clui/it-pl-input · Datasets at Hugging Face

it stringlengths 2 914	pl stringlengths 1 915
Come sapete , i coralli ospitano circa 1 / 4 di tutte le specie marine .	Koralowce , jak wiecie , są schronieniem dla jednej czwartej morskich gatunków .
E con il Corexit e il petrolio , la fertilizzazione è allo 0 % .	Mieszanina Corexitu i ropy całkowicie uniemożliwia im rozmnażanie .
Con il solo petrolio , la fertilizzazione è al 98 % .	A przy samej ropie współczynnik zapłodnienia to 98 % .
I coralli sono una specie molto sensibile a questa combinazione .	Istniejące gatunki są więc bardzo wrażliwe na to dwudaniowe menu .
Questo è un altro gruppo .	To jeszcze inna grupa .
Mi vedrei facilmente nella colonna d' acqua .	Z łatwością widzę siebie w tym słupie wody .
Il plankton e i planktivori , vedete , queste sono piccole aringhe che attraversano la colonna d' acqua con la bocca aperta , nutrendosi indiscriminatamente e ingoiando questa fanghiglia marrone di roba tossica .	Plankton i planktonożercy , małe ryby śledziowate , które płyną przez słup wody z otwartymi pyszczkami , i bezkrytycznie łykają pokarm i przy okazji piją ten brązowy toksyczny budyń .
E noi sappiamo da altri studi che questa mistura è altamente tossica .	Inne badania potwierdziły , że ta mikstura jest bardzo toksyczna .
Vedete che petrolio e Corexit causano la morte già in dosi di molto inferiori al solo petrolio .	Zobaczcie , że Corexit i ropa powodują śmierć w zdecydowanie mniejszej dawce niż sama ropa .
E questo è probabilmente tutto quel che sappiamo sugli effetti tossici .	I więcej raczej nie wiadomo o ich toksyczności .
Ma i miei incubi sono di questo tipo :	Ale moje koszmary wyglądają tak .
i pesci pescivori , i cobia , le cernie , le ricciole , quei pesci grossi , anche i tonni , e gli squali , saranno colpiti da tutto questo .	Ryby rybożerne , rachica , granik , seriola , te ogromne ryby , także tuńczyki i rekiny , one ucierpią .
E le loro branchie sono molto sensibili .	Skrzela są dość wrażliwe ,
Il loro sistema respiratorio è molto sensibile .	tak jak cały układ oddechowy .
Pensate al Corexit che intacca le membrane e ottura le branchie . Questi animali verranno colpiti da quella che noi chiamiamo polmonite chimica , mentre si trovano ad aspirare questi composti .	Wyobraźcie to sobie . Corexit zaatakuje błony , spowoduje niedrożność skrzeli , a później te zwierzęta zaczną chorować na tak zwane chemiczne zapalnie płuc , bo będą wciągały te związki skrzelami .
E ci saranno anche emoraggie interne causate dalla loro ingestione .	Corexit spowoduje też krwotok wewnętrzny po wtargnięciu w układ pokarmowy .
Sono molto preoccupata per i mammiferi che respirano aria perché li studio , ma pensate a come saranno esposti , ogni volta che verranno in superficie per respirare , inaleranno queste esalazioni volatili .	Bardzo się martwię o morskie ssaki , ponieważ je badam . Niestety narażone są w dodatkowy sposób . Kiedy wypływają , żeby nabrać powietrza , wdychają toksyczne opary .
E la conseguenza finale è la polmonite , insieme a danni epatici , renali e cerebrali .	Ostatecznie zwierzęta te nabawią się zapalenia płuc , a ich wątroba , nerki i mózg ulegną zniszczeniu .
Il Corexit sta trasportando il petrolio dentro ogni membrana e dentro ogni sistema dell' organismo .	Corexit przenosi ropę do każdej błony i wszystkich układów ciała .
E i molti effetti che ne risultano non sono piacevoli : bruciature a occhi e bocca , ulcere e lesioni della pelle .	Jest wiele różnych , nieprzyjemnych skutków . Na przykład oparzenia oczu i jamy gębowej , owrzodzenia skóry , rany .
Io credo , personalmente , che noi non abbiamo neanche iniziato a vedere l' impatto della fuga di petrolio sull' ambiente naturale del Golfo .	Osobiście jestem przekonana , że widzimy dopiero początek tego , jak silnie wyciek może wpłynąć na dziką faunę i florę Zatoki Meksykańskiej .
Abbiamo iniziato a ipotizzare : cosa sappiamo ?	Zaczęliśmy stawiać hipotezy : Co wiemy na pewno ?
cosa costituirebbe per noi un crollo a cascata della catena alimentare ?	Jaka będzie kaskada troficzna ?
Che vuol dire che qualcuno viene fatto fuori , e poi tutto quello che si trova sopra di lui e che se ne nutre , crolla .	To znaczy , że jeśli gatunek wyginie , to potem wszystko , co jest wyżej w łańcuchu i żywiło się tym gatunkiem , też przepadnie .
Dunque il nostro pensiero era - è un pensiero molto semplice ma ...	To nasze rozumowanie . To jest prosty proces myślowy .
ovviamente il plankton , i planktivori , e non siamo andati oltre .	Stwierdziliśmy , że chodzi o plankton i planktonożerców , i na tym poprzestaliśmy .
Ma alla fine non siamo bravi a comprendere il meccanismo .	Ale okazało się , że inni są od nas w tym lepsi .
Questo è quello che secondo gli scienziati della Exxon Valdez sarebbe successo , questo crollo trofico dove perdiamo il plankton e le aringhe e altri pesci risalendo verso l' alto .	Naukowcy z tankowca Exxon Valdez tak wyjaśnili co się stanie : w kaskadzie troficznej , zginą wodorosty i śledzie , i tak w górę łańcucha .
Pensarono che alla fine l' orca sarebbe stata in cima a questa cascata .	Oni myślą , że ostatecznie to orka będzie na szczycie .
Ma poi ecco cos' è successo in realtà ; molto più complicato , molto più specifico .	To , co stało się w rzeczywistości , było o wiele bardziej złożone i nietypowe .
In realtà il kelp e i cirripedi che si attaccano agli scogli furono decimati dalla combinazione di Corexit e petrolio .	W rzeczywistości wodorosty i pąkle , które są przyczepione do skały , zostały zdziesiątkowane przez mieszaninę Corexitu i ropy .
Furono sostituiti da specie invasive con minor forza per attaccarsi agli scogli .	Zostały zastąpione gatunkami inwazyjnymi , które słabiej trzymały się skały .
L' arrivo delle tempeste	Przyszły sztormy .
li strappò dagli scogli ,	Nowe gatunki zostały zmyte ze skał .
e questa era l' intera rete alimentare per le anatre marine .	Tym sposobem zniknęło jedyne pożywienie kaczek morskich .
Come sapete , abbiamo perso circa 300.000 anatre marine a causa della Exxon Valdez , che non sono più ritornate .	Jak wiecie straciliśmy ich około 300 000 przez wyciek z Exxon Valdez , i one już nie wrócą .
Per questo noi stiamo lanciando uno studio indipendente .	Zaczęliśmy więc niezależne badania .
E per indipendente non intendo io sola ; intendo indipendente nel senso che non è legato al tipo di segreto da scena del crimine che c' è adesso nel Golfo .	Niezależne , ale nie samodzielne . Mam na myśli raczej badania , w których nie kryjemy się jak kryminaliści , z czym mamy obecnie do czynienia w Zatoce .
Noi intendiamo valutare gli impatti tossici , ma abbiamo bisogno di molti collaboratori per farlo in modo intelligente .	Chcemy po prostu ocenić skalę toksyczności , ale potrzebujemy wielu współpracowników , żeby zrobić to mądrze .
Ne abbiamo già alcuni .	Otrzymaliśmy od niektórych poparcie .
Dave Gallo parteciperà ,	Dave Gallo już się zaangażował .
Sylvia è qui .	Sylwia również .
E speriamo che qualcuno di voi ci dia una mano .	Mamy nadzieję , że niektórzy z was również pomogą .
La mia domanda per voi è : perché non dovremmo sapere ?	Dlaczego mamy nie wiedzieć ?
Non siamo tenuti a sapere ?	Czy nie mamy prawa wiedzieć ?
Certo che abbiamo il diritto di conoscere l' entità della perdita che stiamo osservando nel Golfo .	Oczywiście , że mamy . Powinniśmy wiedzieć , jaka strata czeka nas w Zatoce .
E il mio desiderio sarebbe - per il premio del Golfo - sarebbe conoscere la verità .	Mam takie życzenie , dla programu Gulf Prize . Chciałabym prawdy .
Qualunque sia , vi prego fateci avere la verità .	Nie ważne , co się dzieje , chcemy prawdy .
E per poterla conoscere , dobbiamo fare le valutazioni .	Aby nam się to udało , musimy dokonać analizy .
E io vi ringrazio per l' opportunità di essere qui . Grazie	Dziękuję za zaproszenie na konferencję .
( Applausi )	( Brawa )
Si tratta di una zona di Londra chiamata Kiteflyer' s Hill dove stavo per ore a ripetere " Quando lui tornerà ? Quando lui tornerà ? anche questa canzone è dedicata a quel ragazzo	Ta piosenka jest o wzgórzu w Londynie , zwanym " Kiteflyer ' s Hill " . Wystawałam tam godziny , myśląc " Kiedy on wróci ? " . Napisałam o tym facecie niejedną piosenkę ,
con cui stavo .	ale już o nim zapomniałam .
Ma questa è " Kiteflyer' s Hill . " è una bellissima canzone scritta da un ragazzo chiamato Martin Evan , in realtà , per me .	Piosenkę " Kiteflyer ' s Hill " , czyli " Góra Latawcowa " , napisał dla mnie Martin Evan. czyli " Góra Latawcowa " , napisał dla mnie Martin Evan .
Boo Hewerdine , Thomas Dolby . Grazie mille per avermi invitato ... è stato un onore cantare per voi .	Przedstawiam : Boo Hewerdine , Thomas Dolby . Dziękuję za zaproszenie . To zaszczyt móc tu śpiewać .
Grazie mille .	Dziękuję bardzo .
Ti ricordi di quando andavamo a Kiteflyer' s Hill Quelle notti d ' estate , così con tutta la citta sotto a noi e tutte le nostre vite davanti prima che le parole sciocche e crudeli venissero pronunciate scioccamente e crudelmente qualche notte penso a te e poi vado su a KIteflyer' s Hill avvolto dal freddo invernale e da qualche parte nella città sotto di me giaci addormentato nel tuo letto e mi chiedo se mai in un sospiro	♫ Czy pamiętasz jak chadzaliśmy ♫ ♫ na Kiteflyer ' s Hill ♫ ♫ W te letnie noce , nieruchomo ♫ ♫ całe miasto pod nami ♫ ♫ a życie całe przed ♫ ♫ zanim słowa głupie i okrutne ♫ ♫ powiedziano głupio , podle ♫ ♫ Czasem wspominam Cię nocą ♫ ♫ wstaję i ruszam ♫ ♫ na Kiteflyer ' s Hill ♫ ♫ otulam się przed mrozem ♫ ♫ a gdzieś pode mną w mieście ♫ ♫ Ty leżysz sobie w łóżku ♫ ♫ i myślę , czy chociaż na chwilę ♫
sbircio nei tuoi sogni prima o poi Dove sei adesso ? Il mio folle amore estivo Dove sei adesso ? hai avuto degli anni gradevoli ? E pensi a me a volte ? su in Kiteflyer' s Hill ? Oh , ti prego un giorno sarà Non diremo una parola Non avremo bisogno di loro A volte il silenzio è migliore Staremo solo nel calmo della sera e fischi d' addio alla solitudine Dove sei adesso ? Il mio folle amore estivo Dove sei adesso ?	♫ wkradam Ci się czasem w sen ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Dzika letnia miłości ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Jak obszedł się z Tobą czas ? ♫ ♫ Czy myślisz czasem o mnie ♫ ♫ tu , na Kiteflyer ' s Hill ? ♫ ♫ Modlę się , by tak było ♫ ♫ Ni słowo nie padnie ♫ ♫ będą zbędne ♫ ♫ czasem milczenie jest lepsze ♫ ♫ Staniemy wieczorem w bezruchu ♫ ♫ samotność żegnając szeptem ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Dzika letnia miłości ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫
Mi pensi a volte E hai mai fatto quella salita Dove sei adesso ? Il mio folle amore estivo Dove sei adesso ? Hai avuto degli anni gradevoli ? E hai mai fatto quella salita a Kiteflyer' s Hill ? a Kiteflyer' s Hill Dove sei ? Dove sei adesso ? Dove sei adesso ? Kiteflyer' s ... ( Applausi ) Gracias . Grazie mille .	♫ Myślisz czasem o mnie ? ♫ ♫ Jeszcze wspinasz się z powrotem ? ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Dzika letnia miłości ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Jak obszedł się z Tobą czas ? ♫ ♫ Jeszcze wspinasz się z powrotem ♫ ♫ na Kiteflyer ' s Hill ? ♫ ♫ Kiteflyer ' s ... ♫ ♫ Gdzie jesteś ? Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Kiteflyer ' s ... ♫ ( Brawa ) Gracias . Dziękuję bardzo .
Giusto per farvi comprendere meglio il contesto , e per darvi in qualche modo un' idea del luogo da cui provengo , così che molte delle cose che dirò , e delle cose che farò — o delle cose che vi dirò di aver fatto potrete capire esattamente come e perché sono stato spinto ad arrivare dove sono .	Przedstawię wszystko w kontekście , byście mieli ogólne pojęcie o miejscu , z którego pochodzę , tak by wiele rzeczy o których bedę mówił , i które będę robił , lub rzeczy o których powiem , że zrobiłem , pomogły wam dokładnie zrozumieć moją motywację , aby znaleźć się tutaj .
Mi sono diplomato a Cleveland , Ohio , nel 1975 .	Ukończyłem liceum w Cleveland w Ohio w 1975 roku .
E proprio come hanno fatto i miei genitori terminati gli studi all' estero , siamo tornati a casa .	I tak jak moi rodzice , po ukończeniu nauki zagranicą , wróciliśmy do domu .
Conclusa l' università , mi sono laureato in Medicina nel 1986 .	Skończyłem uniwersytet , zdobyłem tytuł lekarza w 1986 roku .
E quando sono arrivato a fare il tirocinio potevo permettermi a malapena le spese della macchina di mia madre , vecchia di 13 anni , e come medico venivo retribuito .	Kiedy byłem lekarzem stażystą , ledwo było mnie stać na utrzymanie 13-letniego auta mojej matki , a byłem lekarzem na etacie .
Questo ci conduce al perché molti di noi professionisti al momento siano , come si dice , in diaspora .	Mówi nam to dlaczego wielu profesjonalistów rozproszyło się po świecie .
Ora , abbiamo intenzione di farla diventare una cosa permanente , questa di studiare e andare tutti via , per non tornare più ?	Czy tak będzie już zawsze , że wszyscy się edukujemy , wyjeżdżamy i już nie wracamy ?
Forse no , io spero senz' altro di no — perché questo non è il mio modo di vedere le cose .	Być może nie , mam przynajmniej taką nadzieję , ponieważ to nie moja wizja .
Bene , per farvi capire meglio , qui sulla mappa dell' Africa vedete la Nigeria , e proprio lì c' è la regione del Delta di cui tutti avrete sicuramente sentito parlare .	W porządku , tu Nigeria znajduje się na mapie Afryki , a to jest region delty Nigru , o którym z pewnością wszyscy słyszeli .
Dove la gente viene rapita , da cui proviene il petrolio , il petrolio che talvolta penso ci abbia fatti diventare tutti folli in Nigeria .	Ludzie są porywani tam gdzie wydobywa się ropę , która czasami , myślę że sprawiła , że wszyscy w Nigerii wariują .
Ma , povertà grave , questa slide fa parte di una presentazione che ho tenuto non molto tempo fa . Gapminder.org ci dà un quadro del gap tra l' Africa e il resto del mondo in termini di assistenza sanitaria .	Krytyczne ubóstwo : to slajd z nie tak dawnej prezentacji . Gapminder.org opisuje przepaść między Afryką a resztą świata , pod względem opieki zdrowotnej .
Molto interessante .	Bardzo interesujące .
Quante persone credete che ci siano su quel taxi ?	Jak sądzicie , ilu ludzi znajduje się na tym motorze-taksówce ?
Che ci crediate o no , quello è un taxi nigeriano .	Wierzcie lub nie , ale to jest taksówka w Nigerii .
E la capitale — o meglio quella che è stata la capitale della Nigeria , Lagos , quello è un taxi e sopra ci stanno i poliziotti .	W stolicy , w byłej stolicy Nigerii , Lagosie . To taksówka , a na niej policjanci .
Quindi , ditemi , quanti poliziotti credete che ci siano su questo taxi ? E ora ? Tre .	Ile według was policjantów jest na tej taksówce , A teraz ? Trzech .
Quindi , quando questo genere di persone — e credetemi non si tratta solo della polizia che usa questi taxi a Lagos , lo facciamo tutti , io su uno ci sono salito e neanche io avevo il casco .	Uwierzcie mi , że nie tylko policja korzysta z tych taksówek . Wszyscy z nich korzystamy . Sam jedną jechałem . Również bez kasku .
Questo mi fa venire in mente proprio cosa succede quando uno di noi cade da uno di questi taxi , ha un incidente e ha bisogno di un ospedale .	Zastanawia mnie , co dzieje się , kiedy ktoś spadnie z takiej taksówki , spowoduje wypadek i potrzebuje szpitala .
Che ci crediate o no , alcuni di noi sopravvivono .	Wierzcie lub nie , ale niektórzy przeżywają .
Alcuni di noi sopravvivono alla malaria , sopravvivono all' AIDS .	Niektórzy z nas przeżywaja malarię i AIDS .
Come io dico alla mia famiglia , e come mia moglie mi ricorda ogni volta , metti a repentaglio la tua vita , lo sai , ogni volta che vai in quel paese —	Jak powtarzam swojej rodzinie , a żona cały czas mi o tym przypomina : Ryzykujesz swoim życiem , za każdym razem kiedy jedziesz do tego kraju .
e ha ragione . Ogni volta che ci vai , sai che se avessi bisogno urgente di terapia intensiva terapia intensiva di qualunque tipo — per un incidente , come ne accadono tanti , avvengono incidenti ovunque , dove vanno ?	Ma rację . Za każdym razem tam przebywając , wiadomym jest , że potrzebując intensywnej opieki jakiejkolwiek rodzaju , mając wypadek , jakich wiele , wypadki zdarzają sie wszędzie , gdzie wtedy powinno się zgłosić ?
Dove vanno quando hanno bisogno di aiuto per questo tipo di cose ?	Gdzie idą ludzie potrzebujący tego typu pomocy ?
Non sto escludendo le altre , intendo anche queste oltre al resto . AIDS , tubercolosi , tifo — la lista è lunga .	Również z AIDS , gruźlicą i malarią itd . Również z AIDS , gruźlicą i malarią itd .
Dico , dove vanno quelli come me ?	Pytam , gdzie pójdą ludzie tacy jak ja ?
Quando torno a casa — e faccio qualunque genere di cose , insegno , mi preparo , ma mi prendo una di queste cose , o ne sono affetto in modo cronico , dove vanno ?	Kiedy wracam do domu , robie różne rzeczy. uczę , trenuję i łapię jedną z tych chorób albo jestem przewlekle chory na jedną z nich . Dokąd się udać ?
Qual è l' impatto sull' economia quando uno di loro muore o diventa disabile ?	Jaki jest skutek ekonomiczny śmierci lub kalectwa jednego z pasażerów taksówki ?
Mi sembra piuttosto significativo . Ecco dove vanno .	To dosyć istotne . Właśnie tutaj przychodzą .
Queste foto non sono vecchie e non vengono da qualche zona degradata — Questo è uno degli ospedali più importanti . Anzi è l' ospedale universitario più importante della Nigeria .	To nie są stare zdjęcia ze sponiewieranego szpitala . To duży szpital kliniczny w Nigerii .
Ora , questo risale a meno di un anno fa , in una sala operatoria .	To sala operacyjna , mniej niż rok temu .
questa è l' apparecchiatura con cui si sterilizza in Nigeria .	To właśnie sprzęt do sterylizacji w Nigerii .
Vi ricordate di tutto quel petrolio ?	Pamiętacie całą tą ropę ?
Sì , mi dispiace che ciò possa turbare alcuni di voi , ma credo che dobbiate vederlo . Questo è il pavimento , OK ?	Przykro mi , jeśli zbulwersuje to niektórych z was , ale sądzę , że musicie to zobaczyć . To jest podłoga .
Potete pensare che un po ' dipenda dalla cultura .	Można uznać , że to kwestia edukacji ,
Potete pensare che sia una questione di igiene . Non sto adducendo la povertà come giustificazione .	albo higieny . Nie usprawiedliwiam ubóstwa .
Sto dicendo che abbiamo bisogno di più dei soli vaccini , sapete , malaria , AIDS , perché voglio essere curato in un ospedale come si deve se mi succede qualcosa là fuori .	Mówię , że potrzebujemy więcej niż szczepionek przeciw malarii i AIDS , ponieważ jeśli coś mi się stanie , chcę być leczony w przyzwoitym szpitalu .
In realtà , quando me ne vado in giro dicendo " Ehi , ragazzi e ragazze , voi che fate i cardiologi negli Stati Uniti , potete venire a casa con me per una missione ? " Voglio che pensino : " Bene , c' è speranza " . Ora , guardate qui . Questa è la macchina per l' anestesia .	W rzeczywistości , kiedy biegam i proszę : " Hej , panie i panowie , jesteście kardiologami w USA , może pojedziecie ze mną do domu na misję ? " chcę , żeby myśleli : " Jest jakaś nadzieja . " Spójrzcie teraz na to . To maszyna do anestezjologii .
ed è quello in cui sono specializzato , ok ?	To moja specjalizacja .
Anestesia e terapia intensiva — guardate il sacco .	Anestezjologia i intensywna opieka medyczna . Spójrzcie na tę torbę .
È stato chiuso con un nastro adesivo che in Gran Bretagna neanche si usa più .	Obklejono ją taśmą , której już nawet nie używamy w Wielkiej Brytanii .
E credetemi , queste sono foto recenti .	Uwierzcie mi , to są aktualne zdjęcia .

Come sapete , i coralli ospitano circa 1 / 4 di tutte le specie marine .

Koralowce , jak wiecie , są schronieniem dla jednej czwartej morskich gatunków .

E con il Corexit e il petrolio , la fertilizzazione è allo 0 % .

Mieszanina Corexitu i ropy całkowicie uniemożliwia im rozmnażanie .

Con il solo petrolio , la fertilizzazione è al 98 % .

A przy samej ropie współczynnik zapłodnienia to 98 % .

I coralli sono una specie molto sensibile a questa combinazione .

Istniejące gatunki są więc bardzo wrażliwe na to dwudaniowe menu .

Questo è un altro gruppo .

To jeszcze inna grupa .

Mi vedrei facilmente nella colonna d' acqua .

Z łatwością widzę siebie w tym słupie wody .

Il plankton e i planktivori , vedete , queste sono piccole aringhe che attraversano la colonna d' acqua con la bocca aperta , nutrendosi indiscriminatamente e ingoiando questa fanghiglia marrone di roba tossica .

Plankton i planktonożercy , małe ryby śledziowate , które płyną przez słup wody z otwartymi pyszczkami , i bezkrytycznie łykają pokarm i przy okazji piją ten brązowy toksyczny budyń .

E noi sappiamo da altri studi che questa mistura è altamente tossica .

Inne badania potwierdziły , że ta mikstura jest bardzo toksyczna .

Vedete che petrolio e Corexit causano la morte già in dosi di molto inferiori al solo petrolio .

Zobaczcie , że Corexit i ropa powodują śmierć w zdecydowanie mniejszej dawce niż sama ropa .

E questo è probabilmente tutto quel che sappiamo sugli effetti tossici .

I więcej raczej nie wiadomo o ich toksyczności .

Ma i miei incubi sono di questo tipo :

Ale moje koszmary wyglądają tak .

i pesci pescivori , i cobia , le cernie , le ricciole , quei pesci grossi , anche i tonni , e gli squali , saranno colpiti da tutto questo .

Ryby rybożerne , rachica , granik , seriola , te ogromne ryby , także tuńczyki i rekiny , one ucierpią .

E le loro branchie sono molto sensibili .

Skrzela są dość wrażliwe ,

Il loro sistema respiratorio è molto sensibile .

tak jak cały układ oddechowy .

Pensate al Corexit che intacca le membrane e ottura le branchie . Questi animali verranno colpiti da quella che noi chiamiamo polmonite chimica , mentre si trovano ad aspirare questi composti .

Wyobraźcie to sobie . Corexit zaatakuje błony , spowoduje niedrożność skrzeli , a później te zwierzęta zaczną chorować na tak zwane chemiczne zapalnie płuc , bo będą wciągały te związki skrzelami .

E ci saranno anche emoraggie interne causate dalla loro ingestione .

Corexit spowoduje też krwotok wewnętrzny po wtargnięciu w układ pokarmowy .

Sono molto preoccupata per i mammiferi che respirano aria perché li studio , ma pensate a come saranno esposti , ogni volta che verranno in superficie per respirare , inaleranno queste esalazioni volatili .

Bardzo się martwię o morskie ssaki , ponieważ je badam . Niestety narażone są w dodatkowy sposób . Kiedy wypływają , żeby nabrać powietrza , wdychają toksyczne opary .

E la conseguenza finale è la polmonite , insieme a danni epatici , renali e cerebrali .

Ostatecznie zwierzęta te nabawią się zapalenia płuc , a ich wątroba , nerki i mózg ulegną zniszczeniu .

Il Corexit sta trasportando il petrolio dentro ogni membrana e dentro ogni sistema dell' organismo .

Corexit przenosi ropę do każdej błony i wszystkich układów ciała .

E i molti effetti che ne risultano non sono piacevoli : bruciature a occhi e bocca , ulcere e lesioni della pelle .

Jest wiele różnych , nieprzyjemnych skutków . Na przykład oparzenia oczu i jamy gębowej , owrzodzenia skóry , rany .

Io credo , personalmente , che noi non abbiamo neanche iniziato a vedere l' impatto della fuga di petrolio sull' ambiente naturale del Golfo .

Osobiście jestem przekonana , że widzimy dopiero początek tego , jak silnie wyciek może wpłynąć na dziką faunę i florę Zatoki Meksykańskiej .

Abbiamo iniziato a ipotizzare : cosa sappiamo ?

Zaczęliśmy stawiać hipotezy : Co wiemy na pewno ?

cosa costituirebbe per noi un crollo a cascata della catena alimentare ?

Jaka będzie kaskada troficzna ?

Che vuol dire che qualcuno viene fatto fuori , e poi tutto quello che si trova sopra di lui e che se ne nutre , crolla .

To znaczy , że jeśli gatunek wyginie , to potem wszystko , co jest wyżej w łańcuchu i żywiło się tym gatunkiem , też przepadnie .

Dunque il nostro pensiero era - è un pensiero molto semplice ma ...

To nasze rozumowanie . To jest prosty proces myślowy .

ovviamente il plankton , i planktivori , e non siamo andati oltre .

Stwierdziliśmy , że chodzi o plankton i planktonożerców , i na tym poprzestaliśmy .

Ma alla fine non siamo bravi a comprendere il meccanismo .

Ale okazało się , że inni są od nas w tym lepsi .

Questo è quello che secondo gli scienziati della Exxon Valdez sarebbe successo , questo crollo trofico dove perdiamo il plankton e le aringhe e altri pesci risalendo verso l' alto .

Naukowcy z tankowca Exxon Valdez tak wyjaśnili co się stanie : w kaskadzie troficznej , zginą wodorosty i śledzie , i tak w górę łańcucha .

Pensarono che alla fine l' orca sarebbe stata in cima a questa cascata .

Oni myślą , że ostatecznie to orka będzie na szczycie .

Ma poi ecco cos' è successo in realtà ; molto più complicato , molto più specifico .

To , co stało się w rzeczywistości , było o wiele bardziej złożone i nietypowe .

In realtà il kelp e i cirripedi che si attaccano agli scogli furono decimati dalla combinazione di Corexit e petrolio .

W rzeczywistości wodorosty i pąkle , które są przyczepione do skały , zostały zdziesiątkowane przez mieszaninę Corexitu i ropy .

Furono sostituiti da specie invasive con minor forza per attaccarsi agli scogli .

Zostały zastąpione gatunkami inwazyjnymi , które słabiej trzymały się skały .

L' arrivo delle tempeste

Przyszły sztormy .

li strappò dagli scogli ,

Nowe gatunki zostały zmyte ze skał .

e questa era l' intera rete alimentare per le anatre marine .

Tym sposobem zniknęło jedyne pożywienie kaczek morskich .

Come sapete , abbiamo perso circa 300.000 anatre marine a causa della Exxon Valdez , che non sono più ritornate .

Jak wiecie straciliśmy ich około 300 000 przez wyciek z Exxon Valdez , i one już nie wrócą .

Per questo noi stiamo lanciando uno studio indipendente .

Zaczęliśmy więc niezależne badania .

E per indipendente non intendo io sola ; intendo indipendente nel senso che non è legato al tipo di segreto da scena del crimine che c' è adesso nel Golfo .

Niezależne , ale nie samodzielne . Mam na myśli raczej badania , w których nie kryjemy się jak kryminaliści , z czym mamy obecnie do czynienia w Zatoce .

Noi intendiamo valutare gli impatti tossici , ma abbiamo bisogno di molti collaboratori per farlo in modo intelligente .

Chcemy po prostu ocenić skalę toksyczności , ale potrzebujemy wielu współpracowników , żeby zrobić to mądrze .

Ne abbiamo già alcuni .

Otrzymaliśmy od niektórych poparcie .

Dave Gallo parteciperà ,

Dave Gallo już się zaangażował .

Sylvia è qui .

Sylwia również .

E speriamo che qualcuno di voi ci dia una mano .

Mamy nadzieję , że niektórzy z was również pomogą .

La mia domanda per voi è : perché non dovremmo sapere ?

Dlaczego mamy nie wiedzieć ?

Non siamo tenuti a sapere ?

Czy nie mamy prawa wiedzieć ?

Certo che abbiamo il diritto di conoscere l' entità della perdita che stiamo osservando nel Golfo .

Oczywiście , że mamy . Powinniśmy wiedzieć , jaka strata czeka nas w Zatoce .

E il mio desiderio sarebbe - per il premio del Golfo - sarebbe conoscere la verità .

Mam takie życzenie , dla programu Gulf Prize . Chciałabym prawdy .

Qualunque sia , vi prego fateci avere la verità .

Nie ważne , co się dzieje , chcemy prawdy .

E per poterla conoscere , dobbiamo fare le valutazioni .

Aby nam się to udało , musimy dokonać analizy .

E io vi ringrazio per l' opportunità di essere qui . Grazie

Dziękuję za zaproszenie na konferencję .

( Applausi )

( Brawa )

Si tratta di una zona di Londra chiamata Kiteflyer' s Hill dove stavo per ore a ripetere " Quando lui tornerà ? Quando lui tornerà ? anche questa canzone è dedicata a quel ragazzo

Ta piosenka jest o wzgórzu w Londynie , zwanym " Kiteflyer ' s Hill " . Wystawałam tam godziny , myśląc " Kiedy on wróci ? " . Napisałam o tym facecie niejedną piosenkę ,

con cui stavo .

ale już o nim zapomniałam .

Ma questa è " Kiteflyer' s Hill . " è una bellissima canzone scritta da un ragazzo chiamato Martin Evan , in realtà , per me .

Piosenkę " Kiteflyer ' s Hill " , czyli " Góra Latawcowa " , napisał dla mnie Martin Evan. czyli " Góra Latawcowa " , napisał dla mnie Martin Evan .

Boo Hewerdine , Thomas Dolby . Grazie mille per avermi invitato ... è stato un onore cantare per voi .

Przedstawiam : Boo Hewerdine , Thomas Dolby . Dziękuję za zaproszenie . To zaszczyt móc tu śpiewać .

Grazie mille .

Dziękuję bardzo .

Ti ricordi di quando andavamo a Kiteflyer' s Hill Quelle notti d ' estate , così con tutta la citta sotto a noi e tutte le nostre vite davanti prima che le parole sciocche e crudeli venissero pronunciate scioccamente e crudelmente qualche notte penso a te e poi vado su a KIteflyer' s Hill avvolto dal freddo invernale e da qualche parte nella città sotto di me giaci addormentato nel tuo letto e mi chiedo se mai in un sospiro

♫ Czy pamiętasz jak chadzaliśmy ♫ ♫ na Kiteflyer ' s Hill ♫ ♫ W te letnie noce , nieruchomo ♫ ♫ całe miasto pod nami ♫ ♫ a życie całe przed ♫ ♫ zanim słowa głupie i okrutne ♫ ♫ powiedziano głupio , podle ♫ ♫ Czasem wspominam Cię nocą ♫ ♫ wstaję i ruszam ♫ ♫ na Kiteflyer ' s Hill ♫ ♫ otulam się przed mrozem ♫ ♫ a gdzieś pode mną w mieście ♫ ♫ Ty leżysz sobie w łóżku ♫ ♫ i myślę , czy chociaż na chwilę ♫

sbircio nei tuoi sogni prima o poi Dove sei adesso ? Il mio folle amore estivo Dove sei adesso ? hai avuto degli anni gradevoli ? E pensi a me a volte ? su in Kiteflyer' s Hill ? Oh , ti prego un giorno sarà Non diremo una parola Non avremo bisogno di loro A volte il silenzio è migliore Staremo solo nel calmo della sera e fischi d' addio alla solitudine Dove sei adesso ? Il mio folle amore estivo Dove sei adesso ?

♫ wkradam Ci się czasem w sen ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Dzika letnia miłości ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Jak obszedł się z Tobą czas ? ♫ ♫ Czy myślisz czasem o mnie ♫ ♫ tu , na Kiteflyer ' s Hill ? ♫ ♫ Modlę się , by tak było ♫ ♫ Ni słowo nie padnie ♫ ♫ będą zbędne ♫ ♫ czasem milczenie jest lepsze ♫ ♫ Staniemy wieczorem w bezruchu ♫ ♫ samotność żegnając szeptem ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Dzika letnia miłości ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫

Mi pensi a volte E hai mai fatto quella salita Dove sei adesso ? Il mio folle amore estivo Dove sei adesso ? Hai avuto degli anni gradevoli ? E hai mai fatto quella salita a Kiteflyer' s Hill ? a Kiteflyer' s Hill Dove sei ? Dove sei adesso ? Dove sei adesso ? Kiteflyer' s ... ( Applausi ) Gracias . Grazie mille .

♫ Myślisz czasem o mnie ? ♫ ♫ Jeszcze wspinasz się z powrotem ? ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Dzika letnia miłości ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Jak obszedł się z Tobą czas ? ♫ ♫ Jeszcze wspinasz się z powrotem ♫ ♫ na Kiteflyer ' s Hill ? ♫ ♫ Kiteflyer ' s ... ♫ ♫ Gdzie jesteś ? Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Gdzie teraz jesteś ? ♫ ♫ Kiteflyer ' s ... ♫ ( Brawa ) Gracias . Dziękuję bardzo .

Giusto per farvi comprendere meglio il contesto , e per darvi in qualche modo un' idea del luogo da cui provengo , così che molte delle cose che dirò , e delle cose che farò — o delle cose che vi dirò di aver fatto potrete capire esattamente come e perché sono stato spinto ad arrivare dove sono .

Przedstawię wszystko w kontekście , byście mieli ogólne pojęcie o miejscu , z którego pochodzę , tak by wiele rzeczy o których bedę mówił , i które będę robił , lub rzeczy o których powiem , że zrobiłem , pomogły wam dokładnie zrozumieć moją motywację , aby znaleźć się tutaj .

Mi sono diplomato a Cleveland , Ohio , nel 1975 .

Ukończyłem liceum w Cleveland w Ohio w 1975 roku .

E proprio come hanno fatto i miei genitori terminati gli studi all' estero , siamo tornati a casa .

I tak jak moi rodzice , po ukończeniu nauki zagranicą , wróciliśmy do domu .

Conclusa l' università , mi sono laureato in Medicina nel 1986 .

Skończyłem uniwersytet , zdobyłem tytuł lekarza w 1986 roku .

E quando sono arrivato a fare il tirocinio potevo permettermi a malapena le spese della macchina di mia madre , vecchia di 13 anni , e come medico venivo retribuito .

Kiedy byłem lekarzem stażystą , ledwo było mnie stać na utrzymanie 13-letniego auta mojej matki , a byłem lekarzem na etacie .

Questo ci conduce al perché molti di noi professionisti al momento siano , come si dice , in diaspora .

Mówi nam to dlaczego wielu profesjonalistów rozproszyło się po świecie .

Ora , abbiamo intenzione di farla diventare una cosa permanente , questa di studiare e andare tutti via , per non tornare più ?

Czy tak będzie już zawsze , że wszyscy się edukujemy , wyjeżdżamy i już nie wracamy ?

Forse no , io spero senz' altro di no — perché questo non è il mio modo di vedere le cose .

Być może nie , mam przynajmniej taką nadzieję , ponieważ to nie moja wizja .

Bene , per farvi capire meglio , qui sulla mappa dell' Africa vedete la Nigeria , e proprio lì c' è la regione del Delta di cui tutti avrete sicuramente sentito parlare .

W porządku , tu Nigeria znajduje się na mapie Afryki , a to jest region delty Nigru , o którym z pewnością wszyscy słyszeli .

Dove la gente viene rapita , da cui proviene il petrolio , il petrolio che talvolta penso ci abbia fatti diventare tutti folli in Nigeria .

Ludzie są porywani tam gdzie wydobywa się ropę , która czasami , myślę że sprawiła , że wszyscy w Nigerii wariują .

Ma , povertà grave , questa slide fa parte di una presentazione che ho tenuto non molto tempo fa . Gapminder.org ci dà un quadro del gap tra l' Africa e il resto del mondo in termini di assistenza sanitaria .

Krytyczne ubóstwo : to slajd z nie tak dawnej prezentacji . Gapminder.org opisuje przepaść między Afryką a resztą świata , pod względem opieki zdrowotnej .

Molto interessante .

Bardzo interesujące .

Quante persone credete che ci siano su quel taxi ?

Jak sądzicie , ilu ludzi znajduje się na tym motorze-taksówce ?

Che ci crediate o no , quello è un taxi nigeriano .

Wierzcie lub nie , ale to jest taksówka w Nigerii .

E la capitale — o meglio quella che è stata la capitale della Nigeria , Lagos , quello è un taxi e sopra ci stanno i poliziotti .

W stolicy , w byłej stolicy Nigerii , Lagosie . To taksówka , a na niej policjanci .

Quindi , ditemi , quanti poliziotti credete che ci siano su questo taxi ? E ora ? Tre .

Ile według was policjantów jest na tej taksówce , A teraz ? Trzech .

Quindi , quando questo genere di persone — e credetemi non si tratta solo della polizia che usa questi taxi a Lagos , lo facciamo tutti , io su uno ci sono salito e neanche io avevo il casco .

Uwierzcie mi , że nie tylko policja korzysta z tych taksówek . Wszyscy z nich korzystamy . Sam jedną jechałem . Również bez kasku .

Questo mi fa venire in mente proprio cosa succede quando uno di noi cade da uno di questi taxi , ha un incidente e ha bisogno di un ospedale .

Zastanawia mnie , co dzieje się , kiedy ktoś spadnie z takiej taksówki , spowoduje wypadek i potrzebuje szpitala .

Che ci crediate o no , alcuni di noi sopravvivono .

Wierzcie lub nie , ale niektórzy przeżywają .

Alcuni di noi sopravvivono alla malaria , sopravvivono all' AIDS .

Niektórzy z nas przeżywaja malarię i AIDS .

Come io dico alla mia famiglia , e come mia moglie mi ricorda ogni volta , metti a repentaglio la tua vita , lo sai , ogni volta che vai in quel paese —

Jak powtarzam swojej rodzinie , a żona cały czas mi o tym przypomina : Ryzykujesz swoim życiem , za każdym razem kiedy jedziesz do tego kraju .

e ha ragione . Ogni volta che ci vai , sai che se avessi bisogno urgente di terapia intensiva terapia intensiva di qualunque tipo — per un incidente , come ne accadono tanti , avvengono incidenti ovunque , dove vanno ?

Ma rację . Za każdym razem tam przebywając , wiadomym jest , że potrzebując intensywnej opieki jakiejkolwiek rodzaju , mając wypadek , jakich wiele , wypadki zdarzają sie wszędzie , gdzie wtedy powinno się zgłosić ?

Dove vanno quando hanno bisogno di aiuto per questo tipo di cose ?

Gdzie idą ludzie potrzebujący tego typu pomocy ?

Non sto escludendo le altre , intendo anche queste oltre al resto . AIDS , tubercolosi , tifo — la lista è lunga .

Również z AIDS , gruźlicą i malarią itd . Również z AIDS , gruźlicą i malarią itd .

Dico , dove vanno quelli come me ?

Pytam , gdzie pójdą ludzie tacy jak ja ?

Quando torno a casa — e faccio qualunque genere di cose , insegno , mi preparo , ma mi prendo una di queste cose , o ne sono affetto in modo cronico , dove vanno ?

Kiedy wracam do domu , robie różne rzeczy. uczę , trenuję i łapię jedną z tych chorób albo jestem przewlekle chory na jedną z nich . Dokąd się udać ?

Qual è l' impatto sull' economia quando uno di loro muore o diventa disabile ?

Jaki jest skutek ekonomiczny śmierci lub kalectwa jednego z pasażerów taksówki ?

Mi sembra piuttosto significativo . Ecco dove vanno .

To dosyć istotne . Właśnie tutaj przychodzą .

Queste foto non sono vecchie e non vengono da qualche zona degradata — Questo è uno degli ospedali più importanti . Anzi è l' ospedale universitario più importante della Nigeria .

To nie są stare zdjęcia ze sponiewieranego szpitala . To duży szpital kliniczny w Nigerii .

Ora , questo risale a meno di un anno fa , in una sala operatoria .

To sala operacyjna , mniej niż rok temu .

questa è l' apparecchiatura con cui si sterilizza in Nigeria .

To właśnie sprzęt do sterylizacji w Nigerii .

Vi ricordate di tutto quel petrolio ?

Pamiętacie całą tą ropę ?

Sì , mi dispiace che ciò possa turbare alcuni di voi , ma credo che dobbiate vederlo . Questo è il pavimento , OK ?

Przykro mi , jeśli zbulwersuje to niektórych z was , ale sądzę , że musicie to zobaczyć . To jest podłoga .

Potete pensare che un po ' dipenda dalla cultura .

Można uznać , że to kwestia edukacji ,

Potete pensare che sia una questione di igiene . Non sto adducendo la povertà come giustificazione .

albo higieny . Nie usprawiedliwiam ubóstwa .

Sto dicendo che abbiamo bisogno di più dei soli vaccini , sapete , malaria , AIDS , perché voglio essere curato in un ospedale come si deve se mi succede qualcosa là fuori .

Mówię , że potrzebujemy więcej niż szczepionek przeciw malarii i AIDS , ponieważ jeśli coś mi się stanie , chcę być leczony w przyzwoitym szpitalu .

In realtà , quando me ne vado in giro dicendo " Ehi , ragazzi e ragazze , voi che fate i cardiologi negli Stati Uniti , potete venire a casa con me per una missione ? " Voglio che pensino : " Bene , c' è speranza " . Ora , guardate qui . Questa è la macchina per l' anestesia .

W rzeczywistości , kiedy biegam i proszę : " Hej , panie i panowie , jesteście kardiologami w USA , może pojedziecie ze mną do domu na misję ? " chcę , żeby myśleli : " Jest jakaś nadzieja . " Spójrzcie teraz na to . To maszyna do anestezjologii .

ed è quello in cui sono specializzato , ok ?

To moja specjalizacja .

Anestesia e terapia intensiva — guardate il sacco .

Anestezjologia i intensywna opieka medyczna . Spójrzcie na tę torbę .

È stato chiuso con un nastro adesivo che in Gran Bretagna neanche si usa più .

Obklejono ją taśmą , której już nawet nie używamy w Wielkiej Brytanii .

E credetemi , queste sono foto recenti .

Uwierzcie mi , to są aktualne zdjęcia .