English
stringlengths 13
139
| Swahili
stringlengths 9
145
| Luganda
stringlengths 7
163
| Runyankole
stringlengths 5
193
|
---|---|---|---|
Eggplants always grow best under warm conditions. | Mimbilingani daima hukua vizuru chini ya hali ya joto kiasi | Bbiringanya lubeerera asinga kukulira mu mbeera ya bugumu | Entonga buriijo zikurira omu mbeera y'obwire erikutagata |
Farmland is sometimes a challenge to farmers. | Mashamba wakati mwingine ni changamoto kwa wakulima | Ettaka ly'okulimirako n'okulundirako ebiseera ebimu kisoomooza abalimi | Eitaka ry'okuhingamu, obumwe n'obumwe nirireetera abahingi oburemeezi. |
Farmers should be encouraged to grow more coffee. | Wakulima wahimizwe kulima kahawa | Abalimi balina okukubirizibwa okwongera okulima emmwanyi | Abahingi bashemereire kuhigwa bongyere okuhinga omwani . |
Uganda is focusing on farming. | Uganda inaangazia kilimo | Uganda essira eritadde ku bulimi. | Uganda eteire amaani aha buhingi n'oburiisa. |
Some plants die due to lack of sunlight. | Baadhi ya mimea hufa kwa kukosa mwanga wa jua | Ebimera ebimu bifa olw'ebbula ly'omusana. | Ebihingwa ebimwe nibyoma ahabw'okubura omushana. |
Where can we get good resistant varieties that are highly marketable? | Ni wapi tunaweza pata aina nzuri na sugu ambazo zinauzwa sana | Tusobola kuggya wa ebika ebirungi ebigumira embeera yonna bya ttunzi nnyo? | Nitubaasa kwiha nkahi embibo nungi erikugumira ebihikiirizi kandi eine akatare? |
Cassava stems are always needed for planting. | Mashina ya muhogo yahitajika kwa kupanda | Emiti gya muwogo lubeerera gyetaagibwa mu kusimba | Ebiti bya muhogo eby'okubyara, butoosha nibyetengwa. |
The garden has diseased tomato plants. | Bustani ina mimea ya nyanya yenye ugonjwa | Ennimiro erimu ennyaanya endwadde | Omusiri gurimu enyaanya eziine oburwaire. |
How do you access market information for sweet potatoes? | Unapataje taarifa ya soko la viazi vitamu | Ofuna otya obubaka ku kataale ka lumonde? | Nootunga ota amakuru agarikukwata aha katare k'ebitakuri? |
The radio station has given us a platform to sell our vegetables. | Kituo cha redio kimetupa jukwaa la kuuza mboga zetu | Laadiyo etuwadde akadaala okutunda enva endiirwa zaffe | Reediyo etubaasiise kuraanga emboga zaitu kandi tukaziguza. |
Mobile phones have enabled me to get pesticide information for beans. | Simu ya mkononi zimewezesha kupata taarifa za dawa ya maharagwe | Essimu zinnyambyeko okufuna obubaka ku ddagala ly'ebijanjaalo | Esimu z'omungaro zimpwereire okutunga amakuru agarikukwata aha mubazi gw'obukooko omu bihimba. |
Last month, I needed passion fruit information. | Mwezi uliopita nilihitaji habari kuhusu matunda ya pashoni | Omwezi oguwedde, nayagala obubaka ku butunda | Okwezi okuhweire, nkaba ninyetenga amakuru agarikukwata aha butunda. |
Market information for bananas should be given to all farmers. | Taarifa ya soko la ndizi zitolewe kwa wakulima wote | Obubaka ku katale k'amatooke bulina okuweebwa abalimi bonna | Amakuru agarikukwata aha katare k'ebitookye, gashemereire kuhika abahingi boona. |
Farmers need information on companies that have good seedlings for tomatoes. | Mkulima anahitaji habari kuhusu makampuni ambayo yana miche bora ya nyanya | Abalimi beetaaga obubaka ku makampuni agalina ensigo y'ennyaanya ennungi | Abahingi bashemereire kumanya kampuni ezirikuguza embibo nungi y'enyanya. |
Some of the shops where farmers can get fertilizers and good planting materials. | Baadhi ya maduka ambayo wakulima wanaweza kupata mbolea na vifaa bora vya kupandia | Amaduuka agamu abalimi gye basobola okufuna ebigimusa n'ebikozesebwa ebirungi mu kusimba | Amaduuka agamwe ahu abahingi barikubaasa kutunga orwezo n'embibo nungi. |
Farming programs on radio provide information on how to access cassava planting materials. | Vipindi vya kilimo vya redio vinatoa taarifa ya jinsi ya kupata nyenzo za kupanda muhogo | Pulogulaamu z'obulimi ku laadiyo ziwa obubaka ku ngeri y'okufunamu ebikozesebwa mu kusimba muwogo. | Puroguraamu z'obuhingi n'oburiisa aha reediyo, nizimanyisa abantu emyanya y'okwihamu embibo. |
There are several cassava varieties that can grow in that area. | Kuna aina kadhaa ya muhogo ambayo hukua katika eneo hilo | Waliwo ebika bya muwogo eby'enjawulo ebisobola okudda mu kifo ekyo | Hariho emiringo y'embibo ya muhogo nyingi erikubaasa kwera omu mwanya ogwo. |
When farmers get information about disease outbreaks early, it helps them to plan better. | Wakulima wanapopata taarifa kuhusu mlipuko wa magonjwa mapema inawasaidia kujipanga vyema | Abalimi bwe bamanyisibwa amangu ku kubalukawo kw'obulwadde, kibayambako okweteekateeka obulungi | Abahingi ku barikutunga amakuru agarikukwata aha kubarukaho kw'endwara nikibahwera kwetebekanisa gye. |
Farmers can benefit a lot from advice on disease control. | Wakulima wanaweza kufaidika sana kutokana na ushauri wa kudhibiti magonjwa | Abalimi basobola okugasibwa ennyo okuva mu kuwabulwa ku kutangira obulwadde | Abahingi nibagasirwa kihango baahaburwa oku barikubaasa kuzibira endwara |
Every Monday, farmers are given advice on coffee growing. | Kila Jumatatu wakulima hupewa ushauri kuhusu ukuzaji wa kahawa | Buli Mande, abalimi bawabulwa ku nnima y'emmwanyi | Buri rw'Okubanza, abahingi nibatunga obuhabuzi aha ku barikubaasa kuhinga omwani. |
Farmers need weather advice to help them plan better. | Wakulima wanahitaji ushauri wa hali ya hewa ili kuwasaidia kujipanga vyema | Abalimi beetaaga amagezi ku mbeera y'obudde okubayambako okuteekateeka obulungi | Abahingi nibetaaga okuhaburwa aha by'obwire babaase kukora kwetebeekanisa gye. |
The ministry has provided advice to farmers on how to plant cassava. | Wizara imetoa ushauri kwa wakulima jinsi ya kupanda muhogo | Minisitule ewadde abalimi amagezi ku nsimba ya muwogo. | Minisiture ehereize abahingi obuhabuzi oburikukwata aha kuhinga muhogo. |
It is advisable for everyone in the district to have a garden. | Unashauriwa kila mtu katika wilaya kuwa na bustani | Kikubirizibwa buli muntu mu disitulikiti okubeera n'ennimiro | Buri muntu omu Disiturikiti naahaburwa kugira omusiri. |
Some of the important practices in agriculture: spacing, weeding, pest and disease control. | Baadhi ya mazoea muhimu katika kilimo:nafasi, kupalilia,wadudu na udhibiti wa magonjwa | Ebimu ku bikolebwa eby'omugaso mu bulimi: okuwa amabanga, okukoola, n'okutangira ebiwuka n'obulwadde. | Bimwe aha birikuhwera omu by'obuhingi n'oburiisa: Okuha ebihingwa emyanya, okwombera, okurwanisa obukooko n'endwara. |
Farmers are given a platform to ask any agricultural related questions. | Wakulima wanapewa jukwaala kuuliza maswali yote yanayohusiana na kilimo | Abalimi baweebwa omwagaanya okubuuza ekibuuzo kyonna ekikwata ku byobulimi n'obulunzi. | Abahingi nibahebwa omwanya , okubuuza byona ebirikukwata aha buhingi n'oburiisa. |
Farmers are advised to grow crop varieties with high demand. | Wakulima wanashauriwa kukuza mazao mbali mbali na mahitaji makubwa | Abalimi baweereddwa amagezi okulima ebika by'ebirime eby'enjawulo ebyetaagibwa ennyo. | Abahingi nibahaburwa kuhinga ebihingwa ebiine akatare. |
There are several recommendable pesticides when spraying beans. | Dawa kadhaa zinazopendekezwa wakati wa kunyunyizia maharagwe | Waliwo eddagala ery'enjawulo erisembebwa ng'okufuuyira ebijanjaalo. | Hariho emibazi y'obukooko mingi eikiriziibwe omu kufuuhirira ebihimba. |
Agriculture has a lot of benefits for smallholder farmers. | Kilima ina faida nyingi kwa wakulima wadogo wadogo | Obulimi n'obulunzi burina emiganyulo mingi kubalimi balimira n'okulundira awafunda. | Obuhingi n'oburiisa bwine emigasho mingi aha bantu omu maka gaabo. |
The production of different crop varieties is what will help that man. | Uzalishaji wa aina tofauti ya mazao ndio itasaidia mtu huyo | Okulima ebirime eby'enjawulo kye kijja okuyamba omusajja oyo. | Okuhinga ebihingwa by'embibo z'emiringo mingi, nikiija kuhwera omuntu ogwo. |
We acquire information on how to store our produce from radio broadcasts. | Tunapata habari juu ya jinsi ya kuhifadhi mazao yetu kutoka kwa matangazo ya redio | Tufuna obubaka ku ntereka y'ebyo bye tukungudde okuva ku biweerezebwa ku laadiyo. | Nitutunga obuhabuzi kuruga aha reediyo oburikukwata aha kuhunika amasharuura gaitu. |
Information on how to grow citrus fruits and vegetables is very useful for farmers. | Taarifa juu ya jinsi ya kukuza matunda na mboga ni muhimu sana kwa wakulima | Obubaka ku nnima y'ekibala kya citrus n'enva endiirwa bwa mugaso nnyo eri abalimi. | Okumanyisibwa oku bashemereire kuhinga ebijuma n'emboga, n'eky'omugasho aha bahingi. |
Information on weather forecasts and preparation of the garden for planting. | Taarifa kuhusu utabiri wa hali ya hewa na maandalizi ya bustani kwa ajili ya kupanda | Obubaka ku nteebereza y'obudde n'okuteeketeeka ennimiro okusimba. | Okumanyisibwa empindahinduka y'obwire n'okutebeekanisa entabire y'okubyaramu. |
Some radio discussions highlight the good markets for farmers' produce. | Majadiliano mengine ya redio yanaweka wazi soko nzuri kwa mazao ya wakulima | Okukubaganya ebirowoozo okumu ku laadiyo kusonga ku butale bw'ebirime by'abalimi obulungi. | Bimwe ebirikugambwa aha reediyo nibihwera abantu kumanya obutare burungi bw'amasharuura gaabo. |
Farming programs aired on radio help farmers to know the good planting seasons. | Mpango wa kilimo uliofanywa kwenye redio husaidia wakulima kujua msimu mzuri wa kupanda | Pulogulaamu z'ebyobulimi eziweerezebwa ku laadiyo ziyamba balimi okumanya sizoni ennungi ez'okusimbiramu. | Puroguraamu z'eby'obuhingi aha reediyo nizihwera abahingi kumanya obwire obu bashemereire kuhinga. |
Farmers gain knowledge on planting good seeds, and the diseases affecting their crops. | Wakulima wanapata ujuzi wa kupanda mbegu na magonjwa yanayoathiri mazao yao | Abalimi bafuna amagezi ku kusimba ensigo ennungi n'endwadde ezikosa ebirime byabwe. | Abahingi nibahaburwa okuhinga embibo nungi n'okumanya endwara ezirikuteganisa ebihingwa byabo. |
Certain organisations provide information to farmers on crop inputs and varieties via radio. | Mashirika fulani hutoa taarifa kwa wakulima juu ya pembejeo za mazao kupitia kwa redio | Ebitongole ebimu biwa abalimi obubaka ku nsigo n'ebika eby'enjawulo okuyita ku laadiyo. | Ebitongore ebimwe nibimanyisa abantu ebibashemereire kukozesa omu buhingi barikwejunisa reediyo. |
The birds have eaten all the maize cobs in that woman's garden. | Ndege wamekula nguzo zote za mahindi katika bustani ya mwanamke huyo | Ebinyonyi biridde ebikongoliro bya kasooli byonna mu nnimiro y'omukazi. | Enyonyi ziriire ebicoori byona omu musiri gw'omukazi ogwo. |
This yellow leaf with a purple base is diseased. | Jani hili la manjano lenye msingi wa zambarau lina ugonjwa | Ekikoola ekya kyenvu kino n'ekolo ekya kakobe kirwadde. | Eibabi rya kinekye eriine erangi ya kakobe ahansi, rirwaire. |
The leaf has yellow linings and rust in the middle. | Jani lina mtari ya njano na kutu katkati | Ekikoola kirina obukuubo obwa kyenvu n'okumyukirira mu makkati. | Eibabi riine emisitaari ya kinekye n'omukyerebo ahagati. |
Maize leaf rust causes the tip of a leaf to dry. | Kutu ya majani ya mahindi husababisha ncha ya jani kukauka | Okumyukirira kw'ebikoola bya kasooli kireetera akasongezo k'ekikoola okukala. | Omukyerebo gw'amababi g'ebicoori nigureetera akatwe k'eibabi kwoma. |
Some of the diseased leaves have dried up. | Baadhi ya majani yenye ugonjwa yamekauka | Ebimu ku bikoola ebirwadde bikaze. | Amababi gamwe agarwaire, goomire |
Some of the yellow leaves on this plant are folded on one side. | Baadhi ya majani ya njano kwenye mimea hii yamekunjwa upande mmoja | Ebimu ku bikoola ebya kyenvu ku kimera kino byefunyizza ku luuyi lumu. | Amababi gamwe agiine erangi ya kinekye aha kimera eki, gefunyikire aharubaju rumwe. |
One of the symptoms of maize leaf rust and maize blight is yellowing leaves. | Moja ya dalili za kutu ya majani ya mahindi na ukungu wa mahindi ni majani kuwa ya njano | Akamu ku bubonero bwa maize leaf rust ne maize blight bye bikoola okufuuka ebya kyenvu. | Kamwe aha bubonero bw'endwara y'omukyerebo gw'amababi, amababi nigahinduka kinekye. |
The patches on the leaves is not a good sign for the crop. | Mabaka kwenye majani sio ishara nzuri kwa mazao ya chakula | Obubalabala ku bikoola si kabonero kalungi ku birime. | Ebitobo aha mababi, tikari kabonero karungi aha kimera. |
The top part of the maize plant has been eaten by these loitering goats. | Sehemu ya juu ya mmea wa mahindi umeliwa na mbuzi hawa wanaozurura | Ekitundu kya kasoolo ekya waggulu kiriiriddwa embuzi zino ezitaayaaya. | Akatwe k'ekicoori kariirwe embuzi ezirikuzengyerera. |
Weeding is a good farming practice that everyone should know about. | Kupalilia ni mazoea ya ukulima bora ambao kila mmoja anatakiwa aujue | Okukoola kikolwa ky'okulima ekirungi buli omu kyalina okumanyaako. | Okwombera n'enkora nungi omu buhingi, buri omwe ei ashemereire kwejunisa. |
The sorghum is good and healthy and this will give us better yields. | Mtama ni mzuri na wenye afya na hii itatupa mazao bora | Omuwemba mulamu bulungi era kino kijja kutuwa amakungula amalungi. | Omugusha nimurungi kandi nigureebeka gye, nigwija kutuha amasharuura marungi. |
I think this plant is diseased because all its leaves are yellow. | Nadhani mmea huu una ugonjwa kwa sababu majani yake yote ni ya manjano | Ndowooza ekimera kino kirwadde kubanga ebikoola byakyo byonna bya kyenvu. | Ninteekateeka ngu ekimera eki kiine oburwaire ahabw'okuba amababi gaakyo goona ni ga kinekye. |
We are most likely to have no yield from this plant. | Tuna uwezekano mkubwa wa kukosa mavuno kutoka kwa mmea huu | Tuyinza butakungula mu kimera kino. | Nitubaasa kwija kuburwa ekitwasharuura kuruga omu kimera eki. |
Some of the groundnut plants have been eaten by termites. | Baadhi ya mimea ya karanga imeliwa na mchwa | Ebimu ku bikolo by'ebinyeebwa biriiriddwa enkuyege. | Ebimera by'ebinyobwa ebimwe biriirwe emishwa. |
Brown spots in the middle part of the affected leaves. | Madoadoa ya kahawia katikati ya majani yaliyoathirika | Amabala ga kitaka mu kitundu ky'omu makkati g'ebikoola ebirwadde. | Ebitobo bya kitaka ahagati, bisiisire amababi. |
The affected leaf might have been due to bad weather. | Jani lililoathiriwa huenda lilitokana na hali mbaya ya hewa | Ekikoola ekyonoonese kiyinza kuba nga kivudde ku mbeera y'obudde mbi. | Amababi agasisikaire, nikibaasa kuba kirugire aha mbeera y'obwire |
The animals that loiter through the garden have damaged all the crops. | Wanyama wanaozurura kwenye bustani wameharibu mazao yote | Ensolo ezitaayaayiza mu nnimiro zoonoonye ebirime byonna mu nnimiro. | Amatungo agarikuzengyerera omu musiri gasiisire ebihingwa byona. |
These diseased leaves are drying because they are being suppressed by the weeds. | Majani haya yenye ugonjwa yanakauka kwa sababu yanaandamwa na magugu | Ebikoola bino ebirwadde bikala kubanga bitataaganyizibwa omuddo. | Amababi agasisikaire gatandikire kwoma ahabwokuba gashwekirwe omwata. |
The poor banana yields are as a result of maize leaf rust. | Mavuno duni ya ndizi inatokana na ugonjwa wa kutu ya mahindi | Amakungula g'amatooke amabi gavudde ku maize leaf rust. | Ebitookye okuteera gye, kireesirwe omukyerebo gw'amababi g'ebicoori. |
Stunted growth of the bananas is a result of weeds in the garden. | Kudumaa kwa migomba inatokana na magugu katika bustani | Okukonziba kw'amatooke kuva ku muddo mu nnimiro. | Okuguna kw'emitumba, kireesirwe omwata omu musiri |
This damaged plant might have been eaten by the Fall armyworm. | Mmea ulioharibiwa unaweza kuwa umeliwa na viwavi jeshi | Ekimera kino ekyonoonese kiyinza okuba nga kyaliiriddwa akasaanyi ka armyworm. | Ekimera eki ekisisikaire, nikibaasa kuba kyariirwe ekakooko. |
The garden needs to be weeded because it is in a bushy environment. | Bustani inahitajika kupaliliwa kwa sababu iko katika sehemu ya misitu | Ennimiro yeetaaga okukoolebwa kubanga ezise. | Omusiri gushemereire kwomberwa ahabw'okuba gushwekirwe ekishaka. |
The top shoot has been eaten by the Fall armyworm. | Shina la juu limeliwa na viwavi jeshi | Ekitundu kya waggulu kiriiriddwa akasaanyi ka armyworm. | Akatwe k'ekimeera kariirwe ekishorobwa. |
The maize is in a bushy garden and it has leaf rust. | Mahindi yapo kwenye bustani ya kichaka na yana kutu ya majani | Kasooli ali mu nnimiro ezise era alina n'ebikoola ebimyukiridde. | Omusiri gw'ebicoori gukanzire, amababi gahindwire erangi. |
The potato plant has both purple stripes and brown spots on the leaves. | Mmea wa viazi una majani ya njano yenye madoa ya kahawia kwa majani | Lumonde alina ebikuubo ebya kakobe n'amabala aga kitaka ku bikoola. | Ekimera ky'emondi kiine emisitaari ya kinekye n'ebitobo bya kitaka aha mababi. |
This plant has yellow leaves with brown spots between the veins. | Mmea huu una majani ya njano yenye madoa ya kahawia kati ya mishipa | Ekimera kino kirina ebikoola ebya kyenvu n'amabala aga kitaka mu bukuubo obutambuza amazzi. | Ekimera eki kiine amababi ga kinekye n'ebitobo bya kitaka ahagati y'obutsi |
The tomato leaves are yellow and dry. | Majani ya nyanya ni ya manjano na kavu | Ebikoola by'ennyaanya bya kyenvu era bikalu. | Amababi g'enyaanya nigakinekye kandi goomire. |
The leaves have pods because of the pests. | Majani yana maganda kwa sababu ya wadudu | Ebikoola birwadde olw'ebiwuka. | Amababi garimu obufumuka ahabw'obukooko. |
Normally the white spots on the maize leaves are brought about by the pests. | Kwa kawaida madoa meupe kwenye majani ya mahindi huletwa na wadudu | Bulijjo amabala ameeru ku bikoola bya kasooli galeetebwa biwuka. | Obutonatone oburikwera aha mababi g'ebucoori nibukira kureetwa obukooko. |
The white spots on the Maize leaves are as a result of the Fall armyworm. | Madoa meupe ya mahindi yanatokana na viwavi jeshi | Amabala ameeru ku bikoola bya kasooli galeeteddwa akasaanyi ka armyworm. | Obutonatone oburikwera aha mababi g'ebicoori gareetsirwe obukooko |
The cassava leaves have yellow stripes at the base. | Majani ya muhogo yana mstari wa njano chini | Ebikoola bya muwogo biriko ebikuubo bya kyenvu wansi. | Amababi ga muhogo gaine emisitaari ya kinekye ahantangiro. |
One of the common deficiencies in orange plants is yellowing of the leaf tips. | Moja ya upungufu wa kawaida katika mimea ya machungwa ni kuwa na njano ya ncha ya majani | Obumu ku bulwadde obusinga mu micungwa bwe busongezo bw'ebikoola okufuuka kyenvu. | Okumanya ngu ekimera ky'omucugwa kirwaire, obutwe bw'amababi nibuhinduka kinekye. |
The maize leaves are full of holes because they are being eaten by pests. | Majani ya mahindi yamejaa mashimo kwa sababu yanaliwa na wadudu | Ebikoola bya kasooli bijjudde ebituli kubanga biriibwa obuwuka. | Amababi g'ebicoori gaijwire obufumuka ahabw'okutaahirirwa obukooko. |
A farmer in Bukujju village showed us some of the diseased plants in his garden. | Mkulima katika kijiji cha Bukujju alituonyesha baadhi ya mimea yenye magonjwa katika bustani | Omulimi ku kyalo ky'e Bukujju yatulaze ebimu ku bimera ebirwadde mu nnimiro ye. | Omuhingi omukyaro kya Bukujju akatworeka bimwe aha bimera ebyabaire birwaire omu musiri gwe. |
In Kayunga district, most of the gardens have diseased maize plantations. | Katika wilaya ya Kayumga,bustani mingi ina mimea ya mahindi yenye ugonjwa | Mu disitulikiti y'e Kayunga, ennimiro ezisinga zirimu kasooli omulwadde. | Omu disiturikiti ya Kayunga emisiri erikukira obwngi ekashangwa erimu ebicoori ebiine oburwaire. |
There are very many bean diseased plants in this area. | Kuna mimea mingi ya maharagwe yenye ugonjwa katika eneo hilo | Waliwo ebijanjaalo bingi nnyo ebikwatiddwa obulwadde mu kitundu kino. | Omumwanya ogu harimu ebihingwa bingi byebihimba ebirwaire. |
The brown colour on the coffee leaves is as a result of common rust. | Rangi ya kahawia kwenye majani ya kahawa ni matokeo ya kutu ya kawaida | Langi ya kitaka ku bikoola by'emwanyi ereeteddwa bulwadde common rust. | Erangi ya kitaka ahamababi g'omwani ekarugirira ahandwara y'omukyerebo. |
Fall Armyworm is feeding on the maize leaf. | Kiwavi jeshi anakula tawi la mahindi | Akasaanyi ka armyworm erya ku bikoola bya kasooli. | Kanyagobwa eriyo neerya amababi g'ebicoori. |
The presence of weeds in a garden causes the maizes leaves to turn into yellow. | Uwepo wa magugu kwenye bustani husababisha majani ya mahindi kugeuka manjano | Omuddo okubeera mu nnimiro kireetera ebikoola bya kasooli okufuuka ebya kyenvu. | Omwata omumusiri nigareetera amababi g'ebicoori kuhinduka kinekye. |
This maize plant has rust because of the disease. | Mmea wa mahindi una kutu kwa sababu ya ugonjwa huo | Kasooli amyukiridde olw'ekirwadde. | Ekimera ky'ekicoori eki kiine omukyerebo ahabw'oburwaire |
The grains of this maize plant are bigger in size which is not normal. | Nafaka za mmea huu wa mahindi ni wa kiwango kikubwa ambayo sio kawaida | Empeke z'ekikolo kya kasooli kino nnene mu kikula ekitali kya bulijjo. | Obuhango bwenjuma z'ekicoori eki tibwabutoosha. |
Maize Streak Disease makes the middle line on the leaf to turn yellow. | Ugonjwa wa michirizi ya mahindi hufanya mistari ya kati kwenye tawi na kugeuka manjano | Obulwadde bwa maize streak bufuula layini y'omumakkati g'ekikoola okufuuka eya kyenvu. | Endwara y'ebicoori niereetera omusitaari gwahagati y'eibabi okuhinduka kinekye. |
The goats have eaten the maize in the garden. | Mbuzi wamekula mahindi katika bustani | Embuzi ziridde kasooli mu nnimiro. | Embuzi ziriire ebicoori omu musiri. |
One of the symptoms of a plant affected by maize streak disease is yellow leaves. | Moja ya dalili kwa mmea ulioathiriwa na ugonjwa wa michirizi ya mahindi ni majani ya manjano | Akamu ku bubonero bw'ekimera ekirumbiddwa obulwadde bwa maize streak bye bikoola ebya kyenvu. | Kamwe aha bubonero bw'ekimera ekiine oburwaire bwa oburikukwata ebicoori n'okukyereba amababi. |
The maize leaf has been eaten as a result of fall armyworm. | Jani la mahindi limeliwa na viwavi jeshi | Ekikoola kya kasooli kiriiriddwa oluvannyuma lw'okulumbibwa akasaanyi ka armyworm. | Eibabi ry'ekicoori ririirwe kanyogombwa. |
This plant has been affected by the maize disease because the leaf has a grey colour. | Mmea umeathiriwa na ugonjwa wa mahindi kwa sababu jani lina rangi ya kijivu | Ekimera kino kikwatiddwa obulwadde bwa kasooli kubanga ekikoola kirina langi ya kivuuvu | Ekimera eki kisisirwe endwara y'ebicoori ahabw'okuba erangi y'eibabi ehindukire rusaano. |
Maize has been affected by the Fall Army Worm. | Mahindi yameathiriwa na viwavi jeshi | Kasooli akwatiddwa akasaanyi ka armyworm. | Ebicoori bisisirwe akakooko akarikwetwa akashorobwa. |
People with small lands can practice farming to earn a living. | Watu wenye mashamba madogo wanafanya mazoezi ya kilimo ili kujikimu maishani | Abantu abalina ettaka ettono basobola okulima okufuna ssente. | Abantu abaine eitaka rikye nibabaasa kwejumba omu buhingi babaase kwebaisaho. |
The government encourages people to use good planting materials to get better yields. | Serikali inawahimiza wananchi vifaa bora ili kupata mazao bora | Gavumenti ekubiriza abantu okukozesa ensigo ennungi okufuna amakungula amalungi. | Gavumenti neehiga abantu ngu bakozese embibo nungi babaase kushaarura bingi. |
Farmers have no market for maize. | Wakulima hawana soko la mahindi | Abalimi tebalina katale ka kasooli. | Abahingi tibaine katare k'ebicoori. |
You can increase your harvest in the following ways. | Unaweza imarisha mavuno yako kwa njia zifuatazo | Osobola okwongera ku makungula go mu ngeri zino. | Noobaasa kukanyisa amasharuura gaawe omu miringo egi. |
Beekeeping generates food and income. | Ufugaji wa nyuki huleta chakula na mapato | Okulunda enjuki kuvaamu emmere ne ssente. | Okuriisa enjoki nikurugwamu eby'okurya n'entaasya. |
The demand for rabbits has been increasing in recent days. | Mahitaji ya sungura yamekuwa yakiongezekakatika siku za hivi karibu | Obwetaavu bw'obumyu buzze bweyongera mu nnaku eziyise. | Akatare k'obume kagyenzire nikeeyongyera omu biro ebi. |
Farmers in Uganda face a lot of challenges associated with crop diseases and the weather. | Wakulima nchini Uganda wanapitia changamoto nyingi zinazoambatana na magonjwa ya mimea na hali ya anga | Abalimi mu Uganda basanga okusoomozeebwa kungi nnyo okwekuusa ku bulwadde bw'ebimera n'embeera y'obudde. | Abahingi b'omu Uganda nibatunga oburemeezi bwingi obukwatiraine n'endwara z'ebihingwa hamwe n'obwire. |
An expert in agriculture and nutrition dominated the food awards. | Mjuzi katika kilimo na lishe alitawala tuzo za chakula | Omukugu mu bulimi n'endya yeefuze awaadi z'emmere. | Omukugu omu by'obuhingi, oburiisa n'eby'endiisa niwe yaasingire omu kutunga ebiconco by'eby'okurya. |
Late spraying is the reason why the food we have now days is contaminated. | Kuchelewa kupuliza ndio sababu chakula tulicho nacho kimeharibika | Okulwawo okufuuyira y'ensonga lwaki emmere gye tulina ennaku zino eyonoonese. | Okukyerererwa kufuuhirira nikyo kirikutokooza ebyokurya ebitwine ebiro ebi. |
Can debt cancellation revive the economy? | Je kutupilia mbali kwa mikopo inaweza kuimarisha uchumi? | Okusazaamu ebbanja kisobola okuddaabulula ebyenfuna? | Okushazamu amabanja nikibaasa kutunguura eby'entaasya? |
Be cautious about how you spend your finances. | Kuwa makini jinsi unavyotumiwa pesa zako | Beera mwegendereza ku ngeri gy'osaasaanyaamu ssente zo. | Yegyendesereze omuringo ogu orikushohozamu esente zaawe. |
Exhibitions are one way of marketing a new product. | Maonyesho ni njia moja ya uuzaji bidhaa mpya | Emyoleso emu ku ngeri y'okulangamu ekyamaguzi ekipya. | Emyoreko n'omuringo gumwe ogw'okuronda akatare k'ekintu kisya. |
Leasing is also one way of putting to use idle assets. | Kukodisha ni njia mojawapo ya kutumia mali zisizo tumiwa | Okwazika nayo emu ku ngeri y'okukozesaamu ebintu ebibadde bitakozesebwa. | Okupangisa ebintu nagwo n'omuhanda gw'okukoresa ebintu ebitaine eki birikukora. |
There are quite many investment opportunities in the private sector. | Kunazo nafasi kubwa ya uwekezaji katika viwanda vya kibinafsi | Waliwo emikisa mingi egy'okusiga ensimbi mu bintu ebiyamba abantu ba bulijjo. | Hariho ebintu bingi ebi orikubaasa kutamu sente omu nkora y'okwekozesa. |
Majority of the banks offer loans. | Benki nyingi zinapeana mikopo | Bbanka ezisinga obungi zigaba zi looni. | Za banka enyingi nizigaba rooni. |
Schools now days focus on training students on how to run business. | Siku hizi shule zinaangazia kuwafundisha wasomi jinsi ya kuendesha biashara | Amasomero ennaku zino essira galitadde ku kutendeka bayizi ngeri z'okuddukanyaamu bizinensi. | Amashomero maingi obwahati nigatendeka abeegi oku bashemereire kukora bizinesi. |
Setting up industries can help to create jobs for many people Ugandans. | Uanzishaji wa viwanda yaweza kuwasaidia Waganda kupata kazi | Okutandikawo amakolero kisobola okuyamba okutonderewo bannayuganda bangi emirimu. | Okutandikaho amakorero nikibaasa kuhwera abantu baingi kutunga emirimo omu Uganda. |
Subsets and Splits