clui/it_pl_opus_dataset · Datasets at Hugging Face

it stringlengths 2 991 ⌀	pl stringlengths 1 1.19k ⌀
Non avrei mai immaginato che un giorno avrei parlato a TEDMED .	Nie przyszło mi do głowy , że będę przemawiać na TEDMED .
All' epoca non sapevo neanche cosa fosse TEDMED .	Wtedy nawet o TEDMED nie słyszałem .
null	null
Tutto ciò di cui ho bisogno è un socio un po ' pazzo come me , che ha la passione di salvare vite ed è disposto a farlo .	Potrzeba mi tylko partnera równie szalonego jak ja , z pasją ratowania życia i gotowością .
A breve inizierò anche in India con un amico che ho incontrato ad Harvard qualche tempo fa .	Niedługo zaczynamy działać w Indiach z nowym kolegą z Harvardu .
Hatzalah è partito a Brooklyn grazie ad un ebreo chassidico anni prima di noi a Williamsburg , e ora è dappertutto nella comunità ebraica a New York , anche in Australia e in Messico e in altre comunità ebraiche .	Właściwie Hatzalah zapoczątkował na Brooklynie pewien Hasyd , na wiele lat przed nami , w Williamsburgu . Teraz działa w całej wspólnocie żydowskiej w Nowym Jorku , a także w Australii , Meksyku i innych żydowskich społecznościach .
Ma potrebbe diffondersi ovunque .	Ale można to wprowadzić wszędzie .
È facile da adottare .	To bardzo proste .
Questi volontari si vedono anche a New York , salvare vite al World Trade Center .	Wolontariusze w Nowym Jorku ratowali ludzi podczas ataku na World Trade Center .
Solo l' anno scorso , siamo intervenuti in Israele su 207 000 persone .	W zeszłym roku pomogliśmy 207 tys. ludzi w Izraelu .
42 000 di queste erano in pericolo di vita .	42 tys.z nich było w sytuacjach zagrożenia życia .
E abbiamo fatto la differenza .	Odmieniliśmy ich los .
Credo si potrebbe chiamare un flashmob di salvataggio , e funziona .	Można by to nazwać flash mobem ratowania życia i to by pasowało .
Se mi guardo intorno , vedo molte persone che farebbero qualcosa in più , per salvare altre persone , chiunque siano , di qualunque religione siano , da qualunque posto vengano .	Kiedy rozglądam się dookoła , widzę mnóstwo ludzi gotowych poświęcić się , dołożyć wszelkich starań , aby ratować innych , nieważne kim są , nieważne jakiego wyznania ani pochodzenia .
Vogliamo tutti essere eroi .	Wszyscy chcemy być bohaterami .
Abbiamo solo bisogno di una buona idea , di motivazione e tanta audacia , e potremmo salvare milioni di persone che altrimenti non si salverebbero .	Potrzebujemy tylko dobrego pomysłu , motywacji i bezczelności , i możemy ratować miliony ludzi , którzy inaczej nie zostaliby ocaleni .
Grazie infinite .	Dziękuję bardzo .
( Applausi )	( Brawa )
Allora , facciamo in un modo un po ' diverso dal solito .	Zrobimy to trochę inaczej .
Non una vera e propria presentazione . Semplicemente vi parlerò .	Nie pokażę wam prezentacji , tylko będę do was mówił .
E mentre vi parlo , vedremo alcune immagini , le fotografie scorreranno proprio come immagini di cose situazioni tratte da Second Life . E spero risulti interessante .	A w tym samym czasie będziecie oglądać serię obrazów migawki z Second Life . Mam nadzieję , że to będzie fascynujące. które przypominają migawki z Second Life . Mam nadzieję , że to będzie fascynujące .
Farò a gara , per catturare la vostra attenzione , con queste strane immagini sullo schermo , che sono tratte da Second Life .	Będę konkurował o waszą uwagę z tymi dziwnymi obrazami , wyświetlanymi na ekranie , które pochodzą stamtąd .
Comincerò con alcuni concetti portanti , alla base del progetto poi richiamerò qui John per discuterne tutti insieme per riflettere e porci delle domande .	Na początku powiem trochę o głównych założeniach , a potem zawołam tutaj Johna , żebyśmy mogli porozmawiać jeszcze trochę , pomyśleć i zadać pytania .
Credo che a monte di tutto ci sia la domanda : Perché creare un mondo virtuale ?	Pierwsze pytanie brzmi : po co w ogóle tworzyć wirtualny świat ? Pierwsze pytanie brzmi : po co w ogóle tworzyć wirtualny świat ?
Penso che la risposta sarà sempre legata , almeno in parte , a quelle persone inizialmente abbastanza pazze da ideare il progetto .	Odpowiedzi na to pytanie zawsze będą udzielać osoby , z założenia na tyle nienormalne , żeby rozpocząć taki projekt. z założenia na tyle nienormalne , żeby rozpocząć taki projekt .
Perciò vi dirò qualcosa di me e del mio passato e cosa mi ha spinto , tornando a quando ero un adolescente , e poi un adulto , a cercare di realizzare questa mia idea .	Na początku mogę opowiedzieć jak było ze mną i co skłoniło mnie , żebym , jako nastolatek , a potem jako dorosły , próbował stworzyć coś takiego I co skłoniło mnie , żebym , jako nastolatek , a potem jako dorosły , próbował stworzyć coś takiego
Ero un bambino molto creativo , leggevo molto . All' inizio mi piaceva l' elettronica , poi la programmazione dei computer , ed ero ancora giovanissimo .	Byłem bardzo twórczym dzieciakiem , dużo czytałem i interesowałem się elektroniką , a potem programowaniem komputerów – gdy byłem naprawdę młody
Ero sempre indaffarato a cercare di costruire delle cose .	ciągle próbowałem coś stworzyć .
Era un' ossessione : smontavo e rimontavo tutto e mi piaceva creare cose con le mani o il legno o l' elettronica , il metallo o qualsiasi altro materiale .	Uwielbiałem rozmontowywać i budować różne rzeczy Wszystko , co da się wykonać ręcznie , z drewna z metalu albo rzeczy związane z elektroniką .
Ad esempio - ed è stata una gran cosa per Second Life - avevo la mia stanza .	No i – co jest fajne w Second Life – miałem swój pokój
E sappiamo che ogni adolescente va a rifugiarsi in camera sua , ma io volevo la mia porta : mi sembrava bellissimo far scorrere la porta verso l' alto , proprio come in Star Trek , invece che aprirla normalmente .	i jak dla większości nastolatków , było to moje królestwo Ale ja pomyślałem , że byłoby super , gdyby drzwi otwierały się do góry . Tak jak w Star Treku .
Mi sembrava fantastico . Mi arrampicai fino al soffitto tagliai una parte del solaio , per la felicità dei miei genitori , e vi inserii una porta che si potesse tirare su dal soffitto .	Bardzo chciałem to zrobić , więc przebiłem się do belek sufitowych , ku zachwytowi rodziców , i założyłem te drzwi tak , że były wciągane przez sufit .
Costruii - sistemai nell' attico un meccanismo che tirasse su la porta .	Na strychu zamontowałem mechanizm od drzwi garażowych , który podnosił moje drzwi do góry .
Immaginate quanto tempo ci misi a fare queste modifiche alla casa senza contare la disperazione dei miei genitori .	Możecie sobie wyobrazić ile czasu mi to zajęło oraz zachwyt moich rodziców .
Una cosa che mi ha sempre colpito è che le persone possono avere idee straordinarie di cose da realizzare , ma , di fatto , troppo spesso non riescono a realizzarle davvero , a mettere davvero insieme i materiali e passare dal progetto all' esecuzione , al costruire quel qualcosa che in testa immaginavamo solo come progetto .	Zawsze uderzało mnie to , że my – ludzie mamy tyle wspaniałych pomysłów na to , co chcielibyśmy robić. ale w realnym świecie tak często nie jesteśmy w stanie . Nie jesteśmy w stanie zgromadzić materiałów i przejść przez etap faktycznego tworzenia tego , co zaprojektowaliśmy w naszej wyobraźni .
E quindi per me , e so che vi sembrerà strano , quando arrivò Internet ed ero giò dentro alla programmazione e cercavo semplicemente di mandare avanti la mia azienda e capire cosa avrei potuto fare con Internet e con i computer rimasi subito colpito dal fatto che , proprio l' ultima delle cose che ti può venire in mente di realizzare con Internet e con i computer , sia quella di sfruttare Internet e la connessione tra computer per creare un' imitazione del mondo reale , ricreare le leggi della fisica e le regole per cui certe cose stanno insieme e altre no - tipo - l' idea degli atomi e di come si costruiscono le cose ,	Gdy pojawił się Internet , zajmowałem się programowaniem komputerów Gdy pojawił się Internet , zajmowałem się programowaniem komputerów próbowałem prowadzić własną firmę I chciałem odkryć , co można zrobić z Internetem i komputerami . Natychmiast uderzyło mnie , że zasadniczą rzeczą , którą człowiek będzie chciał zrobić z Internetem i komputerami , będzie wykorzystanie Internetu i sieci komputerów do stworzenia wirtualnego świata , odtworzenia praw fizyki i reguł rządzących światem , na przykład idei atomów i tworzenia różnych rzeczy ,
e farlo dentro un computer per permettere a tutti di ritrovarsi lì e creare roba .	i odtworzenia tego w komputerze tak , żebyśmy wszyscy mogli korzystać i coś stworzyć .
Per me è stato proprio questo a innescare la sfida iniziale .	Było to tak kuszące .
Volevo questo posto dove si potessero costruire delle cose .	Chciałem stworzyć miejsce , gdzie można budować .
E credo che questo si veda perfettamente nella genesi di quello che è diventato Second Life , e credo sia importante .	Widać to w sposobie powstawania Second Life . I to jest ważne . Widać to w sposobie powstawania Second Life . I to jest ważne .
Credo anche , più in generale , che l' uso di Internet e della tecnologia intesi come uno spazio di creatività e progettualità , sia una tendenza condivisa .	Bardziej ogólnie , wykorzystanie Internetu i technologii , jako pola dla kreatywności i projektowania jest powszechną tendencją .
È una grande forma di progresso umano .	To wielki postęp ludzkości .
Generalmente la tecnologia è usata per permetterci di creare in una modalità il più sociale possibile .	Technologia pozwala na wspólne , społeczne tworzenie w największym stopniu .
E credo che Second Life e , in generale , tutte le realtà virtuali rappresentino quanto di meglio si possa fare per ottenere questo , oggi .	Second Life i wirtualne światy reprezentują najlepsze , co możemy zrobić , by teraz osiągnąć ten cel .
C' è anche un altro modo di vedere la cosa , e i contenuti e di riflettere sullo spazio , e collegare le realtà virtuali allo spazio dell' universo .	Inny sposób patrzenia na to zagadnienie Związany z treścią i myśleniem o kosmosie polega na łączeniu wirtualnych światów z kosmosem .
Credo sia interessante soffermarsi su questo un momento .	Fajnie byłoby o tym chwilę pomówić .
Immaginate di viaggiare nello spazio , è affascinante .	Jeśli myślisz o podróży w kosmos , jest to fascynujące .
Ci sono così tanti film , così tanti bambini , che sognano di esplorare lo spazio . Ma perché ?	Bohaterowie filmów i dzieci marzą o badaniu kosmosu . Tak jak my wszyscy . Dlaczego ?
Fermiamoci per un momento e chiediamoci , perché ?	Skąd ta fanaberia ?
Cosa ci spinge a volere una cosa del genere ?	Dlaczego my - ludzie chcemy badać kosmos ?
Un paio di cose . C' e ' quello che vediamo nei film il sogno che tutti condividiamo .	Jest kilka powodów . Widzimy to w filmach , wszyscy o tym marzymy .
D' altra parte , andando nello spazio potremmo cominciare da capo .	Po pierwsze , w kosmosie moglibyśmy zacząć od nowa .
In un certo senso , quel viaggio ci trasformerebbe in qualcun altro , ci lasceremmo alle spalle la civiltà e la vita che conosciamo .	W tej podróży moglibyśmy stać się kimś innym , ponieważ zostawilibyśmy społeczeństwo i życie , jakie znamy , za sobą .
E inevitabilmente ci trasformeremmo - forse irreversibilmente - partendo per questa esplorazione .	Zmienilibyśmy się nieodwracalnie , gdybyśmy rozpoczęli tę wyprawę .
L' altra cosa è che esiste questo senso pratico per cui se si va abbastanza distanti si possono scovare laggiù - cose che neppure ci immaginiamo di trovare una volta arrivati là , nello spazio .	Drugą przyczyną jest to namacalne poczucie , że jeśli podróżujesz wystarczająco daleko możesz znaleźć ... Och , tak ! Nie masz pojęcia , co znajdziesz w kosmosie . Och , tak ! Nie masz pojęcia , co możesz znajdziesz w kosmosie .
Sarà certamente molto diverso da com' è qui .	Będzie inaczej niż tutaj .
Sarà così diverso da quello che vediamo qui sulla terra che qualsiasi cosa ci sembrerà possibile .	Będzie to tak różne od tego , co widzimy na Ziemi , że wszystko będzie możliwe .
Questo genere di idee - che noi desideriamo in modo pazzesco , crearci una nuova identità e proiettarci in una realtà in cui tutto sia possibile .	My – ludzie łakniemy nowej tożsamości i podróży do miejsca , gdzie wszystko jest możliwe .
E credo che anche voi se vi fermate un momento a pensarci , riconoscerete nelle realtà virtuali e nella direzione in cui giorno dopo giorno le nuove tecnologie ci stanno portando , una possibilità realistica e praticabile di una potenziale versione dell' esplorazione dello spazio .	Wirtualne światy i miejsca , do których się udajemy Wirtualne światy i miejsca , do których się udajemy za sprawą rozwijającej się technologii komputerowej reprezentują prawdopodobną i taktycznie możliwą wersję eksploracji kosmosu .
Anche solo l' idea di realtà virtuali ci smuove perché come nello spazio ci consentono di reinventarci e contengono tutto e probabilmente , laggiù può accadere qualsiasi cosa .	Jesteśmy poruszeni pomysłem wirtualnych światów , ponieważ tak jak kosmos , pozwalają one nam się zmienić , wszystko w nich jest i wszystko może się tam zdarzyć .
Ora per darvi un' idea della dimensione , della scala , per confrontare l' universo e Second Life , molti non si rendono conto che - stiamo parlando di Internet all' inizio degli anni ' 90 .	Żeby przybliżyć wam skalę przedsięwzięcia , porównam Second Life z przestrzenią kosmiczną . To tak , jak na początku lat 90. z Internetem .
Oggi le realtà virtuali di Second Life somigliano molto all' Internet degli anni 90 : sono tutti parecchio emozionati , agitati , Ci sono grande emzione ed eccitazione intorno a un' idea è un continuo , e poi c' è un senso di disperazione e tutti credono che non funzionerà .	Ze światami wirtualnymi Second Life jest dziś bardzo podobnie : wszyscy są podekscytowani , robi się dużo szumu wokół tego , czy innego pomysłu , a za jakiś czas nastaje kompletna rozpacz i wszyscy myślą , że to nie wypali .
Tutto ciò che accade attraverso Second Life e in generale con i vari mondi virtuali , è successo nei primi anni 90 .	To , co dzieje się z Second Life i ogólnie ze światami wirtualnymi , zdarzyło się już w latach 90 .
In ufficio facciamo sempre un gioco : si prende un articolo qualsiasi poi , sempre in quell ' articolo , si sostituiscono le parole " " Second Life " " con " " Web " " e al posto di " " realtà virtuale " " si mette " " Internet " " . E ti ritrovi con lo stesso tipo di articoli scritti su qualsiasi cosa la gente stia osservando .	Często w biurze bawimy się tak : bierzemy dowolny artykuł i szukamy identycznego , w którym zamieniamy „ Second Life ” na “ sieć Web ” , albo „ rzeczywistość wirtualną ” na „ Internet ” i mamy artykuły opisujące dokładnie to , co teraz obserwujemy .
Per darvi un' idea delle dimensioni , Second Life usa circa 20.000 processori ( CPU )	A teraz o skali . Second Life to obecnie około 20 000 komputerów PC
che equivale a circa 20.000 computer messi in rete in tre luoghi negli Stati Uniti , che proprio ora , imitano questo spazio virtuale . E di per sé lo spazio virtuale - ospita circa 250.000 persone al giorno che gironzolano ; questa specie di popolazione attiva corrisponde a una piccola città .	połączonych ze sobą za pomocą trzech urządzeń w USA , zarządzających tą wirtualną przestrzenią . Codziennie buszuje po niej jakieś 250 000 ludzi . To coś w rodzaju aktywnej populacji małego miasta ,
In sé lo spazio disponibile è circa 10 volte più grande di San Francisco , e ha la stessa densità di edifici .	ale około 10-krotnie większego od San Francisco o porównywalnej gęstości zabudowania .
Questo dovrebbe darvi un' idea delle dimensioni . E si espande molto rapidamente - con un ritmo di crescita mensile del 5 % e parliamo dell' uso di nuovi server .	Tyle na temat rozmiarów . Bardzo szybko się powiększa : o około 5 % na miesiąc . To pod względem dodawanych serwerów .
E quindi molto diversamente , com' è ovvio , dal mondo reale e più simile a Internet , il tutto si sta espandendo molto velocemente e storicamente in modo esponenziale .	Całkiem odwrotnie niż rzeczywisty świat , ale dokładnie tak , jak Internet , rozrasta się bardzo szybko i gwałtownie .
Quindi l' idea del viaggio nello spazio trova un equivalente qui in relazione alla quantità di contenuto che ospita , e credo che stia in questa quantità il punto di forza .	Przypomina to eksplorację kosmosu Pod względem wielkości zawartości , która , moim zdaniem , jest przełomowa .
È stato un presupposto stesso delle realtà virtuali poter ospitare una serie infinita di possibilità .	Była przełomowa w przypadku świata wirtualnego , który jest światem nieograniczonych możliwości .
Una cosa a cui diamo una grande importanza .	Jako ludzie jesteśmy czuli na tym punkcie .
Te ne accorgi quando lo vedi . Sai quando in un posto puoi fare quello che ti pare e quando invece non puoi .	Kiedy ją widzisz , wiesz , czy możesz zrobić coś w przestrzeni , Czy nie .
Second Life oggi corrisponde a questi 20.000 computer e contiene circa 100 milioni di oggetti creati dagli utenti , un oggetto è una cosa simile , ma possibilmente interagisce .	Second Life to dzisiaj 20 000 komputerów , i około 100 milionów stworzonych przez użytkowników obiektów . Obiekt , to coś interaktywnego
Decine di milioni di questi oggetti pensano di continuo : sono dotati di un codice .	10 milionów cały czas myśli każdy z nich ma przypisany własny kod .
È un mondo davvero grande se pensiamo a quanto ci sta dentro il che ha una sua importanza , e grande .	To naprawdę duży świat , jeśli wziąć pod uwagę zawartość i to jest ważne .
Per esempio immaginate di voler giocare a World of Warcraft , World of Warcraft è un gioco virtuale che sta tutto in soli 4 DVD .	Coś dla grających w World of Warcraft : wychodzi on na 4 płytach DVD .
Second Life invece contiene 100 terabyte di dati creati dagli utenti , il che significa : 25.000 volte più grande .	Dla porównania : Second Life ma 100 terabajtów danych stworzonych przez użytkowników , co czyni go 25 000 razy większym .
È sempre lo stesso paragone , per esempio Internet e AOL , e le chat e i contenuti di AOL negli anni ' 90 , mentre quello che accade qui è molto diverso proprio in base a quante cose la gente può fare è siccome possono fare praticamente tutto , è piuttosto incredibile , no ?	To jak Internet w porównaniu z AOL oraz czaty i zawartość w AOL , tutaj dzieje się coś innego , ponieważ sama skala tego , co ludzie mogą zrobić , kiedy mają możliwość zrobienia wszystkiego , jest niesamowita .
Ultimo concetto importante : è praticamente certo che qualsiasi sarà la sua evoluzione crescera ' più del Web stesso nel numero degli utenti totali .	Prawie na pewno prawdą jest to , że w cokolwiek to ewoluuje w ogólnym użyciu będzie większe niż sama sieć .
E lasciate che ve lo spieghi con due semplici affermazioni .	Uzasadnię to za pomocą dwóch stwierdzeń .
Comunemente , il Web si usa per organizzare , scambiare , creare e consumare informazioni .	Sieci używamy do organizacji , wymiany tworzenia i przyswajania informacji .
È come dire che Irene parla di Google , guidata da dei dati .	To jak mówienie , że Google jest sterowany danymi .
Voglio dire , anche per me ormai mondo equivale a informazione .	Myślę o świecie jako o informacji .
Tutto quello con cui interagiamo , le esperienze che facciamo , è un lasciarsi trasportare da un mare di informazioni con cui interagiamo in tanti modi diversi .	Wszystko , z czym mamy kontakt , nasze doświadczenia to jak przepływanie przez morze informacji oraz używanie i stosowanie ich na różne sposoby .
Nel Web le informazioni arrivano coe testi e immagini .	Sieć przedstawia informacje w postaci tekstu i obrazu .
La geografia del Web è per lo più fatta di link ipertestuali .	Topologia , geografia Sieci to w większości łącza tekstowe .
Uno dei tanti modi per organizzare l' informazione , però ci sono almeno un paio di differenze nell' accedere alle informazioni in un mondo virtuale che credo sia importante notare proprio per la diversa modalità e perché migliori rispetto a quanto fatto fino ad ora con il Web .	To jeden ze sposobów organizacji informacji , lecz są dwie sprawy dotyczące sposobu dostępu do informacji w świecie wirtualnym ważne sposoby , które się bardzo różnią i o wiele lepsze niż to , z czym mieliśmy do czynienia w Sieci .
La prima è , come ho già detto , sì insomma , la prima differenza nelle realtà virtuali è che l' informazione venga presentata all' interno del mondo virtuale stesso utilizzando la simbologia iconica più potente disponibile tra gli esseri umani .	Pierwszą różnicą dla świata wirtualnego jest to , że w świecie wirtualnym informacja prezentowana jest za pomocą najbardziej ikonicznego symbolu jakiego może użyć człowiek .
Facciamo un esempio , S-E-D-I-A è la parola italiana che indica questa , ma un' immagine diventa un simbolo universalmente riconosciuto .	K-R-Z-E-S-Ł-O to słowo na to , lecz obraz tego to uniwersalny symbol
Tutti sanno cos' è . Non c' è alcun bisogno di tradurre .	Wszyscy wiedzą , co to znaczy . Nie trzeba tego tłumaczyć .
Oltretutto l' immagine è anche più facile da memorizzare rispetto alla scritta S-E-D-I-A su un pezzo di carta .	Będzie to łatwiej zapamiętać , jak pokażę wam obrazek , i K-R-Z-E-S-Ł-O na kartce papieru .
Si possono fare dei test che dimostrano che vi ricorderete molto meglio , tra un paio di giorni , che stavo parlando di una sedia .	Możecie sprawdzić , że za kilka dni będziecie o wiele lepiej pamiętać , że mówiłem o krześle .
Perciò quando aggreghiamo informazioni usando i simboli nella nostra memoria , usando quei simboli tanto noti , in cui siamo stati immersi tutta la nostra vita , massimizziamo sia lo stimolo che la risposta siamo in grado di ricordare , trasferire e manipolare i dati .	Kiedy organizujemy informacje za pomocą symboli w naszej pamięci , najbardziej powszechnych symboli , które spotykaliśmy w życiu , maksymalnie pobudzamy , stymulujemy , jesteśmy w stanie zapamiętać , transferować i manipulować danymi .
E quindi i mondi virtuali sono il modo migliore per organizzare e fruire le informazioni al meglio .	Wirtualne słowa są najlepszym sposobem organizowania i doświadczania informacji .
E guardate , credo che di questo si stia parlando da oltre 20 anni - cioè del 3D , di quel contesto simile alla vita reale che sono fattori così importanti , quasi magici per noi .	To , o czym ludzie mówili przez 20 lat , realistyczne środowisko 3D jest dla nas naprawdę ważne w jakiś magiczny sposób .
La seconda cosa - e qui credo sia meno scontato il concetto - è che fruire , creare , consumare ed esplorare le informazioni sia un' attività , implicitamente e intrinsecamente , sociale .	Drugą , mniej oczywistą , rzeczą jest to , że doświadczanie tworzenia , przyswajania i badania informacji w wirtualnym świecie jest z natury społeczne .
Siete sempre lì con altre persone .	Jesteśmy tam zawsze z innymi ludźmi .
In quanto esseri umani siamo creature sociali che devono o sono facilitate , o meglio ancora si divertono di più a fruire l' informazione in compagnia .	My , jako ludzie , jesteśmy tworami społecznymi i musimy , lub potrzebujemy lub cieszymy się tym , że przyswajamy informacje w obecności innych .
Per noi è fondamentale . Non si scappa .	To jest niezbędne . Nie możemy tego uniknąć .

Non avrei mai immaginato che un giorno avrei parlato a TEDMED .

Nie przyszło mi do głowy , że będę przemawiać na TEDMED .

All' epoca non sapevo neanche cosa fosse TEDMED .

Wtedy nawet o TEDMED nie słyszałem .

null

Tutto ciò di cui ho bisogno è un socio un po ' pazzo come me , che ha la passione di salvare vite ed è disposto a farlo .

Potrzeba mi tylko partnera równie szalonego jak ja , z pasją ratowania życia i gotowością .

A breve inizierò anche in India con un amico che ho incontrato ad Harvard qualche tempo fa .

Niedługo zaczynamy działać w Indiach z nowym kolegą z Harvardu .

Hatzalah è partito a Brooklyn grazie ad un ebreo chassidico anni prima di noi a Williamsburg , e ora è dappertutto nella comunità ebraica a New York , anche in Australia e in Messico e in altre comunità ebraiche .

Właściwie Hatzalah zapoczątkował na Brooklynie pewien Hasyd , na wiele lat przed nami , w Williamsburgu . Teraz działa w całej wspólnocie żydowskiej w Nowym Jorku , a także w Australii , Meksyku i innych żydowskich społecznościach .

Ma potrebbe diffondersi ovunque .

Ale można to wprowadzić wszędzie .

È facile da adottare .

To bardzo proste .

Questi volontari si vedono anche a New York , salvare vite al World Trade Center .

Wolontariusze w Nowym Jorku ratowali ludzi podczas ataku na World Trade Center .

Solo l' anno scorso , siamo intervenuti in Israele su 207 000 persone .

W zeszłym roku pomogliśmy 207 tys. ludzi w Izraelu .

42 000 di queste erano in pericolo di vita .

42 tys.z nich było w sytuacjach zagrożenia życia .

E abbiamo fatto la differenza .

Odmieniliśmy ich los .

Credo si potrebbe chiamare un flashmob di salvataggio , e funziona .

Można by to nazwać flash mobem ratowania życia i to by pasowało .

Se mi guardo intorno , vedo molte persone che farebbero qualcosa in più , per salvare altre persone , chiunque siano , di qualunque religione siano , da qualunque posto vengano .

Kiedy rozglądam się dookoła , widzę mnóstwo ludzi gotowych poświęcić się , dołożyć wszelkich starań , aby ratować innych , nieważne kim są , nieważne jakiego wyznania ani pochodzenia .

Vogliamo tutti essere eroi .

Wszyscy chcemy być bohaterami .

Abbiamo solo bisogno di una buona idea , di motivazione e tanta audacia , e potremmo salvare milioni di persone che altrimenti non si salverebbero .

Potrzebujemy tylko dobrego pomysłu , motywacji i bezczelności , i możemy ratować miliony ludzi , którzy inaczej nie zostaliby ocaleni .

Grazie infinite .

Dziękuję bardzo .

( Applausi )

( Brawa )

Allora , facciamo in un modo un po ' diverso dal solito .

Zrobimy to trochę inaczej .

Non una vera e propria presentazione . Semplicemente vi parlerò .

Nie pokażę wam prezentacji , tylko będę do was mówił .

E mentre vi parlo , vedremo alcune immagini , le fotografie scorreranno proprio come immagini di cose situazioni tratte da Second Life . E spero risulti interessante .

A w tym samym czasie będziecie oglądać serię obrazów migawki z Second Life . Mam nadzieję , że to będzie fascynujące. które przypominają migawki z Second Life . Mam nadzieję , że to będzie fascynujące .

Farò a gara , per catturare la vostra attenzione , con queste strane immagini sullo schermo , che sono tratte da Second Life .

Będę konkurował o waszą uwagę z tymi dziwnymi obrazami , wyświetlanymi na ekranie , które pochodzą stamtąd .

Comincerò con alcuni concetti portanti , alla base del progetto poi richiamerò qui John per discuterne tutti insieme per riflettere e porci delle domande .

Na początku powiem trochę o głównych założeniach , a potem zawołam tutaj Johna , żebyśmy mogli porozmawiać jeszcze trochę , pomyśleć i zadać pytania .

Credo che a monte di tutto ci sia la domanda : Perché creare un mondo virtuale ?

Pierwsze pytanie brzmi : po co w ogóle tworzyć wirtualny świat ? Pierwsze pytanie brzmi : po co w ogóle tworzyć wirtualny świat ?

Penso che la risposta sarà sempre legata , almeno in parte , a quelle persone inizialmente abbastanza pazze da ideare il progetto .

Odpowiedzi na to pytanie zawsze będą udzielać osoby , z założenia na tyle nienormalne , żeby rozpocząć taki projekt. z założenia na tyle nienormalne , żeby rozpocząć taki projekt .

Perciò vi dirò qualcosa di me e del mio passato e cosa mi ha spinto , tornando a quando ero un adolescente , e poi un adulto , a cercare di realizzare questa mia idea .

Na początku mogę opowiedzieć jak było ze mną i co skłoniło mnie , żebym , jako nastolatek , a potem jako dorosły , próbował stworzyć coś takiego I co skłoniło mnie , żebym , jako nastolatek , a potem jako dorosły , próbował stworzyć coś takiego

Ero un bambino molto creativo , leggevo molto . All' inizio mi piaceva l' elettronica , poi la programmazione dei computer , ed ero ancora giovanissimo .

Byłem bardzo twórczym dzieciakiem , dużo czytałem i interesowałem się elektroniką , a potem programowaniem komputerów – gdy byłem naprawdę młody

Ero sempre indaffarato a cercare di costruire delle cose .

ciągle próbowałem coś stworzyć .

Era un' ossessione : smontavo e rimontavo tutto e mi piaceva creare cose con le mani o il legno o l' elettronica , il metallo o qualsiasi altro materiale .

Uwielbiałem rozmontowywać i budować różne rzeczy Wszystko , co da się wykonać ręcznie , z drewna z metalu albo rzeczy związane z elektroniką .

Ad esempio - ed è stata una gran cosa per Second Life - avevo la mia stanza .

No i – co jest fajne w Second Life – miałem swój pokój

E sappiamo che ogni adolescente va a rifugiarsi in camera sua , ma io volevo la mia porta : mi sembrava bellissimo far scorrere la porta verso l' alto , proprio come in Star Trek , invece che aprirla normalmente .

i jak dla większości nastolatków , było to moje królestwo Ale ja pomyślałem , że byłoby super , gdyby drzwi otwierały się do góry . Tak jak w Star Treku .

Mi sembrava fantastico . Mi arrampicai fino al soffitto tagliai una parte del solaio , per la felicità dei miei genitori , e vi inserii una porta che si potesse tirare su dal soffitto .

Bardzo chciałem to zrobić , więc przebiłem się do belek sufitowych , ku zachwytowi rodziców , i założyłem te drzwi tak , że były wciągane przez sufit .

Costruii - sistemai nell' attico un meccanismo che tirasse su la porta .

Na strychu zamontowałem mechanizm od drzwi garażowych , który podnosił moje drzwi do góry .

Immaginate quanto tempo ci misi a fare queste modifiche alla casa senza contare la disperazione dei miei genitori .

Możecie sobie wyobrazić ile czasu mi to zajęło oraz zachwyt moich rodziców .

Una cosa che mi ha sempre colpito è che le persone possono avere idee straordinarie di cose da realizzare , ma , di fatto , troppo spesso non riescono a realizzarle davvero , a mettere davvero insieme i materiali e passare dal progetto all' esecuzione , al costruire quel qualcosa che in testa immaginavamo solo come progetto .

Zawsze uderzało mnie to , że my – ludzie mamy tyle wspaniałych pomysłów na to , co chcielibyśmy robić. ale w realnym świecie tak często nie jesteśmy w stanie . Nie jesteśmy w stanie zgromadzić materiałów i przejść przez etap faktycznego tworzenia tego , co zaprojektowaliśmy w naszej wyobraźni .

E quindi per me , e so che vi sembrerà strano , quando arrivò Internet ed ero giò dentro alla programmazione e cercavo semplicemente di mandare avanti la mia azienda e capire cosa avrei potuto fare con Internet e con i computer rimasi subito colpito dal fatto che , proprio l' ultima delle cose che ti può venire in mente di realizzare con Internet e con i computer , sia quella di sfruttare Internet e la connessione tra computer per creare un' imitazione del mondo reale , ricreare le leggi della fisica e le regole per cui certe cose stanno insieme e altre no - tipo - l' idea degli atomi e di come si costruiscono le cose ,

Gdy pojawił się Internet , zajmowałem się programowaniem komputerów Gdy pojawił się Internet , zajmowałem się programowaniem komputerów próbowałem prowadzić własną firmę I chciałem odkryć , co można zrobić z Internetem i komputerami . Natychmiast uderzyło mnie , że zasadniczą rzeczą , którą człowiek będzie chciał zrobić z Internetem i komputerami , będzie wykorzystanie Internetu i sieci komputerów do stworzenia wirtualnego świata , odtworzenia praw fizyki i reguł rządzących światem , na przykład idei atomów i tworzenia różnych rzeczy ,

e farlo dentro un computer per permettere a tutti di ritrovarsi lì e creare roba .

i odtworzenia tego w komputerze tak , żebyśmy wszyscy mogli korzystać i coś stworzyć .

Per me è stato proprio questo a innescare la sfida iniziale .

Było to tak kuszące .

Volevo questo posto dove si potessero costruire delle cose .

Chciałem stworzyć miejsce , gdzie można budować .

E credo che questo si veda perfettamente nella genesi di quello che è diventato Second Life , e credo sia importante .

Widać to w sposobie powstawania Second Life . I to jest ważne . Widać to w sposobie powstawania Second Life . I to jest ważne .

Credo anche , più in generale , che l' uso di Internet e della tecnologia intesi come uno spazio di creatività e progettualità , sia una tendenza condivisa .

Bardziej ogólnie , wykorzystanie Internetu i technologii , jako pola dla kreatywności i projektowania jest powszechną tendencją .

È una grande forma di progresso umano .

To wielki postęp ludzkości .

Generalmente la tecnologia è usata per permetterci di creare in una modalità il più sociale possibile .

Technologia pozwala na wspólne , społeczne tworzenie w największym stopniu .

E credo che Second Life e , in generale , tutte le realtà virtuali rappresentino quanto di meglio si possa fare per ottenere questo , oggi .

Second Life i wirtualne światy reprezentują najlepsze , co możemy zrobić , by teraz osiągnąć ten cel .

C' è anche un altro modo di vedere la cosa , e i contenuti e di riflettere sullo spazio , e collegare le realtà virtuali allo spazio dell' universo .

Inny sposób patrzenia na to zagadnienie Związany z treścią i myśleniem o kosmosie polega na łączeniu wirtualnych światów z kosmosem .

Credo sia interessante soffermarsi su questo un momento .

Fajnie byłoby o tym chwilę pomówić .

Immaginate di viaggiare nello spazio , è affascinante .

Jeśli myślisz o podróży w kosmos , jest to fascynujące .

Ci sono così tanti film , così tanti bambini , che sognano di esplorare lo spazio . Ma perché ?

Bohaterowie filmów i dzieci marzą o badaniu kosmosu . Tak jak my wszyscy . Dlaczego ?

Fermiamoci per un momento e chiediamoci , perché ?

Skąd ta fanaberia ?

Cosa ci spinge a volere una cosa del genere ?

Dlaczego my - ludzie chcemy badać kosmos ?

Un paio di cose . C' e ' quello che vediamo nei film il sogno che tutti condividiamo .

Jest kilka powodów . Widzimy to w filmach , wszyscy o tym marzymy .

D' altra parte , andando nello spazio potremmo cominciare da capo .

Po pierwsze , w kosmosie moglibyśmy zacząć od nowa .

In un certo senso , quel viaggio ci trasformerebbe in qualcun altro , ci lasceremmo alle spalle la civiltà e la vita che conosciamo .

W tej podróży moglibyśmy stać się kimś innym , ponieważ zostawilibyśmy społeczeństwo i życie , jakie znamy , za sobą .

E inevitabilmente ci trasformeremmo - forse irreversibilmente - partendo per questa esplorazione .

Zmienilibyśmy się nieodwracalnie , gdybyśmy rozpoczęli tę wyprawę .

L' altra cosa è che esiste questo senso pratico per cui se si va abbastanza distanti si possono scovare laggiù - cose che neppure ci immaginiamo di trovare una volta arrivati là , nello spazio .

Drugą przyczyną jest to namacalne poczucie , że jeśli podróżujesz wystarczająco daleko możesz znaleźć ... Och , tak ! Nie masz pojęcia , co znajdziesz w kosmosie . Och , tak ! Nie masz pojęcia , co możesz znajdziesz w kosmosie .

Sarà certamente molto diverso da com' è qui .

Będzie inaczej niż tutaj .

Sarà così diverso da quello che vediamo qui sulla terra che qualsiasi cosa ci sembrerà possibile .

Będzie to tak różne od tego , co widzimy na Ziemi , że wszystko będzie możliwe .

Questo genere di idee - che noi desideriamo in modo pazzesco , crearci una nuova identità e proiettarci in una realtà in cui tutto sia possibile .

My – ludzie łakniemy nowej tożsamości i podróży do miejsca , gdzie wszystko jest możliwe .

E credo che anche voi se vi fermate un momento a pensarci , riconoscerete nelle realtà virtuali e nella direzione in cui giorno dopo giorno le nuove tecnologie ci stanno portando , una possibilità realistica e praticabile di una potenziale versione dell' esplorazione dello spazio .

Wirtualne światy i miejsca , do których się udajemy Wirtualne światy i miejsca , do których się udajemy za sprawą rozwijającej się technologii komputerowej reprezentują prawdopodobną i taktycznie możliwą wersję eksploracji kosmosu .

Anche solo l' idea di realtà virtuali ci smuove perché come nello spazio ci consentono di reinventarci e contengono tutto e probabilmente , laggiù può accadere qualsiasi cosa .

Jesteśmy poruszeni pomysłem wirtualnych światów , ponieważ tak jak kosmos , pozwalają one nam się zmienić , wszystko w nich jest i wszystko może się tam zdarzyć .

Ora per darvi un' idea della dimensione , della scala , per confrontare l' universo e Second Life , molti non si rendono conto che - stiamo parlando di Internet all' inizio degli anni ' 90 .

Żeby przybliżyć wam skalę przedsięwzięcia , porównam Second Life z przestrzenią kosmiczną . To tak , jak na początku lat 90. z Internetem .

Oggi le realtà virtuali di Second Life somigliano molto all' Internet degli anni 90 : sono tutti parecchio emozionati , agitati , Ci sono grande emzione ed eccitazione intorno a un' idea è un continuo , e poi c' è un senso di disperazione e tutti credono che non funzionerà .

Ze światami wirtualnymi Second Life jest dziś bardzo podobnie : wszyscy są podekscytowani , robi się dużo szumu wokół tego , czy innego pomysłu , a za jakiś czas nastaje kompletna rozpacz i wszyscy myślą , że to nie wypali .

Tutto ciò che accade attraverso Second Life e in generale con i vari mondi virtuali , è successo nei primi anni 90 .

To , co dzieje się z Second Life i ogólnie ze światami wirtualnymi , zdarzyło się już w latach 90 .

In ufficio facciamo sempre un gioco : si prende un articolo qualsiasi poi , sempre in quell ' articolo , si sostituiscono le parole " " Second Life " " con " " Web " " e al posto di " " realtà virtuale " " si mette " " Internet " " . E ti ritrovi con lo stesso tipo di articoli scritti su qualsiasi cosa la gente stia osservando .

Często w biurze bawimy się tak : bierzemy dowolny artykuł i szukamy identycznego , w którym zamieniamy „ Second Life ” na “ sieć Web ” , albo „ rzeczywistość wirtualną ” na „ Internet ” i mamy artykuły opisujące dokładnie to , co teraz obserwujemy .

Per darvi un' idea delle dimensioni , Second Life usa circa 20.000 processori ( CPU )

A teraz o skali . Second Life to obecnie około 20 000 komputerów PC

che equivale a circa 20.000 computer messi in rete in tre luoghi negli Stati Uniti , che proprio ora , imitano questo spazio virtuale . E di per sé lo spazio virtuale - ospita circa 250.000 persone al giorno che gironzolano ; questa specie di popolazione attiva corrisponde a una piccola città .

połączonych ze sobą za pomocą trzech urządzeń w USA , zarządzających tą wirtualną przestrzenią . Codziennie buszuje po niej jakieś 250 000 ludzi . To coś w rodzaju aktywnej populacji małego miasta ,

In sé lo spazio disponibile è circa 10 volte più grande di San Francisco , e ha la stessa densità di edifici .

ale około 10-krotnie większego od San Francisco o porównywalnej gęstości zabudowania .

Questo dovrebbe darvi un' idea delle dimensioni . E si espande molto rapidamente - con un ritmo di crescita mensile del 5 % e parliamo dell' uso di nuovi server .

Tyle na temat rozmiarów . Bardzo szybko się powiększa : o około 5 % na miesiąc . To pod względem dodawanych serwerów .

E quindi molto diversamente , com' è ovvio , dal mondo reale e più simile a Internet , il tutto si sta espandendo molto velocemente e storicamente in modo esponenziale .

Całkiem odwrotnie niż rzeczywisty świat , ale dokładnie tak , jak Internet , rozrasta się bardzo szybko i gwałtownie .

Quindi l' idea del viaggio nello spazio trova un equivalente qui in relazione alla quantità di contenuto che ospita , e credo che stia in questa quantità il punto di forza .

Przypomina to eksplorację kosmosu Pod względem wielkości zawartości , która , moim zdaniem , jest przełomowa .

È stato un presupposto stesso delle realtà virtuali poter ospitare una serie infinita di possibilità .

Była przełomowa w przypadku świata wirtualnego , który jest światem nieograniczonych możliwości .

Una cosa a cui diamo una grande importanza .

Jako ludzie jesteśmy czuli na tym punkcie .

Te ne accorgi quando lo vedi . Sai quando in un posto puoi fare quello che ti pare e quando invece non puoi .

Kiedy ją widzisz , wiesz , czy możesz zrobić coś w przestrzeni , Czy nie .

Second Life oggi corrisponde a questi 20.000 computer e contiene circa 100 milioni di oggetti creati dagli utenti , un oggetto è una cosa simile , ma possibilmente interagisce .

Second Life to dzisiaj 20 000 komputerów , i około 100 milionów stworzonych przez użytkowników obiektów . Obiekt , to coś interaktywnego

Decine di milioni di questi oggetti pensano di continuo : sono dotati di un codice .

10 milionów cały czas myśli każdy z nich ma przypisany własny kod .

È un mondo davvero grande se pensiamo a quanto ci sta dentro il che ha una sua importanza , e grande .

To naprawdę duży świat , jeśli wziąć pod uwagę zawartość i to jest ważne .

Per esempio immaginate di voler giocare a World of Warcraft , World of Warcraft è un gioco virtuale che sta tutto in soli 4 DVD .

Coś dla grających w World of Warcraft : wychodzi on na 4 płytach DVD .

Second Life invece contiene 100 terabyte di dati creati dagli utenti , il che significa : 25.000 volte più grande .

Dla porównania : Second Life ma 100 terabajtów danych stworzonych przez użytkowników , co czyni go 25 000 razy większym .

È sempre lo stesso paragone , per esempio Internet e AOL , e le chat e i contenuti di AOL negli anni ' 90 , mentre quello che accade qui è molto diverso proprio in base a quante cose la gente può fare è siccome possono fare praticamente tutto , è piuttosto incredibile , no ?

To jak Internet w porównaniu z AOL oraz czaty i zawartość w AOL , tutaj dzieje się coś innego , ponieważ sama skala tego , co ludzie mogą zrobić , kiedy mają możliwość zrobienia wszystkiego , jest niesamowita .

Ultimo concetto importante : è praticamente certo che qualsiasi sarà la sua evoluzione crescera ' più del Web stesso nel numero degli utenti totali .

Prawie na pewno prawdą jest to , że w cokolwiek to ewoluuje w ogólnym użyciu będzie większe niż sama sieć .

E lasciate che ve lo spieghi con due semplici affermazioni .

Uzasadnię to za pomocą dwóch stwierdzeń .

Comunemente , il Web si usa per organizzare , scambiare , creare e consumare informazioni .

Sieci używamy do organizacji , wymiany tworzenia i przyswajania informacji .

È come dire che Irene parla di Google , guidata da dei dati .

To jak mówienie , że Google jest sterowany danymi .

Voglio dire , anche per me ormai mondo equivale a informazione .

Myślę o świecie jako o informacji .

Tutto quello con cui interagiamo , le esperienze che facciamo , è un lasciarsi trasportare da un mare di informazioni con cui interagiamo in tanti modi diversi .

Wszystko , z czym mamy kontakt , nasze doświadczenia to jak przepływanie przez morze informacji oraz używanie i stosowanie ich na różne sposoby .

Nel Web le informazioni arrivano coe testi e immagini .

Sieć przedstawia informacje w postaci tekstu i obrazu .

La geografia del Web è per lo più fatta di link ipertestuali .

Topologia , geografia Sieci to w większości łącza tekstowe .

Uno dei tanti modi per organizzare l' informazione , però ci sono almeno un paio di differenze nell' accedere alle informazioni in un mondo virtuale che credo sia importante notare proprio per la diversa modalità e perché migliori rispetto a quanto fatto fino ad ora con il Web .

To jeden ze sposobów organizacji informacji , lecz są dwie sprawy dotyczące sposobu dostępu do informacji w świecie wirtualnym ważne sposoby , które się bardzo różnią i o wiele lepsze niż to , z czym mieliśmy do czynienia w Sieci .

La prima è , come ho già detto , sì insomma , la prima differenza nelle realtà virtuali è che l' informazione venga presentata all' interno del mondo virtuale stesso utilizzando la simbologia iconica più potente disponibile tra gli esseri umani .

Pierwszą różnicą dla świata wirtualnego jest to , że w świecie wirtualnym informacja prezentowana jest za pomocą najbardziej ikonicznego symbolu jakiego może użyć człowiek .

Facciamo un esempio , S-E-D-I-A è la parola italiana che indica questa , ma un' immagine diventa un simbolo universalmente riconosciuto .

K-R-Z-E-S-Ł-O to słowo na to , lecz obraz tego to uniwersalny symbol

Tutti sanno cos' è . Non c' è alcun bisogno di tradurre .

Wszyscy wiedzą , co to znaczy . Nie trzeba tego tłumaczyć .

Oltretutto l' immagine è anche più facile da memorizzare rispetto alla scritta S-E-D-I-A su un pezzo di carta .

Będzie to łatwiej zapamiętać , jak pokażę wam obrazek , i K-R-Z-E-S-Ł-O na kartce papieru .

Si possono fare dei test che dimostrano che vi ricorderete molto meglio , tra un paio di giorni , che stavo parlando di una sedia .

Możecie sprawdzić , że za kilka dni będziecie o wiele lepiej pamiętać , że mówiłem o krześle .

Perciò quando aggreghiamo informazioni usando i simboli nella nostra memoria , usando quei simboli tanto noti , in cui siamo stati immersi tutta la nostra vita , massimizziamo sia lo stimolo che la risposta siamo in grado di ricordare , trasferire e manipolare i dati .

Kiedy organizujemy informacje za pomocą symboli w naszej pamięci , najbardziej powszechnych symboli , które spotykaliśmy w życiu , maksymalnie pobudzamy , stymulujemy , jesteśmy w stanie zapamiętać , transferować i manipulować danymi .

E quindi i mondi virtuali sono il modo migliore per organizzare e fruire le informazioni al meglio .

Wirtualne słowa są najlepszym sposobem organizowania i doświadczania informacji .

E guardate , credo che di questo si stia parlando da oltre 20 anni - cioè del 3D , di quel contesto simile alla vita reale che sono fattori così importanti , quasi magici per noi .

To , o czym ludzie mówili przez 20 lat , realistyczne środowisko 3D jest dla nas naprawdę ważne w jakiś magiczny sposób .

La seconda cosa - e qui credo sia meno scontato il concetto - è che fruire , creare , consumare ed esplorare le informazioni sia un' attività , implicitamente e intrinsecamente , sociale .

Drugą , mniej oczywistą , rzeczą jest to , że doświadczanie tworzenia , przyswajania i badania informacji w wirtualnym świecie jest z natury społeczne .

Siete sempre lì con altre persone .

Jesteśmy tam zawsze z innymi ludźmi .

In quanto esseri umani siamo creature sociali che devono o sono facilitate , o meglio ancora si divertono di più a fruire l' informazione in compagnia .

My , jako ludzie , jesteśmy tworami społecznymi i musimy , lub potrzebujemy lub cieszymy się tym , że przyswajamy informacje w obecności innych .

Per noi è fondamentale . Non si scappa .

To jest niezbędne . Nie możemy tego uniknąć .