it
stringlengths
2
991
pl
stringlengths
1
1.19k
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
null
I progessi fatti in astronomia , cosmologia e biologia negli ultimi dieci anni , sono davvero straordinari - al punto che sappiamo più di quanto possiate immaginare sull' universo e su come funziona .
Postępy jakie uczyniły astronomia , kosmologia i biologia w ciągu ostatnich dziesięciu lat są naprawdę niebywałe — aż do punktu , w którym wiemy więcej o wszechświecie i o tym jak działa więcej , niż wiele z was mogłoby to sobie wyobrazić .
Ma c' era qualcos' altro che avevo notato durante questi cambiamenti , mentre la gente cominciava a scoprire che hmm ... sì , c' è davvero un buco nero al centro di ogni galassia .
Ale coś innego zwróciło moją uwagę , gdy te zmiany się dokonywały , gdy ludzie zaczynali odkrywać , że hmm ... no tak , czarne dziury rzeczywiście są w centrum każdej galaktyki .
Gli scrittori scientifici e gli editori - non dovrei chiamarli scrittori scientifici , dovrei chiamarli persone che scrivono di scienza - e gli editori si siedono a bere un paio di birre dopo una dura giornata di lavoro e cominciano a parlare di queste percezioni incredibili su come funziona l' universo .
Piszący i redagujący naukę — nie powinienem mówić piszący naukę , a raczej piszący o nauce — oraz redaktorzy siadali przy kilku piwach , po ciężkim dniu pracy i zaczynali rozmowy na temat niektórych z tych nieprawdopodobnych poglądów na to jak działa wszechświat .
Ed inevitabilmente finiscono a discutere di una cosa che reputo molto bizzarra , ovvero dei modi in cui il mondo potrebbe improvvisamente finire .
I nieuchronnie brnęli do punktu , który uważałem za bardzo dziwaczny , którym były sposoby w jakie świat mógł nagle przestać istnieć .
Ed è di questo che voglio parlare oggi . ( Risate ) Ah , ridete , sciocchi . ( Risate ) Voce fuoricampo : Possiamo finire un po ' prima ? ( Risate ) Si , abbiamo bisogno di tempo !
I o tym chciałbym dzisiaj pomówić . ( Śmiech ) Ach , śmiejcie się , głupcy . ( Śmiech ) Głos z widowni : Czy możemy skończyć dzisiaj nieco wcześniej ? ( Śmiech ) Tak , przyda nam się ten czas !
All' inizio mi sembrava un po ' fantasioso ma , dopo aver affrontato molte di queste idee , ho cominciato a prenderle seriamente . Poi arrivò l ' 11 Settembre , e pensai , ah , Dio , non posso andare alla conferenza di TED e parlare di come il mondo finirà .
Początkowo wszystko to wydało mi się nieco fantastyczne , jednak po zderzeniu się z wieloma z tych pomysłów zacząłem wiele z nich traktować poważnie . I wtedy nastąpił 11 września i pomyślałem , o Boże , nie mogę pójść na spotkanie TED i mówić o tym jak skończy się świat .
Nessuno vuole sentirlo . Non dopo tutto questo !
Nikt nie chce o tym słyszeć . Nie po czymś takim !
E questo mi portò ad una discussione con altre persone , altri scienziati , forse su altri argomenti , e c' era questa persona , un neuroscienziato , che disse : sai , penso che ci siano molte soluzioni ai problemi che hai sollevato e mi fa ricordare il discorso di Michael di ieri e di sua madre che diceva che non puoi avere una soluzione se non hai un problema .
I to pchnęło mnie do dyskusji z innymi , innymi naukowcami , na być może nieco inne tematy , i jeden z nich , neurolog , powiedział : wiesz , myślę , że jest wiele rozwiązań do problemów , które poruszyłeś , i przypomina mi o wczorajszym wystąpieniu Michaela i o jego matce mówiącej , że bez problemu nie możesz mieć rozwiązania .
Così cominciammo a cercare soluzioni ai modi in cui il mondo potrebbe finire domani , e , sorpresa , li trovammo .
Zatem wyruszyliśmy na poszukiwania rozwiązań na wiele sposobów w jaki może skończyć się świat , i oto stało się , znaleźliśmy je .
Questo mi porta ad un video del Presidente Bush , una conferenza stampa di un paio di settimane fa .
Co kojarzy mi się z nagraniem prezydenta Busha z konferencji prasowej sprzed paru tygodni .
Possiamo farla vedere , Andrew ?
Czy możemy to pokazać , Andrew ?
Presidente Bush : " " Qualsiasi sia il costo per difendere la nostra sicurezza , e qualsiasi sia il costo per difendere la nostra libertà , dobbiamo pagarlo . " "
Prezydent Bush : " " Jakakolwiek jest cena obrony naszego bezpieczeństwa , i jakakolwiek jest cena obrony naszej wolności , musimy ją zapłacić . " "
Sono d' accordo col presidente .
Zgadzam się z prezydentem .
Vuole duemila miliardi di dollari per proteggerci dai terroristi l' anno prossimo , un budget federale di duemila miliardi di dollari che ci riporterà velocemente in deficit
Chce dwóch trylionów dolarów na przyszłoroczną obronę przed terrorystami , dwóch trylionów budżetu federalnego , które wpakują nas bardzo szybko w wydatki deficytowe
- ma i terroristi non sono l' unica minaccia da affrontare .
— jednak terroryści to nie jedyne zagrożenie .
Ci sono alcune serie calamità che ci fissano negli occhi e che neghiamo nello stesso modo in cui neghiamo il terrorismo e ciò che è accaduto l ' 11 Settembre .
Istnieją naprawdę poważne katastrofy , które przed nami stoją , którym zaprzeczamy tak samo jak niegdyś terroryzmowi i temu co mogło stać się 11 września .
Vorrei proporre , quindi , di prendere 10 miliardi di dollari da quel budget di 2.13 mila miliardi di dollari - quindi uno - o 2 centesimi di quel budget - e distribuire un miliardo di dollari ad ognuno dei problemi dei quali vi parlerò ora - la maggioranza potrebbero essere risolti , ed i restanti essere affrontati . Quindi spero voi troviate tutto questo affascinante - ammetto di essere affascinato da queste cose - per me sono come gli scarafaggi di Richard .
I dlatego zaproponowałbym , że gdybyśmy wzięli 10 miliardów z tych 2.13 trylionów dolarów budżetu — co stanowi jedną — lub 2 / 100 tego budżetu — i wydali po miliardzie dolarów na każdy z problemów , o których będę wam opowiadał — znakomita większość zostałaby rozwiązana , a z resztą moglibyśmy sobie poradzić . Mam nadzieję , że okaże się to dla was fascynujące — jestem zafascynowany takimi sprawami , muszę przyznać — dla mnie to jak karaluchy dla Richarda .
Ma spero anche - perchè penso che le persone di questa stanza possano cambiare il mondo - spero che vi porterete qualcosa a casa e quando avrete un' opportunità di essere influenti , che proviate ad ottenere un bel po ' di soldi da spendere su queste idee .
Ale mam też nadzieję — bo uważam , że ludzie z tej sali mogą dosłownie zmieniać świat — mam nadzieję , że wyniesiecie stąd parę tych rzeczy i kiedy będziecie mieli okazję mieć na to wpływ , to spróbujecie przekazać poważne pieniądze na niektóre z tych pomysłów .
Cominciamo . Numero 10 : perdita della volontà di vivere .
Zacznijmy . Numer 10 : Stracimy wolę przetrwania .
Viviamo in un' epoca di medicina moderna ;
Żyjemy w niesamowitych czasach współczesnej medycyny ;
siamo molto più sani di 20 anni fa .
wszyscy jesteśmy dużo zdrowsi niż 20 lat temu .
Le persone di tutto il mondo stanno ottenendo medicine migliori - ma mentalmente , stiamo cadendo a pezzi .
Ludzie na całym świecie dostają coraz lepsze leki — ale psychicznie , rozpadamy się .
L' Organizzazione Mondiale della Sanità stima che una persona su cinque sul pianeta è clinicamente depressa .
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje , że na naszej planecie jedna osoba na pięć jest w klinicznej depresji .
E l' Organizzazione Mondiale della Sanità dice anche che la depressione è la più grande epidemia che l' umanità abbia mai affrontato .
I Światowa Organizacja Zdrowia mówi też , że depresja jest największą epidemią z jaką kiedykolwiek zmierzyła się ludzkość .
Presto , le scoperte genetiche e una ancor migliore medicina ci permetteranno di pensare a 100 anni di vita come normali .
Już niedługo odkrycia genetyki i jeszcze lepsze leki pozwolą nam na myślenie o 100 latach jako normalnej długości życia .
Una bimba nata domani vivrà , all' incirca , mediamente 83 anni .
Dziecko płci żeńskiej urodzone jutro będzie żyło średnio — mediana — 83 lata .
La nostra longevità si allunga di un anno ogni anno che passa .
Długość naszego życia wzrasta prawie o rok z każdym mijającym rokiem .
Il problema di tutto questo invecchiare è che le persone sopra i 65 sono le più probabili vittime di suicidio .
Problemem w tym całym starzeniu się jest , że ludzie powyżej 65 roku życia są najbardziej skłonni do samobójstw .
Quindi quali sono le soluzioni ?
Jakie więc są rozwiązania ?
Non abbiamo , in questo paese , un' assicurazione sulla sanità mentale , ed è - ( Applausi ) - è davvero un crimine .
Tak naprawdę nie mamy w tym kraju ubezpieczenia od zdrowia psychicznego , co jest — ( Aplauz ) — jest prawdziwą zbrodnią .
Circa il 98 % di tutte le persone depresse - ed intendo gravemente depresse - ho un amico con una depressione incredibilmente grave - questa è una malattia curabile con la medicina e la tecnologia odierna .
Dla około 98 procent wszystkich ludzi z depresją — I mam na myśli naprawdę głęboką depresję — mam przyjaciela ze zdumiewająco głęboką depresją — to uleczalna choroba , przy obecnej medycynie i obecnej technologii .
Ma spesso è una combinazione di terapia psicologica e pillole .
Ale to często połączenie terapii mówionej i tabletek .
Le pillole da sole non funzionano , specialmente nei depressi clinici .
Same tabletki nie dają rady , szczególnie z ludźmi w klinicznej depresji .
Bisognerebbe essere in grado di andare da uno psichiatra , o uno psicologo , spendere i propri 10 dollari di ticket e farsi curare , nello stesso modo in cui ci si fa curare un braccio rotto . E ' ridicolo .
Powinno się móc pójść do psychiatry — albo psychologa — wyłożyć swoje 10 dolarów dopłaty , i poddać się leczeniu , tak samo , kiedy masz rozciętą rękę . To absurd .
Inoltre , le compagnie farmaceutiche non svilupperanno mai nessuna droga psicoattiva sofisticata . Sappiamo che la maggior parte delle malattie mentali ha una componente biologica che può essere affrontata .
Po drugie , koncerny farmaceutyczne nie stworzą naprawdę zaawansowanych środków psychoaktywnych . Wiemy , że większość zaburzeń psychicznych ma biologiczną komponentę , z którą można się uporać .
E sappiamo ora molto di più riguardo il cervello che dieci anni fa . Abbiamo bisogno di una spinta dal governo federale , attraverso gli NIH ( Istituti Nazionali di Sanità ) e la National Science - NSF - e posti simili , per cominciare ad aiutare le compagnie farmaceutiche a sviluppare droghe psicoattive avanzate .
I wiemy o mózgu o niebo więcej niż dziesięć lat temu . Potrzebujemy wsparcia od rządu federalnego , poprzez NIH i National Science Foundation , żeby takie placówki zaczęły wspierać firmy farmaceutyczne w rozwijaniu zaawansowanych leków psychoaktywnych .
Andiamo avanti . Numero nove - non ridete - alieni che invadono la terra .
Idziemy dalej . Numer dziewięć — nie śmiejcie się — najazd obcych na Ziemię .
10 anni fa era difficile trovare un astronomo - o meglio , erano pochi gli astronomi al mondo che sostenevano l' esistenza di altri pianeti al di fuori del nostro sistema solare .
10 lat temu nie udałoby się znaleźć na świecie astronoma — a przynajmniej bardzo niewielu — którzy przyznaliby , że istnieją jakiekolwiek planety gdziekolwiek poza naszym Układem Słonecznym .
Nel 1995 ne trovammo tre , ora il numero arriva ad 80 , ne troviamo circa due o tre al mese .
W 1995 znaleźliśmy trzy , obecnie liczba ta wynosi 80 , znajdujemy około dwóch lub trzech każdego miesiąca .
Tutti quelli che abbiamo trovato sono in questo piccolo angolo della Via Lattea dove viviamo . Nella sola Via Lattea ci saranno milioni di pianeti e , come Carl Sagan insiste ormai da anni venendo deriso , nell' universo ce ne saranno miliardi e miliardi .
Przy okazji , wszystkie znalezione przez nas leżą w małym , drobnym zakątku , w którym żyjemy , w Drodze Mlecznej . Muszą istnieć miliardy planet na Drodze Mlecznej , i jak nalegał przez wiele lat Carl Sagan , i był przez to wyśmiewany , muszą istnieć miliardy i miliardy we Wszechświecie .
Tra pochi anni la NASA lancerà quattro o cinque telescopi verso Giove , dove c' è meno polvere e cominceranno a cercare pianeti simili alla terra che non possiamo ancora vedere con la tecnologia odierna .
W ciągu kilku lat NASA wystrzeli cztery lub pięć teleskopów w stronę Jowisza , gdzie jest mniej pyłu , i rozpocznie poszukiwania podobnych do Ziemi planet , których nie możemy dostrzec , ani wykryć , przy pomocy obecnej technologii .
Sta diventando ovvio che la possibilità che la vita non esista da nessun' altra parte nell' universo o vicino a noi , è un' idea piuttosto remota .
Staje się oczywiste , że szansa na nieistnienie życia gdzieś we Wszechświecie , i to najpewniej dosyć blisko nas , to mało prawdopodobny pogląd .
Ed anche la possibilità che quella vita non sia più intelligente di noi è un' idea remota .
I szansa na to , że któreś z nich nie jest bardziej inteligentne od naszego także jest mało prawdopodobne .
Ricordatevi , siamo una civiltà avanzata - una civiltà industriale se preferite - da 200 anni ,
Pamiętajcie , że jesteśmy zaawansowaną cywilizacją — cywilizacją industrialną , można powiedzieć — od 200 lat ,
anche se ogni volta che vado a Pompei sono meravigliato di vedere anche da loro l' equivalente di McDonald' s ad ogni angolo .
jakkolwiek zawsze jestem zdumiony kiedy odwiedzam Pompeje , że oni też mieli odpowiednik McDonald ' s na każdym rogu ulicy .
Quindi non so quanto la civiltà sia progredita dal 79 AC ma c' è una buona possibilità - ci credo davvero , e non credo agli alieni come non credo ci siano degli alieni sulla terra ne niente di simile . Ma esiste la possibilità che ci confronteremo con una civiltà più intelligente della nostra .
Zatem nie wiem tak naprawdę jak bardzo cywilizacja rozwinęła się od 79 n.e. , ale jest wielce możliwe — naprawdę w to wierzę , a nie wierzę w kosmitów , ale — i nie wierzę , że na Ziemi są jacyś kośmici , czy coś takiego . Ale jest prawdopodobieństwo , że napotkamy cywilizację , która będzie bardziej inteligentna od naszej .
Ora , cosa succederà ? E se venissero a risucchiare gli oceani per l' idrogeno ?
Zatem , co się stanie ? Co jeśli przyjadą , żeby , wiecie , wyssać nasze oceany dla wodoru ?
E scacciarci via come noi scacciamo i moscerini quando ci troviamo nella foresta pluviale a disboscare .
I będą odganiać nas jak muchy , w podobny sposób jak my odganiamy muchy kiedy wkraczamy do lasów deszczowych i zaczynamy je wycinać .
Possiamo dare uno sguardo alla storia - il fisico Gerard O' Neill disse , " " La civiltà occidentale avanzata ha avuto un effetto distruttivo su tutte le civiltà primitive con le quali è entrata in contatto , anche nei casi in cui sia stato fatto ogni sforzo per proteggere e salvaguardare la civiltà primitiva . " " Se gli alieni venissero a trovarci , saremmo noi la civiltà primitiva .
Możemy spojrzeć na naszą własną historię — świętej pamięci fizyk Gerard O ' Neill powiedział : " " Postęp zachodniej cywilizacji miał destruktywny wpływ na wszystkie prymitywne cywilizacje , z którymi się zetknął , nawet w tych przypadkach , gdzie podjęto wszelkie starania , by uchronić i strzec owej cywilizacji prymitywnej . " " Przy wizycie kosmitów , jesteśmy cywilizacją prymitywną .
Quindi , quali sono le soluzioni ? ( Risate ) Grazie a Dio sapete tutti leggere !
Zatem jakie są na to rady ? ( Śmiech ) Dzięki Bogu , umiecie czytać !
Potrà sembrare ridicolo ma abbiamo davvero una pessima capacità di anticipare questo genere di cose e prepararci .
Może się to wydawać śmieszne , ale mamy naprawdę kiepską historię przewidywania takich spraw i bycia faktycznie na nie przygotowanymi .
Quanta energia e quanti soldi costa avere un piano per negoziare con una specie avanzata ?
Ile faktycznie energii i pieniędzy kosztuje posiadanie planu negocjacji z zaawansowanymi gatunkami ?
Inoltre , e vi dirò di più a riguardo - dobbiamo diventare una nazione che guarda al di fuori nello spazio .
Po drugie , i usłyszycie ode mnie więcej na ten temat — musimy stać się patrzącym naprzód , zdolnym do lotów kosmicznych narodem .
Dobbiamo sviluppare l' idea che la terrà non durerà per sempre , il nostro sole non durerà .
Musimy oswoić się z myślą , że Ziemia nie będzie trwać wiecznie , nasze Słońce nie będzie trwać wiecznie —
Se vogliamo che l' umanità duri per sempre dobbiamo colonizzare la Via Lattea .
jeśli chcemy , żeby ludzkość trwała wiecznie , musimy skolonizować Drogę Mleczną .
Ed a questo punto non è una cosa che va al di là di ogni comprensione .
I to nie jest coś co jest w tym momencie poza zasięgiem .
( Applausi ) Ci aiuterebbe anche molto , nel frattempo , incontrare una civiltà avanzata se cerchiamo di essere una civiltà avanzata . Numero otto Voce fuoricampo : Steve , è quello che farò dopo TED . ( Risate ed Applausi ) Il lavoro è tuo !
( Aplauz ) Bardzo pomoże nam także to , że spotkamy po drodze zaawansowaną cywilizację , jeśli staramy się być zaawansowaną cywilizacją . Numer osiem — Głos z widowni : Steve , to jest to co robię po TED . ( Śmiech i Oklaski ) Załapałeś ! Masz pracę .
Numero otto : Collasso dell' ecosistema .
Numer osiem : Upadek ekosystemu .
Lo scorso Luglio sul giornale " " Science " " , 19 oceanografici pubblicarono un articolo molto inusuale ,
Ubiegłego czerwca w " " Science " " , magazynie " " Science " " , 19 oceanografów opublikowało bardzo , bardzo nietypowy artykuł —
non era un servizio su una ricerca ma bensì un' arringa .
nie był to tak naprawdę naukowy raport , był to elaborat .
Avevano osservato gli oceani per lungo tempo e volevano dirci che non solo sono in pericolo , stanno collassando .
Powiedzieli , obserwowaliśmy oceany już od długiego czasu , i chcemy wam powiedzieć , że nie są w tarapatach , są bliskie rozpadu .
Molti altri ecosistemi terrestri sono in grande pericolo .
Wiele innych ekosystemów na Ziemi jest naprawdę , naprawdę zagrożonych .
Viviamo in un periodo in cui le estinzioni di massa superano quelle registrate nei fossili con un fattore di 10.000 .
Żyjemy w czasach masowego wymierania , które przewyższa zapis kopalny 10 ' 000 razy .
Abbiamo perso il 25 % di specie uniche nelle Hawaii negli ultimi 20 anni ,
Straciliśmy 25 procent unikalnych gatunków Hawajskich w ciągu ostatnich 20 lat ,
ci aspettiamo che la California perda il 25 % delle proprie specie in 40 anni .
przewiduje się , że Kalifornia straci 25 procent swoich gatunków w ciągu kolejnych 40 lat .
In qualche luogo della foresta Amazzonica c' è l' albero margine .
Gdzieś w Puszczy Amazońskiej jest drzewo graniczne .
Tagliamo quell' albero è la foresta pluviale collasserà come ecosistema .
Ścinasz to drzewo , las deszczowy załamuje się jako ekosystem .
C' è davvero un albero del genere là fuori .
Naprawdę jest tam takie drzewo . Do tego to się sprowadza .
E quando quell' ecosistema collasserà potrà portarne uno più grande con sé , come la nostra atmosfera . Dunque cosa facciamo ? Qual è la soluzione ?
I kiedy ten ekosystem upada , może pociągnąć za sobą główny ekosystem , taki jak nasza atmosfera . Zatem co możemy z tym zrobić ? Jakie są rozwiązania ?
Ci sono alcuni modelli di ecosistema che funzionano in questo momento .
Odbywa się obecnie pewne modelowanie ekosystemów .
Il problema con gli ecosistemi è che non li capiamo bene , non sappiamo che sono in pericolo finchè non è troppo tardi .
Problem z ekosystemami polega na tym , że rozumiemy je tak słabo , że nie wiemy , że są w tarapatach , dopóki nie jest już prawie za późno .
Dobbiamo scoprirlo prima che abbiano problemi , e dobbiamo essere in grado di trasformare soluzioni in modelli .
Musimy wiedzieć wcześniej , że popadają w kłopoty , i musimy być zdolni wtłaczać możliwe rozwiązania w modele .