دەپ ئاتىلاتتى ئېچىتىلغان بايتال سۈتى. سان جەھەتتىن ئۈچىنچى ئورۇندىكىسى خىتايلار بولۇپ، گەرچە سان جەھەتتىن ئاران 6 بولسىمۇ، تىل ۋە مەدەنىيەت جەھەتتىن خىتاي بولمىغان زور كۆپچىلىك خەلق ئۈستىدىن ھاكىمىيەت يۈرگۈزەتتى. كۈچلۈك خىتاي گېنىرال شىڭ شىسەي ئون يىلغا يېقىن ھۆكۈم سۈردى. ئۇ 19321933 يىللاردىكى ئۇيغۇر قوزغىلىڭى ۋە مۇسۇلمان خىتايلار تۇڭگانلارنىڭ كەڭسۇ ئۆلكىسىدىن كېلىپ قىلغان تاجاۋۇزى نەتىجىسىدىكى قالايمىقانچىلىقلاردا ھاكىمىيەتنى قولىغا ئېلىۋالغان ئىدى. روسلار شىڭ شىسەينى ماشىنىلاشقان ھەربىي قىسىملار ۋە ئايروپىلانلار بىلەن قوللىغان بولۇپ، ئۇ ئۆز مۇختار ھاكىمىيىتىنى روسىيەنىڭ ياردىمى ۋە مەسلىھەتى بىلەن تاكى 1943يىلىغىچە، يەنى روسىيە ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىنىڭ ياۋروپا فرونتىدا قاتتىق زەربە يەپ چېكىندۈرۈلگەنگە قەدەر يۈرگۈزەلىگەن ئىدى. روسلارنىڭ كېتىشى بىلەنلا شىڭ شىسەينىڭ ھاكىمىيىتى قەبىھلىشىپ، پارتلاش نۇقتىسىغا كېلىپ قالغان 1944يىلى خىتاي مەركىزىي ھۆكۈمىتى ناھايىتى ئەپچىللىك بىلەن ئۇنى يۆتكەپ كېتىپ، ئۇنىڭ ئورنىغا 1911يىلىدىن بۇيان تۇنجى قېتىم ئۆلكە رەئىسىنى، يەنى ۋۇ جۇڭشىننى تەيىنلىدى.لېكىن، يېڭى رەئىس ۋەزىپىسىگە كېلىپ ئورۇنلىشىۋالغۇچە ئەشەددىي مىللەتچىلەر قوزغىلاڭ باشلاپ، سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ ماددىي ۋە مەنىۋىي ياردىمىدە ئۆلكىنىڭ روسىيە بىلەن چېگرىلىنىدىغان بۇرجىكىدىكى رايونلاردا بارلىق خىتاي گازارمىلىرىنىڭ سۈرۈپ يوقىتىپ، بۇ رايونلارنى ئۆز قولىغا ئالدى. 1945يىلى كۈزگە كەلگەندە، خىتاي مەركىزىي ھۆكۈمىتى خىتاي كومۇنىستلىرى بىلەن نۇرغۇنلىغان مۇزاكىرىلەردە بولغان جاڭ جىجۇڭنى پرېزىدېنتنىڭ ۋەكىلى سۈپىتىدە بۇ جايغا ئەۋەتتى ۋە ئۇزۇن مەزگىللىك سۆھبەتتىن كېيىن، 1946يىلى ئىيۇندا تېنچلىق بىتىمى ئىمزالاندى. ئىلى رەھبەرلىرى نۇرغۇن يۇقىرى دەرىجىلىك ئورۇنلارغا تەيىنلەنگەن بىر تۇراقسىز بىرلەشمە ھۆكۈمەت تەشكىللەندى. ئەمما ھەر قايسى تەرەپلەر ھوقۇق تالىشىپ، ئۆتكەنكى يىلنىڭ 1947 بىرىنچى يېرىمىدا قالايمىقانچىلىقلار ۋە جايجايلاردا يەرلىك قوزغىلاڭلار ئېشىپ بېرىۋاتقان ئۇيغۇر مىللەتچىلىكى نەتىجىسىدە يېڭىدىن مەيدانغا كەلدى.1947يىلى ماي ئېيىدا خىتاي مەركىزىي ھۆكۈمىتى خىتايغا مايىل مەسئۇد سابىرىنى ئۆلكە رەئىسلىكىگە تەيىنلىگەندە ئىلى تەرەپنىڭ قارشىلىقىغا ئۇچرىغان، بىرلەشمە ھۆكۈمەت غۇلاپ چۈشۈپ، ئىلى تەرەپ ئۆلكە مەركىزى بولغان دىخۇا ئۈرۈمچىدىن غۇلجاغا كەتكەن،ۋە ھازىرقى قاتمال ھالەت باشلانغان ئىدى. گەرچەغۇلجادىكى ئىلى تەرەپ بۆلگۈنچىلىك خاھىشلىرىنى رەت قىلىدىغانلىقىنى ئېيتىپ كەلگەن بولسىمۇ، ئەمەلىي مۇستەقىل بولغان ۋە شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى دەپ ئاتىلىدىغان بىر ھاكىمىيەت قۇرۇلغان ئىدى. بۇ ھاكىمىيەتنىڭ ئۆز ئارمىيەسى ۋە ئاق ئاييۇلتۇزلۇق، يېشىل رەڭلىك بايرىقى بار ئىدى.رەھبەرلىرى روسىيەگە مايىلغۇلجا ھۆكۈمىتى ئاساسەن ئۇيغۇرلاردىن تەركىب تاپقان بولۇپ، ئۇنىڭ ئالىي دەرىجىلىك رەھبەرلىرى، مەسىلەن ھەربىي رەھبەر ئىسھاقجان ئىسھاقبېك مونونوۋ، سىياسىي رەھبەر ئەخمەتجان قاسىمى، شۇنداقلا رەخىمجان سابىرھاجى ۋە سەيپىدىن ئەزىزىگە ئوخشاش باشقا رەھبەرلەر روسىيەگە ناھايىتى مايىل كىشىلەر ئىكەن. بۇنىڭدىن باشقا يەنە تېخى ئېنىقلانمىغان ئۇچۇرلارغا قارىغاندا، كۆپ ساندىكى روس مەسلىھەتچىلەر ئىلى رايونىدامەۋجۈت ئىكەن ۋە سوۋېت ياردەملىرىمۇ داۋام كېلىپ تۇرىۋېتىپتۇ. ئىلى ھۆكۈمىتى ئاساسىي جەھەتتىن مىللەتچى ھاكىمىيەت بولۇپ، ماركىسىست ئەمەس ئىكەن. ئۇلارنىڭ خىتاي كومۇنىستلىرى بىلەن باغلىنىشى بارلىقى ھەققىدە ھېچقانداق ئۇچۇر يوق. بۇ مىللەتچىلىك ھەرىكىتىنىڭ سەۋەبلىرى مۇرەككەپ بولۇپ، مەلۇم جەھەتتىن ئېيتقاندا شىڭ شىسەي مەزگىلىدە ئەڭ يۇقىرى پەللىگە چىققان خىتاي زۇلۇمى سەۋەبلەردىن بىرى ھېسابلىنىدىكەن. شۇنداقتىمۇ روسىيەنىڭ بۇ رايونغا جاسۇسلۇق كۆزەينىكىنى داۋاملىق تىكىپ تۇرىدىغانلىقىدا ھېچ شەك يوق.بۇ رايون ئۇزۇندىن بېرى روسىيەنىڭ مەنپەئەت دائىرىسى ئىچىدە بولغان. ئىقتىسادىي جەھەتتىن بۇ رايون روسىيەگە يۈزلەنگەن. بۇ رايوندىكى ئەڭ ئاساسلىق ئۈچ دەريا ئاخىرى بېرىپ سوۋېت چېگراسى ئىچىدىكى كۆللەرگە قۇيۇلىدىغان بولۇپ، قۇرۇقلۇقتا ئالاقە قىلىش ناھايىتى قولايلىق. شۇنداقلا بۇ رايوندىكى خەلقلەرنىڭ سوۋېت مەركىزىي ئاسىياسىدىكى خەلقلەر بىلەن يېقىن تۇققانچىلىق مۇناسىۋىتى بار. شىنجاڭنىڭ تەبىئىي بايلىقلىرىمۇ نەزەردىن ساقىت قىلىنماسلىقى كېرەك. ئىلى قوزغىلاڭچىلىرى مۇختار ئاپتونوم ھاكىمىيىتى بىلەن قولىدا تۇتۇپ تۇرىۋاتقان رايونلار شىنجاڭنىڭ ئون مەمۇرىي رايونىنىڭ ئۈچىنى ۋە ئومۇمىي نوپۇسنىڭ بەشتىن بىرىنى تەشكىل قىلىدۇ. بۇ ئۈچ رايون ئىلى ۋادىسىغا جايلاشقان ئۆلكىدىكى ئەڭ ئېسىل تېرىلغۇ يەرلەرنى، ئالتايدىكى ئەڭ ئېسىل يايلاقلارنى، شىخۇغا جايلاشقان ئۆلكىدىكى بىردىنبىر نېفىتلىكنى، ئارشاڭ ۋە كۆكتوقايغا جايلاشقان ئۆلكىدىكى ئىككى ۋولفرام كانىنى ۋە ئالتاي تاغلىرىدىكى باي ئالتۇن كانلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇندىن باشقا يەنە شىنجاڭنىڭ كەلگۈسى ھاۋا ئۇرۇشلىرىدىكى مۇھىم ئورنىنىڭ روسىيەنىڭ ئېسىگە كەلمەسلىكى ئېھتىمالغا ناھايىتى يىراق. بۇ ئۆلكە مەركىزىي ئاسىيادىكى بەش سوۋېت رېسپوبلىكالىرىدىكى يېڭىدىن ئېچىلغان سانائەت رايونلىرىغا بارىدىغان ئەڭ قولايلىق ھاۋا يوللىرىنىڭ قارشىسىغا توغرا كېلىدۇ.مەنبە: ئامېرىكا سېينت لۇيىس پوچتىسى گېزىتىنىڭ 1948يىلى 3ئۆكتەبىردىكى سانىدىن تەرجىمە قىلىندى.شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى مىللىي ئارمىيەسى ۋە خىتاي دۆلەت ئارمىيەسىنىڭ كۈچ سېلىشتۇرمىسى كۆرسىتىلگەن خەرىتە 1945يىلى 11سېنتەبىر.مەنبە: تەيۋەن دۆلەتلىك تارىخ سارىيى.مەزكۇر خەۋەرنىڭ گېزىتكە بېسىلغان ئەسلى نۇسخىسى:
|
كليپ اتاۋى ايتىپ تۇرعانداي 5 مىڭدا كوپ دۇنيەنىڭ شەشۋى جاتىر: كورىمدىك، تۋعان كۇن، جولپولعا اۋىزباستىرىق سىندى ەلەۋسىز مايداشۇيدەدەن باستالعان نەمقۇرايدىلىق سەن تيىسپەيتىن زات بار، ەشكىم ءتۇش.. ەشكىمگە ايتپا دەپ ەستي تۇرا كەرەڭ، كورە تۇرا قاساقانا سوقىرلىق تانىتاتىندارعا استىرتىن ۇندەۋ تاستايدى. تۋىندىدا قازاقستان تاريحى مەن ساياساتىنا، قازاق حاندىعى داۋىرىنەن باستاپ، ستالين مەن الاش وردانىڭ قۋعىنسۇرگىنى، جەمقور شەنەۋنىكتەر، قالا قۇتىن قاشىرعان نىڭ اياقتالماعان قۇرىلىستارى، كارانتين كەزىندەگى قىسىلتاياڭ شاقتاردا اتىلعان مەرەكەلىك وتشاشۋ كورىنىس تاپقان. ۇزاعاندا بۇگىن بار، ەرتەڭ جوق ۇساقتۇيەك بالاشاعانىڭ بىرەۋى بولار دەپ ءمان بەرمەۋگە تىرىسقانبىز، بىراق از عانا ۋاقىتتا 7 ميلليون رەت قارالعان كليپ تاڭدانىس تۋعىزعان. ءتىپتى بولات اتاباەۆ سىندى ونەر قايراتكەرى دە قىزىعۋشىلىق تانىتىپ جاتتى. سونىمەن بۇگىنگى جاستار اراسىندا ايگىلى بولعان توپتىڭ ونەر جولىنداعى دامۋىن، ءجۇرىستۇرىسىن ازكەم شولىپ شىعۋدى ءجون سانادىق.توپ ءاۋ باستا يرينا كايراتوۆنا اتاۋىمەن 2017 جىلدان باستاپ ارناسىندا يۋمور، ترەش جانرىندا شاعىن شوۋلار ءتۇسىرىپ ءجۇرىپ كەڭ تانىلعان. ايەل ەسىمىمەن اتالعان گرۋپپا اتاۋى ءازىل رەتىندە قويىلعان، ەسەسىنە كوماندا الديار جاپارحانوۆ، يليا گۋمەننىي، جاسۇلان وڭعاروۆ، ازامات ماركلەنوۆ ەسىمدى ءتورت بىردەي جىگىتتەن قۇرالعان. جوبا رەجيسسسەرى قۋانىش بەيسەكوۆ. ءارى مۋزىكانت ءارى يۋموريست جىگىتتەر بۇگىندە الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى جۇمىستارىن كەڭ ناسيحاتتاي وتىرىپ، جەتەكشى مەرەكەلىك جيىنداردى دا باسقارىپ كەلەدى.باستاپقىدا كۆن كومانداسىندا ويناپ جۇرگەن جىگىتتەر قازاقستان قۇراماسى اتىنان سوچيگە ونەر كورسەتۋگە اتتانادى، اراسىندا ءازىلقالجىڭ رەتىندە قىسقا ۆيدەولاردى تۇسىرە باستايدى. بارلىعىمىز ەۇۋ قابىرعاسىندا وقىپ جۇرگەندە تانىستىق. كۋرستىڭ سوڭعى جىلدارىندا جاتاقحانا بەرمەيتىن سياقتى جاعدايلار بولادى عوي. سونداي كەزدە پاتەر جالداپ بىرگە تۇرىپ، ەتەنە ارالاسىپ كەتتىك. شوۋلاردى ەندى تۇسىرە باستاعاندا اقىسىز جۇمىس ىستەدىك. ول كەزدە استانادا ەكى بولمەلى پاتەردە تۇرامىز. ۇيدە 1520 ادام جۇرەدى. ەسىك سىنىپ قالعان، اشىقشاشىق جاتاتىن. ەشقاشان ميلليونداپ اقشا تاپساق دەپ ويلاعان جوقپىز، ءوزىمىز جاقسى كورەتىن دۇنيەمەن اينالىستىق. ەگەر ورتامىزدا بىرەۋ قانداي دا ءبىر يدەيا ايتاتىن بولسا، قالعانىمىز ءسوزسىز ورىندايمىز، دەيدى الديار جاپارحانوۆ. ولار وزدەرى تۇسىرگەن ازىلدەردى قوعامدىق كولىكتەردە كورسەتۋدى ويلاستىرعانمەن، ۋاقىت شەكتەۋلى بولعاندىقتان مۇمكىن بولمايدى. وقۋدى جاڭا بىتىرگەن قالتاسى جۇقا جىگىتتەر جوبانى ەرىكتى تۇردە ىسكە اسىرىپ، دوستارى مەن تانىستارىنىڭ كومەگىنە جۇگىنگەن. جەتىنشى شىعارىلىمنان باستاپ قۋانىش بارلىعىن ءوزى ىستەدى. ءوزى رەجيسسەر، ءوزى وپەراتور، ءوزى پروديۋسسەر. بىزدە بارى ءبىر كامەرا، ءبىر پەتليچكا، ءبىر مونوپود قانا. ءتۇسىرىلىم جۇمىستارى ءۇشىن قوناق ۇيلەردەن رۇقسات الۋ وتە قيىن ەدى، ال قازىر جارىسا شاقىرادى. ءۇزىلدىكەسىلدى باس تارتقان كەزدەردە ولاردى كوندىرۋگە كوپ ۋاقىت كەتەتىن، دەيدى باسپاسوزگە بەرگەن ءبىر سۇحباتىندا. ءيا، قىسقا ۋاقىت ارالىعىندا ولار تۇسىرگەن ءازىلسىقاق تەز تاراپ، يرينا كايراتوۆنا اۋديتورياسى قازاقستان عانا ەمەس ورىس تىلىندە سويلەيتىن وزگە ەلدەردى دە قامتىپ، تەز تانىلا باستايدى.ءازىلسىقاققا نەگىزدەلگەن سيۋجەتتەردەن سوڭ، ىزدەنىستە جۇرگەن جىگىتتەر رەپ ستيلىندە ءان جازۋدى قولعا الادى. وزدەرى بۇل باستاماسىنىڭ كاسىبي دەڭگەيگە كوتەرىلىپ كەلە جاتقانىنا ەرەكشە قۋانىشتى، ال تىڭدارماندار توپتىڭ بۇل باعىتتاعى جۇمىستارىن دا وڭ ىقىلاسپەن قابىل الدى. كىم ءبىلسىن، بىلىكتىلىگىمىزدى شىڭداي وتىرىپ، كاسىبي دەڭگەيگە دەيىن كوتەرىلەرمىز. ارنامىزدا جانە الەۋمەتتىك جەلىلەردە ودان دا كوپ اندەر بولادى. سودان كەيىن بارىس ارەنا ستاديونىن تولتىرۋعا تىرىسامىز، دەگەن مۋزىكانتار كەلەشەككە باتىل جوسپار قۇرادى.قوعام مەن ادامنىڭ كوزگە ۇرىپ تۇرعان كەمشىلىگىن سىناۋ، ءمىنىن كورسەتۋ، كۇلدىرە وتىرىپ ويعا جەتەلەۋ ساتيرانىڭ مىندەتىنە كىرسە كەرەك. ساتيرا دەسەك ويىمىزعا بىردەن ورالاتىن تولىمبەك ءابىرايىم ۇلى ساتيرانى ادەبيەتتەگى، ونەردەگى وپپوزيتسيا جانرى دەپ اتاپتى. وسى رەتتە يرينا كايراتوۆنا ۇسىنعان ازىلدەردى جىلى قابىلداعاندارمەن قاتار، ماعىناسىز، جەڭىل دۇنيەلەردىڭ قاتارىنا جاتقىزعاندار دا تابىلدى. دەسە دە جىگىتتەر تۇسىرگەن شوۋدا بۇگىنگى بەتالىسقا قاتىستى وزىندىك ۇكىم بەرۋ، اششى كەكەسىنمەن سىناۋ، كوڭىلدىلىك پەن كۇرسىنىس ءساتتى بەرىلگەنىن ايتقان ءجون. ءبىزدىڭ كوماندادا ءبىربىرىمىزگە دەگەن وتە سەنىمدى كوزقاراس بار. بۇل سيقىرلى، وتە نازىك نارسە، دەگەن مۋزىكانتتار كاسىبي جاعىنان بيىك ساپاعا ۇمتىلاتىنىن، توقتاپ قالمايتىنىن جەتكىزدى. قاراماقايشىلىقتاردىڭ بىرلىگىنەن تۋىنداعان ىشكى ءۇن جاستاردىڭ باسىن بىرىكتىرگەن مادەني جوبا رەتىندە ورىن الىپ وتىر. ال بۇل جايىندا ايتىلۋى قاجەت!
|
دائېش كەركۈكنىڭ چاقماغا يېزىسىدا 4 ئادەمنىڭ جېنىغا زامىن بولدى ئۇيغۇرچەدائېش كەركۈكنىڭ چاقم...تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: كەركۈك ۋىلايەتلىك جامائەت خەۋپسىزلىك ئىدارىسى مۇدىرى ئەلى كەمال، دائېش تېررورچىلىرىنىڭ كەركۈكنىڭ دىبىس ناھىيەسىگە قاراشلىق چاقماغا يېزىسىغا قوراللىق ھۇجۇم قىلغانلىقىنى بىلدۈردى.ھۇجۇمدا 4 پۇقرانىڭ جېنىدىن ئايرىلغانلىقىنى ئەسكەرتكەن ئەلى كەمال، تېررورچىلارنىڭ ۋەقە يۈز بەرگەن جايدىن قېچىپ كەتكەنلىكىنى سۆزلىرىگە ئىلاۋە قىلدى.دۇنيا مىقياسىدا ۋۇخەن ۋىرۇسى 19 سەۋەبىدىن جېنىدىن ئايرىلغانلارنىڭ سانى 541 مىڭ 249 دىن ئاشتى. يۇقۇملانغانلارنىڭ سانى 11 مىليون 765 مىڭغا ۋە سالامەتلىكى ياخشىلانغانلارنىڭ سانى 6 مىليون 758 مىڭغا يەتتى.زەرىف: ئامېرىكا ھۆكۈمىتى ھېساب بېرىشى كېرەكئىران تاشقى ئىشلار مىنىستىرى مۇھەممەد جەۋاد زەرىف، دونالد ترامپتىن كېيىن ھاكىمىيەت بېشىغا كېلىدىغان رەھبەرلىكنىڭ، ئامېرىكانىڭ دۆلىتىگە قارشى قىلغان ئىشلىرىنىڭ ھېسابىنى بېرىشى كېرەكلىكىنى ئېيتتى.ئامېرىكا 5 دۆلەتكە 7 يېرىم مىليارد دوللارلىق قورال سېتىشنى ماقۇللىدىئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى، 5 دۆلەتكە 7 مىليارد 480 مىليون دوللار قىممىتىدە ھەربىي لازىمەتلىك سېتىپ بېرىشنى ماقۇللىدى.
|
تىرامپ: مەن تېخى تاموژنا بېجىنى بىكار قىلىشقا قوشۇلمىدىمئامېرىكا ئاۋازى تورىنىڭ خەۋىرىدە بىلدۈرۈلۈشىچە، ئامېرىكا پىرېزىدېنتى تىرامپ 8نويابىر خىتاي بىلەن بولغان سودا سۆھبىتى ھەققىدە ئىپادە بىلدۈرۈپ، خىتايغا يۈرگۈزۈلگەن قوشۇمچە تاموژنا بېجىنى بىكار قىلىشقا تېخى قوشۇلمىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.بۇ پەيشەنبە ئامېرىكا ۋە خىتاينىڭ بىر قىسىم ئەمەلدارلىرى ئىككى تەرەپنىڭ دەسلەپكى كېلىشىم ھاسىل قىلغان ئەھۋالدا، خىتايدىن ئېلىنىدىغان قوشۇمچە تاموژنا بېجىنى پۈتۈنلەي ئەمەلدىن قالدۇرىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن ئىدى. خىتاي سودا مىنىستىرلىكىمۇ ئىككى تەرەپنىڭ دەسلەپكى قەدەمدە كېلىشىم ھاسىل قىلغانلىقىنى، قوشۇمچە تاموژنا بېجىنىڭ قەدەممۇ قەدەم ئەمەلدىن قالىدىغانلىقىنى ئاشكارىلىغان ئىدى.تىرامپ 8نويابىر مۇخبىرلارنىڭ بۇ ھەقتىكى سوئالىغا جاۋاب بېرىپ: خىتاي تەرەپ تاموژنا بېجىنىڭ بىكار قىلىنىشىنى ئۈمىد قىلىدۇ، ئەمما مەن تېخى ھېچنىمىگە قوشۇلغىنىم يوق. ئۇلار تاموژنا بېجىنىڭ بىر قىسىمىنىڭ بىكار قىلىنىشى ئۈمىد قىلىدۇ، چۈنكى ئۇلار بارلىق قوشۇمچە تاموژنا بېجىنى بىكار قىلىشقا ھەرگىز قوشۇلمايدىغانلىقىمنى بىلىدۇ دېگەنلەرنى بىلدۈرگەن.تىرامپ بىلەن شى جىنپىڭ ئەسلى بۇ ئايدا چىلىدا ئۆتكۈزۈلىدىغان ئاسىياتىنچ ئوكيان ئىقتىسادى تەشكىلات باشلىقلىرى ئۇچرىشىشىدا بىرىنچى قەدەملىك سۆھبەتكە ئىمزا قويماقچى بولغان بولسىمۇ، چىلىدىكى قالايمىقانچىلىق سەۋەبىدىن يىغىن ئورنى ئەمەلدىن قالدۇرۇلغان. تىرامپ بۇ سۆھبەتنىڭ ئامېرىكىدىكى مەلۇم دېھقانچىلىق مەيدانىدا ئۆتكۈزۈلۈشى مۇمكىنلىكىنى بىلدۈرگەن.بۇ خەۋەر 348 قېتىم كۆرۈلدى
|
قازاقشا كىتاپ وقۋ سانگە اينالۋى كەرەك رايسا سايران قىزى18 قىركۇيەك 13:50نۇرسۇلتان. قازاقپارات رايسا سايران قىزى باسپاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە باسشىسى.ونىڭ قازاقستانعا كوشىپ كەلگەنىنە ءبىر ايداي عانا ۋاقىت بولعان. رايسامەن ءبىز باسپا ءىسى، قازاقستان مەن موڭعولياداعى كىتاپ نارىعى تۋرالى سويلەستىك.دىنمۇحامەد زيادين: كوپتى بىلە بەرمەيتىن قاراپايىم وقىرمان رەتىندەگى ويىم: قازاقستانداعى باسپا ءىسى دينوزاۆر سياقتى دۇنيە. كىتاپتار نە مەملەكەتتىڭ ارقاسىندا جارىق كورەدى، نە الدەكىم 1000 دانامەن اۋىلايماعىنىڭ تاريحىن جازىپ شىعادى دا، ونىڭ 200 ىن توي تومالاقتا تاراتىپ بەرىپ، قالعان 800 ىن ۇيدە قوراپتا ساقتاپ ۇستايدى. ارينە، شىن جاعداي مۇنداي ەمەس بولۋى دا مۇمكىن. ءبىراق تۇتىنۋشى رەتىندەگى اسەرىم وسى.كىتاپ ىسىنە بيزنەس، نارىق تۇرعىسىنان قاراۋدىڭ بەلگىلەرى ەندى ەندى پايدا بولىپ جاتقان سياقتى. سودان بولار ءسىزدىڭ باتىس شىعارمالارىن اقىن قوياندى، گرۋففالونى، اننا فرانكتىڭ كۇندەلىگىن شىعارعانمىن دەۋىڭىز سونداي تاڭسىق بولىپ وتىر. مۇنداي باسپا ىسىنە قالاي كەلدىڭىز؟رايسا سايران قىزى: قازاق تىلىندە كىتاپ شىعارۋدى بۇرىننان ارماندايتىنمىن. ءبىر مىسال ايتايىن، ەلەكترون پوشتامدا قازاقشا شىعارايىق دەپ ەۋروپانىڭ باسپالارىنا 10 جىل بۇرىن جازعان حاتتارىم بار.2016 جىلى كۇزدە جولداسىم ەكەۋىمىز الماتىعا قىدىرىپ كەلدىك. قالانى ارالادىق، تاماشالادىق. سول ساپار كەزىندە بالالارعا، تۋىستارىمىزعا قازاق تىلىندە كىتاپ الايىق دەدىك. انا دۇكەنگە بارامىز جوق، مىنا دۇكەنگە بارامىز جوق. ىزا بولدىم، رەنجىدىم. ۇلكەن تاۋەلسىز ەلمىز دەيمىز. ال قازاق تىلىندە قاعاز بەتىن كورگەن شىعارما جوقتىڭ قاسى. سودان ەلگە جالىنعانشا، ءوزىمىز نەگە قولعا المايمىز دەگەن وي كەلدى. اقىرى، جولداسىم الاۋبەك بار، گۇلفايرۋز دەگەن قۇربىم بار ۇشەۋمىز 2017 جىلى موڭعوليادا باسپاسىن اشىپ، باستاپ كەتتىك.نە كەرەگى بار، قايتەسىڭ؟، ءبارىبىر قازاقشا كىتاپتى ەشكىم ساتىپ المايدى، وقىمايدى، قاعاز كىتاپتىڭ ءداۋىرى ءوتتى دەگەندەر بولدى. ءبىراق وعان قاراعان جوقپىز.دىنمۇحامەد زيادين: وسى ەكى ءۇش جىل ىشىندە قانداي كىتاپتاردى شىعاردى؟رايسا سايران قىزى: ءدال قازىر باسپادان ءتورت كىتاپ شىقتى. العاشقى كىتاپ اقىن قويان بولدى. اۆتورى ۇلى بريتانيانىڭ اتاقتى بالالار جازۋشىسى دجۋليا دونالدسون. كىتاپتى تانىمال جۋرناليست عالىم بوقاش اۋدارىپ شىقتى. كەيىن اننا فرانكتىڭ كۇندەلىگى دەگەن كىتابىمىز شىقتى. بۇل ەڭبەكتى ءار جاس ءوسپىرىم وقۋى ءتيىس كىتاپتاردىڭ ءبىرى سانايمىن. قاي ەلگە بارساڭىز دا، اننا فرانكتىڭ كۇندەلىگى سول جەرگىلىكتى تىلدەگى نۇسقادا دۇكەن سورەلەرىندە تۇرادى. كەيىنىرەك دجۋليا دونالدسوننىڭ گرۋففالو اتتى ەرتەگىسىن شىعاردىق. ونى دا عالىم بوقاش اۋداردى. ءتورتىنشىسى قوماعاي جۇلدىزقۇرت دەگەن بالالار كىتابى.بۇدان بولەك تاعى بىرنەشە كىتابىمىز دايىن تۇر. جارتى جىل ىشىندە جارىق كورەدى دەپ جوسپارلاپ وتىرمىز. ولاردىڭ اراسىندا حارۋكي مۋراكاميدىڭ نورۆەگ ورمانىن جاپون تىلىنەن اۋدارىپ جاتىرمىز. گارري پوتتەردىڭ دە ءبىرىنشى كىتابىنىڭ اۋدارماسى اياقتالىپ قالدى.دىنمۇحامەد زيادين: گارري پوتتەردىڭ جەتى كىتابىنا دا ليتسەنزيا ساتىپ الدىڭىزدار ما؟رايسا سايران قىزى: ءيا، جەتى كىتابىن دا الدىق. وعان قوسا، سول الەم تۋرالى باياندايتىن تاعى قوسىمشا ءتورت كىتاپ بار.اقجارقىن قىدىرحانوۆا: گارري پوتتەردى باسىپ شىعارۋعا قازاقستاننان ۇسىنىس بىلدىرگەن العاشقى باسپا بولدىڭىزدار ما، الدە بۇعان دەيىن تالپىنىس جاساعان باسپالار بار ما ەكەن؟رايسا سايران قىزى: بىلۋىمشە، بولماعان. ويتكەنى قازاق تىلىندە شىعارامىز دەگەندە ءبىراز اڭ تاڭ بولدى.دىنمۇحامەد زيادين: موڭعوليانىڭ الەم شىعارمالارىن موڭعول تىلىنە اۋدارۋى قانداي دەڭگەيدە؟رايسا سايران قىزى: موڭعوليا كوممۋنيزم قۇلاپ، تاۋەلسىزدىك العان سوڭ وزىمەنءوزى قالعان ەل عوي. ەشكىم ولارعا كومەكتەسكەن جوق، شاماشارقى جەتكەنشە كۇنىن كورىپ جۇرە بەردى. ۇلگى قىلاتىنى، قارايلايتىنى قىتاي، جاپونيا، ا ق ش، كورەيا. سول جاققا كوپ بارادى. حالىق سانى 3 ميلليونداي عانا. ونىڭ جارتىسى كوشپەندى ءومىر سۇرەدى. قالعان 1,5 ميلليونعا جەتەر جەتپەسى ەل استاناسى ۇلانباتىردا تۇرادى.ەندى قاراڭىز، سول موڭعوليادا نەشە ءتۇرلى الەم بەستسەللەرلەرى موڭعول تىلىندە باسىلىپ شىعىپ جاتىر. ءبارى بىردەي ساپالى دەي المايمىن. اۋدارماسى جاقسى، ورتاشاسى، ناشارى دا بار. ءبىراق الامىن، كورەمىن دەگەن ادامعا ءبارى تۇر. تەك كلاسسيكا ەمەس، بيزنەس كىتاپتار دا، فانتاستيكا دا، اتاقتى ادامداردىڭ ءومىرباياندارى دا، بالالار شىعارمالارى دا ساتىلادى. كىتاپ وقيتىن اۋديتوريا سانى شامامەن 300 مىڭداي عانا ادام شىعار. سوعان قاراماستان باسپا ءىسى موڭعوليادا ءوزىن اقتايتىن پايدالى بيزنەس.دىنمۇحامەد زيادين: 300 مىڭ؟رايسا سايران قىزى: ءيا. موڭعوليانىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگىن ايتا كەتەيىن. ول جاقتا ەشكىم ۇكىمەتكە انانى جاسامادىڭ، مىنانى جاسامادىڭ دەپ وتىرمايدى. ءبارىبىر مەملەكەتتىڭ قولىنان كەلمەيدى، دەيدى دە، وزدەرى كىرىسەدى. ساۋداعا، كاسىپكەرلىككە جاقىن. تاۋەكەل ەتەدى دە الدەبىر ءىستى باستاپ كەتەدى. جۇرمەدى مە؟ كەلەسىسىن قولعا الادى. قورىقپايدى. قاي جەردەن جاقسى يدەيا كوردى، سونى قايتالايدى. كورەياعا بارىپ تابىستى ءبىر ستارتاپتى بايقاسا، ءدال سونداي ءىستى موڭعوليادا بايقاپ كورەدى. حالقىنىڭ بويىندا وسىنداي ادەت قالىپتاسقان.دىنمۇحامەد زيادين: ەڭ ءبىرىنشى كىتاپتارىڭىزدى موڭعوليادا ساتتىڭىز با؟ قازاقستانعا قالاي كەلدى؟رايسا سايران قىزى: ءيا، موڭعولياداعى قازاقتار الدىمەن الىپ وقىدى. كەيىنىرەك اقىرىنداپ قازاقستانعا كەلە باستادى. قازىر مەلوماندا، تاعى ءبىراز دۇكەندەردە ساتىلىپ جاتىر. بۇل جاقتا ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسىندا دوستارىمىز بار. سولار ۇلكەن قولداۋ، كومەك كورسەتتى.دىنمۇحامەد زيادين: قازاقستاندا قازىر ءتورت كىتاپتى دا ساتىپ الۋعا بولا ما؟رايسا سايران قىزى: اننا فرانكتىڭ كۇندەلىگى موڭعوليادا باسىلعان، تاۋسىلىپ قالدى. قازىر وسى جاقتان باسىپ شىعارۋدى ويلاستىرىپ جاتىرمىز.دىنمۇحامەد زيادين: بىزدەگى باسپا نارىعىن ءبىراز بايقاعان بولارسىز. قانداي دەڭگەيدە دەپ ويلايسىز؟رايسا سايران قىزى: ورىس ءتىلدى كىتاپتار ءۇشىن جوعارى دەڭگەيدە. سەبەبى كىتاپتى بەزەندىرۋدەن باستاپ ماركەتينگىنە دەيىن ءبارى جولعا قويىلعان. تىسى ادەمى، زاماناۋي جاسالعان، سودان كەيىن، ارينە، ەل قىزىعىپ الادى.ال قازاق تىلىندەگى كىتاپتاردىڭ دامۋ جولى ەندى باستالعان سياقتى.دىنمۇحامەد زيادين: سوڭعى كەزدە قازاقشا ىسكەري كىتاپتار ءجيى شىعا باستادى. سولاردىڭ ساپاسى، اۋدارماسى تۋرالى قانداي پىكىردەسىز؟رايسا سايران قىزى: قۋانىش شونبايدىڭ ەكىنشى بولماسى جاقسى جازىلعان كىتاپ دەپ ويلايمىن. اۆتور اۋديتورياسىن جاقسى بىلەدى. سونداي كىتاپتىڭ بارىنا قاتتى قۋانامىن. تاعى باسقا ىسكەري كىتاپتاردى وقىپ كورگەنمىن. كەيبىرى اعىلشىن تىلىنەن اۋدارىلعان ورىس تىلىندەگى ءماتىننىڭ قازاقشا اۋدارماسى بولدى. مەيلى، ول دا جامان ەمەس. شىعا بەرسىن. ۋاقىت وتە جاقسارادى ءبارى.دىنمۇحامەد زيادين: موڭعوليا 300 مىڭ ادامدىق اۋديتوريامەن ءوزءوزىن اقتايتىن بيزنەس جاساپ، تابىس تاۋىپ جاتسا، قازاقستاننىڭ الەۋەتى اجەپتەۋىر سياقتى.رايسا سايران قىزى: سونى ءتۇسىنىپ باستاپ وتىرمىن عوي. كىتاپ شىعارۋدى كوبى قايىرىمدىلىق قور، حالىققا كومەك كورسەتۋ، وكىمەتتىڭ تاپسىرماسى دەپ قابىلدايدى. جوق، مۇنى الەۋمەتتىك ىقپالى جوعارى، قوعامعا پايداسى زور بيزنەس دەپ ءتۇسىنۋ كەرەك. ول شىعىندارىن جاۋىپ، پايدا اكەلۋى ءتيىس، كەيىنگى جوبالارعا جۇمسالاتىن قاراجات تابۋى قاجەت.دىنمۇحامەد زيادين: گارري پوتتەردى باسىپ شىعارۋ ارزان ەمەس شىعار؟ وعان مۇمكىندىكتەرىڭىز جەتىپ تۇر ما؟رايسا سايران قىزى: جەتىپ تۇر.دىنمۇحامەد زيادين: جەرگىلىكتى اۆتورلاردىڭ كىتاپتارىن شىعاراسىزدار ما؟رايسا سايران قىزى: ازىرشە جوسپارىمىز جوق. ونىڭ ۇستىنە، باستى ماقساتتارىمىزدىڭ ءبىرى الەم ادەبيەتىن قازاقشاعا اۋدارۋ. ءبىراق الداعى ءۇشءتورت جىلدا وتاندىق جازۋشىلارمەن سەرىكتەستىك ورناتۋدى دا قولعا الاتىن شىعارمىز.جازۋشىمەن جۇمىس ونىڭ كىتابىن شىعارىپ بەرۋمەن شەكتەلىپ قالمايدى. ونىڭ سىرتىندا ماركەتينگ، جارناما، ، كىتاپتاردى ساتۋ بويىنشا ۇلكەن ىستەر اتقارىلۋى ءتيىس، ياعني اۆتوردى باستان اياق قولداپ، ونىڭ جازعان تاۋارىن حالىققا وتكىزۋ كەرەك. بۇل ۇلكەن جۇمىس.دىنمۇحامەد زيادين: تاعى دا وقىرمان رەتىندە پىكىرىمدى بىلدىرە كەتەيىن: بىزدەگى شىعارمالار يا دالانى اڭسايدى، يا وتكەندى ساعىنادى. وسى تاقىلەتتەس بىرنەشە باعىت، جانرمەن شەكتەلىپ قالعان سياقتى. الدە قازاقتارعا حوررور، فەنتەزي، فانتاستيكا، انتيۋتوپيا، پوستاپوكاليپسيس، دەتەكتيۆ وتپەي مە؟رايسا سايران قىزى: جوق، ءبارى وتەدى. جوق قوي، بولسا، حالىق وقيتىن ەدى. بارلىق جانر قىزىق. ادام تالعامىنا قاراي دەتەكتيۆتى دە وقيدى، فانتاستيكانى دا الادى. كوميكس تە، انيمە دە، تۇلعا رەتىندە دامۋعا كومەكتەسەتىن شىعارمالار دا، ءبارىن شىعارۋعا بولادى. تەك قولعا الۋ كەرەك. جاي عانا قاعاز بەتىن كورگەننەن بەستسەللەر بولىپ كەتەتىن كىتاپ جوق. جۇگىرىپ جارنامالاۋ، ەلگە تانىستىرۋ، ساتۋ قاجەت. الەم باسپالارى 1 سەنت ءۇشىن بارىن سالادى.دىنمۇحامەد زيادين: كىتاپ وقۋ مادەنيەتى جوعالىپ بارا جاتىر دەپ، كەيدە كوپ نارسەنى سوعان جاۋىپ قويامىز.رايسا سايران قىزى: كىتاپ جوق قوي. مادەنيەت جوعالمايدى. كىتاپ تۇرىپ، مادەنيەت جوعالدى دەگەن وتىرىك. ادامدار تەك ەلەكترون نۇسقاعا كوشتى، جاستار وقىمايدى دەگەنگە سەنبەيمىن. الەمنىڭ ۇلكەن كىتاپ جارمەڭكەلەرىنە بارىپ كورىڭىز. ميلليونداعان كىتاپتى مىڭداعان ادام تالقىلاپ جاتادى.اقجارقىن قىدىرحانوۆا: جاستار وقىمايدى دەگەنمەن مەن دە كەلىسپەيمىن. كەز كەلگەن ۋاقىتتا كىتاپ دۇكەنىنە بارىڭىز، جاستار تولىپ جۇرەدى.دىنمۇحامەد زيادين: كىتاپتارىڭىز قانداي تيراجبەن شىقتى؟رايسا سايران قىزى: العاشقى تيراج 20003000 دانا ارالىعىندا باسىلىپ شىعادى. سودان كەيىن 10000 داناعا دەيىن كەتەدى.دىنمۇحامەد زيادين: اننا فرانكتىڭ كۇندەلىگىن قازاقستاندا شىعارساق دەدىڭىز. قانداي تيراجبەن جارىق كورەدى؟رايسا سايران قىزى: 5000 نان باستالادى عوي. وڭاي تارالادى دەپ ويلايمىن. كەيىن 1020 مىڭعا دەيىن جەتىپ قالار.اقجارقىن قىدىرحانوۆا: قانداي كىتاپتاردى قازاق تىلىنە اۋدارعىڭىز كەلەدى؟رايسا سايران قىزى: كوپ وقىلعان كلاسسيكالاردى اۋدارعىم كەلەدى. مىسالى، لي حارپەردىڭ دەگەن شىعارماسى، كەرەمەت اڭگىمەلەرى بار. سولار اۋدارىلسا دەيمىن. ءوزىم جاقسى كورىپ وقىعان، بالالارىم ءسۇيىپ وقيتىن ەڭبەكتەردى حالىققا تانىستىرعىم كەلەدى.دىنمۇحامەد زيادين: بۇگىنگى اڭگىمەدەن ءوزىم ءۇشىن ءبىراز جاڭالىق اشتىم.رايسا سايران قىزى: قازاقستاندا كىتاپ نارىعى بار. جوق بولسا، جاسار ەدىك. قازاقشا كىتاپ وقىعاندى بولدىرۋ، سانگە اينالدىرۋ كەرەك. سوندىقتان قازاق تىلىندە كىتاپ باساتىن باسپالار كوبەيسە ەكەن دەيمىن. باسەكە جوعارىلايدى. ساپاسى دا جاقسارادى. وتە جاقسى، باسپالار بولسا، باسپا اشامىن دەگەندەر بولسا، اقىلكەڭەس بەرۋگە ءازىرمىن. بەرىپ تە كەلەمىن.دەرەككوز : .
|
ايتا كەتەيىك، قاڭتاردىڭ 13ءى كۇنى تابيعي گازعا قوسىلعان پاۆلوۆ پەن گوربۋنوۆ اۋىلدارى بايتەرەك اۋدانى ماحامبەت اۋىلدىق وكرۋگىنە قاراستى شاعىن عانا ەلدى مەكەندەر. گوربۋنوۆتا نەبارى 36 ءۇي، 123 ادام تۇرسا، پاۆلوۆ اۋىلىنداعى 52 وتباسىندا 168 ادام بار. وڭىردەگى بارلىق ءىرى ەلدى مەكەندەر، وكرۋگ ورتالىقتارى تابيعي گاز يگىلىگىن ەرتەدەناق كورىپ وتىرسا، ەندى، مىنە، كەزەك الاقانداي اۋىلدارعا دا جەتتى. ەل ۇكىمەتى حالىقتىڭ تۇرمىسىن جاقسارتۋ، ءۇي تۇرمىسىنداعى ەڭ باستى قاجەتتىلىكتەردى قاناعاتتاندىرۋ ماسەلەسىنە بارىنشا كوڭىل ءبولىپ كەلەدى. 2021 جىلى اۋىلداردى تازا اۋىزسۋ، جول جانە گازبەن قامتۋ سياقتى جۇمىستاردى ويداعىداي اتقاردىق. بايتەرەك اۋدانىندا 68 ەلدى مەكەن بار. وسى كەزگە دەيىن سونىڭ 51ىندە عانا گاز بولدى. 2021 جىلى تاعى سەگىز اۋىلعا گاز تارتۋدى باستادىق. بيىل اۋدان حالقىنىڭ 99،5 پايىزى گازبەن قامتىلادى، دەدى اۋدان باسشىسى پاۆلوۆ اۋىلىندا وتكەن سالتاناتتى جيىندا.اتالعان اۋىل تۇرعىندارى تابيعي گاز يگىلىگىن كوپتەن بەرى تالاپ ەتىپ جۇرگەن. ارينە، گاز، سۋ قۇبىرلارى اۋەلى حالىق سانى كوپ، ءىرى ەلدى مەكەندەرگە تارتىلادى. وبلىس ورتالىعىنان نەبارى 30 شاقىرىم جەردە ورنالاسسا دا، شاعىن اۋىلدىڭ ءوز كەزەگىن كۇتىپ قالعانى سوندىقتان. ۇزاق جىلعى ماسەلە ءتۇيىنى وتكەن جىلى مەملەكەتتىك نۇرلى جەر باعدارلاماسى ارقاسىندا شەشىلىپتى.اۋىلعا گاز كەلگەن مەرەكەلى جيىندا كوپبالالى انا ساراجان ەسمۇحانبەتوۆا، اۋىل تۇرعىنى امانباي اياپوۆ ءسوز الىپ، ەلگە جاسالعان قامقورلىق ءۇشىن ەل اعالارىنا العىس ايتىپ، اۋىلداستارىن قۋانىشىمەن قۇتتىقتادى.تاعى ءبىر قۋانىشتى جاڭالىق، ماحامبەت اۋىلدىق وكرۋگى ورتالىعىندا كاسىپكەرلەردىڭ قولداۋىمەن 75 ورىندىق بالاباقشا اشىلعالى جاتىر ەكەن. جەرگىلىكتى دەمەۋشىلەر بوس عيماراتتى جابدىقتاپ، اۋىل بالالارىنا سىيعا تارتۋدا. ايتا كەتەيىك، وكرۋگتە مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن، ءسۇت، ەت وندىرەتىن بيزنەس قۇرىلىمدارى از ەمەس. اۋىل شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن كاسىپكەر ا.امانعاليەۆ ءوز مەنشىگىندەگى عيماراتتى مەملەكەت تەڭگەرىمىنە وتكىزگەن بولاتىن. ول عيمارات 2021 جىلى اۋىل ەل بەسىگى باعدارلاماسى اياسىندا كۇردەلى جوندەۋدەن ءوتىپ، كىتاپحانا رەتىندە حالىقتىڭ پايدالانۋىنا بەرىلدى.
|
قوستانايدا ايەلپوليتسەيلەر اراسىنداعى مەرگەن انىقتالدىقازاقستان 19 اقپان، 2019قازىر پوليتسەيلەر اراسىندا ايەلدەر از ەمەس. ولار تەوريالىق ءبىلىم العانمەن، فيزيكالىق جاعىنان دا شىنىققان شىمىر بولماسا، قيىن ماماندىقتىڭ تالاپتارى ۇدەسىنەن شىعا الماسى انىق. جاقىندا قوستانايدا ءىىم وقۋ ورتالىعى بازاسىندا وتكەن وقۋجاتتىعۋ جيىنىندا اعا لەيتەنانت كارينا بازارباەۆا 27 ايەلپوليتسەيلەردىڭ اراسىنان مەرگەندىگىمەن وق بويى العا شىقتى.كارينا قوستاناي قالاسىنداعى ءىىم ش.قابىلباەۆ اتىنداعى اكادەمياسىن ءبىتىردى. ول مەرگەندىككە وسى ءبىلىم ورداسىندا جاتتىقتى. وقۋدى بىتىرگەنەن كەيىن بىرنەشە جىل اقمولا وبلىسىنداعى ستەپنوگورسك قالاسىندا قىزمەت ەتتى. وندا ايەلدەر اراسىندا مەرگەندىكتەن الدىنا جان سالعان جوق. ول قوستاناي قالاسىنا قايتىپ كەلىپ، جاسوسپىرىمدەر ءىسى جونىندەگى ينسپەكتور بولىپ جۇمىسىن جالعاستىردى. قازىر كارينا جاقسى جار، انا، قوستاناي قالالىق پوليتسياسىنىڭ جاۋاپتى قىزمەتكەرى.ءبىز، ايەلدەر،پوليتسەي بولعان سوڭ تەوريالىق ءبىلىم جەتكىلىكسىز، فيزيكالىق جاعىنان دا دايىن بولۋىمىز كەرەك. سوندىقتان قارۋ پايدالانۋدى وتە ۇقىپتىلىقپەن، ەپتىلىكپەن مەڭگەرۋىمىز كەرەك دەيدى كارينا.قازىر ايەلدەر مەڭگەرمەگەن ماماندىق جوق شىعار، ءسىرا. سونىڭ اراسىندا ەر ادامدارعا ءتان ماماندىقتاردى تاڭداعان ايەلدەر دە از ەمەس. ايەلپوليتسەيلەر وزدەرىنىڭ ىقىلاستىلىعىمەن، شىدامدىلىعىمەن، توزىمدىلىگىمەن ەرەكشەلەنەدى. جاۋىنگەرلىك قارۋدى، جەكپەجەك ادىستەرىن پايدالانا بىلۋدەن، پسيحولوگيالىق جانە فيزيكالىق دايىندىقتان ساناتتارى بويىنشا حالقىمىز ايتقانداي، ايەلدەردىڭ نازىك، ناشار بالا ەكەنىن ۇمىتىپ كەتكەندەي بولامىز.ەرلەرمەن قاتار ولار ناعىز كاسىبي ساقشى ەكەنىن كۇندەلىكتى قىزمەتتە كورسەتىپ ءجۇر دەيدى وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتى ارنايى دايىندىق باسقارماسى باستىعىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ەرلان مۋسين.ارينە، بۇل باعىتتاعى جۇمىس وسىلاي جالعاسا بەرەتىن بولادى.
|
بەيسەن احمەتۇلى. حالىق قالاۋلىلارىنىڭ قازاقققا سىيى وسى ما؟جاڭالىقتار 2389 0 پىكىر 3 جەلتوقسان, 2013 ساعات 04:2627 قاراشادا قر ءماجىلىس دەپۋتاتتارى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ەڭبەك، كوشىقون ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىس ەنگىزۋ تۋرالى سەنات قايتارعان زاڭ جوباسىن قايتا قاراپ بەكىتتى.وكىنىشتىسى، تارىداي شاشىلعان قازاقتاردىڭ ءۇمىتىن تاعى تا تابانعا تاپتاپ، قانداستارىمىزدىڭ قر ازاماتتىعىن الۋعا بايلانىستى بۇرىننان كەلە جاتقان جەڭىلدىكتەردى الىپ تاستادى. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىن، 2011 جىلى 22 شىلدەدە قولدانىسقا ەنگەن قر ازاماتتىق تۋرالى زاڭىنىڭ 161بابى بويىنشا، جەڭلدەتلگەن تارتپپەن تركەۋ تارتبمەن, تۇراتىن مەرزمنە قاراماستان، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىندا تۇراقتى تۇراتىن: تاريحي وتانىندا تۇراقتى تۇرۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا كەلگەن ۇلتى قازاق ادامدار ءوتىنىش بەرگەن كۇننەن باستاپ، ءۇش اي ىشىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىنا قابىلدانادى. ال، ەگەردە، حالىقتىڭ كوشىقونى تۋرالى زاڭ كۇشىنە ەنسە، وندا ازاماتتىق تۋرالى زاڭ اياق استىندا قالىپ، ۋاقىتشا ورالمان مارتەبەسى بەرىلەتىن باۋىرلارىمىز ميگراتسيا تاسقىنىمەن قازاقستانعا كوشىپكەلىپ، نەمەسە كوشىپ كەتىپ جاتقان ازاماتتارمەن تەڭەسەدى. مۇنىڭ اقىرىندا قازاق كوشى مۇلدە توقتاپ، توقىراپ قالۋى مۇمكىن.سول ءۇش ايدى كوپسىنگەن قازاقتارعا ەندى ازاماتتىق الۋ ءۇشىن قر اۋماعاندا تۇرۋ مەرزىمى ۇلتشىل سەناتتىڭ كومەگىمەن 5 جىلدان 4 جىلعا ازايىپتى. بۇل نەتكەن جومارتتىق، نەتكەن كەمەڭگەرلىك. ءتىپتى الدىڭعى جولى سەنات ماجىلىسكە قايتارعاندا بۇل ايتۋلى مەرزىمدى 3 ايدان 1 جىلعا كوتەرۋ كەرەك دەگەن بولاتىن. ال ءماجىلىس ونى 5 جىلدان 1 جىل تومەندەتۋ كەرەك دەپ تۇسىنەن.قارعايىن دەسەم جالعىزىم، قارعامايىن دەسەم جالماۋىزىمسىڭ دەگەن قازاق ماتەلى وسىندايدا ەسكە تۇسەدى ەكەن.ازىرشە، حالىقتىڭ ءۇمىتى پرەزيدەنتتە بولىپ وتىر. سەبەبى، شەتەلدەگى قانداستارىمىزدى اتا جۇرتقا ورالتۋ نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ ەڭ جەمىستى ساياساتى. ەندەشە، ءوزى باستاعان كوشتىڭ جولىن كەسۋ، ول كىسىگە ءمۇناسىپ ەمەس. بۇل تەك پرەزيدەنت ماڭىن توراۋىلداعان قازاق حالقىنا قاسكۇنەم توپتاردىڭ جىمىسقى ساياساتى ەكەنى بەلگىلىلى. تىپتەن پرەزيدەنتىمىز ن.نازارباەۆتىڭ قر كولىك جانە بايلانىس ءمينيسترى اسقار جۇماعالەۆتى قابىلداۋ بارىسىندا، كولىك شىرعالاڭىنان ولگەن ادامداردىڭ كوبەيىپ كەتۋىنە قاراتا: حالقىمىزدى كوبەيتە الماي جاتقاندا، نەگە جىلدانجىلعا كولىك اپاتىنان ولەتىن ادام سانى ارتىپ بارادى دەپ قاتتى ساۋال قويعانى بار. بۇل جونىنەن پرەزيدەنت قانداستارىمىزدىڭ ورالۋى ەلىمىز جان سانىنىڭ كوبەيۋىنە وڭ ىقپال جاساعانىن بىلەدى ءارى وسى جولعى زاڭدىق وزگەرىسكە ۆەتو قويادى دەپ سەنەمىز.بۇل سۇمدىقتى دا پرەزيدەنت مىرزا بىلمەيتىن بولسا كەرەك. ارينە، جانجاعىن تورىعان بەرىك داۋالدان ءجاي حالىقتىڭ ارمانتىلەگى اسا المايتىنىن ەل بىلەدى. ءتىپتى جاڭاوزەندەگى بولىپ جاتقان شىندىقتى قىرىمبەك كوشەرباەۆ اعامىز پرەزيدەنتكە ايتۋعا جەتە الماعانىن ەستىگەنبىز، ول كىسىگە قاراعاندا ءبىز كىمبىز؟قاقىسى جوق توقتاتۋعا كوشىمدىاتا جۇرتقا قانداستارىم وكپەلى،جاتىر دەيدى وزەگىنەن تەپكەلى!بابالاردان قالعان كوشتى توقتاتىپالالاماق تۋىستاردى شەتتەگى!مۇنى ويلاسام ورتەنەدى وزەگىم،تۇسىنەر تەك مۇڭعا تولى ولەڭىم!قالاي عانا اجىرىاتپاق تۋىستىقوس موتورى سەكىلدى ەدى كەمەنىڭ!مىنا ادامدار، مىنا قۋلار ۇساق تىم،اسىپ كەتكەن، قۇلى بولىپ نىساپتىڭ!قالاي عانا قيماق ەكەن بىرەۋىنقوس قاناتى سىياقتى ەدى ۇشاقتىڭ!دەپ ءجۇرۋشى ەم قاجەتىڭە جارايىن،تۇسىنە بەر شامامىزدى، اعايىن.نۇرسۇلتانعا كىرگىزبەيدى جاندايشاپتەك ۇمىتپەن اق ورداعا قارايمىن!نۇرسۇلتاننىڭ كوزى مۇمكىن تاس كەرەڭ،اقىلى جوق تاق دەگەن؟!جەتكىزۋگە باردىم تالاي ءداتىڭدىويلايسىڭدار نۇرسۇلتاندى قۇدايداي،ماقتايسىڭدار جاماندىققا قيا الماي!سونى بالكىم تۇسىنەدى كەمەڭگەرسوسىن قولىن جاتقان شىعار قويا الماي!قول قويماۋىن بارلىعىمىز دا تىلەدىك،ميليونداعان ۇمىتتەرگە سۇيەنىپ.قول قويسا ەگەر نۇرەكەڭبىزدەر ءۇشىن ماڭگى باقي ءتىرى ولىك!قانداستار اۋ اتا جۇرتىن اڭساعان،قارىزدارمىن ماڭگىماڭگى مەن ساعان.شەكارانى جابا المايدى ەشكىم دەقارعىس الىپ بارشادان!تۋعان بالا اناسىنا بوتەن بە كىندىگىنەن بايلانعانمەن ەكى ەلگە؟!انابالا ءبىرىنءبىرى ساعىنسابار كەدەرگى اينالادى بەكەرگە.اتا قونىس اڭساپ جاتىر يەسىن،اتا ۇلدارى ىزدەپ جاتىر جۇيەسىن.امان بولسا قازاق دەگەن حالىعىمكوشكەن ەلدىڭ قۇلاتپايدى تۇيەسىن!نۇرلى كوشتىڭ جەتەلەگەن بۇيداسىن،قول قويمايدى نۇرەكەڭدەي قيماسىڭ!قانداسىنىڭ جولىن كەسكەن پەندەنىڭبىلەدى جۇرت بۇل پانيدە وڭباسىن!قول قويسا ەگەر نۇرەكەڭدەي سەنگەنىڭ،تۇسىنە ءبىر سۇمدىقتىڭ تونگەنىن.ەلەستەتىپ ءبىر جۇرەكتى بولگەنىنبىرگە تىلە سول اپاتتىڭ كەلمەۋىن!ءار قازاعىم ءار قازاقتىڭ جالعىزى،اۋ، قانداستار ەستەرىڭە ال مۇنى.سەندەرمەنەن لۇپىلدەيدى تەك عانااتاجۇرتتىڭ ءاربىر كۇرە تامىرى!قول قويدىڭ با؟اۋ نۇرەكە ولگەنىڭ،تۇسىنە بەر كورگە ۇشارىن توردەگىڭ!اتابابام مۇرا قىلعان كوشىمدىقاقىسى جوق توقتاتۋعا پەندەنىڭ!قازاقتىڭ كوشىن اياقتان شالدىشەرىمدى كىمگە ايتايىن؟قازاقتىڭ كوشىن اياقتان شالدى، بايقايمىن!جاتىرىنا شاپتى ارۇياتى جوق تەكسىزدەر،قانداستارىن دا ساۋداعا سالدى، سايقالىڭ!ازاماتتىق بەرۋ شەكتەلمەك ەكەن قازاققا،جاڭ زاڭ سولاي، قاراڭىز مىنا مازاققا.قانداستىڭ قۇقى كەلىمسەكتەرمەن تەڭەلىپكوشەيە تۇسپەك تالاپ تا!كۇندەستەردىڭ مىلتىعى بىزگە وقتالدى،تەكسىزدەردىڭ تىرلىگى سولاي باستالدى!ۇرپاقتىڭ جولىن ۇرىلار كەستى سەناتتا،ماجىلسمەندەر ماڭگۇرتتەر توبى بوپ قالدى!قازاقتارعا قازاقتىڭ ەلى ارمان بوپ...قاي زاماندا دا ءدال مۇنداي سۇمدىق بولعان جوق!نۇرسۇلتاننىڭ نۇرلى كوشىنە شاپتى جاۋپارلامەنتتەن دە، ۇكىمەتتەن دە قايران جوق!قۇلىباەۆ پەن شوكەەۆ دەگەن ءوز بالاڭقانداستار دەپتى جاڭاوزەن ءىسىن قوزعاعان،جۇمىسسزدار دا، بىلىمسىزدەر دە وسىلار،كۆوتا جەگەن ورالمان دەگەن وڭباعان!قاتەرلى دەپتى ابروي، اتاق، تاققا دا،ءماسىموۆ مىرزا بايانداعاندا پاتشاعا.تۇسىنگەن ءسىرا، سانىمىز اسسا، سانا وسسەجەمقور، ساتقىندار بولارىن ەرتەڭ ماسقارا.ۇكىمەت سوسىن كەلتىرمەۋ جاعىن شەشىپتى،سوراقى زاڭدى پارلا مەنت قولداپ بەكىتتى.نۇرسۇلتان عانا قول قويسا بولدىقازاققا قازاق تارىس جابادى ەسىكتى.بايلىق پەن بيلىك ساتىلىپ جاتقان وردادان بەيۋاز ەلىم اي نەسىبە تيمەي سورلاعان.ۇلىڭدى قۇل عىپ كەلىمسەكجەتى باستى جەمقورلار ءتوردى جايلاعان!ساتقىن قازاقتار ءبىر ءتۇرلى بارىندە ساتتى بيلىگى ءۇشىن ءبىر كۇنگى.قارۋسىز سوعىس جىمىسقى، زالىم ساياساتسانانى جاۋلاپ، جالماپ بارادى جۇرتىمدى.وتارلىقتىڭ زاردابىن شەگىپ الىگە،ساتقىندىقتىڭ جاراسى ءتۇستى تانىمە!قارعىس پەن نالەت ارقالاپ جۇرگەن جاۋىزدارجولىعار قاشان بەيۋاز حالىقتىڭ كارىنە!؟ۇرپاقتى قوسىپ، كۇن تۋدى قورعار ولكەڭدى.ءار قازاق مەنىڭ جالعىزىم بولسىن تىرىدە ولگەندە قازاق توپىراعى باسسىن ەڭسەڭدى!
|
التىن كۇز . مول ءونىم ماۋسىمى تارباعاتاي كورىنىستەر باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2جولدانعان ۋاقىتى : 2020917 17:11:13 جۋىقتا قوبىقسارى موڭعۇل اۆتونوميالى اۋدانى شاحتى اۋىلىنىڭ تۇرعىنى شىن ليميڭ 130 مۋ جەردەگى قىزىل بۇرىشىن جيناي باستادى. شاۋەشەك قالاسى ارگۇڭ قالاشىعىنىڭ ارگۇڭ قىستاعى كوكونىس ەگۋدى نەگىز ەتەدى. بيىل وسى قىستاقتان 10 وتباسى 80 مىڭ قالتا ساڭىراۋقۇلاق ەككەن،9اي كىرگەننەن بەرى مولىنان بازارعا سالىندى. ارگۇڭ قىستاعىنىڭ ساڭىراۋقۇلاعى شاۋەشەك قالاسى ساڭىراۋقۇلاق بازارىنىڭ 80 ىن يەلەپ،50 ادامدى كاسىپتەندىرىپ،ءار قالتاسىنان ورتا ەسەپپەن 20 يۋان كىرىس كىرگىزىپ،ءبىر ميلليون 600 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزۋدى جۇزەگە اسىرعان. سۋرەتتە: قىستاق تۇرعىنى باۋ ماۋشيۋ ساڭىراۋقۇلاق جيناۋدا. بيىل شاعانتوعاي اۋدانى 130 مىڭ مۋدان ارتىق جەرگە ماقسارى ەگىپ، كەپتىرىلگەن ماقسارى گۇلىنىڭ مۋ باسىندىق ءونىم مولشەرى 15 كيلوگرامنان اسسا،ماقسارى ءدانىنىڭ مۋ باسىندىق ءونىم مولشەرى 100 كيلوگرام اينالاسىندا بولدى. كەزەكتە كەپتىرىلگەن ماقسارى گۇلىنىڭ بازارداعى ءار كيلوگرامىنىڭ باعاسى 120 يۋاننىڭ ۇستىندە بولسا،ماقسارى ءدانىنىڭ ءار كيلوگرامى 4 يۋاننان اسىپ،ماقسارى وسى اۋداننىڭ تاۋلى رايونىنداعى شارۋالاردىڭ كىرىسىن ارتۋىنداعى باستى ەكونوميكالىق داقىلىنا اينالدى. ساۋان اۋدانىنداعى گىرۇن جەمىس ورمانى ەگىمشىلىك كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ 2000 مۋلىق ورگانيكالىق كۋالاندىرۋدان وتكەن ءجۇزىم باقشاسىنداعى كرەمسون،تۇرپان ءدانسىز ءجۇزىمى،قاشقار ءجۇزىمى،روزا گۇلى ءجۇزىمى سياقتى ءتۇرلى سورتتاعى جۇزىمدەر ارتارتىنان پىسىپ،بازاردى كۇنىنە 30 توننا جۇزىممەن قامداۋدا. بيىل شاۋەشەك قالاسى ەمىل اۋىلىنىڭ قاراعاش قىستاعى 400 مۋ جەردەگى سۇرلەم جۇگەرىدەن مول ءونىم الىپ،ءونىم مولشەرى مەجەمەن 2000 تونناعا جەتىپ،ءونىم قۇنى 800 مىڭ يۋاننان اسىپ،ادەتتەگى جۇگەرى ەگۋمەن سالىستىرعاندا،200 مىڭ يۋان شاماسىندا كىرىس ارتىق كىرگىزدى.التىن كۇزدىڭ جانعا جايلى ەركە سامالى ەسىپ،قىزىل بۇرىش ودان ارى قىزارىپ،جۇگەرىنىڭ ءدانى تورسىقتاي تولىپ،ساڭىراۋقۇلاق بوي سوزىپ،بار الاپتى التىنداي سارى تۇسكە بوياپ، شارۋالاردىڭ كوكىرەگىن شاتتىق ىرعاعىمەن تەربەدى...كەڭبايتاق وڭىرگە كوز جىبەرسەڭىز،مول ءونىمنىڭ كورىنىسى ادامدى شاتتىققا بولەيدى. بىرنەشە كۇننەن بەرى،ءار ۇلت حالقى ۇتىمدى ءساتتى قولدان جىبەرمەي ءتۇرلى ەگىس داقىلدارىن جيناپ،مول ءونىم ماۋسىمى كۇزدە قامبانى استىققا،داستارقاندى دامگە تولتىرىپ،وركەندەگەن ءوندىرىستىڭ، مول كىرىستىڭ ءۇمىتىن بايقاتتى.سۋرەتىن تارتىپ،حابارلاعان تىلشىلەرىمىز ياۋ ميڭ،زىڭ جاۋمەي،داي جياۋمەي،ۇسىنىس ەتىلگەن تىلشىلەر حى چىڭچياڭ، ياڭ حۋاگۋاڭ،ەرىكتى ءتىلشى ان جىحى
|
.خەۋەرتورى, , , , , ياپونىيەنىڭ بۇلتۇرقى تور ئېلان چىقىمى 16.5 ئاشتى،بۇ يىل تېلېۋىزىيە ئېلانىدىن ئېشىپ كېتىشى مۇمكىنيوللانغان ۋاقىت : 22:06 03032019نىككېنىڭ ئىقتىساد خەۋەرلىرىگە ئاساسلانغاندا، ياپونىيە ئېلان ماگناتى دېنتسۇ 28فېۋرال يىغىنچاقلىغان 2018يىللىق ياپونىيە ئېلان خىراجىتى سانلىق مەلۇماتىدا كۆرسىتىلىشىچە، تور ئېلان خىراجىتى 2017يىلغا قارىغاندا 16.5 ئېشىپ، بىر تىرىليون 758 مىليارد 900 مىليون ياپونىيە يىنىغا يېتىپ،ئۇدا بەش يىل ئىككى خانلىق ساندا ئېشىشىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇپ، تېلېۋىزىيە ئېلانى بىر تىرىليون 784 مىليارد 800 مىليون يىندىن قالسىلا ئىككىنچى ئورۇندا تۇرغان. 2019يىللىق تور ئېلانى چىقىمىنىڭ تۇنجى قېتىم تېلېۋىزىيە ئېلانىدىن ئېشىپ كېتىدىغانلىقى مۆلچەرلەنگەن.بۇلتۇر ياپونىيەنىڭ ئېلان چىقىمى 2.2 ئېشىپ، ئالتە تىرىليون 530 مىليارد يىنغا يېتىپ، ئۇدا يەتتە يىل ئاشقان. تېلېۋىزىيە قاتارلىق تۆت خىل ئەنئەنىۋى ئاممىۋى مېدىيالارنىڭ ئېلان كىرىمى 3.3 ئازلىغان. بۇنداق ئەھۋالدا، تور ئېلانى پۈتكۈل كەسپنى ئىلگىرى سۈرگەن.بۇنىڭدىن سىرت، ئاممىۋى مېدىيالاردىن بارلىققا كەلگەن تور ئېلان چىقىمى 58 مىليارد 200 مىليون يىنغا يەتكەن. نەشرىياتلارنىڭ رەقەملىك كەسپىنىڭ ئۈزلۈكسىز كېڭىيىشىگە ئەگىشىپ، ژۇرنالغا ئالاقىدار رەقەملىك ئېلانى 33 مىليارد 700 مىليون يىنغا يېتىپ يېرىمىنى ئىگىلىگەن. ئىگىلىنىشچە، ئەقلىي يانفوننىڭ ئومۇملىشىشىغا ئەگىشىپ، توردا خەۋەر تور بەتلىرىنى كۆرىدىغان ئىستېمالچىلاردا ئېشىش كۆرۈلگەن.تۆۋەن سەپلىمىلىك بەش ئورۇندۇقلۇق خايلاندېرنىڭ باھاسى قانچە؟
|
شىعىس قازاقستان وبلىسىندا 221 سايلاۋ ۋچاسكەسىندە داۋىس بەرۋگە بولادى، دەپ حابارلايدى ..شقو وڭىرلىك كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە شىعىس قازاقستان وبلىستىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى ەرسايىن نابيەۆتىڭ، كوميسسيا توراعاسىنىڭ ورىنباسارى جانار القانوۆانىڭ، سەب دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى عالىمبەك ءاليننىڭ، شقو پد اكىمشىلىك پوليتسيا باسقارماسىنىڭ باستىعى ەرنار بازاروۆتىڭ قاتىسۋىمەن بريفينگ ءوتتى.اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس ساعات 7.00دە اۋداندىق ماڭىزى بار ءبىر قالادا، التى كەنتتە، 70 اۋىلدىق وكرۋگتە داۋىس بەرۋ باستالدى. قازىرگى ۋاقىتتا وڭىردە 221 سايلاۋ ۋچاسكەسى جۇمىس ىستەپ تۇر.سايلاۋشىلاردىڭ سايلاۋ ۋچاسكەلەرىنە كەلۋى تۋرالى قوسىمشا اقپارات نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ ۋاقىتى بويىنشا 10.00، 12.00، 14.00، 16.00، 18.00 جانە 20.00جاعداي بويىنشا وبلىستىڭ اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ عالامتورداعى رەسمي پاراقشالارىندا ۇسىنىلاتىن بولادى. سايلاۋشىلاردىڭ الدىن الا كەلۋى تۋرالى اقپارات 21.00دە جاريالاناتىن بولادى، دەدى ەرسايىن نابيەۆ.سايلاۋ ۋچاسكەلەرىندە قوعامدىق ءتارتىپتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن شقو پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ ساقشىلارى قىزمەتتەرىنە كىرىستى. اكىمشىلىك پوليتسيا باسقارماسىنىڭ باستىعى ەرنار بازاروۆتىڭ ايتۋىنشا، ءاربىر سايلاۋ ۋچاسكەسىندە كەزەكشىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا 800دەن استام پوليتسيا قىزمەتكەرى جۇمىلدىرىلدىرىپ، پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرلەرى كىرەتىن جەدەلتەرگەۋ توپتارى قۇرىلعان.اكىمدەر سايلاۋى سايلاۋ اكىمدەر اۋىل
|
ئامېرىكا پرېزىدېنتى دونالد ترامپ 14ئاپرېل كۈنى ئۆتكۈزۈلگەن مۇخبىرلارنى كۈتۈۋېلىش يىغىنىدا ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىغا ھەر يىلى بېرىپ كېلىۋاتقان زور سوممىلىق مەبلىغىنى توختىتىپ قويغانلىقىنى ئېلان قىلدى.مۇخبىرلارنى كۈتۈۋېلىش يىغىنىدا پرېزىدېنت ترامپ دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىنىڭ خىتايدىن تارقالغان تاجسىمان ۋىرۇسى ھەققىدىكى ئۇچۇرلارنى مۇۋاپىق بىر تەرەپ قىلالمىغانلىقى ھەمدە بۇ ئارقىلىق دۇنيانى قايمۇقتۇرۇپ قويغانلىقىنى قاتتىق ئەيىبلەپ: دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى ئۆز خىزمىتىنىڭ ھۆددىسىدىن چىقالىغان ھەمدە ۋىرۇسنىڭ خەتىرىنى توغرا مەلۇم قىلغان بولسا بۈگۈن بۇنچە كۆپ ئادەم ئۆلۈپ كەتمەيتتى، دېدى.نيۇيورك ۋاقتى گېزىتى نىڭ 14ئاپرېلدىكى خەۋىرىدە ئېيتىلىشىچە، ئامېرىكا ھۆكۈمىتى 2019يىلى دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىغا 553 مىليون ئامېرىكا دوللىرى بەرگەن بولۇپ، خىتاي ھۆكۈمىتى بەرگەن 40 مىليون دوللارلىق مەبلەغنىڭ ئون ھەسسىسىدىنمۇ كۆپ ئىكەن.خەۋەردە ئېيتىلىشىچە، ئامېرىكادا ۋىرۇس بايقالغان دەسلەپكى ۋاقىتلاردا دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى تاجسىمان ۋىرۇسنىڭ ئادەمدىن ئادەمگە يۇقمايدىغانلىقى، شۇنداقلا ئۇنىڭ كونترول قىلىشقا بولىدىغان كېسەللىك ئىكەنلىكى ھەققىدە ئۇچۇر تارقاتقان. ئۇلارنىڭ بۇ ھەقتىكى مەلۇماتلىرى بولسا خىتاي تەرەپنىڭ مەلۇماتلىرى ئاساسىدا تەييارلانغان. دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىنىڭ بۇ ھەقتىكى ئۇچۇرلىرىنى ئاساسىي مەنبە قىلغان ئامېرىكا ھۆكۈمىتى مۇشۇ سەۋەبتىن ۋىرۇس تارقالغان دەسلەپكى مەزگىلدە بۇنىڭغا قارىتا جىددىي ئىنكاس قايتۇرمىغان. ئەمما كېيىنكى رېئاللىق ئەمەلىي ئەھۋالنىڭ بۇنداق ئەمەسلىكىنى كۆرسەتكەندىن كېيىن ترامپ ھۆكۈمىتى دەرھال خىتايدىن كېلىدىغان كىشىلەرنى چېگرادىن كىرگۈزمەسلىك تەدبىرىنى قوللانغان.دونالد ترامپ بۇ ھەقتە مۇخبىرلارغا سۆز قىلىپ: مۇشۇ تەدبىرنى بالدۇرراق قوللانغان بولساق تېخىمۇ كۆپ كىشىلەرنىڭ ھاياتىنى ساقلاپ قالغان بولاتتۇق. ئەمما دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى بۇ تەدبىرىمىزگە شۇ ۋاقىتتىن تارتىپلا قارشى چىقىپ كەلگەن، دېگەن.كۈندىلىك چاقىرغۇ گېزىتىنىڭ 15ئاپرېلدىكى سانىدا بېرىلگەن ماقالىدا ئېيتىلىشىچە، دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى ئەمەلىيەتتە ۋىرۇس تارقىلىشقا باشلىغاندىلا بۇنىڭ ئادەمدىن ئادەمگە يۇقىدىغانلىقى ھەمدە تولىمۇ خەتەرلىك ئىكەنلىكى توغرىسىدا كۆپلىگەن مەلۇماتلارنى تاپشۇرۇۋالغان. جۈملىدىن مەزكۇر تەشكىلاتنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك مۇتەخەسسىسلىرىدىن دوكتور مارىنا كېركوۋ ئۆزلىرىنىڭ 2019يىلى 31دېكابىردىلا بۇ توغرىسىدا دوكلات تاپشۇرۇۋالغانلىقىنى بىلدۈرگەن. ئەمما خىتاينىڭ بىۋاسىتە ياردىمى بىلەن دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىنىڭ رەئىسلىكىگە سايلانغان دەپ قارىلىۋاتقان تېدروس غېبرېيېسۇسنىڭ چىڭ تۇرۇۋېلىشى بىلەن بۇ ھەقتىكى مەلۇماتلار بېسىپ قويۇلغان. 2020يىلى 22يانۋارغا كەلگەندە ئاندىن بۇنىڭ ئادەمدىن ئادەمگە يۇقىدىغانلىقىنى ئېلان قىلغان.پرېزىدېنت ترامپ ئامېرىكانىڭ دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىدىن چېكىنىپ چىققانلىقىنى ئېلان قىلدى
|
اياعى لاي باتپاق بولعانىمەن، كوڭىلدەر شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە بولەندى تيانشان تورىاياعى لاي باتپاق بولعانىمەن، كوڭىلدەر شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە بولەندىرەداكتور: سايراش تۇرارجان كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى 20210419 10:52 شينجياڭدا 12 مىڭ ءبىرىنشى شۋجي كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدىڭ كوركەم كارتيناسىن زەيىن زەردەلەرىن، سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارناي وتىرىپ كەستەلەدىكەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدا ەڭ ماشاقاتتى تۇيىندەردى شەشەمىز، قامال الۋ شايقاسىن جۇرگىزەمىز. رايونىمىز ءۇرتىس كۇرەس جۇرگىزۋ ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ نىساناسى مەن مىندەتتەرىن دەر كەزىندە ورىندادى. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ كەزىندە، رايونىمىزداعى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەيتىن كوپتەگەن كادرلارى سايلاۋىت كۇشپەن شايقاسقا اتتاندى، قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەر تىپتەن ولاردىڭ اراسىنداعى تىرەكتى كۇش بولدى.تاياۋ جىلداردان بەرى تۇتاس رايونداعى ءار دارەجەلى ورگاندار، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار، ءىسورىندار 12 مىڭ ۇزدىك كادردى، زاپاس كادردى بۇكىل شينجياڭنىڭ ءارقايسى قىستاقتارىنا ءبىرىنشى شۋجي مىندەتىن اتقارۋعا جىبەردى. ولار اۋىل قىستاقتىڭ ەگىنجايلارىنا تامىر تارتىپ، ءار ۇلت كادر بۇقاراسىن قايراتتانا ىلگەرىلەۋگە باستاپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدىڭ كوركەم كارتيناسىن زەيىن زەردەلەرىن، سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارناي وتىرىپ كەستەلەدى.قيماستىقپەن الىسقا دەيىن ۇزاتىپ سالدىۇرىمجىگە قايتىپ كەلگەنىنە 3 ايدان اسسا دا اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم تەحنيكا قوعامىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسار ءتوراعاسى شيە گوجىڭ اتتاندىرىپ سالعانداعى تاڭەرتەڭگى شاقتى ءالى دە ەسىنە ساقتاپ كەلەدى.1 ايدىڭ 9 كۇنى قاقاعان اياز بولاتىن. تاڭ اتا نيا اۋدانى ءاندىر اۋىلى كاشىمەكول قىستاعى تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ قاقپاسى الدىنا نەشە ءجۇز قىستاق تۇرعىنى كەلدى.اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم تەحنيكا قوعامىنىڭ نيا اۋدانى ءاندىر اۋىلىندا تۇراتىن ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ قىزمەت اترەتىنىڭ باس جەتەكشىسى، كاشىمەكول قىستاعىنىڭ ءبىرىنشى شۋجيى، قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى شيە گوجىڭنىڭ قىستاقتا تۇرۋىن اياقتاتىپ ۇرىمجىگە قايتاتىندىعىنان حابارلى بولعان قىستاق تۇرعىندارى جاڭا پىسىرىلعان جۇمىرتقا، ناندارىن الىپ، شىلان، قاۋىندارىن كوتەرىپ، اتتاندىرىپ سالۋعا وزدىكتەرىنەن كەلدى.ۇرىمجىدەن تاكلاماكان ءشولىنىڭ قويناۋىنداعى ءاندىر اۋىلىنا بارعان شيە گوجىڭ وسىندا تۇپ تۋرا 4 جىل تۇردى. 4 جىلدا شيە گوجىڭ قىزمەت اترەتىن باستاپ جەرگىلىكتى ورىننىڭ ءىس جۇزىندىگىنە باعىتتاي وتىرىپ كەدەي بۇقارانىڭ اقشا قاپشىعىن قامپايتۋىنا، وي ساناسىن بايىتۋىنا مۇمكىندىك جاسادى. شيە گوجىڭ اتتانعان كەزدە كاشىمەكول قىستاعىنداعى ەگىنشى مالشىلاردىڭ ادام باسىندىق جىلدىق كىرىسى 20 مىڭ يۋانعا، قىستاقتىڭ كوللەكتيۆ كىرىسى ءبىر ميلليون 300 مىڭ يۋانعا جەتتى.كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جالپى بەتتىك جەڭىسكە قول جەتكىزۋىنە ىلەسە قىستاقتا تۇراتىن كوپتەگەن ءبىرىنشى شۋجيلەردىڭ مىندەت وتەۋ مەرزىمى تولدى، وسىنداي اتتاندىرىپ سالعان كورىنىستەردى تيانشان الابىنىڭ بارلىق جەرىنەن كەزدەستىرۋگە بولادى.اياعى قانشاما لاي باتپاق بولعانىمەن، جۇرەكتەردى سونشالىق شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە بولەدى. بۇقارانىڭ قيماس جانارى قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەردىڭ قىزمەتىن تولىق تۇراقتاندىرعاندىعى. مۇنىڭ استارىندا ءبىرىنشى شۋجيلەردىڭ جىلدان جىلعا ۇلاسقان جاپالى ەڭبەگى جاتىر.جىگەرىم شىڭنان اسقاق، قايراتىم تاستان بەرىك، قۋانىشىم وتتەگىنەن كوپ. بۇل اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ، قاشقار داشۋەسىنىڭ، تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋداندىق ەگىن ورمان شارۋاشىلىعى مەكەمەسىنىڭ بەلدىر اۋىلى كەرياڭ قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى شيۇڭ چيجوۋدىڭ ءوزىن شابىتتاندىرعان ءبىر اۋىز ءسوزى.شيۇڭ چيجوۋ قىستاققا العاش كەلگەن كەزدە كەش باتىپ كەتكەن دى، شارشاپ شالدىققاندىعىن جانە ۇستىرتكە العاش كەلگەندەگى ۇيىرلەسە الماۋ جاعدايىن ەلەڭ قۇرلى كورمەگەن ول كەلگەن زامان قىستاق كادرلارىمەن اڭگىمەلەسىپ جاعداي ۇعىسادى. ەگىنشى مالشىلاردىڭ تۇرمىستىق بۇيىمداردى ساتىپ الۋى قولايسىز بولۋ ماسەلەسىنە مەڭزەس، ول قىستاق ەكى كوميتەتىمەن اقىلداسىپ، قىستاقتا جەكسەنبى بازار ۇيىمداستىرىپ، قىستاقتاعى نان جاباتىن وتباسىلارىن، قولونەر بۇيىمدارى وتباسىلارىن جيدى ءارى اۋدان قالاشىعىنداعى ەرەن بازاردا تيجارات جۇرگىزەتىن وتباسىلارىمەن بايلانىس جاساپ، ءتۇرلى تۇرمىستىق بۇيىمداردى قىستاققا جەتكىزىپ، ەگىنشى مالشى بۇقاراسىنىڭ قاجەتتى بۇيىمداردى ساتىپ الۋىنا قولايلىلىق جاسادى. قىستاق تۇرعىنى اليبەك تۇرقۇل دوپپا ساتىپ تاپقان 200 يۋان اقشاسىن الىپ قاباعات شاتتاندى.شىنايى سۇيىسپەنشىلىك ارناۋدان كەلگەنى كەدەي بۇقارانى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ عانا ەمەس، ونان دا ماڭىزدىسى، ءار ۇلت بۇقاراسىمەن ايرىلماس تەرەڭ دوستىق سۇيىسپەنشىلىك.قىستاقتا تۇرىپ بۇقارانىڭ جۇرەگىنەن ورىن الدىقىستاقتا تۇرۋ قىزمەتى كۇردەلى، قىم قۋىت، الايدا الدىمەن بۇقارانىڭ كۇي جايىن كوڭىلدە ساقتاۋ كەرەك، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىشكەنە ءىسى مەنىڭ شەشەتىن ءىرى ءىسىم. بۇل اۆتونوميالى رايوندىق ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسىنىڭ، شينجياڭ جەڭىل ونەركاسىپ كاسىپتىك تەحنيكا شۋەيۋانىنىڭ، ماكىت اۋداندىق ساۋدا جانە ونەركاسىپتى ينفورماتسيالاندىرۋ مەكەمەسىنىڭ ماكىت اۋدانى قۇمقۇسار اۋىلى تومەنتاۋاركەسىك قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى پان چيۋىننىڭ ۇنەمى ايتاتىن ءبىر اۋىز ءسوزى.قىستاقتا تۇرعان كەزدە ول تالاي تالاي جۇرەكتى جىلىتاتىن ىستەر ىستەگەندىكتەن قىستاق تۇرعىندارى ونى قىزىم دەپ اتاپ كەتتى.قىستاق تۇرعىنى داۋۇت مامەتتىڭ اۋرۋى توسىن قوزعالعاندا، پان چيۋىن دەرەۋ كولىك ورنالاستىرىپ قاريانى شيپاحاناعا جەتكىزىپ، ءنومىر الۋىنا، اقى تاپسىرۋىنا كومەكتەسىپ ءتۇن ورتاسىنا دەيىن قاربالاستايدى. 2019 جىلى قىستاقتاعى وقۋشى داشۋەگە قابىلدانعاندا، وقۋ قاراجاتى قيىن ماسەلەگە اينالعان دى. پان چيۋىن ونىڭ ۇيلەرىنىڭ جەرىن اينالىمعا سالۋىنا كومەكتەسەدى ءارى 1000 يۋان تۇرمىستىق قاراجات بەرەدى. سوڭعى كەزدە ول جىجياڭنىڭ نيڭبوسىنداعى ءبىر سەرىكتەستىكپەن بايلانىس جاساپ، قىستاقتاعى وتباسىندا قيىنشىلىعى بار 30 وقۋشىنىڭ ءاربىرىن جىل سايىن 1000 يۋان وقۋعا كومەك قاراجاتىمەن قامداپ تۇراتىن بولدى.يۋان شۋجي بولماسا، بالام جانىنان ايرىلار ەدى. اقسۋ قالاسى ايكول قالاشىعى تومەنگى تىگىن قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ءيۇسان ابىلا وسى ءسوزدى اۋزىنان تاستامايدى.يۋان حۇڭ اۆتونوميالى رايوندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسىنىڭ وسى قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى. ءيۇساننىڭ بالاسىنىڭ قان ۇيۋ سيپاتتى قان تاباقشاسى ازايۋ قانتالاۋىنا شالدىققانىن ەستىگەننەن كەيىن، يۋان حۇڭ بالانى ۇرىمجىگە ەرتىپ اپارىپ ەمدەتىپ قالماستان، بالانىڭ ەمدەلۋ قاراجاتىن دايىندادى.بۇقارانىڭ قيىنشىلىعىن شەشۋ ءۇشىن، يۋان حۇڭ تالاپ تىلەكتەردى تۇرگە ايىرىپ جيناقتاپ تىزىمدەپ داپتەرگە جازىپ، ءبىرىن شەشسە ءبىرىن ءوشىرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ اۋىز جاپپاي القاۋىنا بولەندى.2018 جىلى جۇڭگو قامسىزداندىرۋ ىستەرىن باقىلاۋ باسقارۋ كوميتەتىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسەتىن كادرى، اۆتونوميالى رايوندىق فينانس كەڭسەسى مەڭگەرۋشىسىنىڭ كومەكشىسى شاۋ شياڭلي ىرىقتىلىقپەن اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كىچىڭىز قىستاعىنا بارىپ ءبىرىنشى شۋجي مىندەتىن اتقارۋدى سۇرانادى. وسى جەردەگى جاسى 70كە تاياعان قاريا ونىڭ كومەگىندە وتباسى جابدىقتارى تولىق سەپتەلگەن جاڭا ۇيگە كىردى؛ ورحان جۇما وتباسىنداعى 3 ادام پاركينسون اۋرۋىنا شالدىعادى، شاۋ شياڭلي اقشا جۇمساپ ولارعا ءدارى الىپ بەرەدى... قىستاقتا تۇرعان 2 جىلعا جەتپەيتىن ۋاقىتتا شاۋ شياڭلي ءوز قالتاسىنان 100 مىڭ يۋاننان استام اقشا شىعارىپ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قيىنشىلىعىن شەشۋىنە كومەكتەستى.2020 جىلى 5 ايدىڭ 14 كۇنى شاۋ شياڭلي قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىن اياقتاتىپ ۇرىمجىگە قايتتى. قىستاق تۇرعىندارى جان جاقتان قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ اۋلاسىنا ۇزاتىپ سالۋعا كەلدى، كەيبىرەۋى قۇرعاق جەمىستەرىن الىپ، كەيبىرەۋى ناندارىن كوتەرىپ، كەيبىرەۋى كوزدەرىنە جاس الىپ شاۋ شياڭليدى قۇشاقتادى... بىرتىندەپ كوز ۇشىندا قالىپ بارا جاتقان قىستاققا قايىرىلا قاراعاندا، بويىنىڭ بيىكتىگى ءبىر مەتر 80 سانتيمەتردەي كەلەتىن وسى جۋان جىگىت كوز جاسىن كولدەتتى.ءبىرىنشى شەپكە تەرەڭ تامىر تارتىپ، بورىش ارقالادىجاڭا ءشارى اۋدانى تاعارشى اۋىلىندا جۇڭگو ونەركاسىپ ساۋدا بانكەسى شينجياڭ بولىمشە بانكەسىنىڭ تاعارشى قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى ۋ ديانپيڭ قىستاقتا تۇرعان 3 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى جاۋاپتى بولعان 6 قىستاق تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلدى. قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسى ارتتى، الايدا ۋ ديانپيڭنىڭ قان قىسىمى جوعارىلادى.ورىنباسار مەڭگەرمە دارەجەلى فينانس مامانى رەتىندە، ول قىستاق تۇرعىندارىنىڭ اۋزىنداعى ۇلكەن كادر بولعانىمەن، ۋ ديانپيڭ ەگىنشى سياقتى كورىنەدى. اتىز ارىق باستارىندا ونىڭ كوپشىلىكپەن بىرگە جەر جىرتىپ، تىڭايتقىش بەرىپ، ارام ءشوپ وتاپ، قىرقىپ جۇرگەنىن ۇنەمى كورۋگە بولادى... قىزمەتتەستەرى وسى 3 جىلدا ونىڭ كوپ كارتەيىپ، بەلى بۇكىرەيىپ، شاشى اعارىپ كەتكەندىگىن كوزىمىز كوردى دەگەندى ۇنەمى ايتادى.كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ماشاقاتتى ءتۇيىن، قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەر كوپ ءۇشىن ءوزىن ارناپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ءبىرىنشى شەبىندە كۇش سالا شايقاسىپ، كوممۋنيستەردىڭ اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشىن ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرىمەن امالياتتا ايگىلەۋدە.2018 جىلى 5 ايدا اۆتونوميالى رايوندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەڭگەرمەسىنىڭ ياركەن اۋدانى قوسارىق اۋىلى تۋرا ارىق قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى گاۋ دا قىزمەت بارىسىندا ابايسىزدا ءسۇرىنىپ جىعىلىپ، بىلەك سۇيەگى ۇساقتالىپ سىنىپ، سول يىعىنا 6 بولات شەگە قاقتى. ول 5 كۇن عانا دەمالعان سوڭ قىستاققا قايتۋعا بەكيدى. جارتى جىلدان كەيىن، ول اۋرۋعا شالدىعىپ، شيپاحانا جاعىنان حالى ناشارلاۋ دەگەن حابارلاندىرۋ قاعازى شىعارىلادى. اۋرۋ جاعدايى ورنىققاننان كەيىن، شيپاگەر وعان توسەكتە جاتىپ 6 اي دەمالۋدى تاپسىرادى، الايدا بالنيتسادان شىعىپ كوپ ۇزاماي، ول كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ءبىرىنشى شەبىنە قايتىپ كەلدى.گاۋ دانىڭ جەتەكشىلىگىندە تۋرا ارىق قىستاعى قاشقار ايماعىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدان ۇلگى كورسەتۋ قىستاعى بولىپ باعالاندى.گاۋ دانىڭ ءسوزى بويىنشا ايتقاندا: كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ سىندى وسى ۇلى ىسكە ات سالىسىپ، اۋىلداستاردى كەدەيلىكتەن ارىلىپ بايۋعا باستاي الۋىم مەنىڭ ومىرىمدەگى داڭقىم جانە بايلىعىم.بۇل دا شينجياڭداعى قىستاقتا تۇراتىن 12 مىڭ ءبىرىنشى شۋجيدىڭ ورتاق جۇرەك ءۇنى.
|
بالىڭىزدا بۇ ئىپادىلەر بولسا سىز مۇۋەپپىقىيەت قازانغان بولىسىز ئانابالىلار ئاشپەز تور بېكىتىبىر بالىنىڭ ياخشى بالا ياكى ئەمەسلىكىگە قانداق قاراش كىرەك؟ بالىلارنىڭ ئىپادىسى قانداق بولغاندا، ئاندىن ئاتائانىسىنى مۇۋەپپىقىيەتلىك ئاتائانا دەپ قارىغىلى بولىدۇ؟ ئىمتاھاندا تولۇق نۇمۇر ئالسىمۇ ياكى ناخشائېيتىپ ئۇسسۇل ئويناش دىگەنلەرگە ئوخشاش كۆپ خىل تالانتقا ئىگە بولسىمۇ؟ ياق، بۇلارنىڭ ھېچقايسىسى ئەمەس، بۇلارنى بىر بالىنىڭ ياخشى تەربىيەگە ئىگە بولغان بولغانلىقىغا ھۆكۈم قىلىشتىكى ئۆلچەم قىلىۋىلىشقا بولمايدۇ. ئەگەر بالىڭىزدا تۆۋەندىكىدەك ئىپادىلەر بار بولسا، ئاندىن سىزنى بالا تەربىيەلەشتە مۇۋەپپىقىيەت قازانغان دەپ ئېيتىشقا بولىدۇ.تاماق ئۈستىلىدە، بەزى بالىلار ئۆزىنىڭ يىگۈسى بار نەرسىلەرنىڭ ھەممىنى ئۆزى ئالدىغا يېغىۋالىدۇ، يەنە بەزى بالىلار بولسا، ئاتائانىسىنى ئويلاپ، ئۇلارنىمۇ يىيىشكە دەۋەت قىلىدۇ. مۇشۇنداق كىچىك بىر ئىش، بالىلارنىڭ ئاتائانىسىغا كۆيۈنىدىغانلىقىنى ۋە باشقىلار ئۈچۈنمۇ ئويلىشىدىغانلىقىنى ئىپادىلەيدىغان بولۇپ، بۇنداق بالىلار كەلگۈسىدە چوقۇم ۋاپادار چوڭ بولىدۇ.مىننەتدار بولۇشنى بىلىشئەگەر بالىلار باشقىلارنىڭ ياردىمىگە ئىرىشكەن ۋاقىتتا، بۇنى ئىسىدىن چىقارماي چىڭ ساقلىيالىسا ھەمدە چامىسى يىتىدىغان ئىشلاردا قارىشى تەرەپكىمۇ ياردەم بىرەلىسە؛ ئۆزىگە ياردەم قىلغان كىشىلەرگە رەھمىتىنى بىلدۈرسە؛ ئاتائانىسىغىمۇ مىننەتدارلىقىنى بىلدۈرسە؛ بۇ ئەھۋاللار، بالىنىڭ مىننەتدار بولۇشنى بىلىدىغان بالا ئىكەنلىكىنى ھەمدە باشقا مۇھىتلارغا ئاسانلا سىڭىپ كىرەلەيدىغان، قانائەت قىلىشنىمۇ بىلىدىغان بالا ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈرىدۇ.توغرا بولغان قىممەت قارىشى بار بولۇشئەگەر بالا ئۆز نەرسەكىرەكلىرىنى ئاسراپ، قالايمىقان پۇل خەجلىمىسە، ھەتتا ئادەتتە خەجلەيدىغان پۇللىرىنى يېغىپ ئىقتىساد قىلالىسا؛ بۇنىڭ بىلەن بىرگە، ئاتائانىسىنىڭ پۇل تېپىشىنىڭ ئوڭاي ئەمەسلىكىنى چۈشىنىپ يىتىپ، سۇ تىجەش، چىراق ئۆچۈرۈشكە ئادەتلىنىش، نەرسەكىرەكلەرنى قالايمىقان تاشلىۋەتمەسلىك قاتارلىق ئادەتلەرنى يىتىلدۈرەلىسە، بۇ بالىلارنىڭ توغرا بولغان قىممەت قارىشى ۋە پۇل قارىشى بارلىقىنى بىلدۈرىدۇ. ئۇنىڭ ئۈستىگە، تىجەشلىك بولۇش، ئەسلىدىنلا ئىسىل ئەخلەقىپەزىلەتلەرنىڭ بىرى.باشقىلارغا كۆڭۈل بۆلۈشنى بىلىشباشقا كىچىك دوستلارنىڭ قوسىقى ئېچىپ قالسا، ئۆزىنىڭ يىمەكلىكىدىن قارشى تەرەپكە بۆلۈپ بەرسە ھەمدە باشقىلارنىڭ روھى كەيپىياتى تۆۋەن بولۇپ قالسا، ئۇلارغا تەسەللى بىرىشنى بىلسە، بۇ ئۇلارنىڭ ئاق كۆڭۈل، باشقىلارغا كۆڭۈل بىلىشنى بىلىدىغان بالا ئىكەنلىنى چۈشەندۈرىدۇ. بۇ خىلدىكى بالىلارنىڭ ئاتائانىسى، ئۆز بالىسىنى ياخشى كۆرۈپلا قالماي، يەنە ئۇلارغا باشقىلارغا قانداق قىلىپ مىھىرىمۇھەببەت بىرىشنى ئۆگەتكەن بولىدۇ. باشقىلارغا گۈل سوۋغا قىلساق، قولىمىزدا گۈلنىڭ ھىدى قالغانغا ئوخشاش، بۇ خىلدىكى بالىلارمۇ ئەتراپىدىكى كىشىلەرنىڭ كۆڭۈل بۆلىشى ۋە ئاسرىشىغا ئىرىشەلەيدۇ.خاتالىقىنى تەشەببۇسكارلىق بىلەن تۇنۇپ يىتىشبالىلار خاتالىق سادىر قىلىپ سالغان ۋاقىتتا، مەسىلەن بىرەر نەرسىنى چېقىۋىتىپ سالغان ۋاقىتتا، ئەگەر ئۇلار يالغان ئېيتماي ۋە ئۆزىنى قاچۇرماي، تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئاتائانىسىغا ئۆزىنىڭ خاتالىق سادىر قىلغانلىقىنى ئېيتىپ، ئۇلارنىڭ ئەپۇ قىلىشىنى سورىسا، بۇ ئەھۋال، بالىنىڭ ئىنتايىن جاسارەتلىك ھەمدە ئۆزىگە تەۋە مەسئۇلىيەتنى ئادا قىلىشنى بىلىدىغان بالا ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈرىدۇ؛ بۇنىڭ بىلەن بىرگە يەنە، ئاتائانىسىنىڭ بالا تەربىيەلەش ئۇسۇلىنىڭمۇ ناھايىتى مۇۋەپپىقىيەتلىك بولغانلىقى، بالىسىغا يىتەرلىك دەرىجىدە ئىشەنچ ۋە بىخەتەرلىك تۇيغۇسى بەرگەنلىكىنى چۈشەندۈرۈپ بىرىدۇ. بۇنداق بالىلار، كەلگۈسىدىمۇ جاسارەتلىك، نىيىتى دۇرۇس، مەسئۇلىيەتچان ئادەم بولىدۇ.قائىدىگە رىئايە قىلىشئەخلەتنى ئەخلەت تۇڭىغا تاشلاش، خالىغانچە تۈكۈرمەسلىك، نەرسە كىرەك سېتىۋالغاندا ساقلايدىغان ئادەم كۆپ بولسا چىرايلىق رەتكە تىزىلىپ تۇرۇش قاتارلىق ئادەتلىنىشلەر، ئادەمنىڭ ئەخلاق تۇيغۇسىغا تايىنىپ ساقلىنىدىغان قىلمىش ھالەتلىرىدۇر؛ ئەمىلىيەتتە بولسا، نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ بۇنداق قىلالىشى ناتايىن. بىراق ئەگەر سىزنىڭ بالىڭىز بەزىبىر چوڭلارغا قارىغاندا بەكرەك ئىش ئۇقىدىغان بولۇپ، جەمئىيەتتىكى قائىدەپىرىنسىپلارغا رىئايە قىلىشنى بىلسە، بۇ دەل ئاتائانىسىنىڭ تەربىيەسىنىڭ ياخشى بولغانلىقىدىن دىرەك بىرىدۇ. ئۇلارنىڭ قائىدەپىرىنسىپلارغا ئاڭلىق رىئايە قىلالىشى، ئۇلارنىڭ ئۆزىنى كونتىرول قىلىش ۋە چەكلەپ باشقۇرۇش ئىقتىدارىنىڭ ياخشى ئىكەنلىكىنى بىلدۈرىدىغان بولۇپ، كىيىنلىك ئۆگىنىش ۋە تۇرمۇش جەھەتتىمۇ ئۇلارنىڭ ئىپادىسى تېخىمۇ ياخشى بولىدۇ.
|
ھازىرقى يۇقۇم ئەھۋالى قانداق؟ ئەلكۈيى بىۋاستە تارقىتىش قانىلىھازىرقى يۇقۇم ئەھۋالى قانداق؟1ئاينىڭ 2كۈنىدىن 1ئاينىڭ 14كۈنى سائەت 10:00غىچە، خېبېي ئۆلكىسى 523 كىشىگە ئېنىق دىياگنوز قويغانلىقىنى دوكلات قىلدى، بۇنىڭ ئىچىدە شىجياجۇاڭ شەھىرىدىن 494ى، شىڭتەي شەھىرىدىن 28ى، لاڭفاڭ شەھىرىدىن بىرى بار. 1ئاينىڭ 2كۈنىدىن 1ئاينىڭ 14كۈنى سائەت 10غىچە، خېبېي ئۆلكىسى جەمئىي 320 نەپەر كېسەللىك ئالامىتى يوق يۇقۇملانغۇچىنى دوكلات قىلدى، بۇنىڭ ئىچىدە شىجياجۇاڭدىن 308 ى، شىڭتەيدىن 12 سى بار.يېقىندا خېبېيدا يۈز بەرگەن يۇقۇم ئاساسەن يېزىلارغا مەركەزلەشكەن. ئېنىق دىياگنوز قويۇلغانلارنىڭ كۆپىنچىسى يەرلىك دېھقانلار بولۇپ، شىجياجۇاڭ شەھەرلىك ھۆكۈمەت نۇقتىلىق كەنتلەردىكى ئاھالىلەرنى باشقا جايغا يۆتكەپ مەركەزلىك ئايرىشنى قارار قىلدى. بۇنىڭدىن باشقا، خېبېيدىكى يۇقۇم بېيجىڭ، شەنشى، سەنشى، ۋۇخەن قاتارلىق نۇرغۇن ئۆلكە، شەھەرلەرگە چېتىلىدۇ. ھازىرغىچە، مەملىكەت بويىچە ئاز دېگەندە يەتتە ئۆلكە، شەھەردە خېبېيدا ئېنىق دىياگنوز قويۇلغان بىمارلارنىڭ ھەرىكەت قىلغان ئىزى بارلىقى ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش قىلىندى. ھازىر يۇقۇم يۈز بەرگەن رايوندىكى كەنت ئاھالىلىرىنى ئايرىش ئەھۋالى قانداق؟ يۇقۇمنىڭ تارقىلىشىنى توسۇش، ئالدىنى ئېلىشتىزگىنلەش خىزمەتلىرى قانداق ئېلىپ بېرىلىۋاتىدۇ؟شىجياجۇاڭ جېڭدىڭدا مەركەزلىك ئايرىش قۇراشتۇرما ئۆيى سالماقچىمەركىزىي تېلېۋىزىيە ئىستانسىسى مۇخبىرى گۇ جۈنلىڭ: مەن ھازىر خېبېي ئۆلكىسى شىجياجۇاڭ شەھىرى جېڭدىڭ ناھىيەسى جېڭدىڭ يېڭى رايونىنىڭ شەرقىي قىسمىدىكى قۇراشتۇرما ئۆيلەر سېلىنىدىغان يەردە، مەن بۇ يەرگە كېلىپ، قاڭالتىردىن ياسالغان بىر قىسىم توسۇقلارنى كۆردۈم، بۇ توسۇقلار بۇ بىر ئىككى كۈندە ئورنىتىلمىغان بولۇشى مۇمكىن، قارىماققا بىر نەچچە ئاي بولغاندەك قىلىدۇ، قارىغاندا بۇ يەر ئىلگىرى باشقا قۇرۇلۇشقا ئىشلىتىش ئۈچۈن تەييارلانغان يەر بولۇشى مۇمكىن. قورشاۋ توسۇقنىڭ ئىچىگە كىرگەندىن كېيىن، بۇ يەرنىڭ قاقاس يەر بولۇپ، ئوتتۇرىدا سۇ پۈركۈش ماشىنىسى، قۇرۇلۇش ماشىنىسى، يەنە بىر قىسىم يۈك توشۇيدىغان يۈك ئاپتوموبىللىرىنى بايقىدىم. بۇ يەرنىڭ ئەتراپىدا كەنت ياكى ئاھالىلەر توپلىشىغان بازارلار يوق ئىكەن، يۇقۇمنىڭ تارقىلىشىنى تىزگىنلەشكە قولاي ئىكەن.مەركەزلىك ئايرىش قۇراشتۇرما ئۆيى چەت جايغا سېلىنىدىكەن، توك بىلەن تەمىنلەشكە قانداق كاپالەتلىك قىلىنىدۇ؟مەركىزىي تېلېۋىزىيە ئىستانسىسى مۇخبىرى گۇ جۈنلىڭ: ھەرقانداق قۇرۇلۇش ئۈچۈن، ئالدى بىلەن توك بولۇشى كېرەك، 12يانۋار كەچ سائەت 7 دىن باشلاپ، شىجياجۇاڭ جېڭدىڭ ناھىيەسىدىكى ئېلېكتىر شىركىتى بۇ يەرگە كېلىپ نەق مەيداننى تەكشۈردى، جىددىي كېچىلەپ لايىھە تۈزۈپ، خادىملارنى تەڭشىدى. 13يانۋار سەھەر سائەت 5 ئەتراپىدا، پىلاندىن ئىككى سائەت بۇرۇن قۇرۇلۇش قىلىشقا كېرەكلىك توك ھازىرلاندى.بۈگۈن ئەتىگەن سائەت 8 دە، شىجياجۇاڭ ئېلېكتىر شىركىتىنىڭ تەخمىنەن 300 نەچچە كىشىلىك ئەترىتى بۇ يەرگە يېتىپ كېلىپ، ئېلېكتىر ئەسلىھەلىرىنى رەسمىي ياتقۇزۇشقا باشلىدى.ئۇلار كەلگۈسىدە بۇ رايوننى توك بىلەن تەمىنلەشكە كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن تەخمىنەن 18 كىلومېتىر ئۇزۇنلۇقتا قوش لىنىيەلىك كابېل، يەنە تەخمىنەن 36 تىرانسفورموتور تەييارلىدى.شىجياجۇاڭدا مەركەزلىك ئايرىش قۇراشتۇرما ئۆيىدىن قانچىسى سېلىنىدۇ؟ كىم سالىدۇ؟مەركىزىي تېلېۋىزىيە ئىستانسىسى مۇخبىرى گۇ جۈنلىڭ: مەن قۇرۇلۇش ئورنىغا كىرىشتىن بۇرۇن، خېبېي نومۇرلۇق ئاپتوموبىللارنى كۆردۈم، تاڭشەنگە تەۋە ئاپتوموبىللار بولسا كېرەك. بۇنىڭدىن ئىلگىرى تاڭشەندە قۇراشتۇرما ئۆي سالىدىغان ئۈچ كارخانىنىڭ بارلىقىنى، ئۇلارنىڭ بۇ تەرەپكە قۇراشتۇرما ئۆينىڭ زاپچاسلىرى ۋە تاختايلارنى توشۇش ۋەزىپىسىنى تاپشۇرۇۋالغانلىقىنى ئاڭلىغانىدىم. بايا مەن بىر قۇراشتۇرما ئۆي كارخانىسىنىڭ خىزمەتچىسى بىلەن ئۇچرىشىپ قالدىم، ئۇنىڭدىن ئىگىلىشىمچە، ئۇلار بۈگۈن سائەت 8 ئەتراپىدا، تەخمىنەن 160 170 يۈرۈش قۇراشتۇرما ئۆينىڭ بىرىنچى تۈركۈمدىكى ماتېرىياللىرىنى بۇ يەرگە توشۇپ كەلگەن، بۈگۈن كەچتە 400 يۈرۈشتىن ئارتۇق قۇراشتۇرما ئۆي توشۇپ كېلىنىدىكەن، ئۇلار جەمئىي 1200 يۈرۈشتىن ئارتۇق قۇراشتۇرما ئۆي يەتكۈزۈش ۋەزىپىسىنى ئۈستىگە ئالغانىكەن. ئۇنىڭدىن ئىگىلىشىمىزچە، ئۇلاردىن باشقا يەنە ئىككى كارخانا ئايرىم ئايرىم 800 يۈرۈش ۋە 1200 يۈرۈش قۇراشتۇرما ئۆينى توشۇش ۋەزىپىسىنى ئۈستىگە ئالغان بولۇپ، جەمئىي 3000 يۈرۈشكە يېقىن قۇراشتۇرما ئۆي يەتكۈزۈلىدىكەن.خېبېيدىكى يۇقۇمنىڭ تارقىلىشى كۆپ قىسىم ئۆلكىلەرگە چېتىلىدۇبۇ قېتىمقى خېبېيدىكى يۇقۇمدا ئېنىق دىياگنوز قويۇلغان بىمارلارنىڭ ھەرىكەت ئىزى كۆپ ئۆلكىلەر بىلەن مۇناسىۋەتلىك. نۆۋەتتە، شەنشى، گۇيجۇ، سەنشى، بېيجىڭ، خۇبېيدا خېبېي ئۆلكىسىدە بايقالغان ئېنىق دىياگنوز قويۇلغان بىمارلارنىڭ ھەرىكەت ئىزى بايقالدى. بۇمۇ بىزگە يۇقۇمنىڭ ئالدىنى ئېلىش تىزگىنلەشتە بىپەرۋالىق قىلساق بولمايدىغانلىقىنى ئاگاھلاندۇردى.گاۋچېڭ رايونىدىكى يۇقۇم كۆرۈلگەن نۇقتىلىق كەنتلەردىكى ئاھالىلەر نېمە ئۈچۈن باشقا جايغا يۆتكەپ ئايرىۋېتىلىدۇ؟خېبېي ئۆلكىلىك كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش ـ تىزگىنلەش مەركىزى ۋىرۇس تەتقىقات ئورنىنىڭ باشلىقى چى شۈنشياڭ: كەنت ئاھالىلىرىنى ئائىلىدە ئايرىش ئاسانلا ئائىلە ئەزالىرى بىلەن قوشنىلار ئارىسىدا تارقىلىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، يېزىلاردا ياشانغانلار كۆپ، ھەممىسىنىڭ يان تېلېفونى يوق، مەدەنىيەت سەۋىيەسى بىر قەدەر تۆۋەن، ئالاقىلىشىش بىر قەدەر قىيىن. ئۇنىڭدىن باشقا كەنتنىڭ تازىلىق شارائىتى بىر قەدەر ناچار، ئائىلە تازىلىق ئەسلىھەلىرى ئاددىي، گەندە، ئەخلەتلەرنى بىر تەرەپ قىلىش ئىنتايىن قىيىن. ئەگەر مەركەزلەشتۈرۈپ ئايرىۋېتىش يولغا قويۇلمىسا، ھەقىقىي ئايرىۋېتىش ئۈنۈمىگە يەتكىلى بولمايدۇ. ئەگەر باشقا جايغا ئۈزۈل ـ كېسىل يۆتكەلمىسە، ئاۋارىچىلىك كۆپ بولىدۇ، يۇقۇم مەنبەسىنى ئۈزۈل ـ كېسىل تۈگىتىش ناھايىتى تەسكە توختايدۇ. يۇقۇش مەنبەسىنى ئۈزۈلكېسىل تازىلىمىغاندا، يۇقۇم يەنە داۋاملىق تارقىلىپ، ئالدىدىكى خىزمەتلەرنى يوققا چىقىرىدۇ.باشقا جايغا يۆتكەپ مەركەزلىك ئايرىش يولغا قويۇلسا، يۆتكىلىش جەريانىدا يۇقۇملىنىش كۆرۈلەمدۇ ـ يوق؟خېبېي ئۆلكىلىك كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىزگىنلەش مەركىزى ۋىرۇس تەتقىقات ئورنىنىڭ باشلىقى چى شۈنشياڭ: يۆتكەش جەريانىدا يۇقۇملىنىش كېلىپ چىقمايدۇ، يادرولۇق مەسىلە مۇداپىئەنى ياخشى قىلىش كېرەك، شىجياجۇاڭدىكى مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار بۇ جەھەتتە خىزمەتلەرنى ناھايىتى ئىنچىكە ئىشلىدى. يىغىپ ئايرىشتا، ئاساسلىقى يېقىندىن ئۇچراشقۇچىلار ۋە ئۇلار بىلەن يېقىندىن ئۇچراشقۇچىلار ئايرىلغان بولۇپ، ئاپتوموبىلغا چىققاندا ھەممەيلەن ماسكا تاقاپ ئارىلىق تاشلاپ ئولتۇردى، ئاپتوموبىلنىڭ يولۇچى توشۇش مىقدارى 50 ئىچىدە كونترول قىلىندى؛ ئۇنىڭدىن باشقا ئاپتوموبىلغا دېزىنفېكسىيە سۇيۇقلۇقى، قەغەز، ئىچىملىك سەپلەندى. يۆتكەش جەريانىدا ئۆزئارا يۇقۇملىنىشتىن تېخىمۇ ساقلىنىش ئۈچۈن، ئاھالىلەردىن ئامال بار ئۆزىنىڭ نەرسىلىرىنى ئېلىپ يۈرمەسلىك تەلەپ قىلىندى.مەركەزلىك ئايرىش نۇقتىسىدىكى ئالدىنى ئېلىش ـ تىزگىنلەش خادىملىرى يېتىشەمدۇ؟خېبېي ئۆلكىلىك كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىزگىنلەش مەركىزى ۋىرۇس تەتقىقات ئورنىنىڭ باشلىقى چى شۈنشياڭ: بۇنىڭدا چاتاق يوق، مەركەزلىك ئايرىپ كۆزىتىش نۇقتىسىنى ھۆكۈمەت تەشكىللىگەن، سەھىيەيۇقۇم مۇداپىئەسى خادىملىرى، جامائەت خەۋپسىزلىكى، ئوت ئۆچۈرۈش خادىملىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ھەر تۈردىكى خادىملار تەشكىللەنگەن، بىر ئادەمگە بىر ئېغىز ئۆي ئاجرىتىلغان، ئايرىلغانلار ئۆيدىن چىقىشقا بولمايدۇ، تاماقنى ئىشىك ئالدىغىچە يەتكۈزۈپ بېرىشكە كاپالەتلىك قىلىمىز، كەنت ئاھالىلىرى تاماقنى ئۆيگە ئەكىرىپ يەيدۇ، باشقىلار بىلەن زادىلا ئۇچراشمايدۇ. ياتاقتىمۇ دېزىنفېكسىيە قىلىدىغان نەرسىلەر بار، ناھايىتى تولۇق سەپلەنگەن.كەنت ئاھالىلىرىنىڭ روھىي ھالىتىنى تەڭشەشكە قانداق ياردەم بېرىلىدۇ؟خېبېي ئۆلكىلىك كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىزگىنلەش مەركىزى ۋىرۇس تەتقىقات ئورنىنىڭ باشلىقى چى شۈنشياڭ: كەنت ئاھالىلىرى ئادەتتە كەنت ئىچىدە ئەركىن يۈرۈپ ئادەتلەنگەن، ئۇلارنى سىرتقا چىقارمىسا چوقۇم ئىچى پۇشىدۇ، شۇڭا بەلگىلىمە بويىچە ئايرىپ كۆزىتىش نۇقتىلىرىغا تېلېۋىزور، كىتاب، گېزىت ياكى باشقا كۆڭۈل ئېچىش بۇيۇملىرىنى سەپلىدۇق، ھەرىكەت قىلىشى ئۈچۈن يەرگە يوگا سېلىنچىسى سېلىپ قويدۇق، ئۇلارنىڭ كۆڭلىنى ئازادە تۇتۇشىغا كاپالەتلىك قىلىمىز. ئۇنىڭدىن باشقا، ئايرىپ كۆزىتىش نۇقتىلىرىغا پىسخىكا دوختۇرى سەپلەندى، قانداق قىيىنچىلىق بولسا پىسخىكا دوختۇرىغا تېلېفون قىلىپ ياردەم سورىسا بولىدۇ. ھازىرقى ئەھۋالدىن قارىغاندا، كۆپ قىسىم كەنت ئاھالىلىرى ئايرىش نۇقتىسىغا بارغاندىن كېيىن خىزمەتلىرىمىزگە ناھايىتى ياخشى ماسلاشتى.
|
شەرقىي تۈركىستاندىكى چەتئەل شىركەتلىرى ئېغىر تاللاشقا دۇچ كەلدىخىتاينىڭ جازا لاگېرىغا ئالاقىدار دەلىلئىسپاتلارنىڭ كۆپلەپ ئوتتۇرىغا چىقىشىغا ئەگىشىپ، شەرقىي تۈركىستاندا سودا قىلىۋاتقان چەتئەل شىركەتلىرى قىيىن ئەھۋالغا چۈشۈپ قالغان.جەنۇبىي گېرمانىيە گېزىتى بىر نەچچە كۈن بۇرۇن ئېلان قىلغان دوكلاتىدا ۋولكىس ۋاگېن شىركىتىنى ۋە خىمىيىۋى سانائەت شىركىتى باسف نى تىلغا ئالغان بولۇپ، بۇ شىركەتلەرنىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى جازا لاگېرلىرىدىن خەۋەرسىز قېلىشىنىڭ مۇمكىن ئەمەسلىكىنى بىلدۈرگەن.ۋول كوچىسى گېزىتىمۇ ئىنتىل قاتارلىق ئامېرىكا تېخنىكا شىركەتلىرىنىڭ خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى نازارەت قىلىش سىستېمىسىنى تېخنىكا بىلەن تەمىنلىگەنلىكىنى تەنقىد قىلغان.گېرمانىيە ئەقىل ئامبىرى خىتاي تەتقىقاتى مەركىزىدىكى ئىقتىسادشۇناس مەكس زەڭلىن بۇ ھەقتە توختىلىپ، بۇرۇن غەرب دۆلەتلىرى شىركەتلىرىنىڭ پۇل تېپىش ئۈچۈن ياكى خىتاينىڭ بېسىمى بىلەن شەرقىي تۈركىستانغا مەبلەغ سالغانلىقىنى، ئەمما شەرقىي تۈركىستاندىكى كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسىنىڭ ناچارلىشىشىغا ئەگىشىپ، ئۇلارنىڭ ئىككى ئارىدا قالغانلىقىنى، شەرقىي تۈركىستاندىكى سودا پائالىيىتىنى توختاتسا، خىتاينىڭ ئاۋارە قىلىشىدىن ئەنسىرەيدىغانلىقىنى، ئەمما داۋاملاشتۇرۇشنىمۇ ئەخلاق نۇقتىسىدىن قوبۇل قىلالمايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.ۋولكىس ۋاگېن شىركىتى 2013يىلى شەرقىي تۈركىستانغا ئىشلەپچىرىش لىنىيەسى قۇرغانلىقىنى پەقەت سودا مەنپەئەتى ئۈچۈن دەپ ئاقلىغان بولسىمۇ، ئەمما ئانالىزچىلار بۇنىڭ خىتاينىڭ بېسىمى ئاستىدا بولغانلىقىنى بىلدۈرۈشكەن.بۇ خەۋەر 179 قېتىم كۆرۈلدى
|
بىشكەكتەگى قارۋجاراق دۇكەنىندە جارىلىس بولدىالەم 19 جەلتوقسان، 2020بىشكەكتە جىلىتۋ قازاندىعىنىڭ جارىلۋى سالدارىنان جەتى ادام زارداپ شەكتى، دەپ حابارلايدى .تارگەت قارۋجاراق دۇكەنىندە شىققان ءورت سالدارىنان احۋنباەۆ پەن نابەرەجنايا كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىندا جىلىتۋ قازاندىعى جارىلىپ، ءبىر ادام قازا تاپتى. الدىن الا مالىمەتتەر بويىنشا، 57 جاستاعى مارقۇم تارگەت دۇكەنىنىڭ ساتۋشىسى بولعان. ءورتتىڭ شىعۋ سەبەپتەرى انىقتالۋدا، دەپ حابارلادى ءىىب.بەس بالا مەن ەكى ەرەسەك ادام زارداپ شەككەن. توتەنشە جاعداي تۇندە بولعان. ءتورت بالا قالالىق بالالار كلينيكالىق اۋرۋحاناسىندا جاتىر، ولاردىڭ جاعدايى قاناعاتتانارلىق. ءبىر بالا، ەر ادام جانە ءبىر ايەل 4 قالالىق اۋرۋحانادا.ايەل رەانيماتسيادا، كۇيەۋى ورتاشا اۋىر جاعدايدا. بالا مەن ەر ادام اۋرۋحانانىڭ كۇيىك بولىمىنە جاتقىزىلدى. ەر ادامدا كۇيىك، سىنۋ جانە جابىق مي جاراقاتى بار. بالادا ارالاس جاراقات: ءبىرىنشى جانە ەكىنشى دارەجەلى كۇيىكتەر، دەلىنگەن حابارلامادا.
|
1 جەلتوقسان 14:07نۇر سۇلتان. قازاقپارات بۇگىن مەملەكەتتىك مەرەكە تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنى. وسى ورايدا قازاقپارات ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قاتىسۋىمەن 2021 جىلى وتكەن شارالاردا سويلەگەن ءبىرقاتار قاناتتى سوزدەرىن ۇسىنادى.2021 جىلعى 7 قاڭتاردا نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا قازاقستان پراۆوسلاۆ شىركەۋىنىڭ جوعارى ناگراداسى العىس وردەنى تابىس ەتىلدى.تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى كۇندەرىنەن باستاپ ءبىز تولەرانتتىلىقتى، بارلىق ەتنوستار جانە ءدىني كونفەسسيالار دوستىعى مەن سەنىمىن نىعايتۋ ساياساتىن ۇستاندىق. بىرلىك پەن دوستىق تۇراقتىلىق پەن دامۋدىڭ كەپىلى.2021 جىلعى 10 قاڭتاردا قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇر سۇلتان قالاسىنداعى 115 سايلاۋ ۋچاسكەسىنە باردى.وتىز جىل ىشىندە ءبىراز شارۋا اتقارىلدى. ىنتا جىگەر مەن بەرەكە بىرلىكتىڭ ارقاسىندا ءبىرتالاي جەتىستىككە قول جەتكىزدىك. ەڭ باستىسى ءبىز مەملەكەتتىڭ نەگىزىن قالادىق.2021 جىلعى 11 قاڭتاردا ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پارتياسىنىڭ رەسپۋبليكالىق سايلاۋالدى شتابىنا باردى.الەمدە كوروناۆيرۋس ىندەتىنە شالدىققاندار سانى ارتۋدا. دۇنيەجۇزىلىك بانك الەمدىك ەكونوميكانىڭ قۇلدىراۋى مەن جۇمىسسىزدىق وسەدى دەپ بولجاپ وتىر. بۇل جاعدايدا ءبىرتۇتاس ساياسي كۇشتىڭ اينالاسىنا توپتاسقان قوعام عانا جەڭىسكە جەتەدى.2021 جىلعى 11 قاڭتاردا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنان پارلامەنت ماجىلىسىنە سايلاناتىن دەپۋتاتتارعا داۋىس بەرۋ راسىمىنە قاتىستى.قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنان پارلامەنت ماجىلىسىنە ۇسىنىلىپ وتىرعان توعىز كانديدات قازاقستاندا تۇراتىن ءتۇرلى ەتنوس وكىلدەرى. ءبىز اسسامبلەيانى ساقتاپ، ونىڭ ينستيتۋتتارىنىڭ دامۋىن قامتاماسىز ەتۋىمىز كەرەك. وسى 25 جىلدىڭ ىشىندەگى قىزمەتى مەن قولداۋى ءۇشىن بارلىق اسسامبلەيا مۇشەلەرىنە ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. تەك بىرلىكتىڭ ارقاسىندا ءبىز تولاعاي تابىسقا جەتىپ، قازاقستاندى وركەندەتەمىز.2021 جىلعى 3 اقپاندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسى ءوتتى.ەكونوميكالىق، تەحنولوگيالىق، الەۋمەتتىك احۋال مەن سىرتقى جاعدايلار قالاي وزگەرسە دە، ءبىزدىڭ ەشقاشان مىزعىمايتىن ۇلتتىق مۇددەلەرىمىز بار. بۇل قازاقستاننىڭ ەگەمەندىگى، اۋماقتىق تۇتاستىعى، بىرلىك، ساياسي تۇراقتىلىق، ازاماتتاردىڭ ءال اۋقاتى جانە الەۋمەتتىك ادىلدىك. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسى وسى قۇندىلىقتاردى قورعاۋعا، بيىل 30 جىلدىعىن اتاپ ءوتىپ جاتقان تاۋەلسىزدىگىمىزدى نىعايتۋعا نەگىزدەلگەن.2021 جىلعى 31 ناۋرىزدا ەلباسى تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەردىڭ ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنىڭ بەيرەسمي سامميتىنە قاتىستى.مەنىڭ ۇسىنىسىم بويىنشا تۇركى الەمىنىڭ كەلەشەگى 2040 قۇجاتى دەر كەزىندە ازىرلەندى دەپ ەسەپتەيمىن. بۇل قۇجاتتى بيىل كۇزدە تۇركيادا وتەتىن كەزەكتى سامميتتە قابىلدايمىز.باكۋدەگى سامميتتە كەڭەستى ۇيىم دەڭگەيىنە كوتەرۋدى ۇسىنعان بولاتىنمىن. سول ماڭىزدى ۇسىنىستى قولداعاندارىڭىز ءۇشىن بارشاڭىزعا العىسىمدى بىلدىرەمىن.2021 جىلعى 28ساۋىردە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسىنىڭ توراعالىعىمەن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسى ءوتتى.قازىرگى نارىقتىق ەكونوميكانى جاڭادان قۇردىق، ىرگەلى رەفورمالار تابىستى جۇزەگە استى. سونىڭ ارقاسىندا قازاقستان الەمدەگى دامىعان 50 مەملەكەتتىڭ جانە تابىس دەڭگەيى ورتاشادان جوعارى ەلدەردىڭ قاتارىنا قوسىلدى. ەلىمىز جاھاندىق ۇلتتار قوعامداستىعىنىڭ بەدەلدى ءارى سەنىمدى مۇشەسىنە اينالدى كوك تۋىمىز بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ شتاب پاتەرىندە جەلبىرەپ تۇر. ءبىز حالىقارالىق ارەنادا ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىمىز بەن باسىمدىقتارىمىزدى جۇيەلى تۇردە قورعاپ كەلەمىز. قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسى زاڭ جۇزىندە بەكىتىلىپ، ونى الەمنىڭ بارلىق ەلدەرى مويىندادى.2021 جىلعى 11مامىردا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ مۋزىكالىق دراما تەاتردىڭ اشىلۋ راسىمىنە قاتىستى.تۇركىستان قازىرگىدەي جاڭعىرۋدى بۇرىن سوڭدى باسىنان وتكىزىپ كورگەن ەمەس. تانىماستاي بولىپ وزگەردى. بۇل جەر قازاقستاندىقتار ءۇشىن عانا ەمەس، بارلىق تۋريستەر ءۇشىن دە بىرەگەي مەكەنگە اينالادى.2021 جىلعى 19مامىردا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسىنىڭ توراعالىعىمەن قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسى ءوتتى.شەكارانى بارلىق ءقاۋىپ قاتەردەن قورعاۋدى قامتاماسىز ەتۋ كەرەك. شەكارا قىزمەتى مەن قارۋلى كۇشتەردى قۇرۋ ءوزارا ۇيلەسىمدى ءارى ءبىرىڭعاي ستاندارت بويىنشا جۇرگىزىلۋگە ءتيىس. سونىمەن بىرگە شەكارالىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەسىن كەشەندى، جۇيەلى تۇردە قاراستىرعان ءجون.2021 جىلعى 21مامىردا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ وتىرىسىنا قاتىستى.سەنىمدى سەرىكتەستەرمەن جانە وداقتاستارمەن بىرلەسىپ قانا ەلدەرىمىزدىڭ ەكونوميكالىق قاۋىپسىزدىگى مەن تاۋەلسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە بولادى. ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعى قۇرىلعاننان بەرى ۇيىم مۇشەلەرى ەڭ كۇردەلى جاعدايدا دا ءوزارا مامىلەگە كەلىپ، ءبىر ءبىرىن قولدايتىن سەرىكتەستەر ەكەنىن كورسەتتى. قازىرگى جاعدايعا بايلانىستى ءبىز ينتەگراتسيا مەن ءوزارا تۇسىنىستىكتى بۇدان دا ارتتىرا ءتۇسۋىمىز كەرەك.2021 جىلعى 2شىلدە دە نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەلوردانىڭ جاسىل بەلدەۋىنىڭ دامۋ بارىسىمەن تانىستى.تابيعاتتى ايالاپ، تازالىق ساقتاۋ قاجەت. اعاشتاردى ورتتەن قورعاپ، جويىلىپ كەتۋىنە جول بەرمەۋ كەرەك. مۇنىڭ ءبارى ءوزىمىزدىڭ بالالارىمىز ءۇشىن، كەلەر ۇرپاقتىڭ يگىلىگى ءۇشىن جاسالىپ جاتىر. ولار وسىنداي كەرەمەت سىي قالدىرعانىمىز ءۇشىن ءبىزدى ماقتان تۇتاتىن بولادى. تۋعان جەرگە دەگەن ماحاببات قازاقستاندىق ءپاتريوتيزمنىڭ ماڭىزدى بولىگى.2021 جىلعى 8قىركۇيەكتە ەلباسى ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى پلەنارلىق وتىرىسىنا قاتىسۋشىلارعا ۇندەۋ جولدادى.وسىدان وتىز جىل بۇرىن مەن الەمدەگى ەڭ ءىرى يادرولىق پوليگوننىڭ ءبىرى سەمەي يادرولىق پوليگونىن جابۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدىم. بۇل ادامزات تاريحىندا يادرولىق سىناقتار وتكىزۋگە زاڭدىق تۇرعىدا تىيىم سالعان العاشقى شەشىم ەدى. سەمەي پوليگونىنان كەيىن دۇنيە ءجۇزى بويىنشا باسقا دا پوليگوندار جابىلدى نەمەسە توقتاتىلدى. يادرولىق سىناقتارعا تىيىم سالۋ جاھاندىق سيپاتقا يە بولدى.2021 جىلعى قاراشادا قر تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ توراعالىعىمەن پارتياسى ساياسي كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسى ءوتتى. وندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پارتيا ءتوراعاسى رەتىندەگى ءوز وكىلەتتىلىگىن ەل پرەزيدەنتى قاسىم جومارت توقايەۆقا بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.مەن پارتيامىزدىڭ نەگىزىن قالاپ، وعان وسى جىلدار ىشىندە باسشىلىق ەتتىم. پارتياسىن ەل پرەزيدەنتى باسقارىپ، ونىڭ ساياساتى مەن ستراتەگياسىن ءوزى ايقىنداپ وتىرۋى ماڭىزدى ەكەنىن جاقسى بىلەمىن. بۇعان دەيىن دە سولاي بولدى. ءبىز پارتيا جارعىسىنا سۇيەنە وتىرىپ، شەشىم قابىلداۋىمىز كەرەك. بۇل ءبىزدىڭ بىرلىگىمىزدى كورسەتەتىن قادام، دەدى ەلباسى.
|
ئامېرىكادا بىر تۈرك قەھرىمان كۈنتەرتىپكە كەلدى ئۇيغۇرچەئامېرىكادا بىر تۈرك قەھرىمان كۈنتەرتىپكە كەلدىنىيۇ يوركتا تۇرۇشلۇق مۇستاپا توسۇن ئۆستەڭگە چۈشۈپ كەتكەن ماشىنىدىكى 2 كىشىنى سۇغا غەرق بولۇشتىن قۇتۇلدۇرىۋالدى.تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: تۈركىيە پۇقراسى ۋە ئەرزىنجانلىق مۇستاپا توسۇننىڭ نىيۇ يوركنىڭ لوڭگ ئىسلاند رايونىدا سۇ يولىغا چۈشۈپ كەتكەن ئەرئايالنى خەپكە پىسەنت قىلماستىن، قۇتۇلدۇرىۋالغان قەھرىمانلىقى يەرلىك مەتبۇئاتلاردا باش بەتتە خەۋەر قىلىندى.شوپۇر كونتروللۇقىنى يوقىتىپ قويغان ماشىنا يولدىن چىقىپ، توساقلاردىن بۆسۈپ ئۆتتى ۋە ئۆستەڭگە چۈشۈپ كەتتى. ھادىسىنى كۆرگەن تۈركىيە پۇقراسى مۇستاپا توسۇن ئىككىلەنمەستىن سۇغا سەكرىدى. ئۇنى كۆرگەن يەنە بىر قانچە كىشىمۇ ئۆستەڭگە سەكرىدى.مۇستاپا توسۇن ۋە ئۇنىڭ ئارقىدىن سۇغا سەكرىگەن باشقا ياردەمپەرۋەرلەر 78 ياشلىق جوسېف ۋە 76 ياشلىق ئايالى دېلورېس ئابىتابىلنى سۇغا غەرق بولۇشتىن قۇتقۇزۇۋالغان پەيتكە ئائىت بىخەتەرلىك كامېرا كۆرۈنۈشلىرى ئامېرىكا ئاخباراتلىرىدا ئورۇن ئالدى.ئامېرىكىدا 30 يىلدىن بېرى ماشىنا رېمونت قىلىش دۇكىنى ئېچىۋاتقان مۇستاپا توسۇن، مەن ئوڭ سولۇمغا قارىدىم، ھېچكىشىنىڭ كارى بولمىدى. ھېچ ئىككىلەنمەستىن ھەمراھىمغا تېلېفون ۋە ھەميانىمنى تاپشۇرۇپ سۇغا سەكرىدىم. ئاپتوموبىلدىكى بوۋاي مېنىڭ دادام بولمىغىنى بىلەن چوقۇم باشقىلارنىڭ دادىسى ئىدى. ئۇنىڭ ھاياتىنى قۇتقۇزۇشۇم كېرەك ئىدى دېدى.جاسارىتى بىلەن ھەممەيلەننىڭ مەدھىيەسىگە ئېرىشكەن مۇستافا توسۇن، بوۋاي مەن سۇ ئۈزۈشنى بىلمەيمەن دەپ توۋلاۋاتاتتى، ئەتراپتىكى كىشىلەر بولسا، نېمە قىلىشى كېرەكلىكىنى ئېيتىپ بېرىۋاتاتتى. مەن چىدىيالماي سۇغا سەكرىدىم، ئەگەر ئۇنداق قىلمىغان بولسام، ۋىجدان ئازابىغا قالاتتىم دېدى.تۈركىيەنىڭ نىيۇيوركتا تۇرۇشلۇق باش كونسۇلخانىسى ئىجتىمائىي تاراتقۇ ھېسابىدا ئېلان قىلغان باياناتىدا، ئەسلى تۈركىيەلىك ئامېرىكا پۇقراسى مۇستاپا توسۇننىڭ جاسارىتى ئىنتايىن قىممەتلىك دېگەن سۆزلەرنى ئىشلەتتى.خەتكۈچ: تۈرك قەھرىمان , ئامېرىكا
|
مۇسۇلمانلار تورى دۇئا ۋە تەقدىرباش بەت پەتىۋالار يوللىغۇچى: مۇسۇلمانلار، ۋاقتى: 20201014بىزگە بۇ دۇنيادا ۋە ئاخىرەتتە ياخشىلىق يازغىن ئەئراف، 7 156 دەپ تەرجىمە قىلىنغان بىر ئايەت بار. مەن بۇ ئايەتتىكى يازغىن ئىپادىسىنى چۈشىنەلمەيمەن. ئاللاھنىڭ ئىلمى ۋە تەقدىر چۈشەنچىسىگە ئاساسلانغاندا، ئاخىرەت تېخى كەلمىگەن تۇرسا، بىز دۇنيادا ئۆلۈم كەلگىچە ھەر زامان ياخشى ياكى يامان بولۇپ تۇرىدىغان تۇرساق، قانداقمۇ ئاللاھقا بىزگە ئاخىرەتتە ياخشىلىق ياز دېيەلەيمىز؟ بىز تېخى دۇنيادا ئىمتىھان قىلىنىۋاتقان ئەھۋالدا ئاللاھ بىزگە ياخشىلىق يازسا ۋە ئاللاھنىڭ يازغىنى ئۆزگەرمەيدىغان تۇرسا دۇنيادا ئىمتىھان قىلىنىشىمىزنىڭ نېمە مەنىسى بار؟بۇ ئايەتنىڭ ئەسلى تېكىستى ۋە تەرجىمىسى مۇنداق:وَاكْتُبْ لَنَا فِي هَذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ قَالَ عَذَابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشَاء وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُم بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَبىزگە بۇ دۇنيادا ۋە ئاخىرەتتە ياخشىلىق يازغىن. بىز ھەقىقەتەن ساڭا يەتكۈزىدىغان توغرا يولغا كىردۇق. ئاللاھ مۇنداق دېدى: ئازابىمنى ئۆزۈم خالىغان كىشىگە يەتكۈزىمەن. رەھمىتىم ھەر نەرسىنى ئۆز ئىچىگە ئالدى. يېقىندا ئۇنى تەقۋادارلىق قىلىدىغان ۋە زاكاتنى بېرىدىغانلارغا، ئايەتلىرىمىزگە ئىشىنىدىغانلارغا يازىمەن7سۈرە ئەئراف، 156 ئايەت.بۇ ئايەتتىكى بىزگە بۇ دۇنيادا ۋە ئاخىرەتتە ياخشىلىق يازغىن دۇئاسىدىن بىر نەتىجىگە ئېرىشىش ئۈچۈن بۇ دۇنيادا ئاللاھنىڭ ئەمىرلىرىگە ئۇيغۇن ياشاش كېرەك. ئاخىرەتتە ياخشىلىق يېزىش بولسا، جەننەت ئەھلىنىڭ ئارىسىغا قوشۇلۇشنى ئۈمىد قىلىشتىن ئىبارەتتۇر.دۇئا، بىز ئۈچۈن ناھايىتى مۇھىمدۇر؛ چۈنكى دۇئا بەندىلەرنىڭ ئاللاھقا بولغان ئېھتىياجىنى ئوتتۇرىغا قويىدۇ. ئاللاھ تائالا مۇنداق دەيدۇ: ئېيتقىنكى: ئەگەر سىلەرنىڭ دۇئايىڭلار بولمىسا، رەببىم سىلەرگە نېمە دەپ كۆڭۈل بۆلسۇن؟25سۈرە فۇرقان، 77 ئايەت.لېكىن بەندە، ئەمەلى ئىش قىلماي تۇرۇپ، پەقەت دۇئا قىلىپ قويۇش بىلەن ھېچقانداق نەتىجىگە ئېرىشەلمەيدۇ! ئاللاھ تائالا بۇ ھەقتە مۇنداق دەيدۇ:ئىنسانغا ئۆز قىلمىشىنىڭ نەتىجىسىدىن باشقا نەرسە يوقتۇر53سۈرە نەجم، 39 ئايەت.ھەج ئىبادەتلىرىڭلارنى ئادا قىلغان چېغىڭلاردا، ئاتا بوۋىلىرىڭلارنى زىكىر قىلغاندەك ھەتتا ئۇنىڭدىنمۇ كۈچلۈك رەۋىشتە ئاللاھنى زىكىر قىلىڭلار. ئىنسانلاردىن شۇنداق كىشىلەر باركى: رەببىمىز! بىزگە بۇ دۇنيادا بەرگىن دەيدۇ. بۇنداقلارنىڭ ئاخىرەتتە ھېچ نېسىۋىسى بولمايدۇ. ئۇلاردىن يەنە شۇنداق كىشىلەرمۇ باركى: رەببىمىز! بىزگە بۇ دۇنيادىمۇ ياخشىلىق بەرگىن، ئاخىرەتتىمۇ ياخشىلىق بەرگىن، بىزنى دوزاخ ئازابىدىن ساقلىغىن دەيدۇ. ئەنە شۇلارغا ئۆز قىلمىشلىرىدىن نېسىۋە بار. ئاللاھ ھېسابنى تېز ئالغۇچىدۇر2سۈرە بەقەرە، 200202 ئايەت.دېمەككى، ئىنسان ئەمەلى ئىش قىلماي تۇرۇپ ھېچنەرسىگە ئېرىشەلمەيدۇ؛ دۇئاسىمۇ قوبۇل بولمايدۇ! بۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك ئايەتلەر مۇنۇلاردۇر:كىم ئاخىرەتنى ئىرادە قىلسا ۋە مۇئمىن بولغان ھالدا ئۇنىڭ ئۈچۈن لايىق رەۋىشتە تىرىشچانلىق كۆرسەتسە، ئەنە شۇلارنىڭ تىرىشچانلىقى تەقدىرلىنىدۇ17سۈرە ئىسرا، 19 ئايەت.ھېچكىم ئاللاھنىڭ رۇخسىتىسىز ئۆلمەيدۇ. ھەر كىشىنىڭ ئەجىلى بەلگىلىنىپ يېزىلغاندۇر. كىمكى دۇنيا مەنپەئەتىنى ئىرادە قىلىدىكەن، ئۇنىڭغا ئۇنىڭدىن بېرىمىز، كىمكى ئاخىرەت نېمىتىنى ئىرادە قىلىدىكەن، ئۇنىڭغىمۇ ئۇنىڭدىن بېرىمىز، شۈكۈر قىلغۇچىلارنى مۇكاپاتلايمىز3سۈرە ئال ئىمران، 145 ئايەت.ئىنسان بۇيرۇلغاننى قىلسا ئاللاھ ئۇنىڭغا بۇ دۇنيادا ياخشىلىق يازىدۇ. ئەگەر ئۆمۈر بويى مۇشۇنداق داۋام قىلسا ئاخىرەتتىمۇ ياخشىلارنىڭ قاتارىدا يازىدۇ؛ يەنى جەننەتكە بارىدىغانلارنىڭ تىزىملىكىگە كىرگۈزىلىدۇ.
|
خوڭكوڭ ئاخباراتىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، 2016يىلى 8ئايدا قۇرۇش قارار قىلىنغان تۇنجى ساياھەت ساقچى ئەترىتى تۇرپاندا قوغداش ئىشلىرىنى باشلىغان. خوڭكوڭ ئەينەك گېزىتى نىڭ خەۋىرىدىن مەلۇم بولۇشىچە، تۇرپاندا قۇرۇلغان 30 كىشىلىك ساياھەت ساقچى ئەترىتى 17 ساياھەت ئورنىدا قوغداش ئېلىپ بارىدىكەن.خەۋەردە، تۇرپاننىڭ تارىخىي يار يېزىسى ئۇلار قوغدايدىغان ئورۇنلارنىڭ بىرى ئىكەنلىكىنى بىلدۈرگەن. بۇ پىلان ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق پارتكوم سېكرېتارى چېن چۈەنگو ئۇيغۇر رايونىدا يولغا قويغان ھەر خىل قاتتىق ئامانلىق تەدبىرلىرىنىڭ يەنە بىر يېڭى ھالقىسى. ئۇ، ئۇيغۇر رايونىدا قوراللىق ساقچى ۋە ئازادلىق ئارمىيىنى سەپەرۋەر قىلىپ، يول تەكشۈرۈش، نۇقتىلىق ئائىلىلەرنى تەقىب قىلىش، قۇلايلىق ساقچى پونكىتلىرىنى قۇرۇش، ئۇيغۇر يېزابازار ئاھالىلىرىنىڭ كۈندىلىك تۇرمۇشى ۋە ئويپىكرى، دىنىي پائالىيىتى، يېزا ۋە شەھەر ئاتلاپ سەپەر قىلىشىنى كونترول قىلىش قاتارلىق نۇرغۇن تەدبىرلەرنى ئالغان ئىدى.بىراق كۆزەتكۈچىلەرنىڭ ئىلگىرى سۈرۈشىچە، بۇ تەدبىرلەر نارازىلىق قوزغاپ، رايوننىڭ ساياھەت ئىشلىرىغا توسقۇنلۇق قىلىپ كەلگەن. 2013 ۋە 2014يىلى ئۇيغۇر رايونىدا قارشىلىق ھەرىكىتى ئەۋجىگە چىقىپ، خىتاي ساياھەتچىلەر تېز ئازايغان، بۇ، رايوندىكى خىتاي ساياھەت شىركەتلىرىگە قاتتىق تەسىر قىلغان. دائىرىلەر 2016يىلى ساياھەتچىلەرگە مۇكاپات بېرىش، باجدا ئېتىبار بېرىشتەك بەزى تەدبىرلەرنى ئالغان.كۆزەتكۈچىلەرنىڭ بىلدۈرۈشىچە، ساياھەت ساقچى ئەترىتى قۇرۇش ساياھەتچىلەرنى جەلپ قىلىش ئۈچۈن ئېلىنغان تەدبىرلەرنىڭ بىرى ئىكەن. ئەينەك گېزىتى نىڭ خەۋىرىدە، ساياھەت ساقچىلىرىنىڭ چارلاش، ساياھەتچىلەرگە مۇلازىمەت قىلىش، شىكايەت بولسا بىر تەرەپ قىلىش قاتارلىق ئىشلارنى قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.
|
قازاقتىڭ ۇلتتىق ساناسىن وياتاتىن رەفورما كەرەكسوقىر فەميدا 4118 36 پىكىر 27 قازان, 2017 ساعات 08:081991 جىلى كسرو قۇلاپ، باسقا رەسپۋبليكالار دەرەۋ ءوز الدىنا وتاۋ تىگىپ، شاڭىراق كوتەرىپ جاتقاندا قازاقستان باسشىلارى قاشان ماسكەۋ كەۋدەسىنەن يتەرىپ تاستاعانشا ورىستىڭ ەتەگىنە جارماسۋدان تانبادى. باسقالاردى ايتپاعاندا الاقانداي قىرعىزستان رەسەيدەن ازاتتىق الدىق دەپ ايىر قالپاعىن اسپانعا اتىپ، اقشاسىن شىعارىپ جاتقاندا قازاقستان باسشىلارى رەسەيدىڭ سارقۇلاعىن بويتۇمارشا ساقتاۋمەن بولدى. ازاتتىق الدىق دەسەك الدەقايتىپ كەتەرمىز دەپ ەگەمەندىك دەگەن ءسوزدى ويلاپ تاپتى. سول الاقانداي قىرعىزستان ءوزىن قىرعىز رەسپۋبليكاسى دەپ جاريالاعاندا قازاق باسشىلارى قازاق رەسپۋبليكاسى دەۋگە دە جۇرەگى داۋالاماي قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەپ ەكى ۇشتى ات قويىپ الدى. ول يدەيانىڭ اۆتورىنىڭ ءبىرى، كەيىن قازاق ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىل دەپ اتالۋىنا ات ويناتىپ قارسى شىققان، ءالى دە سول رايىنان قايتپاعان، قازاقتا ادەبيەت بولعان جوق، ونا كازاحسكايا ليتەراتۋرا ۆتوريچنا دەيتىن ولجاس سۇلەيمەنوۆ دەسەك، اڭقاۋ قازاق ءالى كۇنگە شەيىن بالاسىنىڭ اتىن ولجاس قويادى. سودان كەيىن قازاقستاندا قارداي بوراپ جاتقان ءورىستىلدى جانە رەسەي گازەتتەرى مەن تەلەارنالار ورىستار كەتىپ جاتىر دەگەن حاباردى قازاقستان يەسىز قالدى دەگەندەي قىپ تاراتىپ جاتقاندا قازاق اتقامىنەرلەرى دە ورىس كەتىپ جاتىر، ەندى كۇنىمىز نە بولادى؟ دەپ وتاعاسىنان ايرىلعان جەسىرشە جوقتاۋ ايتاتىن بولدى. ءتىپتى، ورىستارعا كەتپەڭدەرشى دەپ جالىنعان قازاقتار دا از بولعان جوق.سودان بەرى، مىنە، 26 جىلدىڭ ءجۇزى بولىپتى. ءبىزدىڭ رەسەيگە، ورىسقا ادال بەرىلگەندىگىمىز سونداي، سول 26 جىلدىڭ ىشىندە قازاقتىڭ عاسىرلار بويى رەسەيدىڭ تابانى استىندا تاپتالىپ قالعان ۇلتتىق ساناسىن، ۇمىت بولعان ۇلتتىق ءتالىمتاربيەسىن، ەڭ باستىسى ۇلتتىق نامىسىن وياتۋعا باعىشتالعان بىردەءبىر نە زاڭ، نە قاۋلىقارار قابىلدانعان جوق. ۇلتتىق نامىستى وياتپاق تۇگىل ورىسقا قازاقشا سويلەسەڭ، قىلمىستىق جاۋاپقا تارتىلاسىڭ دەپ قورقىتىپ قويدى. قازاقتىڭ نامىسىن وياتپاق تۇگىل ەشقاشان قازاقتا مەملەكەت بولعان ەمەس، شەكارا بولعان ەمەس، استانا، اسكەر بولعان ەمەس دەپ قازاقتى ودان ارمەن تۇقىرتۋمەن كەلەمىز. ول كورگەنسىزدىگىمىزدى پۋتينننەن باستاپ اۋزىنان ساموگون مەن ماحوركا ءيسى بۇرقىراعان مۇجىقتار قايتالاپ ايتتى.ءيا، قازاققا ارنالعان قاۋلىقارار دەگەن اتىمەن بولماسا دا 1991 جىلدان بەرى قازاقستاندا قارا ورمانداي قاپتاعان رەفورمالار قابىلداندى. سول رەفورمالاردىڭ بىردەبىرىندە قازاقتىڭ ۇلتتىق ماسەلەسى كوتەرىلمەسە دە سولاردىڭ كەيبىرەۋى قازاقتى ۇلتتىق ەرەكشەلىكتەرىنەن ايىرۋعا باعىشتالعان با دەپ قالۋعا دا بولادى. سوناۋ جىلدارى جاسالعان رەفورمانىڭ كەسىرىنەن جۇزدەگەن، مىڭداعان قازاق اۋىلدارى جويىلىپ، بۇگىندە ولاردىڭ ورنىندا قيراعان ۇيلەردىڭ ۇيىندىلەرى عانا قالدى. قازاقتىڭ مالسىز، اۋىلسىز كۇنى جوق ەكەنى ىقىلىم زاماننان بەرى بەلگىلى. قازاقتى قىرۋ ءۇشىن گولوششەكين مالدى قىرعىزسا، تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىنگى سول رەفورما كەزىندە ەكى قويدىڭ قۇنى ءبىر كەسەك كىر سابىن بولدى. قازاق اۋىلدان قالاعا بوستى، اشجالاڭاش اۋىلداردا تەك كارىقۇرتاڭ عانا قالدى. ەلىمىزگە مالدىڭ كەرەگى جوق، ونى شەت ەلدەردەن، قويدى اۋستراليادان الامىز دەگەن ۇران تاستالدى.كۇندەردىڭ كۇنى بولعاندا قازاقستان باسشىلارى كەلەشەگى جوق اۋىلدار دەگەندى ويلاپ تاپتى. اقىلەسى دۇرىس ادام بىرەۋدى مىنانىڭ كەلەشەگى جوق دەگەن يمانسىزدىق ءسوز ايتپايدى. ءبىزدىڭ باسشىلار سو كەزدە جۇزدەگەن، مىڭداعان قازاق اۋىلدارىن بۇلار كەلەشەگى جوق اۋىلدار دەگەن اۋمەسەرلىك شەشىمدەر شىعاردى. ويتكەنى، كسرو كەزىندە 70 جىل بويى جينالعان قيساپسىز قازىنانى اۋىلدارعا قارجى ءبولىپ ۇستاپ وتىرۋ بيلىكتەگىلەرگە ءتيىمسىز ەدى. كەلەشەگى جوق اۋىلدار تۋرالى دەپ اتالاتىن سول كورگەنسىزدىك، يمانسىزدىق قاۋلىدان كەيىن تالايتالاي اۋىلدار كونە زامانداردان قالعان بەيىتتەر سياقتى قاڭىراپ، قازاقتار كىندىك قانى تامعان مەكەنجايلارىنان باز كەشىپ، شارتاراپقا بوسىپ كەتتى. سونىڭ سالدارىنان تەپسە تەمىر ۇزەتىن جاس جىگىتتەر ءالى دە قالا بازارلارىندا يتىڭدەپ اربا سۇيرەتىپ، ەندى بىرەۋلەرى ءار ءۇيدىڭ اۋلاسىندا كۇزەتشى بولىپ ءجۇر. ونداي باقىت بۇيىرماعاندارى ۇرلىق ىستەپ سوتتالىپ، قالا كولىكتەرىندە جۇرتتىڭ قالتاسىنا ءتۇسىپ كۇنەلتۋدە.ايتپاقشى، وسىنىڭ ءبارىن جۋىپشايۋ ءۇشىن انەبىر كەزدە اۋىل جىلى دەگەن جىل جاريالاندى. جوعارىداعىلاردىڭ ايتۋىنشا سول كەزدە اۋىلدى وركەندەتۋگە پالەنبەي ميلليون اقشا ءبولىنىپتى. بىراق قيراعان اۋىلدار سول قيراعان كۇيىندە ءالى جاتىر دا، قالاعا كەتكەندەر ارباسىن سۇيرەتىپ، وحراننيك بولىپ ءالى ءجۇر.قالاي دەسەڭىز دە سوڭعى 26 جىل ىشىندە قازاقستاندا جاسالىپ جاتقان رەفورما اتاۋلىدان قازاققا زاررەدەي دە پايدا تيمەك تۇگىل سولار قازاقتى ۇلتتىق بەتبەينەسىنەن ايىرىپ، جاس ۇرپاعىمىزدى ۇلتتىق سانادان ايرىلعان ماڭگۇرت ۇرپاققا اينالدىرۋدا ما دەپ قورقامىز. بيلىك باسىنداعىلار وزدەرى ويلاپ تاپقان قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى دەپ اتالاتىن قۇرىلىم ارقىلى ۇسىنعان قازاقستاندىق دەپ اتالاتىن ۇلت جاساۋ يدەياسى بۇل ەلدىڭ نەگىزگى يەسى قازاق دەگەندى جويۋعا ارنالعانى تۋرالى تالايتالاي پىكىرلەر دە ايتىلدى. ول يدەيا بۇگىندە ءسال سايابىرلاعانىمەن ءالى دە جاسىرىن تۇردە جۇرگىزىلىپ كەلە جاتقان سياقتى. ەلىمىزدىڭ قازاق ەلى نەمەسە قازاق رەسپۋبليكاسى دەلىنبەي قازاقستان رەسپۋبليكاسى اتالۋىنىڭ ارجاعىندا سول جىمىسقىلىق جاتپاعانىنا ەشكىم كەپىلدىك بەرە المايدى.قازاقستاننىڭ ءبىلىم سالاسىندا، اسىرەسە مەكتەپتەردە جاسالىپ جاتقان رەفورمالاردان بالالارىمىزدىڭ ءبىلىمبىلىگى اسپانعا شىعىپ، مەن قازاقپىن، بۇل مەنىڭ ياعني، ەڭ اۋەلى قازاقتىڭ ەلى دەگەن ساناسەزىمىن وياتتى دەسەك كەشىرىلمەس كۇناعا باتار ەدىك. ءيا، ءبىر ۇلتتى تىلىنەن، سالتداستۇرىنەن ايرىلعان ەڭ ساناسىز، ەڭ نامىسسىز ماڭگۇرت ۇلتقا اينالدىرىپ جوق قىپ جىبەرۋ ءۇشىن ول ۇلتقا قوس تىلدىلىك دەگەندى ەنگىزىپ، قوس تىلدە سويلەيتىن ەتۋ كەرەك. سوندا ول ۇلتتىڭ ءوز ءتىلى شۇبارلانادى. ال ءتىلى شۇبارلانىپ، باسقا ۇستەم ۇلتتىڭ ءتىلىن ارالاستىرىپ سويلەيتىن ۇلت ءوزىنءوزى سيلامايتىن، وزگەنى ارتىق دەپ ويلايتىن كەششە، ميعۇلا، ماڭگۇرتكە اينالىپ ءوزوزىنەن قۇرىپ بىتەتىنى الدەقاشاناق دالەلدەنگەن. سونى بىلگەندىكتەن قازاقستاندا تۇراتىن ورىستار قازاقتىڭ ءۇشاق ارىپتەن تۇراتىن نان، تۇز، ەكىاق ارىپتەن تۇراتىن سۋ دەگەن سوزدەرىن قازاقتىڭ نانتۇزىن تاتىپ ءوسىپ كەلە جاتقان بالالارىنا ايتقىزبايدى. كسرو كەزىندە ءتىلى شۇبارلانعان 94 ۇلت جويىلىپ كەتتى.ەندىگى كەزەكتە چۋكچالار مەن قازاقتار تۇر. چۋكچالاردىڭ فاميليالارى تۇگەلگە جۋىق ورىسشالانىپ ءبىتتى. ال قازاقتار اكيشەۆ، ساگينتاەۆ، كۋليباەۆ، كاراگۋسوۆا، ساگاندىكوۆ، ساتۋۆالدىەۆ بولىپ چۋكچالاردىڭ ءىزىن باسىپ ەنتەلەپ كەلەدى. ەندى سول قوستىلدىلىك از بولعانداي قازاق ۇرپاعىن جارىق دۇنيەگە كوزىن اشپاي جاتىپ ءۇش تىلدە سويلەۋگە ماجبۇرلەۋ جۇرگىزىلىپ جاتىر. بۇل پەداگوگيكالىق جاعىنان دا، پسيحولوگيالىق جاعىنان دا قازاقتىڭ جاس ۇرپاعىنا جاسالىپ وتىرعان زور قاسكويلىك، قىلمىس ەكەنىن قيتابان قارا حالىقتان باستاپ نەبىر ۇلاعاتتى ۇستازدار، نەبىر عۇلاما عالىمدار ايتۋداياق ايتىپ كەلەدى. بىراق ولاردىڭ ءسوزىن قۇلاعىنا دا، باسقا جاعىنا دا قىستىرىپ جاتقان ەشكىم جوق. ءتىپتى، دۇنيەجۇزىندەگى ەڭ ءبىلىمبىلىگى جوعارى ەلدىڭ ءبىرى سانالاتىن جاپونيادا جاپون بالالارى 1415 جاسقا كەلگەنشە وزگە ءتىلدى وقىمايدى. ولار ءوسىپ ەرجەتكەسىن دە تەك وزىنە كەرەك بولار دەگەندەر عانا شەت ءتىلىن ۇيرەنۋگە كىرىسەدى. سوندا قازەكەمنىڭ باسشىلارىنىكى قانداي ساياسات؟ بۇل قازاق ۇلتىن جويۋعا ارنالعان ساياسات ەمەس پە دەسەك قالاي بولادى؟.ال الىپبيگە جاسالىپ جاتقان رەفورما بويىنشا ءبىر دىبىستى بيلىكتەگىلەر مەن ەۋروپاشىل، اعىلشىنقۇمار الاوكپە قازاقتار ۇسىنعانداي بىرنەشە تاڭبامەن جازسا، قازاقتىڭ ءتىلى دە، ءسوزى دە، ادەبيەتى دە قۇردىمعا كەتەتىنىنە كۇماندانباياق قويىڭىز. بۇل ءبىر. ەكىنشىدەن، لاتىن الىپبيىنە كوشۋ كەرەك بولسا بۇكىل ەل بولىپ كوشۋىمىز كەرەك. ال بيلىك بۇرىنعى كيريلليتسادا قالعىسى كەلگەندەر قالا بەرسىن دەۋ ارقىلى ءبىر ەلدى، ءبىر ۇلتتى ەكىگە ءبولۋ ساياساتىن جۇرگىزىپ وتىرعان جوق پا؟ ويتكەنى، ورىس ءتىلىن مەملەكەتتىك تىلمەن قاتار قولدانىلادى دەپ مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ ءوزىن ەكىگە ءبولىپ، ەكى ءتۇرلى ءالىپبي قولدانۋ ارقىلى ەكىگە بولىنگەن، جەرجەردە ءۇش ءبيدىڭ سۋرەتىن ءىلىپ ءۇش جۇزدەن تۇراتىنى ەسكەرتىلىپ قويعان ۇلتتى باسقارۋ كوممۋنيستىك بيلىككە دە، ونىڭ بۇگىنگى كەيبىر ءىزباسارلارىنا دا وتە وڭتايلى.ال ءححى عاسىردىڭ ەڭ قۋاتتى قارۋى تەلەۆيزيا. قازاقستان تەلەارنالارىنان كۇندىزءتۇنى كورەتىنىمىز ءانشى ەمەس انشىلەر، سازگەر ەمەس سازگەرلەر، ازىلكەش تۇرسىنبەك قاباتوۆ، نۇرلان قويانباەۆتارمەن باسقا دا كۆنشىلار، جانار ايجانوۆا سياقتى الدە ءانشى، الدە اكتريسا، الدە قالجىڭباس، الدە جۇرگىزۋشىلەر بولسا ەلىمىزدە قانداي ۇلتتىق يدەولوگيا، قانداي وتانشىلدىق، قانداي ۇلتتىق سانا مەن ۇلتتىق ارنامىس ماسەلەسى قولعا الىنعان دەي الاسىز؟بىرەۋلەر جاتىپ كەپ تۋلاسا تۋلاسىن، بىراق بۇگىن ءبىز ءۇش عاسىر بويى رەسەي وتارلىعى قانىمىزعا سىڭىرگەن قۇلدىق مىنەزدەن، قۇلدىق سانادان ارىلماعان قالپىمىزدا قالدىق. قازاقتىڭ ساناسىن ونداي قۇلدىقتان تازارتۋ 26 جىلدان بەرى بىردەءبىر رەت قولعا الىنعان ەمەس. ونىڭ ورنىنا ءبىزدىڭ بيلىك رەسەيسىز كۇنىڭ جوق، رەسەيسىز كۇنىڭ قاراڭ دەگەن ۋاعىزناسيحاتتى وتە شەبەرلىكپەن بىلدىرمەي جۇرگىزىپ كەلەدى. ءبىراق مىسال كەلتىرەيىك: قازاقستاندا ءالى دە رەسەيدىڭ بىرنەشە اسكەري پوليگونى ويىنا كەلگەنىن ىستەپ، قايتاقايتا پروتونىن قۇلاتىپ جاتقانىن ايتپاعاندا بيلىك جاقىندا رەسەيدىڭ زىمىراندارىن قۇلاتۋعا تاعى دا 76 مىڭ گەكتار جەردى قازاقتىڭ كەلىسىمىنسىز بەرە سالعاندا قازاقتار ءۇن شىعارماي تويتويلاپ ءجۇرۋىنىڭ ءوزىاق قۇلدىق سانا ونىڭ قانىنا ابدەن ءسىڭىپ كەتكەنىن، قازەكەم ودان ارىلۋدى، ويانىپ باس كوتەرۋدى ويلامايتىنىن كورسەتۋدەياق كورسەتىپ بەردى.
|
شىۋېتسىيەلىك 3 ئۇيغۇر قىزئىزدىنىش تورىئىزدىنىش مۇنبىرى تۇرمۇش بىلىملىرى شىۋېتسىيەلىك 3 ئۇيغۇر قىز يوللانغان ۋاقتى 20121016 23:30:22شىۋېتسىيەلىك 3 ئۇيغۇر قىز1709 يىلى شىۋېتسىيە بىلەن رۇسىيە ئوتتۇرىسىدا پولتاۋا ئۇرۇشى پارتلىغان. شىۋېتسىيە مەغلۇب بولۇپ، مىڭلىغان ئەسكەر ۋە پۇقرالار رۇسلارغا ئەسىرگە چۈشكەن. رۇسلار بۇلارنى يېڭى ئېچىلغان سىبىرىيە رايونىغا ئەۋەتىپ ئىشقا سالغان. شۇلار بىلەن ئەۋەتىلگەنلەرنىڭ ئىچىدە بىرگىرىتا كىرىستىنا سكېرزېنفېلد دەپ بىر ئايالمۇ بار ئىدى. بۇ چاغدا ئۇيغۇر رايونىنىڭ شىمالىي قىسىمىنى بېسىپ ياتقان جۇڭغارلار قالماقلار سىبىرىيەدە توختىماي پاراكەندىچىلىك تۇغدۇرۇپ تۇراتتى. 1716 يىلى جۇڭغارلارنىڭ سىبىرىيەگە قىلغان ھۇجۇمىدا بىرگىرىتا ئىسىملىك بۇ ئايال جۇڭغارلارغا ئەسىرگە چۈشكەن ۋە غۇلجىغا ئەۋەتىلگەن.بۇ مەزگىلدە قالماقلار ياكى جۇڭغارلارنىڭ چەۋەندازلىرى بىرگىرىتاغا كۆپ قېىتىم باسقۇنچىلىق قىلماقچى بولغان، ئەمما بىرگىرىتا جان جەھلى بىلەن رەت قىلغان. ئۇنىڭ ئۆلۈمگە قارىماي باسقۇنچىلىقنى رەت قىلىشى قالماق خانى ئايۇقخاننىڭ قۇلىقىغا يەتكەن، ۋە ئۇنىڭدىن نېمە ئۈچۈنلىكىنى سورىغان. بىرگىرىتا ئۆزىنىڭ دىنىي ۋە مىللى ئۆرپ ئادىتىنى تونۇشتۇرۇپ، ئۇنداق ئاقىۋەتكە دۇچار بولغاندىن ئۆلۈمنى ئەۋزەل كۆرىدىغانلىقىنى ئېيتقان. شۇنىڭ بىلەن قالماق خان بىرگىرىتانى جىنسىي پاراكەندىچىلىكتىن خالى قىلغان. ھەمدە ئۇ ئاستا ئاستا خانغا ياراپ قالغان. چۈنكى ئۇ توقۇمىچىلىق ۋە كەشتە تىكىشنى بىلەتتىكەن. شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئوردا خىزمەتچىلىرى ۋە خاننىڭ خوتۇن قىزلىرىغا ئۆز ھۈنەرلىرىنى ئۆگەتكەن ۋە ئەزىزلىنىدىغان قۇللار قاتارىدا مۇئامىلىگە ئۇچرىغان. كېيىن ئۆزى بىلەن بىللە ئەسىرگە چۈشكەن ھەربىي ئوفىتسېر يوھان گۇستاف رىنات بىلەن توي قىلغان. گۇستاف رىناتمۇ توپ زەمبىرەكلەرنى ياسىيالىدىغانلىق ھۈنىرى بىلەن قالماق خانغا ياراپ قالغانىدى.1727 يىلى قالماق ئوردىسىدا پاراكەندىچىلىك يۈز بېرىپ، سىياسىي ئۆزگىرىشتىن كېيىن تەختكە چىققان خان بىرگىرىتا بىلەن گۇستافنى ياقتۇرۇپ قالغانلاردىن بولغاچقا، ئۇلارنىڭ يۇرتىغا قايتىشىغا رۇخسەت قىلغان ۋە يۈز نەچچە قۇل دېدەكنى ھەدىيە قىلغان.ئەمدى ھېكايىمىزگە كەلسەك، بىرگىرىتا بىلەن گۇستافقا قوشۇپ بېرىلگەن قۇل دېدەكلەرنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسىمى ئۇيغۇر ئىدى. ئۇلار موسكۋاغا بارغۇچە قۇللارنىڭ كۆپ قىسىمى كېسەل بىلەن ئۆلگەن. 6 نەپەر قىزنى رۇسلار ئېلىپ قالغان. گۇستاف بىلەن بىرگىرىتا 1734 يىلى 3 نەپەر خوتەنلىك ئۇيغۇر قىز قۇلنىڭ ھەمراھلىقىدا سىتوكھولىمغا قايتىپ كەلگەن.بۇ 3 ئۇيغۇر قىزنىڭ ئىسىملىرى ئالتۇن، يامانقىز ۋە سارا ئىدى. ئۇلار سىتوكھولىمغا بارغاندىن كېيىن چېركاۋدا ئۇلار ئۈچۈن مەخسۇس ئىمان ئېيتىش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلۈپ، خىرىستىيان دىنىغا كىرگۈزۈلگەن ھەمدە ئالتۇنغا ئاننا كاتېرىنا ، يامانقىزغا مارىيا سىتىنا ، ساراغا سارا گىرىتا دەپ خىرىستىيانچە ئىسىم قويۇلغان...شۇنداق قىلىپ باشلىنىدۇ ئۈچ يۈز يىللار بۇرۇنقى شىۋېتسىيەلىك بۇ ئۈچ ئۇيغۇر قىزنىڭ ھېكايىسى. بىرگىرىتا خانىم دىيارىمىزنىڭ غۇلجا، ياركەند، كاشغەرلىرىنى چۆرگىلەش ۋە بۇ ئۈچ قىز ھەققىدىكى ھېكايىلىرىنى ئەنگلىيەلىك ئادىشى ۋىگور خانىمغا سۆزلەپ بەرگەن. بۇندىن بۇرۇنمۇ ئانچە مۇنچە ئىلھامى تۇتۇپ قويىدىغان ۋىگور خانىم، دەرھال بۇ ھېكايىنى بىر كىتاب قىلىپ نەشىر قىلدۇرغان.ئەمدى دېمەكچى بولغىنىمىز دەل مۇشۇ كىتاب:كىتاب ئىسمى: بىر خانىمنىڭ خەتلىرىنەشىر قىلىنغان ئورۇن: لوندونبۇ كىتاب لازىم بولسا، بىرھون تورىنىڭ كەلگۈسى بىر نەچچە كۈنلۈك مەزمۇنلىرىغا نەزەر سېلىڭ.بىرھون تورى .. يوللانغان ۋاقتى 20121017 11:08:54خىرىستىيان دىنىغا كىرگۈزۈلگەن دەڭ...971 يوللانغان ۋاقتى 20121017 11:52:21نەچچە يۇز بۇرۇنقى تارىخى ۋەقەكەن بۇ ...راسىت بۇر يەر دىكى يىلنامە خاتا يىزىلپ قالدىمۇ قانداق 1916 يىلى جۇڭغارلارنىڭ سىبىرىيەگە قىلغان ھۇجۇمىدا بىرگىرىتا ئىسىملىك بۇ ئايال جۇڭغارلارغا ئەسىرگە چۈشكەن ۋە غۇلجىغا ئەۋەتىلگەن. يازمىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنىغا قارىغاندا 1716يىلى يوللانغان ۋاقتى 20121017 12:15:35بۇ ئۈچ ئايالنىڭ ئەۋلادلېرى ھازىرمۇ بار ھەقىچان ئەمىسە...كىنو قىلغۇدەك ۋەقەلىككەن بۇ.421 يوللانغان ۋاقتى 20121017 12:34:382 قەۋەتتىكى 971نىڭ يازمىسىدىن نەقىلشۇ شۇ ، مەنمۇ ئاشۇ يەرگە كەلگەندە نەچچە ئادىشىپ كەتتىم، يوللانغان ۋاقتى 20121017 14:42:14قۇلغا قۇل ھەدىيە قىپتىكەندە. يوللانغان ۋاقتى 20121017 15:06:35 1916 يىلى جۇڭغارلارنىڭ سىبىرىيەگە قىلغان ھۇجۇمىدا بىرگىرىتا ئىسىملىك بۇ ئايال جۇڭغارلارغا ئەسىرگە چۈشكەن ۋە غۇلجىغا ئەۋەتىلگەن. كەچۈرۈڭلار، خەت باسقاندا خاتالىق كۆرۈلۈپتۇ. توغرىسى 971 نىڭ ئەپەندىنىڭ دېگىنىدەك 1716 يوللانغان ۋاقتى 20121017 16:06:51قۇل قىلىنغان، ۋەتەندىن ئايرىلغان، دىنى مەجبۇرىي ئۆزگەرتىلگەن ... نېمە دېگەن ئېغىر ئازاب. بۇ ئۈچ ئاجىزەنىڭ ئەينى ۋاقىتتىلا ھېچنېمىسى قالماپتىكەن. شۇڭا ئۇلارنىڭ ئەۋلاتلىرى بولغان ھالەتتىمۇ ئاڭلىغۇدەك ھېكايە چىقىشى ناتايىن.بايا يۇكۇدا ھونگىريەدىكى ئۇيغۇرلار دېگەن ماۋزۇدىكى بىر سىننى كۆرسەم چوڭ، ھەشەمەتلىك بىر چىركاۋدا ئۈچ ئۇيغۇرنىڭ چوقۇندۇرۇش پائالىيىتىگە قاتناشقان كۆرنۈشلىرى ئىكەن. ئۇيغۇرچە ئەنئەنىۋى مىللىي كىيىملەرنى ياراشتۇرۇپ كېيگەن ئۇيغۇرلارنى كۆردۈم. پائالىيەت داۋامىدا بىر ئۇيغۇر ئازىراق سۆزلىدى، پەمىمچە فىرانسوزچە سۆزلىگەندەك قىلدى. يېنىدا بىرسى ھونگىرچىگە تەرجىمە قىلىپ بەردى. قىرىنداشلار، مىڭ يىللاردىن بىرى سىلەردىن ئايرىلىپ كەتكەن قىرىندىشىڭلار سىلەرگە سالامغا كەلدۇق دېگەندەك سۆزلەردىن بولۇپ ئالدىدا بىر قانچە جۈملىنى ئۇيغۇرچە قىلدى. مېنىڭچە دىن ئالماشتۇرۇش يۇرت ئالماشتۇرغاندەك ياكى باشقا يۇرتقا مۇھاجىر بولۇپ چىقىپ كەتكەندەك ئاددىي ئۇقۇم ئەمەس. بەلكىم ئۇ شۇ ئالماشتۇرغان دىنىدىن خاتىرجەملىك تاپقاندۇ ياكى باشقا مۇددىئالىرىغا يەتكەندۇ، لىكىن مېنىڭ بەك دېققىتىمنى تارتقىنى ئۇ ئادەمنىڭ دىن ئالماشتۇرغاندىن كىيىنكى روھىي ئىپادىسى ھېچ بىر ھاياجانلانغان، شاتلانغاندەك ئەمەس. كۆزلىرى، چىرايى يەنىلا شۇنچىلىك مىسكىن، زەئىپ كۆرۈندى. ھەممە نېمىسىدىن ئايرىلغاندەك كۆرۈنۈپ كەتتى. بۇ كۆرۈنۈشلەرگە قاراپ ۋەتەن دېگەن ئۇقۇمنىڭ تار دائىرىدىكى زېمىن، تېرىتورىيە ئەمەسلىكىنى سەل چۈشەنگەندەك بولدۇم. يوللانغان ۋاقتى 20121017 16:42:37ئامالسىز بولغان چوقۇنۇش ئىكەندە ،دىندىن مەجبۇرى ۋاز كىچىىش، يات ئەلدە يىگانە ياشاش ئازاپ يوللانغان ۋاقتى 20121017 16:57:33ئۆزلۈك ۋە كىملىكتە كۆرگەندەك قىلىمەن مۇشۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك پارچىنى يوللانغان ۋاقتى 20121017 18:13:28بۇنداق ھېكايەتلەر كۆپ بولۇشى مۇمكىن،....... يوللانغان ۋاقتى 20121017 21:36:13بۇ ھېكايە راست بولىشى مۇمكىن، چۈنكى ئۆتكەن ئەسىرنىڭ 30يىللىرىنىڭ ئاخىرلىرىدا شىنجاڭدىكى تۇنجى خەلقارالىق شىركەتنىڭ لىدېرى بولۇپ تۇرغان بۇرھان شەھىدى گېرمانىيە ۋە شۋېتسىيەدە زىيارەتتە بولغان. ئۇ شۇچاغدا بېشىغا دوپپا كىيىۋالغانىكەن. بىر باغچىنىڭ يېنىدىن ئۆتۈپ كېتىۋاتقاندا سىم توساقنىڭ ئىچىدىكى خېلى كۆپ ئەرئايالئۈچتىن كۆپ سىم توساقنىڭ يېنىغا كېلىپ بۇرھان شەھىدىگە قاراپ يىغلىشىپ، قوللىرىنى پۇلاڭلاتقان، بۇھان شەھىدى توختاپ سىم توساقنىڭ يېنىغا بېرىپ، ئۇلار بىلەن گەپلەشمەكچى بولغان بىراق ئۇلار پۈتۈنلەي شۋېتچە ياكى نېمىسچە سۆزلىگەن، تەرجىمان ئارقىلىق سۆزلەشكەندە، ئۇلاربىزنىڭ ئەسلى يۇرتىمىزدىكى كىشىلەر سىزگە ئوخشاش دوپپا كىيەتتى، بىز ناھايتى كىچىك چېغىمىزدىلا بۇ يەرگە كەلگەن، بەزىلەر مۇشۇ يەردە تۇغۇلغان، بىز سىزنىڭ بېشىڭىزدىكى دوپپىنى بىلىمىز...دېيىشكەن. دېمەك، ئۇلار ئاشۇ يۈز يىللار ئىلگىرى ياۋروپاغا ئېلىپ كېتىلگەن ئۇيغۇرلارنىڭ ئەۋلادلىرى بولىشى ئېھتىمالغا يېقىن.2005 يوللانغان ۋاقتى 20121017 22:00:43قايسى خەلقارالىق شىركەت بولغىيتى؟!..قىزقىپ قالدىم...2005 يوللانغان ۋاقتى 20121017 22:03:13 يوللانغان ۋاقتى 20121017 22:21:01شىنجاڭدىكى 50 يىلىمناملىق كىتابتا بۇ شىركەتنىڭ ئىسمى خاتىرلەنگەن. بۇ شىركەتنىڭ ئىسمى خەلقارالىق شىركەت ئەمەس، لېكىن پائالىيىتى خەلقارالىق ئىدى. يوللانغان ۋاقتى 20121018 13:45:42بۇرھان ئەپەندى ھاياتىدا بۇ زېمىن ئۈچۈن نۇرغۇن ئىشلارنى قىلدى،ياخشى ئىشمۇ يامانمۇ ئۇنى كېيىنچە بىلىپ قالىمىز.بۇ زېمىندا ھەممە قانخورغا ئىشلەپ قىلچىلىك زىيان تارتىمىغان كىشىدە بۇ، جىن غىمۇ ئىشلىدى شىڭ غىمۇ ئىشلىدى،ئۇندىن كېيىنكى پارتىيىلەرگىمۇ ئىشلىدى.خەلقارالىق شېركىتى قانخورلارغا مۇشۇ زېمىندىكى خەلقنى قىرىدىغانغا قورالياراغ سېتىۋېلىشقا مەسئۇلغۇ دەيمەن. بۇ كىشى ئۇيغۇرمۇ ؟؟؟ ئىۋۇ رىۋايەتتە ئاشۇ دۆلەتلەردە بېشىغا دوپپا كىيىپ يۈرۈپتىمۇ ؟؟؟ بۇ رىۋايەت ئىشەنچىلىكمۇ ؟؟ يوللانغان ۋاقتى 20121018 16:48:1316 قەۋەتتىكى 722نىڭ يازمىسىدىن نەقىلشۇ يوكۇدىكى ئۇيغۇرنىڭ ھونگىرىيەدە خىرىستىئان دىنغا كىرگەن مۇراسىمىكەن دىگەن نەرسەڭلىنىڭ ئادىرسىن ى قالدۇرۇڭلا ، مەن نىمىلىكىنى ئېنىقلاپ دەپبېرەي .خاتالاشمىسام ، نىمىلىكىنى بىلمەي بىلىككىمۇ يوللىغان ھېلقى سىن كۆرۈنۈشى شۇ ھەقاچان .بۇ ئۇيغۇرلار نىمە قىلىۋاتىدۇ تېمىسىدىكىھونگىرىيەدىكى ھونگىرلار قۇرۇلتى مۇراسىمى .گېرمان تىلىدا سۆزلىگەن ، ئاۋۇ ئۇيغۇر گېرمانىيەدىن كەلگەن ، 2010 يىلدىكى ھونگىرىيەدىكى ھون ئەۋلاتلىرى ھونگىرلار قۇرۇلتىيى مۇراسىمى ، ھونلار ياۋروپاغا كۆچۈپ ھونگىرىيەدە تۇرۇپ قالغاچقا ، ھازىرقى ھونگىرىيەنىڭ پۇقراسى بولمىش ماجارلار ئىسلام دىن قوبۇل قىلماي ،خىرىستىئان دىن قوبۇل قىلغان . شۇڭا ئەلگە كىرسەڭ ئېلىڭچە دەپ ، ئۇزاق تارىختىن بېرىقى ئازراق بولسىمۇ ئۇرۇق تۇققانچىلىق مۇناسىۋەتلىرى ئارقىلىق دىپلوماتىيە ئورنىتىش مۇناسىۋىتى بىلەن گېرمانىيەدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئىشتىراك قىلىشىدىكى بىر مۇراسىم ئۇ .سىلى يوللىغان سىن شۇ ئىكەن. ئۇ يېغىلىش دىنىي كەيپىيات شۇنداق قويۇق بىر چىركاۋدا، يەنى كىلىپ سىلى دېگەن تەقۋادار ماجارلار ئارىسىدا بولغان بولغاچقا شۇنداق تەسىراتتا بولغان چىغىم بار. قارىسام نېرۋاڭلىنى ئۆرلەتكەن چېغىم بار. يوللانغان ۋاقتى 20121018 17:08:05قىيدىمىدىم. قارىسام مىللىي قىرىنداشلارنى يامان كۆرۈپ قالدى دېگەندەك ئويلاپ قاپتىمەن، بىلىكتىكى ئىنكاسلىرىڭلارنى قوشۇپ ئوقۇپ. يوللانغان ۋاقتى 20121018 18:09:5719 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلمۇنازىرەڭلار دىنىي بىرلىك مۇھىممۇ ياكى مىللىي بىرلىكمۇ دېگەن مەسىلىنى ئوتتۇرىغا چىقاردى.سىپرۇس، ھۇنگارىيە، بوسنىيە گېرىتسىگوۋىنا، چۇۋاش جۇمھۇرىيىتى، سىبىرىيە، كاۋكاز... لاردا پىرسلاۋىيان ياكى خىرىستىيان دىنىغا ئېتىقاد قىلىدىغان مىليونلىغان تۈركىي خەلقلەر بار. بۇلارنى يەنىلا قېرىنداش مىللەت دەمدۇق؟ يوللانغان ۋاقتى 20121018 18:29:30گەپنى ئۇلغايتمىغايلا، مەن بۇنداق مۇنازىرىلەردىن يىراقتادۇرمەن. قايسىنى موھىم دەپ بىلىش ھەر كىمنىڭ ئۆزىنىڭ ئىشى، ئۇ تالاشىدىغان مەسىلە ئەمەس.مەن پەقەت ئىسلامىيەت ئۇيغۇر بىلەن يۇغۇرلۇپ كەتكەن، مىللىيەت دېيىلسە مىڭ يىللاردىن ئۇيغۇرنىڭ روھىيتىنى سۇغۇرۇپ كەلگەن ئىسلامىيەتتىن ئايرىلغان ئۇيغۇرلۇقنى تەسەۋۋۇر قىلالمىغان بولغاچقا يۇقۇردىكى ئىنكاسلارنى يېزىپ سالدىم. مەن ئۇنداق قارىغان بىلەن بەلكىم باشقىلار ئۇنداق قارىماسلىقى مومكىن. ھەر كىمنىڭ ھايات ھەققىدىكى قارىشى ئوخشاش بولمىغاچقا ئىنكاسىمدا بىر كىملەرنى ئەيىپلىمىدىم. شۇڭا بۇ تېمىدا سىز ئېيتقاندەك موللىي بىرلىك موھىم ياكى دىنىي بىرلىك موھىم دەپ تالاشتارتىشقا سەۋەب بولىدىغان ھېچقاندەك مەسىلە ئوتتۇرغا چىقمايدۇ.: شىۋېتسىيەلىك 3 ئۇيغۇر قىز
|
بۇرۇج سۈرىسىگە ئالاقىدار بىر ھەدىسگىزىت ژۇرنال ، كىتابلاردىن تەرمىلەر سەلكىن مۇنبىرى سەلكىنسەلكىن مۇنبىرى گىزىت ژۇرنال ، كىتابلاردىن تەرمىلەر بۇرۇج سۈرىسىگە ئالاقىدار بىر ھەدىسبۇ بەتتىكى تېما: بۇرۇج سۈرىسىگە ئالاقىدار بىر ھەدىس دا ساقلىۋېلىش باش بەت قىلىش تېما ساقلىغۇچتا ساقلاش ئالدىنقى تېما كىيىنكى تېمابۇ تېما 409 قېتىم كۆرۈلدىبۇرۇج سۈرىسىگە ئالاقىدار بىر ھەدىسبۇرۇج سۈرىسىگە ئالاقىدار بىر ھەدىس 0,پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامدىن بۇرۇج سۈرىسىنىڭ مەزمۇنىنى چۈشىنىۋېلىشىمىزغا ياردىمى بولىدىغان بىر ھېكايە. بۇ ھېكايىدە ئۆز ۋاختىدىكى مۇئمىنلەرنىڭ ئىمانلىرىنى ساقلاپ قېلىش ۋە ئاللاھنىڭ دىنىنى تارقىتىش يولىدا قانداق جاپامۇشەققەتلەرگە دۇچ كەلگەنلىكى، ئۇلارنىڭ ھەق يولدا ھارمايتالماي كۆرەش قىلغانلىقى ۋە بۇ يولدا ئۇلارنىڭ باشلىرىغا قانداق ئەزىيەتلەرنىڭ كەلگەنلىكى ۋە ئۇ مۇئمىنلەرنىڭ قانداق چىداشلىقسەۋرىكۆرسەتكەنلىكى ئوتتۇرىغا قويۇلغاندىن تاشقىرى، زالىملارنىڭ مۇئمىنلەرگە ئادەم ئەلەيھىسسالامدىن تارتىپ قىيامەتكىچىلىك ئوخشاش پوزىتسىيەدە بولىدىغانلىقىنىڭ جانلىق بىر مىسالىنى كۆرەلەيسىز. 54سۇھەيب رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ رىۋايەت قىلىپ مۇنداق دەيدۇ: پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېگەن: سىلەردىن ئىلگىرى كىشىلەر ئارىسىدا بىر پادىشاھ ئۆتكەن بولۇپ، ئۇنىڭ بىر سېھرىگىرى بار ئىدى. ئۇ سېھرىگەر قېرىغاندا پادىشاھقا: مەن قېرىپ قالدىم، ماڭا بىر بالا ئەۋەتسەڭ، مەن ئۇنىڭغا سېھرىگەرلىكنى ئۆگىتىپ قويسام، دەپتۇ. پادىشاھ ئۇنىڭغا بىر بالىنى سېھىر ئۆگىنىشكە ئەۋەتىپتۇ. بالا يولدا كېتىۋىتىپ بىر راھىبقا ئۇچراپ قاپتۇ. ئۇنىڭ يېنىدا ئولتۇرۇپ، سۆزلىرىنى ئاڭلاپ، راھىبقا قىزىقىپ قاپتۇ. شۇنىڭ بىلەن ئۇ ھەر كۈنى سېھرىگەرنىڭ يېنىغا بارغۇچە راھىبنىڭ قېشىدا ئولتۇرىدىكەن، سېھرىگەرنىڭ قېشىغا كەلگەندە، سېھرىگەر ئۇنى كېچىكىپ قالدىڭ دەپ ئۇرىدىكەن. ئۇ بالا بۇ ئىشنى راھىبقا شىكايەت قىلىپتۇ. راھىب ئۇنىڭغا: ئەگەر سېھرىگەردىن قورقساڭ، ئۇنىڭغا مېنى ئۆيدىكىلەر كېچىكتۈردى، دېگىن. ئەگەر ئۆيۈڭدىكىلەردىن قورقساڭ، مېنى سېھرىگەر كېچىكتۈردى، دېگىن، دەپتۇ. بالا شۇنداق قىلىپ يۈرگەن كۈنلەرنىڭ بىرىدە، ئۇشتۇمتۇت يوغان بىر ھايۋان پەيدا بولۇپ، كىشىلەرنىڭ يولىنى توسۇۋاپتۇ. بالا كۆڭلىدە: راھىب ئۈستۈنمۇ ياكى سېھرىگەر ئۈستۈنمۇ؟ بۇنى بۈگۈن بىر بىلىپ باقاي، دەپتۇدە، تاشتىن بىرنى ئېلىپ: ئى ئاللاھ! ئەگەر ساڭا راھىبنىڭ ئىشى سېھرىگەرنىڭ ئىشىدىن ياخشى بولسا، مۇشۇ تاش بىلەن ھايۋاننى ئۆلتۈرگىن، كىشىلەرنىڭ يولى راۋان بولسۇن، دەپ تاشنى ئېتىپتۇ. شۇنىڭ بىلەن ھايۋان ئۆلۈپتۇ. كىشىلەرنىڭ يولى راۋان بولۇپتۇ. بالا بۇ ئىشتىن راھىبنى خەۋەرلەندۈرۈپتۇ. راھىب بالىغا: ئى بالام! سەن بۈگۈن مەندىن ئېشىپ كېتىپسەن، بۇ ماقامغا ئىگە بولۇپسەن، ھەقىقەتەن سەن پات ئارىدا سىناققا دۇچ كېلىسەن، سىناققا دۇچ كەلگەن چېغىڭدا مېنى ئاشكارىلاپ قويمىغىن، دەپتۇ. كېيىنچە بالا قارىغۇ، ئاق كېسەللەرنىمۇ ۋە باشقا كېسەللەرنىمۇ داۋالايدىغان بوپتۇ. بىر كۈنى پادىشاھنىڭ كور بولۇپ قالغان ئۈلپەتدىشىدىن بىرى بۇنى ئاڭلاپ، نۇرغۇن ھەدىيىلەرنى ئېلىپ كېلىپ: ئەگەر كۆزۈمنى ساقايتىپ قويساڭ، مۇشۇ نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىنى ساڭا سوۋغا قىلىمەن، دەپتۇ. ئۇ بالا: مەن ھەقىقەتەن ھېچبىر كىشىنى ساقايتالمايمەن، پەقەت ئاللاھ تائالا شىپالىق بېرىدۇ، ئەگەر سەن ئاللاھ تائالاغا ئىمان ئېيتساڭ، مەن ئاللاھ تائالاغا دۇئا قىلاي، ساڭا شىپالىق بەرسۇن، دەپتۇ. ئۇ ئاللاھ تائالاغا ئىمان ئېيتىپتۇ. ئاللاھ تائالا ئۇنىڭغا شىپالىق بېرىپتۇ. ئۇ كىشى پادىشاھنىڭ قېشىغا بېرىپ بۇرۇنقى ئورنىدا ئولتۇرۇپتۇ. پادىشاھ ئۇنىڭغا: كۆزۈڭنى كىم ساقايتىپ قويدى؟، دەپتۇ. ئۇ: پەرۋەردىگارىم، دەپتۇ. پادىشاھنىڭ ئاچچىقى كېلىپ: سېنىڭ مەندىن باشقا پەرۋەردىگارىڭ بارمۇ؟، دەپتۇ. ئۇ: ئاللاھ تائالا سېنىڭ ۋە مېنىڭ پەرۋەردىگارىمىزدۇر، دەپتۇ. شۇنىڭ بىلەن پادىشاھ ئۇنى قاتتىق قىيناپتۇ. ئۇ ئاخىر بالىنى دەپ قويۇپتۇ. شۇنداق قىلىپ بالا پادىشاھنىڭ ئالدىغا كەلتۈرۈلۈپتۇ. پادىشاھ بالىغا: ئى ئوغلۇم، سېنىڭ سېھىردىكى ماھارىتىڭ قارىغۇ ۋە ئاق كېسەللەرنى داۋالاش دەرىجىسىگە يېتىپتۇ ھەم مۇنداقمۇنداق ئىشلارنى قىلالاپسەن، دەپتۇ. بالا: ياق، مەن ھېچكىمنى ساقايتالمايمەن، پەقەت ئاللاھ تائالا شىپالىق بېرىدۇ، دەپتۇ. شۇنىڭ بىلەن پادىشاھ ئۇنىمۇ قاتتىق قىيناپتۇ. ئاخىر بالا راھىبنى كۆرسىتىپ قويۇپتۇ. راھىب ئەكەلدۈرۈلۈپتۇ. پادىشاھ ئۇنىڭغا: دىنىڭدىن يان، دەپتۇ. راھىب ئۇنىماپتۇ. پادىشاھ ھەرە ئەكەلدۈرۈپ، راھىبنىڭ بېشىنىڭ ئوتتۇرىسىغا قويۇپ ھەرىدەپتۇ. راھىبنىڭ بېشى ئىككى پارچە بولۇپ يەرگە چۈشۈپتۇ. ئاندىن پادىشاھ ئۈلپەتدىشىنى ئەكەلدۈرۈپ، ئۇنىڭغا: دىنىڭدىن يان، دەپتۇ. ئۇمۇ ئۇنىماپتۇ. ئاندىن ئۇنىڭ بېشىنىمۇ ھەرىدەپ ئىككى پارچە قىلىۋېتىپتۇ. ئاندىن بالىنى ئەكېلىپ ئۇنىڭغىمۇ: دىنىڭدىن يان، دەپتۇ. بالىمۇ ئۇنىماپتۇ. پ پادىشاھ ئۇنى ئۆزىنىڭ قول ئاستىدىكى بىر توپ كىشىگە تاپشۇرۇپ: سىلەر پالانى تاغقا چىقىڭلار، تاغنىڭ چوققىسىغا چىققاندا، ئۇ دىنىدىن يانمىسا تاشلىۋېتىڭلار، دەپتۇ. ئۇلار مېڭىپ بىر تاغقا چىقىپتۇ. بالا: ئى ئاللاھ! سەن خالىغىنىڭ بويىچە مېنى ئۇلارنىڭ شەررىدىن ساقلىغىن، دەپتۇ. شۇ چاغدا تاغ تەۋرەپ پادىشاھنىڭ ئادەملىرى تاغدىن چۈشۈپ كېتىپتۇ. ئۇ بالا پادىشاھنىڭ ئالدىغا يالغۇز كەپتۇ. پادىشاھ ئۇنىڭدىن: ھەمراھلىرىڭغا نېمە بولدى؟، دەپ سوراپتۇ. بالا: ئاللاھ تائالا مېنى ئۇلارنىڭ شەررىدىن ساقلىدى، دەپ جاۋاب بېرىپتۇ. پادىشاھ ئۇنى ئۆز ئادەملىرىدىن بىر توپ كىشىلەرگە تاپشۇرۇپ: سىلەر ئۇنى ئاپىرىپ كېمىگە سېلىڭلار، كېمە دېڭىزنىڭ ئوتتۇرىسىغا بارغاندا، ئەگەر دىنىدىن يانمىسا ئۇنى دېڭىزغا تاشلىۋېتىڭلار، دەپتۇ. ئۇلار مېڭىپ دېڭىزنىڭ ئوتتۇرىغا كەلگەندە، ئۇ بالا: ئى ئاللاھ! خالىغىنىڭ بويىچە مېنى ئۇلارنىڭ شەررىدىن ساقلىغىن، دەپتۇ. شۇ چاغدا كېمە ئاغدۇرۇلۇپ كېتىپتۇ. ئۇ يەنە پادىشاھنىڭ قېشىغا يالغۇز كەپتۇ. پادىشاھ ئۇنىڭغا: ھەمراھلىرىڭغا نېمە بولدى؟، دەپتۇ. بالا: ئاللاھ تائالا مېنى ئۇلارنىڭ شەررىدىن ساقلاپ قالدى، سەن مېنىڭ دېگىنىم بويىچە قىلمىغۇچە مېنى ھەرگىز ئۆلتۈرەلمەيسەن، دەپتۇ. پادىشاھ: ئۇ نېمە ئىش؟، دەپ سوراپتۇ. ئۇ بالا: سەن كىشىلەرنى بىر دۆڭگە يىغىپ، مېنى خورمىنىڭ شېخىغا ئاسقىن، ئاندىن مېنىڭ ئوقدىنىمىدىن بىر ئوقنى ئېلىپ، ئوقيانىڭ ئوتتۇرىغا قويۇپ: بالىنىڭ پەرۋەردىگارى بولغان ئاللاھ تائالانىڭ نامى بىلەن باشلايمەن، دەپ ئاتقىن. ھەقىقەتەن شۇنداق قىلساڭ مېنى ئۆلتۈرەلەيسەن، دەپتۇ. شۇنداق قىلىپ پادىشاھ كىشىلەرنى بىر دۆڭگە يىغىپتۇ. بالىنى بىر خورما شېخىغا ئېسىپتۇ. ئاندىن ئوقداندىن ئوقنى ئېلىپ، ئوقيانىڭ ئوتتۇرىسىغا قويۇپ: بالىنىڭ پەرۋەردىگارى بولغان ئاللاھ تائالانىڭ نامى بىلەن باشلايمەن، دەپ ئۇنىڭغا ئېتىپتۇ. ئوق بالىنىڭ چېكىسىگە تېگىپتۇ. ئۇ قولى بىلەن چېكىسىنى تۇتقان پېتى ئۆلۈپتۇ. كىشىلەر: بىز بالىنىڭ پەرۋەردىگارىغا ئىمان ئېيتتۇق، دەپ توۋلىشىپتۇ. كىشىلەر پادىشاھنىڭ قېشىغا كېلىپ، ئۇنىڭغا: كۆردۈڭمۇ؟ ئاللاھ تائالانىڭ نامى بىلەن قەسەمكى، سەن قورققان ئىش ئاخىر يۈز بەردى. ھەقىقەتەن نۇرغۇن كىشىلەر ئىمان ئېيتتى، دەپتۇ. ئاندىن پادىشاھ كوچا ئېغىزلىرىغا چوڭقۇر ئورەك كولاپ، ئوت يېقىشقا بۇيرۇپتۇ. ئوت يېقىلىپ ئۇلغىيىشقا باشلاپتۇ. پادىشاھ: كىم دىنىدىن يانمايدىكەن، ئۇنى ئوت يېقىلغان ئورەككە تاشلاڭلار ياكى ئۇلارغا ئورەكلەرگە چۈشۈڭلار، دەڭلار، دەپتۇ. پادىشاھنىڭ ئادەملىرى شۇنداق قىلىپتۇ. ھەتتا كىچىك بالىسى بار بىر ئايال ئورەك ئالدىدا تۇرۇپ قالغاندا، ئۇنىڭ بالىسى زۇۋانغا كېلىپ: ئانىجان! چىدىغىن، چۈنكى ھەقىقەت سەن تەرەپتە، دەپتۇ. مۇسلىم رىۋايەت قىلغان. مەنبە ؛ رىۋايەتنىڭ تېكىستى، رىيازۇسسالىھىيندىن ئېلىندى. 0تەستىقلانغان ۋاقىت : 20081024, 06:50پۇل :100زىننۇرە ئېسىلپۇل :30پارتىيە رەھمەت قۇلىڭ ..چوققا باش يازما ۋاقتى : 20081024 13:57 نۇمۇرى : 12081يىقىندىن بىرى ھەقىقەتەن ياخشى مەزمۇنلار يوللىنىۋاتىدۇ ، قوللىرىڭلارغا دەرىت بەرمىگەي. 8بولسا مۇشۇنداق ياخشى مەزمۇندىكى تىمىلار مۇنبەر دە ئۇزۇنراق تۇرغۇزۇلسا تىخىمۇ كوپ كىشىلەر خەۋەردار بولسا ئەگەر مەن سېنىڭ كۆزۈڭدىكى ئەڭ ئاخىرقى بىرتامچە ياش بولسام سەن يەنە يىغلامسەن؟؟؟چوققا 1 قەۋەت ۋاقتى : 20081024 16:49 ئاللا؛؛؛قولىڭىزغا دەرىت بەرمىگەيچوققا 2 قەۋەت ۋاقتى : 20081024 19:52 پۇل : 1664 سوماللە رەخمەت قىلسۇن سىز گە ، اللە ئىلمىڭىز نى زىيادە قىلسۇن.......چوققا 3 قەۋەت ۋاقتى : 20081024 20:03
|
تۈنۈگۈن، بۈگۈن ۋە ئەرتە ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى : ئەدەبىيات گۈلزارى تۈنۈگۈن، بۈگۈن ۋە ئەرتەتۈنۈگۈن، بۈگۈن ۋە ئەرتەدۇنيادا مۇئەييەن تۇرغۇنلۇققا ئىگە بولغان ھەر قانداق شەيئىنىڭ ئۆتمۈشى، ھازىرى ۋە كەلگۈسى بولىدۇ. مۇشۇ نۇقتادىن ئالىپ دەگەندە، ئالەم تۈنۈگۈن، بۈگۈن ۋە ئەرتەنىڭ بارلىقى بىلەن مەۋجۇد. مۇنداقچە قىلىپ ئەيتقاندا، بۇ ئالەمنى ئالەم قىلغان ئاشۇ تۈنۈگۈن، بۈگۈن ۋە ئەرتەدىن ئىبارەت ئۈچ قارىنداش.تەرەققىياتئىلگىرىلەش چۈشەنچەسى بويىچە ئەيتقاندا، تۈنۈگۈن ــ بۈگۈننىڭ ئاناسى، بۈگۈنكى مەۋجۇدلۇقنىڭ ئۇل ئاساسى؛ بۈگۈنكى ماددى ۋە مەئنەۋى ياشامنىڭ تۇغۇلۇش، ئۆسۈش ۋە ئاخىردا بۈگۈنكى ھالەتكە كەلىشىنىڭ جانلىق يۈرۈشۈش جەريانى؛ ئەڭ مۇھىمى، بۈگۈننىڭ مۇشۇنداق بۈگۈن بولۇشى ئۈچۈن مىننەتسىز ئەمگەك قىلغان ئەجدادلارنىڭ پائالىيەت ۋە چالىشىش مەيدانىدۇر. شۇڭلاشقا، بۈگۈننى ئەسلىئاساسى بىلەن تونۇش، بىلىش ۋە چۈشەنىش زۆرۈرىيەتىدىن ئالىپ ئەيتقاندا، تۈنۈگۈن تولامۇ ئەھمىيەتلىك ۋە بەكمۇ قىممەتلىكتۇر.تۈنۈگۈن ئەھمىيەتلىك: ئۇنىڭ ئەھمىيەتى بۈگۈننىڭ يارالىشى، بۈگۈننىڭ مۇشۇنداق بۈگۈن بولۇپ يەتىلىشى ۋە بۈگۈنكى دارامەتلەرنىڭ، نادامەتلەرنىڭ ۋە ئامانەتلەرنىڭ جۇغلانماسى ئۈچۈن، كۆز يۇمۇۋالغۇسىز مۇھىم تۆھپەلەرنى قوشقانلىقىدا.تۈنۈگۈن قىممەتلىك: ئۇنىڭ قىممەتى بۈگۈننى تۈنۈگۈندىن تەخىمۇ ياخشىراق، تەخىمۇ مەدەنىيەتلىكرەك ۋە تەخىمۇ ئەلۋەك قىلىش ئۈچۈن زۆرۈر بولغان بىباھا تەجرىبەلەرنى، ساۋاقبىلگەلەرنى بىزگە خالىسلىق بىلەن يەتكۈزۈپ بەرگەنلىكىدە.بۈگۈن بولسا ئەرتەنى تۇغىدۇ. شۇڭا بۈگۈننىلا تونۇپ، ھازىرنىلا ئويلاپ، تۈنۈگۈننى قارالاش، ئەرتەنى قارغاش ھىچبىر ئاقىللىقتىن دەرەك بەرمەيدۇ.بەزەنلەر: تۈنۈگۈن ــ ۋاقتى ئۆتكەن چەك، ئۇنتۇپ كەت! دەيدۇ. بىراق ئالدىڭغا قاراپ باق، ئەنە ئاشۇ سەن سۈپسۈزۈك سۈيىنى ئىچىۋاتقان قۇدۇق بۈگۈنلا ئاپىرىدە بولۇپ قالغان ئەمەس، ئۇنى دەسلەپ سەنىڭ بوۋاڭ كورلاغان. كەيىن داداڭ نەچچە رەت ئۇنىڭ لايلاتقالارىنى ئالىپ، كۆزىنى قايتادىن ئاچقان. ھالبۇكى، سەن بۈگۈن ئۇنىڭ سۈيىنى ئىچىۋالىپلا، مەزكۇر قۇدۇقنى كورلاغۇچىنى ئۇنتۇپ كەتسەڭ بولامدۇ ۋە ئۇنتۇپ كەتەلىشىڭ مۇمكىنمۇ، ئاخىر؟!كىم بىلۈر، سەن دەگەندەك بوۋاڭ قاراڭغۇ ئۆڭكۈردە ياشاغان، ئەجدادىڭ بۈگۈن سەن ئەرىشكەندەك پۇرسەتلەرگە نائىل بولالماغان بولغىيدى. بىراق، ئەسىڭدە بولسۇنكى، سەنىڭ بوۋاڭ، ئۇ قاراڭغۇ ئۆڭكۈردە نىشانسىزلا تىمسىقلاپ يۈرگەن ئەرمەس، بەلكى ئۇ يەردە ئۇ ھالال ئەمگەك ماركالىق ھايات مەشئەلىنى يورۇتقان، ئىجاد مەتىنى بىلەن جاھالەت ئۆڭكۈرىنى تەشىپ، بۈگۈنكى كەڭ پۇرسەتلىك مۇھىتقا يول ئاچقاندۇر.ئالىمادىس، داداڭنىڭ نادانلىق تۈنىدە تاڭىرقاپ يۈرگەنلەرىمۇ باردۇر بەلكىم. بىراق، ئۇ، ئۇنىڭ ئۆزىنىڭ رايى، ئۆزىنىڭ ئىرادەسى بىلەن سادىر قىلغان ئاداققىي گۇناھى ئەرمەس، ماقۇل، ئۇ شۇنداق گۇناھ سادىر قىلغانمۇ بولسۇن، شۇنىڭلىق بىلەن ئۇ ئەمدى مەڭگۈ ئەيىبلىكمۇ؟ ئۇنىڭ ساڭا يەتكۈزۈپ بەرگەن ساۋاقتەجرىبەلەرى ھىچبىر ئەھمىيەتلىك ئەمەسمۇئەجەبا؟تۈنۈگۈن ــ بۈگۈن ئۈچۈن ئەينەك. تۈنۈگۈن ــ بۈگۈن ئۈچۈن تەجرىبە خەزىنەسى. ھەتتا، تۈنۈگۈنكى ئەلەم، جاپا ۋە قاباھەتلىك چۈشلەرمۇ بۈگۈن ئۈچۈن تىلغا ئالىش، ئەسلەش، ساۋاق ئالىش، ئۆرنەك قىلىش قىممەتىگە ئىگە. چۈنكى، تۈنۈگۈنكى ئوڭۇشسىزلىق بۈگۈنكى غالىبىيەتنىڭ ئۆز ئاناسى، تۈنۈگۈنكى جاپامۇشەققەتلەر بولسا، بۈگۈنكى نەتىجەلىك ئەمگەكلەرنىڭ ھىدايەت تاناسىدۇر!دەرۋەقە، يىللار ئۆمۈرنىڭ يامان ئوغۇرىسى چۈشەنچەسىنى چىقىش قىلىپ، يىللارنىڭ ئۆمۈرنى ئوغۇرلاپ، ئارقاسىغا قاراماي يورغالاپ ماڭىپ، ھاينى ھۇيتورپاقنى ئۇي دەپ بولغىچە قىزلارغا قوۋرۇق، ئەرلەرگە ساقال سوۋغا قىلىۋەتىدىغان ئەمەلىيەتتىن ئالىپ ئەيتقاندا، بۈگۈن تولامۇ قەدىرلىك، تولامۇ قىممەتلىك ۋە تولامۇ رەھىمسىزدۇر. بىراق، خۇددى پىداكار ئىنقىلابچى، مۇتەپەككۇر شائىرىمىز لوتپۇللاھ مۇتەللىپ ئۆز تەپەككۇرىنى خۇلاسەلەپ: يىللار دەڭىزى دولقۇنلۇق بولساڭمۇ، ئۇپقۇنلارىڭنى يارىدۇ بىزنىڭ كاراپ؛ يىللارنىڭ ئۆتۈشى بىلەن قورقۇتۇپ باقساڭمۇ، ئىجاد يىللارنى قەرىتىدۇ دەپ بەرىمىز جاۋاب دەگەنىدەك، ئىنسانلار بۈگۈننى قانداق قەدىرلەشنى ۋە ئۇنى قانداق قىلىپ ئەھمىيەتلىك ئۆتكۈزۈشنى ئۆز چامى ۋە ئۆز ئىمكانىچە ئوبدان بىلىدۇ.شۇنداق، بۈگۈننى قەدىرلەش، بۈگۈننى ئۇلۇغلاش، ئىمكان قەدەر بۈگۈننى مەئنەلىك ئۆتكۈزۈش تولامۇ زۆرۈردۇر. بۈگۈننى قەدىرلەش ئىش يۈزىدە، بۈگۈندىن ئىبارەت مۇشۇ ۋاقىتنى، بۈگۈنكى پۇرسەتنى، بۈگۈنكى ئىشئەمگەكنى ۋە بۈگۈنكى زامانداش ئادەملەرنى قەدىرلەشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.بۈگۈنكى ۋاقىت قەدىرلىك، چۈنكى، ئۇ تۈنۈگۈن يوق ئىدى، ئەرتە مەۋجۇد بولۇشىمۇ مۇمكىن ئەرمەس. شۇڭا، بۈگۈننى ھالال ئەمگەك بىلەن، ئىجاد بىلەن ئۆتكۈزمەسەڭ، بۈگۈننىڭ كۈنى تاغنىڭ كەينىگە پاتىپ كەتكەندە، ئەپسۇس لەۋىڭنى ھەسرەت چىشىڭ بىلەن چىشلەپ قالىسەن.بۈگۈنكى ئىمكان ۋە بۈگۈنكى پۇرسەت قەدىرلىك. ئاللاھ نەسىب ئەتكەن ھەر ئىشتا بىر خەير ياخشىلىق باردۇر دەگەن ئىمانىي پىكىر مۇتلەق ھەقىقەتتۇركى، ئۆز چامىڭ يەتكەن، ئۆز ئىمكانىڭ يار بەرگەن ۋە ساڭا نەسىبەتچىلىكى تەگكەن بۈگۈنكى ھەر قانداق ئىش خىزمەت ۋە ھەر قانداق ئەمگەكتىن يالتايما، پەرۋاسىز قاراما، بىكارغا ئۆتكۈزۈۋەتمە!بۈگۈنكى ئەمگەك قەدىرلىك. چۈنكى، ئۇنىڭ بىلەن بۈگۈننىڭ بىناسى ئۆرە تۇرىدۇ. ئۇنىڭ بىلەن بۈگۈنكى تۇرمۇش جانلانىدۇ، شۇڭا، سەنمۇ بۈگۈن ئۈچۈن ئەمگەك قىل، بۈگۈنكى ئىمكانلارنى ۋە ساڭا نەسىۋە بولغان ئىشئەمگەكلەرنى قەدىرلە: مەزكۇر ئىشئەمگەكلەرنىڭ بولۇشلۇق نەتىجە بەرىشى ئۈچۈن، بىر ئۈلۈش كۈچ خەرجلە! ئەگەر مۇنداق قىلماساڭ، ئەمەلىيەتتە، ئۆزۈڭنىڭ بۈگۈنكى مەۋجۇدىيەتىڭنى ئۆزۈڭ دەپسەندە قىلغان بولىسەن.بۈگۈنكى ئادەملەر قەدىرلىك. چۈنكى، بۈگۈنكى ھايات مۇشۇ بۈگۈن ياشاۋاتقان سەن، مەن ۋە ئۇلار بىلەن گۈللەنىدۇ. شۇڭا، بۈگۈنكى ئادەملەرنى قەدىرلە، ئۇلار بىلەن چىقىشىپ ئۆت، غايەڭ ئۈچۈن ئۇلار بىلەن ئىتتىپاق تۈز؛ زامانداشلار ئارا بىرلىك، ئىتتىپاقلىق ۋە ھەمكارلىق ئىچىدە، ئورتاق مەقسەت تامان ئالغا قاراپ ئۈز!شەكسىزكى، بۈگۈننى قەدىرلەش ھەرگىزمۇ كەينىدە تۇرغاننى تەپىش، ئالدىغا كەلگەننى چىشلەشنىڭ باھانەسى، ھەممەنى مۇتلەق ئىنكار قىلىشنىڭ نەزەرىيە دەستەكى، بۈگۈن قورساقىم تويسالا بولدى، ئەرتەگە ئاللاھىم بار دەيدىغان ھورۇنلارنىڭ ئۆزىنى ئۆزى بەزلەش تۇمارى بولۇپ قالماسلىقى لازىم. چۈنكى، يەنە سەمىڭگە سالاي: بۈگۈننىڭ ئاناسى تۈنۈگۈن، بۈگۈندىن تۇغۇلۇر ئەرتە ھەم ئۆرگۈن!بۇ ئالەم مەۋجۇدلا بولىدىكەن، كەلەچەك مەۋجۇد، ئەرتە مەۋجۇد. پەيشەنبەنىڭ كەلىشى چارشەنبەدىن مەلۇملۇق. ئىنسانلار ئەقىل ۋە ئاڭ كۈچى ئارقالىق، مەخلۇقاتلار سەپىدىن ئايرىلىپ چىققان شۇ كۈندىن باشلاپلا، ئۇلاردا كەلەچەكنى كۆزلەش، ئەرتەنى تەسەۋۋۇر قىلىش ۋە بىلىشكە تىرىشىش ئىقتىدارى بارلىققا كەلگەن. بۇ ئىقتىدارنىڭ بارلىققا كەلىشى ئىش يۈزىدە، ھايۋان بىلەن ئادەمنىڭ چەكىنى ئەبەدىيلىك، ئانىق ئايرىغان. دۇنيانىڭ تەرەققىي قىلىپ بۈگۈنكىدەك مۇشۇنداق رەڭدار، كۆركەم ۋە مۇشۇندق قوۋناق ھالغا كەلىشى ئەمەلىيەتتە، ئىنسانلاردىكى ئاشۇ كەلەچەكنى ــ ئەرتەنى كۆزلەش، تەسەۋۋۇر قىلىش ۋە ئەقىل كۈچى بىلەن ئۇنى بىلىش ئىقتىدارىنىڭ سەمەرەسىدۇر.ئەرتەنىڭ ئالاھىدەلىكى مىڭ تۈرلۈك بولۇشىمۇ مۇمكىن. بىراق، ئۇلارنىڭ ئىچىدە ھەممەدىن ئەۋزەلى ئۇنىڭ بۈگۈندىنمۇ ياش، بۈگۈندىنمۇ رەڭدار ۋە بۈگۈندىنمۇ گۈزەل بولۇشىدا. تۈنۈگۈن بولۇشى ئەقىلغا سىغمايدىغان، بۈگۈنمۇ مىسلى كۆرۈلۈپ باقماغان تۈرلۈك تۈمەن مۆئجىزاتلارنىڭ ئەرتە مەيدانغا كەلىشى تامامەن مۇمكىن. مانا بۇ كەلەچەكنىڭ نىئمەت مەۋقەسى؛ مانا بۇ ئەرتەنىڭ قىممەت مەنبەسى. شۇڭا، ئەرتەگە تەلپۈن، ئەرتە ئۈچۈن چالىش، شۇنداقلا، ئەرتەدىن نەسىۋە كۆرۈشكە تىرىش!ئەرتە ئاخىرەت ئەمەس، بەلكى بۈگۈننىڭ داۋامىدۇر خالاس. بىر بۈتۈن ئىنسان ئۆمۈرىنىڭ ئەرتەسى ئەمەلىيەتتە، ئۇنىڭ ئۈمىدىنى، ئارزۇسىنى ۋە ئەقلىي چۈشلەرىنى رىئاللىققا ئايلاندۈرۈش ئىمكانى بىلەن تەئمىن ئەتكۈچى مەيداندۇر. ھەممە ئىنساننىڭ ئۆزىگە چۈشەشلىك بولغان گۈزەل بالالىق خاتىرەسى بولغانىدەك، ھەممە ئادەمنىڭ ئۆز ئىدراكى بويىچە، ئۆز كۆڭلىگە پۈككەن بىر ئارمان نۇقتاسى بولىدۇكى، بۇ دەل ئۇنىڭ ئۆمۈرىدىكى گۈزەل ئەرتەدۇر. ئىنسان ئاشۇ ئۆز كۆڭلىدىكى گۈزەل ئەرتەنىڭ جەلىپكارلىقى بىلەن ئۆز ھاياتىغا مەپتۇن، ئۆز ئىستەكى ئۈچۈن مەھلىيا ۋە ئۆز ئۆمۈرىدىن مەمنۇن بولۇپ ياشاپ ئۆتىدۇكى، ئەرتە بۈگۈنكى دۇنيادا ياشاش نەسىب بولۇنغان ھەر قانداق بىر مەدەنىي ئىنسانغا تالىق زۆرۈر غايەدۇر!شۇنداق، تۈنۈگۈن، بۈگۈن ۋە ئەرتەلەردە ئاشۇنداق يەكانە خاسىيەتلەر جىلۋە قىلىدۇ:تۈنۈگۈن ــ ئەڭ ئەستلىك؛ بۈگۈن ــ ئەڭ قىممەتلىك؛ ئەرتە بولسا، ئەڭ جازىبەلىك ۋە سىھىرلىكتۇر.ئى، ئاقىل ئىنسان! بۈگۈننىڭ قۇياشىنى كۆرۈپلا تۈنۈگۈنكى كۈننى تىللاما. چۈنكى تۈنۈگۈنكى كۈن بۈگۈنگە سالىشتۇرغاندا ھەرقانچە ئەرزىمەس بولسامۇ، ئۇنىڭدا ساڭا ھايات باغىشلاغان داداڭ بىلەن بوۋاڭنىڭ قەدەم ئىزلارى بار. ئەھمىيەتلىك يەرى شۇكى، شۇ ئىزلار بولماغان بولسا، بۈگۈنگە ئۇلاشقان يول بولماغان بولاتتى، ھەتتا، بۈگۈن سەن بىز ئەرىشكەن شۇنچىلىك ھوسۇلمۇ بولماغان بولاتتى.تەلقىنلىق نەسىھەت شۇكى، بۈگۈنكى نەتىجە، شاراپەت ۋە سائادەتلەر بىلەن مەست بولۇپ كەتىپ تۈنۈگۈننى ئەرزىمەس چاغلاما؛ ئەينى چاغدا، بۈگۈنكى قىيىنچىلىق، ئوڭۇشسىزلىق ۋە مەغلۇبىيەتتىن مەيۈسلەنىپ، ئەرتەدىن نائۈمىد بولما ۋە كەمئەقىللىق قىلىپ، تەركىيدۇنياچىلىق كەمەرىنى بەلىڭگە باغلاما!دۇرۇس، بۈگۈن بىلەن ئەرتەنى كەلەچەكنى سالىشتۇرۇش ناھايىتى تەرس، بىراق شۇنىڭغا ئىشەنگىنكى، ئەرتەنىڭ قۇياشى بۈگۈنكىگە قارىغاندا تەخىمۇ پارلاق؛ ئۇنىڭدىكى ھايات بۈگۈنكىگە قارىغاندا تەخىمۇ يارقىن، تەخىمۇ قوۋناق ۋە قايناق. ئۇنىڭ سەندىن تەمە قىلىدىغىنى تۈنۈگۈندىن تەجرىبە ساۋاق بۈگۈندىن ئوزۇقلۇق ياراق ئالغان ھالداكى توختاۋسىز ئۆگرەنىش، تەمەسىز تىرىشچانلىق، ھالال ئەمگەك ۋە ئاداققىي غەيرەتتۇر!بۇ ھالدا، ئۇنىڭ ساڭا مۇكاپات قىلىدىغىنى بولسا، ياڭىدىن ياڭى ئۈمىد، غەنىيمەت پۇرسەت ۋە غايەڭدىكى نۇسرەتتۇر!2020يىل 26ئىيۇل، كالىفورنىيە.ئىزاھ: بۇ نەسىر شىنجاڭ ياشلارى ژۇرنالىنىڭ 1994يىللىق 7 سانىدا ئەلان قىلىنغان. بۇ نۆۋەت ئوبدانلا تولۇقلاندى
|
قاراعاندىوسەتر جشس 2013 جىلى قۇرىلدى. كاسىپورىن جابىق تسيكلدى سۋمەن قامتۋ تسيكلىندا جۇمىس ىستەيدى. ازىرگە 15 قىزمەتكەرى بار شارۋاشىلىقتىڭ قۋاتى جىلىنا 45 توننا تاۋارلى بالىق پەن 4 توننا ۋىلدىرىقتى قۇرايدى. 2020 جىلى 15 توننا تاۋارلى بالىق ساتىلعان.م.مىرزاعاليەۆ پەن ءوڭىر اكىمى جەڭىس قاسىمبەك كاسىپورىننىڭ جۇمىسىمەن دياگنوستيكا، چيپتەۋ، سويۋ، قايتا وڭدەۋ پروتسەستەرىمەن تانىسىپ كوردى.ايتا كەتەيىك، قر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى 2030 جىلعا دەيىنگى بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ازىرلەگەن. سونىڭ نەگىزىندە قاراعاندى وبلىسىندا سالانى دامىتۋدىڭ وڭىرلىك باعدارلاماسى قابىلداندى. باعدارلاما اياسىندا كاسىپورىن بالىق شارۋاشىلىعى سالاسىندا ەكى جوبانى جۇزەگە اسىرماق. ءبىرى بايىتىلعان جەم ءوندىرىسى زاۋىتىن، ەكىنشىسى قاراسور كولىندە اكۆامادەنيەتتى دامىتۋ ورتالىعىن قۇرۋ. جوسپار بويىنشا ول ينكۋباتسيالىق تسەحى، تاۋارلى فورەل وسىرەتىن شارۋاشىلىعى، كارپ جانە سيگا تۇقىمداس تاۋارلى بالىق وسىرەتىن ورتالىعى، بالىق وڭدەۋ تسەحى جانە جوولارمەن بىرگە سالاعا مامان دايىندايتىن مەكتەبى بار تولىق تسيكلدى كەشەن بولماق.جىلىنا 1500 توننا تاۋارلى بالىق وندىرگىمىز كەلەدى. بالىق وتىرعىزۋ ماتەريالدارى ءوندىرىسىن 36 ملن دانا سيگا، 1،5 ملن دانا سيگا، 3،5 ملن دانا فورەل دەپ ەسەپتەپ وتىرمىز. جوباعا 1،52 ملرد تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتىلىپ، 100 جاڭا جۇمىس ورنى قۇرىلادى، دەدى كاسىپورىن باسشىسى دميتري ابيلدين.جالپى ەلىمىزدىڭ بالىق شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ پوتەنتسيالى جىلىنا 600 مىڭ توننا بالىق. سالانى دامىتۋ باعدارلاماسىنا سايكەس، كورسەتكىشتىڭ 45ىنا 2030 جىلى، قالعان 55ىنا 2040 جىلى قول جەتكىزىلەدى. 2030 جىلعا قاراي 270 مىڭ توننا تاۋارلى بالىق ءوسىرۋ جوسپارلانىپ وتىر. بارلىعى 545 جاڭا بالىق شارۋاشىلىعى قۇرىلادى جانە جۇمىس ىستەپ تۇرعان 323 شارۋاشىلىق تولىق جوبالىق قۋاتىن ورىندايدى.قاراعاندى اكۆامادەنيەت بالىق وسەتر
|
اسىق استارىنداعى اسكەريۇلتتىق تاربيە ادىرنا ۇلتتىق پورتالىسالت ۇلتتىڭ عۇمىر بويى جيعان مادەنيەتى، ۇلتتىڭ ۇلت ەكەنىن الەم حالىقتارى مويىنداۋداعى ءتورت بەلگىنىڭ ءبىرى. ءبىز اسىلى بار، جاسىعى بار، قۇدايعا شۇكىر، سالتقا باي حالىق بولعانبىز! اسىق ويىنىسول باي سالتىمىزدىڭ ءبىر ءداستۇرى. كەزىندە قازاق شارۋاشىلىقپەن جاپپاي شۇعىلدانعان تۇسىندا اسىق ءار ءۇيدىڭ، ءار اۋىل بالالارىنىڭ، جاستارىنىڭ، ءتىپتى جاسامىستارىنىڭ دا باس قوسۋىنىڭ نەگىزى بولعان ويىن ءتۇرى.اسىق ءتورت تۇلىك مال مەن اڭدار تىلەرسەگىندە بولاتىن، ءبىتىسى بولەك، قىزمەتى اسا كۇردەلى، بۋىنعا بىتكەن شىمىر سۇيەك. ەشكى، قوي، سيىر، تۇيە اسىعى ۇلكەنكىشىلىگىنە قاراماستان سىرتقى فورماسى ءبىر پىشىندەس، مۇسىندەس زات. ال جىلقى اسىعى بۇلارعا ۇقسامايدى، باسقا فورمادا بولادى. قاسقىر اسىعى دا باسقا.ويىن اتتارى حانتالاپاي، حان اتپاق، حان جاقسى ما؟، حاندى قارا باستى، حان مەن ءۋازىر، ۇيىرمەكىل، ساسىر، اتپاقىل، قاقپاقىل، ءۇشتابان، ومپى، التىاتار، شىقەتەر، تيسىنقابات، تابان، ءتورت اسىق، بەس اسىق تاعى باسقا تۇرلەرى قازاق دالاسىنا كەڭ تاراعان.ارقانداي نارسەنىڭ اتى مەن اتاۋىندا سول زاتتىڭ ءىسقيمىلى، اتقاراتىن قىزمەتى جانە الاتىن مازمۇنى تولىق قامتىلعان بولادى. سول سياقتى اسىق ويىندارىنىڭ دا اتىنا نازار اۋدارار بولساق، ولاردىڭ دا تالاي نارسەنىڭ، وقيعانىڭ ءمانىن ءبىلدىرىپ تۇرعانى انىق. ماسەلەن، حانتالاپاي حاننىڭ حالىق مۇلكىن تالاپايعا سالۋى نە حالىقتىڭ حاننىڭ قازىناسىن تالاپايعا سالۋى نەمەسە حان باسقاراتىن ەلگە ىشكىسىرتقى جاۋدىڭ شابۋىلىن ءبىلدىرىپ تۇرسا، حان اتپاق حاننىڭ قارانى اتۋى نەمەسە حالىق حاندى اتۋ، ءولتىرۋ، جازاعا ءبىلدىرىلىپ تۇر.حان جاقسى ما؟ بولسا تاعى دا اتى ايتىپ تۇرعانداي ناۋقاس حاننىڭ كوڭىلىن سۇراعان قاراشانىڭ ۋايىمى نەمەسە حانجاقسى حان بولدى ما، جوق، ەلگە قىرسىز، جاۋىز، زالىم بولدى ما؟ دەگەن ءماندى بىلدىرسە، حاندى قارا باستى! ويىنىن تالداماسا دا تۇسىنىكتى. حان مەن ءۋازىر ويىنى ءوز ىشىنە حان مەن ءۋازىردىڭ ءبىربىرىنە كەرەمەت سايكەسۋىن، ءسويتىپ ەلدى دۇرىس باسقارعاندىعىن نە ەكەۋى يت پەن مىسىقتاي ارباسىپ قاراشانى قانقاقساتقاندىعى سياقتى كىلەڭسىز جايدى جاسىرىپ تۇرعان ويىن ءتۇرى.ۇيىرمەكىل بولسا قول جيناۋدى، ساسىر بولسا جاۋدىڭ ۇركۋىن نەمەسە جاۋدان ساسۋدى بىلدىرەدى. ارمەن قاراي اتپاقىل ويىنى سەن تۇر، مەن اتايىن دەيتىندەي ءبىر كەرەمەت اسكەري كەمەلدىكتى، قاقپاقىل قارسى جاقتىڭ كەلەكەسىن، ءۇشتابان ۇشكە ءبولىپ ورنالاستىرعان اسكەري ستراتەگيانى، ومپى جاۋدى ۇستىنەن باسىپ الۋدى، التىاتار سوعىستاعى پارتيزاندىق ارەكەتتى، شىقەتەر قارسى جاقتىڭ تىسىنە تيۋ سياقتى اسكەري ديپلوماتيانى، تيسىنقابات جاۋدى، ىشكى دۇشپاندى ءۇستىۇستىنە سوعۋدى، تابان جەڭىسكە جەتىپ، ورنىعۋدى، ءتورت اسىق پەن بەس اسىق تاۋەلسىزدىككە جەتكەن ەلدى، حاندىقتى ايماقتارعا ءبولىپ باسقارۋدى ءبىلدىرىپ تۇر.جالپى اسىق ويىنى تەك كوڭىل اشۋ، قۇمارلىق ويىنى عانا ەمەس. بەينە شاحمات ويىنىنىڭ توركىنىندەگى اسكەري ستراتەگيا سياقتى. بۇل دا حالقىمىزدىڭ ەل بولۋى مەن تاۋەلسىزدىگى جولىنداعى ىشكىسىرتقى قورعانىس ماسەلەسىن تەرەڭ زەرتتەۋدەن تۋعان. ۇلتتىڭ ىلكىدەگى ەلدىك ىشكى كەمەلىن، ىرگە بەكىتۋىن، حان مەن قاراشا اراسىنداعى بىرلىك پەن بايلانىستى نىعايتۋدى ويلاۋى ارىدان جالعاسىن تاۋىپ كەلگەن ۇلتتىق نەگىزدىڭ ويىن تۇرىندەگى كورىنىسى.جالپى ۇلتتىق ويىن تۇرلەرىنىڭ استارىندا يگىلىككە اينالعان ءىستىڭ، وقيعانىڭ، نەگىزدىڭ بولاتىنى داۋسىز. ول تاعى ۋاقىت وتە كەلە ءسوزسىز ءداستۇر تۇرىندە ىستەلەتىن سالتتىق ىسكە نە وينايتىن ۇلتتىق ويىنعا اينالىپ، جالپى ۇلتتىق ءوڭ الىپ، حالىقپەن بىرگە جاسايدى. نەمەسە ول وقيعانى ۇلتتىڭ كۇللى ازاماتتارى، جاستارى، بالالارىنا دەيىن بىلەتىن بولادى. ونىڭ كەيىن نەگە ويىنعا اينالۋ سەبەبىن دە بىلەدى بىلدىرىلەدى, تۇسىنەدى. تۇسىنگەسىن تۇتىنادى. تۇتىنعاسىن ولار وزدەرىنىڭ ءداستۇرى ەتىپ جالعاستىرادى.مىنە، وسىلايشا ۇلت ومىرىندە وتكەن قايبىر قان توگىستى وقيعالار ۋاقىت وتە كەلە ۇمىت قالماۋى ءۇشىن ۇلتتىق سالت پەن ويىن تۇرىنە اينالدىرادى. ءسويتىپ الگى سوعىس قايعىسى قۋانىشقا، ۇلتتىق ويىنعا، سالتقا اينالادى. ءسوزىمىزدىڭ دالەلى ءۇشىن مىنا ءبىر تاريحي وقيعاعا نازار اۋدارالىق.ماسەلەن، قازاقتىڭ قاراۇزگەن شيپاگەرى وتەيبويداق بابامىزدان جەتكەن تەكتەلگى دەپ اتالاتىن شەجىرەدە ايتىلاتىن، بىراق قازاق تاريحىنا اتى ەنبەگەن، قازاق ىقىلىمىنىڭ كوسەمى قازعاق ول شەجىرە قازاق اتاۋىن وسى ەسىمنەن تاراتادى بي حان سايلانىپ، تاعىنا وتىراردا قاراشاسىن جيناپ ناۋ ۇلكەن ىرىس قازىرگى ناۋرىز تويىن جاسايدى.مىنە، وسى تويدا ءبىر قىز كەلىپ قازعاققا: حانعا حانىم كەرەك بولماق، سىزگە حانىمدىققا مەن لايىقپىن، ال مەنىڭ شارتىم: مەن قازىر قاشامىن، ەر بولساڭ مەنى قۋىپ جەت، ەگەر قۋىپ جەتسەڭ مەن سەنىڭ حانىمىڭ بولامىن، دەيدى. جانە ءبىراز حان نامىسىنا تيەتىن سوزدەر ايتادى. حان قىزدى قۋعا شىعادى. قىز قاشادى، حان قۋادى. حان قىزدى قۋىپ جەتىپ، ونى اتىنان اۋدارىپ الدىنا وڭگەرگەن بويى قايتادان تاعىنا قاراي شابادى. تاققا جاقىنداعاندا وردانى كۇزەتكەن قالىڭ اسكەر جولدى بوگەپ قالاتىن بولعان سوڭ، حان ولارعا قاراپ: ال اش، ال اش دەپ داۋىستايدى. ونىسى الدىمدى اش، بوگەمەڭدەر دەگەنى ەكەن. جۇرت قاق جارىلىپ جول بەرەدى. قىز بولسا حانعا قاراپ: ال اشساڭ، ال اش دەپ جىميادى. ونىسى مەن سەندىكپىن، دايىنمىن، بەرىلدىم، ساعان ادالمىن دەگەنى ەكەن.حان تاققا كەلىپ وتىرعاندا ويلاماعان جەردەن ءبىر كوك ءبورى ساپ ەتە قالىپ، قالىڭ اسكەردى قاق جارىپ حانعا قاراي ۇمتىلادى. ونى كورىپ تۇرعان قالىڭ اسكەر الگى كوك ءبورىنى باس سالىپ، سول جەردە تىرىدەي تارتقىلاپ ءجۇرىپ ولتىرەدى.مىنە، وسى ۇلى جيىن تويدا حان: بۇل توي بۇدان كەيىن ەلدىڭ ءداستۇرلى مەرەكەسى، جىلىنىڭ باسى بولسىن، ال اش وسى ەلدىڭ ۇرانى بولسىن! دەيدى.حان جارلىعىن ەكى ەتپەگەن حالىق ناۋىرىس تويىن جىل باسى، ال اشتى ەل ۇرانى ەتىپ الۋمەن بىرگە، ول تويداعى ەرەكشە ەكى وقيعانى دا ەسكە ءتۇسىرىپ وتىرۋ ءۇشىن قىز قۋدى جانە كوك ءبورى كوكپار تارتۋدى ادەتكە اينالدىرادى. ولار بىراق ۇنەمى تارتۋعا كوك ءبورى تابا الماعاسىن ونىڭ ورنىنا كوك سەركەنى تارتاتىن بولادى.مىنە، سودان كەلەكەلە ال اش الاشقا، كوك ءبورى كوكپارعا، ناۋ ىرىس ناۋرىزعا اينالىپ، حالقىمىزدىڭ سالتىنا، ۇلتتىق ويىنىنا اينالعان ەكەن.دەمەك، بۇدان ارقانداي بولماعان ءىسسالت بولۋ تۇرماق ويىن تۇرىنە دە اينالماق ەمەس نەمەسە ويىن دا وزىنەنءوزى ويدان قۇرالماق ەمەس دەگەن قورىتىندى شىعادى. ەندى اسىقتىڭ سيپاتتارىنا كەلسەك، ول بىلايشا:الشى اسىقتىڭ ۇيىرىلگەندە تابانى جەرگە ءتيىپ، تۇرىق ءتۇسۋى. ويىن كەزىندە وعان ءبىرىنشى دارەجەلى ءمان بەرىلەدى.تايكە تاۋكە اسىق ۇيىرىلگەندە تابانى ۇستىنە قاراپ، تۇرىق ءتۇسۋى. ول ەكىنشى دارەجەلى اسىق.بۇگە بۇك اسىق ۇيىرىلگەندە دوڭەس جاعى ۇستىنە قاراپ ەتپەتىنەن جاتتىق ءتۇسۋى. ول ءۇشىنشى دارەجەلى مانگە يە.شىگە شىك اسىق ۇيىرىلگەندە شۇڭقىر جاعى ۇستىنە قاراپ، جاتتىق ءتۇسۋى. ول ءتورتىنشى دارەجەلى مانگە يە.تۇرىق اسىقتىڭ ۇيىرىلگەندە الشى نە تايكە ءتۇسۋى.جاتتىق اسىقتىڭ بۇگە نە شىگە ءتۇسۋى.ومپى اسىقتىڭ تۇمسىعىمەن جەر تىرەپ، تىك شانشىلىپ ءتۇسۋى.سومپى اسىق تۇمسىعىمەن كوككە قاراپ تىك شانشىلىپ، شوقايا ءتۇسۋى.تابان اسىقتىڭ تايكە جاعى.وڭقاي اسىقتىڭ بۇگەسى الاقانعا قاراپ، تايكەسى وڭ قول باس بارماعىنا باسىلىپ، ىڭعايلى ۇستالۋى. وڭقاي اسىق مالدىڭ سول جاق تىلەرسەگىندە بولادى.سولاقاي اسىقتىڭ شىگەسى سىرتقا قاراپ، الشىسى وڭ قول باس بارماعىنا باسىلىپ، ىڭعايلى ۇستالۋى. سولاقاي اسىق مالدىڭ سول جاق تىلەرسەگىندە بولادى.ساقا قولداعى بار اسىقتىڭ ۇلكەنىنەن، سالماقتىسىنان، وڭقايىنان بەلگىلەنەدى. سولاقايلار ساقانى سولاقاي اسىقتان تاڭدايدى.قورعاشباي ساقا تابان جاعىنان ويىلىپ قورعاسىن قۇيىلعان ساقا.قۇلجا ساقا ارقاردىڭ اسىعى.توپاي تومپاي بۇزاۋدىڭ، تايىنشانىڭ اسىعى جالپى سيىر اسىعىن تومپاي دەيدى. مۇز ۇستىندە ادەيى اسىق ويناۋ ءۇشىن جاسالعان الاڭدا وينالعاندا، الىستان اتىلاتىن ويىندارعا توپاي ساقا رەتىندە پايدالانىلادى.جابايت قوي اسىعىنىڭ ساقادان كەيىنگى قورعاسىن قۇيىلماعان ءتۇرى. تاباندالادى.شۇكەي ۇشكەيت قوي اسىعىنىڭ كىشكەنەسى. قوزى، ەشكى اسىعى. ول دا ايىرباسقا جۇرەدى.شۇكىمەيت شۇكىمات قوزى، لاقتىڭ سويىپ جەۋگە ءالى جارامايتىن كەزىندەگى اسىعى. ەڭ كىشكەنە اسىق.كەنەي شۇكەيدىڭ كوپ جۇمسالىپ مۇجىلعان مۇجىلگەن ءتۇرى.مۇنداعى اتاۋلاردا دا ەلدىك، اسكەري نىشاندار بايقالادى. ءبىرازدان سوڭ پاتشا، حان ناعىز اسكەر باسى دەگەن ءسوز. سوندىقتان دا مۇنداعى ساقا سوزىن الار بولساق، ول پاتشا، اسىقتىڭ پاتشاسى دەگەن ءماندى بەرسە،ء الشى سوزى باعى اسقان حاندىق مەرەيدى بىلدىرەدى.تايكە ءۋازىر، حاننىڭ ورىنباسارى دەگەن ءماندى بەرسە، بۇگە بۇك ءتۇسۋ، بۇگىلۋ، باعىنۋ، مىندەت اتقارۋ دەگەن مازمۇنداردى بەرۋ ارقىلى جالپى اسكەرلىك ءتۇستى بىلدىرەدى. تۇرىق تۇرۋ، تاق، تاقتا تۇرۋ، تىرەك، تىرەۋ، تۇعىر، تۇراق ماندەردى ءوز ىشىنە الۋ ارقىلى ورنىندا وتىرعان حاندى، وعان تۇراق بولار مەكەن مەن ەلحالىقتى مەڭزەسە، جاتتىق تۇزۋلىك، تىنىشتىق، جايلىلىق ءمانىن ءبىلدىرىپ، تۇراقپەن ۇندەسىپ تۇر. وڭقاي مەن سولاقايدى وڭ قانات، سول قانات اسكەري جۇيە دەپ ۇققان ەش قاتە تۋدىرمايدى.دەمەك، ءبىر عانا اسىقتىڭ التى جاعىنا قويىلعان اتتىڭ ءوزى پاتشاحانمەن، ول باسقاراتىن اسكەرمەن، مەكەنمەن، حالىقپەن ۇندەسىپ جاتۋى قازاق اسىق ويىنىنىڭ جاي عانا بالالار وينايتىن ويىن ءتۇرى ەمەس ەكەنىن، قۇمارلىق ويىنى ءتىپتى دە ەمەس ەكەنىن، كەرىسىنشە تۇنىپ تۇرعان ەلدىك، اسكەري ستراتەگيا ەكەنىن بىلەمىز. ونى تاعى ءوز كەزىندە وسى اسىق ويىنى جايلى شىققان:قوي اسىعى دەمەگىن،قولعا جاقسا ساقا حان عوي.جاسى كىشى دەمەگىن،اقىلى اسسا اعا پاتشا عوي! دەگەن ولەڭ جولدارىنان دا انىق بايقايمىز.بىراق كەيىن زاماندار وتە كەلە اسىق ويىنىنداعى بۇل اسىلگى اسكەري، ەلدىك قورعانىسقا قۇرىلعان مازمۇندار ساناعا ۇرىپ تۇرعان شىندىعىنا قاراماستان ۋاقىتتىڭ جارالاردى جازۋىنان، ۇمىتتىرۋىنان، ۇرپاق الماسۋدان، سانالىق وزگەرىستەردەن ءوز ماقساتىن جويىپ، جالاڭ ويىندىق، ءتىپتى كەيدە قۇمارلىق ءتۇس العان.ونىڭ وسى قۇمارلىق جاعى دەندەي باستاعاندا بابالارىمىز ۇرپاعىنا جانە ەسكەرتىپ:اسىق ويناعان ازادى،توبىق ويناعان توزادى.بارىنەن دە قوي باعىپ،قۇيرىق جەگەن وزادى! دەپ جاس وسكىندى قۇماردان قايتارىپ، ادال ەڭبەككە شاقىرىپ وتىرعان. ويتكەنى، اسكەري ستراتەگيا ءسوزسىز جەڭىستى كوزدەيدى. سودان تۋعان جەڭىس جوباسى بولعان بۇل اسىق ويىنى ويناۋشىلار اراسىندا ءالسىنءالى قۇمارلىق ءتۇس الىپ كەتىپ وتىرعان. ەكىنشى، ونىڭ وسىلاي قۇمارلىق ءتۇس الىپ وتىرۋىنا، ونداعى اسىلگى اسكەري ستراتەگيالىق مازمۇن ۇرپاقتانۇرپاققا ۇنەمى، قايتاقايتا ءتۇسىندىرىلىپ وتىرىلماعانىنان دا ەدى.ەڭ قىزىعىاسىق ويىنىنداعى ءبىز ايتقان ءماندى مازمۇن ارعىبەرگى اسىق ويىنىن، ءتىپتى قازاق سالتءداستۇرىن زەرتتەۋشى عالىمداردىڭ بىردەءبىرىنىڭ ەڭبەگىندە كورسەتىلمەگەن.ءبىز ەندى وسى ماسەلەنى شاعىن ماقالامىزدا كوتەرە وتىرا عالىمدارىمىزدىڭ وسى مازمۇندا ىزدەنىپ، اسىق ويىنىن ەل ستراتەگياسىنىڭ ءبىر كادەسىنە جاراتۋىن ەسكەرتەر ەدىك. ءارى وقۋلىقتارعا دا وسى مازمۇندى بايىتقان نەگىزدە ەنگىزۋىن وتىنەمىز. سول ارقىلى ۇرپاقتارىمىز اتاباباسىنىڭ نە نارسەنى دە قالاي بولسا سولاي ىستەي سالماعانىن، قىل اياعى اسىق ويىنىنىڭ ءوزى دە ۇلكەن ەلدىك ءمان الاتىن ءىرى وقيعانىڭ نەگىزى ەكەنىن ءبىلدىرىپ وتىرساق، ەلجاندىلىق ۇرپاق ساناسىندا نەگە جاڭعىرماسىن.قۇلكەرىم ەلەمەس. اق جەلكەن جۋرنالى
|
سەناتورلار سوتتالعان ادامداردى بەرۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن قارادىپارلامەنت 16 اقپان، 2021بۇگىن سەناتتىڭ كونستيتۋتسيالىق زاڭناما، سوت جۇيەسى جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى كوميتەتىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسى ءوتتى. وندا دەپۋتاتتار قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن كورەيا رەسپۋبليكاسىنىڭ اراسىنداعى سوتتالعان ادامداردى بەرۋ تۋرالى شارتتى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن تالقىلادى، دەپ حابارلايدى .زاڭ جوباسى سوتتالعان ادامداردى بەرۋدە ىنتىماقتاستىقتى جاقسارتۋ ماقساتىندا ازىرلەندى، بۇل ولارعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ، قاماۋدا ۇستاۋ جانە بوستاندىقتان ايىرۋدىڭ باسقا دا تۇرىندە وزدەرى ازاماتتارى بولىپ تابىلاتىن مەملەكەتتە جازاسىن وتەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.باس پروكۋراتۋرانىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا، قازىرگى ۋاقىتتا كورەيا رەسپۋبليكاسىندا سوتتالعان قازاقستان ازاماتتارىنىڭ جالپى سانى 23 ادامدى قۇراپ وتىر.شەتەلدەردەگى ازاماتتاردى قورعاۋ ەلىمىزدىڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى. سوندىقتان شارتتى راتيفيكاتسيالاۋ سوتتالعان ادامداردىڭ ازاماتتىق قوعامعا قايتا كىرىگۋىنە ىقپال ەتەدى، دەپ اتاپ ءوتتى سەناتور سۇلتانبەك ماكەجانوۆ.وتىرىستا سونداياق قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ادۆوكاتتىق قىزمەت جانە زاڭ كومەگى ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى زاڭ جوباسى دا قارالدى.زاڭ جوباسى ازاماتتاردىڭ بىلىكتى زاڭ كومەگىن الۋ قۇقىعىن ىسكە اسىرۋ كەپىلدىكتەرىن ارتتىرۋعا، ادۆوكاتۋرا جانە زاڭ كونسۋلتانتتارى ينستيتۋتىن ودان ءارى دامىتۋعا، ولاردىڭ قىزمەتىن اۆتوماتتاندىرۋعا جانە وڭتايلاندىرۋعا باعىتتالعان.كوميتەت توراعاسى ۆلاديمير ۆولكوۆتىڭ ايتۋىنشا، زاڭ جوباسىن قابىلداۋ قازاقستاننىڭ بارلىق اۋماعىندا ادۆوكاتتىق قىزمەتتى بىركەلكى رەتتەۋگە الىپ كەلەدى، بۇل ادۆوكاتتار كورسەتەتىن زاڭ كومەگىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋدى قامتاماسىز ەتۋگە ءتيىس.پارلامەنت سەنات زاڭ سوت
|
ايەلدەردىڭ قوعامدىق رولى مادەنيەت باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2ايەلدەردىڭ قوعامدىق رولىجولدانعان ۋاقىتى : 2015225 10:28:54كابيرا مۇسىنات قىزىجاراسىمدىلىققا ايرىقشا ءمان بەرىپ وتىرعان بۇگىنگى تاڭدا ايەلدەردىڭ قوعامدىق رولىن ساۋلەلەندىرۋدىڭ نەندەي ماڭىزدىلىعى بارلىعىن جەتە تانىپ، ايەلدەردىڭ جالپىلىق ساپاسىن جوعارىلاتۋعا ەرەكشە كۇش شىعارۋىمىز كەرەك. ايەلدەردىڭ جالپىلىق ساپاسىن جوعارىلاتۋ، ايەلدەردىڭ رۋحانى ورەسىن كۇشەيتۋ قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعى مەن باياندى دامۋىنا، ءداۋىردىڭ تالابىنا ساي كەلەتىن ماڭىزدى قىزمەتتەردىڭ ءبىرى.ايەلدەردىڭ قوعامداعى ورنى، جاۋاپكەرلىگى جونىندە ءتۇرلى ىزدەنىستەر جاساۋ ارقىلى ايەلدەردىڭ جاپپاي ساپالى تاربيەلەنۋىنە كوپ جاقتىلى كومەك جاساۋ قاجەت. ايەل زاتى ءوزىنىڭ قوعامداعى ورنىن، رولىن تولىق تاني الاتىن، جاۋاپكەرلىك ارقالاي الاتىن، بەلگىلى ءبىلىم دەڭگەيىنە يە بولۋى، ءوزىنءوزى قۇرمەت ەتە الاتىن، باسقالارعا يگىلىك جاراتا الاتىن ساپا ولشەمىنە جەتۋ ءۇشىن ىزدەنۋى، ءوز باسىنان ۇلگى كورسەتۋگە قۇلشىنىس جاساۋى قاجەت. ول ءۇشىن تومەندەگىدەي تالاپتاردى اتقارۋى كەرەك.ءبىرىنشى، ايەلدەر ءوزىن دۇرىس تانىپ، عىلمي تاربيە الۋعا باسا ءمان بەرىپ، جالپىلىق ادامي ساپاعا جەتۋى، ءوزىنىڭ ءجۇرىستۇرىسى، سويلەگەن ءسوز، ءىسارەكەتى جاقتارىنان مادەنيەتتى ولشەمگە جەتۋى ابزال. بىلاي ايتقاندا، باسقالار سەنىڭ جالپىلىق ساپاڭا ءتانتى بولارلىقتاي بولۋى قاجەت.وتباسىندا بالا تاربيەلەپ، اياۋلى انا بولۋ ولشەمىنە جەتۋدىڭ قوعامدىق مىندەت ەكەنىن ءتۇسىنۋى كەرەك. ءبىر جاقسى بالا تاربيەلەپ شىعۋ انانىڭ، ايەلدىڭ قوعامعا قوسقان ەسەلى ۇلەسى. وسىبىر قوعامدىق مىندەتتى ويداعىداي ورىنداي الماعان ايەل تولىمدى انا بولا المايدى. قوعامدىق جاۋاپكەرلىككە جاۋاپ تا بەرە المايدى.ايەلدەر وتاعاسىعا جاقسى جار بولۋى، شاڭىراعىن شايقالتپاي، ءتۇتىنىن ءتۇزۋ ۇشىرۋى كەرەك. جاقسى جار بولا ءبىلۋدىڭ قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعى مەن تىنىش، باياندى دامۋىنا رولى تىپتەن زور. ادەتتە تابىسقا جەتكەن ەركەكتىڭ ارتىندا جاقسى ءبىر ايەل تۇرادى دەۋدىڭ وزىندە دە ۇلكەن ءمان جاتىر. وتباسىنداعىلاردىڭ ويداعى تالاپتان شىعۋىنا ايەلدەر ايرىقشا رول اتقارادى، ونداي ايەل زاتى قوعامدا دا ءوز رولىن ساۋلەلەندىرە الادى.ەكىنشى، ايەلدەر قىزمەت ورنىندا اينالاسىنداعى ادامدارمەن جاسالاتىن قارىمقاتىناسقا شەبەر بولۋى، ءوز باسىنان ونەگە كورسەتە ءبىلۋى كەرەك. قىزمەت ورنى ادام سانى ءبىرشاما مول، تالابى اۋىر بولۋىمەن بىرگە، اينالاسىندا الاقۇلالىق بولادى. بارلىق دۇنيە ويلاعانىڭداي شىعا بەرمەيدى. جاقسىلىق پەن جاماندىق ەگىز. بارلىق جاعدايدا اسىعىڭ الشىسىنان تۇسە بەرمەيدى. كەدەرگى، قايشىلىقتار سەڭدەي سوعىلىسۋى مۇندا تۇرعان جۇمىس، سول ءۇشىن ءوزىڭنىڭ رۋحاني ساپاڭدى ورتاعا قاراي بەيىمدەۋگە ەرەكشە شەبەر بولۋىڭ كەرەك. قارا قىلدى قاق جاراتىن، اينالاڭا نۇر شۇعىلا شاشا الاتىن، باسقالاردى ءوزىڭنىڭ ءىسارەكەتىڭ ارقىلى يلاندىرا الاتىن ساپا ولشەمىنەن ءوتۋىڭ كەرەك.ءۇشىنشى، ايەلدەردىڭ قوعامدىق جۇمىستارعا ارالاسۋ، قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعىن كۇشەيتۋدەگى رولى ايرىقشا. ايەلدەر جونىندەگى ايتىلعان مىنا ءبىر ءسوزدىڭ ماعىناسى ارىدا جاتقانى بارلىعىمىزعا ايان. ايەل انا، ول ءبىر قولىمەن بەسىك تەربەتسە، ەندى ءبىر قولىمەن الەمدى تەربەتەدى دەگەندە، ءسىز بەسىكتە تەربەتكەن بالاڭىز قوعامدا جارامدى ازامات بولسا عانا، الەمدى تەربەتكەن بولا الاسىز. قوعامدىق جاۋاپكەرلىك وتباسىنىڭ تاربيەسىنەن وركەن جايادى. وتباسىنان جۇيەلى تاربيە العان ءارقانداي ادام قوعامدىق مىندەتتەردى ويداعىداي اتقارا الادى.ايەل انا، انە سول وتباسىنىڭ وزەگى، قوعام دامۋىنىڭ جەبەۋشىسى، جاراسىمدىلىقتىڭ دانەكەرى. ونداي بولسا قوعامنىڭ دا بارلىق ايەلدىڭ ادامي ساپاسىن جوعارىلاتۋعا، ءتۇرلى تاربيەلىك جۇمىستاردى ىستەۋگە ايرىقشا نازار اۋدارۋى كەرەك. ايەلدەردىڭ جالپىلىق ساپاسىن جوعارىلاتۋدا مىندەتتى تۇردە تاربيە قىزمەتىن جانداندىرۋ، ايەلدەر قىزمەتىن ءتۇيىندى ىستەپ وتىرعان ورگاندار مىقتى قىزمەت وتەۋى كەرەك. ايەلدەرگە لايىقتى ءتارتىپءتۇزىم ەرەجەلەردى شىعارىپ، تاربيەدەگى جاۋاپكەرلىكتى ۇستىلەرىنە الۋى كەرەك. ايەلدەر قوسىنىنداعى ۇلگىلى، ساپالى ولشەمىنەن وتكەن، تۇرمىس باسقارۋ، سەميا ۇستاۋ، بالا تاربيەلەۋ، جاقسى جار بولۋ، اتاانالارىن قۇرمەتتەۋ، قىزمەت ورنىندا قىزمەت تالابىنان شىعۋ، قىزمەتتەستەرىمەن بولعان ارالىق قارىمقاتىناسىن دۇرىس مەڭگەرە الاتىن، قوعامدىق مىندەت بەرگەندە ونى ەكىلەنبەستەن اتقارا الاتىن جاۋاپكەرلىك يدەيانى جەتىستىرگەن ۇلگىلەردى قوعامعا جار سالىپ ۇگىتتەۋى، ونەگە كورسەتۋى كەرەك. ولاردىڭ قوسىنى كوبەيسە قوعام ورنىقتى دا تىنىش، باياشات بولاتىنى انىق.بۇنى ءارقانداي ادام تانىپ جەتۋى قاجەت. ەگەر ايەلدەر قوسىنىندا كەلەڭسىز جاعداي ءجۇز بەرسە، ەش ەكىلەنبەستەن قاتاڭ سىن تەزىنە الۋ قاجەت. ءبىر قۇمالاق ءبىر قارىن مايدى شىرىتەدى دەگەندەي، ايەلدەردە ساپاسىزدىق بايقالسا، ۋاعىندا تۇزەتۋگە قوعام بولىپ ات سالىسۋىمىز كەرەك. ويتكەنى ايەلدەردىڭ قوعامداعى تاربيەلىك ورنى وتە جوعارى، بۇل تاماشا اتقا ەشقاشان داق تۇسىرمەۋىمىز كەرەك. ايەلدەرگە قوعام سىن كوزبەن قارايدى ءارى ايەلدەردىڭ جوعارى ساپاسى ارقىلى قوعام داميدى. ايەل جولى جىڭىشكە دەگەن اتالى سوزىمىزدە دە تەرەڭ تاربيەلىك ماعىنا جاتقانى دا انە سوندىقتان بولار.قازىرگى قوعامنىڭ دامۋ بەتالىسى وتە تەز. عىلمي دامۋدى وزەك ەتكەن ادامداردىڭ جالپىلىق دامۋ ساپاسىنا قاتاڭ ءمان بەرىپ، سىن كوزبەن قارايتىن كەز. ايەلدەردىڭ دە قوعامداعى ورنى مەن بەدەلىن تىكتەۋگە ايرىقشا كوڭىل ءبولىپ وتىر، سوندىقتان ايەلدەردى ساپالىق جاقتان شىنايى باۋلۋعا ەرەكشە كوڭىل ءبولۋ قاجەت.ايەلدەردىڭ قوعامداعى رولىن اناعۇرلىم ساۋلەلەندىرۋگە باسا ءمان بەرۋىمىز كەرەك. ايەلدەردىڭ تۇرمىستا ءوزىنءوزى دۇرىس مەڭگەرۋگە جاتىلۋى، بارىنا قاناعاتتانىپ، باسقالارعا قايىرىمدىلىق جاساۋعا شەبەر بولۋى، ەڭ اۋەلى، ءوز وتباسىن ايالاۋى، قۇرمەتتەۋى ارقىلى قوعامدىق بەدەلىن اسىرۋعا كۇش شىعارۋ قاجەت. ايەل كۇلسە، الەم كۇلەدى دەگەندەي، ءوز وتباسىن الدىمەن كۇلدىرىپ، قوعامعا جاۋاپ بەرۋ، قوعامدىق جاراسىمدىلىقتى ءوز وتباسىنان باستاپ دامىتۋعا كۇش شىعارۋى قاجەت.ءاربىر ايەل ءوز وتباسىن رەتتى، تازا، مادەنيەتتى ۇستاۋمەن بىرگە، وتباسى مۇشەلەرىن بەرەكەگە، قاجىرلى ەڭبەكشىلدىككە باۋلۋى، وتباسىنا جىلۋلىق باعىشتاۋى ارقىلى قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعىن كۇشەيتۋگە قۇلشىنىس جاساۋى قاجەت. ەلىمىز رەفورما جاساپ، ەسىك اشقالى ايەلدەردىڭ قوعامدىق ورنى جوعارىلاپ، ءورىسى مەن ورەسى كەڭىدى. سولايدا وزىمىزگە جوعارى عىلمي دامۋ تالابىنىڭ قاجەت ەكەندىگىن تولىق تانىپ جەتىپ، جالعاستى ىزدەنىس جاساۋىمىز كەرەك. ايەلدەر قوعامنىڭ ءار سالا قىزمەتىنە، ءار كاسىپكە ارالاسۋى، ايەلدەردىڭ ورنى مەن رولىن تولىق ساۋلەلەندىرۋگە ايەلدەر قاۋىمى ىزدەنىس جاساۋى قاجەت.قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعى جەكە وتباسىنىڭ جۇيەلى دامۋىندا. جالپى قوعام جەكە وتباسى مۇشەلەرىنەن قۇرام تابادى، وتباسىنىڭ ۇيتقىسى ايەل. ونداي بولسا ءاربىر ايەلدە قوعامدىق جاۋاپكەرشىلىك وركەن جايۋى قاجەت. ايەلدەر وتباسىنىڭ بەدەلىن تىكتەۋى، قىزمەت ورنىنداعى بەتبەدەلىن ساقتاۋعا، وتباسىنىڭ جاراسىمدىلىعىن بەرەكەبىرلىكتىڭ ۇيتقىسى ەتۋگە، جانۇياسىنىڭ جىلۋلىعىن ساقتاي بىلۋگە، ءتارتىپ ءتۇزىم، زاڭەرەجەلەردى بىلۋگە، ءوزىنىڭ ءمورالدىق ساپاسىن، ياعني ادامي ساپاسىن جوعارىلاتىپ، قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعىن جەبەپ، مەملەكەتىمىزدىڭ باياندى دامۋىنا ءوز ۇلەستەرىن قوسىپ، ساپالى ايەلدەر قوسىنىنىڭ قاتارىن مولايتا تۇسسە نۇر ۇستىنە نۇر بولماق.ايەلدەر اسەمدىك پەن ادالدىقتى، قايىرىمدىلىقتى بويىنا ءسىڭىرۋى، بارلىق ىستە اقىلدىلىقپەن، سابىرلىلىقپەن جۇمىس جۇرگىزۋگە قۇلشىنىس جاساۋعا جاتىلۋى، ءوز بويىنداعى كۇش پەن سەزىمدى تارازى باسىنا تەڭ ۇستاي الۋدى ادەتىنە اينالدىرۋى، ءارقانداي ءىستى ىستەۋدە ءوز الدارىنا ماقسات قويۋعا جانە وعان جەتۋ جولدارىن دا دۇرىس ويلاۋى كەرەك. ءومىردىڭ ءوزى ءبىرىڭعاي جولى بولعىش ساتتەردەن تۇرمايتىنىن، ونىڭ قىزىعى مەن شىجىعى، قيىنى مەن وڭايى، جاقسىسى مەن جامانى بىرگە جۇرەتىنىن ۇمىتپاعانىمىز ابزال. قيىندىقتان قورىقپاڭىز، قيىنشىلىقسىز ەش مەجەگە جەتۋ مۇمكىن ەمەس. ءار كەزدە ار تازالىعىن ساقتاۋدى ءبىرىنشى ورىنعا قويا ءبىلىڭىز.وڭاي تاپقان ولجانىڭ ءدامى بولمايدى. ايەلدەر قاۋىمى وزدەرىنىڭ از دا بولسا جەتىستىكتەرىن كورگەندە وعان قۋانا ءبىلۋى، ماقتانۋى كەرەك. ءوز جۇرەك قالاۋىمەن ءىس جۇرگىزۋگە ۇيرەنگەنى ابزال. ەڭ اۋەلى، ءوز ءىسارەكەتىن وزدەرى باعالاي بىلۋگە مويىنسال بولعانى دۇرىس. ءوزىنءوزى سيلاۋى، ءوزىنءوزى قۇرمەتتەۋى، ءوز كوزقاراسىندا تۇرىپ، دۇرىس قاعيدالاردى ۇستانۋى قاجەت.ايەل انا، ومىردە ۇلى تاربيەشى. سوندىقتان تاربيەنى دۇرىس بەرۋ ءۇشىن وزدەرى، ەڭ اۋەلى، دۇرىس تاربيەنى ءوز بويىنا ءسىڭىرىپ، سونىڭ ءبارىن ءوزىنىڭ ءىسارەكەت، ءسوزسويلەم، ءجۇرىستۇرىسىنان، تۇرمىسىنان بەينەلەپ، جاقسىدان ۇيرەنەتىن، جاماننان جيرەنەتىن اسىل انالار قوسىنىن مولايتىپ، قوعام جاراسىمدىلىعىن ساقتاۋعا كۇش قوسۋلارى، وزدەرىن عىلمي دامىتۋعا، جالپىلىق ادامي ساپاسىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن كوپ ۇيرەنۋى، ىزدەنىس جاساۋى، داۋىرگە سايكەسۋى قاجەت.ايەلدەر ساپاسىن جوعارىلاتۋدا ۋاقىتتى ۇتىمدى پايدالانا ءبىلۋى، ءبىلىم ۇيرەنۋگە نازار اۋدارۋى، تاربيەلىك جۇمىستىڭ ءوز مويىندارىندا ەكەندىگىن تانۋى، وزدەرىن دۇرىس ايالاۋى، وتباسىن دۇرىس ۇستاۋعا قۇلشىنىس جاساۋى، زاڭ بىلىمدەردى ۇيرەنىپ، زاڭمەن قارۋلانۋدى ادەتتەرىنە اينالدىرۋى، زاڭدىق ۇقىقمۇددەسىن دۇرىس قورعاي الاتىن قابىلەتتى جەتىلدىرۋى كەرەك.
|
يېڭى دەۋرنىڭ مەنىۋى تۈۋرۈكىنى تىكلەششىنجاڭدىكى نوپوزلۇق ئاخبارات تورىشىنجاڭ گېزىتى تورىيېڭى دەۋرنىڭ مەنىۋى تۈۋرۈكىنى تىكلەش جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى قۇرۇلغانلىقىنىڭ 97 يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن2018.07.02 16:50 مەنبە: شىنجاڭ گېزىتى89 مىليون 564 مىڭ بۇ ئەڭ يېڭى ئېلان قىلىنغان جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى ئەزالىرىنىڭ سانى.قۇرۇلغىنىغا 97 يىل، ھاكىمىيەت يۈرگۈزگىنىگە 70 يىلغا يېقىن ۋاقىت بولدى، ئەزاسى 60قىمۇ يەتمەيدىغان يېڭى پارتىيەدىن 89 مىليوندىن ئارتۇق ئەزاسى بار دۇنيادىكى 1 چوڭ پارتىيەگە ئايلاندى، ئىنقىلاب ئۇرۇقىنى چاچقان كىچىك قىزىل كېمىدىن زورىيىپ گۈللىنىشتىن ئىبارەت ئۇلۇغۋار ئىشقا يېتەكچىلىك قىلىدىغان ھەيۋەتلىك غايەت زور پاراخوتقا ئايلاندى، قانداق كۈچ جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ كىچىكلىكتىن زورىيىشىغا، زورىيىشتىن قۇدرەت تېپىشىغا تۈرتكە بولدى؟قەد كۆتۈرۈپ تۇرغان تاغ چوققىسىنى ھەيۋەتلىك تاغ گەۋدىسى كۆتۈرۈپ تۇرىدۇ؛ بىر پارتىيەنىڭ گۈللىنىشىدە كۆتۈرەڭگۈ روھ ئاچقۇچلۇق رول ئوينايدۇ.ئورنىدىن دەس تۇرۇشتىن بېيىشقىچە، بېيىشتىن قۇدرەت تېپىشقىچە، جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇلۇغ گۈللىنىشىنى ئىشقا ئاشۇرۇشتا، ماددىي ئاساس بەرپا قىلىپلا قالماي، يەنە مەنىۋى ئاساسمۇ بەرپا قىلىش كېرەك.بۇ، يېڭى دەۋردە باش شۇجى شى جىنپىڭ چىقارغان بۇيرۇق پۈتۈن پارتىيەدىكى يولداشلار ئىنقىلابىي روھ ۋە ئىنقىلابىي جەڭگىۋارلىقنى ساقلاپ، پارتىيەمىز خەلققە رەھبەرلىك قىلىپ 97 يىل ئېلىپ بارغان ئۇلۇغ ئىجتىمائىي ئىنقىلابنى باتۇرلۇق بىلەن داۋاملاشتۇرۇشى شەرت.ئۆزىمىزنىڭ ئىنقىلابچى ئىكەنلىكىمىزنى ئۇنتۇپ قالمايلى تارىخىي بۇرچ ئالدىدا، جۇڭگو كوممۇنىستلىرى ئىنقىلابچىلارغا خاس خىسلەتنى ساقلاپ، تاغنى تالقان قىلىدىغان ئۇلۇغ روھنى ئۇرغۇتۇشى شەرتجياڭشى ئۆلكىسىنىڭ يۇڭشىن ناھىيەسىدە، 32 ياشلىق شىڭ لېي يۇرتداشلىرى بىلەن يەرلىك شېۋىدە شالنىڭ ئۆسۈش ئەھۋالى توغرىسىدا سۆزلىشىۋاتاتتى. بۇلتۇر ئۇنىڭ باشلامچىلىقىدا سەنۋەن يېزىسى نامراتلىق قالپىقىنى يېڭىلا چۆرۈپ تاشلىغانىدى. خۇبېي ئۆلكىسىدىن كەلگەن بۇ ياش يېزىلىق پارتكوم شۇجىسىنىڭ يۇرتداشلارنىڭ ھاللىق تۇرمۇشقا يەتكەنلىكىنى كۆرۈش ئۈچۈن، بۇ يەردە يىلتىز تارتقىنىغا توققۇز يىل بولغانىدى.بۇنىڭدىن 90 نەچچە يىل ئىلگىرى، دەل مۇشۇ جايدا سەنۋەندىكى ئۆزگەرتىپ تەشكىللەش ئارقىلىق يېڭى قوشۇن بارلىققا كەلگەن بولۇپ، ئۇلار قەلبىگە ئاددىي، ئەمما مۇستەھكەم بىر ئېتىقادنى پۈككەنىدى، ئۇ بولسىمۇ: ئىنقىلاب قىلىپ نامراتلارنى ياخشى كۈنگە ئېرىشتۈرۈشتىن ئىبارەت.زامان ۋە ماكان ئۆزگەرسىمۇ، روھ مەڭگۈ داۋام ئېتىدۇ. ئەۋلادمۇئەۋلاد كۈرەش قىلغۇچىلارنىڭ ئىزلىرى تارىخ سەھىپىسىگە ھەيۋەتلىك خىتابنامىنى يېزىپ قالدۇردى: جۇڭگو كوممۇنىستلىرىنىڭ ئەسلىي مەقسىتى ۋە بۇرچى جۇڭگو خەلقىنى بەختكە ئېرىشتۈرۈش، جۇڭخۇا مىللىتىنى گۈللەندۈرۈش.2020 يىلىغا بارغاندا، جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ 1000 يىلدىن بۇيان ئىنتىلگەن ھاللىق سەۋىيەگە يېتىش ئارزۇسى ئىشقا ئاشىدۇ. يەنە ئىككى 15 يىل كۈرەش قىلىش ئارقىلىق مۇشۇ ئەسىرنىڭ ئوتتۇرىلىرىغا بارغاندا جۇڭگو سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشقان قۇدرەتلىك دۆلەت قىياپىتىدە دۇنيانىڭ شەرقىدە قەد كۆتۈرىدۇ.بۇ، سانسىزلىغان كىشى كۈرەش قىلىپ قۇربانلىق بەرگەن، ئىنتىزار بولغان تەسىرلىك مەنزىل، شۇنداقلا ئىنسانىيەت تارىخىدىكى مىسلىسىز ئۇلۇغۋار ئىش.بۇ ئۇلۇغ تارىخىي بۇرچنى زىممىمىزگە قانداق ئېلىشىمىز كېرەك؟ باش شۇجى شى جىنپىڭ پۈتۈن پارتىيەنى مۇنداق ئاگاھلاندۇردى: ئۆزىمىزنىڭ كوممۇنىست ئىكەنلىكىمىزنى ئۇنتۇپ قالمايلى، بىز ئىنقىلابچى، ئىنقىلابىي روھىمىزنى يوقىتىپ قويماسلىقىمىز كېرەك.ئەڭ ئۇلۇغ ئىستەك ئۈچۈن قىلغاچقا مەردلەر جان پىدا، يېڭى بىر دۇنيا ياراتتى مىسلىسىز جۈرئەت بىلەن. ئىنقىلابىي روھقا قىلىنغان خىتاب جۇڭگو كوممۇنىستلىرىنىڭ 100 يىللىق كۈرەش مۇساپىسىدە باشتىن ئاخىر جاراڭلاپ كەلدى.بۇنىڭدىن 60 نەچچە يىل ئىلگىرى، سوتسىيالىستىك قۇرۇلۇشنىڭ يېڭى دەۋرىنى كۈتۈۋالغاندا، يولداش ماۋ زېدۇڭ پۈتۈن پارتىيەگە مۇنداق چاقىرىق قىلغانىدى: ئىلگىرىكى ئىنقىلابىي ئۇرۇش مەزگىلىدىكى ئاشۇ جاسارەتنى، ئاشۇ ئىنقىلابىي قىزغىنلىقنى، ئاشۇ جان تىكىپ كۈرەش قىلىش روھىنى ساقلاپ، ئىنقىلابىي خىزمەتنى ئاخىرغىچە داۋاملاشتۇرايلى.بۇنىڭدىن 40 يىل ئىلگىرى ئىسلاھات، ئېچىۋېتىشنىڭ دولقۇنى كۆتۈرۈلگەن دەسلەپكى چاغلاردا، تىنچ تەرەققىي قىلىش مەزگىلىگە قەدەم قويغان بۇ ئىنقىلابنىڭ ئىلگىرىكى ئىنقىلابلارغا قارىغاندا تېخىمۇ چوڭقۇر، تېخىمۇ جاپالىق ئىكەنلىكىنى ئېنىق تونۇپ يەتكەچكە، يولداش دېڭ شياۋپىڭ پۈتۈن پارتىيەدىكىلەرگە: پىداكارلىق بىلەن يول ئېچىش كېرەك، دەپ مەدەت بەرگەن.ھازىر نۇرغۇن كىشىگە نىسبەتەن ئىنقىلاب دېگەن سۆز يات بولۇپ قالغاندەك، ئىنقىلابىي روھ خۇددى ئۆتمۈشكە تەۋە بولۇپ قالغاندەك قىلىدۇ. ھالبۇكى، ھەقىقەتەن شۇنداقمۇ؟بېيجىڭ، دۆلەت مۇزېيى. ماركس تۇغۇلغانلىقىنىڭ 200 يىللىقىنى خاتىرىلەش باش تېمىسىدىكى كۆرگەزمە ئۆتكۈزۈلۈۋاتقان بولۇپ، ئېكسكۇرسىيەچىلەرنىڭ ئايىغى ئۈزۈلمەيتتى. ھەيۋەتلىك كىتاب تېمىغا ھەرقايسى مەزگىلدىكى، ھەرقايسى دۆلەت تىلىدا نەشر قىلىنغان ئوخشاش بولمىغان نۇسخىدىكى يۈزلىگەن مىڭلىغان كوممۇنىستىك پارتىيە خىتابنامىسى تىزىلغان بولۇپ، ئۇلاردىن ھەقىقەت كۈچى ئۇرغۇپ تۇراتتى، ئېكسكۇرسىيەچىلەر چەكسىز ھاياجانغا چۆمگەنىدى.ئىنقىلاب تارىخنىڭ پاراۋۇزى. ماركسىزم مۇنداق قارىغان: ئىجتىمائىي ئىنقىلاب ئىشلەپچىقىرىش كۈچلىرى بىلەن ئىشلەپچىقىرىش مۇناسىۋەتلىرىنىڭ زىددىيەتلىك ھەرىكىتىنى ئاساس قىلىدۇ، ئۇ نوقۇل كونا سىياسىي ئۈستقۇرۇلمىنى پاچاقلايدىغان ئىجتىمائىي ھەرىكەت بولۇپلا قالماي، بەلكى يېڭى ئىجتىمائىي قۇرۇلۇش ھەرىكىتىدۇر، ئىنقىلاب ئىجتىمائىي تەرەققىيات ۋە سىياسىي تەرەققىياتنىڭ كۈچلۈك موتورى.پارتىيەنىڭ كۈرەش مۇساپىسىنى ئەسلىسەك، ئىنقىلابىي روھ ئىشلىرىمىزنىڭ تەرەققىي قىلىپ زورىيىشىدىكى غالىبىيەت ئەڭگۈشتەرى، شۇنداقلا كوممۇنىستلارنىڭ ئەڭ يارقىن مەنىۋى بەلگىسىدۇر. ئىنقىلابىي روھ بولمىسا، ئىنقىلابىي ھەرىكەت بولمايدۇ، ئىنقىلابنىڭ غەلىبىسىمۇ بولمايدۇ. يېڭى دەۋردە پارتىيەمىز ئۇلۇغ ئىجتىمائىي ئىنقىلابتا يېڭى ۋەزىيەت يارىتىش، ئۆزى ئۈستىدە ئىنقىلاب قىلىش ئارقىلىق ئۆزىنى قۇدرەت تاپقۇزۇش، ئۇلۇغ تارىخىي بۇرچنى زىممىسىگە ئېلىش ئۈچۈن، جەزمەن قىزىل گېنغا ۋارىسلىق قىلىپ، ئىنقىلابىي روھنى ئەۋج ئالدۇرۇپ، تاغنى تالقان قىلىدىغان قۇدرەتلىك كۈچنى ئۇرغۇتۇشى كېرەك.شەنشى ئۆلكىسىنىڭ ۋۇچى ناھىيەسى نەنگۇ كەنتى. بۇنىڭدىن 20 يىل ئىلگىرىكى سۈرەتتە بۇ يەر قاقاسلىق ئىدى. نەنگۇ كەنتى پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ پېشقەدەم شۇجىسى يەن جىشيۇڭ كەنت ئاھالىسىنى باشلاپ كۆچەت تىكىپ ئورمان بىنا قىلىپ، بوشاشماي كۈرەش قىلىپ، تېرىلغۇدىن ئورمانغا قايتۇرۇشتىكى 1 ناھىيەنىڭ يېشىل ئىنقىلاب ئاۋانگارتى بولدى. بۈگۈنكى كۈندە، سۈنئىي ھەمراھتا تارتىلغان ئەڭ يېڭى سۈرەتتە ۋۇچى ناھىيەسى پۈتۈنلەي يېشىللىق بىلەن پۈركەنگەنىدى. ھالبۇكى، نەنگۇ كەنتى پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ يېڭى شۇجىسى بەي تاۋ كۈچ ئۇلاپ، كەنتتىكىلەرنى باشلاپ تاغ باغرىدا مېۋىلىك باغ بەرپا قىلىپ، سەھرا ئارامگاھى ئېچىپ، تولۇپ تاشقان غەيرەت بىلەن ھاللىق جەمئىيەتكە يېتىش ئۈچۈن تىرىشىۋاتىدۇ...چۆللۈكتىن بوستانلىق بەرپا قىلىشقىچە، نامراتلىقتىن بېيىشقىچە، گاڭگىراپ قېلىشتىن تولۇپ تاشقان ئىشەنچكە تولۇشقىچە، مەسىلە كۆپ بولۇشتىن ئىستىل دۇرۇس، كەيپىيات توغرا بولۇشقىچە... بۈگۈنكى جۇڭگو قۇربان بولغان قەھرىمانلار ئارزۇ قىلغاندەك ھەممىلا يەردە قاينام تاشقىنلىققا چۆمگەن ئىجادىيەت، ھەممىلا يەردە كۈنسايىن يېڭىلىنىۋاتقان ئىلگىرىلەش بولماقتا.كومپارتىيە بولمىسا، يېڭى جۇڭگو بولمايتتى، ياپون باسقۇنچىلىرىغا قارشى ئۇرۇش ئوتىدا بارلىققا كەلگەن بۇ قىزىل ناخشا تاكى ھازىرغىچە ئېيتىلىپ كەلمەكتە. ناخشىنىڭ ئىسمىدىكى يېڭى دېگەن سۆزنى يولداش ماۋ زېدۇڭ ئالايىتەن قوشۇپ قويغانىدى. كونا دۇنيانى پاچاقلاپ، يېڭى جۇڭگو قۇرۇش مانا بۇ جۇڭگو كوممۇنىستلىرىنىڭ باشلامچى بولۇشقا جۈرئەت قىلىش، كونىنىڭ ئورنىغا يېڭىنى دەسسىتىشتەك ئىنقىلاب گېنى.ئىنقىلاب قىلمىغۇچە ئىشنى ۋۇجۇدقا چىقارغىلى بولمايدۇ، روھ بولمىسا، ئىشلاردا يېڭىلىق ياراتقىلى بولمايدۇ. بىز ئالدىنقىلار مېڭىپ باقمىغان يول ئۈستىدە ئىزدىنىۋاتىمىز ۋە ئۇنى ئېچىۋاتىمىز. يېڭى قەدەم تاشلاش ئۈچۈن يول ئېچىپ يېڭىلىق يارىتىش غەيرىتى بولۇشى؛ ھەربىر يېڭى پەللىگە چىقىش ئۈچۈن ئۆز ئۆزىدىن ھالقىيدىغان جاسارەت بولۇشى كېرەك. ئىنقىلابىي روھ بىلەن ئىنقىلابىي ھەرىكەتنى ئىنقىلاب نىشانى ئاساسىدا بىرلىككە كەلتۈرگەندە، ئۇنىڭدىن ئۇرغۇغان مەنىۋى كۈچ ھەممىدە غالىب كېلىدۇ، ھەممە يەردە غەلىبە قىلىدۇ.بىز كۆتۈرەڭگۈ روھنى مەڭگۈ ساقلاپ، مەڭگۈ خەلقنىڭ چاكىرى، دەۋرنىڭ ئاۋانگارتى، مىللەتنىڭ تۈۋرۈكى بولۇشىمىز كېرەك. بۇ، چوڭ پارتىيەنىڭ يېڭى دەۋرگە يۈزلىنىشتىكى ئىشەنچىسى ۋە ئاڭلىقلىقى، جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇزاق يىللىق ئۇلۇغۋار ئىشقا ئىرادە تىكلەشتىكى مەردانە خىتابنامىسى.يول تۈپتۈز، داغدام بولمايدۇ خەۋپ خەتەر ۋە خىرىسلار ئالدىدا، جۇڭگو كوممۇنىستلىرى شۇنداق بىر خىل غەيرەت، شۇنداق بىر خىل جاسارەت بىلەن يېڭى ئۇلۇغ كۈرەشكە ئاتلىنىشى كېرەكماركس مۇنداق كۆرسەتكەن: ئەگەر كۈرەش ناھايىتى ئوڭۇشلۇق ھەم مۇۋەپپەقىيەت قازىنىش پۇرسىتى كەلگەن شارائىتتىلا ئېلىپ بېرىلسا، دۇنيا تارىخىنى يارىتىش بەكمۇ ئوڭاي بولغان بولاتتى.ئۈچ يىلمۇ ۋاقىت قالمىدى، يەنە 30 مىليوندىن ئارتۇق ئادەم نامراتلىقتىن قۇتۇلمىدى، ئۇلارنىڭ كۆپىنچىسى نامراتلار ئىچىدىكى ئەڭ نامراتلار، قىيىنچىلىقى بارلار ئىچىدىكى قىيىنچىلىقى ئەڭ ئېغىرلار؛ ئاتموسفېرانىڭ بۇلغىنىشى، سۇنىڭ بۇلغىنىشى ۋە تۇپراقنىڭ بۇلغىنىشى قاتارلىقلارنى جىددىي تۈزەش كېرەك؛ پارتىيە ئىچىدە ساقلىنىۋاتقان ئىدىيە ساپ بولماسلىق، تەشكىل ساپ بولماسلىق، ئىستىل ساپ بولماسلىق قاتارلىق گەۋدىلىك مەسىلىلەر تېخى تۈپتىن ھەل قىلىنغىنى يوق. خەلقئارادا بىر تەرەپلىمىلىك، سودا قورۇقچىلىقى ۋە دۇنياۋىلىشىشقا قارشى يول تۇتۇش ئۈزلۈكسىز ئەۋج ئالماقتا...يېڭى دەۋردىكى جۇڭگو دۇچ كەلگەن مەسىلىلەر تىزىملىكىدە، خەۋپ خەتەر ۋە خىرىسلار تېخىمۇ مۇرەككەپ. دۆلەت ئەھۋالىدىن قارىغاندا، ئىقتىساد ۋە جەمئىيەتنىڭ تىپىنى ئۆزگەرتىش نۇرغۇن خەۋپ خەتەرگە دۇچ كەلدى، ئۈچ چوڭ جەڭ چىش ئۆتمەيدىغان قاتتىق سۆڭەك. دۇنيا ۋەزىيىتىدىن قارىغاندا، خەلقئارا ۋەزىيەت ئۆزگىرىپ تۇرماقتا، ئېنىقسىزلىق كۆپەيمەكتە. پارتىيە ئەھۋالىدىن قارىغاندا، تۆت چوڭ سىناق، تۆت خەۋپ يەنىلا گەۋدىلىك.ئۇلۇغ ئىشنىڭ ئۇلۇغلۇقى ئۇنىڭ ھەققانىي ھەم بۈيۈك بولغانلىقىدىن باشقا، يەنە بۇ ئىشتا مۇۋەپپەقىيەت قازىنىش ئۈچۈن، شۇنىڭغا مۇقەررەر ئەگەشكەن غايەت زور قىيىنچىلىق ۋە خىرىسلار ئۈستىدىن چوقۇم غالىب كېلىش كېرەك بولغانلىقىدا.باش شۇجى شى جىنپىڭ چوڭقۇر كۈلپەت ئېڭى بىلەن، پۈتۈن پارتىيەگە ئۇلۇغۋار غايىنى ئىشقا ئاشۇرۇشتا تۈپتۈز، داغدام يولنىڭ يوقلۇقىنى ئەسكەرتتى. بىزنىڭ يەنە نۇرغۇن ، لاردىن ھالقىشىمىزغا، يەنە نۇرغۇن ۋە لارنى بويسۇندۇرۇشىمىزغا توغرا كېلىدۇ، جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇلۇغ گۈللىنىشىنى ھەرگىزمۇ ئاسانلا، داقا دۇمباق چېلىپلا ئىشقا ئاشۇرغىلى بولمايدۇ. پارتىيەمىز خەلقنى ئىتتىپاقلاشتۇرۇپ ۋە يېتەكلەپ، زور خىرىسقا ئۈنۈملۈك تاقابىل تۇرۇپ، زور خەۋپ خەتەرنى توسۇپ، زور توسالغۇنى يېڭىپ، ئۆتكۈر زىددىيەتنى ھەل قىلىشى كېرەك.كىشىلىك تۇرمۇش يولى ئەگرى توقاي بولىدۇ.بۇ مۇساپىدە جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى جاپا مۇشەققەتتە تەرەققىي قىلىپ زورايدى. پارتىيەنىڭ ئاساسلىق قۇرغۇچىلىرىنىڭ بىرى بولغان لى داجاۋ مۇنداق دېگەنىدى: بەزىدە جاپا مۇشەققەت ۋە خەتەرلىك توسالغۇغا دۇچ كەلگىنىمىزدە، جەسۇرانە روھقا تايىنىپ ئۇلارنى يەڭدۇق. كوممۇنىستلارنىڭ كۈرەش مۇساپىسىگە ئەگىشىپ، ئىنقىلابىي روھ مەشئەلگە، نۇرلۇق چىراغقا ئوخشاش ئىلگىرىلەش يولىمىزنى باشتىن ئاخىر يورۇتۇپ، ئىرادىدىن قايتمايدىغان، توختىماي ئىلگىرىلەيدىغان ئۇلۇغ كۈچنى ئۇرغۇتتى.مىسلىسىز مۇشەققەتلىك جىڭگاڭشەن كۈرىشى ئىككى يىلدىن ئارتۇق داۋاملىشىپ، ھەر كۈنى ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 60 قەھرىمان قۇربان بولغان. 25 مىڭ چاقىرىملىق ئۇزۇن سەپەردە، ئوتتۇرا ھېساب بىلەن ھەر 300 مېتىر ئىلگىرىلىگەندە بىر قىزىل ئارمىيە جەڭچىسى قۇربان بولغان.قىيىنچىلىققا باش ئەگمەي، ئوڭۇشسىزلىقلارنى يېڭىپ، جاپادىنمۇ، ئۆلۈمدىنمۇ قورقماي، ئىنقىلابچىلارنىڭ مەنىۋى تۈۋرۈكىنى تىكلەش كېرەك، بۇ دەل جۇڭگو كوممۇنىستلىرى چاقناتقان دۆلەتنى گۈللەندۈرۈش نۇرى.قىزىل كېمە روھىدىن باشلانغان، ئىنقىلابىي ئۇرۇشنىڭ ئوتىدا تاۋلانغان جىڭگاڭشەن روھى، ئۇزۇن سەپەر روھى، يەنئەن روھى، تەيخاڭشەن روھى، قىزىل قىيا روھى، شىبەيپو روھى، سوتسىيالىستىك قۇرۇلۇش يىللىرىدا بارلىققا كەلگەن ئىككى بومبا، بىر سۈنئىي ھەمراھ روھى، لېي فېڭ روھى، تۆمۈر ئادەم روھى، جياۋ يۈلۇ روھى، قىزىلبايراق ئۆستىڭى روھى، ئىسلاھات، ئېچىۋېتىش يېڭى دەۋرىدە بارلىققا كەلگەن شياۋگاڭ روھى، ئالاھىدە رايون روھى، ئادەملىك ئالەم قاتنىشى روھى، كەلكۈنگە تاقابىل تۇرۇش روھى، يەر تەۋرەشكە تاقابىل تۇرۇپ ئاپەتتىن قۇتقۇزۇش روھى... ئۈزلۈكسىز سوزۇلغان، ئۈزلۈكسىز كېڭەيگەن بۇ روھ ئەزىم دەرياسى جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ مەنىۋى ئېگىزلىكىنى شەكىللەندۈرۈپ، كوممۇنىستلارنىڭ ئۈزلۈكسىز غەلىبىسېرى ئىلگىرىلىشىدىكى قۇدرەتلىك ھەرىكەتلەندۈرگۈچى كۈچكە ئايلاندى.يېڭى پەللىدە يېڭى ئۇلۇغ كۈرەشنى باشلىدۇق، بىز ھازىر نېمىگە تايىنىپ خەۋپ خەتەر ۋە خىرىسلار ئۈستىدىن غالىب كېلىپ، داۋاملىق يېڭى مۆجىزىلەرنى يارىتىمىز؟ جاۋابى يەنىلا ئىنقىلابىي روھ.روھىي ئۇرۇق بىخلانسىلا قورام تاشنى كۆتۈرەلەيدىغان كۈچكە ئىگە بولىدۇ.پارتىيە 18 قۇرۇلتىيىدىن بۇيان، يولداش شى جىنپىڭ يادرولۇقىدىكى پارتىيە مەركىزىي كومىتېتىنىڭ كۈچلۈك رەھبەرلىكىدە، جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى ۋە جۇڭگو خەلقى يېڭى روھنى ئۇرغۇتتى. بىرىمۇ چۈشۈپ قالسا بولمايدۇ دېگەن ئىرادە بىلەن، نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇش جېڭىنى چوڭقۇر ئىلگىرى سۈرۈۋاتىمىز؛ تاغقا يولۇققاندا يول ئاچىدىغان، سۇغا يولۇققاندا كۆۋرۈك سالىدىغان شىجائەت بىلەن، ئىسلاھاتنى قەتئىي تەۋرەنمەي ئومۇميۈزلۈك چوڭقۇرلاشتۇرۇۋاتىمىز؛ ئىشلاردا مۇۋەپپەقىيەت قازانغاندا تۆھپە ماڭا مەنسۇپ بولمىسىمۇ بولىدۇ دەيدىغان مەسئۇلىيەتچانلىق روھى بىلەن، ئىقتىسادنىڭ يۇقىرى سۈپەتلىك تەرەققىياتىغا تۈرتكە بولۇۋاتىمىز؛ ئوپېراتسىيە پىچىقىنى ئېلىپ ئۆزى ئۈستىدە ئىنقىلاب قىلىش جاسارىتى بىلەن، يولۋاسقىمۇ، چىۋىنگىمۇ تەڭ زەربە بېرىپ، چىرىكلىككە قارشى تۇرۇشنىڭ يۇقىرى بېسىم ھالىتىنى ساقلاۋاتىمىز؛ كۆك ئاسماننى قايتۇرۇپ كەلگىلى بولمايدىغانلىقىغا ئىشەنمەيمەن دەيدىغان ئىرادە بىلەن، بۇلغىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تۈزەش جېڭىنى ئېلىپ بېرىۋاتىمىز...پارتىيەنى ئومۇميۈزلۈك قاتتىق ئىدارە قىلىش ئەمەلىيىتىدە، جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى پارتىيەنىڭ سىياسىي قۇرۇلۇشىنى گەۋدىلىك ئورۇنغا قويۇپ، سىياسىي ئېتىقادنى مۇستەھكەملەش، تۆت ئاڭنى كۈچەيتىش، پارتىيە مەركىزىي كومىتېتىنىڭ نوپۇزى ۋە مەركەزلىك بىرتۇتاش رەھبەرلىكىنى قوغداش، پارتىيەنىڭ سىياسىي ئىنتىزامى ۋە سىياسىي قائىدىسىنى چىڭىتىش، يېڭى ۋەزىيەتتىكى پارتىيە ئىچىدىكى سىياسىي تۇرمۇشنى كۈچەيتىش ۋە قېلىپلاشتۇرۇش، پارتىيە ئىچىدىكى سىياسىي ئېكولوگىيەنى ساپلاشتۇرۇش، ئىستىلنى توغرىلاپ، ئىنتىزامنى چىڭىتىش، چىرىكلىككە قارشى تۇرۇش ۋە رەزىللىكنى جازالاش قاتارلىق جەھەتلەردە كۆرۈنەرلىك نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈردى.قىيىنچىلىقتىن قورقماسلىق، جاسارىتىدىن قايتماسلىق، ئىرادىدىن يانماسلىق، روھنى سۇسلاشتۇرماسلىق كېرەك. پارتىيە ۋە دۆلەت ئىشلىرىدا قولغا كەلتۈرۈلگەن تارىخىي مۇۋەپپەقىيەتلەر ۋە تارىخىي ئۆزگىرىشلەرگە كىشى قەلبىنى ھاياجانغا سالىدىغان نۇرغۇن روھ يوشۇرۇنغان.بۇ بىر خىل باشقىلار ئۈچۈن ئۆزىدىن كېچىدىغان تۆھپە قوشۇش روھى. پەۋقۇلئاددە چوڭ كەلكۈن ئاپىتىگە تاقابىل تۇرۇش داۋامىدا، پەقەت بىر قېتىملا ھايات قېلىش پۇرسىتى چىققاندا، خۇنەن ئۆلكىسى مىلو شەھىرى سەنجياڭ بازىرى خۇاچياۋ كەنتى پارتىيە باش ياچېيكىسىنىڭ شۇجىسى لى دايۈەن بۇ پۇرسەتنى باشقىلارغا ئۆتۈنۈپ بەردى، كەنت ئاھالىلىرى ئاڭلىغان ئۇنىڭ ئاخىرقى بىر ئېغىز سۆزى مەن كەنت پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ شۇجىسى، مەن باراي، دېگەن سۆز بولدى. گۈيجوۋ ئۆلكىسىنىڭ زۈنيى شەھىرىدىكى 90 يىللاردا تۇغۇلغان، نامراتلارنى يۆلەش كادىرى شۈ مېينىڭ ئۈندىداردىكى قولۇمدىن كېلىشىچە تىرىشىمەن، ئۆزۈمنى تەسىرلەندۈرگىچە چىڭ تۇرىمەن دېگەن ئىمزاسى كىشىلەرنى مەڭگۈ تەسىرلەندۈرىدۇ، 25 ياشتا ئاخىرلاشقان ياشلىق باھارى نامراتلارنى يۆلەشتىكى ئەگرى توقاي يولدا مەڭگۈلۈك ئىلگىرىلەش يول بەلگىسى بولۇپ قالدى...بۇ بىر خىل ئىرادىدىن قايتمايدىغان زىممىگە ئېلىش روھى. جۇڭگونىڭ غەربىي جەنۇبىدىكى جىنپىڭشەن تېغى تونېلىنىڭ ئوتتۇرىسىدىن تاغ چوققىسىغا 2400 مېتىر كېلىدىغان جايدىكى قېلىن تاغ جىنسلىرى ئالەم نۇرىنى توسۇپ قالغان، شۇنداقلا ئوتتۇرىچە يېشى 30غىمۇ يەتمەيدىغان كوللېكتىپنىڭ تاشقى دۇنيا بىلەن بولغان ئالاقىسىنىمۇ توسۇپ قالغان. ئۇلار قاراڭغۇدا ئۆڭكۈر ئادىمى بولۇشقا رازى بولۇپ، دۇنيادا قاراڭغۇ ماددىنى ئىزدەش ساھەسىدە يورۇقلۇقنى ئىزدىدى. جۇڭگو ئالەم قاتنىشى دەرىجىدىن تاشقىرى ئېغىرلىق مەشىقى ئۆيىدە، ئالەم ئۇچقۇچىلىرى يۇقىرى سۈرئەتتە ئايلىنىۋاتقان مەركەزدىن قاچما ماشىنىدا ئېغىرلىق كۈچىنىڭ سەككىز ھەسسە تېزلىنىشىگە 40 سېكۇنت بەرداشلىق بېرىدۇ، بۇ چاغدا ئۇلارنىڭ يۈز مۇسكۇلىنىڭ شەكلى ئۆزگىرىپ، نەپەس ئېلىشى قىيىنلىشىدۇ، ھەتتا سېزىمىنى يوقىتىدۇ. 20 يىلدىن بۇيان، بىرمۇ ئالەم ئۇچقۇچىسى توختىتىش كۇنۇپكىسىنى بېسىپ باقمىدى. قەلبىگە بۇرچنى پۈككەچكە، ئۇلار ھەققانىيەت يولىدىن قايتمىدى...دېمىگىن تۆمۈر سېپىلدەك ھەيۋەتلىك تاغ ئۆتكىلى، مانا مەغرۇر ئاتلىدۇق بىز بېشىدىن دەسسەپ ئۇنى. گۈيجوۋ ئۆلكىسىنىڭ زۈنيى شەھىرىدىكى لۇشەن ئۆتكىلىدە، ئەينى يىللىرى قىزىل ئارمىيە قان كېچىپ جەڭ قىلىپ، جۇڭگو ئىنقىلابىنىڭ تارىخىي بۇرۇلۇشىنى كۈتۈۋالغان. گۈيجوۋ بىلەن چۇڭچىڭ ئوتتۇرىسىدىكى كۆۋرۈك بېشى ئىستىھكامى بولغان بۇ مۇنبەت زېمىن ھازىر تىرىشىپ يۇقىرى سۈرئەتلىك تۆمۈريول دەۋرىگە كىردى. سىچۈەن ئۆلكىسىنىڭ گۇاڭخەن شەھىرى ئىلگىرى باشلامچى بولۇشقا جۈرئەت قىلىپ، خەلق گۇڭشېسى تۈزۈمىدە باشلامچىلىق بىلەن بۆسۈش ھاسىل قىلىپ، يېزا ئىسلاھاتى ساداسىنى ئالدى بىلەن ياڭراتقان. ھازىر، كوللېكتىپ مۈلۈك پاي تۈزۈمى ئىسلاھاتىنى باشلامچىلىق بىلەن يولغا قويۇپ، يېڭى بىر نۆۋەتلىك يېزا ئىسلاھاتىدا بۆسۈپ يول ئاچماقتا.بىپايان جۇڭگو زېمىنىدا، جاسارەت بىلەن يېڭى ئۇلۇغ كۈرەش قىلىش، يېڭى ئىنقىلاب ئەمەلىيىتىگە ئاتلىنىشتەك يېڭى دەۋرنىڭ ھەيۋەتلىك سىمفونىيەسى ياڭرىماقتا.روھ مەشئىلى قولدىن قولغا ئۆتۈپ، كۈچى ئۈزلۈكسىز داۋاملاشتى. 97 يىلدىن بۇيان ئەسلىي مەقسەت ئۆزگەرمىدى، تارىخنىڭ ئىزى زامان ماكاندىن ھالقىپ، كەلگۈسىدىن دېرەك بەردى بىز ھەر قانداق قىيىنچىلىق ۋە توسالغۇنى پۈتۈن مەملىكەت خەلقى بىلەن بىرلىكتە جەزمەن يېڭىپ، جۇڭگونىڭ تارىخىي ۋەزىپىسىنى تاماملايمىز.
|
قازاقستان رەسەي قانداي بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىردى30 قىركۇيەك 15:07نۇرسۇلتان. قازاقپارات قازاقستان مەن رەسەي ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمىندا ق ر پرەزيدەنتى قاسىمجومارت توقايەۆ ەكى ەل اراسىندا قانداي بىرلەسكەن جوبالار جۇزەگە اسىرىلعانىن اتادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.ءبىز تەڭىز جوبالارىن جۇزەگە اسىراتىن ينۆەستورلار ءۇشىن بارىنشا قولايلى جاعداي جاسادىق. رەسەيلىك سەرىكتەستەردىڭ ىشكى نارىقتا مۇناي جەتكىزۋ جونىندەگى بىرلەسكەن تەڭىز جوبالارىن بوساتۋ، سونىمەن قاتار ەكسپورتتىق كەدەندىك سالىقتى الىپ تاستاۋ ۇسىنىسىن قولدادىق. ۇكىمەت ينۆەستيتسيالىق قوعامداستىقپەن تىعىز ءوزارا ءىس قيمىل بارىسىندا ينۆەستيتسيانىڭ جاڭا تەتىگىن جاقسارتىلعان مودەلدىك كەلىسىمشارت ازىرلەدى، دەدى ق ر پرەزيدەنتى. مەملەكەت باسشىسى رەسەيلىك سەرىكتەستەردى جاڭا جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا دا شاقىردى.2019 جىلدان بەرى وندىرىستىك كووپەراتسيا سالاسىنداعى بىرلەسكەن ءىسقيمىل باعدارلاماسى جەمىستى جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. قازىرگى ۋاقىتتىڭ وزىندە 3 جوبا جۇزەگە اسىرىلدى: كيروۆەتس ماركالى تراكتور قۇراستىرۋ، ماركالى كولىك شىعارۋ جانە گاز ماركالى كولىك قۇرالدارىنا بولشەكتەر ءوندىرۋ. وسى جىلدىڭ ساۋىرىندە تاتارستان باسشىسىنىڭ قاتىسۋىمەن رۋستام ميننيحانوۆتىڭ قاتىسۋىمەن جىلدىق قۋاتى 3,5 ميلليون دوڭگەلەك بولاتىن دوڭگەلەك شىعاراتىن زاۋىتتىڭ قۇرىلىسى باستالدى. بۇل قازاقستان ءۇشىن وزگە ەلدەردىڭ يمپورتىنا تاۋەلدىلىكتى تومەندەتەتىن ماڭىزدى ءارى قاجەتتى جوبا، دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
|
13 اقپان 2020, 08:43 1393 0 الەۋمەت انار لەپەسوۆاكەشە مەملەكەت بسشىسى قسىمجومرت توقەۆتىڭ قتىسۋىمەن ەلوردد ۆولونتەرلەردىڭ رەسپۋبليكلىق فرونتكەڭسەسى ءوز جۇمىسىن بستدى. شرنىڭ شىلۋ سلتنتىند پرەزيدەنت قزقستندعى ۆولونتەرلەر قوزعلىسىنىڭ قۇرمەتتى ەلشىسى اتاندى. قازاقتىڭ كونە زاماننان كەلە جاتقان ءداستۇرىن جالعاپ، ىزگى ىستەرىمەن وتاندى ءسۇيۋدىڭ جارقىن ۇلگىسىن كورسەتىپ جۇرگەن ەرىكتىلەردىڭ جۇمىسىنا جوعارى باعا بەرگەن مەملەكەت باسشىسى ولاردى جاڭا جەتىستىكتەرگە جىگەرلەندىردى. ۆولونتەرلەر جىلىنىڭ كەزەكتى ناۋقان ەمەس ەكەنىن ەسكەرتكەن قاسىمجومارت توقاەۆ اتقارۋشى ورگاندارعا ۆولونتەرلىك ىستەرگە قولداۋشى عانا ەمەس، باستاماشى بولۋ مىندەتىن جۇكتەدى.ۆولونتەرلەرمەن باسقوسۋدا مەملەكەت باسشىسى ۆولونتەرلىك حالقىمىزدىڭ شىنايى بولمىسى، سالتءداستۇرى ەكەنىن ايتا كەلە، بۇل ءداستۇردى ساقتاپ قالۋدىڭ ماڭىزىنا توقتالدى.ابايدىڭ قارەكەت قىل، پايداسى كوپكە ءتيسىن دەگەن ۇلاعاتىن تىلگە تيەك ەتكەن پرەزيدەنت ەرىكتىلەردىڭ رياسىز ەڭبەگى ەلگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتىڭ ايعاعى ەكەنىن ايتتى. ۆولونتەرلىك ناقتى ىستەرمەن كورىنەتىن ءپاتريوتيزمنىڭ جوعارى دەڭگەيىن بىلدىرەدى. وتانعا دەگەن ماحاببات ۇلكەن ۇراندار مەن بوس دەكلاراتسيالار ەمەس، بۇل كۇندەلىكتى ەڭبەك، سونىڭ ىشىندە حالىقتىڭ يگىلىگى ءۇشىن شىنايى اتقارىلاتىن قايىرىمدى ىستەر. بۇل كۇندەلىكتى ەڭبەك، بۇل ادامنىڭ بولمىسى، بۇل تەرەڭ ءبىلىم، جوعارى مىنەزقۇلىق مادەنيەتى. وزگەنىڭ دۇنيەمۇلكىنە قول سۇعاتىن، توناۋشىلىقپەن اينالىساتىن، جالعان پاتريوتتىق ۇرانداردى تاراتاتىن ادامدار پاتريوت ەمەس ەكەنىن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك. مۇنداي ادامدار زاڭ بۇزعان بولىپ سانالادى، ياعني ولار قىلمىسكەرلەر، قىلمىستىق ەلەمەنتتەر. سوندىقتان ولار قوعام مەن مەملەكەت الدىندا زاڭعا سايكەس جاۋاپ بەرۋى ءتيىس، دەدى مەملەكەت باسشىسى.ەلىمىزدە 200دەن استام ەرىكتىلەر ۇيىمى، 50 مىڭنان استام ۆولونتەر بار ەكەنىن اتاپ وتكەن قاسىمجومارت توقاەۆ قوعام ءومىرىنىڭ بارلىق سالاسىندا بەلسەندىلىك تانىتىپ جۇرگەن ۇيىمدارعا جەكەلەي توقتالىپ، ولاردىڭ جۇمىسىن كوپكە ۇلگى ەتتى. اتاپ ايتقاندا، ول قيىن تۇرمىستىق جاعدايعا تاپ بولعان ادامدارعا كومەك قولىن سوزۋعا دايىن مىڭداعان بەلسەندىلەرى بار ۇلتتىق ەرىكتىلەر جەلىسىنىڭ، ., , ەلوردالىق 28 پەتەل كلۋبى مەن قامقورشىلار كلۋبىنىڭ جۇمىسىن جوعارى باعالادى.مەملەكەت باسشىسى جاھاندىق جانە ايماقتىق ماسەلەلەردى شەشەتىن حالىقارالىق ۆولونتەرلىك باستامالارعا ەل ازاماتتارىن تارتۋدىڭ ماڭىزىن ايتتى. قازاقستان 116 ەلدىڭ 20 ميلليوننان استام ەرىكتىلەرىن بىرىكتىرەتىن دۇنيەجۇزىلىك ەكولوگيالىق ناۋقانىنا قوسىلۋعا دايىن. وتانداستارىمىزدىڭ بۇۇ، يۋنيسەف، ۇيىمدارىنىڭ ەرىكتىلىك باعدارلامالارىنا جانە باسقا دا حالىقارالىق باستامالارعا اتسالىسۋى ءارتۇرلى مەملەكەتتەردىڭ تاجىريبەسىمەن تانىسۋعا جانە ەلىمىزگە ۇزدىك ۆولونتەرلىك تاجىريبەنى تارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، دەدى ق.توقاەۆ.سونداياق قازاقستان پرەزيدەنتى ەرىكتىلەردى ەلدىڭ رۋحاني دامۋىنا اتسالىسۋعا شاقىردى. مادەنيەتىمىزدى دامىتپاي، ءوسىپءوركەندەۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان وسى ءماسەلەگە ەرەكشە ءمان بەرۋىمىز قاجەت. قازىرگى تاڭدا ءمادەنيەت جانە ونەر سالاسىندا جاس تالانتتاردىڭ ارقاسىندا قازاقستان كۇللى الەمگە تانىلىپ كەلەدى. ءبىز وسى باعىتتا جۇيەلى جۇمىس جۇرگىزۋىمىز كەرەك. ياعني ويى ۇشقىر ءارى دارىندى ازاماتتاردى بارىنشا قولداۋ قاجەت. سوندا عانا ءتول مادەنيەتىمىزدى جاڭا بەلەسكە كوتەرەتىن بۋىن قالىپتاسادى، دەدى مەملەكەت باسشىسى.قاسىمجومارت توقاەۆ شىعارماشىلىق باستامالاردى قولداۋ ماقساتىندا مادەنيەت قورىن اشۋ تۋرالى تاپسىرما بەرگەنىن اتاپ ءوتتى. پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، بۇل قۇرىلىم شىعارماشىلىق وداقتارعا، الەۋەتتى جوبالارعا قارجىلىق جانە باسقا دا باعىتتا كومەك بەرەدى. قور جۇمىسىنا ۆولونتەرلەردى تارتسا، ولار مۋزەي، كىتاپحانا، ونەر مەكەمەلەرىندە وزدەرىنىڭ جوبالارىن جۇزەگە اسىرا الادى. مەملەكەت باسشىسى بۇل شارالار ەلىمىزدىڭ شىعارماشىلىق الەۋەتىن نىعايتۋعا مول مۇمكىندىك بەرەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.ەرىكتىلەر جىلى اياسىندا اتقارىلاتىن شارالارعا كاسىپكەرلەردى تارتۋدىڭ دا ماڭىزى زور. قاسىمجومارت توقاەۆ ۆولونتەرلىك قىزمەت مەملەكەتتىك جانە جەكە كومپانيالاردىڭ قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن جۇمىس مادەنيەتىنە اينالۋى ءتيىس ەكەنىن قاداپ ايتتى. ارينە، ۆولونتەرلىك باستامالاردىڭ ءىلگەرىلەۋىنە ەكپىن بەرىپ، بەلسەندىلەر ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسايتىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار ماڭىزدى رولگە يە بولۋى ءتيىس. مەن قازىر بارلىق اتقارۋشى ورگانداردىڭ باسشىلارىنا تاپسىرما بەردى دەپ ساناڭىزدار. ءبىرىنشى كەزەكتە، مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر، ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ، كوممۋنالدىق كاسىپورىنداردىڭ قىزمەتكەرلەرى جۇمىس اپتاسىنىڭ بىرنەشە ساعاتىن وسى باعىتقا ءبولىپ، ۇلگىونەگە كورسەتۋى ءتيىس دەدى مەملەكەت باسشىسى.تەگتەر پرەزيدەنت توقاەۆ ۆولونتەرلەر جىلى ەرىكتى4 قىركۇيەك, 2020 ساعات 15:033 كۇن بۇرىن تۋعان كۇنىنە سىي قابىلداعان تاراز اكىمىنىڭ ورىنباسارى جازالاندى
|
ئەقلى ئىقتىدارلىق تەگلىكتىن سۈزۈش قىستۇرمىسى 1.3.9 ئەندىزە تورى قىستۇرمىللىرى 2021يىل 22ئۆكتەبىر 0 76بىر كۇنۇپكا بىلەن قاچىلاشقا بۇلىدۇ، مۇستەقىل يۇمشاق دېتال قىلىپ ئىجرا قىلىشقىمۇ، فىلتىر تىزىملىكى ئاستىدا ئىشلىتىشكىمۇ بولىدۇ.ئەڭ يىڭىلانغان نەشىرى: 1.3.91.3.9 يېڭى نۇسخا كۆرۈنمە يۈزىئوڭ تەرەپتىكى كاتەكچىگە ئوبىكتىنى ئاپتوماتىك تەكشۈرۈش ئىقتىدارى، ئاپتوماتىك ئاسمان ئىقتىدارىنى تەكشۈرۈش ئىقتىدارى قۇشۇلغان 1.2.4 ئەقلىي ئىقتىدارلىق مۇرەككەپ تەگلىكتىن سۈرەت ئايرىش قورالى سىزنى باشتىن ئاخىر بىر نەچچە مىنۇت ئىچىدە توغرا بولغان مۇرەككەپ تەگلىكتىن پاكىز سۈزۈلگەن سۈرەتبىلەن تەمىنلىيەلەيدۇ.قول بىلەن مۇرەككەپ تەگلىكتن سۈرەتنى سۈزۈش مەشخۇلاتىنى قىلغاندا مۆلچەرگە قارىغاندا تېخىمۇ ئۇزۇن ۋاقىت كېتىدۇ. ئاپتۇماتىكتۇنۇش تېخنىكىسى ۋە تېخنىكىسىدىن پايدىلىنىپ، سىزنى قىسقا ۋاقىت ئىچىدە مۇرەككەپ بولغان تەگلىكلەردىن سۈرەتنى سۈزۈۋېلىش مەقسىتىگە يەتكۈزەلەيدۇ.ئۇزۇندىن بۇيان ئاددى باسقۇچلار ئارقىلىق مۇرەككەپ تەگلىكتىن سۈزۈۋېلىنغان سۈرەتكە ئېرىشىش ئىزچىل فوتوگرافلارنىڭ ئارزۇسى بولۇپ كەلگەن، ھازىر سىز ئارقىلىق بۇ ئارزۇيىڭىزنى ئەمەلگە ئاشۇرالايسىز.مەزكۇر يۇمتالنى بىر كۇنۇپكا بىلەن قاچىلاش، مۇستەقىل يۇمشاق دېتال قىلىپ ئىجراقىلىشقىمۇ، نىڭ فىلتىر ئۈنۈمى قىلىپ ئىشلىتىشكىمۇ بولىدۇ.
|
تارىخ بەتلىرىتەرجىمە ماقالە ياركەند يەكەنمۇنبەر كۆكتىن تامدۇق كۆكتىن تامدۇق تارىخ بەتلىرى تەرجىمە ماقالە ياركەند يەك ...كۆرۈش: 1400ئىنكاس: 43تەرجىمە ماقالە ياركەند يەكەنيوللىغان ۋاقتى 201477 23:40:55 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشياركەند يەكەن شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدىكى شەھەر ۋە ناھىيەدۇر.بۇ شەھەر ئۈچ يۈز يەتمىش ئۈچ مىڭ تۆت يۈز توقسان ئىككى تەنلىك نوپۇسى بىلەن2003يىلى، تەكلىماكان باياۋانى ۋە تارىم دەريا ھەۋزىسىغا جايلاشقان ياركەند شەھىرىستانى، كاشغەر ۋىلايەتىدىكى ئون بىر شەھىرىستاندىن بىرىدۇر.ياركەند قەدىمدە، يىپەك يولى جەنۇبى تارمىغىدىكى قەدىمىي بۇددا پادىشاھلىقلىرىدىن بىرىنىڭ پايتەختى ئىدى.ياركەند مۇنبەت سەھرا بوستانلىغى، شىمالدىكى كۇنلۇن پىياز تېغى مەنىسىدە كۇھىستانىدىن قۇيۇلىدىغان ياركەند دەرياسى تەرىپىدىن سۇغۇرۇلىدۇ. بۇ بوستانلىق نۋەتتە ئۈچ مىڭ ئىككى يۈز ئون كىۋادرات كىلومېتىرلىق كۆلەمگە ئىگە. ئەمما ئېھتىمالغا يېقىن كى، قەدىمقى چاغلار ۋە مىلادىيە ئۈچۈنچى ئەسىردىن باشلانغان باياۋان جانلىنىشىدىن ئىلگىرى، يەنىمۇ زورراق كۆلەمگە ئىگە ئىدى.نۆۋەتتىكى ياركەند، ئاساسەن ئۇيغۇر جەمئىيەتلىك شەھەردۇر. بۇ بوستانلىقنىڭ سۇغۇرۇلغان ئېكىنزارلىقلىرىدىن پاختا، بۇغداي، قوناق، ئانار، نەشپۈت، ئۆرۈك ۋە ياڭاق ئېلىۋېلىنىدۇ. قوتاز ۋە قوي ياركەند چۆرىسىدىكى كۇھىستانلىق رايونلارىنىڭ ئەسلىي چارۋالىرىدىندۇر. بۇ رايوننىڭ مەدەنلىرى نېفىت، گاز، ئالتۇن، مىس، قوغۇشۇن، ئاليۇمىنا، گىرانىت ۋە تاشكۆمۈردىن ئىبارەت.ياركەند رايونىدىن، تۇنجى بولۇپ كېيىنكى خەن تارىخى كېيىنكى خەننامە كىتابىدا شاچې قەدىمقى چىن تىلى سايكا نامى بىلەن ياد ئېتىلگەن كى، بۇ ئېھتىمالەن مۇشۇ رايوننىڭ ئىرانىي ئۇرۇغلۇق خەلقى، يەنى سەكا ساك لار نامى بىلەن باغلىنىشلىقتۇر.ياركەند دائىمىي تۈردە، ئۆزىنىڭ ھەمسايەسى بولغان خوتەن، تۇرفان، كۇچا، شانشانغا ئوخشاش پادىشاھلىقلار بىلەن ئازدۇركۆپتۇر جەڭدە بولغان. مىلادىيە بىرىنچى ئەسىردە بۇ كىچىك پادىشاھلىقلارنىڭ بارچىسى موڭغۇللارنىڭ خەراجگوزارى خىراج تۆلەر بولغان ئىدى.ياركەند مىلادىيە ئونىنچى ئەسىردە قاراخانىيلارنىڭ قولىغا چۈشكەن ۋە ئۇنىڭ خەلقى ئىسلامغا ئەگەشكەن. ئېھتىمالغا يېقىن كى، ئۇنىڭ يازمىلاردا ئون بىرىنچى ئەسىردىن تارتىپ كۆرۈۋارقان بۈگۈنكى نامى، ئېھتىمالغا يېقىن كى يار تۈركىيدە قورام تاش ۋە قىيساڭ مەنىسىدە ۋە كەند پارسىي سۆز تۈپى بولۇپ، شەھەر مەنىسىدە دىن تەركىبتۇر.فارسىي يازمىلاردا ئۇنىڭ نامىنى گاھى ھەم يارقەند سۈرەتىدە يېزىغلىق. ئانەندراج دا خوتەن ۋە ياركەند ھەققىدە مۇنۇلار كەلتۈرۈلگەن كى:خوتەن ھۆكۈمرانى سەلتەنەتىنىڭ مەركەزى ۋە دارولمولك پايتەخت شەھەرىنىڭ نامىدۇر. خۇيى ئوبدان خەلققە ۋە ئۇز قىزلارغا ئىگە بولۇپ، كاشغەر قىزلىرىغا ئوخشاش ھۆسنۇجامالۇئەڭلىكۇجىلۋەسى بىلەن كوچايۇبازاردا ئېچىلىپيايرىغان ھالدا ئايلىنىپ يۈرىدۇ. ھەر كىشى بىرەر قىز بىلەن قېتىلىش تەلەبدارىدا بولسا، ۋە شۇ جاي بەلگىلىمىسى بويىچە ئۇ يەكەن نىڭ ۋەكىلى ۋە مەنسۇبى غوجا، ئىگە ئۇنى قوبۇل قىلسا، ئازغىنە تويلۇق مېلى بىلەن ئۆز ئارا قوشۇلالايدۇ. ئەمما ئەرى ئۇنىڭ كېتىشىنى خاھلىسا، تالاق بەرمىكى لازىم. ئەركەك ئەۋلادى ئاتىسىنىڭ، چىشىسى ئانىسىنىڭ بولار. ۋە بۇلار، يەنى ئۇ جاينىڭ غوجىسى خەتا خاقانى تەرىپىدىن بەلگىلىنىگلىك ۋە ھۆكۈمى خوتەننىڭ ھەممە جايىدا راۋا بولار. كەنت: ياركەند.تاشكۇرگان تاجىك ئاپتونوم ناھىيەسىتاشكۇرگان ئۇيغۇرچە تاشقورغان ياكى تاشقۇرغان، تاجىكچە تاجىك ئاپتونوم ناھىيەسى، نامى تاش قەلئە دېگەن مەنىدە بولۇپ، جۇڭگونىڭ غەربىي شىمالىدىكى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدىكى كاشغەر شەھرىستانىنىڭ ناھىيەلىرىدىن بىرى بولۇپ، ئۇ پاكىستان، ئافغانىستان ۋە تاجىكىستان بىلەن چېگراداشتۇر.كۆلەمى : 52400 كىۋادرات كىلومېتىرجەمئىيەتى : 27800 نەپەرتور بېكىتى : :..بۇ ناھىيەنىڭ مەركەزى تاشكۇرگان شەھىرى، ناھىيەنىڭ شەرقىدەدۇر. بۇ ناھىيە شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم ئۆلكىسىنىڭ غەربىي جەنۇبىدا؛ پامىر تاغلىرىدىكى دېڭىز يۈزىدىن ئۈچ مىڭدىن تاكى ئۈچ مىڭ ئۈچ يۈزمېتىرغىچە ئارلىقتىكى ئېگىزلىكتىكى پامىر تاغلىرىدا قارارلاشقان. بۇ شەھەر پاكىستان ۋە جۇڭگو ئارىسىدىكى قاراقۇرۇم ئىستىراتېگىيەلىك يولى بويىغا جايلاشقان ۋە پاكىستان چېگرا پوسخانىسى ئۇنىڭ جەنۇبىدا، خونجەراب قونجىراپ ئۆتكەلىنىڭ كەينىدە قارارلاشقان. بۇ شەھەرنىڭ چۆرىسىنى ئېگىزئېگىز تاغلار ۋە تەبىئىي مۇزلۇقلار مۇھاسىرىگە ئېلىپ تۇرغان. ۋە تاشكۇرگان دەرياسى ئۇنىڭدىن جەنۇبشىمال يۆلىنىش بىلەن ئاقىدۇ. شەرقۇغەرب ئارىسىدىكى مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇش ۋە يىپەك يولى زېمىنى لىنىيەلىرى 344، 421، 425، 540، 544، 566بەتلەرتارىخ بۇ ئابزاسىدا مەخسۇس مىلادىيە كالېندارى قوللىنىلمىغان بولۇپ، ئۇنىڭدىن بەزىلىرى ئىزاھلاپ قويۇلدىمۇسۇلمانلار ئىككىنچى ئەسىرنىڭ ئاۋۋالقى يىللىرىدا تاشكۇرگانغا يېتىپ كېلىشكەن. تۆتىنچى ئەسىردە بۇ شەھەر ئىلخانلار ھۆكۈمەتىنىڭ قارىمىغىدا بولغان ھەمدە شۇلارنىڭ تىرىشىشى ۋە بازارچىلارنىڭ تەرەددۇتىغا ئەگىشىپ، ئىسلام دىنى شۇ جايدا كەڭەيدى. ئۇ جاينىڭ ئاھالىسى بەشىنچى ئەسىر مىلادىيە ئون بىرىنچى ئەسىر دە ئىسمائىلىيە شىئە مەزھىبى ئىچىدىكى تارماق مەزھەب ئاقسۆڭەكلىرىنىڭ شۇ جايغا كىرىشى ۋە ناسىر خۇسرەۋ قۇبادىيانىي مىلادىيە 1004يىلىدىن 1088يىلىغىچە ياشىغان نىڭ رەئىسلىگىدە، ئىسمائىلىيەگە ئەگەشكەن. تاشكۇرگان يەتتىنچى ئەسىردە موڭغۇللار ئېمپىرىيەسى ھۆكۈمرانلىغىدا بولدى ۋە مۇسۇلمان سەرۋازلارنىڭ بۇ قەۋمگە ھەمراھلىققا كىرىشى بىلەن، ئىسلام ئۇنىڭدا قانات يايدى. ئون ئۈچۈنچى ئەسىردە، ئاغاخان مەھەلاتىي ئىسمائىلىيە مەزھىبىنىڭ ئەڭ يۈكسەك كىشىلىرىدىن بولۇپ، ئۆلگەن يىلى 1299 نىڭ ھىندىستاندىن ماڭدۇرغان موبەللېغ دىن تارقاتقۇچى لىرىنىڭ نوپۇزى تاشكۇرگان ئىسمائىلىيلىرىنىڭ خاجەۋىي تارمىقىغا مايىللىقىنى ھاسىل قىلغان بولۇپ، ھېلىھەم داۋام ئەتمەكتە. تاشكۇرگان شۇ ئەسىرلەردە، شىنجاڭنىڭ بۆلەك زېمىنلىرى بىلەن بىللە، بىر مەزگىل يەئقۇب بىگ ياقۇب بەگ نىڭ رەھبەرلىگىدىكى ھۆكۈمەتتە بولغان بولۇپ، ئەمما كېيىن قايتىدىن چىنغا باغلانغان. لىشىنخۇا 475بەتتىن 486بەتكىچە، ماتۇڭ 48بەتتىن 50بەتكىچەتاشكۇرگاننىڭ مۇھىم ئەسەرلىرىدىن، جەنۇبىي يىپەك يولى لىنىيەسىدىكى، تاش ۋە سېغىز لايدىن ياسالغان قەدىمىي قەلئە بار.تاشكۇرگاننىڭ جەمئىيەتى، بىر مىڭ توققۇز يۈز توقسان بەشىنچى يىلدىكى سىتاستىكىغا ئاساسلانغاندا، يىگىرمە يەتتە مىڭ سەككىز يۈز نەپەر ئەتراپىدا ئىكەن. تاشكۇرگان ئاھالىسى پامىرىي قەۋم مۇناسىۋەتلىك پارسىي ماقالىدە، بۇلارغا قارىتا سەلپەل ئۆزگىچە پىكىر مەۋجۇد بولۇپ، ئۇنىڭدا پامىرىيلار ئۆز تىلىدا ئۆزلىرىنى پامىرىي ياكى بەدەخشانىي دەپ ئاتايدۇ. ئەمما تاجىكىستاندا تولاراق ئۆزىنى بەدەخشان تاجىكى؛ ئافغانىستان ۋە جۇڭگودا ئۆزىنى تاجىك دەپ تونۇشتۇرىدۇ دېيىلگەن ئىكەن لەردىن بولۇپ، جۇڭگودا تاجىك ئاتالسىمۇ، ئەمما ئۇلار ئافغانىستان ۋە تاجىكىستان پامىرىيلىرى بىلەن ئوخشاش. ئۇلار تاجىكىي تىل بىلەن سۆزلەشمەيدۇ. ۋە ئۇلارنىڭ كۆپىنچىسىنىڭ تىلى سەرىكالىي ياكى سەرىقۇل تىلى تىلى؛ ۋە ئاز بىر قىسمىنىڭ تىلى ۋەخىي ۋاخان تىلى تىلى بولۇپ، ھەر ئىككىلىسى شەرقىي ئىرانىي تىل تارمىقىدىكى، پامىرىي تىللىرى گورۇھىدىن ھېسابلىنىدۇ.تاشكۇرگان ئىقتىسادىي نۇقتىدىن، نىسبەتەن نامىرات رايونلار قاتارىدا بولۇپ، ئۇنىڭ ئىقتىسادى دېھقانچىلىقنى؛ بولۇپمۇ دانلىق زىرائەت ۋە چارۋىچىلىق قويكالا بېقىش نى ئاساس قىلىدۇ. تاشكۇرگاننىڭ ئىقتىسادى ئاخىرقى ئون يىللاردا، جۇڭگونىڭ ئىشىكنى ئېچىۋېتىش سىياسىتىنى قوللۇنىشى شەمسىيە 1359 مىلادىيە 1980يىللار؛ ۋە شەمسىيە 13721379 مىلادىيە 19932000 يىللاردىكى پىلان بويىچە، جۇڭگونىڭ غەربىي شىمالىدىكى مۇسۇلمانلار ئولتۇراق رايونى ئىقتىسادىنى راۋاجلاندۇرۇش ئېتىبارىغا ئېرىشىشى سەۋەبى بىلەن روناق تېپىغلىق.تاشكۇرگاننىڭ پوچتا كودى : 845250تېلېفون رايون نومۇس : 998 0 89ماشىنا تاختىسىنىڭ باش نومۇرى : شىن ئەسكەرتىش : ئاپتور بۇنى ئىككى تېما قىلىپ يوللىغان بولۇپ ، تېمىلارنىڭ يىغىنچاقلىقى ئۈچۈن ئىككى تېمىنى بىرلەشتۈرۈپ قويدۇق ،توغرا چۈشەنگەيسىلەريوللىغان ۋاقتى 201478 11:34:07 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشيەكەننىڭ نۇپۇسى 1مىليونغا يىقىنلىشىدۇ .يوللىغان ۋاقتى 201478 11:42:19 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشيەكەن نوپۇسى خاتا ئېلىنىپ قالدىمۇ قانداق؟يوللىغان ۋاقتى 201478 11:52:21 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇرادەر ئاۋۇ ۋىكىپىدىيەدىكى ئەسلى ئادرىسقا بەكرەك كۆز يۈگۈرتۈڭ.این شهر با جمعیت ۳۷۳٬۴۹۲ سال ۲۰۰۳بۇ يەردىكى سان خاتا تەرجىمە قىلىنىپ قاپتۇ، دېگەندەك شەھەر ئاھالىسى 2003 يىلى مۇشۇ ۋىكىپىدىيەدىكى بىلەن ئۇيغۇنلىشىشى مۇمكىن، پۈتۈن يەكەننىڭ نوپۇسى بولسا 830مىڭ ئەتراپىدا .يوللىغان ۋاقتى 201478 12:28:17 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇ يازمىنى ئاخىرىدا تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 201478 12:29 يوللىغان ۋاقتى 201478 11:52بۇرادەر ئاۋۇ ۋىكىپىدىيەدىكى ئەسلى ئادرىسقا بەكرەك كۆز ...خاتالىق تەرجىمىدە ئەمەسكەن. ئۇشبۇ ماقالىنىڭ ئېنگىلىزچە نۇسخىسىدىمۇ پارسچىدىكى بىلەن ئوپمۇئوخشاش 373492 نەپەر نوپۇسقا ئىگە دەپتۇ. پەقەت شۇ سىتاستىكا يىلى چۈشۈپ قاپتۇ. ئەمما خەنسۇچە نۇسخىسىدا بولسا 650 مىڭ دەپتۇ. ئېھتىمال چەتئەللىكلەر كۆزدە تۇتۇۋاتقان يەركەننىڭ دائىرىسى ئۇنىڭ ھازىرقى مەمۇرىي بۆلۈنۈشىدىن پەرقلىق بولسا كېرەك. يەنى مەلۇم بىر تارىخى باسقۇچتىكى دائىرىسىنىڭ نوپۇس سانىنى، شۇ يىلقى سىتاستىكىدىن ئايرىپ چىقىرىۋالغان بولۇشى مۇمكىن.باشقۇرغۇچىلار ماقالىنىڭكى ياركەند بۆلىكىدىكى، نوپۇسى دېگەننىڭ كەينىگە 2003 يىلى دېگەننى قېتىپ قويىڭىزلەر. ئۆزەم قىلار دېسەم تەھرىرلىگىلى بولمايدىكەن.يوللىغان ۋاقتى 201478 12:58:25 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇ يازمىنى ئاخىرىدا تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 201478 13:13مەن ئەسلى مەنبەدىكى كونىچە ئەرەب رەقىمى بىلەن يېزىلغان ساننى ماتىماتىكا قائىدىسى بويىچە سولدىن ئوڭغا ئوقىۋاپتىمەن.شۇنداقتىمۇ ئەسلى مەنبەگە قايسى يەرنىڭ سىتاستىكىسى ئاساس قىلىندى. بىلگىلى بولمىدى، مەيلى 2003 يىلىدىكى پۈتۈن يەكەن ئاھالىسىنىڭ سانى بولسۇن ياكى ھازىرقى شەھەر ئاھالىسىنىڭ سانى بولسۇن بۇ سانغا ئازراقمۇ ئۇيغۇنلاشمايدۇ، يەكەن شەھەر ئاھالىسىنىڭ 2014 يىلىدىكى سىتاستىكىسى 120مىڭ ئەتراپىدا، پۈتۈن ناھىينىڭ نوپۇسى 800مىڭدىن ئارتۇقراق، 2003 يىلىكى شەھەر ئاھالىسىنىڭ سانىمۇ 100مىڭدىن ئاشمايدۇ. پۈتۈن ناھىيە نۇپۇسى 700مىڭ ئەتراپىدا ئىدى.يوللىغان ۋاقتى 201478 13:30:18 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش يوللىغان ۋاقتى 201478 12:58مەن ئەسلى مەنبەدىكى كونىچە ئەرەب رەقىمى بىلەن يېزىلغا ...ئېنگىلىزچەپارسچە نۇسىىلىرىدا 2003يىلقى ھازىرقى دەۋردىكى يەكەننىڭ دائىرىسىنىڭ ئومۇمىي نوپۇسىدىن تارىختىكى يەكەن ئۆز ئىچىگە ئالغان دائىرىنىڭ نوپۇسىنى ئايرىپ چىقاغان بولۇشى مۇمكىن.يوللىغان ۋاقتى 201478 13:44:09 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشتەرجىمە ماقالە ئىمىشياركەنت بىلەن تاشقورغاننى ئەمدى پارىسلارغا سوۋغا قىلماقسىكەنسىزدە.ئىرانلىقلار بەردىمۇ بۇ ۋەزىپىنى ياكى كىم بەردى؟بۇ ئېھتىمالەن مۇشۇ رايوننىڭ ئىرانىي ئۇرۇغلۇق خەلقى، يەنى سەكا ساك لار نامى بىلەن باغلىنىشلىقتۇر.ياركەنت بىلەن تاشقورغاندا تۇنجى قىتىم پارىس تىللىقلار ياشىغان بولسا نىمىشقا ئۇ يۇرتلارنىڭ ئىسمى پارىسچە ئەمەس؟ ياركەنت دىگەن بىزنىڭ ئۇيغۇر تۈركىي تىلدا ياريارغولدىكى يار.كەنت دىگەن شەھەر دىگەن گەپ.تاش قورغان بولسا تاش بىز بىلدىغان تاش،قورغان قەلئە دىگەن گەپ. بۇنىڭدىن كۆرنۈپ تۇرۇپتىكى ئاتا بوۋمىز نەچچە مىڭ يىلدىن بېرى بۇ يۇرتتا ياشاۋاتىدۇ. سىز بولسا پارىسلارنىڭ ئەجدادى ياشىغان دەپسىز. ساك قەبىلىسىمۇ بىۋاستە پارىسقا تۇتاشمايدۇ.ئاستا ئاستا ئوقۇرمەنلەرنىڭ مىڭىسىگە بۇيەر ئەسلى پارىسلارنىڭ يىرى ئىدى دىگەن ئۇقۇمنى سىڭدۇرمەكچىكەنسىزدە؟ لىكىن بۇنداق سۈيقەست ھازىر ئاقمايدۇ.
|
اۋىلدى كوركەيتۋ قاعاز جۇزىندە قالماسىن...8 قاراشا 2019, 10:26 660 0 الەۋمەت انار لەپەسوۆاپرەمەرمينيستر اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا اۋىل ەل بەسىگى باعدارلاماسىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى تالقىلاندى.اۋىل تۇرعىندارىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسى مەن ءالاۋقاتىن جاقسارتۋ، اۋىلداردى تۇراقتى دامىتۋدى ماقسات ەتكەن جوبانى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن 20192021 جىلدارى بيۋدجەتتەن 90 ملرد تەڭگە ءبولۋ جوسپارلانعان. ال 2019 جىلعا 30 ملرد تەڭگە قاراستىرىلىپ وتىر.ۇكىمەت وتىرىسىندا جوبانىڭ ىسكە اسىرىلۋى تۋرالى بايانداعان پرەمەرءمينيستردىڭ ورىنباسارى رومان سكليار قازىرگى ۋاقىتتا 6 443 اۋىلدا 7,7 ملن ادامنىڭ تۇراتىنىن مالىمدەدى. بۇل حالىقتىڭ 42 پايىزىن قۇرايدى. بۇگىنگى كۇنى اۋىلدىق جەرلەردە بىرقاتار شەشىلمەگەن ماسەلەلەر بار. اۋىلدىڭ جارتىسىنان استامىندا كوشەلەردى جوندەۋ قاجەت. ينجەنەرلىك جەلىلەر توزۋىنىڭ جوعارى دەڭگەيى بايقالادى. كوپتەگەن اۋىلداردا، ءبىلىم بەرۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ وبەكتىلەرى جوندەۋدى قاجەت ەتەدى. وسىعان بايلانىستى اۋىلدى دامىتۋ ءۇشىن كەشەندى ءتاسىل قولدانۋدى ۇسىنامىز، دەدى رومان سكليار.ۆيتسەپرەمەردىڭ مالىمەتىنشە، بۇگىندە دامۋ الەۋەتى بار 3 477 اۋىل ىرىكتەلىپ الىنعان. اتالعان اۋىلداردا 6,6 ملن ادام اۋىل حالقىنىڭ 85 پايىزى تۇرادى. سوندىقتان بۇل ەلدىمەكەندەردى دامىتۋ الدىڭعى كەزەكتەگى ماسەلە. سونداياق بيىل شامامەن 700 مىڭ تۇرعىنى بار 53 اۋىلدا 452 ينفراقۇرىلىمدىق جوبا ىسكە اسىرىلۋدا. جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن 30 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعان. بۇلار الەۋمەتتىك مەكتەپتەر، اۋرۋحانالار، مادەنيەت جانە سپورت نىساندارى جانە ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمداردى جولدار، سۋ، ەلەكتر، جىلۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جوندەۋ جانە قايتا جاڭارتۋ جونىندەگى جوبالار. بۇل جۇمىستىڭ باستاماسى عانا. باستالعان جۇمىستاردى ءبىز 2020 جىلى جالعاستىرامىز. ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە اۋىل ينفراقۇرىلىمىن كەڭ اۋقىمدى جاڭعىرتۋ باستالادى. كوزدەلگەن 30 ملرد تەڭگەگە 2020 جىلى قوسىمشا 50 ملرد تەڭگە بولىنەتىن بولادى، دەپ اتاپ ءوتتى پرەمەرءمينيستردىڭ ورىنباسارى.ورىنباسارىنىڭ ەسەبىن مۇقيات تىڭداعان ۇكىمەت باسشىسى اسقار مامين تاقىرىپتى قورىتىندىلاۋ بارىسىندا بىرقاتار ناقتى تاپسىرما بەردى. ەڭ الدىمەن، اۋىل ەل بەسىگى جوباسىن قارجىلاندىرۋدى ۇلعايتۋ تۋرالى ۇسىنىستار ەنگىزۋدى مىندەتتەدى.تەگتەر ۇكىمەت وتىرىسى اۋىلدى كوركەيتۋ24 قاڭتار, 2020 ساعات 14:34پرەزيدەنت ءوز مىندەتىن ورىنداي الماعان شەنەۋنىكتەرگە كوكتەمگە دەيىن ۋاقىت بەردى30 قاڭتار, 2020 ساعات 09:0318 قاراشا, 2019 ساعات 14:36ۇكىمەت باسشىسى ءۇش ءمينيستردى جازالاۋدى تاپسىردىبۇگىن, 21:31 وتانداستار وقۋ زالى اشىلدى فوتورەپورتاجبۇگىن, 20:44 گوللانديالىق ناتان ۆيسسەر: امستەردامدا ءجۇرىپ، قازاق اۋىلىنىڭ تىرشىلىگىن ساعىنامىنبۇگىن, 20:08 توراعاسى قىزىلوردالىق جاستارمەن كەزدەستىبۇگىن, 20:03 ۆيتسەپرەمەر پاراوليمپيادالىق جاتتىعۋ ورتالىعىنىڭ قىزمەتىمەن تانىستىبۇگىن, 19:50 دارىگەردىڭ نۇسقاۋلىعى بولسا، ءدارىنى كەز كەلگەن ءدارىحانادان تەگىن الۋعا بولادى مينيستربۇگىن, 19:24 ماس كۇيىندە كولىك جۇرگىزگەن ەلوردالىق باس بوستاندىعىنان ايرىلدىبۇگىن, 18:40 فلوبەردىڭ سيقىرلى الەمىبۇگىن, 18:19 قازاقتىڭ 17 حانى حاقىندابۇگىن, 17:22 سايلاۋشىلارمەن جۇمىس ىستەۋدىڭ تىڭ تاجىريبەسىن قولدانباقبۇگىن, 17:11 ساۋد ارابياسى قاجىلىقتى توقتاتتىبۇگىن, 16:38 جالعان اقپارعا سەنبەڭىزدەر!: بەلگىلى عالىم كوروناۆيرۋستىڭ جۇعۋ جولدارىن ءتۇسىندىردىبۇگىن, 16:02 قوستانايدا شىعارىلاتىن كولىكتەر ەكسپورتتالماقبۇگىن, 15:36 سەرگەي نەگيموۆ. ابايدىڭ ادەبي ورتاسىبۇگىن, 15:08 كولىك نومىرلەرىن قاي ءوڭىر تۇرعىندارى ءجيى ساتىپ الادى؟بۇگىن, 14:25 وتانداستاردى قولداۋداعى گەرمانيا ۇلگىسىبۇگىن, 14:13 كوروناۆيرۋس دانياعا دا جەتتىبۇگىن, 13:56 ەلوردادا قوعامدىق كولىكتە تەگىن جۇرەتىن جولاۋشىلاردىڭ 6 ساناتى ايقىندالدىبۇگىن, 13:40 سوتقا بەرگەن قانداسىمىز: اۋەكومپانياسىنىڭ تالابىن تۇسىنگەن جوقپىنبۇگىن, 13:10 كوروناۆيرۋس: فرانتسيادا ەكىنشى ادام كوز جۇمدىبۇگىن, 12:45 قار استىندا قالعان اۋىل تۇرعىندارى كۇن مەن ءتۇندى شاتاستىرىپ ءجۇر ۆيدەوبۇگىن, 12:35 ازاماتتىعى جوق قانداستار ەڭبەكاقىسىن تالاپ ەتە الا ما؟بۇگىن, 12:10 ەكيپاجى كەمەدەن قاشان شىعارىلاتىنى بەلگىلى بولدىبۇگىن, 11:48 قىتايدا كوروناۆيرۋستان كوز جۇمۋ دەرەگى كۇرت ازايدىبۇگىن, 11:26 باۋىرجان بايبەك تۇركىستان وبلىسىنىڭ شالعاي اۋىلدارىن ارالادى ۆيدەوبۇگىن, 11:21 كومپانياسى اتاۋىن وزگەرتتىبۇگىن, 11:16 ازاماتتىق الۋدىڭ ماشاقاتىبۇگىن, 11:03 پرەزيدەنت سىرقاتتانىپ قالسا، ەلدى كىم باسقارادى؟بۇگىن, 10:52 اڭقاۋ ەلگە ارامزا كوپبۇگىن, 10:20 اقتوبەدە 45 جولاۋشى مىنگەن اۆتوبۋس اۋدارىلدىبۇگىن, 10:14 ەءمۇفتيات: ءدىن قىزمەتكەرلەرى ەلەكتروندى جۇيەگە كوشپەكبۇگىن, 10:04 كەمەسىنەن ەۆاكۋاتسيالانعان 3 رەسەيلىكتەن كوروناۆيرۋس انىقتالدىبۇگىن, 09:52 بىلتىر 3,5 مىڭ شاقىرىم جول جوندەلدىبۇگىن, 09:29 دەپۋتات كارتالارىن قولدانۋشىلارعا 3 پايىز سالىق تولەتۋدى ۇسىندىبۇگىن, 09:20 اكىمدەر ەسەبىندەگى كوزبوياۋشىلىق جويىلا ما؟بۇگىن, 09:10 حاكىمنىڭ جيىرما بەسىنشى قارا ءسوزى جانە ءبىزبۇگىن, 08:40 عىلىمعا بولىنەتىن قارجى كولەمى كوبەيەدىبۇگىن, 08:35 اسسامبلەيا ساراپتامالىق قىزمەتىن كۇشەيتەدىبۇگىن, 08:14 زاڭعا باعىنعىسى كەلمەگەن اتىراۋلىق ءومىر بويىنا كولىك جۇرگىزۋ قۇقىعىنان ايرىلدى
|
ءانمۇحيت كورەرمەن جانىن الديلەدى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىءانمۇحيت كورەرمەن جانىن الديلەدىبيىل حالىق كومپوزيتورى، ءانشىاقىن، كۇيشىدومبىراشى مۇحيت مەرالىۇلىنىڭ تۋعانىنا 180 جىل تولدى. وسىعان وراي الماتى قالاسى مادەنيەت باسقارماسىنا قاراستى الاتاۋ ءداستۇرلى ونەر تەاترى 5ءشى ماۋسىم شىمىلدىعىن اقىندراماتۋرگ، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ، سونداياق پلاتينالى تارلان تاۋەلسىز سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، پاراسات وردەنىنىڭ يەگەرى، يرانبەك ورازباەۆتىڭ يرانعايىپ ءانمۇحيت ءداستۇرلى مۋزىكالىق دراماسىمەن اشتى. قويىلىمدا التى الاشقا ءان وزدىرعان مۇحيت مەرالىۇلى ءومىر سۇرگەن عاسىرلار تىنىسى كوز الدىڭا كەلەدى. سونىمەن بىرگە ونىڭ انشىلىك ونەرىنىڭ ەرەكشە جاراتىلىسى، تابيعاتى مولىنان اشىلادى. قويىلىمدا قاسىرەتتى زامانا شىندىعى كورىنىس تاۋىپ، ءبىرتۋار ءانشىنىڭ استارى تەرەڭ، ەموتسيالىق بوياۋى قاتپارقاتپار پسيحولوگيالىق تۋىندىلارى كورەرمەننىڭ جانجۇرەگىن تەربەپ، سايسۇيەكتى سىرقىراتادى. سول زامانداعى ادىلەتسىزدىكتىڭ بۇگىنگى كۇننىڭ شىندىعىمەن استاساتىنىن اڭداپ، ويعا باتاسىز. اينالاسىنداعىلاردىڭ قايعىسى مەن مۇڭىنا، شاتتىعى مەن قۋانىشىنا ورتاقتاسۋ، ءتىپتى بىرەۋدىڭ باسىنداعى باقىتسىزدىعىن ءوز باسىنىڭ ماسەلەسىندەي كورىپ، قايعى جەۋى مۇحيت اندەرىنىڭ باستى ەرەكشەلىگى.قويىلىم اۆتورى اقىندراماتۋرگ يرانبەك ورازباەۆ يرانعايىپ: بۇل شىعارمانى جازۋىما باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ بۇرىنعى اكىمى نۇرلان نوعاەۆ سەبەپ بولدى. نۇرلان اسقارۇلى ماعان: يراعا، سىزگە ونەر ادامدارىنىڭ اتىنان ۇلكەن ءوتىنىش بولىپ تۇر. مۇحيت مەرالىۇلىن جازىپ بەرسەڭىز قايتەدى؟ قولقامىزدى جەرگە قالدىرماسسىز، دەدى. مۇحيتتىڭ تۋعان جەرى ورالدان 350 كيللومەتر جەردە ەكەن. سول ەلگە بارىپ، ءۇش كۇن سونداعى ماماندارمەن، حالىقپەن كەزدەسىپ، مالىمەت الدىم. اۋىلعا كىرە بەرىستە قولىنا دومبىرا ۇستاعان مۇحيتتىڭ ەسكەرتكىشىن قويىپتى. دومبىراسىنىڭ باسىن مىستان جاساعان ەكەن. بىرەۋلەر سول دومبىرانىڭ باسىن سىندىرىپ الىپ كەتىپتى. شاناعى تۇر. باسى جوق. ويىما بىردەن بۇل ۇلكەن قيانات قوي. دەمەك، كەيىنگى بۋىن ۇرپاق مۇحيتتىڭ قادىرىنە جەتە الماعان ەكەن دەگەن وي كەلدى. سودان ايگىلى ءانشىنىڭ باسىنا بارىپ، زيارات ەتىپ، قۇران وقىپ، حالىقپەن تاڭعى ساعات 06:00 دەيىن كەزدەسۋ وتكىزدىك. جولدا كەلە جاتىپ ويلاندىم. مۇحيت ءوزى يت ارقاسى قيان جەردەن شىعىپ، قازاقتىڭ ۇرانىنا اينالعان اندەر جازىپ، بۇكىل الەمدىك مۋزىكاعا ءوزىنىڭ شىعارمالارىنىڭ نەگىزىندە قازاقتىڭ قاسيەتىن، كيەسىن سىڭىرگەن ۇلى كومپوزيتور ەكەن. مەن بۇعان تەزىرەك كىرىسۋىم كەرەك دەدىم دە، ۇيگە كەلگەن بەتتەن ءبىر اپتانىڭ ىشىندە ءانمۇحيت دراماسىن جازىپ شىقتىم. سودان ءانمۇحيت قويىلىمى بىرنەشە وبلىستىق تەاترلاردا ساحنالاندى. ال، بۇگىنگى پرەمەرا ءتىپتى بولەك. مۇنى تەك كورۋ كەرەك. ءبىز بۇگىن ارۋاق الدىندا تازارىپ، ۇلكەن ءىس جاسادىق دەپ سانايمىن. مۇحيت اتامىزدىڭ ءوز دۇنيەسىن وزىنە جيناقتاپ، تۇگەندەپ، بەرىپ تۇرمىز دەپ ويلايمىن. قويىلىمدى قويۋعا مۇمكىندىك بەرىپ، قولداۋ كورسەتكەن الماتى قالاسىنىڭ اكىمى باقىتجان ساعىنتاەۆقا راقمەت!قويىلىمنىڭ قويۋشى رەجيسسەرى، الاتاۋ ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى جۇلدىزبەك جۇمانباي: قويىلىمداعى بارلىق مۋزىكا مۇحيت اندەرىنىڭ ءتۇپ نۇسقاسى.اندەرىن بۇزباي سول قالپىندا جەتكىزدىك. تەاترىمىزدىڭ نەگىزگى ۇستانىمى دا وسى. سپەكتاكلدە كومپوزيتوردىڭ سەگىز ءانى ورىندالادى. مۇندا ءار ءاننىڭ قانداي تولعانىستان، وقيعادان تۋىنداعانى كورسەتىلەدى. ءانمۇحيت پرەمەراسىندا باستى ءرولدى سومداعان نۇربولات يساەۆ. بۇل ونىڭ دەبيۋتى. ول، نەگىزى، ءداستۇرلى ءانشى. اكتەر ەمەس. دەگەنمەن، ءوز ءرولىن جاقسى الىپ شىقتى. باتىس ءوڭىرىنىڭ ماقامىن بالا كۇنىنەن ەستىپ، قۇلاعىنا ءسىڭىرىپ وسكەن جىگىت. وسى تۇستا تاعى ءبىر ايتا كەتەتىن نارسە ساحناداعى اكتەرلاردىڭ كيىمى، ساحنانى ارلەۋ، مۋزىكا، ءبارى دە تەاترىمىزدىڭ ءوز ءونىمى. مۋزىكاسىن جازعان تەاترىمىزدىڭ قوبىزشىسى نۇربولات قىدىرباەۆ. ونەرگە قولداۋ بولماسا، ورگە باسپايتىنى انىق. وسى ورايدا ءانمۇحيت سپەكتاكلىنىڭ ساحنالانىپ، جارىققا شىعۋىنا قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن قالامىزدىڭ اكىمى باقىتجان ساعىنتاەۆ اعامىزعا راقمەت ايتقىم كەلەدى.ءانشى، ونەرتانۋشى ەرلان تولەۋتاي: مۇنداي بيىك دەڭگەيدى كۇتپەگەنىم راس. بىراق، جۇلدىزبەتەن ءۇمىتتى ەدىم. الاتاۋ قۇدايدان سۇراپ العان جالعىز ءداستۇرلى تەاترىمىز عوي. ءبىراق، كۇنى بۇگىنگە دەيىن تەاتردىڭ ءىسى ماڭدىماي قويىپ ەدى. رينات زايتوۆ باۋىرىمىز كەلگەلى الاتاۋدىڭ تىنىسى اشىلا باستادى. تەاتردىڭ جۇرەگى رەجيسسەر دەسەك، رينات جۇلدىزبەكتەي قيالى ۇشقىر، جانىپ تۇرعان جاس رەجيسسەر ارقىلى الاتاۋدىڭ جۇلدىزىن جاقتى بۇگىن. ەندى بۇل ەكەۋى تۇرعاندا تەاتردىڭ جۇلدىزى سونبەك ەمەس. قۇداي قالاسا رينات پەن جۇلدىزبەك تاندەمى بۇل تەاتردى بارشا قازاققا ايگىلەيىن دەپ تۇر. بۇگىنگى كورگەن مۇحيت قويىلىمى سونىڭ العاشقى حابارشىسى. ءسوز جوق، عاجاپ جاڭا تۋىندى دۇنيەگە كەلدى. مەنىڭ ۇزاق جىلدار اڭساعانىم، كۇتكەنىم وسى ەدى. بۇل جايىندا جۇلدىزبەككە ءار جولىققان سايىن ايتىپ جۇرەتىن ەدىم. بۇل ءبىزدىڭ ءانكۇيىمىزدى وسى زامان كورەرمەندەرىنە جەتكىزۋدىڭ تىڭ فورماسى ەدى، وسىنداي فورمات كەرەكاق ەدى. جۇلدىزبەك سونى ءدوپ باستى. ءۇمىتىمىزدى اقتاپ، ۇددەمىزدەن شىقتى. جۇلدىزبەككە العىستان باسقا ايتارىمىز جوق. بۇل جەردە يرانعايىپ اعامىزدىڭ ەڭبەگىن دە ەرەكشە ايتۋىمىز كەرەك. يران اعامىز بۇعان جانىن بەرىپ، قىزىل قانىن اعىزىپ وتىرىپ جازىپتى. ول ءوزى تۋمىسىنان عاجاپ دراماتۋرگ قوي. بۇگىنگى كۇندە ەلىمىزدە دراماتۋرگيا ونەرىنە وسىلاي جانكەشتى ەڭبەك ءسىڭىرىپ، قانىمەن جازىپ جۇرگەندەر نەكەنساياق. اعامىزدىڭ بۇدان وزگە جازعان الپىستاي دراماسى بار ەكەنى، ولاردىڭ تۇگەلگە جۋىعى ساحنالانعانىن بىلەمىز. ولار ءوز الدىنا. ال، مىنا بۇگىنگى ءانمۇحيت ۇلتتىق كلاسسيكالىق مۋزىكالىق دراماسى بۇل تەاتردىڭ عانا ەمەس، ەلىمىزدەگى جالپى تەاتر ونەرىنىڭ جاڭالىعى. بۇل دراما ەندى باسقا تەاترلاردى ويلاندىرارى حاق. قويىلىمنىڭ عاجابى سوندا حالقىمىزدىڭ سوناۋ الماعايىپ زامانداعى كۇللى ءومىرىن كوز الدىمىزدان وتكىزەدى. وتارشىلدىق زامان، الەۋمەتتىك اۋىر احۋال، ونەرپازدىڭ مۋزىكا تىلىمەن قوعامعا جەتكىزگەن جان ايقايى. ەستى ونەردىڭ قوعاممەن قايشىلىقتارى، كەشەگى كەلەڭسىزدىكتەر ارقىلى بۇگىنگى قوعامنىڭ شىندىعىن اشكەرەلەۋ ءبارىن ءبىر درامانىڭ بويىنا سىيعىزىپ، جىمداستىرا ءورىپ شىققان. ەڭ باستىسى ءبىز وسى قويىلىم ارقىلى مۇحيتتىڭ ءومىرى مەن ونەرىن جاڭا كوزقاراس تۇرعىسىنان تانىدىق. مۇحيتتى ۇلى ونەرپاز رەتىندە جالپى قازاققا العاش تانىتقان احمەت جۇبانوۆ ەدى، ەكىنشى عاريفوللا قۇرمانعاليەۆ بولاتىن. بۇگىن يرانعايىپ پەن جۇلدىزبەك جۇمانباي دراما ونەرىنىڭ تىلىمەن ءۇشىنشى رەت تانىتا الدى. ءبىز بۇگىن مۇحيت اتتى ۇلى كومپوزيتوردىڭ ءوز داۋىرىمەن ۇيلەسە الماعان باقىتسىز ءومىرىن، ونىڭ ۇلى اندەرىنىڭ دۇنيەگە كەلۋىنە سەبەپكەر بولعان تاريحيالەۋمەتتىك فاكتورلار مەن ماحاببات ماشاقاتىنا، وسى جولدا تارتقان جان ازابىننىڭ جانايقايىنا كۋا بولدىق. ونىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا تاعى ءبىر مارتە وي كوزبەن، تولقىنىستى كۇي كەشە وتىرىپ ۇڭىلدىك. مۇحيتتاي ۇلى ونەرپازدىڭ تراگەدياسى جالپى ادامزات ونەرپازدارىنىڭ تراگەدياسى. كەي جەرلەرىندە كوزىڭە ەرىكسىز جاس الاسىڭ. اباي قازاقتان تۋىپ قور بولدى، دەپ شاكارىم ايتقانداي، قازاقتان تۋىپ قور بولعانى بولماسا مۇحيت ءوزى الەمدىك ماسشتابتاعى ۇلى كومپوزيتور. ءبىر سۇمدىعى قازاققا ءالى جەتپەي جاتىر. عاريفوللا زامانىندا مۇحيت قازاققا جاقىنداپ ەدى، ەندى قايىرا الىستاپ بارادى. بۇگىنگى قويىلىمنان كەيىن ەل مۇحيتتىڭ اندەرىنە جاڭاشا قارايتىن بولادى، باسقا قىرىنان قىرىنان ۇڭىلەتىن بولادى. ويتكەنى جۇلدىزبەك مۇحيتتىڭ ءىشىن اشتى. ونىڭ الەمىنە كىرەتىن كىلتتى تاپتى.ونەر كورسەتكەن اكتەرلاردىڭ كوزدەرى جانىپ تۇر. ءبارى مۇحيتتىڭ ىشىندە ءجۇر. بوس جۇرگەن بىرەۋى جوق، بارلىعى مۇحيتتىڭ استىۇستىنە ءتۇسىپ ءجۇر. ءتىپتى دەكوراتسيالارعا دەيىن دومبىراشا سويلەيدى. جان بىتكەن ولار مۇحيتقا ءوز تىلىندە ءۇن قاتادى. دەكوراتسيالاردىڭ بىلاي شەشەن سويلەۋىن مەن كوپتەن بەرى كورمەپ ەدىم. وسىلايشا بارلىعى جيىلىپ كەلىپ، مۇحيتتى جالعىزدايدى. رۋحاني قاپاستا قالعان مۇحيتتىڭ قىسىلعان جانى ءان بولىپ شىڭعىرادى. ءبىز وسى سۇمدىقتاردى توبە قۇيقامىز شىمىرلاپ وتىرىپ كوردىك. ءبىز قازاق ونەرىنىڭ ءالى دە مۇحيت بوپ جىلاپ تۇرعانىن كوردىك. وسىلايشا الاتاۋ ءانكۇي تەاترى ءوزىنىڭ 5 ماۋسىمىن عالامات سەنساتسيالىق جاڭا جوبامەن اشتى. ءبارىمىز كۇتكەن جاڭا ونەر دۇنيەگە كەلدى. وسىعان قۋانىشتىمىز. جاڭا ونەردىڭ عۇمىرى ۇزاق بولعاي... شىنايى ونەردىڭ باعاسى قاشاندا بيىك. عاسىرلاردى جالعاعان ءانمۇحيت ءداستۇرلى مۋزىكالىق تۋىندىسىنىڭ الاتاۋ ءداستۇرلى ونەر تەاترى ساحناسىندا قويىلىپ، كورەرمەننىڭ كوڭىلىنەن شىعۋى ۇلكەن مارتەبە. بىز ىزدەنىسكە تولى شىعارماشىلىق ۇجىمنىڭ جۇمىسىنا جاڭا سەرپىن مەن ساتتىلىك تىلەيمىز!اقبوتا تويبەكقىزى، الاتاۋ ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ مامانى سۋرەتتەردى تۇسىرگەن: انۋاربەك دوسمالوۆ
|
اپاتتى مەكتەپتەر ماسەلەسىن جاڭاسىن سالۋ ارقىلى شەشەمىز مىرزاحمەتوۆ ٴبىلىم عىلىم08 قاراشا 2018، 16:10اپاتتى مەكتەپتەر ماسەلەسىن جاڭاسىن سالۋ ارقىلى شەشەمىز مىرزاحمەتوۆ08 قاراشا 2018, 16:10 217 0فوتو: استانا، . ٴتىلشىسى. بۇگىن جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى اسقار مىرزاحمەتوۆ ورتالىق كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە وتكەن ٴباسپاسوز ٴماسليحاتىندا وڭىردەگى ٴبىلىم بەرۋ سالاسىندا اتقارىلىپ وتىرعان شارالار تۋرالى باياندادى.وبلىستاعى 40 ورتا مەكتەپكە نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىنىڭ ٴبىلىم بەرۋ جۇيەسى مەن ادىستەمەسى ەنگىزىلگەن. بىلتىر 45 مەكتەپتە جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى پاندەرى اعىلشىن تىلىندە وقىتىلسا، بيىلعى وقۋ جىلىندا 277 مەكتەپتە 4 ٴپان بويىنشا اعىلشىن تىلىندە وقىتۋ باستالدى. 1 قىركۇيەكتەن باستاپ وبلىستىڭ بارلىق مەكتەبىندە 1 سىنىپتان باستاپ 8 سىنىپقا دەيىن وقۋشىلاردىڭ ۇلگەرىمىن باعالاپ، قاداعالاپ وتىراتىن جۇيە ەنگىزىلدى. بۇل جۇيەگە قالعان سىنىپتار كەلەر وقۋ جىلىندا كوشەتىن بولادى.بيىلعى وقۋ جىلىندا 3 ٴۇش اۋىسىمدى، 3 اپاتتى، 3 وقۋ ورنى تاپشى مەكتەپتەر ماسەلەسى شەشىلدى. قالعان 1 ٴۇش اۋىسىمدى، 4 اپاتتى مەكتەپ ماسەلەسى سالىنىپ جاتقان 5 مەكتەپ ەسەبىنەن شەشىلەتىن بولادى. الەۋمەتتىك، سونىڭ ىشىندە ٴبىلىم بەرۋ نىساندارى قۇرىلىسى بويىنشا ٴۇش جىلدىق جول كارتاسى ازىرلەندى. وعان 48 باسىم ٴبىلىم بەرۋ نىساندارىنىڭ قۇرىلىسى ەنگىزىلدى. بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ٴبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ 90 پايىزىندا كامەرا ورناتىلدى. كەلەر جىلى بۇل ماسەلە تولىقتاي شەشىلەدى، دەدى جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى.بۇعان دەيىن، ايماق باسشىسى تۇرعىندار ٴۇشىن گازدى ۇيگە كىرگىزۋ باعاسى تومەندەتىلگەنىن جەتكىزگەن بولاتىن.جالپى، وبلىس ورتالىعى تاراز قالاسىندا تاعى ەكى اۋدان پايدا بولدى.
|
ئامېرىكىدا ئىنسان مېڭىسى توغرىسىدىكى تەتقىقاتلار ناھايىتى تەرەققىي قىلغان بولۇپ، بۇ ھەقتە يېزىلغان كىتابلارمۇ ناھايىتى كۆپ. مەسىلەن، دان پىنك .. ئىسىملىك بىر مۇتەخەسسىس يازغان پۈتۈنلەي يېڭى بىر قەلب ئىنگلىزچە دېگەن كىتاب بار بولۇپ، بۈگۈن مەن ئاشۇ كىتابنى . . تور بېتىگە كىرگۈزۈپ باقسام، مۇشۇ كىتابتىكى مەزمۇن بىلەن مۇناسىۋەتلىك كىتابلاردىن 2،359 دانىسى تېپىلدى. ئامېرىكىدا بۇ ھەقتىكى مەخسۇس ئايلىق ژۇرناللارمۇ بار. ئۇنىڭ بىرسى ئىلمىي ئامېرىكىلىقلارنىڭ كۆڭۈل ژۇرنىلى ئىنگلىزچە ، :.. دەپ ئاتىلىدۇ. بۇلاردىن باشقا، ئامېرىكىدا مەخسۇس ئوڭ مېڭىنىڭ كۈچىدىن قانداق پايدىلىنىش، ۋە ئوڭ مېڭە بىلەن سول مېڭىدىن ئۈنۈملۈك پايدىلىنىش ئۇسۇللىرى دېگەندەك مەزمۇنلاردا ھەر خىل كەسپىي ۋە باشقۇرۇش خادىملىرىغا تەلىمتەربىيە ئېلىپ بارىدىغان شىركەتلەرمۇ خېلى كۆپ ئىكەن. بىزنىڭ ئىدارىدە يۇقىرىقى ئۈچ سېمىنارلارنى ئېلىپ بارغانلارمۇ ئاشۇنداق شىركەتنىڭ ئادەملىرىدۇر.
|
گىلگىتبالتىستاندىكى يەرلىك پارتىيەلەر يىغىنى چاقىرىپ، ئۇيغۇر ئاياللىرىنى قويۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلدى ئۇيغۇرگىلگىتبالتىستاندىكى يەرلىك پارتىيەلەر يىغىنى چاقىرىپ، ئۇيغۇر ئاياللىرىنى قويۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلدىپاكىستاننىڭ گىلگىتبالتىستان رايونىدىكى يەرلىك سىياسىيپارتىيە گۇرۇھلار يىغىن چاقىرىپ، خىتاي ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنىپ تەربىيەلەش مەركەزلىرى گە سولانغان 50 دىن ئارتۇق گىلگىتبالتىستانلىقلار بىلەن ئائىلە قۇرغان ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ قويۇپ بېرىلىشىنى تەلەپ قىلغان.ھىندىستان ئاسىيا خەلقئارا خەۋەرلىرى تورىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، گىلگىتبالتىستاندىكى بارلىق يەرلىك پارتىيەگۇرۇھلار ئۆتكەن ھەپتە يىغىن چاقىرىپ، يۇقىرىقى تەلەپنى ئوتتۇرىغا قويغان. يىغىندا يەنە پاكىستان ھۆكۈمىتىنىڭ خىتايغا بىر يىل مۆھلەت بىلەن سودا چەكلىمىسى قويۇشنى تەلەپ قىلغان.خىتاي ھۆكۈمىتى ئۆتكەن يىلى گىلگىتبالتىستانلىق ئەركەكلەر بىلەن توي قىلغان 50 دىن ئارتۇق ئۇيغۇر ئايالنى تۇتقۇن قىلىپ، ئۇلارنى يېپىق تەربىيەلەش لاگېرلىرى غا سولىۋالغان. بۇ ئۇلارنىڭ ئائىلەتاۋابىئاتلىرىنى ئېغىر پەرىشانلىققا سېلىپ، ئۇلارنىڭ ئەرلىرىنىڭ قاتتىق نارازىلىقىنى قوزغىغان.يېقىندا گىلگىت بالتىستان پارلامېنتى قارار لايىھەسى ماقۇللاپ، پاكىستان فېدېراتسىيە ھۆكۈمىتىنىڭ بۇ ئىشقا ئارىلىشىشىنى، ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ دەرھال قويۇپ بېرىلىپ، ئائىلىسى بىلەن جەم بولۇشىغا ياردەم قىلىشىنى تەلەپ قىلغان. بىراق بەزى پاكىستان ئاخبارات ۋاسىتىلىرىنىڭ ئىلگىرى سۈرۈشىچە، ئىسلامئاباد ھۆكۈمىتى بۇ ئىشقا خالىماسلىق مۇئامىلىسى قوللىنىپ، ئۇنىڭدىن ئۆزىنى قاچۇرۇپ كەلگەن.ئاسىيا خەلقئارا خەۋەرلىرى تورىنىڭ خەۋىرىدە، ئانىسى خىتاي ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن تەربىيەلەش كە يىغىۋېلىنغان گىلگىتتىكى بىر بالىنىڭ ئۇلار ئانامنى ئېلىپ كەتتى. مەن ئۇنى بەك سېغىندىم دېگەن سۆزلىرى نەقىل كەلتۈرۈلگەن.خەۋەردە يەنە رەھبەر خان ئىسىملىك بىر كىشىنىڭ سۆزى نەقىل كەلتۈرۈلۈپ، ئايالى تۇتقۇن قىلىنغان ئائىلىلەرنىڭ تۇرمۇشى ۋەيران بولدى. ئۇلارنىڭ بالىلىرىغا بەك يامان بولدى. ئۇ يەردە ئۇلارغا مەكتەپ يوق، ئۇلار قارانچۇقسىز قالدى دېيىلگەن.خەۋەردە قەيت قىلىنىشىچە، گىلگىتتىكى بىر يەرلىك رەھبىرى زات پاكىستان گىلگىتبالتىستانلىقلارنىڭ ئۇيغۇر ئاياللىرىنى قويۇپ بېرىش تەلىپىنى خىتاي ھۆكۈمىتىگە بىلدۈردى.بۇ، ئىككى تەرەپ دوستلۇقنىڭ يولىدا كېتىۋاتقانلىقىنىڭ ئىپادىسى دېگەن. لېكىن يېقىندا خىتاينىڭ پاكىستاندىكى باش ئەلچىسى ياۋ جىڭ، گىلگىتبالتىستان سودا ئۇيۇشمىسىنىڭ بىر ۋەكىللەر ئۆمىكى بىلەن كۆرۈشۈپ، خىتاي دائىرىلىرىنىڭ ئۇيغۇر ئاياللىرىنى تۇتقۇن قىلغانلىقىنى ئاقلىغان. ئۇ، بۇ ئاياللارنىڭ تەكشۈرۈلۈۋاتقانلىقى، تەكشۈرۈشتىن كېيىن قويۇپ بېرىلىدىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرگەن ئىدى.خىتاي دۆلەت خەۋپسىزلىك دائىرىلىرى پاكستاندا ئۇيغۇرلارنى نىشانلىغان ھەرىكەتلەرنى داۋاملىق ئېلىپ بارماقتىكەنپاكىستاندىكى ئۇيغۇرلارنىڭ تۇغقانلار سۆھبىتى ئۆتكۈزۈلدىئاسماندا تور، يەردە قاپقان: خىتاينىڭ پاكىستاندىكى ئۇيغۇرلارنى تۇتقۇن قىلىشىشەرقىي تۈركىستان ۋىرۇس كرىزىسى ياردەم مەركىزى ئەۋەتكەن ياردەم پاكىستاندىكى ئۇيغۇرلارنىڭ قولىغا تەگكەنئۆمەر ئۇيغۇر ۋەخپى: كانادادىن كەلگەن ياردەمنى پاكىستاندىكى ئۇيغۇرلارغا تارقاتتۇقئۆمەر ئۇيغۇر پاكىستاندىكى خىتاي پۇقرالىرى جەمئىيىتى نىڭ تەھدىتىگە ئۇچرىغانپاكىستانلىقلار ئۇيغۇر ئاياللىرىنى قۇتقۇزۇش ئۈچۈن نامايىش قىلدىبالتىستان پارلامېنتى خىتايدىن پاكىستانلىقلار بىلەن توي قىلغان ئۇيغۇر ئاياللىرىنىڭ قويۇپ بېرىلىشنى تەلەپ قىلدىپاكىستان دائىرىلىرى يېقىندا تۇتقۇن قىلغان ئۇيغۇر پائالىيەتچىلەرنى قويۇپ بەرگەنرابىيە قادىر خانىم پاكىستان ھۆكۈمىتىنى 3 ئۇيغۇر پائالىيەتچىنى قويۇپ بېرىشكە چاقىردى
|
بالالار اراسىندا اۋىرعاندار ارتتىباتىس قازاقستان وبلىسىنداعى ەپيدەميالىق جاعداي كۇردەلى. قاڭتار ايىنىڭ ىشىندە عانا 5 722 ادام كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان. سوڭعى اپتادا وبلىس ستاتسيونارلارىنداعى توسەك سانى كوبەيتىلگەن.ايماقتار 31 قاڭتار، 2022لوتەرەيا ۇتىپ، قايىرىمدىلىق جاسادىباتىس قازاقستان وبلىسىنداعى بوكەي ورداسى اۋدانىندا تۇراتىن نۇرلىبەك يمانباەۆ اۆتولوتەرەيادان ۇتىپ العان كولىگىنىڭ قارجىسىن تۇگەلدەي قايىرىمدىلىققا جۇمسادى.سۇحبات 27 قاڭتار، 2022
|
سامۇرىققازىنا 255 ميلليارد تەڭگە ۇنەمدەدى10 اقپان 2016, 12:59 2889 0 ەكونوميكا ەركەجان جۇماتايبۇگىن سامۇرىققازىنا اق باسقارماسىنىڭ توراعاسى ومىرزاق شوكەەۆ ەلباسىنىڭ جەكە قابىلداۋىندا بولدى دەپ حابارلايدى اقوردانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى. كەزدەسۋدە ومىرزاق شوكەەۆ حولدينگتى ترانسفورماتسيالاۋ باعدارلاماسىمەن ونىڭ اكتيۆتەرىن جەكەشەلەندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋ بارىسى تۋرالى باياندادى.حولدينگ باسشىسى 2015 جىلى كومپانيانىڭ اعىمداعى شىعىستارى 520 ميلليارد تەڭگەگە قىسقارتىلعاندىعىن، سونداياق، باسىمدىعى جوق بىرقاتار ينۆەستيتسيالىق جوبالار كەيىنگە قالدىرىلعاندىعىن سونىڭ نەگىزىندە 255 ميلليارد تەڭگە ۇنەمدەلگەندىگىن جەتكىزدى. بۇعان قوسا، كرەديتورلارمەن كەلىسسوزدەر ناتيجەسىندە كومپانيالار توبىنىڭ جالپى قارىزى 7 ميلليارد دوللارعا ازايعاندىعى دا انىقتالىپ وتىر. سونىمەن قاتار، ءو.شوكەەۆ وڭىرلەردەگى ءىرى جوبالارعا، سونىڭ ىشىندە اتىراۋ وبلىسىنداعى مۇناي حيمياسى ونىمدەرىن شىعاراتىن كاسىپورىن قۇرىلىسىنا، جامبىل وبلىسىنداعى كاۋستيكالىق سودا جانە گليفوسات وندىرەتىن وندىرىستىك كەشەنگە، سونداياق سولتۇستىكشىعىس ەلەكتر تاراتۋ جەلىسىنىڭ قۇرىلىسىنا ينۆەستيتسيا سالۋ كولەمى ۇلعايعانى تۋرالى ايتتى.كەزدەسۋ بارىسىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جەكەشەلەندىرۋ باعدارلاماسىنىڭ اشىق ءارى جاريالى تۇردە جۇرگىزىلۋىن تاپسىردى. سونىمەن قاتار، قازاقستان پرەزيدەنتى الەمدىك ەكونوميكانىڭ تۇراقسىزدىعىنا قاراماستان، حولدينگ الەۋمەتتىك ماڭىزدى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدى جالعاستىرىپ، جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا تيىستىگىنە نازار اۋداردى.كەزدەسۋ سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى سامۇرىققازىنا اق باسقارماسىنىڭ توراعاسىنا بىرقاتار تاپسىرمالار جۇكتەدى.تەگتەر ەلباسى قابىلداۋى سامۇرىققازىنا ومىرزاق شوكەەۆ
|
بوكس: قىتايدا تۇراتىن قانداسىمىز توكيو وليمپياداسىنا جولداما جەڭىپ الدى9 ناۋرىز 08:57نۇرسۇلتان. قازاقپارات بۇگىن يوردانيانىڭ اممان قالاسىندا ءوتىپ جاتقان بوكستان وليمپياداعا ىرىكتەۋ تۋرنيرىندە قىتايدا تۇراتىن قانداسىمىز توكيو وليمپياداسىنا جولداما ۇتىپ الدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.75 كەلى سالماقتا قىتاي ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ ساپىنان وليمپيادا جولداماسىنا تالاسقان توقتاربەك تاڭاتحان ۇلى توكيو وليمپياداسىنىڭ جولداماسىن ەنشىلەدى.بۇل تۋرالى بۇگىن اممان قالاسىندا ءوتىپ جاتقان بوكستان وليمپياداعا ىرىكتەۋ تۋرنيرىندە بەلگىلى بولدى. قانداسىمىز قىتايدىڭ شىڭجاڭ وڭىرىندە 1996 جىلى دۇنيەگە كەلگەن. ول بۇگىنگى تاڭدا 75 كەلى سالماقتا قىتايدىڭ ەڭ مىقتى بوكسشىلارىنىڭ ءبىرى.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، 75 كەلى سالماقتا وسىعان دەيىن قازاقستاندىق بوكسشى ءابىلحان امانقۇل دا وليمپيادا ويىندارىنا ليتسەنزيا ۇتىپ العان بولاتىن. وسىلايشا، قوس قازاق ازاماتى توكيو وليمپياداسىندا سىنعا تۇسەدى.ايتا كەتەيىك، ەندى ساناۋلى مينۋتتاردان كەيىن اسا اۋىر سالماقتا شارشى الاڭعا قامشىبەك قوڭقابايەۆ شىعادى.
|
14 تامىز 11:48نۇرسۇلتان. قازاقپارات قازاقستاندا قاتاڭ شەكتەۋ شارالارى ەنگىزىلگەننەن باستاپ، كوروناۆيرۋسپەن سىرتقاتتانۋشىلىقتىڭ تاۋلىكتىك ءوسىمى 0,5 پايىزعا دەيىن تومەندەدى.بۇل تۋرالى ق ر باس مەملەكەتتىك سانيتار دارىگەرى ايجان ەسماعامبەتوۆا ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.قازىرگى كەزدە كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى بويىنشا ەپيدەميولوگيالىق جاعدايدىڭ تۇراقتانۋ ءۇردىسى بايقالۋدا. بيىلعى 14 تامىزداعى مالىمەت بويىنشا، قازاقستاندا پ ت ر وڭ ناتيجە كورسەتكەن كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنىڭ 101848 جاعدايى تىركەلدى، دەدى ول بۇگىن ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە.وسى ورايدا ا. ەسماعامبەتوۆا ءبىر تاۋلىكتە 476 ادام كوروناۆيرۋس ىندەتىمەن اۋىرعانى بەلگىلى بولعانىن ايتتى. سونىمەن قاتار، وتكەن تاۋلىكتە كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنىڭ بەلگىلەرى بار پنيەۆمونيانىڭ 934 جاعدايى تىركەلدى.قاتاڭ شەكتەۋ شارالارى ەنگىزىلگەننەن باستاپ سىرتقاتتانۋشىلىقتىڭ تاۋلىكتىك ءوسىمى 0,5 پايىزعا دەيىن تومەندەدى. تىركەلگەن 19 جاعدايلارىنىڭ جالپى سانىنىڭ 77 پايىزدان استامى ەمدەلىپ، كۇندەلىكتى ومىرگە ورالدى، دەدى ق ر باس مەملەكەتتىك سانيتار دارىگەرى.بۇدان بۇرىن حابارلانعانداي، 13 تامىزدا ق ر پرەمەرءمينيسترى اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن مەملەكەتتىك كوميسسيا وتىرىسىندا قالىپتاسقان ەپيدەميولوگيالىق جاعدايدى ەسكەرە وتىرىپ، كارانتين شارالارىن كەزەڭكەزەڭىمەن الىپ تاستاۋ جوسپارى بەكىتىلدى.
|
قايتىشىڭ سىر ئەمەس مېھرىئاي ئۇيغۇر2019يىلى ياپونىيەدىن يۇرتى قەشقەرگە قايتىپ، لاگېرغا قامىلىپ ھاياتىدىن ئايرىلغان مېھرىئاي ئەركىن يۇرتىغا قايتىشتىن ئىلگىرى. 2019يىلى مارت، ياپونىيە.مېھرىئاي، سەن قايتقان كۈنۈڭ ئايروپىلاندا تۇرۇپ دادام ساق بولسا ئۆزىنى، بولمىسا قەبرىسىنى بولسىمۇ كۆرەي دېگەن ئىدىڭ. شۇئان بىر قەبرە بولۇپ قالمىغىنىمغا ئۆكۈنۈپ كەتكەن مەن. سەندىن يىراق تۈركىيەدە سېنى توسۇپ قالالمايدىغان ئادەم بولغاندىن ياپونىيەدە سېنى تۇتۇپ قالغۇدەك قەبرە بولغان بولسام، مېھرىئاي مېنى شۇ يات توپراققا يالغۇز تاشلاپ كېتىشكە چىدىماس، كېتىشنى ئويلىماس بولغىيدى دەپ ئويلىغان ئىدىم.ياپۇنىيەدە قەھرىمانلىقنىڭ قەبرىسى بار ئىدى. بۇندىن 80 يىل بۇرۇن ئۇيغۇر ئۈچۈن مېلىنى، جېنىنى ۋە ئەۋلادىنى قۇربان قىلغان بىر جەمەتنىڭ بېشى ياپۇنىيەدە ياتقانىدى. ئۇيغۇرغا ياپۇنىيەدە ھۆرلۈك داۋاسى قىلغان تۇرپانلىق موھىتىلار جەمەتىدىن موسۇل موھىتىنىڭ قەبرىسى توكيودا ئىدى. يېنىڭدا بولغان بولسام، زۇلۇمنى ئىسپاتلاش ئۈچۈن كۆيۈپ ئۆلگەن بولسام، موسۇل مۇھىتى ياتقان شۇ قەبرە مېنىڭ بولغان بولسا، ياكى ئۆلۈپ توكيوغا، موسۇل موھىتىنىڭ قەبرىسى يېنىغا كۆمۈلگەن بولسام مېھرىئاي مېنى تاشلاپ كەتمەستى، ئاكامنىڭ قەبرىسىنى دۇئاسىز يالغۇز قويمايمەن دەپ بولسىمۇ ياپۇنىيەدە قالغان بولاتتى. . . دېگەنلەر ئېسىمگە كەچكەنىدى.سېنىڭ قايتىشىڭدا ھېچ بىر سىر يوق. ئاناڭ ئۈچۈن قايتماي باشقا تاللىشىڭمۇ قالمىغان. يا بۆلگۈنچى ئاكاڭغا تۇر، يا قولىمىزدىكى ئاناڭغا دېگەن بۇ سوئالغا دۇچ كەلگەن ھەر قانداق بىر پەرزەنت، بولۇپمۇ سەندەك دادىسىدىن ئۈمىدى ئۈزۈلگەن ئىنسان قانداق قىلىشى، قانداق قىلالىشى مۇمكىن؟ سەن قايتساڭ نېمە بولىدىغانلىقىنى بىلمىگۈدەك نادان ئەمەس ئىدىڭ. ئەمما ئاناڭنى بولسىمۇ قۇتقۇزۇپ قېلىشنى قارار قىلدىڭ.سەن قايتساڭ بولمايدىغانلىقىنى پەرەز قىلالمىغۇدەك ئەخمەق، نېمە بولۇشىنى بىلمىگۈدەك گاراڭ ئەمەس ئىدىڭ. سەن ماڭا ياردەملىشىپ توردا تارقالغان ئۇيغۇرچە گۇۋاھلىقلارنى ئىنگلىزچىغا تەرجىمە قىلىشىپ بەرگەن. تۇتۇلغان، قامالغانلارنىڭ قانداق كۈن كۆرىدىغانلىقى ساڭا ئايان ئىدى. گۇۋاھچى گۈلباھار جېلىلوۋانىڭ قاماقتا كۆرگەن كۈنلىرىنى يىغلاپ تۇرۇپ ئۆرىگەنلىكىڭنى ئېيتىپ بەرگەن ئىدىڭ. ئەمما مېنىڭ تۈرمە خاتىرىلىرىمنى شۇنچە ئېزىپ ئىچۈرسەممۇ تەرجىمە قىلىشنى رەت قىلدىڭ. ئاكا، باشقىلارنىڭ گۇۋاھلىقىنى دېسەڭ تەرجىمە قىلىپ بېرەي، ئەمما ساڭا كەلگەن كۈنلەرنى تەرجىمە قىلماي. مەن ئىشلەپ پۇل تاپاي، ئۇيغۇرچە ئۆگەنگەن چەتئەللىكلەرگە تەرجىمە قىلدۇرايلى. ئىشەنسەڭ مەن سېنىڭ قاماق ھاياتىڭنى ئوقۇشقا، ئاڭلاشقىمۇ پېتىنىپ باقمىدىم، سەن كۆرگەن كۈنلەرنى خىيال قىلىشتىنمۇ قورقىمەن دېگەن ئىدىڭ.سەپەرنىڭ ئالدىدا سېنى توسقان دوستلىرىڭ سېنى سۆيەتتى. سەن ئايروپىلاندا، ئۇچۇشقا بىر قانچە مىنۇت قالغاندا تېلېفون قىلغىنىڭدا كۆڭلى بۇزۇلغان ئاكاڭمۇ قايتىشىڭغا چاۋاك چالىدىغان كەم ئەقىل، چالا ساۋات، ئالا نىيەتلەردىن ئەمەس ئىدى. ئاكا، يا سەن جىم تۇرمىساڭ، يا مەن توختىتالمىسام، ساقچى ماڭا، ئانامغا توختىماي سېنى توختىتىسەن دەپ بېسىم قىلسا، قانداق قىلىمەن؟ مەن كېتەي، ئۇلار ئانامنى قاماققا ئالمىسۇن، ئانام بولسىمۇ ئۇكام ئۈچۈن، مەن ئۈچۈن ساق قالسۇن دېسەڭ مەن نېمە دەيمەن، نېمە دېيەلەيمەن، قانداق قايىل قىلالايمەن!قايتىشىڭدا سىر يوق، ئەقىل تەستىقلايدىغان سەۋەبمۇ يوق. پەقەت سېنى يىراقتىن قەلبىگە باغلاپ تۇرغان بىر ئانىنىڭ مېھرى بار. داداڭ تۇتۇلۇپ كەتتى. سېنى زاكاڭدىن ئايرىپ باققان بىر ھامماڭمۇ كېسىلىپ كەتتى. سەن ئۇلار ئۈچۈن گۇۋاھلىق بېرىپ باقتىڭ. ئۇلارنى قۇتقۇزۇش ئۈچۈن ئاشكارا سورۇندا، يۈز كۆزۈڭنى ئەتمەي تۇرۇپ مەيدانغا چىقىپ باقتىڭ، ئەمما ھېچ نەرسە ئۆزگەرمىدى. سەن گۇۋاھلىق بېرىپ بىر يىل ئۆتكەندىن كېيىنمۇ تۇغقانلار يەنە تۇتۇلدى، خىتاي تۇتۇشنى يەنىمۇ داۋام قىلدى، ھېچ بىرەيلەننى قويۇپ بەرمىدى.قايتىشىڭدا سىر يوق، سەۋەنلىك يوق، بار بولغىنى مۇھەببەتنىڭ يۈكى، ئۇيغۇرلۇقنىڭ دەردى، پەرزەنتلىكنىڭ بەدىلى. ھەممىمىز يىپى ئانىلارنىڭ يۈرىكىگە باغلانغان لەگلەك، بىزنىڭ تۇمشۇقىمىز مۇھەببەتكە ئىلىنغان، خىتاي بىزنى ئاشۇ مۇھەببەت سەۋەبلىك بۇغۇزىمىزدىن بۇغۇپ تۇرىدۇ. بىزنىڭ مۇھاجىر جېنىمىز ۋەتەندە قەپەسكە سولانغان قېرىنداشلارنىڭ تىنىقى ئۈچۈن جىزىلداپ تۇرىدۇ. ئۇلارنىڭ ياشاپ قېلىشى، ھايات تۇرۇشى، بىزدىن ۋاقىتسىز ئايرىلماسلىقى، ئۇلارنىڭ ئۇۋالىمىزغا قالماسلىقى بىزنى قورقۇتۇپ تۇرىدۇ، بىزنى توختىماي ئاگاھلاندۇرىدۇ، جازالايدۇ. بىزنىڭ جاسارىتىمىزنى ئۆلتۈرۈپ تۇرىدۇ. ئەمما زامىن بولماسلىق، ئۇۋالچىلىققا قويماسلىق سەۋەبلىك قىلىنىۋاتقان سۈكۈتلەر بىزنى كۈندە مىڭ قېتىم قەتل قىلىدۇ.قايتىشىڭدا سىر يوق، ئەمما غەلىبىگە تەلمۈرگەن كۆزلەرگە تىقىلىۋاتقان قۇملار، چېچىلىۋاتقان قوقاسلار، مېھىرسىز ھۇجۇملار سېنى تويغۇزىۋەتتى بولغاي. مۇھاجىرەتتىكى سوغۇق مۇناسىۋەتلەر توقۇنۇشى، تەمسىز تەرەپدارلىقلار ئۇرۇشى، خىتايغا بولغان نەپرەتنىڭ كۆزلەرنى كۆر، ئەقىللەرنى لال، تىللارنى زەھەر قىلىشى سەندەك ساددا، تۈز، سەمىمىي چوڭ بولغان ئادەمگە ئېغىر كەلدى بەلكىم.قايتىشىڭدا سىر يوق، قايتمىساڭ سېنى تۇتۇپ قالىدىغان، كۆزۈڭگە كۆرۈنۈپ تۇرغان ئۇتۇق، مەدەت، مۇھەببەتمۇ ھەم يوق ئىدى. داۋا ۋەدە قىلىۋاتقان كەلگۈسىگە مۇھاجىرەتتە ھېچ كىم يېقىن يولاپ باقمىغان، ھېچ بىر ھەرىكەت غەلىبىگە ۋەدىلىك ئەمەس. ھېچ بىر كۈچ كەلگۈسىگە بۇ مىللەتنى بىر قەدەم يېقىنلاشتۇرۇپ باقمىغان.مۇھاجىرەتتە ھەمرىيىڭ جاپا، دوستۇڭ غەم، دۈشمىنىڭ نەتىجە. تۇرۇۋاتقان ئەلدە پۇلنى قويماي تېپىپ، تىللادىن ساراي سالساڭمۇ يەرلىكنىڭ سەن قەيەرلىك دېگەن سوغۇق سوئالىغا تەمتىرەيسەن. شۇ سوئالغا ئۇچرىغاندا شۇ ھەيۋەت سارايلىرىڭمۇ سارغايغان ھالىتىڭنى سىغدۇرالمايدۇ. شۇ چاغدا دۆلەت ئەمەس، ئۆزۈڭ سېتىۋالغان داچىمۇ سېنى يەكلەيدۇ، قۇشلارنىڭ سايراشلىرىمۇ سېنى كەلگۈندى، مۇساپىر دەپ سەتلەيدۇ.سەن قايتتىڭ مېھرىئاي، چۈنكى قايتساڭ بېرىلگەن ۋەدە يالغان بولسىمۇ ئېنىق، ئەمما مۇھاجىرەتتە سەن ئېرىشمەكچى بولغان غەلىبىمۇ نامەلۇم. مۇساپىرچىلىقتا جاننىڭ سىقىلىشى، سىقىلغاندا سىڭىپ كەتكۈدەك، ئىچىنى يېرىپ كىرىپ كەتكۈدەك بىر يەرنىڭ، بىر قۇچاقنىڭ بولماسلىقى، كۈتكىدەك كېلەچەك، كەتكۈدەك بىر ماكاننىڭ بولماسلىقى سېنى ھارغۇزۇۋەتتى. جېنىڭنى ئىككى تاش قىستى، قورام تاشتەك ئىككى مۇھەببەتنىڭ ئارىسىدا سىقىلدىڭ. ئاناڭنىڭ مېھرى بىلەن ئاكاڭنىڭ يولى سېنى تالاشتى. تىرىك تۇرۇپ ۋەتەندە كۆيۈۋاتقان ئوت ۋە ئاكاڭ يېقىۋاتقان ئوتتا تەڭ كۆيۈش ئېغىر كەلدى ساڭا.قايتىشىڭ سىر ئەمەس، بۇنىڭغا يەنە مەن سەۋەبكار. 2017يىلى 4ئىيۇل كۈنى مىسىردا يۈزلىگەن ئۇيغۇر تۇتقۇن قىلىندى. مەن تۈركىيەدە بۇ ۋەقەنى جاكارلىدىم، داداڭ قەشقەردە تۇتۇلدى. ئاكا، سەن قەھرىمان بولدۇڭ، دادام قۇربانلىق بولدى دېدىڭ ئەتىسى كەچتە. ساڭا ئەگەر سەنمۇ مەندەك قەھرىمان بولساڭ، ھەممە ئۇيغۇر قەھرىمانلىقنى تاللىسا ھېچكىم قۇربان بولمايتتى دېگەنلىرىم ھېلىمۇ يادىمدا. بەلكىم سەنمۇ مەندەك قەھرىمان بولۇشنى تاللىغانسەن.قايتىشىڭ سىر ئەمەس مېھرىئاي، ئۆلۈمۈڭ سىر. سېنىڭ ئۆلۈم خەۋىرىڭ سىردەكلا تارقالدى، يەنە سىر پېتى تۇرۇۋاتىدۇ. ئاخىرقى جۈملەڭ ئاپام تېلېفون قىلىۋاتىدۇ دېگەن ئاۋازىڭ بىلەن ئۈزۈلگەن ئىدى. ئاپاڭ نېمە دېدى، ئاپاڭغا نېمە دېگۈزدى، قاچان، قەيەردە نېمە بولدۇڭ، ھەممىسى تېپىشماقتەك جاۋابسىز تۇرۇپتۇ. شۇ ئاۋازدىن كېيىن سەن ھەققىدە نە بىر تاۋۇش، نە بىر ھەرپ ئاڭلىغان بولسام كاشكى.قايتىش قارارىڭدىن كېيىن مەڭگۈلۈككە كەتكەنلىكىڭنى، سىرلار دۇنياسىغا سەپەر قىلغىنىڭنى ئاڭلىدىم. ئەمما مەن بۇ سىرنى چوقۇم ئاچىمەن. خىتاي تىرىك تۇتقۇن قىلىپ ئۆلۈك چىقىرىپ بەردى سېنى. مەن سېنىڭ قانداق جان ئۈزگىنىڭنى، قايسى مەلئۇننىڭ قولىدا تىنىقىڭ توختىغاننى چوقۇم ئېنىقلايمەن. بەدىنىڭ توپراققا ئايلىنىپ كەتكەن بولسىمۇ، خىتاي يۈزۈڭنىمۇ ئاچقۇزماي دەپىنە قىلغۇزىۋەتكەن بولسىمۇ، مەن بۇ قاتىللىقنىڭ يۈزىنى ئاچىمەن. سېنىڭ ئۆلۈمۈڭنىڭ ئۆلۈملەرنىڭ مۇقەددىمىسى بولۇپ قالماسلىقى، سانساناقسىز مېھرىئايلارنىڭ قۇياشلىق كۈنلەرگە چىقىشى، زۇلۇم زىندانلىرىنىڭ پاچاقلىنىپ، تاڭنىڭ تېزرەك ئېتىشى ئۈچۈن بۇ سىرنى ئاچماي قويمايمەن.تۈركىيەدىن قايتقان ئۇيغۇر ئاشپەز ئۈرۈمچى ئايرودرومىدىن تۇتۇپ كېتىلگەن
|
21 1 2021، 5، 07:53قۇرامىندا ٴسپيرتى بار ٴيىسسۋلاردى قولدانۋعا بولا ما؟قۇرامىندا ٴسپيرتى بار ودەكولون، دەزودورانت، دۋحي سياقتى ٴيىسسۋلاردى قولدانۋعا بولا ما؟ دارەتكە نەمەسە نامازعا كەدەرگىسى بار ما؟ ٴلاززات.27.02.2013 11624 ناماز تولىعىراقٴناجىستىڭ كيىمگە قاي ۋاقىتتا جۇققانى بەلگىسىز بولسا، نامازدارىن نە ىستەيدى؟كەيدە كيىمىڭە ٴناجىس ٴتيىپ، ونى كەيىن عانا بايقاپ جاتاسىڭ. ال ول ۋاقىتقا دەيىن سول كيىممەن قانشا ناماز وقىپ قويعانىڭ بەلگىسىز. بۇل جاعدايدا نە ىستەۋ كەرەك؟ ٴناجىس جاعىلعان كيىممەن وقىپ كەلگەن نامازدارىم سوندا قازا بولعانى ما؟ ولاي بولسا، قانشاسى قازا بولعانىن دا بىلمەيمىز؟ قالاي ىستەۋ كەرەك ەكەن؟ بوتاگوز.21.02.2013 6881 ناماز تولىعىراقسۇننەت نامازدارىندا قيراعات ەتپەسە دە بولا ما؟حانافي ٴمازھابى بويىنشا، سۇننەتتىڭ ٴاربىر راكاعاتىندا ەڭ كەمى ٴۇش ايات كولەمىندە قۇران قيراعات ەتۋ پارىز. بۇعان دالەل ساحابا ٴابۋ اييۋب انساري اللانىڭ ەلشىسىنەن: بەسىن نامازىنىڭ الدىڭعى ٴتورت باس سۇننەتىندە قۇران وقۋ كەرەك پە؟، دەپ سۇراعاندا، ول س.ا.ۋ: ٴيا! ، دەدى. ال، ارنايى فاتيحا مەن ٴزام سۇرەسىن قوسۋ...20.02.2013 5403 ناماز تولىعىراقجولاۋشى ادام سۇننەت نامازدارىن دا قىسقارتىپ وقي ما؟جولاۋشى ادام پارىز نامازىمەن قاتار سۇننەت نامازدارىن دا وقي ما؟ وقىسا قىسقارتا ما الدە تولىقتاي وقيدى ما؟ مارات19.02.2013 6447 ناماز تولىعىراقسۇننەت نامازىن ساپتان شىقپاي وقۋ كەرەك پە؟مەشىتتە يماممەن ناماز وقىعاندا، پارىز نامازىنان كەيىن جاماعاتتىڭ كوبى بۇرىشبۇرىشقا كەتىپ، ساپتان تاراسىپ نامازدارىن وقىپ جاتادى. وسى شاريعاتتا دۇرىس پا؟ اقىلبەك.18.02.2013 4751 ناماز تولىعىراقجولاۋشى يمام بولسا سالەم بەرگەندە ۇيۋشى نە وقۋ كەرەك؟اسسالاۋماعالەيكۋم! جولاۋشى يمام بولسا، ٴتورت راكات نامازىن ەكىگە قىسقارتىپ، سالەم بەرگەننەن كەيىن، يمامعا ۇيىپ تۇرعان جەرگىلىكتى حالىق نامازىن قالاي جالعاتىرادى؟16.02.2013 4261 ناماز تولىعىراقجولاۋشى ۇكىمىنىڭ شارتتارى قانداي جانە نەندەي جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان؟ادام جولاۋشى ۇكىمىنە كىرۋ ٴۇشىن، ەڭ اۋەلى، باراتىن جەرى كەم دەگەندە 8590 شاقىرىم قاشىقتىقتا بولۋى كەرەك. ەكىنشىدەن، باراتىن جەرىن نيەت ەتۋى كەرەك. سونداياق، ساپارعا شىققان ادام تۇرعىلىقتى ەلدىمەكەنىنىڭ اۋماعىنان تولىقتاي شىققاننان باستاپ جولاۋشى بولىپ ەسەپتەلەدى. شاريعاتتا جولاۋشىعا بىرنەشە جەڭىلدىكتەر...12.02.2013 6831 ناماز تولىعىراقكومادا جاتقان ادامنىڭ نامازى نە بولماق؟جاقىن تۋىسىم اپاتقا ۇشىراپ، بىرنەشە كۇن بويى ەستۇسسىز كومادا جاتتى. ٴوزى ناماز وقيتىن جىگىت ەدى. سۇرايىن دەگەنىم، سول ەستۇسسىز جاتقان كۇندەرىندەگى نامازدارىن قايتەدى؟ تۇگەلدەي قازاسىن وتەۋى كەرەك پە؟11.02.2013 6199 ناماز تولىعىراققۇتپا وقىلىپ جاتقاندا نە ىستەۋگە بولادى؟جۇما نامازىندا قۇتپا وقىلىپ جاتقاندا كەيبىر باۋىرلاردىڭ امانداسىپ، شۇيىركىلەسىپ جاتقانىن كورەمىز. الدەبىرەۋلەر قۇپتا باستالا سالىسىمەن ناماز وقي باستايدى. وسى ماسەلە قالاي قاراستىرىلعان، ۇكىمى قالاي؟ باۋىرجان.07.02.2013 6642 ناماز تولىعىراقجۇما نامازىن جۇمىستا جينالىپ وقي سالۋعا بولا ما؟ٴبىز ٴبىر فيرمادا جۇمىس ىستەيمىز. جۇما كۇندەرى كەيدە مەشىتكە كەلە المايتىن كەزدەر بولادى. كەيدە ٴوزىمىز كەلگىمىز كەلمەيدى. سول جۇمانى جۇمىستا ٴوزىمىز وقىساق بولا ما؟07.02.2013 5297 ناماز تولىعىراق
|
سەناتور مۇحتار قۇلمۇحاممەد: ۇكىمەت وتستاۆكاعا كەتۋى قاجەت! ادىرنا ۇلتتىق پورتالىقازاقستان ۇكىمەتى وتستاۆكاعا كەتۋى كەرەك. بۇل تۋرالى پارلامەنت وتىرىسىندا سەناتورلاردىڭ ءبىرى ايتتى. دەپۋتاتتاردىڭ ايتۋىنشا، بۇعان باستى سەبەپ اسقار مامين باسقاراتىن مينيسترلەر كابينەتىنىڭ ازىقتۇلىك باعاسىنىڭ وسۋىنە جول بەرىپ العاندىعى، دەپ حابارلايدى ادىرنا ۇلتتىق پورتالى.پاندەميا كەزەڭى باستالعالى ءبىر جارىم جىلدان كەيىن جۋرناليستەردى العاش رەت پارلامەنت عيماراتىنا كىرگىزدى. وندا دەپۋتاتتار ءۇش جىلعا ارنالعان ەلدىڭ بيۋدجەتىن تالقىلادى.دەپۋتاتتار ازىقتۇلىك باعاسىنىڭ وسۋىنە قاتىستى دا ءبىراز تارتىستى. ولارعا اسىرەسە جەرگىلىكتى كوكونىس، ەت پەن نان سەكىلدى ونىمدەردىڭ باعاسىنىڭ تىم ءوسىپ كەتكەنى تۇسىنىكسىز. شەنەۋنىكتەر بۇل ماسەلەگە جاھاندىق ينفلياتسيانى كىنالادى. بىرقاتار وڭىرلەردە ەگىن ونىمدەرىنىڭ ءوسىمى تومەن بولعانىن ەسكەرسەك، شارۋالاردىڭ شىعىنى كوپ بولدى، ال بۇل ءوز كەزەگىندە استىق قۇنىنىڭ وسۋىنە اكەلدى. وسى سەبەپتى ارينە، استىق باعاسىنىڭ قىمباتتاۋى، ءبىر جاعىنان، ديقاندارىمىزدىڭ قارجىلىق جاعدايىنا وڭ اسەرىن تيگىزدى. ولاردىڭ كەلەسى جىلعا دا دايىندالۋلارى قاجەت قوي, دەيدى اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ەربول قاراشۇكەەۆ.ۇزاق ۋاقىت نۇرسۇلتان قالاسىندا تۇرىپ، كەيىن وزبەكستانعا ورالعان سيروجيددين جوراەۆتىڭ ايتۋىنشا، ونىڭ ەلىندە ازىقتۇلىكتىڭ باعاسى الدەقايدا تومەن. اسىرەسە كوكونىستەر. ال ەتتىڭ باعاسى بىزدىكىمەن بىردەي. ەتتىڭ باعاسى شامامەن بىردەي. سيىر ەتى 2500, قوي ەتى 2800, ال تاۋىق ەتى 1000 تەڭگە. الايدا استانادان ارزانىراق ساتىپ الۋعا بولادى. سەبەبى، وزبەكستاندا كوپشىلىگى مال ۇستامايدى، سوندىقتان قىمبات، دەيدى سيروجيددين جوراەۆ.ەلدەگى قازىرگى جاعدايعا قاراپ، ۇكىمەت بۇل تاپسىرمانى ءساتتى ورىنداۋدا دەپ ايتۋ قيىن. دەپۋتاتتاردىڭ كوپشىلىگى بيلىك پارتياسىنىڭ وكىلى بولىپ تابىلاتىن سەنات تا قازىرگى مينيسترلەر كابينەتىنىڭ مۇمكىندىكتەرىنە كۇمانمەن قارايدى. پارلامەنت قابىرعاسىندا ءتىپتى وتستاۆكا جايىندا ءسوز قوزعالا باستاعان. بيلىكتىڭ باستى مىندەتى ازىقتۇلىك باعاسىن تومەندەتۋ. بىراق وندىرۋشىلەر تاراپىنان ادەيى جاسالىپ جاتقان ارەكەت سەكىلدى كورىنەدى. ەگەر مينيسترلەر كابينەتى ينفلياتسيانى توقتاتا الماسا، ونى باسقا ادامدار ىستەۋ كەرەك. مەنىڭ ويىمشا ەگەر بيلىك بەرىلگەن تاپسىرمانى دۇرىس ورىنداي الماسا، وندا وتستاۆكاعا كەتۋى قاجەت. ال ازىرگە ولاردىڭ جۇمىسىن 3 دەپ باعالايمىز، دەدى قر پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتى مۇحتار قۇلمۇحاممەد.ادايلار تۇك بىتىرمەدىڭدەر: ءتىل تيگىزگەن جىگىت كەشىرىم سۇرادى ۆيدەورەسەيدە 22جاستاعى قازاقستان تۇرعىنىن زورلاعان ءۇش پوليتسيا قىزمەتكەرى اقتالدى
|
پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەرلەر ۇسىنۋ مەرزىمى اياقتالدى ەگەمەن قازاقستان گازەتىنىڭ رەسمي سايتىپرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەرلەر ۇسىنۋ مەرزىمى اياقتالدى16 مارت. كەشە كەشكە ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىندا قازاقستان پرەزيدەنتتىگىنە ۇمىتكەر ۇسىنۋ كەزەڭى اياقتالدى. بۇل تۋرالى ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ دەرەگىنە سۇيەنگەن . ءتىلشىسى حابارلادى.بارلىعى سايلاۋعا قاتىسۋعا 27 ۇمىتكەر تىلەك ءبىلدىردى. داۋىسقا تۇسۋشىلەردىڭ اراسىندا قازىرگى ءىس باسىنداعى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بار. ول ازىرگە ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىندا تىركەۋدەن وتكەن جالعىز كانديدات بولىپ وتىر. بۇدان باسقا، كوميسسيانىڭ مەملەكەت باسشىسى بولۋعا تىلەك بىلدىرگەن ۇمىتكەرلەرى تىزىمىندە بىرنەشە ادام بار. اتاپ ايتقاندا، قازاقستان كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ وكىلى تۇرعىن سىزدىقوۆ، وزدەرىن وزدەرى ۇسىنعان قوعامدىق قوردىڭ جەتەكشىسى ليمان قويشيەۆا، جۇمىسسىز قايرات تورەگەلديەۆ، كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنىڭ ءتوراعاسى ءابىلعازى قۇسايىنوۆ مەملەكەتتىك ءتىل بويىنشا سىناقتان ءوتىپ، پروتسەدۋرانى جالعاستىرىپ جاتىر. ەندى قوعامدىق بەلسەندى امانتاي قاجى اسىلبەك، جۋرنال رەداكتورى جارىلقاپ قالىباي، تابيعات قوعامىنىڭ باسشىسى مەلس ەلەۋسىزوۆ، قازاق سپورت جانە تۋريزم اكادەمياسى رەكتورىنىڭ كەڭەسشىسى حاسەن قوجاحمەت، جۇمىسسىز مۇرات تەلىبەكوۆ، حالىقتىق جەمقورلىققا قارسى كوميتەتتىڭ ءتوراعاسى جاقسىباي بازىلبايەۆ، زەينەتكەر ءبىرجان دىلماعامبەت قازاق تىلىنەن ەمتيحان تاپسىرۋلارى ءتيىس. پرەزيدەنت بولۋعا تىلەك بىلدىرگەندەر قاتارىندا 8 ادام مەملەكەتتىك ءتىل ەمتيحانىنان وتە المادى. ولاردى جەكە كاسىپكەر اسقار سىرعابايەۆ، جۇمىسسىز سافيوللا الداجانوۆ، قوعامدىق بەلسەندى ەسەنبەك وكتەشبايەۆ، ماي قۇيۋ ستانساسىنىڭ قوجايىنى قانات جۇمان، اسكەري قىزمەتكەر ەرجان سەرعازين، كەنەسارى قورىنىڭ ءتوراعاسى ءۋاليحان قايساروۆ، كاسىپكەر باقتيار ەستەمەسوۆ، ەكولوگيالىق تۇراقتىلىق قوعامدىق بىرلەستىگى باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى سەرىك مۇقاش قۇرايدى.كوميسسيا جاستارى 40قا تولماعاندارىنا بايلانىستى جۇرگىزۋشى سۋحراب مىرزاشيەۆ پەن قۇرىلىسشى ينجەنەر باقىت ابدىكارىموۆتى تىركەۋدەن باس تارتتى.ال جۇمىسسىز زەينەتكەر ياكوبجان جۇنىسبەكوۆ، جاس قانات2006 جشس ديرەكتورى قايرات مايىشيەۆ جانە ايگۇل وتەپوۆا مەملەكەتتىك ءتىل بويىنشا ەمتيحان تاپسىرۋ ءۇشىن بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا لينگۆيستيكالىق كوميسسيا الدىنا كەلمەي قالدى.ءوزىنىڭ كانديداتۋراسىن ۋنيۆەرسيتەت وقىتۋشىسى مۇحامەدراحيم قۇرسابايەۆ قايتىپ الدى. پرەزيدەنتتىككە كانديداتتاردى تىركەۋ 25 ناۋرىزدا اياقتالادى. قازاقستاندا كەزەكتەن تىس سايلاۋ 2015 جىلعى 26 ساۋىردە وتەدى.اقپارات كوزى: :.2015031653078قىزىلوردادا بالالار اۋىلى سالىنىپ جاتىر فوتوءپۋتيننىڭ قىرىم تۋرالى شەشىمگە قول قويعان قالامى مۋزەيدە ساقتالادى
|
2021 جىلدان باستاپ زەينەتاقى جيناعىن قولدانۋعا بولادىبيلىك 2371 1 پىكىر 4 قاراشا, 2020 ساعات 12:41ءماجىلىس توراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين پالاتانىڭ جالپى وتىرىسىندا مەملەكەت باسشىسىنىڭ بيىلعى پارلامەنتتىك سەسسيانىڭ اشىلۋىندا جۇكتەگەن تاپسىرمالارىن ورىنداۋعا باعىتتالعان زاڭنامالىق نورمالارعا نازار اۋداردى.اتاپ ايتقاندا، حالىقتىڭ زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ ءبىر بولىگىن پايدالانۋ، سونداياق قوعامدىق كەڭەستەردىڭ ءرولىن كۇشەيتۋ.وسىعان وراي، ءماجىلىس دەپۋتاتتارى ەكونوميكالىق ءوسۋدى قالپىنا كەلتىرۋ، سونداياق قوعامدىق كەڭەستەردىڭ قىزمەتىنە قاتىستى تۇزەتۋلەردى قامتيتىن زاڭ جوبالارىن ءبىرىنشى وقىلىمدا ماقۇلدادى.وتىرىس بارىسىندا ءماجىلىس توراعاسى قوعامدا قىزۋ تالقىلانعان زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ ءبىر بولىگىن پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرۋگە باعىتتالعان نورمالار تۋرالى ايتتتى.نۇرلان نىعماتۋلين اتالعان زاڭ جوباسىنىڭ قابىلدانۋىمەن وسى ماسەلەنى شەشۋ بويىنشا زاڭنامالىق بازا قۇرىلاتىنىن اتاپ ءوتىپ: 2021 جىلدىڭ باسىنان باستاپ زەينەتاقى قورىنىڭ سالىمشىلارى ءوز جيناقتارىنىڭ ءبىر بولىگىن تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا، ەمدەلۋگە نەمەسە قارجى كومپانيالارىنىڭ باسقارۋىنا بەرۋ ءۇشىن پايدالانا الادى، دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.وسى نورمانى تالقىلاۋ كەزىندە ءماجىلىس دەپۋتاتتارى زاڭ جوباسىندا كوزدەلگەن زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ جەتكىلىكتىلىك شەگىن بەلگىلەۋ ادىستەمەسىنە قاتىستى ماسەلەنى كوتەردى.ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرى تۇسىندىرگەندەي، زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ جەتكىلىكتىلىك شەگىن ايقىنداۋ ادىستەمەسىن ۇكىمەت انىقتايتىن بولادى. جەتكىلىكتىلىك شەگىن بەلگىلەۋدىڭ باستى ماقساتى ازاماتتاردى زەينەتكەرلىك جاسقا تولعان كەزدە بولاشاقتا لايىقتى زەينەتاقىمەن قامتاماسىز ەتۋ مۇمكىندىگى.سونىمەن قاتار، ءماجىلىس سپيكەرى زەينەتاقى جيناقتارىن پايدالانۋ تەتىگى قولجەتىمدى ءارى تۇسىنىكتى بولۋى ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، الداعى ۋاقىتتا مەملەكەتتىك ورگاندار وسى تالاپتاردىڭ جۇزەگە اسىرۋدىڭ ناقتى تەتىكتەرىن قالىپتاستىرۋى كەرەك دەدى.سونداياق، بۇگىنگى جالپى وتىرىستا قوعامدىق كەڭەستەردىڭ قىزمەتىنە قاتىستى نورمالار تالقىلاندى.اتاپ ايتقاندا، دەپۋتاتتار قوعامدىق كەڭەستەر قازىرگى ۋاقىتتا مەملەكەتتىك ورگانداردا عانا ەمەس، كۆازيمەملەكەتتىك سەكتورعا دا قاتىستى تۇزەتۋلەر ەنگىزدى.بۇدان باسقا، دەپۋتاتتار قوعامدىق كەڭەستەرگە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىسىنىڭ دامۋ ستراتەگيالارى مەن جوسپارلارىنىڭ جوبالارىن، بيۋدجەتىنىڭ اتقارىلۋىن، ساتىپ الۋ كوميسسيالارىنىڭ قىزمەتىنە قاتىسۋمەن قاتار تالقىلاۋ فۋنكتسياسىن بەرۋدى ۇسىنادى.وسىعان قاتىستى پىكىر بىلدىرگەن نۇرلان نىعماتۋلين بۇل ماسەلەلەر ءاردايىم قوعامنىڭ نازارىندا ەكەنىن ايتىپ، اتالعان نورما قوعامدىق كەڭەستەردىڭ قىزمەتىندەگى ەلەۋلى ىلگەرىلەۋشىلىكتى بىلدىرەتىنىن جەتكىزدى.سونىمەن قاتار، ءماجىلىس دەپۋتاتتارى زاڭ جوباسىن ازىرلەۋشىلەردىڭ ۋاكىلەتتى ورگاننىڭ قوعامدىق كەڭەستەرگە باسشىلىق ەتۋدى جۇزەگە اسىرۋىن كوزدەيتىن تۇجىرىمىنا قاتىستى الاڭداۋشىلىقتارىن ءبىلدىردى.ءماجىلىس سپيكەرى اتاپ وتكەندەي، قوعامدىق كەڭەستەردە مەملەكەتتىك ورگاننان باسشىلىق بولماۋى ماڭىزدى. سوندا عانا ولاردىڭ جۇمىسىنىڭ دەربەستىك قاعيداتتارى ساقتالادى.ەكىنشى وقىلىم الدىندا جۇمىس توبى وسى نورمانىڭ تۇجىرىمداماسىن ناقتىلاۋى كەرەك.وسىعان قاتىستى ءسوزىن قورىتىندىلاعان ءماجىلىس توراعاسى: وسى قوعامدىق كەڭەستەر قۇرىلعان كۇننەن باستاپ، رەسپۋبليكالىق، جەرگىلىكتى دەڭگەيدە بارلىق ماسەلەلەردى تاۋەلسىز جانە اشىق شەشۋگە زور ىقپال ەتىپ كەلەدى. سوندىقتان، بۇگىن ءبىز ماقۇلداعان زاڭ جوباسى، ەڭ الدىمەن، قوعامدىق كەڭەس جۇمىستارىن ودان ءارى كۇشەيتۋگە سەرپىن بەرەدى. سونىمەن بىرگە، قوعامدىق ديالوگتىڭ جاڭا ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋعا جول اشادى دەپ سەنەمىز، دەدى.قانات بىرلىكۇلى 42553زىكىريا زامانحانۇلى 58699
|
ق.سەيىتقازينا. سولتۇستىك قازاقستانداعى ءدىني احۋالجاڭالىقتار 2415 0 پىكىر 1 قازان, 2010 ساعات 18:07جانە ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعىابىلاي حان ولگەننەن كەيىن 1781 ج. قازاقستاندا ساياسي بيلىكتىڭ داعدارىسى تەرەڭدەي تۇسكەنى تاريحي دەرەكتەردەن بەلگىلى. حاننىڭ مۇراگەرى ءۋالي حاندىق قۇرعان كەزەڭدە قازاقستاننىڭ سولتۇستىك القابىندا جەر ماسەلەسى، رۋ اراسىنداعى الاۋىزدىقتار كۇشەيىپ كەتتى. رەسەيدىڭ ءسىبىر ولكەسىندەگى وكىلدەرى ءۋالي بيلىگىن تۇقىرتىپ، السىرەتۋگە بارلىق كۇشىن جۇمسادى. 17891798 جىلدارى سىبىردەگى شەكارا اسكەرىن باسقارعان گەنەرال شتراندمان سانكتپەتەربۋرگكە پاتشاعا جازعان حابارىندا ءوزىنىڭ توبىل جانە ەسىل اسكەري جەلىلەرىنىڭ بريگاديرى شرەيدەرگە ءۋالي حان بيلىگىن مۇمكىندىگىنشە شەكتەۋدى تاپسىرعانىن جازادى: يا پرەپروۋچيل ەمۋ ۆسەۆوزموجنىە ۋپوترەبيت ك تومۋ ستارانيا دەيدى گەنەرال .ءۋالي حاننىڭ بەدەلىن ەل الدىندا تومەندەتۋ ءۇشىن شرەيدەر سولتۇستىك قازاقستان ايماعىنداعى قازاق اۋىلدارىنا ءجيى جازالاۋ شارالارىن ۇيىمداستىرىپ، اۋىل باسشىلارىن حانعا قارسى ايداپ سالىپ وتىردى. وسىعان ىزا بولعان ءۋالي حان پاتشانىڭ اتىنا پروشۋ نە پريتياسنيات وبيتاۆشۋيۋ ۆ ستەپي كيرگيزسكۋيۋ كازاحسكۋيۋاۆت وردۋ، كاكوۆى نام نيكوگدا نە بىلي چينەنى وت گوسۋداريا ي پرەجدە بىۆشيح گەنەراليتەتوۆ ... نە پوزۆوليايتە راسپورياجاتسيا وردويۋ ي ۆلادەت ناشەي زەملەيۋ ... دەپ جازدى . بىراق پاتشا ۇكىمەتى قازاق حالقىنىڭ ەركىندىگىن شەكتەۋ جولىنا شىنداپ تۇسكەن ەدى. ءارى ءسىبىر اسكەري شەپتەرىن باسقارعان كومانديرلەردىڭ زۇلىمدىق ىسىنە سانكتپەتەربۋرگ باسشىلىق جاساپ، باعىتتاپ وتىردى.وتارشىل ۇكىمەتتىڭ ايتقانىمەن جۇرگەن رۋ باسشىلارىنىڭ ءبىرازى 17941795 جىلدارى ءۋالي حانعا اشىق قارسىلىققا كوشتى. بۇل قارسىلىقتى رەسەي ۇكىمەتىنىڭ ۇيىمداستىرعانى جوعارىدا اتى اتالعان گەنەرال شترادماننىڭ گراف پ.زۋبوۆقا جازعان حاتىنان كورىنەدى: ونوە پرەدپرياتيە نىنە ۆوزيمەلو تول سچاستليۆىي ۋسپەح، چتو نا سيح دنياح پرەدستاۆلەنو كو منە وت ۆىشەۋپوميانۋتوگو گنا بريگاديرا ي كاۆالەرا شرەيدەرا پروشەنيە، سلەدۋيۋششەە وت كيرگيزسكيح سۋلتانوۆ ي ستارشين نا ۆىسوچايشەە يميا ... چتو وني ۋتەسنەنى نەسپراۆەدليۆوستيۋ حانا ۆالي، كوتورىي ناگلىم پوحيشەنيەم يح يمەنيا ماسەلە جەر تۋرالى بولىپ وتىراۆت پريچينيايۋت يم رازورەنيە... . گەنەرال شتراندمان ارىز بەرۋشىلەردىڭ جازعانىن پايدالانىپ قازاق جەرىنە ىشكەرىلەي كىرۋدى ۇسىنادى پروشەنيە كيرگيزتسەۆ جەلايۋششيح پوۆينوۆاتسيا ەدينومۋ روسسيسكومۋ پراۆلەنيۋ ي وبيتات ۆ نىنەشنىح يح كوچەۆياح، وتكرىۆاەت نام لەگچايشي سپوسوب راسپروسترانيت پرەدەلى ناشەگو وبشيرنوگو گوسۋدارستۆا... . حانعا قارسى بولعان رۋلاردىڭ قونىستارىنا جاقىنداپ، جەڭىل بەكىنىستەر سالىپ، اسكەر سانىن كوبەيتىپ، رەسەي شەكاراسىن وڭتۇستىككە جىلجىتا بەرۋ سول كەزدەگى رەسەي باسشىلارىنىڭ كوپشىلىگىنىڭ باستى ماقساتى بولسا كەرەك: پو ۋچينەني تاكوگو پريباۆلەنيا كازاتسكوي كوماندى ماسەلە كازاكورىس اسكەرىنىڭ سانىن كوبەيتۋاۆت. يا ناحوديتسيا بۋدۋ ۆ ۆوزموجنوستي نەكوتورىم چيسلوم ۆويسكا، زدەس پو ليني راسپولوجەننوگو، سلەدوۆات ۆپەرەد دليا زانياتيا مەست، وزناچەننىح كيرگيزتسامي ، نىنە پروشەنيە پوداۆشيمي، گدە، پوسترويا لەگكيە ۋكرەپلەنيا... . ەلدى ىشتەن ءىرىتۋ، الاۋىزدىقتى قوزدىرۋ قانداي ماقسات ءۇشىن كەرەكتىگى حاتتا تولىق كورسەتىلەدى. ساياسي داعدارىس تىكەلەي ەكونوميكالىق ومىرگە اسەر ەتەتىنى دە رەسەي وتارشىلدىق جۇيەسىندەگى ادامدارعا جاڭالىق ەمەس.گەنەرال شتراندمان سراۆنيۆايا پرەجنەە سوستويانيە كيرگيزتسوۆ س نىنەشنىم، موجنو ۆيدەت وششۋتيتەلنۋيۋ پەرەمەنۋ ۆ يح سكوتوۆودستۆە. دا ي سامي كيرگيزتسى پريزنايۋت، چتو ونو پريۆەدەنو ۆ ۋپادوك دەپ جازادى.وسىلايشا عاسىردىڭ سوڭىنا قاراي ورتا ءجۇز جەرىنە ەنەتىن 100 مىڭعا جۋىق ادام دەرەكتەردە 79600 ادام دەلىنەدىاۆت ءۋالي حان بيلىگىن مويىنداماي، قازاقتىڭ سولتۇستىك اۋماعىندا ىشكى تۇراقسىزدىقتى كۇشەيتىپ جىبەردى. وسى سەبەپتى حانعا قارسى شىققان رۋلاردىڭ ءسىبىر اسكەري جەلىلەرىنە قاراي كوشپەك بولعان ارەكەتى جانە بارىمتا مەن ۇرلىق ەلدىڭ الەۋمەتتىك تۇرمىسىنا ۇلكەن نۇقسان اكەلدى. اسىرەسە وسى تەكەتىرەسكە قاتىسقان اتىعايقۇدايبەردى، كوشەبەكەرەي، كۇرلەۋىتقىپشاق، اتىعايباباسان، ۋاق رۋلارى بىرنەشە جىلعى قاراماقارسىلىقتىڭ كەزىندە ءتىپتى كەدەيشىلىككە ءتۇسىپ كەتتى.ورىنبور كەدەن ورتالىعىنىڭ باسشىسى پ.ۆەليچكو 1805 جىلى قازاق اراسىندا كەدەيلىكتىڭ اسا كوبەيگەنىن، جوقشىلىقتان كوپتەگەن ادامداردىڭ ءوز بالالارى مەن تۋىستارىن ساتىپ جاتقانىن ايتادى. كوبىنەسە جاس بالالاردى تاماققا ايىرباستاۋ كوبەيىپ كەتكەن. ماسەلەن، ءبىر دەرەكتە ورىنبور كەدەنى ارقىلى 1805 جىلى حيۋاعا ءجۇز قازاق ساتىلعان: ۇلكەندەرى 100 سومعا دەيىن، ال جاستارى 2530 سوم مولشەرىندە .ورىنبور اسكەري گۋبەرناتورى گراف ۆولكونسكي ەرتىس پەن ورىنبور اراسىنداعى ورىس اسكەرلەرى ورنالاسقان شەكارالىق القاپتا قازاقتىڭ جيىرما مىڭنان استام قايىرشىلىققا ۇشىراعان وتباسىلارى كۇن كورىس ىزدەپ جۇرگەنىن جانە ولاردى ىشكى جاققا قاراي رەسەيدىڭ قاراماعىنداعى ولكەلەرگە كوشىرۋ جونىندە ۇسىنىس بىلدىرگەن. ولاردىڭ ويىنشا قايىرشىلىققا ۇشىراعان قازاقتاردى ىشكى رەسەي ولكەلەرىنە كوشىرۋ جانە بالالارىن ورىستارعا ساتۋ زاڭداستىرىلدى .قازاق شارۋاشىلىعىنىڭ داعدارىسقا ۇشىراۋىنىڭ بىرنەشە سەبەبى بار. ونىڭ ەڭ باستىسى ورتا ءجۇز قازاقتارىنىڭ ەرتىس جانە ەسىل بويىنداعى كەڭ بايتاق جايىلىمدىق جەرلەرىنەن ايرىلۋى، عاسىردان باستاپ ەرتىستەن ءارى قاراي ءوتۋ مۇمكىندىگىنىڭ جويىلۋى، كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ جايىقتىڭ ارعى جاعاسىنا وتۋىنە تىيىم سالىنۋى بۇل دا سول ۋاقىتتان باستالادى. ەكاتەرينا پاتشا زامانىندا قازاقتاردىڭ وسى ەكى ۇلى وزەننىڭ رەسەي جاعىنداعى جايىلىمدارىن پايدالانعىسى كەلەدى دەگەن شەنەۋنىكتەردىڭ ۇسىنىسىنا پاتشا ەگەر ولاردىڭ مالدارىنا ءشوپ جەتپەسە، ونى نەگە ءوز جەرلەرىندە شاۋىپ المايدى دەپ جاۋاپ بەرگەن. ياعني رەسەي ۇكىمەتىنىڭ باسشىلىعىندا وتىرعان جوعارعى قۇزىرلى ادامدار قازاق كوشپەلى شارۋاشىلىعىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن، سونشاما مالعا ەشقانداي دا قولمەن شاپقان ءشوپتىڭ جەتپەيتىنىن بىلمەگەن.شارۋاشىلىقتاعى داعدارىس قازاقتىڭ ساياسي بيلىگىنە تىكەلەي اسەر ەتىپ، ونىڭ شاڭىراعىن شايقادى. بۇل كىشى جۇزدە سىرىم داتوۆ باستاعان شارۋالار كوتەرىلىسىنە الىپ كەلسە، ورتا جۇزدە ءۋالي حان بيلىگىنە قارسى نارازىلىقتى كۇشەيتتى. ەكىنشىدەن, كەدەيلەنگەن وتباسىلار كۇنكورىس ءۇشىن رەسەيدىڭ شەكارالىق بەكىنىستەرىنە، قونىستارىنا بارىپ، قايىر سۇراۋعا ءماجبۇر بولدى. وسىنىڭ سوڭىندا رەسەي بوداندىعى قازاق ورتاسىنا ناقتى ورناي باستادى. ۇشىنشىدەن، كەدەيشىلىكتىڭ كۇشەيىپ كەتۋى شەكارالىق بارىمتانى كۇشەيتىپ، ول ءوز كەزەگىندە جازالاۋ شارالارىنا الىپ كەلدى. بۇل جاعدايدا دا ەل ودان ءارى كەدەيلەنە ءتۇستى. مىسالى، 1795 جىلى ورتا ءجۇز قازاقتارى زۆەرينوگولوۆ باعلان بەكىنىسىنىڭ تۇبىندە شەكارادان اسىپ، شەليابى چەليابينسك تۇبىنە ەكى رەت شابۋىل جاسادى. وسى شابۋىلدىڭ كەزىندە بىرنەشە پوسەلكا تاستالقان بولىپ، قىرۋار ادام مەن مالدى قازاقتار ايداپ اكەتتى. ولاردىڭ سوڭىنان قۋعان يسەتسك اسكەري قوسىنى 50 ادامىنان ايرىلىپ، ناتيجەسىز قايتتى. الايدا جازالاۋ شارالارىنا ارنالىپ جابدىقتالعان اسكەر بەيبىت جاتقان جۇزدەگەن قازاق اۋىلدارىنىڭ تاستالقانىن شىعارىپ، توناۋشىلىق جاسادى . عاسىردىڭ باسىنداعى ساياسي جانە شارۋاشىلىقتاعى داعدارىس رەسەي ۇكىمەتىنە ورتا ءجۇز جەرىندە حاندىق بيلىكتى جويۋعا مۇمكىندىك بەردى. ءۋالي حان ولىمىنەن سوڭ 1819 جىل ءسىبىر جەكە اسكەري كورپۋسىنىڭ كومانديرى س.برونەۆسكي باتىس ءسىبىر باس باسقارماسىنا بايانداما جاساپ، بۇدان ءارى ورتا جۇزدە حاندىق بيلىكتى جاڭعىرتپاۋ تۋرالى ۇسىنىس بەردى. بۇل شارا قازاق كۇيزەلىسىمەن قاتار كەلگەندىكتەن، رەسەي وكىلەتتى ورىندارى بۇل ۇسىنىستى قۋانا قابىلدادى: يمەيۋ چەست ۋۆەدوميت چتو ۆ پروەكتە نوۆوگو وبرازاۆانيا سيبيرسكيح ليني زۆانيە حانا ياسنو بەسپولەزنوە ۋپرازدنيت ... يزبرانيە حانا دو ۆرەمەني وتكلونيت ... .قازاق حالقى مەن رەسەيدىڭ بۇدان ءارى قارىمقاتىناسىندا يسلام ءدىنىنىڭ وزىندىك ورنى بولعاندىعى، سول كەزدەگى كەيبىر قۇجاتتاردان كورىنەدى. بۇعان دەيىن تەك شارتتى تۇردە قازاق ورتاسىندا قابىلدانعان جانە ادەتعۇرىپ زاڭدارىمەن ارالاسىپ، قازاقيلانا باستاعان يسلام قازاق ورتاسىنان وزىنە قولايلى ورتا، قۇنارلى توپىراق تاپتى. 1820 جىلى ءسىبىر گەنەرالگۋبەرناتورىنا حات جازعان ەسىل بويىنىڭ قازاعى ك.بايسىنقاراەۆ ەڭ الدىمەن ەسىل بويىندا جارقىنوتكەل، مەدەتوتكەل، توعىزباي دەگەن جەرلەردە ءوز اۋىلداستارىمەن بىرگە تۇراقتى، وتىرىقشى قونىس قۇرماق بولىپ رەسەي ۇكىمەتىنەن كومەك سۇرايدى دانى نام بۋدۋت ۆسە سپوسوبى ك دومووبزاۆودستۆۋ, ەكىنشىدەن، ءسىبىردىڭ باسشىلارىنان مامليۋت دەرەۆنياسىنىڭ تاتارلارىنىڭ وزدەرىمەن بىرگە قونىستانۋىنا رۇقسات سۇرايدى. ونىڭ نەگىزگى ماقساتى مۇسىلماندىق نەگىزىن يگەرۋ تاتاردان جانە مەشىت سالۋ: پريسوەدەنيت ك ناشەمۋ وبششەستۆۋ يشيمسكوگو وكرۋگا دەرەۆني مامليۋتوۆوي ابۋباكيرا مامليۋتوۆا، ...يبرايا ابديكاديروۆا س دۆۋميا براتيامي بايازيتوم ي مۋحامەتوم، دليا يزۋچەنيا زاكونۋ بوجەمۋ ي دليا يسپراۆلەنيا دۋحوۆنىح پوترەب ... ا دليا بوگوسلۋجەنيا پوسترويت مەچەت .قالىپتاسقان جاعدايدا وتىرىقشىلىققا كوشۋ قازاقستاننىڭ سولتۇستىك ءوڭىرىنىڭ قازاقتارى ءۇشىن بىردەنءبىر تىعىرىقتان شىعۋ جولى بولعانى انىق. ونى رەسەي ۇكىمەت ورىندارىنا حاتارىز جازۋشى قازاقتاردىڭ وزدەرى دە جاسىرماي ايتادى وستاۆاياس ۆ تەپەرەشنەم پولوجەني ت.ە. نە يمەيا ني پريستانيش، ني زاۆيسيموستي، دولجنى بۋدەم راسسترويتسيا سوۆەرشەننو.قازاقستاننىڭ سولتۇستىك ءوڭىرىن مەكەندەگەن قازاقتاردىڭ يسلام جولىنا ءبىرجولاتا بەت قويعانى 1822 جىلعى ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعىنى دايىنداۋ بارىسىندا جيناقتالعان ادەتعۇرىپ زاڭدارى دا دالەلدەيدى. قۇدايدان بەزگەن، نە قۇدايعا قارسى ادام، ەگەر جەتى ادام كۋالىك جاساسا، تاسپەن اتىپ ۇرىپ ولتىرىلەدى. ەگەر ءولىم جازاسىن الماسا وندا ەلدەن قۋىلادى ەگەر كىم دە كىم حريستيان دىنىندەگى ادامدى قازاق دىنىنە يسلامعااۆت. كىرگىزسە ول، و دۇنيەدە جۇماققا بارادى ەگەر، قازاق ىشىنەن بىرەۋ حريستيان دىنىنە كىرسە، ول مۇرادان قۇر قالادى جانە تيەسىلى مەنشىگىنەن ايرىلادى. ەگەر كىم دە كىمنىڭ حريستيان دىنىنە كىرمەك نيەتى ءبىلىنىپ قويسا، ول ءوز زاڭىنا يسلاماۆت. قاستاندىق جاساعانى ءۇشىن ءولىم جازاسىنا كەسىلەدى، دەيدى ءسىبىر وبلىسى قازاقتارىنىڭ اراسىنان جيناقتالعان ادەتعۇرىپ زاڭدارىندا .سونىمەن بىرگە ادەتعۇرىپ زاڭدارىندا قوجاعا نە مولداعا قارسى قول كوتەرگەن ادامنىڭ ۇيىرىمەنەن ءۇش توعىز تولەيتىنىن ەسكەرتەدى: ەجەلي كتو حوجۋ يلي مۋللۋ پورانيت، پولوگاەتسيا، چتوبى وبيدچيك وبيجەننومۋ زاپلاتيل شتراف 27 شتۋك رازنوگو سكوتا، ۆ توم چيسلە ودنوگو ۆەربليۋدا ا بۋدە پلاتيت نەچەم، تو دولجەن وتسەچ ودين بولشوي پالەتس ەگەر دە ادام ءولىمى بولسا، وندا جازا دا قاتتىراق. ادەتعۇرىپ زاڭدارى بويىنشا قوجانى ولتىرگەن ادام جەتى ادامنىڭ قۇنىن تولەيدى،نە سول ءولتىرۋشىنىڭ رۋىنان جەتى ادام، سونىڭ ىشىندە ءولتىرۋشىنىڭ ءوزى دە دارعا اسىلۋى كەرەك . بۇل زاڭ ەرەجەلەرى عاسىردىڭ باسىنداعى قازاق قوعامىندا ءدىن يەلەرىنىڭ قۇقىقتىق دەڭگەيى جوعارى بولعانىن بىلدىرەدى. وسىنداي ارتىقشىلىقتار ءدىني احۋالدىڭ رەسمي ءدىن قاعيدالارىن ەلدىڭ دۇرىس، ءوز مانىندە قابىلداعانىن، نە سوعان دايىن ەكەندىگىن كورسەتەدى. جوعارىدا كورسەتىلگەن س.ب.برونەۆسكي جيناعىندا جۇرگەن ەرەجەلەر بەلگىلى دارەجەدە ومبى ۋاقىتشا كوميتەتىنىڭ جۇيەلەگەن قازاق زاڭدارىمەن سايكەس كەلەدى. دەرەكتەر بۇل جيناقتى جاساۋعا كوكشەتاۋ قازاقتارىنان زىلقارا بايتوقاۇلىنىڭ، اقمولا قازاقتارىنان شۋاق سەڭكەباەۆ پەن ونىڭ مولداسى بادشە بوكشيننىڭ، باياناۋىل قازاقتارىنان قازانعاپ ساتىبالدىۇلىنىڭ, ت.ب. قازاقتىڭ بەلدى ازاماتتارىنىڭ قاتىسقانىن كورسەتەدى.بۇل جەردە ەسكەرەتىن ءبىر ماسەلە بار. جوعارىدا ەگەر كىم دە كىم حريستيان دىنىندەگى ادامدى قازاق دىنىنە يسلامعا كىرگىزسە سول ادام و دۇنيەدە جۇماققا بارادى دەگەن ەرەجەگە ومبى كوميتەتىنىڭ تۇزەتۋى. ول يمپەريالىق مۇددە جانە ورىس حريستيان بيلىگى تۇرعىسىنان بىلاي دەلىنەدى: پو سيم سوبورنوگو ۋلوجەنيا 22 گلاۆى، 24 ستاتي توگو، كوتورىي سكلونيل حريستيانينا ۆ ۆەرويسپوۆەدانيە كيرگيزسكوە، پو ناكازانيۋ پلەتمي سسىلات ۆ رابوتۋ، ا پرينياۆشەگو ونوە ۆەرويسپوۆەدانيە سۋديت پو روسسيسكيم زاكونام دەلىنگەن. ال، قازاق اراسىنان حريستيان دىنىنە وتكەن ادامعا رەسەي زاڭدارى بارىنشا كومەك كورسەتىپ، ونىڭ اماندىعىنا كەپىلدىك بەرەدى. ولاردى بۇرىنعى قازاق ءتارتىبى بويىنشا ولتىرۋگە ەندى جول جوق: ۆ پروتيۆنوم سلۋچاە س نەدوپۋستيۆشيمي جەلايۋششيح كرەستيتسيا پوستۋپات كاك سوسلۋشنيكامي زاكونا، ا زا ۋبيستۆو سۋديت كاك ۋبيتسوۆ . مىنە، 1822 جىلى قابىلدانعان ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعىنىڭ كىرىسپە تاريحى وسىلاي. كەيبىر عىلىمي ورتادا ايتىپ جۇرگەندەي، بۇل كەزدەيسوق قابىلدانا سالعان زاڭدار جيناعى ەمەس، الدىن الا ۇلكەن دايىندىقتان وتكەن، قازاق حالقىن ودان ءارى وتارلاۋ قاجەتتىلىگىنەن تۋىنداعان زاڭدار جۇيەسى ەدى.رەسەيدىڭ بوداندىق قامىتىنا ءالى دە باس يە قويماعان، كوبىنەسە سىرتقى بودان پروتەكتورات جاعدايىندا جۇرگەن قازاق ەلى ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعى جۇزەگە اسا باستاعاننان ءوزىنىڭ مەملەكەتتىك ينستيتۋتتارىنان تولىق ايرىلدى. بۇل قۇجات وسى ءىس شارالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ارنالعان ساياسياكىمشىلىك العى شارتتار جاساپ بەردى. دەگەنمەن، جارعى قازاق حالقىنىڭ يسلام جولىنا ناقتى تۇسۋىنە، ونىڭ رەسمي تالاپتارى مەن ەرەجەلەرىن قابىلداۋىنا الىپ كەلدى. سەبەبى قانداي دا ءبىر ءىرى دىندەر سياقتى، يسلام ءدىنى دە ەڭ الدىمەن ەزىلگەن، جانشىلعان، تەڭدىكتى اڭساعان ادامداردىڭ ءدىنى ەدى.1822 ج. 22 ماۋسىمدا قابىلدانعان ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعى بىرنەشە بولىمنەن تۇردى. ءۇشىنشى بولىمىندە قازاقتىڭ ءدىني ماسەلەلەرىنە قاتىستى پوەليكۋ ۆەرا كيرگيزكايساكوۆ پو سيە ۆرەمەني ۆ سۋششنوستي يازىچەسكايا، نەجەلي ماگومەتانسكايا، تو پرەدستاۆلياەتسيا نادەجدا نا وبراششەنيا منوگيح يز نيح ۆ حريستيانستۆو دەلىنگەن . بەلگىلى دارەجەدە تەك ساياسياكىمشىلىك ماسەلەلەرمەن شۇعىلدانىپ، رۋحاني، اسىرەسە ءدىني سالانى جەتە باعالاماۋ وسى قۇجاتتا انىق كورىنەدى. قازاقتار وسىنىڭ ارقاسىندا ورىنبور ءمۇفتياتىنىڭ قاراماعىندا قالا بەردى.1789 جىلى ۋفا قالاسىندا ەكاتەرينا جارلىعىمەن اشىلعان ورىنبور مۇسىلماندارىنىڭ رۋحاني جينالىسى ورەنبورگسكوە ماگومەتانسكوە دۋحوۆنوە سوبرانيە ەڭ الدىمەن رەسەي قاراماعىنا ەنگەن مۇسىلمان ەلدەرىن رۋحاني باعىنىشتىلىقتا ۇستاۋعا باعىتتالعان ەدى. ورىنبور ءمۇفتياتىنا مەملەكەت رەسەي تاراپىنان تاپسىرىلعان اسا ماڭىزدى ولكەنىڭ ءبىرى قازاقستان بولدى. ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعى قابىلدانار تۇستا 1817 جىلى الەكساندر رۋحاني ماسەلەلەر بويىنشا مينيسترلىك قۇرعان بولاتىن. بىراق ورىنبور ءمۇفتيىن بۇرىنعىشا ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ۇسىنىسىمەن عانا بەكىتىپ وتىردى.قازاق اراسىنداعى ءدىننىڭ رەسەيدىڭ ءسىبىر ولكەسىندەگى رەسمي مەكەمەلەرى نازارىنان تىس قالۋى ورىنبور مۇفتيلىگىنە ۇلكەن جول اشتى. بۇل شارۋانىڭ وڭ جانە تەرىس تۇستارى بولعانى دەرەكتەردەن ءمالىم. 1824 جىلدىڭ باسىندا جارعى ەرەجەلەرىن ءتۇسىندىرۋ ءۇشىن قازاق بيلەۋشىلەرىنە بىرنەشە رەت جينالىس وتكىزىلدى.ونىڭ جالپى مازمۇنى قازاق تىلىنە اۋدارىلىپ ەلگە تانىستىرىلدى. وسىدان كەيىن جازدىڭ العاشقى ايىندا پولكوۆنيك برونەۆسكي باستاعان وترياد سارىارقاعا اتتاندى. وسىلايشا ءسىبىر قازاقتارىنا العاشقى قارقارالى وكرۋگى اشىلدى. سول كەزەڭدە ءىس قاعازدارى شىعىس ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرگەندىكتەن، وكرۋگ ورتالىعى دۋان ديۆان، ديۋان دەپ اتالا باستادى. ءسويتىپ 1824 جىلدىڭ ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىندا پودپولكوۆنيك گريگورەۆتىڭ وتريادىنىڭ كوكشەتاۋ جەرىنە كەلۋىمەن بايلانىستى. وسىلايشا 1824 جىلدىڭ 9 ساۋىرىندە قارقارالى وكرۋگى، ال 29 ساۋىرىندە كوكشەتاۋ وكرۋگى اشىلدى. بۇل ەكى ولكە دە قازاق تورەلەرىنىڭ قالىڭ قونىستانعان ورتالىقتارى بولاتىن. قارقارالىدا بوكەي تۇقىمدارى بيلىك قۇرسا، كوكشەتاۋدا ابىلاي حاننىڭ تۇقىمى كوپ بولدى. بەلگىلى دارەجەدە حاندىق بيلىككە ۇيرەنگەن ولكەلەردە وكرۋگتىڭ اشىلۋى العاشقى كەزەڭدە قارۋلى قاقتىعىس تۋعىزعان جوق.1831 جىلى اياگوز وكرۋگى، ال 1832 جىلى اقمولا، 1833 جىلى باياناۋىل، سودان كەيىن قۇسمۇرىن مەن كوكپەكتى اشىلدى. وسىلايشا ءسىبىر وبلىسىنا باعىنىشتى جەتى سىرتقى وكرۋگ اشىلىپ بولدى. 1834 جىلعى ساناق ماتەريالدارى بويىنشا جوعارىداعى وكرۋگتەردىڭ ادام جانە اۋىل سانىن ءبىز بىلاي كورسەتە الامىز :وكرۋگ اتاۋى دۋانداركيىز ءۇي سانىدۋان باسشىلىققا جارعى ەرەجەسىنە ءسايكەس شىڭعىس تۇقىمىنان سۇلتاندار سايلانۋى ءتيىس بولدى. بىراق كەيبىر وكرۋگتەردە رۋباسىلاردىڭ بەلسەندىلىگى مەن سالماعىنا بايلانىستى اعا سۇلتاندىق قازاق حالقىنان شىققان بيلەردىڭ قولىنا بەرىلدى مىسالى: باياناۋىل وكرۋگى.وكرۋگتەر ءوز كەزەگىندە بولىستىقتارعا، ال بولىستىقتار اۋىلدارعا اكىمشىلىك اۋىل ءبولىندى. ءدىن ىسىنە قامقورلىق دۋانباسى اعا سۇلتاندارعا تاپسىرىلدى دا ولار بەلگىلى دارەجەدە مولدالارمەن بىرگە مەشىتتەردى ۇستاۋعا ارنالعان زەكەتتى دە جيناۋ قۇقىعىنا يە بولدى. العاشقى كەزەڭدە ءدىني بەيتاراپتىلىقپەن باستالعان وكرۋگتىڭ رۋحاني ءومىرى بىرتىندەپ ءدىني باعىتقا تۇسە باستادى. ونىڭ ءبىر سەبەبى ەل اراسىندا عاسىردىڭ سوڭى عاسىردىڭ باسىندا ورنىعىپ قالعان يسلام داستۇرلەرى بولسا، ەكىنشى جاعىنان ۇكىمەت قولداۋىنا يە بولعان ۋكازنوي مولدالاردىڭ اسەرى. ەكىنشى ماسەلەگە تەرەڭىرەك توقتالۋعا تۋرا كەلەدى، سەبەبى ورىس جانە قازاق دەرەكتەرىندە ۋكازنوي مولدالار جايىندا ءبىرشاما جازىلعان. ءماشھۇر ءجۇسىپ قازاق شەجىرەسى ەڭبەگىندە قازاقستاننىڭ سولتۇستىك ايماعىنا بەلگىلى بولعان ۋكازنوي مولدا جاقاي احۋن تۋرالى جازادى. سول تاۋاساردان التاۋ جەتەۋ تۋادى. بىرەۋىنىڭ اتى رامازان. رامازاننان تۋعان جاقاي. جاقاي احۋن اتانىپ، ەسكى زاكوندا 1822 جىلعى جارعى اۆت. ءمۇفتيحازىرەتتەردىڭ ءبىر ەلگە سايلاپ قويعان احۋنى بولىپ، اق دەگەنى العىس، قارا دەگەنى قارعىس بولىپ تۇرعان كۇندە، بايىمەن ازار بولىپ قاشىپ بارعان قاتىنداردى قازاقتا نەكە جوق دەپ، پارا الىپ، بوساتىپ جىبەرە بەرگەن ، دەيدى. شەجىرەشى ودان ءارى بىلاي دەپ جازادى: جالعىز قارا بولىپ كوزگە ءتۇسىپ، اۋىزعا ءىلىنىپ، جۇرت ورىسقا العاش قاراپ، دۋان اشىلعاندا مۇفتيلىك حازىرەتتەرىنە احۋن سايلانىپ، جاقاي احۋن اتى كوتەرىلىپ كەتكەن .ءماشھۇر ءجۇسىپ قازاقتىڭ ۋاقىتشا ەرەجە 18671868 جج. قابىلدانعان زاماندا ورىنبور مۋفتياتىنان شىعىپ قالۋىن وسىنداي ۋكازنوي مولدالاردىڭ تەرىس ءىسارەكەتىمەن بايلانىستىرادى: قازاقتىڭ مۇفتيدەن شىعىپ قالعانى سول .احۋن اتاعى قازاق دالاسىندا يسلام ءدىنىنىڭ اسەرىمەن عاسىردا كەڭىنەن تاراي باستادى. يسلام ءدىنىنىڭ قىزمەتشىسىنىڭ لاۋازىمى، ءدىني يەرارحيادا مۇفتيدەن كەيىنگى ءدىني اتاق. يسلام ەنتسيكلوپەدياسىندا بىلاي دەلىنەدى بۇحار حاندىعىندا يسلام ءدىنى ماماندارىنىڭ ەڭ جوعارى لاۋازىمى احۋن بولدى. ءمۇفتيدىڭ شاريعات نەگىزىندە ايتقان شەشىمى احۋننىڭ كەلىسىمىنسىز جۇزەگە اسىرىلمايتىن .قۇربانعالي حاليد قازاق جەرىندە احۋن دارەجەسىنىڭ كەڭ تاراۋى 1858 جىلى ورىنبور ءمۇفتيىنىڭ ۇسىنىسىمەن پاتشا ۇكىمەتىنىڭ وكرۋگ جانە وبلىستارعا احۋن قىزمەتىن تاعايىنداۋمەن بايلانىستى دەيدى. ول كىسىنىڭ جازۋىنشا مولدالاردىڭ ىستەرىن تەكسەرىپ تۇرۋ ءۇشىن وكرۋگ وحۋنى، وبلىس وحۋنى جانە مۋحتابيستەر ەسەپشى تاعايىندالدى. بىراق بۇل تاعايىندالعان كىسىلەردىڭ كوپشىلىگى ۋكازنوي مولدادان ءبىلىمى ارتىق ەمەس. سوندىقتان بۇل رەفورمانىڭ پايداسى شامالى بولدى. سوندا دا بولسا قازاق اۋىلدارىندا ءار بولىسقا ءبىربىردەن نوعايدان مولدا تاعايىنداتىپ الۋ ءۇشىن، اقشا جيناپ بەرىپ ۋفاعا قاتىناسقا شىقتى .شەجىرەشىنىڭ ۋفا دەپ ايتۋىنا مىناداي سەبەپ بار. ورىنبور ءمۇفتياتى ورەنبۋرگسكوە ماگومەتانسكوە دۋحوۆنوە سوبرانيە 1789 جىلى ۋفا قالاسىندا اشىلعان، كەيىننەن 17961802 جىلدارى ورىنبوردا بولدى دا، ۋفاعا قايتىپ كەلدى .قۇربانعالي حاليد ۋكازنوي مولدالاردىڭ قازاق ەلىنىڭ شىرقىن كەتىرگەنىن بۇلجىتپاي سۋرەتتەيدى مولدالار كۇيمەلەرىن جەلدىرتىپ، ۋكازدارىن الىپ، مويىندارىنا شىنجىر باۋلى ساعات سالىپ، تويلاپ قايتقانداي بولىپ كەلىپ، كەتىپ جاتتى. نيزام ەرەجە بويىنشا تۋ تۋرالى كۋالىك داپتەر، تۋعانءولگەن، نەكە، تالاق سياقتى ىستەردى تىركەپ وتىرۋ ءۇشىن ارنايى قاعازدارىمەن رۇقسات الىپ كەلدى. بۇل ءسوز بىرەۋدى ماقتاۋ، بىرەۋدى داتتاۋ ەمەس... قاعاز العان مولدالار... ءبىر ادام ولسە، ۋكازنوي مولدا بولماسا، ياكي ونىڭ اتىنان بىرەۋ بارماسا جانازا وقىماي كەيبىر جاعدايدا ولىكتى ساسىتىپ، وبالىنا قالمايىق دەپ بىرەۋلەر جانازا وقىپ قويسا، ول ادام قۋعىنعا ۇشىرايتىن بولدى. ونى ۋكازنوي مولدا قايدا جۇرسە دە تاپتىرىپ الىپ جازالاتىپ، شتراف بوداۋ تولەتىپ اۋرە ەتەتىن .ۋكازنوي مولدالاردىڭ شەكتەن شىققان ىستەرىن دە شەجىرەشى ازداپ سيپاتتاي كەتەدى: ءبىر مىسال كەلتىرەيىك... ءبىر ادامنىڭ اتاسى اۋىرىپ، قيىن جاعدايدا جاتقاندا پالەنشەنىڭ ولىگى سياقتى ءشىرىپ، ساسىپ، بەيناماز جانازاسىز قويىلماسىن دەپ، ات جەتەكتەپ ۋكازنوي مولداعا كەلەدى. ۋكازنوي وعان ءبىر شاكىرتىن قوسىپ بەرەدى. شاكىرت باسىندا جالپاق ۇكىلى قالپاق، بەلىندە كۇمىس بەلبەۋ، قالتاسىندا شاقشا، ولەڭدەتىپ جىرلاپ اۋىلدان شىعادى. جولشىباي جولداسىنا بىلاي دەيدى: سەن پالەنشە، مەن بارعان سوڭ اتاڭ ولسە جاقسى، ەگەر ولمەسە بۇل ىستىقتا كەلگەنىمنىڭ جازاسىن ساعان تارتتىرامىن! بۇل ءسوزدى ەستىپ، الگى بەيشارا اتاسىنىڭ ءولىم قايعىسى ەسىنەن شىعىپ قۇداياي اتام ولسە ءولسىن، مىنانىڭ دەرتىنە دۋشار قىلا كورمە دەپتى.قازاق اۋەلدە كوپ ەڭبەكتەنىپ مولدالارىن السا دا، سوڭىنان وكىنىش ەتىپ، ابدەن ارلانعاندىقتان اقىندارى ولەڭگە، ايەلدەرى جوقتاۋعا قوسىپ، ۋكازنوي مولدالاردى ەلدەن قۋعا اينالدى .بۇل كەلتىرىلگەن مىسالدار عاسىردىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا يسلامنىڭ قازاق جەرىندەگى اسەرى ءار ءتۇرلى بولعاندىعىن كورسەتەدى. ەڭ باستىسى مەملەكەت بەيتاراپتىلىعىن، قازاق حالقىنىڭ ءوز ىشىندە تۇراقتى ءدىني وكىلەتتىك جانە شاكىرت دايىنداۋ، كادر ماسەلەسى شەشىلمەگەندىگىن پايدالانىپ ءدىن ءارتۇرلى كەلىمسەكتەردىڭ قولىنا كوشتى. ورىنبور ءمۇفتياتى بۇل كەزەڭدە قازاق جەرىندە، اسىرەسە ونىڭ سولتۇستىك ايماعىندا تەرىس ءرول اتقاردى. ورىنبور ءمۇفتياتىنىڭ سەنىم قاعازىمەن جارلىعىمەن ەلگە جىبەرىلگەن ۋكازنوي مولدالار بىرنەشە ونداعان جىلدار ىشىندە حالىقتىڭ ەداۋىر بولىگىنىڭ دىننەن بەزۋىنە، ءتىپتى شوقىنۋىنا جول اشتى. ەكىنشى جاعىنان ۋكازنوي مولدالاردىڭ سالعان ىلاڭى قازاقتىڭ ءوز ىشىندەگى ءدىن جاناشىرلارىن وياتىپ،ولاردى قازاقي يسلامنىڭ تازالىعى ءۇشىن كۇرەسكە شىعاردى. بۇل تۋرالى ق.حاليد بىلاي دەپ جازادى: جەرگىلىكتى ەل مولدالارى بەلدەرىن بەرىك بۋىپ، نامىس جالاۋىن جەلبىرەتىپ، نەشە جەردەن ارىز ايتىپ، اقشالارىن شىعىنداپ، اقىرىندا ءمۇفتيدىڭ قابىلداۋىنا جەتىپ ... ولگەندەرگە بيلىك جۇرگىزگەن ۋكازنوي مولدالارعا تيىم سالىندى .م.كوپەيۇلى دا، قۇربانعالي حاليد تە وسى كەزدەگى ۋكازنوي مولدالاردىڭ قازاق ورتاسىندا ىستەگەن ءىسارەكەتىن اسا ايىپتاپ، قاستاندىققا تەڭەيدى. ءتىپتى ۋكازنوي مولدالاردىڭ بيلىگى شەكتەلگەن ۋاقىتتا دا ولار ەل اراسىندا دىنسىزدىك تۋدى دەپ شۋ كوتەردى. قازاق حالقى ورىنبور ءدىني ورتالىعىنان الىستاعاندى ءجون كوردى. بۇل ماسەلەدەن ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعى قابىلدانعانعا دەيىناق قازاق حالقىنىڭ يسلام جولىنىڭ ءوز نۇسقاسىن جاساعانىنىڭ جانە ۋكازنوي مولدالاردىڭ جۇرگىزگەن ساۋاتسىز جانە دۇمشە ارەكەتىنە جول بەرمەۋگە تىرىسقانىن كورەمىز.1822 ج. ءسىبىر قىرعىزدارى تۋرالى جارعىدا باستالعان ۋكازنوي مولدا تاعايىنداۋ ساياساتى دا وسى ءماسەلەگە ءوز كوزقاراسىن بىلدىرگەن عالىمدار دا ع. ورتاسىندا سىنعا ۇشىرادى. وسىنداي اۆتوردىڭ ءبىرى باشقۇرت ش.يبراگيموۆ. ول كوپ جىلدار بويى ءسىبىر ولكەسىندە، ونىڭ ىشىندە كوكشەتاۋ جەرىندە، شىڭعىس تورە اۋىلىندا قىزمەت اتقاردى. حاتشى بولا ءجۇرىپ ول قازاق تاريحى مەن ەتنوگرافياسىنا قاتىستى كوپتەگەن ەڭبەكتەر جازدى. و مۋللاح ۆ كيرگيزسكوي ستەپي ماقالاسىندا ش.يبراگيموۆ ءسىبىر قازاقتارى وبىلىسىندا مولدالاردىڭ ەكى ءتۇرى بولعانىن جازادى: مۋلل ۆ كيرگيزسكوي ستەپي موجنو رازدەليت نا دۆە كاتەگوري، يمەننو: مۋلل ۋكازنىح، نازناچاەمىح وت پراۆيتەلستۆا، ي چاستنىح، نازناچاەمىح ۋجە ۋكازنىمي مۋللامي،ا ينوگدا ي پروستو ساموزۆانتسەۆ...مۋلل نە ۋتۆەرجدەننىح پراۆيتەلستۆوم كيرگيزى ەششە بولشە ۋۆاجايۋت، پوتومۋ چتو وني ۆسەگدا ناحودياتسيا ۋ نيح نا گلازاح ... .ش.يبراگيموۆ قازاقستاننىڭ سولتۇستىك وڭىرىندەگى مولدالاردىڭ كوپشىلىگى تاتار ەكەنىن جازادى منە چاستو سلۋچالوس رازگوۆاريۆات س مۋللامي، ي نا ۆوپروس موي، وتكۋدا ون ي گدە پولۋچيل وبرازوۆانيە، يا ۆسەگدا پوچتي پولۋچال وتۆەت: بىل تورگۋيۋششي تاتارين كازانسكوي گۋبەرني.بۇل تاتارلار قازاقتىڭ اڭعالدىعىن، اڭقاۋلىعىن پايدالانىپ جىلدام بايىپ كەتەدى دە، بىرەر جىلدىڭ ىشىندە مالداۋلەت جيناپ الادى پروجيۆ ۆ ستەپي نەسكولكو لەت نە يمەيۋشەي نيچەگو زا دۋشوي تورگاش مولدااۆت. دەلاەتسيا ۆلادەلتسەم نە مالەنكوگو تابۋنا سكوتا .زەرتتەۋشى ۋكازنوي مولدالاردىڭ اسىرەسە نەكە ىسىنە قاتتى ارالاسقانىن،وسىعان بايلانىستى كوپتەگەن داۋ تۋىنداپ جاتقانىن جازادى. سونىمەن بىرگە ۋكازنوي مولدالار حالىق اراسىندا ءار ءتۇرلى ۋاعىزدار ايتىپ، حالىقتى ودان ءارى قاراڭعى قالىپتا ۇستاۋعا كۇش سالعانىن، 1856 جىلى ۋكازنوي مولدالاردىڭ قاتىسۋىمەن ءسىبىر قازاقتارىنىڭ اراسىندا دۇربەلەڭ سالعان وقيعانى باياندايدى: پرونەسلاس ۆەست، چتو كاكوي تو كيرگيز، ەزديۆشي ۆ گ. پەتروپاۆلوۆسك ۆوزۆراشاياس وتتۋدا ۆسترەتيل نەيزۆەستنەگو ەمۋ چەلوۆەكا. جولدا كەزدەسكەن ادام قازاققا سەندەر قۇدايعا سەنبەيسىڭدەر، مىنە پايعامباردىڭ ءسوزى جازىلعان قاعاز دەپ قورقىتىپ،وسىدان كەيىن مومىن قازاقتار ىشىرتكى الۋ ءۇشىن تۇمار، ت.ب. مولدالارعا اعىلىپ كەلە باستاعان.شوقان ءۋاليحانوۆ 1822 جىلعى جارعى تارتىبىنە بايلانىستى ەنگەن دىنگە قاتىستى ەرەجەلەرگە اسا نارازىلىق ءبىلدىردى. ول اپوستولوم ماگوميتا ۆ سيبيرسكوي ستەپي بىل ۆەليكي سپەرانسكي، نازناچاۆشي مۋلل ي پرەدپولوجيۆشي پوستروەنيە مەچەتەي ي تاتارسكيح ۋچيليشش پري وكرۋجنىح پريكازاح دەيدى. بۇل جەردە شوقاننىڭ ايتىپ تۇرعانى ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعىنىڭ تومەندەگى ەرەجەلەرى:ۆ كاجدوم وكرۋگە يمەيۋت بىت پوستروەنى سلەدۋيۋششيە زدانيا: 1. دوم دليا پومەششەنيا وكرۋجنوگو پريكازا ...2. موليتۆەننىي دوم س جيليششەم دليا دۋحوۆەنستۆا، 3. بولشوي دوم دليا پومەششەنيا وت 150 دو 200 چەلوۆەك، 4. كازارما دليا پومەششەنيا كازاكوۆ.... سودەرجانيە دۋحوۆەنستۆا ۆووبششە ۆوزلاگاەتسيا نا پوپەچەنيە سۋلتانوۆ .ءبىزدىڭ پىكىرىمىزشە قازاقستاننىڭ سولتۇستىك ايماعىندا يسلام ءدىنىنىڭ تامىر جايىپ، كەڭ تاراۋىنا ءسىبىر قازاقتارى تۋرالى جارعىنىڭ جوعارىدا كورسەتىلگەن ەرەجەلەرى تىكەلەي اسەر ەتتى. بۇل جەردە جوعارىدا ايتىلعان ەكى ەرەجەگە اسا كوڭىل ءبولۋ كەرەك. ونىڭ ءبىرى مولدالارعا كومەك كورسەتۋگە اعا سۇلتانداردىڭ ءمىندەتتەلۋى، ەكىنشىدەن وكرۋگ ورتالىقتارىندا مەشىتتەردى اشۋعا بەرىلگەن مۇمكىندىك. ەگەر ءبىز قىر وڭىرىندە اشىلعان جەتى وكرۋگتىڭ دۋان باسشىلارى نەگىزىنەن وتە بەدەلدى،قولدارىنان بيلىك كەلەتىن ادامدار ەكەنىن ەسكەرسەك، يسلامنىڭ قارىشتاپ دامۋىنا ۇلكەن ءمۇمكىندىك اشىلعانىن كورەر ەدىك. بۇل پروتسەسكە ءتىپتى ۋكازنوي مولدالاردىڭ جاعىمسىز ىستەرى دە بوگەت بولا العان جوق.شوقان دا ۋكازنوي مولدالاردىڭ كوپشىلىگى تاتار ۇلتىنان ەكەنىن جانە وسى اتاقتى تىكەلەي پارا بەرۋ ارقىلى الاتىنىن جازادى: پراۆدا چتوبى بىت مۋللوي، نادو ۆىدەرجات ەكزامەن، كوتورىي پرويزۆوديتسيا تاتارسكيم مۋفتيەم، جيۆۋششيم ۆ ۋفە. نو ۋسپەح ەكزامەنا زاۆيسيت نە وت ستەپەني زنانيا ەكزامەنۋيۋشەگوسيا، ا وت كوليچەستۆا دەنەشنەگو پەشكەشا. مى نە زناەم، ەست لي گدەنيبۋد نا سۆەتە تاكيە جادنىە ليحويمتسى، كاك ناشە رۋسسكوە مۋسۋلمانستۆو كوە دۋحوۆەنستۆو .ورتا ءجۇز قازاقتارى تۋرالى ءۇش تومدىق ەڭبەك جازعان م.كراسوۆسكي دە ۋكازنوي مولدالاردىڭ ءىسارەكەتتەرىنىڭ يسلام دىنىنە كەدەرگى جاساپ وتىرعانىن جازادى: ۋكازنوي مۋللا بولشە ۆسەگو وتتالكيۆاەت كيرگيزا وت سەبيا تەم، چتو جادەن نە بۋد ەتوگو، ستەپنياك، كاجەتسيا، پريميريلسيا بى س رەليگيەيۋ پروروكا سكورەە، نەجەلي ەتو زامەتنو تەپەر، تو ەست پريميريلسيا بى ۆ توم وتنوشەني، چتو توچنەە پەرەنيال بى ي ۋسۆويل سەبە وبريادنوست ماگومەتانسكوگو زاكونا، نو دوگماتى ەتوي رەليگي، پروتيۆورەچاششيە ۋ كوني ۆشيمسيا مەجدۋ كيرگيزامي پونياتيام،ون كونەچنو وتۆەرگنۋل بى، چەم، ۆ پروچەم، ني مالو نە وسكوربيل بى ناشيح احۋنوۆ،پوتومۋ چتو پوسلەدنيە بولشە ۆسەگو تونياتسيا زا تەم، چتوبى پريۆيت ك نارودۋ پريۆىچكۋ ك وبريادنوستي، نو نە سۋششنوست كورانا . م.كراسوۆسكي مولدالارعا قامقورلىقتى وكرۋگ باسشىلارى اعا سۇلتانداردىڭ جاسايتىنىن جانە ولاردىڭ كەيبىرى ءدىن ىسىنە دەپ جينالاتىن زەكەتتى بولىسەتىنىن جازادى.تاقىرىپتى قورىتىندىلاساق، ءبىز بىرنەشە ماسەلەگە نازار اۋدارۋ قاجەت دەپ تابامىز. بىرىنشىدەن, جارعى قازاقتاردىڭ شالا مۇسىلمان ەكەنىن، ولاردى حريستيان دىنىنە كوشىرۋگە بولاتىنى تۋرالى تەزيستى ۇستاندى. ەكىنشىدەن, جارعى قىر وڭىرىندە اشىلعان دۋانداردا مەشىتمەدىرەسەلەردى سالۋ قاجەتتىلىگىن ءجانە ءدىن شارۋاشىلىعىنا باسشىلىقتى اعا سۇلتاننىڭ جۇرگىزەتىنىن زاڭداستىرىپ وتىردى.ورىنبور ءمۇفتياتىنىڭ ىشكى پروبلەمالارى پاراقورلىق، قازاق ماسەلەسىن جەتە بىلمەۋ قازاق دالاسىنا تولىپ جاتقان كەزدەيسوق ادامداردىڭ ءدىن شارۋاسىمەن كەلۋىنە جول اشتى ۋكازنوي مولدا. سىرتتان تاعايىندالعان بولىستاردىڭ كەلىسىمىمەن ۋكازنوي مولدالار قازاق حالقىنىڭ ءدىن ماسەلەسىن تەرەڭ بىلمەيتىندىگىن پايدالانىپ، تەرىس ءىسارەكەتتەرگە جول بەردى. ۋكازنوي مولدالاردىڭ تەرىس ءىسارەكەتىنە قارسى نارازىلىق ورىستەپ، اقىرى ەل ىشىندەگى مولدالاردى قولداپ شىقتى. بىراق ونداعان جىل ورىنبور بەكىتكەن ۋكازنوي مولدالاردىڭ قاراماعىندا بولعان قازاق اۋىلدارى مەشىتتەر مەن مەدرەسەلەر اشۋ ىسىنە كىرىسە المادى. تەك 1850 جىلداردان باستاپ سىرتقى وكرۋگتاردىڭ باسشىلىعىنا حالىققا جاناشىر اعا سۇلتانداردىڭ كەلۋىنە بايلانىستى، مۇسىلمان ءدىنىنىڭ قۇرامداس بولىگى مەشىتتەر مەن مەدرەسەلەر اشۋ ءىسى قانات جايا باستادى. قازاق تاريحى جۋرنالىنان
|
ەاەو ٴۇشىنشى مەملەكەتتەن ەت يمپورتتاۋدى جەڭىلدەتپەكشى ەاەو24 شىلدە 2018، 21:00ەاەو ٴۇشىنشى مەملەكەتتەن ەت يمپورتتاۋدى جەڭىلدەتپەكشى24 شىلدە 2018, 21:00 1987 0ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ٴۇشىنشى مەملەكەتتەن ەت يمپورتتاۋ ٴۇشىن تاريفتىك كۆوتا ەنگىزۋدى جوسپارلاپ وتىر، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى.ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كوميسسيانىڭ سايتىندا حابارلانعانداي، اتالعان شارا تالقىلاۋ بارىسىندا. قۇجاتقا سايكەس جاڭاشىلدىقتار ماقۇلدانعان جاعدايدا 2019 جىلى تاريفتىك كۆوتالار قابىلدانادى.سونىمەن قاتار، وداققا مۇشە ٴار مەملەكەتكە سىرتتان كىرگىزىلۋى مۇمكىن ٴونىمنىڭ كولەمى دە بەكىتىلۋدە.سونىمەن، رەسەي ٴۇشىنشى مەملەكەتتەن تاريفتىك كۆوتالارمەن ٴىرى قارا مالدىڭ 570 مىڭ توننا ەتىن يمپورتتاۋدى جوسپارلاۋدا. وسى رەتتە، قازاقستان اتالعان ٴونىمنىڭ 21 تونناسىن يمپورتتاۋعا تاريفتىك كۆوتا قولدانۋعا مۇمكىندىك الادى. قىرعىزستانعا 7 مىڭ تونناعا رۇقسات بەرىلەدى. بەلارۋس پەن ارمەنياعا مۇنداي جەڭىلدىكتەر بەرىلمەيدى.شوشقا ەتىنە كەلەتىن بولساق، رەسەي اتالعان ٴونىمنىڭ 430 مىڭ تونناسىن، بەلارۋس 20 مىڭ تونناسىن، قىرعىزستان 3،5 مىڭ تونناسىن يمپورتتاۋ ٴۇشىن تاريفتىك كۆوتا الاتىن بولادى. قازاقستان مەن ارمەنيا ٴۇشىن كۆوتا قاراستىرىلماعان.سونىمەن قاتار، قازاقستان ماقۇلدانعان جاعدايدا 140 مىڭ توننا قۇس ەتىن يمپورتتاۋعا تاريفتىك كۆوتا الا الادى. ال، رەسەي 364 مىڭ توننا، قىرعىزستان 56 مىڭ توننا، بەلارۋس 10،9 مىڭ توننا قۇس ەتىن يمپورتتاۋعا كۆوتا الا الادى. ارمەنياعا اتالعان سانات بويىنشا كۆوتا بەرلمەيتىن بولدى.
|
گانا خەلقئارا كىنو فېستىۋالى ئۇيغۇرچە نامى :گانا خەلقئارا كىنو فېستىۋالىچەتئەلچە نامى : باشقا نامى :كەنجۇت شەھىرى خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمىتەسىس قىلغان ۋاقىت :1939يىلىيولغا قويغان ئۇرۇن :فرانسىيە گانا شەھىرىمۇكاپات تۈرى خاسلىقى :ياۋروپادىكى ئۈچ چوڭ خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمىنىڭ بىرىئەڭ ئالىي مۇكاپاتى :ئالتۇن پالما مۇكاپاتى6پارچەگانا خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمىگانا خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمى يەنە كەنجۇت شەھىرى خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمى دەپمۇ ئاتىلىدىغان بولۇپ، فرانسىيەنىڭ گانا شەھىرىدە ئۆتكۈزۈلىدۇ. بۇ بايرام 1939يىلى تەسىس قىلىنغان بولۇپ، بۈگۈنكى كۈندە دۇنيادىكى ئەڭ تەسىر كۈچگە ئىگە، ئەڭ يۇقىرى ئورۇندىكى خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمىدۇر.بۇ بايرام ۋېنتسىيە خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمى، بېرلىن خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمى بىلەن بىرلىكتە ياۋروپادىكى ئۈچ چوڭ خەلقئارالىق كىنوفىلىم بايرىمى دەپ ئاتىلىدۇ، ئەڭ ئالىي مۇكاپاتى ئالتۇن پالما مۇكاپاتى دۇر. نۆۋەتتىكى گانا كىنوفىلىم بايرىمى ھەر يىلى 5ئاينىڭ ئوتتۇرلىرى ئۆتكۈزۈلىدۇ، مۇددىتى 12 كۈن ئەتراپىدا، ئادەتتە چارشەنبە كۈنى باشلىنىپ، كېلەر ھەپتىنىڭ يەكشەنبە كۈنىدە ئاخىرلىشىدۇ. بۇ مەزگىلدە كىنوفىلىم رىقابىتىدىن باشقا يەنە، بازار كۆرىكى تەڭلا ئۆتكۈزۈلىدۇ. بايرام ئالتە بۆلەككە بۆلۈنگەن بولۇپ ئۇلار، رەسمىي رىقابەت، رېژىسسورلار قوش ھەپتىلىكى، بىر تۈرلۈك نەزەر، فىلىم تەقرىزچىسى ھەپتىلىكى، فرانسىيە كىنوفىلىمى يېڭى قىياپىتى، ۋە يىغىلىش سىرتىدىكى بازار كۆرىكى قاتارلىقلاردۇر.:...?گاناخەلقئاراكىنوفېستىۋالى147201 دىن ئېرىشكەن 13 مارت 2020, 12:57بۇ بەتنى 13 مارت 2020 ئاخىرقى قېتىم 12:57 دا ئۆزگەرتكەن.
|
ئاپتونوم رايونىمىزدىكى جايلار توغرا تەھلىل قىلىش، ھەر تەرەپلىمە تەدبىر قوللىنىش ئارقىلىق، نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇش ئۆتكىلىگە ھۇجۇم قىلىشتا كۆرۈنەرلىك ئۈنۈم ھاسىل قىلدى20181016 10:40:47 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىپارتىيە19 قۇرۇلتىيى دوكلاتىدا مۇنداق دېيىلدى: نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇش ئۆتكىلىگە ھۇجۇم قىلىش جېڭىنىڭ غەلىبىسىنى قەتئىي قولغا كەلتۈرۈپ،2020 يىلى دۆلىتىمىزنىڭ ھازىرقى ئۆلچىمى بويىچە يېزىلاردىكى نامرات ئاھالىنى نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇشقا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىپ، نامرات ناھىيەلەرنىڭ نامراتلىق قالپىقىنى پۈتۈنلەي چۆرۈپ تاشلاپ، رايون خاراكتېرلىك ئومۇمىي نامراتلىقنى ھەل قىلىپ، ھەقىقىي نامراتلارنى قۇتۇلدۇرۇش، نامراتلىقتىن ھەقىقىي قۇتۇلدۇرۇش، كېرەك. ئاپتونوم رايونىمىزنىڭ ھەر قايسى جايلىرى توغرا تەھلىل قىلىش، ھەر تەرەپلىمە تەدبىر قوللىنىش ئارقىلىق، پۈتۈن جەمئىيەتتە نامراتلارنى يۆلەش ئەندىزىسىنى شەكىللەندۈرۈپ، ئېغىر نامرات رايونلارنىڭ نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇش ئۆتكىلىگە ھۇجۇم قىلىش ھەرىكىتىنىڭ ئەمەلىي ئۈنۈمىنى تېز ئۆستۈردى.قاراقاش ناھىيەسى يېشىل ياقۇت يېزا ئىگىلىك قوشۇمچە مەھسۇلاتلىرى ھەمكارلىق كوپىراتىپىنىڭ ئەزالىرى قىش كىرىپ قالغانلىقىنى كۆرۈپ، كۆكتاتلارنى يىغىپ ساقلاش سۈرئىتىنى تېزلەتتى. بۇنىڭدىن ئىلگىرى، جەنۇبىي شىنجاڭدىكى ئېغىر نامرات رايونلارنىڭ ئالاھىدە يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش بىلەن سېتىشنى ئۇدۇللاشتۇرۇش پائالىيىتىدە، يېشىل ياقۇت يېزا ئىگىلىك قوشۇمچە مەھسۇلاتلىرى ھەمكارلىق كوپىراتىپى شىنجاڭ ۋە بېيجىڭدىكى سودىگەرلەر بىلەن 200، 300 مىڭ يۈەنلىك كۆكتات سېتىۋېلىش ـ سېتىش توختامى ئىمزالىدى. بۇ يىل خوتەن ۋىلايەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ كەنتتە تۇرۇشلۇق ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش خىزمەت ئەترىتىنىڭ ياردىمىدە، ھەمكارلىق كوپىراتىپى 300 توننا مېۋە، كۆكتاتنى يېڭى پېتى ساقلىغىلى بولىدىغان ئىسكىلاتتىن ئۈچنى يېڭىدىن قۇردى. ھەمكارلىق كوپىراتىپى دېھقانلارنىڭ ئۆزى ئىشلەپچىقارغان كۆكتاتلىرىنى يۇقىرى باھادا سېتىۋېلىپلا قالماي، يەنە دېھقانلارنى ھەمكارلىق كوپىراتىپىغا پاي قوشۇشقا ئىلھاملاندۇردى ھەمدە 15 نامرات ئائىلىنى ئىشقا ئورۇنلاشتۇردى. ھەمكارلىق كوپىراتىپىنىڭ مەسئۇلى مەمەتئىمىن باكىر مۇنداق دېدى: بۇ يەردە ئادەم كۆپ، يەر ئاز. نامراتلارنى يۆلەش كادىرلىرى بىزگە مەبلەغ ۋە تېخنىكا جەھەتتىن ياردەم بەردى. ھازىر بىزنىڭ بۇ يەردە كۆكتات تېرىش ۋە يېڭى پېتى ساقلاش كەسپى بارلىققا كەلدى. بۇ يىل بۇ ئۈچ يېڭى پېتى ساقلاش ئامبىرى 350 ئائىلىلىك دېھقاننىڭ ئۆزى ئىشلەپچىقارغان كۆكتاتلىرىنى ساقلاپ قالالايدۇ. قىشتا سېتىش باھاسى سېتىۋېلىش باھاسىنىڭ ئىككى ھەسسىسىگە تەڭ، سېتىش سوممىسى بىر مىليون يۈەندىن بىر مىليون 300 مىڭ يۈئەنگىچە بولىدۇ. تەخمىنەن 20 ئىش ئورنى بىلەن تەمىنلەيدۇ. ھەر بىر ئائىلىنىڭ ئوتتۇرىچە كىرىمى 2مىڭ 800 يۈەندىن 3 مىڭ 700 يۈەنگىچە بولىدۇ.ئاپتونوم رايونىمىزدىكى ھەر قايسى ئالاقىدار تارماقلار نامرات ئائىلىلەرنى نامراتلىقتىن ھەقىقىي قۇتۇلدۇرۇش ئۈچۈن، ئىنچىكە پىلانلاپ، تۈرلۈك ئاماللار بىلەن نامرات ئائىلىلەرنىڭ نامراتلىقتىن قۇتۇلۇشىغا پائال ياردەم بەردى.يېڭىسار ناھىيەسىنىڭ سىتلى يېزىسى پارچە يېڭىيەر كەنتىدە، ھەر كۈنى كەچ سائەت توققۇزدا دېھقانلار كۇرسىدا ۋاقتىدا دەرس باشلىنىدۇ. سىنىپ ئادەملەر بىلەن لىق تولىدۇ. بۇ كەچلىك كۇرسنى ئاپتونوم رايونلۇق پارتكوم بەنگۇڭتىڭىنىڭ يېڭىسار ناھىيەسىنىڭ سىتلى يېزىسىنىڭ يېڭىيەر كەنتىدە تۇرۇشلۇق ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش خىزمەت ئەترىتى ئاچتى. خىزمەت ئەترىتى تۈمەن كارخانا مىڭ كەنتكە ياردەم قىلىش نى ۋاستە قىلىپ، كەنت ئاھالىلىرىگە دۆلەت ئورتاق تىل يېزىقى ئۆگەتتى.. يەنە شىنجاڭ دۇڭچۈنشىڭ كارخانا گۇروھى شىركىتى بىلەن ئالاقىلىشىپ، ئىلگىرى كېيىن بولۇپ 100 نەپەر كەنت ئاھالىسىنى كارخانىغا ئىشقا تونۇشتۇردى. كەنت ئاھالىسى تۇنىساگۈل تۇرغۇن مۇنداق دېدى: مەن ھەر كۈنى كەچلىك كۇرسقا قاتنىشىۋاتىمەن. ھازىر دۆلەت ئورتاق تىل يېزىق سەۋىيەم زور دەرىجىدە ئۆستى. خىزمەت ئەترىتى ماڭا بىر توقۇمىچىلىق فابرىكىسىدا خىزمەت تېپىپ بەردى، بىر ئايلىق ئىش ھەققىم 3 مىڭ 600 يۈەن.نامراتلىقتىن قۇتۇلۇپ بېيىش ئۈچۈن ئىنتېرنېت تورى دىن ئىبارەت بۇ تېز پويىز غا چىقىش كېرەك. ھازىر ياڭاق سېتىش مەزگىلى. ئۇچتۇرپان ناھىيەسى ئاقتوقاي يېزىسى ئاقبوز كەنتىدىكى تۇرغۇن تۇرسۇن ياڭاقنى كۆڭۈل قويۇپ چىرايلىق ئوراپ خالتىغا قاچىلاپ، يېزا، كەنت ئىككى دەرىجىلىك ئېلېكتىرونلۇق سودا سۇپىسى ئارقىلىق توردا سېتىشنى ئىشقا ئاشۇردى. تۇرغۇن تۇرسۇن خوشال ھالدا مۇنداق دېدى: ئىلگىرى ھەر يىلى مۇشۇ ۋاقىتتا، ياڭاقنى قانداق سېتىش توغرىسىدا باش قاتۇراتتۇق. ھازىر ئېلېكتىرونلۇق سودا ئارقىلىق بىر ئايدىلا 7 مىڭ يۈەنلىك ياڭاق ساتقىلى بولىدۇ. باشقا كەنت ئاھالىلىرىمۇ ھازىر ئېلكېترونلۇق سودا بىلەن شۇغۇللىنىۋاتىدۇ. ئاقبوز كەنتى ئۇچتۇرپان ناھىيەسىنىڭ ئېلېكترونلۇق سودىدىكى ياڭاق كەنتى بولۇپ قالدى.شۇ جايدىكى ھۆكۈمەتنىڭ زور كۈچ بىلەن قوللىشى ئارقىسىدا، ھازىر ئۇچتۇرپان ناھىيەسى يەتتە يېزا بازارلىق ئېلېكتىرونلۇق سودا مۇلازىمەت پونكىتى ۋە 22 كەنتنىڭ ئېلېكتىرونلۇق سودا مۇلازىمەت نۇقتىسى قۇرۇلۇشىنى تاماملىدى. ئىنتېرنېت تورىغا تايىنىپ، ياڭاقنى ياخشى سېتىپلا قالماي، يەنە دېھقانلارنىڭ يەرلىك توخۇمى، قۇۋۋەت نانلىرى، قوي كالا گۆشى، ھەر خىل قۇرۇق، يېڭى مېۋە چېۋىلەرنىمۇ سېتىپ بولدى. ئاپتونوم رايونىمىز نامراتلارنى يۆلەش ئۆتكىلىگە ھۇجۇم قىلىش جېڭىدە نۇرغۇن يېڭىلىق يارىتىش تەدبىرىنى قوللاندى. يورۇقلۇق ۋولت ئارقىلىق نامراتلارنى يۆلەش ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى بىر تۈر. باش كىچىك كەنتى چەرچەن ناھىيەسىنىڭ قوراملىق يېزىسىدىكى چارۋىچىلارنى ماكانلاشتۇرۇش نۇقتىسى شۇنداقلا ئاپتونوم رايون دەرىجىلىك تۈزلەڭلىكتىكى نامرات كەنت بولۇپ، ئاساسى ئىنتايىن ئاجىز. بۇ يىل كەنت ئاھالىلىرىنىڭ ئۆيىنىڭ ئالدى كەينى ۋە ئۆگزىسىگە قۇياش ئېنىرگىيەسى باتارىيە تاختىسى ئورنىتىلىپ، قۇياش ئېنىرگىيەسىدىن توك چىقىرىشتىن ھاسىل بولغان ئۈنۈمنى نامرات ئائىلىلەرگە بۆلۈپ بەردى. كەنتتىكى دەل جايىدا يۆلىنىدىغان نامرات ئائىلە نەمەت توختى مۇنداق دېدى: بۇ كۆك تاختىلار بولسىلا ئاپتاپقا قاقلانسىلا پۇل تاپقىلى بولىدۇ. بىز بىر تىيىنمۇ چىقارمايمىز. پەقەت 80 كۋادرات مېتىرلىق ئۆگزە بولسىلا، بىر يىلدا 6 مىڭ يۈەن كىرىم قىلغىلى بولىدۇ.
|
بانان تۋرالى قىزىقتى مالىمەتتەر20 ءساۋىر 22:25نۇر سۇلتان. قازاقپارات بانان ءسوزىن لاتىن تىلىنەن اۋدارعاندا اقىلدى ادامنىڭ جەمىسى دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى.كوپشىلىك باناندى جەمىستەر قاتارىنا جاتقىزادى. الايدا، ول جيدەك. ەڭ ۇلكەن بانان اعاشىنىڭ بيىكتىگى، ورتاشا ەسەپپەن، 10 مەتر، ال ديامەترى 50 سانتيمەترگە جەتەدى.ونىڭ ءبىر ساباعىندا 300 بانانعا دەيىن بولادى. بۇل، شامامەن، 500 كەلىگە دەيىن تارتادى.سارى بانانمەن قاتار قىزىل ءتۇستىسى دە كەڭ تاراعان. الايدا مۇنداي ءتۇرى جۇمساق بولعاندىقتان، تاسىمالداۋعا جارامايدى.سەيشەل ارالدارىنىڭ ءبىرى ماودا سارى، قىزىل جانە قارا بانان وسەدى. بۇل جەرگىلىكتى تۇرعىندارى ءۇشىن تەڭىز ونىمدەرىمەن بىرگە بەرىلەتىن تاپتىرمايتىن گارنير بولىپ ەسەپتەلەدى.كوڭىل كۇيدى رەتتەيتىن 6 دارۋمەنى باسقا جەمىستەرگە قاراعاندا باناندا كوپ بولادى.قىزىعى بانان ديەتاسى دا بار. الايدا ونىڭ نارلىلىگى كارتوپقا قاراعاندا ءبىر جارىم ەسەگە كوپ. ەگەر باناندى كەپتىرسە، كالورياسى 5 ەسەگە دەيىن وسەدى.سونداياق، ونىڭ قۇرامىندا كالي بولادى. ول ادامنىڭ قالىپتى قىسىمدا ءجۇرۋى ءۇشىن وتە قاجەت. سونىمەن قاتار، كاليي جۇرەك بۇلشىق ەتىن قاتايتادى.بانان قۇرامىنداعى ساحاروزا، فرۋكتوزا جانە گليۋكوزا ارقاسىندا ول اسقازاندا تەز ءارى جەڭىل قورىتىلىپ، بويعا كۇش قۋات سىيلايدى.ەرتەدە بانان جەمىسىن ەرتەگى الەمىنىڭ جەمىسى دەپ اتاعان ەكەن. سەبەبى، ءدام تاتساڭ، قارنىڭ تويادى ءارى دەنساۋلىققا پايدالى. سونداي اق، شايقاس ۇرىستاردا جارالانعان ساربازدار بانان قابىعىن باسىپ، جارا تىرتىقتارىن ەمدەگەن. ەسكىدە يتاليادا ءانشى ارتىستەر تاماقتارى اۋىرماس ءۇشىن انان قابىعىن قايناتىپ، ىشكەن ەكەن. ءۇندىستاندا بانان قاسيەتتى تاعامداردىڭ ءبىرى بولىپ ەسەپتەلىپ، قۇتتى قوناقتاردىڭ الدىنا اكەلىنگەن. ەۋروپا ەلدەرىنىڭ مەكتەپتەرىندە وقۋشىلارعا تاڭەرتەڭگى جانە تۇسكى اس كەزىندە بانان بەرەدى. سەبەبى، بانان بالانىڭ ويلاۋ قابىلەتىنە جاقسى اسەر ەتەدى. كۋبادا باناندى ەتپەن بىرگە پىسىرەدى. ال ۆەنەسۋەلودا باناندى قۋىرىپ، كۇرىشپەن بىرگە ارالاستىرادى.بانان ءۇندىستان، ەكۆادور جانە ت. ب. الەمنىڭ ءبىرقاتار وڭتۇستىك ەلدەرىندە وسەدى. بۇل جەمىستىڭ بىرنەشە سورتتارى بار. ءبىزدىڭ ەلدە كەڭ تاراعاندارى كاۆەنديش، گرو ميشەل، لاكاتان. بۇل سورتتار اعاشتان پىسپەگەن، جاسىل كۇيىندە تەرىلىپ، بىردەن قوراپتارعا جيناستىرىلدادى. جەمىس ۇزاق جول بارىسىندا ءوزى ءپىسىپ جەتىلەدى.تابيعي ءۇش قانتتان بولەك بانان قۇرامىندا الما قىشقىلى، فەرمەنتتەر، مينەرالدى زاتتار، فوسفور، ماگنيي، كاليي، كالتسيي، ناتريي، ا، ۆ، س، رر، ە دارۋمەندەرى بار. بانان ديەتالىق تاعام بولىپ ەسەپتەلەدى. جۇيكە جۇيەسى، انەميا، جۇرەك قان تامىرلارى، باۋىر، بۇيرەك، ءوت اۋرۋلارىنىڭ الدىن الىپ، ارتىق سالماقتان ارىلۋعا جول بەرەدى.بانان اعزاداعى قان مولشەرىنىڭ ءبىر قالىپتى بولۋى مەن قان قىسىمىنىڭ وزگەرمەۋىنە ىقپال ەتەدى. سۇيەك، تىرناق، شاش وسىمىنە وڭ اسەرىن تيگىزەدى. اياق قولدىڭ مەزگىلسىز تارتىلۋىن، شاش ءتۇسىمىن، تەرىگە ەرتە ءاجىم تۇسپەۋىن قاداعالايدى. اعزاداعى زياندى قالدىقتاردى سىرتقا شىعارادى، ءوت، باۋىر، اسقازان جولدارىن تازارتادى. كۇيزەلىس، كوڭىلسىزدىك، سترەسس كەزىندە كومەككە كەلەدى. كوڭىل كۇي گورمونىنىڭ پايدا بولۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى.باناندى كوپ مولشەردە اياعى اۋىر جانە جاس ءسابيى بار كەلىنشەكتەر، قارت كىسىلەر، كىشكەنتاي بوبەكتەر پايدالانعانى ءجون. سونداي اق، كەز كەلگەن جاننىڭ كۇندەلىكتى اس مازىرىندە ءبىر ەكى تال بانان بولعانى ابزال. بانان وپەراتسيادان كەيىن، اۋىر فيزيكالىق جاتتىعۋلاردان كەيىن وتە پايدالى. ول اعزانى قالىپقا كەلتىرۋگە مول ۇلەسىن قوسادى. سونىمەن قاتار، باناندى شارشاعان يا اشۋلانعان كەزدە، ەمتيحان سىناق الدىندا پايدالانعان دۇرىس.بانان تاڭداعان كەزدە ونىڭ سىرتقى قابىعى مەن ساباعىنا ءمان بەرىڭىز. سىرتقى قابىقتا قارا داقتار ءارى ءوزى قاتتى بولماۋى كەرەك. ونىڭ ءتۇسى ءبىر قالىپتى، ءۇستى جىلتىرلاۋى كەرەك.باناننىڭ ءوابىعى دا كادەگە جارايدى. تومەندە بەرىلگەن مىسالدار بۇل سوزىمىزگە دالەل بولا الادى.كۇمىستى تازالايدى. باناننىڭ قابىعى ءوڭى كەتىپ قالعان كۇمىس زاتتاردى قالپىنا كەلتىرەدى. ول ءۇشىن قابىقتى بلەندەردە ءتىس پاستاسىنا ۇقساعانعا دەيىن سۋ قوسىپ ەزەمىز. ارتىنان جۇمساق ماتامەن كۇمىستى تازالاساق، بىرتىندەپ قارا داقتاردىڭ كەتىپ جاتقاندىعىن كورەسىز. ودان كەيىن كۇمىستى بانان قابىعىنىڭ قالدىقتارىنان تازارتىپ، جىلتىراتۋ ءۇشىن جۇمساق ماتامەن جاقسىلاپ سۇرتەمىز.اياق كيىمگە ارنالعان جاقپا ماي. بانان قابىعىنىڭ قۇرامىنداعى مايلار مەن بالاۋىز ونى اياق كيىمدى تازالاپ، جىلتىراتۋ ءۇشىن قولدانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. اياق كيىمدى قابىقتىڭ ىشكى جاعىمەن ءسۇرتىپ، ۇستىنەن قۇرعاق ماتامەن سۇرتەسىز. نەمەسە ديسكتەردىڭ سىرىلعان جەرلەرىن قالپىنا كەلتىرەدى.سىرىلعان ديسكتى ەڭ اۋەلى، باناننىڭ وزىمەن سۇرتەمىز، ارتىنان 2 مينۋت بويى باناننىڭ قابىعىمەن سۇرتەمىز. سوسىن، ديسكتى تەرەزە تازالاۋعا ارنالعان زاتقا مالىنعان جۇمساق ماتامەن ءسۇرتىپ، كەپتىرىپ قويامىز. باناننىڭ جۇمساعى مەن قابىعىنداعى بالاۋىز ديسكتى تازالاۋعا كومەكتەسەدى.ءتىستى اعارتادى. كادىمگى ءتىس پاستاسىمەن ءتىسىڭىزدى تازالاپ بولعاننان كەيىن، تىستەرىڭىزدىڭ ءۇستىن بانان قابىعىنىڭ ىشكى بولىگىمەن ەكى مينۋتتاي ءسۇرتىڭىز. قابىقتاعى كاليي، كالتسيي، ماگنيي، مارگانەتس جانە فوسفور سىندى مينەرالدار تىسكە پايدالى ءارى ونى اعارتۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. ارتىنان باناننىڭ قالدىقتارىن كەتىرۋ ءۇشىن ءتىسىڭىزدى تاعى ءبىر رەت جۋىپ، ءتىسىڭىزدى اعارتۋ ءۇشىن وسىلاي كۇنىنە 12 رەتتەن قايتالاپ تۇرىڭىز.تىكەندى شىعارادى. ەگەر دەنەڭىزگە تىكەن كىرىپ كەتىپ، ونى الا المايتىنداي جاعداي بولسا، تىكەن كىرگەن جەرگە بانانىڭ قابىعىن ىشكى بەتىمەن قويىپ، 24 ساعاتقا تانىپ قويىڭىز. بانان قابىعىنداعى فەرمەنتتەر تىكەندى تەرىنىڭ سىرتىنا شىعارىپ، جارانىڭ تەزىرەك جازىلۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى.جارانى جازادى. باناننىڭ قابىعىنىڭ قۇرامىنداعى ءتۇرلى تابيعا مايلار مەن فەرمەنتتەر كۇننەن كۇيۋدەن، جارانى تەز جازاتىن قاسيەتكە يە. سونىمەن قاتار، ول قابىنۋ مەن ءتۇرلى جاندىكتەردىڭ شاعۋىنان پايدا بولاتىن تىتىركەنۋدى دە باسادى. ول ءۇشىن باناننىڭ قابىعىن ىشكى جاعىمەن جاراعا نەمەسە شاعىلعان جەرگە قويىپ تاڭىپ تاستايمىز نەمەسە ىسقىلايمىز. كۇنىنە بىرنەشە رەت وسىلاي ىستەسەڭىز، جارا تەز جازىلىپ كەتەدى.سۇيەلدى كەتىرەدى. باناننىڭ قابىعى حالىق ەمىندە سۇيەلدى كەتىرۋ ءۇشىن قولدانىلادى. ول ءۇشىن باناننىڭ قابىعىن ءىش جاعىمەن سۇيەلدىڭ ۇستىنە قويىپ ءبىر كۇنگە بايلاپ قويامىز. سۇيەل جوق بولىپ كەتكەنشە وسىلاي ىستەپ ءجۇرۋ كەرەك. كەيبىر سۇيەلدەر ءبىر اپتادا كەتسە، كەيبىرەۋلەرىنىڭ كەتۋى ءۇشىن ءبىر ايداي ۋاقىت قاجەت.پسورياز بەن بەزەۋدى كەتىرەدى. پسورياز بەن بەزەۋدى كەتىرۋ ءۇشىن باناننىڭ قابىعىن ىشكى قاباتىمەن قابىنعان جەرلەردى سۇرتسەڭىز، بىرنەشە كۇننەن كەيىن وزگەرىستەردى بايقاي باستايسىز.تەرىگە پايدالى. بانان قابىعى مينەرالدار مەن انتيوكسيدانتتارعا باي. ەگەر كۇندەلىكتى ونىمەن بەتىڭىزدى، موينىڭىزدى ءسۇرتىپ تۇرساڭىز، تەرىڭىز ىلعالدانىپ، ءاجىمنىڭ ءتۇسۋى ازايادى.اقپارات ينتەرنەتتەن الىندى1 تالدىقورعان ءۇشارال اۆتوجولى بيىل پايدالانۋعا بەرىلەدى قازاۆتوجول2 تايۆان ارالىن قۋاڭشىلىق جايلادى4 قۇمدى دالاداعى عاجايىپ شاھار ساپار ەستەلىگى5 ۇشاق اپاتى: جەردى زاڭسىز ساتقاندار سوتتالدىۇشاق اپاتى: جەردى زاڭسىز ساتقاندار سوتتالدى
|
كورلادا لاگېرغا تىزىملىتىشنى رەت قىلغان ئەركىن سۇلايماننىڭ ساقچىخانىدىن جەسىتى چىققان ئۇيغۇرئەركىن سۇلايمان تۈركىيەدىكى ئىنىسى بىلەن 4 يىلدىن بۇيان ئالاقىسى ئۈزۈلگەنلىكى، ئىلگىرىكى سۆھبەتلىرى ھەققىدە ئەينى چاغدا ساقچىلارغا تەپسىلىي ھېساپ بېرىپ بولغانلىقىنى بايان قىلىغان ۋە ئۆزىنىڭ تەربىيەلەش كە مۇناسىپ ھېچقانداق بىر مەسىلىسى يوقلۇقىنى ئېيتقان. ساقچىلار ئۇنىڭ ئۆزلىگىدىن كېلىپ تىزىملىتىشى ئۈچۈن 3 كۈنلۈك مۆھلەت بەرگەن. ئەركىن سۇلايمان تەربىيەلەش كە كەتسە ئىشسىز قالىدىغانلىقى ۋە ئائىلىسىنىڭ بېقىشسىز قالىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈپ، تېلېفوننى قويۇۋەتكەن.بىز بۇ ئۇچۇرلارنىڭ توغراخاتالىقىنى ئايدىڭلاشتۇرۇش ئۈچۈن، كورلا شەھەرلىك ج خ ئىدارىسىغا تېلېفون قىلدۇق.ئالاقىدار خادىملاردىن بىرى، ئەركىن سۇلايمان ھەققىدە مەخسۇس دېلو تۇرغۇزۇلغانلىقى ۋە چېتىشلىق كىشىلەر ئۈستىدىن تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىۋاتقانلىقىنى تىلغا ئالدى. ئەمما ئۇنىڭ ئۆلگەنلىكى ئۇچۇر ھەققىدە مەلۇمات بەرمىدى.ئىنكاستا دىيىلىشىچە، بۇ يىل 56 ياشقا كىرگەن كورلا شەھەرلىك تەمىناتسودا سارىيىدا تېخنىك ئىشچى بولۇپ ئىشلەۋاتقان ئەرىن سۇلايمان، كەسكىن ۋە ھەققانىيەتچى مىجەزى بىلەن جەمئىيەتتە تونۇلغان كىشىلەردىن ئىكەن. ئۇ ساقچىخانىغا بېرىشنى تېلېفوندا رەت قىلغاندىن كېيىن، شۇ كۈنى كېچىدە ساقچىلار ئۇنىڭ ئۆيىگە بېسىپ كىرگەن، ئەركىن سۇلايمان ئۆزىنىڭ ھېچقانداق گۇناھ ئۆتكۈزمىگەنلىكىنى، شۇڭا تەربىيەلەش كە بارمايدىغانلىقىنى ئېيتقان. ساقچىلار ئۇنىڭغا 15 كۈنلۈكلا تەربىيە لىنىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈپ، يۇمشاق پوزىتسىيە تۇتقان، ئەركىن سۇلايمان 15 كۈنلۈك دەپ تەربىيەلەش كە ئەكىتىلگەن كىشىلەرنىڭ ھېچبىرسىنىڭ تېخىچە ئۆيگە قايتمىغانلىقى ۋە كۆپىنچىسىنىڭ كېسىلىپ كەتكەنلىكىنى بىلدۈرۈپ: تەربىيەلەش كە بېرىشنى رەت قىلغان ۋە بۇ رەت قىلىشى سەۋەپلىك بېشىغا كېلىدىغان ھەرقانداق ئاقىۋەتكە ئۆزىنىڭ تەييار ئىكەنلىكىنى بىلدۈرگەن، بۇ چاغدا ئىككى ساقچى ئېتىلىپ بېرىپ، ئۇنىڭ قولىغا كويزا سالغان ۋە بېشىغا قارا خالتا كىيدۈرۈپ ساقچىخانىغا ئېلىپ كەتكەن.كورلادىكى بىر ساقچى خادىمى، ئەركىن سۇلايماننىڭ ساقچىخانىغا ئەكىتىلگەن كۈنىنىڭ دەل7 ئاينىڭ8 كۈنى ئىكەنلىكىنى دەلىللىدى.مەلۇم بولىشىچە، شۇ كۈنى ساقچىلارنىڭ پەيلىدىكى بۇ شۇملۇققا شاھىت بولغان ئەركىن سۇلايماننىڭ ئايالى ۋە باشقا ئۇرۇقتۇغقانلىرى ئەركىن سۇلايماننىڭ ئىزدېرىكىنى سۈرۈشتە قىلىشقىمۇ جاسارەت قىلالمىغان. ئارىدىن ئۈچ ھەپتە ئۆتكەندە ساقچىلار ئەركىن سۇلايماننىڭ جەسىتىنى ئېلىپ كېلىپ ئائىلىسىگە تاپشۇرغان ۋە داغدۇغسىز ھالدا يەرلىكىدە قويۇشقا بۇيرۇغان.ئىنكاستا يەنە دىيىلىشىچە، ئەركىن سۇلايماننىڭ جەسىتى ئائىلىسىگە بېرىلگەن1 ئاۋغۇستتىن تا بۈگۈنگە قەدەر، ئەركىننىڭ ۋە قېرىنداشلىرىنىڭ تۇرالغۇسى، شۇنداقلا ئەركىننىڭ مېيىتى يەرلىككە قويۇلغان زارەتگاھلىق ساقچىلار تەرىپىدىن نازارەت قىلىنماقتا ئىكەن. ئالاقىدار ساقچى خادىملىرى ئەركىن سۇلايماننىڭ ئائىلىسىگە كىرىپ چىقىۋاتقان گۇمانلىق پەتىچىلەرنى كۆزىتىپ نازارەت قىلىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرۈش بىلەن بىرلىكتە، ھازىرغىچە 78 گىچە كىشىنى تۇتۇپ تەكشۈرگەنلىكىنى بايان قىلدى.ئالاقىدار ساقچى خادىملىرىدىن بىرى، ئەركىن سۇلايماننىڭ تۇتۇلۇشىدا ئۇنىڭ تۈركىيەدىكى ئىنىسى بىلەن ئالاقىسىنىڭ سەۋەپ بولغانلىقىنى يوشۇرمىدى. ئەمما ئۇ ئەركىن سۇلايماننىڭ ئۆلۈم سەۋەبى، جۈملىدىن قېيىنقىستاقتىن ئۆلگەنلىك ئېھتىماللىقى توغرىسىدىكى سوئالىمىزغا جاۋابەن، سەۋەبنى ئۆزلىرىنىڭ ئېنىق بىلىدىغانلىقى، ئەمما بۇنى ئاشكارىلاشقا بولمايدىغانلىقىنى ئەسكەرتتى.تېلېفونىمىزنى قوبۇل قىلغان يەنە بىر ساقچى خادىمى، ئەركىن سۇلايماننىڭ ئۆتكەن ئايدا تۇتۇلغانلىقى ۋە ساقچىخانىدا سوراقتىكى مەزگىلىدە ئۆلگەنلىكىنى ئاشكارىلىغان بولسىمۇ، ئەمما ئۇنىڭ سوراق جەريانى ۋە ئۆلۈم سەۋەبى ھەققىدە مەلۇمات بېرىشكە بولمايدىغانلىقىنى بايان قىلدى.ئەركىن سۇلايمان لاگېرغا بېرىشنى رەت قىلغانلىقى ئۈچۈن ساقچىخانىغا ئەكىتىلگەن ۋە ئۈچ ھەپتىدىن كېيىن جەسىتى قايتۇرۇلغان، ئەمما ئۇنىڭ بېشىغا ساقچىخانىنىڭ ئىچىدە نېمە كەلگۈلۈكلەرنىڭ كەلگەنلىكى ھازىرچە مەلۇم ئەمەس.
|
مۇحتار قۇلمۇحاممەد: سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەندەرگە قول ۇشىن سوزۋ ءبىزدىڭ ازاماتتىق ابزال بورىشىمىزجاڭالىقتار 1017 5 پىكىر 18 ءساۋىر, 2017 ساعات 13:08بۇگىن مۇحتار قۇلمۇحاممەد نۇر وتان پارتياسىنىڭ بارلىق وبلىستىق فيليالدارى باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن كەڭەيتىلگەن وتىرىس وتكىزدى. وتىرىس بارىسىندا پارتيا توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بارشا نۇروتاندىقتاردى سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەندەرگە كومەك كورسەتۋگە شاقىردى.مۇحتار قۇلمۇحاممەد ءبىزدىڭ قاشاندا بىرلىگى بەكەم، ىنتىماعى جاراسقان، كىمگە دە بولماسىن قامقورلىق قولىن سوزۋعا دايىن حالىق ەكەنىمىزدى اتاپ ءوتتى.بۇل جولى دا سىزدەردى قيىندىققا تاپ بولعان وتانداستارىمىزدىڭ جاعدايىنا بەيجاي قارامايدى دەپ سەنەمىن. نۇر وتان پارتياسى بۇل قايىرىمدى، ساۋابى مول ىستە كوپكە ۇلگى بولۋى ءتيىس. سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەندەرگە قول ۇشىن سوزۋ ءبىزدىڭ ازاماتتىق ابزال بورىشىمىز. سوندىقتان جەرگىلىكتى جەرلەردە وسى باعىتتاعى جۇمىستى جەدەل ءارى جۇيەلى ۇيىمداستىرۋىمىز كەرەك، دەدى نۇر وتان پارتياسى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.
|
قۇجاتتا يممۋنوسۋپرەسسيۆتى ەم قابىلدايتىن پاتسيەنتتەردە جانە يممۋن تاپشىلىعى بار پاتسيەنتتەردە جەتكىلىكتى يممۋندىق جاۋاپ دامىماۋى مۇمكىندىگى ەسكەرتىلەدى. سوندىقتان يممۋندىق جۇيەنىڭ جۇمىسىن تەجەيتىن پرەپاراتتاردى قابىلداۋ يممۋنوگەندىلىكتىڭ تومەندەۋ قاۋپىنە بايلانىستى ۆاكتسيناتسيادان بۇرىن جانە ودان كەيىن كەم دەگەندە 1 اي قارسى كورسەتىلىم بولادى. ءجىتى ينفەكتسيالىق جانە ينفەكتسيالىق ەمەس اۋرۋلار ەكپەلەردى جۇرگىزۋ ءۇشىن ۋاقىتشا قارسى كورسەتىلىمدەر بولىپ سانالادى. ۆاكتسيناتسيا ساۋىققاننان نەمەسە رەميسسيادان كەيىن 24 اپتادان كەيىن جۇرگىزىلەدى. ءجىتى ىشەك اۋرۋلارىندا ۆاكتسيناتسيا دەنساۋلىق جاعدايى قالىپقا كەلگەننەن كەيىن جاسالادى.كۆيعا قارسى بەلسەندىلىگى جويىلعان ۆاكتسينالارمەن ، ، كوروناۆاك جانە باسقالارى جانە ۆەكتورلىق ۆاكتسينامەن سپۋتنيك ەكپە العان ادامدار قان مەن ونىڭ كومپونەنتتەرىنىڭ دونورلىعىنان 2 اپتاعا شەتتەتىلەدى. ءتىرى ۆاكتسينالاردى پايدالانعان كەزدە ەگىلگەن ادامدار قان مەن ونىڭ كومپونەنتتەرىنىڭ دونورلىعىنان 4 اپتا مەرزىمگە شەتتەتىلەدى. كۆيءدىڭ ءجىتى جانە سيپمتوم جوق ءتۇرى بار ادامدار كۆيعا قارسى ۆاكتسيناتسيالاۋعا جاتپايدى. كۆيدى قوسا العاندا، ينفەكتسيالىق اۋرۋمەن اۋىراتىن ناۋقاسپەن بايلانىستا بولعان ادامدار كارانتين مەرزىمى اياقتالعاننان كەيىن ەگىلەدى. بۇل رەتتە، كۆيمەن اۋىراتىن ناۋقاسپەن ءوزىنىڭ كاسىبي قىزمەتىنىڭ ءتۇرى بويىنشا جەكە قورعانىش قۇرالدارىندا بايلانىستا بولاتىن مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى جاتپايدى، دەلىنگەن قاۋلىدا.قان دونورى ۆاكتسينا
|
ااك شارتتارى وزگەردىكەشە پرەمەرمينيستر اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك كورسەتۋدىڭ تەتىكتەرىن جەتىلدىرۋ جانە ازاماتتىق اۆياتسيانى دامىتۋ ماسەلەلەرى قارالدى.ساياسات 04 قازان، 2019ىشكى جانە سىرتقى ساياسي باعىتتاردىڭ باسىمدىعى ايقىندالدىپرەزيدەنت 04 قازان، 2019شىعىستىڭ دامۋى الەم نازارىندامەملەكەت باسشىسى قاسىمجومارت توقاەۆ رەسەيدىڭ سوچي قالاسىندا ءداستۇرلى تۇردە ۇيىمداستىرىلاتىن ۆالداي حالىقارالىق پىكىرتالاس كلۋبىنىڭ ءحى پلەنارلىق سەسسياسىنا قاتىستى.ءدىني ماسەلەلەر تالقىلاندىءدىني راديكاليزمنىڭ الدىن الۋعا باعىتتالعان بىرەگەي جوبا جۋسان وپەراتسياسى. سيريادان قايتقانداردىڭ اراسىندا 156 ايەل بارى انىقتالعان. وتانداستارىمىزدى وڭالتۋ جۇمىستارىنا اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگى تاراپىنان 50 ميلليون تەڭگە ءبولىنىپ وتىر. بۇل تۋرالى وتكەن جۇمادا جاستاردى رۋحانيادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋدەگى جانە راديكالدى ءدىني يدەولوگياعا يممۋنيتەتتى قالىپتاستىرۋداعى ايەل ۇيىمدارىنىڭ ءرولى تاقىرىبىندا وتكەن سەميناردا كەڭىنەن ءسوز بولدى.قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ مەملەكەت الدىنداعى جالپى تەندەنتسيانى جەتە ءتۇسىنۋى ونىڭ قانشالىقتى بىلىكتى ساياساتكەر ەكەنىنىڭ كورىنىسى. رەسەيلىك ساياسي عىلىمدار كانديداتى ەدۋارد سولوۆەۆ مەملەكەت باسشىسى قاسىمجومارت توقاەۆتىڭ جۇرگىزىپ وتىرعان ساياساتىنىڭ ەرەكشەلىگى جايىندا ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى. قاسىمجومارت توقاەۆ پرەزيدەنتتىگى: العاشقى 100 كۇن ماقساتتار، قادامدار، تاكتيكا تاقىرىبىندا وتكەن دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا ساقا ساراپشىلار 100 كۇن ىشىندە اتقارىلعان جۇمىستار جايىندا كەڭىنەن اڭگىمە ءوربىتتى.ۇكىمەت 18 قىركۇيەك، 2019كوشتەن قالماۋ ءۇشىن كورسەتكىش جاقسى بولۋى ءتيىسكەشە پرەمەرمينيستر اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ رەيتينگىندەگى جانە باسقا دا رەيتينگتەردەگى قازاقستاننىڭ پوزيتسيالارىن جاقسارتۋ ماسەلەسى قارالدى. سونىمەن قاتار جامبىل وبلىسى حالقىنىڭ تابىسىن ارتتىرۋ بويىنشا قاناتقاقتى جوبالار تانىستىرىلدى.تەحنولوگيا 13 قىركۇيەك، 2019ماشينا جاساۋ وندىرىسىندە ءوسىم باربيىلعى 8 ايدىڭ كورسەتكىشى بويىنشا ەلىمىزدە ماشينا جاساۋ ءوندىرىسىنىڭ كولەمى 18 پايىزعا ارتتى. بۇل تۋرالى كەشە ۇكىمەت ۇيىندە وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ ۆيتسەءمينيسترى امانياز ەرجانوۆ ايتتى.
|
قازاقىستانلىق ئۇيغۇر يىگىت نارىمان قۇربانوف ۋېنگىرىيەنىڭ سومباتخېي شەھىرىدە ئۆتكۈزۈلگەن تەنھەرىكەتنىڭ گىمناستىكا تۈرى بويىچە دۇنيا مۇسابىقىسىدە ئالتۇن مېدالغا ئېرىشتى. 2020يىلى ئۆكتەبىر.ۋېنگىرىيەنىڭ سومباتخېي شەھىرىدە ئۆتكەن تەنھەرىكەتنىڭ گىمناستىكا تۈرى بويىچە دۇنيا مۇسابىقىسىدە كۆمۈش مېدالغا ئېرىشكەن قازاقىستانلىق ئۇيغۇر يىگىت ئىلياس ئەزىزوف. 2020يىلى ئۆكتەبىر. يېقىندىن بۇيان قازاقىستان ئاممىۋى ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە ئۇيغۇر يىگىتى نارىمان قۇربانوفنىڭ ۋېنگىرىيەنىڭ سومباتخېي شەھىرىدە ئۆتكەن تەنھەرىكەتنىڭ گىمناستىكا تۈرى بويىچە دۇنيا مۇسابىقىسىدە ئالتۇن مېدالغا ئېرىشكەنلىكى ھەققىدە خەۋەرلەر ئېلان قىلىنىشقا باشلىغانىدى. بۇ ھەققىدە ئۇچۇرلار ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردىمۇ كەڭ تارقىلىپ، بۇ ۋەقە ئۇيغۇر جامائەتچىلىكىنى قاتتىق خۇشال قىلغانىدى.زاكون قازاقىستان ئاخبارات ئاگېنتلىقىدا ئېلان قىلىنغان قازاقىستانلىق گىمناستىكىچى دۇنيا مۇسابىقىسىدە غالىبىيەت قازاندى ناملىق ماقالىدا ئېيتىلىشىچە، مەزكۇر مۇسابىقىگە 14 مەملىكەتتىن كەلگەن تەنھەرىكەتچىلەر قاتناشقانىكەن. قازاقىستانلىق تەنھەرىكەتچى نارىمان قۇربانوف ئات ئۈستىدىكى ھەرىكەت بويىچە ئورۇندىغان گىمناستىكىلىق مەشىقلىرى بىلەن ئالتۇن مېدالغا ئېرىشكەن. ئىككىنچى ئورۇننى خارۋاتىيەلىك روبېرت سېلىگمان، ئۈچىنچى ئورۇننى ئالبانىيەلىك ماتۋېي پېتروف ئىگىلىگەن.ماقالىدا ئېيتىلىشىچە، مەزكۇر مۇسابىقىگە يەنە بىر قازاقىستانلىق ئۇيغۇر يىگىتى ئىلياس ئەزىزوفمۇ قاتناشقان بولۇپ، ئۇ گىمناستىكىنىڭ ئەركىن تۈرى بويىچە كۈمۈش مېدالغا ئېرىشكەن.قازاقىستاندىكى ئىناۋەتلىك مەتبۇئاتلارنىڭ بىرى قازاقىستان 24 ئاگېنتلىقىدا بېرىلگەن نارىمان قۇربانوف: ئالتۇن مېدالبۇ مەن ئىنتىلگەن نەرسە ئىدى ناملىق ماقالىدا نارىمان قۇربانوف ئولىمپىك قازاقىستان تەنھەرىكەت تورىغا سۆھبەت بېرىپ، ئۆزىنىڭ مەزكۇر دۇنيا مۇسابىقىسىدە ئالغان تەسىراتلىرى بىلەن بۆلۈشكەن. ئۇ مۇنداق دېگەن: ۋاباغا قارىماي، مۇسابىقە ئىنتايىن ياخشى، يۇقىرى دەرىجىدە ئۇيۇشتۇرۇلغان. ئۇنىڭغا قاتنىشىشمۇ ئىنتايىن قالتىس بولدى. شۇنچە ۋاقىت ئىچىدە ئۆزۈڭنىڭ قىلغان ئىشىڭنى كۆرسىتەلەيسەن. ئالتۇن مېدالبۇ مەن شۇنچە ۋاقىت ئىنتىلىپ كەلگەن نەرسە ئىدى، مەن ناھايىتى بەختلىك.بىز نارىمان قۇربانوف بىلەن ئالاقىلەشكىنىمىزدە ئۇ ئۆزىنىڭ ۋېنگىرىيەدىن ئۇچۇپ كېلىپ، كورونا ۋىرۇسى سەۋەبىدىن ھازىر ئالمۇتا شەھىرىنىڭ بىر مېھمانخانىسىدا ئايرىم تۇتۇپ تۇرۇش بۆلمىدە ئىكەنلىكىنى، بۇ يەردە يەنە نەچچە ۋاقىت بولىدىغانلىقىنىڭ نامەلۇم ئىكەنلىكىنى خەۋەر قىلدى. بىز تېلېفون ئارقىلىق ئۇنىڭ بىلەن سۆھبەتلەشتۇق.نارىمان قۇربانوف 24ئۆكتەبىردە ئۆتكەن مۇسابىقىگە 60تىن ئوشۇق تەنھەرىكەتچىنىڭ قاتناشقانلىقىنى بىلدۈرۈپ، مۇنداق دېدى: كورونا ۋىرۇسى ۋە كارانتىن سەۋەبىدىن بىز ئۈچ ئاي ئۆيدە ئولتۇردۇق ۋە شۇ جەرياندا ھېچبىر تەييارلىقسىز قالدۇق. ئومۇمەن تەييارلىققا ئىككى ئايدىن ئاز ۋاقىت قالغانىدى. بۇ كەسپىي گىمناستىكىچى ئۈچۈن ناھايىتى ئاز قەرەل بولسىمۇ، بىز ئۆزىمىزنى ئايىماي، تەييارلىنىپ، مۇناسىپ نەتىجە كۆرسەتتۇق. مۇسابىقىگە قاتنىشىشتىن ئىلگىرى مەن ئالدىنقى قاتارلىقلار تىزىمىغا كىرگەنلىكىمنى ھەم ئالتۇن مېدال ئۈچۈن كۈرەش قىلىش كېرەكلىكىنى بىلگەنىدىم. مەن بۇنىڭغا تەييار بولدۇم ھەم ئۆزۈمنىڭ قولىدىن كېلىدىغان ئىشنى كۆرسىتەلىدىم. مۇكاپات بېرىش پەيتىدە مەن ناھايىتى مەغرۇرلاندىم. مېنىڭ بوينۇمغا ئىككى مەرتەم ئولىمپىك چېمپىيونى ئالتۇن مېدالنى ئاسقاندا، چوڭ مەيداندا بىزنىڭ تۇغنىڭ كۆتۈرۈلۈشىنى كۆرۈپ، ئۆزۈمنى بەختلىك ھېس قىلدىم. مەن ئۇيغۇرلىرىمنىڭ بىزنىڭ غالىبىيىتىمىزگە خۇشال بولغىنىدىن تەسىرلەندىم. ھەم ناھايىتى پەخىرلەندىم. مەن جانكۆيەرلەرگە ۋە ئادەتتىكى تاماشىبىنلارغا شۇنچىلىك بەخت ئېلىپ كەلگەنلىكىمدىن خۇشالمەن.نارىمان قۇربانوف كېلەچەكتىكى مۇسابىقىلەردە يەنە شۇنداق ياخشى نەتىجىلەرنىڭ كۆرسىتىش ئۈچۈن تىنماي مەشىقلىنىدىغانلىقىنى، يەنىمۇ كۆپ ئالتۇن مېداللارغا ئېرىشىپ، خەلقىنى، ۋەتىنىنى خۇشال قىلىشقا تىرىشىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.مەلۇم بولۇشىچە، نارىمان قۇربانوف 1998يىلى ئالمۇتا شەھىرىدە تۇغۇلغان بولۇپ، بەش يېشىدىن تارتىپ گىمناستىكا بىلەن شۇغۇللىنىشقا باشلىغانىكەن. ئۇنىڭ دادىسى ھۈسەنجان قۇربانوفمۇ گىمناستىكا ساھەسىنىڭ ماھىرى بولۇپ، ئوغلىنىڭ تەنھەرىكەتچى بولۇشىغا قاتتىق تەسىر قىلغان. نارىمان قۇربانوف كۆپلىگەن مۇسابىقىلەرگە قاتنىشىپ، كېيىنكى يىللاردا يۇقىرى دەرىجىلىك مۇسابىقىلەرگىمۇ ئارىلاشقان. ئۇ 2018يىلى ئاۋسترالىيەنىڭ مېلبورن شەھىرىدە ئۆتكەن گىمناستىكا بويىچە دۇنيا مۇسابىقىسىدە ئالتۇن مېدالغا، شۇ يىلى سلوۋېنىيەنىڭ كوپېر شەھىرىدە ئۆتكۈزۈلگەن گىمناستىكا بويىچە دۇنيا مۇسابىقىسىدە كۈمۈش مېدالغا، 2019يىلى ئىتالىيەنىڭ نېاپول شەھىرىدە بولغان ئوقۇغۇچىلارياشلارنىڭ تەنھەرىكەت مۇسابىقىلىرى بويىچە 30قېتىملىق يازلىق دۇنيا مۇسابىقىسىدە كۈمۈش مېدالغا ئېرىشكەن.بىز يەنە ۋېنگىرىيەدە ئۆتكەن دۇنيا مۇسابىقىسىدە گىمناستىكىنىڭ ئەركىن تۈرى بويىچە كۈمۈش مېدالغا ئېرىشكەن ئىلياس ئەزىزوفنى زىيارەت قىلدۇق. ئۇ مۇنداق دېدى: مەن ئۆزۈمنىڭ نەتىجەمگە رازىمەن، چۈنكى پۈتكۈل قابىلىيىتىمنى كۆرسىتەلىدىم. ئات ئۈستىدىكى ھەرىكەت بويىچە ئورۇندىغان مەشىقلىرىمدە مەن يىقىلىپ، ئۈچلۈك قاتارىغا كىرەلمىدىم. مەن ئەمدى ئۆتكۈزگەن خاتالىقلىرىنى بىلىمەن ھەم كېلەچەكتە شۇلار ئۈستىدە يەنە ئىشلەيدىغان بولدۇم. مۇسابىقە ئالدىدا بىز تۆت ھەپتىلىك تەييارلىقتىن ئۆتتۇق ۋە بۇ جەھەتتە كۆپ مەشىقلەندۇق. مەن گىمناستىكىنىڭ ئات ئۈستىدىكى ھەرىكەت ۋە ئەركىن تۈرى بويىچە مەشىق قىلدىم. ئەركىن تۈر بويىچە مېنى مەشقاۋۇلۇم ئالېكساندىر گرېبېنكوف تەييارلىدى. بۇ، نەتىجە بېرىپ، مەن كۈمۈش مېدالغا ئىگە بولالىدىم. مېنىڭ تەنھەرىكەتچى بولۇشۇمغا بولۇپمۇ ئاتائانام كۆپ ياردەم قىلدى، شۇنىڭ ئۈچۈن ئۇلارغا مېنىڭ مىننەتدارلىقىم چەكسىز. شۇنداقلا مەشقاۋۇللىرىمغا رەھمەت ئېيتىمەن.ئىلياس ئەزىزوف 1999يىلى ئالمۇتا شەھىرىدە دۇنياغا كەلگەن ھەم يەتتە يېشىدىن تارتىپ گىمناستىكا بىلەن شۇغۇللىنىشقا باشلىغان. ئۇ نۇرغۇنلىغان ھەر دەرىجىلىك مۇسابىقىلەردە ياخشى نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرگەن. بولۇپمۇ 2019يىلى سلوۋېنىيادە ئۆتكەن گىمناستىكا بويىچە دۇنيا مۇسابىقىسىدە ئىككىنچى ئورۇننى ئىگىلىگەن.رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان كېنتاۋر قابىلىيەتلىك تەنھەرىكەتچىلەرگە ياردەم قىلىش جەمئىيەتلىك فوندىنىڭ پرېزىدېنتى، قازاقىستاندا خىزمەت كۆرسەتكەن مەشقاۋۇل مەخمۇت ئىسكەندەروف گىمناستىكا بويىچە كۆپلىگەن دۇنيا مۇسابىقىلىرىدە قازاقىستانلىق تەنھەرىكەتچىلەرنىڭ ياخشى نەتىجىلەرنى كۆرسەتكەنلىكىنى، شۇلارنىڭ ئىچىدە ۋېنگىرىيەدە ئۆتكەن مۇسابىقىنىڭمۇ ئۆزىگە خاس بىر ئالاھىدىلىكى بار ئىكەنلىكىنى بىلدۈرۈپ، مۇنداق دېدى: شۇنداق بولسىمۇ، بۇ مۇھىم ۋە چوڭ خەلقئارا مۇسابىقە، دۇنيا دەرىجىلىك مۇسابىقە. بىز ھازىر نۆۋەتتىكى دۇنيا مۇسابىقىسىنىڭ قەيەردە بولىدىغانلىقىنى بىلمەيمىز. نارىماننىڭ ئولىمپىك ئويۇنلىرىغا يوللانما ئېلىشى ئۈچۈن يەنە ئىككى دۇنيا مۇسابىقىسىگە قاتنىشىپ، بىرىنچى ئورۇننى ئېلىشى لازىم. ئەگەر شۇنىڭدىن ئۆتسە، ئۇ شەرتلىك ھالدا 2021يىلى توكيودا ئۆتىدىغان يازلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىگە قاتنىشالايدۇ. بۇ يىلى باكۇ شەھىرىدە دۇنيا مۇسابىقىسىدە نارىمان ئۈچلۈك قاتارىغا ئۆتسىمۇ، ئەمما تۇيۇقسىزلا كورونا ۋىرۇسى سەۋەبىدىن ئويۇن توختىلىپ، ئۇلار ئۆيگە يېنىپ كەلدى. قاتاردا بولىدىغان مۇسابىقىمۇ توختىتىلدى. ئەلۋەتتە، نارىمان قۇربانوف ۋە ئىلياس ئەزىزوفنىڭ ۋېنگىرىيەدىكى ئۇتۇقلىرى بىزنى قاتتىق خۇشال قىلدى. بىز ئۇلارنىڭ كېلەچەكتە شۇنداق ئولىمپىك ئويۇنلىرىغا قاتنىشىشىنى ئۈمىد قىلىمىز.مەلۇم بولۇشىچە، ئەينى ۋاقىتلاردا قازاقىستاندا تەنھەرىكەتنىڭ ھەر خىل تۈرلىرى بويىچە كۆپلىگەن چېمپىيونلار يېتىشىپ چىققانىكەن. ھازىرمۇ ئاسىيا، دۇنيا مۇسابىقىلىرىگە قاتنىشىۋاتقان ئۇيغۇر قىزيىگىتلىرى بار بولۇپ، ئۇلار ھەر خىل يوللار ئارقىلىق ئەنە شۇنداق يۇقىرى دەرىجىلىك مۇسابىقىلەرگە قاتنىشىپ، ياخشى نەتىجىلەرنى كۆرسەتمەكتىكەن.
|
زاعيپ: الەمنىڭ جارىعىن اڭساعان جاننىڭ ٴبىرىمىن... ايماق12 ناۋرىز 2018، 13:56زاعيپ: الەمنىڭ جارىعىن اڭساعان جاننىڭ ٴبىرىمىن...12 ناۋرىز 2018, 13:56 3691 0فوتو: قىزىلوردا وبلىسى، ايتەكە بي كەنتىنىڭ تۇرعىنى سەرىكبول شايحوۆ سەگىز جاسىنا دەيىن جالعاننىڭ جارىعىن كورىپ، باقىتتى بالالىق شاقتىڭ بال ٴدامىن تاتقان. ەكىنىڭ ٴبىرى اۋىراتىن تۇماۋ ويىن بالاسىنىڭ قوس جانارىنان ايىرىلىپ قالۋىنا سەبەپشى بولاتىنىن پەداگوگ اناسى دا، دارىگەر اكەسى دە سەزبەگەن. كەيىپكەرىمىز باس كوزىنەن ايىرىلعانمەن، كوڭىل كوزىنەن ايىرىلماعان ەكەن. وعان وردا بۇزار جاستان اسقان جىگىتتىڭ ولەڭ جازۋ، ٴان ايتۋ جانە سازگەرلىك قاسيەتى دالەل. ول قازىرگى ۋاقىتتا اياۋلى جار، ۇلگىلى اكە. . ايماقتىق ٴتىلشىسى تاعدىرلى كەيىپكەردىڭ جان سىرىن تىڭداپ قايتتى.جانارىڭىزدان ايىرىلىپ قالعان سول ٴبىر كۇندى ەسكە الۋ ٴسىز ٴۇشىن قانشالىقتى اۋىر؟جالپى، مەن تاعدىرىما ريزا اداممىن. ماعان ون ەكى مۇشەسى ساۋ ادامدار سىرتتاي اياپ قاراۋى مۇمكىن، ٴبىراق مەن جاراتۋشىنىڭ وسى سىناعىنا شۇكىرلىك ەتىپ، سابىرلىق قىلام. سونداي جاعدايدا عانا مەنىڭ جۇرەگىمە تىنىشتىق ورناپ، ەرەكشە اسەرگە بولەنەمىن. قۇداي ٴىسىنىڭ جامانى جوق. مەنى بۇدان دا وتكەن جاماندىقتان ساقتاۋ ٴۇشىن وسىنداي كۇيگە ٴتۇسىردى مە ەكەن دەپ تە ويلايمىن. ەكى كوزى كورگەنىمەن، دۇنيەنىڭ بىلىعىنا باتىپ، جۇرەگىنىڭ ايناسىن لاستاعاندار از با ومىردە؟..مەنىڭ كوزىم ساۋساقتارىمبويىڭىزداعى ٴان ايتۋ، ولەڭ جازۋ، سازگەرلىك سياقتى ەكىنىڭ بىرىندە بولا بەرمەيتىن قابىلەتتەر قايدان دارىعان دەپ ويلايسىز؟اكەم سەرجان شايحوۆ بىلىكتى دارىگەرتەراپەۆت بولدى. انام تۇرسىن مۋسينا اعىلشىن تىلىنەن ساباق بەرگەن ۇلاعاتتى ۇستاز، ون بالاعا جارىق دۇنيە سىيلاعان التىن القا يەگەرى. بويىمداعى قاي قاسيەت بولماسىن انامنىڭ اق سۇتىمەن، اكەمنىڭ بەرگەن تاربيەسىمەن دارىدى دەپ ويلايمىن. اكەم مارقۇم بايان، دومبىرا، ماندولينا اسپاپتارىندا شەبەر ويناۋشى ەدى. انگە اۋەستىگىم اكەمنەن دارىعان بولار. مەن بايان اسپابىنىڭ قىرسىرىنا قانىعىپ ٴوستىم. ونى ەرىنبەيجالىقپاي كوكەيىمە قۇيىپ، ساناما، ساۋساعىمنىڭ ۇشىنا سىنالاپ ٴسىڭىرىپ بەرگەن قورقىت اتا اتىنداعى اۋەز مەكتەبىنىڭ ۇستازى ورازالى قونىسبەككە ايتار العىسىم شەكسىز.قاراڭعىلىق قۇشاعىنداعى ادام ٴۇشىن جارىق دۇنيەنىڭ ٴبىر بولشەگى ەكەنىن سەزۋ قانشالىقتى قيىن؟ ٴوزىڭىزدى قورشاعان ورتاعا قالاي بەيىمدەلدىڭىز؟مەنىڭ ەكى كوزىمنىڭ ورنىنا قولىم مەن ساۋساقتارىم قىزمەت ەتەدى. ساۋساقتىڭ ۇشى، ٴتوزىمنىڭ كۇشىمەن اق پەن قارانى، ىستىق پەن سۋىقتى، ٴقاۋىپ پەن قاتەردى اجىراتامىن.الەمنىڭ جارىعىن اڭساعان جاننىڭ جىرى بۇل...اندەرىڭىزگە كوبىنەسە قانداي تاقىرىپتى ارقاۋ ەتەسىز؟وسى ۋاقىتقا دەيىن جيىرماعا جۋىق ٴان شىعاردىم. ولەڭدەرىمە الەمنىڭ جارىعىن اڭساعان، تابيعات قۇبىلىسىن كوزبەن كورۋدى كوكسەگەن، ٴومىر سۇرۋگە قۇشتار، اتااناسىنا ايتار العىسى زور ادامنىڭ ويى، ياعني ٴوزىمنىڭ جان تەبىرەنىسىم ارقاۋ بولىپ كەلەدى.ومىرلىك جارىڭىزدى جولىقتىرىپ، نەكە قيعان كەزدە ٴوزىڭىز عانا ەمەس، ٴسىز ٴۇشىن تىلەۋلەس جانداردىڭ قۋانىشىندا شەك جوق بولعان شىعار؟بۇل كۇندى مەنىڭ انام ەرەكشە كۇتتى، الايدا قۋانىشتى كۇندى كورۋ ماڭدايىنا جازىلماپتى. انام دۇنيەدەن وزىپ كەتتى... مەن ۇيلەنەتىن كۇنى اكەم اۋرۋحانادا جاتقان. كەنجە بالاسىنىڭ ۇيلەنەتىنى تۋرالى ٴسۇيىنشى حاباردى ەستىگەنمەن، ول دا اۋرۋحانا قابىرعاسىندا كوز جۇمدى... مۇنى دا تاعدىر ٴىسى دەپ سانايمىن جانە مويىنسۇنام. ادال جارىم، باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ تۋماسى دانا ساپيوللاقىزىمەن تاعدىرىم توعىسقان كۇندى ومىرىمدەگى ەڭ شۋاقتى كۇندەردىڭ ٴبىرى دەپ سانايمىن. جاقىندا نارەستەلى بولدىق. ايارۋ ەسىمدى قىزىمىز بار.سەرىكبولدىڭ جارى ٴىى توپ مۇگەدەگى بولعاندىقتان، ٴسابيدى دۇنيەگە كەسار تىلىگى ارقىلى الىپ كەلگەن. ەڭ باستىسى ٴسابيدىڭ دەنساۋلىق جاعدايى جاقسى.كۇن شۋاعىن بارىمىزگە بىردەي شاشادى...ٴتوزىمىڭىز تاۋسىلىپ، تاعدىرعا ناليتىن كەزدەرىڭىز قانشالىقتى ٴجيى بولادى؟جۇرەگىندە شۇكىرشىلى جوق ەشتەڭەگە ريزا ەمەس بولىپ جۇرەدى. مەن وسىنداي تاعدىر سىناعى ٴۇشىن ەشكىمگە رەنجىپ، ەشكىمدى كىنالامايمىن. مەنىڭ باقىتتى بولۋىما اناۋ جەتپەيدى، مىناۋ جەتپەيدى، مەنىڭ باقىتسىز بولۋىما سول ادام كىنالى دەپ سەبەپ ىزدەپ جۇرەتىن ادامداردى ٴتۇسىنۋ مەن ٴۇشىن قيىن. مەن ونداي ادامدارعا ەستيتىن قۇلاعىڭ بار ما بار، ويىڭدى جەتكىزەتىن ٴتىلىڭ بار ما بار، كورەتىن كوزىڭ بار ما بار، ۇستايتىن قولىڭ بار ما بار، جۇرەتىن اياعىڭ بار ما بار، ەندەشە، سەن شىنىمەن باقىتتى ادامسىڭ! دەپ ايتامىن. جىلۋىن سىيلايتىن كۇن دە، ساۋلەسىن شاشاتىن اي دا بارىمىزگە ورتاق. ودان ارتىق بىزگە نە كەرەك؟!.بۇگىنگى تاڭدا سەرىكبول قازالى اۋداندىق قازاق سوقىرلار قوعامى قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ مۇشەسى. ول ۇيىم وكىلدەرىمەن بىرلەسىپ، مادەني ٴىسشارالار وتكىزۋگە استالىسادى. اتى اتالعان قوعامدىق بىرلەستىكتىڭ ٴتوراعاسى ٴالىمجان قياس سەرىكبول اتاۋلى كۇندەردە قانداي شارا وتسە دە ٴبىرىنشى بولىپ كومەك قولىن سوزىپ، مادەني شارانىڭ كوركىن قىزدىراتىنىن ايتتى.سەرىكبول جيىرما جىلدان استام ۋاقىت بويى تاعدىر تاۋقىمەتىن كوتەرىپ، جىگەرىن قۇم قىلماعان جىگىت. ونىڭ رۋحى مىقتى، سوندىقتان اينالاسىنداعى ادامداردى دا جىگەرلەندىرەدى، دەيدى ول.قازالى اۋدانىندا قايىرىمدى كىسىلەردىڭ قولداۋىمەن سەرىكبول شايحوۆتىڭ 2007 جىلى ٴانىمسىڭ، ارۋ دۇنيە، 2009 جىلى قۋانىشىم نۇرلى ساۋلە، 2010 جىلى ىزدەيدى اققۋ سىڭارىن اتتى شىعارماشىلىق كەشتەرى وتكىزىلگەن. 2010 جىلى وتكەن شىعارماشىلىق كەشىندە اۋدان اكىمى ايتباي كوشەربايدىڭ قولىنان ٴۇش بولمەلى پاتەر كىلتىن العان. اۋداندىق، وبلىستىق، رەسپۋبليكالىق مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار اراسىنداعى ونەر بايقاۋلارىنىڭ جەڭىمپازى اتانىپ، جاس كومپوزيتور اتاعىنا يە بولدى.فوتوسۋرەتتەر مەن بەينەجازبا اۆتوردىكى
|
شاعانتوعاي اۋدانى بايبىشە قىستاعى كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرۋدان قامال الۋداعى ۇلگى كورسەتۋ قىستاعىنا اينالدىكەلۋ قاينارى: شينجياڭ حالىق راديو ىستانسياسى 20181020 10:12:13شاعانتوعاي اۋدانى التىنەمىل اۋىلىنىڭ بايبىشە قىستاعى ــ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، وركەندەتۋدەگى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ءتۇيىندى قىستاق، قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ايقىن قادىس ۇلىنىڭ باستاماشىلىعىندا، قسىتاق تۇرعىندارى مال شاۋاشىلىعى باعىمشىلىعىن دامىتىپ، باسقا سالادا كاسىپتەنۋ ارقىلى كىرىسىن ارتتىرىپ اۋقاتتانىپ، بايبىشە قىستاعى الىسجۋىققا تانىمالى كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرۋدان قامال الۋداعى ۇلگى كورسەتۋ قىستاعىنا اينالدى.2014 جىلدىڭ الدىندا، بايبىشە قىستاعىنداعى 401 وتباسىنىڭ 309 ى كەدەي وتباسى بولاتىن. بۇرىن ايقىن قادىس ۇلى وتباسىنىڭ ءالاۋقاتى دا ناشار بولاتىن، الايدا، ول سەرگەك ويلى، ەلپەك ەدى. 2012 جىلى، ايقىن قادىس ۇلى قوي، سيىر بورداقىلاۋ باعىمشىلىعىمەن شۇعىلدانىپ، سول جىلدىڭ وزىندە 6 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزەدى. جاپالى ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا، 3 جىلعا جەتپەيىن ۋاقىتتا 30 سيىر، 150 دەن ارتىق قوي وسىرەدى.2014 جىلى، ايقىن قادىس ۇلى بايبىشە قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيلىعىنا سايلانادى، ول ءوزى توپتاعان باعىمشىلىق تاجىريبەسى مەن تەحنيكاسىنان تولىق پايدالانىپ، تۇرعىنداردى اۋلا شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا باستايدى. مەيلى، ءار اپتاداعى تۋ شىعارۋ ۇگىتلەكسياسى بولسىن، مەيلى، پارتيا مۇشەلەرىن ۇيرەنۋگە ۇيىمداستىرسىن ايقىن قادىس ۇلى قاشاندا كوپشىلىككە باعىمشىلىقتىڭ ءتيىمدى جاقتارىن بەرىلە ءتۇسىندىرىپ بەرەتىن. ونىڭ جۇمىلدىرۋىندا، تۇرعىن جاۋ ۋىنتيان 600 شارشى مەترلىك مال قورا سالىپ، ءبىرىنشى جىلىاق تيىمدىلىگىن كورەدى. جاۋ ۋىنتيان: ايقىن شۋجي ءبىزدى ۇنەمى ۇيرەنۋگە ، قولدا مال باعۋ كاسىبىن دامىتۋعا جۇمىلدىرادى، ونىڭ ناتيجەسىن دە تەز ارادا كوردىك، وزىندىك قۇنى دا تومەن بولدى، دەدى.ايقىن قادىس ۇلىنىڭ دارىپتەۋىندە، قىستاق تاعى 2 مىڭ مۋلىق كوللەكتيۆ جەردى شىعارىپ، ونى 169 كەدەي وتباسىنىڭ ءشوپ ەگۋىنە كوتەرمەگە بەرىپ، باعىمشىلىقتا جەمءشوپ جەتىسپەۋ ماسەلەسىن دە شەشتى، كەدەي وتباسىلارىنا دا ورنىقتى كىرىس اكەلدى.ىلەشالا، ايقىن قادىس ۇلى تاعى كوپشىلىكتى قارجى توپتاۋعا باستاپ، قىستاقتىڭ الدىنداعى ساياحات تاس جولىنىڭ شەتىنەن ساۋدا بازارىن سالىپ، 60 نەشە جايما ورنىن اشىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ەرەكشە جەڭىل تاعامدار ساتۋىنا مۇمكىندىك جاسادى. تۇرعىن سايراش ماقىسقان قىزى بىلاي دەدى: ءبىز اسحانا اشىپ، اسسۋ كاسىبىمەن شۇعىلداندىق، قازىر، جىلدىق كىرىسىمىز 30 مىڭ يۋان بولدى. الدا، دۇكەننىڭ كولەمىن كەڭەيتىپ، ويداعىداي دامىتپاقشىمىز، تۇرمىسىمىزدىڭ بارعان سايىن جاقساراتىنىنا سەنىمىم كامىل.تۇرعىنداردىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ اۋقاتتانۋ جولىن كەڭەيتۋ ءۇشىن، ايقىن قادىس ۇلى قىستاق كادرلارىن حالىق جاعدايىن ۇعىسۋ، حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزۋ، حالىق تىلەگىن توعىستىرۋ قىزمەتىمەن قىستاققا تۇسكەن قىزمەت اترەتىمەن سەلبەسىپ، قىستاقتاعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردى ۇيىمداستىرىپ كاسىپتەنۋ جاعىندا تەحنيكالىق ونەر كۋرسىن باعىتتامالى اشتى ، ءارى كاسىپتەندىرۋ ورىندارىمەن بەلسەنە سەلبەسىپ، 80 نەشە ادامدى باسقا سالادا كاسىپتەندىردى. ايقىن قادىس ۇلى: الدا، ەگىنشى مالشىلاردىڭ جەرىن اينالىمعا سالۋ كوپەراتيۆىن، باعىمشىلىق كوپەراتيۆىن دامىتۋ ءتاسىلى ارقىلى بۇقارانىڭ 3 كاسىبىن كەڭەيتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، دەدى.
|
راستىنلا، تەراۋىھ نامىزىنىڭ ئىسلامدا ئورنى يوق مۇ؟ مۇسۇلمانلار تورىراستىنلا، تەراۋىھ نامىزىنىڭ ئىسلامدا ئورنى يوق مۇ؟باش بەت پەتىۋالار بىدئەت ناماز يوللىغۇچى: مۇسۇلمانلار، ۋاقتى: 20180614358 قېتىم ئوقۇلدىئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ئۇستاز تەراۋىھ نامىزىنى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۈممىتىگە مۇشەققەت بوپ قېلىشىدىن ئەنسىرەپ ئوقۇمىغان ئەمما ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ خەلىپىلىك دەۋىرىدە ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ ئۆزى ئىمام بۇلۇپ ئۇقۇپ بەرگەن ناماز ئىدى بىزمۇ يىللادىن بىرى ئۇقۇپ كەلگەن. ئەمما بۇ نامازنى ئىسلامدا ئورنى يوق دەپتۇ .خۇددى بۇ ناماز ئوسمان رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ خەلىپىلىك دەۋىرىدە قۇرئاننى جەم قىلغان يېڭىدىن پەيدا بولغان ياخشىلىققا ۋەسىيلە بولغان بىر ناماز دەپ قارايتتۇق مۇشنۇڭغا بىر جاۋاپ بەرگەن بولسىلا ئاللاھ رازى بولسۇن.20180613 سائەت 15:51 تەھرىرلەشۋەئەلەيكۇم ئەسسالام، قېرىندىشىم سىزنىڭ تەراۋىھ نامىزى توغرىسىدىكى مەلۇماتىڭىز يېتەرسىزدەك تۇرىدۇ. چۈنكى، سۇئالىڭىزدىكى ئىپادىلەرنىڭ كۆپىنچىسى مەنبە كىتاپلىرىدا ئورۇن ئالمايدۇ. شۇڭا بۇ ھەقتە ئىزدىنىشىڭىزنى داۋاملاشتۇرغايسىز، قاراشلىرىڭىزنىمۇ يېڭىدىن كۆزدىن كەچۈرۈپ باققايسىز. ئاللاھ سىزگە دىننى توغرا چۈشەنگىلى، چۈشەنگىنىڭىز بويىچە ياشىغىلى ۋە بىدئەتخۇراپاتتىن يىراق تۇرغىلى نېسىپ قىلسۇن، ئامىن!بىز بۇ ناماز ھەققىدە ئىلگىرى تەتقىقات ئېلىپ بارغان ۋە ئېرىشكەن نەتىجىمىزنى ماقالە سۈپىتىدە يېزىپ، مۇشۇ توربېتىمىزدە ئېلان قىلغان ئىدۇق. ماقالە ھېلىمۇ توربېتىمىزدە مەۋجۇتتۇر.بۇ ناماز ھەققىدە سۇئالىڭىز مۇناسىۋىتى بىلەن بۇ پەنجىرىدە قىسقىچە مەلۇمات بەرمەكچى بولساق، دەيدىغىنىمىز تۆۋەندىكىچە:1. قۇرئان كەرىمدە تەراۋىھ نامىزى ئوقۇشقا بۇيرۇيدىغان، تەشۋىق قىلىدىغان ۋە ھەتتا ئىشارەت قىلىدىغان ھېچقانداق ئىپادە يوق. مۇناسىۋەتلىك رىۋايەتلەر رەسۇلۇللاھ ئەلەيھىسسالامنىڭ تەھەججۈد نامىزىنى چۈشەندۈرۈپ بېرىدۇ، خالاس. ئۇ رىۋايەتلەردىن ئىككىسى تۆۋەندىكىچە:ئائىشە رەزىيەللاھۇ ئەنھا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ رامىزان كېچىلىرىدە بولسۇن، باشقا ئاينىڭ كېچىلىرىدە بولسۇن 11 رەكئەتتىن ئارتۇق نەپلە ناماز ئوقۇمايدىغانلىقىنى رىۋايەت قىلىدۇ. بۇخارى، سەھىھ، تەراۋىھ 1، تەھەججۇد 3؛ مۇسلىم، سەھىھ، سالاتۇلمۇسافىرىن 125؛ تىرمىزى، سۇنەن، سالات 208؛ نەسەئى، سۇنەن، قىيامۇل لەيل 36؛ مالىك ئىبنى ئەنەس، مۇۋەتتا، سالاتۇل لەيل 3؛ ئەھمەد ئىبنى ھەنبەل، مۇسنەد 636، 73، 104.ئائىشە رەزىيەللاھۇ ئەنھا يەنە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تەھەججۈد نامىزىنى 7 رەكئەت ، 9 رەكئەت ، 11 رەكئەت ۋە 13 رەكئەت ئوقۇيدىغانلىقىنىمۇ رىۋايەت قىلىدۇ. لېكىن 13 رەكئەت ئوقۇغان چېغىدا بۇنىڭ ئىچىدە ۋىتىر ۋە بامداتنىڭ ئىككى رەكئەت سۈننىتىنىڭمۇ بارلىقىنى ئوتتۇرىغا قويىدۇ. بۇخارى، سەھىھ، تەھەججۇد 10.تۆۋەندىكى رىۋايەتتىنمۇ تەراۋىھ نامىزىنىڭ رەسۇلۇللاھنىڭ، ئەبۇ بەكىر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ دەۋرلىرىدە ۋە ئۆمەر رەزىيەللاھۇنىڭ دەسلەپكى دەۋرىدە يوق ئىكەنلىكى، ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ ئاخىرقى دەۋرلىرىدە پەيدا بولغانلىقى ئېنىق بىلىنىدۇ:ئۇرۋە ئىبنى زۇبەيردىن رىۋايەت قىلىنىدۇكى، ئابدۇراھمان ئىبنى ئابدۇلقارى مۇنداق دېگەن: مەن رامىزاندا بىر كېچىسى ئۆمەر ئىبنى خەتتاب رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ بىلەن مەسچىتكە چىقتىم. ئىنسانلار تارقاق ۋە چېچىلاڭغۇ ئىدى: يالغۇز ناماز ئوقۇۋاتقانلارمۇ بار ئىدى، جامائەت بولۇپ ناماز ئوقۇۋاتقانلارمۇ بار ئىدى. ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ شۇلارنى بىر قارىنىڭ ئارقىسىغا جەمئىي قىلسام، تېخىمۇ ياخشى بولغۇدەك دېدى. ئاندىن قەتئىي ئىرادىگە كېلىپ، ئۇلارنى ئۇبەي ئىبنى كەئبنىڭ ئارقىسىغا جەمئىي قىلدى. كېيىن مەن ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ بىلەن يەنە بىر كېچىسى چىقتىم. ئىنسانلار بۇ چاغدا ئۆزلىرىنىڭ قارىسىغا ئىقتىدا قىلىپ ناماز ئوقۇۋاتاتتى. ئۆمەر: نېمىدېگەن ياخشى بىدئەت بۇ. بۇلارنىڭ ھازىر ئوقۇۋاتقان نامىزىدىن، ھازىر ئۇخلاپ كېچىنىڭ ئاخىرىدا ئوقۇغان نامىزى ئەۋزەلدۇر دېدى. ئۆمەر كېچىنىڭ ئاخىرىنى دېمەكچى ئىدى، چۈنكى، ئىنسانلار كېچىنىڭ ئاۋۋالىدا ئوقۇيتتى. بۇخارى، سەھىھ، تەراۋىھ 1871.دېمەككى، ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ ۋە مەسچىتكە بىرگە چىققان ھەمراھى ئۇ جامائەتكە قېتىلىپ ناماز ئوقۇمىغان. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇلارنىڭ ئۇنداق ناماز ئوقۇش ئارقىلىق ياخشى ئىش قىلمىغانلىقىنى ئېنىق ئىپادىلىگەن.
|
قىرعىزستاندا بىردە ٴبىر قازاق مەكتەبى جوق قىرعىزستان قازاعى جاھان قازاقتارى07 قاراشا 2018، 10:4607 قاراشا 2018, 10:46 770 0استانا، .. استانادا باستالعان قاسيەتتى قازاق ەلى اتتى ونەر فەستيۆالى اياسىندا دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى ٴتوراعاسىنىڭ ٴبىرىنشى ورىنباسارى زاۋىتبەك تۇرىسبەكوۆتىڭ قاتىسۋىمەن دوڭگەلەك ۇستەل ٴوتتى.كەزدەسۋگە الەمنىڭ 10 ەلىنەن 40قا جۋىق قانداسىمىز قاتىستى. ونىڭ ىشىندە موڭعوليا، وزبەكستان، قىرعىزستان، تۇركيا، قىتاي جانە تاعى باسقا ەلدەر بار.بار قازاقتىڭ ٴبىر عانا وتانى بار، ول قازاقستان. ٴبىزدىڭ بۇگىنگى سانىمىز 16 ميلليون. ونىڭ 12 ميلليونى ەلىمىزدە، قالعان 4 ميلليونى شەتەلدە تۇرادى. جالپى 44 مەملەكەتتە قازاقتار بار، نەگىزگى شوعىرى قىتاي، وزبەكستان جانە رەسەيدە ورنالاسقان. ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس، ٴبىز شەتەلدەگى قانداستارىمىزعا قولداۋ كورسەتىپ قانا قويماي، ولارمەن تىعىز قارىمقاتىناس ورناتۋىمىز كەرەك. بۇگىنگى شارا سونىڭ دالەلى، دەدى دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى ٴتوراعاسىنىڭ ٴبىرىنشى ورىنباسارى زاۋىتبەك تۇرىسبەكوۆ.كەزدەسۋ بارىسىندا شەتتەن كەلگەن قانداستارىمىز ٴوز ويلارىن ورتاعا سالىپ، ۇسىنىس پىكىرلەرىن، مۇقتاجدىقتارىن ايتتى.بىزدەگى ەڭ باستى ماسەلە ٴتىل ماسەلەسى بولىپ وتىر. قىرعىزستاندا بىردەبىر قازاق مەكتەبى جوق. رەسەيدە، وزبەكستاندا، موڭعوليادا، قىتايدا قازاق ٴتىلدى مەكتەپتەر بار. ال 30 مىڭعا جۋىق قازاق ٴومىر ٴسۇرىپ جاتقان قىرعىزستاندا قازاق مەكتەبى دەمەياق قويايىق، قازاق ٴتىلىن ۇيرەتەتىن ۇيىرمە جوق. وسىنىڭ سالدارىنان ٴبىزدىڭ ۇرپاق قىرعىز ٴتىلىن وقىپ نە قازاق ەمەس، نە قىرعىز ەمەس بولىپ ٴوسىپ كەلەدى. وسى ماسەلەنى شەشىپ بەرۋ جاعىن قاراستىرساڭىزدار ەكەن دەدى قىرعىز ەلىنەن كەلگەن قانداسىمىز.سونىمەن قاتار، كەزدەسۋ كەزىندە دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى تۇسىرگەن الىستاعى اعايىن دەرەكتى ٴفيلمىنىڭ تۇساۋكەسەرى ٴوتتى.وندا حح عاسىردىڭ 3050 جىلدارى التايدان انادولىعا دەيىن جالعاسقان تاعدىرلى كوشتىڭ بارىسى مەن قازىرگى تۇركيادا تۇرىپ جاتقان قانداستارىمىزدىڭ ٴومىرى باياندالادى.تاريحي فيلمدەگى وقيعانى باستاناياق بايانداۋشى تۇركيا قازاعى مانسۇر ٴتايجى اقساقال بۇگىندە 75 جاستا. التاي كوشىن ونىڭ اكەسى باستاپ بارعان، ول كەزدە اقساقال 7 جاستا بولعان. ٴوزىنىڭ ايتۋىنشا، التاي قازاقتارى 9 ايدىڭ ىشىندە 3 مىڭنان استام شاقىرىمدى جاياۋ باعىندىرىپ، گيمالاي تاۋىن باسىپ ٴوتىپ، تۇركياعا جەتكەن. ٴفيلمدى كۇنى كەشە عانا بىتىردىك. شەتەلدە تۇراتىن قازاقتاردىڭ تاعدىرى ٴارتۇرلى. ال، مىنا قازاقتاردىڭ باستان كەشكەنى بولەك اڭگىمە. تاريحي تۋىندى ارحيۆ ماتەريالدارىمەن قۇندى. وسى ماقساتتا ٴبىز قىتاي، ۇلىبريتانيا ارحيۆتەرىمەن بىرلەسىپ جۇمىس ىستەدىك. وتانداستارىمىزدى قولداۋعا باعىتتالعان جۇمىستار مۇنىمەن بىتپەيدى، دەدى زاۋىتبەك تۇرىسبەكوۆ.ونىڭ ايتۋىنشا، الىستاعى اعايىن ٴفيلمىنىڭ اقشتا تۇراتىن قازاقتاردىڭ تاعدىرىنا ارنالعان ٴبولىمى ٴقازىر دايىندالىپ جاتىر.قاسيەتتى قازاق ەلى ونەر فەستيۆالى دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى جانە وتانداستار قورىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ٴوتىپ جاتىر. بۇگىن فەستيۆالدىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ٴراسىمى استاناداعى بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايىندا وتەدى.قىرعىزستان، قازاق ٴتىلى، دقق، دوڭگەلەك ۇستەل
|
قەشقەر ئۇچۇر تورىقەشقەر شەھەر ئىچىدىن دەيكەنگەبانكا قەرزىگە بىنا ئۆي سىتىلىدۇبۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! سىز قاچانغىچە بۇرۇن ياللىغىنىڭ ئازابىنى تارتىپ يۈرۈيسىز ؟ بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! بۇ ئورۇنغا خەتلىك ئېلان قۇبۇل قىلىمىز! قەشقەر شەھەر ئىچىدىن دەيكەنگەبانكا قەرزىگە بىنا ئۆي سىتىلىدۇ ۋاستىچى106 كۇۋادىرات مىتىرجۇڭياڭ مىيدىگاۋسىڭ 8قەۋەت 120 كۇۋادىرات 3 ياتاق 400 مىڭ 42 نوربىشى ئائىلىكلەر قوروسى 5قەۋەت 67 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 2 ياتاق 175 مىڭ 43 شاڭچىڭ داسا2.دوختۇرخانا 2قەۋەت 87 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 2 ياتاق 320 مىڭ 44 كىرەمباغ 5ئولتۇراق6قەۋەت 52 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 95 مىڭ 45 تاختا كۆۋرۈك 2ئولتۇراق 2 قەۋەت83 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 200 مىڭ 46مىڭۋاڭ جىنچىڭگاۋسىڭ 13قەۋەت 90 كۇۋادىراتئاددى بىزەلگەن2 ياتاق 330 مىڭ 47 سۇلتان ئائىلىكلەر قوروسى 5قەۋەت 135 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 3 ياتاق 765 مىڭ 49 شاڭچىڭ داسا2.دوختۇرخانا 2قەۋەت 87 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 2 ياتاق 320 مىڭ 50 يىڭى دەۋىر ئولتۇراق 6قەۋەت 69 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 2 ياتاق 160 مىڭ 51 قۇتلۇق ھاجىم بىناسى 3 قەۋەت65 كۇۋادىرات ئوتتۇرھال بىزەلگەن بانكا 240 مىڭ سىتىلىدىغان ئۆيلەر تىزىملىكى 17 52نەزەرباغ ئولتۇراق6قەۋەت 8614 كۇۋادىرات باغلىقئاددى بىزەك2 ياتاق 170 مىڭ 53 1.ئولتۇراق ئائىلىكلەر قوروسى 5قەۋەت 88 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 2 ياتاق 220 مىڭ 54 دىڭشاڭ قوروسى5قەۋەت 103كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 2 ياتاق 380 مىڭ 55يۇمۇلاق شەھەر قوروسى 3قەۋەت 76 كۇۋادىرات ئاددى بىزەلگەن 2 ياتاق 280 مىڭ 56 8.ئولتۇراق قوروسى 6 قەۋەت66 كۇۋادىرات ئوتتۇرھال بىزەلگەن2 ياتاق 85 مىڭ 57ھەرەمباغ قوروسىكۆكئىرىق 5قەۋەت 88 كۇۋادىراتئورتال بىزەلگەن2 ياتاق يۇزتۇرانە 58 مەرۋايىت ئولتۇراق قوروسى 3 قەۋەت97 كۇۋادىرات ئوتتۇرھال بىزەلگەن3 ياتاق 85 مىڭ يۇقارقى ئۇچۇرلار نىڭ ھەممىسى ئانا يۇرت ئۆيمۈلۈك شىركىتىمىزنىڭ شەخسى ئۇچۇرلىرى بولۇپ ،باشقا شىركەت ۋە شەخسىلەرنىڭ كۆچۈرۈپ تارقىتىشى چەكلىنىدۇ باھاسىنى 1389917119513899164944 بىلەن ئالا قىلىشىپ سوراڭ .. رەسىمنى چەكسىڭىز چوڭىيىدۇئېلان قىلىنغان ۋاقتى : 20170204 17:41:24 پاش قىلىش
|
دورا رېئاكسىيە بەرگەندە قانداق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ؟ تىبابەت تورىدورا رېئاكسىيە بەرگەندە قانداق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ؟مەنبە: ساغلاملىق ژورنىلىدىن ئېلىندىكۈندىلىك تۇرمۇشتا دورىلار رېئاكسىيە بېرىپلا قالماستىن، بەزى بىر يېمەكلىك، گىرىم بۇيۇملىرى، تەبىئىي ئۆسۈملۈكلەرمۇ رېئاكسىيە بېرىدۇ، بۇنىڭدا يېنىك بولسا تېرىگە ئەسۋە چىقىدۇ، قىزىيدۇ، ئېغىر بولسا شوك بولۇپ قالىدۇ.تۆۋەندە دورىلار رېئاكسىيە بەرگەندە كۆرۈلىدىغان ئالامەتلەرنى تونۇشتۇرۇپ ئۆتىمىز:پۈتۈن قان، قان شىرنىسى، ئاق ئاقسىل سالغاندا، بەزىبىر سايىلاندۇرۇپ تەكشۈرۈشكە توغرا كېلىپ، ۋېنادىن تەركىبىدە يود بولغان دورىلارنى ئوكۇل قىلغاندا ۋە ياللۇغ قايتۇرۇپ باكتېرىيىگە قارشى دورىلارنى ئىشلەتكەندە تىترەش ۋە بەدەن قىزىش ئەھۋاللىرى كېلىپ چىقىدۇ.دورا رېئاكسىيەسىدىن بولغان قىزىتمىنىڭ ئالاھىدىلىكى: ۋېنادىن دورا بەرگەندە تىترەش ئېنىق بولۇپ، تېز كۆرۈلىدۇدە، دەرھال قىزىتمىغا ئۆزگىرىدۇ. مۇسكۇلدىن بەرگەندە يۇقىرىقى ئەھۋاللار كېچىكىپرەك پەيدا بولىدۇ، ئەسلىدە قىزىتمىسى بولسا يۇقىرىقى ئەھۋاللارنى ئىشلەتكەندىن كېيىن قىزىتمىسى تېخىمۇ ئۆرلەپ كېتىدۇ، تىترەپ قىزىتىشقا تېرە ئەسۋەسى قوشۇلۇپ كېلىدۇ، سۈيدۈك ئازلايدۇ ياكى يوقىلىدۇ، قان بېسىم تۆۋەنلەپ كەتسە دورىنىڭ رېئاكسىيە بەرگەنلىكىنى تېخىمۇ ئويلىشىپ كۆرۈش كېرەك.تېرە ئەسۋەسى: دورا مەنبەلىك تېرە ئەسۋىسى، دۆڭچە ئەسۋە يەلتاشما، داغلىق ئەسۋە دەپ بۆلۈنىدۇ، تېرە ئەسۋىلىرى يۈز قول، كۆكرەك، دۈمبە پۇتلارغا چىقىدۇ. سۇلۇق ئىششىق: بۇ كالپۇك، سىرتقى جىنسىي ئەزا، يۈز، كۆز بىرىكتۈرگۈچى پەردىسى، قاپاق قاتارلىق ئورۇنلاردا بولىدۇ.قىچىشىش: قىچىشىش ئىنتايىن كۆرۈنەرلىك بولىدۇ. تېرە تاشلاش: بەزى دورىلار رېئاكسىيە بەرسە تېرە ئىنتايىن ئېغىر ھالەتتە چۈشىدۇ،تەرەققىياتمۇ تېز بولىدۇ.تېرە ياللۇغى: بەزىبىر گىرىم بۇيۇملىرى، چاچ بوياق ياكى چاچ چىقىرىدىغان دورا قاتارلىقلارنى ئىشلىتىش ياكى چاپلىما دورىلارنى چاپلاش، پىلاستىر ئىشلىتىش قاتارلىقلاردىن تېرە يەرلىك ئورۇندا سۇلۇق ئىششىق پەيدا بولىدۇ، قان تولىدۇ، شەلۋەرەيدۇ، تېرە چۈشىدۇ.نەپەس يوللىرىدىكى ئالامەتلەر:ماڭقىسى كۆپىيىدۇ: بۇ ئەڭ كۆپ ئۇچراپ، زىيادە سېزىمچانلىق بۇرۇن ياللۇغى دەپ ئاتىلىدۇ. ئۇنىڭ پەيدا بولۇش سەۋەبى كۆپ، ئىسسىق سوغۇق، ئەتراپتىكى ماددىلارنىڭ ئايرىمىلىرىمۇ بۇرۇن ياللۇغنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.گېلى بوغۇلۇش: دېمى سىقىلىش، نەپەس قىيىنلىشىش، بۇ ئالامەتلەر كۆرۈلسە دەرھال دوختۇرغا كۆرۈنۈپ داۋالىنىش لازىم.زىققا: ئۇشتۇمتۇت نەپەس قىيىنلاشقانلار سەل قارىماستىن، جىددىي داۋالاش لازىم.ھەزىم قىلىش يوللىرىدىكى ئالامەتلەر:ئاشقازان ئاغرىش: ئايرىم دورىلارنى ئىچكەندىن كېيىن ئاشقازاننىڭ كۆپ ئورنىدا يارا پەيدا قىلىدۇ، يارا بەزىدە نىسبەتەن چوڭقۇر بولۇپ، ئاشقازان توختىماي ئاغرىيدۇ.ئىچى سۈرۈش: دورا رېئاكسىيە بېرىشتىن بولغان ئىچى سۈرۈشكە كىشىلەر كۆپ ۋاقىتلاردا دىققەت قىلمايدۇ، بۇنىڭدا چوڭ تەرەت سۇيۇق بولۇشتىن باشقا، تەرەت قېتىم سانى كۆپىيىدۇ، پەقەت ئىچىۋاتقان دورىنى توختاتسىلا ئىچى سۈرۈش تېزدىن يوقىلىدۇ.سېرىقلىق: دورىنى ئىچىپ ئۇزۇنغا قالمايلا، تېرەك كۆك رەڭلىك پەردىسى سارغىيىپ كېتىدۇ، بۇنىڭ كۆپىنچىسى دورىنىڭ رېئاكسىيەسىدىن بولىدۇ. دورا زەھىرىدىن دەپ قارالسا، توغرا بولمايدۇ، ئەگەر بۇنى ۋاقتىدا توغرا دىئاگنوز قويۇپ داۋالىسا، دورىنى ئىچمەي ھورمۇن ئىچىپ بەرسىلا ئالامەتلەر تېزدىن يوقىلىدۇ.سۈيدۈك كەلمەيدۇ ياكى بولمايدۇ، دورا رېئاكسىيىسىدىن تىترەپ قىزىسا سۈيدۈك تېمىپ كېلىدۇ ياكى كەلمەيدۇ. قانلىق سۈيدۈك: سۈيدۈكتە قان بولۇش دورا رېئاكسىيەسىنىڭ بىر ئالامىتى، دورىنى توختاتسىلا ئالامەت يوقايدۇ.دورا ئىشلىتىش جەريانىدا، كۆرۈلىدىغان رېئاكسىيەلەرنى ئەستايىدىل ئانالىز قىلىش، دورا رېئاكسىيەسىگە سەل قارىماسلىق، مەسىلە يۈز بەرگەن ھامان توغرا بىر تەرەپ قىلىش ئىنتايىن مۇھىم.
|
يدەيانى بىرلىككە كەلتىرىپ، كۇشتى شوعىرلاندىرىپ، بەرەكەلى، جاراسىمدى، گۇلدەنىپكوركەيگەن، باي، وركەنيەتتى، العا باسقان، ىرىستى، كورىكتى شينجياڭ قۇرايىقحالىق تورابىيدەيانى بىرلىككە كەلتىرىپ، كۇشتى شوعىرلاندىرىپ، بەرەكەلى، جاراسىمدى، گۇلدەنىپكوركەيگەن، باي، وركەنيەتتى، العا باسقان، ىرىستى، كورىكتى شينجياڭ قۇرايىق2014.05.19 10:45 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ حالىق راديو ستانسياسى تورابىباس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە سويلەگەن ماڭىزدى سوزىندە شينجياڭنىڭ بولاشاعى ستراتەگيا جانە جالپى جاعداي تۇرعىسىنان جوسپارلاندى، بۇل پارتيامىزدىڭ شينجياڭدى باسقارۋ ۇستانىمىن تاعى ءبىر رەت بايىتىپ، تىڭ دەڭگەيگە كوتەردى. ماڭىزدى سوز ءبىزدىڭ قىمباتتى رۋحاني بايلىعىمىز. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن مۇقيات ۇيرەنۋ، ۇگىتتەۋ، دايەكتىلەندىرۋ شينجياڭنىڭ قازىرگى ساياسي ومىرىندەگى ماڭدي الدى ءىرى ءىس.4مامىردا اۆتونوميالى رايون كادرلار ءماجىلىسىن اشىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن جەتكىزدى جانە ۇيرەندى. ماجىلىستە ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ قيمىلى جونىندە ورنالاستىرۋ جاسالىپ، ناقتى تالاپتار العا قويىلدى. وسى رەتكى ماجىلىستە تۇتاس رايونىمىزدا جوعارىدان تومەنگە دەيىن باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋ، دايەكتلەندىرۋدىڭ دابىلى قاعىلىپ، وتانىمىزدىڭ شينجياڭىن اناعۇرلىم كورىكتەندىرۋدىڭ اتتانىس بۇيرىعى جاريالاندى.باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋ، ۇگىتتەۋ، دايەكتىلەندىرۋ ءۇشىن ءسوز جوق اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ءبىر تۇتاس ورنالاسترۋى مەن قىزمەت تالابىنا ساي، ۇيرەنۋ، ۇگتتەۋ سانالىلىعى مەن كوكەي تەستىلىگىن شىنايى ارتتىرىپ، قالىڭ كادرلار مەن بۇقارانىڭ يدەياسىن، ءىس ارەكەتىن ءسوزدىڭ رۋحىمەن شىنايى بىرلىككە كەلتىرىپ، جالپى جاعداي تانىمىن، تاۋقىمەت تانىمىن شىنايى نىعايتىپ، كەزەكتەگى قىزمەتتەردى شىنايى جاقسى ىستەۋ كەرەك.4 جىلدان بەرى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم اماليات بارىسىندا جيناقتاعان ماڭىزدى كوزقاراس، تابىستى تاجىريبەلەرمەن ۇشتاسىتىرىپ، شينجياڭ قىزمەتىنىڭ كوزدەۋ ءتۇيىنى مەن كۇش الۋ ءتۇيىنىن قوعام ورنىقتىلعى مەن باياندى تىنىشتىققا قويۋعا تاباندى بولۋ، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ مەن حالىق قالاۋىنان شىعۋدى ارقاۋ ەتىپ، ەكونوميكالىق دامۋدى ىلگەرلەتۋ، جاڭا جاعدايداعى ۇلت قىزمەتىن كۇش سالا جاقسى ىستەۋ، پارتيا قۇرىلىسى مەن كادرلار قوسىنى قۇرىلىسىن ويداعىداي يگەرۋ جونىندەگى تانىمداردى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ كەرەك. ۇيرەنۋدى تەرەڭدەتكەندە عانا ىشكەرلەي تانۋعا بولادى؛ ىشكەرلەي تانىعاندا عانا ءدال يگەرۋگە بولادى؛ ءدال يگەرگەندە عانا ويداعىداي ىستەۋگە بولادى.
|
تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى 2018 يىللىق باكلاۋۇرلۇق ئوقۇش ئىلتىماسى 16 ئاپرىلدا باشلىنىدۇ ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى : پايدىلىق ئۇچۇرلار تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى 2018 يىللىق باكلاۋۇرلۇق ئوقۇش ئىلتىماسى 16 ئاپرىلدا باشلىنىدۇتۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى 2018 يىللىق باكلاۋۇرلۇق ئوقۇش ئىلتىماسى 16 ئاپرىلدا باشلىنىدۇئىلان قىلغۇچى: ئاكادېمىيە ۋاقتى: ئاپرېل 09, 2018 ئورنى: پايدىلىق ئۇچۇرلارتۈركىيە باش مېنىستىرلىكىگە قاراشلىق تاشقى تۈركلەر ۋە قېرىنداش مىللەتلەر باشقارمىسى تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى ئورگان ... تور بىتىدىكى 2018 يىللىق ئوقۇ ئوقۇتۇش كالىندارىغا كۆرە، خىتاي پاسپورتى بار ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار باكلاۋۇرلۇق تولۇق كۇرس ئوقۇشى ئۈچۈن 2018 يىلى 3 قېتىملىق تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى ئىلتىماس مەزگىلىدە 2018 يىلى 16 ئاپرىلدىن 14 مايغىچە تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتىغا ئىلتىماس قىلالايدىكەن. ئېلتىماس قىلغۇچى ئوقۇغۇچىلار بولسا يۇقارىقى بەلگىلەپ بەرگەن بىر ئاي ئىچىدە ئىلتىماسىنى تاپشۇرىشى كىرەك ئىكەن. ئىلتىماس نەتىجىسىنىڭ ئىلان قىلىنىش ۋاقتى 2018 يىلى 24 ئىيۇل كۈنىدە بولىدىكەن.تولۇق كۇرسقا تىزىملاتماقچى بولغانلار: 1997 يىل 1 ئاينىڭ 1 كۈنىدىن كېيىن تۇغۇلغان بولۇشى؛بۇ ئوقۇش مۇكاپاتى تۆۋەندىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:ئايلىق ئوقۇش مۇكاپاتى 700 تۈرك لىراسىبىر يىل تۈركچە تىل تەربىيىلەش كۇرسىدا ھەقسىز ئوقۇشئالىي مەكتەپ ئوقۇش پۇلىھەقسىز ئوقۇغۇچىلار ياتىقىتۈركىيەگە تۇنجى قېتىمقى كېلىش ۋە ئوقۇش پۈتتۈرگەندىكى قايتىش ئايرۇپىلان بېلەتلىرىتۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن ئوقۇغۇچىلار تاماق ۋە تۇرمۇش خىراجىتى ئۈچۈنلا دۆلەتتىن بەرگەن ئايلىق ئوقۇش مۇكاپاتىنى خەجلەيدۇ، باشقا ئوقۇش پۇلى، ياتاق پۇلى، داۋالىنىش راسخۇتى دېگەندەك چىقىملارنىڭ ھەممىسىنى تۈركىيە دۆلىتى كۆتۈرىدۇ. شۇڭا بو ئوقۇش مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئاتا ئانسى خاتىرجەم ھالدا باللىرىنى تۈركىيەدە ئوقۇتسا بولىدۇ.تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى ئىلتىماسى ئۈچۈن تۆۋەندىكى ئۇلانمىنى زىيارەت قىلىڭ:تۈركىيە دۆلەتلىك تولۇق كۇرس، ماگېستىرلىق ۋە دوكتۇرلۇق ئوقۇش مۇكاپاتى ئىلتىماسى ھەققىدە دېققەت قىلىشقا تېگىشلىك مۇھىم نوقتىلار2017يىلى تۈركىيەدە تولۇق كۇرس، ماگىستىرلىق ۋە دوكتۇرلۇقتا ئوقۇش ئۈچۈن، 191 دۆلەتتىن 100 مىڭدىن ئارتۇق ئوقۇغۇچى ئىلتىماس قىلغان بولۇپ، بونىڭ ئىچىدىن تەلەپكە لايىق بولغان 7 مىڭ ئەتراپىدا ئوقۇغۇچى قۇبۇل قىلىنغان. 2018يىلى ھەرقايسى دۆلەتلەردىن تۈركىيەدە ئوقۇشقا ئىلتىماس قىلىدىغانلارنىڭ سانى تېخىمۇ كۆپ بولىشى مۇمكىن. ئەمما قۇبۇل قىلىنىدىغان ئوقۇچى سانى 7000 ئەتراپىدا بولىدىغانلىقى تەخمىن قىلىنماقتا. مەيلى قايسى دۆلەتتىن قانچە كۆپ كىشى ئىلتىماس قىلىشىدىن قەتئىي نەزەر، ھەرقايسى قىتئەلەردىكى دۆلەتلەر بويىچە باھالاش ئېلىپ بارىدىغان بولغاچقا، مەلۇم بىر دۆلەتكە مۇقىم قىلىپ ئايرىپ بېرىلگەن سان يوق. كىمنىڭ ئوقۇش نەتىجىسى ياخشى ۋە يۈز تۇرانە ئىمتىھاندا قايىل قىلارلىق نەتىجە ئالالسا، بۇ ئوقۇشنى شۇ قولغا كەلتۈرەلەيدۇ. بۇنىڭدىن كۆرۇۋېلىشقا بولىدۇكى، رىقابەت ئىنتايىن كەسكىن، ئەمما تاللاش ئادىل بولىدىكەن.تولۇق كۇرس ئوقۇشى ئۈچۈن تۈركىيە دۆلەتلىك ئوقۇش مۇكاپاتىغا ئىلتىماس قىلغۇچى نامزاتلارغا قويۇلىدىغان شەرتلەرتۈركىيە تولۇق كۇرس ئوقۇش مۇكاپاتى پروگراممىسىغا ئىلتىماس قىلغۇچى نامزاتلارغا قويۇلىدىغان شەرتلەر تۆۋەندىكىچە:چەتئەللىك بولۇشى تۈركىيە جۇمھۇرىيىتى گراژدانلىرى ۋە ھەرقانداق سەۋەب تۈپەيلىدىن تۈركىيە گراژدانلىقىدىن چىقىپ كەتكەنلەر تىزىملىتالمايدۇ؛تۈركىيەدە ئوقۇشىغا توسالغۇلۇق قىلىدىغان ئەھۋالنىڭ بولماسلىقى؛تولۇق كۇرسقا تىزىملىتىش ئۈچۈن تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپنى پۈتتۈرگەن بولۇشى ياكى تىزىملىتىدىغان يىلى ئوقۇش پۈتتۈرىدىغان بولۇشى؛ئۇنىڭدىن بۇرۇن تۈركىيە جۇمھۇرىيىتىنىڭ ھەرقانداق بىر دۆلەت ئورگىنىدىن تولۇق كۇرس، ئاسپرانتلىق، دوكتۇرلۇق ياكى تەتقىقات ئۈچۈن ئوقۇش مۇكاپاتى ئالمىغان بولۇشى؛تۈركىيەدىكى ئۇنىۋېرسىتېتلاردا تولۇق كۇرس، ئاسپرانتلىق ۋە دوكتۇرلۇقتا تەڭ دەرىجىدىكى ئوقۇشتا تىزىملىكى بولماسلىقى كىرەك.تولۇق كۇرسقا ئىلتىماس قىلىش ئۈچۈن كېرەكلىك ماتېرىياللار:زۆرۈر كېرەكلىك ماتىرىياللار:پاسپورت ۋە سىكەن نۇسخىسىئىككى سۇڭلۇق رەسىم ۋە سىكەن نۇسخىسىئالاقە تېلفۇن نۇمۇرى ۋە پوچتا ئادىرىسىتولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ دىپلۇمى ۋە سىكەن نۇسخىسىتولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ دەرس نەتىجىلىرى، خۇلاسە ئىمتىھان نەتىجىسى ۋە سىكەن نۇسخىلىرىتولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ دەرس نەتىجىلىرى ۋە خۇلاسە ئىمتىھان نەتىجىلىرىنىڭ ئىنگلىزچە تەرجىمە نۇسخىلىرىئىختىيارى ئەمما تاللىنىشتا ھەل قىلغۇچ مۇھىم ئەھمىيىتى بولغان ماتېرىياللار:تۈركىيەدىن باشقا يەرلەردە ئالىي مەكتەپ تولۇق كۇرسقا ئۆتكەن بولسا چاقىرىق قەغىزى ياكى ئىسپاتىتىل كېنىشكىلىرى ۋە سىكەن نۇسخىلىرى: خەنزۇچە سەۋىيە سىناش كېنىشكىسى ، ئىنگلىزچە كېنىشكىلەر 4, 6, , مۇكاپاتلار: ئوقۇش جەريانىدا ئالغان ھەرخىل مۇكاپات كېنىشكىلىرى ئوقۇش مۇكاپاتى، تەنتەربىيە، سەنئەت ۋە كەشپىيات قاتارلىق ساھەلەردە ئېرىشكەن مۇكاپاتلارتۈركچە تىل كېنىشكىسى: تۈركچە كۇرس دىپلۇمىلىرى ياكى تۈركچە سەۋىيە سىناش كېنىشكسى ئىككى پارچە تەۋسىيە خېتى: ئالىي مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى ۋە ئۆزىڭىز ئوقۇماقچى بولغان ساھەدىكى كەسىپ ئىگىسىنىڭ تەۋسىيە خەتلىرىتۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتىغا توردىن ئىلتىماس قىلغان ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارنىڭ دىققەت قىلىشىغا تىگىشلىك مۇھىم نوقتىلارتۈركىيەدە ئوقۇش مۇكاپاتىغا ئىلتىماس قىلغان ئۇيغۇر ئوقۇغۇچى نامزاتلىرىنىڭ تۆۋەندىكى بىر قانچە نوقتىلارغا ئەھمىيەت بەرگەندە، تاللاشتا غەلبە قىلىش پۇرسىتى تېخىمۇ چوڭ بولىشى مۇمكىن.تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى تورىنى ۋە تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى بەلگىلىمىسىنى تەپىسىلى كۆرۈپ ئوقۇپ چىقىڭ.تۈركىيەدە ئوقۇش ئىلتىماس تور بېتى ... تۈركچە ۋە ئىنگىلىزچە بولغاچقا، ئىلتىماس جەدىۋېلىنى توغرا ۋە تولۇق تولدۇرۇش ئۈچۈن، بۇ ئىككى تىلدىن بىرىنى ياخشى بىلىشىڭىز كىرەك. ئەگەر ئىنگلىزچە ياكى تۈركچە بىلمىسىڭىز، بۇ تىللاردىن بىرىنى ياخشى بىلىدىغان ۋە ئالىي مەكتەپنى پۈتتۈرگەن بىرسىدىن ماگىستىرلىق ياكى ئۇنىڭدىن يوقىرى ئوقۇش تارىخىغا ئىگە بولغان كىشىدىن ياردەم تەلەپ قىلىسىڭىز بولىدۇ.ئىلتىماستا تەلەپ قىلغان پۈتۈن ماتىرىياللارنى رەڭلىك تاراپ سىكەن ياكى ساۋمىياۋ قىلىۋېلىپ، بارماق دىسكىڭىزغا رەسىم شەكلىدە قاچىلىۋېلىڭ.... تورىدىكى ئىلتىماس قەدەم باسقۇچلىرىنى ئەستايىدىل تولدۇرۇڭ. تەلەپ قىلغان پۈتۈن ماتىرىياللارنى تورغا يۈكلەپ، پۈتۈن باسقۇچلارنى بېسىپ بولغاندىن كېيىن، باشتىن ئاخىرى تەپسىلى تەكشۈرۈپ، كەم ياكى خاتالىقلارنى تۈزۈتۈپ، ئەمدى بولدى دىگەندە، ئاندىن ئەڭ ئاخىرقى تەستىقلاشنى تاماملىسىڭىز بولىدۇ.مەكتەپ تاللاشتا، ئوقۇش ئەھۋالىڭىز ئالاھىدە ياخشى بولغان تەقدىردىمۇ، پۈتۈن مەكتەپلەرنى ئىستانبۇل، ئەنقەرە ۋە ئىزمىر قاتارلىق چوڭ شەھەرلەردىن تاللىماڭ.سىز تاللايدىغان 12 مەكتەپنى تاللىغاندا، ئىستانبۇلدىن 1 ياكى 2 نى ، ئەنقەرەدىن 1 ياكى 2 نى ۋە ئىزمىردىن 1 ياكى 2 مەكتەپ تاللاپ، قالغان 6 ياكى 6 دىن كۆپ مەكتەپنى چوقۇم بۇ ئۈچ چوڭ شەھەردىن باشقا شەھەرلەردىن تاللاڭ. ئىسىڭىزدە بولسۇنكى، سىز 12 ئارزۇغا 12 مەكتەپنى تولۇق تولدۇرۇشىڭىز كىرەك.تولۇق كۇرستا ئوقۇش ئۈچۈن، سىز ئەڭ ياخشى كۆرگەن ۋە ئۆز قابىلىيىتىڭىزگە ماس كەلگەن كەسىپنى تاللاڭ، ھەرگىزمۇ مودا قوغلىشىپ، ئىقتىدارىڭىز ماس كەلمىگەن ياكى ئۆزىڭىز قىزىقمايدىغان كەسىپنى تاللىماڭ.تولۇق كۇرۇسقا كەسىپ تاللىغاندا ياخشى ئويلىنىپ ئۆزىڭىز ئەڭ ياخشى كۆرۈدىغان، ئۆزىڭىزنىڭ قابىلىيىتىنى ئەڭ ياخشى جارى قىلدۇرالايدىغان كەسپنى ۋە شۇنىڭغا يېقىن كىلىدىغان كەسپلەرنىلا تاللاڭ. مەسىلەن: ئىجتىمائىي پەندە ئوقۇيمەن دەپ، بىر مەكتەپتىن ئەدەبىيات، بىر مەكتەپتىن تارىخ، بىر مەكتەپتىن ئىقتىساد، بىر مەكتەپتىن خەلقئارا مۇناسىۋەت، بىر مەكتەپتىن خەلقئارا سودا ۋە يەنە بىر مەكتەپتىن ئىقتىساد دىگەندەك كەسپلەرنىڭ ھەممىسىنى تاللىۋالماڭ. تەبىئى پەندە ئوقۇيمەن دەپ، بىر مەكتەپتىن فىزىكا، بىر مەكتەپتىن خېمىيە، بىر مەكتەپتىن ماتىماتىكا، بىر مەكتەپتىن كومپىيوتېر، بىر مەكتەپتىن ماشىنسازلىق ۋە يەنە بىر مەكتەپتىن بىئولوگىيە دىگەندەك كەسپلەرنىڭ ھەممىسىنى تاللىۋالماڭ. ماتىرىيالىڭىزنى كۆرۈپ سىزنى تاللايدىغان كىشى سىزنى ئېنىق بىر نىشانى يوق، كەسىپ ئەھلى بولۇشقا لاياقەتسىز بىر ئوقۇغۇچى ئىكەن دەپ شاللىۋىتىش ئىھتىمالى يۇقىرى بولۇپ، رىقابەتتە ئۇتتۇرۇپ قويىسىز. شۇڭا سىز تاللىماقچى بولغان 12 مەكتەپتىن ئۆزىڭىز ئەڭ ياخشى كۆرىدىغان ۋە ئۆزىڭىزنىڭ قابىلىيىتىنى ئەڭ ياخشى جارى قىلدۇرالايدىغان كەسپنى ۋە شۇنىڭغا يېقىن كىلىدىغان كەسپلەرنىلا تاللاڭ.مەكتەپ تاللاشتا، 12 مەكتەپ تەرتىپىنى ھەرگىزمۇ داڭلىقلىق دەرىجىسى بىلەن تىزماڭ، بەلكى سىزگە ماس كىلدىغان تەرتىپتە بولسۇن.ھىچقانداق ئىنگلىزچە نەتىجىڭىز يۇق ۋە ئۇتتۇرىچە نەتىجىڭىز 60 ئەتراپىدا تۇرۇپ، ئۇتتۇرا شەرق تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتېتى، بوغازئىچى ئۇنىۋېرسىتېتى ۋە ئىستانبۇل تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتېتى دىگەندەك ئىنگلىزتىلىدا ئوقۇتۇش ئېلىپ بارىدىغان مەكتەپلەرنى تاللىۋالماڭ. سىز بۇ خىلدىكى مەكتەپلەرنى تاللىماقچى بولغاندا، ئىكراندا سىزگە ئاگاھلاندۇرۇش بىرىلىدۇ.كەسىپ تاللاشتا، ئىنگلىزچە ئوقۇتۇش ئېلىپ بېرىلىدىغان كەسپلەرنى تاللاش ئۈچۈن، ئەگەر سىزنىڭ ئىنگلىزچە ۋە قاتارلىق ئىمتىھانلاردىن ئومۇمى نۇمۇر ۋە يەككە تۈرلەردىكى نومۇرىڭىز مەكتەپلەرنىڭ سىز تاللىماقچى بولغان كەسپكە قويغان ئۆلچىمىگە چۈشسە، ئاندىن ئىنگلىزچە ئوقۇتۇش ئېلىپ بارىدىغان ئوخشاش كەسىپ ئۈچۈن 2 ياكى 3 مەكتەپنى تاللىسڭىز بولىدۇ. قالغانلىرىنى تۈركچە ئوقۇتۇش ئېلىپ بارىدىغان كەسپ ۋە مەكتەپلەرنى تاللىسىڭىز تاللىنىش پۇرسىتىڭىز يوقىرى بولىدۇ.جەدىۋەل تولدۇرغاندا يۇلتۇز بەلگىسى قۇيۇلغانلارنىڭ ھەممىسىنى تۇلدۇرغاندىن سىرت، بەلگە قويۇلمىغانلارنىمۇ چوقۇم تولدۇرۇشقا تىرىشىڭ ۋە تەلەپ قىلىنغان ماتېرىياللارنىڭمۇ بەلگە قويۇلسۇن ياكى قويۇلمىسۇن ھەممىنى يوللاڭ، ئامال بار بوش يەر قالمسۇن.قىزىقىمەن دەپلا قابىلىيىتىڭىزگە ماس كەلمىگەن قېيىن كەسىپنى تاللىۋالماڭ، پەۋقۇلاددە قابىليىتىڭىز بولۇپ، تاللىغۇچىنى قايىل قىلالمىسىڭىز تاللىنىش ئېھتىمالىڭىز تۆۋەن بولۇپ قالىدۇ.توردىن ئىلىتىماس جەدىۋېلىنى تولدۇرغاندا، ئۆزىڭىزنىڭ نىمە ئۈچۈن تۈركىيەدە ئوقۇش ئارزۇيىڭىز بارلىقىنى يازىدىغان قىسمىغا ئالاھىدە ئەھمىيەت بېرىڭ ۋە يۈز تۇرانە ئىمتىھاندىمۇ مۇشۇ قىسىمغا يازغان مەزمۇننى چۆرىدىگەن ئاساستا بايان قىلىڭ.ئوقۇش مۇكاپات تۈرىدىن قانچە تۈرنى تاللاش ئىمكانىڭىز بولسا ۋە ئوقۇش ئەھۋالىڭىز ماس كەلسىلا ھەممىنى تاللاڭ. ئامما تاللىغان كەسىپلەر بىربىرگە موناسىۋەتلىك بولسۇن. بولمىسا بۇ ئوقۇغۇچى نىمە ئوقۇشىنى بىلمەيدىكەن دەپ ئىلغىنىپ كەتمەڭ.ئىسىڭىزدە بولسۇنكى، بۇ ئوقۇشقا قۇبۇل قىلىشتا، تۈركىيە تەرەپ ئىلتىماس قىلغۇچىلارنىڭ ئوقۇش نەتىجىسىنىڭ يۇقىرى بولۇشىنى تەلەپ قىلىش بىلەن بىرگە، غايىلىك، ئاڭ سەۋىيەلىك بولىشىغىمۇ ئالاھىدە ئەھمىيەت بەرمەكتە، بولۇپمۇ ئوقۇغۇچىدا تىرشىپ ئوقۇيدىغان بىر ئىرادىنىڭ بولىشىغا قارالماقتا.تۈركىيە ئوقۇش مۇكاپاتى يۈزتۇرانە ئىمتىھانىغا چاقىرىلغان ئوقۇغۇچىلارنىڭ دىققەت قىلىشىغا تىگىشلىك مۇھىم نوقتىلار:تۈركىيەدە ئوقۇش مۇكاپاتىغا ئىلتىماس قىلغان ئۇيغۇر ئوقۇغۇچى نامزاتلىرىنىڭ يۈز تۇرانە ئىمتىھاندا، تۆۋەندىكى بىر قانچە نوقتىلارغا ئەھمىيەت بەرگەندە، تاللاشتا غەلبە قىلىش پۇرسىتى تېخىمۇ چوڭ بولىشى مۇمكىن.1 سىز توردىن تۈركىيەدە ئوقۇشقا ئىلتىماسىڭىزنى غەلبىلىك تاماملاپ بولغاندىن كېيىن، 23 كۈندە بىر ئېلخەت ئادىرىسىڭىزغا قاراپ تۇرۇشنى ئۇنتۇماڭ.ئوقۇش ئەھۋالىڭىز ياخشى بۇلۇپ، ئىلتىماسنى ئەستايىدىل ۋە تەلەپكە لايىق تولدۇرغان بولسىڭىز، سىز بەلگىلەنگەن ۋاقىت ئىچىدە يۈز تۇرانە ئىمتىھانغا چاقىرىلىسىز. يۈز تۇرانە ئىمتىھان ۋاقتى نورمالدا ماگىستىر ۋە دوكتۇرلۇقتا ئوقۇيدىغانلار ئۈچۈن 4 ياكى 5ئايلاردا، باكلاۋۇرلۇقتا ئوقۇيدىغانلار ئۈچۈن 6 ياكى 7ئايلاردا بولىشى مۈمكىن. توردىن ۋە ئېلخېتىڭىزدىن دائىم تەكشۈرۈپ تورۇڭ.2 يۈز تۇرانە ئىمتىھان تۈركچە، خەنزۇچە ياكى ئىنگلىزچە ئېلىپ بېرىلىدىغان بولغاچقا، بۇ تىللارنىڭ بىرىدە ئۆزىڭىزنى ياخشى ئىپادىلەپ بىرەلەيدىغان ۋە سورىغان سۇئاللارغا جاۋاپ بىرەلەيدىغان بولىشىڭىز كىرەك.ئەگەر ئىنگلىزچە بىلسىڭىز، يۈز تۇرانە ئىمتىھاننىڭ ئاخىرقى بىر قانچە مىنۇتلىرىدا ئۆزىڭىزنىڭ ئىنگلىزچە بىلىدىغانلىقىڭىزنىمۇ كۆرسىتىپ قويۇشىڭىز سىزگە پايدىلىق.نىمە ئۈچۈن تۈركىيەدە ئوقۇيسىز؟ دىگەن سۇئالغا، مەن تۈركىيەگە قىزىقىمەن، ئۇيغۇرلارمۇ تۈرك ئىرقىدىن دەپلا جاۋاپ بەرمەي، ئوقۇش ھاياتىمدا ئوخشىمىغان مۇھىتتا ۋە ئوخشىمىغان دۆلەتلەردە ياشاپ، ئوخشىمىغان ئىنسانلارنى ۋە دۆلەتلەرنى چۈشىنىپ بېقىش ئارزۇيۇم بار. مەن ئوقۇشتىن سىرت ھەرخىل ئىجتىمائىي مۇھىتتا ياشاپ، دۇنيا كۆز قارىشىمىنى ۋە ھايات تەجرىبىلىرىمنى بېيىتقۇم بار دىگەندەك جاۋابلارنى بەرسىڭىز ياخشى بولىشى مۇمكىن.3 يۈز تۇرانە ئمتىھاندا، ھىچ بولمىغاندا ئەڭ باشتا 23 ئېغىز تۈركچە سالاملىشىڭ ۋە بۇلارنى بۇ تىلغا قىززىققانلىقىڭىز ئۈچۈن ئۆگەنگەنلىگىڭىزنى دەڭ. ئەگەر تۈركچە ياخشى ئىپادىلىيەلمىسىڭىز، ئاندىن خەنزۇچە ۋە ئىنگلىزچىنىڭ قايسىسىدا ياخشى سۆزلىيەلىسىڭىز شۇ تىلدا سۆزلەڭ.چۇنكى سىز بىلەن كۆرەشكۈچىمۇ سىز بىلەن ئۆزلىرى بىلگەن تىللاردا ئەڭ ياخشى پىكىر ئالماشتۇرالايدۇ، ھەر قانچە قابىليىتىڭىز بولسمۇ ئۇلار كۆرمسە بىكار.4 تۈركىيەدە ئوقۇپ بولغاندىن كېيىن، يۇرتىڭىزغا قايتىش ياكى قايتماسلىق ھەققىدىكى سۇئالغا ئوقۇش پۈتتۈرۈپ قايتىپ يۇرتۇمنى گۈللەندۈرۈمەن، ئەگەر قايتىشقا ئىمكان بولمىسا قايىتماي مىللىتىمنىڭ كۈچلىنشى ئۈچۈن خىزمەت قىلىمەن دەپ جاۋاپ بېرىڭ.5 ئىلتىماس جەدىۋېلىدە نېمىنى يازغان بولسىڭىز ۋە قانداق ماتېرىيال يۈكلىگەن بولسىڭىز، يۈز تۇرانە ئىمتىھانىغا ھەممە ئسپاتلارنى تولۇق ئېلىپ بېرىڭ، يالغانچىلق قىلماڭ.6 يۈز تۇرانە ئىمتىھانغا كىرگەندە، كىيىملىرىڭىز ئاددى ۋە رەتلىك، ئۈستى بېشىڭىز پاكىز ۋە چاچ ساقاللىرىڭىز تاراقلىق بولسۇن. ئامال بار يۈز تۇرانە ئىمتىھانغا غەيرى كىيىملەرنى كىيىپ كىرمەڭ. ئۇلۇغۋار نىشانلارنى قەلبىڭىزگە پۈككەن ئۇيغۇر ئوقۇغۇچى ئىكەنلىكىڭىزنى ئىپادىلەڭ. چوقۇم ئانا تىلىڭىزدە بىرئىككى ئىغىز سۆز قىلىڭ ۋە ئۆز مىللىتىڭىزنىك مۇھىم ئۆرۈپئادەتلىرنى تونۇشتۇرۇڭ.ئاخىرىدا، ئاكادېمىيە نامىدىن تۈركىيەدە ئوقۇشقا ئىلتىماس قىلغان بارلىق ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلىرىمىزنىڭ ئوقۇشىلىرىغا غەلبە، ئەزىز تەنلىرىگە سالامەتلىك تىلەش بىلەن بىرگە، ئاكادېمىيە ئوقۇغۇچى ئىشلىرى بۆلۈمى ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارغا ئوقۇش مەسلىھەتى ۋە چۈشىنىكسىز سۇئاللىرىغا جاۋاب بېرىش ئۈچۈن ھەرۋاقىت ياردەمدە بولىدۇ. ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ئوقۇغۇچى ئىشلىرى بۆلۈمى
|
قاسىمجومارت توقاەۆ قازاقستاننىڭ 100 جاڭا ەسىمى جوباسىنىڭ جەڭىمپازدارىن قۇتتىقتاپ، ولاردىڭ ءوز دارىنىمەن كوپشىلىكتى مويىنداتا بىلگەنىن، مەملەكەتىمىزدى وركەندەتۋگە ايىرىقشا ۇلەس قوسىپ كەلە جاتقانىن ايتتى. ولار ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ ماقتانىشتارى، وزگە ەلدەر قازاقستاندى وسى ازاماتتار ارقىلى تانىپ، باعالايدى. قازاقتىڭ قانداي حالىق ەكەنىن جەر جۇزىنە تانىتىپ جۇرگەن بىرنەشە ازامات وسى جوبانىڭ جەڭىمپازى اتاندى. ءبىز ءتۇرلى سالادا جەتىستىككە جەتكەن وسىنداي وتانداستارىمىزدىڭ ەڭبەگىن دارىپتەۋىمىز كەرەك. ويتكەنى تابىستى جانداردىڭ تاجىريبەسى ءاردايىم باسقالارعا ۇلگىونەگە. وسكەلەڭ ۇرپاق وزدەرىڭىزگە قاراپ بوي تۇزەيدى، ۇقساۋعا تىرىسادى. مەن ەلىمىزدىڭ ءاربىر پەرزەنتى سىزدەر سياقتى ونەگەلى بولسىن دەپ تىلەيمىن، دەدى پرەزيدەنت.مەملەكەت باسشىسى تەرەڭ ءبىلىمىن وزىق تاجىريبەمەن ۇشتاستىرا بىلگەن ازاماتتاردىڭ ەلىمىزدى العا جەتەلەيتىنىنە سەنىمدى. پرەزيدەنت تاۋەلسىزدىك كەزەڭىندە ءوسىپ جەتىلگەن بۋىننىڭ قارىمقابىلەتىن جوعارى باعالادى. ءبىلىمدى ءارى سانالى ۇرپاق تاربيەلەۋ بۇل اسا ماڭىزدى مەملەكەتتىك مىندەت. ەلىمىزدىڭ بولاشاعى دارىندى، وتانشىل جاستاردىڭ قولىندا بولۋى كەرەك. سولاي بولارىنا كامىل سەنەمىن. وسى ستراتەگيالىق ماقساتقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن جۇيەلى رەفورمالاردى مىندەتتى تۇردە جالعاستىرامىز، دەدى مەملەكەت باسشىسى.پرەزيدەنت قوعامداعى بىرلىك پەن كەلىسىمنىڭ، بارشا قازاقستاندىقتاردىڭ جاسامپاز ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا دامۋدا ايتارلىقتاي العا ىلگەرىلەگەنىمىزدى اتاپ ءوتتى. بۇل جەردە ءبىزدىڭ جەتىستىكتەرىمىزدى كورسەتەتىن كوپتەگەن ساندار مەن دەرەكتەردى مىسالعا كەلتىرۋگە بولادى. بىراق بارلىق تابىس ادامداردىڭ بەرەكەلى ومىرىمەن، جەتكەن جەتىستىگىمەن جانە كەمەل كەلەشەككە ۇمتىلىسىمەن ولشەنەتىنىن ەستە ۇستاۋىمىز كەرەك. سىزدەر ەلىمىزدىڭ بايلىعى ەكەندەرىڭىز ءسوزسىز. ءوسىپوركەندەگەن، ادىلەتتى، دامىعان قازاقستاندى قۇرۋ سىزدەرگە جۇكتەلەدى. سوندىقتان ادام كاپيتالىن جانجاقتى دامىتۋ ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ باستى باسىمدىعى بولعان جانە سولاي بولا بەرمەك، دەدى قاسىمجومارت توقاەۆ.وسى ۋاقىتقا دەيىن قازاقستاننىڭ 100 جاڭا ەسىمى جوباسىنا 7،5 مىڭ ادام قاتىسىپ، ەلىمىز تالاي تالانتتى، تالاپتى قازاقستاندىقتاردىڭ اتىن تانىدى. وسى جوبانىڭ ارقاسىندا ءوزىنىڭ ەرەكشە ەمدەۋ تاسىلىمەن كوپتەگەن ادامعا پەرزەنت ءسۇيۋ باقىتىن سىيلاعان دارىگەررەپرودۋكتولوگ ايدوس يبراگيموۆتى بۇكىل ەلىمىز تانىدى. جوبانىڭ 2019 جىلعى قاتىسۋشىسى يمانبەك زەيكەنوۆ جاقىندا عانا سىيلىعىن جەڭىپ الىپ، ونىڭ اتى بۇكىل الەمگە جايىلدى. ونىڭ جەتىستىگى تەك قازاقستان ءۇشىن عانا ەمەس، تمد ءۇشىن دە تەڭدەسىز. جوبانىڭ ءتورتىنشى ماۋسىم جەڭىمپازدارىنىڭ جەتىستىكتەرى دە ەشكىمدى بەيجاي قالدىرمايدى، دەدى مەملەكەت باسشىسى.جوبانىڭ ءاربىر قاتىسۋشىسىنا قاراتا ايتقان سوزىندە قاسىمجومارت توقاەۆ ولاردىڭ جەتىستىگى قازاقستان تابىسىنىڭ كورىنىسى ەكەنىن، ولار وزدەرىنىڭ پاتريوتتىق ارەكەتى ارقىلى بارشا قازاقستاندىقتاردى ىنتالاندىراتىنىن اتاپ ءوتتى. سىزدەردىڭ جەتىستىكتەرىڭىز كەزكەلگەن ستاتيستيكادان ارتىق. وسىناۋ كەرەمەت جوبا سىزدەردى ودان ءارى دامۋعا ەرەكشە تالپىندىرىپ، قوعام مەن ەل يگىلىگى ءۇشىن جاڭا يدەيالاردى ىسكە اسىرۋدىڭ كەڭ كوكجيەكتەرىن اشتى دەپ سەنەمىن. ەلىمىز ءوزىنىڭ دارىندى جاستارىنىڭ كوپتىگىمەن ماقتانا الادى جانە ماقتانۋعا ءتيىس. قازاقستاننىڭ بولاشاعى سىزدەردەي پروگرەسسيۆتى، تالانتتى، پاتريوت جاستاردىڭ قولىندا. سىزدەر مەملەكەتتىڭ باسقارۋ تىزگىنىن قولعا الۋعا دايىن بولۋلارىڭىز كەرەك. ال ءبىز، ياعني اعا تولقىن، وسى ايتقان ءسوزىمىزدىڭ شىندىققا اينالۋى ءۇشىن بارلىعىن جاسايمىز، دەدى پرەزيدەنت.مەملەكەت شىعارماشىلىققا، ءبىلىم مەن عىلىمعا، جاستاردى قولداۋعا باسا نازار اۋدارىپ وتىر. وسى جولدا ءتيىمدى الەۋمەتتىك ليفت قالىپتاستىرۋدىڭ ورنى بولەك. بولاشاق حالىقارالىق ستيپەندياسى، پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆى وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ەل دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسۋىنا مول مۇمكىندىك بەرىپ وتىر. ءبىزدىڭ ۇلتىمىزدىڭ بويىندا كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋدىڭ اسا زور مۇمكىندىگى بار. ءدال قازىر كرەاتيۆتى ەكونوميكا ميللياردتاعان دوللار ينۆەستيتسيا تارتۋدىڭ، تۇراقتى ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ، الەۋمەتتىك وركەندەۋدىڭ بىردەنءبىر جولى. قازاقستان مادەنيەتىنىڭ وكىلدەرى وڭىرلىك جانە جاھاندىق دەڭگەيدە ءوز ورىندارىن ويىپ تۇرىپ الىپ جاتىر. ءبىز وسى مۇمكىندىكتى ەلىمىزدىڭ مادەنيەتىن الەمگە تانىتۋدىڭ جولى رەتىندە قاراستىرۋىمىز كەرەك. سوندىقتان مەن ۇكىمەتكە وسى ستراتەگيالىق ماڭىزدى سالانى قولداۋ ءۇشىن كەشەندى شارالار قابىلداۋدى تاپسىردىم، دەدى قاسىمجومارت توقاەۆ.مەملەكەت باسشىسىنىڭ پىكىرىنشە، كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋدىڭ ءتيىمدى ءبىر ءتاسىلى رەتىندە زاماناۋي قازاقستاندىق ايدەنتيكانى قالىپتاستىرۋ قاجەت.پرەزيدەنت جوبا قاتىسۋشىلارىنىڭ يدەياسى مەن ۇسىنىستارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ولاردى ورتالىق مەملەكەتتىك ورگان باسشىلارىمەن جۇيەلى تۇردە كەزدەستىرىپ تۇرۋ قاجەت دەپ سانايدى. ءجۇز جاڭا ەسىم جوباسى قازاقستاندىق ارماننىڭ انىق ىسكە اسقانىن كورسەتەدى. ءاربىر تالانتتى، ەڭبەكقور، ماقساتشىل ادام وسى زاماننىڭ باتىرى جانە ۇلت ماقتانىشى بولا الادى. سىزدەر سياقتى تابىستى ازاماتتار نەعۇرلىم كوپ بولسا، ەلىمىزدىڭ باسەكەگە قابىلەتى سوعۇرلىم ارتا تۇسەدى. حالقىمىزدىڭ مەرەيى دە ۇستەم بولادى. ءجۇز جاڭا ەسىم جوباسىنىڭ ماقساتى دا وسى. قازىرگى زامان ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ ءداۋىرى. ساناسى سەرگەك، ويى ۇشقىر جاستاردى ەل ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتۋگە شاقىرامىن. بۇل سىزدەردىڭ قولدارىڭىزدان كەلەدى. مەن قازاق ەلىنىڭ جاستارىنا سەنەمىن! دەدى مەملەكەت باسشىسى.ونلاين فورماتتا وتكەن قازاقستاننىڭ 100 جاڭا ەسىمى جوباسى جەڭىمپازدارىنىڭ كەزدەسۋىندە ەرىكتىستۋدەنت دارىن ءابىلجانوۆ، عالىم، ادامدار مەن جانۋارلارعا ۆاكتسينا ازىرلەۋشى قايسار تابىنوۆ، ءىتمامان، روبوت تەحنيكاسى مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى دامير نۇركەجانوۆ، حيميا ءپانىنىڭ جاس وقىتۋشىسى ۇلان ۇسەنوۆ، سىزۋ ءپانىنىڭ مۇعالىمى، ءوز اۋىلىندا كوپىر سالۋ باستاماسىن كوتەرگەن احات راقىشەۆ، ينجەنەرونەرتاپقىش سانجار تايجان، اقشتىڭ حوككەي كلۋبىنا باس باپكەر بولعان تۇڭعىش قازاقستاندىق قىز بۇلبۇل قارتانباي، ەكولوگ ەكاتەرينا ۆيبە، سونداياق، اقىن، الەم ادەبيەتىن قازاق تىلىنە اۋدارىپ جۇرگەن سەرىكجان قاجىتاي ءسوز سويلەدى.پرەزيدەنت 100 جاڭا ەسىم
|
دۇنيانىڭ دىققەت نەزەرىدىكى بېيجىڭ ئولىمپىك مۇسابىقىسى: بايقۇت نىڭ تارىخى ۋە بۈگۈنكى تەسىرى ئۇيغۇردۇنيانىڭ دىققەت نەزەرىدىكى بېيجىڭ ئولىمپىك مۇسابىقىسى: بايقۇت نىڭ تارىخى ۋە بۈگۈنكى تەسىرىخىتاي ھۆكۈمىتى ساھىبخانىلىق قىلماقچى بولۇۋاتقان 2022يىللىق قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنىڭ سىمۋولى. 20191ئۆكتەبىر، بېيجىڭ.ئامېرىكا ۋە ئەنگىلىيە ھۆكۈمەتلىرى 2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى دېپلوماتىك بايقۇت قىلىشنى ئويلىشىۋاتقانلىقىنى ئېلان قىلغان ئىدى. ئاۋسترالىيە دېپلوماتىك بايقۇتنى يولغا قويۇدىغانلىقىنى، بىراق تەنھەركەتچىلەرگە تەسىر كۆرسەتمەيدىغانلىقىنى جاكارلىدى. لىتۋانىڭ مائارىپ، ئىلىمپەن، تەنتەربىيە مىنىستېرى يۇرگىتا 25نويابىر بايانات ئېلان قىلىپ، 2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىغا قاتناشمايدىغانلىقىنى بىلدۈردى. يەنە نۇرغۇن دۆلەتلەرنىڭ پارلامېنتىدا بۇ مەسىلە مۇزاكىرە قىلىنىۋاتقان بولسىمۇ، تېخى ئېنىق يەكۈن چىقمىدى. بىراق ياۋروپا تەنتەربىيە تەرەققىيات تەتقىقات مەركىزىنىڭ پروفېسسورى يۈرگېن مىتتاگنىڭ بىلدۈرىشىچە، ئالدىمىزدىكى ئىككى ئايدا 2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى بايقۇت قىلىش تەشەببۇسى ئەۋجىگە چىقىدىكەن.گېرمانىيە دولقۇنلىرى رادىيوسىنىڭ 28نويابىر ئېلان قىلغان 2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى دېپلوماتىك بايقۇت قىلىشنىڭ تەسىرى قانداق بولىدۇ؟ ناملىق خەۋەرگە ئاساسلانغاندا، بايقۇت ئىبارىسى 1832يىلى ئەنگىلىيەدە تۇغۇلغان چارلىس كاننىنخام بايكۇت ئىسىملىك بىر ئادەمنىڭ نامىدىن كېلىپ چىققان ئىكەن. چارلىس كاننىنخام بايكۇت كىشىلىك خاراكتېرى ئىنتايىن ناچار بىر كىشى بولغاچ، ھېچكىم ئۇنىڭ بىلەن مۇناسىۋەت قۇرۇشنى خالىمايدىكەن. ئۇنىڭ ئىرلاندىيەدىكى زېمىنىنى ئىجارىگە ئالغان كىشىلەر كېيىنچە ئىجارە ھەققىنى تۆلىمەيدىغان بولىۋالغان. تەدرىجى ئۇنىڭ خىزمەتچىلىرىنىڭ ھەممىسى ئىش تاشلاپ كېتىپ قالغان. ھېچكىم ئۇنىڭ بىلەن تىجارەت قىلىشنى خالىمىغان. ھەتتا ئۇنىڭ خەتچەكلىرىمۇ يەتكۈزۈپ بېرىلمەيدىغان بولغان. ئىرلاندىيە دېھقانلىرىنىڭ بۇ يوسۇندىكى كوللېكتىپ قارشىلىق ھەرىكەتلىرى ئاخىرىدا بىر خىل ئىستراتېگىيەلىك قارشىلىق تۈسىنى شەكىللەندۈرۈپ، بۇ خىل ھەرىكەتلەر كېيىنچە بايقۇت دەپ ئاتىلىدىغان بولغان.ئولىمپىك تارىخىدا ھەر خىل سەۋەبلەر بىلەن بايقۇت قىلىش ۋەقەلىرى بولۇپ ئۆتكەن. 1956يىلى ئىسپانىيە، گوللاندىيە ۋە شىۋېتسارىيە قاتارلىق دۆلەتلەر سوۋېت ئىتتىپاقى باشچىلىقىدىكى ۋارشاۋا شەرتنامىسى غا ئەزا دۆلەتلەر ۋېنگىرىيەگە بېسىپ كىرگەنلىكى ئۈچۈن قارشىلىقىنى بىلدۈرۈپ، مېلبورندا ئۆتكۈزۈلگەن يازلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى بايقۇت قىلغان. 1960ۋە 1970يىللىرى ئافرىقا دۆلەتلىرى بايقۇت چاقىرىقلىرىنىڭ كۈچىگە تايىنىپ، جەنۇبىي ئافرىقا ۋە رودېسىيەگە ئوخشاش ئىرقىي ئايرىمىچىلىق سىياسەتلىرى يۈرگۈزىلىۋاتقان دۆلەتلەر ھەم رايونلارنىڭ تەنھەرىكەتچىلىرىنىڭ ئولىمپىك مۇسابىقىسىغا قاتنىشىشىنى ئۈنۈملۈك چەكلەپ قالالىغان. 1979يىلى سابىق سوۋېتلەر ئىتتىپاقى ئافغانىستانغا تاجاۋۇز قىلغان. بۇنىڭ بىلەن 1980يىلى موسىكۋادا ئۆتكۈزۈلگەن ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى 42 دۆلەت بايقۇت قىلغان. 1988يىلى شىمالىي كورىيە 5 دۆلەت بىلەن بىرلىشىپ جەنۇبىي كورىيەنىڭ پايتەختى سېئۇلدا ئۆتكۈزۈلگەن ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى بايقۇت قىلغان. 2012يىلى ئۇكرائىنا ھۆكۈمىتى سىياسىي ئۆكتىچى يۇلىيا تىموشېنكونى تۈرمىگە تاشلىغانلىقى ئۈچۈن ياۋروپا ھۆكۈمەت خادىملىرى ۋە ياۋروپا كومىسسىيونىڭ رەھبەرلىرى شۇ يىلى ئۇكرائىنا ۋە پولشادا ئۆتكۈزۈلگەن ياۋروپا پۇتبول لەۋھە تالىشىش مۇسابىقىسىنى ئورتاق بايقۇت قىلغان. بۇ خىل بايقۇتلار شۇ دۆلەتلەرنىڭ خەلقئارادىكى ئوبرازىنى زىدىلەش رولىنى ئوينىغان. نۆۋەتتە خىتاينىڭ خەلقئارادىكى ئوبرازى تارىختىكى ھەرقانداق ۋاقىتقا قارىغاندا ئىنتايىن ناچار ئىكەن.ئەلۋەتتە، 2008يىلى بېيجىڭدا ئۆتكۈزۈلگەن ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى بايقۇت قىلىش چۇقانلىرىمۇ زامانىدا خېلىلا ئەۋجىگە چىققان، بىراق خىتاينىڭ سىياسىي ۋە ئىقتىسادىي تەسىرى سەۋەبلىك دۆلەتلەر بۇ بايقۇت چاقىرىقلىرىغا ئاۋاز قوشمىغان ئىدى. ئۇ چاغلاردا جازا لاگېرلىرى تەسىس قىلىنىپ مىليونلىغان ئۇيغۇرلار قامالمىغان، خوڭكوڭدا بىر دۆلەتتە ئىككى خىل تۈزۈم نىڭ ئىجرا قىلىنىشىغا زور چەكلىمە قويۇلمىغان، تەيۋەن ھازىرقىدەك كۈچلۈك ھەربىي تەھدىتكە يولۇقمىغان ئىدى. دۇنيا جامائىتى بۈگۈن خىتايدىكى كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىنىڭ كۈنسېرى ئەۋجىگە چىققانلىقىغا، ئۇيغۇرلار ئۈستىدىن يۈرگۈزىلىۋاتقان ئىرقىي قىرغىنچىلىق قا، خوڭكوڭ دېموكراتىيەسىنىڭ بەربات بولغانلىقىغا ۋە تەيۋەننىڭ بارغانسېرى كۈچلۈك تاجاۋۇزچىلىق خەۋپىگە دۇچ كېلىۋاتقانلىقىغا شاھىت بولماقتا. 7 دۆلەت ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىقى نى ئېتىراپ قىلغان مۇشۇنداق بىر ۋەزىيەتتە، يەنە قانچىلىك دۆلەت 2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى بايقۇت قىلىش چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشۇشى مۈمكىن؟پروفېسسور يۈرگېن مىتتاگنىڭ بايان قىلىشىچە، نۇرغۇن دۆلەتلەر خىتاينىڭ باشقا ساھەدە ئۆچ ئېلىشىدىن ساقلىنىش ئۈچۈن بۇ سىياسىي بايقۇت مەسىلىسىگە سالماق مۇئامىلە قىلماقتا ئىكەن. بىراق، ئەگەر بۇ بايقۇتنى قوللايدىغان دۆلەتلەرنىڭ سانى بەلگىلىك دەرىجىگە يەتمىسە، خىتاينىڭ ئولىمپىك ئارقىلىق ئۆز ئوبرازىنى تۈزەش، ئۆزىنىڭ نورمال لىقىنى خەلقئاراغا ئېتىراپ قىلغۇزۇش مەقسىدىگە يېتىشىگە تەسىر كۆرسەتكىلى بولمايدىكەن.د ئۇ ق مۇئاۋىن رەئىسى پەرھات مۇھەممىدى ئەپەندىنىڭ بايان قىلىشىچە، 2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى دېپلوماتىك بايقۇت قىلىش چاقىرىقىنى كۈچەيتىش د ئۇ ق نىڭ ھازىرقى مۇھىم خىزمەتلىرىنىڭ بىرى ھېسابلىنىدىكەن. د ئۇ ق باياناتچىسى دىلشات رېشىت بۇ ھەقتە پىكىر بايان قىلغاندا دېپلوماتىك بايقۇتنىڭ نەتىجىسى قانداق بولۇشىدىن قەتئىينەزەر، بۇ تەشەببۇس خىتايدا داۋام قىلىۋاتقان ئىرقىي قىرغىنچىلىقنى ۋە كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىنى دۇنياغا تېخىمۇ كەڭ ئاڭلىتىشقا سەۋەب بولىدۇ. خىتاي ھاكىمىيىتىنىڭ يالغانچىلىقىنى پاش قىلىش، يۈزىنى تۆكۈش رولىنى ئوينايدۇ، دېگەنلەرنى تىلغا ئالدى.2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى دېپلوماتىك بايقۇت قىلىشنىڭ تەسىرى قانداق بولىدۇ؟ ناملىق خەۋەردە تىلغا ئېلىنىشىچە، بېيجىڭ ئولىمپىك مۇسابىقىسى قانداق شەكىلدە ئېلىپ بېرىلمىسۇن، ئۇ خەلقئارا ئولىمپىك كومىتېتىنى ئىسلاھ قىلىشنىڭ زۆرۈرلىكى ئۈچۈن بىر دەلىل بولۇپ قالىدىكەن. يەنى بۇندىن كېيىن خەلقئارا ئولىمپىك كومىتېتىدا ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى مۇستەبىت دۆلەتلەرگە بېرىشبەرمەسلىك مەسىلىسى كۈنتەرتىپكە كېلىدىكەن.خەۋەردە بايان قىلىشىچە، ياۋروپا پارلامېنتى بۇ يىل 7ئايدا قارار ماقۇللاپ، ياۋروپا ئىتتىپاقىغا ئەزا دۆلەتلەرنىڭ رەھبەرلىرىنى ئەگەر خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونى، خوڭكوڭ، تىبەت، ئىچكىي موڭغۇلىيە ۋە خىتاينىڭ باشقا رايونلىرىدىكى كىشىلىك ھوقۇق ۋەزىيىتىنىڭ ئۆزگەرگەنلىكىنى ئىسپاتلاپ بىرەلمىسە، 2022يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىغا ھۆكۈمەت ۋەكىلى ياكى دېپلومات سۈپىتىدە قاتنىشىشنى رەت قىلىش قا چاقىرغان.تۈركىيە پارلامېنتىدىكى ئومۇمىي يىغىندا خىتايدا ئۆتكۈزۈلمەكچى بولغان قىشلىق ئولىمپىككە قارشى سادالار كۆتۈرۈلدىبىر نەپەر ئۇيغۇر چاڭغا تېيىلىش ماھىرى بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىگە قاتنىشىدىكەنئامېرىكا ئاۋام پالاتاسى ئەزاسى كىرىستوفېر سىمىس خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدىكى ئولىمپىككە قارشى نامايىشقا قاتناشتى
|
گيلگامەش كينوعا سۇرانىپاق تۇر دۋلات يسابەكوۆ كينو14 جەلتوقسان 2018، 17:4614 جەلتوقسان 2018, 17:46 2686 0الماتى، . ٴتىلشىسى. جاس رەجيسسەر نۇرگەلدى سادىعۇلوۆ گيلگامەشتى كينو ەتىپ ٴتۇسىرۋدى قولعا الام دەسە، مەن بىردەن سسەناريىن جازۋعا وتىرار ەدىم. بۇل جايىندا جازۋشى دۋلات يسابەكوۆ بالۋان شولاق ٴفيلمىنىڭ تانىستىرىلىمى كەزىندە ايتتى.نەگە ٴبىز گيلگامەشكە بارۋىمىز كەرەك؟ ويتكەنى ول تۇركى الەمىمەن بايلانىستى. بۇكىل باتىس ەلدەرى جازبا ادەبيەت حريستيان دىنىنەن كەيىن كەلدى دەپ ميىمىزعا سىڭىرگەن. ەفرات پەن تيگردىڭ اراسىندا تابىلعان گيلگامەش ەپوسى تۇركى الەمىمەن بايلانىستى ەكەنىن تانىتتى. سودان باتىس ەلدەرى ٴۇنسىز قالدى، ويتكەنى تۇڭعىش ادەبيەت شىعىستا پايدا بولعان، دەيدى جازۋشى.سونداياق ول، گيلگامەش ٴبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىنگى 26 عاسىردا جازىلعانىن، ول تاريحي بولعان ادام ەكەنىن ايتىپ ٴوتتى.جىردى وقىپ قاراساڭىزدار ونداعى سوزدەردىڭ كوبىسى تۇركى حالىقتارىنىكى ەكەىنىن بايقايسىزدار. ماسەلەن، تامىزتامىز، اناەنە، سۋسۋ، تىپتەن وسى كۇنگى ٴبىزدىڭ ادامداردىڭ اتتارىنىڭ بارلىعى سوندا ٴجۇر. دەمەك ول تۇركى الەمىمەن تىعىز بايلانىستى. ٴتۇس كورۋ، اناسىنىڭ ٴتۇستى جورۋى، ات شابىسى، اڭ اۋلاۋ بۇلاردىڭ بارلىعى قازاققا عانا ٴتان نارسەلەر. ەگەر رەجيسسەر نۇرگەلدى سادىعۇلوۆ وسىنى كينو ەتىپ ٴتۇسىرۋدى قولعا الام دەسە، مەن بىردەن سسەنارييدى جازۋعا وتىرامىن، دەيدى دۋلات يسابەكوۆ.جيىن بارىسىندا ٴسابيت ٴابدىحالىقوۆ قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى تاراپىنان سوڭعى كەزدە تاريحي كينولار كوپتەپ ٴتۇسىرىلىپ جاتقانىن ايتىپ ٴوتتى.الداعى ۋاقىتتا توميريس ٴفيلمى جارىققا شىعادى، سونداياق قاسىم حان تۋرالى كينوعا كىرىسىپ جاتىر، وعان ەرتۇعىرىلدى تۇسىرگەن تۇرىك رەجيسسەرى شاقىرىلۋدا. جوسپاردا اتتيلا تۇر، ورتا ازيادان شىققان جالعىز گەنەرال سابىر راحىموۆ تۋرالى دا كينو ٴتۇسىرۋ قولعا الىنۋدا، دەيدى ول.رىنىڭ ٴارتىسى.
|
ۇبت تاپسىرۋ قاعيدالارىنا ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر تۋرالى ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ ايتىپ بەردى.بيىل ۇبت قاعيدالارىنا بىرنەشە جاڭاشىلدىقتار ەنگىزدىك. اتاپ ايتقاندا، ۇبتعا قاتىسۋ ءۇشىن كىرۋ كەزىندە بەتالپەتىن تانۋ كومەگىمەن تۇلعانى سايكەستەندىرۋ العاش رەت قولدانىلادى. جىلدا بەرىلگەن قاعاز سەرتيفيكاتتىڭ ورنىنا بيىل ۇبت ەلەكتروندى سەرتيفيكاتى جانە ءبىلىم بەرۋ گرانتىن تاعايىنداۋ كەزىندەگى ەلەكتروندى كۋالىكتى ەنگىزدىك، دەدى مينيستر.ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، حالىقارالىق تەستىلەردىڭ بالدارىن ۇبت ۇپايىنا اۋدارۋ شكالاسى ەنگىزىلگەن. سوندىقتان مۇنداي حالىقارالىق سەرتيفيكاتتارى بار تۇلعالار ۇبت تاپسىرۋدان بوساتىلادى جانە ءبىلىم بەرۋ گرانتىن تاعايىنداۋ كونكۋرسىنا وسى اۋىسقان بالدارى ارقىلى قاتىسا الادى.اكادەميالىق كەزەڭ اياقتالعانعا دەيىن قابىلدانعان ۇبت شەكتى بالىن جيناماعان تۇلعالار ەندى جىل بويى ۇبت تاپسىرۋ مۇمكىندىگىنە يە. پەداگوگيكالىق ماماندىقتارعا ءتۇسۋ ءۇشىن تالاپ كۇشەيتىلۋدە. بۇل تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسى دا بار. ماسەلەن، پەداگوگ بولۋ ءۇشىن شەكتى بالل الدىڭعى جىلى 50دەن 60قا كوتەرسەك، بيىل ونى 70 بالعا دەيىن كوتەرىپ وتىرمىز، دەدى اسحات ايماعامبەتوۆ.تالاپكەرلەردەن تيىم سالىنعان زاتتار تابىلعان جاعدايدا نەمەسە بەينەجازباسىن قاراۋ كەزىندە انىقتالعان بولسا، وندا ۇبت ناتيجەسى جانە ءبىلىم بەرۋ گرانتى جويىلادى.
|
اينالىمداعى قولماقول اقشا كولەمى ارتتى قارجى27 تامىز 2018، 16:42اينالىمداعى قولماقول اقشا كولەمى ارتتى27 تامىز 2018, 16:42 1834 0ۇلتتىق بانكتىڭ حالىقارالىق رەزەرۆى 2،6عا ارتتى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى قارجى رەتتەۋشىنىڭ ٴباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.2018 جىلعى شىلدەدە ۇلتتىق بانكتىڭ جالپى حالىقارالىق رەزەرۆتەرى الدىن الا دەرەكتەر بويىنشا 30،9 ملرد اقش دوللارىنا دەيىن 2،6عا نەمەسە 789،8 ملن اقش دوللارىنا جىل باسىنان بەرى 0،5عا نەمەسە 141،2 ملن اقش دوللارىنا ۇلعايدى.جالپى العاندا، ەلدىڭ حالىقارالىق رەزەرۆتەرى ۇلتتىق قوردىڭ شەتەل ۆاليۋتاسىنداعى اكتيۆتەرىن 56،8 ملرد اقش دولل. قوسا العاندا، 2018 جىلعى شىلدەنىڭ سوڭىندا 87،7 ملرد اقش دولل. بولدى، دەلىنگەن ۆەدومستۆونىڭ حابارلاماسىندا.ۇلتتىق قوردىڭ اكتيۆتەرىن تولىقتىرۋ، ۇكىمەتتىڭ سىرتقى بورىشىنا قىزمەت كورسەتۋ، بۇدان باسقا، اقشا بازاسى شىلدەدە 11،0عا كەڭەيدى جانە 6 367،7 ملرد تەڭگە جىل باسىنان بەرى 15،0عا كەڭەيدى بولدى. تار اقشا بازاسى، ياعني ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەردىڭ ۇلتتىق بانكتەگى مەرزىمدى دەپوزيتتەرىن ەسەپتەمەگەندەگى اقشا بازاسى 5 629،2 ملرد تەڭگەگە دەيىن 12،2عا 9،0 كەڭەيدى.شىلدەدەگى اقشا ماسساسى الدىن الا دەرەكتەر بويىنشا 1،7عا ۇلعايدى جىل باسىنان بەرى 4،1عا ۇلعايدى جانە 20 251،1 ملرد تەڭگە بولدى، اينالىمداعى قولماقول اقشا 2 103،4 ملرد تەڭگەگە دەيىن 2،2عا 8،1 ۇلعايدى.
|
تۈركىيەنىڭ خىتايدىن 50 مىليون ۋاكسىنا سېتىۋالماقچى بولۇشى غۇلغۇلا پەيدا قىلدى ئۇيغۇرئەنقەرەدىكى يىلدىرىم بەيازىت ئۇنىۋېرسىتېتى مېدىتسىنا فاكۇلتېتى ئاممىۋى ساغلاملىق كافېدراسى ئوقۇتقۇچىسى دوكتور نامەتجان مەمەت ئەپەندى. 2020يىلى دېكابىر، تۈركىيە.تۈركىيە سەھىيە مىنىستىرى فاھرەتتىن قوجا ئەپەندى 2دېكابىر كۈنى مۇخبىرلارغا بايانات بېرىپ، خىتاينىڭ بىئولوگىيىلىك دورا شىركىتى بىلەن 50 مىليون دانە كورونا ۋىرۇسى ۋاكسىنىسى سېتىۋېلىش ھەققىدە توختامنامە تۈزۈلگەنلىكىنى جاكارلىدى. تۈركىيە سەھىيە مىنىستىرى فاھرەتتىن قوجا باياناتىدا، خىتايدىن سېتىۋېلىنغان ۋاكسىنىنىڭ بىرىنچى تۈركۈمىنىڭ 11دېكابىر كۈنى يېتىپ كېلىدىغانلىقىنى، ۋاكسىنىلارنىڭ دەسلەپ تۈركىيە سەھىيە مىنىستىرلىقىنىڭ تەجرىبىخانىلىرىدا تەكشۈرۈلۈپ بىخەتەرلىكى جەزملەشتۈرۈلگەندىن كېيىن، ئىشلىتىشكە رۇخسەت بېرىلىدىغانلىقىنى ئېيتتى.فاھرەتتىن قوجا يەنە تۈركىيەنىڭ 12ئاينىڭ ئىچىدە ۋاكسىنا ئەملەشنى باشلايدىغانلىقىنى بايان قىلىپ مۇنداق دېدى: 12ئاينىڭ ئىچىدە ئاكتىپ ھالدا ۋاكسىنا ئۇرۇشنى باشلىماقچىمىز. بۇنىڭ ئۈچۈن خىتايدا ئىشلەپ چىقىرىلغان ئىناكتىپ كورونا ۋىرۇسى ۋاكسىنىسىدىن 50 مىليون دانە سېتىۋېلىش ھەققىدە كېلىشىمگە قول قويۇلدى. خىتايدىن 12ئايدا 20 مىليون، 1ئايدا 20 مىليون، ئىككىنچى ئايدا 10 مىليون ئىمپورت قىلىشنى ئويلاۋاتىمىز.تۈركىيەدىكى ھەرقايسى ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا ۋە ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە خىتاي بىلەن كېلىشىم تۈزۈلگەن 50 مىليون دانە ۋاكسىنىنى ئەملەش ياكى ئەملىمەسلىك ھەققىدە جىددىي مۇنازىرىلەر پەيدا بولدى. تۈركىيەدىكى بىر قىسىم داڭلىق سەنئەتچىلەر، سىياسەتچىلەر ۋە خەلق ئاممىسى ئۆزلىرىنىڭ بۇ ۋاكسىنىنى ئەملەشنى رەت قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈش بىلەن بىرگە تۈركىيە ھۆكۈمىتىنىڭ بۇ قارارىنى تەنقىد قىلماقتا.ئىيى يەنى ياخشى پارتىيەسىنىڭ رەھبەرلىرىدىن بۇغرا قاۋۇنجۇ ئەپەندى 4دېكابىر كۈنى يېڭى چاغ گېزىتىگە بەرگەن باياناتىدا ھۆكۈمەتنى خىتاي مەستانىسى دەپ تەنقىد قىلىپ مۇنۇلارنى دېگەن: خىتايدىن كورونا ۋىرۇس ۋاكسىنىسى كېلىدۇ دەۋاتىدۇ. تۈركىيە نېمە ئۈچۈن ھەممىسىنى فايزېر، بىئونتېك شىركەتلىرىدىن ئالماي، تېخى تولۇق سىناق قىلىپ بولۇنمىغان خىتايدا ئىشلەپ چىقىرىلغان ۋاكسىنىنى ئالىدۇ؟ نېمىشقىدۇر بۇ ھۆكۈمەت خىتاي مەستانىسى! خىتايدىن بۇنداق كۆپ ۋاكسىنىنى سېتىۋېلىشى ۋە شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسىدە سۈكۈتتە تۇرۇۋېلىشىدىن بۇنى كۆرۈۋالالايمىز؟ نېمىشقا دۇنيادا بۇ ھەقتە ئۆزىنى ئىسپاتلىغان شۇنچە كۆپ داڭلىق شىركەتلەر تۇرسا ئۇلاردىن ئالماي، كىشىلەر ئىسمىنى ئاڭلاپ باقمىغان خىتاي شىركىتىدىن قىممەت باھادا ۋاكسىنا سېتىۋالىدۇ؟بۇ ھەقتە زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغان ئەنقەرەدىكى يىلدىرىم بەيازىت ئۇنىۋېرسىتېتى مېدىتسىنا فاكۇلتېتى ئاممىۋى ساغلاملىق كافېدراسى ئوقۇتقۇچىسى دوكتور نامەتجان مەمەت ئەپەندى تۈركىيەنىڭ خىتاي ۋاكسىنىسىنى تاللىشىدىكى سەۋەب نېمە؟ خىتاي ۋاكسىنىسى بىخەتەرمۇ؟ خەلقنىڭ قايسى ۋاكسىنىنى ئۇرغۇزۇش ھەققىدە تاللاش ئەركىنلىكى بارمۇ؟ دېگەن سوئاللىرىمىزغا جاۋاب بەردى.ھازىرغىچە دۇنيادا 11 شىركەت كورونا ۋاكسىنىسى ئىشلەپ چىقارغانلىقىنى جاكارلىغان بولۇپ، نۇرغۇن دۆلەتلەر قايسى دۆلەتنىڭ ۋاكسىنىسىنى خەلقىگە ئەملەيدىغانلىقىنى ئېلان قىلغان. تۈركىيەمۇ بۇ دۆلەتلەردىن بىرى ھېسابلىنىدۇ. دوكتور نامەتجان مەمەت ئەپەندى بۇنىڭ سەۋەبلىرىنى ئوتتۇرىغا قويدى.تۈركىيە سەھىيە مىنىستىرى فاھرەتتىن قوجا ئەپەندى خىتاي ۋاكسىنىسىنىڭ 11دېكابىردا كېلىدىغانلىقىنى جاكارلىغاندىن كېيىن كىشىلەرنىڭ كاللىسىدا ئەگەر خىتاي ۋاكسىنىسى بىخەتەر بولسا، نېمە ئۈچۈن بۇ ۋاكسىنىنى دەرھال ئۇرۇشقا باشلىمايدۇ؟ دېگەن گۇمان پەيدا بولدى. نامەتجان ئەپەندى كورونا ۋىرۇسى پەيدا بولغاندىن كېيىن خىتاي ئىشلەپ چىقارغان ماسكا قاتارلىق بۇيۇملارنىڭ بەزى دۆلەتلەر تەرىپىدىن ئۆلچەمگە توشمىغانلىقى ئېلان قىلىنغاندىن كېيىن كىشىلەرنىڭ كاللىسىدا خىتايغا ئىشەنمەسلىك پەيدا بولغانلىقىنى، شۇڭا خىتاي ئىشلەپ چىقارغان ۋاكسىنىغىمۇ ئىشەنمەيۋاتقانلىقىنى، تۈركىيە تەجرىبىخانىلىرىدا تەكشۈرۈلگەندە ئۆلچەمگە توشمايدىغان ئەھۋال چىقىپ قالسا، بۇ ۋاكسىنىلارنى ئەملىمەسلىك ئېھتىماللىقىنىڭمۇ مەۋجۇتلۇقىنى ئوتتۇرىغا قويدى.دوكتور نامەتجان مەمەت ئەپەندى خىتاي ۋاكسىنىسىنى ھېچكىم بىخەتەر دېيەلمەيدىغانلىقىنى، تۈرك خەلقىنىڭمۇ تاللاش ئەركىنلىكى بارلىقىنى بايان قىلدى.تۈركىيە بۇندىن ئىلگىرى تەسىر كۈچى 90 پىرسەنت دەپ باھالانغان ۋە شىركەتلىرىنىڭ ۋاكسىنىسىدىن بىر مىليون دانە ۋاكسىنا سېتىۋالىدىغانلىقىنى جاكارلىغانىدى. تۈركىيەدىكى داڭلىق دوختۇرلار بۇ ئىككى شىركەتتىن ئالىدىغان ۋاكسىنىنىڭ سانىنىڭ تېخىمۇ كۆپ بولىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈشمەكتە.خىتاي ھۆكۈمىتى ئاتالمىش چەت ئەللىك مۇتەخەسسىس لەرنىڭ زۇۋانى ئارقىلىق ئۆزىنى ئاقلاشقا ئۇرۇنماقتاتۈركىيەخىتاي پۇلمۇئامىلە ئىستىخبارات ئۇچۇرلىرىنى ئالماشتۇرۇش كېلىشىمى ۋە ئۇنىڭ تۈركىيەدىكى ئۇيغۇرلارغا ئېلىپ كېلىدىغان خەتىرىتۈركىيە بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدا ئۆزئارا ئىشىنىش كۈچەيدىمۇ؟يېڭىدىن ئاسىياغا يۈزلىنىش توغرىسىدىكى يىغىندا ئۇيغۇر مەسىلىسى بىلەن خىتاينىڭ كېڭەيمىچىلىك سىياسىتىمۇ ئوتتۇرىغا قويۇلدى
|
16ماۋسىم. قازاقپارات كۇنتىزبەسى16 ماۋسىم 09:02نۇر سۇلتان. قازاقپارات قازاقپارات وقىرماندارىنا 2021 جىلعى 16ماۋسىمعا ارنالعان كۇنتىزبەسىن ۇسىنادى.حالىقارالىق وتباسىلىق اقشا اۋدارىمى كۇنىب ۇ ۇ حالىقارالىق اتاۋلى كۇندەر جۇيەسىنە ەنگىزىلگەن. نەگىزگى ماقساتى وتباسىن اسىراپ، شەتەلدە جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ميگرانتتاردىڭ ەكونوميكانى دامىتۋعا قوساتىن ۇلەسىنە نازار اۋدارتۋ.1993 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆ بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ دەلەگاتسياسىن قابىلدادى. كەلىسسوزدەر بارىسىندا الماتىدا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ وكىلدىگىن اشۋ تۋرالى ۋاعدالاستىق جاسالدى.1993 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى جانىنان قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى قۇرىلدى. اتالعان ينستيتۋتقا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى باسشىلىق ەتەدى.2000 جىلى نۇر سۇلتانعا قالالار بەيبىتشىلىك ءۇشىن يۋنەسكو سىيلىعىنىڭ سەرتيفيكاتى تابىس ەتىلدى.2011 جىلى ۇلتتىق مەديتسينالىق حولدينگ نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرامىنا كىردى.2011 جىلى بەلارۋس ۇلتتىق كىتاپحاناسىندا بەلارۋس تىلىندە شىققان قازاقتىڭ ۇلى اقىنى ابايدىڭ كەڭ دالا اتتى كىتابى تانىستىرىلدى. اباي ولەڭدەرىن بەلارۋس تىلىنە اۋدارعان اۆتور بر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، پولىميا جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى ميكولا مەتليتسكي.2011 جىلى ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە العاش رەت جاپپاي قىرىپ جويۋ قارۋى قولدانىلعان بەلگيانىڭ يپر قالاسىندا يادرولىق سىناق قۇرباندارىنا ارنالعان قازاقستاندىق ەسكەرتكىشتىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى.2016 جىلى اتى اڭىزعا اينالعان ل سەريالى پاروۆوز سارىوزەك ستانساسىنىڭ ۆوكزال ماڭى الاڭىنا ورناتىلدى. پاروۆوز بەلگىلى كونسترۋكتور ليەۆ لەبەديانسكييدىڭ باسشىلىعىمەن كولومەنسك زاۋىتىندا ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ اياعىندا شىعارىلدى. وتكەن عاسىردىڭ ورتاسىندا لەبەديانكا بۇرىنعى وداقتىڭ تەمىر جولدارىندا ءجيى پايدالانىلعان. الماتى سارىوزەك ۇشتوبە ۋچاسكەسىندە 50 گە جۋىق پاروۆوز ءجۇرىپ تۇرعان.2017 جىلى ق ر ۇلتتىق مۋزەيىندە بەيبارىس سۇلتان جانە ونىڭ ءداۋىرى كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى. كورمەگە بەيبارىس سۇلتاننىڭ ءومىرى مەن ەل بيلەۋ تاريحىن باياندايتىن يسلام ونەرى مۋزەيى كاير ق. , مىسىر جيناعىنان 22 جادىگەر قويىلدى.2017 جىلى پولشا پوشتاسى ا ق استانا 2017 حالىقارالىق كورمەسى سەريالى پوشتا ماركاسىن اينالىمعا شىعاردى.2017 جىلى نۇر سۇلتاندا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى بەلگىلى تۇركولوگ، كونە جانە زاماناۋي تۇركى تىلدەرىنىڭ زەرتتەۋشىسى ەمير ءنادجيپتىڭ عاسىرداعى تۇركى تىلدەرىنىڭ تاريحي سالىستىرمالى سوزدىگى اتتى كوپتومدىق ەڭبەگىن تانىستىردى. ول قۇتبتىڭ حۇسراۋ مەن شىرىن شىعارماسىنىڭ نەگىزىندە جازىلعان. اتالمىش ەڭبەك الەمدىك تۇركولوگيا ءۇشىن ماڭىزى زور العاشقى تولىق باسىلىم.2017 جىلى ت م د دا العاش رەت پاۆلوداردا ءۇش كۇندىك مەيكاتون مارافونى ءوتتى. وندا ونەرتاپقىشتار مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردىڭ ومىرىنە قاجەتتى قۇرىلعىلاردى ويلاپ تابۋمەن جانە ونى قۇراستىرۋمەن اينالىستى.2019 جىلى قازاقستاندىق شاحماتشى دينارا ءسادۋاقاسوۆا قىتايدىڭ سينتاي قالاسىندا وتكەن ازيا چەمپيوناتىندا جەڭىمپاز اتاندى. دينارا الەمنىڭ 15 ەلىنەن كەلگەن 36 قارسىلاسىن جەڭىپ، 9 ۇپايدان 7,5 ۇپاي جيناعان.
|
26 اقپان, 2021 ساعات 18:28نۇر وتان وكىلى داۋلەت كارىبەكتىڭ جازباشا ءوتىنىش جازىڭىزدار دەگەن سوزىنە كەلىسە الماي تۇرعان انالار. فوتو: ازاتتىق راديوسىءبىر توپ ايەل استانا اكىمدىگىنىڭ عيماراتىندا بەس كۇننەن بەرى تۇنەپ ءجۇر.دۇيسەنبى 22 اقپان كۇنى ەلوردادا 5060 شاقتى ايەل ءۇش تالاپپەن نۇر وتان پارتياسىنىڭ باس كەڭسەسىنە بارعان. باسپانا، دەپۋتاتتار شىقسىن دەپ ۇرانداتقان نارازىلار پارتيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ اقپارات قۇرالدارىن زالعا كىرگىزبەۋىنە قارسىلىق تانىتقان. اراعا ۋاقىت سالىپ جينالعاندار الدىنا شىققان پارتيانىڭ قالالىق بولىمشەسى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى داۋلەت كارىبەكتىڭ سۇراقتارىڭىزدى جازباشا قالدىڭىزدار دەگەنىنە قاناعاتتانباعان انالار اكىمدىككە بەتتەگەن.نۇر وتاندا تۇنەگەن كوپ بالالى اناعيماراتتا 35 جاستاعى كوپ بالالى ايەل اقبايان جالمۇرزاەۆا قالىپ قويۋعا ءماجبۇر بولعانىن ايتادى. ونىڭ سوزىنشە، 17 جىلدان بەرى استانا تۇرعىنى، ءۇي كەزەگىنە 3,5 جىل بۇرىن 2882ءشى ورىندا تىركەلگەن. 13 جىل بويى كۇندىز شەنەۋنىكتەردىڭ ءۇيىن تازالاپ، تۇندە قاقاعان ايازدا گۇل ساتىپ كۇن كورىپ كەلدىك دەگەن ءتورت بالانىڭ اناسىن كارانتين شەكتەۋى مەن قىمباتشىلىق قاجىتقان.الدىما 64 ادامدى قوسىپ جىبەردى، دالەلدەي الماي قالدىم. قازىر شامامەن 1714ءشى ورىندا تۇرمىز. قۇرىلىس سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىن جولداسىم قازىر اۋرۋحانادا. پاتەر جالداردا، قۇداي كەشىرسىن، ەكى بالامىز عانا بار دەپ ايتۋعا تۋرا كەلەدى. ءۇي يەسى كەلىپ قالعاندا ەكەۋىن جيھازعا جاسىرىپ قويامىز. 80 مىڭ تەڭگە كولەمىندە الاتىن اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك كۇندەلىكتى ءىشىمجەمنەن ارتىلمايدى. كەنجەمنىڭ كەيىنگى بىرنەشە ايعا بالاباقشانىڭ اقىسىن تولەي الماي وتىرمىن. باسپانا جانە شاعىن شارۋا جۇرگىزۋگە پاۆيليون الماق ەدىم، سوعان كومەك سۇراپ بارماعان جەرىم جوق. بالاەۆا، دۇيسەنوۆادان باستاپ ءمينيستردىڭ ەشبىرى قالعان جوق، 109 دەپۋتاتقا قوسقوستان جازدىم. شەشەمىز، قاتىرامىز دەگەنمەن ەشقانداي ناتيجە جوق، دەيدى جالمۇرزاەۆا.كوپ بالالى جاس ايەل اقبايان جالمىرزاەۆا نۇر وتان عيماراتىندا ءتورت بالاسىمەن تۇنەپ جاتقان ءساتى. فوتو: كەيىپكەردەننۇر وتان وكىلدەرىنەن جارتى بولكە نان مەن ەكى ستاقان شاي سۇراپ العان. كوپ بالالى جاس انانىڭ ايتۋىنشا، ءتورت بالاسىمەن پارتيا فيلالىنىڭ دالىزىندە قالۋعا ءماجبۇر بولعان وعان 51 مەكتەپتىڭ ۇجىمىنان، يۋۆەنالدى پوليتسيادان كەلگەندەر بالالارىن بەيىمدەۋ ورتالىعىنا الىپ كەتەتىن ايتىپ قوقانلوقى كورسەتكەن. الماتى اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ارايلىم ەلىمسارينا دا اشىنعان انامەن ءتىل تابىسا الماعان. قىزمەتكەرلەر سىرتتان تاعام الا كەلگەن ادامدى اۋەلى كىرگىزبەي بوگەگەن. قازىرگى تاڭدا جولمىرزاەۆانىڭ دەنساۋلىق جاعدايى ناشارلاپ، مەديتسينالىق كومەككە جۇگىنگەن.اكىمدىكتە تۇنەگەن انالار تالابىالعاشقى كۇنى كەشكىسىن ەلوردا اكىمى كولگىنوۆتىڭ كومەكشىسى داۋرەن بابامۇراتوۆ انالارمەن جارىقتى ءسوندىرىپ قويىپ سويلەسكەن، جۇكتى ايەلدىڭ سۇراۋىنا قاراماستان دارەتحانا ەسىگىن قۇلىپتاپ تاستاعان. سودان بەرى اكىمدىك عيماراتىندا ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ كەلۋىن، كوپتى تولعاندىرعان ماسەلە كوڭىل ءبولىپ، سايلاۋ الدىنداعى سەرتىن ورىنداسىن دەگەن تالاپپەن دالىزدە تۇنەپ كەلەدى. ونى ايەلدەردىڭ جەلىسىندە ۇزدىكسىز ءجۇرىپ جاتقان تىكەلەي ەفير جازبالارىنان كورۋگە بولادى.انالار اپتا باسىنان بەرى مىناداي نەگىزگى ءۇش تالاپتى كوتەرىپ وتىر:انا مەن كبالا اپيتالى رەتىندە وتباسىنا تابىسىنا قاراماي ءار بالاعا 42,5 مىڭ تەڭگە تاعايىندالسىنكونستيتۋتسيانىڭ 25بابىندا كوزدەلگەندەي الەۋمەتتىك وسال توپ وتباسىلارىنا باسپاناتۇرعىن ءۇي بەرىلسىنحالىق ىزاسىن تۋدىرعان ءداستۇرلىۇلتتىق مادەنيەتىمىزگە جات بالا قۇقىعى تۋرالى زاڭ جوباسى قارالىمنان مۇلدە الىنىپ تاستالسىنسونىمەن قوسا، ولار ماسەلە كوتەرىپ كوزگە تۇسكەن انالاردى قۋدالاماۋعا ۇندەدى. سونىڭ مىسالى رەتىندە نارازى انالار توبىنىڭ بەلسەندىسى فەرۋزا وردابەكوۆانىڭ ادىلەتسىز قامالعانىن، سوندىقتان دەرەۋ بوساتىلۋىن سۇرايدى.استانا پوليتسياسى 22 اقپان جالعىزباستى انا فەرۋزا وردابەكوۆانى جولدان كۇشتەپ ۇستاپ اكەتكەن. سول كۇنى مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق اكىمشىلىك سوتى ءۇشىنشى رەت 10 كۇنگە قاماۋعا شەشىم شىعارعان. سوت وردابەكوۆانى 25 قاڭتاردا مينيسترلىكتەر ءۇيى الدىندا كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكتسيناعا قارسىلىق ءبىلدىرىپ، زاڭسىز شاراعا قاتىسقاندىقتان اكىمشىلىك كودەكستىڭ 488باپ 11بولىگى بەيبىت جيىن وتكىزۋ ءتارتىبىن بۇزۋ بويىنشا كىنالى دەپ تاپقان.انالار پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە، الماتى اۋدانى سوتىنا، ەۋروپا پارلامەنتىنە شاعىم تۇسىرگەن.انالاردى ماسىل، تەگىن دۇنيەگە قۇمار ەتىپ كورسەتكىسى كەلەدى. باتپان قۇيرىق، باتپان قۇيرىق، ايدالادا جاتقان قۇيرىق دەپ تەگىن باسپانا سۇراپ وتىرعامىز جوق. تۇراقتى جۇمىس بولسا، سونى ىستەپ، ءۇيدىڭ اقىسىن بىرتىندەپ وتەيمىز. حاباردىڭ 30 جىلدىق ەرتەگىسىنە تويدىق. بۇل جەكەلەگەن ماسەلە ەمەس، الەۋمەتتىك جۇيەلى ماسەلە. قاعازعا جازىپ الادى دا قۇرعاپ ۋادەمەن شىعارىپ سالادى. ەندى وندايعا كونبەيمىز. قورقىتىپۇركىتۋگە ۇيرەنىپ الدىق. بارلىعىمىزدىڭ بابامىزدان ورتاق امانات بولىپ قالعان ەلىمىزدىڭ جەرىنەن ءوندىرىلىپ جاتقان بايلىقتان دەۆيدەند ۇلەس ەمەس، ءار بالاعا 42,5 مىڭ تەڭگە بەرۋىن سۇراپ وتىرمىز، دەيدى نارازىلاردىڭ ءبىرى جالعىزباستى انا اينۇر ومىرزاق.ومىرزاق اكىمدىكتىڭ كىمنىڭ داۋىسى قاتتىراق شىقسا، سونىڭ ماسەلەسىن شەشىپ بەرۋگە ادەتتەنگەنىن ايتادى. بۇل نارازىلىقتىڭ بۇرىنعىدان وزگەشە بولۋىنىڭ ءبىر كورىنىسى جابۋلى قازان جابۋلى كۇيىندە قالماس ءۇشىن جەكە باس ماسەلەسىن ەمەس، جۇيەلى ماسەلە قوزعايمىز دەيدى.حالىق قىزمەتشىلەرى بولعان سوڭ سوعان لايىق جۇمىس ىستەسىن، ماسەلە شەشىلمەيىنشە، العان بەتىمىزدەن قايتپايمىز دەيدى نارازىلار.ۇجىمدىق ءوتىنىش حاتى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىسى تامارا دۇيسەنوۆانى انالاردىڭ قولىنان حاتى الىپ كەتۋگە شاقىردى. ۋنيۆەرسيتەتى: قازاقستاندا اۋىرعاندار 270 مىڭنان استى
|
بىر ئايالنىڭ ئەيدىز ۋەھىمىسىدە ئۆتىۋاتقان كۈنلىرىئەلداۋا ساغلاملىق تورىبىر ئايالنىڭ ئەيدىز ۋەھىمىسىدە ئۆتىۋاتقان كۈنلىرىئەمدىلا 24 ياشقا كىرگەن ئالمىرە ئەسلىدە بەختلىك ئائىلىدە ئۆسۈپ يېتىلگەن قىز ئىدى. دادىسى زەرگەرلىك قىلىپ پۇل تېىپىپ، بۇ بىر ئائىلە كىشىلىرىنىڭ تۇرمۇشىنى قامداپلا قالماي، يەنە بالىلىرىنى ياخشى مەكتەپلەردە ئوقۇتۇپ، بىلىملىك ۋە ياراملىق قىلىپ تەربىيىلەش نىيىتىدە كۈچىنىڭ يېتىشىچە بالىلىرىغا ياخشى شارائىت يارىتىپ بېرەتتى. لېكىن ئالمىرە تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپنىڭ 3يىللىقىدا ئوقۇۋاتقان چاغدا، بۇ ئائىلىنىڭ بېشىغا كەلگەن كېلىشمەسلىك ئائىلە ئىقتىسادىنى ۋەيران قىلدى. بىر كۈنى ئالمىرەنىڭ دادىسى دۇكاننى يىغىشتۇرۇپ ئۆيگە قايتىپ كېتىۋاتقاندا، بارلىق ماللىرى سېلىنغان سومكىسىنى تاكسىدا ئۇنتۇپ قېلىپ، ھەممە دەسمايىسىدىن ئايرىلىپ قالدى ۋە بۇ ئىشقا بەرداشلىق بېرەلمەي ئاغرىپ يېتىپ قالدى. بۇ بىر ئائىلە كىشىلىرى دادىسىنىڭ كىرىمىگىلا قاراشلىق بولغاچقا، بالىلارنىڭ چوڭى بولغان ئالمىرە ئامالسىزلىقتىن ۋاقتىنچە مەكتەپتىن توختاپ، بىر تاللا بازىرىدا ئىشلەپ بۇ ئائىلىنىڭ تۇرمۇشىنى قامدىدى. كۈنلەرنىڭ ئۆتۈشى بىلەن دادىسى ساقىيىپ بۇ ئائىلىنىڭ تۇرمۇشى ئەسلىگە كەلدى. ئالمىرەمۇ تاللا بازىرىدا 2 يىل ئىشلىگەندىن كېيىن، ئۇ يەردىن يېنىپ چىقىپ بىر شىركەتنىڭ سېتىش بۆلۈمىدىن ئىش تاپتى. بۇ جەرياندا ئۇ ئالى مەكتەپنى پۈتتۈرۈپ بۇ شېركەتتە ئىشلەۋاتقان نىجات بىلەن تونۇشۇپ، 1 يىلدىن كېيىن توي قىلىشقا پۈتۈشتى، ئىككى ئائىلىدىكىلەرمۇ توي ئىشغا قوشۇلدى. توي قىلىپ ئىككى ئايدىن كېيىن ئالمىرەنىڭ بويىدا قالغانلىقى مەلۇم بولۇپ، بۇ خەۋەرنى چوڭلارغا بىلدۈرۈشكە ئۈلگۈرمەي تۇرۇپلا خۇشاللىق قايغۇغا ئايلاندى. ئەسلىدە ھامىلىنى تەكشۈرۈتكىلى دوختۇرخانىغا بارغان ئالمىرە ھامىلىنىڭ تۇربا يولىغا جايلاشقانلىقىنى، بالىنى ئالدۇرۋەتمىسە خەتەرلىك ئىكەنلىكىنى بىلىپ بالىنى ئالدۇرۋەتمەكچى بولدى. ئوپېراتسىيە خىراجىتىگە 5000 يۈەندەك كېتىدىغان بولغاچقا، نىجات بىلەن مەسلىھەتلىشىپ، مەلۇم خۇسۇسىي دوختۇرخانىدا بالىنى ئالدۇرۇۋەتتى.بۇ ئىشتىن كېيىن ئالمىرەنىڭ سالامەتلىكىمۇ تېزلا ئەسلىگە كەلدى. بۇ جەرياندا ئالمىرەنىڭ چىشى تۇيۇقسىز قاتتىق ئاغرىپ كېتىپ، بىر خۇسۇسىي دوختۇرخانىدا چىشىنى تارتقۇزدى، ئۇزاق ئۆتمەي ئالمىرەنىڭ يەنە بويىدا قالدى. بۇ مەزگىلدە گەرچە نىجات ئىمتىھان بېرىپ قەشقەرنىڭ مەلۇم بىر ناھىيىسىگە خىزمەتكە تەقسىم قىلىنغان بولسىمۇ، ئالمىرەنىڭ يالغۇز قېلىشىدىن ئەنسرەپ بۇ خىزمەتتىن ۋاز كەچتى. بۇ بالىنى ساقسالامەت يەڭگىش ئۈچۈن ئالمىرەمۇ ياخشى كۈتۈندى. بالا تۇغۇلۇشقا 1 ئاي قالغاندا ئالمىرە دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۈرۈتتى. تەكشۈرۈشتىن كېيىن دوختۇرلار ئالمىرەگە ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلىقىنى، يولدىشى بىلەن كېلىپ قايتا تەكشۈرۈتىشى كېرەكلىكىنى ئېيتتى. يول بويى ئالمىرەنىڭ كاللىسىغا نۇرغۇن خىياللار كەلدى: ئەيدىزنى زەھەر چېكىش ياكى قالايمىقان جىنسىي مۇناسىۋەتتىن يۇقىدۇ، دەپ ئاڭلىغان، مەن تاھازرىغىچە پاكدىيانەتلىك ياشاپ كەلگەن تۇرسام، بىرەرسىدىن ئەيدىز يۇقتۇرۋالدىممىكىن دېسەم ئەتراپىمىدا يا ئۇنداق كىشىلەر بولمىسا، ياكى نىجاد . ئالمىرەگە نىجاتنىڭ ئىستىلى، ئەخلاقپەزىلىتى بەش قولدەك ئايان ئىدى.نىجات بۇ شۇم خەۋەرنى ئاڭلىغاندىن كېيىن قانداق بولۇپ كېتەر؟ ئالمىرەگە بولغان پۇزىتسىيەسىدە قانداق ئۆزگىرىشلەر بولار؟نىجاد ئۆيگە قايتىپ كېلىپ ئالمىرەنىڭ تاتىرىپ كەتكەن چىرايىغا قاراپ چۆچۈپ كەتتى. نېمە دېيىشىنى بىلەلمەي قالغان ئالمىرە ئۈن سېلىپ يىغلاپ كەتتى ھەمدە مىڭ تەسلىكتە دوختۇرلارنىڭ گېپىنى دېيەلىدى. ئالمىرەنىڭ گېپىنى ئاڭلىغان نىجاد ئۆز قۇلىقىغا ئىشەنمەي قالدى. نىجادنىڭ خىيالىغىمۇ كەلمىگەن خىياللار قالمىدى. ئۇ ئالمىرەگە تەسەللىي بېرەي دېسىمۇ، نېمە دەپ تەسەللىي بېرىشىنى بىلەلمەي قالدى. بۇ ئازابلىق كېچە ئۇلارغا بىرقانچە يىلدەك ئۇزاق بىلىنىپ كەتتى. ئەتىسى ئەتىگەندىلا ئۇلار دوختۇرخانىغا بېرىپ ھەر ئىككىسى قايتا تەكشۈرۈتتى. تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى كۈتكىچە بولغان ئارىلىقتا ھەرئىككىسى مىڭ ئۆلۈپ مىڭ تىرىلدى دېيىشكىمۇ بولاتتى. نەتىجىدىن ئالمىرەنىڭ ھەقىقەتەن ئەيدىز ۋىرۇسىدىن يۇقۇملانغانلىقى، نىجادنىڭ ساق ئىكەنلىكى مەلۇم بولدى. دوختۇر ئالمىرەنىڭ خۇسۇسىي دوختۇرخانىدا بالا ئالدۇرغانلىقى ۋە چىش تارتقۇزغانلىقىنى بىلىپ بەلكىم ئەيدىز ۋىرۇسىنى شۇ چاغدا يۇقتۇرۋالغان بولۇشىڭىز مۇمكىن دېدى.ئەينى ۋاقىتتا نەچچە مىڭ يۈەننى تېجەپ قالغاندىن خۇش بولغان ئالمىرە مانا ئەمدىلىكتە پۇشايماننى ئالىدىغان قاچا تاپالماي، ئۆزىنىڭ يامان ئاقىۋەتلەرنى نېمىشقا بالدۇرراق خىيالىغا كەلتۈرمىگەنلىكىدىن ئۆكۈندى. ئاخىرى ئۇلار بېشىمىزغا كەلگەننى كۆرەيلى دېگەن نىيەتكە كەلدى ھەمدە بۇ ئەھۋالنى ئالمىرەنىڭ ئائىلىسدىكىلەرگە ئېيتتى، ئەمما نىجادنىڭ ئائىلىسىدىكىلەردىن يوشۇردى. ئالمىرەنىڭ ئاتائانىسى بۇ گەپنى ئاڭلىغاندىن كېيىن بۇ زەربىگە بەرداشلىق بېرەلمەي دادىسىنىڭ ئاران دېگەندە ساقىيىپ قالغان كېسىلى قايتا قوزغىلىپ تېخىمۇ ئېغىرلاپ كەتتى، ئاپىسىمۇ ئاغرىقچان بولۇپ قالدى. بۇ ئىشلار بولۇپ ئۇزاق ئۆتمەي ئالمىرە بىر قىز تۇغدى. قىزنى ئوپېراتسىيە قىلىپ ئالغانلىقىنى بىلگەن نىجادتنىڭ ئاتائانىسى: ياش تۇرسا نېمىشقا ئۆزى تۇغمايدۇ دەپ، خېلى خاپا بولۇپ باقتى، نىجاد ئالمىرە سەل ئاجىزلاپ قاپتىكەن، تۇغۇت جەريانىدا خەتەر چىقىپ قالمىسۇن دەپ، ئوپېراتسيە قىلدى دەپ بۇ ئىشنى جىمىقتۇردى. بالىنى ئانا سۈتى بىلەن بېقىشقا بولمىغاچقا، ئالمىرە بالىغا سۈت پاراشۇكى بېرىشكە مەجبۇر بولدى. بالىنى ئېمىتمەي سۈت پاراشۇكى بىلەن باققانلىقىنى بىلگەن قېيىنئانىسى : سىزگە زادى نېمە بولدى، بالىنى نېمىشقا ئېمىتمەيسىز؟ دەپ ئالمىرىگە خاپا بولدى. ئالمىرەمۇ ئامالسىزلىقتىن بالا ئەمگىلى ئۇنمىدى دەپ ئۇلارنى ئالداشقا مەجبۇر بولدى. كۈندىنكۈنگە تاتلىق قىلىقلىرىنى چىقىرىپ ساغلام چوڭ بولىۋاتقان قىزىغا قاراپ ئالمىرەنىڭ كۆڭلى ئاۋۇنسىمۇ ئۆز ئۆمرىنىڭ بارغانسىېرى قىسقىراۋاتقانلىقىنىنى، ئەجەل بوسۇغۇسىغا ئاز قىلىۋاتقانلىقىنى ئويلىغىنىدا ئالمىرەنى قورقۇنچ باساتتى. ئالمىرەنىڭ دادىسى ئىچ ئاغرىقىنى بەك تارتىپ كەتكەچكە، بۇ يىل 2ئايدا ئالەمدىن ئۆتتى. دادىسى تۈگەپ كەتكەندىن كېيىن ئالمىرەنى : مەنمۇ ئاز كۈندىن كېيىن دادامنىڭ كەينىدىن كېتىپ قالسام ئاپام، ئېنىسىڭىللىرىم، يولدىشىم، قىزىم قانچىلىك ئازابلىنار؟ دېگەن خىياللار چىرمىۋالاتتى. نىجاد بولسا دائىم ئالمىرىگە قۇۋۋەتلىك يېمەكلىكلەرنى ئەكىلىپ بېرىپ، ئۇنى ئۆزىنى ياخشى كۈتۈشكە ئىممۇنىتېت ئىقتىدارىنى ئاشۇرۇشقا رېغبەتلەندۈرەتتى.ئالمىرەگە نىسبەتەن ئۇنىڭ ھەممىدىن بەك ئەنسىرەيدىغىنى ۋە تارتىشىدىغان ئادىمى قىزى ئىدى. دوختۇرلار قىزىڭىز 1 ياشقا كىرگەندە تەكشۈرۈش ئارقىلىق ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانيۇقۇملانمىغانلىقىغا دىئاگنوز قويىمىز دېگەن. قىزى 1 ياشقا توشۇشقا ئاز قالغانسېرى ئالمىرەنىڭ ئەندىشىسىمۇ بارغانسېرى كۈچىيىشىكە باشلىدى. قىزىم ساقسالامەت بولسا، مەندە ئازراق بولسىمۇ ئۈمىد تۇغۇلاتتى. قىزىمنىڭ ئانا مېھرىگە قانماي تۇرۇپلا يېتىم بولۇپ قېلىشىنى ئويلىسام ئۆزۈمنى ئۇنىڭ ئالدىدا مەڭگۈ گۇناھكاردەك ھېس قىلىمەن. ھەر كۈنى كەچتە ئەتە ئەتىگەندە ساقسالامەت قوپارمەنمۇ، دېگەن قورقۇنچ ۋە دەككەدۈككىدە ياتىمەن.ئالمىرە ئۆزىنىڭ كۆز ياشلىرى بىلەن يۇغۇرۇلغان ئاچچىق كەچۈرمىشلىرىنى ئەنە شۇ سۆزلەر بىلەن ئاياغلاشتۇردى.ئالدىنقىسى : ئەيدىز كىسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان 12 تۈرلۈك پرىنسىپكېيىنكىسى : 1915 ياش ئارىلىقىدىكى ئوقۇغۇچىلار ئەيدىز ۋىرۇسى
|
پۇخرالىرىنى ئەڭ ياخشى كۆرىدىغان، ئەڭ قوغدايدىغان دۆلەتھېكايە رومانلار بوزقىر مۇنبىرى . . بوزقىر مۇنبىرى ھېكايە رومانلار پۇخرالىرىنى ئەڭ ياخشى كۆرىدىغان، ئەڭ قوغدايدىغان دۆلەتمەزكۇر يازما 563 قېتىم كۆرۈلدىتېما: پۇخرالىرىنى ئەڭ ياخشى كۆرىدىغان، ئەڭ قوغدايدىغان دۆلەتئەزا ئۇچۇرى ئەزا نومۇرى: 2ئومۇمىي يازما: 100 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20120807 00:29پۇخرالىرىنى ئەڭ ياخشى كۆرىدىغان، ئەڭ قوغدايدىغان دۆلەتدۆلەتلەرنىڭ ئەھۋالىغا قاراپ، ئۇلارنىڭ پۇخرالىرىغا تۇتقان پوزىتسىيىسى پەرقلىق بولۇدۇ. بەزىلىرى پۇخرالىرىنىڭ ئۆلەر تىرىلىشى بىلەن كارى بولمايدۇ. دەۋاتقانلىرىمىز چەتئەلگە چىققان پۇخرالار ھەققىدە. بەزى دۆلەتلەر بىر ئادەتتىكى پۇخراسى چەتئەللەردە بىر نېمە بولسا تىك تۇرۇدۇ. ئىلگىرى تۈركىيەنى مانا شۇنداق دەپ قارىشاتتى. ئەمما كېيىنكى چاغلاردا تۈركىيەمۇ پۇخرالىرىغا ئىگە بولالمايدىغان بولۇپ قالدىمۇ، نېمە. تۇققان يوقلاپ كەلگەن تۈركىيەلىك ئۇيغۇرلاردىن نۇرغۇنىنى ھۆكۈمىتىمىز ۋەزىپىگە تەكلىپ قىلىش ئۈچۈن تۈرمىلەرگە قاماپ قويۇپ، قورقۇتقان ئىشلار بولغان بولسىمۇ، تۈركىيە ھىچنېمە دېيەلمەي ئولتۇردى.بىر ساياھەت ئۆمىەىنىڭ بىر قېتىملىق تۈركىيە ساياھىتى ھەققىدە بىلگەنلىرىمنى دەي. ھازىر تۈركىيەگە پاتپات ساياھەتچىلەر بېرىپ كېلىدىغان بولۇپ قالدى، بىلىسىلەر. بۇنىڭغا قاتنىشىش شەرتلىرى شۇنداق: بىر ھەپتىلىك ساياھەت ئۈچۈن 20،000 سوم، زاكالەت ئۈچۈن 30،000 سوم تاپشۇرۇش كېرەك. بۇ زاكالەت دېگىنى ساياھەتكە كېتىۋاتقان ئادەمنىڭ تالادا شامالداپ قالماسلىقى ئۈچۈن. بۇندىن باشقا، دۆلەتتىن مائاش ئالىدىغان ئىككى نەپەر خىزمەتچى كېپىل بولۇپ قول قويۇشى كېرەك، بۇمۇ ساياھەتچىنىڭ تالادا شامالداپ قالماسلىقى ئۈچۈن كۆيۈنۈپ بولۇۋاتقان ئىش. مانا شۇنداق قىلىپ، 20كۈن كۈچكە ئىگە دەپ تامغا بېسىپ قويۇلغان پاسپورت تەييار بولۇدۇ. ئەمما بۇ پاسپورت ئاق رەڭلىكمۇ؟ كۆك رەڭلىكمۇ پاسپورتقا رەسىمى چاپلانغان ساياھەتچى ئۇنى كۆرمەيدۇ. ئۆمەك باشلىقىنىڭ سومكىسىدا تۇرۇدۇ. مانا شۇنداق قىلىپ، يەسلى بالىلىرىدەك قاتار تىزىلىپ، ئايىسىنىڭ ئارقىسىدىن مېڭىشىدۇ. پاسپورت كونترولىغا كەلگەندە قاتاردىكى كىشىنىڭ پاسپورتىنى چىقىرىپ، ساقچىغا بېرىدۇ. ساقچى ئۇنىڭغا سېلىشتۇپ، تامغىسىنى باسقاندىن كېيىن پاسپورتنى يەنە ئۆمەك باشلىقىغا تاپشۇرۇدۇ. مانا شۇنداق قىلىپ، ئۇلار يەنىلا پاسپورتىنى كۆرمەي، ئۆمەك باشلىقىنىڭ سومكىسىدا بارلىقىغا قەتئىي ئىشەنگەن ھالدا مېڭىشىدۇ.ئەمما قەيسەر ئۆمەك باشلىقى قىلچىلىك قىزارمايدۇ. چۈنكى تاپشۇرۇق شۇنداق، ئۇنىڭدا نېمە گۇناھ؟ مانا شۇنداق قىلىپ ئۇلار ئۆتۈدۇ. بىرھەپتە ئۇلارنى تۈركىيەنىڭ مەلۇم يەرلىرىدە ئايلاندۇرۇپ، خۇددى تۈگمەنگە ئاپىرىپ سۇغارماي ئەكەتكەندەك، پاسپورت داۋاملىق ھېلىقى سومكىدا قايتىشىدۇ.جىيەن يىگىت ئەتىسى كۈندۈزدە مىھمانخانىغا بارسا ئۇلار ئەتتىگەندىلا ساياھىتىنى باشلاپ كېتىپ قالغان ئىكەن. شۇنىڭ بىلەن تاكى قايتىدىغان چاغقىچە تاغىسىنى كۆرەلمەيدۇ. ھەركۈنى ئۇقۇشۇپ تۇرغاچقا، ئۇلار مىھمانخانىغا قايتىپ كەلگەن ئاخشىمى جىيەن يېتىپ بارىدۇ. ۋە ھېلىى ئۆمەك باشلىقى ياش قىزغا يالۋۇرۇشنى باشلايدۇ. مۇشۇ ئاخىرقى كېچىنى بولسىمۇ مېنىڭكىدە قونۇپ قالسۇن، مەن ئەتە سەھەردىلا ئەكىلىپ تاپشۇرۇپ بېرەي دەپ قاخشايدۇ. ئەمما، پىرىنسىپجان قىز قەتئىي ئۇنىمايدۇ. يولدىن كەلدى، دەم ئالمىسا بولمايدۇ! بولمىسا سىزمۇ بىللە بېرىڭ قالغانلارغا مەسئۇل بولۇشۇم كېرەك، ئۇلارنى تاشلاپ قانداق كېتىمەن؟ ئەمىسە، ھەممىڭلارنى تەكلىپ قىلايئەتىسى يەنە بارىدۇ. ئۆمەك باشلىقى كادىر قىز ئەسلىدە ئۇنى زېرىكىپ كەلمەسمىكىن دەپ ئويلىغان بولسا كېرەك، ئۇنى كۆرۈپ تەرى تۈرۈلۈدۇ. مانا بىللە بولۇۋاتىسىلەر، بولمىدىمۇ، ئائىروپورتقا چىقىدىغان چاغقىچە بىللە بولۇپ، كېيىن بىز بىلەن بىللە چىقىپ ئۇزۇتۇپ قويسىڭىزلا بولمىدىمۇ، ئۆيىڭىزگە ئاپىرىپ زادى نېمە قىلماقچىدىڭىز؟ دەيدۇ ئۇ. سېغىپ ئىچەتتىم دېگۈدەكلا بىر گەپ! جىيەن ئۇنىڭ ۋەدىسىنى ئەسلىتىپ تۇرۇۋېلىپ، ئاخىرى تاغىسىنى ئېلىپ كېتىدۇ.بۇ تونۇشىڭىز چوقۇم سىزدىن قېيدايدۇ. ھەتتا ئۇرۇشۇپ قېلىشىڭىز مۈمكىن: نېمە سىز مېنى بالا دەپ ئويلامسىز، مۇشۇنداق بىمەنە گەپلەرگە ئىشىنىۋېرىدىغان؟ ھىچكىمنى ئىشەندۈرەلمەيسىز! پۈتۈن دۇنيا ئىشەنمەيدۇ. يالغانچى بولۇپ قېلىۋېرىسىز.چۈنكى بۇ دۇنيا دۇنيا بولغاندىن بېرى بولۇپ باقمىغان، ھەم باشقا بىر يەردە ئەسلا بولمايدىغان كۆيۈنۈش بولغاچقا.تەستىقلانغان ۋاقىت : 20120807, 00:031 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20120807 10:02...بۇ ئىشلارنى بىلگەن سەبئىي بالىلارنىڭمۇ بېشى ئاقىرىپ كېتۇر... 0.089432 6, :1116 16:47, 110187761
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.