text
stringlengths 0
187k
|
---|
پويىزدىكى بىر ۋەقە تەرجىمە ھېكايەپويىزدىكى بىر ۋەقەشىئەنگە قاراپ كىتىۋاتقان پويىزدا.بېلىتىڭىزنى چىقىرىڭ!دەپ ۋارقىرىدى چىرايلىق ئايال پويىز خادىمى بىر ئوتتۇرا ياش ئەرگە قاراپ.ئوتتۇرا ياش ئەر ھەممە يانچۇقلىرىنى بىر قىتىىمدىن ئاقتۇرۇپ، تەستە بېلىتىنى تاپتىيۇ، ئەمما قولىدا تۇتقىنىچە تۇرۇپ قالدى.بۇ بالىلار بىلىتى ئىكەن.دېدى پويىز خادىمى ھېلىقى ئەرگە قاراپ غەلىتە كۈلۇپ قويۇپ.ئەر بوينىغىچە قىزىرىپ كەتتى ۋە دۇدۇقلاپ تۇرۇپ سورىدى:بالىلار بىلىتى بىلەن مىيىپلار بېلىتىنىڭ باھاسى ئوخشاشقۇ؟سىز مېيىپمۇ؟دەپ سورىدى پويىز خادىمى ئەرنىڭ باشتىنئايىغىغىچە بىر سەپ سالغاندىن كېيىن.شۇنداق، مەن مىيىپ.ئۇنداقتا، مېيىپلىق كىنىشكىڭىزنى كۆرسىتىڭ.ئوتتۇرا ياش ئەر جىددىيلىشىشكە باشلىدى.مىنىڭ مېيىپلىق كىنىشكام يوق. بېلەت سىتىۋالغان ۋاقىتتا بېلەت ساتقۇچى مېيىپلىق كىنىشكىسى بولمىسا، مېيىپلار بىلىتى سىتىپ بېرەلمەيدىغانلىقىنى ئىيىتقان ئىدى. شۇڭا مەن ئامالسىزلىقتىن باھاسى ئوخشاش بالىلار بىلىتى سىتىۋالغان.دېدى ئۇ.مېيىپلىق كىنىشكسى بولمىسا، ئۆزۈڭنىڭ مىيىپ ئىكەنلىكنى قانداق ئىسپاتلايسەن؟سورىدى پويىز خادىمى سوغۇق كۈلۈپ.ئەر ئۇندىمەستىن، ئىڭىشىپ ئاستا ئايىغىنى سالدى ۋە ئىشتىنىنىڭ پۇچقىقىنى تۇردى. ئۇنىڭ پۇتىنىڭ ئالقىنىنىڭ يېرىمىلا يوق ئىدى.مەن مېيىپلىق كىنىشكىسىنى كۆرۈشۈم كېرەك. مىيىپلار بىرلەشمىسىنىڭ تۆمۈر تامغىسى بار كىنىشكىنى!دېدى پويىز خادىمى شۇنداقلا قاراپ قويۇپ.مىنىڭ نوپۇسۇم ئىشلەۋاتقان يەردە بولمىغاچقا، ئۇلار ماڭا مېيىپلىق كىنىشكىسى بىجىرىپ بەرمىدى. ئۇنىڭ ئۇستىگە مەن شەخسىنىڭ قۇرلۇش ئورنىدا ئىشلەيتتىم. ئىش چىققاندىن كېيىن خوجايىن قىچىپ كەتتى. مىنىڭ دوختۇرخانىغا مېيىپلىق دەرىجىسىنى باھالىتىشقا تۆلىگۈدەك پۇلۇممۇ يوق ئىدى.دېدى ئەر مەيۈس ھالەتتە چۈشەندۇرۇپ.پويىز باشلىقى بۇ ئىشتىن خەۋەر تىپىپ، يىتىپ كەلدى ۋە ئەھۋالنى سۈرۈشتۇردى.ئوتتۇرا ياش ئەر پويىز باشلىقىغا ئۆزىنىڭ مىيىپ ئىكەنلىكىنى، شۇڭا مېيىپلار بىلىتى بىلەن باھاسى ئوخشاش بولغان بالىلار بىلىتى سېتىۋالغانلىقىنى چۇشەندۇردى.ئۇنداقتا، سىنىڭ مېيىپلىق كىنىشكەڭچۇ؟سورىدى پويىز باشلىقى.ئەر ئۆزىنىڭ مېيىپلىق كىنىشكىسى يوقلىقىنى ئىيتتى ھەمدە پۇتىنىڭ يېرىمىلا بار ئالقىنىنى كۆرسەتتى.بىز پەقەت كىنىشكىسنى تونۇيمىز، ئادەم تونۇمايمىز! كىنىشكىسى بار كىشىلەرلا مېيىپ ھىسابلىنىدۇ، سەندە مېيىپلىق كىنىشكسى بولسا ئاندىن مىيىپلار بېلىتىنىڭ ئىتۋار باھاسىدىن بەھر ئالالايسەن. سەن ئەڭ ياخشىسى بېلەت تولۇقلاپ سىتىۋال.دېدى پويىز باشلىقى ئۇنىڭ پۇتىغا قاراپمۇ قويماستىن.ئەر سالپىيىپلا قالدى. ئۇ پۈتۈن يانچۇقلىرىنى، سومكىلىرىنى ئاقتۇرغان ئىدى، پەقەت بىر نەچچە يۈەنلا پۇل چىقتى، بۇ پۇل بېلەت تولۇقلاشقا ئەسلا يەتمەيتتى.مىنىڭ پۇتۇمنى قۇرلۇش ماشىنىسى يەنجىۋەتكەندىن كېيىن، داۋاملىق ئىش تىپىپ ئىشلىيەلمىدىم، پۇل بولمىغاچقا ھەتتا ئۆيۈمگىمۇ قايتالمىدىم. مىنىڭ مۇشۇ يىرىم باھالىق بېلىتىمنىمۇ يۇرتداشلار پۇل يىغىش قىلىپ ئىلىپ بەرگەن. ماڭا رەھىم قىلىپ، مۇشۇ بېلەتنى ئىناۋەتلىك قىلغان بولسىڭىزدېدى ئەر يىغلامسىرىغان ئاۋازدا.بۇنداق قىلىشقا بولمايدۇدېدى پويىز باشلىقى قەتئىيلىك بىلەن.بولمىسا ئۇ پاراۋوزدا كۆمۈر ئۇسسىسۇن، مەجبۇرىيەت ئەمگىكى قىلغىنى بولۇپ قالاردېدى پويىز خادىمى گەپ قىستۇرۇپ.بۇمۇ بولىدۇدېدى پويىز باشلىقى بىردەم ئويلىنىۋالغاندىن كېيىن.بۇ ۋاقىتتا مىيىپ ئەرنىڭ ئۇدۇلىدىكى بۇ ئىشلار كۆزىگە سىغمىغان بىر بوۋاي ئارىغا قىستۇرۇلدى.سەن ئەركىشىمۇ ئەمەسمۇ؟!دەپ سورىدى ئۇ پويىز باشلىقىدىن.بۇ ئىش مىنىڭ ئەركىشى ياكى ئەركىشى ئەمەسلىكىم بىلەن مۇناسىۋەتسىزدەپ جاۋاب بەردى پويىز باشلىقى چۈشەنمەي.سەن ماڭا دەپ بەرسەڭلا بولدى، سەن ئەركىشىمۇ ئەمەسمۇ؟دېدى بوۋاي پويىز باشلىقىنىڭ كۆزىگە تىكىلىپ.مانا مەن يوغان بىر ئەركەك ئالدىڭىزدا تۇرۇپتىمەنغۇ، ئەجەبا بۇنىڭمۇ يالغىنى بارمۇ؟سورىدى پويىز باشلىقى سەل تۇرۇپ قالغاندىن كېيىن.مەنمۇ ساڭا ئوخشاش، ئادەم تونۇمايمەن، كىنىشكە تونۇيمەن. سىنىڭ ئەرلىك كىنىشكەڭ بولسا سەن ئەر، بولمىسا ئەركىشى ئەمەسسەن.دېدى بوۋاي بىشىنى چايقاپ.ئەتراپتىن قاتتىق كۈلكە كۆتۈرۈلدى.پويىز باشلىقى يامان يەردىن تۇتۇلۇپ قالغان ئىدى، ئۇ قانداق گەپ قايتۇرۇشنى بىلمەي تۇرۇپ قالدى.مانا مەن ئەر كىشى ئەمەس، نېمە گىپىڭ بولسا ماڭا قىلدېدى پويىز خادىمى پويىز باشلىقىنى قىيىن ئەھۋالدىن قۇتۇلدۇرماق بولۇپ.سەن ئادەم ئەمەس نېمىسەن!دەپ ۋارقىردى بوۋاي پويىز خادىمىنىڭ بۇرنىغا قولىنى تەڭلەپ تۇرۇپ.بوۋاينىڭ بۇ گىپى بىلەن پويىز خادىمى ئاچچىقتىن پارتىلاپ كىتەيلا دەپ قالدى.ئاغزىڭنى چايقىۋېتىپ گەپ قىل، مەن ئادەم بولماي نېمىكەنمەن.دەپ چىرقىرىدى پويىز خادىمى.سەن ئادەم شۇنداقمۇ؟ ئۇنداقتا ياخشى، قىنى ئادەملىك كىنىشكەڭنى چىقارغىن، مەن كۆرۈپ باقاي.دېدى بوۋاي تەمكىن ھالدا، مۇغەمبەرلىك بىلەن كۈلۈپ.ئەتراپتىن يەنە بىر قېتىم قاتتىق كۈلكە كۆتۈرۈلدى.پەقەت بىرلا ئادەم كۈلمەيتتى. ئۇ بولسىمۇ ھېلىقى پۇتىنىڭ ئالقىنىنىڭ يېرىمى يوق مىيىپ ئەر ئىدى. ئۇ گويا قىتىپ قالغاندەك، جىمجىت بولىۋاتقان ئىشلارغا قاراپ تۇراتتى. كۆزلىرىدىن بولسا توختىماي ياش تۆكۈلمەكتە ئىدى. ئۇنىڭ يىشىنىڭ مىننەتدارلىقتىن، ياكى ئۇۋالچىلىقتىن ۋە ياكى ئۆچمەنلىكتىن ئېقىۋاتقانلىقىنى بىلىپ بولمايىتتى.كۆرۈلۈشى: 1264 يوللانغان چېسلا: 20120516 |
ئۇ تامغا ئېسىلغان قازان لايىھىلەش ژۇرنىلىئۇ تامغا ئېسىلغان قازانئۇ تامغا ئېسىلغان قازان ساپ ھاجەتخانا قاچىسى يۇمشاق ئۆتكۈنچى ھۆكۈمرانلىقنىڭ ئىچىگە كىرگەندە ، ئۇ يەنە مۇھىتتا ئاددىي ۋە ئەڭ ئاز شامال قالدۇرىدۇ. ئۇ ئېستېتىكا بىلەن ئىشلەتكۈچىگە تەسىر كۆرسىتىپلا قالماي ، يەنە پاكىزلىق ۋە پاكلىق بىلەن ئۇچرىشىدۇ ۋە تەبىئەتنى ھۆرمەتلەيدۇ. ئورۇندۇق قاپقىقى لايىھىسىدىكى ئادەتتىكى ئۇسۇل ئاسان چۈشۈرگىلى بولىدىغان ، قۇلۇپلاش مېخانىزمى ھاجەتخانا ئورۇندۇقىنىڭ لايىھىسى مۇقاۋا يۈرۈشلۈكنىڭ ئىچكى قىسمىغا قىستۇرغىلى بولىدىغان ئىقتىدار كونترول كۇنۇپكىسى. ئىشلەتكۈچى بىلەن ئالاقىلاشقان كۇنۇپكىلار مەينەت بولۇش ئەڭ قىيىن رايونلارغا قويۇلغان ، شۇڭا بۇ تازىلىق جەھەتتە قوشۇمچە ئەۋزەللىك بىلەن تەمىنلەيدۇ.تۈر ئىسمى : , لايىھىلىگۈچىلەرنىڭ ئىسمى : , خېرىدارنىڭ ئىسمى : . . .ئۇ تامغا ئېسىلغان قازان |
قاراعاندىدا جاسوسپىرىمدەر توبەلەسىپ، ەكى بالا اۋرۋحاناعا جەتكىزىلدى ايماق12 قازان 2018، 08:42 377.62 426.03 5.67قاراعاندىدا جاسوسپىرىمدەر توبەلەسىپ، ەكى بالا اۋرۋحاناعا جەتكىزىلدى12 قازان 2018, 08:42 1180 0 قاراعاندىقاراعاندىنىڭ مايقۇدىق شاعىن اۋدانىندا تال تۇستە توبەلەس بولىپ، سوڭى 16 جانە 17 جاستاعى ەكى بوزبالانىڭ اۋرۋحاناعا تۇسۋىمەن اياقتالعان. الدىن الا مالىمەتتەر بويىنشا توبەلەستەن زارداپ شەككەندەر كوللەدج ستۋدەنتتەرى، دەپ حابارلايدى . ايماقتاعى ٴتىلشىسى.10 قازان كۇنى مايقۇدىقتىڭ ٴ15شى ىقشام اۋدانىنداعى كوپقاباتتى ۇيلەردىڭ اۋلاسىندا كۇندىزگى ساعات 14.00 شاماسىندا جاسوسپىرىمدەردىڭ قاتىسۋمەن جاپپاي توبەلەس بولعان. جانجال سالدارىنان 16 جانە 17 جاستاعى ەكى بوزبالا زارداپ شەككەن.16 جاستاعى ٴجاسوسپىرىمدى جەدەل مەديسينالىق كومەك قىزمەتكەرلەرى پىشاق جاراقاتىمەن اۋرۋحاناعا جەتكىزدى. زارداپ شەگۋشىنىڭ بەلىنە پىشاق كىرگەن. جاسوسپىرىمگە وتا جاسالىپ، ول ٴساتتى ٴوتتى. جاسىنا بايلانىستى ول بالالار كلينيكالىق اۋرۋحاناسىنا اۋىستىرىلدى، دەيدى قاراعاندى وبلىسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ ٴباسپاسوز حاتشىسى ايجان يسا.الدىن الا مالىمەتتەر بويىنشا، جانجال كەزىندە 17 جاستاعى جىگىتتىڭ باس سۇيەگىنە زاقىم كەلگەن. ول وبلىستىق باسسۇيەك اۋرۋحاناسىندا جاتىر. جابىرلەنۋشى جاسوسپىرىمدەر قالاداعى كوللەدجدەردىڭ بىرىندە وقيدى.وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىندە اتالعان وقيعاعا بايلانىستى ٴىس قوزعالعانىن ايتادى.قازاقستان رەسپۋبليكاسى قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 106بابى، 1تارماعىنا ساي، ياعني دەنساۋلىققا قاساقانا زاقىم كەلتىرۋ بابى بويىنشا ٴىس قوزعالدى. تەرگەۋ ٴجۇرىپ جاتىر. بارلىق جاعداي انىقتالۋدا، دەپ حابارلادى ٴىىدنىڭ ٴباسپاسوز قىزمەتى. |
اقش قازاقستاننىڭ مەديتسينانى تسيفرلاندىرۋ تاجىريبەسىنە قىزىعۋشىلىق تانىتتىالەم 14 مامىر، 2020بۇل تۋرالى دسم ءباسپاسوز قىزمەتى حابارلادى.مەديتسينالىق اقپاراتتىق جۇيەلەردىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋى كەزىندە الماساتىن اقپاراتتىڭ ءمانىن بىردەي ءتۇسىنۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قر دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيتسەءمينيسترى و.ا. ابىشەۆ 2020 جىلى 23 ءساۋىر كۇنى تسيفرلىق دەنساۋلىق ساقتاۋ كەڭىستىگىندە وبەكتىلىك سايكەستەندىرگىشتى بەرۋ تۋرالى ەرەجەسىن بەكىتتى.ەرەجە ءبىر پلاتفورمادا بىرىڭعاي ورتالىقتاندىرىلعان مەديتسينالىق دەرەكتەردىڭ قويماسىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل ۇلكەن دەرەكتەردى قوسىمشا وڭدەۋسىز الماسۋ بولىپ تابىلادى.بۇل وقيعا اقش قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ قاۋىپقاتەردى ازايتۋ جونىندەگى اگەنتتىگىن قىزىقتىردى. 19 پاندەمياسىمەن كۇرەس كەزىندە اتالعان تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ، اگەنتتىك قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىن ونلاين سەسسياسىنا قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن تسيفرلاندىرۋ بويىنشا تاجىريبەسىن وزگە مەملەكەتتەرمەن ءبولىسۋ ءۇشىن سپيكەر رەتىندە شاقىردى.بارلىق سەسسيالار پلاتفورماسىندا جىبەك جولى ەلدەرىنىڭ ەپيدەميولوگتارى مەن مەديتسينا ماماندارى ءۇشىن اشىق الاڭدا وتكىزىلەدى.قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى بيولوگيالىق قاۋىپتى ازايتۋ جونىندەگى باعدارلاما اياسىندا اقشتىڭ سەرىكتەسى بولىپ تابىلادى.قازىرگى ۋاقىتتا ەكى تاراپتىڭ دا باعدارلاما ساراپشىلارى 19 پاندەمياسىنا قارسى كۇرەسكە بەلسەندى تارتىلعان. سونداياق، ورتالىق ازيا، كاۆكاز، تاياۋ شىعىس جانە شىعىس ەۋروپا ەلدەرىنەن شاقىرىلعان تار بەيىندى سالا ماماندارى مەن كاسىبي مەديتسينا سالاسىنىڭ تىڭداۋشىلارىمەنقاتىسۋشىلارىمەن تۇراقتى نەگىزدە بەينەكونفەرەنتسيالار وتكىزىلىپ تۇرادى. وتكەن اپتادا قازاقستاندىق مەديتسينالىق مەكەمەلەر مەن ۇكىمەتتىك قۇرىلىمداردىڭ وكىلدەرى كوروناۆيرۋستى ەمدەۋ حاتتامالارىنا، تارالۋىنا، عىلىمي تاسىلدەرىنە قاتىستى سەسسيالارعا قاتىسقان بولاتىن. |
حالقىمىزدىڭ بالا تاربيەلەۋدەگى سالتداستۇرلەردىڭ ماڭىزىجاۋاپتى رەداكتور :ايناگۇلقازاق حالقى بالا تاربيەلەۋگە ەرەكشە ءمان بەرگەن ۇلت. اتابابالارىمىز بالاباقىت، بالابارشاعا ورتاق مۇرا، بالاادامنىڭ باۋىر ەتى، بالاادام ءومىرىنىڭ جالعاسى، بالاادام ءومىرىنىڭ وركەنى، بالابولاشاق، بالالى ءۇيبازار، بالاسىز ءۇيمازار، ادام مىڭ جاسامايدى، ۇرپاعىمەن مىڭ جاسايدى، بالانى جاستان، ايەلدى باستان، اكەگە قاراي ۇل، شەشەگە قاراي قىز وسەر، وقىعان بالاوقتاۋلى مىلتىق سياقتى قىرۋار ماقالماتەلدەر شىعارىپ بالانى باقىتتىڭ نىشانى دەپ بىلگەن.حالقىمىزدىڭ بالا تاربيەلەۋ تانىمى ۇزاق ۋاقىتتىق ءومىر تاجىريبەسىنەن قالىپتاسىپ، سان عاسىرعى تۇرمىس سىناعىنان وتكەن. حالقمىز ماڭدايى كەڭ، كوز جانارى وتتى، قۇلاعى ۇلكەن بالانى بىلىكتى، پاراساتتى ادام بولادى، بالانى ماڭدايىنان قاقپايدى، ءبىر ادامنىڭ باق پەن سورى ونىڭ ماڭدايىنا جازۋلى بولادى. ماڭعايعا ۇرسا باق قاشادى، بالا ەمىزىپ وتىرعان ايەلگە قارامايدى، بەيۋاقتا بالانىڭ كيىمىن دالاعا جايمايدى، بالا ويناپ جەر قازسا، جامان بولادى، بالا شەشەن بولسىن دەپ تاڭداي جەگىزەدى قاتارلى قىرۋار ىرىمدار مەن تيىمدار بولعان.قازاقتىڭ سالتداستۇرىنە زەر سالار بولساق كوپ ساندىسى بالا تاربيەلەۋگە قاتىستى بولىپ كەلەدى. سول ءۇشىن قازاق حالقى بالانى انا قۇرساعى كەزىنەن باستاپ كۇتىمگە الىپ قاستەرلەيدى، بالانىڭ دۇنيەگە امانەسەن كەلۋىن ارماندايدى. نارەستە دۇنيەگە كەلگەندە باۋى بەرىك بولسىن، ءومىر جاسى ۇزاق بولسىن دەپ تىلەك ايتادى. بۇرىن سابيگە كوز تيمەسىن دەگەن ماقساتپەن اجەسى نەمەسە اناسى ءسابيدىڭ بەتىنە كۇيە جاعىپ، ۇستىنە ەسكى كيىم كيگىزىپ قوياتىن ىرىمدار جاسايدى ەكەن.حالقىمىزدا نارەستە دۇنيەگە كەلگەننەن كەيىن وتكىزىلەتىن كىندىك كەسۋ، شىلدەحانا، ءشۇيىنشى، بالاعا ات قويۋ، بەسىككە سالۋ، بەسىك جىرىن ۇيرەتۋ قاتارلى تولىپ جاتقان ىرىمدارمەن سالتءداستۇر جىرلارى بار. بالا قازقاز باسىپ جۇرگەننەن باستاپ ەرجەتكەنگە دەيىن تۇساۋ كەسۋ، سۇندەتكە وتىرعىزۋ، اتقا مىنگىزۋ، توقىم قاعۋ، اتاتەگىن ۇيرەتۋ، امانداسۋ، ءتان تازالىعى، ار تازالىعى سەكىلدى تاربيەلىك ماڭىزى زور سالتداستۇرلەردى ۇيرەتۋ ارقىلى ادەپتىلىككە، ادامگەرشىلىككە باۋليدى. سول ءۇشىن عۇلاما جازۋشى مۇحتار اۆەزوۆ ۇلكەن الدىندا جاس قارىزى، اتاانا الدىندا بالا قارىزىادەپ پەن سيى دەگەن ەكەن.حالقىمىزدىڭ تانىمىندا ءار ادامنىڭ ءوز جۇلدىزى بولادى، قازاق جۇلدىز سانامايدى، اققان جۇلدىزعا قارامايدى دەگەن ىرىمدارمەن تيىمدار كوپ بولعان. وسىنداي ىرىمدارمەن تيىمداردى دا حالقىمىز بالالارعا جالىقپاي ۇيرەتىپ، سەبەبىن ءتۇسىندىرىپ وتىرعان.اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆ ءبىر ادام ولسە اتتى جىرىندا:ــ ءبىر ادام ولسە،ءبىر جۇلدىز قوسا سونەدى، ءبىر كەزدە بىرەۋ وسىلاي ماعان دەپ ەدى.ەسىمدە ءالى بىرەۋدىڭ بىلاي دەگەنى:ــ ءبىر ادام تۋسا،ءبىر جۇلدىز بىرگە كەلەدى.وسىعان ايتەۋ، مەن سەنەمقۇلازىپ قالام، ءبىر جۇلدىز اعىپ، سونسە مەن.يەسى بار ونىڭ،ايىپ پا، ادام تاعدىرىن،بۇكىل عالامنىڭ بيىكتىگىمەن ولشەگەن؟! ــ دەيدى.جۇلدىزدار تۋرالى تانىمسەنىمدەر تۇركى تەكتى حالىقتارعا نەگىزىنەن ورتاق جالپىلاسقان. سونىڭ ىشىندە قازاقتار جۇلدىزدى كيەلى ساناعان. بۇل تۋرالى عۇلاما عالىم شوقان ءۋاليحانوۆ قازاقتار جۇلدىزداردىڭ جەر بەتىندەگى باقىتقا اسەر ەتەتىنىنە سەنەدى. حالىق اراسىندا كوك كۇمبەز ٴجايلى اڭگىمەلەردە بارشىلىق. ەندى بىرەۋلەردىڭ پىكىرىنشە، ءاربىر جۇلدىز جەر بەتىندەگى ءار ادامنىڭ جانىمەن بايلانىستى. ادام ولگەندە ونىڭ اسپانداعى جۇلدىزى دا اعىپ تۇسەدى. اسپاننان اعىپ تۇسكەن جۇلدىزداردى كورگەن قازاقتار مەنىڭ جۇلدىزىم جوعارى دەيدى نەمەسە ەرنىن جىبىرلاتادى. بولىپتولعان باقىتتى ادامدى جۇلدىزى جانعان دەسەدى شوقان ءۋاليحانوۆ شىعارمالارى، الماتى، 1985جىل، 179 بەت دەيدى.حالقىمىزدىڭ ەرتەدەن قالعان كوككە اسپان الەمىنە، جەرسۋعا، حايۋاناتتارعا، اتابابالارىنىڭ ارۋاعىنا سيىنۋ قازىرگە دەيىن جالعاسىپ كەلەدى. حالىق ءوز تۇرمىستىرشىلىگىنە قاراي ايدى دا كيەلى ساناپ، وعان تابىنىپ، سيىنىپ كەلگەن. قازاق باتالارىندا ايىڭ وڭىڭنان تۋسىن، ايدان اق، كۇننەن سۇلۋ بول دەپ تىلەك جاساسا، قارانيەت، جاۋىز ادامدارعا بەتىڭ ايداي بولعىر، كۇنشە بات دەپ قارعىس جاۋدىرادى. حالقىمىز جاڭا تۋىلعان ايعا قاراپ بۇل اي جاۋىنشىل نەمەسە اشىق بولادى ەكەن دەپ، اۋارايى تۋرالى بولجام جاساپ وتىرعان. ءبىزدىڭ بالا كۇنىمىزدە اتالارىمىز بەن اجەلەرىمىز جاڭا تۋعان ايدى كورگەندە:اي كوردىم، امان كوردىم،باياعىداي زامان كوردىم.جاڭا ايدا جارىلقا،ەسكى ايدا ەسىركە،دەپ سيىنىپ تىلەك تىلەيتىن. حالىقتىق تانىمسەنىمدەرگە بايلانىستى وتقا، كۇنگە، ايعا، كوك بورىگە، اققۋعا تابىنۋ قاتارلى ىرىمدار كۇندەلىكتى سالتداستۇرىمىزبەن بىتە قايناسىپ كەتكەن. مىسالى: بەسىكتى وتپەن الاستاۋ، كوك ءبورىنىڭ اسىعىن تۇمار ەتىپ اسىپ الۋ، تاساتتىق بەرىپ اسپاننان جاڭبىر تىلەۋ، اققۋ، ۇكىنىڭ قاۋىرسىنىن نارەستەلەردىڭ بەسىگىنىڭ باسىنا، قىزداردىڭ تاقياسىنىڭ توبەسىنە تاعۋ، ساداقا بەرۋ، قارلىعاشتىڭ ۇياسىن بۇزباۋ، قۇستىڭ جۇمىرتقاسىن شاقپاۋ، كوكتى جۇلماۋ، تۋىستۋعاندارىنا مىسىق بەرمەۋ، اماناتقا قيانات جاساماۋ، ت. ب.تولىپ جاتقان تانىمسەنىمگە بايلانىستى ىرىمدارمەن تيىمداردىڭ كەيبىرەۋى سالتداستۇرىمىزگە اينالىپ كەتتى. عالىمداردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا بۇرىن قازاقتا 200 دەن استام تيۋ زاڭى بولعان. مىنە بۇلاردىڭ كوپ ساندىسى بالالار تاربيەسىنە بايلانىستى ەكەن.قازاق بالالارىنا بايلانىستى سالتداستۇرلەردىڭ ۇرپاق تاربيەلەۋدەگى ماڭىزىنىڭ زور ەكەنىن بايقاعان حالىق باتىرى، ادەبيەتشى باۋىرجان مومىش ۇلى بىرىنشىدەن، بەسىك جىرىن ايتاتىن كەلىندەردىڭ ازايىپ باراجاتقانىنان قورقامىن. ەكىنشىدەن، نەمەرەلەرىنە ەرتەك ايتىپ بەرە المايتىن اجەلەردىڭ كوبەيىپ باراجاتقانىنان قورقامىن. ۇشىنشىدەن، ءداستۇردى سيلامايتىن بالالاردىڭ ءوسىپ كەلەجاتقانىنان قورقامىن. ويتكەنى، بەسىك جىرىن ەستىپ، ەرتەگى تىڭداپ، ءداستۇر بويىنا ءسىڭىرىپ وسپەگەن بالانىڭ كوكىرەك كوزى كور بولاما دەپ قورقامىن... دەگەن كەرەمەت ءسوزى اتا ءداستۇردى ارداقتايتىن ءارقانداي ۇلت جاندى ادامدى ويلاندىرماي قويمايدى.قايىرىمدى قارتتىڭ حانزۋ باۋىرلاستارىانالارىمىزدى ارتىق قالجىراتىپ المايىقكەرەمەت اسەرى بار تابيعيقالاي ميلليونەر بولۋعا بولادى: سانفرانسيسكوداعى قاڭعىباستىڭ تاريحىاقسايدا قازاق كۇرەسىنەن كۋرس اشىلدى |
تونۇلغان قازاق پائالىيەتچى سېرىكجان بىلاشئوغلى قويۇپ بېرىلدىقازاق پائالىيەتچىسى سېرىكجان بىلاشئوغلىنىڭ سوتى ئۆتكۈزۈلۈش ئالدىدا نامايىش ئېلىپ بېرىۋاتقان قوللىغۇچىلىرى. 2019يىلى 16ئاۋغۇست. ئالمۇتا، قازاقىستان.قازاق پائالىيەتچىسى سېرىكجان بىلاشئوغلىنىڭ سوتى ئۆتكۈزۈلۈش ئالدىدا نامايىش ئېلىپ بېرىۋاتقان قوللىغۇچىلىرى. 2019يىلى 16ئاۋغۇست. ئالمۇتا، قازاقىستان. قازاقىستاندا بىرقانچە ئايدىن بۇيان مىرزاقاماقتا تۇتۇپ تۇرۇلۇۋاتقان قازاق پائالىيەتچىسى سېرىكجان بىلاشئوغلىنىڭ سوتى بۈگۈن كەچقۇرۇن ئالمۇتا ۋاقتى كەچ سائەت 12 دە ئېچىلىپ، ھۆكۈم ئېلان قىلىنغان. سېرىكجان بىلاشئوغلى 7 يىلغىچە جەمئىيەتلىك ئىشلارغا يېتەكچىلىك قىلماسلىق شەرتى بىلەن قويۇپ بېرىلگەن.بۇنىڭدىن ئىككى ھەپتە ئىلگىرى قازاقىستان پايتەختى نۇرسۇلتان شەھىرىدە سوت ئېچىلىپ، ئۇنىڭدا ئاتا يۇرت پىدائىيلىرى تەشكىلاتىنىڭ قۇرغۇچىسى، قازاق پائالىيەتچى سېرىكجان بىلاشئوغلىنىڭ مىرزاقاماق جازاسىنى بۇنىڭدىن كېيىن ئالمۇتا شەھىرىدىكى ئۆز ئۆيىدە داۋاملاشتۇرۇش توغرىلىق قارار قوبۇل قىلىنغان ئىدى.يېقىنقى ۋاقىتتىن بۇيان ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا سېرىكجان بىلاشئوغلى ئۈستىدىن سوتنىڭ ئەمدى ئىلگىرىكىدەك نۇرسۇلتان شەھىرىدە ئەمەس، بەلكى 16ئاۋغۇست كۈنى سائەت 10 دا ئالمۇتا شەھىرىنىڭ ئەۋېزوف ناھىيىلىك سوتىدا ئېچىلىدىغانلىقى ھەققىدە ئۇچۇرلار تارقىلىشقا باشلىدى.شۇ مۇناسىۋەت بىلەن بىز بۈگۈن، يەنى 16ئاۋغۇستتا سائەت 10 بولماي شەھەرنىڭ قۇانىشبايېف كوچىسىدىكى 44ئۆيىگە ئورۇنلاشقان ئەۋېزوف ناھىيىلىك سوتى ئالدىغا يېتىپ كەلدۇق. بۇ چاغدا سوت بىناسى ئالدىغا 50 كە يېقىن ئادەمنىڭ يىغىلغانلىقىنى كۆردۇق. بۇنىڭدىن تاشقىرى كوچا بويلاپ بىر نەچچە ساقچى ماشىنىلىرىنىڭ تۇرغانلىقىنى ۋە ساقچىلارنىڭ كۆزىتىپ يۈرگەنلىكىنى بايقىدۇق. سائەت 10 لاردا سوت بىناسى ئالدىغا يىغىلغانلارنىڭ سانى بارابارا كۆپىيىپ، 200 دىن ئېشىپ كەتتى. كەلگەنلەرنىڭ ئىچىدە زىيالىيلار، ئاممىۋى ئاخبارات ۋاسىتىلىرى ھەمدە جەمئىيەتلىك بىرلەشمىلەر ۋەكىللىرى، ئالمۇتا شەھىرى ۋە ئوبلاستىنىڭ ناھىيىلىرى شۇنداقلا چىمكەنت، تاراز ۋە باشقىمۇ شەھەرلەردىن كەلگەنلەر، بولۇپمۇ سېرىكجان بىلاشئوغلىنى قوللىغان ياشلار كۆپ بولدى.سوتنىڭ ئېچىلىش ۋاقتى تولغان بولسىمۇ، ئەمما ئۇنىڭ كېچىكتۈرۈلۈش سەۋەبلىرى سوت ۋەكىللىرى تەرىپىدىن چۈشەندۈرۈلمىدى. سېرىكجانغا ھېسداشلىق بىلدۈرۈپ كەلگەنلەر بىنا ئالدىدا ئاخبارات ئېلان قىلىش يىغىنى ئۆتكۈزۈپ، ئۆزلىرىنىڭ سېرىكجان بىلاشئوغلىنى قوللايدىغانلىقىنى، سوتنىڭ ئادىل ھۆكۈم چىقىرىشىنى تەلەپ قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈردى. سۆز قىلغانلار ئىچىدە چىمكەنت شەھىرىدىن كەلگەن نۇرقان سۇلتانبايئوغلى سېرىكجاننى پۈتكۈل ئەل، پۈتكۈل تۈركىي خەلقلەر بىلەن بىرلىكتە قوغداش لازىملىقىنى تەكىتلەپ، مۇنداق دېدى: بىز بىرىككەندە قازاقلار ئۆز ۋەتىنىمىزنى، يېرىمىزنى، مۇستەقىل مەملىكىتىمىزنى مۇشۇ يەردە قوغدايلى دەپ كەلدۇق. بۈگۈنكى ھاكىمىيەتنى غۇلىتىپ، تارتىۋېلىش ئەمەس. بىزنىڭ ھاكىمىيەتتىكىلەر، قانۇن ئورگانلىرى شۇنى چۈشىنىشى كېرەك. ھاكىمىيەت ئۈستىدە ئولتۇرغانلار ئۆزىمىزنىڭ قازاقلىرى. تۈنۈگۈن ئوسمان باتۇرنى خىتاي ئۆلتۈردى. تۈنۈگۈن كېڭېسارى خاننى سوۋېت ئىتتىپاقى ئۆلتۈردى. ھە، بۈگۈن ئادەمزاتنىڭ غەمخورچىسى بولغان سېرىكجان خىتاينىڭ ياۋۇزلۇقىنى ئېيتقىنى ئۈچۈن ئۆلتۈرۈلەمدۇ؟مەزكۇر يىغىلىشتا سېرىكجان بىلاشنى قوللاپ سۆزلىگەنلەر ئىچىدە ئۇرۇقتۇغقانلىرى خىتاي لاگېرلىرىدا تۇتۇپ تۇرۇلۇۋاتقانلارمۇ بولدى. ئۇلار سېرىكجان بىلاشئوغلىنىڭ پەقەت قازاقلارلا ئەمەس، بەلكى ئۇيغۇر، قىرغىز، تاتارلارغا ئوخشاش باشقا مىللەتلەرنىڭمۇ ھوقۇقلىرىنى قوغدىغانلىقىنى ئالاھىدە تەكىتلىدى. سوتقا كەلگەنلەر سېرىكجانغا ئەركىنلىك بېرىلىپ، تېز ئارىدا بوشىتىلىشىنى تەلەپ قىلدى. ئۇلار قازاقلارغائەركىنلىك، سېرىكجانغائەركىنلىك دېگەن شوئارنى توختىماي توۋلىدى.رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان تونۇلغان جەمئىيەت ئەربابى خاسېن كوجاخمېت ئەپەندى مۇنداق دېدى: خىتاي ئىستېلاسىغا قارشى قانچىمۇ كۆتۈرۈلۈشلەر بولدى. بۇنى تارىختىن بىلىسىلەر. ھازىر شەرقىي تۈركىستاندا خىتاي قىرغىنچىلىق يۈرگۈزۈۋاتىدۇ. بۇنىڭغا سېرىكجان گۇناھكار دېگەن سۆز يالغان. بۇ خەلقنى ئىككىگە بۆلۈۋاتقانلارنىڭ ئىشى. بۇ پەقەت سېرىكجاننىڭ مەسىلىسىلا ئەمەس. بۇنى بىزمۇ ئېيتىپ كېلىۋاتاتتۇق. چۈنكى خىتاينىڭ سىياسىتى باشقا خەلقلەرنى بىربىرلەپ يۇتۇشتۇر. شۇنىڭ ئۈچۈن تىرناق ئاستىدىن كىر ئىزدىمەي، پۈتكۈل قازاق خەلقى بىرىكىشى كېرەك. بارلىقىمىز شەرقىي تۈركىستاندىكى قىرغىنچىلىقنى توختىتىشقا كۈچ چىقىرىشىمىز كېرەك.ئارىلىقتا سوتقا كەلگەنلەر بىنا ئىچىگە كىرگەن بولسىمۇ، ساقچىلار سوتنىڭ تېخى باشلانمىغانلىقىنى باھانە قىلىپ، ئۇلارنى ھەم مۇخبىرلارنى كىرگىلى قويمىدى. بۇنىڭ سەۋەبىنى بىلىش ئۈچۈن ئىچكىرىگە كىرگەن سېرىكجاننىڭ ئادۋوكاتى ئايمان ئۆمەروۋا بىر ئاز ۋاقىتتىن كېيىن قايتىپ چىقىپ، سوتنىڭ پۈتكەنلىكىنى ئېلان قىلدى ھەمدە قازاق، رۇس ۋە ئىنگلىز تىللىرىدا قىسقا ۋاقىتلىق ئاخبارات يىغىنى ئۆتكۈزدى.ئايمان ئۆمەروۋا سوتنىڭ بەلگىلىك سەۋەبلەرگە بىنائەن كەچ سائەت 19 يېرىمغا يۆتكەلگەنلىكىنى ئېلان قىلدى.بىز كەچ سائەت 19 بولماي ئەۋېزوف ناھىيىلىك سوت بىناسى ئالدىغا كەلگىنىمىزدە بۇ يەردە 300 دىن ئوشۇق ئادەمنىڭ يىغىلغانلىقىنى ھەم بۇ يىغىلىشنىڭ تېخىمۇ زور ھەم ھەيۋەتلىك بولغانلىقىنى بايقىدۇق. يىغىلغانلار بىر نەچچە سائەت داۋامىدا سېرىكجان بىلاشئوغلىنىڭ قويۇپ بېرىلىشىنى تەلەپ قىلىپ، قازاقنىڭ دۆلەت گىمىنى ھەمدە قازاقلارنىڭ مىللىي ناخشىلىرىنى ئورۇنلىدى.سېرىكجان بىلاش ئۈستىدىن بولغان سوت كەچ سائەت 12ل ئەر ئەتراپىدا تاماملاندى. بىز ئاتا يۇرت پىدائىيلىرى تەشكىلاتىنىڭ ھازىرقى باشلىقى ئېربول دەۋلېتبېكئوغلى بىلەن خەۋەرلەشكىنىمىزدە، ئۇ سوتنىڭ مۇنداق شەكىلدە ئۆتكەنلىكىنى ئوتتۇرىغا قويدى: سېرىكجان بىلاشئوغلىغا قاراشلىق سوت سائەت 10 دا بولماقچى ئىدى. بىراق مەلۇم سەۋەبلەرگە بىنائەن كەچ سائەت 19 يېرىمغا يۆتكەلدى. نەچچە مىڭلىغان خەلق سېرىكجانغا ئەركىنلىك سوراپ، سائەت 12 گىچە تارقىمىدى. سائەت 12 دە سوتنىڭ ھۆكۈمى ئېلان قىلىندى. سېرىكجانغا ئەركىنلىك بېرىلدى. ئۈچ ئاي قەرەلدە ئەركىنلىكىنى چەكلەش جازاسى بەلگىلەندى، يەتتە يىلغىچە جەمئىيەتلىك بىرلەشمىلەرگە يېتەكچىلىك قىلماسلىق جازاسى بېرىلدى. ئاساسەن ئەركىنلىكى تۈگەل قايتۇرۇلدى ھەمدە جەمئىيەتتە ئەركىن يۈرۈشكە رۇخسەت بېرىلدى. بۇنى پۈتكۈل قازاق خەلقىنىڭ، پۈتكۈل قازاقىستان خەلقىنىڭ چوڭ غالىبىيىتى دەپ ھېسابلاشقا بولىدۇ.ئىگىلىشىمىزچە، قازاقىستان ھۆكۈمىتى سېرىكجان بىلاشئوغلىنى مىللىي ئۆچمەنلىككە قۇتراتقۇلۇق قىلىش، قانۇنسىز تەشكىلات قۇرۇش جىنايىتى بىلەن ئەيىبلەپ، ئۇنى جاۋابكارلىققا تارتقان ئىدى. شۇ مۇناسىۋەت بىلەن ئۇ مۇشۇ يىلنىڭ ئۈچىنچى ئېيىدا قولغا ئېلىنغان ئىدى.ئاتايۇرت تەشكىلاتىنىڭ رەھبىرى سېرىكجان بىلاشئوغلىغا بېرىلگەن مىرزا قاماق جازاسى 3نۆۋەت يەنە بىر ئاي ئۇزارتىلغانئادۋوكات شىنقۇات بايجانوف: سېرىكجان بىلاشنى تۇتۇش قازاقىستاننىڭ قانۇنى بويىچە دۇرۇس ئەمەس |
مينيستر ۇيالى تەلەفوندى تىركەۋ جايلى: جاڭا جىل تۇنىندە ەشكىم بايلانىسسىز قالمايدى ۇكىمەت10 جەلتوقسان 2018، 13:4210 جەلتوقسان 2018, 13:42 2242 0 استانااستانا، . ٴتىلشىسى. ەلىمىزدەگى 26 ملن قۇرىلعىنىڭ كود بويىنشا 14 ميلليونى عانا تىركەلگەنىنە قاراماستان جاڭا جىل تۇنىندە ەشكىم بايلانىسسىز قالمايدى. قر اقپارات جانە كوممۋنيكاسيالار ٴمينيسترى داۋرەن ابايەۆ وسىلاي دەپ سەندىردى.2019 جىلعى 1 قاڭتاردا ۇيالى بايلانىس پايدالانۋشىلارىنىڭ ابونەنتتىك قۇرىلعىلارىن مىندەتتى تىركەۋ ەرەجەسى كۇشىنە ەنەدى. وسىعان وراي، ٴماجىلىس دەپۋتاتى ميحايل چيركوۆ ۇكىمەت ساعاتىندا مينيستردەن وسى مەرزىمگە دەيىن ۇيالى تەلەفونىن تىركەمەگەندەر بايلانىسسىز قالادى ما؟ دەپ سۇرادى.مالىمەتكە ساي، 26 ملن ابونەنتتىڭ تەك 14 ميلليونى تىركەۋدەن وتكەن، بۇل جارتىسىنان كوبى عانا. وسىعان بايلانىستى بىرنەشە ميلليون قازاقستاندىق جاڭا جىل تۇنىندە جانە ودان كەيىن ٴبىربىرىن قۇتتىقتاي المايدى دەگەن كۇدىك باسىم، دەدى ماجىلىسمەن.دەگەنمەن داۋرەن ابايەۆ بۇل باعىتتا قاجەتتى جۇمىستىڭ بارلىعى اتقارىلىپ جاتقانىن ايتتى.ارينە، ادامداردىڭ بارلىعى ۋايىمدايدى، ٴبىراق بارىپ، تىركەمەيدى. ماسەلەن، بىزدە 26 ميلليون پايدالانۋشى بار، ال حالىق سانى 18 ميلليون. ياعني، ادامداردا بىرنەشە تەلەفوننان، 34 تەلەفوننان بار. ٴقازىر حالىقتىڭ 70 پايىزعا جۋىعى تىركەلگەن. قۇرىلعىلاردىڭ 23 پايىزى تىركەۋگە جارامايدى. مەنىڭ ويىمشا، پروبلەما بولمايدى جانە ادامدار جاڭا جىلدا بايلانىسسىز قالمايدى، دەدى ابايەۆ ماجىلىستە وتكەن سيفرلىق قازاقستان باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ بارىسى تۋرالى جيىندا.بۇعان دەيىن 2019 جىلدان باستاپ كودىن تىركەمەگەن ابونەنتتەرگە ۇيالى بايلانىس قىزمەتى كورسەتىلمەيتىنىن حابارلاعان ەدىك. جوعالعان تەلەفونداردى ىزدەۋدى جەڭىلدەتۋ، قىلمىستاردى تەرگەۋگە كومەكتەسۋ ماقساتىندا بيىلعى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن قازاقستاندىقتار ۇيالى قۇرىلعىلارىن جسن ارقىلى تىركەۋى قاجەت. 2019 جىلدان باستاپ تىركەلمەگەن گادجەتتەرگە ۇيالى بايلانىس قىزمەتى كورسەتىلمەيدى.بۇگىن مينيستر وزىق ٴبىلىمدى ٴىتماماندارىمىزدى ۋىسىمىزدان شىعارىپ الماۋىمىز كەرەك دەگەن بولاتىن. سونداياق، ەلىمىزدە اۆتوموبيل جانە مەتاللۋرگيا سالاسىن روبوتتاندىرۋ مۇمكىندىگى جوعارى ەكەنىن ايتقان ەدى. جانە دە ابايەۆ بولاشاق ماماندىقتار مەن اقىلدى قالالاردى اتاعان بولاتىن. |
ئاپا دېگەن بىر ئېغىز سۆز بىلەن بىر ئۆمۈر باغلانغان رىشتەمۇھەررىر : خانقىز ئىمىر مەنبە: تىيانشان تورى 20210331 17:25قارلىغاچ مۇقاي سولدا ئاپىسى جۇلدۇز مۇقايغا جياۋزى يېگۈزمەكتە ماتېرىيال سۈرەت. جاڭ لى فوتوسىبىڭتۇەن گېزىتى خەۋىرى مۇخبىر جياڭ شياۋۋېي خەۋەر قىلىدۇ: 3ئاينىڭ مەلۇم بىر ھەپتە ئاخىرىسىدىكى كەچتە، 8شى شىخەنزە شەھىرىنىڭ شياڭياڭ كوچا باشقارمىسى 22مەھەللىسىدىكى بىر ئۆينىڭ چىرىغى يېنىپ تۇراتتى. ئۆيدە، بىر جۈپ ئانابالا كەچلىك تاماق يېگەچ پاراڭلىشىۋاتاتتى، پاتپات كۈلكە ئاۋازى ئاڭلىناتتى.بۇ جۇلدۇز مۇقاي بىلەن قىزى قارلىغاچ مۇقاي 24 يىل ياشىغان ئۆي. ئۆيدىكى ئۈستەلگە ئانابالىنىڭ بەختلىك تۇرمۇشى خاتىرىلەنگەن نۇرغۇن خاتىرە سۈرەت تىزىلغان ئىدى.كىملا قارىسا، جۇلدۇز مۇقاي بىلەن قارلىغاچ مۇقاي ئىنتايىن ئاددىي بىر جۈپ ئانابالا ئىدى. ئەمما، ئۇلارنىڭ ئاجايىپ ھېكايىلىرى بار.1997يىلى 9ئاينىڭ 12كۈنى، جۇلدۇز مۇقاينىڭ ھاياتىدىكى ئۇنتۇلماس بىر كۈن ئىدى. شۇ كۈنى كەچقۇرۇن، قازاق قىزى جۇلدۇز مۇقاي ئادەتتىكىگە ئوخشاش ئاپتونوم رايونلۇق خەلق دوختۇرخانىسىغا كېلىپ، دوختۇرخانىدا يېتىۋاتقان ئاچىسىنى يوقلىدى. تۇيۇقسىز، ئۇ بىر بوۋاقنىڭ ئاجىز يىغا ئاۋازىنى ئاڭلاپ قالدى. جۇلدۇز مۇقاي ئاۋاز چىققان يەرنى ئىزدەپ، بىر قىز بوۋاقنى بايقىدى.قىز بوۋاقنىڭ يىغلاۋېرىپ قىزىرىپ كەتكەن يۈزىگە قاراپ، جۇلدۇز مۇقاينىڭ ئىچى سىيرىلىپ كەتتى. ئۇ دەرھال قىز بوۋاقنى قۇچىقىغا ئېلىپ، بالىنىڭ كىيىمىدە خەنزۇ، بالدۇر تۇغۇلۇپ قالغان دېگەن خەتلەر يېزىلغان بىر پارچە باغاقچىنى كۆردى. جۇلدۇز مۇقاي بالىنى كۆتۈرۈپ، تەرەپتەرەپتىن سۈرۈشتۈرگەن بولسىمۇ، بالىنىڭ ئاتائانىسىغا ئائىت ھېچقانداق ئۇچۇرغا ئېرىشەلمىدى.بالا تېخى كىچىك، ھالىدىن خەۋەر ئېلىشقا توغرا كەلگەچكە، جۇلدۇز مۇقاي ئاۋۋال قىز بوۋاقنى ئۆيىگە ئېلىپ كېتىشنى قارار قىلدى ھەم ئۆزىنىڭ ئالاقىلىشىش ئۇسۇلىنى دوختۇرخانىغا قالدۇردى. مەن شۇ چاغدا، بۇ بالىنىڭ ھالىدىن ئاۋۋال ئۆزۈم خەۋەر ئېلىپ تۇراي، دەپ ئويلىغان، ئەگەر ئۇنىڭ ئاتائانىسى ئىزدەپ كەلسە، ئاندىن بالىنى ئۇلارغا قايتۇرۇپ بەرمەكچى ئىدىم دېدى جۇلدۇز مۇقاي.بىر كۈن، ئىككى كۈن... ناھايىتى تېزلا بىر ئاي ئۆتۈپ كەتتى، ھېچكىم ئۇنىڭ بىلەن ئالاقىلاشمىدى. مەن سىزگە ئاپا بولاي. جۇلدۇز مۇقاينىڭ قىز بوۋاققا بولغان مۇھەببىتى بارغانسېرى چوڭقۇرلاشتى، شۇنىڭ بىلەن ئۇ بۇ بالىنى بېقىۋېلىشنى قارار قىلدى. ئارقىدىن، ئۇ ئالاقىدار تارماقلارغا بېرىپ بېقىۋېلىش رەسمىيىتىنى بېجىردى ھەم ئۈرۈمچىدىكى خىزمىتىدىن ئىستېپا بېرىپ، شىخەنزىدىكى ئاتائانىسىنىڭ ئۆيىگە قايتىپ كەلدى.جۇلدۇز مۇقاينىڭ ئاتائانىسىمۇ ئاق كۆڭۈل كىشىلەر ئىدى، ئۇلار قىزى ئېلىپ كەلگەن قىز بوۋاقنى ئۆز نەۋرە قىزىدەك ئىنتايىن ياخشى كۆردى. مەسلىھەتلىشىش ئارقىلىق، بىر ئائىلە كىشىلىرى بالىغا قارلىغاچ مۇقاي دەپ ئىسىم قويۇشنى قارار قىلدى.قازاق خەلقى قارلىغاچنى قۇتلۇق قۇش دەپ قارايدۇ، قارلىغاچ بار يەردە تىنچلىق، بەخت بولىدۇ. قارلىغاچ مۇقاينىڭ ئىسمىغا جۇلدۇز مۇقاي بىر ئائىلە كىشىلىرىنىڭ ئۇنىڭغا بولغان مۇھەببىتى مۇجەسسەملەنگەنىدى.قارلىغاچ مۇقاي سەككىز ياشقا كىرگەن يىلى، بىر قېتىملىق تاسادىپىي پۇرسەتتە ئۆزىنىڭ كەچۈرمىشىنى بىلىپ قالدى. ئەينى ۋاقىتتا، جۇلدۇز مۇقاي ئانابالا ئىككىيلەن قۇچاقلاشقىنىچە ئۇزاق يىغلاشتى. قارلىغاچ مۇقاي جۇلدۇز مۇقايغا مۇنداق دېدى:سىز ماڭا بىر ئىللىق ئائىلە بەردىڭىز، مېنىڭ پەقەت بىرلا ئاپام بار، ئۇ بولسىمۇ سىز.قارلىغاچ مۇقاينىڭ كۈندىنكۈنگە چوڭ بولۇشىغا ئەگىشىپ، ئائىلىسىنىڭ چىقىمى بارغانسېرى ئېشىپ باردى. قىزى كىچىكىدىن تارتىپلا ناخشا ئېيتىپ، ئۇسسۇل ئويناشنى ياخشى كۆرەتتى، جۇلدۇز مۇقاي تېجەشلىك تۇرمۇش كەچۈرۈپ، تېجەپ قالغان پۇللىرىنى قىزىغا ئاككوردىيون، پىيانىنو ۋە ئۇسسۇل ئۆگىتىشكە ئىشلەتتى.ئاپىسىنىڭ ئۆزىنى تەربىيەلىشى، يېتىشتۈرۈشىنىڭ ئاسان ئەمەسلىكىنى بىلىدىغان زېرەك، ئەقىللىق قارلىغاچ مۇقاي ئىزچىل قېتىرقىنىپ ئۆگىنىپ، ئەلا نەتىجىلىرى بىلەن ئاپىسىغا جاۋاب قايتۇردى.2015يىلى، ئۇ ئارزۇسى بويىچە شىنجاڭ سىفەن داشۆگە ئىمتىھان بېرىپ ئۆتۈپ، مۇزىكا شىسى مۇزىكا كەسپىنىڭ ئوقۇغۇچىسى بولدى. داشۆدىكى مەزگىلىدە، ئۇ ھەر يىلى مەكتەپ دەرىجىلىك ئوقۇش مۇكاپات پۇلىغا ئېرىشىپلا قالماي، يەنە كۆپ قېتىم مەملىكەتلىك مۇسابىقىدە مۇكاپاتقا ئېرىشتى. ئوقۇش پۈتتۈرۈش ئالدىدا، مەكتەپ قارلىغاچ مۇقاينىڭ مەكتەپتە قېلىپ خىزمەت قىلىشىنى ئۈمىد قىلغان بولسىمۇ، ئۇ يەنىلا ئاپىسىنىڭ يېنىغا قايتىشنى تاللىدى.بۈگۈنكى كۈندە قارلىغاچ مۇقاي 8شى شىخەنزە شەھەرلىك سەنئەت ئۆمىكىدە ئىشلەيدۇ. ئۇ:ئاپام قەيەردە بولسا، ئۆيۈم شۇ يەردە، مەن شۇ يەردە. ئاپام مەن ئۈچۈن نەچچە ئون يىل جاپا چەكتى، مېنىڭ ئۇنىڭغا ھەمراھ بولۇپ، ئۆز تىرىشچانلىقىم ئارقىلىق ئۇنى تېخىمۇ ياخشى تۇرمۇشقا ئېرىشتۈرگۈم بار. ئاپام بىلەن بىللە تۇرۇش مېنىڭ بەختىم دېدى. |
قىزىلوردالىقتار كوروناۆيرۋستىڭ ەكىنشى تولقىنىنا دايىندالىپ جاتىرايماقتار 02 قىركۇيەك، 2020616 رەت كورسەتىلدىقىزىلوردا وبلىسىندا كوروناۆيرۋستىڭ ەكىنشى تولقىنىنا دايىندىق جۇمىستارى باستالدى. قىزىلوردا قالاسىندا 200 ورىندىق ءمودۋلدى ينفەكتسيالىق اۋرۋحانانىڭ قۇرىلىسىنا جەر ۋچاسكەسى ءبولىندى، دايىندىق جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى ..دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى كۇزدە پاندەميانىڭ ەكىنشى تولقىنى بولۋى مۇمكىن دەپ بولجايدى. پاندەميانىڭ ەكىنشى كەزەڭى ءۇشىن ايماقتا 19 جۇقتىرعان ناۋقاستاردى ەمدەۋ ءۇشىن ءدارىدارمەكتەر ءتىزىمى جاسالۋدا. سونىمەن قاتار، 96 تىنىس الۋ اپپاراتى قاجەت. دۇنيەجۇزىلىك بانك ارقىلى ەكى اپپارات قابىلداۋ جوسپارلانىپ وتىر. سونىمەن قاتار، ءتورت فليۋوروگرافيالىق جانە ءتورت ستاتسيونارلىق رەنتگەن اپپاراتى جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن تولەنەدى، دەدى وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ءسابيت پازيلوۆ وڭىرلىك كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە وتكەن بريفينگتە.كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيانىڭ ەكىنشى تولقىنىنا جۇيەلى دايىندىققا بايلانىستى 3500 مەديتسينالىق قىزمەتكەردەن تۇراتىن رەزەرۆ جاساقتالدى.سونداياق، دەمەۋشىلەر ەسەبىنەن وبلىستىق كوپسالالى اۋرۋحانادا جانە قازالى اۋدانارالىق اۋرۋحاناسىندا وتتەگى ستانتسياسىن قۇرۋ جوسپارلانۋدا. قاجەت بولسا، 21 جۇقپالى جانە ۋاقىتشا اۋرۋحانانىڭ جۇمىسى قالپىنا كەلتىرىلەدى.1 قىركۇيەكتەگى جاعداي بويىنشا قازاقستاندا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيانىڭ 105 872 جاعدايى تىركەلدى جانە 1 588 قايتىس بولدى. سونىمەن قاتار، سوڭعى جىلدارى ىستەردىڭ سانى، رەسمي ستاتيستيكاعا جۇگىنسەك، ۇنەمى ازايىپ كەلەدى.باتىر اتاعىنا ۇسىنىلعان ۇشقىشبولاشاقتى بەينەلەيتىن اللا دەگەن جازۋى بار جۇمىرتقاپارلامەنت بۇگىن، 07:55تەمىرجولشىلار قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا شاقىرادى |
رەسۇلۇللاھنىڭ ھۆرمىتىنى ۋەسىلە قىلىپ دۇئا قىلىشنىڭ توغرا ئەمەسلىكى توغرىسىدا ئاللاھنىڭ دىنىغا دەۋەت قىلىش كىملەرگە ۋاجىپ بولىدۇ؟. يۈزىنى يېپىش مەسىلىسىدە مەزھەپ پېشىۋالىرى ئارىسىدىكى ئىخىتلاپقا قارىتا كۆز قارىشىمىز. شىيئە بوغۇزلىغان ھايۋاننىڭ گۆشىنى يېيىشنىڭ ھۆكمى. تابارەك مۈلۈك سۈرىسىنى ئوقۇش قەبرە ئازابىدىن چەكلەيدۇ. ئەرئايال ئىككىلىسى نىكاھ قىلغاندا ناماز ئوقۇمايدىغان بولسا، كىيىن ئۇلارغا نىكاھنى يېڭىلاش زۆرۈر بولامدۇ؟. دادىسى قاچانغىچە بالىسىنىڭ خىراجىتىنى ئۆز ئۈستىگە ئالىدۇ؟. ھاراقكەشنىڭ ھالىغا ۋاي!. يېتىمنى تەربىيىلەش. زەھەرلىك چېكىملىككە بېرىلگەن قېرىندىشىمغا قانداق مۇئامىلە قىلىمەن؟. قاتتىق قول ۋە مۇتەئەسسىپ بولما. 114142مۇشرىكلارنىڭ ئىلاھلىرى باتىل تۇرسىمۇ ئاللاھ تائالا مۇسۇلمانلارنى ئۇلارنىڭ ئىلاھلىرىنى سۆكۈشتىن توسقان. بۇمۇ مۇشرىكلارنىڭ ئاللاھقا تىل ئۇزىتىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈندۇر. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ قەبرىلەرنى مەسجىد قىلىۋېلىشتىن توسقانلىقىمۇ ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلىپ سالمىسۇن ئۈچۈن ئىدى. يات ئەر بىلەن يات ئايالنىڭ يالغۇز قېلىشىدىن توسۇشىمۇ ھارامغا چۇشۇپ قىلىپ، يامان ئاقىۋەت كېلىپ چىقىشتىن توسۇش ئۈچۈن ئىدى. ئاياللارنىڭ يات ئەرلەرگە زىننەتلىرىنى ئېچىشىمۇ شۇ سەۋەبتىن مەنئى قىلىنغان. چۈنكى دۇئادا ئۆزىنىڭ ئەمەللىرىنى ۋەسىلە قىلىش ئىبادەتتۇر. ئىبادەتلەر ئىجتىھاد ياكى ئىنسانى خاھىش بىلەن ئەمەس، بەلكى شەرىئەت دەلىللىرى بىلەن بولىدۇ. قۇرئان كەرىم ياكى ساغلام ھەدىسلەردە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنى ۋەسىلە قىلىپ دۇئا قىلىشقا دائىر دەلىل ئىسپات كەلمىگەن. بۇنىڭدىن بىلىنىدۇكى، ئۇ ئىش بىدئەت، دىندا ئەسلى يوقتۇر . پەتىۋا كومىتېتى پەتىۋالار توپلىمى 1توم 501502بەتلەرگە قارالسۇن. سورىغۇچى ئىبنى تەيمىيە تۇنجى بولۇپ ۋەسىلىنى ھارام دېگەن دەپتۇ. بۇ سۆزنى ئۇ كىشى ئىسلام دۈشمەنلىرىدىن ياكى دىننىڭ ماھىيىتىنى چۈشەنمەيدىغان كىشىلەردىن ئالغان بولىشى مۇمكىن. ئۆز ۋاقتىدىمۇ ئىبنى تەيمىيەنى قارىلىغانلار ئاز بولمىغان. ھەتتا ئۇنى ئىجمانى بۇزغان كىشىى دەپمۇ سۈپەتلىگەن. لېكىن كۆپلىگەن ئىلمىي دەلىللەر ۋە نۇرغۇن ئالىملارنىڭ كۆز قارىشى بۇ سەپسەتىنى رەت قىلىدۇ. ئىبنى تەيمىيە ئىجمانى بۇزغان ياكى ئۇنىڭغا خىلاپلىق قىلغان ئەمەس. رەددۇل مۇختار دېگەن ئەسەردە : ھېچكىمنىڭ ئاللاھقا ئاللاھ كۆرسەتكەن يولدىن باشقىسى بىلەن دۇئا قىلىشىغا يول يوق. دۇئا بۇيرۇلغان ۋە كۆرسىتىلگەن تەلىماتتۇر. بۇ ھەقتە تۆۋەندىكى ئايەتتىن پايدىلىنىش مۇمكىن ئاللاھنىڭ گۈزەل ئىسىملىرى بار، ئاللاھنى شۇ گۈزەل ئىسىملىرى بىلەن چاقىرىڭلار دېگەن. ئەللامە كاسانىي مۇنداق دېگەن: بىراۋ دۇئاسىدا، ئى ئاللاھ پالانى پەيغەمبەرنىڭ يۈز خاتىرىسى ياكى پالانىنىڭ ھەققى ئۈچۈن دەپ دۇئا قىلىشى مەكرۇھتۇر. چۈنكى ئاللاھتا ھېچكىمنىڭ ھەققى يوق . ئىبنى ھىمام، زەيلەئىي، ئىمام ئەزەم، ئەبۇ يۈسۈپ، مۇھەممەد قاتارلىق كاتتا ئالىملارمۇ شۇنداق دېگەن، يەنى بۇنداق ۋەسىلىنىڭ سادىر بولىشىدىن چەكلىگەن. نوئمان خەيرۇددىن ئەلۇسى مۇنداق دېگەن: دۇئا قىلغۇچىنىڭ پەيغەمبەرلەر ۋە ئەۋلىيالارنىڭ ھەققى ئۈچۈن، بەيتۇللاھنىڭ ھەققى ئۈچۈن دەپ دۇئا قىلىشى مەكرۇھتۇر. چۈنكى ھېچكىمنىڭ ئاللاھتا ھەققى يوق. يۇقىرىدا بايان قىلىنغان سۆزلەردىن سەلەپ ئالىملىرىنىڭ نېمە ئۈچۈن بۇ تۈردىكى ۋەسىلە قىلىشتىن چەكلىگەنلىكىنى ئوچۇق كۆرۈۋېلىشىمىز مۇمكىن. دېمەك؛ بۇ تۈردىكى ۋەسىلە قىلىشتىن توسقان بىرىنجى كىشى ئىبنى تەيمىيە ئەمەس، ئۇ ئاۋۋالقى ۋە ئاخىرقى توسقان كىشىمۇ ئەمەسلىكى ئېنىقلاندى. ئاللاھ ھەممىدىن توغرىنى بىلگۈچىدۇر. .. جىمى ھەقھوقۇقلار ئىسلام سۇئالجاۋاب تور بېتىگە ساقلاپ قېلىنغان 19972013 : 95.51 |
1776 ماتەريال تابىلدىاتىراۋدا 30 ملن تەڭگەنىڭ ءدارىدارمەگىن تەگىن تاراتىپ جاتىروبلىس اكىمى ماحامبەت دوسمۇحامبەتوۆتىڭ تاپسىرماسىمەن تەگىن ءدارىدارمەكتەردى اتىراۋ قالاسى مەن جەتى اۋداننان 3000 وتباسىعا تاراتۋ كوزدەلىپتى. ءدارىدارمەكتەردىڭ قۇنى 30 ملن تەڭگەنى قۇرايدى، دەپ حابارلايدى ..اتىراۋدا پنەۆمونيادان 122 ادام كوز جۇمعانوڭىردە پنەۆمونيا دا ءورشىپ تۇر. وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى نۇرلىبەك قابدىقاپاروۆتىڭ ايتۋىنشا، پنەۆمونياعا شالدىققاندار سانى 5809 ادامعا جەتىپ وتىر، دەپ حابارلايدى ..اتىراۋدا سەگىز ءدارىحانا ايىپپۇل تولەيدىدارىحانالارداعى زاڭسىزدىقتاردى پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرلەرى باقىلاۋعا الدى. قازىر وڭىردە وبلىس پروكۋورىنىڭ وكىمىمەن قۇقىق قورعاۋ جانە مەملەكەتتىك ورگاندار قىزمەتكەرلەرىنەن قۇرىلعان جۇمىس توبى دارىحانالارعا تەكسەرىس جۇرگىزىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى ..اتىراۋدا سەگىز جەڭىل اۆتوكولىك وتقا وراندىكولىك جوندەۋ ورتالىعىندا تۇرعان وسىنشا تەمىر تۇلپار تۇگى قالماي ورتەنىپ كەتتى. وبلىستىق توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ اقپاراتىنا قاراعاندا، ءورت بۇگىن، 17 شىلدەدە ساعات 19:21دە باستالدى، دەپ حابارلايدى .اتىراۋدا 100 دارىگەرگە دەنساۋلىق سەبەتى بەرىلدى جاستار قاناتىنىڭ وڭىرلىك فيليالى دارىگەرلەرگە مىڭ العىس اكتسياسىن وتكىزۋدى قولعا الدى. فيليال توراعاسى رينات عيلاجەۆتىڭ مالىمەتىنشە، اكتسيا كەزىندە اتىراۋلىق 500 دارىگەرگە دەنساۋلىق سەبەتىن تاپسىرۋ كوزدەلىپ وتىر، دەپ حابارلايدى .اتىراۋدا تۋريستىك لوگوتيپ جاسالمايتىن بولدىمۇنايلى وڭىردە دە تۋريستەردى قىزىقتىراتىن تاريحي ورىندار از ەمەس. سول سەبەپتەن، وبلىستىق كاسىپكەرلىك جانە يندۋستريالىقيننوۆاتسيالىق دامۋ باسقارماسى اتىراۋدىڭ تۋريستىك لوگوتيپىن جاساۋعا ارنالعان كونكۋرس وتكىزۋدى جوسپارلاعان ەكەن. ءدال وسى ماقساتقا بيۋدجەتتەن 3،7 ملن تەڭگە ءبولىنىپتى.تاعايىنداۋ 17 شىلدە، 2020اتىراۋاقپاراتتىڭ جاڭا ديرەكتورى تاعايىندالدىبۇگىن اتىراۋاقپارات جشسءنىڭ ديرەكتورى بولىپ ىسقاق ەگەمبەرديەۆ تاعايىندالدى. جاڭا باسشىنى ۇجىمعا وبلىس اكىمنىڭ ورىنباسارى باقىتگۇل حامەنوۆا تانىستىردى.رۋحانيات 17 شىلدە، 2020تاجالعا قارسى تۇرعانداراتىراۋدا قاۋىپتى ىندەتكە شالدىققان ناۋقاستاردى ەمدەۋدە جانىن بەرگەن دارىگەردىڭ ءبىرى جۇمابەك داۋلەتوۆ. بالا كەزىنەن ادام جانىنىڭ اراشاسى بولۋدى كوزدەپ، اقتوبەدەگى مەديتسينا ينستيتۋتىنا وقۋعا ءتۇستى. التى جىل بويى جۇرەگى قالاعان ماماندىعىنىڭ قىرسىرىنا قانىعىپ، ەڭبەك جولىن 1981 جىلى بالىقشى اۋداندىق اۋرۋحاناسىندا باستاعان.ەكولوگيا 17 شىلدە، 2020اتىراۋدىڭ اۋاسى قاشان تازارادى؟...ۇيىقتاپ كەتسەم ءبىر كۇنى ويانباي قالام. تالانتىمەن تالايدى تامساندىرعان باردءانشى تابىل دوسىموۆ ءبىر انىندە ءدال وسىلاي شىرقاۋشى ەدى. قازىر مۇنى اتىراۋلىقتار كۇن سايىن ايتادى دەسەك، قاتەلەسە قويماسپىز. ويتكەنى 40ستان اساتىن اپتاپ ىستىعىن ايتپاعاندا، جىعىلعانعا جۇدىرىق دەگەندەي، اتىراۋداعى اۋانىڭ لاستانۋى مەن كۇكىرتتى سۋتەكتىڭ جاعىمسىز ءيىسى تۇرعىنداردىڭ شاعىمىن تۋدىرىپ وتىر. تۇرعىندار اسىرەسە، تۇنگى مەزگىلدە اۋادان كۇكىرتتىڭ ءيىسى شىعاتىنىن الەۋمەتتىك جەلىدە جازىپاق جاتىر. ونىڭ ۇستىنە مۇندا جاسىل جەلەك تە جوققا ءتان. |
مەملەكەت باسشىسى قاسىمجومارت توقاەۆ ەكولوگيالىق تازا اۋىلشارۋاشىلىق ءوندىرىسىن دامىتۋ جانە زاماناۋي اگروتەحنولوگيالار مەن يننوۆاتسيالاردى ەنگىزۋ، الەمدە تۇراقتى جوعارى سۇرانىسقا يە جوعارى ءونىمدى داقىلداردى وسىرۋگە كوشۋ ارقىلى ەڭبەك ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ قاجەتتىگىن بىرنەشە رەت اتاپ ءوتتى. پرەزيدەنت مال شارۋاشىلىعى سالاسىندا قوي جانە قوزى، قۇس ەتىن ءوندىرۋدى، ءسۇتتى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جانە مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ەكسپورتتاۋدىڭ بولاشاعى بار دەپ سانايدى.سەلەكتسيا ونىمدىلىكتى ارتتىرادىاگروونەركاسىپتىك كەشەندى دامىتۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ ماقساتى نارىقتا سۇرانىسقا يە باسەكەگە قابىلەتتى ونىمدەر ءوندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ. سوعان بايلانىستى بىرقاتار مىندەت قويىلدى، سونىڭ ىشىندە ىشكى نارىقتى تولىقتىرۋ جانە ەكسپورتتىق الەۋەتتى وتاندىق ونىممەن دامىتۋ وزەكتى.ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىكباتىس ايماعىندا قازاقستانداعى اۋىلشارۋاشىلىق جەرلەرىنىڭ 37،2 جانە جايىلىمداردىڭ 80،6ى شوعىرلانعان، سونىڭ ىشىندە 40 ملن گەكتاردان استام ءشولدى جانە جارتىلاي ءشولدى جايىلىمدار بار. ايماقتىڭ قولايلى تابيعيرەسۋرستىق الەۋەتى اۋىلشارۋاشىلىق جانۋارلارىنىڭ بارلىق ءتۇرىن ءتيىمدى ءوسىرۋدى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. اتاپ ايتقاندا، ايماقتا ءىرى قارا مال سانى قازاقستاننىڭ جالپى مال باسىنىڭ 27،8، قوي 47،9، تۇيە 87،1 جانە جىلقى 28،5ىن قۇرايدى. ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىك ايماعىندا ورنالاسقان وڭتۇستىكباتىس مال جانە وسىمدىك شارۋاشىلىعى عىلىميزەرتتەۋ ينستيتۋتى جشس اتىراۋ، اقتوبە، قىزىلوردا، جامبىل، ماڭعىستاۋ جانە تۇركىستان وبلىستارىنىڭ مال جانە وسىمدىك شارۋاشىلىقتارىنىڭ دامۋىن عىلىمي قامتاماسىز ەتۋمەن اينالىسادى. ينستيتۋتتىڭ باسىم باعىتتارى قولدانىستاعى جانۋارلار تۇقىمدارى مەن اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنىڭ سۇرىپتارىن ۇتىمدى پايدالانۋ جانە جەتىلدىرۋ. سونىڭ نەگىزىندە حالىقارالىق ستاندارتتاردىڭ تالاپتارىنا ساي كەلەتىن جوعارى ساپالى ءونىم ءوندىرىسىن ۇلعايتۋ، بولاشاعى بار تەحنولوگيالاردى جاساۋ جانە تاراتۋ.سەلەكتسيا مەن اسىلداندىرۋ سالاسىنداعى عىلىمي ازىرلەمەلەر، قوي شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ءوندىرۋ تەحنولوگياسى بۇگىندە ءونىمنىڭ بىرلىگىنە كەتەتىن شىعىنداردى 1012 شاماسىندا تومەندەتە وتىرىپ، مال ونىمدىلىگىن 1015عا ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.قىلشىق ءجۇندى قوي شارۋاشىلىعىندا ينستيتۋت عالىمدارىنىڭ سەلەكتسيالىقاسىلداندىرۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە ءشول، شولەيت جانە تاۋلى ايماقتاردا وسىرۋگە جوعارى بەيىمدىلىكپەن سيپاتتالاتىن ءتوزىمدى جانە ءىرى ءتولدى قويلاردىڭ جاڭا ورداباسى تۇقىمى شىعارىلدى. قويلاردىڭ تىرىلەي سالماعى مەن تەزجەتىلگىشتىگى بۇرىنعى تۇقىمدارمەن سالىستىرعاندا 1015عا جوعارىلادى. سوڭعى جىلدارى جاڭا ونىمدىلىگى جوعارى گەنوتيپتەر شىعارىلدى: 4 جەلىسىمەن بادامدىق تۇقىمىشىلىك ءتيپى جانە 2 جەلىسىمەن شاۋىلدىرلىك زاۋىتتىق ءتيپى. بيازى ءجۇندى قوي شارۋاشىلىعىندا قازىعۇرت زاۋىتتىق ءتيپى مەن وڭتۇستىكقازاقستاندىق قويلاردىڭ تۇقىل تۇقىمىشىلىك ءتيپى شىعارىلدى. شىعارىلعان جانۋارلار تىرىلەي سالماعىنىڭ جوعارىلىعىمەن سيپاتتالادى جانە انالىقتاردىڭ تولشەڭدىگى 2،53،0عا، قوزىلاردىڭ ەنەلەرىنەن ايىرعانعا دەيىنگى ومىرشەڭدىك كوەففيتسيەنتى 2،73،0عا ارتادى. وڭتۇستىكقازاق مەرينوسىنىڭ تۇقىل تۇقىمىشىلىك ءتيپتى قويلارى تىرىلەي سالماعى، ءجۇن ءتۇسىمى جانە ونىڭ ۇزىندىعى بويىنشا وڭتۇستىكقازاق مەرينوسى تۇقىمى قويلارىنىڭ ستاندارتىنان ايتارلىقتاي اسىپ تۇسەدى: ياعني قوشقارلارى بويىنشا 20،5 30،2 جانە 25،0، انالىقتارى بويىنشا 4،5 32 جانە 15،5.اۋليەاتا ءىرى قارا مالىن ماقساتتى سەلەكتسيامەن ساقتاۋ جانە سانىن ارتتىرۋ بويىنشا باعدارلامالار ازىرلەندى. بۇل تۇقىمنىڭ تەكتىك قورىن ساقتاپ قانا قويماي، وڭتۇستىك وڭىردە وسى تۇقىمدى ءوسىرۋدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگى مەن تيىمدىلىگىن ارتتىرادى.تۇيە شارۋاشىلىعى وڭتۇستىكباتىس ايماقتىڭ 5 وبلىسىندا بەلسەندى دامىپ كەلەدى، ونىڭ سانى رەسپۋبليكادا 236 مىڭنان اسادى، ونىڭ 11،1ى اسىل تۇقىمدى. مال باسىنىڭ جىلدىق ءوسىمى 10،7دى قۇرايدى. ءسۇت ونەركاسىبىن دامىتۋ ماقساتىندا ماڭعىستاۋ تۇبەگىندە تۇپقاراعانلوك جەلىسى، كاسپي ماڭى ويپاتىندا قازاقتىڭ ەكى وركەشتى تۇيەلەرىنىڭ اتىراۋ بۋرا جەلىسى شىعارىلدى جانە ساكون بۋرا41 جانە تاۋشىقبۋرا زاۋىتتىق جەلىلەرىن شىعارۋ بارىسىندا سەلەكتسيالىق جەتىستىكتەرگە پاتەنتتەر الىندى.قازىرگى ۋاقىتتا ەتتى مالدى ءوسىرۋ، ازىقتاندىرۋ جانە بورداقىلاۋدىڭ ءتيىمدى تەحنولوگيالارىن ازىرلەۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە جايىلىمداردى گەوبوتانيكالىق زەرتتەۋ، ونىڭ ۆەگەتاتسيالىق كەزەڭدەرى مەن جىل مەزگىلدەرى بويىنشا قورەكتىلىگىن زەرتتەۋ، جايىلىمداردى پايدالانۋدىڭ سىزبالارى مەن جوسپارى قۇرىلدى، سونىمەن قاتار جەمشوپ پەن مينەرالدى قوسپالاردى قولدانۋدىڭ تيىمدىلىگى انىقتالدى.جاڭا سۇرىپتاردىڭ تيىمدىلىگى مولوسىمدىك شارۋاشىلىعى بويىنشا نەگىزگى ازىقت ۇلىك داقىلدارى: ارپا، بيداي، مايلى داقىلدار، بۇرشاق داقىلدارى، جەمىسجيدەك، كوكونىس جانە جيدەك داقىلدارىن زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە، جاقىن جانە الىس شەتەلدەردەن اكەلىنگەن شاراپ پەن اسحانالىق ءجۇزىم سۇرىپتارىن بەيىمدەۋ جانە بەيىمدەلۋ قاسيەتتەرى زەرتتەلۋدە.وسىلايشا، سەلەكتسيالىق جولمەن كۇزدىك جۇمساق بيدايدىڭ جاڭا ونىمدىلىگى جوعارى شىمقالا سۇرىپى شىعارىلدى، بۇل اۋرۋلار مەن زيانكەستەرگە جانە قۇرعاقشىلىققا جوعارى توزىمدىلىگىمەن ەرەكشەلەنەدى. ستاندارتتى المالى سورتىمەن سالىستىرعاندا ونىمدىلىگى 3،6 تسگا، جەلىمتىگى 16،8عا جانە اقۋىزى 17،1عا جوعارى ەكەندىگى دالەلدەندى.2020 جىلى وڭتۇستىك جاعدايلاردا وسىرۋگە ءتيىمدى سويانىڭ جاڭا اق باستاۋ سورتى شىعارىلدى.ءشولدى جەمشوپ وندىرىسىندە قازاقستاننىڭ تاۋ بوكتەرى ايماعىندا جاڭبىرمەن قامتاماسىز ەتىلمەگەن جانە جارتىلاي قامتاماسىز ەتىلگەن ءتالىمى جەرلەرى ءۇشىن جاقسى پىشەن بولاتىن تۇيە جوڭىشقانىڭ سارايشىق سورتى شىعارىلدى. ءشول داقىلداردىڭ قۇرعاقشىلىققا توزىمدىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا يزەننىڭ جاڭا نۇر سورتى شىعارىلدى.شاعىن جانە ورتا اۋىلشارۋاشىلىق قۇرىلىمدارى ءۇشىن كۇزدىك بيدايدى، ماقسارى مەن جوڭىشقانى، سۋارمالى جانە ءتالىمى ەگىنشىلىكتە قىسقا اۋىسپالى ەگىستە نەگىزگى جانە سەبۋگە دەيىنگى وڭدەۋسىز تىكەلەي ەگۋدىڭ عىلىمي نەگىزدەلگەن تەحنولوگياسى جاسالدى. سونىمەن قاتار جەمءشوپ داقىلدارىنىڭ قىسقىارالىق جانە شابىندىق مال ازىقتىق داقىلدارىن ءوسىرۋدىڭ قوسۋ، ۇنەمدەۋ تەحنولوگياسى جاسالدى.وڭتۇستىكباتىس مال جانە وسىمدىك شارۋاشىلىعى عىلىميزەرتتەۋ ينستيتۋتى عىلىمي قىزمەتىمەن قاتار، اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىپورىندارى اراسىندا تاسساي ءبىلىم تاراتۋ ورتالىعى نەگىزىندە اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىپورىندارىنىڭ ماماندارىنا جوعارى ءتيىمدى زاماناۋي تەحنولوگيالار مەن جابدىقتاردى قولدانۋدىڭ تەوريالىق جانە پراكتيكالىق داعدىلارىن ۇيرەتەدى. اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمىنىڭ وزىق جەتىستىكتەرى، اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسى مەن تەحنولوگياسىنىڭ سوڭعى ۇلگىلەرى تۋرالى اقپارات تاراتادى.قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ وڭتۇستىكباتىس ايماعىندا مال جانە وسىمدىك شارۋاشىلىعىن ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن ۇكىمەت عىلىمي ءىسشارالارعا گرانتتار بولەدى جانە عىلىمي ازىرلەمەلەر شىنىمەن تۇراقتى تابىستى جوبالارعا اينالۋى ءۇشىن عىلىمي قوعامداستىق جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار، اۋىلشارۋاشىلىق جانە كاسىپكەرلىك قۇرىلىمدارمەن تىعىز بايلانىستا جۇمىس ىستەيدى. ينستيتۋت عالىمدارى كوكونىستەردىڭ، جەمىستەردىڭ، جيدەكتەردىڭ داقىلدارى مەن ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ ەڭ تانىمال تۇرلەرى مەن سورتتارىن اشىق توپىراقپەن بىرگە جابىق توپىراقتا ءوسىرۋ جوبالارىن، سونداياق، بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى كەڭەيتۋگە ارنالعان عىلىمي ازىرلەمەلەردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ماماندارعا ۇسىنادى. جيناقتالعان عىلىمي جەتىستىكتەردى، يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالاردى پايدالانا وتىرىپ، ءونىمنىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتۋگە عانا ەمەس، ونىڭ ساپاسىن ەداۋىر جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن اگروونەركاسىپتىك كەشەندە ەڭ جاقسى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋگە بولادى. بۇل ءوز كەزەگىندە جالپى قوعامنىڭ ءالاۋقاتىنا اسەر ەتەدى.وڭتۇستىكباتىس مال جانە وسىمدىك شارۋاشىلىعى عىلىميزەرتتەۋ ينستيتۋتى جشس باسقارما توراعاسى |
پرەزيدەنتتىڭ ۇلىن دەپۋتاتتىققا ۇسىندىدۇيسەنبى, 24 اقپان 2020جاڭالىقتار 1457 7 پىكىر 23 قاڭتار, 2020 ساعات 14:39دۋشانبە قالاسىنىڭ مەرى رۋستام ەمومالي دۋشانبە قالالىق ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتىعىنا ۇسىنىلدى، دەپ حابارلايدى ..رۋستام ەموماليدىڭ كانديداتۋراسى يسمويل سوموني اۋدانى حالىق دەپۋتاتتارى ماجىلىسىنە ۇمىتكەرلەردى ۇسىنۋ جونىندەگى كونفەرەنتسيادان كەيىن ۇسىنىلعان.رۋستام ەمومالي دۋشانبە قالاسىنىڭ مەرى بولىپ 2017 جىلدان بەرى قىزمەت ەتىپ كەلەدى.بيىل تاجىكستاندا پارلامەنت ءماجىلىسى مەن جەرگىلىكتى ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ كەزەكتى سايلاۋى 1 ناۋرىزدا وتەدى.ايتا كەتەيىك، ەمومالي راحموننىڭ جەتى قىزى مەن ەكى ۇلى بار. ونىڭ بالالارىنىڭ كوپشىلىگى جوعارى لاۋازىمداردا.ماسەلەن، راحموننىڭ كەنجە ۇلى سومون ەمومالي 2019 جىلى تاجىكستان اليۋميني كومپانياسى باس ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالعان. بۇل 21 جاستاعى سومون ەموماليدىڭ تاجىكستان ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەننەن كەيىنگى العاشقى قىزمەتى.ەكىنشى قىزى وزودا راحمون پرەزيدەنتتىك اپپاراتتى باسقارادى. ال ۇلكەن ۇلى رۋستامي ەمومالي دۋشانبە قالاسىنىڭ مەرى. ءتورتىنشى قىزى رۋحشونا راحمونوۆا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندەگى بولىمشەلەردىڭ ءبىرىن باسقارادى. پرەزيدەنتتىڭ التىنشى قىزى زارينا راحمون تاجىكستانداعى ەڭ ءىرى بانكتەردىڭ ءبىرى وريەنبانك باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بولىپ جۇمىس ىستەيدى.جانبولات ماماي مەن دەمپارتيا بەلسەندىلەرى قامالدىقازاقستان جاستار ۇشىن امالدىڭ جوعىنان جۇرگەن ۋاقىتشا مەكەن بە؟قانات بىرلىكۇلى 24130زىكىريا زامانحانۇلى 30586قانات بىرلىكۇلى 30126 |
كىشىلىك ھوقۇق تور بېكىتىنىڭ 31ئىيۇلدىكى خەۋىرىدە دېيىلىشىچە، ئادۋوكات شۈ ۋېنسېڭ ئوچۇق خېتىدە، خىتاي جامائەت خەۋپسىزلىك مىنىستىرلىقىنىڭ پۈتۈن مەملىكەت بويىچە كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتلىرىنى كەڭكۆلەمدە تۇتقۇن قىلىش ھەرىكىتىنى ئەيىبلىگەن. ئۇ مۇنداق دېگەن: ج خ مىنىستىرلىقى 9ئىيۇل كېچىدە باشلىغان پۈتۈن مەملىكەت بويىچە ئادۋوكاتلارنى كەڭكۆلەمدە تۇتقۇن قىلىش ھەرىكىتىدە 10ئىيۇل ئەتىگەنگىچە 100دىن ئارتۇق ئادۋوكاتنى بىرلا ۋاقىتتا تۇتقۇن قىلدى. 10 نەچچە كۈن ئىچىدىلا 240 تىن ئارتۇق ئادۋوكات تۇتقۇن قىلىنىپ سوراق قىلىندى، 100 دىن ئارتۇق پۇقرا ساقچىخانىغا چاقىرتىلىپ سوراق قىلىندى. بۇ ئادۋوكاتلارنىڭ تۇتقۇن قىلىنىش سەۋەبى ئېنىقلانماي، ئۇلارنىڭ جىنايىتى سوتتا بېكىتىلمەي تۇرۇپ، ھۆكۈمەت تاراتقۇلىرىدىن مەركىزى تېلېۋىزىيە ئىستانسىسى، خەلق گېزىتى قاتارلىقلار بۇ ئادۋوكاتلارنىڭ ئاتالمىش جىنايى جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالغانلىقىنى كەڭ تەشۋىق قىلدى. مەن ئۆز نامىمدىن بۇ خەتنى ئېلان قىلىپ، ھۆكۈمەت ئورۇنلىرىنىڭ 10ئىيۇل ئادۋوكاتلارنى تۇتقۇن قىلىش ۋەقەسىنى تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىشىنى تەلەپ قىلىمەن.مەلۇم بولۇشىچە، 7ئاينىڭ ئاخىرىغىچە پۈتۈن خىتاي بويىچە تۇتقۇن قىلىنغان كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتلىرى 240 تىن ئاشقان. خەلقئارا كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرى ۋە غەرب دېموكراتىك دۆلەتلىرى بۇ قىلمىشنى ئەيىبلەپ،خىتاي دائىرىلىرىنى بۇ ئادۋوكاتلارنى ۋە تۇتقۇن قىلىنغان كىشىلىك ھوقۇق پائالىيەتچىلىرىنى قويۇپ بېرىشكە چاقىرغان بولسىمۇ، ئەمما خىتاينىڭ ھۆكۈمەت تاراتقۇلىرى ماقالە ئېلان قىلىپ ئامېرىكا قاتارلىق غەرب دۆلەتلىرى كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسىنى دەستەك قىلىپ، جۇڭگونىڭ ئىچكى ئىشلىرىغا قوپاللىق بىلەن ئارىلاشتى دەپ ئەيىبلىگەن ئىدى. |
الدار كوسەنى الاياق ەتىپ جىبەرگەن جوقپىز با؟5 قىركۇيەك 09:04نۇرسۇلتان. قازاقپارات الدار كوسە قانداي كەيىپكەر؟! جاقسى ما، جامان با؟ قۋ ما، الاياق پا؟ ادەبيەت تاريحىنا تاعى ءبىر ۇڭگىپ كورەيىكشى.بىلۋىمىزشە، الدار كوسە قازاق اۋىز ادەبيەتىنىڭ كەيىپكەرى، اقىلدى ايلاكەردىڭ، زەردەلى قۋدىڭ جيىنتىق بەينەسى.الدار كوسە ءوزىنىڭ اسقان ايلاكەرلىگى ارقىلى مۇراتىنا جەتىپ وتىرادى.ونىڭ ماقساتى ساراڭ بايدى، پايداكۇنەم ساۋداگەردى، وزبىر حاندى، ت. ب. ءاجۋا ەتۋ. الدار كوسەنىڭ ايلاكەرلىگىن قازاق ادەبيەتىنەن كوپ وقىعان شىقبەرمەس شىعايبايدى الداعانىنان بىلدىك.ءتىپتى شايتاندى دا الداۋ الدار كوسەنىڭ عانا قولىنان كەلەدى. ادەبيەتتەگى الدار كوسەنىڭ ارەكەتىن حالىق ايىپتامايدى، كەرىسىنشە، ونى قۇپتاپ، قوشەمەتتەپ وتىرادى.ونىڭ سەبەبى، الدار ادىلەتسىز بيلىك يەلەرىنەن قيانات، قورلىق كورگەن قاراپ ايىم حالىقتىڭ وكىلى بولعاندىعى.الدار كوسە قازاققا عانا ءتان وبراز ەمەس. ول تۇركىتىلدەس حالىقتارىنىڭ كوبىسىنە ورتاق. ءتىپتى ونىڭ ومىردە بولعاندىعىن، قاي عاسىردا ءومىر سۇرگەندىگى تۋرالى ناقتى دەرەكتەر جوق.ونىڭ ءبارى اۋىز ادەبيەتى ارقىلى ۇرپاقتانۇرپاققا جەتىپ وتىردى. الدار كوسە تۋرالى اڭگىمەلەردىڭ كوبى اڭىزعا قۇرالعان. مۇمكىن، قۋلىعىمەن بايلاردى الداپ، ءالدىنىڭ السىزگە جاساعان قياناتىن قايتارعان جانداردىڭ دا بەينەسى الدار كوسە وبرازىنا اينالىپ كەتكەن دە شىعار. ماسەلە، وندا ەمەس.بۇگىندە قازاق بالالارىنىڭ كوبى الدار كوسە ءمۋلتفيلمىن كورەدى. ءتىلى شىققان كىپكىشكەنتاي سابيلەردىڭ ءوزى الدار كوسە باستالادى دەسە، ەلەڭ ەتە قالادى. ويتكەنى الدار كوسەدەن باسقا كورەتىن كەيىپكەر دە، قازاقشا مۋلتفيلم دە وتە از.سوڭعى جيىرما جىلدا قازاقفيلم تۇسىرگەن ءونىمنىڭ ءبىرى ەرتوستىك عانا. ودان بولەك، اتاپ اۋىز تولتىرار دۇنيەلەر جوقتىڭ قاسى. سوندا حالىق اۋىز ادەبيەتىندە مۋلتفيلمگە ازىق بولار كەيىپكەر بولماعانى ما؟بالا بىتكەن جابىلىپ كورەتىن الدار كوسەنىڭ دە بويىندا ءمىن بار. ءبىز بۇل وبرازدى تاڭداۋ ارقىلى، قازاق اۋىز ادەبيەتىندەگى الدار بەينەسىن قۋ، الاياق ەتىپ كورسەتىپ جىبەرگەن جوقپىز با؟ شىن مانىندە، الدار كوسە ادىلدىك ىزدەۋشى، زورلىقزومبىلىقتان كەدەيكەپشىكتى اراشالاۋشى جاعىمدى بەينە بولۋى كەرەك ەدى. ءبىز ونى كەرىسىنشە، سۇيكىمسىز بەينە جاساپ جىبەرگەندەيمىز. ويتكەنى ءبىز تانىعان، وقىعان، كورگەن الدار جاقسىلىق ىزدەۋشى، ادىلەتسىزدىككە جانى قاس، بايشونجارلاردى، ساراڭداردى ءاجۋا ەتۋشى جان.بۇگىندە قۋ ساۋداگەر دە، ايلاكەر باي دا كوپ. ءتىپتى پالەنشە تۇگەنشەنى الداپ كەتىپتى، پالەنشەنىڭ قۋلىعىنا قۇرىق بويلامايدى، تۇگەنشەنىڭ بالاسى الاياق ەكەن دەسكەن اڭگىمەلەردى ءجيى ەستيتىنىمىز جاسىرىن ەمەس. نارىقپەن كەلگەن قۋلىقسۇمدىق ۇلتتىڭ شىنايىلىعىن، ءبىربىرىنە دەگەن ىقىلاسپەيىلىن، مەيىرىمىن ءبىر ءپاس باسەڭدەتىپ جىبەرگەندەي. وسى ارقىلى الدار بەينەسى دە تومەندەپ بارادى. الداعاننىڭ، قۋلىقسۇمدىق جاساعاننىڭ ءبارى الدار كوسە ەمەس. ەڭ باستىسى، كورەرمەن وسىنى اڭعارسا ەكەن.قازاق بالاسىنا الدار دا كەرەك. قوجاناسىر دا قاجەت. قۋ الدار كوسە، اپەندى قوجاناسىردان بولەك، اۋىز ادەبيەتىندە تاعى ءبىر جاعىمدى وبراز بار ەمەس پە؟ ول جيرەنشە شەشەن. اتى اڭىزعا اينالعان جيرەنشە شەشەن تۇركى حالىقتارىنا ورتاق ويشىل. ومىردە بولدى ما، جوق پا، ول تۋرالى ناقتى دەرەكتەر از كەزدەسەدى. عالىمدارىمىزدىڭ ەڭبەكتەرىنە سۇيەنسەك، جيرەنشەنىڭ ەسىمى ەل ەسىندە عاسىرلار بويى ساقتالىپ كەلگەندىگىن ايتادى. بۇعان قاراماستان، جيرەنشەنى ءاپسانالىق كەيىپكەر، جيىنتىق وبراز رەتىندە قارايتىنىمىز راس. ەندەشە، دانالىقتىڭ بەينەسى رەتىندە جيرەنشە شەشەن وبرازى مۋلتفيلمگە سۇرانىپ تۇرعان جوق پا؟ءارى جيرەنشە تۋرالى ءتۇرلى اڭىزءاپسانالار جەتەرلىك. ولاردىڭ كوبى دانالىققا قۇرىلعان. سوندا عانا ءبىز بالالارىمىزدىڭ ساناسىنا اياز ءالىڭدى، قۇمىرسقا جولىڭدى ءبىل دەيتىن ءاپسانالىق ويدىڭ قايدان قۇرالعانىن ۇقتىرار ەدىك.سوندا عانا ءبىز ۇرپاعىمىزدىڭ اق، ادال، مەيىرىمدى بولىپ وسۋىنە مۇمكىندىك جاسار ەدىك. بالا دا جاس قۇراق سەكىلدى. جەل قايدان سوقسا، سولاي يىلەدى. جاس بالا يىلمەي، قيسايماي، قۋلىقسۇمدىقتان ادا، مەيىرىمدى بولىپ ءوسسىن دەسەك، كىشكەنتايىنان ەرتەگىمەن، دانالىق سوزدەرمەن، اڭىزاپسانالارمەن ءوسىرۋىمىز قاجەت. قازاق ەرتەگىلەرى، قازاقتىڭ باتىرلىق جىرلارى ءار بالانىڭ بويىنا سىڭسە، جادىندا جاتتالسا، ەرتەڭ ەلىن سۇيەتىن ۇلان، مەملەكەتشىل تۇلعا بولىپ وسەر ەدى.اۆتور: گۇلزينا بەكتاس |
سۈرىيە ئىراق چېگراسى ھاۋا ھۇجۇمىغا ئۇچرىدى ئۇيغۇرچەسۈرىيە ئىراق چېگرا...سۈرىيە ئىراق چېگراسى ھاۋا ھۇجۇمىغا ئۇچرىدىدەيرۇززۇر ۋىلايىتى ئەلبۇكەمال ناھىيەسىنىڭ شەرقىي قىسمىدىكى ئىران قوللاۋاتقان گۇرۇپپىلارغا تەۋە ئۈچ ھەربىي نۇقتا ھاۋا ھۇجۇمىغا ئۇچرىدى.تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: سۈرىيەنىڭ ئىراق چېگراسىغا يېقىن ئەلبۇكەمال ناھىيەسىدە بەششار ئەسەد ھاكىمىيىتى سېپىدە ئۇرۇش قىلىۋاتقان ئىران ھىمايىسىدىكى تېررورچى تەۋە ئۈچ ھەربىي ئورۇنغا ھاۋادىن زەربە بېرىلگەنلىكى؛ ۋەقەدە ئادەم ئۆلۈش ۋە يارىلىنىش ئەھۋالىنىڭ كۆرۈلگەنلىكى بىلدۈرۈلدى.قايسى دۆلەتكە تەۋە ئىكەنلىكى ھازىرغىچە ئېنىقلىنالمىغان قوراللىق ئۇچقۇچىسىز ھاۋا ئاپپاراتلىرى بىلەن ئېلىپ بېرىلغان ھۇجۇمدىن كېيىن يەتتە ئايرىم پارتلاش ئاۋازى ئاڭلاندى؛ ۋەقەدە ئادەم ئۆلۈش ۋە يارىلىنىش ئەھۋالىنىڭ كۆرۈلگەنلىكى قەيت قىلىندى.ھاۋا ھۇجۇمىدىن تەخمىنەن يېرىم سائەت ئىلگىرى، بۆلگۈنچى تېررورلۇق تەشكىلاتى ي پ گ پ ك ك ئىشغال قىلىپ تۇرۇۋاتقان ھاسەكى ۋىلايىتىنىڭ شەددادى بازىرىدىكى گاز مەيدانىغا قىلىنغان راكېتامىيوتلۇق ھۇجۇم دىققەت قوزغىدى؛ ھۇجۇمدا ئۈچ ماشىنىغا ئوت كەتتى.بەششار ئەسەد ھاكىمىيىتى سېپىدىن ئورۇن ئېلىۋاتقان ئىران ئىنقىلاب مۇھاپىزەتچىلىرىنىڭ ئەلبۇكەمال ناھىيەسىدىكى بازىسىغا 14ئىيۇن، ئۈچ ئاپتوموبىلىغا بولسا، 15 سېنتەبىر دۆلەت تەۋەلىكى ئېنىقلىنالمىغان ئۇرۇش ئايروپىلانلىرى ھاۋادىن ھۇجۇم قىلغان؛ ئىككى قېتىملىق ھۇجۇمدا ئۈچ ئادەم قازا قىلغان، تۆت ئادەم يارىلانغانىدى.خەتكۈچ: ئۇيغۇرچە , ھۇجۇم , ئىراق , سۈرىيە |
12 قاراشا 14:10نۇرسۇلتان. قازاقپارات ءسىز ەشقاشان ازعا قاناعات ەتپەڭىز.مىقتى ايەلدىڭ جانىنداعى جۇبىنا قىزعانىشپەن قاراۋعا ابدەن بولادى. مىقتى ايەلدەر تۇرمىسقا شىعۋعا بىردەن كەلىسە سالمايدى.ولار ازاماتتىڭ بويىنان جەڭىمپازدىڭ قاسيەتتەرىن ەكشەيدى. مۇنداي ايەلزاتى تەك جەڭىمپازدارعا لايىق. وزىنەن وسال ەركەكتىڭ قاسىندا جانى جۇدەيدى. ماقساتى جوق جىگىتتەر تۋرالى ءتىپتى ايتپاي اق قويسا بولادى. ونداي ايەلدەر ەركەكتى جاۋلاپ الۋ ءۇشىن جاساندى قىلىق جاساپ، ءوزىن ءالسىز ەتىپ كورسەتۋگە پەيىلدى بولمايدى. ولاردىڭ جانى جالعاندىققا قاس. كۇش قۋاتى تاسىپ تۇرعان ايەلدى جاسىرىپ، جاسقاي المايسىڭ. ولار اقىلىنا قۇرمەت ەتە وتىرىپ، وزىنە لايىق تەڭىن ىزدەيدى.ماسەلە، ايەلدە ەمەس. تاريحي شىندىقتا. دۇنيە وزگەرگەن سايىن ايەل ەركەكتەن رۋحاني مىقتى بولىپ كەلەدى. ال، ەگەر ەكونوميكاسى دامىعان ەلدەرمەن سالىستىرار بولساڭىز، وندا شۆەيتساريا، گەرمانيا، امەريكادا وتباسىنى تەك 40 جاستان كەيىن قۇرۋ قالىپقا ەنگەنىن بايقايسىز. بالكىم، مىقتى ادامدار ءۇشىن ونىڭ دا ءبىر پايداسى بار شىعار. ال يسپانيادا 30 جاستى بالا جاس دەپ اتايدى. 30 جاستا مەكتەپ بىتىرۋگە، ءوزىن ىزدەۋگە، ءومىردى تانۋعا رۇقسات ەتىلگەن. بۇل ەلدىڭ جاستارى ەرەسەك الەمنىڭ قيىندىقتارىنا كوپ ارالاسا بەرمەيدى.ءبىزدىڭ ەلدە وتىزعا دەيىن دىم ىستەمەي وتىرۋ دەگەن مۇلدە جوق. ءبىز بىردەڭە ىستەۋگە مىندەتتىمىز. ەگەر ايەل 35, كوبىنە ءتىپتى 25 جاستان كەيىن تۇرمىسقا شىقپاسا، ودان اشىق سۇراي باستايدى: بىزدەن جاسىرعان قانداي قۇپياڭ بار؟ دەپ. ءبىزدىڭ قوعام جالعىزىلىكتى ايەلدەردى قابىلداي المايدى. ءبىراق سول جالعىزدىققا قوعام ءوزى يتەرمەلەيتىنىن بايقاماسا كەرەك. جالعىزدىقتان ايەل وتە مىقتى بولىپ جەتىلەدى. اينالاسىندا ولارعا شاق كەلەتىن ەرلەر تىم از.مۇنداي ايەل كىم كورىنگەننىڭ الدىندا باسىن يە المايدى. قاراپايىم جىگىتتى تاڭداي سالمايدى. ونىڭ تابيعي سۇرانىسى تەك جەڭىمپازدى قابىلدايدى. تەك جەڭىمپاز ونىڭ جەڭىلۋ، بەرىلە سالۋ، ماقۇلداۋ، قابىلداۋ، سوڭىنان ەرۋ قاسيەتتەرىن وياتا الادى. مىقتى جىگىتتىڭ قاسىندا عانا مىقتى ايەل ءوزىن نازىك سەزىنە الادى. بويىنداعى ايەلدىگىن اشادى. ايەلدىڭ جۇرەك تۇكپىرىندەگى جابايى بولمىسى تابيعاتىنان ستيحيالى، ىرىقسىز. مىقتى ايەل مىڭ ءتۇرلى بەتپەردە كيىپ، رولدەرگە ەنبەيدى. مۇنداي ايەل تەك شىنايى، زور داۋىستى ەركەكتىڭ شاقىرۋىنا عانا ەرەدى. ايەلدىڭ ءبارى وزىنەن زور كۇشكە باعىنادى، يىلەدى، مويىندايدى. تابيعاتى سولاي.مۇنىڭ بارلىعىن نەگە ايتىپ وتىرمىز؟ ايەلدەر جالعىز قالا بەرمەسىن دەپ دابىرالاتۋ بەكەر. سوسىن ءوزىڭنىڭ مىقتىلىعىڭدى وتىرىك ءمۇلايىمسىپ جاۋىپ، جاسقاماياق قوي. ول ءبارىبىر مۇمكىن ەمەس. مىقتى ايەلدىڭ كۇشى كەرەك جەرىندە ءبارىبىر شىعادى. ەگەر جانىندا وسال، ءالسىز، رۋحسىز ەركەك جۇرسە، وندا مىقتى ايەل ونىڭ كۇل پارشاسىن شىعارادى. مىقتى ايەل قوزعالمايتىن تاۋ سەكىلدى. ونىڭ تابيعاتىن وزگەرتۋ مۇمكىن ەمەس. بۇل ايەل پاتشايىم. رۋحى يادرولىق قۋاتتان دا ارتىق پاتشالارعا ارنالعان. پاتشانىڭ كۇشىنە كونۋ مىقتى ايەلدىڭ عانا تالەيىنە جازىلادى. مىقتى ايەل ەرىن ءوز قولىمەن بەزەندىرگەن تاققا وتىرعىزادى. مىقتى ايەل قاسىنداعى پاتشانى ەرلىككە قۇلشىندىرادى. ول ازاماتىن ۇلى قولباسشىلاردىڭ، اڭىز ادامداردىڭ جولىمەن باستاپ جۇرەدى. سەبەبى، ول باسقا جولدى بىلمەيدى. ەگەر ازاماتى تيتان، الىپ بولا الماسا، جارتى جولعا دا شىداي الماس.جوق، مىقتى ايەل قاتىگەز ەمەس: ءاربىر بۇرىلىستا، تاعدىر تالكەگى كەزىندە ول ەرىنىڭ جانىنان تابىلادى. ازاماتى قۇلاعان سايىن يىعىن توسادى، قولىن سوزادى. كەرەك دەسە، جانىن بەرەدى. ءبىراق تەك لايىقتى جىگىتكە عانا ءوزىن ارنايدى. ول مىقتى ايەلدىڭ كۇش قۋاتىن سەزىنە الاتىن، سودان ءلاززات الاتىن، ونى الاقانىنا سالىپ ايالاي بىلەتىن جۇرەكتى جىگىتتى عانا تاڭدايدى. تابيعاتىنان پاتشا بولۋعا لايىق ازاماتتى ىزدەپ ءجۇرىپ تابادى. پاتشاعا لايىق ۇلىلىقتى تارتىپ الىپ، ءوزىن تاسادا قالدىرمايدى. ول ءوزىنىڭ مويىنسۇنۋىمەن ءوز ۇلىلىعىنا جاڭاشا جول اشادى.ازاماتى مۇنداي ايەلدى جولىقتىرۋدى باقىت دەپ سانايدى. جاراتقان الاقانىنا قابىلەتى زور، ەرىنە ابدەن لايىق، سۇيگەنىن قاناتتاندىرا بىلەتىن عاجاپ سىي بەرگەنىن باعالاۋعا تىرىسادى. جانىندا مىقتى ايەلى بار دا ونداي ەركەك الىنباس قامال ەكەنىن سەزەدى. ماقتان تۇتادى.مۇنداي تالعامپازدىق پەن كۇش قۋاتتى ءاربىر ەركەككە ولشەي بەرۋگە بولماس. ولاردىڭ بولمىس ءبىتىمى بولەك. ءوزىن تەككە الداندىرىپ، تاعدىرىن ويىنشىققا اينالدىرىپ جىبەرۋى ىقتيمال. سول سياقتى مىقتى ايەلگە دە جاساندى ومىرگە قادام باسۋ بەكەر. وزىنەن وسال ەركەكتىڭ جانىندا گۇلدەي جايناۋ مۇمكىن ەمەس. بارىنە ءتوزىپ، كونىپ ءجۇرمىن عوي دەپ ءوزىن الدارقاتۋ ۇشپاققا شىعارمايدى. وسال ەركەكتەرگە جەڭىس كەرەك ەمەس. ولار جەڭىسكە ۇمتىلمايدى. ولار تاڭنىڭ اتىپ، كۇننىڭ باتۋىنا دا ريزا. ولار شاماسى جەتكەننەن ارتىق قيمىل جاساسا، موينى ءۇزىلىپ قالادى. اقىرىندا ءبىر جۇپتا ەكى ەرەسەك ادام ءوز ءوزىن تولىق اشا الماعان عارىپتەر قالادى. بولەك جۇرگەندە باقىتىن تابۋى ابدەن مۇمكىن ەدى. سەبەبى، وسال ەركەكتىڭ دە ءوز دامۋ جولى بولادى. بالكىم، كەلەسى ومىرىندە ول مىقتىراق بولا تۇسەر. سوندا مىقتى ايەلگە جولىعار. ودان ناعىز جەڭىمپازدى جاساپ شىعاراتىن رۋحى مىقتى جانعا جولىعار. ول دا رۋحاني دايىن بولعان كەزدە بارىپ جەڭىمپاز بولادى.ازىرگە ايەلدىڭ مىقتىلىعى تەك ءوزىن بايقايتىن، باعىندىراتىن كۇشتى اڭسايدى. ول ءوزىنىڭ جەڭىمپازىن تابۋدى كوزدەيدى. جۇرەگىنىڭ پاديشاسىن ىزدەيدى.مىقتى ايەلدىڭ ماقتانارلىق ءبىر قاسيەتى بار. ونىڭ جۇرەگىنەن باستالعان قاينار كۇش ءوزىن وزگەمەن تابىستىرا الماعان جەڭىسپازدى تابادى. ەركەك تە مىقتى بولعان سايىن ماحاببات پەن سەنىمدى ەكى ەسە قاجەت ەتەدى. سوندىقتان جانىنداعى ايەل نەعۇرلىم مىقتى بولعانىن جان جۇرەگىمەن قالايدى.ەگەر بۇل ماقالانىڭ كەيىپكەرى ءسىز بولساڭىز، بويىڭىزداعى بار قاسيەتتى جاۋىپ جاسقاماڭىز، جۇرەگىڭىزدەگى جاقۇت ازايمايتىن، جويىلمايتىن كۇش قۋات، رۋح مىقتىلىعىن ەشكىمنەن جاسىرماڭىز. بوسقا شاشپاڭىز. ونىڭ قادىرىنە جەتپەيتىن قولعا ۇسىنباڭىز. نۇرى تاسىپ تۇرعان كوزىڭىزدى وزگەدەن تىعا الماسسىز. جارقىراسىن! ول ءسىزدىڭ مىقتىلىعىڭىزدىڭ بەلگىسى! ول بەلگىنى تەك جۇرەك پاديشاسى عانا تانيدى. ءسىزدى ءوزى ىزدەپ تابادى. ويتكەنى، مىقتى جىگىتتەرگە ويىن، فارس كەرەك ەمەس. ولار شىنايى ءومىر ءسۇرۋدى، شىنايى ءسۇيۋدى عانا كوزدەيدى. جانىندا مىقتىلىعىن مويىندايتىن اسىل جارى بار دا ول ومىردەن ءلاززات الادى. رازىلىعى ارتادى.مىقتى بولساڭىز، ازعا قاناعات ەتپەڭىز. پاتشايىمعا تەك پاتشا لايىق. سوندىقتان نەعۇرلىم كوپ پاتشالىق قۇرىلسىن دەپ تىلەيىك. دەنى ساۋ، اتموسفەراسى تازا وتباسىلار قۇرىلسىن. ماڭگىلىككە بىرگە بولاتىن جۇپتار كوپ بولسىن. ءومىر سالتى مەن ءوزارا ورتاق دامۋ جولى سايكەسەتىن جاندار جۇپتاسسىن. |
قازاقتىڭ كيەلى ۇعىمدارى مادەنيەت باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2قازاقتىڭ كيەلى ۇعىمدارىجولدانعان ۋاقىتى : 201473 13:13:55قازاق ىرىمتيىمدارعا، كيەلى ۇعىمدارعا، سالتداستۇرلەرگە وتە باي حالىق. اتادان بالاعا ميراس بولىپ قالعان ادەتعۇرىپ، سالتداستۇرلەرىمىز ءبىزدىڭ بۇگىنگى ءومىرىمىزدىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىستىرشىلىگىنە كورىك پەن ءمان بەرەدى. باياعى زاماندا، ءبىزدىڭ بالا كەزىمىزدە دەپ باستالاتىن، قاي زاماندا پايدا بولعانى بەلگىسىز كەيبىر كيەلى ۇعىمداردىڭ شىعۋ توركىنى ۇمىت بولعانىمەن، ولار حالىق اراسىندا كۇنى بۇگىنگە دەيىن ساقتالىپ قالعان.ادام بالاسى شىر ەتىپ دۇنيە ەسىگىن اشقان كۇننەن باستاپ سالتءداستۇر، ادەپعۇرىپتارمەن بىرگە بىتە قايناسىپ وسەدى. وسى العاشقى قادامنان باستاپ ادام بالاسىنىڭ بۇكىل عۇمىرىندا كيەلى ۇعىمدار كوپتەپ كەزدەسەدى. بۇگىنگى كۇنگە جەتكەن حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق داستۇرىنە ءتان كيەلى ۇعىمداردىڭ ءبىرى جەتى سانىمەن بايلانىستى.قازاق حالقى جەتى سانىن قاستەرلەپ، جەتى سانىن قاشان دا قاسيەتتى دەپ ساناعان. وسىعان قاتىستى جەتى اتا، جەتى شىراق، جەتى شەلپەك، جەتى قاراقشى، جەتى كۇن، جەتىسىن بەرۋ، جەتى قابات جەر، جەتى جارعى، جەتى قازىنا دەگەن جەتىلىكتەردىڭ قالىپتاسۋىنىڭ ءوز رەتى مەن ءجونجوسىعى بار. بۇل جەتىلىكتەردىڭ بارلىعىنىڭ ءتۇپ تامىرى جەتى دەگەن سوزدەن شىققاندىعىن ايعاقتايدى. جەتى سانى ءبىر ارەكەتتىڭ جەتىلگەنىن بىلدىرەدى.قازاقتا جەتىگە كەلگەنشە جەردەن تاياق جەيسىڭ، جەتى اتاسىن بىلگەن ۇل جەتى جۇرتقا ءجون ايتادى دەگەن سوزدەر بار. قازاق جەتى اتاعا تولماي قىز الىسپاعانى ەرتەدەن قالىپتاسقان ءداستۇر. تۇقىمىن تازا ساقتاۋ ءۇشىن جاساعان قان تازالىعىن بىلگەن قازاقتىڭ اقىلوي ورىسىنە بۇگىنگى گەنەتيكتەر دە قايران قالعان. رۋلاستار اراسىندا قىز الىسىپ، قىز بەرىسۋ ءۇشىن جەتى اتاعا تولعاندا بوز بيەنى سويىپ، رۋ اقساقالدارىنان رۇقسات العان.عۇمىرىن سايىن دالادا وتكىزەتىن كوشپەلى ەل اسپانعا زەر سالىپ باقىلاپ، ونداعى كورىنىستەرگە ەرەكشە ءمان بەرگەن. جۇلدىزدارعا قاراپ اۋا رايىنىڭ قانداي بولاتىنىن بولجاعان. تۇندە جۇرگەندە تەمىرقازىققا قاراپ باعىتباعدارىن انىقتاعان. قازاقتىڭ ۇعىمىندا ءاربىر جۇلدىز ءبىر ادامنىڭ جانى. ەگەر ءبىر جۇلدىز اقسا، ءبىر ادامنىڭ ولگەنى، ال جاڭا جۇلدىز تۋسا، ءبىر ادامنىڭ تۋعانى. قازاقتا جەتىقاراقشى جۇلدىزى جايلى كەڭ تاراعان اڭىز بويىنشا، جەتىقاراقشى بارا جاتقاننىڭ بالتاسىن، كەلە جاتقاننىڭ كەتپەنىن ۇرلاعان باۋ كەسپە ۇرى بولىپتىمىس. حالىق بولىپ سوڭىنا تۇسكەن سوڭ قىلمىسى باسىنان اسقان جەتى ۇرى جەتكىزبەي اسپانعا قاشىپ شىققان.قازاقتىڭ كيەلى جەتىلىگىنىڭ ءبىرى جەتى قازىنا. جەتى قازىنا قازاقتىڭ ءداستۇرلى دۇنيە تانىمىنداعى تۇسىنىكتەردىڭ ءبىرى. قازاق حالقى جەتى قازىنانى ەر جىگىتتىڭ ومىرىمەن بايلانىستىرىپ، ونىڭ ۇعىمىنا مىنالاردى جاتقىزادى: جۇيرىك ات، قىران بۇركىت، قۇماي تازى، بەرەن مىلتىق، قاندى اۋىز قاقپان، مايلانعىش اۋ، وتكىر كەزدىك. قازاق حالقىنىڭ جەتى قازىناسىنا بايلانىستى باسقا دا تۇرلەرى بار. ولار: كوك اسپان، كۇن، اي، جەر، وت، سۋ، ءيت.جەتى سانىنىڭ كيەلىلىگى تۋراسىندا جەتىلىكتەر كوپتەپ كەزدەسەدى. قازاقتىڭ كەيىنىرەكتەگى تاريحىندا الاش دەگەن و باستا ءبىر انانىڭ جەتى بالاسى دەگەن تۇسىنىكتەن شىققان دەگەن پايىمداۋلار دا بار. ۋاقىت وتە باستاپقى جەتى دارالىعى ءبىر بەينە بولىپ كورىنەتىن بولعان.جەتى ەڭ ەرەكشە سانداردىڭ ءبىرى جانە ول كيەلى ۇعىم، ونىڭ تۇلا بويى اشىلماعان قۇپيالارعا تولى. الەم حالىقتارى ونى قاسيەتتى، ءتىلسىم، تاڭعاجايىپ، باقىت پەن ساتتىلىك اكەلەتىن سان دەپ باعا بەرەدى.ماقالالاردى دايىنداعانقاجىبەك ايدارحان |
يالغان قورساقنى يوقىتىپ قەۋزىيەتنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان يېمەكلىكلەر شىنجاڭ ساغلاملىق تورى ۋاكالەتچىلەر نۇسخىسىمەنبە: نۇر تورى يوللانغان ۋاقتى: 19:49 071216 يازما ئاۋاتلىقى: 18768ئىشخانىدا خىزمەت قىلىدىغانلار، ئىسمېنا ئالمىشىپ ئىشلەيدىغانلار ئۇزاق ئولتۇرۇش ياكى ھاجەتكە بېرىشقا ۋاقتى چىقماسلىق سەۋەبىدىن چوڭ تەرەت ۋە بەدەندىكى كېرەكسىز ماددىلار بەل قىسىمىغا يىغىلىپ يالغان قورساق پەيدا بولىدۇ. زەھەرلىك ماددىلار ئۇزاق ۋاقىت ئادەم بەدىنىدە يىغىلىپ تۇرغاندا چىراي سارغىيىپ ئەستە تۇتۇش ئىقتىدارى ئاجىزلاپ قەۋزىيەت ھەتتا بوۋاسىر كېسىلىنى پەيدا قىلىدۇ. ئەمەلىيەتتە نۇرغۇن كىشىلەردە يالغان قورساق بار، نېمىشقا بۇنداق دەيمىز؟ چۈنكى قەۋزىيەت كىشىنى قورسىقى يوغاندەك كۆرسىتىپ قويىدۇ، كىشىنى بىزار قىلىدىغان بۇ يالغان قورساقنى يوقىتىش ئۈچۈن سۇنى كۆپ ئىچىش بىلەن بىللە مۇۋاپىق ھەرىكەت قىلىپ ئۈچەينىڭ لۆمۈلدىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ئۈچەينىڭ تازىلىنىشىغا ياردەم بېرىدىغان يېمەكلىكلەرنى كۆپ يەپ بەرگەندە يالغان قورساق تەبئىيلا كىچىكلەپ قەۋزىيەتتىن قۇتۇلغىلى بولىدۇ. ئۇنداقتا قايسى يېمەكلىكلەرنى يېيىش كېرەك؟تۆۋەندە قەۋزىيەتنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان يېمەكلىكلەرنى تونۇشتۇرىمىز:ئاناناسنىڭ تەركىبدە ئېنزىمئېچىتقۇ ۋە ۋىتامىن مول بولۇپ ئاناناس ئېنزىمى ئۈچەي يولىدىكى ئارتۇقچە ئاقسىلنىڭ ھەزىم قىلىنىشىغا ياردەم بېرىپ قورساق كۆپۈشنى يېنىكلىتىدۇ. ئاناناسنى تاماقتىن بۇرۇن يېسە ئۈنۈمى تېخىمۇ ياخشى بولىدۇ، بىراق ئۈچەيئاشقازان يارىسى بارلار ئاچ قۇرساققا ئاناناس يېسە بولمايدۇ.باناندا تالا مول، ئۈچەينى راۋانلاشتۇرۇش ئۈنۈمى ئىنتايىن ياخشى، تەركىبىدىكى مېۋە يېلىمى ئۈچەينى سىلىقلاپ چوڭ تەرەتنىڭ بەدەندە يىغىلىۋېلىشىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا باناننىڭ تەركىبدىكى كالىي، ماگىنىي قاتارلىق مېنېرال ماددىلار نېرۋىنى تىنىچلاندۇرۇپ جىددىيلىشىشنى پەسەيتىدۇ. يەنە ئاپېلسىن، چوڭ ئاپېلسىن ئاق تۇرۇچ، ئامېرىكا ئۈزۈمى، ئالما قاتارلىق مېۋىلەرمۇ بەدەندىكى ماددا ئالمىشىش جەريانىدا ئىشقارغا ئايلىنىپ قاندا ئىشقار ماددىسىنى شەكىللەندۈرۈپ توكسىننىڭ بەدەندە توپلىنىۋېلىشىنى چەكلەيدۇ.چوڭ ئاپېلسىن ئاق تۇرۇچئۇنىڭ تەركىبىدە ئاقسىل، ۋىتامىن، كالتىسىي، ناترىي قاتارلىق ئوزۇقلۇق تەركىبلەر مول بولۇپ ئاشقازاننى ساغلاملاشتۇرۇپ ئۆپكىنى سىلىقلاش شۇنداقلا ئۈچەينى سىلىقلاپ تەرەتنى راۋانلاشتۇرۇش ئۈنۈمى بار. ئىسسىقلىق مىقدارى ئىنتايىن تۆۋەن بولۇپ، تېزلا تويۇپ كەتكەندەك تۇيغۇغا كەلتۈرۈپ كۆپ نەرسە يەۋېلىشىڭىزنىڭ ئالدىنى ئېلىپ ئورۇقلىشىڭىزغا ياردەم بېرىدۇ. چوڭ ئاپېلسىننىڭ تەركىبىدە يەنە ئاپېلسىن پوستى گىلىكوزىدى بار، ئۇ قاننىڭ يېپىشقاقلىقىنى تۆۋەنلىتىپ قان تومۇر توسۇلۇپ قېلىش پۇرسىتىنى ئازايتىدۇ.پىياز ئاشقازانئۈچەينىڭ لۆمۈلدىشىنى ئىلگىرى سۈرۈشتىن باشقا ئاشقازاننىڭ ھەزىم قىلىش ئىقتىدارىنى كۈچەيتىدۇ. تەركىبىدىكى مول گۈڭگۈرۈتنىڭ ئاقسىل بىلەن بىرىكىشى جىگەرگە پايدىلىق بولۇپ، بەدەندىكى زەھەرنى تازىلايدۇ. بۇنىڭدىن باشقا پىياز تەركىبىدىكى مىكرو ئېلېمېنتسېلېن بىر خىل ناھايتى كۈچلۈك ئوكسىدلىنىشقا قارشى تۇرغۇچى رېئاكتىپ، ئۇ بەدەندىكى ئەركىن رادىكاللارنى يوقىتىپ، ھۈجەيرىلەرنىڭ ھاياتى كۈچى ۋە ماددا ئالماشتۇرۇش ئىقتىدارىنى كۈچەيتىدۇ.ئالمىنىڭ تەركىبىدە سۇدا ئېرىشچان يېمەكلىك تالاسى مېۋە يېلىمى ۋە ئېرىمەس تالالار بار، شۇنداقلا سۇ مىقدارى كۆپ بولۇپ ئىنىچكە ئۈچەينى غىدىقلاپ ئۈچەي يولىدىكى سۈت كىسلاتا باكتېرىيەسىنىڭ سانىنى ئاشۇرىدۇ؛ تەركىبىدىكى سېللوزا ئۈچەينىڭ لۆمۈلدىشىنى ئىلگىرى سۈرۈش بىلەن بىللە تەرەتنىڭ ئاجرىلىپ چىقىش مىقدارىنى كۆپەيتىدۇ.كەرەپشىدە تالا مىقدارى يۇقىرى، تەرەتنى راۋانلاشتۇرۇپ ئۈچەي يولىدىكى كېرەكسىز نەرسىلەرنى تازىلاش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۈچەي يولىدىكى باكتېرىيەلەرنىڭ راك پەيدا قىلغۇچى ماددىلارنى شەكىللەندۈرۈشىنى تىزگىنلەپ بوغماق ئۈچەي راكىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ.تاتلىق ياڭيۇ تەركىبىدە مول يېمەكلىك تالاسى ۋە كۆپ خىل ۋىتامىنلار بولۇپ ئوكسىدلىنىشقا قارشى تۇرۇش ئۈنۈمى بار، شۇنداقلا ئۈچەينىڭ لۆمۈلدىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ قەۋزىيەتتىن يىراق قىلىدۇ، بەدەندىكى فولىك كىسلاتاسىنى قوغداپ راكنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ.تەركىبىدە پېكتىن مول، ئۈچەينىڭ قەنت ۋە ياغ قوبۇل قىلىشىنى ئاستىلىتىپ بەدەندىكى ئېغىر مېتال ۋە قىسمەن دېھقانچىلىق دورىلىرىنى تازىلاشقا ياردىمى بولۇپلا قالماي يەنە زەھەر ھەيدەش رولى بار، شۇنداقلا ئادەم بەدىنى ئېھتىياجلىق كۆپ خىل ئامىنو كىسلاتا بار بولۇپ ئادەم بەدىنىگە ئىنتايىن پايدىلىق.تەركىبىدە ئېرىشچان تالا ماددىسى مول، قان شېكىرىنى تۇراقلاشتۇرۇپ ئۈچەيدىكى پايدىلىق باكتېرىيەلەرنىڭ ئۆسۈشىگە ياردەم بېرىدۇ، ئاشقازانئۈچەينىڭ لۆمۈلدىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ چوڭ تەرەتنى راۋانلاشتۇرىدۇ. يەنە بىر تەرەپتىن قېرىنقۇلاق قان پىلاستىنكىلىرىنىڭ ئۇيۇشۇشىنى تىزگىنلەپ قاندىكى خولېستېرىننى تۆۋەنلىتىپ، ئۈچەي يولىدىكى توكسىننى سۈمۈرۈۋېلىپ چوڭ تەرەت بىلەن بىللە چىقىرىپ تاشلايدۇ.پۇرچاق تەركىبىدە سۇدا ئېرىمەيدىغان يېمەكلىك تالاسى مول، يېمەكلىكلەرنىڭ ئۈچەيدە تۇرۇش ۋاقتىنى ئازايتىپ قەۋزىيەتنىڭ ئالدىنى ئېلىپ بوغماق ئۈچەي راكىغا گىرىپتار بولۇش خەتىرىنى تۆۋەنلىتىدۇ. سېرىق پۇرچاق، قارا پۇرچاق قاتارلىقلاردا مول بولغان لېتسىتىن بار، ئۇ ياغنى پارچىلاش ماھىرى بولۇپ ياغ مېتابولىزمىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.لامنارىيە، يىڭنىسىمان ئوتياش قاتارلىقلارنىڭ تەركىبىدە كۆپ مىقداردا ئۆسۈملۈك كوللاگېنى بار، بەدەندىكى كېرەكسىز ماددىلارنىڭ سىرتقا چىقىرىلىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، قەۋزىيەتنى ئازايتىپ ئۈچەينى تازىلايدۇ، ئادەم بەدىنىدىكى ماددا ئالمىشىشنىڭ ياخشى ياردەمچىسى. |
ەرتەرەكتە بالانىڭ بولماۋى تەك ايەلدەردەن دەپ قارايتىن بۇگىندە ەرلەردىڭ 5052 پايىزى بەلسىز21 قاڭتار, 21:10 878 0 جاڭالىقتار اسىل تۇمارۋرەت دەرەككوزدەن الىندىمەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، الماتى قالاسىنىڭ باس ۋرولوگى مارات ماقاجانوۆ . سايتىنا بەرگەن سۇحباتىندا ەر ادامدار كەزدەسەتىن بەدەۋلىك پەن ونى ەمدەۋ جولدارى تۋرالى ايتىپ بەرگەن. سكرينگتىك تەكسەرۋ 2006 جىلدان باستاپ 2016 جىلعا دەيىن ءجۇرگىزىلدى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا 47 مىڭعا تارتا ەرازامات تەكسەرۋدەن ءوتتى. ءبىرىنشى جىلدارى ءبىزدىڭ ب.جاربوسىنوۆ اتىنداعى ۋرولوگيا عىلىمي ورتالىعىندا اقىسىز تەكسەرۋ جۇرگىزىلدى. عىلىمي ورتالىق وسى جاۋاپتى دا ساۋاپتى ءىس ءۇشىن ۇكىمەتتەن ەشقانداي قاراجات العان جوق. وسى تەكسەرۋلەردىڭ ءناتيجەسىنە قاراعاندا، قازىر ەلىمىز بويىنشا ەركەكتەر بەلسىزدىگى 5052 پايىزعا جەتسە بەلسىزدىكتىڭ 3 ءتۇرى بولادى, بەدەۋلىك دەڭگەيى 15 پايىزدان جوعارى بولىپ تۇر. ەگەر 15 پايىزدان تومەن بولسا، وندا بۇل قالىپتى جاعداي سانالادى. ال ودان جوعارى بولعانى الاڭدايتىنداي احۋال. سوندىقتان مۇنىڭ دەموگرافياعا كەرى اسەر ەتىپ وتىرعان جايى بار. بۇل ەكولوگيانىڭ، ەرازاماتتار ءوز دەنساۋلىعىنا سالعىرت قاراۋىنىڭ سالدارى دەۋگە بولادى، دەيدى مامان.اۋرۋدىڭ دارەجەسىن دارىگەر انىقتايدى. ونى جەڭىل، ورتاشا، اسقىنعان دەپ بولۋگە بولادى. جەڭىل جانە ورتاشا ءتۇرىن جاي عانا دەنەشىنىقتىرۋ مەن سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋ ارقىلى 75 پايىزعا دەيىن ەمدەۋگە بولادى. سوندىقتان اۋرۋى اسقىنباي، ءدارىگەرگە نەعۇرلىم ەرتەرەك قارالعان ناۋقاستىڭ مۇمكىندىگى مول ەكەنىن ايتادى دارىگەر. وكىنىشكە قاراي، كوبى ۋاقىتتى وتكىزىپ ءجۇرىپ الادى دا، اۋرۋدىڭ اسقىنعان تۇرىنە وتكەندە دارىگەرگە كەلەدى. بۇل كەزدە، امال جوق، وتا جاساۋعا ءماجبۇرمىز. ب.جاربوسىنوۆ اتىنداعى ۋرولوگيا ورتالىعىنا كەلەتىن ناۋقاستار اراسىندا بەلسىزدىك 3040 جاس ارالىعىندا 15 پايىز، 4060 جاس اراسىندا 2530 پايىز، 60 جاستان جوعارىلاردا 7080 پايىزعا دەيىن بارادى. بەلسىزدىكپەن كەلگەندەردىڭ 9095 پايىزىن ەمدەۋگە بولادى. ولاردىڭ 10 پايىزى وتامەن، قالعانى ءدارىدارمەكپەن ەمدەلەدى، دەيدى مارات ماقاجانوۆ.بەدەۋلىك جاعىنان العاندا شامامەن 40 پايىز ەرلەر، 40 پايىز ايەلدەر. قالعان 20 پايىز ەكەۋىندە دە بار بولىپ شىعاتىنىن ايتادى مامان. ەرتەرەكتە بالا بولماۋى تەك ايەلدەردەن دەپ قارايتىن. قازىرگى ستاتيستيكا وسىنداي بولىپ تۇر. سوندىقتان بالا ءسۇيىپ، ۇرپاعىن وربىتكىسى كەلسە ەرازاماتتار دا ۋاقىتتى سوزباي، دەر كەزىندە دارىگەرگە تەكسەرىلۋى كەرەك. ەرلىزايىپتىلار شاڭىراق كوتەرگەننەن كەيىن ءبىر جىلدىڭ ىشىندە ەشقانداي ساقتاندىرۋ ادىستەرىن قولدانباعان جاعدايدا بالا بولماسا، بۇعان الاڭداۋ كەرەك. ەلدە بەدەۋلىك 1516 پايىز بولسا، سونىڭ ءبارىن ەمدەپ شىعۋ مۇمكىن ەمەس. شامامەن، 10 پايىزىن ەمدەۋگە بولادى. تۋابىتكەن نەمەسە تۇقىمقۋالاۋشىلىق ارقىلى بولاتىن بەدەۋلىكتىڭ ەمدەلۋى قيىن. ولار گەنەتيكتەر مەن رەپرودۋكتولوگتارعا جۇگىنەدى. بولماعان جاعدايدا بالا سۇيۋدەن ءۇمىتتى اتاانا ەكو ءادىسىن قولدانادى. قازىر ەلىمىزدە وسى ادىسپەن دۇنيە ەسىگىن اشقان سابيلەر كوبەيىپ كەلەدى. ەڭ باستىسى، ەرلىزايىپتىلار بالالى بولۋدان ءۇمىتىن ۇزبەۋ كەرەك، دەيدى ۋرولوگ.بۇگىن, 20:10 جايىق جاعالاۋىنان 28 توننا قوقىس جينالدىبۇگىن, 19:13 ماسانچيداعى مەكتەپتەن ون جىلدا بىردەءبىر التىن بەلگى يەگەرى شىقپاعان ساپارباەۆبۇگىن, 18:24 يدليب داعدارىسى: ەردوعان، پۋتين، ماكرون جانە مەركەل ستامبۇلدا باس قوسادىبۇگىن, 17:31 ەرتەڭنەن باستاپ اقش گرين كارتا بەرۋ تالاپتارىن كۇشەيتەدىبۇگىن, 16:39 جامبىلدا مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى تاپشىبۇگىن, 15:55 مەملەكەت باسشىلارى سپورتتىڭ قاي تۇرىمەن شۇعىلدانادى؟بۇگىن, 15:29 تۋعان قىزىن زورلاپ كەلگەن قانىپەزەر 17 جىلعا سوتتالدىبۇگىن, 14:19 ساماراشىمكەنت تاسجولىنداعى اپاتتان 4 ادام كوز جۇمدىبۇگىن, 13:16 كوروناۆيرۋس تارالۋىن شەكتەۋ ءۇشىن يران بيلىگى مەكتەپتەردى جاپتىبۇگىن, 12:18 كوروناۆيرۋس: وڭتۇستىك كورەيادا ءتورتىنشى ادام قايتىس بولدىبۇگىن, 11:28 جۇرتتى شۋلاتقان گارانت 24 جانە لومباردتارىنىڭ ديرەكتورلارى ۇستالدىبۇگىن, 10:35 مىڭىنشى ماتچىن وتكىزگەن رونالدۋ تاعى دا رەكورد ورناتتىبۇگىن, 09:54 قىتايدا كوروناۆيرۋستان كوز جۇمعاندار سانى 2442گە جەتتىبۇگىن, 09:07 ستەند اتۋ: دوحادا وتكەن دودادا قازاقستاندىق ءجاسوسپىرىم التىن مەدالعا قول جەتكىزدى2 كۇن بۇرىن قوعامدىق ورىنداردا ماس كۇيىندە جۇرگەن مىڭعا جۋىق ادام جاۋاپقا تارتىلدى2 كۇن بۇرىن قازاقستاندىق بىرىككەن ارالاس جەكپەجەك فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى سايلاندى2 كۇن بۇرىن ەلباسى و پارتياسىنىڭ ساياسي كەڭەسىن وتكىزۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدى2 كۇن بۇرىن ديماش قاتەرلى دەرتتەن كوز جۇمعان تىڭدارمانىنا ءان ارنادى ۆيدەو2 كۇن بۇرىن الماتىدان 73 شاقىرىم قاشىقتىقتا جەر سىلكىندى3 كۇن بۇرىن ارداگەرلەر پارتيامەن بىرلەسە جۇمىس ىستەمەك3 كۇن بۇرىن تۇركىستاندىق دارىگەرلەر كلينيكالىق ولىمگە ۇشىراعان ناۋقاستى قۇتقاردى3 كۇن بۇرىن ايتىستى مەكتەپ باعدارلاماسىنا ەنگىزۋ ۇسىنىلدى3 كۇن بۇرىن پارتيا بىردەءبىر سۇراقتى ەسكەرۋسىز قالدىرمايدى3 كۇن بۇرىن ۇشاعىنىڭ قۇلاۋىنا قانداسىمىز ەمەس، قاناتقا قاتقان مۇز كىنالى ەكەن3 كۇن بۇرىن پارتيانىڭ پارمەنىمەن ءبىر اۋىل گازبەن قامتىلدى3 كۇن بۇرىن الپىس جىل جوندەۋ كورمەگەن اۋرۋحانا بيىل تولىق جوندەلىپ بىتپەك3 كۇن بۇرىن قوردايداعى تارتىپسىزدىككە بايلانىستى 90 قىلمىستىق ءىس قوزعالدى ۆيتسەمينيستر3 كۇن بۇرىن كتە ءدىني ارازدىقتى قوزدىرماق بولعان اتىراۋلىق جازالاندى3 كۇن بۇرىن حالىقتىڭ سۇيىكتىسى دارىگەر اجەنوۆ3 كۇن بۇرىن بەيبىت جيىن ءھام بەيبەرەكەتسىزدىك3 كۇن بۇرىن ەلباسى قابىلداۋىندا بولدى3 كۇن بۇرىن باقتى قولداۋعا ناقتى شارالار قاجەت4 كۇن بۇرىن پرەزيدەنت داۋرەن اباەۆقا تاپسىرما بەردى4 كۇن بۇرىن اكىمنىڭ قابىلداۋىنا ەندى ەلەكتروندى كەزەكپەن جازىلا الاسىز4 كۇن بۇرىن تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكى كىمدەرگە جەڭىلدەتىلگەن قارىز بەردى؟4 كۇن بۇرىن اتىراۋدا ءۇش اۋىسىمدا وقىتاتىن 12 مەكتەپ بار4 كۇن بۇرىن الماتى تۇرعىندارىنا گاز تارتۋ ءۇشىن پايىزسىز نەسيە بەرىلەدى باقىتجان ساعىنتاەۆ4 كۇن بۇرىن ارال اۋدانىندا تۇيە ءسۇتىن قابىلداۋ بەكەتتەرى اشىلدى |
ەلوردادا قايتا اشىلعان ساۋدا ورتالىقتارى قالاي جۇمىس ىستەپ جاتىر20 مامىر 21:33نۇر سۇلتان. قازاقپارات ەلوردالىق پوليتسيا دەپارتامەنتى ۆولونتەرلەرمەن بىرىگىپ، قايتا اشىلعان ساۋدا، ويىن ساۋىق ورتالىقتارىنداعى سانيتارلىق تالاپتاردى تەكسەردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.بۇگىنگى اكتسيا كوروناۆيرۋس كەزىندەگى قاۋىپسىزدىك شارالارى تۋرالى حالىقتى اقپاراتتاندىرۋعا باعىتتالعان. ياعني، قازىر توتەنشە جاعداي رەجيمى اياقتالدى دەپ، كوپتەگەن ادامدار قاۋىپسىزدىك شارالارىنا نەمقۇرايلى قاراي باستادى. الايدا، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىن جۇقتىرعاندار سانى كوبەيگەنىن حابارلاۋدا. تيىسىنشە قاۋىپسىزدىك شارالارىن كۇشەيتۋ قاجەت. بۇگىنگى اكتسيادا ءبىزدىڭ ەرىكتىلەر تۇرعىندارعا، اسىرەسە قاۋىپسىزدىك شارالارىن ساقتامايتىندارعا قاۋىپسىزدىك شارالارىن ەسكەرتەدى ، دەدى نۇر سۇلتان قالاسى ۆولونتەرلەر شتابىنىڭ ءتوراعاسى شىڭعىس تىلەۋلين.ونىڭ ايتۋىنشا، قازىر قالانىڭ ءتۇرلى نۇكتەلەرىندە 500 بەلسەندى ۆولونتەر جۇمىس ىستەپ جاتىر. ودان بولەك، كومەك كورسەتۋگە جۇگىنگەن 2 مىڭ ۆولونتەر رەزەرۆتە تۇر. ۆولونتەردىڭ ەكسپرەسس مەكتەبىندە وقىپ جاتقان ەرىكتىلەر دە ولاردىڭ قاتارىن تولتىرماق.ءار ۆولونتەردىڭ كۇندەلىكتى تاعاممەن جانە كولىكپەن، جەكە قورعانىس قۇرالدارىمەن قامتاماسىز ەتەمىز. سونىمەن بىرگە، بىزدە جەكە كولىگى بار اۆتوۆولونتەرلەر بار. ولاردىڭ جانارمايىن تولتىرا المايمىز، سەبەبى بۇل وزدەرىنىڭ ەرىكتى جۇمىسى. كەز كەلگەن تىلەك ءبىلدىرۋشى 109 نومىرىنە حابارلاسىپ، ەرىكتىلەر قاتارىنا قوسىلا الادى. ءبىراق، ك ۆ ي كەزىندە قاۋىپسىزدىك ءۇشىن ايەلدەرگە 30 جاسقا دەيىن، ەرلەرگە 40 جاسقا دەيىن شەكتەۋ قويىپ وتىرمىز ، دەدى ول. سونىمەن بىرگە، شتاب ءتوراعاسى ماسكالاردىڭ بارىنە بىردەي تاراتىلمايتىنىن ەسكەرتتى.ءبىزدىڭ اكتسيانىڭ ماقساتى ماسكا تاراتۋ ەمەس. ەڭ الدىمەن حالىققا قاۋىپسىزدىك شارالارىن تۇسىندىرۋگە باعىتتالعان. ال ەگەر ادامنىڭ ماسكا الۋعا ماتەريالدىق جاعدايى جەتپەسە، ماسكانى تەگىن بەرەمىز. ويتكەنى، قازىرگى ۋاقىتتا قالامىزدا ماسكا دەفيتسيتى جوق. كەز كەلگەن ءدارىحانادان بەكىتىلگەن باعادا ساتىپ الۋعا بولادى ، دەدى ش. تىلەۋلين. ءوز كەزەگىندە ساۋدا ويىن ساۋىق ورتالىعىنىڭ اعا اكىمشىسى ايگەرىم سەمبايەۆا عيماراتتاعى قاۋىپسىزدىك تالاپتارىن ءتۇسىندىردى.ءبىزدىڭ ورتالىقتىڭ 76 دۇڭگىرشەگى بۇگىن قايتا اشىلدى. بارلىق بۋتيككە سانيتارلىق نورمالاردى ساقتاۋ تۋرالى ەسكەرتۋ جىبەردىك. ياعني، قىزمەتكەرلەر ماسكا تاعىپ، قولعاپ كيىپ، كەلۋشىلەردىڭ دەنە قىزۋىن تەكسەرۋى ءتيىس. سونىمەن بىرگە، انتيسەپتيكتەر قويىلىپ، ارا قاشىقتىق ساقتاۋ ءۇشىن ەدەنگە بەلگىلەر جاپسىرىلۋى كەرەك ، دەدى ول. عيماراتتىڭ بارلىق كىرەبەرىسىندە، ليفت ماڭىندا جانە دارەتحانالاردا انتيسەپتيك قۇتىلارى ورناتىلعان.كلينينگتىك كومپانيا ءار 3 ساعات سايىن ەدەندى ارنايى قۇرالمەن تازالايدى. ەسكالاتور تۇتقاسى، ليفت باتىرمالارى دا سانيتايزەرمەن وڭدەلەدى. دارەتحانالاردا كۇنىنە ەكى رەت كۆارتس جاسالادى. ورتالىققا كەلۋشىلەرگە قولعاپ كيۋ مىندەتتى ەمەس، ءبىراق ماسكاسىز كىرگىزىلمەيدى. ءبىز ولاردى ماسكا ساتىپ الۋ ءۇشىن ءدارىحاناعا جىبەرەمىز ، دەدى ءا. سەمبايەۆا. ايتا كەتەيىك، 20 مامىردان باستاپ نۇر سۇلتان مەن پەتروپاۆل قالالارىندا ساۋدا، ويىن ساۋىق ورتالىقتارى مەن قوعامدىق مونشالار قايتا اشىلدى. ءبىراق، ويىن ساۋىق الاڭدارى، فۋدكورتتار، كينوتەاترلار ازىرگە ىسكە قوسىلمايدى. |
شىمكەنت: مەملەكەتتىكجەكەشەلىك ارىپتەستىك اياسىندا 30 جوبا ىسكە اسىرىلۋدا ادىرنا ۇلتتىق پورتالىشىمكەنت قالاسىندا مەملەكەتتىكجەكەشەلىك ارىپتەستىك اياسىندا ينجەنەرلىكينفراقۇرىلىم جۇيەلەرىن سالۋ، قىزمەتتەر مەن جۇمىس ساپاسىن ارتتىرۋ مەن بيۋدجەت جۇكتەمەسىن تومەندەتۋ ماقساتىندا بيىل 30 جوبا ىسكە اسىرىلىپ جاتىر.بۇل جونىندە قر پرەزيدەنتى قاسىمجومارت توقاەۆپەن كەزدەسۋ بارىسىندا قالا اكىمى مۇرات ايتەنوۆ باياندادى.بيىل شىمكەنتتە مەملەكەتتىكجەكەشەلىك ارىپتەستىك ارقىلى 34 ملرد.تەڭگە كولەمىندە ينۆەستيتسيا تارتىلىپ، 30 جوبا ىسكە اسىرىلىپ جاتىر ەكەن. اتاپ ايتقاندا، ءبىلىم بەرۋ 2 جوبا، دەنساۋلىق ساقتاۋ 6 جوبا، سپورت 4 جوبا، اباتتاندىرۋ 15 جوبا، توتەنشە جاعداي 1 جوبا، اۋىل شارۋاشىلىعى 1 جوبا، باسقا دا سالا بويىنشا ءبىر جوبا اتقارىلىپ جاتىر.سونىمەن قاتار، 54 ملرد.تەڭگەنى قۇرايتىن 8 جوبانى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانۋدا. ونىڭ ىشىندە ينجەنەرلىكينفراقۇرىلىم 4 جوبا، كولىك ينفراقۇرىلىمى 2 جوبا، سپورت 1 جوبا، دەنساۋلىق 1 جوبا.شاھار باسشىسى ناتيجەسىندە جەكە ينۆەستيتسيا تارتۋ ارقىلى 59,9 ملرد.تەڭگەگە بيۋدجەت جۇكتەمەسى تومەندەتىلەتىنىن مالىمدەدى. |
تۋعان اناسىنداي قامقورلىق جاسادىكەلۋ قاينارى: شينجياڭ گازەتى 20171210 11:02:4327 قاراشا. قورعاس اۋدانى قاليا كوشەسى وڭتۇستىك 4 كوشەسىنىڭ 195 ءنومىرلى اۋلاسىنان اۋىق اۋىق كۇلكى ەستىلەدى. بالاۋىز شامنىڭ جارىعىندا تاجىنيسا پالتاجى اپاي بالا شاعاسى، نەمەرە شوبەرەلەرىنىڭ ىزگى تىلەگى ىشىندە 80 جاسقا تولعان تۋىلعان كۇنىن قۇتتىقتاپ جاتىر.شەشە، تۋىلعان كۇنىڭىز قۇتتى بولسىن!، دەپ كەنجە ۇلى حان يە تاجىنيسا اپايدى مەيىرلەنە قۇشاقتاپ بالكۇلشەدەن شەشەسىنە ءدام تاتقىزدى، بالا كەزىمدە، شەشەم مەنى وسىلاي باققان بولاتىن، دەدى ول، تاجىنيسا اپاي ۇلىنىڭ ءسوزىن ەستىپ اسەرلەنگەنىنەن كوزىنە ىستىق جاس الدى.حان يە مەن تاجىنيسا اپايدىڭ انا بالا ماحابباتى وتكەن عاسىردىڭ 80 جىلدارىنان باستالعان. ول كەزدە حان يەنىڭ اتا اناسى ەكەۋى دە قىزمەتشى بولعاندىقتان، ۇيىندە بالا قارايتىن ادام جوق ەدى، تاجىنيسا اپاي ولاردىڭ جاعدايىن كورگەننەن كەيىن: كۇندىز بالانى ماعان اكەپ تاستاڭدار، كەشتە قىزمەتتەن تۇسكەندە الىپ كەتسەڭدەر بولدى، دەدى، اپايدىڭ شىن ىقىلاستى كومەگى حان يەنىڭ اكە شەشەسىنىڭ كوڭىلىن الاڭسىز ەتتى.تاجىنيسا اپايدىڭ ۇلى ابدۇسامەت روزى حان يە جونىندە: جيانجيان ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ كەنجەسى، بالالاردىڭ جەتىنشىسى، توپ تومپاق سۇيكىمدى تەنتەك بولاتىن، دەدى. ونىڭ وسى ءبىر اۋىز سوزىنەن ونىڭ وسى حانزۋ ءىنىسىن قانشالىق جاقسى كورەتىنىن بىلدىك. ول تاعى بىلاي دەدى: ول كەزدە ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ بالالارى نەگىزىنەن ەرجەتىپ كەتكەن، حان يە ءالى ءبىر جاسقا تولماعان كەز ەدى، ءبارىمىز ونى قاتتى ەركەلەتەتىنبىز. كوپشىلىك ۇنەمى دوڭگەلەنىپ وتىرىپ، دۇتتار شالىپ، ءان شىرقايتىنبىز. ءان مەن كۇيگە تولى وسىنداي ورتادا ەرجەتكەن حان يە، ريتىمگە ايرىقشا سەزىمتال، مىنەزى دە اشىق جارقىن بالا بولىپ ءوستى، ءبىر توپ ۇيعۇر دوستارى بار بولاتىن.ءتىلشى تاجىنيسا اپايدىڭ ۇيىنە بارىپ جاعداي ۇعىسۋ بارىسىندا مىنالاردى ءبىلدى: تاجىنيسا اپايدىڭ 6 بالاسى بار، ءبىر ءۇيلى جان تاجىنيسا اپايدىڭ جۇبايىنىڭ ەڭبەكاقىسىنا سۇيەنىپ تىم جۇپىنى كۇن كەشىرسە دە، تاجىنيسا اپايدىڭ ۇيىندەگىلەر ءتاتتى ءدامدى بولا قالسا بولعانى ەڭ الدىمەن كىشكەنتاي حان يەنى ەسكەرەتىن. حان يەنىڭ اكە شەشەسى قىرىنان قىسىلىپ ۇنەمى تاجىنيسا اپايدىڭ قولىنا اقشا ۇستاتىپ، العىسىن بىلدىرمەكشى بولسا دا، تاجىنيسا اپاي راقىمەت ايتىپ، ءبىر تيىن المايتىن.تاجىنيسا اپاي وتكەندى ەسكە العاندا ءوز بالاسىن باققانعا كىسىدەن اقى الا ما ەكەن؟ دەيدى، كەزىندە سول كوشەدە حانزۋ، ۇيعۇر، حۇيزۋ ۇلتىنان قۇرام تاپقان 10 نەشە سەميا وتىرادى ەكەن، كىم ۇيىندە جۇمىس قاربالاستىعىنان، تاماق جاساۋعا مۇرساسى تيمەگەندە، كورشىنىڭ ۇيىنە بارىپ بىرگە تاماقتانا سالاتىن، تۋىسشىلاپ الىس جەرگە بارماقشى بولعاندا ءۇيدىڭ كىلتىن كورشىگە تاپسىرىپ كەتەتىن ىستەر كوپ بولاتىن، كوپشىلىك بەينە ءبىر ءۇيلى جاندارداي تاتۋ ءتاتتى تۇرمىس كەشىرەتىن. ارادا كوپ جىلدار ءوتىپ، نەشە رەت قونىس جاڭالاعان بولسا دا، سول كەزدەگى كورشىلەردىڭ ءبىر بىرىنە سۇيىسپەنشىلىگى باياعىسىنداي قويۋ بولدى.تاجىنيسا اپاي حانزۋ ۇلىن اق شايگە نان شىلاپ، سورپاعا لوبى قايناتىپ بەرىپ باعىپ، ساۋ دەنەلى ەرجەتكىزدى، ۇلتتار ىنتىماعى كىشكەنتاي حان يەنىڭ جۇرەگىندە سول كەزدەن باستاپ تامىر تارتتى. كۇندەر ءوتىپ، جىلدار جىلجىپ، حان يە تاجىنيسا اپايدىڭ ۇيىندە 6 جاسقا كەلگەنشە تۇرىپ، مەكتەپكە تۇسەر الدىنداعى دايىندىق كلاسقا كىرەتىن كەزىندە كەتتى.شەشە دەگەن ءبىر اۋىز ءسوز انا بالا ماحابباتىن بايلادى. حان يە قازىر تاجىنيسا اپايمەن بىرگە تۇرماسا دا، 30 نەشە جىلدان بەرى تاجىنيسا اپايمەن ۇزبەي بارىس كەلىس جاساپ كەلەدى. مەرەكە مەيرام سايىن تاجىنيسا اپايعا امانداسا بارىپ تۇرادى. الىسقا وقۋعا كەتكەن، قىزمەتكە شىققان، ۇيلەنىپ، باسىنا وتاۋ تىككەن، پەرزەنت سۇيگەن ماڭىزدى كەزدەردە تاجىنيسا اپاي ونى ۇنەمى قۇتتىقتاپ، ىزگى تىلەگىن ءبىلدىرىپ كەلەدى. جاسىم ۇلعايدى، بالالارعا از دا بولسا ەستەلىك قالدىردىم، دەدى تاجىنيسا اپاي. بيىل جازدا تاجىنيسا اپاي 2 اي ۋاقىت جۇمساپ حان يەنىڭ ۇيىنە ارناپ ءبىرقانشا ءتور كورپە تىگىپ بەردى.تۋعان اناسىنداي قامقورلىق جاساپ، ۇلتتار ىنتىماعىن قىزمەت پەن تۇرمىستىڭ ءار قىرىندا ايگىلەدى. قازىر حان يە قىزمەت ىستەيتىن قورعاس اۋدانىنىڭ لانگان قىستاعىنداعى حالىقتىڭ 90تەن استامى از ۇلت، قىزمەت قاجەتىنەن شىعۋ ءۇشىن، تاجىنيسا اپاي مەن ونىڭ بالالارى حان يەگە ۇيعۇر ءتىلىن ۇيرەتتى. حان يە قىزمەتتە، تۇرمىستا قيىنشىلىققا ۇشىراعاندا ولارعا سىرىن ايتىپ، اقىل كەڭەس سۇراپ تۇرادى، ەكى ءۇيلى جان تىعىز قارىم قاتىناس جاساپ، ءبىر ءۇيلى جانداي تاتۋ ءتاتتى تۇرمىس كەشىرىپ كەلەدى. |
, : ەكى اي بۇرىن رەسپۋبليكالىق پارتيياسى جانىنان بالالار قۇقىعىن قورعاۋ كەڭەسى قۇرىلعان بولاتىن. جاڭادان اشىلسا دا, بالالاردىڭ قۇقىعى مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىن دەرەۋ قاراستىرۋعا كىرىستى. كەڭەس توراعاسىنىڭ ورىنباسارى دينارا زاكيەۆامەن ومىردىڭ گۇلى بالالار جايلى تىلدەسىپ, ماسەلەلەردى شەشۋ جولدارىنا توقتالدىق. اڭگىمەمىزدىڭ باسىن باقىتتى وتباسى جول كارتاسىنان باستاساق. ماقساتى مەن مىندەتتەرى قانداي? بۇل جوبا كۇللى قازاقستان بويىنشا ىسكە اسىرىلىپ جاتىر. بۇرىن قاناتقاقتى جوبا رەتىندە بىرنەشە ايماقتا باستاعان ەدىك. سونىڭ ناتيجەسى قۋانتىپ, ەندى اۋقىمىن كەڭەيتۋدى كوزدەپ وتىرمىز. مينيسترلىكتەر مەن ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىم وكىلدەرىنەن قۇرالعان ەكسپەرتتىك توپ بولىپ ايماقتارعا ىسساپارعا شىعامىز. بالالار قۇقىعى قالاي قورعالىپ جاتىر, وڭىردەگى احۋال قانداي دەپ زەرتتەۋ جۇرگىزەمىز? ماسەلەن, اقمولا وبلىسىنداعى شورتاندى اۋىلىندا بالالاردىڭ بارى جۇزۋگە قاتىسادى ەكەن. ششۋچينسكتەگى بالالار ۇيىندە اتااناسىز بالالاردىڭ سانى بار بولعانى التاۋ. قالعاندارىن اتاانالارى بىر اپتاعا نە بىر تۇنگە قالدىرىپ كەتەدى ەكەن. وسىلايشا, ول جەر بۇگىندە وتباسىن قولداۋ ورتالىعىنا اينالىپ وتىر. جول كارتاسىنىڭ ۇسىنىستارىنا وزىمىز بارىپ, ارالاعان مەكەمەلەردىڭ تاجىريبەسىن ەنگىزەمىز. سونىمەن بىرگە, بالاعا ارنالعان قالا جوباسىن جول كارتاسىنا قوسىپ وتىرمىز. ويتكەنى بالالارعا ارنالعان ينفراقۇرىلىمدار, سونىڭ ىشىندە بالالار الاڭى, الاڭقايلار, قاۋىپسىز اۋماقتار بولۋىن قاداعالاۋ كەرەك ارى جاسوسپىرىمدەرگە كەرى اسەر ەتىپ, جامان ادەت جۇقتىرۋى مۇمكىن ورىنداردىڭ مەكتەپتەن الىس جەردە ورنالاسۋى تيىس. وسىعان قاتىستى ارنايى جۇمىس اتقارىلادى. پارتيياسىنىڭ قوعامدىق قابىلداۋلارى بويىنشا بىرىڭعاي الەۋمەتتىك تەرەزەلەر اشىلعانىن بىلەسىزدەر. بۇل جوبا حالىققا كومەكتىڭ اياسىندا ىسكە اسىرىلىپ وتىر. بۇگىندە 2500 وتىنىش ساتتى شەشىلگەن. سونىڭ بىرقاتارى جۇمىسپەن قامتۋ جانە بالالاردى بالاباقشاعا ورنالاستىرۋ ەكەن. سونىمەن قاتار بىزدىڭ كەڭەس مۇشەلەرى جۇزەگە اسىراتىن جوبالار دا بار. ايتالىق, قازاقستاننىڭ ىسكەر ايەلدەرى جاردەم جوباسىن قولعا الدى. مۇنىڭ اياسىندا دەكرەتتە وتىرعان ايەلدەر قوسىمشا ماماندىق يگەرە الادى. كوبىنە ۇيدە وتىرىپ ىستەي بەرەتىن مانيكيۋر, ماسساج, اسپازدىقتى وقىپ الادى. مەكەمەلەرگە ترانسفورماتسييا شارالارىن جۇرگىزىپ, قىزمەت اياسىن كەڭەيتكىمىز كەلەدى. مىسالى, جاستار رەسۋرستىق ورتالىقتارىنىڭ بازاسىندا وتباسىن قولداۋ ورتالىقتارىن اشۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. ارنايى بىلىم العان ماماندار ەش شارالارعا قاتىناسپايتىن جاستارمەن جۇمىس ىستەيتىن جۇيەسىن ەنگىزەمىز دەگەن جوسپار بار. ويتكەنى اتالعان توپ ومىردە اداسۋى ابدەن مۇمكىن. سونىڭ الدىن الۋىمىز كەرەك. ولارمەن تىلدەسىپ, قىزىعۋشىلىقتارى تۋرالى سۇراپ, وز جولىن تابۋعا باعىت بەرەدى. مىسالى, سپورت سەكتسييالارىنا جازىلۋعا كەڭەس بەرۋى مۇمكىن. شىنى كەرەك, بۇگىندە وتباسىنداعى زورلىقزومبىلىق ماسەلەسى ورشىپ تۇر. كۇنى كەشە تۇركىستان وبلىسىندا وگەي انانىڭ ۇش قىزىنا كورسەتكەن قورلىعىن ەستىپ, جانىمىز تۇرشىكتى. مۇنداي جاعدايدى بولدىرماۋ ۇشىن نە ىستەۋ كەرەك? وتباسىندا زورلىق بارجوعىن انىقتاۋ وڭاي ەمەس. الدىن الۋ ۇشىن بىرنەشە شارالار ەنگىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. بىرىنشىسى سەنىم تەلەفونىنا 111 نومىرى بويىنشا حابارلاسىپ, جاعدايدى ايتۋ. جەلى بىرنەشە جىلدان بەرى ىستەپ كەلەدى. مىسالى قاڭتاردا 800 ادام, ناۋرىزدا 2000 ادام حابارلاسقان. سەنىم تەلەفونىنا شىققان ەڭ كىشكەنتاي بالانىڭ جاسى ۇشتە ەكەن. سويتسەك, ۇيدە جالعىز قالىپ قويىپتى. بارلىق وڭىرلەرگە اقپارات تاراتىپ, بالالاردىڭ وز قۇقىعىن بىلۋ كەرەگىن ايتىپ جۇرمىز. مەكتەپتەردە دە ونداي مالىمەت ىلىنىپ تۇر. بالالار عانا ەمەس, اتاانالار دا سەنىم تەلەفونى بار ەكەنىن بىلسە دەيمىز. ويتكەنى كورشىلەرى نەمەسە تۋىستارى زورلىق كورسەتىلىپ جاتقانىن بىلسە, بىزگە ايتسىن. ەشكىم بەيجاي قاراماسا ەكەن. شىنىندا, كورشىنىڭ ۇيىندە نە بولىپ جاتقانىن كوبى بىلەدى. تەك ارالاسقىسى كەلمەيدى. قاراپ تۇرساڭىز, بار بولعانى بىر نومىردى بەرىپ, حابارلاۋ عانا. ودان كەيىنگى ماسەلەمەن ۋچاسكەلىك پوليتسييا اينالىسادى. وتباسى باقىلاۋعا الىنادى. ۆەدومستۆوارالىق بايلانىستىڭ دا مۇندايدا ماڭىزى زور. مەكتەپتەگى پسيحولوگ, پەداگوگ, ۋچاسكەلىك پوليتسييا قىزمەتكەرى بارى بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋى كەرەك. بىزدىڭ كەڭەسكە بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندار مەن ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار مۇشە. سەبەبى, بارلىعىمىز كۇش بىرىكتىرسەك, قولىمىزدان كوپ نارسە كەلەدى. ەل بويىنشا اۋقىمىمىز ۇلكەن, وتباسى ماسەلەسىن شەشە الاتىن الاڭنىڭ پروتوتيپى بولىپ وتىرمىز. بۇگىندە مەملەكەت الەۋمەتتىك الجۋاز توپتارعا كوپ كومەك بەرەدى. دەگەنمەن كوپشىلىگى بۇدان بەيحابار. وسىنى ەسكەرە وتىرىپ, ارنايى بروشيۋرالار ازىرلەدىك. وندا تولىق اقپارات بار. بروشيۋرالاردى ار ۇيگە تاراتىپ شىققىمىز كەلەدى. سول ۇشىن ۇيدىۇيدى ارالاپ, ار وتباسىنىڭ قولىنا جەكە تابىستايمىز. ەلىمىزدەگى بۇكىل وتباسىنىڭ احۋالىمەن تانىسىپ, كىمنىڭ كومەككە زارۋ ەكەنىن بىلسەك دەيمىز. وسىدان بارىپ الدا قانداي شارالار اتقارىلاتىنىن, قالاي دامۋ كەرەگىن, ورىن العان جاعدايلاردى وڭتايلى شەشۋ ادىستەرىن انىقتايمىز.باقىتتى وتباسى جول كارتاسىبالاعا بەيجاي قاراماساق ەكەن...بالالار قۇقىعىن قورعاۋ كەڭەسىدينارا زاكيەۆاموبيلدى بانكينگ قارقىندى وسىپ كەلەدىەلباسى امەريكاعا بارادى |
ئەقىليفۇن سېتىۋېلىش ھەققىدە ياردەمئىزدىنىش تورىئىزدىنىش مۇنبىرى ئېلېكترون مەھسۇلاتلار ئەقىليفۇن سېتىۋېلىش ھەققىدە ياردەم428 يوللانغان ۋاقتى 201281 23:16:14ئەقىليفۇن سېتىۋېلىش ھەققىدە ياردەمقايسى كۈنى ئېھتىياتسىزلىقتىن تېلىفۇنۇمنى يۇقىتىپ قۇيۇپ، ئىككى كۈندىن بۇيان تېلىفۇن تاللاپ بۇلالماي كەتتىم.ئالما تېلىفۇن ئالاي دىسەم مەن مۆلچەرلىگەن پۇلغا 3 ئەۋلات ئالمىنىڭ ئىككىنجى قول تېلىفۇنى كەلگۈدەك . 800 ئالاي دىسەم، يېقىندا 8 چىقسا دەپ ساقلاپ ئولتۇرغان .ھازىرقى نىشان : ئاندىرويىدمىنىڭ تاللىغىنىم 3ئەمدىكى گەپتە بۇ تېلىفۇننىڭ چۈشەندۈرۈشىدە, دەپ يېزىقلىقكەن .1. زادى بۇ تېلىفۇن تېلىفۇنمۇ ؟ ياكىتورنى قوللايدىغان تېلىفۇنمۇ ؟2. بۇ تېلىفۇننىڭ 3 سۆرەت تارتىشى قانداقراق ، ئىكران ئەينەنلىگىچۇ ؟3. ئاندىرويىد 2.3 بىلەن 4.0 نىڭ پەرقى بەكلا زورمۇ ؟4. ئاندىرويىد ھەقىقەتەن ئۆتكۈنچى دەۋىردىكى ئەقىلىيفۇن سېستىمىسىمۇ ؟ئەقىلىيفۇن ئىشىلتىۋاتقانلارنىڭ 20002500 يۈەن ئەتىراپىدىكى باشقا تېلىفۇنلارنىمۇ تەۋسىيە قىلىشىنى ئۈمىد قىلىمەن .كۆپنىڭ ئەقىلى كۆپ ئەمەسمۇ يوللانغان ۋاقتى 201282 07:50:42ئەقلىيفۇن سىتىۋالماقچى بولسىڭىز مىنىڭ كۈچلۈك تەۋسىيەم بىلكاننىڭ ئەقلىيفۇنى 1280يۈەنغۇ دەيمەن، ئاندىن قالسا ئەسىر ئاندروئىدلىق يېڭىدىن بازارغا سىلىنغان ئەقلىيفۇنى بۇ سەل ئەرزانراق، لىكىن ئىككىلىسىلا بولىدۇ. ھامان كىلەر يىلى 8 ئوموملىشىپ بولىغچە ياخشى پايدىلىنالايسىز، سەپلىمىلىرىمۇ يامان ئەمەس.بۇ قىتىم ئۈرۈمچىگە بارغاندا مەنمۇ بۇلاردىن بىرنى ئىلىشنى نىيەت قىلدىم.ئۇنى بۇنى ، يەھۇدىي ئۇنداق دەپ تەرىپىنى قىلىمىز؛ ئۇيغۇرغا كۆڭۈل بۆلۈش كىرەكمۇ؟ دەيمىز يەنىلا ھەركەت مۇھىم، مۇشىمۇ بىر خىل كۆڭۈل بۆلۈش. مۇشۇ 7ئاينىڭ 28كۈنىدىكى جىياڭسۇدا بولغان چوڭ كۆلەملىك قالايمىقانچىلىقمۇ ياپۇن قەغەز زاۋۇتىغا قارشى بولغان ئىشلار، دەپ كەلسەك گەپ جىق. گەپنىڭ قىسقىسى باشتا دىگىنىمدەك. يوللانغان ۋاقتى 201282 07:58:27بۇ دەل مەن ئىشلىتىۋاتقان تېلېفون ئەينى ۋاقىتتا 4 ئاي بۇرۇن 3000 سوم ئىدى ، ھازىر 1900 سومغا چۈشۈپتۇ ، بۇ تېلېفوننىڭ ۋە ئىككى خىل تور ئۆلچەمدىكىسى بار ، لېكىن قوش كارتىلىق ئەمەس ، مېنىڭ ئىشلىتىۋاتقىنىم جوڭگۇ تېلگىراف نۇسخىسىدىكى تورىنى قوللايدىغىنى .مەن بۇ تېلېفوننى تۇنجى قېتىم ئېلىپلا ئېكراننىڭ سۈزۈكلۈكى ۋە دىن بەكلا رازى بولغان ئىدىم ، بىۋاستە 3فىلىم كۆرەلەيىز كۆزەينەك تاقاش ھاجەتسىز ، بۇ تېلېفون تېگىدىن ئۇيغۇرچە قوللىمايدۇ يەنى ھەرپلەر ئۇلانمايدۇ، لېكىن خەت نۇسخىسى قاچىلاش ، ۋە نى ئىشلىتىش ئارقىلىق ئۇيغۇرچە تور بەتلەرنى 100 نورمال زىيارەت قىلغىلى بولىدۇ .ئورگان تەرەپ 4.0 سېستىمىسنى تەمىنلىگەن بولسىمۇ مەن ، ھوقۇقى ئېلىش ، قۇلۇپنى يېشىش ، نى يېڭىلاش قاتارلىق مەشغۇلاتلارنى ئېىپ بارغانلىقىم سەۋەبلىك 4.0گە يېڭىلاش ھوقۇقىغا ئېرىشەلمىدىم ، ئىشقىلىپ بۇ تېلېفوندىن مەن رازىيادىڭىزدا بولسۇن ھەرقانداق ئەقلىفوننىڭ كەمچىلىكى باتارىيىسى ئۇزۇن يەتمەيدۇ .بۇ تېلېفوننىڭ نۇسخىقسىنىڭمۇ نەچچە خىلى بولۇپ جوڭگۇ تېلگىراف نۇسخىسى ، ئامرىكا تېلگىراف نۇسخىسى .... قاتارلىق تۈرلىرمۇ بار نۇسخىسىنىڭمۇ مۇشۇنداق ھەر خىل رايون نۇسخىلىرى بار يوللانغان ۋاقتى 201282 15:20:25بىلكاننى ئېلىشىڭىزنى كۈچلۈك تەۋسيە قىلمەن.ئۇيغۇرچىنى 100 قوللايدۇ،ھەم مەشغۇلات جەريانىدا شۇنداق يەڭگىل ئىشلەيدىكەن.تېخى بۈگۈن بىرنى زاكاس قىلىپ قويدۇم،باھاسى 1150سوم.تەپسىلاتىنى ھەل تۇرۇپ يوللاپ قۇياي. يوللانغان ۋاقتى 201282 15:37:20بىلكاننىڭ سى زادى قانداق؟ بىر ئۇچۇر ئالايلى بۇ توغرىسىدا..... يوللانغان ۋاقتى 201282 21:19:55بىلكان دېگەن بىلەن يەنىلا تاغتۇرا يانفۇننىڭ قېپى ئۇيغۇرچىلاشتۇرۇلغان نۇسخىسى خالاس.سىز 1000سومغا ئېلىپ تېشىغا چىقىپلا كۆرسەتسىڭىز 500 يۈەنگە ئالامدۇ يوق شۇنىمۇ ئويلىشىپ قويۇش كېرەك.بىز تېخى كومۇنىزىمغا يەتكەنبايلار بولمىغانكى يېڭىسى چىقسا كونىسى سېتىپ ئۈستىگە قوشۇپ نوچىسىنى ئالماشتۇردىغان بولغانكى سەل دىققەت يوللانغان ۋاقتى 201282 23:55:57ئىسمىڭىز 428 كەن،مەن سىزگە 328 نى تونۇشتۇراي.بۇ تېلېفۇن تېلېگىرا ۋە كۆچمە،بىرلەشمىنى قوللايدۇ،قوش كارتىلىق، نىڭ خېلى ئوبدان چىققان تېلېفۇنلىرىنىڭ بىرى،ئويغۇرچىنى زاۇۋت ھالىتىدىلا قوللايدۇ،ئاندىرويىد .4.0 يۇقىرى نەشىرى قوللايدۇ. ئەمما روم سەل ئاز.مىنىڭ تاپقانلىرىم 4 كە بارىدۇ.3ئەۋلاد ئايفون بىلەن ئىشلىتىۋاتىمەن،كۆپ پەرىق بايقىمىدىم،ئاساسلىق بايقىغىنىم ئايفونغا قارىغاندا توكى سەل ئاز يىتىدىكەن.تىپى 328,328,328 دەپ بار. ئەڭ ياخشىسى،باھاسىمۇ مۇۋاپىق،توردىن كەلتۈرسىڭىز 2040 كوي ئەتىراپىدا،كىرا بىلەن قوشۇلۇپ 2100 گە بارىدۇ.ئۈرۈمچىدە بولسىڭىز جوڭشەن تېلېفۇن بازىرى 2قەۋېتىدىن،باشقا يەردە بولسىڭىز ۋاكالىتەن ئەكەلتۈرۈپ ئىشلىتىپ كۆرۈڭ. يوللانغان ۋاقتى 201283 00:15:41717 يوللانغان ۋاقتى 201283 02:58:51يۇقارقى ئىلاننىڭ نېگىزلىك نۇقتىسى : رام:م512 يوللانغان ۋاقتى 201283 04:54:515 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلگەپ قىلغاندا سەل دىققەت قىلىلى!قاچانمۇ نامراتلىقتىن قۇتۇلارسەم ئۇيغۇرۇم. يەرزاتنىڭ ئىمزاسى قاچان ئۇيغۇر ئۇيغۇرنى قوللايدىغان بولغاندا . يوللانغان ۋاقتى 201283 04:58:08بىلكاننىڭ ئاۋۇ يانفونى بولىدىكەن. ئىشلەتسىڭىز پۇشايمان قىلمايسىز. يوللانغان ۋاقتى 201283 09:57:49ئۇنداق بولسا شيامى،كۇلپەد قاتارلىق تېلفۇنلارمۇ تاغ تۇرا تېلفۇنىمۇ؟ قۇلىڭىزدىن قانچىلىك ئىش كېلىدۇ؟ ئالدى بىلەن شۇنى ئويلاڭ، بىلكان تېلفۇنى بىلكان پەدلېرىنى قانچىلىك ئەجىر بىلەن بازارغا چىققانلىقىنى سىز بىلەمسىز؟ ئالدى بىلەنبىلكان شېركىتىنىڭ ئۇيغۇر تىل يېزىقى ئۈچۈن نۇرغۇن ئەجىر سىڭدۈگەنلىكىگە ئاپىرىن ئۇقۇش كېرەك.شەخسەن مەن ئۆزەم بىلكان شېركىتىنى،مۇھىمى ئۇيغۇر تېلى ئۈچۈن سىڭدۈرگەن ئەجىرىنى قوللاش يۈزسىدىن بىلكان ئاقىل يانفونىنى سېتۋالدىم ،ھەم بۇ تېلفۇندىن شۇنداق رازى بولدۇم،بۇندىن بۇرۇن قۇلۇمدا 328 دىن بىرسى باتتى ،بىلكاننى ئىشلىتىپ كۆرۈپ ،بىلكاننى ماۋۇ 328 دىن ئۈستۈن كۆردۈم. يوللانغان ۋاقتى 201283 11:58:38بىلكاننىڭ ئاۋۇ يانفونىنى نەدىن ئالغىلى بولىدكەن، زاكاس ئادرىسى بولسا قالدۇرۇپ قويمامسىلەر؟ يوللانغان ۋاقتى 201283 12:06:02بىلكاننىڭ نۇسخىلىرىمۇ بارمۇ، ئورگان بىتىدە مەزمۇن تولۇق ئەمەس ئىكەن. يوللانغان ۋاقتى 201283 12:42:38ئىشلەتكۈڭلار بولسا ئىشلەتساڭلار بولدۇ، بىراق مەن ئۇيغۇرچە ماركا چاپلىغان بىرنەچچە ئىلىكتىرون مەھسۇلاتلىرىنى ئىشلەتتىم . تويۇمدا ئايالىمنىڭ ئۆيىدىكىلەر توڭلاتقۇ ، كىرئالغۇ ، تېلۋۇزۇرنىڭ قايسى ماركىسىدىكى ئېلىش توغۇرلۇق مەسلىھەت سورىغانتى ئۇيغۇرچە ماركىدىكىسىنى ئېلىڭلار دەپتىمەن . شۇنداق قىلىپ توڭلاتقۇ ، كىرئالغۇ ، تېلۋۇزۇرنىڭ ھەممىسى پەنتىكىن بولدى ، بىراق توڭلاتقۇنى بىريېرىم يىلدا 500 سوملۇقتىن يۇقۇرىراق رىمنۇت قىلدۇردۇم ، يەنە بۇزۇلدى ، مۇلازىمەت ئورنىنى قانچە ئىزدەپمۇ تاپالمىدىم .ئامالسىز ئەسكى تۈسكى ئالىدىغانغا 50 سومغا سېتۋىتىپ خەيئېردىن بىرنى ئالدىم . تېلۋۇزۇرمۇ 1 يىل چىقتى ئاندىن كۆرگىلى بولمىدى . كىرئالغۇنىڭ بىريېرىم يىل بولغاندا ماداسى كۆيدى شۇنداق قىلىپ بۇ جابدۇقلارنى ئوڭۇشلۇق كۆزدىن يوقاتتىم . كېيىن ئۇيغۇرچە ماركىدىكى د ۋ د دىن بىرنى ئالدىم ئۈچ ئاي كۆرەلىدىم . ئايالىمغا ئەمىر ماركىلىق يانفۇندىن بىرنى ئېلىپ بەرسەم 2 ئايمۇ ئىشلىتەلمىدى . خۇلاسە شۇكى تېخى زور كۆپ ساندىكى ئۇيغۇر سودىگەرلىرىنىڭ كاللىسىدا ھەقىقى سودا ئېڭى يوق . بۇرنىنىڭ ئۇچىدىكى مەنپەئەتنىلا كۆزلەيدۇ . ئۇزۇن مەزگىللىك تەرەقىيات پىلانى يوق . شۇڭا ماللىرىنىڭ سۈپىتى ياخشى . مەن قاچان ئۇيغۇر سودىگەرلىرى مەھسۇلاتنىڭ سۈپىتىگە ، سېتىشتىن كېيىنكى مۇلازىمىتىگە ھەقىقى كۆڭۈل بۆلگەندە ئاندىن مەنمۇ ئۇيغۇر سودىگەرلىرىگە كۆڭۈل بۆلىمەن . بولمىسا ئىستىمالچىلىرىغا كۆڭۈل بۆلمەيدىغان سودىگەرلەر بىلەن كارىم يوق . يوللانغان ۋاقتى 201283 12:50:4712 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلتوغرا، بولسا ئادېرسىنى قالدۇرۇپ قويساڭلار بوپتىكەن، مەنمۇ كۆرەپ باقاي دېگەن.... يوللانغان ۋاقتى 201283 13:04:23شىركەت بىلەن ئالاقىلىشىپ ئۆزۈڭلار تۇرۇشلۇق ئورۇندا ۋاكالەتچىلىرى بارمۇ سۈرۈشتە قىلىپ بىقىڭلار. يوللانغان ۋاقتى 201283 14:20:3613 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلپات يېقىندا بازارغا سېلىنماقچى، دەيدۇ. مەنمۇ شۇنىڭغا ساقلاۋاتىمەن. يوللانغان ۋاقتى 201283 14:22:51 نەقىلنى خاتا ئالدىڭىزمۇ نېمە؟گەپلىرىڭىز ئىگىسىنى تاپالمىغان چىراي! يوللانغان ۋاقتى 201283 14:29:3514 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلئۇلارمۇ ئاشۇ توڭلاتقۇ، كىرئالغۇلىرىغا بىلكاننىڭ قۇرغۇچىسى بىلكانغا ئەجىر قىلغانچىلىك ئەجىر قىلغان بولسا ئاندىن سىز دىگەن مەسىلىلەر يۈز بەرمەس بولغىيدى.ئەمما بىلكان ئۇنداق ئەمەستەك!قالغىنىنى ئىشلىتىپ باققانلارنىڭ باھاسىغا قارايمىز دە!ھازىرغىچە مەن ئاڭلىغان باھالارغۇ يامان ئەمەس.: ئەقىليفۇن سېتىۋېلىش ھەققىدە ياردەم |
ئامېرىكا چېن چۈەنگونى جازالىشى مۇمكىنئامېرىكىنىڭ خەلقئارا دىنىي ئەركىنلىك ئىشلىرى باش ئەلچىسى سام بروۋنبەك ئاق ساراينىڭ دىنىي ئەركىنلىكىنى دەپسەندە قىلىۋاتقان خىتاي ئەمەلدارلىرىنى جازالاشنى تەلەپ قىلغان. بروۋېنبەك بۇ ھەقتىكى مەخسۇس تەكلىپنى يېقىندا ئاق سارايغا تاپشۇرغان.ۋاشىنگتون پوچتىسى گېزىتىنىڭ 28ئىيۇن ئاشكارىلىشىچە، بۇ تەكلىپتىكى بىرىنچى نىشان ئۇيغۇر دىيارىدىكى خىتاي كومپارتىيە سېكرېتارى چېن چۇەنگو ئىكەن.خەۋەردە ئەگەر مەزكۇر تەكلىپ قوبۇل قىلىنسا پرېزىدېنت ترامپ ئوباما دەۋرىدىكى ماگنىتىسكىي كىشىلىك ھوقۇق قانۇنى نىڭ ئالاقىدار ماددىلىرىغا ئاساسەن دۆلەت ئىشلىرى مىنىستىرلىقى بىلەن مالىيە مىنىستىرلىقىغا مەمۇرى بۇيرۇق چۈشۈرۈپ، دىنىي ئېتىقاد ئەركىنلىكىنى دەپسەندە قىلغان خىتاي ئەمەلدارلىرىنىڭ بانكا ھېساباتى ۋە باشقا بايلىقلىرىنى توڭلىتىشنى بۇيرۇيدىكەن.مەزكۇر قانۇن 2017يىلى دېكابىردا بىرمادىكى روھىنگا مۇسۇلمانلىرىغا قىرغىنچىلىق يۈرگۈزگەن بىر قىسىم گېنېراللارغا ھەمدە بېيجىڭ شەھەرلىك ساقچى ئىدارىسىنىڭ باشلىقىغا تەتبىقلانغان ئىدى.ب د ت دا يىغىۋېلىش لاگېرلىرى نى تاقاش تەلەپ قىلىندى25ئىيۇن كۈنى ب د ت كىشىلىك ھوقۇق كېڭىشىنىڭ يىغىنىدا گېرمانىيەدىكى تەھدىت ئاستىدىكى مىللەتلەر تەشكىلاتىنىڭ ۋەكىلى سۆز قىلىپ، كىشىلىك ھوقۇق كېڭىشىنىڭ ئۇيغۇر ئېلىدىكى لاگېرلارنى تاقاش مەسىلىسىدە دەرھال تەدبىر قوللىنىشىنى تەلەپ قىلغان.مەزكۇر تەشكىلاتنىڭ ۋەكىلى خىتاي ھۆكۈمىتى بىر يىلدىن ئارتۇق ۋاقىتتىن بېرى ئۇيغۇر ئېلىدا بىگۇناھ كىشىلەرنى تۇتقۇن قىلىپ ئۇلارنى ئىدىيە ئۆزگەرتىش لاگېرلىرىغا سولىماقتا. 2017يىلى ئاپرېل ئېيىدىن باشلاپ نەچچە يۈز مىڭلىغان ئۇيغۇر مەجبۇرىي تۇتقۇن قىلىنىپ، ئىنتايىن ناچار شارائىتلاردا ۋە قېيىنقىستاقلاردا ئىدىيە ئۆزگەرتىشكە مەجبۇرلانماقتا. ئۇيغۇر ئائىلىلەر ۋەيران قىلىندى. مىڭلىغان كىشى يوقاپ كەتتى ۋە ئەڭ ئاز دېگەندە 10 مىڭ كىشىنىڭ ئۇ ئورۇنلاردا ئۆلگەنلىكى ئىسپاتلاندى، دېگەن.مەزكۇر يىغىننىڭ 27ئىيۇن كۈنىدىكى مۇزاكىرىسىدە ياۋروپا ئىتتىپاقى، گېرمانىيە، ئەنگلىيە، شىۋېتسىيە قاتارلىق دۆلەتلەر ئۇيغۇر دىيارىدىكى يىغىۋېلىش لاگېرلىرى نى مەخسۇس تىلغا ئېلىپ، بۇ لاگېرلارنى تاقاشنى تەلەپ قىلغان.خىتاي ئۈرۈمچىدىكى ئۇيغۇر ئاھالىلىرىنى ئېنىقلاشقا كىرىشكەنيېقىندا خىتاي دائىرىلىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرىدىن سىرتقا ئېقىپ كەتكەن نوپۇسلارنى ئېنىقلاش توغرىسىدىكى بىر مەخپىي ھۆججىتى ئاشكارىلاندى. ئۈرۈمچى شەھەرلىك نوپۇس مۇلازىمەت ئىشخانىسىنىڭ 2018. 6نومۇرلۇق مەزكۇر ھۆججىتى بۇ يىل 4ئايدا تارقىتىلغان.ھۆججەتتە، ئۈرۈمچى نوپۇسىدىكى ئاھالىلەرنىڭ كىملىكىنى قايتا تىزىملاپ، ئىككىلىك كود قويۇلغان سەزگۈر ئائىلىلەر تىزىملىكىدىكى پۇقرالارنىڭ ئۈرۈمچى سىرتىدا تۇرۇۋاتقان ياكى چەتئەلگە چىقىپ كەتكەن ئائىلە ئەزالىرىنى ئېنىقلاش تەلەپ قىلىنغان.ھۆججەتتە كۆرسىتىلىشىچە، ئائىلە ئەزالىرىنىڭ مەدەنىيەت سەۋىيەسى، نىكاھ ئەھۋالى، قان تىپى، ئەرئاياللارنىڭ بىللە ياشاش نىسبىتى، ئاتائانىسىنىڭ ئەھۋالى قاتارلىق ئۇچۇرلار تولۇق ئېنىقلىنىپ، ھەر بىر ئائىلە ئەزاسىغا شەخسىي ئارخىپ تۇرغۇزۇلىدىكەن.خەلقئارا قەلەمكەشلەر جەمئىيىتى ناخشىچى ئابلاجان ئايۇپنىڭ قويۇۋېتىلىشىنى تەلەپ قىلدىيېقىندا خەلقئارا قەلەمكەشلەر جەمئىيىتى بايانات ئېلان قىلىپ، خىتاي دائىرىلىرىنى ئۇيغۇر ياش ناخشىچى ئابلاجان ئايۇپنى قويۇپ بېرىشكە چاقىرغان.مەزكۇر ئورگان باياناتىدا ئابلاجان ئايۇپنىڭ ئۆز پىكىرى ۋە كۆز قاراشلىرىنى تىنچلىق بىلەن ئوتتۇرىغا قويغانلىقى ئۈچۈن قانۇنسىز تۇتقۇن قىلىنغانلىقى، ئۇنىڭ دەرھال ۋە شەرتسىز قويۇپ بېرىلىشى تەلەپ قىلىنغان.ئابلاجان ئايۇپ بۇ يىل 15فېۋرال كۈنى تۇتقۇن قىلىنغان ئىدى. خەلقئارا قەلەمكەشلەر جەمئىيىتى دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىكى ئەزالىرىنى ئۆزى تۇرۇشلۇق دۆلەتلەردىكى خىتاي ئەلچىخانىلىرىغا ۋە خىتاي رەئىسى شى جىنپىڭغا مەكتۇپ يوللاپ، ئابلاجان ئايۇپنىڭ نۆۋەتتىكى ئەھۋالىنى سۈرۈشتۈرۈشكە چاقىرغان.باياناتتا يەنە ئۇنىڭ قەيەردە ئىكەنلىكىنى، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇنىڭ سالامەتلىكىگە كاپالەتلىك قىلىشنى ۋە ئادۋوكات بىلەن كۆرۈشۈشىگە رۇخسەت قىلىشنى تەلەپ قىلغان.ياۋروپا پارلامېنتىدا ئۇيغۇر مەسىلىسى مۇزاكىرە قىلىندى26ئىيۇن كۈنى ياۋروپا پارلامېنتىدا تەھدىت ئاستىدىكى ئىنسانلار: يۈزمىڭلىغان ئۇيغۇرلار خىتاي لاگېرلىرىدا ئازاب چەكمەكتە ناملىق مۇھاكىمە يىغىنى ئۆتكۈزۈلدى.يىغىنغا ياۋروپا پارلامېنتىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى فابىيو ماسسىمو ئەپەندى تەبرىك سۆزى ئەۋەتكەن. تەبرىك سۆزىدە مۇنداق دېيىلگەن: ئېچىنىشلىق يېرى شۇكى، خىتاي 100 مىڭلىغان ئۇيغۇرنى جازا لاگېرلىرىغا سولاپ، مېڭە يۇيۇش ۋە قىيناش ۋاسىتىلىرىنى قوللىنىپ، ئۇلارنىڭ مىللىي ۋە ئىسلامىي تۇيغۇلىرىنى يوقىتىشقا ئۇرۇنۇۋاتىدۇ. لېكىن خۇشاللىنارلىق يېرىبىز خىتاينىڭ بۇ مۇستەبىت قىلمىشلىرىغا قارشى بىرلىكتە ھەرىكەت قىلىۋاتىمىز.يىغىندا ياۋروپا پارلامېنتى بىلەن كاتالونىيە پارلامېنتىنىڭ ئەزاسى رامون تىرېموسا خىتاينىڭ ئىنسان قېلىپىدىن چىققان باستۇرۇش ۋە تەقىبلىرىگە لەنەت ئوقۇيدىغانلىقى نى بىلدۈرۈپ، بىز بىرگە كۈرەش قىلىپ، دۇنيانى ئۆزگەرتىمىز، دېگەن. يىغىندا يەنە مۇتەخەسسىسلەر بىلەن پائالىيەتچىلەر ئۇيغۇر دىيارىدىكى لاگېرلار ھەققىدە دوكلات بەرگەن.قاراقاش ناھىيەسىدە جەسەت بىر تەرەپ قىلىش ئورۇنلىرىنىڭ قۇرۇلغانلىقى مەلۇم بولدىئۇيغۇر ئېلىنىڭ قەشقەر، خوتەن رايونلىرىدا جەسەت بىر تەرەپ قىلىش ئورۇنلىرىنىڭ تاكى كەنتلەرگە قەدەر كېڭىيىۋاتقانلىقى ئاشكارىلاندى.بۇ خىل ئورۇنلارنىڭ قاراقاش ناھىيەسىدىكى بەزى يېزىلاردا 45 كەنتكە بىردىن تەسىس قىلىنىۋاتقانلىقى، لېكىن چىنىباغ ئاھالىلەر رايونىدەك بەزى جايلاردا ھەر بىر كەنتكە بىردىن قۇرۇلغانلىقى مەلۇم بولدى.بىر كەنت ئامانلىق مۇدىرىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، قاراقاشتىكى بۇ جەسەت بىر تەرەپ قىلىش ئورۇنلىرىنىڭ قۇرۇلۇشى بۇلتۇر 7ئايدا باشلانغان. ئۇ جەسەت بىر تەرەپ قىلىش ئورۇنلىرىنىڭ يىغىۋېلىش لاگېرلىرى تەسىس قىلىنىپ 4 ئايدىن كېيىن قۇرۇلۇشقا باشلىغانلىقىنى بىلدۈردى.بەزى كۆزەتكۈچىلەر جەسەت بىر تەرەپ قىلىش ئورۇنلىرىنىڭ بۇ دەرىجىدە تېز ۋە كەڭ كۆلەمدە قۇرۇلۇشىنى لاگېرلاردا جان ئۈزگەنلەرنى يەڭ ئىچىدە بىر تەرەپ قىلىشنىڭ چارىسى دەپ قارىسا، يەنە بەزىلەر دىنىي زاتلار قالمىغاچقا جەسەت ئۇزىتىش ئىشلىرىنىڭ ھۆكۈمەت خادىملىرىغا يۈكلىنىپ قالغان دەپ قارىماقتا. |
ئەرتۈرك بلوگى يېزىڭ ۋە ئارتۇق ئويلىماڭيازما ۋاقتى: 2022 يىل 20 يانۋار ئاپتورى: ئەرتۈرك تەۋە تۈر: تەرجىمەيازغۇچى كەترىن ھاررىسون بىلەن سۆھبەت داڭلىق رومان يازغۇچىلىرىدىن بولۇپ، ھەسەت، ئەسەبىي شادلىق، پېچەتلەنگەن خوتۇن، سۇدىن قېلىن قاتارلىق رومانلىرى ۋە ئانا رىشتى، ساندىياگو يولى ناملىق ئەسلىمىلىرى بار. ئۇنىڭ ئەڭ داڭلىق كىتابى 1997يىل نەشر قىلىنغان سۆيۈش ناملىق ۋەھىمىلىك ئەسلىمىسى بولۇپ، ئاتىسى تەرىپىدىن مەجبۇرلانغان، ئەمما جاسارەتكە تولغان ئىشقىۋازلىقلىرى ئەدەبىي شەكىلدە بايان قىلىنغان. ئەرلەردىن بىر نەچچە داڭلىق ئوبزۇرچى بۇ كىتابتىكى دادىل، ئوچۇق مەزمۇنغا سوئال قويغان. بىر ئايالنىڭ ئۆزى ئۇچرىغان جىنسىي خورلۇقلىرىنى خەلققە ئاشكارىلىشى ئاسان ئىش ئەمەس. بۇ تۆھپە كەترىن ھاررىسوندەك يازغۇچىلارغا مەنسۇپ. ئۇ تېلېفون زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ مۇنۇلارنى دېدى:مەن شائىر نىڭ مۇھەببەت ناملىق شېئىرىنى تۇنجى بولۇپ قاچان ئوقۇغانلىقىمنى بىلمەيمەن، ئەمما ئۇ مېنىڭ قىزىقىشىمنى قوزغىغانىدى. بوستوندىكى ۋاقتىمدا ئۇنىڭ شېئىر توپلاملىرىنى كۆزدىن كەچۈرۈۋېتىپ، بىر نەچچە مىسرانى ئېسىمدە تۇتۇۋالغانىدىم. ئۆلۈپ كەتكەن ھەمراھىنى چۈشەپ قالغان بىر ئەر ھەققىدە يېزىلغان شېئىردا ئەرنىڭ مۇسىبەت قايغۇسىغا تەسەللىي بەرگەن شۇ چۈشنىڭ گۈزەللىكى تەسۋىرلەنگەن بولۇپ، ئۇلار چۈشىدە جىنسىي مۇناسىۋەت قىلىدۇ، بالىلىرى بولىدۇ، بىرلىكتە شىركەت قۇرىدۇ. ئۇنىڭدا پانىي ھاياتتىن ھالقىغان، ئەقىلھۇش ۋە ماددىي دۇنيادىن ئايرىلغان بىر تۇرمۇشنىڭ گۈزەللىكى بار. سىز ئۇنى مىستىك دۇنيا دەپ ئاتاڭ ياكى ئۇنى تەسۋىرلەپ بەرگىلى بولمايدۇ دەپ قاراڭ، مەن ئۇ دۇنياغا ئىشىنىمەن.برودسىكى بۇ شېئىر ئارقىلىق يورۇقلۇق بىلەن زۇلمەتنى يۈزلەشتۈرگەن. ئەر چىراغنى ئۆچۈرۈپ ئۇخلىغاندا چۈشىدە ئايالى پەيدا بولۇپ بىر نەرسىلەرنى دەيدۇ، گويا رىياللىقتىكى ئايالنىڭ نەق ئۆزى! ئەر چىراغنى يېقىشى بىلەن تەڭ، ئايالى يوقاپ كېتىدۇ.لامپۇچكا يورۇغان ھامانسەندىن ئايرىلىپ يالغۇز قالغانلىقىمنى بىلدىمئۇ يەر، چۈشۈمدىكى ئۇ يەر قاراڭغۇ ۋە تىنچ ئىدى،مەن بارغۇچە كۈتۈپ تۇر جانىمئىنسانلار ئوتتۇرىسىدىكى كۆپلىگەن مۇناسىۋەتلەر قاراڭغۇلۇقتا يۈز بېرىدۇ. كىشىلەر يوشۇرۇن ئېڭىدا، ھەتتا چۈشلىرىدە بىربىرى بىلەن گەپلەشمەي تۇرۇپمۇ ئالاقىلىشالايدۇ. قاراڭغۇلۇقنى قاپقارا زۇلمەت دېگىلىمۇ بولمايدۇ، ئۇنىڭدا كەم بولغىنى پەقەت يورۇقلۇق. مەن كۆزدە تۇتۇۋاتقان قاراڭغۇلۇق كىشىلىك ھاياتتا بىز ئەقىلھۇشىمىز ۋە پىكىرئانالىزلىرىمىز بىلەن يېتەلمەيدىغان يوشۇرۇن تەرەپلەردۇر.بۇ شېئىرنىڭ تۈپ مەنىسى بۇ مىسراغا مۇجەسسەم بولغان:يورۇقلۇق يەتمىگەن يەرگە شىپادۇر زۇلمەت.مەنچە برودسىكىنىڭ دېمەكچى بولغىنى، يورۇقلۇق ماددىي دۇنيادىكى نەرسىلەرنى تۈزەشكە قادىر. بىراق ئۇنىڭ قۇدرىتىمۇ چەكلىك. مەسىلەن، تەندىكى كېسەلنى نۇر بىلەن داۋالىغىلى بولىدۇ، ئەمما رۇھتىكى كېسەلنى داۋالىغىلى بولمايدۇ. ئۆلگەنلەرنى قايتۇرۇپ كېلىشكە ئامال يوق، ئۇنى پەقەت چۈش ياكى خىيال بىلەن ئەمەلگە ئاشۇرۇش مۇمكىن.مەن بۇلارنى ئېچىنىپ تۇرۇپ دەۋاتقىنىم يوق. ئەمەلىيەتتە روھىيەتتىكى قاراڭغۇ ياكى يېرىم قاراڭغۇ دۇنيانىڭمۇ كىشىگە تەسەللىي بولىدىغان تەرەپلىرى مەۋجۇت. ئۇنىڭدىكى ئەسلىمىلەر توپلىنىپ، مەنىۋىيەتكە شىپا بولىدىغان مەنبەگە ئايلىنىدۇ. ئاندىن ئۇ بىزنىڭ مۇقەددەس روھىي بايلىقىمىز بولۇپ قالىدۇ. مەن ئۇنى پەرۋەردىگارغا مەنسۇپ، ئۇ بىز بىلەن بىللە دەپ ئويلايمەن.ئىچكى دۇنيايىمىزدىكى قاراڭغۇلۇق يازغۇچىلىقىمىزنى روياپقا چىقىرىدۇ. مەن ھېچ بولمىغاندا بۇ خىل كەچمىشنى باشتىن كەچۈردۈم. ماڭا كۆرە، ئەسەر يېزىش ئەقىل كۈچىگە تايىنىدىغان بىر ئىش، ھالبۇكى ئۇ كۆپ ھاللاردا يوشۇرۇن ئاڭدىن شەكىللىنىدۇ. مېنىڭ ۋەزىپەم ئاشۇ ئاڭنىڭ تەلىپىنى بىۋاسىتە ئورۇنلاش. مەن يوقىتىپ قويۇۋاتقان ئەسلىمىلىرىمنى ئاشۇ قاراڭغۇلۇق ياكى يېرىم قاراڭغۇلۇق ئارقىلىق ئەسلىگە كەلتۈرەلەيمەن. رومانىمدا مەن يوقالغان ئاۋازلارنى، بولۇپمۇ ئاياللارنىڭ ئاۋازىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ، ئۇلارنىڭ سۆزىنى جىم يۈرگەنلەرگە قايتۇرۇپ بېرىمەن. سۆيۈش ناملىق كىتابىمدا مەن ئۆتمۈشتىكى ئاۋازىمنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ، بۈگۈن مېنى جىمىقتۇرۇشقا تىرىشىۋاتقان سۈكۈتلەرنى بۇزدۇم.مەن يازماي تۇرالمايمەن، باشقا تاللىشىم يوق، ئەسەر يازغان چېغىمدىلا ئۆز دۇنيايىمنى قۇرۇپ چىقىمەن. ھەر كۈنى سەھەر ئويغاندا ئويلايدىغان بىرىنچى ئىشىم شۇ. ئەسەرنى قانداق داۋاملاشتۇرىمەن دەپ ئويلىنىپ يۈرمەيمەن، 200 بەتتەك يېزىپ بولساممۇ بىرەر يەردە يازالماي تۇرۇپ قالمايمەن. گويا نىشانىغا يەتمىگىچە توختىمايدىغان يۈگۈرۈش ماھىرىدەك داۋاملىق ئىلگىرىلەيمەن.ئىجادىيەت دۇنياسىغا كىرەلمىگەن ۋاقتىمدا بىئارام بولىمەن، ئىچىم سىقىلىدۇ. مەن يېزىشنى ياخشى كۆرىمەن، يازمىغان چېغىمدا تولىمۇ بىچارىلىشىپ كېتىمەن. ئۆتۈپ كېتىۋاتقان ۋاقىت ۋە ئەتراپىمدىكى ئادەملەرمۇ بىچارە كۆرۈنىدۇ.ئەسەر يېزىش كۆڭۈللۈك ئىش، مەن يەنە باشقىلارغا يېزىقچىلىق ئۆگىتىمەن. ئۇلارغا دەرس ئۆتكەندە ئەسەر يازغاندا ئارتۇق ئويلىنىپ كەتمەڭلار دېگەندەك گەپلەرنى قىلماسلىقىم مۇمكىن. ئەمما كىشىلەر كۆپ كاللا قاتۇرماستىن، ئۆزىنى ئۆزى چۈشەپ قويماستىن بىر نەرسە يازسا، ياخشى يازالايدۇ.مەن ئەسەر يېزىۋاتقاندا نېمە يېزىۋاتقانلىقىم بىلەن ھېسابلىشىپ ئولتۇرمايمەن، يەنى يېزىۋاتقانلىرىمنى مۇمكىنقەدەر كونترول قىلمايمەن. بۇ دېگەنلىك نېمە يېزىۋاتقانلىقىم ۋە ئۇنىڭ نېمە مەنە بېرىۋاتقانلىقى بىلەن كارىم يوق دېگەنلىك ئەمەس، بەلكى قايسى مەنزىلگە كېتىۋاتقانلىقىم ۋە نەگە بارىدىغانلىقىمنى ئويلاشمايمەن، يا بايدىن چىقار، يا سايرامدىن دېگەنلىكتۇر. يىللاردىن بېرى مەن مۇشۇ يولدا مېڭىپ راھەت تاپتىم ۋە ئۇنى تاللىدىم.ئەلۋەتتە ئەسەرنى تۈزىتىشكە سەۋىيە، ماھارەت كېرەك، ئۇ كېيىنكى باسقۇچتا بولىدۇ. ئەمما ئەسەرنىڭ دەسلەپكى نۇسخىسىدا مەن دائىم ئۆزلۈك ئېڭىمدىكى تەنقىد سادالىرى، جۈملىمۇ جۈملە قۇسۇر ئىزدەش، جىمىقتۇرۇش بېسىملىرى بىلەن بوغۇشۇپ ئاۋارە بولىمەن. ئۇ سادالار دائىم سىزگە سەن بۇنداق سۆزلەرنى ئىشلەتمە!، ئاۋۋال بۇ بۆلەكنى يازما!، نېمىشقا بۇ يەردە ھازىرقى زامان جۈملە شەكلىنى قوللىنىسەن؟ دېگەندەك ئاگاھلاندۇرۇشلارنى بېرىدۇ. ھەر كىمنىڭ بېشىدىن بۇنداق تەجرىبىلەر ئۆتكەن.ئەسەرنىڭ تۇنجى ئارگىنالىنى يازغاندا سىز پۇتقولىڭىزنى چۈشەپ قويىدىغان ئويپىكىرلەرلەردىن پالەچ بولۇپ قالىسىز. شۇڭا مەن سىزگە يۇقىرىقى تەنقىد سادالىرىنى بىربىرلەپ كۆرسەتتىم. مەن بۇ تەنقىد سادالىرىنىڭ بايقاش كۈچىنى ماختايمەن، شۇنداقلا ئۇلارغا نەقەدەر مۇھتاج ئىكەنلىكىمنى ۋە ئۇلاردىن ھامان پايدىلىنىدىغانلىقىمنى بىلدۈرىمەن. بىراق ھازىر ئۇلارنىڭ گېپىنى ئاڭلىمايمەن، چۈنكى ئۇلار مېنى قايمۇقتۇرۇپ قويىدۇ.مەن ئۇ يەردە مۇكەممەلىكنى، گۈزەل جۈملىلەرنى ساقلاپ ئولتۇرمايمەن. چۈنكى مەنزىلىمگە قاراپ داۋاملىق مېڭىشىم كېرەك. شۇڭا ئوقۇغۇچىلىرىمغا دەيدىغىنىم، نېمىگە قاراپ تۇرىسىلەر؟ سەپىرىڭلارنى داۋاملاشتۇرۇڭلار، يىقىلىپ چۈشسەڭلار ئورنۇڭلاردىن قوپۇپ داۋاملىق مېڭىڭلار، قانچىلىك ماڭالىساڭلار شۇنچىلىك مېڭىڭلار.ئەسەر يازغاندا ئارتۇق ئويلىنىپ كەتمەيدىغان بۇ ئۇسۇلنى ياخشى كۆردۈم ۋە ئۇنى قوللاندىم، نەتىجىدە كارامەت يۈز بەردى: ئىچىمدىكىنى قانچىلىك يازالايدىغانلىقىمنى تەبىئىيلا ھېس قىلدىم ۋە روھىي ئازادىلىككە ئېرىشتىم.ئەسەر يازغاندا كەچمىشلىرىمنى ياخشىيامان دەپ ئايرىمىدىم، ناچار نەرسىلەرنى شاللىمىدىمدە، ئەسەر بىلەن بىر گەۋدىگە ئايلاندىم.ھاياتىمىزدا قانچىلىك ئىشلارنىڭ بېشىمىزغا كېلىدىغانلىقىنى بىز كونترول قىلىپ بولالمايمىز. ھەتتا ئۆزىمىز قىلىۋاتقان ئىشلارمۇ ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشى بىلەن ئويلىمىغان نەتىجە بېرىدۇ. ھالبۇكى بۇ ئىشلارنىڭ تەسىرىگە ئۇچرىمىغان بىر كىملەر ئېسىمىزدە ساقلىنىپ قالىدۇ. ئۇلار يورۇقلۇقتا ھەقىقىي مەۋجۇت بولماسلىقى مۇمكىن، ئەمما ئۇلار ئۇ يەردە، قاراڭغۇلۇقتا بىزنى كۈتۈپ تۇرىدۇ.بىر كىتابىم قولۇمدىن چىقسا، كەلگۈسىدە ئۇنىڭ قانچىلىك تەسىرى بولىدىغانلىقىنى بىلمەيمەن. بۇ خۇددى ئوقۇرمەنلەرگە بىر رادىيو بەرگەنگە ئوخشايدۇ. ئۇلار رادىيونى تولغاپ ئاۋازىنى ئاڭلايدۇ، ئاندىن قالتىسكەن دەپ ماختايدۇ. ئەگەر رادىيودىن ئاۋاز چىقمىسا، ئۇنى تاشلىۋېتىپ كېتىدۇ. كىتابقا تەنقىد يېزىش باشقا ئىش، ھەممىدىن يامىنى رادىيويىڭىزنىڭ پارچىلانغانلىقىنى كۆرۈش، ھەتتا ئۇنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلىيالماسلىق.مەن ئەسەر نەشر قىلىشنى ئانچە ياقتۇرۇپ كەتمەيمەن، بۇنداق دېسەم خاتا چۈشەنمەڭ، ئۆزەم ياخشى كۆرگەن ئىشنى قىلىش ئارقىلىق جان باقالىغىنىمغا شۈكۈر قىلىمەن. ئەمما مەن يازغۇچى بولۇشنى ئەمەس، ئەسەر يېزىشنى بەكرەك ياخشى كۆرىمەن. يازغۇچى كەترىن ھاررىسون كىم؟ بۇنىڭ بىلەنمۇ چاتىقىم يوق، بەلكىم ئۇنىڭ مەن بىلەن ئازراق مۇناسىۋىتى بولۇشى مۇمكىن. بەزىدە مەن سىرتقا چىقىپ، شۇ شەخس سىياقىدا كۆرۈنىمەن دەپ كۈچماغدۇرۇمنى تۈگىتىشىم مۇمكىن. شۇنداقتىمۇ مۇلازىمەت تۈرىدىكى ئىشلاردا ۋە ئۆزەم كۆڭۈل بۆلىدىغان كەسىپتە، يەنى يېزىقچىلىقتا باشقىلار بىلەن ھەمكارلىشىشنى خالايمەن. شۇڭا بەزىدە ئۆزەمگە سەرپ قىلىدىغان ۋاقتىم ۋە كۈچۈمنى ئاممىۋى پائالىيەتلەرگە، ئوقۇرمەنلىرىم بىلەن يۈز كۆرۈشۈشكە سەرپ قىلىمەن، بۇنىڭدىن خۇشال بولىمەن. ئەگەر داۋاملىق يېزىشقا پايدىسى بولىدىغان ئىش بولسا ئۆزەمنى دۇنياغا يازغۇچى دەپ تونۇتۇشنى ھەم خالايمەن.كافكانىڭ كىتاب ئارىمىزدىكى مۇز دېڭىزنى يارىدىغان پالتا بولۇشى كېرەك دېگەن سۆزىنى دائىم ئويلايمەن. مەنچە سەنئەت ئەنە شۇ پالتىدۇر. مەن سەنئەت ئارقىلىق يورۇقلۇق بىلەن قاراڭغۇلۇق ئارىسىدىكى پەردىنى يىرتىۋەتسەم دەيمەن. سەنئەت ئەنە شۇ ئۇسۇلدا مەۋجۇت بولۇشى كېرەك، چۈنكى ئۇ ئىپادىلەش قىيىن بولغان ھەر قانداق نەرسىنى ئىپادىلەشنىڭ ۋاسىتىسىدۇر. بىر كىتاب قاراڭغۇلۇقنىڭ ئىلھامى بىلەن ۋۇجۇتقا چىقىشى مۇمكىن، ئەمما ئۇ سۆزلەردىن، سۆزلەر ئىپادىلىگەن ھەقىقىي نەرسىلەردىن بارلىققا كەلگەن كونكرېت نەرسىدۇر. سۆزلەرنى بىرلەشتۈرگەندە سىز ۋە ماڭا ئورتاق بولغان مەنە ئايدىڭلىشىدۇ. مېنىڭ قىلىدىغىنىم شۇ ئىشتۇر، رەسساممۇ شۇنى قىلىدۇ، ھەممىمىز ئىجادىيەت بىلەن شۇغۇللىنىمىز: يورۇقلۇق بىلەن قاراڭغۇلۇق ئارىسىدا ھەرىكەتلىنىمىز ۋە مۇۋازىنەتنى ساقلايمىز.ماقالىنىڭ ئاپتورى: ئاتلانتىكژۇرنىلىدىن تەرجىمە قىلىندىجەمىئىي زىيارەت سانى:1565 قېتىمبۈگۈنكى زىيارەت سانى:0958 قېتىم |
920 رەت كورسەتىلدى وزگەرتۋقازاقستان پرەزيدەنتى جۇمىس ساپارى بارىسىندا اۋەلى وبلىستىق كوپسالالى بالالار اۋرۋحاناسىنا باردى. بۇگىندە ەلىمىز بالالار دەنساۋلىعىنا ەرەكشە ءمان بەرىپ وتىر. تاعدىر جازۋىمەن توسەككە تاڭىلعان، اقىلوي، دەنە دامۋىندا اۋىتقۋى بار بالالار مەملەكەت قامقورلىعىنان تىس قالماق ەمەس. 2017 جىلى پايدالانۋعا بەرىلگەن كوپبەيىندى اۋرۋحانا سونىڭ ءبىر ايعاعى. اۋرۋحانادا 11 ءبولىم، 5 وپەراتسيالىق بلوك، رەانيماتسيالىق جانە انەستەزياعا ارنالعان بولىمدەر بار. سونداياق مۇندا كەڭەس بەرۋدياگنوستيكالىق ءبولىمى جۇمىس ىستەيدى. اۋرۋحانا زاماناۋي مەديتسينالىق قۇرالجابدىقتارمەن تولىق قامتىلعان. ماماندار شەتەلدىك كلينيكالاردا بىلىكتىلىگىن ارتتىرعان. 500 ادام قىزمەت ەتەدى.وبلىستىق اۋرۋحانانىڭ باس دارىگەرى زويا كوشەنوۆا مەملەكەت باسشىسىنا وسىنداعى جاعدايدى بايانداپ بەردى. جوعارى مەديتسينالىق قۇرالجابدىقتار جەتىسپەگەن بۇرىنعى كەزدەرى قىزىلوردالىق بالالار الماتى، نۇرسۇلتان قالالارىنا جولدامامەن بارىپ ەمدەلەدى ەكەن. قازىر دارىگەرلىك كومەك قولجەتىمدى، مەديتسينالىق قوندىرعىلار حالىقارالىق ستاندارتتارعا نەگىزدەلگەن. كوپسالالى بالالار اۋرۋحاناسى كۇردەلى وپەراتسيالار بولماسا، بارلىق ەمدومدى وزدەرى جاسايدى.ق.توقاەۆ بالالار اۋرۋاناسىنىڭ مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتەتىن كابينەتتەرىن ارالاپ كورىپ، ءدارىگەرلەرمەن اڭگىمەلەستى. ەركىن اڭگىمەلەسۋ بارىسىندا قازاقستان پرەزيدەنتى بالا دەنساۋلىعىن جاقسارتۋ ءىسى مەملەكەتتىڭ ماڭىزدى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، بۇل باعىتتاعى جۇمىستار جاندانا تۇسەتىنىن ايتتى. سىزدەردىڭ كۇندەلىكتى جۇمىستارىڭىزدىڭ وڭاي ەمەس ەكەنىن جاقسى بىلەمىن. بالالاردى ەمدەپ، حالىقتىڭ العىسىنا بولەنىپ ءجۇرسىزدەر. ەڭبەكتەرىڭىز ەلەنە بەرسىن! دەگەن.قاسىمجومارت كەمەل ۇلى مەديتسينا مەكەمەسى ۇجىمىنىڭ جۇمىسىنا تابىس تىلەدى.مەملەكەت باسشىسى بۇدان كەيىن جان اراي كۇرىش ءوسىرۋ ىسىنە مامانداندىرىلعان اگرويندۋستريا كەشەنىندە بولىپ، اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارمەن تانىستى. سەرىكتەستىك كۇرىش وندىرىسىمەن جانە كۇرىش داقىلىن حالىقارالىق ستاندارت تالاپتارىنا سايكەس وڭدەۋمەن اينالىسادى. سونداياق جەم دايىندايدى.جاناراي جشسءنىڭ كۇرىش ءوڭدەۋ جانە قۇراماجەم زاۋىتتارى ءتاۋلىگىنە 150 توننا كۇرىش، 170 توننا ۇن ءوڭدەيدى. تاۋلىگىنە 80 توننا جەم ءوندىرەدى. كاسىپورىندا 300گە جۋىق ادام ەڭبەك ەتەدى.ق.توقاەۆ سەرىكتەستىكتە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرۋشىلەرمەن ءجۇزدەسىپ، پىكىر الىستى. قازاقستان پرەزيدەنتى اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارىن وندىرۋشىلەرمەن اڭگىمە كەزىندە بۇل سالانى وركەندەتۋدىڭ باستى باعىتتارىن اتاپ كورسەتتى. اۋىل شارۋاشىلىعى الەۋەتى وتە زور، ستراتەگيالىق ماڭىزدى سالا. بۇل سالاداعى ماسەلەلەردى جاقسى بىلەمىز. مەملەكەت ولاردى شەشۋدىڭ بارلىق مۇمكىندىگىن قاراستىرادى، دەدى مەملەكەت باسشىسى.وبلىستىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندىرىسى كەشەنىندەگى ەكسپورتتالاتىن ونىمدەر ءتۇرى سوڭعى 6 جىلدا 3تەن 15كە دەيىن ارتتى. ال 2018 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ەكسپورتتىڭ 97ى قايتا وڭدەلگەن ءونىم ۇلەسىنە تيەسىلى. وبلىستىڭ اگروونەركاسىپ كەشەنىن دامىتۋ ءۇشىن اگروكارتا ازىرلەندى. ونىڭ ماقساتى ەكسپورتتىڭ ءوسۋىن جانە وزىندىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان.ساپار اياسىندا قاسىمجومارت توقاەۆ قىزىلوردا قالاسىنىڭ سول جاعالاۋىنىڭ قۇرىلىسىن كوردى. مۇندا وبلىس اكىمى قىرىمبەك كوشەرباەۆ سول جاعالاۋ قۇرىلىسىنىڭ قازاقستان ۇكىمەت بەكىتكەن باس جوسپارىن تانىستىردى. سول جاعالاۋداعى جاڭا قالانىڭ جالپى اۋماعى 1532 گەكتاردى قۇراپ وتىر. بۇگىندە قىزىلوردادا 280 مىڭعا جۋىق ادام تۇرادى. 2025 جىلعا قاراي حالىق سانى 350 مىڭعا جەتەدى دەپ كۇتىپ وتىرمىز. ياعني، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن دامىتۋ ءۇشىن قوسىمشا اۋماقتار قاجەتتىلىگى تۋادى، دەدى وبلىس اكىمى.ايماق باسشىسى قازىرگى ۋاقىتتا سول جاعالاۋدا نۇرلى جەر مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا پايدالانۋعا بەرىلۋى جوسپارلانعان 460 پاتەرلىك 8 تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسى اياقتالۋعا جاقىن ەكەنىن ايتتى. بۇدان باسقا، الەۋمەتتىك جانە كوممەرتسيالىق سيپاتتاعى 1190 پاتەرلىك قوسىمشا 28 تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسى باستالعان. جالپى، سول جاعالاۋداعى 3 تۇرعىن ءۇي اۋدانىندا ۇستىمىزدەگى جىلى 2340 ءپاتەرلىك 50 تۇرعىن ءۇي سالىنادى. ونىڭ ىشىندە 431 پاتەر از قامتىلعان كوپ بالالى وتباسىلارعا بەرىلەدى.قالانىڭ جاڭا بولىگىندە مەملەكەتجەكەمەنشىك ارىپتەستىگى تەتىگى بويىنشا 320 ورىندىق بالاباقشا سالىندى. سونداياق جەكە قۇرىلىس سالۋشىلاردىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن 14 كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇي بوي كوتەردى، بولاشاق ۋنيۆەرسيتەتى كامپۋسىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالۋدا. 20192020 جىلدارى ەمحاناسى بار كوپبەيىندى اۋرۋحانا، وتباسىلىق مەديتسينا ورتالىعى، جاتاقحاناسى بار فيزيكاماتەماتيكا مەكتەبى، جەكە مەكتەپ جانە تاعى باسقا نىساندار سالۋ جوسپارلانىپ وتىر.قازاقستان پرەزيدەنتى كەلەسى كەزەكتە قىزىلوردا وبلىسىنداعى وڭىرلىك رۋحاني جاڭعىرۋ ورتالىعىندا بولدى. مەملەكەت باسشىسىنا ورتالىقتىڭ نەگىزگى قىزمەتى جونىندە مالىمەت بەرىلدى. جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن بوي كوتەرگەن بۇل ورتالىق رۋحاني قازىنا، تاربيە جانە ءبىلىم، اتامەكەن، اقپارات تولقىنى سياقتى باعىتتار بويىنشا جۇمىس ىستەيدى. عيماراتتا قىزىلوردا قالاسىنىڭ تاريحىنا ارنالعان مۇراجاي ورنالاسقان. ق.توقاەۆ مۇراجاي ەكسپوزيتسياسىمەن تانىستى.سول جاعالاۋداعى تاعى ءبىر ماڭىزدى نىسان مامىر ايىنىڭ باسىندا پايدالانۋعا بەرىلگەن تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەيتىن جاستار ورتالىعى. ورتالىقتا شاعىن جانە ورتا بيزنەس، تۇرعىن ءۇي، جۇمىسپەن قامتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ ماسەلەلەرى، مەملەكەتتىك باعدارلامالارعا قاتىسۋ مۇمكىندىكتەرى تۋرالى كەڭەس بەرۋ كابينەتتەرى مەن پسيحولوگ، ادىستەمەلىك جانە مەديتسينالىق كەڭەس بەرۋ كابينەتتەرى، سونداياق جاس سارباز اسكەريپاتريوتتىق ورتالىعى جۇمىس ىستەيدى. سونىمەن قاتار ينتەرنەتكىتاپحانا، انتيكافە، پارك، كونفەرەنتسزال جانە جاتتىعۋ زالى بار. ورتالىقتىڭ جالپى اۋدانى 3870 شارشى مەتر، ول اۋىسىمىنا 670 كەلۋشىگە ەسەپتەلگەن، مۇندا 32 مامان جۇمىس ىستەيدى.پرەزيدەنت ورتالىقتىڭ قىزمەتىمەن تانىسىپ، ايماق جاستارىمەن كەزدەستى. سانكتپەتەربۋرگ مەملەكەتتىك ونەركاسىپتىك تەحنولوگيالار جانە ديزاين ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تۇلەگى جازيرا سمايىلوۆا جاس ۇرپاققا جاسالىپ جاتقان قامقورلىق مەن قولداۋ ءۇشىن العىسىن ءبىلدىردى. وبلىستا 2014 جىلدان باستاپ ايماق باسشىلىعىنىڭ باستاماسىمەن قىزىلوردالىق مەكتەپ تۇلەكتەرى رەسەي فەدەراتسياسى ۇكىمەتىنىڭ گرانتى ەسەبىنەن ماسكەۋ مەن سانكتپەتەربۋرگتىڭ الدىڭعى قاتارلى تەحنيكالىق جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الۋ ءمۇمكىندىگىنە يە بولعان ەدى. 2018 جىلى 32 تۇلەك وقۋىن ءتامامداپ، ايماق كاسىپورىندارىنا جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى. 2019 جىلى تاعى 132 ءبىلىم الۋشى وقۋىن اياقتايدى دەپ كۇتىلىپ وتىر. بارلىعى 520 سىربويىلىق جاس رەسەيدىڭ وزىق ينجەنەرلىك جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الۋدا.قاسىمجومارت كەمەل ۇلى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قۇرىلىس سالاسىنداعى كورسەتكىشى جوعارى ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، شاھاردىڭ ءوركەندەپ كەلە جاتقانىنا توقتالدى. قالا قۇرىلىسىنا وسى سالاداعى ۇزدىك تاجىريبەلەردى قولدانۋ كەرەك. جاڭا تەنولوگيا مەن قۇرىلىس ماتەريالدارىن پايدالانىپ، اقىلدى قالا جۇيەسىنىڭ كومپونەنتتەرىن بەلسەندى تۇردە ەنگىزۋ قاجەت، دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.پرەزيدەنت ق.توقاەۆ بۇدان كەيىن سۇلتان پلازا قوناقۇيىندە قىزىلوردا وبلىسىنىڭ جۇرتشىلىعىمەن كەزدەستى. كەزدەسۋگە 400دەن استام قىزىلوردالىق قاتىستى.مەملەكەت باسشىسى ايماقتاردان ءتۇسىپ جاتقان ۇسىنىستاردى ەسكەرە وتىرىپ، ءوڭىرلەردى دامىتۋعا باعىتتالعان ارنايى كەشەندى مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ ىسكە قوسىلاتىنىن ايتتى. سونداياق قازاقستان پرەزيدەنتى وسى ماقساتمىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن وبلىس باسشىلىعى شەشۋى ءتيىس بىرقاتار ماسەلەگە توقتالدى. ايماقتاعى ازاماتتاردىڭ جالاقىسىن ءوسىرۋ ۇكىمەت پەن وبلىس اكىمىنىڭ باستى مىندەتى! لايىقتى جالاقى تولەيتىن جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا باسا ءمان بەرۋ قاجەت. بۇل باعىتتا ءىرى كاسىپورىنداردىڭ قۋاتىن ءتيىمدى پايدالانۋدى نازارعا الۋ كەرەك، دەدى ق.توقاەۆ.مەملەكەت باسشىسى شەتەل كومپانيالارىندا جۇمىس ىستەيتىن وتانداستارىمىزدىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا نازار اۋداردى. سونىمەن قاتار وبلىستىڭ الەۋمەتتىك سالاداعى جەتىستىكتەرىنە توقتالدى. كوپ بالالى جانە تۇرمىسى تومەن وتباسىلارعا قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن وبلىستا الەۋمەتتىك جول كارتاسى ىسكە قوسىلعان. بيىل اۋىل ەل بەسىگى باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا ءبىلىم، دەنساۋلىق ساقتاۋ، مادەنيەت، جول قۇرىلىسى سالالارىندا قۇنى 1،7 ميلليارد تەڭگە بولاتىن 60 جوبا جوسپارلانعان. وبلىس اكىمىنە سولاردى ۋاقتىلى ءارى ءتيىمدى جۇزەگە اسىرۋدى تاپسىرامىن، دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.ق.توقاەۆ دامۋدىڭ جاڭا درايۆەرلەرىن قالىپتاستىرۋ قاجەت ەكەنىن ايتىپ، قۋاتتى ەكونوميكاعا قول جەتكىزۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. يندۋستريالاندىرۋ ساياساتى ءوزىنىڭ جەمىسىن بەردى. بۇل باعىت ودان ءارى جالعاسادى. 2013 جىلدان بەرى قىزىلوردا وبلىسىندا وڭدەۋشى ونەركاسىپ سالاسى ەكى ەسە ءوستى. ءىرى تسەمەنت زاۋىتى ىسكە قوسىلدى. شالقيا كەن ورنىندا قۋاتتى كومبيناتتىڭ قۇرىلىسى باستالدى. بۇدان بولەك، وبلىستاعى شىنى زاۋىتىنىڭ قۇرىلىسىن اياقتاۋ قاجەت. بايتەرەك حولدينگى مەن وبلىس اكىمدىگىنە زاۋىتتى ىسكە قوسىپ، قازاقستاننىڭ العاشقى شىنىسىن شىعارۋدى تاپسىرامىن، دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.مەملەكەت باسشىسى اۋىلداردىڭ ءوسىپوركەندەۋى اگروسەكتوردىڭ ىلگەرىلەۋىنە سەپتىگىن تيگىزەتىنىن ايتىپ، قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى الەۋەتى ءالى تولىق پايدالانىلماي وتىرعانىنا نازار اۋداردى. سۋارمالى جەرلەردە سۋ تاپشىلىعى بار. سوندىقتان جاڭا سۋ قويمالارىن سالۋ قاجەت. ۇكىمەت وبلىس اكىمدىگىمەن بىرگە اتالعان ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن ماعان ناقتى جۇمىس جوسپارىن ۇسىنسىن. بۇكىل ەل بويىنشا اۋىل ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتاتىن كەز كەلدى. جەرگىلىكتى جولداردىڭ، سۋ قۇبىرلارىنىڭ، ەلەكتر جەلىلەرىنىڭ، مادەنيسپورت كەشەندەرىنىڭ ءبارى جاڭارۋى قاجەت، دەدى قاسىمجومارت كەمەل ۇلى.قازاقستان پرەزيدەنتى ءوڭىردەگى ەكولوگيالىق پروبلەمالارعا، سونىڭ ىشىندە، ارال پروبلەماسىنا، اينالاسىنا زيانىن تيگىزىپ وتىرعان مۇنايگاز جانە ۋران قالدىقتارىنا نازار اۋداردى. ەكولوگيا قىزىلوردالىقتاردى تولعاندىراتىن ماسەلەنىڭ ءبىرى. حالىق ارال تاعدىرىنا الاڭدايدى. ەلباسىنىڭ باستاماسى بويىنشا سىرداريا ارناسىن رەتتەۋ جانە ارال تەڭىزىنىڭ سولتۇستىك بولىگىن ساقتاپ قالۋ جوباسى ىسكە اسىرىلۋدا. وسى جوبانىڭ جانە كوكارال بوگەتىنىڭ ارقاسىندا كىشى ارالداعى سۋ قالپىنا كەلدى. بۇل بالىق شارۋاشىلىعىن جانداندىرۋعا سەپتىگىن تيگىزدى. تاعى ءبىر ماڭىزدى ماسەلە ءبۇگىندە تۇرعىنداردى مۇنايگاز بەن ۋراننىڭ زياندى قالدىقتارى الاڭداتىپ وتىر. وڭىردەگى كاسىپورىندارعا جاڭا تەحنولوگيالار ەنگىزىپ، ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتى حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي ەتۋ قاجەت، دەدى مەملەكەت باسشىسى.ق.توقاەۆ بايقوڭىردى قازاقستاننىڭ عارىش سالاسىنىڭ نەگىزى رەتىندە اتاپ ءوتىپ، بۇل كەشەن وبلىسقا جوعارى تەحنولوگيالاردى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىن ايتتى. ءبىزدىڭ ماقسات عارىش تەحنولوگيالارىن وتانىمىزدىڭ، حالقىمىزدىڭ مۇددەسى ءۇشىن قولدانۋ. بايقوڭىر قالاسىنىڭ ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋ جۇمىسى جالعاسۋدا. مۇندا 30 جىل ىشىندە العاش رەت كوپقاباتتى ءۇيلەر جانە مەديتسينالىق ورتالىق سالىندى. بەس مەكتەپ قازاقستاننىڭ ءبىلىم ستاندارتىنا كوشتى. قازىر الەمدە ينۆەستورلار عارىش ستارتاپتارىنا كەڭ قولداۋ كورسەتۋدە. ءبىز دە بايقوڭىردىڭ الەۋەتىن ءتيىمدى پايدالانىپ، بۇل ءۇردىستەن شەت قالماۋىمىز كەرەك، دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.سونداياق قىزىلوردا ءوڭىرىنىڭ جۇرتشىلىعى اتىنان ارداگەرلەر، كاسىپكەرلەر، مۇعالىمدەر، سپورتشىلار ءسوز سويلەپ، وزدەرىنىڭ ۇسىنىستىلەكتەرىن جەتكىزدى.سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى الىقتىڭ ءالاۋقاتىنا قاتىستى ماسەلەلەردىڭ بارلىعى جەكە ءوزىنىڭ باقىلاۋىندا بولاتىنىن ايتىپ، جيىنعا قاتىسۋشىلاردى قىزىلوردا ولكەسىن دامۋدىڭ جاڭا دەڭگەيىنە شىعارۋ ءۇشىن اتسالىسۋعا شاقىردى.قازاقستان پرەزيدەنتى ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىكەكونوميكالىق جانە مادەني دامۋىنا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن سىر مارجانى جشس ديرەكتورى م.وتەەۆتى، كوپسالالى بالالار اۋرۋحاناسىنىڭ دارىگەرى ا.ءشۇلەنباەۆتى، قىزىلوردا قالالىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى، قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قۇرىلىسشىلار قاۋىمداستىعىنىڭ جەتەكشىسى ق.ەرنازاروۆتى، داڭقتى سپورتشى، مانەرلەپ سىرعاناۋدان حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرى ە.تۇرسىنباەۆانى جانە نارتاي ونەر مەكتەبى كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك قازىنالىق كاسىپورنىنىڭ ديرەكتورى م.بەكپەيىسوۆتى العىس حاتتارمەن ماراپاتتادى.پرەزيدەنت ق.توقاەۆ قورقىت اتا مەموريالدىق كەشەنىنە دە بارىپ، مۋزەيدىڭ جاڭارتىلعان ەكسپوناتتارىمەن تانىستى. قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قارماقشى اۋدانىندا 1980جىلدارى تۇركى الەمىنە ورتاق رۋحاني ۇستاز قورقىت اتانىڭ قۇرمەتىنە مەموريالدىق كەشەن سالىنعان. 2014 جىلى تۇڭعىش پرەزيدەنت ەلباسى ن.نازارباەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن كەشەنگە قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، قوسىمشا زيارات ەتۋ نىسانى تۇرعىزىلعان بولاتىن.ساپارىنىڭ سوڭىندا ق.توقاەۆ بايقوڭىر قالاسىنا بارىپ شاھاردىڭ دامۋ بارىسىمەن تانىستى. قازاقستان پرەزيدەنتىنە قالانىڭ قازىرگى اۋالى مەن الەۋمەتتىكەكونوميكالىق دامۋ بارىسى جانە ونىڭ نەگىزگى كورسەتكىشتەرى باياندالدى.قىزىلوردا وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى پرەزيدەنتتىڭ بايقوڭىر كەشەنىندەگى ارناۋلى وكىلى ب.ناماەۆ قالاداعى تۇرعىن ءۇي سالۋ، گازبەن جانە سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇيەلەرىن جاڭارتۋ جونىندەگى جوبالاردىڭ ىسكە اسىرىلىپ جاتقانىن مالىمدەدى.سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى بايقوڭىر ارنايى ەكونوميكالىق ايماعىن قۇرۋ جونىندەگى تۇجىرىمدامامەن تانىستى. |
22 قاڭتار 15:52نۇر سۇلتان. قازاقپارات ق ر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى ورمان شارۋاشىلىعى جانە جانۋارلار دۇنيەسى كوميتەتىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى ساكەن دىلداحمەت پاۆلودار وبلىسىندا ەلدى مەكەنگە قاسقىردىڭ كىرىپ كەتكەنىن راستادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.اقسۋدا قاسقىردىڭ پايدا بولعانى راس. الايدا قورىقشىلار ونى ۋاقىتىندا اتىپ الدى ، دەدى ساكەن دىلداحمەت قازاقپارات تىلشىسىنە.سونىمەن بىرگە، الەۋمەتتىك جەلىدە ءبىر ءۇيىر قاسقىردىڭ اۋىلعا كىرىپ كەتىپ، ەكى ءيتتى تالاپ جاتقانى تۋرالى ۆيدەو تاراعان ەدى. كوميتەت وكىلىنىڭ بولجاۋىنشا، بۇل جاعدايدا قازاقستاندا تىركەلمەگەن.قاسقىرلاردىڭ يتكە تاپ بەرگەنىن ءبىزدىڭ ەلدە بولعانىن راستايتىن اقپارات جوق. بالكىم، رەسەيدە نەمەسە باسقا ءبىر ەلدە تىركەلۋى مۇمكىن. ۆيدەو بىزدە تۇسىرىلمەگەنى انىق. سەبەبى، ول بەينەجازبانى رەسەيلىك پابليكتەردەن بايقاعانىم بار ەدى ، دەيدى ول.قاسقىر سانى ءبىزدىڭ ەلدە رەتتەلىپ وتىرادى. جىل سايىن ولاردىڭ سانىن رەتتەپ وتىرۋ ءۇشىن اڭشىلارعا ليميت بەرىلەدى.ەگەر بەلگىلى ءبىر وڭىردە قاسقىر ادامعا نەمەسە مالعا شاپسا، تۇرعىندار وبلىستىق اۋماقتىق ورمان شارۋاشىلىعى ينسپەكتسياسىنا حابار بەرۋى كەرەك. بىلتىر دا، بيىل دا قاسقىردىڭ مالعا شاپقان جاعدايى كەزدەسكەن ەدى ، دەدى ساكەن دىلداحمەت.ساكەن دىلداحمەتتىڭ حابارلاۋىنشا، الىس ەلدى مەكەندەردە مالىن ۇستايتىندار قاسقىردىڭ سىرىن بىلەدى. قوراسىن بارىنشا بەرىك سالادى.كەيدە قورا دۇرىس قىمتالماعاندا قاسقىر مالدى جارىپ كەتۋى مۇمكىن. كەيدە تۇرعىنداردىڭ وزدەرى قاسقىردى اتىپ، كۇشىگىن ءولتىرىپ كەتەدى. مۇندايدان ساق بولۋ كەرەك. قاسقىر كەكشىل كەلەدى. اينالىپ كەپ قايتا شابۋى مۇمكىن ، دەيدى ول.ايتا كەتسەك، مەسسەندجەرلەردە قاسقىردىڭ ەلدى مەكەنگە كىرىپ كەتكەنى تۋرالى ۆيدەو تاراپ كەتكەن ەدى. ۆيدەودا قاسقىر پاۆلودار وبلىسىنىڭ اقسۋ اۋدانىنداعى ءۇي اۋلاسىنا كىرىپ كەتەدى. تاعى ءبىر ۆيدەودا ءبىر ءۇيىر قاسقىردىڭ ەكى ءيتتى اياۋسىز تالاپ جاتقانى ءتۇسىپ قالعان. |
قوردايدا شەكارا ماڭى ىنتىماقتاستىعى ماسەلەسى تالقىلاندىقازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆ پەن قىرعىز ەلىنىڭ ەكونوميكا جانە قارجى ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى سۇلتان احماتوۆ قورداي اۋدانىنا كەلدى. ەكى ەلدىڭ سالا باسشىلارى جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆپەن بىرگە اۋدانداعى قاراسۋ جانە قورداي باقىلاۋوتكىزۋ پۋنكتتەرىنىڭ قىزمەتىمەن تانىستى.جۇمىس ساپارىنىڭ باستى ماقساتى قورعاس سەكىلدى قاراسۋ باقىلاۋوتكىزۋ پۋنكتىنىڭ جانىندا قورداي شەكارا ماڭى ىنتىماقتاستىعى حالىقارالىق ورتالىعىنىڭ جوباسىن جۇزەگە اسىرۋعا دايىندىققا نەگىزدەلدى. قاراسۋ باقىلاۋوتكىزۋ پۋنكتى ارقىلى نەگىزىنەن جۇك كولىكتەرى وتەتىن بولسا، وسىعان وراي قازاقستاندىق بيلىك مۇندا ارنايى ۆيزالىق رەجيممەن شەكتەسەتىن مەملەكەتتەردىڭ ونەركاسىپتىك كووپەراتسياسى سەكىلدى دۇنيە قۇرۋعا نيەتتى ەكەن. سونداياق، قوسىمشا قۇنى جوعارى تاۋارلاردى وتكىزۋ دە بار. ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتىڭ قاتىسۋشىلارىنا بىرقاتار جەڭىلدىكتەر مەن پرەفەرەنتسيالار بەرىلەدى. ماسەلەن، بەلگىلى ءبىر مەرزىمگە جەر ۋچاسكەلەرىن تەگىن بەرۋ، دايىن ينفراقۇرىلىمدى پايدالانۋ مۇمكىندىگى مەن كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعىنان، م ۇلىك سالىعى مەن قوسىمشا قارجى سالىعىنان، جەر سالىعىنان بوساتۋ جانە تاعى باسقا جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان. قازاقستاندىق تاراپتىڭ وسىنداي مۇمكىندىكتەرىن تانىستىرعان مينيستر باقىت سۇلتانوۆ قىرعىز مينيسترىنە شەكاراعا جاقىن ماڭدا 15 گەكتار مەملەكەتتىك جەر تەلىمى دايىن ەكەنىن، قاجەت بولعان جاعدايدا ونى 100 گەكتارعا دەيىن ۇلعايتۋعا بولاتىندىعىن ايتتى. بۇل راسىندا ماڭىزدى ارتىقشىلىق دەسەك بولادى. سەبەبى، جەكەمەنشىك يەلەرىنەن جەر تەلىمدەرىن ساتىپ الۋعا ۋاقىت پەن كۇش جۇمسالمايدى. ال، باقىلاۋوتكىزۋ پۋنكتىنىڭ عيماراتى شەكاراعا جاقىن جەرگە اۋىستىرىلىپ، ىرگەلەس اۋماققا اۋىر جۇك كولىكتەرىنە ارنالعان تۇراق سالىنادى. سونىمەن قاتار، قىرعىز مەملەكەتىندەگى شۋ وبلىسىنىڭ شەكارا ايماعىنداعى جەر تەلىمدەرى جەكەمەنشىكتە ەكەن. بۇل ورايدا، وسى جانە وزگە دە فاكتورلاردى ەسكەرە وتىرىپ، بەردىبەك ساپارباەۆ ىنتىماقتاستىق ورتالىعىن تولىعىمەن قازاقستان اۋماعىنا ورنالاستىرۋدى ۇسىندى. اتالعان ۇسىنىسقا وراي، سۇلتان احماتوۆ بۇل ماسەلە قىرعىز بيلىگى تاراپىنان جانجاقتى تالقىلانىپ، ەكىءۇش كۇننەن كەشىكتىرىلمەي جاۋابى بەرىلەتىنىن ايتتى. ءوز كەزەگىندە باقىت سۇلتانوۆ جوبانىڭ قازاقستاندىق تۇجىرىمداماسى دايىن ەكەنىن، ونى ۋاقىت سوزباي كورشى ەلگە جولداي الاتىندارىن اتاپ ءوتتى.بۇدان كەيىن ەكى ەلدىڭ سالا باسشىلارى جەكە ادامدار مەن جەڭىل كولىكتەردىڭ وتۋىنە ارنالعان قايتا جاڭعىرتىلعان قورداي باقىلاۋوتكىزۋ پۋنكتىنە ات باسىن باردى. بۇگىندە مۇندا قوزعالىس جولاقتارى ەكىدەن سەگىزگە دەيىن ۇلعايىپ، تەكسەرۋ كابينالارىنىڭ سانى 12دەن 34كە دەيىن ارتقان. ال، قۇرىلىستىڭ جالپى اۋدانى 4،9 مىڭ شارشى مەترگە جەتكەن. ەگەر بۇرىن جاياۋ جۇرگىنشىلەردى وتكىزۋ مۇمكىندىگى تاۋلىگىنە 6000 ادامنان اسپاعان بولسا، ول قازىر 25 مىڭعا دەيىن جەتكەن. ال، شەكارادان وتەتىن اۆتوكولىكتەر سانى تاۋلىگىنە 2،5 مىڭعا دەيىن وسكەن. ءىرى كولەمدى كولىكتەرگە، سونىڭ ىشىندە نەگىزىنەن جولاۋشىلار اۆتوبۋستارىنا ارنالعان تەكسەرۋ كەشەنى جۇمىس ىستەيدى. ول ءۇشىن ءبىر كولىككە بەس مينۋت كولەمىندە ۋاقىت جۇمسالادى. ال، زاماناۋي قوندىرعىلار ساعاتىنا 700 دانا قول جۇگىن سكانەرلەۋگە قابىلەتتى. |
ئىت ئاسىيا ياۋا ئىتىئىت بەزىدە، ئىشىت دەپمۇ تەلەپپۇز قىلىندۇ بولسا ئىت ئائىلىسى ئەمگۈچىلەر سىنىپىدىكى ئىنسانلار تەرىپىدىن ئەڭ بۇرۇن كۆندۈرۈلگەن ھايۋان ، شۇنداقلا ئىنسانلارغا ئەڭ تونۇشلۇق بولغان ھايۋان .ھەقىقىي سۈت ئەمگۈچىلەر كەنجى سىنىپىئىت كەنجى ئائىلىسىيېرىق پۇتلۇقلار كەنجى تۈركۈمى2 بئىولوگىيىلك ئالاھىدىلىكى2.1 پۇراش سېزىمىئىت بولسا بىر خىل كۆپ ئۇچرايدىغان ئىت سۈت ئەمگۈچى ھايۋان ، شۇنداقلا بېقىش نىسبىتى ئەڭ يۇقىرى بولغان ئەرمەك ھايۋان .سەتەڭ بۇل ئىتبىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ ستاتىستىكىسىغا قارىغاندا ، يەر شارى ئومۇمىي ئىتلارنىڭ سانى تەخمىنەن 600 مىليون، دۆلىتىمىزدە تەخمىنەن 200 مىليون . ئىت ئىنسانلار ئەڭ بالدۇر كۆندۈرگەن ھايۋان .ئىت ئىنسانلار ئارسىدا ياشايدىغان گۆشخور ئەرمەك ھايۋانلارنىڭ بىرسى، ئادەتتە ئىتلارنىڭ ھەممىسى ئۇخلىغاندا يۈزە ئۇخلاش ھالىتىدە تۇردىغان بۇلۇپ، ئازراق شەپە بولسىلا چۆچۈپ ئويغىنىدۇ ، ئارقىدىنلا يەنە قاتتىق ئۇيقۇغا كېتەلەيدۇ. ئىتنىڭ پۇراش سېزىمى ئىنتايىن ئۆتكۈر بۇلۇپ، ھەممىسىنىڭ ئادىتى ئوخشاش، قۇيرۇقىنى شىپاڭلىتىپ ئەتراپىنى پۇراپلا يۈرىدۇ .ئىتلارنىڭ ھەممىسىنىڭ ئادىتى ئوخشاش ، قۇيرۇقىنى شىپاڭلىتىپ ئەتراپىنى پۇراپلا يۈرىدۇ. ئىتنىڭ پۇراش سېزىمى ئىنتايىن ئۆتكۈر بولۇپ ، ئۇلارنىڭ بۇلۇڭ پۇچقاقلارنى پۇراپ يۈرۈشى ، ئاساسلىقى باشقا ئىتلارنىڭ شۇ جايغا سىيىپ قويغان قويمىغانلىقىنى بىلىش ئۈچۈندۇر ، چۈنكى ، بۇ جايغا باشقا ئىتلار سىيىپ قويغان بولسا ،بۇ جاينىڭ ئىگىلىنىپ بولغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ . ئىت يەنە شۇ جايغا سىيىپ قويغان ئىتنىڭ بوينىىنىڭ ئېگىز پاكارلىقى ، ئۆزىدىن كۈچلۈك ئاجىزلىقىنى پۇراپ بىلەلەيدۇ. ئەگەر ئۇ ئىتنى ئۆزىدىن يامان دەپ ئويلىسا ، ئۇ ياۋاشلىق بىلەن باشقا جايدىن ئۇرۇن ئىزدەيدۇ، ئۇ ئىت ئۆزىدىن ئاجىز بولسا ، بۇ جاينى ئۆزىنىڭ قىلىۋالىدۇ . شۇڭا،ئىتلار ئىچىدىمۇ ياماندىن قورقۇپ ، ياۋاشنى بوزەك قىلىدىغانلىرى خېلى بار .ئىككنچى دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلدە ، ئەنگىلىيە ئارمىيىسىنىڭ بىر پاراخوت ئۇرۇشى داۋامىدا دۈشمەن ئارمىيىسى تەرىپىدىن چۆكتۈرۋېتىدۇ . تەلىيى كېلىپ ھايات قالغان ئەسكەرلەر جۇدى ئىسىملىك بىر ھەربىي ئىتقا ئەگىشىپ سۇ ئۈزۈپ بىر قاقاس ئارالغا چىقىۋالىدۇ . ئەسكەرلەر بۇ ئارالدىن ئىچكۈدەك تاتلىق سۇ تاپالماي ئۈمىد سىزلىنىپ تۇغان چاغدا ھېلىقى ئىت پۇراش سېزىمىگە تايىنىپ تاتلىق سۇ مەنبەسىنى تېپىپ ، ئەسكەرلەرنىڭ ھاياتىنى قۇتقۇزۇپ قالىدۇ .ئىت ئىتنىڭ بۇرنى ئادەتتىكى ھايۋانلارنىڭ بۇرنىنىڭ تۈزۈلۈشىگە قارىغاندا بۇرۇننىڭ تۈزۈلۈشىگە قارىغاندا كۆپ مۇرەككەپ ، ئۇنىڭ بۇرنى نەپەس ئېلىش رولىنى ئوينىغاندىن سىرىت ، يەنە ئۇ پۇراق سېزىم ئەزاسى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ . ئىتنىڭ بۇرنىدا نۇرغۇن شىللىق پەردىلەر بار بولۇپ ، شىللىق پەردىلەر توختىماستىن شىلىمشىق سۇيۇقلۇق چىقىرىپ ،شىللىق پەردىدىكى پۇراش سېزىم ھۈجەيرىلىرىنى سىلىقلاپ تۇرىدۇ . بۇنىڭ بىلەن ، ئىتنىڭ بۇرنى ئىزچىل تۈردە ناھايىتى سەزگۈر بولغان پۇراش سېزىمىنى ساقلاپ تۇرىدۇ . شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىت ، ئىتنىڭ بۇرنىنىڭ ئۇچلۇق قىسمىدا يەنە ئازراق تۈكسىز شىللىق پەردە توقۇلمىلىرى بار بولۇپ، كۆتۈرۈلۈپ چىققان بۇ توقۇلمىلارمۇ ئۈزلۈكسىز تۈردە نۇرغۇن شىلىمشىلق ئاجرالمىلارنى چىقىرىپ ئىتنىڭ بۇرنىنى سىلىقلاشتۇرۇپ تۇرىدۇ . شۇڭا، ئىتنىڭ بۇرنى ئەتىدىن كەچكىچە ھۆل تۇرىدۇ. ئىتنىڭ سالامەتلىكى ياخشى بولماي قالسا ، مەسىلەن ، قىزىتمىسى ئۆرلەپ قالسا ، ئۇنىڭ بۇرنى قۇرۇپ كېتىدۇ دە ، پۇراش سېزىمى ساق ۋاقىتتىكىدەك سەزگۈر بولماي قالىدۇ .چوڭ ئىت بىلەن پەتەك ئەرمەك ئىتئىت ئىنسانلار تەرىپىدىن ئەڭ بۇرۇن كۆندۈرۈلگەن ھايۋان ، شۇنداقلا بىزگە ئەڭ تونۇشلۇق بولغان ھايۋان . بىز دائىم ئىتنىڭ يۈگۈرگەن چاغدا ئۇزۇن تىلىنى چىقىرىۋالىدىغانلىقىنى ، بولۇپمۇ تومۇز ئىسسىقتا ئېغىزىنى يوغان ئېچىپ تېلىنى چىقىرىۋالىدىغانلىقىنى كۆرىمىز . ئەسلىدە ، سۈت ئەمگۈچى ھايۋانلارنىڭ بەدەن تېمپۇراتۇرىسى نورمال ئەھۋالدا مۇقىم بولىدۇ . ئەگەر مەلۇم سەۋەب تۈپەيلىدىن تېمپۇراتۇرىسى ئۆرلەپ كەتسە ، تېمپۇراتۇرىنى تۆۋەنلىتىدىغان ئەزالىرى ئارقىلىق ئىسسىقلىقنى تارقىتىپ ، بەدەن تېمپۇراتۇرىسىنىڭ مۇقىملىقىنى ساقلايدۇ ، ئۇنداق بولمايدىكەن ، ئۇلار ئاغرىپ قالىدۇ . بىزگە مەلۇمكى ، ئادەم ۋە نۇرغۇن ھايۋانلارنى بەدىنىنىڭ يۈزىدە تەر بەزلىرى بولىدۇ . تەر ئەزالىرى تەر ئاجرىتىپ چىقارغاندا ، بەدەندىكى ئارتۇق ئىسسىقلىقنى سىرىتقا چىقىرۋېتىش ئارقىلى بەدەن تېمپۇراتۇرىسىنى تۆۋەنلەتكىلى بولىدۇ .لېكىن ، زوئولوگلار تەتقىق قىلىش ئارقىلىق ، ئىتنىڭ بەدەن يۈزىدە تەر بەزلىرىنىڭ يوقلۇقىنى ، ئۇنىڭ تەر بېزىنىڭ تىلىدا ئىكەنلىكىنى بايقىغان . شۇڭا ، يازنى تومۇز ئىسسىق كۈنلىرى ، ئىتلار نورمال بەدەن تېمپۇراتۇرىسىنى ساقلاش ئۈچۈن تىلىنى چىقىرىۋېلىپ ، تېلىدىكى تەر بەزلىرى ئارقىلىق بەدىنىدىكى ئىسسىقلىقنى تېز سۈرئەتتە سىرىتقا چىقىرۋېتىدۇ .ئىت تىلنى يازدىلا چىقىرىۋالماستىن ،بەلكى ئادەتتىكى ئەھۋالدا ، يۈگۈرۈپ ھېرىپ قالغان ۋە ئىسسىپ كەتكەندىمۇ ، تىلىنى چىقىۋېلىپ ، بەدەندىكى ئىسسىقلىقنى تارقىتىۋېتىدۇ .:...?ئىت146863 دىن ئېرىشكەنبۇ بەتنى 29 يانۋار 2020 ئاخىرقى قېتىم 21:42 دا ئۆزگەرتكەن. |
بىلگەنگە مارجان 3918 0 پىكىر 30 ناۋرىز, 2016 ساعات 13:55جاقتاستارىم مەنىڭ كانديداتۋرامدى ۇسىنىپ وتىر. ءوزىم ءالى تىڭمىن، ەگەر حالىق قالاسا ەلدى ودان ءارى قاراي دا باسقارا بەرەمىن، دەيدى 92دەگى پرەزيدەنت.بۇعان دەيىن باتىس باسىلىمدارى مۋگابەنى ەلدەگى وپپوزيتسيانى باسىپجانشىعان ديكتاتور دەپ ايىپتاعان بولاتىن. پرەزيدەنتتىڭ ءوزى بولسا مۇنىڭ جالا ەكەنىن ايتىپ، زيمبابۆە حالقىن ارانداتۋ ءۇشىن جاسالىپ جاتقان ارەكەت دەپ باعالاعان.ەسكە سالا كەتەيىك، روبەرت مۋگابە 1980 جىلدان باستاپ مەملەكەتتى باسقارىپ كەلە جاتىر. ول 2013 جىلى وتكەن پرەزيدەنت سايلاۋىندا حالىقتىڭ 60 پايىزدان استام داۋسىن يەلەنىپ،پرەزيدەنت اتانعان. ال ول كەزدەگى وپپوزيتسيا باسشىسى، ەلدىڭ پرەمەرءمينيسترى مورگان تسۆانگيراي سايلاۋ ناتيجەسىمەن كەلىسپەي، داۋىستاردىڭ بۇرمالانعانىن ايتقان. بۇل جولعى سايلاۋ كەزىندە ەۋرووداق تا سايلاۋ كەزىندە ورەسكەل زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى انىقتاعان.زيمبابۆەنىڭ وپپوزيتسيالىق پارتياسىنىڭ جەتەكشىسى مورگان تسۆانگيراي مەملەكەت تىزگىنىن 92 جاستاعى مۋگابەنىڭ ايەلى ءوز قولىنا العانىن ايتتى.ايتپاقشى، زيمبابۆەنىڭ 92 جاستاعى كوسەمىنىڭ ادام جەگىش ەكەندىگى دە الەمدىك باقتا قىزۋ تالقىعا تۇسكەن. ول ساياسي بيلىكتى اۆتوريتاريزمگە كوشۋرى ءۇشىن، ءوزىنىڭ وپپوزيتسياداعى قارسىلاستارىنىڭ ەتىن جەگەن دەگەن قاۋەسەت تە ايتىلادى. |
ئەردوغان گىرېتسىيە باش مىنىستىرى بىلەن كۆرۈشتى ئۇيغۇرچەئەردوغان گىرېتسىيە ب...ئەردوغان گىرېتسىيە باش مىنىستىرى بىلەن كۆرۈشتىدۆلىتىمىز جۇمھۇر رەئىسى رەجەپ تاييىپ ئەردوغان تۈركىيە بىلەن گىرېتسىيەنىڭ كۆپ تەرەپلىمىك مۇناسىۋەتلىرىگە ئىجابىي جەھەتتىن قارىشى لازىملىقىنى ئېيتتى.تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: جۇمھۇر رەئىس رەجەپ تاييىپ ئەردوغان ئافېنا زىيارىتىدە گىرېتسىيە باش مىنىستىرى چىپراس بىلەن باش مىنىستىرلىق مەھكىمىسىدە كۆرۈشتى. ئۇ كۆرۈشۈشتە قىلغان سۆزىدە، ئىككى دۆلەتنىڭ بىرلىكتە قىلالايدىغان نۇرغۇن ئىشلارنىڭ بارلىقىنى ئەسكەرتىپ: بىربىرىمىزنىڭ ئوخشىمىغان قاراشلىرىغا ئۆزئارا ھۆرمەت قىلغان ئاساستا، ئورتاق مەتپەئەتكە قاراپ يۈزلىنىشىمىز كېرەك، مۇزاكىرەلىرىمىزنى ئۇنىڭ ئۈستىگە مەركەشتۈرۈشىمىز كېرەك. ئەسلىدە خەلقلىرىمىزنىڭ بىربىرى بىلەن بولغان ئورتاق تەرەپلىرى ئىنتايىن كۆپ. بۇ جەھەتتە ئىدېئولوگىيەلىك خاتا قاراشلىرى بولغانلارنى بىر ياققا قايرىپ قويۇشىمىز يېتەرلىك. تۈركىيە بولۇشىمىز سۈپىتىدە، بىزنىڭ ھېچقايسى قوشنا دۆلەتلەرنىڭ زېمىنىدا كۆزىمىز يوق دېدى.ئۇ مۇنداق دەپ كۆرسەتتى:بىز ئۆتمۈشتە بىربىرىمىز بىلەن ئۆزئارا كىرىشىپ كەتكەن دۆلەتلەرمىز، گىرېتسىيەدە قېرىنداشلىرىمىز بار، بىزدىمۇ سىلەرنىڭ قېرىنداشلىرىڭلار بار. كاشكى بۇرۇنقى خاتالىقلار سەۋەبىدىن بىر قىسىم رۇم خەلقى دۆلىتىمىزدىن ئايرىلمىغان بولسا. خاتالىقلارنى تارىختا قالدۇرۇپ، كېلەچەكنى ئىنتايىن پۇختا بولغان ئاساستا قۇرۇپ چىقىشىمىز كېرەك. بۇنىڭ ئۈچۈن بىز قىلالايدىغان نۇرغۇن ئىشلار بار. ئەگەر ھەقىقىي مەنىدە ئوخشاش گەپ قىلىشنى ئەمەلگە ئاشۇرالىساق، ئورتاق ئەقىلنى تەشكىل قىلالىساق، بۇ مەسىلىلەرنى ھەل قىلالايمىز.رەجەپ تاييىپ ئەردوغان گىرېتسىيە خەلقىگە ھەم شەخسىي نامىدىن ھەم تۈرك خەلقى نامىدىن تەشەككۈر ئېيتتى.گىرېتسىيە باش مىنىستىرى چىپراس تۈركىيەياۋروپا ئىتتىپاقى ئارىسىدا 2016يىلى 18مارت ئىمزالانغان كۆچمەنلەر كېلىشىمىنى تىلغا ئالغان ھالدا مۇنداق دېدى:تۈركىيە ۋەدىسىگە ئەمەل قىلىپ، ئەگە دېڭىزىدىكى كۆچ دولقۇنىنى ئازايتىپ، كېلىشىمگە بولغان سادىقلىقىنى نامايان قىلدى.چىپراس: تۈركىيە جۇمھۇرىيىتى جۇمھۇر رەئىسى تەرىپىدىن ئارىدىن ئونلارچە يىل ئۆتكەندە تۇنجى قېتىم ئەمەلگە ئاشۇرۇلغان مەزكۇر زىيارەتنىڭ، كەلگۈسىدە جەسۇرلۇق بىلەن قەدەم تاشلىشىمىز ئۈچۈن مۇھىم پۇرسەت ئىكەنلىكىگە ئىشىنىمەن دېدى.خەتكۈچ: كۆچمەنلەر كېلىشىمى , ئەردوغان , چىپراس |
3 تامىز 18:30نۇر سۇلتان. قازاقپارات ەلىمىزدە قۇرىلىس ماتەريالدارىن ساتۋ مەن ساتىپ الۋعا ارنالعان ونلاين جۇيە ىسكە قوسىلادى.بۇل تۋرالى ق ر يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ ءبىرىنشى ۆيتسە ءمينيسترى قايىربەك وسكەنبايەۆ ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.ماركەتپلەيس الاڭى قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ قۇنىن 15 عا دەيىن تومەندەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى جانە نارىقتىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتەدى. سونداي اق، وتاندىق وندىرۋشىلەر مەملەكەتتىڭ قولداۋىمەن ۇزاق مەرزىمدى كەلىسىمشارتتار جاساسۋعا جانە قۇرىلىس ماتەريالدارىن بەلگىلەنگەن قۇنى بويىنشا ساتۋعا مۇمكىندىك الادى. سونىمەن قاتار جاڭا جۇيە قۇرىلىس سالۋشى كومپانيالار ءۇشىن دە ءتيىمدى، دەدى ق. وسكەنبايەۆ باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا.ونىڭ ايتۋىنشا، اتالعان جۇيە ارقىلى قۇرىلىس ماتەريالدارىن شىعارۋشىلار ءوز ونىمدەرى تۋرالى اقپارتتى ەمىن ەركىن جاريالاي السا، تيىسىنشە قۇرىلىس كومپانيالارى تاۋارعا دەلدالسىز ءتيىمدى باعامەن قول جەتكىزە الادى.وسىلايشا قۇرىلىس كومپانيالارى ءۇشىن وتاندىق قۇرىلىس ماتەريالدارىن ساتىپ الۋ تىكەلەي قولجەتىمدى. قازىرگى ۋاقىتتا سايت تەستىلەۋدەن ءوتىپ جاتىر. بۇگىندە ەلىمىز بويىنشا قۇرىلىس ماتەريالدارىن شىعاراتىن 31 ونەركاسىپ تىركەلىپ، ولار 50 دەن استام كوممەرتسيالىق ۇسىنىس ءبىلدىردى. جىل سوڭىنا دەيىن قۇرىلىس ماتەريالدارىن ازىرلەيتىن كومپانيالار ءوز ونىمدەرىن ونلاين ۇسىناتىن سورە فۋنكسياسى ءازىر بولادى. قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ باعاسى قۇرىلىس ءىسى جانە تۇرعىن ءۇي كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى كوميتەتى ارقىلى قاداعالانادى. وسىلايشا باعا تۇراقتىلىعىن قامتۋدى كوزدەپ وتىرمىز، دەيدى ول.بۇعان دەيىن مينيستر ورىنباسارى ەلىمىزدە قۇرىلىس جوبالارىنىڭ قۇنى ونلاين كالكۋلياتور ارقىلى ەسەپتەلىنەتىنى تۋرالى ايتتى. |
سەناتور اقىلبەك كۇرىشباەۆ كەشە پارلامەنتتە پاندەميا جانە ەكونوميكالىق داعدارىستىڭ سالدارىنان ەلدەگى ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى تومەندەگەنىن، وتباسىلىق تابىستىڭ نەگىزگى بولىگى ازىقت ۇلىك الۋعا عانا كەتەتىنىن، ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز ءۇشىن ازىقت ۇلىك باعاسىن مەملەكەتتىك رەتتەۋ، ولاردىڭ ماۋسىمدىق قىمباتتاۋىن تومەندەتۋ ماسەلەسى كۇن تارتىبىندە تۇرعانىن ايتتىسەناتار ناقتىلاپ ايتىپ وتكەندەي، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، بۇل ماقساتقا بيۋدجەتتەن 30 ملرد تەڭگەگە جۋىق قارجى بولىنگەن. العاشىندا، باعانى تۇراقتى ۇستاپ تۇرۋ ءۇشىن، وڭىرلىك الەۋمەتتىككاسىپكەرلىك كورپوراتسيالار اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرىن تىكەلەي وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردەن قاجەتتى كولەمدە ساتىپ الىپ، ولاردىڭ ساقتالۋىن قامتاماسىز ەتىپ، ازىقت ۇلىككە باعا كوتەرىلگەن كەزەڭدە نارىققا ساتۋعا شىعارىپ وتىردى. قازىر كەيبىر وبلىستار، اسىرەسە، ءىرى قالالار ساۋدا سۋبەكتىلەرىنە پايىزى وتە تومەن 0،01 نەسيە بەرۋگە كوشە باستادى. ال ساۋدا ورتالىقتارى ءوز كەزەگىندە كەيبىر تاۋارلاردى بەلگىلى ءبىر ۋاقىت ارالىعىندا بەكىتىلگەن باعامەن ساتۋعا عانا مىندەتتەلەدى. بۇل رەتتە كوپتەگەن سۇراقتار تۋىندايدى، دەيدى سەناتور.سونداياق ساۋدا ورتالىقتارىن تاڭداۋ ءپرينتسيپى تۇسىنىكسىز بولىپ وتىرعانى سەناتوردىڭ نازارىنان تىس قالمادى. ەكىنشىدەن، ازىقت ۇلىك تاۋارلارى باعاسىنىڭ ەلەۋلى قۇبىلۋى كەزىندە ونىڭ ەڭ تومەنگى شەگىن الدىن الا بولجاۋ وتە قيىن. ويتكەنى اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ باعاسى تەك ماۋسىم بويىنشا عانا ەمەس، ءاربىر جىلدا وزگەرىپ وتىرادى. اۋا رايى قولايلى، ءونىمدى جىلدارى فەرمەرلىك باعالار، ادەتتە، تومەندەيدى. وعان قوسا، ازىقت ۇلىك تاۋارلارىنىڭ اعىمداعى باعالارىن انىقتايتىن مونيتورينگ جۇيەسىنىڭ دە ءبىراز دالسىزدىكتەرى بار. سوندىقتان بۇل جوبادا ساۋدا ورتالىقتارى ءۇشىن الدىنالا بەلگىلەنگەن باعالاردىڭ دۇرىستىعى كۇمان تۋدىرادى، دەيدى سەناتور.ۇشىنشىدەن، سەناتوردىڭ ايتىپ وتكەنىندەي، تۇراقتاندىرۋ قورىندا ازىقت ۇلىكتىڭ كوپتەگەن تۇرلەرىنىڭ كولەمى ەڭ تومەنگى تۇتىنۋ نورمالارىنىڭ 17 پايىزىنان اسپايدى، مەديتسينالىق نەمەسە ناقتى ەمەس تۇتىنۋ نورمالارىن ايتپاعاندا. مۇنداي جاعدايمەن نارىقتى ءتيىمدى رەتتەۋ مۇمكىن ەمەس. تورتىنشىدەن، بۇل سحەمادا ساۋدا ورتالىقتارى تەك وتاندىق اۋىلشارۋاشىلىق تاۋارلارىن الۋعا مىندەتتەلمەگەن. باسقاشا ايتقاندا، قازاقستاندىق فەرمەرلەر ءوز ونىمدەرىن وتكىزە الماي جۇرگەندە، بيۋدجەت قاراجاتى شەتەلدىك وندىرۋشىلەردى قارجىلاندىرۋعا جۇمسالۋدا دەيدى سەناتور.سونداياق ا. كۇرىشباەۆ تۇراقتاندىرۋ قورىنىڭ باعانى رەتتەۋگە، بيۋدجەت قاراجاتىن ءتيىمدى پايدالانۋعا دەگەن پارمەندىلىگى دە كۇمان كەلتىرەتىنىن، وندا سىبايلاس جەمقورلىق كورىنىستەرى باسىم ەكەنىن ايتتى. مەنىڭ ويىمشا، بۇل ماسەلەمەن سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل اگەنتتىگى شىنداپ اينالىسۋى كەرەك. جوعارىدا ايتىلعاندارعا سۇيەنە وتىرىپ جانە وسى جۇمىستىڭ قوعام ءۇشىن ەرەكشە ماڭىزدىلىعىن ەسكەرىپ، الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىقت ۇلىك تاۋارلارىنىڭ نەگىزگى تۇرلەرىنە باعانى تۇراقتاندىرۋدىڭ تۇجىرىمداماسىن تۇبەگەيلى وزگەرتۋ كەرەك دەپ سانايمىن.باعانى رەتتەۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك شارالار بارلىق تۇرعىندارعا پايدالى بولۋى ءۇشىن، وسى قورعا ساتىپ الىناتىن ازىقت ۇلىك تاۋارلارىنىڭ كولەمىن ۇلعايتۋ ماڭىزدى. ەگەر اتالعان ماقساتتارعا بيۋدجەت قاراجاتىن كوبەيتۋ مۇمكىندىگى بولماسا، اقشانى بۇلاي شاشپاي، تىكەلەي از قامتىلعان وتباسىلار ساناتىن قولداۋعا كوشكەن دۇرىس. ول ءۇشىن حالىقتىڭ از قامتىلعان توپتارىنا ارناپ، الەۋمەتتىك ازىقت ۇلىك تاۋارلارىنان قور قالىپتاستىرۋ قاجەت. ونى ۇيىمداستىرۋ مەن قولدانۋ كەلەسى شارتتارعا نەگىزدەلۋى ءتيىس، دەيدى سەناتور.ازىقت ۇلىك تاۋارلارىن ساتىپ الۋدى جانە ولاردى ساقتاۋ، تاسىمالداۋ، وتكىزۋ جونىندەگى قىزمەتتەردى فيۋچەرستىك كەلىسىمشارتپەن كونكۋرستىق نەگىزدە تەك وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەرمەن جاساۋ قاجەتتىگىن ەسكەرتكەن ا. كۇرىشباەۆ بۇل ماقساتتارعا ۇزاق جانە جەڭىلدەتىلگەن بيۋدجەتتىك نەسيەلەردى قاراستىرۋ ءتيىمدى ەكەنىن، مۇنداي ءتاسىل بيۋدجەت قاراجاتىن پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرىپ قانا قويماي، ءبىرىنشى كەزەكتە، مۇقتاج حالىقتىڭ ناقتى توپتارىن اتاۋلى تۇردە قولداۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىن ايتتى. |
شنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدا ئېلىپ بىرىلغان ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتى ۋە ئوقۇتۇشى ئىلمىي مۇئىزدىنىش تورىئىزدىنىش مۇنبىرى ئانا تىل شنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدا ئېلىپ بىرىلغان ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتى ۋە ئوقۇتۇشى ئىلمىي مۇ يوللانغان ۋاقتى 2013624 12:57:59شنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدا ئېلىپ بىرىلغان ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتى ۋە ئوقۇتۇشى ئىلمىي مۇشنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدا ئېلىپ بىرىلغان ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتى ۋە ئوقۇتۇشى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى يوللانغان ۋاقتى 2013624 15:09:40مۇبارەك ئانا تىلىمىزيېزىقىمىز ئېغىر كىرىزسلارغا پاتقان، تۆردىن پەگالارغا سۈرگۈن قىلىنغان مۇشۇ كۈنلەردە، مۇشۇنداق يىغىنلار ئېچىلىپ ئۇيغۇر تىليېزىقنىڭ تەرەققى قىلىپ كەتكەنلىكىنىڭ مۇئەييەنلەشتۈرۈلىشى ھەمدە كىملەرگىدۇر مۇكاپاتلارنىڭ تارقىتىلىشى تىراگىدىيە بولماي نېمە؟ يوللانغان ۋاقتى 2013624 15:29:51ماۋۇ يېغىندا زادى نىمىنى مۇھاكىمە قىلدىغاندۇ؟!0996 يوللانغان ۋاقتى 2013624 15:38:56ناھايىتى خۇرسەن بۇلدۇم، مانا بۇ باشلىنىش،ئۇيغۇرتىلى ھەرگىز يوقالمايدۇ. يوللانغان ۋاقتى 2013624 15:40:49 يوللانغان ۋاقتى 2013624 16:10:24ئاۋۋال فىلىمنى كۆرۈپ ۋە ياكى يىغىن قاتناشچىلىرىدىن بۇ قېتىملىق ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنىنىڭ باش ئاخىرىنى ئۇقۇپراق ئاندىن ئىنكاس يازساڭلارمۇ كېچىكمەيسىلەر تورداشلار! يوللانغان ۋاقتى 2013624 16:26:30ئانا تىل مەكتەپلىرىنى قۇرۇش يولىدا ...ھەجەپ بىر ئىش بوپتۇ ھە.104 يوللانغان ۋاقتى 2013624 16:49:58بۇ مۇھاكىمە يىغىنغا قاتنىشالمىغان بولساممۇ، بۇ يىغىنىىڭ تەرىپىنى كۆپ ئاڭلىدىم. ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتىغا ئائىت ساپ ئۇيغۇر تىلىدىكى مۇھاكىمە يىغىنلىرىنىڭ كۆپرەك ئېچىلىپ تۇرۇشىنى، ئۇيغۇر كارخانچىلىرىنىڭ پەقەت مەشرەپ سورۇنىلا ئەمەس، مۇشۇنداق ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتى قاتارلىق ئىلمىي پائالىيەتلەر سورۇنىنىمۇ ھازىرلاپ تۇرۇشىنى ئۈمۈد قىلىمەن. يوللانغان ۋاقتى 2013624 17:13:22ئاغىينىلەر، يۈكسەل دىگەندەك ئاۋال ئاۋۇ فىلىمنى كۆرۈپ بولۇپ ئىنكاس يازساڭلارمۇ كېچىكمەيسىلەر. بۇ قېتىمقى يىغىن ھەقىقەتەن ئەھمىيەتلىك بولدى. بۇ يىغىن ئىككى كۈن ئۆتكۈزۈلدى. مەن بىرىنچى كۈنىگە قاتناشتىم. تۇنجى كۈنلۈك مۇھاكىمە يىغىندا ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتى ۋە ئوقۇتۇشى ئۈچۈن يۈرەك قېنىنى سەرىپ قىلغان 11 نەپەر تىلشۇناسقا مۇئەللىم تىلشۇناسلىق مۇكاپاتى بېرىلدى. ھەر بىر تىلشۇناسقا 5000يۈەن نەق پۇل ۋە 1300يۈەن قىممىتىدىكى مۇئەللىم مەھسۇلاتى مۇكاپات قىلىپ بېرىلدى. مۇئەللىم شىركىتى مۇشۇ پائالىيەت ئۈچۈن 300،000يۈەن سەرىپ قىپتۇ. تۇنجى كۈنلۈك يىغىندا مىرسۇلتان ئوسمانوف، ئارىسلان ئابدۇللا، لىتىپ توختى قاتارلىق پروفېسسورلار بەك ئەھمىيەتلىك ئىلمىي ماقالىلەرنى ئوقۇدى. بۇ يىغىن قانداقتۇر ئۇيغۇر تىلى تەرەققىي قىلىپ كەتتى ئەمەس بەلكى ئۇيغۇر تىلى نۆۋەتتە ئۇچراۋاتقان خىرىسلار، ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتىدىكى كۆرۈلۈۋاتقان مەسىلىلەر ۋە بىر قىسىم ھەل قىلىش چارىلىرى ئوتتۇرغا قويۇلدى. بولۇپمۇ پىسخولوگىيە پەنلەر دوكتورى، تىلشۇناس، مەركىزىي مىللەتلەر ئۇنىۋېرىسىتېتىنىڭ ئوقۇتقۇچىسى لىتىپ توختى مۇئەللىمنىڭ بالىلارنىڭ تىل ئۆزلەشتۈرۈشىدىكى ئاچقۇچلۇق مەزگىلى ۋە ئاتائانىلارنىڭ مەجبورىيىتى دېگەن ماقالىسى مەندىلا ئەمەس بارلىق يىغىن قاتقاشقۇچىلىرىغا چوڭقۇر تەسىر قالدۇردى. مەن نەق مەيداندا لىتىپ توختى پروفېسسوردىن بۇ ماقالىنىڭ تولۇق نۇسخىسىنى ئېلىۋالدىم. ئەمما بۇ ماقالىنى شىنجاڭ مائارىپ ژورنىلىغا باسىدىكەن. شۇڭا ژورنال نەشىردىن چىققۇچە تورغا چىقىرالمايدىغان بولدۇم. لېكىن بۇ ماقالىدىكى ئەڭ مۇھىم مەزمون: ئىنسانلاردا تىل ئورگىنى دەپ بىر ئورگاننىڭ بولىدىغانلىقى بۇ ئورگاننىڭ بىر ياشتىن ئون ياشقىچىلا بولغان ئارلىقتىلا ئىشلەيدىغانلىقى، ئەگەر مۇشۇ ۋاقىتتا ئانا تىلنى ئۆگەنمىسە ئون يىلدىن كېيىن ئۆگۈنۈشنىڭ ئىنتايىن ئىنتايىن مۈشكۈل بولىدىغانلىقى تەتقىقات نەتىجىلىرى ئارقىلىق ئوتتۇرغا قويدى. يوللانغان ۋاقتى 2013624 17:37:248 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلچۈشەندۈرگۈچىنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلاپلا دەنشى خەۋەرلىرىگە ئوخشىتىپ قالىدىكەن كىشى. يوللانغان ۋاقتى 2013624 17:39:41 يوللانغان ۋاقتى 2013624 21:25:349 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلماڭىمۇ غەيرى بىلىندى مۇشۇ چاغلاردا.19 يوللانغان ۋاقتى 2013624 21:41:38ماز پاراڭنى ئازراق قىلىڭلار ئاغىنلەر ،،،پىراپىسور لىتىپ توختى ئەكىشىدەك جانلىق گەپ قىلدى !ئۇيغۇر تىلىمىز تارىختا خىرىسقا ئۇچىرماي قالمىغان ،،،ئاخىرقى سۆزلىرى تىخىمۇ ئىسىل بولدى ،،،،،68 يوللانغان ۋاقتى 2013625 00:16:37سۆيۈندۈم . رەھمەت !!! يوللانغان ۋاقتى 2013625 10:13:11پائالىيەتنىڭ تولۇق سىن نۇسخىسىنى كۆرگەن بولساق شۇنچە خۇشال بولاتتۇق ۋە تارىخ بولۇپ ساقلىنىپ قالاتتى. بولسا ئوقۇلغان ئىلمىي ماقالىنى كىتابچە قىلىپ چىقارغان بولسا تېخىمۇ ياخشى بولاتتى.بۈگۈنكىدەك مىللىتىمىز چوڭ خىرىسقا دۇچ كەلگەن ۋاقىتتا ھەر بىر كىشى ئۆزىنىڭ ساھەسىدە دىن، ۋەتەن، مىللەت ئۈچۈن مەنمۇ بىر كىشلىك ھەسسەمنى قوشۇشۇم كېرەك دەيدىغان ئىددىيە بىلەن كۆرەش قىلىشى زۆرۈر. بۇنىڭدا مەيلى ئالىم دىنىي، پەننى، باي، مەمۇر، كادىر، ئوقۇغۇچى، ئىشلەمچى، دېھقان... بولسۇن ھەر بىر كىشىنىڭ مەسئۇلىيىتى بار.ئۇيغۇرلارنىڭ بۈگۈنكىدەك زور قىيىنچىلىق ۋە قايغۇ ئاستىغا قېلىشى ئۇيغۇرنىڭ ئامەتى ۋە ئاپەتى. بىزگە بۇ دەۋىردە ئامەت ۋە ئاپەت تەڭ يۈكلەندى. ۋەزىپىمىزنى توغرا ئادا قىلىپ كۈچىمىزنىڭ يېتىشىچە تىرىشساق ۋە ئارمانلىرىمىزنى ئىشقا ئاشۇرساق بۇ زور غەلبىمىز ۋە ئامىتىمىزدۇر، ئەگەر قىيىنچىلىقلار ۋە سىناقلارغا بەرداشلىق بېرەلمەي، ئوتتۇزى تۈگەپ توققۇزى قالغاندا بەل قويىۋەتسەك ئەسىرلىك ئاپىتىمىز بولۇپ قېلىشى مۇمكىن. مۇسۇلمان بىلەن كاپىرنىڭ مۇھىم پەرىقلىرىنىڭ بىرى مۇسۇلمان ئۈمىدۋار بولىدۇ. رەببىنىڭ شەپقىتى ۋە مىھرىمۇھەببىتىدىن ھەرگىز ئۈمىدسىزلەنمەيدۇ. يوللانغان ۋاقتى 2013625 12:00:07ئالەمچە خۇش بولدۇم. مەيلى نېمىلا بولمىسۇن! قانداقلا بولمىسۇن بۇ بىر باشلىنىش، كارخانىلارنىڭ ئۆز مەنپەتى ئۈچۈنلا ئەمەس، مانا مۇشۇنىڭغا ئوخشايدىغان ئىلىمي پائالىيەتلەرنىڭ كۆپلەپ ئېچىلىشى ، پۇل بىلەن بىلىمنىڭ جىپسىلىشى بىزنىڭ كۈتىدىغىنىمىز. ئارزۇ قىلىدىغىنىمىز. ئۇيغۇر تىلىم تەتقىقاتى ھەققىدىكى بۇ يىغىن ئېچىلىپ بەكمۇ قالتىس ئىش بولۇپتۇ. ئەمدىكى گەپ مۇشۇ يىغىننىڭ ئەمەلىيەتتە ئىشقا چۈشۈشى. يىغىن يىغىن پېتىلا قېلىپ قالماي. ئەمەلىي ھەرىكەتلەرنىڭ بولۇشى تولىمۇ زۆرۈر. بۇنىڭ ئۈچۈن ھەر بىر قېرىنداشلار ھەممە ئىشنى كىچىكتىن ئۆزىمىزدىن باشلىغايمىز. يوللانغان ۋاقتى 2013626 08:20:06مۇئەللىم شىركىتىنىڭ 30 تۈمەن خەجلەپ پۇ پائالىيەتنى ئۆتكۈزگىنى بەك ياخشى بوپتۇ.ئۇيغۇر تىلىدىن، ئۇيغۇردىن پايدىلىنىپ پۇل تېپىۋاتقان، ئەمەل تۇتىۋاتقان، خىزمەتكە ئۇرۇنلىشىۋاتقان باشقا شىركەت، ئەمەلدارلارمۇ مۇئەللىم دىن ئۆگەنسە، ئۆزىگە نان بېرىۋاتقان تىلغا، مىللىتىگە ئازراق ئىش قىلىپ بەرسە تۇزكورلۇق بولمايتى. يوللانغان ۋاقتى 2013626 12:26:55بالامنىڭ ساۋادىنى چىقىرىپ بۇلالماي بەك جاپا تارتىۋاتىمەن .....0998 يوللانغان ۋاقتى 2013711 12:08:37بۇ يىغننىڭ باش پىلانلىغۇچىسى ۋە ھەمكارلاشقۇچىسى سىقىپ چىقىرىلىپ بۇ يىغىننىڭ خاراكتىرى ئۆزگىرىپ كېتىپتۇ........... يوللانغان ۋاقتى 2013711 14:14:2712 قەۋەتتىكى 19نىڭ يازمىسىدىن نەقىللىتىپ توختى مەن كۆرگەن ئەڭ سەمىمىي بىلىم ئىگىسى. بەك كەمتەر، خۇشپېئىل ئۇ ئادەم. تېكساستا ئون يىل ئالتايشۇناسلىق يۆنىلىشىدە بىلىم ئاشۇرغان. ھەر يىلى نۇرغۇن خەلقئارالىق يىغىنلارغا تەكلىپ قىلىنىدۇ. ئادەم بىلىملىك بولغانسېرى كەمتەرلىشىپ كېتىدىغان ئوخشايدۇ. مەن كۆرگەن نۇرغۇن پىروفېسسورلار تاققاتۇققا سۆزلىشىپ قوياتتى قىزىقچىلىق قىلىپ بولسىمۇ. لېكىن، بۇ كىشىنىڭ گەپسۆزى بەك جايىدا. ھەر قېتىم تۆۋەنچىلىك بىلەن مۇئامىلە قىلغان چېغىدا مەن بەك ھاياجانلىنىپ كېتەتتىم.: شنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدا ئېلىپ بىرىلغان ئۇيغۇر تىلى تەتقىقاتى ۋە ئوقۇتۇشى ئىلمىي مۇ |
ق ر پرەمەر ءمينيسترى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ماسەلەلەرى جونىندە كەڭەس وتكىزدى16 قاڭتار 16:44نۇر سۇلتان. قازاقپارات ق ر پرەمەر ءمينيسترى ا. مامين مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ماسەلەلەرى جونىندە كەڭەس وتكىزدى. بۇل تۋرالى قازاقپارات . گە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.ق ر پرەمەر ءمينيسترى اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جونىندە كەڭەس ءوتتى.ءىرى قارا مال باسىن كوبەيتۋ جانە سيىر ەتىنىڭ ءوندىرىسىن ارتتىرۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالار، وڭىرلەردىڭ ەتتى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ بويىنشا الەۋەتى تۋرالى ق ر اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى س. وماروۆ باياندادى.الدىن الا مالىمەتتەر بويىنشا، 2019 جىلى مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ جالپى ءوندىرىسى ەلىمىز بويىنشا 2306 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىنىڭ دەڭگەيىنەن12,5 عا ارتىق.ءىرى قارا مال ءى ق م باسىنىڭ سانى4 عا 7,4 ميلليون باسقا، جىلقى 6,8 عا 2,8 ميلليون باسقا، قۇستار 2 عا 44,3 ميلليون باسقا، قوي 2,7 عا 16,9 ميلليون باسقا، تۇيە 3,5 عا 214,8 مىڭ باسقا، شوشقا 2,9 عا 822,2 مىڭ باسقا كوبەيگەن.سويىلعان سالماعىنداعى قۇس ەتىنىڭ ءوندىرىسى 16 عا 223 مىڭ تونناعا، سيىر ەتى 5 عا 501,4 مىڭ تونناعا، جىلقى ەتى 4,3 عا 132 مىڭ تونناعا، قوي ەتى 0,8 عا 152 مىڭ تونناعا، شوشقا ەتى 0,3 عا 86 مىڭ تونناعا دەيىن ءوستى.2019 جىلى اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى سۋبسيديالاۋعا جانە سالانىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋعا 115,7 ميلليارد تەڭگە قارجى ءبولىندى. 840 وتباسىلىق فەرما 82,2 مىڭ ءىرى قارا مال باسىن ساتىپ الۋعا نەسيە الدى.2019 جىلى جەلتوقسان ايىندا امەريكالىق كومپانياسىمەن قول قويىلعان قازاقستانداعى قازىرگى اگرو مۋلتيپروتەين يندۋسترياسىن دامىتۋعا قاتىسۋ قاعيدالارى تۋرالى كەلىسىم ەتتى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا زور سەرپىن بەرەدى. ءبىرىنشى كەزەڭدە ق ر دا ونىمدىلىگى تاۋلىگىنە 2 مىڭعا جۋىق مال باسى بولاتىن زاماناۋي ەت وڭدەۋ كەشەنىن سالۋ جوسپارلانعان. كاسىپورىن قازاقستاندىق نارىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىن وتەپ قانا قويماي، ونىمدەردى شەتەل نارىقتارىنا ەكسپورتتايتىن بولادى، وسىلايشا، ەلىمىزدەگى جىلدىق اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ءتۇسىمىن 1 ميللياردتان استامعا قامتاماسىز ەتۋگە ىقپالىن تيگىزەدى.كەڭەسكە قاتىسۋشىلار مال باسىنىڭ سانىن كوبەيتۋ، ونىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ شارالارىن، مال بورداقىلاۋ الاڭدارىنىڭ جۇكتەمەلەنۋىن قامتاماسىز ەتۋدى جانە مال ازىعى بازاسىن نىعايتۋدى تالقىلادى.ۇكىمەت باسشىسى قازاقستاندا مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جونىندەگى كەشەندى جۇمىستاردى جالعاستىرۋدى تاپسىردى. |
اقشتا 17 جاسقا تولماعاندار نەكەگە تۇرا المايدى الەم12 ناۋرىز 2018، 10:13اقشتا 17 جاسقا تولماعاندار نەكەگە تۇرا المايدى12 ناۋرىز 2018, 10:13 512 0اقشتىڭ فلوريدا شتاتىندا 17 جاسقا تولماي تۇرىپ ۇيلەنۋگە نە تۇرمىس قۇرۋعا تىيىم سالىندى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى . باسىلىمىنا سىلتەمە جاساپ.11 جاسىندا زورلىققا ۇشىراپ، سول ادامعا تۇرمىسقا شىعۋعا ٴماجبۇر بولعان شەرري دجونسون اقش قىزدارى مەن جاس جىگىتتەرگە وي سالدى. ول ٴوز باسىنان وتكەن تراگەديانىڭ الدىن الۋ ٴۇشىن 6 جىل بويى كۇرەسىپ، اقىرى اتالعان زاڭنامانىڭ ەنۋىنە ىقپال ەتتى. 1091 داۋىسپەن كامەلەت جاسىنا تولماعاندارعا ەندى شاڭىراق كوتەرۋگە تىيىم سالىندى.مەن باقىتتىمىن، ويتكەنى، بالالاردى اداسۋدان نەمەسە زورلىقتان قورعاۋ ٴبىزدىڭ باستى پارىزىمىز. زورلىقتىڭ قۇربانى بولىپ، كوپ زارداپ شەكتىم. الايدا، مەن بۇل قيىندىقتى جەڭىپ شىقتىم، دەيدى شەرري دجونسون.سەنات الدىمەن 18 جاسقا دەيىنگى ازاماتتارعا نەكە قييۋعا تىيىم سالۋ تۋرالى شەشىم شىعارعانىمەن، پالاتا وكىلدەرى اياعى اۋىر جاندارعا رۇقسات الۋعا تىرىستى. دەگەنمەن، 17 جاس بەلگىلەندى. تەك ەكى تاراپتىڭ اتااناسى كەلىسكەن جاعدايدا، اياعى اۋىر بولۋ تۋرالى فاكتى كەزدەسكەندە، 16، 17 جاستاعى ازاماتتارعا ۇيلەنۋگە رۇقسات بەرىلەدى.201216 جىلدار ارالىعىندا فلوريدادا 1 828 نەكە 17 جاسقا تولماعان ازاماتتار اراسىندا قيىلعان. ونىڭ جەتەۋى 13كە تولماعاندار، 29ى 14 جاسقا جەتپەگەندەر ەكەن. سوندىقتان، اتالعان زاڭنامانىڭ ٴدال وسى شتات تۇرعىندارىنا پايداسى تيەرى ٴسوزسىز دەيدى ساراپشىلار. |
2021 24 2021 19:44نۇرسۇلتان. قازاقپارات ەلوردادا كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكسينا العىسى كەلەتىندەردىڭ قاتارى كۇن ساناپ ارتىپ كەلەدى.بۇل تۋرالى قالالىق قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنان ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.ماسەلەن، وتكەن اپتامەن سالىستىرعاندا ۆاكسينا الىپ جاتقاندار كورسەتكىشى تاۋلىگىنە ەكى ەسەدەن استامعا ارتتى. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، دەلتا شتامى پايدا بولعاننان كەيىن حالىقتىڭ كوپشىلىگى دەنساۋلىعىنا اسقان جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراي باستاعان.ۆاكسينانىڭ العاشقى دوزاسىن 24 ماۋسىمداعى جاعداي بويىنشا، 190,5 مىڭنان استام ازامات الدى. تۇرعىندار ءوز دەنساۋلىعىنا جانە وزگەلەردىڭ دەنساۋلىعىنا جاۋاپتى ەكەنىن ءتۇسىنىپ كەلەدى. ءبىز مۇنى دەلتا شتامىنىڭ ءۇندى شتامى دەگەن اتاۋمەن بەلگىلى قاۋىپتىلىگىن تۇسىنە باستاعاندىعىمەن بايلانىستىرامىز، دەدى قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنان.قالا تۇرعىندارىن ىنتالاندىرۋ ءۇشىن ساۋدا، ويىنساۋىق ورتالىقتارى مەن ساۋدا ۇيلەرىندە كومپيۋتەرلىك جانە تۇرمىستىق تەحنيكا، جەڭىلدىك كۋپوندارى مەن سەرتيفيكاتتار تۇرىندەگى باعالى سىيلىقتار ويناتىلادى.بۇل اكسياعا جاقىندا مەچتا ەلەكترونيكا جانە تۇرمىستىق تەحنيكا دۇكەندەرىنىڭ ساۋدا جەلىسى قوسىلادى.مىسالى، س و و ۆاكسينانىڭ ءبىرىنشى دوزاسىن العاندار اراسىندا اۆتوموبيل ويناتۋدا. وتكەن تاۋلىكتىڭ وزىندە عانا مۇندا 450 گە جۋىق ادام ۆاكسينا العان. وسىعان دەيىن ۆاكسينالانعانداردىڭ سانى ەكى جارىم ەسە از بولاتىن.ءبىز ۆاكسيناتسيا پۋنكتەرىندە ەكپە العىسى كەلەتىندەردىڭ سانى ارتىپ كەلە جاتقانىن كورىپ وتىرمىز. مىسالى، ەۋرازيا ساۋدا ۇيىندە بۇرىن كۇنىنە 5060 ادام ەگىلسە، كەشە شامامەن 100 ادام قابىلدادىق. سونداياق ەمحانالارىمىزدا دا ۆاكسيناتسيانىڭ ءوسۋى بايقالادى: كەشە كەشكە 50 دەن استام ادام ەگىلدى. ال وتكەن تاۋلىكتە ۆاكسينالانعانداردىڭ سانى 100 گە دەيىن ءوستى. قالا تۇرعىندارى جاڭا شتامدى جۇقتىرماس ءۇشىن قاۋىپتەنە باستاعانىن ايتادى. ءوز دەنساۋلىعىنا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراي باستاعانى ءبىزدى قاتتى قۋانتادى، دەيدى قالالىق 6 ەمحانانىڭ ديرەكتورى دينارا بايسەركينا.ەسكە سالا كەتەيىك، ەلوردا اكىمى التاي كولگىنوۆ ۆاكسينا الاتىندار اراسىندا جەكە قاراجات ەسەبىنەن ەكى بولمەلى پاتەردىڭ ۇتىس ويىنى وتكىزىلەتىنىن جاريالاعان بولاتىن.ۇتىس ويىنىنا وسى جىلدىڭ 25 ماۋسىمى مەن 31 تامىزى ارالىعىندا پرەپاراتتىڭ ءبىرىنشى كومپونەنتىن الاتىن 18 جاستان اسقان ازاماتتار قاتىسا الادى.بۇل اكسياعا مەديتسينالىق مەكەمەلەر، سونداياق س و وس ۇ سياقتى قالانىڭ ۆاكسيناتسيا پۋنكتەرىندە ەكپە العاندار قاتىسا الادى. كونكۋرستى ءادىل وتكىزۋ جانە ەگىلگەن ازاماتتاردى تولىق قامتۋ ءۇشىن كورسەتىلگەن كەزەڭدە قالانىڭ قوعامداستىعى جۇمىلدىرىلاتىن بولادى. |
الەم ەلدەرى قالاي قۇدالاسادى؟7 قازان 18:00نۇر سۇلتان. قازاقپارات قۇدا مىڭجىلدىق. وسى ءبىر ۇعىم قازاق تانىمىندا بەرىك ورناعان. ءتوس قاعىستىرىپ، قۇيرىق باۋىر اساتىپ، قۇدا اتاناتىن سالت وزگە ەلدە مۇلدەم باسقاشا. ءتىپتى، كەي ەلدەردە كەلىننىڭ قولىن سۇراي كەلگەن جاندار بولاشاق قۇداسىنا شىلىم ۇسىنادى ەكەن. تاعى قانداي قىزىقتار بار؟سۋرينامداعى ءۇندىس داستۇرىندە ەگەر جىگىت ءبىر قىزدى ۇناتىپ قالسا، جىگىتتىڭ اكەسى ءساتتى كۇندى تاڭداپ، قىزدىڭ ۇيىنە سالەم بەرە بارادى، ءارى شىلىم ۇسىنىپ قۇدالاسپاقشى بولعانىن بىلدىرەدى. بۇل قۇدالاسۋعا بولعان شىن نيەتىن ءبىلدىرۋدىڭ جولى دەپ ەسەپتەلەدى ەكەن. قىزدىڭ اكەسى شىلىمدى السا، قۇدالاسۋعا كەلىسكەنى دەپ ەسەپتەلىنەدى.شاقىرۋ قاعازىن ۇسىنۋگەرمانيانىڭ شەتكەي اۋىلدارىندا قىزدىڭ اكە شەشەسى اسەمدەلگەن شاقىرۋ قاعازىنا قىز جاقتىڭ قۇدالاسۋ شارتتارىن جازىپ، سوسىن ونى دوستارى مەن تانىستارىنا پوشتا ارقىلى جىبەرەدى ەكەن. قابىل الۋشى بولسا، قوناق كيىمىن، قالپاعىن كيىپ، قولىنا گۇل ۇستاپ، الگى شاقىرۋ قاعازىن الىپ قوناققا كەلەدى ەكەن. سودان باستاپ قۇدا بولىپ، توي قامىنا كىرىسەدى.ماروككوداعى بارباري تايپاسى ءار جىلى قىركۇيەك ايىندا ءبىر رەت بولاشاق كەلىندەرگە ارنالعان ءدىني جارمەڭكە وتكىزەدى. جىگىت ءبىر قىزدى ۇناتىپ قالسا، وڭ قولىن قىزعا سوزىپ يشارا جاسايدى، ەگەر قىز دا جىگىتتى جاقتىرسا وڭ قولىن سوزىپ جىگىتتىڭ قولىن ۇستايدى. قىزدىڭ وعان كوڭىلى بولماسا، وڭ قولىن بەرمەيدى. ەگەر قىز قوسىلعان بولسا: سەن مەنىڭ باۋىرىمدى الىپ كەتتىڭ، دەپ ءتىل قاتادى ەكەن.يۋگوسلاۆيانىڭ ورتالىعىندا ەگەر جىگىت ءبىر قىزدى ۇناتىپ قالسا، ۇيىنە بارىپ قىزعا كوڭىلىن بىلدىرۋىنە بولادى. ەگەر قىز جىگىتكە قانت قوسىلعان ءتاتتى كوفە اكەلىپ بەرگەن بولسا، وندا ونىڭ ماقۇل بولعانى، ەگەر كوفە اشى بولسا، رەنجىمەڭىز، ماقۇل بولا المايمىن دەگەندى بىلدىرەدى ەكەن.ساداق اتىپ قۇدا ءتۇسۋافريكاداعى تايپالاردىڭ بىرىندە قىزدار سۋ قۇيىلعان كۇبىنى توبەسىنە قويىپ، ءبىر قولىمەن سۇيەپ جۇرەدى. جىگىت قىزدىڭ سوڭىنان ەرىپ ءجۇرىپ، ساداق اتىپ، جەبەسىن قىزدىڭ الدىنا تۇسىرەدى. ەگەر قىز جىگىتتى ۇناتاتىن بولسا، جەبەنى اياعىمەن ءىلىپ الىپ، كوككە لاقتىرىپ، ونى ەكى قولىمەن ۇستاپ الادى، ءارى توبەسىندە تۇرعان سۋدى شايقالتىپ، توكپەۋى كەرەك ەكەن.قازاقستاننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى قاي ەلدەرگە ەكسپورتتالادىەفيوپيادا پىلدەر قىرىلىپ جاتىر |
ئەزاكىيال 47 مۇقېددېس كالام يەنگى يېزىق 1ھېلىقى كىشى مېنى ئۆينىڭ دەرۋازىسىغا قايتا ئاپاردى. مانا، ئىبادەتخانىنىڭ بوسۇغىسىدىن سۇلار شەرققە قاراپ ئېقىپ چىقىۋاتاتتى؛ چۈنكى ئۆينىڭ ئالدى شەرققە قارايتتى. سۇلار ئۆينىڭ ئاستىدىن، ئوڭ تەرىپىدىن، قۇربانگاھنىڭ جەنۇبىي تەرىپىدىن ئېقىپ چۈشەتتى.2ئۇ مېنى شىمالغا قارايدىغان دەرۋازىسىدىن چىقاردى؛ ئۇ مېنى ئايلاندۇرۇپ شەرققە قارايدىغان دەرۋازىنىڭ سىرتىغا ئاپاردى؛ مانا، سۇلار ئوڭ تەرىپىدىن ئېقىپ تۇراتتى.3ھېلىقى كىشى قولىدا ئۆلچىگۈچ تانىنى تۇتۇپ، شەرققە قاراپ ماڭدى؛ ئۇ مىڭ گەز ئۆلچىدى، ئاندىن مېنى سۇلاردىن ئۆتكۈزدى؛ سۇلار ئادەمنىڭ ئوشۇقىغا چىقاتتى.4ئۇ يەنە مىڭ گەز ئۆلچىدى؛ ئاندىن مېنى سۇلاردىن ئۆتكۈزدى؛ سۇلار ئادەمنىڭ تىزلىرىغا يەتتى. ئۇ يەنە مىڭ گەز ئۆلچىدى؛ ئاندىن مېنى سۇلاردىن ئۆتكۈزدى؛ سۇلار ئادەمنىڭ بېلىگە چىقاتتى.5ئۇ يەنە مىڭ گەز ئۆلچىدى؛ ئۇ مەن ئۆتەلمەيدىغان دەريا بولۇپ چىقتى؛ چۈنكى سۇلار ئۆرلەپ كەتتى؛ ئۇنىڭدا سۇ ئۈزگىلى بولاتتى، ئۇ ئۆتكىلى بولمايدىغان دەريا بولۇپ چىقتى.6ئۇ مەندىن: ئىنسان ئوغلى، بۇنى كۆرگەنسەن؟ دەپ سورىدى؛ ئاندىن مېنى دەريانىڭ قىرغىقىغا قايتۇرۇپ ئاپاردى.7قىرغاققا قايتتىم، مانا، دەريانىڭ قىرغىقىدا، ئۇ ۋە بۇ قېتىدا، ئىنتايىن كۆپ دەرەخلەر بار ئىدى.8ئۇ ماڭا مۇنداق دېدى: بۇ سۇلار يۇرتنىڭ شەرقىگە چىقىدۇ؛ شۇ يەردىن ئۇلار ئاراباھ تۈزلەڭلىكىگە چۈشۈپ، ئاندىن دېڭىزغا كىرىدۇ. ئۇلار دېڭىزغا ئېقىپ كىرىشى بىلەن، دېڭىز سۇلىرى ساقايتىلىدۇ.9ۋە شۇنداق بولىدۇكى، بۇ جۈپ دەريا قايسى يەرگە ئېقىپ كەلسە، شۇ يەردىكى بارلىق سۇ ئۈزىدىغان جانىۋارلار ياشايدۇ؛ دېڭىزدا نۇرغۇن بېلىقلار بولىدۇ؛ چۈنكى سۇلار شۇ يەرگە ئېقىپ كېلىدۇ، ۋە دېڭىز سۇلىرى ساقايتىلىدۇ؛ دەريا نەگە ئاقسا، شۇ يەرنىڭ ھەممىسى ھاياتقا ئىگە بولىدۇ.10ۋە شۇنداق بولىدۇكى، بېلىقچىلار دېڭىز بويىدا تۇرىدۇ؛ ئەنگەدىدىن ئەنئەگلائىمگىچە ئۇلارنىڭ تورلىرى يېيىلىدىغان جايلىرى بولىدۇ؛ دېڭىز بېلىقلىرىنىڭ ئوتتۇرا دېڭىزدىكىدەك بەك كۆپ سورتلىرى بولىدۇ؛11بىراق ئۇنىڭ زەيسازلىقلىرى ساقايتىلمايدۇ؛ ئۇلار شورلۇق بولۇشقا تاپشۇرۇلىدۇ.12دەريا بويىدا، ئۇ ۋە بۇ قېتىدا، ئوزۇق بولىدىغان ھەرخىل دەرەخلەر ئۆسىدۇ. ئۇلارنىڭ يوپۇرماقلىرى سولاشمايدۇ، ئۇلار مېۋىسىز قالمايدۇ؛ ئۇلار ھەر ئايدا يېڭىدىن مېۋىلەيدۇ؛ چۈنكى ئۇنى سۇغىرىدىغان سۇلار مۇقەددەس جايدىن چىقىدۇ؛ ئۇلارنىڭ مېۋىسى ئوزۇق، ئۇلارنىڭ يوپۇرماقلىرى دورادەرمانلار بولىدۇ.13رەب پەرۋەردىگار مۇنداق دەيدۇ: ــ تۆۋەندە ئىسرائىلنىڭ ئون ئىككى قەبىلىسىگە زېمىن مىراس سۈپىتىدە بۆلۈنۈپ تەقسىم قىلىنىپ چېگرالار ئايرىلىدۇ؛ يۈسۈپنىڭ قەبىلىسىگە ئىككى ئۈلۈش بۆلۈنىدۇ.14مەن قولۇمنى كۆتۈرۈپ ئاتابوۋىلىرىڭلارغا قەسەم ئىچكەندەك، سىلەر بىربىرىڭلارغا باراۋەرلىك بىلەن زېمىننى مىراس بولۇشقا بۆلىسىلەر؛ ئۇ سىلەرگە مىراس بولىدۇ.15زېمىننىڭ تۆت تەرىپىنىڭ چېگراسى مۇنداق: شىمالىي تەرىپى، ئوتتۇرا دېڭىزدىن باشلىنىپ خەتلوننىڭ يولىنى بويلاپ، زەداد شەھىرىنىڭ كىرىش ئېغىزىغىچە بولىدۇ؛16ئۇ خامات، بېروتاھ، سىبرائىم دەمەشق بىلەن خاماتنىڭ چېگرىسىنىڭ ئوتتۇرىسىدا، ھاۋراننىڭ چېگرىسىدا بولغان خازىرھاتتىكون شەھەرلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ؛17شۇنىڭدەك ئوتتۇرا دېڭىزدىن باشلانغان چېگرا ھازارئېنانغىچە سوزۇلىدۇ؛ ئۇ دەمەشقنىڭ چېگرىسىنى بويلاپ، خاماتنىڭ شىمالىي رايونىنىڭ چېگراسىغا تۇتىشىدۇ؛ بۇ بولسا شىمالىي تەرىپى بولىدۇ.18شەرق تەرىپىنىڭ چېگرىسى، ھاۋران بىلەن دەمەشقنىڭ ئوتتۇرىسىدىن باشلىنىپ، گىلېئاد ۋە ئىسرائىل زېمىنىنى بۆلۈپ تۇرىدىغان ئىئوردان دەرياسى بولىدۇ. سىلەر بۇنىڭدىن ئۆلۈك دېڭىزغىچە مىراسلارنى بۆلۈپ ئۆلچەيسىلەر. بۇ بولسا شەرق تەرىپى بولىدۇ.19جەنۇبىي تەرىپى بولسا، تامار شەھىرىدىن مېرىباھقەدەش دەرياسىنىڭ ئېقىنلىرىغىچە، ئاندىن مىسىر ۋادىسىدىن ئوتتۇرا دېڭىزغىچە سوزۇلىدۇ. بۇ جەنۇبىي چېگرا بولىدۇ.20غەربىي تەرىپى بولسا ئوتتۇرا دېڭىزنىڭ ئۆزى، خامات رايونىغا كىرىش ئېغىزىغىچە بولىدۇ؛ بۇ غەربىي چېگرىسى بولىدۇ.21سىلەر بۇ زېمىننى ئىسرائىلنىڭ قەبىلىسى بويىچە ئۆزئاراڭلاردا ئۈلۈشۈشۈڭلار كېرەك.22شۇنداق بولۇش كېرەككى، سىلەر ئۆزئاراڭلار ۋە ئاراڭلاردا ئولتۇراقلاشقان، ئاراڭلاردا بالىلىق بولغان مۇساپىرلارغا ئۇنى مىراس بولۇشقا چەك تاشلاپ بۆلىسىلەر؛ ئۇلار سىلەرگە نىسبەتەن ۋەتىنىدە تۇغۇلغان ئىسرائىللارغا ئوخشاش بولۇشى كېرەك. ئۇلار سىلەر بىلەن تەڭ چەك تاشلاپ ئىسرائىل قەبىلىلىرى ئارىسىدىن مىراس ئالسۇن.23مۇساپىر قايسى قەبىلە ئارىسىدا ئولتۇراقلاشقان بولسا، سىلەر شۇ يەردىن ئۇنىڭغا مىراس تەقسىم قىلىسىلەر، دەيدۇ رەب پەرۋەردىگار. ئەزاكىيال 46ئەزاكىيال 48 |
ءتاڭىرتاۋ تورابى جاڭالىقتار عىلىم جالپىلاستىرۋباس بەت سولتۇستىك شينجياڭ وڭىرىندە كۇزدىك ءبيدايدى كوكتەمدە باپتاۋدىڭ تەحنيكالىق ادىستەرى حاقىندارەداكتور: ءبيسارا قۋانبەك قىزى كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى سايتى 20171014 04:53ءسادىقان بايتۋلاق ۇلىوتكەن جىلى كۇزدە سولتۇستىك شينجياڭ وڭىرىندە جۇگەرى ەگىلگەن جەر اۋماعى نەداۋىر مول، سونىمەن بىرگە جۇگەرى ءونىمىن جيناۋ قارساڭىندا جاۋىن شاشىن مولايىپ، ءونىم جيناۋ ۋاقىتى 20 25 كۇن كەشىكتى. سول سەبەپتى، جۇگەرى اتىزىنا اۋىستىرىلىپ ەگىلەتىن كۇزدىك ءبيداي تۇقىمىن ءسىڭىرۋ ۋاقىتى 20 30 كۇن كەشىكتى. سونىمەن بىرگە، قىس بويى اتىزدا ساقتالعان ءسۇرى قاردىڭ قالىڭدىعى 20 سانتيمەترگە دە جەتپەدى، اتىزدا قاردىڭ ساقتالۋ ۋاقىتى نە ءبارى 80 كۇن اينالاسىندا عانا بولدى. وسى جاعدايلاردىڭ ءبارى دە وتكەن كۇزدە اتىزعا سىڭىرىلگەن ءبيداي مايساسىنىڭ قىستان اقاۋسىز وتۋىنە ءتيىمسىز فاكتورلار بولدى دا، كوكتەمدە قايتا كوكتەگەن كۇزدىك ءبيدايدىڭ 1 دارەجەلى جاقسى مايساسىنىڭ مولشەرى 20 شاماسىندا، 2 دارەجەلى تولىمدى، 3 دارەجەلى ناشار مايساسىنىڭ مولشەرى 80 شاماسىندا بولدى. سوندىقتان كوكتەمگى قايتا كوكتەگەن ءبيداي مايساسىن باپتاۋ، اسىرەسە، اتىز توپىراعىن بوساتۋ، ازوتتىق تىڭايتقىشتى عىلمي بەرۋ شۇعىل قاجەت بولىپ وتىر. سونىمەن بىرگە، كوكتەمدەگى كۇشتى سۋىق اعىس كۇزدىك ءبيداي مايساسىنىڭ قايتا كوكتەۋى مەن وسۋىنە اۋىر دارەجەدە نۇقسان جەتكىزدى. كەي ورىنداردا كۇزدىك ءبيداي مايساسىنىڭ جاپىراعى تۇرلىشە دارەجەدە ۇسىككە شالدىقتى، ءىشىنارا وزەن بويى سىندى سۋىق ورىندارداعى ءبيداي مايساسىنىڭ وزەكشە جاپىراعى ءۇسىپ كەتتى. وعان قوسا، كەزەكتە، اتىز توپىراعىنىڭ تەمپەراتۋراسى تومەن، ىلعالدىعى جوعارى، كۇن نۇرىنىڭ ءتۇسۋى جەتەرسىز بولىپ وتىر. مىنە وسىنداي ءتيىمسىز شارت جاعدايلار ءبيداي مايساسىنىڭ وسۋىنە ىقپال جاساپ، ءبيدايدىڭ دات دەرتى سىندى دەرت دەربەزدەر مەن ارام ءشوپ باسۋىنا وراي جاراتىپ بەردى.ءبيداي مايساسىنىڭ ءوسىپ جەتىلۋ بارىسىندا اتىزدى باپتاۋ، اسىرەسە، كوكتەمگى اتىزدى عىلمي جولمەن باپتاۋ وتە ماڭىزدى. ءبيداي اتىزىن كوكتەمدە باپتاۋدىڭ تەحنيكالىق تالاپتارى مايساعا سۋ، تىڭايتقىشتى عىلمي جولمەن بەرۋ، مايسانى دارەجەگە ايىرىپ باپتاۋ، توپىراقتىڭ ىلعالدىعىن ساقتاۋ، تەمپەراتۋراسىن جوعارىلاتۋ، دەرت دەربەز، زياندى جاندىك، ارام ءشوپتىڭ الدىن الۋ سياقتىلار بولىپ تابىلادى. تومەندە، اتالعان تەحنيكالىق شارالارعا قىسقاشا توقتالامىز.1. مايسانى دارەجەگە ايىرىپ باپتاۋكۇزگى ءبيدايدىڭ 1 دارەجەلى مايسالارىنا تىڭايتقىش بەرۋدى تەجەپ، مايسانىڭ تىم بويشاڭ تارتىپ ءوسۋىن تىزگىندەگەن ءجون. مايسا بويىن تۇزەپ ءوسۋ مەزگىلىندە بويىن الاسارتقىش گورمونىنان 150 گرامدى 15 كيلوگرام سۋعا ەرىتىپ، مايساعا تەگىس شاشۋ ارقىلى مايسانىڭ ءدان الۋ مەزگىلىندە جاپىرىلىپ قالۋىنىڭ الدىن الۋ كەرەك. سونىمەن بىرگە، قايتا كوكتەگەن ءبيداي مايساسىنا جەڭىل تيپتى توپىراقتى نىعىزداۋشى دوڭبەك سۇيرەتۋ ارقىلى مايسانىڭ كوكتەمگى تۇپتەنۋىنىڭ الدىن الىپ، ءبيداي مايساسىنىڭ ايرىقشا قويۋ بولىپ ءوسۋىن تەجەۋ. ال مايسانى بۋىن تارتۋ مەزگىلىندە كەشىكتىرىپ سۋارۋ، سۋارۋ الدىندا ءار مۋ جەرگە 10 13كيلوگرامنان ۆەرا تىڭايتقىشىن بەرۋ ءتيىس.2 دارەجەلى تولىمدى مايسالارعا ۇيلەسىمدى مولشەردە قوسىمشا تىڭايتقىش بەرىلەدى. قۇنارلى جەردەگى 2 دارەجەلى تولىمدى مايسالارعا مايسا بوي تۇزەۋ مەزگىلدە سۋارۋعا بىرلەستىرىپ ءار مۋ جەرگە 8 10 كيلوگرامنان ۆەرا تىڭايتقىشى بەرىلەدى.3 دارەجەلى تولىمسىز مايسالارعا ءوسۋىن تەزدەتەتىن قوسىمشا تىڭايتقىش 2 رەت بەرىلەدى. العاشقى رەتكى تىڭايتقىشتى بەرۋ ۋاقىتى مايسا قايتا كوكتەپ توپىراقتىڭ 5 سانتيمەتر تەرەڭدىكتەگى تەمپەراتۋراسى 5تان جوعارىلاعاندا ءار مۋ جەرگە 8 10كيلوگرامنان ۆەرا تىڭايتقىشى بەرىلىپ، ونان سوڭ سۋارىلادى. 15 كۇننەن سوڭ 2 رەتكى قوسىمشا تىڭايتقىش 6 8 كيلوگرامنان بەرىلگەن سوڭ سۋارىلادى.ەسكەرتەر ءبىر جايت: كوكتەم باسىندا توپىراقتىڭ ىلعالدىعىن تومەندەتىپ، تەمپەراتۋراسىن جوعارىلاتۋدىڭ ءونىمدى شاراسىن قولدانۋ ماڭىزدى. اسىرەسە، كۇزدە كەشىگىپ تۇقىم سىڭىرىلگەن، ونىڭ ۇستىنە كەلەسى جىلى كوكتەمدەگى اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ ورلەۋى باياۋ بولعان، سونىمەن بىرگە جاۋىن شاشىن مولشەرى مول بولعان جاعداي استىندا، اتىزداعى ىركىلىپ قالعان سۋدى ىعىستىرۋمەن بىرگە، سۋارۋدى دا مۇمكىن بولسا كەشەۋىلدەتكەن ءجون. ايتپەگەندە، توپىراق تەمپەراتۋراسى جالعاستى تومەندەپ توپىراقتاعى اۋانىڭ الماسۋى ناشارلاۋ سەبەپتى مايسانىڭ قالىپتى ءوسۋىن شەكتەيدى.2. مايسانى سۋىقتان قورعاۋ ءارى تىڭايتقىشتى ەرتەرەك بەرۋاۋا راي وزگەرىسىن قاداعالاي باقىلاپ، كوكتەمدەگى ۇسىك اپاتىنىڭ الدىن الۋ. تاياۋ بىرنەشە جىلدان بەرى سولتۇستىك شينجياڭ وڭىرىندە ناۋرىز ايىنىڭ اياعى مەن ءساۋىر ايىنىڭ باسىنداعى سۋىق اعىستان كۇزدىك ءبيداي مايساسىنىڭ ۇسىككە شالدىعۋ جاعدايى بەلەڭ بەرىپ كەلەدى. ۇسىك اپاتىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن سۋارۋ شارت جاعداي بار ورىندار، سۋىق اعىستان بۇرىن مايسانى سۋارسا، جەر بەتىندە سۋىقتان قورعانۋ ورتاسى پايدا بولىپ، مايسانى ۇسىك اپاتىنان امان الىپ قالۋعا بولادى. ەگەر ءبيداي مايساسى سۋىق اعىستىڭ اسەرىنە ۇشىراسا، وندا ۋاقىتتى قولدان بەرمەي ۆەرا سىندى تەز ءونىمدى تىڭايتقىشتاردان بەرىپ، تۇپتەنۋ مولشەرىن ارتتىرىپ، كەمىگەن مايسانىڭ ورنىن تولتىرۋ شارالارىن قولدانۋ ءتيىس. ەگەردە مايسا ساباعىنىڭ تۇپتەنۋ ورگانى ۇسىككە شالدىعۋى 10تەن جوعارى بولسا وندا ءار مۋ جەرگە 4 5 كيلوگرامنان ۆەرا تىڭايتقىشى بەرىلىپ سۋارىلادى. ۇسىك اپاتىنىڭ مايساعا سالعان زيان دارەجەسىنە قاراي تىڭايتقىش مولشەرىن ارتتىرۋعا بولادى.3. توپىراقتى نىعىزداپ، ىلعالدىقتى ساقتاۋكوكتەم باسىندا ءبيداي مايساسى قايتا كوكتەۋ قارساڭىندا توپىراقتى نىعىزداپ، ىلعالدىقتى ساقتاۋ ارقىلى ءبيداي مايساسىنىڭ تامىر جۇيەسىنىڭ ءوسۋىن ىلگەرىلەتىپ، مايسانىڭ بويشاڭ ءوسىپ كەتۋىنىڭ الدىن الۋ قاجەت. مۇندا مايسانىڭ ساباق، جاپىراعىن زاقىمداپ الۋدان اباي بولعان ءجون.4. ەگىس دارىسىمەن دەرت دەربەزدىڭ الدىن الۋسولتۇستىك شينجياڭ وڭىرىندە كۇزدىك ءبيداي نەگىزىنەن سىزىقتى دات دەرتى، جاپىراق دات دەرتى، اق توزاڭ دەرتى جانە قىزارىپ وڭەزدەنۋ دەرتى قاتارلى دەرت دەربەزدەرگە وڭاي شالدىعادى. وتكەن جىلى قىس جانە بيىلعى كوكتەمدەگى اۋا تەمپەراتۋراسى قۇبىلمالى بولعاندىقتان جوعارىداعى دەرت دەربەزدەردىڭ تارالۋ مۇمكىندىگى ءبىرشاما كۇشتى. سول سەبەپتى ءبيداي مايساسىنىڭ ءوسۋ بارىسىندا 2 رەتكى ءدارى ۋاقىتىندا عىلمي شاشىلۋى كەرەك. مۇندا 1 رەتكى ءدارى شاشۋ ۋاقىتى مايسانىڭ بوي تۇزەگەن مەزگىلىندە فىنشيۋنيڭ ءدارىسىنىڭ 70 80 گرامىنا 15 كيلوگرام سۋ قوسىپ اتىزعا بۇركىلەدى؛ 2 رەتكى ءدارى ءبيدايدىڭ بۋازدانۋ مەزگىلىندە شاشىلادى. مۇندا 50 تىك 80 100 گرام دوجۇنليڭ دارىسىنە نەمەسە 50 60 گرام جاجيتوبۋجين دارىسىنە 15 كيلوگرام سۋ قوسىپ بۇركىلەدى. |
كەنشىلەر استاناسىنداعى نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ تۇلەگى ءجانيا سماعۇلوۆا ءوزىنىڭ ومىرىندەگى العاشقى ءىرى جەڭىستەرىنىڭ بىرىنە قول جەتكىزدى. دارىندى جاس ازيانىڭ ۇزدىك جوعارى وقۋ ورىندارى وڭتۇستىك كورەياداعى ۋلسان ۇلتتىق عىلىم جانە تەحنولوگيا ۋنيۆەرسيتەتى مەن گونكونگتەگى قىتاي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تولىق گرانتىنا يە بولدى.تاڭداۋ ەركى وزىنە بۇيىرعان ءجانيا سماعۇلوۆا ۋلسان ۇلتتىق عىلىم جانە تەحنولوگيا ۋنيۆەرسيتەتىندە ءبىلىم الۋدى قۇپ كورىپتى. نەگىزى 2009 جىلى قالانعانىنا قاراماستان، اتالعان ءبىلىم ورداسى از عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە الەمدىك دەڭگەيدەگى وقۋ ورىندارىنىڭ بىرىنە اينالىپ ۇلگەرگەن ەكەن. ۋنيۆەرسيتەت وڭتۇستىك كورەيانىڭ ءوندىرىس استاناسى سانالاتىن ۋلسان قالاسىندا ورنالاسقان.اتالعان ۋنيۆەرسيتەتكە جىل سايىن شەت مەملەكەتتەردەن ىرىكتەۋ سىنىنان مۇدىرمەي وتكەن 40قا جۋىق ستۋدەنت قانا قابىلدانادى ەكەن. ءجانيا سماعۇلوۆا سايدىڭ تاسىنداي ىرىكتەلگەن وزاتتاردىڭ قاتارىندا بولعانىن ءوزى ءۇشىن ۇلكەن ابىروي سانايدى. وقۋ ورنى مەنىڭ جانجاقتى دامۋىما، كرەاتيۆتى جانە تالانتتى ستۋدەنتتەرمەن بىرگە ءتۇرلى جوبالار جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ ويلايمىن. بولاشاقتا وسى سالانى تەرەڭىرەك زەرتتەپ، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىن وركەندەتۋگە ات سالىسقىم كەلەدى، دەيدى ول.ۋنيۆەرسيتەتتە ءجانيا سماعۇلوۆا حالىقارالىق ەكونوميكا جانە قارجى سالاسى بويىنشا ءبىلىم الاتىن بولادى. |
بۇگىندە ءبىلىم بەرەتىن 83 897 پەداگوگتىڭ 71 809ىنا 85،6، تەحنيكالىق پەرسونالداردىڭ 27 560ىنا 96،6 ۆاكتسينا ەگىلگەن. بۇل كورسەتكىش 100دى قۇرايدى. بيىل اتاانالاردىڭ وتىنىشتەرىمەن 47 266 بالا ءبىرىنشى سىنىپقا قابىلداندى. جاڭا وقۋ جىلىنا جالپى سانى 2 ملن 250 مىڭ دانا وقۋلىق ساتىپ الۋعا 4،8 ملرد تەڭگە قارجى بولىنگەن.سونىمەن قاتار تامىز ايىنىڭ باسىندا وقۋلىقتاردىڭ تاسىمالىنان ۇنەمدەلگەن قارجىعا، وقۋشىلار سانىنىڭ وسىمىنە بايلانىستى بارلىق سىنىپقا جەتىسپەيتىن جانە ەسكى وقۋلىقتاردى جاڭارتۋ ءۇشىن 826،1 مىڭ دانا وقۋلىق الىنۋدا. بۇل ورايدا 17 باسپامەن وقۋلىقتاردى ساتىپ الۋ جانە تاسىمال بويىنشا كەلىسىمشارت جاسالعان. وقۋلىقتاردىڭ تاسىمالى 25 تامىزدا تولىعىمەن اياقتالادى.تابيعي ءوسىمى جوعارى وڭىردە مەكتەپ قۇرىلىسى دا قارقىندى جۇرگىزىلۋدە. ناقتىراق ايتساق، بيىل وبلىس بويىنشا جالپى 78 مەكتەپ، ونىڭ 70ءى وبلىستىق بيۋدجەتتەن، 8ءى اۋىل ەل بەسىگى جوباسى اياسىندا سالىنىپ جاتىر. بۇدان بولەك تۇركىستان قالاسىندا 720 ورىندىق نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى سالىنۋدا. وبلىستىق ادامي الەۋەتتى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى راقىمبەك جولاەۆتىڭ مالىمدەۋىنشە، قۇرىلىسى جۇرگىزىلىپ جاتقان 78 مەكتەپتىڭ 15ءىن ءبىرىنشى قىركۇيەكتە، 44ءىن جىل سوڭىنا دەيىن پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانعان. وڭىردە 6 اپاتتى جانە 4 ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپ بار. بيىل 2 اپاتتى جانە 1 ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپتىڭ ماسەلەسى شەشىلەدى. ايتا كەتەلىك، پارتياسىنىڭ وزگەرىستەر جولى: ءار ازاماتقا لايىقتى ءومىر! اتتى سايلاۋالدى باعدارلاماسىنا سايكەس 2025 جىلعا قاراي وڭىردە 130 مەكتەپ سالۋ جوسپارلانعان. بيىل باعدارلاما اياسىندا جالپى 47 مەكتەپ قۇرىلىسى جوسپارلانعان. ونىڭ 17ءسى 1 قىركۇيەككە پايدالانۋعا بەرىلىپ، قالعانى جىل سوڭىنا دەيىن اشىلادى دەپ جوسپارلانۋدا. سونداياق وبلىس بويىنشا 12 مەكتەپتىڭ كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارىنا 2،8 ملرد تەڭگە قارجى قاراستىرىلعان. بەس مەكتەپتە جوندەۋ جۇمىستارى تامىز ايىنىڭ سوڭىندا اياقتالسا، قالعان التاۋى جىل سوڭىنا دەيىن پايدالانۋعا بەرىلەدى. ءبىر مەكتەپتىڭ جۇمىسى كەلەسى جىلى بىتەدى. سونىمەن قاتار جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن 18 مەكتەپكە 86 ملن تەڭگەگە اعىمداعى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ال 100گە جۋىق مەكتەپتىڭ اسحانالارىن جوندەۋ، 108 مەكتەپتىڭ كىتاپحانالارىن جاڭعىرتۋ جۇمىستارى قولعا الىنعان.وقۋشىلاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا وبلىستا 900 مەملەكەتتىك مەكتەپ تولىعىمەن بەينەباقىلاۋ جۇيەسىمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. وبلىستاعى ءبىلىم وردالارىن مامانداندىرىلعان كۇزەت پەن دابىل باتىرمالارىمەن قامتۋدى كەزەڭكەزەڭىمەن شەشۋ جوسپارلانۋدا. بىلتىر 756 مەكتەپتى ىشكى اجەتحانالارمەن قامتاماسىز ەتۋ جوسپارلانعان. وتكەن جىلى 679، بيىل 20 مەكتەپتىڭ ىشكى اجەتحانالارى رەتكە كەلتىرىلدى. قالعان 57 مەكتەپتىڭ ماسەلەسى 1 قىركۇيەككە دەيىن تولىعىمەن شەشىلمەك. جىلۋ ماۋسىمىنا دايىندىق تا بەلگىلەنگەن كەستە بويىنشا جۇرگىزىلۋدە. وڭىردەگى جىلۋ ماۋسىمىنا دايىندىق جۇمىستارىنا سايكەس 1 279 ءبىلىم نىسانىن گيدراۆليكالىق سىعىمداۋدان وتكىزۋ جۇمىستارى 88عا ورىندالعان. ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىن 107 مىڭ توننا كومىر جانە 3،5 مىڭ توننا سۇيىق وتىنمەن قامتاماسىز ەتۋ جوسپارلانعان. وبلىس اكىمدىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، قازىرگى تاڭدا تاسىمالداۋ جۇمىستارى 40عا ورىندالعان.ورتا ءبىلىم بەرۋ وردالارى دا جاڭا وقۋ جىلىنا دايىندىق جۇمىستارىن پىسىقتاۋدا. جاڭا 20212022 وقۋ جىلىنا ورتا ءبىلىمدى كادرلاردى دايارلاۋعا 52 ماماندىق بويىنشا 6 مىڭنان اسا ورىنعا مەملەكەتتىك گرانت بەرىلدى. ونىڭ جارتىسىنان استامى بىلىكتى جۇمىسشى كادرلاردى، قالعانى ورتا بۋىن ماماندارى مەن قولدانبالى باكالاۆريات ماماندارىن دايارلاۋعا باعىتتالعان.مەملەكەت باسشىسى قاسىمجومارت توقاەۆتىڭ كوللەدجدەردىڭ تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك بىلىمگە كوشۋ ماسەلەلەرىندەگى ستراتەگيالىق باعدارلاردى ايقىنداي وتىرىپ، دامىتۋدى كەشەندى قاراۋ جونىندەگى تاپسىرماسىنا سايكەس وتكەن جىلدىڭ باسىنان باستاپ تۇركىستان وبلىسىندا 10 جىلعا ساتىپ الۋ قۇقىعىنسىز 3 مەملەكەتتىك كوللەدجدى سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانعان بولاتىن. بايقاۋ ناتيجەسى بويىنشا 3 باسقارۋشى كومپانيا انىقتالدى. جاڭا باسقارۋشى كومپانيالار ستۋدەنتتەردى ساپالى بىلىممەن جانە جۇمىسقا ورنالاستىرۋمەن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا وزدەرىنە مىندەتتەمەلەر الدى. سەنىمگەرلىككە بەرگەن كوللەدجدەردە ناتيجە بايقالۋدا. بۇگىندە دۋالدى وقىتۋ فورماتى قولدانىلىپ، وقىتۋدىڭ 40ى تەوريا، 60ى تاجىريبە تۇرىندە جۇرگىزىلۋدە. ستۋدەنتتەر شاكىرتاقىدان باسقا، ناقتى وندىرىستە تاجىريبەدەن ءوتىپ، جالاقى الۋدا. سالا ماماندارى ستۋدەنتتەردىڭ ساباققا قاتىسۋى 95عا دەيىن ارتىپ، زاڭسىز تولەمدەر قىسقارعانىن، وقىتۋشىلارعا وندىرىستىك تاجىريبەگە قاتىسقانى ءۇشىن قوسىمشا تولەمدەر ۇلعايتىلعانىن ايتۋدا. جۇمىسقا ورنالاسقان تۇلەكتەردىڭ ۇلەسى 90عا دەيىن وسكەن. ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى تاراپىنان كەلىسىم بەرىلگەن جاعدايدا، بيىل تاعى دا 10 مەملەكەتتىك كوللەدجدى سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرۋ قاراستىرىلعان. سونداياق سەنىمگەرلىك باسقارۋعا ۇسىنىلعان تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ كوللەدجدەرى جاس مامان جوباسىنا ەنبەك. |
خىتايغا زىيارەتكە كەلگەن تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرى مەۋلۇت چاۋۇشوغلۇ 8ئاينىڭ 3كۈنى، يەنى پەيشەنبە كۈنى خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرى ۋاڭ يى بىلەن ئۇچراشقاندىن كېيىن، بىخەتەرلىك مەسىلىسى ۋە تېررورلۇققا قارشى كۈرەش قىلىشتا پىكىر بىرلىكى ھاسىل قىلغانلىقىنى بىلدۈرگەن. بۇ ھەقتە تۈركىيە دۆلەت خەۋەر ئاگېنتلىقى بولغان ئاناتولىيە خەۋەر ئاگېنتلىقىنىڭ 8ئاينىڭ 3كۈنىدىكى خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرى مەۋلۇت چاۋۇشوغلۇ رايونىمىزدا ۋە دۆلىتىمىزدە خىتايغا قارشى پائالىيەتلەرگە رۇخسەت قىلمايمىز. خىتايغا قارشى خەۋەرلەرنىمۇ شاللاپ چىقىرىۋېتىمىز دىگەن.تۈركىيەدىكى نۇرغۇن گېزىت، تېلېۋىزىيىلەر ئاناتولىيە خەۋەر ئاگېنتلىقىنىڭ بۇ خەۋىرىنى ئۈزۈندى قىلىپ، بۇ ھەقتە خەۋەر تارقاتتى. تۈركىيەنىڭ ئەڭ چوڭ خەۋەر ئاگېنتلىقلىرىدىن بىرى بولغان دوغان خەۋەر ئاگېنتلىقى 8ئاينىڭ 3كۈنى تۈركىيەنىڭ ئۇيغۇر سىياسىتى ئۆزگىرىۋاتامدۇ؟ ماۋزۇلۇق قىسقا خەۋەر ئېلان قىلدى. خەۋەردە مۇنداق دېيىلگەن: مەۋلۇت چاۋۇشوغلۇنىڭ بېيجىڭدا بەرگەن بۇ باياناتى ئۇيغۇرلارنى ئۈمىدسىزلەندۈردى. ئۇيغۇرلارنىڭ ھەقھوقۇقى ئۈچۈن كۈرەش قىلىۋاتقان دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ باياناتچىسى دىلشات رېشىت ئەپەندى، تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرىنىڭ باياناتى بىزنى ھەيران قالدۇردى. خىتاينىڭ مەقسىتى ئىقتىسادىي بېسىم بىلەن ئۇيغۇرلارنىڭ ھەق ۋە ھوقۇقىنى قولىدىن تارتىۋېلىش. ئەمما تۈرك خەلقىنىڭ بىزنى داۋاملىق قوللايدىغانلىقىنى ئۈمىد قىلىمەن. بۇ خەۋەردە ئۇيغۇر دىيارىدىكى ۋەزىيەتنىڭ ئىنتايىن ئېغىر ئىكەنلىكى تەكىتلەنگەن.تۈركىيە كۆپ پارتىيەلىك بىر دۆلەت. تۈركىيە رادىئو تېلېۋىزىيە ئىدارىسىنىڭ تۈركىيە ئاۋازى رادىئوسىدا 36 تىلدا ئاڭلىتىش بېرىلىدۇ. بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇر تىلىمۇ بار. تۈركىيەدىكى ئاخباراتلارنىڭ كۆپى شەخسىي شىركەتلەرنىڭ قولىدا. تۈركىيە ئاخبارات ئەركىنلىكىنىڭ ئەمىللىشىشى جەھەتتىن ئىنسان ھەقلىرى تەشكىلاتلىرىنىڭ تەنقىدىگە ئۇچراۋاتقان بولسىمۇ، ئامېرىكا ۋە ياۋروپادىكى پىكىر ئەركىنلىكى ئۆلچىمىگە يېتىشنى ئۆزىگە نىشان قىلغان بىر دۆلەت. تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرى بېيجىڭدا دىگەندەك تۈركىيەدىكى خىتايغا قارشى ئاخبارات ئورگانلىرى بىلەن خىتايغا قارشى خەۋەرلەرنى چەكلىيەلەمدۇ؟ئەنقەرەدىكى ئىستراتېگىيىلىك چۈشەنچىلەر ئىنستىتۇتى مۇتەخەسسىسى دوكتور ئەركىن ئەكرەم ئەپەندى تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرى بەرگەن باياناتنى تۈركىيەنىڭ بۇرۇندىن تارتىپ دەپ كېلىۋاتقانلىقىنى، تۈركىيە ھۆكۈمىتىنىڭ سىياسەتلىرىگە قارايدىغان بولساق بۇنى ئەمەلىيلەشتۈرگىلى باشلىغانلىقىنى بايان قىلدى. ئۇيغۇر خەۋەر ۋە تەتقىقات مەركىزى مەسئۇلى خامىت گۆكتۈرك ئەپەندى تۈركىيەدەك كۆپ پارتىيەلىك تۈزۈم بىلەن باشقۇرۇلۇۋاتقان دۆلەتلەردە بۇنىڭ مۇمكىن ئەمەسلىكىنى بايان قىلدى.دوكتور ئەركىن ئەكرەم ئەپەندى تۈركىيە ھۆكۈمىتىنىڭ خىتايغا قارشى خەۋەرلەرنى يوق قىلالمايدىغانلىقىنى، ئۇيغۇرلار توغرىسىدا ماقالە ۋە خەۋەرلەرنى يەنە يازغىلى بولىدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويدى.ئەمما، خەمىت گۆكتۈرك ئەپەندى بۇرۇنقىلارغا قارىغاندا تۈركىيەدە شەرقىي تۈركىستان توغرىسىدىكى خەۋەرلەرنىڭ ئازىيىۋاتقانلىقىنى، بۇنىڭ ئارقىسىدا ھۆكۈمەتنىڭ سىياسىتىنىڭ تەسىرى بولغان بولۇشى مۇمكىن ئىكەنلىكىنى، ئەمما تۈرك خەلقىنىڭ ئۇيغۇر قېرىنداشلىرىنى قوللاشقا داۋام قىلىدىغانلىقىنى ئۈمىد قىلىدىغانلىقىنى بايان قىلدى.بىز ئىگىلىگەن مەلۇماتلارغا ئاساسلانغاندا، 2016يىلى 7ئايدا خىتاي تۈركىيە ھۆكۈمىتىگە خىتايغا قارشى تور تېلېۋىزىيىلەر، تور گېزىتى ۋە بەزى شەخسلەرنىڭ تىزىملىكىنى بەرگەن بولۇپ، 2016يىلى 9ئاينىڭ 1كۈنى ئەنقەرە گۆلباشى رايونلۇق سوتىنىڭ قارارى بىلەن ئۇيغۇرلار تەرىپىدىن باشقۇرۇلۇۋاتقان ئىستىقلال تېلېۋىزىيىسى ئېتىۋېتىلگەن ئىدى. تۈركىيە ت ر ت ئۇيغۇرچە ئاڭلىتىشىمۇ ئۇيغۇرلار توغرىسىدا خەۋەرلەرنى بېرىشتە بەزى چەكلىمىلەرگە ئۇچرىماقتا. |
46 ءسوز 3804 0 پىكىر 24 ءساۋىر, 2014 ساعات 13:54اياعىنان الجىعان سولتانباي شالدى ساقالىنان التى تارام جاسىن اعىزىپ بالاسى قالاعا سۇيرەپ اكەتكەن كۇنى بۇل جالعىز قالدى. اۋەلدە جالعىزدىعىن كۇمانىنىڭ جەتەگىنە بايلاپ اڭىراعان اۋىلدىڭ ءىشىن ارالاپ كوپ سەندەلەتىن. قارا اعاشتاردىڭ باسىنا قالباڭداي كەپ قوناتىن قارعالاردان وزگە قاراڭ ەتەر جان جوق. قۇلازىعان تىنىشتىق. ارەدىك سولتانباي قارتتىڭ ءنالى تايعان كەرزى ەتىگىنەن تۇسكەن ءىزدى كوزى شالادى. وكشەسى قيسايىپ، دوبالباستانىپ جاتىر. جاماۋ جۇرەلەي وتىرىپ سول ءىزدى سيپاپ قويادى. جارىقتىق جاسى ۇلعايىپ، مالكىلدەگەن شاعىندا اياعىنان الجىدى عوي، ايتپەسە ساناسى سايراپ تۇراتىن. تەك بار ايىبى كۇندى كۇن دەمەي، ءتۇندى ءتۇن دەمەي، ۇيىنەن شىعاتىن دا جۇرە بەرەتىن. اقىرىندا تاۋ مەن تاستى كەزىپ، ارقا ەتى ارشا، بورباي ەتى بورشا بولىپ ءبىراق ورالۋشى ەدى. سۇرلەۋلەر اجىمدەگەن سۇلەيدالانىڭ ەڭ سوڭعى يەسىندەي ەدى ول. كەيبىرەۋلەر ودان ەلەس ەرتىپ، ارۋاق ايداپ جۇرگەن ادام دەپ شوشيتىن. ال، سولتەكەڭ بولسا، ءبىر كەزدە ءوزى سايران سالعان ولكەنىڭ بەدەرىنە تابانى جانىپ، قۇشىرى قانىپ قايتقانىنا شالقيتىن. سارىتاۋىمنىڭ ويى مەن قىرىن ارمانسىز شارلادىم، دەيتىن قالاعا قاپتاي كوشىپ، جارىسا قول بۇلعاپ بارا جاتقان جاقىنجۇراعاتىنا قاراپ شال بايقۇس، سارىتاۋدى كورىپ ساڭلاعىم ءبىر كوتەرىلدى. شالدىڭ ءسوزىن شالىق ۇرعاننىڭ ساندىراعىنا بالاپ سول سارىتاۋدىڭ بوكتەرىنەن قالاعا بەت تۇزەگەن اۋىل كوشىنىڭ اقىرى جاماۋدىڭ جۇرت باعىپ قالۋىمەن اياقتالدى.الدىمەن قالاعا اۋىلدىڭ جاستارى اتتانعان. كەرەمەت قالادا ەكەن. اقشا اياقتىڭ استىندا ىبىرسىپ، شاشىلىپ جاتادى ەكەن. تەك ەرىنبەي ەڭكەي دە ەتەگىڭە تولتىرا بەر. سونىسى راساۋ شاماسى، قالاعا تۇراق تەپكەننىڭ الدى الا كوبىك اۋىزدانىپ اۋىلعا سوققان سايىن ەلدى ەستاندى ەتىپ ءبىتىردى. سودان كەيىناق اۋىل قالاعا قاراپ جۇتىناتىندى شىعاردى. ءسويتتى دە جىلى ورىنىنان جىلىستاپ كوشە باستادى. كوشپەيمىن، كوشە المايمىن دەگەن بۇل اۋىلداعى جۇمىر باستى پەندە جالعىز جاماۋ بولدى. تەگىندە، تەرىسىن سۇيەگىنە قاپتاي سالعانداي قاپساعاي بويلى تىرجاۋ جىگىت ەڭىرەگەن ەرەگەستىڭ ادامى ەدى. قالاعا ءتۇپ قوتارىلعان اعايىن تۋىسىنا جون ارقاسىن كورسەتىپ مىنە، ەندى، جالقى كۇن كەشىپ اۋىلدا ءجۇر.جاماۋدىڭ كۇندەگى ادەتى وسى: البارىنداعى ازىناۋلاق ءىرىقاراسى مەن ۇساق مالىن ايداپ اپارىپ قاراسايدىڭ اۋزىنداعى اڭعارعا قاپتاتىپ جىبەرەدى دە سامال جۇگىرىپ تۇراتىن ولەڭدى وزەكتىڭ سالقىن ساباتىنا كومىلىپ وتىرادى دا قويادى. عايىپتان ءبىر جولاۋشى تاپ بولا كەتسە، جاماۋدىڭ مىنا كەيپىن بەيداۋا دۇنيەدەن ىرگەسىن اۋلاققا سالىپ ءار كۇنىن ءمىناجات ۇستىندە مۇلگىپ قانا وتكىزەتىن مۇمىنگە ۇقساتار ەدى.ءىش جيدىتەر تىنىشتىق ىشەگىن تارتىپ سىڭسىعان ءبىر ۋىلگە ءىلىنىپ قالعان. جاماۋ انىق ەستيدى. ءۋىل ۇزدىگە سوعىپ ۇزىلە بوزدايدى. ەەي، اللااي، دەيدى سودان سوڭ كۇبىرلەپ، تىنىشتىق ەكەش تىنىشتىق تا جالعىزسىراپ جىلايدى ەكەن عوي.قۇنىسقان جاۋىرىنىن جازىپ توڭىرەگىنە كوز تاستاعان. اڭعارلاردا ۇيىعان الىپ كولەڭكەلەر كەمەرىنەن اسىپ يەن جۇرتتاعى اۋىلعا قاراي جايىلىپ بارادى ەكەن. ىمىرت ۇيىرىلۋگە بەت الىپتى. ۇياسىنا ەنبەس بۇرىن بايانجۇرەك تاۋىنىڭ باسىنا قونىپ الىپ كۇمبەزكوك اسپانداعى سەرۋەن جولىن تاماشالايتىن باتار كۇنيەسىز ۇيلەردىڭ شاتىرىنا شاپاعىن شاشىپ، شولاق كوشەلەردىڭ بويىنا قۇبا قىزىل الاشا توسەپ تاستاپتى. ىلكىدە سول شولاق كوشەلەردىڭ قويىنقونىشىنان تاياق ۇستاعان، سىرىق سۇيرەتكەن كارىقۇرتاڭ، بالاشاعا اقتارىلا شىعىپ ورىستەن قايتقان مالدىڭ الدىن توسىپ تۇراتىن. كەشكە دەيىن بۇعىنباق ويناپ، قىزىل ىڭىردە ءبىرءبىرىن تاۋىپ الا قويعانداي شۇرقىراسقان ءبىر داۋرەن ەدى ول كەزدە.اناۋ قولتىقتاعى ءدوڭنىڭ جالپاق توبەسىنە قاريالار جايعاساتىن. ءدوڭنىڭ شيلەۋىتتەۋ تۇسىنا كارى شەشەلەر مەن جاۋلىقتارى اعاراڭداپ جاس ايەلدەر جينالاتىن. انەبىر كۇمىس باستاۋ يىناعاشتى قىزكەلىنشەكتەرگە تولىپ كەتۋشى ەدىاۋ. تايقۇناندارىن جۇگىرتكەن بوزبالا، جىگىتجەلەڭ الگى كۇمىس باستاۋدىڭ اياعىنان ءشول باسارداي ەنتەلەپ كەپ ىركىلەتىن. سوقاسىن كوتەرىپ، تەمىر تۇياق تۇلپارلارىن قاڭتارعان اعالار دا ءورىس باققان جۇرتتىڭ ورەسىنەن تابىلار ەدى. سونىڭ ءبارىن قالا جۇتتى، دەيدى جاماۋ كۇرسىنىپ، قالا جۇتتى. ءدوڭ باسىنا دوڭگەلەنە مالداس قۇرعان شالدار جارىسا جەر تومپايتىپ، باقيعا اتتانىسىمەن، ءبىر توقتىنى قانداپ بىتىرەتىن اعايىن اراسىنداعى كىلت ەتكەن كيكىلجىڭ اتاۋلىنىڭ كىرى قالىڭداپ، اركىم ءوز ۇياتى مەن نامىسىنىڭ شىلاۋىنا بايلانىپ، قاباعىن تەرىس سالدى. سودان كەيىناق: سىرتى تۇكتى، ءىشى بوق بىرەر حايۋان ءىزءتۇزسسىز جوعالىپ، ءبىرەكى ازامات سوتتالىپ كەتتى قازان تەۋىپ قاعىنعان تەنتەكتەر كوبەيىپ، قاس جارىلىپ، ءتىس سىندى كەلىنكەپشىكتىڭ سۇيىق ءجۇرىسى ءبىلىنىپ، وڭ بوساعاداعى قىزدىڭ ويپاڭ بەلى شەڭبىرەك اتىپ شاڭىراق استىندا تولدەدى الا ءجىپ كورسە، اسىلىپ ولەتىندەر كوبەيدى ءسوز جارىستىرعاننان ءبوز جارىستىرعان وزىپ، باكەنە بويلى باسەكە كۇشەيدى.وسىنىڭ ءبارىن جاماۋدىڭ اۋىلى ءوز ىشىندە قوزداتىپ، ءوسىرىپ، ۋشىقتىرىپ، بالالاتىپ الدى دا ارتىنان شوشىعانداي تۇرشىگىپ تۇرا قاشتى. قالاعا. بىرەۋدى بىرەۋ ءبىلىپ بولمايتىن قالاعا. بۇل اۋىلدىڭ ادامىن عانا ەمەس، ۇياتى مەن نامىسىن دا اۋزىن ارانداي اشقان قالا قىلعىتا سالدى. جاماۋ تاۋلارعا قارايدى: بوي تالاستىرىپ شالقي كوتەرىلگەن قۇز جارتاستى كوك سەڭگىر تاۋلار اسپانعا بارار جولدىڭ باسپالداقتارى سياقتى ءبىربىرىنە مىنگەسىپ، ۇشتاسىپ الىستان ايبار توگەدى. اياعىنىڭ استىنداعى قارا جولعا تەلمىرەدى: قارا جول داڭعىلعا بىتكەن دانالىقتىڭ تىلىندە سويلەپ كەتەردەي ىم قاعادى. بۇلاققا قۇلاق توسادى: بۇلاقتار بەتىن باسىپ ۇيالا قاشقان بالا بويجەتكەندەي سىلاڭ قاعىپ ءبىر تىنبايدى. بۇل اۋىلدىڭ ادامدارىنا، دەيدى سوندا جاماۋ، مىنا تاۋلاردىڭ تاكاپپار مىنەزى، مىنا جولداردىڭ كونەنى كوگەندەگەن كوپبىلگىشتىگى مەن كونتەرىلى ءتوزىمى، مىنا بۇلاقتىڭ مولدىرلىگى مەن بالاڭدىعى دارىماپتى. تەگىندە سولاردىڭ قالاعا اۋىپ قارا باتىرعاندارى دا دۇرىس بولدى، دەيدى سودان سوڭ، ءومىر الىسجۇلىس باسەكەنىڭ شەگىندە جالىعۋ ءۇشىن بەرىلگەن ۋاقىتتىڭ ولشەمى عوي. مەن بىلمەيتىن قالادا قالاي قىربايلاسسا دا وزدەرى ءبىلسىن.جاماۋدى جالعىزدىققا كوندىرگەن ولكە جەرجاھاننان ءبولىنىپ ۋاقىتتىڭ الدەبىر مەكەنسىز، مەزگىلسىز ۇشپاعىندا قالىپ قويعان سياقتى. تاڭ قالاي اتسا، كەش سولاي باتادى.جاماۋ جەتىم اۋىلدىڭ سىرتىنداعى بالۋان جوتالى بەلگە كوتەرىلەتىن. سوسىن ابدەن ۇيرەنگەن كوزى تۇنگە ءسىڭىپ كەتكەن تۇلەي ءتۇزدىڭ تۇكپىرىنەن جىپتەي سىزىق تارتىلىپ وتەرىن قاپىسىز اڭعارادى. جىپتەي سىزىق سالدەن كەيىن جۇلدىزداردىڭ ساۋلەسىنە ءىلىنىپ، ماڭداي تۇستا اعاراڭداپ ءجۇرىپ الادى دا، جارتى ەلىگە ءوسىپ بىلەزىكتەنە ءبىتىپ توقتايدى. الگى بىلەزىكتىڭ ۇستىنە تاعى ءبىر اقكۇمىس بىلەزىك كيىلەدى. اقكۇمىس بىلەزىكتەر قالىڭداپ، بۇكتەۋىن جازعان سايىن بىقىپ جاتىپ العان تۇيمەداق جۇلدىزدار ولەرمەندەنە اسپان توسىنە ورلەپ، بادانا كوزدى باسبارماقتاي جۇلدىزداردىڭ جارىعى جايىلا تۇسەدى. شىعىستان بىلەزىكتەنىپ تاڭ ءبىلىندى، تاڭ اتتى دەگەن وسى.بوياۋى سولعان بوزامىقتان جوڭعاردىڭ اپپاق ءجۇزى قىلاڭ بەرەدى، دوڭكيىپ ارشالى تۇرەگەلەدى، ۇيقىشىل سارىتاۋدىڭ شوشاق توبەلەرى قاراۋىتادى. ەرتە ويانعان جوڭعار ابىز تاۋ، اقساقال تاۋ ارشالىعا الدىمەن سالەم جاساپ، ارشالى الدىارتىنا اباجاداي ءتونىپ وتىرادى دا، اينالاسىنداعى بالا تاۋلاردى اسا تاياعىمەن ءتۇرتىپ وياتا باستايدى.تاۋلار ءتارتىپتى، دەيدى جاماۋ، تاۋلاردا ءتارتىپ بار.تاۋالار ءتارتىپتى، تاۋلاردا ءتارتىپ بار. جاماۋ جالعىز ءوزى ءبىر جىلدى وتكەردى.تاۋلار ءتارتىپتى، تاۋلاردا ءتارتىپ بار. جاماۋدىڭ جان بالاسىنا جاق اشپاعانىنا جانە ءبىر جىلدىڭ ءجۇزى اۋدى.تاۋلار ءتارتىپتى... ءيا، تاۋلاردا ءتارتىپ بار دەپ داۋىستادى بىرەۋ تاپ قاسىنان.قارا كىسى. تاڭ الاگەۋىمىنەن تاڭعاجايىپ ءتۇس اۋلاعانداي اينالاسىنا تامسانا قاراپ تۇردى دا جول باستادى. اۋىلعا. يەن اۋىلدىڭ شەتىنە ەكەۋى ىلىنە بەرگەندە اعاراڭداعان الدەنەلەردى جاماۋدىڭ جانارى ءىلىپ ءتۇستى. ءبىر بىرىنە ءۇنسىز مۇڭ شاققان مۇرجاسىز تامداردىڭ ىرگەسىنەن ءتۇن ءتۇتىلىپ بارادى ەكەن. سول كەزدە انىق بايقادى كەبىندەر كەرۋەنى كەرىمسال لەككە ىلەسىپ قاسىنان سۋىلداپ ءوتىپ جاتتى. اۋىلدان سىڭگەن شيكى توپىراقتىڭ ءيىسى اڭقيدى.... قارا كىسى جاماۋدىڭ جانىن جايلاپ الدى. ەكەۋى كۇن باتىرىپ، تاڭ اتىرۋعا كەلىسكەندەي كوككە تەلمىرگەن تىلسىم كۇي تاۋىپ ابدەن ءبىتىستى. اينالا توڭىرەك ەلبەك قاعادى. تاۋلار تۋلاپ، توبەلەر شىرق ۇيىرىلەدى. كەيدە ءتىپتى نايزاكوك شىڭدار تىككە اتىلىپ، اۋە قاق جارىلادى دا جۇمساق تىنىس تاپقان اقنۇر دۇنيەدە جاماۋ جالعىز قالادى. مىنە تاعى دا جالعىز قالىپتى. اڭىلجىعان ۇشىقيىرسىز مەكەندى كەشىپ كەلەدى ەكەن. الدىنان ەسىگى ءتۇرۋلى اق وتاۋ تاپ بولا كەتتى. كىرىپ كەلسە، ءىشى تولعان حور قىزى، جايراڭداي كۇلىپ جاماۋدى تورگە شىعاردى. ءبىرى اقشا ءجۇزىن توسىپ، ءبىرى تىلىنەن بال جۇتقىزدى. كۇلكىسىنەن كۇمىس توگىلىپ تاعى ءبىرى داستارحان جايدى. سوسىن ءبارى جابىلىپ بۇنى شىمىلدىق ىشىنە ەنگىزدى دە باسىنا قۇس جاستىق تاستاعان. ويانسا، ماڭايىندا جان بالاسى جوق جالعىز ءوزى بۇلت جامىلىپ جاپان تۇزدە جاتىر. وۋۋ، اۋۋ، قايداسىڭدار؟! الىستان تۇياق ءدۇبىرى ەستىلدى. جەر اپشىسىن قۋىرىپ توپەپ كەلەدى. ماڭدايىندا جالعىز كوزى بار سياقتى. تاپتاپ وتە شىعاتىنعا ۇقسايدى. ايبوكەەەن! دەپ ايقايلادى جاماۋ، ايبوكەن، بۇل سەنبىسىڭ؟! جاماۋ تاپ سول كەزدە ءوز ايقايىنىڭ الاپات زور ۇنگە، سامبىرلاعان داۋىسقا ۇلاسقانىن اڭداپ تاڭدانا قۇلاق توسقان. داۋىس جاماۋدى جاپىراقتاي قالتىراتتى. ويانا كەتسە، تاعى دا ءتۇسى ەكەن. قاسىندا قارا كىسى وتىر. كورەسىڭ، دەدى قارا كىسى، سەن ەندى ولاردى كورەسىڭ. جاماۋ اينالا اسپان تاۋلاردىڭ الىپ كور تۇبىنە شوگىپ، شوكەلەي تۇسكەنىن كوردى. يەن اۋىلدىڭ يەسىز ۇيلەرىمەن بىرگە جاماۋ دا كور قوينىنا جۇتىلعان، كەنەتتەن... كوزى شىراداي اشىلدى. جان قالتاسىنان سۋىرىپ الىپ قاراسا، ساعات ءتىلى تاڭعى التى جارىمدى قايىرىپتى. كۇمىس بىلەزىكتەنگەن كوكجيەككە قادالعان بەتىندە قالعىپ كەتكەنگە ۇقسايدى. بيدايىق باسىن تەربەلتكەن تاڭعى سەرپىندى اۋا جاماۋدىڭ بويىن سەرگىتىپ، ەتەكتەگى اۋىلعا جەتەلەي جونەلگەن. اۋىلعا تاياعاندا بەلبەۋىنە جۇگەن قىستىرعان بايعازى شالدى كەزدەستىردى. استاپىراللا، بۇل شال باياعىدا باقيلىق بولماپ پا ەدى؟. جاماۋ بايعازى شالعا قوس قولىن سوزىپ سوندا دا تۇرا ۇمتىلعان. شال، بىراق ءتۇسىن سالقىن ۇستاپ بۇعان بۇرىلىپ تا قارامادى. الابۇرتا ادىمداپ ۇيىنە جەتكەن. توردە مالداس قۇرىپ وتىرعان سولتانباي قارتتى كورىپ سىلەيىپ قالدى. سوسىن ەگىلىپ جىلاپ جىبەردى: سولتەكەاۋ، مەن سورلادىم عوي. سورلى بولدىم عوي ابدەن. جالعىز ءوزىم جۇرتتان اۋمايمىن دەپ ءجۇرىپ ەساقىلىنان ايرىلعان ءبىر بەيشارا بولدىم عوي مەن. بىرەسە شالىقتاپ كوكتە جۇزەمىن، بىرەسە كورگە كىرەمىن. جاڭا عانا بەلبەۋىنە جۇگەن قىستىرعان بايعازى مارقۇممەن جولىقتىم. مەنى جىن يەكتەپ، سايتان قۋالاماسا، ءولى ارۋاقتى ءتىرى ادام سياقتى كورەمىن بە؟ اتاتاياۋ، قۇتقارشى مەنى، ساداعاڭ كەتەيىن بويىما دەم سالىپ، سانامدى ساۋىقتىرا كورشى...جاماۋ سولىقتاي كەلىپ سولتانبايدىڭ الدىنا جىعىلعان. قارت كۇلىمسىرەدى. قاباعىن جازىپ باۋداي ساقالىن ۋىستاعان كۇيى يەگىن قاقتى. جاماۋ جاس پارلاعان جانارىن سۇرتە الماي جاتىپ بۋالدىرلانعان قارت بەينەسىنەن قارا كىسىگە ۇقساستىقتى اڭعاردى. قارا كىسىنىڭ... جوجوق، سولتانبايدىڭ كارى سويداق تىستەرىنە باعىنباي ەرىنىن جالاپ جىلماڭ قاعاتىن كۇزگى جالبىزدىڭ پىسكەن جاپىراعىنداي قانقىزىل ءتىلى جاماۋعا قايتادان ەس ءبىتىردى. شال ادەتتەگىدەي ەزۋىنە تۇكىرىگىن ءىلىپ، ۇرتىن قومپاڭداتىپ ۇرىپ وتىر. ارەدىك الاقانىن جازىپ الدەنەگە تاڭدانادى، ارەدىك سۇق ساۋساعىمەن كوكتى نۇسقاپ ەكىلەنە سويلەيدى. يىعىن قۋسىرا ءتۇسىپ، بۇكتەلگەن بەلىن بۇگجيگەن كەۋدەسىمەن باسىپ ەڭكەڭدەي ەنتەلەپ الدەنەنى ەجىكتەپ تۇسىندىرەدى. جاماۋ قارتقا ريزا بولدى. جارىقتىقاي، اتا مەكەن، بابا قونىسىنا جەتكەن ەكەناۋ جەر تۇبىنەن كۇڭىرەنىپ. باسە، اتتى كىسى تاقىمعا سالىپ تارتسا دا جۇلىنبايتىن ءشيدىڭ ساباعىنداي تامىرىن تۋعان جەردەن ءۇزىپ كەتە المايتىن ءبىر پەندە مەنىڭ قاسىمنان تابىلسا كەرەكءتى.اۋىل قالاعا اقتارىلعاندا جاماۋدى تاڭعالدىرعان ءبىر كەرەمەت كادىمگى شيلەر ەدى. بىردە جاماۋ ەرىگىپ ءجۇرىپ ات ۇستىندە ءشيدىڭ ءبىر ساباعىن تامىرىمەن جۇلىپ الماق بولعان. قوزعالمادى. سودان كەيىن تاقىمىنا باسىپ تارتىپ بايقاعان. مىڭق ەتپەدى. قايتا سابىعىنان سىنىپ جاماۋدىڭ الاقانىن ءتىلىپءتىلىپ تۇسكەن. قىستا قار استىنان قىلتيعان ۇرپەك باسى ۇلپىلدەپ، ايازعا تۇنشىققان ءتۇرى ايانىش شاقىرىپ، كوكتەمدە بالعىن تارتىپ بويلاي وسكەن كوركى دۇنيەگە ءبىر ىستىق ءار بەرەتىن شيلەردىڭ، ءشيلى ولكەنىڭ وسكىنى جاماۋ ۇزدىگە سوعىپ ۇزىلە بوزداعان ءۋىلدى قايىرا ەستىدى. بۇل نە ءۋىل؟ وتى ءسونىپ، وشاعىنىڭ اۋزى تالقاندالعان جەتىم ۇيلەر ىلكىدەگى تىرشىلىكتى جوقتاپ زارلاي ما؟ الدە، ءتۇتىن اڭساعان مۇرجالاردىڭ وزەگىن كەرنەگەن وكسىك پە؟ جىلاۋىق جاماۋ. مەن بە جىلاعان؟ ادامنىڭ شىن دوسى كوز جاسى. مەن ونى بىلەمىن. مەن جىلاسام راحاتتانامىن. جىلاعان ادامنىڭ جانىن پەرىشتەلەر الديلەيدى. سەن كىمسىڭ؟ تانىمادىڭ با؟ دۇرىستاپ قاراساڭشى. ءماۋلىم؟ سەن وسىدان... ءيا، مەن وسىدان ون جىل بۇرىن باقيعا اتتانعانمىن. ءتۇن رۋحتىڭ مەكەنى. ءبىز ءتۇندى كەزەمىز. ال ءبىز تۇننەن قورقامىز. ۋاقىت تا تۇننەن قورقادى. ءتۇن ماڭگىلىككە جالعاسا بەرسە، ۋاقىت ەسەپتەن قالار ەدى. سەندەر ءبىزدى كورىپ تۇراسىڭدار ما؟ مىنە، سەن دە ءبىزدى كورىپ تۇرسىڭ. مەن وزگەرىپپىن بە؟ جوق، ءبازباياعى قالپىڭ. ءتىپتى وڭ جاق كوزىڭنىڭ استىنداعى تىرتىق تا ورنىندا. وسى تىرتىق اشۋشاڭ اكەڭنىڭ قاتتى سەرمەگەن قامشىسىنىڭ ءىزى ەمەس پە ەدى؟ اكەڭە ءالى وكپەلى شىعارسىڭ؟ مەندە اكە بولعان ەمەس. مەن ول ادامنان بۇرىن تۋعانمىن. ونىڭ مەنى كورگەن بەتتە قالشىلداپ، قۇتىرىپ، ايقايلاپ كەتەتىن سەبەبى سول ەدى. سەن سونى ءبىلدىڭ بە؟ بىلسەڭ ايتپادىڭ با؟ فانيدەن باقيعا باراتىنى ءار پەندەگە اقيقات. باقيدان فانيگە ورالعانىن سەزەتىن جاننىڭ ەكى دۇنيە اراسىنداعى ءحالى وزىنە دە جۇمباق، تۇيسىكتىڭ تۇكپىرىندەگى الەمگە جەتۋ تىرلىكتە نەعايبىل. كەشە جالاڭاياق، جالاڭباس دالادا ۇيىقتاپ قالىپسىڭ، دەدى ەرتەڭىندە سولتانباي قارت جاماۋعا قاراپ، كوتەرىپ اكەلىپ توسەگىڭە جاتقىزدىم.جاماۋ كەشتىڭ باتۋىن اسىعا كۇتتى. الىستان تالىعىپ جەتكەن ءۋىلدى جەتىم اۋىلدىڭ قوراقوپسىسىندا جامىراتىپ تاعى دا ءتۇن كەلدى. جاماۋ توسەگىنەن ۇرلانا ۇمتىلىپ سىرتقا اسىققان. توڭىرەك تۇتاسا اعارىپ سۇتتەي جارىق شاشقان تاڭ ءوڭ مەن ءتۇستىڭ اراسىن جالعاپ قالىپتى. الباردا ىسقىرىپ اپپاق جىلان تۇر. قوس جەلبەزەگى قاناتتانىپ، قايقاڭداي جورعالاعان جىلان جاماۋدى جاناپ ءوتىپ زاۋ بيىككە شيراتىلا ءبىراق شاپشىدى. كوردىڭ بە؟ دەدى قارا كىسى جاماۋدىڭ قۇلاعىنا سىبىرلاپ، سەنى اۋىلدان ۇزاتپاي ارباپ الىپ قالعان وسى ءابجىلان ەدى.ەرتەڭىندە سولتانباي قارت جاماۋعا باعزى ءبىر زاماننىڭ حيكاياسىن بايان قىلدى. ەرتەرەكتە بولسا كەرەك، دەپ باستادى قارت اڭگىمەسىن. ءبىزدىڭ مىنا ارشالى تاۋىنىڭ تەرەڭ شاتقالدارىن جايلاعان جىلانداردىڭ ورداسىندا ءبىر ادام ءومىر ءسۇرىپتى. الگى ادام تۇندە جىلانعا اينالىپ، كۇندىز كىسى كەيپىنە ەنەتىن كورىنەدى.جىلانادام ساۋىتىن شەشىپ تاستاپ كەيدە الىس قيىرلارعا ساپار شەگەدى ەكەن. ءسويتىپ ەلدەن ەلدى، جەردەن جەردى ارالاپ كەلە جاتسا، شاقىرايعان كۇننىڭ استىندا ەشكى ساۋىپ وتىرعان ءبىر كەدەيگە ۇشىراسىپتى. وسى كەدەيدى ءبىر سىناپ كورەيىنىشى دەيدى دە جىگىت جىلان كەيپىنە ەنىپ كەدەيدىڭ لاشىعىنا كىرىپ بارسا، بايقۇس كەدەي ورنىنان ۇشىپ تۇرىپ ەرنەۋى مايميعان قالايى لەگەنگە ساۋعان ءسۇتىنىڭ جارتىسىن قۇيىپ بەرىپتى. جىلان سۇتتەن تويعانىنشا ءىشىپ، التىن ءدىلدا تاستاپ شىعىپ كەتەدى.وسىدان كەيىن جىلان كۇندە ءسۇت ىشۋگە كەلىپ تۇرادى، كەدەي سورلى دا كۇنىنە التىن ءدىلدالى بولا تۇسەدى. كۇندەردەن كۇندەر وتەدى. تورتكۇل دۇنيگە اتى كەتكەن ءبىر پاتشا ءتۇس كورەدى. ول ءتۇسىن ەشكىمگە ايتپاي ءتۇس كوردىم، ءتۇس كوردىم، تۇسىمدە نە كوردىم؟ دەپ ايتا بەرەدى. ۋازىرلەرى، عۇلاما مولدالارى جيىلىپ پاتشانىڭ قانداي ءتۇس كورگەندىگىن تاپپايدى. قاراقۇرىم حالقى جينالىپ كەپ ايتا المايدى. سوندا پاتشا: مەنىڭ دارەگەيىمە باس ۇرعان پەندە بالاسى قالماسىن. ءبارىڭ جيىلىپ كەلگەندە نە ءتۇس كورگەنىمدى بىلمەسەڭدەر تەگىس باسىڭدى الامىن، دەيدى. مۇنى ەستىگەن قاراشا حالىقتا ەس قالمايدى. پاتشانىڭ جارلىعىن كەدەي دە ەستيدى. كەدەيگە دە جان ءتاتتى، قايتەرىن بىلمەي، كىرىپ كەتەرگە قارا جەردىڭ قىرتىسىن تاپپاي وتىرسا، وعان جىلان كەپ ءتىل قاتادى. سەن پاتشاڭا بار. پاتشاڭا جولىققانشا مەنىڭ ءسوزىمدى تىسىڭنەن شىعارما. پاتشاڭ تۇسىندە تۇلكى كوردى. وسىنى ايتساڭ پاتشا قۋانىپ ساعان سىيسىياپات جاسايدى. بىراق سەن پاتشانىڭ بەرگەنىن مەنىمەن بولىسۋگە ءتيىسسىڭ، دەيدى.كەدەي قۋانىپ، قۇنجىڭ قاعىپ جۇگىرە جونەلەدى. شاھارعا بارسا، قۇجىناعان حالىق دەيدى. كۇڭىرەنىپ جاتىر ەكەن دەيدى. كەدەي پاتشاعا كىرۋگە مۇرسات سۇرايدى. بەيشارا اجالىنا اسىققان بىرەۋ عوي دەپ، كۇزەتشىلەر ونى پاتشا سارايىنا كىرگىزىپ قويا بەرەدى. كەدەي پاتشانىڭ الدىنا بارا جىعىلىپ: تۇسىڭىزدە نە كورگەنىڭىزدى مەن ايتايىن، تاقسىر، دەيدى. ايت! دەيدى حان اقىرىپ. تاقسىر، دەيدى كوزىن جۇمىپ مۇلگىگەن جارلى، كورىپكەلاۋليە پىرلەرىمنىڭ سەزدىرۋىنە قاراعاندا، ءسىز تۇسىڭىزدە تۇلكى كوردىڭىز.مىنا ءسوزدى ەستىپ پاتشا قۋانىپ: مەنىڭ جۇرتىمنىڭ ىشىندە دە اقىلدى، اۋليە ادام بار ەكەن عوي. اۋليەگە كوتەرگەنىنشە التىن ءدىلدا تارتۋ ەتىڭدەر! دەپ ءامىر ەتەدى. اۋليە ءتۇسىن جورىپ، كوڭىلىن تىنىشتاندىرعان سوڭ پاتشا دا مەيىرلەنىپ حالقىنا حۇرسان جاريالايدى.اياق استىنان اۋليە اتانعان كەدەي جارتى قاپ التىن ءدىلدانى كوتەرىپ كەلە جاتىپ ءاي، وسىنى جىلان بىلەدى عوي دەيسىڭ بە؟ دەپ التىن ءدىلدالارىن جارتى جولعا كومىپ، تىعىپ تاستايدى.ارادا نەشە جىلدار وتەدى. جارلىنىڭ لاشىعىنا كىرىپ جىلان كۇندە ءسۇت ىشەدى، كۇندە ءبىر ءدىلدا قالدىرادى. كەدەي ونى جامباسىنا باسىپ جاتا بەرەدى. پاتشا ءبىر كۇنى باياعىسىنشا ءتۇس كورەدى. ءتۇس كوردىم، ءتۇس كوردىم، تۇسىمدە نە كوردىم؟ دەپ ايقايلايدى پاتشا. ەل ءىشى تاعى دۇرلىگەدى. ۋازىرلەر كەدەيدى ىزدەيدى. ات شاپتىرىپ كىسى جىبەرسە، كەدەي شالقاسىنان ءتۇسىپ شالجيىپ جاتىر ەكەن. شابارماندار القىنىپ: اۋليە جارىقتىق، حالقىڭدى قۇتقارا گور، قاتىگەز پاتشامىز ءتۇس كورىپتى. بىزبەن ءجۇر. تۇسىندە كورگەنىن ايتىپ بەر، دەيدى. كەدەي: سەندەر جولدارىڭنان قالماڭدار، مەن سوڭدارىڭنان بارامىن، دەيدى دە ءوزى ەمپەڭدەپ جىلانعا جەتەدى: باسىڭدى كوتەر، مار اتا، پاتشامىز ءتۇس كورىپتى. قۋ تۇياق كەدەيىم، كەلدىڭ بە؟ پاتشاڭ تۇسىندە قاسقىر كوردى. بار دا ايت. بىراق ولجانى ءبولىسۋدى ۇمىتپا.كەدەيدى پاتشا جىلىۇشىراي قارسى الادى. اۋليەم، ايتا عوي، تۇسىمدە نە كوردىم؟ تۇسىڭىزدە، دەيدى كەدەي، تۇسىڭىزدە تاقسىر حان، قاسقىر كورىپسىز. ويبووي! دەپ شالقيدى پاتشا. مەنىڭ قاراشى جۇرتىمنىڭ ىشىندە ناعىز اۋليە بار ەكەن عوي. مىناۋ ناعىز اۋليە. اۋليەمە كوتەرگەنىنشە التىن ءدىلدا بەرىڭدەر!قاپ تولى التىندى ارقالاپ كەلە جاتقان كەدەيدىڭ ىشىنە ارامدىق كىرىپ وسىنى جىلان بىلەدى عوي دەيسىڭ بە؟ دەپ ادەتتەگىدەي قاپشىعىن جارتى جولعا جاسىرىپ كومەدى دە، جىلاندى تاسپەن ۇرىپ جارادار ەتىپ ماڭىنان قۋىپ جىبەرەدى.ارادا جىلدار وتەدى. ءتۇس كورگىش پاتشا ەل ءىشىن بۇرىنعىسىنشا ازانقازان قىلادى. ءتۇس كوردىم، ءتۇس كوردىم، تۇسىمدە نە كوردىم؟ ۋازىرلەر كەدەي بايقۇستى ەستەرىنە ءتۇسىرىپ شاپقىلاتىپ شابارمان اتتاندىرادى. شابارماندار بارسا، كەدەي سول باياعى شىر بىتپەگەن قالپى ەشكىسىن ساۋىپ ءىشىپ وتىر ەكەن دەيدى. شابارماندار ات بەلىنەن تۇسپەي ءمانجايدى بايان ەتەدى. سەندەر بارا بەرىڭدەر، دەيدى كەدەي. مەن دە جەتەمىن. ءسويتىپ ول تارىنىپ جىلاپ، ەندى عازيز جاننان باز كەشكەن شىعارمىن دەپ زارلاي باستاعاندا جىلان قاسىنان تابىلادى. ءا، سىعىر كەدەي، سوراڭدى اعىزىپ نەگە زارلاي قالدىڭ؟ مار اتا، جازدىمجاڭىلدىم. ءوزىڭ بىردەڭە قىلىپ ەپتەمەسەڭ ولەتىن شىعارمىن. تۇستەن وزگە ءىسى جوق پاتشامىز ۇيىقتاپ جاتىپ تاعى دا يتقۇسقا جولىقسا كەرەك. پاتشاڭ بۇل جولى تۇلكى دە، قاسقىر دا ەمەس، قوي كوردى، دەيدى جىلان.پاتشا اۋليەسىن كورگەنىنە قۋانىپ: وزىڭىزدەن سۇرايتىن سوڭعى ءماۋىتىم بار ەدى، دەپ باستاعاندا كەدەي جۇلىپ العانداي تاقسىر يەم، تۇسىڭىزدە قوي كوردىڭىز عوي دەيدى بەك سەنىمدى تۇردە.پاتشا ەسى شىعا قۋانادى. كەدەيدى سىيسياپاتقا كەنەلتىپ جولعا سالادى. كەدەي جولدا كەلە جاتىپ وسى باي ادام مەندەياق بولار، ەكى قاپ التىن ءدىلدام بار. جىلان دوسىمنان جيعان ءدىلدالارىم ءبىر توبە. ەندى ىنساپ قىلايىن. مىنا اربا تولى التىندى مار اتاما بەرەيىن دەپ قاناعاتقا كەنەلەدى. مۇنى بىلگەن جىلان كەدەيدى جولىنان توسىپ الىپ بىلاي دەيدى: ماعان سەنىڭ التىن كومبەڭ كەرەك ەمەس. مەن سەنى سىنعا الىپ ەدىم. اۋەلى پاتشاڭ تۇسىندە تۇلكى كوردى. ويتكەنى حالقى تۇلكى سياقتى ەدى. ءبىرىنءبىرى الداپ ءومىر سۇرەتىن. سەن دە تۇلكىلىك جاساپ، جارتى قاپ ءدىلدانى تىعىپ تاستادىڭ. ودان سوڭ پاتشاڭ تۇسىندە قاسقىر كوردى. حالقى دا قاسقىر ەدى ول كەزدە. سەن دە قاسقىرلىق جاساپ، الدىڭدى بولجاعان دوستىعىما قاستىق قىلدىڭ. ەندى ەل تويىندى. جۋاسىدى. پاتشاڭ دا تۇسىندە قوي كوردى. ونى سەن مەن ارقىلى جورىپ بايان ەتتىڭ. پاتشاڭنىڭ كوڭىلى تىندى. ەندى سەن مەنى تىڭدا. قازىنامۇلكىڭ جەتەدى. ۇيلەن. قاتىنىڭ ۇل تۋسا، اتىن ءماۋلىم عوي. ءماۋلىم مەنى ىزدەسىن. مەن جىلاندار پاتشاسى شاحمارانمىن.وسىنى ايتادى دا جىلان كوزدەن عايىپ بولادى. كەدەي ۇيلەنەدى. قاتىنى توعىز اي، ون كۇن دەگەندە تولعاتىپ ۇل تۋادى. ۇلدىڭ اتىن ءماۋلىم دەسەدى. ءماۋلىم بالا كەزىنەن ساداق تارتىپ، اڭ اتىپ اكەشەشەسىن اسىرايدى. ءبىر كۇنى ءماۋلىمنىڭ كوز الدىنان ءبىر ەلىك قاشا جونەلەدى. ءماۋلىم قۋا جونەلەدى. ەلىك قاشاقاشا ءبىر ۇڭگىرگە كىرىپ كەتەدى. ءماۋلىم دە ۇڭگىردىڭ ىشىنە ەنەدى. ۇڭگىر تاس قاراڭعى ەكەن. انداساندا ەلىكتىڭ كوزى جالت ەتىپ شالىنىپ تەرەڭگە باستاي بەرەدى. ءماۋلىم ەلىكتىڭ سوڭىنان ەرىپ كەلە جاتىپ ۇڭگىردىڭ ىشىندەگى ءبىر ءتۇپسىز شىڭىراۋعا ءتۇسىپ كەتەدى. شىڭىراۋدىڭ ىشىندە جاتىپ ءماۋلىم جانجاعىن جەبەسىنىڭ ۇشىمەن قازسا، جىلت ەتكەن جارىق كورىنەدى. نە بولعاندا دا وسى شىڭىراۋدىڭ تۇبىندە قالدىم عوي، وداندا قازا بەرەيىن دەپ قازا بەرسە، ار جاعىنان ىسىلداپ ءۇيىرلى جىلان شىعا كەلەدى. سەنى ءبىزدىڭ پاتشامىز شاحماراننىڭ كۇتكەنىنە كوپ بولدى دەيدى جىلاندار. ءماۋلىم جىلانداردىڭ ورداسىنا كەلسە، شاحماران التىن تاباقتىڭ ۇستىندە جاتىر ەكەن. قورىقپا مەن دە جارتىلاي اداممىن. جەر بەتىنە شىقسام كىسى كەيپىنە ەنەمىن. جەر استىندا جىلانمىن. جىلاندار پاتشاسىمىن. مەن ساعان ءبىر قۇپيامدى اشامىن، ءماۋلىم بالام. سەن ول ءۇشىن مەنىڭ قاسىمدا ۇزاق تۇرۋعا ءتيىسسىڭ، دەيدى. ءماۋلىم شاحماراننىڭ الەمىندە اي ءومىر سۇرەدى، جىل ءومىر سۇرەدى. ءتىپتى كوپ جىلدار وتەدى. ءبىر كۇنى ءماۋلىم كارى اتااناسىن ەسىنە الىپ جىلايدى. شاحماراننان جەر بەتىنە شىعۋعا رۇحسات سۇرايدى. شاحماران كەلىسەدى. ءماۋلىمدى جەر بەتىنە شىعاتىن جولعا سالىپ تۇرىپ جىلاندار پاتشاسى ۇرتىنا جاسىرعان گاۋحار تاستى بايقاتپاي ۇستاتا قويادى دا: مىنا گاۋحار تاس جەر بەتىنە شىققان كەزىڭدە كىتاپقا اينالار. مۇندا نەشە ىقىلىم زاماننىڭ سىرى بار. بۇل كىتاپتىڭ سەندە كەتكەنىن بىلسە، جىلاندار مەنى ولتىرەدى. مەنى كورگەنىڭدى پەندە بالاسىنا سەن دە سەزدىرمە. ولار بىلسە ساعان دا، ماعان دا قاستىق قىلادى، دەپ قوشتاسىپ قالا بەرەدى.ءماۋلىم شىڭىراۋدان كوزدى اشىپجۇمعانشا كوتەرىلىپ، جارىق دۇنيەگە ورالادى. ارىپاشىپ ءجۇرىپ اۋىلىن تابادى. بارسا، اكەسى باقيعا اتتانىپتى. اناسى جالعىزىن جوقتايجوقتاي باسىر بولىپ قالىپتى. ءماۋلىم سوندا شاحماراننىڭ كىتابىن ەسىنە الىپ، بىرەر بەتىن اشىپ وقىپ، اناسىنىڭ كوزىنە دەم سالسا، كەيۋانانىڭ شىراعى قايتادان جانىپ شىعا كەلىپتى.القيسسا. ءماۋلىم كىتابىن وقي بەرسىن. ءبىز ەندى جازىلماس دەرتكە شالدىعىپ، عالامنىڭ وقىمىستى مولدالارى مەن ءدارۋىشقۇشىناشتارىن جيىپ العان پاتشاعا كەلەيىك. پاتشا جان ادام بىلمەيتىن ناۋقاسقا ۇرىنىپ جاراتقاننان جانىنا ساۋعا سۇراپ جاتىر ەكەن. سول كەزدە جىنپەرىنىڭ تىلىنە جەتىك ءبىر مولدا ءنىل دارياسىن كەشىپ، مىسىردى باسىپ، شام شاحارىنان جەتىپتى دەيدى. كەلە پاتشانىڭ تامىرىن ۇستاپ كورگەن سۇڭعىلا: تاقسىر، ءسىزدىڭ ەمىڭىز جىلاندار پاتشالىعىنىڭ پاتشاسى شاحماراننىڭ ەتى. شاحماراننىڭ باسىن الىپ ميىن قايناتىپ ءىشىڭىز، جون تەرىسىن سىپىرىپ جامىلىپ جاتىڭىز، سوندا بار دەرتىڭىزدەن قۇلان تازا ايىعارسىز، دەيدى. سوندا پاتشا ۋازىرلەرىنە بۇيرىپ: قايتسەڭدەر دە شاحماراندى تابىڭدار، دەيدى. مولدا ايتادى: تاقسىر، ۋازىرلەردى بەكەرگە اۋرە ەتەسىز. مەن ءسىزدىڭ شاحارىڭىزعا كىرگەن بويدا بايقادىم، ءبىر قاراشا ءۇيدىڭ تۇندىگىنەن التىن بۋ شىعىپ تۇردى. سول ۇيدە شاحماراندى كورگەن بالا بار. ماعان نانباساڭىز بالانى شەشىندىرىپ قاراڭىز. بالانىڭ دەنەسى كەۋدەسىنەن تومەن قاراي كوكالا. شاحماراندى كورگەن جاننىڭ تانىندە سونداي بەلگى بولادى، دەيدى. دەگەنشە، ۋازىرلەر ءماۋلىمدى بايلاپماتاپ الىپ كەلەدى. شەشىندىرىپ جىبەرىپ قاراسا، راسىندا دەنەسى كوكالا ەكەن. پاتشا كوزى جايناپ شاحماراندى سۇرايدى. بالا ايتپايدى. پاتشا قاھارىنا ءمىنىپ، ىزبارلانا سۇرايدى. بالا ءتىل قاتپايدى. مىنانى اپارىپ زىندانعا سالىڭدار، دەيدى. پاتشانىڭ جانالعىشتارى بالانى ۇرىپسوعىپ كۇندە سۇرايدى. ماۋلىمنەن دىبىس شىقپايدى. امالى قۇرىعان پاتشا بالانى دارعا اسۋعا بۇيىرادى. بۇل كەزدە شاحارعا قاۋەسەت تاراپ، پارمەنى زور پاتشامىز بالا كەيپىندەگى ايداھاردى ولتىرەدى ەكەن دەسەدى. پاتشا جارلىعى جاريا ەتىلگەن كۇنى جۇرت دار اعاشى تۇرعان الاڭعا اعىلادى. قاراسا، كوركىنە كوز توياتىنداي ءتۇبىت مۇرت بوزبالا ەكەن. اپىراي، مىناۋ ءبىر بەيكۇنا بالا عوي دەپ جۇرت گۋلەي باستايدى. قالا جۇرتىنىڭ وسىلاي قاۋىرت جينالعانىن كۇتكەن ءماۋلىم جەندەتتەردىڭ جەتەگىندە كەلە جاتىپ پىرر ەتىپ تورعايعا اينالىپ زاۋ بيىككە كوتەرىلەدى دە: قاپقاپ، شاحماراننىڭ كىتابىن تاۋىسىپ وقي المادىم دەپ، بۇلدىراپ كەتە بارادى. تورعايدى كەنەت قىرعي بولا قويعان مولدا قۋا جونەلەدى. سول كەتكەننەن ءماۋلىم دە، مولدا دا ورالماپتى. اۋرۋ پاتشا دۇنيە سالىپتى. ال، شاحماراننىڭ كىتابىن كورگەن جان بۇ دۇنيەدە جوق ەكەن.سولتانباي قارت جاماۋدى تاڭتاماشا ەتكەن اڭگىمەسىن تياناقتاي بەرە ءسوزىن بىلاي دەپ قورىتتى: سو زاماننىڭ كۋاگەرلەرىنەن قالعان ءسوز ەكەن، بالام. كىتاپتى شاحماران ءماۋلىم ارقىلى جەر بەتىنە شىعارىپ، ادامزات بالاسىنا تارتۋ ەتپەك بولعان. ول كىتاپتى جانى ىزگى، جامانشىلىق ويلامايتىن بەكزات كىسى ۇستاسا دەپ ارمانداپتى. كەيىن ادامداردىڭ اراسىنا وقىمىستىعۇلامالاردىڭ كەيپىنە ەنىپ كىرىپ كەتكەن ىبىلىستەردى سەزىپ، كىتاپتى ارشالى تاۋىنىڭ ءبىر شىڭىراۋ قۇزجارتاسىنا تىعىپ تاستاپتى. وسىلايشا شاحماران كۇندىز كىسى، تۇندە جىلان بولىپ الگى كىتاپتى ءالى كۇنگە دەيىن باعىپ ءجۇر ەكەن.ەرتەڭىندە جاماۋ ارشالىعا اپارار بۇرالاڭ سوقپاققا ءتۇستى. تاۋ ەتەگى قويانجوندانىپ بەلبەلەسكە ۇلاسقان سايىن باياعى ءۋىلدىڭ سارىنى توڭىرەكتى ساپىرا كوشىرىپ جاماۋدىڭ ەكى اياعىن جەرگە تيگىزبەدى. تومەندە يەن اۋىل قوي تاستارداي ءۇيىلىپ قوراش كورىنەدى. سارىتاۋ تابان استىندا تاپتالىپ، باسىندا الاباس اتان بۇلتتار اۋناعان بايانجۇرەك بەلدەن تومەن قالدى. جاماۋ دەمىن باسىپ، جان شاقىرىپ قاراسا، اسپاندى القىمداعان الىپ ءبىر قۇزار شىڭىنىڭ شىڭىراۋ بيىگىندە دامىلداپتى. دارمەنى تاۋسىلا، بۋىندارى قۇرساۋلانىپ بۇكتەلە قۇلاعان. كەنەت بويىن جازدى دا سوزىلىپ سالا بەردى. ءسويتتى دە جاقپار تاستان جەلبەزەگىن شىعارىپ، ىسقىرا ارباپ تۇرعان ابجىلانعا قاراي باسىن وقتاي شانشىپ يرەلەڭدەي جونەلدى. |
ئىستانبۇلدا خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ 100 يىللىقى ۋە يېڭى دۇنيا تەرتىپى ناملىق مۇھاكىمە يىغىن ئۆتكۈزۈلدى ئۇيغۇرئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ۋەخپىنىڭ ئۇيۇشتۇرۇشى بىلەن ئىستانبۇلدا ئېچىلغان خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ 100 يىللىقى ۋە يېڭى دۇنيا تەرتىپى دېگەن تېمىدا مۇھاكىمە يىغىندىن كۆرۈنۈش. 2021يىلى 10ئىيۇل. تۈركىيە.10ئىيۇل شەنبە كۈنى ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ۋەخپىنىڭ ئۇيۇشتۇرۇشى بىلەن ئىستانبۇلدا خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ 100 يىللىقى ۋە يېڭى دۇنيا تەرتىپى دېگەن تېمىدا مۇھاكىمە يىغىن ئېچىلدى. بۇ يىغىنغا يەر شارىلىشىش، ئىقتىساد، كىشىلىك ھوقۇق ۋە شەرقىي تۈركىستاننىڭ كەلگۈسى دەپ قوشۇمچە نام قويۇلغان بولۇپ، يىغىنغا ئۇيغۇر ئاكادېمىيەسى ۋەخپىنىڭ ئىدارە ھەيئەت ئەزالىرى، تۈركىيەدىكى بىر قسىم ئىلمىي تەتقىقاتچىلار ۋە مۇخبىرلار قاتناشتى.يىغىندا ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ۋەخپىنىڭ مەسئۇللىرىدىن پروفېسسۇر ئالىمجان ئىنايەت خىتاينىڭ مىللەتلەر سىياسىتى ۋە شەرقىي تۈركسىتان دېگەن تېمىدا، دوكتۇر پەرھات قۇربان تەڭرىتاغلى جاھانگىرلىككە قارشى ئىنقىلابتىن تۇغۇلغان جاھانگىر كۈچخىتاي كومپارتىيسى ۋە ئىنسانىيەتنى كۈتىۋاتقان خىتاي تەھتىدى دېگەن تېمىدا، ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى ۋەخىپىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى دوكتۇر مەغپىرەت كامال خانىم خىتاي كومپارتىيىسى ۋە سوسيالىزىمنىڭ ھەقىقىتى دېگەن تېمىدا، گازىئانتىپ ئۇنىۋېرىستېتىنىڭ پروفېسسۇرى ھابىپ تۈركەر خىتاي كومپارتىيەسى ئىدېئولوگىيىسىنىڭ ئۆزگىرىشچانلىقى دېگەن تېمىدا، ئىستانبۇل يىلتىز تېخنىك ئۇنىۋېرستېتىنىڭ ئوقۇتقۇچىسى دوكتۇر ئالى چاكسۇ خىتاي كوممۇنىست پارتىيىسى ۋە ئىسلام دۈشمەنلىكى دېگەن تېمىدا سۆز قىلدى.يىغىندا يەنە مانىسا جالالبايىر ئۇنىۋېرىستېتىنىڭ تەتقىقاتچىسى خالوك دوغان ئەپەندى قۇللۇق، مەجبۇرىي ئەمگەك ۋە ئاسسىمىلىياتسىيە قىلىشنىڭ ۋاسىتىسىجازا لاگېرلىرى دېگەن تېمىدا، تەتقىقاتچى ئوغۇز كاچماز ئەپەندى نېمە ئۈچۈن كوممۇنىست خىتايدىن ئۇزاق تۇرۇش كېرەك؟ دېگەن تېمىدا سۆز قىلدى.ھابىب تۈركەر ئەپەندى بۈگۈنكى كۈندە نامى خىتاي كوممۇنىست پارتىيەسى دەپ ئاتالغان بۇ پارتىيەنىڭ ئەمەلىيەتتە ئۆزگىرىشچان بىر ئىدېئولوگىيىگە ئىگە گۇرۇھ ئىكەنلىكىنى، ئۇنىڭ خىتاي خەلقى ئۈچۈنلا ئەمەس، بەلكى پۈتكۈل ئىنسانىيەتنىڭ ئەركىنلىك قىممەت قاراشلىرى ئۈچۈنمۇ جىددىي بىر تەھدىت ئىكەنلىكىنى بىلدۈردى.ئۇ يەنە خىتاي كوممۇنىست پارتىيەسى توغرىسىدا توختىلىپ مۇنداق دېدى: سىز دۇنياۋىي كاپتالىزىمنى تەنقىد قىلالايسىز، بىراق خىتايدا ئەڭ ئاددىي ۋە ئەقەللىي كىشىلىك ئەركىنلىكنى تەرغىپ قىلغىلى بولمايدۇ. ئىپادە ئەركىنلىكى تېخىمۇ يوق. خىتاي خەلقى ئۆز ۋەتىنىدە كىشىلىك ھەقھوقۇقتىن ئېغىز ئاچالمايدۇ ھەم كومپارتىيەنى تەنقىد قىلالمايدۇ. مۇشۇنىڭغا ئوخشاش ئەھۋال يالغۇز خىتايدىلا ئەمەس، ھازىر بىزنىڭ دۆلىتىمىزدە ۋە باشقا كۆپلىگەن دۆلەتلەردە ھەم يۈز بېرىۋاتىدۇ. بىز خىتاينى كۆرمەيمىز، ئەمما خىتاينىڭ تەسىرى خۇددى كورونا ۋىرۇسىغا ئوخشاش ھېچ قانداق ئالامەت كۆرسەتمەستىن ئەتراپىمىزغا تارقىلىپ بىزنى يۇقۇملاندۇرماقتا. شۇڭلاشقا ئىنسانىيەت بۇ پالايى ئاپەتكە قارشى ئورتاق قارشىلىق كۆرسىتىشى كېرەك. ھېچ بولمىغاندا، بۈگۈنكى كۈندە ئەڭ جىددىي مەسىلە بولغان ئۇيغۇرلار ئۈستىدىن يۈرگۈزۈلىۋاتقان ئىرقىي قىرغىنچىلىقنى توختىتىش كېرەك. چۈنكى ئۇيغۇرلاردىن ئىبارەت بىر خەلق دۇنيانىڭ كۆز ئالدىدا يوق بولۇپ كېتىش خەۋپىگە ئۇچراۋاتىدۇ. بىز بۇ ساھەدە ھەم ئىلمىي تەتقىقات ئېلىپ بېرىشىمىز ھەم بۇ تەتقىقاتلارنى ئىنسانلارنىڭ پىكىرچۈشەنچىلىرىگە سىڭدۈرۈشىمىز كېرەك.يىغىندا سۆز قىلغان دوكتۇر ئالى چاكسۇ ئەپەندى خىتاينىڭ ھەرگىزمۇ دۇنياۋىي كۈچ بولالمايدىغانلىقىنى ئىپادىلەپ مۇنداق دېدى: مىليونلىغان ئىنساننى جازا لاگېرلىرىغا قامىغان، پەقەت ئۇيغۇرلار ئەمەس، ھەتتا ئۆز خەلقىگىمۇ زوراۋانلىق قىلىۋاتقان، خىتاي سىرتىدىكى پۇقرالىرىغىمۇ ئارامچىلىق بەرمەيۋاتقان بىر دۆلەت دۇنياغا ھەرگىزمۇ خوجىدار بولالمايدۇ. تېخىمۇ توغرىسى، سەلىبىي ئوبرازى بولغان، يامان ئاتاق بىلەن تونۇلغان خىتايدەك بىر دۆلەت دۇنياغا ھەرگىزمۇ خۇجىدار بولالمايدۇ. خىتاينى ئامېرىكا بىلەن سېلىشتۇرغىلى بولمايدۇ، ئامېرىكا ئەركىنلىكنى شۇئار قىلىپ، ئەركىنلىك قىممەت قاراشلىرى بىلەن دۇنياۋىي كۈچ بولالىدى. شۇنىڭ ئۈچۈن دۇنيادا ئامېرىكا چۈشى دېگەن بىر ئارزۇ كىشىلەرنى جەلپ قىلغان. بىراق خىتايدا ئەركىنلىك دەيدىغان بىر ئۇقۇم يوق، ئاتالمىش خىتاي چۈشى خىتاينىڭ مۇستەبىتلىككە تولغان ۋە دۇنياغا ھۆكۈمران بولۇشنى چۈشەيدىغان قاباھەتلىك چۈشىدۇر، خالاس.دوكتۇر ئالى چاكسۇ ئەپەندى يەنە تۈركىيەنىڭ خىتاي بىلەن بولغان ئىقتىسادىي ئالاقىلىرى ۋە كورونا ۋىرۇسىغا ئوخشاش بەزى سەۋەبلەر تۈپەيلى خىتايغا قارشى ئۇچۇقئاشكارا بىر نەرسە دىيەلمەيۋاتقانلىقىنى تەكىتلەپ ئۆتتى. ئۇ ئەگەر ئامېرىكا بېسىم قىلسا، خىتايدىكى ۋەزىيەتنىڭ دەل ئەكسىگە ئۆزگىرىشى مۇمكىنلىكىنى سۈردى.يىغىندا سۆز قىلغان دوكتۇر مەغپىرەت كامال خانىم مۇنداق دېدى: خىتاي دۇنياغا ھاكىم بولالامدۇ ياكى ئامېرىكاغا ئوخشاش بىر دۇنياۋىي كۈچكە ئايلىنىپ ئوتتۇرىغا چىقالامدۇ؟ مېنىڭچە، بۇنىڭ ئېھتىماللىقى ئىتيايىن يىراق. چۈنكى دۇنياۋىي كۈچ بولۇش ئۈچۈن ئىقتىسادى كۈچ بولۇشنىڭ ئۆزىلا يېتەرلىك ئەمەس. بۇنىڭ ئۈچۈن دۇنيانىڭ سىياسىي سەھنىسىدە باشلامچى بولۇشى ۋە ئىلغار مەدەنىيەت ئاساسىي بولۇشى كېرەك، ئەمما خىتايدا بۇ ئىككىسىنىڭ ھېچ قايسىسى يوقتۇر.زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغان ئۇيغۇر ئاكادېميىسى ۋەخپىنىڭ رەئىسى دوكتۇر پەرھات قۇربان تەڭرىتاغلىمۇ خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ ئىنسانىيەت ئۈچۈن بىر تەھدىت ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىپ ئۆتتى. |
ئۇيغۇر رايونىدا، تېررورىزمغا قارشى قەسەمياد بەرگەن ساقچى ۋە ھەربىيلەردىن تەركىب تاپقان 10 مىڭ خىتاي قوراللىق كۈچلىرىنىڭ بىر قىسمى. 2017يىلى 27فېۋرال، خوتەن.بىر ئاي ئىلگىرى خىتاينىڭ شېنجېن شەھىرىدىن گېرمانىيەگە كەلگەن لو ئەپەندى رادىئومىز بىلەن ئالاقىلىشىپ، ئۇيغۇر ئېلىنىڭ ۋەزىيىتى ھەققىدە ئاڭلىغانلىرى ۋە ھېس قىلغانلىرىنى ئاڭلىغۇچىلىرىمىز بىلەن ئورتاقلىشىش ئارزۇسىدا ئىكەنلىكىنى بىلدۈردى.مۇخبىرىمىزنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان لو ئەپەندى ئۆزىنىڭ ئۆتكەن ئاينىڭ ئاخىرى خىتايدىكى يۇمتال بۇيۇملىرى سودىسىنى تاشلاپ كېتىشىگە يېقىنقى ئايلاردا ئۇيغۇر ئېلىدىكى دوست ۋە شېرىكلىرىنىڭ يوقاپ كېتىشى ۋە خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزۈۋاتقان قەبىھ سىياسەتلىرىدىن قاتتىق كۈچىگەنلىكى سەۋەب بولغانلىقىنى ئېيتتى.لو ئەپەندى ئەسلى شېنجېن شەھىرىدىن بولۇپ، ئۇزۇن يىللاردىن يۇمتال شىركىتى ئېچىپ سودا قىلىش جەريانىدا ئۇيغۇر ئېلىدىكى خېرىدارلىرى ۋە شېرىكلىرى بىلەن ياخشى مۇناسىۋەت باغلاپ كەلگەن. شۇڭا ئۇ گەرچە ئۇيغۇر دىيارىغا بىۋاسىتە بېرىپ باقمىغان بولسىمۇ، ئۇيغۇر ئېلى ۋە ئۇ جايدىكى كىشىلەرنى چۈشىنىش پۇرسىتىگە ئېرىشكەن ئىكەن. بىز ئۇنىڭ بىلەن سۆھبەت ئۆتكۈزدۇق.مۇخبىر: بىز بىلەن ئالاقىلەشكىنىڭىز ئۈچۈن رەھمەت، لو ئەپەندى بىزگە ئۇيغۇر ئېلى ۋەزىيىتى ھەققىدە سۆزلەپ بېرىشكە سىزنى نېمە ئۈندىدى؟جاۋاب: مەن گەرچە ئۇيغۇر بولمىساممۇ مەنمۇ خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتىنىڭ نۇرغۇن قېتىم پاراكەندىچىلىكى ۋە باستۇرۇشلىرىغا ئۇچرىغان بىرى. مەن تورلاردا خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتىنىڭ ناھەق سىياسەت ۋە قانۇن سىستېمىلىرى شۇنداقلا ئىنسان ھەقلىرى دەپسەندىچىلىكلىرى ھەققىدە كۆز قاراشلىرىمنى ئىپادىلەپ ئىنكاس قايتۇرغىنىم ئۈچۈن نۇرغۇن قېتىم ساقچىلارنىڭ سوراق ۋە پاراكەندىچىلىك سېلىشىغا ئۇچراپ كەلگەن. ئەسلىدىلا خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتىگە نارازىلىقىم كۈچلۈك ئەمما يېقىندىن بۇيان ھۆكۈمەتنىڭ ئىجتىمائىي تاراتقۇلارغا قاراتقان كۈچلۈك كونتروللۇق سىستېمىسى سەۋەبلىك بۇ قاراشلىرىمنى ئىپادىلەشكىمۇ ئامالسىز قالدىم. خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتىنىڭ 3 مىليوندەك ئۇيغۇرنى جازا لاگېرلىرىغا قاماپ باستۇرۇش ئېلىپ بېرىۋاتقانلىقىدىن خەۋەر تېپىپ تولىمۇ غەزىپىم كەلدى. بۇ بەك ئېغىر بىر ۋەزىيەت. مېنىڭ شىنجاڭلىق دوستلىرىمدىن ئاڭلىغان ئۇچۇرلارغا قارىغاندا، لاگېرغا قامالغانلار بىر مىليون ئەمەس ئۇنىڭ كۆپ، 3 مىليون ھەتتا ئۇنىڭدىنمۇ ئېشىشى مۇمكىن. چۈنكى تۇتۇش ھازىرمۇ داۋاملىشىۋاتىدۇ.سوئال: سىزنىڭمۇ دوستلىرىڭىز ياكى خېرىدارلىرىڭىز ئىچىدە لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەنلەر بارمۇ؟جاۋاب: ھازىرچە بىرىنىڭ لاگېردا ئىكەنلىكى ئېنىق بىلىمەن، ۋۇ فامىلىلىك بىر دوستۇمنىڭ ئايالى ئەۋەتكەن ئۇچۇرغا قارىغاندا ئۇنىڭ ئېرى تورلاردا ھۆكۈمەتنى تەنقىد قىلىپ ئىنكاسلارنى يازغىنى ئۈچۈن 2017يىلى9 ئايدىن باشلاپ لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەندىن بۇيان ئىزدېرىكى بولمىغان.مۇخبىر: ئۇ ئۇيغۇرمۇ؟جاۋاب: ياق ئۇ خىتاي، ئەگەر ئۇيغۇر بولسا تەقدىرى تېخىمۇ ئېچىنىشلىق بولۇشى مۇمكىن.مۇخبىر: ئۇنداقتا سىلەر تورلاردا ئالاقىلەشكەندە ئۇيغۇرلارنىڭ لاگېرغا قامالغانلىقى ھەققىدىمۇ سۆزلىشەلەمسىلەر؟جاۋاب: ياق! ھازىر ھەرگىز مۇمكىن ئەمەس، مەن ئۇچۇر قىلغان دوستۇمنىڭ ئايالىدىن شىنجاڭدا نېمە بولۇۋاتقانلىقى، لاگېرلار ھەققىدە سورىدىم، ئۇ قورقۇپ جاۋاب بېرەلمەيدىغانلىقىنى، بۇ ھەقتە گەپ قىلسا ئۆزىنىڭمۇ ئېغىر ئاقىۋەتكە قالىدىغانلىقىنى ئېيتىپ ئۇنىڭدىن كېيىن مەن بىلەن ئالاقىسىنى ئۈزدى.مۇخبىر: قېنى سىزنى ئاڭلايلى ئۇيغۇر دىيارى ۋە ئۇيغۇرلار ھەققىدە نېمىلەر بىلىسىز؟جاۋاب: دەسلەپ مېنىڭ شىنجاڭنى تونۇشۇم تورلاردىكى شىنجاڭنىڭ گۈزەل مەنزىرىلىرى بىلەن باشلانغان. توردىكى شىنجاڭ تونۇشتۇرۇلغان سۈرەتلىك ھۆججەتلەردىن شىنجاڭنىڭ پەرقلىق ئالاھىدىلىكلىرى، بولۇپمۇ گۈزەل مەنزىرىسى، بىپايان زېمىنىغا ھەيران قالغان ئىدىم. كېيىنچە شىنجاڭدىن كەلگەن خىتاي ۋە ئۇيغۇر خېرىدارلىرىم ئارقىلىق بۇ جاينى تېخىمۇ چوڭقۇر چۈشىنىش پۇرسىتى بولدى، شېنجېندىكى ئۇيغۇر ئاشخانىلىرىغا بېرىپ تاماق يەيدىغان ئادەت يېتىلدۈردۈم. چۈنكى ئۇيغۇرلار ئادەمنى ئالدىمايدۇ، تاماقلىرىغا پاسكىنا لاياقەتسىز مايلارنى ئىشلەتمەيدۇ ناھايىتى ئىشەنچلىك. ئادەملىرى ئىنتايىن مەرد، تۈز ۋە ساددا، ئوچۇق كۆڭۈل.مۇخبىر: شېنجېندا ھازىرمۇ بۇ ئۇيغۇرلار بارمۇ؟جاۋاب: مەسىلە شۇ يەردە، ئۆتكەن يىلدىن باشلاپ دەسلەپ مېنىڭ شىنجاڭلىق خېرىدارلىرىم ئازلىدى، ئاندىن ئۇيغۇرلار پەقەتلا يوقاپ كەتتى، ئۇيغۇرلار ئاچقان ئاشخانىلار تاقىلىپ باشقىلار ئېچىلدى. ھەتتا كوچىدا داۋاملىق ئۇچراپ تۇرىدىغان قۇرۇق مېۋە ساتىدىغان، ئۇششاق تىجارەت قىلىۋاتقان ئۇيغۇرلارنىمۇ پەقەتلا ئۇچراتقىلى بولمايدىغان بولۇپ كەتتى. شۇنىڭ بىلەن مەن نورمالسىزلىقنى سەزدىم ۋە شىنجاڭ ھەققىدە ئۇچۇرلارنى ئىزدىدىم ئەپسۇسلىنارلىقى خىتايدىكى تورلاردىن خەۋەرلەردىن شىنجاڭنىڭ ۋەزىيىتى ھەققىدە ئۇچۇر تاپقىلى بولمايدۇ، ھەتتا بۇ ھەقتە شىنجاڭلىق دوستلاردىن سورىسىڭىزمۇ ھېچكىم قورقۇپ جاۋاب بەرمەيدۇ. ئاخىرى مەن كومپيۇتېر تېخنىكىسىنى ياخشى بىلىدىغان بولغاچقا، تام ئاتلاپ چەتئەلنىڭ خەۋەرلىرىدىن ئۇچۇر ئىزدەشكە باشلىدىم. ئۇيغۇرلارنىڭ كەڭ كۆلەمدە تۇتقۇن قىلىنىپ لاگېرلارغا قامالغانلىقى ھەققىدىكى خەۋەرلەردىن چۆچۈپ كەتتىم، چۈنكى خىتاي ھۆكۈمىتى لاگېر دېگەن گەپنى چىقىرىپ باقمىغان. پەقەت تەشۋىقاتلاردىن ئاڭلايدىغىنىمىز، شىنجاڭدا كەسپىي تەربىيەلەش ئېلىپ بېرىلىۋاتقانلىقىغا دائىر خەۋەرلەر.مۇخبىر: سىز چەتئەلگە چىقىپ كېتىشىڭىزگە ئۇيغۇر ئېلىنىڭ ۋەزىيىتىدىن چۆچۈپ كەتكەنلىكىڭىزنى قەيت قىلدىڭىز، لاگېرلارغا ئاساسەن ئۇيغۇر ۋە باشقا يەرلىك مۇسۇلمان مىللەتلەرنىڭ قامالغانلىقى مەلۇم. ئۇنىڭ ئۈستىگە خىتاي ئۇيغۇر ئېلىگە بولۇپمۇ ئۇيغۇرلارغا پەرقلىق سىياسەت قوللىنىۋاتىدۇ، ئىچكىرىدە لاگېرمۇ يوق، ئۇنداقتا سىزنىڭ ئۆزىڭىزنىڭ تەقدىرىدىن ئەندىشە قىلىشىڭىزغا مۇشۇلا سەۋەب بولالامدۇ؟جاۋاب: خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتى ئۇيغۇرلارغا قوللىنىۋاتقان كەڭ كۆلەملىك باستۇرۇش سىياسىتىنى مەملىكەت مىقياسىدا قىلمايدۇ دېيەلمەيمىز. چۈنكى خىتاي جەمئىيىتىدە ھەقسىزلىك ئادالەتسىزلىك ئېغىر ئەلۋەتتە نارازىلىقمۇ كۈچلۈك، خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتى ھازىرچە ئۇيغۇرلارنى باستۇرغاندەك ئۇ دەرىجىدە ئېغىر زۇلۇم قىلالمىسىمۇ، ئۆزىگە قارشىلىق قىلغۇچىلارنى ئوخشاش باستۇرىدۇ. مېنىڭچە خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر دىيارىنى تەجرىبە مەيدانى قىلىۋاتسا كېرەك دەپ ئويلايمەن.مۇخبىر: بۇنداق دېيىشىڭىزدە ئىچكىرىدىمۇ ئۇيغۇر ئېلىگە يۈرگۈزگەن سىياسەتلەرنىڭ شەپىلىرى كۆرۈلۈۋاتامدۇ؟جاۋاب: شۇنداق مەن چىقىپ كېتىشنىڭ ئالدىدا جالىفۇ دېگەن چوڭ تاللا بازىرىغا بارغان ئىدىم. پىچاقلارنى مەخسۇس قۇلۇپلۇق ئىشكاپقا سېلىپ قويغانلىقى ھەمدە كىملىكىڭىز ئارقىلىقلا سېتىۋالالايسىز دەپ يېزىپ قويۇلغانلىقىنى كۆردۈم. ئىلگىرى شىنجاڭلىق دوستلىرىمىزدىن شىنجاڭدا پىچاقلارغىمۇ كود بەلگىلەپ قويۇپتۇ. كىشىلەر خالىغانچە پىچاقمۇ سېتىۋالالمايدىكەن. پىچاقلار زەنجىرلەپ قويۇلىدىكەن دېگەن غەلىتە ئىشلارنى ئاڭلىغان ئىدۇق. بۇ ئەمدى بىزگىمۇ كېلىدىكەندە دەپ ئويلىدىم. ئۇنىڭدىن باشقا شىنجاڭدا يۈرگۈزۈلۈۋاتقان، كىشىلەرنىڭ يانفونلىرىنى تەكشۈرۈش، يۈز تونۇش سىستېمىسى دېگەندەك رەقەملىك كۆزىتىش سىستېمىسى ئىچكىرىلەردىمۇ يولغا قويۇلۇشقا باشلىدى. بۇ خىل ئۆزگىرىشلەر مېنى ئۈركۈتتى. شۇڭا مەن قېچىپ كەلدىم.ۋاقىت مۇناسىۋىتى بىلەن لو ئەپەندى بىلەن ئۆتكۈزگەن سۆھبىتىمىز بۈگۈن مۇشۇ يەرگە قەدەر بولسۇن. كېيىنكى ئاڭلىتىشىمىزدا لو ئەپەندى خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزۈۋاتقان سىياسەتلىرى ۋە لاگېر مەسىلىسىگە قارىتا خىتايلارنىڭ نېمە ئويلايدىغانلىقى ۋە ئۆزنىڭ ئانالىزىنى ئوتتۇرىغا قويىدۇ. |
شاش ءتيۆىنىڭ 4 ءتۇرى باركەلۋ قاينارى: شينجياڭ حالىق راديو ىستانسياسى 20180518 22:58:431. قالىپتى شاش. بۇل ءتيۆىپ يەلەرىنىڭ شاشى 34 كۇنگە دەيىن تازا تۇرادى. كەيبىرەۋلەرىندە ۇشتانۋ بولۋى مۇمكىن. باسقالارىنان گورى قالىپتى شاشتى كۇتۋ وڭايىراق، سەبەبى ول سۋسابىنعا كەلگەندە تالعامپاز ەمەس.2. قۇرعاق شاش تا ۇزاق ۋاقىت جۋۋدى تالاپ ەتپەيدى. شاش تالشىقتارى جىڭىشكە جانە ۇيىسقىش بولىپ كەلەدى. سول ءۇشىن بۇل تيۆپكە ارنالعان سۋسابىندار دا قويۋ، كرەم تارىزدەس.3. مايلى شاشتار 1،2 كۇندەاق لاستانادى، ءبىراق ۇشتانبايدى. مۇنداي شاشقا تەرىدەگى مايدىڭ ءبولىنۋىن رەتتەيتىن، گەل سياقتى، ءمولدىر ءتۇستى سۋسابىندار ىڭعايلى.4. ارالاس ءتيۆىپ. ەگەر شاشىڭىزدىڭ ۇشى قۇرعاق ءسىپىرتقى سىندى، ال باس تەرىڭىز ءبىر كەسە مايدى توڭكەرىپ جىبەرگەندەي بولىپ تۇرسا، وندا ءسىز وسى شاش ءتيۆىپىنىڭ ۋاكىلىسىز. ارالاس تيۆپكە، سايكەسىنشە، ارالاس كۇتىم قاجەت. نەمەسە باس تەرىسىندەگى ماي بالانسىن رەتتەپ، سونىمەن قاتار شاشتىڭ ۇشىن كەپتىرمەيتىن نەيترالدى سۋسابىنداردى تاڭداڭىز.تاعى ءبىر باستى قاعيدا سۋسابىننىڭ قۇرامىن زەرتتەۋ. قۇتىسى سيليكون، سۋلفات، پارابەنگە تولى ونىمدەردەن تۇبەگەيلى باس تارتىڭىز. پارابەندى قاتەرلى ىسىك تۋدىرۋى مۇمكىن دەسە، سۋلفات بارلىق شاشتىڭ مايلى قورعانىس قاباتىن، تابيعي ءنارىن وزىمەن جۋىپ اكەتەدى . سودان كەيىن شاشىم ءوڭسىز، جىلتىرامايدى ءارى سىنعىش دەپ رەنجەيسىز. ال سيليكوننىڭ باس تەرىسىندە جينالىپ، شوگىپ قالاتىن ادەتى بار، اسەرىنەن باس تەرىسى تىنىستامايدى، جيەگى لاستانادى، شاش اۋىرلايدى.قۇرامى سۋلفاتسىز، پارابەنسىز، سيليكونسىز ايگىلى ماركالاردىڭ ونىمدەرى قىمباتىراق تۇرادى. سول ءۇشىن، سۇلۋلىقتىڭ قالتانىڭ ازداپ جۇقارۋىن تالاپ ەتەتىنە كونىڭىز. |
رۋحاني جاڭعىرۋ باسى الىپبيدەن...ءالىپبي 642 8 پىكىر 12 ناۋرىز, 2020 ساعات 11:40تاعى دا ءالىپبي ... دەگەن ۇعىم قالىپتاستى قازاقتا... ويتكەنى از ۋاقىتتا لاتىن ءالىپبيىنىڭ ءوزىن ءۇش رەت وزگەرتىپ، ءتورتىنشى رەت جاڭارتۋ ۇستىندەمىز. ءبىزدىڭ ءالىپبي وزگەرتۋگە قاتىستى جاساعان ءار قادامىمىز تاريحتا جازىلىپ جاتىر. وتكەنگە سالاۋات دەيىن دەسەك تە، بۇگىنگى قازاق ءتىل عىلىمى ءۇشىن، عالىمدار ءۇشىن بۇل بىلىكتىلىكتى تانىتپايتىنى تاعى دا شىندىق. ايقاپ!10 ناۋرىز كۇنى ا. بايتۇرسىنۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتى مەن الماتى قالالىق ءتىل باسقارماسى بىرىگىپ ۇيىمداستىرعان ماجىلىستە ورفوگرافيالىق، ادىستەمەلىك، تەرمينولوگيالىق جانە ءىتسۇيەمەلدەۋ جۇمىس توبىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا ماقۇلدانعان جەتىلدىرىلگەن ءالىپبي ۇلگىسىن تالقىلاۋعا ءبىراز عالىمدار جينالدى. اتالعان وتىرىستان قارالاتىن ۇسىنىستار دەپ بىرنەشە سۇراقتار ءتۇسىرىلىپتى.قارالاتىن ۇسىنىستار دەپ بەرىلگەن اقپار ۇسىنىستاردان ەمەس، سۇراقتاردان تۇرادى ەكەن، ءارى بۇل سۇراقتاردىڭ عىلىمي نەگىزى دە، پراكتيكالىق ءمانى دە تىم ءالسىز، جارتى بەتتەن تۇراتىن ۇسىنىستارداعى ستيلدىك كەمشىلىكتەر تۋرالى ءسوز قوزعاۋدىڭ ءوزى قيسىنسىز.س ءارىپىن الىپبيگە ەنگىزۋ كەرەك پە؟ تس، چ دىبىسىن س، س ارىپىمەن بەلگىلەۋ دۇرىس پا، , , تاڭبالارى تەك پەرنەتاقتادا ورنالاسۋى كەرەك پە ت.ب. سىندى سۇراقتاردىڭ قويىلۋى قازاق ءالىپبيىنىڭ تابيعاتىن ناقتىلاۋ ءۇشىن قويىلدى دەۋگە كەلمەيدى. ۇسىنىستاردى قۇراستىرۋشىلار ءالى دە بولسا، ءارىپ پەن دىبىستى اجىراتا الماعانى بايقالادى. تس تس، چ تش دىبىستارىنىڭ تاڭباسى ەكەنى وقۋشى بالاعا دا تۇسىنىكتى. , , تاڭبالارى تەك پەرنەتاقتادا ورنالاسۋى كەرەك پە دەۋى دە تۇسىنىكسىزدەۋ. ويتكەنى لاتىن تاڭبالى پەرنەتاقتادان ونى الىپ تاستاي المايتىنىمىز بەسەنەدەن بەلگىلى.قازىرگى ۋاقىتتا لاتىننەگىزدى قازاق ءالىپبيى دەپ اتالىپ جۇرگەن تىركەستە ستيلدىك كەمدىك بار. لاتىننەگىزدى اتاۋىنىڭ قازاق جازۋى، ءالىپبي سوزدەرىنىڭ الدىندا كەلۋى قازاق جازۋى، قازاق ءالىپبيى ۇعىمدارىنىڭ انىق تۇسىنىلۋىنە قيىندىق اكەلەدى. قازاق جازۋى نەمەسە قازاق ءالىپبيى لاتىن نەگىزىنە كوشپەيدى، تەك ونىڭ سىرتقى فورماسىن، تاڭباسىن يەمدەنەدى. سوندىقتان نەگىز ءسوزى نەگىزسىز قوسىلعان دەپ ەسەپتەپ، لاتىن ءالىپبيلى قازاق جازۋى نەمەسە لاتىن الىپبيىندەگى قازاق جازۋى دەپ اتاۋدى ۇسىنار ەدىك. مۇنىڭ ءپرينتسيپتى ماڭىزى بار. كەي كىسىلەر لاتىن الىپبيىنە كوشۋ لاتىنشاعا كوشۋ دەپ ەلەكتروندىق وقۋ قۇرالىن جازۋدى باستاپ كەتكەنىن كورىپ ءجۇرمىز. ءبىزدىڭ لاتىن الىپبيىنە كوشۋىمىز لاتىنشاعا كوشۋ نەمەسە لاتىن ءالىپبيىن ءبىلىپ الىپ، اعىلشىن تىلىندە سايراپ كەتۋگە جول اشادى دەگەن ءسوز ەمەس ەكەنىن تۇسىنەتىن ۋاقىت كەلدى.ەڭ الدىمەن، ورفوگرافيالىق، ادىستەمەلىك، تەرمينولوگيالىق جانە ءىتسۇيەمەلدەۋ جۇمىس توبىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسى ۇسىنعان ۇسىنىستىڭ بىردەءبىرى قولداۋعا كەلمەيدى. بۇل سۇراقتار قازاق ءتىلىنىڭ ءتول تابيعاتىن اشۋعا ۇمتىلمايدى، كەرىسىنشە كەشەگى ورىستىق ساياساتتىڭ ىرقىنان شىعا الماي، تس، چ دىبىستارىن قايتا ەنگىزۋدى اڭسايتىنىن اڭعارتادى.سوندىقتان، ءبىز ءالى دە بولسا ا. بايتۇرسىنۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتى ۇسىنىپ جۇرگەن ءالىپبيدى قولداۋدى ۇسىنامىز. الىپبيدە قازاق ءتىلىنىڭ ءتول دىبىستارى ناقتى ءارى جۇيەلى تاڭبالانعان.1, تىلدىك سينگارمونيالىق زاڭدىلىق بويىنشا، جۋان، جىڭىشكە دىبىستاردىڭ تاڭبالانۋىندا بىرىزدىلىك ساقتالعان. ماسەلەن، اءا، وءو، ۇءۇ، ىءى دىبىستارىنىڭ ءبىر تاڭبامەن بەرىلىپ، ەكىنشى نۇسقاسىنىڭ ۇستىنە ۋملاۋت بەلگىسىنىڭ قويىلۋى وسى زاڭدىلىقتىڭ ساقتالۋىن ناقتىلايدى. بۇل ءتاسىل اقىمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ توتە جازۋىنان كەلە جاتقان ءتىلدىڭ ىشكى بولمىسىنان تۋىندايتىن جۇيەلى ارەكەت ەكەنى عىلىمي قاۋىمعا بەلگىلى. وسى رەتتە ينستيتۋت نۇسقاسىنداعى ءى، ءى تاڭباسىمەن ى، ءى دىبىسىن بەلگىلەۋى تىلدىك جۇيە زاڭدىلىعىنا سايكەس كەلەدى.2, ا. بايتۇرسىنۇلىنان باستاپ، قازاق فونەتيستەرى قازاق تىلىندەگى ۋ دىبىسىنىڭ داۋىسسىز دىبىس ەكەنىن تولىق دالەلدەگەن ەدى. بۇل باسى اشىق ماسەلە. ورىستىق ساياسات مەڭدەگەن بۇرىنعى كيريلل ارىپتەرىندە داۋىسسىز ۋدىڭ ىشىنە داۋىستى ۇ، ءۇ دىبىستارى ءسىڭىرىلىپ، ول ءارى داۋىستى، ءارى داۋىسسىز رەتىندە جاڭىلىس تانىتىلدى. ءسويتىپ داۋىستى ۇ،ءۇ دىبىستارىنىڭ قىزمەتى مەن ايتىلۋى تىلىمىزدە بىرتەبىرتە ءوشىپ بارا جاتتى. ينستيتۋت ۇسىنىپ وتىرعان الىپبيدە تىلدەگى زاڭدىلىق قايتا ورنىنا قوندىرىلىپ، جاڭعىرتىلعان. ياعني داۋىسسىز ۋ دىبىسىن تاڭباسىمەن بەرۋ داۋىسسىز ۋدىڭ ىشكى دىبىستىق تابيعاتىمەن تولىق سايكەس كەلەدى. ال ۋنيۆەرسيتەت سياقتى سوزدەردىڭ ايتىلۋ ۇلگىسى اعىلشىن تىلىندەگى نۇسقاسىندا قازاقتىڭ ءۇ دىبىسىنا سايكەس كەلەتىنىن ەسكەرۋ ورىندى.3, قازىرگى ي داۋىسسىز دىبىسى ا. بايتۇرسىنۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتى ۇسىنعان الىپبيدە ۋ ۋاي تاڭباسىمەن بەرىلگەن. بۇل تاڭبا قازىرگى قولدانىسقا ءبىرشاما ەنىپ، جازىلىپ ءجۇر. , ت.ب. سوزدەردىڭ جازىلۋى وسىلاي قالىپتاستى.4, حالىقارالىق پراكتيكادا كەز كەلگەن تىلدە شەتەلدىك كىرمە سوزدەردى قابىلداۋدا ءتول دىبىستارمەن تاڭبالاپ، انا ءتىلىنىڭ قولدانىسىنا ىڭعايلاپ، سايكەستەندىرىپ، بەيىمدەپ الاتىنى شىندىق. وسى تاجىريبەنى بىزگە الۋعا بۇگىنگى رۋحاني جاڭعىرۋ ساياساتى تولىق مۇمكىندىك بەرىپ وتىر. ورىس ءتىلىنىڭ وزىندە مۇنداي تاجىريبە كەڭ پايدالانادى. سوندىقتان ءى ارپىمەن ءتول سوزدەردە ءى دىبىسى، كىرمە سوزدەردە ي دىبىسىن تاڭبالاۋ ەڭ وڭتايلى ۇسىنىس دەپ پايىمدايمىز. ءمىنىستىر مينيستر، ىنتەرنەت ينتەرنەت سوزدەرى بولاشاقتا تىلىمىزگە وسىلايشا وڭاي ءسىڭىسىپ كەتەر دەپ بولجاۋعا بولادى.5, الىپبيدە ع تاڭباسىن الۋدىڭ دا قاجەتى از دەپ ەسەپتەيمىز. ف دىبىسى قازاق تىلىنە ءتان ەمەس. |
تۋىپوسكەن جەردىڭ، دوستار مەن جاقىنداردىڭ، ەتەنە تانىس سالتداستۇرلەردىڭ قانشالىقتى ىستىق ەكەنىن تۋعان ەلدەن جىراققا كەتكەندە تۇسىنەتىنىڭ زاڭدى.2017 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە ومىرىمدەگى ەڭ ۇلكەن شەشىمدەردىڭ ءبىرىن قابىلداپ، كىشكەنتاي قىزىممەن بىرگە گەرمانياعا قونىس اۋداردىم. ءسويتىپ ءوزىم اقتوبە قالاسىندا تۋىپوسكەن ەتنوستىق نەمىس بولعاندىقتان، تاريحي وتانىما كوشۋ مۇمكىندىگىن پايدالانۋعا بەل بۋدىم. بىراق ارادا ءۇش جىل وتسە دە جاڭا جەرگە تولىعىمەن ۇيرەنىسىپ كەتتىم دەي المايمىن. تۋعان جەرىمدە انام، دوستارىم، جاقىندارىم مەن ارىپتەستەرىم قالدى. ولاردى قيماي كەتكەنىمدى جاسىرمايمىن، ءجيى حابارلاسىپ، حالجاعدايلارىن سۇراپ تۇرامىن. وسى ۋاقىت ارالىعىندا ءبىر رەت قوناققا كەلىپ كەتتىم.قازىر ارنايى كۋرستا نەمىس ءتىلىن وقىپ ءجۇرمىن، قىزىم بالاباقشاعا بارادى. ماماندىعىم بويىنشا ەسەپشىمىن، ەكونوميكالىق ءبىلىمىم بار. الداعى ۋاقىتتا ءوز ماماندىعىم بويىنشا جۇمىسقا ورنالاسۋدى كوزدەيمىن. نەمىس ءتىلىن جوعارى دەڭگەيدە مەڭگەرۋ ءۇشىن ءتىل كۋرسىنا بارىپ ءجۇرۋىمنىڭ سەبەبى دە وسى. وسىعان دەيىن جات بولىپ كەلگەن قوعامعا بىردەن ءسىڭىسىپ كەتۋدىڭ قانشالىقتى قيىن ەكەنىن ءوز باسىمنان وتكەردىم. تۋعان جەرگە دەگەن ساعىنىشتى مەن سەكىلدى شەتەلگە كوشكەن بارلىق وتانداسىم بىلەدى دەپ ويلايمىن. ەلدە قالعان جاقىندارىم مەن دوستارىما حابارلاسقان سايىن ىستىق لەبىزىمدى جەتكىزىپ، العىس ايتۋدان شارشامايمىن. سول ورتادا وستىك، وندىك، ومىرگە دەگەن كوزقاراسىمىز قالىپتاسىپ، قۇندىلىقتارىمىز ايقىندالدى.قازاقستاندىق نەمىستەردىڭ تۋعان جەرىنە دەگەن سەزىمى ەرەكشە. ونى الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءجيى بايقايمىز. ءبىر ۆيدەودا قازاقستاندا تۋىپ، تاريحي وتانىنا قونىس اۋدارعان ازامات ءشامشىنىڭ ءانىن ورىنداسا، ەكىنشىسىندە گەرمانيادا ءوتىپ جاتقان قازاقى تويدى كورىپ تاڭداناسىڭ. بۇل باسقوسۋلاردا تۋعان جەرىن ساعىنعان نەمىستەر كەز كەلگەن مەرەيتويدا قازاقشا توي اندەرىنە بيلەپ، قوسىلىپ شىرقاپ جاتادى. ءتىپتى ەت اسىپ، قازاقى داستارقان جايادى. بۇل تۋعان جەرگە دەگەن ساعىنىش ەمەي نەمەنە؟ قازاقستاندا مۇنىڭ بارلىعى كۇندەلىكتى تۇرمىستىڭ ءبىر بولىگى بولعانىمەن، جىراقتا ءجۇرىپ ءار ءداستۇردى ۇلكەن مەرەكەدەي قابىلدايسىڭ. كەزىندە قازاق ەلى جەر اۋدارىلىپ كەلگەن وزگە ۇلت وكىلدەرىن سىرتقا تەپپەي، اسا باۋىرمالدىقپەن قابىل الدى، باسپاناسىن، اسىن ءبولىپ بەردى. بۇل جاقسىلىق ەشقاشان ۇمىتىلمايدى. ءبىز قازاقى ءداستۇردى بويىمىزعا ساقتاپ، سىرتتا جۇرسەك تە ءبىر ساتكە ەستەن شىعارمايمىز. بۇل قۇندىلىقتى وسىندا دۇنيەگە كەلگەن بالاشاعامىزعا تولىعىمەن بەرە الماساق تا، قازاقستان تۋرالى جىلى ەستەلىكتەر مەن اڭگىمە داستارقان ۇستىندە ءالى ايتىلىپ كەلەدى.قازىر گەرمانيانىڭ وڭتۇستىكباتىسىنداعى ەسكى قالالاردىڭ ءبىرى ۋلمدە تۇرىپ جاتىرمىن. ءجۇز مىڭعا جۋىق تۇرعىنى بار شاعىن قالا. ءوزىم تۋىپوسكەن اقتوبەمەن سالىستىرعاندا الدەقايدا كىشكەنتاي. جەرگىلىكتى تۇرعىندارمەن قازاقستانداعىداي ارقاجارقا ارالاسىپ كەتە العان جوقپىز. ونىڭ ۇستىنە پاندەميا كەزىندە ۇيدە وتىرىپ، ونلاين وقىپ، سىرتقا شىعۋدان قالدىق. جاقىندا باستالعان جاپپاي ۆاكتسينالاۋدان كەيىن جاعداي وزگەرەدى دەپ ۇمىتتەنەمىن. شەكارالار اشىلىپ، بۇرىنعىداي ەركىن ساياحاتتاۋ مۇمكىن بولسا، قازاقستانداعى جاقىندارىما تاعى دا بارىپ قايتقىم كەلەدى.وسىعان دەيىن تالاي رەت قازاقستاننان گەرمانياعا قونىس اۋدارعان نەمىستەر مەملەكەتارالىق بايلانىسقا دا كوپىر بولىپ وتىر دەگەندى ەستىگەنمىن. ولاردىڭ دوستىق پەن ارىپتەستىكتىڭ بۋىنىن بەكىتۋگە قولدارىنان كەلگەنشە اتسالىسىپ جۇرگەنى ءسوزسىز. ءتىپتى ولاردى قازاقستاننىڭ وزىندىك ءبىر بەتبەينەسى دەۋگە دە بولادى. ويتكەنى گەرمانيا تۇرعىندارى ءبىز ارقىلى قازاقستان جايلى اقپارات الادى. نەمىس ءتىلى ساباقتارىندا ءوزىم تۋرالى، تۋىپوسكەن ولكە جايلى ءجيى ايتامىن. قازاق ەلىنىڭ قايدا ورنالاسقانىن بىلمەيتىن دوستارىم ونىڭ تاريحى مەن مادەنيەتىنە قىزىعىپ ءارى قاراي سۇراستىرىپ جاتادى. مۇندايدا قازاقستان جايلى اڭگىمەلەپ وتىرعانىمدا كەۋدەمدى ماقتانىش پەن ساعىنىش سەزىمى كەرنەيدى. مۇندا قازاقتىڭ تاماشا ءانشىسى ديماش قۇدايبەرگەنوۆتى ءسۇيىپ تىڭدايتىندار دا از ەمەس. ونىڭ مەنىڭ تۋعان قالام اقتوبەدەن ەكەنىن ايتىپ، جەرلەسىم ءۇشىن توبەم كوككە جەتەدى.وسى رەتتە بىزگە پانا بولىپ، جاقسىلىعىن اياماعان، جاقىن دوستار سىيلاپ، ومىرلىك دۇنيەتانىمىمىزدى قالىپتاستىرعان تۋىپوسكەن قازاقستانىما، جۇزدەن استام ۇلت وكىلىنىڭ باستارىن بىرىكتىرىپ، ءبىر اتانىڭ بالاسىنداي تاتۋءتاتتى ءومىر سۇرۋلەرىنە تەڭ مۇمكىندىك تۋعىزعان ەلباسىنا شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن.گەرمانيانىڭ ۋلم قالاسىنىڭ تۇرعىنى |
الماتىدا اسسامبلەيا وكىلدەرى دوڭگەلەك ۇستەلدە باس قوستى1458 0 پىكىر 4 قازان, 2018 ساعات 08:45قازاقستانداعى ۇلتارالىق جانە دىنارالىق تاتۋلىقتى نىعايتۋ، ەل بىرلىگى مەن بەيبىتشىلىك يدەياسىن ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا ەتنوسارالىق كەلىسىمنىڭ قازاقستاندىق ۇلگىسى اتتى دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى. ونى الماتى قالاسى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن ادىرنا ۇلتتىقەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى ي.ا.كرىلوۆ اتىنداعى بالالار كىتاپحاناسىنىڭ كونفەرەنتسيا زالىندا وتكىزدى.دوڭگەلەك ۇستەلگە قازاقستان دۇنعان قوعامى قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ تورعاسى ابۋباكير ۆوينتسە، گرۋزين ەتنومادەني بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى كاحابەر گابەلاشۆيلي، سومونيەن تاجىك ەتنومادەني بىرلەستىگى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ينوياتۋلو ۆاليەۆ، احىسكا حالىقارالىق گازەتىنىڭ جاۋاپتى حاتشىسى ايناگۇل تولەۋتاەۆا، الماتى قۇرىلىس جانە حالىقتىق كاسىپشىلىك كوللەدجىنىڭ، الماتى تەحنولوگيا جانە فلورەستيكا كوللەدجىنىڭ ستۋدەنتتەرى قاتىستى. جيىنعا بەلگىلى قوعام بەلسەندىسى باتىرجان سەيدومار مودەراتورلىق ەتتى.العاشقى ءسوز العان ابۋباكير ۆوينتسە ستۋدەنتتەرگە: قازاق حالقىنىڭ ەجەلدەن باسقا ۇلتتارمەن تاتۋءتاتتى بولعانىن، جانە قوناقجايلىلىقپەن قامقور بولعانىن، ايتتى. كاحابەر گابەلاشۆيلي ەلباسىنىڭ ۇلتارالىق جانە دىنارالىق تاتۋلىقتى نىعايتۋ بويىنشا ساياساتىنىڭ وڭدى ناتيجەلەرىنەن مىسالدار كەلتىرىپ سويلەدى. ينوياتۋلو ۆاليەۆ وسى تاقىرىپ بويىنشا ءوز ويىمەن ءبولىسىپ كەتتى. مادەنيەتتانۋشى بەردالى وسپانوۆ اعامىز ەجەلگى اتابابامىزدان قالىپتاسقان ۇلتارالىق تاتۋلىقتان بىرنەشە مىسالدار كەلتىرىپ، قازىرگى ءبىز ۇرپاقتار سول جولدىڭ جالعاستىرۋشىسى ەكەنىمىزدى جەتكىزدى. دوڭگەلەك ۇستەلدە 70تەن استام ستۋدەنت اسسامبلەيا مۇشەلەرىمەن ەتنومادەني بىرلەستىكتەر باسشىلارىنا سۇراقتار قويىپ، كوپتەگەن پايدالى اقپاراتتار الدى. قاتىسۋشىلار ءبىر ساعاتتىق كەزدەسۋدىڭ قالاي تەز وتكەنىن بايقاماي قالدى. كەزدەسۋ سوڭىندا ستۋدەنتتەر اسسامبلەيا مۇشەلەرىمەن جانە ۇيىمداستىرۋشىلارمەن بىرگە ەستەلىك فوتوعا ءتۇستى. |
خىتايدا 1مارتتىن باشلاپ ئىنتېرنېت قوللانغۇچىلارنى يەنىمۇ ئىلگىرىلەپ نازارەت قىلىش باشلاندى ئۇيغۇرتىبەت ياشلار قۇرۇلتىيىنىڭ لىدېرى فېيسبۇكتا ئۆزىگە ئوت قويۇپ خىتاي ھۆكۈمىتىگە نارازىلىق بىلدۈرگەن تىبەت پۇقراسى توغرىسىدا ئۇچۇر يوللىماقتا. 2012يىلى 28مارت. ھىندىستان.مارتنىڭ 1كۈنىدىن باشلاپ خىتاي يەنە ئىنتېرنېت تورىدىكى ئابونتلارنىڭ ئىسمىنى باشقۇرۇش بەلگىلىمىسى نى رەسمىي يولغا قويدى. بەلگىلىمىگە ئاساسەن مىكرو بلوگ، ئۈندىدار، ق ق، مۇنبەر قاتارلىقلاردىكى ھېسابات نومۇرىغا 9 تۈرلۈك شەرت قويۇلىدىكەن. ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق پائالىيەتچىلىرى بولسا خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئىنتېرنېتقا قاراتقان قامالىنىڭ كۈچىيىشى يەنىمۇ كونكرېتلاشتۇرۇلۇشىنىڭ ئۇيغۇر ئېلىدە تېخىمۇ كۆپ ئۇيغۇر تور قوللانغۇچىلىرىنىڭ نازارەت قىلىش، تۇتقۇن قىلىش ئوبيېكتىغا ئايلىنىشىدىن دېرەك بېرىدىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە. بۇ ھەقتە مۇخبىرىمىز گۈلچېھرە مەلۇمات بېرىدۇ.يېقىنقى ئىككى كۈندىن بۇيان مىكروبلوگ ۋە ئۈندىدار قاتارلىق ئىجتىمائىي ئالاقە ۋاسىتىلىرىنى قوللانغۇچىلار خاس تور بوشلۇقلىرىدا جىددىي ئاگاھلاندۇرۇش، دىققەت قىلىش قا ئوخشاش ئۇچۇرلار جىددىي تارقىلىپ تور دۇنياسىنى باشقىدىن سۈر پەيدا بولماقتا. ئىنكاسلاردىن ئابونتلاردا پەيدا بولغان بۇ جىددىيچىلىكنىڭ مارتنىڭ 1كۈنىدىن باشلاپ خىتاي يەنە ئىنتېرنېت تورىدىكى ئابونتلارنىڭ ئىسمىنى باشقۇرۇش بەلگىلىمىسى رەسمىي يولغا قويۇش ئۇقتۇرۇشىدىن پەيدا بولغان ئىنكاس ئىكەنلىكى مەلۇم.خىتاي ھازىر دۇنيادىكى تور قوللانغۇچىلار سانى ئەڭ كۆپ دۆلەت بولۇپ، تاراتقۇلاردا يېقىندا خىتايدىكى تور قوللانغۇچىلار سانىنىڭ 650 مىليوندىن ئاشقانلىقى بىلدۈرۈلگەن ئىدى. شۇنداق بولۇشىغا قارىماي خىتاينىڭ ئىجتىمائىي ئالاقە ئۇچۇر ۋاسىتىلىرىگە ۋە ئىنتېرنېت قوللانغۇچىلىرىغا بولغان نازارەتنى تېخىمۇ كۆپ چارە تەدبىرلەر بىلەن كۈچەيتمەكتە. بەزى مەنبەلەردە خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ 2 مىليوندىن ئارتۇق ئادەمنى ئىشقا سېلىپ، مىكرو بلوگ قاتارلىق ئېلېكترونلۇق ئالاقە ۋاسىتىلىرىدىكى ئۇچۇر، ماقالە، يازمىلارنى نازارەت قىلىدىغانلىقى ئاشكارىلانغان ئىدى.خىتاي ھۆكۈمىتى بۇ نۆۋەت 3ئاينىڭ 1كۈنىدىن باشلاپ يېڭىدىن يولغا قويغان ئىنتېرنېت تورىدىكى ئابونتلارنىڭ ئىسمىنى باشقۇرۇش بەلگىلىمىسىگە ئاساسەن، تورداشلار ئىنتېرنېت تور ئۇچۇر مۇلازىمىتىگە رويخەتكە ئالدۇرغاندا قوللىنىدىغان ھېسابات ئابونت نامى تۆۋەندىكى 9 تۈرلۈك شەرتكە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك. يەنى، ئاساسىي قانۇن ۋە قانۇنلاردىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىشقا بولمايدۇ؛ دۆلەت بىخەتەرلىكىگە زىيان يەتكۈزۈشكە، دۆلەت مەخپىيەتلىكىنى ئاشكارىلاشقا، دۆلەت ھاكىمىيىتىنى ئاغدۇرۇپ تاشلاشقا ئۇرۇنۇشقا، دۆلەتنىڭ بىرلىكىنى بۇزۇشقا يول قويۇلمايدۇ؛ مىللەتلەر ئارىسىدا قۇتراتقۇلۇق قىلىشقا، مىللىي كەمسىتىش قىلىشقا، مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقىغا زىيان يەتكۈزىدىغان ئىشلارنى قىلىشقا بولمايدۇ؛ شەھۋانىيلىق، ئىشقۋازلىق، قىمار ئويناش، زوراۋانلىق، قاتىللىق قاتارلىق مەزمۇنلارنى تارقىتىشقا بولمايدۇ؛ ئەگەر خىلاپلىق قىلىنسا، مۇددەت بەلگىلەپ ئۆزگەرتىش، ۋاقىتلىق ئىشلىتىشتىن توختىتىش ۋە تىزىمدىن چىقىرىۋېتىش چارىسى كۆرۈلىدۇ دەپ بەلگىلەنگەن.شى جىنپىڭ تەختكە ئولتۇرغاندىن كېيىن ئىنتېرنېتنى باشقۇرۇش ۋە چەكلىمە قويۇشنى ئاشۇرىدىغان مەخسۇس قانۇن ماددىلىرىنى ئېلان قىلغان ئىدى. ئۇ ماددىلارنىڭ بىرىدە ئىنتېرنېتتا ئۆسەك سۆز تارقاتقانلارغا 3يىلدىن 10 يىلغىچە قاماق جازاسى بېرىش بەلگىلەنگەن بولۇپ. يېقىندىن بۇيان تور، ئىجتىمائىي ئۇچۇر ئالاقە ۋاسىتىلىرىدە دىنىي مەزمۇندىكى ئۇچۇرلارنى كۆرگەنلىكى ياكى چاپلىغانلىقى ئۈچۈنلا تېخىمۇ كۆپ ئۇيغۇرلارنىڭ جازاغا ئۇچراپ ئەركىنلىكىدىن مەھرۇم قىلىنىۋاتقانلىقى مەلۇم. 2009يىلى 5ئىيۇل ئۈرۈمچى ۋەقەسىدىن كېيىن ئىنتېرنېت تور بەت قۇرغۇچى ۋە تور بەت يازغۇچىلىرىدىن نىجات ئازاد، دىلشات پەرھات، غەيرەت نىياز، ئىلھام توختى قاتارلىق نۇرغۇن زىيالىيلارنى تۈرمىگە سولاپ، ئۇيغۇر ئىنتېرنېت توربەتچىلىكىگە ئېغىر زەربە بەرگەن ئىدى.خىتاينىڭ ئىنتېرنېت مەسىلىلىرىنى كۆزەتكۈچىلەرنىڭ قارىشىچە، خىتاينىڭ ئەنە شۇنداق ئىنتېرنېت قامالىنىڭ ئەڭ يېقىنقى زىيانكەشلىكىگە ئۇچرىغۇچىسى بولسا يەكەن ۋەقەسى ھەققىدە ئۆسەك سۆز تارقىتىش بىلەن قولغا ئېلىنغان 22 ياشلىق ئابابەكرى رېھىمدۇر.مارت ئېيىدىن باشلاپ ئىنتېرنېت قوللانغۇچىلىرىغا قويۇلغان يېڭى چەكلىمە ۋە نازارەت قىلىش بەلگىلىمىلىرى ھەققىدە دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى باياناتچىسى دىلشات رىشىت ئەپەندى بۈگۈن رادىئومىزغا بايانات بېرىپ، دۇنيا جامائەتچىلىكىنى ئۇيغۇرلارنىڭ ئىنتېرنېتتا ئۇچۇرغا ئېشىشىش ۋە سۆزپىكىر ئەركىنلىكىنىڭ خىتاي ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن ئېغىر چەكلىمىگە ئۇچراش، تېخىمۇ خەتەر ئاستىدا قالغانلىقىدەك مەسىلىسىگە كۆڭۈل بۆلۈشكە چاقىردى:مەلۇم بولۇشىچە، ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدىكى ساقچى دائىرىلىرى 2014يىل بىر يىل ئىچىدە تور ساقچىلىرى ئارقىلىق 5000 كىشىنى ئىز قوغلاپ تۇتقۇن قىلغان. يېقىندا يەنە ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق ج خ نازارىتى 2015يىلىدا ئىنتېرنېت ئۇچۇر سىستېمىسىنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ، تور ساقچىلىرى ئارقىلىق جىنايەت گۇماندارلىرىنى تۇتۇش ھەرىكىتىنى كۈچەيتىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن ئىدى. |
قازاقستاندا وتكەن تاۋلىكتە 800 گە جۋىق ادامنان كوروناۆيرۋس انىقتالدىدانيار ەلەۋسىنوۆ تيتۋلدىق جەكپەجەكتەن كەيىن الەمدىك رەيتينگكە كوتەرىلدى 2020 بايقاۋىندا قاراقات باشانوۆا ەكىنشى ورىن الدىقازاقپارات كۇنتىزبەسى: 30 قاراشاتۇمان، كوكتايعاق، كۇشتى جەل دۇيسەنبىگە ارنالعان اۋا رايى29 قازان 13:10نۇرسۇلتان. قازاقپارات بيىلعى قىركۇيەك ايىنىڭ سوڭىندا بانك جۇيەسىندەگى دەپوزيتتەر 21,4 تريلليون تەڭگەنى قۇرادى.بۇل تۋرالى ۇلتتىق بانك ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى اقىلجان بايماعامبەتوۆ ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.بيىلعى قىركۇيەكتىڭ سوڭىندا بانك جۇيەسىندەگى دەپوزيتتەر جىل باسىنان بەرى 12,4 پايىزعا ۇلعايىپ، 21,4 تريلليون تەڭگەنى قۇرادى. تەڭگەمەن سالىمدار 12,6 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 16,7 پايىزعا، ۆاليۋتالىق سالىمدار 8,7 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 6,6 پايىزعا ءوستى، دەدى بايماعامبەتوۆ پارلامەنت سەناتىنىڭ جالپى وتىرىسىندا.ونىڭ ايتۋىنشا، تەڭگەمەن اكتيۆتەردى قورعاۋ بويىنشا جەدەل شارالاردىڭ ناتيجەسىندە دەپوزيتتەردى دوللارلاندىرۋ 2020 جىلعى 9 ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 40,9 پايىزعا دەيىن 2020 جىلعى ناۋرىزدا 46,7 تومەندەدى.ۇزاق مەرزىمدى كرەديتتەردىڭ 12,4 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 4,5 پايىزعا نەمەسە 529,2 ميلليارد تەڭگەگە ءوسۋى ناتيجەسىندە ەكونوميكاعا نەسيەلەر بيىلعى قىركۇيەكتىڭ سوڭىندا جىل باسىنان بەرى 14,3 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 3,5 پايىزعا نەمەسە 480,6 ميلليارد تەڭگەگە ۇلعايدى. قىسقا مەرزىمدى كرەديتتەر 2 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 2,4 پايىزعا نەمەسە 48,6 ميلليارد تەڭگەگە ازايدى، دەدى ۇ ب وكىلى. |
پرەزيدەنت اقپارات سالاسىنداعى سىيلىقتار مەن گرانتتاردى تاپسىردى2352 3 پىكىر 26 ماۋسىم, 2019 ساعات 18:37قاسىمجومارت توقاەۆ ءراسىم كەزىندە سىيلىق لاۋرەاتتارى مەن گرانت يەلەرىن، العىس جاريالانعان شىعارماشىلىق ۇجىمداردى جانە بارلىق جۋرناليستەر قاۋىمىن كەلە جاتقان كاسىبي مەرەكەلەرىمەن قۇتتىقتادى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى جاڭالىقتىڭ جارشىسى. ەل ىشىندەگى جانە الەمدەگى وقيعالاردان حالىققا شۇعىل ءارى شىنايى اقپارات تاراتۋ سىزدەردىڭ كاسىبي ەڭبەكتەرىڭىز. سوندىقتان، سىزدەردىڭ قوعامدىق ماڭىزى زور قىزمەتتەرىڭىزگە ءبىز ارقاشان قۇرمەتپەن قارايمىز، باعالايمىز. مەنىڭ تاپسىرمام بويىنشا ۇكىمەت ارنايى قاۋلىمەن قازاقستان جۋرناليستەرىنىڭ كاسىبي مەرەكەسىن بەكىتتى، دەدى پرەزيدەنت.قاسىمجومارت توقاەۆ وزىق تەحنولوگيا زامانىندا مەديا سالاسىنىڭ مۇمكىندىكتەرى وتە اۋقىمدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. مەملەكەت باسشىسى جۋرناليستيكانىڭ جاڭا داۋىرىندە عالامتور جەلىسى مەن الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ ايرىقشا رولىنە توقتالىپ، اقپاراتتىڭ اشىق، جەدەل جانە قولجەتىمدى بولۋى جەتىستىكتىڭ باستى ولشەمدەرىنە اينالعانىن ايتتى. مەملەكەتتىڭ الەۋەتىن نىعايتۋ، ەكونوميكانى دامىتۋ، ازاماتتاردىڭ تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ بۇگىندە ەلىمىزدىڭ الدىندا تۇرعان ماڭىزدى مىندەتتەر. وتاندىق مەدياقاۋىمداستىقتىڭ سىندارلى نەگىزدە ۇيىسۋى، جۋرناليستەردىڭ بەلسەندى ازاماتتىق ۇستانىمى، ولاردىڭ كاسىبي دەڭگەيى جانە ادىلدىگى اقپاراتتىق كەڭىستىكتەگى تابىستى جۇمىستىڭ نەگىزگى شارتتارى. مەملەكەت ءوز تاراپىنان باققا قولداۋ كورسەتە بەرەدى، دەپ اتاپ ءوتتى پرەزيدەنت.جاس وركەن جشس باس ديرەكتورى جۇسىپبەك قورعاسبەككە، كومسومولسكايا پراۆدا قازاقستان گازەتىنىڭ باس رەداكتورى ۆيكتور كيانيتساعا، انا ءتىلى گازەتىنىڭ باس رەداكتورى جاناربەك اشىمجانعا، استانا تەلەارناسىنىڭ رەداكتورى جاينا جاقسىلىقوۆاعا مەملەكەت باسشىسىنىڭ وكىمىمەن سىيلىق تاعايىندالدى.گرانتتار حابار 24 تەلەارناسىنىڭ ءتىلشىسى راۋان مىڭباەۆقا، تەلەاناسىنداعى ماسەلە تالدامالىق باعدارلاماسىنىڭ جۇرگىزۋشىسى نارتاي سارسەنعاليەۆكە،قازاقستان تەلەراديوكورپوراتسياسى ماڭعىستاۋ وبلىستىق فيليالىنىڭ شەفرەداكتورى اسەم سارتباەۆاعا تاپسىرىلدى.ەگەمەن قازاقستان، ەكسپرەسس ك، زناميا ترۋدا جانە شالقار راديوسى شىعارماشىلىق ۇجىمدارىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ العىسى جاريالاندى.قاسىمجومارت توقاەۆتىڭ العىس حاتتارىن ايقىن گازەتىنىڭ باس رەداكتورى نۇرتورە ءجۇسىپ، حابار تەلەارناسى تالدامالىق باعدارلامالار ءبولىمىنىڭ شەفرەداكتورى الەكساندر ترۋحاچەۆ، تەلەارناسىنىڭ جۇرگىزۋشىلەرى قىمبات دوسجان جانە دانا نۇرجىگىت، حابار 24 تەلەارناسىنىڭ شەفرەداكتورى شالقار قوجاەۆ، تەلەارناسىنىڭ اقپاراتتىقساراپتامالىق باعدارلامالار ديرەكتسياسىنىڭ ديرەكتورى ەرلان اتامباي، ليتەر گازەتى باس رەداكتورىنىڭ ورىنباسارى جاننا ويشىباەۆا، كتك تەلەارناسىنىڭ باس ديرەكتورى ەلميرا دجاميلوۆا، سونداياق قازاقپارات حاا جانە جەتىسۋ تەلەارناسى الدى.قازاقستانرەسەي جانە قازاقستانقىتاي ىنتىماقتاستىعىن نىعايتۋعا بەلسەندى اتسالىسقانى ءۇشىن بۇكىلرەسەيلىك مەملەكەتتىك تەلەۆيزيا جانە راديو حابارلارىن تاراتۋ كومپانياسى مەن حالىقارالىق تەلەارناسى قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ العىس حاتتارىمەن ماراپاتتالدى.مەملەكەت باسشىسىنىڭ اتىنان ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىنە جىبەرىلگەن العىس حاتتار ۇزدىك جۋرناليستەرگە سالتاناتتى تۇردە تابىس ەتىلەتىن بولادى. |
كوركەمتانىمدى حامسا حاقىندا2043 0 پىكىر 27 قىركۇيەك, 2019 ساعات 15:09رۋح بگ باسپاسىنان جازۋشى بەيبىت قويشىباەۆتىڭ بەس كىتاپشادان تۇراتىن ورتەڭ وسكىندەرى اتتى اڭگىمەلەر مەن حيكاياتتار جيناعى شىقتى. جيناققا بەرگەن العىسوزىندە اۆتور ورتتەن كەيىنگى دالا كەيپىن ورتەڭ دەيتىنىن، ورتەڭدە كوك ءشوپ كەلەر جىلى بىتىك، جاقسى شىعاتىنىن مەڭزەپ، تىرشىلىكتى جاسامپازدىقپەن جانداندىرۋ ءۇشىن سالىنعان ءورتتىڭ كۇيگەن ورنىن بىلدىرەتىن وسى ءسوزدى قوعام ومىرىندەگى الاش اتى الدەقاشان الاستالعان، كوممۋنيزمنەن باسقا قوعامدىق قۇرىلىس ۇمىتتەرى مۇلدەم وشىرىلگەن تىنىستىرشىلىك الاڭىنا قولدانعانىن ەسكەرتىپتى. سونىمەن، ورتەڭ وسكىندەرىنىڭ نەگىزگى كەيىپكەرلەرى رۋحاني ورتەڭدە كوممۋنيستىك قوعامنىڭ جاڭا ادامىن تاربيەلەۋ شارالارى كەڭ كولەمدە جۇرگىزىلگەن شاقتا ءومىر سۇرگەن جاس ۇرپاق. ارينە، ولاردىڭ ءبارى بىردەي جاڭا ادامعا ءتان بولماق ستاندارتتى ءومىر سالتىن قابىل العان جوق.توتاليتارلىق داۋىردە وسكەلەڭ ۇرپاقتى ناعىز ازامات رۋحىندا تاربيەلەۋ ماسەلەسىنە ارنالعان شىعارمالاردىڭ ءبىرازى جيناقتىڭ كەرنەي اتتى العاشقى بولىمىنە توپتالعان. مۇندا سول شاقتاعى ساناسەزىم تاربيەسىندە ەرەكشە ورىن العان پيونەر، كومسومول ۇيىمدارى حاقىنداعى الىپپە سەكىلدى اقپاراتتاردى بالا ۇعىمىنا جەڭىل سىڭىرەتىن، كىشكەنە شاكىرتتەردىڭ تاريحي تانىمىن كەڭەيتۋگە جاردەمدەسەتىن، سونداياق اۋىر ونەركاسىپتىڭ ماڭىزدى سالاسى مەن ونداعى ەڭبەك ادامدارى تۋرالى باياندايتىن تۋىندىلار بار. اۆتوردىڭ وسىنداعى قارا التىن قايدان شىعادى؟ دەگەن اڭگىمەسى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن باستاۋىش سىنىپتارداعى وقۋتاربيە جۇمىسىندا پايدالانىلىپ ءجۇر. بولىمدەگى جاس قالام حيكاياتىنىڭ جاس تىلشىگە قاجەت ءبىلىمدى العا تارتۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ قوعامدىق بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋدى كوزدەپ جازىلعانى بايقالادى. شىنتۋايتىنا كەلگەندە، شىعارماشىلىق الىپپەسىن ارقاۋ ەتكەن بۇل تۋىندىنىڭ جۋرناليستىك جولدى تاڭداعىسى كەلەتىن بۇگىنگى جاسقا دا وتە پايدالى ماعلۇمات بەرەرى حاق.جيناقتىڭ بالداۋرەن دەپ اتالاتىن ەكىنشى بولىمىنە ەنگەن تۋىندىلاردا جەتكىنشەكتەردىڭ مەكتەپتەگى وقۋتاربيە جۇمىسى اۋقىمىندا جۇرگىزگەن قىزىقتى ىزدەنىستەرى، جاسامپاز ەڭبەككە وزىندىك قۇلشىنىس تانىتىپ، شىعارماشىلىقپەن اتقارعان ءىسارەكەتتەرى ءسوز بولادى. بۇل كىتاپشادا، سونداياق، بالالار عىلىميفانتاستيكالىق حيكاياتتاردىڭ كەيىپكەرلەرى رەتىندە دە بەينەلەنەدى. ولار عارىش ليفتىمەن كوككە كوتەرىلىپ، كوسموستاعى ايرىقشا استروقالاشىقتا تاجىريبەلەر جاساپ جۇرگەندەرىندە الدەبىر قاسكويلەرگە، سونداياق جەردەگى تابيعات اياسىندا ورنالاسقان پيونەر لاگەرىندە وزگە پلانەتادان كەلگەن كەمە عارىشكەرلەرىنە ۇشىراسىپ، شىتىرمان وقيعالاردى باستان كەشەدى. ال گۇلداۋرەن بولىمىندەگى اڭگىمەلەر مەن حيكاياتتاردىڭ كەيىپكەرلەرى قيلى مىنەزدى، ىزدەنىمپاز، ادىلەت پەن ادالدىق، جاقسى كورۋشىلىك جايىندا وزىندىك ۇعىمدارى بار جەتكىنشەكتەر مەن جاسوسپىرىمدەر. وسىنداعى ءبىز تابىسار قيىرلار حيكاياتىنا كوممۋنيستىك رۋحتا تاربيەلەنىپ كەلە جاتقان بالالاردىڭ ەكى تۇرپاتى اراسىنداعى قاقتىعىس ارقاۋ بولعان. ال جۇرەگىڭە سەن اڭگىمەسىندە توتاليتارلىق سانا سارقىنشاعىنىڭ جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى بۇگىنگى كۇنگى كورىنىسى جاڭا وزەن وقيعاسىنا بايلانىستا العا تارتىلعان.ورتەڭ وسكىندەرىنىڭ ءتورتىنشى، بەسىنشى بولىمدەرىن قۇرايتىن جاسداۋرەنءى، جاسداۋرەنءىى كىتاپشالارىنداعى اڭگىمەلەر مەن حيكاياتتار بولاشاق ومىردە الار ورنىن ويلاستىرعان جانە ءار سالادا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن قىزدار مەن جىگىتتەردىڭ تىنىستىرشىلىگىنەن سىر شەرتەدى. بۇل تاڭعاجايىپ الەم، اي نۇرى حيكاياتتارىنا توتاليتارلىق داۋىردە ءومىر سۇرگەن جاستاردىڭ اعىمداعى ساياسات قالاماعاندىقتان ۇمىتتىرىلعان ۇلت ماسەلەسىنە، قارالى تاريحقا، ۇلتتىق مۇرالارعا، ەكىنشى ورىنعا ىعىستىرىلعان انا تىلىنە كوزقاراستارى، وسكەلەڭ ۇرپاقتى تاريح ارقىلى تاربيەلەۋ جايىنداعى ۇعىمتۇسىنىكتەرىنىڭ كەڭەيىپبەكۋى، سول رەتتەگى ناقتى ىستەرى ارقاۋ بولعان. كومسومول قىزمەتىنە سىڭارجاق كوزقاراسپەن مانساپ باسپالداعى رەتىندە قاراۋ مەن ونى ادال دا بىلىكتىلىكپەن اتقارۋدىڭ ەكى تانىس، جەڭىس سىرى, سونداياق ادىلدىككە ەمەس، سىبايلاستىق قۇدىرەتىنە سەنۋدىڭ قاتەلىك قوعامداعى كورىنىستەرى بەينەلەنەدى. بۇل بولىمدەردەگى تۋىندىلاردىڭ كوپشىلىگىندە جالپى جيناققا ءتان جىلىلىقپەن قىزجىگىتتەردىڭ سۇيىسپەنشىلىك سەزىمدەرى سۋرەتتەلىپ، كەيىپكەرلەرىنىڭ بەينەسىن تولىمدى ەتە تۇسكەن.جالپى، ورتەڭ وسكىندەرى اڭگىمەلەر مەن حيكاياتتار جيناعى توتاليتارلىق كەزەڭدە ءومىر سۇرگەن جاس ۇرپاقتىڭ كوركەم ەسكەرتكىشى ىسپەتتى اسەر بەرەدى. ونى باسىپ، تاراتۋمەن الماتىنىڭ تاستاق ساۋدا ۇيىندەگى تاستاق جارناما اگەنتتىگى 8727 374 8342, 8701 746 3301 شۇعىلدانۋدا. وزىندىك حامسا ءراۋىشتى بۇل بەس كىتاپشامەن تانىسقان تاۋەلسىزدىك ءداۋىردىڭ قىزجىگىتتەرى وزدەرىمەن قاتار ءومىر ءسۇرىپ كەلە جاتقان بۇگىنگى اعا ۇرپاقتىڭ سوۆەتتىك توتاليتاريزم زامانىندا وتكەن جاستىق شاعىن بەينەلەگەن كوركەم تۋىندىلاردان تاعىلىمدى ساباق الادى. جيناقتىڭ قالىڭ وقىرمان قاۋىمى كوڭىلىنەن شىعارىنا كۇمان جوق.سۋرەتتە: ورتەڭ وسكىندەرى حامساسىقر باسپا جانە پوليگرافيا ءىسىنىڭ قايراتكەرى. |
11 قازان 16:29ول رومان جازعان جوق. ونىڭ رومانى اڭگىمەلەرى. ال اڭگىمەلەرى ماڭگىلىك داڭقتىڭ يەلىگىنە شاقىرۋ العان. قالامگەر باقىتى سونداي اق بولسىن...، دەيدى.ەندەشە، جازۋشىنىڭ ەڭ ۇزدىك اڭگىمەلەرىنىڭ بەستىگىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.ستۋدەنت جىگىتتىڭ قىزىل تۋ اۋىلىنا جول تارتۋىنا سەبەپ بولعان ەكى حات بار. ولاردىڭ ءبىر بىرىمەن قانداي بايلانىسى بار دەپ ويلايسىز؟ رايگۇل ەسىمدى ساۋىنشى قىز كىم؟ ول نەگە پروفەسسورعا حات جازىپ ءجۇر؟ شىعارمانى وقۋ بارىسىندا وسى ساۋالدارعا جاۋاپ الا الاسىز. وقۋعا جەڭىل، ءتىلى جاتىق اڭگىمە كوركەم ۋاقيعاسىمەن ءسىزدىڭ ساناڭىزدى بىردەن جاۋلاپ الادى. جارىلعاپ قارت پەن ۇلتۋعان شەشەيدىڭ بۇلا وسكەن ەركەتوتاي قىزىنىڭ مىنەزىنە ءسۇيسىنىپ، نازىك سەزىمىنەن ونەگە الاسىز. شاعىن شىعارما سىزگە ۇنايدى دەپ سەنىم بىلدىرەمىز!ءوزىڭىز وقۋدا ءجۇرىپ، دەمالىستا ۇيگە ورالعانىڭىزدا كىشكەنتاي قارىنداسىڭىزدىڭ سونشالىقتى تەز ءوسىپ، وزگەرىپ كەتكەنى ءسىزدى قاتتى تاڭىرقاتتى ما؟ ەندەشە، بويجەتكەن قارىنداسىڭىزبەن قالاي ءتىل تابىسۋ كەرەكتىگى جونىندە اۆتوردىڭ مەنىڭ قارىنداسىم اڭگىمەسى سىزگە باعدارشام بولا الادى. شىعارمادا مەكتەپتىڭ سوڭعى سىنىبىندا وقيتىن ءاليمانىڭ وقۋعا قۇشتار، جاپ جاقسى ەڭبەك ەتىپ، مول تابىس تاباتىن نۇرلانعا دەگەن ءتاتتى ماحابباتى سۋرەتتەلەدى. ەگەر، ميىڭىز دەمالاتىن شىعارما وقىعىڭىز كەلسە، ءدال وسى اڭگىمەنى وقۋعا كەڭەس بەرەمىز!ماحاببات دەگەن نە؟ اتا بابالارىمىزدىڭ كەزىندە ماحاببات ساحابباتسىز اق ءۇرىم بۇتاعى ءوسىپ وركەندەدى ەمەس پە؟ سولاردىڭ ءبىر ءبىرىمىزدى سۇيەمىز اۋ دەپ ويلاۋلارىنا شامالارى كەلدى مە ەكەن؟ ال، قازىرگى جاستار شە؟ سولاردىڭ ايتىپ جۇرگەن ماحابباتى نە وسى؟ وسى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن سايىن مۇراتبەكتىڭ ماحاببات دەپ اتالاتىن اڭگىمەسىنەن تابا الاسىز. شىعارمادا قاتال اكەنىڭ دەگەنىنە باعىنباعان قايسار ءاسيا ءوز ماحابباتى ءۇشىن قانداي قۇرباندىققا بارادى دەپ ويلايسىز؟ وقىڭىز! سايىن اتانىڭ ءوزى جاۋاپ بەرسىن!اناڭىزدى دۇنيەدەگى ەڭ باقىتتى جان ساناعانىڭىزبەن، كوكىرەگىندە جاتقان ارمانى شەر بولىپ قاتىپ قالعانىن ويلامايسىز اۋ، ءسىرا؟ ! ءسىز ءوز اناڭىزدىڭ جۇرەگىن ءبىر ءسات تىڭداپ كورىڭىزشى.. ول سىزگە ەڭ اسىل ارمانى جونىندە ايتىپ پا ەدى؟ جوق، ايتپايدى. وزەكتى جانعا ءبىر ءولىم دەمەكشى، انا دۇنيەدەن حابار كەلگەندە اناڭىز سىزگە شەرىن تارقاتار.. . اقتىق ساپار الدىندا ارماندا كەتسىن دەمەسەڭىز، انانىڭ ەڭ ۇلكەن ارمانى قانداي بولارىن الدىن الا ءبىلىپ، كوزى تىرىسىندە ورىنداڭىز! ول ءۇشىن اۆتوردىڭ انانىڭ ارمانى اڭگىمەسىن وقىپ شىعىڭىز!جۋسان ءيىسى پوۆەستول ۇنەمى ەرتەگىسىن باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى دەپ باستاۋشى ەدى. ءسىز اتالعان شىعارمانى بالا كۇنىڭىزدە تالاي رەت وقىعان بولارسىز؟ ءار وقىعان سايىن تالاي رەت جىلاۋىڭىز دا عاجاپ ەمەس! ءسىز ايانمەن بىرگە ءتۇن ورتاسىندا سىرعاناقتا سيقىرلى قانات بىتكەن شاناسىن تەپكەن دە بولارسىز. مۇمكىن اياننىڭ قوڭىر سيىرىن باپاي شالدىڭ ۇيىنە قاراي ايداسقاندا ءبىر توپ بالانىڭ ىشىندە شۋىلداسىپ ءسىز دە ءجۇردىڭىز. جۋساننىڭ ءيىسى سىڭگەن اعاسىنىڭ پالتوسىن ءسىز دە يىسكەدىڭىز عوي، سولاي ما؟ جانە ەڭ باستىسى، جەتىم بالانىڭ عاجايىپ ەرتەگىلەرىن جانىندا وتىرىپ تىڭداعانىڭىزعا سەنىمدىمىز. ولاي بولسا، بالالىعىڭىزعا جارتى ساعاتقا ساياحاتتاپ كەلىڭىز. جۋسان ءيىسىن تاعى دا وقىڭىز! |
ورىنبوردا ونەر كورسەتتى مادەني ورتالىقتار31 ناۋرىز 2017، 12:49ورىنبوردا ونەر كورسەتتى31 ناۋرىز 2017, 12:49 718 0 قىزىلوردا قىزىلوردا وبلىستىق فيلارمونياسىسىر ەلى جىر ەلى دەگەن كيەلى تىركەستىڭ جۇگىن سىربويىلىق ٴاربىر ونەرپازدىڭ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن ارقالاپ كەلە جاتقانى قۋانتادى. سىر ەلىنە ٴتان ماقامداردى كومەيىنە قوندىرىپ، كورەرمەنىنىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنىپ جۇرگەن ٴداستۇرلى ورىنداۋشىلارمەن قاتار ەسترادا جانرىن تەرەڭ مەڭگەرىپ، بۇگىنگى تىڭدارماننىڭ تالعامىنا ساي جەتكىزىپ جۇرگەن انشىلەردىڭ دە ورنى بولەك. رەسپۋبليكالىق، حالىقارالىق بايقاۋلاردا شاشاسىنا شاڭ جۇقتىرماي، جۇلدەلى ورىنداردى قانجىعاسىنا بايلاپ، سىر ەلىنىڭ اتىن تورتكۇل دۇنيەگە پاش ەتكەن ونەرپازدارمەن ماقتانۋعا بولادى. وڭىردەگى وسىنداي ونەرلى وردانىڭ ٴبىرى قىزىلوردا وبلىستىق فيلارمونياسى.ەلىمىزدىڭ بارلىق قالالارىمەن بىرگە، شەتەل اسىپ ٴان شىرقاعان ونەر ورداسىنىڭ كەزەكتى گاسترولدىك ساپارى ورىنبوردا جالعاستى. ياعني، 2326 ناۋرىز ارالىعىندا رەسەي فەدەراسياسىنىڭ ورىنبور قالاسىنداعى قانداس باۋىرلارىمىزعا ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىنە وراي ناۋرىزدۋمان اتتى مەرەكەلىك كونسەرت تارتۋ ەتتى. گاسترولدىك ساپار بارىسىندا سوليلەسك، بەليايەۆكا، ديميتروۆسكيي، نوۆورسك اۋداندارى قامتىلدى.مەرەكەلىك كونسەرتتە مادەنيەت قايراتكەرى توسبەلگىسىنىڭ يەگەرى ٴۇ.مەدەۋوۆا، ن.نۇراددينوۆا، و.نۇراليەۆ، ب.مولدابەرگەنوۆ، ز.بايمۇرزايەۆا ونەر كورسەتتى. سونىمەن بىرگە، توميريس بي ٴانسامبلى كورەرمەندەرگە مىڭ بۇرالعان بيلەردى تارتۋ ەتتى. كەش بارىسىندا ورىنبورلىق اعايىندار ونەر يەلەرىمەن بىرگە ٴان شىرقاپ، زور قوشەمەتكە بولەندى. |
شينجياڭ اۋەجايدى ورنالاستىرۋ قۇرىلىسىن جەدەلدەتتىحالىق تورابىشينجياڭ اۋەجايدى ورنالاستىرۋ قۇرىلىسىن جەدەلدەتتى2022.01.11 15:44 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتىانار بۇلت شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ما ينيڭ 1 ايدىڭ 9 كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. شينجياڭ اۋەجاي توبىنان ۇعىسۋىمىزشا، قازىر تۇرپان اۋەجايىن وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ سالۋ ينجەنەرياسىنىڭ جالپى مولشەرىنىڭ 91ى ورىندالعان؛ قاشقار حالىقارالىق اۋەجايىن وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ سالۋ نىسانى تەرمينال عيماراتى ينجەنەرياسى تاياۋدا سالىنىپ ءبىتىپ تەكسەرىپ وتكىزىپ الىنادى؛ ءۇرىمجى حالىقارالىق اۋەجايىن وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ سالۋ ينجەنەرياسىنىڭ تۇلعالىق بولات فەرمالى قۇرىلىمى نەگىزىنەن سالىنىپ بىتەدى ەكەن.2021 جىلى شينجياڭ اۋەجاي قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتتى، تۇتاس شينجياڭدا اۋەجاي 22گە جەتىپ، سان جاعىنان بۇكىل ەلدەگى ءارقايسى ولكە، اۆتونوميالى رايون، قالا بويىنشا 1 ورىندى يەلەدى. 12 ايدىڭ 26 كۇنى ىسكە قوسىلعانىنا ءبىر جىل بولعان كەريا ۋانفاڭ اۋەجايىنىڭ جولاۋشى قابىلداۋ جونەلتۋ مولشەرى 107 مىڭ 200 ادام رەتكە، زات، پوچتا جولدامالارىن قابىلداۋ جونەلتۋ مولشەرى 54.17 تونناعا جەتتى. 12 ايدىڭ 29 كۇنى حالىقتىق اۆياتسيا شينجياڭ باسقارۋ مەكەمەسى موڭعۇلكۇرە تيانما اۋەجايىن كاسىپ سالاسى بويىنشا تەكسەرىپ وتكىزىپ الۋ پىكىرىن شىعارىپ، موڭعۇلكۇرە تيانما اۋەجايىنىڭ كاسىپ سالاسى بويىنشا تەكسەرىپ وتكىزىپ الۋدان وتكەندىگىنە قوسىلدى، بۇل وسى اۋەجايدىڭ شينجياڭدا ىسكە قوسىلعان 23 اۋەجاي ەكەندىگىن بىلدىرەدى ءارى شينجياڭداعى ىسكە قوسىلاتىن تۇڭعىش ءۇستىرت اۋەجايىنا جاتادى.جۋىقتا تاشقورعان حونچيراپ اۋەجايى رەسمي ۇشۋدى تەكسەرۋ كەزەڭىنە ءوتتى. تاشقورعان حونچيراپ اۋەجايى شينجياڭداعى بىردەن ءبىر بيىك ءۇستىرت اۋەجايى، اۋەجايدىڭ تەڭىز دەڭگەيىنەن بيىكتىگى بۇكىل ەل بويىنشا 14 ورىندا تۇرادى، 2022 جىلى 5 ايدا رەسمي ىسكە قوسىلادى دەپ جوسپارلانعان. ىسكە قوسىلعاننان كەيىن، بۇل اۋەجاي قاشقار اۋەجايىنىڭ ورنىن باسىپ جۇڭگونىڭ ەڭ باتىس بولىگىندەگى اۋەجايعا اينالادى.كەزەكتە جاڭادان سالىنعان اۋەجايلاردىڭ اراسىندا جۇندۇڭ شونجى اۋەجايى ۇشۋ رايونى الاڭ جولى ينجەنەرياسىن جۇرگىزۋگە مەردىگەر شاقىرۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، اۋەجاي ينجەنەرياسىنىڭ ءۇشتى جالعاۋ، ءبىردى تەگىستەۋ نىسانى قۇرىلىسىن باستادى؛ بايىنبۇلاق اۋەجايى ۇشۋ رايونى الاڭ جولىن جانە قوسالقى ينجەنەرياسىن سالۋ، ۇشۋ اۋماعى شەكاراسى جانە الاڭ سىرتىنداعى سۋ ىعىستىرۋ ينجەنەرياسى، حالىقتىق اۆياتسيا كاسىپتىك ينجەنەرياسىن باقىلاۋ، ءۇشىنشى جاق باقىلاۋ بويىنشا مەردىگەر شاقىرۋ قىزمەتىن ورىندادى؛ باركول اۋەجايى الاڭداعى قوسالقى زاتتاردى كوشىرۋ جۇمىسىن اياقتاتتى.سونىمەن قاتار، شيحۋ، قوبىقسارى، بۇگۇر، گۇما اۋەجايىن تىڭنان سالۋ ينجەنەرياسى مەن قارامايلى، نارات، بۇراتالا، كۇشار اۋەجايىن وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ سالۋ ينجەنەرياسىنىڭ الدىڭعى كەزەڭدىك قىزمەتتەرى دە تارتىپپەن ىلگەرىلەتىلدى. 14 بەسجىلدىق كەزىندە شينجياڭ اۋەجاي قۇرىلىسىن ونان ارى جەدەلدەتەدى، 15 حالىقتىق تاسىمال اۋەجايى سالىنىپ بولدى جانە سالىنىپ جاتىر، حالىقتىق تاسىمال اۋەجايىنىڭ جالپى سانى 37گە جەتەدى. |
دۇنياغا نەزەرتاشپولات: ئانا بايرىمىڭلارغا مۇبارەك بولسۇن!مۇنبەر جاھاننامە دۇنياغا نەزەر تاشپولات: ئانا بايرىمىڭلارغ ...كۆرۈش: 1780ئىنكاس: 43تاشپولات: ئانا بايرىمىڭلارغا مۇبارەك بولسۇن!يوللىغان ۋاقتى 2014511 14:47:30 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇ يازمىنى ئاخىرىدا تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2014511 14:46ھەممىڭلارنىڭ ئانا بايرىمىغا مۇبارەك بولسۇن! ئانائالەم، ئانابىلىم ۋە مېھرى مۇھەببەت تۇپرىقىدۇر. ئانىنى چەكسىز ھۆرمەتلەيدىغان مىللەت دۇنيادا ئەڭ قۇدرەتلىك مىللەتتۇر! ئانىنى يەكلەيدىغان، ئايالقىزلارنى تۆۋەن كۆرىدىغان مىللەت، دۇنيادا مەڭگۈ قەد كۆتۈرەلمەيدىغان نىجىس مىللەتتۇر!تۆۋەندىكى ھويلامدا تارتىلغان رەسىملەرنى بارلىق ئانىلارغا سوغا قىلىمەن. ھەممە ئانىلارغا سالامەتلىك ۋە خاتىرجەملىك بولسۇن!بۇ قاتار تۇرغىنى بۇ يىل ۋەتەندىن ئۇرۇقىنى ئەكېلىپ تېرىغان مانتا كاۋىسى.يوللىغان ۋاقتى 2014511 15:05:19 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشخۇشاللىق ھەممىمىزگە يار بولسۇن. ئانىلىرىمىزنىڭ تېخىمۇ ئىززەت ھۆرمەتكە ئېرىشىشىنى ئۈمىد قىلىمەن.يوللىغان ۋاقتى 2014511 15:28:14 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشمېھرىبان ئانىلىرىمىزغا خوشاللىق ئامانلىق ياربولسۇن، تېنى ساق سالامەت بولسۇن،ئۆمرى ئۇزۇن بولسۇنيوللىغان ۋاقتى 2014511 16:01:30 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشرەخمەت ،ھويلىڭىزچىرايلىق ئىكەن،سىزگە ئەمسە ئوغۇزتۇپىرىقىنىڭ بىرچىمدىمى كەتتى ،كۆكتىن سىزگە بارىدۇ.تاپشۇرۇپ ئالغايسىز .ئىشلىرىڭىزگەئۇتۇق،ئائىلىرىڭىزگە ئىناقلىق ،بەخىت يار بولسۇن،سالامەت بولۇڭ!يوللىغان ۋاقتى 2014511 16:03:53 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشمېھرىبان ئانىلىرىمىزغا خۇشاللىق، ئامانلىق يار بولسۇن، تېنى سالامەت،ئۆمۈرى ئۇزۇن بولسۇن.ئاۋۇ گۈل ۋە مېۋىلىك كۆچەتلەرنى كۆرۈپ كۆڭلى ئېچىلىپ قالىدىكەن كىشىنىڭ.يوللىغان ۋاقتى 2014511 16:09:45 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشدۇنيادىكى بارلىق ئۇيغۇر مىھىرىبان ئانلىرىمىزنىڭ بايرىمىغا مۇبارەك بولسۇن!تىنىڭلار سالامەت،خوشاللىق سىلەرگە مەڭگۈ يار بولسۇن!رەھمەت تاشپولات ئاكا ، بىزنىڭ ھويلائاراملىرڭىزنىڭ گۈزەلىكىدىن بىزنى ھوزۇرلاندۇرغانلىقىڭىزغا،قارسام ھويلىڭىز بەك پاكىز ھەم رەتلىك ئىكەن. قارسام سىزدە چوڭ بۇۋىمىز سامساق كاتىنىڭ قېنىدىكى چىچەنلىكى سىزگىمۇ يۇقۇپتۇ،مەن بەك خوش بولدۇميوللىغان ۋاقتى 2014511 16:36:41 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئەسسالامۇ ئەلەيكۇم بىر قولىدا دۇنيانى يەنە بىر قولىدا بۈشۈكنى تەۋرىتىۋاتقان مېھرىبان پەرىشتە سۈپەت ئانىلىرىمىز ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم كەلگۈسى ئانا بولۇش ئالدىدا تۇرۋاتقان گۈل چىراي خانىم قىزلىرىمىز قۇتلۇق ئانىلار بايرىمىڭلارغا مۇبارەك بولسۇن ئۇلۇق ئاللاھ ھەممىڭلانىڭ تېنىنى سالامەت قىلسۇن خىزمەت ۋە ئوقۇش ئىشلىرىڭلارغا نۇسرەت يار بولسۇن چىرايىڭلاردىن خۇش تەبەسسۇم مەڭڭۈ ئۇچمىسۇنيوللىغان ۋاقتى 2014511 16:39:25 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشھەممىمىزگە تەڭ بولسۇن.ھويلىڭىز چىرايلىقكەن.ئەلۋەتتە شۇ چىرايلىق ھويلا بەرپا قىلغان ئىشچان قوللارغىمۇ دەرىت كەلمىسۇن. |
ئابدۇراھمان جامىينىڭ دىن پارچە كونا يېڭى كىتاپلارئورخۇن مۇنبىرى كونا يېڭى كىتاپلار ئابدۇراھمان جامىينىڭ دىن پارچەبۇ بەتتىكى تېما:ئابدۇراھمان جامىينىڭ دىن پارچە تېما ساقلىغۇچتا ساقلاش ئالدىنقى تېما كىيىنكى تېما نۇمۇرى: 1785نادىر تىمىسى : 2شۆھرىتى: 409 نومۇرپۇلى: 1215 سومئابدۇراھمان جامىينىڭ دىن پارچەئۆزبىكچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى:يۇنۇس ئىلياس ئىدىقۇتلۇقشېئىر ۋە شائىرلىق بابىداقەدىمكى بىلىمدانلار ھۆكمىگە قارىغاندا، شېئىر شۇنداق بىر كەلىمىدۇركى ، ئۇ مۇقەددىماتى خىيال، يەنى تىڭشىغۇچىنىڭ خىيالپىكىرىنى قوزغاتقۇچى ۋە مەنىسى ئۇنىڭغا ئىقبال كۆرسەتكۈچىدۇر. بۇ ھەقىقەت بولىشى ياكى بولماسلىقىدىن بۇنىڭغا تىڭشىغۇچىنىڭ ئىشىنىشى ياكى ئىشەنمەسلىكىدىن قەتئىينەزەر شۇنداق. مەسىلەن، ياكى، بالھەسەل ھەرىسى چىقىرىپ تاشلىغان شور، ئاچچىق نەرسە دېگەندەك.ئومومەن ئالغاندا بىلىمدانلار بۇ يەردە ۋەزىن ۋە قاپىيىنى ئېتىبارغا ئالىدۇ.دېمەك شېئىر ۋەزىنلىك ياكى قاپيىلىك كەلىمىدۇركى،ئۇنىڭدا خىيالپىكىر ياكى ھەقىقەتنىڭ باريوقلىقى ئۇنچىلىك ئېتىبارغا ئېگە ئەمەس.شېئىر ھەقىقەتەن گۈزەل،پەزىلەتكە ناھايتى باي ۋە يۈكسەكتۇر. شېئىردىنمۇ بۈيۈك نەرسە، شېئىردىنمۇ سېھىرلىكرەك سېھىر بارمىدۇ؟!بارمۇ نەرسە ھۆسنىگە شېئىردىن كۆرە باي،خېتىدىن چەتكە چىقماس خۇش چىراي.ئەگەرچەندە كىرىشىپ كەتكەن بولسادىل،تەسەللى ۋە سەۋەپ قىلماقلىق مۈشكۈل،ئۇنىڭ ھۆسنىگە قانچە دىل گاداي،قاپيىسىدە بار گۈزەل چىراي.رادىف خەلخالى بېزەيدۇر ئاياق،خەلخالىدىن خىيال كۆپىيۇر مۇتلاق.تەشبىھتىن روھ ئايدەل جىلۋە قىلار.يولدىن ئازغاننىڭ ئەقلىنى ئالار،تەجنىستىن چېچىنى ئىككىگە بۆلۈپ،ئۇندىن ئىككى تال چاچ ئۆرۈمىن ئۆرۈپ.ياقۇت لەۋلىرىدىن گۆھەر چاچىدۇ،ئۆرۈم چاچلىرىغا گۆھەر ئاسىدۇ.ئىيھام كۆزىدىن قىسىلۇر كۆزى،ئەنجۈمەندە بولور پىتنىنىڭ ئۆزى.يۈزىگە تاشلاپ مەجاز چېچىنى،پەردىدىن سوزدۇر ھەقىقەت تىلىنى.شېئىر بىر نەچچە تۈرگە بۆلىنىدۇ. مەسىلەن: قەسىدە، غەزەل، مەسنەۋى، قىتئە ۋە روبائىيلارغا ئوخشاش شائىرلار بۇ شېئىرى شەكىللەردىن پايدىلىنىشتا بىربىرىدىن پەرىقلىنىدۇ. بەزىلىرى ھەممە تۈرلەردە شىئېر يازغان، بەزىلىرى بولسا ئايرىم تۈرلەرگە كۆپرەك ئېتىبار بەرگەن.مەسىلەن، قەدىمكى شائىرلار مەدھىيە، ۋائىزلىق ۋە باشقا قەسىدىلەرگە ئەھمىيەت بىرىشكەن، بەزىلىرى مەسنەۋىگە ئېتىبار بەرگەن. كېيىنكى چاغلاردىكى شائىرلارنىڭ كۆپچىلىكى غەزەل يولىغا كىرىشكەن.شائىرلار بەك كۆپ بولغاچقا ھەر بىرى توغرىسىدا تەپسىلى توختىلىشنىڭ ھىچ ئىمكانى يوق. شۇنىڭ ئۈچۈن بىر نەچچە داڭلىق شائىرنىڭ ناملىرىنى تىلغا ئېلىش بىلەن كۇپايىلىنىمىز.ئىزاھلار:ۋەزنئۆلچەم،شېئىر ئۆلچىمى. قاپىيەقافىيەشېئىرىي مىسرالار ياكى بېيىتلار ئاخىرىدا كەلگەن ئاھاڭداش سۆزلەر. رادىفشەرق خەلقلىرى شېئىرىيىتىدە مىسرا ياكى بېيىت ئاخىرىدا ئاسىسەي قاپيىدىن كېيىن تەكرارلىنىپ كېلىدىغان سۆز،ئىبارە. خەلخالئاياغنىڭ ئوشۇقىغا تاقىلىدىغان بېزەك بۇيۇمى، پۇت قوڭغۇراقچىسى، شىلدىرما. تەشبىھئوخشىتىش،مەجاز. تەجنىسئەدەبىياتتىكى شەكىلداش سۆزلەرنى ئىشلىتىش ۋە سۆزلەرنى شەكىلداش قىلىشتىن ئىبارەت بەدىئىي سەنئەت تۈرى؛ تۇيۇق ژانىرىدا كەڭ قوللىنىلىدۇ. ئىيھامبىر بېيىتتا مەنىلىرى ھەر خىل بولغان شەكىلداش سۆزياكى سۆز بىرىكمىلىرىنى قوللانغان ھالدا ئىككى خىل مەنىنى ئىپادىلەش ئۇسۇلى. ئەنجۈمەنيىغىن، ئۇلتورۇش، مەجلىس، ئىلمى يىغىن. مەجازسۆز ئىبارىلەرنىڭ ئۆز مەنىسىدىن باشقا، كۆچمە مەنىدە ئىشلىتىلىشى ۋە شۇنداق مەنىدە ئىشلىتىلگەن سۆز، ئىبارە، مېتافورا، ئاللېگورىيە.رۇداكىي ماۋەرائۇننەھردىن بولۇپ، تۇغما ئەما. ئەمما، ئۇ شۇنچىلىك ئەقىللىق ئىدىكى سەككىز يېشىدا قۇرئاننى يادلاپ قارىي بولغان ۋە شېئىرنى يېزىشقا باشلىغان. ئاۋازى يېقىملىق بولۇپ، ناخشا ئېيتىش ۋە ئۇد چېلىشقا ماھىر ئىدى. ئۇنى نەسىر ئىبنى ئەھمەد سامانىي ئۆز ھامىيلىقىغا ئالغان.ئېيتىلىشىچە، رۇداكىينىڭ ئىككى يۈز غۇلامى،تۆت يۈز تۆگىلىك مال دۇنياسى بارئىكەن. ئۇنىڭدىن كېيىن ئۆتكەن شائىرلارنىڭ ھىچقايسىسى بۇنچىلىك بايلىققا ئېرىشەلمىگەن.ئېيتىلىشىچە، ئۇنىڭ شېئىرلىرى يۈز دەپتەر بولغان. كىتابىدا يېزىلىشىچە ئۇنىڭ شېئىرلىرى بىر مىليون ئۈچ يۈز بېيىت ئىكەن.شاراب توغرىسىدىكى مونۇ مىسرالار ئۇنىڭ سۆزلىرىدۇر:كۆرسە كىم ئۇ ھېقىق رەڭ مەينى،ئېرىتىلگەن ھېقىق دەپ سالدى.ئىككىسى ئەسلىدە بىردۇر، ۋە لېكىنئۇ ئېرىدى، بۇ موز بولۇپ قالدى.قول تەككۈزمەي تۇرۇپ قىزاردى يۈزى،ئىچمەي تۇرۇپ كەيپ باشتا قوزغالدى.رۇداكىي مونۇ ئۈگۈتنىمۇ ئېيتقان:قىلدى زامان ماڭا تولا قىممەت نەسىھەت،ئەگەر بىلسەڭ، زامان تولا نەسھەت ئېرۇر.سەن بولۇشنى ئارزۇ قىلار كۆپ كىشى باردۇر.بەزى تارىخلاردا يېزىلىشىچە، نەسىر ئىبنى ئەھمەد بۇخارادىن مەرۋ شەھىرىدىكى شاھ جاھان قارارگاھىغا سەپەر قىلغاندى . ئۇ يەردە ئۇنىڭ تۇرۇش مۇددىتى سوزولۇپ كەتتى. دۆلەت ئەركانلىرىنىڭ خىيالى بۇخارا، نەسر ئىبنى ئەھمەدنىڭ قەسىرى ۋە باغلىرىغا باغلاندى. ئۇلار رۇداكىيغا زور ئىنئاملار بېرىشنى ۋەدە قىلىپ،نەسىر ئىبنى ئەھمەدنىڭ بۇخاراغا قايتىپ كېلىش ئىستىكىنى قوزغىتالايدىغان بىر نەچچە بېيىت ئىجاد قىلىپ، ئۇد بىلەن ئورونلاپ بېرىشىنى ئىلتىماس قىلىشتى.بىر كۈنى ئەتىگەندە پادىشاھ سەبۇھىي ئىچىپ ئولتوراتتى. رۇداكىي مونۇ بېيىتلەرنى ئۇد ئاۋازىغا تەڭكەش قىلىپ ئوقۇدى:مولىياننىڭ ھىدى بۇيان كېلەدۇر،مېھرىبان يار ھىدى شۇئان كېلەدۇر.ئامۇ قۇمشېغىلى ئاياغ ئاستىداپەردەك يۇمشاپ، راھىتى جان كېلەدۇر.قانچىلىك تاشسىمۇ ئامۇ سۇلىرى،ئاتىمىز قارنىدىن تۆۋەن كېلەدۇر.ئەي بۇخارا، خۇشال بول، ھەم شاد كۈلگىن،سەن تەرەپكە شاھشاد مېھمان كېلەدۇر.شاھ ئايدۇركى، بۇخارا مىسلى ئاسمان،ئاسمانغا ئاينۇرلار چېچىپ كېلەدۇر.پادىشاھ سەرۋى ھەم، بۇخارا بوستان،بوستانغا سەرۋى تەخىرسىز كېلەدۇر.بۇ مىسرالار نەسىرئبنى ئەھمەدكەشۇنداق تەسىرقىلدىكى، ئۇ ئۆي كېيىمى ۋە كېپىش بېلەنلا ئاتقا مىنىپ، بىر مەنزىل يول يۈردى .ئەمما، باشقا مەنبەلەردە سۇلتان سەنجەر ۋە شائىر مۇئىززى توغرېسىدېمۇ شۇنىڭغا ئوخشاش ھېكايە سۆزلىنىدۇ .ئىزاھلار:رۇداكىيئەبۇ ئابدۇللاھ جەئفەر858941،پارىستاجىك شائىرى، ھازىرقى تاجىكىستاننىڭ پەنجەكەنت رايۇنى پەنجرۇداك يېزىسىدا تۇغۇلغان ۋە شۇ يەردە ۋاپات بولغان. ماۋەرائۇننەھىردەريا ئارقىسى،دەريانىڭ ئۇ قېتىدىكى يەرلەر،دېگەن مەنىدە.ئەرەپلەر تارىختا ئوتتۇرا ئاسىيانى شۇنداق دەپ ئاتىغان. تارىخچى ھەمىدىددىن مەھمۇد نەجاتىي نىشاپۇرىي 11ئەسىر تارىخچىسى ئەبۇ نەسىر ئۇتبىينىڭ كىتابىغا يازغان شەرھى. ئۇتبىينىڭ ئەسرىدە مەھمۇد غەزنەۋىنىڭ ھاياتى تەسۋىرلىنىدۇ. سەبۇھىيتاڭدا ئېچىلغان مەي.مولىيانبىر ئېرىق نامى.دەقىقي قەدىمكى شائىرلارجۇملسىندۇر. فىردەۋسينى دەقىقي يازغان مىڭ بېيتتن كېيىن داۋاملاشتۇرۇپ يېزىپ ، ئاخىرىغا يەتكۈزگەن.تۆۋەندىكى ئىككى بېيىت دەقىقىيىنڭ شېئېرلىرىدىندۇر:دىلىمغا جا قلسام مەن پەرىئەۋلادىدىن بىر يارنى،تۇيۇقسىزيوقالدى كۆزدىن ئۇ پەرى تۇمان مىسال.كەتتى لەشكەر، لەشكەرلىرمنى يەڭگەن ئۇ بۇت چۇنان،ھېچ كىشى دىل بەرمىگەي، لەشكەرگە بولغاي پايمال.بۇ قىتئە ھەم ئۇنىڭدۇر:بۇندا ئۇزۇن تۇرۇپ قالدىم خار بولوپ،ئەزىز ئۇزاق تۇرۇپ قالسابۇلۇر خار.ئاقماي تۇرۇشىدىن كەتكۇسى سېسىپيېمىش ئچرە سۇ ھەم جىم تۇرسابىسيار.ئىزاھلار: دەقىقىيئەبۇ مەنسۇر مۇھەممەدئەمىن ئىبنى ئەھمەد دەقىقىي بەلخىي956980، پارستاجىك شائىرى؛ ئۇنىڭ بىرنەچچە ئاجايىپ پاساھەتلىك شېئىرى ۋە سىدىن مىڭ بېيىت ساقلىنىپ قالغان؛ نى يېزىۋاتقان چاغدا ئۆلتۈرۈلگەن. فىردەۋسىيئەبۇلقاسىم تۇسىي تەخمىنەن9341030، تاجىك شائىرى ۋە مۇتەپەككۇرى. جاھان بەدىئىي پىكىر خەزىنىسىدىن تېگىشلىك ئورۇن ئالغان چوڭ ئېپوس نىڭ مۇئەللىپى.ئۇنىڭ تەخەللۇسى ، سۆزىدىن ئېلىنغان بولۇپ، مەنىسىنى بېرىدۇ. بىسيارئۇزۇن، ئۇزاق، چەكسىز؛ كۆپ، جىق.ئىمارە سامانىيلار دەۋرىدە ياشىغان شائىر.ئۇنىڭ يېقىملىق ۋە دىلكەش شېئىرلىرى بار، جۇملىدىن تۆۋەندىكى بېيتلار شۇنىڭدۇر:جاھان بىر نەچچە ۋاقىت قاردىن مەگەز كۈمۈش رەڭ بولۇپ تۇردى،زۇمرەت كەلدىيۇ،بىردىن كۈمۈشنىڭ ئورنىنى ئالدى.باھار كەلگەندە ئول كەشمىر نىگارىستانى ھەم بارچەبوياقلارنى قىلىپ تەسلىم،گۇلىستان ھۆسنىگە سالدى.مۇنۇ قىتئە ھەم شۇنىڭدۇر:جاھان سېنى ئەزىز قىلسا ،بولما مەغرۇر،ئۇزۇن ئۆتمەي خار قىلغۇسى بەلكىم جاھان.جاھانيىلان ،يىلاننى كىم قىلسا تۇتقۇن،ئاخىر بىر كۇن ئۆچ ئالىدۇ ئۇندىن يىلان.تەرىقەت سۇلتانى شەيخ ئەبۇ سەئىد ئەبۇلخەير ماقاماتىدا ئېيتىلىشىچە، بىر كۇنى بىر شېئىر دېكلاماتسىيە قىلغۇچى كىشى ئۇنىڭ ھۇزۇرىدا تۆۋەندىكى بېيىتنى ئوقۇپتۇ:مۆكۈنمەكنى ئىستەيمەن ئىچىگە ئۆز غەزەلىمنىڭ.ئۆپۈپ ئالاي لېۋىڭدىن سەن ئۇقۇغان زانىڭ.بۇ بېيىت شەيىخكە بەك يېقىپتۇ ۋە ئۇ:بۇ بېيىت كىمنىڭكى ؟دەپ سوراپتۇ.ئىمارەنىڭ،دەپتۇ ئۇ كىشى.تۇرۇڭ، ئۇنىڭ زىيارىتىگە بارماق زۆرۈر،دەپتۇ شەيىخ ۋە ھەممە مۇرتىنى ئېلىپ بېرىپ ، ئىمارەنىڭ قەبرىسىنى زىيەرەت قىپتۇ.ئىزاھلار: ئىمارەئەبۇ مەنسۇر ئىمارەئى مەرۋەزىي،10ئەسىرنىڭ ئاخىرلىرىدا ياشىغان شائىر.1005يىلى ۋاپات بولغان. نىگارىستانرەسىمخانا،ماي بوياق رەسىم ئىشخانىسى. ماقاماتمەقاماتئورۇن، مەۋقە؛ ئورگان، يىغىلىش.ئۇنسۇرىي ئۆز زامانىسىدىكى شائىرلارنىڭ سەردارى بولغان. يەمىنۇددەۋلە مەھمۇد سەبۇق تېگىن ئۇنى ئۆز ھىمايىسىگە ئالغان. مۈنۇ رۇبائىې ئۇنسۇرىيىدىن قالغان.چېچىڭ ئۆز رەڭگىنى ئالمىش دىلىڭدىن،ئشقىمىز قايغۇسىن ئالمىش دىلىڭدىن.يولۋاس كىبرى باردۇر دىلىڭداسېنىڭ.مۇمدەك دىلىم سەنگىنى ئالمىش دىلىڭدىن.ئۇنىڭ سۇلتان مەدھىيىسىگە بېغشلانغان مەسنەۋىلىرى كۆپ بولغان،دېيىشىدۇ.ئۇلارنىڭ بىرىنىڭ نامى دۇر، ئەمما ئۇلاردىن ھېچبىر ئەسەر قالمىغان.ئىزاھلار: ئۇنسۇرىيئەبدۇلقاسىم ھەسەن ئىبنى ئەھمەد ئۇنسۇرىي9701040، فارستاجىك شائىرى، غەزنەۋىيلەر سارىيىدا شائىرلار شاھىئۈنۋانىغا ئېرىشكەن. كۆپلىگەن قەسىدە ۋە بىر نەچچە داستان يازغان. مەھمۇد سەبۇق تېگىنئەبۇلقاسىم مەھمۇد ئىبنى سەبۇق تېگىن9671030،دۆلەت ئەربابى ۋە ھەربى سەركەردە. غەزنەۋىلەر سۇلالىسىنىڭ ئاساسىنى قۇرغۇچى سەبۇق تېگىننىڭ ئوغلى.ئۇ باغداد خەلىپىسى ئەل قادىر تەرىپىدىن دۆلەتنىڭ ئوڭ قولى ۋە مىللەتنىڭ ئىشەنچىسى دېگەن نامغا ئېرىشكەن. خارەزمدىن تارتىپ شىمالىي ھىندىستانغىچە بولغان كەڭ زىمىندا بۈيۈك فىئۇدال دكلەت قۇرغان.سارىيىغا كۆپلەپ ئالىم،شائىرلارنى يىغىپ،ئۇلارغا ھامىيلىق قىلغان.سەنگتاش.ئەسجەدئى مەرۋلىك بولوپ، يەمىنۇدمەدداھلىرىدىن بىرى بولغان ۋە ئۇنىڭ ھىندىستاندىكى غەلبىلىرىگە بېغىشلاپ قەسىدە يازغان . ئۇنىڭ مەتلەئى تۆۋەندىكىچە:سۇمنەتكە شاھ سەپەر قىلدى، ئېنىق يېقىنيىراقى،ئىشلارنى كۆر ، سەپەرئەمەس، مۆجىزاتنىڭ بايراقى.قوغۇننى ماختاپ ئۇ شۇنداق دەيدۇ:ئول زەبەرجەدرەڭلىك، ئىپار ھىدلىق ،تەمىدۇر ھەسەل،ئۇد ھىدى پۇراپ تۇرادۇر، تونى شاھى بەقەسەم.پىچسا يېڭى ئورغاق ئايدەك چىقار ھەربىر تىلىمى،پىچسا ئاي كۇرسىدەك پارلاپ تۇرادۇر ئۇندا ھەم.ئىزاھلار: ئەسجەدىيمەھمۇد غەزنەۋىنىڭ ساراي شائىرى،1401يىلى ۋاپات بولغان.قەسىدەنەۋىس ئۇستاز. مەتلەئغەزەل ياكى قەسىدىنىڭ ھەر ئىككى مىسراسى ئۆزئارا قاپيىلىنىدىغان بىرىنچى بېيىتى. زەبەرجەد سارغۇچ يېشىل رەڭلىك قىممەت باھالىق تاش.ئۇدياغىچى پۇراقلىق دەرەخ.فەررۇخىي يەمىنۇددەۋلە دەۋرىدە ياشىغان،ئېسىل ئەخلاقى پەزىلىتى تۈپەيلى خېلى كۆپ بايلىققا ئېرىشكەن . ئۇ سەمەرقەند سەپىرىنى ئىختىيار قىلىپ، شەھەرگە يېقىن كەلگەندە، قاراقچىلار ئۇنىڭ بارلىق مۈلكىنى بۇلۇۋالغان.ئۇشەھەرگە كىرىپ ھېچكىمگە تونۇشلۇق بەرمەي، بىر نەچچە كۈن تۇرۇپ، تۆۋەندىكى قىتەنى يېزىپ قايتىپ كەتكەن:باشتىنئاخىر كەزدىم سەمەرقەندنى مەن ،نەزىرىمدىن ئۆتتى باغراغ،تاغۇ تاش.دىنارۇ دىرھەمدىن چۆنتىكىم خالىي،خوشاللىقتىن خالىي بۇ دىلى بىباش.جەننەت بېغى، كەۋسەر سۈيى بىرلا دەپ،شائىرلار، ۋائىزلار سۆزلەر ئاھاڭداش.مىڭلاپ جەننەت بېغى،مىڭلاپ كەۋسەرنىبۇ يەرنىڭ بىر كىچىك بېغى ئېتەر پاش.نازۇ نېمەت ئىچرە بولمىسا پۇلۇڭ،گويا ئالتۇن تاۋاقتا ياتقان كېسىك باش.ئىزاھلار: فەررۇخىيئەبۇ ھەسەن ئەلى فەررۇخىي سىيىستانىي غەزنەۋىلەر شائىرى بولۇپ،11ئەسىرنىڭ يىرىك شائىرلىرى قاتارىدىن ئورۇن ئالغان. 1401يىلى ۋاپات بولغان. بىباشئىتائەتسىز،تىزگىنسىز،سۆزگە كىرمەس.فىردەۋسىي تۇس شەھىرىدىندۇر.ئۇنىڭ پەزىلىتى ۋە كامالىتى ھەممىگە مەلۇم، ئۇنىڭ ئۈستىگە دەك ئەسىرى بار ئادەمنى ماختاش ھاجەتسىز. ئېيتىلىشىچە ،ئۇدېھقانچىلىق بىلەن مەشغۇل بولغان. ئۇ باشقىلارنىڭ زۇلمىغا ئۇچرىغانلىقى ئۈچۈن، ئادالەت ئىزدەپ سۇلتان مەھمۇد پايتەختى غەزنە شەھىرىگەبېرىپتۇ. ئۇ غەزنە بېغىدىن ئۆتۈپ كېتىۋاتقىنىدا، مۇشائىرە ئېيتىشىپ ئولتۇرغان ئۈچ كىشىنى كۆرۈپ قاپتۇ. ئۇلارنى سۇلتاننىڭ مۇلازىملىرى ئوخشايدۇ، دەپ ئويلىغان فىردەۋسىي ئۇلارنىڭ ئالدىغا بېرىپ، ھالىنى ئېيتماقچى بوپتۇ. ئۇلار فىردەۋسىينى كۆرۈپ چۆچۈشۈپتۇ ۋە: دەپ ئويلاپتۇدە: دېيىشىپتۇ.ئۇلار فىردەۋسىي كېلىشى بىلەنلا كېلىشىۋالغان گەپنى ئېيتىپتۇ.قېنى، ئۇنداق بولسا، مىسرالىرىڭىزلارنى ئوقۇغايسىلەر،دەپتۇ فىردەۋىسي.شۇنىڭ بىلەن ئۇنسۇرىي ئوقۇپتۇ:ئايمۇ جامالىڭدەك بولالماس روشەن،ئارقىدىن ئەسجەدىي ئوقۇپتۇ:يۇزۇڭ تېڭى گۈلنى تاپالماس گۈلشەن.ئۇنىڭغا ئۇلاپ فەررۇخىې ئېيتىپتۇ:كىرپىكىڭ ئوقىدىن تېشىلۇر جەۋشەن،فىردەۋسىې بۇ مىسرالارنى ئشىتكەن ھامان بەدىھە قىلىپ دەپتۇ:گىۋ نەيزەسىن جەڭدە كۆرگەندەك پەشەن.ئۇلار بۇ مىسرانى ئىشىتىپ ھەيران قىلىشىپتۇ ۋە قىسسىسىنى ئېيتىپ بېرىشنى ئىلتىماس قىلىشىپتۇ.فىردەۋسىي ئۇ قىسسىنى ئۇلارغا سۆزلەپ بېرىپتۇ.شۇنىڭدىن كېيىن فىردەۋسىي سۇلتاننىڭ ئولتۇرۇشىغا قاتنىشىش شەرىپىگە ئېرشىپتۇ ۋە ئۇنىڭ دىققەت مەركىزىدىن ئورۇن ئاپتۇ.سۇلتان ئۇنىڭغا:بىزنىڭ ئولتۇرۇشلىرىمىزنى جەننەت قىلدىڭ،دەپتۇ.شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئۆزىگە سۇلتاننىڭ ھۇزۇرىغا بىر نەچچە قېتىم كەلگىنىدىن كېيىن،سۇلتان ئۇنىڭغا يېزىشنى تاپشۇرۇپتۇ. فىردەۋسىي دىن مىڭ بېيىت يېزىپ، ئۇنى سۇلتاننىڭ يېنىغا ئېلىپ بېرىپتۇ. سۇلتان ئۇنى ماختاپتۇ ھەمدە ئۇنىڭغا مىڭ دىنار قىزىل ئالتۇن ئىنئام قىپتۇ.شۇنىڭدىن كېيىن فىردەۋسىي ئوتتۇز يىل ۋاقىت سەرپ قىلىپ نى تاماملاپ، سۇلتاننىڭ قېشىغا ئېلىپ بېرىپتۇ ۋە باشتا بېرىلگەن ۋەدىگە بىنائەن ئەسەرنىڭ ھەر بىر مىسراغا بىر ئالتۇن دىنار ئېلىش ئۈمىدىدە بوپتۇ. سارايدىكى ھەسەتخورلار ئۇنى كۆرەلمەي: دېيىشىپتۇ.سۇلتان ئۇنىڭغا ئاتمىش مىڭ كۈمۈش دىرھەم ھەق بېرىشنى بۇيرۇپتۇ.فىردەۋسىي بۇنىڭدىن بەك رەنجىپتۇ.ئېيتىشلارغا قارىغاندا، دىرھەملەرنى ئەكەلگەن چاغدا فىردەۋسىي ھاممامدا ئىكەن. ئۇ ھاممامدىن چىقىپ يىگىرمە مىڭ دىرھەمنى ھاممام خوجايىنغا، يىگىرمە مىڭ دىرھەمنى بىر نەچچە قاچا ئارپا شارابى ئىچكەنلىكى ئۈچۈن شارابچىغا ، قالغان يىگىرمە مىڭ دىرھەمنى بولسا، ئىنئامنى ئېلىپ كەلگەن مۇلازىملارغا بۆلۈپ بەرگەن ۋە قىرىق بېيىتلىك شىئېر يېزىپ، سۇلتاننى ھەجۋى قىلغان. بۇ ھەجۋىيدە تۆۋەندىكى مىسرالار بار:شاھلاردىن بولسا ئىدى بۇ شاھقا ئاتا،كىيگۈزگەن بولاتتى تاجى زەر ماڭا.ئانىسى بولسا ئىدى ئەگەردە خاندىن،تىللاغا كۆمەر ئىدى مېنى نەق ساندىن.ئۇلۇغلار زاتىدىن بولمىغاچ ئۇ شاھ،ئۇلۇغلار نامىدىن بولار دىل سىياھ.ئەگەر ئاچچىق يېمىشلىك كۆچەتنى سەنجەننەت بېغىغا ئەپ بېرىپ تىكسەڭ،كەۋسەر سۇيى بەرسەڭ چاڭقىغان مەھەل،ئوغۇت ئورنىغا بەرسەڭ سەن ھەسەل،يېتىلگەندە ھوسۇل بېرىدۇ شەكسىز،ۋە لېكىن يېمىشى بولىدۇ تەمسىز.تېگى پەسلەرگە ھېچ ئۈمىد باغلىما،قارا تۈن ئاقارماس، دىلىڭ داغلىما.جاھانگىرنىڭ نامى بولغىنىدا پاك،بىلىمدانلار دىلى بولماس ئىدى چاك.شۇنىڭدىن كېيىن فىردەۋسىي قېچىپ كېتىپتۇ.ئۇنى ھەر قانچە ئىزدىشىپمۇ تاپالماپتۇ.بىر مەزگىلدىن كېيىن ۋەزىر خوجا ھەسەن مەيمەندىي شىكارگاھدا دىن ئەينى كەيپىياتقا لايىق بىر قانچە بېيىت ئوقۇپتۇ.بۇ بېيىتلار سۇلتانغا ناھايتى يېقىپتۇدە،ئۇ:بۇ شېئىر كىمنىڭكى؟ دەپ سوراپتۇ.فىردەۋسىينىڭ،دەپ جاۋاپ بېرىپتۇ ۋەزىر.سۇلتان ئۆز قىلمىشىدن پۇشايمان قىپتۇ ۋە فىردەۋسىينىڭ ھەققى بولغان ئاتمىش مىڭ دىنارنى مەخسۇس ئۈستىۋاش بىلەن قوشۇپ تۇس شەھرىگە ئەۋەتىش توغرىلىق يارلىق چۈشۈرۈپتۇ.ئەمما شائىرغا ئامەت كۈلۈپ باقماپتۇ. ئېيتىلىشىچە سۇلتاننىڭ ھەدىيىسى تۇس قوۋۇقىدىن كىرىۋاتقان چاغدا، يەنە بىر قوۋۇقتىن فىردەۋسىينىڭ تاۋۇتى چىقىۋاتقانىكەن.فىردەۋسىيدىن بىر قىزى قالغانىكەن،ئەھۋالنى ئۇنىڭغا ئېيتىشىپتۇ.ئۇ ئىنئامنى: دەپ چىرايلىقچە رەت قىپتۇ.سۇلتاننىڭ مۇلازىملىرى بۇ دىنارلارنى شۇ يەردە رابات قۇرۇشقا سەرپ قىپتۇ.كىشى قەدرىن بىلىش ياخشى،ئېگىلگەن ئاسمانغا باق،تۇرۇپتۇ ھادىساتتىن ئوق تېرىپ، ئاتماق بولۇر دەمدە.كېتىپ ئالەمدىن ئول مەھمۇد،يوقالمىش شەۋكەتشانى،قەدىرسىز قىلدى شائىرنى،دېگەن گەپ قالدى ئالەمدە.ئىزاھلار: جەۋشەنقۇياق،ساۋۇت.دىل سىياھكۆڭۈل غەشلىكى،خاپىلىق.خۇسرەۋ ئەنسەرىينىڭ ئوغلى ناسىر خۇسرەۋ شېئىر سەنئىتىگە ماھىر، ھېكمەت ئىلمىدا كامىل ئىدى، ئەمما دەھرىيلىكتە ئەيىپلەنگەنىدى.ئۇنىڭ ناملىق كىتابى بار.ئۇ كۆپلىگەن مەملىكەتلەردە زىيارەتتە بولغان ۋە ئالىملار بىلەن بولغان سۆھبەتلىرىنى نەزم قىلىپ يازغان. ئۇنىڭ مونۇ بېيىتلىرىنى ئەينۇلقۇززات ئۆزىنىڭ دېگەن كىتابىدا كەلتۈرگەن:كۆپ ئازاپ چەكتىم مەن بۇلغارىيلاردىن،شۇ سەۋەپ ئەرزىيدۇ پىغان ئەيلىسەم.بۇلغارىيلارنىڭ ھەم يوقتۇر گۇناھى،ئەي خۇدا،پىتنە ئۆزۈڭدىندۇر، راست ئېيتسام.قورقىمەن ئېيتىشتىن،يوق مەندە ئىمكان.چىن گۈزەللىرىنىڭ لەۋچىشلىرىنى،كېرەك ئەمەس بۇنچە سۈرەتلەش.ئۇلارنى كۆرگەندە ھەيرەتتە قېلىپ،لازىم ئەمەس بارماقنى چىشلەش.ئىزاھلار: ناسىر خۇسرەۋتولۇق ئىسمى ئەبۇموئىنىددىن ناسىر خۇسرەۋ ئەلقۇبادىيانىي 10041088، پارستاجىك شائىرى، مۇتەپەككۇرى. مەھمۇد غەزنەۋى ۋە ئۇنىڭ ئوغلى مەسئۇد سارىيىدا مىرزىلىق قىلغان. ئۇ يەتتە يىل سەپەر قىلىپ،پۈتكۈل ئوتتۇراۋە يېقىن شەرق مەملىكەتلىرىنى پىيادە كېزىپ چىققان ھەم بۇ توغرىسىدا ناملىق بىر قىزىقارلىق كىتاب يازغان. ئەينۇلقۇززاتشائىر ۋە تەسەۋۋۇپچى ئالىم ئەبۇل فەزايىل ئەبدۇللاھ مىيەنجىينىڭ لەقىمى؛ئۇ ھەمەداندا ياشاپ فىقىھ قانۇنشۇناسلىق دىن دەرس بەرگەن. ناملىق كىتاپ يازغان؛ 1139يىلى كۇپپارلىقتا ئەيىپلىنىپ ئۆلتۈرۈلگەن.مۇئىززىي سۇلتان سەنجەر ئىبنى مەلىكشاھ دەۋرىدە ياشىغان ۋە ئۇنىڭغا مەدھىيىلەر يازغان. مۇئىززىي تەخەللۇسىمۇ سەنجەر نامى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. مۇئىززىي ئېرىشكەن شۆھرەتكە ۋە يېتىشكەن ئالىي دەرىجىگە پەقەت بىر نەچچە شائىرلا ئېرىشكەن.پەقەت ئۈچ شائىرلا ئۈچ دۆلەت سايىسدە بەختۇئىقبال تاپقان، دېيىشىدۇ: بىرى رۇداكي،سامانىيلار دۆلىتىدە؛ ئىككىنچىسى ئۇنسۇرىي، مەھمۇد دۆلىتىدە؛ ئۈچىنچىسى مۇئىززىي، سەنجەر دۆلىتىدە.مۇئىززىي تۆۋەندىكى سەۋەپ تۈپەيلى قازا قىلغانىدى:بىر كۈنى سۇلتان چىدىرىدىن چىقماي تۇرۇپ ئوق ئاتقان ئىدى، ئۇ ئوق تاشقىرىدا تۇرغان مۇئىززىيغا خاتا تېگىپ كەتتى، شائىر شۇ زامان جان بەردى.تۆۋەندىكى بىر نەچچە بېيىت ئۇنىڭ ئەرەپ شائىرلىرىغا تەقلىد قىلىپ يازغان قەسىدىلىرىدىندۇر:ئەي تۆگىچى، توختىمىغىل تا كەلمەي يار مەنزىلى،ۋەيرانىسى ئۆزرە تۇرۇپ ،ۋەيران بولۇر ئاشىق دىلى.ئاستانىسىن خۇن قىلۇر،ۋەيرانىسىن جەيھۇن قىلۇر،تۇپراقلارىن گۈلگۈن قىلۇر كۆزۈمدىن ئاققان خۇن سېلى.يارنىڭ قىزىل مەڭزىدىن ھەم لەۋلىرى خەندانىدىن،سەرۋقامىتى جەۋلانىدىن ئايرىلدىمۇ بوستان گۈلى.بۇندا تۇرۇردى دىلىستان ،دوستلارغا تولغان بوستان،ئەمدى بۆرىلەرگە ماكان يا قاغىلارنىڭ مەنزىلى.ئىزاھلار: ئەمىرمۇئىززىيسەلچۇقىيلار دەۋرىدە ياشىغان يىرىك شائىر؛ سەنجەر11181157دەۋرىدە ئۇ شائىرلار ئەمىرى ئۈنۋانىنى ئالغان؛ ۋاپات بولغان ۋاقتى ئېنىق ئەمەس، مەنبەلەردە 11261147يىللار دېيىلىدۇ. جەيھۇن ئامۇ دەرياسىنىڭ قەدىمكى ناملىرىدىن بىرى، ئومۇمەن ھەر قانداق دەريا.ئەدىب سابىر تېرمىزىيئەدىب سابىر تېرمىزىي شېرىن سۆزلۈك شائىر ھەم دانا ئالىم. ئۇنىڭ شېئىرلىرى جەزىبدارلىق ۋە گۈزەللىكتە كامالەتكە يەتكەن، پازىل شائىرلارئۇنىڭ سۆز سەنئىتىگە قايىل بولوشقان. مەسىلەن، ئەنۋەرىي ئۆز كامالتىنى سىناپ ئۆتكەن بىر قىتئەسى ئاخىرىدا سابىرنى ئۆزىدىن ئۈستۈن قويۇپ، مۇنداق دەيدۇ:بارچىسىن قوي، تازا شېئىرىم بىرلەن كەلگەنمەن ھامان،گەرچە سابىر بولمىساممۇ،مەن سەنايى تائىپە.تۆۋەندىكىلەر سابىر شېئىرلىرىدىن نەمۇنە:ئاي يۈزۈڭ جەنننەتتۇر،لېۋىڭ سەلسەبىل،جەننەت، سەلسەبىلىڭ ئۈچۈن جان سەبىل.ئىشقىڭدا دىل تائەت قىلىپ بىلدىكىم،يۈزۈڭ شولىسىدىن زۆھرە قامىشۇر،قۇياش جامالىڭدىن بولىدۇ خىجىل.سەندە باغدادھۆسنى،مىسىر جامالى،باغداد ھۈسنى دەجلە،مىسىرنىڭكى نىل.ھېجرانىڭ يۇكىدىن قەددىم بولدى دال،ئىشقىڭ يارىسىدىن يۈزلىرىمدە نىل.دۆلەت قۇرالىدۇر دۈۋەت، ئەي ئوغلۇم،بىباش بۇ دۆلەت ئۇ بىلەن رام بولسۇن.دۈۋەتنى گەر دۆلەت قىلماق ئىستىسەڭ،ئەلىفىگەسىزىق قوش،تاكى لام بولسۇن.ئىزاھلار: ئەدىب سابىر تېرمىزىيشاھابىددىن ئىبنى ئىسمائىل10781147شائىر،ئاترونومىيە ۋە ماتىماتكا ئىلىملىرى بىلەن شوغۇللانغان. ئەنۋەرىيئەۋھەدىددىن مۇھەممەد ئەنۋەرىي 12ئەسرنىڭ بۈيۈك شائىرى بولۇپ، قەسىدىچىلىكتە ھەممىدىن ئۈستۈن تۇراتتى. ئەمما ئۇ ئۆمرىنىڭ ئاخىرىدا شېئىرىيەتنىڭ بۇ تۈرىنى ۋە ساراي شائىرىلىقىنى قارىلىغان.1169يىلى ۋاپات بولغان.سەلسەبىلجەننەت بۇلىقى. سەبىلپىدا،بېغىشلىماق،قۇربان قىلماق. دال ھەرپىنىڭ ئەرەپچە نامى؛ بۇ يەردە مەنىسىدە. نىلكۆك رەڭ؛ بۇ يەردە مەنىسىدە. ئەلىف ھەرپىنىڭ ئەرەپچە نامى. لام ھەرپىنىڭ ئەرەپچە نامى.ئەنۋەرىي دانا ۋە پازىل كامالەت ئېگىسى . شېئىرلىرىنىڭ ھۆسنۈ كامالى ۋە نەزمىلىرىنىڭ لۇتفۇ جامالى ئۇنىڭ پەزىلەتلىرىدىن پەقەت بىر تامچىلا، خالاس.ئۇنىڭ شېئىرلىرى مەشھۇر بولۇپ ، توپلام قىلىنغاندۇر. ئۇ تۆۋەندىكى قىتئەنى نەمۇنە قىلىپ يازغاندۇر:كېچە بىر شائىر دېدى: مەن دېدىم: .ئۇ دېدى: دېدىم: ئۆتتى ئازغۇنلۇق، بۇ تەبىئكە قايتا كەلمەيدۇ ھېچ ھەم،ھەم غەزەل، ھەم مەدھۇ ھەجۋىيات يازاردىم شۇل ئۈچۈن،كى غەزەپ ئۈستىگە ھېرىس شەھۋەت بەرى بولغاندا زەم.قىستار ئىدى تۈنلىرى شەھۋەت ئىتى يازياز دېبان،ئول شەكەر لەۋب ۋەسفىنى قەددى بەلەند زۇلفى ھەم.ھېرىس بولسا كۈنلەر بويى بەرمەستى ئارام بىر نەپەس،نەق قۇترىغان ئىت كەبى كۆڭلۈم ئارا ھېرىسۇ غەزەپ،ئىستىدى كىم دۇنيادا بۇنى، بولغۇسى پەس ۋە كەم.ئاخىرى بۇ ئۈچ ئىت دەستىدىن ئىلاھىم ئەتتى خالاس،بۇ مەن ئاڭسىز بەندىگە مېھرۇ ھېدايەت ھەم كەرەم.ھەجۋىيات،مەدھۇ غەزەللەرنى يېزىپ،ئاللاكۆچۇر،كۆپ كىشىگە قىلدىم جاپا،ئاقىللارغا زور سىتەم.ئەنۋەرىي، لاپ ئۇرماق ئەمەس مەردكە ئادەت ھېچ مەھەل،لاپ ئۇرۇشتىن ياندىڭمۇ، ئەمدى مەرد بول،قويغىل قەدەم.ئۆمرۈڭ نىجاتىن ئىزدىگىل ئەمدى بىر يۇلۇڭ تېپىپ،كۆپ ئۇزاق بارمايدۇ ئۆمۈر، ئۇ پەقەت ئۈچ تۆتلا دەم...رىۋايەت قىلىنىشچە ،كىشلەرغورھاكىمغا ئەنۋەرېي سېنىڭ توغراڭدا ھەجىۋىي يازدى،دەپ خەۋەر يەتكۈزۈپتۇ. غور ھاكىمى ھىرات ھاكىمغا ئەنۋەرىگە مېھرىبانلىق يەتكۈزىدىغانلىقن ئىزھار قىلىپ ئۇنى ئۆز ھوزۇرۇغا ئەۋەتىشنى تەلەپ قىلىپ ، مەكتۇپ يوللااپتۇ . ئەسلىدە غور ھاكىمى ئەنۋەرېيدىن ھەجىۋىي يازغانلىىقى ئۈچۈن ئۆچ ئالماقچى بولغانكەن . ھىرات ھاكمى بۇ ئشنى ئەنۋەرىيگە ئوچۇق دېمەستىن ، ئۇنىڭغا غور ھاكىمنىڭ ئىلتىماسى توغرېسىدا مەكتۇپ يوللاپ، تۆۋەندىكى تۆتلۈكنى مەكتۇپقا قىستۇرۇپ قويوپتۇ :بۇ ھايات ئەسلىدە شۇنداق سۆز دەيدۇ :كۆز يېشى تۆكمەكتۇر ئشلىرىم مېنىڭ ،كۈلگىنىمدە ياشىرىپ تۇرسىمۇ باھار .زېرەك شائىر بۇ شېىرنىىڭ تېگىگە يېتىپتۇ دە، غور ھاكىمنىىڭ ھۇزۇرۇرۇغا بارماسلىققا بىر باھانە تېپىپتۇ .ھىرات ھاكىمى بۇ باھانە بېلەن غۇر ھاكىمىنىڭ تەلېپىنى رەت قىپتۇ .كۆپ ۋاقىت ئۆتمەي غور ھاكىمى ھىرات ھاكىمىغا يەنە بىر مەكتۇپ يوللاپ، ئۇنىڭدىن ئەنۋەرېينى ئەۋەتىپ بېرىشنى تەلەپ قىپتۇ ھەم بۇنىڭ ھەققى ئۈچۈن مىڭ تۇياق قوي بېرىشكە ۋەدە قىپتۇ .شۇنىڭ بىلەن ھىرات ھاكىمى ئەنۋەرىيگە ئادەم ئەۋەتىپ، مۇنداق دەپتۇ :ئەمدى سەن خالىساڭخالمىساڭ ، غورغا بېرىشىڭ كېرەك. چۈنكى ، غور ھاكىمى سېنىڭ ھەققىڭ ئۈچۈن ماڭا مىڭ تۇياق قوي بېرىشكە ۋەدە قىلدى.شۇنىڭ بىلەن ئەنۋەرىي ھاكىم ھوزۇرىغا كېلىپ:ئەي شاھىم، ئەجەبا سېلى باشقا بىر ھۆكۈمدار مىڭ تۇياق قوي باھا قويغان كىشىنىڭ ئۆز ھوزۇرلىرىدا ھەقسىز خىزمەت قىلىشنى خالىمامدىلا؟!رۇخسەت قىلسىلا، تاكى ئۆمرۇم ئاخىرىغىچە يېقىنلىرى ئارىسىدا سىلىگە ساداقەت كۆرسىتىپ، خىزمەتلىرىدە بولاي ۋە ھەر بىر قەدەملىرىنى ماختاپ سۆز جاۋاھىرلىرىنى چاچاي،دەپتۇ.بۇ سۆزلەر ھىرات ھاكىمغا بەك يېقىپ كەتكەنلىكى ئۈچۈن، ئۇشائىرنى ئۆز يېنىدا ئېلىپ قاپتۇ.ئۇ ماۋەرائۇننەھر شائىرلىرىدىندۇر. ئۆزدەۋرى شائىرلىرىغا يېتەكچى ئىدى. شېئىر سەنئىتى توغرىسىدا كىتابىنى يازغان . ئۇ بىر ۋەزىرگە قارىتاشۇنداق دېگەن :سەن ۋەزىرسەن، مەن سېنىڭ مەدداھىڭ،سوۋغىسىز بوش قولۇم ساڭىمۇ راۋا .ۋەزىرلىكىڭ ماڭا تاپشۇرۇپ كۆرچۇ،نە بولۇر كۆرۇرسەن شائىرغا ئاتا.تۆۋەندىكى ئىككى روبائىينىمۇ ئۇ يازغان:يۈزلىرىڭ يادىدا يۈرىمەن نالان،سەن خەۋەرسىز، كېزىپ چىقتىمغۇ جاھان .بارچىدىن قول ئۈزدۈم سەنسىز ،ئەي جانان،ئۆتكەن ئۆمۈر ئۆتەر باشقىسىز ئاسان.كۆزلىرىمدە دائىم دوستۇم سۈرىتى،دوست سۈرىتى ئەمەسمۇ كۆزۈم دۆلىتى.ئاجرىتىپ بولمايدۇدوستنى كۆزلەردىن،بىلمەيمەن كۆزمۇ بۇ يا دوست نېمىتى؟ئىزاھلار: رەشىددىن ۋەتۋاتئەسلىي ئىسىم شەرىپى: مۇھەممەد بىن ئەبدۇلجەلال ئەلئۇمەرىي 1087 1183 1177؛ تەخەللۇسى: ۋەتۋاتشەپەرەڭ؛ئەدىبنىڭ جۇغى كىچىك بولغاچقا، شۇنداق ئاتالغان؛ شائىر، ئەدەبىياتشۇناس ئالىم. نالاننالە،پىغان.ئەفزەلىددىن خاقانىي شېىئر سەنئىتىدە كامالەتكە يەتكەنلىكى ئۈچۈن ، دېگەن نامغائېرىشكەن. ئۇنىڭ شېئىرىي ئۇسلۇبى ئۆزگىچە بولۇپ، ئۇنىڭدەك شېئىر يازغانلار ئازدۇر.ئۇ نەسھەت ۋە ھېكمەتتە ھەكىم سەنائىي يولىدىن ماڭغان. مەنىلەر بابىدا ئۆز دەۋرداشلىرىدىن ئۈستۈن تۇراتتى. ئۇ ئۆزى توغرىسىدا ئىپتىخار بىلەن مۇنۇ قىتئەنى يازغان:مېنىڭدەك شائىر بارمۇ، يايدىم داستىخان،ئۇۋاق تېرۇر ئۇنسۇرىي ۋە پىرى رۇداك.نامىم ئۆچمەس ئەسىرلەر دانالىق بىلەن،ھېكمەتتىن بايلىقىم كۆپ،ھېرىس يوقتۇر ئۇنداق.ئۇنى تەرىپلەپ رەشىدىددىن ۋەتۋات مۇنداق دەيدۇ:ئەي شەرەپ ئاسمىنىنىڭ قۇياشىماھى.ئەي پەزىلەت تەختىنىڭ شەۋكەتى شاھى،ئەازەلىددىن ئۆزۈڭ سەن پەزل يۆلەنچى،ھەر سۆزۈڭ ئىماننىڭ تەكىيەتايانچى.تۆۋەندىكى تۆتلۈكمۇ ئۇنىڭ قىتئەلىرىدىندۇر:گۈزەللەرگە بەرمە كۆڭۈل،خاقانىي،بۇندىن ئەقىل خىرەلىشۇر بىگۇمان.گۈزەللەرنىڭ چېھرى گويا بىر كۆزگۈ،يۈزى يورۇق، قاپقارادۇر ئول تامان.ئۇنىڭ ناملىق مەسنەۋىسىمۇ بار.تۆۋەندىكى بىر نەچچەبېيىت شۇ مەسنەۋىنىڭ باشلىنىشىدۇر:غەمكىن تىكىلىمىز دۇنيا ئىشىغا،دائىرە بىلەن كۆك گۈمبەزخان بۇندا.گۈمبەز ۋە دائىرە تا ئۆز جايىدە،جايىدائۆمۈر رەمزى تەرتىپ قائىدە.شۇلار گەدىنىدە ئەجەپ بىر پەرمان،دائىرە جايىدا ئايلىنۇر ئاسمان.ئەجەپ ھالەت كېلەر كېچە يا كۈندۈز،بۇلاردىن تۇغۇلار تۈن ياكى كۈندۈز.ۋاقتى يەتتى،كەلسە ۋاقىتنىڭ ئاخىرى،ئاخىر ئېلىپ كەتسە يوقلۇق ئەمىرى.ۋاقتى كېلىپ، تۆت ھاممال بىرمۇبىرتەختىراۋانلىرىن قويسا گەر ئاخىر،ۋاقتى كېلىپ،يۇلتۇز ئۇلاغلىرى ھەمتۇياقتاقىلىرىن تاشلىسا باھەم.ئىزاھلار: ئەفزەلىددىن خاقانىيتولۇق ئىسىمشەرىپى: ئەفزەلىددىن بەدىل ئىبنى ئەلى11201199،ئەزەربەيجان شائىرى، پارس تىلىدا ئۆزىگە خاس ئۇسلۇب بىلەن غەزەل، قەسىدە ۋە مەسنەۋى يازغان. ئەجەم ھەسەنىپارس،ئىران گۈزىلى مەنىسىدە. ماھئاي. باھەمبىرلىكتە، بىللىلىكتە، ئورتاق.ئۇ ئۆزدەۋرىنىڭ ئەڭ پازىل ۋە ھۆرمەتلىك كىشىلىرىدىن بىرى.ئۇنىڭ كامالىتى، شېئىرىيەتتىكى ماھارىتى ھەم ھازىر جاۋابلىقنىڭ نامايەندىسى ناملىق داستانىدۇر. ھازىر بۇ كىتاپ ئېتىبارلىق بولۇپ، كەمدىنكەم تېپىلىدۇ. مونۇ بېيىتلار شۇ كىتابتىن سۈزۈپ ئېلىنغاندۇر:ئالەمنى بىلگەنلەر دەيدۇرلار چۇنان،جەڭنى چەتتە تۇرۇپ كۆرمەكلىك ئاسان.ئاشۇ ئالتۇن قاچا كېرەكمەس ماڭا،ئەگەر ياۋلار قېنىم سالماق بولسا ئاڭا.يىلاننىڭ بالىسى يىلاندۇر،يىلان،زەئىپ شاختىن يامان مېۋىدۇر نىشان.سەپەر ئاسان ئېرۇر ساقلىقتا ھەر ۋاق،زەئىپ بىمارلىقتا نېچۈك بولۇر،باق.نەرگىس گۈلى كۆزگە كۆرۇنۈر گۈزەل،ئەمما ئاچچىق قاتىل چاينىغان مەھەل.گۇناھ ئەلدىن يوشۇرماق، جىم ئولتۇرماق،ئەمما ئۇندىن يامان يالغان سۆزلىمەك.خانخاقان گوياكى ئوتيانغىن ئوخشاش.يانغىن كەبى سوزۇدۇ ئۇ باش.شىجائەتتە ئەگەر شىر،كۈچتە بولساڭ پىل،كۆيدۇرگۇسى، يالقۇنغا تاشلانمادادىل.ئىزاھ: فەخر جورجانىيفەخرىددىن ئەسەد گورگانىي،11ئەسىر شائىرى.نىزامىي گەنجىلىكتۇر.ئۇنىڭ كامالىتى ۋە پەزىلىتى رۆشەنكى، شەرھلەش ھاجەت ئەمەستۇر. ناملىق كىتابىدائېرىشكەن نازاكىتى ۋە لاتاپىتى ئۇنىڭدىن باشقا ھىچكىمگە نېسىپ بولمىغان، بەلكى ئومومەن ئادەمزات قۇدرىتىدىن تاشقىرىدۇر. بۇ كىتاپتىن باشقىمۇ شېئىرلىرى بار، دەپ رىۋايەت قىلىنىدۇ. مۇنۇ غەزەل شۇلار جۈملىسىدىندۇر:زەھمەتى دانىلىرى بۇغداي يۈزى ئايدىندۇر،تۈن بويى رەڭگىم سامانۇ دىل ئۆزە تولغان قاندۇر.سۇنبۇل ئۈستىدە پىشىپتۇر ئۇشبۇ بۇغداي دانىسى،باشىقى كەمتەرىنۇ سۇنبۇللار ئاسمانىدۇر.مەن زادى تېتىمىدىم بۇغدايىنى، سەۋرىم يەپ،كۈتىمەن ئەمدى قوغلانماق بۇ بېھىشتىن،راستتۇر.ئىككى زۇلفى تارازىسىدا خال ئارپا دېسەم،يەنە بۇغداي تىلەيمەن، بەسكى سۆزۈم مەۋزۇندۇر،غەمىدىن قەلبىم ئېرۇر مىسلى پۇچۇق بۇغدايدەك،ئەي نىزامىي،قايغۇدىن ئارپا بولۇشۇم مۇمكىندۇر.ئىزاھلار: نىزامىيگنجىۋىئەسلىي ئىسىم شەرىپىئەبۇ مۇھەممەد ئىلياس ئىبنى يۈسۈف ئىبنى زەكىي مۇئەييەد 11411209، ئۇلۇغ ئەزەربەيجان شائىرى ۋە مەرىپەتپەرۋەرى، پارس تىلىدا ئىجاد قىلغان، خەمىسىچىلىكنىڭ باشلامچىسى.ئۇنىڭ ئىنسانپەرۋەرلىك غايىلىرى ئۆزىدىن كېيىنكى شائىرلار ئىجادىغا زور تەسىر كۆرسەتكەن. زۇلف چاچ،ئۆرۈم چاچ.مەۋزۇنكېلىشكەن، خۇش پىچىم، خۇش قامەت.سەلمان ساۋەجىي ئىپادە ۋە ئىشارىدە تەڭداشسىز،گۈزەل سۆزلۈك شائىر. ئۇ ئۇستازلارنىڭ قەسىدىلىرىگە جاۋابەن قەسىدىلەر يازغان. ئۇ قەسىدىلەرنىڭ بەزىلىرى ئۇستازلارنىڭكىدىن ئېشىپ چۈشكەن، بەزىلىرى ئۇلارنىڭكىگە يەتمەيدۇ. بەزىلىرى تەڭ كېلىدۇ.ئۇ قەسىدىلەردە ئۆزگىچە ئىپادىلەر ۋە ئوبرازلار ناھايتى كۆپ. سەلمان ساۋەجىينىڭ ئۇستازلاردىن، بولۇپمۇ كەمال ئىسمائىلدىن ئالغان ئوبرازلىرىمۇ كۆپ. ئەمما، بۇنىڭ ئۈچۈن شائىرغا نوقسان يەتكۈزگىلى بولمايدۇ، چۈنكى ئۇ ئوبرازلار ساۋەجىي شېئىرلىرىدا شەكىل جەھەتتىن تېخىمۇ گۈزەل ۋە ئۇسلۇپ جەھەتتىن تېخىمۇ يېقىملىق بولغان.ياخشى مەزمۇنپاك بەدەننىڭ شاھىتى،ھەرقېتىم ئۆزگە لىباس كەيسە ھەم.ئار كەلتۈرەر ئۇنىڭغا ئەسكىرىگەن كېيىم،مەزمۇنىغا يارىشا كېيىم بەر ھەردەم.ھۈنەر شۇكى،كونا چەكمەنلىباسنى،يېشىپ،كېيدۈرەلسەڭ شاھى بەقەسەم.ئۇنىڭ ئىككى مەسنەۋى كىتابى بار؛ بىرى بولۇپ، ئۇ ھەددىدىن زىيادە تەكەللۇپىۋى ئۇسلۇبىدا يېزىلغاچقا، بەدىئى ئەدەبىيات چىگرىسىدىن ھالقىپ كەتكەن. ئىككىنچىسى دېگەن داستان بولۇپ، بەدىئىيلىكى يۇقىرى ۋە مىسرالىرى گۈزەلدۇر. ئۇنىڭ غەزەللىرىمۇ بەدەئىي سەنئىتى يۇقىرى بولۇپ، دىلغا ياقىدۇ. ئەمما، غەزەلدىن مەقسەت ئىشىقمۇھەببەت تۇيغۇلىرىنى ئىپادە قىلىشتۇر، ئۇنىڭ غەزەللىرى بۇنىڭدىن خالىي بولغانلىقتىن، زەۋق ئەھلىنىڭ دىتىغا ياقمايدۇ. ئۇنىڭ قىتئەلىرىدىن بىرى بۇدۇر:ئەي دىل، ھېرىس قۇچاقىن بولماس تولدۇرۇپ،ئەزىزىم،دەرۋىشلىك ئىشىكىنى قاق،تەمە خارلىق بېرەر،قانائەت ئىززەت.باي ئايىغى تېيىپ كەتسە،كۆپ ئېغىر،دەرۋىش سائادەتىن بىلگىل قانائەت.ئىزاھ: سەلمان ساۋەجىي13001375، شېئىرىيەتتە كامالەتكە يەتكەن، فورمالىستىك قەسىدىلەرنى يازغان پارس شائىرى. ئۇ بىر قانچە داستان يازغان بولۇپ، شۇلار جۈملىسىدىندۇر.شەيخ سەئدىي شىرازىيئۇنىڭ ئېتى مۇسلىھىددىن، تەخەللۇسى ئۇنىڭ ھامىيسى نامىدىن ئېلىنغان.ئۇ غەزەلگۇي شائىرلارنىڭ يېتەكچىسىدۇر.ئۇنىڭغىچە ھىچكىم غەزەلنى ئۇنىڭدەك يازمىغان.ئۇنىڭ سۆزلىرى ھەممەتائىپىدىكىلەرگە يارايدۇ.ئۇ ھەققىدە بىر شائىر مونۇ مىسرالارنى يازغان ۋە ھەقىقەتەن ئىنساپ گۆھېرىنى تىزغانىدى:شېئىر ئالىمىدە پەيغەمبەر ئۈچلا،داستان،قەسىدە ۋە غەزەلدەئىزاھلار: شەيخ سەئدىي شىرازىيتولۇق ئىسىمشەرىپى:مۇسلىھىددىن ئەبۇ مۇھەممەدئەبدۇللاھ ئىبنى مۇشەررىفىدىن 12101203ــ 1292پارسگۇي شائىر، ئەدىب ۋە مۇتەپەككۇر، مەدرىسىدىكى ئوقۇشنى تۈگەتكەندىن كېيىن،20 يىللىق ساياھىتىنى باشلاپ، بەزىدە ئۇلاغلىق، بەزىدە پىيادە يول يۈرۈپ، كىچىك ئاسىيا يېرىم ئارىلى، مىسىر، خۇراسان، ھىندىستان، جۈملىدىن قەشقەر قاتارلىق يەرلەرنى كېزىپ چىققان. پارستاجىك ئەدەبىياتىدا سەئدىينىڭ ئورنى ناھايتى يۇقىرى بولۇپ، ئۇ غەزەلنى مۇستەقىل ژانىر دەرىجىسىگە كۆتۈرگەن. ئۇنىڭ دىن ئىبارەت غەزەللىرى بار. ئۇنىڭ بولۇپمۇ ،1257ۋە 1258 ناملىق ئەسەرلىرى داڭلىق بولۇپ، كۆپ تىللارغا جۈملىدىن ئۇيغۇر تىلىغا تەرجىمە قىلىنغان. ــ ، بۇ مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ ھەدىسىدۇر.شائىرلارنىڭ يولباشچىسى ھافىز شرازىينىڭ كۆپلىگەن شېئىرلىرى ناھايتى گۈزەل ۋە تەبىئىي، بەزىلىرى بولسا مۆجىزىگە يېقىن. راۋانلىقتاۋە يارقىنلىقتا زەھىرىي قەسىدىلىرى باشقىلارنىڭ قەسىدىلىرىدىن ئېشىپ چۈشكەندەك، ھافىز غەزەللىرىمۇ باشقىلارنىڭ غەزەللىرىدىن ئۈستۈن تۇرىدۇ. ئۇنىڭ شېئىرىي زەۋقى نىزارىي كۇھىستانىينىڭ بەدىئىي زەۋقىگە توغرا كېلىدۇ. ئەمما، نىزارىي شېئىرلىرى ھافىز شېئىرلىرىدىن پەرقلىق بولۇپ، ئۇلاردا پەزىلەتلەر بولۇش بىلەن بىرگە كەمچىلىكلەرمۇ بار.ھافىز شېئىرلىرى سۈنئىيلىكتىن خالىي بولغانلىقى ئۈچۈن،ئۇنىڭغا دېگەن نام بېرىلگەن.ئىزاھلار: ھافىز شىرازىي ــ ئەسلىي ئىسىمشەرىپى:شەمسۇددىن مۇھەممەد ئىبنى مۇھەممەد 13891326،پارس شائىرى،جاھان ئەدەبىياتى تارىخىدىكى بۈيۈك لېرىك شائىرلاردىن بىرى.ئۇ غەزەل ژانىرىدا ھىچكىم يېتەلمىگەن يۈكسەك چوققىغا يەتكەن.ئۇنىڭ بىر لېرىك شېئىرلار دىۋانى ساقلىنىپ قالغان. نىزارىي كۇھىستانىي ــ 1247ــ 1320يىللاردا ياشاپ ئكتكەن ئىجادىيەت بىلەن شوغۇللانغان شائىر. ئۇنىڭدىن كۆپلىگەن لېرىك شېئىر ۋە ئۈچ پارچە داستان قالغان.شەيخ كەمال خوجەندىي گۈزەل سۆزلۈكلۈكى ۋە مەنە ئىپادىلەشتىكى دانالىقى بىلەن تەسەۋۋۇر قىلغۇسىزيۈكسەك دەرىجىگە كۆتۈرۈلگەن. ئەمما، ئۇنىڭ شېئىرلىرى مۇبالىغە چەكتىن ئېشىپ كەتكەنلىكى تۈپەيلى، كېلەڭسىزرەك ۋە ئېنىقسىزراق ھەم ئىشقىمۇھەببەتتىن مۇستەسنا.ئۇنىڭ شېئىرلىرى ھېكمەتلىك سۆزگە باي،ۋەزنى راۋان،ئۇلاردىكى قاپيىلەر ۋە رادىفلار كەم ئۇچرايدۇ.ئۇ ھەسەن دېھلىۋىنىڭ ئىزىدىن ماڭغان،ئەممما ئۇنىڭ شېئىرلىرىدىكىگە ئوخشاش گۈزەل مەنىلەر ھەسەن شېئىرلىرىدا يوقتۇر. ئۇنى دەپ ئاتاشنىڭ سەۋەبى شۇ ئىزداشلىقتىن بولسا كېرەك. ئۇنىڭ بەزى دىۋانلىرىدا مونۇ بېيىت ئۇچرايدۇ:رەھنامىلىقتا مېنى تۇتمىدى ھىچكىم،ئەمما مەلۇم بولدى،ھەسەن ئوغرىسىمەن.شەيخ كەمال ۋە ھافىز سۆبىتىگە مۇشەررەپ بولغان ئارىفلار: دېيىشىدۇ.ئىزاھلار: كەمال خوجەندىي ــ ئىسىمشەرىپى:كەمالىددىنمەسئۇد13211401،پارستاجىك شائىرى. ئۇ ئاسالىقى غەزەللىرى بىلەن شۆھرەت قازانغان.ئەلىشىر نەۋائىي ئۇنىڭغا يۈكسەك باھا بېرىپ، ئۇنى سەئدىي، خۇسرەۋ دېھلىۋى، سەلمان ساۋەجىيلەربىلەن بىر قاتارغا قويغان. ھەسەن دېھلىۋى 12531327 ــ ھىندىستانلىق پارسگۇي شائىر؛ باشتا ھۆر پىكىرلىك شېئىرلار يازغان بولسىمۇ، كېيىن سوپىلىقنىڭ چىشتىيە تەرىقىتى ئۈچۈن خىزمەت قىلغان؛ ئۇنىڭ ئەسەرلىرىدە سەئدىينىڭ كۈچلۈك تەسىرى سېزىلىدۇ؛ئۇنىڭغا غەزەللىرى كۆپرەك شۆھرەت كەلتۈرگەن. ھەسەن ئوغرىسىمەن ــ بۇ ئىبارىگە ، مەنىلىرىنىمۇ بېرىشكە بولىدۇ.ئەمىر خۇسرەۋ دېھلىۋى قەسىدە، غەزەل، مەسنەۋىلەر يازغان،ھەممىسىدە كامالەتكە يەتكەن. ئۇ خاقانىينىڭ ئىزىدىن ماڭغان. قەسىدىدە خاقانىيغا يېتەلمىگەن، ئەمما غەزەلدە ئۇنىڭدىن ئېشىپ چۈشكەن. ئۇنىڭ غەزەللىرىدىكى مەنىلەر روشەن ۋە ئىشقمۇھەببەت ئەھلىنىڭ زەۋقى ۋە ۋىجدانىغا ئۇيغۇن كېلىدۇ. سىگە كىرگەن مەسنەۋىلىرىدىن باشقا داستانلىرىمۇ بار بولۇپ، ئۇلار تەبىئىي ۋە ماھىرلىق بىلەن يېزىلغان.ئىزاھلار:خۇسرەۋ دېھلىۋى ــ ئەسلىي ئىسمى: يەمىنىددىن ئەبدۇلھەسەن 12531325، پارىستاجىك شائىرى، ئەدەبىياتشۇناس، كومپوزىتور. ئۇنىزامىي گەنجىۋىيدىن كېيىن خەمىسە يېزىپ،خەمىسىچىلىكنى ئەنئەنىگە ئايلاندۇرغان؛ غەزەلدىمۇ يۈكسەك ماھارەت كۆرسىتىپ، نامىنى ئالغان؛ تۇنجى بولۇپ تارىخى داستان يازغان؛ ئۆز ھاياتىدا يازغان شېئىرى ئەسەرلىرىنى ئۆمۈر پەسىللىرى بويىچە بۆلۈپ بەش دىۋان تۈزۈپ، شەرق ئەدەبىياتىدا دىۋان تۈزۈش ئەنئەنىسىنى باشلاپ بەرگەن.ئۇ مۇنازىرىسىنىڭ مۇئەللىپى. تولىمۇ ماھىرلىق بىلەن يېزىلغان بۇ مۇنازىرىدىكى ئات توغرىسىدا يېزىلغان مىسرالار مونۇلار:كۆك گۈمبىزىنى باسقىنىدا چاڭ،توپتەك سەكرىتىپ ئات چېپىپتۇ دەڭ.ھەرقېتىم ھەم تەرگە بولغىنىدا غەرق،يامغۇر قۇيار ئىدى ئارىدا بەرق.تاقىسىدىن ئوتئۇچقۇن چاچاردى،پۇشقۇرسا، دېمىدىن بوران چىقاردى.توپ تۆپىسىدە ئايلانغان زامان،يانغىن تۈتۈنىدىن كۆتۈرەر توزان.ياۋ بىلەن ئېلىشماققا كىرىشسە ئەگەر،يۈز بوران چاڭ بىلەن توزان كۆتۈرەر.تاغلارنىڭ ئۈستىدىن سەلدەك ئۆتەردى،دەريادېڭىزلاردىن يەلدەك كۆچەردى.ئىزاھ: ئارىف ھەرەۋىي ــ 144يىلى ۋاپات بولغان.بۇ زامان بۇ دۆلەت ئېگىسى بىلەن شەرەپ قۇچقاندۇر. مەرتىۋېسى، ئۇلۇغلۇقى،خانغا يېقىنلىقى، ئاللا ئاتا قىلغان ۋە ئوقۇشئۆگىنىش يولى بىلەن ئېرىشكەن، ئىلىمبىلىمى، ئەقىل ئىدرىكى، شۇنىڭدەك كامالەتكە يەتكەن شېئىرلىرى تۈپەيلى، ئۇنىڭغا ھەرقانداق يۈكسەك ماختاشلار ئازلىق قىلسىمۇ، ئۇ ئۆزىنى تۆۋەن تۇتۇپ، شېئىر ئەھلىگە قوشولغان ۋە باشقىلارغىمۇ شېئىرىيەت يولىنى ئېچىپ بەرگەن. راستىنى ئېيتقاندا، ئۇ مانا شۇ ئەنجۈمەنلەرنىڭ ھەممىسىگە باشلىق ۋە شېئىر ئەھلى باش دەپتىرىدە نامى پۈتۈك. ئۇنىڭ پاك نامىنى تۆۋەندىكى مۇئەممادىن بىلگىلى بولىدۇ:ئەسلىي نامىغا كىشى تاپماس تەخەللۇسىدىن ئىما،كىم تاپالىسا، لەۋلىرىدىن تۆكۈلەر جانبەخش ناۋا.ئۇ تەبىئىتى تەقەززاسى ۋە يۈكسەك قابىليىتى بىلەن تۈركىيپارسىي شېئىرىيەتتە يۈكسەك دەرىجىگە يەتكەن بولسىمۇ، تۈركىي شېئىرىيەتكە مايىل بولغان ۋە تۈركىي تىلدا ئون مىڭ بېيىتتىن ئارتۇق غەزەل يازغان.ئۇنىڭ نىزامىي سىگە جاۋابەن تۈركىي تىلىدا يازغان مەسنەۋىلىرى ئۈچ مىڭ بېيىتقا يېقىن ھەم بۇ تىلدا ھىچكىم بۇنچىلىك كۆپ ۋە نادىر شېئىر يازمىغاندۇر.ئۇنىڭ ئەمىر خۇسرەۋ دېھلىۋىنىڭ ناملىق قەسىدىسىگە جاۋاپ تەرىقىسىدە يازغان پارسىي قەسىدىسى بار. ئۇنىڭدا ئاجايىپ چوڭقۇر مەزمۇن ۋە نازۇك تۇيغۇلار ئىپادىلەنگەن بېيىتلارناھايتى كۆپ. ئۇ قەسىدىنىڭ باشلانمىسى مۇنداق:پادىشاھلار تاجىغا جۇلالىق لەئل بولسا بېزەك،باشتىكى ھەر خام خىيالغا تاپ بەرگۈچى چوغ دېمەك.تۆۋەندىكى رۇبائىي بىر كىشىنىڭ ھېجازدىن قايتىپ كېلىشى مۇناسىۋىتى بىلەن يېزىلغان تەبرىك خېتىدىن ئېلىندى:پەلەك، ئىنساب بىلەن يەتكۈزگىن پەيغام،قېنى كىم ياخشىراق ئەيلىدى خىرام.ئەتە تاڭدا شەرقتىن چىققاي قۇياشمۇ،تولۇن ئايمۇ چىققاي جايى بولسا شام.مونۇ رۇبائىي باشقا بىر مەكتۇپتىن:بۇ نامە مەكتۇپمەس، دەردىم دەرمانى،ھىجراندا ئېزىلگەن يۈرىكىم قانى.قايناق دىلۇ سوغۇق ئاھىم تەسكىنى،يەنى جاھانكەشتى ماھىم نىشانى.بۇ رۇبائىي يەنە بىر مەكتۇپتىن:مەيخانىدە دائىم سەندىن سۆزلەيمەن،ھەردەمدە ھەم تىنماي سېنى ئىزلەيمەن.ئادەملەر ئىچرە كەلسەم دەيمەن يۈزمۇ يۈز،پىراقتا ھەم دىلدىن سېنى كۆزلەيمەن.كۆرمىدىڭمۇ، تېۋىپ ئاچچىق دورىنىشېكەر بىلەن تاتلىق قىلغىنى زامان؟ئىزاھلار: ئەلىشىر نەۋائىي ــ ئەسلىي ئىسم شەرىپى:نىزامىددىن ئەمىر ئەلىشىر غىياسىددىن 2.9. 1441ــ 3. 1501.1، ئۇيغۇرلارنىڭ ئۇلۇغ شائىرى،مۇتەپەككۇر ۋە دۆلەت ئەربابى. خىرام ــ چىرايلىق مېڭىش، نازتەمەننا بىلەن قەدەم بېسىش...سەككىزىنچى رەۋزە قالدۇرۇلدىدىلىمدىن ئۆتمۈش ۋە خاتىرەمگە چۈشمۈشكى، بۇ پۈتۈك ئاخىرىغا بۇنچىلىك تېز يەتمەس ۋە بۇ قەلەم مەقسەت يولىدا يۈگۈرۈشتىن بۇنچىلىك بالدۇر تىنماس ئىدى. ئەمما، مۇئەللىپنىڭ كۆڭۈل ئەينىكىگە مالامەت دېتى چۈشتىكى، ئوقۇرمەنلەرنىڭ مەرھەمەت ۋە رىغبەت قولى ئۇنىڭغا نۇر بەرمىگەنلىكتىن كىتابقا قىسقىلىق يەتتى.قىسقا قىل ئەي جامىي، سۆز بىساتىنى،يوقتۇر قىسقىلىقتىن ياخشىراق بىسات.ئەگەر سۆزلىرىڭدىن شادلىق بولمىسا،بۇلۇڭدا دېمىڭنى ئېلىپ، جىمجىت يات.ئۆز كۆڭلۈڭ سۆيۈنسە ئەمەس يېتەرلىك،ئەگەر ئوقۇغانلار سۆيۈنمىسە پات.بۇ كىتاپتا كەلتۈرۈلگەن نەسىر ۋە نەزملەردىن مۇئەللىپ ئىسمى يېزىلمىغانلىرى ئۇشبۇ كىتاب مۇئەللىپنىڭ بايانى ۋە تەپەككۇرىنىڭ مېۋىسىدۇر.جامىي ھەر دائىما كىتاب يازاركەن،ئۆزگىدىن ئامانەت ئالمىدى مۇتلاق.ئۆز سەنئەت دۇكىنى تۇتتۇق كىشىگە،ياراشماس باشقىلار دەللالى بولماق.كەمىنىنىڭ مۇتائىلە قىلغۇچىلار ئەگەر نوقسانلىرىمنى بايقىسا، ئالىيجانابلىقىدىن ماڭا شەپقەت قىلىپ، ئۇلارغا كۆز يۇمۇپ ئۆتۈپ كېتەر،ئۇلارنى پاش قىلىش ئۈچۈن ئېغىز ئېچىپ، سۆز قىلماس، دېگەن ئۈمىدىم بار.دوستلار ئەيىبىنى كۆرۈپ قالسا گەر،ياخشى ئەمەس ئۇنى ئۆزگىگە ئېيتماق.ئاقىۋىتىن ئويلاپ ئىش قىلغۇچى دەر:كىتابنىڭ يېزىلىش تارىخى تۆۋندىكىچە:بۇ تۇرفە پۈتۈكتە قەلەم ئىشىدىنجامىي ئۆز زەۋقىنى سىنىدى ئاسان.تارىخىن بىلمەكچى بولساڭ، سەككىز قۇش،توققۇز يۈز بولغۇسى شۇندا بىنۇقسان.ئىزاھ: تۇرفە ــ ئاجايىپ، قىزىقارلىقى بىلەن كىشىنى ھەيران قالدۇرىدىغان، ئۆزگىچە.بۇ ئەسەر ژۇرنلىنىڭ 2008يىللىق 1،2،3سانىغابېسىلغان بولۇپ، بۇ رەۋزە 3سانىدىن ئېلىندى. بۇ يازماتەرپىدىن20090525 21:56دە قايتا چوققا باش يازما ۋاقتى : 20090525 21:51 نۇمۇرى: 845دوستۇم مەنبەنى ئەسكەرتىشنى ئۇنۇتماڭ.چوققا 1 قەۋەت ۋاقتى : 20090525 23:20 0.403319 3, :0603 17:15, : 06003667 |
قۇلسارى ماڭىنا لاس سۋ توگۋگە كىم رۇقسات ەتتى؟ايماق 5788 1 پىكىر 20 ءساۋىر, 2017 ساعات 10:12وسى ءبىز سۋايت حالىق ەمەسپىز بە؟ نەگە ىلعي ءسوزىمىز بەن ءىسىمىز ءبىربىرىنە قاراماقايشى كەلىپ وتىرادى؟ ءتىل مەن جاققا سۇيەنىپ سويلەگەندە الدىمىزعا جان سالمايمىز. ال نەگە ءىسىمىز ورگە باسپايدى؟ سەبەبى، وتىرىكشىمىز! مىسالى، جاسىل ەل، جاسىلجەلەك باعدارلاماسى، دەنساۋلىق ۇلت كەپىلى، بولاشاق ۇرپاق كەپىلى دەنساۋلىق زور بايلىق ءتان سۇلۋلىعى جان سۇلۋلىعى تابيعاتتى ايالايىق قورشاعان ورتانى اباتتاندىرايىق اتادان مال قالعانشا تال قالسىن تازالىقتى ساقتايىق! دەپ ۇرانداتىمىز كەپ. حوش! وتە ادەمى، جانعا جاعىمدى، قالىپقا قونىمدى شيپا سوزدەر! ال ەندى ءىسىمىزدى قاراڭدار؟قۇلسارىدان 100 شاقىرىمداي جەردە ۆاحتاشىلار قالاشىعى، ارمەن قاراي الپاۋىت تشو زاۋىتى ورنالاسقان. وسى تشو ايماعىنان 30 توندىق لاس سۋ تاسىمالدايتىن اۋىر جۇك كولىكتەرى 2 ايدان بەرى ءناجىس، لاس سۋلارىن قۇلسارى قالاسىنا اكەلىپ قۇيىپ جاتىر. جانە كۇنىءتۇن ەكى كەزەك دامىل قاقپاستان تاسۋدا. توگىپ جاتقان جەرى كرنۋ مەكەمەسىنىڭ ماڭى. جىلوي قۋلارى كوز قىستى، بارماق باستى كەزەكتى قۇيتىرقى ارەكەتتەرىنە كوشتى. بىلاي قاراعاندا لاس سۋلار قۇبىرعا ايدالۋدا. ال ول قۇبىردىڭ دالاعا اعىزىپ جىبەرىپ جاتقان كانالى بار ەكەنىن ەسكەرسەك، لاس سۋ جىرا بويىن ساعالاپ وي جەرلەردى تولتىرىپ، تولعان لاس سۋلار ارناسىنان اسىپ تەڭىز بولىپ اعىپ سول ماڭداعى ءبىر سورعا قۇيىلۋدا. ياعني تەڭىزدىڭ بوق سۋىنان تەڭىز تۇزىلۋدە. جاساندى تەڭىزدەن مال سۋ ىشۋدە. قازىرگى تاڭدا ول سور ۇلكەن ارالعا اينالدى. تشو نىڭ ءوز كاناليزاتسيالارى بار. دەمەك، تشو پودرياتچيك مەكەمەلەرگە لاس سۋلارىن ءوز قۇبىرلارىنا قۇيدىرۋعا قارسى، بولماسا اقىلى قىلىپ قويعان. ال پودريادچيك مەكەمەلەردىڭ كىممەن قالاي كەلىسكەندەرى بەيمالىم، ايتەۋىر لاس سۋلارىن 100 شاقىرىم جەردەن بولاشاق قالا، جارقىن قالا، جاس قالا قۇلسارىعا اكەلىپ توگۋدە؟ ەندى قۇلسارى لاس قالا! ال وسى قىلىقتارى اقىلعا سيا ما؟ بۇلارعا قۇلسارى ماڭىنا لاس سۋ توگۋلەرىنە كىم رۇقسات ەتتى؟ اكىمدەر، پروكۋرورلار، ەكولوگتار، باسقا دا قۇزىرلى ورىن مەكەمەلەرى، لاۋازىمدى كوزى اشىقتار نە قاراپ وتىر؟ تاعى دا سىبايلاستىق پەن پاراقورلىق پا؟ الدە سول باياعى حالىقتى مەنسىنبەۋشىلىك پە؟ لاس سۋعا ابدەن قانعان سور ەرتەڭ شىلدە ايلارىندا شامادان تىس بۇزىلادى. لاس سۋ ارالاسقان تۇزى بەتىنە شىعادى. قۇرعاپ كوككە كوتەرىلەدى. اۋامەن، جەلمەن ۇشادى. نەبىر پارازيت، باكتەريا، جۇقپالى ۆيرۋستاردىڭ ءبارى سورمەن ارالاسىپ سورماڭداي قازاقتى سورلاتۋمەن عانا شەكتەلەدى. ەلدە اۋرۋ كوپ، ىندەت، كۇندە ءولىم، كۇندە جيىن. ۇرپاق كەسەل، ۇرپاق مەشەل، بولاشاق بۇلىڭعۇر، ءۇمىت از، سەنىم كەتكەن. اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە اۋىرمايتىن جول ىزدە دەپ وتتايمىز كەلىپ. اۋرۋدىڭ الدىن الۋ دەپ، نەبىر پايداسىز شارالار وتكىزەمىز. ال ءوزىمىز اقشا ءۇشىن قارا حالىققا قاستىق ويلاپ، تاپاتالتۇستە ۇرپاقتىڭ تىرىلەي تەرىسىن ىرەپ جاتىرمىز. ماقتامەن باۋىزداپ قىلقىندىرىپ تۇنشىقتىرۋدامىز. كەزكەلگەن اۋرۋدىڭ سەبەپسالدارى بولادى. قالا ماڭىنا شامادان تىس لاس سۋ توگۋ قۇلسارى حالقىن قىرۋدىڭ توتە جولى. بۇرىنعى كەزدەگى ميليوننان ءبىر كەزدەسەتىن، وندا دا اتى اتالماي جامان اۋرۋ دەيتىن راك اۋرۋى قازىرگى تاڭدا 10 نىڭ بىرىنەن كەزدەسۋدە، جانە جاس كارىسىنە قاراماۋدا. سوندىقتاندا، پروكۋرورلار، ەكولوگتار، ەكى ايدان بەرى لاس سۋ توگىپ كەلگەن مەكەمەلەرگە زور ايىپپۇل سالىپ، تۇسكەن قارجىنى قۇلسارى حالقىنىڭ اۋرۋدان كوز اشپاعان ادامدارىنا ۇلەستىرسىن! |
رايونىمىز كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سالاسىندا ءىرىپ ءشىرۋ جانە ستيل ماسەلەسىنە ساياتىن 9 تيپتىك دەلونى حابارلاندىردىءوز حابارىمىز. جاقىندا اۆتونوميالى رايوندىق ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتى، باقىلاۋ تەكسەرۋ كوميتەتى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سالاسىندا ءىرىپ ءشىرۋ جانە ستيل ماسەلەسىنە ساياتىن 9 تيپتىك دەلونى اشىق جاريالادى. بۇل 9 تيپتىك دەلو مىنالار:1. اراتۇرىك اۋدانى تۋحۋلۋ اۋىلىنىڭ كادرى قيۇم ابلىزدىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، ءوزارا كومەك كورسەتۋ قارجىسىن يەمدەنىپ الۋ ماسەلەسى. 2017 جىلى 3 ايدان 2018 جىلى 4 ايعا دەيىن، قيۇم ابلىز ورگاي قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى مىندەتىن وتەگەن مەزگىلدە، ورگاي قىستاعىنىڭ تۇرعىندارى قايتارعان ءوزارا كومەك كورسەتۋ قارجىسىنان 172 مىڭ 100 يۋاندى دەر كەزىندە جوعارىعا تولىق تاپسىرماي، ونىڭ 83 مىڭ 200 يۋانىن لاتاري بەلەتىن ساتىپ الۋ سياقتى جەكە تۇتىنۋلارىنا جۇمساعان. 2018 جىلى 7 ايدا قيۇم ابلىزگە پارتيادان ايداۋ، ۇكىمەت قىزمەتىنەن ايداۋ جازاسى بەرىلدى، ونىڭ قىلمىسقا ساياتىن ماسەلەسى جانە دەرەكتەرى ءادىليا ورگانىنىڭ زاڭ بويىنشا ءبىر جايلى ەتۋىنە تاپسىرىلدى.2. شاۋەشەك قالاسى قاراقاباق اۋىلدىق ۇكىمەتىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسار مەڭگەرۋشى قىزمەتكەرى سەرىكباي ءىسلامباي ۇلىنىڭ حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ نىسانى قارجىسىن جالعان مالىمدەۋ، زاڭسىز ايىرباستاۋ ماسەلەسى. 2013 جىلدان 2016 جىلعا دەيىن، سەرىكباي ءىسلامباي ۇلى قاراقاباق اۋىلى فەرما قىستاعىنىڭ قىزمەتىن تاپسىرۋ مەن باسقارعان مەزگىلدە، وسى قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ بۇرىنعى شۋجيى نۇر پەن باسقا دەلو تۇرعىزىلىپ ءبىر جايلى ەتىلدى استاسىپ، قىستاق تۇرعىنى اتىمەن باعىمشىلىق جىلى قوراسىنان ەكىنى جالعان مالىمدەپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ نىسانى قارجىسىنان 40 مىڭ يۋاندى زاڭسىز ايىرباستاپ، مۇنىڭ 20 مىڭ يۋانىن ءوزى قىمقىرىپ العان. بۇدان سىرت، سەرىكباي ءىسلامباي ۇلىنىڭ تارتىپكە اۋىر دارەجەدە قايشىلىق جاساعان باسقا دا ماسەلەلەرى بار. 2018 جىلى 9 ايدا سەرىكباي ءىسلامباي ۇلىنا پارتيادان ايداۋ، اكىمشىلىك مىندەتىنەن قالدىرۋ جازاسى بەرىلدى.3. تۇرپان قالاسى گاۋچاڭ رايونى چيچۋانحۋ قالاشىعى حالىق ىستەرى كەڭسەسىنىڭ بۇرىنعى مەڭگەرۋشىسى پارۇقجان عىنيدىڭ حالىق ىستەرى قۇتقارۋ قاراجاتىنا قيانات جاساۋ، ونى باسقاعا پايدالانۋ ماسەلەسى. 2016 جىلى 7 ايدان 2018 جىلى 2 ايعا دەيىن، پارۇقجان عىني قىزمەت قولايلىلىعىنان پايدالانىپ، حالىق ىستەرى قارجىسىنان 49 مىڭ 500 يۋاندى باسقالارعا قارىزعا بەرگەن، حالىق ىستەرىنىڭ ۋاقىتشا قۇتقارۋ قاراجاتىنان، ەمدەۋ قۇتقارۋ قاراجاتىنان جيىنى 11 مىڭ 700 يۋانعا قيانات جاساعان. 2018 جىلى 8 ايدا پارۇقجان عىنيعا پارتيادان ايداۋ، اكىمشىلىك مىندەتىنەن قالدىرۋ جازاسى بەرىلدى.4. قاعىلىق اۋدانى تەتىر اۋىلى 4 قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ بۇرىنعى شۋجيى مىجيت مامەتتىڭ سىرىڭكەلىك سۇراۋ، مىندەتىن ويداعىداي وتەمەۋ سياقتى ماسەلەلەرى. 2013 جىلدان 2016 جىلعا دەيىن، مىجيت مامەت قىزمەت قولايلىلىعىنان پايدالانىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ بەيقۇت ءۇي الۋىنا كومەكتەسۋ، سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋىنە قولايلىلىق جاساۋ سىلتاۋىمەن 3 بۇقارادان 18 مىڭ يۋان سىرىڭكەلىك سۇراعان؛ ەڭبەكاقى، حالىق جاساعى اقىسى سياقتىلاردان ەرەجەگە قايشىلىق جاساپ، 8000 يۋان العان ءارى مۇنى ءوزى قىمقىرىپ قالعان؛ وسى قىستاقتىڭ 2 مۋ كوللەكتيۆ جەرىن زورلىقپەن ەگىپ، 2900 يۋان كوتەرمەگە الۋ اقىسىن تاپسىرماعان؛ قىزمەت ىستەمەۋ، جاۋاپكەرشىلىگىن اتقارماۋ سەبەپتى، 6 بۇقارا ەرەجەگە قايشىلىق جاساپ، 129 مىڭ يۋاندىق بەيقۇت ءۇي كومەك قاراجاتىنان يگىلىكتەنگەن. بۇدان سىرت، مىجيت مامەتتىڭ تارتىپكە اۋىر دارەجەدە قايشىلىق جاساعان باسقا دا ماسەلەلەرى بار. 2018 جىلى 8 ايدا مىجيت مامەتكە پارتيادان ايداۋ جازاسى بەرىلدى. |
ەلوردا اۋەجايىندا اۆياوتىن تاۋسىلدىقازىر اۋەجايدا اۋە كومپانيالارى ءۇشىن، ءتىپتى تۇراقتى جولاۋشىلار رەيستەرى ءۇشىن دە اۆياكەروسينمەن ۇزدىكسىز قامتاماسىز ەتۋدە ولقىلىق بار، دەپ حابارلايدى ..بيىلعى قىركۇيەك جانە قازان ايلارىندا قازاقستاندا وتىن تاپشىلىعىنا بايلانىستى كۇردەلى جاعداي ورىن الدى. قازاقستاننىڭ ءىرى رەسۋرس ۇستاۋشىلارى مەن جەتكىزۋشىلەرى اۆياوتىندى ۋاقىتىلى جەتكىزە الماي وتىر، بۇل قازىرگى ۋاقىتتا اۋەجايدىڭ وڭىرلىك كولىك تورابى رەتىندە قالىپتى جۇمىس ىستەۋىنە كەرى اسەرىن تيگىزۋدە. ماسەلەن، قازىر رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ ءونىم جەتكىزۋشىلەرى بىرقاتار سەبەپتەرگە، ونىڭ ىشىندە ىشكى سۇرانىستىڭ ارتۋىنا بايلانىستى قازاقستانعا اۆياوتىن جەتكىزۋدەن باس تارتىپ وتىر، دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ حالىقارالىق اۋەجايى اق ءباسپاسوز حاتشىسى ءانۋار شالەكەنوۆ.قىركۇيەك پەن قازان ايلارىندا تاپشىلىق پەن باعانىڭ كۇرت وسۋىنە بايلانىستى 14 مىڭ توننا اۆياوتىن جەتكىزىلمەگەن. وسىعان بايلانىستى بۇگىنگى تاڭدا رەزەرۆتەر تاۋسىلىپ قالعان.قاراشا ايىندا بىردەءبىر جەتكىزۋشى اۆياوتىن جەتكىزۋ كولەمىن راستامادى. جاڭا كەلىسىمشارتتار بويىنشا ەڭ جاقىن اراداعى جەتكىزۋ تەك 15 قاراشادا بولۋى مۇمكىن. ءبىز جۇك رەيستەرىنە جانارماي قۇيۋعا شەكتەۋلەر ەنگىزدىك، جاقىندا ولاردى مۇلدەم قابىلداماۋعا ءماجبۇر بولامىز، دەيدى ءانۋار شالەكەنوۆ.نۇرسۇلتان اۋەجايى اۆياوتىن جەتكىزۋ تۋرالى قاتاڭ كەلىسىمشارتتاردىڭ جوقتىعىن، سونداياق وتىننىڭ قاجەتتى كولەمىنىڭ جەتكىزىلمەۋىنەن تۋىنداعان قيىن جاعدايدى جانە اۋەجايداعى بار رەزەرۆتىڭ جۇمسالعانىن ەسكەرىپ، جولاۋشىلاردان الداعى ۋاقىتتاردا بولۋى ىقتيمال ماسەلەلەرگە تۇسىنىستىكپەن قاراۋدى سۇرايدى.ەلوردا اۋەجاي وتىن تاپشىلىعى |
ەلىمىزدەگى مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ باسىم بولىگى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا كورسەتىلەدى. اسىرەسە، بالاباقشالارعا، مەكتەپتەرگە، كوللەدجدەرگە جانە جوعارى وقۋ ورىندارىنا قابىلداۋ قىزمەتى ۇلكەن سۇرانىسقا يە. ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا قۇجات تاپسىرۋ ءۇشىن ءبىراز ۋاقىت جۇمساۋ قاجەت بولاتىن. ول ءۇشىن كوپتەگەن انىقتامالاردى جيناپ، باسقا مەملەكەتتىك ورگانداردان قۇجاتتاردى الىپ، ولاردى اپارىپ بەرۋ سىندى بىرقاتار كەزەڭدەردەن ءوتۋ قاجەت ەدى. مۇنداي پروتسەسس وتە ىڭعايسىز ەكەنى تۇسىنىكتى. ءبىز بۇل جاعدايدى وزگەرتىپ جاتىرمىز دەپ جازدى اسحات ايماعامبەتوۆ.ماسەلەن، مينيسترلىك بالاباقشالارعا، مەكتەپتەرگە، كوللەدجدەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىنا قابىلداۋ پروتسەسىن اۆتوماتتاندىرۋ، قاعازباستىلىق دەڭگەيىن كۇرت تومەندەتۋ، جالپى قابىلداۋ تالاپتارىن جەڭىلدەتۋ جۇمىستارىن قولعا الدى.مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى بويىنشابيىل ءبىز بالالاردى بالاباقشالارعا قابىلداۋ ەرەجەلەرىنە وزگەرىستەر ەنگىزدىك. ەندى اتاانالار كەزەككە قويۋ قىزمەتىن تەك ءبىلىم بەرۋ ءبولىمىنىڭ كەڭسەسى ارقىلى عانا ەمەس، سونداياق ءوز بەتىمەن ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت بولىمدەرى نەمەسە ەلەكتروندىق ۇكىمەت ۆەبپورتالى ارقىلى جۇزەگە اسىرا الادى. بۇل رەتتە كوپتەگەن قۇجاتتاردى جانجاقتان جيناۋ قاجەت بولمايدى.العاش رەت بالاباقشالارعا كەزەكتە تىركەلگەندەر اراسىندا باسىمدىق ەڭ الدىمەن پەداگوگتەردىڭ بالالارىنا جانە مۇگەدەك بالاسى بار وتباسىلاردىڭ بۇلدىرشىندەرىنە بەرىلەدى.ەگىز بالالارى، ۇشەمدەرى بار وتباسىلار بالالارىن ءبىر بالاباقشاعا بەرۋ بويىنشا قيىندىقتارعا تاپ بولاتىن. ەندى مۇنداي اتاانالاردىڭ ءبىر بالاسىنا بەلگىلى ءبىر بالاباقشادان ورىن تيگەن جاعدايدا، بارلىق بالالارى دا ەگەر تاعى ورىن بولا سول بالاباقشاعا جولداما الادى.سونىمەن قاتار، مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدارداعى بوس ورىنداردى ءبولۋ پروتسەسى جۇيەگە كەلتىرىلدى. ەگەر بۇعان دەيىن ارنايى ساناتتاعى بالالار قابىلدانعاننان كەيىن، ءۇش كۇن وتكەن سوڭ، كەزەكتە تۇرعانداردىڭ بارلىعىنا بىردەي جاڭا ورىنداردى الۋ مۇمكىندىگى اشىلسا مۇندايدا كەزەكتىڭ ءمانى جويىلاتىن، ەندى ورىندار كەزەكتە تۇرعان كەلەسى ءبىرىنشى 1 000 ءبىر مىڭ ءوتىنىش بەرۋشىگە اشىلاتىن بولادى.مەكتەپكە قابىلداۋ بويىنشاكەلەسى جىلدان باستاپ ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ قۇجاتتارىن قابىلداۋ ماۋسىمنان باستاپ ەمەس، ودان ەرتەرەك ءبىرىنشى ءساۋىر مەن ءبىرىنشى تامىز ارالىعىنا دەيىن جالعاسادى.مۇنداي وزگەرىستەر نە ءۇشىن قاجەت؟ بىرىنشىدەن، بۇل اتاانالار ءۇشىن ىڭعايلى. ولار مەكتەپتى الدىنالا انىقتاپ، وقۋعا ءتۇسۋ ءۇشىن قاجەتتى قۇجاتتارىن مەكتەپ ۇجىمى نەمەسە وزدەرى ەڭبەك دەمالىسىندا بولعان ۋاقىتتا ەمەس، ودان ەرتەرەك تاپسىرا الادى.سونىمەن قاتار، جاز بويى اتاانالار قاجەتتى وقۋ قۇرالدارىن جيناقتاپ، ءتيىستى جۇمىستاردى جۇرگىزىپ، بالالارىن مەكتەپكە دايىنداۋى كەرەك. اتاانالار قۇجاتتاردى جيناۋعا، مەكتەپتى انىقتاۋعا ۇلگەرمەيتىندەرىن ايتىپ شاعىمداناتىن، سوندىقتان قۇجاتتاردى وتكىزۋ پروتسەسى كوبىنەسە 31 تامىزعا دەيىن، كەي جەرلەردە ءتىپتى قىركۇيەكتىڭ ورتاسىنا دەيىن سوزىلاتىن.مەكتەپ اكىمشىلىگىنىڭ كوزقاراسى بويىنشا، بۇل وزگەرىستەر پروتسەستەردى وڭايلاتادى جانە مەكتەپ قىزمەتىن جوسپارلاۋدى الدەقايدا ىڭعايلى ەتەدى. ياعني، مەكتەپ باسشىلىعى سىنىپتاردى الدىنالا تولتىرا الادى، وقۋلىقتاردىڭ قاجەتتى سانىمەن الدىن الا قامتاماسىز ەتىلەدى جانە ولاردى ۋاقىتىندا جەتكىزەدى، ساعاتتاردى بولەدى، سىنىپتاردىڭ سانىنا بايلانىستى پەداگوگتەردى قابىلداي الادى. جالپى، وقۋ جىلىنىڭ باستالۋىنا ءتيىمدى دايىندالۋعا مۇمكىندىك تۋادى.ەندى اتاانالار بالالارىنىڭ مەكتەپكە بارۋىن الدىن الا جوسپارلاپ، ناقتى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمىن انىقتاۋى قاجەت جانە كەرەك قۇجاتتاردى ۋاقىتىندا تاپسىرۋدى، جىبەرۋدى ۇيرەنۋى ماڭىزدى.ەستەرىڭىزگە سالا كەتسەم، ەندى وسى ۇدەرىستەردىڭ بارلىعى تولىعىمەن اۆتوماتتاندىرىلادى جانە ەلەكتروندىق ۇكىمەت ارقىلى قولجەتىمدى بولادى. جاي عانا ۇيدە وتىرىپ، ۋاقىت پەن باسقا دا رەسۋرستاردى شىعىنداماياق پورتال ارقىلى 1سىنىپقا قابىلداۋ تۋرالى ءوتىنىش بەرۋگە بولادى.وقۋشىلاردى ءبىر مەكتەپتەن ەكىنشىسىنە اۋىستىرۋ دا جاڭا فورماتتا جۇرگىزىلەدى، ول پروتسەسس تە اۆتوماتتاندىرىلادى.ياعني، اتاانالارعا ءبىر مەكتەپتەن ەكىنشى مەكتەپكە بارۋدىڭ قاجەتى بولمايدى جانە قاعاز تۇرىندە قۇجاتتاردى تاپسىرۋدىڭ، ەسكى مەكتەپتەن كەتۋ تۇبىرتەگىن، ودان كەيىن كەلۋ تۇبىرتەگىن رەسىمدەۋدىڭ قاجەتى جوق. مۇنداي ەسكىرگەن، ۋاقىت جانە قارجى شىعىنىن تالاپ ەتەتىن راسىمدەۋ پروتسەسىمەن كوبىسى كەزىكتى دەپ ويلايمىن. بۇل وزگەرىستەر اتاانالار مەن مەكتەپ ءۇشىن ۋاقىتتى ۇنەمدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىز بۇل جۇمىستى جاقىن ارادا اياقتايمىز.ايتا كەتەرلىگى، بيىلدان باستاپ كوللەدجدەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىنا قابىلداۋ اۆتوماتتاندىرىلعان رەجيمدە قولجەتىمدى.وتكەن جىلى مەن اتاانالارعا اتالعان جۇمىس 2020 جىلى اياقتالادى دەپ ۋادە بەرگەنمىن.ەندى بالالارعا قۇجاتتاردى قاعاز تۇرىندە تاپسىرۋدىڭ قاجەتى جوق، ءاربىر بولاشاق ستۋدەنت ءوزى ءۇشىن تاڭداعان كوللەدجدىڭ جانە جوونىڭ سايتتارى نەمەسە ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالى ارقىلى قۇجاتتارىن تاپسىرا الادى. قۇجات تىگەتىن پاپكالاردى، كونۆەرتتەردى ساتىپ الۋ، قاعاز انىقتامالاردى تاپسىرۋ، تاڭ اتپاستان جوعارى وقۋ ورىندارى مەن كوللەدجدەردىڭ قابىلداۋ كوميسسيالارىندا كەزەكتە تۇرۋ نەمەسە باسقا ەلدى مەكەنگە بارۋدىڭ قاجەتى جوق. مۇنىڭ ءبارى ەندى وڭاي جانە ىڭعايلى بولادى، سايتقا كىرىپ، ءبىر تەتىكتى باسۋ ارقىلى بارلىق قۇجاتتاردى جىبەرۋگە بولادى.جالپى مەملەكەتتىك قىزمەتتەر بويىنشا ءبىز بيزنەسپروتسەستەردى، راسىمدەردى بارىنشا اۆتوماتتاندىرىپ جاتىرمىز. بۇل پروتسەستەر حالىققا بارىنشا ىڭعايلى بولۋى قاجەت. |
12 مىڭعا جۋىق ادام جاستار پراكتيكاسى اياسىندا جۇمىسقا تۇردى نۇرلى جول28 تامىز 2015، 15:0812 مىڭعا جۋىق ادام جاستار پراكتيكاسى اياسىندا جۇمىسقا تۇردى28 تامىز 2015, 15:08 627 0استانا. 27 تامىز. . ايماقتىق جۇمىسپەن قامتۋ كەشەندى باعدارلامالارىنا جۇرگىزىلگەن مونيتورينگتىڭ 2015 جىلدىڭ 1 تامىزىنداعى مالىمەتىنە سايكەس بەلسەندى جۇمىسپەن قامتۋ شارالارى 250 مىڭ ادامدى قامتىدى. بۇل جوسپارلانعان جىلدىق كورسەتكىشتىڭ 78ىن قۇرايدى. كومەككە جۇگىنگەندەردىڭ 234 مىڭعا جۋىعى جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك جانە سالالىق باعدارلامالار اياسىندا جۇزەگە اسىرىلاتىن جوبالارعا 25 مىڭ 825 ادام جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى. 14 مىڭ 162 ازامات الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارىنا جىبەرىلسە، 11 مىڭ 324 ادام جاستار پراكتيكاسى اياسىندا جۇمىسقا تۇردى. 121 مىڭ 584 قازاقستاندىق مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىنىڭ كومەگىنسىز جۇمىس تاپتى.سونداياق، حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋدىڭ ٴتيىمدى تۇرلەرىنىڭ ٴبىرى قوعامدىق جۇمىستارعا باعىتتاۋ بولىپ تابىلادى. سوڭعى مالىمەتتەرگە سايكەس، اتالمىش باعىتقا 61 مىڭعا جۋىق ازامات قاتىسقان.اعىمداعى جىلى ايماقتىق جۇمىسپەن قامتۋ كەشەندى باعدارلامالارى مەن جۇمىسپەن قامتۋ جول كارتاسى 2020 باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا 322 مىڭنان اسا جۇمىسسىز جانە وزدىگىنەن جۇمىسپەن قامتىلعان ازاماتتارعا جۇمىسپەن قامتۋ بويىنشا كومەك كورسەتۋ جوسپارلانعان.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن ايماقتارداعى جۇمىسسىزدىقتىڭ ۇلعايۋىنا جول بەرمەۋ جانە ەڭبەك نارىعىنداعى تۇراقتىلىقتى ساقتاۋ ماقساتىندا جۇمىسپەن قامتۋدىڭ كەشەندى جوسپارى بەكىتىلىپ، جۇزەگە اسىرىلۋدا.ايماقتىق كەشەندى جوسپارلار ازاماتتاردى نۇرلى جول باعدارلاماسى، سونىمەن قاتار مەملەكەتتىك جانە سالالىق، جقجك 2020 باعدارلامالارى اياسىندا جۇزەگە اسىرىلاتىن ينفراقۇرىلىمدىق باعدارلامالارعا قاتىستىرۋعا ارنالعان شارالاردى جۇزەگە اسىرۋدى قاراستىرادى.فوتو: قر ٴدسادم ٴباسپاسوز قىزمەتىنەن |
ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىققا قارشى مۇنبەر قۇرۇلغان ئۇيغۇرمالايسىيا ئىسلام تەشكىلاتلىرى مەسلىھەت كېڭىشىنىڭ پرېزىدېنتى موھد ئازمى ئابدۇل ھامىد.مالايسىيادىكى بىر نەچچە ئىسلامىي تەشكىلات ئوچۇق خەت ئېلان قىلىپ، مەخسۇس ئۇيغۇر دەۋاسىغا ياردەم بېرىدىغان بىر مۇنبەر قۇرغانلىقىنى جاكارلىغان.تەيۋەندىن چىقىدىغان بوغۇز ۋاقتى گېزىتى نىڭ 1يانۋاردىكى خەۋىرىگە قارىغاندا، ئىرقىي قىرغىنچىلىققا قارشى ئۇيغۇر مۇنبىرى ناملىق بۇ مۇنبەرنىڭ ئاساسلىق مەقسىتى خىتاينىڭ باستۇرۇشغا ئۇچراۋاتقان ئۇيغۇر جامائىتىنىڭ قىيىنچىلىقىغا دىققەتنى مەركەزلەشتۈرۈش ئىكەن.ئوچۇق خەتتە مۇنداق دېيىلگەن: گەرچە خىتاي ئۇيغۇرلارنىڭ ناھەق مۇئامىلىگە ئۇچرىغانلىقىنى ئىزچىل رەت قىلىپ كەلگەن بولسىمۇ، بىزنىڭ مەيدانىمىز دۇنيا جامائەتچىلىكىنىڭ ئۇيغۇر مەسىلىسىدە سۈكۈتتە تۇرمايدىغانلىقىنى نامايان قىلىدۇ.ئۇلار يەنە مەزكۇر مۇنبەر ئارقىلىق ئۇيغۇر زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچىلارنىڭ كەچمىشلىرىنى ئاشكارىلايدىكەن.ئوچۇق خەتتە، مۇسۇلمان ئەللىرى ۋە دۇنيا جامائىتى ئۇيغۇر مەسىلىسىنى ھەل قىلىش مەيدانىدا چىڭ تۇرۇشقا ھەمدە ئۇيغۇرلارنىڭ ئىنسانىي قەدىر قىممىتىنى خىتايدىن كېلىدىغان ئىقتىسادىي نەپلەرگە تېگىشمەسلىككە چاقىرىلغان.ئوچۇق خەت مالايسىيا ئىسلام تەشكىلاتلىرى مەسلىھەت كېڭىشىنىڭ پرېزىدېنتى موھد ئازمى ئابدۇل ھامىد ۋە ئاسىيا ئۆلىمالار مەجلىسىنىڭ باش كاتىپى ئابدۇل غېنى سامسۇدىن قاتارلىقلارنىڭ ئىمزاسىدا ئېلان قىلىنغان. |
ەلوردادا تۇساۋكەسەرى وتكەن قازاقى اس: ءداستۇر مەن ءدام كىتابى تاعامتانۋ سالاسىنىڭ ماماندارى مەن تەحنولوگتارعا، ەتنوگرافتارعا، سونىمەن قاتار جالپى ۇلتتىق تاعامعا قىزىعۋشىلىق تانىتقان وقىرمان قاۋىمعا ارنالىپ وتىر. اتالعان كىتاپتا قازاق تاعامدارى تۋرالى عاسىرلار بويعى قورشاعان ورتاعا بەيىمدەلۋ تاجىريبەسى جيناقتالىپ، سالتءداستۇر ەرەكشەلىگى رەتىندە كورىنىس تاپقان. وڭىرلەرگە زەرتتەۋ ەكسپەديتسياسىن جونەلتە وتىرىپ، ۇمىتىلۋعا شاق قالعان، ايتسە دە ءالى دە قولدانىستان تۇسپەگەن 200دەن استام تاعام تۋرالى مالىمەت ەل اۋىزىنان جازىپ الىنعان.كىتاپ اۆتورى ەتنوگراف، ۇلتتىق مۋزەيدىڭ حالىق قازىناسى عىلىميزەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ماتەريالدىق ەمەس مۇرالارىنىڭ جەتەكشىسى ءارى ، رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ مۇشەسى ايگەرىم مۇساعاجينوۆا، ال فوتوسۋرەتكە تۇسىرگەن دينارا ءجۇنىسوۆا. سونداياق كىتاپتىڭ جارىق كورۋىنە سەپتىگىن تيگىزگەن ءارى ەكسپەديتسيالىق جۇمىستاردى وتكىزۋگە، كىتاپتىڭ باسىلىپ شىعۋىنا جشس، كومەك قورى، سونىمەن بىرگە راشيد كۇزەمباەۆ، دياس سۇلەيمەنوۆ، بولات سماعۇلوۆ، جاراس ىزعۇلوۆ، جارقىنبەك بەكباۋوۆ، اباي ءجۇنىسوۆ سىندى ازاماتتار ۇلكەن ىقپال ەتكەن. ايگەرىم ءوزىنىڭ كومانداسىمەن بىرگە قازاقستاننىڭ ايماقتارىن تۇگەل ارالاپ شىقتى. قازاق اسحاناسى دەسە كوز الدىمىزعا ەت پەن قۋىرداقتى عانا ەلەستەتەمىز. وسى تۇرعىدا باي مادەنيەتىمىزدى ۇلتتىق تاعامدارىمىز ارقىلى كورسەتۋگە تاماشا مۇمكىندىك تۋدى. كەزىندە اتالعان جوبانىڭ باستاماشىسى بولعان قازاق تۋريزم ۇلتتىق كومپانياسىنا العىسىمىز زور. وسى جولدا جوبانى قولداپ، قازاق مادەنيەتىنىڭ ناسيحاتىنا بەيجاي قارامايتىن بىرقاتار جاناشىر ازاماتپەن تانىستىق، دەگەن رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى جاننا مۇحامەدجانقىزى جارتى جىلدان استام ۋاقىت ىسكە اسىرىلعان ەكسپەديتسيا مەن كىتاپتى دايارلاۋ جۇمىستارىنا اتسالىسقان جاندارعا العىس ءبىلدىردى. بۇل جەكە ءبىر ادامنىڭ عانا ەمەس، ۇلكەن ۇجىمنىڭ ىنتىماعىمەن ىسكە اسىرىلعان دۇنيە. قازىرگى كۇنى ۇلتتىق تاعامدارىمىزدى تانىمال ەتۋ باستى مىندەت. كۇندەلىكتى كۇيبەڭمەن جۇرگەندە دە قاراپايىم ادەتكە اينالدىرىپ، تاعامنىڭ ماڭىزدى ۇلتتىق قۇندىلىق ەكەنىنە نازار اۋدارۋىمىز ءتيىس. ءبىز تەك العاشقى ساتىسىن عانا ىسكە اسىردىق، ونى ءارى قاراي دامىتىپ، كەڭىنەن تاراتۋ كەلەشەكتىڭ ەنشىسىندە، دەگەن ەتنوگراف، كىتاپ اۆتورى ايگەرىم مۇساعاجينوۆا حالىقارالىق دەڭگەيدە تانىمال بولۋى ءۇشىن ۇلتتىق داستارقانىمىزدىڭ الەۋەتى زور دەپ سانايتىنىن جەتكىزدى. ونىڭ ايتۋىنشا، سولتۇستىك ءوڭىر مەن ماڭعىستاۋ ايماعىندا تاعامنىڭ ءوزىن عانا ەمەس، پايدالى قاسيەتتەرىن ۇزاق مەرزىمگە ساقتايتىن ءارى اس ازىرلەۋگە قاتىستى ادىستەر ساقتالعان كورىنەدى. ماسەلەن، سولتۇستىك قازاقستان ايماعىنان جەتكەن وكپە ءسۇت تاعامى ەرەكشە عۇرىپتىق مانگە يە. رەنىش ساقتاعان اعايىنتۋىستىڭ اراسىن جاقىنداستىرىپ، تاتۋلاستىرۋ ءۇشىن، ءيا قانداي دا ءبىر وكپەنازدى تارقاتۋ ماقساتىندا جاسى ۇلكەن ايەل ادام ازىرلەيتىن بولعان. اقساقالى بار ۇلكەن اۋلەت بەرەكەبىرلىكتى نىعايتۋ ءۇشىن توڭتەرىس جۇرگەن اعايىندى شاقىرىپ، وسى تاعامدى الدىنا تارتقان. تاعامدى ازىرلەۋ وتە قاراپايىم، ول ءۇشىن وكپەنى وڭەشىمەن الىپ، وڭەش ارقىلى وكپەنى سۇتپەن تولتىرادى. وڭەشتى بايلاپ، باياۋ وتتا ءبىر ساعاتتاي پىسىرەدى. جالپى، ءداستۇرلى اساۋقات حالىق ومىرىندە ماڭىزدى ورىن العانى سونشالىق، قوناققا كورسەتىلەر سىي قۇرمەتتىڭ باسى عانا ەمەس، اۋىزبىرشىلىك پەن بەرەكەبىرلىكتىڭ بەلگىسى سانالعان. قولىنان ءدام تاتۋ، ءدام تۇزى جاراسىپ، دامنەن ۇلكەن ەمەس دەگەن سىندى تىركەستەر ارقىلى سالتجورالارمەن تىعىز استاسىپ جاتقانىن بايقايمىز. بالالىق شاقتاعى ەڭ اياۋلى ەستەلىكتەرىمىز تۋعان ءۇيدىڭ قابىرعاسىندا ازىرلەنگەن تاعامنىڭ دامىمەن بايلانىستى ەكەنى راس. ۇسىنىلعان البوم قيماس شاقتارعا قايتا ورالۋعا، ەندى بىرەۋلەرگە تاعام ازىرلەۋ ىسىندە جاڭاشا وي سالادى دەگەن سەنىمدەمىز، دەيدى كىتاپ اۆتورى ايگەرىم مۇساعاجينوۆا. |
كەنتتە تۇرۇشلۇق خىزمەت ئەترىتى باقمىچىلىق كەسپىي كوپىراتىپى قۇرۇپ، كەنت ئاھالىلىرىنى نامراتلىقتىن قۇتۇلۇپ بېيىش يولىغا يېتەكلىدى20181206 15:45:03 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىبۇ يىل كىرگەندىن بۇيان، خوتەن شەھىرنىڭ شورباغ يېزا ئايدىڭكۆل كەنتى پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ شۇجىسى، كەنت ئاھالىلار كومىتېتىنىڭ مۇدىرى مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەت كەنت پارتىيە ياچېيكىسى ۋە كەنت ئاھالىلار كومىتېتى بەنزىسىنى يېتەكلەپ، ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش بويىچە كەنتتە تۇرۇشلۇق خىزمەت ئەترىتىگە ماسلىشىپ، زېھنىنى كەنت ئاھالىلىرىنى نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇشقا مەركەزلەشتۈرۈپ، توغرا تەدبىر قوللىنىپ، كەنت ئاھالىلىرىنىڭ كۆكتات پارنىكىنى راۋاجلاندۇرۇشىغا تۈرتكە بولۇپ، باقمىچىلىق كەسپىي كوپىراتىپى قۇرۇپ، كەنت ئاھالىلىرىنى نامراتلىقتىن قۇتۇلۇپ بېيىش يولىغا يېتەكلىدى.خوتەن شەھىرىنىڭ شورباغ يېزا ئايدىڭكۆل كەنتى پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ شۇجىسى، كەنت ئاھالىلار كومىتېتىنىڭ مۇدىرى مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەتنىڭ كۆكتات پارنىكىدا، موگۇلارنىڭ ئۆسۈشى كىشىنى خۇشال قىلاتتى. بۇ كەنتتىكى 180 كۆكتات پارنىكى ئىچىدە موگۇ ئۆستۈرۈلگەن تۇنجى ئۈلگىلىك پارنىك ئىدى. بۇ يىل5 ئايدىن ھازىرغىچە، مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەتنىڭ تۈرتكىسىدە، پۈتۈن كەنتتىكى ئارخىپ تۇرغۇزۇلۇپ كارتا بېجىرىلگەن 22 نامرات ئائىلە پارنىكتا موگو ئۆستۈرۈپ، ئوتتۇرىچە كىرىمىنى 10 مىڭ يۈەندىن ئاشۇردى. مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەت مۇنداق دېدى: ئىلگىرى، كەنت ئاھالىلىرى پارنىكتا پەقەت بەسەي، پىياز تېرىپ پۇل تاپاتتى. كەنت پارتىيە ياچېيكىسى ۋە كەنت ئاھالىلار كومىتېتى شۇنىڭدەك كەنتتە تۇرۇشلۇق خىزمەت ئەترىتى تەكشۈرۈش ئارقىلىق، موگونىڭ بازار ئەھۋالىنىڭ ياخشى ئىكەنلىكىنى بايقىدۇق. ئەمما، موگونى كۆپچىلىك تېرىپ باقمىغاچقا، تېرىشقا جۈرئەت قىلالمىدى. پارتىيە ئەزاسى ۋە كەنت پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ شۇجىسى بولۇش سۈپىتىم بىلەن باشلامچىلىق رولۇمنى جارى قىلدۇرۇشۇم كېرەك. شۇنداق قىلغاندىلا كەنت ئاھالىلىرى بىز بىلەن بىللە ئىشلەيدۇ. ئايدىڭكۆل كەنتى ئېغىر نامرات كەنت بولۇپ، 128 نامرات ئائىلىگە ئارخىپ تۇرغۇزۇلۇپ كارتا بېجىرىلگەنىدى. مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەت بۇ نامرات ئائىلىلەرنىڭ نامراتلىقتىن تېزرەك قۇتۇلۇشىغا ياردەم بېرىش ئۈچۈن، بۇ يىل9 ئايدا، يەنە كەنتتىكى باقمىچىلىق چوڭ ئائىلىسى ئابلا مەخمۇتنى سەپەرۋەر قىلىپ، بەخت باقمىچىلىق كەسپى ھەمكارلىق كوپىراتىپىنى قۇرۇپ، 25 نامرات ئائىلىنىڭ 50 كالىسىنى ۋاكالىتەن باشقۇردى. ھەر بىر كالىغا يىلدا تەخمىنەن مىڭ يۈەن پايدا تەقسىم قىلىنىدىغان بولدى. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، يەنە 8 نامرات ئاھالىنى كوپىراتىپتا ئىشقا ئورۇنلاشتۇردى. ئابلا مەخمۇت مۇنداق دېدى: كەنت ئاھالىلار كومىتېتى ۋە خىزمەت ئەترىتىنىڭ قوللىشى بىلەن ھەمكارلىق كوپىراتىپىمىز ھازىر نورمال ئىزغا چۈشۈپ، بوردالغان كالىلارنى سېتىپ چىقىرىپ، ئاندىن موزاي سېتىۋېلىپ داۋاملىق بوردايدىغان بولدۇق. كەنت پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ شۇجىسى كوپىراتىپىمىزغا ئالاھىدە كۆڭۈل بۆلۈپ، ئوغۇت شىركىتىنىڭ قەرەللىك ھالدا كوپىراتىپقا كېلىپ كالا تېزىكىنى توشۇپ كېتىشى، بىر ئاپتوموبىل كالا تېزىكىگە مىڭ يۈەن بېرىشىنى ئورۇنلاشتۇردى. كوپىراتىپنى ياخشى باشقۇرۇپ، ئەزالارنى نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇشقا ئىشەنچىم بار.كەنت ئاھالىسى ئامىنە ئىمىن ئايدىڭكۆل كەنتىدىكى ئارخىپ تۇرغۇزۇلۇپ كارتا بېجىرىلگەن نامرات ئائىلە بولۇپ، ئۇزۇندىن بۇيان ئائىلىسىدە بالىسىنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئېلىپ كەلگەنىدى. مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەت بۇنىڭغا قارىتا، كەنتتىكى ئەھۋالى ئوخشىشىپ كېتىدىغان بەش نامرات ئائىلىنى تەشكىللەپ، ئۇلارنىڭ ئائىلە كىرىمىنى ئاشۇرۇش ئۈچۈن، شورباغ يېزىسىدىكى 30 كۋادرات مېتىرلىق ئىجارە ھەققى كەچۈرۈم قىلىنىدىغان دۇكاندا ھەر خىل پاسوندىكى ئاياغ سېتىشنى قولغا كەلتۈردى. ئامىنە ئىمىن مۇنداق دېدى: ياچىيكا شۇجىسى بىزگە ئاياللار ئۆز كۈچىگە تايىنىپ ئۆزىنى كۈچەيتىشى كېرەك. بۇرۇنقىغا ئوخشاش تۇرمۇش كەچۈرسەڭلار بولمايدۇ دېدى. مەن ھازىر ھەر كۈنى دۇكانغا بېرىپ ئاياغ ساتىمەن، تىجارىتىم بارغانسېرى ياخشىلىنىۋاتىدۇ. دۇكاندىن باشقا، يەنە ھەر قايسى كەنتلەرنىڭ بازارلىرىغا بېرىپ ئاياغ ساتىمەن. ھازىر، ئايدا 1 مىڭ 500 يۈەن ئەتراپىدا كىرىم قىلالايمەن.مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەتئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش بويىچە كەنتتە تۇرۇشلۇق خىزمەت ئەترىتىنىڭ كەنت ئاھالىلىرىنى نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇپ، كىرىمنى ئاشۇرۇشقا يېتەكلىشىگە پۈتۈن كۈچ بىلەن ماسلىشىش بىلەن بىللە، يەنە كەنت ئاھالىلىرىگە ئەمەلىي ئىش قىلىپ بېرىشكە ئەھمىيەت بېرىپ، يېزا ئۇل ئەسلىھە قۇرۇلۇشىنى پائال ئىلگىرى سۈرۈپ، كەنت قىياپىتىنى ئومۇميۈزلۈك تۈزەپ، زامانىۋى مەدەنىي تۇرمۇش ئۇسۇلىنى تەشەببۇس قىلدى. ھازىر، ئايدىڭكۆل كەنتىدىكى كەنت دەرىجىلىك يول مۇساپىسى تېخىمۇ ئۇزاردى، قۇياش ئېنېرگىيەلىك يول چىراغلىرىنىڭ ھەممىسى ئورنىتىلىپ بولدى. پۈتۈن كەنت رەتلىك ھەم چىرايلىق بولۇپ كەتتى. مەتتۇرسۇن غوجىئەخمەت مۇنداق دېدى: خىزمەت ئەترىتىنىڭ ياردىمىدە، كەنتىمىزدە زور ئۆزگىرىش بولدى. ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇشنى ئىلگىرى سۈرۈش، كۆكتات پارنىكى ۋە باقمىچىلىق ھەمكارلىق كوپىراتىپىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ئارقىلىق، كەنت ئاھالىلىرىنىڭ نامراتلىقتىن قۇتۇلۇش ئېڭى كۈچەيدى. كەنت كادىرلىرىنىڭ خىزمەت ئىقتىدارى كۆرۈنەرلىك ئۆستى. بىز داۋاملىق تىرىشىپ، ساپايىمىزنى يۇقۇرى كۆتۈرۈپ، دېھقانلارنى بالدۇرراق نامراتلىقتىن قۇتۇلۇپ بېيىشقا يېتەكلەيمىز. |
2020.04.17 17:51 مەنبە: خەلق تورىخەلق تورى ئۇيغۇرچە قانىلىنىڭ 17 ئاپرېل بېيجىڭدىن بەرگەن تېلېگراممىسى: دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ 16 چېسلا رۇسىيە زۇڭتۇڭى پۇتىن بىلەن تېلېفونلاشتى.شى جىنپىڭ مۇنداق دەپ كۆرسەتتى: نۆۋەتتە يېڭى تاجسىمان ۋىرۇسلۇق ئۆپكە ياللۇغى يۇقۇمى پۈتۈن دۇنيادا يامرىماقتا، ھەرقايسى دۆلەتلەر يۇقۇمغا تاقابىل تۇرۇشتا مۈشكۈل ۋەزىپىگە دۇچ كەلمەكتە. بىز بىر ئاي ئىچىدە ئىككى قېتىم تېلېفونلىشىپ، يۇقۇمنىڭ ئالدىنى ئېلىش، تىزگىنلەش ھەمكارلىقىنى يەنىمۇ ياخشى قانات يايدۇرۇش توغرىسىدا پىكىر ئالماشتۇرۇپ، جۇڭگورۇسىيە مۇناسىۋىتىنىڭ يۇقىرى سەۋىيەسىنى يەنە بىر قېتىم نامايەن قىلدۇق. سىز يۇقۇمغا تاقابىل تۇرۇش خىزمىتىنى ئۆزىڭىز ئورۇنلاشتۇرۇپ ۋە قوماندانلىق قىلىپ، بىر قاتار كۈچلۈك ئالدىنى ئېلىش، تىزگىنلەش تەدبىرلىرىنى چىقاردىڭىز. ئىشىنىمىزكى، سىزنىڭ قەتئىي رەھبەرلىكىڭىزدە، رۇسىيە يۇقۇمنىڭ يامرىشىنى جەزمەن ئىمكانقەدەر تېزدىن تىزگىنلەپ، خەلقنىڭ ھاياتى بىخەتەرلىكى ۋە تەن ساغلاملىقىغا كاپالەتلىك قىلىپ، ئىقتىساد ۋە جەمئىيەت تەرەققىياتىنى ئەسلىگە كەلتۈرەلەيدۇ.شى جىنپىڭ مۇنداق دەپ تەكىتلىدى: جۇڭگو بىلەن رۇسىيەنىڭ تاغدەريالىرى تۇتىشىپ تۇرىدۇ، ئىككى دۆلەت خەلقى قەلبداش. جۇڭگو يۇقۇمغا تاقابىل تۇرۇۋاتقان ئەڭ قىيىن پەيتتە رۇسىيە پۈتۈن كۈچى بىلەن ھەمدەم بولدى، بۇنى ئېسىمىزدە چىڭ ساقلايمىز. بۇ بىرقانچە كۈندە، جۇڭگو ھۆكۈمىتى ئەۋەتكەن داۋالاش مۇتەخەسسىسلىرى گۇرۇپپىسى موسكۋادا پائال خىزمەت قىلىپ، رۇسىيە بىلەن يۇقۇمغا تاقابىل تۇرۇش تەجرىبىلىرىدىن ئورتاقلىشىۋاتىدۇ. جۇڭگو رۇسىيەنى بىر تۈركۈم ياردەم ماددىي ئەشيالىرى بىلەن تەمىنلىدى ھەمدە رۇسىيەنىڭ جۇڭگودىن يۇقۇمغا تاقابىل تۇرۇش داۋالاش ماددىي ئەشيالىرىنى سېتىۋېلىشىغا پائال ياردەملەشتى. جۇڭگو رۇسىيەنى داۋاملىق تۈردە قەتئىي قوللايدۇ. رۇسىيەدىكى جۇڭگو پۇقرالىرى ئۈچۈن رۇسىيەنىڭ قىلغان ئىجابىي خىزمەتلىرىگە رەھمەت ئېيتىدۇ. ئىشىنىمىزكى، رۇسىيە چوقۇم جۇڭگو پۇقرالىرىنىڭ رۇسىيەدىكى نورمال خىزمەت ۋە تۇرمۇشىغا بۇرۇنقىدەكلا كاپالەتلىك قىلىدۇ. شى جىنپىڭ مۇنداق دەپ تەكىتلىدى: يۇقۇمنى سىياسىيلاشتۇرۇش ۋە بەلگىلەشتۈرۈش خەلقئارا ھەمكارلىققا پايدىسىز، جۇڭگو بىلەن رۇسىيە ھەمكارلىشىپ، يەرشارى ئاممىۋى سەھىيە بىخەتەرلىكىنى بىرلىكتە قوغدىشى كېرەك. |
سەئۇدىنىڭ پايتەختى رىيادقا باشقۇرۇلىدىغان بومبا چۈشتى سالام دۇنياسەئۇدىنىڭ پايتەختى رىيادقا باشقۇرۇلىدىغان بومبا چۈشتىئېلان قىلغۇچى: ۋاقتى: 2017يىل 7فېۋرال زىيارەت: 343ئىران يادرو كېلىشىمىگە قارشى تۇرىدىغان يېڭى ئامېرىكا ھۆكۈمىتى ئىشقا چۈشكەندىن بۇيان، يەمەندىكى ئىچكى ئۇرۇش بارغانسىرى ئەۋجىگە چىقتى. يەمەندىكى ھۇسى قوراللىقلىرى بۈگۈن ئىراندا ئىشلەنگەن سكود سىنارەتى بىلەن سەئۇدى ئەرەبىستاننىڭ پايتەختى رىيادقا ھۇجۇم قىلدى. ساباھ خەۋەر ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋىرىدە ھۇسى باياناتچىسىنىڭ سۆزىنى نەقىل كەلتۈرۈپ، ھۇجۇمنىڭ بىر قېتىملىق ئۇتۇقلۇق بولغان دەل تېگىدىغان، ئۇزۇن مۇساپىلىق باللىستىك سىنارەد سىنىقى بولغانلىقىنى ئىلگىرى سۈردى.پايتەخت رىياد تىگىش دائىرىسى ئىچىدەھۇسىلارنىڭ باياناتىدا، شۇنى بىلدۈرۈشنى خالايمىزكى، سەئۇدى ئەرەبىستاننىڭ پايتەختى ئەمدى سىنارەدلىرىمىزنىڭ تېگىش دائىرىسى ئىچىدىدۇر ۋە ئاللاھ خالىسا بۇنىڭ داۋامى تېخىمۇ زور بولىدۇ. دېيىلدى. بۇ ھۇجۇم سەئۇدى تۇپراقلىرىدا بىر ھەپتە ئىچىدە قىلىنغان ئىككىنچى قېتىملىق باشقۇرۇلىدىغان سىنارەد ھۇجۇمى بولدى. سەئۇدى دائىرىلىرى ھەربىي لاگىرنىڭ ھۇجۇمغا ئۇچرىغانلىقىنى يالغانغا چىقاردى. سەئۇدى مۇداپىئە مىنىستىرى مۇھەممەد بىن سالمان ھۇجۇم سائەتلىرىدە يەمەن پرېزىدېنتى ھادى بىلەن كۆرۈشۈۋاتاتتى.بىرىنچى نومۇرلۇق تېررور قوللىغۇچىسىبۇ يېڭى ھۇجۇم ئىران بىلەن تۈزۈلگەن يادرو كېلىشىمىگە قارشى تۇرىدىغان دونالد ترامپ باشچىلىقىدىكى ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ئىراننى بىرىنچى نومۇرلۇق تېرور يۆلەنچۈكى دەپ ئېلان قېلىشىدىن كېيىن بولدى. ئامېرىكا پرېزىدېنتى دونالد ترامپ فوكس خەۋەرلىرى تېلېۋىزىيەسىدە تارقىتىلغان يۈزتۇرانە سۆھبەتتە ئىران بىرىنچى نومۇرلۇق تېررورچى دۆلەتتۇر، ھەر تەرەپكە پۇل ۋە قورال ئەۋەتىدۇ. دېگەندەك ئىبارىلەرنى ئىشلەتتى.زۇكار ئارىلى بوركان 1 بىلەن ئۇرۇلدىھۇسىلارنىڭ سەئۇدى ئەرەبىستانغا بولغان ھۇجۇملىرى ئەدەب كېتىۋاتىدۇ. 31 يانۋاردا قىزىل دېڭىز زۇكار ئارىلىدىكى سەئۇدى ئەرەب بىرلەشمە ئەمىرلىكى ھەربىي بازىسىغا سكود سىنارىتىدىن ئۆزگەرتىپ ياسالغان بوركان 1 سىنارەتى بىلەن قىلىنغان ھۇجۇمدا بىرلەشمە ئارمىيەدىن 80 ئەسكەرنىڭ ئۆلگەنلىكى ئىلگىرى سۈرۈلگەنىدى.باشقۇرۇلىدىغان سىنارەد مەككە ئاسمىنىدىن ئۇچۇپ ئۆتتىئۆتكەن يىل نويابىردا، ھۇسىلارغا تەۋە بىر باللىستىك سىنارەد مەككە ئاسمىنىدىن ئۇچۇپ ئۆتۈپ، جىددە شەھىرىگە ھۇجۇم قىلغانىدى. يەمەندىن كۆتۈرۈلگەن سىنارەد مەككىگە 65 كىلومېتىر يىراقلىقتا بىرلەشمە ئارمىيە تەرىپىدىن توسۇپ قېلىنغان ئىدى.قورال ياراغ ئامبىرى ئاشكارىلاندىيەكشەنبە كۈنى يۇتيۇبقا يۈكلەنگەن بىر ۋىدېئودا، يەر ئاستىدا ساقلانغان نۇرغۇن ھۇسى سىنارەدلىرى ئاشكارىلانغان ئىدى. ھۇسىلارنىڭ يەمەندىكى توپىلاڭ جەريانىدا قولغا كىرگۈزگەن سكود سىنارەدلىرى ئىرانلىق ئېنژىنىرلار تەرىپىدىن ئۆزگەرتىلىپ، بوركان 1 دەپ ئاتالدى. يەنە بىر تەرەپتىن، ئىران فارس ئاگېنتلىقى ھۇسىلارنىڭ ئىراندا ياسالغان زىلزال 2 باللىستىك سىنارەدلىرى بىلەن 4 فىۋرالدا پايتەخت ساناغا ھۇجۇم قىلغانلىقىنى خەۋەر قىلغانىدى.ئىراندىكى دائىش ھۇجۇمى دائىشقا قېتىلغان نېمىس قىزى قولغا چۈشتى رۇسىيەدىن ئامېرىكىغا ھەيۋە سۈرىيەنى كۈچلەندۈرىمىز سەئۇدىنىڭ ۋىزا ۋە ئىقامىتىنى بىجىرىمىز ئامېرىكىنىڭ سۈرىيەگە سىنارەد يۆتكىشى بىخەتەر بۆلگە تەييارلىقىدۇر قاتار كرىزىسىدە غەرب تار يەردە قىستىلامدۇ؟ |
8 ايدا سايكەس مەزگىلدەگىدەن ءسال تومەندەدىحالىق تورابى8 ايدا سايكەس مەزگىلدەگىدەن ءسال تومەندەدى2020.09.10 14:34 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابىحالىق گازەتى، 9 ايدىڭ 9 كۇنى، بەيجيڭ ءتىلشى لۋ يانان. مەملەكەتتىك ساناق مەكەمەسى 9 ايدىڭ 9 كۇنى جاريالاعان 8 ايداعى بۇكىل ەلدەگى تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعا كورسەتكىشى مەن ونەركاسىپ ونىمدەرىنىڭ زاۆودتان شىعۋ باعا كورسەتكىشى ساندى مالىمەتىندە كورسەتىلۋىنشە، جەر جەر پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىم، ورنالاستىرۋلارىن بەلسەندىلىكپەن دايەكتى تياناقتاندىرعان، ىندەتتەن ساقتانۋ تىزگىندەۋ جانە ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ قىزمەتىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋدىڭ ونىمدىلىگى كورنەكتى بولعان، بازاردىڭ قامداۋ قاجەتسىنۋى جالپى جاقتان تەڭەسكەن. 8 ايدا سايكەس مەزگىلدەگىدەن 2.4 ارتىپ، ارتۋ مولشەرى ءسال تومەندەگەن؛ سايكەس مەزگىلدەگىدەن 2.0 تومەندەپ، تومەندەۋ مولشەرى ءۇرتىس تارايعان.نازار اۋدارارلىعى، 8 ايدا ازىق تۇلىككە جاتپايتىن ونىمدەردىڭ باعاسى ساقينا ءتارىزدى كورسەتكىش بويىنشا الدىڭعى ايداعى تەڭ ماننەن 0.1 جوعارىلاۋعا بۇرىلىس جاساعان، بۇل بيىل 2 ايدان بەرگى تۇڭعىش رەتكى جوعارىلاۋ سانالىپ، دىڭ شامامەن 0.09 پايىز ارتۋىنا ىقپال جاساعان. ازىق تۇلىككە جاتپايتىن ونىمدەردىڭ ىشىندە جازدىق دەمالىستا جولاۋشى سانى كوبەيىپ، ۇشاق بەلەتى مەن قوناق ءۇيدىڭ باعاسى جەكە جەكە 7.3 جانە 2.1 جوعارىلاعان.8 ايدا ازىق تۇلىك جانە ەنەرگيا باعاسىن شىعارىپ تاستاعانداعى وزەكتى سايكەس مەزگىلدەگىدەن 0.5 ارتىپ، ارتۋ مولشەرى الدىڭعى ايداعىمەن ۇقساس بولعان. مەجەگە قاراعاندا، 8 ايدا سايكەس مەزگىلدەگىدەن 2.4 ارتۋ مولشەرىنىڭ ىشىندە وتكەن جىلعى باعا وزگەرىسىنىڭ سوڭعى ىقپالى شامامەن 2.1 پايىز، جاڭادان وسكەن باعانىڭ ىقپالى 0.3 پايىز بولعان. |
ئەخمەتجان قاسىمىنىڭ كاتىپى ئابدۇرېشىت ئىمىننىڭ رەپىقىسى رىزۋانگۈل خانىم. ۋاقتى ۋە ئورنى ئەنىق ئەمەسئەخمەتجان قاسىمىنىڭ كاتىپى ئابدۇرېشىت ئىمىننىڭ رەپىقىسى رىزۋانگۈل خانىمنى ئاخىرقى سەپەرگە ئۇزۇتماقتا. 2020يىلى 20ماي، قىرغىزىستان. ئەخمەتجان قاسىمىنىڭ كاتىپى ئابدۇرېشىت ئىمىننىڭ رەپىقىسى رىزۋانگۈل خانىمنىڭ ئەۋلاتلىرى. 2020يىلى 20ماي، قىرغىزىستان. 20ماي كۈنى قىرغىزىستاندىكى ئۇيغۇر جامائەتچىلىكى شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىگە خىزمەت قىلغان ۋەتەنپەرۋەرشائىر ئابدۇرېشىت ئىمىننىڭ رەپىقىسى ۋە تونۇلغان ئۇيغۇر زىيالىيسى، ئىتتىپاق گېزىتىنىڭ باش مۇھەررىرى ئەكبەرجان باۋۇدۇنوفنىڭ ئانىسى رىزۋانگۈل ئەخمەتجاننى باقى دۇنياغا ئۇزاتتى.رىزۋانگۈل خانىمنىڭ يولدىشى ئابدۇرېشىت ئىمىن 1949يىلى 8ئايدا مىللىي ئازادلىق ئىنقىلاب رەھبىرى ئەخمەتجان قاسىمى قاتارلىقلار بىلەن بىرگە قازاغا ئۇچرىغان بولۇپ، ئۇ ئەينى ۋاقىتتا ئىتتىپاق ئاخبارات ئىشخانىسىنىڭ مەسئۇل خادىمى ئىدى. ئابدۇرېشىت ئىمىن تونۇلغان شائىر ۋە ئىنقىلابى شەرقىي تۈركىستان گېزىتى نىڭ مۇخبىرى بولۇپ، ئۇنى ئەخمەتجان قاسىمى كۆپ جايلارغا ئۆزى بىلەن بىرگە خىزمەتكە ئېلىپ بارغانىدى.رىزۋانگۈل خانىم ئابدۇرېشىت ئىمىننىڭ قازاسىدىن كېيىن پەرزەنتلىرىنى ئۆزى بېقىپ ئۆستۈرگەنىدى. رىزۋانگۈل ھاجىم ئەخمەتجان قىزى 1925يىلى غۇلجا شەھىرىدە ھۈنەرۋەن ئائىلىسىدە تۇغۇلغان. ئۇ دەسلەپ دىنىي مەكتىپىدە ئوقۇپ، كېيىن بوغالتىرلىق دەرسلىرىنى تۈگىتىپ غۇلجا شەھىرىدىكى گىلەم فابرىكىسىدا بوغالتىر بولۇپ ئىشلىگەن.1949يىلى رىزۋانگۈل خانىم، يولدىشى ئابدۇرېشىت ئىمىن شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىنىڭ رەھبەرلىرىدىن ئەخمەتجان قاسىمى، گېنېرال ئىسھاقبېك مۇنونوف قاتارلىقلار بىلەن بىرگە ھازىرغىچە سىرلىق ۋەقە دەپ قارىلىۋاتقان ئايروپىلان پاجىئەسىدە قازا قىلغاندا ھامىلىدار بولۇپ، ئۇ ئۈچ كىچىك پەرزەنتى بىلەن قالغانىدى.1961يىلى رىزۋانگۈل ھاجىم تۆت بالىسى بىلەن سابىق سوۋېت ئىتتىپاقىغا كۆچۈپ چىقىپ بىشكەك شەھىرىگە ئورۇنلاشقان. ئۇ، بىشكەك شەھىرىدە زاۋۇتفابرىكىلىرىدا ئىشلەپ باللىرىغا ئىلىم تەربىيەسى بېرىپ، ئۇلارنى دادىسىغا ئوخشاش مىللەتپەرۋەر روھتا تەربىيەلىدى. بۇ ھەقتە رادىئو زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغان ئىتتىپاق گېزىتىنىڭ مۇھەررىرى رەھىمجان ھاپىزى ئەكبەرجان باۋۇدۇنوف ۋە ئائىلىسىگە چوڭقۇر تەزىيە بىلدۈرۈپ، مەرھۇمەنى قەھرىمان ئانا دەپ تونۇيدىغانلىقىنى تەكىتلىدى.شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى دەۋرىدە تۇغۇلغان گۈلبۇستان ئابدۇرېشىت، يەنى رىزۋانگۈل ھاجىمنىڭ قىزى زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ئۆزىنىڭ مەرھۇم ئاتائانىسىدىن غۇرۇرلىنىدىغانلىقىنى، ئانىسىنىڭ ئۆزلىرىنى مۇھاجىرەتتە قانچىلىك قىيىنچىلىقلار بىلەن بېقىپ چوڭ قىلغانلىقىنى بايان قىلدى.قىرغىزىستان ئۇيغۇرلىرى ئىتتىپاق جەمئىيىتىنىڭ رەئىسى ئەسقەر قاسىموف ئىتتىپاق گېزىتىنىڭ باش مۇھەررىرى، پەلسەپە پەنلەرنىڭ كوندىدات دوكتورى ئەكبارجان باۋۇدۇنوف ۋە ئۇنىڭ ئائىلىسىگە چوڭقۇر تەزىيە بىلدۈردى.رىزۋانگۈل ھاجىمنىڭ ئوندىن ئوشۇق نەۋرە ۋە يىگىرمىدىن ئوشۇق چەۋرىسى قالدى.رىزۋانگۈل خانىم شەرقىي تۈركىستان ئىنقىلابىغا قاتناشقان تارىخىي شاھىتلار ئىچىدىكى ئەڭ ئاخىرقىلارنىڭ بىرى بولۇپ، ھازىر بىشكەك ۋە ئالمۇتا شەھەرلىرىدە 19441949يىللىرىدىكى ئىنقىلابقا قاتناشقان كىشىلەر ناھايىتى ساناقلىقلا قالغان. |
12532 رەتكورسەتىلدى وزگەرتۋسىرداريا وزەنىندە جىلانبالىق دەگەن بار. تۇرقى دا، ءتۇسى دە وزگەشە ونى بايىرعى بالىقشىلار ونشالىقتى قادىرلەي بەرمەيتىنىن بايقايتىنبىز. ءتىپتى ءتۇرى الاشۇبار جىلانعا ۇقسايتىن وسى ءبىر تىرشىلىك يەسىنىڭ وزەندە قاشان پايدا بولعانىن تاپ باسىپ ايتا الاتىندار دا از.جىرتقىش بالىقتار قاتارىنا جاتاتىن جىلانبالىق وتە جانسەبىلدىگىمەن وزگە تۇقىمنان ەرەكشەلەنىپ تۇرادى. قايبىر جىلى جىگىتتەرمەن بالىققا بارىپ، قارماققا العاش ىلىنگەن وسى بالىقتى جاعاعا لاقتىرا سالعانىمىز بار. ەت ءپىسىرىم ۋاقىتتان كەيىن قايتىپ كەلگەنىمىزدە جالاڭاياق جۇرسەڭ جان شىداتپايتىن ىستىق قۇمدا ولجامىزدىڭ ءالى جىبىرلاپ جاتقانىن كورىپ جاعامىزدى ۇستاعانبىز. كەيىن وسى جۇمباقتاۋ تىرشىلىك يەسى تۋرالى مالىمەت ىزدەدىك. مىنا ءبىر دەرەك شالقامىزدان تۇسىرە جازدادى: بۇل بالىقتىڭ كەيبىر ءتۇرى قۇرعاقتا 4 تاۋلىككە دەيىن تىرشىلىك ەتە بەرەدى ەكەن. سۋدان شىعىپ، جاعالاۋداعى كوككە جايىلىپ كەلەتىندەرى دە كەزدەسەدى دەيدى.تەز كوبەيىپ، وزگە بالىقتاردىڭ تۇقىمىن تۇزداي قۇرتاتىن جىلانبالىققا ءبىراز ەل بارەكەلدى دەي قويمايدى. بۇل جىرتقىش اقشتىڭ مەريلەند، فلوريدا، كاليفورنيا شتاتتارىندا جەرگىلىكتى يحتيوفاۋناعا زاردابى كوپ دەپ تانىلعان. ءبىراز جىلداردان بەرى ولاردىڭ قاتارىنا دجوردجيا شتاتى تا قوسىلدى.سونىمەن بۇل بالىق سىردارياعا قايدان جانە قاشان كەلدى؟ مىنا ۇيدەن شىقپاي، وقشاۋلانۋدىڭ ارقاسىندا بۇل سۇراقتىڭ دا جاۋابىن تاپتىق. ەگەمەن قازاقستان گازەتىنىڭ بىلتىرعى ءبىر عاسىرلىق بەلەسىنە وراي ءجۇز جىلدىق جىلناما اتتى بەستومدىق شىعارعانىن بىلەسىزدەر. باس باسىلىمنىڭ وكىلى رەتىندە وسى قۇندى جيناق ءبىزدىڭ دە قولىمىزعا تيگەن. تالاي جىلدان بەرى باستى قاتىرعان ساۋالدىڭ جاۋابى وسى جيناقتان تابىلدى. تورتەۋىن تۇگەسىپ، بەسىنشى تومىن ورتالاي بەرگەندە جىلان باستى بالىق دەگەن ماتەريالعا كوزىمىز ءتۇستى. 1965 جىلى 27 ناۋرىزدا جاريالانعان ماقالادا سىر بويىنداعى كولدەردىڭ بىرىندە بالىق اۋلاپ جۇرگەندەردىڭ تورىنا كۇتپەگەن جەردەن ءتۇسى وزگەشە ءبىر بالىق تۇسكەنى جازىلىپتى. الگىنىڭ قانداي تىرشىلىك يەسىن ەكەندىگىن سۋ تەرەڭىن تالاي سۇزگەن بايىرعى بالىقشىلار دا، بالىق ءتۇرىن زەرتتەۋمەن اينالىساتىن ماماندار دا تاپ باسىپ ايتا الماپتى. اقىرى ەنتسليكوپەدياعا قاراپ، مۇنىڭ قيىر شىعىستاعى حانكو كولىندە تىرشىلىك ەتەتىن جىلان باستى بالىق ەكەنىن انىقتاپتى. بىراق سول جولى ونىڭ سىر بويىنا قالاي كەلگەنى اقىرى بەلگىسىز كۇيدە قالسا كەرەك.كوپتەن جاۋابىن ىزدەگەن ماسەلەنىڭ ءبىر ۇشى قولىمىزعا ىلىككەسىن ءارى قاراي ىندەتە تۇستىك. 1960 جىلدىڭ باسىندا ماسكەۋدەگى حايۋاناتتار باعىنان جىلانبالىقتىڭ ءجۇز شاقتى شاباعى وزبەكستانداعى قالعان شىرشىق بالىق شارۋاشىلىعىنا جەتكىزىلگەن دەسەدى. ءوسىمتال بالىق از جىلدا كۇرت كوبەيىپ، توعاننان وزەنگە كوشىپتى. سىرداريانىڭ بويىمەن ارالعا قاراي سىرعىعان جىلانبالىعىڭىز وسىلايشا از جىلدا وڭىردەگى بارلىق ايدىندى ەركىن يەلەنىپ العان كورىنەدى. ايتپاقشى، وسىدان 56 جىل بۇرىن وسى جىرتقىشتىڭ بالقاش كولىن دە باسىپ بارا جاتقانى جايلى جەرگىلىكتى بالىقشىلار دابىل قاققانى دا ەسىمىزدە.جىلان باستى بالىقتىڭ سىر بويىنا كەلۋ تاريحى جايلى ءبىزدىڭ بىلگەنىمىز وسى بولدى. |
قازاقستاننىڭ ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى ماعزۇم مىرزاعاليەۆ سەيسەنبى كۇنى ارسەلورميتتال كومپانياسىنىڭ ۆيتسەپرەزيدەنتى ۆيجاي گويال مىرزامەن كەزدەستى.كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار كومپانيا وتكىزەتىن تابيعاتتى قورعاۋ ءىسشارالارىن، سونداياق ەميسسيالاردىڭ اسىپ كەتۋى بويىنشا جاقىندا ورىن العان وقيعانى تالقىلادى.اڭگىمە بارىسىندا مينيستر تەمىرتاۋ اتموسفەراسىنىڭ لاستانۋ دەڭگەيى بۇگىنگى تاڭدا ەلدىڭ باستى ەكولوگيالىق پروبلەمالارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى.م.مىرزاعاليەۆتىڭ مالىمەتىنشە، جىل سايىن ارسەلور ميتتال تەمىرتاۋ اق مەتاللۋرگيالىق كەشەنىنەن اتموسفەرالىق اۋاعا 230 مىڭ توننادان استام لاستاۋشى زاتتار شىعارىلادى، بۇل قالانىڭ ءاربىر تۇرعىنىنا بالالار مەن ايەلدەردى قوسا العاندا شامامەن 11 توننا لاستاۋشى زاتتاردان كەلەدى.ەكولوگيا مينيسترلىگىنىڭ باسشىسى كومپانيا جۇزەگە اسىرىپ جاتقان تابيعاتتى قورعاۋ ءىسشارالارىن ءتيىمسىز دەپ اتادى.كاسىپورىندا تەك قاعاز جۇزىندە جانە كوز بوياۋشىلىق ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىن تيىمدىلىگى از تابيعات قورعاۋ شارالارى ەنگىزىلدى، دەپ اتاپ ءوتتى مينيستر.سوڭعى 5 جىلدا كاسىپورىن تابيعاتتى قورعاۋ ءىسشارالارىنا 28 ملرد.تەڭگە 67 ملن. دوللار جۇمسادى، ال ەكولوگيالىق تيىمدىلىك شىعارىندىلاردىڭ 190 توننا نەمەسە ارسەلور ميتتال تەمىرتاۋ ناقتى شىعارىندىلارىنىڭ 0،08 نا تومەندەۋىن عانا قۇرادى.2019 جىلى كومپانيا 20192024 جىلدار ىشىندە شىعارىندىلار كولەمىن 60 مىڭ تونناعا ازايتۋ مىندەتىن وزىنە الدى.الايدا، كاسىپورىن ءالى كۇنگە دەيىن وزىنە العان مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋ بويىنشا شارالار قابىلدامادى، دەپ اتاپ ءوتتى م.مىرزاعاليەۆ.تەمىرتاۋدىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن ەسكەرە وتىرىپ، ەكولوگيا مينيسترلىگىنىڭ باسشىسى كومپانيا باسشىلىعىنىڭ الدىنا ەڭ وزىق قولجەتىمدى تەحنولوگيالارعا كوشە وتىرىپ، شىعارىندىلار كولەمىن تاياۋداعى 4 جىلدا كەمىندە 30عا تومەندەتە وتىرىپ، ءوندىرىستى تولىق رەكونسترۋكتسيالاۋ جانە جاڭعىرتۋ تۋرالى ماسەلە قويدى.سونداياق، مينيستر ناقتى ۋاقىت رەجيمىندە دەرەكتەردى بەرە وتىرىپ، ەميسسيالار مونيتورينگىنىڭ اۆتوماتتاندىرىلعان جۇيەسىن ەنگىزۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.قالا ەكولوگياسىنىڭ جايكۇيىن جاقسارتۋ شارالارىنىڭ قاتارىندا م.مىرزاعاليەۆ كومپانيانىڭ تەمىرتاۋ مەن وعان ىرگەلەس اۋماقتا 500 مىڭ اعاش وتىرعىزۋ جاسىل بەلدەۋ قۇرۋ جونىندەگى مىندەتتەمەسىن ەسكە سالدى. |
22 قاڭتار 15:38نۇر سۇلتان. قازاقپارات مەملەكەت باسشىسى قاسىم جومارت توقايەۆتىڭ توراعالىعىمەن پرەزيدەنت اكىمشىلىگى، قاۋىپسىزدىك كەڭەسى، باس پروكۋراتۋرا، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى، قورعانىس جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىكتەرى باسشىلارىنىڭ كەڭەسى ءوتتى، دەپ حابارلايدى اقوردا.مەملەكەت باسشىسىنا ەلىمىزدەگى احۋالدى تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن بەرىلگەن تاپسىرمالاردىڭ ورىندالۋ بارىسى تۋرالى باياندالدى. اسىرەسە قاۋىپسىزدىك پەن قۇقىقتىق ءتارتىپتى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە، ازاماتتاردىڭ زاڭدى قۇقىقتارىن قامتاماسىز ەتۋگە باسا ءمان بەرىلدى. ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەرلان تۇرعىمبايەۆ پرەزيدەنتكە ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە جۇرگىزىلىپ جاتقان قۇقىقتىق ءتارتىپ دەپ اتالاتىن شۇعىل الدىن الۋ شارالارىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى تۋرالى باياندادى. حالىقتان زاڭسىز ساقتاپ وتىرعان قارۋلارىن الۋ ءىسى جالعاسۋدا.ۆەدومستۆونىڭ مالىمەتى بويىنشا تەرروريزم، كىسى ءولتىرۋ، بيلىك وكىلدەرىنە زورلىق زومبىلىق كورسەتۋ، بۇزاقىلىق، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ عيماراتتارىنا شابۋىل جاساۋ جانە باسقا دا قىلمىستار بويىنشا 1822 قىلمىستىق ءىس قوزعالعان. ونىڭ 116سى ارناۋلى پروكۋرورلارعا جولدانعان. ى ءى م جەكە قاۋىپسىزدىك دەپارتامەنتى جانىنان سەنىم تەلەفونى ىسكە قوسىلعان.ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، ۇستالعان ازاماتتاردىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلۋىنا جول بەرمەۋ ماقساتىندا قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارىمەن تىعىز ىقپالداستىق ورناتىلعان. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ەرمەك ساعىمبايەۆ مەملەكەت باسشىسىنا لاڭكەستىك قاۋىپتەردى جويۋ جانە كەلەشەكتە ونداي قاتەرلەرگە جول بەرمەۋ مەحانيزمدەرىن ازىرلەۋ جونىندەگى شارالار تۋرالى باياندادى. قورعانىس ءمينيسترى رۋسلان جاقسىلىقوۆ پرەزيدەنتكە قازىرگى ۋاقىتتا قارۋلى كۇشتەردىڭ جەكەلەگەن بولىمشەلەرى ىشكى ىستەر ورگاندارىمەن بىرلەسىپ، تەرروريستىك قاۋىپتىڭ قىزىل دەڭگەيىندە تۇرعان وڭىرلەردە قۇقىقتىق ءتارتىپتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى مىندەتتەرىن ورىنداۋدى جالعاستىرىپ جاتقانىن باياندادى.اسكەري نىسانداردىڭ، سونىڭ ىشىندە قارۋ جاراق جانە وق ءدارى قويمالارىنىڭ كۇزەتى كۇشەيتىلگەن. قورعانىس مينيسترلىگى مەملەكەت باسشىسىنىڭ قارۋلى كۇشتەردى رەفورمالاۋ جونىندە بەرگەن تاپسىرماسىن ورىنداۋعا كىرىستى. باس پروكۋرور عيزات نۇرداۋلەتوۆ مەملەكەت باسشىسىنا تەرروريزم مەن جاپپاي تارتىپسىزدىك دەرەكتەرى بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتقان تەرگەۋ امالدارىنىڭ بارىسى تۋرالى ەسەپ بەردى. سونىمەن قاتار ۇستالعان جانە تۇتقىندالعان ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن پروكۋرورلاردىڭ قابىلداعان شارالارى جونىندە باياندادى.عيزات نۇرداۋلەتوۆتىڭ ايتۋىنشا، ولاردىڭ ءبارى قورعاۋ، زاڭدى كومەك الۋ، شاعىم جاساۋ قۇقىعىمەن قامتاماسىز ەتىلىپ جاتىر. پروكۋراتۋرا ورگاندارىنا قاڭتار وقيعاسىنا قاتىسقان ازاماتتاردان 84 شاعىم تۇسكەن. قاداعالاۋ شارالارى بويىنشا ۇستالعان 96 ادام بوساتىلعان. سونىمەن قاتار قاداعالاۋ ورگانىنىڭ جەتەكشىسى ناقتى دالەلى جوق جاعدايلاردا جازانى جەڭىلدەتۋ جونىندەگى مەملەكەت باسشىسىنىڭ بەرگەن تاپسىرماسىنىڭ ورىندالۋ بارىسى تۋرالى ەسەپ بەردى.بەرىلگەن مالىمەتتەر بويىنشا اكىمشىلىك تارتىپكە سايكەس سوتتاردىڭ شەشىمىمەن 3314 ادام تۇتقىندالعان. پروكۋرورلار 1884 ىسكە قاتىستى جازانى جەڭىلدەتۋ جونىندە ءوتىنىش بەرگەن. ولاردى تەكسەرۋ ناتيجەسىندە 1083 ادام تۇتقىننان بوساتىلعان. 493 ازاماتقا سالىنعان ايىپپۇل ەسكەرتۋ جازاسىنا اۋىستىرىلعان.باياندامالاردى تىڭداعان مەملەكەت باسشىسى بولعان وقيعانىڭ بارلىق ءمان جايىن انىقتاۋ جۇمىستارىن جالعاستىرۋ قاجەت ەكەنىن ايتتى. قاسىم جومارت توقايەۆ اقپارات سالاسىنداعى كۇشتىك قۇرىلىمدار مەن وكىلەتتى ورگاندار كۇش جىگەرلەرىن ۇيلەستىرىپ، جۇرتشىلىق تاراپىنان تۇسەتىن ساۋالدارعا جەدەل جاۋاپ بەرۋگە ءتيىس. مەملەكەت باسشىسى تۇرعىنداردىڭ قازاسىنا قاتىستى ماسەلە بويىنشا باس پروكۋراتۋراعا جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە ءاربىر جاعدايدى مۇقيات تەرگەپ تەكسەرۋ جونىندە تاپسىرما بەردى. جۇرتشىلىقتىڭ بولعان وقيعالار جونىندە دولبار مەن قاۋەسەتكە نەگىزدەلگەن پىكىر قالىپتاستىرۋىنا جول بەرۋگە بولمايدى. ازاماتتار بيلىكتىڭ اشىقتىق پەن زاڭدىلىقتى قامتاماسىز ەتىپ وتىرعانىن كورۋگە ءتيىس، دەدى مەملەكەت باسشىسى.باس كولىك پروكۋرورى لاۋازىمىنان بوساتىلدىاۋەسقوي اڭشىلارعا كيىك اتۋعا رۇقسات بەرىلمەيدى مينيسترلىكاۋەسقوي اڭشىلارعا كيىك اتۋعا رۇقسات بەرىلمەيدى مينيسترلىكقابىلدانعان شەشىمدەردىڭ ەشقانداي ساياسي استارى جوق رۋسلان جەلدىبايءالىمحان ۇلى الەم چەمپيونىمەن جەكپەجەككە شىعا المايدىجامبىل وبلىسىندا 15 جاسار جاس ءوسپىرىم وتباسىن قۇردىفۋتزالدان 2024جىلعى الەم چەمپيوناتى نەگىزگى ساتىسىنىڭ جەرەبەسى تارتىلدىالماتى اكىمدىگى عيماراتىن جوندەۋ 2023 جىلى اياقتالادىقازاقستاننان بيداي مەن بيداي ۇنىن سىرتقا اكەتۋگە شەكتەۋلەر ەنگىزىلۋدەقازاقستاندا كۇنباعىس ءدانىن سىرتقا اكەتۋگە شەكتەۋلەر ەنگىزىلۋدەەكولوگيا مينيسترلىگى كيىك سانىن وحوتزووپروم ارقىلى رەتتەۋدى ۇسىنادىكيىك سانىن رەتتەۋ 15قىركۇيەكتەن قولعا الىنۋى مۇمكىنالماتىلىقتاردى الداعان قوس الاياق ۇستالدىنيكول پاشينيان تۇركيامەن شەكاراسىن اشۋ ماسەلەسىن قاراستىرىپ جاتىرجەر بەتىندە بۇگىن كوروناۆيرۋستان 2 مىڭنان استام ادام اجال قۇشتىقۇربان ايت مەرەكەسىندە ۆەتەرينارلىق انىقتاماسى بار مالدى عانا سويۋ كەرەكبەيجىڭ ماڭىندا تىكۇشاق اپاتقا ۇشىراپ، ەكى ۇشقىش مەرت بولدىقايتىس بولعان ادامنىڭ مۇراسى مەن مىندەتى مۇراگەرلىكپەن بەرىلە مە |
ارىلۋ 1242 9 پىكىر 13 مامىر, 2022 ساعات 14:45بەلگىلى ساياساتشى، كاسىركەر الماسبەك سادىرباەۆ مىرزا جەتەكشىلىك ەتەتىن شوپاناتا اگروقوزعالىسى قر ۇكىمەتىنىڭ وتستاۆكاعا كەتۋىن تالاپ ەتىپتى.ول: ەسكى ۇكىمەتپەن جاڭا قاازاقستاندى قۇرۋ مۇمكىن ەمەس، دەيدى. سونىمەن قاتار، ۇكىمەتتىڭ شارۋالار ماسەلەسىنە كەلگەندە ارەكەتسىزدىگىن سىناپ، قر اۋىل شارۋاشىلىق مينيستر ەربول قاراشوكەەۆ پەن ۆيتسەپرەمەر رومان سكليارعا شۇيلىككەن.ءبىز الماسبەك سادىرباەۆ مىرزا باستاعان توپتىڭ تالابىن وقىرمان تالقىسىنا ۇسىنامىز...ۇكىمەتتىڭ وتستاۆكاسىن تالاپ ەتەمىز!ەسكى ۇكىمەتپەن جاڭا قازاقستاندى قۇرۋ مۇمكىن ەمەس. قۇرتۋى ابدەن مۇمكىن! شارۋالار نارازى.قارالى قاڭتار ايىنان بەرى وزگەرمەك تۇگىلى، ارەكەت جاساماعان ۇكىمەت بىزگە كەرەك ەمەس دەگەن شەشىمگە كەلدىك.ءاليحان سمايلوۆتى سىيلاعاننان جەكە ءوزىم دە، شارۋالار دا مۇمكىندىگىنشە شىدادىق. بىراق، امال جوق. ەلىمىزدىڭ ازىقتۇلىك قاۋىپسىزدىگى ودان دا قىمبات، ماعان.1. سالانى بىلمەيتىن اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ە. قاراشوكەەۆتەن ابدەن شارشادىق. جەكە ءوز مۇددەسىنە عانا جۇمىس جاسايتىن، كازاگرونىڭ بىلىعىنان شىققان، سۇلىك سياقتى تايعاق مينيستر بىزگە كەرەك ەمەس.2. ۆيتسەمينيستر سكليار دەگەن اداممەن بۇگىندە، كىشكەنە بالانى قورقىتاتىن جاعدايعا جەتتىك. بايلاردىڭ جانە وليگوپوليانىڭ مۇددەسىن قورعاعان بۇنداي شەنەۋنىكتى 30 جىل بويى كورمەگەن ەدىك.مەنىڭ دە ارتىمدا جاۋاپ سۇرايتىن ەلىم بار. ارى قاراي بىرىگىپ جۇمىس جاساي الماسپىز. ەندى ءبىز تولىق بۇل ۇكىمەت مۇشەلەرىمەن كونفرونتاتسيادامىز. بۇكىل وڭىرلەردەگى شارۋالار كوتەرىلەدى.مادەنيەتتى جانە ۇيىمداستىرىلعان الاڭداردا شارۋالارمەن كەزدەسۋگە جانە جۇمىس جۇرگىزۋگە جاراماعان ۇكىمەت، ۇيىمداسپاعان، ۋلاپشۋلاعان توبىرمەن كەزدەسۋگە تۋرا كەلەدى. كونسترۋكتيۆ بولماعانى وكىنىشتى...، دەپ جازدى شوپاناتا اگروقوزعالىسى توراعاسى الماسبەك سادىرباەۆ.ءبىزدىڭ تاڭداۋ: ءابىلوۆتىڭ تاڭداۋى پارتيا قۇرۋشىندىق وسىلاي ايتىلۋى ءتيىس |
دوللاردىڭ رەكوردتىق ساتىلىمى تىركەلدى قارجى23 تامىز 2013، 11:31دوللاردىڭ رەكوردتىق ساتىلىمى تىركەلدى23 تامىز 2013, 11:31 733 0استانا. 23 تامىز. . قازاقستاننىڭ ۆاليۋتا ايىرباستاۋ پۋنكتتەرى اقش دوللارىن ساتۋدان ٴابسوليۋتتى رەكورد ورناتتى. بۇل تۋرالى . سايتى حابارلادى.قازاقستاننىڭ ۆاليۋتا ايىرباستاۋ پۋنكتتەرى امەريكالىق ۆاليۋتانى ساتۋ كولەمى بويىنشا ٴابسوليۋتتى رەكورد تىركەدى. شىلدە ايىندا شامامەن 2،5 ملرد. دوللار ساتىلىپ كەتتى، بۇل ماۋسىم ايىنداعى كورسەتكىشتەن 60 پايىزعا كوپ، دەلىنەدى حابارلامادا.بۇنىڭ الدىنداعى رەكورد 2009 جىلى، تەڭگەنىڭ دەۆالۆاسياسى الدىندا ورىن العان بولاتىن. ول كەزدە ۆاليۋتا ايىرباستاۋ پۋنكتتەرىندە 2،3 ملرد. دوللار ساتىلعان. امەريكالىق ۆاليۋتانىڭ ساتىلىمى بويىنشا كوشباسشىلار: قىزىلوردا وبلىسى 90 پايىز، سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى 74 پايىز جانە جامبىل وبلىسى 69 پايىز. |
21 اقپان 10:58ءاربىر بايقاعان ادام بىلسە كەرەك: كۇلكى ءوزى ءبىر ماستىق ەكەنىن، ءاربىر ماس كىسىدەن عافيل كوپ وتەتۇعىنىن دا، ءاربىر ماستىڭ سويلەگەن كەزىندە باس اۋىرتاتۇعىنىن.بۇلاي بولعاندا، كۇلكىگە سالىنعان كىسى نە شارۋادان، نە اقىلدان، نە ءبىر ۇيات كەلەرلىك ىستەن قۇر، عافيل كوپ وتكىزىپ وتىرسا كەرەك. وسىنداي عافيلدىك كوپ وتكىزىپ، ولمەگەن كىسىنىڭ نە دۇنيەدە، نە احيرەتتە باسى ءبىر اۋىرماي قالماسا كەرەك.ءاربىر ۋايىم قايعى ويلاعىش كىسى نە دۇنيە شارۋاسىنا، نە احيرەت شارۋاسىنا وزگەدەن جيناقىراق بولسا كەرەك. ءاربىر جيناقىلىقتىڭ ءتۇبى كانىش بولسا كەرەك. ەندى ولاي بولعاندا، ۇنەمى ۋايىم قايعىمەنەن جۇرە الامىز با؟ ۇنەمى كۇلمەي جۇرۋگە جان شىداي ما ەكەن؟ جوق، مەن ۇنەمى ۋايىم قايعىمەنەن بول دەمەيمىن. ۋايىم قايعىسىزدىعىڭا ۋايىم قايعى قىل داعى، سول ۋايىم قايعىسىزدىقتان قۇتىلارلىق ورىندى حارەكەت تابۋ كەرەك ءھام قىلۋ كەرەك. ءاربىر ورىندى حارەكەت ءوزى دە ۋايىم قايعىنى ازايتادى، ورىنسىز كۇلكىمەنەن ازايتپا، ورىندى حارەكەتپەن ازايت!شىعار ەسىگىن تابا الماي، ۋايىم قايعىنىڭ ىشىنە كىرىپ الىپ، قامالىپ قالماق، ول ءوزى دە ءبىر انتۇرعاندىق. جانە ءاربىر جامان كىسىنىڭ قىلىعىنا كۇلسەڭ، وعان راحاتتانىپ كۇلمە، ىزا بولعانىڭنان كۇل، ىزالى كۇلكى ءوزى دە قايعى. ونداي كۇلكىگە ۇنەمى ءوزىڭ دە سالىنباسسىڭ، ءاربىر جاقسى ادامنىڭ جاقسىلىق تاپقانىنا راحاتتانىپ كۇلسەڭ، ونىڭ جاقسىلىقتى جاقسىلىعىنان تاپقاندىعىن عيبرات كورىپ كۇل. ءاربىر عيبرات الماقتىڭ ءوزى دە ماستىققا جىبەرمەي، ۋاقىتىمەن توقتاتادى. كوپ كۇلكىنىڭ ءبارىن دە ماقتاعانىم جوق، ونىڭ ىشىندە ءبىر كۇلكى بار اۋ، قۇداي جاراتقان ورنىمەنەن ىشتەن، كوكىرەكتەن، جۇرەكتەن كەلمەيدى، قولدان جاساپ، سىرتىمەنەن بەت اۋزىن تۇزەپ، باي باي كۇلكىنىڭ ءانىن ساندەپ، ادەمىشىلىك ءۇشىن كۇلەتىن بوياما كۇلكى.ادام بالاسى جىلاپ تۋادى، كەيىپ ولەدى. ەكى ورتادا، بۇ دۇنيەنىڭ راحاتىنىڭ كايدا ەكەنىن بىلمەي، ءبىرىن ءبىرى اڭدىپ، بىرىنە ءبىرى ماقتانىپ، ەسىل ءومىردى ەسكەرۋسىز، بوسقا، جارامسىز قىلىقپەن، قور ەتىپ وتكىزەدى دە، تاۋسىلعان كۇندە ءبىر كۇندىك ءومىردى بار مالىنا ساتىپ الۋعا تابا المايدى. |
مۇھەررىر : ساباھەت رەخىم مەنبە: تىيانشان تورى 20210218 11:002ئاينىڭ 15كۈنى، ساياھەتچىلەر مەززىلىك تائاملارنى سېتىۋالماقتا.تىيانشان تورى خەۋىرى جاڭ شيۇكې فوتوسى: چاغانلىق دەم ئېلىش مەزگىلىدە، شىنجاڭ خەلقئارا چوڭ بازار مەنزىرە رايونى مەززىلىك تائاملار كوچىسىدىكى تۈرلۈك خاس مەززىلىك تائاملار ساياھەتچىلەرنى كېلىپ تېتىپ بېقىشقا جەلپ قىلدى.2ئاينىڭ 15كۈنى، ساياھەتچىلەر مەززىلىك تائاملارنى كۈتمەكتە.2ئاينىڭ 15كۈنى، ساياھەتچىلەر مەززىلىك تائاملار كوچىسىدا سەيلە قىلماقتا.2ئاينىڭ 15كۈنى، ساياھەتچى مەززىلىك تائام سېتىۋالماقتا. |
بىخسۇس بىلبىلىك بىلوگىبىخسۇس كاناي ياللۇغى، زىققا، ئۆپكە سىلى، زۇكام ، نەزلىگە شىپا قىلىدۇ.پۇرچاق ئائىلىسىدىكى كۆپ يىللىق سامان غوللۇق ئۆسۈملۈكئاتىسدوم گىلتسېررۇم، گىلېتسىرىن قاتارلىقلار بار.غەيرى تەبئىي بەلغەم خىلىتىنى پىشۇرغۇچى دورابۆرەك ۋە تالغا زىيان قىلىدۇ.بۆرەككە كەتىرا، تالغا قىزىلگۈل.جاۋارىش بىخسۇس، لوئۇقى سەرپىستان، زۇپا شەربتى.يىلتىز ۋە يىلتىزسىمان غولى تازىلاپ، مۇۋاپىق ئۇزۇنلۇقتا كېسىپ پارچىلاپ، قۇرۇتۇپ ساقلىنىدۇ.شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونىمىزدىن، ئىچكى موڭغۇل، سەنشى، لىياۋنىڭ قاتارلىق ئۆلكېلەردىن چىقىدۇ .چۇچۇكبۇيا يىلتىزىنىڭ پوستىنى قېرىۋىتپ شۇمۇپ بەرسە يۆتەلنى توختىدۇ.بۆرەك ۋە تالغا زىيان قىلىدۇكۆرۈلىشى : 332494 قېتىم |
يارا چاپلىقى چاپلاشتا دىققەت قىلىشقا تېگىشلىك ئىشلار20181003 19:43:28 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىيارا چاپلىقى ئاساسلىقى پىلاستىر بىلەن سۇ سۈمۈرۈش تەگلىكىدىن تۈزۈلگەن بولۇپ، يارا ئېغىزىدىن چىققان سۇيۇقلۇقنى سۈمۈرۈۋېلىپ، يارا ئېغىزىنى قۇرغاقلاشتۇرۇش رولىنى ئوينايدۇ. دورا تەركىبى بولغان قىسمەن يارا چاپلاقلىرىدىن سىرت، كۆپىنچە يارا چاپلاقلىرىنىڭ ياللۇغ قايتۇرۇش، مىكروب ئۆلتۈرۈش رولى يوق. يارا چاپلىقىنىڭ ھاۋا ئۆتۈشتۈرۈشچانلىقى ناچار بولغاچقا، يارا چاپلىقىنى قان كۆپ چىقىپ كەتمىگەن، كىچىك ھەم چوڭقۇر بولمىغان، تىكىش ھاجەتسىز بولغان يارا ئېغىزىغا ئىشلىتىشكە ماس كېلىدۇ. چوڭ ھەم چوڭقۇر يارا ئېغىزى؛ يۇقۇملانغان ياكى يىرىڭداپ قالغان يارا ئېغىزى؛ ھايۋانلار چىشلىۋالغان يارا ئېغىزى؛ ھۆل تەمرەتكە؛ كۆيۈك ۋە چىيقان يارىسى قاتارلىق يارا ئېغىزى يارا چاپلىقى چاپلاشقا ماس كەلمەيدۇ.يارا ئېغىزى يارا چاپلىقىدىكى سۇ سۈمۈرۈش تەگلىكىنىڭ كەڭلىكىدىن چوڭ، چوڭقۇرلىقى 0.5 سانتىمېتىردىن چوڭقۇر بولسا يارا چاپلىقى چاپلاشقا ماس كەلمەيدۇ. چۈنكى بەك چوڭقۇر يارا ئېغىزى ئوكسىگېندىن قاچقۇچى باكتېرىيە بىلەن يۇقۇملىنىشى مۇمكىن، مەسىلەن قاتما كېسىلى.ئەگەر يارا ئېغىزى قىزىرىپ قالسا ياكى يارا ئېغىزىدىن سۇيۇقلۇق ئاقسا ھەتتا يىرىڭداپ قالسا بۇ يۇقۇملانغانلىقنىڭ ئىپادىسى بولۇپ، يارا چاپلاق چاپلىغانغا ساقايمايدۇ. بۇنداق يارا ئېغىزىنى كەسپىي تاشقى كېسەللىكلەر دوختۇرلىرى بىر تەرەپ قىلغىنى ياخشى.ھايۋانلار چىشلىۋالغان يارا ئېغىزىنى ۋاقتىدا سوپۇن سۈيى بىلەن 15 مىنۇت ئەتراپىدا يۇيۇش ئارقىلىق غالجىرلىق كېسىلىنىڭ خەۋپىنى تۆۋەنلىتىش كېرەك. ئەگەر سوپۇن سۈيى تاپالمىسا، پاكىز سۇ بىلەن يۇيسىمۇ بولىدۇ. يۇيۇپ بولغاندىن كېيىن ۋاقتىدا دوختۇرخانىغا بېرىپ ۋاكسىنا ئۇرغۇزۇش كېرەك. يارا چاپلىقى چاپلىغاننىڭ ھېچقانداق تەسىرى بولمايلا قالماي ئەكسىچە كېسەللىك خەۋپىنى يۇقىرىلىتىۋېتىدۇ.كۆيۈك ۋە چىيقان يارىسىنى قۇرغاق تۇتۇش ھەمدە ھاۋا ئۆتكۈزۈپ بېرىش كېرەك. ئەگەردە بۇ خىل يارىغا يارا چاپلىقى چاپلىغاندا، يارا چاپلىقى يارا ئېغىزىدىكى مىكروبلارنىڭ كۆپىيىشىنى تېزلىتىپ، يارىنى ئېغىرلاشتۇرۇۋېتىدۇ.ھۆل تەمرەتكە چىقىپ قالغانلار يارا ئېغىزىنى تاتىلاپ سېلىشتىن ئەنسىرەپ، يارا چاپلىقى چاپلىۋالىدۇ. ئەمما بۇنداق قىلغاندا ھۆل تەمرەتكىدىكى سۇيۇقلۇق ئېقىپ چىقىشى مۇمكىن. ھاۋا ئۆتۈشتۈرۈشچانلىقى ناچار يارا چاپلىقى يارا ئېغىزىنى ساقايتالمايلا قالماي ئەكسىچە ئېغىرلاشتۇرۇۋېتىدۇ.كۆپىنچە كىشىلەر يارا چاپلاقنى تېرىسى زەخمىلەنگەن ھامان يارا ئېغىزىغا بىۋاسىتە چاپلاشقا ئادەتلەنگەن. ئەمما بۇنداق قىلىش توغرا ئەمەس، چۈنكى يارىلانغان ئورۇنغا كۆز بىلەن كۆرگىلى بولمايدىغان بۇلغىما ماددا كىرىپ كېتىشنىڭ ئېھتىماللىقى ئىنتايىن يۇقىرى بولىدۇ. شۇڭا، يارا چاپلاق چاپلاشتىن ئىلگىرى تۆۋەندىكى باسقۇچلارنى بېسىش زۆرۈر.تۈز سۈيى ياكى پاكىز سۇ بىلەن يارا ئېغىزىنى يۇيۇش؛ يارا ئېغىزىدىكى مەينەت نەرسىلەرنى تازىلاش. پىلتىگۈچنى يەككە ماددىلىق يود بىلەن پولى ۋىنىل پىررولىدون ياكى ئىسپىرتقا چىلاپ، يارا ئېغىزى ۋە يارا ئەتراپىنى سۈرتۈش؛ يارا ئېغىزى قۇرۇغاندىن كېيىن يارا چاپلاق چاپلاش. |
قايرات نۇرتاس: ومبى قازاقتىڭ قالاسى، قازاقتىڭ جەرى!جاڭالىقتار 2300 0 پىكىر 4 ناۋرىز, 2014 ساعات 12:44قازاقستاندىق ءانشى قايرات نۇرتاستىڭ رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ ومبى قالاسىندا وتكىزگەن كونتسەرتى جەرگىلىكتى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ تاقىرىبىنا اينالعان.ومبى قالاسىنىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى قازاقستاندىق ءانشى قايرات نۇرتاستىڭ كونتسەرتىنىڭ انشلاگپەن وتكەنىن ەرەكشە تاڭدانىسپەن جازدى. جەرگىلىكتى باقتىڭ جازۋىنا قاراعاندا، قايرات نۇرتاستىڭ كونتسەرتى وتەتىن كۇنى ومبى ورتالىق تسيرك عيماراتىنا كورەرمەندەر سىيماعان. بيلەتتەر الدىن الا ساتىلىپ كەتكەنىنە قاراماستان تسيرك عيماراتىنىڭ الدىنا حالىق كوپ جينالىپتى. بيلەت ساتىپ الۋعا ۇلگەرمەگەن حالىق كونتسەرتتى عيماراتتىڭ جاقتاۋلارىنداعى بالكونداردان تىك تۇرىپ تاماشالاعان. كونتسەرتكە جەرگىلىكتى قازاق ۇلتىنىڭ وكىلدەرىمەن قاتار وزگە ۇلتتىڭ وكىلدەرى دە كەلگەن. ولار وزدەرىن قايرات نۇرتاستى ءسۇيىپ تىڭدايتىندىقتارىن ايتىپ، ونىڭ ونەرىن جوعارى باعالايمىز دەپ جەرگىلىكتى باققا سۇحباتتار بەرگەن.قايرات نۇرتاستىڭ ءوزى بولسا جەرگىلىكتى باقعا بەرگەن سۇحباتىندا: بۇل مەنىڭ ومبى قالاسىندا العاش رەت ونەر كورسەتۋىم. وكىنىشكە وراي، مەنىڭ جوسپارلارىم وتە تىعىز. الىستاعى اعايىنعا كەلۋگە تىرىسسام دا جۇمىس جوسپارلارىم وعان مۇمكىندىك بەرە بەرمەيدى. بۇل قالادا ونەر كورسەتۋ ماعان ارمان بولاتىن. سەبەبى، ومبى بۇل قازاقتىڭ قالاسى، قازاقتىڭ جەرى. الداعى ۋاقىتتا وسىنداعى اعايىن ءۇشىن ۇنەمى كەلىپ تۇرۋعا تىرىسامىن، دەپ ويىن بولىسكەن.كونتسەرت لازەرلىك شوۋعا جالعاسىپ، كونتسەرتتىڭ سوڭىندا ءانشىنىڭ اناسى، پروديۋسسەرى گۇلزيرا ايداربەكوۆا ومبى تۇرعىندارىنا ءوزىنىڭ العىسىن بىلدىرگەن.كوتسەرت سوڭىندا قايرات نۇرتاس: الداعى ۋاقىتتا ومبى قازاقتارىن ءوزىمنىڭ جاڭا اندەرىممەن جانە جاڭادان تۇسكەن فيلمدەرىممەن قۋانتا الامىن. جاقىندا مەنىڭ قاتىسۋىممەن جاڭا فيلم تۇسىرىلەدى. فيلم مەنىڭ ءومىرىم تۋرالى بولادى، دەپ كورەرمەندەرىن قۋانتقان.ءبىر قىزىعى، رەسەي جەرىندە وتكەن كونتسەرت تەك قازاق تىلىندە وتكەن. باق وكىلدەرى كونتسەرتتىڭ قازاق تىلىندە وتۋىنە قاتىستى قازاق تىلىندە وتكەن كونتسەرتكە ەشقانداي رەنىشتەر بولعان جوق. كورەرمەندەردىڭ كوبى قازاق ءتىلىن تۇسىنبەسە دە قازاق انشىسىنە دەگەن قۇرمەتىن كورسەتىپ، ءانشىنىڭ قازاق تىلىندەگى ايتقان اندەرى مەن لەبىزدەرىن جىلى قابىلدادى دەپ جازادى.جاننا سادىقوۆا فوتو.استانا ومبى.قانات بىرلىكۇلى 33723زىكىريا زامانحانۇلى 46385 |
بيىل 14 ماۋسىم مەن 5 شىلدە ارالىعىندا تۇران داڭعىلى مەن ۇلى دالا كوشەسىنىڭ قيىلىسىندا اۆتوكولىك قوزعالىسى جارتىلاي جابىلاتىن بولادى. اتالعان ۋچاسكەدە جول قيىلىسىن جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەتىن بولادى.قالا جولدارىندا كەپتەلىس تۋدىرماس ءۇشىن ەلوردا تۇرعىندارى مەن قوناقتارى قوزعالىس باعىتىن الدىن الا جوسپارلاۋى قاجەت. كەلتىرىلگەن قولايسىزدىقتار ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىز جانە جوندەۋ جۇمىستارىنىڭ جۇرگىزىلۋىنە تۇسىنىستىكپەن قاراۋدى سۇرايمىز، دەپ جازدى نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ كولىك جانە جولكولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ باسقارماسى.ەلوردا جول جوندەۋ كولىك |
تەۋرات 1 سامۇئىل 27داۋۇتنىڭ فىلىستىيەلىكلەر ئارىسىدا ياشىشى1ۋاھالەنكى، داۋۇت ئۆز كۆڭلىدە: بىر كۈنى بولمىسا بىر كۈنى سائۇلنىڭ قولىدا ئۆلىدىغان ئوخشايمەن، ئۇنىڭدىن كۆرە فىلىستىيەلىكلەر زېمىنىغا قېچىپ كەتكىنىم ياخشىدەك تۇرىدۇ، سائۇل مېنىڭ ئىسرائىلىيە زېمىنىدا ئەمەسلىكىمنى بىلسە، ئۈمىدسىزلىنىپ، مېنى ئىزدەپ يۈرمەس. شۇنداق قىلسام، ئۇنىڭ قولىدىن قۇتۇلۇپ كېتەرمەن دەپ ئويلىدىدە،2ئالتە يۈز ئادىمىنى باشلاپ، چېگرادىن ئۆتۈپ، مائوكنىڭ ئوغلى، گات پادىشاھى ئاكىشنىڭ يېنىغا پاناھلانغىلى كەلدى.3ئۇلار ھەرقايسىسى ئۆزلىرىنىڭ بالاچاقىلىرىنى ئېلىپ، گاتتا ئاكىشنىڭ يېنىغا جايلاشتى، داۋۇتنىڭ ئىككى خوتۇنى يىزرىئەللىك ئاخىنوئام بىلەن نابالدىن تۇل قېلىپ داۋۇتقا تەگكەن كارمەللىك ئابىگالمۇ ئۇلارنىڭ ئىچىدە ئىدى.4داۋۇت گاتقا قېچىپ كېتىپتۇ دېگەن خەۋەر يېتىپ كەلگەندە، سائۇل ئۇنى ئىزدەشتىن توختىدى.5داۋۇت ئاكىشقا: ئەگەر پېقىر نەزەرلىرىدە ئىلتىپاتقا لايىق ئادەم بولسام، ئەتراپتىكى شەھەرلەردىن ياشاشقا بىر جاي بەرسىلە، پېقىر قانداقسىگە ئۆزلىرى بىلەن پايتەختتە ياشسۇن، دېگەنىدى،6ئاكىش شۇ كۈنىلا زىقلاق شەھىرىنى ئۇنىڭغا بەردى. شۇ سەۋەبتىن زىقلاق شەھىرى تاكى ھازىرغىچە يەھۇدىيە پادىشاھلىرىغا تەۋە بولۇپ كەلمەكتە.7داۋۇت فىلىستىيەلىكلەر زېمىنىدا بىر يىل تۆت ئاي تۇردى.8بۇ جەرياندا داۋۇت ئۆز ئادەملىرى بىلەن ئاتلىنىپ چىقىپ گىشۇرلۇقلار، گىرزىلەر ۋە ئامالەكلەرگە ھۇجۇم قىلىپ تۇردى. بۇ خەلقلەر تىلائىمدىن تارتىپ شۇرغىچە، ھەتتا مىسىرغىچە بولغان جايلاردا ياشاپ كەلگەنىدى.9داۋۇت ئۇلارغا ھۇجۇم قىلغاندا يا ئەر، يا ئاياللاردىن بىرىنىمۇ تىرىك قالدۇرمايتتى. قوي، كالا، تۆگە، ئېشەك ۋە كىيىمكېچەكلەرنى ئولجا ئېلىپ كېلىپ، ئاكىش بىلەن كۆرۈشەتتى.10ئاكىش: سىلەر بۇ قېتىم قەيەرلەرگە ھۇجۇم قىلدىڭلار؟ دەپ سورىسا، داۋۇت بەزىدە: يەھۇدا قەبىلىسىنىڭ چۆلدىكى بىر شەھىرىگە ھۇجۇم قىلدۇق دېسە، بەزىدە: يىراخمىئېللارنىڭ چۆلدىكى بىر شەھىرىگە ھۇجۇم قىلدۇق ياكى: قېنلارنىڭ چۆلدىكى بىر شەھىرىگە ھۇجۇم قىلدۇق دەيتتى.11داۋۇت ھېچكىمنى گاتقا ئېلىپ كەلمەيتتى. ئۇ ئۆزىنىڭ ۋە ئادەملىرىنىڭ قىلغان ئىشلىرىنىڭ بىلىنىپ قالماسلىقى ئۈچۈن، مەيلى ئەر ياكى ئايال بولسۇن تىرىك قالدۇرمايتتى. داۋۇت فىلىستىيەلىكلەرنىڭ زېمىنىدا تۇرغان چېغىدا داۋاملىق شۇنداق قىلاتتى.12ئاكىش داۋۇتقا ئىشىنەتتى ۋە ئىچىدە: داۋۇت ئۆز خەلقى ئىسرائىللارغا ئۆزىنى قەبىھ دۈشمەن قىلىپ قويدى. بۇنىڭدىن كېيىن ئۇ مەڭگۈ مېنىڭ خىزمەتكارىم بولۇپ ئۆتىدۇ دەپ ئويلايتتى.8ياكى بۇ خەلقلەر قەدىمدىن تارتىپ شۇر ۋە مىسىرغىچە بولغان زېمىندا ياشاپ كەلگەنىدى. |
بۇل مەنىڭ قازاقستانداعى اناشىم . ەلارنا دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن قازاق ءتىلدى امبەباب ينفورماتسيا ارناسى جولدانعان ۋاقىتى: 11:00 20170117ولاردىڭ بارلىعى بالالار ۇيىنەن پانا تاپتى. اكەسى دە، شەشەسى دە تاربيەشىلەر بولدى. ءبىر جول، ءبىر تاعدىر ولاردى قازاق ەلىنەن بەلگياعا ايداپ اكەلدى. مۇندا كەلگەن سوڭ ولار جانجاققا تاراپ كەتتى. الماتى وبلىسىنىڭ اۋماعىنداي عانا ەلدىڭ ءار بولىگىندە بەلگيالىقتار اسىراپ العان قازاقستاندىق بالالار باربەلگيا، فلاندريا ايماعى، لەمبەيك قالاشىعى سەنىڭ اتىڭ ءاليا عوي، ءاليا دەگەن قازاقتىڭ باتىر قىزى بولعان، سوعىسقا قاتىسقان، سونى ۇمىتپا، جاراي ما؟ دەگەن سوزىمە قاراكوز قازاقتىڭ قىزى ءاليا اقىرىن عانا باسىن يزەدى.حۋلست پيتەرس، ءاليانىڭ اسىراپ العان اناسى: قازاقستاندا قويىلعان ەسىمى البينا. ءبىز قازاقتاردا ءاليا دەگەن ەسىم بار ەكەنىن بىلگەن جوقپىز، ءبىر ارىپتەسىم بولعان، ۇلتى اراب، سونىڭ ەسىمى ءاليا ەدى. سوسىن ءاليا دەپ وزگەرتتىك. ءبارى ايتادى، بۇل وتە ادەمى ەسىم دەپ.ۆاحت پيتەرس، ءاليانىڭ اسىراپ العان اكەسى: ونى كورمەي تۇرعاندا وتە ارىق قىز شىعار دەپ ويلادىق، ويتكەنى بالالار ءۇيىنىڭ باسشىسى ول اۋرۋشاڭ دەپ ايتقان. ءبىراق ءاليا توپتومپاق قىز بوپ شىقتى، ءوزى سونداي سۇپسۇيكىمدى ەدى. الىپ كەلدى دە، الدىما وتىرعىزدى. ءبىرتۇرلى بولدىم بۇعان دەيىن بالانى الدىما الىپ وتىرماپپىن اكەلىك سەزىم سول كەزدەن باستاپ وياندى. ول ءبىزدى جاتىرقاعان جوق، بىزگە تەز ۇيرەنىپ كەتتى. شالا تۋىلعان، كىندىك تۇسىندا جىرىق بار، ءبىراز قيىندىقتار بولدى ەندى كىشكەنتاي كەزىندە كوپ اۋىراتىن، يممۋنيتەتى ءالسىز بولدى. ءقازىر بارلىعى جاقسى، ەمدەتتىك. تۋعان اناسى بالامنان باس تارتامىن دەپ، ارىز جازىپ، تاستاپ كەتكەن. ءاليانىڭ تۋعان باۋىرى بار، سونى بىلەمىز. شەشەسىنىڭ تۇرمىسى ناشار بولعان سوڭ، ەكى بىردەي بالانى باعا الماپتىمەن ءاليانىڭ سالعان سۋرەتتەرىن قاراپ وتىرمىن مىنانى دا سەن سالدىڭ با، ءاليا؟ ءيا، بۇل دينوزاۆر. دينوزاۆر ما؟ سەن دينوزاۆردى كورگەنسىڭ بە؟ بەلگيادا دينوزاۆر بار ما؟ دينوزاۆرلار ءومىر سۇرمەيدى ءقازىر، ماماپاپام مەنى مۋزەيگە الىپ بارعان، كينوسىن كورگەم. ءاليا، دينوزاۆرلار نەگە ءومىر سۇرمەيدى، جوعالىپ كەتكەن بە؟ ءيا، اسپاننان وت جاۋعان، پلانەتا ورتەنگەن، سول ءبارىن ءولتىردى. ساعان دينوزاۆرلار ۇناي ما؟ ءاليا فلامانشا سويلەپ جاتىر مەن ولاردى جاقسى كورەمىن، قازاقستانداعى اناممەن بىرگە قالعان ءىنىم دە دينوزاۆرلاردى جاقسى كورەتىن، سول ءۇشىن مەن دە جاقسى كورەمىن. مەن ءىنىمدى ۇمىتقان جوقپىنءاليا بەسكە تولدى، بەلگيالىقتار ونى سەگىز ايلىعىندا الماتىداعى ء2شى بالالار ۇيىنەن اسىراپ العان. ءوز ۇرپاعىن ءسۇيۋ باقىتى بۇيىرماعان حۋلست پەن ۆاحتىڭ جاستارى 35تە. ايەلى حاتشى، ەرى كولىك ساتاتىن كومپانيادا قىزمەت اتقارادى. قىزىمىزدىڭ ۇلتى قازاق ەكەنىن ماقتان تۇتامىز. ول دوستارىنا مەن انامنىڭ ىشىنەن شىققان جوقپىن، مەن بەلگياعا ۇشاقپەنۇشىپ كەلدىم دەپ ايتادى، ءالى بالا عوي. ءوزىنىڭ تۇركەلبەتى ەۋروپالىقتارعا كەلەدى، تانىستارىمىز ءاليانى ايەلىمە قاتتى ۇقسايدى دەپ ايتادى.ءاليا: دوستارىما ماقتاندىم، ماعان قازاقستاننان كەلدى، مەنى ىزدەپ كەلدى، مەنى ەندى قازاقستاندا تەلەديداردان كورسەتەدى دەپ ايتتىم. ولار: ءاليا، سەن تەلەديدارعا نە ءۇشىن تۇسەسىڭ؟ دەپ سۇرادى، مەن ازداپ ۇيالىپ قالدىم، نە ايتارىمدى بىلمەي قالدىم، ۇندەگەن جوقپىن ءاليا، سەن قازاقستان تۋرالى نە بىلەسىڭ؟ ممم قازاقستان تۋرالى بىلەم، ول مەنىڭ وتانىم، مەن قازاقستاندا تۋىلعانمىن. اتااناما ىلعي ايتىپ ءجۇرمىن، مەنى قازاقستانعا اپارىڭدارشى، كورگىم كەلەدى دەپ، ءبىراق ولار ماعان وسكەن كەزدە اپارامىز دەيدى.بالا قيالى دەگەن وسى، ءاليا ءقازىر جۇلدىزدى سالدى، جۇلدىزدىڭ باسىنا ءتاج كيگىزىپ قويدى. بۇل كىشكەنتاي عانا حانشايىم دەيدى، مۇمكىن ول ءوزىن سالعان شىعار، كىشكەنتاي عانا حانشايىمدى جارايسىڭ، ۇلكەن سۋرەتشى بولاسىڭ يا، ۆان گوگ سياقتى، بەلگياداعى اتاقتى سۋرەتشى ءاليا بولاسىڭ، يا؟!.مىناۋ سۋرەتتە ءاليا اناسىنىڭ ءۇيىن سالىپتى، اسىراپ العان بەلگيالىق اناسىنىڭ ەمەس، ءوزىن ومىرگە اكەلگەن اناسىنىڭ ءۇيى. مىناۋ اناسى، بۇل ءاليانىڭ قيالىنان تۋعان سۋرەت، نەگىزىندە ول اناسىنىڭ قايدا تۇراتىنىن، قانداي ەكەنىن، ءوزى تۋرالى ويلاي ما، ويلاماي ما، ول جاعىن بىلمەيدى. ءبىراق ءوزى ۇنەمى ويلايتىن سياقتى ءاليا، مىنا سۋرەتتى نە ءۇشىن سالدىڭ؟ مىناۋ كىمنىڭ ءۇيى؟ قازاقستانداعى انام ءۇشىن سالدىم، بۇل مەنىڭ قازاقستانداعى اناشىمنىڭ ءۇيى، مىناۋ مەنىڭ قازاقستانداعى اناشىم. سەن ونى جاقسى كورەسىڭ بە؟ءاليا تاعى دا باسىن يزەدى. سەن ونى ويلايسىڭ با؟ ساعىناسىڭ با اناڭدى؟ كورگىڭ كەلە مە؟ كورگەن كەزدە نە ايتاسىڭ؟ مەن سەنى قاتتى ساعىندىم دەپ ايتامىن ءاليا، سەن نەنى جاقسى كورەسىڭ؟ مەن جىلقىلاردى جاقسى كورەم، ءبىر رەت بولسا دا اتقا وتىرىپ كورگىم كەلەدى. قازاقتار اتتى جاقسى كورەدى ەكەن عوي قازاقستاندا اتتار كوپ ەكەن عوي ءيا، قازاقستاندا جىلقى كوپ، قازاقتار اتتى جاقسى كورەدى كەلشى مەن ءاليانى كوتەرىپ الدىم. سەن مەنى كوتەرمەياق قويساڭ بولادى، مەن ۇلكەن قىزبىن عوي. جوق، جىبەرگىم كەلمەي تۇر سەنىءاليانىڭ ۇيىنەن اتتاناردا قازاقتىڭ قارشاداي قىزى ءۇشىن بايەك بولىپ جۇرگەن بەلگيالىق كەلىنشەك مەنەن: ءاليا تۋرالى ءاندى قالاي تاپسام بولادى؟ دەپ سۇرادى. قىزىما ۇنەمى تىڭداتىپ جۇرگىم كەلەدى دەيدىقوشتاسار ءسات تە كەلدى اينالاسى ەكىۇش ساعاتتىڭ ىشىندە بىربىرىمىزگە بوي ۇيرەتىپ قالىپپىز، قيماي قوشتاستىق. ءاليا مەنىڭ بەتىمنەن شوپىلدەتىپ ءسۇيىپ جاتىر، مەن ونىڭ بەتىنەن ءسۇيدىم امان بول، ءاليا!..ءاليانىڭ اناسى 2017 جىلى ەكسپوعا كەلەتىندىكتەرىن ايتتى. كەلىڭىزدەر، ءبىز سىزدەردى كۇتەمىز!.. ءاليا، ساۋ بول، قۇلىنشاق!..ىلمەكتەر: قازاقستان ۇلتتىق تەلەارناسى، جانار بايسەمىزوۆا، شەتەلدەگى قازاق بالالارىكەلۋ قاينارى: :...?8703386 |
گرېنلاندىيە گرېنلاندىيە بولسا شىمالىي ماگىنىت قۇتۇپى جايلاخكان بىر دۇلات. ئۇنىڭ پايتاھتى بولسا نۇك، ئاڭ قوڭ خاھرى بولسا نۇك. دۇلات تىلى بولسا گرېنلاندىيە تىلى. ئازىركى باش ۋەزىر كۇئۇپىك كلەئىست. يار مايدانى 2 مىللىئون 166 مىڭ 086 كۇۋادىرات كىلومەتىر، نوپۇسى 57.564 مىڭ، بۇلارنىڭ ئاسساسلىك دىنى خرىستىئان دىنى.:...?گرېنلاندىيە129008 دىن ئېرىشكەنبۇ بەتنى 8 مارت 2013 ئاخىرقى قېتىم 01:06 دا ئۆزگەرتكەن. |
تىرناقتا بۇ تۆت خىل ھالەت كۆرۈلسە سەل قارىماڭ، بەلكىم ئېغىر كېسەل ئالامىتى بولۇشى مۇمكىن ۋۇجۇدىمىز ساغلاملىقى دوختۇر ساغلاملىق تورىجەمئىي قىتىم كۆرۈلدى 26052016 توپلام 0 سۆز قالدۇرۇلدىنۇر تورى تەرجىمىسى: ساغلام ئادەملەرنىڭ تىرنىقى پارقىراق، سىلىق، تەكشى، يېرىم سۈزۈك ۋە مەلۇم دەرىجىساغلام ئادەملەرنىڭ تىرنىقى پارقىراق، سىلىق، تەكشى، يېرىم سۈزۈك ۋە مەلۇم دەرىجىدە يايسىمان بولىدۇ، ھەمدە تەكشى سۇس قىزىل رەڭدە بولىدۇ. لېكىن، سىزنىڭ تىرنىقىڭىزدا تۆۋەندىكىدەك ھالەتلەر كۆرۈلسە، چوقۇم دىققەت قىلىشىڭىز لازىم.1. داغ بولۇپ قالسا:ئاق داغ: ئەگەر تىرناق ئۈستىدە ئاز مىقداردا ئاق چېكىت پەيدا بولۇپ قالسا، ئادەتتە كالتسىي ۋە سىنكنىڭ كەمچىللىكىنىڭ ياكى پارازىت قۇرت كېسىلى بولۇپ قالغانلىقنىڭ ئىپادىسى. ئاق چېكىتنىڭ سانى بىر قەدەر كۆپ بولسا، بەلكىم نېرۋا ئاجىزلىشىشقا باشلىغانلىقىنىڭ ئالامەتلىرى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ئەگەر ئاق چېكىت ئەتراپىدا سۇس ھال رەڭ كۆرۈلگەن بولسا، ئۇنداقتا بەلكىم جىگەر قېتىشىش كېسىلىگە گىرىپتار بولۇپ قالغانلىقنىڭ ئالامىتى بولۇشى مۇمكىن.سېرىق داغ: ۋېتامىن كەمچىل بولغان بولۇشى ياكى لىمفا سىستېمىسى ھەمدە نەپەس سىستېمىسىدا مەسىلە بار بولۇشى مۇمكىن.قارا داغ: يېنىك بولغاندا بەك چارچاپ كەتكەنلىكنىڭ ياكى ئوزۇقلىنىش ناچارلىقنىڭ ئىپادىسى، ئېغىې بولغاندا ئاشقازان تۆۋەنلەش، ئاشقازان راكى ياكى بالىياتقۇ راكىنىڭ كېسەللىك ئالامىتى بولۇشى مۇمكىن.2. تىرناق يۈزى ئويمان بولۇپ قالغان بولسا:1 ئوتتۇرا بارماقنىڭ تىرنىقى ئويمان بولۇپ قالغان بولسا: بەدەندە سۈيدۈك كىسلاتاسى ئېشىپ كەتكەنلىكىنىڭ ۋە مۇسكۇللىرى سىرقىراپ ئاغرىيدىغانلىقىنى ئالامىتى بولۇشى مۇمكىن.2 بارماقنىڭ ئۇچىنىڭ تىرناق گىرۋىكىدە ئولتۇرۇشۇپ كېتىش كۆرۈلگەن بولسا: بۇ بەلكىم ئارتېرىيە قېتىش ۋە راك كېسىلىنىڭ ئالامىتى بولۇشى مۇمكىن.3 چىمچىلاق بارماقنىڭ تىرنىقى ئولتۇرۇشۇپ كەتكەن بولسا: گال ياكى نېرۋا سىستېمىسىدا ناچار ئۆزگىرىش بار ئىكەنلىكى ۋە ئۆت ئىقتىدارىنىڭ ناچارلىشىپ كەتكەنلىكىنىڭ ئالامىتى بولۇشى مۇمكىن.3. تىك يوللۇق سىزىقچىلاربۇ ھەددىدىن ئارتۇق چارچاپ كەتكەنلىكنىڭ ۋە مېڭىنى زىيادە ئىشلەتكەنلىكنىڭ ئالامىتى بولۇپ، ئادەتتە ئۇيقۇ يېتەرلىك بولمىغان چاغدا بۇ تىك يوللۇق سىزىقچىلار ناھايىتى ئېنىق نامايەن بولىدۇ.ئەگەر تىك يوللۇق سىزىقچىلار ئىزچىل مەۋجۇت بولۇپ تۇرسا، ئۇنداقتا تەن ئىچىدىكى ئەزالاردا سوزۇلما خاراكتېرلىك ئۆزگىرىش بولغان بولۇشى مۇمكىن. تىرناقنىڭ ئۆسۈشىگە ئەگىشىپ، تىك يوللۇق سىزىقچىلار پەيدىنپەي يۇقىرى كۆتۈرۈلسە، ئۇنداقتا كېسەلنىڭ پەيدا بولۇش ۋاقتىنىڭ بارغانسېرى يېقىنلىشىۋاتقانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ.4. يېرىلىپ كەتسە:تۆمۈر ماددىسى كەمچىل بولسا، تىرناق ئاسان يېرىلىپ كېتىدۇ. بۇنىڭ ئۈچۈن، قېنىق يېشىل يوپۇرماقلىق كۆكتاتلار، بېلىق تۈرىدىكىلەر، پۇرچاق تۈرىدىكىلەر ۋە بەش خىل دانلىق زىرائەت تۈرىدىكىلەر قاتارلىقلار ئارقىلىق تۆمۈر ماددىسىنى تولۇقلاشقا بولىدۇ.ئالدىنقى ماقالىمىزدا دوختۇرلار پەرھىز تۇتىدىغان ئىشلار تېمىسىدا تەپسىلى توختالدۇق . ياكى سالامەتلىكنى ساقلاشتا زۆرۈر بولغان تازىلىق توغرىسىدىكى ماقالىنى ئوقۇپ بېقىشىڭىزنى تەۋسىيە قىلىمىز .ئېغىر كېسەل ئالامىتى |
18 ماتەريال تابىلدىالەم 07 قازان، 2019جاڭا قۇرىلىم سيريا داعدارىسىن ەڭسەرە الا ما؟حالىقارالىق قوعامداستىقتى 8 جىلدان بەرى الاڭداتىپ كەلە جاتقان سيريا داعدارىسىنىڭ كۇرمەۋىن شەشۋ بارلىق قاتىسۋشى تاراپتارعا وڭاي ءتيىپ جاتقان جوق. ەلدەگى اۋىر جاعدايدى جەڭىلدەتۋگە، تۇراقتىلىقتى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان ءتۇرلى كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلىپ، سيريالىقتاردىڭ ءۇمىتىن وياتقان بىرقاتار يگى قادامدار جاسالسا دا سيريانىڭ اسپانى قارا بۇلتتان ارىلار ەمەس.الەم 05 شىلدە، 2019ءوزارا سەنىم سەرىكتەستىككە سەرپىن قوسادىقازاقستان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بەيبىت اتامقۇلوۆتىڭ اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەونىڭ جەكە شاقىرۋىمەن ۆاشينگتوندا رەسمي ساپارى ءوتتى. ساپار اياسىندا اقش پرەزيدەنتىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى كەڭەسشىسى دجون بولتونمەن جانە مەملەكەتتىك حاتشى مايكل پومپەومەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى.قازاقستان 02 شىلدە، 2019ەل قۋانىشى ەسەلەنگەن كۇنەلىمىزدىڭ ابىرويىن اسىرىپ، مەرەيىن تاسىتقان، قازاق بالاسىنىڭ قاي قيىرعا سالسا دا توپ جارىپ، ەرلىكتىڭ ەرەن ۇلگىسىن كورسەتە الارىن دالەلدەگەن تۇلعالارىمىز بارشىلىق. سولاردىڭ اراسىندا عارىشكەرلەرىمىزدىڭ ورنى بولەك. |
پولشا پىرېزىدېنتى قوش جىنىسلىقلارنىڭ بالا بېقىۋېىلىشىنى مەنئى قىلىش لايىھەسىنى ئىمزالىدى ئۇيغۇرچەپولشا پىرېزىدېنتى قو...پولشا پىرېزىدېنتى قوش جىنىسلىقلارنىڭ بالا بېقىۋېىلىشىنى مەنئى قىلىش لايىھەسىنى ئىمزالىدىپولشا پىرېزىدېنتى ئاندرزېج دۇدا، قوش جىنىسلىقلارنىڭ بالا بېقىۋېلىشىنى مەنئى قىلغان بىر قانۇن لايىھەسىنى ئىمزالىغالىغانلىقىنى ئېلان قىلدى.07.07.2020 20.07.2021تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: پولشا پىرېزىدېنتى ئاندرزېج دۇدا، پولشا ئاساسىي قانۇنىدا بالىلارنىڭ ئالاھىدە ئورۇنغا ئىگە ئىكەنلىكىنى، شۇڭا قوش جىنىسلىقلارنىڭ بالا بېقىۋېلىش مەسىلىسىنىڭ تېخىمۇ ئېنىق بەلگىلىنىشى كېرەكلىكىنى ئېيتتى.پىرېزىدېنت دۇدا تەرىپىدىن ئىمزالانغان قانۇن لايىھەسىدە كۆرسىتىلىشىچە، پەقەت ئاساسىي قانۇننىڭ روھىغا ئۇيغۇن ئائىلىلەردە ياشايدىغان ئەر ئاياللارنىڭ بىر ئوغۇل ۋە بىر قىز بالا بېقىۋىلىش ھەققى بولىدىكەن.قوش جىنىسلىقلارنىڭ بالا بېقىۋېلىشىنى مەنئى قىلغان قانۇننىڭ روھىغا ئاساسەن، يالغۇز ياشايدىغان كىشىلەرمۇ سوت مەھكىمىسىنىڭ تەكشۈرۈپ قارار قىلىشىدىن كېيىن بالا بېقىۋالسا بولىدىكەن.قانۇننىڭ پارلامېنتنىڭ ماقۇللۇقىدىن ئۆتۈپ رەسمىي ئىجرا قىلىنىشقا باشلىنىشى ئۈچۈن پارلامېنت ئەزالىرىنىڭ ئۈچتىن ئىككىسىنىڭ قوللاپ بېلەت تاشلىشىغا توغرا كېلىدىكەن.خەتكۈچ: قوش جىنىسلىق , بالا بېقىۋېلىش , پولشا |
25 قاڭتار 10:48الماتى. قازاقپارات ق ا ز ۇ ۋ يننوۆاتسيالىق جانە مەديكو بيولوگيالىق كلاستەرلەردى قامتيتىن ءال فارابي عىلىمي تەحنولوگيالىق القابىن ع ت ا قۇرۋ جونىندەگى ءىرى ينۆەستيتسيالىق جوبانى ىسكە اسىرۋعا كىرىستى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.ءال فارابي اتىنداعى قازۇۋ تۇركيالىق ِ . كومپانياسىمەن تەحنولوگيالار، يننوۆاتسيالار مەن مەديتسينا سالاسىنداعى زەرتتەۋلەردى دامىتۋ جانە جوعارى بىلىكتى مامانداردى دايارلاۋ ءۇشىن قاجەتتى وبەكتىلەر قۇرىلىسىن باستاۋ تۋرالى ۇزاق مەرزىمدى ينۆەستيتسيالىق كەلىسىمگە قول قويدى. تاراپتار كەلىسىمدى كەزەڭ كەزەڭىمەن ىسكە اسىرۋ تۋرالى ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزدى. ينۆەستيتسيانىڭ جالپى سوماسى 1 ميلليارد ا ق ش دوللارى. بۇگىندە الەمنىڭ جەتەكشى ۋنيۆەرسيتەتتەرى ادامي كاپيتالدى قالىپتاستىرا وتىرىپ، يننوۆاتسيالىق ەكونوميكانىڭ ءوسۋ نۇكتەسى رەتىندە ءوز ەلدەرى مەن تۇتاس وڭىرلەردىڭ دامۋىن ايقىنداۋدا. دامىعان ەلدەردىڭ وزىق تاجىريبەسى كورسەتىپ وتىرعانداي، مۇنداي تەحنولوگيالىق القاپتار عىلىم، ءبىلىم جانە يننوۆاتسيالىق ءوندىرىستىڭ ءۇشتۇعىرلىعى نەگىزىندە ءىرى ۋنيۆەرسيتەتتەر بازاسىندا قالىپتاسادى. قازۇۋ ماقساتتى تۇردە الەمدىك دەڭگەيدەگى زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتىنە اينالا وتىرىپ ءال فارابي عىلىمي تەحنولوگيالىق القابىن قۇرۋ باستاماسىن العا تارتتى. جوبا ەلباسى ن. نازاربايەۆتىڭ قولداۋىنا يە بولدى.الەمنىڭ 150دەن استام جەتەكشى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ باسىن قوساتىن جاڭا جىبەك جولى ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ اليانسى حالىقارالىق كلاستەرىن قۇرۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. ونىڭ وزەگىن مودەلىندەگى تەحنوپارك جانە ق ح ر ۇكىمەتىنىڭ گرانتى بويىنشا قازۇۋ عا ۇسىنىلاتىن سۋپەركومپيۋتەر قۇرايدى. بۇل تۋرالى كەلىسىمگە پرەزيدەنتى ق. توقايەۆتىڭ قىتايعا ساپارى بارىسىندا قول جەتكىزىلدى. سونداي اق، عتا قۇرامىنا يننوۆاتسيالىق جانە مەديكو بيولوگيالىق كلاستەرلەر كىرەدى. عىلىمي زەرتتەۋ زەرتحاناسى بار 500 ورىندىق كوپسالالى كلينيكا سالىنادى. مەديكو بيولوگيالىق كلاستەردى قۇرۋ الەمدىك دەڭگەيدە مەديتسينالىق قىزمەتتەر كورسەتۋگە، زاماناۋي تەحنولوگيالار ترانسفەرتىن جۇزەگە اسىرۋعا، سونىمەن بىرگە وڭتۇستىك كورەيا، كانادا، تۇركيا جانە ا ق ش مەديتسيناسىنداعى مەنەدجمەنتتىڭ وزىق تاجىريبەسىن پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.ءىرى ينۆەستيتسيالىق جوبانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ءبىز قازۇۋ دى كەزدەيسوق تاڭداعان جوقپىز. ءبىز سەنىمدى ءارى بولاشاعى زور سەرىكتەس تابۋ ماقساتىندا قازاقستاندىق ءبىلىم بەرۋ نارىعىن مۇقيات زەرتتەدىك. عالامدىق رەيتينگىدە 165 ورىنعا يە تۇركى جانە يسلام الەمىنىڭ ۇزدىك ۋنيۆەرسيتەتىمەن ىنتىماقتاستىق حالىقارالىق دەڭگەيدەگى جوبانى جۇزەگە اسىرۋدا جاڭا مۇمكىندىك اشىپ، دوستاس ەلدەرىمىزدىڭ قارىم قاتىناسىن ودان ءارى نىعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى ، دەدى كەزدەسۋ بارىسىندا ِ . كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى وسمان ميمارسينانوعلۋ.شارتقا سايكەس ينۆەستور وبەكتىلەردى سالىپ، ولاردى قاجەتتى جابدىقتارمەن جابدىقتايدى جانە مەملەكەتتىك مەنشىككە تاپسىرادى. شىعىنداردى وتەۋ بىرلەسكەن وپەراتسيالىق قىزمەت ەسەبىنەن جۇزەگە اسىرىلادى. بيىل جىلى ينۆەستيتسيالىق جوبانىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىن ىسكە اسىرۋدى باستاۋ جوسپارلانىپ وتىر. |
كۆرۈش: 1869ئىنكاس: 39يوللىغان ۋاقتى 2010108 06:43:51 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش نىڭ سوتچىلىق قىلىپ يۇرگەن كۇنلىرىدە بىر دېلوغا سوتچىلىق قىلىپتۇ.:ئەينى ۋاقىتتا سەن قۇلۇڭغا ئۆتكۇر تىغلىق ئەسۋاب ئېلۋالغانمۇ؟جان پولات: شۇنداق، بىراق............:سوتتا، بىراق دېگەندەك گەپلەرنى قىلشقا بولمايدۇ، سەن مېنىڭ سۇئالىمغا پەقەت ھەئەياكى ياق دەپلا جاۋاپ بېرىسەن. سەن پىچاقنى ۋەلى 0998نىڭ بوينىغا تەڭلەپ تۇرغانمۇ؟:سەن يەنە ئۇنى مىدىرلىماسلىققا بۇيرىغانمۇ؟: شۇنداق .:سەن قانۇنسىز ھالدا باشقىلارغا زوراۋانلىق كۇچى ئىشلەتكىنىڭ ئۇچۇن سوت سېنى جىنايى جازاغا ھۆكۇم قىلىدۇ.جان پولات: ئۇۋال بولدى. مەن بىر ساتىراچ، ئۇ چاغدا ۋەلى 0998ساقال ئالدۇرۋاتقان .يارىدار بولمىغان بىرسىمۇ يوقكۆكيار ئاشپەزلىك قىلۋاتقان چاغلىرىدا ئاشكار ئۇنى ئائىلىسىگە ئاشپەزلىككە تەكلىپ قىلپتۇ. كۆكيارنىڭ سەي قۇرۋاتقاندا گۆشنى ئوغىرىلقچە يەۋەلىدىغان ئەسكى خۇيى بار ئىكەن . ئاشكار بۇنى ئېنىق بىلسىمۇ لېكىن دەلىل ئىسپات بولمىغاچقا ئامالسىز قاپتۇ. بىر كۇنى ئاشكارنىڭ قۇرۇما گۆش يېگۇسى كەپ قاپتۇ ، شۇنىڭ بىلەن ئۇ كۆكيارنىڭ يەنە ئوغىرىلقچە يەۋېلىشىدىن ئەنسىرەپ ئۆزى گۆشنى توغراپ ساناپتۇ، سانىسا 36 توغرام چىقپتۇ. شۇنىڭ بىلەن ئاشكار گۆشنى قۇرۇشقا بۇيرۇپتۇ.ھەمدە كۆڭلىدە بۇ قېتىمغۇ يەۋالماس، ئەگەر يەنە يەۋالسا ئۇنى ئىشتىن بوشىتىدىغانغا باھانە سەۋەپ تېپىلدۇ دەپ ئويلاپتۇ.كۆكيار گۆشنى قۇرۇپ تاماق ئۇستىلىگە ئەكەپتۇ ، ئاشكار ساناپ باقسا گۆشنىڭ سانى توغرا چىقپتۇ بىراق مىقدارى بەكمۇ ئاز تۇرغۇدەك ، ئاشكار سىنچىلاپ قاراپتىكەن ھەر بىر توغرام گۆشنىڭ قۇرۇلۇش جەريانىدا پارچىلۋىتلگەنلىكىنى بىلپتۇ. ئەسلىدە كۆكيارنىڭ كۆڭلىدە جىن بولغاچقا ئاشكارنىڭ بىلىپ قېلىشىدىن ئەنسىرەپ گۆشلەرنى پارچىلۋەتكەن ئىكەن. ئاشكار ئۇلۇق كىچىك بىرنى تىنۋېتىپ كۆكيارغا قاراپ ئەسكەر چىقارغاندا 36ئىدى، يېنىپ كەلگەندە بۇلۇپ قالدى 18جۇپ، يوقلىمدە بىرسىمۇ كەم ئەمەس ، يارىدار بولمىغان بىرسىمۇ يوق دەپتۇ.تەتىل مەزگىلدە كۇلقىز دوسلىرى بىلەن دېڭىز بويىغا ساياھاتكا بېرىپتۇ. كۇلقىزنىڭ بىرىنچى قېتىم دۇلقۇنلار ئۆركەشلەپ تۇرغان دېڭىزنىڭ كۆرگەن بولغاچقا دېڭىزغا قاراپ ئاھ دېڭىز، ئانا دەپ توۋلاپتۇ. ئۇنىڭ توۋلىغان ئاۋازى يۇتمەي تۇرۇپ، چوڭ دۇلقۇندىن بىرسى تۇيۇقسىز ئۇنڭغا ئۇرۇلۇپ ئۇنى سۇغا چۇشكەن تۇخۇدەك قىلىپ قۇيۇپتۇ. كۇلقىزنىڭ ئاچچىقى كېلىپ ئەسلىدە دېڭىز ئۆگەي ئانا ئىكەندە دەپتۇ.ئۇكۇل ئۇرغۇزۇشنى خالىماسلىقسىرلىق تولىمۇ ئاچكۆز تۇخۇ سودىگىرى ئىكەن. بىر كۇنى بالىسى كەپسىز ئاغرىپ قېلىپ بىر كىچىك ئامبولاتورىيىگە ئۇكۇل ئۇرغۇزۇشقا ئەكەپتۇ، سېستىرا كەپسىز قىز ئۇكۇلنى كەپسىزنىڭ بىلىكىگە ئەكىلىشگە كەپسىز يىغلاپ جېنىم دادا، مېنى ھەرگىز سېتۋەتمىگىن دەپ يىغلاشقا باشلاپتۇ. بۇنى كۆرگەن كەپسىز قىز ئەجەبلەنگەن ھالدا بۇنىڭ بىلەن ئۇكۇل ئۇرۇشنىڭ نىمە مۇناسۋىتى بار دەپ سوراپتىكەن، كەپسىز يىغلاپ تۇرۇپ دادام نۇرغۇن تۇخۇ باقىدۇ، ئەگەر دادام قايسى تۇخۇغا ئۇكۇل ئۇرسا ئۇ تۇخۇ ناھايىتى تېزلا سېتىلىپ كېتىدۇ دەپتۇ.كېسەل بۇلۇپ يېتىپ قالغان شېرىپ ئاخىرقى تىنقلىرىدا ئايالى ئىسلامنۇرغا يان قوشنىمىز تاڭنۇر بىزگە 50يۇئەن قەرىز ، ئېلۋىلشنى ھەرگىز ئۇنتۇپ قالمىغىن .ئىسلامنۇر:خاتىرجەم بۇلۇڭ ھەرگىز ئۇنتۇپ قالمايمەن.: ھەراس بىز يەنە مىسرانمغىمۇ 300يۇئەن قەرىز، ئۇنىمۇ قايتۇرۋىتىشنى ئۇنتۇپ قالمىغىن .ئىسلامنۇر: ئاھ خۇدا ،سىز يەنە جۇيلۇشكە باشلىدىڭزغۇ؟ئېلكتىرونلوق ئۇيۇنچاقخانىدا يانماس ئايلانما دو تىكىش ماشنىسنىڭ ئالدىدا قايسى نۇمۇرغا دو تىكىشنى بىلەلمەي يېنىدا تۇرغان كىلشكەن يىگىتتىن قانداق قىلشنى سوراپتىكەن ، ئۇ يىگىت يانماسقا ئۆزىنىڭ يشىغا دو تىكىشنى ئېيتىپتۇ، بۇنى ئاڭلىغان يانماس لەۋلىرىنى چىشلەپ بىردەم ئويلانغاندىن كىيىن1000يۇئەننى 24دېگەن سانغا دو تىكپتۇ. ئويلىمغان يەردىن ئايلانما شارچە 32نىڭ ئۇدۇلىغا كېلىپ توختاپتىكەن يانماس ئېچىنشلىق چىرقىرىغىنچە ھوشىدىن كېتىپتۇ.زادى قايسىسى مۇھىمتازا بېرىلىپ پۇتبول مۇسابىقىسى كۆرۋاتقان مىلان 22نى كۆرۇپ ئايالىنىڭ ئاچچىقى كەپ ئۇنىڭدىن سىز ئۇچۇن توپ قىزىم بىلەن ئىككىمىزدىن مۇھىم دەپتۇ . مىلان 22دەرھال ياق يەنىلا سىلەر مۇھىم دەپتىكەن ئايالى ئۇنداق بولسا ئېيتىڭە ، قىزىمىز قاچان تۇغۇلغان دەپ سوراپتىكەن ، مىلان 22 دەرھال ئىتالىيە كوماندىسى بىلەن بىرازىليە كوماندىسى مۇسابىقلەشكەن كۇنى دەپتۇ.ھۆكۇمران شەخسى دوختۇرخاندا داۋالىنىپ بولغاندىن كىيىن يىنىدىن ئىككى يۇئەننى چىقىرىپ دوختۇرغا تەڭلەپتۇ، بۇنى كۆرگەن دوختۇر ئۇنىڭدىن بۇ سېستىراغا بەرگەن ئۇكۇل ئۇرۇش پۇلىمۇ ياكى ماڭا بەرگەن دېئاگنوز پۇلىمۇ دەپ سوراپتىكەن ، ھۆكۇمران بۇ ھەر ئىككڭلارغا بەرگەن پۇل دەپتۇ.مەنبە: ئۇ يەر بۇيەردىنمۇنبەر پۇلى : 9445يوللىغان ۋاقتى 2010108 07:25:09 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش مەن قىمار ئويناشنى بىلمىەيمەن .مەن تېخى ئوقۇغۇچى جۇمۇ ھى ھى ھى.يوللىغان ۋاقتى 2010108 07:27:51 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش بىر بىرسىدىن كۇلىكىلىك ئىسىل يۇمۇرىكەن ، يۇمۇر مۇشۇندا يېڭى بولسا ئاندىن ئادەمنى تېخىمۇ جەلىپ قىلغۇلۇق !رەھمەت سىزگە !يوللىغان ۋاقتى 2010108 07:37:39 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش كۇلكىلىك ھەقىقەتەن كۇلكىلىك يۇمۇر بوپتۇ :87 :87 :87يوللىغان ۋاقتى 2010108 07:48:13 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش مەن يوقكەندە يەنە مىنى ئۇنتۇپ قاپسىز ھەيوللىغان ۋاقتى 2010108 07:56:18 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش ۋاي ۋۇي يۇمۇرلار تازا قىزىپتىغۇ ئەمما ئارىسىدا بىز يوققۇ؟ :76يوللىغان ۋاقتى 2010108 08:15:45 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش ئۈمىدلىك ئەزا, جۇغلانما 2878, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 822 جۇغلانمايازما سانى: 2857يوللىغان ۋاقتى 2010108 08:21:17 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش ما كۈلقىز نەگە بارسا پالاكەت باسامدۇ نىمە ؟ :87 :87 :87يوللىغان ۋاقتى 2010108 08:24:27 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش داۋاملىق بىزنى مول يۇمۇرلار بىلەن تەمىن ئەتكەيسىز. |
12 ماي خىتاي ھۆكۈمىتى ئىگىدارچىلىقىدىكى بىر زاۋۇتنىڭ 10 مىڭدىن ئارتۇق ئىشچىسى نامايىش قىلىپ، زاۋۇتنىڭ مىڭلىغان ئىشچىنى ئىشتىن بوشىتىش پىلانىغا قارشىلىق كۆرسەتتى ۋە ئۆزلىرىگە بېرىلگەن مائاشنىڭ ئازلىقىغا نارازىلىق بىلدۈردى.نامايىشىنى خىتاينىڭ سىچۈەن ئۆلكىسى دېياڭ شەھىرىگە جايلاشقان خىتاي دۆلەتلىك 2 ماشىنىسازلىق زاۋۇتى، يەنى جۇڭگو 2 ئېغىر تىپلىق ماشىنىسازلىق گۇرۇھى چەكلىك شىركىتى ئىشچىلىرى تەشكىللىگەن.زاۋۇت دائىرىلىرىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، زاۋۇت ئۇدا ئۈچ يىل زىيان تارتقاندىن كېيىن، بىر نەچچە مىڭ ئىشچىنى ئىشتىن بوشاتماقچى بولغان.شۇنىڭ بىلەن دۈشەنبە كۈندىن باشلاپ زاۋۇتنىڭ ئۈچ نەپەر ئىشچىسى چىرىكلىك ۋە ئىقتىدارسىز زاۋۇت باشلىقلىرى ئەيىبلەنگەن نارازىلىق پلاكاتلىرىنى كۆتۈرۈپ كوچىغا چىققان. ئۇلار زاۋۇت تارتقان زىيانلارغا زاۋۇت رەھبەرلىرى مەسئۇل بولۇشى كېرەكلىكىنى بىلدۈرگەن.نامايىشچىلار سەيشەنبە كۈنىگە كەلگەندە بارا بارا كۆپىيىپ 10 مىڭدىن ئاشقان.ئامېرىكا بىرلەشمە ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، يەرلىك ساقچىلار نامايىش بولغانلىقىنى دەلىللىگەن ۋە بىر تەرەپ قىلىنغانلىقىنى ئېيتقان، ئەمما تەپسىلاتى ھەققىدە توختالمىغان، زاۋۇت دائىرىلىرى مۇخبىرنىڭ تېلېفونلىرىغا جاۋاب بەرمىگەن.مەلۇم بولۇشىچە، نۆۋەتتە زاۋۇتنىڭ كۆپىنچە ئىشچىلىرى 380 يۈەن ئەتراپىدا مائاش ئالىدىغان بولسىمۇ، زاۋۇت زىيان تارتىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرۈپ 5 مىڭ ئادەمنى ئىشتىن بوشاتماقچى بولغان ئىكەن. |
تالىبتەر: اۋعانستانداعى وزگەرىس جايلى ءبىر ۇزىك ادىرنا ۇلتتىق پورتالىتالىبتەر: اۋعانستانداعى وزگەرىس جايلى ءبىر ۇزىكتاليباننىڭ جىلدام تۇردە اۋعانستاننىڭ بيلىگىن باسىپ الۋى الەمدى تاڭعالدىردى.تالىبتەر دەگەن كىم؟تاليبان بوكسقىن، ستۋدەنت 1980 جىلداردىڭ باسىندا پاكىستاننىڭ سولتۇستىكباتىس شەكارالىق پروۆينتسياسى مەن بەلۋدجيستان اۋماعىندا پاكىستان يسلام رەسپۋبليكاسى بيلىگىنىڭ نۇسقاۋى بويىنشا جاسىرىن جاعدايداعى مەدرەسەدە جانە سوعان سايكەس يدەولوگيالىق ءارى ءدىني ءبىلىم العان اۋعان قاشقىندارىنىڭ بالالارىنان قۇرىلدى. رەسمي تۇردە 1994 جىلى موحاممەد وماردىڭ باسشىلىعىمەن 50 ستۋدەنتپەن تاليبان قۇرىلدى.تاليبان ۇيىمىنىڭ ەتنيكالىق نەگىزىن ۇلتشىل پۋشتۋن قاۋىمىنىڭ وكىلدەرى قۇرايدى.اۋعان ەلىندەگى ۇلتتار قۇرامى نەگىزىنەن تومەندەگىدەي:پۋشتۋن 42 تاجىك 27 حازار 9 وزبەك 9 العاشقى اۋعانستان يسلام ەميراتى نەسىمەن ەستە قالدى؟1996 جىلى تالىبتەر اۋعانستاننىڭ 90 جەرىنە باقىلاۋ جاساپ، 2001 جىلعا دەيىن بيلىك قۇردى. ولار مەملەكەتتىك بيلىكتى جۇزەگە اسىرۋ بارىسىندا شارياتقا جۇگىنگەن. رەسمي تۇردە پاكىستان، تۇركىمەنستان، ساۋد ارابياسى، بىرىككەن اراب امىرلىگى عانا مويىنداعان. تاليبان حالىقارالىق قۇقىققا تۇكىرىپ، اۋعانستاننىڭ پرەزيدەنتى موحامماد نادجيبۋللانى دارعا استى. اتالمىش وقيعا الەم ەلدەرى تاراپىنان اۋعانستان يسلام ەميراتىن مويىنداماۋعا اكەلىپ سوقتى. تاليبان رەسمي تۇردە شوشقا ەتى مەن الكوگولدى ىشىمدىكتەرگە تىيىم سالدى. ودان بولەك، مۋزىكا، تەلەديدار، ونەر سالاسى، كوڭىل كوتەرەتىن ويىنساۋىق، سپورتپەن اينالىسۋ، كوگەرشىن جانە ءۇي جانۋارلارىن اسىراۋعا قاتاڭ شەكتەۋ قويىلىپ، كينوتەاترلار مەشىتكە اينالدى. جاڭا جىلدى تويلاۋعا تىيىم سالىندى. قىز بالالارعا مەكتەپكە بارۋعا، جۇمىس ىستەۋگە رۇقسات بەرىلمەدى. سىرتتا جالعىز جۇرسە، جازالاندى. ەر ادامدارعا قىرىنۋعا تىيىم سالىندى. 15 جاستان باستاپ، اسكەري مىندەتتىلىك ەنگىزىلىپ، بەلسەندى 400 000 اسكەرى بولدى. تاليبانداردىڭ بيلىگى كەزىندە ەسىرتكى ساۋداسى 2200 توننادان 185 تونناعا ازايعان. 1998 جىلى تاليبتەر يراننىڭ 11 ەلشىسىن ءولتىردى. يران جاۋاپ رەتىندە شەكاراعا 70 000 مىڭ اسكەرىن جاقىنداتىپ، سوعىسپاقشى بولدى. تەك بۇۇ مەن اقش ديپلوماتتارىنىڭ ارقاسىندا سوعىس قاۋپى سەيىلدى. 2001 جىلى باميانداعى 1500 جىلدىق تاريحي مۇرا بۋددا ەسكەرتكىشىنىڭ كوزىن جويدى. ول جايىندا تاليبتەردىڭ كوشباسشىسى ومار: بۋددا ەسكەرتكىشىن قۇرتقىم كەلمەپ ەدى. الايدا بىرنەشە شەتەلدىك ازاماتتار جاڭبىردىڭ اسەرىنەن ءسال زارداپ شەككەن بۋددا ەسكەرتكىشىنە جوندەۋ جۇمىسىن جۇرگىزۋگە وتكىزۋگە ءوتىنىش جاسادى. ولاردىڭ بۇل ارەكەتى مەنى تاڭعالدىردى. ەگەر شەتەلدىكتەر ءۇشىن اۋعانستانداعى اشتان ولگەلى وتىرعان حالىقتىڭ جاعدايىنان قاراعاندا، ەسكەرتكىشتىڭ ءحالى ماڭىزدى بولسا، وندا بۋددا ەسكەرتكىشىنىڭ بارىنان جوعى جاقسى.تاليباننىڭ اتالمىش ارەكەتى جاپونيا، ءۇندىستان، شريلانكا، وڭتۇستىك كورەيا، نەپال، يران، كاتار، رەسەي، ساۋد ارابياسى تاراپىنان حالىقارالىق نارازىلىق تۋدىردى. ەلدەگى شەتەلدىك كومپانياعا 50دىق سالىق سالىنىپ، تولەمەگەندەرگە شابۋىل جاسالدى. سالدارىنان 2001 جىلى جان باسىنا شاققانداعى تابىس 200 دوللاردى قۇراپ، ەكونوميكاسى السىرەدى. 2000 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا تاليبتەر ۋساما بەن لادەنگە قولداۋ كورسەتىپ جانە جەندەتتەرىن دايىنداۋعا كومەكتەسكەنى ءۇشىن، بۇۇ سانكتسيا جاريالادى. 2001 جىل اقشتاعى قايعىلى وقيعادان كەيىن، اقش پەن سولتۇستىك اليانس اۋعانستانعا باسىپ كىرىپ، تالىبتەردىڭ رەجيمىن قۇلاتتى.قايتا بيلىككە كەلگەن تالىبتەربەيرەسمي دەرەكتەر بويىنشا 100 مىڭعا جۋىق اسكەرى بار تالىبتەردىڭ اۋعانستاننىڭ رەسمي اسكەرىمەن سوعىسۋ بارىسىندا قارجىنى قايدان الدى دەگەن سۇراق كوپشىلكتى قىزىقتىراتىنى انىق. بۇۇ 2021 جىلدىڭ ماۋسىم ايىنداعى ەسەبىنە سەنسەك، تالىبتەر ەسىرتكى ساتۋ، ادام ۇرلاۋ، پايدالى قازبالاردى ساتۋ سىندى ارەكەتتەرىمەن ءىسارەكەتتەرىن جۇزەگە اسىرۋدا.بۇل تالىبتەردىڭ بۇرنىعى تالىبتەردەن ايىرماشىلىعى دا بار دەيدى. ونىڭ ءبىر سەبەبى، تالىبتەردىڭ ساپىندا اسكەرلەردىڭ بارلىعى دەرلىك پۋشتۋنداردان قۇرالعان ازاماتتار ەمەس، شەتەلدىك جەندەتتەردىڭ بولۋىندا. سونىمەن قاتار تالىبتەر اۋعانستاننىڭ پرەزيدەنتى اشراف گانيمەن كەلىسسوز جۇرگىزىپ، ەلدەن ءتىرى كۇيىندە كەتۋگە مۇمكىندىك بەردى.ەندى رەسمي بيلىككە كەلگەن تالىبتەر ەل ىشىندەگى دۇرلىكپەنى باسۋ ءۇشىن، ايەلدەر پاراندجا كيىپ، جۇمىستارىن جالعاستىرا بەرەدى ت.ب ۋادەلەرمەن حالىقتى تىنىشتاندىرا الماي الەك.قازاقستان مەن اۋعانستاندى ءوزارا نە بايلانىستىرادى؟ قوس ەلدىڭ شەكاراسى تۇيىسپەسە دە، ارا قاشىقتىعى نەبارى 1 500 شاقىرىمدى قۇرايدى. 19791989 جىلدار ارالىعىندا وتكەن اۋعان سوعىسىنا ەلىمىزدەن 21 239 ازامات قاتىسىپ، 947ءسى قازا تاپقان. قازاقستان اۋعانستاننىڭ تۇراقتىلىعىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن، 2009 جىلى 1000 اۋعان ستۋدەنتىنە ەلىمىزدە وقۋعا ارنايى گرانت بولگەن. 2014 جىلى اۋعانستانداعى تابيعي اپاتتىڭ سالدارىن جويۋ ءۇشىن، 6 ملن دوللار كولەمىندە قارجىلاي كومەك كورسەتتى. قوس ەلدىڭ اراسىنداعى ساۋدا اينالىمى 2020 جىلى 623,6 ملن دوللاردى قۇراعان. قازاقستاننىڭ بيداي ەكسپورتتاۋىندا توپ3 مەملەكەتتىڭ ىشىنە وزبەكستان، تاجىكستان، اۋعانستان كىرەدى. 2019 جىلى ەۋروپالىق وداق ەو پەن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ دامۋ باعدارلاماسى بۇۇدب اۋعان ايەلدەرىنە ارنالعان ءبىلىم گرانتتارى اياسىندا قازاقستاندا قوسىمشا كاسىبي ءبىلىم الۋعا ستيپەنديا بەرگەن. باعدارلاما اۋعان ايەلدەرىنىڭ ەكونوميكالىق قۇقىقتارى مەن مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋگە باعىتتالعان، ول ايەلدەردىڭ كەيىننەن جۇمىسقا ورنالاسۋى ءارى ەلدىڭ الەۋمەتتىك جانە ەكونوميكالىق ومىرىنە بەلسەندى قاتىسۋى ءۇشىن كاسىبي داعدىلارى مەن ءبىلىمىن ارتتىرۋعا جاردەمدەسەدى. قازىرگى تاڭدا قازاقستان اۋماعىندا تىيىم سالىنعان تەرروريستىك قۇرىلىمداردىڭ ۇلتتىق تىزىمىنە اۋعانستاننىڭ بيلىگىنە جاڭادان كەلگەن تاليبتەر ەنگىزىلگەن:ءى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى سوتىنىڭ 2004 جىلعى 15 قازانداعى شەشىمى نەگىزىندە:2. شىعىس تۇركىستانداعى يسلامدىق قوزعالىس3. وزبەكستانداعى يسلامدىق قوزعالىس4. كۇرد حالىق كونگرەسى كونگراگەلءىى. جوعارعى سوتتىڭ 2005 جىلعى 15 ناۋرىزداعى شەشىمىنە سايكەس:5. اسبات الانسار7. تاليبان قوزعالىسى8. بوز گۋرد9. ورتالىق ازياداعى جاماات مودجاحەدتەر11. الەۋمەتتىك رەفورمالار قوعامىءىىى. نۇرسۇلتان قالاسى سوتىنىڭ 2005 جىلى 28 ناۋرىزداعى شەشىمىنە سايكەس:12. حيزبۋت تاحرير ۇيىمىءى. نۇرسۇلتان قالاسى سوتىنىڭ 2006 جىلى 17 قاراشاداعى شەشىمىنە سايكەس:13. اۋم سينريكيو14. شىعىس تۇركىستان ازات ەتۋ ۇيىمى. نۇرسۇلتان قالاسى سوتىنىڭ 2008 جىلعى 5 ناۋرىزداعى شەشىمىنە سايكەس:15. تۇركىستان يسلام پارتياسى.ءى. اتىراۋ قالاسى سوتىنىڭ 2011 جىلعى 25 قازانداعى شەشىمىنە سايكەس:. شىعىس قازاقستان وبلىسى ارنايى اۋدانارالىق ەكونوميكالىق سوتىنىڭ 2012 جىلعى 7 ماۋسىمداعى شەشىمىنە سايكەس:17. رقب سەنىم. ءبىلىم. ءومىر. نۇرسۇلتان قالاسى سارىارقا اۋداندىق سوتىنىڭ 2013 جىلعى 26 اقپانداعى شەشىمىنە سايكەس:18. تابليگي دجاماگات. نۇرسۇلتان قالاسى سارىارقا اۋداندىق سوتىنىڭ 2014 جىلعى 18 تامىزداعى شەشىمىنە سايكەس:19. اتتاكفير ۋالحيدجرا. نۇرسۇلتان قالاسى ەسىل اۋدانى سوتىنىڭ 2015 جىلدىڭ 15 قازان ايىندا قابىلدانعان شەشىمىنە سايكەس:20. يسلام مەملەكەتى دايش21. اننۋسرا فرونتى22. ياكىن ينكارءتۇيىن: اۋعانستانداعى بيلىك وزگەرىسى بۇعان دەيىنگى قازاقستاننىڭ جاساپ كەلگەن ارەكەتىن جوققا شىعاردى. ساۋدا سالاسىندا دا ءبىرشاما بايلانىسىن ارتتىرعان ەلىمىز ءۇشىن، جاڭا بيلىك اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى الىسبەرىستى اقساتارى ءسوزسىز. |
ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى ساراي مۇزىكىلىرى ئاكادېمىيەسى ئۇيغۇرچەئوسمانلى ئىمپېرىيەسى ساراي مۇزىكىلىرى ئاكادېمىيەسىبىلىۋېلىڭ 42ئەنگىلىيەنىڭ پايتەختى لوندوندا قۇرۇلغان ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى ساراي مۇزىكىلىرى ئاكادېمىيەسى ئوركېستىرىنى بىلەمسىز؟لوندون ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى ساراي مۇزىكىلىرى ئاكادېمىيەسى ئوركېستىرى، كىلاسسىك مۇزىكىلار كومپوزىتورى، دىرىژور ۋە مۇزىكاشۇناس ئەمرە ئاراجى تەرىپىدىن قۇرۇلغان. ئېدىنبۇرگ ئۇنىۋېرسىتېتى مۇزىكا فاكۇلتېتىنى پۈتتۈرگەن ۋە شۇ ئۇنىۋېرسىتېتتا دوكتورلۇق ئۇنۋانىغا ئېرىشكەن ئەمرە ئاراجى، سەنئەت، قەدىمكى بىناكارلىق، ئەدەبىيات، تارىخ ۋە دىپلوماتىيەگە بولغان قىزىقىشىدىن پايدىلىنىپ، ئۆزىگە خاس مۇزىكا كەسپى بىلەن شۇغۇللانماقتا.ئەمرە ئاراجى، 1997يىلى تۈركىيە باش ئەلچىسىنىڭ ئېدىنبۇرگ كونسۇلخانىسىدىكى زىيارىتى مۇناسىۋىتى بىلەن، تۈركىيەگە مۇناسىۋەتلىك كونسېرت پىروگراممىسى تەييارلايدۇ. كونسېرتتا 19ئەسىردىكى ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى سارىيىدىكى بەزى مارشلار ۋە ئۇسسۇللار تۇنجى قېتىم ئورۇندىلىدۇ. پىروگراممىدا سۇلتان 5 مۇراد، سۇلتان ئابدۇلئەزىز، دونىزەتتى پاشا ۋە گۇئاتەللى پاشا قاتارلىقنىڭ بىر قىسىم ئەسەرلىرى ئورۇندىلىدۇ. تاماشىبىنلارغا زور تەسىر كۆرسەتكەن كونسېرت ئالتە ئايدىن كېيىن لوندوندا كېڭەيتىلگەن رېپېرتور ئارقىلىق ئىككى قېتىم تەكرارلىنىدۇ. بۇ كونسېرتلار كىشىلەرنىڭ زور قىزىقىشىنى قوزغىغانلىقى ئۈچۈن، ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى دەۋرىدىكى غەرب ئۇسلۇبىدىكى ئەسەرلەر ئورۇندىلىدىغان لوندون ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى ساراي مۇزىكىلىرى ئاكادېمىيەسى ئوركېستىرى قۇرۇلىدۇ. بۇ ئاكادېمىيەنىڭ پائالىيەتلىرى ئارىسىدا، ياۋروپا مۇزىكا ئەدەبىياتىدىكى تۈركلەرگە ئائىت باشقا ئەسەرلەرنىڭ ئوتتۇرىغا چىقىرىلىپ، ئورۇندىلىشىغىمۇ ئورۇن بېرىلمەكتە.ئەمرە ئاراجى، خەلقئارالىق پائالىيەتلىرى بىلەن، تۈركىيە، ئەنگىلىيە، ياۋروپا، شەرق ۋە غەرب ئوتتۇرىسىدا كۈچلۈك مۇزىكا كۆۋرۈكى سالدى.خەتكۈچ: ساراي مۇزىكىلىرى ئاكادېمىيەسى , ساراي مۇزىكىلىرى , ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى , بىلىۋېلىڭ |
الماتىدا كاسىپكەردەن ت150 مىڭ تالاپ ەتكەن بوپسالاۋشىلار ۇستالدىجاڭالىقتار 1647 0 پىكىر 29 ءساۋىر, 2010 ساعات 07:23الماتى. 29 ءساۋىر. قازتاگ الماتىدا قالالىق پوليتسيانىڭ ارنايى جاساعى جانە قالالىق ءىىد ۇيىمداسقان قىلمىسپەن كۇرەس باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى كاسىپكەردەن ءىرى مولشەردە اقشا تالاپ ەتتى دەپ كۇدىكتەلگەن ءۇش كۇدىكتىنى ۇستادى، دەپ حابارلادى قۇقىق قورعاۋ ورگانىنداعى سەنىمدى دەرەككوز.حاباردا ايتىلعانداي، پوليتسيا وپەراتسياسى كەشە كەشكىسىن سيتيتسەنترا سو اۆتوتۇراعىندا بارلىق كۇدىكتىلەردى اقشا الۋ كەزىندە قولعا تۇسىرۋمەن اياقتالدى.ۇستالعاندار اراسىندا قمەبيءدىڭ ەكى ستۋدەنتى پاۆلودار مەن قوستانايدىڭ تۇرعىندارى، سونداياق ولاردىڭ 26 جاسار پاۆلولار وبلىسىنىڭ جۇمىسسىز تانىسى. الدان الا تەرگەۋ مالىمەتتەرىنشە، ولار وتكەن جۇما كۇنى اۋديتورلىق كومپانياسىنىڭ 22 جاسار مەنەدجەرىن قورقىتىپ، ودان سوزبەن قورلاعانىڭ ءۇشىنمىس دەپ ت150 مىڭ تالاپ ەتكەن.زىكىريا زامانحانۇلى 37658 |
3 ماۋسىم 21:22نۇرسۇلتان. قازاقپارات قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن سامۇرىق قازىنا ۇلتتىق ءالاۋقات قورىن باسقارۋ جونىندەگى كەڭەستىڭ وتىرىسى ءوتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات .كە سىلتەمە جاساپ.كەڭەستە سامۇرىق قازىنا اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ قازىرگى قىزمەتى، شاعىن جانە ورتا بيزنەستى قولداۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالار، سونداياق كەڭەستىڭ وتكەن وتىرىسىندا بەرىلگەن تاپسىرمالاردىڭ ورىندالۋ بارىسى قارالدى. وتىرىستى اشقان نۇرسۇلتان نازاربايەۆ سامۇرىق قازىنا قورى ەل دامۋىندا ماڭىزى ءرول اتقاراتىنىن اتاپ ءوتتى. بيىل ءبىز اۋىر سىناقتارعا تاپ بولدىق. كوروناۆيرۋس پاندەمياسى جاھاندىق ەكونوميكالىق داعدارىسقا اكەپ سوقتى. الەمدىك ەكونوميكا مەن ساۋدا ءوسىمى توقتادى. بۇل فاكتورلاردىڭ بارلىعى ءبىزدىڭ ەكونوميكامىزعا كەرى اسەرىن تيگىزىپ وتىر. وسى ورايدا ءبىز قالىپتاسقان كۇردەلى احۋالعا تەز بەيىمدەلۋگە جانە داعدارىستى ەڭسەرۋگە سەپتىگىن تيگىزەتىن ەكونوميكانىڭ نەگىزگى درايۆەرلەرىن ايقىنداۋعا ءتيىسپىز، دەدى ەلباسى. ەكونوميكامىزدى قالپىنا كەلتىرۋدە جانە ءارى قاراي دامىتۋدا ۇلتتىق ءال اۋقات قورى باستى ءرول اتقارادى. قازاقستاننىڭ بارلىق نەگىزگى كومپانيالارى وسى قوردىڭ قۇرامىنا كىرەدى. قور كومپانيالارىنىڭ جيىنتىق اكتيۆتەرى 28 تريلليون تەڭگەنى قۇرايدى. بۇل ج ءى ءونىڭ 40 ى. مۇندا 300 مىڭ قىزمەتكەر جۇمىس ىستەيدى. قيىندىقتارعا قاراماستان كومپانيالاردىڭ ءبارى جۇمىسىن جالعاستىرىپ جاتىر. وتكەن جىلعى قور كورسەتكىشتەرىنىڭ ءوسۋ قارقىنى بيىلعا رەزەرۆ قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرگەنىن بايقاپ وتىرمىز، دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.جيىن بارىسىندا ق ر پرەمەر ءمينيسترى ا. ماميننىڭ، سامۇرىق قازىنا ۇلتتىق ءال اۋقات قورى اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى ا. ەسىموۆتىڭ، قازمۇنايگاز ۇلتتىق كومپانياسى اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى ا. ايداربايەۆتىڭ، قازاقستان تەمىر جولى ۇلتتىق كومپانياسى اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى س. مىڭبايەۆتىڭ باياندامالارى تىڭدالدى. ەلباسى قور كومپانيالارىنىڭ تيىمدىلىگىن ءارى قاراي ارتتىرۋ ءۇشىن ناقتى شارالار قابىلداۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.سونىمەن قاتار قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى قور كومپانيالارىن جەكەشەلەندىرۋ ماسەلەلەرىنە، ساتىپ الۋلار جانە وتاندىق تاۋاروندىرۋشىلەردى قولداۋدا جەرگىلىكتى ۇلەستى ارتتىرۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالارعا توقتالدى.كەڭەس قورىتىندىسى بويىنشا ەلباسى سامۇرىق قازىنا باسشىلىعىنىڭ داعدارىسقا قارسى قابىلداعان شارالارىنىڭ ناتيجەسىن اتاپ ءوتىپ، بۇل تاجىريبەنى باسقا دا قۇرىلىمداردا قولدانۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالدى. قور باسشىلىعى دەر كەزىندە قابىلداعان شارالاردى قولدايمىن جانە وڭ باعالايمىن. ولار ءوز تيىمدىلىگىن كورسەتتى. داعدارىس كەزىندە مەملەكەت ەكونوميكانى قولداۋ ءۇشىن ۇلتتىق قوردان قىرۋار قارجى ءبولدى. الايدا وسى جاعدايدا سامۇرىق قازىنا، كەرىسىنشە، ۇلتتىق قورعا 100 ميلليارد تەڭگە باعىتتادى، دەدى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى. |
گېرمانىيە يەنە بىر قېتىم پ ك ك سەتچىلىكىگە يول قويدى ئۇيغۇرچەگېرمانىيە يەنە بىر ق...گېرمانىيە يەنە بىر قېتىم پ ك ك سەتچىلىكىگە يول قويدىگېرمانىيەنىڭ پايتەختى بېرلىندا، بۆلگۈنچى تېررورلۇق تەشكىلاتى پ ي د پ ك ك تەرەپدارلىرى فېدېراتسىيە پارلامېنتىنىڭ ئالدىغا چېدىر تىكتى.06.02.2018 10.12.2020تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: گېرمانىيەنىڭ پايتەختى بېرلىندا، بۆلگۈنچى تېررورلۇق تەشكىلاتى پ ي د پ ك ك تەرەپدارلىرى فېدېراتسىيە پارلامېنتىنىڭ ئالدىغا چېدىر تىكىپ، تۈركىيەنىڭ سۈرىيەدە داۋاملاشتۇرۇۋاتقان زەيتۇن شېخى ھەربىي ھەرىكىتىگە قارشى تەشۋىقات ئېلىپ باردى.تېررورلۇق تەشكىلاتى تەرەپدارلىرىنىڭ گېرمانىيەدە مەنئى قىلىنغانلىقى ئۈچۈن بۆلگۈنچى تېررورلۇق تەشكىلاتى كاتتىبېشىنىڭ رەسىمىنى ئىشلەتمەسلىكى، بىراق، پ ي د پ ك ك نىڭ سۈرىيە قانىتى ي پ گ نىڭ سىمۋوللۇق لاتىلىرىنى چېدىرغا ئېسىشى دىققەتنى تارتتى.گېرمانىيە فېدېراتسىيە پارلامېنتىدىكى ئۆكتىچى سولچى پارتىيەنىڭ قوللىشى ئاستىدىكى پ ي د پ ك ك تەرەپدارلىرىغا ساقچىلارمۇ مۇداخىلە قىلمىدى. تېررورلۇق تەشكىلاتىنىڭ چېدىرىغا تەكلىپ قىلىنغان گېرمانلار ۋە باشقا زىيارەتچىلەرگە تۈركىيەگە قارشى تەشۋىقات ۋەرەقىلىرى تارقىتىپ بېرىلدى.پ ي د پ ك ك تەرەپدارلىرى زىيارەتچىلەردىن زەيتۇن شېخى ھەربىي ھەرىكىتىگە ۋە گېرمانىيەنىڭ تۈركىيەگە قورال سېتىپ بېرىشىگە قارشى تۇرۇشنى قوللىشىنى تەلەپ قىلدى.خەتكۈچ: گېرمانىيە , پ ك ك , چېدىر , ئافرىنسومالىدا بومبا ھۇجۇمى يۈز بەردىسومالىنىڭ پايتەختى موگادىشۇدا يۈز بەرگەن بومبا ھۇجۇمىدا 3 كىشى قازا قىلدى.قاتار قورشاۋ ئاستىدىكى ئىدلىب خەلقىگە قىشلىق كېيىم ۋە يېمەك بويۇملىرى ياردەم قىلدىقاتارنىڭ ياردەم تەشكىلاتى سۈرىيەنىڭ ئىدلىب شەھىرىدە قاتتىق يامغۇرنىڭ تەسىرىگە ئۇچرىغان پۇقرالارغا قىشلىق كىيىمكېچەك ۋە يېمەكلىك ياردىمى يەتكۈزدى.بىل گەيتىس ئامېرىكا بويىچە زېمىنى ئەڭ چوڭ زېمىندارغا ئايلاندىئامېرىكا مەركەزلىك دۆلەت ھالقىغان تېخنىكا شىركىتى مىكروسوفتنىڭ قۇرغۇچىسى بىل گەيتىس 132 مىليارد دوللارلىق بايلىقىغا 1 مىليون مودىن ئارتۇق زېمىننى قوشۇپ، ئامېرىكا بويىچە زېمىنى ئەڭ چوڭ زېمىندارغا ئايلاندى.ب د ت ئەزالىق بەدەل پۇلى تاپشۇرمىغان 7 دۆلەتنىڭ بېلەت تاشلاش ھوقۇقىنى توڭلاتتىبىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئەزالىق بەدەل پۇلى تاپشۇرمىغان 7 دۆلەتنىڭ بېلەت تاشلاش ھوقۇقىنى ۋاقتىنچە توڭلىتىپ قويدى. |
اۋدارما ارقىلى قابىلدانعان زاڭ جۇزەگە اسپايدى46 ءسوز 3064 4 پىكىر 30 قىركۇيەك, 2019 ساعات 12:57بۇگىن كۇن ترتىبىندە تۇرعان مسەلە وتە وزەكتى. مەن رىپتەسىم مۇراتباقتيارۇلىنىڭ ايتقان سوزدەرىنە تولىق كەلىسەمىن. ەلىمىزدەگى كەز كەلگەن زاڭنىڭ ساپاسى ءبىرىنشى كەزەكتە دۇرىس بولۋى كەرەك.قازاقستان پرەزيدەنتى ەستيتىن مەملەكەت قۇرامىز دەگەندى ايتتى. مەنىڭويىمشا، بىزگە كورەتىن مەملەكەت دەگەن دە كەرەك بولادى. قابىلدانعان زاڭ جۇمىس ىستەۋ كەرەك. ول ءۇشىن زاڭنىڭ ءتىلى جۇمىس ىستەۋ كەرەك. اۋدارما ارقىلى قابىلدانعان زاڭنىڭ جۇزەگە اسۋى، ومىردە قولدانىلۋى وتە قيىن.ءبىزدىڭ قازاقتا كورمەيىن دەسەم كوزىم بار دەگەن ءسوز بار. مسەلەن، بۇگىنگىدايىندالعان اقپاراتتىقانىقتامالىق ماتەريالداردىڭ 48ءشى بەتتەگى ورىسشاسىندا: ودناكو ۆ ناستوياششەە ۆرەميا ودنوي يز گلاۆنىح بەد كازاحستانسكوي زاكونوۆورچەسكوي دەياتەلنوستي نازىۆاەتسيا پرەسلوۆۋتوە مەلكوتەمە. ەندى وسىنىڭ قازاقشاسىندا اۋدارىلعانى قالاي؟ قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاندىق زاڭ شىعارۋ قىزمەتىنىڭ باستى بەدىنىڭ ءبىرى ۇساقتۇيەك دەپ اتالادى دەيدى، گلاۆنىح بەد دەگەندى باستى بەدى دەپ اۋدارادى. ەندى وسىنداي ۇساقتۇيەك دەپ وتىرعان نرسەمىزدىڭ بارلىعى ءبىزدىڭ مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ مرتەبەسىن تومەندەتەتىن نرسە دەپ قابىلدايمىن. سوندىقتانكەز كەلگەن زاڭدى قابىلداۋ كەزىندە مەملەكەتتىك ءتىلدى قۇرمەتتەۋدى وتىنەر ەدىم.نۇرتورە ءجۇسىپ، سەنات دەپۋتاتى،قر پارلامەنتى سەناتىندا زاڭ شىعارۋ پروتسەسىن ودان ءارى جەتىلدىرۋ تاقىرىبىندا وتكەن پارلامەنتتىك تىڭداۋداعى سويلەگەن ءسوزى. |
ۇشقىشسىز ۇشاق ۇشتاعان جىگەرحالىق تورابى بەتتى ساقتاۋ باس بەت ەتۋجاڭا حابارلارۇشقىشسىز ۇشاق ۇشتاعان جىگەرقىزىلتال قىستاعىنداعى قىزمەت اترەتى شارۋالار ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەپ بەردىۇشقىشسىز ۇشاق ۇشتاعان جىگەر2017.07.17 13:55 كوشىرۋباسىپ شىعارۋلەبىز جازۋقولىندا اۆتوماتتى مەڭگەرگىشى بار ەكى جىگىتتىڭ ەگىس باسىنداعى قيمىلى كىم كىمدى دە ەلەڭ ەتكىزبەي قويمايدى، ەگىنشىلەردىڭ جۇزىنە كۇلكى ءۇيىرىلدى. ەگىستىكتە ۇشقىشسىز ۇشاق تەتىگىن مەڭگەرىپ، ەگىنشىلەر ءۇشىن قىزمەت وتەگەن ەكى ازامات ءسالىم الماسبەك ۇلى مەن ەرسىن باقىت ۇلى ەدى. ءسالىم الماسبەك ۇلى قۇلجا اۋدانى اۋليە اۋىلىنىڭ تۇلەگى، ول ءۇرىمجى كاسىپتىك ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىپ جۇرگەندە وسى كاسىپكە نەگىز قالاپتى، 2016 جىلى مامىردا مەملەكەتتىك ستۋدەنتتەر يگىلىك جاراتۋ جارىسىنا قاتىناسقان ول عىلمي لەكسياسى ارقىلى 3بولدى. جوعارى مەكتەپتى ءبىتىرىپ اۋىلدا كاسىپ كوزىن اشقان ول تىلشىگە: بالا كەزىمدە ۇشاق جۇرگىزۋ ەڭ ۇلكەن ارمانىم ەدى، 3 كلاس وقىپ جۇرگەندە اعام ەكەۋىمىز كارتوم قاعازدان ۇشاق جاساعان ەدىك، سول كەزدە ءوزىمىزدىڭ جاساعان ۇشاعىمىز بولسا، ونى ۇشىرىپ ادامزاتتىڭ يگىلىگىنە جاراتساق دەپ تامسانۋشى ەدىم، جوعارى مەكتەپكە وقۋعا تۇسكەننەن كەيىن تەحنيكاعا قاتىستى نازاريالىق ساباقتاردى كوپتەپ ۇيرەندىم، مەكتەپ ءبىتىرۋدىڭ الدىندا مەكتەپ مەنى ۇشقىشسىز ۇشاق قۇراستىراتىن جانە جوندەيتىن ءبىر اۆياتسيا سەرىكتىگىنە پراكتيكاعا جىبەردى، مەن سول رەتكى پراكتيكالىق كۋرسقا قاتىناسىپ، ۇشقىشسىز ۇشاقتى قالاي قۇراستىرۋ، قالاي جوندەۋ جونىندە ساباق ۇيرەندىم. ويىمداعى ارمانىم رەالدىققا اقىرى اينالدى، ۇيرەنگەن ءبىلىمىمدى امالياتتا قولدانا باستادىم. ۇشقىشسىز ۇشاق اۆتوماتتى مەڭگەرۋ جابدىعى مەن جۇمساق بولشەك تەحنيكاسى ءبىر تۇلعاندىرىلعان جوعارى تيپتى، جوعارى تەحنيكالى جابدىق. سوندىقتان دا مەن وسى ۇشقىشسىز ۇشاق ارقىلى كاسىپتەنۋدى جانە ەگىنشىلەر ءۇشىن يگىلىكتى جۇمىس ىستەۋدى تاڭدادىم، دەدى. ەندى ءبىر ازاماتىمىز ىلە جينيىڭ كەڭىستىك تەحنيكا شەكتى سەرىكتىگىنىڭ باس ديرەكتورى ەرسىن باقىت ۇلى، ول تىلشىگە: مەن مەكتەپ بىتىرگەننەن كەيىن ءوز الدىما يگىلىك جاراتۋ ماقساتىمەن وسى سەرىكتىكتى قۇردىم. قازىر سەرىكتىكتە جۇمىس ىستەيتىندەر كوبەيىپ كەلەدى. حانزۋ، ۇيعۇر، حۇيزۋ قاتارلى ءار ۇلت ازاماتتارىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعىنا اينالدى. بىرەۋىمىز قارجى شىعارىپ، ەندى بىرەۋىمىز تەحنيكامەن قامداپ سەلبەسىپ جۇمىس باستاپ وتىرمىز. ءبىز وسىنداي قىزۋ ىنتا، بەرەكە بىرلىك ارقىلى ۇشقىشسىز ۇشاقتى حالىق يگىلىگىنە جاراتۋدىڭ قامىندا ءجۇرمىز. وتكەن قىستان بەرى ۇشاق ۇشىرۋ، قوندىرۋ سىناق باسقىشتارىن قايتا قايتا تاجىريبەدەن وتكىزىپ، ازىرلىك كوردىك. مىنە ەندى كوكتەم مەن جازعا قاراي مايساعا ءدارى شاشۋ قوندىرعىسىن ورناتىپ جۇمىس باستادىق، دەدى. ەرسىن باقىت ۇلى قۇلجا قالاسىنىڭ تۇلەگى، ىلە پەداگوگيكا ينستيۋتىنان وتكەن جىلى شىلدەدە وقۋ بىتىرگەن ول قازىر ءبىر سەرىكتىكتىڭ ديرەكتورى، سەرىكتىكتە 33 ادام جۇمىس جۇرگىزەدى ەكەن، ەڭ العاش ءبىر ۇشقىشسىز ۇشاقپەن جۇمىس باستاعان ولاردىڭ قوعامدا قولداۋشىلارى مەن سەلبەسۋشىلەرى بارعان سايىن كوبەيدى، قازىر 8سەرىكتىكتە شاعىن تيپتى ءدارى شاشۋ ۇشاعى جۇمىس ىستەيدى. الداعى جوسپارى جونىندە ەرسىن: ءبىز 2017 جىلى سەرىكتىكتى 400 دەي تەحنيك جۇمىسشىسى بار كولەمدى سەرىكتىك ەتىپ قۇرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، ۇشقىشسىز ۇشاقپەن ءدارى شاشۋ دا بىرىنشىدەن استىقتىڭ جاپىرىلۋىنان ساقتانۋعا بولاتىنىن؛ ەكىنشىدەن ويداعىداي ءدارى شاشۋ ونىمدىلىگىنە قول جەتكىزۋگە بولاتىنىن ناقتى تاجىريبەدەن وتكىزدىك. ىلە وڭىرىندە ەگىنشىلەردىڭ ويلاعان ويىنان شىعۋ، سولار ءۇشىن قىزمەت وتەۋ ءبىزدىڭ مىندەتىمىز،دەدى. مەن ولارعا تىلشىلىك ىستەۋ بارىسىندا الدا تاعى دا جۇرت القاۋىن الاتىن يگىلىكتى جۇمىس ىستەپ، جۇمىس كولەمىن ۇلعايتاتىن سەنىمدەرىن سەزىنىپ، ۇشقىشسىز ۇشاق ۇشتاعان جىگەرلەرىڭ مۇقالماسىن دەگەن تىلەك ايتتىم. كەلۋ قاينارى: ىلە كەشى ىلە اقپارات تورابى جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلىبەيجيڭ قالاسى: كاسىپورىنداردان زەينەتكەەلىمىزدىڭ العاشقى جارتى جىلداعى يمپورت بيىل ەل بويىنشا جازعى استىقتان تاعى دا |
Subsets and Splits