it
stringlengths
2
991
pl
stringlengths
1
1.19k
Tutte le nostre sensazioni di sicurezza su queste malattie derivano da modelli effettivamente veicolati sino a noi dalla scienza , filtrata attraverso i media .
Całe nasze poczucie bezpieczeństwa co do tych chorób pochodzi z modeli dostarczonych nam , tak naprawdę , przez naukę przefiltrowaną przez media .
Quindi i modelli possono cambiare .
Tak więc modele mogą się zmieniać .
I modelli non sono statici .
Modele nie są statyczne .
Man mano che ci adattiamo al nostro ambiente , i nostri modelli possono avvicinarsi maggiormente alle nostre sensazioni .
W miarę jak jest nam wygodniej w naszych środowiskach , nasze modele zbliżają się do uczuć .
Per cui , un esempio potrebbe essere , se tornate indietro a 100 anni fa , quando l' elettricità cominciava a diffondersi , aveva generato molte paure .
Mogę podać taki przykład , jeśli cofniecie się 100 lat , kiedy elektryczność dopiero stawała się powszechna było wobec niej sporo obaw .
Voglio dire , c' erano persone che avevano paura di premere un campanello , perchè dentro vi era dell' elettricità , e ciò era pericoloso .
Byli ludzie , którzy bali się nacisnąć dzwonek u drzwi , ponieważ była w nich elektryczność i to było niebezpieczne .
Noi oggi siamo molto disinvolti con l' elettricità .
My sami jesteśmy bardzo niefrasobliwi wobec elektryczności .
Cambiamo le lampadine senza neppure pensarci su .
Zmieniamy żarówki nawet o tym nie myśląc .
Il nostro modello di sicurezza per l' elettricità è qualcosa con cui siamo nati .
Nasz model bezpieczeństwa dotyczący elektryczności to coś , w co się wrodziliśmy .
Non è cambiato mentre crescevamo .
Nie zmienił się podczas naszego dorastania .
E lo conosciamo molto bene .
I jesteśmy w tym dobrzy .
Oppure pensate ai rischi dell' internet per le diverse generazioni ; a come i vostri genitori affrontano la sicurezza su internet , rispetto a come l' affrontate voi , rispetto a come l' affronteranno i nostri bambini .
Albo pomyślcie o zagrożeniach w Internecie względem różnych pokoleń , jak wasi rodzice podchodzą do bezpieczeństwa internetowego , w porównaniu do was , w porównaniu do naszych dzieci w przyszłości .
I modelli alla fine diventano invisibili .
Modele ostatecznie wtapiają się w tło .
" " Intuitivo " " è solo un altro termine per " " familiare " " .
Intuicyjny jest po prostu kolejnym określeniem na znajomy .
Così , quando il vostro modello si avvicina alla realtà e converge con le sensazioni , spesso non vi accorgete che c' è .
Jako że twój model jest bliski rzeczywistości , i zbiega się z uczuciami , często nie wiesz , że istnieje .
Un bell' esempio di ciò è l' influenza suina dello scorso anno .
Ciekawy na to przykład pojawił się w zeszłym roku ze świńską grypą .
Quando l' influenza suina si manifestò per la prima volta , le prime notizie causarono un grande allarmismo .
Kiedy świńska grypa się pojawiła , początkowo wiadomości spowodowały wiele przesady .
Ora aveva un nome che la rendeva più spaventosa dell' influenza comune , anche se questa era più mortale .
Teraz to miało nazwę , co uczyniło to straszniejszym niż zwykła grypa , mimo iż zwykła była bardziej śmiertelna .
E la gente pensava che i medici fossero in grado di sconfiggerla .
Ludzie myśleli , że lekarze powinni sobie z nią poradzić .
Per cui vi fu quella sensazione di impotenza .
Istniało więc poczucie braku kontroli .
E queste due cose ingigantirono il rischio .
I te dwie rzeczy uczyniły to ryzyko większym niż było .
Quando la novità svanì , i mesi passarono , vi fu una certa tolleranza , la gente vi si abituò .
Podczas gdy nowość się znosiła , miesiące mijały , pojawiła się doza tolerancji , ludzie się przyzwyczaili .
Non c' erano nuovi dati , ma c' era meno paura .
Nie było nowych danych , ale było mniej obaw .
In autunno la gente pensò che i medici dovevano averla già risolta .
Do jesieni ludzie myśleli , że lekarze powinni już rozwiązać ten problem .
E c' è una sorta di biforcazione , la gente doveva scegliere tra paura e accettazione , anzi , tra paura e indifferenza . Decisero di scegliere il sospetto .
I jest tu pewne rozwidlenie . Ludzie musieli wybierać pomiędzy strachem a akceptacją . W zasadzie , strachem a obojętnością . Wybrali podejrzenie .
E quando il vaccino apparve lo scorso inverno , vi fu un gran numero di persone — un numero sorprendente — che rifiutò di usarlo ; un bell' esempio di come il senso di sicurezza della gente cambia , di come cambiano i loro modelli , quasi selvaggiamente senza alcuna nuova informazione , senza alcun nuovo elemento .
I kiedy minionej zimy pojawiła się szczepionka , było sporo ludzi - zaskakująca liczba - którzy odmówili jej przyjęcia . Jest to dobry przykład jak ludzkie poczucie bezpieczeństwa się zmienia , jak ich model się zmienia , trochę dziko , bez nowych informacji , bez nowych danych .
Questo genere di cose accade frequentemente .
Takie rzeczy zdarzają się często .
Rendo la cosa ancor più complicata .
Dodam jeszcze jedną komplikację .
Noi abbiamo sensazioni , modelli , realtà .
Mamy uczucie , model , rzeczywistość .
Io ho un punto di vista molto relativistico della sicurezza .
Mam bardzo relatywistyczny pogląd na bezpieczeństwo .
Penso che dipenda dall' osservatore .
Uważam , że zależy ono od obserwatora .
E che la maggior parte delle decisioni sulla sicurezza coinvolgano una varietà di persone .
A większość decyzji związanych z bezpieczeństwem jest podejmowana przez szereg różnych ludzi .
E i venditori di sicurezza con i loro specifici interessi cercheranno di influenzare la decisione .
I zainteresowani specyficznymi ustępstwami spróbują wpłynąć na decyzję .
Io la chiamo la loro " " agenda " " .
I ja nazywam to ich planem .
E voi vedete l' agenda ; sono il marketing , la politica , che cercano di convincervi ad avere un modello piuttosto che un altro , tentando di convincervi ad ignorare un modello e fidarvi del vostro istinto , emarginando la gente che ha modelli che non vi piacciono .
I wy widzicie plan . To jest marketing , to jest polityka , próbujące przekonać was do przyjęcia jednego modelu zamiast drugiego , próbujący przekonać was do zignorowania modelu i zaufania waszym uczuciom , marginalizując ludzi z modelami , których nie lubicie .
Ciò non è infrequente .
To nie jest rzadkie .
Un esempio , un grande esempio , è il rischio associato al fumo .
Przykład , wspaniały przykład , to ryzyko palenia .
Nella storia degli ultimi 50 anni , il rischio del fumo dimostra come cambia un modello , e dimostra anche come un industria combatte contro un modello che non le piace .
Ostatnie 50 lat z historii ryzyka związanego z paleniem pokazuje jak model się zmienia , a także jak przemysł walczy przeciwko modelowi , którego nie lubi .
Paragonatelo al dibattito sul fumo passivo , probabilmente iniziato una ventina di anni fa .
Porównajcie to do debaty o biernym paleniu , prawdopodobnie sprzed około 20 lat .
Pensate alle cinture di sicurezza .
Pomyślcie o pasach bezpieczeństwa .
Quando ero un ragazzino , nessuno metteva una cintura di sicurezza .
Kiedy byłem dzieckiem , nikt nie zakładał pasów bezpieczeństwa .
Oggi , nessun ragazzino vi lascerebbe guidare se non indossate una cintura di sicurezza .
Dziś , żaden dzieciak nie pozwoli wam jechać jeśli nie założycie pasów .
Paragonatelo al dibattito sull' airbag , di circa 30 anni or sono .
Porównajcie to do debaty o poduszkach powietrznych , prawdopodobnie sprzed około 30 lat .
Tutti esempi di modelli che cambiano .
Wszystko to przykłady zmian modeli .
Quel che impariamo è che cambiare i modelli è difficile .
Czego się nauczyliśmy , to że zmiana modeli jest trudna .
I modelli sono duri da demolire .
Modele są trudne do usunięcia .
Se poi combaciano con le vostre sensazioni , non sapete neppure di averli .
Jeśli odpowiadają waszym uczuciom , nawet nie wiecie , że macie model .
E c' è un' altra distorsione cognitiva che chiamerò pregiudizio di conferma , dove noi tendiamo ad accettare i dati che confermano le nostre convinzioni e a respingere quelli che le contraddicono .
I mamy kolejne uprzedzenie poznawcze . Przywołam nastawienie potwierdzające , gdzie mamy tendencję do akceptowania danych , które potwierdzają nasze wierzenia i odrzucania danych , które im przeczą .
Altrettanto , l' evidenza contro il nostro modello , noi tendiamo ad ignorarla , anche se è convincente .
Tak więc dowód przeciwko naszemu modelowi , najprawdopodobniej zignorujemy , nawet jeśli jest niezaprzeczalny .
Deve diventare molto convincente prima che la consideriamo .
Musi się stać bardzo niezaprzeczalny , żebyśmy zwrócili uwagę .
I nuovi modelli che si protraggono per lunghi periodi di tempo sono difficili .
Nowe modele , które rozciągają się na dłuższy okres czasu są trudne .
Il riscaldamento globale è un grande esempio .
Globalne ocieplenie jest doskonałym przykładem .
Siamo terribili con i modelli che durano 80 anni .
Jesteśmy słabi przy modelach , które rozciągają się na 80 lat .
Possiamo arrivare sino al prossimo raccolto .
Możemy dać radę z okresem do następnych żniw .
Spesso possiamo arrivare fino a quando i nostri figli diventano adulti .
Często damy radę z okresem dopóki nasze dzieci nie wydorośleją .
Ma per 80 anni , siamo proprio negati .
Ale 80 lat , my po prostu nie jesteśmy w tym dobrzy .
Quindi è un modello molto duro da accettare .
Jest to więc bardzo trudny do zaakceptowania model .
Possiamo avere entrambi i modelli nella nostra mente simultaneamente , o quel genere di problema per cui teniamo insieme entrambe le convinzioni , oppure la dissonanza cognitiva .
Możemy mieć oba modele naraz w naszych głowach albo ten typ problemu , gdzie utrzymujemy oba wierzenia razem albo poznawczy dysonans .
Alla fine , il nuovo modello rimpiazzerà quello vecchio .
Ostatecznie nowy model zastąpi stary model .
Sensazioni forti posso creare un modello .
Mocne uczucia mogą stworzyć model .
L ' 11 settembre ha creato un modello di sicurezza nella testa di molta gente .
11 września stworzył model bezpieczeństwa w głowach wielu ludzi .
Inoltre , esperienze personali con il crimine possono crearlo , così come uno spavento per la propria salute , un allarme sanitario nelle notizie .
Osobiste doświadczenia ze zbrodnią również mogą tego dokonać , strach o własne zdrowie , straszenie chorobami w wiadomościach .
Vedrete questi " " flashbulb events " " ( ricordi fotografici di un evento pubblico straordinario ) così chiamati dagli psichiatri .
Przez psychiatrów jest to nazywane efektem żarówki flasha .
Possono creare istantaneamente dei modelli , perchè sono molto toccanti .
Mogą stworzyć model natychmiast , ponieważ są bardzo emocjonalni .
Nel mondo della tecnologia non abbiamo esperienza per giudicare i modelli .
Tak samo w świecie technologii nie mamy doświadczenia by oceniać modele .
E dipendiamo da altri . Ci affidiamo a sostituti .
Polegamy więc na innych . Polegamy na pełnomocnikach .
Intendo dire , questo funziona finchè si tratta di correggere altri .
To działa dopóki polegamy na właściwych ludziach .
Ci affidiamo alle agenzie governative per dirci quali farmaci sono sicuri .
Polegamy na agencjach rządowych , aby powiedziały nam , które leki są bezpieczne .
Ieri sono giunto qui in volo .
Przyleciałem tu wczoraj .
Non ho ispezionato l' aereo .
Nie sprawdziłem samolotu .
Mi sono fidato di qualche altro gruppo per determinare se il mio velivolo fosse sicuro per volare .
Polegałem na innych , by określili czy samolot jest bezpieczny do lotu .
Noi siamo qui , nessuno di noi teme che il tetto ci possa cadere addosso , non perché l' abbiamo verificato , ma perché siamo sufficientemente sicuri che i regolamenti edilizi siano stati rispettati .
Jesteśmy tu , nikt z nas nie boi się , że dach się zawali , nie dlatego , że sprawdziliśmy , ale dlatego , że jesteśmy całkiem pewni , że prawa budowlane były tu przestrzegane .
È un modello che accettiamo praticamente per fede .
To jest model , który po prostu akceptujemy , w zasadzie na wiarę .
E va bene che sia così .
I to jest w porządku .
Ora , ciò che vogliamo è che le persone familiarizzino sufficientemente con modelli migliori ; li interiorizzino , in modo che questi si rispecchino nelle loro sensazioni , per permettere loro di fare scelte di sicurezza .
To czego chcemy , to by ludzie zaznajomili się wystarczająco z lepszymi modelami . Mieli ich odbicie w swoich uczuciach , aby umożliwiło im to dokonanie ustępstw odnośnie bezpieczeństwa .
Ora , quando queste vanno fuori fase , ci sono due scelte .
Kiedy to się wymknie spod kontroli macie dwie możliwości .
Una , potete rimettere a posto le sensazioni della gente , appellandovi direttamente ai sentimenti .
Pierwsza , możecie poprawić ludzkie uczucia bezpośrednio odnosząc się do nich .
È una manipolazione , ma può funzionare .
To manipulacja , ale może zadziałać .
La seconda , e più onesta opzione , è quella di aggiustare proprio il modello .
Druga , bardziej uczciwa droga to rzeczywista naprawa modelu .
I cambiamenti avvengono lentamente .
Zmiany dzieją się powoli .
Il dibattito sul fumo è durato 40 anni , e quello era uno facile .
Debata o paleniu trwała 40 lat , a była tą łatwą .
Alcune di queste cose sono ostiche .
Niektóre z tych rzeczy są trudne .
Intendo dire , veramente , l' informazione sembra essere la nostra migliore speranza .
Naprawdę , informacja wydaje się naszą najlepszą nadzieją .
E ho mentito .
I skłamałem .
Ricordate quando ho detto sensazione , modello , realtà . Vi ho detto che la realtà non cambia mai . In effetti , cambia .
Pamiętacie jak wymieniłem uczucia , model , rzeczywistość . Powiedziałem , że rzeczywistość się nie zmienia . Ale tak naprawdę się zmienia .
Viviamo in un mondo tecnologico ; la realtà cambia continuamente .
Żyjemy w technologicznym świecie , rzeczywistość zmienia się cały czas .
Per cui possiamo avere — per la prima volta nella storia della nostra specie — sensazioni che rincorrono i modelli , modelli che rincorrono la realtà , la realtà in movimento — potrebbero non raggiungerla mai .
Możemy więc mieć , po raz pierwszy dla naszego gatunku , uczucia goniące model , model goniący rzeczywistość , poruszającą się rzeczywistość , a one mogą się nigdy nie dogonić .
Noi non lo sappiamo .
Nie wiemy .
Ma , alla lunga , sensazioni e modelli sono ugualmente importanti .
Ale w długim okresie , zarówno uczucia , jak i rzeczywistość są ważne .
E desidero chiudere con due veloci storielle per illustrarlo .
Chcę zakończyć dwoma szybkimi historiami , aby to zilustrować .
1982 — non so se ve lo ricordate — vi fu una breve epidemia di avvelenamenti da Tylenol negli Stati Uniti .
W 1982 , nie wiem czy ludzie będą to pamiętać , była krótka epidemia zatruć Tylenolem w Stanach Zjednoczonych .
È una storia orribile . Qualcuno prese un flacone di Tylenol , vi mise del veleno , lo chiuse , e lo rimise sullo scaffale .
Jest to przerażająca historia . Ktoś wziął butelkę Tylenolu , włożył do niej truciznę , zamknął , i odłożył na półkę .
Qualcun altro lo comprò e morì .
Ktoś inny kupił ją i umarł .
Ciò gettò il terrore tra la gente .
To przeraziło ludzi .
Vi furono un paio di casi di emulazione .
Było kilka podobnych ataków .
Non c' era alcun rischio reale , ma la gente era spaventata .
Nie było prawdziwego zagrożenia , ale ludzie się bali .
E questo è come fu inventata l' industria dei medicinali a prova di manomissione .
I właśnie tak wymyślono branżę leków zabezpieczonych przed otwarciem .
I tappi di sicurezza nacquero da qui .
Stąd pochodzą zabezpieczone wieczka .
È tutto teatro della sicurezza .
To jest całkowicie teatr bezpieczeństwa .
Come compito a casa , pensate a 10 modi per aggirarlo .
Jako zadanie domowe pomyślcie o 10 sposobach na ominięcie tego zabezpieczenia .