clui/it_pl_opus_dataset · Datasets at Hugging Face

it stringlengths 2 991 ⌀	pl stringlengths 1 1.19k ⌀
La mia risposta è che abbiamo il maggior numero di neuroni nella corteccia cerebrale , e penso che sia la spiegazione più semplice per le nostre notevoli abilità cognitive .	null
E cos' è che facciamo che nessun altro animale fa , e che io credo sia stato fondamentale per permetterci di raggiungere quel grande , il più grande , numero di neuroni nella corteccia ?	Co sprawia , że robimy to czego nie potrafią inne zwierzęta i co uważam za zasadniczą przewagę , która pozwala nam osiągnąć największą liczbę neuronów w korze ?
In due parole : noi cuciniamo .	W dwóch słowach : gotujemy .
Nessun altro animale cuoce il proprio cibo . Solo gli umani lo fanno .	Żadne inne zwierzęta nie gotują swojego pożywienia .
Credo che sia così che siamo diventati umani .	Myślę , że w ten sposób staliśmy się ludźmi .
Studiare il cervello umano ha cambiato il mio modo di pensare al cibo .	Badania ludzkiego mózgu z mieniły moje myślenie o jedzeniu .
Adesso guardo la mia cucina e la ossequio , e ringrazio i miei antenati per essere giunti a quell' invenzione che probabilmente ci ha resi umani .	null
Grazie mille .	Dziękuję bardzo .
( Applausi )	( Brawa )
( Musica ) Buon pomeriggio .	( Muzyka ) Dzień dobry .
Come sapete tutti , il periodo economico è difficile .	Wszyscy , że żyjemy w ekonomicznie trudnych czasach .
Vi faccio una proposta modesta per alleggerire il carico finanziario .	Przychodzę do Was ze skromną propozycją sposobu zmniejszenia finansowego obciążenia .
L' idea mi è venuta parlando con un mio amico , un fisico del MIT .	Pomysł przyszedł mi do głowy , gdy rozmawiałem z moim przyjacielem , fizykiem z MIT .
Tentava di spiegarmi una cosa : un bell' esperimento che usa il laser per raffreddare la materia .	Usiłował coś mi wytłumaczyć : eksperyment , w którym używa się laserów do chłodzenia materii .
Mi ha confuso fin dall' inizio , perché la luce non raffredda le cose .	Już na samym początku zdziwiło mnie to , ponieważ światło nie ochładza rzeczy .
Le riscalda . Succede proprio ora .	Raczej je podgrzewa . Dzieje się właśnie teraz .
Il motivo per cui riuscite a vedermi qui davanti a voi è che in questa sala ci sono più di 100 quintilioni di fotoni , che si muovono casualmente nello spazio ad una velocità prossima a quella della luce .	Stoję tutaj przed wami ponieważ , tę salę wypełnia więcej niż 100 kwintylionami fotonów , poruszające się w przypadkowych kierunkach z prędkością bliska prędkości światła .
Sono tutti di colori diversi , si propagano con frequenze diverse , e rimbalzano su qualunque superficie , me compreso , e qualcuno raggiunge direttamente i vostri occhi , ed ecco perché nel vostro cervello si forma un' immagine di me , qui in piedi .	Każdy z nich ma inny kolor , drgają z różną częstotliwością , i odbijają się od każdej powierzchni , w tym ode mnie , a jeszcze inne z nich wpadają prosto do waszych oczu , dlatego wasz mózg tworzy obraz mnie stojącego tutaj .
Un laser è diverso .	Z laserem jest inaczej .
Anche lui usa i fotoni , ma sono tutti sincronizzati , e se li concentrate in un raggio ottenete uno strumento incredibilmente utile .	Laser tworzy fotony , ale uporządkowane , i jeśli skupimy je w wiązkę , otrzymamy niesamowicie użyteczne narzędzie .
Il controllo di un laser è così preciso che potete usarlo per la chirurgia dell' occhio , o per immagazzinare enormi quantità di dati , oppure per questo bellissimo esperimento che il mio amico tentava di spiegare .	Laser jest tak precyzyjny , że można nim wykonywać operacje chirurgiczne oka , można go również używać do magazynowania ogromnych ilości danych , a także użyć do tego eksperymentu , który próbował mi wyjaśnić mój przyjaciel .
Per prima cosa intrappolate gli atomi in una bottiglia speciale .	Umieszczamy atomy w specjalnej butli
Vengono usati i campi elettromagnetici per isolare gli atomi dal rumore ambientale .	z polem elektromagnetycznym , by wyizolować je z szumu środowiska .
E gli atomi stessi sono abbastanza violenti , ma se azionate dei laser perfettamente sintonizzati sulla giusta frequenza , un atomo assorbirà brevemente questi fotoni e tenderà a rallentare .	Atomy z natury są dość gwałtowne , ale jeśli wystrzelić wiązkę o dokładnej częstotliwości , atom natychmiast wchłonie fotony i zwolni .
Pian piano si raffredda fino ad avvicinarsi allo zero assoluto .	Stopniowo się ochładza , aż osiągnie temperaturę zera absolutnego .
Se usate il giusto tipo di atomi e li raffreddate a sufficienza , succede una cosa veramente strana .	Jeśli użyć odpowiednich atomów i wystarczająco je schłodzić , stanie się coś naprawdę dziwnego .
Non si ha più un solido , un liquido o un gas .	Nie będzie już ciałem stałym , ciekłym ani gazem ,
Si entra in un nuovo stato della materia chiamato superfluido .	wejdzie w nowy stan materii - nadciekły .
Gli atomi perdono la loro identità individuale , e subentrano le regole del mondo quantico , e questo è ciò che dà ai superfluidi proprietà spaventose .	Atomy tracą indywidualne właściwości i reguły świata kwantowego biorą górę . Dlatego nadciecz ma osobliwe właściwości .
Per esempio , se illuminate un superfluido , questo è in grado di rallentare i fotoni a 60 chilometri orari .	Gdy skierujemy na nią światło może ona spowolnić fotony do 60 km / h .
Un' altra proprietà strana è che scorre senza alcuna viscosità o attrito , quindi se doveste togliere il tappo alla bottiglia , non rimarrebbe all' interno .	Inną osobliwą właściwością nadcieczy jest przepływ bez lepkości czy tarcia . Dlatego po odkręceniu butelki , nie zostałaby w środku ,
Una sottile pellicola si avvicina alla parete interna , scorre verso l' alto e verso l' esterno .	cienka warstwa wypełzłaby po ściankach. cienka warstwa wypełzłaby po ściankach .
Ovviamente , nel momento in cui entra in contatto con l' ambiente esterno , e la temperatura si alza anche solo di una frazione di grado , si ritrasforma immediatamente in normale materia .	W chwili zetknięcia ze środowiskiem zewnętrznym kiedy temperatura wzrosnie choćby o ułamek stopnia natychmiast wraca do stanu normalnej materii .
I superfluidi sono una delle cose più fragili che siano mai state scoperte .	Nadciecze to najmniej trwale rzeczy , jakie kiedykolwiek odkryliśmy .
E questa è la cosa meravigliosa della scienza : la sconfitta dell' intuizione attraverso la sperimentazione .	Oto największa przyjemność z nauki : empiryczne pokonanie przekonania .
Ma l' esperimento non è tutto , perché c' è ancora da trasmettere quanto appreso ad altre persone .	Jednak eksperyment nie kończy się na tym , trzeba jeszcze przekazać wiedzę innym .
Ho un dottorato in biologia molecolare .	Mam doktorat z biologii molekularnej ,
Capisco ancora a malapena quello di cui parlano molti scienziati .	ale w dalszym ciągu nie rozumiem , o czym mówią inni naukowcy .
Quindi , mentre il mio amico tentava di spiegare l' esperimento , sembrava che più cose diceva , meno capivo .	Kiedy ten znajomy próbował wyjaśnić mi swój eksperyment , im więcej mówił , tym mniej rozumiałem .
Perché se tentate di illustrare il quadro generale di un' idea complessa , per catturarne la vera essenza , meno parole usate , meglio è .	Ponieważ najlepiej zawrzeć sedno złożonej idei w jak najmniejszej ilości słów .
Di fatto , l' ideale potrebbe essere non usare affatto le parole .	Właściwie może lepiej w ogóle ich nie używać .
Ricordo di aver pensato che il mio amico avrebbe potuto spiegare l' intero esperimento con una danza .	Pamiętam jak pomyślałem , że najlepiej przedstawiłby go za pomocą tańca .
Naturalmente i ballerini non si trovano mai quando servono .	Oczywiście , gdy potrzeba tancerzy , nigdy ich nie ma .
Ma l' idea non è così folle come sembra .	Pomysł nie jest aż tak szalony jak się wydaje .
Quattro anni fa ho lanciato un concorso dal titolo : " " Balla il tuo dottorato " " .	Cztery lata temu zainicjowałem konkurs „ Zatańcz swój doktorat ” .
Invece di spiegare la loro ricerca con le parole , gli scienziati devono spiegarla con la danza .	Zamiast wyjaśniać swoje badania za pomocą słów naukowcy używają tańca .
Sorprendentemente , sembra funzionare .	Niespodziewanie , to działa .
La danza può davvero rendere la scienza più semplice da capire .	Taniec naprawdę ułatwia zrozumienie nauki .
Ma non dovete credere a me .	Ale nie wierzcie mi na słowo .
Andate su Internet e cercate " " Dance Your Ph.D. " " . Ci sono centinaia di scienziati ballerini che vi aspettano .	Wyszukajcie w internecie " " Zatańcz swój doktorat ” . Czekaja na was tysiące tańczących naukowców .
La cosa più sorprendente che ho imparato nel gestire questo concorso è che alcuni scienziati ora stanno lavorando direttamente con i ballerini sulla loro ricerca .	Najbardziej zaskakujące było to , że niektórzy naukowcy pracują z tancerzami już w trakcie badań .
Per esempio , all' Università del Minnesota , c' è un ingegnere biomedico di nome David Odde , che lavora con i ballerini per studiare il movimento delle cellule .	David Odde , inżynier biomedyczny z Uniwersytetu Minnesota , David Odde , inżynier biomedyczny z Uniwersytetu Minnesota , pracuje obecnie z tancerzami nad badaniami ruchu komórkowego ,
Lo fanno cambiando la propria forma .	które zmieniają swój kształt .
Quando un segnale chimico arriva da un lato , genera l' espansione della cellula su quel lato , perché la cellula è costantemente in contatto con l' ambiente .	Gdy bodziec chemiczny dociera do błony komórkowej , komórka reaguje w tym miejscu zmianą kształtu , ponieważ ciągle dotyka i przyciąga otoczenie ,
Questo permette alla cellula di espandersi nelle direzioni giuste .	a to pozwala jej przemieszczać się we właściwym kierunku .
Ma ciò che sembra tanto lento e aggraziato da fuori , all' interno è molto più caotico , perché le cellule controllano la loro forma con un' ossatura di fibre proteiche rigide , e queste fibre si sgretolano in continuazione .	Ale to , co z zewnątrz wygląda na powolny i pełen gracji ruch , w środku to istny chaos , bo komórki kontrolują kształt za pomocą proteinowego szkieletu , który ciągle się rozpada .
Ma queste vengono immediatamente sostituite da altre proteine che si agganciano alle estremità e le fanno crescere , quindi cambiano constantemente solo per rimanere esattamente le stesse .	Ale jak tylko to nastąpi zaraz przyłączają się do ich końców kolejne białka , co je wydłuża . Ciągła zmiana przy jednoczesnym zachowaniu kształtu .
David ne costruisce modelli matematici e poi li sperimenta in laboratorio ma prima di fare questo , lavora con i ballerini per capire fin dall' inizio che tipo di modelli costruire .	David buduje ich matematyczne modele , a potem testuje w laboratorium , ale zanim to zrobi pracuje z tancerzami i ustala , jak owe modele mają wyglądać .
In sostanza si tratta di un efficace brainstorming , e quando sono andato a trovare David per sapere della sua ricerca , me l' ha spiegata utilizzando i ballerini invece della solita presentazione in PowerPoint .	To skuteczna burza mózgów . Kiedy odwiedziłem Davida , żeby dowiedzieć się czegoś o jego badaniach , do prezentacji , zamiast PowerPointa , użył tancerzy .
E questo mi conduce alla mia modesta proposta .	I tu czas wspomnieć o mojej skromnej propozycji .
Credo che pessime presentazioni in PowerPoint siano una seria minaccia all' economia globale .	Uważam , że kiepskie prezentacje w PowerPoincie , to poważne zagrożenie dla globalnej gospodarki .
( Risate ) ( Applausi ) Dipende da come la misurate , ovviamente , ma una stima ha fissato la soglia a 250 milioni di dollari al giorno .	( Śmiech ) ( Brawa ) Oczywiście , to zależy od badania , niektóre pokazują , że marnotrawi się 250 mln dolarów dziennie .
Questo basandosi su mezz' ora di presentazioni ad un pubblico medio di quattro persone con uno stipendio di 35 000 dollari , e stimando per difetto che circa un quarto delle presentazioni siano una totale perdita di tempo , e considerando una media approssimativa di 30 milioni di presentazioni PowerPoint al giorno , queste rappresenterebbero uno spreco annuo di 100 miliardi di dollari .	To oznacza , że 30-minutowa prezentacja przeznaczona średnio dla 4 osób , które zarabiają ok 35 tys. dolarów , co skromnie licząc , oznacza , że jedna czwarta prezentacji to zupełna strata czasu . A zakładając , że tworzy się około 30 mln prezentacji dziennie , w sumie otrzymamy kwotę 100 miliardów dolarów straty rocznie .
Certo , questo è solo il tempo perso a guardare le presentazioni .	Oczywiście bierzemy pod uwagę jedynie czas poświęcony na przygotowanie prezentacji .
Ci sono altri costi , perché PowerPoint è uno strumento , e come per ogni strumento , se ne può abusare , e lo si fa .	Ale są też inne koszty , bo PowerPoint to jedynie narzędzie , którego można nadużywać .
Per utilizzare un concetto della nostra CIA , serve ad ammorbidire il pubblico .	Używając języka służby CIA , pomaga zmiękczyć słuchaczy .
Lo si distrae con belle immagini , dati irrilevanti .	Rozprasza ich pięknymi obrazkami , nieistotnymi danymi .
Permette di creare l' illusione della competenza , un' illusione di semplicità , e in modo ancor più devastante , l' illusione di aver capito .	Pomaga stworzyć iluzję kompetencji , prostoty , i co najgorsze - iluzję zrozumienia .
Il mio paese ha un debito di 15 mila miliardi di dollari .	I tak mój kraj ma 15 bilionów dolarów zadłużenia .
I nostri leader lavorano senza tregua per cercare di risparmiare denaro .	Przywódcy niestrudzenie szukają sposobów na oszczędzanie .
Un' idea è quella di ridurre drasticamente il sostegno all' arte .	Jeden z nich , to drastyczne obcięcie funduszy na sztukę ,
Per esempio , il Fondo Nazionale per le Arti , con il suo budget da 150 milioni di dollari : tagliare quel programma ridurrebbe immediatamente il debito nazionale di circa lo 0,001 per cento .	np. obcięcie 150 milionowego budżetu National Endowment for the Arts . Obcięcie dotacji organizacji zmiejszyłoby dług publiczny o 0,011 %
Questi numeri certo non si discutono .	Liczby mówią same za siebie .
Eppure , una volta tolti i fondi pubblici all' arte , ci saranno delle ripercussioni .	Jednak obcięcie funduszy na sztukę będzie mieć negatywne konsekwencje .
Gli artisti a spasso andranno ad ingrossare le fila dei disoccupati .	Artyści zasilą zastępy bezrobotnych .
Molti si daranno alla droga e alla prostituzione , e inevitabilmente gli immobili nei paraggi perderanno valore .	Wielu popadnie w narkotyki i prostytucję , co niewątpliwie negatywnie wpłynie na rynek nieruchomości .
Tutto ciò spazzerebbe via i risparmi che si sperava di accantonare inizialmente .	To wszystko wpłynie na nasze niezarobione jeszcze pieniądze .
E ora vi vorrei proporre umilmente i miei pensieri , che spero non diano adito alla minima obiezione .	Skromnie zaprezentuje zatem moją wizję , która , mam nadzieję , nie spotkają się z najmniejszym sprzeciwem .
Una volta eliminati i fondi pubblici per gli artisti , rimettiamoli al lavoro e usiamoli al posto di PowerPoint .	Kiedy pozbawimy artystów funduszy publicznych , zatrudnijmy ich zamiast używać PowerPointa .
Come test , propongo di cominciare con i ballerini americani .	Przetestujmy to na tancerzach amerykańskich .
Dopo tutto , sono i più deteriorabili nel loro genere , soggetti ad infortuni e molto lenti a guarire a causa del nostro sistema sanitario .	Wszak są najbardziej zagrożeni , podatni na kontuzje i trudni w leczeniu ze względy na nasz system opieki medycznej .
Invece di ballare per i nostri dottorati , dovremmo usare la danza per spiegare tutti i nostri problemi complessi .	Zamiast tańczyć doktoraty , powinniśmy wykorzystywać taniec do tłumaczenia wszystkich problemów .
Immaginate i nostri politici che usano la danza per spiegare perché dobbiamo invadere un paese straniero o salvare una banca d' investimento .	Wyobraźmy sobie polityków wyjaśniających tańcem dlaczego musimy napaść na obcy kraj , albo dofinansować bank inwestycyjny .
Certamente aiuta .	Z pewnością byłoby łatwiej .
Certo un giorno , in un futuro lontano , si potrebbe inventare una tecnologia di persuasione anche più potente di PowerPoint , rendendo i ballerini inutili come strumenti retorici .	Z pewnością w odległej przyszłości powstanie technologia o większej sile perswazji niż PowerPoint , usuwając tancerzy jak niepotrzebne narzędzia retoryki .
Eppure , sono convinto che prima di allora avremo superato l' attuale disastro finanziario .	Ale wierzę , że zanim to nastąpi uporamy się z obecnym kryzysem .
Forse prima di allora potremo permetterci il lusso di sedere tra il pubblico con l' unico scopo di assistere alla forma umana in movimento .	Może wtedy będziemy sobie mogli pozwolić na luksus siedzenia na widowni jedynie w celu doświadczenia ludzkiej formy ruchu .
( Musica ) ( Applausi )	( Muzyka ) ( Brawa )
Parlerò di due storie oggi .	Opowiem dziś o dwóch rzeczach .
Una é la necessità di un sistema di prezzi per modulare la domanda , e di usare le tecnologie wireless per ridurre drasticamente le emissioni nel settore dei trasporti .	Pierwsza , to że aby wpłynąć na popyt musimy ustalać ceny w oparciu o tendencje rynkowe oraz korzystać z technologi bezprzewodowych , aby znacząco zredukować swoje emisje w sektorze transportowym .
L' altra é che c' è un' incredibile opportunità , se scegliamo le giuste tecnologie wireless , di generare nuovi motori per la crescita economica e ridurre drasticamente la CO2 negli altri settori .	A druga o tym , że mamy niesamowitą okazję do wykorzystania , jeśli wybierzemy odpowiednie technologie bezprzewodowe , że możemy wygenerować nowy motor wzrostu ekonomicznego i drastycznie zredukować dwutlenek węgla w innych sektorach .
Sono davvero spaventata .	Jestem naprawdę przerażona .
Le emissioni di CO2 devono ridursi in 10-15 anni dell ' 80 % , se vogliamo evitare effetti catastrofici .	Za dziesięć , góra piętnaście lat musimy zredukować emisje dwutlenku węgla o 80 procent , aby zapobiec katastrofalnym skutkom .
E l' idea di dovervi parlare degli effetti catastrofici ,	I jestem w szoku , że stoję tu , żeby wam o tym powiedzieć .
del fatto che un aumento di tre gradi produrrà l ’ estinzione del 50 % delle specie , mi sbalordisce .	Jakie są te katastrofalne skutki ? Zmiana klimatyczna w postaci wzrostu temperatury o trzy stopnie Celsjusza , która spowoduje wyginięcie 50 procent gatunków .
Non é un film . È la vita reale .	To nie film . To prawdziwe życie .
E sono davvero preoccupata , perché quando le persone parlano di macchine , delle quali so qualcosa , i politici , la stampa e le persone coinvolte pensano : " " Usiamo macchine più efficienti ” .	I naprawdę się martwię , ponieważ kiedy ludzie mówią o samochodach — o których co nieco wiem — prasa , politycy , i ludzie w tej sali wszyscy myślą tak : „ Używajmy energooszczędnych samochodów . ”
Ma anche introducendole oggi , fra 10 anni , alla fine di questa finestra di opportunità , queste macchine efficienti ridurrebbero il nostro fabbisogno di fonti fossili del solo 4 % .	Gdybyśmy zaczęli dzisiaj , teraz , to po 10 latach starań , te energooszczędne samochody zredukują nasze potrzeby paliwowe o cztery procent .
Non è abbastanza .	To za mało .
Ma passiamo a cose più piacevoli .	Ale teraz pomówię o rzeczach przyjemniejszych .

La mia risposta è che abbiamo il maggior numero di neuroni nella corteccia cerebrale , e penso che sia la spiegazione più semplice per le nostre notevoli abilità cognitive .

null

E cos' è che facciamo che nessun altro animale fa , e che io credo sia stato fondamentale per permetterci di raggiungere quel grande , il più grande , numero di neuroni nella corteccia ?

Co sprawia , że robimy to czego nie potrafią inne zwierzęta i co uważam za zasadniczą przewagę , która pozwala nam osiągnąć największą liczbę neuronów w korze ?

In due parole : noi cuciniamo .

W dwóch słowach : gotujemy .

Nessun altro animale cuoce il proprio cibo . Solo gli umani lo fanno .

Żadne inne zwierzęta nie gotują swojego pożywienia .

Credo che sia così che siamo diventati umani .

Myślę , że w ten sposób staliśmy się ludźmi .

Studiare il cervello umano ha cambiato il mio modo di pensare al cibo .

Badania ludzkiego mózgu z mieniły moje myślenie o jedzeniu .

Adesso guardo la mia cucina e la ossequio , e ringrazio i miei antenati per essere giunti a quell' invenzione che probabilmente ci ha resi umani .

null

Grazie mille .

Dziękuję bardzo .

( Applausi )

( Brawa )

( Musica ) Buon pomeriggio .

( Muzyka ) Dzień dobry .

Come sapete tutti , il periodo economico è difficile .

Wszyscy , że żyjemy w ekonomicznie trudnych czasach .

Vi faccio una proposta modesta per alleggerire il carico finanziario .

Przychodzę do Was ze skromną propozycją sposobu zmniejszenia finansowego obciążenia .

L' idea mi è venuta parlando con un mio amico , un fisico del MIT .

Pomysł przyszedł mi do głowy , gdy rozmawiałem z moim przyjacielem , fizykiem z MIT .

Tentava di spiegarmi una cosa : un bell' esperimento che usa il laser per raffreddare la materia .

Usiłował coś mi wytłumaczyć : eksperyment , w którym używa się laserów do chłodzenia materii .

Mi ha confuso fin dall' inizio , perché la luce non raffredda le cose .

Już na samym początku zdziwiło mnie to , ponieważ światło nie ochładza rzeczy .

Le riscalda . Succede proprio ora .

Raczej je podgrzewa . Dzieje się właśnie teraz .

Il motivo per cui riuscite a vedermi qui davanti a voi è che in questa sala ci sono più di 100 quintilioni di fotoni , che si muovono casualmente nello spazio ad una velocità prossima a quella della luce .

Stoję tutaj przed wami ponieważ , tę salę wypełnia więcej niż 100 kwintylionami fotonów , poruszające się w przypadkowych kierunkach z prędkością bliska prędkości światła .

Sono tutti di colori diversi , si propagano con frequenze diverse , e rimbalzano su qualunque superficie , me compreso , e qualcuno raggiunge direttamente i vostri occhi , ed ecco perché nel vostro cervello si forma un' immagine di me , qui in piedi .

Każdy z nich ma inny kolor , drgają z różną częstotliwością , i odbijają się od każdej powierzchni , w tym ode mnie , a jeszcze inne z nich wpadają prosto do waszych oczu , dlatego wasz mózg tworzy obraz mnie stojącego tutaj .

Un laser è diverso .

Z laserem jest inaczej .

Anche lui usa i fotoni , ma sono tutti sincronizzati , e se li concentrate in un raggio ottenete uno strumento incredibilmente utile .

Laser tworzy fotony , ale uporządkowane , i jeśli skupimy je w wiązkę , otrzymamy niesamowicie użyteczne narzędzie .

Il controllo di un laser è così preciso che potete usarlo per la chirurgia dell' occhio , o per immagazzinare enormi quantità di dati , oppure per questo bellissimo esperimento che il mio amico tentava di spiegare .

Laser jest tak precyzyjny , że można nim wykonywać operacje chirurgiczne oka , można go również używać do magazynowania ogromnych ilości danych , a także użyć do tego eksperymentu , który próbował mi wyjaśnić mój przyjaciel .

Per prima cosa intrappolate gli atomi in una bottiglia speciale .

Umieszczamy atomy w specjalnej butli

Vengono usati i campi elettromagnetici per isolare gli atomi dal rumore ambientale .

z polem elektromagnetycznym , by wyizolować je z szumu środowiska .

E gli atomi stessi sono abbastanza violenti , ma se azionate dei laser perfettamente sintonizzati sulla giusta frequenza , un atomo assorbirà brevemente questi fotoni e tenderà a rallentare .

Atomy z natury są dość gwałtowne , ale jeśli wystrzelić wiązkę o dokładnej częstotliwości , atom natychmiast wchłonie fotony i zwolni .

Pian piano si raffredda fino ad avvicinarsi allo zero assoluto .

Stopniowo się ochładza , aż osiągnie temperaturę zera absolutnego .

Se usate il giusto tipo di atomi e li raffreddate a sufficienza , succede una cosa veramente strana .

Jeśli użyć odpowiednich atomów i wystarczająco je schłodzić , stanie się coś naprawdę dziwnego .

Non si ha più un solido , un liquido o un gas .

Nie będzie już ciałem stałym , ciekłym ani gazem ,

Si entra in un nuovo stato della materia chiamato superfluido .

wejdzie w nowy stan materii - nadciekły .

Gli atomi perdono la loro identità individuale , e subentrano le regole del mondo quantico , e questo è ciò che dà ai superfluidi proprietà spaventose .

Atomy tracą indywidualne właściwości i reguły świata kwantowego biorą górę . Dlatego nadciecz ma osobliwe właściwości .

Per esempio , se illuminate un superfluido , questo è in grado di rallentare i fotoni a 60 chilometri orari .

Gdy skierujemy na nią światło może ona spowolnić fotony do 60 km / h .

Un' altra proprietà strana è che scorre senza alcuna viscosità o attrito , quindi se doveste togliere il tappo alla bottiglia , non rimarrebbe all' interno .

Inną osobliwą właściwością nadcieczy jest przepływ bez lepkości czy tarcia . Dlatego po odkręceniu butelki , nie zostałaby w środku ,

Una sottile pellicola si avvicina alla parete interna , scorre verso l' alto e verso l' esterno .

cienka warstwa wypełzłaby po ściankach. cienka warstwa wypełzłaby po ściankach .

Ovviamente , nel momento in cui entra in contatto con l' ambiente esterno , e la temperatura si alza anche solo di una frazione di grado , si ritrasforma immediatamente in normale materia .

W chwili zetknięcia ze środowiskiem zewnętrznym kiedy temperatura wzrosnie choćby o ułamek stopnia natychmiast wraca do stanu normalnej materii .

I superfluidi sono una delle cose più fragili che siano mai state scoperte .

Nadciecze to najmniej trwale rzeczy , jakie kiedykolwiek odkryliśmy .

E questa è la cosa meravigliosa della scienza : la sconfitta dell' intuizione attraverso la sperimentazione .

Oto największa przyjemność z nauki : empiryczne pokonanie przekonania .

Ma l' esperimento non è tutto , perché c' è ancora da trasmettere quanto appreso ad altre persone .

Jednak eksperyment nie kończy się na tym , trzeba jeszcze przekazać wiedzę innym .

Ho un dottorato in biologia molecolare .

Mam doktorat z biologii molekularnej ,

Capisco ancora a malapena quello di cui parlano molti scienziati .

ale w dalszym ciągu nie rozumiem , o czym mówią inni naukowcy .

Quindi , mentre il mio amico tentava di spiegare l' esperimento , sembrava che più cose diceva , meno capivo .

Kiedy ten znajomy próbował wyjaśnić mi swój eksperyment , im więcej mówił , tym mniej rozumiałem .

Perché se tentate di illustrare il quadro generale di un' idea complessa , per catturarne la vera essenza , meno parole usate , meglio è .

Ponieważ najlepiej zawrzeć sedno złożonej idei w jak najmniejszej ilości słów .

Di fatto , l' ideale potrebbe essere non usare affatto le parole .

Właściwie może lepiej w ogóle ich nie używać .

Ricordo di aver pensato che il mio amico avrebbe potuto spiegare l' intero esperimento con una danza .

Pamiętam jak pomyślałem , że najlepiej przedstawiłby go za pomocą tańca .

Naturalmente i ballerini non si trovano mai quando servono .

Oczywiście , gdy potrzeba tancerzy , nigdy ich nie ma .

Ma l' idea non è così folle come sembra .

Pomysł nie jest aż tak szalony jak się wydaje .

Quattro anni fa ho lanciato un concorso dal titolo : " " Balla il tuo dottorato " " .

Cztery lata temu zainicjowałem konkurs „ Zatańcz swój doktorat ” .

Invece di spiegare la loro ricerca con le parole , gli scienziati devono spiegarla con la danza .

Zamiast wyjaśniać swoje badania za pomocą słów naukowcy używają tańca .

Sorprendentemente , sembra funzionare .

Niespodziewanie , to działa .

La danza può davvero rendere la scienza più semplice da capire .

Taniec naprawdę ułatwia zrozumienie nauki .

Ma non dovete credere a me .

Ale nie wierzcie mi na słowo .

Andate su Internet e cercate " " Dance Your Ph.D. " " . Ci sono centinaia di scienziati ballerini che vi aspettano .

Wyszukajcie w internecie " " Zatańcz swój doktorat ” . Czekaja na was tysiące tańczących naukowców .

La cosa più sorprendente che ho imparato nel gestire questo concorso è che alcuni scienziati ora stanno lavorando direttamente con i ballerini sulla loro ricerca .

Najbardziej zaskakujące było to , że niektórzy naukowcy pracują z tancerzami już w trakcie badań .

Per esempio , all' Università del Minnesota , c' è un ingegnere biomedico di nome David Odde , che lavora con i ballerini per studiare il movimento delle cellule .

David Odde , inżynier biomedyczny z Uniwersytetu Minnesota , David Odde , inżynier biomedyczny z Uniwersytetu Minnesota , pracuje obecnie z tancerzami nad badaniami ruchu komórkowego ,

Lo fanno cambiando la propria forma .

które zmieniają swój kształt .

Quando un segnale chimico arriva da un lato , genera l' espansione della cellula su quel lato , perché la cellula è costantemente in contatto con l' ambiente .

Gdy bodziec chemiczny dociera do błony komórkowej , komórka reaguje w tym miejscu zmianą kształtu , ponieważ ciągle dotyka i przyciąga otoczenie ,

Questo permette alla cellula di espandersi nelle direzioni giuste .

a to pozwala jej przemieszczać się we właściwym kierunku .

Ma ciò che sembra tanto lento e aggraziato da fuori , all' interno è molto più caotico , perché le cellule controllano la loro forma con un' ossatura di fibre proteiche rigide , e queste fibre si sgretolano in continuazione .

Ale to , co z zewnątrz wygląda na powolny i pełen gracji ruch , w środku to istny chaos , bo komórki kontrolują kształt za pomocą proteinowego szkieletu , który ciągle się rozpada .

Ma queste vengono immediatamente sostituite da altre proteine che si agganciano alle estremità e le fanno crescere , quindi cambiano constantemente solo per rimanere esattamente le stesse .

Ale jak tylko to nastąpi zaraz przyłączają się do ich końców kolejne białka , co je wydłuża . Ciągła zmiana przy jednoczesnym zachowaniu kształtu .

David ne costruisce modelli matematici e poi li sperimenta in laboratorio ma prima di fare questo , lavora con i ballerini per capire fin dall' inizio che tipo di modelli costruire .

David buduje ich matematyczne modele , a potem testuje w laboratorium , ale zanim to zrobi pracuje z tancerzami i ustala , jak owe modele mają wyglądać .

In sostanza si tratta di un efficace brainstorming , e quando sono andato a trovare David per sapere della sua ricerca , me l' ha spiegata utilizzando i ballerini invece della solita presentazione in PowerPoint .

To skuteczna burza mózgów . Kiedy odwiedziłem Davida , żeby dowiedzieć się czegoś o jego badaniach , do prezentacji , zamiast PowerPointa , użył tancerzy .

E questo mi conduce alla mia modesta proposta .

I tu czas wspomnieć o mojej skromnej propozycji .

Credo che pessime presentazioni in PowerPoint siano una seria minaccia all' economia globale .

Uważam , że kiepskie prezentacje w PowerPoincie , to poważne zagrożenie dla globalnej gospodarki .

( Risate ) ( Applausi ) Dipende da come la misurate , ovviamente , ma una stima ha fissato la soglia a 250 milioni di dollari al giorno .

( Śmiech ) ( Brawa ) Oczywiście , to zależy od badania , niektóre pokazują , że marnotrawi się 250 mln dolarów dziennie .

Questo basandosi su mezz' ora di presentazioni ad un pubblico medio di quattro persone con uno stipendio di 35 000 dollari , e stimando per difetto che circa un quarto delle presentazioni siano una totale perdita di tempo , e considerando una media approssimativa di 30 milioni di presentazioni PowerPoint al giorno , queste rappresenterebbero uno spreco annuo di 100 miliardi di dollari .

To oznacza , że 30-minutowa prezentacja przeznaczona średnio dla 4 osób , które zarabiają ok 35 tys. dolarów , co skromnie licząc , oznacza , że jedna czwarta prezentacji to zupełna strata czasu . A zakładając , że tworzy się około 30 mln prezentacji dziennie , w sumie otrzymamy kwotę 100 miliardów dolarów straty rocznie .

Certo , questo è solo il tempo perso a guardare le presentazioni .

Oczywiście bierzemy pod uwagę jedynie czas poświęcony na przygotowanie prezentacji .

Ci sono altri costi , perché PowerPoint è uno strumento , e come per ogni strumento , se ne può abusare , e lo si fa .

Ale są też inne koszty , bo PowerPoint to jedynie narzędzie , którego można nadużywać .

Per utilizzare un concetto della nostra CIA , serve ad ammorbidire il pubblico .

Używając języka służby CIA , pomaga zmiękczyć słuchaczy .

Lo si distrae con belle immagini , dati irrilevanti .

Rozprasza ich pięknymi obrazkami , nieistotnymi danymi .

Permette di creare l' illusione della competenza , un' illusione di semplicità , e in modo ancor più devastante , l' illusione di aver capito .

Pomaga stworzyć iluzję kompetencji , prostoty , i co najgorsze - iluzję zrozumienia .

Il mio paese ha un debito di 15 mila miliardi di dollari .

I tak mój kraj ma 15 bilionów dolarów zadłużenia .

I nostri leader lavorano senza tregua per cercare di risparmiare denaro .

Przywódcy niestrudzenie szukają sposobów na oszczędzanie .

Un' idea è quella di ridurre drasticamente il sostegno all' arte .

Jeden z nich , to drastyczne obcięcie funduszy na sztukę ,

Per esempio , il Fondo Nazionale per le Arti , con il suo budget da 150 milioni di dollari : tagliare quel programma ridurrebbe immediatamente il debito nazionale di circa lo 0,001 per cento .

np. obcięcie 150 milionowego budżetu National Endowment for the Arts . Obcięcie dotacji organizacji zmiejszyłoby dług publiczny o 0,011 %

Questi numeri certo non si discutono .

Liczby mówią same za siebie .

Eppure , una volta tolti i fondi pubblici all' arte , ci saranno delle ripercussioni .

Jednak obcięcie funduszy na sztukę będzie mieć negatywne konsekwencje .

Gli artisti a spasso andranno ad ingrossare le fila dei disoccupati .

Artyści zasilą zastępy bezrobotnych .

Molti si daranno alla droga e alla prostituzione , e inevitabilmente gli immobili nei paraggi perderanno valore .

Wielu popadnie w narkotyki i prostytucję , co niewątpliwie negatywnie wpłynie na rynek nieruchomości .

Tutto ciò spazzerebbe via i risparmi che si sperava di accantonare inizialmente .

To wszystko wpłynie na nasze niezarobione jeszcze pieniądze .

E ora vi vorrei proporre umilmente i miei pensieri , che spero non diano adito alla minima obiezione .

Skromnie zaprezentuje zatem moją wizję , która , mam nadzieję , nie spotkają się z najmniejszym sprzeciwem .

Una volta eliminati i fondi pubblici per gli artisti , rimettiamoli al lavoro e usiamoli al posto di PowerPoint .

Kiedy pozbawimy artystów funduszy publicznych , zatrudnijmy ich zamiast używać PowerPointa .

Come test , propongo di cominciare con i ballerini americani .

Przetestujmy to na tancerzach amerykańskich .

Dopo tutto , sono i più deteriorabili nel loro genere , soggetti ad infortuni e molto lenti a guarire a causa del nostro sistema sanitario .

Wszak są najbardziej zagrożeni , podatni na kontuzje i trudni w leczeniu ze względy na nasz system opieki medycznej .

Invece di ballare per i nostri dottorati , dovremmo usare la danza per spiegare tutti i nostri problemi complessi .

Zamiast tańczyć doktoraty , powinniśmy wykorzystywać taniec do tłumaczenia wszystkich problemów .

Immaginate i nostri politici che usano la danza per spiegare perché dobbiamo invadere un paese straniero o salvare una banca d' investimento .

Wyobraźmy sobie polityków wyjaśniających tańcem dlaczego musimy napaść na obcy kraj , albo dofinansować bank inwestycyjny .

Certamente aiuta .

Z pewnością byłoby łatwiej .

Certo un giorno , in un futuro lontano , si potrebbe inventare una tecnologia di persuasione anche più potente di PowerPoint , rendendo i ballerini inutili come strumenti retorici .

Z pewnością w odległej przyszłości powstanie technologia o większej sile perswazji niż PowerPoint , usuwając tancerzy jak niepotrzebne narzędzia retoryki .

Eppure , sono convinto che prima di allora avremo superato l' attuale disastro finanziario .

Ale wierzę , że zanim to nastąpi uporamy się z obecnym kryzysem .

Forse prima di allora potremo permetterci il lusso di sedere tra il pubblico con l' unico scopo di assistere alla forma umana in movimento .

Może wtedy będziemy sobie mogli pozwolić na luksus siedzenia na widowni jedynie w celu doświadczenia ludzkiej formy ruchu .

( Musica ) ( Applausi )

( Muzyka ) ( Brawa )

Parlerò di due storie oggi .

Opowiem dziś o dwóch rzeczach .

Una é la necessità di un sistema di prezzi per modulare la domanda , e di usare le tecnologie wireless per ridurre drasticamente le emissioni nel settore dei trasporti .

Pierwsza , to że aby wpłynąć na popyt musimy ustalać ceny w oparciu o tendencje rynkowe oraz korzystać z technologi bezprzewodowych , aby znacząco zredukować swoje emisje w sektorze transportowym .

L' altra é che c' è un' incredibile opportunità , se scegliamo le giuste tecnologie wireless , di generare nuovi motori per la crescita economica e ridurre drasticamente la CO2 negli altri settori .

A druga o tym , że mamy niesamowitą okazję do wykorzystania , jeśli wybierzemy odpowiednie technologie bezprzewodowe , że możemy wygenerować nowy motor wzrostu ekonomicznego i drastycznie zredukować dwutlenek węgla w innych sektorach .

Sono davvero spaventata .

Jestem naprawdę przerażona .

Le emissioni di CO2 devono ridursi in 10-15 anni dell ' 80 % , se vogliamo evitare effetti catastrofici .

Za dziesięć , góra piętnaście lat musimy zredukować emisje dwutlenku węgla o 80 procent , aby zapobiec katastrofalnym skutkom .

E l' idea di dovervi parlare degli effetti catastrofici ,

I jestem w szoku , że stoję tu , żeby wam o tym powiedzieć .

del fatto che un aumento di tre gradi produrrà l ’ estinzione del 50 % delle specie , mi sbalordisce .

Jakie są te katastrofalne skutki ? Zmiana klimatyczna w postaci wzrostu temperatury o trzy stopnie Celsjusza , która spowoduje wyginięcie 50 procent gatunków .

Non é un film . È la vita reale .

To nie film . To prawdziwe życie .

E sono davvero preoccupata , perché quando le persone parlano di macchine , delle quali so qualcosa , i politici , la stampa e le persone coinvolte pensano : " " Usiamo macchine più efficienti ” .

I naprawdę się martwię , ponieważ kiedy ludzie mówią o samochodach — o których co nieco wiem — prasa , politycy , i ludzie w tej sali wszyscy myślą tak : „ Używajmy energooszczędnych samochodów . ”

Ma anche introducendole oggi , fra 10 anni , alla fine di questa finestra di opportunità , queste macchine efficienti ridurrebbero il nostro fabbisogno di fonti fossili del solo 4 % .

Gdybyśmy zaczęli dzisiaj , teraz , to po 10 latach starań , te energooszczędne samochody zredukują nasze potrzeby paliwowe o cztery procent .

Non è abbastanza .

To za mało .

Ma passiamo a cose più piacevoli .

Ale teraz pomówię o rzeczach przyjemniejszych .