text
stringlengths 0
600k
|
|---|
Sillé-le-Guillaume is a commune. It is found in the region Pays de la Loire in the Sarthe department in the west of France.
References
Communes in Sarthe |
<p>I have defined the macros of all my verilog files in one verilog file, say FabScalarParam.v
and I compile the FabScalarParam.v first in the system.do file then compile other verilog files.</p>
<p>But when I run "do system.do" to compile the design, it shows me the errors like this,</p>
<pre><code># ** Error: I:/programming/EDK/project_4/pcores/instruction_side_v1_00_a/hdl/verilog/StallUnit.v(6): (vlog-2163) Macro `MAX_STALL_CYCLES_LOG is undefined.
</code></pre>
<p>It says that some macros are not defined. Is there any method to choose the FabScalarParam.v as global file in compile list in modelsim? Due to the large number of macros, I cannot specify all the macros using the method: compile --> compile options --> verilog & system verilog --> other verilog options --> Macros.</p>
<p>I use modelsim 6.5, xilinx edk 12.4</p> |
Mongo is a city in Chad. It is the capital city of the Guéra prefecture.
Cities in Chad |
Ma llrvtctstele d 4 Sherftersı Sterge
NYCTICORAX CALEDONICUS.
Nankeen Night Heron.
Ardea Caledonica, Lath. Ind. Orn., vol. ii. p. 679.—Gmel. Edit. Linn. Syst. Nat., vol. i. p- 626.
Caledonian Night Heron, Lath. Gen. Syn., vol. v. p. 55.—Cook’s Voy., vol. ii. p. 111. pl. 50.—Lath. Gen. aie,
vol. ix. p. 59.
Nycticorax Caledonicus, Less. Traité d’Orn., p. 571.
Ardea Sparmannii, Wagl. Syst. Av., sp. 32.
New Holland Night Heron, Lath. Gen. Hist., vol. ix. p. 62. young.
Gnal-gah-ning, Aborigines of the lowland districts of Western Australia
Quaker and Nankeen-bird of the Colonists.
Al-or-woon, Aborigines of Port Essington.
Tus beautiful species is universally dispersed over the continent of Australia, but is far less abundant. on
the western than on the eastern coast. In the southern latitudes it is only a summer visitant, arriving in New
South Wales and South Australia in August and September, and retiring again in February. As its name
implies, it is nocturnal in its habits, and from its frequenting swamps, inlets of the sea, the sedgy banks of
rivers, and other secluded situations, it is seldom seen. On the approach of morning it retires to the forests
and perches among the branches of large trees, where, shrouded from the heat of the sun, it sleeps the
whole day, and when once discovered is easily procured, as it seldom moves unless shot at or driven from
its perch by some other means, and when forced to quit its perch it merely flies a short distance and again
alights. Its flight is slow and flapping, and during its passage through the air the head is drawn back
between the shoulders and the legs are stretched out backwards after the manner of the true Herons. When
perched on the trees or resting on the ground, it exhibits none of the grace and elegance of those birds, its
short neck resting on the shoulders, as shown in the smaller figure on the accompanying Plate. When
impelled by hunger to search for a supply of food it naturally becomes more animated, and its actions
more lively and prying ; the varied nature of its food in fact demands some degree of activity—fishes, water-
lizards, crabs, frogs, leeches and insects, being all partaken of with equal avidity.
It breeds in the months of November and December, and generally in companies like the true Herons ;
the favourite localities being the neighbourhood of swampy districts, where an abundant supply of food is
to be procured ; the branches of large trees, points of shelving rocks and caverns, are equally chosen as a
site for the nest, which is rather large and flat, and generally composed of crooked sticks loosely inter-
woven. The eggs, which are usually three in number, are of a pale green colour, and average two inches
and five-eighths in length by one inch and a half in breadth.
So little difference exists in the colouring of the sexes, that it is extremely difficult to distinguish the
male from the female, and never with certainty unless dissection be resorted to; both have the three beau-
tiful elongated occipital plumes, the use of which except for ornament is not easily imagined. The young,
on the contrary, differ so greatly from the adult, that they might readily be regarded as a distinct species.
The following is a faithful description of a mature bird and a young one of the first year :—
The adult has the crown of the head and the nape black ; occipital plumes white; back of the neck, all
the upper surface, wings and tail rich cinnamon-brown ; stripe over the eye, sides of the face, neck and all
‘the under surface pure white, the white and cinnamon gradually blending on the sides of the neck ; bare
space surrounding the eye greenish yellow; irides orange; bill in some specimens black, slightly tipped
with yellow, in others black with a streak of greenish yellow along the lower mandible, and a wash of the
same hue along the lower edge of the upper one; legs and feet jonquil-yellow ; claws black.
The young bird has the whole of the upper surface striated with buff and blackish brown,
lanceolate on the head and neck, broad and conspicuous on the back and wings ; primaries and tail-feathers
dark chestnut-red, deepening into black near the extremity and tipped with buffy white; all the under sur-
face buffy white, with a stripe of brown down the centre of each feather ; irides yellow.
The figures represent the old and young nearly the size of life.
narrow and
|
<p><img src="https://i.stack.imgur.com/GzSqf.png" alt="IE9 text-overflow: ellipsis; problem with text-align: center;"></p>
<p>As you can see the first <code>.</code> gets over the last <code>6</code> and only on <code>IE9</code>.</p>
<p>Any workarounds?</p>
<p><strong>NOTE:</strong></p>
<pre><code><div class="truncate">666</div>
div { text-align: center; /* NOTE: The text should be on center. */ }
.truncate { overflow: hidden; text-overflow: ellipsis; white-space: nowrap; }
</code></pre>
<p><a href="http://jsfiddle.net/MvaGe/4/" rel="nofollow noreferrer">http://jsfiddle.net/MvaGe/4/</a></p> |
The Cancer Council Australia is a national, not-for-profit organisation which aims to promote cancer-control policies and to reduce the illness caused by cancer in Australia. It advises various groups, including the government, on cancer-related issues, acts as an advocate for cancer patients and their families, and is a major funding contributor towards cancer research.
Organisations based in Australia
Cancer
Charities |
<p>When a JWT token expires, the web app should show an <code>alert</code> or modal pop up, then it should redirect to login page. Currently I am using toaster message.</p>
<p>I have many api calls in my component. I get many toaster messages 'token expired'. I should show a message only and redirect to login page. tell me your good idea. I have some articles in the internet. But I could not get those things clearly.</p>
<pre><code>import {
HttpEvent,
HttpInterceptor,
HttpHandler,
HttpRequest,
HttpResponse,
HttpErrorResponse
} from '@angular/common/http';
import { Observable, throwError } from 'rxjs';
import { retry, catchError } from 'rxjs/operators';
import { Router } from '@angular/router';
import { ToastrManager } from 'ng6-toastr-notifications';
import { Injectable } from '@angular/core';
import { JwtDecoderService } from './jwt-decoder.service';
@Injectable()
export class HttpErrorInterceptor implements HttpInterceptor {
constructor(public router: Router,
public toastr: ToastrManager,
private jwtDecoder: JwtDecoderService, ) {
}
intercept(request: HttpRequest<any>, next: HttpHandler): Observable<HttpEvent<any>> {
if (localStorage.getItem('isLoggedin') === 'false' && !this.jwtDecoder.isTokenExpired()) {
this.toastr.warningToastr('Token expired');
return;
}
return next.handle(request)
.pipe(
catchError((error: HttpErrorResponse) => {
let errorMessage = '';
if (error.error instanceof ErrorEvent) {
// client-side error
errorMessage = `Error: ${error.error.message}`;
} else {
// server-side error
errorMessage = `Error Code: ${error.status}\nMessage: ${error.message}`;
if (error.status === 404) {
this.toastr.warningToastr('Server Not Found');
this.router.navigate(['/login']);
}
if (error.status === 412) {
this.toastr.warningToastr('Token expired');
this.router.navigate(['/login']);
}
// if (error.status === 500 || error.status === 400) {
// this.toastr.errorToastr('We encountered a technical issue');
// }
}
// return throwError(errorMessage);
return throwError(error);
})
);
}
}
</code></pre> |
Perrières is a commune. It is found in the region Basse-Normandie in the Calvados department in the northwest of France.
Communes in Calvados |
"You're Pitiful" is a parody of "You're Beautiful" by James Blunt by parody musician "Weird Al" Yankovic. It was released only online in June 2006. Blunt's record label did not want Yankovic to release the song, so he put it on his website for a free download.
"Weird Al" Yankovic songs
Parodies
2006 songs |
The flag of Eswatini was adopted on October 6, 1968.
Appearance
It has a horizontal bands of blue (top and bottom) and the yellow-edged red (triple width) with the large black and white Nguni shield covering two spears and the staff decorated with the feather tassels called injobo (tassels-bunches of feathers of the widowbird and the lourie) all centered horizontally of the red band.
Eswatini
Eswatini |
O53 Bibl. Mont
`
Digitized by Google
,
+»
` | |
^
4 l +
-
- a "i
| `
ld -
7 ,
`
*
Digitized by Google
FLORA PISANA
Man ALII
^ ra à iX n u
- = > ^ F : *
SS ws 145,0 BA
Bayerische :
Staatsbibitothek
München
» ei
FLORA PISANA
GAETANO SAVI
Ajuto del Professore di Storia Naturale
Nell Università di Pisa .
TOMO PRIMO
c
Presso Pietro Giacomelli
Con Approvazione .
nr
Digitized by Google
Vi
AL CHIARISSIMO SIGNORE
GIORGIO SANTI
Pubblico Professore di Storia Naturale
nell Universita di Pisa.
y. Ol wi ricorderete, come spesso nei no-
stri discorsi amichevoli, e in quelli in spe-
cie, per i quali breve sembravaci la lun-
ghezza delle nostre escursioni botaniche , e
mineralogiche , più di una volta mi avete
insinuato , che principalmente io avessi in
mira di agevolare le difficoltà della Storia
Naturale, e di illustrare i prodotti del pro:
prio Paese, dimostrandomí , con ben fonda-
te ragioni, esser questo il vero mezzo di
Vi.
contribuiré ‘all avanzamento'd? questà Scien-
qa, e di estenderhe) eifacihtarne to silia.
Da tali istruzibnò pertanto è dall'e-
sempio' vostro’ ‘animate’, “limitandomè lla
Botanica; cui il. genio” naturale mi determi-
` nava , ho^creduto: che di: questá^ sola? ottu-
pandomi'; pitt agevole’ mi ‘sarebbe ‘stato? il
corrispondére: in qualche parte di vostri y e
at mie? desiderj ^ es pn i?
C 8S Considerando adunque le dificoltà , “che
Sd gesta Scienza s'incontrano , mi si à,
“dome la |’ massima”, . presentata Quella ; the
* dipénde dalla ‘strana , è copiosa Nomencla-
“ttira ; difficoltà) ché sebbene ‘comune ‘a tut-
“ta la Storia Naturale j è certamente nùg-
` giore nella Botanica, perchè questa è stata
| più delle altre pärt; e'da più antico tem-
‘pò coltivata: T nomi fino: a'ina’ certa Epo-
ca non furono unici, nè sottoposti “a” Yevo-
1271 generali, ‘ma vaghi j &firíhioonli secon-
"do il capriécio degli 3fitori y onder si molti -
M plictiforio aun’ istesto inlitddaos ie di qui
?"mueque la'-confusione e éottsepuenteniente
la difficoltà d' intendersi.
BU
aiv * Gaspard: Batthino. ese. tn carino wap:
preqa^ile aya, Scienza compilando n iiace
. dei«nom? usati. dagit dutori.: che do. avean
precedu-o 5-e. dn seguito .|.in2e0 -dando de'le
regole per nominare ; e introlucendo i no-
mi- generick, € specifici ,- pose per un certo.
tempo un qualche freno. ale variazioni, e
. all .aumento. det nomi. Ma quei generi stese
$i, dat quali st sperava tanto vantar gio per
Ma facilità. deila: Nomenclatura, hanno pot
in seguito accresciuta la confusione. giacchè
» mon essendo. con esattezza stabiliti sono sta»
ti poi rettificati dai Botanici. posteriori , i
qual? separandone le Specie, o-alire di nuo-
wo aggiungendovene, -hanno formati dei pe-
-~ neri. nuovt, e dati. così. dei. nuovi. nomi a
. molte. Specie. che già- universalmente | eran
-< conosciute -per. quello ricevuto -dal .. Riforma-
~ 4076 :Sverzesee is ee n o
| Voi ben conoscete, quali ‘e. quante di
- simili mutazioni son seguirie- in questi. ultimi
.. tempi; e-sebbene si voglia accordare , che
` Alcune. di. esse sian. capiicciose., e. dovute
—€ © »
VII.
puramente alla voglia di far delle novità,
pure la massima parte eran ‘necessarie , e
molie altre. ancora ne seguiranno, giacchè
cercandosi. la, possibile. perfezione. delle fam
miglie naturali, converrà rettificare ancora
molti altri generi, che sono exronei, esfor-
ati . E. ! alba i
Questa è una. conseguenza. dell avan-
zamento della Scienza, ma pure questa stes-
sa toglie È unità del linguaggio botanico ,
né a tale inconveniente , in altro modo st
può rimediare, che colla compilazione di un
nuovo Pinace, giacchè si moltiplicano sem-
pre più le opere botaniche, e quinti si
rende sempre più difficile la cognizione di
tutte le mutazioni che seguono .
Gaspero Bauhino , che visse dal 1560.
fino al 1624. lavorò quarant'anni per il suo Pi»
nace. Ora la difficoltà e materia è cresciuta, e
un opera simile non sarebbe più impresa da so-
stenersi da una, nè da poche persone, ma
da eseguirsi dall’ unione di molti Botanici .
Desilerando , che ciò si effeitui , e si
rx.
prevenga cosi: una confusione che si potreb-
be spárpere Wellü Scienza Botanica , io cer-
có Mbofagilitavie Spar un” altro Tato lo diudio
frend e min esso all impresa di dar
levdercrizioni»Walle piüre del nostro Paese,
cioè di ‘compilate ki Flora Etrusca. ©
Non è già, che si ignori affatto, qua«-
li siano le nostré»piante spontanee . Oltre
le - peche ‘“atcentiate: dal Cesalpino , e' dal .
Mattiolo:, moltissime ne trovò il primo Pier! |
Antonio Micheli, delle quali molte: ne indi- `
có hei/suoi Nuovi Generi di Piante, e mol»
te ne-agsiunse al Catalogo dell’ Orto Pisano
del Professore Michel’ Angiolo Tilli.
I Dotter Giovanni Targioni Tozzetti
nei suoi Viaggi-per la Toscana notò varie
piante osservate net luoghi percorsi, e mole
te di quelle trovate dal Micheli, del quale
incluse’ nella sua opera ‘varj Cataloghi, e
alcuni Viaggj per avanti inediti .
Abbiamo i? Catalogo delle piante della
Montagna di Pistoja del P. Ab. Fulgenzio
Witman Professore di Botanica a Milano,
ax.
æ quello: delle piante-dei Bagni. di Monte Ea-
; tini.del Potiore Aimsandzo Bigchieradi« ny
iow Raiancora avete. molto illustrata la Rg-
„tanica Toscana facendoci .conoscere.. «vagie
piante del Monte. Pisang\\.zelf Analisi dell’
nAgque:dei Bagni di Pisa , oltre. 4 moli, Ge
taloghi , che avete dati nel Viaggio al.Mop-
.tamiata delle piante osservate nelle «diverse
escursioni, Je. descrizioni .di alcune Specte
nuove xe le. varie -pregievoli osservazioni
botaniche s: servigi utili, per la. Scienza... che
~ Saranno; ancora; aumentati, .dalla.. descrizione
à degli ‘ulteriori vostri Viaggj Toscani , che. wi
\\aggingete: presto a. pubblicare i (i. nan
Ma. sicenme. nè da Voi, nè dai, surti-
feriti Autori si è avuta unicamente e -direta
tamente in mira la Storia dei Vegetabili
indigeni, così malgrado tutto quello ,.che. è
.. stato. fatto , cà resta ancora. molto da sape-
ste ,:e: quello che sappiamo . non è adattato
che, per. i Botanici consumati. Io, ho spe
‘tato di. «poter. riempier questo.. DUO», € per
metter tutti in. grado. di, conoscer da se. le -
*t.
"piante Vene nsari Campagne ,"Woodaleve dè-
scrigibsi? hel nosto: ma natio jSeduiMo
“Dro AR di acere alla PORR N brevi-
SHAPE pied FITTE IROA ideale.
Woh delP bird della pianta, ERE nile BWioy-
"Berto Principate s, seki iP foridament6' delia
~Seienza : o'ags!V last noo stern ads , ihgolnt
SSOP SI Filosofia Botanica o Fimette i
“lettori alfé-Writizioni Botahiche deli Profes-
‘re Ofta Fiano "Türgionr Tózzetti . Yo- hooado--
` prat? Te tradi} iòhè da ‘Ii fatte dei tomt propri
"delle diverse partidele piante?“ Néll'vespo-
“yine delle Specie ho Feii “al Sistema
Sessuale di Linneo’, pere è fra ai nor il
‘più chMbséihto Se Punto" ehe variu and
3 i WWE pison $ fi sini piva
Reg m "Per 7 nomi ^ Postani® géhefici “e speti-
"fici io ^mi "Sor Servite’ dei homi triviali del-
Clü vente di Caipaügria s e'dóve questi Mán-
“abano È ho rads P homp GZihWeahi; o
"pe. hd formati dei niiovi i YRali tutt sardn-
"o eguülniente^ böni sey "éónié^ iniga ower-
"dino unfveérfülmente^üdoRaft. ^o^ von
XI. .
Ho unito al Nome Toscano il Nome
Linneano per l. intelligenza di tutti i Li-
bri. Alla descrizione di ogni Specie ho pres
messa la frase botanica presa da Linneo,
o dalla Riforma di Gmelin, o dall Enci-
clopedia metodica , scegliendo quella che mà
è parsa la più espressiva, o una fatia da
mè, quando nessuna di quelle mi contenta-
và . Qualche volta ho creduto utile [ appor-
re due frasi dì Autori diversi, vedendo che
presentavano delle note caratteristiche di-
verse ben rilevate.
Per alcuni generi ho adottate le muta-
zioni fatte da Lamarck, e allora ho posto
dopo la frase l antico nome generico di
Linneo..
Per le Specie, che ho date come nuo-
ve, to non ho omessa alcuna diligenza ,
per assicurarmi se da altri erano state de-
scritte , consultando altri Botanici, e tutti
. è Libri di questa Scienza , che st trovano
in Toscana. —
XII
» Riguardo pot alla Sinonimia ho citati
quei Libri, che sono nelle pubbliche Libre®
riers, eo$pecialmente. «in quella dell’. Universi»
tay di, Rist per dar, tutto il comodo agli
Studiosi di, riscontrar. le figure v
Intanto, presento. per saggio del mio
lavoro la Flora Pisana , e se. la circostanze
favoriranno la mia risoluzione , potrò. presto
dar completamente la Flora Etrusca,
Sono &c.
4 ts
Vostro Amico e Servitore
GAETANO SAVI».
Pisa I. Gennajo 1798.
MOIS FRAG
= UL.
imioìiana
Lied
an (C i
Dionisi:
hei +
THO RAY
intolinu .2 19v etg
(291162 “È
LALA RENE: el
0.5112 v
tts ib gt
Bis of
Bean's BG
£r
‘hp?
eo ®
ERRORI CORREZIONI
Pag: 32. ver. 22. uniformi ensiformi
sa 3. calici fiori
214. 1. calyceum calycum
160 7. chiamo chiamate
197. 33. divisi chiusi
214. 7. spina spira
244: 18. glabrosa globosa
257. 1j. solari solchi
357+ 6. Astodelo Porrazzo
443 17. peduncolate — — picciolate
"a
mI
Digitized by Google
==
CLASSE PRIMA
MONANDRIA
ORDINE PRIMO
MONOGYNIA
STA S. va
Petriccidlo.. Aphanes ..
Cia gen. Calice di un sol pezzo tubula-.
to, col lembo diviso per lo più in quat-
tro lacinie ovate, e qualche voltasin cin-
que. Non ha corolla. Lo stame ha un fila-
mento cortissimo , me , piantato sulla
2
fauce del calice. Lo sti/o è inserito alla ba.
se del germe, opposto allo stame . Un seme
lenticolare compresso, appuntato, chiuso nel
calice. .
Petricciólo campestre. Aphanes arvensis,
Y. Aphanes foliis trilobis . Lin. ed. Gmel. Alche-
milla minima montana . Fab. Column. Ecphr. p.
14s. tab. 146. Morison. Hist. 2.Sect. 2. tab. 20.
fig. 4. Perchepier Anglorum. Lob. ic. 727.
E una piccola pianticella alta due ,o tre
pollici, che trovasi di Primavera nei cam-
pi, e nelle strade. Ella è di color ver-
de pallido, e in tutte le sue parti aspersa
di peli bianchi, corti, e molli. I fusti son
ramosi alla base, e diffusi. Le foglie sono
alterne, cuneiformi , divise profondamente
in tie lobi, ciascino dei quali è pur taglia».
to in due, tre, 0 cinque lacinie più cor-
te. I picciòli delle foglie son corti, e at-
taccati a stipule grandi , profondamente den-
ta'e, e vaginanti, e dentro a tali stipale,
dalla parte opposta al picciólo son racchiu-
si da sci a otto fiori piccoli, e brevemente
peuungulati. ANNUO A
Salicornia . Salicornia;
Car. gen. Manca la corolla. Il calice è
tetragono , troncato, ventricoso persisten“
te . Lo Stame é più lungo del calice ; lo Stimma
bifido. Un solo seme. |
Salicornia erbacea . Salicornia her^acea
Lin. Salicornia herbacea patula , articulis
apice compressis, emarginato-bifidis. Lin. Kuli
Mattiol. edit. Valgr. pag. 193. fig. a sinistra.
I fusti son alti quattro, o sei pollici al
più, articolati, teneri, erbacei, ramosi , con
rami patenti, e colle articolazioni compres-
se,e smarginate nella cima . Nasce nei Pra-
ti di Palazzetto, e di Coltano. An.
Salicornia legnosa. Salicornia fruticosa .
Lin. Salicornia caule erecto fruticoso , articulis
subaequalibus obtusis ; internodiis approx-
mas. Lin. Salicornia , sive Kali genicula-
tum vermiculatum . Lob. ic. Sos. ^
I fusti si alzano due pieli, e più, e
sono legnosi, ramosi, con rami erbacel, are
ticolati; e articolazioni smarginate, poco
i A 2
4 |
compresse, e gli internodi più corti. Tro-
vasi lungo i fossi, verso Stagno. Peren.
CLASSE I. ORDINE IL
DIGYNIA
Callitriche, Callitriche. Lin.
Car. gen. Manca la Corolla, Calice di due
foglie opposte, piegate a mezza luna . Uno
Stame più lungo del calice . Una cassula
superiore, tetragona , biloculare , contenen-
te quattro sem? , terminata da due stili curvi.
Callitriche di primavera. Callitriche ver-
na, L. Callitriche folits superioribus ovalia
bus, floribus androgynis . Lin, Stellaria a~ `
quatica. Lob. ic. 792,
Questa, e la specie seguente.si trova-
no in quasi tutti i fossi della pianura Pi-
sana. Radicana nel fondo, ed i fusti s’ is
nalzano fino alla superficie dell acqua, ove
distendonsi le foglie superiori a guisa di
rosetta, il che nella riunione di molte fa sì
i $:
che l'acqua par ricoperta di un tappeto
di color verde chiaro.
In questa specie ordinariamente le fos
glie superiori sono ovali rotondate , e le
inferiori, immerse nell’ acque , bislanghe,
Talvolta tanto le une,che le altre son bise
lunghe . o sia ovato-lanceolate . Son sem-
pre opposte due a due , e ad ogni pajo di
foglie sonovi delle piccole radici fibrose . I
fiori sono assillari , sessili, solitari, monoi-
ci. Fiorisce nell’ Aprile. Peren.
Callitriche di Autunno , Callitriche au~
tumnalis . Lin. Callitriche foliis omnibus lis
nearibus apice bifidis , floribus herma; hroditis
Lin. Callitriche foliis oppositis oblongis ,
fructibus quatrifariam dehiscentibns . Gmel.
Flor. Sibir. Tom. IH. p. 13. Tab. 1. f. 2.
E’ moltó simile alla specie anteceden-
te. Le foglie sono egualmente disposte , ma
lanceolate-lineari , troncate , e smargina.
nate nell apice. I fiori sono assillari e ses-
sili , monoici secondo Haller, ermafroditi
secondo Linneo . lo nog l'hò ancora tro-
vata in fiore. Peren.
CLASSE SEC OND A
DIANDRIA
ORDINE PRIMO
MONOGYNIA
Gelsomino . Jasminum.
eo gen. Calice inferiore persistente ;
di un sol pezzo fatto a tubo , con cinque
denti. Corolla monopetala ippocrateriforme ,
con tubo sottile , cilindrico più lungo del
calice, e lembo piano, diviso in cinque Jaci-
nie. Stami minori del tubo ; Stimma bifido .
Una bacca rotonda con due semi .
Gelsomino ordinario . Jasminum oficim _ d
nate. Lin. Jasminum foliis op Do siia hit —
foliolo terminali petiolatodon, P
seminum vulgatius y Tagli
P. lOS T i
+ =
?
Y fusti son debolie lunghissimi. I ramf
son sottili, pieghevoli , verdi . glabri , stria-
‘ ti. Le foglie sono opposte, pinnate in caf-
fo . con foglioline tatte distinte , piccio-
late , ovate, appuntate, glabre , e l'ultima
maggiore delle altre, con punta lunghissima.
] fiori son bianchi , gratamente odorosi,
disposti in corimbi nelle sommità cei rami,
I denti del calice son capillari .
Benchè originario dell’ Asia , è questo
frutice totalmente naturalizato fra noi, vive
allo scoperto in tutte lestagioni , si mol-
tiplica copiosamente per le radici, e quale -
che volta matura i semi. Peren.
ligustro . Zigustrum.
Car. gen. Calice inferiore di un sol pezzo;
piccolo , fatto a tubo, con quattro denti j
Corolla monopetala infundibuliforme , con
" tabo cilindrico maggiore del calice .e lembo
tet te , diviso in quattro /acinie ovate ,
porgono fuori del tubo . Stim-
acca rotonda con quat» `
8
Ligustre comune Zigustrum vulgare
L. Ligustrum foliis ovato- lanceolatis , gla-
bris , oppositis , subsessilibus , floribus thyr-
soideis N. Ligustrum . Lob. Ic. a- p. 131.
E’ un frutice sempre verde , alto sei,
o otto piedi, con rami flessibili , foglie o-
vali lanceolate, intierissime , opposte , quasi
sessili , glabre , e di un bel color verde
cupo . 1 fiori son bianchi, e odorosi dispo-
sti a Tirsi,o grappoli dritti, nella sommità dei
rami. Le bacche son nere in stato di maturità.
E comune nelle siepi.
Lillatro . Phillyrea.
Car. gen. Calice inferiore di un sol
pezzo , persistente, con quattro denti. Corol-
la monopetala campanulata , divisa in quat»
tro lacinie ovate , piegate in fuori . Antere
grosse , sporgenti. Stimma grosso ,e leg-
giermente smarginato . Bacca ovato-globo-
ea biloculare. Due semi solitari, piani da una
parte „e dall’ altra convessi, dei quali, spes-
so, uno non $i matura.
9
Lilatro di foglia larga . Phillyrea fo.
diis -ovatis rigidis , nervis lateralibus ramo-
sis. Enc. Var. 1. Phillyrea latifolia spino-
sa. Ene. Phillyrea latifolia Lin. Phillyrea 1.
Clus. Hist. '. pag. 5I.
Questa ha le foglie quasi a cuore,
farghe circa un pollice , e contornate di
denti appuntati , e ben distinti.
Var. 2. Phillyrea folio ligustri . Enc. Phil-
lyrea media lin. Phillyrea narbonensis Lo-
bel. ic. 2. p. 131.
Le foglie sono ovate , lanceolate , ap-
puntate, alcune intierissime come quelle del
Ligustro , altre con pochi denti nella me-
tà superiore . In ambedue queste varietà 1
servi laterali delle foglie son ramosi.
Lillatro di foglia stretta. Phillyrea an-
gustifolia . Lin. Phillyrea foliis lineari-lan-
ceolatis, subtus punctulatis.nervis lateralibus ,
«aris indivisis , Enc. Phillyrea angustifolia,
Lob. ic. 2. pag. 132.
Le foglie son lineari, lanceolate , ap-
puntate, intiere, con punti impressi nella -
pagina inferiore. O non hanno nervi , 0 se
I0 -—
{i hanno, son pochi, longitudinali e semplici.
Trovansi i Lillatri in abbondanza nel Monte
Pisano . La prima varietà di foglia larga è
piuttosto rara . Son Frutici sempre -verdi ,
alti da due a quattro piedi, con foglie op-
poste , e fiori piccoli, disposti a grappoli
nelle ascelle delle. foglie . Fioriscono nel Marx
zo, e nell'Aprile.
Olivo . Olea:
Car. gen. Calice inferiore di un sol
pezzo, tabulato. con quattro denti, caduco.
Corolla monopetala infunibuliforme, con tu-
bo cilindrico, lungo quanto il calice , e co}
lembo diviso in quattro Jacinie ovate .
Simma bifido. Una Drupa di figura ovale .
Olivo comune. Olea europaea . Lin. Olea
sativa . & Olea sylvestris, sive oleas:er . Lobel.
ic. 2. pag. 25.
Le foglie dell Olivo son persistenti , op-
poste , lanceolate , int'erissime , dure , ver-
di, liscie, e con piccoli punti bianchi nel-
‘ la superficie superiore, pallide di sotto. }
fori sono assillari .
11
Son ben note tutte le varietà, che of-
fre la figura del frutto negli Olivi domestici,
Trovansi degli Olivi salvatici nel Mon-
te Pisano, ove son cercati con premura per
innestarli , e trapiantarli negli oliveti.
Veronica. Veronica
Car. gen. Calice inferiore diviso in quat-
tro parti . Corolla monopetala rotata, con
lembo piano diviso in quattro /acinie, del-
le quali l inferiore é più stretta . Due
Stami sporgenti ; Stilo lungo quanto li sta
mi, e piegato. Una Cassula di due logge
fatta a cuore.
Veronica montana. Veronica officinalis
Lin. Veronica spicis lateralibus pedunculatis ,
folits oppositis, caule procumbente . Lin. Vee
ronica vera & major . Lob. ic. pag. 471.
I fusti son piegati, e pelosi; le foglie
son picciolate opposte , ovali, ottuse,den-
tate , pelose. Le spighe son laterali; i fio-
ri di color turchino pallido , o biancastri
con venature rosse . I Calici e le cassule
12
son leggermente pelose. Le lacinie del cas
lice son lanceolate , le cassule compresse ,
e smarginate. Nasce nel Monte Pisano. Va-
riano i fusti in lunghezza da due pollici fi-
no a mezzo piede, e più. Fiorisce fra Mare
zo, e Aprile . Peren.
Veronica dei Prati . Veronica Serp; =
lifolia. Lin. Veronica racemo terminali sub-
spicato , foliis, ovatis, glabris, crenatis Lin.
Veronica minor serpillifolia . Lob. ic. 472.
Veronica pratensis serpillifolio. Moris. Hist. 2.
Sect. 3. Tab. 22. fig. 8.
Il fusto è alto mezzo piede o poco più;
piegato alla base , dritto nel resto della
lunghezza . Le foglie sono ovali ottuse. gla-
bre, leggermente intaccate nei margini,sessili ,
le inferiori opposte, le superiori alterne, e più
strette. I fiori son bianchi con delle venature
turchine , solitarj, assillari, e disposti a spighe
nella sommità del fusto , e dei rami .Le fo-
glie florali son più lunghe dei peduncoli.
le lacinie del calice son lanceolate , le cassu-
le compresse e smarginate. Trovasi nei pra-
ti intorno Pisa . Fiorisce nell' Aprile. Peren.
13
Veronica Beccabunga : Veronica Bec-
eabunza L. Veronica racemis lateralibus , fos
düs ovatis , planis , caule repente . Lin. Ana-
| gallis a uatica major folio subrotundo . Moris.
Hist, *. Sect. 3. Tab. 24. fig. 24. Anagailis
aquatica . Lob. 469.
I fusti sono alti un piede o poco più,
piegati, e radicati nella parte inferiore ,
cilindrici, rossastri, ramosi. Le foglie sono
ovali ottuse,o pposte , quasi sessili, glabre, un
poco intaccate nel margine. I fiori son turchini,
disposti in grappoli laterali , e assillari . Le
€assule sono un poco gonfie , e appena
smarginate, Ann,
Veronica Anagallide . Veronica Ana-
gallis Lin. Veronica racemis lateralibus , fo-
liis lanceolatis serratis , caule erecto Lin.
Anagallis aquatica flore coeruleo , folio ob-
longo , major , & minor . Bauh. Hist. 3.
pag. 791. Anagallis aquatica. major, folio ob-
longo Moris. Hist. 2. Sect. 3. Tab. 24. fig. 25»
Il fusto è dritto , cilindrico, erbaceo,
ramoso , alto circa un piede . Le foglie so-
no opposte , sessili , allungate, appuntate ,
14
glabre , fntaceate nei margini . I fiori son
piccoli, di color celeste , disposti in spighe
daterali . Le cassule son poco smarginate «
Trovansi ambedue queste specie nei fossi,
e fioriscono nell’ Aprile, e nel Maggio. 4m
Veronica maggiore . Veronica Chamae=
drys . Lin. Veronica racemis lateralibus , fo-
liis ovatis sessilibus rugosis dentatis , cauls
bifariam piloso, Lin. Gmel. Teucrium pra-
tense ,& Teucrium spurium Chamaedryoides è.
Lob. ic. 490. Veronica minor rotundifolia +
Moris. Hist. 2. Sect. 3. Tab. 23. fig. 12.
Il fusto-& dritto , debole , alto otto, o
dieci pollici . Le foglie sono opposte , sessili,
ovali cordate , rugose , ottusamente denta-
te , più corte degli internodi . I fiori son
grandi, di color celeste, disposti in spighe
laterali. Tutta la pianta è pelosa , ed i pe-
li del fusto son situati solo nei lati op-
posti . Le lacinie del calice son lanceolate,
e ineguali;le cassule son compresse , e smar-
ginate . Trovasi nel Monte Pisano . Fiori-
sce nell Aprile , e nel Maggio. eren.
ts
Veronica salvatica. Veronica agrestis Lin.
Veronica floribus solitariis , folis cordatis
petiolaris, pedunculo brevioribus . Linn. Gal.
Aline foliis Trissaginis . Lob. ic. 462. Vee
ronica chamaedry folia flosculis oblon ris, pedi-
culis insiden'ibus Moris. Hist. 2. Sect. 3.
Tab. 24. fig. 22.. :
I fusti son lunghi da sei aotto pollici . die
| stesi a terra, ramosi, pelosi. Le foglie son
picciolate, ovali, e un poco cordiformi, quasi
glabre ,.con più di cinque intaccature nel.
margine , ‘alterne , ed opposte. | fiori son
assillari, solitari , con gambi lunghi quan-
to le foglie, ed anco più . Le cassule son
torulose e smarginate.
Nasce per le strade,e su i muri. Prin-
cipia a fiorire nel Novembre, e seguita fino
all’ Aprile. Ann.
Veronica dei campi . Veronica arven-
sis Lin. Veronica floribus solitariis , foliis
cordaris sessilibus , pedunculo longioribus .
Lin. Gmel. A/sine serrato folio hirsutiorz ,
floribus , & loculis , cauliculis ad haerenii-
dus. Bauh. Hist. 3. part. 2. pag. 367. Vex
16
ronica flosculis cauliculis adhaerentibus
Moris. Hist. 2. Sect. 3. Tab. 24. fig. 21.
Il fusto è dritto, o qualche volta un
poco piegato alla base , leggiermente pelo»
so, lungo da sei a otto pollici . Le foglie son
opposte, ovate cordiformi, un poco pelose,
e intaccate nel margine, le inferiori piccio-
late , le superiori sessili. I fiori son qua-
ei disposti a spiga , solitarj, e sessili nelle
ascelle delle foglie superiori, le quali sono
strette, e intiere . Le lacinie del calice son
lanceolate , e ineguali , la cassula compres-
sa , smarginata , pelosa . Trovasi nei came
pi. Fiorisce nel Marzo. Ann.
Veronica dei muri . Veronica hederifo-
lia Lin. Veronica floribus solitariis , foliis
cordatis , planis quinquelobis . Lin. Morsus
Gallinae folio Hederulae Lob. ic. 463. Ve-
ronica hederulae folio. Moris Hist. 2. Sect. 3.
Tab. 24. fig. 20.
I fusti son lunghi quattro o sei pollici, piee
gati pelosi, ramosi. Le foglie son cordate,pic-
ciolate , alterne, ed opposte , pelose , cilia=
te, con tre O cinque intaccature nel mare
gine.
17
gine. Y fiori sono assillari , solitarj , con
gambi linghi quanto le foglie. Le | cinie
del calice son ciliate, le cassule torulose.
Nasce per lo più su’ muri. Ann.
Graziola. Gratiola.
Car. gen. Calice di sette foglie, delle qua-
li le dae esterne aperte. Corolla monopeta-
. la irregolare, resupinata , quadrifida, colla la-
cinia superiore smarginata . Quattro Srami due
dei cuili senza antera. Una cassula di die
valve, e di die logge , di figura ovale ap-
puntata, col tramezzo parallelo alle valve,
e contenente molti Semi.
Graziola Stancacavallo . Gra "0a ofici.
nalis . Lin. Gratiola foliis lanceolatis ser-a-
tis , floribus pedunculatis. Lin. Granola. si-
ve Gratia Dei. Lob. ic. 435.
Le ralici son repenti. Il fisto è drit-
to, per lo più senplice, alto circa un pie-
de, cilindrico , glabro. Le foglie sono op-
poste , sessili ovali, lanceolate , glabre ,.
dentate a sega verso la cima, con tre ner-
b
18
vi longitudinali . I fiori sono. assillari, soli-
tarj, con gambi più corti delle foglie. Le
corolle son di color bianco giallognolo . bar=
bate internamente . Nasce lungo i fossi, e
nei prati umidi intorno Pisa. Fiorisce nell’
Aprile. Peren.
Verbena. Verbena .
Car. gen. Calice di un sol pezzo, an-
golato , fatto a tubo, con cinque denti nel
margine, uno dei quali più corto. Corolla
monopetala infundibuliforme con tubo breve .
e curvo, e lembo patente semiquinquefido ,
Semi nudi, bislunghi, striati, chiusi nel
calice .
Verbena comune . Verbena officinalis .
Lin. Verbena spicis filiformibus paniculatis ,
folis multifido- laciniatis , caule solitario . Liu.
Communis Verbena, & sacra, secta . Lob.
ic. $34.
Il fusto è dritto, quadrangolare, alto
circa due piedi, per lo più ramoso supe-
riormente. Le foglie sono opposte. sessili ,
multifide, di color verde cupo, lustre. I
19
fiori son piccoli, bianco-violetti, hanno quat
tro stami, e son disposti in spighe filifor ni. E*
‘ comunissima vicino le case di campagna,
lungo i fossi, e sugl' argini. Ann.
Piè di Lupo. Lycopus.
Car. gen. Calice di un'sol pezzo, tu
bulato, con cinque denti acuti nel margi-
ne. Corolla monopetala ; tubo cilindrico ,
lungo quanto il calice ; lembo diviso in
quattro lacinie ottuse, delle quali la supe-
riore smarginata. Quattro sem; nudi nel
fondo del calice. =?
Piè di lupo palustre. Zycopus euro»
pacus. lin. Lycopus foliis sinuaro-serratis .
Lin. Siderite' prima. Mattiolo pag. 1056.
Fusto dritto, alto due piedi, tetrago-
no, alquanto peloso. Foglie opposte , ova-
li; bislunghe, pelose, appuntate, acutamene
te dentate, e talora profondamente ‘incise,
cosichè compariscono pinnatifile . 1 fiori
son piccoli, assillari, verticillati, di color
bianco , e aspersi di punti rossi: le lacinie
20
laterali del lembo son minori. Trovasi luns
go i fossi delle cascine, e nei Prati umi-
di. Fiorisce nell’ Agosto, e nel Settembre.
Peren.
Salvia. Salvia ;
Car. gen. Calice di un sol pezzo, tus
tubulato, labiato. Corolla labiata ; labbro sue
periore concavo, compresso, curvo, smar=
ginato ; labbro inferiore trifido, colla laci=
nia di mezzo maggiore.
Salvia Salvatica. Salvia verbenaca. Lin.
Salvia folis serratis sinuatis laeviusculis ,
coro.lis calyce angustioribus . 1. Horminum
sylvestre elatius, lavendulae flore majore , sa-
turate coeruleo. Morison. Hist. 3. p. 395.
Sect. II. Tab. 14. fig. 32.
I fusti son alti circa un piede e meze
20 , quadrangoli, con angoli ottusi , e po-
co 0 punto ramosi. Le foglie radicali son
picciolate, bislunghe, rugose, ottuse e ot-
tusamente sinuate e intaccate nei margini;
quasi interamente glabre nella pagina su-
x ——— A
ar
periore. Quelle del fusto sono opposte, ses,
sili, simili alle radicali, ma con punta più
acuta. ] fiori sono a verticilli, disposti in
spighe; piccoli, di color turchino o cars
nicino, con labbri quasi egua'i. 1 calici
son retti da corti peduncoli, e le brattee
sottoposte ai verticilli son ovate, larghe,
acuminate, poco minori dei calici. Tutta la
pianta è coperta di peli bianchi, molli, fra
i quali vedonsi mescolate delle glandule ro-
tonde, bianche, diafane , specialmerte rella
parte superiore del fisto, e sul labbro su=
periore dei calici. Trovasi lungo le strade
di campagna, e nei prati. Frincipia a fio»
rire dopo la metà di Aprile. Peren.
Salvia dei prati. Salvia pratensis. Lin.
Salvia foliis cordato-otlongis. crenatis, sum»
mis amplexi- caulibus, verticillis sulnudis,
corollis galea elutinosis . | in. Horminum pra-
tense foliis serratis. Moris. Hist. 3. p. 393.
Sect. II. Tab. 12. fig. 10.
I fusti son alti circa due piedi, dritti,
quadrangoli, e per lo più semplici. Le
foglie radicali, e le inferiori del fusto, son
ta TER c
22
' picciolate, bislunghe, cordate, appuntate ;
acutamente intaccate e dentate, rugose ner-
vose : le superiori del fusto son sessili, e
amplessicauli. I fiori son turchini, col labe
bro superiore più lungo del tubo, curvo,
e asperso nel dorso di piccole glandule glo-
lcse, cristalline, pedunculate. Sono in nu-
mero di quattro o sei per verticillo, e di-
sposti in spiga lunga, términale, qualche
volta ramosa. le brattee son piccolissime,
e acuminate. Tutta la pianta è pelosa, e
glandulosa come la precedente. Trovasi nei
prati, e sugli argini, ma è più rara della
Salvia Salvatica . Fiorisce nel Maggio. Peren.
Nella Selva Pisana, e specialmente in Pa-
lazzetto , e in Migliarino trovasi una Sal-
via, che fiorisce nel Febbrajo, e nel Mar:
zo, ed ha tutto il portamento della Salvia
dei prati, ma ne differisce per la grandez-
za, giacchè è alta al più cinque pollici;
per la figura delle foglie radicali, che sono
profondamente sinuate, e dentate ottusa»
mente; e per la mancanza delle glandule nel
labbro superiore delle corolle , le quali inol-
" 23
tre non sono di color turchino, ma celes-
tognole. Io non sò se sia la Sclarea foliis
profunde incisis., Vaill Paris. 180. Intanto
la chiamerò Salvia pratensis minor . Peren.
CLASSE IL ORDINE IL
DIGYNIA.
, Palelno. Anthoxanthum,
Car. gen. Calice di due valve ovate as
cuminate, ineguali, contenente un solo fio-
re. Corolla di due valve, eguali alla val-
va minore del calice, e ambedue con rese
ta: in una, articolata, e inserita alla base,
nell'altra valva semplice, e inserita nel dorso.
Paleino odoroso. Anthoxanthum odora-
tum. Lin. Anthoxanthum spica oblonga ova-
ta, flosculis subpedunculatis, arista longio-
ribus. Lin. Gramen alopecurum vernum, pra-
tense, spica flavescente , sive Gramen An»
thoxantum spicatum. I. B. Moris. Hist. 3-
Sect. 8. Tab. 7. fig. 25. ot
24
I culmi son lunghi poco più di un pie.
de, semplici, e un poco piegati alle artico»
lazioni inferiori. le foglie son corte, lar
ghe una, o due lnee, pelose e scabre.
La spiga è lobata, cioè composta di pic-
coli gruppi di fiori brevemente pedunculas
ti. Ie valve son bislunghe , acuminate,
e pelose, di color giallastro splendente
in stato di maturità. le reste son più
corte delle valve del calice . Trovasi fio»
rito nell’ Aprile e nel Maggio, nei Prati, e
nel Monte Pisano. Nel seccarsi tramanda
un odore che si accosta a ques della Vai-
nigla. Peren,
23
ieee
m" — A3.
CLASSE TERZA
TRIANDRIA.
ORDINE PRIMO
MONOGYNIA
Valeriana. Valeriana .
Lio gen. Calice piccolissimo superiore:
Corolla monopetala , con tubo, il quale qnalche
volta ha un appendice alla base, e /embo
partito in cinque lacinie ottuse. Semi solis.
tarj, bislunghi. — z
. Valeriana rossa. Valeriana rubra. Lin,
Valeriana floribus monandris cauda'is Lin,
Valeriana marina latifolia, major, rubra .Mos
tis. Hist. 3. p. 102. S, 7. Tab. 14. f. 15
26
Il fusto è alto due piedi, e più, cilin-
drico , vuoto, ramoso. Le foglie sono op-
poste , sessili, larghe, ovali-lanceolate , ap-
puntate, intierissime , ma le superiori per
lo più son dentate alla base. I fiori son
monandri, rossi, ippocrateriformi, a tubo
prolungato inferiormente in uno sprone drit-
to, e sottile; son sessili, e disposti late-
ralmente su’ peduncoli terminali, e dicoto-
mi. Le brattee son piccole, acuminate,
due per fiore. I semi sono ovali-conici, un
poco compressi, e coronati di pappo. Tut-
ta la pianta è glabra , rugiadosa, e di
color verde glauco. Trovasene molta sulle
mura di Pisa, in specie dalla Porta a Luc-
ca. E fiorita nel Maggio. Peren.
.. Valeriana Ceciarello. Valeriana Locus-
ta Lin. Valeriana floribus triandris , caule
dichotomo , foliis linearibus. Lin.
I fusti son alti circa un piede, sottili,
angolosi, ramosi, con divisioni dicotome,
e divergenti. Le foglie sono opposte, ses-
sili, lanceolate , ottuse, intiere, ovvero
leggermente sinuate , e le superiori, qual.
27
ehe volta, con due o tre lacinie lineari al.
Ja base. I fiori son triandri, di color car-
micino, infundibuliformi, senza sprone, e
disposti nella sommità dei rami, a mazzetti
dicotomi, piccoli e serrati. La varietà che
trovasi comunemente fra i grani, e la Val.
Loc. olitoria , nella quale i semi son rotondi,
alquanto compressi, e coronati da un cali»
ce semplice. Tutta la pianta è coperta di
piccoli peli, che la rendono scabra. E'fio-
gita nel Maggio. Ann. . |
Ella corrispon!e alla Valerianella ar-
wensis , praecox, humilis, flore dilute coe-
ruleo, semine compresso . Moris. Hist. 5. Sect.
7. Tab. 16. fg. 56., e al Phu minimum
alterum. Lob. ic. 717.
Valeriana dentata. Valeriana echinata L.
Valeriana floribus triandris regularibus , fo-
liis den:atis , fructibus linearibus tridentatis ;
extimo majore recurvo. Lin. Valeriane!la cor
nucupioides , echinata, alba. Moris. Hist. 3.
Sect. 7. Tab. :6. fig. 28.
I fusti son alti mezzo piede o poco
più, dritti, e dicotomi. Le foglie sono op;
28
poste, sessili, lanceolate, dentate ; o incise
‘alla base. I fiori son triandri, infundibuli=
formi, bianchi, senza sprone, disposti in
mazzetti terminali, dicotomi , piccoli, ser-
rati, sopra peluncoli comuni conici, o ine
grossati verso l apice. I fori son corofati
da tre denti, uno dei quali è maggiore e
curvo in fuori. Trovasi tra i grani, fiorita
nel Maggio. Ann.
Issia. Zxia.
Car. gen. Corolla tubilosa di lembo
campanulato, regolare diviso in sei /acinie.
Tre stimmi non fatti a cartoccio. Spata di
due val:e. Una cassula inferiore, ovale tris
gona , con tre logge, e tre valve.
Issia Fior cuculo. Zaia Bulbocodium >
Lin. Zaia scapo ramoso . floribus solitariis ,
folüs sulca‘is, reflexis. Lin. edit. Gmel. Ixia
Bulbocodiam a . Crocus vernus angusti«
folius parvo flore. Bauh. Pin. Crocus sylves-
trs hispanicus &c. Lob. ic. 142. Sysirinchium
Leophrasti. Moris. Hist. 2. Sect. 4. T. S. fi 3°
29
Il bulbo è ovato , ricoperto di una mem-
frana scura, rossiccia, glabra. Le foglie
son lunghe quattro o cinque pollici , attore
cigliate y distese sulla terra, filiformi, linea-
ti, glabre, verdi, solcate. Lo scapo è più
corto d:lle foglie, angoloso, ramoso , con
due o tre rami uniflori. Il tubo della co-
rolla è corto. Je lacinie son lanceolate, di
color giallo nel fondo interno. Verso la ci-
ma le tre lacinie esterne , son di color vi-
nato, con una stria giallognola nel mezzo,
e le tre interne son di color violetto palli-
do. Ie due foglie della spata sono inegua-
li, lanceolate , appuntate, situate immedia-
tamente sotto al tore. Li stimmi son bifi-
di, bianchi. La cassula è racchiusa nella
spata. Trovasi nel Monte e nella Selva’ Pi.
sana. Principia a fiorire dopo la metà di
Gennajo. Peren.
Zafferano . Crocus.
Car. gen. Corolla tubulosa di Jembo
campanulato , diviso in sei /acinic . Tre stime
Z5 |
mi pe a cartoccio. Spata di un sol "pez-
zo. Una cassula inferiore, ovale trigona,
con tre logge, e tre valve. |
Zafferano Fior Cuculo . Crocus Satie
vus. Lin. Crocus spatha univalvi. radicali ,
corollae tubo , longissimo . lin. Crocus ver-
nus latifo:ius purpureus variegatus , & Croc.
vernus latifolius albus variega'us. Moris.
Hist. 2. Sect. 4. Tab. s. fg. 4. s. &c.-
Il bulbo è rotondo , ricoperto da un
inviluppo fibroso, di color giallo scuro . Le
foglie son lunghe circa quattro pollici , li.
neari, appuntate, verdi, con un solco lon:
gitudinale bianco , inviluppate alla base da
una guaina fatta di membrane secche, ©
trasparenti. Il fiore è alto quanto le foglie,
o poco meno. Egli è o di color violetto,
o bianco, o bianco rossiccio, e in una va-
rietà costantemente minore, è bi ncastro
con delle macchie azzurre a strie verso la
fauce. Li stimmi son gialli, ma più corti,
che nello Zaferano o*ficinale. Nasce abbon-
dantemente nel Monte, e nella Selva Pisa-
na. Fiorisce verso il finir di Gennajo . Perens
3r
Rossello . G/adiolus .
Car. gen. Corolla infundibuliforme , col
lembo diviso profondamente in sei /acinie
ineguali . Tre stimmi non fatti a cartoccio,
Spara di due valve. Cassula ovale-trigo-
na , cen tre logge , e tre valve.
Rossello campestre . Gladiolus commu-
nis. L. Gladiolus foliis ensiformibus , flori-
bus distanubus. Lin. Gladiolus Narbonensis,
Lob. ic. «8. Gladiolus major floribus uno
versu dispositis . Moris. Hist. 2. Sect. 4 Tab. 4.
fig. 4.
Il bulbo è ovato rotondo , coperto da
un inviluppo filamentoso di colore scuriccio ,
ll fusto è alto circa due piedi. Le foglie son
ensiformi amplessicauli . appuntate , nervose,
I fori son rossi , disposti in spiga unilate-
rale . distanti, e muniti ciascuno di una
spata di due valve bislunghe , acuminate ,
ineguali, persistenti. Le tre lacinie inferiori
della corolla , hanno una macchia bianca ,
lanceolata. media , longitudinale . Nasce fra
1 grani , ed è fiorito nel Giugno. Peren.
32
Iride. Iris.
Car. gen. Corolla monopetala inferiore
mente tubulosa , divisa nel /embo in seî
lacinie, tre delle quali alternamente dritte,
e tre piegate infiori . Uno stilo terminate
da tre stimmi petaliformi, carinati, bila-
biati, col /a/bro inferiore, minore , smargie
nato , il superiore maggiore , e bifido +
Srami attaccati alla base delle Jacinie cure
ve , e coperti dalli szimmi. Una Cassula tris
gona con tre logge , e tre valve.
* Ze lacinie della Corolla piegate infuo-
ri hanno una striscia longitudinale di peli.
Iride bianca . Zris alba . N. Iris caule
multifloro foliis altiore , spathis basi foliaceis ,
apice margineque scariosis , corollarum tubo
germinibus longiore . N. Iris nostras vulgaris,
candidis floribus . Lob. ic. 59. |
I fusti son dritti , alti circa due piedi
cilindrici , rivestiti di foglie nella parte infe-
riore , con quattro , 0 cinque rami , alterni
e distinti. Le foglie sono uniformi, piane»
lar-
33
larghe' un pollice e mezzo , più corte del
fasto , glabre ,verdi ,distiche , inguaina:: :n-
feriormente per i margiui.I fiori son situati
nella sommità del fusto, e dei rami , due
o tre. insieme , avvicinati , e muniti di spa»
te di color verde, e foliacee alla base ,
scariose e di color bianco sudicio pei mar-
gini, e nella sommità. Le corolle son bian-
che, ma qualche volta hanno una legge-
tissima sfumatura di celestognolo. 1 Petah pie-
gati infuori, hanno delle venature di color
verde giallo verso l’ unghia , due denti alla
base che abbracciano lo stame corrisponden-
te, e una striscia di peli, bianchi alla base,
gialli nell apice . Tutti i petali son eguali »
e ottusi. Li stimmi son dell’ iste so color
dei petali; le lacinie del loro labbro supe-
riore sono acute, e dentate, e il labbro in-
feriore è finamente intaccato . Il tubo della
ccroila è più lungo del germe. Peren.
. Tride celeste . Jris pallida Enc. Iris
caule foliis altiore multifloro , spathis al-
bis ( adde ) corollarum tubo germini^us
subaequali Enc. Iris hortensis pallide coeru=
C
34
lea. Bauh. pin. 32. Zris dilute coerulea invo-
- lucro albo. Tabern. ic. 647. Iris latifolia
major obsoleta . Clus. Hist.
I] fusto é cilindrico, alto quasi tre pie-
«di, munito nella cima di rami alterni , e
piegato a zic zac . Le foglie son ensiformi
come nella specie precedente, ma son di co =
lor verde glauco , larghe circa due pollici,
e alte un piele, o poco piu. I fiori son due .
o tre sullistesso ramo , avvicinati, con
spate bianche , scariose , sottilissime , tras-
parenti . Le corolle son di color celeste chia-
ro. I petali sono tutti eguali in grandezza,
e ottusi. Gli esterni piegati in fuori, hanno
i peli della linea longitudinale , bianchi ,
coll apice giallo , e due denti alla base
dell'unghia , che abbracciano li stami.
li stimmi sono cel color dei petali: le la-
cinie del loro labbro superiore sono ottu-
se, e appena intaccate , ed il labbro infe-
riore quasi intiero . Il tubo della corol-
la è quasi dell’ istessa lunghezza del
«germe, Trovansi ambedue queste specie nei
luoghi secchi , e scoperti del Monte Pisa-
35
no, fioriscono ai primi di Maggio, ed han-
no il fiore oloroso . Peren.
Il Sig. Targioni osserva giustamente-
Instituz. Botaniche p. 155. Atti dal? Accad. dei
Georgofil . V. I. che P Iride detta Fioren-
tina da Linneo, e dagli altri Botanici, che
dovrebbe avere un fasto con due soli fiori
bianchi , fra di noi non si trova . Le Iridi
a petali barbati, indigene della Toscana so-
no le tre seguenti .
J. La mia Jride bianca , Y istessa che
l’ Iris Florentina a Targ. Inst.Bot. Vol. 1. p.
134., ed alla quale corrisponde esattamente
la descrizione, che Lamarck dà nell’ Enci-
clopedìa dell /ris germanica , tolto che
questa ha i fiori pavonazzi.
II. L' Iride celeste, cui hd trovato con-
venire i caratteri dell’ Zris pallida dell'En-
ciclopedia,e che è l'istessa che P Jris Flo.
rentina c. Targion. l. cit.
III. L’ Iride pavonazza . Iris Florenti-
na . b. Targ. I cit. , che io non ho mii
trovata nel suolo Pisano , ed alla quale
unicamente devesi adattare il none di 7o-
C a
36
rentina , perchè è quella che in tanta co-
pia nasce sulle mura di Firenze.
** Tu:te le lacinie della corolla senza peli.
Iride gialla. /ris- Pseud' Acorus . Lin. Iris
imberbis , foliis ensiformibus , petalis in.
ferioribus , stigmate minoribus . Enc. Iris
palustris lutea , seu Acorus adulterinus . Mor.
Hist. 2. Sect. 4. Tab, 6. fig. 11. Acorus no-
stras palustris Lob. Ic. 58.
J] fusto è alto poco più di due piedi,
rotondato, e compresso , con due , o trè
rami alterni verso la cima.le foglie sono
ensiformi , lunghe quanto il fusto, e più.
I fiori son gialli, situati nella sommità del
fusto , e dei rami, solitarj , O due, e trà
insieme . I petali esterni son venati di rosso
scuro nella metà inferiore, e alla base dell’
unghia hanno due denti, che abbracciano il
filamento . I petali interni son più corti, €
più stretti dello stimma , le lacinie del qua-
le sono smerlettate . Trovasi nei fossi, e
fiorisce sul finir di Aprile . Perez. |
Iride Ricottaria Iris foetidissima L. Iris
caule uniangulato folis subaltiore , petalis
37
minoribus patulis Enc Xyris vel Iris agria foe-
tida . Moris Hist. 2. Sect. 4. Tab. s. fig. 2.
X ris & Iris agria Theophrasti. Lob. ic. 70.
Il fasto è alto un piede , o un piede
e mezzo , compresso,e alternamente ango-
lato frale attaccature delle foglie le quali son
ensiformi di color verde cupo , un poco pid
corte del fusto , e puzzano di ricotta am-
maccandole . I fiori sono alterni, pedunco-
lati , piccoli . I petali son di color giallo
:. sadicio, con delle venature ramificate,scure.
Gli esterni non hanno denti alla base dell’
unghia , e non ho trovate nemmeno le ru-
ghe .che Linneo, ed altri dicono essere dal-
la parte di fuori delle medesime unghie. Le
divisioni del labbro superiore dello stimma
sono intaccate , e quelle dell'inferiore, uni-
dentate . Trovasi lingo i fossi , e fiorisce
verso la metà di Maggio. Peren.
Scheno . Schoenus ..
Car. gen. Calice di una sola valva,
senza Corolla. Semi rotondi o ovali , lucidi,
38 |
nudi, Valve imbricate , e disposte a capos
lini.
Scheno Scarzone . Schoenus Mariscus.
lin. Schoenus culmo tereti , foliis margine
dorsoque aculeatis. Lin. Cyperus longus ino-
dorus major , foliis & carina serratis . Moris.
Hist. 3. Sect. 8. Tab. 11. fig. 24.
Il culmo è alto da trà a cinque piedi,
cilindrico , vestito di foglie lunghe , trian-
golari, aculeate nei margini , e nella cari»
na.Lespighette son corte, e rossastre, di-
sposte in una pannocchia lunga,e ramosa.
Trovasi nei fossi della Selva Pisana. Pere».
Scheno marino. Schoenus mucronatus Lin.
Schoenus culmo nudo , spiculis ovatis fasci-
culatis : involucro subexaphyllo , foliis cana-
liculatis Lin. Juncus maritimus . Lobel ic. 87.
Il culmo è alto circa un piede, nudo,
liscio, e cilindrico. Le foglie son radicali,
semicilindriche , canaliculate , appuntate ,
alquanto scabre nei margini , piegate,e di-
stese sulla terra , lunghe quanto il culmo,
o poco più. Le spighette son disposte la
una capocchia terminale, munita di un in-
| 39
volucro composto di quattro. , o cinque fo-
glie ineguali , allargate alla base, trè delle
quali son molto più langhe delle altre . Tro-
vasi nel littorale arenoso . Peren.
Scheno nerastro . Schoenus nigricans .
Lin. Schoenus culmo tereti nud» , capitulo
ovato ; involucri diphylli valvula altera su-
bulata longa . Lin. Juncus laevis minor pa-
nicula glomerata nigricante . Moris. Hist. 3.
Sect. 3. Tab. 10. fig. 28.
Il culmo è cilindrico. nudo , sottile. alto
da sei pollici a un piede e più. Le foglie sono
strette , quasi cilindriche , dire, pungenti.
I fiori formano una spighetta ovale, ed han-
no le valve di color nero splenden'e. L'in-
volucro è composto di due foglie, una cor-
ta, e ottusa, l’altra acuminata. pungente e più
ar
lunga della spighetta . I semi son bianchi ,
e lucidi . Trovasi nella Selva Pisana , nei
luoghi inondati nell Inverno. Peren.
Cipero . Cyperus .
Car. gen. Calice di una sola valva ,
senza Corolla . Semi per lo più triquetri
4o —
acuminati , Valve disposte disticamente ai
lati di un asse.
Cipero Cunzia. Cyperus longus . Lin.
C: perus culmo triquetro folioso, umbella folio-
sa suprcdecomposita , pedunculis. nudis, spi-
cis alternis . Lin. Cyperus odoratus radice
longa seu Cyperus officinarum . Moris. Hist.
3. Sect. 8, Tab. 11. fig. 13.
Il culmo è triangolare, alto due piedi,
e più. Ie foglie son lunghe , acuminate ,
ca ‘inate. strate. L’ ombrella de fiori è spar-
sa : i peduncoli sono ineguali, e gli ester-
ni, che sono i maggiori, son lunghi quattro,
o cir: ue pollici, e ramosi alla sommità . Le
spie! ete son lineari, puntute, e rossastre.
I'ivv.lucio è d più di tre foglie. la radice è
lunga, ed ha un odore aromatico. Trova-
si nei fossi , e nei prati umidi. Peren.
Cipero Trasi. Cyperus esculentus . Lin.
Cyperus culmo triquetro , nudo , umbella fo-
liosa, radicum tuberibus ovvtis : zonis im-
bricatis . Lin. Cyperus rotundus , esculentus?
angustifolius . Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. II.
fig. 10. Cyperus rotundus . Lob. ic. 75.
4t
Ta radice è tuberosa, ei tubercoli so.
no di color bruno all esterno , internamen-
te bianchi, farinacei , alquanto dolci, e buo»
ni a mangiarsi nell’ inverno, quando son te.
neri .Il cilno è alto da sette pollici fino
a un piede e più, nudo e triangolare. Ie
foglie son radicali, quasi lunghe quanto il
culmo , strette, puntute , carinate, scabre
nei margini . L'involucro è formato da più -
di tre foglie . L' ombrella non è molto spar-
sa. I peduncoli son semplici, lunghi da uno
a quattro pollici , e le spighette son lun-
ghe due. o trè linee , rossastre , sessili, €
aggruppate nelle cime dei peduncoli . Tro=
vasi in tutti i luoghi umidi . Peren.
' Cipero giallognolo . Cyperus flavescens.
I. Cyperus culmo triquetro , nudo , umbella
sriphylla, pedunculis simplicibus inaequalibus ,
spicis confertis lanceolatis . Lin. Cyperus mi-
nor pulcher , panicula lata compressa , sub-
flavescente. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 11.
fg. 37.
1] culmo è nudo , triangolare , lungo
da trè a cinque pollici . Le foglie son di
42
egual lunghezza, radicali , strette ; puntute?
un poco scabre nei margini. L’ involucro è
di tre foglie, due delle quali son molto
maggiori della terza. I peduncoli son sem-
plici, corti, ineguali; le spighette sono am-
mucchiate , lanceolate , e di color giallo-
verde . Trovasi negli acquitrini dela selva
| Pisana. Peren.
Cipero scuro . Cyperus fuscus . Lin.
Cuperus culmo triquetro nudo, umbella trifts
da . pedunculis simplicibus , inaequalibus ,
spicis confertis linearibus . Lin. Cyperus mi-
‘nor pulcher , panicula compressa, nizricante?
Moris. Hist. 3 "Sect. 8. Tab. ©. fig. 38.
E' molto simile alla specie prece»
dente , ma più grande , giacchè i culmi
sor. lunghi sette , e otto pollici . Le foglie
son più scabre nei margini. I peduncoli
son più lunghi, le spi-hette più distinte,
quasi lineari , e di color rosso scuro . Tro-
vasi nelli stessi luoghi. Perenn.
43
Scirpo . Scirpus
Car. gen. Calice di una sola valva, sen-
za Corolla . Semi contornati da un piccol
fascetto di peli, Valve imbricate da tutte
le parti, formanti delle spighette ovali.
Scirpo palustre . Scirpus palustris Lin,
Scirpus culmo tereti nudo , spica subovata,
terminali . Lin. Scirpus equiseti capitulo ma-
jore . Scheuchz. Agro. 360.
Il culmo è nudo, cilindrico , alto cir-
ca un piede , e mezzo , terminato da una
spighetta cilindrica, appuntata , lunga otto
o dieci linee., con squame rossastre , sca-
riose nei margini . Comunissimo in' tutti i
fossi . Fiorisce nell’ Aprile. Peren.
Scirpo lacustre . Scirpus lacustris Lin.
Scirpus culmo terett nudo , spicis ovatis plu-
ribus , pedunculatis ,terminalibus . Lin. Jun-
cus aquaticus maximus . Lob. ic. 85.
Il culmoéalto quattro o sei piedi, nudo,
cilinirico , grosso, e pieno di midolla bianca,
La pannocchia è terminale fra due valve
44
acuminate delle quali la maggiore lunga al
più due pollici , è spesso dritta , e può con-
siderarsi come una contin1azione del culmo,
la minore è obliqua , lunga un pollice al
più . Le spighette sono ovali, e rossastre,
peduucolate , solitarie , o due, e trè insie-
me sopra peluncoli ineguali, spesso volta-
ti dall'istesso lato. E' abbondante nei fossi,
e fiorisce nel Giugno. Peren.
Scirpo romano . Scirpus romanus . L.
Scirpus culmo terett nudo , capitulo la-
terali congloba:o , bractea reflexa . L. Scir-
pus capitulo singulari radice tomentosa. Bare
rel ic. Tab. 255. fig. 3. Scirpoides acutum
maritimum, capitulo glomerato solitario . Scheu-
chz. Agrost. pag. 373. Tab. 8. fig. 6.
I] culmo è sottile , cilinlrico , ma un
poco compresso , dritto , lungo due piedi, o
due piedi e mezzo . Le foglie son simili,
egualmente lunghe, appuntate, e pungenti.
le spighette son sessili , ammucchiate in
un capitello rotondo di color giallo scuro ,
e situato trè, o cinque pollici sotto la ci-
ma del culmo, munito inferiormente di una
| 45
brattea acùminata, qualche volta tutta asco-
ga sotto il capitello , qualche volta sporgen-
te per mezzo pollice e più. La punta del
culmo che sovrasta al capitello , qualche
volta è dritta, e qualche volta piegata ad-
dietro . Nasce nei luoghi arenosi della Sel-
va Pisana . Fiorisce nel Luglio . Peren.
Scirpo comune. Scirpus Holoschoenus .
Lin. Scirpus culmo tereti nudo , spicis sub-
globosis, glomeratis ,pedunculatis , involucro di-
phylio, inaequali , mucronato Lin. Juncus ma-
ritimus capiiulis rotundis . Moris. Hist. 3+
Sect. 8. Tab. 10. |
F calmi son aiti circa un piede, e mez-
20 , cilindrici, nudi . Ie foglie son lun-
ghe , dritte, pungenti, canaliculate col sol-
co bianco. Le spighette son rotonde , colle
squame nerastre , qualcheduna sessile , ma
la maggior parte pedunculate , con pedun-
coli compressi . ineguali , ed il più lungo
qualche volta ramoso verso la cima. Tut-
ti partono da un punto comune nell' ascel-
la di due brattee, semicilinlriche, ineguali ,:
acuminate, pungenti , canaliculate col sol
46
co bianco. La maggiore è nella stessa linea
col culmo , lunga circa un piede ; la mino»
re è orizontale o piegata ingiù , lunga da
due a sei pollici . Trovasi per le strade di
campagna, sugli argini , e lungo i fossi .
Fiorisce nel Giugno . Ann.
Scirpo filiforme . Scirpus filiformis . Ne
Scirpus culmo nudo setaceo , spicis. termina=
libus , glomeratis , sessilibas , involucro mo-
nophyllo , lineari, brevi . Nob.
Gli esemplari che io possiedo , trovati
negli Acquitrini della Selva Pisana, hanno i
culmi lunghi da quattro a sette pollici , cas
pillari , e capillari pur sono le foglie, lun-
ghe la metà dei culmi o poco più . Le spie
ghette son situate nella cima dei culmi , qua-
si mai solitarie , ma per lo pià due e trà
insieme , sessili, compresse , lunghe al più
due linee, con valve brune , verdastre nei
margini, e munite alla base di una squae
ma concava, e membranacea inferiormente,
superiormente lineare, acuminata, obliqua,
lunga quanto le spighette o poco più.
47
» . To credevo che fosse lo Scirpus setaceus
di Linneo. giacchè l' osservazione aggiunta a
questa specie nella Mantissa pag. 321. (1)
e riportata ancora nel Syst. veget. Reichard.
ci si adatta benissimo , tolto il numero del-
le spighette , che casualmente può variare. Ma
P istesso Linneo nelle Spec. plant. edit. IIE
gli assegna le spighe laterali , (2) e Murray
e Reichard dicono che ha una sola spiga
terminale. (3) Federigo Gmelin descrive il
suddetto Scirpus setaceus con delle spighe
laterali , e una terminale , e di quelle alcune
pedunculate , mentre tutti gli altri conve-
nivano nel descriverle sessili. (4)
ere
A mn
(1) Folia setacea , culmi‘nudi , setacei, crassitie
foliorum , copiosi , duplo longiores , spica tet,
minalis , ovata ( rarius 2. ) pallida; squama,
- infima subulata , longitudine spicae .
(2) Scirpus culmo nudo setaceo , spicis lateralibus sub.
solitariis sessilibus. Lin. Spec. Plant. edit. IIL
pag. 73.
(3) Scirpus culmo nudo setaceo , spica terminali ,
sessili . Syst. veget. edit. Mur. & Reich.
(4) Scirpus culmo nudo setaceo , spicis lateralibus
| sub.
48 |
Nella figura di Morison Hist. 3. Scct. 3.
Tab. 1o .fig;. 23. citata da Lin. , e da Reichard ,
è rappresentato con una o due spighette
‘sessili, ma laterali, e situate distanti dalla
sommità del culmo, per la linghezza di quat-
tro o cinque spighette , e così è figirato
ancora nella Flora Danica Tab. 311. Scheu»
chzero veramente descrive le spighette situa»
te nella sommità dei culmi , ma dice che la
fogliolina alla base di cui son piantate, ha
tutta l’ apparenza di un prolungamento del
culmo , e che è lunga da due linee fino a
più di mezzo pollice, (1) Para-
subsolitariis , sessilibus, pedunculatisque, terminali
sessili .Frider. Gmel. Syst. Nat. Tom. 2. p. 116:
(1) E summis postmodum stylis , atque e sinu folioli
tenuis , e quodam veluti nodulo seu genicule
oriundi , quandoque lineas saltem duas » frequen-
ter © plus quam semunciam longitudine adae-
quantis , stylum ultra paniculam prolongatum
mentientis,ad latus spargitur, panicula exigua
e duabus, tribus , quatuorve etiam spicis , nu/lis
pediculis donatis, composita . Scheuchz: Agrost.
pag: 358. citato nelle spec. di Linneo , e di
Reicherd.
49
Paragonando tutte queste descrizioni mi
son persuaso , che il mio Scirpo è diverso
dalli Scirpi descritti da questi Autori, e
che è quasi impossibile il determinare qual
sia lo Scirpus setaceus di Linneo.
Scirpo triangolare. Scirpus mucronatus.
Lin. Scirpus culmo triangulo nuto acuminas
to, spicis lateralibus oblongis , conglomera-
tis , sessilibus , mucrone erecto . Lin. Scirpo-
Cyperus panicula glomerata , e spits imbri-
calis composita. Scheuchz. Agrost. pag. 104.
Tab. o. fg. 14.
Il culmo è nudo, triangolare , midollo-
so , alto un piede e mezzo, terminato in
punta acuta. Le spighette sono oval —bis-
lunghe , aggruppate insieme, in numero di
otto a venti, sessili, e situate quattro,o cin-
que pollici sotto la sommità del calmo , il
quale nel punto dell inserzione si piega’ al-
quanto all'indietro . Non v'è involucro +
E' comune nei fossi della Selva Pisana. Peren.
. . Scirpo Cipero. Scirpus maritimus . Lin,
Scirpus culmo triquetro, panicula conglobara
foliacea , spicularum as trifidis 5 inter=
so
media subulata Lin. Cyperus rotundus, inos
dorus , germanicus . Bauh. Pin. 14.
1} culmo è triangolare, alto due o trè
piedi , vestito inferiormente di foglie lun-
ghe , piane, e carinate. le spighette son
grosse , ovali-coniche , di colore scuro rose
sastro , situate in numero di tre a cinque
sopra peduncoli, che partono da un istesso
punto, ineguali, lunghi i maggiori circa
due pollici . L'involucro è di trè a cinque
foglie ineguali, delle quali la maggiore giun-
ge a sei pollici e più. Le valve son trifide ,
colla lacinia media subulata . Nasce nei
fossi . Peren.
Parfine . Nardus .
Car. gen. Calici sessili , bivalvi uniflori .
Partine sottile . Nardus stricia . Lin.
JNardus spica setacea , recta, secunda. Lin.
Il culmo è dritto , semplice , sottile ,
alto mezzo piede, e terminato da una spiga
sottile, corta, unilaterale. I calici son sessili 4
di color verde tendente al violetto. Le valve
. SI
sono ineguali, appuntate, e terminate da
reste cortissime . Le foglie son corte , ca-
pillari , e rigide . Trovasi su i sassi nel
monte Pisano . Peren. |
CLASSE III. ORDINE IL
DIGYNIA
Cannella . Saccharum. Lin.
- Car. gen. I Calici sono uniflori , ed
hanno le due valve pelose .
Cannella sorda. Saccharum Ravennae.
Lin. Saccharum panicula laxa , rachi lana-
ta, floribus aristatis . lin. Arundo farcta
alpium Ravennae . Moris. Hist. 3. Sect. 8.
Tab. 8. fig. 32. i
ll culmo è alto dieci, o dodici piedi ,
pieno di midolla , come quelli di Saggina .
Le foglie son lunghe circa trè piedi, minus
tamente seghettate nei margini, scabre alt”
ingiù con un nervo bianco, medio, lon-
gitudinale , pelose al principio della guaina .
D 2
*
$2
La pannocchia è lunga un piede e mezzo;
ramosa, ma raccolta, con l’asse, e i ra-
mi secondarj pelosi. Le valve dei calici sono
aristate. Trovasi lungo 1 fossi, e nei Pra-
ti inondati della Selva Pisana. Fiorisce nell’
Agosto. Peren.
Scagliola. Phalaris.
Car. gen. Calici uniflori , di due valve
eg1ali, concave, compresse, acuminate,
colle pante convergenti, maggiori della co-
rolla. Fiori disposti in spiga, o in pannoc=
chia spighiforme .
Scagliola campestre. Phalaris canarien-
sis. L. Phalaris calycibus compressis, cuneis
| formibus, apice submucronatis , membrana-
ceo- carinatis , panicula subovata spiciformi ,
radice fibrosa N. Phalaris major semine al-
bo. Moris, His. 3. Sect. & Tab. 3. fig. 1.
La radice è fibrosa, i culmi son alti
due piedi e più, qualche volta dritti, e
semplici, qualche volta piegati, e ramosi
alle articolazioni inferiori. Le foglie son
| 53
farghe due o tre linee, lunghe da due, a
sei pollici, finamente striate, scabre all
ingiù . Le guaine son lunghe .e la superiore
alquanto ventricosa, tutte terminate da una
membrana bianca, triangolare. I fiori son
disposti in una pannocchia ristretta in spi-
ga quasi ovale, lunga un pollice, o un pol-
lice e mezzo. I calici son glabri, compres=
si, con carina membranacea , allargati verso
la cima, ristretti alla base. Ie valve ter-
minano in una punta cortissima , son gla-
bre, di color bianco, ed hanno una linea
verde longitudinale , che limita la carina . Ie
valve della corolla son pelose, munite alla
base esterna di due foglioline piccolissime,
bianche , trasparenti, considerate come net-
tarj. Fra i grani, nel mese di Maggio.
Ann. z | |
Scagliola palastre. Phalaris aquatica,
I. Phalaris calycibus compressis ovatis , a-
pice submucronatis , carina membranacea la-
cera, panicula ovata-oblonga spiciformi . ra-
dice bulbosa , articulata N. Gramen typhi-
num phalaroides , majus bulbosum aquati«
$4
eum . Barrel. ic. Plant. Tab. 700., fig. x;
La radice è bianca, bulbosa, articola
ta. I culmi son dritti, alti quattro piedi e
più, colle articolazioni spesso di color ros-
so. Le foglie inferiori son lunghe circa un
piede, le altre in proporzione più corte,
Targhe da tre linee a mezzo pollice, dritte ,
rigide, glabre, ma scabre all’ ingiù. Le
guaine son lunghe, la superiore un poco
ventricosa, e tutte terminate da una mem-
brana bianca. La pannocchia è ristretta in
spiga lunga circa quattro pollici, del dia-
metro di mezzo pollice, o poco più. Le
valve dei calici som glabre, ovate, o ova-
to-lanccolate, di color rosso violetto, coms
presse , con carina membranosa dentata , o
lacera , terminate da una piccola punta,
e con la linea verde longitudinale, che li-
mita la carina.
In tale stato trovasi nei fossi, o nei
luoghi che sono inondati nell Inverno , ma
se nasce nel luoghi secchi, varia talmente
che si prenderebbe per una specie diversa,
la spiga nonè allora più rossa, ma bian-
i 5$
co-argentina , e tutta fa pianta è ridotta a
un terzo, e anche meno in tutte le propor-
zioni. E' facile scorrendo la campagna, tro-
vare le gradazioni di questa mutazione, del-
la quale mi son convinto, trasportando le
radiche della Varietà grande nel Giardino
Botanico . Fiorisce nel Maggio. Peren.
Scagliola ‘ rosicata. Phalaris paradoxa .
Lin. Phalaris calycibus sterilibus pluribus ,
inferioribus praemorsis : fertilibus lanceolatis ,
apice longe acuminatis , carina membranacea
truncata ; radice fibrosa. N. Phalaris pani-
cula cylindrica: flosculis mucronatis ; neu-
tris plurimis , infimis praemorsis. Lin. Fil.
La radice è fibrosa; il culmo alto cir-
ca due piedi, e ramoso inferiormente . Ie
foglie son larghe due o tre linee, e lunghe
da tre a sei pollici, finamente striate, e
scabre all ingiù . La guaina superiore è
alquanto ventricosa , e tutte son terminate
da una membrana bianca , sottilissima. La
pannocchia è ristretta in spiga cilindrica ,
alquanto turgida, lunga circa due polli-
ci. Essa è formata da molti calici sterili
LI
g6 |
Junghi una linea, dei quali, quelli situati al-
la base della spiga son troncati, e come ro»
sicati ; e di calici fertili lunghi tre linee,
con valve glabre, bianche, munite di carina
menbran:cea, la quale è troncata, e non
giunge sino alla sommità; con la linea ver-
de rilevata, che si prolunga in una punta
lunga e sottile, simile ad una resta. Tro-
vasi fra i grani,- e fiorisce nel Maggio. Ann.
Scagliola dei prati. PAalaris utriculata
Lin. Phalaris spica ovata, calycibus com-
pressis, superne angustatis , inferne piloso cas
rinatis, dorso medio calloso ; petalo bast
longe aristato ; vagina superiori spathiformi .
N. Gramen pratense spica purpurea, ex utri-
culo prodeunte , vel Gramen folio spicam am»
plexante. Scheuchz. Agrost. pag. §§- Tab. 2.
fig. 3. B. D. G. H. i
Il culmo è dritto, lungo un piede o
| poco pil. Le foglie sono alquanto scabre ,
larghe poco più di una linea, e striate, cols
le guaine terminate dalla membrana bianca,
e la superiore , ovata, larga, ventricosa.
La.spiga è ovale, e lunga un pollice. I cas
EJ
$7
lici son lunghi tre linee, inferiormente ova-
li, ma per una piegatura, che si fa nei mar-
gini poco sopra la metà della loro lunghez-
za, diventano triangolari, e acuminati nel-
la cima. Questa parte superiore triangola-
se è di color verde, l inferiore ovale è
bianca colla carina pelosa. La pie a ura è
callosa. Le valve del fiore sono ineguali. La |
maggiore è lunga quanto il calice, ed alla
sua base è piantata una resta, che sporge
fuori del calice per tre linee, articolata a
mezzo ; e la valva minore è aristata nella
cima. Trovasi in grande abbondanza nei.
Prati, fiorita ai primi di Aprile. dnm. ——
Scagliola sottile. Phalaris subulata. N,
Phalaris panicula spicata subulata, calycis»
bus compressis, ovatis , acutis, dorso lateri»
busque nervosis , radice fibrosa. N. Gramen
thyphinum , longissima spica phalaridis , mol-
li , albicante . Barrel. plant. rar. ic. 14. fig.
t. An Phalaris bulbosa Linnaei; Bellardi
' Appendix ad Floram Pedemontanam ; Uste?
Annal; Botan. num. 15.?
*
58
La radice € fibrosa, i culmi son alt}
quasi un piede , dritti, ramosi inferiormen-
te, con foglie striate, alquanto scabre all’
ingiù, le guaine terminate da una mem-
brana bianca triangolare, e la superiore un
poco ventricosa. La pannocchia è ristretta
in spiga cilindrica, sottile, appuntata lan»
ga circa tre pollici. I calici son lunghi una
linea, ovali, acuti, compressi, glabri , non
carinati, ma con un nervo o linea rilevata
nel dorso, e una simile laterale convergen-
te in ambedue le valve. Nel Monte Pisano.
Fiorisce nel Maggio. Ann.
Scagliola Fleo . Phalaris phleoides . Lin.
Phalaris panicula spicata cylindrica, calyci-
bus subcompressis , mucronatis , ciliatis . N,
Gramen typhoides medium , sive vulgatissi=
mum. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 4. fig. a.
. La radice & fibrosa, il culmo alto cir-
ca due piedi, le foglie larghe al più tre li.
nee, striate, scabre all'indietro . Le guaine
sono strette, e terminate dalla membrana bian» .
ca. La Pannocchia è ristretta in spiga. lun-
§2 quattro pollici. Le valve del calice son
59
Tunghe una linea e mezzo, bianche, glabre;
non affatto compresse, e ciascuna ha un
‘nervo verde, e ciliato nel dorso, prolunga-
to in un mucrone, i quali mucroni resta-
no sempre distanti fra loro, e danno così
ai fiori qualche somiglianza con quelli dei
Flei. L'asse della spiga, e i peduncoli son
ciliati. Nel Monte Pisano. Fiorisce nel Giu-
gno. Peren. |
. Scagliola pelosa. Phalaris pubescens.
Enc. Phalaris panicula spicata ovato-cylin»
drica , calycibus compressis , acutis , ciliato= |
pilosis. N. Phalaris panicula ovato-cylindrica
spiciformi , glumis ciliatis. Ger. Prov.
I culmi son alti circa dieci pollici, pie-
gati, e.ramosi alla base. Le foglie son lar-
ghe da una a tre linee, corte , appuntate,
striate, coperte di peli bianchi e morbidi da
ambedue le superficie : le guaine son simil-
mente pelose, la superiore è ventricosa , ed
hanno una membrana all’ ingresro, ottusa ,
e lunga circa una linea . I fiori son dispo-
sti in pannocchia, ristretta in spiga cilin-
, drica, assottigliata alla base, e alla sommi-
60
tà, lunga un pollice, o un pollice e mez.
zo. I calici son compressi, con valve acu.
te, un poco ineguali, lunghe una linea e
mezzo, di color verde pallido nel dorso, e
bianco argentino nei margini, pelose, e ci-
liate da peli bianchi, e morbidi. Fiorisce nel
Luglio. Trovasi in abbondanza nei luoghi
arenosi della Selva Pisana. Ann.
Scagliola scabra. Phalaris aspera. Lin.
edit. Gmel. Phalaris panicula spicata tereti,
calycibus obcordatis , torulosis , angulatis ,
scabris , mucronatis . N. Phalaris pánicula
spicata, tereti, calycibus obcordatis , mucro-
natis. lin. edit. Gmel.
La radice è fibrosa; il culmo alto un
piede , o poco più : le foglie larghe due lis
nee, striate , scabre all’ ingiù , con lun-
ghe guaine terminate da una membrana
bianca appuntata. La pannocchia è ristret-
ta in spiga cilindrica sottile, lunga circa tre
pollici. Le valve dei calici son cordate a
sovescio, torulose , con mucroni distanti,
scabre, di color verde pallido, con nervi.
biancastri rilevati, dorsali, e marginali «
6r
Trovasi nel Monte Pisano, e fiorisce nel
Maggio. Ann.
Scagliola Cannella. Phalaris arundina-
cca. Lin. Phalaris calycibus ovato-conicis
acuminatis ,panicula oblonga, aperta . N. Gra-
men arundinaceum , acerosa gluma, nostras.
Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. €. fig. 41. |
Il culmo è alto quattro, o. cinque pie-
di, con foglie lunghe dieci, o undici pollici,
larete sei linee, fnamente striate, scabre
all’ingiù nei margini , e nella pagina in-
fericre, ccn guaine lunzhe, terminate da
tna membrana bianca. triangolare. | fiori
son disposti in parnocchia lunga, di, rami
are ti. I calici sono ovato-conici, lunghi
die linee e mezzo, con valve ineguali acu»
minate, minutamente pelose, di color bian»
co, spesso con una ombreggiatura di rosso-
violetto .e il nervo dorsale, e i due nervi
. laterali verdastri. I rami e peduncoli -son
pelosi, ed essi pure, spesso di color vio-
letto. Trovasi lungo i fossi, fiorita nel Mage
gio, e nel Giugno. Peren.
62
Scagliola aquatica. Phalaris erucaefora
mis. L. Phalaris panicula lincarì secunda,
calycibus compressis orbicula'is. N. Gramen
palustre, locustis erucaeformibus . Bar. ic. 2.
I] fusto è alto tre piedi, con foglie lar-
ghe tre linee, glabre, sottilmente striate.
La pannocchia è lunga sei pollici, composta
di molti rametti o peduncoli alterni, unila-
terali, lunghi quanto gli internodi dell asse,
che è compresso e ondolato ; e sopra i pe-
duncoli son disposti i fiori a due ordini,
sessili, avvicinati, e voltati dall istesso las
to. I calici sono orbiculari, compressi con
valve ineguali, glabre, e bianche. Le val»
ve dei fiori son leggermente pelose, inegua-
li, e la maggiore acuminata. Io ho osser.
vato che in alcune pannocchie tutti i ca-
lici contenevano un sol fiore, mentre che
in altre, non tutti, ma il maggior naime-
ro ne contenevano due. Trovasi nei fos-
si . Fiorisce nell’ Aprile e nel Maggio.
Ann,
La Scagliola det Pratt, e la Sca-
gliola aquatica differiscono essenzialmen-
63
te dalle altre per la figura delle valve, e
potrebbero formare due generi nuovi.
Panico. Panicum.
Car. gen. Calice unifloro , di tre valve,
due delle quali opposte eguali, fa terza mi-
nore , situata alla base di una di quelle.
In alcune specie vi sono degli involucri se-
tacei che nascono dai gambetti particolari.
Corol'a di due valve minori del calice. Fiori
in spiga, o in pannocchia .
Panico scabro . Panicum verticillatum.
Lin. Panicum spica verticillata , racemulis
quaternis , involucelàs unifloris bisetis , cul-
mis diffusis. lin. Spec. Gramen paniceum
Spica aspera. Scheuchz. Agrost. pag. 47.
Moris. Hist 3. Sect. 8. Tab. 4. fig. 11.
I culmi son langhi un piede e un pie-
de e mezzo ramosi alla base, piegati, diffu-
si. Le foglie son larghe quattro o cinque
linee , brevemente pelose, scabre all’ ingid.
Le guaine son compresse, con peli corti all’
ingresso. La spiga è cilindrica , lunga due
64
© tre pollici, spesso di color rosso-scuro ,:
composta di mazzetti di fiori ben distinti,
muniti di filetti setacei, che compariscono
scabri, strisciandosi la spiga di basso in al-
to. Varia il numero dei filetti, giacchè al=
cuni fiori ne hanno due, altri uno, e mol-
ti ne son privi. Trovasi ovunque, e prin-
cipia a fiorire nel Giugno. Ann.
Panico Panicastrella. Panicum viride.
Lin. Panicum spica tereti, involucellis biflo-
ris, fasciculato-pilosis, seminibus nervosis .
Lin. Spec. Gramen paniceum f. panicum syl-
vestre spica simplici. Scheuchz. Agrost. pag.
46. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 4. fig. 10.
I culmi sono un poco piegati alla ba-
se , lunghi da un piede a un piede e mez-
20. Le foglie son larghe circa quattro li-
nee , glabre , ma scabre all’ ingiù, specialmen-
te nella superficie superiore. le guaine son
compresse , e pelose all'ingresso . La spiga
è cilindrica, lunga circa due pollici,di color
verde, composta di piccoli mazzetti di fio-
ri più o meno distinti, muniti di filetti
setacei, morbidi, e punto scabri dai
9
65
do la spiga di basso in alto. Varia anco in
questa il numero dei filetti. E' comunissi-
mo al pari del precedente, e fiorisce nel
medesimo tempo. Ann.
Panico peloso. Panicum glaucum. Lin,
Panicum spica teret i involucellis bifloris fa-
sciculato setosis , seminibus undulaio rug»sis.
Lin. Spec.
I cilmi son alti un piede e mezzo, o
due piedi, alquanto piegati alla base. Le
foglie son larghe da tre a cinque linee fi-
namente striate , glabre nella superficie in-
feriore , scabre all’ ingià nella superiore , con
pochi peli linghi alla base. Le guane son
compresse , munite all ingresso ili peli bian-
chi, e corti. Il culmo è profondamente sol-
cato verso la sommità. La spiga è cilindri-
ca, lunga circa due pollici. | fiori son so-
litari con involucri di peli morbidi, giali»-
rossi, disposti a fascetti. I semi hanno la
superficie rugosa ondolata. Trovasi lango
i fossi. Fiorisce nel Luglio. Ann.
Panico Raspellone. Panicum Crus galli
Lin. Panicum spicis sini ci conjugatisque ,
66
spiculis subdivisis , glumis aristatis hispidis ;
yachi quinquangulari . Lin. Gramen paniceum
spica divisa. Scheuchz. Agrost. pag. 49. Mo-
ris, Hist, 3. Sect. 8. Tab. 4. fig. i$:
I culmi son lunghi circa tre piedi, pie»
gati inferiormente . Le foglie son larghe da
quattro fino a dieci linee, piane , finamente
striate, glabre nella superficie esterna, e
nell’ interna scabre all’ ingiù. Le guaine son
lunghe, glabre, nude all ingresso. La pan-
nocchia è lunga sei o sette pollici, com-
posta di spighe alterne, solitarie, o gemi-
nate, semplici o ramose, lunghe al più
tre pollici, con peli lunghi, e bianchi ai
punti d’ inserzione. I fiori sono unilaterali ,
con valve nervose, pelose, scabre, breve-
mente aristate, l’asse della pannocchia, e
delle spighe, è peloso, scabro, con quattro,
o cinque angoli. |
Trovasene una varietà con reste , otto
e dieci volte più lunghe delle valve. Ella è
gurata da Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 4.
g. 16. col nome di Gramen paniceum , spi=
ca divisa, aristis longis armata. T rovasi
67
pei terreni umidi, e lungo i fossi . Fiorisce
nel Giugno. Ann.
Panico Sanguinella. Panicum Sanguina-
le. Lin. Panicum spicis digitatis , basi ina
teriore nodosis , flosculis geminis, muticis , vas
ginis foliorum punctatis . Lin. Gramen. da-
c. ylon folio. latiore. Scheuchz. Agrost. tot.
Gramen: dactylon, aquaticum. Moris. Hist. 3
Sect., 8. Tab. 3. fig. 5..
I culmi son lunghi da mezzo piede fino.
a un piede e più, sottili, articolati, piega-
ti un poco alla base. Le foglie son larghe
tre o quattro linee, con peli bianchi , e mor-
bidi sparsi da ambele superficie, e piantati
sopra dei tubercoli di color più. capo. Le
guaine son munite di una corta membrana.
Le spighe sono in numero di tre. a. sette,
lineari, sottili , lunghe quattro, o. cinque.
pollici , piegate leggermente a zic, zac , per
lo più articolate tutte alla sommità del cul-
mo, ma talvolta alcune piantate. un poco
inferiormente, ed hanno dei piccoli nodi
alla base interna delle articolazioni. I fiori
son tutti nella parte esterna dell’ asse pian-
E 2
68
tati due a due alternamente . Trovasi -ne}
campi, e lungo le strade. Ann.
Panico Gramigna. Panicum dactylon ~
Lin. Panicum spicis digitatis patentibus , ba-
si interiore villosis, floribus solitariis, sar=
mentis repentibus. Lin. Gramen dactylon fo-
lio arundinaceo , majus &c. Moris. Hist. 3.
Sect, 8. Tab. 3. fig. 4.
Le radici son serpeggianti, articolate »
e sono di quelle, che volgarmente chiaman- .
si radiche di Gramigna . Gettano queste dei
lunghi stoloni, cilindrici, articolati, rivesti-
ti di corte foglie, distesi sulla terra. I cule
mi son alti da sei a dieci pollici incirca »
e molto piegati . Le foglie son larghe
circa due linee, pelose all’ ingresso della
guaina. Le spighe sono in numero di tre
a cinque, lineari, dritte , lunghe due o tre
pollici, articolate tutte sulla sommità del
culmo, pelose alla base interna delle arti-
colazioni . 1 fiori son solitarj, piantati alter-
mamente lungo la faccia esterna dell’ asse «
Trovasi per tutto. eren.
69
Fleo . Phleum.
Car. gen. Calice unifloro , di due valve
eguali, con gli angoli esterni prolungati in
un dente lineare, acuto; quali denti restan
distanti, e quasi paralleli anco a calice chiu-
so . Corolla bivalve, minore del calice. Fia-
ri disposti in spiga dura, e compatta.
Fleo dei prati. Phleum pratense . Lin.
Phleum spica cylindrica, longissima, culmo
erecto. Lin. Gramen typhoides maximum ,
spica longissima . Moris. Hist. 3. Sect. 8.
Tab. 4. fig. 1. Scheuchz Agrost. pag. 6o.
Gramen tuphinum paniceum, utriculatum ,
amplo utriculo. Barrel. ic. 28. num. 2.
Il culmo è dritto e glabro, alto due o
tre piedi, con foglie scabre, larghe circa
due linee, e le guaine terminate da una pic-
cola membrana bianca. La spiga è cilindri-
ca, lunga quattro o cinque pollici, forma-
ta di piccoli fiori sessili, colle valve del
calice bianche, e membranacee nei lati,
Verdi e ciliate di peli bianchi nel dorso,
qo
colle punte terminali lunghe circa una meze
za linea. La radice è bulbosa. Trovasi nel
Monte Pisano. Peren.
Fleo nodoso. Phleum nodosum. Tin,
Phleum spica cylindrica , basi sterili. culmo
adscendente , foliis obliquis , radice bulbosa .
Lin.
Nella figura delle valve dei calici so-
miglia la specie precedente. Ha la radice
bulbosa articolata, ma il culmo invece di
esser d.itto, è piegato a terra nelle artico-
lazioni inferiori. Le foglie sono oblique,
scabre nei margini , e i fori inferiori, mi-
nori, e abortivi. Inoltre è sempre più pic-
colo del Fleo dei prati, e quello che co-
munemente trovasi lungo i fossi delle Ca-
scine, è la varietà chiamata nell’ Enciclo-
pedia Phleum nodosum y, seu Gramen spi-
catum, spica cylindracea brevi, radice no-
dosa. Tournef. 520. Gramen nodosum spica
parva. C. Bauh. Prodr. pag. 3. cum. ic.; la
quale ha il culmo lungo poco più di sei
pollici, e la spiga ovale, lunga quattro o
«cinque linee. Peren.
21
Brignolo . Crypsis. Lamarck exposit.
des Genres.
Car. gen. Calice unifloro , lanceolato ;
eompresso, di due valve un poco ineguali ,
acute, ma non prolungate in un dente li=
neare. Corolla bivalve, maggiore del calice
con valve lanceolate un poco ineguali. Fios
Ti disposti in spiga dura, e compatta.
Brignolo pungente . Crypsis aculeata.
Crypsis spicis capitato-hemisphaericis , gla-
bris , involucro foliaceo, mucronatoque cinctis ,
caulibus ramosis. Gramen supinum aculea-
tum. J. Bauh. Hist. 2. pag. 461. Gramen a-
€uleatum . Camer. Epit. pag. 745.
Schoenus aculeatus culmo tereti ramo-
so , capitulis terminalibus , involucro triphyl-
lo brevissimo, rigido, patente. Lin. Spec.
Plant. Gramen album capitulis aculeatis ita-
licum. C. Bauh. pin. 7. Scheuchz. Agrost.
pag. 8g. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. s.
fig. z. Schoenus aculeatus . Schreb. Tav.
32.
73
Anthoxanthum aculeatum, Spicis sub-
giohosis, involucro foliaceo brevi , mucrona-
to. Lin. Suppl. pag. 89. Syst. Veg. edit,
Murr. & Gmel. Phicum schoenoides. Jacq.
Fl. Austr. Append. Tab. 7.
= Fhleum schoenoides . Cavanill. Icon.
plant. Fisp. Vol. 1. Tab. 52.
Phleum aculeatum. Lam. Enc. & Fl.
Franc. num. 1168. X.
Crysis n. 2. Planc. del’ En. Par. t. PL 42.
1 culmi son lunghi otto o dieci polli-
ci, ramosi, diffusi, articolati. le foglie son
lunghe da uno a tre pollici, larghe circa
ura lirea, glabre, striate, rigide, acute e
pungenti, di color glauco o biancastro, con
gramme corte, striate, munite di peli corti
all'ingresso. Ie spighe son terminali al culs
mo, € ai rami: rotondate, più larghe , che
Innghe, involte da due o tre foglie florali,
largFe alla base, strette in cima, acumina-
te, pungenti quasi orizontali. Ie valve dei
calici son compresse, g'abre e bianche nei
lati, verdi e ciliate nel dorso. Trovasi nei
Prati umidi delle Cascine. Fiorisce nel Lu-
glio. Ann.
| 73
-= Brignolo Scheno. Crypsis schoenoides:
Crypsis spicis- ovato c)lindricis obvolutis , fo-
liis brevissimis mucronaits , amplexicaulibus +
Phleum schoenoides . Lin. Spec. & edit. Murr.
& Gmel. Gramen maritimum typhinum bre-
vi & crassiori spica, ad singula genicula
prodeun'e. Scheuchz. Agrost. pag. 8e. Gra»
men aquaticum typhinum , supinum » wale.
cum , minus. Barrel. ic. «4. |
Phleum schoenoides spicis obovatis ,
glabris , basi invo:ucro foliaceo obvolutis ,
caulibus ramosis procumbentibus . Lam. Enc.
Phleum supinum . Lam. Fl. Franc. num.
1165. IX. |
Pileum schoenoides var. Cavanilles ic.
plant. Hisp. Vol. I. Tab. «2. fig. V.
Crypsis num. 1. Planch. de I Enc. Part..
3. Ph 41.
I culmi son lunghi da sette pollici a
un piede, semplici, o un poco ramosi, di-
stesi a terra, piegati alle articolazioni. Le
foglie son lunghe tre o quattro pollici, lare
ghe una linea e mezzo, finamente striate,
liscie nella pagina inferiore, scabre all in-
74
giù nella superiore, con guaine eorte, e
striate, munite di peli all’ ingresso. Le spi-
ghe son terminali al fusto, e ai rami, lun-
ghe da sei a nove linee, di figura ovale
cilindrica, involta da due o tre foglie flo-
rali, larghe alla base, strette in cima, acu-
minate. patenti. Le valve del calice son di
color violetto- argentino nei lati, verdi nel
dorso, e ciliate. Fiorisce insieme col prece-
dente, e trovasi nelli stessi luoghi . Anz.
Tutte le figure, e descrizioni da me cis
tate al Brignolo pungenic rappresentano si-
curamente una medesima pianta, e il dote
to Sig. Zuccagni, che si è gentilmente pre
stato a farne uno scrupoloso paragone con
li esemplari trovati nei Prati Pisani, è cone
venuto meco sull’ identità delle medesime.
Dalla Sinonimia aggiunta al Brignolo
pungente, facilmente si scorge quanto sie-
no state diverse le opinioni dei Botanici
sulla determinazione di questa pianta . Egli
è certo che alcuni dei suoi fiori, hanno tre
stami, ed alcuni due ; ma & certo ancora
che tutti hanno due stili, e che però Lin-
| 7
neo , e Schreber I° hanno male a sia
collocata nel genere Schoenus. Più ragione»
vole sarebbe stato farne una specie di 4n-
thoxantum , o di Agrostis, come aveva fate
to lo Scopoli, se Ella avesse avuto nel por-
tamento qualche analogia colle speciè cons
generi. Jacquin, Cavanilles , e Lamarck,
I hanno ridotta al genere PAleum . Jacquin
che assicura di averla sempre trovata con
due stami (1), ha agito in ciò contro le
regole del Sistema sessuale. Ma Egli, e Cas
vanilles hanno poi solennemente sbagliato,
determinandola per il Phleum Schoenoides
Din., mentre dalla descrizione di Scheuchze-
ro Agrost. 86., citata da Linneo (2) era
(1) Filamenta duo (numquam a me cbservata tria,
nec vel ipsa in Pallasii, culta viva planta )
capillaria , debilia , albida , & corollam supe
rantia , antheras sordide flavas gerunt, linea-
‘res, basi hastatas, & incumbentes . Jacq. Fl,
Austr. Vol. V. pag. 30.
(2) Spica oblonga teres, quasi cylindracea , in mue
lk a
\
76
facilissimo il conoscere che il Phleum Schoe:
noides deve avere la spiga cilindrica, e d
altronde dovevan sapere , che la pianta in
questione, colle spighe più larghe che lun-
ghe, è esattamente fgurata da Morison. A.
3. S. 8. T. s. fig. 2. , e descritta da Scheuchze-
so Agrost, 85. (1); e che questa fgura, e
questa descrizione son poi citate da Linneo
alo Schoenus aculeatus. Di più; Cavanil-
ies, che le ha descritte ambedue, ed ha ci-
tata la descrizione di Scheuchzero Agrost.
fin rt rr si Ld " i
«ronem. rotundatum , valde obtusum terminata >
Scheuchz. Agrost. pag. 86.
(1) Culmorum & ramulorum summitati insident va~
ginae aliquot , tres plerumque, iis quae cul.
mum vestiunt multo ampliores, striatae, ple
runque albicantes, e ventre luto vel in mucro.
nem vel in foliolum vix semunciale angustatae,
alternatim nascentes ; In harum sinu, spica est
subrotunda, sessilis , duas , tresque lineas lon.
ga, tres quatuor, aut fere semunciam lata, e
locustis dense & imbricatim positis coagmenta«
ta, Scheuchz. Agrost. pag. $5.
^; All
8s. ha dato come varietà del Phleum Schoe«
noides il vero Phleum Schoenoîdes di Lin-
neo (1).
Lamarck ha bene interpetrato Linneo,
ed ha conservati nel suo vero posto i si-
nouimi, e le citazioni, tanto nella Flora
Francese, che nell’ Enciclopedia. In segui-
to poi considerando la differenza costante
deila figara delle valve calcinali, e florali, da
quelle degli altri Flei, ha con ragione col-
locate queste due pian:e insieme col Phleum :
arenarium nel nuovo genere Crypsis.
Codino. Alopecurus.
Car. gen. Calice urifloro di due valve
eguali, acuminate. La Corolla ha una so-
la valva, munita alla base di una resta .
[ond a TR OEY
(1) Plantam vidi loco citato spicis cylindricis semi.
pellicaribus, quae fortasse erit praecedentis va a
rietas . Cavanill. Icon, & Descript. Plant. Hisp.
V. 1. pag. 39.
78
Fiori disposti in spiga, © in pannocchia
spighiforme .
‘Codino salvatico . Alopecurus agrestis .
Lin. Alopecurus culmo spicato erecto , glu-
mis nudis. Lin. Gramen typhinum plantagi-
nis spica , aristis geniculatis . Barrel. ic. 699.
fig. 2.
. Il culmo è alto più di un piede, leg-
germente piegato alle articolazioni inferiori ,
e dritto nel resto. Le foglie son quasi pia-
ne , larghe circa due linee, glabre nella su-
perficie inferiore, scabre all'ingià nella supe-
riore, con lunghe guaine , munite all ingresso
di una membrana bianca, trasparente . La
spiga & cilindrica , sottile, lunga due in tre
` pollici. I fiori son lassamente imbricati, ed
hanno le valve del calice lunghe circa tre
linee, glabre, di color verde, e qualche
volta con una leggiera tinta di violetto. La
resta ha il doppio di lunghezza del calice.
Trovasi comunemente nei campi, fiorito nell’
Aprile. Ann.
Codino bulboso . Alopecurus bulbosus.
Lin. Alopecurus culmo erecto , spica cylindri-
| 79
ca, radice bulbosa. Lin. Gramen typhinum
phalaroides , pilosa spica, aquaticum , bul-
bosum . Barrel. ic. 699.
La radice è un piccolo bulbo. I culmi.
son lunghi da sette a dieci pollici, e un
poco piegati alle articolazioni inferiori, che
sono di color rossiccio . Le foglie sono strete
te. appuntate , avvoltate nei margini, sca-
bre all’ ingià nella superficie superiore,
con una piccola membrana bianca all in-
gresso delle guaine. La spiga è cilindrica,
appuntata , lunga circa un pollice. 1 fiori
sono strettamente imbricati. Le valve del
calice son glabre, di color biancastro nei
margini, e di color violetto scuro nel rima»
nente. Le reste son di color bruno, lun-
ghe il doppio dei calici. Trovasi lungo i
fossi, e nei Prati umidi, e comincia a fiori-
re nel Marzo . Peren.
Codino piumoso. Alopecurus paniceus ..
Lin. Alopecurus panicula subspicata : glumis
villosis , corollis aris'atis. Lin: Gramen alo-
qecurum minus, spica longiore . Scheuchz.
gram. 154. Gramen alopecurum minus, spi-
80
ca virescente , divulsa. Barrel. icon. Trg;
fig. I. |
I culmi son alti da sei a otto pollici,
piegati alle articolazioni inferiori. Le fo-
glie son larghe circa due linee, striate, e
scabre all ingià , con una membrana bian-
ca, trian.olare , lacera , all'in resso della
guaina. La spiga è una pannocchia ristret-
ta, lunga al più due pollici. 1 calici son
leggermente pelosi, di color verde chiaro,
lunjhi una linea, con reste terminali, sot.
tili, lunjyhe due linee e più. Ia corolla ha
due valve, una piccolissima, e la mazgiore
ha una corta resta terminale. Trovasi nei
Prati umidi della Selva Pisana. Ann.
Agrostide . Agrostis +
Car. gen. Calici uniflori: valve del ca-
lice maggiori di quelle del fiore. Fiori picco-
li, e numerosi , disposti in pannocchia diffusa,
oin pannocchia spighiforme .
* Corolle munite di resta.
Agro-
81
Agrostide alpina. Agrostis alpint. Lin.
‘Agrostis folis setaceis , panicula coarctata ,
calycibus hispidiusculis coloratis : petalo exa
eriore , arista dorsali geniculata . Lin. edit
Gmel.
Il culmo è ao da sei pollici fino a
un piede e mezzo. le foglie son lunghe tre
o quattro pollici , filiformi, alquanto, rigi-
de, e scabre. La pannocchia è lunga quat-
tro pollici, ristretta, e mediocremente guar»
nita. I suoi rami son lunghi da un pollice,
a un pollice e mezzo, tutti aspersi di pic-
coli aculei. Le valve del calice son quasi
eguali, acute, ciliate nella carina, e di co-
lor rosso violetto. La valva maggiore del
fiore ha nel dorso una resta articolata, che
sporge fuori del calice per la lunghezza di
mezza linea. Trovasi nel Monte Pisano .
Fiorisce nel Luglio. Peren.
Agrostide canina. Agrostis canina. Lin.
Agrostis calycibus coloratis, petalorum aris-
ta dorsali, recurva, culmis prostratis su>ra-
mosis. Lin. Spec. Gramen paniculatum su-
pinum, ad infima culmorum genicula folios
Í
-
82
yum capillarium, geniculis fasciculatis dona-
tum. Scheuchz. Agrost. pag. 141.
Il culmo è sottile, alto un piede e più,
disteso sulla terra nella parte inferiore, pie-
gato alle articolaz oni, le quali son munite
di fascetti di foglie, che spesso gettan radi-
ci, le foglie son capillari, lunghe uno o
due pollici. La pannocchia è lunga tre o
quattro pollici, mediocremente aperta, € fi-
namente ramificata con i rami, e l’asse cis
liati. Le valve del calice son glabre, splen-
denti, ed hanno una leggiera tinta rossic-
cia: son poco più corte di una linea , e
ineguali . e la maggiore ha la carina cilia
ta. La valva maggiore del fiore ha alla me-
tà del dorso una resta articolata che sporge
fuori del calice per la lunghezza di una lie
nea. Tsovasi nella Selva Pisana. Peren.
Agrostide rossa . Agrostis rubra. Lin.
Agrostis panicula lanceolata spicaeformi , ca»
lyce flosculo triplo longiori , petalorum arise
ra dorsali recurva . Huds. Angl 26. Agros-
tis paniculae parte florente patentissima , pe-
talo exteriore glabro , terminato arista tortili
recurva. Lin,
83
I culmi son lunghi sei e otto pollici,
piegati alla base. Le foglie son larghe po-
co più di una linea scabre al ingiù, con
guaine glabre, terminate da una membrana
bianca cortissima. La pannocchia è mino»
re di due pollici; i rametti son ciliati, lun»
ghi sei e otto linee, patenti nella fiorescen-
za, e fuori di quest’ epoca, ristretti, e ap-
poggiati all’ asse, cosicchè hanno I aspetto
di spiga. I calici son lunghi una linea,
con valve ineguali, colorite verso la base
di rosso vinato , e la maggiore ciliata nella
parte superiore della carina. Le. valve del
fiore son minori del calice, e la maggiore
ha verso la metà del dorso una resta sot-
tile, articolata, sporgente fiori del calice
per una mezza linea. Trovasi nei prati.
. Fiorisce nel Giugno. Peren..
. Agrostide giallognola. Agrostis panicea .
Enc. Agrostis panicula subspicata , calycibus
acutis scabris inferne ventricosis splendenti-
bus , pe:alo arista dorsali exserta. N. Mi-
lium lendigerum panicula subspicata , flori-
bus aristatis . Lin. Gramen serotinum arven=
F 2
\
% T
se, panicula pyramidali. Scheuchz. gram.
148. Tab. 3. fig. 11. c
11 culmo è alto da sei pollici fino a un
piede . Le foglie son lunghe due o tre pol»
lici, larghe due o tre linee , scabre all’ in-
giù , colla membrana bianca alla guaina . La
pannocchia è lunga tre pollici al pid. I suoi
rami son molto corti, e serrati cosicchè ha
l'apparenza di spiga. I calici son lunghi
due linee, con valve strette, acuminate,
ineguali , scabre, ciliate nella carina, ven-
tricose e splendenti alla base; dapprima di
color verde giallo, e di color pagliato in
stato di maturità. Il petalo maggiore ha
una resta nella parte superiore del dorso »
che sporge fuori del calice per circa mezza
linea. Trovasi nel Monte Pisano. Ann.
** Corolle senza resta .
Agrostide pungente. Agrostis pungens.
Enc. Agrostis panicula contracta , folus con-
volutis subpungentibus , culmo repente , pro-
difero, Enc,
85
Ha una radice lunga; articolata, ed
en culmo serpeggiante , che getta dalle ar-
ticolazioni varj rametti sterili . I culmi
fertili son dritti, lunghi otto o dieci polli-
ci. Le foglie sono avvicinate, larghe una
linea e mezzo o poco più, glabre nella su-
perficie inferiore , pelose nell’ altra superfi-
cie, avvoltate nei margini, rigide, acute,
pungenti. Le guaine son corte, e pelose all’
ingresso. La pannocchia è ristretta , lunga
due pollici. Le valve son bianco=giallogno-
le; glabre. splendenti. Trovasi nel littorale
arenoso. Fiorisce nel Settembre. Peren.
Agrostide strisciante. Agrostis stoloni-
fera. Lin. Agrostis paniculae ramulis paten-
tibus , culmo repente ramoso, calycibus aes
qualibus. Lin. Gramen caninum supinum mi-
mus. Scheuchz. Agrost. 128.
I culmi son lunghi ordinariamente un
piede e mezzo, ma qualche volta anco più
di due piedi, piegati sulla terra alle arti-
colazioni inferiori, dalle quali nascono delle
radici, e dei rami sterili. Le foglie son lar-
ghe circa due linee, striate , scabre all’ in-
86 | |
già. con guaine lunghe, munite all'ingres-
so di una membrana bianca, ottusa , lace-
ra. la pannocchia è lunga tre o quattro
pollici. I calici son lunghi una linea o po-
co più, di color verde, qualche volta ten-
dente al rossiccio ; con piccoli aculei nella
carina. Trovasi lunio le siepi nei luoghi
umidi. Fiorisce nel Giugno. Peren.
Ghingola. dira.
Car. gen. Calici biflori. Fiori disposti
in Pannocchia.
Ghingola capillare. Aira capillaris . N.
Aira foliis setaceis , panicula patente , val-
vis floralibus , basi margineque villosis , dor-
so aristatis , arista , recla brevi. N.
I culmi variano in lunghezza da sei polli-
ci fino a due piedi, e per lo pià sono
un poco piegati alla base. Le foglie son li.
neari, scabre all’ ingiù, con guaine striate,
e scabre, munite all’ ingresso di una mem-
brana bianca, acuminata, bifida, o lacinia-
ta. La pannocchia è patente, lunga da due
87
a sei pollici. Le valve calicinali sono acu-
minate , ineguali . lunghe circa due linee,
scariose, argentine nei margini, violette nel
dorso. Le valve florali son pelose alla ba-
se, e nei margini, la magziore è lacera
nell'apice, ed ha inserita circa alla metà
del dorso una resta dritta, la quale non
sporge punto fuori del calice. Trovasi nei
luoghi aridi del Monte Pisano. Fiorisce nel
Luglio. Peren.
Ghingola tortuosa. Aira flexuosa. Lin.
Aira panicula patente, petahs basi villosis
aristatisque , arista tortili longiore , pedun-
culis flexuosis. N. Gramen alpinum nemo-
Tosum , paniculatum, foliis | angustissimis ,
locustis splendentibus aristatis. Scheuchz Ag.
pag. 218. Gramen nemorosum paniculis al-
bis, capillaceo folio . C. B. Pin. Scheuchz.
Tab. VI. in fol. ;
Aira flexuosa 6 Aira montana . L. Gramen
avenaceum paniculatum alpinum, foltis ca-
pillaceis brevibus , locustis purpureo argen-
teis , splendentibus, & aristatis. Scheuchz.
Agrost. pag. 216. Tab. IV. fig. 16. A. B.C.
Tab. IV, in fol.
88 |
Il culmo è alto circa due piedi, drit-
to, e sottile. Le foglie son corte, capilla=
ti, e scabre. La Pannocchia è lunga quat=
tro pollici, aperta, ed i suoi rami son ca=
pillari, e tortuosi. Le spighette son lunghe.
due linee, le valve del calice egualmente
lunghe , glabre, di color rossiccio-argenti-
no, splendente. Le valve del fiore son pe-
Jose alla base, ove hanno inserita una resta
lunga tre linee, articolata a mezzo.
Ho posto con Lamarck le. due Specie
Linneiane Aira montana e flexuosa, come
varietà di una sola Specie, giacchè in am-
bedue i peduncoli son flessuosi, e le valve
del fiore pelose alla base, e non differisco-
no che per avere l Aira montana la sua
pannocchia un poco più ristretta.
Ghingola biancastra . 4ira canescens. L.
Aira folis. setaceis , summo spathaceo flori-
bus basi aristatis , aristis inclusis clavatis. N.
Gramen foliolis junceis radice alba. Scheuchz.
Agrost. pag. 242.
I culmi son dritti, lunghi un piede
e mezzo. Le foglie son larghe circa una
de
mezza linea, finamente striate, scabre "ur
ingiù . Le guaine son certamente glabre ,
munite all'ingresso di una piccola membra-
na bianca acuminata, e la superiore ven-
tricosa e spatacea , involge la pannocchia
quando non è ancora bene spiegata. Ia
pannocchia è lunga tre o quattro pollici,
con rametti lunghi due pollici, dicotomi @
tricotomi. I calici son lunghi circa una li-
nea di valve un poco ineguali, acuminate ,
minutamente ciliate nella carina, di color
verde chiaro , ovvero giallognolo-splendente .
Le reste son minori o eguali ai calici, pian-
tate alla base dei petali esterni, nella me-
tà inferiore lineari e di color nero , supe=
riormente bianche, e clavate, e nel mezzo
cinte da una zona di piccoli denti. Trova»
si nei luoghi arenosi della selva Pisana.
Fiorisce nel Giugno. Ann.
Ghingola Nebbia. Aira carvophyllea . L,
Aira folis setaceis: vaginis glabris sulcatis ,
panicula divaricata : aristis calycem superans
tibus . Lin. edit. Gmel. Gramen phalaroides ,
sparsa panicula , minimum angustifolium s
90
‘ Barrel. ic. rar. Tab. 44. fig. I. Cramen pa:
niculatum minimum molle . Scheuchz. Agrost.
pag. 215. Gramen paniculatum locustis pur=
pureo-argenteis , annuum. Moris. Hist. 3. Set.
8. Tab. s. fig. 11.
Il culmo è alto un piede o poco pid.
Le foglie sono strette , alquanto scabre,
striate. con guaine glabre munite della mem-
brana bianca all’ ingresso. La pannocchia
è lunga tre o quattro pollici, con rami
capillari, scabri, dicotomi e tricotomi, a
divisioni divaricate. I calici son poco più
lunghi di mezza linea, glabri, splendenti
con una leggiera tinta giallo-rossiccia alla
base , specialmente quando i semi son ma=
turi. | fiori sono un poco minori dei calici,
ed hanno una resta piantata alla base del
petalo esterno, che sporge per un terzo di
linea fuori dei calici. Trovasi nel Giugno
sul Monte Pisano , e nei campi fra i gra-
ni. Ann. |
Nel 1786. a Firenze le Donne portae
vano le pannocchie di questa pianta a maz-
zetti sulla testa per ornamento, fra i veli
€ i nastri, e la chiamavano Nebbia,
gt
Melica . Melica.
Car. gen. Calice contenente due fiori,
mel mezzo ai quali vi è un corpicciolo che
pare un fiore sterile. Fiori disposti in pan-
nocchia rada. i
"n Melica pelosa. Melica ciliata . Lin. Me-
lica spica cylindrica, flosculi inferioris peta-
lo exteriore ciliató. Lin. Gramen avenaceum
spica simplici, locustis densissimis candican-
tibus & lanuginosis . Scheuchz. Agrost. pag.
174, Tab. 13. fig. 16. G. H. I. K. Gramen
sparteum alopecurum , spica sericea giumosa
tjphyna , Barrel. ic. 3. fig. 2. |
. ] fusti son alti circa due piedi, dritti,
sottili, con foglie larghe al pià due linee,
piane, scabre all'ingià con membrana bians
ca e corta all ingresso della guaina. La pane
nocchia è ristretta in spiga, lunga poco
più di tre pollici. Le valve del calice son
lunghe due in tre linee , appuntate, glabre »
lustre, di color argentino giallastro. Il pe-
talo esterno del fiore inferiore è ciliato da
y» m
peli lunghi, bianchi. Il fiore superiore è
glabro; ma ho osservato che questo hore
superiore spesse volte manca . Nasce nel
Monte Pisano. e sulle mura della Città ,
Fiorisce nel Maggio. Peren.
Melica pendente. Melica nutans. Lin,
Melica petalis imberbibus , panicula nutante
simplici. lin. Gramen avenaceum locustis
qubris montanum. Sch. Agrost. pag. 171°
Tab. 3. fig. 16. D. E. F. Gramen avena-
ceum gluma mutica, montanum locustis ru-
bris. Moris. Hist. 3. Sed. 8. Tab. 7. fg.
48.
Il culmo è alto al più un piede e mez-
20. Le foglie son larghe due linee . striate, —
un poco scabre all'ingià , senza membrana
all'ingresso della guaina. La Pannocchia è
ristretta, lunga sei pollici o poco più. com
rami lunghi da uno a tre pollici, e pen-
denti. Le spighette sono unilaterali ai rami, ,
‘e brevemente pedunculate. I calici son lun-
ghi tre linee, glabri, rossastri nel dorso, |
argentini e scariosi nei margini. Trovask
pel Monte Pisano. Peren.
Melica uniflora. Melica uniflora M
edit. Gmel. Melica panicula rara : calycibus
bifloris , flosculo altero hermaphrodito , alte-
ro neutro. lin. edit. Gmel. Gramen avena-
ceum locustis rarioribus . Scheuchz. Agrost.
pig. 173. Gramen avenaceum , rariore gra-
no, nemorense , danicum. I. B. Hist. 2. p.
434. Gramen avenaceum spica mutica, ra~
riore gluma. Moris. Hist. 3. Set. 8. Tab.
7. fg. 49.
Il calmo è alto circa un piede e mez-
zo. Le foglie son larghe tre linee, scabre
all ingià, con membrana bianca all’ ingres-
so delia guaina. La Pannocchia è lunga sei
pollici, con,poche spighette, distanti l'una
dall'altra , langhe circa due linee. I calici
son glabri, di color rosso violetto, e con-
tengono un solo fiore fertile, insieme col
fiore sterile. Trovasi nel Monte Pisano. Pe-
Ten
Fienarola. Poa.
Car. gen. Calici multiflori. Spighette
evali compresse, con valve scariose nei
-rges y e
94
margini, e ‘un poco appuntate. Fiori di
sposti per lo pià in pannocchia.
Fienarola aquatica. Poa aquatica. Lin,
Poa panicula diffusa. spiculis sexfloris linea-
ribus. Lin. Gramen palustre , paniculatum
altissimum . Scheuchz. Agrost. pag. 191. Tab.
4. fig. 1. Gramen aquaticum paniculatum la-
tifolium. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 6.
fig. 25.
Il culmo è dritto, alto tre o quatt:o
piedi. Le foglie son larghe tre o quattro
linee, striate, e scabre all’ ingid, con guai-
ne lunghe, munite di una membrana bian-
ca, e appuntata all’ ingresso. La pannoc-
‘chia è diffusa, lunga da sei a dieci polli»
ci, le spighette son lunghe tre o quattro
linee, composte di sei a dieci fiori, con
valve di color rossobruno , giallognole nei
margini. Trovasi lungo i fossi, e nei prati
umidi. Peren.
Gli individui di questa specie che io
ho trovati differiscono dalle descrizioni che
ne danno Scheuchzero, e Lamarck nella
Flora Francese, perchè sono più piccoli in
95
tutte le dimensioni, e perchè non hanno
le macchie brune o nere al principio della
guaina, dalla parte esterna.
Fienarola comune. Poa trivialis. Lin,
Poa panicula subdiffusa: spiculis trifloris ,
basi pubescentibus , foliis planis, vaginis
glabris, ligula brevi ‘truncata. Lin. edit.
Gmel. Gramen pratense paniculatum medium,
Scheuchz. Agrost. pag. 180.
Il culmo è dritto, alto un 'piede e un
piede e mezzo. le foglie son arhe una li-
nea, glabre, tinamente striate, scabre nei
margini, con un nervo medio un poco ri-
levato, e decurrente per la guaina, che è
glabra, e munita di una membrana bianca,
lunga appena mezza linea, ottusa, e tron-
cata. La pannocchia è lunga due o tre
pollici, con spighette lunghe una linea, o
una linea e mezzo. Ie valve son di color
verde cupo , biancastre nei margini, e le
florali esterne, leggermente lanuginose .
Trovasi nei prati, sugli argini, e lungo le
siepi. Fiorisce nel Maggio. Peren.
we — Y. -— s
96
: Fienarola capillare. Poa angustifolia ;
L. Poa panicula diffusa , spiculis quadriflo-
vis pubescentibus , foliis radicalibus convolu-
tis filiformibus : vaginis glabris , ligula bre-
wi truncata. Lin. edit. Gmel. Gramen pra-
tense paniculatum majus, angustiore folio.
Scheuchz. Agrost. pag. 178. Tab. 3. fig. 17.
B. Gramen pratense paniculatum majus an-
gustiore folio. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab.
$. fig. 19.
Il culmo è dritto, alto un piede e us
piede e mezzo. Le foglie sono appena lar-
ghe una mezza linea, glabre, scabre nei
margini: e le guaine glabre, con membra-
na troncata, minore di mezza linea. La
pannocchia è lunga tre o quattro pollici.
Le spighette son lunghe due linee o poco
più, composte di tre o quattro fiori com
valve ametistine , biancastre o giallognole
nei margini, e le florali esterne leggermen-
te lanuginose. Trovasi uel Monte Pisano.
Fiorisce nel Giugno. Peren.
Fienarola dei prati. Poa pratensis. L,
Poa panicula diffusa, spiculis is m
a
-
97
floris foliis planis, vaginis scabris. ligue
la oblonza acuta. lin. edit. Gmel. Gramen
praiense paniculatum majus. Scheuchz. Ag.
pag. 127. lab. 5. fig. 17. A.
Il culmo è dritto, alto circa due pie-
.di. le fo lie son poco più larghe di due
linee, scabre all ingià ; le guaine pure so-
no scabre, el hanno all’ ingresso la mem-
brana bianca lunga due linee e appuntata.
La pannocchia è lunga da tie a cinque
pollici. Le spighette son lunghe due linee,
composte di tre o cinque fiori, con valve
glabre, e di color verde pallido. Peren.
Fienarola annua. Poa annua. |l. Poa
panicula. diffusa pateniissima, spiculis sub-
quinquefloris , folis planis , vaginis gla-
bris: ligula brevi acuminata. L. edit. Gmel.
Gramen pratense paniculatum minus . Scheu-
chz. Agrost. pag. 180. Tab. 3. fig. 17. E.
Gramen pratense minimum album. Moris.
Hist. 3. Sect. 8. Tab. 5. fig. 21.
Il culmo è piegato alla base, compres-
so, lungo cinque o sei pollici. le foglie
eon glabre, piane, pe quasi due lines
+ om
Baysrisehe i
Staatsbibliothek
München
98 |
colla membrana bianca della guaina assai
corta, e appuntata. La pannocchia è lun-
ga al pià due pollici, con rami lunghi po-
co più di mezzo pollice, disposti due a due
‘e ad angoli retti coll'asse, mentre nelle
specie precedenti sono o tre, o più di tre
insieme, e sempre più o meno ‘obliqui, Le
spighette son verdastre, colle valve florali
esterne lanuginose. Trovasi ovunque. Anne
Fienarola rigida. Poa rigida. Lin. Poa
panicula lanceolata subramosa, ramulis al-
ternis secundis . Lin. edit. Gmel. Gramen pa-
nicula multiplici majus, Scheuchz. Agrost.
p. 271, Tab. 6. fig. 2. Gramen arvense fili-
cina duriore panicula , gracilius, Barrel. ic.
49. Gramen loliaceum murorum duriusculum ,
spica erecta rigida , Moris. Hist. 3. Sect. 8.
Tab. 2. fig. 9. |
Il culmo è alto cinque o sei pollici,
ramoso e piegato alle articolazioni inferio-
ri. Le foglie son larghe una linea, scabre
all’ ingià nella superficie superiore , con guai»
ne glabre, munite di una membrana bianca
acuminata. La pannocchia è lunga tre pols
ad.
tici o poco più, lanceolata, con rametti
corti, compressi, rigidi, alterni, unilatera-
li. Le spighette, son, lineari, lunghe quat-
tro linee, composte. per lo, più di nove
fiori, alterne, e unilaterali, con valve di
color verde cupo, biancastre nei margini.
Trovasi. ovunque ., Fiorisce. nel Giugno.
Ann.. |
Fienarola sottile . Poa Eragrostis . Lin.
Poa panicula patente, pedicellis, flexuosis:
spiculis seriatis. decemfloris . lin. Sp. (adde)
glumis trinervis .. Lin. edit. Gmel.. Gramen
paniculis, elegantissimis minimum . Scheuchz.
Agrost. pag. 192. Tab. 4. fg. 2. 3. Gramen
phalaroides, sparsa Brizae panicula, minus ..
Barrel. ic. 44. fip. 2.00
I culmi son alti un piede, o un pie-
de e mezzo, sottili, deboli, un poco pie-
gati alla base. Le foglie son larghe poco
più di una linea, pelose al principio della
guaina. La pannocchia, è lunga quattro. o
sei pollici , diffusa con rami capillari, ra-
mificati flessuosi. Le spighette son lineari,
lunghe, circa tre linee , composte di cinque
G a
100
a undici fiori, i quali essendo un poco di.
stanti 1 uno dall’ altro, e colle punte spor-
genti infuori, fanno comparire la spighetta
seghettata . Le valve son di color violetto
cupo, con tre nervi nel dorso. Trovasi nel
Monte Pisano, sulle mura della Città, e
lungo le siepi nei luoghi asciutti. Fiorisce
nel Luglio. Ann.
Fienarola divaricata. Poa erpansa. L.
edit. Gmel. Poa panicula divaricata, ramis
geminatis, spiculis subquadrifloris. Lin. ed.
Gmel. |
I culmi son alti quattro o cinque pol-
lici, un poco ramosi nella parte inferiore ,
con poche foglie lineari, glabre , che han-
no una piceola membrana bianca all’ ingres»
so della guaina. La pannocchia è lunga due
pollici. I suoi rami son disposti a due a
due, aperti ad angolo retto , divisi in ci-
ma con ramificazioni divergenti . Le spi-
ghette son lunghe una linea, formate da
quattro o cinque fiori, con valve di color
violetto nel dorso, argentine nei margini,
sostenute da gambetti lunghi una linea €
108
mezzo , ingrossati nella cima. Trovasi nei
terreni inondati , verso il mare. 4m.
Fienarola distesa. Poa decumbens. L.
edit. Gmel. Poa panicula contracta , petalo
exteriore margine piloso, culmo decumbente.
Lin. edit. Gmel. Festuca decumbens panicu-
la erecta , spiculis suhovatis muticis , calyce
flosculis majore, culmo decumbente . L. Spec
Gramen montanum , cvenaceum , locustis
muticis, tumentibus , pilosum . Scheuchz. Ag.
p. 170. Tab. 3. fig. 16. A. B. C. Gramen
triticeum palustre humilius, spica mutica
breviore . Moris. Hist. :. Sect. 8 Tab. t. fig. 6.
Il culmo è lungo da quattro a no-
ve pollici. Le fogie son larghe circa u-
na linea, asperse di peli bianchi rari, più
folti però al principio delle guaine, le qua-
li non hanno la membrana all'ingresso. La
pannocchia è ristretta in spiga lunga un
pollice e un pollice e mezzo, composta di
‘tre, quattro o cinque spighette, brevemen-
te pedunculate . Le valve del calice sono
eguali , appuntate, glabre, verdastre o vio-
lette, lunghe circa tre linee, nelle quali son
102
racchiusi da tre o cinque fiori, per lo più
minori del calice , con valve verdastre e
giallognole alla base, e le esterne legger-
mente pelose nei margini. Il culmo qualche
volta è dritto , qualche volta piegato, ma
sempre quasi disteso nel tempo della matu-
razione. Trovasi nel Monte Fisano . Fiori»
sce nel ‘Giugno. Peren.
'Fienarola dura. Poa dura. lin. edit.
‘Gmel. Poa panicula ‘secunda: spiculis alter-
nis , sessilibus ,: obtusis , adpressis. lin. ed.
Gmel. 'Cynosurus durus -spiculis alternis ,
secundis, sessilibus, rigidis , obtusis , ad-
pressis . Tin. Spec. Gramen arvense, poly-
podii panicula crassiore . Barr. rar. ic. so.
I culmi son lunghi cinque o sei polli-
ci ramosi alla base, e piegati. Le foglie
son glabre, striate, larghe circa ‘due linee.
Ia pannocchia è ovale, ‘ristretta con ramets
ti corti, rigidi, poco aperti. Le spighette
son biflore e triflore alterne , e unilaterali è
Le valve sono ottuse nelle cime, e quelle
del calice ineguali, e la minore piccolissi-
ma. Trovasi nei Prati di Coltano . Fiorisce
ael Gingno. Ann.
| 103
Fienarola compressa. Poa compressa:
L. Poa panicula coarctata secunda, culmo
obliquo compresso. Lin. Gramen panicula-
tum , radice repente, culmo compresso , los
custis distichis pulchellis. Scheuchz. gram.
198. Gramen paniculatum radice repente , cul- -
mo compresso. Vaill paris. Tab. 18. fig. 5.
Il culmo è alto circa un piede, com-
| presso , piegato alla base ; le foglie son lar-
ghe circa una linea, scabre all ingià , con
membrana bianca all'ingresso della guaina.
La pannocch'a è stretta, unilaterale, lunga
due pollici. Le spighette contengono quat-
tro o sei fiori, con valve glabre, di color
verde bianche o giallastre nei margini.
Trovasi sugli argini, e nel Monte Pisano.
Peren. :
Fienarola spigata. Poa cristata. Lin.
Poa panicula spicata: calycibus subpilosis ,
. subquadrifloris , pedunculo longioribus, pe-
talis aristatis . Lin. edit. Gmel. Aira cri-
stata , panicula spicata calycibus subtri=
floris pedunculo longioribus petalis sub-
Gristatis inaequalibus . Lin. Spec. Gra-
104
men spica cristata, subhirsutum. Sche1chz,
Agrost. pag. 166. Tab. 3. fig. 15. Moris,
Hist. 3. Sect. 8. Tab. 4. fig. 7.
Il culmo è dritto, alto da otto pollici
fno a un piede e mezzo, e più. Le foglie
son lurghe circa due pollici, larghe una
linea o una linea e mezzo, scatre all in-
giù, pelose nei margini e nel dorso, con
membrana corta alla guaina. Ia pannocchia
è ristretta in spiga, lurga da vno a tre
rellici. con spighette sessili, o brevemen-
te pedunculate. due o tre per rametto, e
lunghe tre linee, con valve glabre. verdo-
gnole. bianche e scariose nei margini, ter-
minare da una piccola punta o resta. le
valve del calice son pur brevemente arista-
te, ineguali, e ricoperte di peli bianchi,
corti. e ispidi, come lo scno ancora i pe-
duncoli e I asse della spiga. Trovasi nel
Monte Pisano. Fiorisce rel Giugno. Peren:
Fienarola b.i!bosa. Poa bulbosa. Lin.
Poa panicula secunda patentiuscula , spicu=
lis quadrifloris . Lin. Gramen Xerampelinum ,
miliacea praetenui ramosaque sparsa panicu-
103
fa , sive Xerampelino congener, arvense ae-
stivum, Gramen minutissimo semine . Scheu-
chz. Agrost. 18s. Gramen vernum radice
ascalonica. Vaill. paris. Tab. 17. fig. &. Gra-
men arvense angustifolium, panicula densa
foliacea, foliolis in panicula angustissimis.
Scheuchz. Agrost. pag. 211. Tab. 4. fig. 13.
A. B. C. Gramen arvense panicula crispa.
Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. s. fig. 14. Gra-
men arvense panicula crispa janthina , foliis
geniculatis minus. Bar. ic. 703. fig. 1. Gra-
men arvense , panicula crispa, pallida, sew
majus. Barr. ic. 703. fig. 2.
I culmi son dritti, alti da cinque pol
lici a un piede; e più. Le foglie son lar-:
ghe circa una una linea, striate, scabre nei
margini, colla membrana bianca all' ingresso
della guaina. Le radicali son riunite a fa-
scetti. e le loro basi imbricate insieme for-
mano dei bulbi. La pannocchia è lunga al
più un pollice e mezzo, mediocremente a-
perta. con valve lunghe due linee, verdi
o di color violetto, leggermente lanuginosé
nel dorso , le quali spesso degenerano , e
‘106 |
prendono la figura di foglie, e la pannoce
chia diventa vivipara. Trovasi nel Monte
Pisano . Fiorisce nel Maggio. Peren.
Tremolina . Briza.
Car. gen. Calici uniflori. Spighette per
lo più corpulente , quasi cordate, con val.
ve ottuse, e cordiformi. Fiori disposti in
pannocchia sparsa.
Tremolina minore. Briza minor. Lin.
Briza annua , panicula aequali patentissima ,
spiculis distantibus triangulis , calyce floscu-
lis longiore. N. Gramen tremulum minus ,
panicula parva. Scheuchz. Agrost. pag. 205»
Tab. 4. fig. 9. Gramen tremulum seu phala-
roides minus , lata sparsa panicula . Barrel.
îc. 16.
Al culmo è dritto, alto otto o dieci
pollici. Le foglie son piane. glabre , larghe
circa due linee, con guaine munite all’ in-
gresso di una membrana bianca trasparen= _
te, e la superiore alquanto ventricosa , spas
tiforme. La pannocchia è lunga circa tre
10?
pollici, equabilmente sparsa, sottilmente ra-
mifcata , con rami dicotomi, tricotomi, ©
ondolati, a divisioni divergenti. Le spighet-
te son triangolari , lunghe una linea, e lar»
ghe quasi due, composte per lo più di cin»
que o sei fiori - Le valve son verdi nel dor-
so, e argentine nei margini, e quelle del
calice un poco più lunghe di quelle dei fio»
ri. Trovasi nel Giugno fra i grani. Ann,
Tremolina mezzana . Briza media. Lin.
Briza perennis, panicula subsecunda paten-
te , spiculis approximatis ovatis , calyce flos :
sculis breviore. N. Gramen tremulum majus .
Scheuchz. Agrost. pag. 204. Tab. 4. fig. 8.
Cramen tremulum vulgare minus. Moris.
" Hist. 3. Sect. 8. Tab. 6. fig. 45. |
I] culmo è dritto, alto circa un piede
e mezzo. Le foglie son glabre, striate, un
poco scabre all' ingià , colla membrana bian-
‘ca all'ingresso della guaina. La pannocchia
è lunga quattro in cinque pollici, rada,
con i rami situati due a due, distanti, vol-
tati quasi tutti dall’ istessa parte, variamens
te ramificati, con divisioni ondolate, e ape
108
prossimate . Le spighette sono pendenti,
ovate, lunghe tre linee composte di cinque,
sette. e nove fiori. Le valve son violette
nel dorso . scariose , e argentine nei margi-
ni. e quelle del calice un poco più corte
dei ‘ori. Trovasi nel Monte Pisano. Fio-
risce nel Ma gio. Peren, _
[remoliia maggiore. Briza maxima . L.
Briza annua spiculis su'cordatts , perpaucis ,
multilloris , pedunculis simpli!us . Enc Gra-
men tremu'um maximum. Scheachz. Agrost.
pag. :03. Tab. a. fg. 7. Moris. Hist. 3. Se-
ct. 8. Tab. n. fg. 48.
Il culmo è dritto, alto vn piede o pos
co più con foglie larghe circa due linee,
glabre, striate, un poco scabre all’ ingiù,
colla membrana bianca all’ ingresso della
gaina. Ta pannocchia è composta di due
‘a sette spighe , pendenti, portate sopra pe-
duncoli semplici, lunghe otto linee, e lar-
ghe cinque. composte di undici , quindici,
o diciassette fiori, con valve glabre, ar-
gentine, talvolta verdi nel dorso. Trova-
si nel Maggio e nel Giugno fra i grani. dam
rog
Tremolina ordinaria. Briza Eragrostis .
Lin. Briza annua panicula oblonga, spicu-
lis lanceolatis multifloris. Enc. Granen eran-
themun sive eragrostis , pha! roides, pani-
culutum, multiplici & tenui Brizae spica.
Barrel. ic. 4:. Gramen paniculis elezantissi-
mis. Moris. Hist. 4. Sect. 8. Tab. 6. fig. $2.
.] culmi son lunghi circa un piede, e
piegati alle articolazioni inferiori. Le foglie
son larghe circa dae linee, scabre all' ingià
nella superticie superiore, pelose ali’ ingresso
del'e guaine. La pannocchia è lunga quattro
o cinque pollici, ed è composta di rami al=
terni, aliernamente ramosi. Le spighette son
dritte, lanceolate, lunghe cinque linee di
color verde-cupo. formate di circa venti
fiori, pelunculate, e alterne su i rametti.
Trovasi per tutto; fivrisce nel Giugno. Ana.
Ventolana . Cynosurus .
Car. gen. Calice multifloro. Spighette ,
‘eon bratiee unilaterali.
110
Ventolana dei prati. Cynosurus cristas
tus. Lin. Cynosurus bracteis pinnatifidis. L.
Gramen pratense cristatum , seu spica. crista-
ta laevi. Scheuchz. Agrost. 79. Tab. 2. fig.
8. A. C. Gramen thyphinum plantaginis spis
ca, glumis digitatis, heteromallum. majus .
Barrel. ic. 27. fig. IL |
‘ Il culmo è alto un piede e mezzo. Le
foglie son poco più larghe di una linea,
corte, glabre, striate, scabre nei margini
colle guaine munite. di membrana bianca.
La spiga è lunga due pollici e mezzo o po-
co più, sottile, eguale . Le spighette son
distiche , alterne, quasi unilaterali , compo-
ste di tre a cinque fiori senza resta, e co-
perte di brattee fatte a pettine, con denti
nudi. E' comunissima nei Prati. Fiorisce
nel Maggio. Peren. |
Ventolena ispida. Cynosurus echinatus,
Lin. Cynosurus bracteis pinnato-paleaceis a-
ristatis . Lin. Gramen alopecuroides spica
aspera. Scheuchz. Agr. pag. 80. Tab. 2. fig.
8. B. D. Gramen alopecurum spica aspera +
Barrel. ic. 123. fig. 2. |
IlI
Il culmo è alto circa due piedi. Le fo-
glie son glabre, larghe due o tre linee,
scabre all'ingià, colle guaine, terminate da
membrana bianca, e la superiore spatifor-
me. I fiori son disposti in pannocchia ri-
. stretta in spiga, lunga due pollici, ventri-
cosa, unilaterale, Le valve son terminate
da reste lunghe, e rigide. Le brattee son
pinnate, con pinnule rigide, scariose, a-
ristate . Fra i grani. Fiorisce nel Giugno.
Ann.
Palio. Festuca.
Car. gen. Calice multiloro. Valve del
galice bislunghe , acuminate, ineguali. La
valva esterna del fiore è acuminata , o ters
minata da una resta.
Palèo aggruppato. Festuca glomerata. N.
Festuca spiculis quadrifloris , glomeratis , ase
peris, racemis solitariis. N. Dactylis glome-
rata, panicula secunda glomerata. L. Gra-
men panicula torosa, pratense asperum . Mo-
ris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 6. fig. 38.’
112
Il culmo è dritto, alto circa tre piedi*
Le foglie son larghe tre o quattro linee,
‘piegate a doccia, scabre all ingiù, colle
guaine terminate superiormente da una mem-
brana bianca; lunga e lacera.La pannocchia
è lunga circa sei pollici. I peduncoli son
voltati da un istesso lato, ed hanno le spi-
ghette aegruppate nella sommità . Sono esse
quasi sessili, triflore, o quadriflore con
valve ineguali, scabre, acutamente carina=
te e le reste corte . Trovasi nei Prati. e supli
Argini. Fiorisce nel Maggio . Peren.
Anco Allioni lha situata fra le Festue
cae, ed infatti, non si può trovare un ca»
‘rattere per separarla. Scopoli l’ aveva con-
siderata come una specie di Poa.
Paléo dei prati. Festuca pratensis. Enc,
Festuca panicula laxa subsecunda spiculis
aristatis glabris , subseptemfloris , foliis nu^
dis . Enc. |
Il culmo è dritto, alto da un piede
fino a due, e qualche volta più. Le foglie
son larghe due linee, un poco scabre. La
pannocchia è lunga da quattro a sette pol«
lici
113
lici, con rami unilaterali, geminati, inegua- ,
li. Le spighette son lunghe cinque o sei li-
nee, per lo più di sei fiori, con valve non
pelose ma un poco scabre , terminate da re-
ste lunghe una linea o poco meno. Trova-
si in gran copia nei prati . Fiorisce nel Mag»
gio. Peren.
Paléo capillare. Festuca ovina. Lin.
Festuca panicula secunda coarctata , culmo
tetragono nudiusculo:, foliis setaceis . Lin.
Gramen capillaceum locustellis pennatis non
aristatis . Scheuchz.. Agrost. p. 275. Tab. 6.
fig. 6. |
II culmo è dritto, alto più di un pié«-
de, tetragono, nudo nella sommità. Le fo-
glie son lunghe quattro o cinque pollici, e-
capillari. La pannocchia è lunga-due polli- -
ci, o poco più, scarsa, ristretta, alquanto-
unilaterale . Le spighette son glabre; di co-
lor verde chiaro, composte di sei o sette:
fon, con valve senza. resta. Trovasi nel
Monte Pisano . Peren.
Paléo sottile.. Festuca myuros . Lins.
Festuca panicula longa: spicata. nuiante , ca=-
114
lyceum valvis angustis; inaequalibus . Enc:
Gramen festuceum myurum , minori spica
heteromalla. Scheuchz. Agrost. pag. 244. T.
6. fig. I.. Barrel. ic. 99. fig. 1.
1 culmi son sottili, alti da sei pollici
fno a un piede, piegati alle articolazioni
inferiori. Le foglie son glabre, e strette.
La spiga è lunga da cinque a sette pollici,
per lo più semplice, o se è ramosa , i ra-
mi sono molto corti. Le spighette o son
sessili, o brevemente pedunculate. Son com-
poste di quattro o sei fiori, con valve ci-
Hate da peli bianchi, e terminate da re-
ste di esse più lunghe. Le valve del calice
son piccolissime, strette , ineguali, acumi»
nate, ma non aristate. Trovasi sui muri
di Campagna, e nel Monte Pisano fra i sas-
si. Ann.
Palčo Forasacco. Festuca bromoides . L,
Festuca panicula secunda, spiculis erectis
laevibus, calycis altera valva integra, aite-
ra aristata. Lin. Gramen bromoides panicula
heteromalla , longioribus aristis donatum .
Scheuchz. Agrost. pag. 290. Tab. 6. fig. Ic.
tis
Gramen erile junceum mollius, festucea pa-
nicula, radice rufa. Barrel. ic. ioo. |
E' molto simile alla specie precedente ,
e la diferenza consiste nell’ aver questa i
rami della pannocchia più lunghi, e più a-
perti, e le valve dei fiori non ciliate. Le
reste son quasi il doppio delle valve dei fio-
ri. Le valve dei calici son piccolissime ine-
guali, acute, ma non aristate ; le spighet=
te hanno quattro o sei fiori; le foglie son
glabre e strette, e i culmi piegati alle ar-
ticolazioni inferiori. Trovasi nei luoghi ste-
rili e secchi. Ann.
Paléo rosso. Festuca rubra. Lin. Fe-
stuca panicula secunda scabra, spiculis sexe
floris aristatis : flosculo ultimo mutico, cula
mo semitereti. Lin. Gramen alpinum praten-
se , panicula duriore , laxa, spadicea , locustis
majoribus. Scheuchz. Agrost. pag. 287. Ta».
6. fig. 9.
Il culmo è alto più di un piede e mez-
zo. Le foglie son glabre, striate, con i
margini accartocciati, onde compariscono
capillari. La pannocchia é lunga tre o quat-
Ha
116
tro pollici, e quasi tutta unilaterale. Le
spighette contengono per lo più sette fiori,..
le valve son di color rossiccio, glabre, ma
un poco ciliate nella sommità della carina,
terminate da reste lunghe una linea. Il
fiore superiore è sterile e senza resta. Tro-
vasi nel Monte Pisano. Peren.
Paléo dei campi. Festuca segetum. N,
Festuca panicula aequali , patente , capilla-
gi, spiculis glabris, splendentibus , 3-4 flo-
ris, longe aristatis , foliis planis, pilosis.
N. T, 1. fg. 3
I culmi son alti da sei pollici: sino. a
due piedi e mezzo per lo più semplici, e
piegati alle articolazioni inferiori. Le fo-
glie son larghe due linee, finamente stria-
te, pelose, scabre all’ ingiù, colle guaine
munite di una membrana bianca cortissima *
La pannocchia è lunga al piu dieci pollici ,
di figura ovale, egualmente diffusa, con ra-
mi capillari, molto ramificati, scabri, lun-
ghi al più quattro gollici e mezzo. Le spi-
ghette son di color verde argentino splen-
dente , brevemente pedunculate , lunghe cir-
D 417
ca tre linee. Le valve del calice sono acu-
.minate , qualche volta brevemente ciliate
nella carina, molto ineguali, e contengono
tre o quattro fiori, dei quali le valve son
lunghe una linea e mezzo, e terminano in
una resta sottilissima, egualmente lunga .
Il fiore superiore spesso non ha resta. Le
antere son di color violetto. Trovasi fra i
grani, e fiorisce ai primi di Giugno. Ann.
Paléo ispido. Festuca hispida. N. Fe-
stuca panicula spicata stricta , valvis calyci-
nis glabris quadrifloris, floralibus hispidis
aristatis , foliis planis , pilosis. N. Tab. t.
fg. s. |
Il culmo è alto da cinque pollici, ci-
lindrico, inferiormente ramoso, e nudo in
tutta la metà superiore. Le foglie son lar-
ghe circa due linee, pelose, striate, scabre
all’ ingiù, con un nervo medio longitudina-
le, e guaine glabre munite di una piccola
membrana bianca. [ rami della pannocchia
sòn sì corti. che può considerarsi come una
Spiga. Ella è lunga nove, o dieci linee,
di figura ovale cilindrica, con spighette
118 |
strettamente imbricate, lunghe due linee
non comprese le reste. Le valve del calice
son glabre, acuminate, ineguali. I fiori son.
quattro per spighetta , e le loro valve som
no asperse di peli bianchi, rigidi, lunghi,
e terminano in una resta lunga una linea.
L'ho trovata fra i sassi nel Monte Pisano
vicino a Calci. Ann. |
Paléo montano. Festuca montana. N.
Panicula secunda depauperata , spiculis so-
litarîis quadrifloris hirsutis , foliis sie
rigidis pilosis . N.
Il culmo è alto poco più di un piede,
sottile, leggermente piegato alla base. Le
foglie son lineari, larghe una mezza linea,
con i margini piegati, rigide, scabre all’
ingià, pelose. Le guaine hanno una cora
tissima membrana bianca. La pannocchia è
lunga due pollici composta di otto o die-
ci spighette , lunghe sette linee , non com=
prese le reste. Le superiori son sessili; le
tre o quattro inferiori son solitarie sopra
, peduncoli ineguali , unilaterali, due o tre
all’istesso punto. Le valve son lunghe tre.
tig
linee , verdognole, pelose, con reste lun-
ghe due linee. Trovasi sul Monte Pisano.
Peren. '
Paléo aquatico . Festuca fluitans . Lin,
Festuca panicula ramosa erecta, spiculis
subsessilibus teretibus muticis. Lin. Gramen
aquaticum fluitans multiphci spica. Scheuchz.
Agrost. 199. Tab. 4. fig. 5. Gramen lolia»
ceum fluviatile longissima panicula. Moris.
Hist. 3. Sect. 8. Tab. 3. fig. 16. Gramen
miliaceum aquaticum , Brizac locustis semine
rufo. Barrel. ic. 7. Gramen aquis innatans ,
Lob. ic. 12.
Il culmo è lungo circa quattro piedi,
piegato alla base. Le foglie son piane. lar-
ghe due o tre linee , glabre, striate all’ in-
giù, con guaina munita di membrana bian-
ca acuminata. La pannocchia è lunga un
piede, ristretta, con rami corti. Le spi-
ghette son sottili, cilindriche, brevemente
pedunculate , e contengono nove fiori , le val-
ve dei quali sono striate, ottuse, di color
verde-chiaro, scariose e biancastre nei mars
gini. Ella è comune nei fossi, e le sue fos
120
glie radicali si vedono distese sulla super-
ficie dell acqua. Fiorisce nel Giugno. Pen
fen.
Forasacco. Bromus.
Car. gen. Calice multifloro. Valve del
‘ fiore con reste piantate poco sotto l'apice,
Forasacco segaligno. Bromus secalinus.
Lin. Bromus panicula patente, spiculis ova=
tis, compressis ; glumis nudis distinctis, a-
zistis subulatis. brevioribus subflexuosis . Lin.
edit. Gmel. Gramen avenaceum segetale ma~
jus , gluma turgidiore. Moris. Hist 3. Sect.
8. Tab. 7. fig. 16. Festuca graminea glumis
hirsutis. Scheuchz. Agrost. pag. 250. Tab.
S. fig. 9. |
Il culmo è dritto, alto circa due pie-
di. Le foglie son larghe due linee, striate,
pelose, con una membrana bianca alla guai-
na. La pannocchia è aperta , lunga sei o
sette pollici, con cinque o sei rami per
palco, semplici, e ramosi, ineguali, e j
maggiori lunghi tre pollici. Le spighette son
lunghe circa un pollice, composte di nove
13%
6 dieci fiori, con valve verdi, e leggermen-
te pelose nel dorso , bianche scariose e gla=
bre nei margini. Le reste son piantate quasi
in cima alle valve, son lunghe tre linee,
e leggermente ondolate. Trovasi nei campi .
Ann.
Forasacco peloso. Bromus mollis. I in.
Bromus panicula erectiuscula: spiculis ova-
tis pubescentibus ; aristis rectis , foliis mol=
lissime villosis . Lin. Gramen avenaceum lo-
custis villosis angustis candicantibus & ari-
statis. Scheuchz. Agrost. pag. 254. Tab. se
fiz. 12. Gramen avenaceum pratense, gluma
breviore , squamosa, & villosa. Moris. Hist.
3. Sect. 8. Tab. 7. fig. 18 |
ll culmo è dritto, alto due in tre piee
di. Le foglie son larghe tte linee, striate,
e pelose. La pannocchia è stretta , lunga
cinque pollici, con molti rami per palco
per lo più ramosi. Le spighette sono ovali
appuntate , lunghe da sette a - nove linée ,
e contengono da otto a dieci fiori. Le vale
ve son verdi, pelose e nervose nel dorso ,
scariose, bianche, e glabre nei margini y
122
Le reste son lunghe tre linee, dritte, e
piantate quasi nella sommità delle valve .
Trovasi nei campi. Ann.
Forasacco sterile. Bromus sterilis . Lin.
Bromus panicula nutante, spiculis oblongis
compressis . glumarum marginibus scariosis ,
aristis longis terminalibus. Enc. Gramen a-
venaceum panicula sparsa, locustis majori=
bus & arista'is . Scheuchz. Agrost. pag. 258,
Tav. S. fig. 14. Festuca avenacea sterilis
elaior. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. z. fige
YI. |
Il culmo è alto da un piede e mezzo
fino a due, e anco tre piedi. Le foglie son
larghe due o tre linee, pelose, nervose,
scabre all’ ingiù, con guaine munite di una
piccola membrana bianca. La pannocchia è
lunga da sei pollici. quasi fino a un piede,
con molti rami per palco, semplici, ramo- -
si, deboli, e scabri. Le spighette són lar
ghe circa due pollici non comprese. le re-
ste, formate da move, o undici fiori, con
valve nervose, scabre, verdi, o rossastre, .
con margini scariosi bianchi. Il nervo mes
123
dio dorsale & prolungato in una resta lun-
ga da sei a.otto linee, e la valva interna
è ciliata nei margini. Trovasilungo le stra-
de di campagna, sui muri, e sui tetti.
Fiorisce nel Maggio. Ann.
Forasacco squarroso. Bromus squarro-
sus. Lin. Bromus panicula nutante ; spicu-
lis ovans , aristis divaricatis. Lin. Festuca
graminea glumis vacuis . Scheuchz. Agrost.
pag. 251. Tab. 5. fig. ri. Gramen phala-
roides majus, acerosa, nutante spica . Barr.
IC. 24.
Il culmo è alto un piede o poco più.
Le foglie son larghe circa due linee, pelose
e scabre, con una membrana lunga mezza
linea all’ ingresso della guaina. La pannoce
chia è lunga tre o quattro pollici, medio-
cremente aperta , nutante nella maturità ;
con rami o solitarj, o due e tre per pal-
co, quasi sempre semplici, ingrossati verso
P attaccatura delle spighette. Le spighette
sono ovali, lunghe un pollice e mezzo, com-
poste di sette o nove fiori, con valve gla-
bre , scariose nei margini ma non ciliate,
124 | ;
e con reste lunghe una linea, piegate in-
fuori. Trovasi nella Selva, e nel Monte
Pisano . Ann.
Forasacco comune. Bromus trivialis. N.
Bromus panicula spicata lobata, calycibus
subseptemfloris , valvis ciliatis. breviter ari-
statis, ultimis muticis , culmo geniculato , fo»
liis pilosis. N. Tav. a. fig. 2. Gramen ty-
phoides molle. Scheuchz. Agrost. pag. 246.
Tab. s. fig. s. Gramen alopecurcides. lob.
ic. 8. Gramen alopecurum viridi & moili spi-
ca. Barrel. ic. 123. fig. I.
Il culmo è lungo da otto pollici sino
a un piede e mezzo, piegato e ramoso al-
le articolazioni inferiori. Le foglie son lare
ghe tre o quattro linee, sottilmente striate,
scabre all’ingiù , con peli lunghi e molli,
specialmente nella superficie superiore. Le
guaine son lunghe e munite di una mem-
brana bianca, piccolissima, e ciliata. 1 fio»
ti son disposti in pannocchia ristretta in
spiga, lunga da sei linee sino a tre pollici,
con rami «orti, situati alternamente tre per
tre, e il medio sempre maggiore. Le spis
126
ghette son brevemente peduncolate , nume- '
rose , avvicinate , compresse, lunghe poco
più di una linea e mezzo, colle valve del
calice strettissime , ineguali, acuminate, e
cinque o sette fioretti muniti di una cortis-
sima resta poco sotto | apice della valva
esterna , ma i due ultimi mutici. Le valvd
son di color verde-chiaro , e bianco argens
tine nei margini : ordinariamente non han-
no che pochi e corti peli nella parte supe.
riore della carina, ma nelle piante nate
in luoghi freschi e ombrosi , son visi-
bilmente asperse di peli bianchi e molli,
e in tali piante i rami della pannocchia son
molto più corti. Trovasi abbondantemente
nei campi, per le strade, e sui muri di cam-
pagna , dall Aprile sino a tutto il Giugno.
Ann,
La descrizione di Scheuchzero convie-
ne colla nostra pianta. La figura di Lobel
citata dallo Scheuchzero è affatto insignifi-
cante, ma quella di Barrelier s da Allioni,
e da Reichard male a proposito adattata
all’ Alopecurus pratensis , benchè piccola è
126
mon ben distinta, non ostante ne dà un
idea suficiente. La figura che io ne ho da.
to rappresenta una spiga degli individui più
grandi. |
Forasacco salvatico . Bromus sylvati-
cus. Enc. Bromus spiculis sessilibus alter-
nis, teretibus , villosis , erectis ; aristis glu-
marum longitudine. Enc. Gramen loliaceum
corniculatum , montanum , spica partiali ,
subhirsuta , fragili. Scheuchz. Agrost. pag.
38.
I culmi son alti poco più di due pie-
di , deboli, sottili, con foglie larghe tre o
quattro linee, pelose nella pagina superio-
re, scabre all ingià nell' inferiore. con una
piccola membrana all’ ingresso della guaina,
Le spighette sono nella sommità del culmo
in numero di cinque o sei, alterne , sessi-
li, cilindriche, dritte, pelose, verdastre,
lunghe circa un pollice, composte di nove
a tredici fiori, dei quali la valva esterna è
appuntata, ed ha unaresta terminale egua-
le in lunghezza. La valva interna poi è co-
me troncata nella sommità, e ciliata nei
| 127
fnargini. Trovasi nella Selva Pisana. Fiori-
sce nel Giugno. Peren.
Forasacco pennato. Bromus pinnatus .
Lin. Bromus culmo indiviso , spiculis alter-
nis subsessilibus teretibus subaristatis. Lin.
Gramen loliaceum corniculatum latefolium , -
spicis teretiusculis, angustis, & glabris.
Scheuchz. Agrost. pag. 36. Gramen spar~
teum , spica brizae paniculata & corniculata.
Barrel. ic. 25.
Il culmo è dritto, alto più di due pie-
di, sottile, con foglie larghe due o tre li-
nee, leggermente pelose , scabre all’ ingiù
con membrana bianca cortissima e ottusa
alla guaina. Le spighette son cilindriche,
lunghe un pollice, distiche , alterne, sessi»
li nella sommità del culmo. Le valve ester-
ne dei fiori sono striate , quasi glabre, sca-
bre , rotondate in cima, e terminate da re-
ste lunghe una linea. Le valve interne so-
no ottuse o troncate, e ciliate nei margi-
ni. Nel Monte Pisano. Peren. |
Forasacco gracile. Bromus distachyos .
Lia, Bromus spiculis sessilibus , erectis com-
128
pressis , rigidis perpaucis ; glumis margine.
ciliatis. Enc. Festuca gracilis paucis utricus
‘lis. Barrel. ic. 83. fig. 2« Gramen spica bri-
gae minus . Bauh. Prodr. pag. 19. num. 58,
Il culmo è alto sei o sette pollici, ra-
moso e piegato alla base, colle articolazioni
piegate e pelose. Le foglie son larghe due
linee, scabre. ciliate, con guaine striate e
pelose all’ ingresso. Le spighette son lunghe
quasi un pollice, distiche, compresse, sese
sili e alterne nella sommità del culmo , sem-
pre quattro o cinque negli esemplari che io
ho trovati. Le valve esterne dei fiori sono
striate, scabre, appuntate, e terminate da
reste, lunghe tre o quattro lince. Le valve
interne son rotondate nella sommità, e Cis
liate nei margini. Nasce sui muri di came
pagna, e nel Monte Pisano. Ann.
Vena. Avena.
Car. gen. Calice multifloro . Valve flo=
rali esterne, con una resta , attorcigliata
alla base , e piantata nel dorso.
Ve-
. 129.
Vena maggiore. Avena elatior . Lin.
‘Avena paniculata , calycibus bifloris , floscu-
lo hermaphrodito mutico , masculo aristato .
Lin. Holcus avenaceus glumis bifloris , ari-
sa floris masculi dorsali refracta. Lin. edit.
Gmel. Gramen avenaceum elatius. juha longa
splendente. Scheuchz. Agrost. pag. 239. Mo-.
ris. Hist. 3. Sect. è. Tab. 7. fig. 37.
Il culmo è alto quattro o cinque pie-
di , con foglie larghe .tre linee , striate , leg-
germente pelose, scabre all’ingid-con guai-
ne munite di una piccola membrana bianca.
La pannocchia è lunga dieci , o undici pol-
lici. I suoi rametti son mediocremente a»
perti, scabri e lunghi due pollici in circa.
Le valve del calice son lunghe quattro li-
nee, ineguali, lanceolate, acuminate, gla-
bre, trasparenti. Esse racchiudono dae fio»
«i: uno ermafrodito, colla valva esterna
molto pelosa nel dorso, terminata da una
resta corta ; l’altro, maschio colle valve qua-
si glabre, ed una resta lunga sei linee in-
serita sotto la meta del dorso. Trovasi nel
Monte Pisano. Fiorisce nel Maggio. Peren
130 ;
Vena salvatica: Avena fatua . Lim:
‘Avena paniculata , calycibus tri-quinquefloris ,
flosculis exterioribus aristatis, basi pilosis’,
interioribus muticis . N. Avena paniculata ca-
dycibus trifloris , flosculis omnibus aristatis ,
basique pilosis. Lin. Gramen avenaceum lo-
custis lanugine flavescentibus . Scheuchz. A-
grost. 239. Tab. s. fig. 1. Festuca dume-
torum utriculis lanugine flavescentibus . Bar-
rel. ic. 75. fig. 2. Aegilops bromoides Bel-
garum . Lob. ic. 33.
f Avena fatua major. Avena sterilis .
Lin. Avena paniculata calycibus quinquefto-
ris : exterioribus flosculis aristisque basi pi-
losis ; interioribus muticis. Lin.
| I culmi son lunghi da tre a cinque
piedi, con foglie larghe da tre a cinque li-
nee, glabre , striate, munite della membra-
na bianca all’ ingresso della guaina. La pane
nocchia è lunga un piede e più, aperta,
diffusa. I calici son lunghi da uno a due
pollici con valve eguali, glabre , striate,
e contengono da tre a cinque fiori, dei qua-
li i due, o tre più esterni hanno il petalo
13I
maggiore peloso , con resta il doppio lunga
‘del calice. Il fiore, o idue fiori interni son
glabri e senza resta.
La varietà 8 è maggiore in tutte le sue
dimensioni, ed ha i culmi piegati. Ma cir-
ca al numero dei fiori sono irregolarmente
tre o cinque per calice , tanto nell’ una
che nell’ altra; e non è punto vero che
in alcuna tutti i fiori siano pelosi e arista-
ti come ha supposto Linneo, che anzi lo
stesso’ Scheuchzero , che Egli ha citato per
Y Avena fatua dice, che il terzo fiore è gla-
bro e senza resta. Trovasi nei campi fra
le biade. Fiorisce nel Maggio e nel Giugno .
Ann.
Vena giallognola. Avena flavescens.
- Lin. Avena panicula laxa , calycibus trifloris
brevibus , flosculis omnibus aristatis . Lin.
Gramen avenaceum pratense elatius , pani-
cula flavescente , locustis parvis . Scheuchz.
Agrost. pag. 223. Tab. 4. fig. 18. Gramen
avenaceum spica sparsa flavescente , locu-
stis parvis . Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 7.
fig. 42.
n la
133
P culmo è dritto, alto un piede, o ux
piede e mezzo . Le foglie son larghe circa
due linee, striate, e pelose, colla membra»
wa bianca all ingresso della guaina . La pan-
nocchia è lunga circa quattro pollici , me~
diocremente aperta, con rami capillari, e
spighette lunghe due o tre linee di color.
giallo-verde argentino. Le valve del calice
sono acuminate, ineguali, trasparenti. I fio-
ri son due o tre per spighetta; le reste
son più lunghe dei petali, ed i peduncoli
proprj son pelosi. Nasce nei Prati, e nel
Monte Pisano. Fiorisce nel Giugno. Ann.
Vena biancastra. Avena neglecta. Nob.
Avena panicula densa , spiculis glabris sub=.
guadrifloris , petalis internis apice bifidis,
foliis planis, pilosis mollibus . Nob. Tab.
1. fip. 4. Gramen alopecuroides maximum. Ê
Scheuchz. Agrost. pag. 247. Tab. 5. fig. 6. ?
I culmi variano in lunghezza da due
pollici sino a due piedi, e sono piegati e
ramosi alle articolazioni inferiori. Le foglie
«on piane, larghe da una a tre linee, stria»
e, e coperte di peli bianchi, molli, Le.
133
puaine hanno una membrana bianca cortis4
sima. La pannocchia è densa, lunga da uno’
a sei pollici, di figura piramidale, con ra-
mi aperti ad angolo retto, tre insieme per
palco e quel di mezzo maggiore. Le spi-
ghette son brevemente peduncolate , nume-
rose, avvicinate. Le valve son glabre, splen-
denti, di color verde chiaro nel dorso , e
bianco argentino nei margini. Quelle del
calice sono ineguali, acute, minutamente
ciliate nella carina; e quelle dei fiori son
lunghe una linea e mezzo, e la valva ester-
na ha una resta egualmente lunga, piantata
sopra la metà del dorso, e pià o meno pie-
gata a mezzo , ed una o due piccole punte
nella sommità. La valva o petalo minore è
bifido nella cima. Trovasi abbondantemente `
mei campi, e nelle strade di campagna.
Fiorisce nel Giugno. Ann. |
Vena fragile. Avena fragilis . Lin. Ave-
ma spicata, calycibus quadrifloris , flosculo
longioribus. Lin. Gramen loliaceum lanugi-
mosum , spica fragili articulata, glumis pi- -
losis aristatum . Scheuchz. Agrost. pag. 32.
-
134 |
- Gramen loliaceum spurium hirsutum , aristis
geniculatis . Barrel. ic. 905. fig. 1. 2. 3.
Il culmo è alto quasi due piedi, ra-
moso alla base con foglie larghe due o tre
linee, striate, pelose, specialmente nella
pagina superiore , colla guaina munita di
una piccola membrana bianca. La spiga è
lunga dieci pollici, formata da spighette al-
terne, sessili, lunghe quattro o sei linee,
composte di quattro, cinque, e sei fiori. Le
valve del calice sono alquanto ottuse , ine-
guali, lunghe al più tre linee. Quelle dei
fori sono acuminate, lunghe: circa quattro
linee, con. una resta lunga cinque linee
piantata sopra la metà del dorso, per lo
. più tutte ricoperte di peli bianchi, ma
qualche volta quasi glabre, ed allora cor-
| risponde al Gramen loliaceum , lanuginosum ,
spica fragili articulata, glumis glabris ari-
statum . Scheuchz. Agrost. p. 33. E' comu-
nissima nella Campagna . Fiorisce nel Giu-
gno. Ann.
Vena spigata. Avena spicata. Lin. Ave-
na spicata, calycibus spiculis sexfloris lon-
135
gioribus : petalo exteriore apice aristato fur-
catoque . Lin.
Il culmo è alto un piede ; le foglie son
lineari, scabre, con peli bianchi ben visi-
bili al principio della guaina. Le spighet-
te son quattro nella sommità del culmo,
alterne , brevemente pedunculate , composte
di cinque o sei fiori. I calici son maggiori
delle spighette, lunghi al pià otto linee con
valve di color verde violetto , glabre, splen-
denti. Le valve florali esterne son pelose
alla base, ciliate nei margini, striate, colla
sommità divisa in due punte acute lunghe
una linea, nel mezzo alle quali nasce una
resta lunga sei linee , che nella parte infe-
riore attorcigliata è piana, di color giallo,
con peli corti splendenti, e nella parte su-
periore è filiforme, e verde. Le valve flo- `
rali interne sono ovate, appuntate, breve-
‘mente ciliate nei margini. Peren.
Linneo dice che è nativa di Pensilva-
nia . Io l'ho trovata nel Giogo sopra Scar-
peria, e nel Monte Pisano vicino a Ripa-
fratta, ma sempre poche piante.
136
Piumino . Lagurus .
Car. gen. Calice unifloro. Le valve dei
calice lineari, e piumose. La valva esterna
del fiore ha tre reste, due terminali, e |’ al-
tra dorsale .
Piumino ovato. Lagurus ovatus. Lin,
Lagurus spica ovata aristata. Lin. Alopecu-
ros altera. Lob. ic. 45. Gramen spicatum
iomeniosum , longissimis aristis donatum .
Scheuchz. Agrost. pàg. $8. Gramen alopecu-
rum molle , spica incana obtusa majus; &
spica incana acuta minore . Barrel. ic. 116.
fig. I. 2. |
Il culmo è alto al più un piede e meze
zo. Le'foglie son pelose, nervose, larghe
tre linee con membrana bianca assai corta
all'ingresso della guaina . I fiori son dispo-
sti in pannocchia , ristretta in spiga ovale,
bianca, pelosa, lunga al più un pollice e
mezzo. La valva dorsale è lunga cinque li-
nee. Trovasi lungo il mare nella Pineta .
Ann.
137
Canna. Arundo .
Car. gen. Le valve florali circondate da
peluria. :
.Canna comune. Arundo Donax. Lin
Arundo calycibus quinquefloris , panicula
diffusa, culmo fruticoso. Lin. edit. Gmel. £-
rundo donax sativa, sive cypria. Lob. ic.
s'. Arundo sativa quae donax Dioscoridis.
Scheuchz. Agrost. pag. 159. Tab. 3. fig. 14»
A. B. C. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. &
fg. s. Arundo maxima 6 hortensis. I. B.
Mist. 2. pag. 496. |
Il culmo è dritto , alto quattordici e
sedici piedi, articolato , vuoto, con pareti
legnose. Le foglie son piane, larghe da uno
“a due pollici, striate, minutamente dentel-
late nei margini, e con membrana bianca,
corta all’ ingresso della guaina. La pannoc=
chia è più lunga di un piede, ramosa, e
densa. Le valve del calice sono un poco
ineguali fra loro, lunghe quattro o cinque
linee , glabre, argentine, acuminate, e rac»
chiudono da tre a cinque fiori, eguali ia
138
pei alla valva maggiore del calice ins
volti da peluria lunga che nasce dalla ba-
. se. Peren. |
Canna Spazzola. Arundo phragmitis <
Lin. Arundo calycibus quinquefloris , pani-
. cula laxa. Lin. Arundo vulgaris sive phra-
gmitis Dioscoridis . Scheuchz. Agrost. p. 161.
Calamos : Arundo vallatoria , sive phragmi-
tis; Lob. ic. 51. Arundo vulgaris palustris .
] B. Hist. 2. p. 485. Moris. Hist. 3.. Sect.
8, Tab. 8. fig. 1.
Il culmo è alto da sei a otto piedi;
sottile, vuoto, rigido. Le foglie son piane,
glabre, striate, larghe otto. o dieci linee,
minutamente dentellate nei margini, con
membrana bianca, lungamente ciliata all’ in-
gresso della guaina. La pannocchia è mol-
to aperta, e lunga sei pollici. Le spighet-
te son lunghe sei linee , composte di cin-
que o sei fiori inviluppati da peluria bianca
‘e lunga, con valve glabre, di color rossic-
cio o violetto splendente. Le valve del cas
lice son molto ineguali. Trovasi nei fossi y
. € nei prati inondati. Peren.
| 159
Canna marina. 4rundo arenaria . Lin:
‘Arundo calycibus unifloris , foliis involutis
mucronato pungentibus. Lin. Calamagrostis
arenaria, panicula spicata; corollis basi pì-
losis, foliis involutis , mucronato pungenti-
bus. Lin. edit. Gmel. Spartum nostras, €
spartum tertium Clusii . Lob. ic. 89. Gramen
spicatum secalinum maritimum , maximum,
spica longiore . Scheuchz. Agrost. pag. 138.
. Tab. 3. fig. 8. A. B. C. Spartium spicatum
pungens oceanicum . I. B. Hist. a. pag. 511.
Gramen sparteum latifolium spicatum . Mo-
ris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. s. fig. 13..
I culmi son alti un piede, o un piede
e mezzo. Le foglie son larghe circa due li-
nee, dure, pungenti, avvoltate con i mare
gini piegati indentro, onde .quasi cilindri-
che. Le radicali son lunghe poco meno del
. fusto , e quelle del fusto hanno alla guai-
na una membrana bianca, bifida, a divisio-
ni triangolari, e tutte con la superficie in-
feriore verde e glabra, e la superiore mu-
nita di strie bianche longitudinali, formate
da peli cortissimi. La pannocchia è ristrets
140
ta in spiga lunga cinque o sei pollici, cor
spighette uniflore , lunghe cinque o sei li-
nee. Le valve del calice sono un poco ine-
guali , acute, glabre, bianche, scariose , lu-
etre, qualche volta leggermente rossiccie.
La lanugine che involge le valve florali alla
base, è molto corta. Nasce nel litorale
arenoso . Fiorisce nel Maggio, e nel Giu«-
gno. Peren.
Gioglio . Zolium .
Car. gen. Spighette multiflore, coms
presse , disposte in spiga, lateralmente, e
alternamente alla sommità del culmo, cui
presentano il lato stretto. I calici hanno
solamente la valva esterna. _
Gioglio perenne. Zolum perenne. Lin.
Lolium spica mutica, spiculis compressis
multifloris. Lin. Gramen loliaceum angustio=
re folio & spica. Scheuchz. Agrost. pag. 25»
Gramen loliaceum spica simplici vulgare. Me-
ris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 2. fig. 2.
e ui
1] culmo è alto da un piede e mezza
sino a due piedi. Le foglie son larghe cir«
ca due linee, glabre, un poco scabre all’
ingiù, con membrana corta all’ imgresso del-
la guaina: La spiga è lunga quasi la metà
del culmo . Le spighette son più lunghe
della valva del calice, composte di cinque
a dieci fori, con valve glabre, striate, a-
cuminate. E comunissimo nei Prati. Fiori»
sce nel Maggio. Peren.
ll Lolium multiflorum di Tamarck Fl.
Franc. che ha le spighette di dodici a quin-
dici fiori, tutti, o almeno i superiori ari-
stati, e più lunghe della valva del calice,
lo lo credo una varietà di questa specie, e
trovasi qualche volta insieme con essa nei
Prati.
Gioglio sottile. Zolium tenue. Lin. Zo-
lium spica mutica tereti , spiculis trifloris .
Lin. Graminis loliacei angustiore folio & spi-
ca varietas, C. B. P. Spica tereti angustis=
sima. Scheuchz. Agtost. pag. 28.
. Il culmo è sottilissimo, alto sette a
Atto pollici, con foglie glabre, larghe pos
142
co più di una linea. Le spighette son mol-
to distanti l’ una dall'altra , eguali o poco
maggiori della valva del calice, e composte
di due o tre fiori. L’ ho trovato sul Mon-
‘te Pisano. Lo credo annuo . |
Gioglio zucco. Lolium temulentum. Lin.
Lolium spica aristata , spiculis compressis
multifloris. Lin. Gramen loliaceum spica lon~
giore f. Lolium Dioscoridis . Scheuchz. Agrost.
pag. 31. Zolium verum Gesneri . Moris. Hist.
3. Sect. 8. Tab. a.
Il culmo è alto due o tre piedi, spesso
ramoso. Le foglie son glabre , larghe due
o tre linee, con piccola membrana di co-
lore scuro all’ ingresso della guaina. La spi-
ga è dritta, lunga da sei a nove pollici .
Le spighette contengono sei o sette fiori
qualche volta aristati , qualche volta muti-
ci. La valva del calice è eguale o minore
della spighetta. Trovasi fra i grani nel Mag-
gio. Ann.
143
Loglierella . Rotboellia .
Car. gen. Fiort spigati. L’ asse della
spiga cilindrico, appuntato, articolato , con
dei piccoli scavi alterni sulle articolazioni
nei quali son situati i fiori, solitarj, con
calice di una o di due valve.
Loglierella curva. Rotboellia incurva-
ta. lin. edit. Gmel. Rotboellia spica tereti
subulata : gluma calycina subulata adpressa,
bipartita . Lin. edit. Gmel, Aegilops incur-
yata spica subulata mutica laevi incurva,
calycıLus unifloris. Lin. Spec. plant. Gramen
loliaceum spicis articulosis erectis. Scheuchz.
Azrost. pag. 43. Gramen loliaceum mariti-
mum spicis articulatis . Moris. Hist. 3. Sect.
8. Tab. 8. fig. 8.
I culmi son alti da sei a dieci pollici,
con articolazioni rossiccie , piegati e ramo-
si inferiormente. Le foglie son corte, acu-
minate, larghe-circa mezza linea, glabre
nella superficie inferiore, scabre all’ ingiù
nella superiore, Le guaine son glabre, un
144 |
(oco ventricose , con una piccolissima mems
brana all’ ingresso. La spiga è lunga da due
« cinque pollici, sottile, più o meno pie-
gata. ll calice è di due valve strette, acute,
verdi, finamente striate, biancastre nei mar-
gini. Le valve della corolla, si aprono in
direzione opposta al calice. Trovasi nei pra-
ti umidi della selva Pisana. Fiorisce nel
Giugno. Ann.
i
Segale . Secale .
Car. gen. Calici biflori o triflori com
walve strette, e minori delle valve florali;
piantati alternamente ai due lati opposti
dell’ asse. |
Segale peloso. Secale villosum. Lin,
Secale glumarum cilüs villosis , squamis ca-
lycinis cuneiformibus. Lin.
Il culmo è alto due e tre piedi. La spie
ga è lunga un pollice e mezzo , o due al
più. Le valve del calice hauno tutto il dor-
so peloso, e quelle della corolla son pelo-
se solo nella sommità. Il calice contiene tre
o quat
. 20145
© quattro fiori? due sessili, e gli altri pes
duncolati, ma io ho trovato il seme abbo-
nito solo nei fiori sessili. Le valve del ca-
fice, e le valve florali esterne terminano in
reste lunghe al più un pollice e mezzo.
Trovasi nel littorale arenoso . Ann. |
Orzo . Hordeum .
Car. gen. I fori son disposti tre per
tre alternamente ai due lati di un asse.
Invece di calice, ogni fiore ha dalla parte
esterna un znvolucro di due foglie lineari,
cioè un involucro di sei foglie ad ogni or-
dine di fiori. La valva esterna della corolla
è terminata da una resta.
Orzo segaligno. Hordeum secalinum .
Lin. edit. Gmel, Hordeum flosculis laterali-
bus masculis filiformibus aristatis dorso gla-
bris: involucris setaceis ‘scabris. Lin. edit.
Gmel. Hordeum murinum (à Lin. Sp. Gramen
spicatum secalinum minus. Scheuchz. Agrost.
p. 17. Vaill. paris. Tab. 17. fig. 6.
K
146
I culmi son alti dieci e undici pollici;
e un poco piegati alle articolazioni inferio=
ri. Le foglie son larghe una linea, pelo-
se un poco scabre, e cuoprono il fusto si=
no alla spiga. Le guaine sono - striate ed
hanno una membrana bianca all’ ingresso .
La spiga è lunga un pollice e mezzo. I fio».
ri laterali son maschi e filiformi , quel di
mezzo ermafrodito . Le reste son lunghe tre
o quattro linee. I filetti dell’ involucro so-
no scabri, ma non ciliati. Trovasi per le
strade, e nei prati. Fiorisce nel Maggio .
Ann,
Orzo gobbo. Hordeum geniculatum .
Lin. edit. Gmel. Hordeum culmo decumbente
folüs obtecto, summo spathaceo, supremo
nodo incurvato . Lin. edit. Gmel. Allioni
Flor. Pedem. Tab. 9i. fig. 3. Gramen spica-
tum secalinum, maritimum minus. Scheuchz.
Agrost. pag. 18,
I culmi son lunghi sette pollici, pice
gati alle articolazioni, e specialmente alla
superiore. Le foglie son larghe due linee,
glabre, un poco scabre. Le guaine hanno
147
ana piccola membrana all'ingresso, son lar-
ghe , e la superiore è ventricosa e fa le
veci di spata. La spiga è poco ‘più lunga
di un pollice . I filetti degli involucri sono
scabri ma nudi , egualmente che le val
ve dei fiori. Le reste son lunghe tre o
quattro linee. I fiori laterali son maschi e
filiformi , quel di mezzo ermafrodito. Tro-
vasi per le strade di campagna, e sugli ar-
gini. Fiorisce nel Maggio. Ann. |
Orzo Forasacco . Hordeum muri-
num Lin. Hordeum flosculis lateralibus ma-
sculis aristatis , dorso glabris , involucris ins
termediis ciliatis . Lin. edit. Gmel. Hordeum
spontaneum spurium. Lob. ic. so. Gramen
secalinum vulgatissimum viarum . Mor. Hist.
3. Sect. 8. Tab. 6. fig. 4. Gramen hordea-
ceum minus & "vulgare. Scheuchz. Agrost.
pag. 14. ]
I culmi son alti un piede, e un pie-
de e mezzo. Le foglie son larghe tre linee,
pelose, un poco scabre all’ ingiù, cuopro-
no il fusto fino alla spiga, ed hanno una
piccola membrana bianca all'ingresso della
Lj
148
guaina. La spiga è lunga circa quattro pol-
lici, i due fiori laterali son maschi, I in-
termedio ermafrodito, e le reste son lun-
ghe da sette linee fino a due pollici. Le val.
ve florali sono scabre , ma non pelose. I
due filetti esterni dell'involucro son glabri
nei margini, i quattro intermedii ciliati . E*
comunissimo in tutta la campagna. Fiorisce
_ nel Maggio. Ann.
«Grano. Triticum.
Car. gene Calici contenenti da due a
cinque fori, situati alternamente a i due
lati di un asse. Valve del calice ventrico-
se, e quasi eguali alle valve florali .
Grano Gramigna. Triticum repens . Lin.
Triticum calycibus acutis subquinquefloris ,
folüs superne hirsutis planis radicibus arti-
culosis repentibus . Enc. Gramen canarium .
Lob. ic. 20. Gramen caninum arvense , sive
gramen Dioscoridis Scheuchz. Agrost. pag.
5. Gramen caninum vulgatius. Moris. Hist.
2. Sec, 8. Tab. 1. fig. È.
È è
e
“A
145)
3: Idem spiculis aristatis, aristis spicuz
la brevioribus .
Le radici sono articolate, e serpeggian<
ti. I culmi son dritti , sottili, alti circa due
piedi. Le foglie sono o glauche o verdi,
piane, larghe due linee, scabre all’ ingiù,
e brevemente pelose nella superficie superio
se. La spiga è lunga quattro pollici. Le
Spighette son composte di quattro o cin-
que fiori, con valve acute , ma inermi.
La varietà #8 ha la spiga più sottile, e
le valve terminate da cortissime reste. Tro-
Vasi nei campi, nei prati, sugli argini in
grande abbondanza . Fiorisce nel Luglio.
Feren.
Ne ho trovato una varietà insigne nel
littorale arenoso. I culmi son dritti, lunghi
cinque piedi. Le foglie son larghe tre linee,
striate, scabre, minutamente. pelose nella
pagina superiore, senza membrana, o alme-
mo cortissima all'ingresso délla guaina. La
"piga è lunga sei pollici. Le spighette son
Sunghe otto linee e larghe quattro, avvici-
pate in modo che si cuoprono a metà; com-
156 ~ =
poste di nove a undici fiorì, con valve sca=
bre, striate, lunghe quattro linee, termi
nate da reste lunghe la meta o poco più.
Grano rucolo . Triticum junceum . Lin.
Triticum spiculis quinquefloris , alternis , sese
silibus , calycibus truncatis ( adde ) foliis con-
wolutis . Enc. Gramen tritici spica muticae
simili angustifolium. Bauh. Prodr. num. 56.
pag. 18. ic. pag. I7. Scheuchz. Agrost. pag.
7. Moris. Hist. Sect. 8. Tab. 1. fig. s.
La radice è articolata, e repente. I
culmi son dritti, alti circa due piedi, con
foglie larghe circa una linea, ma avvoltate
nei margini, onde compariscono filiformi > |
glabre di sotto, striate, e minutamente pe-
lose di sopra, con guaine glabre, striate,
lunghe, munite di una cortissima membrana
ottusa all’ ingresso. Le spighette son com-
poste di quattro o cinque fiori, con valve
senza resta, striate, glabre, ottuse in ci-
ma. Tutta la pianta è di color verde glau-
co. Trovasi sul littorale arenoso fiorita nel
Luglio. Peren.
Ist
Grano marino. Triticum maritimum :
Lin. Triticum spica ramoso-paniculata , spi-
culis multifloris muticis strigosis, sublineari-
bus, divaricatis . Enc. Gramen maritimum pa-
nicula loliacea . Bauh. prodr. num. 63. pag.
19. ic. pag. 18. Gramen loliacea panicuia ra-
mosa, maritimum . Scheuchz. Agrost. pag.
274. Tab. 6. fig. 5.
Il culmo è alto cinque o sei pollici ,
sottile, piegato alle articolazioni inferiori,
e talvolta ramoso; con foglie glabre, lar-
ghe circa una linea, munite di una membra»
na bianca all'ingresso della guaina. La spi-
ga per il solito è ramosa , onde è piutto-
sto pannocchia . 1l suo asse è compresso, €
angoloso . Le spighette son lunghe da sette
a nove linee, quasi cilindriche, acuminate,
composte di nove, o dieci fiori. Le valve
son glabre, rigide, appuntate, ed hanno un
nervo ben rilevato nel dorso. Trovasi nel
littorale arenoso. Lo credo annuo.
Grano canino. Triticum sepium. Enc.
Triticum calycibus acutis quinquefloris , ari-
stis spicula longioribus, radicibus fibrosis.
152
e Elymus caninus spica mutante arcta ;
spiculis rectis involucro destitutis: infimis ge~
minis. Lin. Spec. Triticum radice perenni,
spiculis solitariis longissime aristatis . Gmel.
Flor. Sibir. T. r. p. 122. Tab. 27. Gramen
caninum aristatum radice non repente . Mo-
ris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. r. fig. 2.
Il culmo & alto un piede e mezzo, drit-
to , con foglie larghe tre o quattro linee ;
leggermente pelose nella superficie superio-
re, scabre all’ingiù, e con una membrana
cortissima all'ingresso della guaina. La spi-
ga è lunga cinque o sei pollici, sottile cur-
va, formata, da spighette solitarie, sessili,
alterne ai due lati dell’ asse, composte di
quattro o cinque fiori, le valve dei quali
terminano in reste lunge da quattro a otto
linee. In alcuni individui, le foglie e le
valve son sensibilmente pelose , e i calici
acuminati , ma mon aristati. In altri poi
le foglie, e le valve son quasi affatto gla-
bre, e i calici aristati. Trovasi lungo le
siepi, e nei campi. Fiorisce nel Luglio ,
Peren, |
(X55
CLASSE III. ORDINE III.
TRIGYNIA
Cintonchiello . Montia.
Car. gen. Calice inferiore, di due fo-
glie. Corolla monopetala con cinque lacinie ,
tre delle quali minori, e staminifere. Tre
stili pelosi . Una cassula contenente tre
semi . a |
Cintonchiello palustre . Montia fontana ;
Lin. Montia aquatica major & minor. Mi-
chel. N. PI. Gen. pag. 18. Tab. 13. fip. r
& 2. Alsinoides annua "verna. Vaill. paris.
Tab. 3. fig. 4. |
E' una pianticella erbacea con fusti
lunghi al più due pollici, diffusi, bifidi a
dicotomi, cilindrici, glabri, rossastri. Le
foglie sono opposte, sessili , connate, lan-
ceolate, intierissime, glabre, di color ver-
de-giallo. I fiori sono nella sommità , [pes
duncolati, o due e tre insieme. L’ ho tres
154
vato nei prati umidi di Coltano , fiorito nel
Maggio. Ann
Semolaja. Polycarpon.
Car. gen. Calice inferiore di cinque fo-
glie . Cinque petali. Una cassula di una
loggia, con tre valve , e molti semi.
Semolaja comune. Polycarpon tetras
phyllum . Lin. Polycarpon caule ramoso pro-
strato, foliis quaternis orbiculari-ovatis . Lin.
edit. Gmel. Marina incana Anthyllis alsi-
maefolia Narbonensium . Lob. ic. 468. An-
thyllis alsinaefolia polygonoides major. Bar-
rel. ic. 534. Polygonum polyspermum marie
timum alsinesfolio . Moris. Hist. 2. Sect. Ss.
Tab. 29. fig. 10.
I fusti son distesi sulla terra, lunghi
quattro o sei pollici, sottili , glabri , dico-
tomi. Le foglie sono ovali , bislunghe , spa-
tolate, opposte quelle verso la radice, ver-
ticillate a quattro o cinque insieme le
superiori, e munite tutte di stipule scariose «
I fiori son piccolissimi, terminali, aggrup-
155
pati, e tn poco panicolati ; con brattes
scariose e bianche. E' comunissima anco
in Pisa negli sterrati. I suoi fiori non si
aprono che sul mezzogiorno. Ann.
W ocz..."
CLASSE QUARTA
TETRANDRIA
ORDINE PRIMO
MONOGYNIA
Globularia. Globularia :
C ar. gen. Fiori aggregati. Calice comu
ne di molte foglie imbricate . Ricettacolo
comune bislungo sul quale sono attaccate
le squame che separano i fiori . Calice par~
ticolare inferiore , di un sol pezzo , con cin-
que denti. Corolla monopetala tubulosa , col
lembo tagliato in cinque /acinie ineguali.
Un seme ovale , racchiuso nel calice.
157
Globularia comune: GC obularia wulgas
gis. Lin. Globularia , caule herbaceo folioso |
folis radicalibus petiolatis obovatis subeden-
tulis , caulinis lanceolatis . Enc. Aphyllanthes
Anguillarae, sive Globularia Bellidi similis .
I. Bauh. Hist. 3. pag. 13. Scabiosa coerulea
globosa, caule folioso . Moris. Hist. 3. Sect.
6. Tab. 15. fig. 46. Bellis coerulea f. Glo-
bularia Monspeliensium. Lob. ic. 478.
I] fusto è alto otto o nove pollici,
dritto, semplice, colle foglie radicali ova-
li spatolate , intiere , o smarginate , ol
con due o tre denti nella sommità. Quelle
del fusto son lanceolate , sessili, intierissi-
me. I fiori son piccoli , di color turchino,
e disposti in un capolino terminale . E co-
mune nel Monte Pisano. Fiorisce nel Mag-
gio. Peren.
Scardiglione . Dipsacus.
Car. gen. Fiori aggregati. Calice co
mune di molte foglie. Calice particolare pic-
colo, di un sol pezzo, con quattro denti .
158
Corolla monopet*la tubulosa ; col lembo di-
viso in quattro lacinie dritte , appuntate,
ineguali . Seme inferiore, nudo, tetragono .
Ricettacolo conico sul quale son piantate le
squame che separano i fiori.
‘ Scardiglione salvatico . Dipsacus sulve=
stris. Lin. Dipsacus folis connatis integer-
rimis , paleis rectis. Lin. edit. Gmel. Dipsa-
cus sylvestris f. Labrum Veneris . I. Bauh,
Hist. 3. pag. 74. Labrum Veneris. Lob. ic.
2. pag. 18. Dipsacus sylvestris aut Virga
pastoris major. Moris. Hist. 3. Sect. 7. Tab.
36. fig. 3.
Il fusto è alto quattro o cinque pie-
di, dritto, ramoso, spinoso. Le foglie son
verdi, glabre, com delle spine piantate su
i nervi, di figura ovale-lanceolata , oppo-
ste, connate, concave. I capi dei fiori son
ovali conici, terminali, solitarj , dritti, col
calice comune formato di foglie lunghe, li-
neari, appuntate, curve , spinose. Le co-
tolle son bianche, o rossastre. Trovasi lune
go i fossi. Fiorisce nel Giugno. Zienne
159
Vedovina + Scabiosa .
Car. gen. Fiori aggregati. Calice comu-
ne o involucro di molte foglie. Corolle mo-
nopetale , tubulose col lembo diviso in quat-
tro o cinque /acinie eguali, o ineguali. Se-
me inferiore involto in una vagina, coronas
to da un calice dentato o membranoso con
pappo fatto a oricolo, o a stella. Ricetta-
colo peloso o paleaceo.
Secondo Linneo i fioretti delle scabio-
se hanno due calici, uno esterno più corto,
membranaceo, piegato e persistente : P altro
interno , diviso in cinque lacinie capillari.
Ma oltre il non esser sempre membranaceo,
nè piegato, il così detto calice esterno , nè
V interno sempre diviso in cinque laci-
nie. Linneo non stà punto attaccato a que-
ste definizioni nell’ esposizione delle specie.
Infatti alla Scabiosa alpina, all’ integrifolia ,
alla atropurpurea , e alla columbaria , chia-
ma Pappo ciò che avrebbe dovuto chia-
mare calice interno. Alla scabiosa atropur4
160
purea chiama prepuzio quello che dovrebbe
essere il calice esterno ; e nel'dire alla sca-
biosa stellata- pappo rotato amplissimo , non
fascia intendere, se parli del calice esterno,
o dell’ interno . "TP
Io ho creduto di dover fissare i nomi,
ed ho chiamo Pappo il calice interno di
Linneo, considerando l'altro come calice .
La figura: delle corolle, e dei frutti of-
fre delle divisioni ben naturali di qdesto ge-
mere. Quando le corolle son quadrifide,
il calice è brevissimo , più o meno dentato,
il pappo è piccolo, rotondato , urceolato ; e
il ricettacolo paleaceo o peloso. Se le co-
rolle son quinquefide: il pappo è per lo
più fatto di cinque lacinie disposte a stella:
il calice è grande, membranoso , col mar-
gine disteso, o piegato , e il ricettacolo pas
feaceo.
* Corolle divise in quattro lacinie.
a Ricettacolo paleaceo.
| 161
Vedovina maggiore. Scabiosa transylva-
nica. Lin. Scabiosa foliis radicalibus lyra-
tis, caulinis pinnatifidis, paleis aristatis,
semine ovato cylindrico striato , urceolo den-
tieulato glanduloso. N. Allion. Flor. Pedem.
T. 48. Scabiosa annua procerior Agrimoniae
folio, flore albo globoso. Moris. Hist. 3. Sect.
6. Tab. 13. fig. 13.
Il fusto è alto tre piedi e più, dritto,
| fistoloso , glabro, asperso di piccole spine
bianche voltate in sù. Le foglie radicali
son lunghe sette pollici, fatte a lira, col-
le lacinie ottuse, e intaccate; quelle del fusto-
sono opposte, strettamente connate, han-
no le lacinie più distanti, più acute, tutte
più o meno intaccate, e P ultima sempre
maggiore e lanceolata. I peduncoli son lun-
gbissimi . L’ involucro è di quattro o cin-
‘que foglie strette, verdi, appuntate . Le
corolle della circonferenza son di color vio-
letto pallido, e la loro lacinia esterna è
maggiore; quelle del disco son minori , con
lacinie eguali, e di color bianco. Le squa-
me, o palee del eee sono oyali lan-
162
teolate , rigide , biancastre , pelose; cMiate;
e terminate da una punta aguzza, e nera-
stra. I semi sono ovali-cilindrici, striati,
coronati da otto denti, col pappo a orcio-
lo, quasi piano , dentellato nel margine , e
coperto di peli bianchi, e di glandule cri-
stalline pedunculate. Tav. 2. fig. e. Trova-
si in copia nei campi. Fiorisce nel Luglio
e nell’ Agosto. Ann.
* b Ricettacolo peloso. .
Vedovina comune. Scabiosa integrifo-
lia. Lin. Scabiosa foliis radicalibus ovato-spa-
iulatis crenatis , caulinis lanceolatis , semi-
ne ovato-compresso , urceolo denticulato glan-
duloso. Nob. Tav. 2. fig. I Scabiosa belli-
difolia. Lamarck Fl. Franc.
M fusto è alto circa due piedi , cilin-
drico, fistoloso , ramoso . Le foglie radicali
o sono indivise di figura ovale spatolata,
con delle intaccature ottuse nel margine,
o son lirate con lacinie ottuse , € ottusa-
mente intaccate. Le foglie del fusto sono
strette, lanceolate , appuntate, ciliaje spos
"d
163
‘tialmente verso la base, intierissime, ov-
vero con poche lacinie profonde, o denta- |
te, opposte , e strettamente connate. L’ in-
volucro è minore del capo dei fiori, mag-
giore del capo dei semi, composto di mol-
te foglie lanceolate, ciliate nel margine, e
nella carina. I fioretti della circonferenza
hanno un color di rosa pallido , e le tre la-
cinie esterne sono ineguali e maggiori dell’
interna; quelli del disco son bianchi, a la-
cinie quasi eguali. I semi formano un ca-
polino leggermente convesso . Sono oyati-
compressi , pelosi, con due angoli acuti net
margini, e una piccola protuberanza ottu-
sa nei lati piani, scavati in cima a mezza
luna, coronati di denti ineguali decrescen-
‘ti dagli angoli al mezzo. Il pappo è fatto a
_orciolo, peloso, glandoloso, e munito di
piccolissimi denti nei margini. Tav. 2. fig. a
Tutta la pianta è copeita di peli bianchi,
fra i quali son mescolate delle glandule glo-
bulose, cristalline, peduncolate. Principia
a fiorire sul finir di Maggio. Trovasi per
, tutti i campi. Ann, |
164
Nella Tav. 2. La fig. rappresenta una
foglia radicale, e la fig. e una foglia del
fusto della varietà a foglie laciniate, -
. Vedovina campestre. Scabiosa arven-
sis. Lin. Scabiosa folis- pinnatifidis, faciniis
acutis, semine ovato compresso , urceolo den-
tibus oclo setaceis . N. Blackw, T. 185. $ca-
biosa major satorum vulgatior . Lob. ic. 536.
Scabiosa major comunior hirsuta, folio [aci-
niato & non laciniato . I. Bauh. Hist. 3. pag.
2. Scabiosa pratensis hirsuta quae officina-
rum . Moris. Hist. 3. Sect. 6, Tab. 13, fig. I.
Il fusto è alto poco più di due piedi,
pieno , ramoso , scabro . Le foglie radicali
son lunghe ciyca otto pollici , profondamen-
te pinnatifide , con lacinie distanti’, tutte
appuntate, l’ultima assai più lunga, Jan-
ceolata , e dentata. Le foglie del fusto son
molto minori, opposte, connate alla base,
Le superiori son semplici, e quasi lineari.
J peduncoli son lunghi, e nudi. I capi dei
fiori hanno un pollice di larghezza , come
nella specie precedente, ma in questa son
molto più convessi, e i capi dei semi son
DM f 165 \
. Quasi emisferici. L' involucro è composto di
molte foglie lanceolate, più corte dei fiori.
Le corolle son di color rosso vinato: quel-
le del raggio sono un poco maggiori, ed
hanno le tre lacinie esterne eguali, e mags
giori della lacinia interna. I semi son simi-
li a quelli della specie precedente, ma meno
scavati in cima, e coronati da denti picco» `
lissimi ed eguali. Il pappo è fatto a orcio-
lo, con otto denti setacei nel margine, lun-
ghi quasi una linea. Tav. 2. fig. d. Tutta
la pianta è coperta di peli corti, e rigidi,
Trovasi nel Monte Pisano . Fiorisce nel
Giugno. Peren.
** Corolle divise in cinque lacinie.
Vedovina salvatica. Scabiosa columba=
ria. Lin. Scabiosa foliis radicalibus ovatis
crenatis , caulinis pinnatis , linearibus , calyce
plicato , pappo stellula quinque-radiata . N.
Scabiosa minor . Camer. Epit. pag. 711. Sca.
biosa minor sive columbaria. Lob. ic. 535.
Scabiosa minor vulgaris. Jo. Bauh. Hist. 3.
~
166
pag. 3. Scabzosa capitulo globoso major, &
minor. Moris. Hist. 3. Set. 6. Tab. 14. fig.
20. 21.
Il fusto & alto circa due piedi , pie-
no, glabro, cilindrico, ramoso . Le prime
foglie radicali son semplici, ovate, spato-
late, dentate ; le secondarie son lirate ; quele
fe del fusto pinnate, o pinnatifide con la-
cinie lineari, dentate, un poco pelose ver-
so'i margini, opposte, e le superiori sem-
plici, e lineari, tutte con i lati dei piccio-
li strettamente connati. I peduncoli son
lunghi nudi. I capi dei fiori son larghi
più di un pollice quasi emisferici; i capi
dei semisono ovali-conici. L’involucro è coms
posto di molte foglie lineari, molto più cor-
te dei fiori. Le corolle della circonferenza
son più grandi di quelle del disco , ed han-
no Je tre lacinie esterne maggiori delle due
interne, e ottuse, tutte di color carnicino -
più o meno cupo. Il calice è membranoso,
grinzeso, piegato indentro . Il pappo è fat-
to a stella con cinque raggi setiformi, se-
ghettati, lunghi presso a poco quanto lg
167
‘ corolle. Il seme è fatto a pèra, peloso alla
. base, ed ha superiormente otto fossette po=
co profonde , e marginate. Tab. 2. fig. g.
Le palee del ricettacolo son lunghe quanto
i semi, lineari-lanceolate, ciliate . Trova-
si comunemente nei campi. Fiorisce nel
Giugno. I fiori hanno TI odore dell' ambret-
te, e diventano facilmente doppi coltivan-
do la pianta. Peren.
Vedovina montana. Scabiosa uniseta.
N. Scabiosa foliis radicalibus spatulatis , cau-
linis pinnatis , bipinnatisque , calyce extenso,
stellula radio plerumque unico. N. An. Sca-
biosa ochroleuca . Lin.?
Il fusto è alto circa quattro piedi, ci-
lindrico, pieno , glabro. Le prime foglie ra-
dicali son semplici, e spatolate; le secon-
de son lirate-pinnatifide ; quelle del fusto pin-
nate, con lacinie più strette, talvolta sì in-
cise , che si posson ben chiamar bipinna-
1e. Sono opposte con i piccioli visibil-
mente connati, e vaginanti alla base , e tut-
te leggermente pelose. Il capo dei fiori è
wimisferice, largo quasi un pollice; il capo
168
dei fiori è ovale. L’ involucro è fatto di
foglie lineari più corte dei fiori. Le corolle
son di color rossoevioletto: quelle del cen-
tro minori con lacinie eguali, e quelle del
raggio con le tre lacinie esterne maggiori e
ottuse. Le palee del ricettacolo son poco
più corte dei semi, lineari, e ciliate. Il se-
me è simile a quello della specie preceden-
te, ma le fossette sono più profonde, e non
marginate . Il calice è membranoso, col
margine disteso , e finamente dentellato. Il
pappo ordinariamente ha un sol raggio , ed
è ben raro trovarcene due. Tav. 2. fig.
h , f.
E' molto simile alla Scabiosa ochroleu-
ca di Linneo descritta e figurata da Jacquin
Flora Austriaca Vol. s. Tab. 439. e Observ.
Botan. Vol. 3. Tab. 73., 74. , ma differisce
perché quella ha i fiori costantemente di
color giallo pallido, e il pappo con cinque
raggi. |
Questa Scabiosa uniseta nasce nel Mon"
te Pisano. Principia a fiorire nel Giugno, e
seguita per tutto il Mese di Agosto.$e ne
; 169
trova uña varietà eon tutte le foglie lirate
pinnatifide , colla lacinia terminale ovata ,
Ottusa , e ottusamente intaccata. Bienne .
Scerardia. Sherardia .
Car. gen. Calice piccolo, superiore pere
sistente, con sei denti. Corolla monopeta-
Ja infundibuliforme: tubo conico : lembo pia-
no , diviso in quattro /acinie acute. Antere
sporgenti fuori del tubo. Un seme inferio-
re, nudo, bislungo , divisibile in. due, co-
ronato dai denti del calice.
Scerardia maggiore. Sherardia arvensis.
Lin. Sherardia foliis omnibus veriicillatis ,
floribus terminalibus . Lin. Rubeola arvensis
repens coerulea. C. B. P. Moris. Hist. 3.
Sect. 9. Tab. 22. fig. 1. Sherardia. Planch
de l'Encycl. Botan. Tab. 61.
I fusti son lunghi da otto a dieci pol-
,lici , ramosi, sottili, deboli, piegati, o in-
fieramente distesi sulla terra, articolati,
quadrangolari, con gli angoli scabri. Le fo=
glie son yerticillate , quattro o sei per nos
170
do, lanceolate ; acute, con peli xuvidi.. i
fiori son di color rosso, disposti a ortibrel=
la nella cima dei rami, con involucro di
sette a nove foglie aperte . Trovasi nei cam-
pi, e nelle strade, fiorisce nel Maggio, e
nel Giugno. Ann.
Scerardia minore. Sherardia muralis ;
Lin. Sherardia foliis ciliatis , floribus axilla-
ribus , fructibus hispidis , pilis uncinatis . N.
Aspera verticillata muralis minima. Column,
Ecphr. p. 302. Tab. 300. Moris. Hist. 3.
Sect. 9. Tab. 21. fig. 6.
I fusti son lunghi un pollice o poco
più, filiformi , quadrangoli, piegati, o di-
stesi. Le foglie sono ovali-lanceolate; ap-
puntate, ciliate nei margini, in numero di
quattro o sei per verticillo. I fiori son pic-
colissimi, di color bianco o giallo pallido ,
con antere rosse, quasi sessili , assillari , so-
litarj, o due o tre per verticillo. I denti def
calice appena son visibili . I semi sono um.
poco curvi, con peli uncinati specialmente
intorno all'apice, e lungo il margine ester-
wo. Nasce nelle fessure dei muri, e in teg
| 178
ga fra l'erba su gli argini, e nelle strade}
Fiorisce nel Marzo. Ann.
Raspello. Asperula.
Car. gen. Calice piccolo , Superiore con
quattro denti. Corolla monopetala infyndi~
buliforme. Tubo conico. Lembo diviso in
tre o quattro /acinie. Antere chiuse nel tu=
bo. Il frutto consiste in due bacche globu-
lose, secche, attaccate insieme.
Raspello comune. Asperula arvensis. Lin:
‘Asperula foliis senis floribus sessilibus, termi-
nalibus aggregatis. Lin. Rubiá caerulea ere«
ctior, elatiorve . I. Bauh. Hist. 3. pag. 719.
Asperula coerulea. Lob. ic. 801. Asperula
coerulea arvensis . Moris. Hist. 3. Sect. 9.
Tab. 22. fig. 2. | |
La radice è fibrosa, di color rosso. Il
fusto è dritto quadrangolo , quasi liscio }
gonfiato alle articolazioni, ramoso , alto cir-
ca un piede. Le foglie son lineari, assot=, `
tigliate alla base, con punta ottusa, bre-
yemente ciliate, sei o otto per verticillo 4
172
I bor son di color turchino , riuniti a fas
scetti nella sommità del fusto , e dei rami,
con involucri di foglie lungamente ciliate .
Trovasi comunemente nei campi . Fiorisce
nel Giugno. Ann.
Raspello liscio Asperula laevigata Lin.
Asperula foliis quaternis ellipticis enerviis lae-
viusculis , pedunculis divaricatis trichotomis ,
seminibus scabris . Lin. Cruciata minor gla-
bra, flore molluginis albo . Barrel. ic. 323. Ru-
bia quadrifolia seu rotundifolia laevis. Mo-
ris Hist. 3- Sect, 9. Tab. 21. fig. 4.
I fusti son sottili, ramosi, lisci, qua-
drangoli , lunghi otto , o dieci pollici . Le
foglie son quattro per verticillo , ovali, ot-
iuse , ristrette nella base , quasi piccio=
late , e minutamente ciliate nei margini. E
peduncoli son divaricati e tricotomi. I fiori
son piccoli , bianchi , o carnicini . I semi
sono o lisci, o leggermente scabri . Nasce
nel Monte ns . Fiorisce nel Luglio.
Peren.
_ Raspello montano. Asperula cynanchi-
ca. Lin. Asperula folis quaternis linearibus «
| | . 173
superioribus oppositis , caule erecto , floribus
quadrifidis . Lin. Rubia cynanchica . Moris:
Hist. 3. Sect. 9. Tab. 2a. fig. 9. Rubia cy-
nachica . Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 723. Gal-
lium montanum latifolium cruciatum . Column.
Ecphr. p. 296. Tab. 297. fig. 1. Asperula
tincloria B Lamark Encicl. |
I fusti son alti più di un piede, sot-
tili, deboli, scabri, con angoli ottusi. Le
foglie son lineari, glabre, a quattro per
verticillo nella parte inferiore del fusto, e a.
due opposte superiormente. I fiori son di
color rosso pallido disposti in piccoli fascet-
ti peduncolati, laterali, e terminali. Tro-
Yasi nel Monte Pisano. Peren.
Gaglio . Gallium.
Car. gen, Calice piccolo superiore, con
quattro denti, deciduo. Corolla monopeta=
la rotata, divisa in quattro Jacinie acute.
Il frutto ‘è formato da due bacche globose ,
secche, attaccate insieme.
174
Gaglio aquatico « Callium palustre. Lin;
Gallium foliis quaternis obovatis inaequali-
bus, caulibus diffusis . Lin. Gramen palustre
album. C. B. Pin. 335.
I fusti son alti da uno a due pie-
di , scabri negli angoli, deboli, ramo-
si, dicotomi . Le foglie son bislunghe ,
ovali-lanceolate , ottuse, imeguali , quat-
aro o sei per nodo. I fiori son piccoli,
bianchi, disposti a mazzetti, peduncolati
nella sommità di alcuni rami. Altri rami
poi sono sterili, e questi son pil corti,
con i verticilli più avvicinati, e con le fo-
glie ovali . I frutti son glabri. Trovasi ab-
bondantemente nei fossi. Principia a fiori-
re nel Maggio. Peren.
Gaglio giallo. Gallium verum . Lin. Cal-
lium folüs octonis linearibus , angustis , mare
gine revolutis subrigidis , pedunculis brevi-
bus racemoso-spicatis . Enc. Gallium . Camer.
Epit. pag. 868. Gallium luteum: Lob. ic.
804. Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab. ar. fig. I.
Gallion verum. I Bauh, Hist. 3. pag. 720
tng
I fusti son quasi dritti, alti da un pie?
de a due, ottusamente tetragoni, glabri o
leggermente pelosi, ingrossati alle articola-
zioni. Le foglie. sono otto, e più per ver-
ticillo , lunghe circa un pollice, lineari,
strette, appuntate, scabre all’ ingià , con i
margini rovesciati di sotto, superiormente
di color verde-cupo , pallide nella pagina
inferiore , rigide , e spesso piegate ingiù..
I fiori son disposti in grappoletti assillari ,
nella sommità del fusto, che tutti insieme
formano una pannocchia . Son numerosi,
piccoli, di color giallo; e i peduncoli son |
leggermente pelosi, muniti di brattee pic-
cole, e acute alle loro-divisioni. I frutti
son glabri. Trovasi in copia nel Monte Pi-
sano. Fiorisce nel Giugno. Peren.
Gaglio bianco Gallum Mollugo . Lin.
Gallium foliis octonis ovato-linearibus sub=
serratis patentissimis mucronatis , caule flac-
cido, ramis patentibus . Lin. Mollugo belga-
garum . Lob. ic. 802. Mollugo vulgatior .
Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab. 22. fig. 1. Gal-
lium album . Jo. Bauch, Hist. 3. p. 72%
176
È fusto è alto circa tre piedi, debole;
quadrangolo , ingrossato alle articolazioni .
Le foglie sono ovali lanceolate , più o me-
no strette, glabre , di color verde cupo ,
‘seghettate , terminate da una piccola pun-
te , spesso piegate ingiù , in ‘numero di ot=
to per verticillo , almeno mel fusto prima-
rio , quattro o sei nei rami . I fiori son
bianchi peduncolati, e disposti in una pane
nocchia ramosa . I frutti son glabri . Fio-
risce nel Giugno . Trovasi lungo le siepi ,
nei prati, e nel Monte. Peren.
Gaglio appiccamane Gallium aparine . Lin.
Callium foliis octonis lanceolatis , carinatis ,
scabris retrorsum aculeatis , geniculis villo-
sis , fructu hispido . L. Aparine vulgaris se-
mine hirsuto . Moris. Hist. 3. Sect. 9.
Tab. 22. fig. 1. Aparine. Camer. Epit. pag.
557. I. Bauh. Hist. 3. pag. 713- Lob. ic.
800, | |
I fusti son lunghi circa tre piedi, de-
boli, ramosi, quadrati con gli angoli resi
scabri da una serie di aculei voltati a bas-
so; sono ingroseati un poco, € pelosi ai
nos
177
hodi. Le foglie sono sei, o otto per verti-
cillo, lunghe, lineari, lanceolate, con una
piccola punta nella cima; ciliate di aculei
curvi nei margini, e nel nervo della pagi-
na inferiore. I fiori son piccoli, bianchi, e
mascono sopra i rami laterali, assillari, op-
posti. I frutti sono ispidi. Trovasi questa
pianta lungo le siepi, ove ella si attacca
alle altre piante col mezzo dei suoi aculei.
Fiorisce nel Giugno . Ann.
Robbia . Rubia.
Car. gen. Calice appena visibile. Co-
rolla monopetala campanulata divisa in quat-
tro o cinque /acinie. Quattro o cinque sta-
mi più corti della corolla . 7/ frutto consi-
ste in due acche globulose, polpose attac-
cate insieme , ed una spesso abortiva.
| Robbia tintoria. Rubia tinctorum . Lin.
‘Rubia foliis quinis senisque lanceolatis , mar-
gine & carina asperrimis , caule aculeato .
Enc. Rubia sativa. Camer. Epit. pag. 662.
Rubia sylvestris aspera bi Hist. 3. Sect.
178
9. Tab. 21. Rubia tinctorum sativa. Moris;
Hist. 5. Sect. 9. Tab. 21. fig. 1. Rubia. ma-
jor. Lob. ic. 798.
La radice è lunga, repente, di color
rosso. I fusti son lunghi due o tre piedi,
deboli , ramosi, quadrangolari, con angoli
armati di aculei voltati in giù. Le foglie son
cinque o sei per verticillo, lanceolate , di
color verde-cupo , glabre, e'acaleate solo
nei margini, e nel nervo dorsale, con acu-
lei curvi, 1 fiori son piccoli, di color gial-
lo pallido , per lo più quinquefidi, disposti
in piccole pannocchie laterali, e terminali +
Trovasi nella Selva , e nel Monte Pisano.
Fiorisce nel Giugno. La radice è perenne,
-ma i fusti muojono ogni Anno . |
Robbia sempre verde. Rubia lucida.
Enc. Rubia caulibus perennantibus , folüs
quaternis ellipticis , acuminatis lucidis . Enc.
I fusti son perenni, tetragoni, con an-
goli inermi. Le foglie son quattro per ver-
ticillo , ovali o ellittiche, acuminate, con
gli angoli muniti di piccoli aculei voltati
indietro, ma il nervo dorsale glabro , di
129
tolor verde cupo splendente, e perenni. I
fiori son bianchi o pallidi, e per lo pià
| quinquefidi, disposti in pannocchie laterali.
I fusti son lunghi un piede e mezzo, ra-
mosi, deboli; diffusi. Trovasi nel Monte
Pisano, fiorita nel Giugno, e nel Luglio.
Peren.
Piantaggine . Plantago.
Car. gen. Calice inferiore, persisten-
te, di un sol pezzo, con quattro divi-
sioni acute. Corolla persistente, monopeta-
la, col /embo diviso in quattro lacinie pie-
gate in fuori. Stami con filamenti lunghi.
Una cassula ovata, di due logge, che si a-
pre a traverso .
Piantaggine Petacciola . Plantago major.
Lin. Plantago foltis ovatis glabris , scapo
tereti, spica flosculis imbricatis. Lin. Plan-
tago latifolia glabra vulgaris. Moris. Hist.
3. Sect. 8. Tab. 15. fig. 2. Plantago major.
Camer. Epit. pag. 261. Plantago major fo-
(io glabro non laciniato ut plurimum. J. Bauh,
M 2
180
Hist. 3. pag. $02. Plantago major latifolia
Lob. ic.
Lo scapo è lungo circa un piede , drit,
to cilindsico terminato da una spiga cilin-
drica e terete con i fiori densargente imbri- |
cati , lunga cinque o sei pollici . Le foglie
son radicali, picciolate, ovali, larghe, quale
che volta leggermente sinuate, con sette
nervi longitudinali . I piccioli son quasi lun-
ghi quanto le foglie, e leggermente pelosi.
Trovasi lungo le strade. Fiorisce nel Mag-
gio e nel Giugno. Peren.
Piantaggine laneiola. Plantago lanceo-
lata. Lin. Plantago foliis lanceolatis , spica
subovata nuda, scapo angulato. Lin. Plan~
tago longa. Camer. Epit: pag. 263. Plan-
tago angustifolia major , seu vulgaris Lanceo-
lata. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 15.fig.9.
Plantago lanceolata . Bauh. Hist. 3. pag..
sos. Plantago quinque nervia sive lanceola.
Lob. ic. 305.
Lo scapo è angolato, lungo da sette
à otto pollici. La spiga ovale rotonda, lun-
ga poco più di mezzo pellice, con fiori
18?
Strettamente imbricati. Le foglie son lap-
ceolate, appuntate, ristrette alla base in
forma di picciolo, con cinque o sette ner-
vi longitudinali, piccoli denti nei margini ,
leggermente pelose, lunghe dai tre agli ot-
to pollici, e per lo più distese sulla terra.
In questo stato si trova lungo le strade, su
gli argini, e nei prati. Ma se accade che
nasca in buon terreno, fresco, e adombra-
to, o che gli si procuri una tal situazione ;
allora le foglie non son più distese sulla
terra, ma dritte, e lunghe circa un piede
e mezzo, quasi affatto glabre , sempre con
cinque O sette nervi, e piccoli e rari denti
nei margini. Li scapi son lunghi fino a due
piedi e mezzo, e la spiga circa i due pol-
lici. Io credevo una volta che questa po-
wesse essere la Plantago altissima , ma ades-
se son ben convinto che è una semplice
varietà, prodotta da una vigorosa vegeta-
zione. Fiorisce nel Maggio. Peren.
Piantagine pelosa. Plantago Bellardi .
Allioni. Plantago pubescem , folüs sublinea-
zibus planis, petiolatis , scapo teret folio,
182 si
rum longitudine , spicis cylindricis . Allioni
Flora Pedem. Tom. 1. pag. 82. Tab. 85.
fig. 3. Holosteum hirsutum albicans minus . C.
Bauh. Pin. pag. 190. Holosteum parvum mone
speliensium . Lob. ic. pag. 306.
li scapi son lunghi quasi tre pollici ,
dritti, sottili, cilindrici, due o tre sulla me-
desima radice. Le foglie son lineari lanceo-
late , poco più corte delli scapi , con tre
nervi ben distinti nel dorso. Le spighe dap-
prima sono ovali compatte, poi ovali cilindri-
che, coni fiori più distinti. Le corolle hanno -
un color giallognolo. Tutta la pianta è di cas
lor verde pallido , e aspersa di peli bianchi,
lunghi, e molli. Trovasi nei luoghi arenosi
della selva Pisana . Fiorisce nel Giugno.
Ann. |
Io son persuaso che la figura di Lobel,
che io ho quì citata, appartenga realmente
‘a questa specie , e però anco il Sinonimo
di Gaspero Bauhino , dal che apparisce , che
da Tinneo era stata considerata come ya-
rietà della Plantago albicans.
183
Piantaggine Erba stella . Plantago Co-
yonopus. Lin. Plantago foliis linearibus den -
tatis, scapo tereti. Lin. Coronopus. Camer.
Epit. pag. 276. Coronopus sive cornu cervi-
num vulgo, spica plantaginis . J. Bauh. Hist,
3. p. 509. Plantago ceratopbyllos sive coro-
nopus hirsutus hortensis . Moris. Hist. 3. Sect.
8. Tab. r7. fig. 31. Cornu cervinum. Lob.
1C. 437.
Le foglie son distese a rosetta sulla
terra, pinnatifide, a lacinie lineari e distan-
ti. Lo scapo è terete, lungo da tre a sei
pollici, con spiga cilindrica, terete, lunga
un pollice o un pollice e mezzo, di colcr
verde biancastro. Tutta la pianta è asper-
sa di peli bianchi molli. Trovasi in abbon-
danza, nei Prati, e sugli argini. Peren.
Piantaggine Sillio. Plantago Psyllium.
Lin. Plantago caule ramoso herbaceo foliis
subdentatis recurvatis, capitulis aphyllis .
Lin. Psyllium annuum majus erectum. Mo-
ris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 17. fig. a. Puli-
caris herba. Lob. ic. pag. 436.
194
I fusti son alti otto o nove pollici ;
ramosi, e un poco angolosi. Le foglie son
lineari, lanceolate, appuntate , con pochi
denti nei margini, quasi connate alla base ,
le inferiori opposte, le superiori ternate .
I capi dei fiori sono ovali, assillari, retti
da peduncoli, lunghi circa due pollici, mag-
giori delle foglie. Trovasi nei campi. Fio-
isce nel Giugno. Ann.
Corniolo . Cornus..
Car. gen. Calice superiore, piccolo, di
un sol pezzo, con quattro denti, caduco.
Corolla divisa fino alla base in quattro /a-
cinie lanceolate , appuntate, patenti. Li sta-
mz un poco più lunghi della corolla. Una
Drupa con nocciolo osseo biloculare . —
Corniola vero. Cornus mascula. Lin.
Cornus arborea , umbellis involucrum aequan-
tibus. Lin. Cornus. Camer. Epit. pag. 158.
Cornus sativa seu domestica. I. Bauh. Hist..
I. pag. 203. Cornus. Lob. ic. 2. pag. 169.
185
Eun frutice di dodici o quattordig
piedi di altezza. Le foglie sono opposte,
brevemente picciolate , ovali, acuminate ,
nervose, con dei peli corti e rigidi in am-
bedue le pagine. I fiori compariscono pri-
ma dello sviluppo delle foglie. Son piccoli |
di color giallo, con una glandula crassa,
rotonda, oscuramente quadriloba alla base
dello stilo. Son disposti in piccole ombrel.
le, in numero di otto a quattordici insie«
me, con involucri di quattro foglie ovali,
appuntate, eguali in lunghezza ai fiori. 1
frutti sono ovali appuntati, e di un bel co-
lor rosso quando son maturi. Trovasi nel
Monte Pisano. Fiorisce vesso la metà di
Febbrajo . .
Corniolo Sanguine. Cornus Sanguinea.
Lin. Cornus arborea , cymis nudis . Lin. Spec,
(adde) ramis ređis . Lin. edit. Gmel. Cor-
nus femina . Lob. ic. 2. pag. 169. Virga
Sanguinea. Camer. Epit. pag. 159.
E' un frutice alto da otto a dodici pie-
di. Le foglie sono opposte, picciolate , o-
wali appuntate, nervose, sparse di. piccoli
186
peli rigidi in ambedue le pagine. I fiori coms
pariscono dopo le foglie , sono di color
bianco, disposti in cime trifide, senza in»
volucro. I frutti son di figura ovale. roton-
da , di. color nero quando son maturi. Tro-
vasi nel Monte, nella Selva Pisana, e nel-
le Siepi. Fiorisce nel Marzo.
Isnardia . Jsnardia.
Car. gen. Fiori senza corolla. Calice di
un sol pezzo , campanulato con quattro la-
cinie appuntate, e aperte. Una cassula a
quattro logge circondata superiormente dal
calice.
Isnardia palustre. Jsnardia palustris .
Lin. Glaux major palustris , flore herbaceo .
Bocc. Mus. Ios. T. 84. fig. a. Jsnardia,.
Planch. de l Encycl. Tom. I. planch. 77.
I fusti inferiormente son piegati e sare
mentosi . I rami son piegati a seconda del-
la corrente dell’ acqua . Le foglie sono op-
poste, spatolate, picciolate , ovali, roton-
date, appuntate, glabre, e di color verde
187
rossiccio . I fiori sono assillari solitarj, ver-
dastri. E’ ovvia nei fossi. Fiorisce nel Lu»
glio. Ann.
Castagnolo. Trapa.
Car. gen. Un Calice superiore, per-
sistente ,. con quattro divisoni profonde
appuntate . Una corolla di quattro pe-
tali ovali , maggiori del calice. Il frutto.
è una Noce irregolare , piriforme, romboi-
dale, armata di quattro corni situati a cro-
ce, provenienti dalle divisioni del calice
indurite .
Castagnolo aquatico. Trapa natans . La
Trapa nucibus quadricornibus . Lin. Tribu-
lus aquaticus è Lob. ic. pag. $96. Camer,
Epit. pag. 715. Jo. Bauh. Hist. 3. pag 775:
Trapa. Planch. de l'Encycl. Botan. Pl. 75.
Trovasi questa pianta nel Padule di
Bientina. Le sue radici son lunghe, muni-
‘ te di fibre capillari, in parte sospese nell’
acqua , e in parte immerse nel fango che
è nel fondo del padule. I fusti si alzane
' 188 i
fino alla superficie dell’ acqua» Le foglie ims
merse son pettinate, capillari, opposte. Le
superiori sono alterne, sparse, galleggianti,
disposte a larghe rosette sulla superficie dell”
acqua. Son romboidali, intiere alla base, e
dentate verso l’ apice , glabre di sopra, e
di un bel color verde, e con pochi peli
sparsi nella pagina inferiore . I piccioli son
lunghi, pelosi, con un rigonfiamento ova-
le vessiculoso poco al disotto della foglia;
che par destinato a sostener la pianta alla
superficie dell'acqua . 1 peduncoli son ci-
lindrici, grossi, corti, pelosi, assillari, u-
niflori. I fiori son piccoli, di color bianco;
Le noci contengono un solo seme , non si
aprono mai, sono solcate irregolarmente,
son coperte di una membrana verdastra , al
cader della quale mostrasi il guscio osseo
nero e lucido come l’ ambra. dan
»
189
CLASSE IV. ORDINE IL.
| DIGYNIA.
Granchierella . Cuscuta .
Car. gen. Calice inferiote di un sol pez-
zo, earnoso alla base, con quattro divisio-
ni ottuse , Corolla monopetala ovata , poco
più lunga del calice con quattro /acinie ot-
tuse. Stami attaccati alla corolla con ap-
pendici squamose , e bifide all’ inserzione *
Una cassula a due logge che si apre a tra-
| verso, | |
Granchierella Pittima . Cuscuta euro-
paea. Lin. Cuscuta floribus sessilibus qua-
drifdis. Lin. edit. Gmel. Cassitha Plinii,
Cuscuta offcinarum. Lob. ic. p. 427. Cuscu-
ta. Camer. Epit. pag. 984.
B Cuscuta Epithymum floribus sessili-
bus quinquefidis , brađets obvallatis . Lin.
edit. Gmel. Epithymum. Column. Ephr. 4.
23. Camer. Epit. pag. 983.
190
Pianta veramente parasitica, fa quale
diasce in terra, ma la sua radice tosto si sec»
ca, ed ella vive a spese dei vegetabili vici»
ni. Ella è senza foglie, formata di filamen-
ti capillari, bianchi, muniti di piccole squa-
me lanceolate, qua e la sparse, e di glan~
dule mammillari, mediante le quali si attac-
cano ai rami delle piante vicine , e ne suc-
chiano il sugo. I fiori sono aggruppati,
quattro o cinque insieme, sparsi lungo ifi-
lamenti , e di color bianco. Trovasi sull
Ortica, sulla Canapa, e altre piante erba-
cee nei luoghi ombrosi.
La varietà A ha i filamenti più sottili ;
i fiori più piccoli, per lo più divisi in cin-
que lacinie , ed è di color giallastro , o giallo»
rossiccio. Questa trovasi in grande abbon-
danza nel Monte Pisano, ove ricuopre e
rovina specialmente le Santoreggie , i Cisti,
e le Ginestre.
Agrifoglio . Z/ex.
Car. gen. Calice piccolo , con quattro
divisioni profonde, ovali, appuntate. Cp-
"C
E Toi
yolla monopetala divisa quasi fino alla ba-
,se in quattro /Jacinie ovali, rotondate , con-
cave, e aperte. Stimma con quattro lobi
ottusi. Una bacca rotonda con quattro se-
mi bislun;hi, ossei . | |
Agrifoglio Pizzicatopo . Ilex Aquifolium.
Lin. Mex fokis ovatis , spinosis perolatis ,
floribus axillaribus. subumbellatis . Lin. edit. -
Gmel. Aquifolium. Camer. Epit. pag. 84.
Aquifoliun sive Agrifolium . Lob. ic. 2. page
153.
E’ un frutice che arriva all’ altezza di
quattordici, o quindici piedi. Le foglie son
persistenti , alterne , picciolate , ovali , ondo-
late , glabre, di un bel color verde splen-
dente , munite nel margine di un orlo ri-
levato , e di spine rigide , le quali peró
mancano negli indivilui giovani, restando
sempre la terminale . I fiori son bianchi, pic-
coli, e nascono a mazzetti nelle ascelle del-
le foglie , retti da peduncoli per lo più ra-
mosi . Il frutto è rosse in stato. di maturi-
tà. Trovasi nei monti Pisani. Fiorisce nel
Maggio e i fruttisi maturano nel Settembre.
192
Potamogeto . Potamogeton .
Car. gen. Nessun calice . Una corolla
&uperiore di quattro petal: , rotondi, ottusi,
concavi, dritti, unguiculati , caduchi. Sta-
mi corti . Quattro semi nudi acuminati,
Potamogeto comune . Potamogeton na-
tans Lin. : Potamogeton foliis oblongo- ovatis
petiolatis natantibus . Lin. Potamogeton . Ca-
mer. Epit. 873.
Trovasi questa specie in tutti i fossi.,
Le foglie superiori son distese e galleggian-
ti sull acqua , e di figura ovale, mentre le
inferiori sommerse son lanceolate ; tutte
son liscie, nervose , e di color verde-giale
Jo splendente, con stipule molto lunghe.
Le spighe son cilindriche , terminali , pe-
duncolate lunghe circa un pollice. F iorisce
nel Maggio, e nel Giugno. Peren.
Potamogeto infilato . Potamogeton
perfoliatum . Lin. Potamogeton folüs corda-
tis amplexicaulibus . Lin. Potamogeton alte-
ra Dodonei. Jo. Bauh. Hist. 3. p. 778. F
di
| 193
I fusti son sottili e ramosi. Le foglie
sono ovali., cordate, amplessicauli , liscie ,
ondolate , di color verdecupo splendente »
nervose, più corte degli internodi , con sti-
pule.molto corte. Le spighe sono assillari,.
più lunghe delle foglie . Trovasi nei fossi
delle Cascine . Fiorisce alla meta di Ago-
sto. Peren. : ot
‘Potamogeto luo . | Potamogeton lus
cens. Lin. Potamogeton foliis longissime lan-
ceolatis sessilibus : superioribus oppositis .
Lin. edit. Gmel. Fontinalis lucens major . Jo.
Bauh. Hist. 3. p. 769.
Le foglie superiori sono opposte, e le
inferiori alterne, tutte bislunghe, lanceola-
te, terminate alla base in forma di picciò-
lo , trasparenti, nervose, ‘venose pdi color
verde cupo, splendente , terminate da una
punta, con stipule più lunghe degli inter-
nodi. Le spighe son peduncolate , cilindri-
che, lunghe più di due pollici. Trovasi nei
fossi delle Cascine. Peren.
Potamogeto Lattuga ranina. Potamoge-
ton crispum. Lin, Fotgmogeton foliis lanceos
194 |
latis , alternis ; oppositisve undulatis , serra=
tis . Lin. edit. Gmel Pusillum Fontilapa-
thum. Lob. ic. pag. 286. Fontinalis crispa .
j. Bauh. Hist. 3. pag. 778. 7
| fusti son sottili, e un poco ramosi
in cima. Le foglie son lanceolate , lineari,
lunghe circa due pollici , larghe tre linee,
seghettate , trasparenti , ondolate . Le su-
periori sole sono opposte , e tutte le altre
alterne . Le spighe son corte , di soli cin-
que o sei fiori , con peduncoli lunghi quanto
le foglie o poco più. E' comunissimo nei
fossi. Peren.
Potamogeto filiforme. Potamageton gra-
mineum. Lin. Potamogeton foliis lineari-lan-
ceolatis , alternis , sessilibus , stipula la-
tioribus . Lin.
Il fusto è filiforme e ramoso . Le fo-
glie son lunghe due o tre pollici , larghe
una linea , intierissime , alterne , con sti-
l *... pule corte e strette. Le spighe son compo-
‘ste di otto o dieci fiori, ed hanno i pedun-
coli assai corti, Trovasi nei fossi dei Bas
gni di S, Giuliano. Ann.
LI
195
Burinella . Sagina .
Car. gen. Calice inferiore , di quattro
. foglie ovate , concave, persistenti. Quat-
, tro petali più corti del calice . Una cassula
di quattro valve, e quattro logge , conte-
nente molti semi . !
Burinella distesa. Sagina procumbens .
Lin. Sagina ramis procumbentibus , petalis
brevissimis . Lin. Alsine pusilla graminea .
flore tetrapetalo . Seg. veron. Tab. s. fig. 3.
I fusti son lunghi circa due pollici , sot-
tili, distesi sulla terra. Le foglie son linea-
| ri appuntate , opposte, connate, glabre . I
peduncoli sono assillari o terminali, e uni-
flori. I petali son piccolissimi . Tutta la
pianta è glabra, e di color verde cupo . Na-
sce per tutto. Ann.
Burinella dritta. Sagina erecta . Lin. Sa-
gina caule erecto unifloro. L. triflorove. Lin.
Alsine verna glabra . Vaill Paris. Tab. 3.
fig. 2.
I fusti son dritti, filiformi, lunghi due
© tre pollici , con pochi rami dicotomi . Le
||. N2
396:
foglie sono opposte ; sessili, connate, stretz
te, acuminate. I fiori son solitarj sopra pe-
duncoli lunghi e nudi . Le foglie del cali.
lice sono acuminate , e scariose nei margie°
ni . I petali son bianchi e molto minori . '
Tutta la pianta è glabra e-di color verde’
glauco . Nasce nei prati di Coltano. Fiori» -
sce nell’ Aprile, Ann.
392
Mv,
MÀ a tp
"Jn be,
Fy fr ae
CLASSE QUINTA
Nt
ORDA NE PRIMO
Si. 4.1»? O020q mni Eh
CMÓNOGYNIA.
e dH lil ON.
- Verano, Feiowopien:,
C.. gen. Caliceinfetiore ; al Mem pez
20 , pétsistente , tititlato, con cinque dens
ti. Corolla “monopetala ippocrateriforme ;
col lembo patente: ;'diviso in cinque Jobi ro-
tondati’, fra’ i quali són cinque picéoli ‘denti
actiti , alterni ai Jobz’. Fauce' nuda.’ Svami
divisi nel tubo deltà- corolla «’Quattro: semt
hudi , ovati , acuminati , divisi nel calice .
Verrucaria comune. Heliotropium ett
ropacum . Lim Heliowropium foliis ovatis in-
-
108
tegerrimis , tomentosis rugosis , spicis conjus
gatis . Lin. Spec. Heliotropium majus flore
albo . Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 605. Camer.
Epit. pag. 1000. Heliotropium majus Diosco-
ridis. Moris. Hist. 3. Sect. 11. Tab. 31. fig.
7. Heliotropium majus & herba Cancri.Lob.
ic. 260. | |
I fusti son ramosi, alti un piede o
poco pil. Le foglie sono alterne, picciola-
te, ovali, ottuse, un poco grinzose. Le
spighe son geminate , assillari, terminali: son
curve in cima, si allungano in ragione che
si aprono i fiori, e giungono a quattro e
cinque pollici di lunghezza. I fiori son Pic-
coli, bianchi, colla fauce verdastra, dispos
sti in due ranghi unilaterali sull’ asse della
spiga. Tutta la pianta è pelosa, e di color
biancastro. Mancano qualche volta i piccos
li denti nel lembo della corolla . Nasce com
munemente. lungo le strade di campagna .
Fiorisce nel Giugno. Ann. ul
199
Lappoletta . Myosotis ;
. Car. gen. Calice inferiore , persistente,
di un sol pezzo con cinque denti acuti. Co-
volla monopetala ippocrateriforme , con cin-
que lacimie ottuse o smarginate . Fauce
chiusa da cinque squamette convesse, pro=
minenti, e conniventi. Quattro sem? ova-
ti, acuminati, chiusi nel calice.
Lappoletta campestre. Myosotis arven=
sis. Lin. Myosotis. seminibus laevibus , cae
lycibus ovalibus acuminatis hirsutissimis, tu-
do corollae longioribus , foliis ovato-lanceola»
tis . Lin. edit. Gmel. Echium scorpioides so-
lisequum flore minore . Y. Bauh. Hist. 3. pag*
$89. Scorpiurus arvensis hirsutus annuus .
Moris. Hist. 3. Sect. 11. Tab. 31. fig. 1. Myos
sotis scorpioides partim repens, partim ere-
cta. Lob. ic. 462.
I fusti son alti un piede o poco più;
alquanto piegati, ramosi, con foglie alter-
ne, sessili, ovali-lanceolate. Le spighe son
terminali ai rami , e al fusto, per lo pid
*oo | !
due insieme, lunghe e patenti, nude; cura
ve in cima, con i fiori -peduncolati e di-
stanti. I calici son più lunghi del tubo del.
la corolla. Il lembo è turchino 0. celeste ;
la fauce gialla, i semi:lisci. Tutta la pian-
ta è coperta di peli cotti, rigidi. Frovasîi
nei campi. Fiorisce nel Maggio ; ‘e nél Giu»
eho. Ann. ^ . | > 5 du coni
Lappoletta ispidi ; « Myosotis Lal
Lin. Myosotis seminibus aculeis glochidibus,
foliis lanceolatis ; pilosis. Lin. : Cynoglossum
minus’. I. Bauh. Hist. ‘3. pag. "600: Cyno»
| glossum pusillum nar bonense. Lob. ic. 58h.
Cynoglossum minus vineale , fiosculis “mini=
mis coeruleis . Moris; Hist. 3. Séct.-11. Tabs
3o.fg. 10. ^ 5 10 oclo stri
Il fusto è dritto , alto quasi un piede
e mezzo, ramoso verso. la sommità! Le fol
glie sono alterne o sparse, sessili , Janceolae
te, strette. I fiori son piccoli , quasi sesa
sili, «di color turchino, ‘disposti ‘in! spighe
patenti,.e foliose. I semi sono echinati, ‘e
$cabri. Tutta! la pianta ‘è. coperta. di peli
corti è rigidi. Trovasi nei ‘campi’ insieme
colla specie precedente. Ann.
Pm PETI E 201
| Melee . —' e
" Car. gen. Calice di un sol pezzo per=
sistente ,,con cinque divisioni: ‘profonde, li.
neari, dritte, appuntate. Corolla monope-
tala infundibuliforme .. Fauce nuda, più stret-
ta del tubo. Lembo diviso in cinque lobi:
ottusi.. Quattro semi duri, ovali, appun-
tati, chiusi nel calice. dio.
. . Miglioalsole officinale È . Lithospermum
officinale. Lin. Zithospermum seminibus lae-
vibus : corollis calycem vix superantibus , fos
lis lanceolatis . Lin. Lithospermum sive Mi-
lium. Solis. J, Bauh. Hist, 3. pag. 590. Zi»
thospermum minus ., Camer. Epit. 659. Zi-
thospermum majus erectum , perenne, flore
ochroleugo . Moris. Hist; 3, Sect. 11. Tab.
34. fig. I. Lithospermum minus . Lob, ice'457«:
(a) Il fusto. è dritto, alto circa un. piede,
e mezzo € ramoso. Le foglie. sono alterne si
iU
sessili , Janceolate,, acute. I, fiori sono a8—
sillas nella, sommità dei rami superiori , bree
vemente peduncolati . Le corolle son bian:
*
PE
362
che, appena più lunghe del calice. I semi
soa lisci, lustri, di color bianco. Tutta la
pianta è coperta di peli corti, bianchi, e
rigidi. Trovasi lungo le strade di campa-
gna, e su gli Argini. Peren. |
Miglioalsole salvatico . Lithospermum
arvense. Lin. Lithospermum seminibus ru=
gosis , corollis vix calycem superantibus . Lin.
Lithospermum annuum album, tetracarpon, se-
mine nigro anguloso. Moris. Hist. ‘3. Sect
11. Tab. 31. fig. 7. Lithospermon Sylvestre .
Camer. Epit. 660. Anchusa degener , facie
Milit Solis, Semine Buglossi, aut Ivae, ro~
tundiore , radice rubra. Lob. ic. pag. 459.
. Il fusto è alto circa un piede, drittos
ramoso nella sommità. Le foglie sono alters
ne, ovali lanceolate, sessili. I fiori son
brevemente peduncolati, alcuni solitari nel.
le ascelle delle foglie ^ superiori , altri tere
minali ai rami, due o tre insieme. Le cos
rolle son bianche, appena maggiori dei ca~
lici. I semi sono scabri e rugosi. Tutta la
pianta è coperta di. peli corti e rigidi . Troe
vasi lungo le strade di campagna. Fiorisce
nell’ Aprile. Ann,
/
| A 203
Miglioalsole maggiore > Zithospermum
purpureo-coeruleum . Lin. Lithospermum rae
mis sterilibus repentibus, corollis calycem
multoties superantibus. Enc. Lithospermum
majus. Lob. ic. 458. Lithospermum perenne
procumbens , flore purpureo-coeruleo . Moris.
Hist. 3. Sect. 11. Tab. 31. fig. 2.00
I fusti son pelosi, e scabri. Quelli che
‘non portano fiori son distesi a terra, radi»
canti, lunghi circa due piedi; quelli che
fioriscono son dritti, e lunghi un piede.
Le foglie sono sparse, sessili, lanceolate,
acute, di color verde cupo, coperte di pee
li corti, rigidi. I fiori son disposti in spi-
ghe terminali, curve, interfoliate . Le cos
rolle son di color rosso=violetto , e molto
maggiori dei ‘calici. I semi son lisciá Tros
vasi nel Monte Pisano. Peren.
E Buglossa . Anchusa 3
Car: gen. ‘Calice inferiore , persistente].
con cinque divisioni profonde, appuntate .,
Corolla monopetala infundibuliforme col sus,
204
“do lungo quanto | il calice .. Lembo disteso ;
‘e diviso in cinque, lacinie rotondate. . Fauce
chiusa da cinque squame conniyenti, e bar-
bate. Quattro ` semi nudi , bislunghi, nel
fondo del calice.. |
Buglossa volgare. "Anchusa “officinalis ;
Lin. Anchusa foliis lanceolatis s. Summis ba-
sì latioribus ,. subamplexicaulibus.. Enc. Bu-
&lossum vulgare . Camer, Epit. pag. 91$. Bu-
glossum angustifolium majus . s; , Moris. . Hist.
3: Sect. 11. Tab.. 26. fig. 1. Nee |
= .l fusti sono erbacei , " alti due piedi ;
più . Le foglie radicali son lunghe, La
late, ristrette. alla base in; forma di picciò»
lo. Quelle del fusto sono alterne, . affatto
sessili " le superiori più larghe ti ondolate ; ;
un poco amplessicauli .-I fiori sono ;unilate-
rali in spighe corte, terminali. al fusto:,. e
ai rami, geminate, curve in cima. Le cos
rolle son di color turchino y; .qualche volta
pendente nel rossiccio. Le squame della fau-
ce son coperte di glandule-.piliformi ;, cla»
vate. Tutta! la” pianta. è aspersa. di peli: bian-
chi e "rigidi. Trovasi nei campi ,..e Jungo i.
tosti Fidtisce nel Giugno, Pere
. 20$
Cinoglossa + Cynoglossum «
Car. geni “Calice inferiore ! di un sol:
pez, bislingoó , : persistente ; con cinque
divisioni, profonde, acute. Corolla mono-
petala infundibuliforme , con tubo minore -
del calice . Lembo diviso in cinque. lacinie
ottuse: fauce chiusa da cinque squame con- |
niventi. Stilo persistente. Quattro semi per
lo più compressi coperti da un’. arillo Scae
bro.
Cinoglossa officinale. Cynoglossum ofi-
cinale . Lin. Cynoglossum staminibus corolla
brevioribus, foliis lato-lanceolatis tomento-
sis, sessilibus .° Lin. Cynoglossum vulgare.
Camer. Epit. pag. 917. Jo. Bauh. Hist. 3, -
pag. 598. Cynoglossum majus. vulgare . Mo- |
ris. Hist. 3. Sed. 11. Tab. 30. fig. I, Cyno-
glossum vulgare cum flore, & sine flore +
Lob. ic. 580.
Il fusto è alto circa due pedis pelo
SO, € ramoso. Le foglie sono sparse , ova-
li, lanceolate , sessili , oscuramente decur-
206
genti, di color verde biancastro. I fiori son
. piccoli, di color rosso sudicio, o violettj
con venature più cupe, disposti in spighe
lunghe, terminali, peduncolati, distanti,
piegati in giù alternamente dopo la fecon-
dazione. Gli arilli son coperti di una infi-
nità di glandule coniche, pellucide, colla -
sommità incrassata ed echinata, le quali in
seguito induriscono e diventano scabre.
Tutta la pianta & coperta di peli bianchi e
molli. Trovasi lungo i fossi, e nei campi.
Fiorisce nel Giugno. Ann.
Consolida . Symphytum .
Car. gen. Calice inferiore , persistente ,
di un sol pezzo, con cinque divisioni pro-
fonde, lanceolate, e appuntate . Corolla mo-
nopetala campanulata , a lembo tubulato
Ventricoso, un poco più largo del tubo,
col margine munito di cinque dent? corti
piegati in fuori. La fauce è coperta da cin-
que squame lanceolate, acute, conniventi,
disposte a cono. Quattro semi nudi nel fons
do del calice, mE
| | 207
Consolida maggiore. Symphytum ofici-
male. Lin. Symphytum foliis ovato-lanceola=
dis decurrentibus . Lin. Symphytum magnum.
J. B. Hist. 3. pag. 593. Symphytum Alum
seu Alus, Lob. ic. 583. Symphytum sive
Consolida major. Moris. Hist. 3. Sect. 11.
Tab. 29. fig. 1. Symphytum majus . Camer,
Epit. pag. 700.
il fusto è alto circa due piedi, ramo-
so, e scabro. Le foglie son grandi, alter-
ne, ovali-lanceolate , decurrenti per il fu-
$to, di color verde cupo , e coperte di peli
corti, rigidi. I fiori sono unilaterali , dispo-
sti in spighe terminali, un poco attorciglia-
te nella cima prima dello sviluppo dei fio-
ti. Le corolle son rosse, o bianche. Tro-
vasi nel Monte Pisano . Fiorisce nel Mag-
gio. Peren. | i
Consolida nodosa. Symphytum tubero-
sum . Lin. Symphytum foliis semidecurrenti-
bus, summis oppositis. Lin. edit. Gmel. Sym-
phytum majus & minus tuberosa radice. Mo-
tis. Hist. 3. Sect. In. Tab. 29. fig. a. 3. Sym-
phytum radice tuberosa . Camer. Epit. page
208
gor. Symphytum tuberosum. Lob. ic. 584
J. Bauh. Hist. 3. pag. 594. um
La radice è nodosa, e tuberosa. II fus
sto è alto poco meno di un piede. Le fo»
glie sono ovali, appuntate, scabre, ‘quasi’
picciolate, colle ale del picciólo- alqáanto de:
currenti per il fusto; le inferiori alterne,
le superiori quasi opposte. I fiori son di co-
Jor giallo, in piccol numero » unilaterali , di- |
sposti in spighe bifide, curve in cima. Tro-
vasi nel Monte Pisano. Fiorisce nell' Apri-
le. Peren, |
In ambedue le Specie le squame della
fauce della corolla son coperte nei maigini -
di glandule acuminate , color d'oro. x
Tortola . Cerinthe.
Car. gen. Calice inferiore, persistente;
di cinque foglie. Corolla tubulata, ventrico=
sa con cinque Jacinie nel lembo. Fauice nus `
da. Due noci nel fondo del calice, conte~
nente ciascuna due semi.
- Tore’. %
209
Tortola maggiore . Cerinthe major. Lin.
Cerinthe foliis amplexicaulibus, corollis ob-
tusiusculis. Lin. Cerinthe quorundam major
spinoso folio, flavo flore . J. Bauh. Hist. 3.
pag 602. Cerinthe flavoflore , asperior . Mo-
ris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 29. fig. a. Cerin-
the major. Lobel. 397.
I fusti son alti circa due piedi, cilin-
drici, erbacei , ramosi. Le foglie sono spare
se, un poco spatolate , ottuse nella cima ,
amplessicauli , ciliate, di color verde cupo,
spesso con delle macchie bianche, e molti
piccoli tuberculi bianchi che le rendono
scabre. I fiori son terminali, imperfetta-
mente spigati , pendenri, circondati da to-
glie florali. Le corolle son gialle , colle la-
cinie del lembo corte , ottuse , e aperte.
Trovasi lungo l'Arno su gli Argini. Fio-
risce nel Marzo. Ann.
. Borrana . Borago .
Car. gen. Calice inferiore, persistente,
con cinque divisioni profonde, e bislunghe
O
210
Corolla monopetala rotata . Fauce coronata
. da cinque squame corte, Ottuse, smargina-
te , corrispondenti alle lacinie della corolla.
Filamenti lineari, conniventi, formanti un
cono che chiude la fauce, colle antere at-
taccate longitudinalmente nel lato interno,
e munito ciascuno all esterno di un secon-
do filamento dritto, sterile la metà più cor-
to. Quattro sem? nel fondo del calice.
Borrana comune. Borrago officinalis .
lin Borrago folis omnibus alternis, calyci-
bus patentibus. Lin. Borrago. floribus coeru-
leis & albis. J. Bauh. Hist. 3. pag. 574. Bu-
glossum sive Borrago. Camer. Epit. p. 914.
Buglossum latifolium, sive Borrago, Eu-
phrosynon. Lob. ic. $75. Moris. Hist. 3. Sect,
II. Tab. 26. fig. 1.
I fusti son alti un piede, o un piede
e mezzo, cilindrici, e ramosi. Le foglie
radicali sono ovali, larghe, distese sulla
terra, e quelle del fusto e dei rami sono
ovali, lanceolate, alterne , sessili. I firi
sono ordinariamente di color turchino, ma
qualche volta bianchi, e carnicini, disposti
2II
in grappoli terminali, interfoliati. Tutta la
pianta è coperta di peli bianchi, dritti, ri-
gidi. Trovasi per le strade di campagna,
in vicinanza delle case, e fra i sassi. Ann.
Viperina . Echium .
Car. gen. Calice inferiore, persistente,
con cinque divisioni strette , e acute. Co-
rolla monopetala, campanulata , col lembo
tagliato obliquamente, e diviso in cinque
lacinie , delle quali P inferiore è minore ,
piegata , e acuta.,Le altre sono ottuse, e
le due superiori più lunghe. Li stamz sono
ineguali. Quattro semi nudi nel fondo del
calice.
Vipèrina comune. Echium vulgare .
Lin. Echium caule tuberculato hispido , foliis
caulinis lanceolatis hispidis, floribus spica-
tis, lateralibus . Tin. Echium . Camer. Epit.
pag. 737. Echium vulgare. J. Bauh. Hist.
3. pag. 986. Moris. Hist. 3. Sect. 11. Tab.
27. fig... Echium f. Buglossum Sylvestre .
Lob. ic. 579.
212
Il fusto è cilindrico, ramoso , alto cira
ca due piedi. Le foglie sono sparse, sessi»
li, lunghe, lanceolate. Le spighe son late
rali, assillari, curve, con piccole foglie tra
i fiori. Le corolle son grandi, irregolari,
pavonazze, pelose negli angoli. Lo stilo é
brevemente peloso in tutta la lunghezza. Li
stami hanno solo tre, o quattro peli lun-
ghi, verso le antere. Tutta la pianta è co-
perta di peli rigidi, piantati, specialmente
quelli del fusto, sopra tubercoli di color
rosso cupo. Trovasi nei campi, e per le
strade di campagna. Fiorisce nel Giugno .
Bienne.
Viperina maggiore . Echium italicum «
Lin. Echium caule ereclo piloso, spicis hir-
sutis, corollis subaequalibus , staminibus lon-
gissimis. Lin. Echium albo flore majus . J. B.
Hist. 3. pag. 588. Lycopsis altera Anglica.
Lob. ic. 579. l
Il fusto è dritto, alto due piedi e più.
Le foglie sono sparse sessili, lanceolate ,
strette . I fiori son disposti in spighe late-
rali, bifde, o ramose, curve, interfoliate.
213
Le corolle son piccole, quasi regolari, bian-
che. Li stami son glabri, più lunghi delle
corolle. Tutta la pianta è ricoperta di peli
corti bianchi, rigidi, piantati sopra tuber-
culi rilevati rossastri. Trovasi ove l' altra
specie . Fiorisce nel Luglio. Bienne.
Panporcino . Cyclamen.
Car. gen. Calice di un sol pezzo, cam-
` panulato, con cinque divisioni profonde,
ovali, appuntate . Corolla monopetala , con
tubo corto, globuloso, e lembo diviso in
cinque Jacinie , grandi, lanceolate , piegate
addietro verso il calice. Filamenti corti.
Antere dritte appuntate, conniventi alla fau-
te del tubo. Stilo più lungo delli stami.
Una cassula bacciforme, globulosa, di una
sola loggia, che si apre alla sommità in cin-
que valve. |
Panporcino comune. Cyclamen euro-
paeum. Lin. Cyclamen corolla retroflexa. Lin.
Spec. (adde) foliis orbiculatis crenatis . Lin.
edit. Gmel. Cyclamen. Lob. ic. 624. 60$.
214
Moris. Hist. 3. Sect. 13. Tab. 7. Cyclaminus
Camer. Epit. pag. 357-
La radice è grossa, rotonda, carnosa»
nerastra, con delle fibre sottili . Li scapi
son radicali lunghi sei pollici al più , uni-
flori, e dopo la fecondazione si avvoltano
a spina, e portano la cassula a maturare
sotto terra. Le corolle son di color rosso,
e la fauce del tubo guarda la terra. Le foe .
glie son più o meno rotondate, e appun-
tate, cordate, dentate, o lobate, o legger-
mente sinuate; con delle macchie bianche
nella pagina superiore, rossastre di sotto,
sostenute da piccidli radicali, lunghi circa
quattro pollici. Trovasi nel Monte, e nella
Selva Pisana . Fiorisce sul finir dell'Autun-
no, ma nella macchia di Coltano ve ne è
una varietà a fiore odoroso, che fiorisce nel-
la Primavera. Peren.
Scarfano . Menyanthes ‘
Car. gen. Calice di un sol pezzo, per-
sistente, diviso in cinque parti. Corolla mo-
hd
215
nopetala, infundibuliforme , col lembo divi- -
so in cinque lacinie ciliate , patenti. Le an-
tere son bifide alla base ; lo stimma com-
presso , e bifido. La cassula è ovata, di
una sola loggia , circondata dal calice.
Scarfano giallo . Menyanthes Nymphot-
des . Lin. Menyanthes foliis cordatis integer-
rimis corollae laciniis margine alatis , inciso-
dentatis. lin. edit. Gmel. Nymphaea minor
lutea flore fimbriato. J. B. Hist. 3. pag. 772-
Trovasi nei fossi ove P acqua ha molta pro- .
‘ fondità . Le foglie son rotondate , cordifors
mi, intierissime opposte, picciolate, con i
piccidli membranosi , € dilatati alla base, e
galleggianti a fior d' acqua . I fiori son di-
sposti in gruppi alterni, assillari, sopra pe-
duncoli semplici, lunghi quanto le foglie, e
più. Lo stimma è ondolato , e sfrangiato .
| Trovasi nei fossi di Acqua perenne. Peren.
| Ottonia . Hottonia.
Car. gen. Calice inferiore di un sol
pezzo, con cinque divisioni profonde linea-
216 j
ri, mezz’ aperte. Corolla monopetala ippo-
crateriforme, con tubo corto , lembo piano,
diviso in cinque Jobi ovali , bislunghi. Una
cassula globosa , acuminata , di una sola
loggia, con molti semi.
Ottonia aquatica. Hottonia palustris .
Lin. Hottonia pedunculis verticillatis , caule
florifero nudo . Enc. Myriophyllum alterum *
Camer. Epit. pag. 897. Myriophyllum equi-
setifolium palustre . Lob. ic. 790.
Trovasi nei fossi insieme colla prece»
dente. Il fusto è radicato nel fondo, ve-
stito di foglie verticillate , pinnate a lacinie
lineari e parallele. Le superiori formano una
largha rosetta galleggiante alla superficie
dell’ acqua, dal centro della quale sorge uno
scapo, lungo al più un piede, cilindrico,
liscio, con cinque o sei verticilli composti
di tre, o quattro peduncoli uniflori , lun- -
ghi sei.o sette linee, distanti, che formano
una specie di spiga interrotta , e poco guar-
nita. Le corole son bianche, o di color
.yosso-violetto chiaro , colla fauce gialla .
All inserzione dei peduncoli vi è un inyo-
217
lucro di brattee lineari, e corte . Fiorisce
. nel Maggio. Peren.
Lisimachia. Zysimachia .
Car. gen. Calice inferiore persistente;
. con cinque divisioni . Corolla rotata , con
cinque Jacinie ovali, ottuse. Cassula glo-
bulosa di una sola loggia , che si apre in
cinque o dieci valve.
Lisimachia comune. Zysimachia vul-
paris. Lin. Zysimachia paniculata, racemis
terminalibus . Lin. Lysimachia lutea. Lob. ic.
342. Camer. Epit. 686. Zysimachia lutea
major quae Dioscoridis. Moris. Hist. 2. Sect,
$. Tab. 10. fig. 14.
Il fusto è alto più di due piedi, diit:
to, e ramoso. Le foglie son quasi sessili, ©
lanceolate , appuntate, ternate nel fusto,
opposte nei rami. I fiori son gialli, dispo-
sti in pannocchie dense, terminali . Tutta
la pianta è leggermente pelosa . Trovasì
lungo i fossi, nella Selva Pisana. Fiorisce
nel Luglio. Peren. .
218
Lisimachia macchiata. Zysimachia pun-
data. Lin. Lysimachia foliis oppositis, qua-
ternisve lanceolatis , nigro-punctatis , subses-
silibus , pedunculis axillaribus breviusculis
unifloris. Enc. Lysimachia lutea minor. Jo.
Bauh. Hist. 2. pag. 902. Blattariae affinis
planta minor, flore luteo , foliis nigris pun-
dis notatis . Moris. Hist. 2. Sect. s. Tab.
10. fig. 15.
1 fusti son dritti, ramosi, alti un pie-
de e mezzo incirca. Le foglie sono oppo-
ste, terne, e quaterne, brevemente piccio-
late, le inferiori ovali rotondate , le supe-
riori ovali acute. I fiori son brevemente pe-
duncolati, per lo più verticillati e assillari ,
‘ma qualche volta terminali ai rami giova»
ni, due o tre insieme. Tutta la pianta è
‘ leggermente pelosa. I petali son gialli con
- delle macchie rossiccie , e le foglie son tal-
volta asperse di piccoli punti neri. Fiorisce
nel Giugno. Trovasi lungo il Serchio e l'Ar-
no nei luoghi arenosi . Peren.
I isimachia minore. Lysimachia Linum
stellatum. Lin. Zysimachia calycibus corol=
219
lam superantibus, caule ereclo ramosissimo >
Lin. Zinum minimum stellatum. Bauh. Pin.
214. Prodr. 107.
I fusti son filiformi, ramosi, alti due
o tre pollici. Le foglie sono.opposte, ses-
sili, piccole, lanceolate, appuntate. I fiori
sono assillari, alterni, solitari, con pedun-
coli più corti delle foglie ; i petali sono
stretti, più corti del calice, di color vere
dognolo. Tutta la pianta è glabra. Nel
Monte Pisano . Fiorisce nel Maggio. Ann.
Lisimachia Quattrinella . Zysimachia
Nummularia . Lin. Lysimachia foliis ovato-
` subrotundis, caule repente , pedunculis folio
brevioribus , Enc. Numularia Camer. Epit.
25s. Nummularia major lutea. Moris. Hist.
2 Set. s. T. 26. fig. I. Nummularia sive
Ceniimorbia . Lob. ic. 474. J. Bauh. Hist. 3.
pag. 379. —
IT fusti son distesi, repenti , oscuramen-
te quadrangoli, lunghi un piede, e un pie-
de e mezzo. Le foglie sono opposte, bre-
| vemente picciolate, cordate, rotondate, ot-
tuse. I fiori sono assillari, solitar) , gran-
229
di, di color giallo, con peduncoli più cor.
ti delle foglie. Tutta la pianta è glabra.
Trovasi lungo i fossi. Peren. |
Anagallide . Anagallis.
Car. gen. Calice inferiore persistente; |
di cinque foglie acuminate . Corolla mono-
petala rotata, con cinque /acinie ovate-ro-
tondate . I filamenti pelosi alla base. Stim-
ma capitato . Una cassula uniloculare, che
$i apre a mezzo orizontalmente .
Anagallide campestre. Anagallis arven- .
sis. Lin. Anagallis foliis ovato-lanceolatis ,
caule procumbente , ca’ycis segmentis lanceo=
latis . Lin. edit. Gmel. Anagallis masphaeni-
cea. Lob, ic. 465. Jo. Bauh. Hist. 3. pag.
369. Anagallis flore phoeniceo. Moris. Hist"
2. Sed. s. Tab. 26. fig. r.
I fusti son lunghi sei, e otto pollici,
quadrangolari, piegati, ramosi, diffusi. Le
foglie sono opposte, ovali-lanceolate , un
poco cordate, con dei punti scuricci, ime
pressi nella pagina inferiore. I fiori sono
222
assillari, opposti, solitarj, con peduncoli
‘ più lunghi delle foglie. La corolla è di co-
lor rosso , e le sue lacinie son dentellate
nella sommità. Trovasi sui muri, nei cam-
pi, per le strade. Principia a fiorire nel
Maggio. Ann.
Anagallide minore. Anagallis Monelli .
Lin. Anagallis foliis lanceolatis , caule ere-
do. Lin. edit. Gmel Anagallis coerulea, fo-
lis binis ternisve ex adverso nascentibus . C.
B. Pin. 252. Anagallis tenuifolia Monell.
Moris. Hist. 2. Sect. 5. Tab. 26. fig. 3.
E’ molto simile alla specie preceden-
te, ma minore in tutte le sue parti. I fu-
sti son dritti, e meno ramosi. Le foglie
hanno i punti scuricci impressi nella pagi=
na inferiore, son lanceolate , opposte, e
ternate nella parte superiore dei fusti. I
fiori sono assillari , opposti, solitarj, con
peduncoli più lunghi delle foglie ; Le co=
rolle son di color turchino cupo, rossiccie
nel fondo, colle lacinie dentellate nella ci-
ma. Trovasi nel Monte Pisano fiorita nel
Maggio » Ann.
222
Anagallide minima + Anagallis tenella .
Lin. Anagallis foliis ovatis acutiusculis caus
le repente. Lin. ed. Reich. Gmel. Lysima-
chia tenella foliis ovatis acutiusculis , pedun-
culis folio longioribus , caule repente. Lin.
Spec. Nummularia minor purpurascente flo—-
ve. C. Bauh. Prodr. pag. 356. Moris. Hist.
.2.Sect. s. Tab. 26. fig. 2. Numularia ru-
bra . J. Bauh. Hist. 3. pag. 371.
I fusti son distesi repenti, filiformi,
lunghi sei pollici al più. Le foglie son pic-
colissime , opposte, rotondate, quasi sessi-
li . I fiori sono assillari, solitarj , con pe-
duncoli più lunghi delle foglie. Le. corolle
son color di rosa. Tutta la pianta è glabra.
Trovasi nei luoghi umidi, fra i giunchi, in
vicinanza del Mare. Fiorisce nell’ Agosto .
Ann.
Convolvolo . Convolvulus .
Car. gen. Calice inferiore, persistente,
con cinque divisioni profonde. Corolla mo-
mopetala campanulata. Stimma bifido . Una
#
| | 223
cassula a due logge, ciascuna delle quali
contiene due semi.
Convolvolo vilucchio . Convolvulus ar
wensis . Lin. Convolvulus foliis sagittatis po-
stice acutis , bracteis remotis , subulatis. En-
cicl. Convolvulus foliis sagittatis utrinque a-
cutis , pedunculis unifloris . Lin. Spec. pedun-
culis subunifloris . Lin. edit. Gmel. Convol-.
wulus minor purpureus. Lob. ic. 619. Hel-
xine Cissampelos. Camer. Epit. pag. 725
Helxine Cissampelos multis sive Convolvu-
lus minor. Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 157. Con-
volvulus vulgaris , flore minore , aibo vel
purpureo. Moris. Hist. 2. Sect. 1. Tab. 3.
fig. 9.
I fusti son sottili, volubili, e si av-
voltano alle piante vicine. Le foglie sono
alterne , brevemente picciolate , sagittate.
I peduncoli sono assillari, solitarj , più luns
ghi delle foglie : ordinariamente portano un
= solo fiore, e rare volte due, e in distanza
dal calice per un terzo della loro lunghez-
za, hanno due piccole brattee acuminate .
Le corolle son color di rosa pallido , ovve-
224
ro bianche con strie rossiccie. Tutta la
pianta è glabra. E’ comune nei campi, e
per le strade di campagna . Principia a fio-
rire neJ Maggio. Peren.
A Convolvolo Campanella . Convolvulus
Sepium . Lin. Convolvulus foliis sagittatis
postice truncatis , pedunculis tetragonis , bra~
deis cordatis , calyce majoribus. Enc. Con-
volvulus foliis sagittatis , postice truncatis ,
pedunculis tetragonis uniftoris. Lin. Smilax
laevis . Camer. Epit. pag. 932. Smilax laevis
vel lenis major . Lob. ic. 619. Convolvulus
major albus vulgaris . Moris. Hist. 2. Sed.
I. Tab. 3. fig. 6. Convolvulus major. Jo.
Bauh. Hist. 2. pag. 154.
E' simile alla specie precedente , ma
molto pià grande in tutte le sue parti . Le
foglie son sagittate ma hanno i lobi della
base troncati. I peduncoli son tetragoni ,
assillari, uniflori. Le brattee son cordate,
situate alla base del calice, e di quello mag»
giori. Le corolle son bianche. Trovasi nele
le siepi. Principia a fiorire nel Maggio,
Peren.
Con-
d 225
P SA lineare . Convolvulus can-
tabrica . Lin. Convolvulus pilosus , foliis- li-
neari-lanceolatis: acutis , caule ramoso, erea
&iusculo » floribus congestis . Enc. Convol-
vulus terrestris > Jo. Bauh. Hist. 2. p. 160.
Convolvulus minimus spicae folius . Lob. ic.
622. Moris. Hist. 2. Sed. 1. Tab. 4. fig. 3.
I fusti sono un poco piegati, alti cir-
ca tin piede e mezzo. Le foglie sono -alter=
“he o sparse, sessili, strette, lanceolate,
appuntate, lunghe un pollice e mezzo. I
peduncoli sono assillari , lunghi poco più
di tre pollici, e son terminati da due e ra-
ramente tre fiori, retti da gambi particola-
ri, all inserzione dei quali sono due brat:
tee, minori, ma simili alle foglie. Le corol-
le son color di rosa. Tutta la pianta è co:
perta di peli setosi che gli danno un' aspet-
to biancastro. Trovasi nel Monte Pisano .
Fiorisce nel Maggio. Peren.
Convolvolo Soldanella . Convolvolus Sol-
danella . Lin. Convolvulus folüs reniformi-
bus longe petiolatis , bracteis calycem o^te-
gentibus . Enc. Brassica’ marina. Camer.
P .
226
Epit. pag. 252. Soldanella sive Brassica ma-
zina . Lob. ic. 602. Brassica marina sive
Soldanella . J. B. Hist, 2. p. 166. Convolvu-
lus maritimus nostras rotundifolius . Moris,
Hist. 2. Sect. 1. Tab. 3. fig. 2.
Le radici son lunghissime e fibrose. I
fusti son distesi. Le foglie son reniformi,
rotondate, talora un poco smarginate nella
cima , e talora terminate da una pigcola
puntà. Son carnose, di color verde lucido,
e rette da lunghi piccidli. I peduncoli son
solitarj, assillari, più lunghi delle foglie,
ed hanno nella cima due brattee ovali lun~
ghe quanto il calice . Le corolle son gran-
di, color di rosa. Tutta la pianta è gla-
bra . Nasce sul littorale arenoso . Fiorisce
nel Maggio. Peren.
Campanula . Campanula.
Car. gen. Calice superiore con cinque
divisioni profonde acute. Corolla monope-
tala , campanulata, con cinque /odî nel lem-
bo. Stami corti : filamenti piantati sopra
227
squame conniventi nel fondo della corolla.
Stilo più lungo delli stami. Summa triido
o quinquefido colle divisioni piegate infuo-
ti. Cassula angolosa, ovale o prismatica ,
di tre o cinque loggie, che’ si apre negli
angoli , e contiene molti semi.
Campanula Raperonzolo . Campanula
Rapunculus . Lin. Campanula foliis undula-
dis: radicalibus lanceolato-ovalibus , pani-
cula coardlata . Lin. Rapunculus vulgaris
campanulatus . Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 795.
Rapuntium parvum. Lob. ic. 328. Rapun-
culus. Camer. Epit. 221. Rapunculus escu-
lentus. Moris. Hist. 2. Sed. s. Tab. 2. fig
13. |
La radice è bianca, e fusiforme . Il
| fusto è alto un piede e mezzo e più, sol-
Cato, ramoso, quasi glabro. Le foglie ra-
dicali, sono ovate, bislunghe, undulate,
ristrette alla base in foggia di picciòlo leg-
germente pelose. Quelle del fusto son ses-
sili, lanceolato-lineari, appuntate, alterne.
I fiori son turchini, violetti, o bianchi, pe-
duncolati, e disposti tre, per trè verso la
2
428
cima del fusto, e dei rami. I calici son
glabri. E’ comunissima nel Monte , e nella
Selva Pisana . Fiorisce nel Giugno . Bienn.
Campanula Salvatica . Campanula Ra~
punculoides . Lin, Campanula foliis cordato~
lanceolatis , caule ramoso , floribus secundis
sparsis, calycibus reflexis . Lin, Campanula
repens , flore minore coeruleo . J. Bauh. Hist.
2. pag. 806, Campanula hortensis Rapuncu-
li radice, repente , Moris. Hist. 2. Sect. s.
Tab. 3. fig. 32.
Il fusto è alto circa due piedi, dritto,
cilindrico, leggermente peloso. Le foglie in-
feriori son cordate, appuntate , dentate a
picciolate ; le superiori sono alterne, ovali
lanceolate, sessili, semiamplessicauli; tut-
te cortamente pelose, e biancastre nella pa-
gina inferiore. I fiori son di color turchi»
no rossastro, nutanti, sparsi, peduncolati,
disposti in spighe alla sómmità del fusto ,
con delle piccole foglie all’ inserzione dei
peduncoli. Le divisioni del calice sono aper-
te o piegate addietro, e quelle della corolla.
sono un poco pelose nella superficie inter-
| | 2329
na. Trovasi nel Monte Pisano . Fiorisce nel
Giugno . Peren.
Campanula Campanella . Campanula Me-
dium. Lin. Campanula capsulis quinquelocu-
laribus obtectis : caule simplici, ereclo , fo^
lioso , floribus erectis. Lin. Viola Mariana,
Lob. ic. 324. Medium. Cam. Epit. p. 729.
Campanula hortensis , folio & flore oblongo.
Moris. Hist. 2. Sect. 5. Tab. 3. fig. 30.
Il fusto è alto un piede, o un piede
e mezzo , solcato, ramoso. Le foglie sono
ovali lanceolate, alterne , sessili. I fiori son
peduncolati , solitarj, terminali. Le corolle
son di color turchino rossiccio, lunghe più
di un pollice , leggermente pelose negli an-
goli esterni. I calici hanno cinque piegatu-
re o appendici particolari, nella metà infe-
riore, le quali cuoprono le cassule, e cor-
rispondono alle divisioni superiori. Nasce
nel‘ Monte Pisano. Fiorisce nel Giugno A
Peren. |
Campanula Specchietto . Campanula
Speculum . Lin. Campanula caule ramosissi-
mo diffuso , foliis oblongis subcrenatis, cely-
230
cibus solitariis corolla longioribus , capsulis
prismaticis . Lin. Campanula arvensis mini-
ma. Moris. Hist. 2. Sed. s. Tab. 2. fig. 2L.
Onobrychis altera Belgarum & Dodonaei .
Lob. ic. 418. Avicularia Sylvii quibusdam .
Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 800.
Il fusto è alto quasi un piede, ango-
loso, ramoso , diffuso, piegato alla base.
le foglie son sessili, alterne o sparse , ovas
li, appuntate , ottusamente intaccate nel
margine , pelose e scabre. I fiori son soli-
tarj peduncolati, terminali al fusto , e ai
rami. Le corolle son di color turchino , ro-
tite, divise fino a metà in cinque lobi. Li
stami non hanno le squame alla base. Le
divisioni del calice son lineari, lunghe quan-
to la corolla, e più. Le cassule son lun-
ghe, e prismatiche. E' comune nei campi
fra le biade . Fiorisce nel Maggio. Ann.
Campanula bastarda . Campanula hy-
brida. Lin. Campanula caule basi subramoso
stricto , foliis oblongis crenatis , calycibus ag-
gregatis corolla longioribus , capsulis prisma-
ticis . Line Campanula arvensis minima eres
231
(là. Moris. Hist. 2. Sed. s. Tab. 2. fig.
22. j
î fusti son dritti, ordinariamente sem- `
plici, angolosi, lunghi da sei pollici fino a
un piede e più. Le foglie sono alterne ,
sparse , sessili, bislunghe, leggermente in-
taccate nei margini e un poco scabre . I
fiori son sessili nelle ascelle delle foglie,
qualche volta solitat), qualche volta aggrup=
pati molti insieme. Le corolle son piccolis-
sime, di color violetto pallido , e appena si
aprono. Le divisioni del calice son lineari,
.'e molto lunghe. Le cassule son lunghe e
prismatiche . Trovasi nel Monte Pisano. Fio-
risce nel Maggio. Ann.
Campanula Erino . Campanula Erinus.
Lin. Campanula caule dichotomo , foliis ses-
.silibus superioribus oppositis tridentatis . Lin.
Campanula minor annua fòlis incisis . Mo-
ris. Hist. 2. Sect. 5. Tab. 3. fig. 25. Erinos
Fabii Columnae minori. Jo. Bauh. Hist. 2.
pag. 799. |
I fusti son alti da sei pollici fino a um
piede, e un piede e mezzo, cilindrici, e ra=
232
i Le foglie son sessili, ovali, appunta.
te, con denti ben distinti, e profondi nel
margine , le inferiori spatolate, e opposte,
le superiori alterne. I fiori son brevemente
peduncolati, solitarj o due insieme alle di-
visioni e nella sommità dei rami. Ie. com
rolle son piccole, di color turchino palli-
do, quasi tubulate. Il calice è lungo quan-
to la corolla. Tutta la pianta è pelosa e
scatra. Trovasi comunemente per le strade
di campagna; fiorisce nel Giugno, e nel
Luglio. Ann.
Samolo . Samolus >
Car gen. Calice di un sol pezzo, con
cinque denti, semisuperiore . Corolla ippo= -
crateriforme. Zembo piano diviso in cinque
lacinie ottuse: cinque squamette appuntate NE
conniventi all’ ingresso del tubo . Una case.
sula ovale, di una sola loggia, che si apre-
in cinque valve alla sommità, coronata dal
calice, che è situato poco sopra la sua
" metà,
233
, Samolo Anagallidé . Samolus Valeran=
di. Lin. Anagallis aquatica tertia . Lob. ic.
467. Alsine aquatica foliis rotundis Becca-
bungae . Moris. Hist. 2. Sect. 3. Tab. 24.
fig. 2%. | | I
I fusti son dritti, alti circa un piede.
Le foglie sono sparse , ovali, ottuse , ristret-
te alla base in forma dì picciólo. I fiori son
bianchi , piccoli, disposti in racemi dritti,
peduncolati , assillari, e terminali con i pes
duncoli particolari muniti di una piccola
brattea lineare appuntata. Tutta la pianta
è glabra. Trovasi nei prati umidi, e lun-
go i fossi. Fiorisce nel Giugno. Bienne.
Madreselva . Zonicera .
‘Car. gen. Calice superiore piccolo con
cinque denti. Corolla monopetala tubulosa ,
di lembo irregolare, diviso in cinque laci-
nie, delle quali l' inferiore è maggiore . Una
bacca globosa, contenente molti semi. -
Madreselva Caprifoglio . Zonicera Ca-
prifolium . Lin. Lonicera floribus verticillas
234
bis terminalibus , ringentibus, folüs oppositis;
glabris , deciduis , summis connato-perfoliatis ,
inferioribus petiolis tantum connatis. Santi
Viag. al Montamiata pag. 211. Lonicera flo-
vibus verticillatis , terminalibus , ringentibus,
sessilibus , foliis deciduis , summis connato-
perfoliatis . Lin. Periclymenum perfoliatum
calidarum regionum . Lob. ic. 632. Pericly-
menum: Camer. Epit. 713. Periclymenum
perfoliatum . Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 104.
I fusti son deboli, e non si sorreggo-
no da per st. Le foglie sono opposte, in-
tierissime, colla costola e le vene rosse .
le superiori, situate sotto i verticilli son.
rotondate, concave interamente connate,
e formano come una sola foglia infilata. Le
inferiori sono allungate , ovate , ristrette al-
la base in forma di picciódlo, e connate so-
lo per i lati dei piccidli.. I fiori son bian=
co giallognoli nella fauce, rossastri nel tu-
bo , disposti in due o tre verticilli, termi-
nali. Tutta la pianta è glabra, e di color
verde glauco. Fiorisce ai primi di Aprile.
Trovasi nel Monte Pisano, e nelle Siepi »
Peren,
23$
Madreselva Abbracciabosco . Zonicera
Periclymenum . Lin. Lonicera capitulis ova-
tis imbricatis , terminalibus , corollis ringen--
tibus , foliis deciduis , glabris , oppositis , pe-
tiolis connatis. Santi Viag. al Montamiata
pag. 260. Lonicera capitulis ovatis imbrica- .
tis, terminalibus , folis deciduis omnibus
distinclis , corollis ringentibus . Lin. Pericly-
menum non perfoliatum . Lob. ic. 633. ). B.
Hist. 2. pag. 104.
I fusti son più forti che nella specie
precedente. Le foglie sono opposte, ovate,
acute, colla costola , e le vene rosse, ri-
‘strette alla base a foggia di picciòlo, e stret-
tamente connate per i lati dei picciòli. I
fiori son di color rosso cupo all’ esterno, ©
bianchi internamente . Formano dei capi ters
minali , per lo più solitarj , peduncolati; son
disposti a tre o quattro ordini, e separati
da piccole brattee glandulose rosse. Tutta
la pianta è glabra, e di color verde rossice
cio . Principia a fiorire sul finir di Maggio
e seguita fino a Luglio. Nasce nel Monto
Pisano, ove trovasi qualche volta anco la
236 |
d a foglie laciniate o sinuate , Capri-
folium non perfoliatum folüs sinuosis . n
nef. 608. Peren. |
Madreselva Mansorino . Lonicera etru-
sca . Santi. Zonicera floribus ringentibus ,
capitulis terminalibus plerumque ternis , fo-
liis deciduis pubescentibus oppositis , summis
connato- perfoliatis : inferioribus petiolis tane
tum connatis . Santi Viag. al Montamiata
pag. 113. Tav. I.
E'pià grande delle altre due Madresel-
ve, e i suoi fusti sono abbastanza validi
per reggersi da se stessi . Le foglie sono
opposte, ovali rotondate, o ovali ottuse,
pelose specialmente nella pagina inferiore ,
«olla costola e le vene dell' istesso colore.
Nei rami floridi le due o tre coppie sotto i
fiori sono intieramente perfoliate, e forma-
no una foglia infilata; le inferiori, e tut-
te quelle dei rami sterili, son ristrette alla
base in forma di piccidlo, e son connati
più o meno strettamente i lati di questi
piccidli . I fiori son disposti a capi come
nell’ Abbracciabosco, peduncolati, ma per lo
237
più tre insieme , colle brattee verdi glandu-
lose. Le corolle son gialle al didentro , ros-
siccie al difuori, è molto odorose . Fiorisce
nel Maggio . Trovasi in abbondanza. nelle
siepi déi -campi , e nella selva Pisana . Pe-
renne . | i
Verbasco . Verbascum .
Car. gen. Calice inferiore , persistente :
di un sol pezzo con cinque divisioni acute.
Corolla monopetala rotata , con cinque laci
. fiie rotondate. Filamenti pelosi . Stilo pie-
gato + Cassula rotondata di due logge, due
valve, e molti semz.
Verbasco Tasso Barbasso . Verbascum
Thapsus . Lin. Verbascum foliis decurrenti-
bus , utrinque tomentosis . Lin. Spec. (ad-
de) caule simplici , stigmute globoso . Lin.
edit. Gmel. Verbascum aut Phlomos vulga-
ris mas , Dioscoridis . Lob. ice y61. Verba=
scum. Camer. Epit. 879. Verbascum mas
latifolium luteum . Moris. Hist. 3. Sed. s.
Tab. 9. fg. 1. Verbascum vulgare flore lu-
258
eo magno , folio maximo. Jo. Bauh.. Hist.
3. pag. 871. |
Il fusto è alto circa quattro ;piedi ;
dritto, e cilindrico . Le foglie son grandi,.
sparse, ovali, appuntate intiere decurrenti..
I fiori son gialli, sessili, uniti a mazzetti.
di tre o quattro insieme nelle ascelle di pic-
cole foglie o brattee, e disposti in una
Spiga terminale, lunga, cilindrica , densa .
La pianta è in tutte le sue parti vellutata
€ bianca. Le corolle internamente son gla,
bre, ma all’ esterno son coperte di peli bian-
chi, corti, stellati, peduncolati . I due sta
mi inferiori son più lunghi, e quasi nudi,
i tre superiori son pelosi. Trovasi per tute.
to nella Campagna. Fiorisce nel Giugno.
Bien. !
Verbasco polveroso. Verbascum pulve-
vulentum . Lin. Verbascum, tomentoso-pul-
verulentum , foliis ovato-cordatis , acumina-
tis, sessilibus , caule ramoso , floribus fasci-
€ulato- spicatis . Nob. |
I fusti son alti circa tre piedi, dritti,
€ ramosi verso la sommità. Le foglie sone
239
sparse , ovali, cordate, acuminate , sessili.
‘I fiori son disposti sui rami, nelle ascelle
di piccole foglie acuminate , sessili, a fascet-
ti di quattro o cinque insieme , e formano
delle spighe lunghe, e sottili. Le corolle
son di color giallo pallido. Li stami son'
giallo-rossi. I filamenti dei tre stami supe-
giori son tutti coperti di peli bianchi , e i
due inferiori son nudi dal mezzo in sù.
Tutta la pianta è coperta di una peluria
bianca, corta , e imbricata, che toccando-*
la si stacca come se fosse polvere . L' ho
trovato in fiore nel mese di Giugno , fuori
di Porta alle Piaggie sull" argine dell Arno ‘
Io credo che sia il medesimo che il Ver-
bascum pulverulentum , caule ramoso, caly=
cibus farinosis fascicularis, corollis luteis «
Villars Plant. Delphin. Lin. edit. Gmel. -
Verbasco liscio. Verbascum Blattaria .
Lin. Vérbascum foliis amplexicaulibus oblon-
gis glabris , pedunculis solitariis . Lin. Blata
taria Plinii. Lob. ic. $64. Blattaria. Camer.'
Epit. pag. 885. Z/attaria flore luteo. Moris.
Hist. 2, Se3. s. Tab. 10. fig. 6. Blattaria
dutea . Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 874
240
«Il fusto è alto circa due piedi. Le fo-
glie radicali son bislubghe , grinzose, sinua<
te, o pinnatifide. Le superiori sono ovato-
cordate, dentate, sessili, o amplessicauli .
I fiori son gialli, brevemente peduncolati ,
solitarj, distanti, disposti nelle: ascelle di
piccole foglie., .e:formanti delle spighe liin=
‘ghe, e poco guarnite. La pianta è un po-
co pelosa, e quando & molto giovane è co«
perta in tutte le sue parti di glandule ro+
tonde , cristalline, peduncolate , le quali
nel crescer della pianta si perdono. I peli
rossi che circondano li stami son pur ter=
minati da glandule, e nei tre stami supe-
riori, che sono alquanto più corti, i peli
glanduliferi esterni son di color bianco.
Trovasi facilmente nella campagna, insieme
colla varietà di fior bianco . Fiorisce nel
Giugno. Ann
Verbasco sinuato. Verbascum sinuatum .
Lin. Verbascum foliis radicalibus. pinnatifi=. `
do-repandis tomentosis : caulinis amplexicau-
libus nudiusculis , rameis primis oppositis «
Lin. Verbascum aliud . Camer. Epit. u^ 88 2.-
ct er-
241
Verbascum crispum & sinuatum . Jo. Bauh.
Hist. 3. pag. 872. Verbascum nigrum folio
papaveris corniculati . Moris. Hist. 2. Sect.
$. Tah. 9.
Il fusto è ramoso, alto più di tre pie-
di. Le foglie radicali son bislunghe, pro-
fondamente sinuate. Quelle del fusto son
bislunghe, appuntate , ondolate , leggermen-
te intaccate , decurrenti . Quelle dei rami
son ovate, o. cordate, poco decyrrenti , le
prime opposte, le. altre alterne, o sparse.
I fiori son gialli, brevemente peduncolati,.
disposti quattro o cinque insieme nelle a-
scelle delle foglie dei rami a mazzetti, di»
etanti, e formanti delle spighe lunghe, sot-
tili, poco guarnite. I tre stami inferiori so-
no un poco più lunghi ; tutti coperti di pe-
li rossi, con pochi peli bianchi nella cima .
La pianta è di color verde-cupo, con peli .
bianchi stellati, peduncolati.. Trovasi nei
campi, e lungo le strade. Fiorisce nel Giu»
gno. Bienne. *
Q
243
Stramonio . Datura s
Car. gen. Calice di un sol pezzo , bis-
lungo , tubulato , ventricoso , con cinque
angoli longitudinali, e cinque denti nella
cima : che dopo la fecondazione dividesi
orizontalmente presso la base, cade la par-
te superiore, e resta il di lui fondo orbi-
colare. Corolla monopetala infundibulifor-
me, col lembo pieghettato, e cinque denti
acuti nel margine. Una cassula ovata di due .
logge, e quattro valve, piantata sul fondo
del calice.
Stramonio fetido. Datura Stramonium «
Lin. Datura pericarpiis spinosis , erectis ova-
tis, folüs ovatis glabris . Lin. Nuci Metel-
lae congener planta. Camer. Epit. pag. 176.
Stramonia altera major , sive Tatula quibus-
dam. J. Bauh. Hist. 3. pag. 624.
I fusti son alti da due a quattro pie-
di, cilindrici, con rami patenti. Le foglie
inferiori sono sparse , le superiori opposte,
picciolate , larghe , angolose, acute. I fiori
243.
son brevemente peduncolati s Situati nella
divisione dei rami. Le corolle son grandi,
di color bianco o violetto . Le cassule so-
no spinose , e dritte. Trovasi nella Selva
Pisana lungo i fossi. Fiorisce mel Giugno,
e nel Luglio. Ann.
Giusquiamo . Hyoscyamus .
Car. gen. Calice inferiore, persistente,
di un sol pezzo tubuloso , con cinque den-
ti grandi, e acuti nel margine . Corolla mo-
nopetala infundibaliforme, con tubo corto,
e lembo aperto , obliquamente diviso in
cinque /ob; ottusi, uno dei quali è maggio-
te. Una cassula ovale, ottusa, di due log-
£e» e molti semi, turata da un coperchio
orizontale . pds |
Giusquiamo nero . Hyoscyamus niger.
Lin. H,oscyamus foliis amplexicaulibus , si~
nuato-laciniatis , mollissimis , floribus. subses-
silibus . Enc. Hyosciamus . Camer. Epit. pag.
807. Hyoscyamus niger sive Apollinaris Her-
ba. Lob. ic. 268. Hyoscyamus vulgaris . Jo.
Le
244
Bauh. Hist. 3. pag. 627. Hyoscyamus vul.
garis , & niger. Moris. Hist. 2. Seat. 5. Tab.
11. fg. IL
Il fusto è alto circa due piedi , cilin-
drico, e ramoso . Le foglie sono alterne ,
grandi, ovali, lanceolate, sinuate con an-
goli acuti, amplessicauli. I fiori son breve-
vemente peduncolati : sono assillari , soli-
tarj, e disposti in spighe lunghe su i ra-
mi terminali . Son voltati tutti da un lato,
è le loro brattee hanno ordinariamente u-
na direzione opposta. Le corolle son di co-
lor giallo pallido , reticolate di rosso cupo
nel lembo, colla fauce nerastra.I rami son
di color nero ,0 rosso cupo. Tutta la piane.
ta è coperta di peli bianchi, molli , piut-
tosto lunghi, molti dei quali son terminati
da una glandula glabrosa , cristallina , da
cui trasuda un’umor viscido, fetido , nausean-
te . Bienne.
Giusquiamo bianco. Hyoscyamus albus.
Lin. Hyoscyamus foliis petiolatis , sinuatis ob-
tusis , floribus subsessilibus. Lin. Hyascyamus
albus. Loh ic. p. 269. Y. Bauh. Hist. 3. pe
24$
621. Camer. Epit. 808. Moris. Hist. 2. Sect.
s. Tab. 11. fig. 2. | si
Il fusto è ramoso , alto quasi un pie- -
de e mezzo. Le foglie sono alterne, piccio=
late, ovali rotondate, leggermente sinuate ,
con angoli ottusi. I fiori sono assillari , sos
litarj , quasi affatto sessili . Le corolle son
di color bianco , o giallo sudicio nel lembo,
e di color violetto cupo nel tübo . I semi
son bigi. E' come la specie precedente, pe-
loso , glanduloso ,. viscoso , e fetido . Tro-
vansi ambedue vicino alle case di campagna,
intorno alle stalle, e ai letamai, ma il ian-
co è più comune. Fioriscono nel Maggio e
mel Giugno. Bienne. |
Vescicaria. Physalis .
Car. gen. Calice inferiore , di un sol
gezzo, persistente , che dopo la fecondazio-
ne cresce , diviene ventricoso, angoloso,
€ colorato » Corolla rotata , col lembo divi-
so in cinque Jacinie larghe, un poco appun-
tate. Una Bacca a due logge , involta nel
calice.
246 | n"
Vescicaria Alchechengi . Physalis Al.
kekengi Lin. Physalis foliis geminis integris
acutis , caule herbaceo , inferne subramoso .
Lin. Solanum Halicacabum . Camer. Epit. p.
813. Solanum Halicacabum vulgare . Lob. ic.
262. Jo. Bauh. Hist. 3. p. 609. Solanum ve-
sicarium perénne repens . Moris. Hist. 3. See
13. Tab. 3. fig. 10.
I fusti son alti al più due piedi, drit-
ti, e ramosi inferiormente. Le foglie sono
ovali, appuntate , intiere, o legzermente si-
nuate , picciolate , geminate. | peduncoli
sono assillari, più corti delle foglie, uniflo-
ri. Le corolle son bianche , o giallastre ,
con macchie verdognole nel fondo. I cali-;
ci diventan rossi , nella maturazione dei frut-
ti. Fiorisce sul finir di Maggio . Trovasi nei
luoghi freschi, e umidi del Monte Pisano.
Peren. a i
yt
Solano . Solanum ©
Car. gen. Calice inferiore , persistente}
di un sol pezzo, con cinque divisioni acus :
247
te. Corolla rotata con cinque /acinie appun-
tate. Antere bislunghe , conniventi , forman-
ti un cono intorno allo stilo, aperte nella
cima con due fori. Una bacca rotonda a
due logge.
Solano Dulcamara . Solanum Dulca-
mara . Lin. Solanum caule inermi frutescen-
te , flexuoso , foliis superioribus hastatis , ra-
cemis cymosis. Lin. Vitis Sylvestris vulgo
Dulcamara. Camer. Epit. pag. 986. Amara
dulcis Circaea . Lob. ic. 266.
I fusti son legnosi, cilindrici, scan-
denti, le foglie sono alterne, picciolate,
lanceolate, appuntate, e le superiori hanno
due lobi acuti, e patenti alla base , onde
compariscono astate. I fiori son disposti in
cime peduncolate, opposte alle foglie, vere
so la sommità del fusto. Le corolle son di
color rosso-violetto, con un puntò verde
marginato di bianco, agli angoli delle laci-
nie. Le bacche mature son di color rosso.
Tutta la pianta è glabra, ed ha un leggie- -
ro odor di muschio . Trovasi nella Selva,
e nel Monte Pisano. Fiorisce nel Maggio.
Peren.
248
Solano nero . Solanum nigrum . Lim.
Solanum caule inermi herbaceo, foliis ovatis
dentato- angulatis , umbellis nutantibus . Lin,
Spec. racemis distichis nutantibus . Lin. edit.
Gmel. Solanum hortense, Circeae, aut Pha-
scoli folio . Lob. ic. 262. Solanum hortense., -
Camer Epit. pag. 812. So/lamum hortense ,
sive vulgare. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 608.
Il fusto è alto circa un piede e mez-
20, ramoso , diffuso, erbaceo , di color vers
de-cupo . Le foglie del fusto sono sparse,
quelle dei rami geminate, ovali, angolose,
dentate, picciolate, con i lati del. picciòlo
decurrenti per il fusto. I peduncoli son
piantati sui rami: sono isolati, ‘e reggona
un'ombella di quattro o cinque fiori, pen=.
denti, quasi distichi. I frutti maturi son ne»
ri. Trovasi intorno alle case di campagna,
sui calcinacci, intorno ai letamaj, e fiori=.
sce nel Giugno. Ann.
Ramno . Rhamnus »
Car. gen. Calice di un sol pezzo came
panulato , con quattro o cinque divisioni
249
nel lembo. Ciis 0 cinque petali piccoli ,
alterni alle divisioni del calice, e attaccati
internamente al lembo. Stami attaccati sot=
to ai petali. Una bacca o drupa.
"Ramno Spincervino . Rhamnus cathare
ticus . Lin. Rhamnus spinis terminalibus ,
foribus quadrifidis dioicis , foliis ovatis, cau-
le erecto . Lin. Rhamnus. catharticus. Jo.
Bauh. Hist. 1. pag. $$. Spina infedloria.
Lob. ic. 181. Camer. Epit. pag. 82.
E' un’ arbuscello alto dieci o dodici
piedi. 1 vecchi rami sono spinosi nella cie
ma. Le foglie cadono nell’ Inverno, son
picciolate alterne , sparse » ovali, appunta»
te, glabre, dentellate, nervose, con stipus |
le lineari, caduche. I fiori son dioici, pic-
coli, verdastri, disposti a mazzetti nelle
ascelle delle foglie . Il lémbo è diviso ordi- -
nariamente in quattro lacinie triangolarò
lunghe , quanto il corpo del calice, e anco
più . I petali son piccolissimi, e presto ap-
passiscono. Nei fiori femminini lo stilo è
trifido, e quadrifido , e nel fondo del cali-
ce dei fiori maschi vi è un filetto sterilo
250
che m uno stilo. Ho trovato. qualche
volta dei fiori con cinque divisioni nel ca-
lice, cinque petali, e cinque stami. Fiori-
sce nell Aprile. 1 frutti son piccole bacche,
che nel maturarsi diventano prima gialle,
e poi nere. Trovasi nella Selva Pisana .
Ramno Putine . Rhamnus Frangula .
Lin. Rhamnus inermis floribus monogynis
hermaphroditis , folüs integerrimis . Lin. Fran-
gula. Camer. Epit. pag. 978. Alnus nigra,
Frangula . Lob. ic. 175. —
E un arbuscello inerme, alto circa
dieci piedi. Le foglie son picciolate , alter-
ne, e sparse, ovali, lanceolate, intierissi-
me, glabre, nervose , di color verde cupo
nella pagina superiore, e verde pallido nell’
inferiore, e cadono nell' Inverno. Le sti-
pule son lineari, e caduche . I fiori sono
ermafroditi, disposti a mazzetti assillari. I
calici hanno cinque lacinie triangolari, e
bianche. I petali pur son bianchi, ovali,
smarginati nell’ apice, piegati indentro in
modo di cuoprire le antere. Il fondo del
calice è verde. Le antere son bilobe, bians
| ast
che, e di color turchiniccio dopo I esplo=
sione del polviscolo. Lo stilo è bifido. Le
bacche nel maturarsi diventano rosse, e poi
nere. Fiorisce verso la metà di Aprile.
Trovasi nel Monte Pisano.
Ramno Alaterno . Rhamnus Alaternus.
Lin. Rhamnus inermis , floribus dioicis , sti--
gmate^triplici, foliis serratis . Lin. Spina
Bourgi Monspeliensium . Jo. Bauh. Hist. 1.
pag. 542. Alaternus Plinü . Lob. ic. 2. pag.
-134 |
Arbuscello sempre verde , di otto o
dieci piedi di altezza . Le foglie hanno cots
ti piccidli, sono alterne, e sparse, ovali;
appuntate , dentate, dure, glabre , di color
verde splendente, con stipule lineari, e ca-
duche. I fiori son dioici assillari, disposti
a piccole spighe. Le bacche mature son
rosso-cupe . Fiorisce nell’ Aprile. Trovasi nel
Monte Pisano. `
Ramno Giuggiolo. Rhamnus Zizyphus:
Lin. Rhamnus aculeis geminatis , inferiore
reflexo , floribus trigynis. Lin. edit. Gmel.
Ziziphus vulgaris aculeis geminatis , folus
252
ovato-oblongis serratis , laevibus, frudtibus
oblongis . Enc. Jujube Arabum. Lob. ic. 2.
pag. 178. Zizypha. Camer. Epit. pag. 167.
Zizypha Sativa, & Sylvestris . Jo. Bauh.
Hist. 1. pag. 40.
E’ un albero di mediocre grandezza. I
rami giovani son curvi. Le foglie sono ale
terne, ovali, allungate, dure, glabre, con
tre nervi ben rilevati, leggermente dentate,
rette da corti picciòli, e cadono nell’ Invers
no. Gli aculei son geminati, situati all’ ine.
serzione delle foglie, e dei rami, uno drite
to, e l'altro curvo. 1 fiori sono in piccoli.
mazzetti assillari, quasi sessili. Son piani a
stella, cosi formati da un disco carnoso,
orbiculare, che cuopre il mezzo del fiore,
€circonda il pistillo. Son di color giallo,
hanno due stili, e spesso sei, sette, e otto
“stami, con egual numero di petali, e di
lacinie nel calice. Fiorisce nel Giugno. I}
frutto è una drupa rotonda, o bislunga,
il di cui nocciolo è diviso in due cavità,
‘ciascuna delle quali contiene un seme. Troe
vasi nelle siepi. |
253
Fusaria . Evonymus .
Car. gen. Calice inferiore di un sol pere
zo, piano, con quattro © cinque divisioni
aperte, rotondate, e concave'. Quattro o
cinque petali, piani, ovali, patenti, attac-
cati al calice, alterni colle divisioni di quel-
lo, e maggiori . Un disco carnoso spianato,
che ricuopre tutta la base interna del cali-
ce, ed in gràn parte il germe. Una cassu-
la tetragona , o pentagona, colorata, car-
nosa, con quattro o cinque logge, ed al-
trettante valve, attaccate nel centro, e di-
sposte a stella. Ogni loggia contiene un see
me inviluppato jn una tunica propria, colo-
rata, e carnosa.
Fusaria Berretta da Prete . ZEvonymus
vulgaris . Enc. Evonymus floribus quadrifi-
dis, petalis oblongis , subacutis , lobis capsu-
larum obtusis . Enc. Evonymus europaeus
floribus plerisque quadrifidis . Lin. Evonymus
Theophrasti. Lob. ic. 2. pag. 168. £vony-
mus . Camer. Epit. pag. 102. Évonymus mul-
| 894
fis, aliis Tetragonia . Jo. Bauh. Hist. 1. pag;
201. o
.. Arbuscello sempre verde, alto al più
dieci piedi. I rami giovani sono oscuramen-
te quadrangoli. Le foglie sono ovali lanceo-
late, terminate da una punta particolare,
finamente dentellate, glabre , opposte , ret-
te da corti piccidli. I fiori son disposti in
‘grappoli laterali. Hanno quattro petali ver-
dastri, e quattro divisioni nel calice. Le
cassule son rosse con quattro lobi ottusi, e
i semi son rotondi con una polpa gialla.
Le foglie diventan rossiccie nell’ Inverno.
Trovasi nelle siepi.
Ellera . Hedera :
Car. gen. Calice semi-superiore , con
. cinque denti. Cinque petali ovali, bislun=
ghi, allargati alla base, e pià grandi del
calice. Una bacca coronata dal calice poco
sotto Ja sommità, contenente cinque semi .
Ellera comune . Hedera Helix . Lin.
Hedera folüs ovatis lobatisque , Lin. Hede-
25$
ra. Camer. Epit. pag. 398. Medera corym-
bosa communis . Lob. ic. 614.
I fasti dell' Ellera son sarmentosi , ram-
panti, e si attaccano agli alberi, e ai mu-
ri per mezzo di piccoli viticci di cui son
guarniti. Le foglie sono alterne, picciola-
te, coriacee, glabre , lustre, verdi, veno-
se. Negli individui giovani, e negli indivi-
dui sterili son cordate, con tre o cinque
lobi; ma nelle piante che fruttificano le su-
periori sono ovali, o ovali lanceolate, e
appuntate . Fiorisce nell’ Agosto, e i fiorì
çon disposti in tirsi terminali.
Vite. Vitis +
Car. gen. Calice inferiore, piccolo con
cinque denti. Cinque petali piccoli caduchi,
un poco attaccati insieme nell’ apice . Una
bacca di una sola loggia . l
Vite lanbrusca . Vitis vinifera Sylves
stris. Lin. Vitis foliis lobatis, sinuatis , nu-
dis . Lin. Vitis vinifera. Lob. ic. 629. Ca-
mer. Epit. pag. 1003. |
256
I fusti son sottili, sarmentosi , e -s}
avvoltano alle piante vicine, cui ancora si
attaccano mediante i lunghi e ramosi vitic-
ci, che sono opposti alle foglie. Le foglie
‘son picciolate, alterne, leggermente pelo-
se, divise profondamente in tre o cinque-
lobi, incisi o dentati. I fiori son piccoli,
di color verdognolo o giallastro, disposti in
grappoli opposti alle foglie, piantati alla
base dei cirri. Le bacche son piccole, e
. diventan nere. maturandosi. Trovasi nella
Selva Pisana... ..
rd
Tesio .. Thesium .
Car. gen. Un Calice di un sol pezzo
persistente , internamente colorato , diviso
in quattro, o in cinque, /acinie, dritte, e
ottuse . Un seme nel fondo. del calice.
Tesio filiforme . Thesium linophyllum .
Lin. Thesium panicula foliacea, foliis linea=
ribus. Lin. Sesampides procumbens montaa
num, linariae folio, floribus albicantibus +
Moris. Hist. 3. Sed. 15. Tab. I. fig. 3.
I fu
257
I fusti son sottili, angolosi, ramosi,
alti un piede, e piegati. Le foglie sono al-
terne, lineari, appuntate. I fiori son gial-
lognoli, per lo più quinquefidi, situati nel»
la sommità dei rami, peduncolati, con due
piccole foglie acuminate alla base dei pe-
dancoli , e vengono tutti insieme a forma-
re una Specie di pannocchia. Nasce sul
Monte Pisano. Fiorisce nel Luglio. Ann.
Pervinca . Vinca.
Car. gen. Calice inferiore, di un sol
pezzo , persistente, con cinque divisioni li-
neari, e acute. Corolla monopetala , ippo-
crateriforme . Tubo campanulato , più lun-
go del calice, con cinque solari longitu-
dinali. Zembo con cinque /acinie più larghe
nella cima, e tagliate obliquamente. I fila-
menti sono attaccati circa alla metà del
tubo, geniculati alla base , poi arcuati, e
compressi nella cima. Le antere son com-
presse, membranacee, con il polviscolo nei :
margini. Due germi ovati, conniventi , con
258
due glandule laterali, ovate , compresse ba
Uno stilo piantato sul vertice dei due ger-
mi, con stimma fatto a rotella, sormontato
da un capitello di peli bianchi, Due folli-
coli dritti, acuminati , Semi senza pappo.
Il pistillo è formato nelle due Specie &
noi indigene, da due coni, di lunghezza
ineguale, sovrapposti per le basi. Il verti=
ce del cono maggiore è situato su i gers
mi; il vertice del cona minore è trons
cato, e termina in un «capitello di peli bian-
chi. La circonferenza della base dei coni,
è dilatata in un’ orlo sporgente, e questa
io penso che sia lo stimma, non già il ca»
pitello terminale, come è l'opinione di Lin-
neo; poichè quest’ orlo è di struttura glans
dulosa, sempre umido, ed il polviscolo si
deposita sopra di esso,
Pervinca minore . Pinca minor. Lin,
Finca floribus solitariis pedunculatis , caly-
cis laciniis , marginibusque foliorum glabris .
Nob. Vinca caulibus procumbentibus , foliis
lanceolato- ovatis , floribus pedunculatis , Lin,
Clematis Daphnoides , Vinca Pervinca , an
| 259
Centunculus Plinii . Lob. ic. 635. Clenatis.
Camer. Epit. pag. 694. Clematis Daphnoides
minor. Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 130.
I fusti son sottili, sempre glabri, e
sempre verdi, dritti, quàndo fioriscono, in-
di piegati o distesi. Le foglie sono oppo-
Ste . brevemente picciolate, ovali-bislunghe ,
verdi , glabre. I fiori son solitarj, assillari,
di color turchino più o meno cupo , retti
da peduncoli più lunghi delle foglie. Le di-
visioni del calice son corte, e glabre. Pe-
renne .
Pervinca maggiore . Vinca major. Lin.
Vinca floribus solitaris pedunculatis , calycis
laciniis marginibusque foliorum ciliatis . Nob.
Vinca caulibus ereclis , foliis ovatis, flori-
bus pedunculatis. Lin. Clematis , Sive Per-
vinca major. Lob. ic. 636. Clematis daphnoi-
des major. Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 132. Mo-
ris. Hist. 3. Sed. 15. Tab. a. fig. 1.
I fusti son pelosi sui lati quando son
giovani , dritti quando fioriscono, e in se-
guito piegati . Le foglie sono ovali, spesso.
cordate , verdi, glabre, con i margini ciliae
2 j
269 pane"
ti specialmente quando son tenere, ma seme
pre più o meno scabri . I fiori son grandi ,
di color violetto, con peduncoli che va-
riano in lunghezza essendo eguali nelle foe —
glie, o più corti , Q più lunghi. Le divisio- -
ni del calice son ciliate, e quasi eguali al
tubo della corolla . Trovansi ambedue queste
specie nei luoghi ombrosi del Monte Pisa-
no , € fioriscono nell' Aprile . Peren.
CLASSE V. ORDINE V.
DIGYNIA.
=r
Periploca . Periploca .
Car. gen. Caliee inferiore, piccolo , di
un sol pezzo, persistente, con cinque divi-
sioni. Corolla monopetala rotata, divisa in
cinque Jacinie bislunghe , lineari, ottuse ,
smarginate, con una corona di squame alla
fauce, munita di cornetti perpendicolari, li-
neari, c curvi. Uno stimma grosso, capi
261
tato, pentagono, separabile dal germe. Sta.
mi corti, curvi, alterni alle /acinie della
corolla , colle antere pelose all’ esterno, e
| appoggiate sul germe. Cinque corpiccioli fat
ti a mestola, appoggiati sul germe, separa-
bili, coperti ciascuno dalla metà di due
antere. Due follicoli bislunghi, ventricosi ,
curvi, uniti nell apice. Semi coronati dal
Pappo. l
Periploca scandente . Periploca graeca.
Lin. Periploca floribus interne hirsutis . Lin:
Spec. (adde) terminalibus . Lin. edit. Gmel.
Apocynum tepens. Camer. Epit. pag. 842.
Periploca Serpens angustiore folio . Lob. ic.
631. Apocynum sive Periploca scandens *
folio longo, flore purpurante . Jo. Bauh. Hist:
2. pag. 133.
I rami son flessibili, si ‘attorcigliane
intorno agli alberi, e salgono fino a venti,
e trenta piedi di altezza. Le foglie sono
opposte , brevemente picciolate, glabre, lu-
stre, evali-lanceolate , acute. I fiori son
disposti sopra peduncoli dicotomi, e trico-
tomi, muniti di piccole brattee acute alle
262
loro divisioni, e situati nelle ascelle delle
foglie, e nella sommità dei rami. Le laci-
nie della corolla son verdi e glabre nella
pagina esterna, pelose e di color rosso-scu-
ro nella pagina interna. I cornetti intorno
alla fauce son cinque, glabri, rosso-scuri,
piantati agli angoli delle lacinie, curvi,.e
colle punte piegate verso il germe. Tro-
vasi nella Selva Pisana , avviticchiata agli
Olmi, agli Ontani , alle Querci. Fiorisce
nel Maggio . Peren.
Apocino . Asclepias .
Car. gen. Calice inferiore piccolo per»
sistente con cinque divisioni acute. Corolla
monopetala con cinque /acinie ovali acute,
piane, o piegate addietro verso il calice.
Cinque mnettari fatti a cartoccio , dai quali
esce fuori un'altro nettario fatto a cornet-
to , alterni alle /acinie della corolla , oppo-
sti alle divisioni del calice , attaccati al rie
cettacolo . Cinque stami membranacei, lun-
ghi quanto il pistillo, e a quello appoggia»
263
ti, alterni colle /acinie della corolla, e a
ciascuno di essi è attaccata dalla parte in-
terna un’ antera bislunga, divisa im due
logge distinte . Cinque corpiccioli neri ova-
li, situati verso la sommità del pistillo, tra-
mezzo alli stami, opposti alle lacinie della
corolla, da ciascheduno dei quali partono
due corpiccioli membranacei , scuricci, fate
ti a mestola, divergenti, quali si insinuano
nelle due logge prossime delli stami latera-
li. Due germi, ciascuno. con stilo corto , e
dritto. Un pistillo fatto a capitello che cuo-
pre é circonda i germi, pentagono, con una
fessura longitudinale in ciaschedun’ angolo ,
Sotto i corpiccioli neri, Due follicoli, ven-
tricosi, acuminati, corn semi coronati dal
pappo » |
Apocino Vincitossico . Asclepias Vin-
cetoxicum. Lin. Asclepias foliis cordato-ova-
tis subciliatis, caule erecto, umbellis proli-
feris axillaribus . Enc. Vincetoxicum . Camer.
Epit. pag. $59. Asclepias sive Vincetoxicum .
Lob. ic. 630. Jo. Bauh. Hist. 2. pág. 139.
264
Il fusto è alto un piedè, © un piede
e mezzo, dritto, sottile , cilindrico , pelo»
so. Le foglie sono opposte , brevemente
picciolate, ovali, bislunghe , appuntate , un
poco cordate , leggermente ciliate nei mar-
gini. Le ombrelle dei fiori nascono nelle
ascelle delle foglie superiori, e nella som-
‘ mità del fusto. Son prolifere, e composte
ognuna di otto a dodici fiori giallastri . Tro-
vasi nei Prati di S. Rossore, e di Palag-
getto . Fiorisce nel Maggio. Peren.
Apocino nero. Asclepias nigra.. Lin.
Asclepias folis ovato-lanceolatis acutis sub-
ciliatis , caule superne volubili. Enc. Vince-
toxicum flore nigro. Camer. Epit. pag. $60.
Asclepias altera flore nigro. Lob. ic. 630.
Asclepias flore nigro quorumdam . Jo. Bauh.
Hist. 2. pag. 140.
E' molto simile alla Specie precedente ,
ma le foglie son minori, più strette, appe-
na ciliate, e di color verde-cupo. Le om-
brelle son più piccole, e i fiori di color ne.
rastro . La sommità del fusto è volubile, e
scandente . Trovasi nel Monte Pisano . Fio-
risce insieme coll’ altra. Peren,
26$
Millegrana . Herniaria .
Car. gen. Fiori senza corolla . Calice
diviso profondamente in quattro o cinque
lacinie Yanceolate , colorate internamente.
‘Quattro , o cinque stami corti con antere
‘rotonde , e quattro o cinque filamenti ste-
rli, situati alternamente fra li stami. Una
€assula chiusa nel calice, che contiene un
solo seme, e che non si apre.
Millegrana pelosa . Herniaria hirsuta .
Lin. Herniaria herbacea hirsuta, glomerulis
parvis , paucifloris . Enc. Herniaria hirsuta;
Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 379.
I fusti son erbacei , distesi sulla terra;
-con molte ramificazioni dicotome , lunghi
circa sei pollici. Le foglie sono ovali bis-
lunghe, ristrette alla base, sessilî, quelle
dei fusti principali opposte, quelle dei rami
alterne, con stipule scariose , bianche, €
piccole. I fiori son disposti in piccoli grup-
petti , sessili , assillari . Tutta la pianta è
brevemente pelosa; e le foglie ciliate. Tro-*
266
vasi in campagna nei campi, e nelle stra-
de. Fiorisce nel Giugno, e nel Luglio,
Ann.
Chenopodio . Chenopodium .
Car. gen. Fiori senza corolla. Calice
di cinque foglioline , concave, e persisten-
ti. Stami lunghi quanto le foglie del cali-
ce , e ad esse opposti. Un seme rotondo,
compresso , chiuso nel calice. Stimmi ot~
tusi.
Chenopodio volgare . Chenopodium ura
bicum. Lin. Chenopodium foliis triangulari-
bus subdentatis , racemis confertis , strictise
simis , cauli approximatis longissimis . Lin.
|. Il fusto è alto circa un piede-e mez-
20,:dritto, glabro, striato, per lo più seme |
plice. Le foglie sono alterne, picciolate ,
glabre , verdi in ambe le pagine, . alquanto
carnose, triangolari o deltoidee , e dentate.
Le superiori son lanceolate. e intiere . Le
spighe son verdi, folte, assillari alle fo=
glie superiori, accostate al fusto, e formas
267
. no um raceme terminale. Trovasi per la
Campagna . Ann.
| Chenopodio bianco . Chenopodium al-
bum . Lin. Chenopodium foliis rhomboideo-
triangularibus , erosis , postice integris: sum-
mis oblongis, racemis erectis . Lin. Atriplex
Sylvestris folio sinuato candicante . Moris.
Hist. 2. Sect. s. Tab. 31. fig. 3. Atriplex Syl-
vestris secunda. Camer. Epit. pag. 242.
Il fusto è alto due piedi, e più , drit-
to, angoloso, ramoso, glabro. Le foglie
sono alterne, picciolate, triangolari-romboi-
dali, appuntate , ‘dentate nei lati anteriori,
ma le superiori lanceolate e quasi intiere,
glabre: e verdi nella. pagina superiore, e
bianche, e farinose nell’ inferiore. I grap-
poli dei fiori son bianchi, dritti, terminali,
formati da -spighe alterne, sessili, folte,
delle quali le inferiori hanno una piccola
foglia alla base. Trovasi nei luoghi incolti.
Ann. TAE 2s
Chenopodio verde . Chenopodium viri-
de. Lin. Chenopodium foliis rhomoideis: den~
tato-sinuatis., racemis ramosis subfoliatis «+
268
Lin. Atriplex Sylvestris . Jo. Bauh. Hist. 2»
pag. 972. Chenopodium Sylvestre opulifolio.
Vaill. paris. Tab. 7. fig. 1.
— M fusto è alto circa tre piedi, dritto,
..& ramoso , glabro, angoloso con strie biane
che e verdi, e rosso negli angoli. Le fo»
glie sono alterne, picciolate , romboidali,
dentate nei lati anteriori, glabre e verdi
nella pagina superiore, biancastre e farino=
se nella pagina inferiore . Alcune delle su-
. periori són lanceolate, e intiere. I fiori son
. disposti in spighe sottili, più o meno ra«
mose, terminali al fusto e ai rami, inter-
foliate di foglie piccole lanceolate. I calici
son bianchi, farinosi. Trovasi nei campi,
e negli orti. Fiorisce nel Luglio. Ann.
Chenopodio angoloso . Chenopodium
hybridum. Lin. Chenopodium foliis cordatis ,
angulato-acuminatis , racemis ramosis nudis.
Lin. Chenopodium angulosum , foliis corda-
tis angulosis , acuminatis, utrinque viridi-
bus, racemis ramosis, subnudis. Enc. Atri.
plex Sylvestris major, anguloso folio . Bar-
rel. ic. $40. Chenopodium Stramonii folio « -
Vaill. Paris. Tab. 7. fig. 2.
\
: 269
f fusti son’ alti quasi due piedi, drit-
ti, solcati, per lo più semplici. Le foglie
sono alterne ,:picciolate, cordate , sinuate,
angolose, con angoli acuti, e P angolo dî
cima lunghissimo, e son verdi in ambedue
le pagine. I fiori son disposti in cime sot-
tili, ramose , situate nelle ascelle delle fo-
glie superiori, per lo pià nude, formanti
tutte insieme una specie di pannocchia.
Trovasi nei campi. Ann.
Chenopodio edoroso . Chenopodium Bo»
tr:s. lin. Chenopodium foliis oblongis sinua-
tis , racemis nudis , multifidis. Lin. Botrys.
Lob. ic. 228. Atriplex odora f. Suaveolens
vulgaris , nobis Botrys . Moris. Hist. 2. Sect.
$. Tab. 21. fig. 7.
Il fusto è alto un piede o poco più,
dritto e ramoso. Le foglie son picciolate ;
alterne, bislunghe , sinuate, alle volte se-
mipinnate, con lacinie angolose. I fiori son
disposti in piccole cime, sottili, e ramose
nelle ascelle delle foglie, che tutte insieme
formano unà pannocchia interfoliata . Tut-
ta la pianta & di color verde giallo, coper-
270
ta di piccole glandule globose, peduncola-
te, le quali trasudano un’ umor viscoso &
odoroso . Nasce nei luoghi renosi, e fiori-
sce nel Luglio. Ann.
- Chenopodio fetido. Chenopodium Vul-
varia . Lin. Chenopodium foliis integerrimis,
rhombeo-ovatis , floribus conglomeratis axil>
laribus . Lin. Botrys . Camer. Epit. p. $98.
Atriplex foetida . Jo. Bauh. Hist. 2. p. 974.
Moris. Hist. 2. Sed. $. Tab. 51. fig. 7. Atri-
plex olida , pusilla, hircina , & vulvaria , ga-
rum olens . Lob. ic. 255.
I fusti son lunghi circa un piede, ra-
mosi, e piegati a terra. Le foglie sono al-
terne , picciolate, ovato-romboidali. I fiori
sono in piccoli grappoli, nelle ascelle delle
| foglie superiori. Tutta la pianta è coperta
di una polvere scagliosa, biancastra, ed è
ben nota per il suo odore acuto e nausean-
te. Trovasi per le strade, e nei campi .
Fiorisce nel Luglio . Ann.
Chenopodio maggiore . Chenopodium
polyspermum . Lin. Chenopodium folüs inte~
gerrimis ovatis, caule subereclo , cymis die
arr
chotomis , calicibus fructus patulis . Lin. edit.
Gmel. Polyspermon Casstani, Bassi, Ana
guillarae . Lob. ic. 256. Blitum Sylvestre .
Camer. Epit. „P38: 237. ‘Blitum polyspermon ,
a seminis copia . Moris. Hist. z. Sed. s.
Tab. 30. fig. 6. |
|. fusti son alti due o tre piedi, dritti,
o qualche volta piegati a terra verso la ba-
se, ramosi, glabri, solcati, rossastri . Le
foglie sono alterne, picciolate , ovali, ot-
tuse, spesso rosse nella pagina inferiore, e
nei margini. I fiori son verdi, disposti in
cime assillari e terminali, bifide , o ramose.
I calici fruttiferi restano aperti, e i semi
cadono con molta facilità. Trovasi nei cam-
pi. Fiorisce nell’ Agosto . Ann.
Salsola . Salsola .
Car. gen. Fiort senza corolla. Calice
persistente, con cinque divisioni ovali , con-
cave. Stimmt curvi. Una cassula ovale di
una sola loggia circondata dal calice . Un
seme avvolto a spira.
273
Salsola Spinosa . Salsola Tragus. Lin:
Salsola herbacea ereda , foliis subulatis spi-
nosis , laevibus , calycibus ovatis . Lin. Kali
Spinosum cochleatum . Bauh. pin. 289.
| I fusti son alti quasi due piedi, duri,
ramosi, solcati, pelosi. Le foglie sono al-
terne, lineari, strette, glabre, verdi, lun»
ghe circa un pollice, e terminate da ung
punta spinosa. I fiori sono assillari, solita»
rj, con brattee corte, e spinose. Ann.
Salsola Cali . Salsola Kali . Lin. Sal-
sola herbacea decumbens foliis subulatis spite .
nosis , scabris , calycibus marginatis axilla-
ribus . Lin. Tragon Matthioli . Lob. ic. 747.
Tragum . Camer. Epit. pag. 779. Kali Spi7
noso affnis. Moris. Hist. 2. Sect. s. Tab,
33. fig. 1t. |
E’ molto simile alla precedente , ma i
fusti son più grossi, molto più pelosi, €
solcati , ed hanno gli angoli rossastri. Le
foglie sono appena lunghe sei linee, son
terminate da una spina, e son più grosse
di quelle dell' altra Salsola . I fiori son - pur
solitarj, ed assillari, con brattee corte 6
spi-
273
spinose , e le divisioni del calice son ma-
nifestamente scariose .
Si trovano ambedue sul lido arenoso
‘+ del mare, e lungo le ripe dell’ Arno, e del
Serchio, ma non ho mai trovata la prima
Specie col fusto intieramente dritto, nè la
seconda intieramente distesa.
Olmo . Ulmus.
Car. gen. Fiori senza corolla. Calice
di un sol pezzo, inferiore, persistente ,
campanulato , internamente colorato, con
cinque divisioni nel lembo. Stami il doppio
più lunghi del calice. Szli più corti delli
stami, piegati infuori, colli stzmmz pelosi.
Una bacca ovale , compressa, di una sola
loggia , e con un solo seme, circondata da
un’ ala membranacea .
Olmo nostrale. Ulmus campestris . Lin.
Ulmus foliis duplicato-serratis : bast inae-
qualibus . Lin. Spec. ( adde ) floribus subses-
silibus conglomeratis . Lin. edit. Gmel. Ul-
S
=
274 1
< mus. Jo. Bauh. Hist. r. pag. 139. Lob. ic
2. pag. 189. Camer. Epit. pag. 70.
La scorza dell’ Olmo è screpolata . Le
foglie sono alterne , brevemente picciolate ,
ovali appuntate, glabre, nervose, dentate,
seghettate , scabre, ineguali alla base. I
fiori compariscono prima dello sviluppo del-
le foglie , son piccoli, e disposti lungo i
rami, a mazzetti quasi sessili. La membra-
na del frutto è smarginata nell' apice .
Genziana . Gentiana.
Car. gen. Calice inferiore persistente ,
con quattro, o cinque divisioni dritte e ap
puntate. Corolla monopetala infundibulifore
me o campanulata, col lembo diviso in quate
tro o cinque Jacinie . Una cassula bislunga,
conica, bifida nella cima , di una sola log-
gia, che si apre in due valve, con moltis-
simi piccoli semi attaccati alle valve.
Genziana marina . Gentiana maritima +
Lin. Gentiana corollis quinquefidis infundi-
buliformibus , stylis geminis , caule dichoto-
=
275
Ro pauciflora < Lin. Mantiss. Centaurium lus
teum pusillum Moris. Hist. 2. Sed. s. Tab.
26. fig. 3. Centaurium luteum minus, latifo-
lium ( & angustifolium), non perfoliatum.
Barrel. ic. 458 467.
I fusti son'alti da sei a dieci pollici ,
dritti, glabri, leggermente angolosi . Qual-
Che volta son semplici con un solo fiore
nella cima , qualche volta bifidi, e biflori,
e talora dicotomi , ma i fiori son sempre
in scarso numero (otto o dieci al più), e
distanti. Le foglie inferiori sono ovali ro-
tondate , le superiori ovali lanceolate , tut-
te glabre, opposte, e sessili ; con tre o
cinque nervi, giammai con uno solo in tut-
te le piante che ho esaminate. Le corolle
son gialle, infundibuliformi, col lembo di-
viso in cinque lacinie. Li stili son due,
con due stimmi lanceolati. Trovasi nella
Macchia di Palazzetto , e di S. Rossore in
vicinanza del Mare, e anco nel Monte dei
Bagni. Fiorisce nel Maggio. Ann.
| Genziana Centaurea minore . Gentiana
Centaurium . Lin, apicis corollis quinque-
2
276
fidis infundibuliformibus , caule : dichotomo +
Lin. Spec. Centaurium parvum . Lob. ic. 401.
Centaurium minus. Moris. Hist. 2. Sett. s.
Tab. 26. fig. $. Camer. Epit. pag. 426.
I fasti son alti un piede al più, gla-
bri, dritti, leggermente angolosi , superior-
mente ramosi, dicotomi, Oo tricotomi . Le
foglie radicali sono ovali, ottuse. Le supe-
riori lanceolate, tutte glabre, sessili, e
opposte , e trinervie . I fiori son terminali
ai rami, disposti in corimbi folti. Le co-
rolle son rosse, fatte a imbuto , minori dt
quelle della Specie: precedente , col lembo di-
viso in cinque lacinie . Lo stilo è uno, ed
tia due stimmi globosi. Le antere sono spi-
rali. Trovasi nei prati, e nei campi. Fio-
risce nel Maggio . Ann.
Genziana spigata . Gentiana spicata .
Lin. Gentiana corollis quinquefidis infundi-
buliformibus , floribus alternis sessilibus . Lin.
Centaurium minus ramosum . Barrel ic.
1242. |
E' molto simile alla Specie precedente.
I fusti son alti un piede, e un piede e mez
277
zo, molto ramosi, e dicotomi. Le foglie
son sessili, opposte. Le radicali ovate , le
superiori lanceolate, e quelle dei rami lan-
ceolato- lineari , acute. I fiori son sessili,
alterni, assillari sui rami, ove formano del-
Je spighe lunghe e sottili, che terminano
la pianta. Le corolle son rosse, fatte. a im»
buto , col lembo quinquefido . Le antere so-
no spirali. Lo stilo è unico con due stim-
mi globosi. Trovasi nei prati, fiorita nell’
Agosto. Ann.
| Calcatreppola . Eryngium .
Car. gen. Fiori a ombrella, sessili, so-
pra un ricettacolo comune, conico, munito
di palee, e di un involucro formato di mol-
te foglie spinose. I. fiori hanno cinque pe-
tali bislunghi, e un calice di cinque foglie
acute , più lunghe dei petali, le quali co-
ronano il germe . Il frutto è ovato bislun-
80, e si divide in due semi. |
Calcatreppola marina . Eryngium mari-
timum Lin. Eryngium foliis radicalibus sub-
278
rotundis plicatis spinosis , capitulis pedun-
culatis. Lin. Spec. ( adde ) paleis tricuspida-
tis. Lin. edit. Gmel. Eryngium marinum.
Camer. Epit. pag. 448. Zryngium marinum.
Drypis Teophrasti quorumdam . Lob. ic. pag.
21. Eryngium maritimum . Moris. Hist. 3.
Sed. 7. Tab. 36. fig. 6. Jo. Bauh. Hist. 5*
p. I. pag. 86. i
ll fusto è alto un piede, o poco più,
ramoso verso la cima. Tutta la pianta è di
color verde glauco. Le foglie son coriacee
nervose con un orlo cartilaginoso nel mar-
gine, dentate, spinose, undulate e piegate,
più o meno profondamente trilobe. Le radi-
cali son lungamente picciolate ; quelle del
fusto alterne, sessili, un poco spatolate e
amplessicauli. Gli involucri. son simili alle .
foglie, ma più rotondati. Le palee del ri- -
cettacolo terminano in tre punte acute.
Trovasi nel littorale arenoso . Fiorisce nel
Luglio. Peren. . |
Calcatreppola comune. Eryngium cam-
pestre . Lin. Eryngium foliis amplexicaultbus
pinnato-lanceolatis . Lin. Eryngium . Camer,
ba 279
fpit. pag. 446. Eryngium campestre medi-
serraneum. Lob. ic. 2. pag. 22. Eryngium
vulgare . Moris.’ Hist. 3. Sed. 7. Tab. 36.
fig. 1. Jo. Bauh. Hist. 3. p. r. pag. 85.
Il fusto è alto circa un piede, ramo~
so nella sommità. Tutta la pianta è di co-
lor verde-giallo . Le foglie son coriacee,
mervose, con margine cartilaginoso , denta-
te, spinose. Le radicali son ternate, pin-
natifide , cory lunghi picciòli dilatati alla ha-
se ed amplessicauli. Quelle del fusto sono
<erne,.sessili, bislunghe, laciniate o pine
matifide . I primi involucri son simili alle
foglie, ma minori: i secondi son lanccola-
ti, e mucronati . Le palee del ricettacolo
son semplici, lineari, lanceolate, mucrona-
te. E comune nei campi, e lungo le stra-
de. Fiorisce nel Luglio. Perez.
Soldinella . Hydrocotyle.
Car. gen. Ombrella semplice , piccola,
quasi capitata, con raggi corti. Un invo-
fucro di quattro piccole foglic. Petali ova-
280
li, appuntati, intieri, eguali, ed aperti.
Frutto orbicolare , compresso, formato. di
due semi semi-orbicolari attaceati per il
margine interno. | |
Soldinella aquatica. Hydrocotyle vul-
garis . Lin. Hydrocotyle. foliis emarginatis .
peltatis, umbellis quinquefloris . Lin. Aqua» :
tica Cotyledon acris septentrionalium . Lob, .
ic. 387. Ranunculus aquaticus Cotyledonis fa-
lio. Moris. Hist. 2. Sed. 4. Tab. 29. fig.
30. |
I fusti 'son sottili, cilindrici, lungbi,
distesi, striscianti; ad ogni nodo gettario -
un fascetto di radici, una o più foglie,.e :
uno scapo » Le foglie hanno. picciòli lunghi: -
sei o sette pollici, son peltate , rotonde‘, .
larghe appena un pollice, leggermente . in--?
taccate nel margine, glabre-, di color ver= v
ve chiaro , colle vene reticolate ben visibi-
li nella pagina inferiore. Li scapi son lun-
ghi tre pollici o poco più, ed hanno nel-
la parte superiore quattro o cinque verticil-
li, composti ciascuno di quattfo -o cinque *
fori quasi sessili. Trovasi nei fossi, e pars-
asr,
ticolarmente nei fossi dell’ acque termali dei.
Bagni di S. Giuliano . Perene ,;; — -
Diapensia . Sanicula .
Car. gen. Ombrella universale con pes
chi raggi . Involucro universale smezzato ».
Ombrelle particolari con molti fiorì ammuc-
chiati e disposti a globo. Involucro parzia-
le intiero, più corto dei fiori . Frutto ova-
to acuto, coperto. di punte scabre ,.divisi-
bile in.due seme. a
Diapensia: comune. Sanicula-europaea. ,
Lin. :Sanicula foliis: radicalibus: orbicularibus -
quinquelobis , flosculis omnibus sessilibus s -
Lin. edit. Gmel. Diapensia sive Sanicula `
Camer. Epit. pag. 763. Sanicula & Diapen= -
_sia:. Lob. ics 663. |
` Lo Seapo: è nudo, lungo cinque o sei^
pollici, terminato da un’ ombrella di quat- -
treo cinque raggi, lunghi più:di un polli»
ce, uno: dei qualî ‘è semplice, gli altri son
bifidi, trifidi-o-quadrifidi, e portano due,
tre, e quattro’ ombrelle piccole, dense, glos *
282
hose. Le foglie son radicali rette da picciò»
li lunghi tre pollici, rotondate, e’ divise
profondamente in tre o cinque lobi appun»
tati, dentati, incisi, e quasi trifidi » Son glas
bre, di color verde splendente , venose,
mervose . Nasce nei luoghi ombrosi e free
Schi del Monte Pisano. Peren.
Bupleuro . Bupleurum.
Car. gen. Involucro universale di mol- .
te foglie. Ombrella universale di pochi rags
gi. Involucro parziale per lo più di cinque
foglie larghe , spesso colorate . Petali intic-
ti, e piegati infuori. Frutto rotondato, ovas
le compresso e striato, divisibile in due
Semi.
Bupleuro campestre. Bupleurum rotune
difolium , Lin. Bupleurum involucris univer-
salibus nullis , foliis perfoliatis .. Lin. Pera
foliata . Camer. Epit. pag. 888. Perfoliatunz
wulgatius flore luteo, folio umbilicate . Lob.
ic. 396. Perfoliata simpliciter. dicla , vulga=
gis, annua. Jo. Bauh, Hist. 3. pag. 198. Pets
283
foliata vulgatissima, seu arvensis. Moris:
Hist. 3. Sect. 9. Tab. 2. fig. 1.
Tl fusto è alto circa un piede e mez-
zo , glabro, e ramoso. Le foglie son gla-
bre, ovali, rotondate alla base, con una
piccola punta nella cima. Le inferiori am-.
plessicauli. Le superiori infilate. Manca al-,
le ombrelle l'involucro universale. Gli in-
volucri parziali sono di cinque foglie ovali,
ineguali, appuntate , gialle nella pagina su-
periore. Trovasi nei campi fiorita nel Giu
gno. Ann.
Bupleuro sottile. Bupleurum tenuisst-
mum . Lin. Bupleurum umbellis terminali- -
bus compositis , lateralibus simplicibus , pau-
cifloris , involucris & involucellis brevibus | `
Enc. Auricula leporis minima . Jo. Bauh. Hist.
3. pág. 201. Bupleurum angustissimo folio .
Moris. Hist. 3. Se. 9. Tab. 12. fig. 4. Bu-
pleurum tertium minimum Fabii Columnae è
Barrel: ic. 1248.
-Il fusto è sottile, duro, lungo un pies -
de e mezzo, munito in tutta la lunghezza
di rami alterni, assillari, aperti. Le foglie
284 |
son lineari, acuminate, rigide; semiam-
plessicauli. I fiori son piccoli, gialli . Le
ombrelle terminali al fusto e ai rami son
composte di tre a cinque raggi per lo più
ineguali , e le ombrelle laterali son sempli- .
ci. Gli involucri son di tre a cinque foglie
acuminate . Trovasi nei prati delle Cascine.
Fiorisce nel Settembre. Ann.
Rezzone . Echinophora. |
.. Car. gen. Ombrella universale a raggi
ineguali , quei di mezzo più corti. Znvolu=
cro universale di circa cinque foglie lanceo- .
late , lineari, acute, carinate, lunghe quan»
to. i raggi esterni. Le Ombrelle parziali son
composte di fiori irregolari , dei quali i la-
terali son maschi, e quel di mezzo erma-
frodito e sessile. Zmvolucro parziale di cin-
que o sei foglie persistenti , unite alla ba-
e, lanceolate, acute, delle quali le tre
esterne maggiori. Petali ineguali , patenti ,
smarginati. Seme bislungo inwiluppato in
tina guaina fungosa, che è la base dell ine 0
volucro parziale .
285
Rezzone marino. Echinophora spinosa.
Lin. Echinophora foliolis subulato-spinosis ,
integerrimis . Lin. Pastinaca marina. Lob. ic.
.210. Pastinaca marina , quibusdam secacul,
.& Crithmum spinosum. Jo. Bauh. Hist. 3. p.
196. Crithmum maritimum spinosum. Moris.
Hist. 3. Sed. 9. Tab. 1. fig. 1.
I fusti son dritti, alti circa un piede ,
ramosi nella parte superiore. Le foglie so-
no alterne, bipinnate , con foglioline stret-
te , solcate, acute. spinose in cima, e bre-
vemente pelose, con nervi rilevati, bian-
chi. I fiori son bianchi. Le foglie degli in-
volucri primarj, e secondarj son pur ter-
minate da una punta spinosa, e sono bre-
vemente pelose, come lo sono anco i rag-
gi dell’ ombrella. Trovasi sul litorale areno-
$0, fiorita verso il fine di Luglio . Peren.
Capobianco . Tordylium.
Car. gen. Le ombrelle hanno i raggt
ineguali. Gli involucri son di molte foglie
lineari ; e negli involucri parziali le foglie
286
esterne son fe più lunghe. I fiori del cene
tro hanno i petali eguali ; quelli della cir.
conferenza hanno il petalo esterno maggio»
re, e bipartito . Il frutto è rotondo, com-
presso, peloso, col margine rilevato e smer-
lato , e si divide in due semi.
Capobianco ordinario . Tordylium ofi-
cinale . Lin. Tordylium foliis pinnatis pilo-
sis, foliolis caulinis , incisis , acutis, mar-
gine seminum albo , argute crenato . Nob.
Seseli Creticum . Lob. ic. 736. Caucalis Mmi-
nor, pulchro semine sive Bellonii . o. Bauh.
Hist. 3. pag. 84. Tordylium Creticum minus ,
Moris. Hist. 3. Sect. o. Tab. 16. fig. 5.
. M fusto è alto circa un piede, cilin-
drico , finamente solcato, peloso, ramoso .
Le foglie sono alterne, pinnate , pelose, con
foglioline intaccate. Le radicali ovali roton-
date , quelle del fusto ovali, appuntate , in-
cise o laciniate . Il margine dei semi è biane
co con intaccature fini, e profonde. Tro-
vasi sugli argini, e nei enum . Fiorisce dj
Primavera. Ann.
` 287
Capobianco maggiore. Tordylium ma-
«imum . Lin. Tordylium foliis pinnatis , pie
losis , scabris , foliolis caulinis lanceolatis
acutis, impari longissimo , margine seminum
rufescente, inflato , vix crenato. Nob. Tor-
dylium majus seminis limbo minus granula-
to. Moris. Hist. 3. Sect. g. Tab. 16. fig. r.
Caucalis major semine minus pulchro hirsu-
to . Jo. Bauh. Hist. 3. par. 2. p. 85. Seseli Creti-
cum sive Tordylum majus . Lob. ic. 737.
Il fusto è alto due o tre piedi, solca~
to, scabro , ramoso. Le foglie sono alter-
ne pinnate, pelose , scabre . Le radicali han-
no le foglioline ovali con intaccature pro-
forde, ottuse: quelle del fusto son lanceo-
late, con denti acuti. e la fogliolina in caf-
fo è molto più lunga delle altre. Le om-
brelle son numerose, e dense; i petali son
bianchi, e gli esterni son rossi nella pagi-
na inferiore. Il margine dei semi è per lo
più di color rosso., gonfio, con intaccatu~
re grossolane, e poco profonde. Trovasi
nelle siepi, e nei campi. Fiorisce nel Giu»
gno. Ann.
288
Lappola . Caucalis +
|. Car. gen. Ombrella con pochi raggi .
1” involucro universale qualche volta manca,
e se vi è, è formato da una a cinque fo-
glie non incise, con margini membranacei .
L’ involucro parziale è simile. I petali son
fatti a cuore: gli esterni maggiori, e quasi
bifidi. Frutto ovale bislungo, echinato da
punte acute e dure, € divisibile in due
semi.
Lappola campestre. Caucalis grandiflo-
ra . Lin. Caucalis umbellis planis , petalis
exterioribus maximis, involucris subpenta-
phyllis . Enc. Caucalis albis floribus vulga-
ris . Lob. ic. 728. Caucalis arvensis echina-
ta magno flore. Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab.
14. fig. 3-
‘Tl fusto è alto ‘più di un piede, gla-
bro, solcato, ramoso. Le foglie sono al-
terne , bipinnate, sottilmente laciniate , con
lacinie acute, e un poco pelose. I fiori son
bianchi. Le ombrelle del raggio hanno i
| fio-
=-
289
fiori esterni con un petalo grande e bifido.
Le foglie degli involucri son biancastre nei
margini. I semi hanno quattro coste rile-
vate , approssimate , aculeate nel dorso. Tro-
vasi nei campi fra le biade. Fiorisce nel
Giugno. Ann.
Lappola minuta. Caucalis leptophylla ;
Enc. Caucalis foliis tripinnatis tenuissimis ,
umbellis subtrifidis aphyllis , umbellulis tri-
phyllis trispermis . Enc. Echinophora tertia
leptophyllon purpurea . Moris. Hist. 3. Sed.
9. Tab. 14. fig. 6. .
Il fusto è alto circa uh piede, ramo-
. so , angoloso, glabro, o un poco peloso
nella parte superiore. Le foglie son alterne
quasi triangolari, tripinnate, a lacinie cor-
te, e sottili. Le ombrelle nascono sopra pes
duncoli nudi, più lunghi delle foglie. Non
hanno involucro universale, e son forma-
te di tre, quattro, o cinque raggi, grossi,
angolosi, duri. Le ombrelle secondarie han»
no un'involucro di tre piccole foglie, e por-
tano tre O quattro semi grossi, con punte
lunghe, allargate. alla a ritorte nella ci-
299
ma situate sulle strie. Tutta la pianta è di
color verde cupo. Trovasi nei campi. Fio-
risce nel Giugno. Ann,
Lappola ruvida, Caucalis aspera. Enc, ©
Caucalis c@ule ramosissimo: scabro , floribus
parois subradiatis , Enc. Tordylium Anthri-
scus umbellis confertis , foliolis ovato- lanceo-
latis pinnatifidis . Lin. Caucalis minor ftore
tubente . Moris, Hist. S. Sect. 9. Tab. 14.
fig. 8. Caucalis semine aspero flosculis rum
bentibus . Bauh. Prodr, pag, 80,
I fusti son alti da mezza piede fino a
tre piedi, e più, cilindrici, sottili, sca»
bri, ramosi. Le foglie sono scabre, alter=
ne, pinnate , colle foglioline lanceolate, pin»
natifide, dentate, appuntate, e quella in
caffo allungata. Le ombrelle son piane, di
sei o otto raggi, coll’ involucro universale
di una sola foglia lineare, lunga meno del-
la metà dei raggi ; e gli involucri partico»
lari di cinque foglioline simili. I fiori son
piccoli, bianchi, o rossicci, con i petali
della circonferenza un poco maggiori. I ses
mi'son piccoli, ovali, coperti di peli core .
291
ti, rigidi, sparsi , di color bigio , o rossic-
cio. E' comunissima lungo le siepi, e nei
campi. Fiorisce nel Luglio. Ann, |
Lappola nodosa . Caucalis nodiflora .
Enc. Caucalis umbellis simplicibus, laterali
bus, subsessilibus , caulibus procumbentibus .
Enc. Tordylium nodosum, umbeils simpli-
cibus sessilibus , seminibus exterioribus his-
pidis. Lin. Caucalis nodoso echinato semine .
Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 83. Moris. Hist. 3.
Sect. 9. Tab. 14. fig. 10. |
| I fusti son lunghi circa un piede, ci-
lindrici, scabri, ramosi, distesi a terra.
Le foglie sono alterne, distanti, scabre,
pinnate , con foglioline lanceolate, pinnati-
fide, a lacinie strette, acuminate . I fiori
son bianchi, piccoli, disposti in ombrelle
per lo più semplici quasi sessili ai nodi
del fusto , opposte all’ inserzione delle fo-
glie e I semi del raggio sono echinati solo
dal lato esterno : quelli del centro sono sca-
bri, ma non echinati. Trovasi lungo 1 fos-
si, sugli argini, e nei campi . Fiorisce nel
Maggio. Ann. |
Ta
292
eee maggiore . Caucalis latifolia 1
Lin. Caucalis umbella universali trifida, pars
tialibus pentaspermis , foliis pinnatis serra=
tis. Enc. Caucalis arvensis echinata latifo-
lia. Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab. 14. fig. 2.
Il fusto è dritto, alto un piede e più,
angoloso , e scabro. Le foglie sono alter-
ne, scabre , pinnate, con foglioline decur-
renti, semplici, ottusamente dentate. Le
,ombrelle sono di due, tre o quattro raggi.
I semi son grossi, con coste rilevate sul
dorso , aculeate da punte. larghe, dure,
gialle. Trovasi nej campi. Fiorisce nel Lu»
glo. Anz.
Lappola marina . Caucalis maritima.
Lin. Caucalis humilis pubescens , laciniis fo-
liorum obtusiusculis, umbellis involucratis ,
fructibus ovatis crassis , aculeis inaequali-
bus, & flavescentibus donatis . Enc. Lin. ed.
Gmel. Caucalis pumila maritima . Moris. Hist.
3. Sect. o. Tab. 14. fig. 7. Zappula canaria
sive Caucalis maritima. Jo. Bauh. Hist. 3.
pag. 3r.
or
293
I fusti son lunghi al più sette bea
leggermente angolosi, ramosi, diffusi. Le
foglie son lungamente picciolate, bipinna-
.te , con lacinie corte, e ottuse. Le ombrel-
le son rette da lunghi peduncoli, e son
composte di quattro o cinque raggi inegua-
li. I fiori hanno una leggiera tinta di ros-
so. I frutti sono ovali con aculei inegua-
li, gialli, rigidi, allargati alla base. Una o
due delle foglioline dell’ involucro sono un
‘poco laciniate. Tutta la pianta è di color
verde-giallo, coperta di peli corti e morbidi +
Trovasi sul litorale arenoso , fiorita nel Giu-
gno. dan.
Rizomolo . Ammi .
Car. gen. Involucro universale e pate
giale di foglioline incise, o pinnatifide. Pe-
tali cordati, piegati, ineguali. Frutto quasi
rotondo , liscio, striato, divisibils in due
semi . -
Rizomolo maggiore . Ammi majus. Lin.
Ammi foliis inferioribus pinnatis , foliolis o-
294
vato-lanceolatis , serratis ; superioribus mul-
tifidis , foliolis lanceolatis , acutis dentatis .
Nob. Ammi vulsatius . Lob. ic. 721. Ammi
annuum latiore folio. Moris. Hist. 3. Sed.
9. Tab. 8. fig. 4. |
Il fusto è alto quasi due piedi, cilin-
drico, glabro, ramoso. Le foglie infeiori
son pinnate, colle foglioline ovali lanceo-
late, dentate a sega, per lo più semplici»
o alcune lobate alla base. Le foglie supe-
riori son più piccole, più divise, qualche
volta bipinnate , colle foglioline strette, lan-
ceolate, appuntate. I fiori son bianchi; le
ombrelle mediocremente guarnite , con rag=
gi sottilissimi, e patenti. Tutta la pianta
. € glabra. E’ comune nei campi. Fiorisce nel
Luglio. Ann.
Rizomolo Stuzzicadenti . 4mmi Visna=
ga. Enc. Ammi foliis omnibus multifidis , fo»
liolis linearibus acuminatis integerrimis , um-
bella fructifera clausa . Nob. Daucas Visna-
ga seminibus nudis . Lin. Spec. Visnaga Gin-
gidium Anzuillarae . Lob. ic. 726. Visnaga.
Camer. Epit. pag. 303. Jo. Bauh. Hist. 3.
pag. 31.
29$
tl fusto è alto circa due piedi, glabro;
eggermente solcato, qnalche volta ramo-
so, densamente vestito di foglie due o tre
volte pinnate, con foglioline lineari, appun-
tate, intiere, glabre . Le ombrelle son com»
posté di un gran mimero di raggi rigidi ,
e grossi, che si chiudono nel tempo della
maturazione. I frutti sono striati, breve-
mente pelosi. Il ricettacolo dei raggi è lar-
go, e carnoso. Trovasi.in abbondanza nei
campi , e lungo le strade . Fiorisce nel Lu-
glio.. Ann.
5 . ^ Cicuta. Conium.
Car. gen. Involucro universale di mol-
te foglie corte, membranose verso la base »
L’ involucro patziale è di trè foglie simili,
situate dal lato esterno , non maggiori del-
ie ombrelle secondarie . 1 petali son corda-
ti, e gli esterni maggiori. Il frutto è ova-
le-globoso, con strie intaccate o dentate 4
divisibile in due semi. -
296
Cicuta maggiore . Conium maculatum è
Lin. Conium seminibus inermibus , caule ramo-
sissimo maculato glabro. Lin. edit. Gmel. Cia
cuta major, caule basi maculato sulcis semis
num crenatis . Enc. Cicuta. Lob. ic. 732.
Camer. Epit. pag. 839. Cicuta veteribus &
Neotericis . J. Bauh. Hist. 3. pag. 175. Cicuta
major . Moris. Hist. 3. Sect. g. Tab. 6. fig. 1,
]l fusto & alto circa quattro piedi , gros-
so, ramoso, con delle macchie nerasrre o
rossiccie alla base . Le foglie son alterne ,
grandi, tripinnate , o bipinnate con foglio -
` line pinnatifide a lacinie appuntate. E’ co-
munissima lungo le mura della Citta, intor-
no agli Orti, sui Fossi &c. Fiorisce nel Giu-
gno. Bienn.
qe p e e
Selino . Selinum.
Car. gen. Ze ombrelle son piane o po
co convesse . Gli involucri son composti di
molte foglie lineari , lanceolate , acumina=
te. I petali sono eguali , piegati in cima . Il
frutto è ovale bislungo , compresso, con
293
tre strie poco rilevate nelle due facce, ø
si divide in due semi. d
Selino montano . Selinum Cervaria . Se-
Ainum foliis bipinnatis glaucis , foliolis ob-
longis , obtusis , trilobis , dentato-serratis ,
serraturis mucronatis . Nob. Athamanta Cera
varia foliolis pinnatis decussatis , inciso-an-
.gulatis , seminibus nudis. Lin. Spec.: Dau-
cus secundus selinoides . Lob. ic. 720. Dau-
cus mantanus Apii folio major. Moris. Hist.
3. Sect. 9. Tab. 14. fig. 6. Libanotis altera
quorumdam , aliis dicla Cervaria nigra. Jo.
Bauh. Hist. 3. pag. 165..
Il fusto è alto tre; o quattro piedi ;
cilindrico , solcato, famoso. Le foglie sono
alterne, bipinnate, con foglioline grandi;
ovali, appuntate, con denti a sega mucro-
mati, un, poco .carnose e dure, di color
verde-mare , visibilmente venose ,. alcune in-
tiere, «altre trilobe; altre pinnatifide . I fio-
ri són bianchi. Nasce nel Monte Pisano;
Fiorisce nell’ Agosto. Peren.
-Selino~ Oreoselino . Selinum Oreoselis,
num . Lin. Selinum folis triplicato-pinnatis z
' 298
3 foliolis lanceolatis trifidis , integerrimis , di-
varicatis . Nob. Athamanta Oreoselinum fo-
liolis divaricatis. Lin. Spec. Oreoselinum,
sive Petroselinum . Lob. ic. 707. Oreoseli-
num majus. Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab.
12. fip. 1. Apium montanum nigrum. J. B.
Hist. 3. pag. 104.
Il fusto è alto circa tre piedi, glabro;
cilindrico , solcato, ramoso. Le foglie sono
alterne, ‘tripinnate, e bipinnate, con foglio»
line cuneiformi , incise, trifide, o pinnatifi-
de .-1 picciòli comuni hanno delle piegatu-
re alle divisioni, cosicchè le pinne sono in
diverse direzioni. I fiori son bianchi. Tro-
vasi nella Selva Pisana . Fiorisce nell’ Ago-
sto. Peren. |
Selino Salvatico . Selinum Sika *
| Lin. Selinum sublactescens , radice fusiforme
multiplici, folis bipinnatis, pinnis: pinnatifi=
dis , laciniis acutis , apice rufescentibus . Nob,
Selinum radice fusiformi multiplici, stilis e-
Treclis , corollis explicatis . Lin. edit, Gmel,
Thysselinum Plinii. Lob. ic. 7rr. -Apium
Sylvestre Dodonaei Thysselinum’ quorum
| 299
dam &c. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 188. Thys:
selinum . Moris. Hist. 3. Set 9. Tab. 17.
fig. 2.
Il fusto è alto un piede é mezzo, O
due piedi, cilindrico , striato , dicotomo,
con rami patenti. Le foglie sono alterne ,
bipinnate , con foglioline pinnatifide , a laci-
nie strette , acute, colla punta di color
rosso scuro. Le ombrelle son poco conves-
‘se, i petali bianchi. 1 semi son simili a
quelli dell’ oreoselino ma più gobbi nel dor-
‘so, e più smarginati all’ inserzione del pe-
duncolo . La radice è 'fusiforme e divisa .
La pianta è di color verde-cupo , pendente
‘nel rosso scuro, e rotta scola un sugo lat-
tiginoso . ‘Trovasi nella Selvà Pisana, e fio-
risce nell Agosto . Peren. |
l Angelica . Angelica .
Car. gen. Ombrella universale rotonda-
ta : Ombrelle parziali globose. Gli involucri
son formati da fogliotine semplici , lanceo-
late, corte : P universale di tre, o cinque;
=
Fr
300
i particolari di tre. 1 petali sono intieri ;
lanceolati, un poco curvi nella cima. Il
frutto è ovale rotondato , glabro, striato ;
divisibile in due semi, ciascuno dei quali ha
tre strie avvicinate nel dorso, e molto ri-
levate . i
Angelica salvatica . Angelica sylvestris,
Lin. Angelica foliolis aequalibus ovato-lan-
ceolatis , serratis . Lin. Spec. (adde) ellipti-
cis . Lin. edit. Gmel. Angelica Sylvestris .
Camer. Epit. pag. goo. Angelica Sylvestris .
Lob. ic. 699. Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab.
3. fig. a. Angelica, Sylvestris magna vulga-
tior. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 144.
| Il fusto è dritto, grosso , alto tre o
‘quattro piedi, cilindrico , rosso alle artico»
lazioni. Le foglie son grandi , bipinnate ;
con foglioline ovali, lanceolate , dentate;
i picciòli son dilatati alla base, e formano
delle guaine membranose, e ventricose. Le
ombrelle son di color rossastro, con i rag-
gi coperti di peluria simile ad una polvere
bianca. Fiorisce nell’ Agosto, e nel Settem-
bre. Trovasi nel Monte Pisano , € lungo à
{ossi delle Cascine . Peren.
301
Sio . Sium.
Car. Gen. Ombrella piana di pochi rag-
gi. Involucro universale di quattro a dieci
foglioline , lanceolate , o lineari , semplici,
o incise , o dentate , e piegate. Jnvolucro
parziale di più di due foglie . Petali cor-
dati con una piegatura nel mezzo . Frutto
ovato , bislungo , striato , divisibile in due
semi. |
Sio aquatico . Sium angustifolium Lin.
Sium folis pinnatis , foliolis auritis, invo-
lucro pinnatim dissecto , umbellis axillaribus
pedunculatis , Lin. edit. Gmel. Sium verum.
Camer. Epit. pag. 265. Sium sive Laver Dio-
scoridis , Qiusatri folio, sive Pastinaca a~
quatica . Lob. ic. 228. Sium aquaticum hu-
milius foliis profunde serratis Moris. Hist. 3
Sect. 9. Tab. s. fig. a. Sion umbelliferum .
Jo. Bauh. Hist. £. pag. 173.
ll fusto à alto quasi due piedi, dritto ,
solcato, glabro, ramoso. Le foglie sono al-
terne, pinnate , con foglioline ovali, appune
302
tate , dentate , incise , lobate,o auriculate
alla base. Le superiori son più piccole con
denti più profondi , e più stretti . Le om-
brelle son peduncolate, ed opposte all’ inser-
zione delle foglie . I fiori son bianchi; l’ in-
volucro è composto di cinque o sei foglie
,
lanceolate , molte delle quali son dentate,
o incise, Trovasi nei fossi. Fiorisce nel
Giugno. Peren.
Sio Erba Cannella . Sium nodiflorum.
Lin. Sium foliis pinnatis : foliolis inciso- den-
tatis; impari tripartito , umbellis lateralibus
oppositifoliis sessilibus pedunculatisque. Lin.
edit. Gmel. Sium aquaticum , repens & pro-
cumbens , ad alas floridum , seu umbellis can-
didis , ad genicula dispositis. Moris. Hist.
3. Sect. 9. Tab. s. fig. 3.
I fusti son piegati , radicanti alle ascel-
le inferiori. Le foglie sono alterne, pinna-
te, con foglioline seghettate , o incise, e
quella in caffo ordinariamente trifida. Le
ombrelle sono opposte alle foglie, per lo
più senza involucro universale, sessili, o
brevemente peduncolate. Trovasi in tutti i
fossi. Peren. |
303
Sio aromatico. Sium aromaticum.. Enc.
Sium foliis pinnatis , umbellis erectis, subquin-
quefidis . Enc. Sison Amomum foliis pinna-
tis, umbellis erectis. Lin. Spec. Sison sive
offcinarum Amomum . Jo. Bauh. Hist. 3. pag.
107. Ammi Sii, vel Laveris folio, flore al-
bo, semine nigro . Barrel. ic. 1190,
Il fusto è alto circa tre piedi, dritto,
cilindrico , sottile, ramoso. Le foglie radi-
cali son pinnate con foglioline ovali- lanceo-
late, dentate, incise, qualche volta trila»
be. Quelle del fusto son lineari, dentate .
Le ombrelle sono assillari. sopra pedunca-
li lunghi due, o tre pollici, per lo più ra-
mosi, e proliferi. Le ombrelle parziali son
quattro o cinque, e la media per lo più
sessile. Trovasi su gli argini dell’ Arno .
Peren, |
Oenante . Oenanthe.
Car. gen. 7 Fiori sono irregolari . Gli
involucri universali Spesso mancano , o se
vi sono , son composti di poche foglie e
304 |
eorte . Gli involucri parziali son fatti di
molte foglioline semplici , e appuntate . J
frutti son bislunghi , striati, coronati dal pi-
stillo , e dal calice , e si dividono in due
semi.
Oenante zafferanata . Oenanthe croca-
ta Lin. Oenanthe foliis omnibus multifidis ,
obtusis , subaequalibus . Lin. Oenanthe cicu-
` tae facie , succo viroso croceo . Lob. ic. 730.
Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab. 7. fig. 2.
Il fusto è alto circa due piedi , cilin-
drico » leggermente solcato , di color verde
rossastro , e geme un sugo giallo se rom-
pesi. Le foglie son grandi, bipinnate , gla-
bre, con foglioline cuneiformi, incise, a.
lacinie ottuse. Le ombrelle son terminali, e
alcune assillari , sopra peduncoli lunghi, e fo-
liosi. lo l’ ho trovata senza involucro unie
versale . Nasce nei fossi, e nei prati umidi +
Peren.
Oenante globosa . Oenanthe globulosa +
Lin. Oenanthe fruclibus globosis. Lin.
I fusti son lunghi otto o dieci pollici;
gamosi, diffusi, sottilmente striati, e di cos
| lor
"P 305
lor rossiccio. Le foglie inferiori son bipin-
nate , con pinnule lanceolate, acute, per lo
pid incise. Le superiori son semplicemente
pinnate, con foglioline semplici. Le om-
brelle sono assillari e terminali, senza ins
volucro universale, composte di cinque rage
gi. I petali son rossiccit le antere di co-
lor rosso cupo: e i frutti globosi, e stria-
ti. L'ho trovata nei prati di Coltano. Fio-
risce nel Maggio. Peren.
Oenante Filipendula. Oenanthe pimpi-
nelloides . Lin. Oenanthe foliolis - radicalibus
cuneatis fissis , caulinis integris, linearibus
longissimis simplicibus . Lin. Oenanihe an-
gustifolia . Lob. ic. 729. Oenanthe, sive Fi-
lipendula monspessulana folio Apit. Yo. B.
Hist. 3. pag. 191. Oenanthe Apii folio minor
caule firmiore . Moris. Hist, 3. Sect. “9g. Tab.
7. fig. 3.
La radice è tuberosa come nella Fili-
pendula. Il fusto è glabro, cilindrico, leg-
germente solcato , alto circa due piedi. Le
foglie radicali son bipinnate , o tripinnate,
con foglioline cuneiformi, incise, simili a
V
306
quelle del prezzemolo: quelle del fusto son
bipinnate con foglioline, lunghe, strette, e
in poco numero, Manca per lo più l' invo-
lucro universale, e qualche volta è di una,
sola foglia. E' comunissima lungo i fossi,
e nei Prati umidi. Peren.
Cicutaria . Aethusa .
Car, gen, Ombrella senza involucro uni»
versale : involucri parziali unilaterali, Frut».
to ovato, rotondo, striato con strie intie
re; divisibile in due semi.
Cicutaria volgare. Aethusa Cynapium.
Lin. Aethusa foliis conformibus , fructibus
subglobosis . Lin, Cicutaria fatua . Lob. ice
280, "E
Il fusto è alto circa due piedi, glabro,
cilindrico, leggermente solcato e ramoso.
Le foglie son alterne glabre, tripinnate, ¢
bipinnate , con foglioline pinnatifide, a la-
cinie appuntate . Le ombrelle sono opposte
all’ inserzione delle foglie; hanno i raggi
ineguali, i fiori bianchi, e gli involucri pare
307
ziali son più lunghi dei fiori. Trovasi. ne-
gli orti, € vicino alle case di campagna A
Fiorisce nel Luglio . Ann.
Coriandolo - Coriandrum + |
Car. gen. Ombrelle piane . Le univer.
sali hanno pochi raggi, ed un involucro di
una sola foglia. Le parziali hanno molti
raggi, e qualche volta un’ involucro di tre
foglie lineari, situate dalla parte difuori .
Il frutto è globoso , divisibile in due semi .
. A ‘Coriandolo salvatico . Coriandrum testi-
culatum .. Lin. Coriandrum involucellis nullis,
fructibus didymis scabris . Nob. Coriandrum
alterum minus odorum .. Lob. ic.. 706. Corian-
drum minus testiculatum . Moris. Hist. 3.Se&.
9. Tab. 11. fig. 2. Coriandrum minus odo-
rum . J. B. Hist. 3. pag. gr. |
Il fusto è alto un piede o. poco più,
glabro, e angoloso . Le foglie sono alter-
ne, pinnate e bipinnate , colle foglioline
pinnatifide, a lacinie strette e appuntate .
Le ombrelle hanno al più quattro raggi.
V 2
$$ 5 k
L’involucro universale è di una sola foglia
lineare; ma spesso manca ; e mancano sem-
pre gli involucri secondarj.“I petali sono
eguali. Il frutto è composto di due semi
globosi, attaccati insieme, rugosi, e non
striati. Trovasi nei campi fra i grani. Fio-
risce nel ‘Giugno . Ann,
| Cerfoglio . Chaerophyllum .
Car. gen. Ombrella universale di pochi
raggi, senza 2nvolucro . Involucro parziale
di cinque foglie incirca, dilatate, membra-
nose, piegate. Petali distesi, un poco ine-
i . Frutto allungato a rostro , appunta~
, liscio o striato,e talvolta peloso, divi-
A in due semi .
. Cerfoglio salvatico. Guiron syl-
vestre . Lin. Chaerophyllum seminibus lae=
vibus , caule striato, geniculis tumido , fo-
liolis acutis. Enc. Myrrhis . Cam. Epit. pag.
8.8. Cerefolium sylvestre perenne, seminè-
bi laevibus nigris. Moris. Hist. 3. Sect. 9 o.
Tab. 11. fig. <.
399
Il fusto è alto più di due piedi, ramos
.80, solcato, peloso inferiormente), ingros=
«sato alle articolazioni. Le foglie sono. al-
terne, grandi , tripinnate , e bipinnate , con
foglioline pinnatifide a lacinie acute, legger-
„mente pelose nei nervi, e nei margini. I
fiori son bianchi, : Arregolari; | i semi glabri ,
isci, e di olor. nerastro , quando son ma-
gui. Le ombrelle son. laterali: e terminali, :
Trovasi nella Selva Pisana. Fiorisce, nel Giu-
gno. Peren. ur WIS |
Cerfoglio . macchiato i Chaerophyllum
temulum.. Enc. Chaerophyllum caule genicy-
dis tumido, foliolis ovalis obtusis y. umbellis
ante florescentiam cernuis . Enc. Myrrhis ans
mua vulgaris , seminibu slaeviter striatis, catt.
le fusco. Moris. Hist. 3. Sed. 9. Tab. Io.
fg. 7. | Mw
. M fusto è alto circa due piedi, cilin-
frico, peloso , ingrossato alle articolazioni,
di color verde chiaro. ». con delle macchie
rosso-scure . Le foglie sono alterne, bipin-
nate, pinnate, con foglioline pelose., . Inci»
Be a lacinie. .gttuse , 1 fiori son bianchi,
i
ro
iii . T frutti son glabri, e leggermen:
te striati. Le ombrelle son ‘laterali, ; € tere
minali, pendenti prima "della fiorescenza *
"[rovasi nelle siepi, e nei campi. Peren.
Cerfoglio ispido . Chaerophyllum Ana
thriscus . Enc. Chaerophyllum seminibus ova-
to-oblongis , villosis , umbellis sublateralibus,
breviter pedunculatis , caule laevi. "Enc.
Scandix Anthriscus seminibus ovatis hispi-
dis corollis uniformibus , caule laevi. Lin.
Spec. Caucalis Scandicina. Liu. edit. Gmel
‘Cerefolium Sylvestre annuum , semine" ! villo-
so brevi. Moris. Hist. 3. Sect. 9. ‘Tab. 16.
fig. 2. Myrrhis Sylvestris aequicolorum: Co-
lumn Ecphi. I. pag. 100. T. 112. da
‘Il fusto è alto circa un piede é nici
20, liscio; striato; ramoso . Le foglie so-
no alterne, grandi, tre o quattro volte pin-
nate, con foglioline piccole, minutamente
incise, pelose . Le‘ ombrelle son per ‘Io più
laterali, rette da corti gambi, e composté
per lo più di" tre raggi . I fiori son piccoli,
bianchi , quasi regolari. I’ semi sono ova-
li, acuminati , coperti di peli rigidi . Tro-
! git
vasi intorno alle case di campagna . Fiori -
sce nel Maggio. Ann.
.Cetloglio Pettine . Chaerophyllum ro-
stratum . Enc. Chaerophyllum, seminibus ro-
stro: long issimo , subvilloso . Enc. Scandix
Pecten seminibus rostro longissimo . Lin. Spec.
Veneris Pecten Plinii. Lob, ic..226. Pecten
Veneris . Cam. Epit. pag. 302. Jo. Bath. Hist.
3. pag. 71. Scandix vulgaris semine rostra-
10 . Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab. 11. fig. L
- Il fusto è lungo. otto o dieci pollici:
debole, tortuoso , leggermente ‘peloso. Le
foglie sono alterne, tripinnate, con foglio» -
line pinnatifide, strette, acute leggermente
pelose. Le ombrelle son composte di pochi
raggi. I fiori sono irregolari, e:i semi son
terminati da un'appendice paleacea, com-
pressa, acuminata, coperta di peli corti e
rigidi, e lunga due pollici, Le foglie degli
involucri parziali son bifide. Le guaine delle
foglie son lungamente ciliate nei margini »
Trovasi fra i grani. Fiorisce nel Maggio *
Ann ^ di Ea
312 E
ê "^ n 4
Pastinaca . Pastinaca. .. *
Car. gen. Ombrelle piane . Nessuno in-
volucro . Petali intieri. Frutto ellittico,
compresso, leggermente ‘striato, con mar-
gine stretto, divisibile in due semi.
Pastinaca comune. Pastinaca sativa. <
Lin. Pastinaca folis: simpliciter pinnatis .
Lin. Pastinaca domestica vulgi. Lob. ic. 709.
Cam. Epit. pag. 507. Pastinaca latifolia- sa-
tiva, & sylvestris. Moris. Hist. 3. Sect. 9.
Tab. 16. fig. 1. 2. Pastinaca sativa. Jo. B.
Hist. 3, pag. 64e: CÈ aie xd
Il fusto è alto circa tre piedi;^ cilin-
drico, glabro, solcato .:Le foglie son: pin-
mate, alterne , é le radicali qualche. volta
bipinnate, colle foglioline larghe, ‘lobate o
incise, e leggermente pelose. Trovasi lun»
go i fossi in abbondanza . Peren: .
vi
Macerone . Smyrnium. © =-=- *
“>
Car. gen. Ombrelle senza involucri. Pes
tali lanceolati, carinati, un poco piegati.
Frutto ovale, bislungo, striato compresso;
composto di due semi piegati un poco a
mezza luna.
"Macerone volgare «` Smyrnium Olusa-
"trem . Lin. Smyrnium \ foliis caulinis ' terná-
tis, superioribus oppositis : vaginis margine
-Tanuginosis . Enc. Smyrnium. Camer. Epit.
pag.-$30. Hipposelinum , sive Olusatrum.
“Lob: i. 708: Smyrnium ‘semine magno ni-
qe curve. ne -Histé dd Sect. : 9. abus
Li fe I, f 7 pa ©
IH fisto è alto circa tre piedi, dlin-
diio "famoso ,'sóltato ;'Le ‘foglie radicali
son due o tre volte ternate, con foglioline
glábré ; lastre © ótti? Potondate ,: fbate,
'déntàte : Quelle del Fusto son ternate. Le
"büperiofi: bpposte, id le-gaainé hanno dei pe
Tener ‘margini. Le! ombrelle «son `- globose’
Soli F HSH giallbgfoli.Le ombrelle parziali
"del centro “non ^sóstengono ber lo: pi che
fiori” maschi. E comune’ nèlla ‘campagna
lungo i fossi i Fiorisce-nel Maggio. Piene,
»
314
Finocchio . Anethum :
Car. gen. Nessuno involucro . Fiori giale
li ,.quasi regolari. Frutto quasi ovale, come
presso, striato, divisibile in due semi.
Finocchio forte. Anethum Foeniculum:
Lin. Anethum foliis multipartito capillaribus,
Pr ovato-oblongis , utrinque attenua-
+ Lin. edit. Gmel. Foeniculum. Lob. ic.
775. Camer. Epit. pag. $34. Foeniculum vul-
gare. Moris. Hist. 3. Sect. 9. Tab. 2. fig. 1.
JFoeniculum vulgare sk minus &c, Jo. Bauh, Hist,
3. pag. 2. ar
alk fuso è idis. cinque o sei ied, gla:
in s-tugiadoso., finamente striato . Le., fo-
glie sono alterne, grandi, due, tre, e quattro
volte, pinnate , icon. pinnule capillari., : sol-
kate, divaricate.. I:piceiòli son. vaginanti. 6
guembranosi. -l frutti sono. .Ovati, assotti-
gliati nelle estremità, striati, poco comprese
si. Trovasi nei; campi» Peren« ».
318
4 03768
Appio . ies o
Car. gen. Ombrelle di pochi raggi » L'in-
volucro universale, o manca, o è di una
sola foglia - ; L involucro particolare è di una
o più. foglie assai piccole. È Petali. sono e-
guali . Il frutto è ovato con strie rilevate ,
divisibile in due semi. ^00 s
Appio Sedano . Apium wm Lin.
“Apiurn foliolis ` ‘caulinis cunciformibus , um-
‘bellis sessilibus :' Lin. Spec. Apium palustre.
Camer. Epit. pag. 527. Elioselinum , Palu-
dapium ‘Tob. ic. 707. Apium palustre , Ê
“Apium officinarum . Moris: Hist. 3. Seat. 9.
"Tab. 9. dg) 8. "Apium vulgare ihar dias: Je.
Bai HRE 3. pag. Ido.) 57
‘0 AY filsto” è alto circa due piedi; ie
solcato; “rartiogo ^ ‘Les foglie sono alterne;
| pinfiaté , "ebipinnaté, tón foglioline larghe,
‘cuneiformi, ‘incise; lobate’, dentate; glabre,
€ lustre’ La “maggior. ‘parte delle ombrelle
'sonó 'assillari e sessili. "frovasi nei prati
umidi vicini al Mare. Zienze .
316
Pimpinella . Pimpinella.
Car. gen. Nessuno involucro . Petali leg-
-germente cordati, e piegati in cima. Frutti
ovali ; bislunghi , convessi, con tre strie ris
levate' sul dorso , divisibili in due semi. —
Pimpinella comune - Pimpinella pere-
„grina. Lin. Pimpinella foliis radicalibus pin»
natis crenatis, summis cuneiformibus incisis.
Lin. Spec. (adde ) umbellis nubilibus nutan-
-tibus . Lin. edit. Gmel. Daucus. tertius Dio-
scoridis.. Column. Ecphr, }I. pag., 198. Tab.
409. Apium. peregrinum foliis subrotundis "
Moris. Hist. 3. Sed. 9. Tab. : gx, fig. 13.
Il fusto, è: -alto, quasi, due. piedi, gla-
bro, cilindrico ,. ramoso. Le foglie son, pine
nate, e un poco pelose, Le radicali hanno
Ae, foglioline, ovali rotondate » dentate i o in-
Sige: : quelle del fusto 4 sono alterne , e colle
foglioline. lineari ši id ombrelle son ‘penden-
i4/41
ti. prima della. fiorescenza , hanno. pekiyi
raggi, ed i semi son leggermente pelosi .
comunissima. nei. ‚campi, nelle; siepi, m
N
argini, Fiorisce nek Luglio. Perens 1X
| 317
Pimpinella Podagraria . Pimpinella an-
gelicaefolia’ Enc. Pimpinella folüs inferiori-
bus petiolatis , quinato pinnatis , subbiterna-
tis, caulinis summis ternatis. Enc. 'Aegopo-
dium Podagraria foliis caulinis summis tere
natis. Lin. Spec. Podagraria germanica aut
belgica. Lob. ic. 720. Angelica sylvestris
minor, repens, seu erratica . Moris. Hist. s
Sect. 9. Tab. 4. fig. 1I. Angelica sylvestris
repens. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 14$
Il fusto è alto circa un piede e meze
zo. Le foglie inferiori son picciolate, pin»
nate - con sei foglioline, delle quali le due
più basse hanno un lobo alla base , ovvero
il loro piccidlo è trifdo, e ognuna di tali
divisioni regge tte foglioline, ovali, appun-
tate, dentate, glabre. Le foglie del fusto
son semplicemente ternate, più strette, ¢
non hanno per piccidlo che la guaina mems
branosa. Le-dué superiori sono opposte. I
fiori son bianchi. Trovasi comunemente lun-
.go i fossi, e nelle siepi. Peren.
318
CLASSE V. ORDINZ ilL
TRIGYNI Ve
Viburtio . Viburnum.
Car. gen. Calice superiore, piccolo, pere
sistente, con cinque denti. Corolla mono»
petala leggermente campanulata con cinque
lacinie ottuse . Stimmi sessili. Una bacca ro«
tonda, contenente un solo seme.
Viburno Lauro Tino. Viburnum Tinus «
Lin. Viburnum foliis integerrimis ovatis: ras
mificationibus venarum subtus villoso glans
dulosis . Lin. Tynnus lusitanica Clusii . Lob.
ic. 2. pag. 142. Laurus Tinus seu sylvesris
trium generum . Jo. Bauh. Hist. I. pag. 418.
Tinus . Camer. Epit. pag. 61.
E' un frutice alto dai tre , ai sei pie-
di, sempre verde, che comincia a fiorire ai
primi di Gennajo , e seguita fino al Luglio.
Le foglie sono opposte , ovali lanceolate »
appuntate, venose, di color verde-cupo »
319
splendente , » glabre, con dei peli solo nei
margini, e sopra le vene nella pagina in
feriore. quali peli di rado sono solitarj ma
per lo più a fascetti, con delle piccole
glandule frapposte , globulose, sessili, cri»
stalline . I fiori son disposti in cime termi»
nali ai rami, munite di un’involucro di cine
‘que o sei piccole foglie strette, e acumi»
. mate . I peduncoli sono aspersi di glandule
minute nere, ed hanno delle piccole glan-
dule rossastre alle divisioni. Le corolle son
bianche. I frutti sono alquanto compressi .
Trovasi nel Monte Pisano .
Sambuco . Sambucus .
Car. gen. Calice superiore piccolo, pere
sistente , con cinque denti. Corolla mono-
petala rotata, con cinque Jacinie ottuse .
Stimmi sessili . Una bacca con tre semi.
Sambuco Ebbio. Sambucus Ebulus . Lin.
Sambucus cymis trifidis, stipulis foliaceis ,
caule herbaceo . Lin. Ebulus. Lob. ic. 164.
Camer, Epit. pag. 979. Ebulus sive Sambu-
cus herbacea . Jo. Bauh. Hist. I, pag. $49.
320
i I fusti son alti circa tre piedi, erba
cei, dritti, solcati, leggermente pelosi. Le
foglie sono opposte, pinnate in caffo , con
foglioline ovali lanceolate, : seghettate, per
lo più ineguali alla base, e qualche volta
auriculate . Le stipule delle foglie, e delle
foglioline son foliacee . I fiori son bianchi ,
disposti in cime trifide . Tutta la pianta è
fetida. Trovasi nella campagna in abbon-
danza . |
E un poco più raro, ma pur si tro-
va anco il Sambuco di foglia laciniata , Same.
bucus humilis seu Ebulus , folio laciniato .
C. B. Pin.
Egli è fetido come l'Ebbio, della me-
desima altezza, con i fiori pur disposti in
cime trifide , e le stipule foliacee; ma le
foglie inferiori son bipinnate , e le superiori
pinnato-pinnatifide colle foglioline acutamen-
te incise . Fioriscono nel Giugno. Peren.
‘Sambuco maggiore . Sambucus nigra .
Lin. Sambucus cymis quinquepartitis , foliis
pinnatis , foliolis subovatis , serratis , caule
arboreo . Lin, Sambucus . Lob. ice 161. Cas
mer.
* M »
328
mer, Epit. pag. 975. Sambucus vulgaris. Jo.
Bauh. Hist. 1. pag. $44.
E' un frutice che alza più di dieci pies
di. I rami giovani sono erbacei: gli adulti
son duri, leguosi, con molta midolla bian-
ca, e spugnosa. Le foglie sono oppóste ,
pinnate in caffo, con tre, o quattro coppie
di foglioline ovali-lanceolate, acuminate ,
seghettate, glabre. Nei rami giovani vi so-
no due o tre stipule verdi , cilindriche,
corte e dritte all’ attaccatura delle foglie ,
e su i piccidli alla base delle foglioline . I
fiori son piccoli, bianchi, odorosi, disposti:
in cime larghe, per lo più quinquefide.
Molti di questi fiori hanno quattro stami,
e la corolla , e il calice quadrifidi. Le bac-
che son prima rosse, e poi nere. Trovasi
nelle siepi. Fiorisce nel Marzo. Peren.
Tamarice . Tamarix . :
Car. gen. Calice inferiore persistente
diviso in cinque parti. Cinque petali ova-
Q , ottusi , patenti. Stamm piantati imme-
X
*
922
diatamente sul germe , bislunghi, e piumo-
si. Cassula triquetra acuminata, a una so-~
la loggia, con tre valve, e molti semi pap-
posi. E
Tamarice comune. Tamarix gallica .
Lin. Tamarix floribus pentandris. Lin. Spec.
(adde) ramis squamatis : squamis alternis
sessilibus , Lin. edit, Gmel. Tamariscus nar-
bonensis. Lob. ic. 2 pag. 218, Tamarix
major sive arborea Narbonensis . Jo. Bauh.
Hist. 1, part, 2. pag. 350. Myrica , Camer,
Epit. pag. 74. fig. a destra,
Arbusto alte sei o otto piedi, con
molti rami sottili , e flessibili, Le foglie son
| piccolissime, e sembrano piuttosta squame ,
alterne, strette , triangolari , appuntate ,
avvicinate, imbricate . I fiori son piccolis-
simi, odorosi, bianchi, o color di rosa,
disposti in spighe sottili nella sommità del
fusto e dei rami, accompagnati da brattee
lineari. Trovasi lungo |’ Arno. Fiorisce
nel Maggio.
323
Cintonchio . Alsine .
Car. gen. Calice inferiore di cinque fos _
glie. Cinque. Petali più lunghi del calice .
Una Cassula con molti semi, coperta dal ca-
lice, di una sola loggia, e di tre valve.
Cintonchio Pucinella . A/sine media .
Lin. Alsine petalis bipartitis , foliis ovatis
oppositis, petiolis basi connatis, caule bifa-
riam piloso. Nob. Alsine minor. Lob. ic.
460. Alsine. Camer. Epit. 850. Alsine me-
dia . Moris. Hist. 3. Sect. s. Tab. 23. fig. 4.
Alsine vulgaris sive Morsus Gallinae . Jo.
Bauh. Hist. 3. pag. 363.
I fusti son distesi, ramosi, diffusi ,
lunghi da-cinque pollici fino a un piede e
più, erbacei, teneri, succulenti. Le foglie
son glabre , ovali, o ovali-cordate, appun-
tate , opposte , decussate, con i piccidli ci-
liati, e connati alla base. I fusti hanno
dei peli bianchi, disposti in linee longitu-
dinali, solitarie, opposte, decurrenti per
gli internodi, e alterne. I petali son bian-
X 2
324
chi, e bifidi. Le foglie del calice son pe~
lose, lunghe quanto i petali, o poco più.
Li stami sono in numero di cinque a nove,
con antere rosse, ed una piccola glandula
alla base del filamento . I peduncoli dopo
la fecondazione si piegano in giù. E' co-
munissimo lungo i muri, per le strade, e
nei luoghi erbosi. Ann,
CLASSE V. ORDINE V.
PENTAGYNIA.
Statice . Statice 4
Car. gen. Un calice di un sol pezzo,
liscio, scarioso. Una corolla di cinque pe-
tali attaccati insieme alla base. Un seme
chiuso nel calice.
Statice Armeria . Statice Armeria. Lin.
Statice scapo simplici capitato, foltis linea-
ribus . Lin. Caryophylleus flios, aphyllocau-
los , vel junceus , minor, & major. Jo. Bauh.
Hist. 3. pag. 336. Caryophyllus marinus om-
nium minimus. Lob, ic. 452
325
Lo scapo è nudo; semplice, sottile ;
lungo da otto pollici fino a un piede. I fio-
ri son rossastri, disposti in un capitello ter-
minale, circondati da un calice comune fat-
to da molte squame appuntate. Inferior-
mente al calice vi è una spata che abbrac-
cia lo scapo, lunga circa mezzo pollice,
scariosa, lacera. Le foglie son tutte radi-
cali, disposte a cespuglio, lunghe, strette ,
acuminate, Trovasi nel Monte Pisano. Fio»
risce nell’ Aprile . Peren. |
Statice Limonio . Statice Limonium .
Lin. Statice scapo paniculato tereti, foliis
laevibus . Lin. Spec. ( adde) enervilus sub-
tus mucronatis . Lin. edit. Gmel. Limonium .
Lob. ic. 295. Camer. Epit. pag. 721. Zimo-
nium maritimum majus. Moris. Hist. 3. Sedt.
15. Tab. 1. fig. I.
Lo scapo è alto circa un piede, ango-
loso , con rami disposti a pannocchia . I
fiori son di color violetto, disposti in’ serie
unilaterali, e longitudinali sulle estremità
dei rami, le quali son curve. A tutte le
divisioni dei rami vi è una piccola brattea
326
scariosa, appuntata, amplessicaule. Le fo-
glie son radicali, picciolate, lunghe circa
sette pollici, ovali-lanceolate, glabre, un
poco crasse , col nervo medio terminato in
una punta piegata in giù nella sommità
della pagina inferiore . Trovasi nei prati
vicini al Mare . Fiorisce nell’ Agosto . Pe-
TENNE +
Lino. Zinum.
Car. gen. Calice inferiore di cinque fo-
glie. Cinque petali. Una cassula di dieci
logge, e cinque valve, e molti semi.
Lino comune . Zinum usitatissimum -.
Lin. Linum calycibus capsulisque mucrona-
tis, petalis subcrenatis , foliis lineari-lancco-
laiis alternis, caule solitario . Lin. Linum
satioum vulgare coeruleum . Lob. ic. 412.
Linum . Camer, Epit. pag. 201. Linum sa~
tivum . Moris. Hist. 2. Sect. s. Tab. 26.
fg. I. |
I] fusto & dritto, sottile, cilindrico ,
ramoso nella sommità, alto un piede o po-
32?
co più. Le foglie sono sparse, sessili, Ii
neari-lanceolate , acute, glabre. I fiori son
peduncolati solitarj, terminali, e assillari,.
di color turchino chiaro. I petali sono un
poco smargitiati, e finamente intaccati. Le
foglie del calice sono ovali, mucronate,
.'verdi, scatiose nei margini. Trovasi nei
prati, e nei campi. Ann.
. Lino sottile . Zinum tenuifolium . Lin,
Linum calycibus acuminatis , folis sparsis ,
lineari- setaceis retrorsum scabris « Lin. Li»
num sylvestre floribus albis. Lob. ic. 413.
& Linum sylvestre tenuifolium . ibidem . Zi-
num sylvestre angustifolium flore magno. Moe
gis. Hist. 2, Sect. s. Tab. 26. fig. 14.
I fusti son lunghi circa un piede, rde
mosi, corimbosi, per lo più piegati a ter-
ra. Le foglie sono sparse, lineari, acumi-
naté, Con denti acuti e rigidi nei margini,
voltati verso la sommità della foglia. I fios.
ri son grandi, peduncolati, situati nelle ci-
me dei rami, di color bianco-violetto , o ros
so-pallido , con delle venature porporine .
Le foglie del calice sono acuminate, e den-
e
328
tate nei margini . Trovasi nel Monte Pisano:
Fiorisce nel Giugno. Peren.
Lino aggruppato. Linum striclum . Lin.
Linum calycibus subulatis , foliis lanceolatis
striélis mucronatis , margine scabris . Lin,
Linum sessiliflorum , calycibus peracutis ,
.subglomeratis sessilibus , foliis lanceolatis mu»
cronatis ; margine scabris. Enc. Passerina
linariaefolia . Lob. ic. 411. Passerina Lo-
belii. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 454.
I fusti son'alti mezzo piede o poco
pil, dritti, con rami disposti a corimbo .
Le foglie son numerose, sparse, sessili ,
serrate addosso al fusto, lanceolate, acu-
te, con denti acuti, e rigidi nei margini,
voltati verso la sommità della foglia. 1 fiori
son piccoli, gialli, sessili, ammucchiati
nelle cime dei rami. Le foglie del calice
sono acuminate, dentate, e scabre nei mar-
gini.
Trovasene una. varietà di foglie più
strette, nella quale i rami non son dispo-
sti a corimbo, ma son corti, e laterali al
fusto. Nascono ambedue nel Monte e nel-
929
la Selva Pisana, e fioriscono nel dici
Ann. .
Lino marittimo. Linum maritimum . Lin.
Linum calycibus ovatis acutis, muticis, fo-
liis lanceolatis ; inferioribus oppositis. Lin.
Linum marinum luteum narbonense . Lobel.
ic. 412. Moris. Hist. 2. Sect. 5. Tab. 20.
fig. 9. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 454-
J] fusti son cilindrici, dritti, alti qua-
si tre piedi, e ramosi. Le foglie sono spar-
se, sessili, lanceolate, appuntate, glabre,
col nervo medio decurrente sul fusto; al»
cune delle inferiori sono opposte . I rami
son lunghi , con foglie minori e più ra-
de, bifidi, o trifidi in cima, sulle qualî
divisioni son situati i fiori che son gran-
di , gialli, brevemente peduncolati , colle
foglie del calice corte, ovali, appuntate .
Trovasi nei prati umidi vicini al mare . Fio-
risce nel Giugno . Peren.
Lino purgante . Zinum catharticum |
Lin. Linum foliis oppositis : inferioribus ovas
tis obtusis , ovato-lanceolatis , caule super-
^ ne dichotomo. Enc. Chamoelinum folio subros
3300
tundo . Barrel. ic. 1165. fig. 1. Linum pra-
tense flosculis albis . Moris. Hist. 3. Sect. s.
Tab. 26. fig. 19. Alsine verna glabra, flo-
sculis albis, vel potius Linum minimum. Jo,
Bauh. Hist. 3. pag. 455- |
I fusti son alti mezzo piede, o poco .
più, dritti, fliforni, ramosi, dicotomi.
Le foglie inferiori sono ovali , ottuse, quel-
le di mezzo ovali-lanceolate, quelle dei ra-
mi quasi lineari, acuminate. 1 fiori son pee
duncolati , terminali, piccoli , con petali
ottusi, bianchi , gialli nell unghia, più
lunghi delle foglie del calice che sono ap=
puntate. Tutta la pianta è glabra. Trovasi
nel Monte Pisano. Ann.
Lino minimo . Zinum radiola . Lim,
Linum foliis oppositis, caule ramostssimo ,
dichotomo , filiformi , floribus tetrapetalis «
Enc. Radiola Zinoides . Lin. ed. Gmel. Zi-
nocarpum ‘serpillifolium , multicaule & multis,
florum . Mich. N. Pl. Gen. pag. 23. Tab. 21.
Chamaelinum vulgare . Vaill. paris. Tab. 4e
fig. 6. Millegrana minima. Lob. ic. 422.
| 33?
Pianta piccolissima, e delicata, altà
due pollici al più, di fusto filiforme, ra-
mosissimo, dicotomo. Le foglie sono oppo-
ste, sessili, ovali, appuntate, piccolissime.
I fiori situati alle biforcazioni dei rami son
solitarj e peduncolati, quelli delle cime son
sessili e aggruppati, ed hanno tutti un ca-
lice di quattro foglie, dentate nella som»
mità, quattro petali bianchi, ottusi, appena
più grandi del calice, quattro stami, quate
tro stili, e una cassula di quattro valve, e
_ otto logge, con un seme per loggia. L'ho
trovato a Calci sotto i Castagni, fiorito nel
Giugno. Ann.
32
CLASSESESTA
HEXANDRIA
ORDINE PRIMO
MONOGYNIA
Primestro . Zeucojum .
C ar. gen. Una Spata bislunga ottusa, di
un sol pezzo, aperta longitudinalmente in un.
lato piano . Corolla campanulata , formata
da sei petali uniti alla base, ovali, con
gli apici acuminati e callosi. Filamenti cor-
ti, attaccati alla base della corolla. Antere
quadrangolari. Stilo clavato con stimma se~
taceo. Cassula inferiore rotondo - conica ,
con tre logge, e tre valve.
333
*' Primestro maggiore .. Zeucojum aesti=
vum. Lin. Leucojum spatha multiflora, sty-
lo clavato . Lin. Leuconarcissolirion praten-
se vernum. Lob. ic. 122. Zeucojum bulbo-
sum scrotinum majus . Moris. Hist. S. Sect.
4. Tab. 9. fig. 26. Zeucojum bulbosum, po~
lyanthemum tardius florens, floribus minori»
bus . Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 592.
. Lo scapo è alto, più di un piede, com-
presso , con due angali acuti. I fiori. son
da quattro a sei nella cima, un poco pen-
denti, con petali bianchi, e callo verdo-
gnolo. Lo stilo è clavato , macchiato di
verde-giallo nella cima. Le foglie son lun-
ghe quasi quanto lo scapo , dritte , glabre,
larghe circa mezzo pollice, e un poco pie»
gate a doccia. Fiorisce. nell’ Aprile . Tro-
vasi nella Selva Pisana. Peren.
Primestro minore. Leucojum vernum.
lin. Zeucojum spatha uniflora, stylo clava-
to . Lin. Zeuconarcissolirion paucioribus flo-
Tibus, & Leuconarcissolirion minimum. Lob.
ic. 123. Leucojum bulbosum praecox minus,
Moris. Hist. 2. Sect. 4. Tab. 9. fig. 23. Nar-
334
vissus septimus .. Camer. Epit. pag. 957.
Leucojum bulbosum hexaphillon cum unico
flore , rarius bino . Jo. Bauh. Hist. 3. pag.
$90. ! : "D "ee
Lo scapo è alto. quattro o cinque pol-
lici, e porta nella cima ordinariamente un
solo fiore, ma qualche volta due, penden-
ti, di petali bianchi, con callo giallogno-
lo, e qualche stria verde-gialla longitudi-
nale .sul dorso. Lo stilo è verde nella ci-
ma. Le foglie son radicali, glabre, legger-
mente carinate, larghe tre o quattro linee ,
dritte, e lunghe circa quattro pollici. Tro-
vasi nel Monte Pisano. Fiorisce sul finir di
Marzo . Peren.
Narciso . Narcissus .
Car. gen. Una spata di un sol pezzo
che apresi longitudinalmente da un lato piano.
La corolla ha un tubo lungo cilindrico, di-
viso superiormente in due lembi, dei quali
l' esterno è di sei lacinie lanceolate, e l'in-
terno è di un sol pezzo , campanulato o in»
| 335
fandibuliforme , intaccato o sfratigiato nel
margine. Li stami son piantati nel tubo .
| La cassula è inferiore ottusamente trigona,
con tre logge e tre valve.
| Narciso poetico . Narcissus poeticus ,
Lin. Narcissus spatha uniflora, limbo inter-
no rotato, brevissimo , scarioso, crenulato .
Nob. Narcissus primus. Cam. Epit. pag. 951.
Narcissus poeticus medio croceus. Lob. ic.
112. Narcissus medio purpureus. Jo. Baul
Hist. 2. pag. 600. r
Lo scapo è alto quasi un piede e mez»
20, ed ha nella sommità per lo più un fio-
re solo, ma qualche volta due. Le lacinie
del lembo esterno son bianche; il lembo
interno, che Linneo chiama nettario , è ros-
so o giallo, cortissimo , rotato , pieghetta-
to, finamente intaccato. Le foglie son radi»
cali, langhe quanto lo scapo, larghe un
pollice , dritte , piegate a doccia . Trovasi
nel Monte Pisano nei luoghi freschi. Fio-
tisce al primi di Aprile. Peren.
Narciso giallo. Narcissus pseudonarcis-
sus. Lin. Narcissus spatha uniflora, limbis
336
‘aequalibus , interno campanulato crispo :
Nob. Narcissus tertius. Camer. Epit. pag.
953. Narcissus totus luteus montanus Teoe
phrasti, hispanicus. Lob. ic. 117. Narcissus
sylvestris pallidus , calyce luteo . Moris. Hist.
2. Sect. 4. Tab. 8. fig. to.
Lo scapo è alto circa un piede, e por-
ta nella cima un solo fiore di color giallo.
Il lembo interno è lungo quanto | esterno,
campanulato, pieghettato, e sfrangiato nel
margine. Le foglie son radicali, piane, drit-
te, lunghe quanto lo scapo , o poco più.
Trovasi nel Monte Pisano. Fiorisce nel Mar-
10. Peren.
Narciso Tazzetta. Marcissus Tazetta «
Lin. Narcissus spatha multiflora, limbo in-
terno breviore , campanulato , truncato . Nob.
Narcissus albidus , medio luteus. Narcissus
medio luteus Donas Narbonensium. Narcis-
sus medio luteus Pisanus , ex Italia delatus.
Lob. ic. pag. 114. 115. Narcissus calice fim=
-briato medio croceus . Moris. Hist, 2. Sect
4. Tab. 8. fig. 3. Narcissus multos ferens
flores, medio luteus Narbonensis , & Narcisa
sus
per 337
sus medio luteus Pisanus, plures flores fe-
rens . Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 603. 604.
Li scapi son dritti, lunghi dieci polli-
ci o poco più, terminati da un’ ombrella
semplice di otto o dieci fiori, con pedunco-
li ineguali. Le lacinie del lembo esterno son
gialle. Il lembo interno è due o tre volte
più corto , campanulato , troncato , legger-
mente intaccato, di color giallo. Le foglie
son radicali, piane, dritte , più corte dello
scapo, larghe due, o tre linee. I fiori son
grayemente odorosi. Nasce sugli argini dei
fossi, e nei campi, e principia a fiorire nel
Febbrajo. Peren.
Pancrazio . Pancratium.
Car. gen. Una spata di un sol pezzo,
che apresi longitudinalmente » Corolla tubu-
lata con due lembi , l° esterno diviso in sei
| dacinie lanceolate , P interno di un sol pez-
zo , infundibuliforme. Li stami son piantati
sul margine del Jembo interno. Una cassula
inferiore, ottusamente trigona, con tre log-
ge, e tre valve.
Y
` ^"
338
Pancrazio marino . Pancratium mariti-
mum . Lin. Pancratium spatha multiflora;
limbo interno duodecemfido , filamentis infle-
xis . Nob. Pancratium marinum &c. Lob. ic.
152. Narcissus 3. Matth. &c. Moris. Hist. 2,
Sect. 4. Tab. 12. fig. 29. Pancratii Monspe-
liani, vel Hemerocallidis Valentinae facie .
Lilionarcissus vel Narcissus 3. Matthioli .
lo, Bauh. Hist. 3. pag. 616.
Lo scapo è nudo, lungo circa un pie»
de, un poco compresso, e porta nella ci-
ma un'ombrella di sei a nove fiori, grane
di, e bianchi. Le lacinie esterne della co-
rolla son lanceolate, strette, con una linea
longitudinale yerde pel dorso . Il lembo in-
terno è un poco più corto, con dodici la-
cinie acute, negli angoli rientranti dele
le quali sono alternamente piantati i
filamenti , piegati tutti indentro . Alcu-
ne cassule son sessili, e alcune peduncola~
te, e fra esse si osservano delle brattee .
triangolari, acuminate, bianche, scariose .
Le foglie san radicali, piane, finamente
girigte, ottuse in cima , larghe circa un
sr oli 332
pollice, e più lunghe delli scapi . I fiori
hanno un'odore acuto. Trovasi lungo il li-
torale . Fiorisce nel Luglio . Peren.
Amarillide . 4maryllis .
Car. gen. Corolla monopetala infundi-
buliforme , divisa in sei petali lanceolati, |
con sei piccole squame interne, vicine alla
base dei petali. Una spata bislunga , ottu-
sa, compressa, che si apre longitudinalmen-
te da un lato piano. Una eassu/a inferiore,
ottusamente triangolare, con tre logge, e
tre valve. |
Amarillide gialla. Amaryllis lutea. Lin.
Amaryllis spatha uniflora , corolla aequali s
staminibus declinatis. Lin. Colchicum luteum s
Lob. ig. 147. Moris. Hist, 2. Se. 4. Tab. 3.
fig. 12. |
Lo scapo è lungo quattro o cinque
pollici, e regge un fiore giallo, dritto, cam-.
panulato , regolare, di cui i tre petali ;e-
sterni sono un poco maggiori degli interni.
Le foglie son lunghe circa un piede e mez-
Ya
349 |
20, dritte, piane, larghe quattro o cinque
linee, e di color verde cupo . Trovasi nel
Monte Pisano. Fiorisce nel Settembre. Pe
tenne +
Aglio . Allium .
Car. gen. Una spata arida, e membras
nosa, che si apre in diverse maniere . Fias
ri disposti in ombrella. Sei petali bislunghi .
Cassula superiore, trigona, a tre logge, e
tre valve.
Aglio Porraccio , Allium Ampelopra~
sum. Lin. Allium caule planifolio umbellife=
ro, umbella globosa, staminibus tricuspida-
tis , petalis carina scabris . Lin. Scorodopras-
sum. Lob. ic, 157. Scorodoprassum dictum .
Jo, Bauh. Hist. 2. pag. 553. Allium sphaeri.
co capite, folio latiore, seu ScorodopPasum
alterum . Moris. Hist. 2. SeA, P Tab. IS.
fig. 12. Scorodoprasum latifolium spontaneum
italicum , floribus dilute purpureis odoratis .
Mich. N. Pl. Gen. pag. 25. Tab. 24. fig. Ss
341
La radice è formata di tuniche bianca»
stre sovrapposte , le quali involgono due
grossi bulbi solidi, laterali, della figura. di
una castagna, di mezzo ai quali nasce lo .
scapo , è ha molti altri bulbilli minori àt-
taccati alla base esterna. Li scapi sono al-
ti più di tre piedi, vestiti inferiormente di
foglie larghe, e carinate. L’ ombrella è grane
de, e globosa. I fiori son di color violet»
to-pallido . I petali son coperti di glandu-
le sessili, specialmente nella carina , le quae
li li rendono scabri. Li stami sono ün po-
co più lunghi della corolla, ë tre alterni,
hanno i filamenti dilatati, tricuspidati. E'
comune nei campi . Fiorisce nel Maggio .
Peren.
Aglio magico . Allium magicum . Lin.
Allium caule planifolio umbellifero , ramulo
bulbifero , staminibus simplicibus . Lin. Moly
liliflorum bulbum in folio gerens , Theophra,
stt; & Homericum forte. Lob. ic. 161. Mø-
ly Theophrasti magnum. Jo. Bauh. Hist. a.
pag. 568. |
343
Lo scapo è alto due piedi e più, nu=
do, e solo inviluppato alla base dalle guai»
ne delle foglie, le quali son larghe , piane,
linguiformi , ottuse, patenti. I fiori son di .
color violetto-pallido , disposti in un’ om-
brella emisferica, compatta, larga più di
tre pollici. Tutti li stami son semplici. Fra
la base dello scapo e le foglie, nasce spes-
so un secondo scapo, lungo otto o nove
pollici, il quale regge nella cima un grup-
po di bulbi. Trovasi nei campi , fiorito nel
Maggio . Peren.
Aglio salvatico . Allium carinatum . Lin.
Allium caule planifolio bulbifero, staminibus
subulatis, spatha longissima. Lin. Ampelo-
prasum proliferum . Lob. ic. 156. Ampcelo-
prasum. Camer. Epit. pag. 323.
Lo scapo è cilindrico, alto un piede,
o un piede e mezzo, con due, o tre foglie
strette, e piane . L’ ombrella porta molti
bulbi, e pochi fiori di color rosso-vinato , _
pendenti, con gambi lunghi di color violet-
to. I petali sono ottusi, conniventi. Li
stami son semplici, lineari, acuminati, più
343
lunghi della corolla. La .spaéta è composta
di due pezzi lunghi, acuminati, ineguali,
striati di verde. Trovasi nel Monte Pisano.
Fiorisce nel Luglio. Peren.
Aglio di capo tondo . Allium sphaero-
cephalon . Lin. Allium caule teretifolio um-
bellifero, folits semiteretibus , staminibus tri-
cuspidatis, corolla longioribus . Lin, Scoro-
doprasum montanum juncifolium, capite fo-
tundo dilute janthino , floribus parvis . Mich.
N. Pl. Gen. pag. 25. Tab. 24. fig. 2. Al~
lium sphaerocephalum bifolium italicum . Yo.
Bauh. Hist. 2. pag. $63. Moris. Hist. 2. Sed.
^4 Tab. 14. fig. 7.
Lo scapo è cilindrico, sottile , alto
circa un piede e mezzo, ed ha nella parte
inferiore due o tre foglie semi-cilindriche .
L'ombrellà è globosa, compatta, con spa-
ta corta, bivalve. Le corolle son piramida-
te triangolari, di color rosso vinato, con
mervo verde nel dorso dei petali. Li sta-
mi sono alternamente trifidi, più lunghi
della corolla. Trovasi nei campi. Fiorisce
alla fine di Giugno. Peren.
$44
Aglio pallido > Allium pallens > Lini
Allium caule subteretifolio umbellifero flori-
bus pendulis truncatis, staminibus simplici-
bus corollam aequantibus . Lin. Gethioides syl-
vestre. Column. Ecphr. 2. pag. Ó: Tab. 7.
` fig. 2. Allium flore luteo f. pallido. J. Bauh.
Hist. 2. pag. 561. |
Lo scapo è sottile, cilindrico , alto due
© tre piedi. Egli ha due o tre foglie verso
la radice, dritte, compresse, con sette o
nove strie rilevate, longitudinali. La spata
. € bivalve , con punte allungate, ineguali ,
di color giallastro, striate di verde. 1 fio-
ri hanno i peduncoli filiformi, e pendono
nel tempo della fiorescenza. I petali son con-
niventi, di color gialliccio , o giallo-rossic-
cio, col nervo dorsale pià cupo. Li stami
son lunghi quanto i petali. Lo stilo è cor-
tissimo. Trovasi per tutti i campi , e nelle
strade di campagna , fiorito nel Luglio .
Peren.
Aglio pannocchiuto . Allium panicula-
tum. Lin, Allium caule subteretifolio umbel-
lifero, pedunculis capillaribus effusis , spatha
longissima . Lin.
345
Lo scapo è alto un piede o poco più;
guarnito di foglie sottili, semi-cilindriche,
solcate longitudinalmente . I fiori son di co»
lor rosso-violetto, con peduncoli filiformi ,
che avendo diverse direzioni secondo il gra-
do di maturità dei frutti, fanno comparire
Y ombrella pannocchiuta . I petali sono ot»
tusi e conniventi. Li stami son semplici e
più lunghi dei petali. La spata è composta.
di due valve strette, subulate, lunghe. Tro-
vasi nel Monte Pisano ; fiorisce nell’ Ago-
sto . Peren.
Aglio pippolino . Allium vineale . Lin.
Allium caule teretifolio bulbifero , staminibus
tricuspidatis. Lin. Allium sulvestre tenuifo-
| lium. Lob. ic. 156.
Li scapi son poco più alti di due pie-
di, cilindrici, con due o tre foglie lunghe,
sottili, cilindriche, fistolose . I fiori son ros-
si, e tre dei loro stami sono alternamente
trifidi. Oltre i fiori l’ ombrella porta anco-
ra dei bulbi, i quali spesso germogliano pri-
ma di cadere, onde i nuovi scapi fanno
comparire l ombrella capillata . Qualche yol-
346
ta l ombrella è composta di soli bulbi, sen-
za alcun fiore. E’ comunissimo nei campi
fra le biade . Fiorisce nel Maggio. Peren.
Aglio bianco. Allium album . Santi.
‘Allium umbella capsulifera , staminibus sim-
plicibus, scapo nudo triquetro , folis radica-
libus lanceolatis carinatis. Santi Viag. al M.
Amiata pag. 352. Tav. 7.
Lo scapo è alto un piede o poco più,
nudo triquetro , con due angoli acuti, e u-
no ottuso . L’ombrella è composta di otto
o dieci fiori, retti da gambi lunghi circa un
pollice . I petali son bianchi, con una leg-
giera tinta di verde alla base, ovati , mezz”
aperti, leggermente intaccati. Le antere son
verdi. I fiori hanno un’odore simile a quel-
lo dello Spinbianco . Le foglie son lunghe
un mezzo piede, un poco piegate a doccia.
E' comunissimo per la campagna . Trovasi
anche in Città lungo le mura, in vicinanza
della Porta Nuova. Fiorisce nel Marzo .
Peren. |
Aglio triangolare. Allium triquetrum :
Lin. Allium scapo nudo folüsque triquetris ,
staminibus simplicibus . Lin,
pc ac, :
0347
Lo scapo è alto un piede o poco più;
triquetro, con tutti gli angoli molto acu-
ti. L’ombrella è composta di sei o otto
fiori pendenti, lunghi più di mezzo pollice,
fatti a imbuto . I petali son lanceolati acu-
ti, di color bianco, con una linea verde
nel dorso . Li stami son semplici, lunghi la
metà dei petali, colle antere gialle. La spa-
ta è caduca, bianca, con strie verdi. Le
foglie son più lunghe dello scapo, hanno
la carina acuta e molto rilevata, e sono
alquanto canaliculate dal lato interno. Tro-
vasi nel Monte Pisano, e specialmente verso
Asciano . Fiorisce nell’ Aprile . Peren.
Giglio . Lilium .
Car. gen. Corolla campanulata , di sei
petali, che hanno la punta piegata infuori,
e un solco longitudinale medio nella pagi-
na interna . Stimma trifido . Una cassula sus
periore bislunga, triangolare con sei solchi,
tre logge , e tre valve.
348
Giglio rosso : Lilium bulbiferum . Lin.
Lilium foliis sparsis, corollis campanulatis
- éređis : intus scabris. Lin. Lilium bulbife-
rum latifolium majus Moris. Hist. 2. Sed. 4e
Tab. 21. fig. 19. & Lilium purpureo-cro-
| ceum majus. ibid. fig. 17. Martagon chymi-
starum . Lob. ic. 164. & Lilium cruentum
bulbos majuscolos squamatim compactos ge-
rens . ibid. 165. Lilium rubens , vel croceum
majus . )o. Bauh. Hist. 2. pag. 688. Heme~
rocallis . Camer. Epit. pag. 616.
Lo scapo e dritto, semplice, alto cir-
ca due piedi. Le foglie son numerose, spar-
se, quasi lineari, e solcate. I fiori son sie
tuati nella sommità, ‘assillari, peduncolati ;
dritti, grandi, di color giallo-rosso, scabri
internamente, e con piccole macchie cupe
© nerastre . Trovansi alcuni individui, che
nelle ascelle delle foglie superiori hanno deî
piccoli bulbi bianchi, e sessili. Nasce nel
Monte, e nella Selva Pisana. Fiorisce nel
Luglio . Peren.
349
Dente di cane . Erythronium .
Car. gen. Corolla di sei petali bislun-
ghi, lanceolati, mezzo rovesciati infuori s
dei quali i tre interni hanno due tubercoli
callosi alla base. Cassula superiore rotondo-
ovata, con tre logge, e tre valve.
Dente di cane marmorizzato. Erythro-
nium Dens canis. Lin. Erythronium foliis op-
positis. Lin. Satyrium & Dens caninus, ©
Hermodaciylus ec. Erythronium flore albo , an-
gustioribus folis . Lob. ic. 196. Dens canis
latiore , rotundioreque folio; flore purpura-
scente- Dens canis angustiore & longiore
folio , flore albo. Moris. Hist. 2. Sed. 4.
Tab. s. tig. 1, 2. Satyrium quorumdam ; Ery=
thronium bifolium , flore unico radiato, al-
bo & purpurea. Jo. Bayh. Hist. 2. pag. 680.
Pseudo Hermodacijylus . Cam. Epit. p. 848.
. Lo scapo è lungo cinque o sei pollici,
con due foglie opposte o picciolate , ovali
lanceolate, di color verde glauco , con macs
chie verdi-cupe, e rosso scure. Il fiore è -
350
solitario, terminale, pendente, di color ros-
so più o meno cupo. Trovasene una varie.
tà di fior biancastro , e di foglie più stret-
te. Il bulbo è bianco, solido, conico. Na-
scono ambedue nei luoghi freschi, e ombro-
si del Monte Pisano ; fioriscono ai primi di
Marzo . Peren.
Scilla . Scilla .
Car. gen. Corolla di sei petali lanceo-
lati, mezz'aperti, persistenti. Stami dritti,
piantati alla base dei petali. Stimma sempli-
ce. Cassula superiore rotondo-trigona con
tre logge, e tre valve. |
Scilla campestre . Scilla campestris. N.
Scilla floribus corymbosis , pedunculis scapo
altioribus . N. Ornithogalum umbellatum. Lin.
Ornithogalon . Lob. ic. 148.
Lo scapo è nudo, alto circa sei polli» -
ci. I fiori sono in numero di sei o otto, '
peduncolati, disposti a corimbo . I pedun- `
coli laterali sono i più lunghi; tutti sono
accompagnati da lunghe brattee, lanceola-
35t
te, acuminate, bianche , trasparenti, striae
te di verde. I petali son bianchi nella pa-
gina interna, verdi esternamente col mare
gine bianco. I filamenti son tutti acumina»
ti. Le foglie son lunghe circa un piede,
larghe tre linee, distese sulla terra, un po-
co piegate a doccia , solcate nella superfi-
cie esterna, e con una stria bianca longi-
tudinale nella superficie interna . Fiorisce
ai primi di Aprile, Trovasi ovunque nella
Campagna . Peren.
Scilla marina . Scilla maritima . Lin.
Scilla floribus spicatis , bracteis linearibus ,
folüs lato-lanceolatis . Nob. Scilla. Camer.
Epit. pag. 374. Scilla sive cepa marina . Lob.
ic. I5 I. Scilla. Moris. Hist. 2, Sect. 4. Tab.
16. fig. 1. 2.
Lo scapo comparisce nel Luglio prima
delle foglie. Egli è lungo da due a quattro:
piedi » rossiccio , rugiadoso. I fiori son bian-
chi, patenti, peduncolati, muniti di brattee |
lineari, torte e piegate in sù, le quali pre-
sto si seccano . Le foglie son larghe , lan-
ceolate, lunghe quasi un piede. Trovasi
sulLitorale , e verso Stagno. Peren.
S
i Scilla autunnale : Scilla autumnalis ;
Lin. Scilla floribus spicatis , bracteis nullis ,
foliis linearibus . Nob. Hyacinthus autumna-
lis minimus, & major. Yo. Bauh. Hist. a.
pag. $74. Hyacinthus autumnalis. Lob. ic.
pag. 102. Hyacinthus stellaris autumnalis mi-
mor. Moris. Hist. 2. Sect. 4. Tab. 12. fig.
18. l
Lo scapo è nudo, lungo da sei pollici
a un piede e più, cilindrico, e striato, qual-
che volta torto a spira. I fiori son di co-
lor violetto , peduncolati senza brattee . Le
foglie son lineari, più corte dello scapo.
Trovasi nei prati; fiorisce nel Settembre.
Peren,
Giacinto . Hyacinthus .
Car. gen. Corolla monopetala tubulosa;
o urceolata, divisa più o meno profonda-
mente in sei dacinie , aperte e piegate infuo»
ri nella sommità. Li stami sono attaccati
alla metà della corolla, o poco sotto. Trè
port melliferi poco apparenti verso la some
Mi=-
353
mità del germe . Cassula superiore rotondo»
trigona con tre logge, e tre valve.
Giacinto muschino . Hyacinthus bo-
fryoides , Lin. Hyacinthus corollis globosis
uniformibus foliis canaliculatis latiusculis
ra . Enc. Hyacinthus botroydes coerus
leus amoenus . Lob. ic. 108. Hyacinthus ra-
cemosus major, latifolius speciosior , arbuteo
flore coeruleo . Moris. Hist. 2. SeA. 4. Tab.
xr. fig. 3. Hyacirfthus vernus botryoides ,
minor , coeruleus , angustioribus foliis , odo-
ratus . Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 57L
Lo scapo è lungo da sei a otto polli»
ci, cilindrico e dritto. I fiori sono. odoro-
si, disposti in spiga lunga un pollice o po-
co più, ovata, compatta, colle corolle glo-
bose, pendenti, di color turchino cupo, e
H lembo piccolo , dapprima .bianco, ma
in seguito ancor esso turchino. Le brat-
tee son due per peduncolo , bianche A
€ piccolissime. In alcuni individui tutte le co»
rolle son fertili, ed in altri le superiori manca-
no di germe ed hanno sei corpiccioli bian-
chi, brevemente peduncolati nel luogo ove
ó
354
dovrebbero esser li stami.. Le foglie son
lunghe da sei a dieci pollici, canaliculate ,.
striate longitudinalmente , dritte, o un poco
piegate. Trovasi per tutti i campi. Princi-
pia a fiorire nel Febbrajo. Peren.
Giacinto scarmigliato. Hyacinthus co-
mosus. Lin. Hyacinthus corollis angulato-
‘ cylindricis : summis sterilibus, longius pedi-
cellatis . Lin, Hyacinthus Dioscoridis como-
sus major. Lob. ic. 106. Hyacinthus como-
sus major purpureus. Moris. Hist. 2. Sed.
4. T. 11. fig. 1. Hyacinthus maximus bo-
tryoides , coma coerulea, Jo. Bauh. Hist. 2.
Pese
Lo scapo è lungo più di un piede, e
la spiga è lunga circa otto pollici. Le co-
role son cilindriche, un poco angolose ,
con lembo corto, ristretto sull'orifizio del
fiore, a divisioni corte, piegate infuori +
Le inferiori son di color giallo sudicio ,
mediocremente peduncolate ; quelle di mez»
zo son violette con peduncoli più corti, e
quasi imbricate ; le superiori son lungamen-
te peduncolate , violette , sterili, con pe=
355
duncoli violetti, piegati infuori. Le brattee
son solitarie, concave, piccolissime . Le fo-
glie son più lunghe delli scapi, larghe ael
mezzo più di un pollice, un poco piegate a
doccia, distese. E’ comunissimo nei campi;
fiorisce nel!’ Aprile. Peren.
Giacinto bianco . Hyacinthus romanus.
Lin. Hyacinihus corollis. campanulatis , se-
misexfidis racemosis, staminibus membrana-
ceis: Lin. Hyacinthus comosus albus. Lob.
ic. 107. Hyacinthus comosus albus, cum
coeruleis staminibus . Jo. Bauh. Hist. 2. pag.
$84. |
Lo scapo è alto otto o dieci pollici.
I fiori son peduncolati , disposti in spiga
rada, lunga circa tre pollici. Le corolle son
bianche, quasi. cilindriche, angolose, ru-
gose, divise fino alla metà in sei ‘lacinie.
I filamenti son larghi, membranacei, e le an=
tere turchine . Ogni peduncolo ha una
piccola brattea , dilatata, irregolare. Le fo-
glie son’ più lunghe delli scapi, larghe nel
mezzo circa sei linee, finamente striate ,
dritte, un poco piegate a doccia. E' co»
| Z 2
356
munissimo nei prati. Fiorisce nel Marzo :
Peren,
Porrazzo . Asphodelus .
. Car. gen. Corolla divisa in sei lacinie
lanceolate , patenti. Li stami son dilatati
alla base, ove formano quasi sei squame ,
le quali cuoprono il germe. Cassula su-
periore, globosa, trigona , a tre logge, e
tre valve, con semi triangolari.
Porrazzo ramoso . Asphodelus ramo-
sus» Lin. Asphodelus caule nudo , foliis en-
siformibus , carinatis , laevibus . Lin. Aspho-
delus major flore albo, ramosus . Moris. Hist.
2. Sect. 4. Tab. 1. fig. 1. Asphodelus , major,
flore albo ramosus . Jo. Bauh, Hist. 2. pag.
625, |
Li scapi son: alti due o tre piedi, drit-
ti, cilindrici, nudi, ramosi verso la som-
mità. Le foglie son radicali, lunghe più
di due piedi, larghe pià di un pollice,
colla carina acuta. I fiori formano unagran
pannecchia : sono sparsi sui rami, peduns
357
colati, accompagnati da brattee membrana:
cee, scariose, lineate. I petali son bianchi
con una linea longitudinale di color giallo-
rosso. Trovasi nella Selva Pisana. Fiorisce
nell’ Aprile . Peren.
Asfodelo fistoloso . Asphodelus fistulo-
sus . Lin. Asphodelus caule nudo , foliis stri-
dis subulatis, striatis, subfistulosis . Lin.
Phalangium Cretae, Asphodelus minor Clu-
sii. Lob. ic. 48. Asphodelus minor folio fi~
stuloso . Moris. Hist. 2. Sect. 4. Tab. 1. fig.
$. Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 631.
Lo scapo è alto circa due piedi, ramo-
so verso la cima. Le foglie son semicilin-
driche, sottili, acuminate, striate, minu:
tamente ciliate, un poco fistolose . I fiori
son piccoli , ed hanno i petali bianchi con
una linea media longitudinale color di ruge
gine . Le squame delli stami son coperte
di glandule piliformi, e lo stimma ha due
© tre lobi. Trovasi nel Monte Pisano, e
masce ancora sulle mura della Citta. Prin-
cipia a fiorire dopo la metà di Marzo.
Peren, | |
358
Giunco . Juncus .
Car. gen. Calice inferiore di sei foglie
ovali lanceolate, appuntate, concave, co=.
riacee, persistenti. Sami lunghi quanto il
calice; Uno stilo con tre stimmi filifor-
mi, e pelosi. Una cassula con una o
tre logge, tre valve, e molti semi.
Giunco pungente . Juncus acutus. Lin. .
Juncus culmo nudo , tereti, mucronato, pa- |
nicula terminali, involucro diphyllo spino-
so. Lin.
I culmi son nudi, cilindrici, lunghi un
piede e mezzo, o due piedi - Le foglie son
simili ai culmi, ed egualmente lunghe, pun- |
genti in cima, inguainate alla base. I fiori
. son disposti in pannocchia ombrelliforme,
lunga un pollice e mezzo o poco più, fra
due foglie acute e pungenti, dilatate alla
base a guisa di spata, delle quali la mag.
giore lunga da tre a sei pollici, è dritta e
forma uma continuazione col culmo, el’ al-
tra inferiore pare che esca di dentro a quel»
i $59
a; ed è lunga un pollice o un pollice e
mezzo. I rami della pannocchia sono ine-
guali, terminati in cima da due o tre pac-
chetti di fiori peduncolati, dei quali il cen.
trale è sessile. Le brattee situate alla base,
e alla divisione dei raggi son membranose
triangolari, acuminate, bianche. Le cassu-
le sono acuminate , lunghe quasi il dop-
pio dei calici , ed hanno tre valve. Da tal
descrizione si rileva che questo giunco non
conviene esattamente nè col Juncus acutus,
nè col Juncus maritimus dell’ Encicl., giac-
thè differisce dal primo per la lunghezza
delle spate , o foglie dell’ involucro ptingi-
pale, e dal secondo per la figura e gran-
dezza della pannocchia, e per la proporzio-
ne delle cassule ai calici (1). E' comunissi-
mo in vicinanza del Mare. Peren.
——— EEN ——é»»__—_——1—_—’’‘ME@E SR ®:EERE®M
(1) Juncus acutus. Enc. Juncus culmo nudo, apice
bivalvi, panicula terminali subumbellata capsu-
la
360
Giunco aggruppato . Juncus conglome- .
ratus . Lin. Juncus culmo nudo , stricto , ca-
pitulo laterali aphyllo. Lin. Juncus laevis
glomerato flore . Lob. ic. 84. Juncus laevis
panicula non sparsa. Moris. Hist. 3. Sect. 8.
Tab. 10. fig. 7. Juncus. Camer. Epit. pag.
780. Juncus Matthioli. Jo. Bauh. Hist. 2..
pag. §20.
I culmi son nudi, cilindrici, alti circa
un piede e mezzo, acuti e pungenti in ci-
ma. Le foglie son simili ai culmi, ma un
poco più corte, inguainate alla base. I fio-
ri son disposti in pannocchie laterali, folte ,
corte, ristrette in un capolino, senza alcu-
EE Se e en ———__—_—_—_É_—_ ____
eg sage
la calyce duplo longiore. Enc. Juncus pungens
Si acutus: capitulis sorghi . Moris. Hist. 3. Sect.
8. Tab. ro. fig. ry.
Juncus maritimus . Enc. Juncus culmo nudo,
mucronato , pungente , panicula involucrata late.
rali, capsula longitudine calycis . Enc. Juncus
acutus maritimus anglicus. Moris. Hist. 3. Sect.
8. Tab. 1o. fig. 14.
361
na brattea . Le foglie del calice sono stret-
te, acuminate, carinate, lunghe quanto le
cassule, che sono ottuse, ed hanno tre val-
ve. Trovasi nei luoghi umidi del Monte.
Pisano . Peren.
Giunco sparso. Juncus effusus . Lin.
Juncus culmo nudo stricto, panicula latera= `
lì. Lin. |
I culmi son lunghi due o tre piedi, :
nudi, cilindrici, terminati da una punta sot-
tile, dritta, acuta, ma non pungente Le:
foglie son radicali, inguainate alla base, si-
mili ai culmi, ma più corte. La pannocchia
é laterale, distante mezzo piede, e qualche:
volta un piede dall estremità del culmo.
Ella è sparsa, ramosa, lunga un pollice o
due, con peduncoli ineguali, che partono
dall' istesso punto, ove & situata una brat-
tea bianca, scariosa, mucronata. Altre brat-
tee simili ma minori son situate alle divi-
&ioni dei rami , e due piccolissimg sotto
ciaschedun fiore. Le foglie del calice sono
appuntate, alternamente ineguali ; e le cas-
Sule acuminate , per il che devesi riportarg
362
mi varietà f del Juncus effusus dell’ Enci-
clopedia , a cui convengono le seguenti ci-
tazioni. Juncus acutus panicula sparsa. C.
Bauh. Pin. 11. Scheuchz. Agrost. pag. 345.
num. 6. Juncus acutus vulgatus . Lob. ic.
Se. Juncus acutus vulgaris . Moris. Hist. 3.
Sed. 8. Tab. 10. fig. 13. mentre il Juncus
effusus a Enc. ossia il Juncus laevis , pani-
cula sparsa major. Moris. Hist. 3. Sett. 8°
Tab. 10. fig. 4. ha le cassule ottuse . E’ coe
mune lungo i fossi. Peren.
Giunco articolato . Juncus articulatus .
Lin. Juncus folis compresso-teretibus , arti-
culatis ; panicula ramosa , floribus dense
congestis . Enc. Gramen junceum articula-
tum , palustre humilius . Moris. Hist. 3. Sect.
8. Tab. 9. fig. a. Gramen junceum folio ar-
ziculato , aquaticum . Scheuchz. Agrost. pag.
331. Cramen aquaticum alterum ..Lob. ic. 12.
I culmi son dritti, lunghi da otto pol-
lici fino a un piede, rivestiti di foglie cor-
te, alterne, inguainate , cilindriche compres-
se, articolate, acute, e glabre . I fiori son
disposti in una pannocchia ramosa, o me-
| : 363
glio ancora in un’ ombrella prolifera , riuni-
ti in numero di cinque o sette in tanti
gruppetti situati nelle cima dei rami, la-
teralmente , e nelle loro divisioni. Le fo-:
glie dei calici sono acuminate ; le cassule
acute , e di color nerastro. Trovasi talvol-
ta con i gruppetti dei fiori vivipari e fo-
. liacei , ed è chiamato da Scheuchzero e da
Bauhino Gramen Junceum folio articuloso
cum utriculis. C. Bauh. Prod. 12. cum fig. -
Scheuchz. Agrost. pag. 333. Trovasene an»
corà una varietà maggiore , di culmo alto
fino a un piede e mezzo, di foglie quasi
cilindriche, e di pannocchia più ramosa,
più guarnita, e colle cassule di color gial- -
lognolo , ed è il Gramen junceum, folio ar-
ticuloso sylvaticum. Scheuchz. Agrost. pag.
334. Gramen junceum articulatum palustre ,
ereclum & elatius . Moris. Hist. 3. Sect. 8.
Tab. 9. fig. 1.
Giunco palustre. Juncus bufonius. Lin,
Juncus culmo dichotomo, floribus subsolita-
riis acutissimis , capsulis calyce breviori- -
bus. Enc. Holostium Matthioli. Lob. ic. 18.
364 |
Cramen bufonium erectum . Barrel. ic. 263:
264. Gramen nemorosum, calyculis palea-
ceis , erectum. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab.
9. fig. 14. Holostium Matthioli junceum . Jo. |
Bauh. Hist. 2. pag. 610.
I culmi son lunghi da cinque a dieci
pollici, sottili, dicotomi, foliosi, disposti
a cespugli. Le foglie son lineari, dritte ,
glabre , canaliculate, setacee. I fiori son
er lo più solitari, sessili, situati lateral»
mente lungo le divisioni del culmo , nelle:
sommità , e nelle loro biforcazioni. Le foe
glie del calice sono acuminate, allungate ,
alternamente ineguali, di color verde bian-
castro, con due squame alla base , inegua-
li, biancastre , trasparenti , scariose . Le cas-
sule son bislunghe, ottuse, e un poco più
corte del calice. Trovasi nei luoghi umidi.
Ann.
Giunco mutabile . Juncus mutabilis .
Enc. Juncus humilis cespitosus , culmis subs
foliosis canaliculatis , floribus congestis , ses
silibus . Enc.
365
Var. B Juncus culmis superne divisis
& dichotomis . Gramen junceum minimum ,
holosteo Matthioli congener. Moris. Hist. 3.
SeA. 8. Tab. 9. fig. 3. Gramen bufonium
glomeratis utriculis. Barrel. ic. 94.
I culmi nascono acespugli, son lunghi
da due a sei pollici, vestiti di foglie linea-
ri, canaliculate , bifidi o trifidi nella cima,
con i rami egualmente divisi. I fiori son
disposti a gruppetti sessili nella sommità
dei rami e nelle biforcazioni, con due bra=
tee corte, scariose, e ottuse alla base. Le
foglie del calice son biancastre, acumina-
te, alternamente ineguali. Le cassule bi-
slunghe , triangolari, acute , eguali o "un
poco più corte dei calici. Trovasi nei luo-
ghi umidi . Ann. |
Giunco bulboso. Juncus bulbosus. Lin.
Juncus foliis linearibus canaliculatis , capsu-
lis ovatis obtusis, calyce longioribus . Enc.
Gramen junceum pericarpiis rotundis , vul-
gare. Moris. Hist. 3. Sect. 8. Tab. 9. fig.
11. Gramen junceum sorgi capitulis . Barrel.
ic. 747. num. 1. Juncus parvus €um peri-
366
carpiis rotundis , vulgare . Jo. Bauh. Hist.
2. pag. 522.
I culmi son alti da sei pollici fino a
un piede o poco più, sottili, leggermente
compressi, ingrossati sul collo della radi»
ce, e con uno o due nodi più o meno sen-
sibili sotto la pannocchia ,. e foglie stret-
te, canaliculate, glabre, appuntate. La pan
nocchia è rada, con ramificazioni ineguali ,
dicotome, e tricotome. I fiori son piccoli,
solitarj , peduncolati nella sommità delle ra-
mificazioni, sessili i laterali e assillari, tut-
ti con .due squame corte e ineguali alla
base, e le foglie dei calici, ovali, appun-
tate. Le cassule sono ovali, ottuse, rotons
date di colore scuro, e lustre. Trovasi nei
prati. Peren.
Giunco salvatico. Juncus nemorosus .
Enc. Juncus folis planis pilosis , corymbo
umbellato subsimplici , floribus solitariis. Enc.
Gramen hirsutum nemorosum . Lob. ic. 16.
Gramen hirsutum latifolium majus. Moris.
Hist. 3. Set. 8. Tab. 9. fig. 1. Gramen hir-
sutum angustifolium perenne, Lini utricu-
dis. Barrel. ic. 745. NUM. 2e
367
I culmi son sottili, semplici, alti da
sette pollici fino a un piede, muniti di tre,
o quattro foglie corte, piane , larghe cir-
ca una linea, con peli bianchi nei margi-
ni, e all’ ingresso della guaina. Le faglie
radicali son larghe circa due linee , lunghe
cinque e sei pollici, con peli bianchi lun:
ghi nei margini . I fusti son terminati da
un corimbo ombrelliforme, con peduncoli
filiformi per lo più semplici, ma qualche+
duno bifido e trifido, con fiori solitarj, ter-
minali, e quelli situati nelle biforcazioni,
quasi sessili. Le foglie dei calici sono ova-
te, mucronate, di color rosso-scuro lustro,
biancastre nei margini. Ogni peduncolo è
‘involto alla base da due brattee scariose,
giallognole, ineguali, una acuminata , e
i altra ottusa; e due altre brattee sono al-
la base dei calici, ovate, acuminate. Le
cassule sono ovali, trigone , mucronate con
tre valve , e una loggia . Trovasi nei luo»
ghi ombrosi del Monte Pisano. Fiorisce nell”
Aprile. Peren. |
' 368
Giunco peloso . Juncus campestris Lini.
Juncus folüs planis subpilosis , spicis sessi-
libus pedunculatisque . Lin. Gramen hirsu-
tum capitulis psyllii C. Bauh. Prodr. 15. cum
icone . Juncoides villosum capitulis psyllii .
Scheuchz. Agrost. pag. 310. Gramen luzulae
minus. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 493»
I culmi son lunghi quattro o sei pol-
lici , sottili , con due o tre foglie piane ,
larghe circa una linea, munite di peli bian-
chi lunghi, nei margini,e nell’ ingresso del-
la guaina . Le foglie radicali son similmen-
ze pelose , ma più lunghe , e più larghe .
I fiori son disposti in tre o cinque capoli-
ni, compatti, rotondati, inegualmente pe.
dunculati, ma uno sessile, o quasi sessile.
Le foglie dei calici sono ovate , acumina-
te , di color rosso-scuro lustro , biancastre
nei margini , con due brattee ottuse sca-
riose e bianche alla base, ed i pedunco-
li hanno all’ inserzione due brattee scariose,
giallastre , ottuse , dalle quali sono invi-
luppati. Trovasi nel Monte , e nella Selva
Pisana. Fiorisce nel’ Aprile, Peren.
Fran-
369
Franca. Frankenia :
Car. gen. Calice inferiore , di un sol
pezzo, persistente infundibuliforme , con cin-
que denti acuti nel lembo . Cinque petali
patenti , rotondati, unguiculati, con un-
ghia canaliculata, lunga quanto il calice .
Una cassula ovale di una loggia, tre
valve ,ve molti semi, chiusa nel calice.
Franca liscia. Frankenia” laevis. Lin.
Frankenia foliis linearibus confertis, basi
ciliatis . Lin. Polygonum alterum , pusillo
vermiculato serpillifolio . Lob. ic. 422. Po-
lygonum fruticosum supinum ericoides &c.
Barrel. ic. 714. Franca maritima supina sa-
xatilis , glauca, ericoides sempervirens , fla-
e purpureo. Mich. N. Pl. Gen. pag. 23.
Tab. 22. fig. t. |
E' una pianticella sempre vedo con
fusti lunghi poco più di mezzo piele diste-
si sulla terra, ramosi, diffusi. Le foglie
sono strette, lineari, con i margini piega-
ti disotto 3 verdi, un poco ciliate alla ba-
Aa
370
se, opposte, fascicolate . I fiori son di co-
lor rosso-violetto , assillari , solitarj, quasi
sessili. Trovasi nei luoghi sabbiosi e umidi
in vicinanza del mare. Peren.
CLASSE VL ORDINEIIL
TRIGYNI A.
, Romice . Rumex
Car. gen. Calice di tre foglie ottuse,
piegate infuori . Tre Petali ovati, maggio-
ri del calice, conniventi, persistenti . Stim
mi laciniati. Un seme triquetro inviluppato
dalla corolla.
Romice Cavolaccio . Rumex Patientia.
Lin. Rumex floribus hermaphroditis ; valvu-
lis integerrimis , unica granifera, foliis ova-
to-lanceolatis. Lin. Zapathum hortense folio
oblongo , sive secundum Dioscoridis. Moris.
Mist. 2. Tab. 27. Sed. 5. fig. 4. Hippolapa-
rhum. Cam. Ep. p. 232.
371!
I fusti son alti quattro o cingie pie-
di , dritti, ramosi, solcati, rossastri. Le fo-
glie son grandi , ovali-lanceolate, appunta-
te, leggermente ondolate nei margini . I fio-
ri sono ermafroditi, verdastri , disposti in
spighe ramose. I petali, o valve del seme,
son larghe, ottuse , intiere , rossastre , ed
una di esse ha nella pagina esterna un gra-
no rilevato. Trovasi nei luoghi freschi del
Monte Pisano. Peren.
Romice comune . Rumex pulcher. Lin.
Rumex- floribus: hermaphroditis ; valvulis den-
tatis, subunica granifera, foliis radicalibus
panduraeformibus. Lin. Lapathum arvense sub-
hirsutum , folio retuso , caule longius bra-
chiato. Till. Hort. Pis. pag. 93. Tab. 37.
fig. 2. Lapathum ramosum procumbens , pe-
. ricarpio spinoso folio fidium instar, nobis
pulch;um , Bononiense sinuatum. Moris.
Hist. 2. Sect. s. Tab. 27. fig. 13. Lapathum
pulchrum bononiense sinuatum. Jo. Bauh.
Hist. 2. pag. 988. |
I fusti son lunghi poco più di un pie-
de, ramosi, diffusi. Le foglie radicali, e
Aa%
372 |
specialmente le prime, son picciolate , ova=
li, ottuse, con una grande smangiatura in
ambedue i lati, onde hanno, presso a poco,
Ja figura di una chitarra; quelle poi del
fasto sono alterne, sparse , intiere , lanceo-
late, appuntate. I fiori sono ermafroditi .
Le valve del seme dentate, e una di esse
granifera . E’comunissimo per le strade di
campagna . Fiorisce nel Giugno. Peren.
Romice campestre. Rumex campestris .
N. Rumex floribus hermaphroditis , valvis
omnibus graniferis integerrimis , vix grano
majoribus , foliis undulato-crispis . N.
Il fasto è alto tre o quattro piedi,
dritto , cilindrico , leggermente solcato , ros-
sastro, con rami molto aperti. Le foglie
sono alterne, sparse, strette, lanceolate ,
ondolate e crespe nei margini, specialmen-
te le inferiori. I fiori son quasi sessili , ver-
ticillati, disposti in spighe lunghe e assilla-
ri. Le valve seminali son lunghe circa una
linea, glabre, intiere tutte , con grani mol-
to rilevati, e poco minori, dei quali i due
esterni son rossì, . Trovasi comunemente nei
373
kampi; e nelle strade . Fiorisce nel Giugno:
Peren. Sarebbe forse il Rumex conglomera-.
tus, valvis integerrimis oblongis , foliis lan-
ceolatis , subundulatis? Rothe Flor. German,
pag. 160. .. |
Romice crespo. Rumex crispus . Lin,
Rumex floribus hermaphroditis : valvulis in-
tegris graniferis , foliis lanceolatis undulatis ,
acutis. Lin. Lapathum folio acuto crispo .
Moris. Hist. 2, Se. s. Tab. 27. fig. 7
I fusti son alti due o tre piedi ; drit-
ti i appena solcati , € ramosi. Le foglie i in-
feriori son bislunghe , € ottuse. Le supe-
riori alterne , Sparse , lunghe, strette , ape
puntate, tutte ondolate o crespe nei mar-
gini. I fiori. son disposti in spighe assillari
e terminali, qualche volta ramose . Le val-
vé son larghe , piuttosto ottuse, venose,
reticolate , di color verde pallido tutte con
grano bianco, uno dei quali maggiore. Na-
$ce nei campi, e lungo i fossi .. Fiorisce
sel Giugno. Peren. |
Romice acuto. 'Rumex acutus . Lit.
Rumex foribus hermaphroditis + valvulis dere
374
tatis graniferis , foliis cordato-oblongis acuz
minatis . Lin. Zapathum acutum, & Oxyla-
pathum. Lob. ic. 284. Jo. Bauh. Hist. 2. p,
955.
I fusti son lunghi tre piedi e più, drit-
ti, striati, e ramosi. Le foglie son piccio-
late, alterne, sparse ; le inferiori grandi,
larghe, cordate, ovali-bislunghe , le supe-
riori strette , lanceolate , acute. I fio-
ri son disposti in spighe nude, o quasi nus
ce, e ramose. Le valve sono acutamente
dentate, tutte con grano, ‘uno dei quali
maggiore . Trovasi nef luoghi ombrosi del
Monte Pisano. Fiorisce nel Giugno. Peren.
Romice Acetosa. Rumex Acetosa. Lin.
Rumex floribus dioicis , foliis oblongis sa-
gittatis . Lin. Oxalis sive Lapathum Oxali-
da : Acetosa. Lob. ic. 290. Oxalis vulgaris
folio . Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 989. Oxalis
major . Camer. Epit. pag. 230. Acetosa pra-
tensis . Moris. Hist. 2. Sed. 5. Tab. 28.
fig. T. 1
Il fusto è alto un piede e mezzo, sol-
cato, ramoso. Le foglie sono alterne, spar-
57$
se, picciolate ; ovali , bislunghe, sagittate ;
I fiori son dioici, disposti in spighe ramo-
se e folte. Le valve sono. intiere. Fiorisce
nel Luglio. Trovasi nei luoghi erbosi e
freschi del Monte Pisano. Peren,
. Romice Acetosella . Rumex Acetosel-
Ja . Lin. Rumex floribus dioicis, folis lane
ceolato-hastatis . Lin. Oxalis tenuifolia sinua-
ta veruecina- Lob. ic. 293. Oxalis minor.
Camer. Epit. pag. 231. Tab. 28. fip. rr.
I fusti son sottili, lunghi sei o otto
pollici. Le foglie son picciolate, lanceola-
te, acute, astate. I fiori son dioici, pic-
coli, disposti in spighe sottilissime, qual-
che volta corte, e folte, qualche ‘volta
lunghe, rade, filiformi. Trovasi nel Mon-
te, e nella Selva Pisana . Peren.
Giuncaggine . Triglochin .
_ Car. gen. Calice inferiore, caduco , di
tre foglie concave rotondate . Tre. Petali con-
cavi, ovati, ottusi . Stimm: piumosi . Una
Cassula di tre o di sei logge, che si apre
verso la base. |
376 l
Giuncaggine maritima . Triglochin ma:
ritimum . Lin. Triglochin capsulis sexlocu-
laribus ovatis . Lin. Gramen marinum spi-
catum . Lob. ic. 16. Juncago palustris & ma-
ritima, perennis, fructu breviore , quinque
capsulari. Mich. N. Pl. Gen. pag. 44.
Lo scapo è lungo otto o dieci pollici
al più. Le foglie son tutte radicali, linea-
ri, un poco carnose, lunghe quanto lo sca-
po, e anco più. I fiori son piccoli, con i
petali rossastri, disposti in spiga lunga due
o tre pollici. Le cassule sono ovate, ed
hanno cinque o sei logge . Nasce nei terre-
ni sabbiosi e umidi in vicinanza del mare»
Fiorisce nel Giügno. Peren.
Colchico . Colchicum.
Car. gen. Corolla monopetala tubulata ,
lunga, inserita sulla radice, col /embo divi-
so in ‘sei /acinie profonde, bislunghe, ellit-
tiche. Il germe è situato nel fondo del tu-
bo immediatamente sulla radice. Li stimmi
son curvi. Le antere son bislunghe vacil-
377
lanti. Il frutto consiste in tre cassule usi-
te insieme inferiormente per-le ‘suture, nel-
le quali si aprono. I semi son molti, ro-
"
tondi , rugosi . CAN E ie
Colchico fior Cacalo » Colchicum au-
tumnale . Lin. Colchicum foliis planis lanceo-
latis , erectis . Lin. Colchicum sive strangu-
latorium : Ephemerum | Crocifolium . Lob. ic.
143. Colchicum. Camer. Epit. pag. 845. Joy
Bauh..Hist. 2. pag.. 649. Colchicum commus
ne. Moris. Hist. 2. Sett. 4. Tab. 3. fig. I
,* ‘> Comparisce fra di noi il fiore del Colchico
fra il 25. Settembre e il 3,0 il 5. di Ottobre.
Egli è di color bianco-rosso , lungo quat-
tro o:cinque pollici, alquanto ‘simile al fió-
reidi zafferano. Le foglie e i frutti compa-
riscono di Aprile. Le. foglie son tre o quat-
tro ihsieme a fascetto | inguainate alla ba~
ge dritte, grandi, lanceolate, larghe un
pollice al meno ; i frutti poi son sessili e-
solitarj: sopra; ogni fascio di foglie. E co-
munissimo nei Prati, e nei Campi. Peres.
-378
CLASSE VI. ORDINE VI.
POL YGINI A.
Mestolaccia . Alisma .
Car. gen. Calice inferiore di tre foglie
ovali, concave persistenti. Tre Petali. ro-
tondati, piani, patenti , maggiori del cali-
ce. Stami talvolta più di sei. Più di cinque
cassule compresse, contenenti. un solo seme,
con stili semplici, e stimmi ottusi.
Mestolaccia aquatica. 4lisma Plantago .
Lin. Alisma foliis ovatis acutis , caulibus pa-
niculatis , capitulis capsularum globoso-tri-
gonis.. Enc. Plantago aquatica . Camer. Epit.:
pag. 265. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 787. Plan-
tago aquatica folis betae aut pauper >
fiore gallii albi . Lob. ic. 300.
Il fusto è dritto, lungo:.da uno a tre
piedi, con molti rami verticillati werso la ci-.
ma, divisi essi pure e ramificati a verticilli,
‘ formanti tutti insieme una pannocchia grane
379
de e diffusa. Tutti i verticilli ; ‘tanto gli
universali, che i particolari, hanno un'in-
volucro di tre squame membranose, ovali,
lanceolate . Le foglie son radicali, dritte,
picciolate, ovali-lanceolate , larghe da uno
a tre pollici, glabre, intiere, nervose. I
fiori son piccoli, peduncolati , bianchi o
rossastri, con i petali ottusamente intacca-
ti, e ad ogni fiore succede un capolino ro-
tondo-trigono , composto di quindici o ven-
ti cassule . Trovasi abbondantemente nei.
fossi. Fiorisce‘ rel Luglio. Peren. ;
WV,
es
CLASSE OTTAVA
| OCTANDRIA: |
ORDINE PRIMO
MONOGYNIA
Rapunzio . Oenothera .
C ar. gen. Calice superiore caduco , di
un sol pezzo , tubulato, con quattro divi-
sioni nel lembo bislunghe, acute, piegate
. $n giù. Quattro Petali piani rotondati,
emarginati. Antere bislunghe con polvisco-
Jo filamentoso . Cassula cilindrica tetragona}
gon quattro logge , quattro valve, e molti
semi attaccati a uma colonnetia centrale «
38r
Rapunzio salvatice + Oenothera bien
nis . Lin. Oenothera. foliis ovato-lanceolatis ;
planis , caule muricato villoso. Lin. Lysi-
machia Virginiana latifolia lutea cornicula-
ta. Moris. Hist. 2. Sect. 3. Tab. 11. fig. 7.
I fusti son alti tre o quattro piedi,
semplici, o poco ramosi. Le foglie sono
sparse , sessili, ovali-lanceolate, dentate ,
pubescenti, col nervo medio bianco. I fio-
ri son di color giallo, sessili, sparsi, avvi-
cinati , disposti quasi a spighe lunghe nel-
la sommità del fusto , e accompagnati da
foglie , strette, e caduche. Il fusto, e le
cassule sono aspersi di peli piantati sopra
piccole protuberanze ; e quando som tene-
ri, son coperti di glandole globose , cristal-
line, brevemente peduncolate. Trovasi nel-
la Selva Pisana, in vicinanza del Mare .
Fiorisce nel Giugno. Bien.
Epilobio . Epilobium .
Car. gen. Calice superiore caduco, di
quattro foglie bislunghe , appuntate. Quat-
$82 !
tro petali rotondati , patenti . . Szimma qua-
drifido con lacinie piegate infuori. Una cas-
sula lunga, sottile, tetragona , con quattro
logge e quattro valve. Semi bislunghi, co-
ronati da un pappo, attaccati a una colons
netta centrale .
Epilobio peloso . Epilobium molle . Enc.
Epilobium folüs oppositis , subpetiolatis, lan-
ceolatis , denticulatis, mollissimis, villoso
pubescentibus. Enc. Epilobium hirsutum fe
Lin. Spec. Epilobium parviflorum. Lin. edit,
Gmel Zysimachia siliquosa hirsuta major
parvo fore. Moris. Hist. 2. Sect. 3. Tab,
11. fig. 4. Zysimachia siliquosa hirsuta flo-
re minore. Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 906.
Il fusto è alto due o tre piedi, cilin-
drico, per lo più semplice . Le foglie infe-
riori sono opposte , le superiori alterne ,
lanceolate, ondolate, seghettate , brevemens
te picciolate. I fiori sono assillari, solitarj ,
peduncolati. I petali sono smarginati, co-
lor di rosa pallida, lunghi ‘tre linee. Tutta
la pianta è coperta di peli bianchi e mor-
bidi. Trovasi lungo i fossi. Fiorisce nel Lus
Peren.
| T" 383
Epilobio montano . Epilobium monta-
num. Lin. Epilobium folis oppositis ovato
lanceolatis , glabris , dentatis , subpetiolatis .
Enc. Zysimachia siligitosa. Lob. ic. 343.
- Il fusto è alto quasi due piedi, dritto,
cilindrico, glabro, ramoso. Le foglie sono
ovali-lanceolate, dentate, glabre, con core
to pictidlo. Le inferiori opposte, le. supe-
riori alterne. I fiori son piccoli rossicci,
assillari, solitarj; péduncolati; con i petali
leggermente smarginati. Trovasi nel Monte
Pisano. Fiorisce nel Giugno .: Peren.
Epilobio quadrangolare. Epilobium te~
tragonum . Lin. Epilobium foliis lanceolatis
denticulatis , glabris , sessilibus , inferioribus
oppositis , caule. tetragono: Enc. Lysimachia
siliquosa 2. Tabern. ic. 855.
‘Il fusto è alto più di due piedi, qua-
drangolare, rosso , con rami decussati. Le
foglie inferiori sono opposte., le superiori
alterne, lanceolate, strette, Ottuse, dentel-
late, sessili, con i margini delle pagine de-
currenti per il fusto; di color verde cupo
splendentè , con i nervi rossi. } fiorì sono
C 384
assillari , solitarj, peduncolati. I petali sol
di color rosso pallido. Lo stimma è gros-
so colle lacinie conniventi. La pianta è leg-
germente pubescente nella parte superiore ,
e glabra nel rimanente. Trovasi lungo i
fessi. Fiorisce nel Giugno. Peren.
Clora . Chlora . Lin. edit. Reich.
Car. gen. Calice inferiore di otto fo.
glioline lineari, persistenti . Corolla ippocra-
teriforme , col lembo diviso in otto /acinie
lanceolate, più lunghe del tubo. Uno stilo
corto con quattro stimmi bislunghi, cilin-
drici. Una cassula ovale bislunga, di una
-sola loggia, due valve, e molti semi.
Clora gialla. Chlora perfoliata . Lin.
Chlora foliis perfoliatis . Lin. edit. Murr. &
Gmel. Gentiana perfoliata. Lin. Spec. Cen-
taurium floribus luteis , sive citreis pallidis
JMesuaei. Lob.ic. 401. Centaurium luteum +
Camer. Epit. pag. 427. Perfoliatum Centau-
zum luteum. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 355.
Centaurium luteum perfoliatum . Moris. Hist.
i
2.
d
i 385
2. Sed. s. Tab. 26. fig. I. a. Centaurium
minus perfoliatum luteum umbellatum. Idem
crassioribus capitellis. Idem non umbellatum .
Barrel. ic. $15. $16. fig. 1. 2. 3.
Il fusto è cilindrico , alto da sei pol-
lici fno a un piede e mezzo, per lo più
semplice, o un poco ramoso superiormente.
Le foglie sono ovali, appuntate, opposte,
connate, distanti. I fiori son gialli disposti
in ombrella o in cima nella sommità del
'fusto. Tutta la pianta è ‘glabra, di color
verde pallido, e come ragiadosa. Nasce nei
campi, e fiorisce nel Luglio. Ann,
Scopa . Erica .
Car. gen. Calice inferiore di quattro fo-
glie ovali, dritte , colorate, ‘persistenti. Co-
rolla campanulata, quadrifida. Antere bicor-
ni. Cassula superiore, circondata dal cali-
ce, di quattro logge e quattro valve.
. Scopa Sorcelli . Erica vulgaris. Lin. Frica
antheris bicornibus aristatis » corollis subae-
qualibus campanulatis, calycibus duplicatis, fo-
Bb
386
lüs oppositis , sagittatis . Lin. Erica prima
Matthioli. Camer. Epit. pag. 75. l
Frutice alto due piedi al più, sempre
verde, con rami diffusi. Le foglie son pics
colissime , triangolari, applicate strettamen-
te ai rami, imbricate , disposte a quattro
ordini, sagittate alla base, I fiori son por-
tati sopra peduncoli corti, foliosi, solitarj,
due, tre , o quattro per peduncolo, e
tutti insieme formano dei tirs? lunghi e sot-
tili. Il calice è doppio. L’ interno, maggio»
re della corolla, è composto di quattro foe .
glie scariose, petaliformi, di un bel color
rosso. Trovasi nel Monte, e nella Selva
Pisana . Fiorisce nell’ Ottobre,
Scopa da granate. Erica scoparia. Lin.
Erica antheris aristatis , corollis campanula-
lis, stigmate exserto peltato, foliis ternis .
Lin. Erica Corios folio IV. Clus. Hist. 1. pag.
42. Erica Scoparia flosculis herbaceis . Lob.
ic 2. pag. 215,
Frutice alto quattro o cinque piedi,
sempre verde. I rami son dritti, sottili,
biancastri, glabri, con piccole prominenze
-
-
387
che sono le attaccature dei piccidli delle fo-
glie cadute. Le foglie son terne, patenti,
lineari , appuntate, lunghe tre o quattro li-
nee, solcate longitudinalmente nella pagina
inferiote , brevemente picciolate, con una
piccola protuberanza rossa all’ attaccatura
del picciolo. I fiori son piccoli campanula-
ti, di color verde-giallo, con stimma pel-
tato, sporgente fuori della corolla, situa-
ti nella sommità dei rami, nelle ascelle del-
le foglie, solitarj su i peduncoli propri,
sparsi, o oscuramente verticillati . Trovasi
nella Selva Pisana, e fiorisce nel Maggio .
Scopa arborea. Erica arborea . Lin.
Erica antheris aristatis , corollis campanula-
tis, stylo exserto , foliis ternis , ramulis ina
canis. Lin. Erica major flore albo , prima
Clusii . Lob. ic. 2. pag. 214. Erica Coris fo»
lio I. Clus. Hist. I. pag. 41. Erica foliis co-
rios , flore albo. Jo. Bauh. Hist. 1. part. 2.
pag. 355.
Frutice sempre verde, che si alza fino
a dieci piedi. I rami giovani son coperti
di peli bianchi, corti. Le foglie son breve-
Bb 2
$88
mente picciolate, lunghe poco più di due
linee, lineari, appuntate , con un solco lons.
gitudinale nella pagina inferiore, verdi, pa-
tenti, tre o quattro per verticillo. I fiori
sono odorosi, piccoli, di color carnicino,
disposti in corti grappoli , foliosi, dritti, e
laterali nelle sommità dei rami, che nella
riunione formano dei lunghi first: I pedun-
coli e le foglie ”del calice per lo più son
rossiccie. Lo stimma sporge fuori della co-
rola : è rotondo, piano, rossiccio, co]
margine, e quattro glandule nel mezzo, ri-
levate e di color più cupo. Trovasi nel
Monte Pisana. Fiorisce nell’ Aprile e nel
Maggio,
Laureola . Daphne .
Car. gen. Calice colorato , quadrifido ,
che fa le veci di corolla, Una bacca supe-
riore, con un solo seme.
Laureola Fruzzicona. Daphne Fairies
la. Lin. Daphne racemis axillaribus quin~
queftoris folis lanceolatis glabris, Lin, Laus
389
eola cum floré , & Daphnoides cum frudu;
Lob. ic. 368. Zaureola sempervirens flore
luteolo . Jo. Bauh. Hist: 1. pag. 564.
E’ un frutice sempre verdé con fusti
alti circa tre piedi, per lo pià semplici,
cilindrici, flessibili, nudi inferiormente, e
mella sommità vestiti di foglie lanceolate,
acute, strette alla base in forma di picció-
lo, coriacee, glabre , di color verde cupo;
sparse , ‘avvicinate, patenti. I fiori son di
color giallo verdastro, glabri, disposti in
grappoli assillari, pendenti, muniti di brat-
tee verdi, ovate, concave, caduche . Le
bacche sono ovali, prima verdi, e nere
quando son mature. Vive nei luoghi om-
brosi del Monte Pisano, e fiorisce di Pri.
mavera. , `
Laureola linaria. Daphne Cnidium ©
Lin. Daphne panicula terminali , foliis li-
neari-lanceolatis acuminatis . Lin. Thymelaea
grani Cnidü. Lob. ic. 369. Thymelaea mon-
speliaca . Jo. Bauh. Hist. I. pag: 591. Thy-
melaea . Cam. Epit. pag. 974.
390
Frutice, sempre verde, alto quattro pie»
di al più, con rami dritti, sottili, vestiti
di foglie sparse, avvicinate, quasi imbri-
cate, sessili, glabre, lanceolate , acuminate.
I fiori son disposti in pannocchie terminali,
pubescenti, e bianchi all’esterno , di color
giallo rossiccio internamente . Le bacche son
rossiccie in stato di maturità . Trovasi nel
Monte, e nella Selva Pisana. Fra «di. noi
forisce nel Settembre, e nell’ Ottobre ..
Passerina . Stellera .
Car. gen. Calice che fa le veci di co-
rolla, di un sol pezzo, persistente » ventri-
coso alla base, col collo allungato, e cur-
vo, con quattro divisioni, ovali e patenti -
nel lembo. Filament? cortissimi. Un seme
nudo nel fondo del calice.
Passerina campestre . Stellera Passeti-
na. Lin. Stellera foliis linearibus , floribus
quadrifidis . Lin.. Linaria altera botryoides
montana. Col ecphr. I. pag. 82. , Tab. 80.
Passerina Tragi. Jo. Bauh. Hist. 3. p. 456:
#
391
Lithospermum annuum monocarpon spicatum ,
Linariae folio. Moris. Hist. 3. Sed. 11. Tab.
3t. fig. 9.
I fusti son alti un piede e un piede e
mezzo, cilindrici, dritti , ramosi , glabri .
Le foglie son lineari-lanceolate, appuntate ,
glabre , sessili, sparse. I fiori son piccoli,
per lo piü due a due nelle ascelle delle fo-
glie; sono esternamente pelosi, ed hanno
alla base due brattee corte. Il lembo è giala
lo-rosso. Trovasi nei campi; e principia a
fiorire nel Giugno . Ann.
CLASSE Vill. ORDINE IL
DIGYNIA.
Meringia . Mochringia .
| Car. gen. Calice inferiore di quattro fo-
glie lanceolate, persistenti. Quattro petali
ovati, intieri, minori del calice ., Una cas-
sula rotonda di una sola loggia , cou quat-
tro valve, e molti semi.
392 |
Meringia fliforme : Moehringia nfiscom
sa. Lin. Alsine Saxifraga ‘angustifolia , mi-
nima, montana. Col. Ephr. rz. pag. 292.
Tab. 290. )
I fusti son filiformi, glabri, lunghi da
tre a sei pollici, ramosi , e diffusi. Le fo-
‘glie sono opposte, connate, capillari, gla-
bre . I fiori son disposti in una pannocchia
poco gifarnita, con rami lineari, e divari-
cati; son piccoli, bianchi, colle foglie del
calice verdi nel mezzo ; bianche e scariose
nei margini. Ann.
CLASSE VIII. ORDINE IIL
TRIGYNIA,
Poligono . Polygonum .
Car. gen. Calice che fa le veci di co-
rolla, di un. sol pezzo, colorato , persisten-
te, con quattro o cinque divisioni nel mar-
gine, ovate, e ottuse. Un seme triquetro ,-
nudo , chiuso nel calice.
l 393
‘Poligono anfibio . Polygonum amphi-
bium . Lin. Polygonum floribus pentandris
semidigynis , staminibus corolla longioribus .
Lin. Potamogeton sive stachytes, Fontalis &
spicata. Lob. ic. 307. Potamogeton Salicis
folio . Moris. Hist. 2. Sed. s. Tab. 29.
fig. 2. |
Questa Specie vive nell' acqua, e in
terra, ma sempre peraltro nei luoghi umidi .
I fusti son distesi, o galleggianti , lunghi
circa due piedi, cilindrici, lisci , articolati,
rossastri, radicati alle articolazioni inferio-
ri. Le foglie sono alterne, con stipole va-
ginanti leggermente ciliate ; son lanceolate
appuntate, troncate o smarginate all’ inser~
zione del picciólo ; nella pianta aquatica
intieramente glabre, e con peli ruvidi in
quelle che vivono sulla terra. I fiori son
rossi , quadrifidi o quinquefidi, con quat-
tro o cinque stami sporgenti, e due stili,
e son disposti in spighe assillari, e termi-
nali. Trovasi lungo i fossi. Fiorisce nell’
Agosto . Peren.
394
Poligono pepe aquatico » Polygonum
Hydropiper. Lin. Polygonum floribus hexan-
dris, semidigynis folüs lanceolatis, stipulis
submuticis . Lin. Hydropiper. seu Persicaria,
Cam..Epit. pag. 352. Lob. ic. 315. Persica-
ria acris sive Hydropiper. Jo. Bauh. Hist.
3+ pag. 70. Moris. Hist. 3. Sect. s. Tab. 29.
fig. 6. |
I fusti son alti un piede, e mezzo,
dritti , cilindrici , glabri , articolati . Le foglie:
sono alterne, brevemente picciolate, lanceo-
late, acute, glabre. Le stipole son per lo
più ciliate. I fiori per lo più son quadrifidi ,
con sei stami, due stimmi, e son disposti
in spighe assillari, e terminali sottili, poco.
guarnite. Il sapore della pianta è acre, bru-
ciante . Trovasi lungo i fossi.
! Poligono Persicaria. Polygonum Pera
sicaria . Lin. Polygonum -floribus hexandris
digynis, spicis ovato-oblongis , foliis lanceo « .
latis , stipulis ciliatis . Lin. Persicaria mitis
maculosa. Lob. ic. 31$. Moris. Hist. 2. Sect. .
5. Tab. 29. fig. 2. Persicaria altera. Cam.
Epit. pag. 353.
' 395
‘I fusti son lunghi circa un piede e
mezzo, cilindrici, articolati, piegati a terra
nella parte inferiore . Le foglie sono alter=
ne, picciolate, ovato-lanceolate , glabre ,
di color verde chiaro, qualche volta con
una macchia bruna nel mezzo. Le: stipole
son ciliate. I fiori son rossicci , per lo più
quinquefidi , disposti in spighe dense, as-
silari e terminali. J] sapore della pianta è,
aspro. | | |
Trovasi comunemente una varietà col-
le foglie pelose di sotto, per lo più non
macchiate , la quale corrisponde al Polyg.
Persic. y delle Spec. Plant. ‘cioè Persicaria |
' foliis subtus tomentosis. Hall. Helv. 181. ed
ha le stipole non ciliate, e i fiori quadrifi-
di. Son comuni nei campi. Ann.
Poligono: marino . Polygonum mariti-
mum. Lin. Polygonum floribus odlandris tri-
gynis axillaribus , foliis ovali-lanceolatis sem- .
pervirentibus , caule suffrutescente. Lin. Po-
lygonum marinum. Jo. Bauh. Hist. 3. part.
2. pag. 376. Camer. Epit. pag. 691. Poly-
gonum maritimum, latifolium , incanum . Me-
ris. Hist. 3. Sect. 5. Tab. 29. fig. 3.
-—
— $96
* I fusti son lunghi due piedi e più, di-
stesi a terra, cilindrici, ramosi , glabri, stria»
ti, perenni. Le foglie sono alterne , ovali»
lanceolate, ristrette alla base in forma di
piccidlo, persistenti, glabre, coriacee, di
color biancastro o verde-glauco. Le stipole
sono scariose , tossiccie alla base , bianche
in cima , lunghe , quasi, quanto gli inter-
modi. I fiori sono assillari, da due a cin»
que insieme, con otto stami ,.e tre stim-
mi. Nasce sul litorale arenoso . Fiorisce
nél Luglio . Peren. m
Poligono Centinodia . Polygonum avi-
culare. Lin. Polygonum floribus odandris
zrigunis axillaribus , foliis lanceolatis , caule
procumbente herbacco. Lin. Polygonum mas
vulgare , Sanguinaria, Centumnodia. Lob. ic.
419. Polygonum mas. Cam. Epit. pag. 688.
Polygonum sive Centumnodia , & Polygonum
angustifolium duplex. Yo. Bauh. Hist. 3. par.
2. pag. 374. & 376. Polygonum latifolium
mas vulgare. Moris. Hist. 9. Sect. s. Tab.
29, fig. T.
397
I fusti son erbacei , annui, lunghi da
un piede fino a due, glabri, cilindrici, ars
ticolati, ramosi, piegati o distesi a terra .
Le foglie sono alterne, verdi , glabre, qua-
si sessili, ovali-lanceolate, ovvero lineari
appuntate. Le stipole son bianche, scario-
se, lacere nella cima, minori degli interno-
di. I fiori sono assillari, solitarj, o uniti
da due a quattro insieme , verdi alla base,
bianchi, o rossicci nelle lacinie, con otto
stami, e tre stimmi. Trovasi comunemente
per le strade , nei campi, e nei prati, fio-
rito per tutta l Estate. Ann.
398
e* tee
CLASSE NONA
ETE
ORDINEPRIMO
MONOGYNIA
Alloro . Zaurus .
Es gen. Un Calice che fa le veci di
corolla , diviso in quattro o sei /acinie , con
sei a dodici stami, dei quali i tre interni
hanno due glandole peduncolate alla base.
Una drupa superiore, contenente un solo
seme. |
Alloro comune . Zaurus nobilis . Lin.
Laurus folüs lanceolatis , coriaceis, subun=
399
dulatis , umbellis parvis , axillaribus , flori-
bus’ dioicis, subquadrifidis . Enc. Laurus.
Lob. ic. 2. pag. 141. Jo. Bauh. Hist. r. Pag:
409. Cam. Ep. pag. 60.
Albero sempre verde, ben cognito fra
di noi, di fronda verde-cupa, con molti ra-
mi, avvicinati , dritti, e pieghevoli . Le
foglie sono alterne , brevemente picciolate ,
lanceolate , ondolate, verdi, glabre da am-
be le pagine, dure, nervose, colla costa
longitudinale molto rilevata. I fiori son di-
sposti in piccole ombrelle assillari, breve-
mente peduncolati, divisi in quattro o cine
que lacinie di color bianco» gialliccio. I fio»
ri maschi hanno ordinariamente dodici sta-
mi, e mei fiori femmine si osservano intor=
no al germe tre o quattro filamenti corti,
i quali hanno su i due lati una glandola
grande, compressa, quasi reniforme. Le
drupe son nerastre in stato di maturità .
Fiorigce nel Marzo.
400
CLASSEIX. ORDINE III.
HS XA NE
Butomo . Butomus .
Car. gen. Corolla di sei petali ovati,
dei quali i tre esterni, e alterni minori . Sei
cassule superiori, bislunghe , acuminate, di
[una sola loggia , e di una sola valva, che
si aprono per la sutura interna, e contengono
molti semi bislunghi attaccati alle valve.
Butomo florido. Butomus umbellatus .
Lin. Juncus Cyperoides , floridus , paludosus ;
Gladiolus palustris Cordi . Lob. ic. 86. Juncus
floridus . Camer. Epit. pag. 781. J. B. Hist. 2.
pag. 524. Sedo affnis juncoides palustris
major . Moris. Hist. 2. Tab. 27. Sed. s.
fig. r.
Li
| 401
Li scapi sof dritti, cilindrici, lunghi
da tre a cinque piedi. Le foglie son radi-
cali, più corte dello scapo, strette, appun-
tate , triangolari nella parte inferiore. I fio=
ri son porporini disposti in ombrella , mus
nita di un' involucro di tre foglie membra-
nose e appuntate. E' comune nei fossi.
Fiorisce nel Giugno, e nel Luglio. Peren.
C c
A ——— ae —R! 2
si — a g tte
CLASSE DECIMA
DEGANDRIA
ORDINE PRIMO
MONOGINIA
Ruta . Ruta ,
| Cx. gen. Calice inferiore persistente;
con quattro o cinque divisioni ovali ,
Quattro o cinque petali ovati, concavi. Una
cassula di quattro o cinque logge, scavata
‘ in quattro o cinque lobi, che si apre fra
gli apici 4
Ruta fetida , Ruta graveolens . Lin
Ruta | folis decompositis , petalis laceris , fla.
"à
493
fibus lateralibus quadrifidis . Lin. Ruta hore
tensis. Lob. ic. 2. pag. $2. Ruta. Gamer.
Epit. pag. 494. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 197.
Ruta graveolens hortensis. Moris. Hist. 2.
Sect. s. Tab. 14. fig. 1. |
I fusti son alti due in tre piedi, legnosi,
e ramosi. Le foglieson persistenti,alterne;spar-
se, picciolate, bipinnate , con foglioline care
nose , ovali-lanceolate , ottuse . I fiori son
terminali, sopra peduncoli dicotomi, muniti
di brattee rotondate o cordiformi, e den-
tate. I petali son giallo-verdi, e sfrangiati.
Il primo fiore di ciaschedun ramo ha cinque
petali, il calice con cinque divisioni , la
cassula quinqueloba, e dieci stami; tutti gli
altri son. quadrifidi, e ottandri . La pianta
è glabra, di color verde=glauco, aspersa in
tutte le parti di piccolissime. glandole im=
presse, a foggia di punti diafani, dalle qua-
li si separa l'odor- grave che sì potentemen-
te tramanda. Trovasi nel Monte Pisano .
Fiorisce nel Maggio. Peren.
Lea
404
Tribolo . Tribulus. l
Car. gen. Calice inferiore di cinque fo-
glie acute : Cinque Petali maggiori del ca-
lice , bislunghi , ottusi , patenti. Stimma
sessile , capitato . Cinque cassule mucro-
» nate +
Tribolo terrestre . Tribulus terrestris .
Lin. Tribulus folüs subsexjugis subaequali-
bus, seminibus quadricornibus. Lin. Tribu-
lus terrestris. Lob ic. 2. pag. 84. Tribulus.
Camer. Epit. pag. 714. Jo. Bauh. Hist. 2. p.
352. Moris. Hist. 2. Sect. 2. Tab. 8. fig. 9.
Tribulus terrestris minor , incanus Hispani-
cus. Barrel. ic. 558.
I fusti son distesi sulla terra, lunghi
da tre a quattro piedi, leggermente pelo-
si, articolati, con rami alterni. Le foglie
sono opposte , ineguali, alternamente mag-
giori, pari-pinnate , con quattro a setta
coppie di foglioline ovato-lanceolate , ine-
guali alla base . Le stipole son difformi. 1
fiori son gialli, assillari, solitarj, peduncos
Rk) oe a 2 40$
Jati; alterni. Le cassule son munite di quat-
o spine maggiori, divergenti, e di molte
altre minori, sparse sul dorso. Trovasi nei
campi. Ann.
Albatro . Mrbutus .
Car. gen. Calice inferiore, piccolo, pér- »
sistente, ottuso, con cinque divisioni. Coa
rolla monopetala globosa, ristretta all'im-
boccatura, col margine diviso in cinque la-
cinie piccole, piegate infuori . Antere bifide
e curve . Stilo lungo quanto la corol-
la , con stimma ottuso . Bacca rotonda ,
con dnque logge, contenenti molti semi.
Albatro Corbezzolo . Arbutus Unedo .
Lin. Arbutus caule arboreo, foliis glabris
serratis, baccis polyspermis . Lin. Arbutus
sive Unedo. Lob. ic. 2. pag. 141. Arbutus .
Camer. Epit. pag. 168. Arbutus : Comarus
Theophrasti . Jo. Bauh. Hist. 1. pag. 83. £r-
$utus vulgaris. Barrel. ice 674.
406
Albero di grandezza mezzana ; sempre.
verde. I rami giovani son rossicci, e pelo-
si. Le foglie sono sparse, avvicinate, ovali-
lanceolate, appuntate, glabre , lucide , con
denti acuti nei margipi, rette da piccidli
corti, di color rosso. I fiori son bianchi,
disposti in pannocchie terminali ai rami,
spesso pendenti . I peduncoli particolari
sono angolosi, con delle piccole brattee
rosse alle loro divisioni. Le bacche son
tonde, pendenti, di color rosso, con mol-
ti tubercoli all’ esterno ‘che Ie rendono sca=
bre .. Ve n° è gran quantità nel Monte
Pisano. Fioriscono nell’ Ottobre e nel No»
vembre , e maturano i frutti nell’ Autunno
seguente.
CLASSE X. ORDINE II
DIGYNIA.
Sassifraga . Saxifraga .
Car. gen. Calice di un sol pezzo , cor
to , persistente, con cinque divisioni -
407
Cinque petali maggiori del calice . Sul
persistenti. Una cassula bicorne , quasi a
due logge, che si apre fra gli apici, e coti-
tiene molti semi.
Sassifraga murale . Saxifraga tridacty«
lites. Lin Saxifraga foliis caulinis cuneifor=
mibus trifidis , alternis , caule erecto ramoso.
Lin. Paronychia altera, rutaceo folio . Lob.
ic. 469. Sedum tridactylites tectorum . Moris.
Hist. 3. Sect. 12. Tab. g. fig. 3t.
E’ una pianticella alta da tre a citique
pollici, col fusto qualche volta ramoso, e
di color tossiccio . Le foglie inferiori son
trilobe, lurighe , ristrette alla base in for-
ma di piccidlo; quelle del fusto son più
corte, similmente trilobe, ma con i lobi
laterali bifidi, onde compariscotio quinque-
fide. 1 fiori son bianchi, piccoli, termina-
li al fusto, ¢ai rami, solitarj, ovvero due
e tre insieme. La cassula è quasi tutta co-
perta dal calice. Tutta la pianta è coperta
di glandole rotonde, tosse, peduncolate ,
dalle quali trasuda un’ umor viscoso. Tro-
vasi su i tetti, su i muti, e fiorisce nel
Febbrajo. Ann, |
408 -
. Scleranto . Scleranthus .
Car. gen. Calice, che fa le veci di co?
rolla, di un sol pezzo, tubulato, persisten»
te, ristretto nel collo, con dieci divisioni
nel lembo. Due sem: chiusi nel fondo del
calice. |
Scleranto annuo . Scleranthus annuus.
Lin. Scleranthus calycibus fructus patulis ,
inermibus . Lin. edit. Gmel. Scleranthus ca-
lycibus segmentis viridulis , acutis , dorso ca-
rinatis, subpatulis . Enc. Polygonum poly- —
spermum &c. Moris. Hist. 2. Sed. 5. Tab..
29. fig. 6. Anglica Saxifraga , forte Alsines
minimum genus . Lob. ic. 428.
I fusti son lunghi cinque o sei polli-
ci, articolati, ramosi, diffusi, più o meno
piegati, e leggermente pelosi. Le foglie son -
lineari, appuntate, opposte, inferiormente
,Scariose, e connate. I rami floriferi son
disposti a pannocchia, e reggono dei grup-
petti di fiori piccoli, verdognoli, colle divi-
sioni del calice, appuntate, carinate nel
| 409
dorso ; e aperte. L'ho trovato su gli Argis
ni dell Arno vicino a Riglione . Ann.
Saponaria . Saponaria .
Car. gen. Calice, di un sol pezzo per-
‘sistente, nudo, fatto a tubo, con cinque
denti nel margine. Cinque petali unguicu- .
lati con lamine piane, e ottuse. Cassula bi-
slunga di una sola loggia, con molti semi,
chiusa nel calice, che si apre nella cima.
Saponaria comune . Saponaria officina»
lis . Lin. Saponaria caulibus cylindricis, fo-
liis ovato-lanceolatis . Lin. Saponaria. L ob
ic. 314. Saponaria vulgaris , simplex . Mo-
ris. Hist. 2. Sect. s. Tab. 22. fig. 52.
ll fusto è alto circa due piedi , cilin-
drico, glabro, articolato, e qualche poco
ramoso. Le foglie sono opposte , sessili,
connate alla base, di figura ovale-lanceola-
ta, glabre, con tre nervi ben rilevati.
I fiori son laterali, e terminali, di color
rosso pallido , disposti a mazzetti . Trovasi
in abbondanza nelle siepi, e lungo i fossi,
Fiorisce nell Estate. Peren.
410
Saponaria distesa . Saponaria ocymoi-:
des . Lin. Saponaria calycibus cylindricis vila
losis , caulibus dichotomis procumbentibus .
Lin. Ocymoides repens Polygonifolia . Lob.
ic. 341, Saponaria minor quibusdam . J. B.
Hist. 3. pag. 344. Zychnis vel Ocynioides
repens . Moris. Hist. 2. Sect. §. Tab.2r.
fg. 38.
] fusti son lunghi da sei pollici fino a
un piede, ramosi, distesi, articolati, diffu-
si, pubescenti, di color rossiccio . Le foglie
soho ovali, appuntate, opposte, spatolate,
un poco connate, quasi glabre nelle pagi-
me, ma ciliate alla base. I fiori son pe-
duncolati solitarj, o due e tre insieme ,
nelle ascelle delle foglie, e nelle biforcazio- '
ni dei rami superiori. I .calici son pube-
scenti. I petali son rossi, ottusi, ed hanno
due squamette al principio dell’ unghia. Le
antere son celestognole, e li stami sou pies
gati dopo la fecondazione. I peli e special-
mente quelli dei calici, son terminati da
una piccola glandola rotonda, e cristallina.
Trovasi nel Monte Pisano, e fiorisce verso
la metà di Aprile. Peren.
415
Garofolo . Dianthus .
Car. gen. Calice persistente, di un sol
pezzo fatto a tubo, con cinque denti nel
margine, e circondato da squame alla ba-
se. Cinque petali unguiculati, di lamina
piana, e intaccata. Cassula cilindrica di u-
na sola loggia, con molti semi, chiusa nel
calice, che si, apre nella cima.
Garofolo salvatico . Dianthus Carthu-
sianorum . Lin. Dianthus floribus subaggre-
gatis: squamis calycinis ovatis aristatis tu-
bum subaequantibus , foliis linearibus triner-
Riis. Lin. Armeria f. Cafyophyllus minor sil-
vestris , minus odorus , foliis latioribus . Lob.
‘ $c. 446. |
I fusti son lunghi da un piede a un
piede e mezzo o poco più, dritti, articola-
ti. Le foglie son lineari, appuntate, con
tre nervi longitudinali , opposte, e conna-
te alla base per la lunghezza di quattro, o
cinque linee. I fiori sono aggruppati in maz-
zetti terminali, tre o cinque insieme. Le
412
Bquame son un poco più corte dei calici ;
ovate alla base, e terminate in una punta
particolare. I petali son rossi, inegualmen--
te dentati nella cima, con tre o quattro
punti più cupi verso il principio dell’ unghia ,
e alcuni peli bianchi, dritti. Trovasi nel
Monte , e nella Selya Pisana . Fiorisce nell'
Agosto. Peren.
Garofolo peloso . Dianthus Armeria :
Lin. Dianthus floribus aggregatis , fascicula-
tis : squamis calycinis lanceolatis, villosis ,
tubum. aequantibus. Lin. Armeria sylvestris
altera Oc. Lob. ic. 448- Carvophyllus bar-
datus , sylvestris perpaucis capitulis dona-
tus. Moris. Hist. 2. Sect. s. Tab. $. fig. 25.
Betonica barbata angustifolia Dalechampii .
Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 335.
Il fusto è alto un piede, o un piede e
mezzo, articolato, semplice, ramoso. Le fo-
glie son pubescenti, strette, appuntate ,
connate alla base per poco più di una linea *
I fiori son di color rosso-cupo , due o tre
per mazzetto, terminali, con petali corti,
stretti, appuntati, dentati. I calicison pube:
| 413
scenti, come lo sono ancora le squame, che
eguagliano in lunghezza i calici, e vanno.
assottigliandosi a terminare in una punta
acuta. Trovasi nei campi, e nel Monte Pi-
sano, fiorito nel Maggio, e nel Giugno
Ann.
Garofolo prolifero . Dianthus prolifer.
Lin. Dianthus floribus aggregatis , capitatis ,
squamis calycinis ovatis obiusis, muticis tu-
bum superantibus.. Lin. Armeria prolifera.
Lob. ic. 449. Caryophyllus barbatus sylve-
stris latifolius, multis capsulis simul junctis
donatus. Moris. Hist. a. Sect. 5. Tab. 25.
fig. 21, Betonica coronaria, squammosa, syl-
vestris. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 335.
I fusti son alti circa un piede, sottili,
ramosi, glabri, piegati un poco a terra nel-
la parte inferiore. Le foglie son glabre, li-
neari, acuminate. I fiori son piccoli, ros-
si, terminali, disposti a mazzetto, circon-
dati dà squame scariose e ottuse , spesso
pià lunghe dei calici. Nel Monte Pisano .
Fiorisce nel Giugno. Ann.
TT
i ca minore . Dianthus virgineus:
Lin. Dianthus caule subunifloro , corollis cré-
fatis: squamis calycinis brevissimis , foliis
subulatis . Lin.
I fusti son alti da sei a dieci pollici,
dritti, sottili, con tre, o quattro coppie di
foglie larghe circa mezza linea, acute , un
poco connate alla base. Le radicali son nu-
merose, e disposte a cespuglio, tutte di co-
lor verde-glauco . I fiori son rossi, per lo
più due per fusto, uno terminale, e uno
alquanto inferiore , assillare , peduncolato .
I petali hanno il margine superiore minuta-
mente intaccato , e le squame del calice son
larghe, corte, e appuntate . Trovasi col pre-
cedente nel Monte Pisano, e fioriscono nel
‘medesimo tempo. eren.
415
CLASSE X. ORDINE Ill.
TRIG Y NIA.
Cucubalo » Cucubalus .
Car. gen. Calice di un sol pezzo, tu=
buloso , enfiato , persistente , con cinque
denti nel margine. Cinque petali unguicu-
lati, nudi, con /amina per lo più bifida .
Una cassula coperta dal calice , bislunga ,
acuminata, di tre logge, che si apre nel-
la cima .
Cucubalo Strigolo . Cucubalus Behen .
Lin. Cucubalus floribus conferto-paniculatis,
pendulis, calycibus inflatis, glabris, teti-
culato-venosis , folüs lanceolatis . Enc. Spu-
meum Papaver sive Qcymastrum alterum &c.
Lob. ic. 340, Been album officinarum . Jo.
Bauh, Hist. 3. pag. 356. Lychnis silvestris
perennis quae Been album "vulgo. Moris.
Hist. 2, Sed. 5. Tab. 20, fig. I.
alé
I fusti son glabri , articolati, alti um
piede , 0 un piede e mezzo , con foglie op-
poste e un poco connate alla base , glabre,
ovali-lanceolate, acute. I fiori son disposti
in piccole pannocchie terminali ; son pen-
denti, con petali bianchi, bifidi, calici gonfi
glabri, con venature reticolate, e le cassu-
de son peduncolate dentro ai calici. Trova-
si nei prati, lungo i fossi, e nel Monte
Pisano. Peren.
Cucubalo marino. Cucubalus Otites .
Lin. Cucubalus floribus dioicis , petalis linea»
ribus indivisis. Lin. Muscipula sive Armo-
varia altera. Lob. ic. 453. Lychnis viscosa
flore muscoso . Moris. Hist. 2. Sed. s. Tab.
20. fig. S.
Il fusto è alto un piede e mezzo, seme
plice , cilindrico , glutinoso verso la cima è
Le foglie del fusto sono opposte, distanti ,
strette, acute. Le radicali sono ammucchia=
te, lunghe, spatolate , strette alla base in
forma di piccidlo. I fiori son disposti a
gruppi verticillati, e quasi spigati, nella
sommità del fusto; son poseen. di
cos
417
color bianco-verdognolo, con i petali stret-
ti, e intieri, e di sesso diverso in diverse .
piante. Trovasi nei luoghi arenosi della Sel-
va Pisana vicino al mare. Peren.
Silene i Silene .
Car. gen. Fiore e frutto simili a quelli
del Cucubalo , dal quale differisce solo per
certe squame situate nella piegatura dei pe-
tali fra la lamina e l'unghia , le quali ven-
gono a formare una corona alla fauce del
fore .
Silene comune. Silene gallica . 'Lin.
Silene floribus. subspicatis alternis , secundis ,
petalis indivisis , fructibus eredtis . Lin. Lj-
chnis sylvestris, hirsuta , annua , flore mi-
nore , carneo . Vaill. paris. Tab. 16. fig. 12
Il fusto è dritte, ramoso, alto circa
un piede. Le foglie sono opposte, bislun-
ghe , spatolate, appuntate. I fiori son pic-
coli, con petali intieri, e di color rossic-
cio, situati nella parte superiore dei rami 5
alterni , dritti anche dopo la maturazione
| Dd
418
con brattee lineari alla base . Tutta la piane
ta & coperta di peli bianchi distanti. Tro-
vasi nei campi, nei prati, nella Selva, e
nel Monte. Fiorisce nel Maggio . Ann.
Silene conica . Silene conica . Lin. Si-
lene calycibus fructus conicis , striis triginta ,
foliis mollibus , petalis bifidis . Lin. Lychnis
sylvestris altera incana , cauliculis striatis .
Lob. ic. 338. Muscipulae majori calyce ven-:
tricoso similis . Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 350»
Lychnis glabra annua, foliis oblongis mu-
cronatis, flore amplo rubello , capsula oblon-
ga pyramidali . Moris. Hist. 2. Sect. 5. Tab.
36. fig. 6.
Il fusto è alto circa un piede, dritto ,
semplice , dicotomo verso la cima. Le fo-
glie sono opposte, lanceolate, lunghe, ap-
puntate. I fiori son peduncolati , situati nel-
la cima dei rami, e nelle loro biforcazio-
ni. I petali son rossicci, € bifidi. I calici
son ventricosi, conici, con trenta strie ri-
levate, e i denti lunghi, ¢ conniventi fra
i petali. Tutta la pianta è coperta di peli
' corti, e morbidi. Trovasi per le strade di.
419
Campagna . Fiorisce nel Maggio . Ann.
Silene graziosa . Silene Armeria, Lin.
Silene petalis integris, floribus fasciculatis ,
fastigiatis , folis superioribus cordatis , gla-
bris . Lin. Muscipula sive Armoraria altea
ra, & Armerius flos tertius Dodonaei. Lob.
ic. 454. Lychnis viscosa, purpurea, latifo-
lia, laevis. Moris. Hist. 2.. Se&. 5. Tab.
21. fig. 26. |
E' una pianta di vago aspetto, quando
è fiorita. Il fusto è alto circa un piede, `
dritto, glabro , ramoso nella sommità . Le
foglie sono opposte, ovali, glabre, e di co-
lor verde-glauco . I fiori son disposti a
| mazzetti nella sommità dei rami, ed hanno
i petali rossicci , intieri, ed i calici, mol-
to assottigliati alla base, per lo più di co-
lor vinato, e con strie longitudinali . Tro-
vasi nel Monte Pisano. Fiorisce nel Giu-
gno. Aun.
Ddz
Stellaria . Stellaria :
Car. gen. Calice inferiore persistente;
di cinque foglie ovali-lanceolate , acute, pa-
tenti. Cinque peta piani, bislunghi, bifi-
di, patenti, caduchi. Una cassula ovale,
di una sola loggia, e di cinque valve.
Stellaria maggiore. Stellaria nemorum .
Lin. Srellaria foliis cordatis petiolatis , pani-
cula pedunculis ramosis . Lin. Alsine maxi-
ma. Lob. ic. 460. Alsine altissima nemorum .
Moris. Hist. 2. Sect. s. Tab. 23. fig. t.
I fusti son alti tre, o quattro piedi,
deboli, articolati. Le foglie son tenere, op-
poste , cordate, appuntate, brevemente pic-
ciolate, e le superiori sessili. ‘I fiori son
solitarj, peduncolati, terminali, assillari »
bianchi, con petali profondamente bifidi.
Tutta la pianta è glabra. Trovasi nei luo-
ghi freschi, e ombrosi del Monte Pisana ,
Fiorisce nel Luglio . Peren. |
421
Atenaria . Arenarid .
Car. gen. Calice inferiore, persistente,
di cinque foglie, bislunghe , acute, paten-.
ti. Cinque petali ovati, intieri, patenti .
Una cassula ovale, di una sola loggia, e
sei valve. ]
Arenaria diffusa . Arenaria serpyllifo=
lia. Lin. Arenaria foliis subovatis , acutis ,
sessilibus , corollis calyce brevioribus . Lin.
Alsine minima & ——— Fuchsii. Lob.
ic. 461. Alsine minor Multicaulis.. Moris
Hist. 2. Sect. $. Tab. 23. fig. 5.
1 fusti son sottili, cilindrici, articola-
ti, ramosi, diffusi, lunghi sei o sette polli-
ci. Le foglie sono opposte, sessili, lunghe
poco più di due linee, largamente ovate,
appuntate » ciliate. I fiori son piccoli, soli-
tarj, assilari, con peduncoli pià lunghi
delle foglie , e situati ancora nella sommità
e nella biforcazione dei rami. I petali son
bianchi, e molto minori dei calici. Tutta
la pianta è leggermente pelosa. Nasce nei
422 |
campi, e nelle strade. Fiorisce nell’ Aprile.
Ann.
Arenaria sottile . Arenaria tenuifolia .
Lin. Arenaria folis subulatis, caule panicu=
lato , pedunculis simplicibus , capsulis ere-
is, petalis lanceolatis , calyce brevioribus .
Lin. Alsine tenuifolia. Jo. Bauh. Hist. 3. p.
364. Vaill. Paris. Tab. 3. fig. 1.
I fusti son lunghi da tre a sei pollici,
sottili, rossicci inferiormente, ramosi , diffu-
si. Le foglie sono opposte, filiformi, dila-
tate alla base, e connate. I fiori son pe-
duncolati, solitar) , situati nella sommità,
e nella biforcazione dei rami. I peduncoli
son più lunghi delle foglie , e i petali
molto minori delle foglie del calice . Tutta
la pianta è glabra. Trovasi nei campi, sui
muri, e nel Monte Pisano. Fiorisce nell’
Aprile. Ann. a
Arenaria marina . Arenaria marina. L.
Arenaria foliis semicylindrico- subulatis , pul-
posis , oppositis , longitudine internodiorum :
stipulis membranaceis ovato-acutis , caulibus
prostratis , calycibus capsula . dimidio brevio-
à 423
vibus . Lin. edit. Gmel. Arenaria. rubra. 8
marina . Lin. Spec.
I fusti sono articolati, rossicci, lun-
ghi cinque o sei. pollici, distesi, ramosi,
diffusi. Le foglie sono opposte , ma sembra-
no fascicolate perchè nell’ ascelle nascono
le foglie dei nuovi rami: son lineari, ap-
puntate, carnose, lunghe quanto gl’ inter-
nodi o più, ed hanno alla base due stipo-
le bianche, membranose , trasparenti, ova-
te, acute, connate. I fiori sono assillari ,
solitarj, peduncolati, con petali rossicci, o
rosso-violetti poco più grandi del calice,
le foglie del quale hanno un punto nero
permanente agli angoli delle divisioni. Tut-
ta la pianta è glabra, mai calici, e i
peduncoli quando son teneri, son coperti
di peli glandolosi . Li stami son tre o cin-
que. La cassula è più grande del calice .
Trovasi nei terreni umidi vicini al mare.
Fiorisce ai primi di Aprile. Ann.
424
CLASSE X. ORDINE IV.
PENTAGYNIA.
Cotiledone . Cotyledon .
Car. gen. Calice inferiore di un sol pez-
10 corto, con cinque divisioni. Corolla cam+
panulata, quinquefida . Una squama alla ba~
se esterna di ciaschedun germe . Cinque cas-
sule bislunghe, ventricose, appuntate , di
una sola loggia,e una sola valva , che si
aprono longitudinalmente dal lato interno .
Cotiledone scodellina . Cotyledon Um-
bilicus. Lin. Cotyledon foliis cucullato-pelta-
tis, crenatis, floribus pendulis , bracteis mi-
nimis, integris, linearibus . Enc. Cotyledon
Umbilicus B . Lin. Cotyledon minus monta-
num sedifolio. Lob. ic. 386. Umbilicus Fe-
neris. Cam. Epit. pag. 858. Cotyledon vera
radice tuberosa. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 683.
Sedum murale tuberosum umbilicato folio.
Moris. Hist. 3. Sect. 12. Tab. 10. fig. 4.
425
La radice è tuberosa; rotonda , bian-
ca. Il fusto è dritto , alto da otto pollici
fino a un piede. Le foglie son picciolate ,
glabre, e carnose. Le radicali son roton-
date, ombelicate, concave ,. intaccate nei
margini ; quelle del fusto sono alterne, me-
no rotondate , lobate , cuneiformi. I. fiori
son piccoli, di color giallo-verdastro, di-
sposti in spiga, pendenti, con brattee pic-
cole, e lineari alla base. Nasce tra i sassi
e sui muri, nei luoghi ombrosi. Fiorisce
nel Giugno. Peren.
Sopravvivolo . Sedum .
Car. gen. Calice inferiore , di cinque
foglie acute , persistenti. Cinque petali lan-
ceolati, acuti, piani, patenti. Una squama
| situata alla base esterna di ciascun germe .
Cinque cassule compresse, acuminate, pa-
tenti, di una sola loggia, e una sola val-
va, che si aprono longitudinalmente dal la»
to interno’.
426
Sopravvivolo Fava grassa . Sedum Te-
lephium . Lin. Sedum folis planiusculis sera
zatis , corymbo-folioso , caule erecto . Lin.
Telephium sive : crassula major hispanica .
Lob. ic. 390. & ZTelephium floribus purpu-
reis . Lob. ic. 389. Telephium sive Faba-
ria. Camer. Epit. pag. 411. Anacampseros
vulgo Faba crassa. Jo. Bauh. Hist. 3. pag.
681. Telephium vulgare ; & Telephium pur-
pureum majus. Moris. Hist. 3. Sect. 12.
"Tab. ro. fig. 1. 2.
I fusti son teneri, cilindrici, ramosi
nella sommità , alti un piede e mezzo. Le
foglie sono sparse o opposte, piane, ova-
li, dentate, glabre, carnose. I fiori son
piccoli, bianchi o rossicci, disposti in co-
rimbi terminali. Trovasi in campagna sui
muri a secco, nei campi, e nei luoghi ste-
rli del Monte Pisano. Fiorisce nel Giugno.
Peren. c |
Sopravvivolo. pannocchiuto. Sedum Ce-
paea . Lin. Sedum foliis planis, caule ra-
moso , floribus paniculatis . Lin. Cepaea.
Camer. Epit. pag. 673. Lob. ic. 393. Jo.
427
Bauh. Hist. 3. pag. 681. Sedum minus ana
nuum Portulacae minoris. folio . Moris. Hist.
3. Sect. 12. Tab. 7. fig. 37. |
Il fusto è ramoso, cilindrico , rossa -=
stro, lungo sei o sette pollici. Le foglie
son piane , pelose, lanceolate, sparse . I
fiori son piccoli, biancastri , disposti in
pannocchie foliose . Nasce sui muri, e fra
i sassi nei luoghi ombtosi. Fiorisce nel
Giugno . Ann |
Sopravvivolo Vermolino . Sedum dasy-
phyllum . Lin. Sedum foliis oppositis , ova-
tis, obtusis, carnosis, caule infirmo, floribus
sparsis. Lin. Sedum parvum folio circinato ,
flore albo. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 691. Se-
dum minus, folio circinato . Moris. Hist. 3.
Set. 12. Tab. 7. fig. 35. |
I fusti son lunghi da tre a cinque pol-
lici, ramosi, alquanto piegati alla base,
disposti a cespuglietti. Le foglie sono op-'
poste , corte, coniche, grosse, succulente ,
un poco compresse, di color verde-glauco
e punteggiate . I fiori son disposti in un
piccolo tirso terminale bifido, o trifido -
428
son bianchi, e un poco rossicci all’ esterno.
Nasce sui muri, e nei luoghi sassosi. Ann.
Sopravvivolo piegato . Sedum reflexum .
| Lin. Sedum foliis subulatis sparsis, basi so-
lutis , inferioribus recurvatis. Lin. Aizoon
Scorpioides . Lob. ic. 377. Aizoon Haema-
toides . Lob. ic. 378. Sedum minus flore lu-
teo; & Sedum minus aestivum luteum. Jo.
Bauh. Hist. 3. pag. 692. & 693.
I fusti son cilindrici, rossastri , gla-
bri, semplici superiormente , e con pochi
rami alla base,spesso piegati nella cima. Le
foglie sono sparse , imbricate coll’ estremità
esterna della base libera, cilindriche, ap-
puntate, mucronate, spesso curve, di co-
Jor verde-glauco quando la pianta è giova»
ne. Il fusto che fiorisce è nudo di foglie
nella parte inferiore. I fiori son gialli, di-
sposti in un corimbo terminale , sessili so-
pra tre rami bifidi, spesso curvi e attor-
cigliati in fuori. Fiorisce nel Luglio . Tro-
vasi sui muri e nei luogbi sassosi. Peren.
Sopravvivolo bianco . Sedum album.
Lin. Sedum foliis oblongis obtusis teretiuscu- |
429
lis , sessilibus , patentibus , cyma ramosa .
Lin. Vermicularis , crassula minor officina-
rum, & Illecebra major . Lob. ic. 377. Se-
dum minus, folio longiusculo, tereti, flore
candido. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 690. Se-
dum minus teretifolium album. Moris. Mist.
3. Sect. 12. Tab. 7. fig. 23.
Il fusto è lungo da sei a dieci pollici,
cilindrico, leggermente rossastro , un poco ‘
ramoso. Le foglie sono sparse, cilindriche,
compresse, ottuse. I fiori son di color bian-
co, disposti in piccoli corimbi terminali ,
ramosi. Nasce sui muri, e fiorisce nel Giu-
gno. Peren. |
Sopravvivolo caustico . Sedum acre.
. Lin. Sedum foliis conicis obtusis , basi solu-
fis, imbricatis , cyma trifida . N. Sedum mi-
-3umum sive tertium. Camer. Epit. pag. 856.
Sedum minus VIII. causticum . Clus. ór.
Sempervivum minimum . Lob. ic. 379. Se-
dum parvum acre flore luteo . J. Bauh. Hist.
3. pag. 694. Sempervivum minus vermicula-
tum acre . Moris. Mist. 3. Sect, 12. Tab. 6.
fg. 12. |
439
I fusti son lunghi circa tre pollici , di-
sposti a cespugli. Le fuglie son di color
verde-cupo , coniche., ottuse , coll’ estremi-
tà esterna della base libera, imbricate, di-
sposte a cinque o~sei file. I fiori son gial-
li, piccoli, sessili sopra tre rami terminali
più o meno aperti, o piegati infuori. Ilsa-
pore della pianta è acre, e un poco cau-
stico. Nasce sui muri ombrosi , e fra i mu-
schi . Peren.
Acetosella . Oxalis .
Car. gen. Calice inferiore , corto , con
"cinque divisioni acute, e profonde. Corol-
la di cinque petali uniti insieme per l une
ghie. Una Cassula superiore , pentagona ,
con cinque logge, che si apre longitudinal-
mente negli angoli.
Acetosella Pancucalo . Oxalis <Aceto-
sella . Lin. Oxalis scapo unifloro , folüs ter-
natis , radice squamoso articulata . Lin. Oxys
Pliniana, Panis Cuculi, Alleluja oficina-
rum, Trifolium acetosum . Lob. ic. 2. pag.
| | 45r
32. Trifolium acetosum 2. Cam. Epit.. pag.
$84. Oxys sive Trifolium acidum flore albo , .
. € purpurascente . Jo. Bauh. Hist. 2. p. 387.
Moris. Hist. 2, Sett. 2. Tab. 17. fig. 1.
La radice è squamosa e dentata. Le
foglie son tutte radicali, rette da piccidli-
lunghi da tre a cinque pollici, ternate, con
foglioline cuneiformi, ottuse, smarginate ,
pubescenti . Li scapi son deboli uniflo-
ri, quasi lunghi quanto i piccidli, com due
piccole brattee verso la metà. I fiori son
bianchi o rossicci . Trovasi nel Monte Pi-
sano in un luogo detto Zrpici. Fiorisce ai
primi di Marzo . Peren. |
Acetosella Carpina. Oxalis cornicula-
ta. Lin. Oxalis caule ramoso, diffuso , pe-
dunculis umbelliferis. Lin. Oxys lutea cor-
miculata ; Oxys lutea Clusii . Lob. ic. 2. pag.
32. Trifolium acctosum 1. Cam. Epit. p. 584
Oxys lutea. Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 388.
Oxys seu Trifolium luteum corniculatum re-
pens. Moris. Mist. 2. Sec 4. Tab. 17.
fig. 2.
432
I fusti son lunghi da sei a dieci pollici,
sottili, distesi, radicanti, ramosi, diffusi, di co-
lor rossiccio, e leggermente pelosi. Le foglie
sono alterne , picciolate, ternate, con fo-
glioline cuneiformi, ottuse, e un poco pe~
lose. I peduncoli sono assillari, e reggono
da due a cinque fiori di color giallo . Tro-
vasi nei campi e per le strade. Fiorisce-
nel Maggio . Ann.
Roscidla . Zychnis .
Car. gen. Calice di un sol pezzo, bi-
slungo , con cinque denti nel margine. Cin-
que petali unguiculati. Una cassula di una
sola loggia che si apre alla sommità ordi-
nariamente per cinque valve.
Roscidla Margheritina . Lychnis Flos
Cuculi . Lin. Lychnis floribus laxe panicu-
latis; petalis quadrifido laciniatts ; fructu o-
vato . Enc. Armoraria pratensis, sylvestris ;
Flos Cuculi . Lob. ic. 451. Lychnis praten-
sis flore laciniato simplici. Moris. Mist. 2.
Sed. 5, Tab. 20. fig. 8. DI
433
" fusto è lungo circa due piedi, ci-
lindrico, solcato, rossastro, viscoso nella
parte superiore. Le foglie sono opposte,
sessili, quasi connate alla base, strette,
lanceolate, appuntate, glabre : le inferiori
ristrette alla base, e ciliate. I fiori son di-
sposti in pannocchie dicotome , e tricoto=
me, con foglie lineari , corte, alla base dei
peduncoli. Il calice ha delle strie longitu-
dinali di color rosso cupo. I petali son rose
si, e le loro lamine son divise in quattro
lacinie acute , colle due esterne più corte e
più strette, e al lato interno della base
hanno due appendici, terminata ciascuna
da due filetti. Trovasi lungo i fossi, e nei
prati, e fiorisce nel Maggio. Peren:.
Rosciola salvatica . Zychnis dioica.
Lin. Lychnis floribus. dioicis ; capsula apice
decemvalvi. Enc. Ocimoides. album multis.
Jo. Bauh: Hist. 3. pag. 342. Lychnis sylue-
stris hirsuta perennis , alba simplex . Moris.
Hist. 2. Sef. §- Tab. 21. fig. 21.
Alcuni individui di questa specie por-
tano solo fori maschi, el altri i fiori fem-
Ee
434
mine. Il fusto è un poco piegato inferior-
mente, alto due piedi o poco più, cilindri-
co, erbaceo , ramoso , inferiormente rossic-
cio. Le foglie sono ovali-lanceolate , ap-
puntate , di color verde-scuro, opposte |
sessili, un poco connate, e le inferiori ri-
strette alla base in figura di picciòlo. I fio-
ri sori disposti in pannocchie terminali ai
rami, con peduncoli particolari piuttosto
corti, e foglie piccole, e lineari alla base.
I petali son bianchi, smarginati a cuore .
I calici sono striati, bislunghi, ovali nei
fori maschi, molto ventricosi nei fiori fem-
mine. La cassula è ovale con dieci valve
nella sommità. E' comune per tutte le stra-
de di campagfia . Peren.
Rosciola Gettajone . Zychnis Githago .
Enc. Zychnis hirsuta , laciniis calycinis coroila
longioribus , petalis subemarginatis. Enc. Agro-
stemma Githago Lin. Pseudo- Melanthium ;
Nigellastrum Dodonaei & Fuchs. Lob. ic.
38. Pseudomclanthium . Jo. Bauh. Hist. 3.
pag. 341. Zychnis hirsuta segetum major .
Moris. Hist. 2. Sect. 5. Tab. 21. fig. 31,
‘ 435
I] fusto è dritto, lungo circa tre pie-
di, cilindrico, fistoloso, peloso, ramoso .
Le foglie sono strette, lineari, appuntate ,
opposte e connate alla base, coperte di pe-
li lunghi. I fiori son solitarj nella sommità
dei rami. I calici sono ovali, bislunghi ,
pelosi, con strie rilevate, e i cinque denti
allungati in lacinie maggiori della corolla .
I petali son rossi, leggermente smarginati .
Trovasi fra i grani, ,e principia a fiorire
nel Maggio . Ann.
Cerastio . Cerastium .
Car. gen. Calice inferiore di cinque fo*
glie lanceolate, acuminate , persistenti . Cin-
que petali ottusi, e bifidi. Cassula di una
sola loggia , che si apre nella sommità.
Cerastio comune. Cerastium vulgatum .
Lin. Cerastium foliis. ovatis-hirsutis , petalis
calucîs longitudine . Enc. Auricula muris
quorumdam , flore parvo , vasculo tenui lon-
£o. Jo. Bauh. Hist. 3. pag. 359.
436
I fusti son lunghi otto o dieci pollici,
ramosi, diffusi, pelosi, rossastri. Le foglie
sono opposte, sessili, un poco connate al.
la base, ovali, colla punta corta, piegata
infuori, pelose , di color verde giallo , più
corte degli internodi.. I fiori son bianchi,
piccoli, terminali, aggruppati in principio,
in seguito panicolati, quando i rami si son
distesi. I petali son bianchi , lunghi quan-
to. il calice o poco più, e le foglie dei ca-
lici son macchiate di nero nella cima. E’
comune nei campi , nei prati , e. lungo Ie
siepi. Fiorisce ai primi di Marzo. Ann.
Cerastio cotonoso. Cerastium tomento-
sum. Lin. Cerastium foliis lanceolato -acumi-
natis , tomentosis, incanis , pedunculis ramp-
sis subpaniculatis . Enc. Ocymoides Lychni-
tis reptante radice. Column. Phytob. App:
p. 115. Tab. 31. Jo. Bauh. Hist. 3. pag’
353»
La radice è repente ; 1 fusti son alti
quattro o sei pollici, ramosi, piegati alla base,
nel resto dritti Le foglie sono opposte, strette,
lanceolate, acuminate. I petali son bianchi,
437
grandi, ottusi. I} calice è la metà più corto
dei petali .Le cassule son cilindriche. 1 fio“
ri son retti da peduncoli ramosi. Tutta la
piantà è copérta di pelurià cotonosa, bian-
ca; foltà. Trovasi nel Monte Pisano. Fio-
risce nell’ Aprile. Peren. : |
. Cerastio peloso . Cerastium larifolium ‘
Enc. Cerastium foliis ovato-lanceolotis hirsu-
115, sübviridibus , pedunculis subumbellatis .
Enc. Caryophyllus holostius alpinus ; larifo-
lius. Bauh. Pin. pag.:210. Prodf. pag. 204.
num. '$.
I fusti son lunghi circa tre pollici, al-
quanto ‘piegati e ramosi alla base. Le fo-
glie sono ovali lanceolate, opposte, sessili,
un poco connate alla base, pübescenti, e
di color verde pallido I peduncoli nascono
per lo pià tre insieme nella sommità dei
fusti, ordinariamente uniflori, ma alle vol.
te i due laterali hanno circa alla metà un
altro peduncolo corto unifloro, e alle loro
divisioni vi sono delle brattee corte , acu-
minate. I petali son bianchi, il doppio più
grandi dei calici. Trovasi nei Prati , e nel
Monte, Fiorisce nell’ Aprile. Peren,
438
Cerastio aquatico . Cerastium aquati-
cum ..Lin. Cerastium folüs cordatis, supe-
rioribus sessilibus, infimis petiolatis ; pedun-
culis unifloris. Enc. Alsine seu Hippia ma-
‘jor. Lob. ic- 459» Alsine major . Moris. Hist.
2. Sect. s. Tab. 23. fig. 3. |
I fusti son lunghi un piede e più, de»
boli , ramosi, distesi, glabri inferiormente E
pubescenti nella cima. Le foglie sono. op-.
poste , ovali-cordate , .appuntate, le inferio-
ri picciolate e glabre, le superiori sessili
e pubescenti nella pagina inferiore ..] pe-.
duncoli sono uniflori , assillari e terminali.
I petali son bianchi e maggiori del calice...
I peduncoli e i calici son pubescenti. Le
cassyle son pendenti e rotonde. Trovasi..
lungo i fossi, e nei prati umidi. Fioriscé
nel Settembre. Peren.
Spergola . Spergula ]
Car. gen. Calice inferiore persistente , ,
di cinque foglie ovate , ottuse, concave, .
Cinque peiali intieri, concavi, pátenti mag=, .
439
giori del calice. Una cassula ovale , di una
sola loggia , con cinque valve.
Spergola campestre . Spergula arven-
. Lin. Spergula folis verticillatis , flori-
» decandris . Lin. Saginae Spergula , Po-
lygonon. Lob. ic. 803. Alsine Spergula an-
nua semine rotundo nigro. Moris. Hist. a.
Sect. s. Tab. 23. fig. 13. Spergula . Jo. Bauh.
Hist. 2. pag. 722.
I fasti son alti otto o dieci pollici,
dritti, articolati, ramosi, diffusi, glabri, o
appena pubescenti. Le foglie son lineari
appuntate , lunghe un pollice o poco più ,
in numero di dieci a quindici per verticil -
lo. L fiori son bianchi, disposti in pannoc-
chie terminali, sopra peduncoli che pendo-
no,e divergono dopo la fiorescenza. Nasce
nei Prati di Coltano . Fiorisce nel Maggio.
Ann.
Spergola montana . Spergula saginot-
des. Lin. Spergula foliis oppositis linearióus
laevibus, pedunculis s itarüs longissimis ,
caule repente, (adde) poribus decantris .
Lin. Allion. Flor. Pedem. Tab. 64. fig. 1.
-
440
Alsine alpina repens scapillaceo folio , flori-
bus solitariis , albis , pentapetalis , pediculo
longo fultis , petalis subrotundis È integris.
Mich. Hort. Flor. pag. 5.
I fusti son lunghi due o tre pollici ,
ramosi, distesi sulla terra. Le foglie son
lineari, appuntate , rigide, qualche volta
brevemente pelose, opposte , un poco conna-
te, apparentemente ammucchiate, o fascicolate
perchè alla loro base nasce un fascetto di
foglie che é il principio di un nuovo ra-
mo. I peduncoli son termiuali o assillarj ,
lunghi più di un pollice, uniflori, con fio-
ri bianchi a petali ottusi, un poco maggio-
ri del calice. Trovasi nei luoghi erbosi del
Monte Pisano. Fiorisce nel Luglio . Perez.
44T
CLASSE XL
DODECANDRIA
ORDINE PRIMO
MONOGYNIA
Ippocistide.. Cytinus >
C ar. gen. Calice superiore di un sol pez-
.z0, tubuloso, campanulato , colorato, per=
sistente , col lembo diviso in quattro lobi;
Sedici antere bislunghe, sessili, attaccate al
‘ 3o stilo,>sotto lo stimma. Stilo grosso ci-
lindrico, con stimma diviso in otto lacinie
disposte a stella. Una bacca ovale, coria-
cea, coronata dal calice, divisa in ette
logge .
442
Ippocistide parasita . Cytinus Hypocistis.
Lin. ed. Gmel. Asaram Hypocistis foliis sessi-
libus imbricatis , floribus quadrifidis . Lin. Sp.
Hypocistis . Lob. ic. 2. pag. I9. Jo. Bauh.
Hist. 2. pag. Io. Clus. Hist. 1. pag. 68.
E' una pianta parasita che nasce sulle
radici dei Cisti, e specialmente del Cisto
Mustio . Il suo fusto è alto tre o quattro
pollici, grosso, succulento , di color giallo
rosso coperte di foglie o squame carnose,
dritte, appuntate, ciliate nei margini, di
color. rosso scuro, imbricate , crescenti in
grandezza progredendo verso la sommità
del fusto. I fiori son di color giallo, un
poco pelosi al difuori, sessili, e disposti
melle ascelle delle foglie superieri. Ann.
Porcellana . Portulaca.
, Car. gen. Calice semisuperiore, persi-
stente, di due foglie concave, compresse
nell’ apice. Cinque petali. Uno stilo con tre
quattro, o cinque stimmi filiformi , curvi .
Cassula ovale di una sola loggia che si apre
443
a mezzo trasversalmente, mezza inferiore. e
mezza coperta dal calice ..
Porcellana erbacea . Portulaca olera-
cea. Lin. Portulaca folis, cuneiformibus ,
floribus sessilibus . Lin. Portulaca sylvestris
& Portulaca domestica. Lob. ic. 388. Por-
tulaca sylvestris minor f. spontanea. J. B
Hist..3. pag. 678. Portulaca, angustifolia
sive sylvestris ; & Portulaca latifolia sativa.
Moris. Hist, 2. Sect. 3. Tab. 36. fig. Io. e
fig. 9. 7 ! |
I fusti son lunghi circa un piede, er-
bacei , carnosi , cilindrici , ‘articolati, più
o meno distesi, ramosi . Le foglie son bi- .
slunghe , caneiformi , carnose , verdi, lustre ,
nei rami giovani quasi opposte. » ‘negli altri.
visibilmente alterne, _ brevemente peduncola- .
te. I fori. son ‘sessili e aggruppati nelle ci- .
me dei rami. Hanno i petali gialli e ottu-
si, € da otto a sedici. stami å Nasce lungo
le strade ; » nei campi e fra i sassi: e negli `
orti e luoghi più grassi trovasi colle foglie `
più grandi. Fiorisce dal ALI fino al Set-
tembre . Ann.
444
Riparello . Lythrum s |
. Car. gen. Il Calice è inferiore di un
sol pezzo tubulato , ed ha otto a dodici
denti nel margine, Ia metà ‘cilindrici , e gli
altri membranatei , alterni . Quattro o sei
petali attaccati al lembo interno del calice, e
sei a dodici stami inseriti nel fohdo. La cassula '
è quasi ¢ilindtica di ima o due logge , co-
perta dal calice . |
Riparello Safcerella i Igihrum ' Salica-
ria. Lin. Ljihruri foliis oppositis , cordato-
lanceolatis , floribus | spicatis dodecandris n"
Lin. Lysimachia' purpurea : forie. Pliniana »
Lysimachia dliera Matthioli . Lob. i ic, jam
Lysimachia | purpurea quibusdam spicata . J.
Bauh. Hist. 2. pag. 902. pesta spicas
ta purpurea fols acutis . Moris. Hist. 2. Sect. -
5. Tab. Io. fig. ro. Lysimachia purpurea |
communis major . Clus. Hist. 2. pag. m |
I fusti son alti tre o quattro | piedi ,
dritti, rossastri , quadrangoli 7 con rami
brachiati. Le foglie per lo più sono oppo-
. 445
ste, ma talvolta alterne, decussate, lan-
ceolate , cordate, nervose, sessili > stretta—
mente decurrenti sul fusto, ond’é che gli
angoli di questo diventano un paco alati.
I fiori son disposti a verticilli smezzati, ac-
compagnati da brattee ovali-cordate acumi-
nate, e formano delle lunghe spighe nella
sommità del fusto e dei rami. I fiori han-
no cinque o sei petali lanceolati, di color
rosso vinato, icon una linea più colorita
nel mezzo. La cassula è di due logge. Tut-
ta la pianta è coperta di peli corti, bian-
chi, folti. Trovasiin copia su'i fossi. Prin»
cipia a fiorire nel Giugno, ed è fiorita per
tutta l' Estate. Peren. |
La figura di Lobel è buona, quella di
. Morison è difettosa perchè ha i petali ro-
tondi, e la cassula ovale; e quella di Baus
hino rappresenta la varietà a foglie terne. |
Riparello Stringolo . Lythrum Hysso-
pifolia . Lin. Lythrum foliis linearibus , flo-
ribus hexandris. . Lin.
I fusti son lunghi otto o dieci pollici ,
quadrangoli , ramosi, per lo più piegati a
446
terra . Le foglie sono alterne , sparse, lan-
ceolate, lineari, ottuse in cima. I fiori so-
no assillari con cinque o sei petali picco-
li, lanceolati, rossi, e sei stami. Le cas-
sule hanno due logge , e non quattro come
credeva lo Scopoli. Trovasi lungo i fossi,
, € principia a fiorire nel Giugno. Ann.
CLASSE XI. ORDINE IL
DIGYNIA.
Agrimonia . Agrimonia .
Car. gen. Un Calice di un sol pezzo,
persistente, che circenda il germe da tutte
le parti, con fauce ristretta, superiormen-
te diviso in cinque lacinie , ceronato da fi-
letti rigidi oncinati, esternamente sotto le la-
cinie , e solcato longitudinalmente nel cor-
po. Cinque petali situati sulla fauce del ca-
lice. Due semi involti nel calice, la fauce
del quale chiudesi affatto dopo la feconda-
zione.
| 417
Agrimonia Eupatorio . Agrimonia Eu-
patoria . Lin. Agrimonia foliis caulinis pin-
natis: impari petiolato, fruclibus hispidis .
Lin. Eupatorium. Graecorum , Agrimonia of-
ficinaqum . Lob. ic. 692. Agrimonia seu Eu-
patorium . J. Bauh. Hist. 2. pag. 398. k.
Eupatorium veterum seu Agrimonia. Moris,
Hist. 2. Sed. s. Tab. 34. fig. I. 2. 3.
Il fusto è alto circa due piedi, dritto,
superiormente ramoso. Le foglie sono al-
terne, interrottamente pinnate, con foglio-
line ovali-lanceolate ottusamente intaccate,
di color verde-cupo nella pagina superiore,
inferiormente bianchiccie, con due gran-
di stipole semicircolari , appuntate, am-
plessicauli. I fiori son gialli, disposti im
spighe lunghe, laterali, e terminali, bre-
vemente peduncolati, con una piccola brat-
tea laciniata alla base del peduncolo, e una
minore vaginante biacuminata alla base
del calice. I frutti son pendenti . Tutta la
pianta è coperta di peli bianchi, morbidi.
Trovasi lungo le siepi. Fiorisce nel Gia-
gno » Peren. id 2
448
CLASSE XL ORDINE IIL
TRIGYNIA.
Reseda. Reseda .
Car. gen. Calice di un sol pezzo, pro-
fondamente diviso in lacinie strette. Tre o
cinque petali ineguali, trifidi o frangiati.
Una squama situata fra il petalo superiore »
e li stami, con una glandola alla base, dalla
quale si separa un’ umore dolce. Da undi-
' cia quindici stam?. Da tre a cinque stili
persistenti. Una cassula angolata , di una so-
la loggia, che st apre nella sommità fra
gli stili, e contiene molti semi, attaccati
"gli angoli.
Reseda Guaderella . Reseda Zuteola .
Lin. Reseda foliis lanceolatis integris , basi
utrinque unidentatis , calycibus quadrifidis .
Lin. edit. Gmel. Zuteola. Lob. ic. 353. Zu-
tea Plinit quibusdam . Jo. Bauh. Hist. 2. p.
465.
I fue
449
I fusti son dritti, funghi circa tre pie-
di, glabri, solcati, ramosi, vestiti di fo-
glie sparse, avvicinate , sessili, lanceolate,
strette, glabre, intierissime , terminate in
punta ottusa, con due piccoli denti callo-
si, acuminati alla base, voltati in sh. I
fiori son disposti in spighe lunghe, terminali ;
son piccoli , e di color verde giallo . Hanno il
calice diviso in quattro parti, e tre petali, det
quali il superiore è maggiore, diviso in cinque
o sei lacinie, e i due laterali piccoli e trifidi.
Listili son tre. Tuttii fiori hanno una brat-
tea lincare alla base. Fiorisce nel Giugno.
Trovasi su gli Argini dell’ Arno. Ann.
Euforbia . Euphorbia é
Cas. gen. Un Calice di un so} pezzo
persistente, con otto o dieci Jacinie , metà
delle quali sono più interne, dritte, ovali,
appuntate , di color’ erbaceo ; e l'altra me-
tà alterne a quelle, e più esterne, più gros-.
se, più colorite, e di figura di petali. Mole
ti Stamz che si sviluppano successivamen-
te, disposti a fascetti, attaccati al ricetta-
F f
450
colo del Pistillo con antere rotóndáte, a due
lobi: diverse squamette pelose, e laciniate
| interposte ai fascetti delli Stami. Germe
superiore peduncolato, pendente sul fiore,
che diventa una cassula trigona a tre val-
ve, e tre logge, contenenti ciascuna un solo
seme, e si aprono elasticamente .
Nelle Euforbie si trovano sempre dei
fiori maschi, e ordinariamente son quelli si-
tuati alle prime divisioni dei rami, o dei rags
gi dell’ ombrella.
* Ombrella bifida, o nessuna ombrella .
= Euforbia Quattrinella . Euphorbia Cha-
maesyce. Lin. Euphorbia dichotoma , folus
crenulatis, subrotundis glabris, floribus soli-
tariis , axillaribus , caulibus procumbentibus .
L. 7ithymalus minimus procumbens , Chamae-
syce . Moris. Hist. 3. ScA. 10. Tab. 2, fig. t9. .
I fusti son lunghi sei o sette pollici,
sottili, rossicci, dicotomi, con pochi peli
sparsi, distesi sulla terra a foggia di ro-
setta . Le foglie sono opposte , brevemente
picciolate, ovali-rotondate , col lobo infe-
451
rioré più allungato alla base, ottuse in ci-
ma, finamente intaccate e rossastre nei mar-
gini, glabre e di color verde cupo nella pa-
gina superiote, pallide e con pochi peli
. sparsi nell’ inferiore. Le stipole son linea-
ri acuminate. I fiori sono assillari, quasi
sessili, piccoli , per lo più solitarj. Il cas
lice è glabro all'esterno, e di color verde-
rosso, peloso nella fauce, colle lacinie ester-
ne biancastre o rosse , e dentellate . Le cas-
sule son rossiccie, liscie, con pochi peli
radi. Trovasi perle strade, fiorisce nel Lu-
glo. Ann.
Euforbia Rascola. Euphorbia Peplis.
Lin. Zuphorbia dichotoma , foliis oppositis ,
integris, ovato-el/ipticis , basi uno latere au-
vitis, floribus solitariis axillaribus, caulibus
procumbentibus . Enc. Peplis. Lob. ic. 263.
Tithymalus f. Peplis maritima folio obtuso.
Maris. Hist. 3. Sect. 10. Tab. 2. fig. 18.
I fusti son distesi sulla terra, ramosi,
dicotomi , róssastri , lunghi sette o otto pol-
lici. Le foglie sono opposte , brevemente
picciolate , ovali«ellittiche , ottusé o un po-
452 |
co smarginate, col lobo inferiore prolun-
gato alla base in forma di orecchietta,
spesso dentata, mentre tutto il resto del
margine è jntiero; sono alquanto crasse,
di color verde-glauco , rossiccie nei margi-
ni, con stipole corte e filiformi. I fiori sa-
no assillari, solitar), brevemente pedunco-
lati, colle lacinie esterne del calice pic-
cole, ottuse, e di color rosso. Le cassule
son glabre. Nasce sul Jitorale arenoso.
Fiorisce nel Luglio . Ann,
* * Ombrella trifida ,
Euforbia comune . Euphorbia. Peplus ,
Lin. Euphorbia umbella trifida : dichotoma ,
involucellis ovatis, folis integerrimis obova-
tis, petiolatis . Lin. Peplus sive rotunda E-
sula. Lob. ic. 362. Tithymalus annuus re-
clus rotundifolius non crenatus. Moris. Hist.
3. Sed. 10. Tab. 2, fig. 11.
ll fusto è alto da mezzo piede, fino a
un piede in circa, cilindrico, dritto, gla-
bro, di color rossiccio, con molti rami al-
453
la base. Le foglie. sono sparse, ovali , in-
tiere, strette alla base a foggia di picciolo,
L’ombrella è trifida, con raggi tre o cin-
que volte dicotomi. I fiori son piccoli, qua»
si sessili, solitari nelle biforcazioni dei rag-
gi, e nell’ estremità dell’ ultime ramificazio-
ni, situati fra due brattee. Alla base dell’
ombrella vi. è un involucro di tre foglie ,
e due foglie opposte, ovali, e quasi sessi-
li a ciascuna divisione dei rami. Le laci-
nie esterne del calice son di color verde
giallo, & ciascuna ha due corni setacei.
Le cassule sou glabre con gli angoli solca-
ti. E' ovvia nei prati, nei campi, ¢ per
le strade . Fiorisce di Marzo. Ann.
* * * Ombrella quadrifida.
Kuforbia Catapuzia. Euphorbia Lathy-
ris. Lin. Euphorbia umbella quadrifida di-
chotoma ; foliis sessilibus , oppositis quadri-
farüs , lanceolatis , integerrimis. Enc. Cata-
putia minor. Lob. ic. 362. Tithymalus ma-
jor annus glaucifolius. Moris. Hist. 3. Sed.
10. Tab. 2. fig. &
454 |
} Il fusto è dritto, cilfffdrico; alto due
o tre piedi. Le foglie son sessili bislunghe ,
lanceolate , intiere , glabre, di color verde
celestognolo , opposte, decussate , e le in-
feriori più strette, e più lunghe. L’ om-
brella è quadrifida, con raggi due o tre vol-
te dicotomi . L’ involucro universale è di
quattro foglie ovali-lanceolate, sessili, e
gli involucri secondarj sono di due foglie
sessili, opposte, ovali, appuntate . I fiori
son solitari, e quasi sessili nelle divisioni
dei raggi; il calice è di color verde-pallido,
e le laginie esterne hanno due corni otth--
si. Le cassule son glabre . Trovasi nei cawf
pi e lungo i fossi. Zienne.
* * * * Ombrella quinquefida.
Euforbia pungente. Euphorbia spinosa,
Lin. Euphorbia umbella subquinquefida sim-
plici, foliis oblongis integerrimis glabris ,
caule fruticoso, ramulis senescentibus pun-
gente . Enc. | i
455
Ella cresce in forma dM cespuglio den-
so, alto un piede e mezzo al più, con mol-
ti rami diffusi, flessibili, e rossicci quando
son giovani, duri, pungenti, e di color bi-
gio, invecchfati. Le foglie sono sparse , ses-
sili, lanceolate, appuntate, intiere, glabre,
di color verde glauco, L’ ombrella è sem-
plice, di cinque o sei fiori, dei quali il di
mezzo è maschió. Le lacinie esterne del ca-
lice son cinque, gialle, e intiere. Le foglie
dell'involucro sono ovate. Vive nel Monte
Pisano. Fiorisce nel Febbrajo, o nel Mar-
zo. Peren.
Euforbia marina. Euphorbia Paralias .
Lin. Euphorbia umbella subquinquefida, bi~
fida: involucellis cordato-rhombeis , foliis
lineari-lanceolatis, glaucis sursum imbrica-
tis. Enc. Tithumalus Paralius . Lob. ic. 354.
Tithymalus Paralius rubentibus & compres-
sioribus foliis. Barrel. ic. 886,
I fusti son alti un piede e mezzo o
poco pil, ramosi, foltamente coperti di fo- |
glie imbricate in sù, lineari-lanceolate, in-
tiere, appuntate , piuttosto crasse. L' ome -
4:6 —
brella è per lo più di cinque raggi, una
o due volte dicotomi. Le foglie dell’ inva-
lucro, e più distintamente quelle degli in-
volucri secondar) son cordato-romboidali ,
Le lacinie esterne del calice son di color
giallognolo, e fatte a mezza luna. Le cas-
sule son glabre , rugose , con gli angoli
solcati. Sotto l ombrella terminale vi sono
spesso tre o quattrò rami floriferi. Tutta
la pianta è glabra, e di color verde glau-
co. Trovasi nel litorale arenoso , e fiorisce.
nel Giugno. Peren.
Euforbia Erbarogna . Euphorbia helio-
scopia Lin. Euphorbia umbella quinquefida ,
trifida, dichotoma, involucellis obovatis , fo-
liis cuneiformibus | serratis. Lin. Tithymalus
helioscopius , sive solisequius , portulacifo-
lius. Lob. ic. 356. Esula rotundifolia , ser-
rata, carnosior. Barrel. ic. 212.
Il fusto è alto un piede al più, drit-
to, cilindrico, rossiccio, ramoso inferior-
meng , per lo più glabro, o con pochi peli
bianchi verso la cima. Le foglie sono spar-
se, spatolate, cuneiformi , finamente dén-
457
tate. L’ ombrella è di cinque raggi, pelosi; |
una o due volte bifidi o trifidi. L involu-
cro è di cinque foglie simili a quelle del
fusto, ma alquanto maggiori, e più distin-
tamente ovate. Le foglie dégli involucri se-.
condari son minori, irregolari, opposte, o
terne . Le lacinie esterne del calice son
giallognole, ovate, intiere. Le cassule son
glabre. Trovasi per tutto. Ann.
Euforbia campestre . Euphorbia platy-
phylla . Lin. Euphorbia umbella. quinquefi-
da, trifida : dichotoma , involucris carina
pilosis , foliis serratis , lanceolatis , capsulis
verrucosis. Lin. Tithymalus platyphyllos .
Fuchs. Hist. 813. Tithymalus arvensis lati- .
folius germanicus . Moris. Hist. 3. Sect. 10.
Tab. 3. fig. 1.
I fusti son alti un piede e mezzo , e
ancora due piedi, cilindrici, glabri , spesso
rossastri. Le foglie son sessili, alterne,
sparse, patenti o piegate in giù , lanceola-
te, finamente dentellate , talvolta pelose
in ambedue le pagine , talvolta solo nella,
‘superiore. L’ ombrella è quinquefida, ed È-
458 | * * "oc
suoi raggi sono bifidi, e una o due wolte
dicotomi: ovvero trifidi, e tre e quattro
volte dicotomi. L’ involucro universale è
di cinque foglie simili a quelle del fusto;
e gli involucri particolari sono o di due
foglie opposte , o di tre foglie, ovali, cor-
date, appuntate , dentellate . Le lacinie e-
sterne del calice son pelose al difuori, gial-
fognole, rotondate , intiere. Le cassule son
verrucose, e pubescenti. Sonovi sotto |’ om-
brella molti rami assillari, sparsi, i quali han-
no nella cima due o tre raggi semplici, o
bifidi, e floriferi. Nasce lungo i fossi e
nei prati. Trovasi in fiore, e in frutto,
mel Settembre. Ann.
***** Ombrella multifida .
Euforbia Esula. Euphorbia Esula . Lin.
Euphorbia umbella multifida , dichotoma :
învolucellis cordato-subrotundis mucronatis ,
ramis sterilibus , foliis uniformibus lineari=
bus, obiusiusculis. Enc. Euphorbia pinifo-
lia. Enc. Tithymalus Pinea, Lob. ic. 357e
459
Tithymalus foliis Pini, forte Dioscoridis Pi-
thyusa. Moris. Hist. 3. Sect. ro. Tab. r.
fig. 27. | | |
I fasti son ramosi, alti cirea un pie-
de e mezzo. Il fusto principale termina in
un’ ombrella grande di otto o dieci raggi,
due e tre volte dicotomi, e lungo il fusto.
nascono dei rami sterili, e dei rami flori-.
feri, i quali vanno a terminare ‘al piano
dell'ombrella, e formano tutti insieme una
specie di corimbo . Le foglie sono sparse,
alterne, lanceolate , ottuse. Le foglie dell’
involucro son simili a quelle del fusto; €
quelle degli involucri secondar) sono ops.
poste rotondate, e terminate da una pice :
cola punta particolare . Le lacinie esterne .
del calice son giallastre e ottusamente se- `
milunari. Le cassule son glabre. Trovasì .
lungo i fossi anche nello Stradone delle Cas -
scine . Fiorisce nel Maggio. Peren. .
= Euforbia Esca. Euphorbia characias ,-
Lin. Euphorbia umbella multifida, bifida,
congesta , involucellis perfoliatis, foliis o-
blongis integerrimis , pubescentibus , eaule
460
frutescente . Enc. Characias monspeliensis ,
Clusii & Matthioli. Lob. ic. 359. Tithyma=
lus amygdaloides, sive Characias. Jo. Bauh.
Hist. 3. pag. 672.
Forma questa pianta dei T assai
folti. I fusti son'alti tre piedi e più, drit-
ti, ciliadrici. Le foglie sono sparse, avvici-
nate, lanceolate , strette, intiere, coriacee.
L'ombrellà è composta di molti raggi cor:
ti, e bifidi . L’ involucro universale è com-
posto di molte foglie più corte, e più ot-
tuse di quelle del fusto; e le foglie degli
involucri secondarj son connaté, e roton-
date. I fiori sono sparsi anche per tutta la
parte superiore dei fusti, fino sotto I’ om-
brella, e sono assillari , solitarj , pédunco-
fati. I petali son di color rosso-scuro, di
figura triangolare. Le cassule son pelose.
Tutta la pianta è pubescente , e di color
verde celestognolo. Nasce nel Monte Pisa-
no. Fiorisce nel Febbrajo . Peren.
462
CLASSE XL ORDINE Vi
DODECAGYNIA.
Semprevivo . Sempervivum .
Car. gen. Calice inferiore persistente.
con sei a diciotto divisioni, e altrettanti
petali , lanceolati, patenti, connati alla ba»
se, maggiori del calice. Dodici a trentasei
stami. Sei a diciotto germi disposti in tons
do nel centro del fiore, terminati ciascuno
da uno stilo piegato in fuori, con stimma
longitudinale , aderente alla faccia interna
dello stilo . Cassule bislunghe, appuntate,
compresse, di una sola. loggia , le quali cons
tengono molti semi, e si aprono longitudis
nalmente per il lato interno.
Semprevivo tettajolo. Sempervivum tea
clorum . Lin. Sempervivum foliis rosularum
glabris , ciliatis , ramis pluribus spicatis , pa-
tenti recurvis , hirsutis. Enc. Sempervivum
majus. Lob. ice 373. Sedum majus valgare.
462
Moris. Hist. 3. Se&. 12. Tab. 7. fig. 4r.
Sul collo della radice, nascono a fior
di terra, molti cesti, o rosette di foglie
addossate , imbricate circolarmente, e pa-
tenti , tenere, carnose, di figura ovale,
appuntate , glabre nelle superficie , ciliate
dici margini, di color verde, rossastre or-
dinariamente verso le cime , Dal centro di
tali rosette nasce un fusto, alto un piede
© poco più, dritto, peloso, coperto di fo-
glie sparse, più strette, e più appuntate di
quelle delle rosette, e ancora pubescenti .
Il fusto dividesi nella cima in molti rami,
patenti, piegati in fuori, pelosi, sui quali
son disposti alternamente , sul lato interno,
dei fiori rassicci, brevemente peduncolati.
I petali e i calici son pubescenti. Trovasi
sui muri, sui tetti, e nei luoghi sassosi»
Fiorisce nell’ Estate . Perez.
°° ——@@@_é@@e y,
CLASSE XII.
ICOSANDRIA
ORDINE PRIMO
| MONOGYNIA
Mortella . Myrtus .
C ar, gen. Calice superiore , persistente,
di un sol pezzo, con cinque divisioni . Cin-
que petali. Una cassula ovale di pareti car-
nose, inaperta, coronata dal calice, di tre
logge, e molti semi .
Mortella comune. Myrtus communis | -
Lin. Myrtus floribus solitariis involucro di~
phyllo. Lin. Myrtus . Camer. Epit. pag. 132.
Jo. Bauh. Hist. 1. pag. 510.
‘464
E’ un’ arboscello sempre verde, alto
_cinque o sei piedi con molti rami dritti,
sottili, flessibili, rossastri. Le foglie sono
opposte , decussate, avvicinate, quasi ses-
sili, lanceolate , appuntate , glabre, lustre,
con punti impressi, glandulosi, pellucidi, e
due piccolissime stipule lineari-acuminate .
I fiori son bianchi, odorosi, assillari, so-
litarj sopra peduncoli più corti delle foglie,
muniti di un’ involucro di due pezzi. Tro-
vasi nel Monte e nella Selva Pisana. Fio-
risce rel Luglio, e nell’ Agosto.
Pruno . Prunus.
Car. gen. Calice inferiore , caduco, di
‘un sol pezzo, campanulato , con cinque di-
visioni ottuse, e concave nel margine. Cin-
que petali rotondi, concavi, patent Una
Dupa con un nocciolo .
Pruno Prugnolo. Prunus spinosa . Lin.
Prunus peduaculis solitariis , foliis lanceola-.
tis glabris, ramis spinosis . Lin. Prunus syl=
vestris. Cam. Epit. pag. 165. Lob. ic. 2.
rag. 176. E
465
.E' un’ arboscello alto quattro o sei
piedi al più, con molti rami diffusi, e ter-
minati da una spina. Le foglie son picco-
le, alterne sparse, ovali-lanceolate , dentel-
late , glabre . I fiori son bianchi, solitarj,
peduncolati, e compariscono prima delle
foglie . l frutti son piccoli, prima verda-
stri , in seguito di color turchino-cupo .
Trovasi nelle Siepi « Fiorisce ai primi di
Marzo .
CLASSE XI. ORDINE IL
DIGYNIA.
` Lazerolo . Crataegus.
Car. gen. Calice superiore , persistente, -
di wn sol pezzo, concavo, con cinque di-
visioni nel margine. Cinque petali roton-
di, concavi. Una Drupa con ‘uno o due
noccioli, coronata dal calice.
Lazerolo Spinbianco . Crataegus mono-
gyna. Lin. Crataegus folis subrifidis acutis ,
Gg
466
floribus monogynis . Lin. edit. Gmel. Jacq.
Fl. Austr. Vol, 3. Tab. 292. fig. 1. l
E' un frutice alto quattro o cinque
piedi, con molti rami terminati da spine .
Le foglie sono alterne sparse, cuneiformi ]
picciolate , acutamente trilobe, intaccate o
dentate, glabre, e. venose , In alcune i pic-
cidli sono affatto nudi, e in altre hanno
alla base due stipole semilunate , intaccate,
deutate. I fiori son bianchi, odorosi, han-
no uno stilo, e son disposti m piccoli co-
rimbi assillari, e terminali. I frutti son
rossi, e contengono un sol nocciolo . E' co-
mune nelle Siepi, e fiorisce verso il fine di
Marzo. |
CLASSE XII. ORDINE HI,
TRIGYNIA.
Sorbo . Sorbus ,
Car. gen. Calice superiore, persistente,
di un sol pezzo, concavo, con cinque di»
467
visioni nel margine. Cinque petali rotondi ;
contavi. Un pomo coronato dal calice, con
tre semi bislunghi .
.. Sorbo comune. Sorbus domestica, Lin.
Sarbus folis pinnatis , subtus villosis . Lin.
Sorba . Camer. Epit. Sorbus domestica . Lob.
ic. 2. pag. 106. Jo. Bauh. Hist. L pag. $9.
Nasce il Sorbo spontaneo nel Monte
Pisano, ed è un’ albero che cresce a una
grande altezza . Le sue foglie sono. alterne
sparse, pinnate in caffo, con undici o. tre-
dici foglioline ovali, dentate , piuttosto ot-
tuse, glabre di sopra, e alquanto. cotonose
di sotto. I picciòli qualche. volta son nudi,
ma per lo. più hanno. alla base. due stipole
trifide e dentate, ovvero picciolate e semi»
pinnate. I fiori son bianchi disposti in co-
rimbi, e i frutti sori piriformi e di color
rosso-giallo . i
468
CLASSE XI. ORDINE IV.
PENTAGYNIA.
Nespolo . Mespilus .
Car. gen. Calice superiore di un sol
pezzo, persistente , concavo, con cinque.
divisioni nel margine . Cinque petali roton-
di, concavi. Una bacca globosa, coronata
dal calice, con cinque noccioli.
Nespolo gazzerino. Mespilus Pyracan-
tha. Lin. Mespilus spinosa foliis lanceolata-
ovatis , crenatis, calycibus fructus obtusis .
Lin. Rhamnus terüus Dioscoridis . Lob. ic.
182. Pyracaniha quibusdam. Yo. Bauh. Hist.
I. pag. 51. i
Frutice alto cinque piedi, con molti
rami diffusi, muniti di spine terminali, e
assillari. Le foglie son perenni alterne
sparse, brevemente picciolate , ovali-lanceo-
late, dentate, glabre. I fiori son bianchi,
disposti in corimbi terminali . Le division?
469
del calice son corte, € piuttosto ottuse. I
frutti son di color rosso scarlatto . Fiorisce
. ai primi di Maggio. Trovasi nelle Siepr .
Spirea . Spiraea.
Car. gen. Calice inferiore di un sol
pezzo, diviso in cinque o sei parti. Áltret-
tanti petali bislunghi , ottusi. Molte cassu-
le riunite, di una’ loggia, e due valve.
Spirea Filipendola . Spiraea Filipendu-
la. Lin. Spiraea foliis interrupte pinnatis :
foliolis lineari-lanceolatis , interrupte serra-
tis, glaberrimis , fioribus cymosis . Lin: edit.
Gmel. Filipendula » Camer. Epit. pag. 608.
Oenanthe Filipendula . Lob. ic. 729.
s La radice è tuberosa. Il fusto erba-
ceo , alto circa. due piedi , dritto, e per lo
più semplice . Le foglie sono alterne spår-
se , interrottamente pinnate, con foglioli-
ne bislunghe , strette , profondamente inci-
se e dentate, glabre, e di color .verde cu-
po, con stipole grandi, rotondate, amples-
sicauli. I fiori son bianchi, disposti in ci-
470 |
me grandi, terminali, composti di sei pe
tali, e di un calice a sei divisioni piegate
ingiù. Le cassule son pelose , in numero di
otto.a undici. Trovasi nei Prati, e lungo
i fossi. Fiorisce nel Magbio. Peren..
#
CLASSE XIL ORDINE v.
POLIGYNIA.
Rosa . Rosa.
Car. gen. Calice campanulato , carnoso
e globoso nel corpo, stretto nel collo, con
cinque divisioni nel lembo, talvolta .tutte
semplici, talvolta due pinnatifide, due sem-
plici, e la quinta pinnatifida da un’ lato
solo. Cinque petali rotondati., smarginati ;
molti semi con guscio osseo , coperti di pe~
li ispidi, chiusi nel corpo del calice il qua-
de ingrossa, e si colora nel tempo della ina»
tutaziohe . - A EE
471
* Divisioni del Calice semplici.
Rosa lustra . Rosa sempervirens. Lin.
Rosa glabra aculeata , aculeis redliusculis
exilibus , germinibus pedunculisque hispidis,
foliolis glabris, lucidis , perennantibus , Nob.
Rosa scandens Miller. Dittion. des Jardin.
Rosa sempervirens. Jungermannit . Clus. Hist.
2. App. Alt. Dillen. Hort. Eltham. pag. 326.
Tab. 246. fig. 218. Dillenio riporta anche
la seguente citazione. Rosa sylvestris seu
dumetorum , scandens , sempervirens, myr-
tifolio lucido , flore albo odorato , fructu par-
vo rotundo . Micheli Catal. Plant. Agri Flo-
rent. & Catal. Horti Pisani pag. 147.
|. I fusti son sottili, ramosi, diffusi, de-
boli, lunghi otto , e dieci piedi. Gli acu-
lei son distanti, piccoli , sottili, rossicci, po-
co curvi. Le foglie son perenni, alterne,
Sparse, pinnate Xi caffo, colle stipole de-
currenti sulla parte inferiore del piccidlo,
il che è proprio a tutte le Rose ; son com-
peste di cinque o sette foglioline ovali-lan-
4I
ceolate, seghettate , glabre , lustre , e ipie-
cidli sono aspersi di minutissimi aculei nel
lato inferiore. I fiori son bianchi, odoro-
si, larghi appena un pollice, con petali
smarginati; peduncolati , disposti in ombrel-
la, da tre a sei insieme , con brattee stret-
te alla base dei peduncoli . Le glandele son
rosse, globose, trasparenti, sessili nelle se;
ghettature delle foglie , delle stipole, e-delle
brattee; peduncolate , su i germi, su i ca-
lici, e su i peduncoli. I frutti sono ovali-
rotondi, lunghi quattro linee. Trovasi sul
Monte Pisano, nella Selva, e nelle Siepi .
Principia a fiorire nel Maggio, e i frutti
son maturi al fine di Ottobre. |
. Bisogna rilevare uno sbaglio di Miller.
Fgli ha separati i Sinonimi di Dillenio e di
Micheli, li ha adattati a due piante diver=
se , ed ha descritto per Rosa sempervitens
di Linneo una pianta che non è quella.
Nel suo Dizionario all’ Articolo Rosa, Egli.
espone la Rosa sempervirens Lin. colla sur-
riferita citazione di Dillenio Hort. Eth. pag..
326. Tab. 246. fg. 318. ma fa conoscere
473
dalla descrizione, che Ei parla di una pian»
ta affatto diversa, giacchè dice che ella ha
une tige erigée, & haute de quatre ou cing
pieds. Espone poi una sua Rosa scandens ,
caule aculeato folis perennantibus lucidis
flore odorato, colla citazione di Micheli,
Hort. Pisan. pag. 147., e dalla descrizione
che Fi ne da, chiaramente .apparisce ché
una tal citazione realmente ci appartiene,
e che questa è la vera Rosa sempervirens .
Lin. ossia la Rosa Jungermannii di Clusio,
e dí Dillenio. Infatti Egli dice che ella ha
des tiges minces qui rampent sur la terre,
sì elles ne sont pas soutenues ; sont armées
d epines courtes & rougeatres; & les feuilles
composées de trois paires des lobes ovales ,
a pointe aigue , terminées par un lobe im=
pair, sont un vert luisant , scies sur leurs
bords, & qui conservent leur verdure toute
l'année . Ses fleurs sont. petites blanchs ,
simples & ont une odeur de musc. Dice
inoltre. di averla veduta a Leida nel Giar-
dino di Boerhave cui l’ aveva mandata P i=’
stesso Micheli . | "Ns
A
=
474
* * Divisioni del Calice pinnatifide.
a. Foglie glabre da ambe le pagine.
Rosa canina . Mosa canina . Lin. Ro=.
sa germinibus pedunculisque glabris , foliolis
ovatis acutis, acute serratis, caule petiolis-
que aculeatis . Nob. Canina .Rosa odorata
sylvestris . Lob. ic. 2. pag. 210. Rosa
sylvestris alba cum rubore, folio glabro. Jo. .
Bauh. Hist. 9. pag. 43. —
E' un frutice che alza sei e otto pie-
di. I rami son lunghi, deboli, ma meno
che nella Specie precedente , muniti di acu-
lei forti, e leggermente curvi. Le foglie
son composte di cinque o sette foglioline,
ovali, acute , acutamente dentate , di color
erde-cupo nella pagina superiore, e ver-
de pallido nell'inferiore . I piccidli son mi-
nutamente' aculeati nel lato inferiore .1 fio-
ri sono, o solitarj, o due e tre insieme a
ombrella. I petali sono smarginati a cuore,
bianchi, o di color carnicino pallido. Tutta
la pianta è glabra, e solo si riscontrano
475
pochi e corti peli nelle divisioni del calice ;
e poche glandole globose , bianche, cristal- -
line, sessili nelle seghettature delle brattee,
delle stipole e delle foglie, quando tali par-
ti sono ancor molto tenere. I fiori hanno
un’ odore debole , ma delicato. I frutti so-
no ovali, lunghi circa dieci linee. Trovasi
nelle Siepi, nella Selva, e nel Monte Pi-
sano. Fiorisce nel Maggio., € matura i se»
mi nel ‘Settembre.
ae E. Foglie m nella. pagina supe»
riore , glandolose nell’ inferiore.
‘. Rosa-salvatica. Rosa. agrestis . Nob.
Rosa: germinibus pedunculisque. glabris , flo-
ribus subumbellatis, foliolis: ovatis , dentato- .
sertatis ,: caule -petiolisque saculeatis .. Nol»,
I fusti alzano otto a. dieci piedi, son.
abbastanza. validi ‘per reggersi da se, con
molti rami ‘diffusi, e intralciati, coperti di;
aculei forti , lunghi, curvi. Le foglie hans;
no tre, cinque, ma per lo più sette foglio=.
lite ovali, 0 oyali-lanceolate , dentate, con.,
476
i denti disposti a sega, pelose e di color
verde cupo nella pagina superiore y glando-
lose e rossastre nell’ inferiore . I picciòli son
‘minutamente aculeati nel lato inferiore. I
fiori sono odorosi, disposti a ombrella, per
lo più tre o-quattro insieme, con.i petali
bianchi , leggermente smarginati. I pedun-
coli e i germi son .glabri. Le glandole in
questa Specie son rosse, peduncolate , da
esse dipende il color rossastro della pagi-
na inferiore delle foglie, e trasudano un’
umore odoroso. Son situate queste glando-
de anche nelle seghettature delle foglie, del-
le brattee, e delle stipole, nelle pagine del-
le divisioni del calice, è su i picciòli. Fio-
risce nel Giugno, e matura i frutti nel Sete
tembre , i quali son lunghi quasi un polli»
ce, ovali-allungati . Trovasi nelle» Siepi ,.
nella Selva , e nel. Monte Pisano. -
Rosa Eglentina. Hosa rubiginosa.Lin.
&dit: Gmel, Rosa floribus subsolitariis , fo-
liolis ovatis, dentato-serratis caule , petio-
lis , germinibus , pedunculisque aculeatis .
Nob. Rosa sylvestris foliis odoratis . C. Bauh.
477
Pin. pag. 483. Rosa foliis odoratis Eglenti-
na dicta. Jo. Bauh. Hist. 2. pag. 41. Rosa
tubiginosa Jacq. FL Austr. Vol 1. Tab. so. .
Rosa suavifolia germinibus ovatis , pedun-
culoque hispidis , petiolo cauleque aculeatis ,
foliis margine & subtus glanduloso pilosis .
Fl Dan. Tab. 870. Lightfoot Flor. Scot.
pag. 262. Rosa Eglanteria Lamarck FI, Franc.
Miller. Di&.
E' molto simile alla Specie preceden-
te, e solo differisce r. Perchè i fiori son
quasi sempre selitarj ; 2. Perchè i petali
son rossi, collunghia bianca; e 3. perchè il
germe almeno verso la base, e il pedunco-
Jo in tutta la lunghezza, son coperti di as
culei sottili e dritti, terminati da una glan-
dola bianca, quando son teneri . Trovasi
nel Monte Pisano, e fiorisce insieme colla
precedente er;
Secondo i Sinonimi della Species Plan-
tarum questa Specie sarebbe stata la Ro-,
sa Eglanteria di Linneo, ma per le mu-
tazioni di Murray e Reichard la Rosa £-
glanteria è adesso la Rosa lutea. Jo. Bauh. .
478
Hist. 2. pag. 47. Lob. ic. 2. pag. 209. e i
Sinonimi dei Bauhini dati da Linneo . alla
Rosa Eglanteria sono stati trasportati alla.
Rosa fubiginosa . E! poi da osservarsi che
Lamarck, nella Flora Francese, pone la Ro-
sa rubiginosa come varietà della suddetta
Rosa lutea, che per avere le foglie glabre,
è molto diversa dalla Rosa rubiginosa di
Reichard, Murray , e Jacquin.
Io ho qui riportata la Rosa suavifo-
lia della Flora Danica , giacchè dopo un
minuto esame l'ho trovata affatto simile
alla Rosa rubiginosa di Jacqum; ed è ma-
le a proposito da Gmelin appropriata alla
Rosa spinosissima di Linneo , giacchè que-
sta ha i germi glabri, e la Rosa suavifo-
lia gli ha ispidi, e secondo Lamarck®anche
le foglie son glabre nella Rosa spinosis-
sima » Lin.
. Rogo . Rubus
Car. gen. Calice inferiore di un sol
pezzo, persistente, con cinque divisioni pro-
479
fonde, bislunghe ; patenti. Cinque petal
rotondati. ll frutto è un’ aggregato di mol» -
te piccole bacche contenenti un solo seme,
disposte a capolino sul ricettacolo .
Rogo fruticoso . Rubus fruticosus. Lin.
Rubus foliis quinato-digitatis , ternatisque ,
caule petiolisque aculeatis. Lin. Rubus. Ca-
mer. Epit; pag. 251. Lob. ic. 2. pag. 2IL
‘1 fusti son ramosi , lunghissimi, legno-
si, deboli, leggermente angolosi , rossastri ,
rugiadosi, aculeati. Le foglie sono alterne ,
sparse, tdrnate , ovvero quinate. Le foglio-
line sono ovali, o ovali-lanceolate, inegual-
mente dentate nei margini, glabre e di co-
lor verde-cupo nella pagina superiore, pu-
bescenti, e biancastre nell’ inferiore. I pic.
ciòli anno due stipole lineari verso la ba- -
re, sono aculeati, e spesso è aculeato an-
che il nervo medio delle foglie. I fiori son
bianchi o rossicci, disposti in grappoli drit-
ti nella sommità dei rami, con peduncoli
parziali per lo più bifidi . I frutti diventan
neri maturandosi, Trovasi ovunque.
480
Rogo bianco. Rubus caesius . Lin. Ru-
bus foliis ternatis subnudis: lateralibas bi-
lobis, caule tereti aculeato . Lin. Rubus mi-
nor fructu coeruleo . Yo. Bauh. Hist. 2. pag.
$9:
I fusti son cilindrici, lunghi, legnosi,
deboli, ramosi, aculeati. Le foglie sono al;
terne, sparse, picciolate, ternate, colle fo-
glioline ovali, ottuse , intaccate, e le la-
terali spesso bilobe, tutte leggermente pe-
lose , e di color verde anche nella pagina
inferiore. I piccidli son poco aculeati, ed
hanno alla base due stipole lineari, acumi-
nate. Gli aculei son corti e sottili. I fiori
son bianchi, disposti in grappoli, e le bac-
che son di color nero celestognolo, e co-
me pruinose. Trovasi nel Monte Pisano, e
su gli Argini dell’ Arno.
Fragola - Fragaria .
Car. gen. Calice inferiore , persistente , .
di un sol pezzo, con dieci divisioni appun-
tate, delle quali le cinque esterne son pil
| stret»
431
strette. Cinque petali aperti, rotondati.
Molti piccoli sem sparsi sopra il ricettacolo
che è rotondo-ovato , succulento , colora-
to, in forma di bacca.
Fragola Salvatica. Fragaria Vesca. Lin.
Fragaria foliis ternatis, flagellis reptanti-
bus. Lin. Fragaria. Camer. Epit. pag. 765.
Lob. ic. pag. 697.
I fusti son sottili, pelosi, alti cinque
o sei pollici, e quasi nudi . La maggior
parte delle foglie son radicali, picciolate,
ternate, con foglioline ovali, o cuneifor-
mi, profondamente dentellate a sega, pube-
scenti, e di color verde-cupo nella pagina
superiore, bianche e cotonose nell’ inferio-
«re. I picciòli son lunghi, pelosi, ed han-
no alla base una grande stipola ' decurren -
te , bifida in cima, con punte acute. I fio-
ri son bianchi, solitarj sopra peduncoli di-
sposti a pannocchia. I frutti son rossi o
bianchi. Nascono dalla radice molti stolo-
ni filiformi, serpeggianti i quali a diverse
distanze gettan radici e formano delle nuo- -
‘ve piante. Trovasi nel Monte Pisano . Peren.
H h
482
Potentilla . Potentilla :
Car. gen. Calice inferiore di un sol
pezzo , con otto o dieci divisioni, delle
quali, quattro o cinque esterne minori. Cin-
que petali rotondi. Molte cassule ovali ,
terminate dallo stilo, ‘disposte a capolino
sul ricettacolo , contenenti un solo seme.
* Fiori con cinque peili; bada
i jo MES uper y c
Potentilla Cinquefoglio . Poténiilla re- *
ptans.. Lim Potentilla: foliis quinaüs, caule |
scpente , pedunculis unifloris . Lin; Quinque-
folium . Camer. Epit. pag. 759. Pentaphyl..
lum sive Quinquefolium vulgare, repens è
Moris. Mist. 2. Sed. a. Tab. 19. fig. 7. ——
I fusti son sottili, lunghi da uno, a -
tre piedi, articolati, distesi sulla terra, e |
radicati alle articolazioni. Le.foglie son `
lungamente picciolate , alterne sparse, di-
gitate y cob cinque © sette foglioline , ova-
li lanceolate , ottuse , incise , o ‘dentate ; di
433
olor verde-cupo da ambe le pagine. I pe-
duncoli sono uniflori, assillari, più lunghi
delle foglie . I petali son gialli , smarginati
a cuore. Tutta la pianta è un poco pelosa .
Fiorisce nel Maggio. E comunissima lungo
le strade di campagna. Peren.
* Fiori con quattro petali. .
Petentilla Tormentilla . Potentilla Tor-
mentilla. Nob. Potentilla foliis digitatis ses-
silibus , caule erectiusculo . Nob. Tormentilla
erecta. Lin. Tormentilla . Camer. Epit. pag.
685. Lob. ic. pag. 696. a4
. I fusti son lunghi circa sei pollici, cie -
lindrici , sottili, deboli, ramosi, diffusi; pu- .
bescenti. Le foglie sono alterne, sparse;
sessili, digitate, con tre, o cinque foglioli-
ne, dentate a sega. I fiori son piccoli, so...
litarj, peduncolati, di color giallo ; con.
quattro petali, e otto divisioni nel calice. .
Trovasi. nel Monte. Pisano . Fiorisce nel.
Maggio. Peren. ou
494 -~
Cariofillata . Geum .
Car. gen. Calice inferiore di un sol
pezzo, con dieci divisioni: aqute, alterna-
mente eguali. Cinque petali rotondati . Mol-
ti semi disposti in capolino, terminati da
un filetto lungo ; attorcigliato, o oncinato
in cima.
Cariofillata. Benedetta . Geum. Urba-
num.. Lin. Geum floribus erectis , . fructibus
globosis villosis ; aristis uncinatis nudis , fo-
liis. lyratis . Lin. Caryophyllata ‘vulgaris .
Enc. Caryophyllata. Camer. Epit. pag. 725.
Vulgaris Cariophyllata. Lob..ic. pag. 693.
I fusti son dritti, ramosi , alti circa
due piedi . Le foglie sono alterne sparse;
le inferiori interrottamerte pinnate,, con
due o tre coppie di foglioline , ineguali ;
Oscuramente cuneiformi , ottuse, intaccates
e la fogliolina in cafo. molto maggiore. he
superiori son trifide, trilobe, o semplici.
Le stipole son grandi, rotondate, incise .
I fiori son peduncolati, terminali, dritti
| 485
con petali gialli, piccoli, patenti. 1 semi
son coperti di peli bianchi, e le barbe o
reste son glabre, rosse, colle cime oncina-
te. Tutta la pianta è pubescente. Trovasi
nel Monte Pisano, Fiorisce nel Maggio .
Peren.
Fine del Tomo Primo
B-ysrische
! Staatsbibliothek
München
"X
a
kd
.
~
= `
E
.
t- à è
r
|
^
^ ‘we 4
i t
4 Fu -
f >
i - tat @
ta ts
Sa a
È i ‘
eh
‘re x
4 .
L tbe xdi *
i) wt
* »
2 Fe ^ a.
Tt
LI
* 4
4 LJ
4
, È
* *
* -
E
.
4
!
e
? F
t
$
:xoogle
zed by C
IZE
Digit
+
E
?
"4
1 ,
2
-
r
Pi .
NI
*
>
vas
+
"
die
= -
^
=
> «
i: >
* a
VT 2
ld
"a
x n»
~ »l
E 4a
E
"
in
+
Digitized by Google
Digitized by Google
Digitized by Google
Digitized by Google
|
The Nimravidae is an extinct family in the Carnivora. It is a type of cat-like mammal in the suborder Feliformia.
They lived in North America, Europe, and Asia from the Eocene through the Miocene epochs, 42–20 million years ago (mya). They lasted for about 22 million years.
Although some nimravids physically resembled the sabre-toothed cats of genus Smilodon, they were not closely related, but evolved a similar form through parallel evolution.
The ancestors of nimravids and felids diverged from their common ancestor about 50 mya. Most had muscular, low-slung, catlike bodies, but with shorter legs and tails.
Teeth
Some nimravids did evolve into large toothed cat-like forms with massive flattened upper canines and mandibular flanges. Others had teeth similar to modern cats, with smaller canines. Some had canines more intermediate relationship between the saber-toothed cats and felids. These differences must have reflected different methods of attacking their prey.
Not only did nimravids have varied tooth styles, but they also showed the same range of size size and shape as felids. Some were leopard-sized, others the size of today's lions and tigers, and one had the short face, rounded skull and smaller canines of the modern cheetah.
References
Feliformia |
Leaf vegetables, also called leafy greens, salad greens, pot herbs, vegetable greens, or simply greens, are plant leaves eaten as a vegetable. They come from many different plants, but are similar in many way. They have similar nutrition and cooking methods.
Almost one thousand species of plants with edible leaves are known. Most leaf vegetables come from short-lived herbaceous plants, such as lettuce and spinach. Woody plants of some species also provide leaves that can be eaten.
Leaf vegetables have many vitamins and nutrients.
Nutrition
Leaf vegetables are low in calories and fat, and high in protein, dietary fiber, vitamin C, vitamin A, folate, manganese and vitamin K. Leaf vegetables are very high in vitamin K.
Preparation
If leaves are cooked for food, they may be called boiled greens. Leaf vegetables may be stir-fried, stewed, steamed, or eaten raw. Leaf vegetables cooked with pork is a traditional dish in soul food. They are also commonly eaten in a variety of South Asian dishes such as saag. Many green leafy vegetables, such as lettuce or spinach, can also be eaten raw, for example in sandwiches or salads.
References
Vegetables |
<p>It keeps using the front facing camera instead of the back camera
This is my code: I added the facingMode: {exact:"environment"}, but it doesn't work</p>
<pre><code>const constraints = {
video: true,
facingMode: { exact: 'environment' }
};
if ('mediaDevices' in navigator && 'getUserMedia' in navigator.mediaDevices) {
console.log("Let's get this party started")
}
navigator.mediaDevices.getUserMedia(constraints).
then((stream) => {video.srcObject = stream});
function displayImage()
{
const selectedFile = document.getElementById('fileinput')
//var image =document.getElementById('output')
//image.src = URL.createObjectURL(selectedFile.files[0]);
//selectedFile.files[0]
const img = new Image()
img.src = URL.createObjectURL(selectedFile.files[0])
canvas.width = video.videoWidth
canvas.height = video.videoHeight
video.style.display="none"
canvas.style.display ="inline"
console.log(img)
console.log("image uploaded")
img.onload = function() {
canvas.getContext('2d').drawImage(img, 0, 0,video.videoWidth,video.videoHeight);
console.log('the image is drawn');
}
}
</code></pre> |
Cody is a village in Cherry County, Nebraska, United States. As of the 2010 census, the village had a total population of 154. The village has a total area of , all of it land.
References
Villages in Nebraska |
<p>How can I make a button show and/or hide a picture after I've pressed it?</p>
<p><div class="snippet" data-lang="js" data-hide="false">
<div class="snippet-code">
<pre class="snippet-code-css lang-css prettyprint-override"><code>body {
background-color: #000;
background-image: url(http://www.carolyndecristofano.com/wp/wp-content/uploads/2012/03/iStock_000017124788Large.jpg);
background-repeat: no-repeat;
}
header {
width: 1906px;
height: 980px;
background-image: url(https://stormideaswus.blob.core.windows.net/headerjunction/2014/91/6d2380c6-00e3-4f58-a911-c8aa98afa460.jpg);
background-repeat: no-repeat;
background-size: cover;
background-position: bottom;
position: relative;
bottom: 78px;
right: 10px;
}
.button {
display: block;
height: 100px;
width: 940px;
background: #34696f;
border: 2px solid rgba(33, 68, 72, 0.59);
color: rgba(0, 0, 0, 0.55);
text-align: center;
font: bold 3.2em/100px"Helvetica Neue", Arial, Helvetica, Geneva, sans-serif;
background: linear-gradient(top, #34696f, #2f5f63);
border-radius: 50px;
box-shadow: 0 8px 0 #1b383b;
text-shadow: 0 2px 2px rgba(255, 255, 255, 0.2);
}
a.button {
position: relative;
bottom: 78px;
text-decoration: none;
}
.button2 {
display: block;
height: 100px;
width: 940px;
background: #34696f;
border: 2px solid rgba(33, 68, 72, 0.59);
color: rgba(0, 0, 0, 0.55);
text-align: center;
font: bold 3.2em/100px"Helvetica Neue", Arial, Helvetica, Geneva, sans-serif;
background: linear-gradient(top, #34696f, #2f5f63);
border-radius: 50px;
box-shadow: 0 8px 0 #1b383b;
text-shadow: 0 2px 2px rgba(255, 255, 255, 0.2);
}
a.button2 {
position: relative;
bottom: 182px;
left: 945px;
text-decoration: none;
}
#show {
background-image: url(http://i.imgur.com/iEMr3n4.png) position: relative;
left: px;
bottom: 300px;
}</code></pre>
<pre class="snippet-code-html lang-html prettyprint-override"><code><header></header>
<a href="" class="button">Manipulation</a>
<a href="" class="button2">Orgininal</a></code></pre>
</div>
</div>
</p>
<p><a href="http://codepen.io/anon/pen/JGKJKa" rel="nofollow">View on CodePen</a></p> |
Appendix cancer or appendiceal cancers are rare malignancies of the vermiform appendix.
Gastrointestinal stromal tumors are rare tumors with malignant potential. Primary lymphomas can occur in the appendix. Breast cancer, colon cancer, and tumors of the female genital tract may metastasize to the appendix.
References
Cancer |
<p>I am getting <code>IMP-00403:</code> error and a separated <code>sql</code> file while executing <code>IMP</code> command. I am executing it as <code>IMP system/password fromuser=A touser=A</code>. I read that I should execute this sql file <code>catexp.sql</code> before performing this operation and I did that, but the problem still occurs. I checked the database user roles and I cannot find the <code>IMP_FULL_DATABASE</code> role for user <code>SYSTEM</code> but only for <code>SYS</code>. </p> |
<p>I wanna to play around the HP webOS, and doing something system level modification. As you may know that the webOS can inspect the source code, and digging inside the system with something like WebOS doctor with ssh. But I would like to inspect when I doing something, which lines of code is being execute, or.... at least which file is being execute, any ideas on that? Thank you. </p> |
<p>This is my a.c code :</p>
<pre><code>#include <stdio.h>
#include <socket.h>
int main(void)
{
int count[4] = {[2] = 3 }, i;
for (i = 0; i < 4; i++)
printf("count[%d]=%d\n", i, count[i]);
return 0;
}
</code></pre>
<p>When I compile it, it shows:</p>
<pre><code>a.c:2: fatal error: socket.h: No such file or directory
compilation terminated.
</code></pre>
<p>So how do I include it / where can download it?</p> |
<p>First of all I want to declare, that I do not intend to do any illegal actions concerning copyright protected streams and videos. I think I have the right to know, what a process running on my computer is doing (and which files and locations are involved) and therefore I ask the question. I know that that knowledge may be abused by people, but that is more a general problem of knowledge and technology and therefore no valid argument for not answering this question in public.</p>
<p>I am using latest google-chrome browser (with the integrated pepperflash), but I have seen that my problem is the same for firefox with a locally installed flash plugin. (Version 11.2 and higher).<br>
In the past flash content was stored in /tmp and one could easily see the files involved.
Later the process was changed, so that these files were not visible without using lsof.
Using the command </p>
<pre><code>lsof | grep Flash
</code></pre>
<p>showed sth. like </p>
<pre><code>plugin-co 1347 user 16w REG 8,2 10221034 265226 /tmp/FlashXXv6onXK (deleted)
</code></pre>
<p>in the case of firefox. So you could still access and see the flash files involved.
Now this is not possible anymore. In the case of chrome </p>
<pre><code>lsof | grep lash
</code></pre>
<p>gives me </p>
<pre><code>chrome 2705 user mem REG 8,18 17015392 401558 /opt/google/chrome/PepperFlash/libpepflashplayer.so
</code></pre>
<p>which does not give me any files.
So i thought, maybe searching for deleted files, concerning chrome gives me some results:</p>
<pre><code>lsof | grep hrome | grep deleted
</code></pre>
<p>but it is not possible to see anything useful from the output. (at least for me). Using the PID and file descriptors to access files only gives me files of a few kilobytes (which is by far not the size of a loaded file). Trying to playback the recovered files (only for test purposes) did not work. </p>
<p>Another interesting thing to note I have found out about:
Normally streaming bigger videos meant there were several hundred megabytes less space on my drive until I closed google chrome. So I moved the following directories to a tmpfs:</p>
<pre><code>/home/user/.cache/google-chrome
/home/user/.config/google-chrome/PepperFlash/
/home/user/.config/google-chrome/Default/Pepper Data/
</code></pre>
<p>which does not allocate space on my drive anymore while playing back big streams. So I guess these directories host these files. However I was not successful to find any delted files in these directories using lsof or any other method. </p>
<p>I would be very thankful if somebody could tell me where the files are stored and how to find out about individual video files and how to access them. Are they split up in parts somehow now? </p>
<p>Thank you very much!</p> |
Saint-Rémy, Calvados is a commune. It is found in the region Basse-Normandie in the Calvados department in the northwest of France.
Communes in Calvados |
<p>If I have a <a href="http://msdn.microsoft.com/en-us/library/system.windows.media.pointcollection%28v=vs.90%29.aspx" rel="nofollow"><code>PointCollection</code></a>:</p>
<pre><code>var points = new PointCollection();
points.Add(new Point(0, 0));
points.Add(new Point(10, 10));
points.Add(new Point(20, 20));
points.Add(new Point(30, 30));
</code></pre>
<p>I can get the equivalent <code>string</code> using:</p>
<pre><code>string str = points.ToString();
</code></pre>
<p>And now <code>str</code> is:</p>
<blockquote>
<p>0,0 10,10 20,20 30,30</p>
</blockquote>
<p>How can I get the reverse process?</p> |
Lafare is a commune of 97 people (1999). It is in the region Provence-Alpes-Côte d'Azur in the Vaucluse department in the south of France.
Communes in Vaucluse |
Joan Antoni Solans i Huguet (15 October 1941 – 2 September 2019) was a Spanish Catalan architect. His works were about urban planning . He was born in Barcelona.
Between 1980 and 1997 he was General Director of Town Planning of the Generalitat de Catalunya during the government of Jordi Pujol and vice president of the Institut Català del Sòl between 1988 and 2000, when he resigned.
He was the architect of the new territorial planning of Catalonia and some cities.
Huget died on 2 September 2019 in Barcelona after being hit by a car at the age of 77.
References
1941 births
2019 deaths
Road accident deaths
Architects
People from Barcelona |
Robert Koch (11 December 1843 - 27 May 1910) was a German doctor. He won the 1905 Nobel Prize in Physiology or Medicine, for studying tuberculosis.
The Royal Prussian Institute for Infectious Disease started in 1891, is now called the Robert Koch Institute.
Koch's postulates
Koch developed a system to check whether a microorganism caused a disease. The system was four questions, known as Koch's postulate.
Koch's postulates are the following:
The microorganism must be common in all organisms with the disease, but absent from healthy organisms.
The microorganism must be isolated from a diseased organism and grown in pure culture.
The cultured microorganism should cause disease when introduced into a healthy organism.
The microorganism must be taken from the inoculated, diseased experimental host and shown to be identical to the original one which caused the disease.
The postulates are still useful. Many variations have been developed.
Other websites
References
1843 births
1910 deaths
German doctors
German Nobel Prize winners |
395
Eupithecia actaeata n. sp.
von
Hr. I. Speyer.
Eup. alis antieis latis rotundatis einereis, strigis ordinariis
fasciculatis dilutioribus, striga subterminali alba s. albida, ser-
rata, a limbo remotiori, macula angnli interni magna alba,
lituris costalibus lunulaque media magna nigris.
Yar. b. Strigis obsoletissimis, striga subterminali interrupta.
Der Entdecker dieser Art ist Herr Rob. Grentzenberg in
Danzig, der die Raupen im August 1866 in einem Walde bei
Danzig an Actaea spicata fund und mil* den Falter im Februar
1868 zur Begutachtung mittheilte. Er war von Andern theils
fiir Tripunctaria, theils fur Trisignaria HS. erklart worden
und zeigt in der That eine Art von Mischung der Charaktere
boider Arten, von denen er indess, wie von alien andern inir
bekannten Eupithecien, sicker genug sick unterscheiden lasst,
auch ohne die Raupe zu Hiilfe zu nehmen. Da mir die ersten
Stande von Trisignaria und Tripunctaria aus eigener Erfahrung
bckannt waren, so sandte mir Herr Grentzenberg im August
v. J. seeks Raupen von Actaeata lebend zu, urn sie mit jenen
vergleichen zu konneu. Die Raupen langten gliicklieh an und
vier davon entwickelten sick zuni Sckmetterlinge, so dass ick
nun im Stande bin, die Natuigeschichte ziemlick vollstiindig
geben zu konnen.
Actaeata gehort der Gruppe jener unsekeinbaren, grauen
oder braunlichen Eupitliecien an, die man wegen ikrer voll-
stiindigen tvpischen Zeicknung — den drei lichteren, dunkel
gerandeten, welligen Doppelstreifen, der \Vellenlinie*J und
den scliwarzen Mittelfleckckcn, okne sonstige Auszeicknung —
als den Typus der Gattung anseken und als deren gemeinste
Repriisentantiii Castigata HS. gelten kann. (Sie ist aucli in
Nordainerika veitreten, von wo ick eine der Castigata ahn-
liehe Art erkielt, die ick, da sie Guence nickt erwahnt, fiir
mcine Samnilung \orlaufig Incastigata getauft babe.) in dieser
Gruppe ist Actaeata ausgezeicknet durch selir breite Yorder-
lliigel mit stumpfem Yorderwinkel, dem convexesten Yorder-
rande und dem am wenigsten schragen, bauehigen Saume; durck
den gmesten, wirklick mondviertelformig gestalteten, tief
-*-
*) 6lienee’s ligne snbtcmiinale, eine Bezeichnung, die icli fiir
die Diagnose vorziehen musste, da eine Striga lindulata liiciit zugleicli
serrata sein kaim.
2t>
39 G
selnvarzen Mittelfleck; die tiefgezahnte, weit vom Saum ab-
stehende, weisse oder weissliehe Wellenlinie, mit grossem
weissen lnnenrandsfleek, die selnvarzen Costalflecke and die
sehr dieken, zusammenhangenden, tiefsehwarzen Seitenlinien
des Hinterleibs. Diese Cliaraktere zusamniengenommen ge-
niigen, Aetaeata von alien verwandten Arten zu unterscheiaeu,
nnter welchen ilir Tripunctaria und Trisignaria am naclwten
stehen. Beide haben kfirzer gewimperte Fiihler, keme gelbliche
Farbung des Mesonotum; Tripunctaria hat in der Regel eine
mehr schwarzlich graue Grundfarbe, keine oder nur selnvache
selnvarzliche Costalflecke, die Innenwinkelfleckehen reiner
weiss, scliarfer begrenzt, tropfenartig. eine viel seichter ge-
zahnte Wellenlinie und ganz verschiedene Unterseite der
Hinterflugel (licht weisslieh grau bis zum Saume, unit meist
nur in der Vorderrandshalfte siehtbaren Schattenbinden).
Trisignaria ist kleiner, ill re Wellenlinie niclit weiss, nur in
der FUigelspitze gezahnt und ohne weissen Innenwinkelfleek,
der hintere Doppelstreif auf Ader 6 viel schwacher gebogen.
Denotata H.*) (Campanulata HS.) hat keine selnvarzen Costul-
flecke, eine nielit so tief, aber regelmiissiger gezahnte, feinere,
nieht weisse Wellenlinie, mit viel kleinerem, sehmalerem
Innenwinkelfleek, eine meist mehr rostbiaunliche Grundfarbe
und charakteristisch verseliiedene Unterseite. Virgaureata
Doubl., von der ich aber nur zwei Exeinplare vergleiehen
kann, ist kleiner, viel schinalfliigeliger, mit sehr schragem
Saum, nur seieht gezahnter, dem Saume genaberter Wellen-
linie, viel kleinerem Innenwinkelfleek und sehr abweiehender
Unterseite. Mit einer andern mil* bekannten Art kann Aetaeata
niclit verweehselt werden.
Flligelspannung 20 bis 22 Millimeter. Ein Paar von den
15 Exemplaren, welch e ieh vor mir ha he, erreicht nur 18 mm.,
was aber wohl auf Rechnung der Stallfutterung zu setzen ist.
Fiihler bei heiden Gesehleehtern dieht gewimpert, die Wim-
pern beim Mannchen fast so lang wie der Durchmesser des
Schafts, beim Weibchen viel kiirzer. Palpen von Augenliinge,
breit, fast dreieekig, vorn spitz, dieht sehwarzbraun beschuppt,
unten gegen die Basis gelbliehweiss gesaumt. Beine innen
gelbliehweiss, aussen schwarzlich mit eingemengten weisslichen
Schuppen, die Tarsalglieder geringelf. Mittelriicken lostgelb-
lichgrau. Ilinterleib oben mit viel eingemisehten rostgelbliclien
Schuppen auf den mittleren Segmenlen, mit Ausnahme des
vorderen Drittels derselben, und einer Reilie vorn sehwarzer,
---— — *
*) Nach Ilerrich - Schaffer’s neuerer Ansiclit soli Denotata H.
niclit Campanulata, sondern Selinata sein [?J. Regensb. Correspon-
denzblatt 1863 8. 22 .
S97
liinten weis si idler Ruckenbiischchen. In jeder Seite des Hin-
terleibs eine dicke, tiefsehwarze Linie, die (bei trocknen
Exemplaren) vom zweiten bis zum fiinften Segment keine
Unterbreehung zeigt oder hbchstens zwischen clem zweiten und
dritten unterbrochen ist.
Vorderfliigel 10 bis 1 1 mm. lung, breit, gerundet, braun-
licli asehgrau, die tjpischen Bindenstreifen liebter, melir oder
minder seharf dunkel getheilt und begrenzt. Deutlieh ge-
zeiclinete Excmplare flihren naehst der Wurzel eine schwarz-
licfte Bogenlinie, dann die vordere, aus zwei lichteren, dunkel
gerandeten Quetstreifen gebildete, auf der Subeostalis stumpf-
wiuklig gebroeliene Binde. Der mittlere Doppelstreif ist zu-
weilen nur in seiner Wurzelhalfte deutlieh, welclie vom
Vorderraude schrag lierab um den Mittelmond, dessen Enden
beriihrend, dann reclitwinklig gebrochen zum Innenrande
zieht. Die Iiintere Queibinde liiuft bis zur Subeostalis reelit-
winklig mit deni Vorderrande, maeht dann eine gegen den
Saum stumpf vorspringende Ecke und lauft vom Mittelast an
mit schwachen Wellen zum Innenrande. Sie ist bei den
meisten Exemplaren aus drei liehten Querstreilen zusammen-
gesetzt, indem zu den beiden gewohnlichen noch ein dritter,
minder deutlieher, zwischen jenen und der Wellenlinie hinzu-
tritt. Die Wellenlinie steht weiter vom Saume ab als bei den
Verwandten, am weitesten im Yorderrandsdrittel, ist weiss
oder nur weisslieh, tief, aber unregelniassig gezahnt. Die
Zahne sind meist Sagezahne, zuweileu an den Spitzen melir
abgerundet. Ini Innenwinkel erweitert sich die Wellenlinie
zu einem grosseren weissen, einwiirts dunkel beschatteten
Fleck, der meist aus einem gro>sen obern und kleiueren urn
tern zusammengesetzt ist. Der obere, bestandige, ist rundlieh
oder dreieckig, die Spitze des Dreiecks gegen den Saum vor-
springend. Der Rauin zwischen Wellenlinie und Saum ein-
farbig grau. Mittelmond gross, tiefschwarz, gegen die Wurzel
convex, gegen den Saum gerade abgesehnitten oder etwas
concav, Deide Enden zugespitzt. Ueber ilim steht am Vor-
denande ein sehwarzer Fleck wurzel- und ein zweiter saurn-
warts, so duss sie, wie bei Trisignaria, mit dem Mondfleck
ein fast gleichschenkliges Dreieck bilden, nur ist bei Aetaeata
in der Regel der Iiintere, bei Trisignaria der vordere Costal-
ileck dem Mittelmonde etwas naber geriiekt. Zwischen den
beiden Flecken zieht nocli ein schwiirzliclier Sehragstricli vom
Vorderraude zum Mittelmonde. Die Fleeke, die innere, erwei-
terte, duukle Einfassung der bintern und die aussere der
vorderen Querbinde bildend, bind stets vorbanden, aber ver-
scbieden an Grosse und Deutlicbkeit bei deu verschiedenen
Exemplaren. Die Fliigeladern sind da, wo sie die erste und
2ti*
398
dritte Querbinde sehneiden, mit sehwarzen Punkten oder
kurzen Linien bezeiehnet. Sauiniinie fein schwarz, auf den
Adern licht unterbrocben. Fransen liellgrau, dunkel gelleckt.
Hinterfliigel stark gerundet, das Saumdrittel den Vorder-
fliigeln gleicli gefarbt, die iibrige FJache etwas licliter als
dort, mit verwaschener Zeichnung. Der Mittelmoud ein kurzer
schwarzlicher Strich, seltener ein blosser Punkt. Wellenlinie
meist niclit ganz zusaininenhiingend, sageziihnig, ini Innen-
winkel zu einem rundlichen weissen Fleckcben erweitert.
Saum und Fransen wie bei den Vorderfliigeln. #
Unterseite alter Fliigel licliter grau als die Oberseite,
mit starkcn Mittelmonden im bindenartig lichten Mittelfelde.
Die hintere Querbinde meist deutlich, aus zwei breilen, sanft
gebogenen Querstreilen zusammengesetzl. Von ilir bis zum
Saume ist die Fiiiche einfarbig grau, in der Mitte von der
gewohnlich undeutliclien oder kauin kenntliclien Wellenlinie
durclizogen. Fransen an der innern Halfte triib gelblich weiss,
braun gefleekt, an der aussern asehgrau.
Die Art zeigt einigen Weclisel in der Fitrbung, einen
viel stiirkeren aber in der Deutliclikeit der Zeicbnungen. Bei
den meisten Exemplaren ziebt die graue Grundfarbe etwas
ins Gelbbraunliche und nahert sicb der von Trisignaria, andere
sind rein asehgrau, etwas licliter oder dunkler. Die Zeicli-
nungen sind bei inelir als der Halfte der (15) Exemplars
deutlicli amgedriickt, bei drei derselben sind die Querstreilen
fast vollig erloschen, die Wellenlinie in einzelne Winkel-
lleckehen aufgelost (Var. b). Die iibrigen Stiieke stelien
zwischen diesen Extremen in der Mitte.
Mannchen und Weibclien zeigen ausser den generelleip
am Hinterleibe, den Fiihlern und dem Haflapparat der Fliigel
ausgedriickten Sexualcharakteren kauin einen Unterschied.
Die Fliigel des Weibchens sind, wie bei alien Eupitliecien,
in der Regel etwas starker abgerundet, als die des Mannchens.
Der Hinterleib des Mannchens zeigt 8, der des Weibchens 7
deutlich getrennte Segmente. Das letzte Segment ist doppclt
so lang als das vorletzte, beim Mannchen schiankei , kegel-
formig und scheint aus zwei Segmenten zLisammengesetzt zu
sein, was sich aber ohne Entschuppung nicht entscheiden
lasst. Auch diescr Unterschied in der Zahl der Ilinterlcibs-
ringe ist ein genereller Sexualcharakter der Eupithecien wie
anderer Schinetterlinge.
Die Raupe ist ziemlich schlauk, nach vorn verjiingt, mit
kleinem, lichtbraunlichein Kopfe und scliwarzen Punktaugen;
einfaibig mattgrun, ohne andere Zeichnung als eine feine,
ziemlich sclmrfc, briiuulichc Riickenlinie, welche sicli auf dem
lelzten Segmente erweitert, in’s Dunkelrothe iibergeht und
399
auf der Afterklappe einen grosser) rundlichen oder dreieekigen
rothbraunen Fleck bildet. Auf den Brustringen ist sie etwas
erweitert und erscheint unter der Loupe verdoppelt. Die
Riickenflache ist etwas dunklcr, grasgrun, die Bauchllache
zieht melir ins Weissliche. Seitenkante faltig, melir gelblich-
griin. Brustfiisse licbt briiunlichgrttn. Haut nicht deutlich ge-
kornelt, wie sie es bei Suecenturiata, Castigata u. s. \v. ist;
ihre Harchen ktirz, nur unter der Loupe sichtbar.
Freund Grentzenberg bemerkt brieflich, dass unter den
ctwa 30 Raupen, welche er a in 25. August 1866 an Actaea
spieata gefunden habe, einige gewesen seien, die — wenn er
nicht sehr irre — ganz scbwacb rotlie Ruckenflecke gezeigt
batten. Von den Raupen, die ich von ihm erhielt, liess sich
bei keiner etwas davon erkennen. Diese Raupen benagten
die Actaea-Blatter in der Mitte und am Rande. Vermutblich
greifen sie aucli die unreifen Beeren der Nahrungspflanze an,
wenigstens zeigten einige derselben Loclier. In der Ruhe
sassen sie gerade ausgestreckt, sich nur mit den Bauchfussen
anklammernd, aueh lrierin sich von den Raupen der Tri-
punctaria, Trisignaria und Denotata, die in der Regel in
gekrummter Stellung zwischen (oder in) den Friichten der
Futterpflanze rulien, charakteristisch unterscheidend. Auf die
iibrigen Unterscbiede von diesen Arten brauclie ich niclit be-
sonders einzugehen, da keine derselben Aehnlichkeit mit der
Actaeata-Raupe hat.
Die Raupen verpuppten sich in der gewohnlichen Weise,
in engen Gespinnsten an der Oberflache der Erde, Ende August
und Anfang September. Die Puppe, von der typischen Ge¬
stalt der Eupithecienpuppen, ist sehr durchscheinend grtin, am
Kopf, Protborax und den beweglichen Hinterleibsringen etwas
ins Rostgelbe ziehend, die Einsehnitte der Bauchringe und das
ganze letzte Segment dunkel rostgelb. Der Hinterleib ist
(mit Ausnahme der Einsehnitte) sehr seicht eingedriickt jiunk-
tirt, die iibrigen Theile sind sehr schwach quer gerunzelt.
Das letzte Segment tragt, wo es an das vorletzte grenzt,
oben eine Querreihe tief eingedriiekter Punkte und in jeder
Seite einen tiefen schragen Eindruck, wie ein kurzes Komma.
Die Sehwunzspitze ist vom letzten Segmente durch eine
Furche getrennt, kurz, flach kcgelformig, am Ende gerundet,
mit 8 zusammengeneigten Borstchen bewaflnet, deren mittleres
Paar langer und an der Spitze umgebogen ist.
Ich erzog gleichzeitig mit den Actaeata- aucli eine
Anzalil Tripunctaria-Raupen, babe deren Puppen mit
Actaeata verglichen und ebenfalls sehr verschieden gefunden.
Hire Farbe ist weniger durchscheinend, am Hinterleibe braun-
lich rostgelb, auf der Ruckseite ins Griinliche, die Fliigel-
400
sclieiclen u. s. w. dunkler griin als bei Actaeata. Der Hinter-
leib schlanker, starker zugespitzt, tief punktirfc, aul' der Ruck-
seite diclit, anf der Bauehseite zerstreut. Die iibrigen Tbeile
vie! ticfek quer gerunzelt, so dass die Fiihlerscheiden bier
sehnurformig erscheinen, wain end sie bei Actaeata fast glatt
sind. Der letzte Ring rostbraun, ohne Seiteneindruck, sonst,
gleicli der Schwanzspitze, wie bei Actaeata; nur ist die Furche,
welelie beide trennt, seichter, und die beiden mittlern Borsten
der Scbwanzspitze sind verhaltnissmassig starker als bei
jener Art.
Die vier Actaeata-Falter, welche ieb erzog, erschienen
im ungelieizten Zimmer am 4., G. und 20. Mai d. J. Ein
fiiuftes Exemplar fand ieh in einein Puppenkasten friscli
entwickelt, weleber nur hiesige, von mir selbst eingesammelte
Producte enthiell. Wie es da hinein gerathen ist, ist mir
uni so rathselhafter, als ieh micli weder eine der Actaeata
ahnliche Raupe gefunden zu liaben entsinne, noch iiberbaupt
an Actaea jemals* Raupen gesucht habe. Es ist aber kaum
moglicli, dass eine von den Danziger Raupen oder Puppen,
die ieh von Anfang an abgesondert erzogen babe, in jenen
Behalter gerathen sein konnte. Ausser bei Danzig ist, dem
Vernehmen nacli, Actaeata aucb in Baiern aui’gefunden und
von Herrick-Schaffer erzogen worden.
Rhoden, Juni 1869.
Bemerkungen
uber den Bau und die systematisebe Stel-
lung der Gattung Acentropus Curt.
von
A, Sfieyer«
Yergleichende Untersuchungen liber die verwandtsehaft-
licben Beziehungen zwischen Lepidopleren und Pbrjganiden,
welelie inieb einige Zeit beschaftigten, erregten mir den leb-
haften Wunsch, das oben genannte merkwtirdige Thierchen,
das die iilteren Systematiker als Phryganide besclirieben liaben,
wahrend die meisten neueren seine Lepidopterennatur vertheidi-
gen, in nutura kennen zu lemon. Denn wenn auch die Angaben
iiber die Beschaffenheit der meisten Korpertheile des Acentro-
pus bei den Autoren, welelie ieh vergleichen konnte (West-
|
Mohammed Yousef el-Magariaf (also written as Magariaf, Elmegaryaf or Almegaryaf) or, as he writes on his official website, Dr. Mohamed Yusuf Al Magariaf (; born 1940), is a Libyan politician. He was the President of the General National Congress from its first meeting in August 2012 until his resignation in May 2013.
References
1940 births
Living people
Heads of state of Libya
Ambassadors
Economists |
कि
+
[;
3590
-86ाहे४हेंड 0 ४0पा४
-
छा
पे
2
हो... ॥#७06 7९05०: 0॥ ७४८3
थे
0
९8॥ 68038
$506॥0 एडा...4 फह/॥.8 #८08ए808 एह,.6
#0080
हि अक+)
ै हु
"(3४४
09॥260 0५ (५009८
।
_ _..... _"29/2०4७, ठ्य्यू्
रामायण
॥७५४५१४५ ४७५
गा
70,8 ?४७७४७७१छ 50270४&8 8 १४0४७ 087057 07५
6 ॥5फ६पना&
908, 86308 8. 7४५७४७८४७
50068550#%&8 एघथष्ठा 8680%॥ 8080४98&0७$ & $&४६४७४॥05
॥४ ए७४७॥6]
शा& हादप्रहा&0 , ५९ 60
३५४५१ १६५
९08४3 ॥03&50
0। १ $।,0।6.।
बह 570. 34१5८क870 58९८0890 दर €096॥ ४७४०56॥ए१प
970,त,4 80004,4 ७७४७३ ४३
७3570 87% (७0०0॥8४8॥:5७0)
5060 फ़्डा॥.& ४8&8 &063फ7एछश्ञा3 एडा..6६ 5८828 छा 709850
(4४3॥.888 798.8. 0प्रणा5६ ए58. अ्रष्श्ाए0 दोशा६& 0॥ $$५07५
एछ956.,& ॥.860% 09? 04088 एछा ए॥४४८॥४
8८०.
४0॥,0 धर पछछ&0
294+6॥
00,8,0 57'0॥ ४७7०४७६88॥ ॥॥।॥ ७ .:
+ मिड 4एाएफ्राह्एअटा0फघक फष्ठा, 6038708586॥.. 9॥ 7४885४७॥५4
४ 90000 52,५
ए9260 0/ (७00प 2८
बन नरी-+->---...-" कब"
?8॥.7 58 /()५॥..
जन
09280 ०५ (५००४८
?प877५ 7]057.
छ0फ्० प्य १०8९४ 0 लाट8 ॥९०20 56000 १9
एए74 ॥9एशथ2076 १९] [९४0 5$0श'शाएप/९५९, 050प्रा्वा4
एप भा हें परागो।0जं ।4४07 तले ढंध्ं०० वी छे0गा98,
5 0श९09554 089 ग7कभ्े॥॥९॥6 त बुण्ब्शं (९ ॥फप मे
[970 5९८००॥00, ठा€ एक्/'४४३ ९5३९९ १7 वधुणं मे ॥ंमांध2
शि9९ भी एफेफं८ब्डंणाल १00) हए॥0९ ९००७९३४. ऐसं
प९ एणेपणां, ला6 ॥0 ॥0 8 पुप्९# 078 शैक्केतशां ९
ए०ञा ॥7 00०९, वुण्ट॥० हे ते एश्वोीशा०, वृुण्शी० व पं
पं ७०॥रफांबट्टलै० ०0 एथापां८0॥76 ॥ा076. (ए १' 06,
इशंप्रा॥8 प८शाप 22076 0 शंग्राप , प्रा॥॥7॥०३ 7९३ (-
पांही8 ठी ॥45॥भग9 7९ 0 ०१0५8 , 5गै गा १0)
पृफश१चण्ट8, व50९706 क्षैवुपभगरा० १ ॥।९०2३ 008 0/-
भा8 5098 ९55शा28, € 7४४फ८०४३७7०6॥ क्षी' प्रा॥॥8 ॥98-
'ए'8, 76 एथ्ा।९थं98 ।९ 9१5०, ।९ 5पश्ांप्रा९, 7 0007.
(२>णंणवा ।8 ए०९४४ भा ९5४३ त0९78, एश' ००५ 0॥8 ,
एंऐ ए्र7॥॥8 , अं 3्ोणएए० एथ' ए००० 0! 05०प्पंप 08 ह
आआफ700, व 6पां अं भोलिध, ९ 58088 ए्गा।.806 ॥ पश-
हु९ परथा३॥ ती 5साांग्ररा० € ते ॥_रिि॥0. ७ 075९ ढा९
३3 शिया ए/शत8९६ 50फा84 0९ ज्ापायां पुपए०आ० (श४०-
प्रश० ९०णाएफरैपांउट९ क्रालीा९ 8 ॥4880' छशाब ला€ ॥0
॥. क्
पर एफ7:770/0 ४४७,
€॥ ॥९॥ ९४४०-४0; फएश'टा०८८।९ 0.8 ।९ 80]6 ७8४५४३-
8॥096 66] एशाअंश'०, ला€ अं भरीिं08, 07 पौधंगा॥ 570९
९55९" वृण्शी॥ १श॥8 धाग९0॥8 डपफुश'बवाँ8.
[8 एवरतेपडांगा€ ॥शे॥8 , 8 ९एां ॥0 हां 9090 प्रक्षा0,
€ लाह इवावे 0ण्रवाप््क॑ं8 5शा28 पराशपारा076 ॥0 के [श-
परं76 १6] ॥९५० एफ्ए८॥०0, 056गरंप्रतेशवे 98 97९४९ ह॥
काया (0 0९) ए००७॥ ऐ शैाा८९७, रिक्काधरा० , € एश-
लाल ग्राल्0 अं ॥9978८९ ९०॥फ९ातक्ब *ैं' शाफां4 ९08
१९! €एएुकफू९३, €वें शरीर जाँप्र #िथ्लोग्रशा।€ अं 607-
एएशावंब्रा0 ९ 05श"8४20गं ढदपा९०९, दा€ प्रा 00007 0
ता (0क्ष' 46 फांपे ग्राशधारां उप्र ]970 (श५50 € वृण्श।०,
590%0 वरुण पा 5परां० ही बुण्९"आं 0०९ ऐप , ०९ 5९-
8णा॥ € अं ८0ग्राशां९ 8 बृण्शी०, ढा6 ॥0 ॥ ९80
ए९। [ग्रा00पद्यँ0ा९ ॥ ४0प्॥6 फएापा॥0 !.
एशपराठ् फ्रिक्षाबा 09) 7076 (४७०३ 5शार३ 8५९:
?0०ए० आआपठरशाह पिक्ा३8 तब 570 ए707090 तो €०णा-
एंथार प्रशै]6 5९९९ ३ वृष्भा0ग'तेहट॑ धाायां 0९) 5१० €आं0०,
370णग्रांप ब्जाशता वी बुण्शी९ ग्राण्रा॥€ 7९807 5000
एश' !! 8॥00शा-0 8 ९णाप्रश'5क्का' ८0प पिक्षाआ8 , 5 €070प८000
4 प्रा €णा ३5शागजँंब्ाा 05९प € ९आ, शाा्रादंं॥ग06 8
] ॥070 एश्ात्अंश'० व #फरशातेणाक्षा' पुप९ ।0०१) 0 फ़ँप
लाह प्रथम प्राश्शियां तंग पिबट5३5, है 605 6० शाक्षा०
78८८०) व क्$९व९१४, 40000 ९०प्र8200 08 फिश्वाव8 , $ प-
ठीफजडशशा० ते भैएर 5९वं ज्रापे अंध्पा९, की (वफबटप/३ 0
॥ 988. उजाए € 8९०९४.
एफ्ा787007%. गा
भए000, आशायदां०50 € 0ंंआ० एश' ।॥ एश+९॥28 0९ पं ,
भशा॥€ जा ९60 & पिक्वा॥9, ()प९ एिएट्टी/, 605९ $ शा्या०
4 एं प्र०आशा 90८ धारा (श:९४, 04798 , | 780॥'€,
ही परंगा0१४ए४श० 7९। एशा्ओंश'० 00790 १९८९फ्रैह ग्राश१0-
77९; 070' श॑ तलफ्रैश'0 ते कफ्रैशाते0णाक्ा'९ 7८ ९५५० ॥)
(08८प्रां॥ प्राडंश॥३€ ९07 5 € ,8८579870, € 0 शंज्ञाश्'९
प पा |0788 - 9श९ह्ञावरधथ्दांगा९ #ए१एश50 ॥ परत
ग्रष्यतात्मशो १९! [704, 4 फ़ांण <९९कण 70ण्र४ 88] € ।
5088] जीप प्शाश'क्ां एछश' ९३, एश' उल्याप्रोंबे € 54फॉशा28.
9 €०7तप८९ श॑ (487एप8 की श'श॥० 9९| 50॥80 (7.
()णंच्ा 4 0९ ९$पो शंव९श० €त 0ग्रणा'क्वा०00 ।8 ९९९४-७७
वैध जब 0075076 06] डिउठ, ।8 एश्गांशा।ह बांट वी
९एं €ह्टी00 ॥५९१शा० प्रधा0 ड्वांबे 7[8०९०7्रॉँ॥'९ ।९ 45९१8 ,
।९ए्रशशांह॥९०, 97092]. [.8 तशं8 78599 , ८'्घाए(७ ९
प्ाशा4ा6 एश' भां०8 शंब, 82208॥6 ९०॥ प्रा।'श)|९ 4९5(8
| #ैशी॥ € ह0एथा९ जब, अं आपाहुर ०07 ।श॑ ७ 4080
८०ी०चृणं०, ]8 ०0776704 १९] 570 ॥7076 ॥| ०0॥5074९,
१87 ॥एश' भाश्ए0॥0 , एश' 5९६णं।श"१० , ] 6398] १९९
3९४९ ॥९ 000९४९ १ ॥५०१॥५8, € |€ 06 ॥ (070 पा
ए7€ड्050 ए्रग80९70 ०0९ एशफ्शंप्शवे ।६ 5798 ७९|९४०७ ,
€ ]8 ॥शातेश 087 9 छाप 6३ € ए80९7(6 ॥0 59050.
ह €ण्राग्रपक्रात0 7.8 ॥070 ] 5९०शां ८०0०वण:ु, 9॥8 ॥-
श08४४ 08 ॥89/स्98 |€ 78९८९८0798 |8 .0000९7058 508
0786, ९३ 500 तीएशागमः 5]0090 8 [8॥8; ०८0॥९, प्रडटा0
जय ताओ ए९ ता जाका)॥ ९०06 ९णा50 7९ह_ूशी। 8 तै5९ट्टाश'
... ६ जी अयकी वी कि... # + न खा
॥५ एफ7:7५७720|७.
व्णी' क्राक्ा0 3 ॥९8 तरों 58टापीटा०, ९३ 9 50792255९
॥रगए705५30 प्रि07 66] 50000 थ्र'॥४०, ।९ए७॥00 ॥ ॥0 |९
0706 पथ (वुण ॥'क्षैप०९ ।' 40९8 78076 06] 7900 4
ए/050'79); ९००॥९ 40556 ९0॥ 7076 780८0॥8 € 2९-
इछंप्र4 ते 76 ीए।९६९३ ०076, शाप व] ।077० 00
507९१8 ॥09ा259/९, 00556 ९३ 04) 980॥6 ए70.0५68 ९०7९
एएश॥ं० 3 बुप०ी)० 0४ | हवं0१थां फाप्रारंएां, ०॥९ ४४९5५४९
ए०प/० शावेशह *' १८० प्रश्च'१शं8॥050 0 $98; ९०76
706 शा अं 9705855870 परापरगराशा९, पिलारे हांपरा5९
4 त]8 फिक्वा॥8 , ॥] तुष््च७ 707 80)क7९76 4656 , ॥9
कऋ्९ड0 हैं! ४0०0 छा0१8050, ९१ 0"शाग6 0 गा 459058.
पु चुण्ट॥० णराएश'5श९ है 50ए'8एएशाए8 8 70॥6.
(.0०7फांए/€ थे भंंधागां ।8४8८१ ९ १९७३९+९ 2१) पडांणा ,
3 780९008070 ला थे ॥00 ॥आ।। ] 50000] 'एां; ह॥
बाहइशी। 5 ०फएऐंक्राशा0 पा ।68 0706; 5 800058८टंक0
॥९॥९]०7 ७6 6 9९५४९, € ०0प्रागरटंभव० 8 ११६ु॥/९ 80770
ही ९55९१, ९एां 507 ८॥/'९ |९ ।श९076 0९) 700९. (६९५५७
क।08 087 ०0एश5क' प॥ ह॥ 65्ञॉप, € भी ह्वाणुं» वेश
780क्/९ आ९८९१९ ]३ वृणंश€ 86७ 30770. 4 50फ78४-
भरा तेशै ग्रप्000 हवांणप0 फिक्षा78, 548 € [.,8८॥79870 40[-
8णा ८णाहु९१० 08 ॥7850५8 ९१ ॥॥7. (१०९५४ 8094॥8 070
] €शगय्रा0, 26 #॥70 ९5७ 8 (शा९/९; ९ 76 96-
7687 अं प्रागमाशाणा0 जा श१. | 8 शात'॥ा€ गरौ
67699 73708८8 , |॥ ह/व 5९५४७ 05टप'8 ९0 8७०7४ €
66, अं 5००फा९ 070 तैागभाडं पा सशटाां॥ वें शशां-
५ आय ५० आर के मकर
९8४74 28 0६ प्
पिप०शा 3०क्षा]ं 8८८००।४०० वृण्ो | ध€ ९5पौं, गक्षाप॒क्षा0- ॥
पिक्ञा38 ।€ ढाणावे९0(७ तेश पि९5॥ , ९त गाफ़रौण'ब्रा0 ०0
९5» |] 5घ0 50९९050. िफ्थाप0्जं 08 ॥00 पिक्ा॥8 ९०७
९07$076 ९१३ #९0० 5 8000॥079 गटरे 00 9९॥|३ 5९५४७.
[7फा/0१शंडशाशाह अं ६ [00 ९000 प्रा 70970 0*
7९700 , वशा॥क्चाव2, ९९ ४(ह४४९१७७ 070 ]| €शाशां॥७, €
एणा ।6 गाभां 50फ्ा8 5 : | 570 प्रणा6 है शा80॥0,
सिश्याव8 € 8टआश्या0 शशाह.070 60॥ [पं 8 ००गी॥0, ९
१0० रथ €वे 85979 [009 0 तंजरशातवेणा0 8 कशप78 ('8-
कि0 98 गरा0ै९ 5४९७. 08 भशात्रक्वा0 प्रंप08९ 8
विक्याव8 ॥66 € 5090 एथ्व'0।९; € है वश, थी श॑ एप ह्वांके
एश' ]0 8090070 पा ९55९९ ताज्ञा70, पा० अआरशावाव०
(6शभावी॥"१० फुश' 7076 ''ए्फ्रैपता , का श॑ एशा॥३€ एश'
परा] 500 ग्रांडशा।0 ग्रश्नेश्तेशा० 39 )0 १छांआ'8४४७0, €
पबडगपांकत चुपशी९ 0706 #076 ॥0 थे त, पा पं
2८806556 धश।।0 (6 58९९ ती फिक्षा॥8. 48 808 ९७79-
ग्रंणा€ हे 08800 ०0708 , € 8 | ०070९५५0 754९
बी ०९९७४ 576 5९९. [7०78 €ह्ढी) 8079 8 दिक्वा)8, |0
९0०॥्रश्रहां॥ वी ८०ारतेपराओं थीं शशा॥0 १९ हाथ प्रिंडटां 549-
जाभधा8०, ९, ए8४55प6 6 तीजा।९ 5शाफरींशा2९, & 500५8
बे ठाले०, 0एं, ०076 पर ॥०एणां ॥ए |ए०टटी7 वश छ90९-
79 , !' €ए०ए०॥ ए३ 7ठ6श्ा00 4 तीज ए्रश्षणा॥ तेरी
[70९, ०6 58९ 50 5प0 [085 ैशास्तीद्रा०ा९, 5४-
१९22७, ॥5080. 3 08 एश'९ह१7 708९8 0070 0०9९.
5 बषशंलाक्राओं थीं सात ते $क४09ाह0 500900
शा ९४७8 /2008.
653 ए्रध्याहिआं 4 5९हएां 0९) एा/९5शा24 तें' पा 00 : ८
पाक क5९०९5० थे 7णागॉबह60 4 $क्7१0॥भाह0; एिश्रा॥9
| ॥4 770070520/0 ४6 7006 576 79९876., 8' 9ए]072588
€ही। 7९४श'९४६ #| 5070 ।0080; 738 |] रिप्रा॥6 35८0प्र00॥९
रछा0४४30 : दाह गण हे पशापा0 ९08 ॥ [श79790, पा
6णं पाता € ही भेीण छि0 अं 560कृश्ा0 ग्रध्यांर्जि &
पिक्वा34. जि थी पलकाओे ए788९७॥0 € ०0राफ़रैशांशांं ००॥ पैपं ,
पृण्शा0१0 5 8०८९5३ |॥ हा।धा 8ुएश78 ८० 8८७७». | 00९
फ्शिशी ९ आई अं 00४थशा0० प्गांभा।0 0 ०059९(0 0 88-
78997290; 8 7'8८९८०६।€ ८०॥ 7९॥६050 रीं९॥0 ।९
?9/0९ 66! 50; ॥6 7८९४९ 60गां ०७ए५, € शंशा€ (9
]वं ॥रवानंश्ट॥0 भी सशा0 9 9फ्राटशा०, 0 ८ ये पिडल
ह॥ बता ॥| कौशा050 आ०., का धुप९॥०0, 5एर&लॉक्व0 ॥|
क्षप० 400०0 € 590॥50४] 50फञा'8 ॥] 58070 ॥0प08, $8॥'8-
जाशाह0० प्रक्चपरा॥0 04 प्राह॥8 ॥0॥शपाते ४ ९१७ ॥९]
776220 एश' त6707वव 8 58॥98 7709।€ €ते ॥षशंभ्ा४ं 8]
लाशे०, (णा5प्रांट 09 [छ0000 ।९ कशफ्शार शरशा|)798 , ॥|
दिंडल गा ९४९०९ पि0प 78१६० वी 807शाप्र ्राता0ण4१|९,
€ 5श॥ ४०0]8 ॥ 5९70 8 8.
॥ पा 06 ल्ाए20अंभ्ाां 70728] ५ ॥तैप्राक्षा0 वा-
070 3 पि.ा॥8३ आहत, अचृण्भौशाएं, 72०९१, € ह॥
प्रतापंशदक्ा० एथा06 वी फ़ास्ट्रींश'8 6 वी 58ूणा९०॥0० : «६ 0
दिक्राव8, 0707" 6९) 576 ते 05ए8८ए , थै९7507 १९९
शथाएं, तथा! ल ए/06१ह, ० 5४३ तक ग्राद्गाप्रतेश॥ १९
हिब८३ब5 ; गा 5]क्षाघा एश' ।€ उशैप९] ९ताफां त€ 5097]
7४४7७ 700 ७६. हा ।
पटल 08 ॥00; ॥0, अंह्गा0त' तैंश ०४४४8४०, एशावाटब |
70आप 0०३९.» एिशा३8 ।] 00गरा0ि8 , 7'8586०प7 ,
7707श॥6 )070 086९58 € 506६870, € ५ 8५एव३ भी! शशा०
का $प्परठा0. (पंच ९ह॥ शाप ॥ 7६8/णाबाला। ०0।
भशाश'भ्ात0 प्रिं56; 98558 8 706 5060 *' 05996 500
॥000; € को 785८९" ते 8प्रा'08 5 8५४४७ 0।00९ ०0० 58
€ ,8८आ॥9॥॥0, थि।8 ए707९558 ॥ 5प00970, 26 व 7४९-
काल्फ९ भोए8 १०. पर्व भांब जि बल्लांथां8 04 उसलाशां
[765श767 शा 000 508५6 05800780 0 प्राप्रप0१श'
पिश्ाव३ ठेके 570 एशाअंश'० दें! शापश्ाह गा हुएश78 ९० सि8९-
585, ९९ ॥ ए4॥ 2ैं' ॥॥॥70 0ीं९50. रिका॥48 तीशा0१6९ ९
हांपद्ञट8 38 0०९०गं 608 ९०07507क्6 ३ 570 056870.
सिबााभा0व ९ शेशातेशा। , ॥.0४श९४०॥४ 7707॥ € 5९)४९
€ गपयां, हंए780700 80 पा 880, 08 ९एां ९४०९ ०0776 प7
607०९॥० तो €श्यां € 500, ऐग एयर, एश' 7076 [)9-
॥र्कतपा, ॥82०078 8 दिक्ा॥8 3 07876 0] वृण्श! ।88०,
ढा6 $ ब्फुएथी३ एक्यालशू)5भ0. ठाशा प्रपााश0 वें शशा ८
90950 ९004 गांत0 : फिक्षात8 20॥8 ९0750776 € ? 478-
(९॥0० शंआं8 & प्र70 8 प्रा0 पाप बुण्श॑ 7०णा4१8] , 6 १
€०्ग्राशाएफ4व0र बएरज॑श लाल ४ व्ाव0 508 अंशार8,
पा बुण्ल्आ० फुशाशहुप्रागक्ष' वी. पिक्वाव8 ह१5०05९0 पराप्रशप
त6९ थायां, (07076 कै 543 097077९588 श॑ अं 7007-
१06९ #07४ कीं रशा०१ं $प्धं८४70, ९ अं फरश्काशा९ ०08
०भूआं6 बवृण्भैदा6 (४790. ऐंय प्रधा॥0 6९॥0670 णोप्रक्चा€
4 हिवा8 छापा॥98 ही एुछ' व6 ॥ वुए९५8 5048 ।प्रा88 एश'९-
शा 780४87#॥20 ४,
हणाबरदंणा€ : श॑ (९अंवेश'॥ शंआॉक्चार ॥ १90 ९ <शैक्कै।९
छांउल 8०७४०. $प00»70 8॥ 4९४८४४९ ॥ ए0१९ 8 08॥१९
॥] दागरागरा0, 0९ प्रशा4 भौं' शशा॥० १९॥व60०0; वृणएती
पिक्ला॥ ०00 908 € 4०४८७॥शा०, ॥0॥0 फुश' ]8 3600704
रण ००8९१० 99 फ्लेंडट , $ 4षशंब भी ताग्रणा4 तेल
बाधं०0 38880. पिब्ठांण्रक्ा00 प्रथ४ ०056 9.8 070, 77-
+865९७३00 8 प्राशा0748 00 प्रा एाण5०गं शिए 0 ॥-
88४५०, 0550"ए॥00 3 ए०ट्टा9 था श॑ एथशा३0 0४९
उशाते0, | 96 जंकातवेशाए। ९0गांगरटंधा0 8 0500फप/6 ॥
8९१7 तेली॥ रंधाशार# तेरे हिल , 700 08 $प।९४0.
[,8 5शै९३ & तं057'8 प्राशा 00508 , रफ0/0/8 ते छांधा।९
एंऐ पाप : वुण्बे ९ )४ 07 ]6३8०907, ९ पर गर0तपा0 पा
भ।00 7 फांप ॥९एञा१8 ॥णा'8., ५0 [,8८आक्रा0 , ९०0५ ए47॥
पिक्या9 , अंभा) ह्वाणाए थीं कशा0 तेल वीजं॥0 ॥888४7५90;
शाप ए पगब्षाडं क्षेवुपएघ०, एप क्राप्प्रादंब क्षे प्रिंट , ऐ।8
0 507 वणं ९07 5 पश्ञापां0 80 07078 *ै' क्षेप्रंईश्आ०0
380880.» 4,8८»॥970 0909९050९ भैी।& एथ्'0९ 06) [8-
0॥0 , € [0000 $976 मै हाशा दिं5९० $ ॥ण07९5शा७ ल्ट्ो
50९550 8प4 30979 तेशी' दशा0. (ण 06९ ९१ ॥श'ब्वॉ९
8९00१वशा26 € वहा 7880 78 ही 05ए0.
#84०१५० ६8 6070 8 पिक्षा॥8.0' पा ९०० 7श॥४४8॥050,
प्रशं॥द्र॥९; 6 एंद्रां2४0 09 ।एं ०0३९ 8॥ 8१0४ ॥7 वृण्ट)९
भरंशंगशा26 पा ।0080, 0056 श॑ ए0588 शिप्राक्ष' 54 अँक्चार&
€ ९०ग़ांश ही थायं 0९) 590 ९आं0, ॥88७४५७० हर ता-
तलब णा कशा९ए०6आ०, ०१6 5 ॥एएशीब ऐश्लाट१क्ां , 00
एकता 72007, 5
6 ॥८पुप९ € थे 70796, 60५९ 9॥8 ए00 7श९७'९४ (8 ]8
पक्षापशओ हें! ब्रा 0882० 7]00 ढवाणण १0) 58 50-
ए्रक्ा॥९, एक्षाणां भै श्रा76 66) ॥00 एश'९ह्वाप7श'९ 06
९5 7९8५ अं ताएश।070 04 ॥ 8३४५०, ९ 5 ऐवफंडडक्षा०
बी अप्रणीक्ष तेरे शक्याटकाभां एश' शिधरक्षाशं ॥070 5९6९.
भिशाए€ एा08्व72050070 पश्यादं , 5 8८८0४8 ॥779700-
शां50 8 परिश8 (कवां॥एप , ९४5९/४ फ्रांअंश१050, आ॥790॥60 ,
लाशबडाणव6 आ॥748 74 हाएक्ावा058 00 ९०07९३; मे धृपभै€
१6७४९ ॥एश' हाथ एथाप९ प्रशे ताकत क्राव९7050 ९८6
3 एाशएुभब, 52990 हे 500070 8प8९)०, 7९ 06९|झ ॥९०-
00] गृघ्रराजा , हएथभ१06, आगरंडप॥0, की९१0. 48 ए काट
के 085भभ्ी8, 7रशगार्टौटे चं55९ 4 ॥रशि6९ फ़ब्वेर वी
दिक्ाव8; €हीं। भाधरं८० 0 5९९८०) ॥8 85350 शे)३ 8९॥९-
7बढ076 0े₹ट्ठी] ९55९४, ०९ एछ०फुणेैश'0०7 ]8 श798; €ट्ठी। €
76 ठल्ढी। ऊउथ्यूं बशा'शं, 5007970 069 ४४०१0]. 648५०
30707वृ९ 5 ब्फूए7९558 8 शिक्षा॥8 , आ000706 & 480 90)
500 श८0 45398 , € ५ 8८९07048॥8 ९०7 पं. [-
शफ02ूुश० 08 फिक्षातष ग्रांणप0 क्ी॥ 578 07876, 62/॥४प
ही ९5एणा6 परां॥ वगराश'8 पी ९०0॥708079. 9 तुप९०३४०
पाशाए78 507 एशषशापँ थे एशाट्वभां, ॥,8८४॥॥0 5 800-
एक वगाापरगशा।€ ॥ तापडशक्च'९ ९०0)॥ घा॥ ८४ए00॥4 ता
4 उशाशा। ]00 हें 40; ]8 तुप््कै० 77भ९558 ॥ एपां0 प्रंशा
ए08०१॥ एप्पल ०0ातकिएा€ थे प्रंप 050 भी, 80ए48-
हपाह९ग्राभ्ा0त) एश१0०, 5088000 ता 9९8 665८पंद्वं०९
भी! <एुणए९8४; 0॥॥एए अं वींफ॒शप९ तै॥ |00, 5/शा धायां-
का. ॥|॒
है ?एफ्ा47070 ७५.
लंगं॥ ९णा पिक्वा॥8; € प्रधरशाहु00 500 ४)(।॥0प१ ठेशे ?शवा-
८९४४७॥ [,8९८579870 , हि9778, ९ ]॥ 00778 509 00९9, ।॥
९०750 कप ०९ 606९) 500 ९५०, $08.
पृष्रत6 वृण्शी€ फहट्ठांग्मां ग्रशपतागानोा। शक्वा० औ09,
आंटटण॥९ ढथा4 । ९ए०9९8, एश'८05९ € पि९8४8९ तथा
पि॥०548, ला९ ॥४९ए४७0070 5९06 फाप्राटंफभ्ैट व (९५)७॥,
5९६९० 06] शा०८९ 7९६7७०7 ते ,शा८व , ह8४४७॥0. 'िशे
€०णरगाए0 शातेक्ा€ _्वाण0, ०6 48970 एश' पुण्श९ 5९४९
3 पिब6&ं, 50फ्ञाक्राप४३ गत रक्वा८॥एशां पा पि805858, एश'
70776 5प्रफूृथधाबो(॥, 50704 0 ऐ्४४४0. (:0॥श९, ९९०७०
विधा >ैशी० 60॥8 फऊुशा5078, 7096 0' 859९४०, 40-
7९60 90एशाऐ, क्रातैशवफ्रा'0४ए0 तैं' श्रा0९ एशए पं:
हा अं 2ए0070558, 8 8076 8 504 085»076, € 0 आपाएु€
€णा कातेशाएं ॥0726, एश'लौहे श॑ ०05श९॥4 8 तीैपशा१९
50080. 4 006 क्908)॥ ज ज़ांह्वीशा 0४09एए॥78 $टौश४0 ता
]९ तेछंतिे९ा00)8; 78, १र९तैपां॥ ए0॑ 098 सि8८5888 पां-
78०टं॥8 €त 00४828०५व3 5॥8, ४08070 व 45069870 ॥!
750, € ग्राल'प्वैशी5९०0ा0 ८0० 5प्राकृधाओ8 व0 &
770वडक्षा)९ ।९ 0९८८ ग€ ९ ॥| ॥850. [,8 पि8८5858 8 पर-
5९५३ शगफ़ांशाव० ।' ब8 वी ह्ापती , € 5७ ग€ ९8 ८07श॥१0
4 रि00 500 क्'श/९०, 9050 08 सि॥एक्या0 ८07 हएशात्ते'
०609 पै8८88 8 टप्रआ॑०ती" चुप प60हफं., शाप तागशारां
4 शििश्य0 प्रा वा5श्ाहुपरा।शं। € तेश07९, ही गा ,
लीा€ तैप९ ९८टशेजं हुआर0ा , ॥ण 58 56 पणांगरं ० ऐि0,
९) €०गआा९र 0था0तीत्वा'॥, ॥४शा।ं ९णा ]00 परा9 00गरा4
ए४87४7७ / 0 ४॥. द्रा
०68 78828भ76 ती 9९0॥४ ०९९५९, पि'070 0 |श॑ ॥९0-
पका वश 6था4बजीभा4 (5९6९ 86॥€ हशआं ), ७ा€ ९॥|७
ह488 5078 ॥070 एश'5क्रा/क्ाभ्ा (पुप्ी ॥श76 | हि8९-
5858) 76 त्रशा९ 8 धुण्श 79000 प्रश्नैट07८्रं8. (९06 ९|॥
परशातेशा ती ]00, € पे 9शा९ ८8)१0०0 ०४।१० ॥| 59 ए९.
॥970 5९९६८ वृण्४ा06९ं 784 फञांप 477ए0 ऐिब्चट ,
€ शी ॥ारंब €णा 5फ्फृूथाबोता। ९0ग्राए0 गिक्वाव8, िंत0'8
ए/श्ुशाभ4 8 ग्राभा0 8 70 09ौ' ९ए००9९8 60ग्राल॑ं॥
पृण एाणृप्रशा९ाव।6 ]॥ हुएशा हएशप्र॑8४ ०0700 | [8९589 ,
०6७ बावाओ 0 08 ॥ ए0॑ भरंध्ूएंप ३७छ/९ ॥फ़राशाते०
व्रा० क॥ ताईल्80॥48 0 दुण्९)॥ 8९९ पशारं28, ।8 धुए्॥क९
इक्षावे टक्षा।॥8 5प्रो गाया" 60] 5९४० 0. 4 तृषभञाततेरलं
मि8९3$॥७ वगाषांशा ७06 क्ादां 500 पा प्रटटांआं 8 शिक्षा॥9.
50ण0॥72:॥॥ , ।९50॥076 त वुष्श३ आ88९, $श पि88९
पराएश्पाप8, € प्रणापा&8 ॥ हि॥070, शाशपरादंभा१09॥ एप
ताआल्ञ॑ 8 शत ते्ी९ 5४९४९ त फिशा4 चृषण्भाणवील
हफ्शपपंश 04 पा 59९वंधं, #कक्का0 8 ॥8८८९॥१९ वी परश-
8०878 ९ 68, € अं त5एफुणा९ 8 प्रशथंक्षार ९8 50९550
णा चृष्क्षातावल क्रो पि8८58& फश' ॥एश' पश्ावेशांब वा
वृण्णी' 9०880, ९ रावशीक्व' वृण्शी! 0708. 9687 एकए-
70अं भाप्रार॒क्षता वी ग्राछ4९ 8०९०07ए94879700 8 एक-
शाढ4 ता तरुपशीं! 096. ठीप्राह६ ९५५७ 8) (98७80 ८७-
एशाकां॥ 08 रि॥0; गा व )॥88]8 ९0४0 एिक्08; ९
00० ।एण३४50 € परश0 ०07रऐक्षाश€ शंशा ९३ एशप€ ती5-
जि, एशप€ ९०३) पिहु१; (॥90 ९१_ै। 5९550 ४ 7रवक्षा€
शा एफ ७ 720987.
€॥॥0. 0 ब्कूएथा९ 0 गर70४0 ]4 ॥)क4/पा3 0079 १९'
वि०९, "पा वुएट5३ 5९१९ हें ९'॒प्रशगां € व )४६॥९ , ०0१९
॥0 7रणा 90 शि0 धृण। ढीक्8 8८८शा॥8॥९, ८ 090॥' ९००९०
065०7॥8 ॥ ।पाह० € ७07 प्र4हुणांतलि ००07.
(0पश 3 89४०३ ॥] ग्रात्राशा।0 , ॥ ९ शाॉफ्ट'ते [श'-
प्रजी6 शा बढ हक तह दि8ए३0, । 008९098॥6
€ शाघां0 आंभ्ागणा' तैश फिबठ5३॥., ४९१७० 0 अशाया।क
वैलशी! 08९, $णफूशाभौर8 5 है 6558 का धांब 8 एणी॥ व
[(,भा2॥ : थ हापराहु8 (008 का८078 ९डंश7्श//8, € अं 976-
इशा9 3 दिबएवा0 500 78९०. ॥] 00ग्रागरक्07/ 0 [0८
€ ]8 46/0, 57एशफ्र0, .00700, 50]0880 8 47076 € |
एला० १6 लंल्भाप॑ल, लाढ हुए ॥7ए97९55श0, 7९8 808
8फ्शा३ ९0 060, | जाय ते [03,]] 05९0 0 शरज्ञाए,
]6 डभगाग6€ वेश! शैएवथियंरट /प्रा॥ए४0, 5प्रफृधाभैवाव ९००-
पंगटां॥ 09] 7॥07970१९'थह। | 0०0 ॥फरैश]९, 8 ९एं €[॥
5 _कफ़ैगातै0ा4 तब वा धार॥ ; एएं ही परशप-॥ 4 05477
वश 68949, (8 ९ 78९८९००प्रांश्ा'हुं वुण्2)३ १0:
करा 0९ आएं, ९३, एश' ध९्फफ़ांपे 8८८श३१९१९४ 05९ ॥]
800 शा।॥0 थी एशावे९ा4, अं अशाते९ ए्ापा०0शपाञाशां| 6
3 665टापप्रटार्ी ।8 >ैशीटड9 ता 9॥8. « १९६55प्रा॥ तै0गरा4॥
प्रा0छा+9९, ० रि8४४॥0 , णां एशा॥९ ए९0४४४ एक ८05 92४;
था )३8 ताएएनआं एा9 ॥)९8, ए78 0थातीश"१४., 0॥! (0०९
९००एं , ०6 फुए0 ॥079"8 50058, € ८ ९|॥३ थि'३ ॥008
१९ 5०० भाणफ९5ञ! ४९ 8 8॥8, 0 सिए॥०, 04 ॥९ फैशा
66808 ९०॥56746. » 0 |508॥4 एऐ णै९, पि्षक्वा0 ह्वांते
एफा578 720[0. ण््पा
भाते९ लें बा707050 00९00;]8 आ48 0श९शप्रांप्रब्दं076 € 97258;
शं एव 8 पि98 8 |शैी३ 578 508 , ९ 76 शि' ॥200]] 76-
893९ 500 (8870 व | ,8728. स्00 ९८८०० ४९ ९ए००९३ , 0796
]8 एप भा।ध८8 40 ॥९0ए पा ण्रांधल , ॥#0 7000 एएग्थ)भी९
१0 47१ग8 ९900 णा 78एप्रश्यां० 0 00774; 0०0 [एप
0 टकाश'वे पा 77000 ॥.8॥80 € परा॥ 0प0१58 8ए९प७ ॥|
प४९ &7000 00]३ (ज९८०७; ९ 8 9078 एव तैश 78-
एंपगिशाएं ठी 60776 अं ए-0एशबे ताप58 ग्रह ए8त%0गा
व बृण्बर् एाएं 4 ए75का ए0फणी., |] 76 66 फै॥९,ं 8तैप-
बुण्९, १९फशबा० 0 +श 99 € 005४006 8 56 |)
77000, ९४८९ ३€टा'शं० 0 शाठह , € ४ ९०0ातप7८९ ॥ 5प्री4
500704 090 ्राभा९ 0970४ 8 (.९५)७॥, 8१ एप 70०8०
70070 #का।॥0 रीता 04) हि8०5850 चिशाप॑००, (१ए९७॥४
हांगे भैए९ एणी6 परा0 ए३ 4 छापे ॥प१8८ ९००ग्र0१६ाां १९९
ए९वाडंग्यां की फिबए४००; म वृण्भैर 700 पा वैपं अं 600-
408, € १००९ 08 85502 ंथा)0 #॥ ॥र5९०ॉा०58 508 ॥-
7९58. (2ए०0०0 ३ ग8॥0 फृपाग्रणा॥#० 0 ॥095॥0|9 ,
इथाड070९॥0 ्वा८078 , 09700९55९ ०07004 ३8९ ३ 54९-
गडा0 व एशाउर्शाणांपव (, (क्चा00 श अँब्वा० पा70 00९ प8९-
588, ९॥6 €ह॥ 8१९४३ एश९/८0550 तेशी6 576 5४९४९; एछ0
गा भी 500 क्राट0/38 ॥] शि'.००९ 'शैश्वप०० ९०8 5800 08
पिधा8 क्श'का7९ा6 परशैएका॥0, विपब0व9)ी एश' वुएट३४०
पशै!' बगा0 धग्रत वी वुष्शी' बएएशाइक्भव0 6 त99९७60 ता
बृण्श]6 0$क्चा९, $ रा ९्ली।| एं१०७० 8 उरांपश' 5ाबिापं०
॥ [॥४970 ।.
॥ 7९४५7 /। (0४॥.
घपिठा4 तैशे प्राणौक्0 06९९ €एणावाएर 006. ह8४७॥०0 (शा
0 0 7४८९८शावेश'€ ।' क्राधट0 5050 कातेता€, 8 ॥ी0' लार
९०0 006 [7/०णाए्गशक्व'९ ॥| 0॥6 वी हि३9, € ०070$९९
णजीाह९ ९००70 एांं १९7 ९55९१ प्रएणी० | कशार050 9-
5९870 तो किक्षएभा०, पा 7076 पाशागालंका।९ 5 ॥]8-
प0गरांड०९ 0 ।एं , 70058 0877 धुुण० 9 पुप्९॥॥ ॥र97९४७ ,
€ 5 ब06फछा8 8 ठ50ट१व076 फि4४क्ला० आ९550, श्ीशियाशा-
060ट्टी| .ैी& घ्णा ए0 7्रॉंडपौव्ापार शैए.0 ९८९ तंशा0 ९
70५48. 8 गरव॥ 8004 : दि्षएक्षा०, ९$३षपापा€ ९ छा€-
हाधंश'९, 800एा8 ॥] ९0ग्रक्मात0, € ९०आपाह€ ैक्षिपंट0 8
ए९हथ'अं थे 500 प्राशैपाध्फा]९ १0श९. (0 307 हांणा।०
2 धृष्शी॥ फु्चप6 0९] 0778 ९ए00, ९९ ८क्षा।4 ]] 78-
7शा0 तो 5॥8 , ९0 ॥ ८एां गा 50 धृपक्कै€ क्षा'॥ सशक्षदांणा९
ए०शांल्ब अं छ907९४९ ९0॥एशथ'३'९ : 878 तप ॥9)0704
]8 ए्रष78 00९) इशाधप्रगराशा।0, ।8 ॥4८5व9 तेशे 00007९, |8
भण्यात १6९४ कला, ।8 शाप ९4 त€' एशाअंशप , ।॥ 6९-
शल्थ्ट्ट4 € ' लीटाटंब व 5९. 5पएक्रशाते॥ टार्ब्द्व0ा6 !
,852टश0 एाक्ाह एश' ।॥ ए8तपद्राणा९ (06 6 8226 एप-
पालाढ व वृष९/० फ्रांश050 78०८००॥0० , € गरां ९0रांशाश'0
वा ३९१ुपाँक्ा९ ॥] ग्राण्धंपशा० १6 तातब्रागा9, वी गारट१0
९0ाषशापर०0 8 '(क९०० € सि॥४0 फुश' 70 शाह ऐ
बुण्९्अ0. ॥ा300 १९०४९ प्र॥्चआप्रांध'डं ॥ 92० ९१ क्वा8-
ज्री€ <श"१० [4 फि8८३४७ विैक्ञाग0 शाषप्र 0 शापांश्च' 0776) ,
ग0आ'क्वा5 8 59 , ९ 5९ाशरक्ा!ट काटा 80 ९४5७ ॥ 7९
शाबिडात्आ गर0्ती, जात गरणा एणाते प्राधक्ाश'ं (| (6९आं-
?४४7१॥७ /77 0 ४॥३. घ्५
(श'9ा' पुप्श ८९श"'१०, ०0 श४० 56 448 005अ४॥6, ० ॥700
एश' 8९श्णाल व १९१४0 प९०, (006 फ़॒पा॥4 फि॥व38 , (0॥0
| 60 € ।९ 58९९, अं ए0ापवे गा 8८८३ तेरी €श"४० एश'
60०7छा2८९/ थे १6॥096070०0 वा आ , ै्वाप८०० 5 शाताशे धर
भांब कप्रार्रुभत0 04 भरंञ्र९, ण'8 0850050 ॥848 5९५७ ,
गिलोहे 8998 ता ह्ञाधथा पा0 कै 0ा॥्ाभ० पि8, जि पए-
]१7त076 भै।078 6650॥९076]8 ४०८०९ (७१९० हुएंतेश'े वा
50070 0 5807९70 : ५ 0) 4,8९८आ॥9॥॥0, 0) ,8८ञआ7५॥०,
क्षुंपा0 !» 5५08 , 994एशांश4 8 बृष्शे ह700, ढकश्तेशवे ॥)
6075076 ॥7 एश॥८०० 60॥॥३ जा, € परशंशि (8०ञआआक्षा0
क 500 50000750 :7778594 ९३ 50॥8 , पथ" 09 ॥2ू0॥॥0
पिब्षएका0, € ।३ 78ए79 5शाइ8 6077850. 07079॥8 ८०५
]9 5०शीश-४३ प्राह09, 5 7राश॥070 पा शांत .३ ए०0॥8 १९)
(97489]8748, /प' ॥एए/655् ती फिक्षषक्षा० ७ #एंकि-
(80 ॥7फ््ापधं ह€ 60 ।8 +शैए९, 0.8 ।॥ व.85८8 ह॥
बएहशी।; $ धपरअञंब वगा00 *ैं 0९१६४" 06 पशाएं; प०॑-
8०१० जाप 4श॥6 € लाशं€ 6 07 0ाते€ | क्फ्ग, पप्त०
2800प्राशा९ ९0॥6 श'३ 580 095800. '७700, था $९श॥-
- गधा ती >श5ग्लाझ0 ०श"१०, 47५898॥750८९ 8 , ९0 8॥।-
]07878 08 ९५४७ 'ि॥9 , ए0०॑ क्,8९८७॥870; ९5९९ 7 धृपशे
7९706 (9९ 8९७०९ १९३ 40769 फ्िष0, € ॥0[0806
80] 800 ८७४0 8९0९0 508 छांधा8९॥९ ९ कर९१९76 गा-
भरक्चा30 8॥8. «६ (0 58785॥89 , 0 707॥, 0 गणा।ं, ० )-
भागते एणशाफ्लर 0 वृष्ट्छ॥९ 5शैए९, वैशा ! वरक्चाप'श९
पिक्या॥8, 260 507 शि।8 ए7९१॥ तें' पा "बजरंग ह.छांश॥०.,
फ्र्ए्व 7?87070 207५॥.
*ैठक0 <बा€ 59006 १0॥ +ैश)३ 6044४श7१ , 8000
एंथा।8 ०5एञाथी , ग07 € ९ 7९९९५ #॥000. + 05880 आप]
एप 2७ ला॥8 0 पा 7076, 0077 थ॑ ८७० +बहढष्टा
१0 50व6 | 50४70 ध्यृह्व७॥0 86॥॥ ३४००] , ॥ १९८००
64वांब१प. 006 €श्ञीं| #8 म| 5070 | शा , ०१6 अं 5|था-
60790 7070; अं 0९508 ॥7फछा00४50, ४०६४९ ह्ञी| ०००
प्र 80, ९१९१९7४ए१४३ एश' । #व8 ।8 ९07050776 तो फ्ैक8.
पिा० थ॑ अं वा5फ़ांट्ट॥ १48 शा 0९ 7र076, € 00
ग्रगरा706 तगड़ा थे एशुआ0०7/6 |९ थे 6756, ८07रांश१06
4 प॥४क0 | ८क्षा770 € ]8 07९09. ()ए ७ ॥एए०८३ (9
पिक्षशा0 € (था एप प9 कभा488 ॥श९३, आाबा8, 07-
छ॥6, १687० 04 09॥6. |] १९८८० 64/8४५४७ 300९077९,
€ फि4एभ0 ९० 508 एा€तै8 अं 78४४8 8 ,0८8., [709-
5श'पक्कां8 04 दिक_्षए्मा0 9 ।8508 ९#0९/€ 5गौ॥ 5098 धर&
कैप 500 शिययांगी] तप्रक्याशा। , 5९ पथ एश' 8४४श९ा-
पा 90655श0 €5 8९/चरः हैं तीद्व० 8 फिक्षा24 € ए0ण१0
8पर8 508 08८९४. /। ह॥085507' 60 60)९76 ॥रालिं८९
70578 5687 0 0प०0 )॥ गर्भाण'॥ ॥गफ्ञाश०आँ., रि९-
ग7070 7शै6 ]07" #0766 ।९ ८एफु९ क्07९/6; एश'टप्रठाणा०
| 74 त जाही परौणैबा ९ फ़शैए९; अं प्शे8॥ त गा ॥
500९; हणाी4 3] ॥00 5९70 ॥ ॥क76. ही ट्वाशशा 730 ८
€०र5्प्रा॥/०; हे हंणा0 पिएकया0 गा शाटव ०08 (04
ए8.708. (था एणए4 08802 प्रंध्पश॥ ग शाटव, एप
शि0 7757एश'ब) फ्रएश० ] ए३७ गिएप तैशे ॥9760 नं
शं $ 2त0फ्ञा8, 78 प्राएक्रा०, 8 7304065748 : ।8 ००704
?४४7४५७ /2 0४. ऋण
2|॥8 ८प५0०98 १6|॥९ 5706 0076; ।070 ॥79076 0 खा
ण्प्राप॑अंश8 , एश' वृण्घवा० शा टका॥ ।॥ 8; गटे 59079
के ग्रगट्शपा€ फ़ॉपे (0 765) "807४. ९॥॥०६ जा
बांकपरांशधव 08 आग टप्॑औऑ॑०त॥ $ 8)फ्रधाते0ा॥3 उशार॒4
5एश'ब्ाह॥ थ। 570 60076, पढे एभ'९ 8९४९ फ़ांप 5गणी९लाप-
ता76 शोटणा8 086९) ५9, त50श706 8 ९ ॥7शं'ा० 08
फिश्ा4 परवा॥ , ये 7€ 00 060४0, ॥ ००7०७9०६ए8 00)
50770. 9] ॥)0 8 ९०ग्रा08 |, € 78९८८९१०१6 ए 3९ ००३
हएश'काड4 'ैं' 07 तेश)३ 8, ए707शांशात06 टा€ 8
फ़श्पट लता तागशार 8 धार रिक्षा॥ परशापरा० ९0
गियांवफ€ ९९ला0० 8 णल््पवुपंशक्षव8, (07र0ि78
००ञ 9 भा 0१००९ | रालि०९ १तशशांध३, अं 06894 ॥|
(0 ।।।।
व धुए्ट॥० परह720 (878 , शिपर० 3] ७९७४०, 700705९6
7 पंप मे सि825850 प8आरपाऑ0 , € 0520976 ।8 006.
ए€लए050 श॑ प्रांगप4 57 50 985» पि76/0 08 अं-
ग्रंआ छए76338] , ९ 5०07० ९० ॥४९ै०, टा€ एश्शांप&
भी 5घ48 एणी4 ; बपीप वृण , ० ,8८४॥9॥0, ९5८॥॥१8 ,
हां 88 50 | छाशा पा एतीफ्राव0 तें का शि्कै९ ता-
8५770. 9] 8700 0 58.07९70, टौ€ वृण हं (78556, 907
पट तै्ी॥ ग्रांब 90९९8, ॥8 तेरी] <श"'१० ॥रक्षैक्षप्वपा050
९6 05९0|श'अं एव हि8८५850 : ९70 7९१58700 8 508 ,
ला€ (0 88509५प 504. > | (06 #8९॥ 8#/280 085;
शांपाह070 ॥ ।00 #जाप्रा0, ९० 0.05शा 0९5श0 ९ परपा0.
दिक्रा॥8 ९ एश'८०१९ शीकरि॥050 097 808०० फ्ञांपे प-
॥. ७
ज्ज्ा 78:7॥ /()|४॥.
7०५०0; क्वा्रा॥8 वैश'क्षात॑ं० 5॥8 ; ॥९55770 5०06;
प्रा0 हे 50प06 € आौशाडा0.
( ए्रभप९/३ ।९ ४79050९, 4 ज़ांधाएं , 4 707,
[.' ४४ बुण्श'९३४ ढा€ गले लंश फुशा€09 ,
बृषण्भाव00 फिक्मा48 ८0ग्रांघटा0 80 ९55९" ८९१० 0९008 509
उश्शांप्राब 2 "पा० वृष्शे व €॥ क्षाए0 धारण € ं क्षेत्र ०
4700 €शा'टक्वात0 )8 508 9008 एश' 7रणापं € 5९४९ €
भथ्] ; (प0 पि गाएश्मा० ; थे 7076 0 9 707 एरं४00-
868 दा€ ते 2८० ध्याप हैं! ९९००. ऐिशे 5प0 शााक्षा' 0050-
परश० श॑ प050 हुंब०शां९ 8 शा 04890 : 78 ॥| 50-
शा॥70 #पृ९॥० 7006 ए०6 078 ०ए०११, ०0॥९ 9
शा अंक 7४/98, ०१९ €हव [0॥0 0रशितेश]॥ ९ पर शंप्रा०,
दाह वी #गजञाण€ शा | त0ग्रांधक्व0 ते ,धा८/. ३ ला €
60अंपां ? 00५6 € [,॥॥0०॥ ? दिक्षा4 70) 58. ,8 8९0970०/9
वह फ़श्ाक्षए्क्ाा। , ८076९ वृष्शी॥ तें' 07रश0, €े शा०04
70]0 प्रआाशा॥ , ९07 98 टा€ प्रास्8 ९८0705टशा28 05टप्राश्व
वेलशी]6 कह्ट्ठांणा गर्व तेलीं' [09. शि्रे पं प्रा
वडुं भी प०फु0 पथाहुणा वेश के ए९१०१थ्क० ०07506 ता
958 098 (:80)भ0॥0. रिप्र ट्वॉ8 धुएं एफ 97950, प85-
तलिप्रभ्व० एश' प्रक्केश्तीग्रं076 हें प्रता'8 ग 70970 : पि॥4
(ा००्प्राण4 गर९शी॥ 07९98, € ये ए9052०09९ 098 504
€छएांथ्दा07९. (:४0॥0॥0 ४00॥8 भ॑ 006 ॥8शी। ॥ 707९
पिड्टांशापए्रट0, तै06 ॥8 508 5९१९ 5875०, अं8707 0९९
उद्रगयांर (००ञ वुण्भा68 ।' ९90०0९8 ॥रणांधा १0
वश गल्थणवा तेल! गराताब, 90०0० 8 श गर0ां ). $प्रथ्टांए०
?एप7/॥ /00४४७. हर
60703८€ पा।& पुएशआा4 ।8 (९93 [॥ [9048); श॑ ।' ॥8 एश'-
60758 780, भीत्लटारे श एिट्ुड्ठा५१ | 000 प्राणा+भेैर
वे 5पघ0 #०2)० डिज्ली,, (०ारशंशार लाढ पिया शा वा
भेक्या28 ०0 वैप॑ :; €8 ए004 ए९80 6 087 भै०
बंपांध0 उरी गग07658 ती 78८९ुणंडशा€ 8 798 ९०0॥-
507९, € ठी श्ातींटक्का' 30978 4 गि॥8८अ गरंपुए0० 008880.
प्ृभे6 ३ <0०ग्रञ्नह्ठा0 9 (४४ै॥0॥0 ; हि 78 अं त59076 &
7९८७४१० 80 ९९४०, ९१ प्राअंशा6 ०0 ,8८5748॥0 5 8४४8
बी डिंडटोशाा्प००., (व ॥शपरा4 ॥| ॥फ४0 श४0, ॥६-
7१दढॉवाएवंव,
॥ ॥फ70 बृष"्भ० ८08 ।8 ।९६९७ (8 दिक्षाआ8 € 5प877४0
॥ 7९ 00॥6 5लग्रजांस, € गरधाप३ | जगा ए/श्ुशाए एश'
|॥ हाथा 5ए९्ताद्रा0ा€ ९0900 काटव, 5800 8४४0्रा॥०
02 50० ग0 ४९१७ 09 ४0 96 पछ50५४॥्ाप०० 80ए97९8-
इका5 कापाना ते उद्यागांशिप॥ € ते #/00 ] 006९ #श९॥
पि्वा॥4 € ,8९॥9॥0. ४५८९ ॥॥ पा 50590९00 € ४707९
4 पुण्शै! ॥50॥8 ४५88 , € गरग्रक्मा॥7९76 8 ह70॥ 5४४,
कऊऋश्व्थ्भा00 & #शपशाव0 5प्रौ 500 99554 8870 2४९7१ ९
एंथ्या९, ञ ०0006०९ ता ए९एं॥ गा पशां4 (9 सींडइल्शापट0
8) 707९ ७३४५० + 568०ां।४० 04 500 ८07६7.
()एंशं शिए्रक्क॑०ञं प्राथा64 पा 570 4040 एश' 7076 ि॥-
प्रपगरक्षा 8 50076 द 055श/04 तैप€ क्षप्राभां , ट।6 5 ॥9-
[7९५58४%॥0 8।॥8 070 ५0॥8. | 7९559 8 80/€ 788 80786
प'8 ४]8 दिक_्षा78 € [,86॥आ9॥0; € ९07085टाप्रा० पृण्थ्ं (055९
[8 ८क६वांणा€ तेल ॥070 फशा॥९, हा 7ब॥5ं८प्रा'8 € || गरा0-
५ 7?85५50 / 00 ४॥:.
0०९ गरागधादा 8 5प््॒ठाप४०. | ९१५ ती हि७॥9 , 8 508 5५४शा-
पा3, ]] 5प0 ता5€(0 50 जि प्रधयाहिओं ॥| अंश्ञा0
306 उ०ंगायंश, 97५४0 है ॥श0० तो क्वा 05फं/९ ॥ पा
भशाप्रां० :; ह। प्रश्ञए.8 , 006 |8 ९१०७० 0.8.8$5क' एश' ै धप॥
॥] #8[907 8९॥४ 00772, ९९ श॑ फ़ांधाहू९; 8# 770॥8 #-
९एं एपरभ्ारा, ला ।85९0 <३त९- |॥ 7899 , € था हा
[8 78८९०); ए0॑, 5शा३8 4'890078 ॥70प६0, 8८८९५० ॥]
582८0 0०० , | ८0579९॥0 66|॥ 47778 ९८॥€ ४70९,
अंाह९ ९07 पैपं शांटाशेंब € ।९९०. 5प्8४0 शा।॥ 09
0 पा [प्रा80 ९्करांड000 8 78८८०0गरक'€ & शिक्षा॥३ | ८4७
500 ए70फए]- ४हा। € ४8४ |एा8० [श॥ए०, फुश' ९8४६० 2९
शा 78९८0०78 ०फएंशा०, 5०090 थीं 000 € ॥॥8 ७९'७९-
6ण्ग्यंगा€ 0 छ8 500 #'शै९ेी0० फापर॥0780. ठ4॥ ]8 0:29
अगरांधपा'॥8 , 48 [९0 5९ इटांग्रागां8, € 5९१६९ ॥९|॥
हाथ 59९ ००॥ ऊिता6॥५8., 0 | उाध९ ९०ग्रंतप4
एथश्पा8 5प8४0; ली€ श 58, वृषभ ९९ 90558 , ९ ०06
€ृ्व॥ भार 88 50४ 70९, 56 ह॥ ए९ा556 4४० 0 ॥|-
रुशाबाञं 08 उल्ली , श॑ 587९0|/९ 006 09ूगां 076 ९॥०९९ ९
87076 3550]70 6९॥6 $९०ग्रागा९, फिक्ात8 ८0058॥9 8
5प9ुए्घ४० ता शीतवक्ार 8 आइएणैब' बा48॥98 5, ९ ही
ए?70०7९00॥९ |8 508 85550724 € | #0॥0 (6९||९ ५0९ ।९श॥रप।९
54९6९. व60822890 तै॥ पि्वा॥8 9प%.्ट000 $शा ४8 ९0
णं 8 59९॥0०8 #िष्क4॥9क , € टांधा॥8 3 8 |॥-
48898., (07 र॥४॥९ ९0) ॥48९00 प्रा फपा8 "्रण॥ ९07
ग्राशि[€९€ इप्टट९550 , € 6 €ै 85]07/906 ]0९/८0550. '/७
?8४7॥७ /0 $॥:. ष्र्जा
प्रधा0४कक8 प्रा4 5९८०708 ४0.8 ।३ एप६878 , 39] ९8४५९
हलिपा० १9९ 58९४९ वीं पिशा4. का 5 प्रातापा€ ही प्राा-
एए०शश'8 ॥ 5प0 प्रट्टा506 हैं ७0 ती॥€॥क९ € पाह्ठांप#०
बला! #शल)१० (श१४० वी 78500900 € पि07 0 09ग 7897076.
पिा94 हु प्राह्ुणात€ एश' हांएथआाट्बा€ वृप्श शि।0; ९ गशं
प्रगफ्ाठ्ा्थप तशीं' परा०, गले ग्रं590५8 वश! #0 ३070
९५078936 0फपंणा , प$॥2९, 3066 प्रश'क्षा॥९76 आगआधहइ0०ेगप
९606 आधार त 0व0 502ठ,॥९ ९ ती 76१8 #8एां0प[.
का धुप्९आ४० प्राप06 फिथ्नी] 0.8 4 ९०गफ़ांशा।ं ठी परीधान झा
८0०750९ € 00॥6 ॥॥€ 607रा€ 7९१५. $प877५४0 € शी0ा
ए70लेग्ाशक्० € ०00562'४४० 76, 8707 5पफ्'श॥0 0९॥९
उल्ाग्रा॥९, (0) फुश'8 ८0ातैशा5श्ल॑॥ष 0 पा जि0 5000 धृणै-
ला९ हुएशप8 धांटव व |। ओरल बता त९शै।९ #९-
हणा। ग्राश्यतांगाओी , ॥॥ पुण्की हुएशप४ ९९0० 40756
एथ+।९] एकणी उशाथागणानी वश! छत, पचां वुष्र्आं
शिप, ढ7९0 40 बुण्प 30धागशाशवीटक्ा , 5070 7"
0 |पाहु4 € 748877९8 7॥7'8८076 ॥|।' ९००९०.
80एाथ्पशंशा९ राधा।0 )॥ 5827076 0९॥॥€ एा0 78876.
पिधा78 € .,8०5780, ८एा € 7९'0९00 099 ०एाताद्0ा
१९ €ञआ0 ं सापब्कर गा लातई ० जी80, अं "00600
बचे बी।शि९ 5प्रा' पा ॥076 भंद्ा।0; $प्रह्ापंप0 शाप वा
[055९550 608 76१५) 5एुश॑07०० 30098 , € ७ #-
शा ॥| ८९५३७" १९॥॥३ अबहव07 १९॥॥९ छ056 (88807 ०८९
९806 हश प्र९ञ तो ।प६३॥० 6॥६०७४०) एश' 7९९४४ 80 शींश।0
]8 हएशा 5फ्ृ९्वींडांणार ९णाए0 पि्षक्का0, ३ हञ ०ण १९७
श्रद्धा ?४४7५708॥.
हुड्लाव98 ९]९१०।८९६०९ ते गए090 500 (बैक 80॥0
[४९5९४४० 5पह7४0. 4.,8 अ43807€ 0९९ 08६९ ९ ८९$-
58689 ; ९ 50एाब88 00 *ै' 8एप्ग्रा70 , ते श॑ गण अं तै॥ फशा-
अंश'0० ैटपा0 ती हुएश78. दिक्षा॥8 76 705९ भाशाएं , ९0
पार [,8८७॥३70 ॥))॥ ९ि5)70]॥98, एश'टी। श॑ ॥शा्र्ां
१ 5प877५0 ]९ 57९ ए707९55९. |] 58707 06९)॥९ $५॥०॥7९
5 7स्52८७06, € 9णाशाते० प्रक्ा0 भौ' 0एा'98 07098 80
प्र॒क्माण््राश्चा ती. बाते फएश'ल्तफशाव०0 चृण्शी९ क€ट्ठाणा
प्रण्राक्ा€, हैं ग्रापठाक्षा एश' 097 80१९३ ह700 0 8ए९-
78, 0 #३8९८९०१॥श९ 098 [पा ।€ फुथा ९5श'९०ा०0 व-
पा९€50; ॥7 वृषशै ग्रशाप€ 5प९7४० ९३ 5$९550 & ९07-
तैए९€ & भराञाक्रा' पिक्वा॥8 5प्रै परण्रा९, (0४ €550 ॥8 ७9050
508 त77078. 4. ९5श'ला० 9९९ 5टागर€ $ तप, 5070
गांशशु व फ्राह9ु8, ला।8 8८८०0१०70 ते 08गग एशप6;
फशा॥8 5000 थ ]07 085» ]48 [शप8;३ 76 507 ९'फ्ूशां
पात्र, फ़ांधाप्रा'€ € ५४. 08 छापर8 6 09णा भें ००5७
९07्रशंश१९€ 8९९१ ग्रणांद्यं३ ती 908, 589९९ 60५6 80४9
पशां8 ॥| 7900076, 0056 ९४ अं ॥0ण0व. $प877४0, दर 507
7066 पा।€ ]6 7680० गां 06] 7रणा00, दवंभा8 8 56 क्षेटपां
द€ 50 जप "रश्चैणा0ञं, ९ | 59९१8८९ ॥ श'टक्षार प्रा
प्रधाश'8 ॥8 शाप ([॥' ]70॥9) . ॥९एां ९ह?ुु। ॥70५9 8९ 7€-
80०ा #पञआशी ; ८४०० १ पृण्श्ञां हे विशाप्रगाशा, 00०-
७8९ ए० फ़ांप छ0०फका)९, ०९ 30 #॑ प्र0वव वुप्र९अंत्न
78०४९, रिक्षा78 ९0708 ते पि्लापग्रक्षा पा। 570 क्राशै|०,
ब९लां०टटीटे गरठज्ञा॥0 8 जि& (008 १9 |श॑ 0ट्टा| 5059९0,
९४४7७ 70|९७. रा]
€0 3८वुणांञआं (वेट थे ग्र९550. #07 पाए 5प्र्टापं४० 80
०८लातैशा€, शीत ३ते ठतशा।९, शैका 8 5साशाए07९, ९१
4 पाएं श॑ 6९5९४४९ एथ्एपरांभाशा€ ३ ।प09)॥, ०6 ९0
गश्ा]0 8 शाज्ञांध'९, (घ९४४ 065टापद्रणार 00॥8 शाप
पृथिवीवर्णना, 507९ परंग्रक्षा/ला९ए0ै6 2०006 00९प-
पाशा0 व कृाग्रा।प९ 70507 ९०॥॥08'400९, ॥8 पृण्थ्षे-
ढा€ भीणांओ ९06९ गठ्यंग्गां 079९१ ०९ शीह्वां॥2 7९०
52000 0 8 «थ]6, । 77655488] ञ०९०४४ 08 $प्रह्ठपंप्० शा-
प्र70 ॥ श8 )98]097205, € प्रथा एश'०0णफ्शा00 8 90४९
4 एश९ पर पुण्थ्ा। ।8 श78 ९० 50 वा6ठयां, गिपयां
€ ग्राध, वा €ुए0 ॥त एा३ 7656 , शप्रा॥6 9090 08
5प9फं४० भें 400 पराताा0, अं 78८208070 7९002 थै।॥
छिडाारगाएब है॥ €क्रौीणबाण वशशंशा 80 तथा, 80
०८टंवे९वा6, 8 90788, € 7र७ि750070 8 $प९४0, था जा
९5504 9श"6€ परष१॥6 ।00 00528 8८९३ 0 5. (8
707 हे 0० ॥008 पिक्ञाप्रााश 509९000 86 0970;
९३ ८९४० उशवे ।0 500फपा0 60॥8 0078 ॥शुआ9.
शि0 पिंक्रापाधा , ए70६87९46९000 १९7४० | ९#/शयां4 76-
प्ंा07॥४6 १७॥ [70 , ए्रणी8 ]852 ते ॥65.0780 579
504 ४8 : 5९४९, हछशैणाला९, भरा € "भी, पा0 €॑
70९7८8, पर0 ९७908; 708 707 हू शंशा 0 0 500-
एगाए९ प्रतींड0 0 590. छणि5एश''ा00 08ट2टागभ 0 ए00'
शंगरट्श' ।३ फा0५४ € पशां।8 8 ०५०० 0९) 070 ॥797858 ,
€्डी। ९ 5० ९०ए्रए१६ुएां १०६॥0०70 फांपा0॥0 45ट॑क्वाकं
प्रताप: तेंवाशता॥, ला€ (0प्रथ'€ ॥॥ दिड्लेतातीक 5शाद4
अ5४ ए४४7१/७ / 0 ७॥:.
2९५९' 5207श70 ज98. [7 (8४॥ ९५श॥९ भाह0०५४९ 8 8])/'९
]070 ॥7ए70पशा58 ए8 ४8 #_॥ 59श'क्वा249. ग्रिए'8 एश' ९४5०
ढगेबे गर/070 ३ #शशे॥० वी 6कक8चए छएुश' ॥ण6 $क्ञा।-
एथां, 30श/॥70 069) 8९४००] भाला' ९५७०. ५9) ॥8 90४0
प्रशा€ के 74804 26€ जि0 076 ऐ। ९5ए)०शं0
5०0बहह्ठट भा , € 5शापर० शशि 08 ॥00 परशायं076 ते (8-
(#१प प्रटठा50. बताए €ट्ठी। भी08 ॥ ०000वुणं० ८० €$अं,
९0 006 0 50090 096] 070 शंब६870, ।8 77046 0 08-
४9०, 2 ९४६०7€ १0९] ॥070 5९८०/४६६ं४02९॥0. /0906 थेै-
€ए्ाा९ 88776 8 ग्रश्म0ंब वैशे॑ #९शी)० कोशा०,
549भा 782८0078 ]070, ९6 | १९तैएा० ॥85४०) 9" एश'
| गप॑ब वी 79: 0 5 , फि३एशा0; ला श॑ 5 7॥४८९००॥०
९0॥8 504 एछा'९08 जा शाटवै; लो€ || 3 0५8 04 |8
80778, 0 ७४6 €$» प्रध्चा0 गा ॥86298. ५ ७9705९80९॥00
शे 6९३०-४९ ।०००॥) श्रा० ९३ हाब्लाप्र'8 ती [,शा९॥ , पुपथा०
7९ ।8 तारशंव १8 (शष+8, वृषभ ॥९ अंब ।4 ९०7व-
दांण१९, वृण्शैर व 00फ्रागश07९., पिशापराउक्व ९ 5प्र0 ९०॥-
एगहए एरंफा/शावेणा वतिपलं॥ € शा4 : श॑ उक्याव0 08 त00९ |॑
0090]8 ८0750776 0 प्ि_्ञा78. १७ ४ )9 ॥] 74९ 00 7९220 :
607९ फथयं।€ 8 2४० 0 ॥ब8॥40 ? (१० शप्ा।4 ॥] ॥-
0 वुप्षाप०, औछाएब/0/4॥६॥४०. ॥ ॥070 वृण्पाग0 राशि
]8 8८079९४३8 04 9॥8, € वुण्श)0 ८6 छ05८३ 8५४५९॥58९.
[,6€ +शपवीट्वशागा व्प्रटा९, 0९ करा ९०एणाएशाा€९ थि९
थे ९50 ती तवुण्९ञ0 एणैपा९, 50 ग्राणीह€; 78 8 एांऐ
?0भ+€ ग्रागपां९, 0९८0फ्शाध् & 740 8 79870 , 05000
7887७ /20|४४. 5%५
]एाह8॥6 80 ९55९६ धृणे ॥१705९/'॥४९. ९१0 0] ४९ 50८,
०४6 क्रक्वा70 वृषभैलार प्रबहुट्ठांण: 7000, एशदारे 500
बाफ़पांब्दंगां ते जाप पथ पराभंशार, 8 एपाए8 अं
प०४३ थे ॥%70 वा, ८४ए7०० 755ए, 009० )0 ॥०८० 33,
नृषमासीन्ममाचिन्त्यं , ९८८. र॥78 धृपय (:४)४70]0 & रिक्वा9 ,
?००४6 €ट्ठी, 9 ७9९१॥० ००7स्7९ एा [00, ए९॥५5७९ (४४0-
प्रक्का० ॥ 770970 € ९0०॥र्तेक्रागरश० 80 शाश्ष' 78 )6 5९१९.
पिश शा प06भ्ा श॑ 006, ०।९ ०0 83 ४५४९१४6 फुश' ]॥
796९0[2076 ते पर पिं5छं छश' 7076 50478. 70,
८0०ग्राग्रपशात0 5शा३०३४ ॥7शपरद्ाए7९ | 0838८0780 , ॥8०-
€०रां3, ०0776 ९ 9श'टा€ ९|॥ीं। एश॥९ ए्रथ्नैक्वेश0 १8 (04 ९
ल्थाड्वांध0०7 बुषशे ९०7० ए्राणि7९, 006 570अंग्र॑ं०्पां वै(6-
70॥ तें' पा 7206ञ॥0 4800, 5९६ एांयं | पा की भै।9,
प्रएपहुघ०7० ३0808, भै 9707 5९50. [4४06./शा॥९पा९
60फ९ए0 ठैप९ फब्तदांगां तरीक्िशाएं 58 प्रश॑क्रा0-
लिश्नं 9 (४फैभावी0 : ।' ९००ए९३ 70९ ॥8 78८८०६४७ € 7९ह-
अप्रां8 प8; *ैं' भ।'8 एशाा€ एप ते गरापए58. 4ै,8 8९-
6०708 त0॥९ 00९ 7 हे 0७8 ए/शश76९, एश'थोे
79768॥0 8९९८०॥7०१ 88 थी प्रध्पाबद्076 € फांप ॥ध8-
प्रष्यां8 १९.४ ८णा ९558; 0०766 0 पणाटकं0 शां॥ 8
एणाए१ , 60% ० एशञ , ०6 एप्फैशलटिाश'0 8 500 शाए०
7९९ 706 इ्दाश'भें, 4,8 5९८००॥०१३ -शंप्रीट३ंणाढ
(५४ की ॥7970 ४, €0ए900 शा, 6090 40 30००0 6,
बर्व: साखन्तग्न, ९८८. 5प877४0 78०९०ग्रां॥ पुण 7 480072०
एा३ आआइ्णैश' 9४982), ०९ 5९९ (8 94 € )प्रातैप-
वा, रथ
१४ 7?४४७६7७ / 0४॥.
फ्ैव, 8 वुप्थ्षे९ भशा ए॒णं १4 व प्रैशप'कांव जाप त5९58-
परश्वा९ भी ०भएएआ०0० $९४०९आ९ ए. नेट उंएशांधंणार वा
78९९07स्0 0 8 788076 क्षैटप्राव8; €ै 5007शटो4 , परप-
परी९, बिहता058; हे णा8 १९0९ गरण्य 90०९ ॥8०८९ं९
त95९0९१३॥८९ क्रा॥8४९ गे छु0ठश॥48, पि० ठगारछ व
भश्गां परशञं लाह९ 6०ण्रांशाहु00 ।8 छाप परश्ञाा'।८076 #)
टभुआणे० जात. 8 शा 7शप्रीटक्टांणा९ ९३06 5 फ्रापा-
लंएा० १९ ८०एाणे० हा, 0 ॥9. प्ञ0 ]85ट॥० पिठप
बपृण वाल्ल ह0लीा, सलाह प्रुछ़ुश०णा0 8 फुध'08 8 एका08 ॥
वबाल्ल जत्का, थार दांपव00 ॥ ८४9॥00 ॥. । ८४११९
प ॥शां€ वृषभैलार गण वरा१8)07९४06 505900, ८6 ॥)
<णभुआ00 5, ३ वुण्क्षे९ अं ॥0५8 १९220, ॥07 055९
एश' ॥११श्मांपा' पुप्कैदा€ आब्ाव0 97650, € ०९ क्/॥-
प्रशांत, दापावुण९ श॑ अ९१०, त वृष्शी' ९95000 आ॥4
एए०्गहव058 0:१8 त छशी, ला९ 60778 ॥ ८शए/00 5, #॑
05500 हाशतयां , 5९०४९४९ 8 040, 07798 भा 0 7एश९श/९
5 ९0णा।टा॥९ १९! €०एा।णे० हज्ञा ही णांणा एश'अं, टी€
शा्रां7070 | ८४ू०४०0)0 5, एश' 7ै८०प्राशाश/९ ॥ 40 0९
ए०गञ्जंश0० इथाशबै९, ।] ९006९ प्रक्षा0527॥0 ऐ प्रा 8
बृण्स व्बज़ाते०, बट] तार जला प्रंफुशषपां भै ८0ग्ांगरलंक'
व0 ८०ए७॥०० हवा; € ९0००९ ९5040 , ॥ ८४9॥०० 5 90-
९7९ 0गरलांशाडं 0 ९०005श१४७४ 5शाहइ8 7्रप0०९/९ पा
॥०णा 7000 थीं ब्ाते्राशा।० वेश €छ०फ़९8. ॥0 ४४९४७
१29फएणंणव हाएकाटका० तेठपश)० छलीप्रतेश९, € होंगे शव
?०55७0 006 7९8 5क्षा)043 , ।85८भा00]0 30090९70.
ए४४7१५७०। ०0४४७. %४पत॥ा
३0 वृणागवी , गले प्रफुशाउक्च'च, पुप्भए]९ 00090 , [0-
प्रश्न॑ 80 ९३१ है फांपे ४(९॥(४7९76 पवृण्शै ८॥आ०0,
प्र्रातेध् ।€ +8)णा ९ण्राणबा6 वेश! 07रश० 6 १९]
८075श"४७7)0, ९, प्रापा॥0 ८079ञं 80, ॥0 टा९्तैपा० प्रा९३)॥०
€०5श"४१)0. पं 500 ।९ शाशशावेबद्ंगां जाप पं[९१क्षाएं
एश' 70९, ०॥९ ॥0 हवाएठ८॥0 600९१ थि/९€ ४ ९५० 0॥
पुण्९४० १०९. ३, ०006 06९५३ एप 50979, 6 ।९(॥-
4८४४० प्रागपा९, 20फशा॥ं 500 706 € "श्ञ१९, (80070
€556 50फा8 "शा फ्रांतगातेधगा, शा वाकऋ्रभुंभा , पशाओं
पघिण्र का ।0080, अंभाड९707907ए6, ७०९) 5८07४0४ ,
भरशपरात , ९णाबततंगा0्रां , प्रुशांगंगां , शफठण , ९९९.
क्षालां 0, ला€९ भैफ़ैणावबाा0 गश॑ €जआं ता पृप्टञ तैप९
॥फ्रा, € ला€ शैफ़ा गरणा छ0८8 फुशा4 80 शाशशा(॥6., 40
डशै९ 706 हुशाश'क्षी [70 है गराड्मंशा३९ त चुप्ट७० |8४००
ल्ा०0.
90%० ३8 फ॒णोफ6ब्टांणा6 वेश (0९ कृपयां परणैण्ां का
पृण्2४३ प्रा 09श0'8 , 5070 प्र&ला 8 ८९ (0९ १४५ ९0
श्णांपशां |4४07 3 [ावा4, 0 का १०९ व्लैक्ताप
78९77 व इटाशा26 ॥009_206, ] 98707 ४. फ़िप्राप्र0पा
€ [85507 '. ,8 38842॥9 , |॥ $ट८0श॥29 , |8 ९८८0 757 शा-
॥ [क#ण्बंघटा/गा व (90076 हंए 2044#/576 तत्दांशा, एश' ५. 800
56 ॥राज्नाएण+ ठ€ फिश्लाल्ट, ९ 0९5 इटबतेशाएंटड 06९ ैणांला ९ 06९ .85-
कृणग7९, ९0०7९5907तेक्ा। 6९ ९९॥९5 66 छ९क्आ , 66 $2ं7-7श९क्रै०प्राएट ,
१6 एण्ा, लट, परठ्ाल 4; शिक्र5, वधफ़ापगराशां 70९, 644. --
वग्वंउलीरए (((शप्राफ्रॉ्पावं? , ॥णा. (वाप॑जांशा (8$5शा | शशा फिक्षा0९5
शा5€ 56॥6., 9099, में. 5. ६608, ॥843.
;५णाा 78778 /80 ४॥६.
१070 ए६एथेणशा€ बवुण्शी९ १0९ कुश€, रि्वला
हगधाती ९ ००वीं फ़पंग्रलंज़ु 4९॥३ ॥0॥099 , | 60९ 4॥07-
507 567र/07 शाााइश'० १भी6€ 5092० व7र78९४९, 0
प्रणाप्राशायब्यंगनों , प्रशब शीह्वां8 वश एशाअंश'० तैं' पा
एक्णे०, हा शेक्षाश्यां ९ 400 ।8४0००. # ८०॥6 हव0५8
9 क्रा0 प्रटएफश'९ 8 णिा। आध्यांश'९0 8 इटापातप , ॥
पुण्भो एल 00 छाप €ञआााशं भी 06९6 छाप 50अधाया॑ंशी , थे
जि जाप ॥7ए07क्षाएं ते पा टंधोध , धक्चा 7/8४९०९०४।९४४००
9 बुण्बे 0 8 , ०णारप्रिक्षाशशा९, 8 98॥0 8 9780 क्षैटप्ा€
5८.5९ 70280, 500शा।९ श076९, पुण्४०॥९ १०॥॥8 8550
0९, पृणथथं 5९॥छ7९ प्रपग भी ॥र8 ९0705टश९॥29 तें' पा
ए०ए०००१॥४७/९5एफए०५० ४९०१९, ०६ ९४५ 4055000गांडंधा
केी।€ 066 6 प्रा लंधी। , गा ०९ ९०रञ्नंश्रशल्/९ ए0ण ॥-
॥6 ॥ ]070 7शपँ।09 पिशे 097९ 0 5९९००॥१॥४ प्रक्व70 € ८श-
ाश॥6 77670 ९5९ ।९ 7002९, ट€ अं 9055070 8एश'
एप आंग्रव्श'& भै।॥ 508९7९ 00 970779. शी९ 07९
शा 50फाबला(॥6 वेश 8870 फिप्ाप्रर्षा € ,855श ॥0
ध0शबा० ०07 चुपभैदा९ ०07रफ़ांबटशाद॥ 0 ९णारशिप्रक्वां2 0
707 ८070 00९0॥6 #_९०णा९ प्रां240९९, ०07०शप्शा। ।8 2८'0-
7009 गवाशा३ ९ से 607 सफृणफु०8 7 ५४१॥णांट , ९
बुण्भां 90 ९59०५० ग्रशीं' [त0वपद्गय॑०06 थे छप70, € 7९७
एकछशथ्थिंणा९ भे 5९८००॥१० प्रणैपा९ 0 बुए९०ऋ 0०एुश१.
84 ९९०[० 7४१४शंला।श'€ 0 ९55९] ०075श0750 तह] 006९ ९०५
॥रभा0९ 8णंगाओ, वि० प्राताद्क्ा० गशी' प्राए090ग्रगणा९€ को
एणप० प्रणैपार, एग तंदांबा॥0 फ़ाप ॥एशपक्राशशा।९ 7९8
?ह॥४7७/।0 ७४७. ७5
एशथ्यं०7९ के 5९९००7१०,॥ ण्रां० ह्वांणपैंग्र०, ०१९३] 5000 पश०
€ ए०आप१० एश040 ८'०7008०0 गरशीं'' 0 8 ॥ #ढ-
3००, € थार ००णरांशा€ ऐ्रंवैपाफएट ९ा70व पणांतं 0 तुप०४०
॥प॥९ ]९ 007457९, ८४९ अं 0५४॥0 955९ग्रां)४९ 7९ 007९
ए०ण००ां एा९०९तेशा , ॥ 7]श6 6३ स्004फक६ , एश१00,
5९८०0700 76 , एपाशाशा।€ ९०0आ08०गरंत , एॉ8॥8॥700
बुण्९5७ चृण्भा८820९ रथ 500 फ़ांप्रे 0990 अंहपा।080.
(07 ९९९८० मे 98. [,855श॥7 ', ८॥6€ गशै' €5क्णफ्ड ८0 700
ब8९ए6 तठ ल्पंप्रेट॥ 4 अंञ्रर्यमां लण्याणैठट्ांथं १९॥' ॥00 ,
भं९श१९ 8 ९०ारशित9/९, 5९०४७९४९ 8एश"ावशाां€ 70] 009 ,
] जां0 हांणवाडा०0. का शिए्र वी #6004ढ 8 आ0 फपराल॑ए0०
[8770 3]0व गशाशारा 0. (५. 07४९0 302, $९८००700 ]
९०7एफएा० 00 [,855९॥ ; € ।९ ८'070)0ट१ट९ एण/'भा०6९ 76
ए9णाहुणा० व ९0णांह्रटंधा€ वरग्राइ९ती॥क॥ा९१/६४ 6090 (श-
ग्राध॥8 ।॥ हा'शा पथ वेश रिप्रा'पांते € 60 ?7४४०एणंत,
8०९५७ ९९ पिशा॥३॥ थ॑ वथय शांत 0९ ॥(४॥80॥क'४9,
€ ८९ शंशा6 ०05 8 00५5 87 ०076 0९)]॥९ 006 ९३,
॥ ॥00%ुदा4 ९ ये #6ा, क] फ॒पाणा० 76 १९0! #०॥/४५०, $९-
८०700 ]९ ८'०706झ॥/6 एणशणथ्यांटा९, हे 7ध॑ध्ञा, 0000 €एां
8 35एणै४०१० 50९९९5अंप्रशा९॥९ एप करं76 08976. (७
वभी॥ 785० 70 6. (.. 0एश्श० तेश्नीं' श्र 0 (शातवा॥-
8००७ (347 वाशारा। 5. (.), 7्रंडश्चैशाते० एश' प्र
बुण९अं९ ध8॥6 ग0 8 रिक्षंत्जा, प0ण ञ॑ एशणशंशाह पा
655प7 7000 0 थीं ब्वा70 302, फ़ालफ़ां? १0
॥ ॥शवीडटौश ॥॥/श|ीक्राप्प्धावें०, ७938. 90] 6 ४९हुए९ा३एं .
श्र ?फ:78 /॥0 ४४७.
# 0766. $6९07000 पा अज्न॑शा॥ टा'000800 एपफ्था९००
5 एश+श+शैफरर प्रञ0 क्षै 6९९ं07070 $९०000 पापा
| शा ४0ी82१९; 5९८०॥00० पा क्ै।0 ०0079ए0, ०€ ए976-
शिपं5०८९ ॥ [,855श॥ , 5 शा+॑एश'९७९ 500970 थे 5९८००
06९८ंग्र०वृष्श्ाव0. थि ए907९०४९ णि5९ ॥0१क्'ञं पा (श'३०
अंजरशा॥8 87008 , [९70 ह्वांपा 8९356 7९ए0एएा'ाएईँ शौ0.
(:07रणावुए९ 9, ९००९ ठं)स्4506 एणशां ०९, ॥ ९एं राह
5पफ्राशा॥0 € ?7क्पल्ञा, श॑ ग्रंड्पो॥ ॥7705आ/ 06 ]] एं5॥/९
470 # ्ा0 302 गाबारा है श'१ ४08आ९. जिशा'0 8
?िक्रपटओआ क्राक्षार फफा' 5शाफ/€ पा० 5छ्ब्दा0 वी #ढाए/एरदु०
एप 0 प्रश0 05630 , ॥ धुण॥७९ 5ए2द० ॥0 ८९१० 90-
शा ०0फ्रांश'€ भैीा॥९ा९, 0॥6 4९९१09 शा।8/6 ]९
ताए्४ञआ९ 5ए4ा'5९ गशै]९ 006 श्र छ/९८९१९॥।॥ , € ७१8 धु॥९५४९
क्रा्रब॥6 वुण्शी३ 6 ॥४००॥५8 , ४! ०१९ 95९९॥१९४ फिक8 .
द्ाव000 609 शाए0] णायं तले ऋद॑/बहुब् | श०९ तेश
पिक्ा]4ए878 , 70 ४४९५३ ह्वांपत८॥४0० एश' ए/00४फा।९ ७07-
इलापरा'॥ , 00एश॥ ९550 0ी0०8/6 एश50 ॥ 06लं॥00श:४०
$600]0 फाबाडा 6. (.. (96 हाएवेडां०, ८09९ 0 5ट४४९४७
१0१९१, 00. फृ्ध'श'€ ९१ ९५5९४ 0056 क्षैवृपभा।0 का-
व१0, ॥6०शवे6 पि्वा48, ९6 है एप९ क्ा।शप08 ॥ी॥ हुएशप'8
वेश एथ्यातप्रांती , ग्राशा० श्राध्र०० ९९ #ै८०णा९ ८070686
एणशालार 707 ॥९८ंथा वुए९ञआं, 8 ॥शी॥ ९0ावींद्वणा९
77९5९॥6 तैश 6060९ अठ्रंठ <णातशपाशाएं ।' ता,
! [क0तपडांगा€ ह ४०ए९ फरप्रा॥0, ए०४- ९.
? शिश्व्िडांगार ॥ ४0 पाव९ 5९८णाते० , ए8६. 55 शा.
एफ्ा:7५7 0 ४६. ण्ध्ञ्ा
00 707 १९६६० ४०फए०0, ८००76 ै' ९१०९ तैशे सिश्ाव8५ शा॥ $|
00558 ए0्'९ 700 थे वा 8 06] 66लाग्रताश:० ० १९]
06९०ंग्र०वृुपक्रा0 5९९०० पश्याद हैं ९8, | एपचा, 2९ शं
९07ा77शा0ा0 ४३ ॥'त207९ शरांध4, € 8 भरा ९07-
7्रपक्चाते० प्रशी€ ९? एु०॥श्णं07, ९०ग्रांधा0 पृण्भ॑ एप,
पुण्श॑ 7स्क्000, ला(8 5९55क79 76 048 'ि॥ा॥8 470 #]|' शा
१०8४९. (07 96990वगा8 7९, 89700 7९6 छाफृणग्रग्रां
प्रश्नपत्र 6 एाकब्ओ! 0९0३ शोर प्रायक्वा॥ , ग्रणा 8 प्र
ढशा० गरतीा6 थी वी 8 व फश्वल ० बृण्भ्ाणव९९०ं 5९९०.
(07 [000 लां0 गणा फछाशशाव० ग707/8, ९९ वृप९०४8 ४0४8
20 €5७९१९ ]8॥ $शशांशा28 तेशीणाप्रए३॥ 5 ९४ १0) ९०९
40] प्क्ा॥8५9878; पढे प्र००७० थी ण्ंप०८॥॥ ताआशा्दां कै
[0८९ 4 फ॒ांपे अंध्पाप॑ फ्रंडगौशां,
घ० 50॥#९0०० ००7 चृषक्षेट€ ॥ञ्रश्नशा३8 , ४98 7९ |0-
क0वप्द्यणा€ थे परणैप्ा€ फापा70, अं 7९8 ?7९42076 #)
5९८०700 , ।' परगरांप्श'$क९ 0"802076 09878 , ०९.६ ४ )-
पांट , 0 एाप70 ध्क्ा0' 00! ऐशा9 शा, ९०ग्रांशएए0क९०
वी पिका94 हैं €'०९ 0९ 9०९78. '0९९४३00 0 पुए९४७ ('8-
खाग्रांगग व 98. [,855श 527५९ *, ९6 शै|॥ गण एपए0 ९
707॥ (९४6 अंद्वगाग ९७7 0, 56 707 ९०॥६6 पे ८४0 ९0०
€शेैककाशता' व पिश्वा३8 ९906 8 छापा8 508 0876 गर्शोँ'
हां शी! श'०९;३ 78 ढा।6 गरणा 5 ॥8 8 ठश्तेश९, ०6९ ९55०
785८९956 8079 , ९ ५श॥55९ .0 व ॥7'॥87090 , 9९ पु०१)९
0 अं प्रंप008., थिंत धृर्णा |॥ वीरीशिा'शा29 4 ह्वांपतंडा०, 0९
। [,0९. ला।, 9. 484.
%४एता ए४७7५७70[४.
पा 5९०४३ वीं ॥]0॥९४ धवां00, 707 ९ ॥08. (:॥6
क्]] एठश78 707 34 एश"'परश्णपां० 8 70, दृप॥९ ९३ ए5९
१88 78९76 ठ6] <बा07 छाप0; ०।९ ९५50 अब प्रशापरा०
7000 गले! #प8ए९'5थ७ 0९९ ९३४; ला€ अंभ्रा०
शाप ९व गालणफृणभांञं गा ९४50 प्रपणा शैक्राराएँ ,
0 2८0 707 $0)॥7076 पऐ ७७९१० 7)70फ090॥९ , 78
पं 5070 8007श'४४० & त7050000 क्षै।0५९ ', (७ ७07-
पां ला] [,855९0 ४३१३ ए०॑ ४.०फ्ए' ०४९ ००)॥8 576 ९८00-
8शाए/९; थाढ 0०एए7० भापफ्रैपां5८३ थीं बां०ा९ 8४0
7070९ तैश ७९९० 5प्र)6 ९ए००९९; ०१९ €९5॥४९१ 0॥06
॥ पछ० ३३ ब्योए दें ग्राठपथ्९; ला९ 4८००४ ॥०79ए०
$5007एथए९ तक दाएथ्यं०ा९ तेसे फिक्ाव9990748 4ैं' फ्ुश4
40 परभु९, ला€ हु ॥8 080 वी 70767, 808700 थै।॥ ॥6079
व [,855९7 707 अं 8शए०९)४७९ वुए१ छापे , ग्रे ६ पुपथे 4896
00॥ हंईे 6९0 ए0०९0३ ८0॥0८87€ १क्षैणरांट , पे वुपभे एशप९
495€६87278)॥ 7९॥48 ८०07ए0अंग्रं०0९ वश ९०००९४ : पुण९४५
शशाल्€ 3१ ९55९९ पा 8४00 ०0रगा00 0 30फ/०090-
अंग्राए7९, मै. 09श'8 570९९5अं१३ त 0 पा ए0फणै०; ८0ा-
॥ ग.वा090द006 थी ४०प्र॥९ फपा॥0.
2 8 अऋ्रल्छ््ठ० वृण्श)0 लाल इटापं४९ ३] .85$श, 02. सं, ७. (07 : * भेश-
5 ए९हृशाज्षबा(892व जशञां। परा5 तां९ ऐफएल्शंशांणाएहुश , तरटार 06 थार ॥-
«5 03९०॥९ &4888, ९८८. » ) शश०, 2॥९ €१॥ 582550 5शा३|7.४ 7004८478 €
शाएफुश॥6 फ़ांप इगागारांं ।' बतता।ए/24 00) 5त8 (९०79 , इटापं४९700 ,,
ए4६४- 49] : ५700565 9९5शंएंह।, हीब०७फ९ इसी, 06885 जय 0९ ९्फांड्ाशा
5 5९0५0 मं तछछशापटी त९5९ैफशा णिय ४0) पा ॥9ऐशा , 06 आं९
5 इट0 ऐश 0९0 शंहुएातं'शा 950९0880श 0९5855९॥ , ९९८, «
7857७ / 0 ४॥. %४एतता
528 पशाह॥ दुपक्ा।0 ०0वाप॑॥ 4 ॥4।घा'॥ € ॥| ए'00९550
इशाशबार0० चवश९ कूलर बेल कुशाअंश0० , भैफलाशा।0
बीशा4॥ (4||॥ ॥रला।९ 6९॥० 56580 58. [,8550. का वि
॥ 98. .,885श07 | क्षाप९८७, € हांपक्रक्ाग९76 , ८0॥6 फ़ा0१
बल क्रापकां। वले पिक्वाव॥षँुशव | त0ा ध0एथ्ं वी ९३5०
पा॥ट्टां॥ वी छिपववंआ0 , गटे 6९९ 00९ हाशाती 5९४९ तेश
भाजपा € तंश करण, गा ९एां शा ताष5॥ हुांवे ।॥ ।शौ-
हाणा९ वातीक्या4 था शाग्ञां वी ((॥ा6व१88०७०॥७ (0१70 37
ग्रशाडा 65. (..). ७ शीादोौहे 2०थें 70०४९ #फैक्ा०
बृण्भैला€ पक्चौता९ 0900, ९0ाशंशा९ ती ॥6८९5आंवे 97९-
5पएएएणफ९, ०6 १ ९कुण.फु०४ ०णा5९"श $0॥्रैध्ाडं भैवाशा।९
प्रक्षाश'बा० वे फ़पागाधंप० 570 859९0, € ए0ा एवत॥ एं८९-
भशाते6 शांब शं4 व॥फ्ा'णा4 ते (पा 5९९०, फुश' ९पां शै&
08558 . $6 ह0ा 3 शाधशा€ दवृण्९५० ए7९57790&0, ॥07
70055070 जहे शालीा€ ]0पर८०47गश॥/९ शाह गराए0९ककं९ 8
4४076 6शी' ब्रांद्गाहं त पर ९००७९३ ।९ फछए0५९ आगा। 8
पृण्शै९ $0.7"शाग070५59[९. (0शल0, ।€ ९0ा6टांणा
प्राशीक्षाएश्ीं ९ प्राणी हें पाए 5९८०० वाशिशा00 छुश' ॥०
एंप 38 वृण्शी€ 6 पा शै।.0, 5९ 706९ पराअंशा॥€ प्रशा55९/0
4 (7009 परंपगो।6 € ०006 7099९ पा 09९8 508 ,
76९ 785ट९'९४७४९ 058८८0760 , प्राएएट्टा7का28 , ०णापिआं06€,
7९ ए३2थ'९०४९ पा) ९०॥एौ९५50 770970050. (8 ।९ 0एश/€
00॥० 5एञा00० ॥्ाए०, छांप ०४९ पृण्शै।९ १08 प्रक्षश9 ,
पा शापप्र गरप98, ९९ ॥€ञ॥आअइ€ क्षी' ्ौश'बढटांणार, 900
॥ [,0९., था. 988. 49॥.
ढ्ा ह
४४४।४ ?+478 70 ७४॥:.
३0पापुष्र €णाद्रांप्रवश्ाव॑०, (0ए९'डं ढा९(श€ ९९ ॥ ११९
एए॥0 06 दिक्लारषपक्रात8 ९ 5080 ४४णाल , 8 ८पां , $0९0॥6
4 006 फुपागांश'8, #ंफिपा है €९ए०0फुर॥ ॥ ९0056050 का
एंऐ 5९९०ॉ३; ला€ गण ४' ॥8 78६06 #|९८एा३ 5प्रीट॑शा।९
एश' गा ।4 €आआआ0ारांधार॥ 0९३ ए्ीडा0ा6९, धारा
व९0॥ ९एु०फ़॒९४ ४९55३, ०॥6 ६4 भैग्ञांल ९0ग्राशाफ0क्षा९०
की फ्लब्ञा48, 0 ए००० 0ग्रांधा० तैश' शत वश! श०९; ०6 ॥|
ए०श९॥9, 74 8/800 ।९ .र0काट्छ्छाणां, टएां (07९॥९॥९९९३-
इक्षापक्षाशशा।€ _04750288९0॥00॥6| 50 [पर780 ९०0/50 ॥9]050-
ता60, प्रणा एशागह 50अंक्वारा॥॥॥076 शीश'बवा०, € लाला
९075श१७ ॥] ह९7९/४|6 | ॥फ707(8 508 फ़ापगा।98., ॥ै]-
का € फरपागां।ए९ 800 इशाश'॥॥९7९ ।€ 57९ 7066, ।९
जा वठगांगां, ।९ 5प९ धबह्ढात ; धा28 5097॥ए0॥0 |॥ 89
९0०आआ609वी4; बांटा | 5प्रता ॥04; शापंट॥ |॥ 590-
अंग्रणार एशाश'१९ तेश| 5च्० फृशाअंश'0. वा प्रा& ९००79९७
प07 & फुप० गरा0ए4क९ ॥['क्षाश6, ०९ ॥695्षात0 ॥-
का शैशाशाएं बांटा,
[. कफुशब॥ ॥रञनहा९ 06 98. ५. ठिप्रापा0पपा थे ॥४०॥७9
एएआलठाफ़का॥शा€ भी करााज व्यांट्य तैश (९आ ठिपव9!ा6 ,
€ ॥)॥० 560है॥7९७00 (0९ एक पुष्९ंणा , ९९ ग॥-
50070 04 इग्रागाशा50 फ'09]९॥48 १6] 8540॥॥90, पा०
वश फ़ांप्रे हुएशावा लाह ॥फ़ी4 तीातआशारां 8 56 8 $079.
शंशा छा004० बते €शंवैशाइबवा जांच है! था प्रठ० वी धृषशी
0एश'३, ला€ ॥ 508श' गली! जवाब तल 85१0॥9 50९०
59४ कवापा (56९0॥0 ए वाबाडा | शा), ।॥ टंशवे क्रावी-
7807५ / (0 ४॥।:. ४५४४
ग्रक्मा58 , ८0॥९ 40 ।गरातीा€्व१8 ॥ ७0 [ए008०0, श'& एश'-
पशाएांब 8 गरध्ंपा'॥ फ़ॉशा०ट्ड। ९०0९ 6 चाेजापडगांणां 50-
लगी, ९० 550 हंझशा।, ०006 5९ कश्तेशाइ९, ९०0॥ (प।0
॥ लली0 06 5प्रण आणी € ग्रा।, ए 006 फ्रंडपौक्षा0
एश' 3 ब्रांदोगाने 86] पिक्ा4ए्श३ पृप्ट/९ ०075९8एशा३९,
९९ ॥0 8०८९॥॥96 ७।(0१८.
छ0० वृण्णौद्माढ €आंब्यागा९ छा0०व08 ॥ एघञ९ तैी०
5807070 0 पा 5.8५४श॥054 थिं८8 , 40 77 ९8 ॥776
(शशाफ्रांगक्क० ॥ प्र्श'ट्क्षा९, एश'८0फ्शातै0 ]8 ५४७७ ॥0]९
शएंद१ १९ बात , 5९ 800070855070 | ९५७०,
पृण्थावा० 80/0704॥0 7९) रिक्षा78५७॥8 , ।९ शक्षा7९४४ 0९९
(ांगा ९ ३ कीशसिशादब तैश ९५, |] ज्र्वा० 0 थे
जल्श'ला€ 00५९४४ 655९९ 0 $्काक्वापा.६ 5९॥ए७7/९ जा
006 ॥7फ0747 ए/070शां ९णा९शपाशा || फिक्षा॥8४७॥9 ,
बृष्शी0 १९॥8 5०७ भाधंगा।ब , € वुण्/॥० १९९ तप 5९८ए०।९
णावाभापल वह गत द्वारा; ए7096फ, 8 ९ए 40 ९णा-
$4८40० हुं3 706 ए०ह0९ 6] ९0750 0 तृष९» 0कुश'4.
[्वांबे 8४९४४ 76580 पराकाा0 #॥ तैप्रा॥ ॥.7858, € ॥0-
१४०४०, 5९।१शा€ 0 ए708/९१०5 ग्रा0ी0 साशशारो , ८6
| रथापलब वी |छाणां 500 9 दह्ाक्ा णाहुब ग्रात0ा'प ९
70॥0 पराशा0 ॥7707थग वश ०॥॥॥॥व'98 ९९ ॥6)
दि्राग4ज्का॥ ; ]] ९॥6 प्शांए॥ 8 ९एाशियाक्ष'४ 5९॥9ए7॥6 फ़ांपे
।6 4066 ह्वां8 ७४ ॥९ ९५90०५6 #|(05९. |॥ धुप्र॥०0 ्रशा९
गां छुपरा5९ ॥ ॥00ं29, ला€ पा॥ एश'5079 8)]6 € ए३शांशा(९
॥शात९१३ ॥॥]0 500550 [8४070 0] ग्रालारा' पा ॥7050 |९
ह़ष्ष्एा एफा47७70 ३.
भक्षापभा।ं तेरे ॥७॥80॥8788. ॥0 ॥0 0९550 पृण्पाग0 ,
€; ] ९०ग्राहि550; ०07 70॥8 50005विद्व॑णा९, ॥| फ्रां० छुशा-
ढ अंश'0, € अं्रा0 8 35एशाश्रात0 3 प्रं5गौ॥0 वैशे |8ए४ण०
56] ९०7ब88050 'परवा0, छश' क्िपा९ ।९ 0एएण+वा6 8०-
ए।व्ब्शाणां ॥ 006 एएफे)शा। 50फ्ञाध्या॥शा0१था .
(७+55५7७॥8 050॥फ77:80.
शिवापंट्री , 960) ॥" हांघह॥0 8॥09.
अरणयकाएई
रामायणं वाल्मीकीयं
ननअस+ 5८-८८ सम क८८८८-८८८हप ८ ०७९७०००३७०००७-०८+<<--८८पय ८ यधा७०८-८८-प--:75७-८८८८--८-र-प न <८८--.--८-८-पपथ८+आ८८+--.
झ्रथ
शीरामायणे वाल्मीकीये
अरणयकाएई
[.
प्रतिप्रयाते भरते वसन् रामस्तपोवने ।
लक्षयामास सोहिग्रांस्तत्रारएणयनिवासिसः ॥ १॥
ये तत्र चित्रकूटस्थ पुरस्तात् तापसाभ्रमाः ।
राममाथित्य नितरां तांग्रालक्षयडत्सुकान् ॥ २॥
नयनेर्भकुटीमिश्र राममुद्ीक्ष्य शद्धिताः ।
अन्योन्यमभिन्नल्पत्लः शनिश्रक्रुः पृथक् कथाः ॥ ३॥
तेषां चौत्तुकामालक्ष्य रामः शड्भासमन्वितः ।
कृताञ्नलिरवाचेद्मृषिं कुलपतिं तदा ॥ 8॥
मम कच्िन्नु भगवन् वृत्तमाथ्रित्य किच्चन ।
दृश्यते विकृतं बेन विक्रियते तपस्विनः ॥ १॥
प्रमदाच्चरितं किख्वित् कचिच्ावरज्रस्य मे ।
लक्ष्मएस्पर्षिभि् सानुझ॒पमिवात्मनः ॥ ६॥
रामायएं
गुरुण्॒श्रूषणाचारा नित्य॑ भर्तृपरायणा ।
प्रमदाध्युषितां वृत्ति सीता कचिन्न वर्तते ॥ ०॥
रामस्थ वचन श्रुवा तापसास्ते तपोधनाः ।
परस्परमथालोच्य प्रत्यूचुस्ते न किघ्चन ॥ ८॥
अधर्षिन्रियाविष्टस्तपसा नियतेन्द्रियः ।
बेषमान उवाचेदं राम भूतदयापर ॥ ६॥
न भद्र खत पश्यामों किच्निदृश्नरितं ब्षि ।
वर्तसे ढि परां वृत्ति तपस्विषु तपस्विवत् ॥ १०॥
नेरू दीघीयुषः कश्निदृषिर्स परितुष्यति ।
सदृत्तस्थ सुवत्तेन श्रातुवी लक्ष्मणस्थ ते ॥ ११॥
थ॑ चेछ गुरवद्धती लक्ष्मोन समन्वितः ।
कुतः कल्याणवृत्ताया ज्ञाताया विपुल्े कुले ॥ ११५॥
चापल्यं तात वेदेक्यास्तपस्विषु विशेषतः ।
वन्निमित्तं बय॑ तात नोत्सुकाः प्रुभदर्णन ॥ १३॥
राक्षसेभ्यश्व संत्नातं भयमेषां तपस्विनां ।
व्यधितास्तेन संभ्रान््नाः कथयज्ति मिथः कथाः ॥ १४७॥
गक्ञांसि पुर्पादीनि सानाहइ॒पाणि राघव ।
वसच्त्यस्मिन् मरारएंये व्यालाश झधिराशनाः ॥ १५॥
उत्साय्य तापसान् सवीन् ज्ननस्थाननिवासिनः ।
प्रत्ति चास्मिन् मरारएंये तानू सिवारय राघव ॥ १६॥
अ्रण्यकाएएं है
एष पन्या मरषीणां फल्तान्यारूरतां वनात् ।
अनेन तु सुड॒र्ग ते प्रविशत्ति मछर्षयः ॥ १०॥
रावणावज्नो राम छरो सामेरू राज्षतः ।
*“डद्देत्वति नः सवीन् त्रनस्थानकृतालयानू ॥ १८॥
इृष्श्न त्रितकाशी च नुशंसश्र बलोत्कदः ।
अवलिप्तसररायश्र वां च तात न मृष्यति ॥ ९४॥
ब॑ यदाप्रभुति कास्मिन्नाश्रमे तात वर्तसे ।
तदाप्रभृति उ्ञांसि विप्रकुर्वीलि तापत्तान् ॥ २०॥
दर्शयत्तो ४ तिबीभत्सं क्ररेीषिणकिरपि ।
मसानाहइपेरविव्यास्ते उन्नेरशुभदर्शना ॥ २१॥
डपचारिरशुचितिः संप्रयुत्य च तापसान् ।
द्शयक्ति परां छिंसामनायीः पुरुषर्षम ॥ २९॥
गरनेघाश्रमालेषु लीना विकृतदर्शनाः ।
रमले तापसांस्तत्र त्रासवत्तः सुदरुणाः ॥ २३॥
अपक्तिपत्ति श्रुभाएंड दृषयत्ति प्रुतं रृविः ।
शोणितिबीलिकर्मीणि नाशयसि समत्ततः ॥ २४॥
विश्वस्तानामविश्वस्तास्तापसानां तपस्विनां ।
ओर कामूलेषु विसृत्नत्ति महास्वनं ॥ २५॥
कलमसांश्ाप्रमत्तानां पुष्पाणि समिधस्तथा ।
: दर्मीश्रादाय गच्छलि कछोमकाल्ले सुदारुणाः ॥ २६॥
६ रामायएां
तेईरात्मभिराविष्टमाश्रमं प्रेज््य तापसा: ।
मल्लयज्ति ब्या सार्धमन्यत्र गमनोत्सुकाः ॥ २०॥
तद्राम यावद्वेतेषां भयं नेति तपस्विनां ।
तावदिवाश्रमस्थानमिद् त्यक्ष्यामरे वय॑ ॥ २८॥
बहुमूलफल्लं चित्र मातिहरादितों वन ।
पुराणमाश्रमं तत्र श्रयिष्यामस्वया सकू ॥ २१॥
- थावच्च न खरस्तात बयि दोषाय वर्तते ।
त्यक्का वाप्तमिम तात सद्ास्माभितितों ब्रत्ञ ॥ ३०॥
एंकेस सकलत्रेण ज्षेम॑ नह विलम्बितु ।
वसता रक्ञसामेषां समीपे क्ररकर्माणां ॥ ३१॥
काम॑ राम समर्थस्व् गक्सानां विनाशने ।
गत्तव्यो न तु विश्वासप्छत्लचित्ता छि राक्षसा: ॥ ३२॥
रत्युक्तवतं रामस्तं ऱत्रपुत्रस्तपस्विनं ।
न शशाकोत्तरिवीकीरवरोदुं समुख्यतं ॥ ३३॥
अभिनन्य समापृच्छा समाश्रास्य च राषवं ।
स त्रगामाश्रम॑ त्यक्का कुलेः कुलपतिः सरू ॥ ३8॥
स चाश्रमस्ते्मुनिभि: सम॑ ग्तिर॒निस्वनः श्रून्यतया रुतप्रभः ।
बभूवर मौमत्रतधारिभिर्यथा समुत्सुकैव्यीलमृगेर्निचिवितः ॥ १५॥
इत्यार्षे रामायण आरएयककाएंडे तापसवाकां
नाम प्रध्वमः सर्गः ॥
श्ररणयकाएएईं
व,
राघवस्तु प्रयातेषु तपस्विषु च चित्तवन् ।
न तत्रारोचयद्वासं कारगर्बरुभिस्तदा ॥ १॥
मयेरू भरतों द्ों मातरों सागरास्तथा |.
. मरानू में छूदये तापस्तानू नित्यमनुशोचतः ॥ ३॥ |
स्कन्धावारनिवेश तु तेन चेह़ निवेशितिे।
छूयरूस्तिकरीपाभ्यामपर्दः कृतो मछान ॥३॥
तस्मादन्यत्र गच्छाम इति निश्चित्य राघवः ।
प्रातिउ्त ततः सार्घ सीतया लक्ष्मणोन च ॥ 8॥
सो४त्रेराश्मममासाग्य ववन्दे त॑ं तथोधनं |.
त॑ चापि भगवानत्रिः पितृवत् प्रत्यपूत्नयत् ॥ ५॥
स्वयमातिथ्यसत्कारं कृब्या रामाय सत्कृतं ।
सौमित्रिमथ सीतां च बथावत् पर्यसान्वयत् ॥ ६॥
पत्नों स च महावृद्ां सिद्वां ध्रुद्धां तपस्विनीं ।
अनसूयां मराभागां सर्वभूतकिते रतां ॥ ०॥
प्रतिगृह्वीघ वेदेकीमित्यारू मुनिपुड़वः ।
योन्नयस्व प्रकमिस्ख रामपत्नों वशस्विनीं ॥ ८॥
रामाय चाचचत्ने तां ब्राद्मणीं संशितत्रतां ।
तीत्रेण तपसा युक्तां नियमेश्राप्यनुत्तमे: ॥ १॥
रामायएं
दरशवर्षतरख्राणि यया तप्तं मरृत् तपः ।
अनसूया पुरा तात इयं मातेव ते४सघ ॥ १०॥
दशवर्षाएयनावृथ्या दग्धे लोके निरत्तर ।
पा मूलफल सुष्टे त्राक़वी च प्रवर्तिता ॥ ११॥
देवकार्यनिमित्तं च बया संचरमाणया ।
दशशयाज्र कृता रात्रि! सेयं मातेव तेअसघ ॥ १६॥ .
तामिमां सर्वभूतानां छितामार्थी तपस्विनीं ।
अभिगच्छतु वेंदे्ली सिद्धामक्रोधनां सती ॥ १३॥
एवं ब्रुवाएं तमृषिं तथेत्युक्का स राघवः ।
सीतामुद्दिश्य धर्मन्ञ हद वचनमत्रवीत् ॥ १४॥
सीते श्रुतं ते वचन मुनेर॒स्थ मरात्मनः ।
श्रेयो४र्थमात्मसः शीघ्रमभिगच्छ तपस्विनीं ॥ १५॥
सीता तु तद्बचः घ्रुव्ा राघवस्य छ्ितिषिणी ।
तामत्रिपत्नीं धर्मज्ञामभिचक्राम वीज्षितुं ॥ १६॥
शिथिलां पतितां वृद्धां न्रापाएउसमूर्धन्नां ।
प्रतनुं वेषमानाड़ीं प्रवाते कदत्तीं पा ॥ १०॥
तां तु सीता मछाभागामनसूयां धृतत्रतां ।
अभ्यवादयत ज्षिप्रं ब्रुवती मेधिली छाझू ॥ १८॥
अभिवाद्य च वेदेछी तापसी धर्मचारिणीं ।
बद्ाञ्जलिपुणा कृष्टा पर्यपृच्छद्नामयं ॥ १६॥
ग्रणयकाएई
ततः सीतां महाभागां दष्टा सा ब्रद्मचारिणी ।
डवाच कुशल पृष्ठा दिष्या धर्ममवेज्ञसे ॥ २०॥
त्यक्का ज्ञातित्ननं सीते सुर मां च भाविनि ।
अनुरागादने राम दिख्या त्रमभिगच्छसि ॥ २१॥
समस्थो विषमस्थों वा पापो वा बद्िवा प्रुचिः ।
यासां ख्रीणां प्रियो भत्ती तासां लोका मछोदयाः ॥ २१॥
इ'शीलः कामवृत्तो वा धर्मरविरढ्तितो४पि वा ।
खीणामार्यस्वभावानां परम देवतं पतिः ॥ २३॥
सातो विशिष्ट पश्यामि बान्धवं वे कुलस्त्रियाः ।
पतिर्बन्धुः प्रभुर्भती दिवत॑ं गुरुरेव च ॥ २8॥
न बेतद्वगच्छलि शीलदोषादसत्सखियः ।
कामवक्तव्यक्द्या भतार इश्च॒र॒जि याः ॥ १५॥
प्राप्रुवच्ययशः पापा धर्मश्रंणं च मेथित्ि ।
अकार्यवशमापन्नास्तादश्यः खत्लु या: खियः ॥ २६॥
बद्धिधास्तु गुणोपेता दश््लोकपरावराः ।
स्वर्ग बततलि सुभंगे सत्तः सुकृतिनों यथा ॥ २०॥॥
तंद्वमेनं समनुत्रता सती पतित्रतानां समवानुरोधिनी ।
भवेद भर्तुः सह्धर्मचारिणी यशश्र धर्म च ततः समाप्स्थसि ॥ ५८॥
उत्यार्ष रामायण आरएयककाएंडे ग्रनसूयावाक्ं
नाम द्वितीयः सर्गः ॥
रा, 9
३० रामायएं
वा.
ता बेवमुक्ता वेंदेक्ी भगवत्यानसूयया ।
प्रतिपू्य वचो कृष्टा वक्त समुपचक्रमे ॥ १॥।
नेदमाश्चर्यमार्य घत् बमेवमनुभाषसे । ।
विद्धितं तु मबाप्येतस्यथा ख्रीणां पतिर्गतिः ॥ २॥
यग्मप्येष भवेद्रती ममार्ये गुणवर्तरितः ।
अद्वेतेमोपचर्यस्तु तथापि नियत मया ॥ ३॥
किं पुनयी गुणशझ्ाष्यः सानुक्रोशो तितेन्द्रियः ।
स्थिरानुरागो धर्मीत्मा पित्रोः प्रियतरः सदा ॥ 8॥
यां वृत्ति वर्तते रामः कौशल्यायां महायशाः ।
तामेव नृपनारीणामन्यासामपि वर्तते ॥५॥
सकृद्ृष्टास्वपि ख्रीषु नुपेण नूषवत्सलः ।
मातृवदर्तते वीरो मानमुत्सृन््य मानद्ः ॥ ६॥
आगच्छत्तीं च विन्ननं वर्म श्रप्रूर्यदन््वशात् ।
समाढ्तिवतीं पूर्व छूद्ये तत् स्थिर मम ॥ ०॥
'घाणिग्ररुणकाले च यत् पुरा पावकात्तरे ।
अनुशिष्टा त्रनन््या छि तच्च मे छूदि वर्तते ॥ ८॥
न वीकृतं तु ततू सर्व तद्घाक्येर्ध्मचारिणि ।
पतिप्रुश्रषणान्नायीस्तपो सान्यद्विशिष्यते ॥ ६॥
ग्ररणयकाए ११
सावित्री पतिम्रुश्रूषां कृबा स्वर्ग मछीयते ।
तथिवाएन्धती याता पतिप्रुश्रूषया दिवं ॥॥ १०॥
वरिष्ठा सर्वनारीणामेषा च द्वि देवता ।
रोछिणी न विना चन्द्र मुह॒र्तमपि वर्तते ॥ ११॥
एवंविधाश्राप्यपराः खियो भर्तदृष्त्रताः ।
देवलोके मछीयन्ते प्रुभे पुए्येस कर्मणा ॥ १९॥
तच्चानसूया संक्ृष्टा श्रुता वचनमुत्तमं ।
शिर्स्पाप्राय चोवाच मेथिलीं कर्षगद्रदा ॥ १३॥
उपपन्नं च युक्त च वचन तव मेथित्नि ।
प्रीतास्म्यनेन तद्ूूढ्धि प्रियं कि करवाणि ते ॥ १७॥
निर्यमेर्विविधिराप्तं तपोयोग्यं यदस्ति मे ।
तदश्रित्य बल॑ सीते वरेण च्छन्दयामि ते ॥ १५॥
सेव तस्या वचः श्रुत्वा विस्मितामनुविस्मिता ।
कृतमित्यब्र्धीत् सीता तपोबत्लसमन्वितां ॥ १६॥
सेवमुक्ता तु धर्मन्ञा तदा प्रीततराभवत् ।
सकल च प्रसाद त॑ कुर्बती तामुवाच छू ॥ १७॥
अड्गभरागेण दिव्येन रक्ताड़ी त्ननकात्मत्रे ।
मया दत्तेन सुभंगे भूषिता विचरिष्यसि ॥ १८॥
अद्यप्रभृति भरे ते मएउत्त॑ खलु शाश्रतं ।
अनुलेपं च सुचिएं गात्रान्नापगमिष्यति ॥ १६॥।
....0ह.........«७०« अल 98 >>>+>3>»>कंम_++9>_3«+_पप>- न >नतनतोजा> कर फइनअमगबीलिननार+ "भी जद3+ परम किस के दे. "लक कील. अकाल. हि लक के... 2 3 अल... लकी 0... 3... कजकीजपशीनीलिनन अमीलली पलिनिककी
११ रामायएं
बमनेनाड्रागेण मया दत्तेम मेथित्ति ।
रमयिष्यसि भतार कासं श्रीरिव हपिणी ॥ २०॥
सा वासांस्यड्ररागं च भूषणानि खन्नस्तथा ।
मैथिली प्रतित्नग्राह् प्रीतिदयमनुत्तमं ॥ २९॥
ततः प्रुभं सा तरुणार्कसंनिभ॑
गतह्कमा वसख्त्रयुगं सदामलं ।
खनत्नो ड्ररागं च विभूषणानि च
प्रसन्नचेता त्रगृद्ढे तु मेधिती ॥ २९॥
इत्यार्ष रामायण आरएयककाएंड प्रीतिदायो माम
तृतीयः सर्गः ॥
अरएयकाएएई
५.
प्रतिगृव्गा च त॑ सीता प्रीतिदायमनुत्तमं ।
धिष्टान्नलिपुणा तत्र तामुपास्त तपोधनां ॥ १॥
तां विनीतामुपासीनामनसूया दृष्त्रता ।
वचन वक्तुमारेंभे सीतां कमलत्तीचनां ॥ २॥
स्वयम्वरे किल प्राप्ता बमेतेन घशस्विना ।
राधवेशेति में सीते कथा प्रुतिपर्थ गता ॥ ३॥
तां कयां श्रोतुमिच्छामि विस्तारेणेर मेथिलि ।
पधानुभूत कार्त्स्थेन सर्वमाख्यातुमर्कसि ॥ 8॥
एवमुक्ता तया सीता तां तपोब्रर्मचारिणीं ।
श्रूयतामित्युपामह्य वक्तुमाचक्रमे कयां ॥५॥
मिधिलाधिपतिवीरी न्रसको नाम धर्मवित् ।
क्षत्रधर्मेघनुरतो न्यायतः शास्ति मेदिनीं ॥ ६॥।
स सीराकर्षएं कर्तु गलः काले पिता मम ।
पत्नीमिः सर धम्यीमिः स ददशीहुत्त सेरूँत् ॥ ०॥
अत्तरीक्षे च गच्छत्तीं दिव्यह॒पां मनोरेमां ।
मेनकां वे छाप्सरसं स्योतयत्तीं दिशस्लिषा ॥ ८॥
तां दष्टा इपसंपन्नां मन््मथस्य रतीमिव ।
तस्थासीन्मानसी बुढ्धिस्तदा पैर्यीविचाललनी ॥ ६॥
१३
श्ह रामायएं
अस्यां साम ममोत्यग्रेदपत्यं कीर्तिवर्धन ।
ममापत्यथविद्धीनस्थ मरान् स स्थादनुग्रद्ूः ॥ १०॥
अधात्तरीक्षे वागुच्चिहवाचामानुषी किल ।
प्राप्स्यस्थपत्यमस्यथास्तं सदर्श इपवर्चता ॥ ११॥
तस्य लाड्ुलढरुस्तस्थ कर्षतो यन्नमएउल्ल॑ ।
अछ्ू किल्लोत्थिता भिन्ना त्रगतीं ज़्गतो गति ॥ ११॥
समां दृष्टा नरपतिर्मुश्टिं निक्षिपती पुनः ।
पांग्रुगुण्ठितसवीड्ी विस्मितो त्रमको ४भवत् ॥ १३॥
अभिषग्येव च ल्लेरादारोप्याड्रि०त्रवीत् किल ।
ममेयं तनया व्यक्त ल्लेछ्ो ४स्थां पेन मे४भवत् ॥ १४॥
तथेत्यत्तर्द्विता चेव वागुवाचाशरीरिणी ।
सरूडन्दुभिनिधीषा पुष्पवृष्टिपुरःसरा ॥ ११॥
मेनकायाः समुत्यन्ना कन्येयं मानसी तव ।
प्राप्स्यति त्रिषु लोकेषु यशः परमशोभना ॥ १६॥
विदर्य ज्षेत्रबमुधां बस्मात् सीतेव चोत्थिता ।
तस्मात् सीतेत्यसौ ख्यातिं त्वोके यास्थति ते सुता ॥ १०॥
ततः प्रकृष्टो धर्मीत्मा पिता मे मिथिलेश्रः ।
वृद्धि चाबाप विपुत्तां मामवाप्य नराधिषः ॥ १८॥
स्येष्ठायाश्ाददद्रेव्या मामपत्यार्थकारणातू ।
तया संवर्धिता चारूं मातृस्लेढ़ेन सौछदात् ॥ १६॥
ग्ररणयकाएई
पतिसंयोगसुलभं वयो द्व्टा च में पिता ।
चित्तामभ्यागमद्रीनो वित्तमाशादिवाधनः ॥ २०॥
सद॒शं चावकृष्टे च प्राप्य कन्यापिता वर ।
प्रधर्षागामवाप्नोति वन्निणापि समो भुवि ॥ २१॥
तां धर्षणामद्रस्थामवेत्यात्मनि पार्थिव: ।
चित्ताएविगतः पार नाससादाप्तवों यथा ॥ २१॥
अयोनित्नां ढि मां ज्ञाबा नाध्यगच्छत् त चित्तवन् ।
सद॒र्श मे४नुह॒पं च बसुधाधिपतिः पति ॥ २३॥
तस्थ बुद्धिरियं त्राता दक्ममानस्थ चिसया ।
स्वयम्वरं कारयिष्ये सीताया इति धर्मतः ॥ २४॥
पन्न॑ रि यत्नतः पूर्व शड्रेण मरात्मना ।
न्यासो मम पितुर्दुत्तं धनुस्तूणी तथाक्षयी ॥ २५॥
पुरुषाणां शतं साम्रं यत् तद्वहति गौरवात् ।
तेन्नोयुतानां बलिसां तरुणानां च धीमतां ॥ २६॥
पत् तन्मनोरथेनापि हीमसचबलान्वयें! । |
न शक सहूसा वोएं कुतः संधातुमोत्रता ॥ २०॥
तथेव चारोपयितु सर्वेरेव नराधिपेः ।
अन्येश्न पुरुषेलीकि कृताख्रेः स्वविकत्थनेः ॥ २८॥
तदनुर्मे पिता स्थाप्य सवीमाछूय मल्लिणः ।
तेषां मे उबाचेदं तदा वचनमूर्त्रितं ॥ २९॥
श्प्
१६ रामायण
य इढ धनुरुस्थम्य सत्यमेकेन पाणिना ।
करिष्यति स सीताया भुवि भर्ती भविष्यति ॥ ३०॥
स्वयम्वरनिमित्तं च स्थापयित्वा तदा धनुः ।
पित्रा में प्रेषिता द्वता राज्ञां विक्रान््तयोधिनां ॥ ३९॥
आहतास्ते वधाकालमुपन्रग्मु्नराधिपाः ।
वरार्ी वरवत् सर्वे स्वयं राज्ञा च सत्कृताः ॥ ३२॥
स्वयम्वरगृरूं तच्च समस्तास्ते नराधिषाः ।
विविपु््धीतितं लक्ष्म्या ददप्रुस्तच्च कार्मुक ॥ ३३॥
रृस्तिहुस्तपरीणाहूं तत् ते दष्ठा महुद्नुः ।
विषेड्॒र्भूमिपाः सर्वे समुद्वीक्ष्य परस्परं ॥ ३४॥
ततू ते धनुर्वर दष्टा डर्धर गिरिगौरवं ।
अभिवाय्य नृपा ज्ग्मुरशक्तास्तस्थ पूरणे ॥ ३५॥
ततः स्वयम्वरे भग्रे प्रतियातेषु राज्नसु ।
पिता वर में सदृर्श चित्तवन् नाध्यगच्छत ॥ ३६॥
अध दीर्घस्थ कालस्य राघवो४यं मछाखुतिः ।
काकपतन्नधरों धन्वी पूर्णचन्द्र इबबोद्तिः ॥ ३०॥
यन्नतो मे पितुर्यन्नें त्रनकस्थ मदात्मनः ।
डपायाइनुषः श्रुत्रा गौरवं वीवमेव च ॥॥ ३८॥॥
विश्यामित्रेण सहितो गाधिपुत्रेण धीमता ।
ग्रभिगम्य ततो रामः पितर मे<भ्यवादयत् ॥ ३१॥
ग्ररणयकाएई १७
पितुर्वयस्य॑ दयितं ज्ञात्रा श्रुवा च त्चतः ।
कुशलानामपयं पृष्टः पूर्व रामेण धीमता ॥॥ 8०॥
पित्रापि च तथा रामः स्मयमानस्ततो ४बत्रवीत् ।
त्रमक॑ मन्न्रिणां मध्ये राघवो ४यं कथात्तरे ॥ 8१॥
मनुष्यशतसंधार्य धनुस्तव किल प्रभो ।
तन्मे कौतूहलं द्रए्टं साधु दर्शय तन््मम ॥ 8२॥
ग्रथ पाणौ गृरद्ीवा त॑ पिता में त्रगतीपतिः ।
न्र॒गाम देशं त॑ यत्र दिव्यं तिति तदनुः ॥ 8३ ॥
इद तदिति तद्गष्टा तोलयामास राघवः ।
तद्दष्टा विस्मितो राज़्ा बभूव सरू मन्लिभिः ॥ 88॥
तेनारोपयता वेगान्मध्ये भग्ग॑ महुढनुः ।
तस्य शब्दो४भवद्रोरः पत्ततश्राशनेरिव ॥ 8५॥
बधिरास्तत्र पुरुषा मोछ्ताश्र मरीं गताः ।
धनुषस्तस्य शब्देन वर्न्रयित्वा त्रमत्रयं ॥ 8६॥
राषवं लक्ष्मएणं चेव राज्नानं पितरं च में ।
इतरस्तु ्मः सर्वी न धैर्य कृतवान् छूदि ॥ 8०॥
राघवस्य तु त॑ दशा पिता में विक्रमं तदा ।
तुतोष गुणतश्रैनं तुष्शाव सह मल्निभिः ॥ 8८॥
ततो४#ू तत्र रामाय पित्रा सत्यचिकीर्षुणा ।
भाषीर्थमुख्यता द्ातुमुखम्य अत्लभावस ॥ 8ै॥
वा. 3
शेष रामायएं
प्रदीयमानां मां चेव न त्ग्रारु रूदर: ।
अविज्ञाय पितुश्छन्दमोध्याधिपतिस्तदा ॥ ५०॥
ततः अप्रुरमाकूय मम वृद्दे नराधिपं ।
धर्मपत्नों ददो राजा मां रामाय मरात्मने ॥ ५१॥
मम चैवानुन्नां बाल्मामुर्मित्लां प्रियदर्शनां ।
भाषार्थ लक्ष्मणायापि ददौ मम पिता स्वयं ॥५२॥
एवं दत्तास्मि रामाय पित्रा तस्मे स्वयम्वरे ।
भावेन चानुरक्तास्मि पतिं वीर्यव्ता वर ॥५३॥
इत्यार्षे रामायण श्रारएयककाएंडे सीतावाकां नाम
चतुर्थः सर्गः ॥
अरणएयकाएई
१.
अनसूया तु तां श्रुवा वेंदिक्या मधुरां कधां ।
परिघिन््याथ बाहुभ्यां शिरस्पाप्राय मेधिलीं ॥ १९॥
डवाचेदं वचः ज्लिग्धमत्रिपत्नी तपस्विनी ।
रक्ताक्षरपदं चित्रमच्छन्ददिव भाषितं ॥ २॥
ब्या मम प्रीतिकरं कथित पुत्रि पुष्कलं ।
रमामि कथयच्त्यास्ते दुठे मधुरभाषिणि ॥ ३॥।
रविर॒स्तं गतस्वेष वृत्ता च सनी प्रुभा ।
प्रहनक्षत्रसंपू्णी विमत्ता विमलानने-॥ 8॥
दिवस विप्रकीणीनामारारार्थ च मेथित्ति ।
समागतानां नीडिषु पन्षिणां श्रूयते स्वसः ॥ ५॥
गद्या सरो४भिषेकार्थममी कलसपाणयः ।
मुनयो विनिवर्तत्ते सलिलाघुतवल्कत्ला: ॥ ६॥
अग्निलोत्रेघरषीणां च हुतेषु विधिपूर्वक ।
कपोताड्राएणो धूमो दृश्यते विमत्े४म्बरे ॥ ०॥॥
अल्पवर्णाश्र तरवो घनीभूताः समत्ततः ।
विप्रकीरणो प्रुभे देशे प्रकाशते घथा नगाः ॥ ८॥
निशाचराणि सच्वानि प्रचरक्ति समत्ततः ।
तपोवनमृगाश्रेमे वेदीमध्येषु शेरते ॥ ६॥
९
२० रामायएं
संप्रवृत्ता निशा सीते नज्ञत्रग्रह्ममणिठता ।
ब्योत्स्राप्रावरणश्रेन्दु टेश्यते छ्युद्तों४म्बरे ॥ १०॥
गम्यतामनुन्नाने वां पार्श्वे रामस्य मेथित्ति ।
कथयत्त्या छि मधुरं बयारुं साधि तोषिता ॥ ११॥
अलंकुरुष्च तावत् ब॑ं प्रत्यज्ञ मम मेथिलि ।
निर्व॒तारूं भविष्यामि दष्टरा बवां समलंकृतां ॥ ११॥
ततः स्वयमलंकृत्य सीता सुरतुतोपमा ।
ग्भिवाय्थानसूयां तां बी राघवमीज्षितुं ॥ १३ ॥
तां तथा भूषितां सीतां दर्दर्श वदतां वरः ।
राषवः प्रीतिदायेस तपस्विन्यानसूयया-॥ १४ ॥
निवेदयामास च सा सीता रामाय तच्चतः ।
प्रीतिदायं तपस्विन्या अ्रड्ररागं सभूषणं ॥ १५॥
प्रकृष्टी “थाभवद्रामों लक्ष्माश्व महायशाः ।
मेथिल्या सत्क्रियां लब्धां दृष््ा खीमि:सुड्लभां ॥ १६॥
ततस्तां शर्वरीं पुण्यां प्रियया सह राघवः ।
डवास पर्मप्रीतस्तस्मिन् मुनिवराभ्रमे ॥ १०॥
तस्यां गाच्यां व्यतीतायामुपापृच्छति राघवे ।
झुताग्रिछोत्रो भगवान् राममत्रिरभाषत ॥ १८॥
रक्ञांसि पुरषादानि सामाहपाणि राघव ।
वसत््यस्मिन् मरारएंये व्यालाञ झधिराशनाः ॥ १६॥
प्ररएयकाएएई २१
उच्छिए्ट वा प्रमत्तं वा तापस॑ धर्मचारिणं ।
ढिंससि राज्ञसा राम तांस््व॑ रोदुमिरार्कसि ॥ २०॥
एष पन्या मरूषीणां फत्लान्यारूरतां वने ।
अनेन बं वन डर्गमितो<न्यद्रसुमर्कसि ॥ २१॥
शिवेन वे याह्वि समीप्सितं व
सु निवासाय बनेश्रात्मत्न ।
पुनर्निवृत्तं कृतकृत्यमाश्रमद्
इद्लेव पश्येम भवत्तमागतं ॥ २२॥
इतीव तेः प्राज्नलिभिर्मरात्मभिए
द्वित्रें: कृतस्वस्त्यवनः परंतपः ।
वन सभार्यः प्रविवेश राघवः
सलक्ष्मणाः सूर्य इवाश्रमाडलं ॥ २३ ॥
॥
धर) 78!
धा। #:८)४ २
प्
इत्यार्षे रामायण श्राएणयककाएंडे दएडकारए्यप्रवेशो
नाम पश्चमः सर्गः ॥
२१ रामायएं
शा.
प्रविशन् स मरछारण्यं दए्डकारए्यमुत्तमं ।
दर्दर्श रमो इर्धर्ष तापसाश्रममएउल्त॑ ॥ १॥
कुशचीरपरिक्तिप्तं ब्राकृया लक्ष्म्या समावृतं ।
इष्प्रवेश उरालक्ष्यं सूर्ममाउलवर्चसं ॥ २॥
शरण्यं सर्वभूतानां सुसमृदं भ्रिया युतं ।
सेवितं चोपनूत्यं च नित्यमप्सरसां गणेः ॥ ३॥
विशालेरगिशरणीः श्रुग्भाएडे रचिरेः प्रुभेः ।
मर॒द्विस्तोवकलसेः फलमूलेश्व शोभितं ॥ 8॥
आरण्यिश्न मरावन्ञें: पुण्यस्वाइफलैर्वृत ।
विचित्रपुष्पेस्तहभिः पद्मिनीभिः सुशोभितं ॥ १॥
फलमूलाणनिद्दलिश्रीरकृछ्लात्रिनाम्बरेः ।
सूर्ववेश्वानरनिभेः पुराणे्मुनिभिर्व॒तं ॥ ६॥
बलिकोमार्चित पुण्पं ब्रह्मघोषनिनादितं ।
नानाविनियताहरिः शोभितं पुरुषषमेः ॥ ०॥
तद्रद्मभवनप्रख्य॑ ब्रद्मर्षिगणसेवितं ।
ब्रद्मभूतिर्मकाभगित्रीद्यगिर॒पशोशितं ॥ ८॥
नानापतक्षिर्ते रम्यं लासामृगसमावृतं ।
द्षेव राघवों हरात् तापसाश्रममएउल्ल॑ ॥ ६॥
ग्रणयकाएई २३
अभ्यागच्छन्मरातेत्रा विन््यं कृचा मरूदनुः ।
सीतयानुगतो धीमानू् भ्रात्रा वे लक्ष्मोन च ॥ १०॥
दिव्यज्ञानोपपन्नास्ते राम दृष्ट्रा मरर्षयः ।
अभ्यागच्छतत सुप्रीता वेंदेहीं लक्ष्मणं तथा ॥ ११॥
सा्षात् सूर्वमिवोग्यसं दृष्टरा तं धर्मचारिएं ।
मड़ल्नानि प्रयुन्नानाः प्रत्यगृक्तन् धृतत्रता! ॥ ११॥
ह्पं प्रमाएं लक्ष्मी च सौकुमार्य सुवेशतां ।
ददभुर्विस्मिताकारा रामस्थ वसवासिनः ॥ १३॥
वेंदेढीं लक्ष्मणं राम नेत्रेरनिमिषेरिव ।
आश्र्यभूतं ददभुः सर्वे ते वसवासिसः ॥ १8॥
मुनयस्ते ततो राममतिथि स्वयमागतं ।
सहििताः पर्णशालायां वासार्थ संन््यवेशयन्॥ १५॥
ततो रामस्य सत्कारं विधिवत् ते तपोधनाः ।
आज्नक्र॒! सलितल्ल॑ पुण्यं सक्िताः पुणयचचारिणः ॥ १६॥।
पुष्प॑ मूल्व॑ फत्न॑ वन्यमाश्रमं च मात्मने ।
निवेय्य खलु धर्मेण ततः प्राज्ञलयो ४ब्रुवन् ॥| १०॥
वे नो धर्मः पिता राम तथा शरणदः सखा ।
पूत्ननीयश् मान्यश्व स च रात्रा त्गगुरूः ॥ १८॥
देवेन्द्रस्थ चतुभीगः प्रज्ञा रक्तति राघव ।
तस्माद्वात्ना वरान् भोगान् भुडें लोकसमस्कृतः ॥ ९६॥
रे रामायएं
ते वयं भवता रक्ष्या भवद्विषयवासिनः ।
नगरस्थो वनस्थो वा ब॑ं नो राजा खघूत्तम ॥ २०॥
न्यस्तदण्डा वय॑ राम त्रितक्रोधा त्रितेन्द्रियाः ।
रक्षितव्यास्थ॒या शश्रद्र्मनिष्ठास्तपोधनाः ॥ २९॥
एवं ते तापसाः सिद्धा राम वेश्वानरोपमं ।
न्यायवृत्ता बधान्यायमर्चबामासुरागतं ॥ २१॥
स तु मुनिवरलब्धसत्क्रियस्
जिदशवरखिदशेरिवार्चितः ।
सुतुबमवसदाश्रमे तदा
त्मकसुतासछितः स राघवः ॥ २३॥
इत्यार्ष रामायण ग्रारण्यककाएंडे ग्राप्ममरद्शन
साम पषष्ठः सर्गः ॥
अरणएयकाएईं श्प
शा.
कृतातिथ्यो मुनिगगिहदिति रविमाउले ।
पुनः प्रतस्थे काकुत्स्थस्तामामह्य तपोधनान् ॥ १॥
वन बहुमृगाकी्मृत्षशाईलसेवितं ।
धाइ्गृप्रगणाकीर्णं दर्दर्ण सत्वित्ताशयं ॥ २॥
रंंसकाएए्ठवाकीर्ण नानासच्निषिवितं ।
सानापक्षिर्तं घोर सिंहलादविनादितं ॥ ३॥
निकूत्रमानशकुनं किल्लिकागणनादितं ।
लक्ष्मणानुचरो रामो वनमुग्रं व्यगारृत ॥ 8॥
वने च तस्मिन् काकुत्स्थो घोरे पत्षिगणावृते ।
दर्दर्श गिरिकूठामं राक्षस घोरदर्णन ॥ ५॥
दीर्घत्रई मराकाय॑ मृगव्यालनिवर्कणं ।
वक्रनासं विद्वपाक्ञं दीघीस्य॑ निर्नतोदर ॥ ६॥
ग्रष्टी सिंहानुपादाय प्रूलाग्रे रधिरोक्षितान् ।
सविषाएं वसादिग्ध॑ गन्नस्थ च शिरों महूत् ॥ ०॥
वसानं चर्म वेयाप्र॑ सपादं रधिरोत्षितं ।
आसन सर्वभूतानां व्यात्ताननमिवात्तकं ॥ ८॥
स राम लक्ष्मएं चेव सीतां दृष्ना च मेथिलीं ।
ग्रभ्यधावत संक्रुद्दः प्रत्ञा: कात्त इवात्तकः ॥ १॥
वा. 4
२६ रामायएं
स कृबा भैरवं नादं चालयन्निव मेदिनीं ।
अड्लेनादाय वेंद्छ्लीमपक्रम्य ततो४ब्रवीतू ॥ १०॥
युवां त्॒दाचीरधरी सभार्यी क्षीणत्रीवितो ।
प्रविष्टी दृषडकारएयं शरचाप्रासिधारिणों ॥ ११॥।
कप वा तापसाभ्यासे वासः प्रमदया सद्ध ।
अधर्मचारिणी पापी को युवां मुनिट्रषकी ॥ १६॥
अरूं वनमिदं डर्ग विराधो नाम राक्षसः ।
चरामि साथ॒धो सित्यमृषिमांसानि भक्षयन् ॥ १३॥
टृवमुक्का तु तो वीरी विराधो वनगोचरः ।
अड्जेनोस्यम्य वेंद्क्ीं खमुत्पत्यात्रवीतू पुनः ॥ ११॥॥
ग्रक्ो साधु मया लब्धं भावाभक्षणमुत्तमं ।
आत्मान पृच्छतो ब्रूतं कौ युवां क्र गमिष्यथः ॥ १५ ॥
तमुवाच ततो रामो राक्तसं क्रूर॒दर्शन ।
पृच्छमानं मछेघास इक्ष्वाकुकुत्तनन्दनः ॥। १६॥।
पुत्री दशर्थस्यावां भ्रातरी रामलक्ष्मणी ।
क्षत्रिय त्रातिसंपन्नी विद्वि नी वमगोचरी ॥ १०॥
वां तु वेद्तिमिच्छामि कस्तं चरसि दएउकं ।
घोरेणानेन उपेण पाप॑ चेवाध्यवस्यसि ॥ १८॥
स श्रुवा रामवचन विदशाधः प्रीतमानसः ।
राषवाभ्यां पर हपं शर्शंस स बघातथं ॥ १९॥
गरणयकाएए २७
पुत्र: किलाऊूं कालस्थ माता मम शतक्दा ।
विशाध इति मामाहः पृथिव्यां सर्वशाक्षताः ॥ २०॥
तपता चाषि मे प्राप्त ब्रद्मणी<४पि प्रतादनं ।
शखस्त्रेणाबध्यता लोके०«ख्ाभेय्य॑॑ं तथेव च ॥ २१॥।
उत्सृत््य प्रमदामेतामनपेत्ञी यधासुखं ।
बरमाणी पलायेथां न वां त्रीवितमाददे ॥ २२॥
इयं सारी वरारोहा मम भायी भविष्यति ।
युवयोः पापयोश्रापि पास्थामि रधिर मृप्रे ॥ २३॥
तस्थेवं ब्रुवतो धृष्टे विराधस्थ मनस्विनी ।
सीता प्रावेपत त्रस्ता प्रवाति कदली बधा ॥ २९॥
तां दष्ठा राघवः सीतां विराधाडुगतां तदा ।
अनब्रवीज्लक्ष्मणंं रामो मु्वेन परिभुष्यता ॥ २५॥
पश्य सौम्य नरेन्द्रस्थ त्रमकस्यात्मसंभवां ।
मम भारी श्रुभाचारां व्येष्टां दशरथस्तुषां ॥ २६॥
ग्रत्यलसुखसंवृद्धां रात्रपुत्रों पशस्विनों ।
पश्य लक्ष्मण वेदेहों विशाधाड़े मनस्विनीं ॥ २०॥
यद्भिप्रेतमम्बाया: प्रियं वीर कृतं च यत्।
कैकेय्यास्तदनुप्राप्त ्षिप्रमण्येव त्वक्ष्माण ॥ २८॥
या न तुष्यति राज््येन पुत्रस्यादीर्घदर्शिनी ।
पयाक सर्वभूतानां छितः प्रस्थापितों वन ॥ २९॥
शेष रामायएं
अग्येदानीं सकामास्तु माता में सा बवीयसी ।
परामपषाीद्धि वेदेक्या स डःखं परमस्ति में ॥ ३०॥
पितुर्विनाशः सौमित्रे राज़्यस्थ करएं तथा ।
परामर्षश्र वेदेद्याश्रितामुत्यादयस्ति मे ॥ ३९॥
ढवं ब्रुवाणं काकुत्स्थ॑ वाष्पपरीकुलेक्षएं ।
उवाच लक्ष्मणों वाकां क्रुद्दो नाग इव श्रसन् ॥ ३१॥
अनाथ इव कि नाथ महेन्द्रवर्णोपम ।
मया प्रेष्येण काकुत्स्थ किमर्थ परितप्यसे ॥ ३३॥
शरेणाभिरूतस्थाण्य मया क्रुद्वेल रक्षसः ।
विरशाधस्य गतासरर्वे मरी पास्थति शोणितं ॥ ३8॥
राब््यकामे मराक्रोधों भरते यो बभूव मे ।
त॑ विशाधे विमोक्ष्यामि वन्नी वन्नमिवाचत्ते ॥ ३१॥
अरछूमशनिनिषाततुल्यवेगं
शरवर्मप्रतिवार्बमुत्सून्नामि ।
निरछूतमिछ विशाधमुग्रद्
प्रतिभयग्रूलधर मृधे ४य्य पश्य ॥॥३६॥
इत्यार्षे रामायण ग्राएणयककाएंडे विशाधदर्शन
साम सप्तमः सर्गः ॥
गरण्यकाएई श्र
जत,
लक्ष्मणाः प्रत्युवाचेदं क्रोधसंरक्तलोचनः ।
राक्षसं विकृताकार विशाधं पापचेतसं ॥ १॥।
जुद्र धिक् तेथस्तु छीनायुर्वधमन्विच्छसि ध्रुवं ।
नेमां प्राप्स्यसि तिष्ठ बं न.मे ज्ञीवस् गमिष्यसि ॥ २॥
एवमुक्का शरान् सप्त सुपणीनिलरंरुसः ।
रक्मपुझन् मछावेगान् विशेधे व्यसृत्रत् तदा ॥ ३॥
ते शरीर विशाधस्य भिन्ना वार्क्िएलक्ष्मणाः ।
निपेतुरसूत्रा दिग्धा धरएयां पावकप्रभाः ॥ 8 ॥
स विनय्य मरूनादं प्रूलमादाय सुप्रभं ।
चिक्नेप परमक्रुद्ों लक्ष्मणायाभिसंद्ितं ॥ १॥
तच्छुत्त॑ वश्नसंकाशमत्तरीक्षगतं महछूत् ।
द्ाभ्यां शराभ्यां चिच्छेद रामः शखभूतां वरः ॥ ६॥
ततस्तृतीयं विमल्ं एक्मपुड्ं शिलाशितं।
रूदि रामो विराधस्थ मसिचखान शरोत्तमं ॥ ७॥
स विमुच्य काग्राभ्यां वेंदेद्लीं पर्वतोपमः ।
पपात शरनिर्भिन्नो विराधः कालचोदितः ॥ ८॥।
स दोनो दीनया वाचा सफेसे झधिरं वमस् ।
डवाच राम तिएसं प्राज्नलिश्वलितेन्द्रियः ॥ १॥
३० रामायएं
कौशल्या सुप्रत्ना राम ब्या पुत्रेण धीमता ।
ब्या नाथेन वेंदेही सनाथा लक्ष्मएस्तथा ॥ १०॥
विद्दितश्राप्ति मे पूर्वमागच्छन्नेव राघव ।
युवां कोपयता वीर मया स्तीता छृता तव ॥ ११॥
अभिशापादहूं घोरां प्रविष्टो राक्तसीं तनुं ।
तुम्बुरुनीम गन्धर्वः शप्तो वेश्रवंणेन वे ॥ १२॥
प्रसाव्यममानश्च मया सो<ब्रवीतू सुमहायशाः ।
ठष ब््यलरा शापों भविष्यति मर्हाबत्त ॥ १३॥
यदा दशरथी रामस्खां बधिष्यति संयुगे ।
ततः प्रकृतिमायन्नों भवन स्व गमिष्यसि ॥ १४॥
इति वैश्रवणो रात्रा सम्भासक्तं शशाप मां ।
अतोर्थर्थ च मया वीर प्रभावान्मेदिनीतले ॥ १५॥
प्रेरिता मेथिली सीता.न च प्राणिर्वियोत्रिता ।
तव प्रत्तादन्मुक्तो ४रूमतः शापात् सुदरुणात् ॥ १६॥
भवन स्वं गमिष्यामि स्वस्ति ते४स्तु मराभुन्न ।
अध्यर्थयोत्रसे राम मरूर्षिः सूर्ससंनिभः ॥ १०॥॥
इतो वसति धममीत्मा शरभड्रः प्रतापवानू।
ते शीघ्रमभिगच्छ बं स ते श्रेयो विधास्यति ॥ १८॥
अवग्े चापि मे राम प्रत्ञिपेमं कलेवर ।
रक्षसां गतसच्चानामेष धर्मः सनातनः ॥ १६॥
ग्रणयकाएई ३१
अवे ये निधीयतसे तेषां त्तोका मरछोदयाः ।
हवमुक्का स काकुत्स्थं विराधः शरपीडितः ॥ २०॥
स्वर्ग त्रगाम सरूसा दिव्यह॒पधरस्तदा ।
त॑ समुग्यम्य सौमित्रिविशिाधं पर्वतोपमं ॥ २१॥
गम्भीरमवर्द कृबरा निचवान परंतपः ।
ततः सीतां परिघित्ष्य समाश्रास्थ च वीर्यवान् ॥ २५॥
ग्रत्रवीज्लक्ष्मएं रामो भ्रातरं दीप्ततेत्नसं ।
घोर वनमिदं डर्ग स स्थेयमिर लक्ष्मण ॥ २३॥
पधाख्यातं विराधिन शापमोतक्षे४पि रक्षसा ।
अभिगच्छामि त॑ शीघ्र शरभड्रं तपोधनं ॥ २४॥
ततस्तु तौ काग्चनचित्रकार्मुकी
निरूत्य रक्षः प्रतिलभ्य मेथिलीं ।
विरान्रमानौ मुदितो मरावसे
विचेरतुश्चन्द्रदिवाकरी यथा ॥ २१॥
इत्यार्षे रामायण आरएयककाएंडे विराधबधो
साम अष्टमः सर्गः ॥
३२ रामायणं
[52.
रुबा तु तं भीमबल॑ विराधं राक्षतं वने ।
आश्रम शरभड्रस्थ राघवों ४भिन्नगाम छू ॥ १॥
सतोथ्थ देवप्रभावस्थ तपेसा भावितात्मन; ।
समीषे शरभड्स्य ददर्ण मरूदद्ुतं ॥ २॥
विश्रान्नमानं वपुषा सूर्यवेश्वानप्प्रभं ।
असंस्पृशसं वसुधां दर्दर्श पुरतः स्थितं ॥ ३॥
सुप्रभाभरणं देव विरज्ञो४म्बरधारिणं ।
तद्धिरेव पुरुषेः पृत्यमानं समत्ततः ॥ 8॥
रूरिभिवात्रिभिर्युक्तमत्तरीक्षगतं रथ ।
दर्दर्श हृर्तस्तस्थ राघवो भ्यासविछितं ॥ १॥
पाएउराश्रप्रकाशं च चन्द्रमाउत्तमाउतं ।
दर्दर्श विधृत छत्न॑ चित्रमाल्योपशोभितं ॥ ६॥।
चामर्व्यत्नने चेव झुकमदाएंडे मरापने ।
गृढीते वरनलारीश्यां दोधूयेते४स्थ मूर्धीन ॥॥ ०॥
गन्धवीः सुरसंघाश्व बरूवश्च मरर्षयः ।
अत्तरीक्षगतं देवं गीर्भिरस्थाभिरीडिरे ॥ ८॥
तद्दष्ठा राघवः श्रीमान् प्रत्यज्नं मरूदहुतं ।
कर्षेश मरछूताविष्टो लक्ष्मणं वाक्ममत्रवीतू ॥ १॥
अरएयकाए
रूरयो वान्निनः पूर्व मया शक्रस्य वे घ्रुताः ।
अत्तरीक्षचरा दिव्या इमे च छूरयो रूयाः ॥ १०॥
इमे च पुरुषा दिव्या याक््यस्थ रथमलिकात् ।
पर प्रुभाः कुएटलिनो युवानः खड़पाणयः ॥ ११॥
उर्स्पेषां च सर्वेषां सिष्का त्वलनसंनिभाः ।
उप विभाति सौमित्रे पन्चविंशतिवर्षवबत् ॥ ११॥
हतद्वि किल देवानां वयो भवति मित्यशः ।
प्थेमे पुरुषास्तात दृश्यले प्रियदर्शनाः ॥ १३॥
इर्ेव सरू वेदिक्या मुछर्ते तिछ्त लक्ष्मण ।
यावज्््ानाम्यरूं व्यक्त क हष इति राघवः ॥ १४॥
तमेवमुक्का सौमित्रिमिरेव स्थीयतामिति ।
अभिचक्राम काकुत्स्थः शरभड्जाश्रमं प्रति ॥ १५॥
ततः समभिगच्छततं प्रेक्ष्य राम॑ शतक्रतुः ।
शरभड्जरमनुन्नाप्य विबुधानिदमब्रवीत् ॥ १६॥
यास्थाम्यरूमयं रामो यावन्मां साभिभाषते ।
कृतार्थमेसमचिराद्रष्टास्म्यहुमरिंद्म ॥ १७॥
कर्म कानेन कर्तव्यं मरदेवेः सुद॒ष्कर ।
निष्ठां न बातो यावद्ि तावब्न द्रष्टमर्कृति ॥ १८॥
इति वबन्नभूदामर्य मानयित्रा च त॑ मुनि ।
तेन हर्यश्रयुक्तेम ययौ रथवरेण सः ॥ ११॥
गा. १]
३8 रामायएं
तस्मिन् याते सरस्नाक्षे राघवः सपरिच्छदः ।
अग्निछोत्रमुपासीन शरभड्रमुपागमत् ॥ २०॥
तस्य पादौ तु संगृक्ा राघवों सीतया सरू ।
न्यसीदतामनुज्नाती मुनिनामल्लिती तदा ॥ २१॥
ततः शक्रोपयानं तत् पर्यपृच्छत राघवः ।
शरभड्ो०पि तत् सर्वे राघवाय न्यवेदयत् ॥। २९॥
मार्मेषो ४भ्यागतो राम नेतुं लोकमितः पर ।
प्राप्तमुग्रेण तपसा उष्प्रापमकृतात्मभिः ॥ २३॥
अछूं तु वां नह व्याप्र वर्तमानमद्रतः ।
न गतः परम लोकं द्वामद्ष्टा प्रियातिधिं ॥ २४॥॥
अक्षया नरशाईल त्रिता ल्वोका मया श्रुभाः ।
तानू गमिष्यामि सत्कृत्य भवन्तमिछ राघव ॥ १५॥॥
ब्राहुयांग्य साकपृष्यांश् प्रतिगृक्कीघ्र राम तानू ।
भवान् रात्रा च मान्यश्र गुरः सत्कार्य हव च ॥ २६॥
प्रतिगुह्त मया दत्त रत्नमेतत् सुड्॒लये ।
हवमुक्तो मरातेन्नाः सर्वशासत्रविशारद्ः ॥ २०॥
ऋषिणा शरभड्जिण राघवों वाक्ममत्रवीत् ।
अरूमेवारूरिष्यामि स्वयं लोकाननुत्तमान् ॥ २८॥
सत्कृतो ४ रू बया ब्रद्मम गच्छ ल्लीोकानतः परान् ।
ग्रावासं ब्ररूमिच्छामि व्यादिष्टि भवता वने ॥ २६ ७
ग्ररणयकाएई 3५
राघवेणेवमुक्तस्तु शक्रतुल्यबल्लेन सः ।
शरभड़ो मराप्रान्नः पुनरेवात्रवीदय: ॥ ३०॥
सुतीक्षणमभिगच्छ बं सिद्ध राम तपोधनं ।
रमणीये मरारएंये स ते वासं विधास्थति ॥ ३१॥
एष पन्या मराप्रान्न मुहूर्त तावदास्यतां ।
त्यज्ञामि बावत् स्वतनुं त्रीणीं बचमिवोरगः ॥ ३१॥
ततो४ग्निं स समाधाय छुत्रा चाह्येन मन्नवतू।
शरभड्स्तपःसिद्रः प्रविवेश छुताशनं ॥ ३३॥
त॑ दग्धा भगवानग्निः सास्थित्तीमनखतचं ।
समांसमेदोरुधिरं ततः शालिमुपागमत् ॥ ३8॥
स च पावकसंकाशः कुमार! समपस्यत ।
उत्क्रम्याग्रिचयात् तस्माच्छरभड़ो व्ययोचत ॥ ३१॥
स लोकानाढिताग्रीनामृषीणां पुण्यकर्मणां ।
देवानां च व्यतिक्रम्य ब्रद्मलोकमवाप छू ॥ ३६॥
स पुण्यकर्मा भुवने प्रुभे स्थितं
पितामढू सानुचरं दर्द्श ।
पितामरुश्रापि समीक्ष्य तं तदा
मराय्ुतिं स्वागतमित्युवाच ॥ ३०१
इत्यार्षे रामायण ग्रारएयककाएंडे शरभड्रा्रमाभिगमन
साम नवमः सर्गः ॥
३६ रामायएं
हर
शरलड़े द्विवं प्राप्ते मुनिसंघा: समत्ततः ।
अभ्यगच्छतत काकुत्स्थं राम त््वलिततेन्नसं ॥ १॥
वेखानता बालिखिल्या ऋषयो०थ मरीचिपाः ।
अश्मकुद्राः सुबरूवः पर्णीराराग् तापसाः ॥ २॥
दत्तोलूखलिनश्रेव दए्डकाएएयवासिनः ।
'केचिच्च सलिलाहारा ब्वलितानलवर्चसः ॥३॥
ग्रथ्रावकाशिनश्रान्ये केचित् स्थणिडिलशायिनः ।
उपवासर्तश्रैव त्त्ते कल्पात्तवासिनः ॥ 8॥
तपोरता महात्मानः केचित् पश्चतपो ४न्विताः ।
चतुर्मासकृताछारा निराहूारास्तथापरे ॥ १॥
वृक्षाग्रासक्षपादाग्य सदावाक्शिरसः स्थिताः ।
अनाशथ्रिताः कर्मफलमाश्रिताआापरे तथा ॥ ६॥।
स्थिता वसुमतीं चान्ये कृत्ेकाकुषपीडितं ।
एवं नानातपोयुक्ता मुनयः संशितत्रताः ॥॥ ०॥
शरभड़ाश्रमे राम॑ द्रद्टुमभ्यागमंस्तदा ।
अभिगम्य च धर्मज्ञा ऋषिसंघा: समत्ततः ॥ ८॥
ऊचुः प्राज्ञलयः सर्वे सात्त्वपूर्वमिदं वचः ।
ब्मिक्ष्वाकुकुले ज्रातः पृथिव्यां राम विश्रुतः ॥ १॥
अरएयकाएं ३७०
साथ: प्रत्नानां सवीसां देवानामिव वासवः ।
विश्रुतस्रिषु लोकेषु यशसा विक्रमेण च ॥ १०॥
पितुर्नि्दिशादुर्धर्ष बन घोरमुपागतः ।
अधर्मः सुमहान् नाम भवेत् तस्य मरीपतेः ॥ ११॥
यो ररेदलिषड़भागं न च रक्षेदिमाः प्रत्ाः ।
पौरज्ञानपदान् राजा प्राणेरिष्टानू सुतानिव ॥ १२॥
यो न रक्ञति उर्मेधाः स नरि्भुवि गर्क्ितः ।
पस्तु रक्ञति धर्मेण प्रत्नाः पुत्रानिवौरसान् ॥ ११॥
राजा दए्ड समुस्यम्य शमयन् भयमोत्रसा ।
त प्राप्रीति परयां कीर्तिमिर च प्रेत्य चाव्ययां ॥ १४॥
विरृत्य चेरू सुसुषी प्राप्नोतीन्द्रसलोकतां ।
चर्त्ति सुखिनों धर्म थे च राज्ाभिपालिताः ॥ १५॥
ततो रात्रा छि षड़भागं सम्यगाप्रोति पालयनू ।
सो<प॑ ब्रा्मणभूषिष्ठो वानप्रस्थगणो महान्॥ १६॥
राक्षसेः पीडमानस्वां शरण्यं शरणं गतः ।
एृढ्ि पश्य शरीराणि मुनीनां भावितात्मनां ॥ १०॥
झतानां राम रक्षोभिर्बढ़नां बकुधा वने ।
पम्पानिवासिनामेषामनु मन्दाकिनीमपि ॥ १८॥
चित्रकूगालपयानां च क्रियते कदन॑ मरछूत् ।
एवं वय॑ न मृष्यामों विप्रकारं तपस्विनां ॥ १६॥
पक
शेष रामायएं
अतिप्रवृद्दि रक्षोभिर्तनस्थाननिवासिनां ।
आरतीः सम शरणं राम भवत्त समुपागताः ॥ २०॥
पाहि पालय नः सवीन् स्ववाहुबलमाश्रितः ।
रेश्रो०यं परो भावः प्रूरतं नाम राघव ॥ २१॥
इति श्रुव्वा बचो रामस्तापसानां महात्मनां ।
इढू प्रोवाच धमीत्मा सवीनेव तपोधनान् ॥ २२॥
नैवमर्दूष मां वक्तुमहुमेव सलक्ष्मणाः ।
तपःश्रुतवबोव॒ृद्धानू भवतः शरणं गतः ॥ २३॥
इदू तु दण्डकारएयं नामासच्निषिवितं ।
भवतामर्थसिद्यर्थमागतो ४ स्मि बदच्छूया ॥ २४॥
सकामो“बं वने वासो भविष्यति पशस्करः ।
संरक्षतों मुनिगणान् निप्नतों राक्षसान् मम ॥ २५॥
एव स तेषामभय॑ महात्मा
दबा मुनीसां वनमाश्रितानां ।
मदर्षिभिस्तेः सहितो छि रामस्
ततः सुतीक्षणाप्रममात्रगाम च्द ॥२६॥
इत्यार्ष रामायण ग्रारणयककाएंडे ग्रभयप्रदानं साम
दशमः सर्गः ॥
ग्ररएयकाएई रे
अप.
रामो०थ सहितो थ्रात्रा सीतवा च महछाबलः ।
सुतोक्ष्णस्याश्रमपद ज्रगाम सद्तिर्दित्रेः ॥३॥
स गवा द्ररमधानं नदीं तीती मराज़वां ।
दर्दर्श विपुलं नील शेलमाथित्य कानन॑ ॥ २॥
ततस्तदिक्त्वाकुबरी नानाद्रुमलतायुतं ।
काननं वे विविशतुः सीतया सर राघवौ ॥ ३॥
प्रविश्य च वन वीरी बहुपुष्पफलान्वितं ।
ग्राश्ममं तो दृदशतुश्चीरमालापरिष्कृतं ॥ 8॥
तत्र तापसमासीन मलपडुन्नगाधर ।
रामः सुतीक्षणमभ्येत्य तपोवृद्धमपूत्रयत् ॥ १॥
रामो ४रूमस्मीत्युक्का च तमृषिं सत्यविक्रमः ।
न्॒गाम धरणीं मूप्री विनयरेस कृताज्ञत्तिः ॥ ६॥
स निरीक्ष्य ततो वृद्धो रामं धर्मभृतां वर ।
संपरिधिन््य बाहुभ्यामिदं वचनमत्रवीतू ॥ ०॥
स्वागतं ते<स्तु काकुत्स्य राम धर्मभृतां वर ।
चित्रकूण्मनुप्राप्तो राव््यश्रष्टो ४सि में श्रुतः ॥ ८॥
प्रतीक्षमाणस्वामेव माइो ४ हूमितो दि ।
तरात्रीएमिमं राम देरूं त्यक्ता मछीतलें ॥ ६ ॥
8० ..._रामायएं
तमुग्रतपसं वृद्द मरूर्षि संशितत्रतं ।
रामः पुनरिदं वाक्ममुवाचानत्तरं तदा ॥ १०॥
अवाप्स्यसि परान् लोकानितस्व्रमृषिसत्तम ।
आश्रम बररूमिच्छामि प्रदिष्ट कानने खया ॥ ११॥
भवान् छि ज्ञानविज्ञानसंपन्नः सर्वविन्मम ।
ग्रा्यातः शरभड्रेण तपःसिद्वेन धीमता ॥ ११॥
एवमुक्नस्तु रामेण मरूर्षिलीकविश्लुतः ।
अब्रवीन्मधुरं वाक्ं छर्षेश मछूतावृतः ॥ १३॥
प्रभूतपुष्पपानीयः स्वाउमूल्लफलद्रुमः ।
सानासुरभिगन्धाष्यः प्रभूतफलभोज्रनः ॥ १७॥
पद्रिनीसंघचित्रेश सरोभिरपशोमितः ।
वनरात्रिविचित्रान्तः प्रुभकाननशोभितः ॥ १५॥
अबमेवाश्रमो राम गुणवानुष्यतामिछ ।
ऋषिसंघानुचरितः सदा मूल्लफतल्तावृतः ॥ १६॥
इममाश्रममागत्य मृगसंघा इतस्ततः ।
प्रतियात्ति घधाकामं समत्तादकुतोभयाः ॥ १०॥
भवांस्तानभिद्र॒ुछ्त कि स्थातू पापतरं ततः ।
एकस्समिन्नाश्रमे स्थान चिरें च न तव क्षमं ॥ १८॥
ट्वमुक्का तु स मुनी राम संध्यामुपास्त छू ।
डपास्य च स तां संध्यां तत्र वासमकल्पयत् ॥ १९॥
अरएयकाएएई 8१
ततः प्रुभं तापसभोत््यमन्नं
स्वयं सुतीक्षणः पुरुषर्षभाय ।
सत्कृत्य रामाय ददौ महात्मा
संध्यानिवृत्ती जज्ननीं निरीक्ष्य ॥ २०॥
इत्यार्ष रामायण ग्रारणयककाएंडे सुतीक्षणदर्शन
साम हकादशः सर्गः ॥
8२ रामायएं
>7].
रामस्तु सहुसौमित्रिः सुतीक्ष्णेनाभिपूनितः ।
तां समुष्य निशां कृत्स्नां प्रभाते प्रत्यबरुध्यत ॥ १॥
तावुत्थाय बधाकालं सीतया सरू राघवी ।
शौचं प्रचक्रतुवीरी तलेनोत्यत्वगन्धिना ॥ २॥
ग्रथ ते४पम़ित्रयं तत्र वेंदेह़ली रामलक्ष्मणी ।
उपतस्थुर्मकाभागास्तपस्विशरणे वने ॥ ३॥
उदयसं दिनकर दृष्ना विगतकल्मषाः ।
सुतीक्षणमभिगम्येदं रामो वचनमत्रवीतू ॥ 8॥
सुखोषिताः स्मो भगवंस्त्रया पूज्येन पूतिताः ।
आपूर्छे वां प्रयास्थामो मुसयस्वरघत्ति सः ॥५॥
बरामछे व द्रष्ट कृत्खमाश्रममउल ।
ऋषीणां पुण्यशीलानां दए्डकारएयवासिनां ॥ ६॥
अभ्यनुज्नातुमिच्छामः सद्िभिर्मुनिपुड्वेः ।
धर्मशीलैस्तपोवृद्ि्विशिबेरिव पावकिः ॥ ०॥
अविषद्धांप्रुरादित्यो यावन्नातितपत्यती ।
तावदेवेत इच्छामो गत्तव्ये :नुमतं तथा ॥ ८॥
हवमुक्का ततो रामो ववन्दे चरण मुनेः ।
लक्ष्मपान सदू भ्रात्रा सीतया च मरायुतिः ॥ ६॥
ग्रणयकाएएं
तो संस्पृशलौ चरणावुत्थाप्य मुनिषुड्भरवः ।
गाछमालिऊुग्य सद्लेहूमिद वचसमत्रवीतू ॥ १०॥
अविध्न गच्छ पन्थानं राम सौमित्रिणा सर ।
सीतया चानया सार्ध छाययेवानुवृत्तया ॥ ११॥
पपश्याश्रमपद् राम दए्डकारएयवासिनां ।
एृषां तपस्विनां वीर तपसा भावितात्मनां ॥ ११॥
सुप्रापफलपुष्पाणि विचित्राणि वनानि च |
प्रशात्तमृगयूधानि कान्तपक्षिगणानि च ॥ १३॥
फुल्लपड्टन्रषाडानि प्रसन्नसत्तित्तानि च ।
कारएडवविधघुष्टानि तडागानि सरांसि च ॥ १४॥
पश्य बं दृश्स्म्याणि गिरिप्र्रवणानि च ।
रमणीयान्यरण्यानि मयूरविछतालि च ॥ १५॥।
शिवाय गम्यतां राम सौमित्रे वत्स गम्यतां ।
आगत्तव्यं तु नो द्रए्ट पुनराभ्रममाएउत्तं ॥ १६॥
ट्वमुक्तस्तथेत्युक्का काकुत्स्थः सहलक्ष्मणः ।
प्रदक्षिएं मुनि कृबा प्रस्थातुमुपचक्रमे ॥ १०॥॥
ततः प्रुभतरांस्तृणान् धनुषी चायतेक्नणा ।
ददो सीता तथोश्रीत्रोरसी चारिनिवर्कणी ॥ १८॥
निबध्य तौ च तांस््तूणान् धनुषी च प्रगृह्य तौ ।
निष्क्रात्तावाश्रमं द्रए्रे ततस्ती रामलक्ष्मणी ॥ १६॥
8३
88 रामायएं
मत,
प्रस्थिती धृतचापी च तौ निशम्याघ जानकी ।
रुणाया स्लिग्धवा वाचा भतीरमिद्मत्रवीतू ॥ १॥
प्राप्यते ४ छिंसया राम धर्मः सद्िः सदा शुभः ।
साशनानि पुनस्तस्य सप्ताऊर्व्यमसानि च ॥ २॥
तत्र कामसमुत्थानि चब्ार्युक्तानि राघव ।
क्रोधोद्वानि च त्रीणि व्यसनानि प्रचक्षते ॥ ३॥
मिथ्यावाकं तु प्रथम यत् सद्विस्त्यक््यते सदा ।
परदाराभिगमन विना वेरं च रौद्गरता ॥ 8॥
तानि सवीणि संयसुं शक्यं राम त्ितेन्द्रिये: ।
तव वश्येन्द्रिय्वं च त्ञानामि प्रुभनिश्चयं ॥५॥
मिध्यावा्कां न ते भूत॑ न भविष्यति राघव ।
कुतो नु ट्रषएं राम कुतः खीगमन प्रभो ॥ ६॥
अस्थाने वेरकरएं तच्च ते समुपस्थितं ।
बदिदं ते व्यवसितं परकिंसाकृतं त्रतं ॥ ०॥
वेरप्रसड्ब्नननं रक्षोभिस्ते स ते छितं ।
प्रतिन्नातस््या वीर दएडउकारएयवासिनां ॥ ८॥
ऋषीणां रक्षणकृते बधः संयति उक्षसां ।
बधार्थे उक्षसां वीर दए्डकाएएयवासिनां ॥ ६॥
ग्रणयकाएई 8५
प्रस्थितस्व सह भ्रात्रा गुद्दीव्वा सशर धनुः ।
बां चैव प्रस्थितं दृष्टा राम चित्ताकुलं मसः ॥ १०॥
सर्वतश्रित्तवक्त्या मे तव निःश्रेयसं नूप ।
न च में रोचते वीर गमन॑ दएउकं प्रति ॥ ११॥
कारएं तत्र वक्ष्यामि वदत्त्याः थ्रूयतां च मे ।
त॑ छि वाणधनुष्याणिश्रीत्रा सरू व गतः ॥ ११॥
दृष्टा वनचरान् नाथ कि न कु्ीः शरव्ययं ।
क्षत्रियस्य धनुः प्रोक्त कुताशस्पेन्धनं घथा ॥ १३॥
तत्समीपे स्थित भूयस्तेत्रो मूर्यते बत्तातू ।
हवं हि द्रष्टा विक्रात्तं वित्रस्थत्ति वने चराः ॥ १४॥
हकात्ते४पि स्थितास्ते तु बधमिच्छ॒त्ति तावकं ।
पुरा किल मढ्ाबाछ्ो तपस्वी संयतेन्द्रियः ॥ १५॥।
कश्नमिद्नगतः सिद्धस्तापसारण्यमाथ्रितः ।
तस्य केनचिद्ग॒त्य निशितं खड़मुत्तमं ॥ १६॥
संन््यासविधिना दत्त पुएंषे महूति तिछतः ।
स तच्छखमनुप्राप्य न््यासरज्ञणतत्परः ॥ १०॥
वने४पि न ब्रात्येनं रक्षन् प्रत्ययमात्मसः ।
पत्र गच्छत्युपादातुं पुष्पाणि च फलामि च ॥ १८॥ '
न विना तत्र खड़ेन घाति न्यासविशद्धितः ।
नित्य शस्त्र परिचरन् क्रमेण स तपोधनः ॥ १६॥
8६ रामायएं
चकार रौहां स्वां बुद्धि त्यक्का तापसनिश्चयं ।
ततः स रैद्रया बुआ तदानीं धर्मकर्षितः ॥ २०॥
तस्य शखस्य संसगीवत्जगाम सिरय॑ मुनिः ।
लेझाच बहुमानाच् स्मारे वां न शिक्षये ॥ २१॥
न कथश्विन्मनः कार्य गृह्वीतधनुषा बया ।
राक्षसानां विना वेरं बधो वीर न युत्यते ॥ २२॥
अपराधादते नापि हूलव्या गाक्तसास्वया ।
क्षत्रियाणां हि प्रूराणां स्वधर्मनिरतात्मनां ॥ २३॥
धनुषा कार्यमेतावदातानां परिरक्षणं ।
क्तच शख्त्रं क्ष च एएं क्व च न्ञात्रं तपः क्क च ॥ १२8॥
प्रतिषिद्धमिदं सर्वमेष धर्मस्तु पूज्यतां ।
तरमार्य कलुषां बुद्धि त्यत्रेमां शाख्रगर्लितां ॥ २५॥
गबा पुनरयोध्यायां ज्षत्रधर्म चरिष्यसि ।
अक्षया छि भवेत् प्रीतिः श्र्नूश्प्रुर॒योर्मम ॥ २६॥
अधर्मकलुषा बुद्धितायते शख्रसेवनात् ।
यदि राष्यरे४पि संत्यक्ते भवेस्तं सियतो मुसिः ॥ २०॥
धर्मादर्थः प्रभवति धर्मात् प्रभवते सु ।
धर्मेश लब्यते स्वगी धर्मसारमिदं त़गत् ॥ १८॥॥
आत्मान सियमेस्तेस्तेः कर्षयित्वा प्रयक्नतः ।
प्राप्यते पुरुषेः स्वंगी न सुखाल्लभ्यते सुर ॥ २६॥
श्ररणयकाएएई 8०
अकिंसानिरतः सौम्य भव धर्मपरायणः ।
सर्वे कवि ते सुविद्तिं लोके राघव तब्बतः ॥ ३०॥
ख्ीचापलादेतड॒दाक्तं मे
धर्म दि वक्तुं तव कः समर्थ: ।
विचार्य बुआ तु सहानुत्रेन
पद्रोचते वे कुछ तन्नरेन्द्र ॥३१॥
इत्यार्ष रामायण आरएयककाएंडे सुतीक्षणाश्रमनिवासो
माम द्वादशः सर्गः -- सीतावाक्ं साम
त्योदशः सर्गः ॥
है८ रामायएं
शा,
वाकामेतत् तु वेदेद्या व्याकृतं धर्मसंक्तितं ।
निशम्य मधुर रामो मेथिलीं प्रत्युवाच हू ॥ १॥
छ्तमुक्तं बया देवि स्लिग्धवा सद॒र्श वचः ।
कुल्व॑ स्वमभिसंधाय धर्मन्ने त्रनकात्मंत्रे ॥ २॥
कि ते वक्ष्यामि सुश्रोणि पत् ब्रयोक्तमिदं वचः ।
क्षत्रियेधीर्यते शख्त्रं नार्तशब्दो भवेदिति ॥३॥
ते चाती दण्डकारएंये मुनयः संशितत्नताः ।
मां सीते स्वयमागत्य शरण्याः शरणं गताः ॥ 8॥
वसलो धर्मनिरता वने मूलफताशनाः ।
न लभते सुख सीते राक्षसेः परिपीडिताः ॥५१॥
नियताः सर्वकालेषु विविधिरनियमेर्वने ।
भक्ष्यते राक्त्सेधरिविकृतिर्वनचारिभिः ॥ ६॥
ते भक्ष्यमाणा मुनयों दण्ठकारएएयवासिनः ।
अस्मानभ्युपपश्चेव तत्रोचुर्भघविद्धलाः ॥ ०॥
मया च वचन श्रुव्ा तेषामेतन्मुखच्युतं ।
कृबा चरणप्रुश्रूषां वाकामेतड॒दाक्तं ॥ ८॥
प्रसीदत्तु भवत्तो मे पीडेषा मम दशुणा ।
पदीदशेररूं विप्रेर॒पस्थेयेरपस्थितः ॥ ९ ॥।
गरण्यकाएई 8
मया कि करणीयं च रत्यु्ने द्वित्रतंनिधी ।
सर्वेरेव च तेर॒तिंवीगियं समुदाकता ॥ १०॥
राक्षसेदएटकारएंये बहुमिः क्ररकर्ममिः ।
अर्दिताः सम भृशं राम तेभ्यो नख्नातुमर्कसि ॥ ११॥
छोमकाले० प्रिछोत्राणां पर्वकाते च राघव ।
क्रुद्ाः प्रधर्षयत््यस्मान् राज्ञणाः पिशिताशनाः ॥ १५॥
राक्ततिेः पीडामानानां तापसानां तपस्विनां ।
सान््या विमृशतामस्ति बढ़ते परमा गतिः ॥ १३॥
काम तपःप्रभावेन शक्ता हुततुं निशाचरान् ।
चिरार्त्रितं तु नेच्छामस्तपः खएउयितु स्वयं ॥ १8॥
बहुविध्न तपश्चर्तु इश्चर॑ चेव राघव ।
तेन शापं न मुख्चामो भक्ष्यमाणाश्र राक्षसेः ॥ १५॥
तदर्य्ममानान् रक्षोभिदीाडकारए्यवासिभिः ।
र्षास्मांग्रापमुग्यम्य ब्न्नाथा छि वयं बसे ॥ १६॥।
मया चेतद्गचः घ्रुत्रा यत्नेस परिपात्लनं ।
ऋषीणां दएउकारएंये संश्रुतं त्लोकसाक्षिक ॥ १०॥
संघ्रुत्य च न शक्रोमि त्रीवन्नेतत् प्रतिश्रुतं ।
मुनीनामन्यथा कर्तु सत्यमिष्ट छवि मे सदा ॥ १८॥
त्प्यरूं त्रीवितं ब्रद्यां वां सीते सहलक्ष्मणां ।
न तु प्रतिन्नां संभ्रुत्य ब्राह्मगोषु विशेषतः ॥ ९६ ॥
॥. पर
५० रामायएं
तदवश्यं मया कार्यमृषीणां परिपालन ।
अनुद्वेगेस ये धर्म साधयक्ति मसीषिणः ॥ २०॥
रक्षार्थ मुनिसंघानामेतड॒क्त मयापि रू ।
अनुक्तेमापि वेंदेछि किं पुनः सत्यसंश्रवे ॥ २१॥
मद्रक्नया तु बया सीते छितमुक्तं वचो मम ।
सदशं चानुठ॒यं च कुल्तस्थ तव शोभने ॥ २२॥
मम ल्लेढेन प्रीत्या च पदुक्तो४छं तथा वचः ।
परितुष्टो ४स्मि वेंदृछि नानिष्टो छानुशास्थते ॥ २३॥
हतावड्क्का वचन मरात्मा
सीतां तदा मेथिलरात्रपुत्री ।
रामो धनुष्मान् सछू लक्ष्मणोन
ज्ञगाम रम्याणि तपोवनानि ॥ २४ ॥
इत्यार्ष रामायण ग्रारएयककाएंडे रामवाकयं साम
चतुर्दशः सर्गः ॥
अरएयकाए
2५.
अग्रतो४थ ययौ रामः सीता मध्ये सुमध्यमा ।
पृष्ठतस्तु धनुष्याणिर्लक्ष्मणो ४ नुन्नगाम छू ॥ १॥
पश्यत्ती तौ च रम्याणि वनान्युपवनानि च ।
पर्वतांश्व नर्दीश्रेव राघवी सर सीतया ॥ २॥
साससांश्रक्रवाकांश् नदीपुलिनचारिणः ।
सरांसि च सपञ्मानि नानापक्षिगणानि च ॥ ३॥
रूरीणां यूधपांश्ेव मदोदूतांश् कुज्रान ।
मकिपांग् वराढूंग्व गवयांगश्रमरांस्तथा ॥। 8
ते गब्या दृर्मधानं लम्बमाने दिवाकरे ।
ददशुः सकछ्िता रम्यं तडाग॑ योत्नसायतं ॥॥ १॥
पद्मोत्करविचित्रासं गनयूधवित्वोडितं ।
शरारिरूंसकुररिराकीर्ण त्रलचारिभिः ॥ ६॥।
प्रसन्नसलिले र॒म्ये तस्मिन् सरसि प्रुश्रुवे ।
गीतवादित्रनिर्धीषो न तु कश्निददृश्यत ॥ ०॥
ततः कौतूहूलाद्रामो लक्ष्मणाश्न महायशाः ।
मुनि धर्मभृत॑ साम पपृच्छतुरुपेत्य वे ॥ ८॥
इद्मत्यदुतं द्ृष्ट्रा सर्वेषां नो मरायुते ।
कौतूरूत्व॑ मरुज्ज़ातं किमिदं साधु कथ्यतां ॥ १॥
११
५१ रामायएं
तेनेवमुक्तो धर्मात्मा राघवेण मरात्मना ।
प्रभावं तस्थ सरस ग्ाख्यातुमुपचक्रम ॥ १०॥
इद पद्चाप्सरों साम सरः पौराणमुच्यते ।
निर्मित तपसा राम मुनिना मन्दकर्णिना ॥ ११॥
स छि तेंपे तपस्तीत्रं मन्दक्िमिक्मुनिः ।
दर्शवर्षसर्ास्राणि वायुभक्ष्यः शित्तासनः ॥ १५॥
ततः प्रव्यधिताः सर्वे देवा इन्द्रपुरोगमाः ।
अन्नुवन्नयमस्माकं स्थान प्रार्थथलते मुनिः ॥ १३॥
तस्य कर्तु तपोविध्र नियुक्ताः सर्वदिवतिः ।
प्रधानाप्सरसः पद्च दिव्याभरणभूषिताः ॥ १४॥
तत्रागतास्ता गायस्यों सन्दस्यश्र सुमध्यमाः ।
तमलोभयन् ललमना मुनि तीव्रतपोत्रतं ॥ १५॥
अप्सरांभिस्ततस्ताभिर्मुनिईष्टपरावरः ।
नीतो मदनवश्यत्व॑ सुराणामर्थसिद्यये ॥ १६॥
ताश्रेवाप्सरसः पश्च मुनेः पत्नीतरमागताः ।
तडागे निर्मित तासतामस्मिन्नसर्द्धितं गृरूं ॥ १०॥
ता इद्ाप्सरसः पदन्च निवसन्ति यधासुण्ं ।
रमयज्ति तपोयोगान्मुनतिं बौवनसदर्पिताः ॥ १८॥
तासां संक्रीटमानानां मछानेषो४त्र सिस्वनसः ।
श्र॒यते भूषणोन्मिश्रो गीतः श्रुतिमनोरछूरः ॥ १४ ॥
ग्ररणयकाएएई ५३
आआश्रर्यमिति तस्येतद्वव्ं भावितात्मनः ।
राघवः प्रतित्नग्रार सर भ्रात्रा मह्ाबलः ॥ २०॥
ट्वं कथयतस्तस्य दृद्शीघ्रममएउल्ल॑ ।
कुशचीएपरिक्षिप्तं नानावृक्ञलतावृतं ॥ २१॥
त॑ प्रविश्याश्रमं रामः सीतया लक्ष्मणोम च ।
सछ्तो मुनिभिः सर्वे: सत्कारेणाथ सत्कृतः ॥ २९॥
ततस्तस्मिन् स काकुत्स्थः श्रीमत्याश्रममएउल्ते ।
न्यवसत् सुसुजस्तैस्तेः पूज्यमानों मरू्षिभिः ॥ २३॥
ज़गाम चाश्नमं तेषां पर्वीयेस मरात्मनां ।
पादाभिवादनं कर्तु सकाशं राघवस्तदा ॥ २४॥
क्कचित् परिवसन् मासमेकं संवत्सरं तथा ।
क्वचिच् चतुरो मासान् पद्च षट् वापि च क्चित् ॥ २५॥
अपरत्राधिकं मासमध्यर्धमपर क्चित्।
ज्रीनू मासानपरानशष्टो राघवों न््यवसत् सुछं ॥ २६॥
मासद्धय॑ चापरत्न साम्रं संवत्सरं क्षचितू।
पक्तमन्यत्र मासं च न्यवसद्राघवस्तदा ॥ २०॥
तथा संवसतस्तस्य मुनीनामाश्रमे सुर ।
रमतश्चानुकूल्येन ययुः संवत्सरा दश ॥ २८॥
तथा परिवसंश्रेव राघवः सह सीतया ।
सुतीक्ष्णस्थाश्रमं श्रीमान् पुनरिव त्रगाम छू ॥ २६॥
पे रामायएं
त तदाश्मममागत्य मुनिश्रिः प्रतिपूत्रितः ।
तत्रापि न्यवसद्रामः कश्नित् कालमरिंद्मः ॥ ३०॥
अधाश्रमस्थः काकुत्स्थः कदाचित् तं मढामुननि ।
डपासीनः स ध्मात्मा सुतीक्ष्णमिद्मत्रवीत् ॥ ३१॥
अस्मिन्नरएंये भगवन्नगस्त्यो मुनिसत्तमः ।
वसतीति मा पूर्व सतां कथयतां श्रुतं ॥ ३९॥
न तु ज्ञानामि त॑ देश वनस्यास्य मदत्तया ।
यत्राश्ममपद पुण्यं मरर्षेस्तस्थ धीमतः ॥ ३३॥
तव प्रसादाद्रगवन् सानुत्रः सहू सीतया ।
अगस्त्यमभिगच्छेयमभिवादयितुं मुनि ॥ ३४॥
मनोरथों छि में नित्यं महान् मससि वर्तते ।
यदछूं त॑ मुनिश्रेष्ठ प्रुशृपेयमपि क्षणं ॥ ३५॥
इति रामस्य स मुनिः श्रुवा वचनमुत्तमं ।
मुतीक्षणाः प्रत्युवाचेढं प्रीत्या दशरथात्मन्नं ॥३६॥
अरमप्येतदेव वां वक्तुकामः सलक्ष्मणं ।
ग्रगस्त्थमभिगच्छेति सीतां च न्नसकात्मत्नां ॥ ३०॥
दिष्या व्िदानीं राम बं स्वयमेव ब्रवीषि मां ।
अरूमाख्यामि ते वत्स यत्रागस्त्थो महामुनिः ॥ ३८॥
पोत्ननान्याश्रमाद्रत्ा रास्माच्चचारि राघव ।
दक्षिणेन ततः श्रीमानाश्रमस्तस्य धीमतः ॥ ३६॥।
अरणयकाएएई
अगस्त्यस्थ तु धर्मात्मा भ्राता प्राणसमों मुनिः ।
वसत्यभिरतों धर्म घथा ख्यातस्तपोधनः ॥॥ 8० ॥
तृणप्राये भ्रुभे देशे पिप्पलीवनशोभिते ।
पुष्पमूलफल्ले रम्ये लानाशकुनिसादिते ॥ 8१॥
पद्मिन्यों विमलास्तत्र प्रसन्नतलित्वाः प्रुभाः ।
उषिव्ा उज्ननीं तत्र प्रभाते राम यास्थसि ॥ 8२॥
दक्षिणां दिशमास्थाय वनषएउस्य पार्श्रतः ।
तत्रागस्त्याश्रमपदं गब्या योन्ननमत्तरं ॥ 8३॥
बहुभिः पत्षिभिन्नुष्ट सानामृगनिषेवितं ।
रमणीये वनोदेशे विविधायतपादये ॥ 88॥
रंस्थते तत्र वेदेक्ली लक्ष्माग् सह तथा ।
स छि रम्यो वर्नोदेशों बहुमूलफत्लान्वितः ॥ 8५॥
यदि बुद्धिः कृता राम द्रष्टु त॑ मुनिषुड््वं ।
अग्येव गमने बुद्धि रोचयस्व मरामते ॥ 8६॥
प्प्
इ्त्यार्षे रामायण आ्रारण्यककाएंडे अ्रगस्त्यसंकीर्तन नाम
पच्चदशः सर्गः ॥
५६ रामायएं
2१7.
इति रामो मुनेः रुव्ा सर भ्रात्राभिवाय्य च ।
प्रतस्थे ० गस्त्यमुद्दिश्य सानुत्र: सह सीतया ॥ ९॥
पश्यन् वनानि चित्राणि पर्वतांग्राभ्रसंनिभान् ।
सरांसि सरितश्ेव पथि मार्गवशानुगाः ॥ २॥
स सुतीक्ष्णोपदेशिन गब्या तेन यधासुण ।
इदू परमसंकष्टो वा्कां लक्ष्मणमत्रवीत् ॥ ३॥
एतत् तदाश्ममपदं सून॑ तस्य महात्मसः ।
अगस्त्यस्य मुनेश्रीतुईश्यते पुएयकर्माणः ॥ 8॥
तथा छीमे वनस्यास्य प्रथिताः पथि लक्ष्मण ।
संनताः फलभारेण पुष्पभारेण च द्रुमा: ॥ ५॥॥
सुजच्छायाः सुगन्धाष्या रुस्तप्राप्याश्य लक्ष्मण ।
नानाविरूगसंकीर्णाः सर्वे स्वाइफलद्रुमाः ॥ ६॥
पिप्पलीनां च पक्कानां वनादस्माडपागतः ।
गन्धोयं पवनसोत्क्तिप्तः सहसा कटुकान्वयः ॥ ०॥
तत्र तत्र च दृश्य्ते रचिताः काछ्ठराशयः ।
लूनाश्व पथि दृश्यतते कुशा वैह्ट्यसंनिभाः ॥ ८॥
एतच्च वनमध्यस्थं दृश्यते सहसोत्थितं ।
पावकस्याश्रमस्थस्य प्रमाग्र॑ संप्रदृश्यतां ॥ ९ ॥
अरणएयकाएई १७
विविक्नेषु च तीर्थेषु कृतस्नानोत्यितेर्दित्रे ।
पुष्पोपरारा दृश्यत्ते कुमुमैः स्वयमाछूतेः ॥ १०॥
वचन हि सुतीक्ष्णस्य यथा सौम्य मया श्रुतं ।
तस्यागस्त्यस्य वे श्रातु्टश्यते सूनमाश्रमः ॥ ११॥
निगृद्य तपसा मृत्युं भूतानां छितकाम्यया ।
यस्य ब्येछ्टेन छि भ्रात्रा शरण्या दिगियं कृता ॥ ११॥
इह्ान्यदा किल क्रूरो वातापिरपि चेल्वलः ।
श्रातरी सह्तावास्तां ब्रद्प्नी तो महछासुरौ ॥ १३॥
धारयनू् ब्राद्मणं हपमिल्वलः संस्कृतं बदल ।
न्यमन्नयत विप्रान् स भ्राइमुद्दिश्य निर्णः ॥ १8॥
श्रातरं स तु त॑ भ्राता संस्कृतं मेषह॒पिएं ।
तानू दिव्ान् भोज्रयामास भ्राद्वकातल्ते बथाविधि ॥ १५॥
ततो भुक्तवतां तेषामिल्वलो वाक्य्ममत्रवीत् ।
वातापे निष्क्रमस्वेति परया स्वरसंपदा ॥ १६॥
ततो श्रातुर्वचः श्रुव्रा वातापिर्मेषनिस्वनः ।
भिच्चा भिन्ना शरीराणि निष्पपात दिल्नन्मनां ॥ १७॥
ब्राह्मणानां सहख्राणि ताभ्यामेवं परंतप ।
विनाशितानि संरूत्य नित्यशः पिशिताशया ॥ १८॥
ततस्तु भन्षितानू भ्रुवा ब्राह्मणानृषिसत्तमः ।
आगतस्वरितिस्तत्र यत्र तौ पापकारिणी ॥ १६॥
वा, 5
पथ रामायण
ग्रगस्त्यमागतं दष्ढ्ा प्रदृष्टो तावधोचतुः ।
तूर्णमामर्य सक्ितौ भगवन् भुन्यतामिति ॥ २०॥
स टवमुन्तस्तु मुनिर्नेर्शताभ्यामनिन्दितः ।
प्रतिगुद्य वचस्ताश्यां वाठमित्यब्रवीन्मुनिः ॥ २१॥
प्रत्युवाच ततश्रेनमिल्वलः प्रकृसन्निव ।
कथं हि मेषमेकस्त भक्षयिष्यसि वे द्िज्त ॥ २९॥
तमुवाच ततो विप्रः प्रकसन्निव राक्षस ।
ग्ररूं तु भक्षपिष्यामि सर्वमास्थापयस्व मे ॥ २३॥
ज्षुधितो ४छं दनपते तपसा बहुलाः समाः ।
शक््य्ामि मेषमेको 5पि श्राद्वे भोक्तुमरू सु ॥ २४॥
अगस्त्यस्थ वचः घ्रुब्वा इल्वलो वाक्ममत्रवीतू ।
वाष्मेवं विधास्यामि भक्त बं घदि शकाते ॥ २५॥
ततस्तु कल्पितं भक्ष्यं वातापिं मेषह॒पिएं ।
भक्षयामास भगवानिल्वलस्य स पश्यतः ॥ २६॥
ततो ब्रुढ्वव मनसा गड़ां भागीरथीमृषिः ।
सा तस्य वर तूर्ण प्रवविश कमएडलुं ॥ २०॥॥
प्रच्छ्न॑ त्रत्तमादाय त्ष्येनोपस्पृशन् मुनिः ।
निरवणशेषं त॑ मेष बुभुत्ते द्वित्ततत्तमः ॥ २८॥
तमगस्त्यमविज्ञाय मुनि परमकोपिएं ।
श्रातर निष्क्रमेत्यचेरिल्वस्तः समभाषत ॥ २६ ॥
ग्ररएयकाएएई प्र
ते तथा भाषमाएं तु भ्रातरं विप्रधातिन ।
अब्रवीत् प्रहसन् वाक्यमगस्त्यो मुनिसत्तमः ॥ ३०॥
कुतो निष्क्रमितुं शक्तिर्मया भुक्तस्य रक्षसः ।
भ्रातुस्ते मेषठ॒पस्थ सिष्क्रमो नोपपस्यते ॥ ३१॥
भज्षितं छि मया उक्तो न छास्य पुनरागमः ।
पेन्द्रा देवगणाः कुर्युरिति मे निश्चिता मतिः ॥ ३१॥
अगस्त्यवचन प्रुवा श्रातुर्निधसड़! खितः ।
प्रधर्षयितुमारेने मुनि क्रुद्दो सिशाचरः ॥ ३३॥
सोथ्भ्यद्रवद्िजद्रोह़ी मुनिमादीप्ततित्नसं ।
चक्तुषा तस्य तीत्रेण निर्दग्धो भस्मसादभूत् ॥ ३४॥
ब्रद्मघ्नी नाशयित्रा तु राक्षती पापकारिणो ।
ग्राश्नमं प्रवर विप्रो न््यवेशयत धर्मवित्त् ॥ ३५॥
तस्य संदश्यते तात आश्रमः पुएयकर्मणः ।
बहुपुष्पफलोपेतो विविक्तः प्रवरोदकः ॥ ३६॥
दिव्यतित्र: प्रभावस्थ तठागवनशोभितः ।
विप्रानुकम्पया पेन कर्मेतदुष्कर कृतं ॥ ३०॥
एवं कथयतस्तस्य राघवस्य मर्ात्मनः ।
त्र॒गामास्तं ततः सूर्यः संध्या च समन्नायत ॥ ३८॥
तत्रोपास्थ ततः संध्यां सर श्रात्रा धधाविधि ।
प्रविवेशाश्रमपदं मुर्निं त॑ं चाभ्यवादयत् ॥ ३६ ॥
६० रामायएं
सम्यक् प्रतिगृद्वीतस्तु मुनिना तेन राघवः ।
न्यवसत् तां निशां तत्र प्राश्य मूत्तफलं प्रुचिः ॥ 8०॥
ततस्तु ते तेन मर्ात्मना सम
समेत्य सम्यञ्जुनिना घधाविधि ।
सुषोषितास्तत्र निशाक्षये पुनत्
तपस्विनं द्रष्टमभिप्रतस्थिरे ॥ 8१॥
इत्यार्ष रामायण आरएयककाएंडे ग्रगस्त्यश्रातृदर्णन
साम षोडशः सर्ग: ॥
ग्ररएयकाएईं ६१
> १५7].
तस्यां राच्ां व्यतीतायां विमले ४भ्युदिते रवौ ।
अगस्त्यश्रातरमृषिमामत्नयत राघवः ॥ १॥
आमल्लये वां भगवन् सुखमभ्युषितो निशां |
द्रद्॒मिच्छाम्यगस्त्यं छि भ्रातरं ते४ग्रन्न॑ मुिं ॥ २॥
गम्यतामिति तेनोक्तो त्रगाम रघुनन्दनः ।
पथोपदिश्टेन पथा गच्छन् समवत्तोकयन् ॥ ३॥
दर्दर्श रामः शतशः फुल्लकात्तारपादपान् ।
ततो४ब्रवीत् समीपस्यं लक्ष्मएं प्रुभलक्षणं ॥। 8॥
पश्य लक्ष्मण रम्याणि वनस्यास्य श्रुभानि च ।
काननानि विचित्राणि फलमूलधरे्ई मेः ॥ १॥
श्रुभांश्व घ्रुभगन्धांश् सुस्वाहनल सुबहूंस्तथा ।
पादपानां समूहूंस्च पश्य लक्ष्मण सर्वशः ॥ ६॥
वानीएंस्तिनिशान् निम्बान् मधुकान् निचुलासनान ।
ग्राम्नामाम्रातकांश्रेव तिन्द्रकामलकांसस््तथा ॥ ०॥
त्म्बुतालक पित्थांश्व पनसान् वीजपूरकान ।
सोमवृत्ञान् कर्मरड़ान पियालांश्व क्तचित् क्चित् ॥ ८॥
वर्नूरान् बद्रीश्रेव सालान् भल्लातकांस्तथा ।
कदलाीवेत्रवेणुश्र तथा चान्यान् सछुखशः ॥ १ ॥
६१ रामायएं .
दाडिमान् करवीरांश् अ्शोकांस्तिलकांस्तथा ।
अड्ढोढांश् कुर्ेशांश्व नीलाशोकांश्र सर्वशः ॥ १०॥
लोप्रान् शिरीषवृक्षांश्व मुचुकुन्दांश्व पाट्लानू ।
चम्पकांत्र प्रियडूंश्व सप्तपर्णीश्र पादपान् ॥ ११॥
ग्न्यान् वृक्षसमूरांश् नानागुल्मलतायुतानू ।
इतस्ततः काननेषु पश्य लक्ष्मण राज़तः ॥ ११॥
पुष्पितान् पुष्पिताग्राभिर्लताभिः परिवेधश्तानू ।
स दृष्टा कानन॑ रम्यं पथि गच्छन् महायशाः ॥ १३॥
अन्रवीध्च पुनस्तत्र रामो राज़्ीवलोचनः ।
पृष्ठानुगं दशर॒थिं लक्ष्मणं लक्ष्मिवर्धनं ॥ १४॥
पश्य सौम्य पधाभ्यासे सन्दनप्रतिमं वन ।
रमणीयं च सौम्यं च यथेदं दीप्यते पुनः ॥ १५॥
झ्लिग्धपत्रा यथा वृत्ता यथा कासतरा मृगाः ।
ग्राश्ममो सातिहरेथसौ तस्य विश्रुतकर्माः ॥ ९६॥
अगस्त्य इति यः ख्यातो कोके पुएंयेस कर्मणा ।
ग्राश्ममों दृश्यते तस्य परिश्रान््तसुखावरूः ॥ १०॥
आज््यधूमाकुलवनश्रीरमालापरिष्कृतः ।
प्रशात्तमृगयूधश्च नानाशकुनिनादितिः ॥ १८॥
निमगृव्छा तपसा मृत्युं त्ोकानां छितकाम्यया ।
दक्षिणा दिक् कृता बेस शरण्या पुण्यकर्मणा ॥ ११॥
ग्ररणयकाएं ३
तस्पेतदाश्ममपद प्रभावाय्यस्थ राक्षसेः ।
दिगियं दक्षिणा तात दृश्यते सोपभुन्यते ॥ २०॥
यदाप्रभृति चाक्रात्ता दिगियं पुएयकर्माणा ।
तदाप्रभृति सर्वे४स्य प्रशात्ता उत्ननीचराः ॥ २१॥
नाम्ना चेयं भगवतो दक्षिणा दिक् प्रदक्तिणा ।
प्रथिता त्िषु ल्लोकेषु उष्प्रेत्ञा क्ररकर्मभिः ॥ २१॥
क्रोधात् प्रवृद्धः सुमहान् भास्कर॒स्थ नगोत्तमः
आ्रादिश पालबंस्तस्य विन्ध्यशेत्तो न वर्धति ॥ २३॥
समुद्रमपिवच्चापि तिमिनक्रसमाकुलं ।
दानवानां विनाशार्थ देवेः सेन्द्रेः प्रसादितः ॥ २९॥॥
तस्याय॑ दीप्ततपसो लोके विख्याततेत्नसः ।
अ्रगस्त्यस्याश्रमः श्रीमान् विनीतमुनिसेवितः ॥ २५॥
देवलोकार्चितः साधुर्दिते नित्यं रतः सतां ।
ग्रस्मानभिगतानेष भ्रेयसा बोन्रयिष्यति ॥ २६॥
आराधपिष्याम्यत्राहुमगस्त्यं मुनिसत्तमं ।
वनवासस्य कालं च शेषं वत्स्थामछले वयं ॥ २०॥
अत्र देवा: सगन््धवीः सभूताः सहूचारणाः ।
अगस्त्ये नियताछाराः सतत पर्युपासते ॥ २८॥
सात्र त्रीवेन्मृषावादी क्रूरो नेकृतिको<प्रुचिः ।
नुशंसः पापवृत्तों वा ग्रनिष्ञो बस्तथाविध:ः ॥ २६॥
हे रामायण
पन्नगा गुकाकाश्ेव तथा विग्याधरादय: ।
वसत्ति नियताछारा मुनिमाराधयिज्तवः ॥ ३०॥
अत्र सिद्धा मरात्मानो विमानिः सूर्यसंनिभिः ।
त्यक्का देरान् नवेंदें केः स्वयीताः परमर्षयः ॥ ३९॥
पक्षत्रममरत्वं च राज़्यालि च धनानि च ।
नराणामत्र भगवान् विद्धे तपसा विभुः ॥३२॥
एवं स र॒त्रेन्द्रसुतो त्रुवन् गुणान्
ऋषेरगस्त्यस्थ चिराय राघवः ।
प्राप्त: क्रमाद्दारमधाप्रमस्य
बत्र स्थितों दीप्तवपुर्मछात्मा ॥ ३३॥
इत्यार्ष रामायण आरएयककाएंडे अगस्त्याश्रमवर्णनं नाम
सप्तदशः सर्गः ॥
अरणएयकाएई ५
2 ५।|.
स्थितस्त्रमर्संकाशों महाबलपराक्रमः ।
राघवः सह वेदेस्या लक्ष्मणं वाक्यमत्रवीत् ॥ १॥
तंप्राप्ताः स्माश्रमपदं सौमित्रे प्रविशाग्रतः ।
निवेदय च मां प्राप्तमृषये सह सीतया ॥ १॥
स प्रविश्याश्रमपदं लक्ष्मणो राघवान्नया ।
अगस्त्यशिष्यमासाय्य वाकामेतड॒वाच छू ॥ ३॥
रात्ा दशरथों साम व्येछस्तस्थ सुतो बली ।
रामो साम मराभाग मुनि द्रष्टुमिरेच्छति ॥ 8॥
लक्ष्मणो नाम तस्याहु भ्राता तदनुज्ो छितः ।
सदारः सरतेत्नस्वी मुनि द्रष्टुमिरागतः ॥ १॥
प्रियः सर्वस्य त्तोकस्य प्रियधर्मश्न स प्रभु! ।
अनुरक्तत्नश्रेव यदि ते श्रुतिमागतः ॥ ६॥
ते वयं मुनिमुद्दिश्य भगवत्तमुपागताः ।
द्रष्गमिच्छामछे सर्वे बत्प्रसादन््मरामु्सि ॥ ०॥
तस्य तदचन ध्रुत्रा लक्ष्मणस्थ तपोधनः ।
तथेत्युक्काश्रमपदं प्रविवेश निवेद्तु ॥ ८॥
प्रविश्य चाग्रिशरणं तमृषिं उष्प्रधर्षणं ।
कृतान्नलिएवाचेदं वचन शक्ष्णया गिरा ॥ १॥
गा. 9
६६ रामायण
पुत्रो दशरथस्थासी रामो नाम मद्ायशाः ।
सर श्रात्राश्रमद्वारि भार्यया सह तिष्ठति ॥ १०॥
भवत्नमिच्छति द्रएं प्रुश्रूषार्थमिक्ागत: ।
यद््रानत्तर कार्य तदाज्ञापय में मुने ॥ ११॥
ततः शिष्याउपश्चुत्य प्राप्त राम॑ं सलक्ष्मएं ।
बैंदेह्ीं च महाभागामिदं वचनमत्रवीत् ॥ १५॥
दिव्या रामो मछाबाहुः सभायी मामुपागतः ।
मनसा काझ्टतं तस्य ममाप्यागमन स्वयं ॥ १३॥
गम्यतां सत्कृतो रामः सभार्यः सहलक्ष्मणः ।
प्रवेश्यतामिर ज्षिप्रं कि चासौ न प्रवेशितः ॥ १४॥
ट्वमुत्तस्तदा तेन धर्मज्ञेन तपस्विना ।
अभिवाग्यात्रवीच्छिष्यस्तथेति नियताज्ञलिः ॥ १५॥
ततो निष्क्रम्य संश्रात्तः शिष्यो लक्ष्मणमत्रवीतू ।
क्वासौ रामो मराबाहुः सौमित्रे दर्शयस्व मे ॥ १६॥
क्व चास्व भायी वेदेद्ली नित्य भर्तृढिते रता ।
मरूर्षिवचनात् तात द्रष्टमिच्छामि तावुभी ॥ १०॥
ततो गव्ाश्रमद्वारं शिष्येण सरू लक्ष्मणाः ।
दर्शयामास काकुत्स्थं सीतां च न्ननकात्मन्नां ॥ १८॥
स द्ृष्ठा तमुवाचेदं मुनिरिक्ष्वाकुनन्द्न ।
स्वागतं तव रात्ेन्द्र मेथिल्या लक्ष्माकस्थ च ॥१६॥
अ्ररएयकाएई ७
इति स प्रसृतेवीकीरगस्त्यवचनादय ।
प्रावेशय्यधान्यायं सत्कारा्दे सुसत्कृतं ॥ २०॥
प्रविवेश ततो राम ग्ाश्नमं पुणयकर्मणः ।
प्रशात्तमृगसंकीर्ण समत्तादवल्लीकयन् ॥ २१॥
ततः शिष्येः परिवृतों निश्चक्राम महामुसिः ।
कृछात्रिनाम्बरधरे श्रीर-वल््कलधारिभिः ॥ २११
त॑ं दृष्ठा चोग्रतपसं प्रत्वल््तत्तमिवानलं ।
अगस्त्यं स मुनिश्रेष्ठ रामो लक्ष्मणमत्रवीतू ॥ २३॥
ग्रयमग्रिरयं सोम हष धर्मः सनातनः ।
अस्मानिरागतानेष निष्क्रम्याभ्युपगच्छति ॥ २४॥
श्ौदर्येशापि गच्छामः सो४गस्त्यो४यं न संशयः ।
निधान तपसामेष तेत्नोराशिविभावसतोः ॥ २५॥
अरो भगवतस्तेन्न इत्युक्रोपेत्य चेव छि ।
त्ग्रार् परमप्रीतस्तस्य पादवृषेस्तदा ॥ २६॥।
तीतया सहू वेंदेक्या लक्ष्ममोन च राघवः ।
अभिवाय्य यथान्यायं तस्थौ रामः कृताज्ञत्तिः ॥ २०॥॥
ग्रभिवादितवत्तं च राघवं सुमछातपाः ।
मूर्धन्युपाप्राय तदा सिर्षीदित्यत्रवीन्मुनिः ॥ २८॥
दत्तासनं तदा राम॑ वेंदेह्ीं लक्ष्मणं तथा ।
अर्चयित्ा तु पप्रच्छ कुशत्तानामयं मुनिः ॥ २६॥
दध रामायएं
पृष्ठा चानत्तरं शिष्यमुवाचेदं वचस्तदा ।
अग्री छुबा रूविः पूर्व शेष रामाय धीमते ॥ ३०॥
प्रतिपादय सत्कृत्य मन्नवत् प्राश्यतामयं ।
वानप्रस्थेन विधिना सत्कारारी छि राघवः ॥ ३१॥
तस्मादेन सत्क्रियया सत्करिष्ये४छरूमागतं ।
पून्ननीयश्च मान्यश्र प्राप्तो४यं॑ सः प्रियातिथिः ॥ ३९॥
अय॑ सर्वस्य त्तोकस्प गतिनसीयश्व राघवः ।
ल्लोकनाथमिमं प्राप्त पून्नयिष्ये बथाविधि ॥ ३३॥
अपून्रयन् छि काकुत्स्यं तपस्विनमुपागतं ।
डः साक्षीव परे लोके स्वानि मांसानि खाद॒ति ॥ ३8॥
यो गृहायातमतिथिं वधाशक्ति न पून्रयेत् ।
दबा स उष्कृतं तस्य पुए्यमादाय गच्छति ॥ ३५॥
ट्वमुक्का फलेमूलेः पुप्पेरद्धिश्न राघवं ।
अर्चीयेत्रा यथान्याय॑ पुनरेवात्रवीदचः ॥ ३६॥
धनुर्वरमिद दिव्यं वब्न्वेमपरिष्कृतं ।
वैज्वं पुरुषव्याप्र निर्मितं विश्वकर्मणा ॥ ३०॥॥
ग्रमोघा इषवश्नेमे ब्रद्मदत्ताः सुतेत्नसः ।
दत्ता मछां महेन््द्रेण तृणी चाक्तयसायकौ ॥। ३८॥
संपूर्णा निशितिवाणिर््वलद्विरिव पन्नगेः ।
मराकोषनिवासी च मढासिर्दुमविग्ररू। ॥ ३६ ॥
ग्ररणयकाएई श्र
असेन धनुषा राम छूवा संझ्ये मरासुरान्।
आननरूर श्रियं दीप्तां पुरा विज्षुर्दिवौकसां ॥ 8०॥
इद धनुः सतूणीर छड़े चेमे मयोग्यतं ।
न्याय प्रतिगृह्ीघ्र वत्र॑ वश्नधरों घथा ॥| 8१॥
पुरा चोक्तो४हूमिन्द्रेण सहुख्राज्ञेण राघव ।
पद्म राम इर्गच्छेत् तस्मे देषमिदं धनु! ॥ 8२॥
सब राम चिरेणासि संप्राप्तो छास्मदप्रमं ।
गृहाण तदिदूं दिव्यं धनुर्वर्मनुत्तमं ॥ 8३ ॥
अनेन धनुषा राम कृत्स्तस्थ त्रगतस्तथा ।
अ्रविषद्ामपीन्द्रस्य विन्नेतासि परंतप ॥ 88॥
ट्वमुक्का मरातेत्ना। सशर तन्मरुंदनुः ।
दवा रामाय भगवानगस्त्ये। घुमरत्रवीत ॥ 8५॥
धनुषानेन काकुत्स्थ यदा योत्स्थसि संयुगे ।
त्रयाणामपि लोकानां तदा शाप्तिभविष्यति ॥ 8६॥
दवा धनुश्नेव शरांग्र विप्रः खड़े च तूणौ च पृषत्कपूर्णी ।
वज्नोत्तमं चेव ददौ महात्मा शक्रेण दत्ते ग्रपि कुए्ठल्ते च ॥8०॥
तद्राघवो४थ प्रतिगृद्य दत्तं मराप्रदानं मुनिना प्रतीतः ।
मढाखुतिवीर्थंगुणोपपन्नो वचो मुनेर॒त्तरमाचकाड़ू ॥ 85॥
इत्यार्ष रामायण आ्रारणयककाएंडे धनुःप्रदासं नाम
ग्रष्टाद्शः सर्गः ॥
७० रामायएं
%,
पून्रयित्रा बथान्यायं देवेन विधिना मुनिः ।
प्रसृतं बहुविस्तारमगस्त्यो वाक्यमत्रवीतू् ॥ १॥
पुत्र प्रीतो४स्मि ते राम परितुष्टो ४स्मि लक्ष्मण ।
अभिवादयितु यन््मां प्राप्ती स्थः सह सीतया ॥ २॥
अपि श्रमो न वेंदेरीं बाधते रघुनन्दन ।
सीता ढि सुकुमाराड़ी सुविश्व न विनाकृता ॥ ३॥
बहुदोषं वन प्राप्ता भर्तृ्निकुप्रचोदिता ।
पथा रमेत वेंदेद्ी वने राम तथा कुछ ॥8॥
उष्करं छि करोत्येषा बत्कृते वममागता ।
प्रकृतिर्ति सद् ख्ीणां भीरब॑ क्लेव्यमेव च ॥५॥
समस्थमनुरुध्यत्ते विषमस्य॑ त्यज्नसि च ।
स्वभाव ठष ढि खीणां सृश्ट्रि पुरुषर्षम ६१
शतक्रदानां लोलवं शख्त्राएँ चापि तीक्षांलां ।
दकूसानिलयोः शैध्यमनुकुंतीलि घोषितः ।। ०॥
इयं तु भवतो भागी दरषेरतेर्विबर्तिता ।
झाध्या च व्यपदेश्या च॑ बयां देवेघरन्धती ॥ ८॥
ग्रय॑ छालंकृतो देशस्त्ंबा सीमिब्रिणा सर ।
वैंदेछ्मा चानया साध्या वसतेरू ममाप्रमे ॥ ६ ॥
अरएयकाएएई ०१
एवमुक्नस्तु मुनिना राघवः संहुृताञ्ञलिः ।
अबाच प्रसृतं वाकां तमृषिं सत्यविक्रमः ॥ १०॥
धन्यो<स्म्यनुगृढ्ीतो ४स्मि यस्य में मुनिषुड्रव! ।
गुणः सश्रातृभार्यस्थ सुतोषः परितुष्यति ॥ ११॥
किलु व्यादिश में देशं सोदक॑ बकुकानन ।
यत्राश्रमपदं कृब्ा वसेयं निरतः सुखी ॥ ११॥
ततो«“गब्रवीन्मुनिश्रेष्ठः श्रुवा रामस्य तद्चः ।
ध्याव्ा मुहूर्त धमीत्मा धीमान् धीरतरं वचः ॥ १३॥
इतो दियोत्नसे राम स्वाउमूलफलेर्युतः ।
देशः प्रुचित्नलः श्रीमान् पच्चवीति विश्रुतः ॥ १४॥
तत्र गव्राश्ममं कृबा राम सौमित्रिणा सहू ।
निवस बं पितुर्वीकां वधोक्तमनुपालयन्॥ १५॥
विद्दितश्रेव वृत्तात्तस्तव सर्वी मघानघ ।
तपसश्र प्रभावेन छ्लेह्ादशरथस्थ च ॥ १६॥
छद्तश्व भावस्ते विज्ञातस्तपसा मया ।
इरू वास प्रतिज्ञाय मबा सर तपोव्े ॥ १७॥
गतश्र बवां वय॑ ब्रूमो गच्छ पच्च॑ंवंटीमिति ।
स छि रम्यो वनोंदिशो मेथिल्ली तत्र रंस्थते ॥ १८॥
स देशः घ्ाधनीयश्व नातिहरें च राघव ।
गोदाव्यीः सर्मीपे च तत्र सीताभिरंस्थते ॥ १६॥
०२ रामायएं
प्रान्यमूललफलश्ैव सानामृगगणायुतः ।
विविक्तश्न मराबाढो पुण्यो रम्यस्तथेव च ॥ २०॥
भवानपि सदारश् शक्तश्न परिरक्षण ।
अपि चात्र बसन् राम तापसान् पालयिष्यसि ॥ २१॥
एतदालक्ष्यतें राम मधूकानां मरूदनं ।
उत्तरेणास्य गतव्यं न्यग्रोधमधिगच्छता ॥ २१॥
ततः स्थलीमुपाहछा पर्वतस्याविद्वरतः ।
तत्र पद्चवी नाम दिव्यपुष्पितकानना ॥ २३॥
तां गब्या शाघव ज्षिप्रमितस्तं द्रष्टमर्कसि ।
स्वस्ति प्राप्रुक्कि काकुत्स्थ गम्यतां वत्स मा चिर ॥ १४॥
हवमुक्तस्वगस्त्थेन रामः सौमित्रिणा सरू ।
. सत्कृत्यामन्नलथामास तमृषिं सत्यवादिनं ॥ २५॥
तो तु तेनाभ्यनुन्नाती कृतपादभिवादनी ।
सीतया सर काकुत्स्थी त्रग्मतुवीसकाझ्लिणी ॥ २६॥
गृरीतचापी तु नराधिपात्मन्नौ
विषक्ततृणी समरेघकातरी ।
परधोपदिश्टिन पथा महाबलौ
प्रत्नममतुः पच्चवर्टीं समाछिती ॥ २०॥
इत्यार्षे रामायणे आरएयककाएंडे अगस्त्योपदेशो
साम नवद॒शः सर्गः ॥
ग्ररण्यकाएई ७३
>>».
पच्चवर्गी तु गच्छसमत्तरा रघुनन्दन ।
आससाद महान गृप्रो त्र्ायुरिति विश्रुतः ॥ १॥
स राम॑ झ्क्ष्णाया वाचा सौम्यया प्रीयमाणया ।
डवाच वत्स मां विद्धि वम्सस््य॑ पितुरात्मनमः ॥ १॥
सतं पितृसरं मब्रा, पूत्रयामास राघवः ।
कुशत्नामामयं चेनमपृच्छद्धिनथान्वितः ॥ ३॥
आत्मनः संभवं तात संततिं कुल्तमेव च ।
कथपेत्यथ स प्राह्न रामः कौतूछूत्तान्वितः ॥ 8॥
रामत्य तु वचः श्रुव्रा स्वकुल्त॑ त्रन्म चात्मनः ।
आचचत्षे दिन्श्रेषो बधावत् परिपृच्छते ॥५॥
आदिकाले महाबाढो ये प्रत्नापतयो »भवन् ।
तानू मे निगद्तः सर्वीमादितिः प्रूणु राघव ॥ ६॥
कर्दमः प्रथमस्तेषां विक्रीतस्तदनत्तरं ।
शेषश्र सुत्रतश्चेव बहुपुत्रश्च वीर्ववास् ॥ ०॥
स्थाएर्मरीचिरत्रिश्न क्रतुश्नेव मराबत्तः ।
पुलस्त्यः पुलरुश्व प्रचेताश्रेव वीर्यवान् ॥ ८॥
दक्तो विवस्वानवरों »रिष्टनेमिस्तथेव च ।
कश्यपश्न मराभागस्तेषामासीदपश्चिमः ॥ ६॥
का.
५8 रामायएं
प्रत्रापतेश्न दक्तस्य वभ्नवुरिति नः घ्रुतं ।
पष्टिईक्तितरों राम बशस्विन्यो बशस्विनः ॥ १०॥
कश्यपः प्रतिन्रग्रा्न तासामष्टी सुमध्यमाः ।
अड्िराश्रापरा राम कन्याः प्रत्यड्रिरास्तथा ॥ ११॥
अदितिं च दि्तिं चेव कालकां दनुमेव च ।
ताम्रां क्रोधवर्शां चेव बल्तामतिबलामपि ॥ १९॥
तास्तु कन्या भूणं प्रीतः कश्यपो वाक्ममत्रवीत् ।
पुत्रांखिल्तोकाभर्तन वे मत्तः संत्नसयिष्यथ ॥ १३॥
अदितिस्तन्मना राम द्तिश्र मनुन्र्षम ।
दनुश्न कालका चेव शेषा विमनसो ४भवन् ॥ १४॥
अदितिर्त्तनयामास त्रयस्विंणत् प्रुभान् सुरान् ।
आदित्यांश्र वसूंश्रेव ए॒द्रांश्रेवाथिनावषि ॥ १५॥
द्तिस्तु त्रमयामास देत्यांश्राथ यशस्विनः ।
प्रेषामियं वसुमती पुरासीत् समछार्णवा ॥ १६॥
दनुस्वन्ननयत् पुत्रमश्ग्रीवमनुत्तमं ।
नरक कालकज्जञं च कालका समन्रीन्रमत् ॥ १०॥
क्रौच्चों भासीं तथा श्येनीं धृतराष्ट्री तथा प्रुकी ।
ताम्रापि सुषुवे कन्याः पश्चिता लोकविश्लुताः ॥ १८॥
क्रौद्वांग्रात्ननयत् क्रौद्ची भासी भासानन्नायत ।
एंयेनी श्येसांश्र गृप्रांश्व तथोत्वूकानन्नायत ॥ १४ ॥।
ग्रणयकाएई ५५
धृतराष्ट्री वत्रनयदंसान् त्रलविरारिण:ः ।
चक्रवाकांग्र,भद् ते,सारसांश्रेव सर्वशः ॥ २०॥
प्रुकी प्रुकानन्रनथत् तनवान् विनयान्वितानू ।
कल्याणगुणसंपन्नान् सर्वल्क्ञणपूतितान् ॥ २९॥
तथा क्रोधवशा नाम ज्ज्ने सा चात्मसंभवान्।
मृगों मृगवतीं चेव शाईल्ीं क्रोह्रकीं तथा ॥ २९॥
मातड़ीं सिंढिकां चेव श्रेतां मुरभिमेव च ।
सर्वलक्षणसंपन्नां सुरतां च पशस्विनीं ॥ २३॥
मृग्याः सुता मृगाः सर्वे तत्र तासां परंतप ।
मृगवत्यास्तथत्ञीश्र सृमराग्न तथा विभी ॥ २४॥
गन्नमेरावएं नाम मातड्रग्यन्ननयत् सुतं ।
हेशावणात् पुनज्नीता मृगमन्दादयों गत्ाः ॥ २५॥
रयीश्र॒ छूरयो<पत्यं वानरा भुवि विश्वुताः ।
गोलाइुल्लाश्व॒ शाईल्ी व्याप्रानन्ननयत् सुतान् ॥ २६॥॥
मातड्ग्यपि च मातड़रानपत्यं पुरुषर्षभ ।
दिग्गन्नं चेव शह्भाख्यं श्वेता वे समन्नावत्त ॥ २०॥
ततो इछितिरो राम सुरभिस्तु व्यन्नायत ।
रोकिणीं चेव भद्रां च गन्धवीं च यशस्विनीं ॥ २८॥
रोछिए्यां त्क्षिरे गावो गन्धरव्यी वात्रिनस्तथा ।
सुरसान्ननयन्नागान् राम कद्रुश्च पन्नगान् ॥ २९॥
६ रामायण
मनुर्मनुष्यांश्व तथा त्रनयामास राघव ।
ब्रार्मणान् क्षत्रियान् वेश्यान् प्रूद्रांग्य पुरुषर्षम ॥ ३०॥
शिए्सो ब्राद्मणा जाता उरसः क्षत्रिया भुवि ।
त्राताश्राप्यूकृतो वेश्या प्रूद्राणां त्रन्म पादतः ॥ ३१॥
सप्त पिएठफलानू वृक्तान् ललनापि व्यत्नावत ।
कद्रुमीगसरूख॑ तु त्रमनयामास भूधर ॥३१॥
विनतां तु श्येनो जन्ने अ्न्येः सर सुतिः सुतां ।
विनतायाः सुतौ राम ज्न्नाते गझ़डाएणी ॥३३॥
तस्माह्नातो ४स्मि गझडातू सम्पातिश्राग्रत्नी मम ।
न्रद्ययुषं तु मां विद्धि श्येनीपुत्रमरिंदम ॥ ३8॥
सो४छूं वत्स सद्हायस्ते भविष्यामि बदीच्छसि ।
.. सीतां तथेरू र्िष्ये त्रपि प्रून्ये सलक्ष्मणो ॥ ३५॥
तथेति त॑ तु प्रतिगृ्य राघवों मुदा परिषत््य च तं खगोत्तमं ।
पितुर्द्धि प्रुश्राव सखित्यमात्मनो त्रद्यायुषा संकथितं पुनः पुनः ।३६॥
स तत्र सीतां परिदय मेथिलीं सकेव तेनातिबत्नेन पत्षिणा ।
त्र॒गाम पश्चाव्माश्रमं ततो त्रद्ययुषा तेन समेत्य वीर्यवान् ॥३०॥
ततो«विद्रे वनसंघसंकये सलक्ष्मणो राघववंशवर्धनः ।
विवेश पच्चावन्मुग्रसेवितं रिपून् दिधन्तु! शलभानिवान््यभुकू ।३७।
इत्यार्ष रामायण आरएयककाएंडे त्रदायुषः समागमो
माम विंशतितमः सर्गः ॥
अरणयकाएई
>>,
तततु पच्चवर्टी गब्या नानाव्यालनिषेवितां ।
अवाच श्रातरं रामो लक्ष्मएं दीप्ततेत्रसं ॥ १॥
आगताः स्मो यथोद्दिष्टमिमं देशं मरूर्षिणा ।
रमणीयं वन यत्र पुष्पमूलफलं स्थिर ॥ ३॥
पच्चवरगीयं सौमित्रे देशः पुष्पितकाननः ।
सर्वतग्रार्यतां दृष्टिविंपुला निपुणो छासि ॥ ३॥
ग्राश्ममः कतर॒स्मिंस्तु देशे च तव संमतः ।
रमेत यत्र वेदेद्ली ब॒मरू चेव लक्ष्मण ॥ 8॥
संनिकृष्टं च यत्र स्थादिध्मपुष्पफलोद्कंः ।
वन रम्यं च सौमित्रे स्थत्ती रम्या च यद्वेतू ॥ ११
ट्वमुक्तस्तु रामेण लक्ष्मणः संछृताश्नलिः ।
तीताप्तमक्षं काकुत्स्थमिदं वचनमत्रवीत् ॥ ६॥
परवानस्मि काकुत्स्थ ब्रधि वर्षीयुते स्थिते ।
स्वयमेव रचिदेशो दृश्यतां यत्र रोचते ॥ ०॥॥
सुप्रीतस्तेन वाकीन लक्ष्मएस्य मराखुतिः ।
विमृश्य रोचयामास देश सर्वगुणान्वितं ॥ ८॥
त तं हच्िरपानीय॑ देशमाश्रमकर्मणि ।
प्रगुक्या छस््तं रुस्तेन रामी लक्ष्मणमत्रवीत् ॥ ९॥।
७७
७८ रामायएं
अय॑ देशः प्रुभः श्रीमान् पुष्पितिस्तर॒भिर्वृतः ।
इर्प्रमपदं सौम्य पधावत् कर्तुमर्कसि ॥ १०॥
इयमाद्त्यिसंकाशः पद्मेः सुरभिगन्धिभिः ।
अदहरे दृश्यते रम्या पुएया गोदावरी सरित् ॥ ११॥
रंसकारए्डवाकीणी चक्रवाकोपशोभिता ।
न च हरे न चाभ्यासे मृगयूथ्ेर्विल्तोडिता ॥ १२॥
मयूराभिर्तो र॒म्यः प्रांग्रुः कन्दरवान् गिरिः ।
नानालतावितानाष पुष्पितिस्तरभिर्वृतः ॥ १३॥
सालैस्तालैस्तमालिश्व जर्तरेश्नोपशोभितः ।
राजतिधीतुभिश्रित्रेदेशे देशे च लक्षितः ॥ १७॥
वार्नरिस्तिनिशश्रेव पलाशेरजनिवे: ।
चम्पकिः कणिकिरिश्व तथाशोकेर्विभूषितः ॥ १५॥
वृक्षगुल्मसरुत्रैश्व तिल्किस्तिन्डकिरपि ।
दृश्यतामेष सौमित्रे लासामृगगणान्वितः ॥ १६॥
राज़्ता धातवो यत्र कानाश्र मरागिरिः ।
आयसाश्रैव ताम्राश्न विश्रात्नते समसतः ॥१०॥
अभ्यास एव शेलस्थ विशाला भूमयः समाः ।
पासु तालास्तमालाश्र जर्नूराश्व सहुखशः ॥ १८॥
वानीराश्न तिमीराश्र पुन्नागाश्न नगोत्तमाः ।
देशो ०यं फलपुष्पाष्यः प्रकृष्ट इति में मतिः ॥ ९४ ॥
ग्ररणयकाएए
चन्दन: स्थन्दनेश्रेव पियालर्वकुलिरपि ।
धवाश्रकर्णावदिरिः शमीकिंग्रुकपादलेः ॥ २०॥
इदू मेध्यमिदं रम्यमिदं बहुगुणं वन ।
वत्स्पामो«“त्रेव सौमित्रे सहायेन पतत्रिणा ॥ २१॥
एवमुक्तस्तु रामेण लक्ष्मणाः परवीरछा ।
अचिरेणाश्रमं भ्रातुश्ककार सुमनोरूरे ॥ २१॥
पर्णशाल्वां स मतिमांश्वकार विपुलां तदा ।
मनोज्ञां राघवस्यार्थे प्रेज्ञणीयां मनोरमां ॥ २३॥
गब्या तु लक्ष्मणः श्रीमान् नदी गोदावरीं ततः ।
स्लाबा पद्मान्युपादय स शीघ्र पुनराययों ॥ २४॥
पुष्पोपछारं कृबाथ छुब्ा चार्मिं विधानतः ।
दर्शयामास रामाय तदाश्ममपद् कृतं ॥ २५॥
सतु द्काप्रमं रम्यमागत्य सह सीतया ।
राघवः पर्णशालायां रर्षमाहारयत् पर ॥ २६॥
संप्रकृष्टः परिधत््य बाहुभ्यां लक्ष्मएणं तदा ।
अतिल्लिग्धं मनोहारि वचन प्नक्षणमत्रवीत् ॥ २०॥
प्रीतो४स्मि ते मरूत् कर्म ब्रया बत् कृतमीद्॒श ।
परिधिड्भरमिमं तावत् प्रीतिदायं गृह्ाणा मे ॥ २८॥
गुणज्ञेन कृतज्ञेन धर्मन्षेन च लक्ष्मण ।
सत्य॒त्रेण ब्रया तात तारिताः पितरों मम ॥ ११॥
रे
८० रामायएं
एवं लक्ष्मणमुक्का तु राघवो लक्ष्मिवर्धनं ।
तस्मिन् देशे बकुफले बहुपुष्योषशोभिते ॥३०॥
न्यवसत् सछितो वीरः सीतया लक्ष्मणन च ।
कप्चित् कालं स धरमात्मा स्वर्ग इन्द्र बवापरः ॥ ३१॥
उत्यार्ष रामायण ग्रारएयककाएंडे पद्चवदीनिवासो
साम हृकविंशतितमः सर्गः ॥
गरण्यकाएई ष्े
>> >],
वसतस्तस्य तु सु्॑ राघवस्थ तपोवने ।
शब्द्यपाये छेमत्तः प्रावर्तत भृशं प्रियः ॥ १॥
स कदचित्_ प्रभातायां शर्वर्षी खघुसन्दनः ।
अभिषेकार्थमुत्थाय ययौ गोदावरीं सदी ॥ २॥
प्रद्ध/ कलसरुस्तश्र सीतया सरू वीर्यवान् ।
पृष्ठतो<नुव्रत्नन् भ्राता सौमित्रिरिदमब्रवीतू ॥ ३॥॥
अ्य॑ं त काल संप्राप्तः प्रभो यस्ते प्रियः सदा ।
अत्वंकृत शवाभाति पेन संवत्सरो गुणेः ॥ 8॥
नीछारः परुषो वायुः पृथिवी शस्यशात्लिनी ।
तलान्यनुपभोग्यालि सुभगो रृव्यवाहूसः ॥ १॥
नवाग्रायणपून्नाभिरभ्यर्च्य पितृदेवताः ।
कृताग्रायणभीक्कारः सर्वे विगतकल्मषाः ॥ ६॥।
प्राप्तकामा त्रमपदाः संपन्नयवगोरसाः ।
विचर॒त्ति महोपाला यात्रार्थ विन्निगीषवः ॥ ७॥॥
अ्रगस्त्यतेवितामाशां सेवमाने द्वाकरे ।
विद्धीनतिलंकेव खत्री नोत्तरा दिक् प्रकाशते ॥ ८॥
प्रकृत्या छिमकोषाष्यो ट्रससूर्यश्न सम्प्रति ।
पधार्थकृतनामासौ छिमवान् छ्िमिवान् गिरिः ॥ ६॥
ष्३ रामायएं
प्रत्यूषे इःखसंचारा मध्याक्रसमंये सुखाः ।
दिवसाः सुभगाः पुण्यास्व॒रिता व्यतियाति नमः ॥ १०॥
मूडसूयीः सनीछाराः कठुशीतानिलान्विताः ।
प्रून्यारण्या छिमधस्ताः प्रत्यूषे भात्ति साम्प्रतं ॥ ११॥
निवृत्ताकाशशयनाः पुष्पदीना छ्िमाझूणाः ।
शीतवृद्धतरायामाखियामा यात्ति साम्प्रतं ॥ १२९॥
रखविसंक्रालसीभाग्यस्तुषाराएणमणएडलः ।
सनिः श्वास इवादरशश्रन्द्रमा न प्रकाशते ॥ १३॥
पौर्णामास्थामपि ब््योत्स्ा तुषारकलुषीकृता ।
पतीतेव तपसा क्ञीणा लक्ष्यते न तु शोभते ॥ १४॥
प्रकृत्या शीतसंस्प्शी द्विमविद्धश्न सम्प्रति ।
प्रवाति पश्चिमों वायुः कल्यं द्विगुणशीतलः ॥ १५॥
किमच्छन्नान्यरणयानि खवगोधूमवलति च ।
शोभले«भ्युदिते सूर्य सद॒दिः क्रौचसारसे: ॥ १६॥
बर्क़रपुष्पाकृतिमिः शिरोभिः पुष्पमणडतिः ।
शोभले किस्निदालम्बे! शात्॒यः कनकप्रभाः ॥ १०॥
शालिप्रूकपरित्रासात् किश्विदमीलितेत्तणः ।
वृषः पिवति केदरे निःश्वासाकुलितं पथः ॥ १८॥
मयूबेएपसर्पद्रिर्क्रिमनीरारसंवृते ;।
टरादश्युद्तिः सूर्वश्चन्द्रमा इव दृश्यते ॥ १४ ॥
ग्रणयकाएई ८३
अ्ग्राकावीर्य: पूर्वीक्त मध्याक्े स्पर्णतः सुख: ।
संरक्तः किब्विदपाएडरपराह्े तथातपः ॥ २०॥
अवश्यायनिपातेन किश्चित् प्रक्तिन्नणादला ।
वनानां दृश्यते भूमिनिविष्टतहुणातपा ॥ २१॥
अवश्यायपरिक्तिन्ना नीहारतमसावृताः ।
प्रमुप्ता इव दृश्यत्ते समलादनरात्रयः ॥ २२॥।
वाष्पसंहृन्नसलिला एझतविज्ञेयतारसाः ।
छिमाईबालकिस्तीरिः सरितो भाति साम्प्रतं ॥ २३॥
तुषारपतनच्चिव मृडल्ाद्रास्करस्थ च ।
शैत्यादगाग्रस्थमपि प्रायेण रसवल््जलं ॥ २४॥
तरातर्जरितेः पत्रेः शीएकिशरकर्णिकेः ।
नालशिष्टा ढ्मिर्दग्धा न भात्ति कमलाकराः ॥ २५॥
अस्मिनू स पुरुषव्याप्र काले डइःखसमन्वितः ।
तपश्नरति धर्मात्मा बद्क्लया भरतः पुरे ॥ ९६॥
त्यक्ता राज़्यं च भोगांश् विषयांत्रेव सर्वशः ।
तपस्वी नियतारार!ः शीते शेते मदीतत्ते ॥ २०॥
सो४पि मूनमिमां वेल्ामभिषेकार्थमुख्यतः ।
वृतः प्रकृतिभिर्भल्ष्ा प्रयाति सरयूं नदीं ॥ २८॥
अत्यसलुखसंवृद्धः सुकुमारो छिमार्दितः ।
कथ॑ चापररात्रेषु सरयूमवगारूते ॥ २६॥
प्े रामायएं
धर्मन्नः सत्यवादी च क्रीनिषेवो त्ितेन्द्रियः ।
संत्यत्ष्य विविध सौख्यमार्य सर्वीत्मनाभ्रितः ॥ ३०॥
ब्रितः स्वर्गी मम श्रात्रा भरतेन मरात्मना ।
वनस्थं नगर॒स्थो छि भक्नया ब्रामनुषाति सः ॥ ३१॥
न पित्यमनुवर्तत्ते मातृकं द्विपदा इति ।
ज्यातो ल्ोकप्रवादो ४ यं भरतेनान्यथा कृतः ॥ ३२॥
भती दशर॒थों यस्याः साधुश्र भरतः सुतः ।
कप नु साम्बा केंकेयी तादशी मनुतेश्वर ॥३३॥
इत्यधो लक्ष्मण वाक्॑ स्लेराह्रवति धार्मिक ।
परिवादनिवृत्तात्मा बचनं राघवो४ब्रवीतू ॥ ३४॥
न ते<म्बा मध्यमा तात गर्दधितव्या ममाग्रतः ।
तस्थेवेक्ष्वाकुनाथस्य भरतस्य कथां कुछ ॥ ३५॥
निश्चितेव छि मे बुद्धि्वनवासाय लक्ष्मण ।
भरतल्लेहसंतप्ता बालिशा क्रियते पुनः ॥ ३६॥।
इत्यसौ प्रवद्न्नेव प्राप्य गोदावरीं नदीं ।
कृताभिषेकः काकुत्स्थंः सानुत्नः सह सीतया ॥ ३०॥
तर्पयित्रा तु विधिवत् पितृन् देवांश् राघवः ।
उपास्त सानुन्रः सूर्यमुख्यं सह सीतया ॥ ३८॥॥
कृताभिषेकस्तु रात्र रामः सीताद्वितीयः सह लक्ष्मपोम ।
कृताभिषेकः सरू शेलपुत्रया झद्रः सविजुर्भभवानिवेश: ॥ ३६॥
ग्ररएयकाएएईं ष्प
3 > 77,
कृताभिषेको रामस्तु सीता सौमित्रिरिव च ।
तस्माद्रोदावरीतीरात् पुनरायात् स्वमाश्नमं ॥१॥
ग्राश्ममं समुपागम्य राघवः परवीरछा ।
कृब्ा पौवीक्विकं कर्म पर्णशालामुपाविशत् ॥ २॥।
स रामः पर्णशाल्वायामासीनः सरू सीतया ।
लक्ष्मणोन सह भ्रात्रा चकार विविधाः कधाः ॥ १॥
कथाः कथबतस्तस्य सदू भ्रात्रा मरात्मसः ।
गृप्रराज्ः समागम्य राघवं वाक्यमत्रवीतू ॥ 8॥
मद्ेघास मराभाग मराबल मरछूमभुत्र ।
आपूच्छे वां मरश्रेष्ठ गमिष्यामि स्वमातलयं ॥५१॥
अप्रमाद्श्य कर्तव्यः सर्वभूतेषु राघव ।
सुझदन्धूनमित्रप्न गसुमिच्छामि राघव ॥ ६॥
दृष्टा तु सुछूदः सवीनात्मीयान् पुरुषोत्तम ।
आ्रागमिष्यामि भद्व ते ततू ते तब ब्रवीम्यरूं ॥ ०॥
तमुवाच ततो रामो लक्ष्मणश्र खगेश्वर ।
गम्यतां पतगश्नेष्ठ पुनः संदर्शनाय सः ॥ ८॥।
गृप्ररात्रे गते तस्मिल् राघवः प्रियदर्शनः ।
पर्णाशालामुपामम्य प्राविशत् सहू सीतया ॥ १॥
८६ रामायएं
लक्ष्मणी “थ समुत्थाय चतुःशालं मनोरूर ।
प्रविवेश महाबाहुःसिंहो गिरिगुरमिव ॥ १०॥
रामस्तु पर्णशाल्वायामासीनः सरू सीतया ।
विरात्र मराबाहुश्नित्रयेव समिशाकरः ॥ ११॥।
त॑ं देशं राक्षसी काचिदन्रगाम यद्च्छया ।
सा तु प्रूर्पणखा नाम दशग्रीवस्य रक्तसः ॥ ११॥
भगिनी राममागम्य दर्द्श तजिदशोपमं ।
सिंहस्कन्ध॑ मराबाहु पद्मपत्रनिभेक्षणं ॥ १३॥
त॑ दष्टा देवसंकाशं राक्षसी मदनादिता ।
प्रकृत्या चेव डर्वणी इः शीला डःखचारिणी ॥ १७॥
इष्कुलीना इरासेवा केवल खत्री तु सा स्मृता ।
मुमुषं डर्मुवी राम॑ वृत्तपार्थ मछोदरी ॥ १५॥
विशालाज्नं विश्पाक्षी सुंकेशं ताम्रमूर्धतरा ।
ग्तिहय विह्॒पा सा सुस्वरं भेरवस्वना ॥ १६॥
तरणं दरणा वृद्धा दक्षिणं वामभाषिणी ।
त॑ न्यायवृत्तं डर्वृत्ता प्रियमप्रियदर्शना ॥ १०॥
सुकुमारं मरासचं पार्थिवव्यश्ननान्वितं ।
कामभारसमाविष्टा दरष्गा राममचित्तयत् ॥ १८॥
अय॑ परमद्पाष्यो युवा वौवनगर्वितः ।
मन्यते देवगर्न्धर्वेस्तुल्यमात्मानमात्मवान् ॥ १६॥
ग्रणयकाएंई ८७
अस्यारूं झ्ाध्यद्पस्थ रामस्याद्ुतकर्मणाः ।
काममुत्पादयिष्यामि उपेणान्येन कामिनी ॥ २०॥
अस्य प्रकृतिकल्याणी भाषा सीतेति विश्रु्ा ।
उपयौवनसंपन्ना श्रीरिवामरवर्णिनी ॥ २१॥
तां विराय यथा छोष मामिकां हपसंपद ।
दष्टा मामेव भन्नते तथा कर्तुमरूं यते ॥ २५॥
इपयोवनसंपन्ना श्री: किल त्रिदिवौकसां ।
श्रीमाया रक्ञसामेषां संमतेति मतिर्मम ॥ २३॥
सा बहू श्रीरिवाकाशान्मायेव पतिता भुवि ।
राममुन्मादयिष्यामि शर्मिष्ठा माकुषं यथा ॥ २४॥
साभिगम्य मराबाऊु भूवा वे कामह॒पिणी ।
खीस्वभावं पुर॒स्कृत्य सस्मितं वाक्यमत्रवीतू ॥ २५॥
कस्खं तापसउपेण सभार्यः शरचापधृक् ।
इमं देशमनुप्राप्तो डर्ग राक्षससेवितं ॥ २६॥
मातिद्रर॒मितः भ्रूरा राक्तसा घोरविक्रमाः ।
उत्सादयस्यूषीन् सवीन् त्रनस्थाने महाबलाः ॥ २०॥
वसत्नः क्रूरकर्माएस्ततस्तां वे ब्रवीम्यरूं ।
कथं ब्मरमुख्यानां सदशस्त्रमिछागतः ॥ २८॥
इद गोदवरीतीरमृषयः पावकोपमाः ।
बरद्माहुबलमाभ़ित्य तिछत्तीति मतिर्मम ॥ २६॥
ष्ष रामायएं
एवमुक्तस्तु राक्षस्पा प्रर्पणल्या स राघवः ।
ऋतुबुद्धितया सर्वमाख्यातुमुपचक्रमे ॥ ३०॥
राजा दशरथों साम धमीत्मा विश्रुतः ज्षितौ ।
तस्थारुमग्रन्नः पुत्रो राम इत्यभिविश्वुतः ॥ ३१॥
सीतेय॑ मम भायी च श्रातायं लक्ष्मणस्तथा ।
नियोगात् तु नरेन्द्रस्थ पितुमीतुश्च शासनात् ॥ ३२॥
धर्मात्मा धर्मकामश्च वने वस्तुमिरागतः ।
उपलक्षणसंपन्ना साक्षाच्कीरिव सुन्दरी ॥ ३१॥
वने घोरतमे भीह का व चर॒सि दए्के ।
बामछूं ज्ञातुमिच्छामि कथ्यतां कासि कस्य वा ॥ ३४8॥
इरू वा किंनिमित्तं ब्रमेका चर॒सि निर्भया ।
सात्रवीत् तद्चः घ्रुत्रा राक्गषती मदविद्धला ॥ ३५॥
श्रूयतां राम वक्ष्यामि सह भ्रात्रा वचो मम ।
अढू ध्रूपणला साम राक्तषसी कामह॒पिणी ॥ ३६॥
अरएंये विचराम्येका सर्वभूतभयंकरी ।
उत्सादयत्ती पुण्यालि तीथीन्यायतसानि च ॥ ३०॥
रावणों नाम मे भ्राता राक्षसो राक्षसेशरः ।
विभीषणश्र धर्मात्मा रक्षसाचाइवर्नितः ॥ ३८॥
प्रवृद्धनिद्रश्न तथा कुम्भकर्णी महाबलः ।
प्रब्यातबलर्वाषी च राक्षस खरट्ृषणी ॥ ३१॥
ग्ररणयकाएई रे
साऊू बदर्शनाद्राम काम्वेक्कव्यतां गता ।
भन्नस्व भज्नमानां मां सीतया कि तवानया ॥ 8०॥॥
विकृतेयं विरवा च न चेव सदृशी तव ।
अरूमेवान॒ुठ॒पा ते भावी हपगुणान्विता ॥ 8१॥
पश्य मां दिव्यव्पां व॑ द्व्याभरणभूषितां ।
कात्तोएनयनां कातां पीनश्रोणिपयोधरां ॥ 8१॥
इमामव्पामसतीं भक्षयिष्यामि मानुषीं ।
अनेन ते सर श्रात्रा द्वितीयेन गतायुषा ॥ 8३॥
ततः पर्वतप्रूज़ाणि वसानि रचिराणि च ।
पश्यन् सर मया कात्त दए्डकान् विचरिष्यसि ॥ 88॥
एततू तु वचन श्रुव्रा राक्षस्था छातिदाएणं ।
ईक्षां चक्रे तद सीतां लक्ष्मणां च मराभुन्नः ॥ 8५॥
संप्रद्यासनिमित्तं च शामः प्रूर्पणलां ततः ।
इद वचनमारेभे वक्तुं वाक्विशार्दः ॥ 8६॥।
इत्यार्ष रामायण आरएयककाएंडे छ्ेमतवर्णना नाम
द्ाविंशतितमः सर्गः 5८ प्रूर्पणखवादर्शन साम
त्रयोविंगतितमः सर्गः ॥
(० रामायएं
2 %९.
तां तु ध्रर्पणवां दृष्ा रामः कामशरार्दितां ।
श्क्षणाया युक्तया वाचा स्मितपूर्वमभाषत ॥ १॥
कृतदारो ४स्मि भवति भार्येयं दुषिता मम ।
ब्द्धिधा तु स वे सारी सपह्लीं मर्षयेदिमां ॥ २॥
अनुन्स्तेष मे श्राता शीलवान् प्रियदर्णनः ।
श्रीमानकृतद्रश्य लक्ष्मणो नाम वीर्यवान्॥ ३॥
एषो ४नुझ॒पों भती ते उपस्थास्थ भविष्यति ।
तरुणों भार्यया चार्थी हपवान् प्रियदर्शनः ॥ 8॥
कि मया ते विश्पेण कृतदरेण राक्षसि ।
एन भज्न विशालाज्षि भतार श्रातर मम ॥५॥
इत्युक्ता साथ रामेण राक्षती कामहपिणी ।
विसृत््य रामं सहुसा ततो लक्ष्मणमत्रवीतू ॥ ६॥
तवानुटपां उपस्य भायीं मां भत्न मासद् ।
मया सदर सुखी रम्यं दण्कं विचरिष्यप्ति ॥ ०॥
एवमुक्तस्तु सौमित्री राक्तस्था वाकाकोविद्ः ।
वीक्ष्य प्रूर्पणवां वाकां ततस्तामिद्मत्रवीत् ॥ ८॥
कथं दासस्य दासी बं भाषा भवितुमर्कसि ।
पो०छूमार्येश परवान भ्रात्रा स्थेछेस भाविनि ॥ ६॥
गरण्यकाएई
समृद्ार्थस्य सिद्धाथी विष! कामचारिणी ।
श्रार्यस्येव विशालाज्षि भावी भव बवीयसी ॥ १०॥
एतामहपामसती करालां विकृतोद्री ।
भायीं वृद्धां परित्यन््य ब्वामिवार्यी भत्रिष्यति ॥ ११॥
को छि इपमिदं त्यक्का दिव्यं तव विल्वासिनि ।
मानुषीषु वरारोहे भाव कुयीद्विचत्षणः ॥ १२॥
इति सा लक्ष्मपोनोक्ता कराला निर्मतोद्री ।
मेने४थ सत्यमेंवेति परिछासमदक्तिणा ॥ १३॥
ततः त्षा राषवं भूयः समुत्पत्य मरायुतिं ।
सीतया सदू इर्धर्षमत्रवीत् काममोछिता ॥ १४॥
अर बदभिकामा च राम बत्पूर्वदर्शना ।
चिराय भव में भर्ती सीतया कि तवानया ॥ १५॥।
इमां विश्पामसतीं करालां निःसृतोदरी ।
वृद्वां भावीमवष्भ्य व मां न बढुमन्यते ॥ १६॥
अग्येमां भक्तयिष्यामि पश्यतस्ते४तिमानिनः ।
ततस्वया रमिष्ये४छूं निःसपत्ना यधासु्ं ॥॥ १०॥
इत्युक्का मृगशावात्तीमलातसदणेक्षणा ।
अभ्यधावत बेद्क्ीं महोल्का रोकछिणीमिव ॥ १८॥
तां मृत्युपाशप्रतिमामापतली मरछाबलः ।
निवार्य रामः कुपितस्ततो लक्ष्मणमत्रवीत् ॥ ११॥
|
(१ रामायएं
क्ररेः सुड॒ृष्ेः सौमित्रे संप्रद्यासः कपश्चन ।
न कार्य: पश्य वेंदेदी कथज्वित् सौम्य त्ीवति ॥ २०॥
इमां विद्यपां डर्वृत्तामतिमत्तां मढोद्री ।
राक्षसीं पुरुषव्याप्र निवर्तयितुमर्कसि ॥ २१॥
इत्युक्तो लक्ष्मणः क्रुद्धस्तस्थ रामस्थ पश्यतः ।
खड़ेन तस्पाश्रिच्छेद कर्णनासां सिगृद्या तां ॥ २९॥
निकृत्तकर्णनासा तु विस्वरं प्रतिनय्य सा ।
पधागत ज्गामाशु घोरा प्रूर्पणवा वर्न ॥ २३॥
सा च क्षरती एधिरं बहुधा रधिरोक्षिता ।
ननाद् विविधान् नादान् यथा प्रावृषि तोयद्ः ॥ २४॥
सा विह्यपा मराघोरा राक्षसी भीमनिस्वना ।
प्रगुक्ा बा गर्तती प्रविवेश महावनं ॥ २५॥
ततस्तु सा राक्षससंघसंवृतं
खबर तज्नस्थानगतं विह्पिता ।
उत्पत्य वे भ्रातरमुप्रतेत्नसं
पपात भूमी गगनादिवाशनिः ॥ २६॥।
उत्यार्ष रामायण ग्राएण्यककाएंडे प्रूर्पणलाविद्॒पणं
माम चतुर्विशतितमः सर्गः ॥
ग्ररएयकाएई
>> ५.
तां तथा पतितां दरष्ठा विररपां शोणितोत्षितां ।
भगिनीं क्रोधताम्राक्तः खरः पप्रच्छ राज्तसः ॥ १॥
बलविक्रमसंपन्ना वधाकामविचारिणी ।
इमामवस्थां नीतासि केनानज्नकसमा भुवि ॥ १॥
देवगन्धर्वभूतानां मुनीनां च महात्मनां ।
को<घमेवं मढ्ावीर्षस्तां वि॒पां चकार यः ॥ ३॥
न ढि पश्यामि त॑ लोके यः कुबीदप्रिंयं मम ।
अततरेण सरखाज्ञं मढेन्द्रे पाकशासमं ॥ 8॥
कस्यारू मार्गणेः प्राणानादास्थे त्रीवितातकिः ।
सरसः सलिल स्तोकमादित्यो रश्मिभिर्यथा ॥ ५॥
सिरृतस्थ मया संछ्ये शरसंकृत्तमर्मणः ।
सफेन एधिरं भूरि मेदिनी कस्य पास्यति ॥ ६॥
कस्य पत्रर॒धाः कायान्मांसमुत्कृत्य सैंगतं ।
प्रकृष्टा भक्तविष्यत्ति निरूृतस्प मया युधि ॥ ०॥॥
ते न देवा न गन्धवी ने पिशाचा न दासवाः ।
मयोपसुष्ट कृपणं शक्ताख्रातुं महारूवे ॥ ८॥
उपलब्य ततः संत्ञां तं में शंसितुमर्कूसि ।
ब्रेन बं इर्विनीतेस विश्पघवद्ना कृता ॥ ६॥
ईई.
(8 रामायएं
इति श्रातुर्वचः पघ्रुच्ा क्रुदस्थ वद्तस्तथा ।
ततः ध्रूर्पणखा वाकां वाष्पगद्रदमत्रवीतू ॥ १०॥
तरणौ इपसंपन्नौ तुकुमारी महाबलौ |
पुएडरीकविशालाज्षो चीरकृज्ञान्निनाम्बरी ॥ ११॥
गन्धर्वरान्रप्रतिमी पार्थिवव्यश्ञनान्विती ।
देवी वा तो मनुष्यों वा न तर्कयितुमुत्सके ॥ १९॥
आत्मसंभावितो वीरी रात्रपुत्नी मसस्विनी ।
तापसौ च धनुष्याणी सिंहृविक्रान््नगामिनी । ॥ १३॥
बदीय॑ं वनमाक्रम्य कृचा चाश्मममएउल्ल॑ ।
तत्र तो बलसंपन्नी वसतो रावणानुत्र ॥ १8॥
तरणी इपसंपन्ना सवीभरणभूषिता ।
दृष्टा तत्र मया नारी तथोर्मथ्ये तुमध्यमा ॥ १५॥
तां च तो चारूमाउव्या बलाद्नक्षयितुं वने ।
इमामवस्थां नीतास्मि यधानाथवती तथा ॥ १६॥
क्रोशत्या विस्फुर त्याश्र बलादाकृष्य संयुगे ।
बया नाथेन पश्येमां धर्षणां मम ते कृतां ॥ १०॥
बत्प्रतादत् तथोश्रेव तस्याश्रेव निशाचर ।
सफेन पातुमिच्छामि एधिरं रणमूर्धीलि ॥ १८॥
एृष मे ४भिकछितः कामस्वया वीर कृतो भवेत् ।
तयोस्तस्पाश्र झधिरं घत् पिवेयमर्ूं युधि ॥ १४॥
ग्रराणयकाएई
इत्युक्तः त् तथा तत्र चतुर्दश निशाचरान् ।
आदिदिश णएः क्रो राज्षसानत्तकोपमान् ॥ २०॥
मानुषी शख़संपन्नी चीरकृष्ात्रिनाम्बरी ।
प्रविष्टी दशडकारएये घोर प्रमदया सरू ॥ २१॥
तां छुबा तौ च इर्वत्तावुपावर्तितुमर्कूय ।
ममेयं भगिनी तेर्षा पातुमिच्छति शोणितं ॥ २२॥
मनोरथो ४ यमिष्टस्तु भगिन््या मम दराक्षसाः ।
ज्षिप्रं प्रसाध्यतामग्य प्रमथ्य स्वेन तेत्रसा ॥ २३॥
युष्माभिर्निकछतो दष्ढा तावुभौ श्रातरी रण ।
दिय॑ प्रीता च तुष्ठा च युधि पास्थति शोणितं ॥ २४॥
इति प्रतिसमादिष्टा राज्ञसाः प्रूलपाणयः ।
तत्रात्नग्मुस्तया सार्थ मेघा वातेरिता इव ॥ २५॥
ततो ययुस्ते परमप्रदारिणः
प्रकम्पयत्तः पृथिवीं तकाननां ।
बराज्ञया रामरणावमर्दने
कृतोय्यमा देत्यवरा इवारूवे ॥ २६॥
इत्यार्ष रामायणे ग्रारणयककाएंटे राक्षसप्रयाएं
साम पदच्चविंशतितमः सर्गः ॥
श्प्
६ रामायाएं
>> 9१7],
ततः ध्रूर्पणखा घोरा राघवाश्रममागता ।
रक्षतामाचचत्ते ४थ राघवों सझू सीतया ॥ १॥
ते राम पर्णणालाबामुपविष्ट महाबलं ।
ददभुः सीतया सार्थ लक्ष्मोन च धीमता ॥ २॥
तानू दा राघवः क्रूरान् राक्षसांस्तां च राज्षसी ।
अब्रवीदातर रामो लक्ष्मएं दीपतेत्नसं ॥ ३॥
मुझ़ूर्त भव सौमिज्रे वेंद्ेक्याः प्रत्यसत्तरः ।
पावन्निहन्मि उक्षांसि घोराणीमानि संयुगे ॥ 8॥
वाक्यमेतउपश्रुत्य रामस्थामिततेत्नसः ।
तथेत्युक्का स वेंदिद्या अभवत् प्रत्यनत्रः ॥ १॥
रामो४पि सुमरुचापं चामीकरविभूषितं ।
चकार सन््यं धमीत्मा तानि उक्ञांसि चाब्रवीत् ॥ ६॥
पुत्री दशरथस्यावां भ्रातरी रामलक्ष्मणो ।
प्रविष्टी सीतया सार्ध इुञ्चर॑ दडक व ॥ ०॥
फलमूत्लाशनौ दात्तौ तापसौ धर्ममास्थितौ ।
वसत्तौ दए्उकारएंये किमर्थमभिधावथ ॥। ८॥
युष्मद्धिप्रकृतिः पूर्वमूषिभिः संशितत्रतिः ।
नियुक्तावागतौ इर्गमावां घोरमिदं वन ॥ ६॥
अरण्यकाएई (७
इत व निवर्तधं नोपसर्पितुमर्कूथ ।
यदि प्राणिरिछार्थी वो निवर्तध॑ निशाचराः ॥ १०॥
इति रामबचः श्रुवा र्षसास्ते चतुर्दश ।
ऊचुर्वचः सुसंरब्धाः प्रूलपद्धिशयाणयः ॥ १९॥
क्रोधतंरक्तमयना राम॑ रक्तात्तलोचनं ।
परुषा मधुराभाषं धृष्टा धृष्टपराक्रमं ॥ १२॥
क्रोधमुत्पाय्य नो भर्तुः खरस्य सुमरात्मनः ।
बमेव त्यक्ष्यप्ति प्राणानस्माभिः समरे छूृतः ॥ १३॥
का ढि ते शक्तिरेकस्य बढ़नां रणमूर्धसि ।
अस्माकमग्रतः स्थातुं कि पुनयीद्युमाह॒वे ॥ १४॥
अस्मद्वाउप्रमुक्तेस्व प्रूलपद्धिशमुद्रे! ।
प्राणांस्त्यक्ष्यसि वीर्य च धनुश्नेदं विचेतसः ॥ १५॥
ट्वमुक्का सुसंरव्धा राक्षसास्ते चतुर्दश ।
डय्यतायुधनिख्िंशा राम समभिड्दुव॒ुः ॥ १६॥
अभिद्ग॒ुत्य च वेंगेन चित्निपुस्ते निशाचराः ।
चतुर्दश सुसंरव्धाः प्रूलपद्धिशमुद़्रान् ॥ १०॥
तानि तेषां च शखस्त्राणि रक्षसानां चतुर्दश ।
चतुर्दशभिरेवात्री रामश्रिच्छेद सायकेः ॥ १८॥
ततो“्परानसंग्रात्तो राघवों लघुविक्रमः ।
त्ग्रारू समरे क्रुदश्नतुर्द्श शिलीमुखान् ॥ १६॥
ष रामायण
संधाय चापे तानाप्रु लक्ष्यमुद्दिश्य रक्तसान् ।
मुमोच राघवों वाणान् वन्नाशनिस्तमस्वनान् ॥ २०॥
ते हक्मपुझ् विशिजाः प्रदीम्ता हेमभूषिताः ।
अ्र्तरीक्षे महोल्कानां बश्रवुस्तुल्यवर्चसः ॥ २१॥
ते शरास्तानि पक्ञांसि भिच्वा वर्किणलक्ञणाः ।
विविश्रुर्वेगिता भूमी वल्मीक इव पन्नगाः ॥ २२॥
शोणितादी मछाकाया विगतिरसुभिस्ततः ।
चतुर्दश निपेतुस्ते शरभिन्ना निशाचराः ॥ २३॥
ते भिन्नकृदया भूमी छिन्नमूत्ता इव द्रुमाः ।
प्रपेतू राक्षसाः सर्वे रामेण युधि निर्तिताः ॥ २४॥
ते रक्मपुड़ा विमतला विशिषा छेमभूषिताः ।
निरूत्य तानि उक्षांसि स्वतूृएं पुनरागमन् ॥ २५॥
तानू भूमी पतितान् दरष्टा राक्षसी क्रोधमूर्क्िता ।
पत्त्रिस्ता पुनः साथ व्यसून्नद्विरवं रवं ॥ २६॥।
सा नदी मरानादान् नवात् प्रूर्पणखा ततः ।
त्॒गाम यत्र वे श्राता सुसंत्रस्ता महाबलः ॥ २०॥
उपगम्य षरं सा तु किश्चित् संप्रुष्कशोणिता ।
पपात पुनरेवाती सनिर्षीसिव शल्लकी ॥ २८॥
गत्यार्ष रामायण ग्राएणयककाएंडे प्रक्तितराक्षसबधो
साम षढ्िंशतितमः सर्गः ॥
ग्रणयकाएई
# ४ ५।।.
तां पुनः पतितां दष्टा क्रोधाच्छुर्पणलां खरः ।
उवाच व्यक्तया वाचा तामनथीर्थमागतां ॥ १॥
यदा प्रूराश्न दप्ताश्न राक्षसाः पिशिताशनाः ।
ब्रत्प्रियार्थ मयोत्सृष्टाः किमर्थ हब्यते पुसः ॥ २॥
भक्ताश्रेवासुरक्ताश्य छिताश्व मम नित्यशः ।
नते न कुर्युर्वचन त्रीवितापेत्तया मम ॥ ३॥
उच्चतां कारएं भद्रे पेन बं पुनरागता ।
किमर्थ विलपसि बं वास्पट्टपितलोचना ॥ 8॥
ग्रमाधवद्िरागम्य मयि नाथे व्यवस्थिते ।
उत्तिष्ठ भद्रे मेवं भूर्वेह्कव्यं त्यन्यतामिद ॥५॥
सैवं तेन तु उः खाती खरेण परिशान्विता ।
विमृत़्य नयने सास्रे खएं वचनमत्रवीतू ॥ ६॥
गे बया प्रेषिताः प्रूरा राज्तसाः प्रूलपाणयः ।
रामेणिकेन ते सर्वे निर्दुग्धाः सायकाग्रिना ॥ ०॥
तानू भूमी पतितानू द्रष्टा छिन्नमूत्तानिव द्रुमान् ।
रामस्य चेव तत् कर्म परित्रासों ममाभवत् ॥ ८॥
सास्मि भीता विषणा च समुद्धिग़ा च राक्षस ।
शरएं ब्ामनुप्राप्ता सर्वतो भयदर्शिनी ॥ ६॥
एएं
!
१०० रामायएं
विषादनक्रसंकीरं परित्रासोर्मिसंकुल्े ।
किं मां न त्रायसे मग्मामप्नवे शोकसागरे ॥ १०॥
यदि रामममित्र मे संयुंगे न हूनिष्यसि ।
संनिधी ते त्यत्नाम्येषा ज्ीवितं राज्षसेश्र ॥ ११॥।
मपि ते यय्बनुक्रोशो यदि रक्षःसु तेषु च ।
ये ते विनिछुता भूमी रामेण निशितिः शरि! ॥ १५॥
तेषामानृण्यमागच्छ यदि तेन्नो४स्ति ते४धुना ।
दएउकारएयनिलपं ज़कि राक्षसकएटकं ॥ १३॥
षापि ते पद्वी दत्ता छता रामेण सापि ते ।
निःसव्रस्याल्पवीर्यस्थ वासस्तें कीदशस्विक ॥ १४॥
इतो४पि बरितों याहि त्रनस्थासात् सबान्धवः ।
उत्पन्न छि भयं घोरं तव रामसमुद्रवं ॥ १५॥
प्रमादी मन्दवीर्यश्र ह्ीमसब्॒पराक्रमः ।
रामतेत्नो ४ भिभूतस्व॑ ज्षिप्रं छि न भविष्यसि ॥ १६॥
तेत्रोवीर्यसमायुक्तो रामो दशरथात्मन्रः ।
श्राता चेवास्य वेमात्रो लक्ष्मणो नाम वीर्यवान् ॥ १०॥
एवं बढूं प्रपश्यामि न व रामस्य राक्तस ।
समर्थ: संयुगे स्थातुं मुछूर्तमपि सायुधः ॥ १८॥
अप्रूरः प्रूरमानी व मिथध्याव्यापितविक्रमः ।
मानुषी यो न शक्रोषि निरूसुं रामलक्ष्मणी ॥ १६॥
अरणएयकाएई १०१
काम तु यदि शक्तिस्ते तेत्नो वास्ति निशाचर ।
दए्डकारण्यनिलयं त्रकि राज्तसकएठक ॥ २०॥
यदि त॑ वे ममामित्र॑ तमण्य स रूनिष्यसि ।
तविषा छ्ग्रतः प्राणांस्त्यत्ञामि निरपत्रप ॥ २१॥
प्रूरस्वं किल मानी च राक्षसेधिर तर्कितः ।
लड़ायां राक्षसेन्द्रेण रावणेन मदात्मना ॥ २९॥।
सते प्रतापश्च मनस्विता च |
सब चधेर्य च पराक्रमश्न ।
रर्षश्न युद्दे रिपुमिश्र बेर
पशश्र मुख्यं क्र गतानि तानि ॥ २३॥
इत्यार्ष रामावणे आ्रारणयककाएंडे खरोद्यीपनं साम
सप्तविंशतितमः सर्गः ॥
१०१ रामायएं
>> १।]].
ट्वमाधर्षितः प्रूरः प्रुर्पणल्या खर॒स्तदा ।
उवाच उत्षसां मध्ये खरः खर्तरं वचः ॥ १॥
तवापमानप्रभवः क्रोधी ४ यमतुत्नी मया ।
न शक्वते वारपितुं वेल्लेव लवणाम्भसा ॥ २॥
मानुषं छीनवीर्य च राम न गणयाम्यरूं ।
ग्रात्मड्श्चनरितिः प्राणान् रूतो यो<स्य विमोक्ष्यति ॥ ३॥
वास्पः संक़रियतामेष संश्रमश्न विमुच्यतां ।
अग्य राम सक् भ्रात्रा सथामि यमसादनं ॥ 8॥
गदयाभिरृतस्थास्य गतप्राणस्यथ भूतले ।
रामस्य एधिरं व्यक्लमुज्ल॑ पास्यसि रात्तसि ॥१॥
मम वाणन्कित्तानि तस्थाड्ानि पृथक पृथक् ।
भक्षयिष्यसि संरछूृष्ा छमासनीय ततस्ततः ॥ ६॥।
तृदेः संपादितान्याध्रु स्तिग्धानि च मृहनि च ।
झूते रामे सर थ्रात्रा सीतामांसानि भक्तयेः ॥ ०॥
साथ कृष्टा वचः श्रुवा खरस्य छ्द्यंगमं ।
प्रशशंस पुनर्कूष्टा भ्रातरं रक्षसां वर ॥८॥
दिष्या ते वीर विक्रात्ता शत्रुविधंसनेषिणी ।
संग्रामे सुभगा बुद्धिर्विव॒द्ा राज्षसेश्वर ॥ ६ ॥
ग्रएयकाएई १०३
स्थितं मनः शत्रुबंधे द््या वीर सुनिश्चित ।
रावणस्थासि सदशः शॉर्येण च बत्तेस च ॥ १०॥
बया गुप्ता मराबाढो राक्षसा भीमविक्रमाः ।
विचरज्ति त्रमस्थाने विछरते यधासु्ं ॥ ११॥
बया त्रेलोकाविन्नये देत्यदानवपन्नगाः ।
रावेन सढू श्रात्रा सुराग युधि सिर्तिताः ॥ ११॥
तव दबा ज्नस्थानं रावणो राक्षसाधिपः ।
लड्ायां मुखतः शेते समुकत् सहबान्धवः ॥ १३॥
तव संन्नातकोपस्य मुख दृष्टा रणात्रिरे ।
विद्रवन्नि भयजस्ताः सर्वे भूता दिशो दश ॥ १४॥
एक एव स पर्याप्तो भवांस्तस्य गतायुषः ।
किं पुनः संवृतो घोरे राज्नसिभीमविक्रमे: ॥ १५॥
तच्छीघ्रमभिनिीक्ति बधायास्य डरात्मनः ।
पातुमिच्छामि हधिर रामस्य रणमूर्धीनि ॥ १६॥
ततः ध्रूर्पाणखवावाकां प्रुवा श्रुतिमनोरूरं ।
अंत्रवीटूषां नाम सेनापतिमुपस्थितं ॥ १७॥
चतुर्द्श सहुख्राणि मम चित्तानुवर्तिनां ।
रक्षसां भीमवेगानां समरेघनिवर्तिनां ॥ १८॥
- मीलन्नीमूलव्णीनां घोराणां क्रूरकर्मणां ।
लोकहिंसाविराराणामनेकायुधधारिणां ॥ ९६॥
१०४ रामायएं
वन्नप्रतिमवेगानां ज्रमस्थाननिवासिनां ।
मुनिर्िंसानुरक्तानां बलिनां कामईंपिणां ॥ २०॥
तेषां शाईलदर्पाणामसक्मानां मदौत़सां ।
समुख्योगमुदीणीनां रक्षसां सौम्य कारय ॥ २१॥
उपस्थापय च ज्षिप्रं प॒थं मम धनूंषि च ।
शक्तिं च विपुलां दिव्यां खड़े चाकाशवर्चतं ॥ २२॥
आयसी च गदां दिव्यां शतप्रीं च मरास्वनां ।
परथ्धान् सुतीक्ष्णांश्व नाराचांशोग्रदर्शनान् ॥। २३॥
भिन्दिपालान सुतीछषणाग्रान् पाषाणांश मछोपलान।
प्रासान् पाशांस्तथा पर्प्रन् कुत्तांश्व कुणपांस्तथा ॥ २९॥
त्रिकाठकानू् भुशुण्डीश मुषत्लान्यायलासि च ।
परिषांस्तोमरांश्रेव मुक़रान् कूठमुद़्रान् ॥ २५॥।
तनुत्राणि विचित्राणि कवचा न्नालिकास्तथा ।
यानि चान्यानि दिव्यानि आयुधानि मरात्ति च ॥ २६॥
तान्यस्मिन् स्यन्दने ज्षिप्रं न््यस्थत्तामविचारणात् ।
अग्रे सि्ातुमिच्छामि पौलस्त्यानां मरात्मनां ॥ २०॥॥
बधार्थ इर्विनीतस्थ रामस्य रणकाह्लिणः ।
इति तस्य वचः श्रुवा स चिरेण मरारथ ॥ १८॥
सद््ेः सबलेर्युक्तमाचचन्ने थ ट्ूषणः ।
त॑ मेझशिखराकारं तप्तकाश्चनभूषएं ॥ २६॥
ग्ररएयकाएई ' १०५
हेमचन्द्रमसंबाध॑ वेह्र्यमणिकूवर ।
सानारह्नसमाकीरएण कामगं गगनोपमं ॥ ३०॥
मत्स्ये: पुष्पेटठमेः शेलेश्रन्द्रसूर्पेश्न काने: ।
राजतेः पत्तिसंधेश्व ताराभिश्र विचित्रितं ॥ ३१॥
धन्निनं शख्संपन्न॑ किड्डिणीशतमऐडितं ।
सद्थयुक्त सामर्षमाहरोरू खरो रथं ॥ ३१॥
निशम्य त॑ं रथगतं राक्षता भीमविक्रमाः ।
तस्थुः सपरिवरर्थिनं द्घएणं च महाबलं ॥ ३३॥
जरस्तु तन्मरूसिन्यं दृ्ठा मानायुधधन्नं ।
निर्यातेत्यत्रवीदृष्टो रथस्थः सर्वराक्षसान् ॥ ३8॥
ततो राक्ञससेन्यं तच्छक्तिप्रूलगदाधर ।
निर्मगाम ज्नस्थानान्मछोदधिसमस्वनं ॥ ३५॥
मुठ़रान् शक्तिखड्जांश्व सुतीक्ष्णांग्य परश्रधान् ।
सर्वे प्रूत्तानि चाद्य निर्ययू राक्तसर्षभाः ॥ ३६॥
पद्धिशेः परिषिश्रान्ये तथासिवरकार्मुकेः ।
गदाभिर्मुषलेअक्रेर्गुक्ीतेहुप्रदर्शना: ॥ ३०१
राक्षसानां सुधोराणां सहुख्राणि चतुर्दश ।
निर्यीतानि त्रनस्थानात् खर॒स्य वशवर्तिनां ॥३८॥
निर्गच्छतस्तु तानू दा राज्तसान् भीमविक्रमान्।
बरो४पि स्वस्थेनाश्रु निर्ययी बलदर्पितः ॥ ३४ ॥
84
१०६ रामायएं
ततस्तान् सबलानश्ांस्तप्तकाश्वनभूषितान् ।
जर॒स््य मतमाज्नाय सारथिः प्रत्यचोद्यत् ॥ 8०॥
निर्गच्छूनू स रथस्वस्थ खर॒स्थ रिपुघातिनः ।
शब्देन पूरयामास दिशश्व विद्शिस्तथा ॥ 8१॥
विवृद्यमन्युः स खरः खरस्वनो
रिपोर्बधार्थ कुपितो ४लकोपमः ।
प्रचोदयामास भृ्ं स सारथिं
मराबल ं तूर्णातरं त्रत्नेत्यथ ॥ 8२॥
इत्यार्षे रामायण ग्रारएयककाएंडे खरनियीएं साम
अ्ष्टाविंशतितमः सर्गः ॥
ग्ररणयकाएएई १०७
२>2%2.
त॑ प्रयात्तं त्रयप्रेप्सुमशिवं शोणितोद्क ।
अश्मवर्ष महामेघः सरृततेव ववर्ष रू ॥ १॥
निपेतुस्तुरगास्तस्य त्घनेः स्वलिता भृशं ।
समे४पि च तद्ा देशे राजमार्ग गता मुझः ॥ २॥
अ्रधास्य धन्नमाक्रम्य छेमदए्ड समुच्छितं ।
तस्थौ गृप्रो महाकायो वक्ताच्छोणितमुद्मन् ॥ १॥
श्यामं च रक्तपर्यलं बभूव परिवेशन ।
अलातचक्रप्रतिमं प्रतिगृुद्या दिवाकर ॥ 8॥
तमस्थानसमीप॑ं च समुत्यत्य मरास्वनाः ।
विस्वरं बहुधा नेडमींसादा मृगपत्षिणः ॥५॥
व्याब्नछूर च दीक्तायां याम्यायां दिशि भेरवं ।
रवं शिवा मराघोरां वमत्ती पावकं मुखात् ॥ ६॥
भिन्नमेरीस्वनाश्रेव मांसशोणितवर्षिण: ।
आकाशं तदनाकाशं चक्रुभीमा वल्लाहकाः ॥ ७॥
तमसा चेव घोरेण समुद्दूतेन सर्वशः ।
प्रच्छादितं त्रमस्थानं स चकाशे समत्ततः ॥ ८॥
नभश्र एधिराभासं संध्याकालं विना बभी ।
पर चाभिमुषा नेड्रः खगाः खस्थाः खरस्वनाः ॥ ६॥
१०८ रामायएं
प्रववी माहइतश्चण्डो निष्प्रभो४भूद्िवाकरः ।
उद्भासद्विवा चन्द्रस्तारागणसमन्वितः ॥ १०॥
एरुवुः संघशो घोराः पावकोढ्रारिभिर्मुबेः ।
अशिवा दिशि दीप्तायां शिवास्तत्र भयावर्रा: ॥ ११॥
संलीनमीनविरूगां सलिन्यः प्रुष्कपड्न्ाः ।
फलपुष्पविद्धीनाश्य तरवो न चकाशिरे ॥ ११॥
उल्काओआआपि सनि्ाता निपेतुर्घीर॒निस्वनाः ।
प्रचचाल मरी चापि सशेल्ववनकानना ॥ १३॥
जरस्य च रथस्थस्य नर्दती त्यगर्धिनः ।
प्राकम्पत भुन्रः सव्यः स्वर्थ्रापि व्यभिग्यत ॥ १७॥
सास्रा दृष्टिरभूद्वीना मु चेव व्यप्रुष्यत ।
ललारे च ऊना ्ज्ने म च मोरून््यवर्तत ॥ ११॥
तानुत्यितान् मछोत्पातान् निशम्य भृणदशणान् ।
अन्नवीद्राक्तसान् सवीन् प्रढसन् वाढिनीपतिः ॥ १६॥
मरोत्यातानिमान् सर्वीनुत्थितान् घोरदर्शनान् ।
न चित्तयाम्यरूं वीर्यमाश्रित्य स्वबलोदरवं ॥ १०॥
तारापतिमपि ज्ञिप्रं पातग्ेयं सभस्तलात् ।
मृत्युं मरणधर्मेण योन्रयेयं हुघान्वितः ॥ १८॥
न में भयं सरूस्राक्षाद्नदाद्रापि विग्यते ।
शक्तो ४ सर्वभतानामिति मे निश्नयों दृषः ॥ १६॥
ग्रएणयकाएई १०
राम वीर्यबलोत्सिक्त श्रातरं चास्य लक्ष्मण ।
निरूत्य सा्यकेवीणेर्सयामि घमसादनं ॥ २०॥
सकामा भगिनी मे०स्तु राज्गषसी कामचारिणी ।
पतन्निमित्तमतौ रामी लक्ष्मणाश्न विपत्स्यते ॥ २१॥
न क्चित् प्राप्तपूर्वी में संयुगेषु पराज्यः ।
युष्माकमेव प्रत्यक्न॑ं सानृतं कथयाम्यरं ॥ २६॥
द्वेवरान्रमपि क्रुई मत्तेरावणगामिन ।
वन्नपाणिम्ुं हुन््यां किमु तं मानुषं रणे ॥ २३॥
तस्थेवं गर्न्रितं श्रुवा राक्तसानां महाचमू: ।
प्रकर्षमतुलं लेभे मृत्युपाशवर्श गता ॥ २४॥
आत्नम्मुर्षयः सिद्धास्ततो रणदिदिक्तवः ।
देवगन्धर्वमुख्याश्र दिव्याश्वाप्सरतां गणाः ॥ २५॥
समेत्योचुश्र सक्तितास्ते ४न्योन्यं पुए्यकर्मिणः ।
स्वस्ति गोब्राह्मेश्यो ४ स्तु लोकेभ्यश्रेव सर्वशः ॥ २६॥।
रामो विन्नयतां युद्धे सपौलस्त्यान्ू निशाचरान् ।
पाकछूत्ता यथा युद्धे सवीमसुरपुड्वान् ॥ २०॥
एतच्चान्यच्च बहुधा त्रुवाणाः परमर्षयः ।
ददशुवीछिनी तेषां राक्तसानां गतायुषां ॥ २८॥
रेस तु खरो वेगादथ सेन्यादिनिःसूतः ।
त॑ं दृष्टा लिःसृतं पूर्व राक्तसा ग्रपि लिःसृताः ॥ २६ ॥
११० रामायएं
श्येनगामी पृथुग्रीवो यज्नशत्रुर्महारथः ।
इर्मयः कालकाख्यश्र परृषः कालिकामुख! ॥ ३०॥
मेघमाल्लो मराबाहुः सर्पीस्यो विकृतोद्रः ।
दादशते मरावीयीस्तस्थुः समत्ततः खर ॥ ३११ ॥
मराकपाल: स्थूत्वाक्ः प्रमाधी त्रिशिरास्तथा ।
चार दते सेनाग्रे ट्रषणं पृछ्ठतो पयुः ॥ ३१॥
सा भीमवेगा समराभिकामा
सुदरुणा राक्षसवीरसेना ।
तो राजपुत्री सहुसाभ्युपायाच्
हायग्रेव रहोर्दिवि चन्द्रसूषी ॥३३॥
इत्यार्ष रामावणे आरए्यककाएंडे उत्पातदर्शनं माम
नवविंशतितमः सर्गः ॥
अरएयकाए १११
>>».
आश्रम समनुप्राप्ते खरे खर्पराक्रमे ।
तानुत्पातांस्ततो रामः सू श्रात्रा दर्द्श छू ॥ १॥
दृष्ठा च तानू मराधोरानुत्पातान् लोगढूर्षणान्।
द्विषतामक्ितान् सवीन् रामो वचनमत्रवीतू ॥ १॥
इमान् पश्य मराबाढो सर्वभूताशिवाय वे ।
समुत्यितान् मराघोरान् संक्षेपुमिव मानुषासन् ॥ ३॥
इमे एधिरंधाराभिर्वर्षतो ४ तिखर॒स्वनाः ।
व्योप्ति मेघा विवर्तले पहुषा गर्दभाहणाः ॥ 8॥
सधूमा इषवश्नेमे मरायुद्धाभिनन्दिनः ।
रक्मपृष्ठमिदं चापि चाप॑ विस्फुरतीव मे ॥ ५॥
यथा च विनदतीमे पक्षिणो वसचारिणः ।
अत्युग्रं नो भयं घोर संशयों त्रीवितस्य च ॥ ६॥
संप्रद्ारः सुतुमुल्ी भवितेछ न संशयः ।
यथा स्फुरत्ययं बाहुर्दक्षिणो मम लक्ष्मण ॥ ०॥
संनिकृष्टश्न नो वीर ज्रयः शत्रोः परात्रयः ।
सुप्रभं च प्रसन्न॑ च बंथेदं वदसं मम ॥| ८॥॥
डण्तानां छि युद्धाय पेषां भवति लक्ष्मण ।
निष्प्रभं बदन तेषां भवत्यायुःपरिक्षयः ॥ ६॥
११२ रामायएं
निमित्तानि च पश्यामि शररि पार्थिवात्मत्न ।
आत्मनो यानि तान्याहुधीरं प्राणिनिवर्कूणं ॥ १०॥
ग्नागतविधान तु कर्तव्यमिक लक्ष्मण ।
आपद शड्भमानेन पुरुषेण विपश्चिता ॥ ११॥
तस्मात् सीतां गृरीवा बं शरपाणिपर्धनुर्धरः ।
गुरामाश्रय शेलस्य डर्गी पादपसंवृतां ॥ १५॥
तत्र बं शखसंपन्नो वेंदेक्मा सह संवस ।
आ्रागतानां भय घोर नेव द्रक््यसि च स्वयं ॥ १३॥
भवस्वावह्धितस्तत्र व््यास्वनेः पूरयन् दिशः ।
प्रतिकूल तु देष्टव्यं नेव वाक्यमिदं बया ॥ १४॥
शापितो कासि पत्न्या मे गम्यतां वीर मा चिर॑ ।
उत्तर च न वक्तव्य वीर्यज्ञोी४सि वघासघ ॥॥ ११॥
ट्वमुक्तस्तु रामेण लक्ष्मणः सह सीतया ।
शरानादाय चापं च गुरां डगीमुपाश्रयत् ॥ २६॥
तस्मिन् गुरां प्रविशे तु लक्ष्मणे सह सीतया ।
राघवः कृतमित्युक्का बबन्ध कवच दृछ ॥ १०॥
स तेनाग्रिनिकाशेन कवचेन विभूषितः ।
राज्न रामस्तिमिरं विधूयार्क इवोद्तिः ॥ ९८॥
त चापमु्यम्थ मरुच्छरांश्राशीविषोपमान् ।
बभूवावस्थितो रामो ब्र्यास्वनेः पूरयन् दिशः ॥ १६॥
अरण्यकाएई ११३
ततो देवर्षिगन्धवीः सिद्धाश्य सह चारगेः ।
ऊचुः परमसंत्रस्ता गुर्ाकांग्र परस्पर ॥ २०॥
चतुर्दश सरुख्राणि रक्ञसां भीमकर्मणां ।
एकश्च रामो धर्मीत्मा कप युद्ध भविष्यति ॥ २१॥
रामो नो विदितों बो४यं यथा च वसुधां गतः ।
मनुष्यत्व॑ तु मव्ास्थ कारण्याद्यथितं मसः ॥ २२॥
नर्दत्तीव चमूस्तेषां रक्षमां कामह॒पिणां ।
नानाविकृतवेशानां रामाश्रममुपागमत् ॥ २३ ॥
तिष्ठ राम छृतो०सीति क्रोशसस्ते समत्ततः ।
अभिषेतुः सुसंरब्धा राक्तसा बलदर्पिताः ॥ २४॥
विप्रकीर्णी तु तां दृष्टा राक्तसानां मराचमूं ।
शाद्याद्राक्षसबुय च स खएः संन्यवर्तयत् ॥ २५॥
संनिवृत्तं तु तत् सैन््यमेकस्थमभवत् तदा ।
पिऐिउतं मेघसंकाशं या यूघ॑ द्विपायिनां ॥ २६॥।
तत् तु गम्भीरनिक्रीदं घोरवमीयुधधन्तं ।
अनीक यातुधानानां समत्तात् पर्यदृश्यत ॥ २०॥॥
वीरस्वनान् विसृत्नतां गर्नतां चाप्यभीक्ष्णणः ।
चापानि विस्फारयतां ज्म्भतां च मुहुर्मुछः ॥ १२८॥
विक्रुष्टे संप्रदृरतामन्योन्यमभिगर्नतां ।
तेषामत्युल्वणो नादः पूरयामास तद्दनं ॥ २६॥
।१ 0] 3
११४ रामायएं
तेन मादेन विज्ञस्ताः थापदा वनचारिणः ।
बढुधा बढूवो पासः पृष्ठतो नावत्तोकबन् ॥ ३०॥
अभवद्निष्प्रभः सूर्यस्तिमिरेणिव संवृतः ।
माहतः प्रतिकूलश्व राक्तसानां ववी तदा ॥ ११७
तदनीक मढरूवेगमुपासर्पत राघवं ।
धृतनानाप्ररूरएं वर्धमाना्णवोपमं ॥३२॥
ततो द्दर्श काकुत्स्थो रक्तःसेन्यमुपागतं ।
सर्वतश्रारयंश्रज्लुर्यद्धाभिमुखमात्मनः ॥ ३३॥
निगृद्य पाणिना चाप॑ तूणाडद्ृत्य शायकान् ।
बभूवावस्थितो योदं व््यास्वनेः पूरयन् दिशः ॥ ३४ ७
रुसन्निव स्थितः भ्रीमान् पुरस्तात् सर्वरक्षसां ।
पुनश्च रोषडष्प्रेक्ष्यो खुगासाग्रिरिव ब्वलन् ॥ ३५॥
त॑ दष््रा तेत्रसा युक्त विव्यधुर्वनदेवताः ।
दक्षस्पेव क्रतुं हतुमुस्यताखं पिनाकिसं ॥ ३६॥
तस्थ एष्टस्थ तु मुख रमस्य ददभुस्तथा ।
बेचरा विस्मिताः सर्वे कालस्पेव युगक्षयें ॥ ३०॥
: दष्टरा तु राषवं सर्वे रक्षा युद्डर्मदाः ।
स्थिताः पर्वतसंकाशाः परम विस्मयं गताः ॥ १८॥
तानू दृष्टा विस्मितान स्वान् राक्षसान् राज्षसाधिपः ।
उबाच ट्रषाएं तत्र खरः खरतरं बचः ॥ ३१॥
अरणयकाएई ११५
म चेवास्ति नदी तारयी सेन्यं चेकपदे स्थितं ।
न्ञायतां सौम्य तब्वेन किमेतदिति निश्चितं ॥ 8०॥
रेन ट्रषणः शीघ्र सेन्यादय विनिःसुतः ।
स दर्दर्श ततो राममग्रतो विधृतायुधं ॥ 8१॥
दृष्टा आसात् स्थित सेन्यं पुनरागत्य राक्तसः ।
डवाच ट्षणो वाकां पर त॑ं रावणानुत्न ॥ 8१॥
राम छष धनुष्पाणिः स्थितः समरमूर्धनि ।
प॑ दृष्ठा राक्षसाः सर्वे स्थिताः शत्रुभयंकर ॥ 8३॥
हृषणस्य वचः श्रुवा स रेनाश्रुविक्रमः ।
ग्रभ्वधावत काकुत्स्थ॑ स्वभीनुर्वि भास्कर ॥ 88॥
त॑ दृष्टा राक्तसी सेना छरं युद्धाय दंशितं ।
अभ्यधावत गम्भीरा महामेघौघनिस्वना ॥ 8५॥
वरायुधस्तां रिपुसंघसूदनो
मछारथो दशरथिर्मरायशाः ।
मह्ाचमूं प्रेज््य महार्णवोपमां
न विव्यथे नापि मुमोह् राघवः ॥ 8६॥
उत्यार्षे रामायगी श्रारणयककाएंडे खर्सेन्यद््शर्स
माम त्रिंशः सर्गः ॥
११६ रामायएं
मं > 2.
अबध्यं सर्वभूतानां राममक्किष्टकारिएं ।
ददशीध्रममागत्य खरः सर निशाचरेः ॥ १॥।
ते दृष्ठा दिगुणक्रुदश्ापमु्यम्य सब्जयन् ।
राघवाभिमुष सूतं बाढ्ि पारछवीत्यचोदयत् ॥ १॥
स तु तस्थान्नया सूतस्तुरगान् समचोदयत् । ..
ते बयुः शीघ्रगास्तूर्णी चत्र दाशरथिः स्थितः ॥ ३॥॥
त॑ तु निष्पतितं द्ृष्टरा सर्वे ते उत्ननीचराः ।
सर्दमाना मरानादं सचिवाः पर्यवारयन् ॥ 8॥
स तेषां यातुधानानां मध्य रघगतः खरः ।
बभूव मध्ये ताराणां लोछिताड़ इव प्रद्ूः ॥ १॥
ततस्तं भीमकमाएं क्रुद्ाः सर्वे निशाचराः ।
शख्नेसीनाविधाकारिरश्यवर्षन् सुडर्जनय ॥ ६॥
मुद़्रेरायसेः प्रूलेः प्रासबड़रपरश्धेः ।
राक्षसाः समरे राम॑ सिन्नप्लुः क्रोधमूर्किताः ॥ ०॥
ते वलारूकसंकाशा मरानादा मलौतसः ।
अभ्यधावत्त काकुत्स्थं पातुधाना त्रिघांसवः ॥ ८॥
ते रामे शरवर्षीणि ससूृत्रुः सुमहाबलाः ।
शैलेन्द्रमिव धाराभिः प्रवर्षलि पयोधराः ॥ ६॥
गरण्यकाएई ३३७
स तेः परिवतो घोरे राक्षसेर्नूवरात्मत्रः ।
मरादिवः पितृवने गणेः पार्श्रमतिरिव ॥ १०॥
तेषां मुक्तानि शख्त्राणि राक्षसानां स राघवः ।
श्रोतांसि प्रतिन्नय्राद नदीसामिव सागरः ॥ ११॥।
स तेः प्रकरणर्षरे भिन्निगात्रो न विव्यथे ।
रामः प्रदमिर्बकुमिर्व जरिव महाचतल!ः ॥ १२॥
स दिग्धः सर्वतो रामः शोणितेन व्यराज्नत ।
दिवाकर इवाकाशे संध्यश्रि्बकुभिरवृतः ॥ १३॥
निषेडर्देवगन्धवीः सिद्धाश्न सह चारगेः ।
कं सरुलर्बकुभिस्तदा दा समावृतं ॥ १8॥
ततो रामो महछूतेत्ना माउल्ीकृतकार्मुकः ।
मुमोच निशितान् वाणान् वत्नाणीव शतक्रतुः ॥ ११॥
डराध्षीन् डर्विषहान कालपाशोपमान् रे ।
मुमीच बकुधा रामः शरान् कनकभ्षणान् ॥ १६॥।
ते शराः शत्रुसेन्येषु निसृष्टाः कड्डपत्रिणः ।
आदट् रक्षसां प्राणान् शापा इव तपस्विनां ॥ १७॥
भि्ना राक्षसदेरूांस्ते शरा रधिरट॒षिताः ।
गत्तरीज्षगता रेनुर्दीमाग्रिसमतेन्नतः ॥ १८॥
असंख्येया छि रामस्थ सायकाग्रापमएउलात् ।
विनिष्पेतुर्मछावेगा राज्षसानां प्रद्धारिणः ॥ १६॥
११८ रामायएं
विनिष्पेतुरसंबदाः क्रेचित् तत्र शिलीमुखाः ।
निर्भिव्य शक्षसान् भीमान् न््यविश्॑त रसोललं ॥ ६०॥
क्चिद्राणनिकृत्तानि शिरांसि द्विषतां रे ।
स्फुरल्याकुघ्चितोष्ठानि गांगतानि सरझुख्रशः ॥ २१॥।
रामचापविनिर्मक्केः साथके रधिराशनेः ।
निकृत्ता राक्षसाः पेतुर्बह॒वो ४य सछूखशः ॥ २९॥।.
तेषां धन्नाग्राणि सम धनूंषि कवचानि च ।
बाहुंश्रेव महाबाहुशिच्छेद बकुृधा शरे! ॥ २३॥
ततो नालीकनारचैस्तीक्ष्णाग्रेश्न विकणिभिः ।
भीममार्तस्वरं चक्रुश्छिब्ममासा निशाचराः ॥ २९॥
केचिद्वाणप्रवेगेस्तु निर्शिन्न॒कवचा रणे ।
उच्चेगगिनमाविश्य ततो«गच्छन् इसातलं ॥ २५॥
मराद्रिशिवराकारानजनाचलसंनिभानू । .
बेचरान् पातघामास राक्तसान् धरणीतले ॥ १६ ७५
रामचापविनिर्मुक्ताः साथका राक्तसेश्वरान् ।
भिच्ना भिच्वाथ वेंगेस प्राविशन् धरणीतल्ल॑ ॥ २०॥
तत् सेन््यं लिशिनिवीणेरदितं मर्मभेदिभिं/*
रामेण न सुर लेंगे दक्ममानमिवाग्रिनां ॥२८॥।
ततो निरुतभूषिष्े प्रूरराक्षससूद्तिं।
तदल॑ राक्षसेन्द्रस्यरावेण शितिः शरें।॥ २६ ॥।
ग्रण्यकाएई १श
रक्तसा बलसंपन्ना'बरूवो बहुधा रणे ।
मर्ानिद्रावशं नीता लीत्लया राघवेण तु:0३०॥
अवशिष्टाश्न ये केचिद्विषणास्ते निशाचराः ।
बरमेवाभ्यबरर्तन्न शरातीः शरगिषिणः ॥ ३१॥॥
तत् तदा राक्षस सेन््यं खरठ्रषणसंथ्रितं ।
बभूव पिऐिडितं तत्र यथा यूथं विषाणिनां ॥ ३२॥
सतु दृष्टा खरः सैन््यं रामसायकपीडितं ।
उवाच शौर्यसंपन्नं टषएणं भीमविक्रमं ॥ ३३॥
आश्चास्यतां बल॑ वीर डद्योगः क्रियतां च वे ।
इमं दाशर॒थिं राम॑ नथामि यमसादनं ॥ ३४ ॥
तानू सवीन् पुनराद्षय द्रषणों डुशतिक्रमः ।
बहुबिस्तरसंबुक्तमाश्वासयत राक्तसान् ॥ ३५॥।
तेन्नयित्रा तु तल लैन्यं समाश्चास्य च ट्रपणाः ।
अभ्यधावत काकुत्स्थं समुचिवीसवं बधा ॥ ३६॥
राक्षसास्ते पुनः सर्वे ह्रषणाप्रवनिर्भयाः ।
राममेवाभ्यधावत्त नानाप्रहूरणा रणे ॥॥ ३०॥
ते गृद्धीवा शितान् श्रूलान प्रासान् खड़परश्चघान् ।
चित्षिपु: परमक्रुद्ा रामाय ख्नीचराः ॥ ३८॥
तेषां तान्याबुधान्याप्रु वाणेश्छिब्या तु खाउइशः ।
तरार समरे प्राणान् रक्षसां राघवः शरेः ॥ ३१॥
११० रामायएं
क्रीउन्निव महाबाहुअरन राक्षसमएउले ।
चकर्त तर॒सा वीरो बाहुंश्रेव शिरांसि च ॥ 8०॥॥
ततो छूलरूलाशब्दः पुनः कोलारूत्नो महान ।
मरूान् राक्षसनादस्तु पुनस्तूर्यरवों महास्॥ 8९॥
आयुधानां च निष्पेषो रघानां च महास्वसः ।
सिंहुनादश द्वप्तानां पूरयन् वे नभस्तलं ॥ 8२॥
वर्षते दिज्लु सवीसु प्रविष्च्च रसातलं ।
ततस्तद्वाक्षसं सेन््यं खर्ट्रपणसंप्रयं ॥ 8३ ॥॥
अभ्यधावत् पुनस्तत्र राघवं रघुसन्दन ।
तद्यभूवादुतं युद्ध॑ तुमुल्ं त्नोमकर्षणं ॥ 88॥
आवर्त्तवन्मराघोरं निशाचरविनाशन |
ततो रामो मराबाहुः संधायास्त्रं महाबत्ल॑ ॥ 8५॥
गान्धर्व नाम विख्यातं मुमोचायतलोचनः ।
ततस्ते राक्षसास्तत्र गान्धवीस्लेण मोछिताः ॥ 8६॥
अयं रामस्वयं राम इति कालेन चोदिताः ।
अन्योन्यं समरे न्घुरुत्यत्य परमायुधिः ॥ 8५॥
ते विनिर्भधनयना विनिकृत्तशिरोधराः ।
अपतन् राक्षसास्तत्र निकृत्ता इव पादपाः ॥ 8८॥
ततो«वशेषं तु तथेव राघवः खरावशेषं ज्ञयडुर्बल्तं बली ।
त्घान रामः स्थिरधर्मपौरूषो रिपोर्बलं इउष्प्रतिवारणेः शरेः ॥ 8६॥॥
अरणएयकाएई १११
औे 2।[.
रक्षसामवशेषं तु खर॒ट्षणसंप्रयं ।
इर्बलं बलिनं राममारूवे पुनरत्थितं ॥ १९॥
तेषामल्पावशेषाणां सगर्वमुपसर्पतां ।
स्थितः स्थिरमतिवीरी गर्वितानामगर्वितः ॥ २॥
तेषां शख्त्रमयं वर्ष भीषएं रोमरूर्षणं ।
प्रकृष्ट: प्रतित्रम्रार राघवों निशितिः शरिेः ॥ ३॥
प्रतिगृह्म तु तद्ष घोरं शत्रुनिसूदनः ।
शारदं स्थूलपृषतं प्रुड़ाभ्यां गोवृषो घथा ॥ 8॥
ततः क्रोधसमाविष्टः कालाज्नकबमोपम: ।
दिव्यं समाददे सो४खं बधार्थ सर्वरक्षसां ॥५१॥
उय्बतं तु रो दशा छास्त्रं राक्षसनाशन ।
ततो मायामयं दिव्यमस्त्रं चिक्तेप राघवे ॥ ६॥।
राघवस्तु ततो दष्ठा तदख दीप्रतेत्नसा ।
मायाखत्रेणेव रूबा तु तदखर पुनराददे ॥ ०॥
रूवा च राक्तसभ्रेष्ठान् खरट्षणसंश्रितान् ।
अवशेषबलं सर्वे सिहुलुमुपचक्रमे ॥ ८॥
प्रत्यासन्नास्ततो राम॑ राक्षसा बलदर्पिताः ।
सावन्नं प्रत्ययुध्यत्त राघवं शत्रुसूदनं ॥ ६॥
| मै ॥6
श्र रामायएं
ततः क्रोधसमाविष्टः प्रदीत्त इव पावकः ।
शरिरवाकिर्त सैन्य सर्वे सजर्हृषणं ॥ १०॥
ततः सेनापतिः क्रुद्दो छ्रघणो भीमविक्रमः ।
ज्ग्रार गिरिष्रुड़ार्भ परिषं घोरदर्णन ॥ ११॥
बेष्टितं काइनेः पंट्रि्बलवानसकोपमः ।
आये: शड्डभिस्तीक्षगीः सर्वतः परिवारितं ॥ १९॥
वन्नाशनिसमस्पर्श शत्रुदेरूविदरणं ।
त्रासमं सर्वभूतानां काचवनाड्रदभूषएणं ॥ १३॥
तन्मरोरगसंकाशं प्रगुछ्ा परिषं मरछूत् ।
हृषणो<भ्यद्रवद्रामं वृत्रः शक्रमिवासुरः ॥ १४॥
तस्थाभिषततः संझ्ये द्रषणस्यथ स राधघवः ।
शरेरापूरंयद्रामः परिष क्रोधमूर्कितः ॥ १५॥
ते शरा राघवीत्सूष्ा ग्रासाग्य परिष शिताः ।
कुफघाराः ज्ितिं बरैम्मुर्नतशीषी इवोर॒गाः ॥ १६॥।
ततो ट्रषएंमाँयात दृष्ठा परिषधारिएं ।
बधेप्सुं रोषसंदीपत दए्डछ॒स्तमिवात्तक ॥ १०॥
तत्याभिषततः संख्ये ट्रषणस्थ स राघवः ।
द्वाभ्यां शराभ्यां चिच्छेद सशस्त्राभरणो भुत्रौ ॥ १८॥
श्रष्टस्तस्थ मराघोरः पपात रणमूर्धनि ।
परिषश्छिन्नरुस्तस्य शक्रधन्न इवाग्रतः ॥ ९९॥
अरणएयकाएं ११३
स भुन्नाभ्यां निकृत्ताभ्यां पपात भुवि ट्रषणः ।
विषाणाश्यां विशी्णाश्यां यधा छैमबतों गत्ः ॥ २०॥॥
दृष्टा सपरिषं तत्र ट्रषणं पतितं भुवि ।
साधु साधिति काकुत्स्थं सर्वभूतान्यपूत्रयन् ॥ २१॥॥
एतस्समिन्नत्तरें क्रुद्या विक्रात्ता राक्तसाखयः ।
सहिताभ्यद्रवन् राम मृत्युपाशवर्श गताः ॥ २९७
मराकपालो विपुल प्रूलमुग्यम्य राक्तसः ।
स्थूलाज्ञः पद्धिशं गृद्य प्रमाथी च परश्चं ॥ २३॥
द्ष्व धावमानांस्तान् राक्षसान् राघवः शरेः ।
तीक्षणग्रिः प्रतित्रप्रा सत्कारिरतिथीनिव ॥ २४ ॥
मरछाकपालस्य शिटश्रिच्छेदेकेषुणेव सः ।
वाणीश्र बहुभिस्तीक्षीः प्रममाथ प्रमाधिनं ॥। २५॥।
स्थूत्वाक्तस्थ च चक्षूंषि पूरयामास मार्गगेंः ।
ते निषेतुः परिच्छिन्ना भूमी रामस्य साधकि! ॥ १६॥।
ततः पावकसंकाशीः शरे्ेमविभृषणीः ।
त़धान शेष तेत्रस्वी रक्ञसां सेन्यमाछूबे ॥ २०॥॥
ते हक्मपुझ विशिवाः सधूमा इव बे ग्रछ्ाः ।
सिन्रघ्नुस्तानि रक्तांसि वन्नाणीव महाद्रुमान् ॥ २८॥
राक्षसानां शतं रूवा श्रेष्ठानां राघवः पुमः ।
सरूख्नं च सहख्रेण शराणां निन्रघान सः ॥ २९ ॥
१२४ रामायएं
ते छिन्नवमीवरणाशिहन्नभिन्ना: शरारुताः ।
निपेतुः शोणितिर्दिग्धाः पृथिव्यां उत्ननीचराः ॥ ३०॥
तेर्मुककेशिः पतितिः समरे शोणितोज्षितिः ।
व्यराज्रद्धमुधाकीणी मजवेदी कुशिरिव ॥ ३१॥
प्रून्यं वायोधनं सर्वे रामवाणाग्रिनारूतं ।
बभूव निःयप्रख्यं मांसशोणितकर्द्म ॥ ३९॥
तत्रान्ये शेरते भूंमी शराती गतत्नीविताः ।
कूत्रल्यन्ये श्रमत्तयन्ये मत्ता इव शरार्दिताः ॥ ११॥
चतुर्देश सहस्राणि रक्तसां भीमकर्मणां ।
हूतान्येकेन रामेण मानुषेण पदालिना ॥ ३४॥
तस्य सर्वस्य सेन््यस्थ खरः शेषों महाबलः ।
राक्षसखिशिराश्रेव रृतशेषी सिशाचरौ ॥ ३५॥
स ट्र॒षएं प्रेक््य रणे निपातितं
निशाचांग्राप्रतिमान् रणोत्कटान् ।
रथेन राम मछूता खरस्तदा
समभ्यधावन्नमुचिर्यथा हूरिं ॥ ३६॥
इत्यार्ष रामायण आररएयककाएंडे खर्सेन्यविधंसमं
साम एकत्रिंशः सर्गः --- हृषणबधो साम
द्वाज्िंशः सर्ग; ॥
गरणयकाएई श्श्प
अं 2 २ [[य,
बरं तु रामाभिमुषं प्रयात्ं वाढिनीपतिं ।
राक्तसख्िशिरा नाम समुत्यत्येदमत्रवीतू ॥ १॥
मां नियोन्रय विक्रास संनिवर्तस्व साहूसात् ।
पश्य राम मया वीर संयुगे विनिषातितं ॥॥ २॥
प्रतित्नानामि ते वीर सत्येनायुधमालमे #*
यथा राम॑ रे पा धॉतत॑यिष्यामि सा्थकेः ॥। ३॥
अरूं वास्य रऐं मृत्युरेष वा समरे मम ।
विनिवर्त्य रणोत्साह मुहूर्त प्राश्रिको भव ॥ 8॥
प्रकृष्टो ४य्य छूते रामे ज्रनस्थाने प्रधास्थसि ।
मयि वा निरछते राम॑ संयुगे पातविष्यसि ॥ १॥
जरखिशिरसा व्ेवं मृत्युलोभात् प्रसादितः ।
ट्वमस्विति तद्याकां प्ररृष्टः प्रत्यपव्यत ॥| ६॥।
ततः प्रकृष्टख्िशिराश्रापमुग्यम्य सस्वन ।
गच्छ युद्धे अभ्यनुज्ञातो राघवाभिमुखों घयौ ॥ ०॥
हतस्समिन्नत्तरे सैन्य र्तसामपर मरूत् ।
अभ्येत्य तं तिशिरसं रूतशेषं न्यवर्तत ॥ ८॥
शतधा तत् समुविपुलं मरछामेघनिभस्वनं ।
व्यनदत् सुभूशं नाद त्लक््िन्नस्थ उन्हुभे! ॥ है ॥
१२६ रामायएं
तानापतत एवाणु संरव्धान् युद्र्मदान् ।
राक्षसान् प्रतित्रग्रार रामः सत्यपराक्रमः ॥ १०॥
स संप्ररार॒स्तुमुंलः कठुकः शोणितोदकः ।
समपग्यत बीमेल्सस्तियों! समसमूर्धसि ॥ ११॥
वाणवृश्टिभिराकीर्णः सकक्षां भुर्दिवाकर : ।
न प्राकाशत संझदों वंबों च न सदागति+ ॥ ११॥
विततं व्योम सर्वत्र शखज्ोलेन भास्वता ।
ततखिशिरसा वाणि्ललाडि ताडितखिमिः ॥ १३॥
त्रमषीत् कुपितो राम इद वचनमत्रवीत् ।
अछो विक्रम प्रूरृस्थ नायकस्य मरछात्मनः ॥ १४॥
रक्षसः सुभुश युद्दे बल॑ विक्रमसाधन ।
मराधनुर्विनिःस॒श्टिः संयुंगे रोषनिःसूतिः ॥ १५॥॥
पुष्पेरिव शरेर्यस्थ ललादे४स्मि विभूषितः ।
मया प्रतिगृद्धीतास््ते शराश्रापगुणचआ्युताः ॥ १६॥।
प्रीतो ४स्मि ते महाबाहो लाघवेन निशाचर ।
न खल्ववज्ना कर्तव्या रिपावपि सुड॒र्बले ॥ १०॥
वश्चितो ४रूमवन्नानात् तिशिदानीं ममाग्रतः ।
इत्युक्का राघवो०विध्यत् समरे मोहयन् बली ॥ १८॥
: व्याकुल्तानथ संमृष्ठान पिण्डितान् वीक्ष्य राघवः ।
ज़ग्रा् समरे प्राणांश्छिव्ा तेषां शिरांसि सः ॥ १६॥
अरएंयकाएएई १२७
ते छिन्नशिरतः पेतुश्हिन्नवमीयुधघन्नाः ।
सुपर्णवातनिज्षिप्ता त्गत्यां पादपा इव ॥ १०॥
रुतशेषास्त॑तः सर्वे शक्तसा भवमोहिताः ।
व्यद्रवत्त दिगखस्ता व्याप्नात ज्षुद्र॒मुँगा इज ॥ २९॥ .
तदभूददुतं युद्दं तुमुलं त्वोमकरर्षणं ।
रामस्थ च मर्ाबाढोः पुनस्तेषां च रक्षसां ॥ २१५॥
तस्य सर्वस्य सैन्यस्थ पुनः शेंषो महाबलः ।
जर्थ् त्रिशिराश्ेव रामश्र रिपुसूंद्सः ॥ २३॥
दृष्टा तु लिरुतं सेन््यं रक्षसां पिशिताशिनां ।
ज्रिशिराः परमक्रुदः सारथिं प्रत्यचोद्यत् ॥ २४॥
भर्तु! पिएउस्य निर्वेशं कर्तुमिच्छामि मा चिरे ।
प्रत्यक्तमस्थ वीरस्य खरस्य सुमरात्मनः ॥ १५॥
प्रतिन्नानामि ते सूत सत्येनायुधमालभे ।
यधा राम॑ हूनिष्यामि रामो वा मां रहूनिष्यति ॥ १६॥
एवं संचोदितः सूतश्ोदयामास वात्रिनः ।
ततः प्रत्नविताश्रेन राममभ्यद्रवद्रण ॥ २०॥
आपतत्तं त्िशिससं राक्षस प्रेक््य राघवः ।
प्रतित्रयारू सशर धनुरुस्यम्य वीर्वास् ॥ २८॥
स संप्रदारस्तुमुलो रामत्रिशिरसोरशूत् ।
बलगर्वितयोभीमः सिंहकुनज्ऋनयोरिव ॥ २६॥
१३८ रामायएं
एष वां सा्यकेस्तीक्ष्शी्सपपामि यमसादस ।
शरान् प्रतिगृहाणेमान् ममापि ब्वं धनुश्युतान् ॥३०॥
इ्त्युक्का राघवः क्रुदः शरानाशीविषोपमान् ।
निचखान त्रिशिरसो वक्षस्थथ चतुर्द्श ॥३१॥
चतुर्भिश्न चतुर्भिश्च तुरगानस्य मार्गणेः ।
न्यपातयत् स तेत्नस्वी रथं चिच्छेद सप्तभिः ॥३१॥
अष्टभिः सार्यकेश्रान्येः सूतमस्य न्यपातयत् ।
वाणनिकेन चिच्छेद् धन्रमस्य समुच्छितं ॥ ३३॥
तदूष्ठा कर्म रामस्थ मनसा प्रतिपून्रयन् ।
असिमुग्यम्य वेंगेन सहूसा समभिद्रवत् ॥ ३४॥
अवप्लुतं रघात् तस्माद्वेगेन महताथ सः ।
बिभेद रामस्तद्रक्नो छूदये दशशिः शरे! ॥ ३५॥
शिरांसि चास्य संक्रुद्ो रामो राज्ज़ीवलोचनः ।
त्रिभिखिभिः शरेस्तीक्ष्णीर्न्यकृतत् प्रहसन्तिव ॥३६॥
स भूमी शोणितोढ़ारी रामवाणात्तत्नीवितः ।
न्यपतत् पातितिः पूर्वे प्रृड़ेरिव महागिरिः ॥ ३७॥
ततो रूतशिर॒स्तस्प कबन्ध॑ रणमूर्धनि ।
पतितं काचलेन्द्राभमकम्पयत मेदिनीं ॥३८॥
त॑ खरः पतितं द्ष्टा वीर त्रिशिस्सं रणे ।
रोषसंतप्तक॒दयों युद्शशौीरतां गत! ॥ ३१॥
अरएयकाएई श्शे
छत॑ ज्रिशिर्सं दा हृषणं च निपातितं ।
चतुर्द्श सहुख्राणि राक्षसानां झृतानि च ॥ 8०॥
ततू षरः समरे दृष्टा रामेण निरूतं बल ।
राधवं सो४भिडद्राव राहुअन्द्रमसं पथा ॥॥ 8९॥
व्यमृशच्च पुनः किश्चिन्निर्तं प्रेक्ष्य तद्वत्व॑ ।
छतमेकेन रामेण तौ च वीरो निपातितौ ॥ 8२॥
चित्तय॑स्तस्य तत् कर्म राघवस्थ मरात्मनः ।
जरस्थाप्यभवत् त्रासो दृष्ढा रामस्य विक्रम ॥ 8३॥
इत्यार्षे रामायणे आ्रारएयककाएंडे त्रिशिरोबधो
साम त्यखिंशः सर्गः ॥
१३० रामायएं
२२% »2।9.
अध वैर्य समाधाय वीरः स ख़नीचरः ।
पुनर्व्यवस्थितों युद्धे खर! खरपराक्रमः ॥ १॥
चोदयामास तं॑ सूतं राघवाभिमु ब्रत्न ।
आससाद ततो राम॑ यथा वृत्रः पुरंदर ॥१॥
स विकृष्य मछ॒चाप॑ नाराचांस्तिग्मतेत्नसः ।
खरशिन्ञेप रामाय क्रुद्नाशीविषानिव ॥ ३॥
त्यां विधुन्वंश्न बकुशो मराखाणि च दर्णयन् ।
चचार् समरे मार्गीम् वाणेरथ गतः खरः ॥ 8॥
स सर्वाश्र दिशो वाणेः प्रदिशश्र महारथः ।
पूरयामास बलवानू दशग्रीव इवाछूवे ॥ १॥
अ्धायसेईर्विषक्तेः सस्फुलिड्रिरिवाग्रिभिः ।
रामश्रकर्त विशिवेः पर्नन्य शव वृष्टिभिः ॥ ६॥
तद्भूव शितिवीणीः खररामविसर्तितिः ।
शतहूदशिवार्दतिर्म घेरिव सभस्तत्त॑ ॥ ०॥
आगच्छद्रिश् रामस्य गच्छद्विश्य खरस्य वे ।
आकाशमभवत् तत्र सर्वशः शरसंकुल् ॥ ८॥
शरज्ञालावृतः सूर्यी न च तादक् प्रकाशते ।
अन्योन्यशर्संपातिः पूर्यमाणे नभस्तत्ने ॥ ६॥
ग्रएयकाएई १३१
ततो नालीकनाराचैस्तीक्षणाग्रिश्न विकणिमिः ।
रोष राक्षस रामस्तोत्नेरिव मराद्िपं ॥ १०॥
ते रथस्थं धनुष्पाणिं राक्तसं समवस्थितं ।
ददभुः सर्वभूतानि दण्डरूस्तमिवात्तक ॥ ११॥
त॑ सिंहुमिव संक्रुद सिंछ॒विक्राज्नगामिनं ।
दृष्टा न विव्यथे ऱमः सिंरूः सिंहुमिवापर ॥ ११॥
ततः सूर्यप्रकाशेन रथेन मरूता खरः ।
आससाद रे राम पतड़ इव पावकं ॥ १३॥
ततो विसृत्रतो वाणान् रामस्याद्गुतकर्मणः ।
चकर्त बलवद्रत्ञ: शतशो“थ सरूखशः ॥ १४॥
ततः परमसंक्रुद्ों राघवः परमेषुणा ।
खर॒स््प बतमानस्य चकर्त सशरं धनुः ॥ १५॥
ततो४्न्यद्नुरादाय प्रदीम्त इव मन्युना ।
मुमीच निशितान् वाणान् पन्नगानिव तिग्मगान् ॥ १६॥
तेः सम॑ ब्रणितो रामी निःश्चसन्निव कुज्नरः ।
नोपलेभे मराबाहुः प्राणधारणमात्मनः ॥ १७॥
तस्य वाणपरीतस्य शतधा विवृतं मछूत् ।
पपात कवचं भूमी रामस्याद्त्यसंनिर्भ ॥ १८॥
शाम विकवचं पक्षः प्रहसन्निव सार्यकेः ।
विद्या विद्यानदन्नादन् मरामेघ इवोत्थितः ॥ ९६ ॥
१३२ रामायण
स शरेर॒दितः क्रुदः खरेणाग्रिशिवोपमेः ।
राजन समरे रामो पिधूमाग्रिरिव त़््वलनू ॥ २०॥
तस्य वे घतमानस्य राघवस्य खरस्तदा ।
धनुश्निच्छेद् वाणेन प्रहृसब्निव राक्तसः ॥ २१॥।
ततोथ<न्यदनुरादय वेज्ञवं तरता बली ।
अगस्त्यमुनिना दत्त चक्रे सक़्यं स राघवः ॥ २१॥
आकर्णात् पूरषिद्या ततू संधाय स शिलीमु् ।
अभ्यधावत काकुत्स्थः जर राक्तसमारझूवे ॥ २३॥
ततः कनकपुड्विस्तु शरिः संनतपर्वमिः ।
चिच्छेदानेकधा रामः खर्स्य समरे धन्नं ॥ २४॥
दर्शनीयः स बहुधा विकीर्णाः काग्चनोऋ्वलः ।
त्र॒गाम वसुधां ज्षिप्रं शक्रस्पेव मरछाधन्रः ॥ २५॥
अथेनं दशभिवाीणीः प्रत्यविध्यत् स्तनात्तरे ।
पतमान मरछाबाहुः पर दशरधात्मत्रः ॥ २६॥
ततः परमसंक्रुद्ः खरः सप्तमिराप्रुंगे! ।
विव्याधोरृसति धर्मन्न॑ राघवं शत्रुतापनं ॥ २०॥
स रामो बहुधा वाणेः खरकार्मुकनिःसृतिः ।
क्षतत्रोक्षितसवीड़ो बशौ दीप इवानलः ॥ २८॥
ततः शक्रधनु:्रख्यं विस्फार्य स मरूदनुः ।
मुमोच परमेघासः पृषत्कानेकविंशतिं ॥ २६॥
अरणएयकाएए १३३
वक्ष एकेन विव्याध भुत्री द्वाभ्यामरिंद्मः ।
चतुर्भिरर्धचन्द्रेश्न त्रघान चतुरो रुयान् ॥३०॥
द्ाभ्यां च सूत॑ संक्रुदस्तनयग्यमसादन ।
चिच्छेंद् सशरं चास्य धनुः षड़िभर्मछाबतः ॥ ३१॥
चकर्त युगमापीड भ्लेनिकेत् राघव: ।
वराहुकर्णेस्व्ििपरे: पंल्ांकाः पृद्ध पच्चभि! ॥ ३५॥।
स ॒चिछबन्रधन्वा विरथों हताश्रो हतैसारथिः ।
गद्पाणिरवष्टभ्य तस्थी भ्रमौ खएरस्तदा ॥। ३३॥
ततः कलकल्ोन्मिश्रो देवडन्दुभिनिः स्वनः ।
देवतानां विमानेषु ववृधे सलर॒स्वनः ॥ ३४॥
रामस्य विन्नयं चोचुर्गगने भूतभावनाः ।
अस्तुवन् मुनयश्चेव राक्तसे विरथीकृते ॥ ३५॥॥
ततू कर्म रामस्थ मरारथस्य
समेतदेवाश्र मरूर्षयश्न ।
अपूत्रयन् प्राज्नत्तयः प्रकृष्टा
मढामृधे देवगणा यथेन्द्रं ॥ ३६॥
उत्पार्ष रामायण ग्रारपयककाएंडे खरविर्धीकरणं
माम चंतुखिंशः सर्गः ॥
१३४ रामायएं
२2%» ९५.
वर तु विर॒घ॑ रामो गद्पाणिमवस्थितं ।
मूहपूर्व मरातित्ाः परुषं वाक्यमत्रवीत् ॥ १॥
गन्नाश्र॒थसंबाधे बले मरछूति तिधति ।
न कार्य दएएं कर्म क्रूरं लोकविगर्द्धितं ॥ २॥
उद्देतनीयो भूतानां नृशंसः पापकर्मकृत् ।
त्रयाणामपि लोकानामीश्ररः खल्तु निनन््य्यते ॥ ३॥।
कर्म लोकविर॒दं च कुवीएं क्षणदाचर ।
तीक्षाएं सर्वत्रनो छृत्ति डष्टसर्पमिवागतं ॥ 8॥
लोभात् पापानि कुरवीणः कामाद्वा यो न बुध्यते ।
भ्रष्ट: पश्यति उःखं स ब्राह्मण परवानिव ॥ १॥
एवं हि व्यसन प्राप्प न चिरातू परितप्यते ।
यथा ब्मग्य डर्बुद्दे मया छूतबत्तानुगः ॥ ६॥
वसतो दण्उकारएंये तापसान् धर्मचारिणः ।
कि नु छबा मर्ाभागान् फल प्राप्स्यसि राक्षस ॥ ०॥
न चिरं पापकर्माणः क्रूरा लोकन्ुगुप्सिताः ।
देश्वर्ष प्राप्प तिष्ठत्ति च्छिन्नमूत्ता इव द्रुमाः ॥ ८॥
ग्रवश्य॑ लभते कती फल पापस्य कर्मणः ।
युगपर्यागते काले द्रुमः फल्लमिवार्तवं ॥ ६॥
अरणएयकाए १३५
न चिट्तात् प्राप्यते काले पापानां कर्मणां फल ।
सविषाणामिवान्नानां भुक्तानां क्षणदाचर् ॥ १०॥
पापमाचरतां घोर लोकस्पाप्रियमिच्छतां ।
अरुमासादितो राजा प्राणान् हुं निशाचर ॥ ११॥
अग्य वां छि मया मुक्ताः शराः कागचनभूषणा: ।
विद्यर्य निषतिष्यत्ति वल्मीकमिव पन्नगाः ॥ ११॥
थे ब्रया दण्डकारएंये भक्षिता धर्मचारिणः ।
तानय्य निरूतः संख्ये समेत्याधिगमिष्यसि ॥ १३॥
अ््य वां निरूतं वागिः पश्यसु परमर्षयः ।
निरयस्थं विमानस्था ये या छिंसिताः पुरा ॥ १४॥
राक्षतिः सर इृष्टात्मन् मुनीन् छिंसितवानसि ।
यत् पुरा दृष्डकारएंये सवीः परितपन् दिशः ॥ १५॥
कर्मएस्तस्य पापस्य फल घोरमवाप्रुद्धि
राक्षसेश्र इृष्टात्मन् स्थिरों भव ममाग्रतः ॥ १६॥
प्रयतस्व पधाशक्ति कुछ पत्न॑ निशाचर ।
अग्य ते प्रमधिष्यामि शिरो वाणेन राक्षस ॥ १०॥
एवमुक्तस्तु रामेण खरः संरक्तलीचस:ः ।
प्रत्युवाच ततो राम प्रकृसन् क्रोधमूर्द्धितः ॥ १८॥
प्राकृतान् राक्तसान् रुवा युद्दे दशरथात्मन्न ।
आत्मना कथमात्मानमप्रशंस्यं प्रशंभसि ॥ १४॥
१३६ रामायएं
विक्रात्ता बलवज्नो४पि ये भवत्ति नरर्षभाः ।
न ते स्वगुणमाहुात्म्यं कथयन्ति स्वयं युधि ॥ २०॥
प्राकृता छाकृतात्मानो लोके४स्मिन् कुलपांसनाः ।
निरर्थक॑ विकत्थत्ते यथा राम विकत्थसे ॥ ११॥।
कुलं व्यपदिशन् झ्ाध्यं समरे को ४भिधास्थति ।
मृत्युकाले४पि संप्राप्ते स्वयमात्मस्तवे कथां ॥ २१॥
सर्वधा तु लघुबं ते कत्थनेन विद््शिति ।
सर्वे पौरृषमेतत् ते नाशयाम्यरूमय्य वे ॥ २३॥
न तु मामिरू तिछसं पश्यसि त॑ गदाधर ।
धराधरमिवाक्तोभ्यमेकप्रुड़ं महाबतं ॥ २४॥
पर्याप्तो ४ गद्पाणिर्क्तु प्राणान् रणे तब ।
तअयाणामपि वा संख्ये लोकानामतको यथा ॥ २५॥
काम बरूपि वक्तव्यं ब्रषि वक्ष्यामि न बढूँ ।
अस्त गच्छेद्धि सविता युद्धविष्नं ततो भवेत् ॥ २६॥
अग्रतस्वां स्थितं दृष्टा वक्तव्ये सास्ति मे स्पृछा ।
रणे यस्य च रुष्यामि मुहूर्त स न त्रीवति ॥ २०॥
मम कृब्ाप्रियं राम इर्लर्भ तव त्रीवितं ।
तोयवर्षमिवावर्षे स्तोककस्थ पिपासतः ॥ २८॥
पानि बया राक्षसानां सहुख्राणि चतुर्दश ।
रूतानि तेषां छूत्रा वां करिष्ये४श्रुप्रमार्तनं ॥ २६॥
अ्रएयकाएई १३७
अग्य ते गदया राम शिरों मौलिविभूषितं ।
पातयामि ज्ञितौ बेगादृष्टिः पांप्रूत्करानिव ॥ ३०॥
ततो रधिरनिस्यन्दिस्वच्छरीयप्रवर्ति तिः ।
करिष्याम्युद्कं तेषां रृतानामिर उक्तसां ॥ ३१॥
इ्त्युक्तो राज्ञसेन्द्रेण नरेन्द्र: प्रक्सन रणे ।
सुविस्मिततरं वाकं बभाषे खुनन्दसः ॥ ३१॥
रे तु विन्नय॑ प्राप्प शोभते तव भाषितं ।
परोक्षं सिरुतास्वेते राक्षसास्तव राक्तस ॥ ३३॥
देवदत्तवरा छोते देवदत्तवरायुधाः ।
पश्यतस्ते छूताः क्रु्या राक्षसा भीमविक्रमाः ॥ ३8॥
कि वृधा कत्थसे नीच ब्रव्मप्न राज्षसाधम ।
यत् ते वीर्य च शक्तिग्च कि विलम्बेन ततू कुछ ॥ ३५॥
अग्य ते सशिरख्राएं शिरो त़्वलितकुएडलं ।
पातपाम्यर्धचन्द्रेण प्रत्वत्तत्तमिव ग्ररूं ॥ ३६॥॥
राघवेणेवमु्तस्तु प्रत्वलत्निव राक्षसः ।
क्रोधसंरक्तसयनः प्रत्युवाच पुनः खरः ॥ ३७॥॥
विद्वितो मे भवान् रामो विद्तो मम लक्ष्मणाः ।
..राज्ा दशर्थश्रेव विदितो ४ रू तथा तव ॥ ३८॥
मया खलु विसृष्टाया गदाया वेगमुत्तमं ।
अग्य धारय शक्तिस्ते यय्यस्ति पुरषाधम ॥ ३१॥
]
१ -ंंनोौाथाएंांआ“[ मन ब«ंआ 5 > *_+ जि
१३८ रामायएं
इत्युक्का परमक्रुद्धस्तां गदां कमकाड्दां ।
खरश्रित्षेप रामाय प्रदीप्तामशनीमिव ॥ 8०॥
सा खरस्य मराधोरा प्रदीम्ता महूती गदा ।
प्रस्वलत्ती महोल्केव राघवाभिमु्खं ययो ॥॥ 8१॥
भस्म गुल्मांश्च वृक्ञांश्व सा चकार समीपगान् ।
सा छि दिव्या गदा तस्य मछूता तपसार्त्रिता ॥ 8१॥
प्रयल्नेस पुरा दत्ता कुवेरेण मरात्मना ।
आपतत्तीं च तां दृष्ठा कालदएडोपमां गद्ां ॥ 8३ ॥
चित्तयामास र॒त्रेन्द्रः स व्याकुल्तितचेतनः ।
नेषा वेगाढ़दा शक्या प्रसभ॑ प्राकृतिः णरेः ॥ 88॥
अवार्यवेगा वारयितु दिव्येयं राक्तसी गदा ।
इद्मस्था विघातार्थमाग्रेयं दिव्यमुत्तमं ॥ 8५॥
प्रेषषामि मरछावेगमस्त्मस्था विनाशने ।
ततस्तस्या बधं प्रेप्सुर्गदाया राघवस्तदा ॥ 8६॥
ग्राग्रेयमखत्क्रमादाय शरमाशीविषोषमं ।
मुमोच राघवः श्रीमानखत्रं तत् पावकप्रभं ॥ 8०॥
तेनाग्रिसमकल्पेन ग्राग्रेयेन मरछागदा ।
आपतकच्यम्बरे झद्धा भ्रामिता च पुनः पुनः ॥ 8८॥
तामापतत्तीं न््वलितां मृत्युपाशोषमां मृधे ।
तेनास्त्रेण मरातेत्रा गदां चिच्छेद राघवः ॥ 8६ ॥
0 ७४ंाण 0, आना 9 कक ->>3025- अर
ग्रणयकाएएं श्शै
तामागच्छद्तिक्रम्य तदख्न॑ गगने गदां ।
ततो हुताशनो घोर! प्राइरासीतू समन्ततः ॥ १०॥
ततो ज़््वालासरुसैस्तु अत्तरीक्षं समाचितं ।
गद्य च निछता घोरा विशीणी न्यपतद्भुवि ॥ ११॥
प्र्नाक्ञये चन्द्रमतो विनाशों विमत्वात्मनः ।
रौद्रीं तारां समासाय्य त़्वलितेनेव केतुना ॥ १९॥
दुग्धा सा पतिता भूमौ विशीणीड्रदभूषणा ।
हुताशनप्रदीमेव राक्षसी विच्युता गद्य ॥ ११॥
तां भस्मभूतां कौवेरीं दिव्येनाख्रेण साशितां ।
दृष्टा दशरथिस्तुष्टो मेने चात्मवर्श खरे ॥५४॥
राक्नसो४पि छूतां मायामवेक्ष्य मरूतीं गदां ।
छूतमेवाभ्यगच्छत् स ग्रात्मान रणंमूर्धनि ॥ १५॥
ततः परमतेत्रस्वी राघवः परवीरछा ।
वर परुषया वाचा वाकां बढुतरं ब्रवीत् ॥ १६॥
पतू बया झ्ाघया वाक्ममुक्त मद्रधकाडुया ।
रिरं ते प्रपास्थामि राक्षसाधम तन्मूषा ॥ ५७॥
हषा ते वाणनिर्दग्धा भस्मीभूता मया गदा ।
विशीणी पतिता भूमी वाणनिकेन पीडिता ॥ १८॥
अभिधानप्रगल्भस्य तव प्रत्ययघातिनी ।
एतत् ते बलसर्वस्वं दर्शितं राक्नसाधम ॥१६॥
१४० रामायएं
सीचस्य ज्षुद्रशीलस्य असत्यपरिभाषिण: ।
न ते त्नीवितमिच्छामि यतस्वान्यतमं रण ॥ ६०॥
नीचस्य दुष्टवृत्तस्थ सद्ृत्तपरितापिनः ।
प्राणानपररिष्यामि गरत्मानमृतं घथा ॥ ६१॥
अ्ग्य ते कए्निर्गी्ण फेनबुद्रुद्ूषितं ।
विद्वरितिस्थ मद्ाणेरमछी पास्थति शोणितं ॥ ६२॥॥
पांग्रुइषितसवीड़स्॑ संन्यस्तभुन्नदयः ।
स्वप्स्यस्ति क्ष्मां समालिख्ञ प्रमदां वल्लभामिव ॥ ६३॥
श्रुत्रा त्लामण्य सिछूतं मुनयः पिशिताशन ।
प्रवृद्दनिद्राशयिते ब्यग्य मुनिकाटके ॥ ६४8॥
भविष्यक््यशरण्यानां शरण्या व दएउकाः ।
त्नस्थाने रूतस्थाने त्यि राक्तस मत्सरे ॥ ६५॥
निर्भया विचरिष्यन्ति सर्वतो मुनयो वन ।
ग्रग्य शोकरसन्नास्ता भविष्य्ति सिशाचर ॥ ६६॥
ग्रनुहपकुत्वाः पत्न्र्यो यासां व॑ पतिरीदश: ।
अग्य शोकमरूं घोरमृषीणां भयसेभवं ॥॥ ६७॥
बन्मूल्मपनेष्यामि शश्रद्ाव्मणकाटक ।
सृशंसशील ज्नुद्रात्मन् न मे त्रीवन् विमोक्ष्यसे ॥ ६८॥
पत्कृते शक्ध्तिर्दव्यं मुनिभिर्क्षयते “ले ।
इमे ते४ग्य छूता द्ष्या मथा तापसकाठकाः ॥ ६६॥
अ्रणयकाएएईं १४१
अधर्मस्य फल सग्यः प्राप्त तेरिह संयुगे ।
क्रूरात्मन् ब्रह्मविद्विष्ट त्यक्तधर्म सुपापकृत् ॥ ००॥
बं चाय्य कर्मणां पाप फल पापमवाप्स्यसि ।
तमेवं प्रतिसंक्रुदद ब्रुवाणं राघवं रणे ॥ ०१॥
वाचा निर्भरत्सघामास कुपितः खरया खरः ।
दर खल्ववलिप्तो४सि भंये सति सुनिर्भयः ॥ ०१॥
वाच्यावाच्यं यथा हि ब॑ं मृत्युवश्यों न बुध्यसे ।
कालपाशपरिक्षिप्ता भवन्ति पुरुषा छि ये ॥ ०३॥
कार्ाकार्य न ज्ञानत्ति ते व्यतीतार्थचित्तकाः ।
यच्च मां मनन््यसे राम निरखमिति बालिश ॥ ०8॥
नन्विदं कानन सर्व स्थान्ममायुधसंज्ञितं ।
सवृत्ञोपलसंघातं सव्यालमृगसंकुत्वं ॥ ०१॥
शेलमुत्पाद्य वेंगेन बरह्धधाय सृत्राम्यरूं ।
ट्वमुक्का सुसंक्रुद्दः सेरृत्य थूकुटीं ततः ॥॥ ०६॥।
रे प्रदरणस्पार्थे समत्तादवलोकयन ।
स दर्द्श महासालमविद्रे निशाचरः ॥ ००॥
तमुत्पाद्य ततो दोभ्यीं संद्शीष्पुय्स्तदा ।
अभिद्॒त्य स वेगेन विनव्य च महाबलः ॥॥०८॥
शममुद्दिश्य चिक्षेप रृतस्व्मिति चात्रवीतू ।
तमापतत्तं वाएघिश्छिब्वा रामः प्रतापवान् ॥ ७१॥
१8२ रामायएं
रोषमारारयत् तीत्रं सिरुतुं समरे खर ।
य॑ य॑ वृक्तं स आदत्ते तं त॑ रिपुलिसूद्स! ॥ ८०॥॥
चिच्छेद तिलशो रामः शरेः संनतपर्वमिः ।
अगस्त्येन छि यच्चापं दत्त वेजवमद्गुतं ॥ ८१॥
ज्षिप्ता ज्षिप्रा शरांस्तेन शिला वृक्तांश्य राघवः ।
क्रीउन्निव मराबाहुशिच्छेद तिल्वशः शरेः ॥ ८६१॥
त्रातस्वेदस्ततों रोषाद्रामो रक्तान्त्तलोचनः ।
निर्बिभेद सहुखेण शराणां समरे खरं ॥८३॥
तस्य वाणाक्तरेथ्यस्तु बहु प्रुश्राव शोणित॑ ।
गिरिः प्रखवण रव तोयधाराः सरूखशः ॥ ८४॥
विद्धलः स कृतो वाणेः खरो रामेण संयुंगे ।
मत्तो एधिरगन्धेन तमेवाभ्यद्रवदुतं ॥ ८५॥
तमापतस वेंगेन दीप्तास्यं रधिरघुतं ।
अपसृत्य ततः स्थानादू प्रा वरितिविक्रमः ॥ ८६॥॥
दीप्रपावकसंकाशं प्रत्वलत्तमिवोरगं ।
निशितं पश्चपवीएं पच्चपत्रमन्निद्यगं ॥ ८०॥॥
स्वयं दत्तं मघवता सरूस्राक्ञेण वश्रिणा ।
रक्षणार्थममित्रप्नं पुरा रामस्थ धीमतः ॥ ८८॥
तमिन्द्राशनिसंकाशं संधाय स ततः शर ।
चिक्षेप समरे रामो बधार्थ तस्य रक्तसः ॥ ८६॥
>नकककप्न 7 “पं आ पाक पल,
ग्रएयकाएएं १४३
स विमुक्तो महावाणों निधीतसमनिःस्वनः ।
रामेण धनुरानम्य निषपात खरोरसि ॥ १०॥
सुप्णीनिलवेंगेन तेनाभिषतता खरः ।
सरूममीस्थिसंघातो भिन्नः क्रौच्च रवाचलः ॥ (१॥
पपात वन्नसंकाशः प्रत्वलन्निव सायकः ।
शक्रेणेव विनिर्मुक्तो वत्नस्तरवरोपरि ॥ ११॥
स पपात रो भूमी दर्ममानः शराग्रिना ।
एद्रेणेव विनिर्दग्धः थ्रेतारण्ये पुरान्धकः ॥ १३॥
स वृत्र इव वत्नेण फेनेन नमुचिर्यथा ।
राघवाल्रेण निछूृतो निषपात खरस्तदा ॥ ६8॥
ततः कलकलोन्मिश्रों देवडन्दुभिनिस्वसः ।
साधु साधिति शब्द अत्तरीज्षे ४भ्यवर्तत ॥ १५॥
राममूर्ध्यपतद्दिव्या पुष्पवृष्टी रणात्रिरे ।
रूत दव इरात्मेति ध्ुश्रुवे दिक्तु सिःस्वसः ॥ १६॥
ततो राज़र्षयः सर्वे संगताश्र मछर्षयः ।
देवर्षयश्य सह्िता द्ष्ट्रा ब्रद्मर्षिसिः सह ॥ १०॥
अवतीर्य मढीं सर्वे प्रत्बलतो पधाग्रयः ।
सभान्रयिव्रा मुद्दिता राम वच्नसमन्रुवस् ॥ ऐ८॥
धर्मन्न वर्षसे दिष्या क्षत्रधर्माश राघव ।
दिव्या देवर्षयः सर्वे स्वस्तिकर्मतु तत्पराः ॥ (६॥
१४४ रामायएं
दिप्या छृतो४यं पापात्मा बया ब्राद्मणकएठकः ।
बत्प्रसाददरएंपेषु विचरिष्यत्ति तापत्ताः ॥ १००॥
दिप्यासि सक्तितस्तात लक्ष्मणोम महात्मना ।
तीतया चानया राम तापसिश्र महछात्मभिः ॥ १०१॥
उत्यर्थ छि मरारात्र महेन्द्र: पाकशासनः ।
शरभज्जश्नममं पुएयमान्रगाम पुरंदरः ॥ १०१॥
आनीतस्त्मिमं देशमुपायेस मरूर्षिभिः ।
एषां बधार्थ क्रराणां रक्षसां क्ररकर्मणां ॥॥ १०३॥
तदिद नस्व॒या कार्य कृतं दशरथात्मन्न ।
सुख धर्म चरिष्य्ति मुनयो दण्डके वसे ॥ १०४॥
एते देवाः सगन्धवीः सिद्धाश्व परमर्षयः ।
त्रयाशीर्भिः स्तुवसि बां विछ्िताः पश्य राघव ॥ १०५॥
इढं दृष्टा सुयुद् ते ब्रद्मा ब्रद्मविदां वरः ।
देवे: परिवृतः सर्वेविष्ितस्तां सभानज्यन् ॥ १०६॥
प्रीतश्चेव मरादिवः सर्वे: पारिषदिवुतः ।
तंगेस वां विमानस्थः सभानयति राघव ॥ १००॥
ट्वमुक्तः स धर्मात्मा मुनिभिर्धर्मवत्सलिः ।
ममश्क्रे विमानस्थान् दृष्टाहरे दिवौकसः ॥ १०८॥
हृतस्मिन्नत्तरे वीरो लक्ष्माः सझू सीतया ।
गिरिउगीद्िनिःसृत्य पुसरायात् स्वमाश्रमं ॥ १०६॥
श्ररएयकाएएं १४५
राघवो४पि छर छूवा पूत्यमानो मरूर्षिभिः ।
प्रविवेशाश्रमपदं लक्ष्मपोमाभिवादितः ॥ ११०॥
दृष्टा वित्नपिनं राम मरषीणां सुखावरूं ।
सीता परमसंरृष्टा परिधन्येदमत्रवीत् ॥ १११॥
दिथ्यार्यपुत्र सत्या ते प्रतिज्ञा सफलीकृता ।
मुनीनां सततं शन्नुं रुबा तं राक्षस खरं ॥ १११॥
सुषा धर्म चरिष्यत्ति मुमषो रृतकए्ठकाः ।
बद्ाहुबलमा भ्रित्य वने४स्मिन् नियतेन्द्रिया! ॥ ११३ ॥
ततः समाश्चास्य मराधनुर्धरः
समाढितो«भ्यर्च्य मुनीन् समागतान् ।
मरारएे शत्रुबलावमर्द नो
दिवीव शक्रः स ररात्र राघवः ॥ ११४॥
ततः स रामो मुद्दतः सलक्ष्मणः
प्राथ्वास्य सीतां मृगचाएलोचनां ।
डवास तस्मिन् मुद्तिस्तदाश्रमे
सभान््यमानों मुनिभिः समागतेः ॥ ११५१॥
इत्यार्ष रामायणे श्रारएयककाएंडे खरबधो नाम
पञ्चत्रिंशः सर्ग; ॥
१४६ रामायएं
&%#5»% १.
तानि प्रूर्पणखा दृषट्ा सझुख्राणि चतुर्देश ।
रुतान्येकेन रामेण मानुषेण पदातिना ॥ १॥
जरं त्रिशिस्सं चेव ट्षएं च निपातितं ।
सा दृष्ट्ा कर्म रामेण कृतमन्येः सुड॒ष्कर ॥ २॥
आज्नगाम समुद्रिमा लड्जां रावणपालितां ।
ता द्दर्श विमानाग्रे रावणं त्तोकरावएं ॥ ३१॥
सर्ोपविष्ट सचिवेर्मएद्िरिव वासवं ।
आसीन सूर्यसंकाशे काचने परमासने ॥8॥
एकक्मवेदीगतं देवं त्वलत्तमिव पावकं ।
दशास्यं विंशतिभुन्नं दर्शनीयपरिच्छद ॥५॥
ताम्राज्ञं विपुलोरस्क राज्नलक्षणलत्षितं ।
झ्िग्धन्नीमूततद॒शं तप्तकाश्वनभूषएणं ॥ ६॥
सुभुन्नं श्रेतद्शनं मरास्य॑ पर्वतोपमं ।
देवदानवयत्ञाणामृषीणां च मरात्मनां ॥ ०॥
अन्नेयं समरे प्रूई व्यात्तानममिवात्तकं ।
देवासुरविमर्देषु वश्नाशनिकृतत्रणं ॥ ८॥
क्शवतविषाणग्रेर्बकुशः कृतलक्षणं ।
विज्लुचक्रनिपतिश्र बहुशो देवसंयुगे ॥ ६ ॥
ग्रणयकाएएई १४७
विज्ञताड़ं समग्रेश्न देवप्रहरणे रणे ।
अक्तोभ्याणां समुद्राणां ज्ञोभणं ज्षिप्रकारिणं ॥ १०॥
भेत्तारं पर्वताग्राणां प्रूराणां च महाबलं ।
उच्छेत्तारं च धर्माणां परदाराभिमर्दूसं ॥ १९॥
देत्यानां दनवानां च राक्तसानां च संयुगे ।
रूसारमथ चासख्त्राणां प्रयोक्तारं महार॒थं ॥ ११॥
पेन भोगवत्तीं गद्या परात्रित्य च वासुकिं ।
तक्ञकस्य प्रिया भावी विक्रमेण छता पुरा ॥ १३॥
ब्रेन वेश्रवणों रात्ा रे विक्रम्य निर्नितः ।
कैलासं पर्वतश्रेष्टमध्यासीनो मराबत्वः ॥ १४॥
विमान पुष्पकं तस्य कामगं च त्ररूार यः ।
प्रसादद्रुमचित्राड़ं नानाखगमृगाकुत्तं ॥ १५॥
वन चेत्रर॒थं द्व्यं नलिनीनन्दसं वन ।
यो विनाशितवानू् क्रोधादेवोग्यानानि वीर्यवान् ॥ १६॥
सूथीचन्द्रमतौ देवावुत्तिउत्ती परंतपः ।
निवार॒यति बाहुभ्यां वः शेलशिवरोपमः ॥ १७॥
दर्शवर्षततहस्राणि तपस्तप्तं मरावने ।
ऊर्धपादेन गोकर्णी पेन पावकसंचये ॥ १८॥
ब्रद्माग्रा यो ४भ्यनुन्नातों सिमिषात्रचारिणा ।
कामहपधरवं च प्रतिपेंदे महारथः ॥ १६॥
१४८ रामायएं
बालेन्दुनिभदंष्राणि भास्कराभानि वीर्षवान् ।
स्वयम्भुवे यस्तर॒सा शिरांस्युपत्रह्वार हू ॥ ३०॥
मन्नेरभिद्धतं पूर्वमधरेषु दिन्नातिभिः ।
रूविदानेषु यः सोम॑ धर्षषामास नेकशः ॥ २१॥
उपर्युपरि यस्येति संगृरीतांधुरंश्ुमान् ।
पुत्री राक्तसराज्स्य भीतभीतों दिवाकरः ॥ २९॥
पुण्ययन्नरन क्रूर ब्रद्मप्नं इष्टचारिणं ।
कर्कशं निरनुक्रोशं प्रत्नानामढ्तिते रतं ॥ २३॥
देवदानवयक्ञाणां पिशाचोरगरक्षतां ।
ग्रभय॑ यस्य संग्रामे मृत्युतो मानुषादते ॥ २४॥
रावएं सर्वत्वोकानां सर्वतद्चभयंकर ।
राक्षस भ्रातरं दृष्टा क्रुदा समुपसृत्य च ॥ २५॥
तमत्रवीद्ीपत्तविशाललोचना
विषष्ाइपा भयमोरुमूर्द्तिा ।
सुदरुणं वाकममदीमभाषिणी
मरूबल प्रूर्पणवा विह्पिता ॥ २६॥
इत्यार्ष रामायण श्राएणयककाएंडे रावणवर्षाना नाम
षद्धत्रिंशः सर्गः ॥
ग्ररएयकाएई
>> ४ ५॥.
ततः ध्रूपणवा दीना रावणं लोकरावएं ।
अमात्यमध्य संक्रुद्या परुषं वाक्यमत्रवीत् ॥ १॥
प्रमत्तः कामभोगेषु स्वेर्वृत्तो निरड्भुशः ।
समुत्यन्नं भयं घोर बोदव्यं नानुबुध्यसे ॥ २॥
सक्तं ग्राम्येषु भोगेषु कामवृत्तं मद्धीपतिं ।
लुब्धं न बकुमन्यते एमशानाग्रमिमिव प्रत्नाः ॥३॥
स्वयं कार्याणि यः काले सानुतिष्ठति भूमिपः ।
तस्यात्मा सर राष्येन सर कर्यर्विनश्यति ॥ 8॥
श्रष्टाचारमधर्मन्ञगस्वाधीनं नराधिपं ।
वर्जयन्ति नरा दरान्नदीपड्भमिव द्विपा: ॥ ५॥
में न रक्षत्ति विषय॑ पराधीना सराधिषाः ।
ते मग्रा न प्रकाशत्ते गिरयः सागरे यथा ॥ ६॥
विगृरमाणा गन्धर्वेशत्मवद्रिश्य दनवेः ।
अयुक्तचारा राज्ञानो भविष्यज्ति कथं नु ते ॥ ०॥
ग्रेषां कामग्र क्रोधश्न सयश्व सथतां वर ।
९४
अस्वाधीना नरेन्द्राणां प्राकृतिस्ते सरे! समाः ॥ ८॥
पस्मातू पश्यत्ति हृरस्थाः स्वीनर्थीन् नराधिषाः ।
चारेण तस्माइच्यसे रात्नानश्रारचज्लुषः ॥ ६॥
१५० रामायएं
अयुक्तचारं मन्ये वां प्राकृतिः सचिवेर्वृत्त ।
तनस्थानं रूतस्थानं यो मौख्यीन्नावबुध्यसे ॥ १०॥
खरे विनिरतं संख्ये ट्रषणं च निषातितं ।
न बुध्यसे त्रनस्थाने शयानौ शर॒पीडितो ॥ ११॥
चतुर्दश सरुख्राणि रक्षसां दीप्ततत्रसां ।
छतान्येकेन रामेण मानुषेण पदातिना ॥ ११॥
ऋषीणामभयं दत्तं कृताः ज्ञेमाश्न दाडकाः ।
धर्षितं च त्रमस्थानं रामेणाक्किष्टकर्मणा ॥ १३॥
ब॑ तु लुब्धः प्रमत्तश्न पराधीनश्च रावण ।
विषये स्वे समुत्यन्न॑ भय॑ घोर न बुध्यते ॥ १४॥
तीक्षएं क्रूरमदातारं प्रमत्तं मद्दर्पितं ।
व्यसने सानुकम्पत्ते सर्वभूतानि भूमिपं ॥ १५॥
अभिमानिनमुब्रात्तमात्मसंभावितं शं ।
क्रोध चेव नृपतिं व्यसने प्रति वेरिणः ॥ १६॥
नानुतिष्ठसि कार्यीणि भयेषु सन विभेषि च ।
ज्षिप्रं रत़्यच्युतो दीनस्तृणतुल्यो भविष्यसि ॥ १०॥
प्ुष्किः कछठिभवेत् कार्यमपिवा पांप्रुलोष्टकिः ।
न तु रज््यपरिश्रष्टे: किश्चित् कार्य नराधिपेः ॥ १८॥
उपभुक्त घधा वासः ख्रन्नो विमृद्ता यथा ।
तथा राज््यपरिश्रष्टः समर्थी ४पि निरर्थकः ॥ ९४६॥
गरण्यकाएएई १५१
अप्रमत्तस्तु यो रात्ना सवज्नो विव्नितेन्द्रियः ।
कृतन्नो धर्मशीलश् स रान्ये तिध्ति चिरं ॥ २०॥
स्यनेर्यः प्रसुप्तो४पि ज्ञार्ति नयचन्नुषा ।
त्यक्कक्रोधो ४प्रमाद्य शस्घत स मछ्ीपतिः ॥ २१॥
बं तु रावण इर्बुद्विगुणिरितर्विवर्नितः ।
पस्य ते०यं न विदितो रक्षसां बध ईदृशः ॥ २९॥ -
परावमत्ता विषयेघसड़वान्
न देशकालप्रविभागकोविद्ः ।
अयुक्तबुद्िगुणदोषदर्णने
कथं नु राजा भवितासि रक्षसां ॥ २३॥
इति स्वदोषान् परिकीर्तितांस्तया
विमृश्य बुआ ज्ञणदाचरेश्ररः ।
धनेन दर्पण बत्नेन चान्वितः
प्रचित्तवामास चिरं स रावणः ॥ २४॥
इत्यार्ष रामायण ग्रारएयककाएंडे रवणोद्ीपनं साम
सप्तत्रिंगः सर्गः ॥
श्र रामायएं
रे 5 २ पता,
ततः भ्रूर्षणां क्रुद्धां ब्रुव्तीं परुषं बचः ।
अमात्यमध्ये संक्रुद्दः परिपप्रच्छ रावणः ॥ १॥।
कश्न रामः कुतो रामः किंवीर्यः किंपराक्रमः ।
किमर्थ दृएडकारण्यं प्रविष्टश्न सुड़॒र्गम ॥ २॥
आयु कि च रामस्य सिरूता येन राक्षसाः ।
बर्थ निरूतः संझ्ये ट्रषणख्रिशिरास्तथा ॥ ३॥
इ्त्युक्ता राज्ञसेन्द्रेण राज्नसी क्रोधमूर्द्िता ।
ततो राम पधातच्रमाख्यातुमुपचक्रमे ॥ 8॥
दीर्घबाहर्विशालाक्षश्रीरकृछ्ात्रिनाम्बरः ।
कन्दर्पस्तमठपत्म रामो दशरथात्मन्रः ॥ १॥
शक्रचापनिभं चाप॑ विकृष्य कमकाडुदं ।
दीप्तानू क्षिपति नाराचान् सपीनिव मराविषान्॥ ६॥
साददानं शरान् घोरानू न मुख मव्हाबलं ।
कार्मुकं वा विकर्षत्तं हम पश्यामि संयुंगे ॥ ०॥
रृत॑मेव तु तत् सेन््यं पश्यामि शरवृष्टिभिः ।
राघवेणोत्तमं शस्यमिन्द्रेणेवाश्मवृष्ठिभिः ॥ ८॥
चतुर्दश सरुस्नाणि रक्ञसां भीमकर्मणां ।
निरूतानि शरेस्तीक्ष्णीस्तेनेकेस धनुष्मता ॥ ६॥
अरणएयकाएई १९३
रथ निरूतः संझछो ट्यणख्िशिरास्तथा ।
ऋषीणामभयं दत्त कृताः क्षेमाश्न दएएकाः ॥ १०॥
कथश्चिदेका मुक्तारूं कारण्यात् ख्रीति च प्रभो ।
रामेण तत् कृतं कर्म मामेवं परिभूय च ॥ ११॥
श्राता चास्य मरतेन्ना गुणवांस्तुल्यलक्षणः ।
अनुरक्तश्न भक्तञश्न लक्ष्मणो माम वीर्यवास् ॥ ११॥
अमर्षी उर्त्यो त्रेता विक्रात्तो बलवान सुष्री ।
रामस्य दक्षिणो बाहुर्नित्य प्राणो वदिश्ररः ॥ १३॥
रामस्थ तु विशालाज्षी धर्मपत्नी पशस्विसी ।
सीता नाम वरारोहूा वेद्दिप्रतिममध्यमा ॥ १४॥
नेव देवी न गन्धर्वी न यक्ती स च किन्नरी ।
तथाइपा मया मारी दृश्ष्पूवी महीतत्ने ॥ १५॥
पस्य भाषा भवेत् सीता य॑ च कष्ट परिधत्रेत् ।
अपि ब्रीवेतू स लोकेषु देवेधिव पुरंदरः ॥ १६॥
एवं सीता मरारात्र उपेणाप्रतिमा भुवि ।
तवानुठपा भायी सा बं च तस्याः पतिस्तथा ॥ १०॥
सा छि विस्तीएज्रिघना पद्मरक्तात्नललोचना ।
दृश्यमाना प्रयह्लेल ममापि करते मसः ॥ १८॥
ब्या दृष्टा च वेदछी पृएचिन्द्रसिभाससा ।
मन्मथस्य शराणां च विधेयत्रं गमिष्यसि ॥ ९६॥
श्ष रामायएं
तस्यास्वप्रतिर॒पाया वचन मधुरात्तर ।
अ्रकामो ४पि बल्लातू काम॑ दर्शनादेव कामयेत् ॥ २०॥॥
पदि तस्थामभिप्राबो भाषीर्थ तव त्रायते ।
शीघ्रमुद्रियतां पादो त्रयार्थमिहव दक्षिण: ॥ २१॥
बैरं प्रतिकुरुषेह् तस्मिन् राज्षसपुड़व ।
पत् ते भ्रातृबधाज्न्ञातं रामे वेरं सलक्ष्मणो ॥ २९॥
कुछ प्रतिक्रियां तेषां रक्ञसां राज्षसेश्वर ।
बधात् तस्य नृशंसस्य रामस्याश्रमवासिनः ॥ २३॥
तं शरेरनिशितिर्कव्ा लक्ष्मणं च मरारथ॑ ।
छूतनाथां सुर सीतां वधावड्॒पभोक्ष्यले ॥ २४॥
यदि ते रोचते वाक्य ममेदं राक्तसेश्वर ।
क्रियतां निर्विशड्रेन नेद्रशं प्राप्ल्यसे प्रियं ॥ २५॥।
विधत्स्व रामस्प ब्धं डरात्मनः
सलक्ष्मणस्पारुवडर्मदस्थ ।
समाहित चार्थपरायणं रे
समीक्ष्य सम्यक् क्रियतां मनोरथः ॥ २६॥।
तथा हि तद्राक्षसवंशनाशन
तथा प्रयुक्त वचन स रावणः ।
मुद्रा च संकृष्य सरेन्द्रतापनप्र्
चकार बुद्धि स्वकुलस्थ माशनीं ॥ २०॥
अरएयकाएएई
25% 52%.
ततः ध्रूर्पणावाकां घ्रुव्ा तल्लोमररर्षएं ।
सचिवानभ्यनुन्नाय कार्य बुद्या त्रगाम सः ॥ १॥
विमृश्य च ततः कार्य वधावड॒पलभ्य च ।
दोषाणां च गुणानां च संप्रधार्य बेल्लाबलं ॥ २॥
इति कर्तव्यमिति च कृच्चा निश्चयमास्मनः ।
स्थिरबुद्विस्ततो रम्यां घानशाल्तां त्रगाम छू ॥३॥
पानशाल्ां ततो गवा प्रच्छन्न॑ राक्षसेशरः ।
सूतं संचोदयामास र॒थो मे युत्यतामिति ॥ 8॥
एवमुक्तः क्षणो तस्मिन् सारथिर्लघुविक्रम:ः ।
रथ संयोज्रयामास तस्थाभिरचिरं प्रुभं ॥ १॥
सर्वीपकरार्युक्ते पत्ताकाभिरलंकृत॑ ।
सतं काञ्चनमास्थाय कामगं छेमभूषितं ॥ ६॥
पिशाचवलनेर्पुक्ते बरिः कमकभूषगीः ।
राक्तसाधिपतिः श्रीमान् ययौ सदलदीपतिं ॥ ०॥
स श्रेतबालव्यन्ननः श्रेतच्छत्नो दशाननः ।
शतक्रतुरिवादित्यों दिव्यकाश्चनभूषणः ॥ ८॥
काश्नं रथमास्थाय प्रुप्रुभे राक्तषसाधिपः ।
विश्ुन्मएडलवान् मेघः सवत्नाक इवाम्बरे ॥६॥
श्प्प्
१५६ रामायएं
झ्िग्धवेट्र्यसंकाशस्तप्काश्वनभूषणः ।
घमीलसे माउतोदूतः सविद्युद्वि तोबदः ॥ १०॥
स शेलसागरानूपं वीर्ववानवलोकपन् ।
र्मणीयं ततो ४पश्यदर्जजतं चेव सागर ॥ ११॥
सचर्बकुविधिव्याप्तं क्नचित्नित्रं कचित् सम ।
'केतकद्गुमसंघातिनीरिकेलोपशोभितेः ॥ ११॥
सालेस्तालश्व छिसालेरजनेः प्रियकेवरेः ।
अन्येश्व वक्ने्बकृमिः समाकीर्ण सहुूखशः ॥ १३॥
विशालेश्ाश्रमपदि! शोभितं च मरर्षिभिः ।
शीतनिर्मलतोयाभिर्सदीभिश्न समाकुत्म॑ ॥ १8॥
नागेः सुपर्णगन्धर्वे: किन्नरेश्न सहुखशः ।
व्रितकमिश्न सिद्धिश्न कृतपुण्षेविशोभितं ॥ १५॥
पाए्डराणि विचित्राणि द्व्यमाल्ययुतानि च ।
क्रीडागृहाएयप्सरोभिभूषितान्यवल्तोकपन् ॥ १६॥
क्रीडारतिविधिन्नाभिरप्सरोभिः समत्ततः ।
द्व्याभरणमाल्याभिदिव्यित्पाभिरावृतं ॥ १७॥॥
उत्तरांग् कुहन् पश्यन् पश्यंश्नेव सगोत्तमान् ।
देवदानवसंधिश्र सेवितं छामृतार्थिभिः ॥ १८॥
रुंससारससंघेश्न समत्तादनुसादित ।
तूर्गगीतविघुष्टानि विमानानि समत्ततः ॥ १६॥
श्ररएयकाएएई १५७
तपसार्त्रितत्ोकानामितश्रेतश्र धावतां ।
गन्धवीप्सरसां चेव दरदर्श धनदानुन्रः ॥ २०॥
बैह्र्यशड्डमुक्तानां प्रबात्वानां च संचयान् ।
अन्येषां चेव उल्लानां कृतानू रत्नोपन्नीविभिः ॥ २१॥
वनानि च सुरम्याणि कक््कोलानां ब्चस्य च ।
ग्रगुदरणां तमालस्य गुल्मांश्च मरिचिस्थ च ॥ २९॥
काञनान् पर्वातांग्रेव राज़तांश्व सहखशः ।
कृदान् निर्मलतोयांग् शेलप्रखवणानि च ॥ २३१॥
धनधान्योपपन्नानि खीरिरावृतानि च ।
रुस्त्यश्ररथपूर्णीनि समगराएयवत्वोकपन् ॥ २४॥
स पश्यन्नथ संप्राप्त आश्रम पुएयकर्मणः ।
सिन्धुराज्नस्थ तु मुनेर्तरदामएठलधारिणः ॥ २५॥
तमतिक्रम्य वेंगेन रावणो गगने चरः ।
तदनसरमेवासौ पश्यति सम मराद्रुमं ॥ २६॥
नीलन्नीमूतसंकाशं न्यग्रोधमृषिभिर्व॒तं ।
समत्ताय्यस्थ ताः शाखा विवृद्याः शतयोत्ननं ॥ २०॥।
पस्य रृस्तिनमादाय मछाकाय॑ च कच्छपं ।
भक्षार्थी गरडः शाखामातन्रगाम महाबल!ः ॥ २८॥
पस्य तां मरछूतीं शाखां भारेण पतगोत्तमः ।
तुपर्षाः पर्णाबकुल्ां बभज्ञ तरसा बली ॥ ११॥
श्प्ष रामायएं
पत्र वेखानसाः सिद्धा बालिखिल्या मरीचिपाः ।
लम्बमानास्तपोगानाः शाखायां परमर्षयः ॥ ३०॥
बवुर्बहुसारुस्रा यत्र ते च मरूर्षयः ।
अन्नाश् वात्रिमेषाश्व संगता रूधरेतसः ॥ ३१॥
प्रेषां दयार्थ गएउस्तां शाखां शतयोज्ननां ।
ज्गामादाय वेंगेन तौ चोभौ गन्न॒कच्छपो ॥ ३१॥
यो निषादेषु धर्मात्मा भक्षयित्रा तदामिषं ।
निषादविषयं कृत्सं शाखया निन्घान छू ॥ ३३॥
निषादविषयं रूवा शाखया पतगोत्तमः ।
प्रकर्षमतुलं लेंगे मरूषींतश विमुच्य तान् ॥ ३४॥
तेनेव तु स रर्षेश दिगुणाद्गुतविक्रमः ।
ग्रमृतानयनार्थ च चकार मतिमान् मतिं ॥३५॥
अयोत्ालं च तं छिब्वा गुरूं छिब्वा च काचन ।
महेन्द्रभवनादुप्तमान्नह्ार ततो ४मृतं ॥ ३६॥
प्रकाश्यापि स्वकं तेन्नस्तानूषीन् विप्रमुच्य च ।
कृतकृत्यमिवात्मानं स मेने पत्षिणां वरः ॥ ३०७१
त॑ं मरूर्षिगणर्त्रुष्ट सुपर्णकृतलक्षएं ।
माप्ता सुचन्द्रे न्यप्रोधं दर्द्श धनदानुत्ः ॥ ३८॥
स गब्ा तु पर पार समुद्रस्थ नदीपते: ।
ददर्शीभ्रममेकाते पुएंये रम्ये वसात्तरे ॥३६॥
ग्ररणयकाएएं श्ऐ
तत्र कृज्लात्रिनधरं त्रदामएडलधारिणं ।
दर्दर्श नियताछार मारीचं नाम राक्षस ॥ 8०॥
स रावणः समागम्य विधिवत् तेन पूत्रितः ।
पश्मादिद ततो वाक्ममब्रवीद्ाकाकोविद्ः ॥ 8१॥
अचत्लबलमतिप्रकार्शधेंयी
दराचलबलाश्रयमाश्रयो बत्वानां ।
ग्रचलबलसमः कथात्तरे तं
वचनमिदं स ज्गाद देवशच्रु) ॥ 8१॥
इत्यार्षे रामायण श्रारण्यककाएंडे प्रूर्पणलावाक्य नाम
अ्रष्टाओिंशः सर्गः --- मारीचाश्रमप्रवेशो
नाम नवत्रिंशः सर्गः ॥
१६० रामायएं
अं ।..
मारीच श्रूपतां तावद्चनं मम त्रल्यतः ।
आ्राती४स्मि मम चार्तस्य भवानग्य परा गतिः ॥ १॥
नेक्तानां सहस्रेषु संगतेषु बकुघपि ।
न तवास्ति रण वीर सरछायः सदशः क्चित् ॥ १॥
मत्तद्विपततूसस्थ यद्वलं बलशालिसः ।
संक्रुदस्प छि मारीच तद्धलं त्रषि तिष्ठति ॥ १॥
बल॑ ते४तिबलं तात पेनारं परितोषितः ।
संयुगे शत्रुसेन्यस्थो यद्ा क्रोधं नियच्छसि ॥ 8॥
व छि योग्यः सरायवे व छि योग्यः पराक्रमे ।
बद्धिधं न च पश्यामि लड़ायां बलशालिनं ॥५॥
न च प्रणायभड़ो मे कर्तव्यों भवता विरू ।
ग्र्थी वां प्रार्थयाम्यग्य कुकुघ वचन मम ॥ ६॥
तानीषे व त्रनस्थानं भ्राता यत्र खरो मम ।
दृषणश्न मरावीर्य: स्वसा ध्रूर्पणवा च मे ॥ ०॥
जिशिराश्व मरातेत्रा राक्षसः पिशिताशनः ।
अन्ये च बरूवः ध्रूरा लब्धलक्ष्या सिशाचराः ॥ ८॥।
वसस्ति मन्नियोगेन कृतवासाश्र राक्षसाः ।
बाधमाना मरुएएंये मुसीनू धर्मपरायणान् ॥ ६॥
ग्रणयकाएई १६१
चतुर्दशसरुस्राणि रक्षसां भीमकर्मणां ।
बहुशो लब्धलक्ष्याणां जर॒स्य वशवर्तिनां ॥ १०॥
ते बिद्नीं त्रमस्थाने सिवसत्तो मराबत्लाः ।
संगताः परमायस्ता रामेण कित्ल संयुगे ॥ ११॥
तेन संत्नातरोषेण रामेण रणमूर्धनि ।
अनुक्का परुषं किश्चिच्करेराशीविषोषमेः ॥ ११॥
ततस्तानि सरुख्राणि राक्षसानां चतुर्देश।
निरूतानि ज्नस्थाने मानुषेण पदातिना ॥ १३॥
खरथ् निरूतः संख्ये ट्रषणख्रिशिरास्तथा ।
ऋषीणामभयं'दत्तं कृताः क्ञेमाश्न दा।डकाः ॥ १४॥
डर्भगातनयों बो४सौ सुभगावाकाकारिणा ।
पित्रा निर॒स्तः क्रुद्ेन सभार्यः सरूलक्ष्मणः ॥ १५॥
स छुत्ता तस्य सेन्यस्थ रामः क्षत्रियपांसनः ।
अशीलः कर्कशो मूर्ली लुब्धस्तीक्ष्णो४त्रितेन्द्रियः ॥ १६॥
त्यक्नधर्मस्वधर्मज्षो भूतानामढ्ति रतः ।
तपस्वी चीरधारी च सभार्यः स धनुर्धरः ॥ १०॥
बेन बेर विनारएंये सब्चमाभ्ित्य केवल ।
कर्णनासापरारेण भगिनी मे विर्रपिता ॥ १८॥
तस्य भायी विशालाज्ञी नात्ना सीतेति विश्रुता ।
उपयौवनसंपन्ना श्रीएपद्रेव शोभना ॥ ९६॥
नि...
१६२ रामायण
अग्य गया ज्नस्थाने तामरूं ल्लोकसुन्दररी ।
आ्रानयिष्यामि विक्रम्य सरायस्तत्र मे भव ॥ १२०॥
बया काऊूं सरायेन पार्श्रस्थेन महाबल ।
पेन्द्रानपि सुरास् युद्धे समस्तान् न विचिसये ॥ २१॥
तत् सरायो भव बं में समर्थी४सि छि राक्षस ।
वीर्य शौर्ष च बुद्दी च नेवास्ति सदशस्तव ॥ २९॥
टतदर्थमदू प्राप्तस्वत्सकाशमरिंदम ।
हृतन्मम प्रियं तात मारीच कुछ सान्यथा ॥ २३॥
तपोवनस्थं नियत ज्रामामि वां मराबलं ।
अर्थगौर॒वमप्येतत् ततस्वां प्रत्रवीम्परूं ॥ २४॥
यच्चापि भवता कार्य तत्र यातेन मे प्रियं ।
तच्छृणु बं महाबाहो मरावीर्थ वचो मम ॥ २१॥
सौवएस््िं मृगो भूचा चित्रों ज्जतविन्दुभिः ।
आश्रमे तस्य रामस्थ सीतायाः प्रमुख चर ॥ २६॥
वां छि निःसंशयं दृष्टा सिष्क्रम्य मृगह॒पिएं ।
गृ्मतामिति भतार लक्ष्मणं चाभिधास्थति ॥ २०॥
रामे सलक्ष्मणे याते सीतां प्रुन्ये पधासु्ं ।
निरालम्बां ररिष्यामि राहुश्नन्द्प्रभामिव ॥ १८॥
अ्पयाने ४पि च भवान् समर्थी लघुविक्रमः ।
कार्यस्थ गौरवे चापि विक्रमेण भवान् बली ॥ १६॥
अरण्यकाएई १६३
तनस्थाने छूता थे च राक्षसा भीमविक्रमाः ।
खरो ट्रषणखिशिरास्तेषां चेको न ते समः ॥ ३०॥
बन्मार्गमन्विते तस्मिन् राघवे सहलक्ष्मणे ।
झतायां चापि वेंदेरां कृते प्रर्पणखाप्रिये ॥ ३१॥
रुतौत्सि सुर रामे भाषारुरणडु/खिते ।
विखब्धं विररिष्यामि कृते्थिनिलरात्सेना ॥ ३२॥
एतत् प्रियं मे कुछ बाच्यमानों
न में सायो४स्ति भवद्धिशिष्टः ।
कार्य च काल च समीक्ष्य बुद्या
सर्वीनुपायान् विद्धासि नित्यं ॥१३॥
प रामवीर्यनज्ञतया विचेतनो
मरारूवे रावणवाकाचोदितः ।
कृतान्नलिश्रेदमुवाच रावण
छितं च युक्त परमार्थतो वचः ॥ ३४॥
इत्यार्ष रमायणे ग्रारएयककाएंडे रावणवाक्ं नाम
चब्ारिंशः सर्गः ॥
१६8 रामायएं
मव..
सछुलभाः पुरुषा राजनन् सततं प्रियवादिनः ।
अप्रियस्य तु पथ्यस्य वक्ता श्रोता च इलमिः ॥ १॥
नून न बुध्यसे राम यथावीर्य यधाबलं ।
अधुक्तचारश्रपत्तो महेन्द्रवह्वणोपमं ॥ २॥
रामेण चेद्राक्षसेन्द्र वषति तब विग्रद्ूः ।
सर्वे तक्षसलोकं छि तिछलं विद्धि संशये ॥ ३॥
अपि स्वस्ति भवेत् तात सर्वेषां भुवि उक्षसां ।
अपि रामो न संक्रुददः कुयीज्लोकमराज्षसं ॥ 8॥
अल्यवीर्यी मरावीर्यमुत्कृष्बलपौरषं ।
राम बं समरे मोहादासादयितुमिच्छसि ॥५॥
त्रपि ते त्रीवितात्नाय नोत्यन्ना त्रनकात्मन्ना ।
अ्रपि सीतानिमित्तं ते न भवेद्यसनं मछूतू ॥ ६॥।
: अपि ते स्वस्ति वंशाय अ्रपि स्वस्ति सुताय ते ।
अपि ब्वां विपुत्ता लक्ष्मीर्स त्रद्याइनदानुत्र ॥ ०॥
अपि ब्वामीश्ररं प्राप्य कामवृत्तमनडुशं ।
न विनश्येत् पुरी लड्ढा बया सह सराक्षसा ॥ ८॥
डुःशीलस्व्रद्विधः पापः कामवृत्तो ४ तितेन्द्रियः ।
आत्मान स्वन्ननं राजा हृति राष्ट्र च इर्मतिः ॥ १॥
ग्ररणयकाएईं १६५
बे च पूर्व बया प्रोक्ता दोषा रामस्थ धीमतः ।
डुःश्रुतं तव तद्रक्तः स महात्मा मराायशाः ॥ १०॥
न स पित्रा परित्यक्तो सामबीदः कथचश्चन ।
प्रत्ञा मन विमनास्तस्यथ न तस्य विमुखा द्विज्राः ॥ ११॥
निर्मपीदः स नो वीरो न छीनो राजलक्षगीः ।
स पापो सन च डुःशीलो न च क्षत्रियपांसनः ॥ ११॥
न रामः कर्कशस्तात नाविद्वान् सान्नितेन्द्रियः ।
अनृतं डःघ्रुतं बेतद्चं तव राक्षस ॥ ११॥
न स धर्मगुणेदीनः कौशल्यानन्दिवर्धनः ।
न च तीक्षणो न भूतानां सर्वेषामछिति रतः ॥ १७॥
एते दोषा स रामस्य अ्नूतं तव भाषितं ।
इःश्रुतं च ब्या वीर रामो छि गुणवत्तरः ॥ १५॥
वच्चितं पितरं ज्ञाव्रा कैंकेप्या सत्यवादिनं ।
करिष्यामीति धर्मीत्मा ततः प्रत्नन्नितों वन ॥ १६॥
'कैंकेय्याः प्रियकामार्थ पितुर्द्शरथस्य च ।
छित्रा राज््यं च भोगांश्व प्रविष्टो दृएडक वर ॥ १०॥
धर्मी विग्रह्वूवान् रामः साधुः सत्यप्रतिश्रुतः ।
मधुरः शीलसंपन्नो मध्यस्थो न च गर्वितः ॥ १८॥
गुणिह॒पचितः सर्वे: सर्वदोषविवर्तित: ।
राज्ना सर्वस्थ लोकस्य देवानामिव वासवः ॥ १६॥
१६६ रामायएं
कप बं तस्य वेंदेह्ीं रज्षितां स्वेन तेत्नसा ।
रर्तुमिच्छसि डर्बुद्े प्रभामिव विभावततीः ॥ २०॥
भायीं रामस्थ सदी छूबा दशरथस्तुषां ।
न शक्यं रक्षितुं प्राणान् वस्थापि त्रिदशागतिः ॥ २१॥
शरार्चिषमनाधुष्यं घोरचपेन्धनं रणे ।
रामाग्रिं सरूसा दीप्त न प्रवे्ट वरमर्कूसि ॥ २२॥
कार्मुकव्यात्तदीप्तास्यं शरत्रिद्धाखकेशर ।
रामसिंरूं वने तात न धर्षयितुमर्कसि ॥ २३॥
प्रज्नाधातुं शीलप्रूड़ उपपुष्पितकाननं ।
रामशेलमशीलस्ख न कम्पयितुमर्कसि ॥ २४॥
बुढ्िवेलापरिक्षिप्तं धनुर्विस्फारितस्वनं ।
रामसागरमक्षोश्यं न दोश्यीं तर्तुमर्कसि ॥ २५॥
खड़दएड धनुष्पाशं शरौघन्नरर प्रभुं ।
रामकालमकाल्वेन न कालपितुमर्कसि ॥ २६॥
राब्यं सुख च भोगांग् त्रीवितं च यदीच्छसि ।
नेवासादयितव्यों छि बया रामः प्रतापवान् ॥ २०॥॥
अप्रमेयं छि तत्तेन्नो पस्थ सा ज्रमकात्मत्ना ।
प्राणेभ्यो ४पि प्रियतमा भावी सित्यमनुत्रता ॥ २८॥
न बं समर्थस्तां रर्तु रामबाहुबल्ाश्रयां ।
दीप्रस्थेव कुताशस्य शिजां सीतां सुमध्यमां ॥ २६॥
ग्ररएयकाएईं १६७
किमुग्यमं व्यर्थमिमं कुपीस्च रक्तसेश्वर ।
दृष्टी चावां रणे तेन तदतं ज्नीवितं च नौ ॥ ३०॥
त्ीवितं चेव राज़्यं च सुख चेव सुट॒र्लभ ।
राघवेण विरद्वस्थ सर्वे संशयितं तव ॥ ३९॥
गम्यतां स्वपुरीं त्याक्का रोष मध्यस्थतां ब्रत् ।
गुरलाघवसंपुक्त मल्निभिः सर मन्लय ॥ ३१॥
तिछतु मल्नरिणः सर्वे राक्षसेन्द्र विभीषण ।
सर्वकार्येषु पृच्छ वे स ते श्रेयो ४ भिधास्थति ॥ ३३ ॥
मदर्ातपोधनां सिद्धां सर्वदोषवरिष्कृतां ।
त्रिन्नटां पृच्छ र्त्रेन्द्र सा ते श्रेयो भिधास्थति ॥ ३४॥
ट्रषणस्य कृते बत् ते छृद़तं कौपधारएं ।
खरस्प च कृते यच्च रक्तखिशिरसस्तथा ॥ ३५॥
कृते प्रूर्पणायाश् तथान्येषां च उक्तसां ।
न ते तद्ृदये कार्य राक्तसेन्द्र प्रसीद में ॥ ३६॥॥
दोषाणां च गुणानां च संप्रधार्य बत्ताबलं ।
आत्मनश्र बल ज्ञात्रा रामस्थ च पराक्रमं ॥| ३७॥
समस्तर्मल्रिभिः सार्थे मनह्लयित्रा च रावण ।
आबतौ छितमाल्ोक्य ततस्वं कर्तुमर्कसि ॥ १८॥
अछू तु मन्ये तव न क्ञमं रणे समागमं कोशलरान्सूनुना ।
इद च भूयः प्रृणु वाक्ममुत्तमं छितं च युक्त च निशाचराधिप। ३६॥
१६८ रामायएं
>॥..
हवमुक्का तु मारीचो रावएं राज्ञसाधिपं ।
पुनरेव महाप्रान्न दूं वचनमत्रवीत् ॥ १॥
विद्ितं मम ते जन्म विद्वितं मम ते बल॑ |
विद्वितं मम तेत्रस्ते विदितो मम विक्रमः ॥ २॥
पुरारंं मेघतंकाशस्तप्तकाश्चनकुए्डलः ।
व्यचर दण्डकारएंये मांसशोणितभोन्ननः ॥ ३॥
बल॑ नागसरूखस्थ धारयन् पर्वतोपमः ।
भय लोकस्य ज़्नयन् किरीटी परिषायुधः ॥ 8॥
भीषण राक्ष्सेघेरिः पुरुषादेः समावृतः ।
न्यवसं दए्डकारएंपे ऋषिमांसानि भक्तयन् ॥५॥
त्रथ काले तु संप्राप्ते संप्राप्ती ४७ तमाश्रमं ।
पस्मिन् वसति धमीत्मा विश्वामित्रो मरामुनिः ॥ ६॥
ततः सपरीवारो ४रूमज्नामादाश्ममं गतः ।
दृष्श्व तापसेस्तत्र उद्ग्राश्ब तपोधनाः ॥ ०॥
यद चांप्रयतास्ते वे बदोच्छिष्टा भवज्ति च |
रोमव्यातक्तक्दया यदा ते राक्षसाधिप ॥ ८॥
राक्षसेन्द्र तदा तेषां करोमि कद मरछूत् ।
अप्रमत्ता यदा राजन श्रुचयों मुनिपुड्ञवाः ॥९॥
किम .. (ममब्ाण+ "लुक नक-नकफ+-3-> वा " घक-नयकत./नक मामा ऋमगत अं गा 7 7... आदी * . वलकपपा- ० 3०+ “धमाआ-प>पाककपधमथककन्कम समन.
अरणएयकाएएं शक
प्रदीप दर क्रुद्या द्ेयुरिति मे मतिः ।
मन्यमानाः प्राणिबधमृषयः पावकोषमाः ॥ १०॥
न ते क्रोधं विमुश्चत्ति तपसस्तस्प नाशन ।
विश्वामित्रो४थ धमात्मा त्रितक्रोधो महामुनिः ॥ ११॥
अभिगम्य दशरथ नरेन्द्रमिदमब्रवीतू ।
अय॑ मां त्रायतां रामः पर्वकाले समाहितः ॥ १५॥
मारीचान्मे भय॑ घोर समुत्यन्नं नरेश्र ।
तस्माद्रज्षितुमिच्छामि पर्वकात्न उपस्थिते ॥ ११॥
मम चेतत् समाएब्धं पर्व राज़वरोत्तम ।
संप्राप्तः सपरीवारों मारीचो राक्षसश्व सः ॥ १४॥
एतदर्थमरु प्राप्तो भयात॑स्तव संनिधि ।
इच्छामि चाभवं दूत्तं परित्राएं च रक्तसः ॥ ११॥
एवमुक्तः स धरमात्मा राज्ना दशरथस्तदा ।
प्रत्युवाच मरुतेत्ना विश्वामित्रं महामुर्नि ॥ १६॥
न भेतव्यं मराब्रद्यन् रक्षसों घोरविक्रमात् ।
ततो ददौ नृपस्तस्मे विश्यामित्राथ धीमते ॥ १०॥
बलाध्यक्षममायुक्तां वाहिनी चतुरड़िणीं।.
तां दत्तां नृपसिंहेल साभ्यरोचयत द्विज्रः ॥ १८॥
ततो दशरथो रात्रा शक्रतुल्यपराक्रमः ।
विस्तीर्ण बलमादाय प्रयातुमुपचक्रमे ॥ १६॥
.... ६ ऑकाओ- 3 ही
एंड 2४ 0: किस 2 ेोाओंंमाओं बना + ८: मिलीं ंऑंांछंशे॑-ऋछ७७छ०ं 000७७
१७० रामायएं
विश्वामित्रो४थ धमात्मा राज़सिंरं मरायुतिं ।
सान्व्यित्वा महेन्द्राभमिदं वचनमत्रवीत् ॥ २०॥
कृतं मम नरव्याप्र सर सेन्येस पार्थिव ।
किं च ह्केशेन भवतो राममेक॑ विसर्त्रय ॥ २१॥
ए्वमुक्तस्तु मुनिना राजा दशरथस्तदा ।
प्रत्युवाच महाप्रान्नं तं मुनिं स पुनस्तदा ॥ २९॥
ऊनषोडशवर्षी »घमकृताखश्र राघवः ।
कथं शक्त्यति तद्रक्ष हृकः प्रतिसमासितुं ॥ २३॥
अथमव्यक्तनिर्माणो बालो बालमृगेत्षणः ।
न शक्तो राक्षसेन्द्रस्थ प्रतीद् भगवन्निति ॥ ३8॥
एवमुक्तो०थ नृपतिं मत मुनिः पुनरत्रवीत् ।
रामान्नान्यदलं लोके पर्याप्त तस्य रक्तेसः ॥ २५॥
बालो“प्येष मराबाहुः पर्याप्तस्तस्य निग्रद्धे ।
पास्यामि राममादाय स्वस्ति ते४स्तु नराधिप ॥ २६॥
मया च गुप्त कः शक्तो राम वीषीत् प्रबाधितु ।
ततः स रुर्षमादाय रात्ना राघवमत्रवीतू ॥ २०॥
गमिष्यसि सरानेन वन॑ कित्ल मरुर्षिणा ।
पितुः स वचन थ्रुव्वा वाठमित्यब्रवीद्रचः ॥ २८॥
रामात् तु वचन थ्रुव्वा विश्वामित्रं मुनि तदा ।
विचार्य मनसा राज्ना गम्यतामित्यभाषत ॥ २६॥
ग्ररएयकाएई १०९
एवमुक्तस्तु स मुनिस्तमादाय नृपात्मन्नं ।
न्रगाम परमप्रीतो विश्यामित्रों टुछत्नतः ॥ ३०॥
स तदा दण्डकारएंये विश्यामित्राश्रमे वली ।
उपपातेषु विप्रेषु पर्वकाले व्युपस्थिते ॥ ३९॥
विश्वामित्रेण मुनिना दत्तशख्त्रों नृपात्मन्नः ।
बभूवावस्थितो रामशिर विस्फारयन् धनुः ॥ ३१॥
अन्नातव्यज्ञनः श्रीमान् बालः श्यामः प्रुभेक्षणः ।
काकपत्षधरों धन्वी राज्त्कुएटलमालया ॥ ३३॥
शोमयन् दएउकारणय॑ दीप्तेन स्वेन तेन्नसा ।
अदृश्यत तदा रामी बालचन्द्र इबोद्तिः ॥ ३४॥,
कामइपिव्रमादाय मराद्रिशिवरोपमः ।
उपस्थितो“म्बर्स्थात्ते संध्याश्र इव शार्दः ॥ १५॥
बली दत्तवरो दपीदागतो४स्मि तद्श्नमं ।
तेन दृष्टः प्रविष्श्य सहृसारूं तमाश्रमं ॥ ३६॥।
मां च दृष्टा धनुः सत््यमसंभ्रान््तश्मकार छू ।
राक्षसा थे च पार्श्रस्था मम॒ तत्र महाबलाः ॥ ३०॥
बालं दृष्ट्रा धनुष्पाणिं चक्रुरास्फालनं तु ते ।
अवज्नाय च त॑ मोछाद्यालो ४यमिति राघवं ॥३८॥
विश्यामित्रं परामईमभ्यधावंस्वरान्विताः ।
तेन मुक्का मरावाएं वन्नाशनिसमस्वन ॥ ३६॥
१७२ रामायएं
छदये ताउितस्तत्र छृतश्रास्मि नभस्तलातू |
ततो वाणसरूख्राणि मुमोचायतलोचनः ॥ 8०॥
भ्रामयन् दारयंश्रेव देझे मम सरझूखशः ।
पत्षिवद्वामयित्रा च गगने मां निराकृतं ॥ 8१॥
बेंगेन पातयामास परे पारे मछोद्धे! ।
भूयश्व शरवर्षेश निरस्तो ४ विचेतनः ॥ 8२॥
अवाप्य संत्ञां कृच्छेण लड्ढां प्रतिगतः पुरी ।
राक्षसा ये च पार्श्वस्था मम तत्र महाबतलाः ॥ 8३॥
ते तु रामेण तत्रेव क्षपोन विनिषातिताः ।
ट्वमस्मि तदय मुक्तः कथश्चितू तेन संयुगे ॥ 88॥
अकृताखत्रेण बालेन नीतो छोतां दशां पुरा ।
किं पुनः स कृताख्रो ४य्य रामः सत्यपराक्रमः ॥ 8५॥
तन्मया वार्यमाणस्वं यदि रामेण विग्ररूं ।
करिष्यस्यापदं घोरां ज्षिप्रं प्राप्स्सि इस्तरां ॥ 8६॥
क्रीटारतिविधिन्नानां समात्नोत्सवशालिनां ।
राक्षसानां च संतापमनर्थ चोपलप्स्यसे ॥ 8०॥
ह॒र्म्यप्रासादसंबाधां नानापण्यविभूषितां ।
द्रक्ष्यसि बं पुरी लड्जामाकुत्लां मेथिलीकृते ॥ 8८॥
दिव्यचन्द्नदिग्धाड़ान् दिव्याभरुणभूषितानू ।
राक्षसान् सिरुतान् भूमौ रामेण द्रक्ष्यसे रणे ॥ 8६॥
ग्रणयकाएई १७३
अ्रकुर्वत्तो कि पापानि प्रुचयः पापसंभ्रयात् ।
परपपिर्विनश्यत्ति मत्स्या नागछ्दे यथा ॥ ५०॥
राक्षसानां मराशोकं दिपषतां च॒ प्रियं प्रभो ।
आरत्मनशआ्रापि संदेरूं मा कृधास्त्व॑ं कुत्तस्थ च ॥ ५१॥
रूतदारान् सदारांश्र दश विद्रवतो दिशः ।
रूतशेषानशरणान् द्रक्यसि व सिशाचरान् ॥ ५१॥
शज्जालपरिक्तिप्ताममिन्वालासमावृतां ।
प्रदग्धभवनां लड्ां द्रक््यसि ब्र न संशयः ॥॥ ५३ ॥
प्रमदानां सहुख्राणि तव राज़न् परिय्रदूः ।
सीताछेतोः समग्राणि विद्रविष्यत्ति रावण ॥ ५१४॥
आत्मनस्थ॑ महारात्र पुरस्यात्तपुरस्थ च ।
राक्षसानां च नाशाय वेदेरहीमानगय्रिष्यसि ॥ ५५॥
मान वृद्धि च राज््यं च त्रीवितं चेष्टमात्मनः ।
दंग त्यक्ष्यसि ज्षिप्रं रणे रामेण संगतः ॥ १६॥
मया सुरगणाः सर्वे निर्निता बकहुशस्त्रिति ।
पस्ते गयी मछाराज्ञ तं ते रामी रूरिष्यति ॥ ५७॥
मुष॑ वृद्धि च रात़्यं च त्रीवितं चेष्टमात्मसः ।
यदीच्छसि चिरं भोक्तुं मा कृधा रामविप्रियं ॥ ५८॥
निवार्यमाण!ः सुरूद्ा मया भूशं प्रसकया सीतां यदि रर्तुमिच्छसि ।
गमिष्यसि ज्ञीणतनुस्वमारूवे यमक्षयं रामशरात्तत्नीवितः ॥५६९॥
॥ >> डाक श्री, 3.0 प्नओ,0्0 | ७ >> >फरोओी औीज & ीरिल | | पमकमशीलीक लक खली +पीकिीजलकरककील 3...) चेक, हआ७-+
१०४ रामायएं
अं.
ट्वमुक्का तद्ा तत्र रावएं राक्षसाधिपं ।
छितं तथ्यं च पथ्यं च मारीचः पुनरत्रवीत् ॥ १॥
विद्ितं ते मरारात्र यथा मे देवसंयुगे ।
शक्रवत्ननिपतिस्तु शरीर विज्ञतं भू ॥ २॥
विज्षुचक्रावलीषाडुः शरवृध्पिरिक्षतः ।
देत्यदानवसंघानां नानाप्रदृरणिश्चितः ॥ ३॥
तथाढू वरद्ानस्य दर्पीत्सेकेन दर्पितः ।
पदातिना मनुष्येण रामेणिकेन रावण ॥ 8॥
अकृतास्रेण बालेन काकपनज्ञधरेण च ।
शरेण छदये विद्ञो वाणेः ज्षिप्तो४स्मि सागरे ॥ ५॥
ट्वमस्मि तद्ग मुक्तः कथपश्चित् तेन संयुगे ।
इद्ानीमपि दद्वत्तं तन््मे प्रूणु दशानन ॥ ६॥
राक्षसाश्यामछूं द्वाभ्यामनिर्विम्मस्तथा कृतः ।
सकितो मृगहपेण प्रविष्टो दए्डकं व ॥ ०॥॥
दीप्तत्रिद्दो महाकायस्तीक्ष्णप्रूज़ो महाबलः ।
व्यचर दणए्डकारएंये ऋषिमांसानि भक्षयन् ॥ ८॥
अग्निरोत्रेषु वेदीषु चेत्यवृक्तेषु रावण ।
अत्यत्तनियताढारांस्तापसांस्तानभक्षयं ॥ ६ ॥
गरएयकाएई १७५
रधिराणि पिवंस्तेषां भूमी च विनिषातितानू ।
सिरून्मि दए्डकारएंये मुसीस धर्मपरायणान् ॥ १०॥
गतभी राक्षसश्रेष्ठ मुनीनां धर्मद्रघकः ।
चरन् रधिरमत्तो “हूं विश्वस्तो दए्उकं वन ॥ ११॥
तथा दण्डकारएंये विचरंञ्य सट्ूषणः ।
आससाद वने राम तापसं धर्मचारिणं ॥ ११५॥
बेंदेह्ीं च महाभागां लक्ष्माएं च महाबलं ।
तापसं नियताछार चीरकृज्लात्रिनाम्बरं ॥ १३॥
सो४छूं वनगतं राम परिभषामितौन्नसं ।
तापसो४थमिति ज्ञाव्रा पूर्ववेर्मनुस्मरन् ॥ १४॥
ततो मोढाच् रोषाच वर्धमानेन तेन्नसा ।
अवोचं राक्तती तौ च भक्ष्यो४यं नो महामिति ॥ ११॥
राक्षसाभ्यां वृतस्ताभ्यां ततो छूतुं महाबत्व॑ ।
लुब्धी मानुषमांसेन क्रव्यादगणमोद्नः ॥ १६॥
अभ्यधावमतिक्रुब्स्तीक्ष्णप्रुड़ो मृगाकृतिः ।
ब्रिघांसुरग्रतस्तस्य संप्रह्ारमनुस्मरस् ॥ १०॥।
आपतसं च मां दष्टा मीलवर्ण च भीषएं ।
अपावृतमुषाभ्यां च रक्तसाभ्यां समन्वितं ॥ १८॥ :
तेन लीलायमानेन ग्रविश्रात्तमविस्मितं ।
विकृष्य मुमरुचापं राघवेण मह्ात्मसा ॥ १६॥
४७ 3७०७ .& मे ेमांगेंंगंधा ७७ «५40७ आम आआआाआाऋािाोंेंआंंभंभभांभंध भा 2 आआआआ
2 रामायएं
मुक्तास्तत्र त्रयो वाणाः शिताः शत्रुभयंकराः ।
संनताः पदच्चपवीणः सुपणीनिलरंछूसः ॥ २०॥
तिवीणेदएडकारए्षं मुक्तेराशीविषोषमेः ।
कृतं वितिमिरं सर्व रामेणाह्किष्टकर्मणा ॥ २१॥
ते वाणा वन्नसंकाशाः सुघोरा रक्तभीत्रनाः ।
आत्म्मुर्निशिताः सर्वे त्रयाणां सुसमाछििताः ॥ २१॥
पराक्रमज्ञो रामस्य तथा दृष्टभयः पुरा ।
आपतसत्तं शर दृंष्टा मेघगम्भीरनिस्वनं ॥ २३॥
ततो<४हूं वेगवांस्तत्र वातरंहा निमेषतः ।
अपक्रात्तः पर थार निवृत्तः सागराच्छरः ॥ २९॥
यो तौ मया सरू गतौ राक्षसौ दएउकं व ।
निरूतौ तौ शराभ्यां तु पतिती शोणितोक्षिती ॥ २५॥
शरेण मुक्तो रामस्थ कथश्चित् प्राप्य त्रीवितं ।
भयेन मछता छजत्नो लड़ां प्राप्य समाश्वसं ॥ २६॥
विश्वामित्राश्रमे यश्च प्रह्ययों हृदि पातितः ।
राघवेण मराबाढो ऊत्ना अग्यापि तस्य में ॥ २०॥
त्ीवितालकरां प्राप्य मानुषादर्षणां तथा ।
कृच्छाच परमात् तात निर्वेदो मे“भवत् तदा ॥ २८॥
ततो लड़ां गृरूं दरान् राक्तसान् स्वत्नसं तथा ।
कामभोगांश्व विपुलान् परित्यत्ष्य सुडलभान् ॥ २६॥
अरणयकाएंं._ १७०
तवेनागम्य र्क्रेन्द्र प्राप्येद सुमरुदनं |
अदू प्रव्नन्रितस्तस्मान्निर्वेदादस्मि रावण ॥ ३०॥
कप तस्य प्रभावज्नः शरसंस्पर्शकोविदः ।
समीपमुपगच्छेयं दृष्पपूर्वबलस्य वे ॥ ३१॥
अपि रामसरूख्राणि भीतः पश्यामि रावण ।
रामभूतमिदं सर्वमरण्यं प्रतिभाति मे ॥ ३९॥
वक्षे वृक्षे च पश्यामि चीरकृष्ात्रिनाम्बर ।
शरचापधर राम पाशरुस्तमिवात्तकं ॥ ३३॥
राममेवानुपश्यामि रक्धितेघाकुल्ेषु च ।
दृष्टा स्वप्नगतो राममुद्रमामि विचेतनः ॥ ३8॥
रकारादीनि वाक्यानि रामाद्रीतस्थ रावण ।
रत्नानि च रमण्यश्न त्रासं संत्रसनयसि में ॥ ३५॥
अछू तस्य प्रभावज्ञो युद्ध तेन न ते क्षमं ।
न ते रामकथा कार्यी यदि में श्रोतुमिच्छृसि ॥ ३६॥
धर्मा्था धर्मकामौ च कामार्धावषि केवलौ ।
नित्यमेते प्रदृश्यत्ते संनिपातञ्य दृश्यते ॥ ३०॥॥
इच्छया ज्ञायते काम ईरूयार्थी विवर्धते ।
श्रद्यया वर्धते धर्मस्तेषां फलमिद् जिधा ॥ ३८॥
तव नान्यत् प्रपप्यामि किशिद्वीर्यस्य संशय ।
ऋते रामनिपातात् तु संनिवर्तस्व रावण ॥ ३१॥
।।। 93
१७८८ रामायएं
केनेदमुपदिष्ट ते मृत्युद्ारमपावृतं ।
यत् प्राप्पेर विनश्येम व सर्वे च राक्तसाः ॥॥ 8०॥
यदि व्या देवगणाः समस्ता
रणे त्रिता वज्नधरेण सार्घ ।
पमः कुवेरों वरणस्तथापि
भवान् न शक्तो युधि राघवस्थ ॥ 8१॥
स्थानादपीन्द्रे कुपितः प्रकर्षेद्
पमं समेयाद्रएुणं नियच्छेत्।
कालस्य कालश्य भवेत् स रामः
संत्षिप्य लोकांग सृत्रेदधान्यान् ॥ 8२॥
इद वचो बन्धुत्ननार्थसिद्ये
मयोच्यमानं यदि सानुपश्यसि ।
ततो“चिर्त् त्यक्ष्यसि त्रीवितं प्रिय॑
छतो०य्य रामेण शरेरत्रिकगिः ॥ 8३॥
इत्यार्षे रामायण श्रारएयककाएंडें मारीचवा्क्यं नाम
एकचव्ारिंशः सर्गः --5 मारीचवाक्य नाम
द्ाचवारिंशः सर्ग: --- मारिचवाकां
नाम त्रिचवारिंशः सर्गः ॥
अरणएयकाएई श्ण
,9.
मारीचेन तु तद्ाकां छितमुक्तो दशाननः ।
मानात्न प्रतित्नग्राह मर्तुकाम इवौषध॑ ॥ १॥
त॑ पथ्यक्तितवक्तारं मारीचं राक्षसेश्रः । .
अब्रवीत् परुषं वाक्ामयुक्तं कालचोदितिः ॥ २॥
तत् किमेतदयुक्तार्थ मारीच मयि कध्यते ।
वाकां निष्फलमत्यर्थ वीज़मुप्तमिवोषरे ॥ ३॥
बद्ाकीर्स मया शक्यं राघवाद्वितुमारुवे ।
धर्मशीलस्य मूर्वस्य मानुषस्थ विशेषतः ॥ 8॥
पत्त्यक्का सुरूदो राज़्यं मातरं पितरं तथा ।
खीवाकां प्राकृतं श्रुवा वनमेकपदे गतः ॥ ५॥
ग्रवश्य॑ तु मघा तस्य संयुगे खर्घातिसः ।
प्राणेस्तुल्या बने सीता छर्तव्या तव संनिधी ॥ ६॥
एषा मे सिश्चिता बुद्धिर्क॑दि मारीच वर्तते ।
मन निवर्तपितुं शक्गा सेन्द्रेरपि सुरासुरे! ॥०॥
गुणदोष॑ तथापायमन्यद्वा छेतुमदचः ।
उपायमनुपायं वा कार्यस्थ च विनिश्चये ॥ ८॥
सम्यक् पूृष्टेल वक्तव्यः सचिवेन कृतात्मना ।
डस्तानज्नलिना रात्ना य इच्छेट्रूतिमात्मनः ॥ ६ ॥
१७० रामायण
वाक्यमप्रतिकूल्य॑ ढि मृउपूर्व छितं प्रुभं ।
डपचारेण संयुक्त वक्तव्यों वसुधाधिपः ॥ १०॥
सोपसर्ग तु वद्राक्यमायतीक्तमुच्यते ।
साभिनन्दति तद्रात़ा मानाके मानवर्त्रितं ॥ ११॥
पत्चठ॒पाणि राज़्ानों धारयत्यमितौत्रसः ।
अग्नेरिन्द्रस्य सोमस्य घमस्य धनदस्य च ॥ ११॥
प्रसादं चानुकुर्वीत्त तेषां क्रोधं च पार्थिवाः ।
तस्मातू सर्वास्ववस्थासु मान्याः पूत्याश्न पार्थिवाः ॥ १३ ॥
व॑ तु धर्ममविज्नाय केवल मोरूमाश्रितः ।
अभ्यागतं मां दौरात्म्यात् परुषं बहु भाषसे ॥ १४॥
गुणदोषी न पृच्छामि ज्ञेमं वापद्मात्मनः ।
अस्मिंस्तु तात कृत्ये मे साहाय्यं कर्तुमर्कसि ॥ १५॥
सौव्स्त्िं मृगो भूवा चित्रो ख़तविन्दुनिः ।
प्रत्वोभ्य चेव वेंदेक्लीं बथेष्ट कर्तुमर्कसि ॥ १६॥
वां छि मायामृगं दृष्टा काञ्चनं त्रातविस्मया ।
आनयेनमिति ज्षिप्रं रामं वक्ष्यति मेथित्ती ॥ १०॥॥
अपक्रासे च काकुत्स्थे लक्ष्मों च बयासुर् ।
आ्रासयिष्यामि वेदेकछों सुपर्णः पन्नणीमिव ॥ १८॥
एव कृतमिदं कार्यमनपायं भविष्यति ।
गच्छ सौम्य शिव मार्ग कार्यस्यास्थार्थसिदये ॥ १६॥
ग्ररएयकाएएं १८१
प्राप्प सीतामयुद्देन वच्चयित्रा च राघवं ।
लड्भामभिगमिष्यामि कृतकृत्यस्वया सरझू ॥ २०॥
हतत् कार्यमवष्यं ब्वां कारपिष्ये बलादपि ।
राज्ञां हि प्रत्तिकूलो यो न ज्ञातु सुखमेधते ॥ २१॥
तस्मिन् कार्य च संसिद्दे मारीच भवते४प्यछूं ।
राज्यस्पार्ध प्रदास्थामि कृतार्थेनात्तरात्मना ॥ १९॥
यथा प्राप्स्थामि वेंदेह्लीं तथा तात करिष्यसि ।
तथा व्यवसितं कार्यमेतद्स्मद्मपाश्रयात् ॥ २३॥
बल॑ चाभित्ननं शौर्ममेश्चर्य वीक्ष्य मामकं ।
कप रामाद्विद्लीसाथीद्रयं पश्यसि दाझुणं ॥ २४॥
अगतिस्तत्र रामस्य कस्यचिन्मानुषस्थ वा ।
आदाय मेथधिलीं पत्र गमिष्यामि विह्ायसा ॥ २५॥।
व च मायाधरस्तस्मादाश्रमादपनीय तौ ।
मोरूषित्रा वने वीशी ज्ञिप्रमेव गमिष्यसि ॥ १६॥
ग्रपारस्थाप्रमेयस्य पर पारमुषाभिते ।
कि करिष्यति काकुत्स्थी घतमानः सलक्ष्मणः ॥ २०॥
शक्रं च समरे द्ृष्टा सगएं निर्नितं मया ।
धनाध्यक्षयमी चापि कस्माद्रामाद्विषीद्सि ॥ २८॥
विक्रोशत्तीं च झदतीं वेषमानामितस्ततः ।
तीतां द्रक्ष्यन्ति भूतानि छ्ियमाणां मया बलातू ॥ २६॥
श्र रामायएं
आ्रापतत्तमनाबाधे पथि सिद्धनिषेविते ।
अनुयातुं स पर्यीप्तो गह॒डो वायुना सकू ॥ ३०॥
आसाय्य तं ज्ञीवितसंशयो वा
मृत्युर्धुवस्ते ४ ग्य मया विर्ृध्य ।
एवं वधावद्धिगणप्य बुद्ध
यद्रोचते तत् कुछ यच्च पथ्यं ॥ ३१॥
इत्यार्षे रामायण श्रारएयककाएंडे रावणवाक्यं नाम
चतुश्रवारिंशः सर्गः ॥
ग्रण्यकाएई १०३
>27,५.
आत्तिप्तो रावशेनाथ प्रतिकूलं निशाचरः ।
अब्रवीत् परुषं वां मारीचो राक्षसेश्वरं ॥ १॥
'केसायमुपदिष्टिस्ते विनाश: पापकर्मणा ।
सपुरस्य सराष्ट्रस्य सामात्यस्थ निशाचर ॥ २॥
कस्चया सुखिना राज्नू न रृष्यति न नन््दति ।
केनेद्मुपदिष्ट ते मृत्युद्वारमपावृतं ॥ ३॥।
शत्रवस्तव सुव्यक्तं छीनवीयी निशाचराः ।
इच्छुलि वां विनश्यत्तमुपरदं बलीयसा ॥ 8॥
तर्ननमुपदिष्ट ते विमाशसुषमुत्तमं ।
थे ब्रामिच्छकृलि नश्यसं स्वकृतेनेछ कर्माणा ॥ १॥
बध्या: खलु न बध्यत्ते सचिवास्तव रावण ।
ये ब्वामुत्यथमाहछं स सियच्छत्ति शाखत्रतः ॥ ६॥।
अमात्येः कामवृत्तो छि रात्रा विषधमाश्रितः ।
निग्राक्याः सर्वथा सद्दिनिग्राद्यों न निगृदासे ॥ ०॥
धर्ममर्थ च काम च यशश्च विपुलं भुवि ।
स्वामिप्रसाद्त् सचिवाः प्राप्रुवत्ति निशाचर ॥ ८॥
विपर्ययेन व्यसन स्वामिनों मन्लिणः पुसः ।
वैगुण्याच्च मढारात्र लभतते सर बन्धुनिः ॥ १॥
शप्डे रामायएं
राज्नमूत्तो छि धर्मश्न यशश्र त्रयतां वर ।
तस्मातू सर्वास्ववस्थासु रक्षितव्यो नराधिषः ॥ १०॥
न चापि प्रतिकूत्तेन साविनीतेस रावण ।
राज्यं पालपितुं शक राज्ना तीक्षोन वा पुनः ॥ ११॥
ये तीक्ष्णमनुवर्तसे भ्रश्यत्ते सह तेन ते ।
विषमेण रथाः शीएणी मन्द्सारथिना यथा ॥ ११॥
अकुर्वत्तो ४पि पापानि प्रुचयः पापसंभ्रयात् ।
परदोरषिविनिश्यज्ति मत्स्या मागक़्दे घथा ॥| १३॥
बरूवः साधवो लोके युक्ता धर्ममनुत्रताः ।
परेषामपराधेन विनष्टाः सपरिच्छदा; ॥ १४॥
स्वामिना प्रतिकूलेन प्रत्नास्तीक्षोन रावण ।
रक्ष्यमाणा न वर्धले मेषा गोमायुना यथा ॥ १५॥
अवश्य छवि विनड्क्ष्यत्ति सर्वे रावण राक्षसाः ।
पेषां बं कर्कशो राजा इर्बुद्विरिन्ितेन्द्रियः ॥ १६॥
तदिदं काकतालीयं वेरमासादितं बया ।
अत्र कि शोभमं यस्तं सर्सेन्यो विनउ्क्ष्यसि ॥ १७॥
ग्नेन कृतकृत्यो ४स्मि यन््मां स पुरुषेश्रः ।
दिव्याखविन्मरेघासो मृत्युं समुपदेक्ष्यति ॥ १८॥
त॑ तु मोहान्न गृह्ीषे वचन मम राक्षस ।
कालपाशपकि्षिप्तो मुमर्षुरिव भेषत्नं ॥ १६॥
ग्रणयकाएंईं श्ष्ु
दर्शनादिव रामस्य छूत॑ मामवधारय ।
आत्मानं च छतं विद्धि छूबा सीतां सबाध्रवं ॥ २०॥
आ्रानथिष्यसि चेत् सीतामाश्रमात् सछिितो मया ।
नेव ब्रमसि नेवारूं नेव लड़ा न राक्तसाः ॥ २१॥
निवार्यमाणस्य मया छितेषिणा
न रोचते ते वचन दशानस ।
परेतकल्पा छि गतायुषो सरा
छितं न गृहृसि सुरूद्रिरीरितं ॥ २२॥
उत्यार्षे गामायणे आ्रारएयककाएंडे मारीचवाक्यं नाम
पत्चचव्ारिंशः सर्गः ॥
१८६ रामायएं
2॥,0].
भूष एव तु मारीचो रावएं राक्षसेथर ।
धर्मीर्थभक्ितं पध्यमिदं वचनमत्रवीतू ॥ १॥
आकिशग्ररूणाद्रा्नन् यतितव्यं मया तव ।
पथा ते न विनाशः स्थाद्राघवान्मम चेव छि ॥ २॥
पुरस्तादेव रामस्य गुणाः संकीर्तितास््तव ।
भूष टव तु वक्ष्यामि गुणांस्तस्थ मरछात्मनः ॥ ३॥
तस्य कर्म निबोध बं यत् सुरेरपि उष्कर ।
सत्यधर्मरचेदारान् न व छिंसितुमर्कसि ॥ 8॥
त्रमस्थानं वशे कृच्ा विराधं बल्विनं तथा ।
निरूत्य वित्नने ४7एंये रमते लक्ष्मणाग्रन्नः ॥ ५१॥
तस्य दारान् तु वीरस्य निकृत्या हूरतस्तव ।
विनाशमनुपश्यामि न चिरादत्मनस्तथा ॥ ६॥
व्यत्तिक्रमं कश्चिदन्यं मर्षयेत् स छि राघवः ।
सतां वृत्त्यमनुस्मृत्य न तु दारप्रधर्षणं ॥ ०॥
सर्वस्वरूरणदेतत् कर्मीतीवन्नगुप्सितं ।
स्वान् प्राणान् प्राणिनो यत्र त्यक्का कुर्वीलि विक्रम ॥ ८॥
स रामो दररूरणान्निकृतस्ते ४ त्को भवेतू ।
तदनागतमेवेदं बोदुमर्कसि कारएं ॥ ६॥
बल पुदुड9- +० शक गाया
ग्रण्यकाएई १८७
कामवेगादमर्षाच्च प्रकृत्या दृछविक्रमः ।
संतप्यमानस्तेत्नस्वी समुद्रमपि शोषयेत् ॥ १०॥
सो४रुमस्मिन् समारम्भे सुनीतस्यथ कलामपि ।
विमृशन् नाभिषश्यामि रामदाराभिमर्षणे ॥ ११॥
यदि वाष्यपनेष्यामि मृगहपेण राघवं ।
तथाप्पणक्या वेंदेछ्ली बया स्प्र्टे निशाचर ॥ ११॥
अपनीते मया रामे त्रीवत्यपि च लक्ष्मण ।
नेव शक््या बया सीता रुर्तु रावण कर्किचित् ॥ १३॥
त्रथवा रक्ितां द्वाभ्यां कथश्चिड्रपलप्स्यसे ।
ब्रद्मलोकगतस्थापि न ते स्थान भविष्यति ॥ १४॥
ग्वाष्य तु वरारोढां सीतां सुरतुतोषमां ।
ज्रेल्नोकामपि उुष्प्राप॑ प्राप्तमित्युपधारय ॥ १५॥
अमन्नयित्वा सचिवेयी<र्थ कृच्छे नृपश्ररेत ।
न स तिछेच्तिरं राज्ये पुष्करे सलितलं यथा ॥ १६॥
सो<हूं विवर्नरितं सद्रिरपथ्यं मार्गमज्ञसा ।
नानुवर्तितुमिच्छामि स्मरन् प्रकृतिमात्ममः ॥॥ १०॥
बध्यतो छि ममिकस्य डुःखं तव प्रयोत्नन ।
पदि केवलमेतद्नि कार्यस्थ निधन भवेत् ॥ १८॥
ग्रमयेनापि मां: छूबा त्रमितो राक्षसान् प्रति ।
प्रतियाह्नि स्वमावासमगच्रा रामकिल्विषं ॥ १६॥।
शेष्ण रामायण
उच्यमानो »सकृद्वाकां न गृह्तीषे रणप्रिय ।
कि करिष्यामि मन्द्वात्मा करिष्यामि तव प्रिय .॥ २०॥
डपस्थितविनाशो ४सि ध्र॒वं ब॑ राक्षसेश्वर ।
कार्य वा यदिवाकार्य कृतमेवेच्छति प्रभु; ॥ २१॥
इत्यार्षे रामायणे श्रारणयककाएंडे मारीचाश्युपपत्तिय्
साम षद्भचवारिंशः सर्गः ॥
ग्रण्यकाएईं श्ष
>।, 0व[.
मारीचस्य वचः थ्रुत्चा करिष्य इति राक्षसः ।
रावणः प्रद्यसन वाक्ममिदं मारीचमत्रवीत् ॥ १॥
झुतरात्यो कृतधनों मित्रद्धीनों वने चरः ।
कि करिष्यति काकुत्स्थः शक्रतुल्यब॒त्नी ४पि सन् ॥ १॥
आत्मनअञ्व बलज्नस्त्रं मम चेव न संशयः ।
कप रामादिर्वीनाधथीदरयं मारीच गच्छसि ॥ ३॥।
ग्रगतियी तु मत्यीनां रक्षसां विक्ठिता च सा ।
उत्पतिष्यामि वेंदेद्ीं समादाय विद्वायसा ॥ 8॥
मधि रामः समुद्रस्थ पर पार समाभ्रिते ।
किं करिष्यति मूर्वी ४ सौ कुर्वन्नपि बधाबत्त॑ ॥५॥
मुराग्रासुरसंघाश्व न में प्रतिबत्ता युधि ।
तअधाणामपि लोकासामलमस्मि निवारएे ॥ ६॥॥
मया विक्रम्य शक्रो ४पि मत्तेरावणवारूसः ।
स वन्नपाणिनिगिंग्रः समस्तेखिदशेः सकू ॥ ०॥
भ्राता मे धनदश्ेव यमो ४थ वरुणस्तथा ।
सर्वे च पृथिवीपात्ता वशे च स्थापिता रणे ॥ ८॥
ज्ेल्वोकां निर्जितं पेन स्थापितं च मया वशे ।
मच्छासनावघुष्टठश्न स बिभेति कथं भवान् ॥ ६॥
१६० रामायएं
ररः संक्रीटमानश्र उमया सर पर्वते ।
भुन्नाभ्यामुद्रूत्तो वीबीतू तेन तुष्ो ४भवद्ववः ॥ १०॥
भुन्नानस्य छि लोकांखीन् न मे प्रतिबले क्चित् ।
दश्यते दिवि देवेषु यक्तल्लोके ४थवा पुनः ॥ ११॥
रसातले वा नागेषु का शद्जा मानुषेषु मे ।
गृढीबा मेथिलीं चार पधानेन विह्ायसा ॥ १९॥
त्लड्भामभिगमिष्यामि निर्मेषणेव सवरः ।
सागरेण परिक्षिप्तां सर्वतः शतयोत्ननां ॥ १३॥
लड़ां गन्तुं कुतः शक्तिरपि स्वप्रमनोरथेः ।
मायावी ब॑ समर्थश्न गतियुक्तो ४ थ बुद्धिमान् ॥ १४॥
प्रत्वोभ्य चेव वेंदेल्लों ज्ञिप्रं ब्््ितो भव ।
ममेतद्गचनं कृचा मोछूषित्रा च राघवों ॥ १५॥
मामेवागच्छ भद्रे ते वास्थावः सकवितो पुरी ।
सीतामवाप्म तां ज्षिप्रं वश्चथिव्ा च राघवी ॥ १६॥
विम्रब्धं विक्रमिष्यावः कृतार्थेनात्तरात्मना ।
एवं स सान्वितस्तेस मारीचो रावणेस वे ॥ १०॥
विनिश्चसन् मुझुश्वेव दृष्डःखश्न राक्षसः ।
प्रतस्थे न चिरादिव दशग्रीवसर्ायवान् ॥ १८॥
इत्यार्षे रामायण ग्राएणएयककाएंडे मारीचसान्वर्
नाम सप्तचवारिंशः सर्गः ॥
ग्ररणयकाएईं
7,.07.
आत्मनो मरएं मत्या संशयं परमं गतः ।
अकामो भयसंविग्नो निःश्रस्पथ बकहुशस्तदा ॥ १॥
निश्चितं रवएं दा मारीचो भयविद्धलः ।
गच्छामीत्यत्रवीद्रीतो दीनो नक्तन्नरेश्वर ॥ २॥
प्रकृष्टस्त्भवत् तेन वचसा राक्तसेश्वरः ।
परिषित्ष्य सुसंशिष्टमिदं वचनमत्रवीत् ॥ ३॥
एतच्छौगीरयुक्त ते स्वच्छन्दादिव भाषितं ।
इदानीमसि मारीच प्रकृतिं स्वामुपागतः ॥ 8॥
आरक्यतामयं शीघ्र कामगो रल्नभूषितः ।
मया सरू रथो युक्तः पिशाचवदनेः खरे! ॥ १॥
ततो रावणमारीचौ विमानमिव त॑ रथ ।
आरछ्ा ययतुः शीघ्र तस्मादाश्रममएउल्तात् ॥ ६॥
पश्यक्तावध रम्याणि पत्तमानि सरांसि च ।
पर्वतान् सरितश्रेव राष्ट्राण विविधानि च ॥ ७॥
आगत्य दृए्उकारणवं राघवस्थाश्रमं ततः ।
दर्दर्श सहमारीचो रावणों राक्षसेश्वरः ॥ ८॥
अवतीर्य रथात् तस्मात् कामगाद्रब्रभूषितात् ।
हस्ते संगृद्मा मारीचं रावणो वाक्यमत्रवीत् ॥ १॥
१११
१११ रामायएं
एष रामाश्रमो हरादूश्यते कदत्तीवृतः ।
क्रियतां तत् से शीघ्र यदर्थ वघमागताः ॥ १०॥
स रावणवच:ः भ्रुव्वा मारीचस्वर॒यान्वितः ।
तत्क्षणाद्राज्षसं उ॒पं त्यक्ता हेमो >भवन्मृगः ॥ ११॥
रैष्यविन्दुशतचित्रः सर्वभूतमनोछूरः ।
मसारगल्वर्कनिभेश्नित्रे: पद्नेरल्वंकृतः ॥ ११॥
त्रातह॒पमयेः प्रड्जेश्नतुर्भिमीणिभूषिति! ।
मृगो भूव्राश्रमद्वारि रामस्थ विचचार छू ॥ १३॥
ततो स्य बुद्धिभवत् तस्मिन् काले गतायुषः ।
कार्य वा यदिवाकार्य कर्तव्यं नात्र संशयः ॥ १8॥
भर्तुर्द्धितार्थिना शीघ्र स्वर्ग वाप्यभिकाडया ।
स्मृता रामस्य वीर्य च भर्तुराज्ञां च दझ्॒णां ॥ १५॥
श्रेयो मे भर्तृवचनं न त्रीवितमिरात्मनः ।
ठ्तां बुद्धि समाभ्रित्य कृबा निम्नयमात्मसः ॥ १६॥
मृत्युं चात्मनि संचित्य मारीचः प्रचचार रू ।
समीये तस्य रामस्य सीतायाश्र मनो छूरन् ॥ १७॥
अधाससादभिन्नसोपपन्नं मारीच उग्र॑ सरदेवपुत्रं ।
राम॑ प्रतिन्नानिरतं वनस्थ॑ त्यक्का सु धर्मपथे निविष्टे ॥ १८॥
तस्पाविद्ररान्मक्तिषीमनिन्यां प्रभामिवास्तोपगतस्य भानोः ।
सुन्दस्य पुत्र: स दर्द्श सीतां सीता च त॑ पूर्वतर ददर्श ॥ ११॥
अरणयकाएई १३३,
3।,».
त॑ तु सीता मृगं दृष्ठा वने काञ्नसुप्रभ ।
छेमरात्रतचित्राश्यां पाश्रीभ्यां समत्वंकृतं ॥ १॥
प्रृड़ाभ्यां छेमवर्णाभ्यां कालिमग्यां विभूषितं ।
बैहर्ममणिवणाभ्यां कर्णाभ्यां चाह॒दर्शनं ॥ २॥
प्रभया परिरात्रसं सृक्ष्मोमतनुत्॒चं ।
नानाइब्विचित्राड़ुं सा व्यस्मयत भाविनी ॥ ३॥
तेन काश्चनरोन्ना च प्रबालमणिप्रृड़िणा ।
लोहितादित्यत्रिद्धेन नक्षत्रपधवर्चता ॥ 8॥
सा विस्मितानवय्याड़ी मृगेण ज्रमकात्मत्ा ।
डवाच राघवं सीता स्मितपूर्वीभिभाषिणी ॥ ५१॥
इमं मणिविचित्राडुं पश्य छेममयं मृगं।
आश्चर्यभू्तं काकुत्स्थ कामातू स्ववमिरागतं ॥ ६॥
ईदशा दए्डकारएंये यदि छेममया मृगाः ।
न मिथध्या खलु काकुत्स्थ लोककान्तमिदं व ॥ ०॥
अस्मिन्नरएये दे मृगं छाटकभूषणं ।
स्पृा में त्रायते४त्यर्थ तुश्श्रिप्यनुवर्तते ॥ ८॥॥
गआर्यपुत्र मृगस्यास्य ज्राम्बूनद्निभां खर्च ।
स्वणय्यायां परिस्तीर्य सुखमिच्छेयमासितु ॥ ६ ॥
क्र 99
१३8 रामायएं
काममुक्तमिदं रद ख्लीणामसदृ्श मया ।
वपुषा ब्स्य सब्बस्थ लोगेमापछतं मसः ॥॥ १०॥
तच्छुब्ा वचन तस्याः प्रीतायाः पुरुषर्षभः ।
उवाच परिसंकृष्टः सौमित्रिं राघवस्तदा ॥ ११॥।
पण्य लक्ष्मण वेदिक्या मृगं प्रतिगतां स्पूरां ।
ब्रक्प्रधानतया द्ीष मृगो ४ग्य ने भविष्यति ॥ ११॥
अप्रमादेन ते भाव्यं रात्पुत्रां नृपात्मत्र ।
यावत् पृषतमेकेन सायकेस सिरून्म्यरूं ॥ १३॥
रूबेन चर्म चादाय शीघ्रमेष्यामि लक्ष्मण ।
तावन्न चलितव्यं ते यावन्नाहमिदछागतः ॥ १8 ॥
अग्य श्रान्रिष्यते सीता चारुणा मृगचर्मणा ।
राड्रवास्तरएं पूर्वमबोध्यायामिवासने ॥ १५॥
शड्रमानस्तु त॑ दषना तारामृगसमप्रभं ।
विचार्य बढ़धा बुआ लक्ष्मणो वाकामत्रवीतू ॥ १६॥
बया नः कथित पूर्वमृषिभिः पावकोपमिः ।
अब मायाधरों वीर मारीचो नाम राक्षसः ॥ १०॥
चलो मृगयां छृष्टा रधिनो धन्विनों वने ।
अनेन मृगठपेण राज्ानो बहूवो छूताः ॥ १८॥
अस्य उपमिदं दष्टा लानारत्नविभूषितं ।
अवगु बया युक्त बुद्या बुंदिमतां वर ॥ १६॥
ग्रणयकाए
मृगो क्ेममयों नेष छेमकस्य मृगस्य च ।
कुतो त्तोके नरव्याप्र संघोगः साधु चित्तय ॥ २०॥॥
प्रबात्नमणिप्रुड़ो ४॑ं न मृगो रत्नल्लोचनः ।
एतं मायामृगं मन्ये राक्षसं मृगहपिएं ॥ २१॥
एवं ब्रुवाएं काकुत्स्थ॑ प्रतिवार्य प्रुचिस्मिता ।
डवाच सीता संकृष्टा छझ्मना छृतचेतना ॥ २१५॥
आर्यपुत्राभिरामो४ तौ मृगो छूरति में मसः ।
आनयेन मरछाबाढ़ो क्रीडार्थ नो भविष्यति ॥ २३॥
इर्ाश्रमपदे ४स्माकं बरूवः पुण्यदर्णनाः ।
मृगाग्मरत्ति सहिताश्रमराः सृमरास्तथा ॥ २४॥
न चास्य सदशों राम दृष्ट्पूवी मृगो मया ।
तेन्नसा क्षमया दीप्या यधायं मृगसत्तमः ॥ २५॥।
यदि ग्रह्णमश्येति त्रीवन्नेव मृगस्तव ।
आश्चर्यभूतं भवति विस्मय॑ ज्रसयिष्यति ॥ २६॥।
समाप्तवनवासानां राज्यस्थानां च नः पुनः ।
अत्त:पुरे ४पि भूषाी मृग ढ्ष भविष्यति ॥ २०॥
त्ीवनू न यदि ते४श्येति ग्रकृणं मृगसत्तमः ।
अत्रिन॑ सरशाई्ल रूचिरं तु भविष्यति ॥ २८॥
निरूतस्यास्य सब्स्य ज्राम्बूनद्समतचि ।
शष्यवृष्यां विनीतायामिच्छाम्यहूमुपासितुं ॥ २६ ॥॥
१९५
१६६ रामायएं
इति सीतावचः प्रुवा दृष्ढ्ना च मृगमद्गुतं ।
मोछितो राघवः श्रीमानिद लक्ष्मणमत्रवीत् ॥|३०॥
मृगो४यमग्य सौमित्रे यदि मायामयो भवेत् ।
सर्वथेनं बधिष्यामि लोभनीयो छि मे दृछे ॥ ३१॥
न वने नन््दने तस्मिन् नापि चेतऋरषे वने ।
कुतः पृथिव्यां सौमित्रे यो४स्थ उपसमी भवेत् ॥ ३२॥
अनुत्नोमाः सुल्ोमाश्व झूचिरा रोमराज्यः ।
शोभन्ते“स्थाश्रिताः काये विस्रब्धं चरतो वने ॥ ३३॥
पश्यास्य त्रम्भमाएस्य दीप्तवक्विशिलोपमां ।
त्रिद्धां मुखान्निष्पतत्तीमुल्कां प्रत्वत्तितामिव ॥ ३8॥
तप्तद्वेमनिभो कोष परदिविद्रुमसंनिगिः ।
पार्थ्रयोश्रार्धचन्द्राभ्यां हष्यताराविचित्रितः ॥ ३५॥।
ग्तिन्निग्धवपुर्क्ष शड्मुक्तानिभाननः ।
कस्य सामातिहयों ४य॑ ले मलो ल्ोभय्रेन्मृगः ॥ ३६॥
अस्य उपमिदं द्रष्ढ्ा ज्ाम्बूनदसमप्रभं ।
सानाइल्नविचित्राज़॒मतीव च मनोछूर ॥ ३०॥
पश्यन् उ्लाकुल चित्र मरः को नानुलोभयेत् ।
मनो छरति मे त्यर्थ दर्शनीयतमो मृगः ॥३८॥ -
प्रति लक्ष्मण राज़ानो मृगयायां वनौकसः ।
-मांसक्रेतोरभिरता विरारार्थे च धन्विनः ॥ ३६॥
अरएयकाएई १३०
पृथिव्यां घानि रत्नानि विचरज्ि मरावने ।
धातवो विविधाश्रेब मणिरत्नसुवर्णत्राः ॥ 8०॥
ल्क्सारमखिल्लं सर्वे धर वीज़विवर्धन ।
मऩसा चिह्नित्र सर्व बथा शक्रस्य लक्ष्मण ॥ 8१॥
तब्रेदमुपपत्नं मे मृगठ॒पस्य धर्षणं ।
राज्ारदाणि च रल्लानि रज्नभात्ो वयं ध्रुवं ॥ 8२॥
एतस्य मृगठ॒पस्य परार्डे काछनातिने ।
डपवेक्ष्यति वेंदेरी मया सर सुमध्यमा ॥ 8३॥
म पत्रोर्ण न कौशेयं न प्रावेण्यं न चाविकं ।
भर्वेदितस्य सद॒शं संस्पर्श इति मे मतिः ॥ 88॥
श्रीमान् वनमृगश्माय॑ दिव्यश्वान्यों सभशझ्रः ।
उभावेतौ मृगौ दिव्यौ तारामृगमछीमृगी ॥ 8५॥
पदि चाय॑ तथा यन्मां भवेद्वदसि लक्ष्मण ।
मृगयामागता पेन धन्विनों सिझुता वने ॥ 8६॥
निरछूता राजपुत्राश्व राज़़ानो बत्तिनस्तथा ।
बने मायाविना बेन चरता मृगह॒पिणा ॥ 8०७॥
पस्माच्च बरुवो४नेन पार्थिवा मृगयां गताः ।
सिरूताः परमेघासास्तस्माद्रध्यों भवेन््मम ॥ 8८॥
वातापिर्दी ज्ञितान् सवीन् द्विन्नानू हकत्ति सम लक्ष्मण ।
उद्स्य समुत्याने स्वगर्भी ४ थ्तरीमिव ॥ 8६ ॥
शंंष रामायएं
स कद्चिच्षिरात् कालादाससाद मढामुमिं ।
अगस्त्यं तेत्नसा दीप भक्षितश्व मदात्मसा ॥ १०॥
समुत्याने च तद्र॒पं कर्तुकामं समृत्यितं ।
सस्मितं भ्रगवान्ःबाक्यमिदं वातापिमन्रवीतू ॥ ११॥
तवाभिषयय बातापे ब्राद्मणस्योदर्र यथा ।
भवत्यबच्ना डष्टत्मंस्तस्मात्नीणी भवबेछू में ॥ १२॥
मद्रिधं यो ४वमन्येतःधर्मनित्य॑ ज़ितेन्द्रियं ।
ट्वमासादसयेन्मृत्युं यधा ब॑ं प्राप्य मामिझ ॥॥ ५३ ॥
टृषो४पि मामनुप्राप्य मन््यमानों मृगोत्तमः ।
सौमित्रे लप्स्यते मृत्युमगस्त्यादिव राज्तसः ॥ १४॥
अछमेनं बधिष्यामि मृगरात्नं न संशयः ।
इरूप्रमत्तत्वं वीर परिपालय मेथिली ॥ ५५॥
तावन्न चलितव्यं ते पावन्नाहमिरागतः ।
राक्तसा डुष्टभावा छि यतले विक्रियां वसे ॥|५६॥
ट्वं समादिश्य रघुप्रवीरः सुलक्षणं लक्ष्मणमुग्रतेत्रा: ।
पुनः पुनश्चेव समादिदेश यतस्वया वीर न खेद्वतिव्यं ॥ ५७॥
इत्यार्षे रामायण आरणयककाएंडे मारीचमृगप्रवेशो
साम अष्टच्ारिंशः सर्गः --- लक्ष्मएणसमादेशो
साम नवचव्वारिंशः सर्गः ॥
गरण्यकाएई १
[.,
तथा तु त॑ं समादिश्य लक्ष्मएं रघुसन्दनः ।
मतिं कृच्ा बच्चे तस्य प्रड॒द्राव बतो मूंग: ॥ १॥
गृढीव्रा विनत॑ चेव चाप॑ हाठकभूषितं ।
बच्म महेषुधी चापि तथासिं हेमवत्त्सरं ॥ २॥
आआबध्य कवचं चैेव प्रड॒द्राव बने मृगं।
मनोमाउतवेगश्न मारीचः प्राद्रवद्दने ॥ ३॥
सातिदरेण त॑ रामो गच्छतमनुगच्छति ।
स च रामभयोद्धिग़ो मारोचों दए्ठके बने ॥ 8॥
बभूवासर्द्धितस्तत्र क्षणात् पुनरदृश्यत ।
एृषो»यमयमेतीति वेगवान् राघवों बयौ ॥ १॥
मुछ़तीदेव ददणे मुछतीन्न प्रकाशते ।
अतिवृत्त इघुत्नाताल्लोभयन् स रघूत्तमं ॥ ६॥
क्चिटूष्ट: क्चिन्नष्टः क्चित् त्रासाच्च विद्रुतः ।
क्चित् स्थितः क्वचिल्लीनः क्चिद्रेगेन निःसृतः ॥ ०॥
भेयेस मरूताच्छन्नो मारीचो याति कानने ।
तमपश्यत् ततो रामस्तत्र बासमिवाग्रतः ॥ ८॥
मायामृगं प्रद्ववत्तं धनुरायम्य क्रोधन: ।
तमापतसत संप्रेज्षय राघवं धन्विनं मृगः ॥ १॥
२०० रामायण
असर्दितो मुझर्भूत्रा पुनः संदर्णयत्यपि |.
दृदशे मुझुरासन्ने मुझ॒हरादद्श्यत ॥ १०॥
दर्शनादर्शनेनेवमषाकर्षत् स राघवं ।
अवेक्ष्यावेक्ष्य धावसं धनुष्याणिमरावने ॥ ११॥
दृश्यमानमद॒श्यं च वर्नोदेशेषु केषुचित् ।
क्िन्नाश्रेरिव संवीतं शरदीबेन्ड्रमाउत्त॑ ॥ १२॥
इतो गतो «सौ दष्टश्न पुनरतर्दधितो मृगः ।
इति तांस््तान् वनोदेशान् काकुत्स्थः पर्धधावत ॥ १३॥
राघवस्तु ततः क्रुद्यो मुहूर्त तेन मोछितः ।
ग्रतिष्ठत् स वने तस्िंप्कायामाशित्य शादेत्ते ॥ १४॥
मूंगेः परिवृतश्रासावद्रात् प्रत्यदृश्यत ।
अवस्थितेः समीपस्थेखासाइत्फुछ्ललोचनेः ॥ १५॥।
दृष्टा रामो मछातेन्नास्तं हुसुं कृतनिश्चयः ।
विकृष्य बलवच्चापं संधाय च शरोत्तमं ॥ १६॥
श्रवणात्तमुपानीय व्यवच्छिन्नेन मुष्टिना ।
तमेव मृगमुद्दिश्य तं शरं राघवः शितं ॥ १०॥
मुमोच त््वलितं दीप्तमखत ब्रद्मविनिर्मितिं ।
स मारीचस्प छदय॑ बिभेदारिनिर्वकृणः ॥ १८॥
तेन मर्मीणि निर्विदः शरेणाप्रतिमेन रू ।
तालमाज्रमग्ोत्यत्य न्ययतत् स शरातुरः ॥ १४ ॥
ग्रणयकाएईं २०१
ततो विचित्रंकेयूर: सर्वीभरणभूषितः ।
क्ेममाली महूादंट्रो राक्तसो ४भूच्छरारृतः ॥ २०॥
व्यनदद्ेरवे सादं धरण्यां शरपीडितः ।
श्रियमाणस्तु मारीचश्ित्तयन् स्वामिनः प्रियं ॥ २१॥
रामस्य सद॒शं व्यक्त स्वर्मालम्ब्य पापकृत् ।
रा लक्ष्मोति चुक्रोश त्रायस्वेति मरझावने ॥ २१॥
अत्तकाले४पि संप्राप्ते तस्य बुद्धिरभूदियं ।
स्वरमेतं यदि थ्रुत्मा लक्ष्माएं प्रेरयेदिकि ॥ २३॥
सीता प्रून्येत्र मनसा भर्तस्निरुसमुत्सुका ।
ततो लक्ष्मणरीसां तां रावणो वे ररेदिति ॥ २४॥
एततू संचित्य मनसा तं॑ चकार स्वर तदा ।
रावणस्य प्रित कुर्वश्नत्तकात्ते सिशाचरः ॥ २५॥
मृगठपं च तत्त त्यक्का राक्तषसं इपमास्थितः ।
स चक्रे सुमरुत् कार्य मारीचो त्रीवितं त्यत्नन् ॥ २६॥
त॑ं दृष्टा पतितं भूमौ राक्षस भीमदर्शन ।
त्र॒गाम मनसा सीतां रामो छुश्तनूझुछः ॥ २०॥
स तस्य रौद्रस्थ रृतस्य 2प॑ तद्राक्षसं घोरमवेक्षमाणः ।
रामः प्रतस्थे सुविषण्ाचेतास्तेनेव तेनेव पथा सिवृत्तः ॥ २८॥
उत्यार्ष रामायणे आरएयककाएंडे मारीचबधो
नाम पश्चाशः सर्गः ॥
व. 909
२०१ रामायण
8..,
ग्रार्तस्वरं तु विज्ञाय त॑ भर्तुः सद्॒श वने ।
डवाच लक्ष्मएणंं सीता गच्छ त्रानीछि राघवं ॥ १॥
न छि मे ब्रीवित स्थाने छूदयं चावतिछते ।
क्रोशतः परमार्तस्य प्रुतः शब्दों मया भूणं ॥ २॥
सराय॑ भ्रातरं ब्येष्ठे सछृपन्थानमागतं ।
क्रन्दत्तमेवं सौमित्रे परित्रातुं वमर्कसि ॥३॥
त॑ ज्षिप्रमभिधावस्व थ्रातरं शरणषिएं ।
रक्षसां वशमापन्न॑ सिंहानामिव गोपतिं ॥ 8॥
तस्थास्तद्गचनं प्रुव्ा ख्ीस्वभावप्रट्रपितं ।
डवाच लक्ष्मणाः सीतां त्रासाउत्फुलललोचनां ॥ १॥
न में शकाख्भिललेंकिः सेन्द्रेरपि सुरासुरेः ।
श्राता धर्षयितुं वाषमित्युवाच स ज्ञानकी ॥ ६॥
कमिष्ठायामप्यडूल्यां भ्रातुर्मम स राक्तसः ।
इःखं कर्तुमपर्याप्तो देवि कस्माद्विपीद्सि ॥ ०॥
न ज्ञगाम तथोक्तो5पि श्रातुराज्ञाय शासन ।
तमुवाच ततः सीता कुपिता न्रनकात्मत्रा ॥ ८॥
अमित्रो मित्रहपेण भ्रातुस्वमसि लक्ष्मण ।
बस्त्वमस्थामवस्थायां भ्रातरं साभिष्यसे ॥ ६॥
ग्रएयकाएई २०३
व्यसन ते प्रियं मन्ये ल्लेह्लो श्रातरि सास्ति ते ।
बेन तिष्ठसि विस्रव्धस्तमपश्यन् मरायणुतिं ॥ १०॥
इच्छसि बं विनश्यत्तं राम लक्ष्मण मत्कृते ।
न मे ग़ुश्ूफसे वाकां यस्मादभिछ्ितं मया ॥ ११॥
वर्तयेयं न रामेण मुह़र्तमपि वर्त्रिता ।
कुए मे वचन वीर श्रातरं पाहि मा चिरं ॥ ११॥
कि छि संशयमापतन्ने तस्मिन्रिझ मया तव ।
मुछ़र्तमप्यत्नीवच्त्या यन्नान्वेष्यसि राघवं ॥ १३॥
इति ब्रुवाणां वेंदे्लीं वाष्पशोकपरिषुतां ।
अब्रवीज्लक्ष्मणासत्रस्तां सीतां मृगबधूमिव ॥ १४॥
देवि देवमनुष्येषु गन्धर्वपतंगेषु च ।
राक्षसेषु पिशाचेषु किन्नरेप्रगेषु च ॥ १५॥
दानवेषु च घोरेषु विश्यते न च शोभने ।
यो राम॑ प्रतियुध्येत महेन्द्रमिव मानुषः ॥ १६॥।
ग्रबध्यः समरे रामो नेवं व वक्तुमर्कसि ।
मोत्सछे बां विर॒हितु ध्रून्ये ४रं राघवं विना ॥ १०॥
न्यासभूतासि वेदिहि न्यस्ता मयि मरात्मसा ।
रामेण सत्यसंधेन न वां त्यक्तुमिदोत्सरे ॥ १८॥
कृतविराश्य कल्याणि वयमेंतेर्निशाचरेः ।
सुक्रुद्ेः सह भट्“ ते त्रसस्थासबंधं प्रति ॥ १६॥
२०४ रामायएं
रक्षांति विविधा वाचो विसृत्नलि मरावने ।
छिंसाविरुरे वेंदेकि म चित्तयितुमर्कसि ॥ २०॥
अप्रमेयं छवि तत्तेत्रः श्कां तुलपितुं न वे ।
अविचार्य बल॑ तस्य नेवं बं वक्तुमर्कति ॥ २१॥
रृदय॑ निर्व॒त ते:स्तु संतापस्त्यत््यतामयं ।
आगमिष्यति भर्ती ते शीघ्र रूबा मृगोत्तमं ॥ २६९॥
न तस्यायं स्वरों देवि विस्वरों यस्व॒या श्रुतः ।
कष्टायामप्यवस्थायां न रामो गर्क्ितं वदेत् ॥ २३॥
एवमुक्ता तु वेंदेछी क्रुद्या संरक्तत्तोचना ।
अन्रवीतू परूषं वाकां लक्ष्मणां पथ्यवादिनं ॥ २४॥
रानार्य कहृणारम्भ नृशंस कुलपांसन ।
अरूं तव प्रिया मन्ये येनेवं व प्रभाषते ॥ २५॥
नेतचित्रं सपन्नेषु पापं लक्ष्मण यढ़वेतू ।
तलद्धिधेषु मनुष्येषु लित्य॑ प्रच्छन्नचारिषु ॥ २६॥।
संडुशस्त्वं बने नूल॑ राममेको ४ नुधावसि ।
मम छेतोः प्रतिच्छन्नः प्रयुक्तो भर्तेन वा ॥ २०॥
कथमिन्दीवरश्यामं राम॑ कमललतोचनं ।
डपसंगृद्या भतीर कामयेयं पृथग्ज्ञनं ॥ २८॥
अ्रषि चाह प्रवेक्ष्यामि प्रदीप रृव्यवाहनं ।
न चापि राघवादन्यं पादिनापि नरं स्पृणे ॥ २६॥
अरणएयकाएई २०५
इति लक्ष्मणमाक्रुश्य सीता सुरतुतोपमा ।
पाणिभ्यां हृदती तत्र उरः परिषिषेष सा ॥ ३०॥
इ्त्युक्तः परुषं वांकां सीतया लोगरूर्षएं ।
अन्रवीछ्लक्ष्मणः सीतां प्राज्नलिश्वलितेन्द्रियः ॥ ३१॥
उत्तर नोत्सछे वक्तुं देवतं भवती मम ।
वाक्ममप्रतिद्रपं छि न चित्र खीषु मेथिति ॥३२॥
स्वभावश्चेव नारीणामेष लोकेषु दृश्यते ।
विमुक्तधर्मीअपला श्रातृभेदकराः खियः ॥ ३३॥
उपप्रृण्वन्तु मे सर्वे साक्षीभूता वने चराः ।
न्यायवादी यधान्यायमुक्तो ४रूं परूषं बया ॥ ३४॥
धिक् ब्रामस्तु विनश्य बं यन्मामेव॑ विशड्भसे ।
खीस्वभावेन इश्टेम गुरुवाक्ये व्यवस्थित ॥ ३१५॥
उनक्केति परुषं वाकां पश्मात् तापसमन्वितः ।
सामपूर्व पुनः सीतां वक्तुमारब्धवानिद ॥३६॥
गच्छामि यत्र काकुत्स्थः स्वस्ति ते४स्तु वरानने ।
रक्तलु वां विशालातक्षि समग्रा वनदिवताः ॥ ३०॥
निमित्तानि छि घोराणि यानि प्रा्डर्भवलि मे ।
अपि बां सर रामेण पश्येयं पुनरागतः ॥ ३८॥
लक्ष्मपोनिवमुक्ता सा वेंदेछी त्रमकात्मत्ा ।
प्रत्युवाच ततो वाकां सीता साथ्रुपरिष्तुता ॥ ३६॥
२०६ रामायएं
गोदावरीं प्रवेक्ष्यामि ढीना रामेण लक्ष्मण ।
उद्दनिष्ये थवा त्यक्ष्ये विषमे देकूमात्मनः ॥ 8० ॥
अपि वाह भृशं दीप प्रविशेयं छुताशनं ।
स्पृशेयं राघवादन्यं पदापि पुरुषं न छि ॥ 8१॥
इति लक्ष्मणमुक्का सा सीता उःखसमन्विता ।
भूृशं हदी पाणिभ्यामुरः परिपिपेष सा ॥ 8२॥
तामार्तहपां रृदतीं तदानीं
तौमित्रिरालोक्य विशालनेत्रां ।
आ्ाश्चासयामास न चैेव भर्तुस्
तं थ्रातरं किश्वचिड॒वाच सीता ॥ 8३॥
ततस्तु सीतामभिवाग्य लक्ष्मणः
कृताञ्नलिः किश्चिद्भिप्रणम्य च ।
अवेक्षमाणश्र पुनः स मेथिलीं
ज्ञगाम रामस्य समीपमात्मवान् ॥ 88॥
इत्यार्ष रामायण आरएयककाएंडे लक्ष्मणप्रयाएं
नाम हकपच्चाशः सर्गः ॥
गरण्यकाएई २०७
5.
तथा परुषमुक्तस्तु कुपितो राघवानुत्रः ।
त्गाम यत्र रामो०सौ सीतां त्यक्ता मरावने ॥ १॥
मारीचेनापकृष्टे तु राघवे सहलक्ष्मण ।
कृतकृत्यमिवात्मानं रावणः सममन्यत ॥ १॥
लक्ष्मणाश्नापि धर्मीत्मा भयेन मछृताकुलः ।
अ्काम इव विप्रेक्ष्य प्रतस्थे न चिरादिव ॥ ३॥
एतदत्तरमासाय्य दशग्रीवः प्रतापवान् ।
अभिचक्राम वेंदेद्लीं परिव्राद्रह॒ञ्ममा तदा ॥ 8॥
तामपश्यत् ततो बालां श्रातृभ्यां रहितां वने ।
रहितामर्कचन्द्राभ्यां संध्यामिव मछूतू तमः ॥ १॥
सदृष्टाप्रतिदपां तां रहिते राक्षसेशर: ।
ततस्तत्र दशग्रीवश्चित्तवामास इर्मतिः ॥ ६॥
इयं विर्धिता बावद्रत्री सौमित्रिणापि च ।
कात्नो मम ततस्तावदश्युपेतुं वराननां ॥ ७॥
चित्तयिव्ा दशग्रीवः ज्षिप्रमत्रमात्मनः ।
डपतस्थे तदा सीतां भिज्नुश्पेण रावणः ॥ ८॥
सूक्ष्मकाषायसंवीतः शिल्वी छत्ती सपाइकः ।
सव्यांसासक्तभारश्व सत्रिदाडकमएउलुः ॥ ६॥
२०८ रामायएं
तमुग्रतेत्न:कर्माएं त्रसस्थानरछुद्भुमाः ।
तथेव विविधा वल््यः स्चानि सरू पत्षिमिः ॥ १०॥
समीक्ष्य न व्यकम्पत्त प्रववी न च माझतः ।
शीघ्रवेगागतं दृष्टा विष्चितं राज्ञसेश्वरं ॥ ११॥
स्तिमितं गलुमारेभे तद्य गोदावरी नदी ।
तमस्थानसर्मीपे च पदच्चव्यां तपोवने ॥ ११॥
पत्षिणो ये मृगाश्ेव॒ भयातू तस्य प्रड़द्रुवुः ।
स रामस्थात्तापप्रेत्ी रावणस्तदनतसरं ॥ १३॥
आससाद तद सीतां भिज्नुश्पेण संवृतः ।
अभव्यों भव्यह्पां तां भतीरमनुशोचत्ती ॥ १४॥
अभ्यवर्तत वेंदेक्लीं चित्रामिव शनेश्नरः ।
स पापस्तेन इपेण तृणेः कूंप शवावृतः ॥ ११॥
अतिष्ठत् प्रेक्ष्य रामस्य पत्नीं सीतां तु रावणः ।
स तां रचिरदत्तौष्ठी पूर्णाचन्द्रलिभानसां ॥ १६॥
आसीनां पर्णशालायां वास्पशोकपरिषनुतां ।
रामलक्ष्मणछीनां तां चित्ताशोकपरायणां ॥ १०॥
तमसा मछुताच्छुन्नामचन्द्रां उत्ननीमिव ।
दर्दर्श बर्यद्वेदेद्या गात्रं चन्तुर्मसोछुरं ॥ १८॥
न शशाक ततो हुर्तु दशं मग्रामिवात्र सः ।
फुल्लपद्मविशालाज्ञीं पीतकौषेषवासिनीं ॥ १६॥
ग्ररायकाएई २०
अभ्यागच्छत वेदेकीं डृष्टचेता सिशाचरः ।
तां मन्मथणशराविष्टो ब्रद्मघोषमुदीर॒यन् ॥ २०॥
अन्रवीत् प्रसुतं वाका रहिते राक्तसेश्रः ।
विश्रात्षमानां वपुषा काञ्नीं प्रतिमामिव ॥ २१॥
अनुत्तमां त्रिलोकेषु पद्मह्लीमामिव श्रियं ।
विश्रान्नमानां वपुषा रावणः प्रशशंस छू ॥ २२॥
चाएस्मिते चारमुखि चाहनेत्रे विल्लासिनि।
अतीव श्रात्नसे भीझ वनरात्रीव पुष्पिता ॥ २३॥
मणिप्रवेकाभरणी रचिरी ते पयोधरी ।
मुक्ताहेमचित्रौ पीनौ र्ननुष्टी मनोरूरो ॥ २४॥
व्ग्यावुपचितो वृत्ती संहृती ते विराज्ञतः ।
का बं काञनगर्भीभे पीतकौषेबवासिनि ॥ २१॥
मालां पद्मोत्यलयुतां बिश्रती प्रियदर्शना ।
क्री: कीर्ति: श्री: प्रुभा लक्ष्मीरासां का व वरानने ॥। २६॥
भूतिवा ब॑ं वरारोछे रतिवा स्वेरचारिणी ।
समा: शिवरिणः ज्लिग्धाः पाएउरा दशनास्तव ॥ २०॥
सुसंस्थिते च कासे च श्रुवी नथनभूषण ।
सुप्रभी सुकुमारी च अनुठ्यो सुसंस्थितो ॥ २८॥
सुपीनी दर्शनीयो च संहृतो च वरानने ।
अनूठपो च वक्रस्थ कपोत्ती तव सुन्दरि ॥ २६॥
२१० रामायएं
तप्तकाश्वनसंवीतो स्वभावात् संस्कृतो प्रुभी ।
श्रवणी ते विरृत्रेते प्रमाणन समुन्नती ॥॥३०॥
करौ च तव सुश्रोणि पद्मपत्राएणौ प्रुभी ।
ग्नुदय॑ च ते मध्यं इर्बल चाहहासिलि ॥ ३१॥
रोम राज़्या विभक्तं च द्विधिव तव सुन्दरि ।
विशालं ज्रघनं पीममूह गऩ्करोपमी ॥ ३१॥।
सुकुमाराडुली दिव्यो सुकुमारतलौ प्रुभी ।
चरणों संछूतावेतो परस्परविभूषणी ॥ ३१३॥
संचाररम्यौ च प्रुभी पद्मकोषसमप्रभी ।
विशाले विमले नेत्रे रक्ताते नीलतारके ॥ ३४॥
करसंवृतमध्यास्ति सुंकेशी संहृतस्तनी ।
भेव देवी न गन्धर्वी न पक्ती स च किन्नरी ॥ ३५॥॥
ए्वंश॒पा मया नारी दृष्टपूवी मदीतल्ने ।
वइपमग्र्यं च ते लोके सौकुमार्य च शाश्वत ॥ ३६॥
इरू वासश्र कात्तारे चित्तामुत्यादयन्ति में ।
संप्रतीक्ष्य च भद्रे ते न व वस्तुमिरार्कसि ॥ ३०॥॥
. राक्षसानामयं वासो घोराणां कामचारिणां ।
प्रासाद॒ग्य्राणि सम्घाणि सगरोपवसानि च ॥ ३८॥।
सपझानि च तोयानि देवोस्यानानि चेव छि ।
नन्दनादीनि दिव्यानि युक्तान्यासेवितुं वया-॥ ३६ ॥।
अरणएयकाएएई २११
वर माल्यं वर रल्न॑ वर॑ बख्नं च शोभने ।
भतार च वरं मन्ये ते युक्तमसितेक्षणों ॥ 8०॥
भूमिशय्या परिक्किष्टा बने मूलफत्लाशना ।
वस्तुं नार्कसि कल्याणि सुखवार््धा सुखवर्निता ॥ 8१॥
का ब॑ भवसि ह॒द्गराणां महतां वा प्रुचिस्मिते ।
बसूनां वा वरारोहे देवता प्रतिभासि मे ॥ 8२॥
तासां देवतानां तु का बं भवत्ति शोभने ।
गन्धर्वी वा मर्ाभागे अप्सरा वा सुमध्यमे ॥ 8३॥
मेहागच्छत्ति गन्धर्वी न देवा स च मानुषाः ।
राक्षसानामयं वासः कर्ष नु ब्रमिरागता ॥ 88॥
इमे शालामृगाः सिंढा व्याप्रा द्वीपिमृगास्तथा ।
ऋत्तास्तरक्षवः कोकाः कथ॑ तेभ्यो न ते भय॑ं ॥ 8१॥
मत्तानां गिरिकल्यानां कुज्ञराणां तरस्विनां ।
कपमेका मरारएंये न बिभेषि प्रुचिस्मिते ॥ 8६॥
कासि कस्य कुतश्र ब॑ किंनिमित्तं च दए्डके ।
एकाकिनी प्रविश्टासि घोरे राक्तससेविते ॥ 8५॥
इत्यतौ रावणेनोक्ता इश्टेन ज्रमकात्मन्ना ।
अविशद्यासभयात् तत्र शड्डिता पर्यसर्पत ॥ 8८॥
विद्यासं पुनरागत्य ब्राद्मणोेति सुमध्यमा ।
प्रत्युवाचानवग्याड़ी रावण भिन्नुद्॒पिणं ॥ 88॥
२१२ रामायएं
दिन्ातिदर्णन साथ दंष्रा राक्षसमागतं ।
सर्वेर्तिथिसत्कारेः पूत्रयामास मेथित्तीव ॥ १५०॥
उपनीषोदकं पूर्व वन्येनोपनिमर्य च ।
अब्रवीत् सिद्धमित्येवं त॑ पापं सौम्यदर्णन ॥॥ ११॥
निमल्नयत्तीं परियूर्णमाषिणीं
मरेन्द्रपुत्रीं प्रसमीक्ष्य रावणः ।
प्रसद्य तस्या छरणे दृष्व्रतः
सकाममात्मानमस्तावमन्यत ॥ ११॥ .
सतां वरोहं मृगयागतं पति
प्रतीक्षमाणां सह लक्ष्मपणोन च ।
निरीक्षमाणो रढ्िति समत्ततो
मरावने प्रीतमना बभूव छू ॥ ५३॥
इत्यार्षे ग़ामायणे श्रारएयककाएंटे सीतारावणसंवादो
नाम दिपच्चाशः सर्गः ॥
अरणएयकाएंईं २१३
[.
अधोक्तं मधुरं वा्कां रावणेन वराड़ना ।
चित्तयिव्वा तु वेंदेद्ी ततो वचनमत्रवीत् ॥ ९॥
इक्किता ज्ञनकस्पारूं मेथिलस्थ मरात्मसः ।
सीता नामप्नास्मि भद्वं ते भावी रामस्थ धीमतः ॥ २॥
संवत्सर चाध्युषिता राघवस्य निवेशने ।
भुन्नाना मानुषान् भोगास् सर्वकामसमृद्धिनी ॥ ३॥
ततः संवत्सराद्र्ध सममन्यत में पतिं ।
अभिषेचयितु राजा संमत्य सचिवेः सरू ॥ 8 ॥
तस्मिनू संक्रियमाणे तु राघवस्थाभिषेचने ।
कैंकेयी नाम भतीरमसायी श्रश्नुरं मम ॥५॥
प्रतिगृद्य प्रणयिनी प्रथम सुकृतेन वे ।
मम प्रत्रात्ननं भर्तु देवी वरमघाचत ॥ ६॥
न शथिष्ये न पास्थामि न च भोक्ष्ये कदाचन ।
एृष मे त्रीवितस्थातलो रामो यब्यभिषिच्यते ॥ ७॥
पस्त्या मे वरो दत्तः पुरा देवासुरे प्रभो ।
तत्सत्यं कुर रात्नेन्द्र प्रतिनज्ञापार॒गी भव ॥ ८॥
अनेनेवाभिषेकेण भरतो मे४भिषिच्यतां ।
राघवश्च वन घोरमग्रेव प्रतिपस्यतां ॥ ॥
२१४ रामायण
चतुर्दूश छि वर्षाणि चीरकृज्ञात्रिनाम्बरः ।
: शामश्र प्रेष्यतां शीघ्रं भरतश्चाभिषिच्यतां ॥ १०॥
इति ब्रुवाणां कैंकेयीं श्रश्नुरो मे महारथः ।
वाकरयाचत धर्म्यर्न तदाज्ञां चकार सा ॥ ११॥
मम भत्ती मरावीर्यी गुणवान् सत्यवाक् श्रुचिः ।
रामेति प्रथितो लंकि सर्वभूतहिते रतः ॥ ११॥
तं च रात्रा मरातेत्नाः पिता दशरथः स्वयं ।
किकेय्याः प्रियकामार्थ राम नेवाभ्यषेचघत् ॥ १३॥
अधाभिषेकाय पितुः समीप॑ राममागतं ।
कैकेयी मम भर्तारमित्युवाच दृष्त्रतं ॥ १४॥
तव पित्राभ्यनुज्ञातं ममेदं प्रूणु राघव ।
भरताय प्रद्स्थामि पितृराज़्यमकण्ठकं ॥ १५॥
त्रया च खलु वस्तव्यं नव वर्षीणि पच्च च ।
वने प्रव्नत्न काकुत्स्थ पितर॑ मोचघानृतात् ॥ १६॥
तथेत्युवाच तां रामः कैकेयीं पितुरग्रतः ।
चकार वचन तस्था मम भतती दृष्व्रतः ॥ १७॥
द्य्यान्न प्रतिगुह्लीयान्न ब्रूयादनृतां गिर ।
एतद्राद्मण रामस्य ब्रतं ध्रुवमनुत्तमं ॥ १८॥
तस्य श्राता तु वैमात्रो लक्ष्मणो माम वीर्यवान्।
रामस्य पुरुषव्याप्रः सहायः समपय्यत ॥ १६॥
ग्रणयकाएई २१
तेनोच्यमानस्तेत्रस्वी राघवों छेतुमद्गचः ।
लक्ष्मां प्रत्युवाचेदं सत्ये मे एमते मसः ॥ २०॥
त॑ भ्राता लक्ष्मणों धीमान् धर्मचारी महाबलः ।
अन्वगच्छद्नुष्पाणिः प्रव्न॒त्नसं मया सह ॥ २१॥
ते बं प्रच्युता राज़्यात् केंकेप्या वचनात् त्रयः ।
विचरामो दिन्रश्रेष्ठ बर्न गम्भीरमोत्रसा ॥ २२॥
तस्मिमू व्यालसमाकीर्णे वने प्रतिवसामछे ।
समाश्रप्तिक्वि तावत् बं शव वस्तुमिर बया ॥ २३॥
ग्रागमिष्यति में भतत्ती वन्यमादाय पुष्कलं ।
सब साम च गोत्र च कुल चाचक्ष्व तब्बतः ॥ १४॥
हकश्च दए्डकारएंये किमर्थ चरसि दिम्र ।
रामो में संशयों नास्ति यथा ब्ां सत्करिष्यति ॥ २५॥
पतयश्र प्रियास्तस्थ भर्ती प्रियकथश्र में ।
एवं ब्रुवत्यां सीतायां रामपत्न्यां महाबलः ॥ २६॥।
कामवाणार्दितस्तत्र राक्षसस्विदमत्रवीतू ।
थ्रूणु यश्च यतग्रारूं श्रुवा मां प्रतिमानय ॥ २०॥
अनेन च्छझना भद्रे स्वयं वां द्रष्टमागतः ।
बैन विद्राविता त्लोकाः सामराः सामराधिपाः ॥ २८॥
अछूं स रावणो नाम सर्वत्नोकप्रतापनः ।
पस्यादेशाच्र सुश्रोणि खरो रक्षति दण्ठकं ॥ २९॥
२१६ रामायएं
श्राता वेश्रवणस्यारूं सापत्नो वरवणिनि |
पुत्रो विंप्रवस्ः प्रूर श्रोरसो ४७ महात्मसमः ॥ ३०॥॥
पुलस्त्यों ब्रद्मणाः पुत्र! पौत्रस्तस्पाहमड़ने ।
स्वयम्भुवा दत्तवरः कामहपी मनोगतिः ॥ ३१॥।.
दरशग्रीव इति ख्यातों त्वोके ख्यातपराक्रमः ।
विश्रुतं कर्मत्नं नाम रावणो<स्मि प्रुचिस्मिते ॥ ३९॥
बां तु काधनगर्भाभां पीतकौषेयवासिनीं ।
रतिं स्वंकेषु दरेषु नाधिगच्छामि चित्तयन्॥ ३३॥
बद्धीनामुत्तमस्त्रीणां भावीणां मम मेथित्नि ।
सर्वातामेव तासां बं ममाग्रमकछ्िषी भव ॥ ३४॥
लड्ढा नाम समुद्रस्य दीपश्रेष्ठा पुरी मम ।
सागरेण परिक्तिप्ता निविष्टा गिरिमूर्धीनि ॥ ३५॥
तप्तद्नेममयेः प्रृड्गेरच्छितेरभ्यल्तंकृता ।
खातगम्भीरपरिषा प्रासादद्रावतंतका ॥ १६॥
विध्रुता त्रिषु लोकेषु यथेन्द्रस्पामरावती ।
नीलतन्नीमूतवणानां राक्तसानां मरापुरी ॥३०॥
विश्वकर्मकृता दिव्या त्रिंश्योन्रसविस्तृता ।
तत्र सीते मया सार्ध वनेषु विचरिष्यसि ॥ ३८॥
न चास्पारए्यवासस्य स्पृरूयिष्यसि भाविसि ।
मम मूधीभिषिक्तस्थ राक्षसानां मरात्मसां ॥ ३४ ॥
अरणयकाएई २१५
. सुठ॒पा बढूबी भायीस्तासां लें प्रथमा भव ।
पच्चद्ामीशत्नानि वां सर्वीमरणभूषितां ॥ 8० ४.
सीते परिचरिष्यक्ति भावी में भव शोभने ।
सप्तसप्तकवेत्तारुमष्टाष्टकविभूषितः ॥ 8१॥
पश्चपश्चकतब्न्नो रावणो ४रूं भन्नस्व मां ।
रावशनिवमुक्ता सा झपिता ज्नकात्मन्ना ॥ 8२॥
प्रत्युवाचानवग्याड़ी तमनादत्य राक्षस ।
मछाचलमिवाकम्प्य॑ महेन्द्रसदशं पर्तिं ॥ 8३ ॥
मरोद्धिमिवाज्ञोभ्यमरूं राममनुत्रता ।
पू्चन्द्रनिस प्रूर शाजपुत्र ज्रितेन्द्रियं ॥ 88 ॥
पृथुकीर्ति मरावीर्यमरूं राममनुत्रता ।
मछाबलं मछोर॒स्कं सिंहुविक्रान््तगामिनं ॥ 8५११॥
सिंरूं सिंदीव विक्रात्तमरूं राममनुत्रता ।
ब॑ पुनर्त्रम्बुको व्याप्रों मामिच्छसि सुड॒र्लभां ॥ 8६॥
नाऊूं शक्या बया स्प्रष्टमादित्यस्थ प्रभा यथा ।
पादपान् काझ्नान् नून बढ़नू पश्यसि इ्मते ॥ 8७॥
राघवस्य प्रियां भा्यी बस्थ॑ रर्तुमिक्ेच्छसि ।
कोपितस्पेव बलिनो मृगशत्रोस्तर॒स्विनः ॥ 8८॥
सिंरुस्थ खादतो मांस मुखाददातुमिच्छसि ।
यो रामस्प प्रियां भार्मी बत्लातू व रर्तुमिच्कसि ॥ 8६॥
बा. 98
श्शष रामायएं
व॑ ज्षुरं त्रिछया लेक्षि सूच्या स्पृशसति लोचने ।
यो रामस्य प्रियां भावी पापज्ुआ निरीक्षसे ॥ ५०॥
व्याध्यास्तएणपुत्रायाः प्रत्नामादातुमिच्छसि ।
यो रामस्य प्रियां भावी विधंसयितुमिच्छसि ॥ ११ ॥
ग्रवसत्य शिलां कएंठे सागर तर्तुमिच्छसि ।
रामस्य दपितां भागी यस्ख रुर्तुमिकेच्छसि ॥ १२॥॥
अपोमुानां प्रूलानामग्रे चरितुमिच्छसि ।
रामस्य सद्शी भायीं यदि व सेतुमिच्छसि ॥ ५१ ॥
श्रमिं प्रत्वलितं बद्मा वखाले नेतुमिच्छसि ।
कल्याणवृत्तां रामस्य भारी यो रर्तुमिच्छसि ॥ १९॥
कृज्नसर्पमतिक्रुई निश्चससं मराविषं।
स्प्रष्टमिच्छसि रुस्तेन यन््मां बमभिकाइसे ॥ ५५॥
पदलर सिंरृध्रूगालयोर्वने
यदत्तरं स्थन्दनिकासमुद्रयोः ।
सुराष्ट्रसीवीर॒कपोर्यद्रं
तदत्तरं वे तब राघवस्थ ॥ १६॥
पदततर काश्चसमीललोढछयोए
पदतरे चन्दनवारिपड्रयोंः ।
पदतर रूस्तिविडालयोगवेत्
तदत्तरं स्थात् तव राघवस्थ ॥ १७॥
ग्ररणयकाएई २श
पद्त्तर॑ वायसबिनतेययोर्
पद्त्तरं वर्किणत्तावयोवेत् ।
यद्त्तरं साससमृप्रयोवेत्
तदत्तरं ते रघुनन्द्नस्थ च ॥ १८॥
तस्मिन् सरझस्राक्षसमप्रभावे
रामे स्थिते कार्मकवाणपाणौ ।
क्तापि ते४छं न जरां गमिष्ये
वन्नं यधा मत्षिकया निगीर्ण ॥ १६॥
शक््या शची वज्रधरस्थ ढर्तु
शिषखापि वा दीप्तशिलस्य वक़ेः ।
स्थाणोएमा वा त़्गदीश्ररस्य
नाछूं बया रावण राघवस्थ ॥ ६०॥
इतीव तद्बाकामडुष्टभावा
सुड॒श्मुक्ता उज्ननीचरेण ।
प्रत्युच्ध सीता व्यधिता चकम्पे
छिन्नेव युक्ता कदतो गत्नेस ॥ ६१॥
तां वेषमानामभिवीक्ष्य सीतां स रावणो मृत्युत्रमप्रभावः ।
कुल बल॑ नाम तथेव वीर्य समाचचक्ते भयकारणार्थ ॥ ६२॥
उत्यार्ष रामायणे आ्राएपयककाएंडे सीतारावणसंवादो
नाम त्रिपच्चाशः सर्गः ॥
२२० रामायएं
8॥५,
एवं ब्रुव॒त्यां सीतायां संरब्धपरुषाक्षर ।
ललाे थ्रूकुटीं बच्चा रावणः प्रत्युवाच छू ॥ १॥॥
श्राता वैश्रवणस्पारूं सापन्नो वरवर्णिनि ।
रावणो नाम भद्रं ते दशग्रीवः प्रतापवान् ॥ २॥।
पस्य देवाः सगन्धवीः सपिशाचाः सपन्नगाः ।
विद्रवन्नि भयाढ़द्रे मृत्योरिव मुखात् प्रत्ञाः ॥३॥
प्रेन वेश्रवणो राज्ा वेमात्रः कारणाततरे ।
क्रुद्देन दन्द्ममासाग्य मया विक्रम्य निर्नितः ॥ 8॥
यढ़यात् संपरित्यत््य स्वमधिषछानमृद्धिमत्
कैलासं पर्वतश्रष्टमध्यास्ते नरवाहुसः ॥ १॥
तस्येतत् पुष्पकं साम विमान कामगं मरूत् ।
वीयीदवब्नितं भद्रे पेन घामि विह्वायसा ॥ ६॥।
मम संत्रातरोषस्य मुख दक्षेव मेथित्ि ।
विद्रवन्ति परित्रस्ताः सर्वे लोका दिशो दश ॥ ०॥॥
मया शक्रो४पि विक्रम्य मत्तेरावणगगर्वितः ।
वृतः सुरगणीः सर्वे! समरे निर्नितः पुरा ॥ ८॥
पाशरुस्तो विपाशस्तु रण वर्ण हृव च ।
भग्मः प्रयातः सझूसा मया सीते कापां पति! ॥ १॥
गरणएयकाएई २२१
कालमुद्ररुस्तश्र मृत्युप्रहरणो रणे ।
यमो याम्यां दिशं सीतो मद्रयान्न विचेष्टते ॥ १०॥
त इमे लोकपाला वे समग्रेदेवतेः सर ।
मामग्रे घालि गच्छतं शद्भिताः सर्वतो दिशः ॥ ११॥
बत्र तिष्ठाम्यरूं तत्र माछतो वाति शद्डितिः ।
तीक्ष्णांग्रुः शिशिरांप्रुब्वं भयातू संपग्यते रविः ॥ ११॥
निष्कम्पपर्णास्तरवो नब्यश्न तिमितोदकाः ।
भवत्ति तत्र यत्रारुं तिष्ठामि विच्यामि च ॥ १३॥
मम पारे समुद्रस्थ लड़ा नाम मछापुरी ।
संपूर्ण रक्षसेर्षीरे रिन्द्रस्थेवामरावती ॥ १8॥
प्राकारेण प्रवृद्देन पाएउरेण समावृता ।
क्ेमकन्ञा दृश्टिम्या वेह्र्धमणितोरणा ॥ १५॥
रुस्त्यश्रर्थसंबाधा तूर्यनादनिनादिता ।
सर्वकामफलैव॑क्िर्ग्यानिश्वेव भूषिता ॥ १६॥
तस्मिन् वसत्ती बं सीते राजपुत्री मया सहझू ।
मस स्मरिष्यसि सारीणां मानुषीणां मसस्विलि ॥ १०॥
भुन्नानामानुषान् भोगान् दिव्यांश्व वरवर्णिनि ।
न स्मरिष्यसि रामस्य मानुषस्य गतायुषः ॥ १८॥
स्थापयित्वा प्रियं पुत्र राज्ये दशरंथों नूपः ।
मन्द्वीर्य ततो ब्येछ् पुत्र प्रास्थापयद्वसं ॥ १६॥
२२२ रामायएं
तेन कि भ्रष्रात्येन रामेण गतचेतसा ।
करिष्यसि विशालाक्षि तापसेन तपस्विनी ॥ २०॥
सर्वाराक्षसभताीरं कामात् स्वयमिरागतं ।
न मन्मथशराविहष्टे प्रत्याख्यातुं वरमर्कसि ॥ २१॥
प्रत्याख्याय छि मां भीए परिताप॑ गमिष्यसि ।
ताउबिवेव पादेन पुछखवसमुर्वशी ॥ २२॥
एवमुक्ता तु वेंदेछी क्रुद्या संरक्तत्तोचना ।
अनब्रवीतू परुषं वाकां रहिते राक्तसेश्वरं ॥ २३ ॥
कथं वेश्रवएं देव सर्वसच्चनमस्कृतं ।
श्रातरं बं व्यपदिशन् पाप॑ कर्तुमिकेच्छसि ॥ २8॥॥
अवश्य छि विनड्क्ष्यत्ति सर्वे रावण राक्षसाः ।
पेषां ब॑ं कर्कशो राजा इर्बुद्िरत्रितेन्द्रियः ॥ २५॥
अपनीय शी भारी शक्मिन्द्रस्थ त्रीवितु ।
न तु मामपर्नीयिछ शकां रामस्य त्रीवितुं ॥ २६॥
तीवेधिर वज्नधर॒स्य पत्नीं शची प्रकृत्यापि निशाचरेश ।
न बेव रामस्य विधाय पाप॑ शक्तश्निरं त्रीवितुमन्तको४पि ॥ २०॥
भ्रियमिरू विपुलां विराय रौद्रीं दित्नगणसिद्धगणान् निमध्य संख्ये।
पमविषयमितो गमिष्यसि व रूत इछू राघवसायकेः प्रदीतिः । २८।
इ्त्यार्ष रामायणे ग्राएण्यककाएंडटे सीतारावणसंवादो
साम चतुःपन्चाशः सर्गः ॥
ग्रणयकाएई २२३
8,0.
सीतायास््तद्वचः प्रु्रा दशग्रीवः प्रतापवानू ।
रुस्ते रुस्तं विनिष्पिष्य चकार सुमरुद्पुः ॥ १॥
स परितव्रानज्नकच्छुझ महाकायशिरोपरः ।
प्रतियेदे स्वकं उप रावणों राक्षसाधिषः ॥ १॥।
सम्बः सौम्यं परित्यत्य भिन्नुह॒पं लिशाचरः ।
स्वं पं कालइ्पामं भेंत्रे वेप्रवणानुत्रः ॥ ३॥॥
मराललाणो रक्ताक्षो व्यूछोरस्को मराभुन्रः ।
सिंरुदंश्ो वृषस्कन्धश्रित्राड़ो दीप्तमूर्धत्ः ॥ 8 ॥
कृज्ः संक्ष्रोमाड़ः कृज्ाज्षसगिरिप्रभः ।
रक्ताम्बरधरों घोरस्तप्तकाश्चनकुएडठल्तः ॥ ५१॥
स तामसितंकेशात्तां विप्रमष्टविशेषकां ।
रुचिराभरणोपितां प्रत्युवाच निशाचरः ॥ ६॥
यदि मां स्वेस उप्रेण भतीरं ले व्मिच्छसि ।
वशे ब्वां छि करिष्यामि स्वयमेवाबले बत्तातू ॥ ०॥
वत्थसे यच्च वीर्येण राम बद्रतचेतसं ।
उन्मत्ते न घ्रुतं मन््ये मम वीर्य त्रयातुल्ल॑ ॥ ८॥॥
उदछेयं भुन्नाभ्यां छि मेदिनीमम्बरे स्थितः ।
आपिवेयं समुद्र च मृत्युं हुन्यां रण स्थितः ॥ १॥
२ रामायएं
ग्र्क एन््ध्यां शरिस्तीक्षोर्नि्िन्यां मेदिनीतलं ।
कामहपिएमुन्मत्ते पश्य मां कामदं पतिं ॥ १०॥
एवमुक्ता तु वेदेही रावणेन शिषिवप्रभे ।
दर्दर्श रक्तपर्यस्ते नेत्रे क्रुदृस्थ रक्षसः ॥ ११॥
स च संरक्तसयनस्तप्तकाश्चवनकुए्डलः ।
दशास्यः कार्मुकी वाणी बभूव क्षणदाचरः ॥ १६५॥
संरक्तमयनः पापः कालन्नीमूतसंनिभः ।
रक्ताम्बरधर॒स्तस्थौ खीडल्न॑ प्रेज््य मेथित्तीं ॥ १३॥
स तामसितकेशासां भास्कर॒स्य प्रभामिव ।
वसनाभरणापितां रावणः प्राह्व मेथित्तीं ॥ १४॥
कथं राम च वेंदेकछि चीरवल्कलवाससं ।
वातातपाश्यां तप्ताड़ डर्बृुद्चिमनुर्यंसे ॥ १५॥
त्रिषु ल्वोकेषु विख्यातं यदि भतीरमिच्छसि ।
मां भन्स्व चिराय बमढू झाध्यस्तवाश्रयः ॥ १६॥।
नेवायासं क्कचिद्॒द्रे प्राप्स्यसे न च विप्रियं ।
त्यक्ष्यतां मानुषे भावों मयि भावों विधीयतां ॥ १०॥
राक्षसेति समुद्वेग न वमागलुमर्कसि ।
अछूं तव वशे भीझ भविष्यामि न संशयः ॥ १८॥ -
संवत्सरं तत्र गतां न वां वक्ष्यामि विप्रियं ।
यावद्रामस्य निर्वेद्स्तव वे चित्तमागतः ॥ १६ ॥।
अरएयकाएएई श्श्प
राज्यच्युतमसिद्ार्थ राम॑ परिमितायुषं ।
कैर्गुगिरनुरक्तासि मूंछे पणिठहितमानिलि ॥ २०॥
यः खिया वचनाद्रात्यं विछाय च सुरत्लन ।
अस्मिन् व्यालानुचरिते वने वसति डर्मीतिः ॥ २१॥
इ्त्युक्का मेथिलीं वां डुष्टात्मा काममोछ्ितः ।
जग्रारू रावणः सीतां खे बुधो रोकिणीमिव ॥ २५॥
प्रत्युवाच ततः सीता क्रुद्दा साश्रुपरिघ्ठुता ।
छृतस्वं तेत्नता पाप राघवस्थ मरछात्मसः ॥ २३॥
सानुगस्त्यक्ष्यसि प्राणान् उर्बुद्दे राज्साधम ।
एवमुक्तस्य वेंदेद्या रावणस्य उरात्मसः ॥ २९॥
भृशं त्रीमूतवर्णीनि वदलानि चकाशिरे ।
श्रम्ित््वालाप्रमेने त्र्ूत्रिकीः सुविभीषणि: ॥ २५॥
बेंदेह्ीं रावणः क्रुद्ो निर्टछ॒न्निव राक्तसः ।
स्पेन सीता पद्मा्षीं मूर्पत्रेषु करेण सः ॥ २६॥
उर्वीस्तु दक्षिणेनिनामग्रद्ीत् पाणिना प्रुभां ।
सा गृढीता विचुक्रोश राक्तसेस बलीयसा ॥ २०॥
रार्यपुत्र न मां पासि वीरहा लक्ष्मोति च ।
त॑ दृष्टा गिरिश्रृड़ाभं तीक्ष्णदंफ् महाबतं ॥ २८॥
व्यद्रवत्त सुसंत्रस्ता भयाती वनदेवताः ।
रामकामां स काम्गर्तः पन्नगेन्द्रवधूमिव ॥ २६॥
वा, #9
२२६ रामायएं
चेष्टमानां परिगृछा उत्पपात ततो नभः ।
गृरीबा स तु बाड़भ्यामुत्यपात महाबत्तः ॥ ३०॥॥
गरउः शीघ्रमादाय पन्नंगेन्द्रवधूमिव ।
स च मायामथयो दिव्यः खरयुक्तः खरस्वसः ॥ ३१॥।
प्रत्यदृश्यत छेमाड़ी रावणस्थ मछारथः ।
ततस्तां परुषेवीकीरभितर्ब्य मराात्वर्ः ॥ ३२॥
अड्लेनादाय वेंदिहीं रथमारोपयत् तदा ।
अधीात्रारधदिवसे ग्र्धचन्द्रार्थभास्करे ॥ ३३॥
रक्ञो त्ग्रार वेंदेहीं प्रूद्रो वेदशुतीमिव ।
सा गृछीता प्रचुक्रोश राक्षतेस मनस्विनी ॥ ३8॥
रार्यपुत्रेति उःखाती पतिं हृरचरं वने ।
ततः सा राक्षसेन्द्रेण क्रिवमाणा विरायसा ॥ ३१५॥
मत्तेव मन्दं प्रोवाच भ्रा्चित्तेव चातुरा ।
छा लक्ष्मण मराबाढो गुरुचित्तप्रसादक ॥३६॥।
क़ियमाएां न त्ार्नीषे राक्षसेल उरात्मना ।
ननु रामाविनीतानां विनेतासि परंतप ॥ ३०॥
धर्मशील मरूाबाढो सत्यत्रत मरहायशः ।
कियषमाणामनाथां मां राक्षसेस सन पश्यसि ॥ ३८॥
रक्षसामविनीतानां विनेतासि परंतप ।
कथमेवंविधं पाप॑ं न व शास्सि च रावएं ॥ ३६॥
अरए्यकाएएं २२०
तब्॒धर्मापनीतस्य दृश्यते कर्मणः फल ।
ज्ीवितालफलं नूनं रावणः समवाप्स्यति ॥ 8०॥
हलेदानों सकामास्तु केंकेयी सरू बान्धवेः ।
ढ़िये ४छूं धर्मकामस्य धर्मपत्नी चिराय यत् ॥ 8१॥
भवद्रग्य प्रकृष्टा सा केकेयी उष्टचारिणी ।
यया प्रस्थापितो रामः सभायी निर्मनं वन ॥ 8१॥
आमन्नये त्नस्थान वचन्दे वृक्षांग्र पुष्पितान्।
त्षिप्रं रामाय शंसधं सीतां रूरति रावणः ॥ 8३॥
उड्भवलं शिषरिएं वन्दे प्रस्रवए्ण गिरिं ।
तज्षिप्रं रामाय शंसेथाः सीतां रूरति रावणः ॥ 88 ॥
सुखगन्धाश्र वन्दे ४ रू वनराज्नीः सुपुष्पिताः ।
त्षिप्रं रामाय शंसधं सीतां हूरति रावणः ॥ 8५॥
रंससासससंघुष्टां वन्दे गोदवरीं नदीं ।
ज्षिप्रं रामाय शंस बं सीतां रूरति रावणः ॥ 8६॥
द्ेवतामि च यान्यस्मिन् वने विविधपादये ।
समस््करोम्यहू तेश्यो भर्तुः शंसत मां छूतां ॥ 8०॥
यासि कानिचिदप्यस्मिन्ू सिवसत्ति मरावने ।
सर्वाणि शरएं घामि सच्चानि विविधान्यरूं ॥ 8८॥
यावान् पत्षिगणः कश्निदंफ्रिणश्व महाबत्ता: ।
तिछत्तीरू मरारएंये तानरूं शरणं गता ॥ 8६ ॥
२१ रामायएं
असात्निध्यात् तु रामस्यथ लक्ष्मएस्थ च धीमतः ।
रावणेनापकृष्टास्मि रामायेच्छामि शंसितुं ॥ १०॥
छ़ियमाएां प्रियां भर्तुः प्राणेभ्यो ४ पि गरीयसी ।
विवशां रक्षसानेन शंसधं राघवाय मां ॥ ११॥
मां विदिता मराबाहर्कतेति स महामनाः ।
आनयिष्यति विक्रम्य पमस्य विषयादपि ॥११॥।
इत्यार्ष रामायणे ग्रारएयककाएंडे सीताछरएं
नाम पद्चपज्चाशः सर्गः ॥
ग्ररएयकाएई र्शं
॥५ [.
अधथ रम्ये गिरिप्रस्थे काने विविधाभये ।
पक्तिरात्नो मरातेत्रा महाबलपराक्रमः ॥ १॥
प्रमुप्तः पृष्ठठः कृबा दीप्यमानं दिवांकर ।
त॑ शब्दं प्रुभ्रुवे तत्र स्वप्ने वाक्यमिवाकूतं ॥ २॥
तेन वाक्ल्वेन पत्तीन्द्रः प्रविश्न प्रुतेः पथ ।
वन्नस्थेव निपातेन ताउितो रूदयें भूणं ॥ ३॥
प्रतिब॒ुद्वस्तु वेंगेन ल्लेहादेशरथस्थ च ।
रथशब्दं स प्रुश्राव मेघगर्नितसिःस्वनं ॥ 8॥
स निरीक्ष्य दिशः स्वी त्रद्ययुः क्रमशो नभः ।
अपश्यद्रावणं तो४थ क्रंन्दर्सी तां च त्ञानकीं ॥५॥
क्ियमाणां तु तां दृष्टा स्तुषामंथ स पक्तिराद्र ।
क्रोधेन मछूताविष्टो वेंगेनोत्पतितो नभः ॥। ६॥।
समुत्पत्य ततः पत्ती स बली तस्थ रक्तसः ।
रथमार्गमवष्टभ्य स्थितः क्रोधादिव व्वलनू ॥ ०॥
स हझद्या र्थमार्ग तु पक्तिराडिव पर्वतः ।
वनस्पतिगतः भ्रीमान् व्याव्नरार श्रुभां गिरे ॥ ८॥
दशग्रीव स्थितो धर्मे पुराणे सत्यसंभ्रंयः ।
त्दायुनीम नाप्नाूं गृप्ररात़ो महाबलः ॥ ६॥
२३० रामायएं
बं च राक्तसवंशस्य प्रवरः सुमहाबलः ।
विब्वुधाश्न बया राजन् बहुशो निर्तिता रणे ॥ १०॥
मम वृद्वस्थ पौलस्त्य बलद्धीनस्य पतक्षिणः ।
विक्रमं द्रक्ष्यसे युद्दे त्रीवंश्रेव न वास्थसि ॥ ११॥॥
रात्रा सर्वस्य ल्ोकस्य महेन्द्रवरुणोपमः ।
लोकानां च छिते युक्तो रमो दशरथात्मत्रः ॥ ११॥
तस्येषा लोकनाथस्य धर्मपत्नी पशस्विनी ।
सीता नाम वरारोहा यां बं रर्तुमिछोग्यतः ॥ १३॥
कप रात्ना स्थितो धर्मे परदारान् परामृषेत् ।
रक्षणीया विशेंषेण परदारा मछीभूतां ॥ १४॥
सिवर्तय मतिं नीच परदाराभिमर्षणात् ।
मा वां वृत्तादिव फल पातपिष्ये रघोत्तमात् ॥ १५॥
समाचरेन्न तद्ीरों बतू परेषां विगर्द्धितं ।
पधात्मनस्तथान्येषां रक्ष्या दरा विमृश्यतां ॥ १६॥
काम स्वभावों यो यस्य न स शकशः प्रमार्नितु ।
न ढि इुष्टात्ममामा्ी निवसत्त्यालये चिरं ॥ १०॥
ग्र्थ वा यदिवा काम नयशाख््रेघनागतं ।
व्यवस्थेन्न नरः पाप॑ धर्मात् पौलस्त्यनन्दन ॥ १८॥
राजा धर्मस््य कामस्य द्रव्याएां चोत्तमो निधिः ।
धर्म प्रुभं वाष्यप्रुभं राज्मूल्लात् प्रवर्तत ॥ ११॥
ग्रएयकाएएं २३१
पापस्वभावश्चपलः कथं ब॑ं राक्तसाधम ।
हेश्वर्यमपि संप्राप्तो विमानमिव उष्कृती ॥ २०॥
विषये वा पुरे वापि यदा रामस्तवानघः ।
सापराध्यति धर्मात्मा कथं तस्यापराध्यसि ॥ २१॥
यदि ध्रूर्पणववा्ेतोर्तरसस्थानगतः खरः ।
अतिवृत्तो रृतः पापः को दोषों राघवस्य तु ॥ २९॥
चतुर्दशसरुस्राणि राज्सानां यदा ययुः ।
रामलक्ष्मणनाशाय राघवेण च ते छृताः ॥ २३॥
अन्न ब्रढ्षि वधासत्यं को रामस्य व्यतिक्रमः ।
पस्य व॑ लोकनाथस्य भाषीं रर्तुमिदोग्यतः ॥ २४॥
त्षिप्रं विमृत्र वेंदेह्लीं मा वां घोरेण चत्तुषा ।
दक्लेदरुनभूतेन वृत्रमिन्द्राशनिर्यया । १५॥
सर्पमाशीविषं बद्मा वखाते नावबुध्यसे ।
ग्रीवायां च समासक्तं कालपाशं न बुध्यसे ॥ २६॥
स भावो मूछ छर्तव्यो यो नरं नावसादयेत् |
म डह्ल॑ प्रतिवोष्व्यं यद्रत्न॑ क्षपमावद्धेत् ॥ २०॥॥
पतू कृबा न भवेद्यर्मी घत् कृबा न भवेग्यशः ।
शरीरदोषश्य भवेन्न तत् कर्म समाचरेत् ॥ २८॥
षश्ििवर्षतरुल्राणि मम ज्नातस्य रावण ।
पितृपितामरूं राज़्यं चधावदनुशासतः ॥ २१॥
२३२ रामायएं
वृद्दो ४७ बं युवा वीर रथस्थः कबची शरी ।
न चाय्यादाय वेंदेकीं कुशल बं गमिष्यसि ॥ ३०॥
न शक्तस्वं बलाइदु वेंदेहीं मम पश्यतः ।
छेतुभिन्यीयसंबद्िः प्रूद्रो वेदशुतीमिव ॥ ३१॥
इत्युक्तस्थ यधान्याय॑ राक्तसस्यथ तटायुषा ।
क्रुदवस्थाग्रिनिभा घोरा विरेज्रर्विशतिदेशः ॥ ३९॥
संरक्तमयनः कोपातू तप्तकाच्चनकुएडलः ।
राक्षसेन्द्रो ४भिड॒द्राव पतगेन्द्रममर्षणाः ॥ ३३ ॥
स संप्ररारस्तुमुलस्तयोस्तस्मिन् मरावने ।
बभूव वातोद्युतयोर्गगने मेघयोरिव ॥ ३8॥
तुण्डपत्षप्रद्वरेण ऋठायुश्ररणायुधः ।
रावणश्र मछावीर्षी युवुधाते परस्पर ॥३५॥
तद्रभूवादुतं युुं गृप्रराक्षसबीमरछूत् ।
शब्दस्तवोर्भुणं तत्र गगने मेघयोरिव ॥ ३६॥
ततो नालीकनाराचैस्तीक्ष्णग्रेश्व विकणिमिः ।
अभ्यवर्षन्मराधोरिगधिरातं शरो्मिभिः ॥ ३०॥
स तानि शरज्ञालानि गृप्रः प्रेशर: ।
नढायुः प्रतित्रय्रार् रावणास्त्राणि संयुगे ॥ ३८॥
ततः स क्रोधसंरक्तो विकीर्ण इव पर्वतः ।
पृष्ठे ४स्य न्यपतद्रृधों नविश्व विचकर्त सः ॥ ३६१॥
ग्ररएयकाएएं २३३
तस्य तीक्षणनवाभ्यां तु चरणाभ्यां महाबलः ।
चक्रे सरुधिरान् गात्रे व्रणांश्य पतगेश्वरः ॥ 8०॥
स चाप्यशनिसंकाशी:ः स्वर्णपुड्नेत्रिक्गः ।
सिबिभिद् गृप्रपतिमतिक्रुद्ों दूशानसः ॥ 8९॥
स रावणविमुक्तांस्तु शरान् वे पतगेश्यरः ।
अचितयमू् प्रदारांस्तान् रावएं समुपाद्रवत् ॥ 8२॥
उत्पत्य च मराबाहुः पत्षावुग्यम्य मूर्धीनि ।
पत्ताभ्यामतिसंरब्धस्ताउयामास रावएं ॥ 8३॥
ततो“स्य सशर चाप॑ मणिमुक्ताविभूषितं ।
चरणाभ्यां मछातेन्ना बभज्ञ पतगेश्ररः ॥ 88॥
भड़क्राग्रिसद॒र्शं दिव्यं रावणस्थ शरासन ।
पक्षाभ्यां स मरातैन्ना उद्राव पतगेश्चरः ॥ 8५॥
ततो बहुश आआविध्य तत्किरीद महाबलः ।
त्राम्बूसदमयं दिव्य सर्वरन्नोपशोभितं ॥ 8६॥
व्यसर्तयत्त पत्नीन्द्रो रोषाविष्टो मभस्तत्ते ।
अशोभत पतत् तच्च सूर्ममएडल्वसंसिभ ॥। 8०॥
काशञ्चनावच्छदान् छूतबा पिशाचवदनान् खरान् ।
विकृष्य तरसा पत्तों ज्षिप्रं प्राणेव्ययोत्नयत् ॥। 8८॥
कामगं तु मछाघोर चक्रकूवरभूषणं ।
मणिक्तेमविचित्राड़ं बभज्ञ च मरार॒यं ॥ 8६ ॥
का, 306
२३ रामायण
समाक्तिष्य रथात् तस्मात् सार॒थिं पतगेश्वरः ।
गन्नाड्ुशनिभेनाभ्ु दरपित्रा पदासूत्रत् ॥ ५०॥
स भग्रधन्वा विरथों छताश्ो छृतसारथिः ।
अड्लेनादय वेंदे्ीं पपात भुवि रावणः ॥ १९॥।
दृष्टा निपतितं भूमी रावएं भग्रवारुस ।
साधु साधिति भूतानि गृप्ररात्रमपूज्यम् ॥ १९॥
ततस्तु त॑ं परबलयानभज्जसं
सुरासुरेः समरमुखेधनिर्गितं ।
परात्रितं पतगवरेण रावणं
विसिस्म्यिरे सुरमुनिभिर्वित्नोक्य त॑ ॥ ५३॥
ततो<स्तुवन् पतगवरं दिवौकसः
सुड॒ष्करं कृतमिर कर्म तेन पत् ।
प्रशस्यते तु विरुगराज्नसत्तमो
व्यवस्थितः पुनर॒पि युद्ममर्षितः ॥ १४॥
इत्यार्ष रामायण ग्रारएएयककाएंटे तदायुरावणयुदं
माम षद्धपश्चाशः सर्गः ॥
अरएयकाएई २१५
गा,
कृबा तु तन्मरूत् कर्म ब्रद्मपूर्नर्यान्वितः ।
परिश्रात्तो बभूवाधालक्षयत् तं च रावणः ॥ १॥
परिभ्रातं स त॑ दृष्टरा ऋरया पत्षिपुड़वं ।
उत्पपात पुनर्कूष्टः सीतामादाय रावणः ॥ २॥
तां प्रगृद्य सित्रे चाड्े छरतं त्रनकात्मत्रां ।
गृप्ररात्रः खमुत्यपत्य ब्रद्युरिद्मत्रवीत् ॥ ३॥
वच्नसंस्पर्णवाणस्य मार्यी रामस्थ रावण ।
अल्यबुद्दे ररस्पेतां बधाय खलु रक्षसां ॥ 8॥
समित्रबन्धु। सबलः सामात्यः सपरिच्छद: ।
विषपानं पिवस्थेतत् पिपासित इवोदकं ॥ ५॥
अनुबन्धमत्ानत्तः कर्मणामविचक्षणाः ।
शीघ्रमेव विनश्यत्ति यथा व छि विनडक्त्यसि ॥ ६॥
बदस्वं कालपाशेन क्क गतस्तस्य मोक्ष्यसे ।
वडिशामिषमाद्ाय बधार्थ मकरो यथा ॥ ०॥
सिंछो वा धर्षणां प्राप्य पांद्स्पर्णमिवोरगः ।
मेथिल्याः स परामर्ष राघवों न सद्िष्यति ॥ ८॥
न छि त्ातु उराधर्षी धर्मदारपराभवं ।
धर्षां वाश्रमस्पेर सकेते रामलक्ष्मणी ॥ १ ॥
२३६ रामायएं
इमां तस्करभावेन क्रूर पाप नृशंसकृतू ।
पतो४पनयते सीतां प्रोज्षितस्वं यथा पत्ुः ॥ १०॥
रूबा वा करते प्रूरः शेते वा निरुतः शरेः ।
तस्कराचरितो मार्गी नेव प्रूरनिषेवितः ॥ ११॥
युध्यस्व यदि भ्रूरो ४सि मुहूर्त तिछठ रावण ।
शपिष्यसि छूतो भ्रमी यथा श्राता खरस्तव ॥ १५॥
असकृतू संयुगे येस सिरूता देत्यदानवाः ।
स चिराचीरवासास्तवां राघवों सिहुनिष्यति ॥ १३॥
रामो दशरथिः श्रीमान् क्षत्रधर्मव्यवस्थितः ।
एवमुक्तो राक्षसेन्द्रः पत्तीन्द्रेण स गर्वितः ॥ १४॥॥
रोषसंरक्तनयन हद वचनमत्रवीतू ।
सौरूर्द दर्शितं राज्षस्तया दशरथस्य छि ॥ १५१॥
रामस्थ छि तथानूएयं गतस्खं मा कृथाः श्रमं ।
एवमुक्तो ४ब्रवीद्ाकामविश्रात्तः खगोत्तमः ॥ १६॥
पत् ते तेत्नो बल॑ शक्तिः पौरषं यच्च ते मरूतू
तदर्णय न मे क्रूर त्रीवन् प्रतिगमिष्यसि ॥ १०॥
परीतकालः पुरुषों यत् कर्म प्रतिपग्यते ।
विनाशायात्मनस्तस्मात् प्रतिपन्नो ४सि तच्च कि ॥ १८॥
पापानुबन्धो यस्य स्थात् कर्मणः पाप को नु तत्ू ।
कुर्वीति लोकाधिपत्तिः स्वयम्भूर्भगवानपि ॥ १६॥
अ्रणयकाएं २३७
अक्षमो ४ सत्यसंधश्न परदारी नृशंसकृत् ।
पच्यते नरके घोरे दर्ममासः स्वकर्मणा ॥ २०॥॥
एवमुक्का प्रुभं वार्कां त्रद्ययुस्तस्य रक्तसः ।
निषपात भूृशं पृष्ठे दशग्रीवस्थ वीर्यवान् ॥ २१॥
गज्ाहुशनिभेस्तीक्ष्णीदारयित्रां भुज्ञासरे ॥
नजतुणउप्ररूरिस्तु राक्ततो विदलीकृतः ॥ २५॥
स गृरीतो नवेस्तीक्ष्णीर्विंचचात समत्ततः ।
अधिहछे गत़ारोछे यथा स्थाचल्ितो गन्नः ॥ १३॥
विददर नवैस्तस्य पूष्ठे स पतगेश्यरः ।
तीक्ष्णतुण्डार्पपीग्रीवां नवेः सर्वी व्यदारयत् ॥ २४९॥
बेदनापीडिताक्षीणि वदनानि चकार सः ।
केशांश्रोत्पाव्यामास पतक्नतुण्डनखायुधे! ॥ २५॥
स तथा मृप्ररात्रेस कृष्यमाणों मुझर्मुझः ।
अमषीत् स्फुरमाणीष्ठ: समकम्पत राक्तसः ॥ २६॥
परिगुरा च वेंदेर्लीं वामेनाड्रेन रावणः ।
तलेनाभिन्नघानाध्रु संक्रुदस्तु तदायुषं ॥ २०॥
त्ायुरपि संक्रुदः पक्ततुए्डनविर्मुकः ।
चकार रावाएं संख्ये फुल्लाशोकसमप्रभं ॥ २८॥
पुनः क्रुद्दों दशग्रीवः सीतामुत्सृत्ष्य वीर्ववानू ।
मुष्ण्यां चरणाभ्यां च गृप्रराज्नमपोधयत् ॥ २६॥
२३८ रामायण
तयोमुहि्त संग्रामो बभूवाुतवीर्ययोः ।
राक्षसानां च मुख्यस्य पक्षिणां प्रवरस्थ च ॥ ३०॥
तस्य प्रथतमानस्य रामस्यार्थे स रावणः ।
पत्तो पादौ च पार्श च चिच्छेदोग्यम्य साथकं ॥ ३१॥
स चिछिन्नपत्तः सहुसा रक्षसा रैट्रकर्मणा ।
निषपात ततो गृप्रो धरण्यां मन््दत्जीवितः ॥ ३२॥
तं दृष्टा पतितं भूमी ज्ञतत्रा्द जटायुष॑ ।
अभ्यधावत वेदेछ्ी स्व॒बन्धुमिव डुःखिता ॥ ३३॥
त॑ कृज्षत्ीमूतनिकाशकायं
सुपाए्डरोरस्कमुदरसचं ।
दर्दर्श लड्डाधिपतिर्त्रदायुषं
रत पृथिव्यां कृपएं स्फुरत्तं ॥ ३8॥
ततस्तु त॑ पत्रर॒ं महीतत्ने
निषातितं रावणखड़निर्तित ।
भृर्ण परिधित््य शशिप्रभानना
ररोद सीता ज्ञमकात्मत्ना तदा ॥ ३५॥
इत्यार्षे रामायण आरएयककाएंटे त््मयुर्बधो
नाम सप्तपच्चाशः सर्गः ॥
ग्ररणयकाएएई २३३
[,शा,
तमल्यपन्नीवितं भूमी स्फुरसं राक्तषसाधिपः ।
दृष्टा निपातितं तत्र शोणिताद्ँ विचेतनं ॥ १॥
न्यस्तां भूमी च वेंदिक्लीं सार॒थिं चाबलोकपन् ।
पिशाचवदनांस्तांश् र॒थं मायामय॑ च त॑ ॥ २॥
रावणप्छत्तधारं च बालव्यन्ननधारिणो ।
निरतान् गृप्ररात्रेस सो४पश्यदरणीतल्ने ॥ ३॥
सा तु ताराधिपमुखी रावणेन परिक्षतं ।
गृप्ररात्रं सिपतितं विलतलाप सुद्रःखिता ॥ 8॥
निमित्तलज्ञणज्ञासं शाकुमं स्वप्रदर्शनं ।
अवश्य सुखद: खेषु नराणां प्रतिदश्यते ॥ १॥
व छि तातो नरेन््द्रस्थ राघवस्थ मरात्मनः ।
निधन तव पत्तीन्द्र मत्कृते ज्रातमीद्श ॥। ६॥
ते छि राजा दशरथो मिथिलाधिपतिः पिता ।
बं छि साथो नरेन््द्रस्थ राघवस्यथ मछात्मसः ॥ ०॥
भवता पक्षपातेन राघवस्य मरात्मना ।
कृतं युई महाप्रान्त प्राप्तआस: सुदरुणः ॥ ८॥।
त्रीव्ती यो<पि मां रामे ब्रूयादिवं गतां सती ।
स शेते मिछूतो भूमौ कालो०«यं मरणस्य मे ॥ १॥
२४० रामायएं
नून रामो न ज्ञानाति मरृ्र॒सनमागतं ।
न चासौ खलु काकुत्स्थ:ः सत्र्यधन्वात्र चारिएं ॥ १०॥
सकृद्रामं पुनः श्रश्वूं तथा लक्ष्मणमेंव च ।
संत्रस्ता सा तु वेंदेही क्रन्द्ति सम पुसः पुनः ॥ ११॥
तां ह्किष्टमाल्याभरणां विवर्णवदनां पुनः ।
अभ्यधावत वेद्र्ीं रावणो राक्तसाधिपः ॥ ११॥।
पादपाग्रेषु सब्जत्तीमालिड्रल्लीं मराद्रुमान् ।
मुच्च मुच्नेति बकुशः क्रोशत्तीं मधुरस्वरां ॥ १३॥
तां तु ज्ञामस्वरां दीनां रामेण रहितां बसे ।
तीविताताय केशेषु ज्ञग्राह्वात्तकसंनिभः ॥ १४॥
ह्किष्टाश्न व्यधिताश्नासन् समस्ताः परमर्षयः ।
दृष्ठा सीतां परामृष्टां दएशकारएयवासिनः ॥ १५)
प्रधर्षितायां सीतायां बभूव सचराचर ।
त्गतू सर्वममयीदमन्धेन तमसावृतं ॥ १६॥
दृष्टा सीतां परामृष्टां दीनां दिव्येन चक्तुषा ।
कृतं कार्यमिति श्रीमान् व्याज्नढर पितामरू! ॥ १७॥
सतुतां राम रामेति झुदती लक्ष्मणोति च |
ज्गामाकाशमादाय रावणो ज्रमकात्मत्रां ॥ १८५॥
तप्ताभरणन्रुष्टाड़ी पीतकौषेषयवाससी ।
राजपुत्री रराज्नाघ व्योप्ति सौदामिनी खथा ॥ १४ ॥
अरणयकाएई २४१
डदूतेन च वस्त्रेण तस्याः पीतेन रावणः ।
अधिक परिबश्रान्न गिरिदी्त श्वाग्रिसा ॥ २०१
नीलन्नीमूतवर्णीभस्तप्तकाश्वनकुएडलः ।
वायुज्ञिप्त इवादय भाति सौदामिनीं घनः ॥ २१॥
तस्याः कौषेयमुद्ूतमाकाशे खज़तप्रभं ।
बभूवादित्यरागेण ताम्रमश्रमिवातपे ॥ २२॥
तस्याः परमकल्याण्पास्ताम्राणि सुरभीणि च ।
च्युतानि प्मपत्राणि रावणं समवाकिसन् ॥ २३॥
अनसूयया यद्॒त्तं दिव्यमाच्छादनं तथा ।
अड्ररागः ख्रत्श्नेव गगने तदशोभत ॥ १४॥
तस्थास्तद्विमलं वक्तमाकाशे रावणाडुगं ।
बभूव ब्लदं नील भिन्ना चन्द्र इबोद्तिः ॥ २५॥
सा छेमवर्णी नीलाड़्ं मेथिली राक्षसाधिपं ।
प्र॒ुप्लुभे काच्चनी काञ्ची सील मणिमिवाभिता ॥ २६१
सा पद्मवर्णी मेघासं रावएं त्नकात्मत्ना ।
विद्युद्दनमिवाविध्य प्रुप्रुभे तप्तभूषणा ॥ २०॥
तस्या भूषणधघोषेण वेद्िस्या राक्तसाधिपः ।
बभूव गगने नीलः सघोष एव तोयदः ॥ २८॥
उत्तमाड़च्यता तस्याः पुष्पवृश्टिमनोररा ।
सीताया क्िषमाणायाः पपरात धरणीतले ॥ २१॥
वा. 3
२४२ रामायएं
सां तु रावणवेंगेस समुद्ृता समत्ततः ।
पुष्पवृष्टिदशग्रीव॑ पुनरेवाभ्यवर्षत ॥ ३०॥
अभ्यवर्षत पुष्याणां धारा वेश्रवणानुत्र ।
तर॒प्रवरमुक्तेव पुष्पवृष्टिमकीधर ॥३१॥
चरणान्नपुरं भ्रष्ट वेदेह्याः पावकोपमं ।
विगुन्मएडलसंकाशं पपात धरणीतल्ने ॥ ३९॥
निश््मतकसकाभा सा नीलाड़े राज्नसाधिपं ।
शोभयामास वैेदेद्धी गन्न॑ कक्तेव काउनी ॥ ३३॥
तां महछोल्कामिवाकाशे दीप्यमानां स्वतेन्नसा ।
त्र्ाराकाशमाविश्य सीतां वैश्ववणानुत्रः ॥ ३8॥
तस्यास्तान्यग्रिंवणीनि भूषेणानि मरछीतले ।
सम्यः खांज्षिव््यशीर्यल क्तीणास्तारा इवाम्बरात् ॥ ३५॥
विशीर्णा। पाएडरः श्रीमांस्तस्था रारः स्तनातलरात् ।
वैदेह्यां सिपतन् भाति गड़ेव मभसश्युता ॥ ३६॥
ततस्तु वाताभिछता नानाहिन्रकुलावृताः ।
मा भैषीरिति धूताग्रा व्यान्नक़रिव पादपाः ॥३०॥
सलिन्यो धस्तकमलाखस्तमीनन्नत्तेचराः ।
वयस्या शव चामुष्याः शोचलि त्रमकात्मन्नां ॥ ३८॥
तथा मछावते क्रुद्धाः सिंरुव्याप्रमृगद्धिपाः ।
अन्वधावंस्तदा सीतां सर्वे क्घानुगामिन! ॥ ३९॥
ग्रणयकाएईं २४३
त्त्वप्रपातविर्तेः प्रड्रिसच्छितबाहूवः ।
सीतायां क़ियमाणायां विक्रोशस्तीव पर्वताः ॥ 8०॥
क़ियमाणां तु वेंदेहीं दृष्गा दीनो दिवाकरः ।
परिधस्तप्रभान्नाल आ्रसीतू पाएडरमएउल्लः ॥ 8१॥
नास्ति धर्मः कुतः सत्य नार्त्रव॑ं सानूशंसता ।
बत्र रामस्य वेंदेरीं सीतां रूरति रावणः ॥ 8२॥
इति सर्वाणि भूतानि गगने पर्यदेवयन् ।
दृष्टा सीतां परामृष्ां रावणेस यशस्विनी ॥ 8३॥
हा लक्ष्मणोति रामेति क्रोशत्तीं मधुराक्षर ।
अवेक्षमाणां वेंदेक्ीं बहुशो धरणीतत्त॑ं ॥ 88॥
स तामाकुलकेशात्ञां विप्रमष्टविशेषकां ।
तर्ारात्मविनाशाय दशग्रीवों मनस्विनीं ॥। 8५॥।
ततस्तु सा वे हदती श्रुचिस्मिता
विनाकृता बच्धुन्ननेन मेथिली ।
अपश्यती राघवलक्ष्मणाबुभी
विवर्णवक्ता भयमोरुमूर्क्षिता ॥ 8६॥
इत्यार्ष रामायण ग्राएणयककाएंड रावएणप्रतिप्रयाएं
माम ग्रष्टापच्चाशः सर्गः ॥
२४४ रामायाएं
4.% .
गच्छत्ती साथ वेंदेद्ली रावणाड़े मनस्विनी ।
गोषरोदनताम्राक्षी भीमाज्ष राक्षसाधिपं ॥ १॥
रदती रावणं सीता क्ियमाएेद्मब्रवीतू ।
परम खलु वीर्य ते दृश्यते राक्तलाधिप ॥ २॥
न व्यपत्रपसे नीच कर्माशानेन रावण ।
न्ञाव्रा विरह्धितां यो मां बलातू वं रर्तुमिच्छसि ॥ ३॥
बयेव नूस॑ डष्टात्मनू भीझणा रर्तुमिच्छता ।
ममाषवाछितो भर्ती मृगहपेण मायया ॥॥ 8॥
परम खलु वीर्य ते दृश्यते राक्षसाधिप ।
विश्राव्य नामधेय॑ ते युद्ेनास्मि विनिर्तिता ॥ १॥
रामस्थ सदशेनेव स्वरेण करुएं च बत् ।
विक्रुषे बत्प्रयोगो ४ सावस्मदृदयतापन! ॥ ६॥
ईद गर्क्ितं कर्म कयं कृबा न लब्लसे ।
खियाश्र रूरएणं नीच रछिते च परस्थ च ॥ ०७॥।
कथपिष्यति ते लोके त्नाः कर्म ब्रुगुप्सितं ।
सुनृशंसमधर्मिष्टे तव शौदीर्यमानिनः ॥ ८॥
धिक् ते वीर्य च सच्च॑ च यत् बया कथित स्वयं ।
कुल्वाक्रोशकरं लोके धिक् ते चारित्रिमीदृर्श ॥ १॥
ग्रणयकाएई १४५
एवं गते तु कि शक कर्तु यस्चं पत्तायसे ।
मुछूर्तमपि तिष्ठ व न त्रीवन् प्रतियास्थसि ॥ १०॥
न ढि चन्नुःप्थ प्राप्प तयोः पुरुषसिंढुयो: ।
ससेन्यो४पि समर्थस्खं मुह़ूर्तमपि ज्रीवितुं ॥ ११॥
न व शक्तः शरस्पर्श तथोः सो्ु कथश्चन ।
वने प्रव्वलितस्येव स्पर्शमग्रेर्विकृड्रमः ॥ १५॥
प्रेन ब॑ व्यवसायेन बत्तान्मामभिवाउछसि ।
व्यवततायः स ते पाप भविष्यति निरर्थकः ॥ १३॥
न कारूं तमपश्यत्ती भतीरं विबुधोषमं ।
उत्सछे शत्रुवशगा प्राणान् धारयितुं चिरं ॥ १४॥
सत्यो लोकप्रवादो४यं घूयते भुवि राक्षस ।
बदि ते न श्रुत पूर्व तहुण्याः श्रूयतां मम ॥ १५॥ ...
दीपनिवीणगन्धं च सुकद्ाकामरन्धतीं ।
न त्रिप्रति मुम्र्पुपी स प्रूणोति से पश्यति ॥ १६॥
नून॑ व सात्मनः श्रेषः समवेत्षितुमिच्छसि ।
प्रूरमाथवर्तीमिवं यो मां व छृर्तुमिच्छसि ॥ १०॥
मुमर्षणां छि सर्वेषां यतू पथ्यं तन्न रोचते ।
पश्याम्येव छि कएंठे ब्रां कालपाशावपाशितं ॥ १८॥
पथा चास्मिन् भयस्थाने न बिसिषि दशानस ।
नूलं छिरएमयान् मोरात् व पश्यसि मरछीहरान्॥ १६॥
२४६ रामायण
नदीं वेतरणीं मृत्योः क्ञारगम्भीरवाढिनीं ।
खड़पत्रबल तत्र भीम॑ द्रक्यसि रावण ॥ २०॥
तप्तकाश्ननप्रव्यां च वेटर्यरूरितच्छ॒दां ।
द्रक्षयसे शाल्मलीं कीर्णी तीक्ष्शोरापसकए्टकेः ॥ २१॥
बढस्वं कालपाशेन इर्निवारेण रावण ।
क्व गतो लप्स्यसे शर्म भर्तुर्मम महात्मसमः ॥ २१॥
न छि बमीदर्श कृबा तस्थामीव दशानन ।
त्रीवितुं शक्व्सि चिरं विषं पीचेव इर्मीतिः ॥ २३॥
निमेषाततरमात्रेण विना श्रात्रा महात्मना ।
रक्षतां निरुतान्यात्रौ सझुख्राणि चतुर्दश ॥ २७॥
स कप राघवो वीरः सर्वीख्कुशलो बली ।
नवां रुन्याच्करेस्तीक्षो रिपुं भावीपरारिणं ॥ २१॥
एतचान्यच परुषं मेथिली रावणाडुगा ।
डःखशोकसमाविष्टा कहएं विल्ललाप छू ॥ १६॥
तथा भृशा्ती बढुशस्तदातुरां
विलापपूर्वी कह्णाभिभाषिणीं ।
तक्ार पापः कृपणां सुडःणितां
विचेष्टमानां धृतवास्पवेषधुं ॥ २०॥
इत्यार्षे रामायण ग्रारशयककाएंडे रावणभर्त्सनं नाम
सवपच्चाशः सर्ग: ॥
अरणएयकाएएं
॥.2.
संग्रालश्रेव संकृष्टः प्रगुक्ा त्रनकात्मत्नां ।
तवेन मरछूताविष्टः संप्रयातो सभस्तत्व॑ ॥ १॥।
पूर्वी दिशं त्रमस्थानान्मूठचेता त्रगाम सः ।
त्छायुष॑ सिरृत्यात्री घोरविक्रमशालिनं ॥| ३॥
वीजक्षमाणो दिशः सवा नेत्रेरनिम्षिरिव ।
संश्रात्नोय स दिल्लृछः पम्पामभिमुखो घयौ ॥॥ ३॥
उपर्युपरि पम्पायामृष्यमूकक च पर्वत ।
त्गामादाय झदतीं मेथिलीं राज्सेश्वरः ॥ 8॥
छ़ियमाणा तु वेंदेी क्तचिन्नाथमपश्यती ।
दर्दर्श गिरिष्रुड़स्थान् पच्च वानरपुड़्बान् ॥ १॥
तैषां मध्ये विशालाक्षी कौषेयं कनकप्रभं ।
उत्तरीयं वरारोहा श्रुभान्न्याभरुणानि च ॥ ६॥
मुमोच यदि रामस्य शंसेयुरिति ज्ञानकी ।
वसुधासक्कनयना नेज़न्न वारि मुखती ॥ ०॥
वख्त्र॑ सभूषाएं ज्षिप्रं तेषां मध्य न््यपातयत् ।
तंश्रमात् तु दशग्रीवः सीतां नेवावबुद्धवान् ॥ ८॥
भूषणानि च स्वीणि द्िव्यं चूडामाणं विना ।
विसृत्नत्तीं वरारोछां तदा वानरसंसिधी ॥ ६॥
२४७
२४८ रामायएं
पिड़ात्ञास्ते विशालाज्षीं मेत्रेरनिम्षिरिव ।
विक्रोशत्तीं तद्ा सीतां दद्भ्रुवीनर्षभाः ॥ १०॥
तस्या विचेष्टमानायाः शस्तं वसनमुत्तमं ।
खन्नश्न विविधाशिछ्िन्नाः पेतुराभरुणानि च ॥ ११॥
तानि वे कलधौतानि पावकार्चिनिभानि च ।
नक्षत्रविमलाभानि निपेतुर्गिरिसानुषु ॥ ११॥
तंश्रमात् तु दशग्रीवो वेंदेहीं नोपत्तब्धवानू ।
भूषणानि विधुन्वत्तीं तेषां मध्ये बनौकसां ॥ १३॥
ऋष्यमूक तु दष्ठा स पम्पां चेव निशाचरः ।
डउपलभ्य दिशस्तत्र चकार गमने मतिं ॥ १७॥
स॒तु पम्पामतिक्रम्य लड्भामभिमु्ः पुरी ।
त्र॒गामादाय हृदतीं मेथिलीं राक्षसाधिपः ॥ १५॥
वनानि सरितः शेल्तान् सरांसि च विरायसा ।
क्षिप्रं समतिचक्राम चापाच्छर रव च्युतः ॥ १६॥
अत्तरीक्षगता वाचः ससूनुश्चार णास्तदा ।
हतदत्तो दशग्रीव इति कछृछझतनूकुछाः ॥ १०॥
तिमिनक्रनिकेतं तु वहुणालयमत्तयं ।
क्षोनिवातिचक्राम सागर सरितां पतिं ॥ १८॥
सधूमः परिवृत्तोर्मिः क्रुद्मीनमरोरगः ।
वैद्िक्यां क्रियमाणायां बभूव वकुणालयः ॥ १६॥
ग्रएयकाएई २४६
स सागरमत्तिक्रम्य लड़ामासाण्य रावणः ।
विवेशादाय तां शीघ्र सीता मृत्युमिवात्ममः ॥ २०॥
स प्रविश्य पुरों लड़ां सुविभक्तमरापथां ।
सिद्धे रावणः सीतां मयो मायामिवासुरः ॥ २१॥
संदिदिश दशग्रीवः पिशाचीर्घीरदर्शनाः ।
रक्षणार्थ समाछूय वेदेद्या राक्तसेश्रः ॥ २२॥
कृताञ्जनलिपुदाः सवीः सहिताः पुरतः स्थिताः ।
यथा नेनां पुमान् खत्री वा सीतां पश्येद्संगतः ॥ २३॥
तथिव प्रयतितव्यमप्रमत्ताभिरिव ढि ।
मणिमुक्तासुव्णीनि वस्नाएयत्रिनचन्द्न ॥ २४॥
यय्यद्च्छति वेदेछी तद्ेयं विदितं मया ।
या च वक्ष्यति वेंदेछीं वचन किश्चिद्प्रियं ॥ २५॥
अज्ञानाय्यदिवा ज्ञानान्न तस्या ज्रीवितं प्रिय ।
तथा स राक्षसीझुक्का राक्षसेन्द्रः प्रतापवान् ॥ २६॥।
सिष्क्रम्यात्त:पुरात् तस्थौ कि कृत्यमिति चित्तवन् ।
स चित्तथिव्रा सुचिरं रावणो राक्षसेश्वरः ॥ २०॥
आनुरूाव मछावीयीनष्टी राक्षसपुड़वान् ।
स तान् भीमान् मरावीयीनू वरदानेन मोछ्तः ॥ २८॥
उवाच वचन ज्विम्धं प्रशस्य बलवीर्पतः ।
सामाप्ररूरणाः ज्षिप्रमितों गच्छत राक्षसाः ॥ २६॥
पा. 39
२५९० रामायएं
जनस्थान रूतस्थानं भूतपूर्व खरालपं ।
तत्रोष्यतां त्नस्थाने प्रुन्ये लिरूतराक्षसे ॥ ३०॥
पौरूषं बलमाश्ित्य त्रासमुत्सृत्य ह्रृतः ।
बल॑ हि सुमरुख्बन्मे त्रनस्थाने सिवेशितं ॥३१॥
सट्रषणवर् संख्ये छूतं तद्रामसायकेः ।
हूतेन तेन मरूता मया सुश्टिन राक्तसाः ॥ ३२॥
संत्रातं सुमरद्रेर राम प्रति सुदरुणं ।
निरयीतयितुमिच्छामि बेर तस्य उरात्मसः ॥ ३३॥
न छि लप्स्थाम्यरूं निद्रामरुबा राघवं रणे ।
तस्माद्रवद्निस्तत् कार्य बधा बश्थेत मे रिपुः ॥ ३४॥
तमूं निर्तं श्रुवा खर्ट्रपणघातिन ।
राम शर्मीभिगच्छेयं धन लब्धेव निर्धनः ॥३१॥
त्नस्थाने भवद्िस्तु वसद्री रामसंञ्रया ।
प्रवृत्तिर॒पनितव्या कि करोतीति तब्बतः ॥ ३६॥
अप्रमादश्य कर्तव्यः सर्वेरेव निशाचरः ।
कर्तव्यश्व सदा यत्नो राघवस्थ ब्ं प्रति ॥ ३०॥॥
युष्माकं छि बल॑ ज्ञाब्रा बक़॒शो रणकर्मणि ।
अतश्च विनियोंगे४स्मिनू भवत्तो विनियोत्रिताः ॥ ३८॥
ततः प्रियं वाक्यमवेक्ष्य राक्षसा यथार्थमष्टावभिवाग्य रावएं ।
विराय लड़ां सहविताः प्रतस्थिरे यतो त्रनस्थानमलक्ष्यदर्शनाः।३९॥।
ग्रणयकाएई २५९
है है
राक्षसांस्तु समादिण्य रावणो ४ छौ मराबलानू।
आत्मान बुद्धिदौर्बल्यात् कृतकृत्यममन्यत ॥ १॥
स चित्तयानो वेंदेढीं कामवाणप्रपीडितः ।
प्रविवेश गृढूं रम्यं सीतां द्रष्टमतिवरन् ॥ २॥
संप्रविश्य तु तद्रेश्म रावणो राक्षसाधिपः ।
ग्रपश्यद्राक्नसीमध्ये सीतां शोकपरायणां ॥। ३॥
मृगयूथपरिश्रष्टां मृगीं ग्रभिरिवावृतां ।
तां तु शोकवशां दीनां स बली राक्षसाधिषः ॥ 8॥
विवशां दर्णयामास गृढूं देवगुरोपमं ।
ह॒र्म्यप्रासाद्संबाधं खीसरूख्निषेवितं ॥ १॥
-मानापक्षिगणर््रुश्ट सासामृगसमाकुल॑ ।
काझ्ननेस्तापर्नायिश्न स्फाणिके राजतेस्तथा ॥॥ ६॥
वन्नवेट्र्यगर्मेश्न स्तम्भेटष्टिमनोररेः ।
आक्रीडालंकृतं स्फीतं सुविभक्त सुसंस्कृतं ॥ ०॥
चन्द्रार्कपथमावृत्य स्थितं श्रेतघनोपमं ।
पर्वतस्पेव शिषरं सुमेरोत्र्वलितप्रभं ॥ ८॥
काञ्चनी वउभी यस्य सूर्यमार्गपथे स्थिता ।
अर्करश्मिप्रतिरृता व़्वलदग्रिचयोपमा ॥ ६॥
रप्र रामायएं
प्रासाद! पाएउरो बस्य तप्तकाश्वनवेद्किः ।
काझनाड्ुद्संवीतः कालेन्द्र॒रिव दृश्यते ॥ १०॥
क्चचित् काञ्चनसंबाधं क्चचिद्र॒ज्नतवेदिक ।
क्तचिन्मणिविचित्रं च मुक्ताफलविभूषितं ॥ ११॥
सोपानं कापञ्ननं चित्रमार॒द्याथ तथा सर ।
दर्शयामास तत् तस्या रामपत्या गृरछोत्तमं ॥ १२॥
दाक्तिके राज़तिश्वेव गवाज्षिः प्रियदर्शने: ।
छलमत्नालावतिश्वेव रे! साग्रवितानकिः ॥ १३॥
पुष्पकं च विमान तु देवं सझ्ननिवेशितं ।
अदर्शयद्॒शग्रीवः कामंगं कामह॒पिणं ॥ १8॥
मुक्तामणिविचित्रां्य भूमिभागांस्ततस्ततः ।
दशग्रीवः स्वभवने दर्शयामास राक्षसः ॥ १५॥
चित्रशालाश्व विविधाः कृत्रिमांश्रेव पर्वतान् ।
रम्यान् क्रीटागुरुांश्रेव सो ४ दर्शवद्तिस्ततः ॥ १६॥
तप्तकाश्चनसोपाना वापीः कमलपिडुलाः ।
दीर्धिकाः पुष्करिणीश्र नानावृत्षसमाकुत्वा: ॥ १०॥
रावणो दर्शयामास नानापतगसंवृताः ।
सन्दनप्रतिमान्येव तथेवोग्यानकान्यपि ॥ १८॥।
प्रकृष्ट: सो ४प्यक्ष्टां तां विवशां राक्ततों बलातू |
रावणः पश्य पश्येति दीनास्थामत्रवीतू पुनः ॥ १६ ॥
अरएयकाएई २५३
दर्शयित्रा ब्रकामाया वेदेद्मास्तदृरोत्तमं ।
उवाच वाकां पापात्मा रावणो ज्ञमकात्मज्ञां ॥ २०॥
प्रूणु मेथित्ति वाक्य में बतू वां वक्ष्यामि भाविनि ।
प्रमाएं कथयिष्यामि रक्तसानां वरानसे ॥ २१॥।
त्रिंशत्कोगिसरुस्राणि द्वात्रिंशद्रक्षसां तथा ।
द्िस्तावच्च पिशाचानां येषामरूमिक्ेश्रः ॥ २१५॥
तेषामपि च प्रूराणां संग्रामेघनिवर्तिनां ।
एकेकस्य पृथक् संझ्ये सहखमनुयायिसां ॥ २३॥
लड़ायां विषयातेषु राज्षता घोरविक्रमाः ।
देवदत्तवराः सर्वे समरेघनिवर्तिनः ॥ २४॥
तेषां शतसरस्राणि द्वे च त्रीणि च पन्च च ।
एकेकस्य विशालाज्षि सप्तचब्रारि पृष्ठतः ॥ २१॥
टतन्मे सुमरुत् सेन्यमक्षयं रिपुलाशन ।
वर्ननयित्रा खरावृद्यान् बालांग् ख़नीचरान् ॥ २६॥
ऋद्धस्फीतन्ननपदा लड्जियं नगरी प्रुभा ।
कोषश्व विपुलो भंद्रे उत्नानि च सहुखशः ॥ २०॥
तदिद राष्ट्रलह्ल॑ मे व्रषि सर्व प्रतिषछ्ठितं ।
त्रीवितं च विशालाक्ति बं छि प्राणेगरीयसी ॥ २८१
बढ़नि खीसकूस्राणि मम यानि परिग्ररूः ।
तेषां ब्रमीश्ररी सीते मम चेव भवेश्ररी ॥ २६॥
र्प्ऐ रामायएं
साधु कि ते४न्यया बुद रोचयस्व वचो मम ।
भंद्रे कामाभितप्तस्थ प्रसाद कुछ ज्रामकि ॥ ३०॥
परिज्षिप्ता समुद्रेण लड़ा वे शतयोत्रना ।
नेय॑ धर्षयितुं शक्शा सेन्द्रेरपि सुरासुरे! ॥ ३१॥
न देवेषु न यक्षेषु न गन्धर्वपतत्रिषु ।
न त॑ पश्याम्यरूं ल्तोके यो मे प्रतिबत्तो भवेत् ॥ ३१॥
राज्यश्रश्रेन दोनेन तापसेस गतायुषा ।
कि करिष्यसि रामेण मानुषेणाल्यतेत्नसा ॥ ३३ ॥
मामेव भत्न भद्वं ते भतार सदर्श तव ।
अध्रुवं यौव् भी रम तस्मान्मया सरू ॥ ३8॥
रामसंदर्शनयुतां सीते बुद्धि निवर्तय ।
कस्य शक्तिरिहागन्तुमपि स्वप्रमनोरथेः ॥ १५॥
न शक्शो वायुराकाशे पाशेर्बन्द्ठु मनोत्रवः ।
दीप्यमानस्य वा वक्ले्ग्रक्लीतुं विमत्ताः शिखा: ॥ ३६॥
म तं पश्यामि पुरुष ज्िषु लोकेषु मेथित्ति ।
विक्रमेण नयेय्यस्घां मद्राह॒परिपालितां ॥ ३०॥
लड्ढायां सुमढुद्रात््यमिदं प्राप्य सुड़्लभें ।
अभिषेकोदकक्तिन्ना कृष्टा एम मया सर ॥ ३८॥
इष्कृतं यतू पुरा कर्म वनवासेन तद़तं ।
यच्च ते सुकृतं कर्म तस्येदं फलमाप्तुछ्लि ॥ ३६॥
अरएयकाएई श्पप्
इरू सरवीणि माल्यानि द्व्यगन्धानि मेथिति ।
भूषणानि च मुख्यानि निषेवस्व मया सरू ॥ 8०॥
पुष्पक॑ नाम सुश्रोणि श्रा्तुर्वेश्रवणस्य मे ।
विमान सूर्यसंकाशं तरसा सिर्त्नितं मया ॥ 8१॥
विशालं इमणीयं च तद्दिमानं मनोत्रवं ।
तत्र सीते मया सार्ध विररस्व यधासुछ ॥ 8२॥
अमल पह्मसंकाशं बदन चाह॒दर्णन । _
शोकार्त तव रम्भोर भ्राज्नते न वरानने ॥ 8३॥
इत्युक्ताया मु तस्याः पूएरचिन्द्रसमप्रभं ।
दूं विह्वपतां षात॑ं तद्राकंबेन च वक़िना ॥। 88 ॥
तस्था विवर्णातां दृष्टा रावणो लोकरावणः ।
अब्रवीदचन तत्र सान्व्रयित्वा नुपात्मत्रां ॥ 8५॥
अलं ब्रीडेन वेंदेछ्वि धर्मतापकृतिन ते ।
रूषी४यं देवि विस्पष्टो बस्व्वामुपगमिष्यति ॥ 8६॥ -
एतौ पादौ मया स्लिग्धी शिरोभिरवपीडितो ।
प्रसाद कुरु मे ज्षिप्रं पश्य दासो ४छूमस्मि ते ॥ 8०॥
नेमाः प्रून्याः कृधा वाचः प्रुष्यमाणेस भाषिताः ।
न चापि रावणो याचेन्मूप्नी काश्विद्पि स्त्रियं ॥ 8८॥
हवमुक्का दशग्रीवो मेथिलीं त्रमकात्मन्रां ।
कृतात्नवशमापन्नो ममेयमिति मन्यते ॥ 8६॥
२९६ रामायएं
॥,>2].
पा तथोक्ता तु वेदेह्ली निर्भया शोककर्षिता ।
तृणमत्तरतः कृब्ा रावण वाक्ममत्रवीत् ॥ १॥
राजा दशरथों नाम धर्मसेतुरिवाचलः ।
सत्यसंधः परिख्यातो यस्य पुत्रः स राघवः ॥ २॥
रामो नाम स धमीत्मा त्रिषु लोकेषु विश्वुतः ।
दीर्घबाड॒र्विशालाक्षो दिवतं स पतिर्मम ॥३॥
इक्ष्वाकूणां कुले ज्रातः सिंर॒स्कन्धो महछाबतलः ।
लक्ष्मपोन सदू श्रात्रा स ते प्राणान् ररिष्यति ॥ 8॥
प्रत्यक्ष पय्यरूं तस्थ भवेयं वे छूता बया ।
सुव्यक्त ब॑ सर प्राणिमुच्चेयाश्रेव मां युधि ॥ १॥
पानि ते राक्षसाख्ाणि घोराणि च बढ़ूनि च। _
तानि रामे४फलानि स्युः सुपपर्ण पन्नगा इव ॥ ६॥
तस्य ब्न्याविप्रमुक्तास्तु शराः काचनभूषणाः ।
शरीर विधमिष्यज्नि गड़ाकूलमिवोर्मयः ॥ ०॥
असुरिवी सुरिवी बं यदि रावण रक्ष्यते ।
उत्पाय्य सुमरुदरर जीवंस्तस्थ न मोक्ष्यसे ॥ ८॥
ते विरोध्य मरात्मानं राघवं रघुनन्दल ।
प्रेषितस्तच्छरेराप्रु गत्तासि घमसादनं ॥ ६॥
. अशशस, .. ४ भी भी. नरम सम शकीशीकि पककीन नमक न,
अरणएयकाएई २९७
स ते त्रीवितशेषस्य ज्नीवनात्षकरो बली।
पशोर्कापगतस्येव त्रीवितं तब इर्लम ॥ १०॥
यदि पश्येच्च ते रामो रोषतीत्रेण चक्तुषा ।
सुव्यक्त तच्छरेर्दग्धो गच्छेराप्रु पराभवं ॥ ११॥
यश्चन्द्रें सभसो भूमी तरसा पातंयेदिर ।
सागर शोषयेद्रापि स सीतां मोहयेद्रि ॥ ११॥
सरूसरश्मिरादित्यो दीप्ति त्रद्यान्महातपाः ।
नतु मां मोर आगच्छेत् व॑ तु मोहादिमुछाते ॥ १३॥
अपि यास्ये क्षयं पाप न तु पास्थामि ते वशं ।
गतायुसस््त्र॑ गतश्रीश्च गतसच्चो गतेन्द्रियः ॥ १४॥
लड्जा वेधव्यसंयुक्ता बत्कृतिन भविष्यति ।
प्रत्यक्ष तस्य वीरस्थ यो मामपररेद्व्तात् ॥ १५॥
तंदिव वाणनिं्दिग्धो सेमां वाचमुदीरयेः ।
इढू पाप न ते कर्म सुखोदर्क भविष्यति ॥ १६॥
पारूं सीता विना भावं पतिरुस्तादलात् बया ।
सत दिव्यभावसंपन्नो मम भरती महायशाः ॥ १७॥
निर्भयों वीर्यमाभित्य ध्रून्ये वलति दण्डके ।
मां प्रधृष्य स ते कालः प्राप्तो ४यं राक्तसाधम ॥ १८॥
आत्मनो रक्तसां चेव पुर॒स्यात्तःपुरस्थ च ।
स॒ते दर्ष बल॑ वीर्य मानं चेव सिशाचर ॥ १६॥
का. 33
रथ रामायएं
अपनेष्यति गात्रेभ्यः शरवर्षेण संयुगे ।
पद विनाशकालो वे लक्ष्यते देवनिर्मितः ॥ २०॥
तदा वे विपरीतेषु मनः प्रकुरुते नरः ।
प्राप्तानुरागपुरुषो सथो४यमिति मन्यते ॥ २९॥
स चानपं प्रकुवीत कृतान्नमतिमोद्तितः ।
मां प्रधृष्य स ते कालः संप्राप्तो डृर॒तिक्रमः ॥ २२॥
नेर्सतानां च सर्वेषां राक्षसाधम पापकृत् ।
न शक्या यन्नमध्यस्था वेदी खुग्भाएडमाणडता ॥ २३॥
दिज्नातिमह्नसंयुक्ता चाएडालेनाभिमर्दितु ।
राक्षसेन्द्र नरेन्द्रेण प्राकृतेन न धार्यते ॥ २४॥
इदं शरीर निःसंत्नं पीडातां भक्ष्यतामपि ।
बतीमि विषये ते४हूमिरू क्रोधो विधीयतां ॥ २५॥
नेंदं शरीर रक्षामि त्रीवितं वाषि रावण ।
न तु शक्रोम्युपक्रोशं पृथिव्यां धातुमात्ममः ॥ २६॥
हवमुक्का तु वेंद्रेह्ली क्रोधात् स पहुषं वचः ।
. शावाएं मेथिली त्त्र ततो नोवाच किद्चस ॥ २०॥
स सीताया वच:ः घ्र॒त्वा परुषं ल्लोमरर्षणं ।
रावणः क्रोधरक्ताक्ष एदं वचनमत्रवीत् ॥ १८१
शीघ्रमायातु राक्षस्थो विकृता घोरदर्शनाः ।
दर्पमस्था विनेष्यत्ति मांसशोणितभोत्रनाः ॥ २६॥
अरणए्यकाएई श्प्ँ
आगतो वचनादेव तस्याथ राक्तसीगणः ।
प्राज्नलि्वन्द्यित्वा व मेथितीं पर्यवारयथत् ॥ ३०॥
निश्चासा राक्षसीनां तु कम्पयस्ति नभस्तलं |
भीषशीआरणाकरम्पेः कम्पयत्तीव मेदिलीं ॥ ३९॥
अवाच राक्षसीस्तास्तु स्फुरमाणाधराननाः ।
अशोकवनिकामेव मेथिली मीयतामिति ॥ ३१॥
तत्रेमां तर्ननेधीरेः पुनः सान्लेश्व योक्ष्यय ।
तत्रिव बसतां चापि युष्माभिः परिषालिता ॥ ३३॥॥
आनयधं वशं सीतां वन्यां गन्नवधूमिव ।
इति प्रतिसमादिष्टा राक्षस्थो रावणेन ताः ॥ ३४॥
अ्शोकवनिकां त्म्मुर्मेथित्वीं परिगुक्ा तां ।
सर्वकामप्रदेर्वक्नेनीनापुष्पफलेर्वृतां ॥ ३५॥॥
दिव्यगन्धैश् कुसुमेः सुगन्धेः सर्वतों वृतां ।
तर्वकालमदिश्रेव नानापत्षिभिरावृतां ॥ ३६॥
मरारससुसंवीतेः सलिल्तेश्व ततस्ततः ।
सा तु शोकपरीताड़ी मेथिल्वी ज्नकात्मन्ना ।
राज्नसीनां वश प्राप्ता व्याप्रीणां करिणी यथा ॥ ३०॥
न विन्द्ते तत्र तु शर्म मैथिली विउ्पत्रपाभिएपेत्य रक्षिता ।
पतिं स्मरत्ती दयितं च देवर विनिश्वसत्ती भवशोकपीडिता । १८।
२६० रामायण
॥,5].
प्रवेशितायां सतीतायां लड़ां प्रति पितामरूः ।
ब्रद्मा प्रोवाच देवेन्द्र परितुष्टः शतक्रतुं ॥ १॥
ज्रेल्तोकास्थ छिताथीय रक्षसामक्िताय च ।
लड्जां प्रवेशिता सीता रावणेन डुरात्मबा ॥ २॥
पतित्रता मराभागा नित्य चेव तुखोषिता ।
अपश्यत्ती च भतार पश्यत्ती राक्षसासथ ॥ ३॥।
राक्षसीभिस्तर्ब्यमाना भर्तृशोकेन चाकुत्ता ।
निविष्टा च पुरी लड्जां दीपे मदनदीपतेः ॥ 8॥॥
कं ज्ञास्पति मां राम इरूस्थां धर्मचारिणीं ।
एवं सा चिल्तयली च विवशा परिडर्बत्ना ॥ ५॥।
प्राणयात्रामकुवाणा प्राणांस्त्यक्ष्यत्यसंशयं ।
स भूयः संशयो त्रातः सीतायाः प्राणधारणे ॥ ६॥
स॒ बं शीघ्रमितो गब्या सीतां सान्चय वासव ।
प्रवच्छास्याः प्रविश्य व॑ सीताया रूविरत्तमं ॥ ७॥
स एवमुक्तो देवेन्द्र: पुरी रावणपालितां ।
ग्रगच्छन्निद्रया सार्ध भगवान् पाकशासनः ॥ ८॥
उबाच निद्रे रू वं राक्षसीः संप्रमोरूय ।
सा तथोक्ता भगवता देवी परमरूर्षिता ॥ ६॥
देवरात्रस्थ सिद्धार्थ प्रास्वापयत राक्षसीः ।
ग्ररणयकाएएई २६१
एतस्मिन्नत्तरे देवः सहुखाक्षः शचीपतिः ॥ १०॥
आससाद ततः सीतामभयं च ददौ प्रभुः ।
देवरात्रो ४स्मि भद्गें ते पश्य मां बं प्रुचिस्मिते ॥ ११॥
राघवस्य सदू भ्रात्रा कुशलं त्सकात्मत्रे ।
आगमिष्यति धर्मीत्मा लड़ां रावणपालितां ॥ ११॥
ऋत्तवानरकोदीनां सहुखेरभिसंवृतः ।
निरृत्य राक्तसान् सवीन् स्ववाहुबलमाश्रितः ॥ १३॥
नपिष्यति वां स्वपुरीं रुवा रावणमारूवे ।
सानुन्रः सबलश्रेव राघवों त्रनकात्मत्रे ॥ १४॥
सबल॑ रावएं छूबा ब्ामितो नेष्यते बली ।
पुष्पंकेण विमानेन न्रद्धि व मानस ज्वरं ॥ १५॥
अरूं च कार्यसिद्ार्थ तस्य राज्ञो मढात्मनः ।
साराय्यं कल्पपयिष्यामि मा प्रुचो त्रमकात्मत्रे ॥ १६॥
मत्प्सादात् समुद्र छि तरिष्यति महाबलः ।
मयेवेर सम राक्षस्पो मायया मोछिताबले ॥ १०॥
इद मयोख्थतं तुभ्यं पायसं स्वाडु चोत्तमं ।
गुदा प्राश मरछाभांगे मा च कालात्ययं कुछ ॥ १८॥
एतत् प्राश्य ज्षुधा देवि न वां बाधिष्यते प्रुभे ।
रताश्न घोरा धर्मिछ्ठे वेवर्ष वापि भाविनि ॥ १६॥
एवमुक्ता तु देवेन्द्रमुवाच परिशक्धिता ।
२६२ रामायण
कं ज्ञास्यामि देवेन्द्र ब्वामिरृस्थं शचीपतिं ॥ २०॥
द्ेवलिड़ानि यान्यासन् श्रुतानि गुरुसंनिधी ।
तानि मे दर्शय ज्षिप्रं घदि व देवराद्र स्वयं ॥ २१॥
सीताया वचन श्रुवा तथा चक्रे स वासवः ।
पृथिवीं नास्पृशत् पद्मामनिर्मेषेज्ञुणी बभी ॥ २१॥
त॑ दृष्टा देवराजं च संकष्टा प्राह मेथिली ।
यथा मे श्रणुरो राजा पिता च मिथिल्वेश्वरः ॥ २३॥
तथा ब्वामय्य पश्यामि सनाधों में पतिस्वया ।
बया नाथेन देवेन्द्र दिष्या ज्ीवति राघवः ॥ २९॥।
सद श्रात्रा मरूावीर्य दिष्या च प्रुतिरागता ।
तवाज्षया च देवेन्द्र पयो४मृतमनुत्तमं ।
प्राशिष्यामि ब्या दत्त रघूणां कुलवर्धनं ॥ २५॥
इन्द्रढस्तातू ततो गृद्ा पायसं सा प्रुचिस्मिता ।
न्यवेदयत भर्त्रे सा लक्ष्मणाय च मेथित्ती ॥ २६॥
चिर ब्रीवतु मे भरती थ्रात्रा सह महाबलः ।
इत्येवमुक्का वेंदेदी प्राश्नीयात् पायसं प्रुभं ॥। २०॥
तथा तु ततू प्राश्य वराननासौ ब्द्धौ तद तृद््समुद्रवं ह्मं ।
संप्राव्य वात्ती पुनर्मकेन्द्रो त्गाम देव्यामुद्तिस्तदा सः ॥ २८॥
इन्द्रात् प्रवृत्ति प्रतिलभ्य सीता काकुत्स्थयोः प्रीतिमना बभूव ।
स चापि देवो विबधेशस्तदा प्रीत्या घयों राघवकर्मक्ेती ॥ ₹१॥
अब
. - अंज,
अरणयकाएई २६३
4.5 | ५.
राक्षस मृगहंपेण चरतं कामहपिएं ।
निरूत्य रामो मारीचमथारए्यान््यवर्तत ॥ १॥
तस्य संवरमाणस्य द्रष्टकामस्य मेथिली ।
क्ररस्वरों भबंकरों गोमायुः पृष्ठतो >मदत् ॥ २॥
स तस्य स्वरमाज्नांय व्याक्तं लोमरर्षां ।
रामः प्रोवाच गोमायोः स्वरेण परिशद्धितः ॥ ३॥
अप्रुभं वत उक्तो४यं गोमायुवीशते यथा ।
स्वस्ति स्थादपि वेदेद्या रक्षोश्यो रक्षणं विना ॥ 8॥
मारीचेन हि विज्ञाय स्वर्मालम्ब्य मामकं ।
प्रक्रुश् मृगठपेण त्क्ष्मणाः प्रुणुयादिति ॥ १॥
त॑ सौमित्रिः स्वरं थ्रुत्रा व्यक्त छित्रेव मेथिलीं ।
स्वर्माका्य संत्प्तो भविष्यति विचेतनः ॥ ६॥॥
असछूसी च विक्रुश ल्लेहात् पिछितमानसा ।
विवश लक्ष्मणं सीता प्रेषपिष्यति विदा ॥ ७॥
तथा च प्रेषितः ज्िप्रं मत्समीपं प्रतापवान् ।
नूनमेष्यति सौमित्रिः सीतावाकाप्रचोदितः ॥ ८॥
नूनं ररूसि रक्षोभिर्मेथिल्याशिजतितो बधः ।
मारीचेन तथोत्क्रुष्ट स्वर्मालम्ब्य मामकं ॥ १॥
२६४ रामायण
इतीव चित्तयन् रामः श्रुत्रा गोमायुवाशितं ।
न्यवर्तत तदा रामो त्रवेनाश्रममएउत्त॑ ॥ १०॥
आत्मनश्रापनयसं चित्तयन् परिशक्धितः ।
काशञ्चनः स मृगो भूवा राक्षसो ४भूच्छरारृतः ॥ ११॥
छा लक्ष्मण छूतो४स्मीति यद्वाकां व्याज्ढार रू ।
तेन शब्देन रक्षोभिर्लब्धं छि ध्रुवमत्तरं ॥ १६५॥
अपि स्वस्ति गवेत् तस्ये रह्तिताये मरावने ।
तनस्थाससिमित्तं छि कृतवैरो४स्मि राक्तसेः ॥ १३॥
इति सीतां वरारोहां लक्ष्णणां च महाबलं ।
आत्नगाम त्रनस्थानं चित्तयन्नेव राघवः ॥ १४॥
तं दीनमानसं प्रून्यमासास्य मृगपक्षिणः ।
सव्यं चक्रुर्मरात्मान घोरांश् ससृन्नुः स्वरान् ॥ १५॥॥
तानि दृष्ट्रा निमित्तानि मराघोराणि राघवः ।
ततो लक्ष्मणमायात्तं दर्दर्श विगतप्रभं ॥ १६॥
स्वयं दीनतरों दीन मुख्ेन परिशुष्यता ।
विषम तं विषश्नो वे डःखितं इःणितो०«ब्रवीतूं ॥ १०॥
अछो लक्ष्मण वाच्याः सम ब्रयेह्ागच्छता कृताः ।
सीतां वि्ाय तां प्रून््ये बने राक्तससेविते ॥ १८॥
मास्ति मे संशयो वीर सर्वधा त्रसकात्मत्ना ।
राक्ष्सेवनसेविभि | 0...
विनष्टा भक्षिता वापि ;॥ १९६१॥
अ्रणयकाएएई १६५
अप्रुभाश्नेव भूषिष्ठा यथा प्राउर्भवत्ति नः ।
उत्पाता अपि वेंदेर्नीं समग्रां प्राप्रुयामक्ति ॥ २०॥
अं छि सच्चो मृगसंनिकाशः
प्रत्तोभयन् मामपकृष्य दर ।
छूतः कथश्निन्मरुता श्रमेण
मृगत्रमुत्सत्य बभूव राक्तसः ॥ २१॥।
उत्यार्ष रामायण श्राएणयककाएंडे सीतालड्जाप्रवेशों नाम
पष्टितमः सर्गः --- सीतानुमयों नाम एकषष्टितमः
सर्गः --- सीताविभूतिदर्शन नाम द्विषष्टितमः
सर्ग: --- सीतासमाश्चासो साम ज़िषप्टितमः सर्गः ---
लक्ष्मणसंदर्णसमं नाम चतुःषष्टितमः सर्गः ॥
पा. 35
२६६ रामायएं
8.»% ५.
तथोक्का लक्ष्मण सो४थ रामो दीनो भयाकुलः ।
पर्यपूच्छत् ततः भ्रून्यं वेंदेक्ला त॑ विनागतं ॥ १॥
प्रस्थितं दएडकारएयं या मामनुऩ्गाम छू ।
क्व ता लक्ष्मण वेंदेद्ली वां छित्रा वमिरागतः ॥ २॥
रात्यश्रष्टस्प दीनस्थ दए्उक परिधावतः ।
क्व सा इःखसहूया मे वेंदेकी तनुमध्यमा ॥३॥
पां विना नोत्सछे सौम्य मुहुर्समपि ज्रीवितु ।
क्व सा प्राणसमा मे४य्य सीता सुरतुतोपमा ॥ 8॥
सिद्धच्यममर्वं वा पृथिवीं वापि लक्ष्मण ।
विना तां नवद्षिमाभां नेच्छेयं ज्ननकात्मत्नां ॥ १॥
कचित्त्ीवति वेद्री प्राणेः प्रियतरा मम ।
कचित् प्रव्न॒व्ननं सौम्य न में मिथ्या भविष्यति ॥ ६॥॥।
कचित् सकामा सुखिनी कैकेयी न भविष्यति ।
सीतानिमित्तं सौमित्रे मृते बनगते मयि ॥ ०॥
यदि ज्रीवति वेंदेछी गमिष्यामि पुरी पुनः ।
सुवृत्ता बदिवा वृत्ता प्राणांस्त्यक्ष्यामि लक्ष्मण ॥ ८॥
यदि मामाश्रमगतमभिभषित मेथित्ती ।
पुनः प्रद्यसिता बात्ता न विनउ्क््यामि लक्ष्मण ॥ १॥
अरएयकाएं २६७
ब्रक्वि लक्ष्मण वेंदेद्ली दि त्रीवति वा न वा।
सीता बया प्रमुक्ता सा भक्षिता वा निशाचरेः ॥ १०॥
सुकुमारी च बाला च नित्य॑ चाडःखदर्शिनी ।
मद्ियोंगेन वेंदेछी ड/वं शोचति डःखिता ॥ ११॥
सर्वधा उक्ञसा तेन त्रिक्लेन सुड़रात्मना ।
बद्ता लक्ष्मऐेत्युचैस्तवापि त्नितं भयं ॥ ११॥
श्रुतश्न णड़े वेदेक्या स स्वरः सदशो मम ।
तस्तया प्रेषितस्वं च द्र॒ष्ट मां शीघ्रमागतः ॥ १३॥
सर्वधा ते कृतं वाच्य॑ सीतामुत्सुत्नता वने ।
प्रतिकर्तु सृशंसानां उक्षसां दत्तमत्तरं ॥ १७॥
निश्चिताः खरघातेन राक्षसा: पिशिताशनाः ।
तेः सीता भकज्षिता घोरिर्भविष्यति न संशयः ॥॥ १५॥
अपारे ४स्मिन् वयं मग्राः सर्वथा शोकसागरे ।
किं विद्यनीं करिष्यामः प्राप्ता व्यसनमीद॒र्श ॥ १६॥
इति सीतां वरारोहां चित्तयन्नेव राघवः ।
आत्नगाम ज्नस्थानं बरमाणः सलक्ष्मणाः ॥ १७॥॥
विगर्कूयन् लक्ष्मणमाययो तद्य स्वमाश्रमं ज्ञुत्श्रमशोककर्षित: ।
विनिश्चसन् भ्रुष्कमुखस्वरान्वितः प्रतिश्रयं प्रून्यमधाससाद सः। १८।
स्वमाश्नमं तं प्रविगाक्ा वीरो विर्ारदेशाननुसृत्य सवीनू ।
एततू तदेवेति सिवासमश्े प्रकृष्रोमा व्यधितों बभूत ॥ १६॥
५ रामायण
[४ पा.
ग्रधाश्ममं समन्विष्य अत्तरा रघुनन्दनः ।
परिपिप्रच्छ सौमित्रिं रामी डःखसमन्वितः ॥ १॥
ता यदा तव विश्यासान्मेधिली रकिते प्रुभा ।
न्यासधमीन्मया दत्ता वने राक्तससेविते ॥ १॥
कं ब॑ तां समुत्सृक््य मत्समीपमुपागतः ।
तविवागमनान्मे य्य सीतां संत्यक््य लक्ष्मण ॥ ३॥
शड्रमानं मरूत् पापं घत् सत्यं व्यधितं मनः ।
स्पन्द्ते नयनं सव्यं बाहुश्च छूदयं च मे ॥ 8॥
दृष्टा लक्ष्मण ह॒रात् वां सीताविरहितं वने ।
ट्वमुक्तस्तु सौमित्रिर्लक्ष्मणः प्रुभलक्ञणः ॥ १॥
इःखशोकसमाविष्टो राघवं वाक्यमत्रवीतू ।
न स्वयं कामकारेण तीतां त्यक्का समागतः ॥ ६॥।
प्रदेशितस्तयिवारूं ततस्वां समुपागतः ।
श्रार्येण छि परिक्रुश लक्ष्मणेति सुविस्तरं ॥ ०॥
परित्राछ्ीति यद्ाक्ं मेथिल्यास्तच्छूतिं गत ।
सा तु चार्तस्वरं श्रुवा भर्तृ्तेड़ेन मेथिली ॥ ८॥
गच्छ गच्छेति मामारझू झदती भयविद्धत्ता ।
प्रदिष्यमानेन तथा गच्छेति बरुशस्तदा ॥ ६॥
ग्ररणयकाएई रह
प्रत्युक्ता मेधिली वाकं मया बत्प्रियकाम्यया ।
न त॑ पश्याम्यरूं सीते यस्तस्थ भयमानसयेत् ॥ १०॥
विर्वृता भव नास्त्येतच्छड़े केनाप्युदाक्तं ।
विगर्दधितं च दीम॑ च कधमार्यी ४ भिधास्यति ॥ ११॥
तआ्रायस्वेति वचः सीते बख््राता त्रिदशानपि ।
किंनिमित्तं तु केनापि श्रातुरालम्ब्य मे स्वर ॥ १६॥
विस्वरं व्याझृतं वाकां सौमित्रे पाहि मामिति ।
अल वेह्कव्यमागत्य मुस्था भव निहत्सुका ॥ १३॥
न सो&स्ति त्रिषु लोकेषु पुमान् यो राघवं रणे ।
त्ातो वापि न्रनिष्यों वा संग्रामे घः पराभवेत् ॥ १४॥
ए्वमुक्ता तु वेदेढी परिमोक्तितमानसा ।
डवाचाश्रूणि मुश्चत्ती तदा मां परूषं वचः ॥ १५॥
भावों मयि तवात्यर्थ पापभावो ४सि लक्ष्मण ।
विनाएं भर्तरे प्राप्ते न बेनां समवाप्स्यसि ॥ १६॥
प्रद्धितो भरतेन ब॑ं रामं समनुगच्छसि ।
क्रोशमानं तथा ढि ब॑ नेनमशभ्युपपण्यसे ॥ १०॥॥
इयं मृते श्रातरि मे मयि वत्स्यति मेथित्ली ।
न चारुमाशां कुर्ी ते पाप प्रच्छन्नचाए॒क ॥। १९८॥
नूस॑ प्रच्छन्नह॒पस्त राम॑ समनुगच्छसि ।
राघवस्थालाप्रेप्सुस्तथेनं साभिष्यतते ॥ ९६॥
२७० रामायएां
टवमुक्तस्तु वेदेक्या संरव्धों रक्तल्तोचर
क्रोधात् प्रस्फुरमाणौष्ठो निःसुतो४रुमश्
एवं ब्रुवाएं सौमित्रिं रामः सँतापमीरि
न्रवीदृष्कृतं सौम्य रा मागम
त्ानन्नपि वनस्थ मां उतक्तसां
अनेन क्रोधवाक्येन मेथिल्या निःसृत्ो भंवान् ॥ २९॥
न ते४रूं परितुष्यामि त्येक्ता यदसि मेथित्ती ।
ऋदायाः परुय॑ वाक्य खिया ब्रुब्ा विशेषतः ॥ २३॥
: सर्वधा बपनीतं ते सीताया यत् प्रदेंशितः ।
_क्रोधस्थ वशमागत्य माकृथा वचन मम ॥ २४॥
असौ स राक्षसः शेते शरेणामिरंतों मया ।
मृगठपेण बेसाकूमाश्रमादपवादितः ॥ २५॥।
शराहुतेन छातितप्तया गिरा
स्वर समालम्ब्य विह्र॒संश्रवं
उद्धाकूतं तठचन सुदारुणं ४
त्रमागतों ब्रेन विसन््य मेथित्तीं ॥॥ २६॥।
इत्यार्ष रामायणे आरएयककाएंडे रामोपयासं साम
प्चपष्टितमः सर्गः --- लक्ष्मागर्काशंं साम
पद्पश्टितमः सर्गः ॥
तथा दृष्ट्रा त्रनस्थानं रृदतसमिव सर्वतः ।
डवाच रामः प्रक्रुश्य प्रगृद्या झुचिरी भुत्री ॥ 8॥
वलेणावाईल कील कदर ;
तप्तहक्मप्रकाशेश्व घोरेःक्षतत्रविन्दुभिः ।
आवृतं पश्य सौमित्रे सर्वतो धरणीतलं.॥ ८॥
मन्ये लक्ष्मण वेदेछी राक्षसेः कामहपिभिः ।
छिब्वा भिन्चा विभक्ता वा भज्षिता वा तपस्विनी ॥६॥
२७१ रामायएं
तस्या निमित्तं वेंदेझ्या द्योर्विवदमानयों: ।
प्रवृत्तं पश्य सौमित्रे युद्ध राक्षसयोरिछ ॥ १०॥
कप चन्द्रप्रतीकाशं सीताया विमल॑ मुख ।
आ्रासीद्राक्षसयोर्मध्ये दयोर्विवद्मानयो: ॥ ११ ७
भूषः सीताविनाशाद्ि प्रयुक्त राक्षसेः सह ।
बेर स्थासे०त्र सौमित्रे तेषामात्मबधाय वा ॥ ११॥
शक्रचापनिभं चेदं तपनीयविभूषितं ।
धरण्यां पंतितं भग्न॑ कस्घ सौम्य मरछूदनुः ॥ १३॥
तरुणादित्यसंकाशं वेटर्यमणिभूषितं ।
विशीर्ण कवचं भूमी पतितं कस्य कांझन ॥ १४॥
कछत्तं शतशल्वाकं च दिव्यमाल्योपशोभितं ।
भग्रदाउमिद सौम्य कस्य भूमी सिपातितं ॥ १५॥
काञ्चनोरण्छदाश्यमे पिशाचवदनाः खराः ।
भीमहझूपा मराकायाः कस्य वीर छूता रणे ॥ १६॥
दीप्रपावकसंकाशः सपताकः सरूधत्रः ।
अपविद्यश्न भग्रश्न कस्य सांग्रामिको रथः ॥ १०॥
रथाक्षमात्रा विशिवास्तपनीयविभूषणाः ।
कस्येंमे निशिता वाणाः प्रकी्णी घोरकर्मिणः ॥| १८॥
घोर प्रतिकृतं पश्य ममेदं त्नीवितात्तकृत् ।
बेर शतगुणं वीर राक्षसेः कामहपिभिः ॥ १६॥
ग्रणयकाएई २७३
मृतं शोकेन मरछूता सीतारूरणत्रेन मां ।
परलोके महारात्रो नून॑ं वक्ष्यति मे पिता ॥ २०॥
कथं प्रतित्नां संश्रुत्य वनवासे कृतां मम ।
अपूरषिव्ा त॑ं काल मत्सकाशमिछागतः ॥ २१॥
कामवृत्तमनार्य च मृषावादमधार्मिक ।
धिक् ब्वामिति परे लोके व्यक्त वक्ष्यत्ति में पिता ॥ २२॥
विवशं शोकसंतप्तं दीन॑ भग्रमनोरथं ।
मां समुत्सृत््य कृपएं कीर्तिनरमिवानूनुं ॥ २३॥
क्व सता गता चाहदती भ्रुभेत्षणा
ममेशथ्ररी लक्ष्मण युक्तमाषिणी ।
विराय मां शोकबलाभिषीठितं
प्रभा बधा भास्कर्मस्तमूर्धीनि ॥ १४॥
इत्पार्षे रामायण श्रारएयककाएंडे रामविलापो
नाम सप्तपष्टितमः सर्गः ॥
२०४ रामायण
[5 ए.
स तथा तु त्रनस्थानं सर्वतः परिलोकयन् ।
माससाद सुट्रः खाती राघवो ज्रनकात्मन्नां ॥ १॥
ग्रमासादयमानस्तु सीतां दशरात्मत्रः ।
पड्जमासाय्य विपुलं सीदन्निव मराद्विपः ॥ २१
संधारपितुमात्मानं न शशाक नरोत्तमः ।
सीतावियोगत्रे इः बे मग्रो मरछूति दरुणे ॥ ३॥
त॑ निःश्चससं ध्यायत्तं दीन वास्पपरायएं ।
शोकेन मरूताविष्टे नवबद्धमिव द्विपं ॥ 8॥
लक्ष्मणो राममत्यर्थमुवाच छितकाम्यया ।
मा विषादं गमो वीर कुछ यलह्न॑ं मा सर ॥ १॥
इद चेव वर सौम्य बकुपादपशोभितं ।
प्रियकाननसंचारा वनोन््मत्ता च मेथिली ॥ ६॥
सा वन वा प्रविष्टा स्थान्नलिनीं वा सुपुष्पितां ।
सत्तिं वानुसंप्राप्ता मीमवज्ुलसेवितां ॥ ०॥
वित्रासबितुकामा वा लीना स्थातू कानने क्वचित् ।
तरिज्नासमाना वेंदे्ी वां मां च पुरुषर्षम ॥ ८॥
पत्नमन्वेषणे तस्थाः कुछ राम मया सर ।
वन सर्वे विचिन्वानो यत्र सा त्रसकात्मत्ना ॥ ६॥
अरणयकाएई २०५
एवमुक्तस्तु वचन लक्ष्ममोम समाछितः ।
सरू सौमित्रिणा रामो विचेतुमुपचक्रमे ॥ १०॥
तौ वनानि गिरीश्रेव सरितश्न सरांसि च ।
निरीक्षां चक्रतुवीरी सीतादर्शनकाइ्या ॥ ११॥
पर्वत बढ़कूठ तु नानाधातुशतिश्रितं ।
सकाननवन रामो व्यचिनोत् सरूत्वक्ष्मणः ॥ ११॥
तस्य शेलस्थ सानूनि गुराश्र शिखराणि च ।
नलिनीश्व विचिन्वत्ती नेव तामधिन्नग्मतुः ॥ १३॥
विचित्य सर्वतः शेल्व॑ ग़मो लक्ष्मणमत्रवीतू ।
नेरू पश्यामि सौमित्रे वेंदेहीं पर्वते प्रुभे ॥ १8॥
स तथिवातिसंतप्तो लक्ष्मणो वाक्ममत्रवीतू।
विचरन् दण्डकारणयं श्रातरं दीममानसं ॥ १५॥
प्राप्स्सि बं मछाबाछो मेथिलीं त्रसकात्मन्नां ।
यथा विघुर्मरावीयी बलि बद्मा मछीमिमां ॥ १६॥
एवमुक्तस्तु वीरिण लक्ष्मोन स राघवः ।
अन्रवीद्दीनया वाचा डुःखाभिरृतचेतनः ॥| १७॥
वन सर्व प्रविचितं पद्मिन्यश्व सपड्न्ाः ।
गिरयश्व मरूातेन्नो बहुकन्दरनिर्तराः ॥ १८॥
न च पश्यामि वेदिक्वीं प्राणेभ्यो ४पि गरीयसीं ।
विचिन्वानो गिरिं सर्वे वनं च निखिल मरूतू ॥ १६॥
२७६ रामायएं
एवं स विलपन् दीनः सीतारूरणकर्षितः ।
राघवः शोकसंतप्तो मुहूर्त विरछृत्तो ४भवत् ॥ २०॥
स विरृलितसवाड़्ी गतसच्चो विचेतनः ।
निशश्चासातुरों दीनः शोकसंतप्तमानसः ॥ २९१॥।
बहुधा तु विनिश्चस्य रामो राज्जीवलोचनः ।
झा प्रिये क्राप्ति मष्टासि व्याक्रोशन् न््यपतत् ज्षितो ॥ २१॥
त॑ सान्वघामास ततो लक्ष्मणः प्रियबान्धवः ।
बहुप्रकारं धर्मन्ञः प्रसृतः प्रथताज्ञत्तिः ॥ २३॥
अनाद्त्य तु तद्ाकां लक्ष्मणस्य मुखाच्युतं ।
अपश्यन् स प्रियां भागों विलपन्निदमत्रवीत् ॥ २४॥
ज्ैलोक्याधिपते देव शक्र इन्द्र निबोध में ।
पुरंदर चिरायेर भायी साधी त्ररति मां ॥ २५॥
पस्मिन् काले युवा भावी लब्धा भूयो ४ भिननन््द॒ति ।
तस्मिन्नभ्यागते काले प्रिया भायी त्रद्याति मां ॥ २६॥
निर्यूध शव मातड़ः पुर वृत्तोत्सवं पथा ।
न भात्ययं ममावासो रृतधन्न इवारूवः ॥ ५७॥
स्वगीदिव परिश्रष्ट: परित्यन्येव चामृतं ।
नाशयिवेव सर्वस्वमनुशोचामि ज्ञानकी ॥ २८॥
शीघ्र लक्ष्मण त्रानीछि गठ्या गोदवरीं नदी ।
अषि गोदावरों सीता पद्मान्युद्रितुं गला ॥ २६॥
ग्ररएयकाएईं २७७
ट्वमुन्नस्तु रामेण लक्ष्मणस्वरितों भृशं ।
नदीं गोदावरीं रम्यां त्रगाम लघुविक्रमः ॥३१०॥
तां लक्ष्मएस्तीर्थवर्तीं विचित्योवाच राघवं ।
मतां पश्यामि त्रीर्थेषु क्रोशतो न प्रूणीति मे ॥ ३१॥
क॑ नु सा देशमापन्ना वेंदेछी त्रमकात्मन्ना ।
न छाढू वेज्मि तं देशं पत्र सा तनुमध्यमा ॥ ३९॥
निराशस्त्रपि भूयों वे सीताया दर्शने कृतः ।
उवाच रामः सौमित्रिं डःखितो ड्ःखितं वचः ॥ ३३॥
कि तु लक्ष्मण वक्ष्यामि समेत्य त्नकं वचः ।
मातरं वापि कौशल्यां विना सीतामितो गतः ॥ ३8 ॥
या मे रज््याद्विदीनस्थ वने वन्येन त्रीवतः ।
सर्वे व्यपनयेच्छोक॑ वेंदेक्ली क्क नु सा गता ॥ ३५॥
ज्ञातिभ्यश्न विद्धीनस्थ राज्पुत्रीमपश्यतः ।
मन्ये दीघी भविष्यत्ति रात्रयों मम ज्ञाग्रतः ॥ ३६॥
गोदावरीं ब्रम॒स्थानमिमं प्रस्नवएं गिरिं ।
सर्वाएयनुचरिष्यामि बावत् सीता से दृश्यते ॥ ३०॥॥
तथा तु विलपत्तं तं राम शोकपरायणं ।
प्रत्युवाच मदाप्राज्ञो लक्ष्माणः परवीरछा ॥ ३८॥
अलमाछ्त्य संतापं स्थिरो भव नरोत्तम ।
विचित्य तां मया सार्घ नष्टामधिगमिष्यसि ॥ ३६॥
२७८ रामायएं
ट्वं संभाषमाणौ तु तावुभी रामलक्ष्मणो ।
वसुंधरायां पतितां पुष्पमालामपश्यतां ॥ 8०॥
तां पुष्पबेणीं वेंदे्या दृष्टा रामो मछीतले ।
उवाच लक्ष्मएं दीनो डः खाती डुःखितं भू ॥ 8१॥
अभिन्नानामि पुष्पाणि तान्येवेमानि लक्ष्मण ।
अपि बद्वानि वेदिद्याः पूर्व चेतानि कानने ॥ 8२॥
ट्वमुक्का मरातेत्ना लक्ष्मएं पुरुषर्षभः ।
क्रुद्दो ४त्रवीतू तद्ा रामो गिरिं संतर्जपन्निव ॥ 8३॥
तां मृश्क्ेमवर्णाभां सीतां दर्शय पर्वत ।
पुरा शिलाशिनिवाणिमी ब्वां विधंसयाम्यरूं ॥ 88॥
स तं॑ दशरथी रामस्तर्तयन् त्गतीधर ।
दर्दर्श भूमौ विक्रात्त रक्तसस्थ मरत् पद ॥ 8५॥
स समीक्ष्य परिक्रातं स्तीताया राक्तसस्थ च ।
संभ्रान्कह्द्यों राम उवाच श्रातरं प्रियं ॥ 8६॥
एृह्ि लक्ष्मण पश्पेदं राक्तसस्थ मरूत् पद ।
मिथ्या संतर्नितः शेत्तो न सीता गिरिकन्दरे ॥ 8०७॥
त्रीडितं लक्ष्मणां दष्टा परात्रितमिवागतं ।
अधाब्रवीदिद वाकां विस्फाएयन् मरछूठनुः ॥ 8८॥
पमः सपरिवारों वा कालो वा उर्तिक्रमः ।
नव्ां धर्षयितुं शक्तो रक्तो वा मयि ति्तति ॥ 9६॥
अरएयकाएई २०४
अत्तरीक्षगतो मन्ये सीतामादाय राक्षसः ।
न तस्या गमने सौम्य गमनं चेव लक्ष्यते ॥ १०॥
कं क॑ वि पृच्छामि कां दिशं यामि लक्ष्मण ।
तां दिशं नाधिगच्छामि घत्र सीता कूता भवेत् ॥ ५१॥
ए्वमुक्तस्तु रामेण लक्ष्मणाः सत्यविक्रमः ।
राम शोकाग्रिसंतप्तमिदं वचनमत्रवीत् ॥ ११॥
संप्राप्प पण्डितः कृच्छ प्रज्ागेवावगाढुते ।
बालस्तु कृच्छमासाय्य शिलेवाम्भसि मत्ज़ति ॥५३॥
त॑ शोकवेगाभिर्तं व्याधिः स्पृशति दएणः ।
तस्यात्मा संप्रमुकत न च शोकात् प्रमुच्यते ॥ १8॥
स पण्डितवएः प्रान्नः प्रज्ञाकर्मविशारद्ः ।
अप्रान्न इव कि बार्य भार्वीद्तेतोविमुकासि ॥ ५१५॥
त॑ रमः प्रत्युवाचेदं शोकसंतप्तचेतनः ।
धधा त्रवीषि सौमित्रे तत् कर्तु प्रयताम्यरूं ॥ ५१६॥
इत्यार्ष रामायण श्राएणयककाएंडे रामवित्वापो माम
अष्टाषष्िमः सर्गः ॥
२८० रामायएं
6,2%» .
ततः सौम्यो४पि त॑ रामः क्रुद्दों वचनमत्रवीतू।
संरृत्येव शशी ब्योत्स्रां ब्वलन् सूर्य इवोद्तः ॥ १॥
असौ लक्ष्मण भूतात्मा नूल॑ मामव्मन्यते ।
.... अनुक्रोशान्मृदरब्ाच् नृपात्मत्र सिवतते
__._: योग राष्यं परित्यत्य त्यक्ता दीनां/च मं हक
+ <. स्वपघर्ममग्रतः-कृचा प्रविष्टो दृ्डक॑ बस ॥३॥- ७
तस्य मे धर्मकामस्य स्थितस्य बचने पितुप॥.....
न धर्मखायते सीतां क्रियमाणां मरावने ॥ 8॥
रे बह पर्मपरधानस्थ ८ र
॥
पां वापि लक्ष्मण ।
केनान्येन प्रियं कर्तु शक्ता मम सुरेश्यराः ॥ ६॥
. कतीरमपि लोकानां प्रूरं करुणवेदिनं ।
: अन्नानादवमन्यन्ते सर्वभूतानि लक्ष्मण ॥ ०॥
मूद्र लोकछिते युक्त दतं कहुणवेदिन ।
निर्वीर्थ इति मन्यसे नूम॑ मां त्रिदशेश्वराः ॥ ८॥
स गुणः प्राप्य मां दोषः संवृत्तः पश्य लक्ष्मण ।
अज्ञानात् सर्वभूतानां लोकानामभवाय छि ॥ १॥
भंज्षितायां च वेंदेद्यां क्तायां
अरणयकाएई २०३
पेन सौम्य छूता सीता भक्षिता वा तपस्विनी ।
दृष्टे तस्मिन् भवेच्छाज्तिलीकानां पार्थिवात्मऩ ॥ १०॥
- नैव थक्षा न गन्धवी न पिशाचा न राक्षसाः ।
किन्नर वा मनुष्या वा घुं प्राप््पत्ति लक्ष्मण ॥ ११॥
यदि किट 3:23 व वेंदेद्ीं लोकेग्यः स्वस्ति लक्ष्मण ।
। विनष्टमुपधारय ॥११॥
गलत अकसर खोपमिः ।
मानुषः कृले ॥ १३॥
प्रल्निदीलिकिनत चेत् कुशलिनीं सीतां प्रदास्पत्ति ममेश्वराः ।
द्रक्ष्यज्षि मम विक्रम ॥ १४॥ ..
72:22 प्रतिष्तत्ति सवभूतानि लक्ष्मण ।
हर । ।रप॥ :-
के उरासदिः ।
करिष्ये मेथिलीछेतोरपिशाचमराक्षसं ॥ १६॥
मम रोषप्रमुक्तानां सायकानां बल॑ सुराः ।
द्क्ष्यस्यग्य शिताग्राणां शराणां टर॒पातिसां ॥ १७॥ '*
नेव देवा न गन्धवा न थक्षा स च राक्षसाः ।
भविष्यज्नि मम क्रोधादय्य लक्ष्मण पश्य मां ॥ १८॥
निर्मबीदमिमं त्लोक॑ करिष्याम्यय्य सायकेः ।
कालानलममस्पर्शेरतिक्रुद्ध इवात्तकः ॥ १६॥
गा, 36
श्ष्र रामायएं
पधा घमो पथा मृत्युर्षणा कालो यथा विधिः ।
रुत्तास्मि रक्षसानग्य सृष्टा ये च राक्षसाः ॥ २०७
ञ्रय॑ मां विपुलः शोकः प्रदीपयति लक्ष्मण ।
सीतारूरणत्ो घोरो दवाग्रिरिव पर्वत ॥ २१॥
पादृशो ४यं मम क्रोधो देवात् समुपन्नायते ।
व्यक्तमय्य त्रगत् सर्वे नाशयिष्यामि सायकेः ॥ २९॥
न चेद् प्रदास्यत्ति सान्ना सीतां छतामपि ।
अग्य पश्यचु मे लोकाखयो विक्रममारुवे ॥ २३॥
आरूता मम वाणविदीतास्थेः पन्नगेरिव ।
बहुधा निपतिष्यत्ति लोका वे शकलीकृता; ॥ १४॥
पथा रोषपरीतेन मयेदं पूरितं धनुः ।
अराक्षसमिदं कृत्स्त त्रगत् पश्यप्ति लक्ष्मण ॥ २५॥
न दीमां धर्षणां सोछ शक्तो४रूं रघुनन्दन ।
रुत्तास्मि लोकान् सकल्ानग्य सृष्टाश्य येस ते ॥ २६॥
प्रिया सुद॒पा सरूधर्मचारिणी
मधाय्य भायी यदि सा स दृश्यते ।
सपक्षगन्धर्वमनुष्यराक्षसं
ज्गत् सशेलं परिवर्तयिष्ये ॥ २०॥
इत्यार्ष रामायण श्रारणयककाएंडे रामकोपो नाम
नवषश्टितमः सर्गः ॥
अरएयकाएई २०३
॥.% ».
भाषमाएं तथा राम सीतारूरणकर्षित ।
त्तोकानामभवे युक्त संवर्तकमिवानलं ॥ १॥
विज्षिपतं धनुः सत््यं निःश्वससं मुझुर्मुझः ।
रूलुकामं प्नुं हद क्रु दक्तक्रतो घथा ॥ २॥॥
अद्ृष्पूर्व त॑ कोप॑ दृष्ठा रामस्य लक्ष्मणाः ।
अन्रवीत् प्राज्नलिवीकां मुब्वेन परिशुष्यता ॥ ३॥
पुरा भूवा मृड॒दात्तः सर्वभूतहिते रतः ।
न क्रोधवशमापन्नः प्रकृतिं रातुमर्कसि ॥ 8॥
चन्द्रे लक्ष्मीः प्रभा सूर्य गतिवीयी भुवि क्षमा ।
एतत् तु नियतं सर्वे त्रषि चानुत्तमं यशः ॥१॥
उच्यमान मया वाकां सीता शशिनिभानना ।
द्वितं न प्रतित्रग्रारू वेंदेी ज्सकात्मन्ा ॥ ६॥
अयुक्तं क्रुद्या वाक्यमुक्तो४ रू परुषं तथा ।
उत्तर तस्य वाकास्प न वक्तव्यं कथश्चन ॥ ०॥
सीतया चोव्यमानो «हूं गच्छ गच्छेति राघव ।
ग्रवेज्ञमाणो वेंद्ह्ीं वत्सकाशमुपागतः ॥ ८॥
न तु ज्ञानामि कस्याय॑ भग्रः सांग्रामिको रथः ।
'केन वा कस्य वा छ्ेतोः सायुधः सपरिच्छदः ॥ ६ ॥
रेप रामायण
रथनेमिरुतश्रायं सिक्तो रधिरविन्दुभिः ।
देशो निर्वृत्तिसंग्रामः सुघोरः पार्थिवात्मन्न ॥ १०॥
न निवृत्तस्थ पश्यामि बलस्य मरूतः पद ।
एकस्य कि विमर्दी<यं द॒योवी बद्तां वर ॥ ११॥
न चेकस्य कृते ल्वोकानुत्सादयितुमर्कसि ।
युक्तदडा छि मृदवः प्रशात्ता वमुधाधिषाः ॥ १५॥
न वनानां गिरीणां वा राजा भवति राघव ।
तस्मात् प्राणररं दण्ड न धारयरितुमर्कसि ॥ १३॥
यदा व सर्वभूतानां शरण्यः शरणार्थिनां ।
को नु दरप्रणाशं ते साधुमन्येत राघव ॥ १४॥
सरितः सागराः शैल्ा देवगन्धर्वदानवाः ।
नालं॑ ते विप्रियं कर्तु दीक्षितस्पेव साधवः ॥ ११॥
बैन वीर छता सीता तमन्वेष्ट वरमर्कूसि ।
मद्वितीयो धनुष्पाणिव्यवसाय सरहायवान् ॥ १६॥
ममुद्रांश्व विचेष्यामः पर्वतांश्व वनानि च ।
गुराग्र विविधाकारा विल्ाामि च सरांसि च ॥ १७॥
देवदानवयतक्षांश्व विचेष्यामः समन्ततः ।
पावन्नाधिंगमिष्यामस्तव भारयीपरारिएं ॥ १८॥
न चेतू संदर्णयिष्यत्ति त॑ पाप॑ त्रिदणेश्वराः ।
कोशलेन्द्र ततः पश्मात्॒ प्राप्तकात्त॑ करिष्यसि ॥ ९६॥
ग्रणयकाएई रष्प
आनुपूर्वी च धर्मस्य गब्या लोकेषु राघव ।
ततश्केत्स्थसि नाराचैर्नगत्.सर्व सराक्षसं ॥ २०॥
शिवेन सतान्ना विनयेन चेव
न चेत् प्रियां प्राप्स्यसि त्ानकीं व ।
ततः समुत्सादयितासि लोकान्
मलेन्द्रवन्नप्रतिमेः शरोत्तमेः ॥ २१॥।
इत्यार्षे रामायण आ्रारएयककाएंडे लक्ष्मणवा्कां नाम
सप्ततितमः सर्गः ॥
२८६ रामायएं
0.52 2 ।.
एवमुक्तस्तु वीरिण लक्ष्मोन स राघवः ।
प्रतिगृद्य वचस्तथ्यं वनानि विचचार छू ॥ १॥
स तं वाणधनुष्पाणिर्बद्धासिविततायुधः ।
लक्ष्मणो श्रातरं दीन पृष्ठतो ४नुन्नगाम छू ॥ १॥
क्रोधेन च विलापेन शोकेन च समाकुतन॑ ।
ज्षुत्पिपासापरिश्राज्नमाशीविषमिवोरग ॥ ३॥
सीतारूरणडःखार्ते व्यथितात्मानमातुर ।
लेतुयुक्ते पुनवीकां लक्ष्मणस्तथ्यमत्रवीतू ॥ 8॥
आ्राश्सिक्ति मरूाबाढो प्राणिनं सर्वमापद्ः ।
स्पृशत्यनिलवल्लोके क्षपोन प्रतियाति च ॥१॥
पदि इःखमिक प्राप्त काकुत्स्थ न सक्ष्यिसि ।
प्राकृतश्ाल्पसच्श्च सक्ष्यिति कयं सरः ॥ ६॥
एषितो छि भवान् त्तोकांस्तेत्नसा यदि धक्ष्यति ।
श्रातीः प्रत्ना नर्व्याप्र क्व नु वास्यलि निर्व॒तिं ॥ ०॥
नहुषस्थात्मन्ो राम पयातिः कर्मभिः स्वकेः ।
गतः शक्रस्थ सायुत््यमनयाच्रापतद्गुवि ॥ ८॥
मर्््षेश्व वशिष्ठस्थ यः पितुर्नः पुरोढितः ।
अड्भात् पुत्रशतं न्ज्ञे तथेव च पुनर्गतं ॥ ६॥
अरण्यकाएई २८७
शक्रादिध्रपि लोकेपु वर्तमानौ लथालयौ ।
श्रंपेते नरशाईल न व शोचितुमर्कूसि ॥ १०॥
नष्टायामपि वेदिक्यां मृतायां वापि राघव ।
शोचितु नार्कसे देव बधान्यः प्राकृतस्तथा ॥ ११ ॥
ल्रद्धिधा न छि शोचत्ति सततं तब्दर्शिनः ।
सुमरुत्स्वपि कृच्छेषु बुद्या निश्चितनिश्चया: ॥ १९॥
अदृष्गुणदोषाणां कर्मस्वभिर्तात्मनां ।
नात्तरेण क्रियां वीर फलमिए्ट प्रवर्तति ॥ १३॥
इदं छि स्मारयामि वां नोप॑देशं करोमि ते ।
अनुशिष्याद्धि को नु बां साक्षाद॒पि वृदस्पतिः ॥ १४॥
बुद्धिश्न ते मराप्रान्न त्तोकेरपि उर्त्यया ।
इति प्रसुप्तं शोकेन पुनः संबोधयाम्यरूं ॥ १५॥
दिव्यं बं मानुषं चाखत्रमात्मनश् पराक्रमं ।
इक्ष्वाकुवृषभावेक्ष्य पतस्व द्विषतां बंधे ॥ १६॥
कि ते सर्वविनाशेन कृतेन पुरुषर्षभ ।
तमेंबेक॑ रिपुं पाप॑ विज्ञायोद्दर्तुमर्कसि ॥ १०॥
इत्यार्ष रामायणे ग्राएएयककाएंडे रामानुसयों साम
एकसप्ततितमः सर्गः ॥
रेप रामायएं
8.> »॥].
ट्वमुक्तस्तु तदाकां लक्ष्मोन सुभाषितं ।
सारग्राछ्छी मरासारं प्रतिन्रय्रारू राघवः ॥ १॥
स निगृदा मराबाहुः प्रवृद्द क्रोपमात्मसः ।
अवष्भ्य धनुश्रित्रं रामो लक्ष्मणमत्रवीत् ॥ २॥
किं करोमि नरव्याप्र क्व नु गच्छामि लक्ष्मण ।
'केनोपायेन पश्येयं सीतां सुरतुतोपमां ॥ ३॥
त॑ तथा भाषमाएं तु उःवार्त धर्मचारिएं ।
राममाश्चासयन् वाकां लक्ष्मणाः पुनरत्रवीतू ॥ 8॥
तमस्थानमिदं भूयस्वमन्वेषितुमर्कसि ।
रक्ञोभिर्बकृमिः कीर्ण नानासच्वनिषेवितं ॥ १॥
सत्तीरू गिरिउगीनि निर्तशश्र शिलायुताः ।
गुराश् विविधाकारा नानाद्रुमलतावृताः ॥ ६॥।
आ्रावासाः किन्नराणां च गन्धर्वनिलयास्तथा ।
तेषु युक्तो मया सार्ध त्रमन््वेषितुमर्कसि ॥ ०॥
बद्धिधा बुद्धिसंपन्ना मरात्मानों सर्षभाः ।
आधिभिर्न प्रकम्पसे वायुवेंगेरिवाचत्नाः ॥ ८॥
उत्युक्तस्तदनं रामी विचचार सलक्ष्मणः ।
शद्जितिः सशरं घोर गृढ्ीब्वा स मराधनुः ॥ ६ ॥
ग्ररणयकाएएं रण
ततः पर्वतकूठामभं छिन्नपक्तं दिन्नोत्तमं ।
दर्दर्श पतितं भूमी ज्ञतन्नाद्र त्रद्यायुषं ॥ १०॥
त॑ं दृष्टा गिरिसंकाशं रामो लक्ष्मणमत्रवीतू।
अनेन सीता वेंदेछी भज्षितात्र न संशयः ॥ ११॥
गृप्रह्पमिदं रक्तो व्यक्त श्रमति कानने ।
भक्षयित्रा विशालाक्षीं सीतामास्ते बधासुखं ॥ ११॥
एन हूनिष्ये दीफ्ताग्रेः शीघ्रं वाणेरत्रिकांगे! ।
त्ातरोषः सरस्राक्षो वब्नेणेव महाचलं ॥ १३॥
इत्युक्काभ्यपतदृध्र॑ संधाय धनुषि क्ुरं ।
क्रुद्दो रामः समुद्ात्गआ्नालयन्निव मेदिनीं ॥१४॥
स दीनो दीनया वाचा मुखेन एधिरं वमनू।
अभ्यभाषत त॑ क्रुढं राम रामेति राघवं ॥ १५॥
पामोषधीमिवारएंये विचिनोषि नृपात्मत्न ।
सा सीता मम च प्राणा रावणेनोभय॑ छूतं ॥ १६॥।.
घया विरीना वेंदेही लक्ष्मोोन च राघव ।
क्रियमाणा मया दृष्टा रावणेस बलीयसा ॥ १७॥
सीतामश्युपपन्नो ४छं रावणश्र रणे मया ।
विधघंसतितर॒थः पुत्र पातितो धरणीतल्ने ॥ १८॥
एतत् तस्य धनुर्भग्रमेतच्छत्न॑ विमर्दितं ।
अयं तस्य रथों राम भग्मः सांग्रामिको मया ॥ १६॥
37
२६० रामायएं
अन्न युद्दे मया दत्त रावणस्थ पुनः पुनः ।
पक्ततुण्डनविधीर गात्राए्याएज़ता मछत् ॥ २०॥
ग्रथ भ्रात्तस्थ मे पत्ती छिब्वा वृद्धस्थ रावणः ।
अद्वेनादाय वेदिक्लीमुत्पपात विछायसा ॥ २१॥
सीतामभ्युपपंन्नो ४छं रावणेन छूतो रणे ।
रक्षसा निरूत॑ पूर्व न व मां रूततुमर्कसि ॥ २२॥
त्रदायुष॑ तु विज्ञाय कथयत्तमिमां कयां ।
गृप्ररात्रं परिधत््य ररोद सहलक्ष्मणः ॥ २३॥
एकमेकायने इर्गे निःश्वतसं कथखन ।
समीक्ष्य डं!खित तत्र रामः सौमित्रिमत्रवीत् ॥ २४॥
राज्यश्रंणो वने वासः सीता नष्टा मृतः पिता ।
ईदशीयं ममालक्ष्मीनि्द्क्रेदपि पावक ॥ २५॥
पय्यरू सलिलस्पार्थे व्रत्नेयं लवणाम्भसं ।
सो०पि मां नूनमासाय् शुष्येन्नदनदीपतिः ॥ २६॥
मास्त्यभाग्यतरों लोके मधास्मिन् सचराचरे ।
प्रेनेयं मछूती प्राप्ता मया व्यसनवागुरा ॥ २०॥
अ्रय॑ पितृवयस्यों मे गृप्ररात्रों तरान्वितः ।
शेते विभिछृतो भूमौ मम भाग्यविपर्ययात् ॥ २८॥
इत्येवमुक्का तु वचो राघवः सरलक्ष्मणः । |
पस्पर्श पाणिना मृप्र॑ पितुः ख्लेरूं विदर्शयस् ॥ २६॥
अरण्यकाएएं २१
॥,* » ।]].
रामः प्रेक्ष्य तु त॑ गृप्र॑ भुवि रौद्रेण पातितं ।
सौमित्रिं मित्रसंपन्नमिदं वचनमत्रवीतू ॥ १॥
ममाय॑ नूनमथाय घतमानो विरूड्रमः ।
राक्तषतेन रूतः संख्ये प्राणांस्त्यन्नति उस्त्यज्ञान्ू ॥ २॥
मन्दप्राणो काय॑ पत्ती कथश्चिय्यदि त्रीवति ।
स्वरदीनश्व दीनश्न विस्फुरः समुदीक्षते ॥३॥
पावद्व ससंज्ञो०यं घावच्छक्रोति भाषितुं ।
तावत् पृच्छाम्परूं सीतां राज़ानं पिशिताशिनां ॥ 8॥
त़णायों यदि शक्रोषि वाचमीरयितु पुनः ।
सीतामाचक्ष्व भद्ने ते बधमात्मन ढव च ॥१॥
कृब्या ब्वामरूमव्यग्र॑ संहछत्रणमुत्सक्ले ।
गसुं वर्षसरस्राणि त्रीव वे चिरमएउन्न ॥ ६॥
किंनिमित्तं छृता सीता रावणस्पथ च कि मया ।
अपराई क्क वा दृष्टा रावणेन मम प्रिया ॥ ०॥
कप तदिन्दुसंकाशं मुखमासीन्मनोरूर ।
सीताया क्रियमाणायास्तदा क्र्रेण रक्तसा ॥ ८॥
कपठपः कपंवीर्यः किंकमी च स राक्षसः ।
क्व चास्य भवन तात ब्रूढि में परिपृच्छतः ॥ ६॥
सर रामायएं
कप वा समनुप्राप्तो दएडकं स मरृद्वनं ।
चित्रकाननसंपन्नं बहुपादपसंकुत्मं ॥ १०॥
तमुदीक्ष्याथ दीनात्मा विलपत्तमरिंद्मं ।
कृच्छाउत्तिष्दांश्रस्थ त्रदायुः परमातुरः ॥ ११॥
स वाचा व्यक्तवा राममिदं वचनमत्रवीतू ।
सा छता राक्षसेन्द्रेण रावणेन बल्तीयसा ॥ ११॥
मायामाथ्रित्य विपुल्वां वातडर्दिनसंकुलां ।
परिश्रात्नस्य मे युद्धे छिब्वा पत्नी निशाचरः ॥ १३॥
सीतामादाय वैेदेहों प्रयातो दक्षिणामुखः ।
उपरध्यत्ति मे प्राणा दृश्टिश्रीम्यति राघव ॥ १४॥
पश्यामि वृत्तानेतांश्र सौवणीनिव सांप्रत॑ ।
प्रेन राम मुहुर्तेन सीतामादत्त रावणः ॥ १५॥
तस्मिन् नह्ठ धन स्वामी ज्षिप्रं संप्रतिपय्यते ।
विन्दों नाम मुहूरती सौ साबुध्यत स त॑ तदा ॥ १६॥
कषो बधामिषं प्राप्य ज्ञिप्रं न स भविष्यति ।
तन्न व्यथा रात्रपुत्र कर्तव्या राम रंस्पसे ॥ १७॥
बैदेक्या सक्तितः ज्षिप्रं रुबा त॑ रावण रणे ।
असंस्थानस्य गृप्रस्य रामं प्रत्यभिभाषिणः ॥॥ १८॥
आस्यात् सुत्राव हधिरं प्रियमाणस्थ सामिषं ।
इद चोबाच बचना प्रियमाणो विरृठमः ॥ ११॥
अरण्यकाएई २१३
सर्वतश्रासयन् दष्टिमस्थिरामतिविरछृतल!ः ।
समुद्रे दक्षिणे द्वीपे लड्राधिपतिरीश्ररः ॥ २०॥
पुत्रो विश्ववसः साक्षाद्राता वेश्रवणस्घ च ।
उत्युक्का डर्बलः प्राणान् मुमोच पतगेश्वरः ॥ २९॥
ब्रूढ्वि ब्रूढ्लीति रामस्य त्रुवाणस्य कृताञञलेः ।
त्यक्का शरीरें मृप्रस्थ प्राणा त़म्मुर्नदायुषः ॥ २१॥
स नित्तिप्य शिरो भूमौ प्रसार्थ च शिरोपर ।
विज्षिप्प चरणौ गृप्रः पपात धरणीतत्ने ॥ २३॥
त॑ गृष्न प्रेक््य पतितं गतासु पर्वतोषमं ।
रामः सुबहुडः खाती वचः सौमित्रिमत्रवीतू ॥ १४॥
बहूनि राक्षसावासे वर्षाणि वसता सुर ।
ग्रनेस दशडकारएयं विचीर्णमिरू पक्षिणा ॥ २५॥
अ्नेकवर्षशतिकश्रिरकालमुपस्थितः ।
पो४यमय्य रूतः शेते कालो छि इरतिक्रमः ॥ २६॥।
ततः प्रियक्धिते युक्त मृतं दृष्टा तद्ययुप॑ ।
अन्रवीज्लक्ष्माएं रामो मुब्वेन परिश्ुष्यता ॥ २०॥
पश्य लक्ष्मण गृप्रो ४घमुपकारी दिल्नोत्तमः ।
सीतामश्युपपन्नश्न रावणेन छूतो बत्ती ॥ २८॥
गृप्ररात््यं परित्यक्य पितृपेत्ामरूं मछूत् ।
मम छेतोरय॑ प्राणानमुखत् पतगेश्चरः ॥ २१॥
रे रामायएं
सर्वत्र खलु दृश्यत्ते साधवो धर्मचारिणः ।
प्रूराः शरण्याः सौमित्रे तिर्यग्योनिगतेघ्॑पि ॥३०॥
अय॑ सखा मम पितुः सानुक्रोशो विछृड्रमः ।
मम छेतोः पराक्रात्तो गतः स्वर्ग म संशयः ॥३१॥
पुत्नेरपत्येदटरिश्व परिह्वीनो मरावसे ।
अस्मदर्धाय धर्मीत्मा गतो वेवस्वतक्षयं ॥ ३२॥
सीताकरणन्रं इःख॑ न में डःखं तथाविध ।
यथा विनाशो गृप्रस्य मत्कृतेन परंतप ॥ ३३॥
राजा दशरथः श्रीमान्ू यथा मम मरछायशाः ।
पूत्ननीयश्न मान्यश्व तथाय॑ पतगेश्चरः ॥ ३७॥
लक्ष्मणाढूर काष्ठानि निर्मथिष्यामि पावकं ।
पत्षीन्द्रे सत्करिष्यामि मर्द्थ निधन गतं ॥ ३५॥
नाथ पतगल्लीकस्य चितामारोप्य लक्ष्मण ।
इमं धक्ष्यामि सौमित्रे छूतं रौंद्रेण पक्तिएं ॥ ३६॥
हवमुक्का चितां दीप्तामारोप्य पतगिश्वरं ।
दारू रामो धमीत्मा पतंगेन्द्रे त्रद्युषं ॥ ३०॥
रामो«थ सरूसौमित्रिविंगाक् त़लमोत्रसा ।
कृत्रा चोदककार्य तु श्रातरी रामलक्ष्मणी ॥ ३८॥
रोछिमांसानि चोत्कृत्य पेषीकृत्य महायशाः ।
शकुनेभ्यो ददी रामो वन्ये ररितशाद्त्ते ॥ ३४॥
अरएयकाएई शप
य॑ तु मृतस्य मर्त्यस्य त्रपत्तीर दिन्नातवः ।
त॑ं स्वर्गगमने तस्य मन्नं रामो त्न्नाप छू ॥ 8०॥
ततो गोदावरीं गब्या नदीं नरवरात्मत्रौ ।
डदक॑ ददतुस्तस्मे मृप्ररात्रे त्रटायुषे ॥ 8९॥
त गृप्रराज्ः कृतवान् बशस्कर
सुठ॒ष्करं कर्म रणे निपातितः ।
मरूर्षिकल्पेन च तेन सत्कृतो
ज्ञगाम पुण्यां गतिमुत्तमां झ्रुभां ॥ 8२॥
उत्यार्षे रामायण श्रारणयककाएंडे ब्रद्मयुदर्शनं नाम
द्विस्ततितमः सर्गः --- ब्ठायुसंस्कारो नाम
त्रिसप्ततितमः सर्गः ॥
5 3 &७& 55 54% «3 «| <«<_|*«>,>,,35 «>> ंिएंं 2 ४७ण४ं॑ंणँः;”ँंधंॉ्?्ध?आओआओइऑं
२६ 'रामाषएं
0,.8 % ९५.
कृत्रिवमुद्क तस्मे प्रस्थिती रामलक्ष्मणी ।
श्रातरी मेघसंकाशं त्सस्थानमुपेयतुः ॥ १॥
ततो०स्तं छि गते सूर्य संश्रिती स्वकमाश्रमं ।
कल्यमुत्याय च पुनः कृतत्रप्याक्षिकाबुभी ॥ २॥
ततः ध्रून्यं त्रनस्थानं परित्यज््य महाबली ।
अन्वेषमाणो तौ सीतां त्ग्मतुः पश्चिमां दिशं ॥ ३॥
ततस्तौ पश्चिमां गब्या शरचापासिधारिणी ।
अविप्ररृतमिक्ष्वाकू पन्धानं प्रतिपय्य वे ॥ 8॥
गुल्मेवृक्षिश्र बहुमिर्लताभिश्र समावृतं ।
पर्वतिरश्नतिईर्ग मह॒द्नमपश्यतां ॥ १॥
व्यतिक्रम्य तु वेंगेन व्यालसिंह॒निषेवित ।
अतिभीमं मरारण्यं श्रातरी तौ महाबलौ ॥ ६॥
ततः पर ब्नस्थानात् क्रोशत्रयमतीत्य वे ।
क्रौच्चालयं विविशतुर्गहनं वनमोत्रसा ॥ ०॥
नानामेघगएणप्रख्य॑ प्रकृष्टमिव सर्वतः ।
मानावृक्तेः प्रुभेः कीर्णा मृगपत्षिगणाकुत्व॑ ॥ ८॥
मार्गमाण तु वेंदेकीं भ्रातरी तो विचेरतुः ।
तत्र तत्रावतिष्ठत्तौ सीताहरणडुःखितो ॥ ६॥
अ्ररणयकाएई र्७
लक्ष्मणस्तु मरूतेत्राः सत्यवाकू शीलवानू प्रुचिः ।
अब्रवीत् प्राज्नलिवीकां भ्रातरं दीमचेतसं ॥ १०॥
स्पन्द्ते मे दृछे बाहुझुद्धिममिव में मसः ।
विपरीतानि पश्यामि निमित्तानि मढरामुत्र ॥ ११॥
घोरश्पाणि दृश्य कुछ वीर मनः स्थिर ।
इमानि छि निमित्तानि सब्यः शंसन्ति विग्ररूं ॥ ११॥
एष वज्जुलको नाम पत्षी परमदरुणः ।
अपसत्य प्रयात्याप्रु शंसधयन् नौ मर॒द्रयं ॥ १३॥
ग्रथ तत्र मराघोर विकृतं त॑ मछोच्छुयं ।
विवृद्धमशिरोग्रीवं कबन्धमुद्रे मुं ॥ १४॥
रोमभिननिचितं तीक्ष्णीर्मछागिर्मिवोच्छित ।
सीलमेघनिभं घोर मेघस्तनितनिस्वनं ॥ १५॥
मरूता चातिपिड़ेन विपुलेनायतेन च ।
हकेसोरसि दीर्घेण सथनेसातिदर्शिला ॥ १६॥
मरुदंष्रोपपन्न॑ तं बलिन सर्वघातिसं ।
भक्षयसं मराकायं घोरानृक्तमराद्रिपान्ू ॥ १०॥॥
भुन्नी दर्घी विकुरवाणं घोरी योन्ननमायतौ ।
आ्राद्यय विविधांग्रेव कराश्यां मृगपक्षिणः ॥ १८॥
आकर्षतं वनात् तस्मादनेकान् मृगयूधपास् ।
स्थितमावृत्य पन्धानं कबन्धं तावपश्यतां ॥ १४॥
38
श्ष् रामायएं
अ्रथ तो समतिक्रातौ क्रोशमात्रात्तरेण तु ।
श्रातरावतिकायेन गृरुीतौ दीर्घबाहुसा ॥ २०॥
परिगृछा बलादीरी ज्षुधार्तेन महावलौ ।
कृष्यमाणौ ददशतुरबीकू परिघसंनिभौ ॥ २१॥
मरागत्रकराकारी रे रोमभिराचितौ ।
दीर्घप्रुष्कनवी घोरी पश्चास्थाविव पन्नगौ ॥ २२॥
ताभ्यामाकृष्यमाणौ तु खड़वाणधनुर्धरी ।
कृच्छेणास्थ समीप॑ तावुपनीती व्यवस्थितों ॥ २३॥
न शशाक हि तौ वीरी भ्रातरी रामलक्ष्मणी ।
प्रक्षेप्तुमास्ये बाहुभ्यामवष्टव्धी स्वतेज्नता ॥ २४॥
ग्रधोवाच महाबाहुः कबन्धी दानवोत्तमः ।
शरचापधरी वीरौ श्रातरी रामलक्ष्मणी ॥ २५॥
कौ युवां वृषभस्कन्धी मराजड्भपनुर्धरी ।
घोर वनमिदं प्राप्ती मम भक्ष्यावुपस्थितो ॥ २६॥
ब्रूत मढां च काम च किमर्थ चागतौ युवां ।
यो में देशमनुप्राप्ती ल्लुधार्तस्थात्र तिधतः ॥ २०॥।
तस्प तद्बचनं थ्रुत्रा कबन्धस्थ उरात्मनः ।
उवाच लक्ष्मएं रमो मुबेेन परिश्रुष्यता ॥ २८॥
कृच्छात कृच्छ्तरं प्राप्ती दुणं सत्यमेव तु ।
व्यत्तमं त्रीविताताय प्रियामनुपलभ्य च ॥ २१॥
अरणएयकाएई रप
मातिभारो ४स्ति देवस्य सर्वभूतेषु त्वक्ष्मणा ।
आत्मान मां च सौमित्रे व्यसनेः पश्य मोछितो ॥ ३०॥
प्रूराथ् बलवत्तश्व कृताखाश् नरा भुवि।
काल्माभिषन्नाः सीदि सिकतासेतवो यथा ॥ ३१॥
इति ब्रुवाणो दृष्सत्यविक्रमः
प्रतापवान् दाशरथिर्महायशाः ।
ग्रवेक्ष्य सौमित्िमुदारदर्शर्
मतिं चकारास्य स दोर्निकर्तने ॥ ३६५॥
इत्यार्षे गामायणे ग्राएणएयककाएंटे कबन्धाडुगोचरो
माम चतुःसप्ततितमः सर्गः ॥
३०० रामायएं
4,>% » ५.
तौ तु तत्र स्थितौ दृष्ठा भ्रातरतो रामलक्ष्मणी ।
बाहुपाशपरिक्षिप्ती कबन्धो वाक्यमत्रवीतू ॥ १॥
तिष्ठथः कि नु मां द्रष्टा लुधा्त ज्ञत्यर्षनी ।
श्रारूररार्थमनुप्राप्ती कि मां न प्रतित्न॑ल्थथः ॥ २॥
तच्छुब्रा लक्ष्मणों वाक्५ं प्राप्तकालं छि त॑ं तदा ।
डवाचार्तिसमापन्नं विक्रमे कृतनिश्चयः ॥ ३॥
बां चमां च पुनस्तूर्णमादत्ते राक्तसाधमः ।
तस्माद्सिश्यामस्याप्रु बाक़ू कृत्ताव मा चिर ॥8॥
ततश्र देशकालन्नौ खड्जाभ्यामेव राघवां ।
बाह्ू तस्यांशदेशाभ्यामुभावेव निकृत्ततां ॥ १॥
दक्षिणो दक्तिणं बाकुमलक्तमसिना तदा ।
रामश्रिच्छेद वेंगेन सव्यं वीरस्तु लक्ष्मणः ॥ ६॥
स पपात मराकायश्किन्नबाहुर्मछासुरः ।
ज॑ च्॒गां च दिशश्वेव सादयन् त्लदो यथा ॥ ०॥
स निकृत्तौ भुन्नौ दृष्ना शोणितेन समुक्षितः ।
प्रीतः पप्रच्छ तो वीरी कौ घुवामिति दनवः ॥ ८॥
इति तस्य ब्रुवाणस्य लक्ष्मणाः प्रुभलक्षणः ।
समाचष्ट स तस्थाघ कबन्धस्थ मछाबत्त। ॥ ६ ॥
अरण्यकाएई ३०१
ग्रयमिक्ष्वाकुदायादो रामो नाम मरायशाः ।
अस्य चावज्नं विद्धि भ्रातरं मां तु लक्ष्मण ॥ १०॥
अस्य देवप्रभावस्य वसतो वित्नने वने ।
रक्षसापकता भायी तामन्वेह्॒मिरागंतः ॥ ११॥
बे तु को वा किमर्थ वा कबन्ध वससे वने ।
आस्थेनोरसि दीफतेन भग्रव्नड़ी ४ तिभीषणः ॥ ११॥
ए्वमुक्तः कबन्धस्तु लक्ष्मोन तथा वचः ।
डवाच परमप्रीतः स इन्द्रवचन स्मरन् ॥ १३॥
स्वागतं युवयोवीरे द्िष्या प्राप्ती च राघवी ।
दिप्या चेमौ सिकृत्ती मे बाक़ू परिघसंनिभी ॥ १४ ॥
ममाप्यनेन वेशेन निर्वेदं:ः समपय्यत ।
मृत्यिएडभूतो छोकस्थः सर्वल्तोकविगर्द्धितः ॥ १५॥
विकृतः पिशिताहारों त्रीवलोकभयावरूः ।
न किद्निद्त्यन्न॑ सब्बं बाहुमध्यमुपागतं ॥ १६॥
मृगर््ञे मक्तिषं वापि शाई्लं मानुषं गत ।
नावर्त्रयमुपप्राप्त क्षीणपुण्यः ज्ुधान्वितः ॥ १०॥
व्यसने वर्तमानेन शोके मरछूति तिछता |
राघवी पन्मया दृष्टी सास्ति धनन््यतरो मम ॥ १८॥
कीर्तिमत्तौ महार्वीयी धार्मिकौ सत्यविक्रमी ।
सहितौ श्रातरौ दृष्ट्रा मुक्तो४रूं पापन्नीवितात् ॥ १६॥
३०१ रामायण
उपवानढरूमप्यासं कन्दर्पसदृशः ज्षितो ।
अरूमात्मापराधेन प्राप्तो हपविपर्ययं ॥ २०॥
विद्ययं बच्च मे उपमिदं सर्वभयावरूं ।
शापदोषेण संप्राप्तं मया बीभत्समीदृर्श ॥ २१॥
अवश्य मानसीयो में श्रातरी रामलक्ष्मणोी ।
कीर्त्यमानं वधातथ्यमिद् में श्रूयतां वचः ॥ २१॥
उपमासीन्ममाचिच्त्यं त्रिषु लोकेषु विश्रुतं ।
धधा भ्रुक्रस्य सोमस्य सूर्यस्य च वृरस्पतेः ॥ २३॥
थ्रियों मां मध्यमं पुत्र॑ दनुं साप्ना च दानवं ।
इन्द्रकोपादिदं हपं प्राप्ततल्तमवेक्ति च ॥ २४॥
अछूं छि तपसोग्रेण पितामहूमतोषयं ।
दीर्षमायुः स मे प्राद्यत् ततो ४रं पूर्णमानसः ॥ २५॥
दीर्षमायुर्मया प्राप्त कि में शक्रः करिष्यति ।
इत्येतां बुद्धिमास्थाय रणे शक्रमधर्षयं ॥ २६॥
तस्य बाहुप्रमुन्नेन वत्रेण शतपर्वणा ।
सक्थिनी मे शिरश्नेव शर्ररे संनिवेशितं ॥ २०॥
सतु मां बाच्यमानो ४ पि नानयय्यमसादन ।
पितामरूवचस्तथ्यं तद॒स्विति च स्तो४ब्रवीत् ॥ २८॥
ए्वंभूतेम तु मया निरस्तेसाल्यतेन्नसा ।
इदमुक्कः सुरपतिर्मूर्धि कृबराज्ञत्तिं तदा ॥ २६ ॥४
ग्ररणयकाएएई ३०१
अनाछारः कप शक्ये भग्रतक्थिशिरोमुखः ।
वब्रेणाभिरृतः काल सुदीर्घमपि ज्नीवितुं ॥ ३०॥
एवमुक्तो मया शक्रो बाढ़ घोत्रनमायतौ ।
प्रादद्त्तसि चास्य॑ मे. तीक्षणदंप्रमिद मछूत् ॥३१॥
सो भुन्ाभ्यां दीघीभ्यामाकृष्यास्मिस्ू मरावने ।
गन्नान् व्याप्रान् मृगानृक्षान् भक्तयामि समत्ततः ॥ ३१॥
स च मामत्रवीदिन्द्रो घदा ते रामलक्ष्मणी ।
छेत्स्पतः समरे बाढ़ तद् स्वर्ग गमिष्यसि ॥ ३३॥
स॒बं रामो४पसि भद्े ते नाहमन्येन केसचित् ।
शक्गो छूतुं यथा वाक्यमेतउुक्तं दिवौकसा ॥ ३४॥
अछूं वामपि साहूाप्यं करिष्यामि नर्षभी ।
मित्र चेवोपदेक्ष्यामि भवतोर ग्रिसाक्षिकं ॥ ३५॥
ट्वमुक्तस्तु दनुना धमीत्मा तेन राघवः ।
इद क्रगाद वचन लक्ष्मणस्थोपप्रूणएयतः ॥ ३६॥
रावणेन छूता सीता मम भायी बशस्विनी ।
निष्क्रास्तस्थ त्रमस्थानात् सह श्रात्रा खधासुखं ॥ ३७॥
साममात्र तु ज्ञानामि न ह॒पं तस्य रक्षसः ।
निवास वा प्रभावं वा न वय॑ तस्य विज्यद्ढे ॥ ३८॥॥
स॒ब्व॑ सीतां समाचक्ष्व बत्र पेसापि वा छूृता ।
कुछ कल्याणमत्यर्थ यदि त्रामासि तब्चतः ॥ ३६॥
३० रामायएं
शोकातीनामनधीनामेवं नमः परिधावतां ।
काएप्यात् सद्॒श कर्तुमुपकारे च वर्ततां ॥8०॥
ट्वमुक्तस्तु रामेण वा्कां तत् करणाक्षर ।
प्रोवाच कुशत्नो वक्तुं वक्तारमप्रि राघवं ॥ 8१॥
दिव्यमस्ति न मे ज्ञान नापि ज्ञानामि मेथिलीं ।
पत्ता ज्ञास्यति त॑ ज्ञास्थे दग्धः स्व ह॒ृपमास्थितः ॥ 8२॥
मेदुग्धस्थ न विज्ञातुं शक्तिर॒स्ति नर॒षभी ।
राक्षस त॑ मरावीर्य पेन सीता छता बलातू ॥ 8३॥
विज्ञान छि मम भ्रष्ट शापदोषेण राघव ।
स्वकृतेन मद्ा प्राप्त यो४यं लोकविगर्ल्धितः ॥ 88॥
किततु बावतन्न यात्यस्तं सविता श्रात्तवाहनः ।
तावन्मामवंे कृबा दहू राम बधाविधि ॥ 8५॥
दग्धस्वयारंं न्यायेन ततो४छंं रघुसन्दन ।
वक्ष्यामि तमरूँ वीर यस््ते वक्ष्यति रावएं ॥॥ 8६॥
तेन सख्यं च कर्तव्यं न्याववृत्तेन राघव ।
करिष्यति स ते वीर साहाप्यमरिमर्द्स ॥ 8०॥
न छास्त्यविद्दित तस्य त्रिषु त्वोकेषु राघव ।
सीन परिसृतो देशान् स बली कारणात्तरे ॥ 9८॥
ट्वमुक्तो तु तौ वीशी तेनाथो रामलक्ष्मणी ।
गिरिप्रस्तरमारोप्य कबन्ध समुपेयतुः ॥ 8४ ॥
अरएयकाएई ३०१
काए्निर्मधनाद्गिं त्रमयित्रा महाबलौ ।
कबन्धमवत्े कृच्रा चक्रतुस्तो चितां ततः ॥ १०॥
लक्ष्मएस्तु मछोल्काभिवत््वलितानिः समसतः ।
चितामादीपयामास प्रन्नत्वाल च सर्वशः ॥ ११॥
तच्छरीरं कबन्धस्थ घृतपिएडोपमं मदूत् ।
मेदसः पच्यमानस्य मन्दं दरूति पावकः ॥५२॥
स विधूय चितामाप्रु भूचा चानिमिषेत्तणः ।
विमले वाससी बिश्रन् मालां सत्तानिकीमपि ॥ १३ ॥
ततश्रिताया वेंगेन भास्वरों विरज्नो४म्बरः ।
उत्पपात तदा रृष्टः सर्वप्रत्यड्रभूषितः ॥ १४॥
विमाने सतो<म्बरे तिष्ठन् रुंसयुक्ते मनोरमे ।
प्रभया च मरातेत्रा दिशो दश विराज्यन् ॥ १५॥।
सो०क्षरीक्षगतो राम कंबन्धो वाक्मत्रवीत् ।
प्रूणु राघव तब्चेन सीतां घो४धिगमिष्यति ॥ ५१६॥
पम्पा नामाभितों वापी तद्भ्यासमितों गिरिः ।
ऋष्यमृक इति ख्यातों वनें वलति तस्य च ॥ १७॥
सुग्रीव इति विख्यातः कामह॒पो महाबलः ।
सो४भिगम्यश्र पूल्यश्न कर्तव्यश्र प्रदक्षिणंं ॥ ५८॥
राम बखुक्तयों लोके याभिः सर्वे विमृश्यते ।
परिमृश्य दशास्तास्ता दशाभागेन वर्तते ॥ ५१६॥
गा. 39
३०६ रामायएं
तां दशामागतो दीनां व राम सहलक्ष्मणाः ।
पत्कृते व्यसन प्राप्त बया भावीपरारत्ञ ॥। ६०॥
तद्वश्यं बया कार्य तुमछूत् सौछूदं वचः ।
अकृत्या न छि ते सिद्धिमरंं पश्यामि चिलयसू ॥ ६१॥
स तु ते राम धर्मात्मा सुग्रीवो नाम बानरः ।
श्रात्रा निर॒स््तः क्रु्देन बालिसा शक्रसूनुना ॥ ६१॥
ऋष्यमृके गिरिवरे पम्पापर्यलशोभिते ।
स वसत्यात्मवान् प्रूरश्तुर्भि! सह बासरेः ॥ ६३॥।
वयस्य॑ त॑ कुछ ज्षिप्रमितो गब्याग्य राघव ।
तत्सरायस्य पश्यामि तव कार्यविनिश्चयं ॥ ६४॥
तस्माद्वानररा्न तं कृतज्ञं ब्रत्न सुब्रत ।
अन्नीत्थाय समागम्य दीप्यमाने विभावती ॥ ६१॥
न तु ते तो४वमसव्यः सुग्रीवो वामरो४पि सन् ।
कृतन्नः कामहपी च सढायार्थे च कृत्यवान्॥ ६६॥।
स ढि शक्तो बली कर्तु कार्य ते रूरियूधपः ।
कृतार्थी वाकृता्ी वा कृत्यं ते स करिष्यति ॥ ६०॥
स वानरवरः प्रीमान् पम्पामणति शद्ज्तिः ।
भास्करस्थीरसः पुत्रों बालिना कृतविग्रकूः ॥ ६८॥
संनिधायायुध॑ ज्षिप्रमृष्यमूकालयं कर्षि ।
कुछ राघव सत्येन वयस्यं वासराधिपं ॥ ६६॥।
प्ररणयकाएएं ३०७
स रि स्थानानि सवीणि कार्त्ख्थेस कपिपुड्वः ।
नरमांसाशिमां लोके नेपुएंयेनोपत्लभ्यते ॥। ००॥
न तस्याविदितं लोके किश्निदस्तीरझ राघव ।
यावत्_सूर्यः प्रतपति सरखांभुररिन्दिम ॥ ०९॥
तावंदेव सदू भ्रात्रा गच्छ ब॑ सूर्यनन्द्स ।
स नदीर्विविधान् शैलान् गिरीणां कन्दराणि च ॥ ०२॥
अन्विष्यन् वानरेः सार्ध पन्नीं ते४धिगमिष्यति ।
वानरांश् मरावीयान् प्रेषयिष्यति वामरः ।
दिशो विचेतु तां सीतां बद्धियोंगेस कर्षितां ॥ ०३॥
सुमेरुभूड़ाप्रे गतामनिन्दितां
प्रमध्य पातालतल्ने४पि वाभितां ।
प्रवड़मानां प्रवर॒स्तव प्रियां
निरस्प रक्षांसि तब प्रदस्पति ॥ ०४॥
उत्यार्षे रामायण ग्रारएयककाएंडे कबन्धवा्कां नाम
पतच्चसप्ततितमः सर्गः ॥
३०५ रामायएं
॥,४ ४ ९।.
निवेय्याथ स रामस्य सीतायाः प्रतिपादनं ।
वाक्यमधीर्थतच्न्नः कबन्धः पुनरत्रवीत् ॥ १॥
एष राम गतः पन्या येनेंते पुष्पिता द्रुमाः ।
प्रतीचीं दिशमाभित्य प्रकाशते मनोरूराः ॥ २॥।
विल्वाः पियालाः पलसाः प्रक्ञन्यग्रोधतिन्दुकाः ।
अश्वत्था!ः कणिकिराश्व मधूका धवचन्दनाः ॥ ३॥
ग्राहछय यदिवा भूमी पातयित्वा पधासु्ं ।
फलान्यमृतकल्पानि भक्षयत्ती गमिष्यथः ॥ 8॥
पंक्रामतो बहन देशान् शेलाच्छेलं वनादन ।
ततः पुष्करिणीं र॒म्यां पम्पामासाद्यिष्यथः ॥५॥।
अशर्करां सुसलितां समती्थीमशिवलां ।
राम संज्ञातशालूकां कमलोत्पलमालिनीं ॥ ६॥।
तत्र छूंसाः प़वाः क्रौद्चाः सारसाश्रेव राघव ।
बल्गुस्वरा विकूत्नति पम्पासलिलगोचराः ॥ ०॥
सोदिज्नते नरान् दष्टा बधस्थाकोविदाः पुरा ।
घृतपिए्डोपमान् स्थूत्तान् दिक्लांस्तान् भक्ञविष्यथः ॥ ८॥
रोहितान् शकुलांग्व नलमीनांग्र राघव ।
पम्पायामिषुभिर्मत्स्थान् छूवा राम वरान् वरान् ॥ है॥
तांस्तान् पक्कानू विनिष्टप्तानकृशानेककएट्कान् ।
अरणयकाएई ३०
विचित्य पाणौ छिद्वा च लक्ष्मएस्ते प्रदास्थतिं ॥ १०॥
सुषं ते खादतो मांस पम्पायां पुष्पसंचये ।
पद्मगन्धि शिवं वारि सु्बं शीतमनाविलं ॥ ११॥
आदाय पतद्मिनीपन्रेर्लक्ष्मणस्तव दास्यति ।
पृषतश्रेव चित्राड़्ान् विमलान् वनचारिणः ॥ ११॥
तहनुपेतान पम्पायां दृष्गा शोक॑ विरास्यसति ।
चित्रा: सुमनसस्तत्र तिलकाः कृतमालकाः ॥ १३॥
उत्पलानि च फुल्लासि तथा तामरसानि च ।
चक्रवाकवलाकानां पारसानां च रासतां ॥ १४॥
रम्यं कारण्वानां च शब्द श्रोष्यसि राघव ।
द्रक्षसे पद्रषाठानि व्याकोषाणि समत्ततः ॥ १५॥
तप्तकाश्चनवणीनि द्वाग्रिसद्शानि च |
न तेषां तत्र माल्यानां कश्निद्रोपयिता सर ॥ १६॥
मतड़शिष्यास्तत्रासन्नृषयः सुसमाहिताः ।
अथ तेषामनावृष्यां वन््यमार्रतां गुरोः ॥ १०७॥
थे प्रपेतुर्महों तूर्ण शरीरात् स्वेद्विन्द्वः ।
तामि माल्यानि ज्नातानि मुनीनां भावितात्मनां ॥ १८॥
स्वेद्विन्डप्रह्मानि शोभयन्ति मरछूत् सरः ।
तेषामग्यापि तत्रेव दृश्यते सहूचारिणी ॥ १६॥
श्रवणा शवरी नाम काकुृत्स्थ चिस््ीविनी ।
३१० रामायएं
तां तु धर्मरतं नित्य सर्वभूतनमस्कृतं ॥ २०॥
दृष्टा देवोषमं राम स्वर्गत्तोक॑ गमिष्यति ।
गच्छ पम्पामितो राम क्रात्रानेन सर द्रुतं ॥ २१॥
बड़वृत्ञान् वनोदेशान् पश्यन् पुष्पतुगन्धिसः ।
ततस्वं राम पम्पायास्तीरमासाय्य पश्चिम ॥ २६॥
आश्रमस्थानमतुलं प्रून्यं द्रक््यसि राघव ।
तत्रासम् यज्ञपात्राणि परित्यक्तानि मासद् ॥ २३॥
स््थानं प्रपचतां तत्र दृष्टा नीवारतएडुलानू ।
पिप्पलीलवणाश्यां च मत्स्थान् संपादयिष्यथः ॥। २४॥।
प्रभूतताडुत्मीयं छि पिप्पलीप्रततं वन ।
न तमाक्रमितुं नागाः शक्रुवत्ति वराप्ममं ॥ २५॥
ऋषेस्तस्य मतड़स्यथ विविधं तच्च कानन॑ ।
तस्मिन् नन््दसंकाशे देवारएयसिभे बने ॥ २६॥
सानाविरुगसंघुष्टे न यात्येव तरां सर! ।
ऋष्यमूकस्तु पम्पायाः पुर॒स्सात् पुष्पितद्रुम! ॥ २०॥॥
स उगीरोरूणो राम शिश्रुसागाभिरतक्षितः ।
पस्तु तं विषमाचारः परापकर्माधिरोरूति ॥ २८॥
तत्रेवाभु रूरस्येनं सुप्तमादाय राक्षसाः ।
शयानः पुरुषों राम तस्य शेलस्य मूर्धीन ॥ २६॥
पत् स्वप्ने लभते वित्त तत् प्रबुद्दो “ धिगच्छति ।
ग्रणयकाएई ३११
डदारों ब्रद्माएश्रेत्यः पूर्वकालाभिनिर्मितः ॥ ३०॥
मरूत्मभिर्मराप्रश्नेश्रितस्तत्र द्वि्ञातिभिः ।
तत्रेव निशि मागानामाक्रन्दः श्रूयते महान ॥ ३९॥
क्रीउतां राम पम्पायां मतड्भराश्ममसंनिधी ।
सिक्ता हधिरधाराभिर्क॑वान्योन्यं वसद्धिपा: ॥ ३२॥
पृषक् तीथीनि गारुते मेघवर्णास्तर॒स्विनः ।
ते तत्र पीचा पानीयं रज्नः प्रच्ताल्य चाड़त्नं ॥ ३३॥।
निवृत्ताः प्रतिगाहले बसानि वसगोचराः ।
राम तस्य तु शेलस्य मरछूती शोभसा गुरा ॥ ३७॥
शिलापिधाना काकुत्स्थ उर्गे चास््थाः प्रवेश ।
तस्या गुरायाः प्रद्वारे महान् शीतोदकों कूद। ॥ १५॥
बहुपुष्पफलो रम्यो सामोर॒गसमावृतः ।
तस्मिन् वसति सुग्रीवश्चतुर्भिः सचिवेः सकू ॥३६॥
कदाचिच्छिषरे तस्य पर्वतस्थावतिएछते ।
कबन्धस्व्नुशास्पेवमुभी तौ रामलक्ष्मणी ॥ ३७॥॥
स्रग्वी भास्करवर्णीभः जे व्यराज्षत वीर्यवास् ।
त॑ तु खस्थ॑ मराभागं कबन्धं रामलक्ष्मणों ॥ ३८॥
स्वस्ति तेःस्तु प्रयाह्दीति राघवो वाक्यमूचतु ।
गम्यतां कार्यसिड्र्थमित्युवाच ततो दनुः ।
मुप्रीती तावनुन्नातौ दनुं संपून्य त्रग्मतुः ॥ ३४॥
३्श्् रामायएं
॥.5 ४ ४।.
ततः कबन्धः खगतः खग्वी भास्करदर्शनः ।
ज़्गामामब्य काकुत्स्य॑ प्रुभ भवनमात्मनः ॥ १॥।
तौ कबन्धेन त॑ मार्ग पम्पाया दर्शितं वने ।
आदाय तस्थतुः प्राचीं दिशं दशरथात्मत्रौ ॥ २॥
तौ शेलेराचितान् देशान् ज्ञौद्रकल्पफलद्रुमान् ।
ब्रितो बग्मतुईए् सुग्रीव॑ रामलक्ष्मणी ॥ ३॥
कृब्ा तु शेलपूृष्ठे तौ वासमेकां निशां ततः ।
प्रभातायां पुनवीरी ब्ग्मतुः प्रथमे ४छूनि ॥ 8॥
तौ गव्या दृरमधानं विचित्रवनभूषितं ।
पम्पायाः पश्चिमं तीर राघवावुपतस्थतुः ॥५॥
तौ पुष्करिण्याः पम्पायास्तीरमासाय्य पश्चिमं ।
ततो ददशतुस्तत्र शवयी रम्यमाप्नमं ॥ ६॥
तौ तमाश्रममासाय हुमेर्बहुमिरावृतं ।
सुरम्यमभिषश्यत्ती शवरीमश्युपेयतुः ॥ ०॥॥
तो दृष्टा सा तदा सिद्धा समुत्याय कृताञ्ञलिः ।
पादौ रामस्य ज्रग्राू लक्ष्मएस्थ च धीमतः ॥ ८॥
तामुवाच ततो रामः शवरीं शंसितत्रतां ।
कच्चित् ते निर्ज्निता विध्राः कच्चित् ते बर्तते तपः ॥९॥
अरणएयकाएई ३१३
कचित् ते गुरुमुश्रूषा सफला गुरुवत्सले ।
कचित् ते विमयः प्राप्त: कचित् ते४न्द्रियतंपमः ॥ १०॥
क्क च ते संशितात्मानस्तपःसिद्धा मरूर्षयः ।
मे ब्रयोपासिताः पूर्व श्रोतुमिच्छामि तानरू ॥ ११॥
राघवेण तथा पृष्टा सा सिद्धा सिद्धसंमता ।
शशंस शवरी तस्य ये मया पर्युपासिताः ॥ ११॥
चित्रकूदं बधि प्राप्ति विमानिरतुलप्रनेः ।
इरू ते दिवमाहछा थे मयाभ्यर्चिताः पुरा ॥ १३॥
तेश्वारुमुक्ता धर्मिछ्टिरमछाभागिर्मरर्षिभिः ।
आगमिष्यति काकुत्स्थः सुपुणयमिममाश्रमं ॥ १8॥
सते प्रतिगृह्वीतव्यों रामः सौमित्रिणा सरझू ।
तमर्चिवा ध्र॒वं स्वगी भविष्यति तवाक्षयः ॥ १५॥
मया तु विविधं वन्य संचितं रघुनन्दन ।
तवार्थे नरशाईतल पम्पायामिरू दृश्यतां ॥ १६॥
स हवमुक्तो धरमीत्मा शवर्यी शवरीमिदं ।
डवाच रामो विज्ञाय तापसेरवरिष्कृतां ॥ १०॥
दनोः सकाशात् तब्चेन प्रभावों मे मरात्मनां ।
श्रुतः प्रत्यक्ष॑मिच्छामि तबेनाग्य निरीक्षितुं ॥ १८॥
एतत् तु वचन श्रुवा रामवक्ताद्ििनिः सृतं ।
शवरी दर्शयामास तावुभी तदनं मरछूत् ॥ ११॥
व. 40
: ११ रामायएं
उवाच वचन चेदं तावुभी रामलक्ष्मणो ।
बहुपुष्पफलं र॒म्यं दर्शनीय मछृदनं ॥ २०॥
पश्य मेघचयप्रख्यं मृगपत्षिगणायुतं ।
मतड़ुवनमित्येतद्विश्रुत॑ भुवि राघव ॥ २१॥।
इरू ते भावितात्मानो गुरवो मे महाखुते ।
मुझुवां चक्रुरनलं मन्नवन्मनह्लकोविदः ॥ २९॥
इय॑ प्रत्यक्स्थली बेदी यत्र ते देवसत्क्रियाः ।
पुष्पोपरूरिः प्रणताअक्रुरश्युख्यतेः करे: ॥ २३॥
तेषां तपःप्रभावेन पश्याग्यापि ख़ूत्तम ।
स ल्लायलि न भ्रुष्यत्ति कुसुमानि कुशास्तथा ॥ २४॥
अशक्रुवद्विस्तेर्गतुमुपवासश्रमालसेः ।
चित्तितानागतान् पश्य सक्ितान् सप्त सागरान् ॥ २५॥
कृताभिषेकैन्यस्तानि वल्कलानीढ तेर्दित्रेः ।
पश्याग्यापि न भ्रुष्यन्ति वृत्तासक्तानि राघव ॥ १६॥
एतांग्रान्यांश्व सा तस्मे प्रभावांस्तपती बलातू।
तेषां मुनीसामाचष्ट रामाय विद्तात्मने ॥ २०॥
आश्रर्यमिति रामश्र प्रतिन्रग्राह् तद्चः ।
वचनात्ते च सा राममिदं वचनमत्रवीतू ॥ १८॥
कृत्ख़ वनमिद् दृ्श श्रोतव्यं च श्रुतं बया ।
तदिच्छाम्यभ्यनुज्नातुं त्यत्रामीदं कलेवर ॥ २६॥
अरएयकाए श्श्प्
तेषामिच्छाम्यरूं गसुं मुनीनां भावितात्मनां ।
समीपमाश्रमस्थानां यानदू पर्यचारिषं ॥ ३०॥
धर्मिष्टि तु वचस्तस्थाः पश्रुवा रामः सलक्ष्मणाः ।
अनुज्नानामि गच्छेति प्रकृष्टबदनो ४त्रवीत् ॥ ३१॥
अनुन्नाता तु रामेण हुब्वात्मानं कुताशने ।
स्वलत्ी स्वेन वपुषा स्वरगमेव त्रगाम सा ॥ ३२॥
यत्र ते सुकृतात्मानों विरर॒लि मरूर्षयः ।
तत् पुण्यं शवरी स्थान ज्रगामिव समाधिना ॥ ३३॥
इत्यार्ष रामायणे आरएयककाएंडे कबन्धोपद्शों नाम
षद्सप्ततितमः सर्गः --- शवरीदर्शनं नाम
सप्तसप्ततितमः सर्गः ॥
३१६ रामायएं
6.% » १।]].
दिव॑ तसयां तु पातायां शवर्यी स्वेन कर्मणा ।
लक्ष्मणोन सदू भ्रात्रा चित्तवामास राघवः ॥ १॥
चित्तयिव्वा तु धर्मात्मा प्रभाव॑ त॑ मात्मनां ।
इदू भ्रातरमेकाग्र॑ लक्ष्मएं वाक्यमत्रवीत् ॥ २॥
दृष्टो “यमाप्रमः पुण्यो बद्धाश््यी मरात्मनां ।
विश्वस्तमृगशाईत्नो नानाविछुगसेवितः ॥ ३॥
सप्तानां तु समुद्राणामेषां तीर्थिषु लक्ष्मण ।
उपस्पृष्ट तु विधिवत् पितरश्नेव तर्पिताः ॥ 8॥
प्रमष्टमप्रुभं सर्वे कल्याएं समुपस्थितं ।
तथा हि संप्ररृष्ट में छूद्यं पश्य लक्ष्मण ॥५॥
वूदयं छि नर॒स्यारू श्रुभं वा यद्िवाप्रुभं ।
पूर्व हि मनसा ध्यातं पश्मादितदवाप्यते ॥ ६॥
पेरख्य द्टेनियतं शोकः शाज्लिमवाप्स्थति ।
तानीमानि च दृश्यत्ते मनोज्ञानि समत्ततः ॥ ७॥
मन्दस्तु मन्द्शिशिरो विज्ञाः प्रणुदन् ह्वमं ।
अनुत्नोमतुो वायुरनुप्तारयतीव मां ॥ ८॥
शोकश्च मनसो मे<य्थ मन्दमन्दमपेति च ।
स्थिरीभवत्ति गात्राणि विध्रुध्यत्तीन्द्रियाणि च ॥ ६ ॥
अ्रणयकाएई ३१०
एवमप्यतितप्तस्थ शोको मे व्यवधूयते ।
शररि ज्ञायते लक्ष्मीर्धृतिश्रेव यथा पुरा ॥ १०॥
न चापि दर्शन हरे तस्या वाप्या विचिसये ।
वीक्षस्व पुरुषव्याप्र सिद्धि शंसत्ति लक्ष्मण ॥ ११॥
एते मम सुखाः सौम्या मृगाः सर्वे प्रदक्षिणाः ।
मनोज्नेः परितो वाग्सिगीयत्तीव मछागिरों ॥ ११॥
सुषशीतो वनस्यास्य नानागन्धवरूः शिवः ।
देशयन्निव पन्थानं मन्दं वरूति माझतः ॥ १३१॥
मुप्रभं च प्रसन्न॑ च बदन ते४य्य लक्ष्मण ।
पूर्व छवि छूदये “ज्ञाती गुणदोषो समझुते ॥ १8॥
शकां चिरमपि स्थातुं पुएंये४स्मिन् मुनिसंश्रंये ।
न च तृप्ति गमिष्यामि वर्षीणामयुतिरपि ॥ १५॥
मार्गितव्या तु वेंदेद्ी वया सह ममासघ ।
न स्थात् कालो ग्ुतिमते आसीनानामिदाश्रमे ॥ ९६॥
तस्मादगच्छ गच्छावस्तां पम्पां ग्रुभकाननां ।
ऋष्यमूको गिरिर्यस्था सातिदरे प्रकाशते ॥ १०॥
पस्मिन् वसति प्त प्रान्नः सुग्रीवो४प्रुमतः सुतः ।
नित्यं बालिभयज्रस्तश्नतुर्भिः सचिवेः सहू ॥ १८॥
तमरूं बरितो दर्ज स्वकार्यवरया हरि ।
तद्धीम छि सः सौम्य सीतायाः परिमार्गणं ॥ १६॥
३१८ रामायएं
ब्रुवाणमेवं तु तदा राम सौमित्रिरत्रवीतू ।
गच्छावः सकछ्ितौ तत्र ममापि बरते मनः ॥ २०॥
आश्रमादथ निष्क्रम्य तस्मात् स रघुनन्दनः ।
आत्नगाम ततः पम्पां सानापादपशोभितां ॥ २१॥।
निरीक्षमाणों विविधान् सर्वतः पुष्पितान् द्रमान् ।
प्रमदाभिरिव स्कन्धे लताभिः परिवेश्तान् ॥ २१॥
कोयश्किर्वश्नुलकिः शतपत्रिस्तिरीय्केः ।
पुत्रप्रियेः पूर्णामुविर्भर्द्धत्रिः प्रियम्वंदिः ॥॥ २३॥
एतेसन्येश्न विरृगनीदितं तन््मरूदन ।
अ्रसावगच्छद्िक्रात्ती राघवः सहलक्ष्मणः ॥ १४॥
स ददर्श ततः पम्पां प्रुभशीतन्नलाशयां ।
प्रदृष्टनानाशकुनां बहुपादपसंकुत्नां ॥ २५॥
कुमुदोत्पलिनीं रम्यां श्रुभां मणिनिभोदकां ।
बहुपड्ूत्॒संबाधां बहुपुष्करमणिउतां ॥ २६॥
रंसकारएउवाकीरणा मरुर्षिगणसेवितां ।
चक्रवाकोपक्रीडां च कादम्बेः कूत्रितां तथा ॥ २०॥
वीत़्यमानस्तु शीतेन सुखस्पर्शेन वायुना ।
तर परिश्रम रामः सझू सौमित्रिणा तदा ॥ २८॥
त्रमान् पुष्पफलोपितान परपुष्टविनादितानू ।
मूडुशादलनीलानि दृष्टा भूमितलानि च ॥ १६॥
अरणयकाएई १्शें
संप्रकृष्टस्ततो रामः पम्पां च मुमनोरुरां ।
बालार्कसदशः पद्नेः प्रदीप्तामिव सर्वतः ॥ ३०॥
मराबली तां तु शिवामकर्द्मां
निरीक्ष्य पम्पामभिरामदर्शनां ।
ऋषीततां विज्लषुपदी मरानदीं
पंथिव मित्रावह्णावरृष्यतां ॥ ३१॥
इत्यार्ष रामायण श्रारएयककाएंडे पम्पागम्न नाम
अ्ष्टासप्ततितमः सर्गः ॥
३१० रामायएं
8.2 8» .
तां समत्तातू समालोक्य रम्यां पुष्करिणी प्रुभां ।
रामः सौमित्रिमाभाष्य विललापाकुलेन्द्रियः ॥ १॥
सौमित्रे पश्य पम्पायाः कानन प्रुभदर्शन ।
श्राज्नलते यत्र शेल्ाभा द्रुमाः सशिखरा इव ॥ २॥
सुखानिलो“पं सौमित्रे कालः प्रचुरमन्मयः ।
गन्धवान् सुरभिवीतों सानापुष्पितकानसः ॥३॥
पश्य पुष्पाणि सौमित्रे वनानां पुष्पशालिनां ।
सृत्रतां पुष्पवर्षीणि वर्ष तोयमुचामिव ॥ 8॥
प्रस्तरेषु च रम्येषु विविधा: काननद्रुमाः ।
वाबुवेगप्रचलिता: पुष्पेरवकिर॒त्ति मां ॥ १॥
माहतः सुखसंस्पर्शी वाति चन्द्नशीतत्लः ।
पद्रपदेरिभिकूत्रद्विवनेषु च सुगन्धिषु ॥ ६॥
गिपिप्रस्थेषु सौमित्रे पुष्पवद्निर्सनोरसेः ।
संसक्तविव्पस्कन्धेईनिरिक्ष्यं नभस्तलं ॥ ०॥
पुष्पिताग्रांश् पश्येमान् कर्णिकारानू समसतः ।
राठ्कप्रतिमाच्छन्नान् नरान् पीताम्बरानिव ॥ ८॥
वसत्तकाल प्राप्ती ४यं नानाविरृगकूतितः ।
विशालाज्ञीविर्लीनस्थ मम शोकविवर्धनः ॥ ६॥
अ्ररणयकाएई ३११
सौमित्रे मां सुड॒ःखार्ते संतापयति मन्मथः ।
रृष्टो विवदमानश्च कोकिलो मामिवारूपत् ॥ १०॥
प्रियासहायों मुद्ितो वसत्लकामदीपितः ।
ट्ष दत्यूढको रृष्टो रम्पे कानननिर्करे ॥ ११॥
प्रवदन् मन्मधाविष्टः स्वकात्तामनुतिष्ठति ।
विचित्रमिछ गायत्ति वायुभोगाभिनन्दिसः ॥ १५॥
भूड़राज्ाभिरद्ताः सौमित्रे मधुरस्वराः ।
मां विना मृगशावाज्ञीं सीतां वाष्यत्नडीकृतां ॥ १३॥
संतापयज्नि सौमित्रे क्रूरश्चित्रामिव प्रदूः ।
शिब्विनीभिर्वृता भासि मयूरा गिरिसानुषु ॥ १४॥
पश्य लंक्ष्माणा नृत्यतं मयूरमनुनृत्यतीं ।
मयूरीं मन््मधाविष्टां मम शोकविवृद्यये ॥ १५॥
सेव नूम॑ मयूर॒स्थ रक्तसापर्ता प्रिया ।
अ्रछूं घथा विरक्धितः पुष्पमासि सुमध्यमां ॥ १६॥
परिचुम्बति संविश्य श्रमरश्चूतमन्नरीं ।
नवसंगमसंब्ूष्ट: कामी प्रणयिनीमिव ॥ १७॥
पश्य चाहणि पुष्याणि निष्फलानि भवत्ति मे ।
पुष्पभारसमृद्दानां द्रुमाणां शिशिरात्ययें ॥ १८॥
ट्ष पुष्यव्ों वायुः सुखस्पर्शः सुखावरूः ।
तां विचित्तयतः कात्तां पावकप्रतिमो मम ॥ १६॥
44
३२२ रामायएं
श्यामा प्मपलाशाज्ञी विनाभूता मया प्रिया ।
सीता परवशं प्राप्ता सापि शोच्या वयं यथा ॥ १०॥
अ्रस्मिन् काले प्रमुद्तिः संघशः शकुनाः कल ।
आकृयत्ति इवान्योन्यं कामोत्साहकरा मम ॥ २१॥
नमिताड़्रो ४यमस्तब्धो मत्तः प्रमुद्तिः सु ।
वायसः शिवरस्पाले कष्ट मामभिननन््द्ति ॥ २१॥
ए्ष मे तत्र वेंदे्याः सकाशं कथयिष्यति ।
पत्ती कुशलवृत्तासं तस्याश्व कुशल मम ॥ २३॥
पश्य लक्ष्मण संवादं मम मन्मंथवर्धन ।
पुष्पिताग्रेषु वृक्तेषु द्वित्ञानामनुकूज्तां ॥ २४॥
सौमित्रे पण्य पम्पायाश्रित्रातु वनरात्रिषु ।
मधुरं कोकिलालापमृतुदोषेण कूत्नतां ॥ २५॥
एषा प्रसन्नसलिला पद्मिनी चोत्पत्वायुता ।
रंसकारए्टवाकीएी फुछसौगन्धिकाकुला ॥ २६॥
चक्रवाकयुता नित्यं विचित्रकुसुमोत्करा ।
मातड्भरमृगपृथिश्न सेवितेयं त्रत्वार्थिमिः ॥ २०१
पद्मान्यशोकपुष्याणि दृष्ट्ा दृश्िविरन्यते ।
सीताया नेत्रकोषाभ्यां सदशानीव लक्ष्मण ॥ २८॥
पद्मपुष्परत्नोन्मिश्रो वृक्तासरविनिःसृतः ।
निश्चास इव सीताया वायुवीति मनोरमः ॥ २६ ॥
अ्ररणयकाएएई ३२३
सौमित्रे पश्य पम्पायां दक्षिणे गिरिसानुषु ।
पुष्पिताः कणिकिारस्थ यष्टीः परमशोभनाः ॥ ३०॥
अधिक शेलरात्रो४यं धातुभिश्र विभूषितः ।
धातुन्न॑ सृत्रते रेणुं वायुवेंगेन घर्षितं ॥ ३१॥
पम्पातीरर॒रुश्रिव पुष्पिता मधुगन्धिनः ।
मालत्यो मल्ल्रिकाश्रेव करवीराः सुपुष्पिताः ॥ ३१॥
गिरिप्रस्थे तु सौमित्रे सर्वतः पुष्पितान् द्रमान् ।
निष्यत्रान् हरतः पश्य प्रदीम्तानिव किंग्रुकानू ॥ ३३ ॥
शोभसे माधव मासि सिन्धुवाराः सुपुष्पिताः ।
चिरविल्वा मधूकाश्र वन्लुल्ास्तिन्दुकास्तथा ॥ ३४॥
चम्पकास्तिलकश्चिव नागपुष्पाश्र पुष्पिताः ।
अर्जुना मुचुकुन्दाश्न दृश्यले गिरिसानुषु ॥ ३५॥
'केतकोद्दालकाश्रेव शिरीषाः शिंशपास्तथा ।
धवाः शाल्मलयश्रेव रक्ताः कुछवकास्तथा ॥ ३६॥
तिनिशा नक्तमालाश्र चन्दनाः पिचुत्ला अ्रपि ।
तथा ताल्ास्तमालाश्व नागवछ्यः करज्ञकाः ॥ ३०॥।
उउम्बराः कदम्बाश्न पूर्णकाः पारिभद्रकाः ।
मीपाश्व वर॒णश्रैव सर्वतो भातति पुष्पिताः ॥ ३८॥
वनेषु पश्य सौमित्रे द्रुमाणां पुष्पसंपद ।
पुष्पमासं विकुवीणाः प्रहृरषादिव पुष्पिताः ॥ ३६॥
३२ रामायएं
पश्य पम्पां प्रुभन्नलां सुप्रभां पुष्करावृतां ।
चक्रवाकानुचरितां रंसकारएडवायुतां ॥ 8०॥
प्रवें: क्रीद्वश्न संघुष्टां सारसेरभिनादितां ।
अधिक शोभते पम्पा कून्नद्वि्विदगोत्तमेः ॥ 8१॥
दीपयन्नि च मे काम विविधा मुद्िता द्वित्नाः ।
श्यामां पद्ममु्ों स्मृत्रा मन््मधो वर्षते मम ॥ 8२॥
पश्य सानुषु चित्रेषु मृगीभिः सह्ितान् मृगानू।
अर तु मृगशावाक्ष्या वेंदेक्या रक्तितो “सुखी ॥ 8३॥
अस्मिन् सानुरुछे रम्ये मत्तद्धित्गणायुते ।
पद्मतौगन्धिकयुते उःखशोकापके शिवे ॥ 88॥
रमेयं विछुगोदुशे विविधे काननोत्तमे ।
पश्येयं यदि वेंदेहीं नलिन्युपवने सुख्ले ॥ 8५॥
रा प्रिये मृगशावाक्ति तप्तकाव्चनवा्िनि ।
कष्ट मां नाभिन्नानासि वित्ञितं मूर्वचेतसं ॥ 8६॥
निवास्यमान किंकेप्या छ्तरात््यं वने चर ।
मा त्यन्नः कधमयग्य बं त्यक्का निर्विषयं गता ॥ 8०७॥
क्वप्रीतिः क्क च ते उक्तिः क् भक्तिः क्त च सा दया ।
पन्न मां उःखशोकार्ते नाभिन्नानासि ज्ञानकि ॥ 8८॥
एवं स विल्वपंस्तत्र शोकोपहूृतचेतन: ।
अवेज्ञत शिवां पम्पां रम्पवारिवदां ग्रुभां ॥ 8॥
ग्रणयकाएई श्श्प
निरीक्षमाणस्तु ततो महात्मा
सर्वे बन॑ पादपनिर्करांश् ।
उद्रिम्रचेताः सर लक्ष्मपोस
विलप्य डः खोपरूतः प्रतस्थे ॥ १०॥
तावृष्यमूक॑ सहितौ प्रयाती
सुग्रीवशाखामृगसेवितं त॑ ।
तस्ताश्व दृष्ठा रूरयो बश्रवुर
मरौत्नतो राघवलक्ष्मणी तौ ॥ ५१॥
र्त्यार्ष रामायण मरूर्षिवाल्मीकीये आ्रादिकाव्ये
चतुर्विशतिसारुस्यां संढितायाम्
आरएयककाएंडे रामोन्मादकरो साम
नवस्षप्ततितमः सर्गः ॥
आरएयककाएएं समाप्त ॥
किष्किन्ध्धाकाए्ट
भ्रथ
श्रीरामायणे वाल्मीकीये
किष्किन्धाकाएई
॥,
तौ तु दृष्टा मरात्मानौ भ्रातरी रामलक्ष्मणो ।
सुग्रीवः परमोद्िग्ः सर्वैर्नुचरेः सह ॥ १॥
चितयाभिषरीतात्मा निश्चित्य गिरिलइसे ।
वरायुधघरौ वीर सुग्रीवः प्रवगेश्वरः ॥ २॥
न स चक्रे मनः स्थातुं वीक्षमाणो महाबलौ |
उदिग्रकृदयः सर्वी दिशः समवल्तोकपन् ॥ ३॥
व्यवातिष्ठत नेकस्मिन् देशे वानर॒पुड्रवः ।
स चित्तवामास विभुर्विमृश्य च पुनः पुनः ॥ 8॥
त्यक्तुकामो गिरेः प्रूड़ें चत्रनासीतू समवस्थितः ।
चित्तयन्नेव सहूसा सनूमत्प्रमुखान् रूरीनू ॥ १॥
मन्ननिश्रयतच्नन्नान् समीपस्थान् व्यत्वोकयत् ।
ततः स सचिवेभ्यस्तु सुग्रीवः प्रवगाधिषः ॥ ६॥
३३० रामायएं
शशंस परमोद्िगों गच्छत्ती रामलक्ष्मणो ।
ट्तौ वनमिदं उर्गे बालिप्रणिहितौ चरौ ॥ ०॥
छमना चीएवसनौ मनुष्यावागताविर् ।
ततः सुग्रीवलचिवा द्ृष््रा तौ वरधन्विनी ॥ ८॥
तम्मुस्ते शिवर तस्मादन्यतू प्रवगपुड्भवाः ।
ते ज्षिप्रमभिसंगम्य यूथपा यूथपर्षभ ॥ ६॥
रूरयो वानरश्रेष्ट परिवार्वीपतस्थिरे ।
ततः शाखामृगाः सर्वे प्वमाना मराबत्ताः ॥ १०॥
वेंगेसाकम्पयस् वृत्तान् गिरीणां शिखराणि च ।
ए्वमेकायने उर्गे प्रवमाना गिरेगिरिं ॥ ११॥
बभज्ुः पादपांस्तत्र पुष्पितांश् वनद्रुमान् ।
सालाश्रकर्णककुभास्तिलकार्तुनवच्चुला: ॥ १९॥॥
पातिताः सहरसा सर्वे न्यग्रोधाग्व॒त्थतिन्डुकाः ।
व्याप्रगोकर्णकपयों वराह्ा मृगयूथपाः ॥ १३॥
आ्रासिताः सरूसा भीतिभीता दर दिशो गताः ।
प्रवमानेः कपिवरेर्प्रमत्तेः प्रवेगितेः ॥ १8॥
सच्चान्यतिप्रविद्यानि आसितानि रूतानि च ।
शिषराच्छिवर गचा सुप्णीमिलवेगितः ॥ १५॥
मलबस्योत्तरे प्रूड़े सुग्रीवस्तु स्थितो >भवत् ।
श्रापुत्य गिरिउगीनि मलबस्य वनौकसः ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई ३३१
मार््ीरमृगशा्नलांखासयसो ययुस्तदा ।
ततः सुग्रीवसचिवाः पर्वतेन्द्रे समाध्रिताः ॥ १०॥
संगम्य कपिमुख्येन स्थिताः प्राज्नलयस्तदा ।
ततस्तमुपतंश्रासं बालिकिल्विषशद्धितं ॥ १८॥
डवाच रूनुमान् प्रान्नः सुग्रीव॑ वाकामर्थवत् ।
कस्माइब्िगचेतास्व्ं प्रद्ुती हरिपुड़व ॥ १६॥
त॑ं घोरदर्शन क्रूर से पश्यामि बालिसं ।
पस्मात् तव भय नित्य॑ पूर्वत्नात् पापकर्माणः ॥ २०॥॥
स नेरू बाली डुष्टात्मा न ते पश्याम्यरूं भय ।
त्रढ्यो शाखामृगब्वं ते व्यज्ञितं प्रवगर्षम ॥ २१॥
विनीतिरभिविष्यातिः सेव ते लघुचित्तता ।
बुद्िविज्नानसंपन्नेरि ड्ितज्षेर्महात्मभिः ॥ २९॥
न काबुद्धिंगतो रात़ा सर्वभूतानि पाति रू ।
सुग्रीवस्तु ध्रुभं वाकां घ्रुच्वा तत्र हुनूमतः ॥ २३१
ततः प्रुभतर वार्कां हुनूमत्तमुवाच छू ।
हतौ दा मछावीयी धन्विनी विपुलौनसी ॥ १४॥
दीर्घबाढू विशालाज्ञौ न स्थात् कस्य मरूद्रयं ।
बालिप्रणिछितावेतो शड़े ४ पुरुषोत्तमी ॥ २५॥
बहुमित्राश्र राज्नानः शत्रुषु प्रदरत्ि च ।
कृत्येषु बाली मेधावी राज्ानो बढुदर्शनाः ॥ २६॥
३३१ रामायएं
भवत्ति पररुतारस्ते ज्ञेयाः प्राकृतिर्सन छि ।
तदिमी प्राकृतेंनेव बया ज्ञेवौ प्रवड़म ॥ २०॥
गतिचेष्टाविकरिश्र इ॒पतो भाषितिस्तथा ।
लक्षयस्व तयोभीवं डुष्टाड॒ई् समाछितः ॥ २८॥
विश्यासेन प्रशंसाभिरिजड्ितेश्व पुनः पुनः ।
ममेवाभिमुष्खः स्थिव्रा पृच्छ ब॑ रूरिपुड़व ॥ २६॥
प्रयोत्नं प्रवेशस्य वनस्यास्य धनु्षरी ।
पृच्छ व इपसंपन्नौ कि कार्यमिछू लिप्सितं ॥ ३०॥
प्रुद्ात्मानी च यदि तौ पश्यसि प्रवगर्षम ।
व्याभाषितिवी इपेवी विज्ञेषा इ॒ष्टता तयोः ॥ ३१॥
गत्यतौ कपिरात्रेन संदिष्टो माएतात्मन्रः ।
चकार गमने बुद्धि यत्र तौ रामलक्ष्मणी ॥ ३२॥
इत्यार्ष रामायण किष्किन्ध्याकाएंडे सुग्रीववित्रासां
नाम प्रधमः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३३३
पा,
ततू तु विज्ञाय हनुमान् सुग्रीवस्य मरद्चः ।
पर्वतादृक्षमूत्लातू स पुघुवे यत्र राघवी ॥ १॥
मत तत्र ग्या रुनुमान् बलवान वानरोत्तमः ।
डपचक्राम तो वाम्मिर्मुद्रीमिः सत्यविक्रमः ॥ २॥
स््वकं पं परित्यन्ष्य भिन्तुरपेण वानरः ।
तथाबभाषे तौ वीरो बधावत् प्रशशंस च ॥३॥
देवरान्रप्रतीकाशी तापसौ संशितत्रतो ।
देश कथमिमं प्राप्ती भवत्ती वमचारिणी ॥ 8॥
आ्रसयत्तौ मृगगणानन्यांश्व वसचारिणः ।
पम्पातीरहरुन् वृक्षान् वीक्षमाणी समस्ततः ॥ १॥
इमां नदीं शीतत्नलां शोभयत्तो तपस्विनी ।
धेर्यवत्ती सुवणीभौ कौ युवां चीरवाससौ ॥ ६॥
सिंरुविप्रेत्षणी वीरी सिंहातिबलसंमितौ ।
शक्रचापनिभे चापे प्रगृद्य विपुलेर्मुन्ेः ॥ ७।.
श्रीमत्तो इपसंपन्नौ कुज्नरर्षभदर्णनी ।
मत्तद्विपगतिप्रव्यो खुतिमलौ नर्घभौ ॥ ८॥
प्रभया पर्वतेन्द्रो ४ यं घुवबोर॒बभासितः ।
रात््यारवमपप्रस्यो प्राप्त देशमिमं कं ॥ ६॥
हे... रामायएं
पद्मपत्रेत्षणौ वीरो त्रद्ममुकुग्धारिणी ।
युवामन्योन्यसदशी देवलोकादिवागतौ ॥ १०॥
विशालवक्ञसौ सौम्यौ मानुषा देवह॒पिणो ।
उभौ योग्यावरूं मन्ये रक्षितुं पृथिवीमिमां ॥ ११॥
ससतागरवनां कृत्स्रां मेहविन्ध्यविभूषितां ।
ए्वमर्काणि पश्यामि पार्थिवव्यज्ञनानि च ॥ ११॥
इमे च धनुषी चित्रे द्विषघित्तानुतापने ।
प्रकाशेते यधेन्द्रस्थ वत्ने छेमपरिष्कृते ॥ १३॥
सुपूर्णी निशितिवीणैस्तृणाओ्रापि सुदुर्शनाः ।
त्ीवितासकर पीरेरर्वलद्विरिव पन्नगेः ॥ ९४॥
मरुप्रभावी विस्ती्णी तप्तहाटकभूषणी ।
खड़ावेतौ विरात्रेते निर्मुक्तोर॒गसंनिभी ॥ १५॥
एवं मया भाष्यमाणौ कस्मान्मां माभिषश्यथः ।
विवज्नुं समनुप्राप्तं किं च मां साभिन्नल्पथः ॥ १६॥
मुप्रीवो नाम ध्मीत्मा कश्निदानरयूथपः ।
वीरो विनिकृतो श्रात्रा त्रनढमति डःखितः ॥ १०॥
हृतो४# प्रेषितस्तेन सुग्रीवेण मरछात्मना ।
राज्ा वानरमुख्यानां हुनूमान् नाम वानरः ॥ १८॥
युवाभ्यां सह धर्मात्मा सुप्रीवः सख्यमिच्छति ।
तस्य मां सचिवं वित्त वानर पवनात्मन्नं ॥ १९॥
किष्किन्ध्याकाएई ३३५
भिन्षुर्पपरिच्छन्न॑ सुप्रीवक्तितकाम्यया ।
मलयादिरू संप्राप्तं कामगं कामह्पिणं ॥ १०॥ .
ए्वमुक्का तु हुनूमांस्तावुभी रामलक्ष्मणी ।
वाकाज्नो वाकाकुशलस्ततो मोवाच किश्चस ॥ २१॥
ततः संचित््य मनसा रामो लक्ष्मणमत्रवीत् ।
सचिवो४यं कपीन्द्रस्य सुग्रीवस्य महात्मसः ॥ २२॥
तमाभाषस्व सौमित्रे मत्समीपमुषपागतं ।
वाक््नं मधुरेवीक्धः सत्यक्ष॑ सत्यवादिलं ॥ २३॥
इत्यार्षे रामायणे किष्किन्ध्याकाएंडे हुसूमद्ाकां
नाम द्वितीयः सर्गः ॥
३३६ : रामायएं
है है हि
ततः प्रकृष्टो रामस्य हुनूमानिति तदचः ।
श्रुवा व्यधितभावं त॑ सुग्रीव॑ मनसास्मरत् ॥ १॥
नामहपागमं तस्य प्रावेदयत वानरः ।
रामे स कृतवान् राज्ञः कृत्यं चेवाभ्युपायतः ॥ २॥
रामस्तु सुमहाप्राज्ञो धनुष्पाणिरवस्थितः ।
लक्ष्मणेन सह श्रात्रा काले कालविदां वरः ॥ १॥
ततः परमसंकष्टो हुनूमान् माहतात्मन्रः ।
प्रत्युवाचोत्तर वाकां राम वाक्रविशारदः ॥ 8॥
किमर्थ बवं वन घोरं सिंह॒व्याप्रसमाकुलं ।
आगतः सानुत्नो डर्गे पम्षाकाननसेवितं ॥ ५१॥
ततस्तद्वचनं श्रुव्रा लक्ष्मणो रामचोद्तिः ।
आचचत्षे मरात्मानं वानर पवनात्मन्नं ॥ ६॥।
राजा दशरथो साम धृतिमान् धर्मवत्सलः ।
तस्थायमग्रन्नः पुत्रों रामो नाम मरायशाः ॥ ०॥
धर्मशीलो मूडुदीत्तः सर्वभूतढिति रतः ।
शरण्यः शरणेच्छूनां पितुरादेशपार॒गः ॥ ८॥
पित्रा छोष मछूतेत्राः सत्यसंधेन राघवः ।
राब्यश्रष्टो वे न््यस्तो मया सार्धमिछागतः ॥ ६॥
किष्किन्ध्याकाएएं ३३७
भार्षया च विशालाक्ष्या सीतयानुगतः स्वयं ।
दिनतक्षये मछातेत्नाः प्रभभेव दिवाकरः ॥ १०॥
पिता चास्थ महारात्रो मग्रः शोकमहार्णवे ।
सुखार्कः त गतः स्वर्ग सर्वल्लोकछ्ितात्मनः ॥ १९॥
श्रातरं लक्ष्मणं नाम मां च विद्धि प्रवड्रम ।
पवीयांसं मनुष्यत्र॑ं गुणेदिस्रमागतं ॥ १२॥
हेश्वर्येण विद्ीनस्थ वनवासाभितस्य च |
रक्लसापछूता भायी छल्तेसास्थ मराखुतेः ॥ १३॥
ततू तु न ज्ञायते रक्षो पेनास्थापछता प्रिया ।
दनुसीम भश्रियः पुत्रः शापाद्राक्षसतां गतः ॥ १४॥
सुग्रीवस्तेन चाख्यातः समर्थी वानराधिपः ।
स ज्ञास्यति मरूावीर्यस्तव भाषापरारिएं ॥ १५॥
ट्वमुक्का दनुः स्वर्ग गतो खुतिमतां वरः ।
इतत् ते सर्वमाख्यातं याधातथ्येस पृच्छतः ॥ १६॥
सोथ्यं दबा बहुद्रव्यं प्राप्य चानुत्तमं वश! ।
त्तोकनाथः पुरा भूब्रा सुग्रीव॑ं लाथमिच्छृति ॥ १०॥
चित्ताभिभूते रामे तु खीढेतोंः शरणं गते ।
कर्तुमर्ृति सुग्रीवः साह्ाय्यं संह यूथपे: ॥ १८॥
एवं ब्रुवाणं सौमित्रिं कह्एं साथ्रुलोचनं ।
हूनूमान् प्रत्युवाचेदं लक्ष्मणाभिमुखः स्थितः ॥ ९६॥
॥. 43
३३८ रामायएं
ईदशा बुद्धिसंपन्ना त्रितक्रोधा त्रितेन्द्रियाः ।
नराः सच्चोपकारास्तु वसुधां पालयज्ति ते ॥ २०॥
इत्येवमुक्ता हनुमान झक्षणं मधुरया गिरा ।
बभाषे४धाभिगच्छामः सुग्रीवो यत्र वासरः ॥ २१॥
स छि रात््यात् परिश्रष्टः कृतविरश्च बातलिना ।
क्तदारों वने ज़ौस्तो भ्रात्रा च निकृतो भूशं ॥ २९॥।
करिष्यति स साहाय्यं रामस्थ कझणात्मसः ।
सुप्रीवः सक्ितो “स्मार्भिवेद्िर्याः परिमागणे ॥ २३॥
एवं ब्रुवति तस्मिंस्तु वानरे पवनात्मत्रे ।
प्रतिपूज्य ततो राममिद्ं प्रोवाच लक्ष्मणाः ॥ २४॥
कपिर्यथा समाचप्टे छृष्टो ४यं माएतात्मन्रः ।
कृतवान् सो४पि सुग्रीवः कृतकृत्यास्तथा वय॑ ॥ २१॥
प्रसन्नमुखवणी “पं व्यक्त छृष्ठश्न भाषते ।
सानृतं वक्ष्यते वीरो हुनूमान् छरिपुड्ञवः ॥ २६॥
ततः स सुमढाप्राज्ञो हुनूमानिदमत्रवीतू।
स्व इपमशभिसंप्राप्य संझृष्टो छेमपिड्गलः ॥ २०॥
आरुछातां नृपश्रेष्ठ मम पृष्टमरिंद्म ।
लक्ष्मपोन सदू् श्रात्रा सुग्रीवं द्रक्वमर्कसि ॥ २८॥
ए्वमुक्का मछाकायो छूनूमान् पवनात्मन्नः ।
ऩ्गामादय तौ वीरी सुग्रीवी यत्र वानरः ॥ २९॥
0 िििििशििआ सं आआभआं2 4 ७॑,#ू आए आय था व
किष्किन्ध्याकाएई ३३४
५.
ऋष्यमूकातू तु हुसूमान् गचा मलयपर्वतं ।
कथपामास तौ वीजी सुग्रीवाय मरात्मने ॥ १॥
ग्रय॑ रामो महाबाहुधीमान दशरथात्मन्नः ।
लक्ष्मपोम सदू श्रात्रा शरएणं ब्रामुपागतः ॥ २॥।
राज्सूयाश्रमेधाश्यां वक़ियेनाभितर्पितः ।
दक्षिणार्थे ददौ चापि यो गाः शतसरूखशः ॥ ३॥।
धर्मतः सत्यवाक्येन वसुधा बेन पालिता ।
खीढेतोस्तस्य पुत्रो४यं रामस्वां शरणं गतः ॥ 8॥
इक्ष्वाकूणां कुत्ते त्रातः पित्रा छोष मरात्मना ।
नियुक्तः सत्यसंधेन वनवासाय राघवः ॥ १॥
तत्रास्थ वसतो४रएंये पितुरादेशकारिणः ।
रावणेन छूता सीता मायामास्थाय रक्षसा ॥ ६॥।
दवं भूतो४यं धमीत्मा पार्श्व ते समुपागतः ।
लक्ष्मोोन सदू श्रात्रा गमः सत्यपराक्रमः ॥ ७॥
भवता रामसौमित्री राघवो सख्यमिच्छतः ।
परिगृद्यार्चपस्वेमी बधावत् प्रतिननन््य च ॥ ८॥
श्रुव्रा हुनुमतो वाकां सुग्रीवो छष्टमानसः ।
भय॑ स राघवाद़ोरं प्रञकौ विगतत्वरः ॥ ६॥
३४० रामायएं
कृब्ा च मानुषं ह॒पं सुग्रीवः प़्वगाधिपः ।
दर्शनीयस्ततो भूव्ा प्रत्युवाच स राघवं ॥ १०॥
भवान् धर्मविनीतश्र विक्रात्तः साधुवत्सलः ।
आख्याता वायुपुत्रेण तब्बमेते भवद्रुणाः ॥ ११॥
तन्म॑मेवेष सत्कारो लाभश्र वद्तां वर ।
पदीच्छति सबित्वं बं वानरेण मया सर ॥ १९॥
पदि ते रोचते सख्यं बाहुरेष प्रसारितः ।
गुछातां पाणिना पाणिरमयीदा बध्यतां स्थिरा ॥ १३॥
हतत् तु वचन श्रु्रा रामः सुग्रीवभाषितं ।
संप्रकृष्टमना छूस्तं पीडयामास पाणिना ॥ १४॥
ततो रामस्य सुग्रीवः पाएं ज्ञग्रा पाणिना ।
रार्द सौकृदमालम्ब्य परिधक््य च पीडितं ॥ १५॥
ततस्तु हनुमान दृष्टा तयोः संबन्धमीप्सितं ।
विधिवत् सो०थ काष्ठाभ्यां त्रनयामास पावक ॥ १६॥
दीप्यमानं ततो वढ़िं पुष्पेः सत्कृत्य सत्कृतं ।
तत्रोपन्यस्थ च प्रीतस्तयोर्मध्ये समेधितं ॥ १०॥
तमग्रिं दीप्यमान तु चक्रतुस्तो प्रदुक्तिएं ।
मुग्रीवो राघवश्चेव वषस्पव्मुपागती ॥ १८॥
प्रकृष्टमानसौ वीरो तावुभौ रामवानरौ ।
अन्योन्यमशिपश्यलौ न तृप्तिमुपत्नग्मतुः ॥ १४॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३४१
ततः सववार्थविद्वांसं राम दशरथात्मन्नं ।
मुप्रीवः प्रार् तेन्नत्वी वाकामेकमनास्तदा ॥ २०॥॥
उ्त्यार्ष रामायण किष्किन्ध्धाकाएं लक्ष्मणवा्कां नाम
तृतीषः सर्गः --- रामसुग्रीवलख्यं
माम चतुर्थ: सर्गः ॥
३४२ रामायएं
५.
अयमाचष्ट मे राम सचिवो मह्नलरिसत्तमः ।
रूनूमानू यन्निमित्तं व सिर्तनन॑ वसमागतः ॥ १॥
लक्ष्मपोम सहानेन वसतश्र वने तव ।
रक्षसापछता भारी मेथिल्ी त्रसकात्मत्ा ॥ २॥
अत्तरप्रेप्सुना दीना झदती रक्षसा छूता ।
वया विद्धीना प्रूरेण लक्ष्मोस च मेथित्ती ॥ ३॥
भायावियोगन्न॑ डःखमचिरात् बं विमोक्ष्यसे ।
अं तामानयिष्यामि नष्टां वेद्शु्तिं घथा ॥॥ 8॥
पाताल बदिवा नीता वर्तते वा नभस्तत्ने ।
अरूमानीय दास्यामि तव भायीमरिंदम ॥ १॥
इढू तथ्यं मम वचः प्रूणु राघवस्त्तम ।
त्यज्ष शोक॑ मछाबाछो सखे सत्येन ते शपे ॥ ६॥।
अनुमानेन त्रानामि मेथित्ती सा न संशयः ।
क्रियमाणा मया दृष्टा तट क्रूरेण रक्षसा ॥ ०॥।
क्रोशत्ती राम रामेति करुएंं लक्ष्मोोति च ।
स्फुरती राक्षसस्याड़ि पन्नगेन्द्रवधूरिव ॥ ८॥
आत्मना पद्ममं दष्टा मां शेलस्य तद्े स्थितं ।
उत्तरीयं तथा ज्षिप्तं श्रुभान््याभरणानि च ॥ ६॥
2... शी सनक ली "मी, अर न लक ५ अर वर जा बल अल लटक ७ कल,
किष्किन्ध्याकाएई ३४३
पान्यस्माभिर्गुद्ीतानि तासि तिष्ठलि राघव ।
आनयिष्याम्यरुं तानि त्मभिज्नातुमर्कूसि ४३०३
ततो४ब्रवीदाशर॒थिः सुग्रीव॑. प्रियवादिय ।
आनयस्व से ज्ञिप्रं किमर्थ थ॑ विलम्बसे ।। ९९ ४
ट्वमुक्नस्तु सुग्रीवः शेल्तस्थ गछनां गुढां 4
प्रविविश ततः ज्ञिप्रं रामस्प प्रियकाम्यया ॥ ११॥
उत्तरीयं गृरीवा तु श्रुभान्याभरणानि च ।
इदू परश्येति रामाय दर्शयामास वानरः ॥ १३॥
सो४पि वीक्ष्याथ तद्दातः सीताया भूषणानि च ।
अभवद्धाष्यसंपूर्ण: सनीछार इवोड्राद ॥ १४॥
सीताल्लेरुप्रवृद्देन स तु वाष्पेण धर्षितः ।
रा प्रिंये त्रालकीत्युक्का वैर्य त्यक्तापतत् ज्षिती ॥ १५॥
रूदि कृब्ा तु बकुशस्तमलड्ारमार्तवत् ।
विनिःश्रसंत्र बहुशो भुन्नड़ रव रोषितः ॥ १६॥
अविच्छिन्नाश्रुवेगस्तु सौमित्रिं वीक्ष्य राघवः ।
परिदिवयितुं दीनी रामः समुपचक्रमे ॥ १०॥
पश्य लक्ष्मण वेंदेद्या संत्यक्त क्रियमाणया ।
उत्तरीयमिदं पीत॑ शरीराद्रूषणालि च ॥ १८॥।
शाइलिन्यां तदा भूमी सीतया क्रियमाणया ।
उत्सुष्टे भषागमिदं तथाह॒पं छि दृश्यते ॥ १६॥
३४४ रामायएं
ब्रूढि सुग्रीव क॑ देश क्रियमाणोपलज्षिता ।
रक्षसा तेन रौंट्रेण मम प्राणसमप्रिया ॥ २०॥
क्व वा वसति तद्रक्तो महाव्यतनदं मम ।
यन्निमित्तमरुं सवीन् निरुनिष्यामि राक्षसान् ॥ २१॥॥
भेथिलीं छूरता तेन मां च रोधयता भृणं ।
आत्मनो ज्ीवितात्नाय मृत्युद्वारमपावृतं ॥ २९॥
पादशो “यं मम क्रोधः सीतार्थे वानराधिप ।
्रय्य पश्यलु मे वीर्य देवाः सर्पिगणास्तथा ॥ २३॥
अनिशं मुखतो वीर शरानाशीविषोपमान् ।
अग्य पश्यतु चापस्य विस्फूर्नितमिवाशनेः ॥ २४॥
ग्रल्लातचक्रवच्चक्रं भ्रमतो ४ रिनिर्वकूणं ।
शीघ्रमाचक्ष्व सुग्रीव यत्राती राक्षसाधिपः ॥ २५॥
दिशं तां कर्तुमिच्छामि निःसपन्नां शरेररूं ।
यावत् सूर्य: प्रतपति द्शि तस्यां न संशयः ॥ २६॥
तावतू सवीन् छूनिष्यामि र्षसान् ब्रूढि मा चिर॑ ।
अथवा कि चिरेणाय्य त्रगत् सर्वमराक्षसं ॥ २०॥
करिष्ये वानरेन्द्रारूं सृष्टा पेन च राक्तसाः ।
इमं क्रोध॑ न शक्ग्ामि व्यर्थे कर्तु सरबे प्रिय ॥ २८॥
रामः कपीनद सुग्रीवमित्युवाच झृषान्वितः ।
तस्य तत् क्रोधताम्राक्नं भ्रुकुटीकुणित्व॑ मु ॥ २६॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३४५
यथा क्रुद्धस्थ एद्रस्य त्रिपुरं वे विज्निग्युषः ।
दृष्टा ते वायुपुत्राय्याः सर्वे वानरपुड़वा।।.
ऊचुः सर्वविनाशाय क्रुद्दोी «यमिति ते मिथः ॥ ३०॥
अतीव रामो दपितामनुस्मरन्
त रोषताम्रायतदीप्तलोचनः ।
तगाद वाकां रूरिराज्नसंनिधी
विनिश्चसन् क्रुद शवोरगाधिपः ॥ ३१॥
ग्त्यार्ष रामायणे किष्किन्ध्याकाएंडे वख्चालड्रारोपनय्
साम पद्चमः सर्ग: ॥
३४६ रामायएं
१.
तस्याथ शमयमन् क्रोध बुद्या सो४श्टाड्रबा तदा ।
मुखमस्य परामृत््य त्र॒लक्किन्नेन धाणिना ॥ १॥
परिधत्य च बाडुभ्यां ल्लेर्ादानरपुड़वः ।
ग्त्रवीत् प्रान्नलिवीक्यं सड़ःखो वाष्पविह्लवं ॥ २॥
न ज्ाने सिलय॑ तस्य सर्वधा पापकर्मणः ।
सामर्थ्य विक्रमं वापि दौष्कुलेयस्य वा कुलं ॥३॥
अछू ते प्रतित्नानामि त्यत्न शोकमरिंदम ।
करिष्यामि तथा यत्नं यथा प्राप्स्यसि ज्ञानकीं ॥ 8॥
रावण सगएं रब समास्थायात्मपौरूषं ।
तथा कतीस्मि न चिराय्यथा प्रीतो भविष्यसि ॥ १॥
अल॑ वेह्लव्यमागत्य धिर्यमात्मवतां समर ।
सद॒शं बरद्धिधानां छि नेदर्शं सब्वत्ताघवं ॥ ६॥।
मयापि व्यसन प्राप्त भावीकरणतं मरूत् ।
न चारूमेवं शोचामि न च थिर्य परित्यत्रे ॥ ०॥
शोक वापतितं वैयीत्निगृक्कामि पदे पंदे ।
अछूं तावन्न शोचामि वानरः प्राकृतो ४पि सन् ॥ ८॥
मरात्मा सुमरांश्रेव धृतिमान् किं पुनर्भवान् ।
शोकमापतित वैयात्रिग्रद्धीतुं वमर्कसि ॥ ६॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३8०
मयीदां सचयुक्तानां धृतिं सोत्ख॒ष्टमर्कूसि ।
व्यसने वाघ कृच्छ़े वा भय वा त्नीवितातंके ॥ १०॥
विमृष बं स्वयं बुआ धृतिमान् नावसीदति ।
बालिएस्तु नरो नित्य॑ वैज्लव्यं पो४नुवर्तते ॥ ११॥
त मल्न्त्यवशः शोके वातेनाभिछतेव नौः ।
एृषो४ज्ञलिमया बढ ः प्रणम्य वां प्रसादये ॥ १६५॥
पौरष श्रय शोकस्य सात्तरं दतुमर्कसि ।
थ्रे शोकमनुवर्तते न तेषां विग्यते सुख ॥ १३॥
तेन्नश्न शोकः ज्ञयति तन्न शोचितुमर्कसि ।
ढित॑ संसृष्टभावेन राम नोपदिशामि ते ॥१४॥
वपस््यभावाच्कृणु मे न बं शोचितुमर्कसि ।
मधुरं सान्व्ितस्तेन सुग्रीविण स राघवः ॥ १५॥
मुखमश्रुपरिक्तिन्नं वख्नातेसाभ्यमार्नवत् ।
प्रकृतिस्थस्तु काकुत्स्थः मुप्रीववचनात््_ प्रभुः ॥ १६॥
संपरिषन्ष्य सुप्रीवमिदं वचनमत्रवीतू ।
कर्तव्यं बद्ययस्पेन झिग्पेस च छितिन च ॥ १०॥॥
अनुटयं च युक्त च कृतं सुग्रीव ततू चया ।
इर्लभो छीदशो बन्धुरस्मिन् काले विशेषतः ॥ १८॥
कित्तु यत्नस्व॒या कार्यी मेथिल्या: परिमार्गणे ।
राक्षसस्थ च रौद्रस्थ रावणस्प डरात्मसः ॥ ११॥
है: रामायएं
मया तु यदनुछ्ियं विश्वस्तेन तड़च्यतां ।
सुवर्षणोव सुन्ञेत्रे सस्य॑ निष्पाय्यतां तव ॥ २०॥
मया च यदिद वाक्ममभिमानात् समीरितं ।
तत् बया रूरिशाईलल तब्बनमित्यवधार्यतां ॥ २१॥
अनूतं नोक्पूर्व मे न च वक्ष्ये कदाचन ।
एतत् ते प्रतिन्नानामि सत्येंनेव शपाम्यरूं ॥ २६९॥
ततः प्रकृष्ट: मुप्रीवो वानरे: सचिवेः सरू ।
राघवस्य वचः थ्रुव्रा प्रतिज्ञातं विशेषतः ॥ २३॥
स छीति वाक्यैन रूरिप्रवीरः
प्रीतो४भवद्धर्षविवृद्ववक्तः ।
रामस्य तेनाद्ुतविक्रमश्रीः
सत्येन सत्यत्रतशासितस्य ॥ १४॥।
इ्त्यार्ष रामायणे किष्किन्ध्याकाएंडे रमानुसयो
साम षष्ठः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३ह
९॥.
परितुष्टः स सुग्रीवस्तेन वाक्यीन वानरः ।
लक्ष्मणस्याग्रतो राममिदं वचनमत्रवीतू ॥ १॥
सर्वधारुमनुग्राह्यो देवतानां न संशयः ।
डपपन्नों गुणोपितों भवान् वस्य सा मम ॥ २॥
शक्यं खलु भवद्वीयीत् सहायेन या मया ।
सुररात््यमपि प्रापुं स्वराज्यं कि पुनः सखे ॥ ३॥
सो<छू सुभाग्यों बन्धूनां सुछूदां च महाबल ।
प्रेनाग्रिसाक्षिकं सख्यं लब्धं राम खया सर ॥ 8॥
अर्मप्यनुश्पस्ते वयस्यों ज्ञास्यले शनेः ।
न तु वक्तुं समर्थी ४छूं स्ववमेवात्मनो गुणान् ॥ १॥
मरात्मनां तु भूपिष्टे बद्िधानां कृतात्मनां ।
निश्चत्ता भवति प्रीतिर्षेर्षमात्मवततामिव ॥ ६॥
खतं वा सुवर्ण वा वस्राए्याभरणानि च ।
अ्रविभक्तानि साधूनामवगच्छत्ति साधवः ॥ ५॥
ग्राप्यो वापि दरिद्रो वा दीनो वा डइः खित्तो४पि वा ।
निर्देषश्र क्षमावांश्र वबस्थः परमा गतिः ॥ ८॥
धनत्यागः सुखत्यागो बन्धुत्यागस्तथेव च ।
वयस्पार्थे प्रवर्तले स्नेक दृष्ठा तथाविधं ॥ ६॥
३५० रामायएं
त॑ तथेत्यत्रवीद्रामः सुग्रीव॑ प्रियवादिन ।
लक्ष्मणस्याग्रतः प्रीत्या सुग्रीवमनुरज्ञयन् ॥ १०॥
ततो रामं स्थितं दृष्टा लक्ष्मण च महाबलं।
मुप्रीवः सर्वतश्नज्लुवने लोलमपातयत् ॥ ११॥
स द्दर्श ततः सालमविहरे ररीश्ररः ।
सपुष्यमीषत् पर्णाणं श्रमरिरुपशोभितं ॥ ११॥
तस्थेकां पर्णबहुलां शाखां भड्क्का सुपुष्पितां ।
सालस्यास्तीर्य सुग्रीवो निषसाद सराघवः ॥ १३॥
तावासीनी ततो द्रष्ट्रा हनूमानपि लक्ष्मणं ।
शाां चन्दनवृक्षस्थ समात्तिप्य न्यवेशयत् ॥ १४॥
ततः प्रकृष्टः सुग्रीवः श्क्षणं मधुरया गिरा ।
डवाच प्रणयाद्राकामीषद्याकुलिताक्षर ॥ ११॥
अ्ूं विनिकृतो राम चरामि वसुधामिमां ।
छ्तदारः समासाय्य ऋष्यमूक समाभ्रितः ॥ १६॥
बलिनो बालिनो भीतो वे वित्रस्तमानसः ।
सो<रूं सुनिकृतो थ्रात्रा कृतविरश्च राघव ॥ १७॥
बालिनस्तु भयार्तस्य सर्वत्तोकभयंकरात् ।
ममापषि ब्रमनाथस्य नाथो भवितुमर्कूसि ॥ १८॥
ट्वमुक्तः स तेत्नस्वी धर्मन्नो धर्मवत्सत्नः ।
ग्रभ्यभाषत काकुत्स्थः सुग्रीवं प्रक्सन्निव ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई ३५१
डपकारक्षमं मित्र विदितं मे भवान् यथा ।
अग्येव त॑ हुनिष्यामि तव भारवीपरछारिएं ॥ २०॥
इसमे छि मे मराभागाः पत्रिणस्तिग्मलेन्नतः ।
कात्तिकेयवनोदूताः शरा छेमविभूषिताः ॥ २१॥
कड््पत्रप्रतिच्छन्ना महेन्द्राशनिसंनिभाः ।
सुपर्वाणः सुतीक्षणाग्राः सरोषा इव पन्नगाः ॥ १२॥
तमय्य बालिमं पश्य क्रुद्वैशीविषोपमेः ।
शरेविनिरूतं भूमी विशीर्णमिव पर्वत ॥ २३॥
राघवेशिवमुक्नस्तु सुग्रीवो वाढिनीपतिः ।
प्रकर्षमतुल् लेभे प्रकृश्श्रेदमत्रवीत् ॥ १९॥
ग्त्यार्ष रामायणे किष्किन्ध्याकाएंडे सुग्रीवसमागमे
रामावष्टम्भी साम सप्तमः सर्ग! ॥
३५३ रामायएं
जप.
तद्यस्पवचः घ्रुवा रर्षपौरुषवर्धन ।
मुग्रीवः पून्रयां चक्रे राघवं प्रशशंस च ॥ १॥
असंशयं प्रत्वलितिस्तीक्षोर्ममीतिंगेः शरिः ।
दु्ेस्त्रं कुपितो लोकान् युगात्ते शश्मिवानिव ॥ २॥
बालिन! पौरष॑ यच्च वीर्य तेन्नो धृतिश्न या ।
तन्ममैकमनाः श्रुवा विधत्स्व बदनत्तरं ॥३॥
पमुद्रात् पश्चिमात् पूर्व दक्षिणादपि चोत्तर ।
क्रामत्यनुदिति सूर्य बात्ती व्यपगतह्कमः ॥ 8॥
अग्राएयालम्ब्य शेल्तानां शिखराणि महात्त्यपि ।
उर्धमुत्क्तिप्य तरसा प्रतिगृह्ताति वीर्षवान् ॥५॥
बरूवः सारवत्तश्न वनेषु विविधा द्रुमाः ।
बालिना तरसा भग्रा बलत्निज्ञासयात्मसः ॥ ६॥
सर्वप्राणभृतां लोके द्वितीयं नोपलक्षये ।
ईदृशो विक्रमो पस्य युद्धे चानुत्तमा धृतिः ॥ ०॥
तत् प्रचित्तय काकुत्स्थ हन्येंतिकेषुणा पथा ।
अथवा कोपितो बाली कालमस््य क्ञमामछ्ले ॥ ८॥
ढिंस्थादपि छि नः सवीन् बाली शरनिराकृतः ।
तथा ब्रुवत्तं सुग्रीवं प्रदूसन् लक्ष्मणो४ब्रवीतू ॥ ६॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३५३
संदेवनरनागेषु देत्यवक्षपतत्रिषु ।
समस्तर्न ढि शक्शो वे थोद रामो धनुर्धरः ॥ १०॥
कस्मिंस्तु कर्मणि कृते भ्रदृध्या बालिनो बधं ।
तमथोवाच सुग्रीवः सप्ततालानिमान् पुरा ॥ ११॥
अविध्यदेकशो बाली त्रीनेषां स मराबत्नः ।
काकुत्स्थः पाग्येंदरेतानू सर्वीनेकेषुणा यदि ॥ ११॥
रामस्य विक्रमं दृष्टा मन््ये४छूं बालिसं रूत॑ ।
एवमुक्का तु सुग्रीवो लक्ष्मएणं कपिपुड़वः ॥ १३॥
डवाच करएं भूषो राघवं वचन ततः ।
शाम शोकाभिभूतानां भयातीनां भवान् गतिः ॥ १४॥
वयस्य इति विज्ञाय येनेद पर्वदेवयं ।
व हि पाणिप्रदानेन वयस्यों मे: ग्रिसाक्षिकः ॥ १५॥॥
कृतः प्राणेः प्रियतरः से सत्येन ते शपे ।
वयस्थ इति कृब्ा च विश्वब्धं प्रवदाम्परूं ॥ १६॥
डुःखमसर्गत॑ यन्मे मनो दरूति सर्वदा ।
ट्वमुक्का स वचन वाष्यपूरितलोचनः ॥ १७॥
वाष्पोपछुतया वाचा नाशक्रोढक्तुमुत्तरं ।
वाष्पवेगं तु सहसा नदीवेगमिवागतं ॥ १८॥
वारयामास धें्येण सुग्रीवो रामसंनिधी ।
निगृद्धा वाष्यवेगं तु विमृत््य सयने श्रुभे ॥ १६॥
49
३५8 रामायएं
सुग्रीवः सान्धितः ल्ेरादिद वचनमत्रवीतू।
पुरारं बालिना राम राज््यात् स्वादवरोपितः ॥ २०॥
परुषाणि च संप्राव्य निर्धू्तो ४ स्मि बलीयसा ।
छूता भायी च मे तेन प्राणेभ्यो ४पि गरीयसी ॥ २१॥।
सुछदश मदीया ये ते संघम्य विमानिताः ।
अग्यापि स छि डुष्टात्मा मद्विनाशाय राघव ॥ २१॥
बढुशस्तत्प्रयुक्ताश निरूता वानरा मया ।
एतया शड्रया चापि दष्टा ब्रामपि राघव ॥ २३॥
मेहोपसृतवान् भीतो भयात् सर्वे बिभेति छि ।
केवल तु सराया मे हूनूमत्प्रमुखा इमे ॥ २४॥
पतो ४ धारयाम्यस्य प्राणान् कृच्छुगतो ४पि सन् ।
एते छि कपयः ज्लिग्धा मां र्ञतति समत्ततः ॥ १११
सरूगच्छत्ति गच्छतं तिष्ठतत्ति च मयि स्थिते ।
यश्च त॑ं समरे हून्यात् स मे स्यात् प्राणदः सुझूत् ॥ २६॥
एृष ते राम शोकार्थः शोकार्तेन निवेद्तिः ।
सुखितो डःखितो वापि सब्युर्नित्यं सा गतिः ॥ २०॥
श्रुवेव तद्दचो रामः सुग्रीवमिदमब्रवीत् ।
किनिमित्तमिदं डःखं श्रोतुमिच्छामि तब्बतः ॥ २८॥
अर छि कारएं प्रुवा वेरस्थातीव मानद् ।
सर्वे तथा विधास्यामि संप्रधार्थ बलाबलं ॥ २६॥
किष्किन्ध्याकाएई ३५५
बलवान ढि ममामर्षः श्रुवा व्रामपमानितं ।
तत् कथयस्व विश्रब्धं घावन्नारोपये धनुः ॥ ३०॥
स्पृष्ठाश् छवि मया वाणा निर॒स्तश्र रिपुस्तव ।
एवमुक्तस्तु सुग्रीवः काकुत्स्थेन मछात्मना ॥ ३९॥
प्रकर्षमतुलं लेभे चतुर्भिः सचिवेः सह ।
ततः प्रकृष्टबदनः सुग्रीवो लक्ष्मणाग्रत्रे ॥ ३९॥
वेरस्य कारएं सर्वमाख्यातुमुपचक्रमे ।
बाली नाम मम स््येष्ठो श्राता शत्रुनिसूदूसः ॥ ३३॥
पितुर्बकमतों नित्यं मम चापि बभूव सः ।
पितर्युपरते ४स्माकं व्येष्टो «यमिति मल्लिभिः ॥ ३४॥
कपीनामीथश्रों राज्ना कृतः परमसंमतः ।
राज्यं प्रशासतस्तस्य पितृपेतामरूं मरछूत् ॥ ३५॥
अछूँ सर्वेषु कार्येषु प्रणतः प्रेष्यवत् सदा ।
मायावी नाम तेत्रस्वी पूर्वत्रो इन्डभेस्तु पः ॥३६॥
तेन तस्प मरुद्रेर ख्ीनिमित्तं कित्ताभवत् ।
स॒ तु सुप्तनने रात्रौ किष्किन्धाद्मारमागतः ॥ ३०१
नर्दति सम सुसंरब्धो बालिनं च समारूयत् ।
स तु रात्री मम श्राता नर्दित भेरवस्वनं ॥ ३८॥
श्रुत्यामर्षवर्श प्राप्तो निर्मगाम गुरामुखात् ।
वार्यमाणः पत तु खीभिर्मया च प्रयतात्मना ॥ ३६॥
३५६ रामायएं
अमर्षतो४पि संरम्भान्निर्तनामाविचारयन् ।
त॑ विनिर्धूय सिर्यीज्तमस्मान् सवीन् कपीशर ॥ 8०॥
अन्वधावमढू शीघ्र सौरार्टमनुचिसयन् ।
ततु मे श्रातरं दृष्टा ममाहरादवस्थितं ॥ 8१॥
असुरो त्रातसंत्रासः प्रड॒द्राव ततो भूशं ।
त॑ विद्रवत्तं संत्रस्तमावां ग्रुततरं गतौ ॥ 8१॥
प्रकाश्यं तु गतो माग्श्रन्द्रेणोदयता तदा ।
स तृणेरावृतं दृष्टा धरण्यां विवर॑ मछूत् ॥ 8३॥
प्रविवेशामुरों वेगादावां ब्ासाग्य वेष्टिती ।
ते प्रविष्ट विल॑ दृष्टा रिपुं क्रोधवर्श गतः ॥ 88 ॥॥
मामुवाच ततो बाली वचन ज्षुभितेन्द्रियः ।
इरू बं तिष्ठ मुग्रीव विलदारि समाछितः ॥ 8५॥
पावत् त॑ मिरूनिष्यामि प्रविश्य सुड़रासदं ।
मया तु वचन श्रु्रा श्रातुस्तस्य प्रयन्नतः ॥ 8६॥
प्रतिषिद्वस्तदानों स प्राविशच्चिव तद्दित्ं ।
तस्य प्रविष्टस्थ बिल साग्रः संवत्सरों गतः ॥ 8७॥
स्थितस्थ च मम द्वारि स काल व्यत्यवर्तत ।
. अनिष्पतसं त॑ ज्ञावा ल्लेहादागतसंगश्रमः ॥ 8८॥।
श्रातरं पुरुषव्याप्र पापशड्राभवत् तदा ।
अध दीर्घस्य कालस्य विलात तस्माद्विनिःसृतं ॥ 8॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३५७
सफेन एधिरं व्यक्त दृष्टारं व्यथितों४भवं ।
नर्दुतामसु णां च धनिर्मे श्रोत्रमागतः ॥ ५०॥
निरस्तस्य च संग्रामे क्रोशतो निःसृतो मढछानस ।
अछूं वपगतो बुद्या चिह्रेस्तैश्रीतरं छूतं ॥५१॥
फूरयिवा शिल्लाभिस्तु विलं शोकसमन्वितः
शोकार्तश्रोदक॑ कृब्रा किष्किन्धामागतः से ॥ ५१॥
गूछूमानस्य मे ततू तु पत्नतो मल्निभिः श्रुतं ।
ततो «हूं मन्निभिः सर्वे राज़्ये स्मिन्नभिषेचितः ॥| १३॥
मयि शासति राज्य तु धर्मेण रुनन्दन ।
आत्नगाम रिपुं रृबा घोरं त॑ं सो४थ वानरः ॥ ५४ ॥
अभिषिक्त तु मां दृष्टा क्रोधसंरक्तलोचनः ।
मदीयान् मह्निणो बद्मा परुषं वाक्यमत्रवीत् ॥ १५१॥
निग्रक्धे पि समर्थस्य तस्य पापस्य राघव ।
प्रावर्तत न में बुद्धिस्तदा गौरवयज्लिता ॥ १६॥।
असान्वयमरूं त॑ च घधावद्भिनन्दयन् ।
डचिताशआाशिषस्तस्य प्रयुज्ञन् वे घघाविधि ॥ १०॥॥
ट्ृवंविधेन मानेस मानयामि सम बालिसं ।
सच प्त प्रतित्रय्रार कलुषेणाततरात्मसा ॥ ५८॥
इत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएं वेरनिवेदसलं
साम अष्टमः सर्गः ॥
३५८ रामायएं
[5.
ततस्तं क्रोधसंरक्त संर्म्भसमुपागतं ।
संप्रासादयमव्यग्रो श्रातरं प्रियकाम्यया ॥ १॥।
दिष्यासि कुशली प्राप्तो दिष्यापि निरूतो रिपुः ।
अनाथस्य ढि मे नाथस्वमेकः कपियूधपः ॥ १॥
इदं बहुशलाकं ते पूर्णचन्द्रनि्भ शुभ ।
कछत्तं सबालव्यत्ननं प्रतीच्छ व॑ मयोय्यतं ॥ ३॥॥
बमेव राज्ना लोकानां तव चाज्ञाकरा वयं ।
अमात्येविनियुक्तो ४ रू राज़्ये नात्मेच्छया विभी ॥ 8॥
न्यासभूतमिदं राज़्यं तब विज्ञापयाम्यरं ।
मा च रोष कृधा वीर मम शरत्रुनिसूदस ॥५१॥
याचे वां शिरसा रात्नस् मया बद्ो “यमज्ञत्तिः ।
बंत्लादस्मिनू समागम्य मल्निभिः पुरवासिभिः ॥ ६॥
राज््यभारे नियुक्तो ४स्मि राज़्याय न छि मे स्पृछा ।
अनिच्छन्नपि विक्रोशंस्वया छीने पुरे मघ ॥ ०॥
तमेवं भाषमाएं तु स मां निर्भत्स्प वानरः ।
धिक्कृत्य परुषं वाकां बढ़ तत् तड़॒वाच छू ॥ ८॥।
प्रकृतीस्तु समानाप्य तदा स प्नवगेश्वरः ।
मामाछ सुछद्ां मध्ये वाकामेतत् सुदारुणं ॥ ६ ॥
किष्किन्ध्याकाएईट ११
विद्ितं वो यथा रात्रौ मायावी स महासुरः ।
समाछ्यति मां नित्य॑ युद्धाकाड्ी महोद्धतः ॥ १०॥
तस्थातिगर्नित श्रुत्रा निःसृतो४स्मि गुरामुखातू ।
अनुयातश्र मां तूर्णमयं श्रातृमुखी रियुः ॥ ११॥
सतु द्षेव मां रात्री सद्दितीयं महाबलः ।
प्राद्रवत् परमत्रस्तः पृछतो मावत्तोकयन् ॥ ११॥
विद्रवत्तं तथा त॑ तु निशम्य भुवि दानवं ।
अवोचं सरुसुप्रीवस्तिष्ठ तिशेत्यमर्पितः ॥ १३॥
स तु द्ादशमात्राणि योन्ननानि प्रधावितः ।
ततो धरण्षां विवरं प्रविवेश भयादितः ॥ १४8॥
त॑ तु दष्टा विलप्राप्तं सपह्न॑ नित्यशो४छितं ।
अपथमुक्तो ४धमो भ्राता प्रुचिना क्रूर॒दर्शनः ॥ ११॥
अरूबा मास्ति मे बुद्धिः प्रतिगततुमितः पुरी ।
विलद्ारि प्रतीक्षस्वेत्युक्त हृूथ मया तदा ॥ १६॥
स्थितो “पमितति मवबाहू प्रविष्टस्तद्वितं मरूतू ।
दा में मार्गमाणस्य साग्रः संवत्सरों गतः ॥ १०॥
स॒तुदृष्टो मया शत्रु रनिर्वेदाद्यावरूः ।
निरुतश्व मया सम्यः सो४सुरो बन्धुमिः सर ॥ १८॥
तस्यास्थात् तु प्रवृत्तेन रधिरौधिण तद्दित्त॑ ।
पू्णमासीदुराक्रोशं स्तसतस्तस्य भूतले ॥ १६॥
३६० रामायएं
मायाविनं सूदपित्रा त॑ शत्रु उन्डभिप्रियं ।
निष्क्रामन्नेव चापश्यं विलस्थापिछितं मु ॥ २०॥
विक्रोशतो४पि छि मम सुग्रीबेति पुनः पुनः ।
पदा प्रतिवचो नास्ति मन्युमानभवं तदा ॥ २१॥॥
पादप्रररेश्व मया बकुशस्तद्िदारितं ।
ततो४ं तेन निष्क्रम्य घघागतमिछागतः ॥ २१ ॥
तत्र तेनास्मि संझद्ो राज्य प्रार्थथता तदा ।
सुग्रीवेण नृशंसेन विस्मृत्य भ्रातृतौछृद ॥| २३॥
एवमुक्का तु मां तत्र वस्नेशेकेन वानरः ।
ततो निष्क्रामघबामास बाली विगतसाधसः ॥ २४॥
इत्यं तेसास्मि सिकृतो बकुशो रघुसन्दलस ।
छतदारों छृतश्रीको लूनपतक्ष इव द्विन्रः ॥ २५॥
मद्धे कृतबुद्धिश्न विनिःसृत्य गुरहामुखात् ।
त्रासयामास मां बाली वृत्तमुग्यम्य दरणं ॥ २६॥
तद्॒याच्च मया सर्वी पृथिवी सागराम्बरा ।
पर्वतिश्न समाकीणी चरिता रघुनन्दन ॥ २०॥
ततो४रुमेतं शेलेन्द्रमृष्यमृकमुपागतः ।
कारणाक्तर॒दुर्धर्षः शेलं बाली व्यवर्त्यत् ॥ २८॥
एतत् ते सर्वमाख्यातं वेरस्थागम् मछूत् ।
अनागसा मया प्राप्त: पणश्य राघव संशवः ॥ २९॥
किष्किन्ध्याकाएई ३६१
बालित्रासादिर्ार्तस्य कृच्छूप्राणस्प राघव ।
कर्तुमर्कसि मे वीए प्रसाद तस्य निग्र्ढे ॥ ३०॥
ट्वमुक्तः स तेन्नस्वी सुग्रीविण परंतपः ।
श्राश्यासपितुमारेभे सुग्रीवं रघुनन्दनः ॥ ३१॥
अमोधघाः सूर्यसंकाशा ममेते निशिताः शराः ।
तस्मिन् बालिनि सुग्रीव पतिष्यत्ति मंबेरिताः ॥ ३२॥
पावत् त॑ं न छि पश्येयं तव भाषीपरारिणं ।
तावस्त्नीवेतू स इृष्टात्मा बाली चारित्रट्षकः ॥ ३३॥
आत्मानुमानात्जासामि मग्र॑ वां शोकसागरे ।
अ्ग्य बालिनि मोक्ष्यामि रावणक्रोधमागतं ॥ ३॥
स तु तदचनं थ्रुत्ा राघवस्पात्मनों छित॑ ।
: मुग्रीवः शड्भूयाविष्ट: पु्नर्ववनमत्रवीत् ॥ ३५॥
आसीन््मरुसुरः पूर्व इन्ड्भिनीम राघव ।
बल॑ सागसरुसस्थ धांरयंश्र स वीर्यवान् ॥ ३६॥
वीपीत्सुकः स डष्टात्मा वरदानाच मोछ्तिः ।
आन्नगाम मराबाहुः प्मुद्रं सरितां पतिं ॥ ३७॥
ऊर्मिमसतं समासाय्य सागर मकरालयं।
मम युद्ध प्रयच्छेति स उवाच मह्ा्णवं ॥ ३८॥
ततः समुद्रो ध्मात्मा समुत्याय मरास्वसः ।
अब्रवीद्चन देत्यं राम कालप्रचोदितं ॥ ३६॥
, 46
३६२ रामायएं
न ते दातुं समथी ४ छू युद्ध मुद्धविशारद ।
श्रूथतामभिधास्थामि पेन युद्ध तव क्षमं ॥8०॥
शेलरात्नो मरारएंये तपस्विशरणं मरछान् ।
शड्ररश्श्रुरो नाप्ना छिमवानिति विश्युतः ॥ 8१॥
गुरप्रत्रवणोपितों बह़कन्दरनिर्षर: ।
स समर्थस्तव प्रीतिमतुत्तां कर्तुमाछ॒वे ॥ 8२॥
तमशत्नामिति ज्ञात्रा समुद्रमसुरोत्तमः ।
रिमवद्धनमागच्छच्छरश्रापादिव च्युतः ॥ 8३॥
ततस्तस्य गिरे: श्रेता गन्नेन्द्रप्रतिमाः शित्ताः ।
चिक्नेप बहुधा भूमी उन्डुभिर्विननाद च ॥ 88॥
युद्ध प्रयच्छ में शीघ्र पर्वतेन्द्र मह्लाब॒त्व ।
समुद्रेण समाख्यातस्वं वे युद्धविशारद्ः ॥ 8५॥
तंतो छिमधरों धीरः सौम्यः प्रतिभयाकृतिं ।
द्िमवानत्रवीद्ाकां उन्ड॒भिं दानवर्षभ ॥ 8६॥
अवदारपितुं वोर न ब्मर्कसि मामिझ ।
अशक्तो४स्मि रणोदर्ष तपस्विशरएं छाझूं ॥ 8०॥
तस्य तद्गचनं श्रुवा गिरिराज्रस्थ दानव: ।
डवाच इन्डभिवाकां क्रोधसंरक्तलीचनः ॥ 8८॥
पुद्धे बग्यसमर्थस्तं यदि वासि निरुस्यमः ।
तमाचक्ष्व प्रदस्थान्मे योग्य युद्ध युयुत्सवे ॥ 8९ ॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३६३
ततो गिरिवरों दध्यौ केनोपायेन इन्डुभिं ।
न पश्येयं रणे को४स्य भवेद्भिमुखों सर! ॥ ५०॥
मुछ॒तीमिव स ध्याव्रा किमवासथ वालिसं ।
त़गाम मनसा शेल्लों उन्द्रभिं चेदमत्रवीतू ॥ ११॥
इन्हे युद्धानाय नाझूँ प्रतिबत्वस्तव ।
दत्त युद तदप्याऊर्यत् सम्यगुपद्श्यिति ॥ १६॥।
बाली नाम मढराबाहुः शक्रतुल्यपराक्रमः ।
अध्यास्ते वानरः श्रीमान् किष्किन्धामतुलप्रभः ॥ ५३॥
स समर्थ महाप्रान्नस्तव युद्धविशारदः ।
हन्द्युदद मान दातुं नमुचेरिव वासवः ॥ १४॥
ते शीघ्रमभिगच्छ ब॑ यदि मृत्युबरा तव ।
स रि उर्धर्षणो बाली नित्यं समरकर्मतु ॥ ५५॥
किष्किन्धां ब्रमुपागम्ष कछेममालिगुढां ग्रुभां ।
चरन् मधुवने तस्य मधु सर्वे विसाशय ॥ ५१६॥
स युद्धतुज्ञां कुपितस्तवेमामपनेष्यति ।
न छि ब्रातु तमासाय ज़्ीवनू प्रतिगमिष्यसि ॥ १७॥
स विनय्य मरानादं इउन्डभिर्वित्रिगीषया ।
ब्रितमेव तदा मेने बालिनं बलदर्पितः ॥ ५१८॥
ततः श्रुव्वा छिमवतः पर्वतेन्द्रस्थ इन्डुनिः ।
ज़गाम तां पुरी रम्पां किष्किन्धां बालिपालितां ॥ ५४ ॥
३६ रामायएं
धारयन् माछिषं पं तीक्ष्णप्रुज़ो भयावरूः ।
प्रावृषीव मरामेघस्तोयपूर्णी नभस्तत्ते ॥ ६०॥
स निष्पीडा मराद्वारं किष्किन्धाया महाबलः ।
ननर्द कम्पयन् भूमिं इल्ठभिर्विन्निगीषया ॥ ६९॥
समीपगान् द्रमान् भजञ्जन् वसुधां दरयन् खुरेः ।
भ्रूड़ाभ्यामालिखन् दर्पातू तद्गाईं दिरदो यथा ॥ ६२॥
त॑ तु मेघप्रतीकाशं नर्द्सं च भयावढूं ।
इल्॒मिं दनवश्रेष्ट न कश्नित् प्रत्यपेधयत् ॥ ६३ ॥
तस्य वे छवतो बाली श्रुवा शब्दममर्षणः ।
निष्पपात सरू ख्रीभिस्ताराभिरिव चन्द्रमा: ॥ ६७॥
मदव्यक्ताक्तरपदं तमुवाच स उल्डमिं ।
रूरीणामीश्ररो बाली सर्वेषां वसचारिणां ॥ ६५॥।
किमर्थ नगरद्वारमिदं झुद्ा विनर्द्सि ।
इनमे विद्वितो मे बं प्राणान् रक्ष महासुर ॥ ६६॥
तस्येतदचन पश्रुवरा वानरेन्द्रस्य बालिनः ।
डवाच इल्डभिवाकां क्रोधसंरक्तलोचन!ः ॥ ६०॥
किं ब॑ खीसंनिधी वीर प्रूरवाक्यानि मुश्चसि ।
मम युद्ध प्रयच्छ व॑ ततो ज्ञास्यसि में ब॒त्ल॑ ॥ ६८॥
अथवा मर्षयिष्यामि क्रोधमण्य निशामिमां ।
गृक्ातामुद्यः सवेरे कामभोंगेषु वानर ॥ ६१॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३७५
पो मत्तं वा प्रमत्तं वा सुप्तं वा रह्िते रतं ।
रन्यात् स खलु हुन्यद्वि बद्धिधं मदवित्लवं ॥॥००॥
त॑ प्रह॒स्थात्रवीदाली वाकां वाक्यविशारदः ।
विसृत्य ताः खियः सर्वास्ताराय्या वानरेश्चरः ॥ ७१॥
मत्तो०यमिति इर्जुद्दे मोह्ान्मामवमन्यसे ।
मर्दीये संप्रदारे ४स्मिन् वीर पान समर्ध्यतां ॥ ०२॥
यद्दि युद्वस्पृढ्या ते४य्य यदि भीतो नस संपुगे ।
तिष्ठ बं समरे मे०ग्य दर्शयस्व स्वपौरूष ॥ ०३॥
तमेवमुक्का संक्रुद्दों मालामुत्त्तिप्य काशनी ।
पित्रा दूत्तां महेन््द्रेण युद्धाय व्यवतिष्ठत ॥ ७४8॥
ततो युद्ध प्रवबृत्ते तयोः सुतुमुत्॑ तदा ।
बालिनश्व मराबाछोबीलिनो दानवस्यथ च ॥ ०१॥
ततो बाली विषाणग्रेलिखितो दनुसूनुना ।
प्रचकाशे महाबाहुरशोक इव पुष्पितः ॥ ०६॥
स तेन सहू विक्रीद मुहूर्त वानरेथ्रः ।
प्रद्वसम् दानववृषं वीरो वचनमत्रवीत् ॥ ७०७॥॥
असुराधम इर्वुद्वे वरदानेन दर्पितः ।
अ्ग्य ते बलमुद्रत्तं शमये४ग्रिमिवाम्भता ॥ ०८॥
स गृद्धीवरा विषाणाभ्यां इन्डभिं दानवर्षस ।
आविध्य बलवान बाली भूतल्ने निष्पिपेष छू ॥ ७६॥
३६६ रामायएं
आ्राविद्वस्तेन बलिना विनिष्पिष्टो महासुरः ।
विमुश्चन् एषिरं छेभ्यः प्राणांस्तत्यात्र वोर्यवान् ॥ ८०॥
स पपात मराकायः ज्षितौ पच्चच्चमागतः ।
त॑ तोलपिबा बाडुभ्यां गतसब्बमचेतनं ॥ ८१॥।
चिक्ञेप बलवान बाली पादिनेकेन योज्नन ।
तस्य वेगप्रवृद्धस्थ वक्तात् क्षतन्नविन्द्वः ॥ ८६१॥
प्रपेतुमीझतोत्क्तिप्ता मतड़स्याश्रमे कित्त ।
तानू दष्ा पतितान् गात्रे मुनिः शोणितविन्द्रकान् ॥ ८३ ॥
डपस्पृश्य ददौ शाप॑ ज्षेप्तारं बालिनं प्रति ।
प्ेनेष दानवः ज्षिप्तो ममाश्रमपद प्रति ॥ ८४॥
इरू ते न प्रवेष्टव्यमृष्यमृकवर्न करे ।
प्रविष्टस्थ छि ते सग्यो त्रीवितं न भवेदिति ॥ ८५॥
ततः शापभयाद्वाल्ी ऋष्यमूर्क मछागिरिं ।
प्रवेष्ठ न त शक्रोति द्रप्ट वा रघुनन्द्न ॥ ८६॥
तस्थाप्रवेशं मव्ाहूमिरझ राम मरछावने ।
विचरामि सरूमात्यों भय संत्यक्ष्य ट्रतः ॥ ८०॥।
एतत् तस्यास्थि काकुत्स्थ इल्भेः मंप्रकाशते ।
वीपीत्सेकनिर॒स्तस्थ गिरिकूटनिभं मछूत् ॥ ८८ ॥
इमे च विपुत्वास्तालाः सप्त शाबावलम्बिनः । :
वायेषां त्रयों भिन्नास्तेन वीर्य वितन्वता ॥ पर ॥
किष्किन्ध्याकाएईं ३६७
एततू तस्य मरुद्वीर्य तव संकीर्तितं मया ।
कथमुत्सरुसे हूसुं समरे त॑ डरासदं ॥१०॥
अयिवं वद्तस्तस्प सुप्रीवस्प मात्मनः ।
राघवों इल्भेः कार्य पादाकुछेस तोतलयन् ॥ ११॥
त्ीलगेव तदा रामश्रित्नेप शतयोत्ननं ।
असुरस्य तनु ध्रुष्कां पादेनेकेन राघवः ॥ ११॥
क्षिप्तं दृछ्ा च तं काय॑ सुग्रीवः प्रवगेश्रः ।
लक्ष्मएस्याग्रतो राममिदं वचनमन्रवीतू ॥ १३॥
परिश्रालेन मत्तेन श्रात्रा मे बालिना पुरा ।
आार्द्रः समांसः प्रत्यग्रः ज्ञिप्त: कायस्तदा से ॥ १8॥
लघुः संप्रति निर्मीसस्तृणभूतश्र प्रुष्ककः ।
सात्र शकां बलं ज्ञातुं तब वा तस्य वाधिकं ॥ ११॥
सहि प्रूरुश्य मानी च प्रत्यातवलपौरूष। ।
तेन्नस्वी वानरों बाली संयुगेघपरात्रितः ॥ १६॥
दश्यते चास्थ कर्माणि उष्कराणि सुरासुरेः ।
पानि संस्मृत्य संस्मृत्य ऋष्यमूक त्यज्ञामि न ॥ १७॥
उद्िग्रः शब्जितग्रारूं वनेषृद्धात्नचेतनः ।
अनुरक्तेः सर्मात्येश्ररामि हुनुमादिभिः ॥ ह८॥
यदि भिन्य्याद्रवान् सालानिमानेकेषुणा ततः ।
तानीयां वां मछाबाछो समर्थ बालिनो बंधे ॥ ११॥
३६८ रामायएं
खल्वढू वां न तुलंये नावमन्ये च राघव ।
कर्मभिस्तस्प भीमेस्तु कार्य त्रायते मम ॥ १००॥
उपलब्ध॑ छि मित्र मे सुश्ाध्यं मित्रवत्सलं ।
बामछूँ पुरुषव्याप्र छिमवत्तमिवाधरितः ॥ १०१॥
कित्तु तस्य बलन्नो४रूं भ्रातृर॒पस्थ वेरिणः ।
अप्रत्यक्ष च में वीर्य समरे तब राघव ॥ १०१॥
ल्लिग्धानां प्रीतियुक्तानां सुरूदां सुरूदं प्रति ।
कातर छदय॑ राम प्रत्यय॑ं साधिगच्छति ॥ १०३ ॥
पच्वं तोलयामि वां तच्च मे ज्ञतुमर्कसि ।
अवश्य छि बलं॑ ज्ञेयं मया तब च तस्य च ॥। १०४॥
काम॑ राम तव त्रीएि प्रमाएं घैर्यमाकृतिः ।
सूचयत्ति पर तेन्नो भस्मच्छन्नमिवासत्तं ॥ १०१॥ -
तत् कृब्रा कार्मुक॑ सत््यं रृस्तिरुस्तमिवायतं ।
आकमूत्लमाकृष्य विसूत्र बं महाशरं ॥ १०६॥
इमान् हि तालानू प्रद्तितस्व॒वया शरो न संशयो मे<स्ति विद्यरयेद्ुवं ।
अलं विमर्शेन सख्ले मम प्रियं कुरुघ रात्रात्मत्र याचितो मया ॥ १००॥॥
इ्त्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएंडे इल्डश्युपाव्यान
साम नवमः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएईं
अं,
एवमुक्का तु सुग्रीवो राम दशरधात्मत्नं ।
ध्या्रा मुह॒र्त काकुत्स्थमिदं वचनमत्रवीतू ॥ १॥
प एष रावणो नाम सीतां रूरति इर्मतिः ।
एष वीर्यवत्ता वीर्यमादत्ते शक्षसेश्वरः ॥ २॥
देवदानवगन्धर्वयक्षरक्ञोमरहोरगाः ।
मानवाश्रैव राज्नानो महाबलपराक्रमाः ॥ ३॥
त्रेल्लोक्वविन्नयाथीय युधि विक्रम्य निर्त्िताः ।
पितामरुकरोत्सिक्तो ० गणयतन्न छि किद्चन ॥ 8॥
एवंप्रभावो रक्तः स रावणो युधि उर्जरयः ।
नित्यं तु बाली समये भ्राता मे वानरेश्वरः ॥ ५॥
संध्यामुपासितुं याति समुद्री पूर्वपश्चिमी ।
मच्छतं चानुगच्छामि नित्य भ्रातरमग्रत्न ॥ ६॥।
अन्वेष्ट पंद्वीं चास्य स शर्कां गर्डादते ।
तस्यानिलगतेः पूर्व समुद्रतत्मालतः ॥ ७॥।
द्वेवकार्य कर्तुकामो रावणो«भ्यागमत् तदा ।
बलवत्तं तमालक्ष्य राक्षसः पुरषादकः ॥ ८॥
ब्रितकाशी उरात्मा स्त यु देह्लीति चात्रवीत् ।
वानरेन््द्रो राज्नसेन्द्रमब्रवीतू प्रियडर्मते ॥ ६॥
३६
३७० रामायएं
मुहूर्त मृष्यतां संध्या घावड॒पासिता मया ।
तच्छुबा क्रोधरक्ताक्षो दशग्रीवो महाबत्तः ॥ १०॥
को“यं देवो०थ वा पस्य पूत्ां ब॑ कर्तुमर्कूसि ।
मामनाद्त्य उर्बुद्दे कर्तव्यस्तव निग्रद्ः ॥ ११॥
बदा देवा मया युद्दे सासुरोरगदानवाः ।
निर्तिता युधि विक्रम्य मन्नामिव च घुष्यतां ॥ ११॥
इर्बुद्दे ग्रकृतप्रज्ञ वानर् ब॑ न बुध्यसे ।
लोकेश्वरं रावणं मां पौलस्त्यकुलनन्द्स ॥ २३॥
आख्यातो नारदेनासि ततस्व विद्तों मम ।
तिए ब्ं देछि युद्ध मे ततो द्ष्यसि पूर्वत्नान् ॥ १४॥
तच्छुच्ा वानरेन््द्रस्तु मुदयिव मनो दधे ।
एृछ्ोछि रावण क्र्र वेजि वां देवकाठकं ॥ ११॥
यृध्यस्व यदि ते शक्तिर्मषा सर निशाचर् ।
रृष्टाः पण्यसु सिक्ृत वोमस्य त्रिदिवोकसः ॥ १६॥
स तपोक्तोीं दृणग्रीवी मुष्टिमुय्यम्य वानर ।
प्रकर्तुकामश्रेक्राम हक बात्तिसमाछुवे ॥ २०॥
दर्शास्थ विशितिभुन्त राक्षस पर्वतोपमं ।
दीप॑दंप्ट मरांकायं विकृतास्यं मह्हाभुत्नं ॥ १८॥
असंभ्रात्तं तदा बाली प्ररृस्प बलिनां वर ।
मातितीत्रेण देवारिं गृह कन्षात्तरे “करोत् ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाए्ं ३७१
तस्य निष्पीडमानस्य भुत्नात्तरगतस्थ च ।
सोच्छा समभवद्धक्तं सार्चित्रवालाकुलं मरछूत् ॥ २०॥
अविच्छिन्नात्ततत्वालो कुताकृतिरिवानलः ।
बाहुदएउविरद्धस्तु निःश्यालपरमी ४ भवत् ॥ २१॥
दरशशीर्षी महाबाहुः कन्धरात्तरसंवृतः ।
वृक्षमूले महानागों बधा पाशेन बल्चितः ॥ २१५॥
सभानितश्र मे भ्राता दिव्या दिप्येति चात्रवीतू ।
समाभाष्य परिषक््य मामथेकेन पाणिना ॥ २३ ॥।
उपस्पृष्य प्रुचिर्भूतरा संध्यां तां समुपासत ।
त तु संध्यामुपासिच्या वायुमार्गमधाविशत् ॥ २४॥
मराभरिरिवासरीः सक््वालकवले्मुबिः ।
तुष्डाग्रमजपुच्छस्तु गहत्मानिव वीर्यवान् ॥ २५॥
गच्छता वापुरवेंगेन कालमेघेन संगते*-।
ढिमवान् पारिषात्रो वा विन्य्यों बेंत्ि तैंल॑स्तल+ ॥४:९६॥।
गिरिकन्दरमूर्धि स्थो सगो वेति.विभाल्यते
पूर्वी संध्यामुपासित्रा दक्तिणेनाप्रदक्षिएः ॥$४॥
मध्याक्वात् पश्चिमे स्थिव्वा सोत्तरें वार्सपास्पेशत् ।
किष्किन्ध्यामागतः शीघ्रमथ बात्ती महछाबत्वः ॥ १८१
उवाच रावाएं मुक्का कृतकृत्यो४स्मि साम्प्रतं ।
आदित्यगं तदाभून्मे मनो राक्तसपुड़व ॥ २९॥
३०२ रामायएं
ततो युई मया वीर न ते दत्तं महाबल ।
साम्प्रतं कृतकृत्यो ४ स्मि युध्यस्व बलमास्थितः ॥ ३०॥
एवमुक्तो दशग्रीवो मुब्ेन परिभुष्यता ।
कृच्छाद्रीडायुत्रोवाच भुन्नयवल्लनिपीडितः ॥ ३१॥
वानरेन्द्र महाबाहो बलवीर्यसमन्वितः ।
त्रिषु लोकेघनत्रेयो ४ स्मि सो४रूमय्य तया ज्ितः ॥ ३१॥
अनुज्नातो गमिष्यामि ब्या वानरपुड्व ।
संनिवर्ताभिनन्दस्व गच्छेयं स्वस्तिमागतः ॥ ३३॥
तस्य तद्गचनं श्रुतवा बाली बलवतां वरः ।
सिद्दधार्थी गच्छ र्ञेति किष्किन्ध्यामगमत् तदा ॥ ३४॥
एवंप्रभावो बाली स यदि शक्रोषि संयुगे ।
शरेणकेन त॑ रूसुं ततो युध्यामि संयुगे ॥ ३५॥
इतीव काकुत्स्थबलं विचित्तवन् बल॑ च बालिप्रभवं त वानरः ।
न वेद रामस्य स पौछषं धुव॑ सुरासुरेरप्पविषर्यमारझुवे ॥ ३६॥
इत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएंरे बालिबलप्रख्यापन
साम दशमः सर्गः ॥
किष्किन्ध्धाकाएई ३७३
27.
तस्य तद्गचनं श्रुवा सुप्रीवस्य महात्मनः ।
स्मितपूर्वमिदं रामः प्रत्युवाच कपीश्ररं ॥ १॥॥
पदि न प्रत्ययो ४स्मासु विग्यते तब वानर ।
प्रत्य॑ समसझ्नाष्यमरुमुत्पादयामि ते ॥ २॥
त गृरीवा धर्नुर्दिव्यं शक्रचापसमयु॒ति ।
मुमोच वाएं संधाय तालानुद्दिश्य राघवः ॥ ३॥
स विसृष्टो बलवता वाणो छेमपरिष्कृतः ।
भिच्ना तालानू गिरिं चेव प्रविवेश रसातलं ॥ 8॥
सतु रंसस्य रपेण तत उत्पत्य साथकः ।
आजन्नगाम पुनस्तूणं रामस्थामिततेतन्नसः ॥ १॥
तानू दष्टा सप्त निर्भिन्नानू तालानू वानएपुड्भवः ।
रामस्थ शरवेंगेन विस्मयं परम गतः ॥ ६॥
सुडष्कर तु तत् कर्म सुग्रीवः प्रसमीक्ष्य छि ।
मूर्धि कृबाज्नलिं छृष्टो राघवं प्रशशंस छू ॥ ०॥
राम विक्रमशौदीरमहेन््द्रवर्णोपम ।
श्र्ो ते चापमुक्तस्थ सायकस्य मरूदलं ॥। ८॥
पूर्वमेव मया राम तर्कितिस्व॑ नर्॒षभ ।
मछता तेत्नसा युक्तो गृछ्ो ४ग्रिरिव दाझूषु ॥ ६॥
३०४ रामायएं
साभवद्ूतभव्यानां विश्वे त्रगति राघव ।
समर्थस्तव काकुत्स्थ धनुष्यख्बत्े मतो ॥ १०॥
पा हि तेन्नस्विवरों दिवाकरो
पा नगानां च वरो छिमालयः ।
पंधोद्धीनां च वरो मर्ार्णवस्
तथा नराणामसि विक्रमे वर! ॥ १९॥
न वृत्रशत्रुर्न षमो न चासुरो
म सर्वषक्षेशपनेश्वरो विभुः।
न पाशरुस्तो वरणश्र ते समो
न माउतो नेव च रृव्यवाहसः ॥१२॥
इत्यार्ष रामायण किष्किन्ध्याकाएंरे तालनिर्भेदो
साम हकादशः सर्मः
किष्किन्ध्याकाएईं
खा,
स मूप्री न्यपतदूमौ प्रत्मम्बीकृतमूर्धन्नः ।
मुग्रीवो विपुलग्रीवो राघवाय कृताञ्ञत्तिः ॥ १९॥
हद चोवाच वचन पुनरेव कपीशथरः ।
राम सर्वाखसंपन्नं श्रेष्ठ सर्वधनुष्मतां ॥ २॥
सेन्द्रानपि सुरान् सर्वीस्त् वाणेः पुरुषर्षभ ।
समर्थः समरे हूसुं किं पुसब्नीलिसं रणे ॥३॥
ग्रपि बालिसरूखाणां सरूसं पार्थिवात्मत्न ।
समर्था“सि रशे त्रेतुं किमुतिकमरिंदम ॥ 8॥
बेन सप्त मरातालाः शेल्ो०यं दानवास्थितः ।
शरेणिकेन निर्भिन्नाः समर्थस्तस्य कः पुमास् ॥ १॥
अग्य में विगतः शोकः प्रीतिरख्य परा मम ।
अ््य मन्ये विनिरूतं बालन युद्धड॒र्मद ॥ ६॥।
सुरझूदं वां समासाय्य महेन्द्रवरुणोपमं ।
डणुल्लेश्यो ४पि देवेभ्यः समरे नास्ति में भयं ॥ ०॥
तद्य्व प्रियार्थ मे वेरिणं श्रातृह॒पिणं । ।
बालिनं त्रक्ति काकुत्स्थ संवरईं मघवानिव ॥ ८॥
ततो रामः परिषचव्ष्य मुग्रीवं प्रियवादिन।
प्रत्युवाच महाप्राज्ञों लक्ष्मणानुमतं वचः ॥ १॥
३्ण्प
३७०६ रामायएं
एहि गच्छामि सुग्रीव किष्किन्धां बालिपालितां ।
गब्ा चाक्य युद्भाव वेरिएं श्रातृह॒पिणं ॥ १०॥
ट्वमुक्नस्तु सुग्रीवो रामेण रिपुघातिना ।
गच्छामीत्यब्रवीदृष्ट: प्रयातास्ते “थ सब्राः ॥ ११॥
किष्किन्धां ब्रितं गब्या देशे पादपसड्दे ।
वज्नेरात्मानमावृत्य ते४तिषनू गहने वने ॥ १६॥
अ्रथ रामो४त्रवीतू तत्र सुग्रीवं प्रियवादिनं ।
कुए नादं गुरादारि स्थिव्रा बमकुतोभयः ॥ १३॥
बालिनं चारृूय तथा निष्क्रमेत् स गुरामुखात् ।
तमरूं सिरूनिष्यामि शरेणाशनिवर्चसा ॥ १४॥
एवमुक्ते तु बचने काकुत्स्थेनामितौन्नसा ।
सादः स्लिग्धो४थ गम्भीरों महानाप्तीतू तदा दिवि ॥ १५॥
माता च काञनी दिव्या नानारत्रविभूषिता ।
दिवः सुग्रीवमूधीनमभितों निषपात छू ॥ १६॥
सा पत्ती मरीं माला काञनी देवनिर्मिता ।
प्रचकाशे तदाकाशे विद्युन्माल्ता मनोहूरा ॥ १०॥
ता छि पित्रा सुतन्लेराददित्यिन दिवौकसा ।
बालिनो माला तुल्या स्वयं यत्नाद्िनिर्मिता ॥ १८॥
तथापि नद्यया तत्र सुग्रीवः प्रवगेश्वरः ।
ग़ुप्ुभे ररिशा्ईलो व्वलद॒ग्रिरिवासलः ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएईं
ततः स कृब्ा सुग्रीवोी नमस्कार दिवे प्रति ।
कृतान्नलिरधो प्माद्राघवं परिषस्वत्रे ॥ २०॥
स पूत्ितो गुरुल्तेराल्लक्ष्मणोनापि धीमता ।
अभिवाद्तिश्च विधिवल्लक्ष्मणं परिषिस्वत्रे ॥ २१॥
प्रदुक्षिणं समावृत्य स तौ दशरथात्मत्नौ ।
मुग्रीवो विपुलग्रीव ग्रान्नगाम गुरामुं ॥ २६५॥-
ततो नदन् मढानादं बालिनं स समारझूयत् ।
सुग्रीवो गाष्संवीतो नदिभिन््द्न्निवाम्बरं ॥ २३॥
तं श्रुवा विनदं बाली घोर चुक्रोध वीर्खवानू ।
निष्पपात च॒ संक्रुद्स्तोयदादिव भास्कर: ॥ २९॥
तथोः सुतुमुलं युद बालिसुग्रीवयोरभूत् ।
दिवीव ग्ररृषोधीर ब॒ुधाड़ारकयोर्मछूत् ॥ २५॥
तलेरशनिकल्पेश्न वन्नकल्येश्व मुष्टिमिः ।
त्ष्नतुः समरेथ्न्योन्यं वृत्ञेगिरितयिरपि ॥ २६॥
रामोथ्य धनुरादय तावुभौ समवैक्षत ।
पश्यंश्र बालिसुग्रीवी दर्दर्श वपुषा समौ ॥ २७॥
ग्न्योन्यसदशी वीरावन्योन्यसमंत्रिक्री
उभी ज्न्ते तदा तुल्यावश्चिनाबिव- जपिएों ॥ २८॥
स नाभिन्नानन् सुग्रीवं बालिनं चावि राघवः ।
न चकार तदा बुद्धि साथकस्य विमोक्षणे ॥ २१॥
48
३७७
३७८ रामायएं
एतस्मिन्नत्तरे भग्मः सु्रीवस्तेन बालिसा ।
ऋष्यमूकं प्रड॒द्राव ज्ञाब्रा रामस्य चाश्रयं ॥ ३०॥
ह्लालो रधिरसिक्ताड़ः प्रकूरिर्जर्नरीकृतः ।
बालिनाभिछतो रोषात् प्रविवेश मछावनं ॥३१९॥
ते प्रविष्ट वन दृष्टा बाल्ती शापभयात् तदा ।
मुक्तस्व्मिति छोवाच संनिवृत्य मरागुतिः ॥३१॥
राघवो४पि सद श्रात्रा तेश्वापि सरछू मन्लिमिः ।
तंदेव वनमागच्छत् सुग्रीवो बत्र वासरः ॥ ३१॥
ते दृष्टाभ्यागतं राम सामात्यं सहलक्ष्मएं ।
दीनो«थाधोमुणों क्रीमान् सुप्रीवो वाक्ामत्रवीत् ॥ ३४॥
आद्ृयस्वेति मामुक्का दर्शयित्रा च विक्रम ।
वेरिणा घातपिव्ा मां किमुपेत्ञा कृता या ॥ ३५॥
तस्मिन्नेव छि वक्तव्यं काले राघव तब्बतः ।
न रूनिष्याम्यरूमिति न स्थास्थे क्षणमप्यरूं ॥ ३६॥
अभविष्यं विनिकृतो बालिना यग्यरूं रणे ।
ममाभविष्यत् को राष्येनाथी बन्धुन्ननेन वा ॥ ३०॥
तमेवमादिवचन वद्तं कृपणं बहु ।
अनामर्षपमाणश्र रामः सुप्रीवमत्रवीतू ॥ ३८॥
मुप्रीव घ्रूयतां तावन्मन्युश्नेवापनीयतां ।
कारण बेन वाणो<४यं न मुक्तः प़्बगाधिष ॥३९॥
किष्किन्ध्याकाएई ३७
अल्लंकारेण वेशेम प्रमाणेन गतेन च ।
ब॑ च सुग्रीव बाली च सद॒शौ स्थः परस्पर ॥8०॥
स्वरेण वर्चता चैव प्रेज्ञितेम स्थितेन च ।
विक्रमेण च वाचा च व्यक्त वां नोफ्लक्षये ॥ 8१॥
तदरूं ग॒पसादश्यान्मीछितों वानरेश्वर ।
कप सुकद्रधो न स्पादिति वाएं न मुक्तवान् ॥ 8२॥
इम॑ मुहूर्त तु मपा पश्य बात्लिनमाझुवे ।
निरस््तमिषुणेकेन चेष्टमानं मरीतत्ने ॥ 8३॥
चिक़्भूतं बभिन्नानं बमड़े कर्तुमर्कसि ।
प्रेन ब्वामभिन्नानीयां दन्दयुद्धमुपागतं ॥ 88॥
गन्नपुष्पमयीं माल्मामुत्याग्य कुसुमायुतां ।
कुछ लक्ष्मण कांड ४स्य सुग्रीवस्य महात्मनः ॥ 8५॥
ततो गिरितिये ज्रातामाहुछा सुड़रासदां ।
लक्ष्मणो गन्नपुष्पीं तां तस्य कएंठे स सक्तवान् ॥ 8६॥
स तथा प्रुप्रुभे वीरो मालया कएठसक्तया ।
विर्ायसि बलाकानां मालया तोयदो पा ॥ 8०७॥
श्रात्ममानेन वपुषा मालया कृतलक्षणः ।
प्रतस्थे सह रामेण पुनरेव गुढां प्रति ॥ 8८॥
इत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएंटे बालिबधविधानं
माम द्वादशः सर्गः ॥
३८० रामायएं
अप,
ऋष्यमूकातू से धर्मीत्मा किष्किन्धां लक्ष्मणाग्रतः ।
त्॒गाम सरसुग्रीवो बालिपौरूषपालितां ॥ १॥
समुग्यम्य मरुचाप॑ं रामः काञ्चनभूषणं ।
वाणमुद्ृत्य चेंवेक ब्वलितानलवर्चसं ॥ २॥
ग्रग्नतः प्रययौ तस्य राघवस्य मरात्मसः ।
मुप्रीवो विपुलग्रीवो लक्ष्मएंश्नेव वीर्ववान् ॥३॥
पृष्ठतो रुनुमान् वीरो नलनीत्नौ च वानरौ ।
तारथ्रव मछातेत्रा ररियूधपयूथपांः ॥ 8॥
पश्यत्तस्ते ययुर्वृक्तान् पुष्पितान् एचिरान् बढ़ूसू ।
प्रसन्नाम्बुवराश्रेव सरितः सागरंगमाः ॥ १॥
कन्दराणि च शैलानां निर्वशणि गुरास्तथा ।
शिषराएि च द्व्यानि दरीश्र विविधाः ध्रुभा: ॥ ६॥
बेहर्यकाततोयाश्र नलिनीः फुल्लपड़जाः ।
पश्यत्नः प्रययुमीर्गे मानापुष्यगणर्युता: ॥ ०॥
कादम्बेः सारसेह सेर्वश्लुले्लकुक्क॒दे ।
चक्रवकिस्तथान्यश्र दत्यूक्षिश्न विनादिताः ॥ ८॥
मुस्थांश्रापि गताशड्रानू वनरात्निसमाश्रयान् ।
चरतो वीक्षमाणाश्र बवुर्मुगगणान् वने ॥ १॥
किष्किन्ध्याकाए् ३८१
तडागसेविनश्रैव कुज्ञरान् गिरिसंनिभान् ।
त्लस्यांश्र स्थलस्थांश्व करेणुगणसंवृतान् ॥ १५॥)
वने वनचरांग्रान्यान् विविधान् मृगपत्षिणः ।
पश्यततस्ते ययुः सर्वे सुग्रीवपरिवर्तिनः ॥ ११॥
तेषां तु गच्छतां तत्र ब्रितं सुमनोरुर ।
द्रुमषाएडमधो दृष्ट्रा रामः सुग्रीवमत्रवीत् ॥ ११॥
कस्येदं मेघसंकाशं तरूषएडं प्रकाशते ।
नासागुल्मलतानई पर्यत्तकदलीवमसं ॥ १३॥
किमेतन्ज्नातुमिच्छामि से कौतूहछूलं छि मे ।
मरूदस्य परिज्नाने गच्छन्नेव च शंस मे ॥ १४॥।
तस्येतद्नचनं प्रुत्ा राघवस्थ मदात्मसः ।
गच्छन्नेवाचचत्ते ४थ सुग्रीवस्तन्मरावमं ॥ १५॥
पंदेतन्मेघसंकाशं पश्यस्थाश्रममएउत्ल॑ ।
कद्लीवनसंद्तन्न॑ स्वाउमूततफत्नोदकं ॥ १६॥
अन्न सप्ततनना नाम मुसथः संशितत्रताः ।
सप्तेवासम् धर्मशीला नित्य॑ वायुत्॒त्ताशनाः ॥ १०॥
अरोरात्रकृताछारा मौनब्रतपरायणाः ।
दिव॑ वर्षशतियीताः सप्तभिः सकलेवराः ॥ १८॥
तैषामेष प्रभावेन कदलीवनसंवृतः ।
आश्रमः सुडराधर्षः सेन्द्रेरपि सुरातुरे! ॥ १६॥
३्ष्२ रामायएं
पक्षिणो वर्नयक्येनं तथान्ये वमचारिणः ।
विश्ति मोढाय्े कोन निवर्तते न ते पुनः ॥ २०॥
विभूषणरवो छात्र थ्रूयते सकलाक्षरः ।
तूर्मगीतनिनादश्व दिव्यों गन्धः प्रवाति च ॥ २१॥
दृश्यसते चाग्रयों दीप्तास्तेषामत्र मरात्मनां ।
धूमश्न दृश्यते ४ग्यापि कपोताड्राएणी मछान् ॥ २२॥
कुए प्रणाम धर्मन्ञ तानुदिश्य तपोधनान् ।
लक्ष्मोपोन सदू् श्रात्रा प्रघततः संछूृताजञ्ञलिः ॥ २३ ॥
प्रणामत्ति छि थे तेषामृषीणां संशितात्मनां ।
न तेषामम्रुभं किश्चित् कदाचिड्॒पपस्यते ॥ २8॥
ततो रामः सह श्रात्रा प्रथतः संहृताज्ञलिः ।
स निश्चित्य ममश्रक्रे महुषीन संशितत्रतान् ॥ २१॥।
च प्रणम्य तानू सवीन् रामो भूयः सलक्ष्मणाः ।
समुम्रीवः पुनर्कूष्ों गुह्मामभिमुखों ययौ ॥ २६॥
ते गब्या हृरमधानं तस्मात् सप्तत्रनाग्ममात् ।
दद्भुस्तां उराधषी किष्किन्धां बालिपालितां ॥ २०॥
वक्षेंदेर्ांस्तथावृत्य व्यतिष्ठन् गहने वने ।
राघवावध सुग्रीवोी छनुमत्प्रमुखाश्॒ थे ॥ २८॥
अथ राजीवताम्राक्षं दप्तसिंकर्षभाश्वितं ।
वीक्ष्य रमं क्रियादत्न॑ सुग्रीवो वाकामत्रवीतू ॥ २६॥
किष्किन्ध्याकाएई ३८३
रूरिरातगुहां दीप्तां तप्तकाश्चनतोरणां ।
प्राप्ताः स्मो धन्नयन्नाष्यां किष्किन्धां बालिपालितां ॥ ३०॥
या प्रतिज्ञा बधा वीर पुरा बालिबंधे कृता ।
सफलां तां कुर ज्षिप्रं लतां कुतुमितामिव ॥ ३१॥
ट्वमुक्तस्तु धर्मात्मा सुग्रीवेण स राघवः ।
सुग्रीव॑ रर्षषस् वाक्यमुवाचेदमनत्तरं ॥ ३२॥
कृतचिक्गस्त्रमनया मालया वानरेश्वर ।
विश्वव्धं बालिनं भूष! समारूष से युधि ॥ ३३॥
अ्य्य बालिसमुत्य॑ ते भयं डइःखं च वानर ।
नाशयाम्येकवाणेन से सत्येन ते शंपे ॥ ३४॥
मम दर्शय त॑ पाप॑ वेरिएं भ्रातृहपिएं ।
य॑ तमग्येव वाणेन छत पांग्रुषु शायंये ॥ ३५॥
यदि दृष्टिपयं प्राप्ती भूषों त्रीवनू व्रत्नेत सः ।
तब शज्रुस्ततो मां ब॑ गर्कयेधा विगर्कितं ॥ ३६॥
प्रत्यक्ष ते मया तात्वाः सप्त वाणेन दरिताः ।
तेनागय्य विय्या नियतं बालिसं समरे छूतं ॥ ३०॥
अनृतं नोक्तपूर्व छवि मया कृच्छे ०पि तिछता ।
धर्मलोपभयाद्वीर न च वक्ष्ये कदाचन ॥ ३८॥
सफलां ते करिष्यामि प्रतिज्नां संश्रमं त्यन्न ।
प्राप्ततीन्नमिव ज्षेत्रं वृश्सि्गेण वासवः ॥ ३६॥
रप्े रामायण
आदर्ानं कारएं तस्माद्यालिनो हेममात्तिनः ।
मुग्रीव कुछ संशब्दं निष्पतेत् स घथा पुमः ॥ 8०॥॥
त्रितकाशी बलप्नाघी बया च धर्षितः पुरा ।
निष्पतिष्यत्यमर्षेण बाली स प्रियसड्रर! ॥8१॥॥
रिपुतो धर्षणां वीरो मर्पयेन्न स संय॒ुगे ।
तानीमो रि स्वकं वीर्य ख्लीसमज्नं विशेषतः ॥ 8१॥
स तद्रामवचः भ्रुवा छेमपिड्रिक्षाणः कपिः ।
ननाद पुनरेवचेर्मादिर्भिन्द्क्निवाम्बरं ॥ 8३॥
विचार्य स ततो दृष्टिं कासने काननप्रियः ।
मुग्रीवो विपुलग्रीवः क्रोधमाहारयत् पर ॥ 88॥
मनादचैग्गुछ्ां सर्वी शब्देनापूरयन्निव ।
गाएं निरसितः श्रीमानारछूयद्वालिनं युधि ॥ 8५॥
तेन शब्देन विज्ञस्ता बश्रमुर्मुगपक्षिणः ।
राजदोषपरामृशः कुलख्य इवातुराः ॥ 8६॥
व्यद्रवंश्र भयाद्वीता दिशो वनगन्नास्तथा ।
गुरूगता मृगेन्द्राश्व वित्रेतुः शब्दधर्षिताः ॥ 8०॥
इत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएं किष्किन्ध्यागम्स
माम त्रयोदशः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई ३्ष्प
अप.
अध तस्य निनादं तु सुग्रीवस्याभिगर्निति ।
प्रुश्रावालः पुरगतो बाली श्रातुरमर्षणः ॥ १॥
श्रुवेव च निसाद तु बलिनो दाएणं पुनः ।
मद एकपदे सष्टः क्रोधश्चास्थ ततो४भवत् ॥ २॥
स रोषताम्रसयनो बाली संध्यातपप्रभः ।
डपरक्त इवादित्यः सग्यो निष्प्रभतां गतः ॥ ३॥
दंष्टाकरालवदनः क्रोधताम्रतराकृतिः ।
बश्रान्नोत्फुलनयनः समृणातत एव कूदः ॥ 8॥
सोथमर्षवशमापत्नो निष्पपात ररीशरः ।
बेंगेन चरणन्यासेः कम्पयन्निव मेदिनीं ॥ १॥
तमुवाच ततस्तारा भतार वानरेश्यरं ।
परिघन््य भयादित्थं निष्पतसं गुल्हामुखात् ॥ ६॥
साधु क्रोधमिमं वीर नदीवेगमिवागतं ।
शयनाइत्थितः कल्य॑ माल्य॑ भुक्तमिव त्यत्न ॥ ०॥
तवायं सरूसा भूयों निर्गमो मे न रोचते ।
श्रूपतां चाभिधास्थामि यजन्निमित्तं निवार्यसे ॥ ८॥
पूर्वमापतितः क्रोधात् वां स आहूतवान् युधि ।
भयादुतस्व॒या संज्ये बलात्निः सृत्य निर्नितः ॥ ६॥
49
३८६ रामायएं
तथा तस्य निरस्तस्य सूद्तिस्थ विशेषतः ।
इछ्िव पुनराद्धानं शड्डरां त्रनयतीव में ॥ ९०॥
दर्पश्न व्यवसायश् यादशस्तस्य नर्द्तः ।
निनादस्य च संछ्ादो नेतदल्यप्रयोवरन ॥ ११॥
ससरूायमछूं मन्ये सुग्रीवमतितेत्रसं ।
सुव्यक्तमाश्रय॑ लब्धा वलिनं पुनरागतः ॥ १९॥
प्रकृत्या निपुणश्रासौ बुढिमांश्रेव वानरः ।
नानाश्रयात् समाछानं तव भूयः करोति सः ॥ १३॥
सत्यसंधेन वीरिण राघवेण मरात्मना ।
: किल कृत्रेव सुमरूृत् सख्यमत्रागतः पुनः ॥ १४॥
सुपरीक्षितवीर्येण लब्धलक्ष्येण धीमता ।
परिश्रुतो मया पूर्व रामेणिष सहायवान् ॥ १५॥
तव श्रातुर्द्ि विख्यातः सहायो रणकर्कशः ।
रामः परबलामर्दी युगात्ताग्रिसमः किल ॥ १६॥
निवासवृक्ञः साधूनामातीनामार्तिनाशनः ।
संपदां मछृतीनां च यशसो भुवि भाज्ननं ॥ १७॥॥
ज्ञानविज्ञानसंपन्नो निदेशे निरतः पितुः ।
धातूनामिव शैलेन्द्रो गुणानामाकरों मरान् ॥ १८॥
ततू क्ञषमं न विरोई ते सर तेन मरात्मना ।
इर्येनाप्रमेपेस वीरेण रणकर्मीणि ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई ३८७
वक्ष्यामि वां छितं किश्चिन्न तु सम्पगसूयया ।
श्रूपतां क्रियतां चेव पत् वां वक्ष्याम्यरूं छितं ॥ २०॥
सुग्रीव॑ प्रवगश्रेष्ठ यौवरात्ये ४भिषेचय ।
विग्ररूं मा कृधा वीर रामिणामिततेन्नसा ॥ २१॥।
अछूं छि ते क्ञषमं मन््ये रामेण सझू सौछूदं ।
मुप्रीवेण च संप्रीतिं वेसमुत्सृक््य ट्रतः ॥ २२॥
त्वालनीयो हछि ते भ्राता ववीयान वानरेश्र ।
विधेषों बाविधियो वा सर्वधा बन्धुरेव सः ॥ २३॥
बदिवा मत्त्रियं कार्य यद्वाविषि ते छित॑ ।
पाच्यमानः प्रयन्नेल साधु मे कुछ भाषितं ॥ २8॥
रामो घोरतरों वीरः साक्षात् काल इवान्तकः ।
तस्येव च मरावीर्षी श्राता वे लक्ष्मणः श्रुतः ॥ २५॥
तावुभौ सहछितौ नित्य धनुर्कूस्ती महाबत्तौ ।
नेव सादयितव्यौ ते मससापि कथश्चन ॥ २६॥
ग्रथ सर्वीणि रत्तानि यानि ससीढू ते गृर्े ।
तान्यादायाड्दो यातु राघवाय प्रयच्छतु ॥ २०॥
तंधिं गच्छतु रामेण युगात्तरवितेत्नसा ।
गुरामिमां परित्यत्य देशं वान्य॑ व्रव्नामक्े ॥ २८॥
रामः सुग्रीवसछ्ितो बतिष्यति मराभये ।
ब्रसागतविधानं च तस्यार्थे प्रविधीयतां ॥ २६ ७
३८८ रामायण
संश्रमो<यं समुत्यन्नस्तस्मादेशमिमं त्यन्न ।
समर्थस्व्रमिमं त्रेतुमधिष्ठानपराक्रमि: ॥ ३०॥॥
ग्रशकाः संयुगे स्थातुमवर्ास्यो बलीयसा ।
कुलबबन्धुप्रयुक्तेन दृष्टापलरणो मतिः ॥ ३१॥।
तस्यास्तद्तचनं बाली छितमप्यायतिक्षमं ।
तारायाः सौम्पह॒पाया नागृहात् कालचोदितः ॥ ३१॥
इ्त्यार्ष रामायणे किष्किन्ध्याकाएंं तारावाकां
नाम चतुर्देशः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएईं श्ष्र
३५.
तामेवं ब्रुवतीं तारां तारापतिनिभाननां ।
बाली निर्भरत्सयामास वाकामेतड॒वाच रू ॥ १॥
गर्जतो ४स्य सुविश्रब्धं शत्रोर्नित्याततायिनः ।
मर्षयरिष्यामि संशब्द त्रातक्रोधः कथं प्रिये ॥ २॥
अधर्षितानां प्रूराणां संयुगेघनिवर्तिनां ।
धर्षणामर्षणं काले मरणादतिरिच्यते ॥ ३॥
सोछ़ु न च समर्थी ४रं घोद्ुकामस्य संयुगे ।
मुग्रीवस्यातिसंशब्दं पीनग्रीवस्य गर्नतः ॥ 8॥
प्रयुक्तां धर्षणां मानी यो मर्षवति शक्तिमान्।
मनुष्य इति साझूं त॑ गणयामि मनस्विनि ॥ ५॥
भूयश्र सिंह॒विक्रान््तस्तारामाछ ररीश्ररः ।
साझूं वन्मतिमासाख वैेक्लव्यद्विन्यमास्थितः ॥ ६॥
स्वपराक्रमयुक्तश्न भविष्यामि परागझुखः ।
उत्पाव्यतु वा रामो बाहुभ्यां विन्ध्यपर्वतं ॥ ७॥
इमां सप्त्तमुद्रात्तां संवर्तवतु वा महीं ।
सचन्द्रतारं गगन ज्गच्तेदं चराचरं ॥ ८॥
दृरूलग्रिशिविवीपि सा्यकैर्ममभेद्भिः ।
स बिभीयामछू रामात् सुप्रीवसछितादपि ॥ ६॥
११० रामायएं
न तु कार्यी विषादस्ते राषवं प्रति मत्कृते ।
धर्मन्ग्न कृतन्नञ्व न स पाप॑ करिष्यति ॥ १०॥
प्रतियोत्स्थाम्येरूं गब्या सुग्रीव॑ त्यत्न संश्रमं ।
दर्ष चास्यापनेष्यामि न च प्राणिर्विमोक्ष्यते ॥ ११॥
निवर्तस्व सर खीभिः कि वा भूयो ४नुगच्छसि ।
सौरूदं दर्शितं भंद्रे मम तत् सुकृतं खया ॥ १६॥
शापिताप्ति मम प्राणिन्विर्तस्व ज्रयेसन च ।
अय॑ं त्रित्ा निवृत्तो४स्मि तमरू श्रातर रणे ॥ १३॥
त॑ तु तारा परिषत्ष्य बालिनं प्रियदर्शन ।
चकार रदती मन्दं वेषमाना प्रदक्षिणं ॥ १४ ॥
ततः स्वस्त्ययनं कृबा मन्नवद्धिन्नयेषिणी ।
अत्तःपुरं सछ ख्रीभिः प्रविविश सुमध्यमा ॥ १५॥
प्रविष्टायां तु तारायां सर ख्रीभिः स्वमालयं ।
निश्चक्राम ततो बाली मढासर्प इव श्रसन् ॥ १६॥
स निष्पत्य मरावेगः क्रोधपर्यीकुलेक्षण: ।
सर्वतश्रारयन् दृष्टिं शत्र॒ुदर्शनकाडुया ॥ १७॥
स दर्दर्श ततो दरात् सु्रीवं छेमपिड्रलं ।
तमेवाभिमुखश्रापि ययो योदुमतिवरन् ॥ १८॥
सुसेनद योदुकामं रामस्याश्रयगर्तितं ।
सतं द्रष्ट्रा मरावीर्यः मुग्रीव॑ प्रत्युपस्थितं ॥ ९६॥
किष्किन्ध्याकाएईं 3
गाएं संसकून चक्रे करिष्यन् कर्म उष्करं ।
डवाव चातिताम्राक्षः सुग्रीवं रोषमूर्द्चितः ॥ २०॥
इर्बुद्ने पाप सुग्रीव का बरा मरे पुनः ।
ए्ष मुश्टिमया बदस्वद्धधार्थ समुस्यतः ॥ २१॥
पते मूर्धि विनिर्मुक्तः प्राणानपररिष्यति ।
हवमुक्का तु सुग्रीवो छदंयें तेल ताडितः ॥ २२॥
स क्रुढवस्ताउितस्तेन समभिद्रुत्य वेगितः ।
अभवच्छोणितोद़ारात् सोत्यीड इव सर्वतः ॥ २३॥
सुग्रीवेण तु निःशडूं सालमुत्पाद्य तेत्रता ।
छदंये निरुतो बाली वब्नेगेव मछागिरिः ॥ २४॥
स तु बाली रणगतः सालताउनविकलः ।
गुरभारसमाक्रात्षअचाल च नुघूर्ण च ॥ २५॥
तो भीमबलविक्रालौ सुपर्णगतिवेगितौ ।
प्रयुदौ घोर॒हपों च खस्थी पापग्र्ाविव ॥ २६॥
बालिना भग्रदर्षे तु सुग्रीवे मन्दतेत्रसि ।
बालिनं प्रति सामर्षश्रुक्नोधातीव राघवः ॥ २०॥॥
ततः संधाय रामेण शरमाशीविषोपमं ।
निरूतो र॒दये बाली छेममाली मछाबलः ॥ २८॥
स तेन छदये बाली सिरूतो सिषपात छू ।
छा रतो<स्मीति विक्रुश्य श्रष्टमार्गश्न विद्धलः ॥ २९ ॥
रे रामायण
वाष्पसंझ्द्धकण्ठो थ दृष्टा राममुपस्थितं ।
उवाचार्तस्वरो बाली पड़मग्र इव द्विपः ॥ ३०॥
पराझुखबधं कृबा को नु प्राप्तस्त्वया गुणः ।
पदढूं युद्धतंसक्तस्वथादश्येन ताडितः ॥ ३१॥
न शोचामि तथात्मानं न तारां न च बान्धवानू ।
यथा पुत्र गुणप्रेष्टमड्दं कनंकाडुद ॥३२॥
यो मयादर्शनादीनो बाल्यातू प्रभूति लात्वितः ।
इःखमासास्य सहझूता सततं मामनुस्मरन् ॥ ३३॥
वाब्वर्कपरिपीताम्बुर्विपरिन्लानपड़ूजः ।
तडाग इव काल्मेन परिशोष॑ गमिष्यति ॥ ३४॥
इत्यार्ष रामायण किष्किन्ध्याकाएंरे बालिबधो
साम पशन्चदशः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई ३६३
2 ९।.
तथा शरेणाभिछतो रामेणाक्किष्टकर्मणा ।
पपात सरूसा भूमी सिकृत्त शव पादपः ॥ १॥।
स भूमी न्यस्तसवीड्स्तप्तकाश्चनभूषण: ।
पपात देवरान्रस्यथ मुक्तरश्मिरिव धत्रः ॥ २॥
तस्मिन् निपतिते वीरे तदा वानरपुड्रवे ।
मग्रचन्द्रमिव व्योम न प्रकाशति मेदिनी ॥ ३॥
भूमी निपतितस्यापि तस्थ देझू मरात्मसः ।
तद्ौ न लक्ष्मीर्स प्राणो न तेत्नो न पराक्रमः ॥ 8॥
तस्य दिव्या छि सा माला काञनी देवनिर्मिता ।
दधार रूरिमुख्यस्थ प्राणाससे समाछिता ॥ १॥
स तथा मालया वीरः शुभ्रुभे शक्रदत्तया ।
संध्यानुगतपर्यत्तः पयोधर इवोढ़तः ॥ ६॥
तस्य माला च देरुश्न मर्मघाती शरञ्र सः ।
त्रिधेवोत्यतिता लक्ष्मीः पतितस्याप्यशोभत ॥ ७॥
ततस्तं बालिनं भूमी शयानं एधिरोक्षितं ।
षयातिमिव पुण्षाते देवत्वोकातू परिच्युतं ॥ ८॥
महेन्द्रपुत्रं पतितं दीप्तास्यं हरिलोचनं ।
उपासर्पत सुग्रीवो थ्रालरं प्रवगर्षभं ॥ है॥
हे रामायएं
बहुमानाच त॑ वीर कर्क रणशोभितं ।
लक्ष्मणानुचरो रामो दद्शीपससर्प च ॥ १०॥
त दृष्टा राषवं बाली लक्ष्मणां च महाबलं।
अन्रवीत् परषं वाक्य प्रसृतं धर्मसंछ्वितं ॥ ११॥
कुत्तीनः सचसंपन्नस्तेत्नस्वी चरितत्रतः ।
रामः काझण्यवेदी च प्रत्नानां च छिते रतः ॥ १२॥
सानुक्रोशो मरोत्सारूः समयज्ञो दृष्त्रतः ।
इति ते सर्वभूतानि कथयत्ति यशो भुवि ॥ १३॥
तानू गुणान् संप्रधायीरूमग््यं चाभिन्ननं तव ।
तारया प्रतिषिद्धो ४पि सुप्रीवेण समागतः ॥ १४॥
बे नराधिपतेः पुत्रः प्रथितः प्रियद््णनः ।
लिड्रमेतच्च ते राम दृश्यते धर्मसंढितं ॥ १५॥
इयं चासीन्मम मतिस्त्रषि संभाविता गुणाः ।
न बरूं वां वित्नानामि धर्मच्छझवृतं शं ॥ १६॥
नचव्ां बुद्दवानस्मि तृणेः कूपमिवावृतं ।
सतां वेशधरं पाप॑ भस्मच्छन्नमिवानत्त॑ ॥ १०॥
धर्मवेतंसिकं ज्षुद्रमरूं व्रां नावबुद्दवान्।
सतां वेशपघरं पाप॑ प्रच्छन्नाधर्मचारिएं ॥॥ १८॥
नगरे वा पुरे वापि यदि सापकरोम्य्ू ।
न च ते४हूं विरुध्यामि कस्मान्मां कृतवानसि ॥ ९६॥
किष्किन्ध्याकाएईं श्प
राज्ञो दशरथस्थाथ पुत्रः ख्यातो मतः कथ ।
धर्मात् परिच्युतो रामो धर्मलिड्रधरश्न सन् ॥ २०॥
कः क्षत्रियकुले ज्नातः थ्रुतवान् छिन्निसंशयः ।
हद्मधर्मपरिच्छन्नः क्रूरं कर्म समाचरेत् ॥ २१॥
साम दाममछड्ारः क्षमा सत्यं धृतिः स्थितिः ।
इति क्षत्रगुणा राम दणउग्चाप्यपकारिणां ॥ २१॥
वय॑ शाखामृगा राम पुष्पमूलफतलाशनाः ।
संप्रवर्तीमछले नेव॑ यथा राम प्रवर्तते ॥ २३॥
भूमिक्रिण्यं र॒ृष्यं च विग्रद्दे काएणानि च ।
तत्र कस्ते मर्दीये ४स्मिन् वने त्वीभः फलेषु वा ॥ २४॥
नयश्न विनयश्नैव निग्रद्ानुग्रदौ तथा ।
राज्वृत्तमसंकीर्ण न स्थात् कामात्मको नूपः ॥ २५॥
ब॑ तु कामप्रधानश्र राज्वृत्ते न च स्थितः ।
संकी्ाधर्मवृत्तिश्न छिंसाल्तीभपरायणः ॥ २६॥
म ते४स्ति सुमतिर्धर्मे मार्थे बुद्धिएपस्थिता ।
इन्द्रियेः कामवृत्तेस्व॑ छ्किश्यसे प्राकृतो घथा ॥ २०॥
फलमूतलाशन राम बालिनं वनगोचर ।
मामिदायुध्यमानं ब्रमन्येन च समागतं ॥ २८॥
छूबा वाणेन तीक्षोोन त्वलतानपकारिएं ।
किं वक्ष्यसि सतां मध्ये कृब्ा कर्म न्ुगुप्सितं ॥ २६ ॥
३६६ रामायएं
राजरा ब्रद्छा गोप्रशौर!ः प्राणिबधे रतः ।
सास्तिकः परिवित्ता च सर्वे सिरयगामिनः ॥ ३०॥
अधार्य चर्म में सद्रिः करिष्यसि किमस्थिसिः ।
गभक्ष्यं चेव मे मांस बादशेत्रक्ाचारिभिः ॥ ३१॥
पच्च पच्चनणा भक्ष्या ब्रद्धभक्षत्रेषु राघव ।
शशकः शल्लकी गोधा खड़ृः कूर्मश्न पश्चमः ॥ ३५॥
ग्रभक्ष्याणि च पश्चिव घानि राम श्रुतानि में ।
प्रुगालश्रेव नक्रगश्न वानरः किन्नरो नरः ॥ ३३॥
: चर्म चास्थि च मे राम न स्पृशत्ति मनीषिणः ।
भक्ष्यं नेव च मे मांस सद्रिः पश्चनखों छाछूं ॥३४॥
तथा साथेन काकुत्स्थ न सनाथा वसुंधरा ।
प्रमदा शीलसंपन्ना धूर्तेन पतिना घथा ॥ ३५॥
शो नेकृतिकः ज्लुद्रो धर्मत्रेतंसिको ४नूत्रुः ।
कप दशरथेन ल॑ं ज्ञातः पापों मरात्मना ॥ ३६॥
छिन्नचारित्रकज्नेश सतां धर्मीतिवर्तिना ।
त्यक्तधमीडुणेसारं सिरूतो राम रूस्तिसा ॥ ३०॥
लया छादश्न रणे सिरूतो ४रूं डरात्मला ।
प्रमुप्तः पन्नगनेव नर! कालवशंगतः ॥ ३८॥
दृश्यस्वं यदि युध्येथा मया सरू मृपात्मत्र ।
अग्य वेवस्वतं पश्येस्त्वं ध्रुव॑ं सिछृतो मया ॥ ३६॥
किष्किग्ध्याकाएड ३०
सु्रीवप्रियकामेन यदकं छिंसितस्वया ।
काएंगे बढ्धा प्रदत्त: स्यान्मया तव स रावणः ॥ 8०॥
न्यस्तां सागरतोंये वा पाताले वापि मेथिलीं ।
आनयेयमढूं दर्शे श्रेतामश्रतरीमिव ॥ 8१॥
पूर्व मां स किलागत्य रावणो राज्ञसाधिपः ।
संध्याकाले ४ब्रवीद््ो युध्यस्वेति मया सह ॥ 8२॥
इति ब्रुवन् मया चोक्तो मुहूर्त मृष्यतामिति ।
पावत् संध्यामुपासे ४ रु चातुःसागरिकीमिमां ॥ 8३॥
ट्वमुक्त यद्ा उक्तो न व्यतिष्ठत पापकृत् ।
तद वे बाहुपाशेन बद्मा संध्यामुपास्थ च ॥ 88॥
इर्ानीय मया प्रोक्तो युध्यस्वेति स राक्षसः ।
स प्रणम्य गतो ना तव शक्त इति ब्रुवन् ॥ 8५॥
ततू तु कार्यमयं नेव सुग्रीवस्ते करिष्यति ।
चिरेण वा मन्दयुद्धिः कृच्छेण च करिष्यति ॥ 8६॥
अररूं बर्थ निरूतस्तया वे कार्यगौरवात् ।
अरूमेव ब्या तत्र किमर्थ न नियोत्रितः ॥ 8०॥
कार्यस्थ कारणाथीय यदर्थ परितप्यसे ।
मयेव दत्तः स भवेत् तव भावीपदारकः ॥ 8८॥
युक्त यत् प्राप्नुबाद्रात्य॑ सुग्रीवः स्वरगते मयि ।
तदयुक्तमरधर्मेण बत् बयारूं तो रणे ॥ 8६॥
३ रामायएं
काममेवंविधी ल्ोकः कालेन परिमुछाते ।
क्तमं कृतं चेद्रवता उष्कृतं संप्रधार्यतां ॥ १५०॥
इन्द्रदत्तामिमां मालां सुग्रीवः प्रतिमुच्चतु ।
प्राप्रोतु हरिरान््यं च त्यक्ष्यामि त्रीवितं स्वयं ॥ ११॥
मुप्रीवमड्भदं चेव तारां चेव सुड़ःखितां ।
भवान् परिग्रह्विः प्रप्तियथावदनुपश्यतु ॥ ११॥
इत्येवमुक्का परिभुष्कवक्तः
शराभिघातव्यथितात्तरात्मा ।
समीक्त्य राम रविसंसिकाशं
बभूव तूज्ञीं स तदा विचेताः ॥ १३॥
इत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएंटे बालिवाकां
माम षोडशः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई
3 ९।].
इत्युक्तः प्रसुतं वाकां रामो धर्मीर्थसंह्वितं ।
परुष बालिना तत्र पतितेन धरातले ॥ १॥
ते निष्प्रभमिवादित्य मुक्ततोयमिवाम्बुदं ।
उक्तवाकां रृश्श्रिषमुपशात्तमिवानलं ॥ २॥
धर्मार्थगुणसंयुक्ते शरीराह्तितमुत्तमं ।
अधिकन्षिप्तस्तदा रामस्तथा वचनमत्रवीत् ॥ ३॥
धर्ममर्थ च काम च समय॑ चापि लौकिकं ।
गविज्ञाय कथ॑ बालिमू मां धर्षयितुमर्कसि ॥ 8॥
अपृष्ठा बुद्धिसंपन्नान् वेग्यानू वानर चापलातू।
पत्किश्वन प्रत्तापी व॑ं वाक्शरिर॒पकृत्तति ॥ १॥
सूक्ष्मः परमडबीधः सतां धर्मः प्रवड़म ।
रृद्स्थिः सर्वभूतानामात्मा वेद प्रुभाश्रुभे ॥ ६॥
चपलेः सचिवेः सार्घ वानरिरकृतात्मभिः ।
अन्धो ४न्धेरिव संयुक्तो विज्ञास्यसि कप सैयं ॥ ०॥
अछू तु व्यर्थतामस्थ वचनस्य ब्रवीमि ते ।
नेव मां केवल रोषातू बं धर्षयितुमर्कूसि ॥ ८॥
इक्ष्वाकृणामियं भूमिः सशेलवनकानना ।
मृगपत्षिमनुष्येषु निग्राद्मा धर्मद्रघकाः ॥ ६॥
(38,
8०० रामायएं
तामिमां पालयत्यस्य भरतः पृथिवीपतिः ।
धर्मकामार्थतच्नज्ञो निग्रह्ानुग्रद्के इतः ॥ १०॥
नयज्ञो विनयज्नञश् वस्मिन् सत्यं च संस्थितं ।
विक्रमी देशकालज्ञो विन्रिगीषुत्रितिन्द्रियः ॥ ११॥
यस्य धर्मकृतोदिशाद्ययमन्ये च साधवः ।
चरलि वसुषां कृत्खां धमीधमीनवेत्षकाः ॥ १२॥
अ्स्मिन् नुपतिशाहल्ले सतत धर्मवत्सले ।
पालयत्यखिलां भूमिं कस्य बुध्येत विग्रद्ूः ॥ १३॥
ते वब॑ शासनात् तस्य चरत्तः पृथिवीमिमां ।
धर्मातिक्रमिणां धर्म्य कुर्मछ्के दण्डधारणं ॥ १४॥
सब विक्किष्टधमी च पापकर्मी विगर्क्ितः ।
कामतद्नप्रधानश्र प्राकृतों वानरों यथा ॥ १५॥
वागुराभिश्र पाणिश्व कूट्िश्व विविधि्नराः ।
प्रतिच्छन्नाश्य दृश्याश्व निम्नश्ति सम बढ़न् मृगान् ॥ १६॥
प्रधावितानविश्वस्तान् विश्वस्तानप्यविद्रुतान् ।
प्रसुप्तानप्रसुप्तांश प्रति मांसार्थिनो मृगान् ॥ १०॥
पात्ति राजर्पयश्चात्र मृगयां धर्मकोविदाः ।
लिप्यले न च दोषेण सिध्रत्तो४पि मृगास् बढून् ॥ १८॥
तस्मात् बं निरूतों युद्धे मया वाणेन वानर ।
अयुध्यन् प्रतियुध्यन् वा सौम्य शाखामृगो कासि ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई 8०१
पूर्वेण मम मान्धात्रा संप्राप्तं व्यसमं मछूतू।
श्रवणेन कृते पांपे घधा पाप॑ कृतं चधा ॥ २०॥
अन्येरपि कृते पापे प्रमत्तेर्वसुधाधिपाः ।
प्रायश्वित्तानि कुर्वलि बधोदिष्टानि वानर ॥ २९॥
तेन तेषां न तत् पाप॑ कृतं सौम्येन कर्मणा ।
सात्यारोरुति ज्रातोर्मि्मछौघ! स्वसवासपि ॥ २१॥
ततस्व निरूतः पाप शरेणानतपर्वणा ।
गमिष्यसि सतां लोकान् शख्रपूतों मसोरमान् ॥ २३॥
राज्रभिर्धतदएडा ये कृबा पापानि मानवाः ।
निर्मलाः स्वर्गमायाज्नि सत्तः सुकृतिनों यथा ॥ २४ ॥
इर्ल्भस्य रि धर्मस्य त्नीवितस्थ सुखस्य च ।
राज्ानो वानरश्रेष्ठ प्रदातारों न संशयः ॥॥ २५॥
पश्चह॒पाणि रात्नानो धारयत्यमितौत्सः ।
अग्रेरिन्द्रस्य सोमस्यथ यमस्य वरुणस्थ च ॥ २६॥
तानू न छिंस्यान्न चाक्रोशेन्नासत्यं नाप्रियं वदेत ।
देवानामनुठपा छि चरच्येते मछीतते ॥ २०॥
कारएणं चापर पश्य मया येनासि छिंसितः ।
भाषायां वर्तसे श्रातू रुमायां ब्रमधार्मिकः ॥ २८॥
अस्य बं प्रियमाणस्य सुग्रीवस्प घवीयसः ।
क्वीविमुक्तः कथ॑ मृछ त्याक्ता धर्म समातमं ॥ २१॥
का. 5
8०२ रामायएं
ज्येष्ो श्राता पिता चेव यश्न विग्धां प्रयच्छति ।
अयस्ते पितरो ज्ञेया धर्म चेदनुर॒ध्यते ॥ ३०॥
पवीषान् सोदरः पुत्रः शिष्यश्न गुणवानपि ।
पुत्रवत् ते४पि संचिस्या धर्मश्रेदस्ति कारएं ॥ ३१॥
तद्तीतस्य ते धर्मीतू कपिवृत्तस्थ वानर् ।
श्रातु्भीयीपरु्तुस्ति दए्डो ४य॑ं विनिषातितः ॥ ३९॥
न रि धर्मविरदवस्थ लोभवृत्तस्थ पापिनः ।
दए्डादन्यं न पश्यामि निग्ररूं ररियूधप ॥ ३३॥
औरसस्य च पुत्रस्य पत्याश्रेवानुत्रस्य च ।
स्वेख्वृत्तस्य कर्तव्यं राज़भिरदएडधारणं ॥ ३8 ॥
भरतश्र मदछीपालो वयं चादेशकारिणः ।
बं च धर्मव्यतिक्रालः कप शक्ममुपेज्षितुं ॥ ३१५॥
गुरवृत्तश्न विक्रात्तः प्रत्ना धर्मेण पालयन् ।
भरतः कामवृत्तानां निग्रह्े पर्युपस्थितः ॥ ३६॥
ते बय॑ भरतादेशं विधिं कृबा विशेषतः ।
बद्धिधान् भिन्नमीदान् नियसुं सततोग्यताः ॥ ३०॥
मुग्रीवश्चेव रक्ष्यो ४यं लक्ष्मणो ४यं घथा तथा ।
दाराबज्यहरो ४ स्थ बरमतो ४ सि सिरूतो मया ॥ ३८॥
प्रतिन्षातं मया तस्वय तदा वानरसंनिधी ।
राज्यं दराश् तच्छक्ं कथ॑ कर्तु मघान्यथा ॥ ३६॥
किष्किन्ध्याकाएई 8०३
प्रतिज्ञा च कथं मिथ्या कर्तव्या मद्वधिन ढि ।
न मे मिथ्या भवेद्याकामतो ४ सि विनिषातितः ॥ 8०॥
तंदेतेः कारएर्धम्येर्स्यासि निरूतो मया ।
न मां धर्ममविज्ञाय बं गर्कयितुमर्कसि ॥ 8१॥
अविज्ञाय परं धर्म केवलं मौर््यमास्थितः ।
नाक्तकाले ढि पहुषं वक्तुमेवं ब्रर्कसि ॥ 8२॥
सर्वधा धर्म्य ए्वेष कृतस्ते निम्रह्लों मया ।
श्रातृदराभिमर्दी च मया तेनासि छिंसितः ॥ 8३॥
अल ते परितप्तत्य पूतो ४सि मिछूतो मया ।
स्वर प्राप्रुद्टि उष्प्राप्यं काीर्थ सिहतो कछासि ॥ 88॥
यदिवा ल्लोभमास्थाय मया बं मिछूतो वृथा ।
तत् क्ञम्यतां ररिश्रेष्ठ मान्यो छोव॑ं गतो४सि में ॥ 8५॥
इति रामवचः प्रुव्ा बाली धर्मीर्थसंक्तितं ।
समाद्तिमनोबुद्धिरिद वचनमत्रवीत् ॥ 8६॥
पदात्य रघुशाई्ल तथेदं सात्र संशयः ।
प्रतिकर्तु प्रकृष्स्य नावकृष्टिन युत्रयत ॥ 8०॥
यय्यदुक्तं मया पूर्व संरम्भाद्वाकामप्रियं ।
जनुमर्कसि मे दोषमेतं रिपुनिसूदल ॥ ४8८॥
ब॑ं छि दृष्टार्थता्न्नः प्रत्ानां च ढिते रतः ।
कार्यकारणयुक्ता ते प्रस॒न्ना बुढ्विछत्तमा ॥ 9६॥
8५8 रामायएं
स बं धर्मीद्यपगतं कामवृत्तं वनौकसं ।
धर्मसंबुक्तया बुआ स्वधर्म प्रतिपादय ॥। १०॥
तुग्रीवे चाड़ुंदे चेव विधत्स्व बदनत्तरं ।
ते छि शास्ता च गोप्ता च भूतानां रघुनन्दन ॥ ११॥
या ते नरपते वृत्ति्भरते लक्ष्मणो तथा ।
मुप्रीवाड़दयोग्रापि तां ब॑ वर्तितुमर्कसि ॥ ११॥
मद्रोषकृतदोषां च यथा तारशां तपस्विनीं ।
नावमन्येत सुग्रीवस्तथा ब॑ कर्तुमर्कसि ॥ ५३ ॥
वया छानुगृढीतेन शकां राज््यं प्रशासितुं ।
ब्द्नशे वर्तमानेन तव चित्तानुवर्तिना ॥५१४॥
' इति बालिवच श्रुवा रामो राज्जीवलोचनसः ।
ग्राश्यासयन्निदं वाक्ममुवाच मधुराक्षरं ॥ १५॥
न शैषं भवता चिक्त्यं नात्मनो४पि सुरृत्तसः ।
धर्मतः शेषकरएं प्रतीक्षिष्यामर्दे वयं ॥५६॥
दाडो सिपातयनू दए्उमदए्डं परिपालयन ।
समः शत्नौ च मित्रे च थो राजा स न सीदति ॥ ५७॥
स भवान् दएउसंयोगेसानेन छूतकिल्विषः ।
गतः प्रुभां गतिं पुणयां न शोचितुमतो ४्ूसि ॥ ५८॥
इत्यार्षे ग़ामायणे किष्किन्ध्याकाएंटे बालिबंधे
रामवाकां नाम सप्तद्शः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएईं 8०१
* ४।॥।.
स वानरो मछुतेन्नाः शयानः शरविज्ञतः ।
प्रत्युक्तो ढेतुमदाकां नोत्तरं प्रत्यपय्यत ॥ १॥
अ्श्मभिः परिभिन्नाडुः पादपेराहछुतो भृशं ।
रामवाएन चाक्रात्तो मुमोह भवपीडितः ॥ २॥
त॑ भावी शाममुक्तेन शरेण भृशताडितं ।
ताश म्रुप्राव पतितं भतीर बालिनं तदा ॥ ३॥
सा सपुत्रा बंधं श्रुवा तारा भर्तुः सुदएणं ।
निष्यपात द्रुतं तस्माद्ुद्ती गिरिगछुरात् ॥ 8॥
सा दर्द्श पर्त्रिस्तान् हरीमापततो द्ुतं ।
पूधादिव परिश्रष्ान् मृगानू निकृतवृथपान् ॥ १॥।
तानुवाच समासाय्य डइःखितान् भृशड़!खिता ।
रामवित्रासितान् भीतान् भृशविद्वानिवेषुभिः ॥ ६॥।
वानरा वानरेन््द्रस्थ यस्य यूव॑ पुर ःसराः ।
त॑ विर्ाय पतित्रस्ताः कस्माद्रवथ संघशः ॥ ०॥
कच्चिद्रती च रैद्रेण राष़्यलुब्धेस घातितः ।
रामेण विकृताकारेः शरिराशीविषोष॑मेः ॥॥ ८॥
कपीन्द्रपब्रयास्तच्छूत्रा वानराः कहूणं वचः ।
प्राप्तकात्व॑ वचस्तस्या ऊचुः संभ्रान््लमानसाः ॥ ६ ॥
8०६ रामायएं
त्रीवपुत्रि निवर्तस्व र्ञ पुत्रं घमडद ।
अतको रामहपेण रूबा रूरति बालिसं ॥ १०॥
ज्षिपन् व्ञान् महाकायान् विसृन्नंश्न महाशित्वाः ।
वब्निवब्नोपमिवीण रामेण विनिषातितः ॥ ११॥
भीतभीतमिदं सर्वे विद्रुतं वानर बल॑ |
तस्मिन् प्रवगशाईले हूते समिति शोभने ॥ ११॥
रक्ष्यतां नगरी प्ररेरड्रदश्माभिषिच्यतां ।
पद्स््थं बालिनः पुत्र भन्रिष्यत्ते घ वानराः ॥ १३॥
एतत् ते रोचतां ज्षिप्रमड़द्स्थाभिषेचन ।
अनेन विधिना श्रेयो भविष्यति तवाड़ने ॥ १४॥
विशन्नु वनड॒गीनि ज्षिप्रमन््यानि वानराः ।
अदाराग् सदाराश्य बह़वो सिरूतेश्चराः ॥ १५॥
सर्वेषां हि प्रकृत्येव स्वेभ्यो नः सुमरृद्रयं ।
भीतानां भृशमातीनामन्योन्यं छि वनौकसां ॥ १६॥
गल्पात्तरगतानां तु श्रु्रा तेषां वचो »ड्रना ।
आत्मनः प्रतिहपं सा बभाषे चाहइभाषिणी ॥ १७॥
पुत्रेण मम कि कार्य किं राज्येस किमात्मना ।
कपिसिंछे महाभागे विनष्टे मम भर्तरि ॥ १८॥
पादमूलं गमिष्यामि तस्येव विद्तात्मनः ।
एवमुक्का प्रड॒द्राव हृदती शोकत्तालसा ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई 80७
शिरश्रोरश्व पाणिम्यां निप्नत्ती साथ निर्द्यं ।
आधावत्ती दद्शाथ पतिं निपतितं भुवि ॥ २०॥
भतार वानरेन्द्राणां संयुगेघनिवर्तिनां ।
त्ञेप्तारं गिरिष्रुड्ञाणां वशज्ञाणामिव वासवं ॥ २१॥
संवत्तनिनदं घोर प्रूईं प्रुरेण संगत ।
शाहल्लेनामिषस्यार्थे मृगराज् बा छूतं ॥ २९॥
अर्चितं सर्वल्लोकानां सस्कन्धविदपं द्रुमं ।
मसागछेतोः सुपर्णोन चैत्यमुन्मूलितं यथा ॥ २३॥
अवष्टभ्य च तिछठस॑ दर्द्श धनुरुत्तमं ।
राम रामानुन्नं चेव भर्तुश्नेवानुन्तं तथा ॥ २४॥
सा तद तु समालक्ष्य भतीरं सिरूतं रणे ।
आसाग्य व्यधिता भूमौ सपुत्रा निषसाद छू ॥ २५॥
प्रसुप्तमिव चालिफ्ञ रुर्यपुत्रेति भाषिणी ।
ननाद संपरिधत्य पतितं धरणीतले ॥ २६॥
हा रतास्मि मराबाछो वयास्थ विधवा कृता ।
अग्रुणयता मम वचस्त्येद्मनुभूषते ॥ २०॥।
न कालस्य प्रियः कश्निन्न द्वेष्यो ४स्ति कपीशथर ।
कालः कालयते सवान् सर्वः कालेन बध्यते ॥ २८॥
काल: सर्वस्य मध्यस्थः प्रियस्थेवाप्रियस्थ च ।
कालेनासि छूतो नूलं मम वेधव्यकारिणा ॥ २६९॥
8०५ .._ रामायएं
उक्तो४सि रूरिशाईल् मया सुबहुशस्तदा ।
उत्तिष्ठ वानरश्रेष्ठ कि शेंषे धतितः ज्षितौ ॥ ३०॥
न मां पश्यसि डः बातीं सपुत्रां पतितां भुवि ।
समाश्चासय तावम्मां यथापूर्वमरिंदम ॥ ३९॥
अनाधां परितप्यत्तीं सपुत्रां सिह॒ते वि ।
तामवेक्ष्याथ सौमित्रिः क्रोशसीं कुररीमिव ।
अड्भदं सचिवांश्ा्तान् मुमोचाश्रूणि वीर्यवान् ॥ ३१॥
इत्यार्ष रामायण किष्किन्ध्याकाएंरे तारानिष्पतसं
साम अष्टादशः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई 8०४
|।5%,
रामचापविमुक्तेन शरेण रूदि विज्ञतं |
भतीरमथ सालोक् तारा निपतितं भुवि ॥ १॥
शरीरे न दयां काश्चिदात्मनः सम्वेत्ञत ।
विनिष्पिषेष चात्मान प्रगृद्य सुभुन्ा भुत्रो ॥ २॥
हा झतास्मीति विक्रुश्य पपात धरणीतले ।
व्यावर्तत च सा भूमी लुब्धेनेव छृता मृगी ॥ ३॥
परिग्ररुश्च पस्तस्थ बालिनो४भ्यत्तरखियः ।
कुरर्य इव वानी विनिष्पेतुर्गुढ्ञामुबात् ॥ 8॥
विक्रोशक्यो महछानादान् यावांस्तस्य परिग्रक्धः ।
ताश्राप्यतीव शोकारतास्तारां शोकाभिसंवृतां ॥ १॥
रदतीमार्तरिपां तां डःखोपरूतचेतनां ।
ग्रातीमाश्चासयन्ति सम वानर्यः शोकलालसाः ॥ ६॥
सवाः कृच्छुगताः स्मातीः सवी हव सम पीडिताः ।
सर्वात्तां व्यसन कृच्छुमिदमस्माकमागतं ॥ ७॥
शमधनुर्विमुक्तेम मरूवेंगेन पत्रिणा ।
छताः स्मेकेषुणा सवी: शाखामृगपतौ छूते ॥ ८॥
कृता सम विधवाः स्वीः सर्वाश्च निरृताः सम ।
सववासां नः सु त्रीर्ण रुते ४ स्मिन् रूरिपुड्रते ॥ ६॥
प्रा, 5 ।
8१० रामायएं
अथ तारा परिधचित््य पतिं शक्रपराक्रमं ।
उबाच हदती दीना साथरुपाताविलेक्षणा ॥ १०॥
कृता ताराहुमुन्मूत्ता तब मूततविनाशनात् ।
डः्बशोकवती लोके वर्तयिष्यामि त्नीवितं ॥ ११॥
स्मरत्या रूसितं चाह संलापं च श्रुचिस्मितं ।
धक्ष्यते रृदयं नूनं ममायं शोकपावकः ॥ १२॥
यानि चापि बा सार्ध वनेषु च सुगन्धिषु ।
विछ्तानि सुर काले तेषामुपरमः कृतः ॥ १३॥
निरानन्दा निराशारूं निमग्रा शोकसागरे ।
ब्षि पद्चव्मापन्ने महावानरयूथंपे ॥ ११॥
वज्नसारमिदं सूसं छदय में कपीशर ।
पत् वां दृष्टरा रूतं भूमौ स्फुटितं से सहुखधा ॥ १५॥
सुग्रीवस्ष प्रिया भावी छता स च विवासितः ।
ग्रय्य तस्य फल प्राप्त घघा वानर॒पुड्रव ॥ १६॥
निःश्रेयसपरा चारूं बया वीर विगर्दिता ।
भाषमाणा ढछितं वाकां वानरेन्द्रह्तिषिणी ॥ १०॥
कालो निःसंशवमय॑ त्नीवितात्तकरस्तव ।
बलाग्रेनाभिपतन्नो ४सि सुप्रीवस्थावशी वश ॥ १८॥
वया विद्धीना डःखाती निरपेज्ञास्मि त्रीविते ।
भवता विप्रयुक्तायां इ्लमें मम त्रीवन ॥ ९४॥
किष्किन्ध्याकाएईं 8११
जादतु मम मांसामि गृप्रवायसन्नम्बुकाः ।
श्रे चान्ये पिशितारारा मृगपक्षिगणा भुवि ॥ २०॥
निरनुक्रोशयुक्तेति काम॑ वक्ष्यति मां त्रमः ।
त्यज्नत्तीं दयितं पुत्रमड़द प्रियदर्शनं ॥ २१॥
न पुत्रो न पिता तत्र भवेग्यन्न खियाः पतिः ।
न चेतद्वगच्छत्ति प्रायशः प्राकृताः खियः ॥ २२॥
न द्वान्नापपितुं शक्ाः सुतो४य्य विछृते वरधि ।
अप्रियो वा प्रियो बापि यथा भती सदा खियाः ॥ २३॥
छितार्थ विप्रियं छ्लुक्तो मातुः कुप्यति वे सुतः ।
क्रुदयया तु खिया द्युक्तो भती नेव छि कुप्पति ॥ २४॥
अनुवर्तितुमिच्छत्ति मातरं सतत सुताः ।
मात्र्थ न तथा पुत्रो दरार वे बा पतिः ॥ २५॥
पुत्रहस्तात् तु का नारी सच्युक्ता मनस्विनी ।
भोक्तुमुत्सछ॒ते पिएड वेधव्यमलहूषिता ॥ २६॥
त्ीवितं छि विरास्यामि विमुक्तमुतसंभ्रया ।
श्रेयान् प्राणपरित्यागस्तेन चेव गतिः सर ॥ २०॥
ए्ष मे रोचते मार्गस्त्यक्का त्रीवितमप्रियं ।
भरतीरमनुगच्छेयं प्रयासं स्वर्गमक्षयं ॥| २८॥
एवं तु हृदती तारा वाष्पगढ़दभाषिणी ।
शरीरादूषाएं सर्वमात्मसः सावतारयत् ॥ २६॥
8१२ रामायएणं
सा विभूषणरीनाड़ी चन्द्रढीनिव शर्वरी ।
अश्रुसंझुद्ननयना सोपरागेव रोछिणी ॥ ३०॥
क्रोशत्ती रूर्यपुत्रेति भर्तवेधव्यकर्षिता ।
पपात सहसा भूमौ द्व्योल्केव नभश्युता ॥ ३१॥
सा विवर्णामुख्री दीना वेषमाना मछीतले ।
पांग्रुह॒षितसवाड़ी हुद्ती पर्यचेष्टत ॥ ३२॥
प्रेरषत्ती ततशन्नुः सुग्रीवं सा दरदर्श च ।
कनिष भ्रातरं भर्तुस्तारा दीममवस्थितं ॥ ३३॥
ता समाभाष्य सक्रोधादूः खाद्मगतसंभ्रमा ।
डबाच वाकां वाकाज्ञा संरब्धा मधुराक्षरं ॥ ३8॥
साधु मामपि सुग्रीव परित्यान्रय त्रीवितं ।
धिन्ने सत्यतिरीनायाः कृषएं त्रीवितं खियाः ॥ १५॥
हतेवाहूं बया पूर्व निप्नता दयितं मम ।
पर छि मरएं खत्रीणां लोके पतिबधिन तु ॥३६॥
ट्वमुक्तस्तु मु्रीवो वचन तारया तदा ।
वसुधासक्तमयनो नीत्तरं प्रत्यपय्यत ॥ ३०॥॥
इ्त्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएंटे ताराविलापो
नाम ऊनविंशतितमः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई 8१३
22.
तां तथा परितष्यन्तीं ताशां शोकसमाकुलां ।
वानी विविधिवाक्वेर्देतुमद्रिन्यदर्शयन् ॥ १॥
तातां वचनमाज्नाय मर्तव्ये कृतनिश्चया ।
भूयों रोषसमाक्रात्ता विलपुमुपचक्रमे ॥ २॥
अड्गभदप्रतित्पाणां पुत्राणां शतमेकतः ।
मृतस्यापि च मे भर्तुः सड़ एव विशिष्यते ॥ ३॥
मितं ददाति छि पिता मितं भ्राता मितं छुतः ।
अमितस्य हि दतारं भतीरं का न पून्येत् ॥ 8॥
पार्थिवेन प्रियेणारू मुछर्तमपि वर्निता ।
कथं प्राणेः परित्यक्तं न त्यक्ष्यामि कलेवर ॥५॥
अवश्य मरणं चात्र न त्ाने कालमात्मनः ।
भर्तयुक्ते हि विधिवच् श्लाघमीयतरं मम ॥ ६॥
राजर्षिकुलन्नातस्प वने वन्येन ज्रीवतः ।
अनुठपो स ते राम निर्वेरे बालिनों बधः ॥ ०॥
प्रहृरसि मरात्मानों न मारीषु न वानरे ।
बालिनो मन्दभाग्यबात् सर्वे रामेण विस्मृतं ॥ ८॥
सात्यर्थ परितप्ये ४ छू हूतो यदि भवेत् सम॑ ।
इम॑ व्यान्नहूतं दृष्टा मसो में परितप्यते ॥ ६॥
8१8 रामायएं
अस्घाने बालिनं रूत्रा राम कि व न तप्यसे ।
पलाशप्रेप्सुना भग्र॑ बरयाच्युतवर्नं मछूत् ॥ १०॥
पदि वानरसाध्यव्व॑ मन्यसे कार्यमात्मनः ।
न्ञातीनां प्रवरः कस्मान्न बाली विनियोत्रितः ॥ ११॥।
सेन्द्रेरपि सुरेः सीता बद्वा सह्तिर्कता ।
गतः सरायतां बाली न चिरादनयेत् स तां ॥ ११५॥
बाडुभ्यां बेन सुग्रीवः सुसु्॑ नेकशो त्रितः ।
पो»ग्य ब्या रे राम त्रीवितं त्यात्रितः कथं ॥ १३ ॥
बां तु शप्तुंतमथास्मि पतित्रतसमाप्रयात् ।
वैदेक्यास्वभिभूताया न तावच्छापमर्कसि ॥ १४॥
अचिरेण तु कालेन बया वाणएपार्निता ।
न सीता मम शापेन चिरे त्रषि भविष्यति ॥ १५॥
आत्मनः शौचमाधार्य पतित्रतगुणा सती ।
धाच्यमाना ब्या सीता पुसर्यीस्थति भूतलं ॥ १६॥
एवमुक्का ततस्तारा तदा रामाभ्रितं वचः ।
संनिकर्ष स्थितं पुत्रमिदं वचसमत्रवीतू ॥ १०॥
मित्राएयेव छि रक्ञत्ति मित्रवान् सावसीदति ।
मित्रादुत्पादितं वेर्मपि मूल निकृत्तति ॥ १८॥
अग्रुधाराविलमुषी साथ तारा तपस्विनी ।
क्रोशत्ती न्यपतदूमी पतिशोकेन विद्धला ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई 8१५
ततो मोझगतस्याड्रे शीर्षमारोप्य बालिनः ।
मुमोच सरूसा वाष्पं शोकेन मरछूतावृता ॥ २०॥
तस्या झद्तिशब्देस बाली मोरूं गतो४पि सम् ।
शनेरन््मीलयामास नयने रूरिपिड्रले ॥ २१॥
इत्पार्ष रामायण किष्किन्ध्याकाएंडे तारानुशोच्
नाम विंशतितमः सर्गः ॥
8१६ रामायएं
2 >.
वीक्षमाणस्तु मन्दाक्षः सर्वतो मन्दमुचछुसन् ।
बाली सुग्रीवमभितो दृद्शीनुत़्मात्ममः ॥ १॥
ते प्राप्तवित्नयं बाली मुग्रीव॑ प्रवगेश्वरं ।
ग्राभाष्य व्यक्तया वाचा सन्नेहूमिदमत्रवीतू ॥ २॥
न मां दोषेण सुग्रीव गसुमर्कुस्थकिल्विषं ।
भाविना बुद्निमोछ्ेन कृष्यमाएं प्रवड़म ॥३॥
युगपद्िछ्तितं नून॑ न मन््ये सुखमावयोः ।
सौन्दर्य श्रात्युत्ते छि विहित तु ततो४न्यथा ॥ 8 ॥
प्रतिपय्यस्व चाद्येव रज़्यमेषां वनौकसां ।
मामप्यश्वेव गच्छत्त विद्धि वेवस्वतक्षयं ॥५॥
शरो हि मे शरीरस्थों बहु मर्म निकृत्तति ।
सुतीक्षणाः सूक्ष्मकर्मा वे त्रीवितं श्रंशयत्यतः ॥ ६॥
त्रीवितं च छि रज़्यं च भ्रियं च विपुत्वामिमां ।
विन्नराम्येष वे तूर्णा मर॒चाभ्युद्रतं पशः ॥ ०॥
अस्यथामरूमवस्थायां वीर वक्ष्यामि पद्चचः ।
यग्यप्यमुकर तन्मे कर्तुमेवं ब्रर्कसि ॥८॥
सुणार्दु सुखसंवृद्ध बालमेतमबालिशं ।
वाष्पपूर्णामुषं पश्य भूमी पतितमड़दं ॥ १॥
किष्किन्ध्याकाएईं 8१७
मम प्राणीः प्रियतरं पुत्र पुत्रमिवौरस ।
मया छीनमनायथं हि सर्वतः परिषालय ॥ १०॥
तमस्याय्य पिता तात परित्राता च धर्मतः ।
भयेघरभयदओव पथाढूं प्रवगेश्चर ॥ ११॥
एृष तारात्मन्रः श्रीमानड्रदः कसकाडुद्ः ।
राक्षसानां वधे तेषामग्रयोधी भविष्यति ॥ ११॥
अनुठ्पाणि कर्माणि विक्रम्य बलवान रे ।
करिष्यति मराबाहुस्तेत्रस्वी तहणो०»ड्भगदः ॥ १३॥
सुषेणडुछ्ता चेयमर्थसूक््मविनिश्ये ।
श्त्पातिके च विविधे सर्वत्र परिनिष्ठिता ॥ १४॥
पंदेषा साधिति ब्रूयात् ततू कर्तव्यमसंशयं ।
न ढि तारामतं किद्चिदन्यथा परिवर्तते ॥ १५॥
राघवस्य च ते कार्य कर्तव्यं वाक्प्रचोदनात् ।
स्थादधर्मी छाकरं वां च हिंस्थाद्िमानितः ॥ १६॥।
इमां च माल्नामाधत्स्व द्िव्यां मुग्रीव काञ्नीं ।
डरा श्रीः स्थिता छास्यां ब्ामेष्यति मृते मयि ॥ १०॥
इत्येवमुक्का मुम्रीव॑ रञम॑ प्राज्नलिरत्रवीत् ।
प्रणाम्य शिरसा बाली पुत्र प्रति महायशाः ॥ १८॥
आदितः कृशवृत्तिरयः कृपणी न स राघव ।
महात्मा व्यसन प्राप्तो दीन: कृपण उच्चते ॥ १६॥
वा. 53
8१८ रामायण
कुले ४प्यकृषणे राम संभूतः सर्वकामदे ।
अड्भदः कृपणो राम मृते मयि भविष्यति ॥ २०॥
हतदेवानुशोचामि यः प्रियं प्रियद््शन ।
न द्रक्ष्याम्यड्द पुत्रं पापकरमी द्विं पथा ॥ २९॥
दर्शनेनाड्रदस्पारू पुत्रस्य नृवरात्मत्र । ।
अवितृप्तो मरिष्यामि ब्रया वीर रणे छृतः ॥ २२॥
ब॑ गतिः सर्वभूतानां शरणं च परंतप ।
प्रतिगृह्वीघ्र मे पुत्रमड़दं कमकाडुद्ं ॥ २३॥
छिन्नममी परामातति प्राप्तो ४स्मि शरपीडितः ।
त्रीवितं त्यक्तुमिच्छामि प्राणाः संत्रर॒यतति मां ॥ २४॥
इयमेन्द्री प्रुभा मात्ता काघनी शतपुष्करा ।
दत्ता मम महेन्द्रेण प्रीतेन मसुन्नर्षभ ॥ २५॥
इममिन्द्रीं प्रुभां मात्तां लक्ष्मणाः प्रतिपय्यतां ।
स्वयं वा व॑ मढाबाढो सुग्रीवाय प्रयच्छ वा ॥ २६॥
तमत्रवीत् ततो रामो इउःखार्ते बालिम प्रभुः ।
गच्छ लोकान् महेन्द्रस्य शख्रपूतो मनोरमान् ॥ २०॥
इत्येवमुक्का रामस्तु ततः सुग्रीवमत्रवीत् ।
इमां मालां बमाधत्स्व दिव्यां सुग्रीव काञ्चनीं ॥ १८॥
डदारा श्री: स्थिता कास्यां सा छि वां समुपिष्यति ।
इत्येवमुक्तः तुग्रीवो राघवेण मरछात्मना ॥ २६॥
3 पकमकुमइ कर ए०- “फल. "नहायकन्यका०-५.. जय -२०७--सन-नसक ऊ- "जज सका ७
किष्किन्ध्याकाएई 8९६
भेत्ने प्रकर्ष शोक॑ च मात्ताप्या बालिनाशत्नं ।
बालिना वश्यनुज्नातो राघवेण च धीमता ॥३०॥
बहुमेने स तामाज्नां तुग्रीवो रूरिपुड्ञवः ।
त्ग्राह् चाभ्यनुज्नातों मालमिन्द्रीं कृतान्ञत्तिः ॥ ३१॥
तां मालां काञ्नीं दबा मूर्श्युपाघराय चाड़ुदं ।
संसिद्वः प्रेतभावाय ल्लेहादड्दमब्रवीत् ॥ ३२॥।
देशकालो भतन्नस्वाय्य क्षममाणाः प्रियाप्रिये ।
सुखडःखसरूः पुत्र सुग्रीववशगो भव ॥ ३३॥
एष चेव मया बाल्ये ल्लात्तितः सततं यथा ।
स तथा मन्यमानस्वां सुग्रीवः साधु मंस्थते ॥ ३8॥
मास्य शन्नुभिरेकों भ्रूस्तदीयादिशमाश्रय ।
मुग्रीवस्य मराबारोः कृतन्नो भव पुत्रक ॥ ३५॥
न चातिप्रणायः कार्य: कर्तव्यः प्रणायश्र ते ।
एकाले छि मरान दोषस्तस्माइुभयभाग्भव ॥ ३६॥
इति ब्रल्पन् विवृत्ताक्षः शस्संपीडितो भूशं ।
विशीर्े्द्शनि्मी मिर्बभूवोत्क्रासन्नीवितः ॥ ३०१
ततस्तु तारा व्यसनार्णवप्ुता निरीक्षमाणा वन प्रियस्प वे ।
विवेश भूमी परिरभ्य बालिनं महाद्रुमं छिन्नमिवाश्रिता लता।३८। *
उत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएंडे बालिप्राणोद़मो
साम हृकविंशतितमः सर्गः ॥
8२० रामायएं
मै 2 ॥.
ततः समुपत्रिप्रत्ती कपिरान्नमधोमुखी ।
पतिलोकच्युता तारा पतिं वचनमत्रवीत् ॥ १॥।
शेंषे व व्यसने ७ डः खमकृत्रा वचन मम ।
प्रियान् छित्रा ततः प्राणानद्वितीयखिभिर्कतः ॥ २॥
मत्तः प्रियतरा नून॑ वानरेन्द्र मही तव ।
शेंषे छोनां परिषत््य मां न च प्रतिभाषसि ॥३॥
श्रीमन् मन्नाथ विक्रात्त सर्वसाहूसिकप्रिय ।
ऋत्षवानरमुष्यास्थां बहूवः पर्युपासते ॥ 8॥
रणामर्षणविक्रान्त प्रदीप्त तपतां वर ।
किमेतदय्य ते वीर पुरोगान् नाशिनन्दसि ॥ १॥
सन्दयन् सुछूदः सवीन् सामदानपरिग्रद्लेः ।
पः पुरा बुध्यसे कान्त सो<य्य किं व से बुध्यसे ॥ ६॥
एृषां विलपतां कृच्छे क्रोशतश्चाड्दस्प च ।
ममापि विलपसल्त्याश्र शयानः कि न बुध्यतते ॥ ५॥
पश्येममड़दं वीर तीत्रशोकमुपस्थितं ।
कृतान्नलिमुपासीनं किमेतं साभिभाषसे ॥ ८॥
इद तच्छूर शयन यत्र शेषे रूतो युधि ।
सममीपे मन्दभाग्यायाः कथित घतू था मम ॥ ६॥
किष्किन्ध्याकाएईं 8२९
उत्तिष्ठ करिशाईल त्यत्रेतच्छूप्ं क्षितौ।
वीर नेवंविधा भूमी शेरते कृतलक्ञणाः ॥ १०॥
अतीव ननु ते कात्ता वमुधा वसुधाधिप ।
गतायुरपि बां गात्रेमीं विक्ाय सिषेवसे ॥ ११॥
विश्रुद्यमब्नविज्ञान प्रियकाम मम प्रिय ।
मामनाधां विरूयिको गतः खत्वसि मानद् ॥ ११॥
न प्रूराय प्रदातव्या कन्या खलु विपश्चिता ।
प्रूरभावीं छि मां पश्य सग्यो वेधव्यमागतां ॥ १३॥
अ्वभग्रश् में मानो गतिर्भग्रा च शाश्रती ।
ग्राकाशातले निमग्रास्मि विवृते शोकसागरे ॥ १४॥
अश्मसारमयं नूनमिदं में छद्य॑ दे ।
भतीर निरूतं दष्टा बन्नाग्य शतधा गत॑ ॥ ११॥
सुझुचेव च भर्ती च प्रकृत्या च मम प्रियः ॥
आहूवे विपरिक्रासः प्रूर! पश्चतमागतः ॥ १६॥
पतिद्वीना च या नारी काम॑ भवति पुत्रिणी ।
धनधान्यौघयुक्तापि विधवेत्युच्यते बुंधेः ॥ १०॥
स््वगात्रप्रभवे वीर शेषे हधिरकर्दमे ।
कृमिशागपरिस्तोंमे यधेव शयने पुरा ॥ १८॥
प्रहवरिविन्नितं गात्रं रामसायकपीडितं ।
परिरव्धुं न शक्रोमि बाहुभ्यां ते हरीश्रर ॥ ९६॥
8२२ रामायएं
कृतकार्यी४थ सुग्रीवो वेरे ४स्मिन् प्रतिपादिते ।
युष्माभिः कपिरान्रस्थ प्राणा बत् सार्यकेर्कलाः ॥ २०॥
उद्धार ततो नीलः शरं तस्य कलेवरात् ।
घोरमाशीविष॑ दीप्त पर्वतस्पेव गछ्धरात् ॥ २१॥
तस्य निष्कृष्यमाणस्य सायकस्याभवद्युतिः ।
वर्षवेगनिगुछ्ययाः स्फुरत्या इव विद्युतः ॥ २९॥
पेतुः क्षतत्रधाराश्र व्रऐेभ्यस्तस्य सर्वशः ।
ताम्रधातुविनिर्मुक्ता धारा शव धराधरात् ॥ २३॥
अवकीरएँ प्रमार्त्नती भतीर रणपांग्रुभिः ।
अश्रुपातिर्सयनत्रे: सिषेच भूशडःखिता ॥ २४॥।
विवर्तमाना त॑ दरष्ट्रा धरण्यां पतितं पतिं ।
उवाच ताए पि्ान्नं पुत्रमड्भदमड़्ना ॥ २५॥
अवस्यां पश्चिमां पश्य पितुः पुत्र सुदरुणां ।
संप्रसक्तस्य वेइस्थ कृतो ४ः पापकर्मणा ॥ २६॥
अप्रतीतो ४ सि सतत नीयमान यमत्तयं ।
अभिवादय रात्नानं पितरं पुत्र मानिनं ॥ २०॥
ट्वमुक्तः स च तथा त्ग्राहू चरणौ पितुः ।
भुन्नाभ्यां पीनवृत्ताभ्यामड्दो ४रूमिति ब्रुवन् ॥ २८॥
त॑ं दृष्टा रुदती तारा बालिनं वाक्यमत्रवीतू ।
अभिवादयमान ब्मड्भद च यथा पुरा ॥ २९॥
किष्किन्ध्याकाएईं 8२३
आधुष्मान् भव पुत्रेति किमर्थ माभिभाषसे ।
गआर्यपुत्र सपुत्रा ब्वामुपासे गतचेतनं ॥ ३०॥
सिंढेन निरूतं गोछे गौः सवत्सेव गोपतिं ।
इष्टा संग्रामबज्ञेस रामवाणमद्ाम्भसा ॥ ३९॥
ग्रस्मिन्नवभूये स्लातः कि व पत्या मया विना ।
शातकुम्भम्ी माल्वां न ते पश्यामि मूर्धीनि ॥ ३२॥
या दत्ता देवरात्रेन स्वयमेवासुरे छूते ।
नवां श्रीरवित्रिरात्येव गतायुषमपि प्रभो ॥ ३३ ॥
अर्कस्यावर्तमानस्य शेलरात्रमिव प्रभा ।
किष्किन्धेव पुरी पूर्व स्वर्गमार्ग: प्रकाशते ।
विद्ित ते पर स्थान प्रूर॒मार्गप्रदर्शित ॥ ३४॥
किमड्दं बं च सुदीर्घबाऊं
विराय यास्यस्थचिरेण वीर ।
न युक्तमेवंविधमुग्रवीर्ष
विह्ाय पुत्र प्रियपुत्र गतुं ॥॥ ३५॥।
किमप्रियं ते प्रियभार्ष तावतू
कृतं मया वासवपुत्र पेन ।
सराषिनीमगय्य विराय वीर
पमक्षयं गच्छसि इर्निवृत्तं ॥ ३६॥
कथ॑ रूरीनृक्षगणान् समस्तान्
8२8
रामायएं
प्रियेषु पशथ्येषु च वर्तमानान् ।
प्राणेः प्रकृश्रि पि पालबिवा
परित्यन्नन् यासि पितुः सर्मीपे ॥ ३०७॥
पद्प्रियं किश्चिद्संप्रधार्य
कृतं मया वे तव दीर्घबाढ़ो ।
क्षमस्व तन््मे ररियूधनाथ
_ब्रत्नामि मूप्री लव वीर पादौ ॥ ३८॥
न में वचस्तथ्यमिदं त्या कृत
न चास्मि शक्ता विनिवारणे तव ।
रूता सपुत्रास्मि हृते रणे त्यि
बा सह श्रीघ्र विनिर्गता मम ॥३१॥
इत्यार्ष रामायण किष्किन्ध्याकाएंडे ताराक्रन्दनों
माम द्वाविंशतितमः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई 8२५
* *॥[,
तामाती पतितां दृष्टा ुतामिव विह्ायसः ।
तारामाश्चासयामास रूनूमान् कपिसत्तमः ॥ १॥
पस्य सम ररिमुख्यानामयुतान्यर्बुदलि च ।
तत्पराणि दधुश्ाज्ञां तो४यं भूमौ विचेष्टते ॥ २॥
तदस्मिंस्त्यागधर्मार्थभामदानक्षमापरे ।
गते धर्मार्त्रिताँल्लोकान् नेवं शोचितुमर्कसि ॥३॥
बया चापि व चित्त्याः सपितृव्यस्तथाड्रदः
रूरयश्न मराभागे गोलाइडूलर्ज्ञसंहृताः ॥ 8॥
तमिमं शोकसंतापं शर्नेमीक्ष्यसि मानिनि ।
प्रशासति हरीन् स्वीनडु्दे बत्परिग्रह्मात् ॥५॥
आनसत्त्पेण यदूए कर्म यच्चापि साम्प्रतं ।
राज्षस्तन्नियतं कर्तुमेष ल्लोकस्य सिश्रयः ॥ ६॥॥
सत्कृत्य बालिनं वीरमड्रदः स्थाप्यतामिति ।
सिंहासनगत॑ पुत्र पश्यक्ती शालिमेष्यसि ॥ ०॥
सा तस्य वचन श्रुव्ा भर्तृव्यसनकर्षिता ।
ग्रत्रवीउत्तरं तारा हुनूमत्तमवस्थितं ॥ ८॥
किं कार्य पतिदीनायाः पुत्राणामयुतिर॒पि ।
सिरृतस्थास्य वीरस्य गात्रच्छाया विशिष्यते ॥ ६॥
8२६ रामायएं
न चाझू रूरिरान्र्यस्थ प्रभवाम्यज्भदस्थ च ।
पितृव्यस्तस्य वीरस्प सर्वकार्येघनत्तरं ॥ १०॥
न छोषा बुद्िरास्थेया हुनूमन्नडभूदं प्रति ।
पितिव बन्धुः पुत्रस्य न माता करिपुड़व ॥ ११॥
न छि मम रूरिराज्नसंश्रघात्
क्षमतरमस्ति परत्र शोभनं ।
ग्रभिमुबरूतवीरसेवितं
शपनमिदं मम सेवितु क्ञषमं ॥ १२॥
इत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्धाकाएंडे ताराविलापे
हनूमद्ाकां नाम त्रयोविंशतितमः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई
3>2529.
गतासुं बालिनं दृष्टा राघवस्तदनत्तरं ।
ग्रत्रवीतू प्रसृतं वाकां सुग्रीवं शनत्रुसाशनः ॥ १॥
न तथा परितापेन भ्रेयसा युक््यते सरः ।
सपुत्रा वां समाभित्य तारा वसतु संप्रति ॥ २॥
शोकप्रभावानुगतो वाष्पमोक्षः कृतश्न ते ।
म कालाउत्तर किश्वित् कर्म शेषमुपासितुं ॥ ३॥
नियतिः कारएं लोके नियतिलेकसंग्रहूः ।
नियतिः सर्वभूतानां वियोगेघ्रपि कारएं ॥ 8॥
न कती कस्यचित् कश्निन्नियोंगे नापि चेश्वरः ।
स्वभाव वर्तते कालः कस्य कालः पराषणः ॥ ५॥
न कालः कालमगश्येति न कालः परिदीयते ।
स्वभाव वा समासाय्य न किश्चिद्तिवर्तते ॥ ६॥
न कालस्यात्महेतुवान्न बुद्विर्न पराक्रम: ।
न मिन्रज्ञातिसंबन्धः कारएं सात्मनो वशः ॥ ०७॥
किन्तु कालपरीणामे द्रष्टव्यं साधु दृश्यतां ।
धर्मशआ्ार्थथ्र कामश्न कालक्रमसमाछ्िताः ॥ ८॥
प्रयातः प्रकृतिं बाली रूतः प्राप्तः क्रियाफत्ल॑ ।
स संपन्नो४र्थसंयोगेः सत्कार्यः प्रवगेश्चरः ॥ ६॥
8२७
8२८ रामायएं
अधर्मफलसंयोगात्_त्यक्ता तेनात्मनस्तनू: ।
स्वर्गः परिगृरीतश्र स्वधर्म परिरक्षता ॥ १०॥
एषा वे नियतिः श्रेष्ठा यां गतो रूरियूथपः ।
ग्रत्त॑ छि परिसंतप्य प्राप्तकालमुपास्यतां ॥ ११॥
वचनात्ते तु रामस्थ लक्ष्मणाः परवीरछा ।
त्रत्रवीत् प्रसृत॑ वाकां सुग्रीव॑ प्रवगेश्यरं ॥ १२॥
क्रियतामस्य सुग्रीव प्रेतकार्यमनत्तरं ।
ताराड्रदाभ्यां सह वे वीरिण च हूसूमता ॥ १३॥
समानाय्य च काष्ठानि ध्रुष्काणि च बढ़ूनि च ।
चन्दनागुरुमुख्यानि बालिसत्कारकारणात् ॥ १४॥
समाश्चासय तारा बमड्द च ग्रुभाड़द ।
मा भूबीलिशबुदिस्घ वद्धीममिद् पुरं ॥ १५॥
हूमूमन गच्छ माल्यानि वस्त्राणि विविधानि च ।
गन्धतिलं च गन्धांश्व बच्चात्र समनत्तरं ॥ १६॥
सबरं शिविकां शीघ्रमादयागच्छ वानर ।
बरा गुणवत्ी प्रोक्ता छास्मिन् काले विशेषतः ॥ १०॥
सब्न्ीभवत्तु घ्वगाः शिविकावाहूनोचिताः ।
समथी बलिनश्रेव ये वक्ष्यिति बालिनं ॥ १८॥
ग्ान्नाप्य चेव सुग्रीव॑ सुमित्रानन्दिवर्धनः ।
तस्थीौ भ्रातुः समीषे०थ लक्ष्माणः परवीरछा ॥ १६॥
_२००--पाक०-भाऊ्ममइुछ "4७ जा
किष्किन्ध्याकाएई 8२४
लक्ष्मणस्य वचः श्रुवा तारः संतप्तमानसः ।
प्रविवेश गुरां शीघ्रं शिविकानयनोय्यतः ॥ २०॥
आ्रादय शिविकां तारः स तु पर्यीपतत् पुरः ।
वारकैरुकामानां तां प्ररेिरुदरनोचितेः ॥ २११
ततो बालिनमुग्यम्य मुग्रीवः शिविकां तदा ।
आरोपयदभिक्रोशन्नड्रदेस सर प्रभुः ॥ २१॥
आरोप्य शिविकायां तु बालिनं नश्न्नीवितं ।
वाससाच्छादयामास माल्येनावचकार च ॥ २३॥।
तदा चान्नापयामास सुग्रीवः प्रवगेश्चरः ।
आऔर्धदेछिकमार्यस्य क्रियतामिति वानराः ॥ २४॥
ततो रल्लानि रूरयो बढ़ूनि विविधानि च ।
ययुरत्रे प्रयच्छत्त: शिविकासमनत्तरं ॥ २५॥
राज्ञां मूर्धि विशेषा छि दृश्यसे भुवि यादशाः ।
तादशैबीलिनः सर्वमकुर्वश्नीधदेहिकं ॥ २६॥
अड्गदं परिगृद्याथ तारप्रभृतवस्तदा ।
क्रोशत्तः प्रययुस्तत्र प्रशंसत्तश्न बालन ॥ २०॥
ताराप्रभृतबश्चापि वानयी छूतबान्धवाः ।
अनुन्नग्मुः कपीन्द्र तं क्रोशक्यो वाष्पवित्लवाः ॥ २८॥
तासां झद्तिशब्देन वानरीणां वनसात्तरे ।
वनानि गिरयश्नेव हदत्तीव समत्ततः ॥ २६॥
8३० रामायएं
पुलिने गिरिनय्याश्व विविक्ते त्रलसंवृते ।
चितां चक्रुः सुबकुशो वानरा बालिवल्लभाः ॥ ३०॥
अवरोप्य च तां स्कन्धाच्छिविकां वानएर्षभाः ।
तस्थुरेकात्तमासायय सर्वे ध्यानपरायणाः ॥ ३१॥
ततस्तारा पतिं दृश्गना शिविकालयशायिनं ।
आरोप्याड्ड शिरस्तस्थ विललाप सुडःखिता ॥ ३१॥
अड्रदो४यं प्रियो नाम ननु ते पुत्रवत्सल ।
नलवत् पश्यसीम॑ बं कस्माच्छोकाभिषीडितं ॥ ३३॥
प्रृष्टमिव ते वह्न॑ गतासोरपि वानर ।
तरुणादित्यसद॒र्श दृश्यते त्रीवतो यथा ॥ ३४8॥
एष वां रामहपेण कात्मः कर्षति वानर ।
बेन स्मो विधवाः सर्वी हकवाणरूताः कृताः ॥ १५॥
इमास्ते च ख़ियो वीर सवीः सुद॒पिता भूशं ।
पदि हदत्यों नगरादगताः किं न बुध्यसे ॥ ३६॥
तवेष्टा मनु समिता भायीश्रन्द्रतिभाननाः ।
कथमीषीी न कुछषे सुग्रीवस्य समोपत्तः ॥ ३०७॥
एते छि सचिवा उाज़ंस्तार॒प्रभूतवस्तव ।
पुरवासी त्रमश्चायं परिवार्थ स्थिता विभो ॥ ३८॥
विसर््येतान् सचिवान् यधापूर्वमरिंद्म ।
ततः क्रीडाम सहििता वने४स्मिन् मद्रित्कदाः ॥ ३६॥
किष्किन्ध्याकाएईं 8३१
एवं विलपतीं ताशं पतिशोकपरिपतुतां ।
उत्थापयलि सम तदा वानर्यः शोकविदृलाः ॥ 8०॥
सुग्रीवेण ततः सार्धमड़दः पितर हद ।
चितामारोपयामास क्रन्दमानो मुझुर्मुझः ॥ 8१॥
ततो४ग्रिं विधिवदवा सो४पसव्यं चकार हू ।
पितरं दीर्घमधानं प्रस्थितं व्याकुत्वेन्द्रियः ॥ 8२॥
बालिन ते तु सत्कृत्य विधिपूर्व प्रवड्माः ।
आत्नग्मुझदकं कर्तु पम्पां शीतत्लां प्रुभां ॥ 8३ ॥
ततः कृतोदकाः सर्वे पम्पायां क्लिन्नवाससः ।
आत्नग्मू राघवं द्र॒एं लक्ष्मएं च मदौतसं ॥ 88॥
गत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्धाकाएंटे बालिसत्कारो
नाम चतुर्विशतितमः सर्गः ॥
8३२ रामायएं
2१९.
ततः शोकाभिसंतप्त सुग्रीवं क्किन्नवाससं ।
शाजवामृगमामात्राः परिवत्रुः कृतोदकाः ॥ १॥
ग्रभिगम्य च काकुत्स्थं राममह्किष्टकारिएं ।
तस्थुः प्राज्ञलयः सर्वे पितामरूमिवर्षयः ॥ २॥
ततः शेलवपुर्धीमांस्तर॒णाद्ित्यिसंनिभः ।
अब्रवीत् प्रान्नलिवीक्ं हुनूमान् रघुनन्द्स ॥३॥
तव प्रसादत् सुग्रीवः पितृपेतामरुं मछूत् ।
वानरशाणां सुद्ष्प्रापं प्राप राज़्यं परंतप ॥ ९ ॥
भवता समनुनज्नातः प्रविश्य नगरीमिमां ।
संविधास्यति कार्यीणि सर्वधा ससुक्ब्तनः ॥ १॥
ल्लातो०यं विविधि र्िरौषधिश्व समततः ।
अर्चीयेष्यति दिव्येश्व गन्धेस्वां प्रीतिमानसः ॥ ६॥
इमां गिरिगुरां दिव्यामभियातुं वमर्कसि । _
कुरध स्वामिसंबन्धं वानरान् संप्रकर्षयन् ॥ ०॥
ट्वमुक्तो हुनुमता रामो दशरधात्मन्रः ।
प्रत्युवाच हुनूमतं बुद्धिमान् वाकाकोविदः ॥ ८॥
चतुर्देशसमाः सौम्य ग्रामं वा यदिवा पुरे ।
न प्रवेक्ष्यामि हुनुमन् पितुरादिश एप मे ॥ ६॥
किष्किन्ध्याकाएई 8३३
यूयं प्रविशत ज्ञिप्रं कुरुधं पदनसरं ।
मुग्रीवो विधिना तात हष राज़्ये४भिषिच्यतां ॥ १०॥
एवमुक्का हनूमसं रामः सुप्रीवमब्रवीतू ।
एनमप्यड्रदं राजन यौवराज्ये४भिषेचय ॥ ११॥॥
प्रथमो वार्षिको माप्तः श्रावणः सलिलापुतः ।
प्रवृत्ताः तौम्य चब्ारों मासाश्र वार्षिका इमे ॥ ११५॥
सायमुस्योगसमयः प्रविश ब॑ पुरीमिमां ।
इरू वत्स्थाम्यरूं सौम्य पर्वते सियतेन्द्रियः ॥ १३॥
इयं गिरिगुरा रम्या विशाला मुक्तमाउता ।
इरू वत्स्थाम्यरूं सौम्य वर्षी सौमित्रिणा सरू ॥ १8॥
प्रसन्नसलिलां र॒म्यां प्रभूतकमलोत्पतां ।
कात्तिकीं समतिक्रम्य व रावणबधे यत ॥ १५॥
टूष नः समयः सौम्य प्रविश ब॑ं पुरीं प्रुभां ।
अभिषिक्तः स्वराज््ये च सुरूदः संप्रकर्षय ॥ १६॥॥
इति रामाभ्यनुन्नातः सुग्रीवो वामर्षभः ।
प्रविवेश पुरी रम्यां प्रकृष्टो विगतत््वरः ॥ १०॥
ते वानरसरुस्राणि प्रविष्ट वानर्षस ।
ग्रभिवाग्य प्रकृष्टानि सर्वतः पर्यवारथन् ॥ १८॥
ततः प्रकृतयः सी वन्द्यित्रा रीय्र ।
त्रयेति पतिता भूमी शिरोभिः सुसमाद्िताः ॥ १६१॥
99
8३ रामायएं
ता: समुत्याप्य सुग्रीवः संमान्य च पधाविधि ।
श्रातुरल पुरे रम्यं प्रवितेश महाकपिः ॥ २०॥
प्रविश्य चाभिनिष्क्रासं सुग्रीव॑ वानरपमा: ।
अभ्यषिश्वन् मरामात्राः सछखाक्तमिवामराः ॥ २६॥
तस्य पाएउरमान्रकुष्छत्नं कमकभूषणं ।
प्रुल्ले च बालव्यत्नने हेमदाडपरिष्कृते ॥ २९॥
दिव्यानि मणिएल्नानि सर्ववीत्रीषधानि च ।
सक्षीशणां च वृक्षाणां प्ररोरं कुसमानि च ॥ २३१
सुगन्धीनि च माल्यानि स्थलत्नान्यम्बुन्नासि च ।
वासांसि चाथ मुख्यानि गन्धांश्र विविधान् वरान् ॥ २४॥
अक्षतं ्रातद्॒पं च प्रियड़े मधुसर्पिषी ।
दधि चर्म च वैयाप्र वरार्दे चेव पाइंके ॥ २५॥
समालम्भनमादाय लात्ाश्र प्रुभदर्णना: ।
आत्ग्मुस्तत्र सकता वराः कन्याश्र षोडश ॥ २६॥।
ततस्ते वानरश्रेष्ठा धधाभागं घथाविधि ।
खैर्वश्नेश्न भक्येश्न तोषयिता दिजर्षभान् ॥ २०॥
ततः कुशपरिस्तीर्णँ समिई ज्रातवेद्स ।
मब्नपूतेन रृविषा छुबा मल्नविदों त्रनाः ॥ २८॥
ततो छेमप्रतिष्ठानं वरास्तरणसंवृतं ।
प्रासादशिखराकारं चित्रमाल्योपशोभितं ॥ २९॥
किष्किन्ध्याकाएई 8३५
प्राग्नुखं विधिवन्मन्नेः स्थापयित्रा वरासन ।
नदीनदेश्यः संरृत्य तल दिव्यं च शोभनं ॥ ३०॥
आ्राकृत्य च समुद्रेग्यः सर्वेभ्यों वासर्षमभाः ।
अपः कनककुम्भेषु निधाय विमत्वाः घुभा: ॥ ३१॥
प्रुमेस्ताश्रेश् रौष्येश्न कलसेश्रापि पार्थिवेः ।
शाख्त्रदष्टेन विधिना मरर्षिविक्तितिन च ॥ ३२॥
गयो गवाक्षों गवबः शरभी गन्धमादनः ।
भैन्दश्न दिविदश्ेव हुनूमान् ज्ाम्बवांस्तथा ॥ ३३॥
ग्रभ्यषिश्वल सुग्रीव॑ विमत्नेस सुगन्धिना ।
सलिलेन सप्नेन वसवो वासवं यथा ॥ ३४॥
अ्रभिषिक्ते तु सुग्रीवे सर्वे ते वानर्षभाः ।
प्रचुक्रुभुर्मछात्मानो कृष्टटपा: सहुखशः ॥ ३५॥
रामस्य वचन कुर्वन् सुग्रीवो वानरषमभः ।
अड्भदं संपरिष्त््य यौवरात््ये४भ्यंपेचयत् ॥ ३६॥
अड्रदे चाभिषिक्ते तु सानुक्रोशाः प़वड़माः ।
साधु साधिति सुम्रीवं महात्मानों ४भ्यपून्रयन् ॥ ३०॥
तुश्कुष्त्ननाकीणी पताकाधन्रमालिनी ।
बभूव नगरी रम्या किष्किन्धा चित्रकानना ॥ ३८॥
निवेय्य रामाय महात्मने ततः कृताभिषेकः कपिवाहिनीपतिः ।
उवासत भाषी प्रंतिलभ्य वीर्षवानवाप्य रात््यं त्रिदशाधियों बा ।३९।
३ 7"+ा यारा सलीम. मिपनफ नमक पल नमन जप किआमनक की की मक अशकीक शीतल कसीकक 0 ५.."५"0फ_.. ज.!।ह/#।७"0"फ कि आल 8. च
8३६ रामायएं
> % ९।.
अभिषिक्ते तु सुग्रीवे प्रविष्टे वानरे गुरां ।
आत्गाम सद श्रात्रा रामः प्रखव्णं गिरिं ॥ १॥
शाईलमृगसंघुष्ट सिंकेभीमबलेर्वृत ।
ऋत्षवानरगोपुच्छैमीरजीरिश्व निषेवितं ॥ २॥
मेघराशिनिभं शेलं नित्य गिरिगुराकुलं ।
तस्य शेलस्थ शिखरें मरूतीमायतां गुरां ॥ ३॥
प्रतित्रग्रार वासार्थ रामः सौमित्रिणा सहू ।
गुरायाश्राप्यट्ररस्थं गिरिकुए्ड बढ़दक ॥ 8॥
विस्तीर्ण चायतं चेव पद्मिन्या चोपशोभितं ।
द॒त्पूकेः सारसेश्रेव कादम्बेश्ाप्यलंकृतं ॥॥१॥
ग्न्वततेवत धर्मात्मा राघवः सरलक्ष्मणाः ।
बहुनिम्ने दरी कुन्ने सुपुएंपे धरणीतत्नें ॥ ६॥
बढहुरम्ये वरोदेशे नानामृगसमाकुले ।
प्रुशोच राघवस्तत्र लक्ष्मणस्थ समीपतः ॥ ०॥
झूतां च भायीं कौमारीं प्राणेभ्यो ४ पि गरीयसीं ।
दध्यावश्युद्यं दृए्गा शशाडूं स विशेषतः ॥ ८॥
न विवेश च निद्रिनं निशासु शयनं गत॑ ।
चित्ता चेव विवेशेम वाष्पशोकपरिपुत्तं ॥ ९ ॥
किष्किन्ध्याकाएड..._ ११४
शोचत्तमथ काकुत्स्थं मिशि शोकपरायणं ।
तुल्यडःो०“ब्रवीद्राता लक्ष्मणो ४नुनयं वचः ॥ १०॥
अल वीर व्यथां गद्या न व॑ शोचितुमर्कूसि ।
शोचत्तो क्ावसीदत्ति सर्वथा विद्तिं छि ते ॥ ११॥
भव कार्यपरों नित्य॑ भव धर्मपरायणः ।
अ्रक्रोधो धर्मशीलश्व व्यवसायी स राघव ॥ १२॥
न दाव्यवसितः शन्नुं राक्षसं च विशेषतः ।
प्तमर्थस्तं रण ज्ेतुं विक्रमे सिंहसंसि ॥ १३॥
समुद्दीपय तेत्रस्वं व्यवसाय स्थिरीकुरू ।
ततः सपरिवारं त॑ निष्कुलं कुछ वेरिएं ॥ १४॥
पृथिवीमपि काम॑ व ससागरवनाचलां ।
परिवर्तयितुं शक्तः किमु त॑ं रावण रणे ॥ ११॥
रुतं तु खलु वीर्य ते प्रसुप्तं प्रतिबोधय ।
दीप्माकृतिभिः काले भस्मच्छन्नमिवानलं ॥ १६॥
लक्ष्मणस्य तु तद्ाकां प्रतिगृका प्रुभं छितं।.._
राघवः सौरूदल्लिग्धमिद वचनमत्रवीत् ॥ १०॥
वाच्य॑ बदनुरक्नेन स्लिग्धेनावछ्तितिन च ।
सब्विक्रमयुक्तेन तड़॒क्त लक्ष्मण ब्या ॥ १८॥
एष शोकः परित्यक्तः सर्वकार्यावततादकः ।
विक्रमेच्नप्रतिकृतं तेन्नः प्रोत्साहुयाम्यरूं ॥ १९॥
ह३५ रामायएं
शरत्कालं प्रतीक्षे४रूमियं प्रावृडुपस्थिता ।
ततः सराफ्ट्रे सगएं राक्षस त॑ सिरून्म्यरूं ॥ २०॥
तस्य तद्चनं श्रुव्रा छृष्टो रामस्थ लक्ष्मणाः ।
पुनरेवाब्रवीद्याकां सौमित्रिमित्रिसन्द्नः ॥ २१॥
एतत् ते सद॒शं वाक्ममुक्त शत्रुनिर्वकृण ।
इदनीमसि काकुत्स्थ प्रंकृतिं स्वामुपागतः ॥ २१॥
विज्ञाय छात्मबीर्ष द्वे तेंध्यं भावितुमर्कूसि ।
एतत् सदशमुक्तें'ते श्रुत॒स्थामिन्तनस्थ च ॥ २३॥
तह्मात् पुरुषशाईल चिल्यन् शत्रुनियरूं ।
वर्षीरात्रमनुप्राप्तमतिक्रामय राघव ॥ २४॥
भत्नस्व शात्तिं प्रतिलभ्यतां शरत्
क्तमस्व मासांश्चतुरों मया सह ।
वसाचल्ने४स्मिन् मृगरात्रसेविते
समर्थयन् शन्नुब॒ंधे समुस्यमं ॥ २५॥
इत्यार्ष रामाषणे किष्किन्ध्याकाएंं सुग्रीवाभिषेकों साम
पत्चविंशतितमः सर्ग:--- प्र्नवणगिरि निवासी
साम षड़्विंशतितमः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएई 8३४
>> ९५।.
स तथा बालिनं रूबा सुग्रीवमभिषिच्य च ।
वसन् माल्यवतः पृष्ठे रामः सौमित्रिमत्रवीत् ॥ १॥
अयं लक्ष्मण संप्राप्तः समयो ज्त्तदागमः ।
पश्याय्य गगन मेघेरावृतं गिरिसंलिसिः ॥ २॥
अष्टमासधूतं गर्भ भास्कर॒स्य गर्भस्तिसिः ।
रस॑ सर्वस्मुद्राणां स्यौः प्रसूति रसायसं ॥ ३॥
ए्षा घर्मपरिक्तकिष्टा मववारिपरिप्ठुता ।
सीतासंतापत्तेव मछ्ही वास्प॑ विमुच्नति ॥ 8॥
एष पुल्लार्जुनः शेलः केतकिर॒धिवासितः ।
सुप्रीव रव शालारिधीराभिरभिषिच्यते ॥ १॥
नीलमेघाशभ्रिता विद्ुत् स्फुरती प्रतिभात्यती ।
स्फुरती रावणस्याड्े क्रियमाणेव मेथिली ॥ ६॥
इमास्ता मन्मथव्यधाह्ताः प्रतिमुखा निशाः ।
अनुलिप्ता शव पनिर्मष्टप्रह्निशाकराः ॥ ०॥
पतो याता नरेन््द्राणां सेनाः प्रतिनिवर्तिताः ।
वैराणि च ढि मार्गीश सलित्लेन समीकृताः ॥ ८॥
धनेः समुदिति झुढ्ो दीसह॒पः प्रकाशते ।
सूर्यः प्रमष्टो धर्मन् शोकेनाहूमिवावृतः ॥ ६॥
88० रामायएं
मासः प्रीष्टपदो रम्यो ब्राद्मणानां विवक्षतां ।
अय॑ स्वाध्यायसमयः सामगानामुपस्थितः ॥ १०॥
निवृत्तकर्मा प्रथतो नूसं संचितसंचय: ।
आराषाडीमभ्युपगतो भरतः कोशलाधिपः ॥ ११॥
मूनमापूर्यमाणाया: शरस्वा वर्षते रवः ।
मां समीक्ष्य वर्नं पालमयोध्याया रच स्वनः ॥ १९॥
इमाः स्फीतगुणा वर्षाः सुग्रीवः सुखमेघते ।
वित्नितारिः सदारञ्न राज्ये च मरूति स्थितः ॥ १३॥
त्रकूं तु छूतदारश्न राज्याच मरतश्युतः ।
नदीकूलमिव छ्किन्नमवसीदामि लक्ष्मण ॥ १४॥
सागरश्चापि विस्तीए पन्थानों भृशडर्गमाः ।
रावणश्र मराशन्रुरपारः प्रतिभाति मे ॥ १५॥
अथात्रां चेव दक्ष्मां सागर॒स्य च डर्गतां ।
प्रणाते चापि सुग्रीवे न किश्निद्याकृतं मया ॥ १६॥
अपि चातिपरिक्किएट चिरादारेः समागतं ।
आत्मकार्यगरीयस्वादक्तुं नेच्छामि वासर ॥ १०॥
स्वयमेव हि विश्वस्य ज्ञाब्रा कालमुपस्थितं ।
डपकारं च सुग्रीवो वेत्स्यते मात्र संशयः ॥ १८॥
तस्य संकल्प्य विश्यात्ं स्थितो ४रूमिदमसर ।
सुग्रीवस्य नदीनां च प्रसाद प्रतिपात्तयल् ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई्ं 88१
उपकारः कृतज्नेषु प्रतिकारेण युत््यते ।
अकृतन्ने प्रतिकृतं हृत्ति स्चवतां मसः ॥ २०॥
अधेवमुक्तः प्रणिधाय लक्ष्मण:
कृताञ्नलिस्तत् प्रतिभाषितं वचः ।
उवाच राम॑ स्वभिरामदर्शन
प्रदर्शयन् दर्शनमात्मनः ग्रु् ॥ २१॥
परधोक्तमेतत् तव सर्वमीप्सितं
नरेन्द्र कती न चिरेण वानरः ।
शःत्प्तीक्षं क्षमतामिमं भवान्
त्यन्न प्रल्ापं रिपुनिग्रद्े रतः ॥ २१॥
तथापि तस्मिन् वसतो मरागिरौ
मरात्मनश्रित्तयतो छुतां प्रियां ।
विसृत्ष्य तोय॑ं ब्रललभारवारूना
घना निवृत्ताः शरदं न्यवेदयन् ॥ २३॥
इत्यार्षे रामायणे किष्किन्ध्याकाएं प्रावृड्रवर्णनं
नाम सप्तविंशतितमः सर्गः ॥
88२ रामायएं
है & ५।.
समीक्ष्य कामात् सुग्रीव॑ मन्दं धर्मीर्थसंग्रद्े ।
रत्पर्थ “वक्तात्मानं कात्तास्वेकात्तमानसं ॥ १॥
निवृत्ताशमभिप्रयिरिश्श्रीत्रा विवासितं ।
प्राप्तवत्तमभिप्रायान् स्वीनेव मनोरमान् ॥ २॥
स््वां च पत्नीमभिप्रेतां तारां च परमेप्सितां ।
सरूख॑ राजपत्नीमां लब्धा कामपरायणं ॥ ३॥
विरूरत्तमरोरात्र कृतार्थ विगतत््वरं ।
मरत्पतिं शक्रमिव नन््दने साप्सरोगएं ॥ 8॥ ,
मह्रिसंन्यस्तकायीर्थ मल्निणामनपेक्षिणं ।
राज्यस्थं सुखसंदोछे वर्तमानमुपस्थिते ॥५॥
निश्चिताथी<र्थतच्नन्नः कार्यकाल्तविशेषवित् ।
प्रसादमधुरेवीव्विर्करीणां मानयन् पतिं ॥ ६॥
वाकाविद्वाकातब्नन्नं सुग्रीव॑ माहतात्मन्नः ।
छितं तथ्यं च पथ्यं च धर्मकामार्थकेतुमत् ॥ ०॥
प्रणायप्रीतिसंयुक्ते विश्वासकृतनिश्चयः ।
ररीश्रमुपामच्य हुनूमान् वाकामत्रवीतू ॥ ८॥
राज्यं राज्नन् यशो दिव्यं कौली श्रीरात्मसात्कृता ।
रज़िताग्र प्रकृतयः स्वन्ननाः प्रतिपूत्रिताः ॥ ९ ॥
किष्किन्ध्धाकाएईं 888
शत्रवस्ते प्रतापेन नाममात्रावशेषिताः ।
मित्राणां संग्रहूः शेषस्तद्वाननुबुध्यतां ॥ १०॥
यो ढि मिन्रेषु मित्रज्नः सतत साधु वर्तते ।
तस्य राज़्यं च कीर्तिश्वि प्रतापश्माभिवर्षतें ॥ ११॥
पस्य दएउश्च कोषश् मित्राए्यात्मा च भूमिप ।
समवेतानि सर्वीणि स रात्रा श्रियमशुते ॥ १५॥
स भवान् वृत्तसंपन्नः स्थितः पथि निरत्यंये ।
मित्रार्थमभिनीतस्खं वधावत् कर्तुमर्कसि ॥ १३॥
यो छि कालव्यतीतेषु मित्रकार्येषु वर्तते ।
स कृब्ा मरूतो “प्यथीन् न मित्रार्थेन युत््यते ॥ १४॥
मनसापि कि कमीणि यः काले प्रतिपग्यते ।
स रात्ना बुद्धिसंपन्नः परेषां मूर्धि वर्तते ॥ १५॥
तदिदं मित्रकार्थ ते कालातीतमरिंदम ।
रामस्य रणविक्रात्त वेदेछ्याः परिमार्गणं ॥ १६॥
न च कालमतीत वां संचोदयति धर्मवितू ।
बरमाणो४पि प्त प्रान्नस्तव रान्नन् वशानुगः ॥ १०॥
कुलस्य केतुः स्फीतस्थ दीर्घकालं स राघवः ।
अ्रप्रमेयो 5 प्रमेये! स स्ववमप्रतिमों गुणिः ॥ १८॥
तस्य प्राक्चोदनात् कार्य पूर्व कृतब॒तः प्रिय ।
ररीशर ररिश्रेष्ठामाज्ञापयितुमर्कसि ॥ १६॥
888. रामायएं
असकागतयो दीमे रूरिवीरा मराबलाः ।
न छि तावदवेत् कालो व्यतीतश्रोदनाय ते ॥ २०॥
अचोद्ितिस्य कार्यस्थ भवेत् कालव्यतिक्रमः ।
अकर्तुरपि कार्य भो भवान् कती छरीश्र ॥ २१॥
किं पुनर्यः प्रियं कर्ता राज्ये व्यर्पणस्यथ च ।
शक्तिमानसि विक्रात हर्यक्षाणां गणेश्चरः ॥ २२१
कर्तु दाशरथेः प्रीतिमाज्ञया सब्जते तव ।
काम खलु शरेः शक्तः ससुरासतुरमानुषान् ॥ २३॥
वशे दशरथिः कर्तु प्रतिन्नां तव काइते ।
प्राणत्यागविशद्लिन कृतं पेन तब प्रियं ॥ २४॥
तस्य मृग्या तु वेदिछ्ली पृथिव्यामपि चाम्बरे ।
तदेवं शक्तिसंपन्नः पूर्व कृतवतः प्रियं ॥ २५॥
कर्तुमर्कसि पिड़ाक्ष राघवस्य मत् प्रियं ।
साधस्तान्नोपरिष्टाच् गतिनीप्सु स चाम्बरे ॥ २६॥
कस्यचित् सल्जते ४ स्मारक सत्जते तु तवान्नया ।
तदाज्ञापष कः कस्मिन् कुतो वापि व्यवस्यतु ॥ २०॥
रूरयो क्ाप्रधृष्यास्ते सन्ति कोठ्ग्रगा मूप ।
तस्य तद्चनं प्रुव्ा काले साधु निवेदितं ॥ २८॥
मुग्रीवः सच्चसंपन्नश्चकार मतिमात्मवान् ।
स संदिदेशाथ कपिं नील नित्यकृतोय्यमं ॥ २९॥
किष्किन्ध्याकाएईं 88५
दिज्नु सवासु सैन्यानां सर्वेषां कुर संग्ररूं ।
यथा सेसाः समग्रा मे यूथपात्ताश्व सर्वशः ॥३०॥
समागच्छत्यसंमोरूातू सेनाग्राणि तथा कुरू ।
ये चात्तपालाः प्रवगाः शीघ्रगा व्यवसापिनः ॥ ३१॥
स्वयं चानत्तरं सेन््यं भवानेवानुपश्यतु ।
यः पश्चरात्राहर्ध मे सागमिष्यति वानरः ।
तस्थ प्राणात्षिकं दए्ई कुधीमिति मतिर्मम ॥३१॥
इत्यार्षे रामायण किष्किन्ध्याकाएंडे सेन्यव्यपदेशो
माम अष्टाविंशतितमः सर्गः ॥
हम रामायण
3%।»%.
शरस्यथोपयबातायां विमुक्ते गगने घने: ।
वर्षाकालीषितो राम! कामशोकाभिपीडित: ॥ १॥
कामवत्तं च सुग्रीब नष्टां च त्ननकात्मन्नां ।
बुद्या कालमतीतं च मुमोरू परमातुरः ॥ २॥
ततः संज्ञामुपागम्य मुछूतीत् पुनरात्मनः ।
मनःस्थामपि वेंदेद्ीं चित्तवामास राघवः ॥ ३॥
पाएउर विमल॑ व्योप्ति विमते चन्द्रमाउत्म॑ ।
रक्तां च ज़नीं दष्टा णरब््योत्सानुलेपसां ॥ 8॥
ग्रासीनः पर्वतस्याग्रे छेमधातुविभूषिति ।
कन्दर्पशरसंतप्तो त्रगाम मनसा प्रियां ॥॥५॥
ततः प्मपलाशाज्ञीं मेधिलीमनुचित्तयन्।
स प्रुन्यक्द्यः प्रून्ये फत्लार्थ लक्ष्मणो गते ॥ ६॥
अन्रवीज्लक्ष्मणं दीनो मुख्वेन परिभुष्यता ।
तर्पयित्रा सहुख्रा्ञः सलिल्नेन वसुंधरां ॥ ०॥
निर्वर्त्य सर्वसंभूतिं कृतकर्मी पुरंद्रः ।
झ्लिग्धगम्भीरनिधीषाः शेलद्रुमपुरोगमाः ॥ ८॥
विसृत़्य सलिलं मेघाः प्रतियाता नृपात्मत्न ।
नीलोत्पलदलश्यामाः एयामीकृत्य दिशो दश ॥ १॥
क्िष्किन्ध्याकाए् 88७
समदा इव मातड़ा गतवेगाः पयोधराः ।
त्रत्वगर्भी मरावेगाः कूखल्ार्तुनगन्धिसः ॥ १०॥॥
निर्ववुः शतशश्निव वृष्टिवांताः सविश्युत्तः ।
ग्सनाः सप्तपर्णाश्र कोविद्यशश्न प्ुष्पिता: ॥ ११॥
लक्ष्यसे बन्धुन्रीवाश्व श्यामाश्व गिरिसानुषु ।
मेघानां वारणानां च मयूराणां च लक्ष्मण ॥ ११॥
सादा: प्रख्वणानां च विसिवृत्ताः सदईराः ।
उत्पल्नेः पुण्डरीकैश्न कुमुद्श्रापि पुष्पिति! ॥ १३॥
वाप्यः समभिशोभलते श्रीमत्यः प्रमदा इव ।
ग्रभिवृष्टा मरामेघेनिर्मिल्लाश्रित्रधातवः ॥ १४॥
अनुलिप्ता इवाभाज्नि गिरयः पश्य लक्ष्मण ।
प्रसन्नसत्वित्वाः सौम्य कुररेः संप्रणादिताः ॥ १५॥
रुंसकारएडवाकीएीः सपद्माः सतलिलाशयाः ।
पुष्पितान् सलतान् स्तोमेः काश्वनिरिव सिर्मितास् ॥ १६॥
कथं में वर्तते बाला पश्यज्ती मामपश्यती ।
या पुरा कलढंसानां स्वनेन कलभाषिणी ॥ १७॥
बोध्यते चारुसवीड़ी साय्य मे बोध्यते कं ।._
क्रीउतां चक्रवाकानां विशम्य सरूचारिणां ॥ १८॥
पुण्डरीकविशालाज्ञी कधमेका भविष्यति ।
तां विमा मृगशावा्ञीं चिएं नाग्य सु लगे ॥१६॥
88 रामायएं
तां कं मद्रियोगाच्च सुकुमारीं वशस्विनीं ।
न भृश पीउयेत् कामः शर्रुणनिरत्तरः ॥ २०॥
एवमादि नःव्याप्रो विललाप नृपात्मत्रः ।
विछड् इव साएड़ो बलार्थी त्रिदिविश्वरं ॥ २१॥
ततश्सूर्य रम्येषु फलार्थी गिरिसानुषु ।
दर्दर्श पर्युपावृत्तो लक्ष्मीवॉल्लक्ष्मणो«ग्रत्नं ॥ २२॥
स चित्तया डःसरयाभिभूतं विसंन्नमेनं स्वश्रुचा मनस्वी ।
श्रातुर्विषादात् परितापदीनः समीक्ष्य सौमित्रिझवाच राम ॥ २३॥
किमार्य कामस्य वशे स्थितेस किमात्मलौभाग्यपराभवेन ।
माय॑ सद्य संप्रियतां समाधिः किमात्मयोंगेन निवर्लितिन ॥ १९॥
नवाभियोगं मनसः प्रसाद समापयस्वात्मगुणेन काम॑ ।
भन्नस्व सामर्थ्यमदीनसच्च कामार्थकेतौ च कुछ प्रयत्न ॥ २५॥
न ज्ञानकी पार्थिववंशनाथ स्वशीलगुप्ता सुलभा परेण ।
मचाग्रिवत् तां त््वलितामुपेत्य न धक्ष्यते वीर वरार्क कश्रित् । २६।
स लक्ष्मणं लक्ष्मणवाक्कृष्टः सभान्रयन् वाक्यमुवाच रामः ।
छितं च तब च तथा ब्योक्तं समानधमीर्थतमाद्ितं च ॥ २०॥
सुभाषितं ते नरवर्य कार्य को४न्यः समो<स्तीरू छितस्य वक्ता ।
स्थितो४स्मि सत्यां धृतिमय्य कृबा त्यक्तो मया शोककृतः प्रत्वापः। १८।
निःसंशयं कार्यमुपेज्ञितव्यं क्रियाविशेषों छानुवर्तनीयः ।
ननु प्रवृद्धस्थ इरासदस्थ बल सिरछूसुं मम मन्मथस्य ॥ २६॥
किष्किन्ध्याकाएई
35४५,
हवमुक्का तु काकुत्स्थो मुहूर्त ध्यानमास्थितः ।
ल्वक्ष्मएणां कार्यसिड्र्थ पुर्वचनमत्रवीत् ॥ १॥
अन्योन्यं बढवेराणां मानिनां विषयेषिणां ।
डग्योगसमयः सौम्य पार्थिवानां मरात्मनां ॥ २॥
इयं सा प्रथमा यात्रा पार्थिवानां त्रयार्थिनां ।
न च पश्यामि सुग्रीवमुग्योगं वा तथाविधं ॥ ३॥
चब्ारो वार्षिका मासा गता वर्षशतोपमाः ।
मम कामाभितप्तस्थ सौम्य सीतामपश्यतः ॥ 8॥
प्रियाविद्धीने डःखार्ते छतराज्ये विवासिते ।
कृपां म कुछते राजा सु्रीवो मयि मासद् ॥ १॥
अ्रनाधों राष्ट्भश्श्व रावणेव च धर्षितः ।
दीनो दृरगृरूः कामी मां चापि शरणं गतः ॥ ६॥
इत्येमिः कारणेः सौम्य सुग्रीवस्य उरात्मनः ।
अर वानररात्रस्थ परिभूतः परंतप ॥ ०॥॥
स काल॑ पर्सिंख्याय सीतायाः परिमार्गणि । -
कृतार्थ: समय॑ कृबा डर्मतिनीभिपय्थते ॥ ८॥
स किष्किन्धां प्रविश्य बं॑ ब्रूढ्हि वानर॒पुड्रवं ।
मूर्ख ग्राम्यसुरे सुप्तं सुग्रीवं वचन मम ॥ ऐ॥
88९
8५० रामायएं
समयस्ते कृतो घो०सौ तस्य कालविलम्बनं ।
अर्थिनामुपपन्नानां पूर्व चाप्युपकारिणां ॥ १०॥
आ्शां संघ्रुत्य यो लि स लोके पुरुषाधमः ।
प्रुभ वा यद्वा पाप॑ पेन वाक्ममुदीरितं ॥ ११॥
सत्यमित्यभिन्नानाति स लोके पुरुषोत्तमः ।
सत्कृताश्र कृताधीश्र मित्राणां न भन्नज्ति ये ॥ १९॥
तान् मृतानपि क्रव्यादाः कृतप्रान् नोपभुज्ञते ।
प्रतिकार हि मे रात्ना प्रतिन्नाय छ्रीश्वरः ॥ १३१
व्यतीतांश्रतुरो मासान् विछूरस् नावबुध्यते ।
तत् कालपरिणामश्र सर्हायश्रामवस्थितः ॥ १४॥
तस्याश्र गतिरज्ञाता कथं शर्कां न शोचितु ।
परद्थमयमारम्भः कृतः परपुरंज्य ॥ १५॥
तमसी नाभिन्नानाति कृतार्थः प्रवगेश्चरः ।
सामात्यः परिसक्रीडनू कामस्य वशमागतः ॥ १६॥
शोकदीनेषु चास्मासु रमते निरपत्रपः ।
तंदेवं विछ्तिते काले छितं यत् पुरुषर्षम ॥ १०॥
तचित्तयाप्रु वेंदे्यां न कालो४तिक्रमेण्यथा ।
नूनं काम्ननपृष्ठस्थ विकृष्टस्थ मया रणे ॥ १८॥
द्रष्टमिच्छसि चापस्य हपं विद्युद्रणोपमं ।
घोर क़््यातलमिरषीषं क्रुद्धस्थ मम संयुंगे ॥ १६॥
किष्किन्ध्याकाएई 8५१
निष्पेषमिव वज्नस्थ श्रोतुमिच्कृसि वानर ।
स छि संकुचितः पन्या बेन बाली छूतो गतः ॥ २०॥
समये तिष्ठ सुग्रीव मा बात्तिपथमन्वगाः ।
एक एव मया बाली वाणेन निरूतः पुरा ।
वां तु सत्यादपक्रात्तं हुनिष्यामि सबान्धवं ॥ २१॥
कुरुध सत्यं मयि वानरेन्द्र तत्
प्रतिश्रुतं धर्ममवेक्ष्य शाश्वत ।
स बालिन प्रेतगतं पमक्तये
रृतो ४य्य पश्येस्वमत्रिकगेः शरिः ॥ २२॥
इत्यार्ष रामायण किष्किन्ध्याकाएंटे शरद्धिलापो नाम
एकोनत्रिंशः सर्गः ---सुग्रीवाक्रोशो
माम त्िंशःसर्गः ॥
8५२
रामायएं
25%».
स लक्ष्मएस्तद्वचनं निशम्य
रामस्य शोकाभिपरिष्ुतस्थ ।
डवबाच वाकां मतिमानमर्षी _
रामार्थसिद्यर्थमदीनसच्चः ॥ १॥
न वानएः स्थास्थति साधुवृत्ते
न मंस््यते कर्मफत्नानुबन्धं ।
न भोक्ष्यते वानररात््यलक्ष्मीं
तथा हि नातिक्रमते<स्य बुद्धि: ॥ २॥
मतिक्ञयाद्राम्यमुल्लेषु सक्तः
कामप्रवृत्तो ४प्रतिकारबुद्निः ।
छूतो४प्रन्नं पश्यतु बालिनं से
न राज़्यमेवंविगुणस्य देयं ॥ ३॥
न धारये कोपमुदीर्णवेगं
निरून्मि सुग्रीवमयुक्तमग्य ।
रुतप्रवीरो४य्य ररीन्हम्नुए
नरेन्द्रकन्याविचयं करोतु ॥ 8॥
तमात्तवाणासनमुत्यतत्तं
निवेद्तार्थ रणचएउवेगं ।
किष्किन्ध्याकाएं
उवाच रामः परवीरहुत्ता
स्ववेज्षितं सानुनयं च वाकं ॥ १॥
न खल्वस्मद्विधास्तात पापमेवं प्रकुर्वते ।
पापाभावेन यो रूृत्ति स वीरः पुरुषोत्तमः ॥ ६॥
नेदमय्य बया कार्य साधुवृत्तेन लक्ष्मण ।
तां वृत्तिमनुवर्तस्व पूर्ववत् त॑ं च सौक्दं ॥ ०॥
सामोपक्ितया वाचा ऊक्ताणि परिवर्तयन् ।
वक्तुमर्दसि सुप्रीवमतीतं कालसंग्रह्ढे ॥ ८॥
सो»ग्रत्नेनानुशिष्टार्थी यधावत् पुरुषर्षभः ।
आत्॒गाम पुरी श्रीमाँल्लक्ष्मणः प्रुभत्नक्तणः ॥ ६॥
अतिवेगगति:ः प्रान्नो भ्रातुः प्रियछिते रतः ।
लक्ष्मणाः प्रतिसंरब्धो त्रगाम भवन कपे। ॥ १०॥
शक्रवाणासनप्रव्यं धनुर्दीशडमिवात्तकः ।
प्रगुद्मा स मरावीषी बभी रामानुत्रस्तदा ॥ ११॥
रामक्रोधसमुत्थेन त्वलितेनाग्रिनावृतः ।
प्रभज्ननों बधाधृष्टः स ययो लक्ष्मणस्तथा ॥। १५॥
सालांस्तालाश्रकर्णीश्र तरसा पातवन् बढ़न् ।
हृरादिकपदी त्यक्ता ययौ कार्यवशादुलं ॥ १३॥
तामपश्यत् समाकीणी कपिरात्रपुरीं ततः ।
कपिभिः शेलसंकाशेः समाहितिर्मछाबत्वें! ॥ १8॥
8५३
8५8 रामायण
शेलप्रूज़ाणि शतशः प्रवृद्धांश्व मराद्रुमान् ।
तगृकः कुन्नर॒प्रच्या वानरास्तद्रयात् तदा ॥ १५॥
तानू गृरछीतप्रहृरणान् सवीन् दृष्ठा स लक्ष्मणाः ।
भूय ह्वाभवत् क्रुद्दो रृविषाक्त रवानत्वः ॥ १६॥
ते ते भयसमाविष्टाः क्रुदं दष्ठा प्रवड्रमाः ।
कालमृत्युयुगात्ताभं शतशों विद्रुतास्ततः ॥ १०॥
ततः सुग्रीवभवन प्रविश्य रूरिपुड़वाः ।
ते शशंसुरमात्येभ्यो लक्ष्मएणं ऋद्यमागतं ॥ १८॥
तारया सर सुग्रीवो 7ममाणः सुखस्तदा ।
न तेषां कपिवीराणां प्रुघ्राव क्रोशक्नां स्वसं ॥ १६॥
तत मान र्रयो गाः।
गिरिकुज्ञरमेघाभा तरि्वयुस्तदा ॥३२०॥
नखदूंज्रायुधा वीराः सर्वे विकृतदर्णना
दृशनागबला: केचित् केचिदर्शंगुणोत्तिराः ।
'केचिन्नागसकुखस्थ भ्रिव॒स्तुल्याबक्रमा
सस्ति चौघबत्वाः केचित्केचित् प्रबसरंछूसः ॥। २२॥
. ._ अप्रमेबबलाशान्ये ८ ० न् रूरियू मेंक(४ ड्ड
* विप्रकीर्णामिवाकाशं सं ॥ २8।॥।
: तेन वानरसेन्येन सुग्रीवस्य मरात्मनः ।
ततो द्वाराणिं बल्तवानड्रद! सचिवाज्नद्या ॥ २४॥
् कं र्घु प्र -
किष्किन्ध्याकाएईं 8५५
पर्यधावत उर्धघरषी मढावेंगेन सर्वशः ।
स कृत्स्रां कपिभिव्यात्तां द्रमहस्तेः समसतः ॥ २५॥
अपश्यल्लक्ष्माणस्तत्र किष्किन्धां बालिपालितां ।
ततस्ते वानराः सर्वे प्राकारपरिखात्तरात् ॥ २६॥
निर्ययुश् पुरोग्यानाय तत्र पुरतः स्थिताः ।
ते मराभ्रनिभाकारा वनब्नाशनिस्तमस्वनाः ॥ २७॥
सिंहुनादं तदा चक्रुर्लक्ष्मणस्य समीपतः ।
तेन शब्देन मछूता तारया च विबोधितः ॥ २८॥
सुप्रीवः सचिवेः सार्घ मन्नार्थ समुपाविशत् ।
विनतश्र सुषेणश्र नीलो०थ नत्त ह्व च ॥ २६॥
अड्रदो वायुपुत्रश्च हनूमांश्रेव बुढ्धिमान् ।
टते सर्वे मरात्मांसः सुग्रीव॑ वासरोत्तमं ॥ ३०॥
पर्युपासत सीन शक्रं सुरंगणा इव ।
बलविक्रमयुक्ताश्व मन्ने च परिनिष्टिता: ॥३९॥ «
उत्सारूं च प्रमाएं च मल्निणामर्थनिश्रये ।
वाक्ममुच्चाबचं प्राप्त लक्ष्मएँ प्रति प्रुश्र॒ुवान् ॥ ३९॥
ग्रथ प्रसाय्य सुग्रीव॑ बचने माहतात्मन्रः ।
डवाच मन्न्रिप्रवरों बधा शक्रं वृरस्पतिः ॥ ३३॥
सत्यसंधी महोत्सादौ भ्रातरो रामलक्ष्मणो ।
डपकारे च वर्तेति तव राज़्यप्रदायकौ ॥ ३४॥
0५६ रामायएं
तथोरेको धनुष्याणिद्वारि तिष्ठति लक्ष्मणः ।
तस्य भीता वेषमाना नादं मुश्चन्ति वानराः ॥ ३५॥
स एष राघवश्राता लक्ष्मणो वाकासारथिः ।
व्यवत्तायपथं प्राप्तस्तस्य रामस्य शासनात् ॥ ३६॥
छूनूमतो वचः श्रुवा शोकाविष्टो »ड्रदो ४त्रवीतू ।
तथेति कृत्ा च पितरितदर्थ न््यवेद्यत् ॥ ३७॥॥
स दृश्यतां वा प्रतिषिध्यतां वा
पदत्र क्षेमं कुछ मनन््यसे तत् ।
क्रुद्ः किल्लागच्छति लक्ष्मणो४«यं
रोषस्थ छेतुं न छि विद्म सर्वे ॥ ३८॥
इत्यार्ष रामायणे किष्किन्ध्याकाएंरे लक्ष्मणप्रयाएं
नाम हकत्रिंशः सर्गः ॥
किष्किन्ध्याकाएएं 8५७
खरे 32।.
एवमुक्तस्तु सुग्रीवो मन्निभिर्कनुमादिभिः ।
मुछ़ूर्त चित्तयामास दीमः किश्निदवाब्ुखः ॥ १॥
सचिवानत्रवीत् सर्वीन् स निश्चित्य बलाबलं ।
वचन वाक्ाकुशलो मन्नेषु परिसिष्ठितान् ॥ २॥
न में इव्यीक्तं किश्चिन्नापि मे इस्नुछितं ।
लक्ष्मणो राघवश्राता यस्मात् क्रुद इहागतः ॥ १॥
ग्रसरूद्वि्ममामित्रिनित्यमसतर्दर्शिभिः ।
नूनं दोषानसदशास् श्रावितो लक्ष्मणाग्रन्नः ॥ 8॥
तत्र तावस्थधाबुद्धि सर्वेरेवाभिधीयतां ।
भवद्विनिश्रियस्तन्वविज्ञानकुशलर्मम ॥ १॥
न खल्वस्ति मम त्रासो राघवाद्यापि लक्ष्मणात् ।
मित्र वस्थाक्कुतपितं तनयत्येव संश्रमं ॥ ६॥
मुकरं सर्वधा मेत्र इृष्करं प्रतिपालस ।
अनित्यवाद्धि चित्तानां प्रीतिरल्पेस भिय्यते ॥ ०॥
अतो४तिमात्र जस्तो४रूं राघवेण मर्ात्मना ।
पनन््ममोषकृतं शक्यं प्रतिकर्तु न तन््मया ॥ ८॥॥
सुग्रीवेगिवमुक्तस्तु हुनूमान् रूरियूधपः ।
उवाच वदतां प्रेष्ठो मध्ये वानरमल्निणां ॥ ६ ॥
58
8५८ रामायएं
सर्वधा नेतदाश्चर्य पत् घं ररिंगणेश्वर ।
न विस्मरिष्य्ति झ्लिग्धमुपषकारं मरछूत् कृतं ॥ १०॥
राघवेण हि प्रूरेण सामयित्रा मरुदनुः ।
बत्प्रियार्थ छृतो बाली शक्रतुल्यपराक्रमः ॥ ११॥
सर्वधाप्रणयक्रुद्ों राघवो सात्र संशयः ।
भ्रातरं यत् प्रकतितवान् लक्ष्मणं लक्ष्मिवर्धनं ॥ ११५॥
थ॑ प्रमत्तो न त्ानासि काल कालविदां वर ।
फुल्ल॑ सम्तच्छृद्वनं प्रवृत्ताः शर्दर्चिषः ॥ १३॥
सिर्मलग्ररुनक्षत्रा स्थौः प्रसष्टबलाहूका ।
प्रसन्ना छि दिशः सर्वीः सरितश्र सरांसि च ॥ ११॥
प्राप्तमुग्योगकालं च नवेषि ररिपुड्व ।
बं प्रमत्त इति व्यक्त लक्ष्मणो ४यमिरछागतः ॥ १५॥
आर्तस्य छूतदारस्थ परुषं वानरोत्तम ।
वचन मर्षणीयं ते राघवस्य मदात्मसः ॥ १६॥।
कृतोपकारस्पारू वे नान्य॑ पश्यामि ते क्षमं |.
अन्तरेणाशलिं बद्चा लक्ष्मएस्य प्रसाद ॥ १०॥
विमुक्तिमज्रिभिवीच्यमिति विज्ञाय पार्थिव ।
अत एव भवं त्यक्का प्रत्रवीमि छितं वचः ॥ १८॥
अपि क्रुद्ध/ समर्थी छि चापमुय्यम्य राघवः ।
वशे स्थापपितु वीर ज्रेलोकां सचराचर ॥१६॥
क्िष्किन्ध्याकाएई 8प
न स क्ञमः कोपपितु प्रसास्यश्न पुनः पुनः ।
पूर्वीपकारं स्मरता कृतज्नेन विशेषतः ॥ २०॥
तस्य मूप्री प्रणम्य बं सपुत्रः सर बन्धुमिः ।
राजस्तिष्ट स्वसमये भव सत्यप्रतिश्रवः ॥ २१॥
दक्लेद्धि लोकान् रषितः स राघवस्
तव प्रतिन्नां चलितां निशम्प ।
तदन्यथा नार्कसि कर्तुमात्मना
ब्मग्रिशक्राशनितुल्यविक्रमः ॥ २९॥।
इत्यार्षे रामायणे किष्किन्ध्याकाएंडे रुनूमद्ाकां
साम दात्रिंशः सर्ग: ॥
8६० रामायएं
मं 5 3 ।[[.
ततो रोषपरीतात्मा लक्ष्मणः परवीरछा ।
प्रविवेश गुरां घोरां किष्किन्धां रामशासनात् ॥ १॥॥
द्ारस्था ररबस्तत्र महाकाया मराबलाः ।
ते सर्वे लक्ष्मएं दृष्टा अस्ताः प्राज्नल्वथः स्थिताः ॥ २
क्रुदं विनिश्वसतत त॑ प्रदीप्तमिव तेन्नसा ।
बभ्वुर्करयों भीता न चैेन॑ प्रत्यवारएयन् ॥ ३॥
त तु रोषपरीतात्मा लक्ष्मएः परवीरछा ।
त्ातर॒पम्यी द्विव्यां दर्दर्श मरूतीं गुरां ॥ 8॥
रम्यां यनह्लसमाकीणामुख्यानवनशोभितां ।
प्रुभां रन्नमवीं दिव्यां चित्रपुष्पितकाननां ॥ १॥
हुर्म्यप्रासाद्संबाधां नानावन्योपशोभितां ।
कीणी काममयिर्व्षेर्निमितां विश्वकर्माणा ॥ ६॥
देवगन्धर्वपुत्रेश्य वानरे: कामहपिभिः ।
दिव्यमाल्याम्बरधर! शोभितां प्रियदर्शने! ॥ ०॥
चन्दनागुरुपओआनां गन्धेः सुरभिगन्धिभिः ।
मेरेयाणां मधूनां च समावृतमरापधां ॥ ८॥
'कैलासशिखराभाश् बकहुछ॒पाः समत्ततः ।
दृष्टस्तेन तु मार्गेषु प्रुह्का: प्रासादपंक्तयः ॥ ६॥
किष्किन्ध्याकाएई 8६१
देवतानां निकेतांश रा्मार्गे दर्द्श सः ।
सुधावदातान् सुकृतान् विमानान्येव सर्वतः ॥ १०॥
सरांसि च सपझझमानि पुष्पितानि बनासि च ।
तत्रापश्यद्विरिनदीं विमत्वां भरतानुन्नः ॥ ११॥
अड्भदस्य गृरूं रम्ये मेन्द्स्थ दिविदस्थ च ।
गवयस्य गवाज्ञस्थ शरभस्थ च धीमतः ॥ ११॥
वियुन्मालस्थ संपातेः सू्ीक्षस्थ हुनूमतः ।
वीरबाढोः सुबारोश्व नीलस्य पसससस््य च ॥ १३॥
कुमुद्स्याथ धूम्रस्थ विनतस्प च केशरेः ।
कपेः शतवलेश्रेव कुम्भस्थ च रभस्थ च ॥ १४७॥
एतेषां कपिमुख्यानां राजमार्ग मरात्मनां ।
दर्दर्श गृरुमुख्यानि मरासाराणि सर्वतः ॥ १५॥।
पाएउराश्रप्रकाशानि दिव्यमाल्ययुतानि च 4
प्रभूतधनरह्लानि खीरजिेः शोमितानि च ॥ १६॥
पाएउरेऐणेव शेलेन परित्षिप्तं उरासदं ।
वानरेन्द्रगृरूं रम्यं महेन्द्रभवनोपमं ॥ १०॥
प्रुह्लीः प्रासादशिखरेः केलासशिषरिरिव ।
सर्वर्तुकफलश्ेव पादपेह॒पशोभितं ॥ १८॥
मलेन्द्रदत्तेः श्रीमद्रिनीत्ित्रीमूतसंनिभि! ।
दिव्येर्नन्दनन्रेर्वक्ेः सर्वतश्नोपशोमितं ॥ ११॥
8६२ रामायएं
रुरिभिश्नावृतं भीमेः सर्वतः शख्रपाणिमिः ।
दिव्यपुष्पसमाकीर्ण तप्तकाश्चनतोरणं ॥ २०॥
सुग्रीवस्य गृरुं रम्यं नानारत्रविभूषितं ।
दृर्श सुविपुलं तत्र दर्दर्श सुधवया सितं ॥ २१॥
तमुपायात्तमव्यग्रं मच्चा मुप्रीवशासनात् ।
प्रत्यात्ग्मुस्तु सचिवाः कृताञ्नलिपुठास्तदा ॥ २१॥
तानाभाष्य यधान्यायं हूनुमत्प्रमुखानू कपीनू।
धर्मबुआ न दौर्बल्याद्विदितः प्रविवेश हू ॥ २३॥
स सप्तकक्ष्यं धर्मात्मा यानासनसमावृतं ।
प्रविश्य सुमरुद्ुप्तं दद्शी:पुरं मछूत् ॥ २४॥
ह्लेमरान्तसंकीऐर्बिकुृमिश्न वरासनेः ।
मरारीस्तरणपितेस्तत्र तत्रोपशोभितं ॥ २५॥
प्ततत्र मधुरं गीत॑ प्रुश्राव सुमनोरूर ।
एकतामिव संयातं तन्नीवल्लकिवेणुभिः ॥ २६॥
बद्धीश्र विविधाकारा उपयोवनगर्विताः ।
खियः सुग्रीवभवने ददर्श भर्तानुत्रः ॥ २०१
उपदात्षिण्यसंपन्नाश्रित्रमात्यकृतसत्रः ।
सानाविरागवसना भूषणोत्तमभूषिताः ॥ २८॥
नातृप्तानू नामद्व्यग्रान् नाल््यदत्तपरिच्छदान् ।
सुप्रीवानुचरांस्तत्र लक्षयामास लक्ष्मणाः ॥ २६॥॥
किष्किन्ध्याकाएई 8६३
प सुग्रीवप्रमोदं च पूर्वत्षे चार्तिमिव च ।
ब॒ुद्बा कोपवशो वीरः पुनरेव ज़्गाम छू ॥ ३०॥॥
निःश्रस्य दीर्षमुज्नं च कोपाद्क्ताललोचनः ।
बभूव नरशाईनो विधूम इव पावकः ॥ ३१॥
तं दीप्तमिव कालाग्रिं नागेन्द्रमिव कोपित॑ ।
सरुसेवाड्दो दृष्टा भ्रातो क्वीणमुखो ४भवत् ॥ ३९॥
ग्रन्ये च छूरयो द्वाःस्था गृहकक्ष्यगतास्तथा ।
कृतान्नलिपुणा नीचैर्लक्ष्मणाय प्रणेमिरे ॥ ३३॥
ततः सुग्रीवमासीन काञने परमासने ।
मरार्ीस्तरणपिंते ददर्शीदित्यसंसिभे ॥ ३8 ॥
दिव्याभरणचित्राड्ुं दिव्यमाल्यानुलेपन ।
दिव्याम्बरधरं साक्षान्मेन्द्रमिव उर्त्रयं ॥ ३५॥
खीमिः परमह्याभिर्वृतं शतसकूखशः ।
अप्सरोभिः परिवृतं कुवेर॒मिव मन्दरे ॥३६॥
वामपार्शे स्थितां चास्य भावी तारामपश्यत ।
एमां च दक्षिण पार्शवे सुप्रीवस्प महात्मसः ॥ ३०॥॥
प्रुह्ले च बालव्यत्नने तप्तकाश्चनभूषिते ।
दोधूयमाने नारीश्यामभितस्तं दर्दर्श सः ॥ ३८॥
त॑ं दृष्टा तस्प ललितमौदासीन्यं च लक्ष्मणाः ।
परमातुरं च रामं दिगुणं क्रोधमारूरत् ॥ ३८॥
8६8 रामायएं
ते क्रोपरक्तनयन कुर्वसं भ्रूकुटीमु् ।
दृष्टाधरौष्रुचकं प्रेत्षमाणं समत्ततः ॥ 8०॥
दोर्घमुज्नं च निश्चासं विमुच्चसं मुुर्मुझः ।
कुपितं सप्तशिरसं त््वालाझुद्ममिवोरगं ॥ 8१॥
त॑ं दृष्टा क्रोधरक्तान्नं प्रगृढीतशरासन ।
मुग्रीवः सरसोत्तस्थी कृताञ्ञलिपुण्स्तदा ॥ 8२॥
तस्य तारा रमा चैव द्वे भार्थे पार्थ्रतः स्थिते ।
कृताश्नलिपुरे चास्तां लक्ष्मणाभिमुत्वे तथा ॥ 8३॥
पल्योर्मध्यगतस्तत्र सुग्रीवः स व्यरात्रत ।
विशाजयोर्मध्यगतः संपूर्ण इव चन्द्रमा: ॥ 88॥
प्रत्युद्रम्य च सुग्रीवो बकुमानेन लक्ष्मण ।
गृरुं प्रवेशयामास सामात्यः सपुरोक्तितः ॥ 8५॥
इत्यार्षे रामायणे किष्किन्ध्याकाएं लक्ष्मणप्रवेशो
नाम त्रयखिंशः सर्गः ॥
४(५)।७५
#।, १फ$१'0 08, ।880 $8८098700.
ए0कृ० 0 ॥#0०९० 35 46| €४एाॉ०00 5णशा।,, ॥070 वी : इति राज्षा
समादिटो, ९९८९, 4 गराक्वा05ट70 ३ ९ 6 वैशा0 6 आंक्राइ९, ]6 वृणभों
707 अं 0५५70 वश॑ गरक्का050०१६ ज्ञ € तर, कैेशालातेणां थ॑ं 0९
पॉपंणां 20०; 40 85टंगं पिता 4९ ॥76 आज्या26 5007980006, ॥ै8 ॥6|
एंध्रातेभ'-६ € व्राश्तॉक्ष'९, ९०076 40 घ5०, वी ९५० ठ6॑ शणेणां हां
एप्फैजाल्यवां छुश' प्र॥00९.0 € ९0शप्टूश)0 076 9४४7580१08556, ॥0
ए९०0चा०, 2९ 5९ !'प्रीप्रा8 0श]९ 7९ #ंग्ाइ९ 0९%७' ९४४९'९€ 07558
एशलोटे ॥00907ए8 € 507श'लोा8, )8 00९ एए॥6 5९४४७७/१० एश'
र्ण्राएथ्ापं० 906 ०्एए/0फापंश९ थे ०0प्राए्ल्रं०, € ९०/९०/९१०0
3559 8॥9 छांशा९2४७ ९व #' शे९हुुआर8 ठ९) एश॥ञंश0; 0706 ॥0 ट्वांप-
कांंटश० 805९१ ४9ू8४079.४0९. ,९ #.8726 5070 चुप्श९, ला 8९७ल्.0070
दुणे 5000 ;]070 ।0०६० € 809०00 80९० 5 0980 ८४ए(00 एफणफग,
प्र० पा.
प्रधो महाददीभरृणानि देव्यै ददो स्लुषायै व्यपनीय चीई।
चीर न युक्ते पर्धासमस्या निवारयामीत्यवद्न्नसिष्ट: ५
एकस्य रामस््य बने निवासस्त्यया वृतः कैकयरात्रपुत्रि ।
बिभूषितेय॑ प्रतिकर्मणा तु बसत्यर्ण्ये सह राघवेणा ॥
पर. 09
एछा92००७) (5009८
५
॥४॥४()। ॥ /।()४।
#।, पफ$7'0 9छा, ॥880 पफ़20.
(०ए॥00 ॥५, ६००० 35, ४९४० 9. -- न्यास्तो मम पितुर्दन्न॑, ९८९८. ||
पितुय्् १९00! ९5३९९ धृपा 7९50 0९)॥8 अंहुएं।९8ड076 तें'हा/शाव(०, € ॥0
व 6करब्वट्व 9800९ 7 50; भैप्रंगराशाएं ॥९ 7850९/९099९ ९070800-
बंंणा९ : एथलीट 7९ ॥970 फ़पा॥0, ००एॉ/०0 .3 पा, 5000 8, शंश्ा
१९॥0 38 (78९७ , छ९ ४60, 0 6एं एव) तरुण अंधे + थि 6९ए05४०
प्रशी९ पा 0 ॥0९प्थ्चा'॥४४ , पा0 06' 5प्रठ॑ शाशान्वं , सी ॥राभा0०5०१(०0 6
॥9 पुण९७० ए्रश50 ००5 :
दन्न॑ धनुर्वई प्रीत्या तुणीरी चाक्षयों तथा।
(५ए४४000 3, 50000 ५, ४९50 3. --- मरीचिपाः , ॥] नर ७ 98
मरीचय: , ॥ ८०५४८९ # मरीचियाः. वी ग्राधाा03ठवं७0 छू ००शायशांब |]
मरीचिपा: ००५ : स्वयं पतितेः फलादिकेत्रोवन्तः रृश्मिपाना बा।; € ०0म रंग
| बेज़्ानसा ९॥ बरालिब्निल्या 000 5९550 एश80 ॥ वदुए९४० 7000 : बैखा-
नसा श्रकृष्टपच्यवृन्नयः ब्ालिफ़िल्या नवरे अने प्राप्ते पूर्बलंचितानू त्याज्षिस:।. ;
(थ४ं॥00 अंत, 50000 36, ए९5० 3. -- (2ण आं(' 8 भैपआं०0९
4 )852व.9 , 2076 8' €[॥ 60556 व९07 शंप0. ६ )8 7046 0९॥०
50060९0 श'॥ एए' गरण॑ं॥ 8 अंधे, "एाएं 4 2000०; 2०078९07/070 प्री
5९558 वैटडां0९. रि05९ ४व8 तृणे एा॥ तेशां९ब्वाटडड8 ए7९टणागरं॥ तले
ए०९४.
(€कुंआण० जज१)]त , ७००० 8. --- /९8शथं०, 4 ८ए॑ दृणे #ं एथ)4 ,
ग0 है ड्लांबे पा३ ९8श९ं६० 7000; 78 5070 6-शांवुए्रं? 00 दु"४॥0-
$&53)४(००7॥ /।0७।. 469
7 30० 7९६0०. [] <कंगलांक्वग९ प्रणा कींट€ ते 7008, || ९०-
00०९ ७ ॥8 यधा प्रक्रद्म , ।02076 7 9पह 726 8) ०0५70 १९) 0856. .
4॥ ९०१४८७ 9 8 या शुक्रस्य -
(४ए्ां000 ॥.[, -.- 0090 ।0 50९० ॥, इति ब्रुवाणाँ , ९९८९. (७७४ |
९०वंल ॥8॥70 ]0 औ0९० $९६०९॥(९ :
मम भर्ता मढातेत्ा बयसा पश्चरिंप्रक : ।
ब्रष्टादश ढि वर्षाणि मस जन्म विशएयते ॥
(चोे ।' वरावाटबद्धंणार 0090 ॥।' ल 0 दिक्ञाव € 0 808 ९ 4॥-
(९अंक्ाशा€ शपाः0068, 56 अं |ुब8 त ९ जापरा8 (९ आातै॥$३९/० वी।
€्ञ0, ।8 |070 शत ९३ ॥08 गरां॥076 ते धुप्ट॥३७ , ला€ वृष अं 00००.
96 अं एथ'4 तो पिज्ञाव३ 6 ती 5 8 तुपट४४० एए700 0९७ ॥रश"'82076९
ल्कूं28४, ।8 ]000 शत शा ४078 ॥79880 त वृए९)॥७ , ०९ 80 ९5»
बुण अं बकापंकिचांडट९, || (0ग्रवाशा(॥॥07९ ॥.0कवा9क8 व 5078 पुप्र५०
]घ०१० पा पराहुए ०ग्राशा०0 फुश' ९णार्ॉ|थ्ि'९ से [९50 ९००0। शिा०.
७ 98 आ9 ८ग0$8 है फंपा0590 ॥राह९हुए058 ९०॥6 5000$96श0ा९ ;
€९८०)॥ : मम भर्तेति पश्चब्रिश्रकः पूर्णापश्च्षिंप्रातिवर्षस््ततों 3प्यधिकवया: न तु पन्चवि-
ज्रातिवर्ष: प्रागुक्तबिरोधादिति नारायणाः। प्रवराष्यवयसा महृप्रभाव इति विमलब्रोधः ।
ब्रन्ये तु एकत्रिंशदर्षे गतेउ पि पश्चविंशवर्ष इब दषयमानत्वात् पश्चविंशतिवर्ष:। मम तु ममापि
म्रधिकवर्षे गते 5 पि ब्रष्टादशवर्षत्रन्म विगएयते यथा हि देवानां सहल्लाधिकवर्षे गते 5 पि सदा
पच्चर्विश्ञतिवर्षा देवा टघ्यन्ते तथा देव्यो 5 पि ब्रष्टादशवर्षास्तथा स चाह चेत्यर्थ: ॥
()४४0॥0 ७॥॥० ५0९0 50फश्नगा॥0, ॥0 ९१९१७४० पाल्री० ०९९१०,
ला 985टांग्रा'ए हरे ६९७० छान ९णापत0गांगार ९०9 ९एत९ा॥९; ०0ए५४श१०
200९, एश' $0ट्टीश१98, ० ।' परा8 ० ।'१098 १९९ काशफ़ा'सध्ष्टंणां
6729९ 0९ ०0ग्राशांश्ष06.
"कष्ट ए&छए, ४१074,0४६४ 7898:20.
09260 0 (5०09०
जे अ जि के 4 आंक बे; न किट, कि 22». वीहिल। ....3_“-पहा+- की जद अकजन--अअ..
स्म्संग्ररुपत्रे
ग्रारणयककाएईड
सर्गगग. तापसवाकँं ................ पृष्ठ ३
ए. अनसूयावाकां ...........:-- ७
पा. प्रीतिदाबः ...............-- १० *
४. तीतावाकां ................ १३
५४. दण्उकाएण्यप्रवेश! ..... .... . -
श. आश्रमदर्शन ............... ५२
शा. विशधदर्शन .............. श्प्
शा. विशाधबधः ..... ... . .... रु
ए. शरभज्जाश्ममाभिगमनं ......... ४३२
४. अभयप्रदानं. ...... .......... ५9६
सुतीक्षणदर्श्न .............-- ३१
शा. सुतीक्ष्णाप्रमनिवासः . ... .. . . : . 8२
शा. सीतावाकां ........... . . 88
#ए. शामवाकां ............ 8८
४५. अगस्त्यसंकीर्तन॑ ............. ५९
8७२
सर्गः ४५.
४एाा.
0 ॥॥
शड़,
कै श
९ ॥
ऐ्द्या.
3 ९॥ |
ऐऊाए,
फषए.
हरा.
$5णएय.
४हणा.
३१)
डडज.
शष्ष्टा,
पडजाा.
0 ९ ९॥।॥
शश्ह्ताए.
४४४ए.
संग्सिंग्रकृपत्रं
अगस्त्यश्रातृदर्शन
अगस्त्याध्रमवर्णान॑
धनुःप्रदान॑ ......
अगस्त्योपदेश: . .
तठायुषः समागमः
पच्चवद्ीनिवासः .
छेमलवर्णना . .. .
प्रूर्पणवाद्शने . ...
प्रूपणवाविह॒पणं
परोद्ीपनं .....
खरनियीएं .... .
उत्पातदर्णन॑ . . . .
जरसेन्यदर्णन . ..
खरविरधीकरएं .
परबधः .......
+ *+ «००७४७ +
१०२
१०७
१११९
११६
१२१
१२५
१३०
११४
सर्गः ४६४एं।.
23 »35.
अं.
अं,
जँ!..
है. ९ # ॥ ॥
अं.
अप,ए.
ज।,ए,
अं।,ए,
अप,
अपर,
सम्सिंग्ररुपत्रं
रावणवाएना ........... .
१५५ ५॥. रावणोद्यीपन. ..
१ह5ण॥ा, ध्रूर्पणजावाकां .
मारीचाश्रमप्रवेश: . .. . .. ..
रावणवाकां ............
मारीचवाकां .......... . .
मारीचवाकां . . .
आल
*+ ० ७४००० ० ०
मारीचवाकां .......... . .
रावणवाकां ............
मारीचवाकं ........... .
मारीचाभ्युपपत्तिः
मारीचसान्चन . .. ..... . . . .
मारीचबधः . . . .
लक्ष्मएप्रयाएं . .
सीतारावणसंवादः
सीतारावणसंवाद:
सीतारावणसंवादः
सतीताररणं मम
३०००० ०५०० +
8७४ सम्संग्ररुपत्रं
सर्गः ।.एा.. कढायुरावणयुदं ........ पृष्ठे २२४
शो. अहावुर्बधः, «४ ०००२०००६ ५३१
शा. शावप्रतिप्रयाएं ...... . . २३६
5... रावणभर्त्सन .......... २४४
[.5. तीतालड्डाप्रवेशः . ... . . . . २४७
हा. सीतानुनयः .. .....७०- २५९
हा. सीतावियूतिदर्शन ....... . २५६
07. सीतासमाश्चासः... ... . . . - २६०
.हाए. लक्ष्मणसंदर्शन ......... . २६३
5५. ., शामोपयान ............ २६६
..४ए. लक्ष्मणार्कां .......... . २६८
[.0५७॥. रामविलापः ........... २७९
४शात., रशामविलापः ........ ... १५४
हाह. शामकोपः ............. २८०
॥.55. लक्ष्मावाकां .......... . २८३
55. रामानुसयः .......... * श८ई
।ह5त. क्ररायुदर्शन॑........... .. २८८
(557. ज्छायुसंस्कारः ...... . . .. १११
[४एाए. कबेन्धाडुगोचराः ......... २९६ ,
[४४५. कबन्धवाकां ....... .... 8००
सर्गः
सम्सिंग्ररुपत्रं
किष्किन्ध्याकाएईं
सुग्रीववित्रासः ........
रामसुप्रीवसल्य . .. ... . . .
वख्नालंकारोपनयन . . . . .
रामानुसयः ...........
सुग्रीवसमागम रामावष्टम्भः ..
बैरनिवेद्ल ........... .
इल्थ्युपाज्यानं .........
बालिबलप्रव्यापनं . . . . . .
तालनिर्भेदः ..........
बालिबधविधानं ..... . .
किष्किन्ध्यागमन . ... . . . .
तारावाकां . . . . . . 8 70०
# *»«+०००+++००+ ०७००७
- पृष्ठ ३१४
३३३
३३६
३३
8०६ स््सग्रुपत्रं
सर्ग; ४५. बालिबधः.............. पृष्ठ ३८९
४ए.,. बालिवाकां ............ ११३
#णा. बालिबधे रामवाकां. ..... . ३
अणाा. तारानिष्पतनं .......... . 8०१
४5. तारविलापः .......... . 8०४
४». तारानुशोचनं .......... . 8९३
अर. बालिप्राणोग़रमः ......... 8१६
अत, ताराक्रन्दनः ........... 8२०
४>. ताराविलापे छनूमद्ाकां ...... 8१५
४579. बालिसत्काएः .......... . 8२७
अअए. सुग्रीवाभिषेकः .......... 88२
४४५।. प्रश्नवागगिरिनिवासः ...... 8३६
#2१५॥. प्रावृद्रवर्णन ............ 89४
५»९५॥. सेन्यव्यपदेशः ........... 88२
जऊाऊ. शरिलापः ............ 88६
४». समुमग्रीवाक्रोशः ........... 88१
ह़ड़डा, लक्ष्मणप्रयाएं.......... 8११
अ2»ता. छूमूमद्ाकों........ .... 8५७
अ५5)॥. लक्ष्माप्रवेणः.......... . 8६०
। आ&ऋऋ&ऋ£ऋ£ऋ&£ऋ2ऋ2ः ४ | ली _-_॑ंाआआआआ नि री निया 97. ४
पृष्ठ
२१
88
३९
प२
धक्का.
बिका,
७७
द्द०
१०१
१०३
११३
११०
श्ण्प्
३९८
३२२
प्ुद्धिपन्न
पकिक्त: टूषितं
७. अप्रमद्
७... मामषों
२ समुतोक्ष्ण
५. मरूमुनिः
६ सरास्राणि
१३ अप्सराभिस्
४ फलोदकंः
६ लक्ष्मान
षट सपरि ०८०
१ लक्ष्मण
१५ तता
१९ तता
२ सबाप्रवं
१०. ॥१४॥
२ ॥९१०॥
शुडं
श्रमाद्
मामेषों
सुतीक्षण
मढामुनिः
सरूखाणि
अप्सरोभिस्
फलोदकं
लक्ष्मणोन
संपरि «०
लक्ष्मएं
ततो
ततो
सबान्धवं
॥ १२४॥
॥ १०॥
पढिक्त: दषितं
१३. वाणिनि
श्ष्छ
२ बच्चा
बच्चा
+७5७0ए0ए7%
॥,8 00फ४४200]॥ 908॥, ४07,70 ४8 ए500.
पृष्ठ. पठिक्त:ः. दृृषितं श़ुड्
१२ ९२१५ समस्या समास्या
३8 ६. ऋष्यमूलस्थ ऋष्यमृकस्थ
ए09072०० ७५ (5009८
कु
5
.
$
0
पड
१0२
पक
ए09#2७०७५(५००0४6९८-
|
<p>New in Android and
Working on an app like <a href="https://stackoverflow.com/questions/39821805/android-reading-txt-file-using-implicit-intent">This</a>
At the end got the problem <code>java.io.FileNotFoundException: /document/86: open failed: ENOENT (No such file or directory)</code>
Now I'm working on the solution that
"That how to use <strong>ContentResolver and openInputStream()</strong>"
Anyone help me how to do this, please</p> |
SVENSK-NORSK ENTOMOLOGISK LITERATUR 1882.
I Sverige och Norge tryckta arbeten.
AAGAARD, AAGE, Om græshoppernes sang. — Christiania Naturen B. 6. 1882.
sid. 151—152.
AURIVILLIUS, CHR., Recensio critica Lepidöpterorum Musei Ludovic Ulricæ,
quæ descripsit Carolus a Linné. Cum tabula colorata. — Stockholm
Vet. Akad. Handl. B. 19 n:o 5. 1882. 188 sid, 1 tab, col.
, Orchestes populi L. såsom skadedjur. — Ent. Tidskr. Årg. 3 Sthm.
1882, sid. 30. Résumé sid. 100,
—, Om Trochilium melanocéphalum (Data) — Ent. Tidskr. Årg. 3.
Sthm, 1882, sid. 121—122. Résumé sid. 160.
& SCHÖYEN, W. M., Svensk-Norsk Entomologisk Literatur 1881. —
Ent. Tidskr. Årg. 3, Sthm., 1882, sid. 91—93.
Bi-TIDNING, Östergötlands, Afsedd för nybörjare i biskötsel. Utgifven af P.
A. JOHANSSON, Årg. 2, Linköping, 1882, N:o 1—12, sid. 1—
, Svensk, för år 1882. Egnad uteslutande åt biskötsel. Redaktör och
utgifvare HJALMAR STÅLHAMMAR. Årg. 3, Göteborg, 1882, Zo, N:o
22—23. Januari—-December. 100 sid.
CARLBERG, Medel mot myror. (Levisticum officinale). — Tidning för träd-
gårdsodlare, Sthm., 1882, sid. 31.
Hasson, C. A., Anteckningar om norra Bohusläns Rätvingar. — Öfvers.
K. Vet. Akad. Förh. B. 39: 7, 1882, sid. 81—84.
HOLMGREN, A. E., Trädgårdens skadedjur. Handbok för landtbrukare och
trädgårdsodlare. I. Insekter. Han, 2. Stockholm, 1882, So. sid.
73—154 (innehållande skalbaggar och tvåvingar).
, Några iakttagelser rörande Simyra albo-venosa GOEzE (DE GEER) och
en hos densamma funnen parasitstekel. — Ent. Tidskr., Årg. 3, 1882.
Sthm. sid. 87—89. Résumé sid. 104.
, Några ord om jordlopporna. — Stockholm Sv. Trädg. För. Tidskr.
1882, sid. 93—94. s
LAMPA, SVEN, Hadena unanimis TR. funnen i Sverige. — Ent. Tidskr. Årg.
3, 1882, sid. 31—32. Résumé sid. 100.
L(INDGREN), E., Skadar vinterkölden insekter? — Tidning för Trädgårdsodlare,
Sthm., 1882, sid. 48.
MEINERT, FR., Om retractile antenner hos en dipter-larve, Tanypus. — Ent.
Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 83—86. Résumé sid. 103.
AURIVILLIUS! SVENSK-NORSK ENTOM. LITERATUR 1882. 111
Moes, G. FR., Novæ hymenopterorum species descriptæ. — Ent. Tidskr.
Årg. 3, 1882, sid. 179—181. — 5 n. spec.
, Bidrag till kännedomen om parasitlifvet i galläplen och dylika bild-
ningar. — Ent. Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 182—186. Résumé sid. 205.
O—N, Sätt att förekomma spinn. — Tidning för Trädgårdsodlare, Sthm.,
1882, sid, 81.
SANDAHL, O. TH., Den Entomologiska Föreningen i Stockholm under dess
andra arbetsår 1881. — Ent. Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 1—6. Ré-
sumé sid. 94—99.
, Entomologiska Föreningens i Stockholm förhandlingar. vid samman-
kömsterna den 4 Mars, 29 April, 30 Sept. och 14 Dec. 1882. —
Ent. Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 7—8, 123—126, 195—203. Ré-
sumé sid. 209—216.
, Nekrolog; NIKLAS WESTRING. — Est: Tidskr. Årg. 3; 1882, sid.
9—12. Résumé sid. 99.
, Meddelande om Zerene hyale. Ent. Tidskr. Ce 3, 1882, sid. 12.
SCHNEIDER, J. SPARRE, Oversigt over de i Nedenæs amt bemerkede Lepi-
doptera. — Christiania Vid.-Selsk. Forhl. '1882, Nio 2, sid. 1—129.
SCHÖYEN, W. M., Nye Bidrag til Kundskaben em det arktiske Norges Lepi-
dopterfauna, 1. 2. — Tromsö Museums årsbft. IV, sid. 71—100; V,
sid, 1—63.
+ Ogsaa om græshoppernes sang. — Christiania Naturen B. 6. 1882,
sid. 187—188.
, Bemærkninger om Lycaena Argus-Aegon-gruppen. — Ent. Tidskr.
Årg. 3, 1882, sid. 33—62. Résumé sid. 100—102.
SILFVERSTOLPE, GUST., Berättelse om sammanträde af Biskötareföreningen i
Stockholms län den 20 Oktober 1882. Stockholm, 1882, 8:0, 14 sid.
SPÅNGBERG, J., Om Parnassius Mnemosyne L. — Ent. Tidskr. Årg. 3, 1882,
sid. 152. Résumé sid. 161.
—, Nekrolog. AuGusT WILHELM MALM. — Ent. Tidskr. Årg. 3, 1882,
sid. 157—159. Résumé 161—162.
STOLPE, Hj., Förteckning öfver svenska myror, preliminärt meddelande. —
Ent. Tidskr, Årg. 3, 1882, sid. 127—151. Résumé sid. 160—161.
THEDENIUS, K. FR., Om Cidaria olivata W. V. — Ent. Tidskr. Årg. 3,
1882, sid. 81—82. Résumé sid. 103.
WALLENGREN, H. D. J., Revision af Skandinavien Tipulidæ (Forts.) — Ent.
Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 13—30. Résumé sid. 99.
: Förteckning på de Ephemerider, som hittills blifvit funna på skandina-
viska halfön. — Ent. Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 173—178. Résumé
sid. 204—205.
X, Om Biskötsel. Göteborg, 1882, So, 4 sid.
I utlandet tryckta uppsatser:
THORELL, T., Descrizione di alcuni aracnidi inferiori dell archipelågo Malese.
— Genova Ann. Mus. Civico Stor. Nat. Vol. 18 1882, pg. 21—69.
t. 4, 5, 6. — Separat. Genova 1882, 53 pg., tab. 4—6.
112 ENTOMOLOGISK TIDSKRIFT 1883.
Bihang.
Utländingars i Sverige och Norge tryckta uppsatser 1882.
BERGROTH, E., Finsk entomologisk literatur 1881. — Ent. Tidskr. Årg. 3,
1882, sid. 90, È
HUSEMANN, TH., Blatta orientalis. — Farmaceut. Tidskr., Sthm., 1882, sid.
225—230, 241—243. (Öfvers. fr. Tyskan).
REUTER, O. M., Finlands och den skandinaviska halföns Hemiptera-Heterop-
tera, I. Stockholm. 1882, 8:0, sid. 1—106. (Separat från Ent. Tidskr.
B. 1—3, 1880—1882).
, Hemipterologiska meddelanden. — Ent. Tidskr. Årg. 3, 1882, sid.
63—64, 191—194. Résumé sid. 102—103, 208—209.
„ Finlands och den skandinaviska halföns Hemiptera-Heteroptera (Forts. )
— Ent, Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 65—81, 105—121, 163—172.
Résumé sid. 103.
ı Entomologiska meddelanden från Societas’ pro Fauna et Flora Fen-
nica sammanträden åren 1880 och 1881. — Ent. Tidskr. Årg. ER
1882, sid. 153—156. Résumé sid. 161. `
SAHLBERG, JOHN, Synonymiska anmärkningar till nordiska Coleoptera. — Ent.
Tidskr. Årg. 3, 1882, sid. 187—190. Résumé sid. 205—208.
Chr. Aurivillius. +
FINSK ENTOMOLOGISK LITERATUR 1882.
I Finland publicerade arbeten:
REUTER, O. M., Ad cognitionem Heteropterorum Africae occidentalis. — Öfv.
Finska Vet.-Soc. Förh. XXV, s. 1—43.
, Monographia generis Oncocephalus KLUG proximeque affinium. — Act.
soc. scient. fenn. XII, s. 673—758. 4:0. c. 3 tabb.
I utlandet publicerade afhandlingar:
REUTER, O. M., Genera nova Hemipterorum I, II. — Wiener ent. Zeitung I,
s. 89—91, I111—112.
, Eine neue Eusarcoris-Art aus dem Caucasus. — Wien. ent. Zeit. I,
s. 113—114.
, Note sur le Malacotes Mulsanti REUT. — Revue d'Ent. I, s. 136—137-
, Sur le genre Schizoptera FIEB. — Rev. d'Ent. I, s. 162—164.
|
Vernie is a commune. It is found in the region Pays de la Loire in the Sarthe department in the west of France.
References
Communes in Sarthe |
Zwei neue Coleopteren - Gattungen aus dem
Mittelmeergebiet
von
L. v. Heyden, Ober-Lieutenant in Frankfurt a. M.
(Hierzu Taf. IV. Fig. 4, 7.)
Diaphorocera L. Hydn. nov. gen.
(von diagogoç verschieden und ztoas Horn).
Antennae 11-articulatae, articulo primo valde elougato, ultimo
in ulroque sexu longo, auguslo, intermediis irregularibus.
Mandibulae in rostrum productae. h
Tibiae anticae maris supra valde excavatae et ulrimque sursum
flexae, feminae simplices.
Femora in utroque sexu paululum compressa.
Durch die in beiden Geschlechtern eilfglicdrigen Fühler von
Cerocoma auffallend versehieden. (Vgl. Taf. IV. Fig. 7a, c.)
d. Das erste Fühlerglied ist dreimal so lang als breit, gleich-
breit, das 2te knopfförmig, das 3le etwas breiter; vom áten Gliede
an eine Art Keule bildend; das 4te Glied birnförmig, nach innen
sehr stark ausgeschnitten, so dafs zwei starke Zähne entstehen, von
denen der hintere, an der Spitze zugerundete, nach vorn gerichtet
ist; das 5te und 6te sehr breit und sehr kurz, viermal so breit als
lang, naeh innen jedes mit einem spitzen Zähnchen versehen; Ttes
kurz, sehr breit, nach innen in einen viereckigen Lappen erwei-
tert; das Ste, 9te und 10te Glied bildet jedes ungefähr ein gleich-
schenkeliges Dreieck, mit der Spitze nach aufsen gerichtet. Das
Ilte Glied ist lang, schmal und etwas naeh oben geschwnngen.
2. Die Fühler sind ebenfalls eilfgliedrig. Das lste Glied ist
wie bei dem g` gebildet, das 2te und 3te sind gleichgroßs, kaum
länger als breit; das 4te, 5te, Gle und Tte einander gleich, knopf-
förmig, etwas breiter als lang, an den Seiten schwach gerundet;
die vier folgenden Glieder auffallend gröfser und eine schwache
Keule bildend; das Ste so lang wie breit; 9tes und lOtes etwas
zwei nene Coleopteren-Gattnugen. 127
breiter; das Ilte ist ähnlich wie bei dem g` gebildet, jedoch kür-
zer, nach oben nicht geschwungen.
Die Mandibeln sind bei beiden Geschlechtern in eine Art Rüs-
sel, ähnlich wie bei Stenostoma rostratum, verlängert, gleichbreit,
an der Spitze zusammen abgerundet.
Die Vorderschienen sind hei dem d auf der Oberseite sterk
ausgehöhlt und die Ränder beiderseits so stark aufgebogen, dafs sie
sich beinahe gegenseitig berühren. (Vgl. Taf. IV. Fig. 7b.)
Bei dem 2 sind die Vorderschienen ohne Auszeichnung.
Die Schenkel sind in beiden Geschlechtern etwas flach gedrückt,
auffallender an den Hinterschenkeln des g.
A. Hemprichii (Klug) L. Hydn.
Caeruleo - viridis, subtus cum pedibus el antennis flava, capite
nitidissimo, vix punctalo; thorace nitido, fortiter punclato. angu-
stissimo. — Long. 24 — 4} lin. Conf. Tab. IV. F. 7. et p. 115.
Der Kopf ist schmal, stark glänzend, kaum punktirt, vorn et-
was gerunzelt, bei dem Q anf der Stirn ctwas stärker punktirt.
Die Mandibeln wie oben angegeben, auf der Oberseite röth-
lich gelb, an den Seilen braun. Die Palpen sind röthlichgelb, bei
den 2 die Spitze der einzelnen Glieder schwarz.
Die Fühler sind röthlichgelb; bei dem 2 die vier letzten Glie-
der blafsgelb. Vergl. den Kopf des 9 Taf. IV. F. 7a.
Das Halsschild ist viel länger als breit, die Seiten ziemlich
sleienlaufend, etwas vor der Mitte anfangend, plötzlich verschmälert,
mit zwei tiefen, dem verschmälerten Theil der Seilen parallel lan-
fenden Eindrücken. Der Hinterrand ist ein wenig ausgebuchtet, mit
etwas erhabenem Rand. Oberseite mit sehr schwacher Mittellinie.
die in einem Grübehen im zweiten Drittheil der Länge endigt. Die
Oberseite ist glänzend, jedoch weniger wie der Kopf, stark punk-
tirt, besonders an den Seiten runzelig.
Die Flügeldecken sind grün mit blauem Schimmer, ganz wie
bei den Cerocomen gebildet, runzelig punktirt, dicht, fein behaart.
Die Unterseite und der ganze Bauch in beiden Geschlechtern
einfarbig, bald grün, bald blau violett. Die Beine sind röthlichgelb.
Die Oberseite ist graulichwveifs, sehr einzeln, behaart, besonders
deutlich auf dem Halsschild. Die Brust und der Bauch sind etwas
dichter und länger silbergran behaart. Oft ist Kopf und Halsschill
blau, während die Flügeldecken grün sind.
Diese schöne und interessante Gattung mit der bis jelzt einzig
bekannten Art erhielt mein Vater nnter dem angegebenen Namen
aus Aegypten von Dr. Wall.
128 L. v. Heyden:
Brachypteroma L. Hydn. nov. gen.
(vou Boaydz kurz und arégope Flügel).
(Hierzu Taf. IV. Fig. 4.)
Capul fere trigonum. oculis valde eminentibus: anlennae cras-
siusculae; prolhorax angustissimus, duplo lalitudine longior, postice
instriclus, laleribus poslice nodis oblusis: elyira valde abbreviata,
poslice allenuata, apice rolundala; femora tumescentia.
B. otlomanum L. Hydn. nov. spec.: Fusco-teslaceum; capile
pronoloque nigro-fuscis, antennis, pedibus abdomineque fuscis; elytris
teslaceis, apice fuscis; ihorace duplo latitudine longiore. — Long.
` 2Ł lin. Taf. IV. Fig 4.
Von dieser sehr merkwürdigen Gattung liegt mir zwar nur ein
wenig gut erhaltenes Exemplar vor, doch möchte ich auf sie auf-
merksam machen.
Das Thierchen pafst in keine der bis jetzt bekannten exotischen
Longicoruen-Galtungen, noch weniger in eine der europäischen. ge-
hört jedoch zu den Molorchiden. Es hat Achnlichkeit z. B. mit der
nordamerikanischen Gattung Glaphyra Newman, jedoch pafst nicht
die Angabe: antennis ullra sextum brevioribus, crassioribus, da das
siebente Glied noch deutlich so lang und breit wie das sechste
ist; ferner palst nicht dorso nullo modo armato und tarsis brevibus.
Bei der Gatiung Heliomanes, zn der auch unser M. Umbellatarum
gchört. ist das Halsschild mehr kugelig.
Der Kopf und das lWalsschild sind schwarzbraun, ebenso die
Unterseite; die Brust, der Banch mit Ausnahme der helleren Spitze,
die Beine und Fühler sind rothbraun; die Flägeldecken gelblichbraun
mil brauner Spitze.
Der Kopf ist fast dreieckig mit grofsen, vorstehenden, runden
Augen, die gegen die Fühler tief ansgebuchtet sind. Die Palpen
nnd Mandibeln röthlichgelb. Die Stirnu ist flach, runzelig, über
die Mitte geht eine unbestimmte, vertiefte Linie; neben dieser mit
ziemlich tiefen Augenpunkten besetzt. Der Hinterkopf ist runzelig
punktlirt.
Die Fühler sitzen auf zwei deutlichen Knötchen-hinter den Au-
gen und sind merklich kürzer als bei Molorchus. Das erste Glied
ist nach der Spitze zu ziemlich stark verdickt, beinahe dreimal so
lang als am dicksten Theile; es ist röthlichgelb und auf der Ober-
seite mit wenigen tiefen Punkten versehen; das 2te halbe Glied ist
kugelig; das 3te und 4te an Länge gleich und nach der Spitze zu
verdickt; (diese 4 ersten Glieder sind glänzend, während die fol-
genden matt sind) das 5te ein klein wenig gröfser; das 6te nnd
zwei neue Coleopteren- Gattungen. 129
7ie so lang wie das 3te und 4te, aber kaum nach der Basis zu
verengt, die letzten Glieder fehlen leider an meinem Exemplare.
Vom 3ten Glied ab an der Basis heller gefärbt.
Das Halsschild ist schmal, an den Seiten parallel, doppelt so lang
wie breit, hinter der Mitte an den Seiten mit einem stumpfen Knöt-
ehen, das sich bis an die Mitte der Oberseite des Halsschildes er-
streckt und hinter diesem Knötchen halsförmig eingezogen. Die Ober-
seite ist matt, ganz mil grolsen, eng an einander stolsenden Augen-
punkten versehen.
Die Flügeldecken sind so lang wie vom Hinterrande des Hals-
schildes bis zur Einlenkungsstelle der Fühler, dureh das halbkreis-
förmige, dunkle, runzelige Schildehen vollkommen von einander ge-
trennt. Die Schultern spitzwinkelig abgerundet, vortretend. Die
Flügeldecken an der Basis zusammengenommen etwas breiter als
der Hinterrand des Halsschildes; nach” der Spitze zu allmälig ver-
engt, diese selbst wieder etwas gerundet erweilert, ähnlich wie bei
der Malacodermen- Gattung Malthodes. Die Oberseite ist runzelig,
mit grofsen, zerstreuten, kein Auge iragenden Punkten versehen.
Die Farbe ist gelblichbrann mit brannen Rändern und Spitze.
Die braunen Flügel stehen um die Hälfte unter den Flügeldek-
ken vor, den Hinterleib nicht ganz bedeckend. Dieser selbst. ist
oben flach und ziemlich breit gerandet. Das letzte obere Bauchse-
.gment viel heller wie die vorhergehenden, etwas glänzend, mit cin-
zelnen schwachen Punkten und kleinen, sehr sparsamen, gelblichen
Härchen besetzt. Die Unterseite ist rothbraun mit etwas glänzen-
dem Hinterleib, sehr schwach punktirt und behaart. Die Unterseite
des Halsschildes ist wie die Oberseite mit Augenpunkten versehen.
Die ganzen Beine sind röthlichgelb, die Wurzel der Schienen
heller. Die Schenkel der Vorder- und Mittelbeine nach der Spitze
keulenartig verdickt, weniger auffallend die Hinterschenkel. Die
Schenkel sämmtlieh so lang wie die geraden, schmalen Schienen,
nur die der Vorderbeine eiwas kürzer. Von den Tarsen sind die
der Vorderbeine länger wie die halbe Schiene. Das erste nnd 2te
Glied der Vordertarsen von gewöhnlicher Bildung, nach der Spitze
etwas erweitert, das 2le ein wenig kürzer als das erste, das 3te
zweilappig. «das Klauenglied beinahe so lang wie die zwei ersten
Glieder zusammen. Die Sohle ist ziemlich lang aber einzeln be-
haart. An den Tarsen der Mittelfülse ist das erste Glied beinahe
noch einmal so laog wie das 2ie nnd das Klauenglied ist mehr
gebogen. Die Sohle ebenso wie die der Vorderbeine behaart. Die
IHintertarsen fehlen bei meinem Exemplare.
Den vortretenden Geschlechtstheilen nach zu nrtheilen ist das
vorliegende Exemplar ein 2 und wurde dasselbe meinem Vater von
Dr. Michahelles aus der enropäischen Türkey zugeschickt. —
Ich schliefse hier die Beschreibungen zweier Longicornen an,
die wohl noch nnbekannt geblieben sind.
Berl. Entomol. Zeitschr. VII. 9
130 L. v. Heyden: zwei neue Longicornen.
Phytoecia albovitligera L. Hydn.: Fusca, aeneo-micans,
parum villosa; capite maculis albidis, thoracis lineis tribus, elytro-
rum sutura, margine lineisgue duabus postice conjunctis albidis; an-
tennis nigris, articulis 3—6 busi plus minusve rufis. — Long. 4 lin.
Die ganze Oberseite ist brannerzglänzend, überall mit langen,
dunkelbraunen, aufreehtstehenden Haaren versehen. Der Kopf ist
mit grauen Härchen stellenweise dichter besetzt. Der Grnnd ist
sehr fein punktirt und aufserdem mit vielen starken Punkten ver-
sehen. Die Fühler sind braun, die zwei ersien Glieder dunkeler,
glänzend, das 3te und Ale Glied rothbraun imil schwarzer Spilze.
glänzend; das te und 6te braun mit roiher Basis. die folgenden
ganz braun, vom ten an ohne Glanz. An der Spitze der ersien
Glieder stehen einzelne längere Haare. Das Halsschild ist etwas
breiter als lang, hinten kaum merklich verengt. an den Seiten el-
was gerundet. Die Oberseite ist wie der Kopf stark einzeln punk-
lirt, mit brannem Toment bedeckt, über die Mitte des Halsschildes,
sowie zu beiden Seiten geht eine schmale, aber scharf begrenzte
weilse Linie. Vor den weifsen Seitenlinien ist das Halsschild der
Länge nach schr wenig eingedrückt. Das Schildehen ist hinten ge-
rundet, mil etwas erhabenem Hinterrand. Die Flügeldecken an der
Basis etwas breiter als das Halsschild, an der Spitze mit der Naht
einen scharfen Winkel bildend, die Oberseite ist erzglänzend, mit
drei schwach erhabenen Linien und tiefen Punkten, die hier und.
da Reihen bilden und an der Basis am gröfsten sind. Die Naht
mit einer scharf begrenzten weifsen Linie, die an ihrer Aufsenseite
nieht über eine feine eingegrabene Linie hinausgeht; von der Schul-
ter erstrecken sich zwei, vorn und hinten in einander verschwon-
mene, weniger scharf begrenzte weifse Linien bis beinahe zur Spilze;
diese selbst, sowie der Aulsenrand etwas röthlich. Die Unterseite
ist schwach gran behaart. Die Beine sind dunkel, mit helleren
Schienen und Tarsen, die Kniee und die Basis der Schienen röth-
lich. Von dieser schönen Art besitze ich Exemplare aus der euro-
päischen Türkei dureh H. Fehr. Ich stelle sie in die Nähe der
Ph. solidaginis Bach.
Phytoecia fuscicornis L. Hydn.: Altra, supra tola griseo-
villosa; thoracis disco vilta lata, scutello suturaque albo-griseis; su-
tura lineisque duabus elylrorum elevatis; anlennurum articulis tri-
bus primis ‚griseo-villosis, celeris „brunneo fuscis“ parum villosis. —
Long. 74 lin.
Dieses Thier hat in Gröfse und Gestalt viel Achnlichkeit mit
Phyt. vittigera F., von der es sich jedoch sogleich dureh andere
Färbung der Fühler, sowie durch den Mangel der zwei weifsen,
mit schwarzen Pünktchen verschenen Linien unterscheidet.
|
The Mercedes-Benz T2 (Transporter 2) is a series of vans and step-entrance minibuses produced by Daimler-Benz in two generations from 1967-1996.
First generation (1967–1986)
The first generation T2 was launched in 1967 and it was available as a box van or a flat bed light truck.
Second generation (1986–1996)
The second generation T2 was introduced in 1986, and was built until 1996, It was only available as a minibus.
The T2 is still built in Argentina as the L 710 and the LO 915
Replacement
In 1996, the T2 was replaced by the Mercedes-Benz Vario.
Related pages
Mercedes-Benz O309 - The bus version of the Mercedes-Benz T2
References
Buses
Vans
Mercedes-Benz automobiles |
Gurjar or Gojri are an ethnic group of Jammu and Kashmir India and northern and central Pakistan. Alternative spellings are Gojari and Gujjari (not Gujrati).
Gurjari language is close to Rajasthani and Marwari.
As per historical accounts parts of Rajasthan and Gujarat were known as Gurjar-bhumi or Gurjaratra prior to Mughal period in India Gurjar pratiharas acted as barrier to Arabs for around 300 centuries. However, in later times, circa the 14th century AD onwards, their hold reduced to small principalities.During 15th-16th century there were Gurjar kings in areas of Meerut and Dadri. After this time, they gradually fell into a decline. They became poor nomads and started living in jungles and forests.
Reference
Ethnic groups in India |
<p>I have created a Desktop Application in Python3.5 .It works fine . But when I converted .py file to .exe using PyInstaller PhantomJs a Black Screen pop up.
I want to hide that PhantomJs.exe black Screen.
<strong>PhantomJS is a headless WebKit scriptable with a JavaScript API. It has fast and native support for various web standards: DOM handling, CSS selector, JSON, Canvas, and SVG.</strong>
OS :- Windows10</p>
<p>def funcSearchKeyword(self):</p>
<pre><code>try:
self.driver = webdriver.PhantomJS() #Opens PhantomJs browser Black Screen
self.driver.get("https://www.google.co.in/")
self.elem = self.driver.find_element_by_name("q")
self.elem.clear()
self.elem.send_keys(self.keyword) # self.keyword -- a variable
self.elem.send_keys(Keys.RETURN)
finally:
print("Exception")
self.driver.quit()
</code></pre> |
Hongshan Forest Zoo (), “The Red Mount Forest Zoo” is a zoo that located in Suanwu District, Nanjing, and covers about 1026 acres. It was built in 1998. For adults, the price is 40 yuan, but for children, the price is 20 yuan. It is open from 7:30 to 16:30.
Organisms
The park is divided into bird area, beast area, herbivores and primates exhibition area, Amphibian and reptile hall and other major animal exhibition spots, gathering more than 3000 rare animals of more than 280 kinds from all over the world. It also has some rare animals in the world like Elephas maximus, white tiger, mandrill, and some first class national protect animals such as pandas, golden monkeys, gibbons, red-crowned cranes, amur tigers, Yangtze alligators.
Other websites
Official website
Nanjing
Zoos
Buildings and structures in China
1990s establishments in China
1998 establishments in Asia
Buildings and structures completed in the 20th century |
2
BE
С
SS N
N
~ 0 N дэ
Sh) NIN МУ
N N N N
У \ ` N NN SO
ANN
N м
SS N
RR
EREN
9% > N
Эс
м
N
RR
ы
в "кит. № u
| THE PUBLIG LIBRARY OF THE CITY OF BOSTON.
| ҮНЕ ALLEN A. BROWN COLLECTION.
““ М211-4 vol.3
4
; :
(М | 2
| , -
4 ж у -
2 . А
> жӛ. к! А
Ч ҮЭ
+ 4 4
| - 12
Ж |
> ~,
Ке
Ф
Жү.
МЕ ae
we
‘
,
“ “и 4
А
ы.
'
қ 4
4 \
ғ из
ч
5
|
e
306$ Trio
Г.
VIOLINE.
‚ Robert Schumann, Ор. 80.
= 126
Sehr lebhaft. мм
— = se
А кл ee аз E E E FEE KE Жэн — БР —
= Бый GEE ы ҮЭ
ЕН
A E
ГГ АГ С Men Г SI
х — ша,
С АЕ БЕНЯ Ба A Ts AS ge Danger A E ЭРИ ЕЕГ
кы > ИГРА Баре ПР _ ПР ee ee аге
Tale ADDS 2S ЕВ Бы ПЕР EF ін O E E Баты пін E шы Е БИ A ву E ШШШ
AA? ДА, НЫ По eee E м OSS Sa
= HÁZ ERE AREA AAA
Sf Sf S егез - - сел -
Aa A ee Se (97
48 РЫШ 1 A ео ae ш м ЖЕ И 2490 Ш. | Y
Man WA” ع الا ин” PY 11 | в
РАЯ к= Пет
ы ~
ied A | қай a RB m ахаа. т A Зи я - EA] O лан шавт 7
ча ae EG ті т [ЛР 971 1109.04 1 "Е пъ Н | 973 1 ва а кост | В
Жаа АНЫ” НЫН ЧЕНЕ ВИ В. а ЧЫРДЫН ЖЫН БН гг а Тај ЧЕРЕП ШУ Гај 2 РЕГЕ 1 ГГ Г ЧЕ мн 19706 ӘР O зе КЕ 0
E wre ЧЕ Е ры e А022
e май гай 4
а а ne | == eS | ANDAS 87221
а т | I Мер SS || ты || | ~ |
DC E E Рат жи 287. 8.80 E БЕ ЖЕЗЛ en рес А СЕ Е Е Е 20200200
е ща ро GO W7 Y SA ГЭР AAA ASAS йыз коз
ап жанр с = re
"о I еее ! же) = Ғ.Ж» ви)? Р
“ав La „СЕО ЕР АЛ шша СО үгүү Р ЭР вин
— у __ (јр || бр г e ае =
егезе. - = = = a = - Ж
ЖӘЕ”! м 561 РРВРР РР РР O EN р ( Шосе арте диета Ей у
ARA DEE №] МЕШИ AA ALT ----:Б- SBE ДЕ (EA Sk Бага E KE EEF CE — 4 ABTS. a TER
Js» VAT ES ur" Y ee Bee == SE aaa I 7a 77
SPB чи.) AAA A A Ta Г 1» ча ша «а а. A A Ba шыр сіл Бі” атапты
> pS - - “9-5 — 8
Pe 9 A E E (ар ? ӨР] [ЕП ШЕ, = Ф]
Je A O O TT а E ee eS 9 eee Ee ФА A ee | "о м | A БЕ” гама е A ТЕБЕН ЫЗА те 11 |
ELA AAA т E TO кој A A рт“ ак ees = Жин шыннан, ДЕ A ai ya ЫРП Ва. zn
егезе.
22)
Ses See Pe (БЕТА) EEA oe сан
зад Есігі
г СС SI ee
A=
AAA раз O ETE ТЕШЕ ee EEE HERE AA A ee ры
oS SS —=——= HP Y НЕ Уи / ЛИН 2. В VE В же е ха"
AAA ГС ысы A јр“ = _-_ х=й, ЖӨ с © чы اي
$, В
or Та Ei Seen | ЈР | “а
a, Е 1
ке ---1-17-1--1-1
zen
==,
TA Se ee атап >= ى ى |
жү с ни Е ------ @ CITE Аты. ЕН.” ето 8 O PN ете шығ EE — ا 1.
Е ЕЕ = > AH Zum
апата
‚Jane
Bu парт. 4 РФ
ru’
ل 22-51:
Карт PAE
SAE.
РХ 5 LA os = rer REB
dan nn ERD
jay ey Y ey | 1
amb AA A Sees Ват چ کے
AAA AO A NN ee Se ee
m
pra e
ЕЕ
ШЕ] Белі ЕЕ EN ыжы раса z=
je e | м | = as |
= |
аа да eB іс Десем Іс) ЕЛ кей ка
AN ли и Жану БЕРУ мы. ЛЕНЕ АА “әне Е"
БЭЭ LAA AAA AA КЫШЫ (алалы сес
Zn ЕН ie
--906- Bee WSS таа ----- |: ЭЭР ээг эг A
Pe еее eine E ша а Se DES IE EOS ға AAA, тылы ee
bY ها ل يا ا
т и р Е ES SS Se 5
БЕ = т а Тсс ZE шып шиш шщ aE жыныс алка BEA ЭЖЕЕ Розен Ыл ысы КЕ y 0
E E Û рэн >
oe —_ eet | 2 + بها وب река)
ВЕ CI Y Т 7 шшш еее a
Ale АҒ rth Whe fs
) == === = ا
ES ia кәні ee GS 1 ве.
|| __|"аље сш EA 730) I 44 То Грат те
те ит Го тё лой жыны (01 ме
с жэ. SS Ф
е
—
zw lA WE Бекі zu Ті OR
¿as | нан “С э {|g ее: жын жа ии “ШЕ шы таз” зон Б ШЫЛ шээг. - 0
ЯН ШЫҒ” “ШЕ ЖӨН сн Ж ЧЫШУ ЖЕ E енеш чыш жн пе. Аа ш тэсэш i 0
ЯВ” асіс- зэлэн
ё7686.. E м 4 =
ЈУ ТР |||
2-1 A ЮМ 1 есе зае) шеу A | A (БУ Ёс р БЕС Y ОШ мен
— PE SE г Жік”
(2
Г ТТ ~, |
EEE МОЕ
г ес Ве си жемесе 1 тй
VIOLINE .
) —
“AAA Ee Pe Г er гене = SO
ет ЕР Та РЕ
A Е РО РЕБЕР СУДЕ ДР a ит
س 1L ¥ UL р IIa
E IA MA E гта
еле E + ШЕШ Ч ШШЕ БОР НД.
EEE TAE HAF Fw
У ااي фе Ш >
sen]
er ey Bee 3
[ _ FF FH س РР . 9
«ЕЙ "ШЫН ШЕШ БЕШ ЫШ I |. __ | а
ей = |
У РЕ ЕЕ a mm St ADD CS A A
одит и o иван та „Фира.
IIA НО БЕК нас Bi єєн шай]
>
1 Еге ТЕТІ zen nee
DEA ED рей
ES EN ат EA HEFTE A [БАТЫШЫП П 4 Se AO A A Sea
шиг
2 2 вара и EET A av CESTA
елігі хэл A A ле ee Le Г ЕЕ со ЛЕН ША. AE AA E Bm pe
> A rn шивэх A шасын ры ЕЩЕ DE bE S1 EEE E NA MY IL 062 е / | + ا ЕР mae жаты wer
и siringendo ж. TESCO. 02 3 sf
VIOLINE .
П.
Mit innigem Ausdruck. м.м. 4 -58.
254 (пре NY Ре В
J REE! EES] ны E î ЕШ EE I жі E gE писа
па
ي f A
ю-. "=
O СЭ ЫШ A >Ч E ي س 4 =" A = ree EG ard
ur Вас Ss
q, PETRA AAA
۶ Ta:
р es | а
Рм о =
dan VA 2 ае 11 18и ай
A жа. ee Ч ky mn
М7
; Шен те ss РОЙ БАЙ шылы а сова,
И 7 ша шин шеп шен ни Ж жағ ша унын ЧЕ ЕЕН ЕР БЕЛ E тел se nm
га Фа tg OS ео
= 3001 E A, 28” ное
La WEA ТЕ ИР? ED A AO A. AA
AAA Е Ge “a
سے
IEA EFE аи ГЕ
AR ГР ое Ес
Lebhaft.
-:.
Пи? |
ТРГ ТР MN O, AOS E ИТ на TL AA ана _ э п=з
а | А. AS н Аи
O A ARA Y E A EA E û Ze A A 2
ы АР ҰҒЫ
чш.
AAA SAA
Адам > А Са
А а 0
~.
VIOLINE
— | 1
== سے Қы КАНЕ Er М 7
س 5 = \- - _—- —-- 2. ВК Бен ee ee, ---
з= = К Et SENA EF FAN A Pe, тшш ص ا шоу ша وو ЕО шиш
Seen де A]
ZAS —
E A По 182 8 _ 1 мт г
2 | _
SAO PEA PEA 1 Î e
aga PO GAGO
SHA Фа GA а а
220206
Фе 4 аз ЖЕНА. WW
BB о 23 з с
DS PAY | SS шана іше. дот Se کس — чё ~" бэ?!" |
es a a м JA иг. a ats nr) | _|- ЕТ 2.07 naa 21011 1-2 AS
E Fe --Н--55-028- ДРУГ ето, [би |
a 7 Сайыы] Пе | 1 EET |) неу AAA AA Tre Фа ат.
A —— АНЕС. М” 7
9 E о Be А
#2 “эн л > -25 из уу? БЭ: -йГг Зайн. کے Мз “--ШЕН-----ШЕҒ” — ин
г 1 34 | Тэ Е Ч т“ ВБ ا _ _ A ا м Рр а „ш |
fo. LT AE 07 ES SS EB EE EE REE a ST ee м |
WO AO اهن وق LAO 26:46 а Тай gg Oy ee
> Т
и 2 8 бәт > 2 A
dimin. - Р Ў ы 2 Ч
Е = |
БЕР сарын с ANA ШЕЕ) < rn
анаа БҮ EE ES ШЕН ЕВО ШЕН Dis em
Zu Дата A Dr EE ДР 8 Беу оя” BB ШШЕ) Бі
и 2 > —— gat’ Se 141.7 Pei Se bese wee AE Y 4 E, Fun a
ГА” 2 5 Ийе т | ГЕ |=] LA nf HF CCA CUFT БЕНЕН НЕН БЕН |
ڪڪ лл | ل ي سيا I ки
7) | аш “аша аш
ЕР. == ре з= с К WS EZ сасыса SSS FE EF ЛЕ
a а Ci [| ее | Та |
а AAA AAA EE
E EER EER EE LE: A ет AAA RF
8 ` VIOLINE.
III.
< .
ЕК ШЫГУЫ i REA но A 5% “ңы nu тыс: ! жолын
ESTE
EE ETE 71!
EA EES EL a жа Е A a A а سكم عع كق احق e 581 Ж,
EEE) BLEEK SS >A іі a ан ا De с жағ”
VIOLINE . 3
IM? ЖЕ __ БЕНЕН ЕН НЕШ a7 GE EC ESE Бе ішін US ae eS
dan A er man ا гим Атау Ae BE EEE EEE EE ليللا | ши н E EET HEN EE Î Ц---- a aa сй Те» 6
рэгт” 2 Б —s ees
мин papas Iren 2a AE EEE
A Leah EA ТО шы | ШТ: | Dib A Le Y ГР
A aS SoS rn ц DiS Bs XT ЖМ Ress REED A
NY УуУ_ де а | * | ™ [| и
рр =
Nell EEE:
2
7 О у gt а ____ татты та «TEE нед A
_ SD SES A ME” AAA “Шы VA VA Мрт Тим мым |
2. {SSS SSS A AAA ШШЕГУ A Y A E O EEE Бир E НЭГ” ДЕШИН GE ey ДЕБЕ ART ee” ДЕДЫ ee НЭЭ” EVA EOS E
a 2 —_ _ A —_—— —_ 2 _ 4 A = шинж
10
VIOLINE.
IV.
Nicht zu rasch.M.m. 2 -106.
SF ARA — 7
Free
A газы ныне дэгээ.
AT TO 792222 a ae, SS EA | E мм EY E O Se ъс
п р__|-_ _ = | | | Гл. БЕН ро E UR A O A ee A 287 AU A4 езе ја = р - 0
а -- _ —— A EE м ТР 2 88 20 i ЭЭ
ES SS BSS ЮГ. Ю?” шин па a A Er
ги q
E Pe ГЕ феа ee Ее. ФИГУ Неа | Y У жн YA TI Y ФФ ат Г Ашы Ва ж
os. ARENA EY Др” (ШУ ЕҢ ИЛ 27 Ел” eee ДБ E Би Шз] PE че FE Пай) семен Чы 13 8721 - ЕЕ неген
Мыз Б места (ES BO 7 ГР a Е
CTPSC.
A A ar SEEN i El 2,
TE, 2 ДЕРИ ис ВЧ ЫР ВСИ ІТ. сл EA A. AE ә ГЕР A чё Шу г ш
= м АГ ние 7 |] |||] ка ИТГ а 111 EF J i | |
SY O ЕР Be TZ ЕО | е Е РИ Е ТИ IR A 98
11
VIOLINE .
Р па ern Bor же u SA Gay Tran EE Бастет So |m Y _ a А |
М = | ефе |
LUD DA E AA Se ey ei БЕРИ eee ieee А | TA A ET PA ga
n= iss EA
+ ung ат шы жасы EA A SEEN
COS Ss В |)
EFT 1.26 AE E LI A 1 БЕН
ҮШ (ШЕ ALA E. С EE РБД es
===.
ван аа чого a шаша کے سے کے
ћ ja la aj] У | ¡<A E ET E FES мен
A A +. с QRS EEE EE A CO 11 ја E БЫР TF LF HAF Sass
эз. Lo ШЕШ ETT A A A A A р RE EEE E E ANS” а
Р. oo et tt ea Г]
4 [21
Ron a дадена al A A Ze [>] Е
ول ي اا ا ро EA eS EE EL с Т PI EE EEE E" --10-1
ZA خا aa za sr ES
AO O 1/24
Ab љета o ar
Se A (41S E NV ЛИН
Qa FFE EF A > 176
50 Бан E EE EE ENF (|: 24 Е ГИ
= Ct E А E Wo рм аи
pl Келтир вата
ЕЕ:
AH RO Nm Ее
SA AEN BEET کک
—
DSC Sey а артарса тет AO шер Then гү асах
DI PY DS У мен БЫЛ A HE | пр PA eee ee TA AM УШ р-н POE | - | | о am. =
73 کل SV Е 41) 44.40 A A) A Бу „АН ад БЕНЕН БЕЛГӘН” LADO A A AA AA AA PANA A A RE
للل ال لے ۲ الل zn —— у! б LETE TT EE ЕР”
ritard Im Tempo
NAAA A Y ES E EE Ea
7 ГР ји РР 4 Ри: Т РРР Та
pS AA E RE RAF Г | I, И CA Гей Бэ
Ly ae SS ВЕ ET re SSS a =
12
VIOLINE.
2 —— Р”,
î БНБД 89 8) Wu E E ЕЙ ЕЛ al ee ی а |-- _____| -- Ss CS BS BS ES SS
AAA) [{_ === ===) AAA (HA - = а ЕСЕ ШЕНЕП > E Ss или
VA A шиний 19° ЖЕНЕ БӘР O шинээ A ЕНЕРІ A есен аст ло лс A A) A A AA ET Es
72
г} ee EET = Бе» E асы E А
PL PO ШЕЕ анч кес ан E База жалынан жоғы кк E a TI
Ls a ڪڪ аа ааа аа
RE) REPT en En" өө
ACE авар ЕЕ, дет EEE E Sa SS 2 02201207, о: РЁ Ге He |
SA ен DS И ЕЈ Te A „ЕН A FE 7 МЫРЫ] ЕРИ (E (ВОЙ A Шап E E жыз шы HAT
ба. REA E 7 ASH Т ЕЕ Ge ЕЕ тег
МЕ та EA A ЧЕЧ КО A E PAS A ресі аё ZT ЕА алај 22
”
771222 sf
2 e!
AAA Ja gy р Е
A Mm BMT E AAA SE ы” сз "1ф”-8 - .-14 avs
ее
7 AAA E AAA ПЕНЫ ва Та ЕЕ Та
ea ДР ибн 1120 O др в хс. ши ey i
AS a AA РТ A A Жын шы ши сезсе зш
аа _— ү AR “ЭЭ ји! т Л гэ Г р
о ха.
| || (| | | Е
Аа „ЕРЕ SE аа EEE En — > E == = шы шш м м за: ln
Se) SI ши“ еее сен Е эрт эй азын”. Бо ЖИ м 0600-Е ЕШ
да (9, 2 2 2 : УУ Sf Fine.
Шаан А
.-.;
pr
RU 55
NS N
МУМ
Ns
E
222
А.Н
22
4. N
Оо ММО 012 SS OOO N
8 №3 \ Ч N
Aka
N
N N
N
y SN
AF
72222
HZ >” 7?
22222
27
ААА
\ NN МУ
N
N
ХХ
N
% NN N
N N N \ NN N NS N
ANAS
RN
х
УХ
NS
лм
\
N
N NS
|
N
NN
\ N N
RN
«М
АА»
N
AN
УУ
222232:
Ху SAY
ААА
NN
“ОМ
N
NS
RN
ААА
N N
Ч Ny
N
МУ
МА
\ хехе МУ \ : \ \
УУ қ МУ SNN N NN “Эс N RN , N
\ ` Ч 2 y N N \ UNS ON “ОО N
RL N у ААА \ МУМ N
< у № ХХ Ч қық N қ N N х ! ۹
ҸҸ
NS
NN
% 2
ы SS | г
СҮ N AQ NN
NON о Pb هه
NN NOS
“(``
NS А N INN мА
ты
ЖҰЖ
Я:
|
John Harvey Kellogg (February 26, 1852 – December 14, 1943) was an American medical doctor. He and his brother, Will Keith Kellogg, invented corn flakes.
Kellogg was born on February 26, 1852 in Battle Creek, Michigan. He studied at New York University. Kellogg was married to Ella Ervilla Eaton from 1879 until her death in 1920. They adopted seven children. Kellogg died on December 14, 1943 in Battle Creek, Michigan from an illness, aged 91.
References
Other websites
Photo Gallery (1000+ images) related to Dr. John Harvey Kellogg and the Battle Creek Sanitarium
Etext of Plain Facts For Old And Young
Dr. John Harvey Kellogg and Battle Creek Foods: Work with Soy from the Soy foods Center
Dr. John Harvey Kellogg from the Battle Creek Historical Society
1852 births
1943 deaths
People with foods named after them
Businesspeople from Michigan
Chief executives
People from Battle Creek, Michigan |
Vsemirnuyu Slavu was the anthem of Russia In Ivan The Terrible's Reign as Tsar of Russia. The banner showed a red banner with crosses and Jesus's face on it. This orthodox chant was highly used in the church.
Russian music |
<p>I have a web based ASP.net platform which serves many thousands of clients per day. Roughly 100 connections per minute. This could increase by 10x potentially.</p>
<p>When the clients connect to the system I can identify them uniquely, and I need a simple database which can be queried for 2 things:
1) Is this ID valid?
2) How many IDs are in the database total?</p>
<p>If the ID is not valid, I would ordinarily add it to the database upon first seeing the ID.</p>
<p>I have tried Microsoft SQL CE - but I am now seeing issues with too many sessions. I would like to avoid a dedicated SQL system (SQL Server Express etc) and stick to a more "embedded" option.</p>
<p>What systems would you guys recommend?</p> |
Potter Palmer (May 20, 1826 – May 4, 1902) was an American businessman and architect. Palmer is known for helping creating new streets in the city of Chicago after the Great Chicago Fire during the 1880s.
Palmer was born on May 20, 1826. He was raised in Chicago, Illinois. Potter was married to Bertha Honoré from 1871 until his death in 1902. They had two children. On May 4, 1902, Palmer died from heart failure in his home in Chicago, Illinois. He was 75 when he died. He is buried at Graceland Cemetery in Uptown, Chicago.
References
Other websites
1826 births
1902 deaths
Deaths from heart failure
Cardiovascular disease deaths in Chicago
Burials at Graceland Cemetery
American billionaires
Businesspeople from Chicago
Architects from Chicago |
<p>I'm trying to generate an SSL cert.</p>
<p>But I've run into this error while doing so:</p>
<blockquote>
<p>The <strong>ordinal 372</strong> could not be located in the dynamic link library C:\wamp64\bin\apache\apache2.4.7\bin\openssl.exe</p>
</blockquote>
<p>I've been searching around for awhile but the solutions aren't detailed enough. I've also no experience in generating SSL certs.</p>
<p>I've also tried using dependency walker and it generated:</p>
<blockquote>
<p>Error: At least one required implicit or forwarded dependency was not found.</p>
<p>Error: At least one module has an unresolved import due to a missing export function in an implicitly dependent module.</p>
<p>Warning: At least one delay-load dependency module was not found.</p>
</blockquote>
<p>But I don't know how to continue from here.</p>
<p>Please provide detailed solution on how to <strong>resolve this</strong> and <strong>generate an SSL cert</strong>. Thanks.</p> |
<p><strong>Purpose:</strong> Conditional Formatting - Font Size </p>
<p>If K19 = "Downpayment Source:" Then K19 font 10, else 12</p>
<p>If K21 = "Amount:" Then K21 font 10, else 12.</p>
<p><strong>Trying:</strong></p>
<p><div class="snippet" data-lang="js" data-hide="false">
<div class="snippet-code">
<pre class="snippet-code-html lang-html prettyprint-override"><code>Option Explicit
Private Sub Worksheet_Change(ByVal Target As Range)
Set Target = ActiveSheet.Range("K19")
If Target = "Downpayment Source:" Then
With ActiveSheet.Range("K19").Font
.Name = "Arial"
.Size = 10
End With
Else
With ActiveSheet.Range("K19").Font
.Name = "Arial"
.Size = 12
End With
Exit Sub
End Sub</code></pre>
</div>
</div>
</p>
<p>This code works, but I don't know how to add K21.</p>
<p><strong>Another Idea:</strong></p>
<p>If B3="Purchase" then K19, K21 font size 10, else 12.</p>
<p>Either one would work, I'm just not that experienced with VBA.</p>
<p>Any help is greatly appreciated</p> |
People have been using spices for thousands of years. Often they wanted ones that didn't grow near them, so they got them from far away. One of the biggest spice routes was a route between Asia and Europe.
Only a few spices grew in Europe, so the others had to be brought from Asia. People made a route to go from Europe to Asia to buy spices. The route was very difficult and so the spices were expensive. People tried to find ways cheaper than the spice route, including going the other way around the world. This made the Age of Discovery, when they found places that they didn't know about, such as the Western Hemisphere.
Countries traded spices for gold and other things. They did this so they could get new spices or gain money and gold by selling their own. Sometimes people traded the spices because their country is running out of that certain spice.
Trade routes |
Patty McCormack (born Patricia Ellen Russo, August 21, 1945) is an American actress. She acts in theater, television and movies. She played eight year old sociopath and killer Rhoda Penmark in The Bad Seed. She also played Joanna Wilkes in The Adventures of Huckleberry Finn.
McCormack was born in Brooklyn, New York.
References
American television actors
American movie actors
American child actors
Actors from Brooklyn
1945 births
Living people |
The Social Christian Party (; PSC) is a center-right political party in Ecuador.
The party was founded in 1951 under the name of Social Christian Movement (Movimiento Social Cristiano) by Camilo Ponce Enríquez, who was Ecuador's president from 1956 to 1960, and Sixto Durán Ballén.
It was initially focused on Quito.
Other websites
Official website
1950s establishments in South America
1951 establishments
Political parties of Ecuador |
Haarlem is a city in the Netherlands and the capital of the province North Holland. It has about 145,000 inhabitants. It has a very old door called Smedestraat 33.
Other websites
Website of the communal administration
pictures from Haarlem
Cities in the Netherlands
Settlements in North Holland
Provincial capitals of the Netherlands |
Oliver Simon D'Arcy Hart (born October 9, 1948) is a British-born American economist. He is the Andrew E. Furer Professor of Economics at Harvard University. Together with Bengt R. Holmström, he received the Nobel Memorial Prize in Economic Sciences in 2016.
References
1948 births
Living people
Naturalized citizens of the United States
British economists
American economists
Scientists from London
Writers from London
Harvard University faculty |
The isolobal principle (also known as isolobal analogy) is way to predict bonding properties of organometallic compounds. In organometallic chemistry, it relates the structure of organic ligands that can bind to inorganic molecular fragments. Roald Hoffmann described molecular fragments as isolobal "if the number, symmetry properties, approximate energy and shape of the frontier orbitals and the number of electrons in them are similar – not identical, but similar." One can predict the bonding and reactivity of a lesser-known pieces from that of a better-known pieces if the two molecular fragments have similar frontier orbitals, the highest occupied molecular orbital (HOMO) and the lowest unoccupied molecular orbital (LUMO). Isolobal compounds are analogs to isoelectronic compounds that share the same number of valence electrons and structure. A graphic representation of isolobal structures, with the isolobal pairs connected through a double-headed arrow with half an orbital below, is found in Figure 1.
For his work on the isolobal analogy, Hoffmann was awarded the Nobel Prize in Chemistry in 1981, which he shared with Kenichi Fukui. In his Nobel Prize lecture, Hoffmann stressed that the isolobal analogy is a useful, yet simple, model. It does fail in certain instances.
References
Organometallic chemistry |
Oriental Pearl Tower
The Oriental Pearl Tower is located in the Lujiazui neighborhood of Pudong New Area. It is 468 meters tall. It was the tallest building in China from 1994 to 2007. The whole design of the tower aims for an effect of splendor, giving the viewer the impression that pearls of various sizes are dropping onto an emerald plate. It has thousands of visitors a day.
Shanghai Museum
The Shanghai Museum in People's Square in Huangpu District is a place for people to learn more about Chinese culture. It has many different exhibits. Some are about Chinese money, some are about Chinese painting, and some are about Chinese calligraphy (beautiful writing in the Chinese language). The most famous exhibit is its Bronze Exhibition Hall and the most famous in its collection is the Dake Ding, a big bronze cooking pot with very old and very important Chinese writing inside.
Shanghai Science and Technology Museum
The Shanghai Science and Technology Museum at 2000 Century Ave. in Pudong is a place for local people in Shanghai to enjoy and learn about science. It is also an attraction for tourists. The museum has Asia's largest group of cinemas featuring films about science: two IMAX cinemas, a 4D IWERKS cinema, and the Space Digital Cinema.
Shanghai Wildlife Park
The Shanghai Wildlife Park at 178 S. Sixth Rd. in Pudong is the largest wild animal park in China, with many different kinds of animals like pandas, snub-nosed monkeys, and crested ibises.
Shanghai Ocean Aquarium
The Shanghai Ocean Aquarium at 1388 Lujiazui Ring Rd. in Pudong is one of the largest aquariums in Asia. It has nine areas of different kinds of sea animals, including Chinese, African, and polar areas. There is a park next to it. Kids would love it.
Yu Garden
Yu Garden (also: Yu Yuan), located at 218 Anyan St. in the Huangpu District, is a classical Chinese garden. It was built by a government official during the Ming period of Chinese history. He started it in 1559 and finished it 20 years later. There is a large shopping area full of traditional Chinese foods and goods between it and the nearby City God Temple.
Guyi Garden
The Guyi Garden (also: Guyi Yuan) is at No. 218, Huyi Road, Nanxiang Town, Jiading District. Many tourists visit there for the lotus. This is also a place famous for Xiaolongbao a popular Shanghai-style dumpling filled with meat and vegetables. Both tourists and locals go day and night to the Guyi Garden Restaurant; it sells an average of over 20,000 xiaolongbaos each day.
China Art Museum
The China Art Museum is located at No. 205 South Road, Pudong New Area. It is very large. It looks like the alphabet character called hua (華). There are many exhibitions of artworks from all over the world. Museum entrance is free of charge. The paintings in the museum are all valuable and famous.
Shanghai Disneyland Park
It is in Chuansha new town, pudong district. It is the sixth Disneyland Park of the world and the fist Disneyland Park in mainland China. It is eight times larger than the one in Hong Kong. There are many scenic spots in the park. Such as, Mickey Avenue, Land of dreams, and Adventure Isle. You can go there by Line 11. Although the food is really expensive, there are many people visiting it every day.
Jinjiang Amusement Park
It is at No. 201 Hongmei Road, minghang district. It is a very large amusement park. There are many breathtaking recreation facility. Such as the ferries wheel. It is the first gaint ferries wheel in China.
Zhujiajiao
Zhujiajiao (朱家角, Zhūjiājiǎo) is a water town and suburb in Qingpu District in western Shanghai. It is over 170 years old. It got its name from the Zhu family, who used to live there. It is the best preserved of Shanghai's four ancient towns.
Happy Valley
Happy Valley (欢乐谷, Huānlè Gǔ) is an amusement park on Linhu Road in Songjiang District near Sheshan. It has seven areas: Happy Time, Typhoon Bay, Gold-Mine Town, Happy Sea, Shangri-La, and the Shanghai Bund. There are 100+ rides. The price of the ticket is 230yuan each, and 120yuan for a child.
Tianzifang
Tianzifang (田子坊）is a neighborhood in Huangpu District north of the Dapuqiao Subway Station. It was built in 1998. There are many art shows in it. There are many shops in it, too.It's a piace for young people to shop. People can buy food, traditional clothes, and local crafts there. There are also few old people living in it now, but you seldom see them come out. They don't want to move because they love their old house.
Shanghai Natural Museum( 上海自然博物馆）
It is the branch of Shanghai Science and Technology Museum. It ia at No. 128, the second of Shimen Road, Jinan District. It is the largest natural museum in China. You can see a lot of samples there.
Shanghai Library
The new Shanghai Library, which covers an area of some 80,000 square meters, has a collection of 13 million books and is considered one of the top ten libraries in China. The library incorporates the open-stacks approach favored in the West, which allows for convenience in borrowing books. It is at No. 1555, Middle Huaihai Road.
People's Square
People's Square (人民广场) is the largest public square in Shanghai. It has become the political and cultural center in Shanghai since 1994, when it was rebuilt. People's Square is a garden-type open space. There are buildings and facilities around it, for administration, cultural activities, transportation, and commerce.
Nanjing Road
Nanjing Road East, honored as China's No. l Street, has become an all-weather pedestrian arcade. Shops and restaurants provide products and services with their own characteristics, making it an ideal place that integrates shopping, restaurants, amusement and sightseeing. It's always crowded.
Shanghai Grand Theater
It is in the northwestern corner of People's Square. The Shanghai Grand Theater covers 70,000 squat, meters. It is actually composed of three theaters. The theaters can accommodate performances of ballet opera, symphonies, chamber music modern dramas, and musicals. The theater also owns the largest, fully automatic stage in Asia. The theater has become a symbol of modern culture in Shanghai.
The Bund
It is in the central district of Shanghai, Huangpu River, it is Shanghai's landscape is a must in Shanghai tourists to the land. The Bund, also known as Zhong Shan Dong Yi, total length of about 1.5 km. Huangpu River east, west, Gothic, Romanesque, Baroque style, such as Chinese and western wall of the building 52 of various styles, known as the "Wan State Building Expo Group."It's really good to visit it at night with a cup of coffee.
Lu Xun Park
Lu Xun Park is a park in Hongkou District. Its Chinese name is Lú Xùn Gōngyuán (). Lu Xun was an important writer in China during the early 1900s. Inside the park, there is a museum about Lu Xun and his tomb. The museum shows photographs of Lu Xun's life and some of his things, such as his stories in his own handwriting. The headstone of Lu Xun's tomb in the park reads "Tomb of Lu Xun" and is in Mao Zedong's handwriting.
Wen Temple
Wen Temple has moved four times. Now it is on Wenmiao Road. It was built in 1895. Wen Temple was used to remember Confucius. There are many calligraphy work of emperors like Kangxi, Yongzheng, Qianlong.
Buildings and structures in Shanghai |
Zanskar () is a sub-district of the Kargil District of Jammu and Kashmir, India.
Tehsils of Jammu and Kashmir |
Edith Wharton (born Edith Newbold Jones; January 24, 1862 – August 11, 1937) was an American historical writer, novelist and designer. She was “known for some essays and novels about war." She was born during the American Civil War. During World War I, she helped to support some medical assistants to soldiers. She was born in New York City.
Wharton died on August 11, 1937 in Saint-Brice-sous-Forêt, France of a stroke caused by a heart attack at the age of 75.
Early career
Edith Wharton became an author because she wanted to tell more people what she saw and what she learned in her life. The most famous novel she wrote was The Age of Innocence (1920). She wrote this book because she had a similar life like the main character in the book. At the same time, it was about people’s lives during the nineteenth century.
Major works
Edith Wharton family was upper class (a group of people who has a lot of money). She usually heard some events to write the book. The Valley of Decision talked about a lawyer man falls in love with a women that already has a husband; however, at the end of the book, the man marries with the nephew of the woman. One of her books, The Age of Innocence, helped Edith Wharton win the Pulitzer Prize, and the book was written just after World War I.
Influence
The influence of Edith Wharton on society was to help people know about the war and life. All of her books mostly talked about what she saw in her life. The life part talks about what she learned in her life and some experiences from her life.
Later life
At the end of World War I, she moved out Paris. She won the Pulitzer Prize because of the book The Age of Innocence.
References
1862 births
1937 deaths
Deaths from stroke
Deaths from myocardial infarction
American historians
American novelists
Writers from New York City |
Year 838 (DCCCXXXVIII) was a common year starting on Tuesday of the Julian calendar.
Births
Muhammad ibn Jarir al-Tabari. |
zi
ሽ m
1 ነ ነከ
| 7
| 4
چم S ;
in
||
لكت | ld =
ደ
E — > ጨበ >
/ Y አር XAN ١ \ N ۱
۹ ١ 3e ü
\ |
| | ይ D
JU 7ھ BR
WP É A
iW | ር am à "
811. THOU ART CONE FROM MY GAZE.
2
መ: MY MOTHER DEAR.
0
e 0 WOULD I WERE A BOY AGAIN .
نے ` MARY OF ARGYLE.
b “ANNIE 0 THE BANKS 0 DEE .
KATHLEEN MAVOURNEEN.
IN INFANCY WHEN YOUNG AND GAY.
፲ WATCHED THE DEW UPON THE GRASS .
ANNIE LAURIE . |
WHY DO IWEEP FOR THEE.
SWISS GIRL. Oh, ear me Village Mart .
WE MAY BE HAPPY YET.
ROCKED IN THE CRADLE OF THE DEEP.
‘MIDNIGHT HOUR.
7 77177 ከም Tm
= GEO, LINLEY.
SAMT LOVER.
F.ROMER.
S. NELSON.
S. CLOVER..
E.W. N. CROUCH.
W.GUERNSEY.
HENRY GIMBER.
SCOTCH.
WV WALLACE.
G.LINLEY.
BALFE
320077
። AMATEUR.
each £I (iS. neit.
| تر رض dt NANDERBEEKS MUSIC WAREROOMS 843 74/4277.
P.K.WEIZEL Zr v
7 EN
LOG
Ve —
/ “Opry, Pm N
ኢፌ “ያያን ኑ LO» x
1 8 4 > = E M
HI i دو
RN A A, f
1 5
C.F.THURSTON Zar 27. ሥሪ.
| الام \ \t کس = بے رظ 0 E DER we
G / ہے
2 = ?=
The Song o oft te TA Do =
wo,
NEW YORK, 722520772 ሪፖ VANDERBEEKS MUSIC WAREROOMS ZS radar
FIRTH,POND&C9 77» 207%. osz. OLIVER DITSON.
ظ ظ
| |
| |
| |
۱
|
|
i
j |
|
|
|
| |
| |
|
|
j |
1
4
ኞች ہے ۔ سے ےھ ےت سے سے ር ጨር ጨው ችም ችም ችት ው اي
ፉ
=
TA. Fr a BT E
ቀ ኮተጋ--ወ-ወ re
ue i a
made for me; oh! gin it been my lot A | palace not a
$ = - ات =
gem . had اک Bright
er = = > A
1 2 x E 1 2. | @ I
= PLI #* > ل ፦ uE MEE
ےگ ہہ گت کے ہم
ERE
T: ED Edo Sa ل توي
the sweetest lass lo me, Is
cres ritard ^*^
pre
2$ 223)
Íns Are round
dl شس رت
LI
—— C € 2
٦
aS E = 43
Annie o^ íhe| “0| o? Dee. | تی o" the banks oœ
ፇ
Annie
2 . 4 mern
; Annie 0 the banks o . “Dee. ee. Bor J
Annie 0? the banks o?”
a tempo
_ less truth,
artos
e
PESE
. Ram 889
ይደር
2 »
E roc d
=
CH |
wm
“ES
Is
an - . ge
When| a?
0? youth
dreams o? love, Bring) winged
my
snares
KIN a UL |
oe)
CN. RMD
En e |፲1!ኮኾ ||
= 4 1 de | 4
fy | |٠ R | |
x N |
لسن
] - IE
0 7
f | سا نے
ው” WT
[N^ "|
o je ||| ||
STUM SAM. al tT
558.8 ፪፻፪
M eis
ni 01
le 11 s |
ME mes
3 ^M Ws ጌኒ
Z || | ri |
E “ናከ
خ٣ Pla Om
|| Ee
| N لتق UN | ON |
EN TOS
|
TIAA Bank Field is an American football stadium located in Jacksonville, Florida that primarily serves as the home for the Jacksonville Jaguars of the National Football League (NFL). The stadium opened in 1995 as Jacksonville Municipal Stadium on the site of the old Gator Bowl Stadium (erected 1927), and included some portions of the older stadium. Located on the St. John’s River, it sits on 10 acres of land in Downtown Jacksonville.
National Football League venues
Sports buildings in Florida |
Dorothy Emily Dells (July 16, 1928- April 3, 2020) was born on July 16, 1928 in Medford Oregon. Her career began when she was discovered while working at a drive in restaurant on Sunset Blvd. She was immediately signed for the TV series Have Gun, Will Travel. She went on to gain recognition in many TV shows including 77 Sunset Strip, Rawhide, My 3 Sons, The Richard Boone Show, Hollywood Wife"s and Bachelor Father. She appeared in TV movies as well as in segments of Quincy Jones, Chips and Lou Grant. She costarred in the Chuck Norris film, An Eye For an Eye, Sledge Hammer, Death Warrant and The Beach Boys Summer Dream's.
She died in San Luis Obispo on April 3, 2020. She lived a long and prosperous life and will be remembered fondly by many.
1928 births
2020 deaths |
CONCOURS
LA CHAIRE DE PHYSIOLOGIE, `
OUVERT , LE 2 MAI 1831, А LA FACULTÉ DE MÉDECINE DE PARIS.
$
4
LET ee
CONCOURS
- POUR
LA CHAIRE DE PHYSIOLOGIE,
OUVERT , LE 2 MAI 1831, À LA FACULTÉ DE MÉDECINE DE PARIS. е.
- À x DE CETTE SCIENCE. =
dais
` RASA
COMPOSÉE
PAR A. P. REQUIN, D. M. P,
Agrégé en médecine près la Faculté de Paris, Professeur d'anatomie et de physiologie
à l'Athénée Royal.
~ Ea... ut potero explicabo; nec tamen quasi Pythius:
"Apollo, certa ut sint et fixa qué dixero, sed, us homun-
сиз unus è multis, probabilia conjecturá sequens,
Сіс, Tuscul. I, 9. .
: PARTS
AUGUSTE MIE, IMPRIMEUR, RUE JOQUELET , N° a
EH # ሠ
1851.
0 1 2 3 4s e
ТҮТҮНҮН НҮН
s
MM. Dupuytren , Ed =:
š Orfila SC '
жж?
-—2
ም
Pelletan
. Hard.
Ollivier.
— Auer. :
— Bouillaud.
Gerd y.
- Bouvier.
West, —
Trousseau.
Bérard aîné.
| Sandras
54
+
KE ==
.
uer 2:
P б 20 ን ያ HER Eege m —- =
: ES jamais cour fut grand, si ja Ame .
s
- C'est Ја vótge....- Es
e
LA x Ee: SS
ም
90889: s
AYANT-PROLPOS.
Les questions que doit embrasser la thèse exigée pour le concours
actuel, constituent , à vrai dire , les prolégoménes d'un cours ou d'un
traité de physiologie , et c'est ainsi que je me propose deles traiter. Or,
les considérations générales qu'il est d'usage et de nécessité d'offrir
dés l'abord aux lecteurs ou aux auditeurs, veulent pour être émises,
non comme paroles du maitre , mais comme vérités de la science, non
comme dogmes de l'école, mais comme axiómes de la nature elle-
méme, la connaissance approfondie des détails, l'examen conscien-
cieux de la plupart, sinon de la totalité , des faits particuliers. Est-ce
à dire qu'il faille aussitôt, pour justifier nos inductions ፲ entasser à
satiété exemples sur exemples? faire une revue fastidieuse de toutes
les pierres qui ont servi à construire l'édifice ? Je ne crois point cela
nécessaire, soit que nous nous adressions à un auditoire d'éléves ou
à un jury de savans. Oportet discentem credere, a dit Bacon ; l'éléve
doit croire jusqu'à ce qu'il ait vu dérouler devant ses yeux la science
tout entière, et qu'il soit capable d'apprécier les doctrines de son maitre.
Quant à l'homme éclairé, il ne juge pas d’après la quantité, mais
d'aprés la valeur des preuves; il distingue dans un seul paragraphe,
dans une seule phrase , l'esprit nul qui n'est qu'un écho stérile, l'esprit
faux dont le savoir est pire que l'ignorance, l'esprit juste qui pense
parlui-méme et s'assimile, pourainsi dire, la pensée d'autrui. Je n'ai
donc point cherché à cacher ma nullité ou ma faiblesse sous le volu-
mineux appareil d'une érudition qu'il eût été facile'd'amasser depuis six
mois, et. qui eût fatigué mes juges sans leur en imposer: je me suis
prescrit, au contraire, la briéveté comme un devoir impérieux ; j'ai
mis autant qu'il m'a été possible multa paucis, j'allais dire, et peut-
étre, hélas! sans besoin d'erratum, pauca multis.
z
ES:
S
Custer ubas asg 4663. Hon
ids
+
Ge чя zer: AE
1. Définitions.
_ CONCOURS
LA CHAIRE DE PHYSIOLOGIE
OUVERT , LE 2 MAI 1831, А LA FACULTÉ DE MÉDECINE DE PARIS.
< E t
PROLÉGOMÈNES DE PHYSIOLOGIE.
Pendant lóng-temps les êtres. naturels ont été partagés en. trois
règnes que Linné, dans son style aphoristique, avait ainsi déterminés :
Mineralia crescunt; vegetabilia crescunt et vivunt ; animalia crescunt,
vivunt et sentiunt. Mais cette division, qui paraît fondée au premier
abord, est néanmoins irrationnelle, parce qu'elle suppose à tort une
opposition égale entre les trois règnes. On ne confondra jamais, il est
vrai, un minéral avec un végétal ou un animal : mais, aux derniers
degrés de l'échelle zoologique, on rencontre des étres dont l'animalité
est douteuse, dont la vie est une pure végétation, ces zoophytes,
animaux- plantes, qui servent de chaînons intermédiaires entre les
deux grandes chaines du monde organique. D'ailleurs, il n'y a pas
entre le végétal le mieux caractérisé et l'animal le plus complexe une
différence aussi essentielle qu'entre ceux-ci et un inerte minéral; et
c'est máme un défautgrave de la définition linnéenne, que de n'expri-
mer pas combien 16 mode suivant lequel s'accroit le minéral, ressemble
peu au mode d'accroissement commun aux végétaux et aux animaux,
Aussi les naturalistes ont-ils désormais adopté une autre division pri-
maire , que Lamarck (Philosophie zoologique, t. 1, p. 91) a le premier
proposée comme plus rationnelle et plus dichotomique; ils n'établis-
sent d'abord que deux régnes, Је règne anorganique et le règne or-
(8)
ganisé, sauf à subdiviser ensuite ce dernier en deux sections se-
condaires. `
Les êtres organisés sont l’objet des sciences physiologiques ou, pour
mieux dire, biologiques ; car physiologie ne signifie, étymologique-
ment parlant , que science de la nature (9ህ2(5)) et c'est par pure con-
vention qu'on en a restreint le sens à la désignation de la nature
vivante ; le mot biologie, déjà fort employé en Allemagne, vaut mieux
puisqu'il indique précisément l'idée de vie (Bios). Mais on peut étudier
soit la structure de ces étres, leur constitution matérielle, leur organi-
sation, soit leurs actions, leurs phénoménes, leur organisme ; de là le
partage en anatomie ou organologie , et en biologie ou physiologie
proprement dite : non pas qu'il y ait une distinction profonde entre la
science de l'organisation et celle de la vie, comme je l'ai entendu
professer en Sorbonne par un métaphysicien : c'est une séparation
.purement scholastique, une abstraction commode pour l'étude; саг
dans la nature des choses il ne peut exister une distinction profonde
entre l'effet et la cause, entre la machine et le mécanisme : on peut, à
la vérité, examiner les divers organes du corps sans aucun but d'expli-
cation comme on examinerait les diverses parties d'une montre. Mais
peut-on mieux expliquer la vie sans en connaître les conditions maté-
rielles, que le jeu de la montre sans en savoir les rouages? Une préten-
tion pareille n'exciterait que la pitié dans un atelier d'horlogerie. `
Au reste, il y a maintes manières d'envisager la biologie. Si l'on étu-
die les causes, les conditions, les phénomènes de la vie, abstraction
faite de toute variété particulière , c'est la biologié générale, qui prend
le nom de phytologie, si elle se renferme dans l'étude de la vie végé-
tale, le nom de zoonomie, si elle s'applique à la vie des animaux. La
` biologie spéciale se charge de recueillir les moindres détails, les plus
„minces particularités qu'offre la vie de telle ou'telle espèce : on peut
traiter l'histoire du blé, du chien , du cheval, etc. Et comme tout être
vivant peut présenter deux états différens, l'état de santé dans lequel
toutes les fonctions s'accomplissent avec régularité et-bien-étre , l'état
de maladie , dans lequel une ou plusieurs fonctions ne s'exécutent plus
qu'avec difficulté , malaise et douleur, avec chance de destruction plus .
E! Sources des
faits.
(60% 27
ou moins prochaine ` il 8'6880፻ qu'on doit distinguer, dans ane
biologie spéciale; la biologie hygiénique et la: biologie pathologique.
Sous lequel de ces innombrables points de vue, le professeur de la
Faculté devra-t-il traiter la physiologie? Il. devra spécialement ensei-
gner là physiologie de l'homme-en état de santé; car 165 élèves ont
besoin de ‘connaître le jeu régulier de la EE humaine , dont ils
serónt un jour appelés à réparer ou du moins atténuer les Gm pg
désordres , à l'exposition desquels sont d’ailleurs consacrés de nom-
breux et savans cours. Le professeur de physiologie devra donc, avant.
tout, enseigner l'anthropologie, dénomination précise que je répète
d'après Stahl; Riolan et Boërrhaave. : Sa tâche sera d'expliquer non
seulement les fonctions de chaque organe, mais encore la connexité
de ces mêmes fonctions, les 'admirables sympathies; et synergies qui
constituent notre individualité; d'exposer les vicissitudes des phéno-
ménes vitaux pendant toute la durée de la vie; et de suivre l'homme ,
depuis l'état d'embryon ; à travers toutes les ER de ses divers
âges, jusqu'à l'état de cadavre , méme jusqu'à l'instant. où il n'a plus
de nom en aucuné langue; de Se enfin A cette sorte de biographie
de toutes nos fonctions les principales variétés qu'offrent au phy-
siologiste les sexes, les races ; les tempéramens , les idiosyncrasies.
"Où puiser les faits qui doivent servir à composer cet, immense
tableau? À plusieurs sources, sans doute; mais premiérement dans
la science de l'organisation ;, dans l’anatomie le plus: largement
entendue, dans la connaissance exacte des solides et des fluides du
corps humain. Les physiologistes les plus illustres furent aussi de
grands anatomistes : Galien , dans l'antiquité ; Vésale, Eustache,
Fallope , Fabrice d'Aquapendente , etc., à la renaissance des - let-
tres; Haller, au dix-huitiéme siècle; de nos jours, Gall et Bichat ;
je ne cite pas nos anatomistes vivans. Avouons toutefois, que , dans
son état actuel , la science de l'organisation est trop incomplète pour
suffire seule à dévoiler tous les phénoménes de l'organisme. Il est bien
évident que ç la composition matérielle de l'homme une. fois donnée,
« toutes les fonctions serévéleraient à nous de laméme manière qu'une
« conclusion apparait dans les-prémisses. » ( Quelques propositions. de
2
Ce
philosophie médicale. Thèse inaug. 20 fév. 1829.Pr. IL) C'est ainsi, par
exemple; que l'insertion etla direction des fibres musculaires nous ap-. |
prennent en quel sens le muscle епітаіпега par sa contraction l'organe
où il vient s'implanter. C'est ainsi que les valvules du cœur, des veines,
et de Pembouchure des troncs aortique et. pulmonaire , font fortement
présumer, sinon démonstrativément conclure, 18 marche circulatoire
du sang. Mais malheureusement nous ignorons dans la machine hu-
maine autant et peut-être plus de rouages, que. nous n'en connaissons.
Par une attentive dissection: qui sépare les organes confondus les uns
ауес les autres, qui poursuit ilolément. les rantuscules presque im-.
palpables des vaisseaux et des nerfs ; par des injections habilement
ménagées qui distendent les divers systèmes vasculaires 61 les rendent
plus apparens; et par d'autres procédés moins fréquemment employés,
tels que la macération , l'insufflation, la dessiccation , etc. « Nous con-
« naissons fort bien ya la vérité, tout ce qui a trait à la forme, la couleur,
« la consistance , etc., et aux rapports des divers organes; en un mot,
« l'organographie, ou l'anatomie proprement dite, a été portée un
« degré de perfection qui laisse peu de chose à desirer. Mais à peine
«a-t-on soulevé un coin du voile qui dérobe à nos regards la texture
«intime de nos organes : la fine anatomie, l'histologie, est bien pau-
« vre en notions positives. Que savons-nous sur les humeurs? L'hy-
« grologie restera enveloppée 9126815565 ténèbres, tant quela chimie
« sera impuissante pour distinguer lé sang veineux du sang artériel,
«le pus ordinaire du pus variolique, tant qu’elle ne signalera point
«de différence essentielle et caractéristique entre le sperme. et 18 sar.
«live. at Comparer l'analyse du sperme par Vauquelin, et celle: de la
salive par Berzélius.) « Et cependant c'est dans le système capillaire.;
«c’est dans les humeurs que se cache le secret de la vie. Le sang char-
« rie tous les matériaux de la nutrition et des secrétions; les premiers
« rudimens de l'embryon se forment dans un liquide. Que conclure de
« tout ceci? c’est que nous n'avons pas assez de données pour résou-
« dre par le seul raisonnement lé problème de la physiologie. Nos
« connaissances anatomiques étant insuffisantes pour déterminer à
« priori les fonctions de l'économie , nous devons. avoir recours à
`
(,፡፡7
«l'observation. des, fonctions „elles-mêmes , à Vexpénimeptetign,, et
«autres moyens indirects. > (Thèse, inaug. loc. cit.) .—
Rank donc l'utilité et 13 yaleur de chacun de ces es moyens. |
° L'observation des phénomënes physiologiques : elle doit venir
— les déductions tirées de l'inspection anatomique , et, dans
on. grand nombre de cas, elle. est la seule et unique source de nos
connaissances. Par exemple, 51 le cours du sang artériel peut être
considéré comme 16 résultat hydrodynamique de l'impulsion du coeur
et: de la construction dé l'arbre aortique, aucune condition organi-
qué appréciable ne nous rend compte pourquoi le coeur, chez l'adulte
sain, renouvelle son impulsion plutôt 70 fois par minute que 90 ou
roo fois. Si l'inspiration-et l'expiration sont.encorë un résultat tout
mécanique de l'agrandissement et du resserrement alter natifs que su-
bit la poitrine par suite de la contraction ou du relàchement des
muscles ad hoc ; rien ‘encore ne nous explique ici pourquoi ce double
mouvement devréspiration ne 86 reproduit (et je parle toujours de
l'état normal ) gue r6 à 20 1015 par minute. Nous sommes donc obli-
gés de nous ёп tenir là-dessus à la pure et simple observation. C'est `
encore à la seule observation, repliée sur notre propre pensée, c'est
à l'observation idu monde du moi, comme disent les métaphysiciens,
que nous devons la notion de nos divers, actes intellectuels et moraux,
et quoique cette étude ne puisse être, à mon avis, rationnellement
isolée de celle du.systéme nerveux, cependant elle donne seule assez
de faits pour légitimer aux yeux de quelques personnes son existence
comme science à part sous le nom de psychologie.
2° L'anatomie et la physiologie comparatives : elles furent d abord
négligées dans les premiers momens où l'on se livra avec ardeur à
l'anatomie humaine. Les 16* et. 17" siècles eurent trop à faire en an-
thropotomie pour ne pas omettre les travaux zootomiques. C'est dans
le 18° siècle surtout que Daubenton et Vicq d'Aar ouvrirent à la
science cette nouvelle. carrière , depuis si glorieusement élargie par
M. Cuvier et par. ses. émules a que je ne pourrais citer sans commencer
par un de mes juges. Apportons donc ici quelques exemples des induc-
tions que l'anatomie comparée a fournies à la physiologie humaine,
> | I
SR ነዳ ቆየካ
| (12)
Dans la série des vertébrés ; Finelligence décroit, depuis l'homme
jusqu'aux poissons, au fur ét à mesure que décroissent les hémis-
phéres cérébraux ; la conséquence ést nianifeste.! La chaleur animale
s'élève ou s'abaisse en raison du développement et de l'énergie des
organes respiratoires: ellé est à son maximum chez 165 oiseaux:; dont:
l'appareil pulmonaire a le plus d'étendue et d'activité ; à son minimum:
E ` chez les reptiles et les poissons , qui présentent la condition: contraire:
: concluons que chez Рһойїше là respiration joue, | 81808 88 róleiuni=
que. du moins un róle principal dans la ‘calorification. Dernier éxem-
ple : le tube digestif, comparé à la longueur du corps; offre de plus
courtes proportions chez les carnassiers que les 1ከ6፻ከ150፻68 ነ 8095 66
rapport, l'homme tient un juste milieu entre les uns et les autres et
E: par cela seul, indépendamment d'une foule-d'autres raisons, nous
-sommes autorisés à dire qu'il est ómnivore d'institution naturelle. |
š 3° L’expérimentation ; les vivisections. méthodiques : on coupe: à un
animal vivant tel ou tel nerf, on lui enlève tel ou tel organe, et l'on
observe les effets de la lésion opérée: Ainsi, ‘la voixétant abolie:ou
continuant À se produire, suivant qu’on pratique l'incision du larynx
au-dessous où au-dessus de 18 glotte, évidemment le som vocal naît du
passage de l'air à travérs l'intervalle.des deux replis labiaux que: for-
niént ‘les muscles thyro-aryténoidiens. Ainsi jadis M: Dupuytren ex-
i tirpa la rate à quarante chiens: plusieurs: succombérentà linflamma-
. tion ou à d'autres suites accidentelles de l'opération , mais ceux: qui
guérirent , ne manifestèrent; tout dératés qu'ils étaient, aucun déran-
gement fonctionnel : d’où il est permis de conclure que 18 fonction
encore problématique de la rate n’a don moins qu'une utilité fort 86-
condaire. Ainsi, Charles Bell, М. Magendie et: Bëéclard ont: attribué
aux racines püstérieures des nerfs rachidiens la transmission des
impressions sensitives, et aux racines antérieures la transmission: des
. volitions musculomotrices, parce qu'ils affirment avoir produit à leur
` gré la paralysie de la sensibilité ou du mouvement parila section: des
racines postériéures où antérieures. Rien , dés l'abord; me paraît plus
certain que les conséquences déduites de travaux pareils. Mais, pour
peu qu'on 86 soit livré а des recherches de cegenre, 86፡9 méme
(18 )
qu'on. y at assisté comme simple témoin, on sàura ‚99е souvent il est
fort difficile de distinguer ce qui appartient.à la lésion expérimentale,
et ee qui dépend de l'agitation et de la, souffrance auxquelles l'animal
eat ep proie, de l'inévitable désordre qu'on a produit pour. arriver au
but de l'expérience, et méme, , il faut le dire, de circonstances for-
tuites;que tant: de fois les vivisecteurs, superficiels ont pris pour. des
résultats nécegsaires.: Aussi ne. doit-on, pa 'étonner que l'observation
par auscultation ait mieux appris à E rhythme des battemens
дц, cœur ; que l'inspection, par, vivisection, пе, 'avait fait à Haller
notant comme. une anomalie le repos régulier qui suit la systole, des
oreillettes. Pour qu'un expérimentateur, rende degyrais services à Ja
science ; il faut qu'il réunisse à la. 5 ch 0 gicale la sagacité
philosophique. J'appuie, Sur cette considérati n, % parce que, de nos
jours, la mutilation des animaux à été DR à la mode , et que beaucoup
degens зе sont crus grands physiologistespouravoir éventré force chiens
ou, cabiais,. et'ayoin fondé sur des faits bien ou mal vus, bien ou
mal interprétés ን maints paradoxes erronés.. cute n est
donc pas pour nous le nec plus ultrà de la physiologie; nous voulons
en juger les résultats, car nous nous souvenons de l'avertissement
donné par Hippocrate, : H Telpa coaheph. t
‚4° Enfin, les observations pathologiques : ce sont, pour ainsi dire,
des expériences que la nature fait sur l'homme, et. dont nous n'avons
plus qu’à tirer des conclusions. Elles se présentent chaque, jour aux
yeux du praticien ; elles fournissent des résultats immédiatement ap- 3
plicables à:l'homme; et pour cela préférables aux. inductions analogi-
ques des vivisections. Hippperate a dit que les connaissances les plus
positives en physiologie ne peuvent venir que de la médecine : , pensée
profondément vraie, que M. Lallemand a développée dans son ex-
cellente thèse inaugurale (Paris ; 1818). Citerai-je, aprés ce savant
médecin, les grossesses extrà-utérines, les monstres amyélencé-
phales, les anus contre nature, etc.; éclairant les mystères de la fé-
-condation , l'origine de Tintin nerveux départi au cœur, Vélabora-
tion Foie de la pâte alimentaire , etc. ? Rappellerai-je encore que
la théorie qui, par un raisonnable Adrienne, айг ibug l'absorption
| HI. Systématisa-
. tion des faits.
(14)
aux veines ét aux! lymphatique"; a sa plus ferme preuve dans 165 cas
d'abcés et de plaiés où a ከ6ርኮ08[6 ai montré le pus soit dans les
|yrüphatiques ;! Soit dans 165 veines en communication ayee Je foyer
suppurant ? (Cruveilhier, Anai: pathol”, Velpeau , Wévue médicale;
1836.; E. Legallois , jour. hébdomad', 3981, 1899: 4፡34 ооу od
Voilà les cinq | grandes s sources de la science; ; l'organologie humaine,
l'observation physiologique. ; 'atiatoinie' Comparée'; expérimentation
et 13 pathologie? Les faits" GAY puise sort 18 parte positive" de ao:
tré savoir : 'immortël Haller fut bier pénétréde cette, idée) lors-
qu'il composa ses ‘Elementë pIiysiológtie magnitga — ‘qui
lui coüta plus de "o de travail ; au lieu de ces longs et Vains
raisonnemens qui infestaient tous les тч physiológiques publiés
. avant le sien, on fut étonné, бте dit” eiiis €— dé'trouver' ን
Jo Fi nfi isl e
faits et des détails précis.
Bacon a comparé l'édifice de nos 5 connaissances à unë vaste’ pe.
mide dont les faits constituent la base’, et dont la pointe qui 86 perd
dans les nues comprend toutes les vues De et e
‘siques. e
Rous leg pourtant nous élever язу cette атаб: c’est un
besoin impérieux de notre esprit, que de systématiser les faits et de
créer une théorie. Ce désir d'une explication générale n'a que trop
| souvent conduit à l'erreur? Tes latromécanictens rapportérent aux lois
mathématiques de la mécanique et de l'hydraulique tous les phéno--
ménes de l'économie animale, hormis toutefois le ‘sentiment et la
068566 ; les iatrochimistes prétendirent tout expliquer par la mauvaise
chimie de leur siécle , jusqu'à voir dans l'imprégnation la combinaison
d'un acide et d'un alcali ; Vanhelmónt placa dans chaque or né une
archée, étre intelligent et passionné qui en dirigeait tous MGE
mens. Stahl fonda l'animisme , et [2:86 ,- substantialisation hypothé-
tique de la sensibilité et de: Gegen, devint par une seconde hy-
pothése la souveraine directrice de toutes les actions vitales, dont on si
grand nombre s'opère non seulement sans notre volonté ,maismême
malgré nos plus vives répugnances, L'école vitaliste eùt été , à mon sens,
la plus sage , Si elle n'eüt pas érigé en causes les propriétés vitales ‚ sen-
— T. aii Е ГОНЕ S a ` Aë ky 1, сан" a.
( 15.) |
sibilité ,.contractilité, caloricité , etc, qui ne peuyent ё étre que les effets
de l'organisation. Quant 3 nous, nous devons, faire enfin notre pro-
fession de foi, exposer les dogmes de notre philosophie biologique.
Etablissons d'abord que, par un, iüistinct. de notre nature intellectuelle,
09, pour panler un moment | le: langage. du Kantisme E par le principe
de causalité, 101 de la, raison pure , nous attribuons tout phénomène à
une cause,ou force , les phénoménes sembli les i à une seule eL méme
force, les phénomènes divers à des forces verses. Or il est bien vrai
gue bon nombre d'actions organiques peuyent être ramenées aux lois
mécaniques, physiques et chimiques aujourd'hui. connues : par exem-
ple. l'équilibre. de la, station, la marche de la lumière š àt travers l'oeil ,
la surabondance de l'acide, urique par. suite. d une alimentation ке
en,azote ,.еїс..у сісу, etc,, Mais doit+on affirmer a avec. de. ‘docteur Four-
cault,, que, la, vie ne consiste, que. dans. des courans électriques , que
ces courans, sont. la cause. certaine des facultés intellectuelles et affec-
Lives d Assertion, téméraire! ! oubli de la méthode suivie par les physi-
ciens eux-mómes , qui niont ramené le galvanisme , et, dans. ces der-
niers: temps. le magnétisme. à l'électricité ordinaire qu "aprés en avoir
eu Ja démonstration la plus évidente qui ne professent pas comme
ае axiôme;mais comme conjecture vraisemblable. l'existence
d'un fluide universel, d'un éther dont Ја lumière, le calorique et l'é-
lectricité, ne seraient, que les divers modes. ditare voyons chez les
êtres, organisés.beaucoup. de phénomènes irréductibles , dans l'état ac-
tuel de la: science ነ. aux lois. physico-chimiques : : nous admettons donc
provisoirement, et jusqu'à plus ample informé, des forces spéciales,
qui sans, doute.ne sont qu'une modification ሻው forces générales de la
matière, puisqu'elles apparaissent toujours là où apparait l'organisa-
tion,,,Cest-à-dire, une, certaine, composition matérielle ; c'est même
pour och que nous aimons mieux les nommer forces organiques que
forces vitales mais nous nous interdisons touté spéculation sur la nature
de. la: modification | qui les. constitue,.car nous avouons ingénument
que. nous. 887085 pas assez. de. génie pour résoudre un tel probléme.
Notre. doctrine. est. donc un. organicisme, que nous nommons phy-
sico-vitalisme, papen.que nous admettons lesspropriétés. ou forces vi-
IV, Parallèle du
régne anorgani-
que et du régne
organisé,
-
qui, а en soi sa raison d'étre (Want, Lamarck) :
613 )
tales , non Comme. Causes premièrs’, mais comme! Fésültafites;' Don
comme des étres 50844886:5) Ku sergi ‘dés modalités ቁ má-
UG JO à 00) Sak eegen Jo) oi d
tiére organisée. |
Afin de compren ndre ce sque e "est igi là vie cette réSültante générale
de toutes les forces organiques, nous devons rechercher [5 caractères
différentiels. des deux grands Ges naturels. Сене, ih’ y 289.5; ጮክ
165 LE iques et lest
qu'on la suppose entre" De ét Cam: La chimie moderne a
prouvé que: 168 uns et D autres sont Coi pose des memes elemens;
que Thypothése de Buffon esi désormais: 'inadriissibile "дме les molé-
15)
cules organiques primitives sont chose imaginaire. Les atomes d'oxy-
82 ON ets
gène, d'hydrogène, d'azote, etc., ‘qui ont fait' partie" dè Pair "de
l'eau : etc. Ё constituent des molécules organiques médiates en: se Com.
binaiit suivant unë loi encóre vá ystériétise: Aipst done, quant: 8 la má-
tiére première, les deux régnes se ressemblent et d'une part l'absorp-
tion nutritive et la génération spontanée ነ d'autre part les secrétions
excrémentitiellés et la dissolütion cüdavérique ‘établissent üne transi-
tion perpétuelle ;' une sorte በ6 mérem psycose Continue entré Tun et
l'autre. « Natura non facit saltus.» Mais si 8005 abáitdennons ces
hautes considérations, 81 nous nous en tenons à l'observation compa:
rative de la structure et des phénómënës, nous trouvons, non "um pas?
sage gradué c comme entre les végétaux et les animaux, gu ün véritable
hiatus. Exposons donc cette comparáisori en aphorismes antithétiques:
j'épargnerai à mes juges les développemens m e jê devrais
à dés élèves. 989:98ቡ95ፃ7
А. 1°. La molécule нсана anorganique a seule une individualité
13 molécule organi-
que, hors.de l'individu auquel elle appartenait, se décompose par la
réaction mutuelle de ses propres élémens. 3° La première a une
forme anguleuse , polyédrique ( Haüy, Crystallographie ፡ la seconde
a très probablement une constitution sphéroïdale et vésiculaire ,
(Dutrochet). 3° La premiére peut ፅኩ6 un des cinquante-deux élé-
mens, ou le résultat de la combinaison de deux ou trois dé ces
élémens ; elle n’outrez passe guéres une combinaison ternaire :
(17) |
la seconde est toujours un composé ternaire ou quaternaire , et.
quelquefois méme encore plus complexe et de plus elle ne com-
porte que six élémens“ particuliers , oxygène ; hydrogène , | car-
bone, azote, soufre, phosphore ; car il ne faut pas regarder comme
douées de l'organicité les substances métalliques ou salines qui sont
charriées par les humeurs, ou se déposent dans le tissu cellulaire,
comme 16 chlorure de sodium, 16 phosphate de chaux, etc., Ce sont
de vrais minéraux, absorbés ou même produits par l'économie , mais
n'y remplissant jamais aucune. fonction active qui suppose en eux le
mouvement intestin de la vitalité. 4° Enfin, la molécule intégrante
anorganique est éternelle, si elle est élémentaire; et si elle est com- -
posée , elle jouit.d'une durée indéterminée ; elle ne peut être détruite
que par l'action d'un cerps extérieur qui aura une affinité énergique
pour lun de ses élémens : la molécule organique, au contraire,
n'existe que: pour un temps nécessairement fort court, même beau-
coup plus court que l'existence de l'individu vivant auquel elle.appar-
tient, la vie ne consistant € dans une composition et décomposition
регу,
В. Opposons maintenant les Fe de molécules anorganiques aux
agrégats de molécules vitales. 1° Les uns ont une étendue illimitée :
les autres ont, chacun selon son espèce, un volume circonscrit. dans
des bornés plus ou moins élastiques. 2" Les uns sont amorphes , ou
conformés en cristaux à surfaces planes et à sommets anguleux : les
autres présentent, dans leur ensemble et dans leurs parties ነ une forme
à peu prés constante où la ligne courbe domine, et où règne souvent
une harmonieuse symétrie. 3° Les uns offrent à l'analyse. chimique les
résultats. que nous avons déjà signalés pour la-molécule intégrante
anorganique : les autres, ceux que nous avons signalés pour la molé-
cule organique. 4° Les uns sont ou tout solides, ou tout fluides, ou tout
gaz, (еі је n'ai pas besoin de répondre ici à la vaine objection de l'eau
° de cristallisation) : les autres sont nécessairement composés de parties-
souples, contenantes ou. soldes, et de parties contenues ou fluides.
5* Les uns ont une. structure lamelleuse ou grenue : les autres, une
texture aréolaire ou fibreuse. 6° Les uns sontindifféremment composés
3
ө КЕШЕ
de particules homogènes ou hétérogènes , une masse d’or pur où un
minerai mi-parti de métal et de gangué terreuse : les autres offrent
presque toujours un assemblage d'instrumens ou organes destinés
chacun à un office spécial, et liés entre eux par des rapports plus ou
moins étroits, de telle sorte qu'aucune partie ne puisse étre retran-
chée sans compromettre ; suivant le degré de son importance, l'exis-
tence du tout. Voilà le parallèle de la composition matérielle : voici
celui des phénomènes.
r° L'agrégat anorganique doit son origine au concours fortuit de
molécules réunies entre elles par la cohésion ou 'affnité : le corps
organisé la doit, du moins aujourd'hui dans la plupart des cas, à
un germe détaché d'un corps organisé semblable, en un mot , il nait;
je sais bien que les premiers êtres vivans ont dà être formés de toutes
piéces comme les minéraux, et je suis trés porté à croire qu'aux
plus bas degrés de l'échelle il se fait encore des générations sponta-
nées; mais toujours est-il que l'espéce une fois créée se propage au
moyen de germes, et l'on peut remplacer la proposition Linnéenne :
«Omne vivum ex ovo» par celle-ci «ex omni vivo ovum w. 2° Diffé-
rence radicale et vraiment caractéristique. L'agrégat anorganique s'ac-
croit par juxtà-position : le corps organisé par intussusception. 3° Suite
de cette différence dans le mode d'aceroissement. Le premier 56 con-
serve par la seule persistance des forces de cohésion et d'affinité qui
Pont produit et accru, et partant doit avoir une durée indéterminée :
le second ne se conserve que par une nutrition , pár le perpétuel
tourbillon des molécules qui entrent et qui sortent; de là cette conti-
nuité nécessaire de changemens insensiblement ке par les divers
âges ç de là Pindarescence progressive des tissus qui finissent par
devenir inaptes à la vie, de là une fin spontanée ou mort, dont Pépo-
que pour chaque espéce. oscille entre des limites plus ou, moins
étroites, et qui est plutót le résultat naturel du mouvement vital
que le triomphe: des forces générales, représentées à à tort comme
hostiles. à l'organisme ; aprés la mort , le corps offre un état particu-
et transitoire, c'est un cadavre, SA les élémens se dissocient pour
former des combinaisons plus simples et plus stables.
Y. Définition de la
ie.
Cag)
Naissance, accroissement par: intussusception, conservation par
une nutrition, succession des âges , mort : telle est la série de phé-
noménes qui fait de lexistence des corps organisés une existence
essentiellement active, décorée du nom de vie. Rien ne parait donc
plus facile, de prime nid que de définir la vie; néanmoins les
efforts tentés jusqu'à.ce jour pour en donner une définition RER:
chable ont tous été stériles, voilà pourquoi Buisson prétendait qu’on
ne peut pas plus la définir que l'être. "Il avait tort, sans doute, de
faire une telle comparaison : car le mot étre désignant la notion la
plus générale, et partant la plus simple à laquelle l'abstraction nous
conduise, est en soi indéfinissable, c'est-à-dire, indécomposable en
deux idées; mais la vie, étant um mode spécial d'existence, ne
fournit-elle pas les deux élémens logiques d'une définition? Voici d'a-
bord le genre prochain : c'est un mode d'existence. Reste donc à dé-
terminer la différence spécifique, à établir en quoi ce mode d'exis-
tence différe de tout autre. Là git la difficulté, qui ne sera levée
qu'autant que nous aurons découvert la nature de la vitalité, c'est-à-
dire, de la modification imprimée aux forces générales par l'organi-
sation. Nous ne devons pas, en effet, nous. borner à énoncer que
la vie est le mode d'existence des corps organisés : car la vie peut y
être-éteinte ou suspendue: éteinte dans le cadavre ; suspendue dans
165 mousses desséchées qui, aprés trente ou quarante ans de séjour
dans un herbier, végétent sur un 501 humide, ou dans les sangsues
qui, enroidies pendant plusieurs jours dans une masse d’eau con-
gelée, revivent lors du dégel. (J'en ai fait moi-même deux fois la cu-
rieuse expérience. ) Il faut donc dire : la wie est le mode d'existence
des corps organisés tant qu'ils vivent; et ainsi le défini reparait dans
la définition. En effet, parcourons les définitions données par les au-
teurs les plus célèbres, nous les trouverons toutes défectueuses.
` Commençons par Aristote: « Zezv Аёуорёутйу д? офтой-трофйутё маі መጩኗቫ-
om wai gfte 9 Пері duyñs, B. e, Nous appelons уш Jo nutrition, Paccrois-
sement et le dépérissement par soi-méme, c’est-à-dire, par une force
intérieure qu'il appelle plus bas ame (ux) ou entéléchie ( гите ук).
La définition revient donc à ceci : «la «xe est la nutrition, etc., раг
(20 )
l'action de la vie, du principe vital : car il ne faut point croire que
le philosophe grec entende là par Joch une ame substantielle , un être
réel : à ses yeux, lame ou entéléchie est au corps organisé ce que la
forme est à un corps quelconque, et n’est, par conséquent, qu’une
modalité, un résultat phénoménal.
Lamarck : « la wie, dans les parties d’un corps qui la possède,
« est un ordre et un état de choses qui y permettent les mouvemens
« organiques j et ces mouvemens , qui constituent la vie active, ré-
'« sultent de l'action d'une cause stimulante qui les excite. » (Phil.
zool., tom т, p. 403.) Quel fatras de mots! et oela pour retomber
dans le vice déjà signalé; car, sous la synonymie des termes, on re-
connait aisément le défini dans la définition.
Bichat : « La vie est l'ensemble des fonctions qui résistent à la
mort. » (Recherches, p. 1.) Proposition fondée sur l'erreur suivante :
«c’est que tout ce qui entoure les corps vivans, tend à les détruire.»
Mais, au contraire, l'air, l'eau, etc. qui les environnent , les nour-
rissent et les conservent. Le mouvement vital, sauf arrét accidentel
par un agent extérieur, pórte en soila cause de sa cessation. Cette
personnification de la mort , luttant contre la vie, peut étre un mythe
poétique, mais à coup sür c'est un non-sens scientifique.
"M. Richerand : « Аа wie est une collection de phénomènes qui se
succàdent pendant un temps limité dans les corps organisés. » (Phy-
siologie 15.) Cette définition nous semble encore trés fautive; car
elle est applicable à autre chose que le défini, par exemple, à la
fièvre, à la grossesse, à la digestion ‚ etc., etc., irréfutable objection
de M.» Rullier. $
“Celui-ci dit : «Га vie est cette manière d'étre, dans laquelle les corps
qui en jouissent obéissent à des FORCES PROPRES qui les sous-
traient, pendant un temps limité , à l'empire absolu des lois physiques
ordinaires.» (Dictionn. de médec., art. vie. J Ce savant physiolo-
giste ne s'étonnera pas si je ne suis pas plus content de sa définition
que de celle du grand Aristote, car elle est même plus longue sans être
moins tautologique. Que signifient, au fond, ces forces propres,
sinon le Ai 2572 , le фоуу , les forces organiquesou vitales. | '
VI. Différences
es êtres vivais.
(21)
Kant: «Za, vie estun principe intérieur d'action.» Mais la fermenta- ·
tion aussi dépend. d'une activité, interne., Ainsi donc, (je le répéte. et
crois l'avoir démontré par desraisons et par des exemples, à priori et à
posteriori) ; tant que nous n'aurons pas découvert la nature de la force”
vitale, nous ne pourrons donner de la vie une définition vraiment
philo mais nous pourrons, avec MM. Cuvier et Adelon, en
communiquer la notion générale par une description de ses principaux
phénomènes. «Za vie est la faculté qu'ont certains corps de durer pen-
dant un temps et sous une forme déterminée, en attirant sans cesse dans
leur substance une partie des substances environnantes , et en rendant
aux élémens une portion de leur propre substance.» — «C'est un tour-
billon plus ou, moins rapide et compliqué, dont la direction est cons-
tante; et qui entraine toujours des molécules de méme sorte, mais où
les. molécules individuelles entrent, et d'où elles sortent continuellement
de manière que la forme du corps vivant lui est plus essentielle que la
matière.» Ou bien enfin, avec moins d'éclat , mais plus de précision :
« La vie est. un mode d existence qui débute par une NAISSANCE,
se conserve par une NUTRITION, offre des жс connus
sous le nom C AGES, et finit par une MORT.»
Ce mode ste est commun au règne végétal et au règne ani-
mal, entre lesquels ¿il n'y a pas de Pyrénées у , et qui , suivant la pensée
de M. Mirbel, forment deux séries graduées, partant d’abord d'un
point commun , et devenant ensuite de plus en plus divergentes. Ici
devrait ፊታ place, le: parallèle détaillé de ces deux règnes, sous
le double "apponi des conditions. „organiques , et des phénoménes vi-
taux, parallèle où l'on voit les différences 8 "effacer de plus en plus aux
degrés inférieurs de l'échelle zeologique. Je l'omets à dessein, parce
que je n'ai à présenter sur ce point aucune vue qui me soit propre.
P 'aborde sur le champ. la question fondamentale , savoir : si la sen-
sibilité et Je mouvement volontaire sont des facultés exclusivement dé-
values au règne animal. On a objecté, d'une part, qùe les zoophytes
пе se montrent ni sensibles, „ni locomotiles ; qu'ils adhérent à jamais
à 13. masse.cornée ou pierreuse sur laquelle ils ont pris: naissance; qui ils
absorbent irrésistiblement, leau enyironnante et les gaz ou autres ma-
`
(55)
tériaux dissous dans cette'eàu; que, sans nerfs ni muscles, leur orga-
nisation , pas plus que leur vie, ne fait présumer chez eux la sensibilité
„et la locomotilité. On a objecté, d'autre part, que certains mouve-
mens des végétaux semblent déterminés par le sentiment et l'intelli-
‘gence; on a cité les feuilles de la sensitive (Mimosa pudica) et du `
Dioncea muscipula, les étamines de la rue (tuta graveolens), les co-
rolles de la belle de j jour ( Convoleulus tricolor) et de la belle de nuit
(Nyctago hortensis), etc., etc., etc., et l’on a poussé le paradoxe jusqu’à
prétendre que Ла plante n'est qu'un animal enraciné , et l'animal une
plante ambulante. |
` Le probléme est fort difficile à résoudre. En effet, nous ne connais-
sons directement la sensibilité que dans notre propre moi; nous ne
l'admettons, dans un autre individu , que par analogie. Or, qu'est-ce
que l'instinct d'analogie? Quelle est cette loi de notre nature intellec-
tuelle? Voici comment on peut la formuler: Toutes les fois qu'un fait
est apparu consécutivement ou simultanément à cértaines circon-
stances, nous croyons nécessairement que ce fait existera partout où
ces circonstances existeront. Les jugemens que cette croyance motive
sont certains , quand nous les fondons sur des circonstances absolu-
ment identiques. Mais au fur et à mesure que ና አ = circonstances
viennent à manquer, l'analogie ne saurait donner qu'une probabilité
de plus en plus décroissante. Ainsi, par “exemple, je ne puis douter
que les hommes, organisés comme moi, agissant comme moi ` parlant
comme moi, ne soient aussi comme moi sensibles et intelligens. Pour
les animaux dépourvus de la parole, la certitude est moindre. Rap-
pellerai-je le système de l'automatisme des brutes, système imaginé
par le médecin espagnol Pereira, et popularisé quelque temps par
l'autorité- de Descartes? Si cette opinion a eu quelque faveur, il faut
donc que la sensibilité des brutes ne soit pas d'une évidence immé-
` diate : jamais aucun philosophe n'a soutenu que deux et deux ne font
pas quatre. Toutefois, il y a pour nous tous une probabilité à peu
pres équivalente à la certitude que la sensibilité qui, chez l'homme,
dépend du système nerveux encéphalo-rachidien, existe, plus ou
moins développée , chez tous les animaux qui, pourvus de ce système,
VII. Règne
plantanimal.
ҮШ. Animaleules
Microscopiqnes-
IX, Caractères de
Panimalité.
(23)
produisent d'ailleurs une foule d'actes manifestement réglés par une
volonté intelligente. Mais quand nous descendons vers les animaux
inférieurs, quand nous voyons décroitre de plus en plus le systéme
nerveux réduit au cordon ganglionnaire qui, chez l'homme, ne pré-
side qu'à des рһёпотеёпеѕ ; involontaires et inaperçus, quand, en
outre, les mouvemens paraissent devenir de plus en plus automati-
ques ; alors nait un doute légitime. Si donc nous regardons avec Aris-
tote la sensibilité comme le caractère principal de l'animalité „ой mar-
querons-nous la fin du régne animal dans la série des étres vivans? Ce
probléme est un véritable noeud gordien : nous ne pouvons le résou-
dre; imitons le disciple d'Aristote ; tranchons le noeud. Nous n'éten-
drons pas le régne animal au-delà des actinozoaires, qui présentent
les derniéres traces du systéme nerveux et les derniers rudimens du
tube intestinal.
Mais ой placer alors tous les lithopliytes et cératophytes, habitans
des madrépores, des coraux , des éponges, etc. ; étres'qui, comme les
végétaux, croissent et meurent au lieu máme de leur opens sans
manifester ni sensibilité ni locomotilité , mais qui, d'autre part; res-
semblent aux animaux par leur structure gélatineuse? А l'instar. de
M. Bory de St.-Vincent, de Corti et d'autres naturalistes distingués,
nous établissons un régne intermédiaire au терпе végétal et au règne.
animal, te règne psychodiaire ou plantanimal. | i
Quant aux animalcules tels que les mónades:infusoires , la cercaire
du sperme , la volvoce du pus, etc.; nous sommes bien prés de les
regarder, avec M. Dutrochet, (de l'endosm. et de l'exosm.) conime de
simples vésicules organiques, dont la mobilité extréme n'est que le
résultat du croisetüent des attractions et répulsions- innombrables
qu'elles: exercent les unes sur les autres. > C 4
C3
Ainsi donc, exclusion faite des zoophytes et. des ና SE
nous. définissons, l'animal ит étre vivant qui digère, eent et #8 meut
, volontairement : facultés qu'améne une structure spéciale , savbir : la
‘présence du tube intestinal, et des déux nouvelles espèces de molé-
cules organiques , je veux dire les globules musculaires et nerveux qui
X. Différences des
animaux.
( 24 )
viennent se surajouter au tissu. cellulaire, gangue primitive et com-
mune de toute organisation. ç
Remarquons, en outre, que la sensibilité et la locomotilité sont deux
facultés corrélatives, que l'existence de lune sans Pautre est chose
absurde. En effet; un être locomotile , mais insensible , n'auráit aucun
motif pour se mouvoir, puisqué le mouvent volontaire ne se prò-
düit qu'en vertu d'un appétit 08 d'une aversion 3 , phénomènes moraux-
qui sont la. conséquence ‹ des sensations ‘agréables où pénibles. Un être
sensible , mais immobile , serait condamné aux plus atroces supplices:
comme "Télé il ne pourrait “atteindre l'objet de ses désirs; comme
les nymphës du Tasse, ili né pourrait "se dérober : ‘aux Ses ‘de la
douleur. | UP ° ችና ;
Máintendht , nous devrions [ présenter la Complication! progressive de
penc et del'organisme dans l'échelle animale, et préluder ainsi
l'étude de l'homme: qui en 996886 Де sommet. Mais pour ne point abu-
ser de d'attention.de.mes juges... je, ne.donnerai, que, le. synopsis de Ја
classification suivant laquelle j'expose , dans, mon: cours, le résumé des `
travaux de MM. Cuvier, Duméril, Geoffroy St.-Hilaire et de Blain-
wlebtort Ае заман оо gata sten
IIT ሠ LEA пы: XIS 176 idr Ae
CEABLEAU < PriQUE pU RÈGNE ANIMAL.
i ii: ISA LLL edel dihi eius
; CLASSES,
DE à [, П ПАСТІМОЛОАІКЕЅ.
sans YO EME MoN абое Al, ui ede. l... И. SIMOLLUSQUES.
colonne à forme | JOUER j n
‘vertébrale | paire ой? АЭ Aua Se ны AH OU TI OUImms enk
š š symétrique Cat "T Cool | at s$
, Site t MOD. aos 58ከዩ Vaissea di
: " ni branchies. ША Tee
oii melate:
„Vaisseaux xr, ፡ ;
« Branches! } V. CRUSTACÉS,
Spot, do ordre суу 250b эти] полу VE be
sans poumons y branthies; r... NA NNN... VELO PorssoNs.
NUUS awe Së e Y
colonne
о di » sahis plüres, Sae Repris.
d Cape 5 sans diaphragme. а f <
poumons ée KN SRI plumes “viir gau,
e онты diaphragme ert 1X. MoNoTRÉMES.
| i ID Xii SIT pr
Samelles ; viviparco ነ Re PREAMMEIPERES.
A Y est-ce que
l'homme?
፡ ( 25).
Nous nous bornerons à deux remarques sur ce tableau. Voici la
premiére : Les invertébrés artiomorphes se divisent en deux types, sa-
voir, les mollusqués et les articulés. A vrai dire, il n'y a pas de supé-
riorité incontestable de l'un de ces types sur l'autre. Les mollusques
ont toujours un appareil circulatoire et un organe de respiration , ce
qui manque chez les insectes : mais ceux-ci ont l'avantage, sous le
rapport de l'animalité proprement dite , par la nodosité de leur sys-
tème nerveux et par 168 merveilles de leur instinct. Puis, les crus-
tacés ont, comme les mollusques , une circulation complète, et une
respiration locale, et ont en surplus des renflemens ganglionnaires
dans leur système nerveux; ils doivent donc être placés en un rang
plus élevé. Or on ne peut, sans violer les rapports naturels, déta-
cher les crustacés du type articulé, pour placer entre eux et les in-
sectes les mollusques qui, d'ailleurs, offrent des degrés trés divers
d'organisation depuis certains acéphales fort analogues aux animaux
rayonnés jusqu'aux céphalés les plus parfaits. C'est pourquoi nous .
avons-mis les mollusques au second échelon, tout en reconnaissant
que la nature n'a point établi une série unique, mais deux embran-
chemens qui divergent à partir des actinozoaires pour converger vers
les vertébrés.
Seconde remarque + Nous rattachons , comme tant d'autres natura- |
listes , à l’histoire des annélides celle des entozoaires : mais ces êtres
n'ont d'autre caractère commun que leur existence dans l’intérieur
d'un autre organisme; c'est un groupe polymorphe, savamment étu-
dié par Fabricius , Rudolphi, Bremser, etc., sous le point de vue
monographique de l'helminthologie ; mais la zoologie réclame encore
une main habile qui distribue les entozoaires dans les divers cadres
du régne animal suivant la plus ou moins grande complexité de l'or-
ganisation.
L'homme appartient à la classe des mammifères, n'en déplaise à
Pindignation de certains littérateurs qui, étrangers à l'histoire natu-
relle et à l'anatomie comparée, ne sentent point les innombrables
rapports de l'organisme humain avec l'organisme. animal. ( ої”,
par exemple, M. Châteaubriant , dans son Génie du Christianisme.) `
4
( 26 ) e
Sans doute, Linné avait eu tort-de-confondre-dans la première famille
( Primates vel Anthropomorpha ) Y homme ; les singes , les makis et les
chauve-souris : sans doute, sa division du genre homo: en trois espè-
ces (А. sapiens ‚ h. civilisé; h. ferus, ከ. sauvage; h. troglodytes , h.
troglodyte ) était également: fort mauvaise ; car le degré d'éducation
ou de civilisation ne peut seul: fonder un caractère. spécifique; car le
troglodyte est un singe, c’est 'l'orang ‘d’Angolai( simia troglodytes),
beaucoup plus inférieur à l'homme د ^il. n'est supérieur à l'orang des
Indes ou orang-outang (s. satyrus): eet aale ; š
Mais les zoologistes plus modernes ont ess à une confusion si
vicieuse. Eu égard aux priviléges importans que nous allons tout à
l'heure signaler, ils ont isolé le genre :homme dans une famille insti-
tuée ad hoc, dite famille des bimanes. Car fidèles. à la méthode d'a-
prés laquelle ils distinguent les êtres sur des traits extérieurs.et vi-
sibles; ils ont-pris pour-caractére classique l'existence des deux mains,
c'est-à-dire, de ces deux instrumens de toucher et de préhension ,
situés à l'extrémité des appendices thoraciques ` et cela par opposi-
tion aux singes, qui sont réellement quadrumanes; qui орі un gros
orteil opposable aux quatre autres orteils comme le pouce l'est aux
quatre autres doigts. Donc, en définissant l'homme un mammifère
bimane, on le désigne déjà cent fois mieux qu'en répéfant avec
la vieille Scholastique : < Damme est un-animal raisonnable, » avec
M. de Donald : < l'homme est une intelligence servie par les organes.»
Car, dans la première définition , qu'entend-on par raisonnable , dé-
nomination vague qui ne peut qu'indiquer ісі, ou l'intelligence en
~ général, ou en particulier l'intelligence humaine y supérieure à celle
des -— animaux, non pas en nature, mais en degré, en dose d'ail-
` leurs variable ? L'on suppose doné que les idées sont ici-bas l'exclusif
‘apanage de l'homme, ou l'on tombe dans une insignifiante redite.
La définition de l'ex-pair métaphysicien , si préconisée par les psycho-
logistes de nos jours, si vantée récemment encore par M. de Broglie,
(Revue française, 1830, Réfutation du Traité de M. Broussais , sur
l'irritation et la folie) n'est admissible non plus que dans la rêverie car-
tésienne de l'automatisme des brutes.
('27.)
ላህ reste, en accueillant la définition pittoresque des zoologistes,
nous sommes loin de prétendre, avec Helvétius, que. notre espèce |
doive tous ses avantages à la perfection des mains, qui, n'étant jamais
foulées et endurcies par l'attitude quadrupède, sont merveilleusement
propres à l'exploration tactile. Ces deux mains, comme la progres-
sion bipéde, la verticalité. des incisives , la saillie du menton , l'am-
pleur. des fesses et; des mollets, et tant d'autres traits distinctifs ,
annoncent et servent au dehors ce qui au dedans caractérise essen-
tiellement l'humanité, je veux dire le volume des organes cérébraux,
et par conséquent la supériorité des facultés intellectuelles et at `
fectives- WE? : TM :
Par son génie, l'homme a créé-les langues pour communiquer et
analyser ses idées ; il a observé 18 nature pour en appliquer la con- :
naissance à son bien-être, exploité le fer pour se délivrer des bêtes
dangereuses, et dérobé le feu du ciel pour se préserver des frimas.
Enfin , malgré cette nudité et cette faiblesse natives que Pline déplore
si éloquemment dans les premières lignes de son 7" livre, il s'est fait
roi du globe. terrestre, où seul d'entre les animaux , industrieux cos-
mopolite , il occupe impunément les diverses latitudes.
Par ses affections, l'homme est nécessairement l'animal social par
excellefice , le ¿ëv поту d Aristote. Ce n'est qu'au spectacle d'une
société corrompue,désordonnée et marchant à sa ruine pour se régénérer
comme le phénix , renaitre de ses cendres et plus belle et plus saine,
qu'une philosophie. hypochondriaque a pu. regarder la vie isolée et
sauvage comme notre véritable état de nature. L'homme est sociable,
parce qu'un impérieux. besoin le sollicite en tout temps aux plaisirs de
l'amour, et attache ù la femme comme à une indispensable compagne ;
parce qu'il aime ses enfans, qu'il les nourrit , les protégé, les ins-
truit pendant les longues années de leur premier âge, et qu'ainsi se
forme la famille, origine indubitable des sociétés; parce qu'enfin il
est attiré vers ses semblables par mille sympathies instinctives d'amitié,
de reconnaissance, de pitié , d'admiration ን etc.
L'état social, né de sentimens naturels, se maintient et s'étend
ensuite par des considérations d'intérét, Une fois que les hommes ont `
ና ት a
` ХП. Question des
° races.
(25)
appris par expérience.combienils gagnent à l'association deleurs efforts,
le nombre des associés tend de plus en phus à s'accroitre. Ainsi , l'his-
toire nous montre, au commencement des temps, la terre couverte
d'une foule infinie de petites nations rivales, qui e" à e se sont
fondues les unes dans les autres. 6:
Je crois que ce mouvement: d'agglomération continue à s'accomplir,
` et que le.genre humain s'approche de plus en ከ185 de l'époque où
tous les peuples serónt unis par une heureuse confraternité. Voilà,
selon moi, le but où marche la civilisation, en méme temps qu'elle
amène le perfectionnement graduel des connaissances wass.
des procédés industriels et: des institutions politiques.
Cette perfectibilité indéfinie de Геврёсе est encore un trait propre
à l'humanité. La génération qui s'éteint lègue à la génération qui
s'élève les vérités recueillies par elle-même et par toutes les générations
antérieures 5 trésor précieux qui-s'aecroit de siècle-en siècle, et cela
d'autant mieux que les moyens de transmission sont plus sûrs et plus
faciles. Après la tradition orale, vint l'écriture, d'abord symboli-
que, puis alphabétique ; enfin l'imprimerie; miraculeuse invention du
15° siécle, en multipliant à l'infini les communications intellectuelles ,
a donné au monde un essor rapide que rien me saurait entraver. Mal-
gré les clameurs de quelques esprits rétrogrades, la civilisation
/S'avance toujours em versant des torrens--de-lumiére- sur ses obscurs
blasphémateurs.
Mais pourquoi me laissé-je gengen à un langage qui messied à
laustérité de la science? Arrétons-nous donc et résumons-nous en
disant que l'homme est un mammifère bimane, doué d'une intelligence
supérieure ,et de la faculté de parler. (rationis et orationis particeps) ,
partant éminemment sociable, et Ge niment perfectible comme indivi-
du et comme espèce:
Aprés avoir classé et défini le genre homme, reste à savoir si се
genre comprend plusieurs espèces, ou s’il n'offre que des variétés ;
si les diverses races ont été originairement distinctes, ou si elles ne
doivent leurs différences qu'aux influences accidentelles du climat , du
genre de vie et autres circonstances analogues. La solution de ce
AL «m —— w ЕЛЕ
ET Condé
générales sur
м élémens , Jes
énomènes et les
Огсез d
e l'or gani-
sation ni
| ( 29 )
probléme exige d'abord une exacte détermination des races humaines ,
puis-une opinion arrêtée sur la variabilité ou l'invariabilité des espèces
dans le règne organique , sur leur primitivité absolue ou leur dériva-
tion successive. Or, je l'avouerai ingénument, je n'ai encore rassemblé
sur ces deux points que des matériaux indigestes ; sombre chaos que
j'espère débrouiller un jour, mais que je ferais setapale de BEER
actuellement à mes.juges.
Quant. aux élemens du corps humain , ils sont de quatre sortes
comme chez tout animal. Ce sont les solides, les’ humeurs , les gaz,
les fluides impondérés ou éthérés.
1* Solides. Les anciens n'admettaient qu'une fibre élémentaire, qui
était pour eux la base de tout solide organique. Mais cette fibre élé-
mentaire est un étre de raison , une donnée hypothétique et non un
résultat de l'observation. Tree ees moderne , fondée sur la décom-
position anatomique et sur l'inspection microscopique ነ admet trois
tissus primitifs, le cellulaire, le musculaire et.le nerveux, qui, avec
les tissus. secondaires dérivés du cellulaire diversement modifié ,
forment tous les organes s c'est-à-dire ; les instrumens complexes des-
tinés à une action spéciale : puis les ensembles d'organes dont les
actions, quoique. différentes, concourent à un même but , à une méme
fonction , constituent un appareil. Nous jugeons à propos de séparer
la physiologie des systèmes primitifs d'avec la physiologie des appa-
reils, comme les anatomistes. ont séparé l'histologie d'avec l'organo-
graphie : nous.présentons ainsi dès Pabord la théorie de ces actions
organiques générales, qui servent à l'accomplissement des fonctions
spéciales les plus diverses.
20 Humeurs. La plupart. jouissent d'une incontestable organicité,
consistent dans un courant de molécules vitales à l’état liquide , et
pour ainsi parler, sont aux solides de l'économie ce que l'eau. est à
la glace. Elles composent la partie la plus considérable de notre poids,
dût-on regarder. comme fort exagéré le rapport (45) fondé sur Pexpé-
rience de Chaussier. Nous en faisons l'histoire générale sous le nom
d'hygrologie, aprés la physiologie histologique.
3* Gaz. Nenus du dehors, ou méme formés dans le sein de l'éco-
V. Tableau de
a physiologie.
' forces mainten
CSN: e `
nomie , ils sont toujours inorganisés , et ne donnent lieu qu’ a un pe-
tit nombre de considérations physiologiques , que nous Tapportons
suivant là convenance aux diverses Parties de notre plan. i
4° Fluides impondérés. Ils ne se révélent que par leurs phénomë-
nes : ils doivent être rattachés aux diverses actions ou fonctions qu’a-
vec l'aide des organes, des humeurs et des gaz 15 ‘concourent à pro-
duire ; par exemple, la lumière à la vision , l'électricité et le fluide
nerveux ? h l'innervation , alorique aux différentes circonstances
| qui en nécessitent. le développemen An reste, , vu Pimportance et la
célébrité de la question, nous traitons, ex professo; à la fin de la
trophologie ( physiol. des fonc. br la production de la chaleur
animale, non comme une fonction spéciale, mais comme une consé-
quence de plusieurs autres fonctions.
Voilà donc qu 15 508፲ les élémens du microcosme humain. A quelles
attribuerons-nôus les nombreux et variés phóno-
ménes dont 3l est le théâtre ? Nous l'avons dit plus haut : aux forces
mécaniques , physiques et chimiques, et aux forces organiques, mo-
dification encore inconnue et inexpliquée des premières. Nous croyons
pouvoir réduire ces dernières à deux, savoir, 1 ° la force plastique ou
d'affinité vitale, 2° la force nerveuse së nervosité. Comment justifier
aujourd'hui te assertion? comme nous Voi echt = sie suivant
lequel nous disposons le: "faits phy: en et qu "
mettre sous vos yeux; POLI dE, par une revue intégrale de tous
les phénomènes. vitaux , par un traité complet, አ je wai eu ni le
፣ temps ni la volonté, de OSEE
— PAR ПЕ. — PHYSIOLOGIE n"
A. Tissu supa ou cellulaire : ses ике: ou tissus séreux,
fibreux „„ vasculaire ,* NS 469655 muqueux,. cu-
tané, etc. '
Phénomènes généraux de l'organisation : ° absorption; 2° nutris
tion; 3° exhalation: | | 1
В. Tissu Са — Contraction musculaire,
} Ciro
C. Tissu nerveux. — Innervation. си
De l'intermittence des actions organiques.
=
ግፍ ረዊ
' SECONDE PARTIE. — 8፪680506፲.
. Humeurs préparatoires : lymphe, chyle, sang veineux.
. Humeur nutritive ou sang artériel. | i d
. Humeurs sécrétées : 1° récrémentitielles ; 2° excrémentitielles.
. Formation des humeurs en général. ነ
ГА
TROISIÈME PARTIE. — core DES s OU ORGA-
NOGRAPHIQUE. -
7 O = >
Fonctions sensitives.
— intellectuelles et morales.
— locomotrices. ,
Fonctions animales. S
P FA s — ° vocales.
z, Classification des fonctions. | ዜ .
be Fonctions nutritives.
Fonctions organique. À Fonctions génitales.
. M éthode pour l'étude de chaque fonction : 1° notion générale; 2° appareil ana-
کن ; 5° action de chaque partie ; 4° résultat définitif de l'ensemble ; 5° rap-
ports avec les fonctions déjà étudiées ; 6° modifications suivant Раве , le sexe , іа 2
race , le tempérament , l'idiosyncrasie , l'habitude , etc.
-=
PREMIERE CLASSE. — FONCTIONS ANIMALES.
ORDRE PREMIER. — FONCTIONS SENSITIVES OU SENSATIONS;
Toucher.
s X Goút.
Genre 17. Sensations par cause externe. . , .. . Odorat.
Quie. ; a
Vue...... Sécrétion lacrymale. `
: B Ges deux espèces établissent
Chatouillement > Prurit, m transition ; elles dépendent
. autant de la disposition orga-
Chaud et froid. l nique que dela cause externe.
: = Sentiment de l'action des organes. #
Genre IT. Sensations par cause interne. . . . «ላ Besoins d'ingestion.
— d'excrétion.
— . d'action.
— ‘de repos.
Douleurs.
ORDRE SECOND. — FONCTIONS INTELLECTUELLES ET MORALES.
° Elles dépendent de l’organisation, résultent de l'action phi
2° Ame : est-ce un être réel. ou une abstraction réalisée? "
i
T
{Sur les pieds
| Sur le bassin.
Sur le
- -.
um š Ç
luetion s
Tm ied des fonctions animales. _ Dn ër а>
» cauchemar. —Somnambulisme naturel. — Somnam-
FONCTIONS ORGANIQUES. —
unies lade e cie. c
Pe MIT L. — roxcrioxs з grürumvs. e
CS gei mt Bremm EE
aq Ё 3 Wr i lide. MEPE E "rab ad Aa
CA io: té de la réparation. . RA A e ect } mans Bis de l'abstinence,
: ў 2
(33)
6. De la faim et de la soif. Re AC ሀ
у. Des alimens et des boissons. je iugi. 10st
d. Vue générale du mode suivant lequel $ op rita réparation SEA |f “ще
i Préhension des substances С SNNT aj PON Nu;
35 Mastication et. insalivation Ro en E Sécrétion. EEN е.
w 5 . ኞ 1 des Solde,
кеб
19
ቻ Déglutition. Б Ар des-liquides.
des
gaz. У y ያ! IE
Sécrétion des sucs gastrique
intestinal, pancréatique ,,
et de fà bile.
Sl p'u {UD ip h
GENRE. I. Digestion. Z 4° Transformation de la mias ^ dans estomac |
tière alimentaire, . . + 4. dans P intestin.
5° Absorption de la substance nutritive.
6° Zare de-la substance Ha féces. Tr
· non nutritive. OE E unt h ез gaz intestinaux.
Eructation. `
| 7 ቭ፳፳525፡ jantipéristg њр Régurgitation dl Rümination.
PR Vomissement.. “é
) ^ i d'or bet tt iii
GENRE II. Absorptión et cours 65 Matériaux E o 9 de la- Trmphe:
E i po dx GEM 5 du sang veineux.
19 Debar geet 2 | Jarry: y í
Gate TII АХЫ Raton . 2° Phénomènes mécaniques ou getest fe | ገ.
` 3° Phénomènes chimiques. — Oxygénation du sang? P
4° Des asphyxies.
DEUXIÈME SOUS-OBDRE — Fonction. récróment-exerémetititielle. poo di
GENRE unique. Cours du sang artériel............,:.: Connexion du cours du не
А idi avec le cours du sang veineux sous
à le nom de czrculation. — Syncope.
La nutrition, action commune à tous les organes et diverse dans chacun d'eux, est étudiée
dans la physiologie histologique.
TROISIÈME SOUS-ORDRE. — Fonctions extension;
Р 1° Perspiration insensible, — Sueur.
Genre I. Excrétions cutanées. . . . ላ 2° Sécrétion sébacée. :
8? Productions cornées.
TT ? Perspiration pulmonaire. ,
G . Excrétions m ses. . P
enre II. Excfétions muqueuses . ነታ Matières du moucher, du cracher, etc.
Genre III. Sécrétion urinaire.
I/excrétion fécale, les sécrétions lacrymale, salivaire , biliaire , etc. , ont été déjà signalées
comme ayant trait à d'autres fonctions; la menstruation , la. lactation, la spermatopée sont
rapportées à l'histoire des fonctions génitales. Ainsi se justifie toujours le is weien &mmréorres
d'Hippocrate. ]
De la chaleur animale. — Systèmes divers. — Vraie théorie. — Résistance au
froid et au chaud excessifs.
ORDRE SECOND. — FONCTIONS GÉNITALES.
a. Parallèle des deux sexes. — Hermaphrodisme. — Eunuques.
6, De la menstruation.
(54)
7- De la sécrétion spermatique. or wf st ነጋ amy 5 SÇ
d. Instinct érotique. met sa 545353.) eS
19, De P'érection, OA 9 m: GREC AN
Genre Ta 09988 ፡፡ ЖАРЫШЫН, dë 38. RS 3 :
(3? De Péjaculation.
‹......»|36.18 stérilité, — We pela son.
dës 18 rolls
Genre III. Grossesse . ........።.... Ses ] P MA ne sont ici oi considéré que chez la mére.
tutos ^c 9 ie
5941, ET énfantement. ` ። f
À
Genre IV. Accouchement ....,....42° De la délivrance. — - i
ур 1267 2906 E Datt 3) š i Des; lechies;] «b 1701311171032 2639") y doi ፡:::11.,] aza
came NU) à SCHT i 1 vra ھا oisit
Wirt citet ON e 18938. iu ios ie >i
8 ege АД PARTIE.: መ
Genre II. ን
1а Rep 7
A. Vieintr SERRE boys ы 7; Viabilité. 2 11 ади
osa lol ТЕТРИ ГТУ
858157 ፻፲ባ62 የ ' ( Enfance.
di D ч
B. Vie extrÀzutérine . . . . Fees пата ° S 2
„iol Siqal lia Ke vio በባ ሠ ሥሠ i а ተረ E EE
esse,
እ ር መ P: E o d ⁄ el R
Uf nol HOEY О — è roden dt
. Mort patu ш PTE SDE la seet
.ቭ pde rm ftudia à traité complet-eüt poür 'cinguióme
«partie. 'histoire, de | Ka EE ` rus ve linda $us Beto) tu AAA
2008 XUSIHoV SE sean
M
:94ዐ39፪5 — комо IY 95ሠህ шоп
à š š
Ab © - NS mo 5952; ሂናን) ኒ MER os
shypyy, A25 ፈ ዶፍ b. К\З ке йазу ek залол ао, 533 RON 3 RONI +
ES étonne Ен: S —— وت کو و ج 5
cr ma itas Р gene cpi tS don
* "d 15 а:
. à e
PLU EN DET LERRA [1 ni TE .!
ከ
ይ ei
ei ۴ хуч \
+ MM A9 à À :
DA 02 i AA 3
ኒ y
fr éi 2
፡ votaifi
` , d +
y MES SEX k 3 t = nat ቺ є
š a
ü I ር
|
Peripheral neuropathy happens when the nerves of the peripheral nervous system suffer damage due to disease, trauma to the nerves or through side effects of a certain illness. The four patterns of this condition are polyneuropathy, mononeuropathy, nononeuritis mp and autonomic nerve damage. The most common of these is polyneuropathy which affects the feet and legs. The actual forms may be broken down by causes. Losses of muscle bulk and muscle twitches may be seen. Damage to the sensory nerves may lead to numbness, strong tingling or burning pain that is described as electric-like, freezing and burning. Autonomic nerve damage leads to issues, such as hypertension, sexual troubles, bladder dysfunction and abnormal heart rate. Neuropathy can happen with or without the presence of diabetes mellitus.
Health problems
Nervous system |
Centralia is a city in Iowa in the United States.
References
Cities in Iowa |
<p>I did reference this other SO question to see if it answered my question, and it really didn't. I am referring to this question. <a href="https://stackoverflow.com/questions/18301534/aptana-python-stdlib-issue-with-virtualenv?rq=1">Aptana Python stdlib issue with virtualenv</a> . I have some projects that use python 3.x and some that might prefer python 2.7.x. This might be another topic but while I'm here, I was wondering if django and flask require python 2.7.x. If not, then I don't really have any projects requiring python 2.7.x, only python 3.x.y. Anyway, on Ubuntu, when trying to install pip and virtualenv it was using python 2.7.x and I was trying to create a virtual environment which would use python 3.x.y. Strangely, this was easier to accomplish on Windows - so many things are so much harder on Windows than Linux. </p>
<p>The problem that exists on both platforms is that I cannot figure out how to create virtual environments based on the python 2.7 and the python 3.x versions separately. I can setup my path variable on Windows so that python3.3.3 is the first version of python it finds and so that is essentially the default. I would have to go into my path environment variable and put python27 in the path before python33, then when I installed virtualenv I would have a python 2.7 environment. That doesn't seem like the best way to do things, nor would it persist. Similarly on Ubuntu, I'd have to modify the path variable and then source the file to switch between different python installs - 2.7 or 3.x. </p>
<p>Can someone tell me a better way to do this? Perhaps a reference to instructions for how to create two different virtual environments for the different python versions?<br>
Also, confusing about the first reference link above, is how does eclipse/aptana know to activate that virtual env?
Thanks,
Bruce</p> |
The Wankel engine is a type of combustion engine. It is sometimes called a rotary engine. The Wankel engine is better than an engine of the reciprocating piston design because it is more compact and simple.
However, so far, nobody has found a good enough solution to the fact that oil (lubricant) has to be burnt along with the fuel. This causes pollution issues, besides wasting oil. This is why most vehicles still use piston engines.
History
Machines
Propulsion
The Wankel engine was first thought of by German engineer Felix Wankel in 1929. He started working on it in the early 1950s along with German car company NSU. Since, it has been used by various other car companies, but mostly in prototype cars. One exception was Mazda, which made several cars that used Wankel engines, with the most well known one being the Mazda RX-7. As of 2021, there are no cars in production that have Wankel engines.
Way it works
The Wankel engine works in a way similar to that of a regular four-stroke engine but instead of a piston going up and down, a triangle-shaped metal rotor revolves around the rod that connects to the wheels. Unfortunately, the way it works causes it to burn oil (lubricant), and this causes emissions to increase, which is why no cars use this kind of engine nowadays. |
Edgar Morin (; born Edgar Nahoum on 8 July 1921) is a French philosopher and sociologist. He has been known for his work on complexity and "complex thought," and for his scholarly contributions to such diverse fields as media studies, politics, sociology, visual anthropology, ecology, education, and systems biology.
Morin holds degrees in history, economics, and law. Though less well known in the United States due to the limited of English translations of his over 60 books, Morin is renowned in the French-speaking world, Europe, and Latin America.
References
Other websites
The Persecution of Edgar Morin by Doug Ireland
An interview and short biography on Unesco's web site
"La réalité semi-imaginaire de l'homme", chapitre conclusif du livre "Cinéma ou l'homme imaginaire" (1956), reproduit sur le site d'analyse L'oBservatoire (simple appareil).
A lecture in English http://www.wise-qatar.org/edgar-morin
A Spanish language website http://www.edgarmorin.org/
Interview with Edgar Morin http://www.guninetwork.org/resources/guni.talks/edgar-morin
1921 births
Living people
French philosophers
French educators
Communists
European sociologists
French critics
Writers from Paris |
Hybrid Theory is the first studio album and third overall album by Linkin Park. It was released on June 12, 2000.
Before release
Before Linkin Park was known as "Linkin Park," they were known as Xero. After Mark Wakefield left Xero, Chester Bennington joined, and their name was changed to "Hybrid Theory." They produced a demo tape with nine songs and sent it to several record companies, but they all refused to sponsor Linkin Park. Eventually, they were signed by Warner Bros. Records in 2000.
About the songs
Most of the songs on Hybrid Theory came from early versions of them that Xero recorded with Mark Wakefield.
The songs were mostly about Chester Bennington's problems as a child, such as child abuse, social isolation, the divorce of his parents, and drug abuse. Bennington and Mike Shinoda have said that the songs turned into songs about "everyday emotions that you talk about and think about."
In 2002, all of the songs were remixed for Linkin Park's fourth album, Reanimation.
List of songs
"Papercut"
"One Step Closer"
"With You"
"Points of Authority"
"Crawling"
"Runaway"
"By Myself"
"In the End"
"A Place for My Head
"Forgotten"
"Cure for the Itch"
"Pushing me Away"
Three of the songs from Hybrid Theory were released as singles: "One Step Closer," "Papercut," and "In the End." They were all very popular and appeared on charts. "Runaway" was not a single, but it also appeared on charts.
Critics' opinions of Hybrid Theory
Critics had mixed opinions of Hybrid Theory. The magazines Rolling Stone, PopMatters, The Village Voice and Sputnikmusic liked the album. Robert Christgau from The Village Voice enjoyed listening to "Papercut" and "Points of Authority."
However, Allmusic and NME did not like the album. They thought it was a generic rock and heavy metal album, and not very creative.
References
2000 albums
Debut albums
Heavy metal albums
Linkin Park albums
Nu metal albums |
Bear Creek is a town in the U.S. state of Alabama.
Towns in Alabama |
The Portugal national under-20 football team is the national under-20 football team of Portugal. It it controlled by the Portuguese Football Federation.
Competitive record
FIFA U-20 World Cup
*Denotes draws include knockout matches decided on penalty kicks.
**Gold background colour indicates that the tournament was won.***Red border color indicates tournament was held on home soil.Toulon Tournament* Portugal also participated in the 1975, 1976, 1977, 1981, 1982, 1986, 1987, 1990, 1992, 1993, and 2009 tournaments but with the u-21 squad instead of the u-20 squad.Honours
Team
FIFA U-20 World Cup
Winner (2): 1989, 1991
Runner-up (1): 2011
Third place (1): 1995
Toulon Tournament
Winner (2): 2001, 2003
Runner-up (3): 1997, 2000, 2005
Third place (3): 1996, 1998, 2006
Torneio Internacional da Madeira
Winner (7): 1997, 2000, 2002, 2003, 2005, 2007, 2008
Runner-up (4): 1998, 2001, 2004, 2006
Torneio Campos Verdes
Winner (2): 2007, 2008
Copa El Presidente de La Republica - Ricardo Martinelli
Third place (1): 2011
SBS Cup International Youth Soccer
Runner-up (1): 2012
Most appearances
Most goals
Notable players
Luís Figo
Rui Costa
Fernando Couto
Jorge Costa
João Vieira Pinto
Paulo Alves
Paulo Sousa
Nuno Capucho
Rui Bento
Emílio Peixe
Abel Xavier
Cristiano Ronaldo
Head coachesAs of 15 November 2012''
References
National under-20 football teams
Football in Portugal |
The Free State (Afrikaans: Vrystaat, Sotho: Foreistata; before 1995, the Orange Free State) is a province of South Africa. Its capital is Bloemfontein, which is also South Africa's judicial capital, because the Supreme Court is there. The current borders of the province date from 1994 when the Bantustans were dissolved and were merged into the provinces of South Africa. It is also the only one of the older provinces of South Africa not to undergo border changes, not counting the incorporation of the Bantustans.
Provinces of South Africa
1994 establishments in South Africa |
<p>I have a situation where a user submits an address and I have to replace
user inputs to my keys. I can join this using an address without suffixes.</p>
<p>COVERED WAGON TRAIL</p>
<p>CHISHOLM TRAIL</p>
<p>LAKE TRAIL</p>
<p>CHESTNUT ST</p>
<p>LINCOLN STREET</p>
<p>to:</p>
<p>COVERED WAGON</p>
<p>CHISHOLM</p>
<p>LAKE</p>
<p>CHESTNUT</p>
<p>LINCOLN</p>
<p>However I can't comprehend how this code can be written to replace only the last word.
I get:</p>
<p>LINCOLN</p>
<p>CHESTNUT</p>
<p>CHISHOLM</p>
<p>LAKEAIL</p>
<p>CHISHOLMAIL</p>
<p>COVERED WAGONL</p>
<p>I've tried regex verbose, re.sub and $.</p>
<pre><code>import re
target = '''
LINCOLN STREET
CHESTNUT ST
CHISHOLM TR
LAKE TRAIL
CHISHOLM TRAIL
COVERED WAGON TRL
'''
rdict = {
' ST': '',
' STREET': '',
' TR': '',
' TRL': '',
}
robj = re.compile('|'.join(rdict.keys()))
re.sub(' TRL', '',target.rsplit(' ', 1)[0]), target
result = robj.sub(lambda m: rdict[m.group(0)], target)
print result
</code></pre> |
X Japan is a Japanese rock band. They were formed in 1982 by Yoshiki. They have sold over 30 million albums and singles and over 2 million videos to date. X Japan stopped making music in 1997, but reunited in 2007. They performed their first world tour live in Hong Kong in 2009. They played to 20,000 people in two days.
Some visual kei bands are influenced by X Japan.
Name
The band was first called "X" but because the letter X was already the name of another band they changed their name to "X Japan" to avoid confusion.
Albums
Vanishing Vision (1988)
Blue Blood (1989)
Jealousy (1991)
Art of Life (1993)
Dahlia (1996)
References
Japanese heavy metal bands
Speed metal bands
Power metal bands
Progressive metal bands
Glam metal bands
Visual kei bands
1982 establishments in Japan |
<p>When I write a log to file using the standard module <strong>logging</strong>, will each log be flushed to disk separately?
For example, will the following code flush log by 10 times?</p>
<pre><code>logging.basicConfig(level=logging.DEBUG, filename='debug.log')
for i in xrange(10):
logging.debug("test")
</code></pre>
<p>if so, will it slow down ?</p> |
A seismometer or seismograph is an instrument that measures motions of the ground, including those generated by earthquakes, nuclear explosions and other sources.
Records of seismic waves called seismograms allow us to map the interior of the Earth, and to find and measure the size of those different sources.
The word derives from the Greek word, seismós, a shaking or quake, from the verb σείω, seíō, to shake; and μέτρον, métron, measure.
The technique of using a seismometer to build up a picture of the Earth's interior is called seismic tomography.
References
Other websites
The history of early seismometers
A Java code applet demonstrating the operation of a damped-mass seismometer
Keeping track
Earthquakes
Measuring tools |
<p>I'm working with Git pushing changes to a repository shared over HTTP / WebDAV, and Git prompts for a password for every operation that accesses the HTTP remote. Is there any way to make Git cache the password / have the remote server not prompt me?</p>
<p>The remote webserver should be an Apache and could possibly be reconfigured if necessary.</p> |
426 [Jung
Catalogne of HYMENOPTERA in the Collection of the Entomological Society
of Philadelphia, from Colorado Territory.
BY E. T. CRESSON.
(Continued from page 313.)
Fam. FORMICID Æ.
Genus FORMICA, Linn.
1. Formica rufa, Linn.
Formiea rufa, Linn. Faun. Succ. n. 1721; Syst. Nat. i, p. 962. Smith, Cat.
Brit. Aculeate Hymen. p. 4 (with full synonymy).
Two 9, seven ¥%, one 4 , speeimens.
2. Formica aterrima, n. sp.
Blaek, opaque, abdomen shining; antenne and legs tinged with fuscous:
wings tinged with fuliginous, darker at base.
Male.—Black, opaque; head and thorax elothed with a short, sub-
ereet, palish pubescence ; mandibles tinged with piceous ; frontral area
triangular and very slightly shining; clypeus prominent, faintly cari-
nate down the middle, the anterior margin entire; antennz black, the
flagellum tinged with fuscous. Wings tinged with fuliginous, darker
towards the base; neuration as in F. rufa &. Legs tinged with fus-
cous, sericeous. Abdomen ovate, piceous-black, shining, somewhat seri-
ceous. the extreme apex luteous; scale of the petiole subquadrate, more
or less emarginate above. Length 43 lines.
Five speeimens. Closely resembles F. rufa %, but is at once dis-
tinguished by the black legs; the antenn are rather more robust, and
the wings much darker towards the base; the body is similarly shaped,
but more robust.
3. Formica herculanea, Linn.
Formica herculanea, Linn. Faun. Suee. n. 1720; Syst. Nat. i, p. 962. Smith,
Brit. Mus. Cat. Hym. vi, pp. 10 & 53 (with full synonymy).
Five 9, five 8. seventeen 6% , specimens.
Genus MYRMICA, Latr.
1. Myrmica occidentalis, n. sp.
Ferruginous; head and thorax densely striated; wings hyaline; abdomen
subglobose, polished, the segments fringed with glittering pubescence.
Female.—Ferruginous ; head and thorax opapue, thinly clothed with
a pale glittering pubescence, and densely striated longitudinally, the
striæ on the thorax much the finest; head large, quadrate, much
1865.] 427
broader than the thorax; the cheeks behind and the clypeus in front,
with very long, pale-yellowish pubescence; mandibles large, tinged
with piceous, and densely striated longitudinally; eyes small, ovate ;
ocelli minute; antenne pale ferruginons, the flagellum clothed with
short, pale glittering pubescence, gradually thickened towards the tip.
„Thorax finely acienlate, the sutures tinged with piceous; metathorax
transversely striated, with two acute spines on the posterior face. Wings
hyaline. tinged with yellowish at base; nervures yellowish-testaceous,
stigma fuscous ; anterior pair with one complete marginal, two complete
submarginal and one complete discoidal cells. Legs clothed with short
pale glittering pubescence. Abdomen subglobose, smooth and polished,
tinged with honey-yellow, and, as well as the nodes, thinly clothed with
short, pale glittering pubescence, more dense on the apical margins of
the segments both above and beneath; first node elongate, subpetio-
lated, the posterior half suddenly protuberant and very prominent, the
upper anterior edge with a small central tubercle; second node subglo-
bose, broader than the first, both nodes opaque and minutely seulptured.
Length 5 lines; expanse of wings 8 lines.
Worker.—Colored and seulptured similar to the 9, but the head is
very large, more than twice the width of the thorax and Jarger than
the abdomen ; the thorax is narrow and much strangulated about the
middle; the spines of the metathorax are longer and more aeute. Length
3 lines.
Two 9, two %, specimens.
2. Myrmica seminigra, n. sp.
Black, clothed with rather long pale pubescence; mandibles, antennie, most
of legs, and the abdomen, fulvo-testaceous; wings hyaline.
Male.—Head dull black, rather thiekly clothed with long pale pu-
bescence, under a very strong lens, minutely aciculate ; eyes moderate,
ovate ; ocelli large; mandibles rather large, dull ferruginous, and rather
coarsely striated; antenna abont as long as the head and thorax, fulvo-
testaceous, darker at base. Thorax somewhat shining, black, some-
times more or less piceous, clothed with long pale pubescence; sutures
of the thorax, tegulæ and posterior portion of the scutellum, fulvo-
testaceous ; metathorax with two short, very obtuse tubercles on the
posterior face. Wings as in M. occidentalis 9. Legs pale piceous,
clothed with pale pubescence, the tibiæ and tarsi fulvo-testaceous.
Abdomen ovate, sometimes almost globose, fulvo-testaceous, smooth
and polished, and, as well as the nodes, clothed with pale pubescence
especially on the apical margins of the segments; the nodes much as
in occidentalis, except that they are shining. the first node is tinged
428 [JUNE
with piceous, not so suddenly prominent and the upper surface is more
rounded and not tuberculate. Length 4 lines; expanse of wings 7 lines.
Fourteen specimens. This may be the % of M. occidentalis. A spe-
cimen in the collection of the Society from Texas, differs only by hav-
ing both nodes of the abdomen blackish.
Fam. MUTILLID Æ.
Genus MUTILLA, Linn.
1. Opaque spectes.*
a.—Head and thorax entirely black; abdomen more or less reddish.
1. Mutilla Orcus, n. sp.
Large, black; abdomen above, except base, rufo-ferruginous.
Female.—Deep black, with coarse black pubescence, and large deep
punctures; head not wider than the thorax; eyes small, round, entire,
very convex and polished ; antennæ piceous-black at base, the flagellum
brownish and sericeous. Thorax slightly narrowed behiud and ab-
ruptly truncate; the excavations on the sides, for the reception of the
legs, are smooth and shining, the posterior truncation less coarsely
punctured and somewhat shining. Legs black, with long black pube-
seence; the tibia with short black spines. Abdomen large, ovate.
coarsely punctured, black ; most of the large basal segment and all the
remaining segments above, clothed with a long, dense, rufo-ferruginous
pubescence; the node and the base and sides of the large basal seg-
ment, as well as the venter. clothed with black pubescence; the large
ventral segment is sparsely pubescent and shining; in one specimen
the lateral apical fringe of the ventral segments is reddish ; the node
or small basal segment is rather small, circular at tip, narrowed towards
the base, and depressed above, with a short stout tubercle on each side
at extreme base. Length 9—9% lines.
Male—Flongate; colored similar to the 9, but is much less coarsely
punctured, and the antenn much longer; the metathorax is large and
rounded behind, covered with dense, rather coarse punctures, and
clothed, rather sparsely, with long black pubescence. Wings ample.
blackish, paler at tips; marginal cell short, not exceeding the tip of
* The abdomen of some of the male species is more or less shining, especially
of M. hexagona Say, but the thorax is always more or less opaque, and roughly
sculptured and hairy. In the next division—Smooth, shining species—I have
placed those species which are distinguished by their smooth, shining, unicol-
orous appearance, their form mostly long and slender, their abdomen petiolate,
and their wings hyaline or slightly clouded; the females of the species belong-
ing to this last division are unknown to me.
1865.] 420
the third submarginal cell, the apex broadly truneate; the three sub-
marginal cells distinetly defined, the first longer, and the second as long
as the marginal; the second much narrowed towards the marginal, and
receiving the first recurrent nervure before the middle; the third sub-
marginal ¢ell subtriangular, much narrowed beneath so that the side
nervures become almost confluent with the second recurrent nervure.
Legs black, punctured, clothed with black pubescence. Abdomen ovate,
gradually narrowed to the tip, closely and rather finely punctured;
apieal margin of the large basal segment, and all the remaining seg-
ments, as well as the lateral apical fringe of the ventral segments,
densely clothed with iong rufo-ferruginous pubescence, the remainder
with black pubescenee. sparse on the venter which is shining; the
node rather larger than in the 9, coarsely punetured, with a large flat-
tened, subacute tooth beneath; second ventral segment somewhat con-
eave on the middle, on which there is a deep ovate puneture. Length
10 lines; expanse of wings 16% lines.
Two 2, one $ , specimens. Easily recognized by the large size, the
jet black color, with most of the abdomen above rufo-ferruginous. This
species oceurs also in Texas.
2. Mutilla macra, n. sp.
Slender, black, densely pilose; abdomen petiolate, the large basal segment
above orange-yellow; wings blackish, third submarginal cell obsolete.
Male.—Kilongate, rather slender, black, with long, dense, coarse.
black pubescence, and close, rather rough punetures; eyes small, round,
entire and very convex; mandibles rufo-piceous at base; antenne black,
the flagellum sericeous. Thorax slightly narrowed behind, the meta-
thorax rounded, somewhat abrupt behind and reticulate with coarse
punetures. Wings blackish, with two or three pale streaks beneath the
stigma; marginal cell broadly truncate at tip, not exceeding the tip
of the third submarginal cell; two distinet submarginal cells, the first
about as long as the marginal, the second « little short, much narrowed
towards the marginal and receiving the first reeurrent nervure near
the base; third submarginal cell subrhomboidal, indistinctly defined,
the outer nervure being obsolete. Legs black, with black pubescence.
Abdomen petiolate, ovate, much narrowed towards the tip, black, with
long, dense, black pubescence above, shining beneath ; large basal seg-
ment above orange-ferruginous, with pubescence of the same color, and
close, rather deep punctures; the node rather elongate, swollen at tip.
coarsely rugose, the base depressed, with a short stout tubercle on each
side; venter shining and sparsely pubescent, the second segment closely
punctured. Length 5 lines; expanse of wings 7 lines.
430 [June
One specimen. Closely allied to M. fenestrata St. Farg. (the sup-
posed % of M. ferrugata Fab.) but is distinct.
b.—lead and thorax black with greyish pubescence; abdomen more or less
reddish.
3. Mutilla hexagona, Say.
Mutilla hexagona, Say, Bost. Journ. Nat. Hist. i, p. 295.
Three & specimens. The scape of the antennæ has a dense tuft of
silvery-sericeous pubescence, and the segments of the abdomen are shin-
ing and clothed towards the apex with fuscous pubescence. This spe-
cies occurs also in the Atlantic States, and varies much in size. In
some specimens the black pubescence of the thorax predominates over
the grey.
4. Mutilla monticola, n. sp.
Black, head and thorax above with greyish pubescence: wings blackish,
paler about the middle; abdomen subglobose, ferruginous. the segments with
an apical fringe of blackish pubescence.
Male.— Black, closely and deeply punctured; head and thorax
clothed above with long. dense, greyish-ochraceous pubescence, beneath
with black pubescence; eyes small, round. entire and very convex ;
antennæ black at base, the flagellum brown-sericeous ; metathorax
rounded, rather abrupt behind, reticulate with coarse punctures and
elothed with black pubescence. Wings blackish, paler about the mid-
dle; marginal cell short, truncate at tip, not exceeding the tip of the
third submarginal cell; three submarginal cells, the first as long as the
marginal, the second shorter, much narrowed towards the marginal,
receiving the first recurrent nervure one-fourth from the base, the third
submarginal subobsoletely defined, subtriangular, extending beyond the
marginal cell, pointed towards the apex of the wing and much narrowed
beneath, the apical nervure confluent with the second recurrent ner-
vure; a curved subhyaline Ime commences at the stigma and runs
through the first and second submarginal cells, and at the tip of the
latter it becomes confluent with a spot on the upper margin of the
second discoidal cell. Legs piceous-black, with black pubescence, the
tibiæ and tarsi more or less tinged with brownish. Abdomen short.
broad-ovate or subglobose, ferruginous or honey-yellow above and be-
neath, closely and rather deeply punctured; clothed with blackish
pubescence, rather thin on the large basal segment, and dense on the
apical margins of all the segments; the apex with a patch of glittering
greyish pubescence, the venter also sprinkled with a similar pubescence ;
the node sometimes blackish, rugose, swollen at tip, with a prominent
central carina beneath. Length 4-5 lines; expanse of wings 6}—8 lines.
Nine specimens.
1865.] 431
¢.—Thorax and abdomen more or less reddish above, black beneath.
5. Mutilla bioculata, n. sp.
Large, black, with black pubescence; thorax above and the large abdominal
segment with ferruginous pubescence, the latter with a large rounded yellow-
ish-ferruginous spot on each side at tip; wings blackish.
Male.—Black, closely punctured, densely clothed with long black
pubescence; head entirely black; eyes small, round, entire and very
convex; antennæ nearly as long as the head and thorax, black, the
flagellum sericeous. Thorax ovate, clothed above with long, dense,
yellowish-ferruginous or golden-yellow pubescence, beneath with black
pubescence, as well as the metathorax which is broad, rather abrupt
behind and coarsely reticulated; tegule punctured, shining. Wings
ample, blackish, sometimes slightly paler about the middle, with a
longitudinal subhyaline streak in the second submarginal and second
diseoidal cells; marginal cell short, broadly truncate at tip and
not exceeding the tip of the third submarginal cell; three sub-
marginal cells, the first longer than the marginal, pointed at either
end; the second as long as the marginal, pointed at base and greatly
narrowed towards the marginal, receiving the first recurrent ner-
vure about one-third from the base; the third submarginal subob-
soletely defined, short. the tip extending beyond the marginal cell and
pointed, the side nervures descending almost parallel below the middle
to the cubital nervure, where the apical nervure becomes confluent with
the second recurrent nervure. Legs deep black, with black pubescence.
Abdomen oblong-ovate, gradually narrowed to the tip, black, somewhat
shining, closely and finely punctured, clothed above with dense black
pubescence, especially on the apical margins of the third and following
segments; large basal segment clothed, except at base, with short dense
yellowish-ferruginous or golden-yellow pubescence, but not so dense as
to hide two large round yellowish-ferruginous spots, one on each side
behind the middle of the segment; these spots appear sometimes more
or less confluent, having the appearance of a broad band; the node is
short and shining black, with sparse black pubescence except on the
apical margins of the segments where it is dense. Length 5—8? lines;
expanse of wings 9—13; lines.
Twenty-one specimens.
6. Mutilla Crousa, n. sp.
Black; the head, thorax and large basal segment of abdomen above clothed
with ycllowish-ferruginous pubescence, the latter with two large ferruginous
apots.
Female.—Black, closely and roughly punctured; head not wider
than the thorax, piceous-black, with black pubescence, the vertex with
432 [JUNE
golden-ferruginous pubescence; eyes small, rounded, entire and convex ;
antennæ black, the flagellum sericeous. Thorax elongate, slightly nar-
rowed behind the middle. rufo-piceous above, with dense golden-ferru-
ginous pubescence, the sides and beneath black, with sparse black
pubescence ; metathorax very abruptly truncate behind. Legs entirely
black, shining, with black pubeseence. Abdomen large, ovate, densely
and finely punctured, black, with black pubescence, except the large
basal segment above which is densely clothed with golden-terruginous
pubescence, almost concealing two large, ill-defined, nearly confluent,
ferruginous spots on the disk; the pubescence on the upper surface of
the third segment are mixed with golden; the node black, short, circu-
lar at tip and depressed at base. with a short emarginate process be-
neath; venter entirely black and somewhat shining, Length 7} lines.
One specimen. This may be the 9 of M. bioculata.
F
7. Mutilla Medea, n. sp.
Black; thorax and large abdominal segment above, yellowish-ferruginous.
Femate.— Deep black, coarsely punctured; head entirely black, sub-
orbicular, not wider than the thorax, clothed with coarse black pubes-
cence; eyes small, rounded, entire and convex; antennæ black, the
flagellum sericeous. Thorax elongate. slightly narrowed behind the
middle, clothed above with dense yellowish-ferruginous pubescence, on
the sides and beneath with black pubescence; metathorax abruptly
truncate. Legs entirely black, with black pubescence. Abdomen ovate,
black, closely punctured, the punctures not so rough as those of the
thorax; the large basal segment above obscure ferruginons, and densely
clothed with yellowish-ferruginous pubescence, the extreme base, the
sides, and the rest of the abdomen with black pubescence. Length
67 lines.
One specimen.
8. Mutilla californica, Radochk.
Mutilla californica, Radochkovsky, Hore Societatis Entomologice Rossice,
1861, p. 86, pl. 2, fig. 7.
Female.—Black, the head above the eyes, the thorax above, and the
abdomen above except the exteme base, densely clothed with ferrugi-
nous pubescence, sometimes varying to golden-ochraceous; the head
is subquadrate, but not broader than the thorax, the eyes are small,
rounded, entire and convex, the antennw are black, and somewhat
sericeous; the thorax is short, broad-ovate when viewed from above,
the punctures are close and rather coarse, the metathorax abruptly
truncate behind; the legs are entirely black, with black pubescence ;
the abdomen is ovate, closely and deeply punetured; the node, the
S
1865.] 433
base and sides of the large basal segment, as well as the venter entirely,
more or less clothed with black pubescence. Length 43—7 lines.
Eight speeimens.
9. Mutilla fulvohirta, n. sp.
Black; head, thorax and abdomen above, except base, densely clothed with
bright fulvous pubescence; wings blackish.
Male.—Head black, coarsely pnetured, with long black pubescence,
mixed with fulvous on the vertex; eyes small, rounded, entire and
convex; antenn about as long as the head and thorax, black, serice-
ous. Thorax coarsely punctured, black, the upper surface elothed with
a long, dense, bright fulvous pubescence, on the sides and beneath it
is black; metathorax broad, abrupt behind, rounded on the sides, re-
ticulated with coarse punctures, and thinly elothed with fulvous pubes-
cence. Wings ample, blackish, much paler about the middle; the cells
much as in M. monticola, except that the third submarginal cell (which
is also very indistinctly defined) is more narrowed beneath, and the
second submarginal receives the first recurrent nervure more towards
the middle. Legs entirely black, with black pubeseence. Abdomen
ovate, black, shining, closely punctured and elothed with black pubes-
cence; apical margin, sometimes the apical half of the large basal seg-
ment, and all the other segments above, clothed with a dense bright
fulyous pubescence; beneath entirely black. Length 5—6 lines; ex-
panse of wings 9—11 lines.
Nine specimens. The pubescence on the upper surface of the head,
thorax and abdomen varies from ochraceous to ferruginous, but gene-
rally it is bright fulvous. This may be the $ of M. californica.
10, Mutilla propingua, n. sp.
Black; thorax above red, clothed with golden pubescence, as well as the ver-
tex and apical margins of the abdominal segments: wings dark fuscous.
Male.—Black, closely punctured, somewhat shining, clothed with
black pubescence; vertex tinged with rufo-piceous, and clothed with
golden pubescence; eyes small. round, entire and convex; antenne
black, subsericeous. Thorax black, with black pubescence ; the pro-
thorax above, the mesothorax and scutellum, rufous, clothed with long
golden pubescence ; metathorax black, rounded behind, with large,
coarse punctures and sparse black pubescence; tegula black, punc-
tured. Wings dark fuscous, paler about the middle; marginal cell
large, rather long, rounded or somewhat pointed at tip, and exceeding
the tip of the third submarginal cell; three distinct submarginal cells,
the first nearly as long as the marginal; the second broad beneath,
much narrowed towards the marginal, and receiving the first recurrent
434 [JUNE
nervure about the middle; the third submarginal distinctly defined,
short, pointed at tip and much narrowed beneath and receiving the
second recurrent nervure. Legs black or piccous-black, the femora
beneath fringed with Jong greyish pubescence, the tibia and tarsi with
blackish pubescence. Abdomen ovate, black, closely punetured, the
large basul segment shining, elothed with a very thin black pubescence;
apical margins of all the segments, both above and beneath, fringed
with long golden pubescence. Length 43 lines; expanse of wings 73
lines,
One specimen. A very distinct speeies, casily recognized by the red
thorax, with its golden pubescence, as well as of the apieal margins of
the abdominal segments. It is closely allied to M. fulcohirta, but quite
distinct hy the coloration of the thorax and by the different shape of
the marginal and submarginal cells of the anterior wings.
11. Mutilla Bellona, n. sp.
Rufo-piceous; head, thorax and the large basal segment of abdomen above
with rufo-ferruginous pubescence; antennæ and legs black; base and apex of
abdomen black, the segments above and beneath fringed with yellowish pu-
bescence,
Female.—Rufo-piceous, elosely and deeply punctured; head not
wider than the thorax, clothed above the antennz with a long, dense
rufo-ferruginous pubescence, beneath the antennæ and on the cheeks.
the pubescence is black and seattered ; eyes small, rounded, entire, con-
vex and polished; mandibles black, smooth and polished; antennæ
deep black, the flagellum subsericeous. Thorax ovate, slightly nar-
rowed behind, clothed above with a long, dense rufo-ferruginous pu-
beseenee, longer on the summit of the metathorax, which is abruptly
truncate behind ; sides of the thorax sparsely clothed with long black
pubescence, beneath it is more or less mixed with pale yellowish. Legs
black, clothed with black pubescence, slightly mixed with pale yellow-
ish, especially on the femora beneath; base of the coxæ rufo-pieeous.
Abdomen ovate, closely punetured; the large basal segment above
clothed with a dense rufo-ferruginous pubescence; the node, the ex-
treme base of the large basal segment and the apical segments above
more or less clothed with black pubescence, except the apical margins
of all the segments above and beneath, where the pubescence is pale
yellowish ; sometimes the pubescence of the third segment above ix
tinged with reddish; the node beneath and the large ventral segment
has a scattered pale yellowish pubescence; the node above is black or
piceous-black, circular and rugose at tip. and smooth, shining and de-
pressed at base. Length 6—7 lines.
1865.} 435
Two specimens. Allied to M. californica, but is distinguished by
the color of the body being rufo-piceous, instead of black, and by the
abdomen having only the large basal segment reddish above.
12. Mutilla Ægina, n. sp.
Rufo-piceous; head, thorax and large basal segment above, except extreme
base, with reddish pubescence, the remainder with black pubescence.
Female.—Very closely allied to M. Bellona, from which it differs
only by having the pnbescenee of the legs and of the abdomen, except
on the large basal segment above, entirely deep black, and the segments
not fringed with yellowish. The pubescence of the head, thorax and
large basal segment of the abdomen above varies to yellowish-ferrugi-
nous. Length 6 lines.
Two specimens.
13. Mutilla Asopus, n. sp.
Black; head and thorax above and the large basal segment of abdomen red,
clothed above with bright red pubescence; metathorax tinged with reddish ;
wings blackish; large basal segment of abdomen beneath with a sharp longi-
tudinal, central carina.
Mule.—Black, with large, close, deep punctures, and long black
pubescence; head, above the antennæ, clothed with long red pubes-
cence ; eyes small, rounded, entire and convex ; antennæ black at base,
the flagellum brown-sericeous. Thorax; prothorax, mesothorax and
scutellum rufous and clothed with long, dense bright red pubescence ;
pleura and metathorax rufo-piceous, the latter more reddish at base,
reticulate with coarse punctures and clothed with long thin black pu-
bescenee; tegule with reddish pubescence. Wings blackish, paler
about the middle, with a subhyaline dash in the second submarginal
and second discoidal cells; marginal cell short, very abruptly and
broadly truncate at tip; two distinct submarginal cells, the first as long
as the marginal, the second a little shorter, receiving the first recurrent
nervure about the middle; the third submarginal cell obsoletely defined.
Legs entirely black, with black pubescence. Abdomen ovate, gradu-
ally narrowed behind, the punctures not so large as those of the thorax ;
large basal segment rufous, less bright beneath, with a blackish longi-
tudinal stripe on the dividing suture between the dorsal and ventral
surface, the dorsal surface, except extreme base and apex, is clothed
with a dense bright red pubescence; on the rest of the abdomen, the
pubescence is deep black ; large ventral segment with a central longi-
tudinal carina, more sharply developed on the posterior half of the seg-
ment. Length 5} lines; expanse of wings 9} lines.
One specimen. May be the $ of M. Egina, as it resembles that
species in the distribution of color.
436 [JUNE
d.—lead, thorax and abdomen more or less red above and beneath.
14. Mutilla Vesta, n. sp.
Rufous; antenne, mandibles, legs and apex of abdomen, piceous or black;
the pubescence, except on the base and apex of large abdominal segment,
golden-ochraeeous; head not wider than the thorax.
Femate.—Rutous, densely and rather roughly punetured, head and
thorax clothed with a sparse glittering ochraceous pubescence, but very
dense on the apical segments of the abdomen; head not wider than
the thorax, the vertex with a few scattered, long, blackish hairs, the
pubescence about the mouth long, dense and glittering ochraccons ;
eyes small, rounded, entire and convex; mandibles piceous; antennae
piceous, the basal joint with short ochraceous pubescence. Thorax
rather short, truncate in front, narrowed behind the middle and slightly
strangulated, rounded above and behind, but abrupt on the sides, the
metathorax is rather abruptly rounded and exeavated on each side;
the thorax above has a long, scattered, erect, biackish pubescence, and
a short appressed reddish pile, having a beautiful golden-red hue when
viewed in eertain lights; sides of the thorax has a thin, fine pale pu-
bescence more dense in exeayations. Legs black or piceous-black.
clothed with a glittering ochraceous pubescence; in some specimens
the coxæ and femora are more or less tinged with dull rufous. Abdo-
men ovate, rather less coarsely punctured than the thorax; the node,
and'the large basal segment, except their apical margins, rufous; the
remaining segments blackish ; all the segments above and beneath have
an apical fiiuge of long, dense, glittering ochraceous pubescence; the
large basal segment above and beneath has a short, scattered ochra-
ceous pubescence, occasionally with a rounded patch of short black
pubescence on the basal middle above; sometimes the apex of this
segment is broadly black and sometimes the segment is divided down
the middle by a blackish line. Length +—5 lines.
Eight specimens. Is this the Mutilla ferrugata Fabr.?
15. Mutilla montivaga, n. sp.
Reddish. more or less tinged with fuseous beneath ; head large, rather broader
than the thorax, which is short, broad, subcordate; legs blackish; apex of ab-
domen fringed with ochraceous pubescenee.
Female,—Rufous or rufo-ferruginous, brighter above, which is
clothed with a short, dense, appressed, silky-red pubescence, very
densely but not coarsely punctured; beneath more or less tinged with
fuscous, with a silky ochraceous pubescence; head large, quadrate, a
little broader than the thorax, the vertex has a few scattered, long,
blackish, erect hairs, the cheeks and mouth more or less tinged with
fuscous; eyes small, rounded, entire, convex and polished; mandibles
1865.] 437
also polished, and black at tips; antennæ reddish at base, the scape
with ochraceous pubeseenee, the flagellum rufo-piceous. Thorax short,
very broad and truncate in front, subeordate, being deeply strangulated
on each side behind the middle, the apex truneate and very abrupt ;
upper surface red or ferruginous, the sides, under surface and metatho-
rax behind often more or less fuseous, sometimes almost black ; lateral
excavation deep, smooth and polished ; posterior face of the metathorax
slightly concave, finely seulptured, sometimes shining; sides of thorax
and summit of metathorax sometimes with a long erect fuseous pubes-
cenee. Legs black, sometimes more or less piceous, clothed with a glitter-
ing ochraceous pubescence longer and more dense on the eoxze and femora
beneath. Abdomen large, ovate, broad at base, gradually narrowed to-
wards the apex; large basal segment above clothed with a short, dense,
appressed reddish pubeseence; remaining segments above and beneath
fringed with a long, dense pale ochraeeous or cinereous pubescence,
which also covers the large ventral segment; the apical segments above
and the venter entirely is often more or less fuseous; the node is very
broad, being uearly as broad as the base of the second segment, flat-
tened, sometimes black, with black pubescence, mixed on the sides
with ochraeecous. Length 4—6 lines.
Fen speeimens. Easily separated from the preceding specics by the
large quadrate head, by the short thorax, broad in front and abruptly
narrowed behind, and by the finer sculpture. The node of the abdo-
men in this species is differently shaped from that of any of the pre-
ceding species, being as broad as the base of the large second segment,
whereas in all the others it is rather small and narrow.
16. Mutilla contumax, n. sp.
Obscure rufous; head and abdomen densely clothed with silvery-ochraceous
pubescence; head very large, broader than the thorax; large basal segment of
abdomen with three spots at base and band at apex, fuscous.
Female.—Obseure rufous, very densely and somewhat coarsely punc-
tured; head very large, quadrate, broader than the thorax and densely
clothed with a silvery-ochraeeous pubescenee; eyes small, round, entire,
convex and polished; mandibles black at tips; antennæ entirely ferru-
ginous. Thorax short, subquadrate, broad and truneate in front, stran-
gulated behind the middle, deelivious on the sides and behind; upper
surface with a sparse blackish pubescence, on the lateral margins and
behind with long scattered, ochraceous pubescence; the deep lateral
posterior excavation large, smooth and polished. Legs pale rufous,
thinly clothed with ochraeeous pubescence. Abdomen ovate, rather
broad at base, the large basal segment clothed above with a very short,
438 [JUNE
appressed, golden-sericeous pubescence, on the basal third a large, quad-
rate, pale fuscous, central spot, and another smaller one on each side,
all connected at base by a narrow transverse band, the apex with a
broad transverse band of the same color; the remaining segments above
and beneath with a dense fringe of long silvery-ochraccous or cinereous
pubescence ; the node or small basal segment is shaped like that of the
preceding species, but less broad, its apical margin is pale fuscous.
Length 5 lines.
Two specimens. This pretty species is easily recognized by the large
ochraceous head, and the ornamentation of the large basal segment of
the abdomen. It has a close ally in W. connectens Cresson, (Proc. Ent.
Soe. Philad. iv, p. 387), from Lower California, which differs princi-
pally by the second segment of the abdomen having two large fuscous
spots, one on the basal middle and the other on the apical middle, both
connected by a short narrow fuseous line.
e.—Head and thorax red; abdomen above, black and cinereous.
17. Mutilla ornativentris, n. sp.
Rufous; abdomen above blackish, with spots or bands of silvery-cinereous
pubescence; head transverse, broader than thorax, the latter narrow, elongate
and parallel.
Female.—Rufous, very densely punctured ; head transverse, not
quadrate, broader than the thorax; the mouth with long ochraceous
pubescence; eyes moderate, ovate, entire; mandibles, blaekish ; an-
tennie blackish, sericeous, the three or four basal joints rufous. Thorax
elongate, narrow, somewhat rounded in front, the sides subparallel, a
little strangulated about the middle, and again widened posteriorly, the
sides and behind abrupt; upper surface with a short fuscous pubes-
cence, the sides with a very short, fine, dense cinereons pile. Legs
rutous, with ochraceous pubescence ; tips of the femora, most of the
tibiw and the tarsi, fuscous. Abdomen elongate, ovate, mueh narrowed
to the apex, blackish above, reddish beneath; all the segments with a
broad apical band of dense silvery-cinereous pubescence, the anterior
middle of which is more or less sinuate or emarginate; large basal
segment with a large patch of silvery-sericeous pubescence, sometimes
obsolete, on each side at base; the apical segments above are some-
times tinged with reddish, and in one specimen the large basal segment
above is tinged with reddish; the ventral segments have an apical
fringe of silvery-cinereous pubescence. Length 43—5 lines.
Three specimens. Easily distinguished by the narrow, subparallel
thorax, and the ornamentation of the abdomen.
1865.] 439
TI. Smooth, shining species.
18. Mutilla clara, n. sp.
Honey-yellow; eyes, spot enclosing ocelli, and most of femora and tibia,
blackish; apex of abdomen clothed with a long, dense, whitish pubescence ;
wings large, hyaline, the apical margin streaked with fuscous; two submargi-
nal cells.
Mate.—Uniform honey-yellow, polished, elothed with a long thin
whitish pubescence ; eyes rather large, rounded, eutire, very convex
and blackish; ocelli large, enelosed by a blackish spot; tips of man-
dibles also blackish ; antennz as long or rather longer than the head
and thorax, brownish, honey-yellow at base. Thorax densely punctured ;
mesothorax polished, with a few seattered punctures and two deeply
impressed longitudinal lines; metathorax abruptly rounded behind,
coarsely reticulate, with a broad smooth shining space on the middle,
bounded on the sides, and divided down the middle by three sharply
defined longitudinal carinæ ; tegula honey-yellow. Wings ample, hya-
line, faintly tinged with yellowish, with three elongate, longitudinal,
pale fuseous streaks on the apical margin and a large pale fuscous spot
beneath the second submarginal cell; nervures pale testaceous ; stigma
rather large and blackish; marginal cell short, rounded at tip; two
distinct submarginal cells, the second obliquely subquadrate, receiving
the first recurrent nervure before the middle, the basa] nervure sinu-
ate; third submarginal cell obliterated. Legs slender, thinly clothed
with pale pubescence ; coxz and trochanters honey-yellow ; femora and
tibia, except extreme base apex, blackish, rest of the legs yellowish-
testaceous. Abdomen peticlated, smooth and polished ; the node or
petiole segment elongate, slender at base und much swollen at tips, and
clothed with a loug thin whitish pubescence; large basal segment
highly polished, naked except its apical margin which has a long dense
fringe of whitish pubescence; remaining segments fuscous, densely
elothed with a long whitish pubescence, more sparse beneath. Length
+ lines; expanse of wings 7? lines.
One specimen.
19. Mutilla concolor, n. sp.
Honey-yellow; apex of abdomen rather densely clothed with whitish pu-
bescence; antennæ except base, and the femora and tibiæ, dusky: wings hya-
line, with two submarginal cells.
Male.—Unitorm honey-yellow, polished, clothed with a thin, long,
whitish pubescence; eyes large, round, entire and prominent, as well
as the ocelli which are enclosed by a blackish spot; antennæ long,
honey-yellow, the flagellum above dusky. Thorax rather elosely punc-
tured; the suture between the pro- aud mesothorax deeply impressed ;
440 [Juxe
scutellum subdepressed, rugose, with a transverse excavation at base ;
metathorax rounded, coarsely reticulated, with a double shining space
at base, enclosed by well-defined carinæ; tegulæ luteous. Wings ample,
obscure hyaline; nervures testaccous, stigma fuscous; marginal cell
elongate, regular, pointed at tip; two submarginal cells, shaped as in
M. clava; third submarginal cell obliterated. Legs luteous, with long
whitish pubescence; the four posterior femora and tibiae, except ex-
treme base and apex, more or less blackish. Abdomen elongate, petio-
lated, oblong-ovate, smooth and shining, clothed with a long, thin, whit-
ish pubescence, very sparse on the disk of the large basal segment, but
rather dense on the apical margins of all the segments above and be-
low; the first or petiole segment elongate, rather slender at base and
swollen beyond the middle, with a small prominence on cach side about
the middle. Length 43—5 lines; expanse of wings 8—58; lines.
Two specimens. Allied to the preceding species, but casily distin-
guishec. by the hyaline wings.
20. Mutilla nubecula, n. sp.
Obscure honey-yellow, clothed with sparse pale pubescence; antenne and
legs luteous; wings hyaline with a fuscous cloud beyond the stigma; three
submarginal cells.
Male.—Uniform dull honey-yellow, shining, thinly clothed with a
rather long whitish pubescence; eyes large, round, entire and very
prominent, as well as the ocelli; tips of mandibles black ; antennæ
longer than the head and thorax, luteous-yellow. Thorax above shin-
ing, with scattered punctures, those on the pleura very dense; meta-
thorax rugose; tegule honey-yellow. Wings hyaline, faintly iridescent.
with a rather large fuscous cloud just beyond the marginal cell; ner-
vures yellowish; stigma rather large and blackish; marginal cell short.
not longer than the stigma, broadly rounded at tip; three distinet sub-
marginal cells, the second small, subtriangular and receiving the two
recurrent nervures, the third still smaller and quadrate, the apical ner-
vure about on a line with the tip of the stigma. Legs entirely luteous-
yellow. with thin pale pubcscenee. Abdomen oblong-ovate, pointed at
tip, petiolated, rather closcly punctured, shining and with a scattered,
long pale pubescence; the first or petiole segment half the length of
the whole abdomen, very slender at base, with the posterior half greatly
swollen and ovate; the extreme apex of the abdomen with a short,
acute, recurved spine, and the fourth and fifth ventral segments have
at the extreme apical middle of each, two tufts of erect setæ. Length
34—4 lines; expanse of wings 6—7 lines.
Two specimens. Easily recognized by the fuseous cloud beyond the
1865.] 441
stigma on the anterior wings. The small specimen has the neuration
of the anterior wings remarkably variable; on the left wing the third
submarginal cell is very narrow and transverse, while on the right
wing it is obliterated and thrown into the second submarginal, making
that cell nearly as large as the first; the marginal cell in both wings is
narrower than in the large specimen, aud merely margins the stigma.
21. Mutilla glabrella, n. sp.
Dark honey-yellow, smooth and shining. thinly pubescent; head black;
wings hyaline, with a very short marginal, and three submarginal cells.
Male.—Uniform obscure honey-yellow. very smooth and polished,
elothed with a thin, pale yellowish pubescence; head black, with fine
seattered punctures; eyes very large and prominent, entire and round-
ed; ocelli also large and prominent; clypeus and mandibles obscure
honey-yellow, the former very transverse and much depressed ; the
mandibles large, broad, the upper margin sinuate and acutely earinate,
the apex with three short, obtuse, blackish teeth; antennz longer than
the head and thorax, filiform.’ Thorax rather broad in front, with thin,
subappressed, yellowish-serieeous pubescence ; prothorax sunken, not
prominent; mesothorax large, rather broadly margined anteriorly, and
on each side over the tegule a finely impressed longitudinal line, the
surface polished, with a few scattered delicate punctures; seutellum
smooth, with a few long pale hairs; pleura rather closely punctured,
very prominent on the sides and beneath, and behind it a very deep
oblique excavation ; metathorax very finely sculptured, subopaque, sub-
quadrate, abrupt on the sides and behind. with a long, thin, pale pubes-
cence. Wings ample, hyaline; nervures fuscous, stigma moderate,
blackish; marginal cell very short, scarcely more than half the length
of the stigma, the apex appendiculated and subacute, the lower nervure
more robust than the upper; three distinet submarginal cells, the
first as long as the stigma, much narrowed at tip; the second small,
triangular, receiving the first recurrent nervure near the base, which
is pointed; the third submarginal rather large, quadrate, and receiving
the second recurrent nervure about the centre. Legs color of the body,
thinly pubescent, the tibiae and tarsi paler. Abdomen clongate-ovate,
pointed at apex, petiolated, clothed with a long yellowish pubescence,
more dense towards the apex; first or petiole segment very slender at
base and greatly swollen behind the middle and subglobose ; posterior
margins of the segments depressed or broadly margined. Length 5
lines; expanse of wings 8 lines.
One specimen. Closely allied in form and color to M. nubecula, but
may be at once distinguished from that species by the smoother sur-
442 [JUNE
face of the body, tbe blaek head, hyaline wings, and the shape of the
metathorax.
Genus MYRMOSA, Latr.
Myrmosa unicolor, Say.
Myrmosa unicolor, Say, Long's Second Expedition, ii, p. 331.
One & specimen.
Fam. SCOLIADÆ.
Genus MYZINE, Latr.
j}. Myzine sexcincta, Fabr.
Scolia sexcineta, Fabr. Syst. Ent. p. 356 p; Ent. Syst. ii, p. 236.
Elis sexcincta, Fabr. Syst. Piez. p. 248.
Myzine sexeineta, Latr. Gen, Crust. et Ins. iv, p.112. Guér. Dict. pitt. d' Hist.
nat. v, p. 575.
Tiphia maculata, Fabr. Syst. Piez. p. 224. Ọ var.
Tiphia namca, Fabr. Syst. Piez. 233 9.
Myzine namea, Latr. Gen. Crust. et. Ins. iv, p. 112.
Myzine similis, Guér. Dict. pitt. d'Hist. nat. v, p. 575.
Plesia namea, St. Farg. Hymn. iii, p. 577, pl. 36, fig. 3. Ọ.
Plesia sexeincta, St. Farg. Hym. iii, p. 584 %.
Plesia maculata, Guér. Rey. Zool. 1838, p. 58.
Eight & specimens.
to
. Myzine hyalina, n. sp.
Black: frontal orbits, clypeus, line over collar, anterior margin of mesotho-
rax, spot on its disk, tegulæ, two spots on pleura, scutellums, marks on each
side of metathorax, legs except base, and bands on abdomen, yellow; wings
hyaline.
Male.—Black ; head and thorax opaque, finely punetured, clothed
with a thin, whitish pubescence; frontal orbits, not extending above
the sinus of the eyes, a spot immediately above the base of each an-
tenna, the clypeus, and the mandibles except tips, yellow ; antennæ
robust, as long as the head and thorax, opaque black above, dull rufo-
testaccous beneath, except the basal joint whieh is yellow. Thorax: a
line over the collar, anterior margin of the mesothorax, sometimes con-
fluent with the line over the collar, a subtriangular spot on the disk of
the mesothorax, tegule, a large transverse spot on the pleura beneath
the anterior wing, as well as a small rounded spot behind it, both seu-
tellums, and a longitudinal, sublunate spot on each side of the meta-
thorax, all yellow; metathorax densely and rather finely seulptured.
Wings hyaline, the extreme apex slightly fuseous; nervures yellowish.
Lees yellow, the coxæ, trochanters and base of femora, black, Abdo-
men shining black, iridescent in certain lights, delicately and sparsely
punctured, and clothed with a short, erect, sparse whitish pubescence ;
the apex of the 2—6 segments above finely margined, with an apical
transverse yellow fascia on each segment, more or less deeply emargi-
1865.) 443
nate on the anterior middle; basal segment much swollen towards the
tip, which is convex and somewhat gibbous, the apex rising rather
abruptly from the base of the second segment, with a yellow spot on
each side, sometimes connected by a yellow line on the apical margin ;
disk of the apical segment flattened and faintly concave, deeply notched
at tip to receive the long recurved blick spine which arms the last
ventral segment; in one specimen there is a round yellow spot on the
basal middle of the last dorsal segment, in the other specimen this seg-
ment is immaculate; beneath, segments 2—6 have each a lateral apical
yellow spot. Length 6 lines; expanse of wings 10 lines.
Two specimens. Allied to M. sexeincta, but differs by the smaller
size, the hyaline wings, and the longer, more convex and gibbous basal
segment of the abdomen; the markings of the two species are much
alike. Tn one specimen the metathorax has a small central yellow dot,
as well as a small spot on each side at the extreme base.
3. Myzine confluens, n. sp.
Black, spotted and banded with yellow; wings pale yellowish-hyaline; four
posterior tibiæ ferruginous, covered exteriorly with numerous small subap-
pressed teeth; tarsi setose: apical segment of abdomen finely striated, black
margined posteriorly with rufous.
Female.—Head black. with sparse deep punctures and thin pale
glittering pubescence; the orbits—narrow behind and continued ina
narrow line above on the occiput, on the disk of which they are nearly
confluent, broad and sinuate in front but not confluent with the line
on the outer orbit,—a large central spot just above the base of the an-
tenn, confluent with the broad inner orbits. and continued upwards
for a short distance on the middle of the front, yellow; the yellow
markings of the head are so arranged, that the front has two large
black spots which become confluent behind, the confluence covering
the ocelli; clypeus and labrum testaceous, pubescent; mandibles long,
sleuder, subacute, yellowish-testaceous, black at tips and fringed with
long yellowish hairs; antennze short, stout, the scape rufo-piceous,
paler at tips, the flagellum opaque blackish, tinged with obscure rufo-
testaceous beneath. Thorax black, clothed with a thin, short, pale
glittering pubescence; prothorax rather closely punctured, margined
before and behind with yellow. the yellow margin behind narrow and
even. that in front dilated on the sides, narrow on the middle. with
two emarginations in front, and another on the extreme sides behind ;
mesothorax almost smooth on the disk which has a rather large sub-
quadrate yellow mark, on cach side of which the surface is roughly
punctured, a small yellow spot on each extreme s de, just behind the
444 [Js
tegulæ; scutellum coarsely punctured, with a transverse yellow line:
postscutellum also with a transverse yellow line; pleura prominent.
elosely punetured, with a large, irregular. yellow mark in front and a
small rounded spot of the same color behind it; metathorax minutely
sculptured, subseriveous, abruptly truneate behind, with a central dot,
and a large spot on each side emarginate above, yellow; tegula also
yellow. Wings narrow, pale yellowish-hyaline, very faintly tinged with
dusky on the apical margins; nervures honey-yellow. Legs black,
with whitish pubescence ; tips of the four anterior femora, the anterior
tibia, a line on the middle tibize in front, a spot on the posterior cox
above, and the upper surface of their femora, yellow; extreme tips of
the anterior tibiæ. most of the four posterior tibiæ above and all the
tarsi, dusky ferruginous ; the four posterior femora compressed, smooth,
polished, and edged beneath; their tibiæ depressed above. and covered
with dense subappressed. claw-shaped teeth or spines; the tarsi slightly
spinose, and fringed with long whitish sete. Abdomen sparsely punc-
tured and shining, pubescent on the sides; first seginent with a trans-
verse yellow band. sinuate behind and deeply emarginate on the basal
middle; second segment with a large subyuadrate yellow mark on each
side at base, dilated on each extreme side to the apical margin along
which it extends in a very narrow, subobsolete line the whole width of
the segment; third segment yellow, with a transverse. slightly undu-
late, narrow. black baud near the apex, not continued to the lateral
margin. but with a black dot on each side just above its termination :
fourth aud fifth segments also yellow, with a transverse blaek spot on
each side; apical segment black, depressed. densely and longitudinally
striated, with the apical margin rather broadly rufous and rounded;
venter black, shining; the narrow apical margins of the secound, third
and fourth segments, a spot on each extreme side of the second seg-
ment, a broad band at the base of the third segment, interrupted in
the middle, and a narrow transverse line on each side at the base of the
fourth segment, all yellow. Length 5 lines; expanse of wings 8} lines.
One speeimen.
Genus TIPHIA, Fabr.
i. Tiphia inornata, Say.
Tiphia inornata, Say, Long’s Second Expedition. ii, p. 331.
Two % specimens.
w
. Tiphia tarda. Say.
Tiphia tarda, Say, Bost. Jour. Nat. Hist. i, p. 300.
One 9 specimen.
1865. 445
3. Tiphia luteipennis, n. sp.
Black, shining, clothed with whitish pubescence: wings yellow. apical mar-
gins dusky.
Female.— Black, shining, sparsely clothed with whitish pubescence ;
head deeply and rather closely punctured. with a smooth space on the
front just beneath the ocelli; mandibles black, polished; antennx
short, stout, conyolute, piceous above, rufo-piecous beneath. Thorax
depressed above; prothorax deeply and rather closely punctured, its
posterior margin impunctured, smooth and polished; mesothorax and
seutellum sparsely punetured; pleura protuberant, punctured, with a
very large, deep excavation on each side behind; metathorax sub-
opaque. abruptly truneate behind and on the sides, the upper surface
minutely sculptured, with three ill-defined, approximated, longitudinal
lines on the middle, connecting with a well-defined carina which mar-
gins the verge of the posterior truncation; lateral truncations deeply
aud obliquely striated, the posterior truncation depressed and rugose.
Wings bright yellow, with the apical margins rather broadly margined
with fuliginous; nervures honey-yellow. Legs black, punctured, clothed
with cinereous pubescence, the tarsi piceous or rufo-piceous, especially
at tips. Abdomen shining, closely punetured on the sides, more
sparsely on the disk of the segments, the apical margins of which are
fringed with cinereous pubescence; basal segment eontracted at tip,
the base truncate and excavated. the verge of the truneation carinate ;
apical segment depressed and rugose; venter rather closely and deeply
punctured. Length 6 lines; expanse of wings 9 lines.
One specimen, Easily recognized by the deep yellow wings.
Genus SCOLIA, Latr.
3. Superior wings with two submarginal cells and one recurrent nervure.
1, Scolia Ridingsii, n. sp.
Ferruginous; sides of prothorax, scutellums, and a large spot on each side
of four basal segments of abdomen above, luteous; wings deep yellow, the
apical margins broadly fuliginous with a beautiful violaceous reflection, and a
dark cloud beyond the marginal cell.
Female.—Ferrnginous, clothed with fulvous or golden-yellow pu-
bescence, closely and rather deeply punctured; the sinus of the eyes
and the outer orbits, sometimes luteous, and in one specimen extending
entirely across the occiput; mandibles piccous at tips; antennæ pice-
ous, the two or three basal joints ferruginous. Thorax: sides of the
prothorax, a spot on the pleura, seutellum and postscutellum, and a
spot on each side of the metathorax, sometimes much reduced, luteous ;
the sentellums with large, deep, scattered punctures; metathorax short.
broad, more finely punetured than the rest of the thorax, abruptly
446 [JUNE
truncate and somewhat coneave behind. Wings: the superior pair
deep yellowish-hyaline, the apical margin broadly fuliginous with a
beautiful violaceous reflection ; beyond the marginal cell a broad black-
ish cloud extending to the tip of the wing; nervures honey-yellow ;
posterior wings fuliginous, with a purplish reflection, the base subhy-
aline. Legs ferruginous, with golden-yellow pubescence, the tibiae
tuberculate above, the tarsi spinose. Abdomen sparsely punctured,
faintly iridescent; on each side of the four basal segments above. a
rounded luteous spot, sometimes slightly confluent; the spots on the
first and fourth segments smallest. and when confluent, they form a
rather broad transverse band; those on the second and third segments
are large, the former round and the latter rather transverse; all the
segments densely fringed with fulvous pubescence; the apical segment
densely clothed with dense, prostrate, fulvous pubescence ; venter paler
ferruginous. the second and third segments obsoletely stained with ob-
scure luteous, the basal segments deeply contracted. Length 8 lines;
expanse of wings 134 lines.
Two specimens.
2. Scolia inconstans, u. sp.
Obscure ferruginous; head, antennæ and most of thorax blackish; sides of
prothorax with a large luteous spot; third segment of abdomen with a yellow
spot; wings subhyaline, the costa yellowish, with a dark streak beyond the
marginal cell.
Mate.—Head black, with yellowish pubescence ; the orbits, more or
less interrupted, yellowish ; anterior margin of the clypeus, and the
mandibles, except tips, luteous; antennæ nearly as long as the head
and thorax, dull black, somewhat brownish beneath. Thorax blackish,
with rather dense, prostrate, yellowish pubescence, and close, rather
deep punctures; on each side of the prothorax a large luteous spot;
lateral margins of the mesothorax obscure testaceous ; pleura sometimes
with a ferruginous stain; postscutellum Juteous, and sometimes the
seutellum is tinged with the same color; metathorax black, sometimes
rufo-piceous, on each side a large rufous or ferruginous spot or stain,
the posterior face abruptly truncate and somewhat concave; tegule
ferruginous. Wings hyaline, slightly dusky on the broad apical mar-
gins, and with a slight violaceous reflection ; the costa yellowish espe-
cially about the marginal and submarginal cells, and beyond the former
a blackish streak extending to the tip of the wing; nervures fuscous.
Legs ferruginous, with yellowish pubescence. Abdomen obscure fer-
ruginous, punctured, shining, iridescent, clothed with yellowish pu-
beseence, more dense on the apical margins of the segments; basal
1865.] 447
sevment rounded at base and more elosely punctured than the follow-
ing segments, the apical margin slightly contracted; third segment
with a large, transverse. yellow macula on each side. and the apex of
the fourth segment is narrowly margined with yellowish ; in one speei-
men the spots on the third segment are very large, while the two basal
segments have a small, obsolete, luteous stain on each side at base, and
the fourth segment has an angular yellow mark on each side; the base
of the third, fourth and fifth segments are sometimes more or less
blackish; the apical segment is armed at tip with three long acute
spines, the central one the longest; ventral segments ferruginous, with
their base more or less blackish. Length 6—6} lines; expanse of
wings 11—113 lines.
Two specimens. This species has some resemblance to ©. dubia
Say, in the markings of the third abdominal segment, but is otherwise
very distinct.
3. Scolia ameena. n. sp.
Black; orbits, two spots on prothorax, postscutellum. two large marks on
third segment of abdomen, a broad band on the fourth and a narrow line on
the fifth, yellow; most of legs, sides of first and second abdominal segments.
and most of the venter dull rufous; wings subhyaline, the costa fuscous.
Male—Black, clothed with short pale pubescence, rather sparsely
punetured ; orbits, narrow behind, yellowish, indistinct; mandibles ru-
fous at base, antennæ as long as the head and thorax, entirely dull
black. Thorax: two small triangular spots on the prothorax in front,
and a transverse line on the postseutellum, yellowish ; metathorax im-
maculate, very abrupt behind and concave; tegule piceous. Wings
snbhyaline, the eosta broadly fuseous. Legs pieeous, with palish pu-
beseenee ; all the femora more or less rufous. Abdomen robust, blaek,
sparsely punctured, shining, somewhat iridescent; sides of the first
and second dorsal segments and the whole of the second ventral, rufous;
two large, irregular, almost confluent, yellow marks on the fourth seg-
ment above; a broad, yellow band on the fourth seginent, sealloped
anteriorly, and on the fifth segment a narrow transverse yellow line;
apieal segment piccous, with three very short, subaeute teeth. Length
7 lines; expanse of wings 12 lines
One specimen. A very handsomely ornamented species.
2%. Superior wings with three submarginal cells and two reeurrent nervures.
4. Scolia regina, n. sp.
Black; most of head, base of antenne, legs and venter, ferruginous: orbits,
sides of prothorax, postscutelluim, large spot on each side of metathorax, and
two large marks on the four basal segments of abdomen, bright yellow; wings
448 [Juxe
fuseco-hyaline, violaceous, costa and base of anterior pair yellowish, a broad
blackish streak extending from beneath the first submarginal cell to the tip of
the wing.
Femule.—Head ferruginous; a spot enclosing the ocelli. and the
surface about the insertion of the antennie, blackish; oeciput smooth
with a rather deep transverse foyea on each side behind the ocelli;
vertex prominent, with scattered punctures about the ocelli ; the orbits.
not reaching the summit of the eyes, yellow; clypeus tinged with yel-
lowish, pubescent, with a transverse row of deep punctures before the
apex; the face with tufts of long, dense, golden-yellow pubescence
about the insertion of the antenne ; mandibles black at tips and fringed
beneath with long yellowish pubescence ; antennz short, pieeous-black.
the two basal segments ferruginous. Thorax black, shining, with sparse.
pale fulyous pubescence; a quadrate yellow spot on each side of the
prothorax ; mesothorax with large, close, deep punctures, sparse on the
disk, which is stained with ferruginous in one specimen ; scutellum
smooth and polished. with three vbseure yellowish spots, but in one
specimen the whole seutellum is pale ferruginous; metathorax black,
polished on the sides and behind. the upper surface punetured, with a
tutt of yellowish-ferruginous pubescenee on the disk; on each side
above a broad, longitudinal, bright yellow stripe, extending down on
the posterior face which is rather abrupt, the sides very abrupt; pleura
shining, sometimes with a small ferruginous spot beneath the tegulæ,
which is also ferruginous. Wings: superior pair pale fuliginous, the
base yellowish, which color extends along the costa to near the tip of
the marginal cell, beneath this commences a broad blackish stripe
which extends to the tip of the wing; posterior pair fuseu-hyaline, pale
at base, both wings have a beautiful violaceous reflection, deeper and
more brilliant ou the blackish stripe of the superior pair. Legs ferru-
ginous, with golden-yellow pubescence ; the tibia and tarsi spinose ;
the spurs which arm the apex of the posterior tibize long, filiform and
obtuse, the inner ones very long, and dilated or somewhat spatulate at
tip. Abdomen above black, shining, somewhat iridescent, sparsely
punctured, with the apical margins of the segments densely fringed
with long ferruginous pubescence; first segment with a broad, trans-
verse bright yellow band, slightly interrupted on the middle, seeond.
third and fourth segments with a large, rounded, bright yellow spot
on each side, approximate on the disk; the fifth segment has some-
times four small yellowish spots across the middle; the apical segment
has a dense, appressed, golden pubescence ; venter entirely ferruginons.
except a small yellowish spot on each side of the third segment; the
1865.] 449
segments have an apical fringe as above. Length 7 lines: expanse
of wings 11 lines.
Two specimens.
5. Scolia consors, n. sp.
Black; clypeus, prothorax, seutellums, spot on each side of metathorax, and
bands on abdomen, yellow: wings subhyaline, the anterior apical margin
blackish, the costa yellowish ; legs ferruginous.
Male.—Black. sparsely punctured. clothed with yellowish pubes-
cence, dense aud long abont the insertion of the antenne ; eyes very
large; clypeus prominent, yellow. with a blackish spot on the apical
middle; mandibles piceous ; antenn as long as the head and thorax.
entirely dull black. the scape clothed with yellowish pubescence. Tho-
rax: prothorax with a large quadrate yellow mark on cach side, con-
nected by a narrow yellow line on the posterior margin; scutellum.
postscutellum aud an elongate mark on each side of the metathorax,
bright yellow; tegulæ luteous. Wings subhyaline, with a slight metal-
lie reflection ; costa yellowish, and beyond the marginal and submar-
ginal cells a broad blackish streak, extending to the tip of the wing;
the nervure dividing the first and second submarginal cells with its
lower half obliterated. Legs ferruginous, with pale pubescence ; coxæ
black or piceous-black ; tips of the four anterior femora above, their
tibia externally, and their tarsi. more or less yellow. Abdomen elon-
gate, narrowed towards the base, finely and rather closely punctured,
shiniug, iridescent, sparsely clothed with whitish pubescence, the seg-
ments margined at tip with long pale fulvons pubescence; segments
1—5 with a broad, subapical, bright yellow band, those on the first
three segments deeply indented on the middle anteriorly, the remainder
entire; basal segment narrower than the second, subquadrate, slightly
rounded at base ; apical segment depressed, clothed with black pubes-
cence, and armed with three long acute tecth, one on each side, and
one in the middle, the latter longest and recurved ; black. the first seg-
ment stained with brownish, the second with a small round yellow spot
on each side, the three following segments with a broad yellow band.
those on the third and fourth segments emarginate in the middle an-
teriorly. Length 7 lines; expanse 12 lines
One specimen. May prove to be the 6 of Si regina. Ft has some
resemblance to the 6 of S. trifasctata Fabr.
6. Scolia flavosignata, n. sp.
Black, with pale pubescence; clypeus, except a triangular black spot, pro-
thorax, scutellums, and four spots and a band on the abdomen, yellowish; legs
mostly ferruginous; wings fusco-hyaline. darker on the costo-apical margin,
the costa yellowish.
450) [JUNE
Male.—Form and size of the preceding species; deep black, clothed
with pale pubeseence, except on the vertex where it is fuscous ; eyes
very large; a very narrow line on the outer orbits, and the clypeus.
except a rather large triangular black spot on the middle, yellowish ;
mandibles piceous ; antennæ entirely dull black. Thorax closely punc-
tured; the prothorax, both sentellums and tegulæ, luteous; metatho-
rax immaculate, truncate behind. Wings fusco-hyaline, with a viola-
ceous reflection ; costa yellowish to the tip of the marginal cell, beyond
which there is a broad, dark fuscous streak which extends to the tip of
the wing. Lees: the coxæ, the anterior femora, and most of the mid-
dle femora, black ; anterior tibiæ and tarsi and the middle pair exte-
riorly, yellow; the remainder ferruginous, clothed with pale pubescence.
Abdomen shaped like that of the preceding species, except that the
basal segment is subrotundate and longer; deep black, shining. iride-
scent, finely and sparsely punctured, and rather thickly clothed with
pale pubesceuce, that on the apical margins of the segments mixed
with black ; first segment immaculate; second and third each with a
rather large, irregular yellowish, spot on each sice; the fourth segment
with a transverse sinuate yellowish band, deeply emarginate on, the
middle anteriorly; the sixth segment with a short, narrow, transverse.
yellowish line on the apical middle; apical segment clothed with black
pubescence. somewhat tinged with rufous, and armed with three loug.
acute teeth as in the preceding species; third ventral segment with a
small round yellowish spot on each side. Length 7 lines; expanse of
wings 122 lines.
Two specimens.
amie enue ye lees
Genus SAPYGA, Latr.
Sapyga aculeata, n. sp.
Black; head and thorax granular, opaque; abdomen shining, with a long.
acute, sting-like process at tip; wings subhyaline.
Female.—Deep black ; head and thorax very densely punctured, or
granular, clothed with a fine cinereous pubescence; head large. broader
than the thorax ; the inner orbits, not extending above the sinus of the
eyes, a small spot between the insertion of the antenne, and an obscure
interrupted line on the anterior margin of the prothorax, testaceous ;
antenna as long as the head and thorax, slightly thickened towards
the apex ; prothorax with the anterior lateral angles prominent and
subacute. Wings hyaline, tinged with fuliginons, especially at tip. the
whole with a violaceous gloss; nervures black. Legs black, shining.
with a slight cinereous pile; the tarsi sericcous. Abdomen robust.
1865.] 451
polished, somewhat narrowed at base. delicately punctured, the incis-
ures of the dorsal segments rather deeply marked; apex acuminate,
slightly pubescent. with a long, slender, acute. dull honey-yellow, sting-
like process. Length, including the aculeus, 6 lines; expanse of wings
73 lines.
One specimen. Remarkable for the long sting-like process at the
apex of the abdomen.
Fam. POMPLTLID LE.
Genus POMPILUS, Latr.
1. Pompilus Æthiops. n. sp.
Large; deep black; clypeus deeply emarginate : wings black, violaceous.
Female. —Deep black, sometimes with a faint bluish reflection, opaque,
immaculate; clypeus rounded on the sides, deeply and obtusely emar-
ginate in the middle anteriorly; antennæ blaek, the flagellum brown-
ish-sericeous. Thorax gibbous, the posterior margin of the prothorax
arenate; metathorax rounded above, truncate behind, clothed with
scattered black pubescence.’ Wings long, black or very dark fuscous,
with a more or less deep violaceous or purplish reflection, the apical
margin of both wings darker ; second submarginal cell quadrate. slightly
oblique, receiving the first recurrent neryure at its tip; third submar-
ginal as long beneath as the second submarginal, but narrowed more
than one-half towards the marginal, and receives the second recurrent
nervure about the middle. Legs deep velvety-black, sericeous ; ante-
rior tarsi ciliated with spines; the four posterior tibia and tarsi with
numerous short spines. Abdomen rather short, convex, sessile or sub-
sessile, deep black, with a slight bluish reflection. Length 8—10 lines;
expanse of wings 16—20 lines.
Four specimens.
2. Pompilus scelestus, n. sp.
Black, with a faint bluish or purplish reflection; anterior margin of clypeus
slightly concave; wings blackish, violaceous.
Female.—Deep black, with a more or less faint bluish or purplish
reflection, especially observable on the abdomen, immaculate; head with
sparse black pubescence; anterior margin of the clypeus slightly con-
cave, finely margined, shining; antennæ brown-black, sericeous ; pos-
terior margin of the prothorax angular; metathorax short, obtusely
rounded. Wings more or less blackish, with a rather deep violaceons
reflection; the apical margins generally darker; second submarginal
cell subquadrate, receiving the first recurrent nervure uear the tip, the
basal transverse neryure rounded inwardly; third submarginal larger
than the second, nearly quadrate. only slightly narrowed towards the
452 [JUNE
marginal, receiving the second reeurrent nervure at, or a little before
the middle. Legs black; anterior tarsi ciliated, the four posterior tibiæ
and tarsi spinose. Abdomen sessile or subsessile, with a slight gloss
and a more or less obscure bluish or purplish reflection. Length 53—7
lines; expanse of wings 9—12 lines.
Male.—Resembles the female, but is more slender, with the bluish '
or purplish reflection more conspicuous. Length 4—6 lines.
Six 9, four § specimens.
3. Pompilus angustatus, n. sp.
Narrow; deep black, with a slight bluish or purplish reflection; anterior
margin of clypeus broadly rounded: wings blackish, subviolaceous.
Female. —Body narrow, subcompressed, deep blaek, with a slight
bluish or purplish reflection in certain lights, sparsely pnbeseent, im-
maculate; anterior margin of the clypeus broadly rounded; antennæ
black, sericeous. Thorax short, gibbous; posterior margin of the pro-
thorax arcnate; metathorax shining, short, obtusely rounded, with a
slight longitudinally impressed line, the posterior margin reflexed.
Wings long and ample, dark fuliginons, with a more or less deep viola-
ceous reflection, the apical margins generally darker; second and third
submarginal cells nearly of equal length. slightly narrowed towards the
marginal, especially the third, which is rather larger than the second.
Legs black, sericeous, the tibi and tarsi spinose. Abdomen rather
elongate, narrow, sessile. somewhat shining. Length 5—5} lines;
expanse of wings 10—11 lines.
Male. —Resembles the female. with the face longer. the anterior mar-
gin of the clypeus subtruneate, the body more velvety and the legs less
spinose.
Two 9, one & , specimens. Resembles the preceding species in color,
but the form is much narrower and more slender, and the wings longer.
4. Pompilus luctuosus, n. sp.
Deep black, shining: anterior margin of clypeus broadly concave; wings
fuliginous, violaceous, the apical margins darker,
Female.—Deep black, rather shining, sometimes with a faint bluish
reflection, immaculate; anterior margin of the elypeus broadly coneave,
distinctly margined ; antennz black, serieeous; posterior margin of the
prothorax angular; metathorax rounded above, abrupt behind. Wings
more or less fuliginous, with a violaceous reflection, the apical margins
darker, the posterior wings subhyaline at base ; second submarginal cell
quadrate. rather smaller than the third, receiving the first recurrent
nervure at or uear the tip; third submarginal slightly narrowed to-
wards the marginal. Legs opaque blaek. slightly spinose. Abdomen
1865. 453
subsessile, convex, sometimes with a faint bluish reflection. Length 5
lines; expanse of wings 8% lines.
Four specimens. Allied to P. scelestus, but is smaller, more shin-
ing. wings paler, and the legs less spinose.
5. Pompilus tenebrosus, n. sp.
Deep black, shining. with a slight purplish reflection; anterior margin of
clypeus truncate; wings fuscous, third submarginal cell petiolated.
Female.—Deep black, with a slight purplish reflection in certain
lights, shining, immaculate; anterior margin of the clypeus truncate ;
autenue brown-black, sericeous; posterior margin of the prothorax
arcuate; metathorax opaque, rounded. Wings fuscous, the apical mar-
gins darker, with a slight violet reflection; marginal cell rather short,
acute at tip; second submarginal cell oblique, the third petiolated.
Legs black, sericeous, spinose. Abdomen convex. shining, sessile or
subsessile. Length 5 lines; expanse of wings 9 lines.
Two specimens. Much like the preceding, but easily recognized by
the petiolated submarginal cell of the superior wings.
6. Pompilus arctus, n. ap.
Black, elongate, slender: anterior margin of clypeus concave; wings slightly
fuliginous, darker on the apical margins.
Femalv.—Body narrow, cylindrical, elougate. deep black, somewhat
shining, immaculate; face with a slight cincreous pile; anterior mar-
gin of the clypeus concave; antenne long, thickened at base and gradu-
ally attennated to the tip, black, subsericcous ; posterior margin of the
prothorax angulate ; metathorax rounded, slightly depressed on the
disk. Wines narrow, tinged with fuliginous, much darker on the apical
margin, with a rather strong violaceous reflection ; second submarginal
cell quadrate, the third much larger and narrowed towards the margi-
nal. Legs black, somewhat shining, scarcely spinose. Abdomen elon-
gate, cylindrical, nearly sessile, somewhat shining. Length + lines;
expanse of wings 64 lines.
One specimen. Easily recognized by the narrow, cylindrical form ;
belongs to the subgenus Agenia.
7. Pompilus parvus, n. sp.
Black, with a beautiful green and blue reflection ; anterior margin of elypeus
rounded; wings blackish.
Female,—Black, subopaque, immaculate; head and thorax with a
deep greenish reflection ; anterior margin of the clypeus broadly
rounded; antenne: deep black, subsericeous ; posterior margin of pro-
thorax slightly arenate; metathorax abrupt behind, with a rather deep,
longitudinal, central line. Wings fuliginous, slightly violaceous, apical
margins darker, posterior wings subhyaline; margiual cell obliquely
454 [JUNE
pointed at tip ; second submarginal subquadrate. the third rather larger
and narrowed towards the marginal. Legs black, spinose; the femora
and tibize tinged with bluish. the tarsi with brownish. Abdomen short.
robust, with a deep bluish reflection. Length 3 lines; expanse of wings
G lines.
One specimen.
8. Pompilus terminatus, Say.
Pompilus terminatus, Say, American Entomology, Plate 42.
One @ specimen. The figure given by Mr. Say, of this insect, con-
veys little or no idea of its
natural appearance. The body is deep
black, immaculate, with the wings yellow, broadly margined at tip with
fuliginous; the specimen before me is 6 lines long, and 10 lines ex-
panse of wings.
9. Pompilus marginatus, Say.
Pompilus marginatus, Say, Long’s Second Expedition, ii, p. 333.
One ¢ specimen.
10. Pompilus nigripes. n. sp.
Purplish-brown ; three basal segments of abdomen ferruginous, apex pice-
ous; legs and antennæ black: wings fuliginous, with an obscure cloud near
the tip; four posterior tibiæ serrate.
Female. —Robust, sparsely pubescent; head and thorax uniform
purplish-brown, opaque; auterior margin of the clypeus black, trun-
cate; tips of mandibles piceous; antennæ brown-black, sericeous; su-
tures of the thorax blackish ; posterior margin of prothorax angular ;
metathorax rounded above. abrupt behind, the disk with a very finely
impressed longitudinal line. Wings fuliginons, the nervures bordered
with darker fuliginous; the marginal cell, a streak through the second
and third submarginal cells and a large spot in the second discoidal
cell, dark fuliginous; third submarginal cell larger than the second
and slightly narrowed towards the marginal; posterior wings subhya-
line. Legs black, somewhat tinged with brownish especially the tarsi ;
four posterior tibie serrate, and with a donble row of short acute spines.
Abdomen short. very robust, shining, sessile; the three basal segments
orange-ferrnginous, darker on the apical margins; remaining segments
piceous, paler on the apical margins. the apex pubescent. Length 53
lines; expanse of wings 9 lines.
One specimen. Belones to the subgenus Priocnemis.
Genus CEROPALES, Latr.
Ceropales fraterna., Smith.
Ceropales fraterna, Smith, Brit. Mus. Cat. iii, p. 180.
One specimen. Differs from Mr. Smith’s description only by the
clypeus having a large black spot on the disk.
1865.) 455
Fam. SPHEGI DÆ.
Genus AMMOPHILA, Kirby.
2. Abdomen with the petiole and first segment elongate and slender.
1. Ammophila ferruginosa, n. sp.
Ferruginous; disk of metathorax longitudinally black; pleura with dense
silvery-sericeous pile; wings hyaline or yellowish-hyaline.
Female —Uniform ferruginous, shining; the face, pleura, sides of
metathorax and base of legs with a dense, very fine, silvery pile; head
indistinetly punctured, with a longitudinal depression behind the an-
tennx; clypeus large, rather promineut, with a few large scattered
punctures aud sometimes a central longitudinal impressed line, the an-
terior margin somewhat rounded, entire; mandibles black at tips and,
as well as the eheeks, fringed with long whitish pubescence ; the ocelli
enclosed by a black spot; antennz lack, the three basal joints ferru-
ginous; pro- and mesothorax covered with fine dense transverse striæ,
wud with a central longitudinal impressed line, deep and blackish on
the mesothorax, and subobsolete on the prethorax; peetus. tubercles,
pleura, and sides and tip of metathorax, covered with a dense sil-
very pile; pleura sparsely punctured; scutellum somewhat rugose,
black at base and ou the sides; metathorax obliquely striated, with a
more or less broad, central, longitudinal. black stripe. Wings short,
hyaline, more or less tinged with yellowish. the apical margins a little
dusky. Legs ferruginous; the coxw silvery; the four posterior cox
and femora aboye with a black line. Abdomen ferruginous, smooth
and shining ;
oe?
a spot on the apical middle of the fifth and sixth segments. black.
the incisure between the petiole and first segment, and
Length 5—9; lines; expanse of wings 8—9; lines.
Four specimens. Easily recoguized by the color being almost en-
tirely ferruginous.
2. Ammophila pruinosa, n. sp.
Black, densely covered with a fine silvery-cinereous pile: most of legs and
abdomen ferruginous; wings hyaline.
Female.—Black ; head, pectus. pleura. metathorax except the en-
closed space, and the base of the legs, densely covered with a fiue sil-
very-cinereous pile, very brilliant in some specimens ; mandibles fer-
ruginous, sometimes rufo-testaceous, black at base and apex ; palpi and
sometimes the clypeus anteriorly, ferruginous; the face, elypeus and
cheeks silvery; antennze dull black, the basal joint more or less ferru-
ginous at tip; pro-and mesothorax rather closely punctured, somewhat
rugose, the former clothed with a rather deuse cinereous pile, the meso-
thorax almost naked, with a deeply impressed central lougitudinal line;
456 [Joxe
seutellim rugose; enclosed space of metathorax black, sometimes eine-
reous on the middle, with very fine dense oblique striæ; tegulæ fer-
ruginous. Wings hyaline, the nervures fuscous, ferruginous at base,
the apical margins slightly dusky. Legs ferruginous, slightly prui-
nose ; the four posterior eoxæ, trochanters. and femora above, and some-
times their tibie within, black. Abdomen ferruginous, slightly prui-
nose; the first segment above, the fifth more or less, and sometimes the
petiole above, black; beneath entirely ferruginous. [Length 7—8}
lines; expanse of wings S—10 lines.
Jfale.—Resembles the female, but is more slender, the thorax more
hairy. the face narrower aud bright silvery, the clypeus, mandibles,
palpi and antennze entirely black, the legs more pruinose and with the
black on the femora more extended, the tarsi blackish towards the
tips, and the petiole entirely, the first segment above, a line on the
hasal third of the second segment above, and the two or three apical
segments entirely, black. Length 63—8 lines; expanse of wings
64—84 lines.
Ten 9, three $ specimens. The pile on the thorax is sometimes
very brilliant.
3. Ammophila collaris, n. sp.
Ferruginous; head. mesothorax, pleura, disk of metathorax, tarsi and apex
of abdomen, black; wings hyaline.
Male.—Ferruginous; head black, the face rather broad, and densely
covered with silvery pile; clypeus emarginate ; mandibles ferruginous,
black at tips; palpi luteous, the basal and terminal joints dusky; an-
tenn black, the basal joint reddish at tip beneath. Thorax: protho-
rax transversely aciculate, ferruginous. with a triangular black mark
on the anterior middle superiorly ; mesothorax transversely striated,
black, with a ferruginous mark on each side over the tubercles; scutel-
lum black, longitudinally striated; tubercles ferruginous and covered
with dense whitish pile; pleura blackish, densely cinereons-pruinose ;
metathorax ferruginous, also cinereous-pruinous, the enclosed disk black
and covered with dense, fine, oblique strie ; tegulæ ferruginous. Wings
hyaline, the apical margins dusky. Legs ferruginous, slightly pruinose ;
the four posterior coxæ and trochanters behind, a line on their femora
above. and all the tarsi exeept extreme base, black. Abdomen slender,
ferruginous, base of the first segment, and the two or three apical seg-
ments, black. Length 74 lines; expanse of wings 7 lines.
One specimen, A beautiful and distinct species.
1865.] 457
4. Ammophila varipes, n. sp.
Black; tegule, four anterior legs except base, and the abdomen except base
aud apex, rufous; wings subhyaline.
Female.—Black ; head and thorax elothed with cinereous pubescence,
dense ou the faee, tubereles, posterior margin of pleura and sides of
metathorax; mandibles and antennæ entirely black. Thorax rather
closely punetured ; metathorax with the enelosed space rugose on the
middle and obliquely aciculate on the sides; tegule ferruginous.
Wings subhyaline. slightly tinged with huney-yellow, the apieal mar-
gins pale fuliginous, with a faint violaceous reflection ; nervures fuseous,
honey-yellow at base and along the eosta. Legs slightly pruinose, the
two anterior pairs ferruginous, black at base; the posterior pair en-
tirely black, except the base of the tibie which is obseure ferruginous.
Abdomen ferruginous; the petiole, and the fourth and fifth segments
above, black. Length 93 lines; expanse of wings 11 lines.
Male.—Resembies the female. but rather more slender; the face
narrower and densely clothed with silvery-cinereous pubescence; the
clypeus emarginate, and the thorax more densely pubescent; the petiole,
the first segment of the abdomen above, and the fourth and following
segments above are more or less black; the posterior margin of the
third segment is sometimes black, and the ferrnginous color of the ab-
domen is often tinged with yellowish. Length 54—94} lines; expanse
of wings 9—10} lines.
Oue 2, ten $ specimens.
5, Ammophila extremitata, n. sp.
Deep black ; abdomen, except petiole and spot on apical segments, yellowish-
ferruginous; wings fusco-hyaline.
Female.—Deep opaque black, glabrous. the faee and cheeks with
sparse black pubescence; elypeus flattened, shining, with a few scat-
tered punetures, the anterior margin broadly rounded, the face rather
deeply excavated about the insertion of the antennw; antenna and
mandibles entirely black. Thorax finely shagreened and with seattered
punetures; prothorax slightly netehed above, the mesothorax with a
central longitudinal impressed line and a lateral depression; metatho-
rax opaque, densely covered with fine oblique striæ; tegule piceous.
Wings vary from subhyaline to fuliginous, but generally fusco-hyaline ;
apical margins darker; sometimes the wings have a yellowish tinge.
Legs black, slightly pruinose, with seattered black pubescence; tarsi
more or less piceous. Abdomen shining, yellowish-ferruginous ; a large
black blotch on the apex above, and generally the petiole is more or less
blackish or pieeous. Length 6]—9 lines ; expanse of wings 8—10 lines.
453 [June
Eight Q specimens. A very distinct species, readily recognized by
the deep black head and thorax, almost entirely destitute of pubescence.
The form is more robust than usual.
6. Ammophila polita, n. sp.
Black, subargenteous; mandibles and tarsi piceous; abdomen, except base
and apex, ferruginous; wings subhyaline.
Femule.—Rlack ; the face. cheeks. thorax beneath the wings, meta-
thorax except disk, and the legs more or less densely clothed with sil-
very-cinereons pile; mandibles piecous, rufo-piceous in the middle;
clypeus slightly prominent, with scattered punctures ; antenne entirely
black. Thorax opaque, the pro- and mesothorax with transverse, rugn-
lose strive; scutellum with coarse longitudinal stria. and the enclosed
space of the metathorax glabrous, obliquely acieulate ; tegulze piceous.
shining. Wings sub- or fusco-hyaltne. slightly darker on the apical
margin. Legs black ; the cox:e silvery-cinereous ; tarsi piceous. Abdo-
men shining, ferruginous, the base of first segment and a more or less
extended blotch on the apical segments above, black. Length 7 lines;
expanse of wings 7 lines.
Two specimens. Closely allied to the preceding species, bnt easily
distinguished by the silvery-cinereous pile of the head and thorax, and
by the general sculpture.
7. Ammophila vulgaris, n. sp.
Black, with silvery-cinereous pubescence, more dense on the tubercles, pos-
terior margin of pleura, sides of metathorax. and on the face in §: wings sub-
hyaline; first, second and sometimes the third segments of abdomen ferrugi-
nous; abdomen sericeous in the $.
Female.— Black, subopaque, clothed with fine silvery-cinereous pu-
bescence, more dense on the tubercles. posterior margin of pleura, and
sides and tip of metathorax; head and thorax with sparse, rather fine
punctures ; clypeus slightly prominent; mandibles and antennæ en-
tirely black ; enclosed space of metathorax obliquely striated ; tegulæ
piceous. Wings varying from hyaline to fuscous, with the apical mar-
gins darker. Legs black, slightly pruinose, the coxæ and trochanters
silvery-cinereous, the tarsi sometimes piceous. Abdomen slightly seri-
ceous; the first, second, and often the third, more or less ferruginous ;
petiole always black. Length 7—9 lines; expanse of wings 83-103 lines.
Matle.—More slender than the female, with the face silvery, and the
abdomen with a more or less brilliant cinereo-sericeous pile, very tine
and more obvious in certain lights; sometimes the sides of the fourth
segment is ferruginous. Length 7—S3 lines.
Twenty 9, eighteen ® specimens.
1865. 459
S. Ammophila mediata, n. sp.
Deep black; head with black, thorax with obscure cinereous pubescence :
first and second segments of abdomen ferruginous: wings hyaline, apical mar-
gins dusky.
Femate—Robust, deep black, shining; head broad, clothed with
sparse black pubescence; clypeus large, the apical margin broadly
rounded ; mandibles and antenne entirely black. Thorax: pro- and
mesothorax indistinctly sculptured, the latter with a well impressed
central, longitudinal line ; scutellum subrugose; pleura and metathorax
with short, obseure cinereous pubescence, the enclosed space of the
latter much depressed, shining and obliquely striated, and on each side
of the apex a spot of dense cinereous pubescence ; tegule shining black.
Wings hyaline or subhyaline. with the apical margins more or less
dusky; nervures blackish. Legs slightly pruinose, with sparse black
pubescence; tarsi piceous. Abdomen rather robust, black. with a faint
tinge of blue; the first, except base, and the second segment entirely,
rufo-ferruginous; the tip of the second segment is sometimes infus-
cated. Length 83—92 lines; expanse of wings 10—10} lines.
Male. —Resembles the female, but much more slender, with the face
narrower, densely clothed with silvery pubescence, and the antenna
longer. Length & lines.
Six 9. three § specimens. Closely resembles the preceding species,
but the form is more robust, and the pubescence of the head is entirely
black.
9. Ammophila Gryphus, Smith.
Ammophila Gryphus. Smith, Brit. Mus. Cat. Hym. iv. p. 222,
One @ specimen. In this specimen the first segment of abdomen.
except base, the second entirely, and the third, except a large triangular
black mark covering nearly the entire upper surface, are rufo-ferrnei-
nous; the pro- and mesothorax are not so deeply striated transversely.
It is scarcely more than a variety.
10, Ammophila strenua, n. sp.
Large, black; tubercles, posterior margin of pleura, and a spot on each side
of metathorax at tip, silvery: wings subhyaline, margins fuliginous: first.
second and third segments of abdomen ferruginons.
Femate.—Robust, black; head broad, clothed with long, sparse,
black hairs; clypeus flattened; mandibles aud antennz entirely black,
the latter subsericeous; the cheeks and face have a very fine. silvery-
cinereous pile, more obvious in certain lights, Thorax very finely and
indistinctly sculptured; the pleura and metathorax clothed with a short
cinereous pubescence; the tubercles, an oblique line on the pleura pos-
teriorly, and a spot on each side of metathorax at tip, silvery; meso-
460 [JUNE
thorax with the dorsal line deeply impressed ; scutellum sparsely punc-
tured, with a slight depression on the disk; metathorax closely and
finely punctured. the enclosed space covered with very fine oblique
striz ; tegule shining black. Wings hyaline, tinged with fuliginous.
the apical margins fuliginous. Legs black, rather densely clothed with
a very fine silvery-cinereous pile, brilliant on the cox; tarsi some-
what piceous. Abdomen elongate, robust at tip, black, subsericeous ;
the first segment, except base, and the second and third segments en-
tirely, bright ferruginous. Length 11% lines; expanse of wings 132
lines.
One specimen.
11. Ammophila macra, n. sp.
Large, slender, black ; sides of the first, and the lateral margins of the second
and third segments, ferruginous; pro- and mesothorax transversely striated:
wings subhyaline.
Male,—Vlongate. very slender, black ; head clothed with black pu-
bescenee, the face silvery; clypeus obtusely emarginate ; mandibles
and antenne entirely black, the latter sericeous. Thorax: pro- and
mesothorax covered with coarse transverse strix, the scutellum with
coarse longitudinal strive; pleura and metathorax rugose. clothed with
cinereous pubescence, more dense and silvery on the tubercles, and
posterior margin of pleura; enclosed space of metathorax rugose on
the disk. and obliquely striated on each side; tegule shining black.
Wings hyaline or subhyaline, with the apical margins darker. Legs
black, pruinose, the coxz silvery. the tibia sericeous within, the tarsi
somewhat piceous. Abdomen elongate and very slender, compressed.
black, shining. subsericeous; sides of the first and the lateral margins
of the two following segments. more or less ferruginous; the petiole
long and slender. black and polished. Length 11—412 lines; expanse
of wings 103—1533 lines.
Four specimens. Easily recognized by the elongate, very slender
form, and the coloration of the abdomen.
12. Ammophila juncea. n. sp.
Elongate. slender, black: head and thorax densely clothed with silvery-cine-
reous pubescence; sides of the first and second segments of abdomen, and late-
val margins of the third, ferruginous: wings hyaline, subviolaceous; pro- and
mesothorax almost smooth, shining.
Male —Elongate, slender, black; head and thorax densely clothed
with silvery-cinereous pubescence, more dense on the face, tubercles
posterior margin of pleura and tip of metathorax ; clypeus emarginate ;
mandibles and antenne entirely black. Thorax finely and closely punc-
tured, the pro- and mesothorax almost smooth, shining, the latter with
1865. 461
a slightly impressed longitudinal central line; scutellnm punctured.
channelled down the middle; enclosed space of the metathorax very
finely and transversely aciculate. flattened, without pubescence ; re-
mainder of the metathorax as well as the pleura, with rather dense
silvery-cinereous pubescence ; tegulæ shining black. Wings hyaline.
with a slight violaceous reflection ; apical margins dusky. Legs black.
pruinose, the coxz silvery, the tarsi piecous. Abdomen elongate, slen-
der, black, subsericeous ; the first and second segments, except a black
line on the upper edge. and the lateral margins of the third segment.
bright ferruginous; petiole long and slender, piceons towards the tip.
Length 10 lines; expanse of wings 11 lines.
One specimen. Closely allied to A. mucra, but smaller, with the
pro- and mesothorax smooth and shining, and not transversely striated.
74. First segment of abdomen short and dilated ; petiole slender and cylindrical.
13. Ammophila valida, n. sp.
Large, robust, black: abdomen, except petiole, ferruginous : wings yellowish-
fuscous. ` Å
Female.—Large robust. deep black, shining, clothed with short.
sparse, black pubescence; head large, broad, closely punctured; ely-
peus large, margined anteriorly, with two distant, rather large, obtuse
teeth, and several smaller ones between them ; mandibles and antennze
entirely black. Thorax closely and strongly punctured. deeper on the
pleura; sides of the prothoras striated; tubercles polished; sides of
mesothorax posteriorly, rather deeply grooved longitudinally, as well as
a well-impressed central line; scutellum punctured, depressed on the
disk; metathorax large, opaque, rugose, the inclosed space obliquely
rugose; tegule black. shining, broadly margined behind with testaceous.
Wings yellowish-fuscous. darker and subviolaceous on the apical mar-
gins. Legs robust, black, shining, spinose, the tarsi piceous. Abdo-
men ovate, robust, entirely ferruginous; the petiole rather short. black.
Length 10 lines; expanse of wings 153 lines.
Two specimens. A large robust species, having much the general
tel
appearance of a large specimen of Prioronyc Thome.
14. Ammophila robusta, n. sp.
Robust, black; first, second, third and part of fourth segments of abdomen,
ferruginous ; wings subhyaline, violaceous. apical margins fuliginous.
Female.—Robust, deep black, shining, with black pubeseence ; head
closely punctured; anterior margin subtruncate. Thorax: pro- and
mesothorax sparsely punctured, shining; pleura closely punctured.
subopaque; metathorax opaque, finely rugose, transversely aciculate
above; tegulæ shining black. Wings hyaline, more or less tinged with
462 [JUNE
fuliginous. violaceous, especially on the apical margins which are
broadly dark faliginous; posterior wings hyaline, the apical margin
broadly fuliginous. Legs black. shining, spinose, tarsi piceous. Abdo-
men ovate, robust. petiole short; the first, second, third, and the an-
terior half or two-thirds of the fourth segment, bright ferruginous ; the
petiole and rest of abdomen, black. Length 8} lines; expanse of wings
11 lines.
Eight specimens.
15. Ammophila communis, n. sp.
Black; head and thorax with rather dense black pubescence: first, second.
and sometimes the third and fourth segments of abdomen, ferruginous: wings
hyaline, dusky at tip: petiole of abdomen long.
Male—Deep black; head and thorax rather densely clothed with
black pubescence, and closely and finely punctured ; face silvery; man-
dibles and antennz entirely black, the latter subsericeous ; mesothorax
with a well-impressed central longitudinal line; pleura and metathorax
clothed with cinereous pubescence, slightly mixed with black; meta-
thorax rugose, the enclosed space also rugose, scarcely striated , tegule
shining black. Wings hyaline, subviolaceous, sometimes more or less
tinged with fuliginous; apical margins broadly fuliginous. Legs en-
tirely black. slightly pruinose, the tarsi sometimes piceous Abdomen
subcompressed, often more or less sericeous ; the first, second and basal
half of the third segment, bright ferruginous; sometimes the whole of
the third and basal half of the fourth segments are ferruginous. Length
G—S lines; expanse of wings 8—11 lines.
Forty $ specimens. This may be the % of the preceding species.
but in this species the pubescence of the pleura and metathorax is
cinereous, while in robustu it is entirely black.
16. Ammophila luctuosa, Smith.
Ammophila luctuosa, Smith, Brit. Mus. Cat. Hym. iv, p. 224.
Twenty-six @ specimens. The wings vary from smoky-hyaline to
dark fascous, with a more or less violaceous reflection, and the abdomen
has often a beautiful bluish tinge. It also varies much in size.
i7. Ammophila argentifrons, n. sp.
Black, slightly tinged with bluish: face, legs, and abdomen in certain lights,
silvery-sericeous: wings subhyaline, violaceous.
Male—Deep black, often with a more or less deep blue or violet
reflection; face broad, densely clothed with appressed silvery pile, the
rest of the head with rather long and black pubescence ; anterior mar-
gin of clypeus broadly subtruncate; mandibles and antenna black.
Thorax closely and strongly punctured, rather thickly clothed with
1865.] 463
black pubescence; metathorax deusely rugose or granular; tegule
shining black. Wings hyaline or subhyaline, with a more or less deep
violaceous reflection, the apical margins broadly fuliginous. Legs
black, rather densely covered with a very fine cinereous pile. Abdomen
often strongly tinged with blue or purple, the upper surface covered
with a more or less brilliant silvery-sericeous pile, more obvious in cer-
tain lights; petiole long and slender. Length 6} lines; expanse of
wings 9 lines.
Twenty 3 specimens. May be the & of A. luctuosa Smith.
Genus PELOPEUS, Lair.
1. Pelopeus czruleus, Liun.
Sphex cerulea, Linn. Syst. Nat. i, p. 941.
Sphex cyanea, Fabr. Ent. Syst. ii, p. 201. DeGeer, Ins. ili, p. 589, pl. 30, fig. 6.
Pepsis cyanea, Fabr. Syst. Piez. p. 211.
Chalybion cyaneum, Dahlb. Hym. Europ. i, p. 22.
Pelopeus cervleus, St. Farg. Hym. iii, p. 320.
Three specimens.
2. Pelopeus flavipes, Fabr.
Sphex flavipes, Fabr. Ent. Syst. ii, p. 202.
Pelopeus flavipes. Fabr. Syst. Piez. p. 204.
Pelopeus architcctus, St. Farg. Hym. tii, p. 313. Var.
Twenty specimens. The petiole of the abdomen varies from entirely
black, through piceous and fuscous, to entirely bright yellow.
Genus CHLORION, Latr.
Chlorion ceruleum, Drury.
Sphex cerulea, Drury, Exot. Ins. ii, p. 75, pl. 39. fig. 8
Chlorion eyancum, Dahlb. Hym. Europ. i, p. 24.
One specimen, with a brilliant blue and violet reflection.
Genus SPHEX, Fabr.
Sphex leviventris, n. sp.
Large, robust, entirely deep black, shining; abdomen smooth and polished :
wings fusco-hyaline, subviolaceous.
Female.—Large, very robust, entirely deep black, shining, sparsely
clothed with black pubescence; elypeus indented on each side anteri-
orly, with a central truncated process; mandibles very large and deeply
grooved ; antenna black, sericeous. Thorax above smooth and shin-
ing ; pleura finely sculptured ; metathorax subopaque, aud covered with
dense, very fine, transverse striz, regularly rounded and obtuse behind;
tegulæ shining black. Wings vary from subhyaline to fuliginous, often
tinged with a and with a more or less deep violaceous
reflection; apical margins fuliginous; nervures black. Legs black,
very robust, shining; tibiæ sparsely, and the tarsi densely spinose, the
anterior pair ciliated with long slender spines. Abdomen large, ovate.
464 [JUNE
convex, very robust, smooth and polished, the petiole short and robust.
Length 12—14 lines; expanse of wings 19—20 lines.
Mule.—Resembles the female, but much smaller, the face narrower
and more or less covered with a fine silvery-cinereous pile. Length
83—102 lines; expanse of wings 12—16 lines.
Six 9, ten $ specimens. A fine large species, easily recognized by
the entirely black color and the smooth, polished abdomen.
Genus PRIONONYX, Dahlb.
l. Priononyx Thome, Fabr.
Sphex Thome, Fabr. Ent. Syst. ii, p. 199.
Pepsis Thome. Fabr. Syst. Piez. p. 209.
Priononye Thome, Dahlb. Hym. Europ. i, p. 28. :
Five 9, nine $ specimens.
2. Priononyx atrata, St. Farg.
Sphex atrata, St. Farg. Hym. iii, p. 355.
Priononyx atrata, Smith, Brit. Mus. Cat. Hym. iv, p. 266.
Four specimens.
Fam. LARRID.E.
Genus LARRADA, Smith.
3.—Abdomen red, or red and black.
!. Larrada tarsata, Say.
Larra tarsata, Say, West. Quar. Rep. il, p. 78.
Two ẸỌ specimens. The abdomen, in these two specimens, is shin-
ing but not polished. and the color is bright ferruginous; the body
and legs have a more or less obvious silvery-cinereous pile; in one
specimen the tarsi have only the basal joint black, the remainder fer-
ruginous.
2. Larrada semirufa, n. sp.
Black; abdomen and tarsi, except two basal joints, rufous; wings hyaline
or subhyaline; abdomen polished.
Female.—Black ; head, thorax and legs covered with a very fine
silvery cinereous pile. more obvious in certain lights; face silvery ;
middle of elypeus prominent and polished; mandibles piceous, shining ;
antennz piceous-black, sericeous; mesothorax and scutellum shining.
closely and finely punctured; pleura and metathorax subopaque. seri-
ceous, the latter densely and very finely granular; tegule shining black.
Wings hyaline, sometimes more or less tinged with fuliginous; ner-
vures black. Legs black, or pieeous-black, sericeous, spinose; tarsi.
except two basal joints, ferruginous, sometimes dusky. Abdomen
rather short. entirely rufo-ferruginous, polished. Length 3—4 lines ;
expanse of wings 5—7 lines.
Three specimens. Smaller than L. tursate Say, from which it is |
1865.] 465
distinguished by the broader vertex and the polished abdomen. The
two species are very closely allied, and I am still somewhat undecided
as to which is the true farsata of Say, as his short description applies
to both species excepting the size, which alone has guided me in their
determination.
3. Larrada montana, n. sp.
Black; three basal segments of abdomen rufous; wings subhyaline; tars;
brown.
Female—Black ; head shining, the face silvery; mandibles and an-
tenn piceous-black, the latter subsericeous. Thorax closely and very
finely punctured; mesothorax and seutellum shining; pleura and meta-
thorax opaque, with a more or less obvious cincreo-sericeous pile;
tegulx brown. Wings sub- or fusco-hyaline; nervures black. Legs
black, shining, slightly pruinose ; tarsi brown, paler at tips. Abdomen
shining, subsericeous; the three basal segments rufo-ferruginous, the
wd
rest black. Length 43—-6 lines; expanse of wings 7}—94# lines.
`
Six specimens.
4. Larrada parvula, n. sp.
Black; abdomen ferruginous, blackish at tip; tarsi brownish; wings sub-
hyaline.
Male,— Black, opaque, clothed with a very fine, more or less dense,
silvery-cinereous pile, more brilliant on the face; mandibles piceous ;
tegulæ testaceous. Wings subhyaline, nervures fuscous. Legs piceous-
black, slightly pruinose ; tarsi brown, paler at tips. Abdomen shining,
ferrnginous, sericeous, the three or four apical segments blackish or
dusky. Length 3—34 lines; expanse of wings +2—5 lines.
Three specimens. Closely resembles the preceding species in color-
ation, and may possibly be the male of it; but the difference in size, T
should judge, is too great.
2?.—Abdomen black.
5. Larrada Ethiops, n. sp.
Deep black, shining; wings fuscous, violaceous: tips of tarsi brown.
Female —Entirely deep black. shining, very minutely punctured ;
antenne subsericeous. Thorax: prothorax much depressed; disk of
mesothorax with a broad, shallow longitudinal channel; metathorax
opaque, with a slight ctnereous pile; tegule black. Wings fuseous.
deep violaceous, subhyaline at base. Legs black, shining ; tips of tarsi
brown. Abdomen elongate, acuminate, entirely black, shining, and
when viewed sideways, with a beautiful. more or less distinct, silvery
reflection. Length 6—7 lines; expanse of wings 9—104 lines.
Two specimens.
466 [Juxe
ò. Larrada argentata, Beauv.
Larra argentata, Beauv. Ins, Afric. et Amér. p. 119, pl. 3, fig. Y.
Lyrops argentata, Say, Bost. Journ. i, p. 370.
Larrada argentata, Smith, Brit. Mus. Cat. Hym. iv, p. 292.
One Ọ specimen.
Genus TACHYTES, Panz.
l. Tachytes pepticus, Say.
Lyrops peptica, Say, Bost. Journ. i, p. 371.
Tachytes pepticus, Smith, Brit. Mus. Cat. Hym. iv, p. 303.
Two 9 specimens.
te
. Tachytes fulviventris, n. sp.
Black, densely elothed with a golden sericeous pubescence; abdomen ful-
vous, blackish at tip; wings hyaline; tarsi brown.
Female.—Black ; face, cheeks, thorax and most of legs, densely
clothed with a golden-sericeous pubescence, more brilliant in certain
lights and especially so on the face; mandibles silvery at base; antenna
piceous-black ; tegule testaceous. Wings hyaline; nervures honey-
yellow. Legs black, sericeons; tibia: and tarsi spinose, brownish.
densely covered with a golden-sericcous pile. Abdomen short, broad
ovate, fulvous, subopaque; apical margins of the four basal segments
with a golden sericeous band. more obvious in certain lights; three
apical segments blackish. the terminal one rufo-fulvous above. Length
T2 lines; expanse of wings 12 lines.
One specimen.
Genus ASTATA, Latr.
|. Astata nubecula, n. sp.
Black; three basal segments of abdomen ferruginous: wings hyaline, with
a fuscous cloud about the middle; metathorax finely rugose.
Male.—Black, clothed with a fine fuscous pubescence; eyes very
large and meeting on the vertex; cheeks densely pubescent; tips of
mandibles piceous; antennæ nearly as long as the head and thorax.
Thorax closely and finely punctured, shining, especially the mesothorax
and scutellum, where the punctures are more sparse, scarcely percep-
tible on the scutellum ; metathorax very finely rugose, obliquely striated
under a strong lens, abruptly truncate behind, the posterior truncations
fringed with dense fuscous pubescence; tegulæ piceous. Wings hya-
line, slightly iridescent, the anterior pair with a large yellowish-fuseous
eloud beneath the stigma. covering the marginal, submarginal and dis-
coidal cells; nervures fuscous. Legs shining black, with fuscous pu-
beseence, especially on the femora beneath; tips of tarsi piceous. Abdo-
men short, subconical, shining, black; the first, second and most of the
the first segment with a large, black.
third segment bright ferruginons
cireular depression on its anterior face; apical segments piceous-black ;
1865.] £07
venter elothed with fine fuscous pubescence. Length 5 lines; expanse
of wings 83 lines.
One specimen. Comes very near to Say’s description of A. bicolor,
but the wings of the present species have a fuscous cloud, and the
metathorax is very finely sculptured and not with “crowded, dilated.
”
superficial punctures.
2. Astata unicolor, Say.
Astata unicolor, Say, Long’s Second Expedition, ii, p. 337. Smith, Brit. Mus.
Cat. Hym. iv, pl. 8, fig. 1, $.
One § specimen.
Fam. BEMBICID.
Genus BEMBEX, Fabr.
. Bembex fasciata, Fabr.
Bembex fasciata, Fabr. Syst. Piez. p. 224. Dahlb. Hym. Europ. i, p. 184.
Bembex Spinole, St. Farg. Hym. iii, p. 277.
Six 9, two % speeimens.
2. Bembex Sayi, n. sp.
Black; orbits. clypeus, Tabram, prothorax, two lines on mesothorax, two
large marks on pleura, posterior margins of both seutellums, semicircular line
on metathorax, most of legs, and broad bands on abdomen, the second enclos-
ing two black spots, yellow or greenish-yellow; wings hyaline.
Female.—Black, minutely punctured, thinly clothed with a fine hoary
pubescenee, most dense on the occiput, metathorax and base of abdomen ;
orbits, not reaching the summit before, entire behind, a spot on middle
of vertex, a larger one between the insertion of the antennæ, clypeus,
labrum, and mandibles exeept tips, all yellow or greenish-yellow; in
one specimen the clypeus has an obseure dusky spot on each anterior
corner; antennze blaek, the seape yellowish beneath, the flagellum be-
neath rufo-testaeeous. Thorax: most of prothorax, lateral margins of
mesothorax. two distant, longitudinal lines before, abbreviated behind,
as well as a short transverse line on the posterior margin, a large irreg-
ular mark on the pleura anteriorly, another smaller one beneath the
posterior wings, posterior margin of scutellum, dilated on each side,
narrow, subobsolete posterior margin of postseutellum, an entire semi-
circular line on metathorax, as well as most of its sides, and two small
oblique lines on its posterior face, all yellow or greenish-yellow; in the
small speeimen these markings are less developed, the two longitudinal
lines on mesothorax are abbreviated before as well as behind and the
short transverse posterior line is wanting; tegulæ yellow before, black-
ish behind. Wings hyaline, nervures fuscous. Legs yellow; the cox,
exeept a yellow spot ou the two anterior pairs beneath, trochanters. the
femora behind, except tips, the intermediate pair at base beneath, and
468 [JUNE
a line on the posterior pair beneath, black ; tarsi tinged with ferrugi-
nous; tarsal claws blackish ; anterior tarsi ciliated with long dull fer-
ruginous setæ. Abdomen faintly iridescent ; first segment with a broad
greenish-yellow band across the middle, narrowed and interrupted in
the middle in the large specimen; second segment with a broad band
at base, undulate posteriorly, and enclosing on each side of the disk, a
transverse black spot; third segment with a broad band, very deeply
and squarely emarginate on each side of the middle anteriorly; fourth
and fifth segments each with a narrower biundate band ; apieal segment
entirely black and subrugose; venter entirely black except a greenish-
yellow spot on each side of the second, third and sometimes the fourth
segments, smaller ou the third and fourth segments. The small speci-
men has the markings of the abdomen more greenish than those of the
larger one. Length 7—9 lines; expanse of wings 103—143 lines.
Two specimens. Readily distinguished from B. fasciata Fabr., by
the markings of the thorax, and by the two black spots on the second
dorsal segment of the abdomen.
This species is no doubt the one mentioned by Say as a variety of
B. fasciata Fabr. (Bost. Journ. i, p. 367), from which, however, it is
certainly distinct. It oeeurs also in Ilinois.
Genus MONEDULA, Latr.
1. Monedula emarginata, n. sp.
Black; orbits. clypeus, labrum, posterior margin of prothorax, tubercles.
two oblique lines on scutellum, and emarginate bands on abdomen, yellowish-
white or pale greenish-yellow; most of legs yellow; wings dusky hyaline.
Female.— Black, shining ; head and thorax more or less elothed with
a fine hoary pubescence, tinged with yellowish on the vertex; broad
frontal orbits suddenly abbreviated before reaching the summit, more
or less broad entire posterior orbits, a small spot just beneath the inser-
tion of the antennæ, clypeus, labrum, mandibles, except tips, and scape
of antennæ beneath, yellow or yellowish-white; the mandibles are some-
times piceous, and testaceous in the middle. Thorax: a more or les»
broad, interrupted line on the posterior margin of the prothorax, some-
times almost confluent, tubercles, tegulæ in front, two oblique lines on
scutellum, sometimes large and nearly eonfluent, and sometimes much
reduced and obsolete, yellowish-white or pale greenish-yellow; some-
times, but rarely, there is a line of the same color over the tegulæ and
another on the postscntellum ; metathorax pubescent, generally imma-
culate, but in one specimen there is an oblique line on each side above.
and a spot on each posterior angle. Wings hyaline slightly tinged
with dusky; nervures fuseous. Legs yellow; coxw, trochanters, the
1865.) 469
anterior femora behind and at base beneath, and the two posterior pair
except tips beneath, black; tarsi tinged with brownish. Abdomen
with the bands and spots either white, yellowish-white or pale green-
ish-white ; basal segment with a broad band, deeply and squarely emar-
ginate on the middle anteriorly, this band is interrupted in the middle
by a very narrow line; sometimes the emargination is cut entirely
through the band, leaving a large mark on each side of the segment,
and two smal! approximate spots on the middle posteriorly, and in one
specimen these two spots are wanting, leaving only the large lateral
marks; second, third, fourth and fifth segments with a broad continu-
ous band across the middle, each band with a more or less deep emar-
gination on each side of the middle anteriorly, sometimes the band ou
the fifth segment is broken into three spots; sixth segment with a sub-
cordate spot at tip; venter with a spot on the sides of the second and
three following segments; in more developed specimens these spots are
dilated and connected by a narrow line aeross the apieal margin of the
segments, and the apical seginent has sometimes a spot at tip. Length
7—8} lines; expanse of wings 113—13} lines.
Male.—Resembles the female, but smaller, with a band on the sixth
segment similar to that on the fifth ; in one specimen the markings are
much less developed, the prothorax being immaculate, the tubercles
black, the first segment of abdomen with only an oblique line on each
side, the sixth segment with only a central spot and the apical segment
narrowly margined behind with yellowish-white; the anus has three
spines, two lateral and one apical, and a stout tooth on the disk of the
last ventral segment. Length 6; lines; expanse of wings 93 lines.
Ten 2, two & specimens. Some females are more robnst than others,
and the abdomen is sometimes broad-ovate, and sometimes oblong.
The markings also vary much, being more developed in some speci-
mens than in others.
2. Monedula obliqua, n. sp.
Black; orbits, clypeus, labrum, mandibles, basal half of antennæ beneath.
line on prothorax, tubercles, two spots on scutellum, line on postseutellum,
two oblique marks and two small central spots on basal segment of abdomen,
and narrow undulate bands on remaining segments, whitish; legs except fe-
mora, yellow; wings dusky hyaline.
Female—Deep black, opaque, thinly clothed with whitish pubes-
eence, somewhat yellowish on the vertex; frontal orbits abbreviated
above, narrow interrupted or subinterrupted posterior orbits, spot be-
tween antennæ, clypeus, labrum, and the mandibles except tips, pale
yellowish-white; labrum with a shallow depression on the middle at
470 [JUNE
base; antennæ black above, the scape beneath as well as the three or
four basal joints of the flagellum beneath, yellowish-white, sometimes
the apical joints of the latter are obscurely annulated with yellowish.
Thorax: a narrow line on the posterior margin of the prothcrax, some-
times interrupted, the tubercles, an oblique spot on each side of the
scutellum, and a line on postscutellum, yellowish-white, sometimes the
tegule has a white spot before; metathorax immaculate. Wings hya-
line, faintly tinged with fuliginous; nervures fuscous. Legs yellow;
coxæ, except a spot on the two anterior pairs beneath, the trochanters.
the anterior femora except the anterior edge and a line beneath at base.
and the four posterior femora, except the tips in front, black; tips of
tarsi dusky. Abdomen shining, elongate, subparallel; basal segment
with an elongate, oblique whitish mark on each lateral middle, and two
small, approximate, oblique spots of the same color on the posterior
middle; the second and three following segments each with a rather
narrow, wavy whitish fascia on the apical submargin, that on the second
segment produced on each side anteriorly into an obtuse tooth pointing
inwardly; apical segment with a subcordate or bilobed spot at tip:
beneath, the second and three following segments have a greenish-white
spot on each extreme side, largest on the second and third segments.
ou which they are connected by a very narrow line along the apical
margins; apical segment with two spots at tip. Length 6}—7} lines;
expanse of wings 10—12 lines.
Three specimens. Distinguished from the preceding species by the
narrower wings, and the narrow, undulate fasciz of the abdomen.
3. Monedula speciosa, n. sp.
Yellowish-white: vertex, most of mesothorax, large spot on pleura beneath.
and deep emarginations at base of abdominal segment, black; mesothorax
with a U-shaped mark on its disk: wings hyaline; legs yellow.
Female.—Head yellowish-white, clothed with pale yellowish pubes-
cence, more dense on the vertex; two black cuneiform marks behind
the antenna, divided by a narrow yellowish line which connects with a
transverse yellowish spot across the vertex on the posterior middle of
which is a large black deeply impressed puncture; rest of vertex and
most of the occiput, black ; clypeus prominent; scape of antennz en-
tirely yellow, the flagellum black above, the two basal joints beneath
yellow, the rest testaceous, shading into brown at tip. Thorax yellow-
ish-white; tip of prothorax irregularly black; mesothorax black, with
the lateral margius and a large U-shaped mark on its disk, yellowish-
white; two large, rounded, confluent spots on the pleura beneath, a
transverse spot just above the tubercles, basal and apical margins of
1865.] 471
scutellum, and a transverse line at base of metathorax, black; the pos-
terior angles of the latter are deeper yellowish, clothed with a fine hoary
pubescence and divided from the rest of the metathorax by a narrow
black line along the sutures; tubercles with a cuneiform dusky mark
anteriorly; tegulæ yellowish. Wings hyaline, nervures brownish. Legs
yellow; a black spot on each of the four posterior coxæ beneath ; tips
of the tarsi dusky. Abdomen oblong, subparallel. yellowish-white,
slightly tinged with greenish, faintly iridescent; first segment black at
base, extending into a deep rounded emargination on the disk posteri-
orly to about the middle of the segment; basal margins of the second
and three following segments narrowly black, extending posteriorly into
two more or less deep emarginations, one on each side of the middle,
those on the second segment deeper, more approximated and oblique ;
apical segment with the basal corners and a dot on the basal middle
also black; beneath black, the four basal segments each with a wavy
pale yellowish fascia, much the broadest on the second segment; fifth
segment with a small yellowish spot on each apical corner; apical seg-
ment with a large subcordate yellowish spot at tip. Length 8} lines;
expanse of wings 13 lines.
One specimen. A beautiful species, easily distinguished by the color
being mostly yellowish, and by the large U-shaped mark on the meso-
thorax.
4. Monedula pulchella, n. sp.
Black: orbits, angular mark on vertex, clypeus, labrum, mandibles, protho-
rax, sides and two short lines on mesothorax, most of pleura, scutellums, meta-
thorax in part, legs, and broad emarginate bands on abdomen, yellow; wings
hyaline.
Female.—Black, slightly pubescent; the orbits, not reaching the
summit anteriorly, an angular line in front of ocelli, a spot between
the antennz, clypeus, labrum, and mandibles except tips, yellowish ;
the face and elypeus have a silvery reflection in certain lights; antennze
brown above, scape yellow beneath, the flagellum fnlvous beneath.
Thorax black; most of prothorax, lateral margins and two elongate
acute spots on the anterior middle of mesothorax, tubercles, pleura
except an oblong, oblique. black spot beneath, the scutellum and post-
scutellum except basal margins, yellow; metathorax yellow with a
broad transverse mark at base, and an oblique line on each side divid-
ing the posterior angles from the dorsal portion, black; tegulæ yellow-
ish. Wings hyaline, nervures brown. Legs yellow; the trochanters
above and a line on the femora above at base, black ; tarsi tinged with
fulvous at tips. Abdomen black, shining; each segment with a broad,
472 [Juse
apieal, yellow band, that on the first segment deeply, broadly and ob-
tuscly emarginated on the middle anteriorly, those on the remaining
segments with a very broad, square, emargination anteriorly, sometimes
broken into two emarginations, one on each side of the middle; apical
segment mostly yellow; venter yellow, with the basal margins black.
Length 63 lines; expanse of wings 10 lines.
Male.—Resembles the female, but the markings are less developed ;
the orbits are not so broad; the prothorax is black, except its lateral
and posterior margins; the mesothorax is entirely black, except a short.
line over the tegulze; most of the pleura and metathorax is also black,
and the yellow bands on the abdomen are narrower and less developed ;
the black basal margins of the ventral segments are broader.
Two 9, one , specimens. Closely allied to M. pictifrons Smith,
but is smaller, the wings much larger and the markings of the head
and abdomen are different.
5. Monedula ventralis, Say.
Monedula ventralis, Say, Long’s Second Expedition, ii, p. 337.
One % specimen.
Fam. NYSSONIDÆ.
Genus LARRA, Fabr.
Larra unicincta, Say.
Stizus unicinctus, Say, West. Quar. Rep. ii, p.77; American Entomology, pl. 2.
Five specimens.
Genus GORYTES, Latr.
1. Gorytes venustus, n. sp.
Black, sericeous ; elypeus, line on collar, tubereles, seutellum, two large spots
on metathorax and broad bands on abdomen, yellow; antennæ except tip,
most of legs, and part of first and second segments of abdomen, fulvous; wings
yellowish-fuscous, a dark fuscous cloud about the marginal cell; stigma yellow.
Femate.—Black, shining, covered with a very fine, dense golden-
sericeous pile, more obvious in certain lights; clypeus, labrum, a dot
between the antenni, and frontal orbits abbreviated above and dilated
beneath, yellow; mandibles black, piceous at tips; palpi yellowish ;
antennz fulvous, the four or five apical joints black, the seape yellow-
ish beneath. Thorax: a line on the collar, tubercles, a spot beneath
the anterior wing, the seutellum, except the basal margin, and two lon-
gitudinal ovate spots on the metathorax, yellow; the tegule and a line
over them, fulvous; enclosed space of metathorax with a central well-
impressed longitudinal line. Wings yellowish-fuscous, with a golden
or slight purplish gloss; a dark fuscous cloud covering the marginal
and part of the second and third subimarginal cells; stigma pale yellow;
nervures honey-yellow. Legs fulvous, most of the tibia: and tarsi yel-
low; a black line on the femora above; tips of tarsi fulvous. Abdo-
men subpetiolated, beautifully sericeous, shining; the two basal seg-
ments except the black basal margin, rufo-fulvous, with a broad apical
yellow fascia, that on the first segment deeply notched in the middle
anteriorly, while that on the secend is narrowed in the middle anteri-
orly; in one specimen nearly the basal half of the second segment is
black, leaving a narrow fulvous band on the middle; third segment
yellow with a more or less broad brown band at base; remaining seg-
ments yellow, the fourth segment sometimes with the basal margin
more or less brownish ; sometimes the apical segment is also more or less
brownish; beneath black or brown, with a broad band on the second
and following segments. Length 6 lines; expanse of wings 11 lines.
Male.—Closely resembles the female, but is smaller; the black band
on the base of the second abdominal segment is often very broad, cover-
ing almost the half of the segment, leaving only a narrow line of ful-
vous on the middle; the two apical segments are entirely black and
strougly sericeous, and in one specimen the sides of the fifth segment
are brownish ; beneath there is a broad yellow fascia on the second seg-
ment and a small yellow spot on each apical corner of the third seg-
ment, and in one specimen this segment has a broad band similar to
that on the second. Length 5—5} lines; expanse of wings 9—10}
lines.
Three 9, four $ specimens.
2. Gorytes modestus, n. sp.
Black, polished ; clypeus, collar, tubereles, line on scutellum, two large elon-
gate spots on metathorax, tarsi, and posterior margins of abdominal segments,
yellow; rest of legs and two basal segments of abdomen brownish; wings yel-
lowish-fuscous.
Male.—Black, polished, slightly sericeous; frontal orbits abbreviated
above, a spot beneath antennæ, clypeus, labrum, and mandibles except
tips. yellow; antenna fulvous, brownish above, the scape yellowish
beneath. Thorax: a line over the collar, tubercles, a spot beneath the
anterior wings, posterior margin of scutellum, and two large elongate
spots on metathorax, yellow; tegulæ and a line over them, fulvous;
enclosed space of metathorax with a central longitudinal impressed line
at tip. Wings yellowish-fuscous, with a golden and violaceous reflec-
tion; marginal cell darker fuseous; nervures honey-yellow, stigma
yellow. Legs: femora brown-ferruginous; tibiæ fulvous, paler be-
neath ; tarsi yellow, dusky at tips. Abdomen subpetiolated, highly pol-
ished ; first segment yellow at base and apex, ferruginous on the middle ;
Ia [JUNE
second segment dark chestnut-brown, with a rather broad band at tip.
slightly narrowed in the middle anteriorly; remaining segments black,
sericeous, with their apical margins yellow; beneath, the first almost
entirely, and the narrow apical margins of the remaining segments.
yellow. Length 4 lines; expanse of wings 9} lines.
One specimen. Very distinct from the preceding by the yellow
mandibles. and the narrow fasciæ of the abdomen.
8. Gorytes abdominalis, n. sp.
Black; legs ferruginous; wings dark fuliginous, violaceous, stigma fulvous;
abdomen yellow, with the basal margins of the third, fourth and fifth seg-
ments, and the apical segments, black.
Female. —Black, polished, slightly sericeous; most of the clypeus
and mandibles piceous; frontal orbits obscurely testaceous; antennæ
fulvo-ferruginous, black at tips. Thorax: posterior margin of the pro-
thorax, tubercles, tegulæ, a line over the tegulw, scutellum, and meta-
thorax, except the enclosed basal space, reddish-brown ; the latter with
a central well impressed longitudinal line. Wings ample, dark faligi-
nous, paler at tip, with a deep violaceous reflection, the marginal cell
darker ; stigma and costa fulvous, Legs entirely rufo-fulvous. Abdo-
men subpetiolated, curved downwards at tip, bright yellow; base of the
first and the anterior margin of the second, fulvous; base of the third
and fourth segments broadly black. slightly dilated on the middle pos-
teriorly; fifth and sixth segments black, sericeous, the former with a
central, quadrate, yellow spot; venter black. the two basal segments
yellow. Length +3 lines; expanse of wings 10 lines.
Male.—Resembles the female. but the clypeus, lower frontal orbits.
spot on base of mandibles, scape of antennæ beneath, and a narrow
line over the collar, are yellow; rest of the antenne is black; the legs
are honey-yellow, with their coxæ black; the wings have a brilliant
golden-violaceous reflection; the fifth segment of the abdomen has an
apical yellow band, indented on each side of the middle anteriorly ;
the black basal bands of the third and fourth segments are narrower
than in the female; one specimen has the dorsal surface of the abdo-
men almost entirely yellow, only the basal incisure of the third and
fifth, and the two apical segments entirely, being black ; the venter has
the first, second, and the apical margin of the third segments, yellow.
Length 4 lines; expanse of wings 92 lines.
One 9, three $ specimens. A beautiful species, easily recognized
by the large blackish wings and the yellow abdomen.
Genus MELLINUS, Fabr.
Mellinus rufinodus, n. sp.
Black; a line on collar, transverse line on scutellum and postscutellum,
broad band on second and fourth segments of abdomen and a spot on each side
of the third, yeliow: legs, except base, and node of abdomen, rufous; wings
hyaline.
Female.—Black, shining ; head. pleura and metathorax slightly cov-
ered with a fine glittering cinereous pile; head snbopaque, faintly gol-
den on the vertex; occasionally there is a faint yellow line on the
frontal orbits ; cheeks and occiput shining; antenna black above, rufo-
testaceous beneath. Thorax: a line over the collar, posterior margin
of the tubercles, and a short transverse line on scutellum and post-
seutellum, pale yellowish; tegulæ yellowish in front, ferruginous be-
hind. Wings hyaline, glossy; nervures blackish. Legs rufo-ferrugi-
nous, sericeous; cox, trochanters and base of femora, more or less,
black. Abdomen shining black; the node or basal segment entirely
rufo-ferruginous ; a broad band, sometimes slightly interrupted on the
posterior third of the second segment, a transverse, subquadrate spot
ou each side of the third segment, and the fourth segment entirely or
nearly so, pale yellow or whitish; the two apical segments black; ven-
ter black. Length 5—6 lines; expanse of wings 83—103 lines.
Male.—Very similar to the female, but smaller and more slender ;
the basal joint of the antenna beneath is yellowish-white; the legs are
much darker, the femora being almost entirely black; the abdomen is
beautifully sericeous, while the fifth segment has a transverse yellow-
ish-white fascia as on the fourth segment, both being sometimes abbre-
viated on each side; the apical segment: is occasionally tinged with
obscure ferruginous. Length 5 lines; expanse of wings 8% lines.
Twelve 2, fourteen $ specimens. Mr. Ridings observed numerous
specimens of this species on horse excrement, preying, no doubt. on dip-
terous larva.
Fam. CRABRONTD-E.
Genus OXYBELUS, Latr.
1. Oxybelus interruptus, n. sp.
Black: tubercles and a more or less interrupted band on each abdominal seg-
ment, white; anterior tibie within and their tarsi, honey-yellow: wings dusky.
Female.—Black, closely and finely punctured, with a thin glittering
pile, more obvious on the face; antenna piceous, dull honey-yellow at
tips beneath. Thorax: mesothorax with a well-impressed central lon-
zitudinal line; tubercles white; pleura subrugose; metathorax rather
coarsely reticulated, the squama whitish, the mucro stout. sublinear,
grooved above. and subtruneate or very slightly emarginate at tip;
476 [JUNE
tegulæ brownish, with a white spot in front. Wings tinged with fuli-
ginous. Legs black; anterior tibia within and their tarsi, honey-
yellow, as well as the calcaria and tips of the other tarsi; the four pos-
terior tibiæ with a white spot at base. Abdomen shining, each segment
with a narrow, white, subapical fascia, widely interrupted in the middle
of the first and second segments, and slightly so on the remaining seg-
ments; venter black. Length 5} lines; expanse of wings 6} lines.
One specimen.
2. Oxybelus similis, n. sp.
Black, sericeous; abdominal segments with subinterrupted white fasciz :
anterior tibie and tarsi and the tegule, honey-yellow; wings hyaline.
Female.—Closely resembles O. interruptus, but the body is more
densely and strongly punctured and the pubescence is stronger and
more obvious; the flagellum is testaceous beneath; the tubercles are
not white; the syuama are smaller, while the mucro is the same as in
interruptus; the metathorax is finely sculptured and not reticulated,
and the enclosed space, from which the mucro proceeds, is obliquely
striated on the sides; the tegule are entirely honey-yellow; wings
hyaline and faintly iridescent; the legs are entirely black, except the
anterior tibie and tarsi, and tips of the other tarsi. which are dull
honey-yellow ; the abdomen is sericeous and not so shining; the fasciæ
on the four basal segments are only slightly interrupted in the middle.
and that on the first is dilated towards the middle; the fifth segment
has two approximate white dots on the middle, and the apica: segment
is black. immaculate; venter immaculate. Length 3} lines; expanse
of wings 6 lines.
One specimen.
3. Oxybelus parvus. n. sp.
Small, black, sericeous; mandibles, flagellum beneath, tegulæ, anterior tibiæ
and tarsi, and spot on each side of first abdominal segment, testaceous; wings
hyaline; mucro large and strongly furcate at tip.
Female.—Black, very densely, uniformly and strongly punctured,
with a distinct, silvery pubescence, very brilliant on the face; the man-
dibles, the flagellum beneath, and the tegulæ, honey-yellow; metatho-
vax rugose, the squama large, whitish and claw-shaped, the mucro also
large. broad. grooved above, dilated towards the tip, which is whitish
and deeply emarginated, giving the process a strongly furcate appear-
ance. Wings hyaline, beautifully iridescent. Legs black or piceous;
the anterior tibia and tarsi entirely, the middle tibiæ in front, the pos-
terior pair at b.se, as well as the base of the four posterior tarsi, testa-
ceous. Abdomen very closely, uniformly and distinctly punctured,
1865.] 77
strongly sericecous; the segments much contracted at base, the first
deeply impressed on the basal middle. with a transverse whitish spot
on each side at tip, and a very indistinct whitish line on each side of
the second segment; beneath piceons, the apical margins of the seg-
ments paler. Length 2 lines; expanse of wings 3% lines,
One specimen.
Genus CRABRO, Fabr.
1. Crabro ater, n. sp.
Entirely deep black, shining: clypeus silvery; wings smoky: abdomen
clavate.
Female. —Dceep black, shining, with a slight cinereous pile ; ocelli in
an equilateral triangle, the anterior ocellus in a large, deep depression ;
clypeus silvery; enclosed space of metathorax smooth and shining,
with a well defined carina down the middle; tegulæ piceous. Wings
pale fuliginous, subviolaceous, subhyaline at base; nervures blackish.
Legs black; tarsi simple, piceous. Abdomen polished, immaculate,
subpetiolate, clavate Length 32 lines; expanse of wings 74 lines.
Two specimens.
2. Crabro latipes, Smith.
Crabro latipes, Smith, Brit. Mus. Cat. Hym. iv, p. 396, %.
Nine & specimens.
3. Crabro Packardii, n. sp.
Black; mandibles, scape of antcnne, line on prothorax, two spots beneath
the wings, postscutellum, most of legs, transverse spot on each side of two basal
segments of abdomen, and entire bands on the remainder, yellow; wings
smoky.
Female.—Black, slightly pubescent, and indistinctly punctured,
opaque; face with gulden. clypeus with silvery pubescence; mandibles.
except tips, and scape of antennæ, yellow. Thorax: posterior margin
of the prothorax transversely grooved and with a transverse yellowish-
white line. slightly interrupted in the middle; mesothorax immaculate;
tubercles and a spot just behind, beneath the anterior wing, yellow ;
scutellum with a yellowish dot on cach basal corner. and the postsen-
tellum with a yellow transverse line; metathorax immaculate, the base
above obliquely and rather indistinctly striated and with a central, lon-
gitudinal, well-impressed line; tegule testaceous, with a yellow spot in
front. Wings uniformly tinged with pale fuliginous. somewhat tinged
with yellowish, especially so at base; nervures fuscous. Legs yellow,
simple; coxe, trochanters, and base of femora more or less, black ;
tips of tarsi dusky. Abdomen subsessile, ovate; first and second seg-
ments with an irregular, transverse yellow spot on each lateral middle,
the inner edges more or less emarginated; the third, fourth and fifth
478 [JuNE
segments each with a rather broad, central, continuous, yellow band
slightly narrowed on the anterior middle and somewhat emarginate on
each extreme side anteriorly ; apical segment pinched at the sides which
have a triangular yellow spot at base, above the margins are carinate.
the surface being rugulose and pubescent, and forming an elongate
channel, obtuse at tip; beneath shining black, with irregular yellow
markings at the apex of the second, third and fourth segments. Length
6} lines; expanse of wings 9} lines.
Male.—Resembles the 9, but more slender; the sixth joint of the
antenn is somewhat produced beneath; the spot behind the tubercles
is wanting, the line on postscutellum is interrupted in the middle; the
spots on the basal segment of abdomen are smaller and less irregular,
the sixth segment has a continuous band like that on the fifth, and the
apical segment is either entirely black or with two yellowish spots;
beneath, the segments have merely a lateral yellow dot. Length 44—51
lines; expanse of wings 73—8 lines.
One Q, two % specimens. This handsome species is respectfully
dedicated to my friend and co-laborer, Dr. A. S. Packard, Jr., of Bruns-
wick, Maine.
t. Crabro dilectus, n. sp.
Black: mandibles, scape of antennæ; interrupted line on prothorax, two
spots beneath the wings, postscutellum, legs except base, and bands on abdo-
men, white or yellowish-white ; wings fulvo-hyaline.
Female.—Black, opaque, very closely and minutely punctured,
slightly pubescent; face, cheeks, and clypeus silvery, more obvious on
the latter; mandibles with an exterior broad whitish stripe; scape of
antenne yellow. Thorax: an interrupted line on prothorax, tubercles
and a spot immediately behind, a dot on cach basal corner of the scu-
tellum, and a line on the postscutellum, white or pale yellow; metatho-
rax immaculate, the base obliquely and rather indistinctly striated ;
tegulæ testaceous, with a yellowish spot iu front. Wings fulvo-hyaline,
darker at tips; nervures honey-yellow. Legs simple, pale yellow ; the
coxe, trochanters, and femora except tips, black; tips of tarsi dusky.
Abdomen subsessile, elongate, convex, shining; basal segment with an
irregular, whitish spot on each lateral middle; the remaining segments
each with a central whitish fascia, slightly interrupted in the middle
on the second segment and sometimes on the third, while those on the
third and fourth have a slight notch on the extreme sides anteriorly
and a shallow emargination on each side posteriorly; all the bands are
more or less narrowed in the middle; apical segment black, immacu-
late, subconical, flattened above, rather strongly punctured, with the
1865.] 479
lateral margins carinate, the apex obtuse, and the sides scarcely pinched
in; venter black, immaculate. Length 5} lines; expanse of wings 9 lines.
Male.—Very similar to the female; the fourth, fifth and sixth joints
of the antennæ beneath are uneven; the femora have much more yel-
low at tips, and all the bands of the abdomen are continuous, except
that on the first segment, which is more or less interrupted. Length
5 lines; expanse of wings 6 lines.
Two 9, three & specimens. This pretty species is closely allied to
the preceding, the $ of which has much similarity in its shape and
markings with the 9 of the present species, so much so that T hesitated
long in separating them.
5. Crabro vicinus, n. sp.
Black; clypeus. spot on mandibles, scape of anteune, collar, tubercles, seun-
tellum, tibiæ and tarsi, and bands on abdomen, yellow; wings yellowish-
fuscous.
Female —Black, slightly shining, sparsely pubescent; head minutely
punctured ; the clypeus, a stripe on the mandibles. and scape of an-
tennæ yellow, the former silvery. Thorax closely and strongly punc-
tured, especially above; a transverse line on the collar, very slightly
interrupted in the middle. tubercles, and a broad transverse spot on
the scutellum, yellow ; metathorax immaculate. ragulose, longitudinally
striated at base, with a deep central channel; tegula with a white spot
before. Wings strongly tinged with fulvo-fuscous, paler at base and
darker at tips; nervures fulvo-fuscons. Legs simple, black; tips of
the four anterior femora, and all the tibiæ and tarsi, except a spot on
the tibiæ beneath, yellow; tips of tarsi dusky. Abdomen subsessile.
clongate-ovate, convex, shining; each segment with a rather broad.
central yellow fascia, those on the first three segments slightly inter-
rupted in the middle, except in one specimen where they are entire, with
the anterior and posterior margins crenulated ; apical segment conical,
entirely black, with elongate punctures and raised sides, the apex ob-
tuse; beneath, the second segment has a more or less large, lateral.
irregular yellowish mark, and the following segment a lateral dot.
Length +3—5 lines; expanse of wings 7—7} lines.
Three specimens. Seems to be closely allied to C. advena Smith,
from Nova Scotia, but the metathorax is not “ very coarsely rugose.”
4. Crabro succinctus, n. sp.
Black; clypeus, spot on mandibles, scape of antennæ, tibiæ and tarsi, and in-
terrupted fasciæ on abdomen, yellow; wings subhyaline,
Female —Black, opaque, minutely punctured, slightly pubescent ;
clypeus, a line at base of mandibles, scape of antennæ, except a spot
450 [June
behind at base, pale yellow; clypeus silvery. Thorax minutely punc-
tured, more distinet and sparse on the seutellum; immaculate, except
veeasionally a whitish spot on the tubercles and an obscure interrupted
whitish line on the collar; metathorax deeply and irregularly striated
at base above; tegule black. Wings dusky-hyaline, fuliginous at tips;
nervures fuscous. Legs simple, black; tibiæ and base of tarsi yellow,
the former more or Jess black within, and the posterior pair with an
exterior blaek spot at tip. Abdomen subsessile or slightly subpetiolate,
shining ; first segment with a central, transverse, sublunate, yellow spot
on each side, nearly confluent on the disk ; on each side of the second
segment a transverse ovate yellow spot, pointed within and sometimes
nearly confluent in the middle; remaining segments each with a narrow
transverse yellow fascia, often interrupted on the third and fourth seg-
ments; apical segment conical, entirely black, subrugose with the sides
raised ; venter black. smooth. shining and immaculate. Length 33-4
lines; expanse of wings G—X lines.
Three specimens.
7. Crabro conspicuus, n. sp.
Black; clypeus, spot on mandibles; scape of antennæ, interrupted line on
collar, tubercles, scutellum, tibiæ and tarsi, broad band on first segment of
abdomen, two large spots on second, and narrow subinterrupted bands on re-
maining segments, yellow; wings smoky.
Female.—Black, minutely punctured, slightly pubescent; elypeus.
a line on mandibles and scape of antennz, yellow; clypeus silvery, some-
times with a central black line. Thorax: a line on the collar, slightly
interrupted in the middle, tubercles, and scutellum, yellowish, some-
times whitish; metathorax with strongly developed longitudinal ele-
vated lines; pleura shining; tegule black. Wings smoky-hyaline.
darker at tips; nervures black. Legs simple. black ; extreme tips of
the femora, the tibiæ, except a spot or line within, and the tarsi except
tips. yellow. Abdomen subsessile, narrow, elongate, convex, shining ;
first seement with a broad, continuous, subapical yellow band ; second
segment with a large transversely subquadrate yellow spot on each side
a little behind the middle; the third and fourth segments each with a
narrow, yellow, apical fascia interrupted in the middle and emarginate
on each side anteriorly; the fifth segment with a continuous yellow fascia
on the apical margin; apical segment conical. eutirely black, rugulose.
with the sides raised; beneath black, smooth and shining, tmmaculate.
Length 5—54 lines; expanse of wings 7}—8 lines.
Three specimens. Easily recognized by the broad band and spots
on the two basal segments of the abdomen.
1865. 481
8. Crabro odyneroides, n. sp.
Black: stripe on mandibles, scape of antennz, interrupted line on collar,
tubercles, line on postscutellum, tibie and base of tarsi, and fasciæ on second
and four following segments of abdomen, yellow; wings fuliginous.
Male.—Deep black, opaque, very denscly punetured, thinly clothed
with a pale fuscous pubescence ; a stripe ou base of mandibles, and the
seape of the antenna, yellow, the sixth joint of the latter strongly pro-
duced beneath. ‘Thorax: an interrupted line on the collar, tubercles,
and a line on the postscutellum, yellow; metathorax rugulose, not stri-
ated at base; tegule testaccous. Wings uniformly stained with pale
fuliginous; nervures fuscous. Legs black; tips of the four anterior
femora, a line on the two anterior pair beneath, all the tibiæ except a
line on the two anterior pairs beneath, and a spot. ou the posterior pair
at tip beneath, yellow; tarsi fuscous, the two basal joints yellow. Ab-
domen subsessile, convex, minutely punctured and shining ; the second
and four following segments each with a median, yellow fascia, the
two first attenuated in the middle, the second slightly interrupted in
the middle in one specimen, and very widely interrupted in the other,
leaving ouly a transverse spot on each extreme side; in the former
specimen the basal segment bas a yellow dot on each side; the other
fascia: are continuous and of equal width; apical segment black, im-
maculate, punctured, with a slight central, longitudinal impression ;
venter black, immaculate. Length 4 lines; expanse of wings 3 lines.
Two specimens. ‘This species has somewhat the shape and markings
of certain species of Odynerus.
9. Crabro bellus, n. sp.
Black; scape of antennæ, two lines on collar, tubercles, tibiæ and tarsi, and
interrupted fasciæ on abdomen, yellow; wings subhyaline; thorax with longi-
tudinal punctures.
Female.—Black, opaque; head large, quadrate; clypeus clothed
with pale pubescence ; vertex with strong, sparse punctures, the occiput
and cheeks with very dense fine punctures; antennw black, the scape
yellow, the small second joint dull honey-yellow. Thorax : mesothorax
and scutellum with rather dense, longitudinal punctures, running into
striae on the scutellum and posterior part of mesothorax; pleura with
fine longitudinal striae ; metathorax rugose or somewhat reticulated; a
transverse spot on each side of the prothorax above, and the tubercles,
yellow; tegulæ dull testaceous. Wings pale fulvo-fuscous, a little darker
at tips; nervures dull honey-yellow. Legs black; tips of the four an-
terior femora, all the tibia and base of tarsi, yellow; rest of tarsi dusky.
Abdomen subsessile, ovate, shining, minutely punctured; the first five
segments each with a median, yellow fascia, slightly interrupted in the
t82 [JUNE
middle, expecially on the first three segments; the fascia on the first
segment is somewhat wavy; apical segment black, immaculate, pubes-
cent, pinched in at the sides. and snbacute at tip; venter black, shin-
ing and immaculate. Length 4 lines; expanse of wings 6% lines.
One specimen.
10. Crabro nigrifrons, n. sp.
Black; clypeus silvery; scape of antenna, interrupted line on collar, tuber-
cles, legs in part, two spots on first abdominal segment, and interrupted fascie
on the following segments, yellowish-white ; wings subhyaline; abdomen sub-
petiolate.
Jule.—Black, opaque, very densely and very minutely punctured,
thinly clothed with an erect cinereous pubescence; head quadrate; the
front depressed ; sides of the face and the clypeus bright silvery; man-
dible entirely black ; antennze black, the scape yellow, with black line
at base within; flagellum brownish beneath. with the third to sixth
joints produced into a tooth at the apex. Thorax: an interrupted line
on the collar, and a spot on the tubercles, pale yellowish; under a very
strong lens the punctures on the scutellum run into longitudinal strive ;
in one specimen the postscutellum has a narrow, abbreviated yellowish
line; metathorax very densely punctured, transversely and rather in-
distinctly striated on the sides. and sometimes with a few longitudinal
or slightly oblique elevated lines at the base above; tegulæ brownish.
Wings uniformly stained with pale fnscous or fuliginous, with a faint
coppery or violaceons reflection. Legs simple; the coxæ and trochan-
ters black ; anterior femora honey-yellow within and above, black ex-
teriorly with a yellow line beneath; middle femora yellow within.
shading into blackish at base. and a large black mark behind at base;
posterior femora sometimes entirely black, but often tinged with honey-
yellow at tips, and with a narrow yellow line above; tibiæ yellow. with
a black line beneath and more or less stained with honey-yellow towards
the tips; the four anterior tarsi yellow exteriorly, dusky honey-yellow
at tips and beneath ; posterior pair dusky honey-yellow, with a blackish
line exteriorly, Abdomen subpetiolated, convex, shining, very densely
and minntely punctured ; basal segment subconieal, with a pale, small,
yellowish-white. transverse spot on each side about the middle; the five
following segments each with pale yellowish or yellowish-white fascia
at base, interrupted in the middle on the first three segments, and
entire on the rest; apical margin of the apical segment is sometimes
obscure testaceous; beneath black, smooth and polished, obscurely
testaceous at tip. Length 5 lines; expanse of wings 73 lines.
Three specimens.
1865.] 488
11. Crabro atrifrons, n. sp.
Black, deeply punctured; scape of antennæ, tubercles, tibiæ, and bands on
abdomen, the first three interrupted, yellow; wings dusky.
Male.—Black, opaque, with erowded, deep punctures, slightly pube-
scent; head quadrate, seareely wider than the thorax ; clypeus fringed
with a pale pubescence; antennz simple, scape yellow with a black line
behind, the flagellum fulvous beneath. Thorax immaculate, except a
yellow spot on tubereles and two obscure brownish spots on the collar ;
metathorax coarsely reticulated, the sides longitudinally striated; tegulæ
brownish. Wings dusky hyaline; nervures fuscous. Legs black,
shining; tips of the four anterior femora, especially of the anterior pair,
all the tibiæ, except beneath, and base of tarsi, yellow; posterior tibiæ
with a black line ou the outside; rest of tarsi dusky-testaceous, blackish
at tips; anterior tarsi with the basal joints slightly testaceous. Abdo-
men subsessile, elongate-ovate, convex, closely and finely punctured ;
each segment, except the last, with a median yellow fascia, interrupted
in the middle on the three basal segments, entire on the rest; apical
segment obtusely rounded, with a yellow dot on each side; venter im-
maculate. Length + lines; expanse of wings G% lines.
One specimen.
12. Crabro atriceps, n. sp.
Black; clypeus silvery; two spots on collar, tubereles, interrupted line on
postseutellum, line on tibia, and an interrupted fascia on the second and three
following segments of abdomen. yellowish: wings hyaline.
Female.—Deep black, opaque, densely and very minutely punctured.
slightly pubescent ; head quadrate, wider than the thorax ; sides of the
face and the clypeus silvery; mandibles and antennæ entirely black.
Thorax: mesothorax with two slightly elevated longitudinal lines on
the middle, having a channel between them; two short transverse lines
on the collar, tubercles, and a slightly interrupted line on the protho-
rax, sometimes wanting, yellow; pleura and sides of metathorax with
fine dense longitudinal strize; metathorax with a deep longitudinal
channel and a few obliqne elevated lines at base above, the channel
itself is transversely striated; tegulæ piceous. Wings hyaline, faintly
tinged with dusky; nervures fuseous. Legs black; tibiae with an ex-
terior yellow line. Abdomen subsessile, ovate, convex, shining, very
minutely punetured; second and three following segments each with
a sub-basal yellow faseia, more or less interrupted on the second, third
and fourth segments, and confluent on the fifth segment; in one spe-
cimen the fasciæ, except on the fifth segment, are very widely inter-
rupted; basal and apical segments and the venter immaculate; the
apieal segment produced into an elongate obtuse spine, which has a
484 [JuNE
sharp raised margin, and is covered with large punctures. Length 4
lines; expanse of wings 6 lines.
Three specimens.
13. Crabro contiguus, n. sp.
Black ; face and elypeus golden; scape of antennæ, two short lines on collar.
tubercles, tibic and tarsi, and fasciz on the second and three following seg-
ments of abdomen, entire on the fifth segment, and interrupted on the next, pale
yellowish; wings subhyaline.
Femule—Black, opaque, densely and very minutely punctured.
thinly clothed with an erect, pale pubescence; head large, quadrate ;
sides of the face and the clypeus golden; stripe on the mandibles and
the scape of the antennz yellow; cheeks a little silvery. Thorax: me-
sothorax with two slightly elevated longitudinal lines on the middle.
with a shallow channel between them; two narrow transverse lines on
the prothorax, and the tubereles, pale yellow; under a strong lens the
posterior part of the mesothorax and the scutellum are covered with
very fine longitudinal striæ; base of metathorax with oblique elevated
lines and a deep central channel; sides of the pleura finely and longi-
tudinally striated; tegule dull testaceous. Wings dusky hyaline, a
little iridescent ; nervures fuscous. Legs black; tips of the four ante-
rior femora, all the tibiæ, and the tarsi, except tips which are dusky,
yellow. Abdomen subsessile, ovate, convex, smooth and shining; the
second and three following segments each with a basal, pale yellowish
fascia. interrupted in the middle, sometimes broadly, on the second.
third and fourth segments, entire on the fifth ; apical segment immac-
ulate. shaped as in the preceding species, and clothed with long golden-
yellow pubescence; venter immaculate, smooth and shining. Length
+3—b lines; expause of wings 73—2 lines.
Three specimens. This species seems very closely allied to Crabro
vbscurus, Smith, but the postscutellum in the present species is immacu-
late, and the mesothorax is not + longitudinally roughened.”
l4. Crabro montanus, n. sp.
Black; clypeus silvery; stripe on mandibles, scape, two spots on collar, and
spots on each side of abdominal segments, whitish; wings pale fuliginous.
Female.—Black, opaque, closely and very minutely punctured,
slightly pubescent; head quadrate; face and clypeus silvery; mandi-
bles with a yellowish-white stripe; scape of the antenne yellowish-
white, black behind at base; the cheeks slightly silvery. Thorax
more distinctly punctured than the head; the mesothorax channelled
down the middle, with the sides raised; scutellum shining and sparsely
punctured; two transverse lines on the collar, tubercles. and sometimes
1865.] 485
a dot on each side of postscutellum. whitish; pleura covered with fine
longitudinal striæ; metathorax with a deep central channel, and coarse
longitudinal or slightly oblique striæ at base; tegulæ piceous or piceous-
black. Wings uniformly tinged with pale fuliginous, more or less iri-
descent or subviolaceous; nervures black. Legs black; the four ante-
rior tibiæ with a yellow exterior line, and the posterior pair with a
broad yellow annulus uear the base; tarsi brown. Abdomen subsessile,
ovate, subconvex, smooth and shining; first segment with a whitish dot
on each side about the middle, sometimes wanting; the second and
three following segments each with a transverse, subovate, slightly
obliqne, whitish spot on each side near the base, those on the second
segment longest, those on the fifth segment more approximated ; apical
segment pubescent. pinched in at the sides, and subacute at tip; venter
immaculate, smooth and shining. Length 4—5 lines; expanse of wings
6—7 4 lines.
Four specimens.
15. Crabro 6-maculatus. Say.
Crabro 6-maculatus, Say. Long's Second Expedition, ii, p. 341.
Ten Q specimens, The third segment of the abdomen has sometimes
a whitish transverse line on each side, and the spots on fifth segment
are often confluent and form a regular band. The lines on the post-
scutellum are sometimes wanting, while the scutellum is always im-
maculate in the specimens from Colorado Territory; the markings are
all whitish, sometimes only slightly tinged with yellowish ; all the femora
are black, and not tipped with yellow, and the scape of the antennze is
black at base within. None of the specimens before me are over 5}
lines in length, and may possibly belong to a distinet species.
16, Crabro honestus, n. sp.
Black; line on mandibles, scape, tubercles, legs in part. spot on each side of
second abdominal segment, and fasciæ on the four following segments, inter-
rupted on the third, bright yellow: wings subhyaline.
Female.—Deep black, subopaqne. densely and very finely punctured,
slightly pubescent; sides of the face. clypeus and cheeks, silvery; stripe
on the mandibles, and the scape of the antenna, except a line at base
within. yellow; the joints of the flagellum beneath are uneven and the
sixth joint is toothed. Thorax: prothorax with a deep transverse
groove on each side above, and sometimes two obsolete pale spots; tu-
bercles yellow; pleura and sides of metathorax longitudinally and finely
striated; base of metathorax obliquely. and the posterior face trans-
versely striated, the latter with a deep central excavation; postsentellum
sometimes with an obsolete pale spot on each side; tegulæ testaceous.
486 [JUNE
Wings dusky hyaline; nervures fuscous. Legs black; tips of the fe-
mora, especially of the anterior pair, and the tibia, except a spot on
the posterior pair at tip beneath, yellow; tarsi more or less dusky.
blackish at tips. Abdomen subsessile, elongate-ovate, convex, shining ;
first segment sometimes with a yellow dot on each side; second segment
with an oblique, subovate yellow spot on cach side; third segment with
a transverse, slightly undulate, median, bright yellow fascia, interrupted
in the middle; the three following segments each with a submedian.
continuous, bright yellow fascia; apical segment immaculate, rounded
at tip; beneath shining black, immaculate. Length 5 lines; expanse
of wings 8 lines.
Two speeimens.
Genus PEMPHREDON, Latr.
1, Pemphredon Morio, n. sp.
Black, immaculate; apical half of wings fuscous, violaceous; abdomen ovate,
polished, petiole rugose, one-half the length of the abdomen.
Female.—Deep black, immaculate; head large, quadrate, subopaque,
closely and confluently punctured on the front, and running into longi-
tudinal striæ, while on the occiput and cheeks the punctures are more
sparse; the face and cheeks have a thin whitish pubescence; mandibles
deeply grooved towards the tip which is obtusely bidentate; antennæ
slender, black. tinged’ with piceous towards the tips beneath. Thorax
opaque, very densely and finely sculptured, and under a very strong
Jens the rngosity on the mesothorax runs into minute, indistinct. trans-
verse strive; the dorsal line of the mesothorax is faintly impressed, with
a deeper longitudinal line on each side between it and the tegule ; scu-
tellum with elongate punctures; metathorax rugulose, rather coarser
on the basal middle, which is flattened, with the posterior margin
rounded and subcarinate; the posterior face clothed with a thin whitish
pubescence; tegulæ piceous-black. Wings long and ample, hyaline.
with the apical half fusco-hyaline, rather strongly tinged with violaee-
ous; nervures and stigma blackish. Legs entirely black, subsericeous.
Abdomen broadly ovate, smooth and highly polished ; petiole one-half
the length of the rest of the abdomen, flattened, rugulose and slightly
pubescent. Length 54 lines; expanse of wings 8 lines.
One specimen. This may be identical with P. concolor Say, but it
does not agree satisfactorily with the description of that species. This
is larger, the wings differently colored, and the petiole is half the length
of the remainder of the abdomen.
1865.] 487
2, Pemphredon mandibularis, n. sp.
Black; mandibles, scape of antenne beneath, tubercles, line on anterior tibiae
and spot or annulus at base of four posterior tibie, whitish; wings hyaline,
dusky at tips; abdomen elongate, polished, petiole short.
Female.—Decep black; head and thorax subopaque ; head subquad-
rate, without distinct punctures; face and clypeus slightly silvery;
mandibles large, white, black at extreme tips which are broad and very
slightly emarginated ; scape of antennz beneath also white. Thorax
without distinct punctures; mesothorax with four longitudinal impressed
lines in front, becoming obsolete before reaching the posterior margin,
the two central lines very close together, leaving merely a narrow ridge
between them; scutellum flattened, quadrate. shining; metathorax sub-
quadrate, opaque, abrupt on the sides and behind, coarsely rugose; tu-
bercles whitish; tegule piceous-black. Wings hyaline, iridescent,
slightly dusky on the apical third; nervures fuscous. Legs black, seri-
ceous; anterior tibiæ with a whitish line in front, the two posterior
pairs with a whitish annulus at base, that on the middle pair indistinct
in one specimen ; tarsi piceous, paler at base. Abdomen elongate, sub-
cylindrical, smooth and polished, immaculate; petiole very short.
Length + lines; expanse of wings 6 lines.
Two specimens.
Genus MIMESA, Shuck.
1. Mimesa argentifrons, n. sp.
Black; face bright silvery; antennæ fulvous beneath ; wings hyaline; meta-
thorax coarsely rugose ; second and third segments of abdomen rufous; petiole
long and linear.
Female.—Black, very minutely punctured; face, clypeus and cheeks
silvery, very brilliant; antennæ as long as the head aud thorax, slender
at base and gradually thickened towards the tips, black above, fulvous
beneath. Thorax clothed with a fine silvery pubescence, indistinct on
the mesothorax and scutellum, and most obvious on the metathorax,
which is coarsely reticulated, the enclosed basal space covered with
coarse longitudinal or slightly oblique striæ; mesothorax with two
faintly impressed lines in front; tegulee piceous. Wings hyaline, beau-
tifully iridescent; nervures and stigma black. Legs black or piceous-
black, clothed with glittering pubescence; tarsi fulvous. Abdomen
oblong-ovate, smooth and polished, sericeous and slightly pubescent at
tip, rufous; the petiole, spot on first segment above at base, apical
middle of the third, and the apical segments entirely, black or piceous-
black; petiole about half the length of the remainder of the abdomen,
flattened and slightly grooved above; apical segment flattened above, with
the sidessubearinate. Length 4—4} lines; expanse of wings 7—8 lines.
458 [JUNE
Male.—Smaller and more slender than the female; the tips of the
four anterior femora, all the tibiae except the posterior pair behind, and
all of the tarsi, are pale fulvous; the wings are more brilliantly iride-
scent; the abdomen is more elongated and slender, with the petiole.
first segment except tip, an irregular mark across the middle of the
second and third segments, and the remaining segments entirely, are
black or piceous-black ; the apex has an upeurved, ferruginous spine.
Length 33 lines; expanse of wings 53 lines.
Two @, one 3, specimens.
2. Mimesa proxima. n. sp.
Black: face silvery: wings hyaline; antennæ beneath and abdomen, except
base and apex, fulvous; metathorax finely sculptured; petiole of abdomen short.
Female—Black, thinly clothed with a short, glittering, pale pube-
scence, with scattered minute punctures; face and clypeus silvery; an-
tennæ rather short. clavate, much thickened towards the tips, the flagel-
lum fulvous beneath. Thorax: metathorax with white pubescence,
very finely sculptured, with a deep longitudinal central channel poste-
riorly, the base finely striated ; tegulze dull testaceous. Wing hyaline.
iridescent; nervures fuscuus. Legs piceous-black, pubescent; tarsi
pale fuscous, the calearia whitish. Abdomen elongate, shining, subse-
riceous, rufo-ferruginous; the petiole, base of first segment, and the two
apical segments, blackish ; petiole short, about as long as the first seg-
ment. Length 3+ lines; expanse of wings 5 lines.
One specimen. Closely related to the preceding, but very distinet
by the finely sculptured metathorax.
3. Mimesa unicincta, n. sp.
Black; face silvery; wings hyaline; second segment of abdomen rufous.
Female.—Black., slender, thinly clothed with a short glittering pu-
bescence; the face and clypeus bright silvery; antenna as long as the
head and thorax, gradually, but not strongly thickened at tips, which
are fulvous beneath. Thorax very minutely and sparsely punctured,
metathorax finely and longitudinally sculptured, the posterior face un-
evenly depressed, sides pubescent; tegulæ obscure testaceous. Wings
hyaline, beautifully iridescent; nervures black. Legs black, sericeons,
the tarsi pale fuscous. Abdomen elongate, subclavate, sericeous, shin-
ing black, the second segment orange-ferruginous, dusky at tip; petiole
linear, as long as the first segment. Length 3 lines; expanse of wings
+} lines.
One specimen. Easily distinguished by the single rufous band on
the abdomen.
|
<p>I have a OpenCart store with more than 23000 products and I need to change one option (Requeres Shipping) for all of my products. I need to change that option in my database. I have a table <code>n0v_product</code> with with column <code>shipping</code> with value 0. I need to change <code>shipping</code> value to 1 for all products. How to update the value in the column with phpMyAdmin?</p> |
<p>For use in a graphql server I have defined a structured input type where you can specify a number of filter conditions very similar to how prisma works:</p>
<p><a href="https://i.stack.imgur.com/mRvM9.png" rel="noreferrer"><img src="https://i.stack.imgur.com/mRvM9.png" alt="enter image description here" /></a></p>
<p>Which allows me to submit structured filters in a query like:</p>
<pre class="lang-js prettyprint-override"><code>{
users(
where: {
OR: [{ email: { starts_with: "ja" } }, { email: { ends_with: ".com" } }],
AND: [{ email: { starts_with: "ja" } }, { email: { ends_with: ".com" } }],
email: {contains: "lowe"}
}
) {
id
email
}
}
</code></pre>
<p>Inside my resolver I feed the args.where through a function to parse the structure and utilize TypeOrm's query builder to convert it to proper sql. The entirety of the function is:</p>
<pre class="lang-js prettyprint-override"><code>import { Brackets } from "typeorm";
export const filterQuery = (query: any, where: any) => {
if (!where) {
return query;
}
Object.keys(where).forEach(key => {
if (key === "OR") {
where[key].map((queryArray: any) => {
query.orWhere(new Brackets(qb => filterQuery(qb, queryArray)));
});
} else if (key === "AND") {
where[key].map((queryArray: any) => {
query.andWhere(new Brackets(qb => filterQuery(qb, queryArray)));
});
} else {
const whereArgs = Object.entries(where);
whereArgs.map(whereArg => {
const [fieldName, filters] = whereArg;
const ops = Object.entries(filters);
ops.map(parameters => {
const [operation, value] = parameters;
switch (operation) {
case "is": {
query.andWhere(`${fieldName} = :isvalue`, { isvalue: value });
break;
}
case "not": {
query.andWhere(`${fieldName} != :notvalue`, { notvalue: value });
break;
}
case "in": {
query.andWhere(`${fieldName} IN :invalue`, { invalue: value });
break;
}
case "not_in": {
query.andWhere(`${fieldName} NOT IN :notinvalue`, {
notinvalue: value
});
break;
}
case "lt": {
query.andWhere(`${fieldName} < :ltvalue`, { ltvalue: value });
break;
}
case "lte": {
query.andWhere(`${fieldName} <= :ltevalue`, { ltevalue: value });
break;
}
case "gt": {
query.andWhere(`${fieldName} > :gtvalue`, { gtvalue: value });
break;
}
case "gte": {
query.andWhere(`${fieldName} >= :gtevalue`, { gtevalue: value });
break;
}
case "contains": {
query.andWhere(`${fieldName} ILIKE :convalue`, {
convalue: `%${value}%`
});
break;
}
case "not_contains": {
query.andWhere(`${fieldName} NOT ILIKE :notconvalue`, {
notconvalue: `%${value}%`
});
break;
}
case "starts_with": {
query
.andWhere(`${fieldName} ILIKE :swvalue`)
.setParameter("swvalue", `${value}%`);
break;
}
case "not_starts_with": {
query
.andWhere(`${fieldName} NOT ILIKE :nswvalue`)
.setParameter("nswvalue", `${value}%`);
break;
}
case "ends_with": {
query.andWhere(`${fieldName} ILIKE :ewvalue`, {
ewvalue: `%${value}`
});
break;
}
case "not_ends_with": {
query.andWhere(`${fieldName} ILIKE :newvalue`, {
newvalue: `%${value}`
});
break;
}
default: {
break;
}
}
});
});
}
});
return query;
};
</code></pre>
<p>Which works (kinda) but does not nest the AND/OR queries like I would expect (and had previously got working in KNEX). The above function generates the SQL:</p>
<pre class="lang-sql prettyprint-override"><code>SELECT
"user"."id" AS "user_id",
"user"."name" AS "user_name",
"user"."email" AS "user_email",
"user"."loginToken" AS "user_loginToken",
"user"."loginTokenExpiry" AS "user_loginTokenExpiry",
"user"."active" AS "user_active",
"user"."visible" AS "user_visible",
"user"."isStaff" AS "user_isStaff",
"user"."isBilling" AS "user_isBilling",
"user"."createdAt" AS "user_createdAt",
"user"."updatedAt" AS "user_updatedAt",
"user"."version" AS "user_version"
FROM "user" "user"
WHERE (email ILIKE $1)
AND (email ILIKE $2)
OR (email ILIKE $3)
OR (email ILIKE $4)
AND email ILIKE $5
-- PARAMETERS: ["ja%","%.com","ja%","%.com","%lowe%"]
</code></pre>
<p>But I would expect to see something more like:</p>
<pre class="lang-js prettyprint-override"><code>.....
WHERE email ILIKE '%low%'
AND (
email ILIKE 'ja%' AND email ILIKE '%.com'
) AND (
email ILIKE 'ja%' OR email ILIKE '%.com'
)
</code></pre>
<p>Forgive the nonsense, repetitive query. I'm just trying to illustrated the expected NESTED statements.</p>
<p>How can I force the AND/OR branches of my query builder function to properly nest like expected?</p>
<p>** Bonus points if someone can help me figure out the actual typescript typings here **</p> |
A is a piece of tableware. It is used to keep chopsticks away from the table and also to prevent used chopsticks from coming in contact with or rolling off tables. Chopstick rests are made in various shapes from clay, wood, glass, or precious stone such as jade. Some people prepare them from bags of half-split disposable chopsticks in origami manner.
In Japan, chopstick rests are usually used at formal dinners and placed on the front-left side of the dishes. The chopsticks are placed parallel to the table edge with the points toward the left.
Related pages
Chopsticks
Spoon rest
Knife rest
References
Other websites
Chopstick rest Collection, A collection of hashioki
Chopstick rest stock photos and images, Fotosearch
Erick's Chopstick Rests (Hashi Oki) Page
Jen's Chopstick Rests Gallery
Jurek Zarzycki's Chopstick Rests collection
Chopstick rests , Asian Art Mall
Chopstick Rest , Mrs. Lin's Kitchen
Food utensils |
MEMORIE
INTORNO ALLA VITA E AGU SCRITTI
V
D I
CLEMENTE BARONI
4
CAVALCABO
ROVERETO
9 A LUIGI MARCHESANI STAMP* IMP. REC*
1 7 9 8 .
Digitized by Google
AL NOBIL STGNORE
t
GASPARE BARONI CAVALCABO
CARLO ROSMINI.
Non ad altri die a voi , gentilissi -
mo Signor Gaspare , esser dovea offer-
to questo tnio libriccino , die le memorie
contiene intorno alia vita ed all' opere
del celebre vostro ’ Zio Signor Clemente.
Voi con rara gentilezza , si tosto die
vi svelai il mio disegno di scriverle , non
solamente mi affidaste tutti i molti snoi
manoscritti , ma pure in carta mi disten-
deste alcune notizie intorno al suo viver
domestico , al suo temper amento , e agli
ultimi momenti della sua vita ; nel che
aveste a compagna altresl la gentil nob.
donzella Signora Catterina dei Fedrtgot-
ti , che andd a gar a con esso voi in fa-
vorirmi , compensando cost il vostro Zio
della stima ed amicizia che a lei dimostrd
mentre visse .
Avendo io quindi di do che mi co -
municaste quell’ uso fatto che si dovea, io
non faccio altro die ritornarvi il vostro ,
ne
\
tie nulla voi per cio mi dovetc , ch* io
anzi molto a voi debbo dello avermi pre -
stcita occasione onde dare all 1 egregio de-
flint o che molto mi amo e indirizzommi
neprimi miei poetici tentativi , qualmqne
egli fossero , una qualche prova dell' al-
tissima estimazione e riconoscenza ch ’ io
gli ho sempre mai professata . Io non
intesi con queste Memorie d'illustrar il
nome di lui : e come farlo coll ’ oscurci
mia penna? egli vive abbas tanza glorioso
nell'Opere pubblicate , e viura pin ancora
in quelle die giacciono manoscritte , ove
vi risolviate una volta di metterle in luce .
IIo voluto scrivendo dare mo sfogo at
grato mio cuore , e porgere a 1 giovani
miei concittadini nell' esempio di quest'nomo
egregio un inodello die gli ecciti se non
all ’ emulnzione , che non e facile impre -
sn , all' imitazion per lo meno.
Voi lietamente continuate nell inco-
minciata carrier a de vostri studj , ricor -
dandovi sempre , che siccome il Signor
Clemente non fa il primo letterato che
vanti la vostra nobil f ami glia , cost non
debbe ne tampoco esser l’ ultimo*
5
Votiva patent viluti itescripta labilla
Vita Seats.
Herat. Lib. II. Sat. I.
E volgar sentimento , non so se per intima per-
suasione , o per ispirito d’ imitazion ripetuto le
mille volte , che un uomo nato in piccol paese ,
comeche caro per felici disposizioni a Minerva e
alle Muse , non riuscira mat ftlosofo ne letterato
di vaglia, ove a lui sia mancata la guida di cele-
bri professori , 1’ emulazion di svegliati condisce-
poli, e un vasto tcatro , diiu eosl , di gare scieft-
tificlie e letterarie, che assottigliapdo e fecondan-
do 1’ ingegtio e la mente , anclie la fantasia nel
tempo stesso riscaldino . Ora e mio intendimen-
to , non di distruggere con apparenti ragioni , que-
st’ opitiione, qualunque siasi, ma di dare una pro-
va convincente e parlante che la indebolisca , o
che almen le sia d' eccezione , nella vita ch’ io a
scriver m’ accingo d’ un quasi mio concittadino ,
il quale pressoche senza maestri , c senz’ cscir del-
l’angusta sua patria, rinsd nientedimeno filosoio ,
e letterato di grido . II personaggio di che inten-
do parlare, e il cclebre Clemente Baroni Cavalcabi .
Nacque egli 1 ’ anno 1726 ai 23 Novembre in
Sacco popolosa e amena Terra un miglio distante
da
" Digitized by Google
Al
r
da Rovereto, di nobile e antica fainiglia clie van-
ta sua discendenza dai Cavalcabo di Cremona (o).
I suoi genitori furono Giambattista Baroni , e
Tcodora Salvadori . Sin da’ prim’ anni , poco cur
'rando il nostro Clemente que’ passatempi dietro a’
quali corrono con tanto trasporto i fanciulli , rao-
stro grandissima inclinazione agli Studj, ne’ quali
la fortuna in sulle prime il provvide d’ ottima ed
esperta guida nella persona di Cristoforo fratel
suo primogenito , e di parecchi anni maggior di
Jui . Avea egli studiato le scienze c le lettere a
Bologna ed a Padova in que* felicissimi tempi in
cui fiorivano i Manfredi , i Zanotti , i Fabri , gli
Scarselli , i Ghedini , i V'alisnieri , i Lazzarini , i
Poleni ( del qual ultimo til anche discepolo ) e
gli altri in gran numero di quella covata tanto
gloriosa all’ Italia , dalla conversazione e fami-
gliarita de’ quali attinse quella profondita di dot-
trina , e quel buon gusto di che diede ampli sag-
gi , quando dopo la morte del genitore , fu co-
stretto di restituirsi alia Patria ( b ) .
Conosciuto da lui come il giovinetto Clemen-
te prometteva felici progress! ove fosse coltivato
a
*5*
if , *> .
(a) Vedi il Mazzuchelll Scrittnri d' I/alia Vol. II. Part. I.
pag. 384* Ariic. Baroni Cavalcabb.
( b ) Vedi il breve ma sugoso Elogio di Cristoforo Baroni
morto 1’ anno 1786, pubblicato in foglio volante , e iu
forma di leitera, da Ciementiuo Vaflnetti.
✓ •
i
t
• -y
ta
Digitized by Google
y
t ' .
7
a dovere , non voile alia cura di persona venale
affidarlo , ma egli stesso si prese il pensiero d’ eru-
dirlo ne’primi element! delle lettere e dellc scien-
ze , dalla buona scelta e coltura de’ quali d’ ordi- s
nario gli avvanzamenti dipendono d* un tenero
alunno . Da lui dunque il giovinetto apparo la
lingua latina sui modelli piii celebrati dell’ anti-
chiti , e in "un colla lingua latina quella vasta eru-
dizione acquis to di cui ridondano le prime opere
sue filologiche. E sebben nato sotto il felicissimo
cielo d’ Italia , uni alio studio della latina , quello
ancora della matema italiana fa v el la , tanto tra-
scurata a’ nostri tempi con danno evidente del
buon gusto , mentre pazzamente si corre dictro
alle straniere.
Dalla lettura de’ nostri padri migliori e dali*
Autore del Cortigiano in ispezielta che a lui gran-
demente piacea, trasse il Baroni quella spontanei-
ta , chiarezza ed evidenza di stile , cui per esser
perfetto , altri forse diri che non manca cbe quel
non so che di nalivo sapor toscano che fu detto
mancare altresl al suo per altri pregi grande mo-
dello , Baldassar Castiglione.
Neilo studio pur della logica e della metafisi-
ca, e ne’ primi elementi delle matematiche ebbe
egli a guida il fratello , il qual s’ ebbe motivo d’
ammirarc i rapidissimi progressi del giovin disce-
polo, non ebbe pero la sollerenza di prestarsi al-
le continue interrogazioni ed ai dubbi che da lui
gli venivan proposti ad ogni momento intorno al-
Digitized by Google
8
le materre scientifiche, per quell’ avidita ch’ egli
avea d’ imparare e di vcdere ogni cosa nel vero
suo lume. Cristoforo di tempexamento anzi che
no intollcrante , e distratto da’ pubblici e da’ do-
mestici afl'ari , imbizzarriva talora , onde Clemente
si risolvette di non volergli piii esser d’ aggra-
vio, e con generosa risoluzion fatto sola scorta
di se stesso e maestro , si diede con- tanto fervo-
re alio studio delle piu severe scienze , che pote
in pochi anni gareggiare co’ primi fllosofi dell’ Ita-
lia, e ottener eziandio 1’ estimazione e gli enco-
roi degli stranieri.
Ma di cid parlerem a lungo piu sotto . Ora per
seguir J’ ordin dc’ tempi e delle sue applicazioni ,
ritrocediam qualche passo, e veggiam quai frutti
ei cogliesse dagli studj piu ameni . Oltre alle lin-
gue latina e italiana, coltivd egli ne’ primi suoi
tempi anche la toscana pocsia, che non abbando-
nd in tutto ne pure in veccbiezza; e certo de
componimenti poetici da lui lasciatici si potrebbc
formnre un volume di giusta mole. Fiorivano al-
lora in Rovereto fra gli altri , due suoi grandissi-
mi amici , Jacopo Tartarotti, e il suo piu illustre
Fratello abate Girolamo . Costui segnatamente , ol-
tre all’ essere riuscito gran critico ed erudito, fu
anche gentile ed elegante Poeta, (a) e fu il pri-
mo
00 Vedi il suo tanzonlere pubblicato con note c prefaziona
l’auiio 1736 presso il Marchesaul daClemeutinQ Vauimti.
- 9
mo che diradasse le tenebre dell’ ignoranza in die
eran itivolti i piu de’ suoi condttadini, e le ve«
stigic pur distruggesse di quella corruzione die
infettava ancora alcune parti d’ Italia, e per la
quale fu infame il secento . Inculcava questo grand’
uomo a’ suoi giovani amici lo studio indefesso
de’ piil sani poeti si latini die italici , c la fuga
conic da peste del Marini , dcgli Achillini , dei
Peers, e degli altri celebri propagatori del gusto
cattivo . Ben fu docile il Barolii a cosi saggi av-
vertimenti , e ove si considerino attentamente le
sue poesle , si scorge com’ egli la non servile imi-
tazione proposta s’ era di tre de’ nostri piu insi-
gni poeti , quai sono il Petrarca., il Casa , e il Co-
stanzo . Poich’egli per quanto seppe si studio in-
siem di accoppiare la dolcezza 1’ eleganza del pri-
me e la. propricta , la maestu del sccondo e la li-
ma , la spontanea chiarezza e maestria del terzo
in dedurre con ordine lucidissimo il filo d’ un com- ,
ponimento , il quale se ancora da te si scomponga e
si privi della misura del verso, ne riesce s'l giu-
sto e ordinato, da piacere ed appagare il piu du-
ro c scrupoloso dialettico .
E non a caso io dissi aver egli imitato per
quanto seppd que’ tre nostri poeti , poiche a dir
vero fion gli* seppe imitar quanto avrebbe voluto ,
mancando egli di quelia facile vena poetica, e di
quello splendor d’ immagiui e di elocuzione che
da natura s’ acquista , e che non s’ apprende per
arte, o per istudio indefesso. In una payola egli
10
'non era nato poeta , e fa pena il vedcre come f
piu bei pensieri maravigliosamente condotti , si
trovin talor raggrinzati ed oppressi fra gli angu-
sti cancelli d’ una terzina o d’ un quademario du-
ro e strideute, e come tm sonetto talvolta felice
insino alia fine, sia poi deturpato da una chiusa
floscia e stentata, o affatto prosaica. £ ben vero
ch’ egli tratto da insormontabile inclinazione alle
scienze severe , e alle utili specalazioni , non ab-
bandono gia le muse, tna solamente vi attese nell*
ore oziose e ne’ ritagli di tempo , (a) e piu per
compiacere agli amici , e alle amabili donne , che
per impeto naturale che vel traesse, senza di che ,
non si pud cosa produr in poesia, come ognun
sa , che venga degna reputata del cedro . MaJgra-
do di ci6 si porran due sonetti qui sotto come
un saggio (6) del molto ch’ egli scrisse in ogni
■*- me
(«) In un’ autograft nota in cui parlt egli dell’ opjre da
se compost* , scrlve cosl : nulla dico ditto mil pot sit,
per chi so* poca cosa , t porchi auttidovi alltso poco ,
sono oss o lont'ano da quit grado di perfezione , a cut
applicandovi striamento avroi potato font conducts .
(l>) Per la mortt di Girolamo Tartarottl ,
„ Ben pot& Morte rea disfar le spoglie
,, Frali die seco unla lo spirto alters
„ De 1’ uom , che tutte a diseelare 11 »ero
Da la piil eerde eth drizzh sue voglle :
,, E ben potrh quel che consuma e sdoglie
» Ogni pi it dur col dente aduaco e Cero ,
Digitized by Google
h
metro fuoriche sdolto di cui era nemico , (a) e da
questi sebben non immuni da ogni qualunque di-
fet-
„ Disfare il marmo che al suo merto rero
„ Alza la patria ch' % rlmasta in doglle :
„ Ma su de 1* opre sue fatte immortali
„ Non fia che mal distenda I' uughie felle
,, O Morte, o quei che porta al tergo 1' all;
„ Che quanto vlreranno In del le stelle
„ Vibrando intorno luminosl strati,
,, Tanto chiare vlvranno al par dl quelle.
AH' occaslone che 1' Imperatrice e Regina Maria '
4 Terrs a prese sotto git augustl suol ausplcj
^ l'Accademia Roveretana degll Aglatl.
„ Se con tal fedeltfc campion lor girl
„ II sol, la luna, e le Infocate stelle,
„ S’ arde I' aria talor d’ aurce facelle ,
„ O con moti si scuote orrendl e mlrl ;
„ S’ avvien ch' or ploggla scenda, or vento spirl ,
„ Se si rlveste 11 suol d' erbe novelle,
,, Se scorron le staglonl a 1’ uomo aucelle:
„ Opra h d’ un Dio quanto contempt! e mlrl.
„ Se questa ch' or de' fondamenti s' erge
„ Erudita Palestra ( egregia Impress! )
•> Con bell’ ordine e pompa In alto emerge;
„ Se In essa ognj grand' alma a gloria Intesa
„ Dl dotta polve e dl sudor s' asperge ,
„ Tutt' opra h sol de I' immortal TERESA.
(a) Appunto la mancanza dl quel rlrace entuslasmo che
rende faclli le pin difficill cose, e che fa 1' uomo capace
d' alzarsl e dl sostenersi ne’ plu subllml veil, rendette
nemico, cam' lo credo, il Baropl del verao sclolto.
12
fetto , il leggitore potra giudicare egli stesso quan-
to il Baroni valesse anche in poesia , e forse ac-
cusarmi d’ cssere io stato per questa parte un cen-
sor troppo rigido. Ma s’ egli non riuscl ne un
Ornzio, ne un Virgilio, ben fu un Tarpa ed un
Tucca, poich’e difficile a dire quanto profondo e
sicuro giudice fosse in poesia, come ne sapesse
rilevar tutte le finezze e gli artifizj, come in una
parola ne ragionasse da gran maestro . Le opere
sue filologiche, dellc quali a suo luogo e secon-
do i tempi in che furono scritte, darem qualche
ccnno, ne sono un buon testimonio. Egli sa in
esse scoprir i piii nascosi difetti e le piii intime
bellezze de’ segnalati poeti antichi e modern i ™a
tale cite pocbi autori che della poetic’ arte han
trat-
chlamando egli e a vocc, e In iscrltto patlica man 'a la
gara Mice onde moltl nobilissiml ingegni , malgrado
degll abbalamenti dl quel cinlco del Baretti, si diedero
In questl uliimi tempi a comporre In metro sclolto .
Del rlmanente il voler escludere dal Parnasso Itallano
lo sciolto, egli h un errore niente meno deforme d|
quel.dl coloro che ne eorrebbono esclusa la rima . Lo
sclolto va usato in certl argomenti, e In certi altri la
rlma, come t’ insegneran gll Algarottl , e I Bettlnelli,
per Ucer d' altri molt! che dl cib ban ragionato. Sopra
tutto non ommettere la bizzarra e Candida Epistola di
Timoleonte Corintlo ad Eleuterla Lacedrmonia che pre-
cede 1 V trsi tibtri di Jlgafopis/e Crotnaziano stampati
In Cesena 1 ' anno 1766.
— Qigitiaect tsy
*3
trattato ex professo si leggefan forse che sappian
si addentro penetrare com’ egli e notomizzare ,
dird cosi, i componimenti poetici. Nulla sfuggi-
va alia sua penetrazione , nulla al suo profondo
giudicio , e al suo buon gusto , e siccomc il giu-
dicio era in lui maggiore ad assai che non la
fantasia che gli era sempre subordinata , cosi non
c’ era luogo a temere che una bella immagine, un
giro spontaneo e felice , una splendida ed impe-
riosa elocuzione lo riscaldasse per forma da fare
in lui tacere per alcun momento il giudicio . E
qui cadrebbe in acconcio la trattazion d’ un pro-
blema , se i pill felici poeti sieno i pin sicuri giu-
dici degli altrui poetici componimenti , ove ci6
fosse del nostro istituto . Ma per tornare al Baro-
ni , ben conobbcro quosta sicurczza sua di giudi-
cio, fra gli altri, due felicissimi ingegni di questa
nostra citta, voglio dire T Abate Giambattista Gra-
ser , (a) e Clementino Vannctti . 11 primo nato a
gran cose, ove potato avesse aireloqnenza dedi-
care i suoi giorni e alia poesia singolarmente la-
tina, trovd uno scoglio alia sua gloria nell 1 Uni-
versity d* Innsbruck ove la sua indigenza il con-
dusse a ^piegar Etica e la storia de’ sgnti Padri .
Costui affezionatissimo del Baroni elf ei riguarda-
va e confessava come il suo piu caro amico fra - ' ,
tut-
(n) Vedi il Commentario Latino del Vannctti intorno al
Graser, puLblicato colie stampe di Modeua 1* anno 17^0. •
Digitized by Google
I
I*
tatti , ( a ) non solea pubblicar cosa ove questa no*
avesse prima ottenuto 1* approvazione di lui, ai
qual concedeva 1’ assoluta liberta di correggere,
cambiare, troncare secondo che meglio *e gli pa-
resse ( b ) t In quanto al Vannetti, vedrem come
fu al Baroni discepolo nella logica , e nelle mate-
matiche, ma anche in questi ultimi tempi in cui
si fece tanto conoscere per tutta Italia con singo-
Jare onor suo, ebbe a confessar piu volte a* chi
fcri-
J
(«) II Graser in un bizzarro ritratto poetico ui se mede-
slmo In trersl iatinl da lui composto 1’ anno 1754 men*
tre si trovava a Bolgiano, di se parlando, scrive cosV:
. Ignotus fauces habet hie , nec queer it amices .
Vnum fra reliquis colit , atque hunc iudicat u>t um
Pra reliquis cum cl is dignum , meritoque cotendum
Baroni um dottmn , solida fietatis amantem f
Cui far cum gravitate data est solertia frudens . -
Laudor , aut invideor ? sed verum dice re tantt est &c.
(b) L’ Abate Graser trovandosi l'anno 1753 in Germania,
area inviata al Baroni cert' opera fua che trattava d*
eloquenza e poesia, ed ecco cib che su tal particolare
fU scrisse .
Jffinck) m on vi riesca tedioso it doffio il segnar cib che
non vi piacesse , e a me mandarto , quqlttnque cosa tro-
viate net mio scritto che richiegga aggiunta , diminu -
xione , e mutazione , $ che fossa 0 debba moderarsi ,
am f liar si , restringersi , e meglio e con fill circospezio -
rte spiegarsi , e con piil d’ eteganza , vivtzza e forza ,
fate cib che vi par meglio , come s' io non v' entrassi
• per nulla , e sotto it nome vostro dovesse andare et.
y
\
Digitized
gcrive , ch’ egli delfe sae produzioni non ern con-
tento, se ottenuto non aveano il pieno suflfragio
di due ch’ egli chiamava suoi oracoli, dots del
Abate Saverio Bettinelli, nome glorioso, (a) e
del
(«) A me i parnto sempre un misters 1' alto sllenzlo la
proposlto dell* Abate Bettinelli tenuto dallo Scrlttore
della Vita dl Clementino Vannetti , Padre D. An-
tonio Cesari dell’ Oratorio , il quale fece parola con
grandi elogi d'altri amid del Vannetti, alcunl de’ qua-
il certamente nh possono , ni presumon competare cel
Bettinelli . Poteva egli Ignorare il Padre Cesari P ami-
cilia strettisslma che per ben vent’ annl passb fra que-
stl due letteratl , e Ie lettere che in trenta e plu vo-
lumi divise icrissero al Vannetti 1 pift chiari ingegnl
itallanl, de'qnal volumi almen dodici sono compostl dl
eplstole Bettinelliane? Avrebbe conoscluto egli, da qui-
sle , quanto 11 Bettinelli glevb al Vannetti , come da
molti pregiudizj 11 ritrasse, come I’addestrb alia buona.
toscsna poesla , e alia prosa toscana elegante , della
quali , Innamorato egli negll annl piit fervid! unlca-
mente della lingua latina , era men tenero amlco . &
pol non 6 al Bettinelli indlrizzata 1' opera maggior del
Vannetti , e dalla quale II Vannetti sperava maggior
celebrlth , vogllo dire i tre volumi delle Oturvaziani
sayra Orazial Perchfe tacerc anclie di questo II biogra-
fo , che tame altre cose dlsse al blografo meno cssen-
zlal) ? Perchfe invidlare al Vannetti la gloria d’ avere
avuto ad amlco , a corrlspondente , a maestro un Bet-
tinelli ? Torno a rlpeterlo , tutto & mlstero per me , e
qaand' anche 11 potessi , la stlma ch’ io nutro per lo
ScriN
i
ligitized by Google
a6
del nostro Bnroni . E in quanto al secondo egli
d certo che a lui sempre ricorreva il Vannetti
qualunque cosa ei producesse o in verso o in pro-
sa o in latino o in italiano , di che s’ ha una chia-
ra testimonianza nelle lettere del Vannetti a lui
dirette , e che in gran numero si conservano (a) .
Ma
Scrittor della Vita del Vannetti non mi permetterebbe
glammal d’introdur la pi& picoola luce tra lc foltissimo
tenebre di questo mistero .
( a ) Eccovl la so tit a seccatura ( scrivea 11 Vannetti »al Ba-
ron 1 con lettera senz* data ) ma dirk ancK io coi di-
scepoli ad quem ibimus ? Vi prego duttque correggermi
quest a lettera . In altra del 9 Marzo 178O cos) gli serf-
ve : che differentia mat passa fra U censure d' un filo -
sofo , e quelle d* un Poeta! Le prime vestre e massic-
tie osservazioui sopra la min Epistola ( b quella all*
Ab. Vincenzo Mont! che incomincia Dunque mentre a*
tuoi versi ancor fa ptauso ec. stampata dal Marchesa-
nl 1* anno medesimo 1780 ) non sono che tre, ma per
t imediare. a quest i tre difetti , non ci voile meno di
died giorni . I difetti notatimi da un gran Poeta com
pii di quaranta annotazioni , sono state tutti levati in
una tnezza giornata .
£ in altra , parlando d* alcune nozionl scientifiche Inviate-
gli dal Baroni , e delle quail si servl il Vannetti in al«
tra sua Epistola pure in versi, cos\ gli dice: Perverih I
dehbo confessare che molte volte son paruto hello tnerci
alle vostre pi time . Nell' Ami mar zi alt i passi pit > lodati
non sono quetli ch' io ho tradotti dalle vostre memoriet •
te vrexiose ?
Ma
/
V
✓
p
Digitized by Google
/
*7
Ma tan to basti aver detto intomo al valor del
Baroni pratico e piii teorico nelle cose poetiche ,
di che novelli snggi e confcrme av r remo in pro-
gresso, e passiamo a dir qualcbe cosa delle prime
opere da lui pubblicate che intomo a materie s’
aggirano di critica e d’ erudizione . La prima ch’ ei
mand6 in luce coi torchi del Marchesani 1’ anno
1749 fu la trraduzione d’ un libro il cui argomen-
to a que’ tempi interessava moltissimo la curiosita
universale, e il cui titolo e questo: Dichiaraziont
dell' institute e siopo de Liber 1 Muratori. L’ origi-
nal era scritto in latino , 1’ autore ahonimo , ma
tedesco . A questa traduzione fu violentato il Ba-
roni dalle premurose istanze d’ alcnni suoi amici ,
ai quali non seppc egli , come sarebbe stato mi-
glior consiglio , resistere (a) . Vi ha premesso
b pe-
Ma un volume non sarebbe assal, se luttl quegll square!
volessi addurre delle lettere del Vannettl, dalle quail
si scorge coin’ egll non movea un passo nella leltera-
ria carriera, senza 1 suggerrlmenti , le correzionl , e
gli ajuti del Baroni . -
(a) Cost di questo libro egll stesso scrlvea l'anno 1753 al
Padre Francesc’ Antonio Zaccarla. jfggiunti con fiini-
died r con rossoro al piigo aria Iraduxioni da mt fat-
la, sat anno gid quattro anni ineirca', d' tin' libretto
chi Iratt a dill’ Islitnto it' Libtri Muratori, alia quali
mi sono indollo pi d per is/igatiom altrui, chi ptV ge-
ur'o ch' is n' avessi, perch) quantunque assa: giovam,
conosceva il poco valon d' un soinigliante libro : 1 to
1 nai
Digitized by Google
18
perd una belUssima prefazione di oltre 32 pagine ,
ed ha F opera stessa corredata d’ alcune sugose
note dalle quali trapela gia quel giudicio , quella
chiarezza, quell" ordine , che proprj furon di lui .
Scopo del traduttore nella prefaziotie 6 lo scusare
in parte , e in parte anche il rilevare i difetti del
libro , i quai consistono in uno stile barbaro e
piii tedesco ancor che latino, in un titolo ridico-
losissimo e dal nostro traduttore cambiato , in di-
gression inopportune e da lui troncate , in dot-
trine e prcsagj vuoti di fondaraento, nell’ommis-
sione di certe notizie che sarebbono state accon-
cie ad illustrar il Trattato e le quali il Baroni ac-
cenna, e in molte puerilita finalmeute che ne ren-
devano stucchevole la lettufa . JVIa qunuto s’ e
detto e anche assai di quest’ opera di cui due an-
ni appresso fu fatta una seconda edizione dal no-
stro Roveretano stampatore medesimo , e ch’ or
vien ma indarno piii che mai ricercata per una
circostanza che a dir vero sorprende (u) .
Piu
tuai ho avnto argomento per conclude re che to spaceio
d' un * * Optra non sia ctrto indizio del suo pregio , tgli
i state in quest* occasione y mentr ’ Etta non potrebbt
credere /* esito grande che quest 0 da me tradotto libro
* abbia avuto ec .
* *
00 Cib che v’ ha dl sorprendente in questo libro , h la
predlziooe avverata della caduta. della Monarchia de*
Francexl . Essa h tratta da ua sogno poetlco sumpato
v - nel
. 19
Piu lungo esatne al contrario si merita una
dissertazione epistolare intorno alle Ctrimonie e
ai compliment i degli antichi Romani, per cui l’Au-
tore comincid a fignrar nella Repubblic* Lettera-
ria, e i voti ottenne e gli applausi de’piu segna-
iati ingegni d’ Italia (fl) . A compor tal libretto
indirizzato al suo amico Abate Giambattista Gra-
ser dieder motivo alenni passi della Storia Roma-
ns del celebre Rollino dai quali apparisce come
questo francese autore versatissimo altronde in
tutto ci6 che agli antichi costumi appartiene, era
d’ opinionc che presso i Romani non fossero in
h 2 uso
nel Citndtllitn acctso opera scrltta in Tedesco , e dU
: vulgata la pritna volta In Llpfia I' anno 1746. Ecco I
▼ertl , seeondo .la non raolto felice traduzlon che dal
' latino n'.ha fatta II Cavalcabb, cbe patlano della Fran*
cia. Cap. XXIV. pag. >37,
„ Disparve in un col sonno la vistone,
„ Ore la dea de'Muratori arnica,
„ Venla facendo lor *ua predizlone .
,, E dove a pirar va I' alia fatlca ” ’ '
„ Dall’ordln vostro? Scorgestl il penslero
,, C!ie 11 ' vostro cor da gran tempo nutrlca .
* ',','Detla Irmnla Franc in it regno alter 0
3l, ‘ 'Cat* mi diet O’ nestri piedi opprttto
34 r ,'i E quanto gird iklor no F orbt inter * . K.
(0} Fa statnpata In Rovereto per Francese* Antonio Mar*
chesanl I* anno 1749, e d* essa parlarono oltre ll Maz-
tuchelll , le Novel! t Lettrrane dl Firenze , quell* dl
Venezia, e la Storia Letter aria d' Italia.
20
uso quelle cerimonie c quo’ complimenti che per
la maggior parte occupano imitilmente a’ tem-
pi nostri taute persone , e tante altre ne an-
nojano ( a ). Si fa dnnque il nostro autor col suo
scritto a provare dietro la scorta di quasi tutti
gli anticbi fcrittori , come pur troppo anche nel
bel paese del Lazio le cerimonie e i complimenti
erano in voga , quando a buona ragione chiampr
tali si possano i blandimenti e. le vilta che usava-
no i candidate che aspirassero a qualche cariua, le
visite mattutine die in buon nuniero ricevevano
i gran signori al loro svegliarsi, i quai venivano
pure da una gran folia di ques^e ulfiziose persone
accompagnati anche al Loro . Dopo cio mostra 1’
Autore che questi doveri o convent enze quai vol-
garmente si chiaraano , non solo si usavano in
Roma , tna si pretendeano da que’ satrap i repub-
blicani, i quali si chiamavamo offesi, ove lor non
veniano impartite . E che finalmente non v’ ha
forse in usp cerimonia fra noi.'che praticata non
fosse dagli antichi Romarii . E per nulla dir de’
brindisi , che par che al di d’ oggi sien co.ifinati
• , ' fe-
— ~
(a) Egli h ben vero che a quelle stacchevoli cerimonie e
complimenti die furono usati sin qul , ( «;osl canglano
i cosiuini degli uomioi ).par cbe comindno a sostl*
.. tulrsl per molti eerie spreifantl rnanlcre e siyqide j
la prima iiiirsiiunon delle jqualb non k P e, & meno an-
tica dell’ altra , vautandp a.pup Instimtore Diogcoe 1'
Cialco. v.uivi ~ i • » >Y
- - Digitized by Google
.1
21
feliceniente sol ne’villaggi , o all’ ombra di qual-
che campanile ; il ceder la destra alle persone di
merito o vero od apparente, il prenderle in mez-
. zo , il far che prima dell’ altre sieno servite a
mensa e collocate nel piu distinto luogo ; gli au-
gurj per 1’ anno nuovo , pel dl natalizio , per
nozze; il levarsi da sedere all’altrui apparire , Io
scoprirsi il capo, i baciamani, i titoli d’ onor pa-
rassitici, il salntar chi starnuta, lo stender la mn-
no e simili, formule sono incomode che per ere-
diti\ ci venner dal Lazio , e non e giuftizia 1 * at-
tribuirne la propagazione fra noi , o in tutto , o
in parte , alia Spagna .
Tutto cio e dimostrato con tanta ricchezza ed
evidenza d’ erudizione , che fa meraviglia come
lo storico francese che avea convertito, dird co-
sl , in succo e in sangue il saper greco e latino ,
abbia poi potnto asserire non esscre stati in uso
presso i Romani i complimenti e le cerimonie
come repugnanti alia maesta di quella nazione do-
minatrice . Tutti i giornali parlaron con lode di
quest’ operetta (a ) , ch’ aurea a bnona ragione ven-
ne chiamata dal nostro Vannetti nel primo volu-
me delle sue Osservazioni sopra Orazio pag. 186,
e cio ch’e piu da reputarsi , encomiata da quel
gran
(a) Novell. Letter, di Firenze. Stor. Letter er. d' I/alia
Menior. per servire all ' 1st. Letter . Novell. Lett . di
yen. Aiazzuih. L. C.
as jk, « 1
%
* I
I
\ %
I
/
Digitized by Google
at
gran campione della Letteratura Veronese , dal
celebre Scipionc Mallei , il qual vecchio gia d'ot-.
tant’anni ne scrisse all’ Antore (a) .
Intanto il Baroni avea illustrata con note quest’
opera sua da ristamparsi units a un discorso da
lui recitato nell’ accademia degli Agiati , suite Ve-
glie degli Antichi Romani (b ) , argomento ch’ ei
non credeva che fosse stato maneggiato da altri,
ma pot , scrive egli stesso nelia citata autografa
• *- • -i t no- •
00 ^ vtrissitno, scrlveagli II Maflei gll 15 Agosto del
>753 1 eh’ io ftci apptauso at sue libro sopra i com-
plimenti degli antichi , e Jo eonfermo aitcora. ec.
(b) la area Citth d’ Italia ( fu Napoli , ) scrlvea Cle-
mente al Maffel , il vorrebbe ristampare la mia ope-
retta de’ Compliminti degli anticki Romani, per il gnat
fine It vo factndo quateke gittnta e intendo <T unirvi
un discorso che l’ anno passato rtcitai ntlia - nostra
alccademia degli jigiati , con cni prove che i medesimi
Romani avevano l' use di pasture la nolle tra convitl
batli t suoni , il qual panto precise credo che non sia
stato per anche tocco . net che s’ io m' ingannassi , avrei
soinmo piacere d' essere illuminato da Lei , che in ogni
cosa , ma in questa materia principalmenle venero per
lingolare Maestro. A cio il Made! ahro non rlfpofe To
non so the approvava molto la ristampa del libro de*
Complimenti , che In quanto a lie Veglie cgll avea an
tempo scritto molto su cio , ma che ptu non cl penia-
va , ;e che fra tanta congerle dl scritti , non avrebbe
plu saputo rauolar 1 mei pensameati su quest’ argo-
mento . I
Digitized by Google
a 3
not* , abbandonai quest’ imprest s per votgermi tutto
alle scienze (a) .
Noi pure il seguireino in questi studj suoi piu
severi , dopo che detto avretno alcuna cosa d’ al-
tra sua letternria fatica, e dell’ istituzione dell’
imperial regia accademia degli Agiati, della quale
fu egli il preripuo , e piu onorevol sostegno .
Avea 1 ’ Abate Girolamo Tartarotti arnicissimo
del Baroni 1 * anno 1749 coi torclii veneti pubbli-
cato la grande e famosa opera sua del Congresso
notturno delle Lammie , che al primo apparire lev6
tanto grido e in Italia , e Oltremonte . Siccome
tendea quest’ opera a togliere molti pregiudicj al-
tamente impress! in certi paesi , e in certe perso-
ne,
(a) Il vero motive secondo ch’lo credo, per eni non pen*
so piu il Baroni alia stampa del suo diacorio intorno
alle Ftglit dtgli slntiihi , fn ]' aver pol scoperto che
quest' argomento era gia stato almen ifi parte occopato
dal celebre Cesenate Pietro Jacopo Maazonl nelle dne
lezioni dette nelP Accademia della Cruica dt’vini 1 dtl
beft dtgti Jnt'nhi , e delle Ftstt Vinarit . Oltraedb II
Bulen^ero avea pubbllcato un’ Opera dt Conviviis sin-
tiquorum e il Tessello dt jlgapis per non citar la Sto-
ria di varj costumi tacri t yro/ani dagli antic hi sino
a noi ptrvtnnSi, del Padre Cartneli , e il Dialogo fopra
le anltcht saltation! di Pier' Antonio Gaetani Breacia-
no, stampato nel Tom, XXXVI. della Raccolta Caloge*
rana d’ Opuscoli . Che che sla , il discorso del Baroni
arjdb smarrlto , e non se ne conservano die alcuai
frammeuti .
=4
ne, o dalla crassa ignoranza, o dal]’ impostura .
e perciocche riesce sempre increscevole all’ una
1’ esserc nmmnestrata, all’ altra 1’ esse re scopertn,
cos! se merito mold applausi , sveglio anche una
folia di meschini censori die si diedero a maitrat-
tarla, fra quali alcnni de’ Giornalisti d’ Italia. Non
tutti. perib che scrissero contro il Congresso Not-
turno coilocad vanno in questo nutnero . II gran
Maffei s’ oppose al Tartarotd , non gia perch’ egli
avesse negato il notturno congresso , ( ch’ egli anzi
lodo altamente 1’ impress, ) ina perche avesse la-
sciato in piedi 1’ arte magica , ch’ egli voleva distrut-
ta : il che egli fece coll’ arte magica dileguata , e ri-
confermu anui appresso coll’ arte magica aimichilata .
AH’ Arte Magica dileguata rispose il Tartarot-
ti colia sua Apologia al Congresso Sotturno , e il
fece in maniera che il Maffei medesimo niente sno
am ioo per altre ragioni estranee a quest’ argomen-
to, parlando di questo libro ebbe a scrivere: E'
notabile come it Signor Tartarotti a moita dottrina
con eleganza di stile condita, accoppia net sno prin-
cipio uguale onestd , e gentilezza , a confusions dil
piebeo e mostrnoso scrivere, che in altre materie cott
somma nostra vergogna, si e poco fa in quakhe
parte d' Italia introdotto e lasciato correrei invita
pero cost fat to volume a rispondcre (a).
Agli altri poi, e ai Giornalisd singolarmente ,
1 ’ Abate Girolamo non voile rispondcre , ma sic-
co-
— ■
00 Arte Alagica Aaaickilata p*g. 3.
Digitized by Google
\
%
I
come tutti non • erano da disprezzarsi , invite a
quest’ impresa il suo giovine amico Clemente ,
di cui conosceva, c gia apprezzava i talenti, e
questi il compiacque colla Lettera ad un Giornah -
sta Oltrainontano che in fine all’ Apologia del Con-
grejfo Notturno fu impressa . L' antore in questa
lettera raggnaglia il suo corrispondente di tutto
cio che in favore e^n discredito dell’ opera Tar-
tarottiana fu scritto, accompagnando le altrui re-
lazioni di note, le quali son pungentissime lad-
dove singolarmente si tratti d’ impugnare e di
convincer d’ errore il Padre Zaccaria il qual nella
sua Storia letteraria d' Italia s’ era mostrato con-
trario al Tartarotti in ispezielta pel giudicio da
lui dato del Padre Martino del Rio antore delle
Disquisizioni Magiche , e il Veneto Novellista Me-
doro Rossi , detto meritamente il Palustre . Con-
cliiude la sua lettera con molte riflessioni intor-
no ai doveri de’ Giornalisti , le quali riflessioni
essendo un tacjto rimprovero di que’ che parlaro-
no del Congresso Notturno , molto dispiacquero ad
essi , c in particolar modo al Rossi , il qual si
mantenne poi sempre acerbo nemico del nostro
Caroni per la ragione che i piu deboli insetti so-
no anche i piu vendicativi, e i piu infesti .
11 Padre Zaccaria all’ opposto con lettera al
Tartarotti diretta (a) in cui risponde a qnella che
quest’
(*) Storia Letteraria d ' Italia Vol. IV. pag. 395.
1
Digitized by Google
0 .
, V
»
36
quest’ ultimo avea indirissata al Padre D. Teodo-
ro Baroni (a), e difende cio che nella storia sua
letteraria avea scritto sul Notturno Congresso ;
quanto loda la moderazione dell’ Abate Girolamo*
altrettanto si duole del nostro Clemente che non
provocato da Ini se gli era opposto con modi sa-
tirici, e con derisioni . Nell’ atto stesso per& di
lagnarsene, il Zaccaria parla df 1 Baroni con mol-
ta stima, il qual procedere in chi segnatamente fu
oflfeso , merita somma lode . In nna parola la let-
ters del Baroni 6arebbe per ogni verso degna di
lui, ov’ egli avesse saputo temperar meglio il fo-
co suo giovanile , che per favorire 1’ amlco il fe-
re uscir di qne’ limit! che serbar sempre dovreb-
bono i letterati, e le persone oneste e civili . In
fatti io voglio credere che per questa sola ragio-
. * ne e non per altra ( che non gli sarebbe d’ ono-
re ) egli quattr’ anni appresso scrivesse all’ im-
mortale MafTei di questa lettera parlando , ch’ egli
»’ avea piuttosto rossore che a'-tro . .
Ve-
(•) Vedi 1 ’ Apologia del Cemgresso Not/urno detle Lamm!*
pag. 24 »-
Il Padre D. Teodoro Baroni Monaco Olivetano fu (ratal
dt Clemente. Si distinse In dottrina , In coltura, e in
destrezza nel maneggio degli affarl dell’Ordln suo, cui
fu utile e caro . Si conservano alcune sue dlssertazlonl
sclentlfiche ed erudite che fede fanuo del suo molto ;s»-
pere. Mori Abate In Mamova 1' anno 1774.
- •— *
*7
Veniamo ora a quanto io promisi, cio& a par-
lar brevemente dell’ istituzione dell’ Accademia
degli Agiati. Sin dall anno 1750 una societa d*
colte persone avea qui in Rovereto introdotto il
lodevol costume d’ unirsi una volta il mese la se-
ra. quasi a privata accademia , e in luogo di dar
opera al giuoco, o ad un inutile cicaleccio, qui-
stioni introducean letterarie e s<*entifiche , o leg-
geano le proprie lor produzioni . Tale spirito di
cultura e avidita d’ iinparare avea sparso ne’ suoi
concittadini col luminoso suo esempio 1’ abate Gi-
rolamo Tartarotti . 11 luogo del letterario ritrovo
era la casa di Bianca Laura Saibante gen til perso-
na, del Tartarotti arnica e del nostro Baroni, e
che dilettavasi assai di poesia. Cos! piacque tal
cosa, che per mantenerla piu solida e ferma , ri-
solvettero di dar vera forma d* Accademia a que-
sta loro adunanza, prescrivendole un nome, di-
stribuendo cariche, iissando certe leggi a cui tut-
ti fosser soggetti . E i piu fervidi zelatori di quest*
impresa furono Giuseppe Vannetti, poi sposo di
Bianca Laura, il nostro Clemente, 1 ’ Abate Gra-
ser, Valeriano Malfatti, (a) ed altri di minor fa-
(«) Quest' oom* coltisslmo fu gia discepolo del Wolfio , «
fece onore a tanto maestro . S’ hanno dl lul varie cose
a stampa , e singolarmente nel primo volume delle
Nuovt Manor it per servirt a l P is tori a fetter aria una
sua dissertazlone suit* umana Felicitd . Nella Scans)*
XXI, dtlla Bibliottc a Volant t del Cintlli , e nella
Rac-
' , I
/
t.
%
r
l
*•
*
t
v
fr
it
>•
• 1
&
V
/
*
I
Digitized by Google
«
*8
ma fr» I terrazzani (a). Cos! di privata divenuta
pubblica la nostra Accadetnia, ad essa fnrono am*
messi i piu chiari ingegni italiani , e a darie cele-
brita e splendore molto eontribul un onorevoi
decreto dell’ Imp. e Reg. Maria Teresa in data dei
29 settembre 1753 con che la riceve sotto la sua
protezione ; il qual decreto fn pubblicato dal |Pa-
dre Zaccaria nell’t>ttavo tomo della storia sua let-
teraria .
Di tal foggia consolidata quest’ adunanza, fu-
ron distribuite le cariche , e al nostro Clemente ,
in grazia della sua varia dottrina , quella fu com-
partita di Revisore perpetuo sotto il nome di Men-
tore, in compagnia di Valeriano Malfatti nomi-
nato poc’ anzi . Fu grande lo zelo con cui s’ ado-
per6 il Baroni in favor di quest’ accadetnia . cer-
cando d’ accrescerne lo splendore colie scelte pro-
Raccolta del Ceva si leggono sue poesle. Viaggib buo-
11a parte d' Europa , e «e rlporti cognizion! non pre-
giiidlzj . Fu grande amico del Tartarottl che di lut
parla con lode in alcuna sua opera , e gll dedlcb il
suo trattato dell’ Idta dslla Logic a . Vive ancora In
quest’ anno 1798 alia grande eth di 90 anni.
(a) Al contrario il Tartarotti fu escluso per una ragione
che alia nostra Accadetnia , o ad alcuni suoi membri
non & molto onorevole, onde si puo dire di loro, quel
che un francese avrebbe detto in tal caso , che il fan-
siullo bait* la balia . Clo fu per altro non senza mol-
to Incrcsdmcnto del Baroni, del Graser e del Malfatti.
Digitized by Google
,
duziori oh’ ei vi leggea quasi ad ogni tomato , e
col difenderia ancora dagli altrui toaligni sarcasmi,
com’ egli fcce colla sugosa e forte risposta ch’ ei
dlede ad una letters anonima pubblicata nel volu-
me terzo articolo XIII pag. 74 delle Alt movie per
strvire all' istovia lelttrana . in cui il maligno e
fanatico autore si diede il pensiero di censurare
la novella istituzion d’ essa acoademia, i’ impress,
il motto, e le sue costituzioni . La risposta del
Bsroni fu stampata n«lio stesso volume all’ artico-
lo XXiU, ed e tale per veritd cbe.doVette far
molto arrossir quel pedante chiuuque egli fosse,
se pure i pedanti capaci son d' arrossire .
Ala gia e la naturale sua inclinazione ,,e il desi-
derio fors anche di reudersi ognor piii benemeri-
to ed utile all accadeinia , di cui come s’ e detto
era il sosteguo piu vaUdo , il mossero a tqrto ab-
bandonarsi alle scienxe, del cui studio pubblicd
tale saggio neil’ anno ,t 7n ^ cbo il fece ammirar
qual matui'o e profomfo floqofo. S^.veduto piu
sopra come ; ii librp-intqnjp al CmgrUffto A Wt«r-
«o delle IjjmtHte a yea Wpifw dontrpvetofo.ieorkate,
e sarebbo ,degno di ,oonjpM«Wffiei.^olp*,Hlie.^We
obbligato » leggere tupt^j i;. W ure cliei.su *4* ar,-
gomento uscirono a luce. Osservando perij il Ba-
roni che tal quistione s’ era sempre agitata col-
Je sole arrni della' critica , la qual fncltT volte
£ the’ all* evidenza co-ntiuea , ; e' che f e
ir.enti . 1 tar prov'a volh? dgffd tllosoficlie "clij di-
mn,m * r .*{ * ™
i
/
3 <>
rt a talenlo per P aria da un luogo air altro i
cor pi utnam , e l' tmpossibilitd di volare con artifizio
uinano , ( tale e appunto il titolo del libro di cui
parliamo ) onde tnandar in fumo tutte le belle
cose che delle stregbe e de’ maghi , merce dell’
opera del demonio diceansi . Ma diamo un’ idea
di questo Trattato ridondante tutto di dottrina, e
d’ ingegno , e che fu fatto di ragion pubblica
quando 1’ Autore non contava pih che 27 anni .
Provato in prima per lui che gli angeli ed i
deraoni son limitate sustanze, passa a dimostrare
che superiori alle lor forze sarebbono le opera-
zioni per 1’ esecuzion delle quali fosse necessario
opporsi a qualche legge di natura, come appunto
quella di trasportar i corpi nmani per aria , poiche
in cinque modi potrebbe un tale trasporto esc-
guirsi . imo. Infondendo lo spirito iramedintamen-
te del moto nel corpo da trasportarsl . 2do. ecci-
tando un turbine che alzasse per aria i corpi , co-
me pur troppo necade talvolta. 3* *0. condensando
1’ aria in guisa che sia piu grave che non d il cor-
po da moversi . 4to. togliendo al corpo la gruvi-
ta assoluta. 5to. diminuendo la gravita rispettiva,
e insegnando all’ uomo il volare (a). Ora prova
so-
MW wn 1 To ■ m-*# 9P’9 4*
(•) Non par die 11 Baronl loggesse 1 dlaloghi dell’ Art*
ill y»lo dl Pier Jacopo Martelll pubblicati la prima
volta In Roma 1 ’ anno 1709 , e rlstampatl pur quivi 1 *
auno appresso; polch’ejll non ne fa parola, cltando al
con-
/■ e
I
- 1- - * ««rr -
solidamente P Autore che in hinno di quest!
. ' P “n ta,e tras P°rto esegnirsi senza sconcer-
to delle legg, natural! , e che perciA egli i snpe
riore alle forze diaboiiche. \ * ^
Conchiude finalmente mostrtndo che' quest*
ottnna punto non viene smentita dalla scrittnra
sacra: poid,d non v* ha luogo in essa che sia per
modo favorevole air opinione contraria, che con
• ^.? ne "° int r Pret9ZiODe no " si P°»» conciliar
opmione dell 1 autore , - la qua! conciliazione
Mtori mente SeC ° nd ° i! ****»> Mu-
aton, ma anche lode vole, essendo -lode vole l’ar-
monia tra la ragione, e la fede.
Le nuove prodigiose scoperte del Palloni aereo-
s atici fatte tanti anni dopo la pubblicazion di
questo trattato avran ben potato dar di die pen-
s' 1 ’ 6 a Baroni , ma non gia moverlo a cangiar so-
stmzialmcnte ,1 su0 sistema , poichd non essendo-
‘, r°™ eZi0 " <)el PaJlone ’ la qual par dif-
ficle che s, ntrovi, tanto fa contro il Baroni La
Sorto Ue ., niacchine “creostatiche, quanto il
trasporto per 1 a„a dei corpi fatto per mezzo dei -
turbim, a suscrtar ;i quali non ha egli negato la
possanza ai demoni (a) . . . g
comr,r,o la „ n luogo „ Poemi degt| ^ iia „ uiM ,
E.» r l h ' ° V ' “ Parl * del oo/o.
(-0 Egli i bea ,ero ch. ,1 Morv.au B el *
..r.oala.lco cl,o e«gul felic«a.enl. a Dl j. n riuJcl fin .
* "" 0 S ' 6a “ di diriggersl a , sua voloaib , . dl
OQO-
Digitized by Google
Fu grande l’idea che formd la Repubblica Let-
teraria dell’ acutezza d’ ingegno t e della profon-
dita del saper dell’Autore dopo la pubbjicazion di „
quest’ opera , (a) e il Baroni medesimo n’ avea
qualche compiacenza (b ) . Ala siccome accade de*
libri di nuovo argomento , e die s’oppongono al-
ia quasi universale opinione degli uomini, ebbe
oppositori questo del nostro autore , e fra gli al-
tri che s’ ailibbiaron la giomea di combatterlo , it
piu feroce , ma non il piu forte campione e difen-
tnoversl In nna dlrezlone diversa da quella verso la
quale lo spljnea II vento ; rna h vero altresl che Plla-
tre Rozier feltclsslmo nella sua prims aerea naviga-
zlone , fu sventarau vittima della seconds , e per far
acquisto dl gloria perdette la vita, : .
Ad ognl mode quand' anche si trovi la direzlone de’ voTI
aereostatici , non per questo il libro del Baroni dovrh
essere pregiato meno. Egli il lavorh calcolando le forze
ch* erano aflor conosciute , e dalla somma dl quelle
forze 1’ Impossibility rlsultava dell' arte del volo; il ge-
nio e 11 caso possono scoprir forze novelle.'o allora clo
che fu rlspettlvameflte Impossible; (Men possiblle.
(a) Vedl le Noutlh Leturarit di.firtHtfdil 1753 e le Me-
ntor it per servirt air Istoria Lelttraria Tom. II. Part.
VI. La Sioria Leteeraria d' Italia Tom. VIII. Mazzu-
’ chelll, L. C. e il Novelllsta Palusire ec.
(b) Cos! , d! questo suo libro iotendendo , appena fu pub-
blicato , acrivea egli al Padre Zaccaria . Questo mio
, parto mi tta mol to a snort , '# lo ri guar do son ocshio
alptanlo partial! .
4 /
/
33
sore del di^volo , fa il Padre Letter Domenicano
Gaetano Miria Locatelli di Verona, il qual con-
tro 1’ opera 4t-i Baroni lesse una sua dissertazione
nell’ adunanza letteraria che in Brescia teneasi in
casa del Alazzuchelli , la qual dissertazione fu po-
scia stampata nel tomo I della nuova raccolta Ca-
logeratia (a) . Ma sentiamo che dica di qaesto suo
avversario il Baroni medesimo , che avea comin-
ciato a distendere la sua difesa , cui lasciu quindi
imperfetta, considerando che non mettea conto di
gittar tempo e fatica a rispondere ad un plagiario
qual egli il dimostra, la forza maggior delle cui
prove e nelle ingiurie. „ Da queste rodomontate
„ ridicolose, die’ egli , ( avea il Padre Domenica-
„ no consigliato 1’ Autore a cedergli il campo )
„ siccpme da altre simili , avrebbe potato con
„ maggior sua lode astenersi il nostro oritico,
„ perciocche senz’ esser da me provocato , ha pre-
e „ so
(«) Niir jlccademia chi qn) timsi ( scrirea da Brescia it
Padre Zaccaria al Baroni 1 * anno 1751 ) in Casa del
Signor Conti Mazzuchilli , vi i state un Padre Domi-
nicans il quah ha pnttso impugnari il libro di V. S.
lllustrissima sail' lmpotenza del Oemonio , ma il Pa -
dn Sanvi/att mi diet chi f ha falto assai drbolnnnt * .
V tramin/i to scritto dot Padn Dommicano i misirabilo
. ( scrirea il medesimo Zaccaria al Baroni polcbb fu a
luce la dissertazion di quel Rellgioso ) 1 non si nurita
alcana risposta , so non una dn non i delta sua sa •
viizza il dargli . it. I<; vice..
V
34
„ so ad impugnarmi d’una nwniera n«sai calda e
„ risentita , a voler fare sopra df me U maestro e
„ il dittatore , chiamaTidomi sempn}* col titolo d*
avversario, quasi io col mio libro fossi'entratO
|f in campo contro di Ini , e lo avessi sfidato alia
„ pugna, in tempo che m’ era afl'atto ignota la
M SU a eslstenza in questo mondo; la qna! condot-
,, ta sara sempre dal giudicio de’ savi uomini sti-
„ mata degna di biasimo , e di condannazio-
„ ne (a). ”
. Non puo per altro negnrsi che F argomento
dal nostro Autore svolto in quest’ opera, non
fosse un po dilicato , e da non farsi volen-
tier famigliare nlle persone meno illuminate : e cio
fu force il raotivo che all’ impressor Remondini
la ristampa non ne fu pernicssa, ch’ egli s’ era
proposto di fare .
Che che sia di cio, la lettura di questo libro
mosse vaghezza nell’ ottuagenario Scipione Maf-
fei di conoscerne di presenza 1’ autore , e di go-
derne la cotnpagnia alcuni gioroi nella propria sua
casa, e gli ne scrisse invitandolo ed eccitandolo
a questo piccolo viaggio colia promessa di dirgli
a
(a) Ben altrainente adoperaron gll Autorl della Storia
Ltfttraria d' Italia , e delle Ktmarit stampate dal
Valvasense , al moltl elogi modestamente mesoendo I
dubbl , non confondendo le oplnioni colla veriti , il
cuore coll'intelletto .
Digitized by Google
,*• «•
\
f .... i 35
a bocca il libero suo giudicio intorno a quest’
opera sua, il qua! giudicio aveagli il Baroni ri-
chiesto ( 0 ) • Non e da domandare come volentie-
ri accettasse questi 1* invito ( comeche natural-
mente ritroso fosse ad uscir del patrio suo nido )
ed e facile immaginar le accoglienze per lui rice-
vute dal cortese quanto dotto suo ospite, presso
cui si trattenne died giornate, die saranno certa-
mente state delle piu felici della sua vka: e que-
sto piccolo viaggio fu nondimeno uno de* piu lun-
ghi, ch* egli avesse intrapreso , o intraprendesse
dappoi .
Bisogna dire per altro che la conversazion del
Baroni accrescesse nel letterato Veronese la stima
prima conceputa verso di lui , poiehe piit frcquen-
ti e piu amichevoli sono le lettere dopo quest*,
epoca che passarono fra questi due dotti uomini
nel breve spazio di tempo che Scipione ancor so-
prav- r .
C 2
•V:
—
—
60 Ecco cio che il Mattel scrisse al Baroul 1 15 Agosto
J 753» V • S. Illustrissitna- mi favorisce del libro suo
soprn 1' Tmpotenza del Demonlo , t tie ricerca il mio
parere . Le dirb che todo V ingegno , to studio , e il sa- «
fere , in a per dir/e tut to que/lo die nt sento , not po-
trei fare se non a voce ; perch} to serivere tri } difficile.
Se Antique si lasciasse servire a Ferotta , ne ragione -
ressimo a lungo .... Ho sotnnta stiiua del suo ingegno,
e mi sarelbe carissimo di goderla per sonalmente . In
son gia all’ estremo , perch} agti 80 aimi . Construe
labor & dolor* v
— , »"■* •
I
/
/
J .
Digitized by Google
3<5
pravvisse. Tutte 1’ opere gl‘ inviava che mettea
a luce, e ne voleva il giudicio, e gli erano care
lc obbiezioni medesime che dal Baroni gli venian
fatte (a) .
Intanto il nostro Clemente andava meditando
un’ altr’ opera d’ argomento ancor piu dilicato ma
non molto dissimile, cioe una dissertazione intor-
no ai miracoli , in cui si proponeva di fissare
un criterio merc£ del quale discernere i miracoli
che Dio solo puo fare, da que’ che forse potreb-
bon farsi da limitate sustanze, come sono gli an-
geli. ed i demoni . Il suo fine era retto , poich&
deprimendo egli ed estenuando le forze degli spi-
riti e del demonio il piu che potea, volea far ve-I
dere la somma distanza che v’e fra esse, e il po-
tere richiesto ad eseguire i miracoli da Cristo ope-
rati . e con cio sempre piu confermare la veritd
della Keligione Cristiana . Siccome pere> avea egli
in costume, qualunque argomento avesse impreso
a trattare, di. comunicado a’ suoi dotti amici , on-
dc sentirne il parere, e trarne que’ Jumi che fos-
sero ncconci all’ impress ; cosi questi da simil'
trattazione il disuasero , come non opportuna ne
a’ tempi nt? alle circostanze , e che potea pubblica-
ta
(a) Mi i caritshno ( gli scrirea I* Ottobre dell’ anno *tes-
’ so ) il vtdtrt (he qttalcke critita osurvaxiomt Ella ha
t fit to sut mio libretto. Ptrthl cost vorrti da tatti gli
amici . tc. .
Digitized by Google
37
ta essergli cagione di dispiaceri e molestie: (a)
ond’ egli saggiamente ne gli compiacqne , abban-
donandone affatto il pensiero. II Baroni pero non
era cosl innamorato degli argomenti lilosofici , che
non si rivolgesse volentieri talvolta alle lettere
amene, anche per piacere al maggior numero de-
gli accademici, fra i quali dovea recitar una vol-
ta il mese , e che non amavano sempre le troppo
sublimi materie. Fu adunque in una di queste
adunanze ch’ ei lesse 1’ anno 1754 una dissertazio-
ne epistolare cbe inedita si conserva , . diretta a
Giuseppe Vannetti , nella quale difende il Trattato
di Fontenelle sal la uatura dtW Egloga dalle oppo-
si-
jm . •!
t~Ht i’i -.W. •
(<0 i’ argommto it miracoti I bttlo ( scriveagli Giovanni
Lam! I 22 Aprile 1754 ) met imieme i motto gtloso .
Putt P . S. Illustrissima cotta sun dottrina t pruden-
ta saprA distraminti maneggiarto . tc. I
La materia it' miracoli I motto gtlosn ) gli scrivea l’anno
steuo 11 Padr* Zaccarla ) § non vorrei ch' tlla iacon-
trasst tulta sun optra miiitata difficotek maggiori
( ave * prlma parlato dalle varie obbiezlonl fatte al libro
dell’ Impotinta del Dtmanio ) t font qualckt iaforla-
uio . U Papa prtstult i supra tutto gtloso di cio ckt ha
relatione alia sun grant Optra da Beatification* , id
I peri colo so t rat tar cosa da tui gia ditaminata . Outs to
It serivo non pit ch I to duiiii ck’ tlla u on sia per iscri-
utrt sanamin/t , ma per dtbito d' ansicitia . Lo sitsso
1’ Abate Graser , e aliri ancora.
T
38
sizioni fattegli dall’ Abate Tartarotti, (a) e da
quelle pur del Vannetti medesimo mold anni ap-
presso stampate, ( b ) nelle quali pero altro non
fece quest’ ultimo che ripeter quello che il primo
avea detto : il che k il piu soave modo di tutd di
compor libri. Nella sua dissertazione il Cavalcabo
dimostra che potendo il poeta dipingere d’un og-
getto cio che riesce ameno e dilettevole, e dissi-
mular quello che sia vile e disgustoso, non avea
punto il torto il Fontenelle , come pretendeano il
Tartarotti e il Vannetti, se consigliava i poeti
Buccolici ad ommettere certe descrizioni che in
luogo d’ innamorare il lettore della vita campe-
stre, gliela fanno venire piuttosto in abborrimen-
to; e che bastava che il Buccolico in quella parte
che ne imprendeva a descrivere serbasse il costu-
me, e non offendesse ( siccome in ogni maniera
> di coriiposizioni poetiche vuole osservarsi") la ve-
rita , o almeno la verisimiglianza . Conchlude con .
un
(a) Discorso di Tommaso Farsetti P. V. sopra il Trattate
delta natura dell' Egloga di M. Fontenelle , con u*
Folgat Utamento dtllt quattra Eglagjie di Nemesiano ,
aggntntavi una letter a. del Signer Abate Girolamo Tar -
tarotii , at Signor Clemente Baroni Cavalcabb .
(4) Letter a del Signor Cav. Giuseppe Vannetti at Signor
Clemente Baroni degli Cavalcabb contra il Trait ato
della natura delV Eloga del Signer di Fontenelle , htla
nett' Accadetnia di Rover eto , il di 2 g Giugno JJ5J * a
Verona 1763 .
Digitized b'y"Google
. 39
un bellissimo squarcio tratto dalla Poetica di Pier
Jacopo Martelli, che ragiona appunto delle leggi
buccoliche, il quale maravigliosamente confcrma
la teoria del Fontenelle e del Baroni su quest’ ar-
gomento. Ma ritomiamo alle cose scientifiche , '
che avrem campo assai vasto onde fpaziare .
S’ era dato con molto impegno il Baroni alio
studio della fisica, della quale confessava di trar
meraviglioso diletto , singolarmentt? allora che le
sue nozioni confexmate fossero dagli esperimenti,
per 1’ utilita che ne ridonda, condanftando egli, seb-
ben non se ne potesse sempre astenere , gli studj
jneramente speculativi , e ne’ quali convien cammi-
nare al buio e a tentone. Ma che mai di piu
certo c di piu chiaro di una dottrina che gli esperi-
menti comprovano ? eppur quante controverfcie tra
i fisici intorno a questi esperimenti medesimi, se-
gnatamente in fatt^o d’ elettricita , argomento per al-
tro si caro a’ modeiVii? Queste riilessioni il mossero
a scrivere un discorso intorno all ’ esperienze fisi-
che s ingolarmente per rapporto all ’ elettricita . Con-
fessa in esso 1’ autore che 1’ esperienze fisiche ,
siccome le astratte opinioni , soggette andar pos-
sono a fanatismo , ad illusione , a soverchia cre-
dulita, ma giudica altresi non esser giusto tal fia-
ta che altri precipitosamente spacci per fanatico e
caldo di fantasia un filosofo , perche gli effetti che que-
sti aflerma essergli accaduti da certe esperienze, a
se con esito egual non succedano , comeche ei cre-
da d’ avere usate tutte le diligenze , e cautele ,
, ' poi-
40
poiche da una minima circoftanza e condizione o
mancante, o superflua, o soprabbondante , ne av-
viene che manc'iino quegli efTetti , che in mano
d'un piu cauto uomo e pin illuminato feliccmen-
tc si mostrano . Ed ecco il motivO per cui tanto
discordi sono i fisici pratici nel riferirc il risulta-
to de’ medesimi esperimenti . Che se in ogni ra-
mo di fisica gli esperimenti colpa degli esperi-
mentatori possono aver efletti diversi , cio dee
accader molto piu in cio che s’ aspetta all’ elettri-
cita, le cui esperienze posson dipender dal clima ,
dall’ aria , dalle stagioni c dagli strumenti istessi
chc iinpiegansi , e da altre circostanze senza nu-
mero : e perd su quest’ argomento 1’ autor nostro
si ferma piu a luhgo, moitissimi esempi adducen-
do. Ne egli in questa sua dissertazione inedita la
fa puramente da storico , con mirabil chiarezza
esponendo gli altrut pratici tentativi , e Je discre-
panze in essi osservate , ma entra altresl nella
materia col confutare alcune obbiezioni fatte dal
Maflei ad alcune a'Jor ricevute teorie intomo alia
luce, al calore, ed al fuoco .
Ma tempo e ormai di parlaro d’una controver-
sy amiclievole , mercu della quale il nostro Ca-
valcabd divenne piu rinomato , anche per la ri-
nomanza de’ suoi illustri avversarj . Era sortita
un’ Opera del Mauptrtuis che ha per titolo Essai
de Pkilotophie Morale che si ristampo a Leyden e
a Dresda 1 ’ anno 1752. Insegna in essa 1 ’ Antore
fra le altre cose , che felice e quell’ uomo la cui
som-
1
4*
somma de’ beni e maggior della sorama de’ mali
ch’ ei prova , e cos! a vicenda infelice colui nel
quale la somma de’ mali , supera quella de’ beni .
Questa proposizione fu il porno , diro cos! , d’ uua
discordia che nacque fra mold diiarisslmi lettera-
ti , fra quali ebbe pur ragguardevole posto il no-
stro fjaroni. Primo ad entrar nell’agone fu P im- '
mortale Francesco Zanotti con un ragionamento
-dirctto a Gregorio Casali, e stampato in Bologna
1’ anno 1754 , nel quale stabilisce cite la felicitd na-
tural fosse da riporsi nella virtu , e nel piacere itt-
sieme. Surse in difesa del Maupertuis il Padre Ca- *
stinnocente Ansaldi con un’ Opera l’anno medesi-
mo impressa a Vinegia (a) , rimproverando al
Zanotti ch’ ei confondesse 1’ oggetto e la materia !
della felicita , colla felicity medesima , e che sic-
come 1’ oggetto della felicity consiste ne’beni di
cui 1’ uomo va in traccia per divenir felice , fra
quali occupa un posto distinto la virtu , cos! la
felicita medesima consiste nel piacer che deriva
da’ suddetti beni , ailorche si sono acquistati . Ri-
spose nupvamente il Zanotti , e menando buona
all’ Ansaldi la distinzione fra il suggetto della fe-
licita , e la felicita medesima , o sia fra i beni e
P cf-
(*) Casti Innocentis srnsaldi Ordinis Prtdieatorum vindi -
«> Maupertusiamr Francisci Maria Zanotti , quibut
quantum Pkilosophia Moral: Stoicvrum Rttigio prastti
in infilicitato vita minutnda dtmonstratnr .
1
4 *
1’ effetto cli’ essi producono in clii git acquista , pre-
tese che non era da dirsi che un tal effetto fos-
se sempre il piacere : ma cbe siccome si da bene
dilettevole, e bene onesto, cosi l’efletto del pri-
mo fosse veramente il piacere, e 1’ effetto del se-
condo una certa nobilta e prestanza d’ animo : e
che percid componendosi secondo lui 1’ oggetto
della felicita d’ amendne le ntaniere de’ predetti
beni, pariniente la felicitd dovea comporsi di pia-
cere insieme e di prestanza d’ animo. Molti scris-
sero in favore e contro l’Ansaldi e il Zanotti, e
singolarmente in difesa di questo il dottissimo
Lodovico Barbieri da Vicenza , con una disserta-
zione intomo alia Morale filosofia degli Stoici , ch’
egli indirizzo a questa nostra accademia degli
Agiati , ond’ cssere fra i membri suoi nnnovera-
to. Interpellato il Revisore Baroni del suo giudi-
cio intomo alio scritto del Barbieri dal Segretario
in allora dell’ Accademia , risjiose con una lettera
cli’ e la pritna fra le stampatc su quest’ argomen-
to (a) , nella quale dopo aver lodato il Barbieri
per alcuni pregi della sua dissertazione , non sa
4
ac-
i_
(a) Letters diverse concernenti alia Religions. Maturate e
alia Morale Filosofia de' Cristiani e degli Stoici , colie
loro risposte. Queste lettere furono Inserite nel secon-
do Tomo della Raccolta dl Traltati diversi concernenti
alia Religion Naturals , e alia Morale Filosofia de'
Cristiani , e degli Stoici , In Vinegla presso Pietro
Valvasease 1757.
Digitized by
J
43
accordarsi con lui nell’ encomiare altamente il
principal fondamento su cui s’ innalzava tutta la
morale filosofia degll Stoici , il quale eTa che il
sommo bene e l' umana felicita consists n el possedi-
mento e nell’ esercizio della virtu , mostrando il
Baroni che la felicita altro non e che uno stato
di vero e durevol piacere , il che non e la virth ,
la qual solamente si puo considerar come mezzo
che a questo stato conducaci .
In difesa del Barbieri usci fuori Giuseppe Maia
con una lettera al Segretario mcdesimo diret-
ta, alia qual altresi rispose il Baroni , ognor
piu con forti argomenti i principj suoi confer-
mando . Ne contento di cio , scrissc al Zanotti
inedesimo , proponendogli modestamente i suoi
dubbi . In questa lettera ch’ e la prima fra quelle
che da lui furono scritte al Professor Bolognese,
si servi il Baroni d’ un argomento in favor del
piacere affatto nuovo e tutto suo . Dicendo che un
uomo che tutti i beni onesti posscgga, e. tutta la
prestanza d’animo che da essi deriva (eccol’uom
felice del Zanotti ) non sara egli pero felice ,
quando non conosca di possedere i detti beni e
la detta prestanza : perche possedere un bene sen-
7.a conoscere di possederlo , e lo stesso per rap-
porto all’animo, che non possederlo, come a vi-
cenda, creder di possederlo comeche non si pos-
segga realmente, e per rapporto all’ animo la stes-
sa cosa che’possederlo in effctto . Ora la feliciti
csscndo uno stato che s’ introduce nell’ animo in
gra-
Digitized by Google
44
grazia de’ beni poSseduti , cotale stato vi s’ intro-
durra solamente colla notizia che avra 1* uorao di
tai beni a se proprj . Ala somigliante notizia a
detta de’ migliori filosoii aitro non e che il pia-
cere, dunque cio che realmcnte rende l’uomo fe-
lice e il piacere . II Zanotti rispose che per to-
gliere le quistioni bisognava ben intendersi intor-
no al vocabolo felicita , che in quanto a lui lo
spiegava per quello stato che i uomo dee ultimamen-
te voter e , cioe a cui dee diriggere tutte le azioni
S7ie f e che prendendo la felicita in questo sen-
so , ben vedesi che 1’ uomo puo prefiggersi per
ultimo fine delle sue azioni non meno la virtii
che il piacere , e che percio la felicita poteva
si ottimamente collocar nell’ uno e nelT aitro in-
sieme .
Non s’ acqueto per questo il Baroni , ma nella
seconda sua lettera adottando la felicita del Za-
notti , e incalzando nondimeno il suo argoraento
pretese che anche a prender la felicita nel senso
d’ uno stato ultimamente voluto dall’ uomo , si
dovea essa liporre nel solo piacere, non essendo
possibile ch’ uno il qual si prefigga per fine delle
sue azioni la virtu , si fermi col desiderio in
essa; perche vorra ben egli possederla, ma vorra
ad un tempo conoscere di possederla , che e quan-
to dire , vorra sentirne piacere , dopo il quale
non gli riman piu cosa alcuna da desiderare . Don-
de avvien che il piacere , e non la virtii debba
dirsi uno stato ultimamente voluto.
11
I
I
/
451
/ II Baroni nella terza sua lettera riflettendo che
Ja virtu e una perfezione , e che tutte le perfe-
zioni lianno forza di trarre a se la volonta no-
stra , senza che si pensi agli effetti che produco-
no in noi , accordo al Zanotti che la virtu si
possa voler per se stessa ,, ma sostenne ad un
tempo , che questa maniera di volere la virtu non
era che un’ astrazione di nostra mente , e che
considerandosi: 1’ uomo in pratica , non e possibi-
le cli’ egli si muova a cercar la virtu, quand’egli
non vcgga che arrivando a possederla % conosce-
ra altresi di possederla , cioe ne sentiru piacere.
II Zanotti contento che il Baroni gli avesse ac-
cordato che la virtu in qualche senso si puo dir
voluta per se medesima , si pieg6 agevolmente a
quasi tutte le altre proposizioni , e cosi ebbe fine
ia controversy , rimanendo solo qualche dispare-
re intorno al fondamento de’ doveri dell’ uomo ,
di cui pure per incidenza si disput5, e che forma
1’ argomento dell’ altre due lettere che segnono*
del Baroni , e delle due rispOtte dell’ urbanissimo
ed elegantissimo Francesco Zanotti (a) . Molti
altri scrissero contro il Zanotti e il Baroni (6),
i • .
l
(a) Di queste lettere parlarono ajungo e con molta lode,
oltre gli altci Giomall , qucllo Encicloptdico stampato
in Lucca l’anno 1 758 , , - Vol. XXXIX e XL , e le Me*
ntorie pgr servil e all' istoria Utteraria Vol. XI. .
(0) Contro le lettere del Baroni al Zanotti Giambattista
Chlaramootl Breseiano pubblicb on dlscorso , In cut
abu-
Digitized by Google
ma non certamente ni con quella profondM di
dottrina , n£ con quello raaniere cortesi e gentili
che usarono questi due letterati , ne’ quali gli eru-
diti lor dispareri pm fortemente assodarono i mu-
tui legami d’ amicizia e di stima (a) .
E poiche abbiam fatto parola delle lettere in-
ttirno alia feliciti , non taceremo come 1’ anno
medesimo il nostro Autore lesse nella piu volte
ricordata Accademia una dissertazione intorno al-
T istesso argomento , che meriterebbe 1’ onor del-
le stampe , nella quale rivede il pelo all’ Alem-
bert , perche avea spacciato come scoperta sua
propria ( secondo il costume di molti francesi )
che la felicitd , o sia il sornmo bene in questa vita
stava nell’esenzion dal dolore . Prova l’autor no-
stro che questa dottrina e anticln'ssima e propria
di quel lilosofo medesimo che dall’ Alembert vie-
ne
abusando del vocibolo piactre , In che il Baroni area
fatto conslstere la fiticitd, oppone all’autor nostro que-
gll argementl medesimi , che 1 nemlcl d' Epicuro usa-
rono contro dl lul .
(a) It rico a mio grandissimo onort ( scrlvea il Zanottl
I' anno 1757 al Baroni ) cht si sappia dal mondo (At
sia stato fra Lti t me questa commercio di teiiere .
E in altra . Ho ricevuto il secondo Volume delta He tut a
Raccotta ... nella quale per quanto si dicesse male di
me , non potrebbe tanto oscurar il mio nomt V al/rui
biasimo , quanto to nabilita t 1 ‘ onora it commercio di
lettere cht V. S. Utustrissima s' l degnata aver meet.
y
i
"e in Tama to Utmente, doe V m. » „ •*?
che apparigce da una letter* dell' ’t Ep! ™ r ° ’ 51
riportata da Diogene Laerzio n ?° Epicuro
gi-eco fflosofo , e da alcuni passTdi m''* * ^ Uel
trattj da’ suoi Jibti De Fmibus TuI,io
rum che afferman 1 0 ste^n^ '"'’ &
}’ A'cmbert ni ptf tra i‘ft. an so ES !u gne
fo^e rlnnovellasse qfcsta do » . C * S1 ' prittl ° n °n
° tempo innanzi il famoso Mi h? ’ avendo fan-
Sna pronunzlato ne’suoi Sag J ,1 de,Ja Mont*.
daJ, f P riv azion del dolore JJ? a tra ^cit! ’
sa r Autor nostro a rint! P ° Cedere • Qnind i p as .
< 3 uali tant0 p calun^^l 16 Cagl0ni Per I e
*« * *— SSSitS japii
•nterpretati discretamente °?« , E ? lcuro • che
fw stesso dichiarati , e pratiltT * fur °“° da
c qweste sono a parer JL , ’ S ° n ° sani «>mi
dlre ’ ,a ristrettezza delle comr™™? di contrad-
tu.tto 1* abuso del vocabolo ^"‘ Z10ni ' e pin di
"‘c- d’ Epicure haeno soJ'T"’ " ^ I *e-
diversa da quell* ch’ei un ' idea affatto ’
cg'i colloc6 il piacere comeT **?' ,ito * P«***
16 sensa zioni soavi , ma U? ,mo .*» e . non ne{-
6 non ammefteva « . senzion del dolore
come mezzi talvolta necessaT’'°d dUetteVoIi che’
Jj. • Per ° ■' viz J tutti abborriva EDi' rPare “ d °'
?ue che producon dolore o dV Ep ° ’ come
pa-
Digitized by Google
48
parenza contro F Alembert , ma rispose in sustanza
ai discorso che il Chiaramoriti avea pubblicato
contro di lui . ,
• 1 ^ <0 V 1 • v , v
L’anno 1757 tanto glorioso al Baroni per le
varie e datte operette da lui composte , fu di
danno incalcolabile a queste nostre contrade , per
una terribile inondazione dell’ Adige , cui la so-
migliante , a detta almen dcirAutore , non si ri~
cordava dagli uomini, n£ dai pubblici annali (a),
die argitii rovino ed edifizj, e porto lo spavento
e la desolazione alia bella CittA di Verona. Molti
scrissero intorno a questo crudele fenonieno , e il
nostro Baroni pubblico altresi una sua' lettera nel
Tom. XI. delle Memorle per servire all' istoria let -
teraria , nella quale dopo aver confutate le opi-
nioni di que’ che attribuivano quest’ inondazione
ai mare e a’ canali sotterranei ingroffati per qual-
che straordiparia alterazione , egli crede al con-
trario piu semplicemente , ma forse con piu ve-
rita , che quest’ infelice evento, nascesse appunto
dalle frequenti pioggie scbbene interrotte die in
quell*
(n) Fu per altro assal pin spaventosa e desolante 1 * inon-
dazioti che sofferse 1* Italia e Verona 1’ anno dell’ Era
volgare 590 , quale con molta energla descritta vlena
dal raloroso moderno Storico dl quella Cittk Alessan-
dro Carli , il qual d’altre somlglianti inondazioni e'
magglorl che quella non fu del 1757, anche ue* tempi
a nol piu viciqj fa ricordanza . Vedl Istoria della CUV.
. , ** di Verona Tom. II. pag. 145.
— - *.
' . ‘49
quell’ anno caderono susseguite poi da altre con-
tinuate pet tre giorni interi , le quali ®trovando
i terreni gia imbevuti e ridondanti , n& piu latti a
ricevcrle in sc, unite all* deque cbe i furiosi ven-
ti facean c&dere dagli alberi, si rovesciassero con
•
impeto grande ne’ fottti e ne' torrenti che metton
nel*M^«Uale non potendo contener tanta
piena, costretto fosse d’uscire del letto suo, edi
spargersi ne’ circostanti luoghi a quell’ altezza che
a tutti d nota. Frutto ubertoso per ultimb del fe- '
oondissiinbingegno del nostro autore in quest*
anno 1757 fnron due beliiesime dissertation* di
nuovo o almen peregrino argomento , le quali
rono quasi intere d forma d’ estratti impresse, P
una nel Tomo X. delle Nlemorie * per servire ■ alia
St or i a fatter aria , 1 * altra nal primo delle Nuove
Memorie . ' . ’ - .
V '
Colla prima e intend imen to dell’ Autor nostrO
di provare che il Reo puo di fender si dai Ministri
della giustizia in caso di morte , o d* altro danno
notabile tiella persona , colla seconda di most rare
# caltivi effetti che suo l produrre la meravigtra ova
sia mal regolata, Darcrao una qualche idea di tut-
te e dne queste produzioni , le quali comechd
trattino d un subbietto assai pericolosb e difficile,
il trattan perb con quella moderazione e chiarez-
za che sempre furono proprie del loro Autore-
E per cominciar dalla prima, dopo aver detto che
1 uomo anzi di legarsi in societa e di formar pat-
ti , avea diritto di far tutto cio che alia conser-
d va-
\ -
Digitized by Google
«
*
♦
5 °
vazion della stta vita, e de'suoi membri fosse ne-
• ‘cessario, e che se rinunzi6 a cosi ampia giurisdi^
ziene strignendosi in socievole comunanza , egli
fu perche credette con cio di metter meglio al
sicuro la sua vita e i suoi membri contro gli as-
salitori e i violenti ; passa quindi a deduce qual
necessaria conseguenza delle premesse , che dun-
que possibil non £ che quell* uomo rimmziar
volesse al diritto natio di difendersi contro chi
cercasse la s sua distruzione , poich& per ovvia-»
re appunto a questa entrft in societa e fece pat-
ti . Voler una cosa ad un fine , e poi farla in
modo che non ottengasi cotal fine , sarebbe stol-
tezza .
Ali’obbiezion poi che ammessi questi principj
sarebbe il sovrano. ingiusto a voler punire di mor-
te un suddito reo, si risponde colla dottrina dell*
Hobbes e del Grozio , che qul dall‘ autor nostro
. £ seguita , i quai rifletton che 1* uom primitivo
. prima d’ entrare in societa avendo il diritto di far
tutto quello che gli fosse paruto necessario a con-
servarsi in vita , avea pur quello di gastigare i
nocenii anche colla pena di morte . Quando poi
gli uomini’entrarono in society , tutti deposero
questo diritto di punire i nocenti , salvo solamen-
te colui o coloro che per universale consenti-
mento furono eletti a rappresentar la Citta : dal
che apparisce che chi governa ha diritto di puni-
jc i rei o per propria difesa, o per difesa di que-
gli ch’ei rappresenta. „
All*
r
Digitized by Google
5 r
All* * altra obbiezione che puo esser fatta , cioe
che se il Principe ha diritto di punire , il reo ha
F obbligo altresl di sottohiettersi al Principe , ris-
ponde il Baroni coll* autorita del Puffendorfio, il
quale insegna che al nascere in uno V obbligazio-
ne, nasce in altro il diritto, ma non cosi all’op-
posto se in un v’ ha il diritto , v’ ha sempre neil*
altro 1’ obbligazione : il che si dimostra per molti
pratici esempj . Premesse queste materie afferraa
FAutore che il reo non sara obbligato di sotto-
mettersi senza opposizione alia pena di morte %
poiche coloro che nello stato antico di natura si
sottoposero ad un uomo o a piu secondo la qua-
lita del governo , non potevano obbligarsi di non
resistere alia violenza indirizzata a distruggerli ,
poiche obbligati si sarebbono all’ impossibile : da
che impossibile £ alPflmana natura universalmente
figuardata , il resistere alia rapp resen tazion della
morte ( qui non si debbono considerare certi
particolari casi eroici o soprannaturali ) ed a que’
moti violenti die fa F amore innato della propria
conservazione , onde ogni lume di ragion si spe-
gne e di ritlessione (a). E perd F uomo ad altro
non pensa e non tende che alia propria difesa .
dz' x Ne
(a) Quests rlflessione noa corrisponde a quclla saggezza
che universalmente s’ amtnira neil’ opere del nostro aa-
• tore*. Ess a suppone che tutU I rei condannstl al sup-
plizio dftU’autoridk legittlma, perdano affatto’il bel la-
5 e
Ne nascera , continua l’Autore , alcuno scorn -
piglio e confusione nella societa, perche i rei ab-
bian diritto d’opporsi a’gastighi; perciocciie nella
priina istituzione delle CittA totti gli uomini tra-
iler iron nel Principe e ne’ Rettori tutto il domi-
nie delle proprie forze , in maniera che i sndditi
servir debbono con esse il Principe a punire i
rei , salvo ii caso che alcuno di essi valer si deb-
ba alia propria difesa : in maniera che il reo non
puo oppor a tutte le forze d’ una CittA che Ie
proprie : dal che , come ognun vede , non potra
mai nascere disordine alcuno.
La parte piu debile di quest’ ingegnosa disser-
tazione e la forse ove 1’ autore si studia eziandio
di rispondere all’ antorita di S. Paolo , il quale ha
pronunziMo. che la pnbbiica podestA A accordata
da Dio , onde ne viene pek conseguenza che es-
sen-
me dciia, ragioue , e dlventino forsennali . La qua)
supposlzione par che affatto oppongasi alia veriti ,
Quantl si sono vedutl e si veggono conserrar tutta la
presenza di spirito e II sangue freddo , e , o bravare
la ftiorte, o loconirarU pazientemente ? Quanti rlman-
roqo pinttosto abbattBtl che inferacitl ? Che se la sup*
posizlou fosse vera , dlverrebbe tutta questa qulsilone
Inutile ; poichh non pur la dlfeta de' rei condanuatt
dalla giustlzia contro i minlstrl dl questa , m> qua-
lonque azione pla opposta alle leggl anche dl natura
cessano d’ essere azio.ii colpevoli , quando fatte sono
senza llbertk , e non v’ A libetli , eve non A ragtone e
•“ jlfles*!one.~i t. . • —
--V /.
-Digitized
SB -
sendo stabilite da Dio le cose che derivano da
concessione divina , a Dio s* oppone chi oppone-
si alia pubblica podesta , onde i teolog? reo affer-
raafono di peccato colui che al potere sovrano
opponevasi . L* autor qui risponde collo stabilir
prima che 1* istituzione delle society civil! , e in
conseguenza del potere sovrano , si debbe imrae-
diatamente ripeter dagli uomini f a cio mossi per
poter vivere piu sicuri e piu felici ; in tanto poi
a Dio attribuirsi simile istituzione in quanto co-
jioscendola egli utile all* umana vita , si ’ reed ad
approvarla , e in quanto fu egli che co’ dettami
della ragtone la suggeri a'mortali . „ Da questi
„ dettami percio , ( son le sue pardle ) e dalla
„ maniera con cui gli uomini seguendo i mede-
„ simi stabilirono le CittA , si debbon desumere
i diritti si del sovrano , che de* sudditi , da
che giusta il saggio parere del Grozio Dens
humanam legem probans censetur probare ut tw-
„ mcrnam , & humano modo . Ora essendosi ve-
„ duto di sopra che gli uomini nell* istituire le
„ societa civili si sono riservati il diritto di re*
sistere agli estremi gastighi , quindi segue che
la resistenza che vieta S. Paolo si debba in-
„ tendere coll* eccezion di que* casi ne* quali vien
„ minacciata all* uomo la sua ruina e distru-
• v* V-* *>*I*j&*m <a iso.at
9 * * t "j # , -vu
Conchiude final mente il Baroftt con dire che
se il Grozio , il Putfendorfio , e il Tommasio ab-
bracciata avessero questa tl°tt W* * caduti non 1
5 »
99
99
99
99
/
t
54
sarebbcro in quegli error!, contraddizioni e sotti-
gliezze ch’egli dimostra (#),
Ora per venir alia seconda non tneno inge-
gnosa e dotta , ma pin solida certo e piu utile
dissertazione , dopo aver definito l’Autore la me-
raviglia per una gagliarda agitazione del nostro
cerebro prodotta da qualche oggetto uuovo , straor-
dinario , irupensato , mediante la quale il medesimo
oggetto viene rappreseutato all' anima come qualche
eosa di grande , e degna per conseguenza di tutta
la sua attenzione , passa a provare come a susci-
tar questo sentimento contribuisce assai spesso 1*
ignoranza delle cagioni di certi effetti straordi-
narj , ond’ esse medesime straordinarie si credo-
no , ed ccco spiegato il proverbio che la rneravi-
glia e fighuola dell' ignoranza . La meraviglia al
contrario per la sua propriety di tener l’animo dell’
ammiratore intento nell’ oggetto ammirato , potri
addottrinar 1’ uomo quando sia congiunta colla cu-
riosity , e con un diligente esame delle cose
c’han virtu d’eccltarla: dove al contrario se dal-
la curiosity , o da uno spirito d’ indagine sia
scom-
. —
(a) Giambattista Almlci Bresciano iureronsulto , pubblicb
__ contro quests dissertazione duo lettere , nolle quail
mostrb di Don intetidere , o di non voter Intendere 1’
, autore, per avere un’ occasione dl scrlvere. Cotal let-
tere dettate in uno stile proprlamente legale , furono
inscrile nel primo volume delle Nuovt JUemorie per
servtre alt’ krona Ltt ter aria .
• * t
% '* •
i
-Digitized by Google
I r - —
scompagnata , degenera in certo stolto stupore ,
ed e. cagione di mille falsi giodicj e induzioni , e
dell’ infelicita dell’ uomo medesimo . x
Da questa raeraviglia isolata nacquero le insa«*
ne divinita e le superstizioni de* Gentili , V arte
degli Auguri e degli Aruspici, e gli sciocchi ter-
rori onde si attribuivano ai Numi e ai loro sde-
gni certi fenomeni , le cui cagioni trovar si po-
tevano nella natura , ove ben considerati si fos-
sero . Quindi 1* Autore , protestata la sna creden*-
za ai miracoli autenticati , e dalla Chiesa ricono-
sciuti , e dopo aver giustamente inveito contro
1’ empio Spinosa , che non ammettendo altra sorta
di leggi che di assoluta necessita , credette che
quelle di natura non si potessero ne alterar ne
sospendere ne pur da Dio, e clfc quindi impossi-
bili fossero i miracoli : dimostra che talvolta an-
cor'fra i Cristiani questa meraviglia scompagnata *
dalla investigazion delle cagioni ha fatto credere
soprannaturali certi avvenimenti che punto nol
sono , E tornando ai Gentili , non tace le fune-
ste conseguenze prodotte da questa stupida me-
raviglia , che prendea per portentose dimostra-
zioni dello sdegno celeste le ecclissi del sole e
della luna, 1’apparizion delle comete ed altri me-
teorologici eventi, che atterrirono e scompiglia-
rono le piu iloride armate ,
Parlando 1’ autore delle superstizioni cagionate
dalla meraviglia , non crede inopportuna una di-
grcssione hitorno alia Magia, a distrugger Ja qua-
i
*s
4
1
Digitized by Google
s
5 6
le si serve d’alcuni argOmenti non usati dngli al-
tri autori che trattarono di questa materia.: ma
perciocche al giorno d’ oggl niuno prcsta piti fede
a simili foie , ove si eccettui uno o 1* altro an-
golo di qualche provincia piu settentrionale e piu
cieca alia luce della filosofia e della ragione, non
ne farera noi parola .
- Quindi dopo aver detta alcuna cosa iutorno
alle Aurore Boreali , che anche in questo secolo
spaventarono tanta gente , delle pioggie sangui-
gtie e di sassi (a) , di ccrti spettri in aria com-
parsi e simili altre apparizioni che si splegano
naturalmente , termina il suo ingegnoso e dot-
to lavoro coJl’ es or tare ognuno alio studio del-
la filosofia , la qual puo sola correggere quel-
la meraviglia idfngarda eh’ e cagione di tanti
mali (b), .
'La
00 Anche In quest! ultiml tempi, do& I 16 Glugno 1794
cadde iu Lucigrcano d’ Asso nel territorlo Senese una
pioggta di sassi sull’area di tre in quattro ini glia , al-
cuul de* quali sass! sorpassavano il peso di cinque lib-
bre . Moltl si lambiccarono il cervello a splegare que-
. sto fenomeuo , e s! dlstinse fra loro con una dissert*-
zlone it Padre Abate Soldani Professore di Matemati-
ca nell’ University di Siena . Vedl il Glornale de’ Let-
terati stampato in Pfsa Tom. XCVL
O 9 ) Anche it Venosino ( della stupida meraviglia inten-
dendo ) assicurava il suo amico Numicio , che la vera,
r
V /
\
57
La pabblicazion di tanteopere brevi e ver per
la mole , ma important* per 1’ argomento ognor
vario e nuovo , e per 1* ingegno e la dottrina con
cui sono trattatq, fecero celebre per tutta Italia il
Baroni , e fu il nome suo nel catalogo registrato
delle piu illustri Accademie . Fu allor che molti
chiarissimi ingegni vollero inqontrar seco amici-
zia y ed epistolare corrispondenza . Io. verrei a
tessere un elenco assai lungo se tutti annoverar
qul volessi i corrispondenti di lui ; onde bastera il
ricordare sol quegli che gli furono e piu famiglia-
ri e piu cari. Oltre il Mallei, il Zanotti, il Lami,
il Padre Zaccaria e gli altri de* quai s’ k ragiona-
to ; non son da tacersi il Mazzuchelli , V Ab. Sa-
verio Bettinelli , Lodovico Barbieri , il Padre
D. Paolo Frisi di^cui si dira piu particolarmente
in appresso , il canonico Giovanni Cadonici , Ot-
tolino Ottolini , Giambattista Nelli , Orazio Ari-
ghi Landini, lo Sperges, Carlo Antonio Pilati ec,
noti abbastanza all’ Italia, per nulla dir de’ concit-
tadini, o quasi concittadini, qnai sono gPimmor-
tali due fratelli Fontana , Francesco Malfatti , il
dottissimo fu aulico cancelliere e consigliere dl
Trento Francesco Barbacovi, ie cui elaborate ope-
e quasi sola via d* esser felice e tal cooservarsi era
quella dl non maravigUarsi di nulla.
Nit aimirari , props , rts tsi tut a, Numici
Solaqut qua possit fxctr $ & srrvart btaiunt .
Lib. /, Eput. VI.
/
58
re in materia di Giurisprndenza cosi latine come
italiane ci mostrano che 1’ eleganza e il buon gu-
sto convengono altresl a quelle scienze , che per
colpa di chi le coltiva , piu ne sembran ritrose .
Fra gli stranieri bastera per tutti il celebre Jacopo
Bruchero nno de’ primi grand’ uomini della Ger-
mania , nel quale la filosofia di tutti i secoli , e di
tutte le nazioni riguarda uno storico degno di
lei .
Dalle lettere di questi valentuomini dirette al
Baroni che si conservano in grandissimo numero
chiaramente rilevasi , in qual alto grado di stima
l’avessero, e come lor fosse caro . Poiche molti
d’ essi il consults vano prima di mettere in luce
]e opere loro, come mostrar si potrebbe per mol-
ti esempj . Ma fra gli altri non voglio tacere un
bizzarro stratagemma di Carlo Antonio Pilati poc’
anzi ricordato , che non fa meno onore al Baro-
ni che a lui . Avea egli scritto un’ opera intomo
alia Legge Natural/ ( forse ch’ e quella che poi
pubblico I’ anno 1766 in Vinegia colle stampe del
Zatta (a) , ) e desiderando egli prima di metterla
in luce , che fosse esaminata da persona intelli-
gente , avendo vedute , e con gran frutto lette ( £
un paragrafo di letters del Pilati al Baroni ) le di-
verse opere del felicissimo jngegno suo , ’ penso che
* ne
— ■ 1 ■ ■ — — - — —
(a) Ragienamtmti intomo alia l/gg* Natural/ t- civih , di
Carlanltnit Pilati. ‘ . ‘
59
tie piu giudicioso , tie pm intendente , tie pin acuto
censor e potesse eleggere , per far rivedere e correg-
gere l* * opera sua . E acciocche il parere e le cen-
sure del giudice da lui scelto fosser piu libere ,
volJe celargli il suo nome, il che fece inviando-
gli con lettera anonima il suo trattato , promet-
tendogli di svelarglisi poscia che avuto n’ avesse
il giudicio , qualunque fosse per essere . U parer
del Baroni fu all’ anonimo fa vorevole , non si per6
che molti cambiamenti non esigesse , e non vo-
lesse alcuni passi troncati cosi della prima come
della seconda parte dell’ ' opera , nel die il
Pilati , com’ e proprio degli uomini veramen-
te dotti ed illuminati , il. compiacque aino all*
ultimo scrupolo (a), E al ciel piacesse che que-
sto
(a) Cos \ scrivea 11 Pilali da. Tassulo In Val dl Non al
Baroni 1 at Ottobre I762. Intanto remdo vivisstm a
grazit alia bonttk da V. S. lllustrissitna dimcstratami
colla pena che si i pi glia fa di leggere , » cos ? savia -
tntnte correggere la prima parte . Io ho profittato Hots
solamente dalle corretioni di lingua cV Ella m* ha fat*
to, ma si pure di quell e rifles sioni critiche , ed ko sp$-
cialmenie fatto una nota net Manoscritto per renderlm
soddisfatta nel punto della definitions del gfus Natu •
• rale , poichl mi sembra ch' Ella tC abbia tutta la ra •
gione . Jo mi son servito d' altri suoi avveriimenti an*
torn . ee. E lit altra dei 26 Dicembre gll scrive cos! :
Jo mi sono dells sue s avis time # giudtiivsissime censure
ap*
tm
sto veramente raro iflgegtio avesse potato sotto-
porre alia critica df si savio censore le tante al-
tre opere che in appresso pubblico nc’ paesi stra-
nieri !
I/istessa buona opinione del giudizio del no-
stro Clemente formarono il Padre Zaccaria che
voile ch’ ei rivedesse con tntto il rigore i primi
volnmi della storia sua letteraria, e gliene accen-
nasse i difetti per la ristampa che poi si esegul ,
l’Arighi Landini, 11 Cadonici, il Bacrbieri ed altri
che ad ogni momento il consaltavano . Anzi il
Zaccaria oltre al volerlo censore della sua storia ,
il voile in parte anche autore , poiche il solleci-
tava assai spesso acciocche -articoli gli spedisse
da inserirsi in essa, confessando che quell i che gli
venivano dal Baroni ( che ne compose pur mol-
ti ) erano de’ piu dotti e sensati . Cos! pure
uno de’ compilatori delle Memorit per servire
all' isloria letteraria, il Scriinan , il voile coope-
ratore in quell’ opera, in cui ebbe pur molta par-
te
approfittato cost bene , § i tumi ek’ Ell* in' ha form' to
m' Hanna gievato ettanto, ckt eapiiandolt »»’ alt r a f.a-
t * r opera mi* sotto It man! , f r . S. Illnstrissima do-
ord conosetre esstr (junta ken different* da quell* ch'
Ell a gia vide, per it mo lit (orrtiioai giant* t tron-
eamenti eke o' ho fat to . Nell* second* parte ho fatto
man bests* sopr* tutto ei* ck* non ha aval* l* torte
di piastre * IT, S. Illnttritsime .
\
%
y % •
te(a), siccome nelle novelle del Lami che a Firenze
si phbblicavano, ed in aftri giornali altresl, dellfc
quali sue produzioni ip non fard qul parola * * per
non aggravare il mio leggitore in fernta abbon-
danza , avendo larga messe di cose piu interes-
santi di che ragionare.
S* era di x questi tempi il Baroni , e singolar-
mente dopo la sua controversia col Zanotti, dato
alio studio* della filosofia morale di cui s’ era for-
mato un sistema per sua istruzione ed esercizio ,
che conservasi fra suoi scritti , e del quale, per-
ciocche nulla contien di nuovo, non si dira. Ben
d’ alcune sue dissertazioni che meritan d* essere
conosciute non taceremo, acciocche si vegga co-
me un saggio e cristiano filosofo sappia trattar
que-
00 Mi raccomando a V. S. Illustrissima ( scrlvta Zao
carla Seriman al Baroni 1 " anno 1758 ) per quest e no-
stre Memor it , t It raecomando part a eodesti degnis -
sinti Socj . ( gll Accademicl Agiat! ) he cost ttuovt t$
yonno render pregevoli , in a pochi sono capaci di cost
ituovt , e it migliori mi son vennte da costly E In al-
tro loglio * Quando avremo qualche bet/a tetter a sua
per arricckime 1$ Mentor it ? mi raecomando ; la stimo
in Jinit ament e , ecco la ragione delta seecatura • E In al-
tro ; L* incomodo da me s offer to net passato most mi pri-
*t'b del contento di sc river le , ma non privd te Memorie
delle letters sopra it Riegger , sopra te istitmioni del
Bruckero t e intorno al Bouffon . Fttrono universatmen -
it applaudite, come sono sempre le tost sue;.
s
\
b
Digitized by Google
6 %
quegli argomenti medesimi di cui hanno abusato
tant’ altri , a danno della religione e de’ costumi .
Una di queste e qnella in cui difende una propo-
sizione da molti fiiosofi favorita per Tuna parte,
e da molt’ altri combattuta per 1’altra, clod the le
leggi natural i obbligkerebbera anche pasta l' impos-
sible ipotesi cite lddio non esistesse , e cura non
prendeisi delle cose di quaggiu . Fu favorita per
non dir di tutti , dal Grozio , dal Leibnizio ,
dal Bayle , e cc^nbattuta dal Pufiendorfio , dal
Barbeyrac , e dali’ Eineccio . II Baroni dopo
aver risposto all’ obbiezion di chi dice che
non si puo suppor.legge , senza prima supporre
un Legislatore supremo , mostra che la bonta e
P aggiustatezza delle leggi natorali gia intendesi
colla sola ragione , e prescindendo anche dalla
suprema volonti di Dio , obbligan 1’ uom per i
mali che non osservate producono , e pe’ beni che
dalP esecuzion loro derivano . L’ nomo non pno
vivere Senza i soccorsi e la compagnia degli altri
uomini, a che egli e gia da natura inchinato, ma
la societl mantener non potrebbesi senza 1’ osser-
vanza delle leggi di natura ( il che egli prova con
lungo apparato di ragioni e d’ esempj ) dunque 1* uo-
mo anche prescindendo da Dio, sarebbe obbligato
all’ osservanza di queste leggi . La dissertazione d
j !1 6 e S nosa » e degna del suo dottissimo autore ^
ma qul mi si pennetta una riflessione niente per
altro nuova , ed d questa , che se ad onta della
cognizione e della certezza in che e 1’ uomo
dell’
i by Google
«
dell’ csistenza d’ un Dio punitore della violazio-
ne , e premiator dell’ osservanza delle leggi natu-
ral! delle quali anche A Autore , se ad onta delle
leggi positive medesime , pur queste leggi natu-
ral! bene spesso s’ infrangon dagli uomini r ehe
sarebbe allora che Dio non esistesse, o delle cor
se di quaggiu , come affermano gli Epicurei an#
tichi e modemi , non si curasse V Perche rinno-
velJar le opinion! , sebben in sentimento alquanto
diverso , e a forma d’ ipotesi , che meritamente
furon condannate in Pelagio ? Ma gia di que-
sts materia ban trattato oltre molt’ altri * il Bor-
daloue, e 1’ Abate Roberti nel suo bel libro della
Frobitd Naturale ch’ e adatto all’ inteliigenza di
tutti. Ritorniamo al Baroni.
Era paruto strano ad alcuni che egli nella dis-
sertazione accennata derivasse le leggi naturali
dalla conservazion di se stesso , onde venisse a
stabilire alle azioni umane, qual ignobile centro,
il privato vantaggio, e il piacere di ciascheduno,
e mostrasse cosl di soscrivere al sistema di Tom-
maso Hobbes il qual viene da tutti riguardato
come molto pericoloso , quale infatti il dimostra
Rudolfo Cudvort nel suo sistema inteltettuale , il
Barbeyrac , ed altri in gran numero , Ora dopo
aver confessato il Baroni che nell’ opera dell’ Hob-
bes si trovano molte maccliie gravissime , si pro-
pone con un trattato assai lungo di mostrare , che
il sistema dell’ Inglese intorno al diritto naturale
non e quel tessuto d’ errori che si vuol far ere*
de-
%
dere , provando egli che non st diversifica da!
Sistema degli altri filosofi che in cio solamente ,
che dove gli altri cominciano dalio stabilir per
principio che si debba proccurar il pubblico bene
nel quale afferman comprendersi afiche il privato,
T Hobbes ponfe per fondamento i’obbligo di con-
Servar se medesimo , raostrando poi non potersi
cio ottener facilmente, senza viver in una socie-
ty la qual abbia per oggetto il bene universale a
cui tutti i raembri obbligati sono di cooperare .
£ perch& si comprenda cio essere, passa il Baro-
ni ad esporre con qualche estensione il sistema
Hobbesiano depurato solamente da tutte quelle
espressioni estranee al sistema medesimo che han
levfjto a ragione tanto rumore , e che han posto
I’ arme in mano ai confutato'ri di quel troppo fa-
moso scrittore . Dopo cio s’ accinge a provare
che volendosi in maniera geometrica mostrare '
quali sieno le leggi naturali , e 1’ obbligo che ha
ognun d* osservarle cooperahdo al ben pubblico ,
lion v’ ha mezzo migliore che prendcr le mosse
dal principio della prppria conservazione , come
51 piu efficace movente; il che fu fatto dall’ Hob-
bes . E acciocchdNi leggitori ne rimangan me-
glio persu;*si , esamina 1’ autor nostro cio che
jnanca agli altri sistemi , perch& con ragion possa
dirsi che le accennate verita sieno dimostrate con
jnetodo . E perclocche il piu fiero impugnatore
dell’ Hobbes fu il suo compatriota Codvort , si
esamina il sistema di lui , ii quale in sustanza rt-*
‘ cer-
%
Digitized by Google
4
cercava le leggi naturali nelle ideer innate neJla
partecipazione de’ lumi divini , nelle eterne ed
immutafcili essenze, espressioni secondo lui, vuo-
te di; sens©, che sentono i sogni platonici , de*
-quali U Cudvort era mol to invaghito .. Cbiama
qaindr a sindacato i sistemi del Clarke, del Bayle,
del Gfozioe del Puffendorfio, ( il qual ultimo sistel
ma ® P iu & lice degli altri perche piu s’e accostato
al Hobbesiano , il che il Baroni mostra a dllungo )
e cosi pore del Cumberland , e finalmente dell’Ei-
neccio , i quai sistemi mostra esser mancanti ,
oscuri , e bisognosi di dimostrazioni' e di meto-
do, e solamente allor men difettosi, che al Hob-
besiano piu s’ avvicinano , il qual solo fra tanti
confronti, e confutazioni per questa parte trionfa ,
sebben per altre a ragione venga da buoni e sani
iilosofi con abbominazion riguardato .
A quest argomento medesimo appartengono
* due altre dissertazioni del nostro infaticabile au-
tore , amendue contro Samuele Cocceio il qual
credeva che 1’ istinto , e il consenso delle genti
fossero un infallibil criterio onde conoscere se
una cosa era o no di naturale diritto . Nella prima
prova dunque il Baroni„ che 1’ istinto e un mez-
zo infido e mai sicuro onde scoprir le leggi na- ■
turali, perciocchd la datura deU’domd d un fondo
guasto quale in lui si manifests sin dagli anni
piu teneri, perche al vizio tendente , e bersaglio
delle passloni . Che se in process© mostra amore
alia virtu , e alle azioni lodevoii , cio nasce dall’
e edu- '
✓
I
t
65
educazion , dagli esempli e dalT uso die si con •
verte in natura . Dice in seguito che-se 1’ istinto
servisse a conoscere le leggi uaturali , dovrebbe
esser sentito da tutti gli uomini , e tutti gli no-
mini dovrebbon amare , e abborrire le cose me-
desime : ma la ^oria di tutti i tempi prova ii
contrario « Poicli£ alcuni popoli riguardavan qual
enorme delitto , e 1' e infatti , 1’ incesto , 1’ adulte-
rio e sinaili infamie , jdtri gli ammettevano come
cose lecite ed indiUerenti .
. In quanto poi al coasenso delle genti , fra le
altre ragioni che 1’ autore adduce a provare cbe
non e un mezzo valevole a venire in luce di cio
che la legge naturale ci vieta , o ci prescrive ,
quella stabilisce come precipua, cbe oltre che ci e
quasi impossibile di rilcvare i costumi di tutte le
nazioni del mondo , non si potra di leggieri ad-
durre un precctto di morale del qual non si pro-
vi , che se alcuni popoli han fatto segno di ri-
spettarlo , e osservarlo , altri al contrario non
abbian tnostrato di ne pure conoscerlo .
Ma siccome potea taluno opporre al Baroni , che
per istabilire questo consenso , non deesi alle nazio-
ni ricorrere barbare e incolte , rna sibbene a quelle
che si riguardarono sempre , e tuttavia si riguar-
dano come le piu umane ed illuminate , cosi sco-
po e della seconda dissertazione il provare che
anche presso le piu privilegiate nazioni, e presso
i' Romani singolarmente erano certe costumanze
in uso come lecite e oneste , che contrarissime
so-
, Digitize d by^Googk
- >* - i
6 7
sono alle regole d’una sana morale. E fra gli al-
tri esempj adduce quejlo dell’ esposizion de’ fan-
qiulli , che i padri si facean lecita , non vietan-
dpla lord le leggi , anzi espressamente in certi
casi lor comandandola , quando o si vedean cari-
chi di troppo numerosa prole , o scarsi di beni , o
quando questa prole ,nascea loro deforme . , come
si prpva coll* autorita degli storici e de* comici
tutti (a) .
€ 2
Co-
E' da leggersl fra le altre, la dlssertazione del Nood,
dt par t us expositione & Meet apnd veter es Del rim a*
rente non fu solo il Baroni a confutar le opinion] o
stravagauti o crndeli di Samoele Cocceio . 11 fece pare
in argomento dl maggiore lmportanza Gto. Marla Lam-
predi Professore dl dlritte pnbblico neil* University dl
Pisa che ancor pe plagne la morte , il quale nel suo
bed Iibro.de Ucentia in ho stem , prese ad esaminare
certa innniana sentenza del Cocceio con cul dava alle
potenze belli geran ti tin arbitrio infinite non solo sopra
le robe, tna anebe suite persone disarmate e innocentl
del sno nerqico . Una siffatta dottrina ebbe seguaci neU
P Accademia di Berlino , e In altre University della
Germania, e sarebbe divenut% fatale al genera uinano ,
se non trovavasl chi intraprendesse a sostenere la cau-
sa dell' wnanith , e della ragione , citando al Tribunal
della natura coroe *el di malefifclo tutti coloro che al
di Ut della necessity della difesa , e dejl* interesse d;
riparare un torto rlcevuto , si fan lecito di commette*
re quello che suggerlsce l’odio, il furor, la vendetta
e to sfrenato deslderio dl conquista . Glornal di Pisa •
1 Tom. XCII. ,
/
\
\
*
Digitized by Google
6*
Cosi il nostro autore sempre occupandosi in
nuovi e peregrin! nrgomenti passnva i subi gior-
lii , e venia riguardato in queste nostre contrade, ,
singolarmente dopo la mortc di Girolamo Tarta-
rotti , qual oracolo a cni tutti ricorrevano gli
studiosi che abbisognassero di lumi e di consi-
glio.'Ltii felice, se ad una sola scienza cui a be-
ne apprendersi e a ben coltivarsi e breve spazio
la vita d’ un uomo , tutte avesse rivolte le sue
applicazioni , e i suoi affetti ! Quel suo acuto in-
telletto , quella sua cliiarczza di mente , quel suo
immenso cd infaticabil trasporto alio studio , in
istato il matte vano di produr qualche opera gran-
de e classica , onde registrarne 1’ autore nel ruolo
de’ pochi originali del serolo . Ma pur troppo acea-
de dicuomini di vasta dottrina, e d’ingegno pene-
trantissimo tah'olta ottengano minor grado di ce-
lebrita presso i. posted , che non altri di dottrina
e d’ ingegno piu limitato . E cio d’ ordinario , se-
condo cli' io credo avviene , ( per nulla dir della
scclta del tema medesimo preso a trattare che
puo dipender dal caso e dalle circostanze attuali )
dalla vastita appunto tflella dottrina e dell’ inge-
gno d’ uno scrittore , cui s* ofTrono moltiplici ar-
gomend a colorire , i quai tutti volendo abbrac-
ciar ad un tempo , 1’ amore e V interesse all’ uno ,
1’ amore e 1’ interesse all’altro diminuendo, vienc
la mortc in fine .che 1’ obbliga a lasciargli presso
che tutti imperfetti . Altri al coutrario con minor
estensione ri J idee e di cognizioni , jnnanloratisi
d’
I
^Digitized by C>Q();;I,
i
6 9
d’ un argomento , a quello senza interruzione
consacrano le lor vigilie , e con esso , ove sia
colorito a dovere, s’acquistano 1' immortaljta (a).
£ grandissimo il numerodegli scritti di varlo ar-
gomento che ci ha lasciati non compiuti il Baro-
ni . Egii stesso confessava questa sua volubilita ,
la c#bdannava egli stesso , ma capace non era di
vincerla. Fa compassione il vedere un volumino-
so trattato fra gli altri sjull’astrusa ed agitata ma-
teria del commercio dell’anima col corpo , privo
del suo compimepto . Egli dopo aver esposti
chiaramente i sisterai de’ piu celebrati filosofi in-
torno a cio , e confutatili con forti ed evidenti ra-
gioni, dopo d’ aver con ordine lucidissjmo cspo-
ste le tcorie che «d nuovo suo sistema fosser di
base , neU’ atto appunto questo suo sistema d’ espor-
. - re ,
(a) Nel Tom. II. della Raceol/a Ferrar'es* d' Qpuscoll
P»g. 113 leggeti ana motto ten.sata dlssertazione del
Cliiarlssltno Abate Andres sopra le ragitni dtl'.a star-
***** de’ progressi delle seism* is* quest* tempo , in
cut fra le altre cagionl che assegna di cio , aanovera
fra le precipue I’ universale coltura che si cerca dagli
scienziatl , i quali spargendosi in varie cognizloni , non
possono riuscir profondl In alcana , e perh ebbe raglo-
ne di dire a questo proposito Paoto Cortese nel suo
elegante e gludlcloso Dlslogo DE HOMiNIBUS D0CT1S ,
pins vattrs ad fatnam & celebritatem unfits simpUcit
generis vir/utem aisolutam , quant multa annex* gt.it-
i ra stir tut mm non ptrjtUarnm .
)
- *
Digitized by Google
. f *
l.
7 °
re , abbandona il lettor rtial oontento , e non pro-
gredisce piu avanti . Anche intorno alia compli-
cata materia delle Monete , tanto scrisse , che as- 1
tai sarebbe per doe grossi Volunji , ma cosi con-
fusamente , da tton poterne renir forse a capo n&
pnr cokil 4 cb* consnmato fosse in somiglianti
argomentf . Ogni letterato con cui strignesse®egli
atnicizia > cagion era motrice d’ una nuova sna
produzione o in quel genere medesimo in cui 1*
■amico suo distinguevasi , o in difesa di qualche
opinione di lui . La sua amicizia col Tartarotti
fu cagione ch’ egli scrivesse oltre altri piu brevi
opuscoli, l* Irttpotenza del Demonio di che abbiam
parlato , come quella che coll’ armi della ragione
la stregheria distruggeva dai Tartarotti impugnata
coll’ arme della critica . Le sue relazioni con Fran-
cesco Zanotti l’indussero a tessere tante operette
in materia di morale filosofia . E finalmente i suoi
Icgami con Scipione JVlaffei il mossero a scrivere
di proposito anche contro la Magia , oltre a quel-
lo che gia n’ avea detto nella dissertazione intor-
no ai catliui effetti della tneravi&lia mal regolata .
Abbiam veduto piu sopracomeil Maffei itidus-
se il Baroni a visitarlo a Verona colla promessa
i
di dirgli libero il suo parere intorno a Wlmpotenzp
del Demonio . E infatti gli tenne parola. Imperoc-
che dopo aver lodato la novita del subbietto K 1*
* acume e il giudicio di maneggiarlo , gli disse di-
spiacergli solamente una cosa , ed era } ch’ egli
nel suo libro distruggendo la stregheria avesse
poi
i
Digitized by Google
I
poi lasciata in piedi 1’ arte magica , e, cio : forse
per deferenza e cieco amor ch> ei portassc al Tar-
tarotti, che l’esistenza affefmava della Magia. li
Baroni si scuso col dire che la distruzion della
Magia, non era del sunto trattato nell’ opera sua #
ma che per altro egli avea forti ragioni , onde
combatter quelle usate dal Tartarotti in fnvore
dell 1 arte magica nella sua Apologia, al Congresso
fJotturno , e diverse da quelle onde s’ era servito
il Maifei medesimo nella sua Arte Nlagica aunt -
Mata . II Maffei J1 sollecito a produrre queste
sue ragioni , il che fece' , molto tempo dopo pe-
ro 1’ autor nostro , morto gia essendo il Vero-
nese , colla dissertazion che ha per titolo del na-
tural galleggiamento de' cor pi umani nell' acqua >
che inedita si conserva , e di cui direm qualche
cosa . '
L’ argomento usato dal Tartarotti nella sua
Apologia onde provar 1’ esistenza dell’ arte magica
era questo. Che ne’ secoli scorsi per rilevar l’in-
nocenza o la reita degli accusati di Magia, fra le
prove che come ingiuste furono abolite da’ legi-
slator posteriori , era pur quella che chiamavasi
la purgazione dell' acqua , che in questo modo fa-
ceasi . Legavansi al reo preteso le mani unite ai
piedi di foggia, che la mano destra rimanesse at-
taccata al pied^ sinistro, e la sinistra al piede de-
stro , e fattosi un tale aggruppamento del corpo
di lui, il •si gittava nel flume o nel bagno. S’ egli
calava al fondo , riguardavasi come innocente ,
ove
» i
Digitized by Google
ove galleggiante rimanesse sulla superficie , quasi
T acqua negasse di accoglierlo nel suo seno , co-
me. reo condannavasi . Dopo questa esposizione ,
soggiugne il Tartarotti , che un corpo umano di
sua natura , qualor da qualche artifizio sostenuto
non venga * debbe sominergersi , e per6 tal gal-
leggiamento dpbbe considerarsi come un eiTetto
prodigioso e soprannaturale . Iddio non puo ca-
serne cagione , poiclie non e da supporre che Dio
volesse approvar con miracoio una speculazione
tanto illegittima e alia' ragione tanto contravia ,
dunque il Demonio , e cio per mantenere in pie-
di I’ utnana superstizione . Il Maffei rispose a que-
st’ argoinento col dire , che di' tale galleggiamen-
to vi poteano essere piu cagioni naturali , senza
perb recarne veruna . Il Baroni dunque colla sua
dissertazione si fa a provare che il fatto riferito
de" supposti Maghi galleggianti nell’ acqua e natu-
rale e couforme alle leggi meccaniche ed idrosta-
tichc, senza che il Demonio v’ avesse parte niu-
na . Nega poi assolutamente che il corpo umano
•sia specificamente piu grave dell’ acqua , che anzi
piu leggiero il dimostra , e le ragioni adduce per
•le quali chi cade nell’ acqua il piu delle volte af-
fbga in essa , e affogato discende al fondo , il che
alia prima proposizion non s’ oppone .
Quindi egli dopo aver cercata la situazione in
cui a tenore delle idrostatiche leggi stando un
uomo che fosse in acqua , sicuro sarebbe di non
sominergersi, dimostra che quell’ artiiiziosa posi-
tu-
• ' to
tura die si dav*' a’ corpi de’ creduti Maghi neii’
immergerli nell’ acqua e appunto la piu opportu*
na a, far nascere , e a mantenere questo galleg-
giamento , onde do che si fncea passare per una
-prova della reita ed innocenza altrui , non era che
lui esperitnento di fisica , che conferma Ie leggi
di natura . E poiche trattiam di questa. materia ,
non e giusto tacer d’ \m’ altra dissertazione , die
tali ajiplausi otteune presso gli ainatori delle cu-
riosita naturali , che fu impressa tre volte , (a),.
Era sortita l’anno 176 6 colie novelle letterarie di
Firenze una letters dell’ Abate Dartaloni Napoli-
tano , nella quale inforraa egli il Novellista Fio-
rentino d’ uno strano fenomeno nelJa persona di
D. Paolo Moccia suo concittadino , nelle lettere
greche e latine versato . Costui giunto all’ eti di
52 annl, senza perizia veruna al nuoto, scoperse
a caso in se stesso una propriety a lui affatto
ignota . Ecco le parole del Bar colon i medesijno.
„ D. Paolo Moccia entrando in mare , e lascian-
„ dosi equilibrare dall’ acqua, vien sollevato per-
„ pendicoiarmente dal fondo , restando Eno alia
„ meta del petto ivi immerso , e cosi tenendosi
„ senz’ alcana azione o fatica , lasciate penzolo-
„ ni ambe le mani , se ne passeggia per questo
„ elemento con tanta sicurezza appuntp , con
1 n qufan-
(a) Nelle Nevtllt LttUrarU del Laral , nel Giorntl Ve«
otto di ihdicina , • in qucllo di Staria Natural ».
74
j, quanta per 1c case e strade della citta egli o *o-
„ lito di camminare . Donde poi anche viene ch’
,, egli fa dentro 1' acqvxa tutte quelle funzioni ch’
„ ai movimenti ed alle azioni del corpo son re-
,, lative, in quella maniera stessa e naturalezza e
„ facilita maggiorc pur anche di quel che far le
,, potrebbe stando fuor d’ acqua , e le fa altresi
„ lunge da ogni pericolo di qualsivoglia acciden-
te ” • I-e stesse cose conferma D. Paolo Moc-
cia medesinio in una sua letters latina a stampa a
Marco Colonna . Ora A* Abate Bartaloni spiega
questo fenorneno col supporre ( quasi cio fosse
novella scoperta , o semplicc conghiettura ) che
il corpo del Moccia fosse specificamente piu leg-
giero dell’ acqua , e quindi atto a galleggiar so- /
pra d’ essa .
Al contrnrio il Baroni nell’ epistolar sua dis-
scrtazione dice che la sua mcraviglia per quello
ch’ era accaduto al Moccia non derivava gia da
cio che si dovessc arguir die il suo corpo fosse "
piu specificamente leggiero dell’ acqua , ma sib-
bere dal vedere che fosse pin leggiero dell’ acqua
di tanto , che stando in quella a perpendicolo ,
egli sopravvanzi con tutto il capo , e colla meti
del potto altresi . Poiche gia il Borelli , ed altri
avean dimostrato in virtu di fatte esperienze , che
P uomo mentre vive e in general pin leggiero
specificamente dell’ acqua , ma questa dilferenza 4
si piccola , che solamente una minima parte del
corpo puo all’ acqua sopravvanzare . La rarita del
ca-
iuzctlby.Coo^le
caso e la tnaraviglla nel Moccifc £ dunque ch&
tanto soppftfvvanzasse ; onde in loi si scorge un’
eccezion alia Tegola universale . II Baroni dopo
aver osservato che il Moccia uomo di statura or-
ditutria/e di biiona complessione, era perd, qua-
te il Bartaloni il descrive , di grassezza piu che
ordinaria , e di ventre grandissimo , e questo spu~
gnoso e floscio , passa a proporre la sua con^-
ghiettura , che non dispiacera a chi ■ legge di ve-
, der qui per esteso inserita colle parole medesime
del dottissittio antore . Prima di proporre la x
„ mia conghiettura , die’ egli , convien ch’ io pre-
„ metta una proposizione , la qual £ , che se ad
un corpo il qual sia specificamente pio grave
„ deli* acqua , se ne unisda un altTO il qual sia
j, assai men grave di essa , e cio si faccia con
„ debita proporzione di quantita , e d* ingrandi-
n mento di volume , puo quel -coYpo piu grave
dell* acqua , mediante questo accompagnamento ,
ft g a Higg^re in mezzo ad cssa , laddove prima
9 , n’ andavft al fondo , perciocch& la maggior gra-
9 , vita dell* uno compensando la maggior gravita
„ dell’altro, si viene a formare un tal composto,
„ die tutto insieme pesa egualmente e anche me-
» no d* un pari volume d’ acqua , il cbe produce,
99 com* £ noto , il galleggiamento de* corpi ; e
it quanto maggiore sara la quantity del corpo men
„ grave dell’ acqua che s’unisce al corpo piu gra-
S9 ve, tanto piu possente sara la caglone del gal -
„ le^giare , e tapto maggior la porzione di quel
99 com-
„ composto che sopravvanzerfc alia superficie del-
„ 1’ acqua . Tutto cio si deriva con tanta facilita
„ dalie piu note leggi dell’ Idrostatica , ed e tal-
mente comprovato dall’ esperienza , ch’ io non
„ mi diiVondo d’ avvantaggio a dimostrarlo . Ora
„ e da notarsi , che le parti piu essenziali che #
„ costituiscono il corpo umano, come sono 1’ os-
„ sa, le carni ed anco il sangue stcsso , sono di
„ lor natura specificamente pin gravi dell’ acqua r
„ sicclie per parte di questi dovrebbe il corpo in
,, essa immerso calare al fondo . V’ ha pero net
„ medesimo corpo varie cavita , delle quali la piu
„ considerabile 6 quella del petto , che son pienc
„ d’ aria 9 corpo , come si sa , circa mille volte
„ men grave dell’ acqua . Puo dunque il corpo
„ umano per la premessa proposizione ricevere
„ da quest’ accompagnamento dell’ aria un valido
„ soccorso per sostenersi in mezzo all’ acqua .
„ IUa io voglio oltraccio che si metta in consi-
„ derazione quella materia pingue , oleosa £ quas i
„ buttiracea del sangue , come la chiamano gli
„ anatoinici , la quale pressoche per tutto il cor-
„ po riempie quelle cellette o borsette che si ri-
„ trovano in una sottil membrana , ch’ e posta di
„ sotto alia cutQ, la qual materia , com’ e noto ,
„ grasso o pinguedine s’ appella , e si ritrova in
„ chi piu in chi meno in tutti gli uomini , salvo
„ in quegli che sono estremamente dimagriti e
„ smunti . Essa poi a proporzione della piu o
„ njeno quantita che si scpara del sangue , e che
-ii si itflOoga nelie nominate cellette } cagionando
„ in esse distensione e gonfiimento , nccresce an-.
„ rbra il Volume del corpo umano , cbe in alcn-
„ ni ghigne a smisnrata grassessa. Or qnesta ma-
tt tettt, ( ^er essere -di sttstanza oleosa e buttira-
„ cea, h rtrtamenfe ; d*assai men grave dell’aequa,
„ PercM 'hon si dovri dunque dire , che dessa
„ unit* Ta' quell’ altre 1 parti del corpo che sonn
,, specificamente piu grxvi dell’ aequa y le ajuti a
»> gallegiare ed a soatenersi , formando insieme
,, con esse un composto della medesim’ acqua spe-
„ cificamente men grave ” ? fin qui il Baroni .
S’ applichi al caso del Moccia quests dottrina ,
ed ecco spiegato quel fenomeno che fu cagione
di tante meraviglie-, e che potrebbe esser comu-
ne a tiitti coloro che* nella costituzione si intser-
na Vhe estema del corpo a Ini si conformano ,
sol che avessero egual coraggio di fame la prova.
Qnesta dissertazione , che, come si disse, ot-
tenne applausi, proecord all’ autor nostro un cor-
rispondente’ed arnica che fn nno a lui de’piu ca-
ri . Il celebre Padre D. Paolo Frisi avea letto que-
st'’ scrittfcv e gli era grandemente piacinta la spie-
gazion del fenomeno , ’ a tal che vennto in eo-
gnizione che ii Padre Baroni Olivetano y.fctoe al*»'
lora in Milano trovavasi, com’ egli pure H: Padre
Frisi, era fratel dell’ autore, and£> a vfeltarlo a a
congratularsi d’ un fratel cosl nelie scienze va-
lentc , e gli mostro gran desiderio d’ aprire con
esso loi epistolare commercio . J1 Padre , Oiiveta-
no
4
I
no scrisse a Clemente di cio , n£ ci voile di pit*
perche questi che venera va altamente il matema-
tico Frisi acpettasse giubbilante 1’ invito , e si stri-
gnesse quella dotta e Candida corrispondenza che
tcrmin6 solamente co’giorni del Padre D. Paolo,
e che pin tenera e forte divenne, allorchp questi'
r anno 1770 fu nella nostra citta chiaraato per
idrauiiche controversie die lungo tempo duraro-
uo , e la cui ricordpuza non e del nostro, argo-
mento . Nel tempo che qui si trattenne avea a suo
indivisibil compagno Clemente , il qual non se
ne sapea staqcar ne pure in quell’ ore in cui l’al-
tro era in quegli afTari occupato ch’ erano stati 1’
oggetto del suo viaggio . Quanto il Baroni V amas-
se , ben cliiaramente il mo$tro nelle cure presesi
e negli affanni da lui sofferti a difenderlp vilrqen-
te persegnitato da per# ^ani cervelii , per c.ertc
ragioui chc a me non s’, appartien di qui addur-
re . Ben qon e da tacere t > che. la sua amicizia col
Frisi , e le dqe dissertazioni poc’ anzi accennate ,
furon c agionp , qom’ egli stesso confessa nella
sua pin volte citata autogmfa nota ,.ch’ ei rivol-
gesse per molti amji le sue piu care appiicazioni
agli studj mntematici e idraulici , intorno ai quali
lascid grande fascio di scritti , per la maggior
parte per6 , secondo era suo costume , coniusi ,
e incompiuti (a).
r/ 03 i
rn
-T—
. .
• » . •: ’■
(a) Fra questi, varj trattati e dissertation! httbruo agli
spazj (urvilinti c oviprtsi fra tr» 9 qaaftro oitcolr .
Qtt ' v . »$W-
V 4
r.
m Abbiam vedato sm qui come indefesao fosse
II nostro CavaiceW) coltivator degli stud] cl)’ era-
no la sola sua occupaziojie e diletto . ]Ln fatti di
brighe domestiche egli.non volea pur sentir far
parole, e ne avea abbandonata la-cur^al suo, fra-,
tello maggiore . Ne’ pubblici affari abborriva di
meseersi , e per non perdere la car a sua liberti*
ed interrompere le sue meditaziooi, e perche so-
lea dire , the chi serve al pubblico , .serve quasi
Seinpre ad un ingrato , proverbio antichissimo , e
che pur troppoogni giomo v/eggiamo avverarsi .
Pure in sn gli ultimi anni suoi , . come j si diri ,
violentato dall’ amor della Patria » lodevolmente
non seppe tenere il deliberato proposito •*. La sua
vita era metodica , e direi quasi snpersti»iosamen T
te metodica , perch £ solea perdere la natural sua
giovialiti ove qualcbe ostacolo si frapponeva aUe
consuete sue azioni . La mattina era tutta consa-
: . cra-
Sulla proportion <tu ha il qucirato * 11 ' ana del
tircela , Dt‘ guttcki d' azzardo , 4 morno a’ quail hi) u-
, ul ingegnosa Jibro pubbllcb 1' anno 1784 colle stamp*
dl Firenze 11 mio grandissimo amico Nicola Codronchl
Imolese , Regio Conslglicre a Napoli . Dell' allontamarsi
the fa it sole dall' Equators . Suite sezioni Coniche .
Sulla Trigonometric ! , sut massimo effetto delle macchine
masse dall’ acqua . Sul raddrizzamento de' fiumi tor -
tuosi ton nuovo mtlodo dimostrato . Salta vilocitd dt’
fiumi proporziooata ui piani the sco front , tt.
4
So
crata alio studio , e sortiva di casa solamente in
buI mezzodl a circnir !a patria sua Terra osser-
vando le banderuole de’ tetti onde ispiar qeal ven-
to soffiassc, e distender quindi le meteoroiogiche
sue osservazioni , poiche la meteorologia molto
ei coltivd, come non lascefcm d’aocennare a Suo
luogo. H dopo pranzo nscia ogni giorno al pas-
scggio , e quindi dopo breve conversazione fra
parentl ed amici , nuovamonte raccoglievasi nolle
sue stanze per abbandonarsi alio studio , e per
non coricarsi che fatta la raezza notte.
Ma da una vita tanto laboriosa e indefessa il
ritrassero un poco , sebben con molta vlolenza
dell’ animo suo , e i consigli de’ medici che gli
presaglano malori , e piH aucora il suo atnore a’
proprj contittadini ed amici . Abbiatn gia osser-
vato come il luminoso esempio de’ due i'ratelli
Tartarotti avea difl'uso in questa Citti , e nelle
Terre vicine altresl un inusitatp fervor per le
scienze e per le lettere amejie, il qual si fece piu
Universale dopo P istituzionc dell’ Imp. Aecade-
mia degli Agiati , di che s’ i pur fatto paroia .
Ma siccome la buona riuscita de' giovatii e . nelle
scienze c riell’ art! , molto dipende dal valore e
dalla perizia degl’ Istruttorl , cos! si ccrcava che
questi non mancassero agli alunni , e questi non
inancarono per verita insino a tanto che fiori 1^
celebre societa Loiolana . In que’ Collegi con lie-
vissima spesa de’ lor parenti s’allevavano i gio-
vanetti e s’ iustruivano nella religion >, ne’ costu-
jni
i
Digitized by Google,
/
\
»
8r .
mi e iii quelle scienze e in quell’ arti a die erano
piu da natura inclinati e disposti (nella quale in-
vestigazione furono sempre meravigliosi i Gesui-
ti ) e n’.uscivano a edificar le citta e le proprie
famiglie coll’ esempio d’ ogni virtu . Ma estinta
con danno forse irreparabile e della religion e de-
gli studj una tal societa , venne ad estinguersi
uno de’ mezzi piu facili e piu sicuri alia pubblica
educazione . Non mancavano e vero in Italia ne
celebri University , ne Collegi secolari bene am-
. ministrati , ma questi erano inaccessibili ai figli-
uoli de’ Genitori non facoltosi . che non potean
reggere a tanto dispendio. Oltraccid le gran Citta
si temeano giustamente per mold , e 1’ esempio
contagioso de’ mali compagni , e il lenocinio de’
pubblici divertimenti , non sempre vietato in cer-
ti Collegj meno veglianti . lmperd si crpdca da
molti miglior partito il non allontanar dal la casa
paterna i proprj ligliuoli , ove valenti professori
trovar si potessero che gl* istruissero , Di questi
non v’ avea gran dovizia nella nostra Citta ,
da che i due fratelli Fontana , il Graser e si-
mili erano altrove . E per tacere degli altri stu-
dj , per cio che s’ aspetta alle Fisiche ed alle
Matematiche , ninno si sapea vedere che piu at-
to fosse ad insegnarle , che il nostro Baroni .
IVla egli era tale amator di sua liberta da non
volersi obbligare a luogo assegnato ed a tem-
po , avendo egli ricusati anclie prima incari-
chi piu luminosi , e qui in Italia , e oltremon-
/ ti
82
ti (a) . Pure il suo qmore al pubblico bene, e le
fervide istanze d'alcuni suoi amici 1’ indussero ad
aprire in sua casa in certi da lui determinati gior-
ni tin Liceo, ove 1’ Algebra , Ie Fisiche, c le Ma-
tematiche da lui s’ insegnavano , alle quali disci-
pline non si limito nientedimeno si strettamente ,
che per compiacenza non s’ inducesse talvolta ad
istruir anclie in altre, come fece fra i mold, col-
1’ ottimo suo Fratello Abate Kaimondo , negli
studj teologici •
Molti i discepoli furono che in diversi tempi
concorsero a lui,alcuni de’ quali onoraron se stes-
si e il nobilc precettore : io non ne nominero
che uno solo piu celebre eminentemente di tutti ,
e la cui ricordanza , coll’ esclusione degli altri ,
non puo /offender niuno . Fu Clemcntino Vannetti .
Era stato il Baroni amico e famigliare de’ Geni-
tori dl lui, e nascere l’avea veduto , e crescere ,
e n’avea presagito quel riuscimento che a tutti e
noto. Si diede dunque a coltivarlo con cura par-
ticolare. e il giovanetto tale amore in lui pose ,
e tal conlidenza , che non movea quindi un sol
passo nella letteraria carriera , senza i consigli
del
(«) Fugll esibito it posto che occupS quindi ed occupa an-
cora in Firenze, con tanta sua gloria ed utility uni-
versale d’ Kuropa , II nostro Fontana : e si vote*
pure Bihliotecario in una Cittb d’ Ungheria , come ap-
parisce da iettere del suo Fratello 0. Teodoro Olivetano ’
del nostro Baroni j ii che gia s’ e altrove accent
nato . * •• • • •!'.
All’ eta d’annl 14 il Vannetti. era cosl versato
nella lingua latina , . che poteva assaporare i» due
Coraici del Lazio Plauto e Terenzio, inaccessibi- /
li il piu delle volte a que’ medesimi che il roma-
no idioma pubblicamente professatio , e a tale gli
assaporava il Vannetti, che pote in quello stile e «
in quel gusto dettare un’ intera commedia: il che
dalT elegante suo biografo Veronese lion fu taciu-
to. Pu allora che ii nostro Baroni meravigliato
per simil portento., malgrado della disuguaglianza
deli’ et& loro si lego a lui con nodi d’ amicizia si
, forti che non si allentarono un poco che negli
ultimi anni della sua vita , come vedremo . Non ,
passava giorno che a vicenda non si visitassero ,
e ad onta di cio> volavano continiiamente le let-
tere da Rovereto a Sacco , e da Sacco a Rove-
• J ».*. • # 1 « v *
to . Dovette chi scrive consumar piu dl nella sot
la iettur^ delle lettere del Vannetti al Baroni ,
dalle quali si trassero Je notizie che riguardano il
primo, che strettamente connesse sono con quel-
le che al secondo appartengono •. Il Vannetti ne*
primi anni snoi letterarj , ( e gli anni suoi lette-
rarj cominciarono dir6 xjuasi colla sua vita ) era
cosi innamorato di Plauto e di Terenzio , e piu
ancora del primo che non del secondo , che gli
putiva sto per dire ogni libro che Plauto e Te- •
renzio non fosse ; ond’ egli s’ era in latinita, for-
mato uno stile dnro alquanto , rugginoso , e pe-
. f 2 de-
«
Digitized b y Google
$4
<lestre ^ II Baroni-il guar! di questo pregiudieio
suo giovanile, esortandolo alio studio del princi-
pe d’ ogni sapcreed eleganza, latina , voglio dire
di Marco Tullio ^ nl qual non-si tosto ebbe deli-
raasse felice* e quatito ne ringraziasse il suo Men*i
tore, il quale ringiovenendo diro quasi egli pure,
senz’ abbandonar perd le scienze da lui predilet-
te, in :grazia dell’ amico suo ripiglii'i i pritni stu-
dj , onde.piti yolumi abbiam di sue lettere siia-*
tine che italiane*- c^itiche* pocticbe, galanti, pia-
cev.oli (a) e scientifiche ancora, quasi tutte indi-*
i-* ^ a * ii- ' * i < - riz**
Co). Fra quests ben merlta singolar ricordanza queiia chf
ei lesse nelia nostra Accademia il giorno di berlingac-
‘•»bf ; * ’ * * * 1 * '
cio‘, a rallegrare 1* udienza . F.’ sulla Pazziu . Lagnasl
. - . . /. r .. . •
in essa 1 Autore che non siasi ancor data una vera n-
< ■ faestendere »d uria piccpla porzionre d’uominl, ov’ es-
sa al contrario n’ abbraccia tin numero quasi infinito :
- f non essenda pazzi sola men te que* che si legano colle
'-.rcatene, ml fqolti altresl di queVche Uberamente pas-
seggian le vie, e frequentan conversazioni e teatri, il
che prova egli dopo aver data la definlzione della paz-*
-I taro andavan (iisgitjttt* . Quiudi mostra che questa de-
♦ t jinizione regge all’ applicazion de* casl particolarl , «
t
Digitized by Google
rizzate al Vannetti , le qnalr mcviterebbero la
pnbblica Juce , meglto assai che nan il si meriht-
vano certi epistolarj applaud iti * 'de’ quail , ove' si
eccetfcuino a I rune native elegattze dl' stile , poco
altro che gli sia di qualchc utilitH ptjo ritrarne ill
. : •♦*•... 1 !i v>y:
■ * • ■ t t. . 1 i > , i • : . \ ‘i, - ■. ■ it
*:!“ ' j* !' • ••• ••■« nt., 1 r ;
: . - i ' ' /,;•
pcrb secondo ess* non 4 solamente pizzo 11 calzolaio
che si crede esser re, o colul che si persuade aver il
naso dl vetro, d’essere un* botte, uo gran dl mlgllo,
on cervo: ma pazzo I' avaro, mi piezo T Kftuate , ma
pazze 1* signore donne troppo superstlziose seguscf
della moda, e pazzl altresl moltissimi uomin di letter#
che pure venerati vengon qua! savj-. L' unica dlllererj-
za che passa fra 1 prirol e i secondl,.% che la discon-
vcnienza delle idee di quest! Insieme conjiunte, non
i cosl chiara e latnpsnte come quella de* priml .
(<•) Una di queste perb fu pubbficata dill* Ab. Melont
Del Tom. XI. della Raccolta Ferrarese d’ Opuscoll
pag. $o. nella quale sprat* tflgegnosamente an
i passo di Vitgilio che fn malt' tuies#da tuttl 1 cem-
> “etitatori , e 1 1* spiega In un senso affatto noovo
s ptauiblle .» E cosl par* *4*re tr* . I/ 1 ona nel
Giornale d’ Italia spcttante alia stitnta natural* ,
all' agritolrma , al camnttreia V altra dal Valya-
aense nel'e Memorie pir ttrvire alV tstoria I.ettera-
ria, la terza nella continuation* d/I Giornale de’ Let-
ter ati stampato in Modeua . La prima tratta della ma-
niera di couttruar fusthe per tut to f anna It foglit
drgti aktri , la second* k in dlfesa degU autori Jttlia-
nl
86
11 Vannetti innamorato della latina , /lion iscri-
vea mai , o si il facca con dispetto nella natural
sua lingua italiana , e mostrava di vergognarsene :
error perdonabile in si tenera eta (a) in cui le
superstizioni medesime letterarie dan buone spe-
ranze agli avveduti : onde il Baroni 1’ obbligava
talvolta a scrivere in italiano, e gli facea vedere
come obbrobrioso fosse il non sapere la propria
lingua, nel tempo stesso che s’ostentava la scien-
za delle straniere , e a rilevar la turpitudine di
tale incongruenza servivasi del paragone usato
dal Bembo, che per altri rispetti fu censurato poi
dal Cardinale Pallavieino. Si leggono con piacere
ancora le prime lettere itnlinne del nostro Vannetti ,
le quali comechi piene sieno d* errori grammati-
cali , di latitiismi , e di sali plautini , pure ridon-
dan d’ ingegno e di quel beato entusiasmo verso
gli studj, ch’c un sicuro presagio del futuro riu-.
scimento in essi d' un giovane alunr.o . Nientedi-
• * .,*.1/,. -M '• r: me *
nl the hanno scriito del moto dell’ acque , maltrattati
■ dal naturaliatn Banff on , la terca' fmalmente contlen
I’esrratto della grand’ opera del nostro Fontana intar-
no al vtlino Atilt viytrt .
(a) Quest’ errors tnedeslrno fa proprio d’ alcunl nomini
insigni italianl’del secolo XV. onde ali'or non si icri-
veano in Italiano che o poesie amorose, o novelle, o
roaze cronache dlsordlnate , non per altro plausfblli che
, per la sincerity, e nulla quasi per l'eleganza dello sti- *
> le , si coliivata nel secolo antecedents .
Digitized by Google
- • • 87
meno il Baroni con amabile severita gli facea co-
noscere gli errori suoi , e gli dava alcuni-avver-
timenti onde formarsi uno stile italiano che fosse
tutto suo , c che fosse perfetto . Per6 il consi-
gliava in sulle prime a bere il piu che gli fosse
possibile ai limpidi fonti di Dante , Petrarca r e
Boccaccio e degli altri di quel secolo, come que*
che portarono all’ apice della perfezione la bellis-
sima lingua nostra la quale degenero a misura
che si venne a scemare V ammirazione a que’ so-
vrani maestri di stile. Non era per altro ammira-
tore si cieco degli scrittor del Trecento , che non
conoscesse in essi ancOr de’difetti, e non consi-
gliasse il Vannetti a guardarsene . Fra questi era
il vizio della trasposizione ( che s’ osserva per
altro maggiore in alcuni de’ cinquecentistt ) ch’
ei volea assolutamente sbandita in particolar dalle
prose , come quella che nuoce alia chiarezza , fon-
damental pregio d’ ogni scrittura e parlare , e di-
cea che la lingua francese non ad altro dovea 1*
uso universal che se ne fa per tutta Europa, che
ai natural ordine di sua sintassi . Ma per cio che
s’ aspetta alia lingua francese egli non volea che
il Y annefcl s’ intiamorasse ‘ troppo degli Auto-
ri. che scrissei^-lj^-ipiia^ all* imitazion de’ quali
troppo pedestife^^iniif^^ riguarda singolar-
mente lo stile , e ail’ ammirazione idolatra , attri-
. ^ ‘ ' ' * ■ ■ ’ * *
buiva 1' attual decadenza del nazionale buon gusto
italiano . Questi autori divideva egli in due classi .
La priira secondo lui era composta di coloro che
«
affettavano uno stile mistcrioso ,■ stretto , che ac-
cenna e non ispiega 1’ idee , onde chi legge dee
tneditar molto a ben comprender Ja mente delio
scrittore . L’ introduttor di questo stile da oracolo
cb 1 ebbe infiniti imitatori era stato a detta del
Baroni il Montesquieu , il qual solea dire di vo-
ler far pensare il suo leggitore appunto perche 1*
uorao generahnente ha piu bisogno di pensar chc
di leggere . A che rispondea 1* autor nostro , es-
scr bene che pensasse chi legge , ma si a vedere
che quel che Jcgge appunto sia ben pensato , e
ragionevole, e no a rilevarc la monte delio scrit-
tore. Percioccht* chi scrive , scrive ad essere in-
teso, e chiunque a bella posta nelle tenebre in-
volve i suoi pensamenti , abusa del tempo e del-
la pazienza de’ leggitori , e sconvolge quel bel
ritrovamento di comunicare altrui le proprie
idee.- c y;< ; >
L’ altra classe era di quegli il cui stile era
pien di gonfiezze, di metafore ardite, di studiati
contrapposti , di acutezze lambiccate , e che si.
sforzavano cosi in prosa come in poesia di espri-
mere il lor pensiero di foggia che mostri aver
delP ingegnoso e del sorprendente , sebben nulla
vi sia in realta da maravigliarsi , poichd i loro
concetti nnscono in gran parte dall’accoppiamento
d’ idee solamente contrarie in apparetiza , ma fon-
date in sustanza in un semplice artifizio di paro-
le. Antesignani di costoro dicea il Baroni essere
Thomas, e Marinontel .
£
I
#9
E a questo proposfto non voglio dispensarmi
dal dar qui un’ idea al mio leggitore d’ al curie let-
ters del Baton! al Vannetti , nellc quail e inten-
dimento deirAutore di mettere in. derisione alcu-
ui poeti ( che da me per ogni rispetto si taccio-
mo ) i quali avidi di comparir dotti ove meno
il dovrebbon mostrare , mso'zzano le lor poesie
di vocaboli tecnici. , di teorie fisiche , metafisi-
chc , logiche , e di cio ne pur content! , per com-
parire originali , si dipartono dalF aurea sempiici-
ta de" greci latini e italiani scrittori de’ migHor'
tempi, e tutto empiendo di metafore, di concet-
ti, d’antitesi, creano uno stile gigantesco, forse
ancor piu vizioso di quello del secolo trapassato .
Egli dunque fingendo essere del bel numero uno
di questi innovator! , s* accinge a riveder le buc-
ce a Virgilio , e prendendo ad esaminare la bel-
Jissima descrizione della vita campestre che leg-
gesi nel secondo libro delle Georgiche , si stadia
di mostrare che Virgilio e on miserabil poeta f
povero d’ invenzione , d’ idee , d* espressioni , di
cognizioni. Che il suo stile d triviale e prosaico,
ch’ egli e scmpre in gnerra colia misura del ver-
so , che non fa che ripetere sempre le cose me-
deshne . contento d* aver cosl ntaltfattato il
Mantovano Cantors t introduce sulla scena Luca-
no, e dal con Iron to ch’egu ne fa si deriva , che
quanto e misero, umile, pedestre 11 prime, altret-
tanto & sublime, dotto e divino U secondo . Ma
sentiamo un tratto o P altro di questa salsissima
pa-
J
* 0 *
Digitized by Google
\
9 °
parodia colic parole medesime del nostro egregio
autore, che ha trovato la vera strada, consiglia-
ta anche da un gentil letterato del Mincio , e gran
Metafisico (a) , di sferzare con frntto il gusto
cattivo • Ecco cio ch’ egli dice dopo aver messa
a sindacato la descrizion di Virgilio sulla vita
campestre . „ Non si puo negare che quelle po-
„ che idee che ci presenta Virgilio non sieno
„ tolte dalla nature , e che i suoi versi non sieno
„ chiari e facili , e che sopra tutto non contengano
„ un non so che di dolce e di patetico che s’in-
„ sinua, e per gli orecchi penetra al cuore . Ma
„ a che servono tutti questi pregi , se ogni espres-
„ sione non e lavorata coll’ ultimo rigore della
,, logica, e della metafisica , se ogni parola ogni
„ sillaba non vi dice qualche cosa, se le idee e
„ le immagini non vi sono affoliate, e se a for-
za di metafore non si di corpo e anima a tut-
„ to , e il mondo reale non si trasforma in uno
„ immaginario? Questi sono i pregi grandi della
n poe-
(«) Fo i! celebre Matteo Borsa segretario perpetuo d«lla
Reale Accademla di Mantova, cessato a questi giornl
di vivere in ancor verde etb, con universale cordoglio
de* buonl , 11 saggio sulla Fantasia da lui pubbll-
cato nel Toms prlmo delie Memorie di qtiella A cca-
demia , abbastanza giustl&ca 1’ epiteto datogll di g ram
metafisito .
99
If
99
99
99
99
99
99
99
. .
po'esia, ai quali convien sagrificare e natura, e
faciHta > e chiarezza , e do Ice , e patetico . In
questi campeggiano i moderni scfittori francesi
colie loro poesie prosaiche , e colie loro prose
poetiche; e in questi parimente trionfano alcu- 4
ni de* nostri moderni lirici quali sono fra gli
altri questi sieno pertanto i
nostri modelli , e pongasi una volta in bando
„ la ormai troppo irrugginita antichitat”.
"E altrove:
1 „ Dove non si da elevazione, dove non si
dan no scosse , anzi conquassi d’ anima , ove
„ nq$ Sieno tratti che facciano inarcare le ciglia ,
„ slate pur certo che la poesia non val nien- ”
te ♦* -
U Vannetti faceva applauso ai saggi avverti-
menti del Baroni , e se> ne approfittava altresl ,
fuori che ad intraprendere uno studio regolato
della propria lingua, del qtiale egli in allora assal
. * f * * q ‘i . ‘
abbisognava, temendo che questo pregiudicasse a
quello che tanto era a lui caro della lingua Jatr-
na , non ricordandosi forse che il Bembo , il Ca-
sa , il Castiglione ed altri v.el secolo di Leon X.
scrissero eccelkmtemente nelle due lingue . * •»
Egli al contrario non iscrivea, come s’e det-.
to , che per hecessita e per compiacenza in 5ta-
liano, ma sempre a mal in cuore, e maladicendo
con troppo giovanile trasporto ii dizionario della
Crusca , e color che credeano che a quel codice
delle leggi di nostra favella si dovesse ubbidien-
za
Digitized by Google
9 ®
za e rispetto (a) . La gloria di sradicare in lai si-
mili eruditi prcgiudic] insiem con molt’altri, e di
moverlo a scriver le opera che poi pubblico con
molto suo onore nulla patria sua lingua « era ri-
serbata , come abbiam gia pi a sopra acceqnato ,
all’ Abate Saverio Bettinelli , che 1’ opera perfe-
ziono del Baroni. ir*:.-
Intanto quest’ ultimo che ognor megiio nel
Vannetti scopriva col crescer degli anni la psne-
trazion dell’ ingegno , e della mento la limpidez-
70 , , avrety>p voluto ch’ ei 1’ animo altresi rivol-
gesse alle scienze , come quelle che da lui colti-
vate a dovere in istato il potean mettere di^ro-
- •
(») Suita trust a non ti trma n> General* ni Generates-
sa. Hi il diamine the la fart: to' suai inetti ad or atari
( scrirea egli, al Baronl , J> anno 1778-). Cpme cam*
. biu sentiment! dappol ! Perciocchk divenue imitator de’
mlgllori antichl toscanl per fornu , cite chi leggeri le
r 1 1 , 1 * . «
opere sue slngolarmente degli ultimi tempi , 110I cre-
derh nato in Toscana appunro per questo , perchi con
‘ troppo studio , t con ismanla soverchla toscatlamento
egJl Jcrisse . Co si quella rieendugliola atenlese , dl cut
cl han lasciala raemoria Marco Tullio e Quintiliano ,
riconobbe per forastiero Teofrasto appunto da do , di-
ce il secondo, cbe troppo atticamente parlava , il che
viene a dire , con rorabull troppo ricercatl . Ft ilia
attica anus, Tkeophrastum ham-arm aliaqttin dissertis-
m urn, annotata uaius gf.Uationc verbi haspitem dixit,
net alii se id deprehendisse ititerrogala re/pendit , quant
quad nimiutn attire la tter et.tr . 1 1 * ■ -
t
dur opere esimie e profictie : e a cio 51 sollecita-
va oghi giomo . Ma II Vannetti in sulle prime
non ne voJea sentir ragionare, tntto immerso ch’
egli era negli studj poetici e critic! , e si scusava
dicendo che la sua testa non era tale da poter
reggere alle cupe e lnnghe meditazioni , e alle
speculazioni intralciate . L’ altro pertS gli si op-
poneva dicendogll , che quand’anche non foss’egli
inclinato a professare le scienze , pure gli era
bene appararle pel vantaggio che n’ avrebbe ri-
trattof pe* suoi studi lettefarj medesimi , polche
non potrn seriver cosd che'rimanga vincitrice del
tempo col ill , che In alcuha d’esse non sia me-
diocretnente versato , e perci6 lo studio della Lo-
gics inculcavagli sopra ftltto e dclle Matematiche ,
come le scienze piu util it e piu universali di tut-
te , percW in tracda vanno della verltA , aguz-
zan 1’ ingegno , formano e reggono la ragione e
il gludicio, a pensare e a parlare c* insegnano ret-
tamerte, e agiudicar degli altrui pensamenti (a).
• ‘ f Ta- • ‘
— ‘ — * — *-»- — Li .
(a) 11 Bardnl si sdegnava altamente qualor talnno o p«r
celii, O per ignoranza cbiedevagll qual ntilitk final*
niente recassero le matematiche da lut tamo esaltate e
lodate, e solea dargli quella rlsposta energlca e me-
se non geutile., che .si dice aver data 11 gran
Galileo a chi gil fece mia consimil rlcerca , do& ctu U
tnatematich$ a ngg? yfivano intor*io di ptsi , di nmiufi t
nth mi tun , t che pereid strvivatto , a pis lire / gojfi , t
mUjiran gl' igntraiiti , t a name ran e gli uni i gli altri.
94
Tali ragioni convinsero finalmente il Vannetti ,
e il mossero a pregar spontaneamente il suo Wen-
tore a voier in queste scienze ammaestrarlo . E
per cio che s’ aspetta alia logica che gli fu spie-
gata col piu saggio metodo che esclude tutte le
barbare definizioni e quistioni de’ vecchi tempi 9
si comporto valorosamente il vivace discepolo ,
e in brev’ ora mostv6 coll’ opere il frutto ritrat-
tone : ma in quanto alle matematiche queste fu-
rono uno scoglio per lui iusuperabile , tutto era
diifccolta, tutto bronchi e spine , affermando egli
stesso di nulla comprendere , o se compreudeva
pur qualche cosa , di non poterla imprimere nel-
la memoria per forma che non isvanisse . Non si
tosto egli s’ accingea alio studio di qualche ma-
teraatico teorema anche pin facile , che si facea
in volto tutto di fopo , e parea che appena re-
spirar potesse dal soverchio calore , onde sdegna-
to gittava la parrucca in uu canto, e il libro dal-
l’altro : per la qual comica azione i condiscepoli
levavan le risa , e l’amico precettore medesimo .
A Plauto , a Terenzio e a Cicerone, dovean ce-
dere il loco Archimede ed Euclide , e allora il
nostro Vannetti guizzava nel suo nativo ele-
mento .
Questi filosofici esercizj per6 qualunque fos-
sero , piu fortemente legarono i cuori de’ due
chiari amici , che tranne alcune ore del giorno ,
erano ,sempre insieme. Si raccoglievan la sera in
v *
Sacco nella Casa di Girolamo Fedrigoftl , poeta
col-
(
colto e gentile , che maned di vivere in sul
, piu bel fior dell’ eta, e delie meglio fondate spe-
j-anze , come si puo veder dall’ Elogio latino che
ne pubbhcd nel Tom. XXXII. della Nuova Raccolta
Calogerana il Vannetti medesimo . Quivi leggeansi i
poeti migliori, si recitavano le proprie composi-
zioni, s’ introducean dispute erudite, galanti, ove
V ingegno , il giudicio , il buon gusto trionfava-
no , ed erane esclusa sempre la satira indecente ,
e i risi procaci , a tal che vi poteano assistere
senz’ arrossire le colte Donzelle a Girolamo Fe-
drigotti nipoti , che di questi fortunati crocchi
formavano il piu bell’ ornamento . Egli fu a que-
ste conversazioni geniali che si concertarono
quelle rappresentazioni delle piu saggie ed ap-
plaudite Commedie , la cui scelta era affidata al
nostro Baroni , e in cui la gentile e spiritosa
gioventii avea uno sfogo onesto , e un’ istruzione
al viver colto e sociale . Il Baroni era appassio-
nato per quest’ esercizio , ed era in un continuo
movimento perche lo spettacolo decoroso riuscis-
se , acciocch£ il vestiario non fosse in opposizion
co’ costumi e co’ tempi , come veggiamo spesso
su’ pubblici nostri teatri pieni d’ anacronismi ridi-
colosi . Rla la sua cura maggiore era quella d’ i-
strnire - la gioventii destinata alle recite , ac-
ciocch^ vi fosse armonia fra il sentimento delle
parole e 1’ azione, fra il suono della voce e le
passioni che si supponevano ne’ recitanti, fra T
aria del viso e gl’ interni moti del cuore . Su
que-
v
Digitized by Google
S>6
quest! punt! essenziali era rigido osservatore e
quasi incontentabile , come quegli che studiato
avea la natura non in teoria solamente , ma
ancora in pratica , dal qual duplice studio n’
emerge il compiuto filosofo .
Mentre il Baroni cosi dolcemente e con tanta
utilita di se stesso e degli altri passava i giomi ,
questa nostra Citta col suo contado minacciata d’
un pubbico dazio colie sue forze e colla sua si-
tuazione incompatibilc aflfatto , non meno che co*
suoi diritti, incaricollo di difendere appunto que-
sti suoi diritti che si volean ledere , il che egli
esequi colla voluminosa opera sua che ha per ti-
tolo Idea della Storia e delle covsuetudini autich*
della Val l.agarim, che use! co’torchi di Trento
l’anno 1776.
Quattro ampie dissertazioni contien quest’ ope-
ra . Nella priina si mostra come per antichissima
coasuctudine la nostra Citta col suo contado fu
sempre csente da’ dazj , la quale esenzione fu con-
fermata con privilegi dall’ Imperador Massimi-
iliano I. allorehe divenne soVrano d’essa. A me-
glio provare tal consuetudine, un compendio era
uecessario della prisca storia di queste contrade ,
il qual si tesse , neii’ atto medesimo che si di-
struggono le apparenti ragioni degli avversarj .
Succede la dissei razione seconds sulla sponta-
nea dedizione fatta /' anno 1509 all' Imperador Mas-
similiano I. della Citta e Ptetura di Rovereto. Sic-
come la guerra che diede luogo a questa dedizio-
ne
Digitized by Google
/
« . , 97
ne fu la tanto celebre conosciuta sotto il nome
di Lega di Cmubrai , cosl in quest* opnscolo si
cerca di metter in chiaro l’origine di questa lega
coll'autorita degli storici piu accr£ditati, e di do-
cumenti anche inediti . Si prova ad evidenza co-
ane la nostra Citta non fu conquistata , ma die
liberamente sr diede a Cesare , patteggiando ' con
esso lui la conferma degli antichi suoi privilegj .
Segue il Saggio dell ' cintica storia della Valle
Lagarina , ch* £ pure la storia della famiglia Ca-
stelbarco, la quale divisa in piu rami doming an-
ticamente la nostra valle , che poi in varj tempi
fu coriquistata interamente dai Veneziani (a).
Quarta ed ultima* dissertazione sono le Ricer -
che storicke sull' origine de * 1 Castelli della Valle I.a-
* • i •
garina , e sullo stato piu antico di essa . Questo
scritto si puo riguardar meritamente come un
breve saggio dell’ istoria di Trento . Si mostra
in esso come gli antichi Romani pensarono a far-
>1
a..i . 1 : • »
t
si
i • » i • *• •
fa) Fare che 1 * eruditlssimo Alessandro Carli non abbia
avuto mai sotto gll occhi quest* opera del hostro Baro«
nj . Eppiite se letta i’ avesse , dvrebbe hi essa trovatl
tali autentici docnmenti , col mezzo de* qnall avrebbe
potato sciogllere 1 dubbl che la disparity degli .storlcl
-hanno in lui fatto nascere Intorno alia conquista dl
Rovereto fatta dai Venetian! I’anno 141^6, e meture in
migllore e pin veto panto dl vista an tal fatto . Vedl
* il Tom. VI. pag. 441 Q se g. della Storia della Citth
di Verona.
•»
\ -
Digitized by Google
98
si padroni delJa Val Lagarina e di tutto il Tren-
tino posto d' intorno all’ Adige, per esser quests
una strada da custodirsi contro le incursioni de’
barbari . Si fa vedeie come all’ invasione de’ Cim-
bri il Consolo Lutazio Catulo venne appunto ad
accamparsi in quelle parti , e ■ si fortified in al-
cuni castelli che quivi furono un tempo. Si di-
strugge quindi la comune opinione che il Trepti-
no una parte formasse della Rezia , quando non
fu veramente cbe un paese confinario pq’ Retl, e
incorporato all’ Italia . S’ illustrano alcune isci izio-
ni antiche Trentine , ed una singolarmente che
prova l’esistenza in Trento di Romana Colon i a ,
la qual si vuol fondata dall’ Imperadore Augusto
all* occasione die ag ne stabili ad un tempo in
Italia . Molt’ altre curiose ricerche si-fapno de’
piu bassi tempi , e tali da istruire e dilettarc au-
cbe coloro che non hanno relazione alcuna con’
questi paesi . Si chiude il libro con molti auten-
' tici documenti inediti che comprovano le recate
notizie , fra i quali si distingue un commentario
di Francesco Zanchi Bergamasco (a) ch’era stato
ultimamente scoperto in Roma , e che fu pubbli-
cato per la prima volta dal nostro Baroni .
Quest’ opera laboriosissima ottenne gli applausi
degli intelligenti e disappassionati estimator! 9el ’
_ , ve-
(*) Di Rtbm a Gttrgit Him* prmclart gtslis in primo ad~
vtrtus MiximilianuHt Rtmanornm Rigtm bill* a Pi-
. ’ -* '
mt is suscipt * . , '
Digitized by Google
Vero, e i pubblici giornali « , 99
sommi elogi . ( fl) Altra Disserh" * r ° n0 PUre C01
me argomento , se bben letta -,**'?”* * C ° nfor
nell’ Accademia degli Agiati anni mnanzi
medita, 4 qae „ a c|] g ' e ch e eonservasi
»*Ua Val Lctearina P “ es ' stenza d ‘
tore che in un luogo volgarmente'cl **** ‘ Au *
t 7* vicin dei vij, aggio g di Cco * 7° 1 s,a -
to di compassione e di manv :lr l ° gget -
un tratto di terreno che -,bh g - U agl ‘ stran *eri
estensione tutto coperto di d *
g 1 un * disord i na tamente S> 2 d ' m ° nte
U " k S° enticamente vi f osse or - SOVra PP° s « .
sciume di un monte dalle n ’ r,glnato daU ° sfa-
mareito , ii qUale cadendr/'^f C . C dalle nevi
alveo del fiume ne inrnerf- 10 mezzo all’
diritto corso , onde /! Per iUDg0 tem P° U
fortissimo a progredire are *' n '
a M&naant, e dalle pi oggie ’ costre ««
SC,Ute ad a,2arai ’ a aovie ^rid
a % nve » e£ i mon-
n - / 1 »■ • •• .* . - . , * J • dar
1« qoall mlrLlm.o,. Scri,tt « Bam-
'** aii’«cc«, iao r-rr
che *M furono f u(e da *“• •PI«*Ul.ol
- < a alcane tn „, . • ““Mel,.; .
K»«« tempi, codaun../ d * puo " dil,catt P«
«1«. opportune di
100
• dar le campagne . Egli conferma tutto cio • coll’
autorita delle piu accreditate teorie ds’ ruonti e
dell’ idrostatica, colle osservazioni fatte sulla qua-
nta medcsima e natura de’massi che compongono
i cosi detti Slavini , e con un passo dell’ Autore
degli Annali Fuldensi irseriti nel Tom. I. degli
scrittori delle cose Germaniche, ii quale c’ infor-
ma del tempo in cui si form6 questo lago , e del
modo con cui venne a mancare . La narrazione
dell’autor degli Annali viene a cader sotto 1’ an-
no di nostra salute 885 {*)•
E poiche siamo m sul rifertr cose patrie, non
voglio dispensarmi dal dare un cenno d’ un’altra
dissertazion del Baroni fatta all’ occasione che si
pubblic6 una nuova carta geografica del Trenti-
no , che portava questo titolo : Tyrolis pars me-
ridionalis Episcopatum & Prmcipatuiu Trident umm
continens . Col suo scritto si fa il Baroni a dimo-
strare ad evidenza che il Trentino, ( che che ne
sia in via politics ) in via geografica e naturale
non ha mni fatto , e non puo far parte del Tiro-
lo. Poiche la lingua de’ Trentini e italiana , e la
lo-
*! I C »**; I •»*' 1 .1 . ' '* • 1 it 1
- ■ ... , —
- . I. 1 I . ■/. aJ'n.'T
(a) litis quiiiam in Italia 'flarlibus it hco sim motus ,
in Aihtsim fluvium ttcidit , Vrusqnttntttnm intittlutit .
•Hi ant cm qur apui Vtronam & in cantignis tacit tins-
dim ft umin is habit tbant , laniiu 'utitilatt ittius etri-
bant , 1 ionic idtm flavins fit tunitm mtr.ttm quasi ca-
■ ’ vtrtr.las fdcitns , ad snum aittum • riiirtt l •’
_£igitjzed by_C*K vjjc
!
I
I
' ' ior
loro storia e intimamente connessa con quella d’
Italia . Quindi passa a ppovar che il -Treutino ,
facea figura da se gran tempo innanzi che il Ti-
rol o fosse nome conosciuto , del quale non si
comincia ad aver qualche idea , che nelle storie
scritte intomo ail 7 anno 40a dell’ era volgare .
Che al contrario la -cifetd di Trento ebbe sua fon-
dazione contemporanea e comune con Verona ,
Vicenza , Brescia , Bergamo , Milano , ec. a tal
che sin dal la sua prima origine riguardar si dee
come italiana , ed avea numerosa popolazione ed
ampio territorio longo tempo prima del Dominio
de’ Romani , ai quali assoggettata , nella divisione
che fece Augusto dell’ Italia in undid region! ,
fu rinchiusa nella decima denominata Venezia , e
* / ^ * *
quando sparse per tutta Italia i suoi . veterani in
numerose colonie, fece parte d’ una d’esse anche
a Trento. Che quando sotto Costantino fa divisa
1* Italia in 17 Provincie , Trento rimase tuttavia
nella Venezia , e cos! pure quando dotnina-
rono i Goti . Sotto i Longobardi divisa in 36
Ducati , uno d’ essi ne comprendeva appunto il
Trentino. Espulsi i Longobardi e venutivi a do-
minare i Francesi, s’introdusse per la prima vol-
ta il nome straniero di Marta* e Trento col suo
territorio cominci6 a figurare in Italia sotto il
nome di Marca . Che passata quests sotto il Domi-
nio de’Monarchi Tedes’chi, fu incorporato ilTren-,
tino in quality di Contea alia Marca Trivigiana ,
e che in tutte le guerre cos! straniere come in-
te-
i
102
testine, in tutte le rivolnzioni e rambiamenti die
poi 1’ Italia sconvolsero, rimase Trento costante-
mente attaccato alia Marca Trivigiana a segno ,
che anche dopo sciolti i legami politic! che com-
binavano ift nn corpo solo le Citta che la Marca
forma vano di Trevigi, continuarono gl’ illnminati
Geografi ad inchinder nella Marca Trivigiana il
Trendno, come coll’autoriti di Leandro Alberti,
di Flavio Biondo, e del Maggini si potrebbe rao-
strar di leggieri (a). • ' -'W 1 ,
Nel tempo stesso che il Baroni occnpavasi ad
illnstrare la storia della sua Patria , e de’ paesi
confinanti con essa , andava meditando nn’ altr’
ope-
(a) Polchk abbiam par!* to di ccrlttl spettaoti alia Cittk
dl Trento , era da dir qualche coaa di due dottlsslme
lettere del Baroni al Chlarissimo Conslgller Barbacovl
dirette , nelle quail si fa a dlfendere I'etistenza d’ nn
diritto ingenlto al corpo politico della Club dl Trento,
inostrando che fa da lei conservato Illeso dal tempi
della Komana Repnbblica insiuo al nostrl. Ma I’argo*
ratnto di quest! giornl fc tale , che meglio % ntilla dlr-
ne , die troppo . Cl bastl II sapere , che siccome in
tutte 1’opere del nostro Autore , cost pure In quest*
s’ ammlra 11 gludldo , la predslone , e quell* chlatezsa
tanto propria di lui , e che non puo cadere la sorte ,
che a chi ben possede la materia trauata ; onde merit**
mente sono qneste lettere Indirizaate al dottisslmo Bar*
bacovi , ne' cul serial appumo que'pregl s' osserraao ,
the abbiamo in que’del Baroni eacomiati.
— .... . _ , Digitized b^Google
*°3
opera , cui s’ egli avesse condotto aL's sua perfe-
zione , avremmo on classico libro , e il suo nome
suonerebbe piu celebre assai che non suona nelie
bocche di tntti. Io voglio parlar del Trdttato in-
tomo alle Rappresentazioni Teat rah , che abbiamo
disteso da Jui in buona parte . S’ & toccato pm
sopra com' egli era stato eletto a fare scelta di
quelle coraposizioni drarprnatiche che piu fossero
opportune ad essere rappresentate dalla colta gio-
ventu di Sacco sua Patria. Ora nell’atto di andar
leggendo le piu applaudite fra esse cosi de’ Fran-
cesi come degl' Italiani , e di notomizzarle , dirtS
cosi , ( com’ era suo costume di fare di qualun-
qne libro che avesse fra mani ) rilevandone i
pregi e i difetti intomo alf invenzione , alia con-
dotta , al costume; entr6 in pensiero di compor-
re un trattato filosofico intorno ai drammi , pro-
ponendosi di ridurre ad accertati assiomi , e di
dare un sistema alle materife poetiche , legandole
coll* metafisica , e colla storia dell’ uomo ; opera
che per awentura a noi manca . Ma per cio ese-
guire a dovere , e per essere in istato di spazia-
re per tutti i Teatri piu colti d’ Europa , s’ era
proposto come ad apparecchio lo studio delle due
lingue Greoa , e Tedesca , non punto fidandosi
delle traduzioni il piu delle volte infedeli e sci-
-pite . Sapea gia che i Greci , siccome in ogni al-
tra cosa alia quale avean rivolto lo studio , cosi
pure in fatto di rappresentazioni teatrali erano
stati i maestri degli altri popoli , onde non si po-
tea
104
' tea scrivere su talq argomento con sicurezza ,
senz’ avere priraa gustati nelF original lor linguag-
gio i pin celebrati lor capi d f opera . Avea pur
intesi applausi- infiniti delle commedie e tragedie
Tedesehe singolarmente di questi ultirai tempi ,
alcune delle quali diceasi gareggiare colle miglio-
ri e Greche , e Francesi (a) . Tanto bastd perch’
ei gia sulF invecchiare, risoivesse d’ apprendere le
due pin difficili lingue. Comincid dalia Greca , e
senz’ estero aiuto , merge d’ un’ applicazione Jnde-
fessa , e d’ iin ? erculea fatica , venue a capo di po-
ter far F analisi ragionata di quasi tutte le trage-
die di Sofocle , e d’ Euripide , e di confrontarle
con altre dei tragici piu accreditati , singolarme*-
te di Francis . Non e . da dire come si chiamasse
contento U Bardni , e ben compensato della sof-
ferta fatica , e solamente dolevasi di non averla
. ' / - '
fa) II B^roni era concorso piu. volte ne’ pubblioi uoslri
teatrj alle rappresentazlon dl commedie e dl tragedie
tradotte dal Tedesco , ed encomiate dal popolo ( il
quale perb concede ancora i suoi applausi al Gran
Convitato di Pietra , al Mosfro Turchino e slmlli ) ed
avea In esse osservato una grande unlformitb , molta
lentezza e languor nell* azione , incongruenze e inve-
risimiglianze senza numero . Non per questo credea
che il Teatro Allemano mancasse d’eccellentl tragedie
e commedie, e attribuiva all’ ignoranza de’ traduttori ,
e degl’ impressarl la cattiya .scelta fatta da loro.
ne’piu begli anni sijoi §ostenufcn (a) Djcea ch*
il solo mezzo <per ritrar la colta- Europe da .qu*
precipizio su cui.e awiata , e in r ciji i piu iDge-
gnosi scrittori per un’ insana voglia di comparir
grandi e maravigliosi , cadono enormemente nel
gonfio , neir affettato , nel romauzesco , era quej-
lo di ricondurla ad assaporare le veramente ma-
ravigliose opere de’ Greci , nolle quali tanto spic-
ca il sublime e il patetico , accompagnato sempre
da una inarrivabil seraplicita , e naturalezza . Sog-
giugnea per altro che 1* Europa colta non giu-
gnerebbe mai ad a^saporar quest’ opere , ove non
^i risvegliasse in essa un gusto generale per la
lingua greca , onde mcttersi in iscato di leggerle
nel -loro idioma nativo . Poicbe le traduzioni che
insino ad ora s’aveaiio delle greche poesie, e sin-
f ' «%
■ i. ...
. go- ,
(a) L' anno 1783 cost eglt tcrheva al suo amlco Consi-
gner Barbacovl . Lo studio dell a lingua greca forma
ora il mio favorito esercixio . 11 desiderio d' intruder
S of ocle e Euripide a partare net loro nativo tingnag •
gio , me ne ha fatto venir la voglia t 0 da che ho 00-
minciato ad assaporar ques/a lingua che hen si vede
esser la lingua d' un pop+Jo filosofo , m' 1 nato un gran
dispiacere di non essertnivi prima applicato , conoseeu-
do per prova eh’ essa 1 d* un grandissimo soccorso non
' mono per V opere d' ingegno , che per quelle 4 * erudi-
tions e di scienza . Quanto not ( si atm mat serviti da*
Tradhttori ! lo era gia prima pirstiaso 4 * una tat w-
». t itd , tna ora la iocco con tnano .
Digitized by Google
%
to6
4 gularmente delle teatrali , sia in latino , in fran-
cese, o in italiano, erano si deboli, e si meschi-
' . _ _
ne , o per la difficolta deir impresa , o per man-
canza delle necessarie doti in chi vi si £ accinto ,
o per 1* uno e per 1* altro insieme , che non era
tneraviglia se que’ ch’ erroneamente han creduto
di potersi formare una giusta idea del merito de*
Greci studiandoli sulle tradnzioni , ne abbiano r
conceputo un giudicio si svantaggioso , che lungi dal
lodargli , ne han mostrato disprezzo . Impossessa-
tosi della greca lingua , era appunto in sulT ap-
pressare al labbro 1* altro piu amavo calice collo
< studio della Tedesca , quando a sna gran ventura •
gli fu mostrato sul Mercurio Allemano lo squar-
cio seguente scritto dal celebre Wieland , *uno
% de’ primi sostegni della letteratura teutonics , il
quale parlando del Teatro Tedesco scrive cosi :
Jo branuru the mi si u ominasse una sola composi -
i zion di Teatro stampata , la quale accoppiando in
se tutte ie qualiid d' un eccellente tragedia , regole
dell' arte, lingua, poesia, rima , potesse collocarsi a
lato d' una di quelle di Racine . 11 giudicio d’ un
uomo si intelligente , che parlando di sua nazione
non avra caricata la mano , e nel quale non puo
cadere il sospetto d’ invidia , basto a far deporre
all’ autor nostro il pensierp d’ addottrinarsi in quella
lingua, sapendo assai bene che la mediocrita non
meritava ne analisi , ne confront!, n£ critiche, e
quindi libero da ogni altra cura si diede ad espor-
re i suoi pensamenti sulle Teatrali rapvresentazioni . '
Seb-
Digitized by Google
*°7
-« Sebben quest’ opera , com’ e detto *, i non sia
terminata , "pur quel I a parte che ne abbiatno , ch’
e la tnaggiore , e si importante e si giudiciosa ,
cbe non e ben defraudame chi legge , e 1’ estrat-
to che ne daremo sari un po piu diffuso che
quello non fa dell’ altre opere sue singolarmente
stampate , e che posson coinsultarsi da tutti. In
due parti dividesi questa bell’ opera, l’una i teo-
rica , 1’ altra e pratica . La parte prima pure in
due altre parti dividesi , Nell’ una si tratta della
scelta de’ fatti , che alle rappresentazioni teatrali
sono piu second : nella seconds i modi s’ inse-
gnano onde far nascere 1’ illuslone . Precede al
trattato un proemio , ove colla scorta della pin
sana metafisica e d’ nna cognizione profonda del
cuore umano che in tutto lo scritto campeggiano ,
le ragioni si adducono merce deile quali tanto
amano gliuominile rappregentazioni drammatiche ,
ove queste tali sieno che il possano dilettare.
Ora per cominciar dalla prima parte , dopo
aver mostrgto 1’ autore in che si distingue la dram-
matica arte dall’ epica , e dopo aver provato che
il diletto , siccome d’ ogni poesia , cosl & pure il
fine della draromatica , e i fonti additati donde
scaturisce if diletto nelle rappresentazioni teatrali ,
passa a dire che 1’ uomo amando naturalmente i
suoi simili , dee per necessita prettder parte in
tutto quello che gli riguarda : e per6 o si ralle-
gra alia narrazione delle altrui felicita t o si duo-
le a quella delle ihiserie . Siccome pero varj sono
I
s
t gradi di quest’ amore , quando sara esso vee-
mente, sara cara air uomo anchela nafrazione de*
fatti minuti e indifferenti che all’ oggetto amato
appartengono , non cosl poi ove 1* amor che un
uom porta all’ altro sia quel solo che da natura
gli e infuso verso i suoi simili, i quali egli tutti
ama egualmente . Quest’ eguaglianza per^> d’ amo-
re si toglie , e o in passione favorevol rivolge-
si , o in abborrimento convertesi , e cio piu o
meno a misura che scorge o buone ed eccellenti
qualita negli uomini , o cattive e viziose , ed e
per conseguenza piu o meno curioso d 1 investi-
gare e sapere le loro azioni , e le loro felicita o
disav venture .
Perd i Monarchi tirano a se gli ocelli del po-
polo , e ancor degli uomini saggi : del priino per-
*
che con stupida venerazion gli riguarda come d*
una natura superiore agli altr’ uomini , de’ secondi
per P influsso c’ hanno sulle genti al loro gover-
no allidate : i fatti de’ sovrani dunque piu iute-
ressano che non que’ de’ privati .
i
Gli avvenimenti o lieti o dolorosi ed atro-
ci eccitan la gioja , la compassione , P abborri-
mento , il terrore . Non e sola la gioja che in
noi desti il piacere , ma cio far possono le altre
passioni altresi , purche le persone cui appartengon
le cose che narransi , non ci tocchino troppo da
vicmo •
1 fatti , i detti , i costumi ch’ escono fuori
dell’ordine e della convenienza , destano in noi
me-
Digitized by Google
io 9
rtteraviglSa ed abborrimento . La prima perche
tutto cio ch’d fuori ; dell’ ordine £ nuovo , e per-'
citi >i sorprende : il secondo perchd tutto quello
ch’ e efisordinato, al bello e al buono s’ oppone ,
e pero quanto s’ ama il bello e il buono , aitret-
taiito s* abborre il stfocointrario . La meraviglia
di nature- sua desta ii piacere , ma questo placer*
non si sente e non si -'mostra, quando il fatto, il
detto f e il costumei chc la risvegliano , sien cosl,
furiri dell’orditie, eh’eccitino tale avversione che
tutta occupi I’ anima da non lastiar luogoalla ma-
rnriglia . Ove poi la lesiOne dell’ ordine sia si
leggiera, che maggiore ad atesai sia la meraviglia
che non 1' abborrimento allora. da quest’. urto di
piacere e d’ a bborritnen to; nasce in no! quelia sen-
sazione accompagnata da’ moti esternl, quelia con-
vulsione , die riso si appella , ebe^par tanto ne-
cessaria al ben essef'detPiionio* ■*> ' «7 om 4
< o Quantunqde cl’ da di dlletto Tessere informati
degli avvenimenti o lieti o infelici de’ nostri si-
miliy quando qualM abbiano tali die muovano lai
nostra curiositi , pure e maggiore il diletto qua-r
lora per una combinazione di fatti insoiiti si veg-
ganin pereonaggio dalla miseria passare alia pro-^j
speriti, e cosl a vicenda dalla prosperity alia ra*r £
seria , poiche >tutto quel ch’ 6 raro eccita la. me-,
raviglia, e desta il piacere , risvegliando e solle-
ticando gli organ! interni in cal lit!, dird oosi r
all’ impressione *degli oggetti comuni e fornix
gliariijWlfc*^* .cit .w non
f
-:u
' Dal-
Digitized by Google
s
no
Dalle premesse raceogliesi quale debba essere
il protagonista delle teatrali rappresertazioni : sia
tale che si concili colle sue qualiti 1’ attenzione
degli spettatori . A conciliar 1’ attenzione e il pia-
cere molto influisce la noviti de’ fatti . si per6
che il troppo inusitato l’illusione non toglia, ch\
e il principal fonte d’ ogni diletto dtammatico ,
Poichd ove verosimiglianza non trovasi , non
puo albergar l’illusione. 1 tatti posson esser lieti
e dolorosi , e in una maniera e nell’ altra destar
la meraviglia e il piacere . Altri cominciano lie-'
ti, e dolorosi finiscono, altri cominciano doloro-
si , e finiscono lieti . L’ autore di la preferenza ai
secondi , ed inchinerebbe ad escluderc i primi »
per non mandar lo spettator troppo sensibile a
casa melanconico e afflitto . Ala senza questa esclu-
sione, che ristrignerebbe I'ampiezza dc’ fatti tra-
gici, a me par che 1’ autore poteva distingUere e
concedere die quando il Protagonista e vizioso,
aiaegli infelice,e infelicemcnte finisca, che in tal
modo anche la morale e contenta , e il contrario
awenga del Protagonista amabile e virtuoso .
Dopo aver dette 1’ autore alcunc cose forse
troppo superficial! ( avvertasi che il Trattato e
imperfetto ) intorno alia commedia , passo a rao-
strare in qual modo nasca in noi 1’ illusione , e
addita le vie di risvegliarla . La prima delle quali
d che i fatti sien verisimiii , sien piuttosto veri-
aimili che veri, poichd il vero tal fiata puo esser
anche non verisimile, quando sia strano ed inau-
-'aQ dl-
Digitized!^ Google
dlto. Pci-o si eschidano dajia sceoaijat# cite, son
superior! alie uraane forze * e -oppQBti^ alle con-
suete leggi di natura , nd che non po&^iwn loda-
re il non sefnpre anchf in fatto di r&ppresepta-
zioni teatrali incolpabil Volterre , cfre, pella. sua
Sntiramit.it e i faochi del cieio ittrodosee , e T
ombre parlanti. an: ;-. . » r &■
Peri> non e boon consiglio de’ nostri ii pren-
dere ad argomento della loro teatrali rappresenta-
zioni i fatti dell’ antiqa Grecia , i quali oltreche
son poco n®ti alia maggiQr ■parte-ridgli spettatori ,
poco interessano dopo si gran cambiamento di
leggi , di costmni , di governa, di religion* . „ Jue
agnizioni che tan to avean iuogo ne’ dranuni de’
Greci , 6 che presso loro erano verisimili per la
lor: situaxione e governo , non s’ usano lodevol-
mante da’ nostrK Cost pure e vizioso V introdur
le divinita sui, taatro, oj .’ t ,
Dopo avere prescrittiu nelb prima parte le leg-
gi d’una perfetta teatrale rappresentazione , e mO-
strad gli scogli ch’evitare si debbono, passa nel-
U seconds ad esaminace alcune tragedies percic*>
che il vero modo d’ imprimere nella mente de’
leggitori i pfecetti d’un’ arte , ed abilitameli an-
che alia pratica , egii d il mostrare con mano gli
error: o i pregi di que’ celebri artefici che 1’ han-
no esercitata . E poicS^ gl’ Italiani furono \ primi
dopo i secoli della barbarie , e dell’ ignoranza a
kvar alto il capo e a squarciare le tenebre , sic-
come in ogpi maniera di scienze fd arti , cost
/
I
t
l
t •
'U2 JL
nncora in poesla, cominda M 3ho esamo <kIP ita-
•Jiane tragidie , ( che per fcio singolarrnfcnte che
furon le prime meritan l*Ot tor dell’ analisi.) e dal-
la Sofonisba del Trissino , che fa la prima ap*
^laudita > e regolata tragedia .
% -‘U difetto principal® ctfeir*ttfcof trova in essa
£ la mancanza della meraviglia, ocio per la qu*-
dita del fatto die rappreselita f fiOn acconcio a de-
etarla , r :$- per lsf qualita de' Caf&tteri : poiche fra
tanti persoftaggi introdotti, non Ve n'ha pur uno
«he v’ innalzi led dee , e che* Vi possa trattoner
con piacere j\ Oltraccid non' si mantien panto il
Costume di Sofonisba che^dagli storici vien rap-
presentata icome implacabil nemica de’ Romani ». e
nel -Trissino si mostra .fredda *■ milensa , pro*»
iissa r che fa sfoggiot di'luoghi topici tratti dalltt
moral dellci^ciiole ,*>il qual ciita non e 4 il lin-*
guaggio di chi sia investito da gagliarda passione 1
ii merito di' qoesta ifagedia k nejl’ ultime scene ,
che tali sono da eccitare •& pompassione . Fanisce
l 1 autore fcofNtm breve ma giudicipso copfnontQ
tli essa ccrlf Antigona di -Sofoole ;^e. col Ginna di
Gornelio ♦ Tal confronto da la palma al fereco
tragico, onora £l> fiances® , ed k in discapito . deli*
italiano >i il qual per6 sari sempre plaasihule per
essere stato il primo , dopo i barbari tempi a
calzarsi il cottimo . ; .1 '
Alla Sofonisba, 1* Orest* succede dal Rucellni*
il qual fu felicissimo nella- scelta dell’ argoniento
atto ad cccitar la meraviglia, il terrore , la fcene~
'v- rez-
\
\
Digitized by Google
rezza . Quest’ autore peru valer non si seppe del-
la sua feliee sooperta , per essersi servito d’uttq
stile tutto petrarchesco , stile die ben si eonvje-
ne ad ufio che scriva al tavolino , ad un letter a-
to , ma per niuna raaniera a persone che parlina
all’ improvviso , e che investite sieno da forti a
da fiere passioni . Cio che v’ Ija di buono in que-
sta tragcdia , e tutto , secondo 1’ autore , tolto
prestito a’ Greet . . . , .
r < . t ait?
Quanto dell’ Oreste del Rqcellai s’ e detto *
altrettanto dee dirsi , secondo il Baroni , dell*
Me rope del Torelli. Felicissirao n’e l’argomento,
ma lo stile petrarchesco e declamatdrio non potra
mai far naseere una buona tragedia . Oltracci^ ,1a.
Merope del Mallei ha fatto dimenticar quell* del
Torelli: poichd il primo ha saputo inventare uno
ftile tragico tutto suo. , , . ( v hioif -
E la Merope Maffeiana si fosse mostrata fe-
roce mcno, anzi meno crudele , sarebbe riusci-
ta, a detta dell’ autor nostro , agli occhi degli
spettatori madre piu tenera , e risvcgliata me-
glio avrebbe la compassione . (a) L’ Androma-
W Quando qaestc cose scrlvea il’ Baroni, non era aneo.
ra in luce la Merope deli' Immortsle tragico Vittorio
Atfierl f ond’ eglt non a* ha potuto far contronto, ni
dame il gindicio.'S’ abbandoni questo pericsloso inca*
rico ai lettqr coltl e disappassionad .
./
H4
ca del Racine piu intenerisce, perch& fci mostra
amorosissima madre * sen^’ ostentar *troppa fie-
rezza » * * * r t
* Piu lungo esame si mefitava U Torrismondo
del Tasso , e per la celebrity dell f autor suo , e
per alcuti! pregt proprj di questa tragedia . Fu il
prirao il Tasso a scegliere un argomento moder-
no , e per conseguenza piu noto e piu interes-
sante , scnza pero dipartirsi dair>imitazione do*
Greci , alia qual imitazjone , elevato d' ingegno
Ch’egli era,seppe dare uiia cert’ aria d’originalita,
•he i suoi predecessori non seppero . Oltfaccio
egli ha scelto tal fatto, che porge in Torrismon-
do motivo a un contra3to tra i doveri d’ amici-
zia e d’ amore , e ognun sa quanto simile colli-
sion di doveri influisca a spargere 1’ interesse fra
gli uditori , e a tenergli sospesi fra mille affetti .«
Di quest* artifizio si .puo chiaraar il Tasso in-
ventore , 11 cm essendo stato , secondo il Baro-
ni,'nsato da’ Greci tampoco dagl’ Italian! pri-
nia dr lui, e basterebbe sol cio a distinguere que-
sta tragedia chll’altre itnlicbe che la precederono.
Malgtado di cio non e senza molti difetti un tal
dramnia , i quai sono lo slegamento delle scene*
die 1* une dali* altre neccssariamente non dipen-
dono j la sovcrchia complicazione dejl* jnviluppo
che non felicemente si scioglie ; i’ qscurita in al- -
cuni iuoghi dello stile troppo anche iiorito e so-
nante , e piu adatto all* epico. che &l tragioo ; i
concetti falsamente brillanti e soverohiamente in-
ge-
i
Digitized by Google
/
1J 5 *
gegnosi che fu fra primi il Tasso ad usare , e di
chc tanto abnsarono que’ che vennero dopo . *
E qul opportunamente il Baroni tributa elogi
al Greci che colie. lord tiUgedie seppero svegliar n
]’ interesse e la meraviglia senza far uso d’ acu-
tezze , d antitesi, e di bisticci , il che si conosce
ove i Greci si gustino nell’ original loro linguag-
gio , non ne 1 traduttori che malaccorti credettero
di corregger la supposta freddezza de’ Greci , coll*
efimero calor de* falsi concetti ond’ empierono le
lor traduzioni , e porta 1* esempio d’ alcuni pas-
si tradotti dall* Antigona di Sofocle in cni il
traduttore ha messo in bocca del greco tragico
certe riflessicmi ed arguti pensieri , che nell’ ori-
ginate si cerchefebbono indarno .
L’ autore dopo quel delle antiche , passa all*
csartie delle tragkdie 1 moderne, e la prima che gli
s oil re d il Cinna di Cornelio « Nella giudiciosa
ed ampia analisi ch 1 egli ne fa , trova la roaesta e
I’entusiasmo romano ben conservafti nel carattere
grafidioso d’ Emilia pfopostasi di vendicare il Pa-
dre mortole da Augusto , di liberar Roma dalia
servitu , e di sposarsi a Cinna : in questo piano
si mantien essa costante , anzi inflessibile in tutto
il corso della tragedia. In Cinna ravvisa un gran
fondo d onoratezza e di riconoscenza , le quali
virtu combattutc erano da una violenta passione
per Emilia . Questa voleva ch* egli ubbidisse alia
dortna amata uccidendo il suo benefattore Augu-
sto, quella gli facea riguardare l’esecuziene d’un
h A tal
Ik .
Digitized by Google
I
• ij.6
tal comando come la piu nera ingratitudine , E
tal violenza d’ aftetti contratj , accompagnata da
un inutile sforzo di concigliarii , serba egli in
tutto il drarama . 01tracci6 il dialogo e sempre
auiniato , forte , preciso , nulla di basso , di fri-
volo , di falso brillante : onde conchiude 1’ autor
che Cornelio a roeraviglia possede quella virtu
tanto necessaria ai Poeti drammatici che forzn
tragica appellasi. Un sol difetto riconosce cgii in
qiiesta tragedia , ed e P avere il Poeta la verita
storica oiTesa e il costume , modellando la corte
di Augusto su quella di Francia (a) .
Dopo F analisi del Cinna di Cornelio , era na-
turale il passaggio alia Clenienza di Tito del Me-
tastasio che n’ e un 1 imitazione . Ma quanto q di-
versa , secondo lui , dall’ originale la copia ? Tito
nel dramma di Metastasio e un vil damerino che
mostra d'ainar piu donne ad un tempo, ed e una
civetta V 7 ittellia die porge orecchlo a piu aman-
ti , onde ne gLi sforzi di Tito per supcrar la sua
passione per Berenice, ne le arti di Vittellia on-
de vendicarsi di Tito far possono impressione
alcuna sulfc^ spettatore , che si riraane freddo c.
imt n oOdUa' itui .^rra .sins.
r ■ ...
>0 J5
fro;
Si 4
If
J. —
(4) D’ alcuh/bellg rlflessloni su questo proposfto, comu-
: nicategli- daV 'Baforf! ’^edfesfmo' s’ h setrito chi' siri'v^
nella Fit* d' i^wW pubblicafft deri789 a Ferrara / il'
cbe noo-sM lascbrto di confessare in quel luogo.
i: .d|, Pcy»a^lg» P 5 * . • JjO'/Sl F -ir . -< <■
* ft ft
Digitized by Google
> «7
si sdegna al vedere offesi il decoro e il costume.^
Nell’ espressione e ne’ sentiment! non v* ha cosa
che si distingua e che facda dimenticar i difetti
essenziali di qucsto drarama . >
Bel campo avea trovato il Baroni onde scorrere
nell’ esame dell’ altre Tragedie Greche , Frances! ,
Italiane , per far quindi passaggio alle commedie : ma
infelicemente , come di tante opere sue veggiamo
egli aver fatto, fece anche con questa, non an-
dando piu innanzi , sebben in parte n’ avesse gia
in pronto i materiali , (a) tratto dalla vaghezza di
metter mano ad altro bellissimo lavoro , di che
ora diremo , e che fortunatamente condusse al suo
Ene . S’ accusan generalmente i Letterati , e 1’ ac-
cnsa non i sempre a vero dir tcmeraria , di
vanita , e d’ amor proprjo : ma se da queste pas-
sioni fosse stato un po piu dominato il nostro
Autore , quant’ opere giudiciosissime avremo com-
piute di lui, delle quali a gran danno non ci ha
lasciato che le ossa nude e ,i puri ordimenti, o
almeno avrebbe dato 1’ ultimo compimento a que-
‘ • * sta
(u) Abbiam fra suol scritti un* analisl ragtonata f sebben
alquanto confosa, di tuttl i pcnsiert e falsi e troppo
rlcercatl dell' A mint a del Tasso, del Pastor Fido del
Guarlno, siccome d* alcnne tragedie del Cornello, e
drammi del Metastaslo, al quale essolutamente negava
quella forza tragic a, di che s' 4 detto piu Sopra i*
proposito del Cornello .
I
118
sta delle Kapprescntazioni Teatrali, forse la pia
importante di tutte quelle che furono ideate da
luiV (a) Egli e ben vero che quanto era rnpido
nell’ inventare, altrettanto era pai iento nel colo-
rir 1’ opere sue, e letitissimo nel dar loro 1’ ulti-
ma mano, e nel pubblicarle . Le facea e le rife-
cea piu volte, cancellava e aggiqgneva secondo i
precetti del Venosino, ne per tutto questo era di
se stesso contento, singolarmente negli ultirai
tempi , avendo quel difetto non per altro frequen-
U
00 Oggi ho pranzato tol Signor Clemente ( scrivea 11 Van--
nettl ad un sao amico ) it quale continna ta sua ope-
ra suite Teatrali Rappresentazioni con tali riflessi con-
tro r abuso i' introdurvi gti anticki Principe e Princi-
ptsso immersi in amori per nulla decent i e contrarj all’
• istoria e at costume, che veramente si possono dir uuo-
. ve e rapiscono per ta lore giuslezra e profonditd, a
per mills g iustissimi rapporti alle favole , ai pot mi,
alio storie e a cento cose che vi si sviluppano ed illu-
strano eon erudizioni e argomenti che stringono ad evi-
dence . Oh gut si che Plauto e Terenzio giocano di eon-
tiuteo , amministrando ampia mtsse a tutte le prove .
Jnsomma son cose da sentirsi formicolar il sangut , a
forrer /' acque in bocca, ed io me nt vado pazzo di gu-
sto. Ho lotto io stesso at Signor Clemente parte delle
. mie critiche contra V Aquila, tna f.gurarsi dopo quel
, hoc cone , che gela/Jna era la mia fredda come il petto
m di Messer Aquilone !
Provcalant medii sic mihl sacce dies.
Digitized by Google
r
i
119
te ne contagioso , che fu rimproveralo ad un egre-,
gio pittore , di non saper mai levar la man dall*
tavola (a). r
Avea egli osservato nella seria, disamina da
lui fatta de’ drapuni in particolare francesi e ita-
liani , come singolarmente gli autori peccpssero
nelT abuso de’ concetti e delle metafore , quasi cho
lo stile non potesse riuscire elegante ed animato.
senza nn tal condimento che puo assai bene as?,
somigliarsi agli aromati nelle vivande , die recan
danjio e disgusto ove usati non sieno con sobria
mano. Impero si risolvette di formar un trattato
su quest’ argomento , cli’ e uno degli scritti suoi
pin dotti e piu pregevoli , e, nel quale campeg-
giano la filosofia, il buon gusto, l’erudizione, il
giudizio . .
II Baroni definisce il concetto per win. proposi-
zione la qual combina ira se cose che non so no 0
non sembrano fatte per riunirsi , enunziate con bre n
• f . . vi-
* _
(jt) Il Baroni cosl scrlvea a non so chi, parlando di non
so qual suo libro. Nonum prematur in annum. S’ to
fives si lasciato andar fuori quest* op t ra tnia, quale in
sul principio »*’ era uscita dalla penna , to non*V avrt\
correct a, non rifatta di ttuovo comt ftci , 0 tale che vo i
pit t non la ricouoscereste ptr quell a (he gia leggeste „
lo vo sempre piu conoscendo $ toccando con mano , quart •
to serio sia it consiglio d' 9 ratio circa at pubblicar te
%
proprie composition ! .
I
*
’ .* >
120
vita di parole . (a) A mostrar 1’ aggiustatezza di
questa definizione reca in mezzo un concetto di
Virgilio , ed e quel famoso dux ftemina fafti , par-
Jandosi di Didone che sebben donna avea saputo
sottrarsi alia cradelta ed avarizia del fratel Pigma-
lione , e fondar in Africa nuova citta e nuovo
regno , nel qual concetto tutti inchiudonsi i re-
quisiti che nella definizione contengonsi . Una
delle ragioni sccondo l’autore per cui il concetto
ci piace e diletta , e perch’ egli insegna in poche
parole una verita , che a prima vista non parea
tale , nascendo dalla combinazione di cose che
non parean fatte per istare insieme . Da cio ne
viene per conseguenza ch’ ove il concetto in luo-
go d’insegnarci una verita ci tragga in errore ,
ne sentiremo disgusto e sdegno, invece di mera-
viglia e piacere . Perche dunque il concetto ci
piaccia , non basta che in se combini cose in ap-
parenza repugnanti-, ma inoltre bisogna che tal
combinazione alia verita quindi s’ appoggi .
I concetti falsi nascono d’ ordinario quando s’
assumono dalla metafora , e piu ancora da molte -
nietafore insieme. Poiche la metafora nasce dalla
rappresentazione d’ una ccsa per un’ altra , cioe
(u) Piu brevemente Samuele Tolinson nella sna Pit* di
Ccatei avea delinill 1 pensieri Ingegnost o sla conceqt,
per diseordia cottcors ossla combinazione d" Immaginl
dlssimigliantl .
»
♦
*
♦
9
121
quando si pone a una cosa il nome di quella che
strettamente- la rassomiglia. Ad esempio: si cliia-
ma di selce ii cuor d’ una donna crudele . Questa d
una falsita e vero , ma piace , perclid energicamen-
te dimostra la quality di qttella donna ch’ d la du-
rezza , e la somiglianza che passa fra ir suo cuore
e la selce.
Chi usa la metafora si suppone gia riscaldato,
e puo essere che il suo calore gli faecia realmen-
te credere in quel momento che una cosa sia 1*
altra, scambi cioe una cosa , con quella che la
rassomiglia. Chi al contrario cava i concetti dal-
la metafora , nol puo fare che meditando , poiche
medita chi combina oggetti disparati e contrarj ,
e meditando forz* d che conosca che la metafora
e una falsita che' porta ad imprestito un nome che
non e il suo , che ben s’ assomiglia a una cosa ,
ma non e dessa: onde se vorri dissimular tutto-
ci6 , e mostrar di credere che la cosa che porta ,
un nome imprestato , sia quella medesima da cui
T ha tolto in prestanza , fara de’ ragionamenti e
delle riflessioni che saran false, e in luogo di re-
carci meraviglia e diletto , ci movera a n6ja e a
disprezzo .
L* autor dopo cio dilucida valentemente que-
sta dottrina coll’ esempio di concetti falsi tolti da
Ovidio , dal Petrarca medesimo , dal Caro , da!
Tasso, dal Guariuo, dal Tesauro , dall’ Achillini ,
dal Malherba , dal Cornelio ec. osservando per6
che si il Tasso che gli altri poeti che venner do-
po
*
Digitized by Google
12 2
po di lui cercarono la meraviglia a spese ' della
Verita , mostrando di araare il paradosso , con
questa diiTerenza pero , che il primo non fa che
accennarlo , e gli altri lo rappresentano in tutto
il suo iume , onde disgustan piu assai (a) . ,
Quindi afTerm'i esser piu viziosi ancor que’
concetti che fondati sono sopra piu metafore ,
poiche piu lungo essendo il ragionamento , me-
glio aneora apparisce 1’ animo del Poeta d’ ingan-«
nar 1’ uditore con quelle falsita insiem combinate .
E di tai concetti riferiscc il Baroni in gran
nuracro , mostrando che da qnesti nasce lo stile
goniio, il quale, aecondo lui, iudipendentemente
anche dal meccanismo de’ vocaboli sesquipedali r
e dalla troppo afiettata e romorosa armonia , deri-
ve appunto dallo studio di movere la meraviglia
parte colie combinazioni false o per lo meno inu-
tili , e parte con proposizioni di natura loro im-
possibili , ed eccedenti ogni credenza , sicche mo-
stran-
(«) Osserva pero il Baroni che in certl componimentl bre*
vl e Vlterzosl, come sarebbono gli eplgrammi , i ma-
drigali e simill fatti per divertir !a brlgata e in circo-
statrze non serle, st soffrono pin volentleri I concetti
assunti dalla metafota, perclifc ben si sa che J’ Autor
d’ essl non vuol darci per veri que’ falsi ragionamentl ,
raa cl vuol solamente sorprendere con qualche dlletto,
e reca 1' esempio di due eplgrammi I' uno di Porcio
Liclnio, 1’ altro di Petronio Afranio, che piacquere
sempre universalmente , sebbeu foadaii sul falso . .
1
‘ t — j
123
strando di voler dir cose grandi e maravigliose
non si dice nulla , o si dice meno di nulla , an-
nnnziando mere falsiti e soffisterie . Nelle quali
co6e fra tutti fu insigpe Lucano.
E qui ci avvertisce F autore di non confon-
dere la combinazione di pia metafore coll’ alle-
goria la qual si usa a nascondere il proprio sen-
timento sotto un ragionar tutto diverso , ma che
lascia trasparire pero la vera intension di chi
parla . Un bellissitno esempio dell’ allegoria trova-
si in Orazio ove paragona la romana repubblica
ad nna nave , e queste allegorie sono come le
JaVolette e gli apologhi dagli antichi introdotti
per mascherar sotto d’ essi la censura che delle
potenti persone intendevan di fare.
Conchiude finalmente affermando che in tutte
le nazioni quando comincio il buon gusto a cor-
rompersi , fu allor che i concetti e le metafore
piu furono in voga , e pero consiglia i lettori
ad usarne con sobriety nei loro scritti, e ad avec
in essi ad iscopo il vero, e a guardarsi mai sem-
pre dalla combinazione di piu metafore,, la qual d
ognor piu o meno Viziosa. E cio con tanto piu
calore consiglia , quanto gli par di vedere che il
secolo XV1IL simile in gran parte al declinare
del decimo sesto , per 1’ abuso delle metafore e
d’ altri difetti , prepari la strada ad un altro cor-
rottissimo secolo , che faccia poi ridete i susse-
guenti, e dia il luogo, com’ e il giro dell’umane
cose, a una nuova riforma. • i »
: due-
134
Quests fa * 1* ultim* opera di qualche mole che
dal' nostro autor fa lasciata , poiche da quindi In-
nanzi insino alia sua morte , la sua sanitd che co-
minci6 ad inhevolire, e a fargli provar gli eflfet-
ti della vecchiezza innanzi al tempo, men atto il
rendette a fatiche di lunga mano , e a troppo se-
rie meditazioni . La vita sua laboriosa e sedenta-
ria , avea infievolita la sua per altro robusta na-
tura , e all’ eti di non ancor sessant’ anni andava
gia curvo e vacillante, perduta avendo gran par-
te di quell* energia e fisica e morale ch’ eran sue
proprie, a che molto contribuirono oltre un’ernia.
pericolosa , le perdite emorroidali , che furon an- •
che cagione in fine della sua morte. EgJiper6 non
sapea vivere in ozio, e gli si offerse un’occasio-
rte di far palese al pubblico la varia sua erudizio-
ne e dottrina in una maniera che per un letterato
suo pari in luogo d’essere di fatica, fosse di sol-
lievo , e di diletto . L* anno 1785 si risolvette il
nostro stampator Marchesani di pubblicar un pe-
riodico foglio il qual avesse per titolo Avvisi d?'
artne , e di lettere , e percio che alia seconda par-
te s’aspetta, coll’ interposizione d’ amici al Baro-
ni piu cari , ottenne da lui che 1* estensor ne sa- ,
rebbe , e il fu infatti ne’ susseguenti tre anni , con
emolumento non lieve dell’ impressore , e con
molta sua gloria . Con quest’ opportunity egli eb-
be campo , *nelT atto di dar giudicio de’ varj libri
che uscivano , e di parlare delle varie scoperte
che si facevano nelle scienze, e nelTnrti, di spa-
)
/
123
ziare per tutti i rami si dell’ une che deli’ altfe
di proporre le sde opinion! e sistemi , e di spar-
g?re di nuova luce Je piu contro verse e piu o$cu-
re dottrine* JL’ idea dell’ opera esigea che gfi arti- ,
coli lqtterarj fossero brevi,ma fa meraviglia com*
egli sapesse in tanta brevita racchiudere tante cose
con tanta chiarezza ed evidenza, da .non . lasciar
mai luogo a dubbi ed obbiezioni (a). Eg!i non ri-
ferivamai che quell’ opere che o per 1* utilita degli
argomenti/ o per la novita e pel buon gusto sel
•'M:
- K nfi.TtTOi) Hi -,r
me-
■ * " 1
GO Voi avete un capital* di scienta profonda ( scrlvea II
Vannett! at Bareni id'proposlto di quest! artlcoll ) per
ctti potete cQirutUtr dalle r a diet gti alirui fdltaci siste*
mi r td avete un dono di felicitd, onde valete 4 per fa
. cos * ***t P*** chiaro prospeito in pochi tratti di ft ter a • -
Lopo la lettura d* un vostro nrticolo , si poss^df vera*
mente it punio qnatunque sia di cut tsso tratta .
Gratissinil mi sono stati i letter ar] suoi fogti ( scrl-
* veagli 1 rfa Ferrara* it dotto Professor Malfottl ) ed
ho yeduta in essi ad ognr trot to la mam del ditto
*' *omo, del fitosofo estensofe V \V at/rd mattina tie jror*
. trt .oleum ad un a nostra tddomadaria professoriate
conversazione t ove tessi , parted* de' gittdizj c ff Ella dd
.sffjfcper* degli autori r. e V assicuro che furono u nan fa
mi It lodte^gli appfatfsi che si fecer o al suo cr iter fa
' tj i > > > • s jr ■ < ~ ’/iv , jj tT* > ■ j ' j , lv»e£
e t allo sua penna, dcsidero che colla sua sotita impar-
*/» •* < • i ;; . A
ziahta Ella segmti in coatfta sua periodica camera a
« * j. • *i- >'f ■ o, « »'•-*:.<*» • <*• r «'• ,* '* ' ’ L ;>
faret conoscere gti antort Svisati pur fropfo e masche -
r'dh dalV impegue e dal favor'd pres so gli rjfttneridisii *
' i/atiani t r ** • , ciJOffioiiti?.' j . ;J
Digitized by Google
meritassero , Jion tacendo mai n£ pur di queste i di-
fetti: nd in lui i partiti, l’amicizia, la nascita e i
raggiri potean ne corrompere , n£ alterare il giudi-
cio , Da tutte le parti gli veniano novelie opere
in dono , e vili adulazioni talora , e piu vili- snp-
pliche , porche volesse parlarne con onore e con
lode . Questi miserabili arcifizj nol sapean punto'
movere o' a paflar dell’ opere se fossero state
cattive , o a non censurarle , se ai pregi ovesser
congiunti i difetti . Si fece con cio degli avver-
sarj , singolarmente in Germania , che 1’ attaccaro-
no , sebben debolmente , cio£ colie ingiurie , ai
quali egli rispose con quel djsprezzo e con quel-
la defi^ione che si meritavano . In somma fu un
vero modello de’saggi giornalisti , ma per disgra-
zia egli ebbe ed avru mai Sempre pochissimi imi-
tatori . Da questi articoli si scorge come non
v’ avea n& arte liberate n& scienza in cui egli non
fosse almen mediocremente versato , e come tut-
to artleva di zelo e d’ amore , per la religione ,
per 1’ umanita , e pel buon gusto .
II terzo anno di queste' sue fatiche periodiche,
ai soliti articoli aggiunse pure un trattato meteo-
rologito , che in diversi tempi pubblicd in que’
fogti medesimi , in varie parti diviso . Fra le altre
scienze coltivi la meteorologia come abbiani det-
to, e iritorno ad essa ci lascio molti scritti . Sin
dall’ anno 177a cominci6 a notare ogui giorno
tutte le variazioni dell’ aria-, consultando barome-
tro e termomctro , e facendo confronto di cia-
scon
DigilizedJ ,.Goo^U:
n— *V
127
scun giorno Jell* anno in eui comincio le sue os-
servazioni , con ciascun giomo degli anni posted
riori , traendo dopo un certo periodo di tempo le
sue induzioni o conghietture , come appar da qudl
sub esatto giornale che si cdnserva, e continuasi
dal colto ed amoroso nipote suo . Da queste sue
osservazioni dunque per tanti anni continuate fu
mosso a distendere P accennato opuscolo in cui
si propone di combattere le conghietture del ri-
lionYato professore astronomico Padovano Toaldo
( test& mancafco di vivere con detrimento di que-
st! studj ) che primo fu fra modern! a restituire
alia Luna 1* ohor rapitole di Vegolare a suo taien- 4
to le pioggte e i venti , e le altre stravagartze
delie stagioni . E in cio egli ebbe e plausi e gram
numero di segtiaci, e forse a favorirlo la piU co-
Stante » e piu universale esperienza • Che che sia
di cio , il Barohi all’ opposto con questo suo scrit-
to intende di stabiiire che l * azion del Sole , la
qual combi a da Una stagione all* altra 9 combinata
cotta varia struttura del globo terrestre > sia l* tmica
e sufficient* origin* di tutte le varietd dr' tempi 9 e
di tutte le supposte strava%anze delle stagioni 9 la
quai sua proposizione ( premesse alcune teorie in
questa materia appro vate universalmente dai fisi-
ci ) confertna singolarmente colla storia degli av~ j
Venimenti meteorologies deli' anno 1780 tanto , co-
me ognun sa, di straVaganze fecondo nelle regicK
ni deir aria 9 i quali tutti spiega egli colie anzi
. dette ri'cevute teorie. * * >
, ' Ma
Digitized by Google
I
/
*
128 (
Ma nuove cure e piu seiie il ritrassero da
questo a se dilettevole , cd al pubblico proficuo
csercizio . Era morto il valoroso suo fratello
t
Cristoforo , il quale e col consiglio e coll’ opera
avea assistiti i suoi terrazzani che a lui ricprre-
vano negli affari lor piu scabrosi - cosi pubblici
che privati . Fu adunque assalito i\ nostro Cle-r
mente dalle suppliche , dird cosl , d’ un popolo
intero, acciocche in njancanza del fratello voles-
se egli supplire ed accettasse V incarico di Rap-
presentante Coraunale . Sebben la sua inclinazio-
ne, come s’e detto piu volte, fosse lontana assai
dall’ assumersi cotali brighe eterne nutrici di di-
sgusti , e d’ inimicizie , pure il suo cuor paterno
non seppe ressistere agli evident^ bisogni della
sua patria , e F uomo onesto e cristiano credette
questo essere il caso in cui il sagrificio delle sue
piu care inclinaziani fosse un dovere per lui in-,
dispensabile . Pieg6 dunque il capo al durissimo
giogo, e fatta una volta la magnanima risoluzio-
ne , si credette in obbligo d’ ijiterrompere affatto
il consueto suo sistema di vivere-V fatto vittiina
della Patria , con danuo di molte opere sue con
ttiinciate, cui avrebbe. potuto dar P ultima mano .
Distese invcce molte forti e convinqenti scritture
della nativa sua Terra , come altre pure non por-
che ad intendimento che tolti venissero alcuui
perniziosi abusi introdotti. Io non parola di
questi suoi scritti che interessar potrebbono pic-
col numero di lettori, ed esser ad altri di disgu-
t i-i stq-
/
I
Digitized by Google
729
stosa tna inutile rimembranza . Ci basti il dire ch*
egli quasi sempre ottenne 1’ intento che il mosse
a scrivere , il che e il miglior premio e il piu
nobile che possa dalle sue fatiche aspettarsi uno
scrittore .
Ma gia 1’ ordin de’ tempi mi chiama a dover
far parola d’ una controversia ch’ ebbe il nostro
Baroni coi^suo amico tenero di tanti anni e di-
scepoio , Clementino Vannetti . , Io mi sarei vo-
lentier dispensato dal punto n6 tampoco accen-
narla ( poiche a dire il vero non d qucsta 1’ epo-
ca che piu onori di tutte i letterarj fasti si dell’ un
che dell’ altro ) se 1’ esattezza d’ imparzialc biografo
non mi vi costringesse . Il faro nientedimeno colla
possibil maggior brevita e da semplice storico ,
ben guardandomi per cio che al punto della qui-
stione s’ aspetta di frapporre il mio giudicio , ne
io essendo da tanto, ne del mio istituto il giudi-
car di cose dilicate e pericolose , fra le quali mi-
glior senno fatto avrebbono a non avvolgersi
anche il Baroni e il Vannetti.
L’ anno 1794 pubblico il primo in Rovereto
senza il suo nome nn discorso intitolato Prospet-
to de' corrmti affari d' Europa il qual fosse come
un proemio alle Gazzettc di quell’ anno. Il sunto
di quel discorso e di m£strare una verita morti~
ficante , qual la chiama V autore , ed e che in que'
tempi , e in que' luoghi ne quali piu for iron g l' in-
gegni , I'arti, e le scienze, piu trionfo V irreligione,
piu scorretti furono i costumi, e piu sconvolti i go-
J 3°
verni . Egli cio prova dando una rapida scorsa a
tutte le colte nazioni d’ Europa , le quaii piu fu-
ton corrotte allor che filosofi sursero a cavillare
sulla natura degli Dei , e de’ Governi , e piu si
ferma in questi ultitni tempi ne’ quaii pares ( co-
si allora ) che una Nazione ove piu che mai fio-
rivano filosofi e letterati , rovesciata la Monar-
chia , volesse anche annichilare il Crjstianesimo .
E siecome di quest’ empio attentato non posson
esser capaci che uomini, che alia Rivelazione non
prestano fede , cosi il Baroni conchiude , rivol-
gendo ad essi il discorso, col dire, che son bene
insensati a voler nella loro nazione annichilare la
Religione Cristiana , che per confession di chiunque
non ha perduto il senno e la piu ragionevolt , e la
meglio fondata di tutte le altre cogmte.
Ora questo discorso venne alle man del Van-
, netti all’ occasione che s’ era recato alia stamperia
Marchesani, e lettolo , parve a lui che cose con-
tenesse da poter dar motive ad interpetrazioni
men sane • E non potendo sul fatto dissimulate ,
si sfog6 con persone ivi presenti con cui men
dovea , ereticali chiamando certe proposizionl
^cll’ antore , e dicendo che quello scritto non si
dovea stampare cosl . In prova di chq- , comechd
il saggio stampator vi si epponesse affermando
che il Baroni non era tal uomo da portar in pace
che altri mettesse la falce nella sua messe , \olle
corregger que’ passi del prospetto che a lui pare-
vano contener piu pericolo , ben certo , egli di-
ce-
Digil
* 3 *
ceva, che 1* autore anzi ne sarebbe rimasto con-
tento. Ma siccome lo stampatore non si trovava
pago di cio , si convenne che le correzioni avreb-
bon luogo nella stampa solamente nel caso che
dall’ autor del Prospetto fossero state npprovate .
E perd il Vannetti dal luogo non dipartendosi ove
trovavasi , scrisse al Baroni una lettera frettolosa
che cominciava con quetfe precise parole : Domando
tnille perdoni se voi troverete toccato da me il vostro
magnifico Preambolo alle Gazzette di quest' anno . Cor -
reggendone la stampa , ho nel medesimo tempo sti-
mato d inserirvi quelle pochissime parole che voi ve~
drete , onde prevenir qualunque dijjicoltd che il vostro
ragionatnento potesse per avventura destare nell' mi *
mo di qualche debole uomo ec. Questa lettera accom-%
pagnata da un’altra d’ informazione del Marchesa-
ni fu spedita di presente al Baroni.
Il buon vecchio veggendo il suo discepolo
convertito in Maestro, e sapute^per avventura le
parole dal Vannetti fatte in una pubblica stampe-
ria ( che gli ufiziosi delatori non mancano mai v )
rise d’ un cotal riso amaro , e tenace com’ egli
era di sue opinioni anzi che no, voile, senz’am-
mettere verun cambiamento , che si stampasse il
prospetto , si veramente che la prima stampa a
lui si comunicasse. Esaminatala egli attentamente
e a sangue freddo , senza toccar pur parola per
cio che alia dottrina s’ aspetta , voile che uscisse
a luce^ E qui non possiam lodare il Vannetti nel-
la condotta da lui tenuta con uomo tale^: e avrem-
f » m9
\
\
13*
mo desiderata che mettendo un ragionevol freno
al suo zelo, senza manifestar in un pubblieo luo-
go le cose che a lui dispiocevano in quel pro-
spetto , senza caratterizzarle col troppo ingiurio-
so ed ingiusto vocabolo d’ ereticali , avesse sotto
qualche colore sospesa la stampa, e recandosi egli
stesso alia casa del suo maestro, gli avesse mani-
festati amichevolmente i suoi dubbi , e son ben
sicuro die il Baroni che 1* amava ad un tempo e
stimava , e che non s’ era vergognato altra volta
di sottopporre alle censure di lui le sue produ-
zioni , si sarebbe di buon cuore prestato a que*
lenitivi che dal Vannetti eran bramati , comech&
necessarj non gli credesse per conto alcuno.
- II Vannetti stampato che fu il Prospetto senza
le correzioni da lui credute essenziali , fece il ru-
*
mor grande, e istigato anche da persone poco a-
miche della carit& e della pace , sebben ne porti-
no la divisa , pubblic6 in Trento colla falsa data
di Bassano una lettera , in cui con saggia avve-
dutezza per i lontani , ma inutile pe’ vicini , sen-
k za nominar il Baroni , o il prospetto de' correnti
affari, finge che cio che in quel discorso fu det-
to, 1' argomento fosse di privata conversazione,
e chiama in essa a disamina due proposizioni del-
1’ autor del Prospetto , le quali sono in sustanza
( ove si considerino isolate , il che mai non si
dovea ) che maggior fu ssmpre il danno che le
scienze e le lettere alia nostra santa Keligione re -
carono che non il bene , t che quest a nostra santa
Re -
Digitized by Google
)
133
Religione per confession &i chlnnque non abbia per -
duio il senno, e la piu ragionevole e la meglio f on-
data di tutte le altre cogniie .
Si fa egli dunque a provare flella sua letters
che le religioni inventate dagli uomini portano
in se il carattere de’ loro inventori , cioe T imper-
fezione e T errore, e che questi tosto conosciuti
esser debbono dalla filosofia la quale secondo luf
altro non e che la ragione purgata e ridotta a me -
todo per andare in traccia del vero e del retto in
ogni ordine d' idee , Che dunque la filosofia ci.fara
conoscere la falsity delle Religioni inventate da-
gli uomini , e lor sari sempre contraria . Che la
Religion rivelata venendo da Dio ch* & V autor
della ragione , necessariamente esser dee scevra
da ogni impostura, debb* esser concorde coda fi-
losofia medesima in quelle cose , a cui 1* umano
intendimento puo giugnere, nell* altce £ superio-
re, ma non contraria. Che dunque la filosofia in
luogo di recar nocumento alia Religione Divina ,
servira anzi a mantenerla in onore . Che siccome
la Religione Divina sempre e colla filosofia coti-
• , corde , non dovea n£ potea confondersi ed esser
xnessa ai parallello coif altre religioni umane che
a lei tanto sono opposte y qnanto la verita & alia
menz ogna . Ecco il sunto della letters del Van-
netti ch’ h assai ben ragionata ed esposta con pre-
cisione ed eleganza grandissima (a). Usci-
Sebbene !o protestato abbta sutle prime dl non voler
eotrare in do (he al punto s’ aspetta dl tal controver-
«ia
Digitized by Google
134
Uscita a lace la letters. \Jel Vannetti , non e da
dire quanto si sentisse comraosso ed irritato il
liaroni , il qual credevasi offeso nella parte pia
dilicata , e in cui piu c^e in ogni altra era gelo-
so.
sla , non posso qul tacer come parml cha quests letters
tone inutile, ore con occliio dlsappasslonato considers r
si roglia il Pros jut to . L’ Autore In esso non intendc
gls condannar Is iilosofis qual vlen da) Vannetti defi-
Tiits , ctoit lm ragiont purgata t ridotta a me to do per
andare in traccia dtl veto, mi 1’ abuso di essa . Nol
dice egli cli'aramente a qntsti passi ? St ti tholgiamo
aW antica Roma not troviom eke finch! fttrono ad essa
igneti It sotfiglittxt it’ Filtsofi, t ck’essa tra governs*
tm da nomini saggi btnsl , met non seitmiati , la rtli-
gion it' Itro Dti fn in grjtndt outre ... wo non coil
tost* penetrb in essa la cosl detta sapienza de' Greci ,
■ on s) tosto si eomiacib a carillare sopra la natura de*
gli Dei ec. t altrovi
Passandt a’ tempi del Cristiantsimo , motto ci sarebbe cha
dire , ma not ri ristrimgeremo ad osstrvan , eke la di-
slrutlotu delP imptro i’ Orient! accaddt allora , eke «*-
mini fitosofi trano inftreorati ! a sottillzzare per abuse
I d’ Ingegno, e corrnzion dl cuore sopra rarj artieeli di
quells che reramente tl puo dir sauta religlone . v
Qui , com’ b pslese, si parla di sottigliezxt, dl 'vavilti, di ro-
il delta sapienza, dl abuse £ ingegno , dl ctrruiion di
euort , danque si parla delF abuso della filosofia . Se la
filosofia ( secondo la definlzlon del Vannetti ) non b
che la ragiont purgata t tidotta a metodo per andare rnr
traeda della vet it A e dtl retio , come puo clla arer
luoge fra le sottigliezze , ft* i cartlli, ore dell’ Inge*
gno
*./ -
Digitize
4 •
f
t
*35
so. Un uomo'che in tntto il tempo della sua vi-
ta avea. dato saggi della piu illibata credenza ,
non potea con pace vedersi negli ultimi anni suoi
accusato in faccia del pubblico come autor d’ opi-
nioni non sane e pericolose da chi egli sempre
’ avea
gno si abusa, ove U cnore b corrotto? Non bastavano
, queste cose a far conoscere che il Baron! non condau-
nava gla la filosofia, ma l’abuso dl essa , e d! tal con-
danna cred’ io niun uom di senno vorrk fargli un de-
litto . Per cio poi che s’ aspetta all’ aver detto che la
x Rttigion de* Cristiani l la pru ragfonttfole e la megtio
fondata di tutte V altre cognize , egli h il vero che que-
sts proposlzione cos) isolata qual dal Vannetti si rtferi*
see pute di eretlcale per 1 corollarj che se ne potrebbon
dedurre, ma non nel luogo dove fu collocata dal Baro-
nl, perchb ivl parla a coloro che volevano annicbilar-
la , e che percib non amraettevano la Provvidenza divi-
na , e per conseguenza nb pure la Rlveiazione , e perb
si poneva per un momento ne' pannl loro .e provava
che la religion de’ Cristiani anebe conslderata come
d* umano istituto , era la piu ragionevol fra quante fu*
ron mal fabbricate insin qul . Udiam pur senza scan-
dalo i sacri orator! , ove dell* esistenza d' un Dio fan
* parola dal pergami , prescindere affatto dalla rlvelazio-
ne , onde col lurai. della sola ragione coovincer gl* in-
creduli! Potea b vero il Baronl dar miglior luce a quel-
le sue proposizionl , onde adattarle all’ intelligenza an-
cor de’ pift ottusl , e non lasciar campo ai cavllll , e
•. forse l’avrebbe fatto , se il Vannetti, come s’ b detto,
avesse piu cautamente proceduto, e con que’ riguardi
che si meritava un tal noino.
*
\
i
Digitized by Google
I
\
136
avea amato come figliuolo, come figliuolo istrui-
to , e de* cui meriti letterarj era stato il primier
banditore. (a) Una tal cosa gli passava Fanima f
come confess6 piu volte egli stesso , e per av*-
ventura contribui ad accelerargli la morte Non
pot£ dunque frenarsi, ed usci egli pure F anno
appres so pon una lettera che di proemio servisse
alle Gazzette del 1795, nella quale dopo essersi
lagnato del suo avversario per avere sfigurati e
mutilati i suoi sentiment! solo a motivo, com*
egli dice, d’ aver un pretesto ad opporsegli, pas-
sa a dar maggior lume alle sue proposizioni , e
fa chiaramente conoscere ch’ egli non avea inte-
so mai di condannare la filosofia, ma Fabuso cbe
s’ era sempre fatto di essa , il che chiaramente ap-
’ , M- - „ '
'J* * ’ f* 4 1 -
pa-
(a) Di questa specie d* ingratitudine del Vannettl , sebben
in argomento men dillcato , ebbe ragion di lagnarsl
( comeclib nol facesse mai colie stampe ) un altro grand’
tionio e suo maestro, e fu egli il celebre Abate Saverio
Bettinelli da noi ricordato piu volte , il quale all' occa-
sione di riferire in un giornal letterario le Qsservazio-
ni sopra 0 ratio di iui , dopo averie colmate di que*
mold elogi che lnfatti si meritapo , ie onorb pure dl
due o tre modeste e scherzevoll opposizloni o censure.
» Tanto bastb perchb 11 Vannettl usclsse in campo in al-
tro giornaie con clnquanta e pi Cl risposte , non rispar-
miando , come sua natura il traea , le punture e 1 sar-
casm! . *
If at ur am txptllas fun a , fawns us quo r+urrtt .
i37
* parisce dal pasgo seguente . lo j eer altro ten go ,
the polrebbero in una nazioue for ire gli studi dells
filosofia quanto piu si voglia, e conservaru. mdlad -
tneno illesa la religione, t intatto il governo , pur t hi:
si tralasciasse di voter troppo addmtro penetrare
ne git nffari eosi dell' una come deU' altro : su di the
tredo d' essermi suficientemente in alcun luogo spiegato .
E per cio che s' aspetta al voler troppo ad-
dentro penetrar negli ' alTari della Religione coll’
imbecillita dell’ umano intelletto , reca egli in
mezzo un passo bellissimo del Cartesio , e cosl
pur contro coloro che amatori di nuove politiche
speculazioni , tentano di rovinar gli antichi go-
verni, per fabbricame quindi di nuovi. »
Egli e vero peril che in questa dottissima let-
terai* vien senipre piu confermando quanto avea
nel prospetto accennato. cioe che gli studj filoso-
fici appiicati singolarmente alia Religione , nuo-
cono ad essa piu che non giovano , sernpre pevo
per 1’ abuso che se ne fa . di che egli ne rende
ancor la ragione con quest? parole • Su di cio chi
vorrd ben guardare , troverd che quanto piu la cul-
tura dell' ingegno fa dei progrtssi mil' uomo , tanto
piu si trova esso ripugnante ad ammeltere quelle
cose che non cadono sotto i sensi , e molto piu poi se
contrarie sieno all' apparenze , e alle consutte leggi
di natura , siccke tnanchino di verosimighanza ri-
guardate ^a/la parte dell umana ragione . E di
questa ripugnanza ad ammettere quelle cese che
non cadono sotto ai sens^ reca il troppo famoso
i 5 esem-
* 3 *
esempio del perico!osi9S?m6 Bayle d’altri, i qua-
li per altro furono invincibiimente confutati dal
Leibniz io . Ma i Leibnizj sono rarissimi, dove al
contrario rari non son per disgrazia gli oppugna-
Tofi della Santa nostra Religione , i quali il piu
delle volte s’ abbattono in avvesarj piu di buona
volonta fomiti die di dottrina, che in simili con-
troversie dovrebbe esser grandissima . Del rima-
nente 1’ autor protesta con energia , che quando
egli alTermo che la filosofia ha recato gravissimi
danni alia Religione Cristiana, i quali Than inessa
in questi ultimi tempi a non inolta distanza dalla
sit a distruzione , non ha mai inteso di dire ,
( come parea che il suo avversatio di lui volcsse
far credere ) ch* essa mai possa realmente esser
distrutta , per la ragione infallibile appunto* che
Dio medesitno nel suo vangelo ha promesso di
• »
conservarla iilibata, comeche a combatterla si sea-
tenino tutte le forze d’ avemo . Conchiude final-
mente l’autore il suc^discorso con varj passi del
grande Apostolo Paolo , dai quali apparisce che
questo scrittore ispirato volea esclusa dalle cose
della religion rivelata superiori troppo anzi inac-
cessibili all’umano intendimento , ogni umana spe-
culazione, e volea che tutta la base della creden-
za fosse unicamente posta nell’ autorita della rive-
lazione stessa , annunziajido i danni e i pericoli
che ne verrebbono , volendo affidarsi ad estrinse-
i
ci ed umani sussidj . VideU ne qitis vos decipiat
per philosophiam . 0 '
r • Non
w
139
Non puo aegarsi che quests letter* non sm
molto insigne per dirittura di raziocinio, per so-
lidita di ragioni, per metodo , per precision, per
chiarezza , e piacesse al ciel che 1’ autore lasciato
non si fosse troppo vincer all’ira e all’amarezza,
bruttandoia con derisioni ed ingiurie lanciate cotn-
trd il sno avversario cui tratta con nn disprezzo
che non si meritava per conto- alcuno il Van-
netti . La condotta del Baroni e tanto piu con'-
dannabile , quanto essendo egli fornito di molt*
dottrina onde opporsi al suo oppugnatore , non
avea bisogno di quell’ armi ond’ usan coloro ch*
altre non n’banno a patrocinare la loro causa. E
non impareranno «nai i letterati nelle controversie
loro , le quali tanto solamente sono plaUsibili
quanto contribuiscono alia ricerca del vero , a
bandire dai loro scritti questi vili modi ed inde-
gni, i quai sveglian talora il sospetto non la lor
eausa sia debole V a r ,
Non cosi adoperd a dir vero il Vannetti , it
quale nelle sue ConS’ieraziont intorno all’ accen-
nata lettera da lui pubblicate alcuni mesi dopo in
Trento colla mentita data dj Lucca , usd k vero
di tutti i modi ch’ ei credette piu acconei le ra-
gioni a ribattere dal Baroni adotte , ma senza i
limiti oltrepassar della moderazione , rieolmando-
lo anzi d’ elogi : nel che tanto & piu degno d’es-
sere commandato, quanto egli ad uno scritto do-
vea rispondere pieno di derisione e di disprezzo
eontro di lui . Io nulla dird del, cogtenuto dell’
ope-
J 4 0 f
•opera sua , perche essendo rimasta sepza risposta
per la morte immature di iui con danno incalco-
labile deli’ aftlitta sua patria , sarebbe .estraneo al
mio scopo il parlatne . Diro solamente ch’ e pietm
di quell’ eleganza ed evidetaza che peculiar! furo-
■no del Vannetti singolarmente neli’ ultime opere
•sue , ma piu dotta alicora , piu precisa , e pm di-
sinvolta , per cio che s’aspetta alio stile, di quel- #
lo che nell’ altre opeTe sue fosse a lui pdculiare .
Ben vi fu taluno che amante di vederiprodot-
ti in eterno i dispareri eruditi , volea che il Ba-
roni nnovamente rispemdesse al Vannetti , ma egli
stette sempre ferino con dire che non volea guer-
ra co* morti , di quel celebre detto .servendosi di
Alunazio Tlanco cum mortuis non nisi larvas lit -
aggiugnendo ch’ era Ira le mani di’tutti gii
scritti suoi e que del Vannetti; ch’egli aveames- •
so in chiaro lume abbastanza le sue region i , e
che il piu scrivere sarebbe fra la luce sparger le
tenebre. • I
Int-anto nsci in Roma nel Giornale Ecclesiasti-
co un estratto delle Cansiderazroni del Vannetti ,
in cui- quel. Giomalista altro non fece che rico-
piareMbfcuo autore * e cio che v’ aggiiinse del
proprio, furon le invettive scurrili che dal Van-
netti non pote prendere ad imprestito , e il divi-
der ch’ei fa la filosofia in buona e vera e in falsa
e cattrva . Istigato :da non so chi - comiacio il Ba-
roni a : rispondergli , poi riflettendo piu saggia-
mente- che non era del suq decoro , morto il V an-
net-
✓
V
l *
14*
* ^yjt
. neiti >di raisurarsrcon on : avtfersario si dcbole^,
, ^ vesuto ii^ cogi^i^ione cjje queift^colo npn
era farina lx^man^, ina cola inyiato.dfi un sup vi-
ciqp malevpio';, j abbandon6 , con maUiro const-
giio i’iropresa. nonJenninata hj{ 0 ftLl . ^
- Jn cio ch® cy^tnane di questa ri^po^ta, cpnir
piagne il Baroni]il)pretcso Giom^iista Romano d'
;*yer preso ungrosso granej^p la prima volta ch’
ebbe ardimentO rdi parlare da £$ * non imboccatp
dall* autor suo T con quella diyisione ch’ ei fa di
.Filosofia falsa , 4 vsra . Poicbe -ayercdo egli coli*
autorita del ‘ r yannctti : definite Ip filosofia per Ip
\retia rations ridotta a tnetodo , e poi divisala ip
verts q falsa , ne viene che la retta ragione puo
talvolta esser falsa , il che involve contraddizion
manifesta. Che se poi per un momento concedas*
che questa deftnizion® sia giilsta,,e che la filoso*-
fia falsa * come assetisce il Giomalista Romano ,
quella foss& che ultimamente in molt! paesi tent6
di scalzare daf fondamenti la Reli&ione Cristiana ,
serVendosi cT argomenti fallaci , illusorj , insussi-
stentf, si vedru che il Giomalista Romano in cio
combatfce con imo qbe non gli e punto avversa-
rio , poiche quesfco->£ <juello che ha sempre asse-
rito il Baroni ne’ auoi dse scritti , n non condan-
nando la filosofia In w stessa , ma 1’abuso che
d’ essa si fa da’ male intettzionati , poich£ 1* usare
argomenti fallaci, flfasdrj , insiifisistenti , e un abu-
sare appunto delle regole di ben ragionare . Quin-
di dichiara il Baroni che non fu mai tanto insbn-
, mi
St-
/
>
1
i
Digitized by Google
t
14a
sato di voler esclndere dalla Teologia ogni qna-
■lunque uso della ragione: rna solamente le troppo
acute e moltiplici regole della dialettlca , gli spi-
nosi e poco intelligibili principj della metaiisica,
cbe danno luogo ad astruse meditnzioni , e a sot-
dllzzar la materia oltre il dovere. E basti di que-
sta cortroversia agitata, che formd due partiti fra
iGiudici,tra i quali non furono i meno autorevoli
quelli che si dichiararono in favor del Baroni . (a)
Chi con occhio imparziale kggera attentaraen-
te gli scritti de’ due valentissimi autori , ve-
dri ch’ amendue non eran molto lontani dal sen-
tire il medesimo , e che 1’ amor proprio offeso , il
pun-
1 ■ • . i • - . . . • ' t . • • :•*
<•) Tra gli altri,. cos! scrlsse al Vannettl an rispettabile
Vescovo gli 7 Mario 1795, nell’ atto di rlngrazlarto
_• | delle Consideration! inviatcgll in dono. I» so no di- sen-
timatto eh* sit manco mate che dotuini al mendo un po
d' igdoranza , eh* nna universale scienza , comet hi , Sana ,
che a lungo an Jars , secondo we , insensrbilment* degt-
‘ ‘ Hera , ed induce i piu deboti heir error*; * questi son *
iucomparabilmtnte in maggior nnmero . Lascio da part*
- ' gli Annuli Greei * Romani , * a* desumo la eagien* del -
l* presmti profond* ftrit* a! buou sense * all' or di-
nt pubbtic* , ( pared eio fors* a talun* strano ) dull’
ipoca della stampa che agevolb ad ogni class e d! C:tta-
dini la cognition dell* letter * . Questo b un coulerma-
re con altro parole quanto il Baroni uvea detto, e dir
piu ancor ch’ el non dlsse, e che non arrebbe nfc pur
detto per areentufa giatnmal.
■fJtgrfc&S
I t % i Ik/
pimtiglio e la Vanity di scrivere In per lai nuo-
to argomento piu netl* un ehe nelP alfro furon
cagione di far lor credere d’essere piu discordan-
ti c]he non V erano in fatti. (a) 1 ; *
’ • ‘ Ma •'
; - — .... ... ■
r i . ■
(a) Servirb all' argomento trattato , e a far raeglio cono-
j . seen la maniera di pensar del Baronl Intorno all* in-
flusso della filosofia sulla religione, e la sanitfe de* suoi
princlpi in ceite materie , il seguente paragrafa di. let-
tera da iui scritta ain dall’anno 1761 aJ Fratel suo D.
• I
Tendoro Monaco Olivetano .
» •
Io dire: dunque che la decadenza della Religione in mezzo
a' progress! delta filosofia , abbia due cagioni , ttna qua*
si estrinseca , l* ultra intrinsic a a quest a scienza *
L* estrinseca secondo oh' io penso , si i la liberty di filo~
sofare , cht dopo distruita la monarchia d' Aristotile ,
s' i introdotta , per la quale i filosofi sot to V abito di ,
non dare it loro assenso ad alcana verith filosofica , se \
non convinti datla ragione , hanno senz' avvedersene ire v*
sportato quest' abito ancke nolle cose eke dipendono dal~
la pur a auteritd , come sono quelle della Rivetaziou* 0
e divenuti intoller anti dell’ autorith ntlla filosofia , l %
stato facile che divenissero tali auche ntlla Religione,
tanto piu che una gran parte degti oggetti di questa ,
sono comuni a quelta . La cagione in/rinseca poi io la
denvo da atcuni dogmi della tnoderna filosofia , che not~
ta loro origine innocent:' , son poi divenuti pestiferi per
la piecola distanza che v * era net passare datla veritM
all' error e . Uua dottrina sana ad esempio , e divenuta
' poi alia Religione dannosa , h che nello spiegare la na~
i tura e la propriety detle cose , non si debbe mai ricor -
rere alle cause final: , come quelle the ci sono. ignote,
•
I
Digitized by Google
*TT
Ma oggimai- siamo giunti a quell’ epoca per
noi disgrazi&ta che pose, terra ine allc gloriose fa-
tiche ad un tempo , e alia vita del nostro Baro-
ni, poiche i mesi che sopravvisse dopo gli scrit-
ti di che nbbiam teste fatto parola, egli altro non
fcce piu che languire . Prima per6 di descrivere il suo
ultimo fine , diciam qualche cosa del suo cargtter
morale, e prolunghiamo d’alcuni momenti ancora
una vita si cara .
II suo temperarhento era in apparenza flem-
matico , perche riflesslvo , s’ irritava per* tal-
volta se ofleso , in particolar quando pareagli
che la ragione in suo favor militasse : ma si
calmava altresl facilmente . Nelle quistioni che
accadono ne’crocchi eruditi, era tenafre forse piu
del dovere di sua opinione , ne amava d’ essere
contraddettor non sapendo far uso di quella dolci
condiscendenza che cede talvolta a’ piu deboli
( ove la materia trattata sia indiflerente ) , e ce
dendo trionfa.
i th' i una prttumiont il volin indagart . lmptrocch
datisi i filosofi alio studio dtllt court tjficitnti , o inva
gkiiisi ahum tra tssi it' progrtssi cko iu tail six
dio suubrava loro di fart, ftttro arditamiuti un pa:
< so piu innanti, I doll’ tsdudtrt la rictrta dtllt cat
• st final i , passarouo a nr gar It inltranuntt . Dopo ci
quail paurost constguintt dtrivar non dovtano 1 N'
uu tstmpio loSpiaoia cht ftct dtl suprtmo Ct talon u
. Dio ftkifvo . it.
Digitized by Google
*45
Era il cuor suo virtuosamente sensibile , ed
esser seppe figliuolo , ed amico ecceUente . Per-
dette il Padre essendo fanciullo , ma rispettd sem-
pre ed am6 con tenerezza la Madre, la qual non
ebbe che consolazioni da lui , e trovd nel suo
Clemente un segretario ognor pronto . Egli ab-
borriva le brighe che ildistogliessero dal propostosi
sistema di vivere , di cui, come s’ & detto , era
rigido osservatore , ma qualor si trattava di gio-
vare a’ suoi amici , e di compiacergli , non avea
piu sistema, e non risparmiava ne la persona, ne
P opera , n& gli scritti , per ottenere 1’ intento :
della qual cosa si potrebbero addurre esempj a
dovizia .
Non mai conobbe il velen dell’ invidia , e fa
sempre il promulgator della gloria degli amici
suoi anche negli studj medesimi ch’ ei coltivava ,
e gioiva tutto di contentezza quando ne sentia
pronunziar le lodi dall’ altrui bocca . Era poi fe-
roce e terribile contro color che alia fama degli
amici suoi detraessero.
Non era soverchiamente allegro , ma non era
soggetto mai a quegli accessi di nera melanconla
a cui appunto soggiacciono i piu vivaci , e in
particolar modo i letterati . il suo uroor era uni-
forme , e posatamente gioviale , fuorch£ nel caso
che la stravaganza delle stagioni gl’ impedissero
i suoi giornalieri passeggi ch’ egli amava singo-
larmente : il che non a vizio di natura attribuir
si dovea* ma sibbene a fisico sconcerto originato
dall*
dair ommissione di quel necessario esercizio. All*
ora del pranzo volea allegri discorsi , e che ban-
dissero le riflessioni , e la tristezza - Non volea
pur sentir far parola d’ aifari , e molto meno di
malattie , di morti , e se altro argotnento manca-
vagli, volgevasi a’ suoi giovan nipoti chiedendo
eonto de’loro trastulli, delle innocenti lor gare ,
c delle piccole avventure del paese , delle quali
era molto curioso .
Ne’ suoi passeggi non era mai solo , comechi
solo partisse da casa, poiche in ogni donnicciuo-
la che incontrasse per via , in ogni fanciullo , in
ogni rustico s’ accontava , e gi’ interrogava di
quelle cose che credea esser ipro piu grate , on-
de meglio movergli a spiegarsi , e ad esternarsi
con lui. Cio dices fare perche amava conoscer 1’
uomo qual fu dalla natura formato , e non ma-
scherato molte volte dagU studj , dal viver so-
eiale , e dalle passioni , cui van piu. soggette le
colte persone, che non le semplici e rustiche.
Del rimanente nell* ore della conversazione
godea egli della compagnia degli uomini dotti e
svegliati, non si veramente che non sapesse stare
di buona grazia anche cogli altri, adattandosi alia
loro intelligenza ne’suoi discorsi, e alia loro in-
clinazione . Una razza sola di persone sciocchissi-
me egli fnggiva e detestava , ed eran le superbe ed
altiere per ricchezze opernobilti: se con alcuna di
queste era costretto trovarsi , parlava poco , e si
leggea sul suo labbro un amaro sogghigno , e gli
at-
!
i
\
*47
atti suoi , e II suo portamento eran composti a
maesta. Cogli eguali e cogl’ inferiori era aflabile,
gentile , e cortese , e piu ancor co* secondi . Dai
corteggio de’Grandi, o che tali si credon d’ esse-
re, egli abborriva, dicendo, voler piuttosto esser
padron nella sua, che servo nelfaltrui casa.
La sua persona era desiderata e cercata da tut-
ti , e cio non solamente per 1’ alta stima che
oguun facea de’ suoi rari talehti , e delle sue co-
guizioni, ma per le sue gentili maniere, e per la
chiarezza e precisioue con cui di qualunque ar-
gomento parlando , spiegava i suoi peusamenti ,
onde le piu oscure ed astruse materie divenivan
chiare in sua bocca, e air intelligenza adattate d*
ogni men colta persona. Questo raro pregio del-
la precisione e della chiarezza e passato pur ne*
suoi scritti , come non s’ e lasciato d’ osservar
piu volte a suo luogo .
Era egli molto araabile col BelSesso, ma non
soggiacque che a una sola passione araorosa in
sua vita , e quests negli anni suoi piu giovaiuli »
la qual felicemente si estinse , col dipartirsi del
virtuoso oggetto amato da hii. II suo sistema di
vivere sempre immerso negli studj piu severi 9
non gli lasciava tempo agli assidui corteggi , e
ben di lui si puo dire , jc he 1’ usbergo adamantin
di Minerva , difendea il petto suo dagli strali iav-
vefcnati d’Amorc. Del rimanente confessava egli
stesso di non aver natura disposta alia galanteria,
e talor si provava a dettar per celia lettere sul
gu-
*48
gusto di quelle di Fontenelle ( nelle quail peru
ha piu parte 1’ ingegno che non il cuore ) senza
che della sua prova fosse contento.
Ne’suoi giocosi discorsi non era molto seve-
ro , pur era assai czuto acck>cch£ Ie innocenti
persone non avessero ad abbassar gli occhi per
essi , e in fatti non gli usciva parola o motto in
lor presenza che offendesse mai l’onesta , ne pur
sotto il velo anche men trasparente dell’ equivo-
co tanto comuneroente applaudito .
Negli ultimi anni suoi non si avvicinava che al-
le donzellette dell’ eta di tredici o quattordic’ anni ,
e cio percli£ amava 1’ ingenua semplicita della na-
tura non contaminata dail’ arte , che suppon la ma-
lizia , e perdue , com’ egli dicea , 1’ alito che spi-
rava dalle lor boicche era baisamico a’ vecchi , e
infondea loro vigore . Peru giuote ch’ eran all’
anno diciottesimo , non facean piu fortuna con
lui , ed egli passava a nuova scelta ; di che gli
amici gentilmente nel proverbiavano , ed ei ne
godeva.
La dettrazione dell’ altrui fama non la cono-
scea che per abborrirla , e fra tame poesie che ab-
biamo di Ini , non ne abbiarn pur una sola che
odori di satira. Volea esser amato da tutti, eras-
somigliava i satirici ai tiranni , che son temuti ,
ma sono anche odiati .
Di cose di Religione o non parlava , o il fa-
cca con quell’ alta venerazione che ben si merita
si sublime argomento . Ed era fiero contro colo-
- ro-
149
to die o per corruziene di cuore , o a mostra
di bello spirito , o per ignoranza altresi deviasse-
ro dalla piu pur a dottrina. Tutte l’opere sue co-
si stnmpate che manoscritte il mostrano zelante
campion della Fede , e della Chiesa Cattolica , ma.
piu di tutto gli articoli letterarj de’ quai s’ e par-
lato , dettati in anni in cui pur troppo la vera
credenza ebbe a soffrir guerra maggiore.
Frequent 6 i sagri templi , e i sagramenti ne’
tempi debiti , e negli ultim’ anni si apparecchid
piu che mai al gran passaggio . Infatti le copiose
e continue perdite di sangue cagionategli dall’
emorroidi lo condussero a tale spossatezza di
forze , che fu seguita quindi dall’ ldropisia . In
qnesta sua malattia non ebbe confidenza che in
un sol medico ch'ei molto amava, e con cui in-
troduceva spesso quistioni analoghe alia disciplina
di iui, osservantissimo nientedimeno delle regole
che da lui gli venivan prescritte. Ne’ delirj dalla
veemenza del mal cagionatigli , gli parea di veder
fabbriche di greca e romana archittetura ( stu-
dio cui avea consecrato pure alcun tempo, co-
me appar da’ scritti e disegni lasciatici ) e pit—
ture de’ piu sublimi artefici , delle quali era assai
intclligente (a) , e cbiedea ai circostanti se le co-
se
O) Clementino Vannelti In nn iuo foglio al Baroni, par-
lando d’ alcnne lettere pittoriche ( sons nove e forine-
rebbono un giusto volume ) Invlategli da quest* ultimo
acclocch& gli servisser di scorta a tesser la Via del va-
let*-
I
150
se stesse vedessero , maravigliandosi perche gli
rispondevan che no . Insinuatagli dal Medico ja
necessita dl munirsi al gran viaggio, cui iecondo
le apparenze era vicino , non mostru ne spaven-
to ne dispiacere , comeche fosse prima persuaso
di non dover si tosto soccombere : e fatto chia-
mar il suo confessore , con volto contrito e sere-
no ricevetfe i sagramenti, ringraziando quindi il
sacerdote dello avergliegli amministrati , e sup-
plicando le divote persone che aveano acconjpa-
gnato il sagro Viatico , a pregare per lui . Poscia
rivoltosi alle amorose due sue Nipoti , e agli al-
tri che lo aveano assistito , gli ringrazi6 delle
cure prestategli , chiedendo scusa d’ esser loro sta-
to importuno e raolesto : del che tutti si sciolse-
ro in lagrime. Conserve i suoi sentiment! insino
agli ultimi istanti della sua vita , e mori col riso
sul labbro, ch’ e la morte del Giusto , 1 ’ anno 1796
la mattina dei 22 Novembre In eti d’ anni settanta .
E da desiderarsi che mold imitino la vita e la
morte del nostro Baroni , perch^ in tal guisa mold
vivranno al mondo gloriosi, qual fu e sara certo
di lui , e morran contend e felici , qual v’ ha fon-
data lusiuga di credcr# che di lui sia avvenuto.
lente Pittor Baroni parente del nostro dll Vannettl pub-
bllcata, e a Clemente dlretta, cos) gli strive. Mi sir-
von sempri di norma h httiri da voi compost* , U
quali tmgono tanto di dollrina pitlorica , ch’ ii nt deb-
bo arrossire . ( Era il Vannettl non dlspregevol pittore . )
JNia si put dir tneglio, anient ain't , pir ogni parts.
|
Markt Rettenbach is a municipality and market town in Unterallgäu in Bavaria, Germany.
References
Unterallgäu |
<p>How will I filter unique object from an arraylist.</p>
<pre><code>List<LabelValue> uniqueCityListBasedState = new ArrayList<LabelValue>();
for (LabelValue city : cityListBasedState) {
if (!uniqueCityListBasedState.contains(city)) {
uniqueCityListBasedState.add(city);
}
}
</code></pre>
<p>This is my code. But the problem is that I need to filter not on the object but on the value of a property inside that object. In this case, I need to exclude the objects that has the name.</p>
<p>That is <code>city.getName()</code></p> |
Courland Governorate was one of provinces or governorates of the Russian Empire. It was formed in 1795 during the Third Partition out of territory of Duchy of Courland and Semigallia.
North of the governorate were the Gulf of Riga, the Baltic Sea and the Governorate of Livonia. West of it was the Baltic Sea. South of it were the Vilna Governorate and Prussia. East of it were the Vitbesk Governorate and the Minsk Governorate.
The governorate ended in 1915 when the German Empire conquered it. Russia surrendered the governorate during the Treaty of Brest-Litovsk on March 3, 1918.
History of Russia
1795 establishments
1915 disestablishments
18th-century establishments in Russia
Disestablishments in the Soviet Union |
Events and trends
609 BC—The Babylonians defeat the Assyrian army of Ashur-uballit II and gain Harran. Ashur-uballit, the last Assyrian king, disappears from history.
609 BC—King Josiah of Judah dies in the Battle of Megiddo against Pharaoh Necho II of Egypt, who is on his way north to aid the Assyrian state of Ashur-uballit II. Jehoahaz succeeds his father Josiah as King of Judah. He is quickly deposed by Necho, who puts Jehoahaz's brother Jehoiakim in his place.
607 BC—Death of Zhou Kuang Wang, King of the Zhou Dynasty of China.
606 BC—Zhou Ding Wang becomes King of the Zhou Dynasty.
605 BC—Battle of Carchemish: Crown Prince Nebuchadnezzar II of Babylon defeats the army of Necho II of Egypt, securing the Babylonian conquest of Assyria. The Babylonians pursue through Syria and Palestine.
605 BC—Nebuchadnezzar II succeeds his father Nabopolassar as King of Babylon.
601 BC—Foundation of Perinthus by settlers from Samos.
600 BC— Foundation of Marseille by Focei winners in a naval clash on Carthaginians; It was the beginning of Greek-punic Wars.
600 BC—Radiocarbon dating for first circular inhabitation enclosure at Emain Macha.
600 BC—Creation of Armenia.
600 BC—Foundation of Capua.
600 BC—Foundation of Milan by Celts (approximate date).
600 BC—Smyrna sacked and destroyed.
600 BC—Nebuchadnezzar builds the Hanging Gardens of Babylon.
c. 600 BC—Orientalizing period of vases ends in Ancient Greece.
c. 600 BC—Archaic period of sculpture starts in Ancient Greece.
c. 600 BC—Pitcher (container) (olpe), from Corinth, is made. It is now at The British Museum, London.
c. 600 BC—Kouros is made. It is now at The Metropolitan Museum of Art, New York City.
c. 600 BC–580 BC—Temple of Artemis, Korkyra (Corfu) is built.
c. 600 BC—Pompeii is founded.
c. 600 BC—Zarathustra's religion becomes popular in Persia.
c. 600 BC—Beginning of the construction of the largest Mound at Cahokia, near East St. Louis, Illinois. Construction continues until AD 200.
c. 600 BC—The Etruscans take the settlement of Rome, making it into a prosperous trading centre.
c. 600 BC—Athens had severe economic problems.
c. 600 BC—Doric order and Ionic order are well developed.
c. 600 BC - 500 BC - Calendrical system appears in areas with strong Olmec influence in Mesoamerica.
Significant people
605 BC—Death of Nabopolassar, first ruler of the Neo-Babylonian Empire.
c. 600 BC—Birth of King Cambyses I of Anshan, head of the Achaemenid dynasty.
c. 600 BC—Thales, Greek philosopher. |
Hitoshi Shiota (born 28 May 1981) is a Japanese football player. He plays for Tokyo.
Club career statistics
|-
|2004||rowspan="7"|Tokyo||rowspan="7"|J. League 1||0||0||0||0||8||0||8||0
|-
|2005||0||0||0||0||6||0||6||0
|-
|2006||2||0||2||0||4||0||8||0
|-
|2007||20||0||3||0||4||0||27||0
|-
|2008||34||0||4||0||7||0||45||0
|-
|2009||0||0||2||0||1||0||3||0
|-
|2010||||||||||||||||
56||0||11||0||30||0||97||0
56||0||11||0||30||0||97||0
|}
References
Tokyo
1981 births
Living people
Footballers from Ibaraki Prefecture |
<p>I'm using YouTube's API to load a YouTube video on my page. I have <code>'controls': 0</code> and <code>'loop': 1</code> but the video title still shows and it doesn't loop once the video is complete. Unsure why?</p>
<p><strong>Code</strong>:</p>
<p><div class="snippet" data-lang="js" data-hide="false" data-console="true" data-babel="false">
<div class="snippet-code">
<pre class="snippet-code-js lang-js prettyprint-override"><code> // Load IFrame Player API
var tag = document.createElement('script');
tag.src = "https://www.youtube.com/iframe_api";
var firstScriptTag = document.getElementsByTagName('script')[0];
firstScriptTag.parentNode.insertBefore(tag, firstScriptTag);
// Creating iframe
var player;
function onYouTubeIframeAPIReady() {
player = new YT.Player('player', {
videoId: 'jagIsKF8oVA',
playerVars: {'autoplay': 1, 'controls': 0, 'mute' : 1, 'loop': 1, 'rel': 0 },
events: {
'onReady': onPlayerReady,
'onStateChange': onPlayerStateChange
}
});
}
// Calls function
function onPlayerReady(event) {
event.target.playVideo();
}
var done = false;
function onPlayerStateChange(event) {
// if (event.data == YT.PlayerState.PLAYING && !done) {
// setTimeout(stopVideo, 6000);
// done = true;
// }
}
function stopVideo() {
// player.stopVideo();
}</code></pre>
</div>
</div>
</p> |
Google
This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scanncd by Googlc as part of a projcct
to make the world's books discoverablc onlinc.
It has survived long enough for the copyright to cxpirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is one that was never subjcct
to copyright or whose legal copyright term has expircd. Whcthcr a book is in thc public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discovcr.
Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from thc
publishcr to a library and fmally to you.
Usage guidelines
Googlc is proud to partncr with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thc
public and wc arc mcrcly thcir custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing tliis resource, we liave taken stcps to
prcvcnt abusc by commcrcial partics, including placing lcchnical rcstrictions on automatcd qucrying.
Wc also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles Wc dcsigncd Googlc Book Scarch for usc by individuals, and wc rcqucst that you usc thcsc filcs for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrainfivm automated querying Do nol send aulomatcd qucrics of any sort to Googlc's systcm: If you arc conducting rcscarch on machinc
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of tcxt is hclpful, plcasc contact us. Wc cncouragc thc
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attributionTht Goo%\'S "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout thisprojcct and hclping thcm find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatcvcr your usc, rcmember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
bccausc wc bclicvc a book is in thc public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countrics. Whcthcr a book is still in copyright varies from country to country, and wc can'l offer guidance on whether any speciflc usc of
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearancc in Googlc Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe.
About Google Book Search
Googlc's mission is to organizc thc world's information and to makc it univcrsally acccssiblc and uscful. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs
discovcr thc world's books whilc hclping authors and publishcrs rcach ncw audicnccs. You can scarch through thc full icxi of ihis book on thc wcb
at |http://books.qooqle.com/|
r-^^v-.
ff.- .
fl -•
r.
l'.
* ;-■■•■ --
xr-
^" . -■■'.
:» ■'''•' '■ ■ ~ » ^,
'.':í2ÍV' • '• . ■
Í^VÍr'-'
^^y;f.^+ -^
^""4"^-'*'
SífT'v^:^..' •■•' '
JÍEi*'*^ - .
fct^J>jí V, . .^
^Enííl.*' •*'-
wir^
.^r
■^:
V-*-v.*
1-»'.
ö^ ;-■' --;.
ittM-
fí^ ,. .. . . _
^^ftii^PV' »-'
I^K^ Í^'V' -^
IBtSHv^ '^'•'
B^^Sr^'t*
^^MKayir '* n «
■. ' V'
g^-r,;:
íít:
.&'
:«">/r**Sl?SV^ i'"l>: =
-^/^
n.'
:'.í:'c£
v:^:5^:iíí:á:
0» .■■ií
w-li' '■♦•.
-'--^^^•^%'5-.v^-..v-.
'i.rr-'iHí
x-«3»»^:V,V:
T\v ■_
.:v.
'<l:i, :■■•:. -■[.'. ' ■■ ••
■ ■■•■r^.:^^,^ 7;^r:,~ .■.- ,■;. ; ... '
;•
;^í^ ■=*'-.- f^:^:
j.k_
^fj
jA.", *•
-JJ
■■ V. ,
W:,
^^^..ií-.-- '
&" 1'
**' ■• '
,,f^t-.>*
ISí;^^
És0"' I -^' "^
IK^'i^^. -•
j^@Hv».'^' .
w^m^^^"
^.?f--'
T^-;- •' ••
■'=?^»
i5%.. ■■^ - '■;. , •
^?^-;:
■ -^fe
,'<-
ftVfeía?^-v-*-
^■^IBK^næ< '*' '
' ■■■^' :
_•,■=' *'í.^ ■ ' -
c ;»-■.• - .■•■ '<■:'—
■- A^
■- >t:í ■-■'iii" •-''v=^r-v ■i ■ ■ V.T -■-r-'.
»SS^íytó'>:-:i
■^- ^. -:
:=#j
i^^ví
tar-t,c'u^í«*^'
■i-r ; I C
• .'.V -■'■-'- f -■
'!a-.'3-.i.--v ^ .; i;
- 1 -A .
'^<
^^
• ■ r'*-- ' «i • -AiV ,•'. ^ •<• •■>• ?«iíIflRs
... . -". ',v :«iiíia. /j •■- — V ^ - »■ .»•■>»'* •**-»«»*«
.•'•'^a»i.- i." VC*; t -«-/-V-í'-""jSiJi'^V|
!■ ?. ■ *_ .' ' ' • •
t ^
mv<:?'^'^:-
uráú:4
AS ÐET 18.ÍBB.
f>
-V
y\'í l^ 1
. • , f
íiK^Hy*]
!>■■>;
á|5#-v-í-;é';t-^-ríf .-'••,-;•
I4^1r^-r
V- r
-V '■ •
,.'•' - "^*
mhr-.'^
■♦.- ■>
. . ■ • * • ■ > • "^ - .
íLs-y^
'-.•"-^ :
■A7'*
>^^
^rrr
'W^z- -i
■■^
•^
*y..'-'
■/ >.-:•.•
.'1- .',.í
írjfrf
:A"-»3
■*?^:f.**^
^' r. -"^ ■
j-.^u}i m]m)
--.^,
'• .{ i- .^
M t f
' i
m-
< . *:->
-•:-"-.í
\\
l- í! .: Ú'rí'AV^'ÁZKyáhíX TJ^T'^lá
' Kn^;^'it$'?'.*'i
r'TXR-1
•'•'^-'.'Íj.V^- .
.-'.•"^v^-*
»■ -•.■-TT'. • "
;^* /.• .:,;i L
.. : :•<••:--.■: ^:f 11
^í:.;!^^^'
■L-*í ^ r-
æ*;:/-.
:4í?;.;.'j: ■ tu
W
J t* »
-4 =
í»'
r.- tk ,
V i^.
l -- * •
<T
íiV'^^i^t'^^nM'irV' '
.•:a:;
#'
;áfelí.Íi
f'jppc."
><fia
'iwr-?-'.
';^^í^l|i^.MÍI»
;*«^^í^
■; ''^^
^
.'•'. - 7?-; ^.-.ís. <• ^. C
..4-
.■>•■
..^í-
■ ^
^íj+a.j
H^BBa'^^.'{"<!^S:jke
:.;í:V>t.=í;
»r^; '*?*
Beflkiiffretoe 0m Pilaiá F^ðð^ HericoQsuiti
Ugfí, Dedigest m Jesf^f^lf0^
Oc oBi hanfl Opataadélée oc fiSniiád&rt : œ^
som ðeime Hi8t(»ie ^diolðer. Fratt^ i
00
iMÉeiiÉriiÉiii&idiiii^;
^.:v..
^,^-:^- ::.''^ -^.^;'::^^^t:)^'.^^c^ ^
,ií,-=.„-íá^i
v--^-.v:,^,.--.:^>^h:í«?Í;BÍ.
■imm
%^yr>£''^ -'■.■*-.*•, ' ■">■-, ' -^. ■ • ■ ■ - i •• . '• •♦•' -"
• >-■'" :■ '. '•■ ■ ■ . ^ ' ■,■■.••.,
•i
w.
r^^^^'r^^
:» 6,
ííJ^
'*W
ftDinrtlBliÉ iMiii
rtt'.il- 1Ívk-í/Í'k1 ;;n # :hj''|-
r4iÍÍItíí;|)pA a|l
v»^:
r^^*bif«*a>.
iflSiifMgBiJJtt' MWTiiiÍfír'hÉ
n^p^
'T''
: ^ ' ■í^
..''■■■■>■->'
■:?v^^
^^^r \e/< í, '■tí
^oS
j!:*V'
^^•íVr.*'' - >'
m^^'i^
■r ■^ ■ J.
^r.v;
m
5 ^^ '^::^
.■-^': ■
■AtAaÉAMaMMaMaM
i^lHM
' 'tf >iWf r.öM W Ji <!Íi
w
A * •*.;.
•il
itttam^ der ittM
■ w Wy !!•■• . IW' iiWI^JP^!'.''')
M f^k0é
•^aí;,, Iv^^
^i'JBHI^* '^íp^Pí^BPiPflSwwk ' -%f'^^'^í^íWfW^B#1P^-':#Wí^^WP'^*^^'"*' .'^S^. '• ^^ÍBBí' * "•JpfcBp^P"^
'".*. "^ fjj
:«bí»<Mf ;
4.:
s
^^^.-
F." ^S' -2
.'f-F
^i^
í::;^:
S'--'
.*-^v;-rv-.-:--^-
-.:w.:-..-i "^■^.'v,'"'!,-'
>í-v:,:;^-f^
■*t^#
. w-
,.«rij/ fe**
^RV
.^■,^%*;9í#^.
.^"^SÍ^V 5' .c,í^-^"> *-^ #
■^í^-^^-t^-^^:
■'■^^''
.'•^^^
.^ «ív2^
^^S^^-^'T, .-:4 ^í^ji rii:* vr
'-. --%•>*; •• •. ■ ■ ■
'wiirii.:j7i>.íi/fcnir^,;i. f , I
— " ' •
^'■fllft;;
•.^
-•:' ^.If'*''^' ^"-fi '■,,'->»^'v-.
-■ r
■^
.i^^-'-^--^.
-y>7^"x. v:
H/' <- . . .
^:v/;^-:'
í u 1 f'
' .4fÍgiÍM'4«Íli^''4Mk
ítr^^
Tvt.
"•w- .«^-íf
•)
Hlit«li
'-|Hiii1i«ár' ' '
IIHtli''lÉIIIIÍI*)l lllil
.-^^*fcÍN^->«^
r*
^>-v.:?v;^iJa.-
^'■rrJ'ríí.-ví;ti
m
■'V^
■y.f:i
m
••- ': •' "f . jv
■ I ■*■ j ■
m i Hj i MV i
4^
, Mim( i t^,. i 1tj ( ^0 ^
p-.
i-r
lbgQ#^l«im.9MMf8k. *»uipiiH]ui#j
rr*f
)ri^^^' -■
t^
lile{^..l^;.l3^^#Éiíi^f«ait%aMihr
i-r-tfí
-l-,.-..-J^-^.J
.>^ÍZs?í
E^
^^míWlf^^ÍÍ^.
.T'Tw..
!<►' -*: ■ •,'T-í:
v>-t^'
mmm
.?i*-Í^f*ÍP
•ú'.'^;jÉb^uk3£5-a
r^ííSí-^v^S^
Í«*S
f^.
jitw-^v-
•, -^ ^.'^ '-■^■^•=^?í* "^Ö^-'v ^.^ ■^-' '' ýf^?^*^^'
'"^^*:-
í^^-
m
jm
>■».
mmfém
'X-*
'L*tí. .< * ':a
-< X* -»,>
Mdð otáMBrillÉr'iðÉ
Mig68lt ti diSi ^
t iltfMffid^imeð A,
f^"
ir-^'í •.**•■.,:. í
híi^
^f^:
, ' • ^. •- »- >
^*"' . .Vr
''-•^V^iÍ^rá
^^-^»1
^
íi£^»f!
íii'VrTi
v,?..<
y
■' • -■ ' - 1 ^. . . - -•'■■}- -. -_ 1. — --. ■ ■*. *
'i"^
•s--- v-
>?*
■ » I| H
ttm^mmmnm
»y^t >
•..^ :<
^ Ml'
- 1 ■. . ■rii'j't*;
' '• '• - ■ v' ' - ■ ■ ' a' ' '■'■'' !■ '• ' ^ ■
i-^-*-L-*'^
>v-.i-"
..r^í.'-í •
ÍMí-'ii
w.f...-.> .,-•, V-.-.
.-•A'l
'>5-ír?
#^/^'-
■liCiv:.; ^;--:'-JíUí;v^'V
-1 -- •'.*~!f:^ ■.*■'..
«.-,-v y-'
l^.VVfí
'fj^im^M
Oim^Y?^;.
.,æ.:í k/
'^:;^^^^^$f>^-^^
:W:
■■■": " '•\:*'':''-'V:^';^'v'í^H-;í^fír|^ -
\^-.''fá'y
■ V '••--■■^'.:í;J'^3^S*
■•t^^
••• J,-, . r '■•feTf'.'flÍít*
,,-■ * •-«■.
i^^^mfi
\ i'
•r;.-j
' . ■■■•^ :■ ■:'':'.;,t^:
■■ .-, • :iv.fi-n
» '- • ■Í£aC*i_:^*'í • ••
■'..;:■ • .- • 'lr
■ •*-i^'^
■•J -. f
V' - •.-
■■ ;••...■ >'.íy^
V F ••-c
■i-. .'
» v: •' .
ft>4.
§aÉK
^::^^:>:'^
v^í -V^
>, . ^Á
Vj4j»ÍK|»^-í»*i(??'' '■■<"■'.••»■■■■ :- '
^T^
'C ,■ ■ .c^ -y' . •■■■ 'i^ .
■;^,fc^.T^-'-:*^V;'
^v^i.V:^"' [^ .-<,í; -^^ý^^nc.iivit^i^'^ j(,:;:
.*•*;
•V*-.
i
1< • , •
.ö5
■■ '• 'a'^
**. ;■ «
- 1 *jjj'. ■,
»■■ '• J
•• - • '-Ij
P'í-i>
■1i\-^í--
- m.
■ííeprf^tftar-*— *
■•^'T^ '■''^■"■^^'
iuAbfl
'Ȓ^!illf *.r
mi)^"^'.
^s'TrífcMr
4^i
'f j i I ■ r.
Sfe';
'^?.'í^.'»!
•^^
Íiiiiill^
^SlMlMi^'
iifr:^
^-'*^*'^'^'^';'"É
•-^í-.' -,*^«'
i^
m
r,- -.4 . "^ ,Í
:» Vi- .'-.•■• ■
i , •• • •'■
vT.vv^.^í;
^Wi^ffff
§-•?.'?::
[•••».'rv;i;4.-í'.'»-.t,í;
', j <--■ ' ■
,;:;. /:-:»*?,.,„.
.■.:.-.-^t^.fSK
, i- I ■ .tiill, . **'> -f f ^ ■. 'I
..iK;«r
r,\"f.-^^\ : *>
:VJK :-iK*ií^w,^
^fty&^'^^^Bsr
:':--'i^-'''.:<^''^"''-^-^''^ ■'■-■'
^^'^U^niv.
m^^
'■r^'-::5tl^tÍ!^á&*Í
^^-■>. . •,=^;ii^:^.t^T«*'^^
: --^^--'-^í^-V^^^^W^^^^^^^
":-:'Ví^.v
íV T 'X
.'V
>Íplilftr"'»éÉr'
'iM*
.'.'^y--v -
' í>V: '^
..^ ,'•■'--'
^•^''íii^^ií';
, -y
__ .^_. 'f- ^í<^.
.'■<->■ ^
7>í^:?LP'n
mmmmmm^mmmmm
''V
<«_ * ' i 1
. "í'
■f*
^n^^ími ^^iu, [lii i MÍíi ^Á!^^
. 'í.'ií'
■1 'A
-.>•-.
A.V!4
:>i^
i^>
^fö
:.^ .-''
:JíL^
í*^m#.^
^? •* ;
.-'-•:
-1>*
-' ->L-'v
■^^^f^^?^^
M'
m^^'f^^
'i?«-^t
->;•
' . -í.tf
;5S;:..1-X
t-i
A-:«-y
' 'yí
j^^^-^iP»#5^^,
U-f»5
•'^ .1.
1fe^
:\>
Vi.*' -..-t ''i ■•-*
'- .-i*-
Vi
fir\*;
^' „
^^^
*T.' i.l-^-
s'í^if;%'-;'^'ií>^-íí\'' ■:fe:^?í^^!|ytíri^,f^^
)>£.»■'>
'^■:^.il
:^-\
í'i-
1S- -t^-.«-<b«*c7{'^-Vj
rnél'íí^'?:'
♦íij
•■:yn?»^F!
jr''--''---r:'
;'?^^'^'%í>fe^*^í fe-íi '^
<:«;,' í "-.;!;**.,-,V-«TJ..',,:r.'f >><■■■
r&^<í^'-^
^'
ATV,/'
ní
*>• *
■^^
■; ■^'i^^mm ,
'vw- f»- ^---.-híw.
^i^^:
'•f ■»
^<
- .\.\'-.
^f't-.'
■.<v ,':-Tv ■•■,■
■Vi^í'!^^^^
•'•:■-' '/'^v.,'.- • ..-•■■- -' , ■ ■ ■'-• ;■•;■'•' ■•.,í.'« .■•■••.■' \/'^'^--.- .^^■'"^■■'
M •
■fc', ■
vM
' »"-,♦.
:w.
^.' ■'<'*.* A>'ji.
.V,.
- ' ^^C ' V'nv- ' '..'fc!:..J^U > fíftiU] i i .íiiftiT i i ii iy»í|iB{iiiij|
-•'■■«• 'iii' .■" ."^ ;%>■•■«<.■•*•■''■.-••- ••?S3^
P.'^^n:-,<j>
jLJk.^'- 1l>riiiiÍí!^á-'i?'tf'.'
Tr
('•" .,^i-.
•■--3.,
''"v*.**^
.>'f'i
(ft^^S
MÉÉíð
.'-,'■1
mf!^í.MlÍíkt*t^
'im^:
ífí
«L-Li^ »'AiiV'»i
'^■ÍE
'Í**#
K''''
'flS'':
.• ■-»'»-J
-^
^'^.•■■}-íl%í-^íf^
r;*v..:..,,f':^^.-^-í-Tír>':
j^- C^/i^ i^^.'SmÁ
r!S^i
!.•-"•
-::" ?^T-* ^'-
:'V?t'^^;
^^^ga
^;í* ..;'^í.
LI"- .--
c ■ ■
•i C-':''^
>'
■- .'-:-^-<;
^'■;_-»A
.■..,i>^rh
'^s^imM^'^iar
m^
■ ""'r: ^'^ ;:;.*-W: : . ■ ■■v -r - '■'^^^^-.^s^^^;^-''' :. í^'^Wr'"'
': " . •'■:,_, :/'^o:-:y./"';ví-^.:ðl,'':r :"'.,*■:-:::■'" •
.^f-,;rS- ;■■■•.
ti>,^vv r,:;
:-<v»
■ f8f!''it<fclW"iin < M i i ii
-J^^-W^
•^•-""■■At
.,*;*'..:
■I» . 1
iriíLíLíiiilíl^fcAÍi." • tÁi
-4%<(^^.
■'^'^:^-ým0
:v;^^^*ívH^^fS^
'm.
"'■''-^ ^:i6i\í^»í-^^íí^:^'^''
mm
i'.Xi.,
■■ ■ .,■•-.*■,■: • ,v.*,-/i^'- .;••*>.
.^W
.'iVi' -»
-jfVí;^2
^%^rv
^Í?-l:.v.
■'-9*t'
•.f^4
m^ ^*^^ ^
v^'i' '^-:-
» ^ '■
\.- ■ÍA..-
*>'.
V
■'-^iÍ^--:"?*:
'.■• - ■ .,::íí%.,
,/ ,-»., ,*v. ■■': '-vi
-.•i; ,..■'■■-.• ■ ■• ^«
'j-. •
« :?>
. . .-.,5,, * '• ■ -:;
- ■; . •^■í^'^^j^-
'* J>' ■ w» ■'m'
- ( ■ - ry.
•V,^'íÍfe^-'-_^'.;Wv'^5Hi.-.fe.;-fej^^^ .-;>... -x-:--^..
■- '. ■ ? • '.-%- . l j
• ■., .* •'< ■•».:;'.
:: '■>• ^^-p?^
• :-^ ■■■^f^f**^
' ' '."j" •• * -' ^''i -f -'-í,i>.-."aí»
■■=•>.-■;*. •í*-V-->*4iO-:-V'í
'^^i.-
■;t- \': >•';
-'•-^r''- ■4'^'*
■í9»»-4,v^,
-' -• .P'I^-h:
t: : -i, '' ' ' ■■?$
i-'.' --V ;
-^ ■ X
V-!^
•r .r"
i^.'^.^S'ÍJNÍ- ■-.•.••■■'•"■"•
.'s-S'4*:.*>^-<^^
a|iiiiÍii"?l"'IÍl"'f*"'""n-i'Tti-^-jr^ ■'-, Yý-i- - f
ÍÍ'
■■• .. ■ '-r^ %.-^
m
;•". •,
-1
i^
m
i
^i^:
i^
i^lST:.
r ■.-.....' ^r- • .. >-■■ Í líi
^i^i ' ■V^i'-fí-^;:í*fc-*3í;'^!-^^;^^
Öí -f
.■» ,'.
' , , V--
JW'-
^S.'^
' :.-,^
m 'l • *
mim
si i Hiii. t ^:f^if.;m\!jfí
. '<^Ws1^di^4^ȴ^r*'
*
■r >"
SS^
.*?íl
.^"^^^.
'^s^':?^^'.,.-
t
y ; •'.
'í'.'^. -. ';
^itiÉiiMNto.
»^u
SWte-^*
-K»;
'^:
■ír
^
-*í'?»í'i-
ík.
i-^.' .Í'«, '^'
^■í^f^fí
f ..-.í'íííí.,
lí-
<' .;'- ■ '-•V
V ' '" «,•■
:-/ í . »-
f^-^f'^ÍÍ^Ti^^
-^ f;
1. .>",.v;
'Vfl /1
;*.-^^
,4i "
' ' - » . .■«
:-■,--/■•
■N;^ifel««9í^
'^-i;*^4é-ííl*í^'^^^>-^^:
M'-^^-^' '-:
^tf >■'■ ,"■
^^^^5^*>^^
ísrs
Pf iiiiii"7M'''iiír'b
.^mA
;^i' V^i'--í^::m-*3í.ÝV
•ÍÍ;
i
•^pm
'í -^ . .S'. .
■ ^Jc^
^:/fí. -• '.'
^>y^:.:'':V
^•-
• ■ ■v>aiv-^^^^p^
.. .-- ■ .. ..--.-'«.,1^.. ^ •- •■ -■"-nk^v^i! ,^ '...,
''^%'' ■'■
'M:e-
rr^ • ■ , ■
K,;y.:^.''
■•- -^« -^-.í.i
,..r'^'1.-<''
í.^?.^-
'^.l-^'^l
W!Í- i .»J *i
' '^-^itv
:w:
:^í0ml'-^'
■■;í^»
^3£i^-.',.^.í'>7,,.^^v;^.^'
^**M^
- .-tr ■■-,■■ j • /t-'" "'' '- ■,■■■'-' i. ■■' ■ ■
^m^
►■* ■'
* t
^■3
- 'i • ■
• .
%^ '■'- '
"'.•■:■ ^ ■•*.
..::?
'J I
LJT
ri»Arí-Vt>-f|V' „.ír
,-í^.^-'..- ^^:-
WM^.
Wf'
Hm
WS&.
^mfm.
■■mmT
5Í^V
1» «.•! V • ■
rv • '
■ .-' -1 . -
í-;ií.i'.>i-
y^k. 'iiíL^ nkiKiií^iih-^- í
:w>^:-
■:*^i.
< ■ .;'>"'■ 'j'
■^^'
" n •*-"'•■■
, ' i^^'t'í. ■■;-.■
•;T-^ií-'M!_.>ij->fir.' '■>V"'S:K'""i.t'Y^ . ;
--„,|L -Al-.-t,
^^5>?'>^^:«^^',f
'■■'■••^•í*.'
-?. -. -.(■■ .:-■ -. <■
■r.í..tó!W(5£íft^-Í|9t-?,. ..kíí
.:■•- >*^^i
.■'■^^*':: ; .^-
• ',■ ■■ ■ -1 -' i
/■:Kr;'-;í:
r ■ L . **-» t- '• ■
>";
l- ■
■■ i '
' , .•-V;-'^
^V
.■.'^-.'i.i
Ý'..-' /v^'^ví! "■'':'■' íjí'-'-;'.
■}•. •v..,':í^t-.
,i. ,.-.
• ■ f .
<(f
-ín'.fr.'
x.^
■ : y;
:s'.
. ■ ■.•::Vk^--
', •
r^'Í'''
■^■•\.
;> ^ •c/'
.■í;
-f •• '
-'..■■í.
r--\ : ' -íir.-'
' ■ 1
■ . ♦
••í:^-'
- . ' •! J ^ * ■ 1 - V-
' . V* ; ,
;'- ;
' ■- •...-^■u'-. 1
• •- ^A'Or*.^
- 1 V
„"■ •''-
..•?-i^-.-r
.j.
■ ■■■Viu
,-,.■; .'
. »»^ , ...
,/t;'v/:>'^ "
^^^í
:*'■ J^ ' ' ■ " 1 ^ -■.■;':■' ■ ■■ . ,- Y '
V.^-'.-ív
-/^•^^••^v^í^í-
r i' ' , - ■ .; -- £ , ■■' ■''•.' i > ■ ' ' '
^' ,?• ■\;,y-'.^^-:.^.:/mr-i:; V(t--.-.: ; ^•■í
:v''?-*;'''-''f**5í^y^^^;:^í:.tH^í^.fí^;v-::
,/'-í;'!^-'í . <;■■ ■;■
"■í:'^ :J^i;<-^Vt->
'7 '^■'^r 'r^T- "J'lr^^'^^.^r
K
r-
^t^s^;!^;^^^^^;^^
I .
*-i -u-
M'
'v,_,'%VJ
.-^•^ ■;
' '''.'t
w*
;v' l-:A'
eX ■ . *■
.: .r -
';■'".•• •. " ■- Ti-, r'
y- -.• 1.-^ '-'-■''
.'>•,
S. .■
i '-.■:'
:V.'.r*-*í
8 «; ii it| j bf É tin i i i ftnm ii I
*i
c-.". ■■,■.>-.'■■- '
'■'«'-' ' ' "- * ' ■ .'í-
:,': ^vi-ríí^'-, n^^'r
'. '.-' . • • ...14. *,'i
■■■~r»l
'■ '<:.<'■'.
^ii
r^íyi'i
.^i-Ay
r--"' >'; ■'.•■■-• . ■
fe'í-;'. ■ / •■■•■:J
[- .■«í ^-•." M •.-■• '■-^■•'■•'t.V^J
,^'..iu-. /:- ■* "*' ■ ;^'^-i_S
, . ... ■.u :-- .^.
,<-■ .' •'..•'j. : ■■ ■jjT.ix'.
y ■ i^:<^í>-'' 'i%-
..s^&^L. Ji
'«ilMl
■wj*>
.•-.- > ■ --, ■'»'!;■, «»■
■,'-■; :'.■';■'' .:'''.i'-;' •.'"'??-"
I, •--;»• -/'■.■«»i™--,\J - .
.";>-.»'■-■.., ■%--f>i,Æ>í'>
'J.^:'- ■■■i:^"ií5^'"'/%i-
:^'^*:'^'S-
rvJ
í3^-.;..
"^mt^:^
tvr. . »
Kií
■i-^i*"^'
■M .-^-
'Ít
• J' ( A
5^
)iik^'i:i
«Aj
*^<]
fT. 1 ■
^^iiM^''::^^, \
^-MT^ffr^m-
M,
-■v ■'•
■^<i
■^'
yéMáL
*S»a-^d;
lET^
br.
r-.>
'*,r/>v!
7>
>'y.f-
1M^^!
rt /..'?•. •■>«*
3-.0. •• -._ v.l /• :
lÆ
-r. i
-i.í
í^r?>r;Aí^
•» -l.-'«1 .1 •
>.Vi
;iiv
' ' '^■«'.*'i*j*.'.t''"
'í^- .>S
>>.■.«
^^^á
mí
mm
m
fíA?.
'íiífel^^pf^?^^^
A;:-
■r'. " -■ Vfí? ■,"-•:<:■<■
^MM^:
;«^/.^ý^ ■ ^
^I^
i.f'-
:-^'
i:.:
'v»r
i»iii«ii3i^i i<iiiv
^.*>JS;íf*^í|^^^^
-í.«».i
i-íi .í'-j.
é^^'^^im^'^^
..''_^;,<§íj!^'<v^
' v -■»■-. ' • ■'■**^- *
s-: í>r if
'■.:'~J"./«W/»
'.'ífi
[X 'JOé^
?,VVv
i:''i
m'^''. .í;-^^ "
'•^É.v
'iífi./;
^w.
'l." ■'• ., ..
':■'■■■ Ikíí-.-
-.'.•'^ .■ . . ■'V.,
í.^ • ' : ■''■*.". "
■::.:j,'
'f' ,':
*
i ,i'>' ■' 1 ' '.. , '^ in ) ' '! • i ■■ tC. - „.■.._. ■
'■:i^f^:
iv;?;
L-Li^
' i*
1 - . •1
• »♦. ■
*' , , ■'r '
'-- .^
' ' '-> .-■
> 'r^''--:
-. '.t-,^
• \-<i' . .
. 7. •'.
. "
.' * r
- ..'•>• -í
-. •■ ? '
-'''..' '•,'.
4L^- =
*' ' .■i'.
' ■ te ■ : "
. ^Hfc"
,^y ;•'
- *«*
-.«Sr?
•* " -■»*'■ « ^
*-r' í.
:-.™<
*í ••';.•"%
!.,-. ■- ,
••;^"'?v.
'_ •* ,
i' ■:■.-:■■■.
-.• ' .»•<
■ 1 •■;
'.-■/■.'^^
. ■"':■.
.'■•'•■.Trv/
"^m
,'■*•'',-"
• "■ «'-, •
-'•^ 'J
." '** * ' '*.
-::•' -\^
.:'..^'.i
.-■^' r^
^ '-'-.;>-; •?.,-:-!
<• » "" ■.!■._
-:'■ u:- ♦.
^' :.. ■-P
'. . ji., •
* ,-• ^ ^
ti'-'^.\
i'. ;.','•
•%jl.- ^
-..1 » ',
»"• ■ i-r^'^
^•Im.^-^
■ -^ L
*tv ''
-^f
.... *
• >v '
v>x .
l'. ■
'.'-*■.,'
;!)v-v:
^•••.-J
■-•. ':•'•-
• V- - •'■'';"■
■
,. 1 \ * 'i^
". ' '■-*•-' *
-, -
* *'*^1
y-^
1
*" *' •»
^ • ■ 1
■n^Yr
v^-^V-
-■■••':-')
':■ ."■,■ ,♦ -.f^
'. i
:'.,í.
. ^-•■•■- •-;' •.i.v''.'?'^^'-j
.- . ■- • .•u_.*4.--.y' .'•.:n
• - s*.-, '1
,•■ , .**. ■ ■ ■.;><■'■-'«
.íi ■'^ -^- ■ ''r V -».^
k * > . * S ■•* ' - ■* , . -.■*
.^■^^:
flViv .--►',- rít?' . ■"■■
5VÍ«
.i?i^
^ÍI
«
• \
^.cí^^.>r.MÍ.-
w
Ai * .
^"
• ■.*■'■' r. Ví* . : • . ' •. ■ •■ "•• K ,'••.. *^lLii
Ht;M##|#»
•í^^4,;;i
/t^ ■ A
■•l*
a:0
■í'''^^r^^^-r
?.-/■• M.' ■
•■v-t ' '
r" * ■ r
*. l'^^*!:'::?^^''
» jf. .1'-, ^.
nirrcíTT.i'i i r 1 . ^' . _ 'j
i*. í.
i.?^
Wm^-
ÍÍV*: *ie.»*»«ia&.>ít r^ðííí^:'*-- >■>'-!•;■'
''''^•f'^v^fF'
A-V
^^
''^M?5
■f^teft^
■^^
-,«Xk
'.■•-'1 '' '. »♦- •'■
'.■•'. ^ ■' •;
iv.;
i%oí^ = ^:,ií^í2-.
^^:
'z';
ilöi^^
•.';^l..i..^-
?.'»j
iftl^^
5>'
"/ v>--:>„-'-.--í; ^^;
f3f :A-i^tp:
'I*>'-
■^lí^
'■*^^i:
Tf t/>
m i m mii »
iitíisíámK0mtm£k\
^^^liái»iidil'
7^K4
^^N^
•''-(;;-í«^^V? .;í54
, "/iC'tNv.íi..^.-
f> . ♦ .-• . . ...
• * • • « >
1 l" \
.♦■- • .-k .-»•
.■*-.-Í4-1
■■,-;*v^
• ••..►r:^H\
- í
■«wa~M«ii!
/^..
^Mv.|«^Mift
■»"-" _
ij*'-
. •.•(j^:
s^-V*'^^
4 •
}^^M'0^^f^-^^m^
;»% é ^ ■- ' '< - '■■
^V^- -- '
-vt*'
T:2^i
-%-r-%^^
-,/-:cm^
■.•^:;"^^
w
,i^\jrM.i.
ir^m^^r%fy^ ■■^éZ'í*.-
(
i^*.
ItTf -li^-Jt- .
. - ■ . • <T ^' -•■■1' - i ■ *»,^T
^^^
'; '•v'rí"^
^
^....i ' .UL ' -l^Al
.i^v
feMv^i^ji^l :459tv\í^ íör. ifa ri^?^^»^
^^m^0M.^
'■g'JK^.v.-^^^Vafcr,
^- *:W^
•; .'ji'.; "--
^^L^^i^^í^^^W^^ "r'^M'*?
»■■ .5:- 3^- < '_ '»-; :^
■■^-'•-'■■.»-1(! -■•
^^
5-.ÍN
'^:^^^m'^^^'^'^^^''^^0¥^^f^^
*:-íJi^^
'^^^,ki?^
Hl-ttM -
'liii
k>:»nr«*
i4Miiip-tti
■ *'. ■ *
^^^^^^W^^
15
" -4 -
"■íE: j
íf^:
t
... •.j-.r-i
- *^'"' .
1 ■ ■ 'l'^, ' . -« >.." -^— ' liJ>"ígJ
ll*!*
^ * T ■
?^
■-:^
■'^V':*,(
IvT-i* •■;.
■ . -V ■>■■',
^^
^. . . -'*•-"" ■■-■ ■ ■■ ■■ ' ■: ■- ■-'•^- ■ -.-,f-.
<-S-
æ^i^í::^
■M
^^í^^-^
^iá^:-'í
■A^^'^V^'^'V-f.
m
MOiiiat.
tfiff'aa^ 10
;'^"»
,1 ^ _^ -
>•;,
JfvnV^í'-
m
■■•'•'■".' ■■' ■ - ■_"- "■■ »'
liftfíiiirtiÉ M^ nli
*ií(*w::l'T '
^í^^^íiS^^
m.
:<í-'-V«'»r,
íT.--./;-3í
,-^''1.:*
j- r».*i>u£^- ,,-^, .,■.-, -^■■•.■'-
•^í7-^Tf^.^íÍ.
^-'17^-V-^
.^^
'«wf
N"
m
-.1 V
•»\
ÉtmiMnttf
41
KMwnif,
iííí^.
M
l^« Vrj.v
1»
■ »*
'í^' " '*■ ':^f ?*«■*'**»■■* '•
X.H-TtfcV.ý!'.
• •■ ■>,■.• ■;••:.: .-
K .. ■ .• -•• • - •^.'.V!il
-.••-■ " . - ■ - -- ? . "
'Æ
■.•-■.:)ii-^-.-iiO .;■■''..
4^-
«1 J^iiBÍi^Miip^^^
Oi'
K-"»,
^M^"
-■* "U
r^^^?;.^
_^^^í
LJj.iÖÉ^.j.!i»..
íF^
. -a ,_. r' 4
!^Í^,^'.
^.^. .w»J.''.'t-
í-í«^i^':;jí"W^ífeííí-'
i^^^^t-i^ ■'V;?^^^' ^V';'^ ^> '
^^X^^-^'^'^?0^^^^-:^pmf^^^
IH
'.-r^-.--.
Ȓ?*
^
Sl^^-ri':
/•• ..'/': ív-^
>:/,:t-''
-l/---*^ .
ríifiiiiniiiri niiMi
;ié( JéHÉlltl
flfc Íili
IMMMÍ M
iflMMN'-W
.■* 'l i.>í-fi-iyýa
■.Y
.,-^v.^: ...1^^^
' •• . i
4É
. - ii|irollr'.áMl
fÉtt #11 ^Mi^^'M^ i^ti^^^^ \m§ii
m málmmmt^mmmu mk\mmiÉt
flúr fðTðiN^ lÉiiitom
t|^ M i » »B#iiii ofc laM
tibiiMNMii 1 i|m 4iMMi
fiui ApoltoiifM Jbnr^i am
U4Í J^Mtíiii ferðr wt mið fHfiMi
fm linrbiið&rMr. ^
fc^"^.i - •'. -■•"
^l-.T^!
-i ;^.-r
íÆ-Zí /:::!'<'
ApalMptiM|ab4if
lÉi }i4lvtiii| aiút.
ÉMÉmilMlÍI AriMái.
UlittMMr MfiJnttk. tf>
i kiMrfe hú9t ir
JtaÉttkai hUOk éétí
M»iM«|MMWHaMtaMi£*ejBá
<nðin<>'^'
^tiiiitui ijiiÉhi'iirtÉt.) rnmmm
tWIIÍpÍ'lliftlti I WWW '« 'flðH#:
.rí!;
m
"f''^^l**%^,f?f?^!
•'ví <v-f» *rv'
iX' y
:«%
::.'>...- í
■^
'C{í*;í»í|í*4^
.y w -v S^t ?<■■., '> t*'
-.;";r -^^^^
■v-l •-, ■••:V,-i-,
•>»J
^^^!^rv\'S- ^^r ^ ; -^/'^^rT:^^
rr-:r.<^
■^-
l#^
»«' Mi >
i7
r|ÉM»tal#n^ lilfktfta
ir^ >^f-
í r^i
^l^
\h ^.-^ - ■ ^ ^í^^'--^^^' -i
;ií'
■ll
'}
..i
■ •.'*•■
ffr*ít-~ K
-_^-\2
■>^ ■■ 1. -
-■' iT.*
^M
■í^
i i )-- i i H i MW WÍ
áíU
ö6!
Íi V- .
,,-;'; -^,
L"-í :■ A 'j-
^$f:^ -■*■;* '*»"^
íM
liVf*'
^^
^
J^. "*••
■Vsir-
.^^
>.
#a'
i ftj| » | i lt;'w.Mi^-"'^ ' ■' -A- -' * - X
^'h'k-^
.r - ■• -». ' í ^i
.lí
-^Crr-t.
h, ^'^'
ilíji
rv-
M
^m^'
!\
H^4 'rf^^^é-^^^:
jK. yi
Ö^
^^^3^
■^ ■; -'J
.1^- /;'^ .'•r *■
'.Ví
-•:=l
■■^Cki^r^;r ^-"-
*y^
jí%
*?'^'
•V ./. V--UÍ.-
' ^ - ■* í
y^
*-í
r
^M^tÉMMMÍpteMiA^
mii. ÉM Idnfir. þMta Isdtt 1^^
r. '.'jV^
'' 'Z
í^Úh:-'. íí
r>^ ♦ -
^%. - '^ &?
:*v-^
iH
-im^
%4
?*f:
>>^ •
< jt-
í^^^'?^^?^?t^H^^^^%-^^|^'Vt;^ ■í^^^rg^^^,^ ?^_
.^m-mM:
.-^'^^-íú^'.
'j:^-í
.2-^
'ff^. ',-X'i
B, #r
^^ WtÍ S.
liU*"^ *
■m ■í^^^'.j^.
... íi?L
•.' •■/..-;>.
•.' 1
^J-T 'í»-
.5.'
fr' ■'C,
?=
rt
tr,'
r.^Hi'
li^^í^W^ néÉÚ'L I^ /irUííU'
m tðr þðHT i
•.^■t
^'i^i^ít^r^
m^
.«.'
^: .^^-
^^Wi^íé«i=^;.^?rt^ya^í^^
'-^-^^}iv:.rii
■/::-'■''-■(•: ■-
fV*V*' > * *
^"^.
»'.
'M^
,m
■M VMnl
íHDkW4lilti'lo
-^-■,v:;il^%>gív'í^
- * y
.■•r
Pí*Ft-
"SSm/vA-v
> v "' -^ri
i»«M»f
" í^!r"<r
«^^v^-'*>'*^^'H
■*;'.r«'^
*!■ t7ítr '
V ->" ■ ••"
*i*.í-- « r^'
..ÍC .
,*i^r^
n^-^
,-^T,
M
iðf
:s^i ■• „,
■ :. ■ ; -■ -í ■■•'itií^^-- - ,-4-r'>i
•-^.•V%- -c^^,*, .'^-
. ■ • *
■ 1 ■■*
u
W^.:}^
• -:- - . .«
- .■ ■ ■•.,.■- 1,
^:t^^
ii^
í-i->-
r'v«?
* ,•><.- r
»•»
.K i.',
- r: •í*
*- ."
. f
,> fr*.
> . 5*
^r
*,77ivT«^
m^^
>» . if- a < ^ »iiii 1 «» ' ».ii.. - ,Éi ,,i , ii., i . | i m^ i| I iib 7 > > i í il ^^ i>
•^ • V •: < •<«.-
k>.l
f « *:
'^^■...'Uf.^..«»..:.^
Cí
ft'
'TT^AÍ^
■■-'€
'M
^'•^*
# *.•■
!♦ r
•-.*.
V #' »
■xirx^^ /^-^.ð ^
Ml
l?R),|j,l
'VnJ
í; V,
-Ml^l
r^-i^- ■■■■-■
,;»•*■'>,■' ..-■*-- •*■
'HM
^m^"^^^
•»*1
^m^
l'^>-3
1*13«^. if^ s>..
^''^Wfe^^.^V
jÍ^-'^/'5^'V ^'_^ -<.-':'-:<'i-^yf' ' ' ý-^'
'StT^
iHíftTÍ É'i»i«ír ímnnirD .
MiriMi 'lV^^ifii -
■'''.^■#^^*^^««y
u^iiÉÉh^
:*i%Hí^
:^:/rv:^;^**V-
>.^- VV-
■ ^r^-l.,
^y^
;'^
^ .
-^ .' ■
.\-
■»,t!
Ji;.
ÍIW
' i i^ ir.i ii i» <»^»*wM<w^
^fmm^^mgm^má^
c
^'-\r'-
•*'.\
;A''í:
fk ?;■
.H
.V!
m
t'*'. '■'v-
* ;>
,^.iUBJi
»^ -ii
riliiiln
iiiii«>lwfiÍliMilr'tniaM i
'MMÍflUNMI^I*
^^ .♦<'v "^»
í^:í
--•-v^^^
'■^
-:-^^i--
■•--' \v . 'i". f'J,' •.■,--■- ^".•>*' • ,*'- V-í ^'-^ ■.?"« •?■■'• ..*-»■'
%>
%^%
im^
OÁ
■*k "^ ♦^ *-
mti 4É'
;■ 1 i ..s-;'*iír'jfc>'i''i." - ■(^'.■^•:i i'-nn'i - ■-'^?i'!
... ■. . . j _^
5^--^^^^^:
a-f
nn ^^n^fMm
(.r ;ir:0.ii';g>'la .i^^nl \!>í- iy-iVtói:*J^:
'i
^i^.
■IB
•H
- i§^.." .1— * mjl
'í
rrv x'». ■!;*' »«'
■Á
.í^
'Ti'^^^
f^Mm
>C~. "3
a!
_^1
'^ •^- -^
■iírti^íf'
i?v*'
íJ
.■•iStó^*
m)
})^'
s^-;
>^í«
- ; 'ír
tVw.."ÍÍ
^fí,.
fS'
;Wí
'l^
'«!%£^nst:«
•'^-;^:^^-!_
^r^'xs^^s^^
-'^"^ *^
'-VSf ■•>■ •''^^''^'^"
Vl^
yO^.
;■- ^ ^ '• :^ V ' ■' .- . •' • .- .» .■**'*■+■;
r-j. , ;-
ði
fl
.■:*■■■
íPK/^
1« ' "' i \ *
rí'-' T ■■-. ■ - -
■^-<v' •.-'■.■V
-■ , ,'' -' • ■
íi}t^^ '.»•■-■•
lÍ^^||Tr*#'g^^^
la "■.•
t* -. '^
«V4i
«|HaiR9Á=«ÍGMU>'
e»
p:t. • <
?yíp=
b00m9tí^ \mtm. m»m$ m:M;Á>}
nM
^ ;vl,
íffial*í...
■'■'f^ífí.
mm
g-'^
IS
í!l
4jÍH^'|ií^lKa4l^'ki|^'<i»^'
..-,:■%
^-m^'mí¥¥»mm^fm.
'^.'^
>\ S«^ j-
■ '■ y.m
,.^V^7^^";Í-
v-í^.
'''*:
^.
'* »' •* .
i-.--
> yv*:.
1*-=^ V
- «.■ •,■■>■--
;■'- • ■'■t • »-
^f-::- ■■::.-■
' '• " " í'í
fe^-"'
...AíL.''ifc3
^BPfff^í^
y-TTTT'Sr'Í^'-^í
7iv
V
í^í^)
f .1
.:4^^-
ilp^, :, t:^p|^ii«#:4i!
.-rs'
í;^"^*-;-
tíl
si*^jM
3^:^'-:
iV-
•^j'' -•%»-••■'' •'-■■i^s
%iiEjíí^%^a]^?l#^;^^0^^r
•'•»iT«'i>5i:
■> ?-í.-« -
i>yrí
t . •*-■
^■^^k
.f'
.;•'... < • »
1*JÖ^
^s:^*ttí>f»S'
iiia'fitrjii,- :'-Wii,rí r t
■ • •
•v^tr;
••^- ♦.
. - . ■ ^•^•/
>Í«WÍ»
■••• í
».,
rv'
■- -r
'H.\ J!'
:^'^^«ít:^-
.iÍks^ÍÉ^If.
'i^t^uAéá
vJss^fírÉSPsafA
^^M
^*^Krsí
.^.. .-^*Íf^^: l^l^.'^^a?
9^
»
' n^
'*
■*
>
■ ■■■'•'-» .;
' ''•;•
.^
- '_ *
f - ' .
* '
.■ ' " -* '
■^ -
_ ^ ,
-.
• '.■■■ ■.■-
•^.'-
^ *
- ■
' /
^.- S..:V'
'
" <•
*
-. •-.':■,■
i. : "V
-• '.>•
V '
r^f;.
r; >.■;.:/«:•*;
■ ■ ■• -.í" •• «1
< ■
. -**•
'jj
d. *■ •'■;■■■'■.■ <T'.''si^'ís3
■;.>r^
"■V "•* ■'-<'*
.1 v,.*^.»...cia
•Í'-3*
...; •^fV^ÍI.';'* ^
31.;. v
f.-
'^ l:
V . * 'i*! w »
).
->
» * .-
'r-. -.1 ■
. »'^.
/so:M#í«ii't<Mi^iMii)'
■ '^?
. r
-'.ÍÍmÍhi^k- 'ifeMl^;..á|pií^
• '1
» - ■ -
# ■ -
-l
L
'i'-t
rJ^.^'-.'V.:*-'*^.-^:-'.'
^.
>? . '- r •«_ -•
% *'
f^.
• - - I
?fe-*ííí
.. ' » '■>■
S^»W>í;/".. v ?x
'..-^T:
■ <í' ;"
-^^
^•^'
'•? ' .* ' * . . "
■■ «
í^*Yíí,
.. ■^:-^ :•
■.*'->'' '
- ••' ' . '
, •■ W---Í -í'.
• .'.-■»*••'
' r -£ ■'-* »>"*
■ ■•.•'i'>Jt
:'^-» •■,.
'->;
.5^^.
v:-'
%l
'&ÍVJ
Í*--«»^^^V^
■T'. í
Re^^f^ví^-'^í-v^
. . . <
- •'. ;.i -
i
M
'Jp^^i
ikrfvj^a^ ii^ íhiS^^^fc&iJácÍ
'■ *>.
fi:.f.'2
-i^
' ■■• >v,
'^^y
"«•--. • - ' ■ ■
^- ^•'.•■.- ' ^-
•-A' ■-í.- :- -■■:--■
i3r=. . ■ »*-■- ^j ■• - 1 - •-
■■'■«'•_' ■/>
•3f*'V ■:-;.:
iáLS!:
áí^ji*^-*^-
'':^.^ X
*<*■}
^^
Stó^SÆS^l. SS5^
4 -ií.t'^í C-nJ.^T*- .
m^^-
líkí^ -■:.
■ '\-
£í
>ir.
/;:->^
''Mm^:
■•'^'
■ , y. V.
;.•-.•/
'.-•^v-
'■';:;'•
^.-^^
»;* -
i^;^..
■ '■.
.■■■.'<->r
■M
'4. . . . '
r
. . ,-vJ^ .
4'^^r.
n-.
\
•■.'■■ ■
u;jtu
^•rví^í ^'
',» . • * «' 1
-^ ..!^<j
í -r . . - ^
S:\
--4:%?
-Hf ' ■>^*5
A<:'-\ ■ •••■■"■■ • ■ :; - •■- '- . ''
vr.; • '*— :»
.HNdfe
.nitfiV;
.#■
■ • . .^^
.' > .-' '•■■
>:•.-'♦
•.-.'-fx' '
•. ^'
l
V ■
^ ii
i
..■f^->!íKií\
-•■' ■ j^ '•' *'^t ^•'' ■• '■»
-• c ■ - " A ■^s
■'- ,; ■:-«.'!
■• ' •■•v.v. r«
' - ■ . ' ■;^ ^-i
-.rí^v-:-.-^
mfT^'
•■-■;- #■►>.■;•.•.■ i.-" ,í?vn
^l' !>.•*''«■
fjf' ♦•x»«:,.-< i^t'
'^.
■^Ví>
'^i».V.»
r'>:-.^">.
,-fí- :. •'
^'-Tvx*
^S!
íííCWœtlVV.'.;
^' •, -»■ ,.^ « '?!•?»
*>!
'JíífVv
*;fi
.**fi
^^
^^•Cð.. ■
^ííííC'^
k.^fi
^JÍ
-^^s^
ÍT^
^^>
1^1 • i.,..<.
-V- - ■• . ■ •'■ ^
íA: '■",..'■ ■ ■í •
e-,:, . ■ ; • -■, ■ -■■- -
iiu-.'-,- ..■_. '• ,
■.!':^
-v
m
iur ; <. :•**■■ , • ■ '.- ■
^^V-T^ --•--■■■. /■*■
"^•SrS''- ■; *- "•'•■■'
■fW^?^v-;.'^i--í-;^
i^¥
^■:
^'5^Í^#S^',.:'?
íí-2:i^^^í''Í^?Sfe,^.
■r.tC'fi^.^^.'^íí-
ggffte^-. ,-» .i-i^ ^ .,. ^. ^, „,
4^
.:r,:ibl|tRAM tf
■i,.-m:4sr«*^ii«^
"V^&?Í4»?*4
iSífeS
, 11 |ii i J iii .rrJín Mi
- ••:v.'->*'i
t%rv !éÉ|# wmtk
f - í'
v'V
• . •
V\,A*i'4</i
^: ' >í
Æí5í
•V ÍS.1-T-V*
■im
^'l^. ;■'. . --♦*■' ' -■' • - ■f .'_-.-"- ^:^?^
íí^}^
L^Í'-'V.
v.^.
^
i^?v^^
■•■"F*T~Í-
■^
ym
-'^'ÉM'tfttÍÍPi^fll^lÉHÍI
'Íllllivil«;,ilÍrHMB '
|l|ir>ÍMNd. ^^Snt^ M
í£ir
'-vrrv
^líí#^:
-'-'-^Vi^'
i^l^
t '"■? ■%'rí
,^'ís:a,- ,.'-..,^.->-'t>k;;
^-M*-vé^;%f^
■H^
76 GYÐINGA SAGA. KAP. XXVIII.
Nu sendíV Antonfus meá Herode. þawn hðfdíngía er
Sessíus het. ok mæta ^eir Papio a veg. ok drapu hann,
Sidan setiaz þWr vm lenisálem. ok sitia vm hana v.
manadi. Komueriar komuz i borgina ok eira þar öngu.
5 ok drepa þar bædí kom^r ok karla. vnga ok gamla.
Antigonus krypr þa til fota Sessio. þwiat hann hafdi
sik minnr írammí vm dráp Gydínga. ok villdi helldr
lina þeím. Sessi^^ spottar Antigonum. ok kallar hann
sem Jwnu ok lætr sidan fiotra hann, |>a eaiaz m allt
10 lidít. at komaz i Salomons musteri. ok sea bunad þess
ok dyrdír er miklar sogtir gengn fra. Herodes svarar.
^essi sigr er verrí enn vsigr. ef ver rænuiw nockuru.
gdr saurgum þewna hínn helga stad. ok fyrri muwum
ver reyna med oss. huat í geríz. helldr enn þer rænít
15 musterit. Sessius hafdi Antigonum bundinn med ser.
ök færir hann Antonio. En Antoníus fær^'r þegar ðxi
i hofwd honum, er þeir fínnaz. Nu er Herodes full-
komíf5 i riJá, sa iiij. ári fra þiá er honum var kongs
nafn gefít i Roma borg. Ok er nu riÆit vtlendt vordit
20 yfir Gydíngum. ok or ætt þe^'rra sem forspaar hofdu
visat til at vera mundi. þa er lesus Kristr væri borinw.
í>etta fregn Hírcanus. ok kemz nu i brott fra Parthis.
ok til Herodis. ok setti Herodes hann aptr i hysJcui>s
tign sína. vtan þaí at hann fórn færdi æcJá,
25 pessn næst gerdiz metnadr milli þeírra Maríanwe
Jconn Herodis. ok Salome systwr hans, Sagdi Saloma
at hon pýttiz. enn Marianna bra Salome kynsmæd.
Saloma letr nu fyrir brodwr sinum, at ha^m lati drepa
Hírcanum. ok segír at hann eignadiz rikít vndan ho7ium.
' Herode] Herote, A, ^ Sessius] Sosius, Hist SchoL og Jos,
* karla] karlmewwe, C. ® þeim] Eerefter er omtr, én linje
ulœseligiC, ^^ fra] af, C, ^' ok] þwiat, C, ** Uden ny udg.
ABC, ^' honwm] Herode, C.
ir.
»««j»4» . -r « >-
'íM . ■■ : :;■■■ ... ■ .■>t ;;.-
-V. ^^. i^^--;.
'.*^f^;.^
. i , ■ '•" • .-'■ í> 'í ■
. . - ••. •• .--•••. .'.'•^.-'
1«
■■. • •*i'.,*. v«'.:
'-^J^
í.
»*' e- * • •
5ifcýi^«-^)H-í^'5u,. 5í4- >v'ivl ■•te
t.O
,• ■•»«.'i
^íáS
> ð
^>. ■-'■■••
p^. v'.- -■ *
tSl. ~- ' '.. r .
^"?>ív. ,■■♦».
:v^;
lí
í&lV''t, ^ :- :>^'
^bíð'r
^íl^
Í-^>^V* > V-"^'
79
.--' V- . ,,
|^/«f!&tíl
■■^"1'^«= " .« . -•*-■
'^~;nm^^f^hi^
J^í.rS^.;-""'
'uM'^kj^
%>^^^mmmm
: !m
^•r::;
f*ii'y^-ri-
• r-:t'^^^:^.
• -■ . v'Jt:*'
•'■ ' •■"*i^
■v'^-^' ^
■.•:•;-' ■:y:.^>'-.>;-
K-
I '-
■.V"-;.' •-,■■'• "v .'•^' ><-•••*' ^ •"■r. •**■ •'■■-T-"*"'^'' -'f^', /'\, '■''
• #
■ i;.r-":^nr-||-f 1
■••i^kMfa
-«tíM
^:^
»*.4i »_ * - . .w
► ♦■'-■'^l
'■"Yi-
•^ifz:
:.< :. _->
•VA
..T-
^»J-
T* - . - -.
^^>
?HÍíL
ftl
^llgljbi^ M iðtl pi toltt
&aiifi (Mdi^ fin 10
\^„
<• ^V^ ,Jk> «
-áiEL
lívr
^ii-' H'
linf iifiiliiii^
Íhi siiír im u
^--^^.ív-
•-■'^%i
M
■ í t
^i^
■■•iWVA
■•<r
■-rt
-■^.■. -vy-rti-^V!
8t
««ÉÍN«Í
\'
g«r^ {Mlgár ^umn <it 1« jIAé
ii lÉdtiðíóMÍ AlÉiittAr& yi
6|««r Bifc iáM^^
em lulim éí húhéáaiWí^
Agrivfik ok^ Hmitai k^
to líi.k^n^v f med' ¥iidjrl |lm !ðM#
þiá lil Wter afcfþoM
15
a3^i''-i»^'íí
'UJ-^iatí/v .l'íil^
i^jlcfiMi
v05-
M
r^-^-
Iá:ríii«r'i:-:';^
\y*: "r
'J^A
wm
>^
8»
,>
j.s 'i.*-,-'^*
N-kNVÍ^iyinstÉlr.j^-
♦ -l^ *
fl:
m
í1*?*fps^lP^nP^T^^
.^ -'■'•■ ■.J^í- ■■^'■='>' :'?v'i:-^bí«:*^'>.^' ,5«.\ *':^'.'^
' -.J
.■;«■
< .^i#/ A
.rV"':
U^^'í^
Zl ■'lrT^
^-:.
,«*•■-
«1
I
t.ii-
"•ií-""V'
hite ig^ fW rt þor i«M (11:
etta ílyite^ 1^^ i-
e^^ipiiar ÍEiliia^^ ihiiiá
k^iiiiBiI^ K#liten iiirii80iiii'
C ft |iMii kiHfariui^ þ^
lir«ðM taM|ft>«Bft>iftnrtl%j|
liiÍBÍiO 1» vitf Mál l«lirf&
: 1» ét'má'Mmm. SrtasiÉflr' hdMi'
sii teðtt iBáMé id&éí «k «^
#ii •iir%i^f& é c ' '*»Miiii.''^' ^<
9» b^'^^Í^'-iBÉ^'ðiiidi^''^'^^
• » »^T » i -
«r'i]Mfe«'iMiitf
úitím
■s't:
rfV
S='^.v
,^^:
^j^AtJt-:'^-
' fv''
r^ti"i
i?^¥^
-:^-- '>:.^!s--ív»í'.
xv ■'.- 'r '.w.^iítc^in-
í'-^-*^
",':..-
s* ^ - *
y.-"í .
, 4
66
^^
■'^^m^
■^^'^ktm iMm -lir im it -
éiMtti SttiiAeiÉM
IfiíiÉfii i^ limfrim
ttiíritðiiviA tMii nr.
lalflÍllÍÍIIkfftiÍÍilÍSivMMI llMÍII
íli
■■^-! ^^^^*f^1-
»*•;:
'^>^
f sf-
■r-^Vv^'
r ■.. . 1
>&''•. í: *■'{ ".
<'v^" .Í^ívVt* :^--^-i^'^í;:^r^ef^'' ;^^
r"._i\'y. ,
.ví';
^-<--'.'-,:^-
^
■■^T..;'-' ■^- •
■^.,'_il,.v •
•^í^?#?|í$Í
X <rt=v*W
:;r^>**1jfrf
rV.€^^'^-:^ --
•'Ýi?
V.-i
r'Sp--
l'^:
m
rrC:.T '' ..
■í^^$Mé
íi^mn ifo hinr« da Sgíptt^.
édttfrdfngcnr ættar siijar. st
kdim ri&a. ók brodt^r dattnr. 5
lAfðt AlezMdr brodtr
% IJhi*«{i|r/ mÉ -KÍR-riðiÉdr.
# ÍlwÍMblÉW konwí «t ser,
glírt'kÉlÍír ^ Tm booðs
i^ftOA'W Hm -fik
Bí
■>»WÍ*^
• v
?-«ífr3iy-.a'W
^.v.:ií
m;'^^
4t
■ 5*^. ■-■<■. r
... ■• - ,:-^-\
■>■ .■ - -:yM
sJv?;í^í:
^
s?**:^.
* " ♦
il^
til #katta Mnte. :ok
FUirtiiffi. ew iiii 49fi«ii if
J^ h^ vpp «k 8i^
5 PfMa tyié te«i
í :-
,rí lllbra^
li4» JMim kiuml^ T
títt Hofin teid eiim tímá
10 Ok Wtt kodld « iii^ ,, ^^P0í
0] lala^^iii* iik: vnr |6 Itiíir
ioptít ok rgteipi i^aaiaiii^
Im^ ifn^r ;it09dr af itícMnil
j^ jþi fl^ i^miigdiwi^^
16 jitaff iE ;in^ »t iilifti^
ffiÍBfáí-. er Anm^
^í^i
» '.i
i^*^^^
^^vt^
.-ji^j. . s
Sí
• j l ^.;> ; . M|ftj ^>
t^-:
•1» £
SPfE
r5e<3BF'*l*jí3í 1
.■4L,v;v.i;
^aT ^. -!■■•■•>-■•• . V .■^' ■ ^-^
sí*'*.«.
t^HBCBaiÍttf.iMMiTi *» r n rii^'T <i<ri (
.'JH
^lliii ^il tteii - naM míwfiiiiiii
<^fmMtt iéiiðjr ÍioÐ kmii
ÍÍN^lKÍK ^mii fy^ máBt Nii
t'léar iftiiiiii« iDM iafo idldÉi
tí iM «éiii bmiii t«r ^rrjr* 5
>«i|ii iMr hðiili oí ttári i alftíi
ttti^i^ -belr^ i^^ hém áx^
»8Hi 10^ feáK |éit %]^ ftti riðir.
iÉ Iðtriliite |«Bg. bk léil^
'*!>ií 'jlrt-:.i«r ,iíU«ti .^-ij'j'jri
^'^^^i^fm^Ísm^
' >3'
' »
-■--V
^ii i ■; i^
M
^m
knwid FSlalí. pk •endiMfi
b^ns. . ok heitr lianiiaic^ár
BUtii0 feyir ^t ÍSí Mméi
5 k«isaia godttr gttftr. ^ ||ggr
þa< er BerodeB Imfdi tí»^(0tíií^
lilw ntok fla^€t kði^ <^
miUoin þetrm. ^ ttodHii 1
lOBtrodav&tr obiíi koiiiiriíiii<ív>
kofigr^ itf áraUa. ok^-lmdN^
i layrktii Étofli; Ók
lioggua liatm. þiiáit Ik
15 tefis tndtifii tikift. (M
^ ^beriai flidíH^odmi^ oi
%^ þé^ Oð^^
%
■^i
.■\i
-iUf
'. 1 '?•.'. .V 4«.' i •'->* Ji
' 1 ■ -
•fc . .- f
;'vJ ' -^i?
-"í> *Í
f #1^
iílíií
tó'
.Oílf
■•«r- <v
;-'*a
^ - ■••• '•T-
XV''^"'-'
■,*'■-"• *
''VTÍ^
.* ' >'
i«.»,- ■-
5Éssaí=?
i T I ■ »■
dt
~- >j
1?*li|ííS
,:>*Í.»J
fWtí»fl|6
••^
^^SJ^fh'
• -t
- *
--- ' -» • l*
'i'-J^-
/■ --rV"
ðS
atíHððáí
><^'.
.;-i^
•%
Ot éir Intes vefl (ib |Mbi'ÍÍÉMi
iðlfc fyHr^énft Ikimi Imí^
' ft brott oiðdí þ9ðÉi ófonÉatfliriMlll
5 %%mak di «f >tá iÉt^FÍhttÍ»
núd iikg|i ^^t 1« giíHrt'ÍiÉiltr
raAt kÉm. ititi aitr í a^ '>00
hrdtt. tm'st 'fiMÍtztÉÉ
jh^ 8t«Bar niátin nÍNl V«^
ííigciié lykti^|i& tTðil; iékHWi i^
«»!«»* »0^. tt^'hiíiMÉ
1« kitíGkr ^ðém tB iiá fo«M^'
Ímmh ttln lán vHðfii'^i
Ua« jbeð; 'Jvdaii lé^'^
16 f>!^i>Éit iM^' iiltf £Bbt»lt
inóifli bttH; mííd JtiðtiDi''"^Éft
tlM- i doila méd fi^ %W
. iBti^-'á'.tiil8'-|iiésfti'#<i 1«^
-í^
ik
%m^mmtWpk
«■«»1* '•*j
iO
'3Íé''íft'liif9Ét'Bniítt.
; J ;
&^^^ ,
M^,
>öit
m^¥mm^mm%mm^m W'
-ft'St"''
fP^'j^ir^A-f^-' t^v. V ír ^ ; ;^>i*r/n
_*'
.^;.^-:-
fc' 'V '
*^ ^^Híl^P^^'^ •Tt SWfrTt i
m
L*a>*.'.-._-.".'í:4
iry>
r
-^H^V 4Í!':'jíl Uí.wil' :u;íí: :.
!ÉNMr'ikaWiiril
»' í*
i-:
tóíi
.TíW íi, j, ,
•.w.i^-^iSv'
fí-. c-»* ,
n
•■:^v;'^.. vi
^..•^
•.-í;!»
^-■'T^fJ-''^--^^'*^..^^
' í*.
vv- Á ^-» Ói<;
r '{
lí^;.^".'
H
Sk'í^ il ImiideNÍ ok
iHifit k#bír Mmm iíl^ém
lÉMl^^af li^ jiarifai ^iJR'fiqliMM
acbf ViHMunftiitii. Aðriafitfi
10 þ0r mmi. Bim fiir 9í ^rdi^
bieð^ lumii ftui4it Wiir |Hi^|n^
iyofior. Im kwi ok |ift|r7ttil|l^
ttiikaiii, hráiiiftdi Kkþro^ gm^ j^
}MÍrfi^ÍHI% ^l^l^^
^f'
>• •>■ ;.
■4^:í^v
?^
■'^•-■\- ■-.■-
m?^
: » c
--e'-^f'
■».'.í^-
S'-fr
16
^^lHNi^ liQðlb. Bamí fOfir
'•íi W/i-^'O'; .«''' '..:'- .-• ; ..•■''■ ■
í^BjÉft
?!•*<
'T'rft ■
^Jí-í"i''-»v» •' '\ '^-- '' < ■'^
' i.
liViirofiioailittii^
) i^i.
El
a'' ',írf '^-
.-i'y.^ V^
•■*/.'i _»
';^::#?:i|/i^'
w«
?1í«
J9^
^^IS»
-l;'í::^'f^^^";-*j^'^''^'>
fcVrf.JJÖ'
v;^«i
^tsi^^^wr^my^.
M
þi er oÚDii hená ok Miftivf
múmim letta tn|. mr (^
iiAldstii. þft tiUda ek &éekiir«
5 hu^«aiiar. ek þi vilkto ;J|^yvl
at liafiii peiiMdí^vfftfdrottiié
ek seAlftiifi haimau Ok er ^lr
lAu gM^ infaifiirt |tf Mk li^i^'
ol itinMÉ nieft iiiðttt if tt ^ INÍ
10 |i 4«|ÉinMi jMirkiðr t^^^
m^ giUi eir al^ iiai|#fP|^
'^«im fiiitri 4t^ ^' Éffii^
15 Hiiil ir M til riði. ^Ntíí^
ttWl j^ <A q^
Jl^PII^' "' VIW'UI
>,-
■;'!!í.'^y^"'-ts.^
WVj. -- f ■' '
:V <•■
97
IM^iIimi^nKÍ Wdim i fote i^
iÉitfl^ A tfii fitthMaitt* t haUipv
ilMMÉMigi A a( pM» «r JðgMðwi.
itigiðft toli.- san ledH Tmt :»f
^iijAriMhiBgw fffllv aeJU Ifem <>
|taiA|«Mrkilig'i4fii Mgn wn feeftfu
)^ Vvf |ðM» jdk lf(i kBiauiBN
mgWÍl MÉM'VO^gk''; EM jpt
|tf^lit BOðkll ftMÍ til BMrUIÍgt
•'^ 'í^* •^i^^^^WPr- ^^^^^9 - ..#»^»'" m^^^W\ i^WlfB* _ W^H^k,' ■^'*
íÉ " iiiiiíiiii jyiiiiittt
»*►«>
^*?^.
^
v»-
*?
i«"C'
;» -v-
-1 , ■*».
■ ,í.r-r^^-^<p^:%;^^:
^ . 1,
?ITJ
>-:•>
■A'^ti^
m
tm iT Petro iMtofai^ViB^
«Mi Boiaiiðrfaf idfeiii ifliaii
dk: fi^ at þete hfér^^f^^
litaiidd Hteflif kánÉw^iiM^'
5 mttttðri.. til ktnÍÐgw?. ■ nlÉi
taanii WM (^cktdr feHMé^il)
sKiip ffS^ tt bMn. iD^j^^^rM^itf
OttdL er sm koUnAi i €Mt
i^g«i«'iibi 0081^601. 6;
10 Inði Pitetuffi toto kr<^l
tni sets 7&* ðomitoi naii; i 4k
aariig ?m flUi; ok li^tr þéðÉ
midi ioekifri ímotf. BM |msI||
|oli þeMi 4H>miié Oii i^
l& toim brvriÉ terii litawrtcft
ta fiti iIirMídemv^'iiIl
itMmii ifp iitt ntoimfl^
jÉMið eirtrmrikim itli il^rgíði&:
koetDiter teirimiiiÉ^iiioi
it Pilito. Piktifii ted elii
ft^
^!<*-
■.T^
m.'-^
V , t ,
ina. it þefT Yán il — *.^ j.w- ..^.
ii (Ittþii ir|ir)iim gMÍk
^s
;> . .-i-- v"'^- -■-'■'■■ -^*^-''^-
•'-•>^^j^-" ,;:;•>
í>V-M..
:*;: . ■ íí-'-r
;t*"''*
lÉiSR*
.«nSlM!94 lUtSá.
AQ
Jteiipkoi .Wi fpi^ Míf a tf Bomiieriiim.
)l0iimitíM h^ ngt bomaa að
t ferði' með þn. ^ koedftE wii
*^ '^Hí'.prllllJj ■■-■ -
rJ T^f
r;«
í. ?
MMiÉiiiÍ. ðk lííéSsir mntó « iðiiii
WlmUf^'^'ftií^ 'or'iiawi
mms^ iiiit tf n^ 10
ðl
7'W'^^SI
.v+^
m
•«».:.Vrri
•<•■ ,:.
100
ita þem teaiMttÉ
imdr jtir. SjmImniii
fn þeir þomi olyBleHr «lr
IqfigiiMi* ok htetiilMNW^' tatt
5 stnndoiii var þor iloptUiii
.reiðor þramur gei^. MnBðwil fm
ok bresttr. t^ þolt Mfdfi^^
ham brott <r «1^ ^!^
sAokaa i au Boduum. þiiiat
10 ok túdu nUiklfgt Éf bðk^
Ædllþoldii þaír þa< Ieii|t ^mf^
mriú. rmi þoir omi i ScnBn
þidib i þft borf er Sosa|M|o
boiiii þir Tartt idr ensi þoir
15M|KllllilO<faM^
» f bfgd fioll» þM er hétf^^
ffm odrm^ fi<^ |#r |ff#i|
dtefitii ^t þaf er 8opi þ^
Metii; il edú í^yr^ iteiidi^
30 ifl^ fiflil^ kar. ii |«aii
v::
■ ' r ^ »■!■
*^
- - V-
m^^^,.'-'-'-*y^-^
'fc:"*
m
mBESBA ááCUL
101
J>* -7/1 'i,-
Jlj^i'i-íL.
. '<-
Ahi
•«iteiig8 hc^ÐgMk Ok Htlii ridaR ter
þiidia ftHfðimg londz. >iitii er haft
r Imi&t h0m. þtaak sea HéroctoB
KMtr eptlr Gafum var Caaudiiia .
Hi ^|iK^^ Cfists. let HerodeB 5
teiídid^ lobonnid. ok drepa. t^ty
Tmn kt bk Petr jKMfola i íam eetia.
^lllflnAin^ Mm wo. x?í. tiddarar.
ðliái:mni liatm or bondmi þefm.
eg&dr af QQdL þiiiat lo
litfigl ; JtmSmm uywtr ? lét
.. ■^l'y^ír
«Sif«Jir
ií
R#
SaáiiJÉ^^
, ;- ■-. ■■-,» r-iflí
;>0'
:feM^
r^*Vrr-'^i
•l£ . . . >
íf\'\'ct"^>:í.:i^-^>^^-i;:v
/♦'* i
^sy* 1
^tK^Í'^-íí
}-^>-^/'^
m&' ■
-4^5
» » »» * Jk'^J.
w
'. l'.
(1. Vlad.) .... kiBiiiiiðf
5 dgi lumitm imrþiiligi vrið^ iM
a^. idii fflÐfm Oaolts bgfifa^
Qffri I WB QÍi|iiUgi m^r tr #^
%rt yþr al ir ^peiij b|»#^^
þiráti miiÐlT mikiiin «gr lAimi
fligir 4rrammimi <dt fcdmr i
ée Mtíih Imm moiiimm W iii#
. i'-
*- WÍ'.V
15
Hrf
Bi^^Bt^lir 1
■ -■"■■ -■ .^r-.
ÍIKÍt.
:.^...-..1
iiÉ t i r. iÉi ^:
OTMItA €Uyi^<
108
|«digiii«íi ryfii I fyMd&Ð NikiBori^. oe Mlr
^||lilr<l^;i^^ I iMudigaNn. obh { þegir
VliriteM Wfisii. |ia kastar lifanr ri&iim
MlM nnuir diktt »r luqui ma Bm.
§Mmk<4Htl^ «U& fl» A|ð«aor œ tU &
iiiiil^ MNám 8^^^^ Taro jramr i
i^igii4 þ«( folk air tfe lejr^diz i brojsiuB
ÍpfQtikaUðlliiaí ^tfyn hrodo t sakir
iT^rá^ liáWititm* |a spretfr nn hf^
* feipfil^ kmm teðfa guif: lOt
^ffilÉ :m fl^l»^ þ«iii M
lisjtogfwi. «1 iigif^ jm 1^^^^
^.^^í^
w|i5^^ft^'^'!Pi(|W^'*?^
'•^■^'j^-í^^'^^^^^99,'-
w
,; . -■■'•--.--- -'VÍ V - ■■* ■■■( v^ f!j -'^, .r^í'^r-.^;
rV"
!f-Si -^-•i.'
',*£■ '--T- -•-.
■ w . ■."■ V'*'
■^■-'■^^-^k;-^^:-^<^^
f-.
J^w ■
m méná flfauittf
iMMí:$^ parfpiíraé Oe^ikjlíðí
fltiií ilif erÍB arL wa i^ðíi^ bðiÍMte
4r^'ira 06 v«Ir w |tagtl
10 Ílwto 8«ll StosiiÉi i]it« fitilli 1
Yserit iii. viririfi^lMM l^
til JMmiúi «t iitii ft49 ia
þeðt mtt tf þim igMf (
8iitt« tUcbi 10 %ri lÉfiy
15 BðiÉUtin iö iMlft M flMteÐ
^BMirtífr I kM syimi 1^^
O^ÍiHPf Mifc « tíl
yir Mft ié ft^ itaq^ %ifeái&
20 iiii %irá i^ m Imi «i^
ál$ftr Mlr i 9|r« (ft
itHlatt .|0r '^ w^
#N^^
'1^,lvfi
■'t^i*
mm
fc«v*«
^ífe3>-^*^^ti:í^^í^:,"^^^'
-'^?^#1*?
r*- <•*.*.♦ — 7'* ?•■",..:* ■ '
úvÍvh:
tfiS
t^srmm^r^mm'^mwi'm^
l«5»«*"
í.at- * *Li^- im^
FVwfíé^t »
fT^
;-r'
i]^ iOtt i^ jniltt iUt niik
iilHM ^q^ i^int ayið M iteiitta^^ tt
. h
i
< >
illi^
: -i I
i < . *
iiafcAtig ^m
•lv4ii«Ad(r^ JMMIIgt :i^^
1* íní#AMeu» JiHiairtir; vu§ io
ii||WB ^iri^^8iptt9lM4&/ 4 i0Miiii|p
^^
IHSRr 15
-•■*
iPw^Mil >piiiip ■ 'Vlu^inifi
w_'*w^ ^ögtUjí)'
'i'ir')
.>.?
- -í: -J
^^í>^
I ■",.;:='íí-
^^^s^'-\ ^yjr}^'^'^'^^'^;^^
r
m
•^Mém
niiðxm tílfvi^nii. m iig&^Bámí^
mrþébiolM Tndir I pít9ém:étiM
bffc iMitlie , lAi ifiavia ttvbiK
5 Mbh* Mðr •'Tiffeiigil ftmiiéyli w
tatíyntm taogyte kMniiiigttmvBit^^^
biftiim þ^m þar erv | komfiir m
Israete foUá til rogs Yid I^iitiiittfi
l[omti«ngar lilia þat miffí beyia* h^Mbí
10 Jonatbo^logðlif i#r1ðMðe^ft>fté
hnnfi ^npara oo oetr JmdíiiirUir
IMr I baai^Mi«n^ KA^^ »^ liÍþi^MÉil
Umim, bioti þÍB ) inoB it m|I
i^; ma^ tit rags iidimim. \
15 hisiis iBT þdf ite baimrMi
fiÉHtjgft t^Q^ififi if íJaiabiiqimMEttli
b^ tiriofiA»ifim mo4i q^^P
at hsm hmm ^j^m^ ot i
L*V V>-
^^^^■l-'-*-- v.f.
w^^^
0mísmMm,
'vr.- ■
"' — ■-<' »■ ■ •''
imMk ik»m taif m JomtkM i Indfai úc
%Mtli {rtt iðw< ^brigk mefi itokd afi^M
% ^^[él# q^ oe gftbb | at m 6é hiHia
w^<lMtf idklim yer. ^^ rnim.
Jþmm-m mtfi (« »10 liiaigMkr. >i 6
ÍÉÍá mn i ^ kM& iaiot þer fra 1» bo^
liélH |ir tOíM se 9MI m | ^ka it
'W kti^ kirif^^ at taka eykr «•
ít^ ^ tú ffd' kyerr dt omi oe
'^iriÉr-l^r^ inr þQ g#ebp þík m id
Íi; iitbt' Ma ift ^ kÉi» 8fiP|i at
flfl^ ípt t ^ ^ iawti
áBÉH^Iifílfl^ iB^ i^ ðal ll^
■-^^
-4
*4
^!'"*' í
%-.i<^-^
■'. ■ T*
-^' «, -
^Tr < . >
€ft».ÍÍt^
3^^
le iM MrtMiði þer mM kmm
óe ^fé^ Itmig^ l^
m ik ^n ipttr 9e ^ ^^
* ^ íi(r> • ^> • g^ %ari i|j|^þ^ '^
jfkm kQ|it^f9ciHr oe |0PC>m^^
tiUa &¥ iM gmga Méi-i^^
20 sidífr. Ny OFtauE félkit ÍtfgÍBHr < «
ivamr éUiffflésia; þik ?í&m
jfk' <w Mii{( Wte ^ -i i i
• . •
« . " •" 't.
-> - ./ -.
f
■ ^'i'^rt - "■}
■*■.'■•',
v^-r.tií^-
-♦-
i'^íi^éL-
mS^
■-■^^.::ít:-:.^,m-\..^;
":'::^-'">w
i^;í*'-r-V,:---
yír^ ^í-:«t t^,?^#^^-^' '^^
^ .:35?lip'' |?í:í:^-^- J : :;-í^]
•-'■>: - .?
''5e5«?í.. f-
.>•>'
'*
i^
1»
*■
i>-i.^-a>v
al Mktt*aifi iHa lata ^^^ImnIa^
-^'^.
i vU ntbMMi keiidl foUé a^ fm
ttTtjinii fii 9ígi leysti Jmhéii ft mti
^lit^ow^v V 4 lnetr ritiai e» Jw*.
i^ J^^^rf^ káNii if ef M
Wi « ^)gí ffí imaaii ^
Af sMi hðr id^ t IM^
^♦^♦^■ynipr # ' i^^yiifni- ftoþiHi í ofc .
Mt^i^ ir4M«M «vallfc fyH^m^
(«b^M|iaí iwiii^^iMlbt.:fa ^ -íí - %$:-M
ili^ti %^#i''#nf ' iÍiíiiHÉttr
.>«4
íit^^^g^'.
«
'. ■ A
• - •
j*- •'
« ■ •
. ^' -s
r' ■''
•. ■■".*!
" \ • ■' ' ""■' "■ '
-■* >
' »•'•
■•-^
r^
.lAÉK^lf^*^.^
.■"mVj'
ScjSH
|Hh^'^
^3
M ImnÍh
s slálUfoA
. bjB^ iTm
laimm ▼ .
tö oc ba . . ^
balþí 8i
|ld 9líkM
«IBQi64 iAlBA.
111
!«P
f^::
»- * *
(00 fi0fta aUtr iBgiiM^ frdrinT oe rita þetta
pÉI tS fiðM .... 1 env ^ta ftri riidss
bfrts keÐni CDonfis oc bÍDS mikda her-
. a Qjr^ga* J þeniia timá brott fea
l^ til Gtsam oe setr herbfþtr ?mb?erfi8 5
fifflaka til at sokmir oc leggr at fyst oc
j^P^ ti^ J^. pr^ ir • f . . ááiic af borgor
$ff á bof|^ ni^ÚM^ med koa?m 8in?m
i^ .:• • . lia til fpáitu Ger e^^* sogþ?
•mrm hdldr epttr hfggeþi tb^iy lO
PlPWIifl oc gaf oO?^
etf^rdmsali • • • .
:.r"^'
"#0^
i\i
; . f . &»« -' -
y
i. '•
■r. .- w.is'-> »#?■ ' *p ■
-l>*i
*
h^i:.
-.•'^- -■''■'
. * • - '
11 f
j: -j >.:»:•
't .
.A-c*4
~ý^^.-
»
• ■■i;aS:íí-^-ví
t
.y^iiysi
iiáöHI
' 1- '
^^
ábÉftllMII, Iðl '
AtrabammHir, 57.
AbMlon JóoAthastOB, 61,
Aeiabns, 85.
Actum, 78.
A4lmЫ 39.
AdMort 103.
Adríanns, 93—94.
Ag^ (máoaðr), 31.
Agon (fcaitall), 59.
Afripi^ $é HmðeaC^IINI).
79. r
43, m
AHiiM^h^ J|5^96> y.
Jr- 4
>i
■ • ^ -..-... — — -.^^
r? ^..;: - • ^
t » .»
*'t-*
.Ȓi^
'Í.'{
-■»--•::- .í
-i,''^'
.ite - : 'i^ -V»
;í:.-^:.^
V ft...;?.;^.^
! •«v-. •
á"-^i'í
- ', i ,- 1.
S'v^l
118
GAiteme (Canudai), 30.
CaMkis (Cmiia» Kmsu^ 67,
71-7!l.
Ceii^br (}«ri, C^etoiMX 57.
Cetftr, ié.Júlíiii Cmr. .
Celegon (Cedroii),i 57.
Cíbofea^ d0»9a.
Clmðke OceteaiO, 101.
Ctoopatra (Kleopetrar ðroll^f
yt^\% 78*8a
(105).
Ckik,i^Krit.
fiiiMNlmi, 11» 18^ Oli 7% '^
Baiiel ÍMM^ ti.
'^^
:ap''^'j
:í-:^
) - •
■f ■■ \ -•
'^^l
^B.-"
'«■-■-
.,■-■"• ■•• •„-'
iii
ittBi^kiiÍlíkÁ
^j/-...
:> ■»
Bgi|>tí, 9t 68. >
Slemr Sfmtoa, 28. : T
SlMSMnitr tk
EltQtev, 48.
Bmaliik, 47.
EpúleÐlQs JóbttmeiiMit 14.^
BremlM (spimaðr), lOH (á
JeteaúM).
Bsis, tU.
Bttfrftt, 13, SO^'TS.
Bq»irf«p,e< Antiockiie m, 4^
BytebíQs, 104.
F«iiftii8 (tmi SiUe), 65.
Fer6tu ÍAf^iitrMoii, 67,;8||
QftldBi^ qiei^^dfl.), 6
i
69, W*f Cwi
f
.'^ttttb.
-rf^Í-^
*
íi^
^^^:
••■ .1
'^*:^-
:Æ-' -^r^.lí
■:/„;<i-'-A.""
•#» .i f*
vv-
y.
■♦ ,
iUÉfiPBðmi.'.
Stft
é#<
Í»^:J
^4t 104
83*
j- <
■j:z^ >i !
&»L.^ j|^„ A«W M
J-;* »■»>!>•
f». * '
'-'i^fk-
t ^y i
Wi3#:
M
j> ' ^"t »- ■'■^^'^''
^V^-r^'i.?'-'
Júdii . (pfi90ipt enreitetk
J4áAt Sfamaitoii, 59^
JúdM Skuiolh, 90-^
Jiðe% 9» 19» ie> 21, 30, 33^
36, 39» 41, 61-55, 63, 66;
^^ 74, 66-68, 96, 95, lOa
Júdei, 4-5»4l5^ 4 1, 45, 63,
68^ 73, 81, 84-85, 104-
105, 107,
Jilh, 87.
mns ^mi^ t7-68, ^U:
$s «4 Gastliit.
m^^m^, 105 = <3«op(ilfi|
Heifilni, ttf OKiCH^i^
. 9é Mtrirfis ÍjftiffiMb
^^.V'J
T.»'
^..>'i-
-v' ;'!
IJX^
Aít^Vr^J
■í*;-
■'■.TkÍ-*'l^.^d
.y'-*'.n.i7?
■«■-'■ ^^-'k;-^^:-^<^'
í&^^^i
<^ jtí' ■
w
''j"
r^A':Jt
ÍT^^^
Miil^yii (bMi^ 14, M»n U
lh<aiathlM JóiMM, a-il»^L
Mithtttiíttt flÍMíiiafiÉi lit '
MidlitMr H
MNidiiM (s PiM AéIíÓ^ m
MmMi Iboilðt M. ^ >
Médfi (iKNIiðr % tlv8V«7.
Ma#iii» % 71, 91. ^ ^
NihiMBÍ, 19» 38.
HiQBdiiiii, 5d. ^'
NiiÍMtíiór, 13, ðÍ-H, 86, MéL
Hiibolaai, 86.
■ - . A
Uoiái (bjilnipX \ »-)3» iií;
V. ^ ■*. ■ é ' '
33, loa.
icitiii (kooiigr),; 73-74, ^a
Fagxiiiiii, 88.
BippÍQi (hM.), 78*t6. . /;.]
lÍHbtr 67» '^^ 76^ r a
Mlftdiii (P^innOii^ 48.^^ V
fieiiíiiili^(B«g«iliiii^ 1
r^ni^r:^ 38*a8^:i4,^r^. V'.I
Bl^ Cb<»g)b 64.
IÍii|4>: 18.- . .?^£ .82^&&aK .
-'*■ .» -híl; a
|:
*»■*•_*
-*V
I ...
b:;;^:í ^a
i»?
tí
íV
-fis^^-'^ .V
•léVíá^^
F-'3»S:aJ
5S
:«
'^;
;1fe<?^
^teíy';^'
.í':
*?.j
V ^-
^
«?,ro.í'>:
VAVMiiuinSi
117
.im iáC i 9t:i'
I I 1 1 « » i > 11 i»»
K^.>
U 8, J8-19, 37,
^ i% 5(^58, 60,
í^'-iA
68.
«» ttf atðM.
•M8,
;-'-4\.
i.'-i.-i^^
Tlikaotlieira, 18-20^ 33.
TliÍBiotlieiiB (s Tbolomeiis
jurlX A9.
Tbólomtfda (borgX 19, 40-43,
46, 51, 105, 108.
Thólomevs, 13.
ThólomeiM, 68.
TbólomevB (Egipta kgr.), X ,
Thdlomeiis (Eglpta kgr.), 43,
45-46, 56, 105.
Tflieriat (keisarí), 87, 90, 93,
«ftpý XvO.
Tirve (borg), 30^ ÁB.
Tírttf (kgr.), 88.
Tl^ (keie.)» 63.
TvtfMi, 47-48, 50-53, 54-57»
. 108-11111.
?.
..;':^
' :-- "■^•^^:^\.
■^'
rA
V^''.
W^l IÍÍÍIÍlf#^|li;«ÍÉ::&;v:;: - ■;ív;1::|á
:r4r'u.
^'^
mi
.'^^'^
■''"'Á'^
mm
>'t
"i-.;^
■»•
:tm
•Hí'?Vr^-^-
<-
f-^
«^--'i.
.' >^.'
".^
^^.
♦líWbÍíiljV
■,.*:i
..'*.'• r
-crx
i
"^M^
."^Jílr*:. .^V'í.x
te^
Í^Í=
^^^?ÍÍ
'»5**^*~"' ■ -■*'''■ ■ *-■''•.-■ i'V^ . * ' •■ ' •> f V: ■, *- f . f»' ■ .-'tÍvT^
-^."■';.;í^-
?í^'^^^ .
•TVt.V
K -
L' ■ i
V<:-
■,>i-. -/i.
*- .» ^ ,
" '^ , ' -r , *-■/ ^
rl^
i;Æ'..r..rí:
?*;-»:
:r}y^'
.^r^
iv*"
íj^d^
^ *
^^,.
. ■. X
^V-'":"
•^^^^í
, * 'lul . rtf *
*'..V;
■r^
!Í^'
'^^-
M
•. ■iT'.i
■--":-;■
r^'j
■;1
f.-. ,
K ■
ftj ■■.
.!■
:^tii2
í'a''- 'í.
Fí!*:
■^^^'
i^-
m
^9íy>;
^
■.--4-VÍ.^-
>v
^
rm
ÍVílií
^i>
n.'-aTv---
^^3-^
'^iTV-^
^■y-"y .
lS'-\:
j.:;?';;^
.^.
í.lfii
■8^ <'
^^^
\':- -.'■*'t.
|
Richard Gil Kerlikowske (born November 23, 1949) is a former Commissioner of U.S. Customs and Border Protection. He assumed office on March 6, 2014 and retired January 20, 2017. He also served as the Director of the Office of National Drug Control Policy between 2009 and 2014.
Kerlikowske was not in favor of the legalization of cannabis.
In a December 9, 2010 interview with The Nation magazine, Kerlikowske called Nancy Reagan's "Just Say No" campaign one of the "major successes" of the War on Drugs.
References
Other websites
Commissioner R. Gil Kerlikowske-U.S. Customs and Border Protection
Interview with Gil Kerlikowske on PMAKid.com
1949 births
Living people
Directors of the Office of National Drug Control Policy
Politicians from Florida
US Democratic Party politicians |
<p>What is the different between the following Generics definitions in Scala:</p>
<pre><code>class Foo[T <: List[_]]
</code></pre>
<p>and </p>
<pre><code>class Bar[T <: List[Any]]
</code></pre>
<p>My gut tells me they are about the same but that the latter is more explicit. I am finding cases where the former compiles but the latter doesn't, but can't put my finger on the exact difference.</p>
<p>Thanks!</p>
<p><strong>Edit:</strong></p>
<p>Can I throw another into the mix?</p>
<pre><code>class Baz[T <: List[_ <: Any]]
</code></pre> |
Südoststeiermark is a district in Styria, Austria. It was formed on January 1, 2013. This was through a merger of the former Radkersburg District and Feldbach District.
Municipalities
Since 2015, the district has the following 26 municipalities:
Bad Gleichenberg
Bad Radkersburg
Deutsch Goritz
Edelsbach bei Feldbach
Eichkögl
Fehring
Feldbach
Gnas
Halbenrain
Jagerberg
Kapfenstein
Kirchbach-Zerlach
Kirchberg an der Raab
Klöch
Mettersdorf am Saßbach
Mureck
Murfeld
Paldau
Pirching am Traubenberg
Riegersburg
Sankt Anna am Aigen
Sankt Peter am Ottersbach
Sankt Stefan im Rosental
Straden
Tieschen
Unterlamm
References
Districts of Styria
2013 establishments in Austria |
Managani festival is a world renowned festival celebrated in Karaikal city. It is celebrated in the memory Lord Bikshantar who will be provided food by Karaikal Ammaiyar, that is Amuthu Padayal in Tamil.
Reason of the celebration
This festival's history relies on Karaikkal Ammaiyar's life.One day Ammaiyar's husband, Paramathathan, had sent two mangoes to be kept for him. That day a hungry Shaiva devotee (Lord Bikshantar) came to her residence. Ammaiyar gave the devotee, curd rice and one of the two mangoes which her husband gave earlier. Later, when Ammaiyar's husband came home, Ammaiyar served him the other mango. The mango was very delicious, and her husband requested that the other mango be served. Ammaiyar went inside kitchen, she didn't know what to do since the Mango is already served to the shaiva devotee(Lord Bikshantar). With Lord Siva's grace a Divine Mango appeared in her palm. Ammaiyaar was very happy and served the Mango to her husband.
As this fruit was divinely sweet and was infinitely delicious compared to the previous one, her husband inquired as to how Ammaiyar obtained this mango. Subsequently,Karaikkal Ammaiyar worshiped Lord's feet and revealed the truth to her husband, who didn't believe it. He asked her to show another mango with divine help. Ammaiyar prayed to Lord Shiva for another mango. Immediately Lord Shiva gave her a similar mango,which she gave it to her husband. The mango then disappeared, and Paramathathan realised the divine nature of his wife. He understood that Ammaiyar was worthy of worship and she cannot be treated as his wife. He then deserted Ammaiyar, becoming a trader and married the daughter of a merchant who then gave birth to their child. Paramathathan named the child with the real name of Ammaiyar, Punithavathi. When the word reached Ammaiyar's family, they decided that they must take her to him. When he saw his former wife, Paramathathan addressed her reverentially, saying that he realised Ammaiyar was no ordinary human being. He worshipped her with his wife and child. Ammaiyar prayed to Lord Shiva asking for a boon that she may worship Lord Shiva as a disembodied wraith. She received the boon, and leaving all her beauty and her body behind.This was the reason of formation of this grand festival of Mangani.
Celebration
The celebration is celebrated in the Tamil month of Aani (June–July)lasting a month. Each day the Panchamurthi or the Five divine Gods idol are taken through each streets of Karaikal. On the main day of the festival the huge idol of Lord Bikshatanar is taken through the streets. On the same day, people of Karaikal throw Mangani or Mangoes from their roof towards the crowd.
Goodness of eating the Mango caught in the festival are:
The blessings of Lord Shiva is obtained.
Those who didn't get child for long years give birth child.
In the 30 days each day is celebrated with orchestras, debates, bharathanatyam dance etc. The official song of Mangani festival is composed by S.Natarajan, son of Kalaikavalar Karai Subbaiya, one of the most famous musician in Karaikal, owning an orchestra named Newtone Orchestra.
References
Karaikal District |
<p>I am just starting using Vuex but am having a problem (and this could be some clueless syntax error on my part). I have a user with liked_items and have a network call that is to unlike an item. </p>
<pre><code>mutations: {
SET_TOGGLE_LIKED: (state, { global_id }) => {
alert('here is global_id: ' + global_id)
state.user.liked_items.find((obj,i) => {
if(obj.global_id === global_id){ // no global_id
console.log('that exists at i: ' + i + ' with length: ' + state.user.liked_items.length)
state.user.liked_items.splice(i, 1)
console.log('that exists at i: ' + state.user.liked_items.length)
}else{
console.log('that doesnot exist!')
}
})
}
</code></pre>
<p>The problem I'm having is that after removing an item from the liked_items list, that seems to get recalled and I get an error that global_id does not exist on undefined. </p>
<p>I am able to fix by having: </p>
<pre><code> state.user.liked_items.find((obj,i) => {
if(obj){
if(obj.global_id === global_id){
</code></pre>
<p>but why do I need to check for the existence of <code>obj</code> here?</p> |
Arthur Liebehenschel (; 25 November 1901 – 24 January 1948) was a main officer at the Auschwitz and Majdanek concentration camps in World War II. He was guilty of doing war crimes during the war. He was executed by the Polish government in 1948, after the war ended.
SS career
Liebehenschel was born in Posen, a city that was a part of the German Empire. He studied economics and politics when he was in school. Because he was too young to be a soldier in World War I, he joined the German volunteer military in 1919. He was a sergeant major in the German army afterwards. In 1932, he joined the Nazi Party, and in 1934 he joined the SS. In the SS, he was a member of the concentration camp branch, which controlled and regulated the death camps. Liebehenschel was an assistant at the Lichtenburg concentration camp, and two years later became an inspector of camps in Berlin. In 1942, he was put in command of the central office for concentration camps.
On 1 December 1943 Liebehenschel was made leader of the Auschwitz concentration camp. He continued mass killings, and "improved" the camp by removing prisoner cells for standing, and stopping regular prisoners from going to gas chambers.
Criminal arrest
At end of the war, Liebehenschel was arrested by the U.S. Army and was given to Poland. After being found guilty of crimes against humanity at the Auschwitz Trial in Kraków, he was sentenced to death and was executed by hanging on 24 January 1948.
References
Waffen-SS people
SS officers
Executed German people
People from Poznań
1948 deaths
1901 births
Articles with hAudio microformats
Pages with unreviewed translations |
The arrondissement of Sedan is an arrondissement of France in the Ardennes department in the Grand Est region. Its capital is the city of Sedan.
It is the most eastern of the arrondissements of the department and has an area of , the smallest arrondissement of the department. It has 59,584 inhabitants and a density of inhabitants/km².
History
When the Ardennes department was created on 1800, the arrondissement of Sedan was part of that original department.
On 10 September 1926, the arrondissement of Sedan was eliminated but in 1942 it was made again an arrondissement.
Geography
The arrondissement of Sedan is bordered to the north by Belgium (Luxembourg province), to the east by the Meuse department, to the south by the arrondissement of Vouziers and to the west by the arrondissement of Charleville-Mézières.
Composition
Cantons
After the reorganisation of the cantons in France, cantons are not subdivisions of the arrondissements so they could have communes that belong to different arrondissements.
There are 5 cantons in the arrondissement of Sedan; they are (with their INSEE codes):
Carignan (0803)
Sedan-1 (0814)
Sedan-2 (0815)
Sedan-3 (0816)
Vouziers (0819) (partly)
Communes
The arrondissement of Sedan has 73 communes; they are (with their INSEE codes):
Angecourt (08013)
Artaise-le-Vivier (08023)
Auflance (08029)
Autrecourt-et-Pourron (08034)
Balan (08043)
Bazeilles (08053)
Beaumont-en-Argonne (08055)
La Besace (08063)
Bièvres (08065)
Blagny (08067)
Brévilly (08083)
Bulson (08088)
Carignan (08090)
La Chapelle (08101)
Cheveuges (08119)
Chémery-Chéhéry (08115)
Daigny (08136)
Les Deux-Villes (08138)
Donchery (08142)
Douzy (08145)
Escombres-et-le-Chesnois (08153)
Euilly-et-Lombut (08159)
La Ferté-sur-Chiers (08168)
Fleigneux (08170)
Floing (08174)
Francheval (08179)
Fromy (08184)
Givonne (08191)
Glaire (08194)
Haraucourt (08211)
Herbeuval (08223)
Illy (08232)
Linay (08255)
Létanne (08252)
Maisoncelle-et-Villers (08268)
Malandry (08269)
Margny (08275)
Margut (08276)
Matton-et-Clémency (08281)
Messincourt (08289)
Mogues (08291)
Moiry (08293)
La Moncelle (08294)
Le Mont-Dieu (08300)
Mouzon (08311)
La Neuville-à-Maire (08317)
Noyers-Pont-Maugis (08331)
Osnes (08336)
Pouru-Saint-Remy (08343)
Pouru-aux-Bois (08342)
Puilly-et-Charbeaux (08347)
Pure (08349)
Raucourt-et-Flaba (08354)
Remilly-Aillicourt (08357)
Sachy (08375)
Sailly (08376)
Saint-Aignan (08377)
Saint-Menges (08391)
Sapogne-sur-Marche (08399)
Sedan (08409)
Signy-Montlibert (08421)
Stonne (08430)
Thelonne (08445)
Tremblois-lès-Carignan (08459)
Tétaigne (08444)
Vaux-lès-Mouzon (08466)
Villers-devant-Mouzon (08477)
Villers-sur-Bar (08481)
Villy (08485)
Vrigne-aux-Bois (08491)
Wadelincourt (08494)
Williers (08501)
Yoncq (08502)
The communes with more inhabitants in the arrondissement are:
Related pages
Arrondissements of the Ardennes department
List of arrondissements of France
References
Sedan |
Albert Pahimi Padacké (, born 15 November 1966) is a Chadian politician. He was the last Prime Minister of Chad from 2016 to 2018. However in 2021, the job was created again with interim leader Mahamat Déby making him prime minister again.
References
1966 births
Prime Ministers of Chad
Living people |
A slogan is a memorable motto or phrase. It is often used in a political, commercial, religious, and other context as a repetitive expression of an idea or purpose. The word slogan is derived from slogorn which was an Anglicisation of the Scottish Gaelic sluagh-ghairm tanmay (sluagh "army", "host" + gairm "cry") meaning something an army chanted while fighting, to keep them all cooperating.
Slogans vary from the written and the visual to the chanted and the vulgar. Their simple rhetorical nature usually leaves little room for detail. Marketing slogans are often called taglines in the United States. They can be called straplines in the U.K. Europeans use the terms baselines, signatures, claims, or pay-offs.
References
Phrases |
Trachselwald was a district in the Swiss canton of Bern. It had 10 municipalities in an area of 191 km².
Trachselwald |
Rumble can mean different things:
A rumble is a dull vibration. It can also be the sound of one.
A rumble is another word for a fight.
Rumble strips are raised lines placed horizontally on a road. They are usually used to tell drivers that they must slow down or stop ahead. The strips make a rumbling sound when a car's tires cross them.
Rumble, the original title of Harlan Ellison's book Web of the City. |
Juyin Sarauta (The Royal Ascendance) is a 2017 movie. It was directed by Falalu A. Dorayi. It was produced by Balaraba Ramat Yakubu and Ado Ahmad Gidan Dabino MON. It was produced in Nigeria by Ramat Productions Ltd and Dogarai Women Film. The lyrics playback was made by Fati Nijar.
The movie won Best Film in the Nigerian Language Award by Zuma Film Festival 2017 and also nominated for the Best Actor. The movie comes with difference as a medium of enlightenment, entertainment, information and education in the African continent especially of the South Sahara. The plot, the characterization and the dialogue are logically crafted to make the story exciting and educating. The producer, defines her attitude towards her intention as gender activist.
Plot
Sarki Yusufu (Ado Ahmad Gidan Dabino MON) is the emir of Jadarwa. His wives, concubines and other slaves get divided in moves to produce the next Emir. In the process, each faction fraternizes with a particular prince and that leads to murder, rituals, and confusion reigned in the palace. Jakadiya (Ladidi Fagge) and Uwar Soro (Hauwa Musa) connive to turn Ahmadu mad; Umar, the heir apparent is poisoned by Fulani Gaji (Zainab Muhammad); Bashari is framed for stealing from the Emir's coffers and is banished; and Suleimanu is sent away from the palace as a tender boy. At the end, the less privileged among the Princes and son of a concubine, Suleimanu, emerged as the Emir.
Cast
Ado Ahmed Gidan Dabino, MON as Sarki Yusufa
Alassan Kwalle as Dan Buran
Aisha Suleiman Cameroon as Fulani Hauwau
Sadiya Adamu Kishiya as Fulani Saadatu
Marigayiya Maryam Tahir as Fulani Maryama
Zainab Muhammad as Fulani Gaji
Rabi Sufi as Gwaggo Tawal
Ladi Mutu ka Raba as Yaya Inna
Ladidi Fagge as Jakadiya
Hauwa Ahmad (Uwar Tuwo) as Fattu
Hauwa Musa as Uwar Soro
Sadiya Hassan as Baiwa Lantana
Shehu Hassan Kano as Dagacin Kubeji
Garba Shehu Gaya as Dan Isa
Auwalu Musa Solo as Galadima
Rufai Shehu Minjibir as Madaki
Hassan Hasszain as Wambai
Inuwa Iliyasu as Waziri
Production
Development
In 2015, Balaraba Ramat Yakubu wrote Juyin Sarauta to bring about a new concept on the women status in Northern Nigeria, where culture and religion dominate their essential rights. She discussed the concept with some people and conduct research in different areas. Together with staff of Ramat Productions, they came up with idea about role of women in determining the king in Hausaland. According to her, “...the story is that it shows that women are the real power axis in Hausa society.”
But, to achieve the primary aim of the project, there is a need for adequate funding and support from development Partners like UNICEF, UN Women, UNDP, CEDAW, USAID, DFID and women organization NCWS, FOMWAN, CWO, JMA, WIN, NAWOJ, FIDA, WOFAN AND WRAPA should support the project morally and financially for the benefit of larger audience in order to safe guard societal values and socio cultural, economic, and political values for women for a better society. She eventually contacted many of them and succeeded in gaining a lot from them. Project Act-Nollywood provide a substantial funding for the startup of the project.
Filming
Principal photography began in March 2016, different areas where assessed for the best result but they crew cannot find suitable one which can be used to look as far as 100 years before coming of colonial master into Hausaland. The team agreed to build their own city for the purpose of the project. Danhassan town was chosen and new palace city was build on rented land of about 4 km2.
Initially, the director, Falalu A. Dorayi screened and auditioned principal character (Sarki Yusufa) but when he was bring out to camera, he could not performed effectively, therefore, Ado Ahmad Gidan Dabino MON appropriated for the role and plays perfectly.
The movie took about twenty days from 11th February to 3rd March, 2016. The movie was initially targeted for 10 days, however due to some logistics issues, more days were added.
However, for the purpose of the movie, the crew also borrowed a resident of district head of Danhassan, changed its exterior design and later restored it back to its previous condition.
References
2017 movies
Nigeria |
<p>I understand there is no PreInsert listener in Doctrine2, right?
Is the equivalnet PrePersist? And if so, how do I check if the object is being inserted or updated?</p>
<p>Thanks!</p> |
The following is the list of governors of Uttar Pradesh.
List
References |
Pale Rider is a 1985 American western movie directed by Clint Eastwood (who also stars) and also starring Carrie Snodgress, Michael Moriarty, Chris Penn, Richard Kiel, Sydney Penny, Doug McGrath, Richard Dysart. It was distributed by Warner Bros..
Other websites
1985 movies
1980s western movies
American western movies
Warner Bros. movies
Movies directed by Clint Eastwood |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.