text
stringlengths
0
187k
كوللەدجدەرگە ءتۇسۋ ءتارتىبى وزگەرتىلدى1954 رەت كورسەتىلدىمەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسى بويىنشا پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى زاڭ اياسىندا مۇعالىمدەردىڭ جالاقىسى 40عا ءوستى. 2025 جىلعا قاراي پەداگوگتەردىڭ ەڭبەكاقىسى تاعى ەكى ەسەگە ارتادى. وسى ماقساتتا الداعى ءۇش جىل ىشىندە قوسىمشا 1،2 ترلن تەڭگە بولىنەدى. بۇل تۋرالى ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتى الاڭىندا وتكەن حالىققا ەسەپ بەرۋ كەزدەسۋىندە ايتتى.ءمينيستردىڭ مالىمدەۋىنشە، مۇعالىمدەر سىنىپ جەتەكشىلىگى، داپتەر تەكسەرگەنى، پەداگوگيكالىق شەبەرلىگى، ماگيستر دارەجەسى جانە تالىمگەرلىگى ءۇشىن قوسىمشا اقى الادى. بۇعان قوسا ۇزدىك پەداگوگ رەسپۋبليكالىق بايقاۋىنىڭ جەڭىمپازدارى 1000 اەك كولەمىندە سىياقى الادى. ءتيىستى ماراپاتتار وڭىرلىك دەڭگەيدە دە قاراستىرىلعان. قولدانىستاعى زاڭ مۇعالىمدەردى شامادان تىس ەسەپ بەرۋدەن جانە ولارعا ءتان ەمەس فۋنكتسيالاردى ورىنداۋدان بوساتتى. بارلىق پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەك دەمالىسى 56 كۇنگە دەيىن ۇزارتىلدى. بۇرىن مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمداردىڭ تاربيەشىلەرىنىڭ لاۋازىمدىق جالاقىسى مەن دەمالىسى مەكتەپ مۇعالىمدەرىنە قاراعاندا، الدەقايدا از بولاتىن. ەندى تەپەتەڭدىكتى ساقتاۋ ءۇشىن بالاباقشا تاربيەشىلەرىنىڭ لاۋازىمدىق جالاقىسى 30دان 50عا دەيىن ءوستى. بۇل تاربيەشى ماماندىعىنىڭ تارتىمدىلىعىن ارتتىرادى، دەدى مينيستر ا.ايماعامبەتوۆ.وسىدان سوڭ ۆەدومستۆو باسشىسى 26 جاستاعى بالالاردى بالاباقشامەن قامتۋ ماسەلەسىنىڭ قالاي شەشىلەتىنىنە توقتالدى. 3 جاستان 6 جاسقا دەيىنگى بالالاردى مەكتەپكە دەيىنگى بىلىممەن قامتۋ 98،7 دى قۇرايدى. پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى اياسىندا 2 جاستان 6 جاسقا دەيىنگى بالالاردىڭ 95ى مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەمەن جانە وقىتۋمەن قامتاماسىز ەتىلەدى. بۇل رەتتە الەۋمەتتىك وسال ساناتتاعى وتباسىلاردى قولداۋعا ەرەكشە كوڭىل بولىنگەن. الداعى وقۋ جىلىندا ويىن ارقىلى وقىتۋ قاعيداتى بويىنشا مەكتەپكە دەيىنگى تاربيە مەن وقىتۋدىڭ جاڭا مودەلى ەنگىزىلەدى. بالالاردى ەرتە جاستان دامىتۋ ينستيتۋتى قۇرىلادى. 2020 جىلى مەملەكەتجەكەمەنشىك ارىپتەستىگى قۇرىلىسى مەن تەتىگى ەسەبىنەن مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار جەلىسى 500 بىرلىككە كوبەيەدى. جەكەمەنشىك بالاباقشالاردى دامىتۋ دا ۆاۋچەرلىك قارجىلاندىرۋدى ەنگىزۋ ەسەبىنەن ىنتالاندىرىلادى. ءار بالانى جان باسىنا قارجىلاندىرۋ ءنورماتيۆى 31 مىڭنان 40 مىڭ تەڭگەگە دەيىن ۇلعايتىلادى، دەدى ا.ايماعامبەتوۆ.ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس مەكتەپ كىتاپحانالارى كوركەم ادەبيەتپەن، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك تىلدەگى ادەبيەتتەردىڭ ەڭ جاقسى ۇلگىلەرىمەن قامتاماسىز ەتىلەدى. وقۋعا قۇشتار مەكتەپ جوباسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. مينيسترلىك مەكتەپ وقۋلىقتارىنىڭ ساپاسىنا قويىلاتىن تالاپتاردى كۇشەيتتى. وقۋلىقتاردى ساراپتاۋدى تاۋەلسىز ماماندار جۇرگىزەدى. سونداياق وقۋلىقتار مەن باسپالار اۆتورلارىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگى ارتتى. ەندى ساتىپ الىنعان وقۋلىقتاردا قاتەلەر انىقتالعان جاعدايدا باسپالار بارلىق شىعىندى ءوز قاراجاتىنان وتەيدى.جاڭارتىلعان مازمۇنعا كوشۋ تولىعىمەن اياقتالدى. الداعى 20212022 وقۋ جىلىنا ارنالعان ءبىلىم بەرۋ مازمۇنىنىڭ مودەلى قايتا قارالدى. وقۋ باعدارلامالارى ءبىلىم الۋداعى ولقىلىقتاردى تولتىرۋ قاجەتتىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ بەيىمدەلەدى. وقىتۋ تاسىلدەرى مەن ادىستەرى وزگەرتىلىپ، پەداگوگتەردى قولداۋ بارىسىندا ادىستەمەلىك قىزمەتتەردىڭ ءرولى كۇشەيتىلدى. پەداگوگتەردىڭ تسيفرلى داعدىلارىن دامىتۋعا، تەحنولوگيالىق الەۋەتتەردى كۇشەيتۋگە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى، دەدى ۆەدومستۆو باسشىسى.جوعارى ءبىلىم الۋعا تاعايىندالاتىن مەملەكەتتىك گرانت ۋنيۆەرسيتەتتەرگە ەمەس، جەكە تۇلعاعا، ياعني يەگەرگە بەرىلەدى. ول ءوزى قالاعان وقۋ ورنىنا بارادى. وسى جۇيە ەندى كوللەدجدەرگە دە ەنگىزىلمەك. وسى وزگەرىس جونىندە ا.ايماعامبەتوۆ حالىققا ەسەپ بەرۋ كەزدەسۋىندە: كوللەدجدەرگە ءتۇسۋ كەزىندە قابىلداۋ ەمتيحاندارى بولمايدى، مۇنداي جۇيەنى بىلتىر توقتاتتىق. كونكۋرس ورتاشا بالل بويىنشا اۆتوماتتاندىرىلعان رەجىمدە وتكىزىلەدى. كوللەدجدەرگە قابىلداۋ اقشا ستۋدەنتپەن بىرگە جۇرەدى قاعيداتى شەڭبەرىندە، ياعني تالاپكەردىڭ تاڭداۋى بويىنشا جۇرگىزىلەدى. ەندى مەكتەپ تۇلەكتەرى ءبىر عانا ەمەس، بىرنەشە ماماندىق پەن كوللەدجدى تاڭداي الادى، دەدى.ال جوعارى وقۋ ورىندارىنا بولىنەتىن گرانت سانى ارتپاق. كەلەسى وقۋ جىلىنا باكالاۆريات باعدارلاماسى بويىنشا 51 561 گرانت ءبولىندى، ونىڭ ىشىندە سەرپىن باعدارلاماسى بويىنشا. سونىمەن قاتار پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ جونىندەگى جول كارتاسى شەڭبەرىندە تاعى 5000 گرانت ءبولۋ قاراستىرىلعان. باكالاۆريات باعدارلاماسى بويىنشا گرانتتاردىڭ جالپى سانى 56 561 گرانتتى قۇرايدى، ماگيستراتۋرا بويىنشا 13 263، دوكتورانتۋرا 1 890. كادرلار دايارلاۋعا ارنالعان گرانتتار قاجەتتى باعىتتار بويىنشا بولىنەدى.ايتپاقشى، جىل سايىن جاس عالىمدارعا 1000 گرانت بولىنەدى. ال 500 قازاقستاندىق عالىم بولاشاق باعدارلاماسى اياسىندا تانىمال الەمدىك عىلىمي ورتالىقتارعا تاعىلىمدامادان وتۋگە جىبەرىلەدى.ەسەپ بەرۋ بارىسىندا سپيكەر جۋرناليستەردىڭ ساۋالدارىنا دا جاۋاپ بەردى. سونىڭ ءبىرى وتاندىق ۆاكتسينا تۋرالى عىلىمي ماقالانىڭ جاريالانۋ جايى. جالپى، عىلىم سالاسىندا قانداي دا ءبىر ءونىمدى نەمەسە عىلىميزەرتتەۋدى رەتسەنزياسى بار، حالىقارالىق بەدەلدى جۋرنالدا جاريالاۋ، الەمدىك دەڭگەيدەگى ساراپشىلاردىڭ رەتسەنزياسى ارقىلى مويىنداتۋعا، تيىمدىلىگى مەن ارتىقشىلىعىنا كوز جەتكىزۋگە بولادى. ۆاكتسيناسىن كلينيكاعا دەيىنگى جانە كلينيكالىق زەرتتەۋلەر جونىندەگى عىلىمي ماقالا ءبىراز بۇرىن حالىقارالىق جۋرنالعا جىبەرىلسە دە ءالى جارىققا شىقپادى. حالىقارالىق بازاعا ەنگەن، رەتسەنزيالانعان جۋرنال ەلىمىزدە دە بار، وعان ءبىراق كۇننىڭ ىشىندە جاريالاي الامىز. بىراق ءبىز الەمدىك دەڭگەيدەگى ساراپشىلاردىڭ رەتسەنزياسىن الىپ، رەيتينگى جوعارى حالىقارالىق جۋرنالعا باسۋدى كوزدەپ وتىرمىز. ەڭ باستىسى ماتەريال جازىلدى، بىرنەشە اي بۇرىن جولدانىپ قويدى. قازىردىڭ وزىندە ساراپشىلار قورىتىندى رەتسەنزياسىن بەرىپ جاتىر. الداعى ۋاقىتتا كوپتەن كۇتكەن عىلىمي ماقالا جارىققا شىعىپ قالادى دەپ ۇمىتتەنەمىز، دەدى ۆەدومستۆو باسشىسى.
قازاقىستاندىكى ئاتا يۇرت ناملىق كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتىنىڭ مەسئۇلى سېرىكجان بىلاشنىڭ رادىيومىزغا بىلدۈرۈشىچە، ئۇلار شىنجاڭدىكى يىغىۋېلىش لاگېرلىرىدا نامەلۇم دورا ئىشلىتىلگەنلىكى، ھەتتا دورا تەجرىبە قىلىنغانلىقىغا دائىر نەچچە يۈز دېلو توپلىغان.ئاتا يۇرت ئۇيغۇر رايونىدىكى لاگېرلاردا تۇتقۇنلارغا نامەلۇم دورا، سۇيۇقلۇق ئىچۈرگەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەن تۇنجى تەشكىلات بولمىسىمۇ، ئەمما ئۇ بۇ مەسىلە ھەققىدە دېلو توپلاۋاتقانلىقىنى ئېلان قىلغان تۇنجى تەشكىلاتتۇر. خىتاينىڭ تۇتقۇنلارغا نامەلۇم دورا ئىچۈرىدىغانلىقىنى بۇرۇن بۇ لاگېرلاردا يېتىپ چىققان مېھرىگۈل تۇرسۇن، گۈلباھار جېلىلوۋا قاتارلىق تۇتقۇنلار ئوتتۇرىغا قويغان.بۇ مەسىلە ئامېرىكىلىق تەتقىقاتچى سامانتا خوفماننىڭ 24يانۋار ئامېرىكا تاشقى سىياسەت ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىنغان ئۇيغۇرلار ھەققىدىكى ماقالىسىدە تىلغا ئېلىنغان. ئۇ مېھرىگۈل تۇرسۇننىڭ ئۆتكەن يىلى ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسىدە بەرگەن بۇ ھەقتىكى گۇۋاھلىق سۆزلىرىنى نەقىل كەلتۈرگەن. مېھرىگۈل تۇرسۇننىڭ بىلدۈرۈشىچە، بۇ نامەلۇم دورا ئاياللاردا خامۇشلۇق پەيدا قىلىپ، نېرۋا سىستېمىسى ۋە سېزىمىنىڭ قالايمىقانلىشىشى، ھېيىزنىڭ كېسىلىشى قاتارلىق ئالامەتلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىكەن. بۇ مەسىلە يېقىندا لاگېردىن قويۇپ بېرىلىپ، قازاقىستانغا قايتىپ چىققان بىر قازاق پۇقراسىدا روھىي بىنورماللىق كۆرۈلگەندىن كېيىن، تاراتقۇلارنىڭ دىققىتىنى قوزغاشقا باشلىغان.ئاتا يۇرت نىڭ مەسئۇلى سېرىكجان بىلاشنىڭ بىلدۈرۈشىچە، قويۇپ بېرىلگەن كىشىلەردىن تۈرمىدە ئۇلارغا مەجبۇرىي ئوكۇل ئۇرۇلغانلىقىنى نەچچە يۈزلىگەن پاكىتلار ئىسپاتلاپ بېرىدىكەن.ئۇ، تۇتقۇنلارغا قەرەللىك دورا ئىچۈرۈلگەندىن كېيىن ئۇلارنىڭ قېنى تەكشۈرۈلگەنلىكى، ئۇلارنىڭ تەجرىبە بۇيۇمى ئورنىدا قوللىنىلغانلىقىنى بىلدۈرگەن. لېكىن، خىتاي ھۆكۈمىتى ھازىرغا قەدەر بۇ ئۇچۇرنىڭ راستيالغانلىقىغا ھېچقانداق چۈشەنچە بېرىپ باقمىدى. ئۇلارنىڭ ئىلگىرى سۈرۈشىچە، نۆۋەتتە دائىرىلەر بۇ كىشىلەرنىڭ كەسپىي تەربىيەلەش مەركەزلىرى دە سىياسەت قانۇن تەربىيەسى ئېلىشى ۋە كەسىپ ئۆگىنىشىگە ياردەم قىلماقتا ئىكەن. لېكىن كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرى خىتاينىڭ تۈرمىدەك باشقۇرۇلىدىغان بۇ لاگېرلاردا 3 مىليوندەك ئۇيغۇر ۋە باشقا مۇسۇلمان مىللەتلىرىنىڭ تۇتۇپ تۇرۇلۇۋاتقانلىقىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە.
7 قاراشا 16:53نۇرسۇلتان. قازاقپارات دۇنيەجۇزىلىك بانك جىل سايىنعى مەملەكەتتىك باسقارۋ ينديكاتورلارى , زەرتتەۋىن جاريالادى، ونىڭ اياسىندا الەمنىڭ 214 ەلىنىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ ساپاسى مەن تيىمدىلىگى باعالانادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.كورسەتىلگەن بارلىق باعىتتاردى جيناقتايتىن جيىنتىق يندەكس نەمەسە ءبىرىڭعاي رەيتينگ جوق ءاربىر ينديكاتور جەكە باعالانادى. دەرەكتەردى كورسەتۋ تاسىلدەرىنىڭ ءبىرى پايىزدىق رانگ شكالاسى. ول ەڭ تومەن كورسەتكىشتەرى بار ەلدەردىڭ پايىزىن انىقتاۋ ارقىلى قالعاندارىنىڭ اراسىندا جەكە مەملەكەتتىڭ جاعدايىن كورسەتەدى.2018جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستان سىبايلاس جەمقورلىقتى باقىلاۋ ينديكاتورى س ج ب ي بويىنشا ايتارلىقتاي ىلگەرىلەۋگە قول جەتكىزدى.مالىمەتتەر 13 دەرەككوزدىڭ نەگىزىندە ەسەپتەلدى، ولاردىڭ ىشىندە , , , , , , ، , جانە الەمدىك سىبايلاس جەمقورلىق بارومەترى سياقتى كومپانيالاردىڭ زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بار.مىسالى، جەلىسى بويىنشا سوڭعى جىلدا قازاقستاندا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل بويىنشا كورسەتكىش 2 ەسەگە ءوستى، ال جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك رەيتينگىسىندە وسىنداي ينديكاتور بويىنشا قازاقستان ءۇشىن رەكوردتىق كورسەتكىش بولىپ تابىلاتىن 29ورىنعا يە بولدى، ول وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 10 پوزيتسياعا كوتەرىلدى.1996جىلى ءدىڭ وسى ينديكاتورىن ولشەۋ باستالعان ساتتەن باستاپ قازاقستاننىڭ سوڭعى جىلى عانا ايتارلىقتاي جوعارى كورسەتكىشكە قول جەتكىزگەنىن اتاپ وتكەن ءجون. سىبايلاس جەمقورلىقتى باقىلاۋ ينديكاتورىنىڭ پايىزدىق رانگى 36,06 پايىزدى قۇرادى، ياعني الەمنىڭ وسىنشا مەملەكەتتەرىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىقتى باقىلاۋ دەڭگەيى قازاقستانعا قاراعاندا ناشار. ءبىر جىل بۇرىن كورسەتكىش ايتارلىقتاي تومەن بولدى 19,71 پايىز.بۇل قازاقستاننىڭ وسىعان دەيىنگى بۇل رەيتينگكە ەنگەن ەڭ جاقسى ناتيجەسى بولعانىن اتاپ وتكەن ءجون.پوستكەڭەستىك كەڭىستىك ەلدەرىنىڭ اراسىندا قازاقستان رەسەي 21,15 پايىز، ۋكراينا 18,27 پايىز، ازەربايجان 21,63 پايىز، مولدوۆا 25,96 پايىز قىرعىزستان 16,35 پايىز، وزبەكستان 12,50 پايىز جانە تۇرىكمەنستانعا 8,17 پايىز قاراعاندا ايتارلىقتاي جوعارىدا تۇر.
رەسەيدە كوروناۆيرۋسقا قارسى قايتا ۆاكتسينالاۋ باستالدىالەم 01 شىلدە، 202124 رەت كورسەتىلدىرەسەي وڭىرلەرىندە كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنا قارسى قايتا ۆاكتسينالاۋ، سونىمەن قاتار 19بەن اۋىرىپ شىققاندارعا ەكپە سالۋ باستالدى. بۇل تۋرالى رف دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى جۋرناليستەرگە سارسەنبى كۇنى مالىمدەگەن، دەپ حابارلايدى ..رەسەيدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى 19عا قارسى ەرەسەكتەردى ۆاكتسينالاۋدى جۇرگىزۋ ءتارتىبى ۋاقىتشا ادىستەمەلىك ۇسىنىمدارىن بەكىتتى. وڭىرلەردە رەۆاكتسيناتسيا جانە اۋىرىپ شىققاندارعا ەكپە سالۋ باستالدى، دەلىنگەن حابارلامادا.ۇسىنىمدارعا سايكەس، ازاماتتار ەلدە تىركەلگەن كەز كەلگەن ۆاكتسينالىق پرەپاراتتى ەكتىرە الادى. دەگەنمەن ءبىرىنشى دوزانى سالدىرعاننان كەيىن ناۋقاستا جاعىمسىز اسەرلەر پايدا بولسا، ونىڭ قالاۋىمەن، قارسىلىقتار بولماعان جاعدايدا، ۆاكتسينانى الماستىرۋعا مۇمكىندىك بەرىلەدى. اتاپ وتىلگەندەي، رفدا ۇجىمدىق يممۋنيتەت كەرەكتى دەڭگەيدە قالىپتاسپايىنشا، قايتا ۆاكتسينالاۋ نەمەسە اۋىرىپ شىققاننان كەيىن جارتى جىل وتكەن سوڭ ەكپە سالۋعا كەڭەس بەرىلەدى. بۇل كەزەڭ شۇعىل ۆاكتسينالاۋ دەپ اتالادى.ۇجىمدىق يممۋنيتەتتىڭ ماقساتتى دەڭگەيىنە جەتكەننەن كەيىن قالىپتى ۆاكتسينالاۋعا كوشۋ جۇزەگە اسپاق. ول جوسپارلى تۇردە جازىلىپ شىققاننان نەمەسە قايتا ۆاكتسينالاۋدان كەيىن 12 اي وتكەن سوڭ ەگۋدى كوزدەيدى.رەسەي ۆاكتسينا كوروناۆيرۋس
باس بەت ادەبيەت ايدىنى ماقالالار جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بارجاڭالانعان ۋاقىتى20200804 كورىلىمى1034 دايىنداۋشىبۇرىن ءبىر ادامنىڭ جازعان جازۋىندا مىنەزى، كوڭىل كۇيى، ماماندىعى مەنمۇندالاپ تۇرادى دەۋشى ەدى. قازىر ۋيچاتقا جولداعان مازمۇنىنان، دوستار شەڭبەرىنە شىعارعان جولداماسىنان، توپتارعا جىبەرگەن كەسكىنىنەناق سول ادامنىڭ قىزمەتىن، نە ىستەپ جاتقانىن، قازىرگى كوڭىل كۇيىن، نەگە قىزىعاتىنىن، تۇرمىسىن، ءتىپتى دوستارىمەن بايلانىسىن، باسىنان نە وتكەنىن ۇلكەن جاعىنان بايقاۋعا بولاتىن سياقتى. قارەكتىرى مەنمۇندالاپ تۇرادى. ونىڭ جالپى جاعدايى دوستىق شەڭبەرىنەن بىلىنبەسە دە دوۋيىڭنان، ۋيشىدان نەمەسە كۋايشوۋدان كورىنەدى.عىلىم تەحنيكانىڭ ناتيجەسى بولعان ۋيچات 2011جىلى 1ايدىڭ 21كۇنى قولدانىسقا تۇسكەن. ونى جاڭ شياۋلۇڭ اتتى ازامات جاراتقان. جۇڭگو جۇرتشىلىعى پايدالانعالى بيىل تۇپتۋرا توعىز جىل بولدى. مەن تىركەلگەلى دە جەتى جىلدىڭ ءجۇزى بولىپتىاۋ. وسى بارىستا ءوزىمنىڭ دوستار شەڭبەرىمە نە جولدادىم؟ قانداي مازمۇندى كوردىم؟ نە ءبىلدىم، نە ۇقتىم؟ نە نارسەدەن عيبىرات الدىم؟ قانداي ەكونوميكالىق پايدا كورىپ، نەندەي زيان تارتتىم؟... دەگەندەردى ءبىر ءسات ويلانۋ كەرەك سياقتى سەزىلەدى. زەردەلى تەلەفونمەن بىرگە دامىعان، تۇرمىسقا قولايلى، قىزمەتكە جاردەمشى بۇل يكەمدى قۇرال ۋيچات كۇندەلىكتى تۇرمىسىمىزدىڭ ءبىر بولشەگىنە اينالعانداي سەزىلە بەرەدى. ءتىپتى قازىر زەردەلى تەلەفونسىز، ۋيچاتسىز ساپارعا شىعۋ قولايسىزداۋ، اۋەلى كوشەدەن زات ساتىپ الا المايتىن دا بولىپ بارامىز. باسقاسىن ايتپاعاندا، قول تەلەفونسىز پويەزدىڭ وزىنە وتىرا المايتىنداي كۇي كەشتىك. بۇگىنگى كۇنى مەن قارتايعان اداممىن، زەردەلى تەلەفوننان پايدالانا المايمىن دەپ سىلتاۋ ايتۋعا كەلمەي قالدى. باسقاسىن ايتپاعاندا، پويەزداعى ەكىلىكتى جايمالاپ، كەستە تولتىرماساڭىز، سىرتتان ۇرىمجىگە دە كىرە المايتىن بولدىڭىز ەمەسپە. مىنە وسىنداي جاعدايدىڭ ەڭ كورنەكتى بەلەڭ بەرگەنى وسى ىندەت كەزى بولسا كەرەك. ءۇرىمجى قالاسىنا كەلگەن ءار قانداي ادام ءدال وسىنداي كەشىرمەنى باسىنان كەشكەنى مۇندا تۇر. بۇل كوز كورگەن شىندىق.ۇرىمجىدەگى ءبىر زيالى اقساقالمەن جاقسى ارالاسۋشى ەدىم. ول كىسى 1956جىلدارى شينجياڭ داشۋەسىنەن وقىعان، قارت قالامگەرىمىزدىڭ ءبىرى. ەكى جىلدىڭ الدىندا ۇيىنە سالەم بەرە بارعانىمدا اڭگىمە ارەدىگىندە:ـ ءبىز بۇرىنعىنىڭ زياليىمىز، ال قازىرگىنىڭ ساۋاتسىزى بولدىق ، دەدى. نەگە؟ دەسەم.ـ قازىرگى كومپيۋتەردەن حابارىمىز جوق. زەردەلى تەلەفوندى تولىق مەڭگەرە المايمىز،دەپ كەيىمەسى بارما؟! دەمەك، بۇل اڭگىمەدەن ءبىر شىندىقتىڭ قىلپىن اڭعارعانداي بولدىم. زاماننىڭ دامۋ ءۇردىسى جەدەل، شاپقان اتتاي، اتقان وقتاي العا تارتقانى تارتقان. تەك وعان ىلەسۋ كەرەك. سوندا قالاي ىلەسۋ كەرەك؟ ءدانىن الىپ قاۋىزىن تاستاۋ كەرەك پا؟ جوق، كورمەگەنگە كوسەۋ تاڭ دەپ كوزسىزدىكپەن ءبارىن قابىلداۋ كەرەك پا؟ال جەلپىنگەنىمىز قالاي؟جەلپىنۋادامنىڭ كوڭىل كۇيىندە كەرەك نارسە، ادام جەلپىنە ءبىلۋى كەرەك، سوندا سەرگي الادى. ايتبەسە، ىلعي دا ەڭسەسى باسىلىپ قالادى. بىراق، ولشەمى، شەگى بار.دەيدى پسيحولوگ جاننا قوزىباي. ادام قۋانعاندا، بەلگىلى تەبىرەنەتىن جايتكە جولىققاندا جەلپىنەدى. سوسىن سول قۋانىشىن ەلمەن، جۇرتپەن بولىسكىسى كەلەدى. بۇل ءبىر پسحيكالىق قاسيەت. بۇل مىنەز ءار تۇرلى ادام بويىندا تۇرلى دارەجەدە بەينەلەنەدى. ىلايىقتى دارەجەدە جەلپىنسەڭىز وندا ەل دە دۇرىس قابىلدايدى. وزىڭىزدە كوڭىلدەنىپ قالاسىڭ. وتە تەبىرەنىپ كەتىپ، ارتىق جەلپىنسەڭ، كوزسىزدىكپەن ارتىنا تۇسىپ الىپ قۋالاساڭ ول جەلوكپەلىككە اپارىپ سوعادى. ۇلكەن تابىسقا قول جەتكىزسەدە تەبىرەنبەيتىن، قۋانبايتىن ادامدار دا بار. وعان نە دەيمىز؟! ءومىردىڭ باقىتى وسىندا ەكەن دەپ ەرەكشە تەبىرەنەتىن جاندار باسىم ورىندا تۇرادى. ءبىر نارسەگە بىراق بەرىلەمىز. اڭگىمەمىز دە سولار جونىندە بولماق. ءتىپتى دە تۇسىنىكتى ايتاتىن بولساق: وسىدان 10 جىل بۇرىنعى جاستارىمىزدىڭ اراق قۇمارلىق پەن موتوسەكىلگە مەيىلىنشە جابىسقاندىعى دالەل بولا الادى. اراقتى تۇتىنعاندا بوتەلكەنىڭ ىشىنە تۇسىپ كەتۋگە از قالدى عوي. ال موتورلى كولىك موتوسەكىلدى ءمىنۋ دۇرىس. تۇرمستا ىلايىقتى پايدالانسا ول استىڭداعى اتىڭ سياقتى. باراتىن جەرىڭە زىمىراپ جەتىپ الاسىڭ. بىراق، ءبىز ونى اراق ءىشىپ جۇرگىزدىك. قارا موتونى قارىزعا الىپ، قارقىنىن اسىرىپ ايدادىق. قاتىناس ەرەجەسىنە بويسىنباي، تورموزىن توزدىرىپ، شىراعىن شاعىپ تاستاپ تەپكىلەدىك. باس كيىمىن كيمەي، ارتىق ادام مىنگىزدىك. سونىمەن كوپتەگەن جاستار مۇگەدەك بولدى، مەرت بولدى. قانشاما اتاانانىڭ ەتەگى جاسقا تولدى، قانشاما كەلىنشەكتەر جەلەگىن جامىلىپ جەسىر قالدى؟! سوندىقتان، جەلدىرمە كولىك جەلوكپەلىكتى كوتەرمەيدى دەپ ايتامىز. ال بۇگىنگى اڭگىمەمىز مۇنداي اۋىر بولماسادا كوڭىلگە قاياۋ سالاتىن تولعاقتى تۇيىن، قولامتالى ماسەلە.قولىنداعى قولفوندى قالاي قۇبىلتىپ پايدالانۋ ءار كىمنىڭ ءوز ەركىندە. دەي تۇرساقتا دوستار شەڭبەرى ءوزىڭ عانا يگىلىگىن كورەتىن وتباسىڭنىڭ جەكە مەنشىك مۇلكىڭ ەمەس. دوستار شەڭبەرىنە شىققان ءار قانداي مازمۇن جالپى الەۋمەتتىڭ قازىناسىنا قوسىلاتىن قورعا اينالادى، بىلايشا ايتقاندا ۋيچات كەڭىستىگى ءبىر الەۋمەتتىك ورتا دەگەن ءسوز. وندا الەۋمەتتىك ورتادا قانداي ارەكەتتەرگە ءتيىم سالىنۋشى ەدى، مۇنى ءبىزدىڭ ەسكەرتىپ وتىرۋىمىزدىڭ ءوزى باسى ارتىق جۇمىس شىعار، سىزدەردىڭ كوكەيلەرىڭىزدە سايراپ تۇر، قاتاڭ ولشەم، تەمىردەي ءتارتىپ قويىلعان. الەۋمەتتىك ورتادا ءار قانداي بەيبىرەكەت قيمىلعا شەكتەمە بار، ءىسارەكەتىمىزگە، ءجۇرىستۇرىسىمىزعا، سويلەگەن سوزىمىزگە، ايتقان اڭگىمەمىزگە، جولداعان فوتوكەسكىنىمىزگە دەيىن جاۋاپتى بولۋىمىز كەرەك.ۋيچاتتى اقتارىپ وتىرساڭىز، حالقىمىزدىڭ ۇلقىزدارى ەلىمىزدىڭ ءتۇرلى ساحىنالارىندا، ونەر ساپارىندا جۇرگەنىن حابارلاپ جاتادى. ءبىراق، كەيدە قاراپايىم عانا حاباردىڭ تەمەسىن كورىپ تىكسىنەسىڭ. اۋەلى جاعاڭدى ۇستاپ شوشيسىڭ! ميللياردتى جىلاتقان...، ەۆروپانى تاڭ قالدىرعان...، عالامدى جالت قاراتقان...، دۇنيەنى دۇر سىلكىندىردى... دەگەن تەمەلەر كوزىڭە تۇسەدى. سونان مازمۇنىن كورسەڭ، ارامىزداعى ەل قاتارلى ءبىر ءانشى ازاماتتىڭ ىشكەرىدەگى نەمەسە شەتەلدەگى ءمالىم ءبىر كونسەرتكە قاتىناسقاندا ايتقان ءانى ەكەنىن بىلەسىز. تاڭداي قاقتىرىپ، تاڭعالدىرعان ەشتەمەسى دە جوق دۇنيە بولىپ شىعادى. ىسقىرىعى جەر جارادى، ايداعانى بەس ەشكى دەگەندەي، جاڭعىرىعى كۇشتى، جاعدايى مۇشكىل مۇنداي جەلىكپە قىلىعىمىز وزگەلەردەن ۇيات ەمەسپە؟! شينجياڭنان قانشاما ۇيعۇر ازاماتتارى ىشكى ولكەلەرگە بارىپ ونەرىن كورسەتىپ، ءان شىرقاپ ءجۇر. ەلىمىزدىڭ قانشاما ونەر جۇلدىزدارى شەتەل ساحىناسىنا شىعىپ، قۇرلىقتىڭ ارعى بەتىن دە ءانكۇيگە بولەپ ءجۇر. ءتىپتى اۆتورلىك كەش ۇيىمداستىرىپ، ۆەنەتسيانىڭ وپەرا ساحىناسىندا ونەردەن ەسەپ بەرگەندەر دە بار. بىراق، ءبىز ولاردىڭ جوعارداعىداي جوقتان جويداقسىز تەمە قويىپ ينفورماتسيا تاراتقانىن كورمەدىك. ءيا، وقىرماندى تاماشا تەمەمەن جالىت قاراتىپ، بوگەنايى بولەك تاقىرىپپەن كورنەكتىلەندىرۋ كەرەك تە شىعار. بىراق، ونىڭ ءجونى ءبىر باسقا. ساباسىنا قاراي پىسپەگى دەمەكشى، وعان قابىلەتقارىم، دانالىق پەن دارىن كەرەك. كوتەرە الماعان شوقپار باسىڭىزعا تيەدى!! جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار.وسى ءبىز كەيدە تۇرمىستا قانداي سەلقوس بولساق، قازىرگى قوعامدا دا سونداي تىرلىك كەشىرىپ جاتقانداي سەزىنەمىز. اتا كاسىبىمىز مال شارۋاشىلىعىنا دا قىرىن قاراي باستادىق، جەر ەمشەگىن ەمۋدەن جەرىپ، اۋزىمىزدى اق دانگە تولتىرعان تاقتالى اتىزىمىزدى دا اق تاستادىق. البەتتە، شارۋعا ەبى بار، جۇمىسقا ورامدى، وتباسى جۇمىستارىن شىرىق يىرەتىن، ءوز تۇرمىسىنا پىسىق، ۇرپاق تاربيەسىنە ءمان بەرگەن وتباسىلارىنىڭ كوپ ەكەنىن بىلەمىز. ءبىراق، قولىنداعى كاسىبىن زەرتتەپزەردەلەيتىن، زەيىندى اۋىلداستارىمىزدىڭ قاتارى سيىرەپ باراما، قالاي؟ بيىل مال باعاسى قىمبات ەكەن، ءبىر ءبولىم مالىمدى ىقشامداپ ساتىپ جىبەرەيىن؛ كەلەر جىلى ەگىمشىلىككە ويىسايىن، جەرىمدى مايعا بەرمەي بايىرقالايىن دەپ، زامان اۋقىمىن باعىپ، شارۋاشىلىعىنىڭ قامىن جەيتىندەر، زامانعا ساي تىرلىك قۇراتىنداردىڭ توپانى ازايىپ بارا جاتقان سياقتى. حالقىمىز: تۇستىك عۇمىرىڭ بولسا، كەشتىك مال جي،دەگەن عوي، كەيبىر اۋىلداستارىمىز وسى ماقالدى اۋىز جۇزىندە عانا ايتىپ امالياتتا اتقا قونبايتىن كورىنەدى. ءار قانداي حارەكەتتى ءوز باسىمىزدان باستاعانىمىز دۇرىساۋ؟! انە سول شارۋاعا قىرسىز، سەلقوستىق مىنەزدى ۋيچاتتاعى اعايىندارىمىزدىڭ بويىنان دا بايقادىق. دوستىق شەڭبەرگە بەتالدى نارسەلەردى شىعارامىز، ءوزى دوستار شەڭبەرىنە شىعارماقشى كەسكىننىڭ مازمۇنىن تولىق كورمەي جاتىپ توپتارعا ماڭىراتىپ قويا بەرە سالادى. الەۋمەتتىك ورتادا وتىرىپ وسەكاياڭدى جەلشە گۋلەتەمىزاي كەلىپ. ەل جولداعان مازمۇندى قايتاقايتا توپەلەپ قاپتاتامىز. ول سىزگە جاڭالىق سەزىلۋى مۇمكىن، ءبىراق، ونىڭ وزگەگە تاڭسىق ەمەس، قايتا قاڭسىق دۇنيە. زامان اۋجايىن اڭعارماي ساياسي ءتۇس العان كەيبىر مازمۇندى كەلسەكەلمەس تالقىلايمىز. جايى كەلسە قىزارا ءبورتىپ قىڭىر سويلەيمىز. سۋدىڭ دا سۇراۋى بار ەمەسپە، وسى جاعدايمەن سوت مەكەمەسىنىڭ بوساعاسىن توزدىرىپ جۇرگەندەر دە از ەمەس. جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار، تۋىستار!كەيبىر اۋدارما ءبىلىمىن تالقىلايتىن توپتار، كاسىپتەستەردىڭ توبى، ماماندار بلوگى وتە جاقسى. وندا كاسىپتىك اڭگىمە ايتىلادى. كەلەلى كەڭەستەر جاسالادى. ونداي توپتارعا كىرسەڭ كوپ ءبىلىم الىپ، ءبىر تالاي قاجەتىڭدى تاۋىپ قايتاسىڭ. ال ءىشىنارا توپتارعا باس سۇقساڭ جاعداي مۇلدە باسقاشا. كەيبىرەۋلەر رۇقساتىڭسىز جەتەلەپ الىپ كەلەدى. بىراز بايقاپ وتىرساڭ توپتىق ورتادا تاۋدان، باۋدان سويلەگەن باۋىرلاردىڭ قۇنى جوق قىسىر كەڭەسى مەن شەكەسى جارىلارداي بولعان ءبىر ەكەۋىنىڭ ەگەسىن ەستيسىڭ، سوسىن شىعىپ كەتۋدەن ۇيالىپ، قارشا بوراعان قۋ سوزدەن قۇنى بار مازمۇن تابا الماي سوعان كەتكەن ۋاقىتىڭا ءىشىڭ ۋداي اشيدى. بىرەۋدى بىرەۋ ۇقپايدى، باس باسىنا ءبي، بىلگىش، اقىلگويلەردىڭ اتاقتىسىن سونان تاباسىڭ، ال سونداي تەنتەكتەر مەن تەلپەكتەردى تەزگە سالايىن دەپ ازىناۋلاق اقىل ايتقان ۇلكەندەرگە دۇرسە قويا بەرەتىندەردى دە ەت قۇلاعىمىزبەن ەستىپ، كوزىمىزبەن كوردىك. اۋەلى اراق ءىشىپ العان كۇنى قىزىپ كەلىپ، سىباپ تاستاعان مىقتىلاردا بولدى. ءتىل تيگىزەتىندەر دە بارشىلىق. سوسىن تاڭ قالاسىڭ دا ۇندەمەگەن ۇيدەي پالەدەن قۇتىلادى،دەپ قاراپ وتىراسىڭ. دەمەك، مۇندايلاردان الەۋمەتتىك ورتادا وتىرمىن عوي دەگەن ويدىڭ نىسپىسىن دا تاپپايسىڭ. كورشىنىڭ ەسىگىن تەۋىپ كىرگەن ادام سياقتى كەز كەلگەن توپقا اتتاپبۇتتاپ كىرەمىز. كىرىپ الىپ تىنىش وتىرماي، قايقايداعىنى جولدايمىز. مىنالار ءبىر كەلەلى ماسەلەنى اقىلداسىپ، ءمالىم تاقىرىپتا تالقى وتكىزىپ جاتىراۋ دەگەن تانىم جوق. ءتىپتى كەيبىرىمىز امانسالەمدى دە بىلمەيمىز، انشەيىن ءوزىنىڭ جاتىن بولمەسىندە جاپادان جالعىز جاتقانداي جوقتان وزگەنى جولدايمىزاۋ كەلىپ. ورتاعا ساي كەلەمە، ساي كەلمەيمە دەگەنمەن ساناسىپ تا جاتپاي كەز كەلگەن وتىرىسىن كەسكىنىمەن قوسا شۇبىرتىپ ۋيچاتتى تولتىرادى دا جاتادى. باسقاسىن بىلاي قويعاندا بىرەۋدىڭ ۇيىنە بارساڭىز دا الدىمەن ەسىگىن قاعىپ كىرەسىز عوي. ارينە، ءۇي يەسىنە، ۇيىندەگى ۇلكەنكىشىگە امان سالەم جاساپ بارىپ جايعاساسىز، مىنە الەۋمەتتىك ورتا سانالاتىن دوستار شەڭبەرى دە انە سونداي توپتى ورتا، باسقاسىن تالاپ ەتپەسەك تە ورتاعا ورنىمەن سالەم بەرىپ، امانداسىپ العاننان كەيىن جايعاسقانىڭىز وڭ. سوندا بىزدەگى مادەنيەت قايدا؟ كىسىلىك، كىشىك قايدا؟! كەي توپتاردا ۇلكەن كىسىلەر، اق سامايلى اپالار وتىرادى. سالاۋاتتى اعالار بار. سولارعا قۇرمەت بولسا يگى ەدى. جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار، اعايىن.ال قىزمەتتە قانداي جاۋاپكەرسىز بولساق ۋيچاتتا دا سول قاتەلىگىمىز قايتالانىپ جاتاتىندىعىن قايتەسىز. بۇل ۋيچاتتىڭ ءبىلىم ۇيرەنەتىن، تاجىريبە الماستىراتىن، ينفورماتسيا جينايتىن، حابار كورەتىن، پىكىر الماستىراتىن قۇرال ەكەنىن باسىم زيالى قاۋىمنىڭ كوبى بىلسە، ءىشىنارالارى بىلمەي كەلەدى. قىلجاققا ارنالعان قۇرال، ەرىككەننىڭ ەرمەگى دەپ تۇسىنەتىن سياقتى. كاسىپتىك اڭگىمە سۇراسا قىلجاق قىلاتىن، وزگەلەردى كەكەپنۇقايتىن، كوپكە توپىراق شاشاتىن جاعدايلار بەلەڭ بەرەدى. قىزمەت توپتارىنا كەلەڭسىز كەسكىن جولداپ تولتىرىپ تاستايتىن، جەكەلىك قايشىلىقپەن ءبىر قوتان ءسوز سويلەيتىندەر دە جوق ەمەس. جەل سوزگە ەرىپ، باسقانىڭ ايتباعىمەن اي بويى قايشىلىق تۋدىراتىن اڭگىمە ايتادى. جەكەلىك قايشىلىعىن توپقا اكەلىپ كوڭىل كوتەرەتىندەر دە بار. توپتارعا كىلەڭ ءيت ۇرە بەرەدى، كەرۋەن كوشە بەرەدى، ىشتەن شىققان شىبار جىلان، وپاسىز دوسقا نە دەيمىن؟ دەگەن سياقتى وزگەنى جازعىراتىن جولدامانى عانا جولدايتىن اعايىندار بار. سول ادام مۇنىڭ ءوزى پسيحيكالىق كەمىستىك ەكەنىن بىلمەيتىن ۇقسايدى. سوسىن وسىنداي ادامدار وتباسىندا، قىزمەتتە دە وسى مىنەزىن ىستەتەمە دەپ ويلايسىڭ. جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار.ۋيچات شىققاننان بەرى دە از دەگەندە نەشە ءجۇز تەكشەلەر قۇرىلعان شىعار. ولار ءار تۇرلى جولدامالارىمەن وقىرمانىن قىزىقتىرىپ تا، جالىقتىرىپ تا جۇر. قىزىقتىراتىنى تاماشا جولدامالارى بار، عيباراتتى ماقالالار كوپ. جالىقتىراتىنى قايدان قۇراستىرعانى بەلگىسى ايۋعا ەكى اي كۇيەۋ بولعان جىگىت، قوستا ايەلىن ايۋ الىپ كەتكەن جىگىتتىڭ اڭگىمەسى، كىسى كيىكتەن جۇكتى بولعان مالشىنىڭ ايەلى، قاسقىرعا اينالعان 16 جاسار قىز دەگەن قالىڭ ويدان قۇراستىرىلعان اۆتورسىز اڭگىمەلەر قاپتاپ كەتتى. مۇندا نە جازىلعانىن جۇرتتىڭ ءبارى بىلەدى. ارداقتى اتالارىمىزدى حايۋانمەن جولداس قىلعان قالامگەرلەر مەن اناسىن كىسى كيىكتىڭ قوينىنا سالىپ بەرگەن جازۋشى سىماقتار ءوزىنىڭ قايدان شىققانىن بىلەر مە ەكەن؟ جازعان دەگەن وسى دەپ زاڭدى، ۇلتتىق داستۇردى، ادامگەرشىلىكتى قايىرىپ تاستاپ قالامدى كەلسەكەلمەي سىلتەي بەرۋگە قالاي جول بەرەمىز؟ باسقا تارتىمدى مازمۇندارمەن، وزگە ادىستەرمەن دە وقىرماندى مولايتۋعا بولادى عوي. كەزىندە سەنقازاقسياقتى تور بەتتەرىن قايداعى جولدامالارىمەن بىلىقتىرعان قالامگەر سىماقتار مەن تاسادا تۇرىپ تاس اتاتىن جازعىشتار ەندى موڭعۇل قىزدار مەن ورىس كەلىنشەكتەردى جازىپ جاتىر. ۇلتتار ىنتىماعىن بۇلدىرىپ جۇرمەسە يگى ەدى. ەلىمىز كوپ ۇلتتى مەملەكەت، بەرەكەنى ساقتاعان باسىنا باق اكەلەدى. بەرەكەنى بۇزعاندار باسىنا پالە تابادى. جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار، قالامگەرلەر!سيلىقتى جولداما دەگەنگە سەنىپ، سونىڭ سوڭىنا تۇسكەن جاستار سەڭدەي سوعىلىسادى. باسقاسىن ايتبايىقشى: توپتا بىرەۋ 10 يۋان اتىپ سونان 10تيىن تۇسسە راحىمەت!ايتىپ وتىرعانداردى ۇدايى كورەمىز. بالالاردىكى ءبىر باسقا ۇلكەندەرگە نە جوق. وسى جارىق دۇنيەگە اكەلگەن، جايى كەلسە قالادان 500مىڭ يۋانعا باسپانا الىپ بەرگەن اتااناسىنا راحىمەت ايتباعان ازاماتتار 12 يۋان قۇڭباۋ اتقان قۇربىسىنا العىس جاۋدىرىپ جاتادى. ءيا، قۇرداستار ارا قىزىق شىعارىپ شاشۋ شاشۋدىڭ كەزەگى كەلگەن بولار، مەرەكەنىڭ شاتتىعىن اسىرۋ ءۇشىن قاجەت ويىن شىعار. بىراق، تەلەفوندا تەك قىزىل قالتا اڭدىپ وتىراتىنىمىز ۇيات شارۋا، جاستار! جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار.قول تەلەفوندا بەلەت تاستاۋ دەگەن ءبىر اۋقىم شىققالى كوپ بولدى. ءبىر اۋىل دارەجەلى باعالاۋعا اۆتونوميالى رايون بويىنشا بەلەت تاستاپ جاتادى. ونىڭ يەسى باعالاۋدى شىن كورىپ، تالاي چۇنگە كىرىپ تەنتىرەپ بەلەت جيىپ جۇرەدى. قانشا رەت داستارقان جايعانىن ءوزى بىلەدى. بۇل بەلەت تاستاپ باعالاۋدىڭ باسىم كوبى شىن بولعانىمەن كەيبىرى سول مەكەمەنىڭ ۋيچات تەكشەسىنە وقىرمان جيۋ. باعالاۋداعى شابانتوزدار ءۇشىن ەمەس، ءوز سالاۋاتىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ەكەنىن بىلايعى جۇرت بىلمەيدى. كەيبىر بەلەت تاستاۋ بارىسىندا تىركەلمەسەڭ بەلەت تاستالمايتىنى سونىڭ ماسەلەسى. ادەتتە، توپقا شىقبايتىن، كوپ سويلەمەيتىن، چۇندى اشبايتىن، توپتاعى ۇلكەندەرگە سالەم دە بەرمەيتىن كەيبىر ادامدار ءدال سول بەلەت تاستايتىن كەزدە بەلەڭ بەرىپ، جۇرتتى اتتانىسقا كەلتىرىپ جاتادى. ماقساتى ىسكە اسقان سوڭ چۇننان، سول توپتان شىعىپ كەتەدى نەمەسە ۇندەمەي وتىرا قالادى. ادام سيلاسقاننىڭ قۇلى عوي، جاقىنىڭىز ءۇشىن جەلپىنىپ بەلەت جيعان ەكەنسىز ادەتتەدە اڭگىمەگە قاتىناسىپ، سالەم الىپ، سالەم بەرىپ وتىرۋ سالاۋاتتىلىقتىڭ بەلگىسى. جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار، دوستار!ايىرىقشا ءبىر ايتا كەتەر جايت: دوۋيىڭداعى قىزجىگىتتەر وزدەرىنىڭ ءار تۇرلى كەسكىنىن جولدايدى. دوستارىمەن بىرگە جۇرگەن، مەكتەپ بىتىرگەن، تۋعان كۇن تويلاعان، بازار ارالاعان نەمەسە ساياحاتتاعان ۇمىتىلماس ساتتەن كارتينالار دەگەن سياقتىلاردى شىعارىپ جاتادى، ونىسى دۇرىساۋ!! ادام ءوزىنىڭ قۋانىشىن كوپپەن بولىسسە جۇعىستى بولادى. ءبىراق، باس ءمۇسىنىن ەسەكتىڭ، ءيتتىڭ باس مۇسىنىنە الماستىرۋدىڭ قانشالىقتى قاجەتى بار. وزگەلەر دە دوۋيىڭعا شىعادى، حاۋزاندى كورەدى، كۋايشوۋدى اقتارادى. ءبىراق، سول جاستاردىڭ اتااناسى بالاسىنىڭ ەسەك بولىپ قۇلاعىن سالپيتىپ، شوشقا بولىپ قورسىلداپ جۇرگەنىن بىلمەيتىن شىعاراۋ! دەگەن وي مازالاي بەرەدى. جۋىقتا، دوۋيىڭدا شەشەم كورمەسە بولدى دەپ شەشىنە بەرەتىن، يىعىن اشىپ، مىقىنىن كورسەتىپ، بوكسەسىن بۇلعاقتاتىن قىزدار پايدا بولدى. اتاڭدا كورمەگەندى بوتاڭدا كورەسىڭ دەپ، مۇنداي ەرسى قىلىقتاردى كورگەندە جانىڭنان قاسىم بولاسىڭ. اراق ءىشىپ جارىسىپ، الا قىزىپ اتىسىپ جاتقانىن دا دوۋيىڭعا جولدايدى. نە كەرەك؟ وقۋىڭدى وقى، ماماندىعىڭدى ۇيرەن، كاسىبىڭدى جاقسى ىستە! اتااناڭدى ويلا، بولاشاق جارىڭدى جارىلقا. سەنىڭ ناشار قىلىعىڭدى كورگەن بالاڭ قالاي وڭادى؟! جاستارعا ايتارىم: جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار.قازىر توراپ جۇلدىزى دەپ اتالاتىن جۇلدىزدار مەن شولپاندار شىقتى. كەيبىرەۋىنىڭ كەسكىنىن كورىپ تاڭ قالاسىڭ. قىرىلداعان داۋىسىمەن، بەيباستاق سوزىمەن، بەيبىرەكەت ارەكەتىمەن ايگىلى بولعاندارىنا ۇيالسا بولادى. ولار تەك حالقىمىزدىڭ اتىڭ شىقباسا جەر ورتە دەگەن ماقالىن دالەلدەپ ٴجۇر. اتابابامىزدا كورگەنسىز دەگەن ءسوز بار. بۇل ءسوزدىڭ قانشالىق اۋىر ەكەنىن بىلۋىمىز كەرەك عوي. باسقا جۇرتتىڭ توراپ شولپاندارى تارتىمدى بيىمەن، اسقاق انىمەن، تاپقىر سوزىمەن، تامىلجىتىپ ورىنداعىن كۇيىمەن، قوڭىر داۋىسىمەن ءتىپتى تاڭ قالدىراتىن تاپقىرلىعىمەن توراپ جۇلدىزى بولىپ اتانادى. ال بىزدىكىشى؟! سونداي بەيباستاپ كەتكەن ءانشىسىماقتاردى ءبىر ءبولىم جۇرت قولپاشتاپ، كوككە كوتەرگەنىن قايتەسىز. جايى كەلسە جوعارى قارجىمەن ساحىناعا ۇسىنىس ەتىپ، تويلارعا شاقىرۋ بەرگەنىن ۋيچاتتاناق كورىپ جۇرمىز. ءاي! دەيتىن اجە، قوي! دەيتىن قوجا بولماعانى ما؟! جوق، سول اۋىلدىڭ تەكتەيتىن قارتىنىڭ، ءبىلىمدى ازاماتىنىڭ ازايعانى ما؟! جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار، توراپتاستار!ال سوندا قانداي ادام توراپ جۇلدىزى؟ ول ناعىز ونەرىمەن، قوعامعا پايدالى ارەكەتىمەن، جوعارى بىلىمىمەن بارلىققا كەلەدى. قاراپايىم عانا مىسال: بىلتىر قۇلجا قالاسىندا 5قاباتتان قۇلاعان بوبەكتى جەردەن توسىپ العان تۇنىق اتتى ازاماتتى، بيىل ىندەت كەزىندە ۋحان قالاسىنا باتىرلىقپەن بارىپ اۋىرۋدىڭ الدىڭعى شەبىندە اجالعا اراشاشى، جارالىعا مەدەت بولعان، قارا جورعا ءبيىن بيلەپ ناۋقاستارعا كوڭىلدىلىك سيلاعان اق حالاتتى قارىنداسىمىز باقارگۇلدى، اتى بايگەدەن كەلگەندە جىلقى قۇمارلىعىن ايگىلەگەن بەردىبەكتى توراپ جۇلدىزى، ۋيچات شولپانى دەسەك بولادى. سونداياق، ءازىل وردا تياترى اتتى اۆتورلىق ۇجىمنىڭ قىسقا كەسكىندەرىن ايىرىقشا ماقتاۋعا تاتيدى. ورتالىق تەلەۆيزياسىنىڭ شيڭگۋاڭ داداۋ ايدارىن مويىنداتىپ جىلدىق جۇلدەگەر بولعان قۇمىلدىق شولپاندى، انار ءپىستى جوباسىنداعى ارتيس، كۇلدىرگىسىمەن جالپاق جۇرتتى جەلپىندىرگەن ساتيرىك داۋداۋدى توراپ جۇلدىزى دەسەك جاراپ تۇر. ال ءىشىنارا ادامداردىكى نە؟ جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار. باۋىرلار!ۋيچاتتىڭ كوپ رولى بار. ءوز باسىم دوستىق شەڭبەردى كۇندەلىك رەتىندە پايدالانامىن. بۇرىن ەستەمەلەرىمدى ەستەلىككە جازاتىنمىن، قازىر وسىندا قالدىرامىن. جاقسى كورگەن شىعارمالاردى جولدايمىن، ءشىنارا ءوز تۋىندىلارىمدى جاريالايمىن. قىزمەتتەگى وزگەرىس، وتباسىنداعى شاتتىق، ۇيرەنۋدەگى ونەگەلى مازمۇن، ساباقتاستار مەن دوستاردىڭ باس قوسۋى، كوڭىلدى كۇننەن ەستەلىك سياقتى جولدامالاردى كۇن قۇرعاتپاي ەمەس، اپتالاپ، ايلاپ عانا جولدايمىن. قۇندى دۇنيەلەرىمدى قاجەت كەزدە سونان تاۋىپ الامىن. ال ءتۇرلى توپتارعا قالاۋىنا ساي، وقىرمانىنىڭ جاعدايىنا قاراي ازداپ مازمۇنداردى جولداۋدى ءجون دەپ ەسەپتەيمىن. وزىمشە ءبارى ىلايىقتى ما ەكەن دەپ ويلايمىن. سونداياق، وزگەلەردىڭ دە جاقسى جولداماسىن قۇرعاتباي وقىپ تۇرامىن.وسىندايدا ءبىر دوسىمنىڭ ايتقان دوستىق شەڭبەرىن جەگەن تاماعى مەن كيگەن كيىمىمەن تولتىراتىن كەلىنشەك بولىپ كەتكەن جوقپىز دەگەن ءسوزى ەسىمە ءتۇستى. ءيا، ول دا سول ادام ءۇشىن قىزىق، ءماندى شارۋا سەزىلەتىن شىعار. ارينە، ءار كىم ءوزىنىڭ قىزىعۋىنا، كاسىبىنىڭ قاجەتىنە، ءبىلىم دەڭگەيىنە، مادەنيەت ورەسىنە، الەۋمەتتىك بايلانىسىنا، دوستار اياسىنا، تالعامىنا قاراي ۋيچاتىنان ىلايىقتى ورىن بەرىپ جۇرگەن بولار. سەنىڭ مىنا شىعارعانىڭ قاتە دەپ ايتۋعا حاقىلى دا ەمەس شىعارمىز. دەسە دە كۇنىنە ءبىر رەت ەمەس، ساعاتىنا سان جولدامامەن تەكشەنى تولتىرىپ تاستايتىندارعا ءتۇسىندىرىپ قويۋ ازاماتتىق بورىش بولار. تالعام تارازىسىنا قاراي تالداۋ جاساۋ ەلدىڭ ەركىندە.قوعامداعى قولامتالى ماسەلەنى ايتباي قويۋ احپارات سالاسىنىڭ كاسىپتىك ءمورالىنا دا جات ارەكەت ەسەپتەلىنەدى. كوپكە توپىراق شاشقىمىز كەلمەيدى. ءبىر تەلە جۋرناليست بولعاندىعىم ءۇشىن دە قولىما قالام الىپ جوعارداعى ءبىر قانشا كوزقاراستارىمدى كوپتىڭ نازارىنا جولدادىم. ءيا، كەيبىر وقىرمان مۇنى قابىلداماۋى مۇمكىن، بولماسا ءوزى ۋيچاتتى دۇرىس پايدالانا الماي، يقۋاتىن تولىق تۇسىنبەي جۇرگەن بولۋى مۇمكىن. دەسەدە ورتامىزدا ساقتالعان مۇنداي ماسەلەلەردى، مەن بولماسام دا باسقا ءبىر وقىرمان ايتاتىنى مۇندا تۇرعان ءىس. بورىكتىنىڭ نامىسى ءبىر دەمەكشى. كەمىستىكتى كورە تۇرا كورمەسكە سالساق، ول ازاماتتىعىمىزعا سىن دەگەن ۇستانىم بويىنشا كوڭىلدە جۇرگەن كەي تۇيىنشەكتەردى اعىتقانداي بولدىق. ايتار ويىمىزدىڭ ارتىق كەمىن ويلى وقىرمان كوڭىل تارازىسىنا سالىپ سالماقتاسا ەكەن دەگەن تىلەكتەمىز. ەشتەن كەش جاقسى، ۋيچاتتى يكەمدى، مادەنيەتتى پايدالانايىق!زەردەلى تەلەفون زەيىنىڭىزدى جاۋلاپ الماسىن! جەلپىنۋدىڭ دە ءجونى بار، اعايىن!الدىڭعى مازمۇنالتاي ايماعى: دومبىرامەن تاماشا تۇرمىستى انگە قوستى كەيىنگى مازمۇنءبىر دوسىڭ كەرەك ەكەن ءانى قالاي جازىلدى...
سمايىل ماقىشەۆ مەكتەبىن بىتىرەتىن تۇڭعىش قازاق بالاسىال سمايىل ماقىشوۆ شتاتىنداعى اتالمىش مەكتەپتىڭ قازاقستاننان شىققان تۇڭعىش تۇلەگى. ەكىنىڭ بىرىنە بۇيىرمايتىن مۇنداي مەكتەپكە قازاق بالاسى قايدان تاپ بولدى دەسەك، سوڭعى جىلدارى سمايىل ءۇش ستارتاپ اشىپ، ونىڭ بىرەۋى بۇكىل الەمنىڭ وقۋشىلارى قاتىسقان ستارتاپتار كونكۋرسىندا ۇزدىك دەپ تانىلعان 20 ستارتاپتىڭ ساناتىنا ىلىككەن. سونداياق سمايىل اقشتاعى كومپيۋتەرلىك عىلىم وليمپياداسىنا دا قاتىسادى. بۇل اقشتاعى كومپيۋتەرلىك باعدارلامالار بويىنشا ەڭ بەدەلدى جارىس بولسا، سمايىل وسى وليمپيادانىڭ التىن ديۆيزياسىنا دەيىن جەتىپ ، 2019 جىلى وليمپياداسىندا ساندار تەورياسى جوباسى بويىنشا ماتەماتيكادان 1 ورىندى يەلەنگەن.مۇنان دا بولەك، قازاق بالاسى اتالمىش مەكتەپتىڭ بەلسەندى كوشباسشىسىنىڭ ءبىرى. ستۋدەنتتىك كەڭەس، حالىقارالىق ستۋدەنتتەر اليانسى، جاس كاسىپكەرلەر كلۋبى، سياقتى كوپتەگەن كلۋبتارعا جەتەكشىلىك ەتەدى.ەندەشە 10 جاسىنان باستاپ وزىنە ءور ماقساتتار قويعان سمايىل بۇل مەكتەپتى قايدان ءبىلدى جانە قالاي ىرىكتەۋدەن ءوتتى؟ مەن كىشكەنتاي كۇنىمنەن وزىمە جوعارى ماقساتتار قويدىم. 10 جاسىمنان باستاپ اتاانامنان جىراقتامىن. ءوز قىزىعۋشىلىعىما سايكەس مەكتەپتەر اۋىستىرا وتىرىپ، كومپيۋتەرلىك عىلىم مەن ماتەماتيكادان كۇردەلى، جەتىلدىرىلگەن كۋرستارى بار جانە بىرىككەن جوبالار مەن يدەيالاردى بىرگە جۇزەگە اسىرا الاتىن قاتارلاستارىم بار مەكتەپ تابۋعا شەشىم قابىلدادىم. جانە ىزدەۋگە كىرىستىم دە.وسىنداي مەكتەپتەردىڭ قاتارىندا جانە تىزىمدە ءبىرىنشى بولىپ، نەگىزى 1781 جىلى قالانعان تۇردى. جەكەمەنشىك مەكتەپتىڭ ستۋدەنتتەر قالاشىعىنا 11 جاسىمدا كەلدىم. ول مەنىڭ جۇرەگىمدى بىردەن جاۋلاپ الدى. زەرتتەي كەلە، ىزدەپ جۇرگەنىم وسى مەكتەپ ەكەندىگىن ءتۇسىندىم. بۇل مەكتەپكە بارلىق مەملەكەتتەردەن حالىقارالىق وليمپيادالاردىڭ جەڭىمپازدارى، عىلىمي جوبالاردىڭ جۇلدەگەلەرى، حالىقارالىق دەڭگەيدەگى سپورتشىلار مەن ەڭ تالانتتى مۋزىكانتتار، قىسقاسى ءوز مەكتەپتەرىنىڭ كوشباسشىلارى بولا العان، 1 وقۋشىلارى قابىلدانادى ەكەن. مەن امەريكادا جوعارى ءبىلىم العان اعامنىڭ جەتەكشىلىگىمەن جوسپار تۇزە وتىرىپ، گە عانا ەمەس، اقشتىڭ ەڭ ۇزدىك توپمەكتەپتەرىنە دە قاتار قۇجاتتار تاپسىردىم. بۇل مەكتەپتەردىڭ بارلىعىنا اقش ۋنيۆەرسيتەتتەرىمەن بىردەي دەرلىك ىرىكتەۋلەر جۇرەدى. ۇزىنسونار انكەتا تولتىرىپ، ءوزىڭ تۋرالى ومىرلىك ماقساتتارىڭدى، جەتىستىكتەرىڭدە تۇگەل تىزە وتىرىپ، ەسسە جازاسىڭ جانە تەستىن تاپسىراسىڭ. ەندوۋمەنت مەكتەبىنىڭ قورى 1،3 ميلليارد اقش دوللارىن قۇرايدى جانە الەمدەگى ەڭ ءىرى مەكتەپ سانالادى. جانە دۇنيەجۇزىندەگى ەڭ ءىرى مەكتەپ كىتاپحاناسى دا وسىندا. مەنى تاڭداندىرعانى، كۋرستاردى تاڭداۋدىڭ اسا اۋقىمدى مۇمكىندىكتەرى بولدى. مەن بۇل جەردە دەڭگەيى مەن كۇردەلىلىگى ءوز قابىلەتىمە سايكەس جوسپار قۇرىپ، كۋرستاردى تاڭداي الامىن، دەيدى مەكتەبىن بىتىرەتىن تۇڭعىش قازاق بالاسى.
جۇمابەك ومىرزاقوۆ: قارا باسىنىڭ عانا قامىن ويلايتىندار از ەمەسسوڭعى كەزدەرى ايەلدەر بوكسى ەلىمىزدە جاقسى قارقىنمەن دامىپ كەلە جاتقانى بارشاعا ءمالىم. سپورتتىڭ بۇل ءتۇرى 2012 جىلى وليمپيا ويىندارىنىڭ باعدارلاماسىنا ەندى. العاشىندا لوندوندا، ودان كەيىن ريودەجانەيرودا ءۇش سالماق دارەجەسى بويىنشا جۇلدەلەر ساراپقا سالىندى. وسى جارىستاردىڭ ەكەۋىنەن دە وتانداستارىمىز ولجالى ورالدى. اتاپ ايتساق، ۇلىبريتانيانىڭ استاناسىندا مارينا ۆولنوۆا، ال برازيليادا داريعا شاكىموۆا قولا مەدالداردى يەلەنىپ، بارشا جانكۇيەردى قۋانتتى.ال توكيوداعى باسەكەلەر بەس سالماقتا ءوتتى. وكىنىشكە قاراي، ايتۋلى دودادا قازاقستاننىڭ ءبىر عانا بىلعارى قولعاپ شەبەرى باق سىناپ، ونىڭ ءوزى العاشقى اينالىمنان اسا المادى. وسى ساتسىزدىكتىڭ سەبەپسالدارىن ءبىلۋ ءۇشىن كسرو سپورت شەبەرى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن جاتتىقتىرۋشىسى جۇمابەك ومىرزاقوۆتى سوزگە تارتقان ەدىك. جۇمابەك اعا، ءسىز ەلىمىزدە ايەلدەر بوكسىن دامىتۋدىڭ التىن باستاۋىندا تۇرعان مامانداردىڭ ءبىرىسىز. ءوز كومانداڭىزعا قىزداردىڭ العاشقى لەگىن قابىلداعان كەزدەر ەسىڭىزدە شىعار؟ ارينە، ەسىمدە. 2008 جىلى ءبىز الماتىداعى كاركەن احمەتوۆ اتىنداعى سپورتتاعى دارىندى بالالارعا ارنالعان مامانداندىرىلعان مەكتەپينتەرناتتان شاڭىراق شاعىن اۋدانىنداعى جاڭادان اشىلعان ءبىلىم وشاعىنا اۋىستىق. سول جەردە مەن ايەلدەر بوكسى ۇيىرمەسىن اشتىم. العاشىندا ءبىزدىڭ بولىمدە نەبارى ءتورت قىز بولدى. سولارمەن جۇمىس ىستەپ، ءتۇرلى جارىستارعا اپاردىم. بارلىعى دا شاماشارقى جەتكەنشە ۇمتىلىپ، ءتۇرلى جارىستاردا جۇلدە الىپ ءجۇردى. ۋاقىت وزا سول قىزداردىڭ اراسىنان نازىم قىزايباي سۋىرىلىپ شىعىپ، قازاق ەلىنىڭ ماقتان تۇتار سپورتشىسىنا اينالدى. ءتول شاكىرتىم الەم چەمپيوناتىندا ەكى رەت توپ جارىپ، كوپتەگەن اسا ءىرى حالىقارالىق جارىستاردىڭ جەڭىس تۇعىرىنا كوتەرىلدى. كەيىننەن قاتارىمىزعا تاعى بىرنەشە بۇرىمدى قوسىلدى. سولاردىڭ اراسىنان دا مىقتى سپورتشىلار شىقتى. بىراق قانداي دا ءىستى باستاۋ قاشاندا قيىن عوي. سوندىقتان بارلىعىنا وڭايلىقپەن قولىمىز جەتتى دەپ ايتا المايمىن. كوز ارباعان بەلەستەردى باعىندىرىپ، مىقتىلىعىمىزدى مويىنداتۋ ءۇشىن جاتپايتۇرماي ەڭبەكتەندىك، كوپ تەر توكتىك. قازاقستاندا سپورتتىڭ بۇل ءتۇرى 2008 جىلدان بەرى مىقتاپ قولعا الىنا باستادى دەپ وتىرسىز. ال ناقتى دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، الەم چەمپيوناتتارى 2001 جىلدان بەرى ۇزدىكسىز ۇيىمداستىرىلىپ كەلەدى. سول جارىستاردا قىزدارىمىز جۇلدە دە الدى. وسىعان نە دەيسىز؟ ءيا، كەيبىر جەرلەردە بىرەنساران ۇيىرمەلەردىڭ جۇمىس ىستەگەنى راس. الايدا ولار تىم از ەدى جانە دە مەملەكەت ەسەبىنەن قارجىلاندىرىلمايتىن. سول سەبەپتى دە ايەلدەر بوكسى كوپ باپكەردى قىزىقتىرا قويمايتىن. تەك 2008 جىلدان بەرى عانا بيۋدجەتتەن قارجى ءبولىنىپ، سپورت مەكتەپتەرى مەن ينتەرناتتاردا ارنايى بولىمدەر جۇمىس ىستەي باستادى. سونىڭ باستاۋىندا بىزدەر تۇردىق. ال وعان دەيىن وتكەن جارىستار جايىندا ايتار بولساق، 20012005 جىلدار ارالىعىندا جالاۋى جەلبىرەگەن العاشقى ءۇش الەمدىك دوداعا قازاقستان قۇراماسى قاتىسقان جوق. 2006 جىلى ءۇندىستاننىڭ استاناسى نيۋدەليدە شىمىلدىعى تۇرىلگەن بايراقتى باسەكەدە نازگۇل بورانباەۆا قولا مەدالدى موينىنا ءىلدى. سول كەزگە دەيىن ول كيكبوكسپەن اينالىسىپ، حالىقارالىق ارەنادا ءبىرشاما تابىسقا قول جەتكىزدى. ياعني نازگۇلگە ايەلدەر بوكسىنا بەيىمدەلۋ ايتارلىقتاي قيىندىق تۋعىزعان جوق. ودان كەيىن ەلەنا كولتسوۆا شىقتى. ول باسكەتبولدان اۋىسىپ كەلدى. 2008 جىلى قىتايدىڭ نينبو قالاسىندا ۇيىمداستىرىلعان جارىستا كولتسوۆا دا قولاعا قول سوزدى. ءيا، قىسقا عانا مەرزىم ارالىعىندا ايەلدەر بوكسى قازاقستاندا ايتارلىقتاي دامىپ، حالىقارالىق ارەنادا بۇرىمدىلارىمىز وزدەرىنىڭ مىقتىلىعىن مويىنداتا باستادى. لوندون مەن ريودەجانەيرو وليمپيادالارىندا قولا مەدالداردى ولجالاپ، 20062019 جىلدار ارالىعىندا وتكەن سەگىز بىردەي الەم چەمپيوناتىندا 5 التىن، 4 كۇمىس، 9 قولا جۇلدەنى ەنشىلەۋىمىز جوعارىدا ايتىلعان ءسوزىمىزدىڭ ايقىن دالەلى. وسى ۋاجبەن كەلىسەتىن شىعارسىز؟ وعان ەشكىمنىڭ كۇمانى جوق. ءبىزدىڭ قىزدار وزدەرى قاتىسقان جارىستاردىڭ بىردەبىرەۋىنەن قۇرالاقان ورالعان ەمەس. العاشىندا التى سپورتشىمىز الەمدىك دودادا جۇلدەگەرلەر قاتارىنان كورىندى. ودان كەيىن 2014 جىلى وڭتۇستىك كورەيانىڭ چەدجۋ قالاسىندا نازىم قىزايباي چەمپيوندىقاتاققا قول جەتكىزدى. ارادا ەكى جىل وتكەن سوڭ ول سول ناتيجەسىن قايتالادى. استانادا ۇيىمداستىرىلعان الەم چەمپيوناتىندا نازىمنان بولەك، دينا جولامان، ۆالەنتينا حالزوۆا جانە ءلاززات كۇنگەيباەۆا التىننان القا تاقتى. ولاردان بولەك، تاعى ەكى قىزىمىز ءۇشىنشى ورىنعا تابان تىرەدى. 2018 جانە 2019 جىلدارداعى جارىستاردا جەرلەستەرىمىزگە باس جۇلدە بۇيىرماعانىمەن، قورجىنىمىز كۇمىس جانە قولا مەدالدارمەن تولىقتى. وسىنداي ەلەۋلى تابىسىمەن جەرجاھانداعى ساناۋلى مەملەكەتتەر عانا ماقتانا الادى. نازىم قىزايباي ەكى دۇركىن الەم چەمپيونى بولا تۇرا، ەكى بىردەي وليمپيا ويىندارىنان شەت قالدى. 2016 جىلى ريو وليمپياداسى قارساڭىندا ول ناعىز بابىندا ەدى. مىقتى بوكسشىمىز برازيلياعا نەگە بارا المادى؟ وليمپيادانىڭ العاشقى ىرىكتەۋ تۋرنيرىنە قىزايباي قاتىستى. ول كەزدە ونىڭ تاماعى اۋىرىپ، سىرقاتتانىپ قالعان. سول سەبەپتى دە ءبىز قىتايعا بارماۋعا بەكىنگەن ەدىك. بىراق جوعارى جاق تالاپ ەتكەن سوڭ باس تارتۋدىڭ رەتى كەلمەدى. اقىرى باردىق. قىتايعا كەلگەن بەتتە وسى سالانىڭ باسىقاسىندا جۇرگەن پىسىقايلار استىرتىن جوسپارلارىن جۇزەگە اسىرا باستادى. وزدەرىنىڭ ىشكى ەسەپتەرى بولسا كەرەك، ولار ءبىزدىڭ جولداما العانىمىزدى قالامادى. وسىلاي دەپ وي تۇيۋىمىزگە بىرنەشە نەگىز بار. بىرىنشىدەن، دارىگەرلەر نازىمنىڭ سىرقات ەكەنىن كورە تۇرا، ەمدوم جاساۋعا ەش قۇلقى بولمادى. سان مارتە ءوتىنىش بىلدىرسەك تە، اق حالاتتىلار شاكىرتىمنىڭ ماڭايىنا دا جولامادى. ەكىنشىدەن، تۇساۋكەسەر كەزدەسۋىندە قازاق قىزىنىڭ جولى لوندون وليمپياداسىنىڭ قولا جۇلدەگەرى، بەس دۇركىن الەم چەمپيونى، ۇندىستاندىق مەري كوممەن قيىستى. ول دا قيتۇرقى ويىننىڭ جەمىسى. ايتپەسە، قوس مىقتىنى بىردەن جولىقتىرۋدىڭ نە قاجەتى بار ەدى؟! جەرەبە اۋىر تۇسسە دە، نامىسقا تىرىسقان قىزايباي كومنىڭ جاقسىلاپ تۇرىپ سىباعاسىن بەردى. بىراق جەڭىس اتاعى جەر جارعان بوكسشىنىڭ ۋىسىندا كەتتى. ءسويتىپ، نازىم وليمپيا ويىندارىنان شەت قالدى. وسى ورايدا جاۋدىڭ الىستان كەلمەگەنىن ايتا كەتكىم كەلەدى. ارامزا ارەكەتتەرى ارقىلى شاكىرتىمدى قۇرباندىققا شالعان سول جەردە جۇرگەن ءوز ازاماتتارىمىز، ءوزىمىزدىڭ باسشىسىماقتار. ولار قىزايبايدىڭ قاسىنا جولاماڭدار دەپ دارىگەرلەرگە بۇيرىق بەردى. ال ءسۇرىندىرۋ جاعىن تورەشىلەرگە مىقتاپ تۇرىپ تاپسىردى. جۇمابەك اعا، تەلەديدار ارقىلى ءسىز توكيو وليمپياداسىن باسىنان اياعىنان دەيىن تاماشالاعان بولارسىز؟ وكىنىشكە قاراي، ايتۋلى جارىسقا ءبىر عانا بۇرىمدىمىز قاتىسىپ، ونىڭ ءوزى العاشقى اينالىمدا ءسۇرىندى. جانكۇيەرلەر بەس جىل بويى تاعاتسىزدانا كۇتكەن بايراقتى باسەكەگە تولىق قۇراممەن بارۋعا نە كەدەرگى بولدى؟ ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە مىنا نارسەنى ايتا كەتكەن ءجون. قازىرگى كەزدە ەل سپورتى ءۇشىن شىن نيەتىمەن باسى اۋىرىپ، بالتىرى سىزدايتىن ازاماتتار ازايىپ بارادى. ولارعا مەملەكەتتىڭ مۇددەسى نەمەسە ەل نامىسى دەگەن ۇعىمداردىڭ قۇنى كوك تيىن. كوبىسى تەك قارا باسىنىڭ قامىن كۇيتتەيدى. ويلاعاندارى اقشا، مال تابۋ، قانداي دا جولمەن بايۋ. ودان قالسا، جەرشىلدىك، تامىرتانىس دەگەن ماسەلە ۋشىعىپ تۇر. وسى ىندەتتىڭ تامىرىنا بالتا شاپپاساق، ەش ىلگەرىلەۋ بولمايدى. باستاعان ءىسىمىز ەشۋاقىتتا ورگە باسپايدى. اسىرا سىلتەپ وتىر دەسەڭىزدەر، سوڭعى وليمپيادانىڭ ناتيجەسىنە زەر سالىڭىز. توكيوعا قازاقستاننان جالعىز عانا بوكسشىنىڭ بارۋى ۇيات جاعداي. باسشىلاردان باستاپ، باپكەرلەرگە دەيىن نە ويلاعانى بەلگىسىز. نەگىزى وليمپيا ويىندارىنىڭ ىرىكتەۋ تۋرنيرىنە ەلىمىزدىڭ ەڭ مىقتى بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرىن قاتىستىرۋ كەرەك ەدى. ولاي بولمادى. ەگەر نازىم قىزايباي، كارينا يبراگيموۆا جانە داريعا شاكىموۆاعا سەنىم ارتىلعاندا، ولاردىڭ قايقايسىسى داجولدامانى قالتالارىنا باساتىنى ءسوزسىز ەدى. بىراق مىقتىلار ەلدە قالىپ قويدى. ولاردىڭ ورنىنا بارعان وسال بوكسشىلار سىپىرا ۇتىلدى. ارالارىندا جالعىز نادەجدا ريابەتستىڭ عانا جولى بولدى. الايدا ول دا الىسقا شاپپادى. جەرلەسىمىز وليمپيادانىڭ العاشقى اينالىمىندا ءسۇرىندى. كەلەسى ليتسەنزيالىق تۋرنير پاريجدە ۇيىمداستىرىلۋعا ءتيىس ەدى. بىراق پاندەميانىڭ كەسىرىنەن ول جارىس وتپەي قالدى. بۇل كۇندەرى بىرقاتار بۇقارالىق اقپارات قۇرالى قازاقستان ايەلدەر قۇراما كومانداسىنىڭ مۇشەلەرى اراسىندا تۋىنداعان داۋداماي جايىندا جارىسا جازۋدا. بارلىعى انگەلينا لۋكاستىڭ ارقىلى جاريالاعان جازباسىنان باستالدى. ول جەردە لۋكاس كوماندالىق ارىپتەستەرى تاراپىنان تەپەرىش كورىپ وتىرعانىن ايتا كەلە، وسى ىسكە نازىم قىزايبايدىڭ تىكەلەي قاتىسى بار دەپ ايىپتادى. داۋلى ماسەلەگە بايلانىستى ءوز پىكىرىڭىزدى بىلدىرسەڭىز. ەكى قىزدىڭ اراسىندا ناقتى نە بولعانىن مەن بىلمەيمىن. ەگەر جانجال 51 كيلو سالماق دارەجەسىنىڭ تىزگىنىن كىم ۇستاۋعا لايىق؟ دەگەن ماسەلەدەن تۋىنداسا، وندا مەن قىزايباي لۋكاستان الدەقايدا مىقتى دەپ ايتار ەدىم. سپاررينگ كەزىندە دە، ءتۇرلى جارىستار بارىسىندا دا نازىم ونى ۇنەمى ۇتىپ ءجۇر. بۇل جاعدايدى بارلىق باپكەر جاقسى بىلەدى. بىراق 2019 جىلى سەربيادا وتكەن تۋرنيردە لۋكاس قىزايبايدى سان سوقتىرىپ كەتتى ەمەس پە؟ بالكىم، قارسى جاق وسى جايتتى العا تارتقان بولار؟ سەربيادا انگەلينا نازىمدى ۇتقان جوق. كەرىسىنشە، ول جەكپەجەكتە قىزايباي جەڭىسكە جەتتى. اتالعان جارىستا تۇسىرىلگەن بەينەتاسپانى ءبىر قاراپ شىقساڭىز، وسى ءسوزىمنىڭ راستىعىنا انىق كوز جەتكىزەسىز. بىراق تورەشىلەردىڭ لۋكاستىڭ قولىن كوتەرگەنى راس. جاسىراتىن نەسى بار، قازىلار ادىلدىكتى بەلدەن باستى. ويتكەنى باسشىلىق قىزمەت اتقارىپ وتىرعان ءبىراز ازامات لۋكاستىڭ وليمپياداعا بارۋىنا مۇددەلى بولدى. سولار تورەشىلەردىڭ كومەگىمەن قىزايبايدى قارسىلاسىنا جىعىپ بەردى. وسىنىڭ سالدارىنان ليتسەنزيالىق تۋرنيرگە انگەلينا باردى. شىن مىقتى بولسا، سول جەردە ول ءوزىنىڭ مىقتىلىعىن دالەلدەيتىن ەدى عوي. الايدا لۋكاس باستاپقى باسەكەلەردىڭ بىرىندە ۇتىلىپ، ەلگە قۇرالاقان ورالدى. سوندىقتان دا ونىڭ رەنجيتىن ءجونى جوق. رەنجىسە، قىزايباي رەنجۋى كەرەك. ويتكەنى وعان ونداي مۇمكىندىك بەرىلگەن جوق. كەشىرەرسىز، وسى ورايدا وقىرماندار تاراپىنان ول نازىم قىزايبايدىڭ جەكە جاتتىقتىرۋشىسى بولعان سوڭ وسىنداي پىكىر ءبىلدىرىپ وتىر دەگەن وي تۋىنداۋى مۇمكىن. وسىعان نە ايتاسىز؟ نازىمدى بالاۋسا كەزىنەن جاتتىقتىرىپ كەلگەنىم راس. ول مەنىڭ كوز الدىمدا ءوستى دەسەم دە بولادى. سوندىقتان دا شاكىرتىمنىڭ مىنەزقۇلقىن، شاماشارقى مەن مۇمكىندىگىن جانە الەۋەتىن جاقسى بىلەمىن. بىراق قازىرگى كەزدە قىزايباي مەنىڭ قول استىمدا جاتتىعىپ جۇرگەن جوق. وسىدان ەكى جىلداي ۋاقىت بۇرىن ول باسقا باپكەرگە اۋىستى. كەتەمىن دەگەن ادامدى كۇشتەپ ۇستاپ تۇرا المايسىڭ عوي. ءجونىن ايتىپ كەتسە، ءبىر ءسارى. الايدا ول ماعان ەسكەرتپەي، تىنىش قانا كەتىپ قالدى. وسى جايتتان قۇلاعدار بولعاندا كوڭىلىم قاتتى قۇلازىدى. وڭاي ما، نازىمدى سپورتشى رەتىندە قالىپتاستىرىپ، بۇگىنگى دەڭگەيگە جەتكىزۋ ءۇشىن 12 جىل عۇمىرىمدى سارپ ەتتىم. وسىنى ويلاسام، كوڭىلىم نىلدەي بۇزىلادى. دەسەك تە جولىن بوگەۋدى ءجون كورمەدىم. سول سەبەپتى دە وسى ماسەلەگە بايلانىستى كوپشىلىك اراسىندا نازىم قىزايبايدىڭ ۇستازى بولعاندىقتان، سونى قولداپ وتىر دەگەن وي تۋىنداماۋى كەرەك. قازىرگى كەزدە ەكەۋمىزدىڭ جولىمىز ەكى ايىرىلدى. ءيا، مەن دە قول قۋسىرىپ وتىرعان جوقپىن. قازىرگى كەزدە باپكەرلىك كاسىبىمدى جالعاستىرىپ، جالىنداپ تۇرعان جاستاردى تاربيەلەپ جاتقان جايىم بار. ماقساتىم سولاردى دۇرىستاپ دايارلاپ، باعىتباعدار بەرىپ، الەمدىك ارەناعا شىعارۋ.
ەلورداداعى وزەكتى ماسەلەنىڭ ءبىرى ۇلەستىك قۇرىلىس. تۇرعىنداردىڭ وعان زور قىزىعۋشىلىق تانىتۋىنىڭ بىردەنءبىر سەبەبى ۇلەسكە قاتىسقان كەزدەگى پاتەر قۇنىنىڭ تومەندىگى. سولاي بولا تۇرا ونىڭ قاۋىپقاتەرى دە بار. ماسەلەن، قۇرىلىس مەرزىمىنىڭ ۇزاققا سوزىلۋى نەمەسە كومپانيا باسشىلىعىنىڭ ۇلەسكەرلەردى الداپ كەتۋى سىندى جاعىمسىز جايتتار تىركەلۋدە. سونىڭ سالدارىنان داۋعا قالعان نىساندار پايدا بولادى، دەدى التىنبەك قايساعاليەۆ.قالا اكىمى ورىنباسارىنىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگى تاڭدا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جنە تۇرعىن ءۇيقۇرىلىس كووپەراتيۆتەرى توراعالارىنىڭ جۇمىسى نتيجەسىندە سونداي 51 نىسان 48گە دەيىن ازايدى. بۇل 13054 ۇلەسكەر ءۇمىت ەتكەن 71 تۇرعىن ءۇي. 3 نىسان پايدالانۋعا بەرىلىپ، تاعى 7 نىسان جىل سوڭىنا دەيىن پاتەر يەلەرىنە تابىستالماق. سونداياق 2660 ۇلەسكەردىڭ تاعاتىن تاۋىسقان 19 نىسان بويىنشا ءىسقيمىل جوسپارلارى ايقىندالدى. بۇل جۇمىستار ينۆەستورلاردى تارتۋ ارقىلى دەربەس جۇزەگە اسىرىلادى. ال 10394 ۇلەسكەردى ۇزدىكتىرىپ، ايرىقشا ماسەلەگە اينالعان 29 نىسان قۇرىلىسى مەملەكەتتىك نۇرلى جەر باعدارلاماسى اياسىندا اياقتالادى.وعان ۇلتتىق قوردان مەملەكەتتىك باعدارلاما شەڭبەرىندە 40 ملرد تەڭگە قاراستىرىلىپتى. كىمدىكتىڭ ۋكىلەتتى ۇيىمى سانالاتىن ەلوردا قۇرىلىس كومپانياسى جشس ونىڭ 6 ملرد تەڭگەسىن يگەرسە، جىل سوڭىنا دەيىن تاعى 14 ملرد تەڭگە تيىسىنشە جۇمسالماق. قالعان 20 ملرد تەڭگە 2020 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا يگەرىلەتىن بولادى. ءسويتىپ الداعى 34 جىل مۇعدارىندا داۋعا اينالعان نىساندار قۇرىلىسىن تولىق اياقتاۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل ماقساتتا بيىل 10 كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسى اياقتالسا، 2020 جىلى 20 نىسان، 2021 جىلى 7 نىسان، 2022 جىلى 9 ءۇي، 2023 جىلى 4 نىسان قۇرىلىسى ءتامامدالادى.قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى كەي نىسانداردىڭ جوبالىقسمەتالىق قۇجاتتاماسىز تۇرعىزىلعانىن دا تىلگە تيەك ەتتى. سونداياق ساراپتاما قورىتىندىسى مەن قارجىلىقتەحنيكالىق اۋديتتىك بولماۋى دا جۇمىستى جۇيەلى جۇرگىزۋگە كوپ كەدەرگى كەلتىرگەن ەكەن. التىنبەك قايساعاليەۆ كەلەشەك ۇلەسكەرگە كەڭەس رەتىندە الدىمەن نۇرسۇلتان قالاسى كىمدىگىنىڭ رەسمي سايتىنا كىرۋدى، قۇرىلىس سالۋشىلارعا اقشا تارتۋعا بەرىلگەن رۇقسات تۋرالى ملىمەتتەرمەن تانىسۋدى ۇسىندى. قازاقستاندا قابىلدانىپ جاتقان مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارى تۇرعىن ءۇيقۇرىلىسىنىڭ بەلسەندى دامۋىن قامتاماسىز ەتتى. 2005 جىلدان باستاپ بىرنەشە مەملەكەتتىك باعدارلامانى ىسكە اسىرۋ ناتيجەسىندە جاڭا تۇرعىن ۇيلەردى قولدانىسقا بەرۋ كولەمى ارتتى. ەلىمىز ەگەمەندىككە قول جەتكىزگەلى بەرى بارلىعى 141 ملن شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي بوي كوتەرىپ، 1 ملن 300 مىڭ ادامنىڭ باسپانا ماسەلەسىندە جاعدايى جاقساردى. ناتيجەسىندە، كەيىنگى 10 جىلدا 1 قازاقستاندىق ازاماتتىڭ باسپانامەن قامتىلۋى 31عا ۇلعايىپ، 21،9 شارشى مەترگە جەتتى. تۇپكى ماقساتىمىز 2030 جىلعا دەيىن بۇل كورسەتكىشتى 30 شارشى مەترگە جەتكىزۋ، دەدى مارحابات جايىمبەتوۆ.
6 شىلدە 16:37نۇر سۇلتان. قازاقپارات كوروناۆيرۋس كەزىندە وكپە قالاي زاقىمدانادى؟ بۇل ساۋالعا استانا مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كافەدرا مەڭگەرۋشىسى، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى نۇريلا مالتاباروۆا جاۋاپ بەردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.بۇگىندە الەۋمەتتىك جەلىدە كلينيكالىق حاتتاماعا، كوروناۆيرۋستان ءولىم جىتىمگە قاتىستى اقپارات وتە كوپ. سوندىقتان كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىنىڭ اعىمىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى جانە نەلىكتەن ءولىم ءجىتىم ورىن الاتىندىعىن تۇسىندىرگىم كەلەدى. قازىرگى ۋاقىتتا وكپەنىڭ ءىسىنۋى بۇل تەك كوروناۆيرۋس ينفەكسياسى كەزىندە عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە اۋىر قاتەرلى جاعدايدا دا قاۋىپتى اسقىنۋ. وكپە ءتىنى ءىسىنىپ، ۆيرۋس ارالىق كەڭىستىكتى زاقىمداي باستايدى. ول جەردە سۇيىقتىق جينالادى. وكىنىشكە وراي اۋرۋدىڭ اۋىر ساتىسىندا وكپە مەن تامىرلار اراسىنداعى وسىناۋ كەڭىستىككە وتە كوپ سۋ جينالىپ، وكپە ىسىنەدى. ءدال وسى جايت ءولىم جىتىمگە الىپ كەلۋى مۇمكىن. دامۋ جولدارى وتە كوپ. ءبىراق، ەڭ باستىسى، ۆيرۋس وكپە ءتىنىن جىلدام زاقىمدايتىندىعىن ايتۋىمىز كەرەك، دەدى ول ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندەگى بريفينگ بارىسىندا.ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، ارتەريالدى گيپەرتەنزيا، جۇرەك قان تامىر جۇيەسى اۋرۋلارى، قانت ديابەتى، سەمىزدىك سىندى سىرقاتتار كەزىندە دە وكپە قابىنۋى مۇمكىن.جۇرەك قان تامىرلارى جۇمىسىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى سالدارىنان اعزادا سۇيىقتىق كوبەيىپ، وكپەدەگى ىسىك ۇلعايادى. ءبىز ءولىم ءجىتىم سەبەبىنىڭ ءبىرى وكپە قابىنۋى بولۋى مۇمكىن دەگەنىمىزدە، بۇل ينفۋزيالىق پرەپاراتتاردان ەمەس، جۇرەك قان تامىرى جۇيەسى جۇمىسىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگىنەن اعزادا سۇيىقتىقتىڭ ارتقاندىعىنان دەگەندى بىلدىرەدى. مۇنداي جايت سوزىلمالى اۋرۋلار تۇرىندەگى جوعارىدا اتالعان تاۋەكەل فاكتورلارى بار پاتسيەنتتەردىڭ باسىم بولىگىندە ورىن الادى، دەدى نۇريلا مالتاباروۆا.
ازامات ەسەنجول 204 ماتەريال تابىلدىونەر 05 ءساۋىر، 2022قازاق قوناقجاي حالىق. كىم بولسا دا، تابالدىرىقتى اتتاعان ادامدى قوناق دەپ سىيلاپ، ءتورىن ۇسىنىپ، قولىنداعى بارىن بەرەدى. بۇل قاسيەت قازىرگى تەحنولوگيالىق پروگرەسس قارىشتاپ دامىعان عاسىردا دا حالقىمىزدىڭ بويىنان جوعالعان ەمەس. ايتەۋىر، قازاق وتباسىندا قوناققا دەگەن سىباعا بولەك تۇرادى. ءبىزدىڭ وسىلاي وي تولعاۋىمىزعا جاس سۋرەتشى، دارىن مەملەكەتتىك جاستار سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى نۇربولات اسقاردىڭ قوناق دەگەن كارتيناسى سەبەپكەر بولدى.ەلوردا 04 ءساۋىر، 2022اكادەميكتىڭ جەكە زاتتارى مۋزەيگە تاپسىرىلدىەلورداداعى ۇلتتىق مۋزەيدە كورنەكتى ادەبيەتتانۋشى عالىم، اكادەميك سەرىك قيراباەۆتىڭ قۇندى جەكە زاتتارى مۋزەي قورىنا تابىس ەتىلدى.قازاقستان 01 ءساۋىر، 2022قازاقستان پاۆيلونى 2ورىن الدىحالىقارالىق كورمەلەر بيۋروسى حكب كۇنى اياسىندا دۇنيەجۇزىلىك 2020 كورمەسىنىڭ جۇمىسى قورىتىندىلانىپ، ماراپاتى تاپسىرىلدى.قوعام 01 ءساۋىر، 2022عالىمدار عاسىردى ادامزات تاريحىنداعى قاسىرەتكە تولى قانقۇيلى عاسىر دەپ ايتادى. شىنىندا، سولاي دەسە بولادى. ويتكەنى ميلليونداعان ادامداردىڭ ءومىرىن جالماعان ەكى ءىرى جاھاندىق سوعىس تا، سونداياق تىرشىلىك يەلەرىن جاپپاي قىرىپجوياتىن اتوم، سۋتەگى، باكتەريالىق، نەيتروندىق بومبا جاساۋ دا وسى ءجۇز جىلدىق اياسىندا بولدى.تاريح 31 ناۋرىز، 2022ارقالىق قالاسىنداعى دالا ولكەسى تاريحى وبلىستىق مۋزەيىندە تورعاي جەرىندە ءومىر سۇرگەن ماستودونتتىڭ ءتىسى ساقتالعان.ونەر 30 ناۋرىز، 2022رۋحتى وياتقان اتامەكەنادام بويىنداعى رۋحتى وياتاتىن مۋزىكالىق تۋىندىلار بولادى. بىراق ولار وتە سيرەك. سيرەك بولسا دا بار، سونىڭ ءبىرى اتامەكەن ءانى. وسى ءاندى تىڭداعاندا بويىڭىزدى عاجاپ ءبىر كۇش بيلەپ، ەرەكشە سەزىمدى باستان كەشەسىز. الپىس ەكى تامىرىڭىزدا قان جۇگىرىپ وتكەندەي بولادى. ونى تەرەڭ ءتۇسىنۋ ءۇشىن تەك قازاق بولىپ تۋ كەرەك شىعار. بۇل اسىرە قىزىل ءسوز ەمەس، شىنى سول. ەكى قازاقتىڭ ءبىرى شىرقاي جونەلەتىن تاماشا تۋىندىنىڭ ءسوزىن اسا كورنەكتى اقىن قادىر مىرزا ءالى، سازىن بەلگىلى كومپوزيتور ەسكەندىر حاسانعاليەۆ جازعان.ونەر 28 ناۋرىز، 2022بىرلىك پەن بەرەكەنى بەينەلەگەن...جۋىردا كونفەسسياارالىق جانە وركەنيەتارالىق ديالوگتى دامىتۋ جونىندەگى ن.نازارباەۆ ورتالىعى استانا سۋرەتشىلەر وداعى قوعامدىق بىرلەستىگىمەن بىرلەسىپ ۇلى دالانىڭ تاريحى مەن مادەنيەتى اتتى كورمە وتكىزدى.رۋحانيات 28 ناۋرىز، 2022حالقىمىزدىڭ ۇرپاقتان ۇرپاقتان جالعاسىپ كەلە جاتقان عاجايىپ سالتىنىڭ ءبىرى جيەنقۇرىق. قازاق قىزدان تۋعان بالانى جيەن دەيدى. قىز بالانى جات جۇرتتىق دەپ ەسەپتەگەنمەن، جيەن جات بولماسىن دەپ، ۇنەمى ۇيىنە قوناققا شاقىرىپ، ونى توبەسىنە حان كوتەرىپ قۇرمەتتەگەن.ونەر 24 ناۋرىز، 2022قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى كىتاپحاناسىنىڭ كوركەم گالەرەياسىندا سۋرەتشى ايدانا ءمىنايداروۆانىڭ كۇن شاپاعى اتتى جەكە كورمەسى اشىلدى. ءىسشارا كىتاپحانانىڭ تاۋەلسىزدىكتىڭ مادەني نەگىزى جوباسى اياسىندا ۇيىمداستىرىلدى.ادەبيەت 20 ناۋرىز، 2022ادامعا ەڭ قىمباتى جۇرت قامى، جۇرت ءىسىبيىل احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ تۋعانىنا 150 جىل تولىپ وتىر. قازاق ءتىل ءبىلىمى مەن ادەبيەتتانۋ عىلىمدارىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، ۇلتتىق جازۋدىڭ رەفورماتورى، اعارتۋشى، اقىن، قايراتكەر، رەداكتور جانە الاش پارتياسىن قۇرۋشىلاردىڭ ءبىرى بولعان ۇلت ۇستازى بارلىق سانالى ءومىرىن تۋعان حالقىنىڭ كەلەشەگى جارقىن بولۋىنا ارنادى. پاتشا يمپەرياسى مەن كەڭەس وكىمەتى تۇسىندا ءتۇرلى ازاپ كورىپ، قۋعىنعا ۇشىراسا دا، قولىنان قالامىن تاستاماي، كەيىنگى ۇرپاققا قۇندى مۇرا قالدىردى. ءبىز بۇگىن سول ەڭبەكتەردە قامتىلعان احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ قاناتتى سوزدەرىن وقىرمانعا ۇسىنىپ وتىرمىز.
مۇتەخەسسىسلەر رۇسىيە ۋە خىتاينىڭ قىرغىزىستانتاجىكىستان چېگرا توقۇنۇشلىرىغا تۇتقان پوزىتسىيەسىنى چۈشەندۈردى ئۇيغۇرقىرغىزىستان بىلەن تاجىكىستان ئوتتۇرىسىدىكى توقۇنۇشتىن كېيىن، قىرغىزىستان ئەسكەرلىرى قىرغىزىستاننىڭ غەربىي جەنۇبىدىكى قىرغىزىستانتاجىكىستان چېگراسىغا يېقىن كۆك تاش يېزىسىنىڭ سىرتىدىكى سۇ بىلەن تەمىنلەش ئەسلىھەلىرىنى قوغدىماقتا. 2021يىلى 5ماي.بىر ھەپتە ئىلگىرى، يەنى 28ئاپرېلدا مەركىزىي ئاسىيا مەملىكەتلىرىدىن بولغان قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستان ئوتتۇرىسىدا قوراللىق چېگرا توقۇنۇشى يۈز بەرگەندىن كېيىن بۇ ۋەقە ھەققىدە ئاممىۋىي ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە بىربىرىگە ئوخشىمىغان خەۋەرلەرنىڭ ئېلان قىلىنىشى داۋام قىلماقتا. مەزكۇر خەۋەرلەرگە قارىغاندا، ئىككى تەرەپنىڭ بۇ ۋەقەنىڭ كېلىپ چىقىشىدا بىربىرىنى ئەيىبلىشى تېخىمۇ ئەۋج ئالماقتىكەن.ئازادلىق رادىيوسىنىڭ ئۆزبېك بۆلۈمى ئېلان قىلغان قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستان ئەسكەرلىرىنى چېگرادىن ئېلىپ كەتتى ناملىق ماقالىدا ئېيتىلىشىچە، تۆت كۈنلۈك توقۇنۇشتا قىرغىزىستان تەرەپتىن 35 ئادەم ئۆلۈپ، 183 ئادەم زەرداب چەككەن بولسا، تاجىكىستان تەرەپتىن 810 ئادەم ئۆلۈپ، 90 ئادەم يارىدار بولغانىكەن. بۇنىڭدىن تاشقىرى، بىر نەچچە تۇرۇشلۇق ئۆيلەر، مەكتەپلەر، چېگرا پونكىتلىرى ۋە باشقىلار ماددىي چىقىم تارتقانكەن.قىرغىزىستان 24 يېڭىلىقلار ئاگېنتلىقىدا بېرىلگەن چېگرالارنىڭ بەلگىلىنىشى: قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستاننىڭ بىرلەشكەن كومىسسىيەسىنىڭ بىلدۈرۈشى دېگەن ماۋزۇدىكى باقتىگۈل ئوسمونالىيېۋانىڭ ماقالىسىدا كۆرسىتىلىشىچە، 12مايدا مۇزاكىرىلەر يۈرگۈزۈلۈپ، نەتىجىدە ئىككى تەرەپ توقۇنۇشنى تېز ئارىدا ھەل قىلىشقا ۋە تالاشتارتىش تۇغدۇرۇۋاتقان تېرىتورىيەلەر مەسىلىسىنى بىر تەرەپ قىلىشقا كېلىشكەن ئىكەن. مەزكۇر ماقالىدا قىرغىزىستاننىڭ 36 ئادىمىنىڭ ئۆلۈپ، 189 ئادىمىنىڭ زەرداب چەككەنلىكى، تاجىكىستاننىڭ 16 ئادىمىنىڭ ئۆلۈپ، 150 ئادىمىنىڭ يارىدار بولغانلىقى ئېيتىلغان.قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستان ئوتتۇرىسىدىكى چېگرا توقۇنۇشلىرىنىڭ كېلىپ چىقىشىنىڭ ئاساسىي سەۋەبلىرى نېمە؟ مۇنداق توقۇنۇشلارنىڭ داۋام قىلىشى مۇمكىنمۇ؟ قوشنا دۆلەتلەرنىڭ، شۇ جۈملىدىن رۇسىيە ۋە خىتاينىڭ بۇ توقۇنۇشقا تۇتقان پوزىتسىيەسى قانداق بولىۋاتىدۇ؟قىرغىزىستانلىق سىياسەتشۇناس رەھىم ھاپىزوف ئەپەندىنىڭ ئېيتىشىچە، ئىككى مەملىكەت ئوتتۇرىسىدىكى چېگرا زىددىيەتلىرى ئوتتۇز يىلدىن بۇيان داۋام قىلىۋاتقان بولۇپ، بۇ زىددىيەتلەر چوڭكىچىك توقۇنۇشلار بىلەن ئاياقلاشماقتىكەن. ئاخىرقى توقۇنۇشلار ئەڭ قانلىق ۋەقە بولۇپ ھېسابلىنىدىكەن.رەھىم ھاپىزوف ئىككى مەملىكەت رەھبەرلىكىنىڭ ئوتتۇز يىل مابەينىدە چېگرا مەسىلىسىنى ھەل قىلالمىغانلىقىنىڭ توقۇنۇشنىڭ ئاساسىي سەۋەبلىرىنىڭ بىرى بولغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ، مۇنداق دېدى: قىرغىزىستان بىلەن قوشنا قازاقىستاندا، ئۆزبېكىستاندا، تاجىكىستاندا ۋە خىتايدا ھاكىممۇتلەق ھاكىمىيەتلەر ئورنىتىلغان. بۇ دۆلەتلەردە سۆز، مەتبۇئات ئەركىنلىكى يوق. ئۇلاردا ئىنسان ھوقۇقلىرى، ئاساسىي قانۇن ماددىلىرى بۇزۇلماقتا. دېموكراتىيە تەقىب ئاستىدا. مۇشۇ دۆلەتلەرنىڭ ئىچىدە سۆز، مەتبۇئات ئەركىنلىكى، دېموكراتىيە تۈزۈمى بار قارغىزىستان رېسپۇبلىكىسى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. مانا شۇ سەۋەبتىن بۇ دۆلەتلەر قىرغىزىستانغا يوشۇرۇن سەلبىي كۆز بىلەن قارايدۇ. شۇنىڭ تەكىتلەپ ئۆتۈشىمىز كېرەككى، قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستان مۇستەقىل دۆلەتلەر ھەمدوستلۇقىدىكى ئومۇمىي بىخەتەرلىك كېلىشىمى تەشكىلاتىنىڭ ئەزالىرى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. بۇ دۆلەتلەرنىڭ رەھبەرلىرى دوستانە ۋە تىنچلىق يولى ئارقىلىق چېگرا مەسىلىسىنى ياخشى يولغا قويىدۇ، دەپ ئىشىنىمىز.رۇسىيەلىك سىياسەتشۇناس بەھرام ھەمرايېف ئەپەندىنىڭ پىكرىچە، قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستان ئوتتۇرىسىدا چىققان چېگرا مەسىلىسىگە باشقا دۆلەتلەرنىڭ چېتىشلىق بولۇشى مۇمكىنكەن. مەسىلەن، رۇسىيە بۇ توقۇنۇشتىن كەڭ كۆلەملىك بىر ۋەقەنىڭ كېلىپ چىقىشىنى كۈتكەن بولسىمۇ، بۇ ئويى ئەمەلگە ئاشمىغانكەن.ئۇ مۇنداق دېدى: قىرغىز ۋە تاجىكلار مۇسۇلمان مىللەتلەر. ئۇلار كەڭ كۆلەملىك توقۇنۇشلارنى خالىمايدۇ. بۇ توقۇنۇشنى ئۇلار ئۆز ئارا ھەل قىلىۋالاتتى. ئەمما بۇ توقۇنۇشنى ئۆزبېكىستانغا قارشى قارىتىش رۇسىيە ئۈچۈن باش مەقسەت بولغان. چۈنكى ئۆزبېكىستان ھازىر رۇسىيەدىن يىراقلىشىشقا تىرىشىۋاتىدۇ. قىرغىزىستان تەركىبىدىكى باتكېن رايونىدا رۇسىيەنىڭ ھەربىي بازىسى ئورۇنلاشقان. رۇسىيە بۇ توقۇنۇشنى پەرغانە ۋادىسىغا يايدۇرماقچى بولغان. ئۆزبېكىستان رۇسىيە قۇرغان تەشكىلاتلارغا ئەزا ئەمەس. تاشكەنتنىڭ ئامېرىكا قوشما شتاتلىرى بىلەن ئالاقە ئورنىتىۋاتقانلىقى رۇسىيەنى قاتتىق رەنجىتمەكتە. قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستان ئوتتۇرىسىدا چىققان توقۇنۇشقا يا سۇ مەسىلىسى، يا تېرىتورىيە مەسىلىسىسى سەۋەب بولمىدى. بۇ يەردە رۇسىيەنىڭ گېئوسىياسىي مەنپەئەتلىرى بىرىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ. ئەمدى خىتايغا كەلسەك، خىتايمۇ مۇنداق توقۇنۇشلاردا ئۆزىنىڭ مەنپەئەتىنى ئويلايدۇ. خىتاي ھەر ئىككى تەرەپنى ئۆز پىلانلىرىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈنلا پايدىلىنىدۇ. خىتاي ھازىر مەركىزىي ئاسىيادىكى ھەر قانداق بىر ئەلنىڭ تېررىتورىيەسىنى سېتىۋېلىشنىمۇ، تارتىۋېلىشنىمۇ خالايدۇ. خىتاي ئۆزىنىڭ مەبلەغلىرى بىلەن ھەر ئىككى دۆلەتنى يۇتۇۋېتىشى مۇمكىن. مېنىڭچە، بۇ مەسىلىدە رۇسىيەنىڭ پوزىتسىيەسى كۈچلۈكرەك.قازاقىستانلىق سىياسەتشۇناس قەھرىمان غوجامبەردى بۇ قېتىملىق قىرغىزىستان ۋە تاجىكىستان ئوتتۇرىسىدا كېلىپ چىققان چېگرا ماجراسىنىڭ پۈتكۈل مەركىزىي ئاسىياغا تارىلىپ كېتىش خەۋپىنىڭ تۇغدۇرغانلىقىنى تەكىتلىدى. ئۇ ھەر قانداق بىر چېگرا مەسىلىسىنىڭ ئۆزىنىڭ ئۆتمۈش تارىخى بولىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.قەھرىمان غوجامبەردى مەركىزىي ئاسىيادا سۇ مەسىلىسىنىڭمۇ جىددىي مەسىلىلەرنىڭ بىرى بولۇپ كېلىۋاتقانلىقىنى، بۇ مەسىلىنىڭمۇ تۈگەل ھەل قىلىنمىغانلىقىنى بىلدۈرۈپ، مۇنداق دېدى: مۇشۇ ئىككى دۆلەت شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتىغا ئەزا. ھەل قىلغۇچى رولنى ئاساسەن رۇسىيە بىلەن خىتاي ئوينايدۇ. ئۇلار ئارىلاشقىنى يوق. ھەم بېيجىڭ، ھەم موسكۋا مەسىلىنى تىنچ يول بىلەن ھەل قىلىڭلار دەپ قاراپ ئولتاردى. شۇنداقلا ھەر ئىككى دۆلەت رۇسىيەنىڭ تەشەببۇسى بىلەن قۇرۇلغان ھەمكارلىق ھەربىي تەشكىلاتقا ئەزا. بۇ تەشكىلاتمۇ ئىشلىمىدى. سۇ، تېرىتورىيە ۋە چېگرا مەسىلىسى مەركىزىي ئاسىيادا چوڭ توقۇنۇشلارغا ئېلىپ كېلىدىغان مەسىلە. تېخىچە ھەل قىلىنغىنى يوق. پەقەت قازاقىستان بىلەن ئۆزبېكىستان مەسىلىنى ھەل قىلدى.ئىگىلىشىمىزچە، ئۆتكەن يىلنىڭ ئاخىرىدا رۇسىيەنىڭ دۆلەت ۋە سىياسەت ئەربابى، رۇسىيە فېدېراتسىيەسى دۆلەت دۇماسىنىڭ ئەزاسى ۋياچېسلاۋ نىكونوفنىڭ قازاقىستان تېرىتورىيەسى رۇسىيە تەرىپىدىن قىلىنغان چوڭ سوۋغا دېگەن پىكرى قازاقىستانلىق دۆلەت ئەربابلىرى ۋە سىياسەتچىلىرىنىڭ، زىيالىيلار ۋە مۇتەخەسسىسلەرنىڭ كۈچلۈك ئىنكاسىنى قوزغىغاندى. بۇ شۇنداقلا قازاقىستاننىڭ ئاممىۋىي ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە ۋە ئىجتىمائىي تاراتقۇلىرىدا قاتتىق نارازىلىق تۇغدۇرغاندى.
بۇگىن قازاقستاننىڭ اۆياتسيالىق اكىمشىلىگىندە اۆياتسيا سالاسىڭ سۋبەكتىلەرىمەن حالىقارالىق اۆياتسيا ءۇشىن كومىرتەگى شىعارىندىلارىن وتەۋ جانە ازايتۋ جۇيەسى تۋرالى ۆەبينار ءوتتى، دەپ حابارلادى يدم ءباسپاسوز قىزمەتى.قازىرگى ۋاقىتتا ازاماتتىق اۆياتسياعا ادام قىزمەتىنىڭ ناتيجەسىندە 2 جاھاندىق شىعارىندىلارىنىڭ 2 دەيىن كەلەدى. اۆياتسيا سالاسىنىڭ قورشاعان ورتاعا اسەرىن ەسكەرە وتىرىپ، 2016 جىلدىڭ قازان ايىندا يكاو اسسامبلەياسىنىڭ 39 شەشىمىمەن حالىقارالىق ۇشۋلار ناتيجەسىندە سو2 جيىنتىق ەميسسياسى شىعارىندىلارى كولەمىنىڭ جىل سايىنعى ۇلعايۋى ماسەلەسىن شەشۋ ماقساتىندا جاھاندىق نارىق تەتىگى بەكىتىلدى.كليماتقا اۆياتسيانىڭ اسەرىن ازايتۋ جونىندەگى يكاو شارالارىنىڭ قورجىنىنا كىرەتىن جۇيەسى حالىقارالىق ۇشۋلاردى ورىنداۋ كەزىندە جۇرگىزىلەتىن 2 ەميسسياسىن وتەۋ ارقىلى كومىرتەكتىبەيتاراپ ءوسۋدى قامتاماسىز ەتۋگە ارنالعان. ماقساتى اۆياتسيانىڭ 2 تازا شىعارىندىلارىن 2005 جىلعى شىعارىندىلاردان 50 دەيىن قىسقارتۋ. بۇل وتىن تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدى جانە سو2 شىعارىندىلارىن تۇراقتاندىرۋدى بىلدىرەدى.حالىقارالىق رەيستەردى ورىندايتىن اۋە كەمەلەرىن پايدالانۋشىلار بارلىق حالىقارالىق ۇشۋلاردان سو2 شىعارىندىلارىنا مونيتورينگ جۇرگىزۋى ءتيىس. 2019 جانە 2020 جىلدارداعى حالىقارالىق ۇشۋلار تۋرالى مالىمەتتەر نەگىزىندە بازالىق دەڭگەيدى انىقتايدى. بازالىق دەڭگەيدى ەسكەرە وتىرىپ، وتەماقى شارالارى قولدانىلاتىن بولادى. 2021 جىلدان باستاپ ەنگىزۋدىڭ ءۇش كەزەڭىنەن تۇرادى.2026 جىلدان باستاپ بارلىق حالىقارالىق رەيستەر ءۇشىن باعدارلاماعا قاتىسۋ مىندەتتى.بىرقاتار ۋاقىتتان بەرى قر يدم ازاماتتىق اۆياتسيا كوميتەتى جانە قازاقستاننىڭ اۆياتسيالىق اكىمشىلىگى حالىقارالىق اۆياتسيا ءۇشىن كومىرتەگى شىعارىندىلارىن وتەۋ جانە ازايتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا يكاو ساراپشىلارىمەن بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋدە.2020 جىلدىڭ ماۋسىمىندا قازاقستاننىڭ اۆياتسيالىق اكىمشىلىگىنىڭ باس ديرەكتورى پيتەر گريففيتس يكاونىڭ باعدارلاماسىنا ەرىكتى تۇردە قاتىساتىندىعىن يكاونىڭ باس حاتشىسى فان ليۋگە جولداعان حاتىندا رەسمي تۇردە راستادى.بۇگىنگى تاڭدا حالىقارالىق اۆياتسيانىڭ 76،76 ىن قۇرايتىن 85 مەملەكەت سو2 شىعارىندىلارىن وتەۋ مەن جويۋدىڭ ەرىكتى كەزەڭىنە 20212023 جج. قاتىسۋعا دايىن ەكەندىكتەرىن ءبىلدىردى.اۆياتسيا حالىقارالىق رەيستەر
ايت نامازىنان بۇرىن ورىندالاتىن ساۋاپتى امالدار قايسى؟ .13 7 2020، 2، 20:56وتىز كۇن اللا رازىلىعى ٴۇشىن ٴىشىپ، جەۋدەن ٴوزىن تىيعان كىسىنىڭ ايت كۇنى قۋانىشقا بولەنەتىن كۇنى. وتىز كۇن بويى ورازاسىنان كەيىنگى ۇلكەن ٴبىر اۋىز اشارى ىسپەتتى. سوندىقتان، ونى عيدۋل فيتر ياعني اۋىز اشار مەيرامى دەپ تە اتاعان. بۇل كۇن ٴۋاجىپ بولعان ايت نامازىمەن باستالادى. ايت نامازىنان بۇرىن مىنا ارەكەتتەردى ورىنداۋ ساۋاپتى:1.نامازعا بارماستان بۇرىن ۇيىنەن ٴدام تاتىپ شىعۋ. بۇل جايىندا ساحابا ٴاناس يبن ماليك بىلاي دەيدى: پايعامبارىمىز ايت كۇنى بىرنەشە قۇرما جەمەي مەشىتكە شىقپايتىن2.جۋىنۋ. يمام ماليكتىڭ ٴالمۋاتتا اتتى حاديس جيناعىندا ساحابا ابدۋللا يبن وماردىڭ ايت كۇنى مەشىتكە شىقپاي تۇرىپ، جۋىنىپ الاتىندىعى ايتىلادى.3.حوش ٴيىس سەبىنىپ، ادەمى كيىم كيىپ شىعۋ. ازىرەت ومار بازاردا ساتىلىپ تۇرعان جىبەك كيىستى كورىپ پايعامبارىمىزعا: ۋا اللانىڭ ەلشىسى! مىنانى ساتىپ الساڭىز ەكەن. ايت كۇندەرى جانە سىرتتان كەلگەن قوناقتارعا ادەمى بوپ شىعار ەدىڭىز، دەگەندە ول س.ا.ۋ: بۇل جىبەك كيىس قۇدايدان ٴۇمىتى جوقتاردىڭ كيىسى ، دەپ قابىل ەتپەدى. بۇل حاديسكە ٴۇڭىلىپ قاراساق پايعامبارىمىزدىڭ زامانىندا دا ايت نامازىنا اسەم كيىم كييۋ ٴۇردىسى بار بولعاندىعىن بايقايمىز.5. ايت نامازىنا بارا جاتقان جولدا ىشتەي تاكبىر ٴتاشريقتى ايتۋ: اللاحۋ اكبار، اللاحۋ اكبار، ليا يلياحا يللياللاح،ۋاللاحۋ اكبار، اللاحۋ اكبار ۋا ليللياحيلحامد6.مەشىتكە كەلگەن كىسى ايت نامازى وقىلماي تۇرىپ ٴناپىل ناماز وقىمايدى. ساحابا ابدۋللا يبن ابباستىڭ ايتۋى بويىنشا پايعامبارىمىز س.ا.ۋ. ايت كۇنى تەك ەكى راكاعات ايت نامازىن وقىدى. ودان بۇرىن نە ودان كەيىن ناماز وقىمادى... .07.08.2013 5775 ورازا باسىپ شىعارۋ
ئەرلەرنىڭ چېچى چۈشسە، تۆت خىل تەكشۈرۈشنى قىلىشى كېرەكمۇھەررىر: بۇئايشەم راخمان مەنبە: تىيانشان تورى 20181119 11:081. چاچنى تارتىپ تەكشۈرۈش. باش تېرىسىنىڭ ھەرقايسى قىسمىدىن كۈچىمەيلا 28 تال چاچنى ئاغرىتمايلا تارتىپ چىقارغىلى بولسا، نەتىجە مۇسبەت چىققان بولىدۇ. دېمەك، چوقۇم دىققەت قىلىش كېرەك.2. ئىچكى ئاجراتمىلارنى تەكشۈرۈش. جىنسىي ھورمون سەۋىيەسىنى تەكشۈرۈش، قان زەردابى تەكشۈرۈش قالقانسىمان بەز ئىقتىدارى چېكىنىشكە دىياگنوز قويۇشتا ئەڭ قىممەتلىك ماتېرىيال بولالايدۇ.3. ئوزۇقلۇق مېتابولىزمىنى تەكشۈرۈش. يامان خاراكتېرلىك ئوزۇقلۇق يېتىشمەسلىكنىڭ دەسلەپكى مەزگىلىدە، ئاقسىل ئۇزۇن مەزگىل يېتىشمەسلىك سەۋەبىدىن ئادەم بەدىنىدە مەنفى ئازوت مۇۋازىنىتى شەكىللىنىپ، قان ۋە سۈيدۈكتىكى ئۇرېئا ئازوتى، كرېئاتىن، كرېئاتىنىن تۆۋەنلەپ كېتىدۇ، قان پىلازمىسى تەركىبىدىكى ئومۇمىي ئاقسىل تۆۋەنلەش سەۋەبىدىنمۇ چاچ چۈشىدۇ.4. باشقا تەكشۈرۈشلەر. سىستېمىلىق قىزىل داغلىق بۆرە چاقىسىغا گىرىپتار بولغانلاردىمۇ كەڭ دائىرىدە چاچ چۈشۈش، چاچ شالاڭلىشىش، قۇرغاقلىشىش، پارقىراقلىقىنى يوقىتىش، ئاسان ئۈزۈلۈش ئەھۋالى كۆرۈلىدۇ. بۇنىڭدا ئاساسلىقى ھۈجەيرىسى، ياكى قارشى تۇرغۇچى، ئىممۇنوفلۇئورېسسېنسىيە قاتارلىقلارنى تەكشۈرۈش كېرەك.
ۆاكتسينادان سوڭ تالىپ قالدى: قىزمەتكەردىڭ جاعدايى قالاي؟ ادىرنا ۇلتتىق پورتالىۆاكتسينادان سوڭ تالىپ قالدى: قىزمەتكەردىڭ جاعدايى قالاي؟ۆاكتسينادان سوڭ تالىپ قالدى. تەڭىزشەۆرويل كومپانياسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى ۆيدەوعا تۇسىنىكتەمە بەردى. كومپانيا ۆاكتسيناتسيادان كەيىنگى باقىلاۋ كەزىندە ۆاكتسيناتسيا ورتالىعىندا مەردىگەر كومپانيالاردىڭ ءبىرىنىڭ قىزمەتكەرى اۋىرىپ قالعانىن راستادى.قازىرگى ۋاقىتتا قىزمەتكەردىڭ جاعدايى تۇراقتى، ول تولىق مەديتسينالىق تەكسەرۋدەن وتەدى. دەنساۋلىق جاعدايى مۇمكىندىك بەرگەن كەزدە ول اۋرۋحانادان شىعادى, دەدى ءباسپاسوز قىزمەتى.ولار تەڭىزدە 28 مىڭنان استام قىزمەتكەر ۆاكتسيناتسيالانعانىن جانە مۇنداي جاعداي بۇعان دەيىن تىركەلمەگەنىن اتاپ ءوتتى.
قازي داناباەۆ. فيلوسوفمايەكتى 3571 0 پىكىر 24 ناۋرىز, 2014 ساعات 14:40اق جالاۋ، قازانباي، ازالى كۇن اۋىل ايشىقتارى، تاعىلىم، جاراتىلىس اتتى اڭگىمەلەر مەن شوڭتوبە، شوتاي، بالداۋرەن پوۆەستىنىڭ اۆتورى قازي داناباەۆتى ادەبي ورتا، ادەبي كوركەم شىعارمالارعا قۇمار وقىرمان ورتاسى ۇمىتپاسا كەرەك. ول ءوزىن عۇمىر بويى كەمەلدەندىرە بىلەتىن ينتەللەكتۋالداردىڭ سويىنان ەدى. زامانداستارى قازيدى سول قاسيەتى ءۇشىن قۇرمەت تۇتتى، ءتىپتى ونىڭ شىعارماشىلىق الەۋەتىنەن سول ءۇشىن دە ءىش جيىپ ءجۇردى. بالداۋرەن كۇندەرىمىزدەن وقىعان بالشىرىندى دۇنيەلەرى ەسىمىزدەن كەتپەيتىن ەسىل قالامگەردىڭ فيلوسوف اتتى اڭگىمەسىن جاريا ەتىپ وتىرمىز. الداعى كۇندەرى قاراقۇمدا وشپەستەي ءىزى قالعان قالامگەردىڭ اڭگىمەلەرىن مۇمكىندىگىمىزشە جاريا ەتەىن بولامىز.ەسمۇحان ايتۋلى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ فيلوسوفيا فاكۋلتەتىن قىزىل ديپلومعا ءبىتىرىپ، سول قۇدىرەتى كۇشتى فيلوسوفيانىڭ ارقاسىندا ايقۇشاق قاپقان اسپيرانتۋرانىڭ ءوزىن جوققا شىعارىپ، قيالى قۇمنىڭ ورتاسىنداعى اۋلىنا ورالعاندا، تورىنەن كورى جاقىن كەمپىرشال جالعىز ۇلدىڭ جولىن جۇلدىز كۇتكەندەي توسىپ وتىر ەدى. اكەسى بايعۇستىڭ تاتار ءدامى تاقىلدانىپاق قالىپتى. قولىن جىلى سۋعا مالماق تۇگىلى، بالاسىنىڭ نە باقانعا ورمەلەيتىن، نە باقىر جامايتىن ماماندىق العانىن بىلمەياق، بۇل دۇنيەدەن ءجۇرىپ كەتتى. تۇراقسىز جايلاۋدان اق وتاۋىن كوشىرىپ، تۇراقتى تابانعا قايتا تىكتى. ءومىر دەگەن وسى ەندى...اعايىنتۋما تۇگەل جينالىپ جىلاپسىقتادى، مۇنىڭ دا كوڭىلى بۇزىلعانى سونشا: كوز جاسىنا يەلىك جاساۋعا دا ارەكەتتەنبەگەن. جۇرت: بەلىنەن بەينەت كەشكەن بايعۇستىڭ، راقاتىن تىزەسىنە جەتكىزبەگەن قۋ قۇدايلاپ داۋىس شىعارسا، بۇل جىلاۋىق جانداردىڭ ەسىك پەن توردەي قىسقا عۇمىرى ءۇشىن، ەرتەڭ اكەسى جۇرگەن قاسقا جولمەن كوشكەن كەرۋەندەي قىر اسارىن ويلاپ بورداي ۇگىتىلگەنىاي! تۇپتەپ كەلگەندە، بارىنىكى ءبىر قايعى. جاستىڭ ءتۇرى دە، ءتۇسى دە جوق، سوسىن جىگى ءبىلىنسىن بە؟ادام اياعى سۋىپ، ابىرسابىر باسىلعاندى. وي مەن دەنە ۇزدىكسىز قيمىلقوزعالىستا بولۋى ءۇشىن قىزىل ديپلومدى گازەتكە وراي سالىپ، ەسمۇحان مەكتەپ ديرەكتورىنا كەلگەن. اي، باسىڭدا مي جوق! قولدا وسكەن بالا عوي، يرەلەڭدەگەن ارىق كىسى وزىمسىنگەندىكتەن ءبىراز جەرگە اپارىپ تاستادى. باسىڭدا مي جوق بولسا، ەكى اياققا زور كەلەدى. مىنا قىزىل ديپلومدى قۇمعا كومۋگە اكەلدىڭ بە دەيمىن، سەن. جەر كۇندى ەمەس، كۇن جەردى اينالادى دەپ قارسى داۋ ايتساڭ دا، اتاعىن الىپ، اقشاسىن جەپ، الماتىدا جۇرە بەرەتىن بالاسىڭ... ايداي الەمدى اقىلمەن اينالساڭ دا ەندى ماعان پەندەسىڭ...سونشالىقتى ۇعىنىقتى، اۋىل اسپانىنداعى تىرشىلىك فيلوسوفياسى، بىراق قانداي مولدىرەپ تۇر. نە دەگەن عاجاپ! قاراقۇمنىڭ قاسىرەتىنەن پاكتىك، قۋلىعىنان دا تازالىق تاباسىڭ! وقتىنوقتىن كوزىن كولەگەيلەگەن كوك شۋلان شاشتى ساۋساعىمەن تاراقتاي قايىرعان ۇستازىنىڭ ءار ءسوزىن وي زەردەسىنەن وتكىزىپ، سالماقتاعان جىگىت كۇلىم قاعادى. قاراعىم، دەدى سالدەن سوڭ ديرەكتور جىلعالانىپ اققان قار سۋىنداي جيناقى ۇنمەن. مەن وسى جاسىمدا ءبىرازدى كوردىم. ايتەۋىر، از عانا ومىردە رەنجىمەي ءوتسىنشى دەپ پەنسياعا شىعارىندا سماننىڭ بايبىشەسىنە ءانمۋزىكاعا قوسىپ، دەنە تاربيەسىن دە بەردىم... قالانىڭ قاق ورتاسىندا ماشيناسى كولدەنەڭ جاتقان كوك تاسقا سوعىلىپ، پراۆوسىز قالعان تالقىبايعا دا قيدىق ەڭبەكتى. بالاشاعاسى جۇدەمەسىنشى قۇرعىردىڭ... تىربانىپ كورىپ ەدى، تىرشىلىگى جامان ەمەس. قوش دەڭىز. ال جەتى قات جەردىڭ استىنداعىنى وقىپ تاۋىسقان ساعان نە داۋا! بىراق ءوز ىنتىزارىڭ ماتيماتيكا ما، الدە ادەبيەت پە؟ قاي سالاعا باعىتتارىمدى بىلمەي دالمىن. شىركىن، پيلوسوپيا وسى عوي!.. وتىراسىڭ...ءبىراز كەڭەسكەن سوڭ ەڭ لايىقتىسى ينتەرناتتىڭ تاربيەشىلىگى دەپ ماقۇلداستى.سەگىز جىلدىق مەكتەپ ءۇشىن كەسىپپىشىلگەن ينتەرنات كولەمى مەن بالا سانى جاعىنان دوڭگەلەنىپ تۇرسا دا، جۇمىس ءتۇرى قيلىقيلى كوپ ەكەن. كۇن سايىن سانساپالاق وقيعا. كولدەنەڭ كوك اتتىعا مىنگەسىپ، اۋلىنا قاشىپ كەتكەن ءار وقۋشى ءۇشىن ساندالاتىنىن ايتسايشى. ءوزارا شەكىسكەن ەكى بالاعا تورەلىك ايتۋدان قيىنى جانە جوق. جارداي جاراتىلىسىنىڭ قاي جەرىنەن جۋاستىعى باتتيىپ كورىنەتىنىن، مۇعالىم دەپ شايتانى سەسكەنسەيشى، ەكى يىعىنان جۇلىپ جەۋگە بار. بىراق، بۇل رەنجىمەيدى، قاباق تا شىتپايدى، ەرىنبەيدى، جالىقپايدى. اپتا سايىن اۋىل ورتالىعىنداعى مونشاعا باستاپ باراتىن دا ءوزى. مونشا دەگەن دابىرايعان اتى دا، زاتى بۇلار كىرگەن بولمەدە بۇرقسارق قايناعان قارا قازان. ەكىنشى تاي قازاندا مۇزى قالقىعان سالقىن سۋ. ارالارىندا قايسىسىنا قۇلاپ كەتەر دەپ قولمەن قالقالاپ، ەبەدەيسىز دەنەسى ورتتەي قىزارعان ەسمۇحان. بالا جارىقتىق تاربيەشىنىڭ قىزىل ديپلومى مەن فيلوسوفياسىن قايتسىن قان جىلىم سۋدى ۇرعىلاپ بۇعان دا شاشادى، تاس توبەسىنە دە توڭكەرەدى، جىن ويناعانداي الاساپىرانىن شىعارىپ بارا جاتقاندارى. سوندا دا ەشقايسىسىنا ءزار شاشىپ، اشۋ شاقىرۋدى بىلگەن ەمەس. ءبىر توبىن تىرناداي تىزبەكتەپ اپارادى دا، بالاپاندارىن شۇبىرتقان اتا قورازداي قوقيىپ، ەكىنشىسىن ەرتىپ كەيىن قايتادى. ەر بالالار قازاندىعى ۇياداي تار مونشاعا ءۇش كەزەك شومىلسا، لەگەنىن جان باۋىرلاي باسقان ەسمۇحان تاڭ ازاننان قارا كەشكە دەيىن سوندا وتىرادى دەگەن ءسوز. توزىمدىلىك پەداگوگتار ءۇشىن بۇلجىماس زاڭدىلىق دەپ تۇسىنەتىن جىگىتتى شىن ساستىرعان ءبىرىنشى كلاسس وقۋشىلارى. ءبىر كۇن كامپيت دەسە، ەكىنشى كۇنى وتكىزگەنى بارداي پەشەنەي سۇراپ قىڭقىلدايدى. ۇنەمى كۇمىس تيىنداردى شىلدىراتا بەرۋگە شاماسى بار ما؟ جوق بولعاسىن، ءبىر كەزدە ءبىلىم بەرگەن ۇستازى عوي، سالىپ ۇرىپ ديرەكتوردان شىققان. اۋتاڭداعان جىگىتتى ءالى كۇن بالاعا ەسەپتەپ، اڭعالدىعىنا ەپتەپ سۇيىسپەنشىلىگى دە جوق ەمەس، مەكتەپ باسشىسى جايباراقات كۇلىمسىرەپ وتىرعان. ەسمۇحان توبەسىنەن تۇسكەندەي توڭقتوڭق ەتتى. اعاي، ءسىز وسى ماتەرياليسسىز بە، الدە يدەاليسسىز بە؟مىنانى بىردەڭە قاققان با؟ دەگەندەي شۇڭىرەك كوزى ۇڭىرەيە تەسىلىپ تۇردى دا كۇلىپ جىبەردى. ءاي، ساندالماي، شارۋاڭدى ايت! جووق! شارۋام سوسىن... اۋەلى ماعان ماتەرياليست، نە يدەاليست ەكەنىڭىزدى مويىنداڭىز... بالا مەسەلىن قايتارا الماسا دا، جىگىتتىڭ كەيكەيدە كەجەگەسى كەيىن تارتاتىنى، جونباي مىنەزى سوقىرعا تاياق ۇستاتقانداي كورىنىپ تۇر. قاسارىسسا قان الار قازىر. ديرەكتور العاشقىدا ۇلكەندىك جاساپ: داباي، قايقاي دەمەكشى ەدى، تاعى دا ويلاندى. كوڭىلى ءا دەگەننەن ماتەرياليسكە شاپقان، ونىڭ ەكىنشى اتى دۇنيەقوڭىزدىق شىعار دەپ تايساقتادى. قىپىل قاققان كۇيى يدەالنىي جىگىتتەر جايلى ەسىنە تۇسىرگەن، كوبىسى قىلمىسكەرلەر. ويدا جوقتا ونە بويىن قۋالاي جۇگىرگەن كۇدىك باسىنا شاپتى. سوسىن سىبىرلاپ قانا: نەمەنە، ەسمۇحانجان، جوعارىدان سونداي قاعاز بار ما؟ دەدى. مىنا ءبىر تاس ەمەن ەكەن، باعاناعى ءسوزىن قايتالاپ تاپجىلماي وتىر. فيلوسوف ديرەكتوردىڭ، ديرەكتور فيلوسوفتىڭ ويىنا بويلاماي اڭتاڭ. ءوزىم وسىرگەن تەكەشىك دەگەن ۇستازدىڭ شاكىرتىنە دەگەن وكپەسى قارا قازانداي. ءبىراز تولعانعاسىن تاۋەكەلگە بۋل بۋىپ: پەنسيا جاسىنا كەلگەن ادامنان نەسىن سۇرايسىڭ، قاراعىم، ەپتەپ ەكەۋىنەن دە قۇر الاقان ەمەسپىز ەندى، دەپ تاربيەشىنىڭ جۇزىنە سىناي قارادى.نە دەگەن ادالدىق! ءوڭى الابۇرتقان ەسمۇحان شابىتتانا سويلەدى. مىنا دۇنيەدە، ءتىپتى يەسىز گالاكتيكادا كۇنىنە قىرۋار جاڭالىق. ويتكەنى ايداي الەمنىڭ ۇستىندەگى قىلت ەتكەن تىرشىلىككە دەيىن ىلگەرى قاراي دامۋدا. تابانىڭنىڭ استىنداعى قارا توپىراققا قاراڭىزشى، ەرتەڭ سو كۇيىندە كورەر مە ەكەنسىز. كۇزدىڭ شۋاعى، كوكتىڭ بۇلتى كۇن ساناپ قىرىق قۇبىلادى. ەلىمىزدە قانشاما وقيعالار. ال ەندى ينتەرناتتىڭ تاماعى نەگە وزگەرمەيدى؟.. وسىدان ون جىل بۇرىنعى ماكارون مەن كۇرىش... ءبارى دە ۋاقىتقا قاراماقايشى... كامپيت، پەشەنەي دەگەندى ايايسىز با؟..اڭگىمە ەشكىمنىڭ نۇسقاۋىنسىز جىگىتتىڭ ءوز كوكىرەگىنەن شىققانىن ەندىەندى سەزگەن ديرەكتور مۇنداي قۋانباس. قۋانسا دا، كارىن قاباعىنا ءتۇيىپ، ال كەپ ۇرىسسىن. ءتىپتى قاتتىقاتتى زەكىدى. اي، باسىڭدا مي جوق. سولاي دەپ بىردەن ايتساڭ نەڭ كەتەدى، پاتشاعار! قوي، سەن پيلوسوپيانى. ونداي كىتاپتاردىڭ مەندە ءجۇزى بار، كەرەك بولسا. ءما، قارا!.. ەڭبەكشىلەرگە اقى تولەۋ ءتارتىبى اتتى بروشيۋرانى الدىنا شيىرىپ تاستادى. وقى. ساۋاتىڭدى اش! دۇنيەدەگى جالعىز بىلگىش سەنبىسىڭ؟ زارەم ۇشىپ كەتكەنىنشى، تابان استىنان جىك شىققانعا. بالالارعا كامپيت بەرەتىندەي ينتەرنات كۋرورت پا ەكەن؟ كۇيدىرەدى عوي، اي دەي مە، اسپان دەي مە؟ سەنىڭ مىندەتىڭ زاۆحوزدىق ەمەس قوي، قاراعىماۋ، بالاعا تاربيە بەرۋ. ەسىرتسەڭ نە دەمەيدى، ولار بۇگىن تۇيەگە، ەرتەڭ سامولەتكە ءمىنىپ ايعا ۇشۋعا بار. ۇشاسىڭ با؟ پيلوسوپياڭنىڭ قۇدىرەتى كەلسە، اپارىپ سال سول جاققا. اتاڭا مىڭ دا ءبىر راحمەت ايتايىن. و، نەسى!باسشىنىڭ الدىنان بەتى قايتىپ شىقسا دا، تىنىمسىز قىزمەتىنە نارازىلىعى بولعان جوق ەسمۇحاننىڭ. عارىش كەۋدەسىنەن كوز سالعاندا ينتەرنات بالالارىنىڭ ەركەلىگى، تەنتەكتىگى، ويناپكۇلگەنى ءبارى دە اكۆاريۋم ىشىندەگى بالىقتاردىڭ ورىسىندەي شەكتەۋلى. رەنجيتىن ءبىر شارۋاسى بار: قيالداۋعا مۇرسا جوق، ۋاقىت تىعىز. اسىرەسە جۇمىس قىس ايلارىندا قاناسىنان اسىپ توگىلەدى. ءۇي مەن ينتەرناتتىڭ اراسىندا قاردى قاشىرقاشىر باسىپ ءجۇرىپ: اياعىمنىڭ استىندا سىقىرلاق جاتقان قار ەمەس، قىڭسىلاپ جاتقان ۋاقىتاۋ, دەپ كۇيزەلەدى. كۇمىس كۇندەردى ايدالاعا ۋىستاپ شاشقان اۋىلداعى بوستەكەي ءجۇرىستى بوزبالالارعا رازى ەمەس.قويشى، اقپان ايىن دا كەۋلەپ، كەۋدە تۇسىنا جەتكەن كەز. كەلىن اكەل دەپ قۇلاعىنىڭ قۇرت ەتىن جەيتىن شەشەسى بۇكەڭدەپ ءجۇرىپ، ءبىر اققۇمان كەشكى شايىن الدىنا قويا بەرگەن، ەسىكتەن اپىرتوپىر ينتەرناتتىڭ ەكى وقۋشىسى كىرىپ كەلدى. اعاي، مىرزاەۆ اۋىرىپ جاتىر. اۋىرعانى نەسى، جاڭا عانا قۇلىنداي ويناپ ءجۇر ەدى عوي. بىرەۋمىرەۋ ۇرعاننان، قۇلاعاننان ساۋ ما ءوزى؟ ساۋ بولسا نەگە اۋىرادى؟ بىلمەيمىز. تاڭىرقاعانداي يىقتارىن كوتەرىپ مىڭگىرمىڭگىر ەتەدى. كەشكى تاماقتىڭ ۇستىندە ۇزبەن نانىن تۇك قويماي تۇگەسكەن، بوتقاعا قاقالىپشاشالىپ جىلادى دا، شايناعاندارىن قايتا تاستادى.بۇعان تەزىرەك ءتۇتىن تۇتەتىپ، نەمەرە سۇيگىزۋدىڭ ورنىنا، تىلەگى جۇرتقا اۋىپ، كۇندىزءتۇنى ءۇي كورمەيتىن ۇلىنا كۇيىنگەن كەمپىر شالا ءبۇلىندى. وو، قىلتاماق كەلگىر، سەنىڭ باسىڭدى جۇتۋ ءۇشىن ادەيى ىشپەي جاتقان شىعار. بۇ قاعىندى كەلگىرلەر قارا سۋىڭدى اۋزىڭا اپارماي بوسقىنعا ۇشىراتادى، بوسقىنعا. و زاماندا بۇ زامان ءبىرىن جەپ، ەكىنشىسىن قۇسقان نە بالە. تاماعىنا تاس كەتتى دەيسىڭ بە، ادام قۇساپ اسىڭدى ىشسەيشى. كەمپىر سويدەدى دە كەمسەڭدەپ كەتتى. وسىلاي، وسىلاي ەندى جۇرە بەر سوقايىپ. قازىر سۇيرەپ تاستاساڭ دا ءبارىبىر مەنى، ەرتەڭ ولەمىن... ولەمىن ال!..نە ءوزى، نە جاقىنى سىرقاتتانىپ، تاۋقىمەت تارتپاعان جىگىت كۇيزەلىسىن ارەڭ كوتەرىپ، اۋىرسىنا تۇرەگەلدى بۇل جولى. اۋىز ۇيدەگى اياق كيىمىنە ءسۇرىنىپجىعىلىپ ءجۇرىپ، قايتا تاپتىشتەيدى. اۋىردى، ءا! اۋىردى. ماڭدايىنان تەر بۇرشاقتاپ، اۋزىن اشا بەرەدى. ءاي، دۇرىستاپ سويلەسەڭدەرشى!.. اۋزىن اشقاندا ايتاتىنى بار ما ءوزىنىڭ؟ جوق، سويلەمەيدى. مۇرنىم دەپ سوزىپ جىلايدى. شابارماننىڭ بىرەۋى جىمىڭجىمىڭ ەتەدى. ناڭكى اپاي قويماعاسىن مىنا سورلىعا دەم جەتپەي جاتىر، تەزدەتىپ تاربيەشىنى شاقىر دەگەن. ويپىرماي، الدىمەن دوعدىرعا جۇگىرمەدىڭدەر مە؟ ەسمۇحان مۇنى ومىراۋى ايقارا اشىلعان پالتوسىن قۋسىرىنىپ جاتىپ مىڭگىرلەدى.جۇلدىزى جامىراعان قىسقى تۇندە اۋىل شەتىندەگى تاپەلتەك ۇيدەن شىعىپ، ەكى بالامەن اسىعىس ادىمداعان تاربيەشى ءوزى ويىلاتىن جىلاۋىق قاردى قارشىلداتا باسادى. بۇل جولى تابان استىنان يت ءۇرىپ، ات اۋىزدىعىن شايناپ جاتقانداي، دەمدەرى بۇرقىراعان كۇيى باقان باسىنداعى شام جارىعىن قۋالاپ ەكپىندەپ كەلەدى. كوز الدىندا بەلگىسىز دەرتتىڭ قۇرىعىنا ىلىگىپ، كۇيرەي قۇلاعان مىرزاەۆ! مىنەزى تۇيىق، وقۋ توقسانى بىتپەي ساباقتان ەرتەرەك قاشىپ، كەش قايتاتىن قي تابان شارۋانىڭ بالاسى. اتااناسىن ءالى كۇنگە كورگەن ەمەس، وزىنەن ءبىرەكى جاس قانا ۇلكەن اپاسىن بىلەتىن. جۇتاڭداۋ كيىنەدى، ساباققا دا زەيىنى ورتاشا وقۋشىلار. بىراق مىرزاەۆتىڭ تاماققا دەگەن ىقىلاسى ەلدەن ەرەكشە. دەنەسىنىڭ قوراشتىعىنا قاراماستان قوسىمشا سىباعا سۇراپ، اسقا دا، اسحاناعا دا كوڭىلى تولمايتىننىڭ ءبىرى. وسى مىنەزىنەن بە، جولداستارى جەم شەلەك اتاعان. قوماعاي وقۋشىنى تالاي مارتە قارسى وتىرعىزىپ، ۇلى ادامداردىڭ تاماققا دەگەن شەكتەن تىس تابەتىن تەجەي بىلگەنىن ۇلگى ەتىپ تە كورگەن. اتاقتى فيلوسوف اريستوتەلدىڭ ءوزى قانادان اسپاس ءۇشىن اعاش تاباعىنىڭ اينالاسىن كەمىرىپ، اقىر سوڭىندا مىسىقتىڭ شۇڭگىل ىدىسىنداي عانا كولەمدى مىسە تۇتقان. اشتىقتا ەمەس، ماسەلە قاناعاتتا دەگەن دانىشپاننىڭ قاعيداسىن جانىن سالىپ ءتۇسىندىردىاۋ. تۇسىنسە دە وسىلار مەنى ءتۇبى اشتان قاتىرار دەگەن مىرزاەۆتىڭ ءىش پىكىرى بار ما، قىسقى كانيكۋلدا اۋلىنان جارتى قاپ ارقالاپ كەلدى. ءىشى تولى تابا نان. ەندى اسحانادا كوپ قىڭقىلدامايدى، تاماقتان كەتكەن ەسەسىن قاتىپسەمگەن ناننان الادى. ەلدە جوق ءۇردىس. ەسمۇحان ءبىراز باس قاتىرىپ، بۇل ادەت ءبىتىمبولمىسىنا وتباسىنان ۇيالاعان دەگەن ويدا.بۇلار ينتەرناتتىڭ بەسىنشى بولمەسىنە ەنگەندە، جىپجىلتىر تەمىر سىرىقشانى ناۋقاستىڭ مۇرنىنا قايتاقايتا جۇگىرتكەن اۋىلداعى فەلدشەر قىز وسىندا وتىر. ايتقانداياق، مىرزاەۆتا ءسۇدىن جوق. دارىگەر ءالى دە و جەر، بۇ جەرىن قولمەن شارلاپ: ازاندا اۋداننان سانيتارلىق سامولەت شاقىرامىز. پوليپپ بولۋ كەرەك. باسقاشا جاعدايدا مۇرنىنا وپەراتسيا جاسايدى، دەپ جينالا باستادى. وپەراتسيانىڭ ءمانىسىن قاسىنداعى كوزى بۇلاۋداي اپاسى جاقسى ۇعىندى ما، يىعى سەلكىلدەپ ەگىلتەگىلى شىقسىن. ءبىربىرىنە جانى اشىپ جىلاعان بالالاردى قالاي جۇباتۋدىڭ رەتىن تاپپاي تاربيەشى دە ساستى. مۇرنى بىتكەن مىرزاەۆ ەمەس، قۇددى ءوزى سياقتى، قۇلاقشىنىنىڭ استىنان ساۋلاعان تەر سورعالاپ، يەگىمەن جورعالايدى....اۋىل سىرتىنداعى اەرودروم باسىندا قاقىرادان سوقپالاپ سالعان ەكى بولمەلى مۇزداي ءۇي بار. تاڭ الاگەۋىمنەن ەسمۇحان مەن مىرزاەۆ وسىندا. سانيتارلىق سامولەتتىڭ كەلەر ۋاقىتى بەيمالىم، ۇزاق كۇتۋىڭ مۇمكىن. سۋىق شالماسقا ناۋقاستىڭ اۋزىمۇرنىن جىلى شارقاتپەن باستىرا بايلاعان تاربيەشىنىڭ ءوزى ەدى، ونىسى كورەر كوزگە وعاشىراق. مىرزاەۆتىڭ باسىنىڭ ورامى بەلىنە جەتەقابا. مىنەسالا ۇشاتىن بۇگىن جولاۋشىلاردىڭ دا ارنايى مارشرۋتى جوق، اۋدانعا جەتكەنشە اساۋ تايداي موڭكيتىن ان2 كۇن ارا عانا قاتىنايدى. ءبىراز وتىردى. مۇرنىڭدى تارتىپ كورشى، دەيدى كەزدەيسوقتىق دەگەن ۇلى ۇعىمعا ارقا سۇيەگەن ەسمۇحان تىنىس جولى اشىلىپ كەتەر دەگەن ەسەك دامەمەن.مىرزاەۆ شىنىمەناق تارتاتىن بولسا كەرەك، ماڭداي تەرىسى جيىرىلىپ، كىرجيە تۇيىندەلىپ تۇرادى دا، قوس قاباقتىڭ اراسىمەن لىقسىپ تومەن قۇلايدى. ءبارىن قالت جىبەرمەي باقىلاعان بۇل، ءومىر ءۇشىن كۇرەسكەن شاكىرتىنىڭ جىگەرىنە ءدان ريزا. قاس قىلعانداي مۇرنىندا پىس ەتكەن سىبىس جوق، تىمتىرىس.اياز قۇرساۋلاعان ەسىك شاقۇرشۇقىر اشىلعاندا جالت قاراسقان، تابالدىرىقتان سۋىق اۋانى سۇيرەتىپ فەرمانىڭ بايىرعى ۆەتتەحنيگى كەلەدى. ۇزىن قونىشتى ەتىگىنىڭ قارىن قاققىشتاپ تا جاتىر، سويلەپ تە جاتىر. ويپىرماي، الىكسالام، بالا! قىرسىق شالعاندا، قالاعا قاراي قۇس تا ۇشپاي قالعانىن كورمەيسىڭ بە؟ وركەنىڭ وسكىرلەر، سەندەر سامولەت شاقىردى دەگەندى ەستىپ، ۇيدەن تۇرا شاپقانىم. ءۋھى!.. وكپەم ءوشتى عوي! ىلەسە كەتەيىن... اۋىرعان قايسىلارىڭ ەدى؟ ەە، سەن كىم بولدىڭ؟ مىرزاەۆقا تەسىلىپ ءبىراز كىدىردى. اۋزىباسىڭا نە جاۋ تيگەن؟ەسمۇحان بالانى مازالاماسقا ءمانجايدى ءتۇيىرىن تۇسىرمەي تۇسىندىرگەن، ۆەتتەحنيك ۇدەپ بارادى. شىراقاياۋ، قايدان بىلەيىن! ءاي، حاحاحا! تۇيمەدەي مۇرنىڭ ءۇشىن ءۇي اۋماعىنداي سامولەت الدىرماقسىڭ، ءا! مەنىڭ سو قالاڭدا قىرۋار شارۋام بار ال. ايتسام، مىناداي مۇرىننىڭ جۇزىنە تاتيدى... اعا، باسىڭ اۋىرسىن، باشپايىڭ جارالانسىن، قينالاتىن ادام بالاسىنىڭ ءبىر جانى ەمەس پە؟ ءتوزىمى تاۋسىلعان ەسمۇحان تۋرا شابۋىلعا كوشتى. ءوزىڭىزدىڭ قاي مۇشەڭىزدى كىشكەنتاي، ءارى كەرەكسىز دەپ كەسىپ تاستار ەدىڭىز؟ سالىستىرمالى تۇردە بولسا دا، سانالى تىرشىلىك يەسى ءبىز عوي. ءوز شارۋامىزدى وزگەنىڭ قاسىرەتىنەن ارتىق ساناۋ ءارى كەمسىتۋشىلىك، ءارى باسقانى باقىتسىزدىق سورىنا يتەرىپ تاستاعانمەن تەڭ. كارل ماركستىڭ ەكونوميكالىقفيلوسوفيالىق قولجازبالارى اتتى ەڭبەگىن بىلەسىز عوي. سونداعى كيەلى شاڭىراقتا باقىتسىزدىق تۋرالى نە دەپ ەدى؟ ويباي، قاراعىم، نە ايتىپ كەتتىڭ؟! عافۋ ەت! عافۋ ەتىڭىز... ۆەتتەحنيك قىزاراقتاعان فيلوسوفتىڭ جۇزىنە كۇدىكپەن قاراپ، سوزىنەن سەكەم العان. مۇنىڭ سامولەتىنىڭ ماعان پايداسى تيمەسە، زيانى بار ما؟ كىرپىگى تۇسسە دە كەلىپ تۇرسىن ال! سامولەت دەگەن ەكى تۋىپ، ءبىر قالعانىم ەمەس، كەلىپ تۇرسىن!.. ايتپاقشى، اۋىرعان كىمنىڭ جۇراعاتىنان ەدى؟ ءيا، سول ەكەن عوي! ءوزى قايسىسىنان ەكەن؟ كەيىنگى شەشەسى قۇرساق كوتەرمەدى دەپ ەستىدىم، جاڭىلماسام. سولايسولاي!.. قاي جىلى اكەڭمەن قويدىڭ ورىسىندە جولىقتىم. ول ءيتىڭ مەنىمەن تۇيەدەي قۇرداس. اتىمنان ءشوتءشوت اۋدارىپ تاستامادى كوسە نەمە. بيىل ما توسەك تارتىپ جاتىپ قالدى دەگەن، ىشكەنجەگەنىن ءوزى تاستاپ كەلەتىندەي مە، ايتەۋىر؟ ءبارى، ءبارى ويىن، اينالايىن، مۇرنىڭنىڭ دا اماندىعى جاقسى...ۆەتتەحنيكتىڭ سوزىنە ماعىناسىز كوزبەن تەسىلە قاراپ، قاباعىندا رەنىشقۋانىشتىڭ رەڭى بايقالماعان وقۋشىنى ىشتەي اياسا دا، ءبىر جاعىنان قۋاندى تاربيەشى. بالا جانىن جاراقاتتايتىن شاقپا ءتىل كىشكەنە جۇرەككە جەتپەسە دەپ تىلەگەن، جەتپەگەن ءتارىزدى. ءوزى كەز كەلگەن ساتسىزدىكتىڭ باستاۋى ۇلكەن رۋحاني جەتىسپەۋشىلىكتەن تۋاتىنىن تۇسپالداعانىنا ءدان ريزا. شەشەسى دۇنيە سالىپ، اكەسى توسەك تارتقان سال اۋرۋ بولسا، مۇنان مىرزاەۆ ءۇشىن كەم قايعى ما؟ ياعني بالعىن كەۋدەنى كەرنەگەن قاسىرەتتى تاپ باسىپ تانىماعان كىنا وزىمدە، جالاڭ فيلوسوفيامدا دەپ ءتۇيدى. كۇندەلىكتى قاراپايىم بۇرىلىسقيىلىستا دۇرىس جول تابۋعا دا ومىردەگى ناقتىلىق قاجەت. كارل ماركس تە بىرجاقتى گۋمانيست ەمەس قوي، ماتەرياليستىك تۇرعىدان قاراعان.ۆەتتەحنيك بالانى بار ىقىلاسىمەن قولعا الىپتى. شىنىڭدى ايتشى، ەشقانداي ساڭىلاۋ جوق پا؟ بۇل اعاڭ دا ءبىراز جىل ەمدوممەن اينالىسقان. نانباساڭ، جۇزىمە تۋرا قاراشى! قارادىڭ عوي؟ ەندى بار كۇشىڭدى جيناپ ءولدىم دەشى.مىرزاەۆ ءولدىڭ مەزىرەتىن جاسادى دا، ءارى قاراي تىمتىرىس. انە، انە، كوردىڭ بە؟ كوزىڭ ەندى جەتتى عوي. ۆەتتەحنيك مۇنىمەن باستەسكەن جانشا قولىن كەسكىلەپ سويلەيدى. بۇل تۇيەدە كەزدەسەر مۇرىن قۇرتى ال!.. كەسەلىن قولمەن سىلىعانداي تالايىن بوزداتىپ قويعانبىز. قازىر بىزبەن وقىعاننىڭ كوبىسى ادام دوعدىرى. وسىنى ماسكەۋگە اپارعاندا دا قۇرت دەمەسە، مەنىڭ اتىمدى باسقاشا قوي. سولاي...تاڭ الاگەۋىمنەن توسقان سامولەت بۋلدوزەر تەگىستەگەن الاڭقايعا سەلكىلدەپ، ءتۇس الەتىندە ارەڭ قوندى.اۋداندىق پوليكلينيكانىڭ لور دارىگەرى ەسمۇحان قۇرالپى جاس جىگىت ەكەن، ماڭدايىنداعى جارقىلداقپەن مۇنى ءبىرەكى ايعىشتاپ ءوتىپ، مىرزاەۆتىڭ تاناۋىنا ءشۇيىلدى. قولىنا قىلداي پينتسەتتىڭ نەشە ءتۇرىن الىپ، تۇرتكىلەپ بەرسىن. سالدەن سوڭ مۇرىن ىشىنەن بىردەڭەنى سۋماڭ ەتكىزىپ سۋىرىپ العانى. باجايلاسا، قاعاز! ماتەماتيكا پاراعىنان جىرتىپ، ابدەن شيىرشىقتاپتى. مىرزاەۆتىڭ تۇسىنە كىرىپشىقپايتىن كۇردەلى تەڭدەۋگە دەيىن اپايقىن. تىنىس جولىنىڭ ءبىرى بوگەلسە، ەكىنشىسى وزدىگىنەن بىتەلەدى دەگەن دارىگەر جىگىت ءوزىن ۇستاي الماي سەلكىلدەي باستاعاندا، تاربيەشى كەڭكىلدەي كۇلدى. مۇنىكى مىرزاەۆتىڭ اماندىعىنا شاتتانعان قۋانىشتىڭ كۇلكىسى. ارااراسىندا ايتپادىڭ با؟ دەگەندەي شاكىرتىنە قارايدى، اناۋ ۇيالدىمدى كوزىمەن ۇقتىرىپ، ماڭدايىنا ىركىلگەن مونشاق تەردى جەڭىمەن سۇرتكىلەيدى.تاربيەشى مەن وقۋشى ىركەستىركەس تىسقا بەتتەدى. ەسمۇحاننىڭ الىستان ات سابىلتىپ جەتكەن بەينەتى لەزدە ۇمىتىلعانداي، سەرگەك. قايتا بالا بويىنا ءمىن بوپ جابىسقان قوماعايلىق پەن نەمكەتتىلىكتىڭ كىلتىن تاپقانىنا ءماز. ەندى وعان ءتارتىپ بەرىپ، اقىل ايتقاننان گورى، بۇكىل الەمنەن سەزىم جىلىلىعىن سەبەلەپ توگەر كۇنشۋاق ىزدەمەك. ويتكەنى، جەتىمدىك تۇبىرگە دە سۇرىندىرەدى، سۇرىنسە، مۇقايدى. ال بۇل ونى ءاردايىم قولتىعىنان دەمەي جۇرمەك.كوكىرەگىندە الدەقانداي كوڭىلدىلىك. ءتاتتى ءبىر قيالعا بولەنگەن جىگىت دارياداي قالا كوشەسىمەن اۋتاڭداي باسىپ بارادى. ىزىندە مىرزاەۆ!
ۋاقىت چەكلىمىسى 101ۋاقىت توسۇش 101ۋاقىتنى چەكلەش بىر خىل ئۇسۇل بىزئىشلەيدىغان تىزىملىك تۈرلىرىنى باشقۇرۇشنىڭ ئورنىغا ، شۇ ئالاھىدە تۈرلەرنى قاچان يولغا قويالايدىغانلىقىمىزنى كونترول قىلىمىز.بېنيامىن فىرانكلىن تۇنجى بولۇپ ۋاقىتنى چەكلەشنى قوللانغان بولۇپ ، بۇ تېخنىكىدىن پايدىلىنىپ نەچچە سائەتلىك چوڭقۇر خىزمەت ، تېيىز خىزمەت ۋە دەم ئېلىشنى تارقاتقان. ئۇ تىجارىتىمنىڭ ھەر بىر قىسمىنىڭ بەلگىلەنگەن ۋاقتى بولۇشى كېرەك دەپ ئەسكەرتتى.بېنيامىن فىرانكلىننىڭ كۈندىلىك پىلانى ، رەسىم ئىناۋىتى ۋىكىپېدىيەنېمىشقا ۋاقىتنى توسىمەن؟ھەممىمىز مەلۇم شەكىلدىكى مالىيە خامچوتىنى قىلىمىز ، بۇ يەردە ھازىرقى چىقىمىمىزنى ئىز قوغلايمىز ۋە كەلگۈسى چىقىمنى پىلانلايمىز. توسۇش ۋاقتى بىزنىڭ ھازىرقى ۋەزىپىلىرىمىزنى ئىز قوغلاش ۋە كەلگۈسى ۋەزىپىلەرنى ئورۇنلاشتۇرۇش بىلەن بىر ۋاقىتتا ، خامچوت خامچوتى بىلەن ئوخشىمايدىغان ئىجارە ھەققى ئەمەس..توسۇش ۋاقتى بىزنىڭ كېچىكتۈرۈشنى يېڭىشىمىزگە ياردەم بېرەلەيدۇ ، چۈنكى بىز ئۆزىمىزدىن بۇنىڭدىن كېيىن قانداق قىلىشىم كېرەك؟ دەپ سورىمايمىز. ھەمدە قارار ھارغىنلىقىدا ئادىشىپ قالىسىز.قارار چارچاش بەك كۆپ قارارلارنى باشقۇرۇشنىڭ قورقۇنچلۇق ھېسسىياتى. قارار چىقىرىش يىغىنىدا ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ ، بىزنىڭ قارار چىقىرىش ئىقتىدارىمىز تۆۋەنلەيدۇ. ۋاقىتنى توسۇش ئارقىلىق ، مەن ئاللىبۇرۇن پىلاننى قارار قىلدىم ، شۇڭا مەن ئەمەلىيلەشتۈرۈشكە ئەھمىيەت بېرىشىم كېرەك.ۋاقىتنى توسۇشنىڭ يەنە بىر مۇھىم پايدىسى شۇكى ، ۋاقىت تەرتىپىمىزگە ئاساسەن ئەڭ ھوشيارلىقنى ھېس قىلغىنىمىزدا ، چوڭقۇر ۋە ئەھمىيەتلىك خىزمەتلەرنى ئورۇنلاشتۇرالايمىز.ئەتىگەن سائەت 10 دىن چۈشتىن كېيىن سائەت 2 گىچە ئەڭ ئاكتىپ ۋە ھوشيارلىقنى پەرەز قىلايلى. مەن بۇ ئارىلىقتا ئەڭ كۆپ ئېنېرگىيە تەلەپ قىلىدىغان خىزمەتنى ئورۇنلاشتۇرىمەن. ئەگەر ئەتىگەندە ئۇخلىسام ، مېنى ئېقىنغا يەتكۈزۈش ئۈچۈن كىچىكرەك ئىشلارنى ئورۇنلاشتۇرىمەن. مېنىڭ يەنە بىر دولقۇن ھېس قىلىدىغانلىقىمنى بىلسەمچۈشتىن كېيىن ئېنېرگىيە ، بۇ ۋاقىتتا يەنە بىر يۈرۈش مۇھىم ۋەزىپىلەرنى ئورۇنلاشتۇرۇش ئەڭ ياخشى.ۋاقىتنى توسۇش ۋە تەلەپ قىلىنغان خىزمەت مىقدارىنى ئاكتىپلىق بىلەن تەكشۈرۈش ئارقىلىق ، ۋاقىت جەدۋىلى خاتالىقىغا قارشى تۇرالايمىز. پىلانلاش خاتالىقى بىز بىر ۋەزىپە ئۈچۈن كېرەكلىك مىقدارنى تۆۋەن مۆلچەرلەيدىغان ھادىسە. يولغا قويۇش مۇددىئاسى نى ئىشلىتىپ ، ۋەزىپىمىزنى قاچان ، قەيەردە ۋە قانداق ئىجرا قىلىدىغانلىقىمىزنى ئالدىن قارار قىلىمىز. بىر كۈندىكى ۋەزىپىلەر.ئېزىنخاۋېر ماترىسسا ۋەزىپىلەرنى مۇھىملىقى ۋە مۇھىملىقىغا ئاساسەن تۈرگە ئايرىشتىكى پايدىلىق قورال.ئالدى بىلەن مۇھىم ۋە جىددىي ۋەزىپىلەرنى ئورۇنلاڭ.ئۇنى ئورۇنلاشتۇرۇڭ: ئىمپورت ۋەزىپىلىرى ۋە جىددىي ئەمەس.بۇ ۋەزىپىلەرنىڭ مۇقىم مۆھلىتى يوق ، ئەمما ئۇلار يىڭنىنى ئۇزۇن مۇددەتلىك نىشانغا يېقىنلاشتۇرىدۇ.ۋەكىل كېچىكتۈرۈش مۇھىم ۋە جىددىي ۋەزىپە.بۇ ۋەزىپىلەر چوقۇم بولۇشى كېرەك ئورۇندىلىدۇ ، بىز تەرىپىدىن ئەمەس. بۇ تۈر خەتەرلىك ، چۈنكى بۇ خىل ئالدىراش خىزمەتلەرنى ئىشلەشكە ۋاقىت ئىسراپ قىلىش ئاسان. كۆپىنچە ئەھۋاللاردا ، بۇ ۋەزىپىلەر باشقىلارغا تەۋە بولىدۇۋەزىپىلەرنى ئالدى بىلەن ئورۇنلاڭ. ئۇلارنى ئۆچۈرۈڭ: مۇھىم ۋە جىددىي بولمىغان ۋەزىپىلەر.بۇ ۋەزىپىلەرنى ياق دېيىش ياخشى.ۋاقىتنى چەكلەشنىڭ تەمىچەكلەش ۋاقتىدىكى مەلۇم بىر ئىشقا ئەھمىيەت بېرىش جەريانىدۇر.مىسال: مەن چۈشتىن كېيىن سائەت 3 تىن چۈشتىن كېيىن سائەت 4 كىچە بىلوگ يازمىلىرىمنى يازىمەن.ۋاقىت چەكلىمىسى بار ۋاقىت چەكلىمىسى. بىر ۋەزىپە ئۈچۈن ۋاقىت بۆلەكلىرىنى ۋاقىت بەلگىلەشنىڭ ئورنىغا ،ۋاقىت ساندۇقى مەلۇم بىر ئىشقا بېغىشلاش ئۈچۈن ۋاقىت چەكلىمىسى قويىدۇ.بۇ ئىستراتېگىيىلىك تېخىمۇ ئۈنۈملۈك ئىشلەش ، تېخىمۇ رېئال مۆلچەر ھاسىل قىلىش ۋە مۇكەممەللىشىش خاھىشىنى ئازايتىش ئۈچۈن ناھايىتى ياخشى. يېتەرلىك ياخشى بىلوگ يازمىسى ئېلان قىلىنمىغان يازمىدىن ياخشى.مىسال: بىلوگ يازمىمنى چۈشتىن كېيىن سائەت 3 تىن چۈشتىن كېيىن سائەت 4 كىچە تاماملايمەن.مەمۇرىي ۋەزىپە ياكى سودا ۋەزىپىسى قاتارلىق ئوخشاش ۋە كىچىك ۋەزىپىلەرنى گۇرۇپپىلاش. ۋەزىپە بوغچىسىنى ئىشلىتىش ئارقىلىق ، مەزمۇننىڭ ئۆزگىرىشىنى ئازايتىمىز ۋە تېخىمۇ ئۈنۈملۈك ھالدا ۋەزىپىلەرنى ئورۇندىيالايمىز. مۇشۇنىڭغا ئوخشاش ۋەزىپىلەرگە بېغىشلانغان.مىسال: ئېلېكترونلۇق خەتلىرىمنى تەكشۈرۈپ بىلوگ ئىنكاسلىرىغا جاۋاب قايتۇرىمەن. بىر نەرسە ئىزدەۋاتقاندا ، مەن بەزى پودكاستېر ، سۆھبەت ياكى يىغىنلارنى تۇتالايمەن. تاماق تەييارلاۋاتقاندا ، ئائىلەمدىكىلەرگە تېلېفون قىلالايمەن.بۈگۈنكى باش تېماھەر كۈنىنى بىر بۆلەك ۋاقىت دەپ قارايدۇ. بۇ تۈر ئوخشىمىغان مەسئۇلىيىتى بار كىشىلەر ئۈچۈن ئۈنۈملۈك تېخنىكا. مەسىلەن ، جەك دورسېيبۇ تېخنىكىنى ۋە نىڭ باش ئىجرائىيە ئەمەلدارى قىلىپ ئىشلىدىبىزنىڭ توغرا نىشانغا قاراپ ئىلگىرىلىشىمىز ۋە مۇھىم بولمىغان تۈرلەرنىڭ دىققىتىمىزنى تارتماسلىقىمىز ئىنتايىن مۇھىم. بۇ دېگەنلىك ، بىز بۇ ۋاقىت باشقۇرۇش ۋارىيانتلىرى بىلەن بىللە باشقا ئىستراتېگىيىلەرنى ئىشلىتەلەيدىغانلىقىمىزدىن دېرەك بېرىدۇ. يىللىق پىلانبىز يىل ئاخىرىغىچە نىشان قىلماقچى بولغان نۇقتىلارنى كۆرسىتىپ بېرىدىغان ئابىدە خاراكتېرلىك خەرىتە. يىللىق پىلاننى تۆت پەسىلگە بۆلۈپ بېرىدۇ. ھەر ئۈچ ئايدا بىر قېتىم تاماملانغان ۋەزىپىلەرنى تەكشۈرۈپ چىقىمىزيىللىق پىلاننىڭ قالغان خىزمەتلىرىنى پارچىلاش ئارقىلىق يىللىق نىشانغا قاراپ ئىلگىرىلەش ۋە كونكرېت نىشان بەلگىلەڭ. ۋاقىت چەكلىمىسى.مەن قاچان ۋاقىتنى توسىمەن؟باربارا ئوكلېي ئۆزىنىڭ ئۆگىنىشنى ئۆگىنىش دەرسلىكىدە كۆرسەتكەندەك ، ئالدىنقى كېچىنى پىلانلاش قۇرۇلۇشنى ئاسانلاشتۇرىدۇ. روھىي جەمئىيەتلەر. ئۇ ئېيتقىنىدەك:باشقىلار بەلكىم ئەتىگەندە ئۇلارنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشىنى ياخشىراق تېپىشى مۇمكىن.بۇنىڭدىن باشقا ،تەتقىقات شۇنى كۆرسىتىپ بېرىدۇكى ، كېچىدە قىلىشقا تېگىشلىك ئىشلار تىزىملىكىنى يېزىش. ئىلگىرى بىزنى تېخىمۇ تېز ئۇخلىيالايدۇ.ۋاقىتنى قانداق توسىمەن؟ھەر قانداق ئۇسۇلغا ئوخشاش ، ۋاقىتنى توسۇش بىز ئويلىغاندەك مۇرەككەپ ياكى ئاددىي بولىدۇ. مەن نىڭ تېخنىكىسىنى ئىشلىتىۋاتىمەنكونسۇلدىن باشلاڭ ھەپتىلىك ياكى پەسىللىك ۋەزىپە تىزىملىكى ، كالېندار ، پىلان ياكى خاتىرە.ئاندىن ، قەغەز خاتىرە دەپتەر ياكى كالېندارغا ئوخشاش رەقەملىك ئەپلەرنى ئىشلىتىپ ، ھەر بىر ۋەزىپىنى ۋاقىت بەلگىلەپ بېرىڭ. ئەڭ مۇھىم ئىشلارنى ئالدى بىلەن پىلانلاڭ. چوڭراق ، كېيىنرەك ئۇششاق ئىشلار.مۇرەككەپ ۋەزىپىلەرنى ئۇزۇن ، ئۇدا ۋاقىت ئىچىدە بىر تەرەپ قىلىش كېرەك ، كىچىك ۋەزىپىلەرنى بىر يەرگە توپلاشقا بولىدۇ. . ھەر بىر ئىشنىڭ ۋاقتىنى مۆلچەرلەڭ.كۈتۈلمىگەن ئەھۋاللارنى ھېسابلاش ئۈچۈن ۋاقىت ئۇففېر قوشۇڭ ياكى ۋەزىپىلەرنى ئۆتكۈزۈڭ.بەزى بۆلەكلەر ئۆزىگە يۈكلەنگەن ۋەزىپە ئۈچۈن بەك قىسقا ياكى بەك ئۇزۇن بولىدۇ. پىلاننى تەڭشەش ۋە تۈزىتىش.پىلان پەقەت پىلان ، توختام ئەمەس. ئەۋرىشىملىكى ئىنتايىن مۇھىم ، چۈنكى ئارىمىزدا ناھايىتى ئازھەر كۈنى ئوخشاش ۋاقىت جەدۋىلى بار ، بىز يېڭى تەلەپكە ماسلىشىشىمىز ۋە پىلانىمىزنى يېڭىلىشىمىز كېرەك. يېڭى ۋەزىپىلەر چوقۇم كېلىدۇ. نى ئىشلىتىپ ، يېڭى ئەسەرنىڭ قەيەرگە ماس كېلىدىغانلىقىنى كۆرۈڭ بۈگۈن ، كېيىنكى كۈنلەردە ئۇنى ھاۋالە قىلىشقا بولىدۇ.ھازىر مەن نىڭۋاقىت چەكلىمىسى ئىشلىتىۋاتىمەن. پىلانلىغۇچى. ئۇنىڭ مەزمۇنىنىكۆرەلەيسىز. ئىلگىرى مەن ۋە خاتىرە دەپتىرىنى ياكى يېرىم قاتلانغان ئاددىي 4 بەتنىمۇ ئىشلىتەتتىم.كالېندار يىغىن ياكى ئۇچرىشىش ئۆتكۈزۈشتىكى كۆڭۈلدىكىدەك جاي ئەمەس. مەن تودوست بىلەن قىلىدىغان ئىش تىزىملىكىمنى ۋە كالېندارى بىلەن ئۇچرىشىش ۋە ئۇچرىشىشلىرىمنى باشقۇرىمەن. ئاندىن مەن بۇ ۋەقەلەرنى قەغەز كۈندىلىك خاتىرىسىگە كۆچۈردۈم.مەن كۈندىلىك خاتىرەمنى كۇنۇپكا تاختىسىنىڭ يېنىدا ساقلايمەن ، شۇڭا ئۇ ھەمىشە مېنىڭ نەزىرىمدە ، ھەمىشەمېنىڭ بېشىم.ۋاقىت چەكلىمىسىدە ، مەن رەقەملىك پروگراممىلاردا ئەمەس ، بەلكى قەغەزگە بولغان كۆز قاراش ياكى پىكىرلەرنى خاتىرىلەيمەن ، شۇڭا مەزمۇننى بەك ئۆزگەرتمەيمەن. ئاندىن ، ۋاقىت چەكلىمىسى تاماملانغاندىن كېيىن ، بۇففېر توپىدا ، مەن بۇ پىكىرلەرنى گۇگۇل كالېندارى ياكى تودوستقا يۆتكەيمەن. . مەن بۇ قەغەزنى ھازىرقى كۈندىكى خەتكۈچ سۈپىتىدە ئىشلىتىۋاتىمەن. ئىككىنچى كۈنى ، مەن بۇ قەغەزنى شۇ كۈنى خەتكۈچلەيمەن.خاتىرە كومپيۇتېرىمنى تاقاشتىن بۇرۇن ، مەن ئېلېكترونلۇق خەت ساندۇقىنى تەكشۈرۈپ ، ئېشىپ قالغان پىكىرلەرنى قەغەزدىن رەقەملىك ۋەزىپىلەرگە يۆتكەيمەن ، كېيىنكى كۈنلەرنى قايتا تەسۋىرلەپ ، ھېچ نەرسىنى ئۇنتۇپ قالمىغانلىقىمغا كاپالەتلىك قىلىمەن. ھەر بىر كۈننىڭ ئاخىرىدا ، مەن قەغەز كۈندىلىك خاتىرىلىرىمنى تەكشۈرۈپ ، ئىلگىرىلەشلىرىمنى نازارەت قىلىشقا مايىل: تىرىشچانلىقىمنى توغرا مۆلچەرلىدىممۇ؟ ھەممىنى مېنىڭ تىزىملىكىمگە كىرگۈزدۈممۇ؟ نېمىشقا بولمايدۇ؟ مېنىڭ ئەڭ چوڭ ئۈمىدسىزلىكىم نېمە؟ مەن نېمىنى ئۆزگەرتەلەيمەن؟ كۈنلىرىمنى تەكشۈرۈش ئارقىلىقئەسسالامۇئەلەيكۇم ، مەن ئەڭ ئۈنۈملۈك ياكى دىققىتىم چېچىلىدىغان بىر ئەندىزىگە دىققەت قىلالايمەن ھەمدە كەلگۈسى بىر نەچچە كۈندىكى ئىستراتېگىيىمنى تەڭشىيەلەيمەن.ئاندىن مەن بۇ ئوبزورغا ئاساسەن كېيىنكىسىنى پىلانلايمەن. ئەگەر مېنىڭ تاماملانمىغان ۋەزىپىلىرىم بولسا ، ھازىر ئۇلارنى قايتا كۆرۈپ ، كېيىنكى كۈنلەرگە يۆتكەيدىغان پەيت كەلدى.ناملىق كىتابىدا كال نيۇپورت بۇ جەرياننى خىزمەت دەپ ئاتايدۇ. مۇراسىم . بۇ تېخنىكا تاماملانمىغان خىزمەتكە مۇناسىۋەتلىك ئىدىيەدە چىڭ تۇرۇش ، ئەنسىرەش ياكى بېسىمغا قارشى تۇرۇشتا ئىنتايىن ئۈنۈملۈك گە قاراڭ. بۇ خۇددى ئائىلە ۋاقتىغا ئوخشاش.ۋاقىت توسۇش ئەرزىمدۇ؟ھەر كۈنلۈك خىزمەتنى پىلانلاش ۋە ئورۇنلاشتۇرۇش بىر ئىشتەك قىلىدۇ. يېڭى ۋەزىپىلەرنىڭ كېلىشىگە ئەگىشىپ ، بۇ پىلاننى كەڭ كۆلەمدە پىلانلاش ۋە يېڭىلاشنى تەلەپ قىلىدۇ.مەن. توسۇلۇپ قالغان 40 سائەتلىك خىزمەت ۋاقتى ، مېنىڭچە ، 60 سائەتلىك خىزمەت ۋاقتى قۇرۇلمىسىز داۋاملاشقانغا ئوخشاش مەھسۇلات ئىشلەپچىقىرىدۇ. مەن بۇ سانلارنى جەزملەشتۈرەلمەيمەن 40 سائەت 60 سائەت ، ئەمما مەن زېھنىمنى يىغىش ، قاراتمىلىقى بولغان ۋەزىپىلەرنى ۋە ئېنىق نىشاننى مۇزاكىرە قىلىشنى مەشىق قىلسام ۋاقىتنىڭ كۆپەيگەنلىكىنى كۆردۈم.ھەممىمىز بىلىمىز ئەگەر بىز ۋاقىت جەدۋىلىمىزنى كونترول قىلمىساق ئالدىن پەرەز قىلىش ھالىتى ، بىزنىڭ كۈن تەرتىپىمىز بىزنى كونترول قىلىدۇ رېئاكسىيە ھالىتى ، ھەممە نەرسە جىددىيدەك قىلىدۇ. ئاندىن ئۇ يەردە مەشھۇر سۆز:ئەگەر ئۆزىڭىزنى تەييارلىمىسىڭىز ، مەغلۇبىيەتكە تەييارلىق قىلىۋاتىسىز. شۇڭا ، بىز مۇۋەپپەقىيەت قازىنىشىمىزغا توغرا ئىستراتېگىيىلىك ۋە سىستېمىلارنى ئىشلىتىپ ، ۋاقىت باشقۇرۇش ماھارىتىنى ئۆگىنىشىمىز كېرەك. ئۈنۈملۈك خىزمەت جاپالىق ئىشلەش ياكى ئالدىراش ئەمەس ، بەلكى ئۇنىڭ بىلەن ئەقىللىق بولۇش. بىزنىڭ ۋاقتىمىز. بۇ دۇنيادا ھەممىمىزنىڭ ئازراق ۋاقتى بار ، ۋاقىت بىزنىڭ بايلىقئاخىرقى ئەسلىگە كەلتۈرگىلى بولمايدىغان مەنبە. ئۇنى ئاقىلانە خەجلەيلى.. مۇناسىۋەتلىك ھېكايىلەر تېماھەمكارلاشقۇچى بىز رەقەملىك مەھسۇلاتنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ئۈچۈن تەشۋىق قىلىنغانمونتېسسورى پېداگوگىكىسىنى كۆزدە تۇتۇپ ، ئۈنۈمدارلىق 3 2021 مەۋھۇم يىغىننىڭ چاقلىق چاق 84ئۇقتۇرۇش ئىران پائالىيەتچىلىرى سايلامنى بايقۇت قىلىشقا چاقىردى. غا ئېرىشىشى مۇمكىن.20210619 00:47:24 يېڭىبېلەت تاشلاشنىڭ تۆۋەن بولۇشى سايلامنىڭ رەت قىلىنغانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ. ئەمما بېلەت تاشلىماسلىق ھاكىمىيەتكە كاندىداتنىڭ غەلىبە قىلىدىغانلىقىغا بەلگىلىك كاپالەت بېرىدۇ. ...فىزىكىنى قانداق كۆرۈش: يېڭى يۈرۈشلۈكلىرىنى توردا تارقىتىڭ20210619 00:34:17 يېڭىبۇزۇلۇش پولاتتۆمۈر بىلەن ئۇچرىشىدۇ؟ بۇ بەلكىم يۈرۈشلۈك ئىجادكار ئاننى ۋېيسمان ئۈمىدسىز ئائىلە ئاياللىرى نىڭ دا لىكرادا بۇ قارا كومېدىيەنى ئوتتۇرىغا قويغان بولۇشى مۇمكىن. بۇ سان دىياگودا قويۇلغان 10 قىسىملىق يۈرۈشلۈك فىلىم بولۇپ ، روزى بىرنې 1980يىللاردىكى ئاۋىئاتسىيە مەشىقىنىڭ گۈلل...مىكروسوفت كوماندىلىرى ئارىلاشما خىزمەتنىڭ كەلگۈسى ئۈچۈن ئالاھىدە يېڭىلانمىلارنى تاپشۇرۇۋالىدۇ20210619 00:32:40 يېڭىمىكروسوفت ئارىلاشما خىزمەتكە ئۆتۈشنى قوللاش ئۈچۈن لايىھەلەنگەن گۇرۇپپا ھەمكارلىق سۇپىسىنىڭ بىر يۈرۈش يېڭىلاش پەردىسىنى كۆتۈردى. ئارىلاش ماتورلۇق سىستېمىدا ، خىزمەتچىلەر ۋاقتىنى ئۆي ، ئىشخانا ۋە باشقا ئورۇنلار ئارىسىدا جانلىق تەقسىملەيدۇ ، ئەمما باھا بەرگۈچىلەر بۇ مودېلنىڭ بولۇشىنى ئۈمىد قىلىدۇ بىر ق...لۇكا توردا قانداق كۆرۈش: بۈگۈن دىسنىي قوشۇلغان فىلىمىنى ئېقىڭ20210619 00:29:12 يېڭى ئەڭ يېڭى كارتون چاشقان ئۆيىنىڭ ئاقما سۇپىسىغا قونۇشى بىلەن ئۆيىمىزگە جەننەت سېزىمى ئېلىپ كەلمەكتە. دىسنىي پلۇسنىلا ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ، بۇ يەردە سىز لۇكانى توردا قانداق كۆرۈش توغرىسىدا بىلىشكە تېگىشلىك بولغان بارلىق نەرسىلەر بار. ئۇ يازنى داۋالغۇش ئىچىدە ئۆتكۈزمەكچى بولغان رىۋىيېرا...بەسبەستە كۆچۈرۈلگەنلەرنىڭ سانى خاتىرىلەنگەن: ب د ت مۇساپىرلار ئورگىنى20210618 22:21:46 تەخمىنەن 82 مىليون ئادەم مەجبۇرىي كۆچۈرۈلگەن ، دۇنيا نوپۇسىنىڭ 1 تىن كۆپرەكى. ...تىكتوكنىڭ خوجايىنى نىڭ كىرىمى 2020يىلى بىر قاتلىنىدۇ20210618 22:18:04 جۇڭگودىكى ئەڭ چوڭ پەنتېخنىكا شىركەتلىرى دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدا بارغانسىرى تەكشۈرۈلۈۋاتىدۇ. ...ئەنگلىيەنىڭ ياۋروپا ئىتتىپاقىغا يېمەكلىك ۋە ئىچىملىك ئېكسپورتى بىرىنچى پەسىلدە يېرىمغا يېقىنلاشتى20210618 22:16:25 يېمەكلىك ۋە ئىچىملىك بىرلەشمىسىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا ، تارقىلىشچان زۇكام ۋە برېكىس بۇ يىلنىڭ ئالدىنقى ئۈچ ئېيىدا ئېكسپورتقا ئۇچرىغان. ...19: ۋاكسىنىنىڭ ھەل قىلغۇچ پەيتى ۋە بىر يىلدىن كېيىن كۆز ياشلىرى بىلەن جەم بولۇش20210618 22:11:02 بۇ جۈمە كۈنى ئەتىگەندە تاجىسىمان ۋىرۇسنىڭ تارقىلىشى توغرىسىدا بىلىشكە تېگىشلىك بەش ئىش. ...5ئايدا پارچە ساتقۇچىلارنىڭ سېتىلىشى تۆۋەنلەپ كەتتى20210618 22:06:30 مېھمانخانا تىجارىتىنىڭ قايتا ئېچىۋېتىلىشى يېمەكلىك سېتىش مىقدارىنىڭ تۆۋەنلەپ كەتكەنلىكىنى كۆردى ، ئەمما كىشىلەر ئۆي جاھازىلىرىغا پۇل خەجلىدى. ...: ئۆينىڭ چوڭكىچىكلىكىگە ئاساسەن توي مېھمانلىرىنىڭ سانى20210618 22:04:52 ھازىر يېپىق سورۇندا پەقەت 30 ئادەم توي مۇراسىمىغا قاتنىشالايدۇ ، ئەمما بۇ دۈشەنبەدىن باشلاپ ئۆزگىرىدۇ. ...19: نەق مەيدان مۇزىكىنىڭ يازغا بولغان زور ئۈمىدى ۋە ئەندىشىسى20210618 22:02:58 بۇ كەسىپ تېخىمۇ كېچىكىشكە دۇچ كېلىۋاتىدۇ ، كېلەر يىلى يازدا يەنىلا رىقابەت پەيدا قىلماقتا. ...شىمالىي ئىرېلاندىيە: ئېدۋىن پوت ئىستىپا بەرگەندە يېڭى رەھبەر ئىزدەۋاتىدۇ20210618 21:58:10 ئېدۋىن پوتىس پەيشەنبە كۈنىدىكى يىغىندا ئىچكى پارتىيىنىڭ ئىسيانغا دۇچ كەلگەندىن كېيىن ئىستىپا بەردى. ...شوتلاندىيە ماقالىلىرى: لوندون ۋە مەيداندىكى شوتلاندىيە ئارمىيىسى پارتىيىسىنىڭ زىيانكەشلىكىگە ئۇچرىغانلار20210618 21:56:18 ئېنگلاند كوماندىسى بىلەن شوتلاندىيە مۇسابىقىسىنىڭ ئالدىدا تەييارلىق قىلىڭ ، مانچېستېر ئارېنا بومبا دوكلاتى خەۋەر تېمىسىغا ئايلاندى. ...باتارېيە شىركىتى 2 مىليون 500 مىڭ فوندستېرلىڭ مەبلەغ بىلەن 100 خىزمەت پۇرسىتى يارىتىدۇ20210618 21:54:04 يەرشارى ئىشلەپچىقارغۇچى ئىشلەپچىقىرىشنى ئاشۇرۇش ۋە ئېنېرگىيە ئۈنۈمىنى ئاشۇرۇش ئۈچۈن مەبلەغكە ئېرىشتى. ...: تىكتوكنىڭ بىرلەشمە قۇرغۇچىسى باش دېرىكتورلۇق ئورنىدىن ئايرىلىدۇ20210618 21:52:30 زور ئالقىشقا ئېرىشكەن قىسقا سىن دېتالى سابىق پرېزىدېنت دونالد ترامپنىڭ تەنقىدىگە ئۇچرىدى. ...
دۇنيا قانچە قالايمىقان بولسا خىتاي شۇنچە مۇقىم ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى : ۋەزىيەت ئانالىزى دۇنيا قانچە قالايمىقان بولسا خىتاي شۇنچە مۇقىمدۇنيا قانچە قالايمىقان بولسا خىتاي شۇنچە مۇقىميوللىغۇچى: ئاكادېمىيە ۋاقتى: فېۋرال 06, 2020 ئورنى: ۋەزىيەت ئانالىزىخىتاي ۋەزىيىتى ھەققىدە بىر خىتاي تەتقىقاتچىنىڭ ئانالىزى: دۇنيا قانچە قالايمىقان بولسا خىتاي شۇنچە مۇقىمخىتايچىدىن ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلغۇچى: ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىدىن ئەخمەتجان تۇراقدۇنيا قالايمىقان، چۈنكى پۈتكۈل ۋەزىيەت ئۆزگىرىۋاتىدۇ، كەلگۈسىگە توغرا ھۆكۈم قىلىش ناھايىتى تەس. خەلقئاراغا نىسبەتەن، خىتاي يەنىلا مۇقىم، بولۇپمۇ خەلقئارا كونا تەرتىپنى داۋاملاشتۇرۇش تەس، يېڭى تەرتىپ تېخى شەكىللەنمىگەن ئەھۋالدا، خىتاي ئۈچۈن ئومۇمىي مۇقىملىقىنى ساقلاش ئىنتايىن مۇھىم.خوڭكوڭ ئىككىنچى قېتىم خىتاي قوينىغا قايتىپ كېلىشى كېرەك2019يىلى دۇنيا خۇددى بىر قازاندا قاينىغان ئۇماچقا ئوخشاش، ئىلگىرى يېنىك داۋالغۇپ تۇراتتى، ھازىر ھەر تەرەپتىن كۆپۈك چىقىشقا باشلىدى: ئامېرىكىدا سايلام يېقىنلاپ كەلدى، پىرىزدېنت ترامپ دېموكراتلار پارتىيەسىنىڭ ئەيىبلىشىگە تاقابىل تۇرۇشتىن باشقا، تېخىمۇ مۇھىمى ئۇ ئاق سارايدىكى ئورنىنى ساقلاپ قېلىشى كېرەك؛ ئەنگلىيە سايلىمى ئەمدىلا ئاخىرلىشىشىغا، ياۋروپا ئىتتىپاقىدىن چىقىپ كېتىشكە يەنە بىر قەدەم يېقىنلاشتى. فرانسىيە سېرىق جىلىتكە ھەرىكىتى بىر يىلدىن كۆپرەك داۋام قىلدى، پىرىزدېنت ماكرون يەنە پېنسىيە تۈزۈمىنى ئىسلاھ قىلىشقا ئۇرۇندى، نەتىجىدە مەملىكەت بويىچە كەڭ كۆلەملىك ئىش تاشلاشنى كەلتۈرۈپ چىقاردى؛ لاتىن ئامېرىكىسى دۆلەتلىرى چېكىدىن ئاشقان سولچىللىق بىلەن چېكىدىن ئاشقان ئوڭچىللىق ئوتتۇرىسىدا ئۇياقتىن بۇياققا مېڭىپ، ئىقتىسادمۇ بىردەم يۇقىرى بىردەم تۆۋەن بولدى . . . نىسبەتەن ئېيتقاندا، ئاسىيا تىنچ ئوكيان رايونى دۇنيادىكى ئەڭ مۇقىم رايون، لېكىن خىتاي ئامېرىكا مۇناسىۋىتىنىڭ ئۆزگىرىشىگە ئەگىشىپ ، ئېنىقسىزلىق كۈچىيىدۇ.ئەڭ تىپىك ئىپادىسى شۇكى، خوڭكوڭ ئۆتكەن يېرىم يىلدىن كۆپرەك ۋاقىت ئىچىدە پۈتۈن دۇنيا ئېتىراپ قىلغان مۇقىملىق، قانۇن ئىدارە قىلىش، ئېچىۋېتىلگەن شەھەر ھالىتى، تېز سۈرئەتتە جەمئىيەت پارچىلىنىشى، زورلۇق زومبۇلۇق قىلىشتەك داۋالغۇش ۋەزىيىتىگە ئايلاندى. لېكىن خوڭكوڭدىكى مالىمانچىلىق ئىچكى قۇرۇقلۇقنىڭ مۇقىملىقىغا تەسىر يەتكۈزمەيلا قالماستىن، ئەكسىچە ئومۇميۈزلۈك خىتاي مىللەتچىلىك كەيپىياتى قوزغالدى، خوڭكوڭ رادىكاللىرى ۋە پەردە ئارقىسىدىكى كۈچلەرگە قارىتا، ئىچكى ئۆلكىلەردە مۇقىملىق ۋەزىيىتىنى قەدىرلەش تەك ئورتاق تونۇش ۋە ئىتتىپاقلىق ئىپادىلەندى.خوڭكوڭدا بۇ قېتىم ئۇدا داۋالغۇش بولدى، دەرۋەقە مۇرەككەپ ئارقا كۆرۈنۈش بار، لېكىن ئاساسلىقى يەنىلا ئىچكى قىسىمدا مەسىلە كۆرۈلدى. ئەگەر ئىچكى قىسىم مۇقىم بولسا، سىرتنىڭ ئارىلىشىشى ئىنتايىن تەس. جېڭ يۇڭنيەن مۇخبىرغا: روشەن سېلىشتۇرما شۇكى، قارشىلىق كۆرسەتكۈچىلەر ، زوراۋان ئۇنسۇرلار يۈكسەك دەرىجىدە تەشكىللىنىش ھالىتىدە تۇرىدۇ، خىتاينى، خوڭكوڭنى سۆيىدىغان، ھۆكۈمەتنى قوللايدىغان كىشىلەر بولسا ئىستىخىيەلىك ھەم چېچىلاڭغۇ بولۇپ، كېيىنكىسىنىڭ مۇتلەق مۇقىم كۈچ شەكىللەندۈرۈشى تەسكە توختايدۇ دېدى.جېڭ يۇڭنىيەن مۇنداق دەپ قارايدۇ: خوڭكوڭ مەسىلىسىنىڭ ئەڭ ئاخىرىدا ھەل قىلىش ئۇسۇلى بولسا ئىككىنچى قېتىم خىتاي قوينىغا قايتىپ كېلىشى، خوڭكوڭ خەلقىنىڭ قەلبىنى، بولۇپمۇ ياشلارنىڭ قەلبىنى ھەقىقىي خىتايغا قايتۇرۇپ كېلىشھازىر چەتئەل پاسپورتى كۆتۈرۈۋالغان بەزى كىشىلەر خىتاينىڭ خوڭكوڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا مۇھىم ۋەزىپە ئۆتەۋاتىدۇ، بۇنى سىنگاپوردا تەسەۋۋۇر قىلىش تەس. ئۇنىڭدىن باشقا، خوڭكوڭدا تۇرغىنىغا يەتتە يىل توشقاندا قانۇنلۇق پۇقرا بولۇپ، سايلاش ھوقۇقىغا ئىگە بولىدۇ، بۇ تۈزۈمنى ئىسلاھ قىلىش كېرەك. خوڭكوڭنى خوڭكوڭلىقلار ئىدارە قىلىشتا ھەقىقىي خىتاي پۇقراسى بولغان خوڭكوڭلىقلار ئىدارە قىلىش كېرەك، ئەگەر خىتاينى ئېتىراپ قىلمىساق، خوڭكوڭنى قانداقمۇ ئېتىراپ قىلغىلى بولسۇن؟ ھازىر ئۇ ئېتىراز بىلدۈرگۈچىلەر ئاغزىدا خوڭكوڭ ئۈچۈن دەيدۇ، ئەمەلىيەتتە ئۇلار خوڭكوڭنى ئېتىراپ قىلغان قىياپەتكە كىرىۋالغان چەتئەل ئېتىراپ قىلغۇچىلىرىدۇ.مەنپەئەتدارلارنىڭ مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشى، مۇستەملىكە مەدەنىيىتىنىڭ تارىخىي ئارقا كۆرۈنۈشى، چەت ئەل كۈچلىرىنىڭ ئۇزاق مۇددەت سىڭىپ كىرىشى تۈرلۈك ئامىللارنىڭ تەسىرىنى قىسقا ۋاقىت ئىچىدە تۈگىتىش قىيىن بولۇپ، خوڭكوڭنىڭ خەلق تۇرمۇشى مەسىلىسىنى، بولۇپمۇ تۇرالغۇ مەسىلىسىنى ئۇزاققىچە ھەل قىلغىلى بولمايتتى.خوڭكوڭنىڭ تۇنجى نۆۋەتلىك ئالاھىدە ۋالىسى دۇڭ جيەنخۇادىن ئالاھىدە ۋالى لىن جېڭيۆئېغىچە جامائەت تۇرالغۇ ئۆي تۈزۈمى ئورنىتىشنى ئويلىغان، ئىلگىرى سىنگاپورغا بېرىپ خىزمەتلەرنى كۆزدىن كەچۈرگەن بولسىمۇ، قىيىنچىلىق كۆپ بولۇپ، ئاخىرىدا ئەمەلىيلەشمىدى. ھازىر گۇاڭدۇڭ ئۆلكىسى داۋەن رايونى بولغاچقا، بەزى تۈرلەر ۋە قۇرۇلۇشلارنى ئىلگىرى سۈرۈش ئاسانلاشتى. ئۇنىڭدىن باشقا، ئىچكى ئۆلكىلەر بەزى سىياسەتلەرنى مۇۋاپىق يولغا قويۇپ، خوڭكوڭ ئاھالىلىرىنىڭ داۋان رايونىدىن ئۆي سېتىۋېلىشى، ئىشقا ئورۇنلىشىشى، ئىجتىمائىي سۇغۇرتا سېتىۋېلىشىغا ئۈنۈملۈك تەدبىر قوللاندى.ئىقتىسادىي ۋاسىتە ئەلۋەتتە مۇھىم، تېخىمۇ تۈپ ھەل قىلىش يولىدا يەنىلا تەربىيە ئېلىپ بېرىلىۋاتىدۇ. جېڭ يۇڭنىيەن مۇنداق دېدى: خوڭكوڭئەنگلىيە دائىرىلىرىنىڭ نۆۋەتتىكى ئوقۇتۇش سېستىمىسىدا غەربنىڭ قىممەت قارىشى بىرىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ، خىتاي قوينىغا قايتىپ كەلگەندىن كېيىنكى ئومۇمىي تونۇش تەربىيەسىدە كومپارتىيەگە، خىتايغا قارشى نۇرغۇن مەزمۇنلار يەنىلا مەۋجۇت، بەزى ئوقۇتقۇچىلار پاكىتقا پىسەنت قىلماي خىتاي ھۆكۈمىتىنى خۇنۈكلەشتۈردى، بەزى تاراتقۇلار پۈتۈن كۈچى بىلەن ئىچكىرى ئۆلكىلەردىكى كىشىلەرگە قارا چاپلىدى، بۇ خىل مۇھىتتا ئۆسۈپ يېتىلگەن خوڭكوڭ ياشلىرىنىڭ توغرا سالاھىيەت تونۇشى ۋە مەدەنىيەت تونۇشىنى شەكىللەندۈرۈشى ناھايىتى تەس.ئامېرىكا كاپىتالى خىتاي بازىرىدىن ۋاز كېچىشكە ئامالسىزخوڭكوڭ مەسىلىسىنىڭ كەينىدە خىتاي بىلەن ئامېرىكىنىڭ تىركىشىشى بار. 2019 يىلى 12 ئاينىڭ ئوتتۇرىلىرىدا، ئىككى يىلغا يېقىن سودا سۈركىلىشىنى باشتىن كەچۈرگەندىن كېيىن، خىتاي بىلەن ئامېرىكا ئاخىرى بىرىنچى باسقۇچلۇق ئىقتىساد سودا كېلىشىمى ھۆججىتىدە بىردەكلىك ھاسىل قىلدى. لېكىن ئىلگىرى ئامېرىكا تەرەپنىڭ كۆپ قېتىم تەكرارلىشى بازارنى پۈتۈنلەي خاتىرجەم قىلالمىدى، ئامېرىكا يەنە بىر قېتىم گېپىدە تۇرمامدۇ؟ بەزى خەلقئارا مۇناسىۋەت تەتقىقاتچىلىرىنىڭ قارىشىچە، ئامېرىكىنىڭ خىتاينى چەكلەش ۋە بېسىشى ئاللىقاچان سودا كاتېگورىيەسىدىن ھالقىپ كەتكەن، ئىقتىساد سودا كېلىشىمى ئىمزالاش ئىمزالىماسلىقى بەلكىم ئۇنداق مۇھىم ئەمەس.جېڭ يۇڭنىيەن بۇ خىل قاراشقا قارشى تۇردى. ئۇ مۇخبىرلارغا ئامېرىكىنىڭ سابىق دۆلەت ئىشلىرى كاتىپى دوكتور كىسسىنگېرنىڭ ئاگاھلاندۇرۇشىنى نەقىل كەلتۈردى، ئامېرىكا بىلەن خىتاي سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئۇرۇشىنىڭ تاغ ئېتىكىگە كېلىپ بولدى، ئامېرىكا بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدا توقۇنۇش قۇراللىق ئۇرۇش يۈز بەرسە، ياۋروپا مەدەنىيىتىنىڭ ئىككى قېتىملىق دۇنيا ئۇرۇشىنى ۋەيران قىلغانغا قارىغاندا تېخىمۇ چاتاق بولىدۇ. دۇنيا بويىچە ئەڭ چوڭ ئىككى ئىقتىسادى گەۋدە، بولۇپمۇ خىتاي دۇنيا تىنچلىقىنى قوغداشتىكى مۇھىم مەسئۇلىيەتنى زىممىسىگە ئالغان.خىتاي بىلەن ئامېرىكىنىڭ تىنچلىق مۇناسىۋىتىنى ساقلىشى دۇنيا ئەندىزىسىگە پايدىلىق، دۇنيا ئىقتىسادىغا پايدىلىق. شۇڭا قانداقلا بولمىسۇن ئامېرىكا بىلەن كېلىشىم ئىمزالاشنى ئىزچىل تەشەببۇس قىلىپ كېلىۋاتىمەن. ھازىر خاپا بولىدىغان ۋاقىت ئەمەس، بىرىنچى باسقۇچلۇق ئورتاق تونۇش ھاسىل قىلدى، ئەمدى ئۇرۇشقاچ پاراڭلاشساقمۇ چاتاق يوق، لېكىن چوقۇم داۋاملىق سۆزلىشىمىز كېرەك.جېڭ يۇڭنىيەن مۇنۇلارنى بىلدۈردى: ھازىر دۇنيا قالايمىقانچىلىقىنىڭ مۇھىم بىر سەۋەبى شۇكى، كەلگۈسىدىكى ئېنىقسىزلىق بەك چوڭ، كۆپچىلىكنىڭ ئىشەنچىسى كەمچىل. ھەر قېتىم خىتاي ئامېرىكا سۆھبىتىدە بۆسۈش بولسىلا، دۇنيا كاپىتال بازىرى شۇنىڭغا ئەگىشىپ ئۆرلەيدۇ، ئەكسىچە بولسا تۆۋەنلەپ، خىتاي ئامېرىكا ئىناقلىقىنىڭ ئىجابىي رولىنى تولۇق چۈشەندۈرۈپ بېرىدۇ.بىر قىسىم ئامېرىكا ئەرباپلىرى ئۈمىد قىلغان ئامېرىكا بىلەن خىتاينىڭ ئالاقىسىنى ئۈزۈل كېسىل ئۈزۈۋېتىشكە كەلسەك، جېڭ يۇڭنىيەن بۇداق قارىمىدى : ئامېرىكا پولاتتەك مۇستەھكەم ئەمەس. ئامېرىكا ئىشتات تەرەپدارلىرى بىلەن ھەربىي تەرەپ بەلكىم مۇناسىۋەتنى ئۈزمەكچى بولسا كېرە ، لېكىن ۋال سترېت كوچىسى بۇنى خالىمايدۇ. ۋال سترېت كوچىسىنىڭ خىتايغا بېسىم ئىشلىتىشىنى قوللىشى خىتاينىڭ تېخىمۇ زور دەرىجىدە ئېچىۋېتىلىپ، ئۇلارنىڭ پۇل تېپىشىنى ئۈمىد قىلغانلىق. پەقەت ئامېرىكا يەنىلا بىر كاپىتالىستىك دۆلەت بولىدىكەن، پەقەت خىتاينى سىرتقا ئېچىۋېتىپ، خىتاي ئامېرىكنى پۈتۈنلەي ئايرىۋېتىش مۇمكىن ئەمەس.كاپىتالنىڭ ئوبوروت جەريانىدا قىممىتى ئاشىدۇ. خىتاي پات ئارىدا دۇنيادىكى ئەڭ چوڭ ئىستېمال بازىرى بولۇپ قالىدۇ، ئوتتۇرا بۇرژۇئازىيە توپى يەنىلا تېز سۈرئەتتە كېڭىيىۋاتقان ئالدىنقى شەرت ئاستىدا، جېڭ يۇڭنىيەن ئامېرىكا كاپىتالىنى خىتاي بازىرىدىن ۋاز كېچىشكە ئامالسىز دەپ قارايدۇ. ئامېرىكا ۋاز كەچسىمۇ ياپونىيە ۋاز كەچمەيدۇ، ياۋروپا ئىتتىپاقىدىكى نۇرغۇن دۆلەتلەرمۇ ۋاز كەچمەيدۇ، بۇنى ئامېرىكا قوبۇل قىلالامدۇ؟ خىتاي ئۆزى ئېچىۋېتىلگەن بولغاچقا، ئامېرىكا، ئامېرىكا بىلەن سوۋېت ئىتتىپاقى سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئۇرۇشى مەزگىلىدىكىدەك غەرب گۇرۇھى شەكىللەندۈرەلمەيدۇ، كوللېكتىپ خىتاي بىلەن سودا قىلمايدۇ.بىراق، گەرچە مۇتلەق ئايرىۋېتىش مۇمكىن بولمىسىمۇ، نىسپىي ئايرىۋېتىشتىن ساقلانغىلى بولمايدۇ. جېڭ يۇڭنىيەننىڭ قارىشىچە، بەزى ساھەلەردە خىتاي بىلەن ئامېرىكا ئوتتۇرىسىدىكى بېقىنىش دەرىجىسى ئاجىزلايدۇ، لېكىن بۇ يامان ئىش ئەمەس. ئىلگىرى نۇرغۇن خىتايلار ئامېرىكىنىڭ تېخنىكىسىغا ئىزچىل تايىنىشنى خىيال قىلاتتى، كىرىزىس تۇيغۇسى يوق ئىدى، ھازىر بىر بىرىدىن ئايرىۋېتىلگەندىلا، ئاندىن مۇستەقىل تەتقىق قىلىپ ئېچىش ئېڭىنى قوزغىتىپ، ھەقىقىي خىتايلارغا تەۋە نەرسىلەرنى ياساپ چىققىلى بولاتتى .جېڭ يۇڭنىيەننىڭ مۇخبىرغا مۆلچەرلىشىچە، كەلگۈسىدىكى دۇنيادا ئىككى سىستېما، ئىككى بازار بولىدىكەن: بىرى ئامېرىكىنى مەركەز، يەنە بىرى خىتاينى مەركەز قىلىدىكەن؛ بىر قىسىم دۆلەت ۋە رايونلار ئاساسلىقى ئامېرىكا بىلەن سودا قىلىدۇ، يەنە بىر قىسىم دۆلەتلەر خىتاي بىلەن سودا قىلىدۇ، يەنە بىر قىسىم ئىككى تەرەپ سودا قىلىدۇ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا خىتاي بىلەن ئامېرىكا ئوتتۇرىسىدا ھەمكارلىق ئۈزۈلۈپ قالمايدۇ.ئۈچ قاتلاملىق كاپىتال چوقۇم تەڭپۇڭ بولۇشى كېرەكخىتاي ئامېرىكا مۇناسىۋىتىدە ئۆزگىرىش بولۇۋاتقان ئەھۋالدا، خىتاي ئۆز ئىشىنى ياخشى قىلىش نى ئىزچىل تەكىتلەپ كەلدى، ئىسلاھاتنى ئومۇميۈزلۈك چوڭقۇرلاشتۇرۇش سالمىقى ئۈزلۈكسىز زورايدى، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئىقتىسادىي ساھەدىن تەدرىجىي ھالدا ئىجتىمائىي، سىياسىي ساھەگە كېڭەيدى.جېڭ يۇڭنىيەن ماقالىسىدە، خىتاينىڭ ئىسلاھاتىنى ئۈچ قەدەمگە بۆلۈپ ئېلىپ بېرىش، ئالدى بىلەن ئىقتىسادىي ئىسلاھات ئېلىپ بېرىش، ئاندىن ئىجتىمائىي ئىسلاھات، سىياسىي ئىسلاھات ئېلىپ بېرىش كېرەك، دەپ قارىغان.بىر دۆلەتنىڭ قەد كۆتۈرۈشىدە، ئۇنىڭ بىر يۈرۈش يېڭى تۈزۈم سىستېمىسىنىڭ بارلىققا كەلگەن كەلـمىگەنلىلىگە قاراش كېرەك، يۇقىرى، ئېگىز بىنالار كۆپ بولۇپلا قالماستىن، ماكرولۇق ئىدارە قىلىش سىستېمىسى بەرپا قىلىشقا توغرا كېلىدۇ، خىتاي ھازىر مۇشۇ باسقۇچقا كەلدى.ئىسلاھات شەخسىي مەنپەئەت، تارماق مەنپەئەتى، گۇرۇھ مەنپەئەتىنىڭ ۋاسىتىسى ئەمەس، بەلكى خىتاي جەمئىيىتىدىكى مۇتلەق كۆپ ساندىكى كىشىلەرنى ئېرىشىش تۇيغۇسىغا ئىگە قىلىش كېرەك. ئامما ئەڭ كۆڭۈل بۆلىدىغان ئۈچ ساھە تۇرالغۇ، داۋالاش، مائارىپ، ئىقتىسادىي مەسىلە بولۇپلا قالماستىن، تېخىمۇ مۇھىمى خەلق تۇرمۇشى مەسىلىسى، ئىجتىمائىي كاپالەت مەسىلىسىدۇر.ئەگەر قانچە ئىسلاھات ئېلىپ بېرىلسا، جامائەت مەھسۇلاتلىرىنىڭ باھاسى شۇنچە يۇقىرى بولسا، ئۇ يەنىلا ئىسلاھاتچىلارنىڭ نىشانىمۇ؟ سىز ئۆزىڭىزنىڭ تارماق مەنپەئەتى، يەرلىك مەنپەئەتىنى قوغلىشامسىز ياكى پۈتكۈل جەمئىيەت، پۈتۈن دۆلەتنىڭ مەنپەئەتىنى ئىلگىرى سۈرەمسىز؟ ئىسلاھات نامىدا كىچىك كوللېكتىپ مەنپەئەتىنى قوغلىشىش ئۇسۇلىنىڭ چوقۇم ئالدىنى ئېلىش كېرەك.دۆلەت كارخانىلىرى ئىسلاھاتى بولسا كونا تېما، بۈگۈنكى پۇقراۋى كارخانىلارمۇ ئوخشاشلا ئىسلاھات مەسىلىسىگە دۇچ كەلمەكتە. 2019 يىلى جەمئىيەتتە كۈچلۈك مۇنازىرە قوزغىغان 996 خىزمەت تۈزۈمى بۇنىڭ تىپىك مىسالى. پۇقراۋى كارخانىلار خىتاينىڭ ئىقتىسادىي تەرەققىياتى ئۈچۈن ناھايىتى زور تۆھپە قوشتى، شۇنداقلا تېخىمۇ ئادىل، ئاشكارا رىقابەت مۇھىتىغا موھتاج، لېكىن بۇ ئىسلاھات ئېلىپ بېرىشنىڭ ھاجىتى يوق دېگەنلىك ئەمەس.پۇقراۋى كارخانىلارنىڭ ئائىلە قانۇنى دۆلەت قانۇنىغا خىلاپلىق قىلسا بولمايدۇ. ئەگەر دۆلەت قېلىپلاشتۇرمىسا، تىزگىنلىمىسە، مۇقەررەر ھالدا مەسىلە كۆرۈلىدۇ. مەسىلەن، ئىنتىرنىت تېخنولوگىيەسى ساھەسىدە، بەزى پۇقراۋى كارخانىلار مونوپول ئورۇندا تۇرىدۇ، بۇ دۆلەتنىڭ مەنپەئەتىگە ئۇيغۇنمۇ؟ ئەگەر كارخانا ئىشچى خىزمەتچىلەرنى نورمىدىن ئارتۇق ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەشكە مەجبۇرلىسا، ئالاقىدار تارماقلار ئاۋاز چىقىرىشى كېرەكمۇ؟ پۇقراۋى كارخانىلارنىڭ ئەلۋەتتە قىيىن يېرى بار، لېكىن ئۆزگەرتىشكە تېگىشلىك جايلارنىڭ ھەممىسىنى ئۆزگەرتىش كېرەك.جېڭ يوڭنىيەن تارىختىن نۆۋەتتىكى مەسىلىنىڭ جاۋابىنى تېپىشنى ياخشى كۆرىدۇ. ئۇ مۇخبىرغا مۇنداق دېدى: پۇقراۋى كاپىتال خىتاي تارىخىدا ئىزچىل مەۋجۇت، ئۇنىڭ ئۈستىگە باشتىن ئاخىر مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇش ئەھمىيىتىگە ئىگە. خىتاينىڭ نەچچە مىڭ يىلدىن بۇيان ئۈچ قاتلاملىق كاپىتالى بار: دۆلەت ئىلكىدىكى، دۆلەت ئىلكىدىكى ۋە پۇقراۋى ئارىلاشما، پۇقراۋى كاپىتال. يېقىنقى زامان ئەجنەبىيچىلىك ھەرىكىتىدىكى ھۆكۈمەت باشقۇرۇشىدىكى كارخانىلار دۆلەت كارخانىلىرىغا ئوخشاپ كېتىدۇ، ھۆكۈمەت نازارەت قىلىش، سودىگەرلەر باشقۇرۇش ۋە ھۆكۈمەت بىلەن سودىگەرلەر بىرلىشىپ باشقۇرۇش تۈزۈمى يولغا قويۇلىدۇ، يەنە نوقۇل سودىگەرلەر باشقۇرۇلىدۇ. بۇ ئۈچ قاتلاملىق كاپىتالنىڭ ئۆز ئالدىغا ئىش تەقسىماتى بولۇپ، ئوخشاش بولمىغان ساھەلەردە رولىنى جارى قىلدۇرىدۇ، لېكىن تەڭپۇڭلۇقنى ساقلىشى كېرەك.تارىختا، ئومۇمەن دۆلەت كاپىتالىغا پۇقراۋى كاپىتال كېرەك بولمىسىلا، ياكى ئەكسىچە، پۇقراۋى كاپىتال دۆلەت كاپىتالىنى كېرەك قىلمايدىغان سۇلالە بولسىلا، خىتايدا چوڭ كىرىزىس يۈز بېرىدۇ، مەيلى ۋاڭ ماڭ يېڭى سىياسىتى بولسۇن ياكى ۋاڭ ئەنشى قانۇن ئۆزگەرتسۇن، جەمئىيەت مۇقىم، تەرەققىي قىلىپ گۈللەنگەن مەزگىلدە بولسۇن، بۇ ئۈچ قاتلاملىق كاپىتال چوقۇم تەڭپۇڭ بولىدۇ. جېڭ يۇڭنيەن، ھازى خىتادا بەزىلەر ئاشقۇن سولچى بەزىلەر ئاشقۇن ئوڭچى ئىددىيەدە. بەزىلەر ئومۇميۈزلۈك خۇسۇسىيلاشتۇرۇش، دۆلەت كارخانىلىرىنى ئىشلەتمەسلىك دەپ قارايدۇ؛ بەزىلەر پۇخراۋى كارخانىلار تارىخى بۇرچىمنى تاماملىدىم، تارىخ سەھنىسىدىن چېكىنىپ چىقسام بولىدۇ دەيدۇ. مېنىڭچە مەيلى قايسى خىل لايىھە بولسۇن، ھەممىسى زور كرىزىس كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. ئۈچ قاتلاملىق كاپىتال كىم كىمنى يوقىتىش مەسىلىسى ئەمەس، بەلكى قانداق قىلىش، قانداق قېلىپلاشتۇرۇش مەسىلىسى، ئۈچ قاتلاملىق كاپىتال تەڭپۇڭ بولسىلا، جەمئىيەت ھەرگىز قالايمىقان بولمايدۇ، بىز تېخى ئۇنچىلىك مەغرۇرلىنىدىغان ۋاقىتقا كەلـمىدۇق دېدى.2020 يىلى خىتاي ئومۇميۈزلۈك ھاللىق جەمئىيەت قۇرۇپ چىقىدۇ. بۇ نىشاننى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن، مەملىكەت بويىچە يۇقىرىدىن تۆۋەنگىچە ھەممەيلەن يەڭنى تۈرۈپ غەيرەت بىلەن ئىشلىمەكتە.جېڭ يۇڭنىيەن مۇنداق دەيدۇ: نامراتلارنى دەل جايىدا يۆلەش گەرچە مۇتلەق نامراتلىقنى يوقاتسىمۇ، ئەمما نىسپىي نامراتلىقنى تۈگىتىشتە يەنىلا ۋەزىپە ئېغىر، يول يىراق. خىتاي خەلقىنىڭ گۈزەل تۇرمۇشقا بولغان ئىنتىلىشى ھەقىقىي، مىللىي دارامەتنى يەنىمۇ ئۆستۈرگەندىن باشقا، كىشىلەرمۇ مائارىپ، داۋالاش، كۈتۈنۈش قاتارلىق ساھەلەردە تېخىمۇ مۇكەممەل، تېخىمۇ پىشقان ئىجتىمائىي كاپالەتكە ئېرىشىشنى ئۈمىد قىلىدۇ.خەلقئارا پۇل فوندى تەشكىلاتى ئېلان قىلغان سانلىق مەلۇماتقا ئاساسلانغاندا، 2018 يىلى خىتاينىڭ ئىچكى ئۆلكىلىرىنىڭ كىشى بېشىغا توغرا كېلىدىغان كىرىمى 9608 ئامېرىكا دوللىرى، خوڭكوڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ بولسا 48 مىڭ 700 ئامېرىكا دوللىرى بولغان. خىتايلار ئۆزىنىڭ نەتىجىسىنى كۆرۈشىمىز كېرەك، لېكىن ئۇنداق مەغرۇرلىنىدىغان ۋاقىتقا تېخى يېتىپ كەلمىدى، خىتايلار يەنە داۋاملىق تىرىشىشى كېرەك. 2020 يىلىدىن كېيىن 2035 يىلىغا بارغاندا قانداق ماڭىدۇ، 2050 يىلىغا بارغاندا قانداق ماڭىدۇ؟ ئىدراكىنى ساقلاش ئىنتايىن مۇھىم. بولۇپمۇ ھازىرقى باسقۇچتا، ئامېرىكا تەشۋىشلىنىش، ھەتتا ۋەھىمە ئىچىدە تۇرۇۋاتىدۇ، خىتاينى نامراتلىق دەۋرىگە قايتۇرۇپ كېلىش ئۈچۈن، خىتاي ئەقلىنى ساقلاشقا تېخىمۇ موھتاج.ئەگەر خىتاي بىلەن ئامېرىكا ئەقىل ئىدراكنى ساقلىسا، دۇنيا تىنچ بولىدۇ، ئەگەر ھەر ئىككى تەرەپ ئەقىل ئىدراك بولمىسا، مۇقەررەر ھالدا سېندىد پاتقىقىغا پېتىپ قالىدۇ. جېڭ يۇڭنىيەننىڭ ئېيتىشىچە، ئامېرىكا خىتاينى تىرىشىپ توسقان چاغدا، خىتاي ئەكسىچە تېخىمۇ ئوچۇق، كەڭ قورساق بولۇشى كېرەك.مەسىلەن، بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى قوغداشنى كۈچەيتىش كېرەك، خۇاۋېيغا ئوخشاش كارخانىلار پاتېنت تېخنىكىسىنى قوغداشقا ئېھتىياجلىقمۇ؟ ئەلۋەتتە زۆرۈر، بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى قوغداش خىتاينىڭ مەنپەئەتىگە ئۇيغۇن. يەنە ھۆكۈمەتنىڭ تولۇقلىما مەسىلىسى بار، دەسلەپكى مەزگىلدە بىز مىللىي سانائەتنى يۆلەيمىز، ھازىر ئۇلار ئۆسۈپ يېتىلدى، ئۇلارنى ئۆز رىقابەت كۈچىگە تايىنىپ، خەلقئارا بازارغا يۈزلىنىشكە رىغبەتلەندۈرۈشىمىز كېرەك. شۇڭا مەيلى ئىسلاھات بولسۇن، ئېچىۋېتىش بولسۇن، ھەممىسى خىتاينىڭ تېخىمۇ ياخشى تەرەققىي قىلىشى ئۈچۈن.جېڭ يۇڭنىيەن خىتاينى مىڭ سۇلالىسى دىن تەجرىبە ساۋاقلارنى يەكۈنلەشنى ئوتتۇرىغا قويغانىدى. مىڭ سۇلالىسى بىكىنىۋالغانلىقى ئۈچۈن قۇدرەت تاپماي تۇرۇپلا ۋەيران بولۇشقا يۈزلەندى. خىتاي ئېچىۋېتىلگەن مۇھىتقا موھتاج، ھازىرقىدەك بىكىنمە ۋە دىكتاتۇرلۇق تۈزۈم خىتاينىڭ تەرەققىياتىغا پايدىسىز. چۈنكى تەرەققىياتتا ئومۇمىي مىقدارغىلا ئەمەس، تېخىمۇ مۇھىمى سۈپەتكە قاراش كېرەك. پەقەت 1 مىليارد 400 مىليون ئادەم پۇختا ئىش قىلسا، خىتاي بويىچە تۈزۈلمە ئەڭ ياخشى تۈزۈلمە بولىدۇ.
ۇپتەلگەن قارجى مەن جەر داۋى: ءۇرجار اۋدانىندا تەكسەرىس باستالدى!جەكسەنبى, 19 قاڭتار 2020ايقاي 9576 4 پىكىر 27 مامىر, 2017 ساعات 12:58شىعىس قازاقستان وبلىسى ءۇرجار اۋدانىنا قاراستى 91 432,5 گا جەر تەلىمىن قىتاي كومپانيالارىنىڭ ۇلەسى بار بتۋا جشس مەن بىرنەشە سەرىكتەستىكتىڭ زاڭسىز الىپ العاندارى انىقتالىپ، بولعان ىسكە جاۋاپتى تۇلعالارعا بايلانىستى مەملەكەتتىك ورگاندار تاراپىنان تەكسەرىس باستالىپ جاتىر. وسى جايتتى رەداكتسيامىزعا قوڭىراۋ سوعىپ حابارلاعان قوعام بەلسەندىسى ايدىن ەگەۋباەۆ مىرزا سۋرەتتە ماسەلەنىڭ ءمانجايىن بىلاي دەپ بايان ەتتى: وتكەن ءساۋىر ايىنىڭ 5ءى كۇنى قر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جنە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى قايرات قوجامجاروۆپەن قوعام بەلسەندىلەرى: ماقسات يلياسۇلى جنە مەن ايدىن ەگەۋباەۆ كەزدەسكەن بولاتىنبىز. كەزدەسۋ بارىسىندا شىعىس قازاقستان وبلىسى ءۇرجار اۋدانىندا 91 432,5 گا جەر تەلىمىن قىتاي كومپانيالارىنىڭ ۇلەسى بار بتۋا جشسمەن بىرىگىپ بىرنەشە سەرىكتەستىكتىڭ زاڭسىز الىپ العاندارى انىقتالعانى، بۇلارعا مەملەكەت تاراپىنان ميللياردتاعان قارجى بەرىلگەنى جنە قىتاي مەملەكەتىنەن كەلگەن ميلليونداعان اقش دوللارى ينۆەستيتسيالاردىڭ قانداي ماقساتقا جۇمسالعانى تۋرالى مسەلەلەردى تالقىلاعان بولاتىنبىز. سول تالقىلاۋدىڭ تۇيىنىندە مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جنە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى ۇرجارداعى احۋالدى تىكەلەي ءوزىنىڭ باقىلاۋىنا الاتىنىن جنە تەكسەرىس توبىن قۇرىپ ناقتى جۇمىس جاسايتىنىن ايتقان ەدى. مىنە، سودان كەيىن ۇرجار اۋدانىندا تەكسەرىس باستالدى. تەكسەرىستىڭ جۇمىسىمەن مەن دە ۇرجارعا كەلىپ قالدىم. ايدىن مىرزا، سوندا تەكسەرىس توبىنىڭ قۇرامىنا قوعام بەلسەندىسى رەتىندە ءسىز دە مۇشە بولدىڭىز با، الدە ءسىز ازاماتتىق تالاپ تانتىپ ءجۇرسىز بە؟ تەكسەرىس توبىنا ارىز يەسى رەتىندە كىردىم. ونىڭ ۇستىنە بۇل تەكسەرىستى شىعىس قازاقستان وبلىسى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل دەپارتامەنتى مەنىڭ 5 ءساۋىر ايىندا قوجامجاروۆتىڭ قابىلداۋىندا بولعان كەزدە بەرگەن ارىزىمنىڭ نەگىزىندە قاراپ، قازىر ءۇرجار اۋدانىندا ارنايى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل اگەنتتىگىنىڭ تەرگەۋشىلەرى جۇمىس جاساپ جاتىر. تەكسەرىس توبىنا كىرۋىمنىڭ سەبەبى سول. سوندا ءۇرجار اۋدانىندا 91 432,5 گا جەر تەلىمدەرىن قىتاي كومپانيالارىنىڭ ۇلەسى بار بتۋا جشس زاڭسىز يەلەنگەن بە؟ ءيا، زاڭسىز يەلەنگەن. اتالعان سەركىتەستىكتىڭ سونشاما ۇلكەن جەردى زاڭسىز العانىن شقو ەكونوميكالىق سوتى دالەلدەگەن بولاتىن. سوت شەشىمى بويىنشا، الىنعان جەرلەر زاڭسىز دەپ تانىلدى. دەمەك مەملەكەت تاراپىنان بەرىلگەن سۋبسيديالار دا زاڭسىز بولعانى عوي؟ ارينە، زاڭسىز. سوت شەشىمىنە بايلانىستى قازىر اۋدان دەڭگەيىندەگى اتقامىنەرلەر، اۋداندىق جەر كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى، جەر قاتىناستارى ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرلەرى سۇراققا الىنىپ، تەرگەلىپ جاتىر. مەنىڭشە، وسى اتالعان مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر قاتاڭ جازالانۋى كەرەك. سونداياق، اۋداندىق اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسى تاراپىنان بەرىلگەن سۋبسيديالاردىڭ قالاي، قايدا، قايتىپ جۇمسالاعىنى دا تەكسەرىلۋى قاجەت. وبلىس باسشىلارى دا وسى ءىس ءۇشىن جاۋاپ بەرۋى ءتيىس. قازىر تەكسەرىس، تەرگەۋ بەتى قالاي؟ قازىر قىتاي كومپانيالارى مەن بىرلەسكەن سەرىكتەستىكتەردىڭ باسشىلارىنان دا جاۋاپ الىنىپ، تەكسەرىلىپ جاتىر. شقودا تەكسەرىس بولعاننان كەيىن باس كەڭسەلەرى الماتى قالاسىندا ورنالاسقاندىقتان الماتى قالاسىندا دا تەكسەرىس جالعاسادى. ءباتۋا جشسءنىڭ قۇجاتى بويىنشا، ءۇرجار اۋدانىندا 500 ادام جۇمىس جاسادى دەپ كورسەتىلگەن. ەندەشە، جۇمىس جاساعان ادامدارمەن جۇمىس بەرۋشى اراسىندا كەلىسىم شارت جاسالدى ما؟ زەينەتاقى قورىنا اقشا اۋدارىلدى ما؟ بارلىق زاڭ تالاپتارى ساقتالدى ما؟ وسىنىڭ ءبارى تەكسەرىلەتىن بولادى.قىتاي مەملەكەتىنەن 2010 جىلدان بەرى قاراي ءباتۋا جشسنە قانشا قاراجات كەلدى، بۇل قاراجات قايدا جۇمسالدى تەكسەرۋ توبى بۇنى دا انىقتايتىن بولامىز.ءبىر قىزىعى بۇل تەكسەرىس ەندى باستالدى. بىلتىردان بەرى باستالعان تەكسەرىستەر ەندى عانا قوزعالدى. تۇيىندەي ايتقاندا، ءۇرجاردا ۇپتەلگەن قارجى مەن جەر داۋىنا ناقتى كىمدەر جاۋاپ بەرۋى كەرەك؟ زاڭسىز جەر بەرگەن كىمدەر، جەر كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى، جەر قاتىناستارى ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرلەرى جانە زاڭسىز جەرگە مەملەكەتتەن ميلليونداعان قارجى بەرگەن مەملەكەتتىك مەكەمە باسشىلارى جاۋاپ بەرۋى كەرەك! ويتكەنى ەل يەسىز، جەر كيەسىز ەمەس!ۇحباتتاسقان د. قاسەنۇلىتولىمبەك ءابدىرايىم. جەڭگەتايۇقك: بولات باقاۋوۆ قىزمەتىن اسىرا پايدالاندى دەگەن كۇدىككە ءىلىندىسوت قىتايدان كەلگەن تىلەك تابارىكۇلىنا ۇكىم شىعاردىقانات بىرلىكۇلى 22383زىكىريا زامانحانۇلى 28463قانات بىرلىكۇلى 27797
18قىركۇيەك ۋاقيعاسىن ماڭگى ەستە ساقتاپ، قۇدىرەتتى ەل بولۋ بەتالىسىن ساقتايىقحالىق تورابىجاڭا حابارلارادامزات نە ءۇشىن مادەني مۇرانى قورعاۋى قاجەت حورۆاتياداعى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ءداستۇرلى ۇيلەنۋ تويى اۋىرلىعى جارىم توننا شىعاتىن كەرەمەت ايگۇلشە 500 جاسقا كەلگەن تاسباقا اشۋلى بۇقا اپپاراتشىعا شابۋىلدادى حىناندىق قىز قۇدىققا ءتۇسىپ كەتىپ 15 كۇننەن كەيىن قۇدىرەتپەن قۇتقارىلىپ شىققان چىڭدۋ ساقشى جاعى ەسىرتكىنى تەجەۋدەگى ءجۇز كۇندىك قامال الۋ شايقاسىن ورىستەتتى التاي ايماعىندا 3 ميلليون باس ءتورت تۇلىك كۇزەۋلىككە كوشىرىلە باستادى ورتالىق ۇلىتتار ۋنيۆەرسيتەتىندە ولەڭ ونەرى تۋرالى ورەلى لەكسيا وقىلدى بەيجيڭدە تۇتاس جىل بويىنشا كولىك كەپتەلىسى ەڭ اۋىر ءبىر اپتا بولدى، كەيبىرەۋلەردىڭ ماشيناسى 8 ساعات بويى كەپتەلىپ تۇردى بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ تەكسەرۋ دوكلاتى سيريا تەريتورياسىنداحيميالىق قارۋ ىستەتىلىپ جاتقاندىعىن ىراستادى ۆاشينگتوندا وق شىعارۋ ۋاقيعاسى تۋىلىپ، 13 ادام ءولدى اقسايداعى قازاقشا كۇرەس جارىسىنان قيىقتار ا ق ش ارۋى سارالاندى، تەگى ءۇندىستاندىق بويجەتكەن ا ق ش ارۋى اتاندى تۇركيا سيريانىڭ تىك ۇشاعىن اتىپ تۇسىرگەنىن حابارلادى سيرياداعى كىشكەنتاي اسكەري ينجەنەر التاي ايماقتىق تۇڭعىش كەزەكتى ەگىنمال شارۋاشىلىق ونىمدەر جارمەنكەسى اشىلدى شياندا سايران باقشاسىندا شىرعالاڭ تۋىلىپ 3 ادام جارالاندى اۋىلقىستاق جاڭاشا سەلبەسىپ ەمدەۋىنىڭ قارجىسى جەتكىلىكتى مە وڭتۇستىك كورەيانىڭ تۋى تۇڭعىش رەت سولتۇستىك كورەيانىڭ كوگىندە جەلبىرەدى18قىركۇيەك ۋاقيعاسىن ماڭگى ەستە ساقتاپ، قۇدىرەتتى ەل بولۋ بەتالىسىن ساقتايىق2013.09.18 13:32 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى18قىركۇيەك ۋاقيعاسىن ەسكە الۋ كۇنى تاعى جەتىپ كەلدى. ءدال وسى كۇنى اۋە شابۋىلىنان ساقتانۋ دابىلىنىڭ كۇركىرەگەن داۋىسى ەلىمىزدىڭ شىعىس تەرىستىگىنىڭ اسپانىن كەرنەپ، وتانداستارعا ەل نامىسىن ماڭگى ەستە ساقتاپ، جۇڭحۋانى گۇلدەندىرۋدى ەسكەرتىپ تۇرعانداي بولدى.1931جىلى 18قىركۇيەكتە جاپونيانىڭ كانتون ارمياسى دۇنيەنى ءدۇر سىلكىندىرگەن 18قىركۇيەك ۋاقيعاسىن قاساقانا تۋدىرىپ، جاپونيانىڭ جۇڭگونىڭ شىعىس تەرىستىگىن جاۋلاپ الىپ، ونان سوڭ جۇڭگوعا جالپى بەتتىك شابۋىلعا وتۋىنە جول اشتى. 1927جىلدىڭ جازىندااق جاپونيانىڭ باس ءۋازىرى تيانجۇڭيي : جۇڭگونى باعىندىرۋ ءۇشىن، الدىمەن مانجۋموڭعۇلدى باعىندىرۋ كەرەك؛ دۇنيەنى باعىندىرۋ ءۇشىن، الدىمەن جۇڭگونى باعىندىرۋ كەرەك،دەپ اشىقتاناشىق جار سالعان ەدى. ساناقتا كورسەتىلۋىنشە، جاپونيانىڭ تاياۋ زامان تاريحىندا قوزعاعان 10 نان استام ىرگە كەڭەيتۋ شاپقىنشىلىق سوعىسىنىڭ باسىم كوبى جۇڭگوعا باعىتتالعان ەكەن. تەرريتورياسى جۇڭگونىڭ 3 ىنە جەتپەيتىن ارالدى مەملەكەتتىڭ الىپ جۇڭحۋاعا دۇركىندۇركىن سۇعاناقتىق جاساۋعا قالاي باتىلى بارعان؟ بۇل ارانى اشىلعان شاپقىنشى ەلدىڭ اشكوزدىگى مەن راقىمسىزدىعىنان بولسا، ەندى ءبىرى كونە جۇڭگوداعى ەسىكتى جابىق ۇستاپ، كورسىزدىكپەن اسپەنسۋ، ەلى بار قورعانىسى جوق، تەڭىزى بار، شەكاراسى جوق جاعداي جاپونيانىڭ بىرتىندەپ جۇڭگوعا ارانىن اشۋىنا وراي جاراتىپ بەردى. مەشەۋلىك تاياق جەگىزەدى. بۇل قان مەن تەردىڭ بوداۋىنا كەلگەن اشتى ساباق بولماق.
ٴجانناتقا جەتكىزەتىن جاقسى امال .18 1 2021، 2، 16:17اسا مەيىرىمدى اللا تاعالا ادامدار اراسىندا مۇقتاج جاندارعا قول ۇشىن بەرەتىن جومارت قۇلدارىن ايرىقشا جاقسى كورەدى. ويتكەنى، مۇقتاجدىڭ مۇڭىن ٴبولىسىپ، كەمكەتىككە قارايلاسۋ، اللا جولىندا مالمۇلكىنەن ساداقا بەرۋ قوعام اراسىنداعى قايىرىمدىلىقتى ارتتىرىپ، باقىتتى ٴومىر سۇرۋگە جەتەلەيتىن ىزگى امالداردىڭ ٴبىرى. قاسيەتتى قۇران كارىمدە: اللا جولىندا نە جۇمساساڭدار دا، اللا تاعالا مىندەتتى تۇردە ونىڭ ورنىن تولتىرادى. ول ريزىق بەرۋشىلەردىڭ ەڭ قايىرلىسى، بۇيىرادى.ياعني، اللا تاعالا وزگەگە قامقورلىق تانىتىپ، ساداقا بەرۋگە كەلگەندە ساراڭدىق كورسەتپەگەن جانداردىڭ ريزىقنەسىبەسىن دە ەش كەمىتپەيتىنىن، قايتا مىندەتتى تۇردە ورنىن تولتىراتىنىن ۋادە ەتەدى. بۇل تۋراسىندا قۇراننىڭ كوپتەگەن اياتتارىندا كەزدەسەدى: جاقسىلىقتان نە بەرسەڭدەر دە، ول وزدەرىڭ ٴۇشىن. نە بەرسەڭدەر دە، تەك اللانىڭ رازىلىعى ٴۇشىن بەرۋلەرىڭ كەرەك. ىزگىلىك جولىندا نە جۇمساساڭدار دا، سونىڭ ٴبارى وزدەرىڭە تولىق قايتارىلادى جانە سەندەر ادىلەتسىزدىككە ۇشىرامايسىڭدار.بۇل اياتتىڭ تاپسىرىندە يبن كاسير ر.ا.: اللا تاعالانىڭ رازىلىعىن قالاپ، ساداقا بەرگەن ادام كەز كەلگەن جاعدايدا ساداقا الۋشى ادامنىڭ لايىق نەمەسە لايىق بولماۋىنا قاراماستان ساۋاپ الادى، دەپ تۇسىندىرەدى.حاسان ٴباسريدىڭ ر.ا. جەتكىزگەن حابارىندا بىرەۋ وسمانعا ر.ا. كەلىپ: ەي، داۋلەتتىلەر! سەندەراق بۇكىل ساۋاپتى قويمايسىڭدار. ساداقا ۇلەستىرىپ، قۇلدارعا ازاتتىق الىپ بەرەسىڭدەر. قاجىلىققا باراسىڭدار جانە ٴدىن جولىندا مالمۇلىك جۇمسايسىڭدار، دەگەن ەكەن. وسمان ر.ا.: سەندەر بىزگە قىزىعاتىن بولىپ تۇرسىڭدار عوي، سولاي ما؟ دەدى. سوندا الگى كىسى: ٴيا، ٴبىز سەندەرگە تامسانا قارايمىز، دەگەندە، وسمان ر.ا.: ۋاللاھي، اللانىڭ اتىمەن انت ەتەيىن، ٴوزى ٴزارۋ جاعدايدا بولا تۇرا ادامنىڭ ٴدىن جولىندا ٴبىر ديرحام جۇمساعانى بايباقۋاتتى، مولشىلىق زاماندا بەرگەن ادامنىڭ ون مىڭ ديرحامىنان ارتىق، دەيدى.بايقاعانىمىزداي، اللا رازىلىعىن قالاپ، باۋىرىنىڭ باسىنداعى اۋىرتپالىقتى ازايتۋ ماقساتىن كوزدەگەن جاننىڭ كولكوسىر داۋلەتى بولۋى شارت ەمەس. تەك پەيىلى مەن نيەتى تازا بولىپ، شىنايى ىقىلاسىمەن بەرسە بولعانى. وسى ورايدا، حاكىم اباي اتامىز: پەيىلى كەدەي بايدان ساقتا دەپ بەكەر ايتپاسا كەرەك.اللا تاعالا قاسيەتتى قۇران كارىمدە بىلاي دەپ بۇيىرادى :سەندەر وزدەرىڭ جاقسى كورگەننەن جۇمسامايىنشا، ەشقاشان يگىلىككە جەتە المايسىڭدار.ٴتاپسىرشى عالىمدار وسى ايات تۋراسىندا: مالدۇنيەلەرىڭنەن ساداقا بەرمەيىنشە، ٴجانناتقا كىرە المايسىڭدار، دەپ تاپسىرلەگەن.اتالمىش ايات تۇسكەندە، پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. ساحابالارى قايىرىمدىلىق جاساپ، جومارتتىق تانىتۋ جولىندا ەرەكشە جارىسقان.ٴابۋ تالحا ر.ا. ٴماديناداعى ەڭ داۋلەتتى انسار ەدى. وعان مۇلىكتەرىنەن ەڭ سۇيىكتىسى مەشىتتىڭ قارسى بەتىندەگى بايراحا باعى بولاتىن. اللا ەلشىسى س.ع.س. وعان كىرىپ، ونداعى ٴدامدى سۋدان ٴىشىپ جۇرەتىن.سەندەر وزدەرىڭ جاقسى كورگەننەن جۇمسامايىنشا، ەشقاشان يگىلىككە جەتە المايسىڭدار دەگەن ايات تۇسكەندە، ٴابۋ تالحا ر.ا. اللا ەلشىسىنە س.ع.س. كەلىپ: راسىندا، اللا كىتابىندا: سەندەر وزدەرىڭ جاقسى كورگەننەن جۇمسامايىنشا، ەشقاشان يگىلىككە جەتە المايسىڭدار، دەيدى. شىن مانىندە، ماعان مۇلىكتەرىمنەن ەڭ سۇيىكتىسى بايراحا. ەندى ول اللا ٴۇشىن ساداقا. مەن ونىڭ يگىلىگىن جانە اللانىڭ قۇزىرىندا قازىنا بولۋىن ٴۇمىت ەتەمىن. ونى ٴوزىڭ قالاعان ورىنعا جۇمسا، ۋا، اللا ەلشىسى! دەدى. اللا ەلشىسى س.ع.س.: پاح، شىركىن! بۇل نەتكەن ولجالى ساۋدا!. مەن سەنىڭ ايتقانىڭدى ەستىدىم. راسىندا، مەن ونى جاقىندارىڭا ٴبولىپ بەرۋىڭدى ٴجون كورەمىن، دەدى. ٴسويتىپ، ٴابۋ تالحا ونى جاقىندارىنا جانە كوكەسىنىڭ بالالارىنا ٴبولىپ بەردى.ساحابالار اراسىنداعى وزگەنى وزىنەن جوعارى ساناپ، جانتانىمەن جاقسىلىق جاساۋعا ۇمتىلعاندارى سونشالىق، ومار يبن ٴالحاتتاب ر.ا. جەتكىزگەن مىنا وقيعا جۇرەكتى تەبىرەنتەدى: پايعامباردىڭ س.ع.س. ساحابالارىنان بولعان ٴبىر كىسىگە قويدىڭ باسى ۇسىنىلىپ، تارتۋ ەتىلدى. سوندا ول: مەنەن قاراعاندا باۋىرىما قاجەت، دەپ وعان جىبەردى. ٴسويتىپ ٴارقايسىسى بىربىرىنە جونەلتۋ كەزىندە الگى قويدىڭ باسى جەتى ٴۇيدى ارالاپ، قايتادان ٴبىرىنشى ۇيگە ورالدى.وسى اياتقا امال ەتكەن يبن ومار مال مۇلكىنىڭ قايسىسىنا كوڭىلى قۇلاي باستاسا، ونى سول ساتتە اللا جولىندا جۇمسايتىن.يمام مالىكتىڭ ريۋاياتى بويىنشا، پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. جان جارى ايشا ر.ا. انامىز ورازا تۇتقان كۇنى ٴبىر كەدەي جاردەم سۇراپ كەلەدى. ايشا انامىزدىڭ ر.ا. ۇيىندە ٴبىر جاپىراق ناننان باسقا ازىق جوق ەدى. سوعان قاراماستان قىزمەتشىسىنە: كەلگەن ادامعا ۇيدەگى ناندى بەر، دەدى. قىزمەتشىسى: ەگەر ناندى بەرسەك، كەشكە اش جاتامىز، دەسە دە ايشا انامىز ر.ا. قويارداقويماي ناندى الگى كەدەيگە بەرگىزگەن ەدى. سوندا قىزمەتشىسى: ايشانىڭ ر.ا. ايتۋىمەن ناندى كەلگەن ادامعا بەردىم. كەشكىسىن بىرەۋلەر ۇيگە پىسكەن ەت پەن نان اكەلدى. ايشا ر.ا. مەنى شاقىرىپ الدى دا: مىنانى جە، مىنا نان الگى بەرگىڭ كەلمەگەن ناننىڭ ورنىنا كەلگەن نىعمەت، دەدى.يا، اللا ەلشىسىنىڭ س.ع.س. ونەگەسىن ٴسىڭىرىپ، سەنىمدى سەرىگى بولعان ساڭلاق ساحابالارىمىز اللا جولىندا مالمۇلكى مەن داۋلەتىن جۇمساۋعا كەلگەندە جومارتتىقتىڭ جارقىن ۇلگىسىن كورسەتكەن. ويتكەنى، ولارعا ەكى دۇنيە ساردارى بولعان پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. ٴوزى ىنتالاندىرىپ، ۇلگى بولىپ وتىرعان.وماردىڭ ر.ا. ريۋاياتى بويىنشا كۇندەردىڭ ٴبىر كۇنىندە الدەبىر ٴباداۋي اللا ەلشىسىنەن س.ع.س. مالمۇلىك سۇرايدى. سوندا پايعامبارىمىز س.ع.س. ٴقازىر قولىمدا ەشنارسە جوق. ٴبىراق، سەن مەنىڭ اتىمنان وزىڭە قاجەتتىنى ال. اقىسىن ٴوزىم تولەيمىن، دەدى. بۇعان توزە الماعان ومار ر.ا.: ۋا، راسۋلاللا! سىزدەن سۇراعان كەزدە بەردىڭىز. جارايدى، ول كەزدە قولىڭىزدا بار ەدى. ٴقازىر قولىڭىزدا جوق. اللا تاعالا قولىڭىزدا جوق نارسەنى تاۋىپ بەرمەگەنىڭىز ٴۇشىن جاۋاپقا تارتپايدى عوي!، دەيدى.پايعامبارىمىز س.ع.س. وماردىڭ ر.ا. بۇل ٴسوزىن ۇناتپادى. وسى كەزدە انسارلىق ساحابالاردىڭ ٴبىرى: ۋا، اللانىڭ ەلشىسى! اللا ٴۇشىن بەرىڭىز! عارىشتىڭ يەسى ٴسىزدى اش قالدىرمايتىنى وزىڭىزگە ايان، دەدى. پايعامبارىمىز س.ع.س. بۇل ٴسوزدى ەستىگەندە: جاراتقان مەنى وسى ماقساتپەن جىبەردى، دەپ جادىراپ سالا بەرگەن ەكەن.كوردىڭىز بە، جوقجىتىكتىڭ قاجەتىن وتەپ، قول ۇشىن سوزۋدى اللا تاعالانىڭ ەڭ سۇيىكتى ق ۇلى بولعان مۇحاممەد پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. ٴوزى جەر بەتىنە جىبەرىلگەندەگى ماقساتمۇراتتارىنىڭ ٴبىرى بالاعان. ويتكەنى، ساداقا جۇرەكتەردى ٴجىبىتىپ، جەر بەتىنە مەيىرىم تاراتاتىن ەڭ ىزگى امالداردىڭ بىرىنەن. ٴتىپتى، ساداقا بەرۋگە كەلگەندە تارتىنىپ قالمايتىن نادانداردىڭ دارەجەسى اللا قۇزىرىندا بيىكتەي تۇسەدى. بۇل جايىندا ارداقتى پايعامبارىمىز س.ع.س. حاديسىندە:جومارت حالىققا، جۇماققا، اللا تاعالاعا جاقىن، ٴبىراق توزاقتان الىس. ساراڭ حالىقتان، جۇماقتان، اللا تاعالادان الىس، ٴبىراق توزاققا جاقىن. سول سياقتى، نادان جومارت ساراڭ عالىمنان قاراعاندا اسا ۇلى اللاعا سۇيكىمدى، دەپ، جومارت پەن ساراڭ ادامنىڭ ايىرماشىلىعىن جىكتەپ كورسەتكەن.سونداياق، اللا تاعالا بەرگەن مالمۇلىكتەن، قازىناداۋلەتتەن سوقىر تيىن دا شىعارعىسى كەلمەي، ساراڭدىقپەن ساداقا بەرۋدەن باس تارتۋدىڭ دا قۇپتالمايتىن امالدار قاتارىنان ەكەنىن ٴابۋ ھۋرايرادان ر.ا. جەتكەن مىنا حاديستەن بىلە الامىز::كۇن سايىن تاڭەرتەن اللانىڭ قۇلدارى ۇيقىسىنان ەندى ويانىپ جاتقاندا، كوكتەن ەكى پەرىشتە تۇسەدى. ٴبىرى: ۋا، اللا تاعالام! دۇنيەمۇلكىن يگى جولعا جۇمساعاننىڭ دۇنيەسىنىڭ ورنىن تولتىرا گور، دەسە، ەكىنشىسى: ۋا، اللا تاعالام! جيعانتەرگەنىن جۇمساماي، تىعىپ وتىرعان ساراڭدى شىعىنعا باتىر، دەپ دۇعا جاسايدى.جومارتتىق قانشا دەڭگەيدەن تۇرادى؟عالىمدار جومارتتىقتى ٴۇش تۇرگە ٴبولىپ قاراستىرعان.ٴبىرىنشىسى: دۇنيەسىن جۇمساعانىمەن ونىڭ كەمۋىنە اسەر ەتپەسە جانە وعان ەش قيىندىق تۋعىزباسا، جومارتتىقتىڭ بۇل ٴتۇرى ٴاسساحا السَّخَاءُ دارەجەسى دەپ اتالادى.ەكىنشىسى: دۇنيەسىنىڭ كوبىرەگىن سارپ ەتىپ، وزىندە ٴبىر بولىگىن الىپ قالۋى نەمەسە جۇمساعانداي مولشەردى وزىندە قالدىرۋى، جومارتتىقتىڭ بۇل ٴتۇرى ٴالجۋد الْجُودُ دارەجەسى دەپ اتالادى.ٴۇشىنشىسى: سول نارسەگە ٴوزى مۇقتاج بولا تۇرا وزگەنى وزىنەن ارتىق كورۋى، جومارتتىلىقتىڭ بۇل ٴتۇرى الْإِيثَارُ ٴاليسار دەپ اتالادى. ٴاليسار جومارتتىقتىڭ ەڭ جوعارعى ساتىسى. يبن قۋداما ر.ا. جومارتتاردىڭ دارەجەلەرى تۋرالى ايتىلعاندا بىلاي دەيتىن: يساردان وزگەنى وزىنەن ارتىق كورۋدەن اسقان جومارتتىق جوق. سەبەبى، اللا تاعالا پايعامباردىڭ ساحابالارىنىڭ يسارىن ماقتاپ قۇراندا:ولاردىڭ كوڭىلدەرىندە مۇمىندەرگە بەرگەندەرىندە كىربىڭ بولمايدى. سونداياق، وزدەرى تارشىلىق پەن مۇقتاجدىقتا بولا تۇرا، ولاردى وزدەرىنەن ارتىق كورەدى، دەپ سيپاتتاعان.ەندەشە، ەكى دۇنيەمىزگە پايداسىن تيگىزىپ، اللا تاعالانىڭ مەيىرىمىنە بولەيتىن بۇل امالدىڭ ورىندالۋى وڭاي، ساۋابى سانسىز ەكەنىن ەستەن شىعارمايىق! جاراتۋشى يەمىز جاساعان جاقسىلىقتارىمىزدى، بەرگەن ساداقالارىمىزدى، كورسەتكەن كومەكجاردەمدەرىمىزدى قابىل ەتىپ، ساۋاپقا جازعاي! ٴسابا سۇرەسى، 39ايات. ٴالي يمران سۇرەسى، 92ايات. ٴالي يمران سۇرەسى، 92ايات يمام بۋحاري، ٴمۇسليم. حاشر سۇرەسى، 9ايات.09.04.2018 1524 باسىپ شىعارۋ
20170725 12:35:27 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىياخشىلىققا بۇراش مۈمكىن بولغان بىر سۆزنى يامانلىققا بۇراش رەزىللىكتۇر.گۈزەل ئەخلاق قەھر غەزەپ كەلگەندە بىلىنىدۇ.ئەقىل ئىدراك قۇياشقا ئوخشايدۇ. ئۇ داغلارنى يوقىتىدۇ.خاتانى تۈزىتەلمەسلىكىمىزدىن ئەمەس، شۇ خاتاغا يول قويغانلىقىمىزدىن يۈزىمىز قىزارسۇن.سۆز دىلدىن چىقسا، ئاڭلىغۇچىنىڭ قەلبىگە دەررۇ تەسىر قىلىدۇ، ئەگەر تىلدىن چىقسا، قۇلاقتىن نېرىغا ئۆتمەيدۇ.مەرىپەتنىڭ ئەڭ يۇقىرى باسقۇچى ئىنساننىڭ ئۆزى ۋە مەرتىۋىسىنى بىلىشتۇر.قەلبتە قانچىلىك كىبىر بولسا، ئەقىلدە شۇنچىلىك نۇقسان پەيدا بولىدۇ.گەپ توشوش ئامانەتكە خىيانەت قىلغانلىقتۇر.
كامبودژا پايتەخت كامبودژانىڭ 2010يىلى 10ئايدىكى ئاھالىسى 14 مىليون 500 مىڭ بولۇپ، كامبودژانىڭ يەر مەيدانى 181 مىڭ كىۋادرات كىلومېتىر. شەرقىي جەنۇبى ئاسىيادىكى ھىندىچىنى يېرىم ئارىلىنىڭ جەنۇبىي قىسىمىغا جايلاشقان، شىمالدا لائوس بىلەن ، غەربىي شىمالدا تايلاند بىلەن قوشنا، شەرق ۋە شەرقىي جەنۇبى قىسمى ۋېينام بىلەن تۇتىشىدۇ. كامبودژانىڭ 2010يىلى 10ئايدىكى ئاھالىسى 14 مىليون 500 مىڭ بولۇپ، كامبودژانىڭ يەر مەيدانى 181 مىڭ كىۋادرات كىلومېتىر. شەرقىي جەنۇبى ئاسىيادىكى ھىندىچىنى يېرىم ئارىلىنىڭ جەنۇبىي قىسىمىغا جايلاشقان، شىمالدا لائوس بىلەن ، غەربىي شىمالدا تايلاند بىلەن قوشنا، شەرق ۋە شەرقىي جەنۇبى قىسمى ۋېينام بىلەن تۇتىشىدۇ. دېڭىز قىرغىقى لىنىيەسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 460 كىلومېتىر. ئوتتۇرا ۋە جەنۇبى قىسمى تۈزلەڭلىك، شەرق، شىمال ۋە غەربىي قىسمى تاغلىق ھەم ئېگىزلىكلەر بىلەن ئورالغان، ككپ قىسىم رايونلىرى ئورمان بىلەن قاپلانغان. كراۋانج تاغ تىزمىسىنىڭ شەرقىي بۆلىكىدىكى ئابرال تېغىنىڭ دېڭىز يۈزىدىن ئېگىزلىكى 1813 مېتىر كېلىدۇ. مىكون دەرياسىنىڭ چېگرا ئىچىدىكى ئۇزۇنلۇقى تەخمىنەن 500 كىلومېتىر بولۇپ، بۇ دەريا كامبودژانىڭ شەرقىي قىسىمىدىن ئېقىپ ئۆتىدۇ. تونلې ساب كۆلى ھىندىچىنى يېرىم ئارىلىدىكى ئەڭ كۆپ كۆل ھېسابلىنىدۇ. دېڭىز ئەتراپىدا ئۇششاق ئاراللار كۆپ بولۇپ، كائوخ كوڭ ئارىلى، لوڭ ئارىلى ئاساسلىق ئاراللاردۇر.كامبودژا ئۇزاق تارىخقا ئېگە مەدەنىيەتلىك دۆلەت، مىلادىيە 1 ئەسىرنىڭ كېيىنكى يېرىمىدا دۆلەت بولۇپ قۇرۇلغان. مىلادىيە 9 ئەسىردىن 14 ئەسىرگىچە ئانكور ئىمپىرىيسى قۇدرەت تاپقان، مەدەنىيەت تەرەققىي قىلغان، دۇنياغا مەشھۇر ئانكور مەدەنىيىتى يارىتىلغان. 1863 يىلىدىن باشلاپ كامبودژا ئىلگىرى كېيىن بولۇپ فرانسىيە مۇستەملىكىسى بولۇپ قالغان، 2دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدە ياپونىيە تەرىپىدىن ئىشغال قىلىنغان، 1953 يىلى 11 ئاينىڭ 9 كۈنى مۇستەقىل بولغان. دەسلەپ قىزىل كىىمىرنىڭ قانلىق دىكتاتۇرىسىدا شۇ چاغدىكى ئاھالىنىڭ 20 دىن ئايرىلىپ قالغان بولسا، 1978 يىللىرىدىن باشلاپ كامبودژا ۋېتنامنىڭ تاجاۋۇزى، تايلاندنىڭ زىمىن ئىگەللىېرلىشىغا دۇچ كېلىپ ئۇزاق مەزگىللىك تاشقى ۋە ئىچكى ئۇرۇش مالىمانچىلىقىنى باشتىن كەچۈرگەن. سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئۇرۇشى ئاياقلاشقاندىن كېيىن قىزىل كىخمىر ئاجىزلىشىپ 1993 يىلى خەلقئارا جەمىيەتنىڭ كېلىشتۈرۈشى ۋە ھەيدەكچىلىكى بىلەن چوڭ سايلام ئۆتكۈزۈپ، پادىشاھلىق ئاساسىي قانۇن تۈزۈمى ۋە دىموكراتىيە ئەسلىگە كەلگەن. شۇنىڭدىن ئېتىبارەن كامبودژا تىنچلىق ۋە تەرەققىيات دەۋرىگە قەدەم قويغان.كامبودژانىڭ مەمۇرىي رايونلىرىكامبودژادا 20 دىن ئارتۇق مىللەت بار، بۇنىڭ ئىچىدە شەرقى جەنۇبى ئاسىيا تىللىرى سېستىمىسى، مونكىخمېر تىللىرى ئائىلىسىەە تەۋە كىخمىر تىلىدا سۆزلىشىدىغان كىخمېر مىللىتى 90 نى، ۋېتناملىقلار 5 نى ، جۇڭگۇلۇقلار 1 نى ئىگەللەيدۇ. يەنە 4 نى پۇنۇڭ ، تاي، ستيېنگ، چامپۇ قاتارلىق ئاز سانلىق مىلللەتلەر ئىگەللەيدۇ. دۆلەت تىلى كىخمېر تىلى بولۇپ ئورتاق قوللىنىلىدۇ، ئىنگلىز تىلى ۋە فرانسۇز تىلى مائارىپ ۋە ھۆكۈمەت تىلى ھېسابلىنىدۇ .بۇددا دىنى دۆلەت دىنى بولۇپ، مەملىكەت ئاھالىسىنىڭ 97 ى بۇددا دىنىغا ئېتىقاد قىلىدۇ، چامپۇ قاتارلىق ئاز سانلىق مىللەتلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان 2.1 ئاھالە ئىسلام دىنىغا ، ئاز بىر قىسىم ئاھالە كاتولىك دىنىغا ئېتىقاد قىلىدۇ.كامبودژا شەرقى جەنۇبى ئاسىيا ئەللىرى ئىتىپاقىغا ئەزا دۆلەتلەر ئىچىدە بىر قەدەر تەرەققى قىلمىغان دۆلەلەرنىڭ بىرى بولۇپ ئاھالىنىڭ 70 ى يېزا ئىگىلىك بىلەن شۇغۇللىنىدۇ. يېزائىگىلىك كىرىمى دۆلەت ئۇمۇمى كىرىمىنىڭ 30 نى ئىگەللەيدۇ. 2010يىلى كىشى بېشىغا توغرا كېلىدىغان كىرىمى 2000 دوللار بولغان بولۇپ، ئىقتىسادنىڭ يىللىق ئېشىش نىسبىتى 2007يىلى 10 ، 2008يىلى 54 ، 2009يىلى 1بولغان. كامبودژانىڭ پۇلى كامبودژا رىلى بولۇپ 2010يىلى بىر دوللار 4135 كىخمر رېلى غا تەڭ بولغان . 2010يىلىغا قەدەر كامبودژادا مۇقىم تېلىفون 55 مىڭ، يان تېلىفون 5 مىلىيۇن 500 مىڭ، ئىنتېرنېت ئابونتى 84 مىڭ بولغان.:...?كامبودژا146365 دىن ئېرىشكەنبۇ بەتنى 30 ئىيۇن 2019 ئاخىرقى قېتىم 20:49 دا ئۆزگەرتكەن.
كۆڭۈلدىكى سۆزبىلىمخۇمار: پاتېنت ھوقۇقىغا قانداق ئىلتىماس قىلىدۇ؟مۇنبەر ئەينەك كۆڭۈلدىكى سۆز بىلىمخۇمار: پاتېنت ھوقۇقىغا ...كۆرۈش: 846ئىنكاس: 8بىلىمخۇمار: پاتېنت ھوقۇقىغا قانداق ئىلتىماس قىلىدۇ؟يوللىغان ۋاقتى 2014621 13:33:47 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشپاتېنت ھوقۇقىغا قانداق ئىلتىماس قىلىدۇ؟2014يىلى 6ئاينىڭ 21كۈنىتۈنۈگۈن ئىسىملىك بىر قېرىندىشىمىز باغداش مۇنبىرىگە بىلىمخۇمار ئاكىمىزدىن توردا پاتېنت ئىلتىماس قىلىش توغرىسىدا مەسلىھەت سورايمىز دېگەن تېمىدا بىر قىسقا يازما چىقىرىپ، مەندىن تور ئارقىلىق پاتېنت ھوقۇقىغا ئىلتىماس قىلىش ئىشىنى قانداق قىلىدىغانلىقىنى سوراپتۇ. مېنىڭ جۇڭگونىڭ ھازىرقى پاتېنت ھوقۇقىغا ئىلتىماس قىلىش رەسمىيەتلىرى ھەققىدە ھېچ قانداق بىلىمىم يوق. ئەمما، ئامېرىكىنىڭ بۇ جەھەتتىكى ئىشلىرىدىن خېلى ئوبدان خەۋىرىم بار. يەنى، مەن 2000يىلىدىن 2003يىلىغىچە بولغان ئارىلىقتا ئامېرىكىدىكى 300 كىشىدىن كۆپرەك خادىمى بار، نۇرلۇقتالا خەۋەرلىشىش ئۈسكۈنىلىرى ئۈچۈن ئوپتىكا زاپچاسلىرى لايىھىلەپ ياساپ چىقىرىدىغان بىر يۇقىرى تېخنولوگىيە شىركىتىدە پاتېنت ھۆججىتىنى تەستىقلىغۇچى بولۇپ ئىشلىگەن ئىدىم. مەن ئېرىشكەن ئامېرىكا پاتېنت ھوقۇقىدىن 3 پارچىسى بار بولۇپ، ئۇنىڭ ئىككىسىگە مەن ئۆزۈم يالغۇز ئېرىشكەن، قالغان بىرسىگە بولسا مەن ئامېرىكا ساندىئا دۆلەت تەجرىبىخانىسى دىكى بىر گۇرۇپپا مۇتەخەسسىسلەر بىلەن بىللە ئېرىشكەن ئىدىم. شۇڭلاشقا باشقا قېرىنداشلارنىڭمۇ پايدىلىنىشى ئۈچۈن مەن مەزكۇر يازمىدا ئامېرىكىدا پاتېنتىغا ئىلتىماس قىلىشتىكى قەدەمباسقۇچلارنى قىسقىچە تونۇشتۇرۇپ ئۆتىمەن.ئامېرىكىدا ئۆزى غۇلجىلىق ئۇيغۇر، ئېرى تۈرك بىر ھەدىمىز بار بولۇپ، ئۇنىڭ ئىككى ئوغلى بار. ئۇنىڭ بىر ئوغلى ئادۋوكاتلىق كەسپىدە ئوقۇپ، ئوقۇش پۈتتۈرگەندىن كېيىن بىر مەزگىل شىركەت پاتېنت ئادۋوكاتى بولۇپ ئىشلىدى. كېيىن ئۇ خىزمەت ئالمىشىپ، بىر ئالىي مەكتەپنىڭ ئادۋوكاتى بولدى. مېنىڭ بىلىشىمچە ئۇ ھازىرمۇ ئاشۇ خىزمەتنى قىلىۋاتىدۇ. چەت ئەلدىكى ئۇيغۇرلار ئىچىدە پاتېنت ئادۋوكاتلىقى كەسپى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ياكى شۇغۇللىنىپ باققان كىشىلەردىن مەن بىلىدىغىنى پەقەت شۇ بىر ئۇكىمىزلا بار. مەن ئۇ ئۇكىمىزنى ئوبدان بىلىمەن. لېكىن، ئۇ ئۇكىمىز ئۇيغۇرچىنى بىلمەيدۇ، ھەمدە ئۇيغۇرلار بىلەن ئەمەس، ئادەتتە پەقەت تۈركلەر بىلەنلا ئارىلىشىدۇ. مېنىڭ بۇ يەردە بۇ گەپلەرنى دېيىشىمدىكى سەۋەب، چەت ئەلدىكى ئۇيغۇرلاردا ھازىر پاتېنت ئادۋوكاتى دېگەن كەسىپتە بىر بوشلۇق بار. ئۇيغۇر دىيارىدا مەزكۇر كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئۇيغۇرلار بارمۇيوق، ئۇنى بىلمەيمەن.ھەر قانداق بىر ئادەم بىرەر پاتېنت ھوقۇقىغا ئىلتىماس قىلماقچى بولىدىكەن، ئۇ ئالدى بىلەن بىر پاتېنت ھۆججىتى يېزىپ چىقىشى كېرەك. بۇ ھۆججەت تۈزۈلۈشى جەھەتتىن ئىلمىي ماقالىلەرگە بىر ئاز ئوخشاپ قالىدۇ. بىر ئوخشىمايدىغان يېرى، بۇ ھۆججەتتە كەشپىياتچى ئېرىشكەن يېڭىلىق ئىنتايىن تەپسىلىي، ئىنتايىن ئېنىق، ۋە ئىنتايىن چۈشىنىشلىك قىلىپ يېزىلىشى كېرەك. زۆرۈر بولغاندا ئۇنىڭدا بىرىنچى، ئىككىنچى دېگەندەك نومۇر قويۇلغان ئابزاسلار ياكى بۆلۈملەر ئىشلىتىلىشى كېرەك. بۇ ھۆججەتنىڭ تىلى ئىلمىي ماقالىلەردە ئىشلىتىلىدىغان كەسپىي تىللار بولۇپ، پاتېنت ھوقۇقى ئادۋوكاتىنىڭ بىر ۋەزىپىسى بۇ ھۆججەتنى ئادەتتىكى تىلدىن قانۇن تىلى غا تەرجىمە قىلىش بولىدۇ. يەنى، ئامېرىكىدا ئادەتتە ئىشلىتىلىدىغان يېزىق تىلى بىلەن قانۇندا ئىشلىتىلىدىغان تىللار ئوتتۇرىسىدا بىر ئاز پەرق بار. قانۇن ھۆججەتلىرىدە جاكارلىما لار كۆپ ئىشلىتىلىدۇ.مېنىڭ بۇلارنى تىلغا ئېلىشىمدا مەلۇم مەقسىتىم بار. ئۇ بولسىمۇ، پاتېنت ھۆججىتى ناھايىتى تەپسىلىي يېزىلىدىغان بولغاچقا، پاتېنت ھوقۇقى ھەقىقىي تۈردە قوغدالمايدىغان دۆلەتلەردە بۇنداق پاتېنت ھۆججىتى باشقىلارنىڭ سىز قىلغان يېڭىلىقنى ئوغرىلايدىغان ۋاسىتىسى بولۇپ قالىدۇ. يەنى، رەسمىي تەستىقلانغان پاتېنت ھۆججەتلىرى ئادەتتە ھەممەيلەننىڭ كۆرۈشىگە قويۇپ قويۇلىدىغان بولغاچقا ئامېرىكىدا مۇشۇنداق بولۇپ، جۇڭگودا بۇ ئىش قانداق ئۇنى بىلمەيدىكەنمەن، بەزىلەر ئاشۇ ھۆججەتتىن پايدىلىنىپ سىزنىڭ يېڭىلىقىڭىزنى بىۋاسىتە ئوغرىلىيالايدۇ. يەنە بەزىلەر بولسا سىزنىڭ پاتېنت ھۆججىتىڭىزدىن بىرەر ئاجىزلىقنى تېپىپ، سىز كەشىپ قىلغان نەرسىنى ياساپ چىقىپ، قانۇنىي جاۋابكارلىققا ئۇچرىمايدۇ. يەنى، ئەگەر سىزنىڭ پاتېنت ھۆججىتىڭىزنىڭ ئەڭ نازۇك يېرىدىكى بىرەر سۆز خاتا ئىشلىتىلىپ قالغان بولسا، باشقىلار سىز ئوتتۇرىغا قويغان جاكارلىما نى ئىناۋەتسىز قىلىۋېتەلەيدۇ. مۇشۇنداق ئىش بۇرۇن مېنىڭ بېشىمدىن بىر قېتىم ئۆتۈپ باققان.ئالدىنقى 10 يىلدەك ۋاقىت ئىچىدە ئۇيغۇر دىيارىدىكى ياش كەشپىياتچىلاردىن نەچچە 10 كىشى ماڭا خەت يېزىپ، ئۆزلىرىنىڭ كەشپىياتلىرىنى ماڭا دەپ بەردى. ئۇلارنىڭ بىر قىسمى بولسا مەندىن پاتېنت ھوقۇقى ھەققىدە مەسلىھەت سورىدى. ھەر قېتىم ئاشۇنداق ئۇكىلارنى بىلگەندە، مەن بىر تەرەپتىن ئۇيغۇرلارنىڭ ئەقىلپاراسىتىگە ئاپىرىن ئوقۇدۇم. ھېلىقى ئۇكىلاردىن ئىنتايىن تەسىرلەندىم. يەنە بىر تەرەپتىن ئىنتايىن ئازابلاندىم. مېنىڭ ئازابلىنىشىمدىكى سەۋەب، يېڭىلىق ياراتقان ئاشۇ ئۇكىلارنىڭ ئۆز كەشپىياتلىرىنى بىرەر ئىقتىسادىي ئۈنۈمگە ئېرىشتۈرەلمەي، ماڭىدىغانغا يول تاپالماي، تەلمۈرۈش، تەلپۈنۈش، بېشىغا بىرەر بەخت قۇشىنىڭ قونۇشىنى كۈتۈش بىلەن ئۆتۈپ كېتىشىدۇر. خېلى كۆپ ئۇكىلار مەندىن ئامېرىكا پاتېنت ھوقۇقى ئېلىشنىڭ مۇمكىنچىلىكى ھەققىدىمۇ سوئال سورىدى. باشقا ھەر قانداق دۆلەتنىڭ بىر ئادىمى ئامېرىكا پاتېنتىغا ئىلتىماس قىلالايدۇ. ئەمما، ئامېرىكىدا بىر پاتېنت ھوقۇقىغا ئېرىشىش ئۈچۈن 10 مىڭ دوللار ئەتراپىدا پۇل كېتىدۇ. كۆپىنچە ئۇيغۇر ياشلىرى ئۈچۈن بۇ بىر يەڭگىلى بولمايدىغان ئۆتكەلدۇر. بۇ ئىشتىكى ئىككىنچى ئۆتكەل بولسا، چەت ئەلدە بۇ ئىشقا ياردەملىشىپ بېرىدىغان بىرەر تونۇشىنىڭ يوقلۇقىدۇر. مەن ئاشۇنداق ئۇكىلارغا ئىنتايىن ئىچ ئاغرىتتىم. ئىنتايىن ھېسداشلىق قىلدىم. ئەمما ئۆزۈم بەك ئالدىراش بولغاچقا، ھەمدە ئامېرىكا پاتېنت ھوقۇقىغا ئېرىشىش جەريانى ئىنتايىن كۆپ ۋاقىت تەلەپ قىلىدىغان بولغاچقا، بۇ جەھەتتە مەن بىرەر ئۇكىلارغىمۇ ياردەم قىلالمىدىم. ئۇيغۇرلارغا ياردەم قىلىشنى ئويلاۋاتقان ئامېرىكىدىكى قېرىنداشلار ئۈچۈن قىلسا بولىدىغان ئىشلارنىڭ بىرى مانا مۇشۇ. ئەگەر بۇ ئىشقا قىزىقسىڭىز، سىز مەن بىلەن ئالاقىلىشىڭ.بۇ ساھەدە مەن كۆرگەن ئەڭ ئېچىنىشلىق ئىشلارنىڭ بىرى مۇنداق: ئۇيغۇر دىيارىدىكى بىر ئۇكىمىز بىر قانچە يىلنىڭ ئالدىدا بىر يېڭىلىقنى كەشىپ قىلىپ، ئۇنى پاتېنت قىلىشقا ياردەم بېرىدىغان ئورۇن ئىزدەيدۇ. كېيىن بۇ ئىشقا ياردەم قىلالايدىغان ئىچكىرى ئۆلكىلەردىكى بىر شىركەتنى تاپىدۇ. ئۇ شىركەت بۇ يېڭىلىقنى 250 مىڭ سومغا سېتىۋالماقچى بولىدۇ. ھەمدە ھېلىقى ئۇكىمىزدىن پاتېنت ھۆججىتىنى ئەۋەتىپ بېرىشنى تەلەپ قىلىدۇ. ئۇ ئۇكىمىز پاتېنت ھۆججىتىنى ئەۋەتىپ بېرىدۇ. لېكىن ھېلىقى شىركەت ئۇنىڭدىن كېيىن جىم بولۇپ كېتىدۇ. شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئۇكىمىز نۇرغۇن چىقىم تارتىپ، ھېلىقى شىركەتنى ئىزدەپ بارسا، ھېلىقى شىركەت ئۇ ئۇكىمىزغا سېنى تونۇمايمىز دەپ، ئۇنىڭ بىلەن كۆرۈشكىلى ئۇنىمايدۇ. مېنىڭ بىلىشىمىزچە ئۇ ئۇكىمىز شۇنداق قىلىپ ئۆزىنىڭ كەشپىياتى بىلەن ھېچ قانداق ئىقتىسادىي ئۈنۈمگە ئېرىشەلمىدى.بۇرۇن ئامېرىكا پاتېنت ھوقۇقىنى بىرىنچى بولۇپ كەشىپ قىلغانلار بېرەتتى. ئەمما كېيىن ئۇنى بىرىنچى بولۇپ پاتېنت ھوقۇقىغا ئىلتىماس قىلغان كەشپىياتچىلار ئۆزگەرتتى. شۇنىڭدىن كېيىن پاتېنت ھوقۇقىغا ۋاقىتلىق ئىلتىماس قىلىش دېگەن بىر يېڭى ئىش چىقتى. ۋاقىتلىق ئىلتىماس نىڭ تەستىقلىنىش مۇددىتى رەسمىي ئىلتىماسنىڭكىدىن كۆپ قىسقا بولغاچقا، بۇ ئارقىلىق بىرىنچى بولۇپ ئىلتىماس قىلغۇچى سالاھىيىتىگە ئاسانلا ئېرىشىۋالغىلى بولىدۇ. ھەمدە بۇنىڭغا پۇل ناھايىتى ئاز كېتىدىغان بولۇپ، مەن ھازىر تورلارنى ئىزدەپ باقسام ئۇنىڭغا 65 260 دوللار كېتىدىكەن . شۇڭا ھازىر نۇرغۇن كىشىلەر ئالدى بىلەن مۇشۇ ۋاقىتلىق پاتېنت كە ئىلتىماس قىلىدۇ. ئەمما، بۇ ۋاقىتلىق پاتېنت كېيىنچە رەسمىي پاتېنتقا ئۆزگەرمەيدىكەن، ئۇ نورمال پاتېنت ھوقۇقى غا ئىگە بولمايدۇ.مەن بۇرۇن مۇنداق بىر ئىشنى ئاڭلىغان: ياپونىيە ھۆكۈمىتى 500 نەپەر مۇتەخەسسىسلەرنى يىغىپ بىر شىركەت قىلىپ، مەخسۇس يېڭىلىق يارىتىپ پاتېنت ئېلىش ئىشى بىلەن شۇغۇللانغان. بۇ شىركەتنىڭ كىرىم مەنبەسى بىلىم ھوقۇقى ياكى ئاشۇ پاتېنتلارنىڭ ھوقۇقىنى سېتىش بولغان. ئىلىمپەندە تەرەققىي قىلغان مىللەتلەر مانا مۇشۇنداق يول بىلەنمۇ پۇل تاپالايدۇ.پاتېنت ھوقۇقى ئادەتتە ئىككى خىل بولىدۇ. ئۇنىڭ بىرى خەلقئارا پاتېنت ھوقۇقى ، يەنە بىرى بولسا مەلۇم بىر دۆلەتنىڭ پاتېنت ھوقۇقى، مەسىلەن، ئامېرىكا پاتېنت ھوقۇقى .تۆۋەندىكىسى ئامېرىكا پاتېنت ھوقۇقىغا ئېرىشىشنىڭ قەدەم باسقۇچىلىرى :1 سىزنىڭ كەشپىياتىڭىز بۇرۇن باشقىلار تەرىپىدىن پاتېنت ھوقۇقىغا ئېرىشىپ بولۇنغانمۇ؟ سىز پۈتۈن پاتېنت ھۆججەتلىرىنى تەكشۈرۈپ، ئۆز كەشپىياتىڭىز بىلەن مۇناسىۋەتلىك بۇرۇنقى پاتېنتلارنى كۆرۈپ چىقىڭ. ئەگەر باشقىلار پاتېنت قىلىپ بولغان بولسا، سىز ئىلتىماس قىلماڭ. مۇشۇ يەردە توختاپ قېلىڭ.ئىلاۋە: ھازىرمۇ كۈچكە ئىگە ئامېرىكا پاتېنتلىرىنىڭ ھەممىسى ئامەرىكا پاتېنت ئىشخانىسىنىڭ تور بېتى دە بار بولۇپ، سىز مەلۇم بىر تېما بويىچە ئۆزىڭىزگە كېرەكلىك پاتېنتلارنى ھەقسىز تېپىپ كۆرەلەيسىز.2 سىز قايسى خىلدىكى پاتېنت ھوقۇقىغا ئىلتىماس قىلماقچى؟ لايىھە پاتېنتى، ئۆسۈملۈك پاتېنتى، ۋە تۇرمۇش بۇيۇملىرى ياكى ئىشلەپچىقىرىش پاتېنتىدىن بىرىنى تاللاڭ.3خەلقئارا ياكى ئامېرىكا پاتېنتىدىن بىرىنى تاللاڭ. ئەگەر ئامېرىكا پاتېنتىنى تاللىسىڭىز، 4قەدەمگە ئۆتۈڭ.4 ۋاقىتلىق ۋە رەسمىي پاتېنتتىن بىرىنى تاللاڭ.5 تېزلىتىلگەن پاتېنت ئىلتىماس جەريانىنى تاللامسىز؟ ئەگەر بۇنى تاللىسىڭىز پاتېنت ھەققىدىكى قارار تېزرەك چىقىدۇ، ئەمما پۇلمۇ جىقراق كېتىدۇ.6 ئۆزىڭىز ئىلتىماس قىلامسىز، ياكى بىر پاتېنت ئادۋوكاتى ئىشلىتەمسىز؟7 ئېلېكترونلۇق ئىلتىماس قىلىش يولىنى تاللاشنى ئويلىشىپ بېقىڭ. بۇنىڭغا پۇل ئازراق كېتىدۇ.8 ئېلېكترونلۇق ئىلتىماس قىلىش ئۇسۇلى بىلەن پاتېنت ھوقۇقىغا ئىلتىماس قىلىڭ.9 ئامېرىكا پاتېنت ئىشخانىسى سىزنىڭ پاتېنت ئىلتىماسىڭىزنى تەكشۈرىدۇ. ئەگەر ئۇلار قوبۇل قىلسا، 12قەدەمگە ئۆتۈڭ. ئەگەر قوبۇل قىلمىسا، 10قەدەمنى مېڭىڭ.10 سىزگە قويۇلغان تەلەپلەرنى ئورۇنلاپ، قايتا ئىلتىماس قىلىڭ. ياكى سىزنىڭ ئىلتىماسىڭىزنى قايتا ئويلىشىپ بېقىشقا مۇراجىئەت قىلىڭ.11 ئەگەر ئامېرىكا پاتېنت ئىشخانىسى سىزنىڭ ئىلتىماسىڭىزنى تەكشۈرگەن كىشىنىڭ قارارىنى ئىنكار قىلسا، ئۇلار سىزگە بىر رۇخسەت قىلىش خېتى يوللاپ، سىزدىن پۇل تاپشۇرۇشنى تەلەپ قىلىدۇ.12 سىز پۇل تاپشۇرىسىز. ئامېرىكا پاتېنت ئىشخانىسى سىزگە پاتېنت ھوقۇقى بېرىدۇ.13 سىزگە تەستىق چۈشۈپ 3.5، 7.5 ۋە 11.5 يىل ئۆتكەندە سىز بىر قېتىمدىن ساقلاش پۇلى تاپشۇرىسىز. بىلىمخۇمار ئاكىمىزدىن توردا پاتېنت ئىلتىماس قىلىش توغرىسىدا مەسلىھەت سورايمىز : 1رەسىم: ئامېرىكا پاتېنت ئىشخانىسى تور بېتىنىڭ بىر كۆرۈنىشىيوللىغان ۋاقتى 2014621 16:33:29 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشپاتنىت ئىلتىماس قىلىش جەريانىنى ئەركىن سىدىق ئاكىمىز ناھايتى تەپسىلىي چۈشەندۈرۈپتۇ. مەنمۇ خېلى كۆپ ئۇيغۇر قىرىنداشلىرىمىزنىڭ ھەرخىل كەشپىياتلارنى بارلىققا كەلتۈرگەنلىكىنى پاتپات ئاڭلاپ قالىمەن، لىكىن ھەممىسى ئاساسەن دىگۈدەك جۇڭگۇدا پاتنىت ئالالمايدىكەن. ياكى بولمىسا پاتنىت ئىلىش جەريانى بەك مۇرەككەپ بولۇپ كىتىپ، ئارلىقتا كەشپىياتنى باشقىلارغا ئوغۇرلىتىپ قويىدىكەن.يوللىغان ۋاقتى 2014621 16:43:03 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، ئەركىن سىدىق ئاكا!سىلىنىڭ ياردەملىرىگە ۋە مەسلىھەتلىرىگە ئېرىشىپ كىلىۋاتقان بارلىق ئۇيغۇر جامائىتىنىڭ بىرى بولۇش سۈپىتىم بىلەن سىلىگە رەھمەت ئېيتىمەن. سىلىنىڭ كەمتەرلىكلىرى ھەقىقەتەن ئادەمنى تولىمۇ تەسىرلەندۈرىدۇ.بۇ تېما ھەقىقەتەن كەشپىياتچىلارنىڭ سەگەك ۋە ھۇشىيار بولۇشىغا تۈرىتكە بولىدىكەن. بىزنىڭ غېمىمىزمۇ قانداق قىلغاندا پاتېنىتقا ئىرشەلەيمىز ۋە پاتېنتىمىزنى ياخشى قوغدىيالايمىز دىگەن مەسلىدە.يوللىغان ۋاقتى 2014623 11:38:45 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشمەن نەچچە يىلنىڭ ئالدىدا ئائىلىدە تاق سىملىق توك سوقۇشنى ھەل قىلىدىغان بىر قۇرۇلما ياسىغان ئىدىم، لىكىن ئازراق چالا ئىشى ھەل بولماي تاشلىۋەتكەن ، يېقىندىن بىرى ئۇ ئىشمۇ ئۆزلىكىدىن ھەل بولدى، ئەمدىكى گەپ پاتىنىت ئېلىشتا قالدى، سىزگە ئىلگىرى خەت يازسام مەن ئۇ كەسىپ بىلەن شۇغۇللانمايمەن،دىگەندەك قىلغان، بۇ ماقالىڭىزنى كۈرۈپ يەنە سىزنى ئاۋارە قىلغۇم كەلدى، مۈمكىن بولسا سىلەر تەرەپتە مۇشۇ ئىش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان كەسپ ئىگىلىرىنى تۇنۇشتۇرۇپ قويغان بولسىڭىز، ئۇلار بىلەن ھەمكارلىشىپ باققىم بار.ياكى بۇ ئىشقا مەسلىھەتمۇ بولسا بەرگەن بولسڭىز. توردا يوقتىزىم نۇمۇرى: 29816يوللىغان ۋاقتى 2014623 19:30:09 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشيۇقۇردا ئەركىن سىدىق ئاكىمىز پاتىنىتقا ئىلتىماس قىلىش تەرتىۋىنى ناھايتى تەپسىلى چۈشەندۈرۈپتۇ . مىنىڭ بىلشىمچە ئارمىكىنىڭ پاتنىت ئىلتىماس قىلىش تەتىپى بىلەن دۆلىتىمىزنىڭ پاتنىت ئىلتىماس قىلىش جەريانى ئاساسى جەھەتتىن ئوخشايدىكەن . بىراق دۆلىتىمىزدە پاتنىت ئۈچ تۈرلۈك بۇلۇپ ، تاشقى لايھە پاتنىتى ، ئەمەلي ئىشلىتىشچانلىققا ئىگە پاتنىت ۋە كەشپىيات پاتنىتى دەپ ئۈچ تۈرگە بۈلىندۇ ، پاتنىت ئىلتىماس قىلىش پۇلى 2000 يۈەندىن 3000 يۈەن ئەتراپىدا بۇلۇپ ، پاتنىت كېنىشكىسى كەلگەندىن كىيىن شۇ يەر تۇرۇشلۇق بىلىم مۈلۈك ئىدارىسى تۆلىگەن پۇلىنىڭ 75 نى ئاتچوت قىلىپ بىرىدۇ . ئۈچ خىل پاتنىتنىڭ پاتنىت قوغداش يىل چەكلىمىسى بۇلۇپ ، ئۈچ خىل پاتنىتنىڭ يىل چەكلىمىسى ئوىشاش بولمايدۇ ، يىللىق قوغداش پۇل ئالىدۇ ، ھەققى 100 يۈەن ئەتراپىد ، بۇ پۇلنىمۇ ئاتچوت قىلىپ بىرىدۇ . ئىلتىماس قىلىش ۋاقتى ئادەتتە بىر يىل ئىچىدە بېجىرلىپ بۇلىندۇ مۇناسىۋەتلىك ماتىرييال ۋە ھەققىنى ۋاقتىدا تاپشۇرسا . يۇقۇردا ئەركىن سىدىق ئاكىمىز ۋە باشقا بۇرادەرلەر دىگەندەك ئويغۇرلار ئارىسىدا پاتنىت ئىلتىماس قىلدىغانلار ناھايتى كۆپ ھەم ئىلتىماس قىلغان پاتنىتى ناھايتى ئىلغار . تولىمۇ ئەپسۇس ، شۇ خىل پاتنىتىنى بازارغا يۈزلەندۈرگەنلەر ناھايتى ئاز .يوللىغان ۋاقتى 2014623 19:41:45 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشتۆۋە ! مۇنداقمۇ توغرا كىلىپ قالغان بارمۇ . مەن مۇشۇ ئىنكاسىلارنى يىزىۋاتقىنىمدا قول تېلفۇنىمغا تۇيۇقسىزلا تۇرپان ۋىلايىتىدىن بىر تېلفۇن كەلدى ، ئالسام تۇرپان شەھەرلىك بىلىم مۈلۈك ھۇقۇق ئىدارىسىدىن بىر خەنزۇ يولداش تېلفۇن قىلىپتۇ ، نىمە ئىش دىسەم سىلەرنىڭ ئاقسۇ ۋىلايىتىدە پاتنىت ئىلتىماس قىلىش خىراجىتىنىڭ ئەملىيلىشىش ئەھۋالى قانداق دەپ سورىماسمۇ ، مەن دەرھال مىنىڭ تېلفۇن نۇمۇرىمنى قانداق تاپقانلىقى ۋە باشلىقمغا تېلفۇن قىلىشىنى دەپلا قۇيىۋەتتىم . زامان ئاخىرىغا ئاز قالدىمۇ قانداق .يوللىغان ۋاقتى 2014623 21:05:09 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇ يازمىنى ئاخىرىدا تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2014623 22:56ئادەتتە يېڭىلىق بولسىلا پاتنىت كىنىشكىسى بىرىۋىرىدۇ، ئۇلارنىڭ سىزنىڭ پۇل تېپىش تاپالماسلىقىڭىز بىلەن مۇناسىۋىتى ھەم كارى يوق. شۇڭا بەزى كىشلەر ئىقتىزادى ئۈنۈمى تۆۋەن بازىرى يوق نەرسىلەرگە بۇ كىنىشكىنى ئېلىپ نۇرغۇن پۇلنى بىكارغا سورىۋاتىدۇ، ھېلىمۇ ھۈكۈمەت ئاتچوت قىلىدىكەن، شۇڭا ئھتىيات قىلىش زۈرۈر.يوللىغان ۋاقتى 2014624 09:50:25 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش يوللىغان ۋاقتى 2014623 11:38مەن نەچچە يىلنىڭ ئالدىدا ئائىلىدە تاق سىملىق توك سوقۇش ...مەن سىزگە ئايرىم ئېلخەت يوللۇدۇم.
ئاياللار سالامەتلىكىنى قەرەللىك تەكشۈرتۈپ تۇرۇشى كېرەك خانىمقىزلار ساغلاملىقى دوختۇر ساغلاملىق تورىبەزى كېسەللەرنى بالدۇر تەكشۈرتسە بالدۇر ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ شۇڭا ئاياللار سالامەتلىكىنى قەرەللىك تەكشۈرتۈپ تۇررۇشى كېرەكتېنى ساغلام ئاياللارمۇ ھەم شۇنداق . بالياتقۇ بوينى ياللۇغى ، سۈيدۈك يولى ياللۇغى ، داس بوشلۇقى ياللۇغى بالياتقۇ ئۆسمىسى ، تۇخۇمدان ئۆسمىسى قاتارلىقلار ئەتىياز پەسلىدە ئاسانلا قوزغىلىدۇ .شۇڭا بۇ پەسىلدە ئاياللار كېسىلىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ، سالامەتلىك تەكشۈرتۈش ئىنتايىن مۇھىم .بۇنىڭدىن باشقا ئاياللار 20 ياشتىن باشلاپلا كۆكسىنى تەكشۈرتۈشى ، 36 ياشتىن كېيىن كۆكسىنى يىلدا بىر قېتىمتەكشۈرتۈپ تۇرۇشى لازىم .ئالدىنقى ماقالىمىزدا ئاياللارنىڭ ئۆمرى ئەرلەرنىڭكىدىن 3.9 ياش ئۇزۇن بولىدىكەن تېمىسىدا تەپسىلى توختالدۇق . ياكى ئاياللار تاماكا چەكسە15يىل بۇرۇن يۈرەك كېسىلى بولۇشى مۇمكىن توغرىسىدىكى ماقالىنى ئوقۇپ بېقىشىڭىزنى تەۋسىيە قىلىمىز .
يەسىۋىلەكنىڭ شىپالىق رولى شىنجاڭ ساغلاملىق تورى ۋاكالەتچىلەر نۇسخىسىيەسىۋىلەكنىڭ شىپالىق رولىمەنبە: شىنجاڭ ساغلاملىق تورى يوللانغان ۋاقتى: 14:11 121216 يازما ئاۋاتلىقى: 15287بەسەي يېسىۋېلەك كرېست گۈللۈكلەر ئائىلىسى، براسسىيە ئۇرۇقدىشىغا تەۋە، سامان غوللۇق ئۆسۈملۈك بولۇپ، يەنە كۈزلۈك بەسەي دەپمۇ ئاتىلىدۇ. ئۇ ئېلىمىزدىن چىقىدىغان داڭلىق ئالاھىدە كۆكتات بولۇپ، ئۆستۈرۈلۈش كۆلىمىنىڭ كەڭلىكى، مەھسۇلاتىنىڭ موللۇقى جەھەتتە ھەرخىل كۆكتاتلارنىڭ ئالدىدا تۇرىدۇ.بەسەينىڭ ماسلىشىشچانلىقى كۈچلۈك، مەھسۇلاتى يۇقىرى، يېيىشلىك، ساقلاشقا، توشۇشقا چىداملىق قاتارلىق بىر قاتار ئارتۇقچىلىقلارغا ئىگە.بەسەي تەركىبىدە ۋىتامىن 1، ۋىتامىن 2، ۋىتامىن ، ۋىتامىن ، كالتسىي، فوسفور، تۆمۈر، سىنك قاتارلىقلار بار.بەسەي تەركىبىدىكى كالتسىي ۋە ۋىتامىن نىڭ مىقدارى نەشپۈت ۋە ئالمىنىڭكىدىنمۇ يۇقىرى، سىنكنىڭ مىقدارى كۆكتاتلار ئارىسىدا بارماق بىلەن سانىغىدەك بولۇپلا قالماي، ھەتتا گۆش ۋە تۇخۇمنىڭكىدىنمۇ ئېشىپ چۈشىدۇ.بەسەينىڭ بەدەندىكى زەھەر توكسىن نى تازىلاش، سۈيدۈكنى ھەيدەپ، چوڭ تەرەتنى راۋانلاشتۇرۇش رولى بار بولۇپ، يۆتەل، كېكىردەك ئىششىقى قاتارلىق كېسەللىكلەرنى داۋالاشقا ئىشلىتىشكە بولىدۇ. خەلق ئارىسىدا: بېلىق ئىسسىق پەيدا قىلىدۇ، گۆش بەلغەم پەيدا قىلىدۇ، بەسەي، دۇفۇ ئادەمنى خاتىرجەم قىلىدۇ دېگەن گەپ بار.بەسەي سېرىق قوڭۇر داغ، قېرىلىق دېغىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ ۋە داۋالايدۇ.بەسەي بىئاراملىقنى تۈگىتىپ، جىددىيلەشكەن نېرۋىنى تەڭشەيدۇ، شۇڭا ئىمتىھان بېرىش ئالدىدا كۆپرەك بەسەي ئىستېمال قىلىش پايدىلىق. بەسەي ئۈچەينى سىلىقلاپ، زەھەرنى چىقىرىپ تاشلاشنى ئىلگىرى سۈرۈش رولىنى ئوينايدۇ، ئۇ يەنە ئادەم بەدىنىنىڭ ھايۋانات ئاقسىلىنى شۈمۈرۈشىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.بەسەي سۈت بېزى راكى بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولغان ئانىلىق ھورمۇننى پارچىلاشقا ياردەم بېرىدۇ، شۇڭا ئاياللار ھەركۈنى بەسەي ئىستېمال قىلىپ بەرسە سۈت بېزى راكىغا گىرىپتار بولۇش خەۋپىنى ئازايتقىلى بولىدۇ. ئامېرىكىنىڭ نيۇيورك ھورمۇن تەتقىقات ئورنىدىكى ئالىملار، جۇڭگو ۋە ياپونىيە ئاياللىرىنىڭ سۈت بېزى راكىغا گىرىپتار بولۇش نىسپىتىنىڭ غەرب ئاياللىرىغا قارىغاندا تۆۋەن بولۇشىدىكى سەۋەب، ئۇلارنىڭ ھەمىشە بەسەي ئىستېمال قىلىدىغانلىقىدىن ئىبارەت ئىكەنلىكىنى بايقىغان.دائىم بەسەي ئىستېمال قىلىپ بەرگەندە، ناھايىتى ياخشى تېرە ئاسراش رولىنى ئوينايدۇ.بەسەي توغرىغاندا، بويىغا توغراش لازىم، مۇشۇنداق قىلغاندا بەسەي ئوڭاي پىشىدۇ.دېھقانچىلىق دورىلىرىنىڭ قالدۇق زەھىرىدىن ساقلىنىش ئۈچۈن، بەسەينى چوقۇم پاكىز يۇيۇۋېتىپ ئىستېمال قىلىش لازىم؛ تاماق ئېتىشتە بەسەينى دۈملەپ پىشۇرۇش ئۇسۇلىنى قوللىنىش مۇۋاپىق ئەمەس؛ بەسەي قورۇمىسىنى مىس قازانقۇمۇچتا قورۇماسلىق ۋە ساقلىماسلىق لازىم.بەسەينى قورۇغاندا ئازراق ئاچچىقسۇ قويۇۋەتسە، ھەم ۋىتامىن نى ساقلاپ قالغىلى، ھەم بەسەينىڭ تەمىنى ئاشۇرغىلى بولىدۇ. بەسەيدىن سوغۇق سەي تەييارلاشتا، ئالدى بىلەن بەسەينى قايناق سۇغا بېسىۋېتىپ، ئاندىن ئازراق ئاچچىقسۇ قويسا، ئوزۇقلۇق ماددىلارنى قوغداپ قالغىلى بولۇپلا قالماي، بەلكى يەنە بەسەيدىكى كېسەللىك باكتېرىيىلىرىنى ئۆلتۈرگىلى بولىدۇ.توڭلاپ قالغان بەسەينى ئىسسىق سۇغا چىلاپ يۇماسلىق، ئۇنى سوغۇق سۇغا بىر سائەت ئەتراپىدا چىلاپ قويۇپ، توڭى ئېرىگەندىن كېيىن ئاندىن پاكىز يۇيۇپ توغراش كېرەك. ئەگەر ئۇنىڭدىن كۆكتات شورپىسى تەييارلىماقچى بولغاندا، شورپا قاينىغاندا، كۈچلۈك ئوتتا تېز قورۇش لازىم. مۇشۇنداق قىلغاندا ۋىتامىن نىڭ زىيانغا ئۇچرىشىنى ئازايتقىلى بولىدۇ، تەمىمۇ ياخشىراق بولىدۇ.بەسەيدىن جۇۋاۋا، مانتا ئېتىدىغان چاغدا، بەسەي قىيمىسىنى بەك سىقىۋەتمەسلىك كېرەك، بۇنداق قىلىش ئىلمىي ئەمەس. چۈنكى ۋىتامىن كۆپىنچە بەسەينىڭ شىرنىسى تەركىبىدە بولىدۇ، بەسەي شىرنىسى پۈتۈنلەي سىقىپ چىقىرىۋېتىلسە، بەسەينىڭ ئوزۇقلۇق قىممىتى يوقىلىپ كېتىدۇ.سېسىپ قالغان بەسەينى ئىستېمال قىلماسلىق لازىم .بەسەينى قورۇغاندىن كېيىن شۇئان ئىستېمال قىلىش لازىم؛پىشۇرۇلغاندىن كېيىن بىر كېچە تۇرۇپ قالغان بەسەينى ئىستېمال قىلماسلىق لازىم؛ تۇزغا چىلىغان بەسەينى ئوبدان پىشقىچە چىلاش، تۇزدىن ئېلىپ پاكىز يۇيۇپ تۇزىنى چىقىرىۋەتكەندىن كېيىن ئاندىن قورۇپ ئىستېمال قىلىش لازىم. سەۋەبى، يېڭى بەسەي تەركىبىدە كۆپ مىقداردا باكتېرىيىسىز نىترات كىسلاتا تۇزى بولىدۇ، بىر كېچە تۇرۇپ قالغان پىشقان بەسەي ياكى تۇزغا ئوبدان چىلانمىغان بەسەي تەركىبىدىكى نىترات كىسلاتا تۇزى باكتېرىيىنىڭ تەسىرىدە ئوكسىد سىزلىنىپ نىترىت كىسلاتا تۇزىغا ئۆزگىرىپ كېتىدۇ.ئىچى سۈرۈپ كەتكەنلەر بەسەي ئىستېمال قىلىشتىن ئىمكانقەدەر ساقلىنىشى لازىم. بەسەي ئۈچەينى سىلىقلايدۇ، ئۇنىڭدىن تەييارلانغان سوغۇق سەينى زىيادە كۆپ ئىستېمال قىلماسلىق لازىم، تېنى ئاجىز، ئاشقازىنىنى سوغۇق قاپلاپ كەتكەنلەر بەسەينى كۆپ ئىستېمال قىلماسلىقى لازىم.
باستاعان دا تاستاعان قۇبىر قۇرىلىسى140 رەتكورسەتىلدى وزگەرتۋسولتۇستىك قازاقستاننىڭ ەسىل اۋدانىندا تاۋاعاش دەگەن اۋىل بار. بۇل اۋىل وزگە ەلدى مەكەندەردەي ەمەس، ورنىنان جىلجىماي، ەشقايدا كوشپەي وتىرعان، دىڭگەگى بەرىك، ىرگەلى قازاق اۋىلى. باسقا جەردىڭ ءبارى كوشىپ جاتقاندا تاۋاعاشتىقتاردىڭ كوشپەگەنىنە جۇرتتىڭ ءبارى تاڭعالادى. كوشپەيتىن سەبەبى اۋىلدىقتار ەڭبەكقور. قيىندىقتان قاشپاي مال، قۇس ءوسىرىپ، ءتىپتى اۋلاسىندا كوكونىستى كوكمايساداي قۇلپىرتىپ وتىر.اۋىل تۇرعىندارى تەگىس قاراكوزدەر. ءبارى دە اتاباباسىنىڭ ەجەلگى قونىسىندا وتىرعان جاندار. اۋلا سايىن ءبىرءبىر تراكتوردان بار. قىستىق وتىنءشوبىن، جەمازىعىن الا جازداي تىپىرلاپ، ءبىربىرىنەن قالماي، وزدەرى دايىنداپ الادى. ەشكىمنەن ەشتەڭە سۇراپ، تەلمىرمەيدى. جالعىزاق سۇرايتىندارى وكىمەت ءبىر دۇرىس جول سالىپ بەرسە ەكەن دەيدى. ويتكەنى كوكتەم مەن جازدىڭ لايساڭىندا، قىستىڭ قىستالاڭىندا بۇل اۋىلعا جەتۋ نەمەسە اۋىلدان شىعۋ قيىن. اۋىرىپ، سىرقامايتىن ادام جوق، جولدىڭ قيىندىعى اسىرەسە سىرقاتتانعاندارعا اۋىر تيەدى. شيەتتەي بالالار ءتيىستى مەديتسينالىق جاردەم الاتىن جەرگە ۋاقىتىندا جەتە الماي، شەتىنەپ تە كەتەدى. ال اياعى اۋىر كەلىنشەكتەر جول ۇستىندە بوسانىپ، ابدەن ابىگەرگە ءتۇسىپ جاتقانى.اۋىلدا 100 مەكتەپ، 100 اۋرۋحانا باعدارلاماسى بويىنشا زاماناۋي مەكتەپ عيماراتى سالىنعان. بالا سانى سەكسەننىڭ توڭىرەگىندە، تىم ازايمايدى، كوبەيىپ تە كەتپەيدى. وڭتۇستىكتەن جەتكەن اعايىندار مەن ورالماندار وسىناۋ قالىڭ قازاق ورتاسىنا كەلگىسى باراق، بىراق جولدىڭ قيىندىعىن ەستىگەندە اتتوندارىن الا قاشادى.تازا اۋىز سۋعا اۋىل تۇرعىندارى 2006 جىلدان بەرى قول جەتكىزگەن. تەرەڭدەگى جەراستى سۋ قورىنان سورعىش ارقىلى تارتىلىپ الىنعان سۋ تۇرعىندارعا تازالانىپ بەرىلەدى. الايدا كوپتەن قولدانعان سوڭ ەسكىرگەن تازالاعىش سۇزگىلەر مەن سۋ سورعىش قۇرال ءجيى ىستەن شىعىپ جاتادى. ونى جوندەۋگە ءتيىستى قامقور ەسىل جشس بريگاداسى دا وڭايلىقپەن كەلە قويماي، تۇرعىندار بىرنەشە كۇن تازالانباعان سۋ ىشۋگە ءماجبۇر بولىپ قالاتىن كەزدەر ءجيى بولىپ تۇرادى.مىنە، وسىنداي قيىندىقتان شىعۋدىڭ جولى بيىل تابىلعانداي، اۋىل تۇرعىندارى ءماز بولىپ قالعان ەكەن. ماسەلە مىنادا. ايماقتى تۇتاستاي اۋىز سۋمەن قامتيتىن ەسىل وزەنىنەن سۋ تارتاتىن پرەسنوۆ توپتىق سۋ قۇبىرى تاۋاعاشتان ون شاقىرىم جەردەگى سپاسوۆكا اۋىلى ارقىلى جامبىل اۋدانىنىڭ اۋماعىنا قۇبىر تارتاتىندى. ولاردىڭ قۇبىرىنىڭ ءبىر تارماعى تاۋاعاشقا دا تارتىلادى دەپ بەلگىلەنىپ، 23 ملن تەڭگەگە قىسىممەن رەتتەگىش قۇرىلىس قرق سالىنعان. بۇل وسىدان ەكى جىل بۇرىن بولعان وقيعا. اۋىل تۇرعىندارى بۇعان قۋانىپ، ەندى ەسىلدىڭ سۋىن ىشەتىن بولدىق دەپ ءماز بولىپ جۇرەدى.الايدا قرق قۇرىلىسىن كيماكي جشس نەگىزىنەن اياقتاعان، بىراق جەرىنە جەتكىزبەگەن. نەگىزگى شارۋاعا قاجەتتى قوسالقى بولشەكتەر سالىنباعان، ەلەكتر قۋاتىنا قوسىلماعان. مەردىگەردىڭ ءوزى مەملەكەتتىك سۋ رەسۋرستارى جونىندەگى كوميتەتىنىڭ ماڭىنداعى داۋلارعا ىلىگىپ، بۇل ارادان تابانىن جالتىراتقان. ويتكەنى ولاردى جالداعان اتالعان كوميتەت بولاتىن.سودان بەرى ادەمى باستالىپ، ابىرويسىز تاستالعان قۇرىلىس تاۋاعاشتىقتاردىڭ كوزىن قىزىقتىرىپ، اۋىلدىڭ باسىندا ءالى تۇر. جەلگە شاشىلعان ميلليونداردىڭ دا سۇراۋى جوق، نە قارجى باقىلاۋ باسقارماسى، نە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى ىزدەۋ سالمايدى.وسىنداي جاعدايدا بيىلعى كوكتەمگە اۋىل تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋگە كەلگەن اۋدان اكىمى ءۇمىت وتىن جاعىپ كەتەدى. ول سۋدى اۋىلعا عانا ەمەس، كوشەگە ەنگىزىپ بەرەمىز دەگەن ۋادەنى ءۇيىپتوگەدى. تەك كوشەگە تارتاتىن قۇبىردىڭ ورنىن اقشا جيناپ، قازدىرىڭدار دەيدى ول. بۇعان قۋانىپ قالعان تۇرعىندار ورتالارىنان اقشا جيناپ، ەكسكاۆاتور جالداپ، ترانشەيانى قازدىرىپ تاستايدى. ول بۇرىن سۋ تارتىلعان قۇبىردىڭ بويىمەن وڭاي قازىلادى.الايدا... سول اكىم ەكىءۇش ايدان سوڭ ءبىر سەبەپتەرمەن ورنىنان ءتۇسىپ قالادى. ال جاڭا كەلگەن اكىم التىنبەك ابدۋللاەۆ بۇل شارۋانىڭ وڭاي شەشىلمەيتىنىن ايتادى. ويتكەنى ءبارى قاراجاتقا كەلىپ تىرەلەدى. بۇل شىعىنعا ارنالعان قاراجات بيۋدجەتتە قاراستىرىلماعان. ءوزى وبلىس اكىمدىگىنە دە، وبلىسقا كەلگەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترىنىڭ سۋ رەسۋرستارىن باقىلايتىن ورىنباسارىنا دا ماسەلەنى تۇسىندىرگەنىن ايتتى. ۆيتسەمينيستر بۇل ماسەلەگە تۇسىنىستىكپەن قارادى. ول قاجەتتى قاراجات وبلىسقا اۋدارىلىپ، ايماقتىق سۋ تاراتۋ شىعىندارىن ەندىگى جەردە وڭىرلەردىڭ ءوزى باسقاراتىنىن ايتتى، دەيدى اكىم. سولاي بولعانى دۇرىس قوي، ارينە. بىراق ءبارى جاي ءسوز بولىپ قالماسا يگى ەدى دەيدى تۇرعىندار.ال ازىرگە تاۋاعاشتىقتار، وزدەرىڭ قازدىرىڭدار دەگەن دىگەرگە قۇلاق اسىپ، قۇلشىنا كىرىسىپ قازعان تەرەڭ ورلارىنا ءتۇسىپ كەتكەن قوزىلاقتارىن، ق ۇلىنتايلارىن، توقتىتورىمدارىن، ءتىپتى ۇلكەن مالدارىن شىعارا الماي، الەككە ءتۇسىپ جاتادى. قارعىستى كىمگە ايتارلارىن دا بىلمەيدى، قازعان وزدەرى...اۋدانعا كەلگەنىنە ەكىءۇش اي عانا بولعان جاڭا اكىم التىنبەك ابدۋللاەۆ ازىرگە بۇل ماسەلەنى شەشپەسە دە تاۋاعاشتىقتارعا باسقا قىرىنان ءبىر جاقسىلىق جاساعالى وتىر. ونى دا ايتپاي كەتۋگە بولمايدى. وبلىس باسشىلارىنا تۇسىندىرە ءجۇرىپ، ول تاۋاعاشقا جول سالۋ قاجەتتىگىن دالەلدەپ بەرىپتى. قازىر سول جولدىڭ جوبالىقسمەتالىق قۇجاتتارى جاسالۋدا ەكەن. اللا قالاسا، الداعى كوكتەمدە قۇرىلىس جۇمىستارى دا باستالىپ كەتەر دەگەن ۇمىتتەمىز، دەيدى اۋدان باسشىسى.ەگەر ەڭ باستى پروبلەماسى بولىپ وتىرعان جول سالىنسا، تاۋاعاشتىقتار بوركىن اسپانعا اتىپ، قۋانار ەدى. ءتىپتى ورعا ءتۇسىپ ولگەن مالدارىن دا ساداقا دەپ سانار ەدى.تەرىستىكتىڭ تۇكپىرىندە جاتقان ءبىر اۋىلدىڭ تىنىستىرشىلىگى وسىلاي وربۋدە.
شىعىس قازاقستاندا قازاق ەلى مونۋمەنتى بوي كوتەردى استاناعا 20 جىل12 شىلدە 2018، 10:23شىعىس قازاقستاندا قازاق ەلى مونۋمەنتى بوي كوتەردى12 شىلدە 2018, 10:23 1348 0تۋعان جەر اكسياسى اياسىندا، استانانىڭ 20 جىلدىق مەرەي تويىنا ارناپ، اياگوزدەگى تارلاۋلى اۋىلىنىڭ جاڭا الاڭىندا قازاق ەلى مونۋمەنتى بوي كوتەردى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى . سايتىنا سىلتەمە جاساپ.مونۋمەنتتىڭ بيىكتىگى 12 مەتر. بۇل ٴبىزدىڭ 1991 جىلى تاۋەلسىزدىك العانىمىزدى بىلدىرەدى. ونىڭ ۇشار باسىندا ورناتىلعان كۇن، استىندا قانات جايعان سامۇرىق قۇس ەگەمەن ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى مەن كۇشقۋاتىنىڭ مىقتى ەكەندىگىن اڭعارتاتىن نىسان. مونۋمەنت قازاق ارحيتەكتۋراسىنىڭ قۋاتى مەن جەتىستىگىن بەينەلەيدى. سونىمەن قاتار تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ تاريحى، مادەنيەتى مەن دامۋىن كورسەتەدى.تارلاۋلى اۋىلىنداعى قۇنى 1،5 ملن تەڭگەنى قۇرايتىن قازاق ەلى مونۋمەنتىن جاساعان 1978 جىلى قىزىلقيا ورتا مەكتەبىن بىتىرگەن تۇلەكتەر.2018 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا تۋعان جەر اكسياسى اياسىندا جانە دە استانانىڭ 20 جىلدىق مەرەي تويىنا ارناپ تارلاۋلى اۋىلىندا 1998 جىلى مەكتەپ بىتىرگەن قىزىلقيا ورتا مەكتەبىنىڭ تۇلەكتەرى قۇنى 700 مىڭ تەڭگەنى قۇرايتىڭ حوككەي قورابىن اۋىل جاستارىنا سىيعا تارتتى.
ۇكىمەت باسشىسى دۇنيەجۇزىلىك بانك وكىلدەرىمەن كەزدەستى ۇكىمەت13 قاراشا 2018، 22:5413 قاراشا 2018, 22:54 1543 0 استانااستانا، .. ۇكىمەت ۇيىندە قر پرەمەرمينيسترى باقىتجان ساعىنتايەۆ ەۋروپا جانە ورتالىق ازيا ٴوڭىرى بويىنشا ۆيسەپرەزيدەنت سيريل ميۋللەردىڭ باسشىلىعىمەن دۇنيەجۇزىلىك بانك وكىلدەرىمەن كەزدەستى.كەزدەسۋ بارىسىندا بىرلەسكەن ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ جانە 20192023 جج. دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ قازاقستانمەن سەرىكتەستىگىنىڭ الداعى شەكتى ستراتەگياسى اياسىندا ىنتىماقتاستىقتىڭ پەرسپەكتيۆالىق باعىتتارى تالقىلاندى.ٴوزارا ٴىسقيمىلدىڭ باسىم سالالارى اراسىندا تۋريزم، اوك، يندۋستريالاندىرۋ، كولىك جانە لوگيستيكا، وڭىرلىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ سەكىلدى سالالار قارالدى.سونىمەن قاتار، كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار بىرىككەن ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر باعدارلاماسى اياسىندا بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ بارىسىن تالقىلادى. ولاردىڭ قاتارىندا قالالىق ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتۋ، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنە كوشۋ، بايلانىستى جاقسارتۋ جونىندەگى ۇلتتىق باعدارلامانى قولداۋ، قارجى سەكتورىن رەفورمالاۋ، شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ، ارال تەڭىزىنىڭ قايتا جاڭارۋى جانە ت.ب. جوبالار بار.بىرلەسكەن ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر باعدارلاماسى 2002 جىلدان باستاپ ىسكە اسىرىلىپ كەلەدى جانە ستراتەگيالىق جوسپارلاۋ جانە الدىڭعى قاتارلى تاجىريبەلەر سالاسىنداعى ساراپتامالىق ٴبىلىمدى تالداۋ مەن بەرۋدىڭ بىردەن ٴبىر قۇرالى. 2012 جىلى قر مەن دۇنيەجۇزىلىك بانك اراسىنداعى دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ ديرەكتورلار كەڭەسى 20122017 جىلدارعا ارنالعان ەلدىك سەرىكتەستىك ستراتەگياسىن بەكىتتى. باعدارلاماعا 28 ناتيجە ەنگىزىلدى، ولاردىڭ كوپشىلىگىنە تولىق نەمەسە ٴىشىنارا قول جەتكىزىلدى.2017 جىلى دۇنيەجۇزىلىك بانك سەرىكتەستىكتىڭ قول جەتكىزگەن ناتيجەلەرىن تالداۋعا جانە ىنتىماقتاستىقتى جالعاستىرۋدىڭ باسىم باعىتتارىن انىقتاۋعا باعىتتالعان قازاقستاننىڭ جۇيەلى ەلدىك دياگنوستيكاسىن جۇرگىزدى، الداعى بەس جىلعا ىنتىماقتاستىقتىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ كورىنىسى بار، ولار قازاقستاننىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى دامۋ ستراتەگياسىن ەسكەرە وتىرىپ قالىپتاستىرىلعان. دياگنوستيكا جانە تالقىلاۋلار قورىتىندىسى بويىنشا سەرىكتەستىكتىڭ 20192023 جىلدارعا ارنالعان جاڭا ەلدىك ستراتەگياسى ازىرلەنۋدە.
ياۋروپا مۇسۇلمانلار مۇنبىرى: ئۇيغۇر رايونىدىكى ۋەزىيەتنى قوبۇل قىلىشقا بولمايدۇ ئۇيغۇرئانادولۇ ئاگېنتلىقىنىڭ ياۋروپا مۇسۇلمانلار مۇنبىرى كوپېنھاگېندا ئۆتكۈزگەن ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيىتى ھەققىدىكى يىغىنىغا ئالاقىدار خەۋىرى. 2019يىلى 13فېۋرال. كوپېنھاگېن، دانىيە.رۇسىيە باشچىلىقىدىكى شەرقىي ياۋروپا ۋە غەربىي ياۋروپادىكى بىر قىسىم مۇسۇلمان تەشكىلاتلىرىنىڭ بىرلەشمە ئورگىنى بولغان ياۋروپا مۇسۇلمانلار مۇنبىرى دانىيە پايتەختى كوپېنھاگېندا يىغىن ئۆتكۈزۈپ، ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيىتىنى مۇزاكىرە قىلغان ھەم ئۇنىڭغا ئالاقىدار بەزى قارارلارنى ماقۇللىغان.مەلۇم بولۇشىچە، يىغىندا ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيىتىنىڭ قوبۇل قىلىنمايدىغانلىقى، مەزكۇر ئورگاننىڭ بۇ مەسىلە ھەققىدە ياۋروپا ئىتتىپاقى ۋە مۇسۇلمان دۆلەتلەر بىلەن سۆزلىشىشى، ھەيئەت تەشكىللەپ ئۇيغۇر رايونىدا تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىشىغا خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ يول قويۇشىنى تەلەپ قىلىشى قاتارلىق قارارلار ماقۇللانغان.بۇ 2014يىلى ئىسپانىيەنىڭ بارسېلونا شەھىرىدە قۇرۇلغان ۋە رۇسىيەدىكى مۇسۇلمان ۋەكىللىرى خېلى زور سالماقنى ئىگىلەيدىغان مەزكۇر ئورگاننىڭ تۇنجى قېتىم ئۇيغۇر مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلىشىدۇر.مەزكۇر ئورگان يىغىننىڭ ئالدىدا ئېلان قىلغان باياناتىدا ئۇيغۇر مەسىلىسى يىغىننىڭ كۈنتەرتىپىدىكى ئەڭ مۇھىم مۇزاكىرە تېمىسى ئىكەنلىكى، يىغىنغا دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى ۋەكىلىنىڭ تەكلىپ قىلىنغانلىقى ۋە مەزكۇر مەسىلىسىنىڭ ئىنسانپەرۋەرلىك نۇقتىسىدا تۇرۇپ مۇزاكىرە قىلىنىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن ئىدى.مەزكۇر ئورگاننىڭ رۇسىيەلىك ئىدارە ھەيئەت ئەزاسى، ۋە باش مەسلىھەتچىسى سالام سۇلايمانوف 14فېۋرال زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ئۇيغۇرلار ھەققىدىكى تەلەپلىرىنى ئالاقىدار تەرەپلەرگە يەتكۈزگەنلىكىنى بىلدۈردى.ئۇ مۇنداق دېدى: بىز بۇ قېتىم يىغىنىمىزنى كوپېنھاگېندا ئۆتكۈزۈپ ئۇيغۇر مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلىشنى قارار قىلدۇق. چۈنكى بۇ مەسىلە ھازىر دۇنيادىكى مۇسۇلمان جامائەتلىرىنىڭ كۆڭۈل بۆلۈشىگە تېگىشلىك بىر مەسىلە بولۇپ قالدى. شۇڭا بىز بۇ مەسىلىنى مۇزاكىرىگە قويدۇق ھەم بەزى قارارلارنى ئالدۇق. بىز رەسمىي مەكتۇپ تەييارلاپ ياۋروپا ئىتتىپاقى كومىسسىيەسى، ياۋروپا پارلامېنتى، خىتاي ھۆكۈمىتى ۋە شۇنداقلا تۈركىيە ھۆكۈمىتىگە سۇندۇق. مەكتۇپنى ئالاقىدار تەرەپلەرنىڭ كوپېنھاگېندىكى ئەلچىخانىلىرىغا تاپشۇردۇق. بىر تەرتىپ بىلەن بۇ ئىشنىڭ نەتىجىسىنى سۈرۈشتۈرىمىز ۋە ئۇنىڭغا جىددىي قارايمىز.سۇلايمانوفنىڭ ئىلگىرى سۈرۈشىچە، ئەگەر خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇلارنىڭ تەلىپىنى قوبۇل قىلسا، ياۋروپا مۇسۇلمانلا مۇنبىرى نىڭ ئۇيغۇر رايونىنى زىيارەت قىلىپ، ئۇ يەردە تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىشنى ئۈمىد قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.ئۇ مۇنداق دېدى: بىز شۇنداقلا يەنە ۋاتىكان ۋە ئەرەب بىرلەشمە خەلىپىلىكىگە مەكتۇپ سۇنۇپ، ئۇلارنىڭ ياردەم بېرىشىنى تەلەپ قىلىمىز. بىزنىڭ مەقسىتىمىز ۋەزىيەتنى يۇمشىتىپ، مەسىلىنىڭ ھەل قىلىش چارىسىنى تېپىشقا ياردەم بېرىشتۇر. بىزنىڭ ھازىرقى پىلانىمىز بۇ. ئەمدى كېيىنكى قەدەمدە قانداق قىلىشنى ئالاقىدار تەرەپلەرنىڭ جاۋابىغا قاراپ قارار قىلىمىز. بىز بۇ ئىشنىڭ تەقىبچىسى بولىمىز. ئەلۋەتتە ئەگەر ئۇلار بىزنىڭ ئۇيغۇر رايونىغا بېرىشىمىزغا كاپالەتلىك قىلسا، بىزنىڭ خىتايدىكى بۇ رايوننى زىيارەت قىلىش پىلانىمىز بار.ياۋروپا مۇسۇلمانلار مۇنبىرى دۇنيادا مۇسۇلمان دۆلەتلەر خىتاينىڭ ئۇيغۇر رايونىدىكى قورقۇنچلۇق كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىگە سۈكۈت قىلىش بىلەن ئەيىبلىنىۋاتقان مەزگىلدە بۇ مەسىلىنى ئۆزىنىڭ كۈنتەرتىپىگە كىرگۈزگەن.مەزكۇر ئورگان 12فېۋرال كۈنى ئۆتكۈزۈلگەن كوپېنھاگېندىكى يىغىنىغا د ئۇ ق نىڭ دىنىي ئىشلار مۇدىرى تۇرغۇنجان ئالاۋۇدۇن تەكلىپ بىلەن قاتناشقان. ئۇ 13فېۋرال زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ئۆزىنىڭ يىغىندا ئۇيغۇر رايونىنىڭ دىنى ۋەزىيىتى، ئاسسىمىلىياتسىيە سىياسىتى ۋە لاگېرلار ھەققىدە دوكلات بەرگەنلىكىنى بىلدۈردى.تۇرغۇنجان ئالاۋۇدۇن مۇنداق دېدى: ئەسلى 4 سائەتلىك يىغىنكەن، يېرىم سائەتنى بىزگە ئايرىپتىكەن. مەن يېرىم سائەت سۆزلىدىم. لېكىن يېرىم سائەت سوئالجاۋاب بىلەن بىر يېرىم سائەت ئۇزىراپ كەتتى. يىغىن رەئىسى ئۇيغۇر مەسىلىسىنى پەقەت بايانات ئېلان قىلىش بىلەن توختاپ قالماي، بۇنى ئەمەلىي ھەرىكەت ئارقىلىق بىز ئۇيغۇرلارنى قوغدىشىمىز كېرەك، قوللىشىمىز كېرەك. ئۇيغۇرلارغا قانچىلىك ئەمەلىي ياردەم قىلالىساق شۇ شەكىلدە ياردەم قىلىشنىڭ يوللىرىنى ئىزدىشىمىز كېرەك دەپ ناھايىتى ئوبدان گەپ قىلدى.تۇرغۇنجان ئالاۋۇدۇننىڭ بىلدۈرۈشىچە، يىغىندا رۇسىيە پارلامېنت ئەزاسى ھاجى مۇرات ئۆمەروف بىلەن رۇسىيە فېدېراتسىيەسىنىڭ مۇئاۋىن باش مۇپتىسى دامىر مۇخەدىنوف لاگېرلار مەسىلىسىنى دۇمادا ئوتتۇرىغا قويىدىغانلىقى ۋە دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ ۋەكىللىرىنى موسكۋاغا تەكلىپ قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.تۇرغۇنجان ئالاۋىدىن يەنە مۇنداق دېدى: رۇسىيەنىڭ دۇما ئەزاسى ھاجى مۇرات ئۆمەروف خىتاينىڭ جازا لاگېرلار مەسىلىسىنى قاتتىق تەكىتلەپ، بۇنى مەن دۇمادا ئوتتۇرىغا قويىمەن. ۋەزىيەتنىڭ بۇنداق ئېغىرلىرىنى بىز تەسەۋۋۇر قىلمىغان، دەپ سۆز بەردى. ئاندىن كېيىن دامىر مۇخەدىنوف مۇپتى ياردەمچىسىكەن. مەن ئۇ كىشىدىن: سىلەر مۇسۇلمان قېرىندىشىمىز تۇرۇپ خىتاي تەرەپتە تۇرۇپ بايانات بەردىڭلار، بۇ قانداق گەپ، دەپ سورىدىم. ئۇ، بىز ئۇ يەردىكى ئەمەلەىي ئەھۋالنى بىلمىگەچكە شۇ شەكىلدە ئېلان قىلىنغان. ئەمما ھازىر ئەمەلىي ئەھۋالنى بىلدىم. مەن بېرىپ بۇنى باش مۇپتىغا ئېيتىمەن. ئاندىن بىز سىلەرنى موسكۋاغا زىيارەتكە چاقىرىمىز، شۇ چاغدا ئەمەلىي ئەھۋالنى تېخىمۇ كەڭ چۈشەندۈرسەڭلار، بىز شۇنىڭغا قارىتا ياردىمىمىزنى قىلىمىز، دېدى.ئىلگىرى رۇسىيە فېدېراتسىيەسىنىڭ باش مۇپتىسى راۋېل غەينۇدىن بايانات ئېلان قىلىپ، خىتاينىڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدا مۇسۇلمانلارنى باستۇرغانلىقىنى رەت قىلغان. شۇنداقلا يەنە رۇسىيە تاشقىي ئىشلار مىنىستىرى لاۋروف يېقىندا ئۇيغۇر رايونىدىكى ئەھۋاللاردىن خەۋىرى يوقلۇقى، ئۇنىڭ خىتاينىڭ ئىچكى ئىشى ئىكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەن. لېكىن باش مۇپتىنىڭ باياناتى قازاندىكى بەزى تاتار دىنىي زاتلىرىنىڭ تەنقىدىگە ئۇچرىغان ئىدى.سالام سۇلايمان لاۋروف ۋە رۇسىيە باش مۇپتىسىنىڭ باياناتى ھەققىدىكى سوئالىمىزغا ئۇلارنىڭ سۆزى ھۆكۈمەتنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلىدىغانلىقى، بىراق ئۆزلىرىنىڭ بۇ مەسىلىگە ئۇلاردەك قارىمايدىغانلىقىنى بىلدۈردى.سۇلايمانوفنىڭ تەكىتلىشىچە، ئۇلار رۇسىيە ھۆكۈمىتىمۇ ئوخشاشلا ئۇيغۇر مەسىلىسىگە كۆڭۈل بۆلۈشكە چاقىرىدىكەن. ئۇ يەنە مۇنداق دېدى: ئەلۋەتتە بىز بۇ مەسىلىنى ئۇلارغىمۇ ئوخشاشلا تەكىتلەيمىز. بىزنىڭ بۇ مەسىلىدىكى تىرىشچانلىقىمىز خىتاي، ياۋروپا ئىتتىپاقى ۋە شۇنىڭغا ئوخشاش بىز قوللاشقا ئېرىشىدۇ دەپ قارايدىغان ھەرقانداق بىر دۆلەتكە ئېيتىشتىن چېكىنمەيمىز.مەلۇم بولۇشىچە، ياۋروپا مۇسۇلمانلار مۇنبىرى 12فېۋرال كوپېنھاگېندا ئۆتكۈزۈلگەن يىغىنىغا شەرقىي ياۋروپانى ئاساس قىلغان، غەربىي ۋە جەنۇبىي ياۋروپادىكى ئىسپانىيە، پورتۇگالىيە، ئىتالىيە قاتارلىق ئەللەرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان 15 دۆلەتتىكى مۇسۇلمان جەمئىيەتلەر، مۇپتىلار، ئۆلىمالار ۋە دىنىي زاتلار قاتناشقان.
ماعان كومەكتەسكەن بارلىق جاندارعا العىس ايتامىن20211011 17:44:16 كورىلىمرەت كەلۋ قاينارى جاۋاپتى رەداكتوربەرىك وقاباي ۇلىابدۇعينيدىڭ وڭ كوزىنىڭ كورۋ قۋاتى 0.4كە جەتتى انار بۇلت شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ياڭ شۋحان 10 ايدىڭ 9 كۇنى گۋاڭجوۋدان حابارلايدى. قالىپتى كورۋ قۋاتى 0.8 دە 1.0 بولادى، قازىر وڭ كوزىڭنىڭ كورۋ قۋاتى 0.4كە جەتتى. 10 ايدىڭ 9 كۇنى تۇستەن بۇرىن ابدۇعيني مامۇت شيپاحاناعا بارىپ وپەراتسيادان كەيىنگى تەكسەرۋىن جۇرگىزدى، شيپاگەردىڭ بۇل ءسوزىن ەستىگەن شەشەسى ەكەۋىنىڭ جۇزىنەن شاتتىق كۇلكىسى ەستى.شىندىعىندا، ءوزىم دە سەزىنىپ تۇرمىن، دەدى ابدۇعيني، سوڭعى بىرنەشە كۇننەن بەرى ونىڭ وڭ كوزىنىڭ كورۋ قۋاتى بارعان سايىن جاقسارىپ، شەشەسىنىڭ ءجۇزىن انىق كورەتىن بولدى؛ الىستا جاسىل اعاشتاردى، قىزعىلت قۇستى، قارا ورانگۋتاندى ءبىر كورىپ اق پارىقتاي الادى.كورۋ قۋاتىن تەكسەرتكەننەن كەيىن العىس تۋىن اشىپ، تارتىنشاق تا تۇيىق ابدۇعيني گۋاڭجوۋ جۇڭشان داشۋەسى جۇڭشان كوز اۋرۋلارى ءبولىمى ورتالىعى پارتكومىنىڭ شۋجيى شيا دانعا، جۇڭشان كوز اۋرۋلارى ءبولىمى ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، قوسىمشا كوز اۋرۋلارى شيپاحاناسىنىڭ باستىعى ليۋ يجىعا بار داۋىسپەن: كوزىمدى ەمدەپ ساۋىقتىرعاندارىڭىزعا العىس ايتامىن، ماعان كومەكتەسكەن بارلىق جاندارعا العىس ايتامىن!، دەپ العىس جاۋدىردى.ليۋ يجى ونىڭ باسىن سيپاپ تۇرىپ، شىن ىقىلاسپەن قولىڭدى جۋماي تۇرىپ كوزىڭدى ۋقالاما، كوز ءدارىسىن ءوز ۋاعىندا تامىزىپ تۇر، مەرزىم بويىنشا شيپاحاناعا بارىپ تەكسەرتىپ تۇر، وڭاي وسپاق قولعا كەلمەگەن كوزىڭنىڭ كورۋ قۋاتىن جاقسى قورعا دەپ تاپسىرعاندا، ابدۇعيني دەن قويا باسىن يزەدى.گۋاڭدۇڭ ولكەلىك كوز قويماسىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى جي جيانپيڭنىڭ تانىستىرۋىنشا، ابدۇعينيدىڭ وڭ كوزىنە كوشىرىلگەن كوز ءمۇيىز قابىعى گۋاڭدۇڭ ولكەسىندەگى ءبىر ەر ادامدىكى ەكەن. بۇدان حابار تاپقاننان كەيىن ابدۇعيني ەرەكشە تەبىرەنىپ، كوزىنە جاس ىركىلىپ: ول كىسىنىڭ كوز ءمۇيىز قابىعىن اتاعاندىعىنا شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن، ول كىسىنىڭ ەسىمىن بىلمەسەم دە، ءبىراق جاقسىلىعىن ماڭگى ۇمىتپايمىن، دەدى.جي جيانپيڭ بىلاي دەدى: قازىرگە دەيىن گۋاڭدۇڭ ولكەسى ەرىكتىلەر اتاعان كوز ءمۇيىز قابىعىنان 1048ىن تاپسىرىپ الىپ، 780نەن استام وپەراتسيا جاساپ، بۇكىل ەلدىڭ جەر جەرىندەگى جۇزدەگەن ناۋقاسقا جارىق سيلادى.قيىنشىلىق سىنتاس، ۇلتتار ارا قويۋ سۇيىسپەنشىلىكتى سىننان وتكىزەدى، ۇلتتار ىنتىماعىن كوز قاراشىعىمىزداي قورعاۋىمىز كەرەك. شيا دان گۋاڭجوۋ جۇڭشان داشۋەسى جۇڭشان كوز اۋرۋلارى ءبولىمى ورتالىعى ابدۇعينيدىڭ كەيىنگى ەمدەلۋ جاعدايىنا ۇزدىكسىز نازار اۋدارىپ، ءار ۇلت ناۋقاستارىنا ەمدەۋدەن ساپالى قىزمەت وتەيتىندىگىن ايتتى.
مۇنداق كىشىلىك مۇناسىۋەتنى قانداق بىر تەرەپ قىلىمىز؟ توكيو خاتىرىلىرى725 قېتىم ئوقۇلدىبەزىدە تۇرۇپلا ئەتراپىمىزدىكى تونۇشبىلىشلەرنىڭ يىراقلاپ كەتكىنىنى، ئۇچۇرىمىزغىمۇ، تىلىفۇنىمىزغىمۇ جاۋاب قايتۇرماي جىمجىت بولىۋالغىنىنى بايقاپ قالىمىز. بۇ كىشىلەر بىلەن ياخشى ئۆتكىمىز باريۇ، ئۇلارنىڭ تۇيۇقسىز يېراقلاشقان سوغۇق ھالىتىگە قاراپ نېمە قىلارىمىزنى، نېمىنى خاتا قىلغانلىقىمىزنى، قانداق گۇناھ ئۆتكۈزگىنىمىزنى بىلەلمەي تىڭىرقاپلا قالىمىز. مانا مۇشۇنداق كىشىلىك مۇناسىۋەتكە قانداق مۇئامىلە قىلىشىمىز كېرەك؟يېقىندا ئوقۇۋاتقان كىتابىمنى شۇنداق ياقتۇرۇپ قالدىمكى، كىشىنى چارچىتىدىغان بۇ خىل كىشىلىك مۇناسىۋەتكە ئاجايىپ ياخشى جاۋاب بېرىپتۇ. بۇنى كۆپچىلىك بىلەن ئورتاقلىشاي.قىز ئوقۇش پۈتتۈرۈپ مەلۇم بىر داۋالاش ئورنىغا يېڭىدىن خىزمەتكە چۈشىدۇ. خىزمەتكە چۈشكەن تۇنجى كۈنى يېڭى موھىت ئىچىدە شۇنچىلىك جىددىيلىشىدۇ. بىراق، ياشقا چوڭراق خىزمەتدىشى ئوشىما خانىمنىڭ ئىللىق مۇئامىلىسى ۋە يېقىنچىلىقىدىن كۆڭلى تەسكىن تاپىدۇ ھەم ئۇ خىزمەتدىشىنىڭ تەكلىپى بىلەن كەچلىك تاماقنى بىللە يېيىشىدۇ.ئوشىما خانىم يولدىشى بىلەن ئاجىرىشىپ كەتكەن بويتاق بولۇپ، قىزى دادىسىنىڭ يېنىدا تۇرىدىغانلىقتىن ئۆزى يالغۇز ياشايدۇ ھەم قىزنى كۆرۈپ ئۆزىنىڭ قىزىدەك كۆرگەنلىكىنى ئېيتىدۇ، شۇنداق قىلىپ بۇ ئىككىيلەن ياخشى خىزمەتداشلاردىن بوپقالىدۇ.بىر مەزگىلدىن كېيىن شىركەتكەن يەنە بىر قىز يېڭىدىن ئىشقا چۈشۈپ، ئىككى قىزچاقنىڭ مىجەزى چىقىشىپ قالىدۇ ھەم ياخشى دوستلاردىن بوپقالىدۇ. نېمىشقىدۇر، شۇندىن كېيىن ھېلىقى ئوشىما خانىمنىڭ قىزغا بولغان پوزىتسىيەسى بىردىنلا سوغۇقلىشىۇ.قىزنىڭ بۇنىڭدىن كۆڭلى يېرىم بولىدۇ ۋە ئوشىما خانىمغا بىرەر ئىشتىن رەنجىپ قالغان بولسا ئۇدۇل ئېيتىشىنى دەپ ئۇچۇر يازسىمۇ، ھەر دائىم ئۇچۇرلارنىڭ ۋاقتىدا كۆرۈپ جاۋاپ قايتۇرىدىغان ئوشىما خانىم بۇ قېتىملىق ئۇچۇرنى ئىككى كۈندىن كېيىن كۆرىدۇ ھەم جاۋاب قايتۇرمايدۇ. قىز بۇ ئىش ئۈچۈن بىئارام بولىدۇ ھەم پاراڭ ئارلىقىدا دوستىغا ئېيتىدۇ. ياخشى يېرى شۇكى، بۇ دوستى خىزمەتدىنشىنىڭ يامان گېپىنى قىلىپ ئۇ ئىككىسى ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەتنى تېخىمۇ يىرىكلەشتۈرىۋەتمەيدۇ ھەم تومىنىڭ مەسلىھەت بېرىش ئورنىغا بېرىپ مەسلىھەت سوراش تەكلىپىنى بېرىدۇ.قىز شۇنداق قىلىپ تومىنىڭ مەسلىھەت بېرىش ئورنىغا بارىدۇ ھەم ئۆزىنى بىئارام قىلغان بۇ ئىشنىڭ جەريانىنى تومىغا تەپسىلى ئېيتىپ بېرىدۇ. تومى بىردەم ئويلىنىپ تۇرۇپ قالغاندىن كېيىن سورايدۇ:ئۇنداقتا، سىزنىڭ كۈتىۋاتقىنىڭىز نېمە؟مېنىڭ ئوشىما خانىم بىلەن بۇرۇنقىدەك ياخشى ئۆتكۈم بار ئىدىتەس بولارمكىن..چۈنكى، قارشى تەرەپنىڭ ئىشىنى پەقەت قارشى تەرەپ ئۆزى ئوڭشىيالايدۇ. مۇنداق ئىش:باشقىلارغا تۇرۇپلا يېقىنچىلىق قىلىدىغان كىشى، تۇرۇپلا ئۆچمۇ بوپقالىدۇ. مۇنداق كىشىلەر دەسلەپتە دەسلەپتە قارشى تەرەپنى بەكلا غايىۋىلەشتۈرىۋىلىپ، ۋاقىت ئۆتكەنسىرى ئۈمىدسىزلىنىپ قالىدۇدە، ئۆچمەنلىك شەكىللىنىدۇ. قارشى تەرەپ باشقا بىرى بىلەن ياخشى ئۆتسە ئاچچىقى كېلىدۇ. مۇنداق ئادەملەرنىڭ ئۆزگىرىشچان مۇئامىلىسىگە بەك ئەستايدىل بوپ كېتىشنىڭ ھاجىتى يوق. مەلۇم ئارىلىق قالدۇرۇپ قويۇپ ئارلىشىپ قويسا بولىدۇ. ناۋادا، ئۇ ئادەمنىڭ مۇشۇ تەرىپىدىن ھالقىپ ئۆتەلىسە، ياخشى دوستلاردىن بوپ كېتىشىمۇ مۇمكىن. ئەڭ موھىمى مۇنداق مۇناسىۋەتتە مەن نېمىنى خاتا قىلغاندىمەن؟ دەپ ئۆزىنى گۇناھكار قىلىۋىلىشنىڭ ھاجىتى يوق.تومىنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلىغاندىن كېيىن قىزنىڭ ئۈسىتىدكى يۈك بىراقلا غۇلاپ چۈشكەندەك يىنىكلەپ قالىدۇ. ئىشتىن چۈشكەندىن كېيىن شىركەتكە يېقىن قەھۋەخانىدا دوستى بىلەن پاراڭلاشقىنىدا تومىنىڭ ئېيتقانلىرىنى دوستىغا سۆزلەپ بەرگىنىدە، دوستى بىردەم ئويلىنىپ تۇرۇپ كېتىپ، ئوشىما خانىمنى خىزمەت ئورنىغا يېقىن بۇ قەھۋەخانىغا تەكلىپ قىلىپ ئۈچ خىزمەتداشنىڭ بىرلىكتە قەھۋە ئىچكەچ تەكلىۋىنى بېرىدۇ. كىم بىلىدۇ، ئوشىما خانىم ئۆزى يالغۇز ياشىغاچقا، يالغۇزلۇق ھېس قىپ قالغان بولىشى، شۇڭا ئاشۇنداق يېقىنچىلىق كۈتۈپ قالغان بولىشى مۇمكىن.دەرۋەقە، قىز ئوشىما خانىم بىلەن پۈتۈنلەي مۇناسىۋىتىنى ئۈزۈۋىتىشتىن بۇرۇن مۇناسىۋىتىنى ساقلاپ بېقىش ئۈچۈن ئاخىرىقى قېتىم تىرىشچانلىق كۆرسىتىپ بېقىش قارارىغا كېلىپ، خانىمنى قەھۋەخانىغا تەكلىپ قىلغىنىدا، ئۇمۇ بۇ تەكلىپنى خۇشاللىق بىلەن قوبۇل قىلىدۇ.دەرۋەقە، بەزى كىشىلەر قارشى تەرەپنى چۈشەنمەي تۇرۇپلا يېقىنچىلىق قىلىدۇ، يۇقىرى ئۈمىد كۈتىۋالىدۇ. قارشى تەرەپتىن ئويلىغىنىدەك مۇئامىلىگە ئېرىشەلمىسە ۋە ياكى باشقا بىرى بىلەن ياخشى ئۆتسە ماڭا يۈزسىزلىك قىلدى.غا چىقىرىۋىلىپ ئۆچ بوپقالىدۇ، سوغۇق مۇئامىلە قىلىشقا باشلايدۇ. مانا مۇشۇنداق كىشىلىك مۇناسىۋەتتە تىڭىرقاپ قالغان سىزگە ئېيتىدىغىنىم شۇكى:بىرەرسى ھېچنىمىدىنھېچنىمە يوقلا گەپسۆزسىز سىزدىن ئۆزىنى تارتسا ۋە ياكى سىزدىن يامانلىسا، ئەڭ موھىمى مەن قايسى ئىشنى خاتا قىلغاندىمەن؟دەپ كۆپ ئويلاپ كەتمەڭ. مۇنداق چاغدا ئەڭ موھىمى، ئۆزىڭىزدە خاتالىق يوقلىقىنى، مەسلىنىڭ قارشى تەرەپنىڭ ئۆزىدە ئىكەنلىكىنى مۇئەييەنلەشتۈرسىڭىزكۇپايە.گەپ قىلغۇڭىز كەلسە، گەپ قىلىڭ، ئارتۇق ئارىلاشقۇڭىز كەلمىسە، مۇناسىۋەتنى ئۈزىۋەتسىڭىزمۇ بولىۋىرىدۇ. ئەلۋەتتە، مۇنداق قىلسام قارشى تەرەپ ماڭا تېخىمۇ ئۆچ بوپقالمامدۇ؟ دەپ ئويلاپ قىلىشىڭىز مۇمكىن.ئۇنداق بولمايدۇ. قارشى تەرەپنىڭ سىزگە قانداق مۇئامىلە قىلىشنى موھىم ئورۇنغا قويىۋالماڭ. چۈنكى، قارشى تەرەپنىڭ مەسلىسىنى پەقەت قارشى تەرەپ ئۆزىلا ھەل قىلالايدۇ.خوش،كىتابنىڭ ئۇشبۇ بابىنى ئوقۇغاندىن كېيىن، مەنمۇ تۇرۇپلا يېنىكلەپ قالغاندەك بولدۇم. ياشاپ ھازىرغا كەلگۈچە چوڭ بىر مەسىلىگە جاۋاب تاپقاندەكمۇ بولدۇم! سىزچۇ؟2022.2.17 گۈللۈك چايخانىدا يېزىلدى.17022022 7:01 چۈشتىن كېيىنگۈزەل يازمىڭىز غا ئاپىرىن ،مەندىمۇ باشقىلاردىن ئۈزەمنى تارتىش پىسخىكىسى بار سەۋەبى چارچىغىنىمدىن مۇناسىۋەتنى توغرا ئۇسۇلدا داۋام قىلىشقا ئۈزەمنى كۈچۈم قالمىغاندەك ھىس قىلىمەن ،ۋە ياكى ئۈزەمدىكى گۇناھكارلىق تۇيغۇسىدىن قۇتۇلالمىغىنىمدىن بەلكى ئبۇنداق ئەھۋالدا باشقىلار بىزنى قىيداپ قالدى دەپ ئويلاپ قالىدۇ بەلكى ئەتراپتىكى كىشىلىك مۇناسىۋەت چەمبىرىكىنى دۇرۇسلاش ئۈچۈن بەزەن جىم تۇرۇپ ئويلىنىشقا ئىھتىياجىمىز باكەن17022022 10:44 چۈشتىن كېيىنئادەمنى بەزىدە كىشىلىك مۇناسىۋەت ھەقىقەتەن چارچىتىپ قويىدۇ. بولۇپمۇ بۇ قارا يىللاردا كۆڭۈللەر ناۇكلىشىپ ئانچىكىن ئىشلارنىمۇ كۆتۈرەلمەسمۇ بوپقالدۇق.بىراق، ئادەم بارغانسىرى مۇشۇنداق مۇرەككەپلىك ئىچىدە پىشىپ يېتىلىدىكەن.18022022 2:34 چۈشتىن بۇرۇنمەن ھەمىشە مەسىلىنى ئۆزەمدىن ئىزدەپ ئاۋارە، ئەمدى تۇختايدىغان جايغا كەپتۇ .ئونىڭ ئۇستىگەھازىر بەكلام چارۋىدىم، مەنمۇ ئازراق ئۆزەمنى ئويلاپ قۇياي.
چوقۇم قۇرئاندىكى ئىسملارنى قويۇش كېرەكمۇ؟ئىزدىنىش مۇنبىرى تەگئاتشۇناسلىق تەتقىقاتى چوقۇم قۇرئاندىكى ئىسملارنى قويۇش كېرەكمۇ؟ يوللانغان ۋاقتى 20081013 12:23:50ئىسىم تەگئات قويۇشتا دىققەت قىلىشقا تېگىشلىك مەسىلىلەر1. ؟بىزنىڭ بۇ سۇئالغا بېرىدىغان جاۋابىمىز شۇكى، ياق!ئىسىم ياكى تەگئات قويۇشتا . ، ، بۇنىسى . ، ! ، . . ب ئەرەبچە . . ق . ، ىكى . ۇر . كىشىنىڭ تەقۋالىقى ئۇنىڭ ئىسمىدىن ئەمەس بەلكى ئەمەلىي ئىش پائالىيىتى، تائەت ئىبادىتىدىن ، دىلى بىلەن تىلى، نىيىتى بىلەن ئىشىدىن بىلىنىدۇ. لر ئاللاھنىڭ قۇلى بۇددىستچە ئىسىم . ، . ، ، . . ، ئىسىم ۋە تەگئات قويۇش ئىشىدا !بىز قېرىنداشلىرىمىزنى قۇرئاندىكى ئىسىملارنى، ئەرەبچە ئىسىملارنى ئىسىم تەگئات سۈپىتىدە ئىشلەتمەڭ دېمەيمىز. بىز پەقەت كۆپچىلىكنىڭ سەمىگە قۇرئاندىكى ئىسىملارنى ئەرەبچە ئىسىملارنى قويمىسىمۇ دىنىي نۇقتىدىن ھېچ گۇناھ بولمايدىغانلىقىنى سالىمىز، ئۇيغۇر بۇرادەرلەرگە ئىسمى تەگئاتىدىن ئۇيغۇر زاتى ئىكەنلىكى چىقىپ تۇرىدىغان ساپ ئۇيغۇرچە ئاتلارنى ئۆزىگە ياكى پەرزەنتلىرىگە ئىسىم تەگئات قىلىپ قويۇشىنى تەۋسىيە قىلىمىز.ياق چوقۇم قۇرئاندىكى ئىسملارنى قويۇشۇم كېرەك، دېسىڭىز، قارشىڭىزغا ھۆرمەت قىلىمىز ۋە مۇنۇ نۇقتىنى ئېسىڭىزگە سالىمىز. ، . . ، .2. ، 30 44 . 88 . دەرۋەقە ئۇيغۇر كىشى ئىسىملىرىدا تەكرارلىك مەسىلىسى ناھايىتى ئېغىر. شۇڭا، . ، . . . . ، ، پ قوللىنىش . ، ، قۇتلان، ، ، ، ، ئۇيغار، قارلۇق، تارىم، تۇغلۇق . تەگئات قوللانغان ھامان مۇۋاپىق تاراتقۇلاردا گېزىت ژۇرنال، رادېئو تېلېۋۇزۇر مۇۋاپىق ئۇسۇل بىلەن كۆپچىلىككە جاكار قىلىش كېرەك. خالسىڭىز يۈكسەل بلوگى سىزنى شۇنداق سەھىپە بىلەن تەمىن ئېتىشنى خالايدۇ. يەنى مەزكۇر تېما ئاستىغا ئۆز تەگئاتىڭىزنى ئىنكاس شەكلىدە قالدۇرۇپ قويسىڭىز، بىز كۆپچىلىك قوللانغان تەگئاتلارنى توپلاپ، ئېلىپبە تەرتىپى بويىچە رەتلەپ ئېلان قىلىپ، كېيىنكىلەرنىڭ تەگئات قوللىنىشى ئۈچۈن مۇھىم پايدىلانما بىلەن تەمىن ئېتىمىز.4. ئىسىم تەگئات ئۈچۈن قوللىنىلىدىغان سۆز ئاتلارنى نەدىن تاپىمىز؟ ؟ . ئىسىم . كى . قۇتاتقۇبىلىك ، . ئىسىم . ئىسىم . ، ، ئىسىم . ئىسىم 5. تەگئات قويغاندا خالىغانچە قويۇۋېلىشقا بولامدۇ؟ ، . ، ، .جەمەت پىشقەدەملىرى ۋە ئەزالىرىنىڭ قوللىشى ياكى پىكرى بىرلىكىنى قولغا كەلتۈرۈشكە پەقەت ، ئۆز ئالدىغا ئىش كۆرۈپ، تەگئات قوللىنىشنى . يوللانغان ۋاقتى 20081013 15:58:49قانۇنلاشتۇرۇش مەسىلىسىنى قانداق ھەل قىلىش كېرەك؟ ئاپتونۇم رايونلۇق ھۆكۈمەتنىڭ يېقىندا بۇ توغرىدا تۈزۈپ چىققان بەلگىلىمە سىياسەتلىرى بارمۇ؟86 يوللانغان ۋاقتى 20081013 16:06:06ھازىر ئۇيغۇرلار ئىسىم فامىلىسىدە قوللىنىۋاتقان ئىسىملار جەمى نەچچىلەر باردۇ؟ مەيلى باشقا مىللەت تىلىدىن قوبۇل قىلغانلىرى بولسۇن ياكى ئەسلىدكى ئۇيغۇر ئىسىملىرى بولسۇن، ھازىر ئۇيغۇرلارنىڭ ئادەم سانى بىلەن ئىسىم سانىنىڭ نىسبىتى بەكلا چوڭمۇ قانداق ئىسم سانى بەك ئاز بىر مەھەللىدە ئوخشاش ئىسىمدىكى كىشىلەر نەچچىسى ئۇچرايدۇ؟ يوللانغان ۋاقتى 20081014 00:35:18مېنىڭ نەزىرىمدىمۇ بالىغا ئىسىم قويۇش ئۈچۈن چوقۇم مەلۇم بىر قائىدىگە بوي سۇنىۋېلىش توغرا ئەمەس. مەسىلەن بەزى ئادەملەر چوقۇم قۇرئاندىكى ئىسىملەرنى ياكى مەلۇم ئايەتتىكى ئىبارىلەرنى ئىشلىتىشنى توغرا، باشقىسى ناتوغرا دەپ قارايدۇ. بەزى ئادەملەر چوقۇم ئۆز ئەجدادلىرى قوللانغان ئىسىملارنى قويۇش كېرەك دەپ قارايدۇ.ئەمەلىيەتتە بالىغا قويۇلىدىغان ئىسىمنىڭ شەرتلىرى، ئاتائانىسىنىڭ بالىنىڭ كۈتىدىغان ئارزۇلىرىنى ئىپادىلىسە،ئىسمىدىن قايسى قەۋمنىڭ ئەۋلادى ئىكەنلىگى پەرقلەنسە بولغىنى. يوللانغان ۋاقتى 20081014 00:52:59مەزكۇر تېما ھەققىدە يۈكسەل بلوگى دا بىرقەدەر مەركەزلىك ھالدا مۇھاكىمە ئېلىپ بېرىلماقتا. بۇ ھەقتىكى بەھسىگە قىزىققۇچى تورداشلار دىققەت قىلىپ قويغاي! يوللانغان ۋاقتى 20081015 17:21:35ئىسىم قۇيۇشتا ئۇنىڭ مەنىسىگىمۇ دىقەت قىلىش كىرەكمۇ قانداك ؟ يوللانغان ۋاقتى 20081016 21:00:58مەزكۇر تېما ئىزدىنشىتا تازا غۇلغۇلا قوزغىيالمىدى ، دېسە! يوللانغان ۋاقتى 2012516 13:15:45ما تېما ھەققىدە يەنە بەسمۇنازىرلەر يوقما ؟ يوللانغان ۋاقتى 2012516 14:30:317 قەۋەتتىكى نىڭ يازمىسىدىن نەقىلبار. تورداشلار مۇنۇ جاي دا چالا قالغان مۇنازىرىنى قىلىۋاتىدۇ.: چوقۇم قۇرئاندىكى ئىسملارنى قويۇش كېرەكمۇ؟
مىرزاتاي جولداسبەكوۆ. ءتىل اركىمنىڭ قولجاۋلىعى ەمەستۇلعا 6304 30 پىكىر 12 قازان, 2017 ساعات 08:37 لاتىن الىپبيىنە كوشۋ تۋرالى ەلباسىنىڭ باستاماسىنا: بۇل قازاقتىڭ جارقىن كەلەشەگىن ايقىنداپ بەرگەن ستراتەگيالىق قۇجات، دەگەن باعا بەردىڭىز. بۇل باستاماعا شىن جۇرەگىڭىزبەن تىلەكشى ەكەنىڭىزدى بىلەمىن. بىراق ەلدىڭ كوكەيىندەگى سۇراق مىناۋ: ءبىز لاتىن الىپبيىنە قاشان كوشەمىز؟ قانداي نۇسقانى تاڭدايمىز؟ پارلامەنتتە تانىستىرىلىپ، ءدۇيىم جۇرتتىڭ قارسىلىعىنا تاپ بولعان ءالىپبيدىڭ نۇسقاسى قابىلدانىپ كەتپەي مە؟ مەملەكەت باسشىسى 2050 ستراتەگياسىن جاريالاعان كەزدە: 2025 جىلى قازاقستان حالقى تۇگەل مەملەكەتتىك تىلدە سويلەيدى. ەكىنشىدەن، ءبىز لاتىن الىپبيىنە كوشەمىز، ۇشىنشىدەن، قازاقستان قازاق ەلى دەپ اتالادى، دەدى. 2025ءىنشى جىلعا دەيىن 8 جىل قالدى. دەگەنمەن پرەزيدەنت بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ اتتى ماقالاسىندا قازاق ءتىلىن لاتىن الىپبيىنە كوشىرۋ تۋرالى ۇكىمەتكە تاپسىرما بەردى. لاتىن ءبىز بىلمەيتىن ءالىپبي ەمەس. بۇرىن قولداندىق. مىسالى، مەن مەكتەپكە باراردان ەكى جىل بۇرىن كيريلل ءالىپبيى ەنگىزىلدى. بىراق بۇرىنعى ەڭبەكتەردى توتە جازۋدا، لاتىندا وزىمىزشە وقىپ جۇردىك. ءالى ەسىمدە، تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن كوپ كەشىكپەي ءتىل ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى ءابدۋالي قايداروۆ اعامىز باستاعان بىرنەشە ءتىل ماماندارى كەلدى. تاۋەلسىزدىك الدىق. قۇلدىقتان قۇتىلامىز دەسەك، كيريلليتساعا بايلانباي، لاتىنعا كوشۋىمىز كەرەك، دەستى ولار. جاسىراتىن نەسى بار، ابدەن شەكەمىزگە تيگەننەن وسىدان قۇتىلساق پالەدەن قۇتىلامىز دەگەندەي سول يدەيانى جاقتادىم. الىپپە جاساۋعا تاپسىرما بەردىم. ارادا قانشا ۋاقىت وتكەنىن بىلمەدىم، ءبىر كۇنى ءابدۋالي اعا ءالىپبيدى الىپ كەلدى. بىردەن ەلباسىنا كىرگىزدىك. نۇرەكەڭ ونى قولىنا الىپ قاراپ وتىرىپ: ءبارى دۇرىس! بىراق بۇعان اسىقپاڭدار. ۋاقىتى كەلەدى، دەپ ايتتى. ول 1992 جىل بولاتىن. ەندى مىنە، ارادا شيرەك عاسىر وتكەندە جاريالاپ وتىر. الدىڭعى جىلى بۇۇنىڭ بيىك مىنبەسىنەن قازاق تىلىندە ءسوز سويلەدى. سونىڭ ءبارى دايىندىق ەكەن.ۋاقىتى كەلگەن بۇل باستامانى جانتانىممەن قابىلدايمىن. ءبىز لاتىنعا كوشۋىمىز كەرەك. بۇل بىراق قازاقتىڭ كەشەگى كوكتەمدە جايلاۋعا كوشىپ، كۇزدە كيىز ءۇيىن جيناپ، قايتا قىستاۋعا كوشەتىندەي نارسە ەمەس. تۇپتەپ كەلگەندە، بۇل ۇلتتىڭ كەلەشەگى. ۇلتىمىزدىڭ تاعدىرى وسىنىڭ ىشىندە تۇر. قازاقتا اسىققان شايتاننىڭ ءىسى دەگەن ماقال بار. بۇعان اسىقپاۋىمىز كەرەك. الگى ديگراف دەگەن بار. 8 ءارىپتىڭ ماسەلەسىنە ۋاقىت قاجەت. حالىقتىڭ كۇماندانىپ وتىرعانى دا وسى نارسە دەپ ويلايمىن. كوز ۇيرەنگەنشە قيىن بولۋى مۇمكىن. جۇرت قازىر قابىلداسا، جازىپ كەتەدى. الايدا تۇپتەپ كەلگەندە، بۇل ءالىپبي دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ باي ءتىل قازاق ءتىلىنىڭ كەلەشەگىنە قانداي ىقپال جاسايدى. وسىنى ويلاۋىمىز كەرەك. انا تىلىمىزگە نۇقسان كەلتىرمەۋىمىز كەرەك. ءتىل ادەبيەت ەمەس. ءتىل ماتەماتيكا سياقتى ناقتى عىلىم. ءوزىنىڭ دامۋ زاڭدىلىقتارى ايتىلۋى، جازىلۋى بار. وسى زاڭدىلىقتاردى بۇزىپ، تىلىمىزگە قيانات جاساۋعا قاقىمىز جوق. ءبىزدىڭ قوعامدا ءبىر جامان ادەت قالىپتاستى. ەلباسىنىڭ اۋزىنان ءبىر ءسوز شىقسا، جۇرتتىڭ ءبارى سوعان ءۇن قوسىپ، دانىشپان بولا قالادى. دەپۋتاتتار دا تۇگەلدەي جامىراسىپ سويلەيدى. كىم بولسا سول ماقالا جازادى. ءاي، ول جۇرتتىڭ ءبارىنىڭ ورەسى جەتەتىن ماسەلە ەمەس قوي! بۇل بيىك ۇلتتىق ماسەلە! ۇلتتىڭ تاعدىرىن شەشەتىن ماسەلەگە كەلگەندە اسىقپاعان ابزال. ءشيبورىنىڭ ارتىنداي جانجاقتان شۋلاۋدىڭ كەرەگى جوق. سايىپ كەلگەندە، بۇل لينگۆيستەر شەشەتىن ماسەلە. مۇنىڭ تاعدىرىن سولارعا سەنىپ تاپسىرىپ، ارىنا سالعان ءجون. ويتكەنى قازىر ەلدىڭ ءبارى بەتىن قالقىپ جاتىر، انشەيىن. تەرەڭدەپ بارا المايدى. كوبىنىڭ ويى پرەزيدەنتكە جاعىنۋ. كوزگە ءتۇسىپ قالعىسى كەلەدى. بىراق شىنتۋايتىنا كەلگەندە بايىبىنا بارمايدى. تۇنەۋكۇنى پارلامەنتتە تانىستىرىلعان ءالىپبيدىڭ ءبىر داناسى مەن دە بار. وتكەندە مىسالدار كەلتىردىم. شىڭنىڭ باسى دەگەن ءسوزدى جازدىم. شدا ەكى دىبىس، ڭدا ەكى دىبىس بار، باسىم اۋىرىپ كەتتى. كەزىندە ءبىز كورگەن الىپبيدە ءا ءارپى بار بولاتىن. ودان نەگە قاشامىز؟ وسى ماسەلەنى نۇر وتاندا دا تالقىعا سالدىق. ءالىمحان جۇنىسباەۆ دەگەن مىقتى فونەتيك مامانىمىز بار. سونداي ماماندارعا سەنۋىمىز كەرەك. الگى جيىندا ءالىمحان مىنا جەردە وتىر دەدى. ءالىپبي نۇسقاسىمەن مىسال كەلتىرىپ: ءاي، ءالىمحان سەنى كوزىم ۇيرەنگەنشە ايەلىمحان دەپ، الىبەكتى ايەلىبەك دەپ وقيمىن. سەنىڭ ايەلىڭ حان، ونىڭ ايەلى بەك، دەپ قالجىڭداپ ەدىم، جۇرت دۋ كۇلدى. بۇل مازمۇنداما، شىعارما ەمەس. بۇل ءتىلدىڭ زاڭى. تۇسىنە بىلسەك، بۇل ءالىپبي كەزكەلگەنىمىزدىڭ جانىمىز، رۋحىمىز، قۇدىرەتىمىز، سەنەرىمىز. وسى ءالىپبيدى دۇرىستاپ جازساق، قازاق ءتىلى ساقتالىپ قالادى. وسىنى ءتۇسىنۋ كەرەك حالىق. ءوز باسىم بوسقا لاعىپ سويلەگەندەردى جاقتىرمايمىن.تۋعان جەرىڭە تۋىڭدى تىك اركىمنىڭ تۋعان جەرى ءمىسىرشارى دەيدى قازاق. تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا پرەزيدەنت اۋزىنان تاستاماي ايتىپ كەلە جاتقان جۇرتتىڭ كوكەيىندەگى يدەيانىڭ ءبىرى تۋعان جەر. ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، بۇل يدەيانى جاس ۇرپاققا قالاي ءتۇسىندىرۋىمىز كەرەك؟ شىنايى پاتريوتتىق سەزىمى بار ءاربىر قازاق بالاسى وسى باستامانى ىسكە اسىرۋعا قالاي ۇلەس قوسا الادى؟ مەكتەپتە وقىپ جۇرگەندە ءبىز سوناۋ افريكاداعى وزەندەردىڭ اتىن بىلدىك. بانگلادەش دەگەن مەملەكەتتىڭ اتاۋىن وقىدىق. التى قۇرلىقتىڭ ءبارىنىڭ اتىن جاتتادىق. ال ءۇيدىڭ ىرگەسىندەگى توبەنىڭ اتىن بىلمەدىك. بۇل ۇلتتىق قاسيەتىمىزدى، بولمىسىمىزدى جادىمىزدان تۇگەل ءوشىرىپ، جوق قىلۋدىڭ امالى ەدى. يمپەريا زامانىندا تۋعان جەردەن، اتا تاريحىمىزدان، سالتداستۇرىمىزدەن، مادەنيەتىمىزدەن، تىلىمىزدەن، دىنىمىزدەن، دىلىمىزدەن جۇرداي بولا جازدادىق. وتكەندە ءبىر جولىققانىمدا ءىليا جاقانوۆ ماعان: مىرزەكە، سەنىڭ اۋىلىڭ تۇنىپ تۇرعان تاريح قوي، سونى نەگە جازبايسىڭ؟، دەگەن ساۋال قويدى. سول ءسوز قامشى بولىپ، بىردەن ويىما مۇحتار اۋەزوۆ ساپ ەتە قالدى. مۇحاڭ اباي جولىندا ءوزىنىڭ تۋعان جەرى ءبورىلىنى پەيىشتىڭ تورىندەي ەتىپ سۋرەتتەيدى. بورىلىگە بارساڭ، ءبورى ۇلىپ تۇرعان، جىلان جالاعانداي تاقىر جەر. كۇندەرىمنىڭ كۋاسى دەگەن كىتابىمدا تۋعان اۋىلىمنىڭ توڭىرەگىندەگى جەر اتاۋلارىن، ولاردا قانداي قاسيەت بارىن تۇگەل جازدىم. تۋعان جەرگە جەر جەتپەيدى. تۋعان جەردىڭ قادىرىن سىرتتا جۇرگەندە بىلەسىڭ. تۋعان جەر تۋرالى بۇرىننان بەرى بابالارىمىز، كوسەمدەرىمىز، شەشەندەرىمىز، اقىنجىراۋلارىمىز جاعى تالعانشا جىرلادى. بىراق وسىنىڭ قادىرىنە جەتپەدىك.ۋنيۆەرسيتەت بىتىرگەن كەزىمدەگى ءبىر وقيعا ەسىمنەن كەتپەيدى. ءبىزدىڭ اۋىلدىڭ الاقانداي اقتوبە دەگەن اۋىلدا تۋدىم توڭىرەگى اتتىلى ادام ءتۇسىپ كەتسە كورىنبەيتىن قالىڭ شي بولاتىن. ءشيدىڭ تۇبىنە كوكتەمدە قاۋلاپ جۋا وسەتىن ەدى. ول ۋاقىتتا نان جوق، ءبىز سول جۋانى جيناپ الىپ، ايرانعا تۋراپ جەۋشى ەدىك. كوكتەمدە اۋىلدىڭ مالى ورىسكە شىعادى. كەشكىلىك ورىستەن قايتقان مالدىڭ اۋزىنان جۋانىڭ ءيسى اڭقىپ تۇراتىندى. باياعىدا سوۆحوزعا ديرەكتور بولىپ كەلگەن بىرەۋ جەر جەتپەگەندەي ەگىس ەگەمىن دەپ سول ءشيدىڭ تاستالقانىن شىعاردى. وتالعان شي 50100 جىل وتپەي قالپىنا كەلمەيدى ەكەن. قىستا ءار ءشيدىڭ ءتۇبى ءبىرءبىر مالعا پانا ەدى. ءبىر كۇندەاق جىلان جالاعانداي ازىناپ شىعا كەلدى. جەردىڭ قادىرىن باعالاماعاننىڭ ءبىر مىسالى وسىنداي.اركىمنىڭ ءوز اۋىلى بار. سول اۋىلدا اتابابالارىمىزدىڭ تۋىپوسكەن جەرى جاتىر. سول جەردىڭ ارقايسىنىڭ تاريحى بار. قازاق ەلىنىڭ تاريحى ۇلى دالانىڭ توسىندەگى ءاربىر تاستان، شوپتەن، جۋساننان، سەكسەۋىلدەن، توبەدەن، تاۋدان، وزەننەن قۇرالادى. تۋعان جەردى جانجۇرەگىمىزبەن ءسۇيۋىمىز كەرەك. قولىڭنان كەلسە، تۋعان جەرىڭە تۋىڭدى تىك. قولىڭنان كەلمەسە، سول جەردى قاستەرلەۋگە مىندەتتىسىڭ. قىزعىشتاي قورعاۋعا ءتيىسسىڭ. قۇدايعا ءتاۋبا، بىزدە داۋلەتتىلەر جەتەدى. مەن بىرەۋدىڭ قالتاسىنداعى بايلىعىن قىزعانبايمىن. بىراق جايشىلىقتا تالتاڭداپ، بولماس جەرگە مالدۇنيەسىن شاشىپ جۇرگەن كەيبىرەۋلەردىڭ اۋىلى جارىپ وتىر دەي المايمىن. ەلباسىنىڭ مىنا سوزىنەن كەيىن سولار اتتىڭ باسىن ەلگە بۇرۋى كەرەك. جاپپاي مەشىت، مازار سالۋ دا مۇرات ەمەس. سول مەشىتتەردىڭ كوبى قاڭىراپ بوس تۇر. كەيدە ءبىر اۋىلدا بىرنەشە مەشىت سالىپ، تىنىش وتىرعان قازاقتى رۋرۋعا، اتااتاعا ءبولىپ جىبەرۋدە. بۇل جاعىنان وتە ساق بولۋ كەرەكپىز دەپ ويلايمىن.تاۋەلسىزدىك ءتاڭىردىڭ بەرگەن ءتاتتى سىيى ءوز زامانىنىڭ زاڭعار تۇلعاسى، قازاق حالقىنىڭ كەمەڭگەر جازۋشىسى مارقۇم ءابىش كەكىلبايۇلى اعامىزدىڭ: تاۋەلسىزدىككە جەتكەنگە دەيىنگى عۇمىر ونى كوكسەۋمەن وتسە، تاۋەلسىزدىكتەن كەيىنگى عۇمىر ونى باياندى ەتۋدى مۇرات ەتەدى، دەگەن ءسوزى بار. ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، تاۋەلسىزدىگىمىز باياندى بولۋى ءۇشىن ونى قالاي قادىرلەيمىز؟ مىسالى قازاق ەلىنىڭ بيىلعى ەڭ ۇلكەن جەتىستىكتەرىنىڭ ءبىرى ەكسپو كورمەسى. ول ادام ايتسا نانعىسىز ۇلى وقيعا بولدى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ جىلناماسىنا، ەكسپو كورمەلەر تاريحىنا جازىلدى. ەكسپونىڭ الدىندا: كورمەنى وتكىزە الامىز با؟ ەل جالاڭ بۇت قالماي ما؟ يت قورىعان جەرگە ءوش دەگەندەي وسىنداي جەرگە بۇلىكشىلەر كوپ كەلۋشى ەدى، ەل ىشىنە بۇلىك سالىپ، وسى باقىتىمىزدان ايرىلىپ قالمايمىز با؟، دەگەن قورقىنىش بولعانى راس. قۇدايعا شۇكىر، اللانىڭ جازۋىمەن، نۇرەكەڭنىڭ ارقاسىندا ۇلى وقيعانى ابىرويمەن وتكىزدىك. بۇل كورمە قازاقستانعا ەندى قاشان قايتىپ ورالاتىنىن ءبىر اللا عانا بىلەدى. بۇگىنگە دەيىن جەتىستىكتەردىڭ بارىنە تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا جەتىپ وتىرمىز. الشاڭ باسىپ جۇرگەنىمىز دە، ءجۇزىمىزدىڭ جارقىن بولىپ جۇرگەنى دە، مەرەيىمىزدىڭ تاسىپ، اڭقىلداپ اشىق سويلەپ جۇرگەنىمىز دە، وزگە كورشىلەرىمىزدەن شوقتىعىمىزدىڭ بيىك بولۋى دا تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسى. جامبىل دەگەن بالانى ءوزىم قولىنان جەتەكتەپ الىپ شىعىپ ەدىم. سول بالام: تاۋەلسىزدىك ءتاڭىردىڭ بەرگەن ءتاتتى سىيى، دەيدى. ءالى ەسىمدە، تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا تاۋەلسىزدىك دەگەن ءسوزدىڭ وزىنە، ۇعىمىنا، رۋحىنا دەگەن كوزقاراس، پيعىل، پەيىل باسقاشا بولاتىن. ءبىز بۇگىن تاۋەلسىزدىككە كىشكەنە سۋىسا باستاعان سياقتىمىز. ەشقاشان بۇل ۇعىمنىڭ قادىرقاسيەتىن ۇمىتۋعا بولمايدى. مەنىڭ ۇعىمىمدا تاۋەلسىزدىكتى ءبىز جىل سايىن، اي سايىن، اپتا سايىن، كۇن سايىن، ساعات سايىن قادىرلەي بەرۋگە ءتيىسپىز. تاۋەلسىزدىكتىڭ قادىرىنە جەتپەسەك، كارىنە ۇشىرايمىز. ويتكەنى، ول بىزگە قان توگۋسىز، تابان استىندا كەلگەن جوق. ازاتتىقتىڭ جولىندا مىڭداعان جىلدار بويى قازاقتىڭ نەبىر حاندارىنىڭ، باتىرلارىنىڭ باسى كەتتى. نەبىر دانالارىمىز بوستاندىقتىڭ جولىنا باسىن تىكتى. بۇل از با؟ سوندىقتان جاس ۇرپاق تاۋەلسىزدىككە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرا بەرۋى كەرەك. تاۋەلسىزدىك تۋرالى جازا بەرۋىمىز كەرەك. ۇلى ۇعىمدى جاس ۇرپاقتىڭ ساناسىنا سىڭىرە بەرگەن ابزال. تاۋەلسىزدىك كەلەشەك ۇرپاقتىڭ قانىنا، سۇيەگىنە سىڭگەندە عانا باياندى بولادى.ءبىر تاڭ قالاتىنىم، ەرتەدە نە ۇشاق، نە پويىز، نە ماشينە جوق كەزدە ۇلانعايىر ۇلى دالانىڭ شەتىنە جاۋ تيسە، ۇلتاراقتاي جەردى قورعاۋعا قازاق تۇگەل جينالىپ وتىردى. ۇلىتاۋدا ءۇش رەت باس قوستى. ابىلاي الاڭىندا دا ءۇش رەت جيىلدى. قازاق ءوزى ءبورى سياقتى. بورىلەر ءبىر توبەنىڭ ۇستىندە تۇرىپ، كەلەسى ءبىر توبەگە ۇليدى ەكەن. مارقۇم اقسەلەۋ ايتاتىن ەدى: بورىلەر جەردىڭ بەلبەۋى ارقىلى ءوزىنىڭ اقپاراتىن 15 مينۋتتا جەتكىزەدى ەكەن، دەپ ءبىزدىڭ ءبورىلى بايراق، ءبورى تەكتى ەل بولىپ جۇرگەنىمىز تەگىن ەمەس. مەنىڭ ويىمشا، وسىنداي ۇلانعايىر دالاسى بار اقىلماندارىنىڭ سوڭى بايدىبەكتەي باباسى بار كەشەگى فارابي، قوجا احمەت ياسساۋيدەي داناسى بار نۇرسۇلتانداي پاناسى بار ماڭگىلىك ەل بولام دەيتىن شاماسى بار مەملەكەتتىڭ باقىتى زور بولادى!سۇحباتتاسقان تولەن تىلەۋباي، استانا.
2021 جىلى ەل ەكونوميكاسىنىڭ ءوسۋ بولجامى 3،1عا دەيىن جاقساردىقر پرەمەرءمينيسترى اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا قازاقستاننىڭ 20212025 جىلدارعا ارنالعان الەۋمەتتىكەكونوميكالىق دامۋىنىڭ ناقتىلانعان بولجامى جانە 20212023 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت قارالدى، دەپ حابارلايدى ..ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى اسەت ەرعاليەۆ، قارجى ءمينيسترى ەرۇلان جاماۋباەۆ جانە پرەمەرءمينيستردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ءاليحان سمايىلوۆ بايانداما جاسادى.جىل باسىنان بەرى قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ ءوسۋى بويىنشا جەدەل دەرەكتەردى جانە الەمدىك تاۋار نارىقتارىنداعى احۋالدى، سونداياق الەمدىك ەكونوميكانىڭ ءوسۋ بولجامدارىن ەسكەرە وتىرىپ، ۇكىمەت 2021 جىلعا ارنالعان الەۋمەتتىكەكونوميكالىق دامۋ بولجامىنىڭ كورسەتكىشتەرى مەن ينديكاتورلارىن ناقتىلادى.ماسەلەن، 2021 جىلى ەل ەكونوميكاسىنىڭ ءوسۋ بولجامى 2،8دان 3،1عا دەيىن جاقساردى. مۇناي باعاسى باررەلىنە 50 بۇرىن 35، ۇلتتىق ۆاليۋتا باعامى ءبىر دوللارعا 425 تەڭگە بۇرىن 420 تەڭگە دەڭگەيىندە بولجانۋدا.سىرتقى سۇرانىستى قالپىنا كەلتىرۋ اياسىندا مەتاللۋرگياداعى ءوندىرىستىڭ نەعۇرلىم بەلسەندى ءوسۋى ەسەبىنەن وڭدەۋ ونەركاسىبىندەگى بولجامدى كورسەتكىشتەر 4،1دان 5،2عا دەيىن جاقساردى.قۇرىلىستا بولجام 17 ملن شارشى مەتر تۇرعىن ءۇيدى پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارىنا بايلانىستى 2،5دان 5عا دەيىن جاقساردى.اقپارات پەن بايلانىس سالاسىندا ات قىزمەتتەرگە سۇرانىستىڭ ءوسۋى ناتيجەسىندە بولجام 3،8دان 6،5عا دەيىن ۇلعايدى.ۇلتتىق بانكتىڭ بولجامى بويىنشا ەكسپورت 10،8 ملردقا 52،2 ملردقا دەيىن ۇلعايادى. ينفلياتسيا بۇعان دەيىن بەكىتىلگەن 4،06،0 دالىزىندە ساقتالدى.تۇزەتىلگەن ماكروەكونوميكالىق بولجام نەگىزىندە 2021 جىلعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت پارامەترلەرىنىڭ بولجامى ناقتىلاندى.وسى جىلعا ارنالعان ناقتىلانعان بيۋدجەت شىعىستارىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى پارتياسىنىڭ باعدارلاماسىن جانە مەملەكەت باسشىسىنىڭ 2020 جىلعى 1 قىركۇيەكتەگى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىن ىسكە اسىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ.سونىمەن قاتار شىعىندار پاندەمياعا قارسى كۇرەس جونىندەگى ءىسشارالاردى قارجىلاندىرۋعا جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن جاڭعىرتۋعا، سونداياق ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىن ىنتالاندىرۋعا باعىتتالادى.پرەمەرمينيستر قر الەۋمەتتىكەكونوميكالىق دامۋىنىڭ 20212025 جىلدارعا ارنالعان بولجامىن جانە 20212025 جىلدارعا ارنالعان ناقتىلانعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى زاڭ جوباسىن پارلامەنتكە ەنگىزۋدى تاپسىردى.
شى جىنپىڭ: دېڭىز ئوكياندا كۈچلۈك دۆلەت قۇرۇش ئىشەنچىم بارمەنبەسى:جۇڭگو ئۇيغۇرچە رادىيو تورى تەھرىر:ئىلنۇرە رەھىمبەگ يوللانغان ۋاقىت: 20180613 10:36جۇڭگو ئۇيغۇرچە رادىيو تورى 13ئىيۇن بېيجىڭ خەۋىرى:جۇڭگو كومپارتىيەسى مەركىزىي كومىتېتىنىڭ باش شۇجىسى، دۆلەت رەئىسى، مەركىزىي ھەربىي ئىشلار كومىتېتىنىڭ رەئىسى شى جىنپىڭ تۈنۈگۈن شەندۇڭدا تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلغاندا دېڭىز ئوكيان ئىقتىسادىنى تەرەققىي قىلدۇرۇشنى تەكىتلىدى.شى جىنپىڭ شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى چىڭداۋ باشلىقلار يىغىنىغا قاتناشقاندىن كېيىن شەندۇڭدا تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلدى. تۈنۈگۈن چۈشتىن بۇرۇن ئۇ ئالدى بىلەن چىڭداۋ دېڭىز ئوكيان پەن تېخنىكا سىنىقى دۆلەت تەجرىبىخانىسىغا بېرىپ، تەجرىبىخانىنىڭ ئالدىنقى قاتاردىكى زور پەن مەسىلىسى، سىستېمىنىڭ قۇرۇلمىسى ۋە دېڭىز ئوكيان يۇقىرى سەۋىيەلىك جابدۇقلىرىنى مۇستەقىل تەتقىق قىلىپ ياساش، دېڭىز ئوكيان ئارمىيە خەلقنىڭ يۇغۇرلىنىشىنى ئىلگىرى سۈرۈش قاتارلىق ئەھۋاللارنى ئىگىلىدى. شى جىنپىڭ مۇنداق دەپ كۆرسەتتى: دېڭىز ئوكيان ئىقتىسادى، دېڭىز ئوكيان پەن تېخنىكىسى بىر مۇھىم ئۆتكەلگە ھۇجۇم قىلىش يۆنىلىشى بولۇپ، قۇرۇقلۇقتىن دېڭىز ساھىلىغىچە بىزگە نامەلۇم ساھەلەر كۆپ، زور يوشۇرۇن كۈچكە ئىگە. جۇڭگو قۇرۇلۇش ئاكادېمىيەسىنىڭ ئاكادېمىكى گۇەن خۇاشې دېڭىز ئوكيان دورىلىرىنى تەتقىق قىلىپ ياساش ئەھۋالىنى تونۇشتۇردى. ئۇ مۇنداق دېدى: مېنىڭ ئارزۇيۇم جۇڭگونىڭ كۆك رەڭلىك دورا ئامبىرىنى يارىتىش. باش شۇجى: بۇ بىزنىڭ ئورتاق ئارزۇيىمىز، دېدى.شى جىنپىڭ تەجرىبىخانىدىن ئايرىلغان چاغدا پەن تەتقىقات خادىملىرى شى جىنپىڭنىڭ قېشىغا كېلىپ باش شۇجىغا سالام بەردى. شى جىنپىڭ دېڭىز ئوكياندا كۈچلۈك دۆلەت قۇرۇپ چىقايلى. مېنىڭ ئەزەلدىن مۇشۇنداق بىر غايەم بار ئىدى، دېدى.شى جىنپىڭ مۇنداق دېدى: دېڭىز ئوكياندا كۈچلۈك دۆلەت قۇرۇپ چىقايلى. مېنىڭ ئەزەلدىن مۇشۇنداق بىر غايەم بار ئىدى. دېڭىز ئوكيان ئىقتىسادىنى، دېڭىز ئوكيان پەن تەتقىقاتىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش بىزنىڭ كۈچلۈك دۆلەت ئىستراتېگىيەمىزنى ئىلگىرى سۈرۈشتىكى مۇھىم بىر يۆنىلىش، جەزمەن چىڭ تۇتۇش كېرەك. ئاچقۇچلۇق تېخنىكىدا مۇستەقىل تەتقىق قىلىپ ياساشقا تايىنىشىمىز كېرەك، دېڭىز ئوكيان ئىقتىسادى تەرەققىياتىنىڭ ئىستىقبالى پارلاق. كۆپچىلىك غەيرەت ئۈستىگە غەيرەت قوشۇپ، شانلىق سەھىپە يارىتايلى، ۋەتەن ئۈچۈن مىللەت ئۈچۈن يېڭى تۆھپە قوشايلى.شۇ كۈنى چۈشتىن كېيىن، شى جىنپىڭ چىڭداۋدىن ئايرىلىپ پويىزغا ئولتۇرۇپ ۋېيخەيگە يېتىپ بارغاندىن كېيىن، دەرھال پىرىستانغا يېتىپ بېرىپ، پاراخوتقا ئولتۇرۇپ ۋېيخەيدىكى جياۋدۇڭ پارتىيەۋىيلىك تەربىيە بازىسى ليۇگۇڭداۋ ئوقۇتۇش رايونىغا باردى. ئۇ شىمالى ئوكيان دېڭىز ئارمىيەسى زەمبىرەك سۇپىسىنىڭ ئەسلى ئورنىنى كۆزدىن كەچۈردى، جياۋۇ ئۇرۇشى موزىيى كۆرگەزمىخانىسىنى ئېكسكۇرسىيە قىلدى، ئۇرۇش تارىخىنىڭ ئاگاھلاندۇرۇش گۈدۈكىنى ئاڭلىدى. شى جىنپىڭ مۇنداق دېدى: مەن بۇ يەرگە كېلىپ يېقىندىن ھېس قىلىپ، تەربىيە ئېلىشنى كۆڭلۈمگە پۈكۈپ يۈرگەن ئىدىم. ئاگاھلاندۇرۇش گۈدۈكىنى ئۇزۇن ۋاقىت چېلىپ، تارىخىي ساۋاقنى مەھكەم ئېسىمدە ساقلىشىمىز كېرەك، 1 مىليارد 300 مىليون جۇڭگو خەلقى جاسارەت بىلەن تىرىشىپ ئالغا ئىلگىرىلىشى كېرەك.
تەاتر 02 ناۋرىز، 2021استانا وپەرا مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترى 1 ناۋرىزدا مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى جانە نۇرسۇلتان قالاسى اكىمدىگىمەن بىرلەسىپ، ەلوردالىق دارىگەرلەرگە ارناپ قايىرىمدىلىق اكتسياسىن وتكىزدى.پ.چايكوۆسكيدىڭ ەۆگەني ونەگين سپەكتاكلىنىڭ پرەمەراسى تەاتر ساحناسىندا 2019 جىلى 8، 9 اقپان كۇندەرى وتكەن ەدى. وپەرالىق تۋىندى استانا وپەرا سوليستەرى مەن وركەسترىنىڭ، حورى مەن بالەتىنىڭ، سونداياق بالالار ستۋدياسىنىڭ قاتار قاتىسۋىمەن قۇندى. قويۋشى ديريجەرى تەاتردىڭ باس ديريجەرى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى الان بورىباەۆ. باس حورمەيستەرى قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ەرجان ءداۋىتوۆ، قويۋشى حورەوگرافى ەلەنا شەرستنەۆا.ەۆگەني ونەگين وپەراسى الەمدەگى ەڭ ءىرى رەپەرتۋارلىق قويىلىمداردىڭ ءبىرى سانالادى. استانا وپەرا ساحناسىنا بۇل تۋىندى قويۋشىرەجيسسەر داۆيدە ليۆەرموردىڭ بىرەگەي تۇجىرىمداماسىمەن ۇسىنىلعانى ءمالىم. وقيعا جەلىسى ەگدە جاستاعى تاتيانانىڭ ەۆگەني ونەگينمەن وتكىزگەن جاستىق شاعىن ەسكە الۋىمەن ورىلەدى. وتاندىق ونەر ساڭلاقتارى ازىرلەگەن قويىلىمنىڭ ەرەكشەلىگى ستسەنوگرافيالىق اسەرلەردەن دە ايقىن اڭعارىلادى: حيكايا كەيىپكەرلەرى قاس پەن كوزدىڭ اراسىندا ساحنا استىنا جاسىرىنىپ، اۆتوماتتى پلاتفورمادا ساحنانىڭ تۇكپىرىنەن پايدا بولادى، ال 3پروەكتسيالار تابيعاتتىڭ اسەم كورىنىسىن، كەيىپكەرلەر بەينەسىنىڭ قوسارلانۋىن ايشىقتى بەدەرلەيدى. قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرلەرى، بەلگىلى سۋرەتشىلەر سوفيا تاسماعامبەتوۆا مەن پاۆەل دراگۋنوۆتىڭ شارۋالاردىڭ ءتۇرلىءتۇستى كوستيۋمدەرىن، سول ءداۋىردىڭ ءساندى ءستيلىن، پەتەربۋرگ بالى مەن لاريندەر ۇيىندەگى مەرەكەنى جەتكىزۋدەگى شىعارماشىل ىزدەنىسى ايرىقشا اتاپ وتۋگە تۇرارلىق. العىس ايتۋ كۇنى 2016 جىلى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باستاماسىمەن جاريالانعان بولاتىن. ەلوردالىق مەديتسينا مەكەمەلەرى قىزمەتكەرلەرىنە العىس ايتۋ كۇنى قۇرمەتىنە مەرەكەلىك تارتۋ رەتىندە ۇسىنىلاتىن پ.چايكوۆسكيدىڭ ەۆگەني ونەگين قويىلىمى ارقىلى الەمدىك كلاسسيكا جاۋھارىنا ءبىرتابان جاقىنداي ءتۇسۋدى ماقسات تۇتتىق. ادامداردىڭ ءبىربىرىنە قولۇشىن سوزۋى، قولداۋ كورسەتۋى مەن قايىرىمدىلىعى، مەيىرىمدىلىگى مەن جومارتتىعى سياقتى ادامزاتقا ورتاق اسىل قۇندىلىقتار بارلىق قازاقستاندىقتىڭ كوڭىلىنە جارقىن بولاشاققا نىق سەنىممەن قاراۋعا سەنىم ۇيالاتادى، دەدى استانا وپەرا تەاترىنىڭ ديرەكتورى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى عالىم احمەدياروۆ.ەسكە سالا كەتەتىن تاعى ءبىر جايت، تەاتر 2019 جىلدىڭ قازان ايىندا دميتري حۆوروستوۆسكيدىڭ ءبىرىنشى فەستيۆالىنە قاتىسىپ، رەسەيلىك كورەرمەندەر تاراپىنان دا جوعارى باعالانعان بولاتىن. ونەر شەبەرى قۇرمەتىنە وتكىزىلگەن مادەني شارا كورنەكتى ءانشىنىڭ مادەني مۇراسىن ساقتاۋعا جانە قولداۋعا ارنالعان. قازاقستاندىق ارتىستەر د.حۆوروستوۆسكي اتىنداعى كراسنويار مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ ساحناسىندا ۇلى كومپوزيتوردىڭ 180 جىلدىعى قۇرمەتىنە پ.چايكوۆسكيدىڭ جاۋھار تۋىندىسىن ۇسىنعان ەدى.
ەسىمى تاريحتا قالعان قازاقتىڭ كوشباسشى قىزدارىرەسەيلىك ازامات 9 جىل بويى قازاقستاننان زەينەتاقى الىپ كەلگەنەلوردادا پلاستيك بوتەلكە قابىلدايتىن تاعى ءبىر فاندومات ىسكە قوسىلدىامەريكالىق مامان جانىبەك ءالىمحان ۇلىنىڭ چەمپيوندىق بەلبەۋ ءۇشىن كەزدەسۋ وتكىزەتىنىن مالىمدەدىەلوردادا قازاقستانعا كەلۋ ەرەجەسىن بۇزعان 675 شەتەلدىك انىقتالدىەلباسى قىرعىزستان مينيسترلەر كابينەتىنىڭ ءتوراعاسىن قابىلدادى2022جىلدان دەكرەتكە بايلانىستى بىررەتتىك تولەمنىڭ شەكتى مولشەرى وسەدىالەم چەمپيوناتىندا ءانۇرانىمىزدى شاتاستىردى. قىزدارىمىز ونى ءوز داۋسىمەن شىرقادىكەيبىر ادامدار مەديتسيناعا جۇگىنبەي ەمشى، ءتاۋىپ ارالاپ كەتەدى ونكولوگسيريا جونىندەگى استانا پروتسەسى: قانداي ماسەلەلەر تالقىلانادى؟الەم چەمپيونى جانىبەك الىمحان ۇلىمەن جەكپەجەكتەن باس تارتتىسەنات ءتوراعاسى جۇمىس ساپارىمەن قىزىلوردا وبلىسىندا بولدىتاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى: ورالدا بوكستان ەرلەر اراسىندا قازاقستان چەمپيوناتى وتەدىتاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلىندا ماڭعىستاۋ وبلىسى قالاي دامىدىاۋا رايىنا بايلانىستى 10 وڭىردە ەسكەرتۋ جاريالاندىقازاقستاندىق عالىمدار ارال تۇبىنە اعاش ءوسىرۋدىڭ جاڭا تەحنولوگياسىن ويلاپ تاپتىقازاقستان قىرعىزستانعا 1 مىڭ اۆتوبۋس ەكسپورتتايدى15 قازان 12:08نۇرسۇلتان. قازاقپارات ولار ءتۇرلى سالادا ابىرويلى ەڭبەك ەتتى.ەل تاريحىندا پەداگوگيكا، مەديتسينا، اۋىل شارۋاشىلىعى، گەولوگيا سالالاردا جەمىستى ەڭبەك ەتكەن قىزدارىمىز جەتكىلىكتى.بۇگىنگى ماتەريالىمىزدا قازاق ايەلدەرى اراسىنان شىككان تاۋكەن ءىسى سالاسىنداعى تۇڭعىش عىلىم دوكتورىنىڭ، قازاقستاندا ليتولوگيا مەن شوگىندى پايدالى قازىندىلار جونىندەگى عىلىم سالاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى قازاق قىزىنىڭ جانە تاعى باسقا ەلەۋلى ەڭبەگىمەن كوزگە تۇسكەن جانداردىڭ ءومىربايانى باياندالادى.ءسادۋاقاسوۆا بوكەيحانوۆا ەليزاۆەتا ءاليحان قىزىدارىگەر تەراپيەۆت، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى 1965، پروفەسسور 1966. ومبى قالاسىندا دۇنيەگە كەلىپ، ماسكەۋ قالاسىندا قايتىس بولعان. الاش قوزعالىسىنىڭ كوسەمى ءا. بوكەيحانوۆتىڭ قىزى، بەلگىلى قوعام قايراتكەرى س. ءسادۋاقاسوۆتىڭ زايىبى. ماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەديتسينا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن 1927. 192831 جىلدارى وسى ۋنيۆەرسيتەتتە اسپيرانت، 193141 جىلدارى ك س ر و دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىندە وقۋ ورىندارى جونىندەگى اعا ينسپەكتور بولدى. 194145 جىلدارى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىستى. 194548 جىلدارى ك س ر و مەديتسينا عا نىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي حاتشىسى، 1948 59 جىلدارى ك س ر و دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىندە مەديتسينالىق ستاتيستيكا ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولدى. 1959 جىلدان ءومىرىنىڭ اقىرىنا دەيىن الەۋمەتتىك گيگيەنا عىلىمي زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا ستاتيستيكالىق سانيتاريا ءبولىمىن باسقاردى. ءسادۋاقاسوۆانىڭ 50 دەن استام عىلىمي ەڭبەگى بار. ك س ر و نىڭ قىزىل جۇلدىز، ەڭبەك قىزىل تۋ، 2دارەجەلى وتان سوعىسى وردەندەرىمەن، مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.مامانوۆا حاليدا ەسەنقۇل قىزىعالىم، مەديتسينا عىلىمىنىڭ دوكتورى 1967، پروفەسسور 1969. الماتى وبلىسى اقسۋ اۋدانىندا دۇنيەگە كەلىپ، اقتوبە قالاسىندا قايتىس بولعان. اكەسى ەسەنقۇل قاجى مامانيا مەكتەبىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى بولدى. مامانوۆا سول مەكتەپتە وقىعان العاشقى قازاق قىزدارىنىڭ ءبىرى. الماتى مەديتسينا ينستيتۋتىن بىتىرگەن 1941. 1942 46 جىلدارى قىزىل ارميا قاتارىندا اسكەري دارىگەر بولىپ، مەديتسينالىق قىزمەتتىڭ كاپيتانى اتاعىن العان، 1946 51 جىلدارى الماتى مەديتسينا ينستيتۋتىندا اسسيستەنت، 195154 جىلدارى كاسىپوداقتار جۇيەسىندە قىزمەتكەر، 1959 جىلدان ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن اقتوبە مەديتسينا ينستيتۋتىنىڭ قازىرگى م. وسپانوۆ اتىنداعى باتىس قازاقستان مەديتسينا اكادەمياسى پاتولوگيا كافەدراسىنىڭ ءوزى ۇيىمداستىرعان مەڭگەرۋشىسى بولدى. نەگىزگى عىلىمي ەڭبەكتەرى پاتولوگيالىق، فيزيولوگيالىق ماسەلەلەرگە ارنالعان. مامانوۆا ءارتۇرلى اۋرۋ كەزىندە ورگانيزمدە تۋاتىن ارنايى ەمەس رەاكتسيالارعا سيپاتتاما بەردى. ك س ر و نىڭ قىزىل جۇلدىز، قۇرمەت بەلگىسى وردەندەرىمەن ماراپاتتالعان.تاجىبايەۆا پاتشايىم ءتاجىباي قىزىعالىم، گەولوگيا مينەرالوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى 1960، قازاقستان ع ا نىڭ كوررەسپوندەنت مۇشەسى 1967، پروفەسسور 1975. قازىرگى تۇركىستان وبلىسى تولە بي اۋدانى قاراقيا اۋىلىندا دۇنيەگە كەلىپ، الماتى قالاسىندا قايتىس بولعان. قازاقستاندا ليتولوگيا مەن شوگىندى پايدالى قازىندىلار جونىندەگى عىلىم سالاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى. ورتا ازيا قازىرگى تاشكەنت مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن 1942. 1960جىلدان ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن ق. ساتبايەۆ اتىنداعى گەولوگيا عىلىمدارى ينستيتۋتىنىڭ ليتولوگيا سەكتورىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قىزمەتىن اتقاردى. نەگىزگى عىلىمي ەڭبەكتەرى ورتالىق قازاقستاننىڭ شوگىندى جىنىستارى مەن كەنتاستارىن زەرتتەۋ ماسەلەلەرىنە ارنالعان. 80نەن استام عىلىمي ەڭبەك جازعان. ك س ر و عا نى ليتولوگيا كوميتەتى پلەنۋمىنىڭ مۇشەسى، قازاقستان عا نىڭ جەر جانە الەم تۋرالى عىلىمدار ءبولىمى جانىنداعى شوگىندى جىنىستار كوميسسياسىنىڭ ءتورايىمى 1963، سەديمەنتولوگتار 1966، سازدى مينەرالدى زەرتتەۋ جونىندەگى حالىقارالىق اسسوتسياتسيالاردىڭ 1968، جاپونيا عىلىمي قوعامىنىڭ 1971 مۇشەسى بولعان. حالىقارالىق گەولوگيا، سەديمەنتولوگيا كونگرەستەرىنە قاتىسىپ، بايانداما جاساعان. ەكى مارتە ك س ر و نىڭ ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن ماراپاتتالعان.قاڭلىبايەۆا جامال مۇساعالي قىزىعالىم، تەحنيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى 1965، پروفەسسور 1968، قازاقستان عىلىم اكادەمياسىنىڭ كوررەسپوندەنت مۇشەسى 1970. سەمەي قالاسىندا دۇنيەگە كەلىپ، الماتى قالاسىندا قايتىس بولعان. قازاق ايەلدەرى اراسىنان شىققان تاۋ كەن ءىسى سالاسىنداعى تۇڭعىش عىلىم دوكتورى. قازاقتىڭ تاۋ كەن مەتاللۋرگيا ينستيتۋتىن قازىرگى ق. ي. ساتبايەۆ اتىنداعى قاز ۇ ت ۋ بىتىرگەن 1946. 194674 جىلدارى قازاقستان عىلىم اكادەمياسىنىڭ تاۋ كەن ءىسى ينستيتۋتىندا كىشى جانە اعا عىلىمي قىزمەتكەر، زەرتحانا مەڭگەرۋشىسى بولدى. نەگىزگى عىلىمي ەڭبەكتەرى جەر قاباتتارىندا شاحتا قازبالارىنىڭ اسەرىنەن پايدا بولاتىن جىلجۋ ۇردىستەرىن راديواكتيۆتى يزوتوپتار ءادىسىن قولدانۋ ارقىلى زەرتتەۋگە ارنالعان. ج. قاڭلىبايەۆا راديواكتيۆتى يزوتوپتاردىڭ كومەگىمەن بۇزىلعان تاۋ جىنىسىندا پايدا بولاتىن ۇردىستەردىڭ فيزيكاسىن زەرتتەۋدىڭ جاڭا ءادىسىن ۇسىندى. بۇل ەڭبەگى ءۇشىن ك س ر و حالىق شارۋاشىلىعى جەتىستىكتەرى كورمەسىنىڭ 2دارەجەلى ديپلومى بەرىلدى 1964. ونىڭ اۋقىمدى جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسى تاۋ جىنىستارى ماسسيۆىنىڭ جىلجۋى ءۇردىسىن بولجاۋدىڭ جانە كومىر قاباتتارىن قازۋ بارىسىندا ءبىرقاتار ينجەنەرلىك ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ نەگىزى بولدى. ونىڭ عىلىمي زەرتتەۋلەرى قاراعاندى قالاسىندا شاحتا ۇستىندە قۇرىلىستار سالۋدا، قازۋ جۇيەلەرىنىڭ نەگىزگى پارامەترلەرىن انىقتاۋدا جانە بوس جىنىستاردا جۇرگىزىلەتىن شترەكتەردىڭ ورنىن بەلگىلەۋدە پايدالانىلدى. 7سايلانعان قازك س ر جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى بولدى. ك س ر و نىڭ قۇرمەت بەلگىسى وردەنىمەن جانە بىرنەشە مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.ساتبايەۆا ءشامشيابانۋ قانىش قىزىادەبيەت زەرتتەۋشىسى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى 1971، پروفەسسور 1988، ق ر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى 1979، ق ر حالىق اعارتۋ ءىسىنىڭ وزاتى 1980. پاۆلودار وبلىسى باياناۋىل اۋدانى ق. ساتبايەۆ اتىنداعى اۋىلدا دۇنيەگە كەلىپ، الماتى قالاسىندا قايتىس بولعان. قازاق پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىن بىتىرگەن 1950. 195465 جىلدارى قازاق پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىندا، 1965 جىلدان قازاقستان عا ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىندا اعا عىلىمي قىزمەتكەر، ءبولىم مەڭگەرۋشىسى قىزمەتتەرىن اتقاردى. عىلىمي زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى ادەبيەت تاريحىنا، سالىستىرمالى ادەبيەتتانۋ كومپاراتيۆيستيكا مەن ادەبيەتتەر بايلانىسىن زەرتتەۋگە ارنالعان. ش. ساتبايەۆا ەڭبەكتەرىندە الەمدىك سيۋجەتتەر، ينتەرماتىندەر، كوركەم اۋدارما، ادەبي ساپارناما سەكىلدى كومپاراتيۆيزم ماسەلەلەرى قامتىلعان.ول ورتا ازيا جانە قازاقستان ادەبيەتىنىڭ تاريحى 1961 باسىلىمىندا قازاق ادەبيەتى ءبولىمىن ازىرلەۋگە قاتىستى، قازاق ادەبيەتىنىڭ ۇلتارالىق بايلانىسى 1970، ادەبيەتتەر دوستىعى 1986 جيناقتارى مەن قازاق ادەبيەتى تاريحىنىڭ 3تومىن شىعارۋعا بەلسەنە اتسالىستى. عاسىردىڭ ءبىرىنشى جارتىسىنداعى قازاق ەۋروپا ادەبي بايلانىستارى 1972، ادەبي بايلانىستار 1974، قازاق ادەبيەتى مەن شىعىس 1982، مونوگرافيالارى جارىق كوردى.ارىقوۆا ناعيما ىدىرىس قىزىقازاقستانداعى ايەلدەر قوزعالىسىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى. الماتى قالاسىندا دۇنيەگە كەلىپ، سوندا قايتىس بولعان. 1918 جىلى تاشكەنتتە پەداگوگيكالىق كۋرستى ءبىتىرىپ، سەمەي 1923 مەن ماسكەۋدە 1932 ءبىلىمىن جەتىلدىرگەن. الماتى مەن سەمەي مەكتەپتەرىندە مۇعالىم 1919 22، ركب پ سەمەي گۋبەرنيالىق كوميتەتىنىڭ نۇسقاۋشىسى، قارقارالى ۋەزدىك كوميتەتىنىڭ ايەلدەر ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى. ر كب پ قازاق ولكەلىك كوميتەتى ايەلدەر ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى 1925 28، ر ك ف س ر جوعارعى سوتى قازاق بولىمشەسىنىڭ ءتورايىمى 1929 30، ب كب پ باتىس قازاقستان وبكومىنىڭ مادەنيەت جانە ناسيحات ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ستالين جولى قازاقستان ايەلدەرى جۋرنالىنىڭ رەداكتورى 193237، قازاق ك س ر الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ حالكومى 193738 قىزمەتتەرىن اتقاردى.كەيىن قازاقتىڭ مەملەكەتتىك باسپاسىندا رەداكتور، رەداكتسيا مەڭگەرۋشىسى بولدى. ارىقوۆا قازاق ايەلدەرىنىڭ تەڭدىگىن قورعاپ، ولاردىڭ ساۋاتىن اشۋ، مادەنيەتكە باۋلۋ ىسىنە ەلەۋلى ۇلەس قوستى. وكىل ايەلدەر نە ىستەۋ كەرەك؟ قىزىلوردا، 1927، قازاقستاندا ەڭبەكشى ايەلدەر ازاتتىعى قىزىلوردا، 1930، ت. ب. كىتاپتاردىڭ اۆتورى.جۋرناليست لاتيفا احمەتوۆا ءوزىنىڭ ناعيما ارىقوۆا دەگەن ماقالاسىندا ول تۋرالى مىناداي دەرەك بەرەدى: ايەل تەڭدىگى جۋرنالىنىڭ ءار بەتىن اشقان سايىن ناعيما ارىقوۆانىڭ ەسىمىن دە ءجيى كەزدەستىرەمىز. 1926 جىلى ماسكەۋگە شىعىس ايەلدەرى اراسىندا جۇمىس ىستەۋشىلەردىڭ كەڭەسىنە قازاقستان ولكەلىك پارتيا كوميتەتىنىڭ جۇمىسشى شارۋا ايەلدەر ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ارىقوۆا بارعان ەدى. ول قازاقستان ايەلدەرىنىڭ اراسىندا جۇرگىزىپ وتىرعان جۇمىستىڭ تاجىريبەسىن، ءادىسىن ايتتى. ناعيما ارىقوۆانىڭ ءسوزىن زەر سالىپ تىڭداعان كلارا سەتكينا ۇلكەن ريزالىق ءبىلدىرىپ، مىنا كۇنشىعىس ايەلدەرىنىڭ قوزعالا باستاۋى قارا باسىن ادام قاتارىنا قوسقانى، بۇل تەڭدىك كۇنباتىس ايەلدەرىنە ۇلگى بولۋعا جارايدى، دەپ باعالادى. ايەل تەڭدىگى، 1926 جىلى 1213.ناعيما ىدىرىس قىزى كوبىنەسە ايەلدەردىڭ ازات بولعانىن، ولارعا الەۋمەت قىزمەتىنە ەرىك بەرىلگەنىن ايتىپ، وقۋ ونەرگە شاقىردى. پارتيا ساياساتىن ۋاعىزدادى.بىزدەردە مۇعالىم ايەلدەر جوق، دارىگەر دە سول سياقتى. الەۋمەتتىك قوعام مۇشەسى ايەلدەردەن كەڭەس شاقىرىلماق. قىزىلوردادا 50 ايەلدىڭ كىلەم توقيتىن ارتەلى اشىلدى. ايەلدەردى باسشىلىققا الا وتىرىپ، قازاقستان جەتى جاسقا بولاشاققا جول سىزدى. ايەل تەڭدىگى، 1926 جىل، 12, 13 ارىقوۆا كوبىنەسە جۋرنالدىڭ پارتيا تىرشىلىگى، وكىل ايەلدەر جۋرنالىن قالاي وتكىزدىك، جالپى ءبولىم دەگەن ايدارمەن بەرىلەتىن بولىمگە تۇراقتى تۇردە جازىپ تۇردى. التى جىلداعى ايەل تەڭدىگى ايەل تەڭدىگى، 1926 جىل، 710، وكىل ايەلدەر ناۋقانى، كۇڭدىكتەن تەڭدىككە، ايەلدەر اراسىنداعى جۇمىستىڭ جايى جانە كەلەشەكتەگى مىندەتتەر، قازاقستاندا ايەلدەر اراسىنداعى جۇمىس تاعى باسقا ماقالالارىندا وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى جاقسى اڭعارىلىپ تۇرادى. ناعيما ارىقوۆا شارۋاشىلىق ناۋقاندارىنا وراي كوپتەگەن پىكىرلەر ايتتى، الەۋمەتتىك ماڭىزدى ماسەلەلەر كوتەردى. ناعيما ارىقوۆا 19271932 جىلدارى قازاقستان ولكەلىك پارتيا كوميتەتىنىڭ، بۇكىل وداقتىق ورتالىق اتكارۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەسى بولدى. 1920 1931 جىلدارى قازاق ك س ر جوعارعى سوتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ ىستەدى.مۇندا دا ايەلدەر مەن بالالاردىڭ ومىرىنە بايلانىستى كوپتەگەن ماسەلەلەردى دۇرىس شەشىپ، ايەلدەر مۇددەسىن قورعادى. ارىقوۆا وكىل ايەلدەر نە ىستەۋى كەرەك دەگەن كىتاپ جازعان ەدى. ول كىتاپ قازاقستان مەملەكەتتىك باسپاسىنان شىققان بولاتىن. كىتاپتىڭ مۇقاباسىندا ايەلدەر قوزعالىسى تۋرالى 12 كىتاپتىڭ ءتىزىمى باسىلعان. كىتاپتىڭ سىرتقى كورىنىسى وتە ادەمى، انادايدان كوز تارتارلىق. اسىرەسە قازاق ايەلدەرىنىڭ ناقىشىنا كەلتىرە جاساعان ويۋ ۇلگىلەرى. ايەلدەر تۋرالى جازىلعان كىتاپ ەكەنىن ايتپاياق بىلۋگە بولادى. وكىل ايەلدەر نە ىستەۋ كەرەك؟ دەگەن كىتاپشا قىسقاشا ءارتۇرلى تاقىرىپتاردى قامتيتىن 12 بولىمنەن تۇرادى.ولار: 1. وكىل ايەلدەر جينالىسىنىڭ قۇرىلىسى؛ 2. وكىل ايەلدەر ۇلگىلى ايەلدەر؛ 3. جينالىستارعا قالماي بارىپ تۇر؛ 4. تاپسىرعان جۇمىستى اتقار؛ 5. ساۋاتسىزدىعىڭدى جوي؛ 6. گازەت جۋرنال تاراتۋعا كومەكتەس؛ 7. گازەت جۋرنالعا ءتىلشى بول؛ 8. كەڭەس سايلاۋلارىنا ارالاس؛ 9. قوسشى ۇيىمىنا ارالاس؛ 10. سوت جۇمىسىن ۇيرەن؛ 11. دەنساۋلىق ساقتاۋدى ءبىل؛ 12. ءوزىڭدى ءوزىڭ سىنا.مىنە، كىتاپتىڭ وسى ون ەكى بولىمىندە ءبارى قىسقا عانا ءتۇسىندىرىلىپ وتكەن. كىتاپ سول ءبىر كەزدەگى ءومىر قاجەتىنە، ناۋقانعا جاۋاپ بەردى. قوعام جۇمىسىنا قاتىناسىن، ءوسىپ كەلە جاتقان شالا ساۋاتتى ايەلدەرگە بۇل كىتاپتىڭ جاردەمى ەرەكشە بولدى. ويتكەنى، كىتاپتاعى ون ەكى بولىمدەگى تاقىرىپتاردىڭ ءبارى دە قوعام قۇرىلىسىنا ناعىز كەرەكتى ماسەلەلەر ەدى. بۇل كىتاپ سوندىقتان ايەلدەرگە عانا ارنالىپ قويماي، كەڭەس جۇمىسىنداعى ازاماتتارعا دا سەپتىگىن تيگىزدى. سونداي اق، وكىل ايەلدەر نە ىستەۋ كەرەك دەگەن كىتاپتىڭ ءبىر قۇندىلىعى ونىڭ ەكىنشى بەتىندە سول كەزدەگى ايەلدەر قوزعالىسىنا قاتىستى، قازاق تىلىندەگى كىتاپتار قالماي ءتىزىلىپ باسىلعان. وكىل ايەلدەر نە ىستەۋ كەرەك كىتاپشاسىن قولعا الىسىمەن، ارتتا قالعان قازاق قىزدارى ازاماتتارعا سەنىپ وتىرا بەرمەي، قاراڭعى باۋىرلارىنا، سىڭلىلەرىنە ۇلگى كورسەتىپ، جاڭا قوعامدى نىعايتۋعا اتسالىستى. بەلگىلى قوعام قايراتكەرى ناعيما ارىقوۆانىڭ ۇگىت ناسيحات جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋىنىڭ ايتارلىقتاي ماڭىزى بولدى. كوپتەگەن جەردە ساۋاتسىزدىققا قارسى كۇرەستى.ول تۋرالى سەمەي گۋبەرنيالىق قازاق ءتىلى گازەتىنىڭ 1925 جىلعى 24ناۋرىزىنداعى سانىندا جولىمبەت ۇلىنىڭ ايەلدەر اراسىنداعى ءىس دەگەن قارقارالىدان جازعان ماقالاسىن مىسالعا كەلتىرۋگە بولادى. ناۋرىز ايىنىڭ باسىندا ناعيما ارىقوۆا كەلىپ، ايەلدەر ءبولىمىن اشقان. سودان ءساۋىر ايىنان باستاپ، ايەلدەر ءبولىمى ساۋاتسىزدىقتى جويۋ ماقساتىمەن كوپ جۇمىس ىستەگەن، ەكى جارىم ايدىڭ ىشىندە كۋرستى 13 ايەل بىتىرگەن. بۇل كۋرستان كەيىن ايەلدەردىڭ تىلەكتەرى بويىنشا قايتادان بەس وقۋ كۋرسى اشىلىپتى. وقۋشىلاردىڭ سانى 15 بولعان.ايەلدەر جالعىز وقۋمەن عانا شەكتەلمەي، ادەبيەت جۇمىستارىنا دا قاتىسادى. اندەر، ساۋىق كەشتەرى، دەكلاماتسيا ايتۋدى ۇيرەنەدى. ايەلدەر ءبولىمىنىڭ قاسىنان قىزىل وتاۋ بۇرىشى اشىلىپ، وندا گازەت، جۋرنال، كىتاپتار وقىپ، بىلىمدەرىن كوتەرگەن. قابىرعا گازەتى شىعارىلعان. ايەلدەرگە ارنالعان اسحانا اشىلعان. سونىمەن قاتار قىرعا ۇگىت ناسيحات جۇرگىزۋگە ايەلدەر اراسىندا ىسىلعان تاجىريبەلى قىزمەتكەرلەردىڭ جوقتىعى، قاراجاتتىڭ جەتپەۋى سىنالادى. ساۋاتسىزدىقتى جويماي، وقۋ اعارتۋ جۇمىسىن ءوز دارەجەسىنە كوتەرمەي، ەلدىڭ ەكونوميكاسىنىڭ، مادەنيەتىنىڭ ءوسىپ وركەندەۋى قيىن ەدى.كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ مىندەتى، جاۋاپتى جۇمىستارىنىڭ ىشىندە ماڭىزى جاعىنان ءۇشىنشى ورىن العان حالىق اعارتۋ جۇمىسى قازاقستان سياقتى ءجۇز ادامىنا 10 ساۋاتتى ادام تابىلمايتىن ەلدە وقۋ اعارتۋ ءبىرىنشى ورىن الاتىن جۇمىس دەۋ دە ءجون سياقتى، دەپ جازدى ەڭبەكشى قازاق 1926 جىل، 31قاڭتار. 1926 جىلى 2530قاراشادا وتكەن ب كب پ قازاقستان ولكەلىك پارتيا كوميتەتىنىڭ پلەنۋمى ايەلدەر اراسىنداعى مادەني اعارتۋ جۇمىستارىنىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىن بەلگىلەدى، ارنايى قاۋلى قابىلدادى. ونداعى نەگىزگى مىندەتتەر قالىڭ بۇقاراعا ءبىلىم بەرۋ، اعارتۋ، ءتورت جىلدىق مەكتەپتەر اشۋ، جەڭىل مەكتەپتەردى كوبەيتۋ شارالارى ەدى. بۇل ءۇشىن اسىرەسە قازاقستاندا مۇعالىم، فەلدشەر دايىنداۋ ەڭ ماڭىزدى ماسەلە دەپ قارالدى. ول ءۇشىن اۋىلداعى ءتورت جىلدىق مەكتەپتەردى كوبەيتۋمەن قاتار كوشپەلى مەكتەپ، مەرزىمدى مەكتەپ، جازدىق مەكتەپتەر اشۋ جاعدايلارى قاراستىرىلدى.ايەلدەر ءۇشىن ساۋاتسىزدىقتى جوياتىن مەكتەپتەر، كوشپەلى، شالا كوشپەلى اۋىلداردا، قىستاقتاردا بالالار ءۇشىن باستاۋىش مەكتەپتەر اشۋ ۇيعارىلدى. اۋىلداعى جالشى بالالارىن ينتەرناتپەن، وقۋ قۇرالىمەن قامتاماسىز ەتۋ كوزدەلەدى. مۇنىڭ ءبارىن ورىنداۋعا كەرەكتى قارجى جاعى دا ەسكەرىلدى، شىن بوستاندىق بۇل عانا ەمەس، وعان جەتۋ ءۇشىن وقى، كوزىڭدى اش، الەۋمەت جۇمىسىنا ارالاس، دەپ تۇيەدى ناعيما ارىقوۆا.ءيا، ايەلدەر ءوز تاعدىرىنا وزدەرى قوجالىق ەتەتىن بولدى. ولار شارۋاشىلىققا عانا ەمەس، مەملەكەت جۇمىسىنا ارالاسا باستادى. ازەربايجان جەيران بەيراموۆا، تۇرىكمەن ەنە كۋلييەۆا، قىرعىز تۋرچين بەچەلوۆا، قازاق ناعيما ارىقوۆالار ەڭ العاشقى بەلسەندى كوشباسشىلار قاتارىنان ەدى. ايەل ازاتتىعى دەگەن ءبىر اۋىز سوزبەن عانا ماسەلە شەشىلە سالمايدى. بۇل ماسەلە ايەلدەردىڭ ەڭبەگىن، ەكىنشى تۇرمىسىن جوندەۋمەن ساباقتاس نارسە. ءۇشىنشى ايەلدەردىڭ مادەنيەتىن كوتەرۋ. شىنىندا ايەل ءۇي شارۋاشىلىعىندا عانا جەتىك ەمەس، ايەلدىڭ مال شارۋاشىلىعىنا دا، ديقانشىلىققا دا، قولونەر كاسىبىنە دە قاتىسى مول. ءبىراق مۇنىڭ ءبارى ءجوندى ەسكەرىلمەي كەلەدى، دەيدى ناعيما ارىقوۆا ەڭبەكشى قازاق گازەتىندە 1928 جىلى جاريالانعان ماقالاسىندا.ول قازاقستان مەرەكەسى جانە قازاق ايەلدەرى، ەر جۇرەكتى يسپان ايەلدەرى فاشيزمگە قارسى كۇرەس مايدانىندا، كلارا سەتكين، ت. ب. كۇردەلى ماقالالاردىڭ جانە وكىل ايەلدەر نە ىستەۋ كەرەك، قازاقستاندا ەڭبەكشى ايەلدەر ازاتتىعى، تاعى بىرنەشە كىتاپتاردىڭ اۆتورى. ن. ارىقوۆا سونداي اق بىرنەشە كىتاپتار اۋدارعان. ناعيما ارىقوۆا جۇرەكتەن شىققان شەبەر سوزدەرىمەن، وتكىر قالامىمەن مايدانداعى ەرلىكتى، وندىرىستەگى تابىستى جازىپ، ەلدەگى ەرلەردى جىگەرلەندىرىپ، جەڭىسكە ءوز ۇلەسىن قوستى. ارداگەر قوعام قايراتكەرى، جۋرناليست ناعيما ارىقوۆا 1956 جىلى دۇنيە سالدى.شونانوۆا شاحزادا ارون قىزىپەداگوگ ادىسكەر، عاسىردىڭ 30جىلدارىناداعى قازاق زيالىلارىنىڭ كورنەكتى وكىلى، ستاليندىك قۋعىن سۇرگىن جىلدارىندا اتىلعان بىردەن ءبىر قازاق قىزى. باتىس قازاقستان وبلىسى سىرىم اۋدانىندا دۇنيەگە كەلىپ، الماتى قالاسىندا قايتىس بولعان. شونانوۆانىڭ اكەسى ارون بەلگىلى قوعام قايراتكەرى، زاڭگەر، ب. قاراتايەۆتىڭ تۋعان ءىنىسى، وقىعان ادام بولعان. وسىعان بايلانىستى شىققان تەگى مەن الەۋمەتتىك جاعدايى شونانوۆانىڭ بولاشاق تاعدىرىنا كوپ قيىندىقتار كەلتىردى. ورتا ازيا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تاشكەنت مەديتسينا فاكۋلتەتىنە 1920، كەيىننەن الماتى مەديتسينا ينستيتۋتىنا 1931 تۇسكەن شونانوۆاعا تاپ جاۋىنىڭ قىزى دەگەن ايىپ تاعىلىپ، ەكەۋىندە دە وقۋدان شىعارىلادى.العاشقى وقۋىنان شىعىپ قالعاننان كەيىن ول 1922 26 جىلدارى ورالدا گۋبەرنيلىق اتقارۋ كوميتەتىندە نۇسقاۋشى بولىپ قىزمەت ىستەدى. 1928 جىلى قىزىلورداعا اۋىسىپ، حالىق اعارتۋ كوميسسارياتىنىڭ مەكتەپكە دەيىنگى بالالار تاربيەسىنىڭ نۇسقاۋشىسى بولدى. 1931 جىلى الماتى مەديتسينا ينستيتۋتىنا تۇسكەنىمەن، قاتاڭ باقىلاۋدا بولىپ، ۇزدىكسىز اڭدۋ مەن قۋدالاۋعا ۇشىراعان شونانوۆا 1933 جىلى اقىرى وقۋدى تاستادى.بەلگىلى عالىم، قوعام قايراتكەرى، ساياسي قۋعىن سۇرگىن قۇربانى تەلجان شونانوۆقا تۇرمىسقا شىققان ول پەداگوگيكالىق عىلىمي زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا جاۋاپتى حاتشى، ۇلتتىق مادەنيەت عىلىمي زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا كىشى عىلىمي قىزمەتكەر، حالىق اعارتۋ كوميسسارياتىندا عىلىمي قىزمەتكەر، باستاۋىش جانە ورتا مەكتەپ ءبولىمىنىڭ عالىم حاتشىسى، كەيىننەن ادىسكەر كەڭەسشى بولىپ قىزمەت اتقاردى. 1936 جىلى قىزمەتتەن ەرىكسىز بوساعان شونانوۆا قازمۋ دىڭ كازىرگى قازۇۋ بيولوگيا فاكۋلتەتىنە وقۋعا ءتۇستى. ءبىراق ونى اياقتاي المادى. 1937 جىلى قيسىنسىز جالا جابىلىپ، حالىق جاۋى اتانعان شونانوۆا ساياسي قۋعىن سۇرگىننىڭ قۇربانى بولدى.مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى. كىزىلورا وبلىسى جالاعاش اۋدانىندا دۇنيەگە كەلىپ، الماتى قالاسىندا قايتىس بولعان. كەڭەس پارتيا مەكتەبىن 1932، جوعارى كوممۋنيستىك اۋىل شارۋاشىلىعى مەكتەبىن بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن 1928 جىلى قىزىلوردادا ينسپەكتور بولىپ باستاعان. 1938 جىلعا دەيىن ورتالىق قازاقستان وبلىستىق پارتيا كوميتەتىندە ايەلدەر ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، قازالى اۋداندىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى، جاڭاقورعان اۋداندىق پارتيا كوميتەتىنىڭ 1حاتشىسى بولىپ ىستەدى. 1938 جانە 1955 جىلى قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسىنە دەپۋتات بولىپ سايلانىپ، قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەس ءتورالقاسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى 1938 55 بولدى. 195559 جىلدارى قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسى ءتورالقاسىندا ماراپاتتاۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قىزمەتىن اتقاردى. ك س ر و نىڭ ەڭبەك قىزىل تۋ، قۇرمەت بەلگىسى وردەندەرىمەن، مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.ش. ەرماعامبەتوۆا كوپتەگەن باسشى قىزمەتتەردە ىستەپ، ەڭبەگىمەن ەلىنە تانىلعان اياۋلى اپالارىمىزدىڭ ءبىرى. سوناۋ قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قارماقشى اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن شەكەر ون توعىز جاسىنان اۋىل بەلسەندىسى اتانادى.ول اۋدانداعى مال شارۋاشىلىعى قوعامىنىڭ نۇسقاۋشىسى بولىپ بىرنەشە جىل قىزمەت ىستەيدى. ودان ءبىلىمىن كوتەرۋ ءۇشىن قىزىلوردا قالاسىنداعى ولكەلىك كەڭەس پارتيا مەكتەبىندە ەكى جىل وقيدى. بۇدان كەيىن نۇرا اۋداندىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ ءتورايىمى قىزمەتىنە جوعارىلاتىلادى. قاي جۇمىستا ىستەسىن، شەكەر ەرماعامبەتوۆا ۇنەمى ىسكەرلىك تانىتىپ، ەڭبەك ەتتى. بەلسەندى جەتەكشى رەتىندە تانىلعان شەكەرگە وبلىس باسشىلارى شەشۋشى، جاۋاپتى جۇمىستاردى تاپسىرىپ وتىردى.ول 1933 جىلى اقمولاداعى جوعارى پارتيا مەكتەبىنە وقۋعا جىبەرىلەدى. ونى بىتىرگەن سوڭ شەكەر ەرماعامبەت قىزى شىمكەنت وبلىستىق پارتيا كوميتەتىنىڭ ايەلدەرمەن جۇمىس ىستەۋ سەكتورىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ تاعايىندالدى. بۇل قىزمەتتە ءۇش جىل ىستەپ، 1938 جىلى جاڭاقورعان اۋداندىق پارتيا كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى بولىپ سايلانادى. ۇستامدى، ءادىل، بەلسەندى قىزمەتكەردىڭ بۇدان كەيىنگى ءومىرى قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسى تورالقاسىمەن تىعىز بايلانىستى. ول وسى ءتورالقا ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارلىعى قىزمەتىنە جوعارىلاتىلدى. بۇل قىزمەتتە شەكەر ەرماعامبەت قىزى 1955 جىلعا دەيىن ىستەدى.ال 1955 جىلدان 1959 جىلعا دەيىن ناگرادا ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىلىگىنە اۋىسادى. شەكەر ەرماعامبەت قىزىنىڭ سوعىس جىلدارىندا تىلداعى ايەل انالار، قارتتار اراسىندا اتقارعان ەڭبەگى وراسان. ول رەسپۋبليكا ەڭبەككەرلەرى مەن قازاق حالقىنىڭ اتىنان 22 ۆاگونعا تيەلگەن ۇلكەن كەرۋەندى باستاپ، وت پەن وق جاۋعان مايدان دالاسىنا بارىپ قايتقان قايسار جان. قازاقستاندىقتار رەسپۋبليكا ديقاندارى مەن مالشىلارىنىڭ، كومىرلى قاراعاندى شاحتەرلەرىنىڭ، لەنينوگوردىڭ، قارساقپايدىڭ، جەزقازعاننىڭ، دوسسوردىڭ كەنشىلەرىنىڭ، قورعانىس زاۋىتتارى وزاتتارىنىڭ ەرلىك ىستەرىن، ولاردىڭ جاۋدى جەڭۋگە جان اياماي ەڭبەك ەتىپ جاتقانىن ايتىپ بەردى.ءسويتىپ، مايدان شەبىنە بارعان دەلەگاتسيا مۇشەلەرىنىڭ داڭقتى ديۆيزيانىڭ جاۋىنگەرىمەن قوشتاسار كۇنى دە جەتتى. ديۆيزيانىڭ قاھارمان كولباسشىسىنا قازاقستان كومپارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ، رەسپۋبليكا جوعارعى كەڭەسىنىڭ جانە قازاق ك س ر مينيسترلەر كەڭەسىنىڭ ارناۋلى حاتى تاپسىرىلدى. قوشتاسۋ سالتاناتىندا ديۆيزيانىڭ ەر جۇرەك 100 جاۋىنگەرى قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالدى.جاۋىنگەرلەر وكىمەت باسشىلارىنا ىستىق سالەمىن جەتكىزۋدى امانات ەتتى. ەلگە ورالعان سوڭ، شەكەر ەرماعامبەت قىزى ءار ديۆيزياداعى جاۋىنگەرلەردىڭ ۇيىنە جەكە جەكە حات جازىپ، ولاردىڭ مايدان شەبىندە جاۋدان كەگىن الىپ جاتقاندىعى جونىندە حابارلاپ، وتباسىلارىن، اتا اناسىن، باۋىرلارىن قۋانتتى.بىرنەشە رەت ەفيرگە شىعىپ، راديو ارقىلى سويلەپ، جاۋىنگەرلەردىڭ ىستىق سالەمىن حالقىنا جەتكىزىپ، جۇرتتىڭ جۇرەگىن جىلىتار سوزدەر ايتىپ، تىلداعىلارعا جەڭىس كۇنى تاياۋ، ءبىز جەڭەمىز! جەرلەستەر سەرتى سولاي دەگەن ازاماتتىق سوزدەرىمەن قۇلشىندىرا تۇسكەن. بۇل تۋرالى رزا قۋناقوۆا العاشقى قارلىعاشتار كىتابىندا مالىمدەيدى.نۇرتازينا رافيقا بەكەن قىزىپەداگوگ ادىستەمەشى، عالىم، قازاق ك س ر ىنە ەڭبەك سىڭىرگەن مۇعالىم 1966، سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى 1968، پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى 1974. پاۆلودار وبلىسى پاۆلودار اۋدانى 6اۋىلىندا دۇنيەگە كەلىپ، الماتى قالاسىندا قايتىس بولعان. قازاقتىڭ مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ قازىرگى قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى فيلولوگيا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن 1951.195171 جىلدارى الماتىداعى 12قازاق ورتا مەكتەبىندە ورىس ءتىلى مەن ادەبيەتىنىڭ مۇعالىمى، وقۋ ءىسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، 1971 جىلدان سول مەكتەپتىڭ ديرەكتورى بولدى. 1972 جىلى رەسپۋبليكالىق پەداگوگيكالىق قوعامنىڭ ءتوراعاسى بولىپ سايلاندى. نۇرتازينا 40 تان استام عىلىمي ادىستەمەلىك ەڭبەكتىڭ ورىس تىلىندە اۆتورى، ول قازاق مەكتەپتەرىندەگى ورىس ءتىلى مەن ادەبيەتىن وقىتۋ باعدارلاماسىن ازىرلەۋگە قاتىستى. ك س ر و نىڭ لەنين 1968، قۇرمەت بەلگىسى 1966 وردەندەرىمەن، بىرنەشە مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىن ۇيىمداستىرۋدا اتى شىققان قازاق قىزى، سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى. تالدىقورعان وبلىسى گۆارديا قازىرگى كەربۇلاق اۋدانىندا دۇنيەگە كەلىپ، الماتى وبلىسى كوكسۋ اۋدانى ەڭبەكشى اۋىلىندا قايتىس بولعان. ءار سالادا اتى شىققان قازاق قىزدارى از ەمەس. سولاردىڭ ىشىندە جارىق جۇلدىزداردىڭ ءبىرى زىليحا تامشىبايەۆا. اكەسى جانبولات قاراپايىم شارۋا، العاشقى ۇجىمشارشىلاردىڭ ءبىرى بولعان. ول ارابشا حات تانيتىن، ءوز بەتىنشە كىتاپ وقيتىن، كوزى اشىق، زەرەك ادام ەكەن. جازۋعا عانا ەمەس، ەسەپكە دە جۇيرىك جىگىت جيىرماسىنشى جىلدارى يبراگيم اتتى ساۋداگەرگە جالدانىپ جۇمىس ىستەگەن. جانبولات وتىزىنشى جىلداردىڭ ورتاسىندا دۇنيەگە كەلگەن جالعىز قىزىن ايالاپ ماپەلەپ وسىرەدى. جۇبايى ءبيبىش دۇنيەدەن ەرتە قايتسا دا، بار پەيىلى، مەيىرى زىليحا توڭىرەگىندە ەدى. سوعان وراي قىزى دا ەركەلىكتى ەرتە ۇمىتىپ، كىشكەنتايىنان ەڭبەكقور بولىپ ءوستى. بۇلاردىڭ اتامەكەنى ابىلاي ۇرپاعى تەزەك تورەنىڭ جايلاۋى بولعان اتاقتى التىنەمەل اسۋى. اۋىل شەتىنەن تۇلكىلى تاۋىنىڭ قىراتتارى باستالادى. قىسى جۇمساق، جازى مامىراجاي القاپتا كەزىندە قازاقتىڭ جارىق جۇلدىزى شوقان ءۋاليحانوۆ از ۋاقىت تۇرىپ، اۋرۋدان قايتىس بولعان.قازىر سۇيەگى سول جەردە. ۇلى ادامنىڭ باسقان توپىراعىندا تۋىپ ءوسۋى كىمدى دە بولسا تەبىرەنتپەي قويمايدى. زىليحا جانبولات قىزى وسىناۋ سارقىراعان سۋلارى بار، جازدا كوك شالعىننان كوز تۇناتىن، جۇپار ءيىسى اڭقىعان جەردە تۋعانىن ماقتان ەتسە دە، ەرتە كورگەن جوقشىلىقتى دا ەستەن شىعارعان ەمەس. اناسى بيبىشتەن جاستاي ايىرىلعان جەتىمشىلىگىن، سوعىس جىلدارىنداعى اشارشىلىق تۇرمىستى بىلاي قويعاندا، ينستيتۋتقا وقۋعا باراردا جول قاراجاتىنا ءبىر بۇزاۋدىڭ زورعا تابىلعانىن ۇمىتار ما...اقىرىندا ينستيتۋتقا ءتۇسۋدىڭ ورايى كەلمەدى. ۇجىمشار باستىعى اۋىلعا قايتقان كورىكتى، شيراق قىزعا وقۋ بولمەسىن جانداندىرۋدى تاپسىرعان ەدى. ءار اۋىلدا سول جىلدارى يزباچيتالنايا دەپ اتالاتىن وقۋ بولىمدەرى ۇيىمداستىرىلىپ جاتقان. بۇرىن كۇندىز كەيدە اشىلىپ، كوبىنەسە جابىق تۇراتىن، تۇندە جاناتىن شامى جوق وقۋ بولمەسى زىليحا قولعا العان سوڭ جاندانا باستادى. ول اۋەلى ءۇي ءىشىن قوقىستان تازارتىپ، توبە، قابىرعالارىن اكتەپ، تەرەزەلەرىن جۋعان سوڭ ءىشى كەڭەيىپ، ءوڭى كىرىپ، اجارلانا باستاعان.قولداعى بار كىتاپ ءبىر ۇستەلدىڭ ۇستىنە جايۋدان ارتىلعان جوق. ۇيىنەن ەكى ورىندىق اكەلىپ، مۇنداعى ءۇش ورىندىققا قوسقاندا بولمە ءىشى از دا بولسا وقۋ ۇيىنە ۇقساي باستاعان. كوپ ۇزاماي جاڭا كىتاپتار ساتىپ الۋعا ۇجىمشاردان از كەم قاراجات بولدىرۋگە دە كۇش سالدى. ەلۋىنشى جىلدارى اۋىلدا كلۋب جۇمىس ىستەمەيدى، كينو كورسەتۋ وتە سيرەك، تەلەديدار اتىمەن جوق. وقۋ ۇيىنە جاستاردى جيناي باستاعان زىليحا كوركەمونەرپازدار ۇيىرمەسىن ۇيىمداستىرماق بولدى. ءبىراق بىردە ءبىر مۋزىكا اسپابى جوق، سوندىقتان ول دراما ۇيىرمەسىن قولعا العان.وقۋ ۇيىندە ەلەكتر جارىعى جوق، بىرەۋ شام، بىرەۋ تەزەك اكەلىپ جاعىپ، قىستاي ءبىر اكتىلى پەسالار دايىندادى. ساحنا مەكتەپتىڭ ۇزىن ءدالىزى، تورىنە بىرنەشە ۇستەلدى بىرىكتىرىپ قويىپ، سونىڭ ۇستىندە ويىن كورسەتەتىن. اۋىل ادامدارى تايلى تاياعىمەن كەلىپ، ەدەنگە مالداس قۇرىپ وتىرا كەتۋشى ەدى. اۋىلدا بۇدان باسقا قىزىق جوق. سودان جاستاردىڭ ۇيتقىسى بولىپ جۇرگەن زىليحا ءبىر جىل وتپەي باستاۋىش كومسومول ۇيىمىنىڭ حاتشىلىعىنا سايلاندى. ول ەندى جاستاردى ەڭبەك ەتۋگە تارتا باستاعان.زىليحانىڭ ۇيىمداستىرعىشتىق قابىلەتىن بايقاپ، باستىقتار ەڭ اقساپ تۇرعان شارۋاشىلىق سيىر فەرماسىنا بارۋىن وتىنەدى. ول وزىمەن بىرگە توعىز قىزدى ەرتىپ، ساۋىنشىلار بريگاداسىن ۇيىمداستىرعان دى. جاڭا كەلگەن ون قىز جۇمىستى سىرتى سىلانباعان، قابىرعا توبەلەرى اڭعال ساڭعال، ەڭسەسى تومەن، ءىشى ساسىق بازانى تارتىپكە كەلتىرۋدەن باستادى. جاتقان جەرى تازارىپ، كۇتىمى تۇزەلگەن، مەزگىلىندە ساۋىلاتىن سيىرلار دىڭ ءسۇتى دە مولايا ءتۇستى. بۇرىن شىعىندى كوپ بەرەتىن فەرما بىرتە بىرتە ۇجىمشارعا پايدا كەلتىرە باستادى.بۇل تۋرالى گازەتتەر جازىپ، ەلگە تانىلعان تۇستا اۋىلعا قازاق ونەرى مەن ادەبيەتىنىڭ ايتۋلى قايراتكەرلەرى قانابەك بايسەيىتوۆ پەن قۋاندىق شاڭعىتبايەۆ كەلگەن ءدى. سودان ەكى مايتالمان بىرىگىپ، بەۋ، قىزدار اي اتتى كومەديانى دۇنيەگە كەلتىردى. كۇللى قازاقستانعا تارالعان سول كومەدياداعى باستى كەيىپكەر ايسۇلۋ زىليحا بەينەسى ەكەنىن بىرەۋ بىلسە دە بىرەۋ بىلمەيدى. كوپ ۇزاماي جيىرماعا تولماعان زىليحا فەرما مەڭگەرۋشىسى بولىپ تاعايىندالدى.سەنىپ تاپسىرعان جۇمىسقا قۇلشىنا كىرىسەتىن ادەتى بويىنشا ول ساۋىن سيىرلار ءۇشىن جاڭا بازا سالدىرتىپ، ساۋىنشىلاردى ساسىق قورادان قۇتقاردى. ەڭسەلى جاڭا ۇيگە كوشكەندى مال دا ۇناتادى ەكەن، شۇرايلى جەرگە كەنەلىپ، تەز قوندانا باستادى. 640 سيىردىڭ ءسۇتى دە مولايا ءتۇستى. وسىنىڭ ءبارىن كورىپ ءبىلىپ وتىرعان شوقان اۋىلىنىڭ ادامدارى ونى 1959 جىلى قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسىنە دەپۋتات ەتىپ سايلادى. جيىرما ۇشتەگى قىز بالا ءۇشىن بۇل زور ابىروي ەدى. ماڭدايى اشىلعالى تۇرعان زىليحاعا العاش اقىل بەرگەن وزىنە ۇستاز تۇتاتىن، كەيىن قوعام قايراتكەرى بولعان بيجامال رامازانوۆا ەدى.ول: كەلەشەگىڭ بار، وقىپ، جوعارى ءبىلىم ال، دەدى. بۇل كەزدە تۇرمىس قۇرىپ، جانۇيا بولعان، ءارى جۇمىسباستى بولىپ جۇرگەنىنە قاراماي، زووتەحنيكالىق مالدارىگەرلىك ينستيتۋتقا وقۋعا ءتۇستى. كوپ ۇزاماي، ۇجىمشار مۇشەلەرى ونى كۇتپەگەن جەردەن ۇجىمشار باستىعى ەتىپ سايلادى. قانشا جۇرەكسىنگەنمەن، جاستاردى ەڭبەككە جۇمىلدىرۋ تاجىريبەسىنەن وتكەن ول تاۋەكەلگە بەل بۋعان. شارۋاشىلىقتىڭ دا تاسى ورگە دومالاي باستاعاندا قازاقستان كومسومولىنىڭ ، سەزدەرىنە، ب ك ل ج و نىڭ سەزىنە دەلەگات بولىپ بارعانى توبەسىن كوككە جەتكىزگەندەي ەدى. بۇدان كەيىن سوكپ سەزىنە دەلەگات بولىپ قاتىسىپ، قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسىنە ەكى مارتە دەپۋتات بولىپ سايلاندى. قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسى ءتورالقاسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى بولىپ سايلانۋى ونىڭ ابىروي اتاعىن ءتىپتى اسپانداتىپ جىبەردى. مۇنىڭ ءبارى الدەكىمنىڭ سۇيەمەلدەۋى ەمەس، ءوزىنىڭ اق ادال ەڭبەگى ارقاسىندا ەكەنىن سەزسە دە اسقاقتاعان جوق، بۇرىنعى قاراپايىم قالپىن ساقتاي ءبىلدى، شارۋاشىلىقتاعى جىگەرلى ەڭبەگىنەن جاڭىلعان جوق. سوندىقتان شىعار، ول 1968 جىلى كيروۆ اۋداندىق اتقارۋ كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنە جوعارىلاتىلدى.ءتورت بالانىڭ اناسى بولا تۇرا سونشاما قوعامدىق، شارۋاشىلىق جۇمىستارىن اتقارۋىنا، ينستيتۋتتا سىرتتاي وقىپ، مال مامانى ديپلومىن الۋىنا اكەسى قوسقان قوساعى توقسانباي كومەكتەستى. تامشىباي ۇلى جانبولات، سودان كەيىن، ارينە، ءبىر جىلعا جەتەر جەتپەستەن اۋدان باسشىلارى: زىليحا، سەن بۇل جەردە اۋدانداعى ءوزىڭسىز ماسەلە شەتەيتىن باستىقتاردىڭ ءبىرىسىڭ، وداندا ارتتا قالعان ءبىر شارۋاشىلىقتى قولعا الىپ، كوتەرىپ جىبەرسەڭ قايتەدى؟ بەدەلىڭ بار، ۇكىمەت پەن پارتيا اتاق ابىرويىندى ءبىراز كوتەردى، ەندى بىزگە ناقتىلى ءىسىڭ كەرەك بولىپ تۇر، دەگەندە ول ءبىراز ويلانىپتولعانعان.اۋدانداعى ەڭ ارتتا قالعان شارۋاشىلىقتى كوتەرۋ قولىنان كەلە مە؟ جوقتان بار جاساۋ وڭاي ما؟ ءبىراق ەل، حالىق سەنىپ وتىر. وسىنداي جاس شاعىندا، قاجىر قايراتىنىڭ قايتپاعان كەزىندە قيمىلداپ قالماۋىنىڭ قيسىنى كەلە مە؟ ول تاۋەكەلگە بەل بۋدى. اۋدانداعى ەڭ ارتتا قالعان شارۋاشىلىق ەڭبەكشى كەڭشارىندا از ۋاقىت پارتورگ، ىلە شالا ديرەكتور بولىپ قىزمەت ىستەي باستادى. بۇل شارۋاشىلىقتاعى نەگىزگى سالا قىزىلشا، سودان كەيىن ەگىن، مال.مال مامانى زىليحا تەحنيكالىق داقىل قىزىلشانى ەگىپ باپتاۋدىڭ تالاي تاسىلدەرىن جۇرە ۇيرەندى. اگرونوم بولات توقسانبايەۆ دەگەن جىگىتپەن اقىل قوسا وتىرىپ، بيتاي تاتەنوۆا، زاكاريا سەيىتوۆا سياقتى قىزىلشا ءوسىرۋ شەبەرلەرىنىڭ تاجىريبەسىنە سۇيەنىپ، قاريالاردىڭ كەڭەسىن تىڭداي جۇرە جاڭا ديرەكتور ءونىم سالماعىن بۇرىنعى 170180 سەنتنەردەن اسىرىپ، ءار گەكتار بويىنشا 600 سەنتنەرگە دەيىن ءونىم العانى ءۇشىن سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى اتاندى.جوعارىدا اتالعان ەكى اپايى دا كەۋدەسىنە التىن جۇلدىز قادادى. قىزىلشادان تۇسكەن تابىس كەڭشار قاراجاتىنىڭ 97 پايىزىن قۇراعان سوڭ اق شارۋا ورگە باستى. كەڭشار تابىسى تاسي باستاعاندا زىليحانىڭ ەڭ ءبىرىنشى ويلاعانى ەڭبەكشى ەلدىڭ تۇرمىس مادەنيەتىن تۇزەۋ.ەڭبەكشىنىڭ ورتالىعىندا اق شاڭقان شاتىرلى ۇيلەر بوي كوتەرىپ، كوشەلەرگە اسفالت توسەلدى. ەڭبەكتىدە تۇرعىزىلعان مادەنيەت سارايى وسى ايماقتاعى ەڭ ءزاۋلىم عيمارات سانالادى. بۇل اۋىلدى زىليحا وتىز جىل بويى تابا اۋدارماي باسقاردى. زىليحا كەڭشار مۇلكىن تالان تاراجعا تۇسىرمەدى، تىرشىلىك ءوز قالپىمەن جۇرە بەردى. ەڭكەيگەن كارىسىنە ەڭبەكتەگەن جاسىنا دەيىن بىلەتىن اۋىلدا ەشبىر شاڭىراق شايقالمادى، ءارقايسىسى شارۋاشىلىق باسشىسىنىڭ نازارىندا بولدى. سول كۇندە اۋىل اناسىنا اينالعان زىليحا تامشىبايەۆانى قادىرلەمەيتىن، قۇرمەتتەمەيتىن ادام كەمدە كەم ەدى.1 ەلىمىزدەگى قازاقتاردىڭ ۇلەسى 70,18 پايىزعا جەتكەن2 ساۋلە وماروۆا دجو بايدەن ۇسىنعان جوعارى لاۋازىمنان باس تارتتى3 ن. نازاربايەۆ . قيىردان كەلسە قانداستار4 قىتاي روۆەرى ايدىڭ ارعى بەتىنەن جۇمباق نىساننىڭ سۋرەتىن جىبەردى5 الداعى ءۇش كۇندە 35 گرادۋس اياز بولادى6 تاليبان ب ۇ ۇعا كىرۋگە ءوتىنىش ءبىلدىردىقاسىم جومارت توقايەۆ گەرمانيانىڭ جاڭا سايلانعان فەدەرالدىق كانسلەرىن قۇتتىقتادى
توختامنىڭ تۈزۈلۈشى 2 باب توختامنىڭ تۈزۈلۈشى9 ماددا ئالاقىدارلار توختام تۈزۈشتە مۇناسىپ ھەق تەلەپ ھوقۇق ئىقتىدارى ۋە ھەق تەلەپ ھەرىكەت ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇشى كېرەك.10 ماددا ئالاقىدارلار توختام تۈزۈشتە يازما، ئاغزاكى ۋە باشقا شەكىللەرنى قوللىنىدۇ.11 ماددا يازما توختامنامە، خەت چەك ۋە سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكترون ھۆججىتى جۈملىدىن تېلېگرامما، تېلېكىس، فاكىس، ئېلېكترونلۇق سانلىق مەلۇمات ئالماشتۇرۇش ۋە ئېلېكترون يوللانمىسى قاتارلىق مەزمۇننى شەكلەن ئىپادىلەپ بېرەلەيدىغان شەكىلنى كۆرسىتىدۇ.12 ماددا توختام مەزمۇنىنى ئالاقىدار پۈتۈشىدۇ. ئۇ ئومۇمەن تۆۋەندىكى مەزمۇننى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:1 ئالاقىدارلارنىڭ نامى ياكى ئىسمى فامىلىسى ۋە ئولتۇرۇشلۇق جايى؛14 ماددا چاقىرىق باشقىلار بىلەن توختام ۈزۈش ئارزۇسىنى بىلدۈرىدۇ. بۇ ئارزۇ تۆۋەندىكى بەلگىلىمىگە ئۇيغۇن كېلىشى كېرەك:15 ماددا چاقىرىق تەكلىپى باشقىلارنىڭ چاقىرىق قىلىشىنى ئارزۇ قىلىشتۇر. ئەۋەتىلگەن باھا جەدۋىلى، كىمئارتۇق سودىسى ئېلانى، خېرىدار چاقىرىش ئېلانى، پاي چېكىگە خېرىدار چاقىرىش چۈشەندۈرمىسى، سودا ئېلانى قاتارلىقلار چاقىرىق تەكلىپى ھېسابلىنىدۇ.16 ماددا چاقىرىق چاقىرىلغۇچىغا يەتكۈزۈلگەندە كۈچكە ئىگە بولىدۇ.17 ماددا چاقىرىقتىن يېنىۋېلىشقا بولىدۇ. چاقىرىقتىن يېنىۋېلىش ئۇقتۇرۇشى چاقىرىلغۇچىغا تېگىشتىن بۇرۇن ياكى چاقىرىق بىلەن تەڭ چاقىرىلغۇچىغا تېگىشى كېرەك.18 ماددا چاقىرىقنى بىكار قىلىشقا بولىدۇ، چاقىرىقنى بىكار قىلىش ئۇقتۇرۇشى چاقىرىلغۇچى ۋەدە ئۇقتۇرۇشى قىلىشتىن بۇرۇن چاقىرىلغۇچىغا تېگىشى كېرەك.19 ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللاردىن بىرىدە چاقىرىقنى بىكار قىلىشقا بولمايدۇ:20 ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرىدە چاقىرىق كۈچتىن قالىدۇ؛21 ماددا ۋەدە چاقىرىلغۇچىنىڭ چاقىرىققا قوشۇلغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ.22 ماددا ۋەدە ئۇقتۇرۇش ئۇسۇلى بىلەن بېرىلىشى كېرەك، لېكىن سودىلىشىش ئادىتى ياكى چاقىرىق بويىچە ھەرىكەت ئارقىلىق ۋەدە بېرىشكە بولىدىغانلىرى بۇنىڭ سىرتىدا.23 ماددا ۋەدە چاقىرىقتا بېكىتىلگەن مۆھلەتتە چاقىرغۇچىغا تېگىشى كېرەك.24 ماددا چاقىرىق خەت چەك ياكى تېلېگرامما شەكلى بىلەن قىلىنغان بولسا، ۋەدە مۆھلىتى خەت چەكتىكى ۋاقىت ياكى تېلېگرامما بېرىلگەن كۈندىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ. ئەگەر خەت چەكتىكى ۋاقىت ئېنىق بولمىغان بولسا، شۇ خەت چەككە بېسىلغان پوچتا تامغىسىدىكى ۋاقىتتىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ. چاقىرىق تېلېفون، فاكس قاتارلىق تېز خەۋەرلىشىش ئۇسۇلى بىلەن قىلغان بولسا، ۋەدە مۆھلىتى چاقىرىق چاقىرىلغۇچىغا تەگكەن ۋاقىتتىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ.25 ماددا ۋەدە كۈچكە ئىگە بولغاندا توختام تۈزۈلگەن ھېسابلىنىدۇ.26 ماددا ۋەدە ئۇقتۇرۇشى چاقىرغۇچىغا تەگكەندە كۈچكە ئىگە بولىدۇ. ۋەدىنى ئۇقتۇرۇش ھاجەتسىز بولسا، سودىلىشىش ئادىتى ياكى چاقىرىقتىكى تەلەپ بويىچە ۋەدە ھەرىكىتى بولغاندا كۈچكە ئىگە بولىدۇ.توختام سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكترون ھۆججىتى شەكلى بىلەن تۈزۈلگەن بولسا، ۋەدە تېگىش ۋاقتى مۇشۇ قانۇننىڭ 16 ماددىسىنىڭ 2 تارمىقىدىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.27 ماددا ۋەدىدىن يېنىۋېلىشقا بولىدۇ. ۋەدىدىن يېنىۋېلىش ئۇقتۇرۇشى ۋەدە ئۇقتۇرۇشى چاقىرغۇچىغا تېگىشتىن بۇرۇن ياكى ئۇنىڭ بىلەن تەڭ تېگىشى كېرەك.28 ماددا چاقىرىلغۇچىنىڭ ۋەدە مۆھلىتى ئۆتكەندىن كېيىن بەرگەن ۋەدىسى يېڭى چاقىرىق ھېسابلىنىدۇ، چاقىرغۇچى چاقىرىلغۇچىغا شۇ ۋەدىنىڭ كۈچكە ئىگە ئىكەنلىكىنى ۋاقتىدا ئۇقتۇرغانلىرى بۇنىڭ سىرتىدا.29 ماددا چاقىرىلغۇچى ۋەدە مۆھلىتىدە ۋەدە بەرگەن بولسا، ئادەتتىكى ئەھۋالدا ئۇنى چاقىرغۇچىغا ۋاقتىدا تەگكۈزگىلى بولىدۇ، لېكىن ۋەدە چاقىرىلغۇچىغا تەگكەندە ۋەدە مۆھلىتى باشقا سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن ئۆتۈپ كەتسە، بۇ ۋەدە كۈچكە ئىگە بولىدۇ، چاقىرغۇچى ۋەدە مۆھلىتى ئۆتۈپ كەتكەنلىكى ئۈچۈن ئۇنى قوبۇل قىلمايدىغانلىقىنى چاقىرىلغۇچىغا ۋاقتىدا ئۇقتۇرغانلىرى بۇنىڭ سىرتىدا.30 ماددا ۋەدىنىڭ مەزمۇنى چاقىرىقنىڭ مەزمۇنى بىلەن بىردەك بولۇشى كېرەك. چاقىرىلغۇچى مەزمۇنىنى ماھىيەتلىك ئۆزگەرتكەن چاقىرىق يېڭى چاقىرىق بولىدۇ. توختام نىشانى، سانى، سۈپىتى، مال پۇلى ياكى ھەق، ئىجرا مۆھلىتى، ئورنى ياكى ئۇسۇلى، خىلاپلىق جاۋابكارلىقى ۋە تالاشنى ھەل قىلىش ئۇسۇلى قاتارلىقلارنى ئۆزگەرتىش چاقىرىق مەزمۇنىنى ماھىيەتلىك ئۆزگەرتكەنلىك ھېسابلىنىدۇ.31 ماددا چاقىرغۇچى چاقىرىق مەزمۇنىنى ھەر قاندان ئۆزگەرتىشكە قارشى تۇرىدىغانلىقىنى ۋاقتىدا بىلدۈرگەن ياكى ۋەدىدە چاقىرىق مەزمۇنىنى ھەر قانداق ئۆزگەرتىشكە بولمايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەنلىرى ھېسابقا ئالمىغاندا چاقىرىق مەزمۇنى ماھىيەتسىز ئۆزگەرتىلگەن ۋەدە كۈچكە ئىگە بولىدۇ، توختام مەزمۇنىدا ۋەدە مەزمۇنى ئۆلچەم قىلىنىدۇ.32 ماددا ئالاقىدار توختامنى توختامنامە شەكلىدە تۈزگەن بولسا، ئىككى تەرەپ ئىمزا قويغان ياكى تامغا باشقان چاغدىن باشلاپ توختام پۈتكەن ھېسابلىنىدۇ.33 ماددا ئالاقىدارلار توختامنى خەت چەك، سانلىق مەلۇماتلىق ئېلېكترون ھۆججىتى قاتارلىق شەكىللەردە تۈزۈشكەن بولسا، توختام پۈتۈشتىن ئىلگىرى ئېتىراپنامە تۈزۈشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ. ئېتىراپنامە تۈزۈلگەندە توختام پۈتكەن بولىدۇ.34 ماددا ۋەدە كۈچكە ئىگە بولغان جاي توختام پۈتكەن جاي ھېسابلىنىدۇ.35 ماددا ئالاقىدارلار توختامنى توختامنامە شەكلىدە تۈزگەن بولسا، ئىككى تەرەپ ئىمزا قويغان ياكى تامغا باسقان جاي توختام پۈتكەن جاي ھېسابلىنىدۇ.36 ماددا توختامنى يازما شەكىلدە تۈزۈش قانۇن ۋە مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن ياكى ئۇنى ئالاقىدارلار پۈتۈشكەن بولسىمۇ، ئالاقىدارلار يازما شەكىل قوللانمىغان، لېكىن بىر تەرەپ ئاساسلىق مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلغان، يەنە بىر تەرەپ ئۇنى قۇبۇل قىلغان بولسا، بۇ توختام پۈتكەن ھېسابلىنىدۇ.37 ماددا توختامنامە شەكلى بىلەن تۈزۈلگەن توختامغا ئىمزا قويۇش ياكى تامغا بېسىشتىن بۇرۇن، بىر تەرەپ ئاساسلىق مەجبۇرىيەتنى ئادا قىلغان، ئۇنى قارشى تەرەپ قوبۇل قىلغان بولسا، بۇ توختام پۈتكەن ھېسابلىنىدۇ.38 ماددا دۆلەت ئېھتىياجىغا قاراپ بۇيرۇق ۋەزىپە ياكى مال زاكاز ۋەزىپىسى چۈشۈرگەندە، ئالاقىدار قانۇنىي ئىگىلەر ۋە باشقا تەشكىلاتلار ئالاقىدار قانۇن ۋە مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن ھوقۇق ۋە مەجبۇرىيەتلەرگە ئاساسەن توختام تۈزۈشى كېرەك.39 ماددا ئەندىزىلىك ماددا شەكلىدە توختام تۈزۈشتە، ئەندىزىلىك ماددا تەييارلىغۇچى تەرەپ ئالاقىدارلارنىڭ ھوقۇق ۋە مەجبۇرىيەتلىرىنى ئادىللىق پرىنسىپى بويىچە بېكىتىشى ھەمدە جاۋابكارلىقى كەچۈرۈم قىلىنىدىغان ياكى چەكلىنىدىغان ماددىلارغا دىققەت قىلىشنى مۇۋاپىق ئۇسۇل بىلەن قارشى تەرەپنىڭ سەمىگە سېلىشى، قارشى تەرەپنىڭ تەلىپى بويىچە، بۇ ماددىلارغا ئىزاھات بېرىشى كېرەك.40 ماددا ئەندىزىلىك ماددىلاردا مۇشۇ قانۇننىڭ 52 ۋە 53 ماددىلىرىدا بەلگىلەنگەن ئەھۋاللار كۆرۈلسە ياكى ئەندىزىلىك ماددا تەييارلىغۇچى ئۆز جاۋابكارلىقىنى كەچۈرۈم قىلىۋەتسە، قارشى تەرەپنىڭ جاۋابكارلىقىنى ئېغىرلاشتۇرۇۋەتسە ۋە ئاساسلىق ھوقۇقىنى يوققا چىقىرىۋەتسە، بۇ ماددىلار كۈچكە ئىگە بولمايدۇ.41 ماددا ئەندىزىلىك ماددىلارنى چۈشىنىشتە تالاش كۆرۈلسە، ئادەتتىكى چۈشەنچە بويىچە ئىزاھات بېرىش كېرەك. ئەندىزىلىك ماددىغا ئىككى خىلدىن كۆپ ئىزاھات بېرىلگەن بولسا، ئەندىزىلىك ماددا تەييارلىغۇچىغا پايدىسىز ئىزاھات بېرىش كېرەك. ئەندىزىلىك ماددا بىلەن ئەندىزىسىز ماددا بىردەك بولمىسا، ئەندىزىسىز ماددىنى قوللىنىش كېرەك.42 ماددا ئالاقىدارلاردىن توختام تۈزۈش جەريانىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرىنى سادىر قىلىپ قارشى تەرەپكە زىيان سالغانلىرى زىياننى تۆلەش جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك:43 ماددا توختام پۈتكەن پۈتمىگەنلىكىدىن قەتئىينەزەر ئالاقىدارلارنىڭ توختام تۈزۈش جەريانىدا بىلىپ قالغان سودا مەخپىيىتىنى ئاشكارىلاپ قويۇشىغا ياكى ئۇنىڭدىن يولسىزلىق بىلەن پايدىلىنىشىغا يول قويۇلمايدۇ، شۇ سودا مەخپىيىتىنى ئاشكارىلاپ قويۇپ ياكى ئۇنىڭدىن يولسىزلىق بىلەن پايدىلىنىپ، قارشى تەرەپكە زىيان يەتكۈزگەنلەر زىياننى تۆلەش جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك:...?توختامنىڭتۈزۈلۈشى65618 دىن ئېرىشكەنبۇ بەتنى 16 ماي 2010 ئاخىرقى قېتىم 19:51 دا ئۆزگەرتكەن.
الماتى اكىمى قالاداعى مۇز ايدىندارىنىڭ دايىندىق بارىسىن تەكسەردى2 جەلتوقسان, 14:25 339 0 ايماق انار لەپەسوۆاباقىتجان ساعىنتاەۆ الماتىداعى مۇز ايدىندارىنىڭ دايىندىق بارىسىن تەكسەردى. بۇل تۋرالى قالا اكىمدىگىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى حابارلادى.بيىل قىستا قالادا ءتورت تەگىن، ياعني الەۋمەتتىك مۇز ايدىندارى اشىلادى. اتاپ ايتقاندا، 28 پانفيلوۆشىلار ساياباعىندا، تۇڭعىش پرەزيدەنت باعىندا، سونداياق ناۋرىزباي مەن تۇركسىب اۋداندارىندا، ويىنساۋىق ورتالىعىندا ىسكە قوسىلادى.قالا اكىمى باقىتجان ساعىنتاەۆ دايىندىق جۇمىستارىنىڭ بارىسىن تەكسەرىپ، مۇزدىڭ ساپاسى مەن ىلەسپە سەرۆيس ينفراقۇرىلىمىن دۇرىستاۋ جونىندە بىرقاتار ەسكەرتۋ جاسادى. مۇزدىڭ ساپاسىن رەتكە كەلتىرىپ، كونكيدى جالعا بەرۋ مەن تاماقتاناتىن ورىنداردى دۇرىس جولعا قويىپ، دەمالۋ ورىندارى مەن سانيتارلىق ايماقتاردى ويلاستىرۋ كەرەك. مۇز ايدىنى كەزكەلگەن جاستاعى كەلۋشىلەر ءۇشىن قاۋىپسىز جانە ىڭعايلى بولۋى ءتيىس، دەپ مەردىگەر كومپانيا وكىلىنە ايتقان قالا اكىمى ب. ساعىنتاەۆ الەۋمەتتىك دەگەنىمىزدىڭ ساپاسىزدىق ەمەس ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى.مۇز ايدىنىنىڭ جالپى اۋدانى 12 مىڭ شارشى مەتر. اۋا رايى جىلى بولعاندىقتان مۇز قاتپايدى. ايدىندار ارنايى جۇيەمەن سالقىنداتىلادى. 28 پانفيلوۆشىلار ساياباعى مەن تۇڭعىش پرەزيدەنت باعىنداعى مۇز ايدىنى مۇز الاڭدارى تۇرىندە جاسالعان. ساپار قورىتىندىسى بويىنشا قالا اكىمى ب. ساعىنتاەۆ جەتەكشىلىك ەتەتىن قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارلارىنا، اۋدان اكىمدەرى مەن ءتيىستى باسقارمالارعا قالالىق مۇز ايدىندارىنىڭ تەحنيكالىق دايىندىق بارىسىن باقىلاۋدى كۇشەيتۋدى تاپسىردى.تەگتەر باقىتجان ساعىنتاەۆ مۇز ايدىنى19 تامىز, 2019 ساعات 12:5214 تامىز, 2019 ساعات 09:45باقىتجان ساعىنتاەۆ سەل قاۋپى تونگەن اۋماققا باردى23 تامىز, 2019 ساعات 13:35تانىمال سپورتشى ۋاليحان تەن الماتى اكىمىنىڭ كەڭەسشىسى بولدى
ٴتاۋبا نامازى قالاي جانە قاي كەزدە وقىلادى؟ .21 10 2020، 4، 22:28ٴتاۋبا نامازى قالاي جانە قاي كەزدە وقىلادى؟اسسالامۋ الەيكۋم! تاۋبە نامازى قالاي جانە قاي كەزدە وقىلادى؟ تاۋبە نامازى ەكىالتى راكاعات دەيدى. دۇرىسى قالاي؟ اسقار.قاتەكۇناسى ٴۇشىن يستيعفار ەتىپ، كەشىرىم تىلەۋدى قالاعان ادام مۇقيات جانە بابىمەن دارەت الىپ، تاۋبە نيەتىمەن ەكى راكاعات ناماز وقيدى. سەبەبى، ناماز دۇعاتىلەكتىڭ ەڭ ۇلىعى. سوندىقتان، ناماز وقىپ، تاۋبە سۇراۋ قۇپ سانالادى. تاۋبە مۇستاحاپ ناماز.ٴابۋ باكىر ر.ا. ريۋايات ەتكەن حاديستە: مەن اللا ەلشىسىنىڭ س.ع.س.: كىسى ٴبىر كۇنا جاساپ قويسا، دارەت الىپ ناماز وقىپ، اللا تاعالادان كەشىرىم سۇراسا، البەتتە، ونىڭ كۇناسى كەشىرىلەدى دەپ، ٴارى ولار جيىركەنىشتى ٴىس جاساسا نەمەسە وزدەرىنە ز ۇلىمدىق ەتسە، اللانى ەستەرىنە الىپ، كۇنالارى ٴۇشىن كەشىرىم تىلەيتىندەر. كۇنالاردى اللادان باسقا كىم كەشىرەدى؟ ٴارى ولار ىستەگەندەرىن بىلە تۇرا قاسارىسىپ جالعاستىرا بەرمەيدى. مىنە، سولاردىڭ قايتارىم سىيى راببىسىنان كەشىرىم جانە استىنان وزەندەر اعىپ جاتاتىن ٴارى ولار ماڭگى قالاتىن باقتار. امال ەتۋشىلەردىڭ سىيى نەتكەن تاماشا اياتىن وقىعانىن ەستىدىم، دەلىنگەن.تۇنگى ٴناپىل ناماز ەكى راكاعاتتان، جۇپجۇپ ەتىپ تورتەۋ، التاۋ وقىلا بەرەدى. ال، كۇندىزگى ٴناپىل ناماز ٴتورت راكاعاتتى ٴبىر سالەممەن وقىسا رۇقسات. الايدا، ەكى راكاعاتتان ٴبولىپ وقىعان ابزال. ابدۋللا بين ومار ر.ا.: تۇنگى ناماز ەكىەكى راكاعاتتان وقىلادى، دەپ ايتقان. سونداياق، تاۋبە نامازىن تەك ەكى راكاعات وقىسا دا بولادى. ٴالي يمران سۇرەسى، 135136 اياتتار. ٴابۋ داۋد، ناساي. ۋ.زۋحايلي، يسلام فيقھ ەنسيكلوپەدياسى، 2توم، 82بەت.12.12.2015 18123 ناماز باسىپ شىعارۋناماز ۇستىندە كۇلۋ دارەتتى بۇزا ما؟
18 قازان 17:04نۇر سۇلتان. قازاقپارات ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ۇكىمەت، پارتياسى جانە پارلامەنت ماجىلىسىندەگى پارتيا فراكسياسىنىڭ مۇشەلەرىمەن جينالىس وتكىزدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.جينالىستا قازاقستان 2021: بىرلىك. تۇراقتىلىق. جاسامپازدىق سايلاۋالدى باعدارلاماسى مەن 100 ناقتى قادام ۇلت جوسپارىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى قارالدى.وندا پرەمەر مينيستر اسقار مامين، پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى نۇرلان نىعماتۋللين، پرەمەر ءمينيستردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قارجى ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ، پرەمەر ءمينيستردىڭ ورىنباسارلارى بەردىبەك ساپاربايەۆ جانە رومان سكليار بايانداما وقىدى.بۇگىندە پارتيامىزدىڭ الدىندا ۇلكەن مىندەت تۇر قوعامدى بىرىكتىرۋ، پارتيا اتىنان پرەزيدەنتتىككە سايلانعان قاسىم جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆتىڭ اينالاسىنداعى ەليتانى توپتاستىرۋ. پارتيا ەلىمىزدىڭ باستى ساياسي كۇشى رەتىندە مەملەكەت دامۋىنداعى ستراتەگيالىق باعىت ساباقتاستىعىن قامتاماسىز ەتۋى ءتيىس. سوندىقتان، ۇكىمەت پەن فراكسيا حالىقتىڭ ناقتى ماسەلەلەرىن بىرىگىپ شەشۋى قاجەت ، دەدى پارتيا ءتوراعاسى.سايلاۋالدى باعدارلامانىڭ جانە ۇلت جوسپارىنىڭ ورىندالۋ ناتيجەلەرىن ايتا كەلە، ەلباسى پارتيانىڭ قالعان مىندەتتەرىن ورىنداۋداعى سىن قاتەرلەرگە توقتالدى.ءبىز وڭ ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدىك. ءۇش جارىم جىلدىڭ ىشىندە 430 مىڭنان استام جۇمىس ورنى قۇرىلدى، 2,7 مىڭ شاقىرىم جول سالىندى. ەۋرازيالىق قۇرلىقارالىق ءدالىز ىسكە قوسىلدى. شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ ەلدىڭ ءجىو دەگى ۇلەسى 28 جەتتى. ءبىر جىلدا قازاقستان رەيتينگىندە 8 ساتىعا كوتەرىلىپ، 28 ورىنعا شىقتى ، دەدى تۇڭعىش پرەزيدەنت.نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ايتۋىنشا، جەڭىسكە جەتكەن پارتيانىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى ۇكىمەتتىڭ بەسجىلدىق قىزمەتىنىڭ نەگىزىن قۇراۋى كەرەك، ال ماجىلىستەگى فراكسيا مۇشەلەرى ىقتيمال سىن قاتەرگە ۋاقىتىلى جاۋاپ بەرىپ، باعدارلامانىڭ ورىندالۋىن قاداعالاپ وتىرۋى ءتيىس.ءبىزدىڭ مىندەتىمىز ۇزاق مەرزىمدى كوشباسشىلىقتى ساقتاۋ. پارتيانىڭ جاڭا سايلاۋالدى باعدارلاماسىن ءماجىلىس سايلاۋىنا دايىنداۋ جۇمىستارى بۇگىننەن باستالۋى كەرەك. ول الەۋمەتتىك باعدارلانعان كوزقاراسقا نەگىزدەلىپ، ءتۇرلى الەۋمەتتىك توپتاردىڭ مۇددەلەرىن ءبىلدىرۋى كەرەك جانە ادامداردىڭ ناقتى سۇرانىستارىنا جاۋاپ بەرۋى ءتيىس ، دەدى پارتيا ءتوراعاسى.سونىمەن بىرگە، ەلباسى وڭىرلەردى دامىتۋ باعدارلامالارىن جۇزەگە اسىرۋ بارىسىنا توقتالدى.قازىر بۇل ستراتەگيالىق باعدارلامالار رەسمي تۇردە جۇزەگە اسىرىلۋدا. ولاردىڭ ورىندالۋىنا ءتيىستى باقىلاۋ جوق. كەيبىر تارماقتار مۇلدەم ورىندالمايدى. جوسپارلانعان كورسەتكىشتەرگە ۇنەمى تۇزەتۋلەر ەنگىزىلىپ تۇرادى. سوندىقتان ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى پارتياسىمەن جانە ونىڭ فراكتسيالارىمەن بىرلەسىپ، اتالعان باعدارلامالاردىڭ ورىندالۋى تۋرالى جيىن ۇيىمداستىرۋى كەرەك. 2025 جىلعا دەيىن اۋماقتاردى دامىتۋدىڭ جاڭا باعدارلامالارىن ازىرلەۋدى باستاۋ كەرەك ، دەدى ن. نازاربايەۆ.وسىعان بايلانىستى، تۇڭعىش پرەزيدەنت 2020 جىلدىڭ 1 ناۋرىزىنا دەيىن ءار اۋدان، قالا جانە ايماق ءۇشىن اۋماقتىق دامۋ باعدارلامالارىن ازىرلەۋدى اياقتاۋدى تاپسىردى.ەلباسى پارتياسىنىڭ پارلامەنت ءماجىلىسى مەن ءماسليحاتتارداعى فراكسياسىنىڭ قازىرگى جۇمىسىنا توقتالىپ، نۇر وتان پارتياسىنىڭ رەيتينگى دەپۋتاتتاردىڭ جۇمىسىنا نەگىزدەلگەنىن اتاپ ءوتتى.نۇرسۇلتان نازاربايەۆ دەپۋتاتتاردىڭ ايماقتارعا جۇمىس ساپارى فورماتىن قايتا قاراۋدى جانە پارتيانىڭ قوعامدىق قابىلداۋ بولىمىندە ءبىرىنشى باسشىلاردىڭ تۇرعىندارمەن كەزدەسۋىن جانداندىرۋدى تاپسىردى.ساراپتاما ناتيجەسى كورسەتكەندەي، ءبىزدىڭ پارتيانىڭ دەپۋتاتتارى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىن جەتكىلىكتى پايدالانبايدى. ودان بولەك، فراكسياسى حالىقتى تولعاندىراتىن كوپتەگەن وزەكتى ماسەلەلەر بويىنشا باستاما كوتەرمەيدى. سوڭعى بىرنەشە ايدا فراكتسياسىنىڭ مۇشەلەرى بىردە ءبىر رەزونانستىق ءىس بويىنشا ءوز ۇستانىمدارىن بىلدىرمەدى ، دەدى تۇڭعىش پرەزيدەنت.
ۋوردپرەس 3.3.1 ئۇيغۇرچە نەشرى تارقىتىلدى . ئۇيغۇرچەۋوردپرەس 3.3.1 ئۇيغۇرچە نەشرى تارقىتىلدى 2012 يىل 1 ئاينىڭ 4 كۈنى . ۋوردپرەسۋوردپرەس 3.3 نەشرىدىكى بىر قىسىم خاتالىقلار تۈزىتىلىپ تەييارلانغان 3.3.1 نەشرى بۈگۈن تارقىتىلغان ئىدى. ئۇيغۇرچە نەشرىنىمۇ 10 سائەت ئىچىدىلا تارقىتىشقا مۇۋەپپەق بولدۇق. باشقۇرۇش بېتىڭىزدە 3.3.1 نەشرىگە ئاپتوماتىك يېڭىلىۋېلىڭ.بۇ نەشرىدە ئاساسلىقى ئالدىنقى نەشرىدىكى 15 تۈرلۈك مەسىلە تۈزىتىلگەن. ئەسلى نەشرى ۋە ئۇيغۇرچە تەرجىمىسىدە باشقا ئۆزگىرىش يوق.تەپسىلاتىنى بىلەي دېسىڭىز ئىنگىلىزچە بەتنى كۆرۈپ باققايسىز.22 ۋوردپرەس 3.3.1 ئۇيغۇرچە نەشرى تارقىتىلدى2012 يىل 1 ئاينىڭ 5 كۈنى سائەت 10: 20 كۆپچىلىكنى دەپ ئاز جاپا تارتمىدىڭىز مۇرشىدى ئەپەندى. ئەجرىڭىزگە تەشەككۇر!!!2012 يىل 1 ئاينىڭ 5 كۈنى سائەت 1: 07 رەھمەت. سىلەرنىڭ قوللىشىڭلار بولمىغان بولسا ۋوردپرەسنىڭ تەرجىمىسىنى ھازىرغىچە داۋاملاشتۇرۇشۇم ناتايىن ئىدى. سىلەرگە ئاز تولا پايدىسى تەگكەنلا بولسا ھاردۇقۇم چىقىدۇ.2012 يىل 1 ئاينىڭ 13 كۈنى سائەت 11: 46 سىلەرنىڭ تەرجىمە قىلىپ تارقاتقىنىڭلارغا كۆپتىن كۆپ رەھمەت.سىلەرنىڭ تېخىمۇ ياخشى ھالدا بىزنى يېتەكلىشىڭلارغا مۇھتاجمىز.2012 يىل 1 ئاينىڭ 13 كۈنى سائەت 1: 58 ۋوردپرەسنى ياقتۇرغانلىقىڭىزغا رەھمەت. بۇندىن كېيىنمۇ داۋاملىق تىرىشىمىز،2012 يىل 1 ئاينىڭ 23 كۈنى سائەت 4: 39 ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم! بىز ئادەتتە 3.3.1 نەشرىگە يېڭىلاش ئۈچۈن ئارقا ھويلىغا كىرىپ 3.3.1 نەشرىگە يېڭىلاڭ دېگەن يەردىن يېڭىلىساق بولامدۇ؟ ناۋادا بۇ تور بەتتىن چۈشۈرۈۋالساق ئۇنى قانداق يېڭىلايمىز؟ سىزنى ئاۋارە قىلدىم.2012 يىل 1 ئاينىڭ 23 كۈنى سائەت 5: 20 ئادەتتە تور سۈرئىتى ياخشى بولسا باشقۇرۇش بېتىدىن بىۋاسىتە يېڭىلىسىڭىز بولىدۇ. ھەممە مەشغۇلاتنى ۋوردپرەس ئۆزى ئورۇنلايدۇ.ۋوردپرەس بولىقىنى ئورگان تورىدىن چۈشۈرۈپ يېڭىلىماقچى بولسىڭىز، ئۇنداقتا بولاقنى يەشكەندىن كېيىن بىرەر قورالىدا بارلىق ھۆججەتنى مۇلازىمېتىرغا يۈكلەپ بېرىڭ. دىققەت قىلىشقا تېگىشلىكى، ناۋادا ۋوردپرەسنىڭ كۆڭۈلدىكى ئۇسلۇبىنى تەھرىرلەپ ئىشلەتكەن بولسىڭىز، يېڭىلاشتىن بۇرۇن ئۇنى زاپاسلىۋېلىشنى ئۇنتۇماڭ.پەقەت ئۇيغۇرچە تەرجىمىدە ئۆزگەرتىلگەن ھۆججەتلەرنىلا يوللىسىڭىزمۇ بولىدۇ. ئۇلارنىڭ قايسى ھۆججەتلەر ئىكەنلىكىنى تۆۋەندىكى ئادرېستىن ناۋادا ئېچىلسا بىلەلەيسىز:2012 يىل 1 ئاينىڭ 23 كۈنى سائەت 5: 44 رەھمەت سىزگە، مەن بۇ ئىككى خىل ئۇسۇلنى سىناپ باقاي.2012 يىل 1 ئاينىڭ 23 كۈنى سائەت 5: 51 رەھمەت سىزگە، مەن بىرىنچى خىل ئۇسۇل بويىچە يېڭىلىۋالدى. يېڭىلاشتىن بۇرۇن ئەسكەرتمىگە ئاساسەن بىلوگىمنىڭ ساندانىنى پەقەت ئىنكاس ۋە يازمىلارنىلا زاپاسلىۋالدىم. زاپاسلاشتا قىستۇرمىسىدن پايدىلاندىم. بۇ قىستۇرمىنىڭ ئىشلىتىش ئادرېسى: :..2012 يىل 1 ئاينىڭ 23 كۈنى سائەت 6: 08 ئوڭۇشلۇق يېڭىلىۋالغانلىقىڭىزنى تەبرىكلەيمىز. قىستۇرما ئۇچۇرى بىلەن تەمىنلىگەنلىكىڭىزگە ۋە ۋوردپرەسنى ياقتۇرۇپ ئىشلەتكەنلىكىڭىزگە رەھمەت.2012 يىل 1 ئاينىڭ 24 كۈنى سائەت 2: 19 ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ! قانداق ئەھۋالىڭىز مەن يەنە سىزنى ئاۋارە قىلىدىغان بولدۇم. سىز دىگەن ئۇسۇللارنى قوللۇنۇپ . دىكى :... نى ئۆزگەرتىپ ئەلپىدا فونتنى غول مۇندەرىجىگە قاچىلىسام بولمىدى. شۇنىڭ بىلەن بىلوگنى 3.3.1 نەشرىگە كۆتۈرپ قارىسام تىل دىگەن سومكىدا نىڭ .دىگەن ھۈججەتلىرى بار ئىكەن. شۇنىڭ بىلەن مەنمۇ خەت شەكلىنى مۇشۇنىڭغا ئايلاندۇراي دەپ بايامقى ھۆجقىتىنى: ,. ,دەپ يېزىپ چىقتىمبادامنىڭ كودىغا ئاساسەن يازغان. ئاۋۇ مۇناسىۋەتلىك ھۆججەتلەرنى باش مۇندەرىجىگە كۆچۈرۈپ ئەچىقتىم. . لارنىڭ ئالدىغا دىن باشلانغان بىلوگ ئادرىسىمنىمۇ قويۇپ باقتىم :.. دىگەندەك، ئەمما ئەمدى خەت غەلىتە چىقىۋلدا، نىمە گەپ بۇ؟ دا نورمال بولمىسا. نىڭ نى ئۆزگەرتكىنىم توغرىمۇ؟ ئەسلىگە كەلتۈرۈپ قوياي دىسەممۇ ئەسلىگە يانمىدى. بىر مەسلىھەت بەرسىڭىز؟2012 يىل 1 ئاينىڭ 24 كۈنى سائەت 4: 37 مەن قارىسام ئۇسلۇبىڭىزنىڭ ئىچىدە كۆرسىتىلگەن خەت نۇسخىسى ئىكەن. ئۇيغۇرچە نەشرىدە ئۆزگەرتىلگەن ھۆججەتلىرىدىمۇ بۇ خەت نۇسخىسى بار، لېكىن ھېچيەردە كۆرسىتىلمىگەن. شۇڭا ئۇسلۇب ھۆججىتىڭىزنىڭ قىسمىدا دەپ كۆرسىتىپ بەرسىڭىزمۇ ھېچقانداق يەرگە تەسىر قىلمايدۇ. ئۇسلۇبنىڭ ۋە باشقۇرۇش بېتىنىڭ خەت نۇسخىسىنى قايسىسىغا تەڭشىمەكچى ئىدىڭىزكىن. ئاۋال مۇشۇنى ئايدىڭلاشتۇرۇپ، ئاندىن ئۇسلۇبىڭىزنىڭ ھۆججىتى ۋە ئۇيغۇرچە نەشرىدە ئاپتوماتىك ھاسىل قىلىنىدىغان . ھۆججىتىنىڭ ئىچىدىكى ئادرېسلارنى قايتا تەكشۈرۈپ، خاتالىق بولسا تۈزىتىپ چىقىڭ.2012 يىل 1 ئاينىڭ 24 كۈنى سائەت 5: 50 تەپسىلى جاۋابىڭىزدىن مەمنۇن بولدۇم. قارىسام نۇرغۇن تور بەتلىرى خەت نۇسخىسىنى ئىشلىتىپتۇ، شۇڭا مەنمۇ بىراقلا شۇنىڭغا ئۆزگەرتەي دېگەن ئىدىم.ئۇنداقتا مەن سىزدېگەندەك قىلىپ باقاي، ئەپلەشمەي قالسا يەنە سىزدىن ياردەم سورايمەن.2012 يىل 1 ئاينىڭ 24 كۈنى سائەت 6: 22 ئۇنداقتا ئاۋال نىڭ قاتارلىق تۆت خىل شەكلىنى تەييار قىلىپ، نىڭ ئاستىدىكى ھۆججەتلىرى بىلەن ئالماشتۇرۇۋېتىڭ. تىكىسى پېتى تۇرىۋەرسە بولىدۇ.2012 يىل 2 ئاينىڭ 12 كۈنى سائەت 6: 32 سىزنى يەنە مالال قىلىدىغان بولدۇم، ئانا تىلىمىزدىكى ۋوردپرەسنىڭ ھەرقايسى نەشرلىرىدە ئومۇميۈزلۈك ھالدا يازما مەزمۇنىدا قۇرلار ئوڭغا توغرىلانغان بولۇپ، سول تەرەپ تەكشى چىقمايدىكەن، بۇ ئۇيغۇرچە ۋوردپرەسنىڭ كۆرۈنۈشىگە مەلۇم دەرىجىدە تەسىر يەتكۈزگەن. ئەگەر يازما مەزمۇنىدا قۇرلارغا نىسبەتەن تولدۇرۇپ يېزىش شەكلى ئىشلىتىلگەن بولسا بەك ياخشى بولاتتى. دىكى يۈزەكى تەسىراتلىرىمغا ئاساسلانغاندا كودى ئارقىلىقلا بۇ مەسىلىنى ھەل قىلغىلى بولىدۇ. ئەمما بۇ كودنى نەگە قويۇشنى بىلەلمىدىم. ھۆرمەتلىك مۇرشىدى ئەپەندى كۆرسەتمە بەرگەن بولسىڭىز2012 يىل 2 ئاينىڭ 12 كۈنى سائەت 2: 49 ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام، ئۇ كودنى ئۇسلۇبىڭىزنىڭ . ھۆججىتىدىكى ياكى دېگەندەك تۈرلەرنىڭ ئارىسىغا قوشسىڭىز بولىدۇ. پەقەت بىلەلمىسىڭىز ئۇنى يۇقارقى ھۆججەتتىكى ئۇيغۇرچە خەت نۇسخىسى كۆرسىتىپ بېرىلگەن ھەر بىر ئورۇننىڭ ئاستىغا قوشۇپ چىقىڭ، يەنى ئۇيغۇرچە خەت نۇسخىسى بىلەن قوشۇپ ئىشلىتىڭ.2012 يىل 2 ئاينىڭ 13 كۈنى سائەت 6: 06 ھۆرمەتلىك مورشىدى مۇرشىدى ئەپەندى، ياخشىمۇسىز! قۇرغا تولدۇرۇپ يېزىش مەسىلىسىنى سىزنىڭ ياردىمىڭىزدە ھەل قىلىۋالدىم، كۆپ رەھمەت! كەچۈرۈسىز كەچۈرىسىز يەنە ئاۋارە قىلىدىغان بولدۇم، ناۋادا يازما ماۋزۇسى سەل ئۇزۇن بولۇپ قالسا ئاپتوماتىك قۇر تاشلىماي، ماۋزۇ ئاخىرى يان ئىستونغا ئۆتۈپ كېتىپ كۆرۈنۈشكە تەسىر يەتكۈزىدىكەن. مەسىلەن: :..?273 دىكىدەك. مۇشۇ جەھەتتىن كۆرسەتمە بەرسىڭىز.2012 يىل 2 ئاينىڭ 14 كۈنى سائەت 2: 37 مەن ئوتتۈلكىنىڭ 9.0.1 نەشرى، گۇگۇل كرومنىڭ 17.0.963.46 نەشرى ۋە 9 دا ئېچىپ قاراپ باقتىم. قارىسام ھەممىسىدە نورمال ئىكەن، ئوڭشاپ بولدىڭىزمۇ بىلمىدىم. ناۋادا تېخى ئوڭشىمىغان بولسىڭىز، تور كۆرگۈچىڭىزنى ئالماشتۇرۇۋېلىڭ. 6 نى ئەمدى تاشلىۋەتسىڭىز بولىدۇ.2012 يىل 2 ئاينىڭ 14 كۈنى سائەت 5: 04 مەن 6 نى ئىشلەتمىگىلى خېلى بولدى، ھازىر ئىشلىتىۋاتقىنىم 8 ئىدى، سىزنىڭ كۆرسەتمىڭىزنى كۆرگەندىن كېيىن 10.0.1 نى كومپيۇتېرىمغا قاچىلاپ سىناپ كۆردۈم، مەن يۇقۇرىدا دېگەن مەسىلە پەقەتلا مەۋجۇت ئەمەس ئىكەن.دېمەك، تور كۆرگۈچنىڭ ئىشى ئىكەن.2012 يىل 3 ئاينىڭ 28 كۈنى سائەت 1: 17 ئەسسالامۇئەلەيكۇم مورشىد مۇرشىدى ئەپەندىم، مەن مۇنداق بىر ئەھۋالغا تولا يولۇقتۇم ، ئاخىرى بولماي سىلىدىن سوراش قارارىغا كەلدىم، بەزەن قىستۇرمىلارنى بىر بىلوگىمدا نورمال قاچىلانسا يەنە بىر بىلوگىمغا قاچىلىسام بۇ قىستۇرمىنىڭ ئىناۋەتلىك بېشى يوقكەن دەپ قوزغالغىلى ئۇنىمايۋاتىدۇ، بۈگۈنمۇ بىر قىستۇرمىنى يەرلىكتە قاچىلاپ سىناق قىلىپ يەنە بىر بىلوگىمغا قاچىلىسام بۇ قىستۇرمىنىڭ ئىناۋەتلىك بېشى يوقكەن دەپ قوزغالمىدى، بۇ نېمە ئىشتۇ؟2012 يىل 4 ئاينىڭ 9 كۈنى سائەت 11: 12 ياخشىمۇ سىلەر قېرىنداشلار، مەن ۋوردپرەس 3.3.1 ئۇيغۇرچە نەشرىنى .. بوشلۇقىغا قاچىلاپ . ھۆججىتىنى تەھرىرلەپ . غا ئۆزگەرتىپ ساقلاش جەريانىنى قىلالمىدىم. يېڭى ئۆگەنچى بولغانلىقىم ئۈچۈن قېرىنداشلاردىن ياردەم سورايمەن.2012 يىل 4 ئاينىڭ 13 كۈنى سائەت 5: 22 ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، ئۇ سۇپىدىكى ۋوردپرەسنى ئۇيغۇرچىلاشتۇرۇش ئۈچۈن نۇرقۇت دۇنياسى، ئۇيغۇر بلوگگىرلار مۇنبىرى قاتارلىق مۇنبەرلەردە ئېلان قىلىنغان مۇناسىۋەتلىك يازمىلاردىن پايدىلىنىڭ.2012 يىل 4 ئاينىڭ 13 كۈنى سائەت 5: 25 ئەسلى قىستۇرمىنى ئۆزگەرتمەي تۇرۇپ رەسمىي بىلوگىڭىزدا قوزغىتىپ كۆرۈپ بېقىڭ. نورمال قوزغالسا، ئۇيغۇرچىغا ئۆزلەشتۈرۈش جەريانىدا مەسىلە چىققانلىقىنى چۈشەندۈرىدۇ.ئالدىنقى ئالدىنقى يازما: ۋوردپرەس 3.3 ئۇيغۇرچە نەشرى ھەققىدەكېيىنكى كېيىنكى يازما: ۋوردپرەس 3.4 ئۇيغۇرچە نەشرى تارقىتىلدى
دىنمۇحامەد ايازبەكوۆ. ءبىر ماڭگۇرتتىڭ ورنىنا ءبىر ماڭگۇرتجاڭالىقتار 2260 0 پىكىر 4 قازان, 2012 ساعات 08:47ءماجىلىس دەپۋتاتى الدان سمايىلوۆ: 20 جىلدىق تاۋەلسىزدىك تاريحى بار قازاقستاندا مەملەكەتتىك قىزمەتكە الىناتىن شەنەۋنىكتەردىڭ ۇلت ءتىلىن بىلمەۋى ۇيات دەپ ەسەپتەيمىن. قازاقتىڭ 95 پايىزى قازاق تىلىندە ەركىن سويلەيدى. بىراق بۇل بولىككە ەلىمىزدىڭ قاراپايىم ازاماتتارى كىرەدى، ال قازاق تىلىندە سويلەمەيتىن قالعان بەس پايىزى بيلىك تەتىگىن ۇستاعاندار. شەنەۋنىكتەر اسا قىسقا ۋاقىتتا اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنىپ الادى. بىراق تۋعان ءتىلىن ۇيرەنۋگە ۋاقىت تاپپايتىنىنا تاڭعالامىن. حالىق قالاۋلىلارى مەن كوپتەگەن مينيسترلەردىڭ ءداستۇرلى ءماجىلىس وتىرىستارىندا سويلەگەن سوزدەرىنە ەلدىڭ كوڭىلى تولمايدى. ولار ماجىلىسكە كەلەدى، ءبىرەكى ءسوزدى قازاق تىلىندە باستايدى دا، ارى قاراي ورىسشاسىنا كوشەدى. ءسوز سوڭىندا ەلمەن قازاقشا قوشتاسادى. بۇل ۇيات نارسە. قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن شەنەۋنىكتەر قىزمەت ورنىن بوساتۋ كەرەك دەيدى ءبىر اڭگىمەسىندە. بارلىعىمىز ماجىلىستە وسىنداي ۇلتشىل دەپۋتاتتار پايدا بولعانىنا قۋاندىق! الايدا، ونىڭ ايتقانى ماجىلىستەن اسقان جوق. قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن شەنەۋنىكتەر ورنىنان بوساماق تۇگىلى، ورنىنا قويىلىپ جاتىر.بۇرىنعى سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ەرجان قازىحانوۆ قازاقتى جەردەن سۋىرىپ جەرگە تىعاتىن الەمگە ايگىلى بورات فيلمىنە قاتىستى مىناداي پىكىر ايتادى: ءوز باسىم بوراتتىڭ فيلمىنە فيلوسوفيالىق جاعىنان قاراۋشى ەدىم. ويتكەنى، بۇل فيلم نيۋيوركتىڭ ەكراندارىنا شىققان كەزدە مەن قازاقستاننىڭ بۇۇعا تۇراقتى وكىلى بولىپ قىزمەت ەتەتىن ەدىم. ءبىر كۇنى بۇۇنىڭ شتابپاتەرىنە بەت العانىمدا سوڭىمنان ءبىر توپ جۋرناليستەر لاپ قويدى. مەن ولارعا بىلاي دەدىم: سىزدەر بىلەسىزدەر مە، وسى فيلم جارىققا شىققان سوڭ، قازاقستاننىڭ شەتەلدىكتەرگە بەرگەن ۆيزاسى 10 ەسەگە دەيىن كوبەيدى. بۇل ءبىز ءۇشىن ۇلكەن جەڭىس! ءوز باسىم قازاقستانعا تۋريستەردى شاقىرۋعا كومەكتەسكەن بوراتقا العىسىم شەكسىز!. ءمينيستردىڭ بۇل ءسوزىن ەستىگەن كەيبىر ۇلتشىل قازاقتار ونى ماڭگۇرت دەدى، اقىماق دەدى، ايتەۋىر ءبىراز بوقتىق سوزدەر ۇستىنەن جاۋدىرىلدى. ءتىپتى، دەپۋتاتتاردىڭ اراسىنان سۋىرىلىپ شىعىپ، ماڭگۇرت مينيسترگە ءماجىلىس دەپۋتاتى جامبىل احمەتبەكوۆ بىلاي دەيدى: مەنىڭ ويىمشا، سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ بۇل مالىمدەمەسى ناعىز بەيشارالىق! ەلىمىزگە تۋريستەردى تارتۋعا بورات كومەكتەستى. راحات! تاماشا! دەپ ءوزىمىز تۇك بىتىرمەي كۇتىپ وتىرساق، نە بولعانى؟!. ءاي، بورات بىزگە شابىت بەردى! تالپىنىس بەردى! كۇش بەردى! دەپ قۋانامىز با سوندا؟!. بۇل قۋاناتىن نارسە ەمەس. بۇيتە بەرسەك، بورات2، بورات3، بورات4 شىعادى. سوندا تۋريستەردى شاقىرۋ ءۇشىن، بوراتتى كۇتىپ وتىرامىز با؟... ءپالى! ماجىلىسمەندەردىڭ باسى ىستەپ كەتكەن بە؟! دەپ كەيبىر حالىق تاڭ قالىپ جاتتى. ەرجان قازىحانوۆ شەتەلدىكتەرگە بەرىلگەن ۆيزانىڭ 10 ەسە ۇلعايعانىن ماقتانىشپەن جەتكىزەدى، ال مىڭداعان قانداستارىمىز سول ۋاقىتتا ۆيزا الا الماي اتاجۇرتىنا ورالا الماي جاتتى...سوڭعى جىلدارى قازاق شەتەلدەردە كوپ پازورعا ۇشىراپ كەتتى. ءبىر عانا لوندون وليمپياداسىندا قازاقستاندى قازاق مەملەكەتى رەسەيدىڭ قۇرامىنداعى ەل دەپ تىركەۋىنىڭ ءوزى بارىپ تۇرعان سوراقىلىق. ارينە، بۇل سوراقىلىقتىڭ الدىن الۋ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە جۇكتەلەدى. بىراق، مينيسترلىك بۇل جاۋاپكەرشىلىكتەردى ورىنداي المادى. قازاق حالقىن بارشا الەمگە تانىتۋدا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى جاۋاپتى ءرول اتقارۋى كەرەك. الايدا، سوڭعى جىلدارى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە ەسى دۇرىس ادام تاعايىندالماياق قويدى. وتكەن اپتادا پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جارلىعى شىقتى. وندا: ەرلان ءابىلفايىزۇلى ىدىرىسوۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالسىن، ول قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ امەريكا قۇراما شتاتتارىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قىزمەتىنەن بوساتىلسىن دەلىنگەن. ارينە، بوراتتىڭ جاندايشاپىنا اينالعان ەرجان قازىحانوۆتىڭ ورنىنان كەتكەنىنە قۋاندىق. بىراق ەرلان ىدىرىسوۆتىڭ دا ودان قالىسپايتىنىن ويلاعانىمىزدا ىشتەي كۇرسىندىك!..ەسلي ۆى منە نە پومەنيايتە موي موزگي، منە كازاحسكي يازىك نە ۆىۋچيت! دەپ اناۋمىناۋ ەمەس، پارلامەنتتىڭ الدىندا قويىپ قالعان مينيستر جايلى ەستەرىڭىزدە بولار. سول قازاق تىلىندە سويلەگىسى دە، بىلگىسى دە كەلمەيتىن مينيستر ەرلان ىدىرىسوۆ ەدى. ءجۇز شاقتى دەپۋتاتتىڭ الدىندا تۇرىپ وسى سوزدەردى ايتقاندا ءبىر دەپۋتات شىعىپ قارسى ءۇن قاتقان جوق. سول ۋاقىتتا سمايىلوۆ سياقتى، احمەتبەكوۆ سياقتى دەپۋتاتتار قايدا قاراپ وتىردى؟ ول جاعى دا بەلگىسىز. ارينە، ءبىزدىڭ پارلامەنتتە بەتپەبەتتەن گورى ارقادان سويلەۋ باسىم. ءبىزدىڭ بايعۇس پارلامەنت: قازاق تىلىنە ميىڭ جەتپەسە، قالاي قازاق ءمينيسترى بولاسىڭ، ورنىڭدى بوسات!؟ دەپ ايتۋدان قورىقتى. ويتكەنى، پارلامەنتتە دە ءوز انا ءتىلى مەن مەملەكەتتىك ءتىلدى يگەرە الماعان ماڭگۇرت دەپۋتاتتار جەتىپ ارتىلادى. بۇل بىرەۋلەرگە ۇناسا دا، ۇناماسا دا، اقيقاتى وسى.الەۋمەتتىك لينگۆيستيكا عىلىمىنىڭ زاڭى بويىنشا ءتىلدى ۇيرەنسەم دەگەن كەز كەلگەن، ءتىپتى ناعىز توپاس ادام، ءوزى سول ورتادا ءومىر سۇرمەسە دە، 3 جىلدىڭ ىشىندە ۇيرەنىپ الۋعا شاماسى جەتەدى. بۇل عىلىمي دالەلدەنگەن زاڭدىلىق دەيدى دوس كوشىم. ەرلان ىدىرىسوۆ 20 جىلدا قازاق ءتىلىن ۇيرەنە الماعانىن، وعان ميى دا جەتپەگەنىن ايتتى. سوندا، ەڭ توپاس ادام 3 جىلدا ءتىلدى مەڭگەرەتىن بولسا، 20 جىلدا قازاق ءتىلىن ۇيرەنە الماعان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى كىم بولعانى؟! ايتپاقشى، ءتىلىمىزدى قىزعىشتاي قورىپ جۇرگەن مۇقتار شاحانوۆ باسقاراتىن مەملەكەتتىك ءتىل قورى تاعايىنداعان شىرىگەن جۇمىرتقا سىيلىعىنىڭ تۇڭعىش لاۋرەاتتارى قاتارىن وسى ەرلان ىدىرىسوۆ باستاپ تۇرعان ەدى. ەندەشە، وسىنداي شىرىگەن، توپاس ادامداردى پرەزيدەنتىمىز قالاي مينيستر ەتىپ تاعايىندايدى؟ ول جاعى وزدەرىنە عانا تۇسىنىكتى... وسىلايشا، ەلىمىزدە ۇلكەن ساياسي وزگەرىستەر بولىپ جاتىر. بىراق، ناتيجەسىز: ءبىر ماڭگۇرتتىڭ ورنىنا ءبىر ماڭگۇرت...
ءماسساعان! 400 دەن اسا كيت جاعاعا شىعىپ قالدى ەگەمەن قازاقستان گازەتىنىڭ رەسمي سايتىءماسساعان! 400 دەن اسا كيت جاعاعا شىعىپ قالدىجاڭا زەلانديادا جۇزدەگەن كيت وزدەرىن جاعاعا لاقتىردى. قۇتقارۋشى ەرىكتىلەر كەلىپ جەتكەنشە ولاردىڭ باسىم بولىگى ءولىپ قالعان. بۇل تۋرالى ەلدىڭ تابيعاتتى قورعاۋ دەپارتامەنتىنە سىلتەمە جاساپ ۆۆس حابارلايدى.دەپارتامەنت مالىمەتى بويىنشا، جاعاعا شىققان كيتتەردىڭ 70 پايىزى قىرىلدى. مەكەمە قىزمەتكەرلەرى، ۆولونتەرلار جانە جەرگىلىكتى تۇرعىندار تىرىلەردى قۇتقارۋعا تىرىسىپ جاتىر، الايدا بۇدان جاقسى ناتيجە شىعادى دەگەن ءۇمىت از ەكەنى ايتىلادى. ويتكەنى، ءتىرى قالعاندار ءولىم الدىندا جاتىر. جاعاداعى قايراڭدا جاتقان ءولى كيتتەر دە قۇتقارۋ جۇمىستارىنا كەدەرگى جاساۋدا.دەپارتامەنت وكىلى ءتىرى كيتتەردىڭ ءبىرازى سۋعا قايتا جىبەرىلگەنىن ايتادى. قۇتقارۋشىلار ولاردىڭ قايتادان شىقپاۋى ءۇشىن جاعادا تىزبەك قۇرىپ تۇر.كيتتۇقىمداستاردىڭ وزدەرىن جاعاعا لاقتىرۋى ءجيى كەزدەسەتىن قۇبىلىس. ونىڭ سەبەبى نەدە دەگەن سۇراققا بايلانىستى پىكىرتالاس كوپتەن ءجۇرىپ كەلە جاتىر، ول تۋرالى ءبىزدىڭ زامانىمىزدان بۇرىن ءومىر سۇرگەن گرەك فيلوسوفى اريستوتەل دە ايتقان. ءبىراق بۇل قۇبىلىستىڭ ناقتى جاۋابىن ءالى ەشكىم بىلمەيدى.مەنىڭ ولەڭنەن باسقا نەم قالدى؟ باسقا نە ىستەيمىن
پارتيانىڭ مەيىرىنە العىس ايتىپ، جابال ەكپىندەي ىلگەرىلەدىحالىق تورابى پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن كۋايشان قيمىلى رايونىمىزداعى ءار ۇلت بۇقاراسى اراسىندا قىزۋ اڭىس قوزعادى2021.06.25 17:25 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى6 ايدىڭ 22 كۇنى ءساندى كيىنىپ، قولدارىنا مەملەكەت تۋىن ۇستاعان ونسۋ اۋدانى شاعىراق اۋىلى شاعىراق قىستاعىنىڭ تۇرعىنى زىنناتگۇل تۇنياز بەن 20دان استام اۋىلداستار ءان شاتتىعىنا شومدى. ولار جۇرە ءجۇرىپ ءان شىرقادى: پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن، مەن پارتيانى اناما بالايمىن، انام مەنىڭ تۇلعامدى عانا دۇنيەگە اكەلدى، پارتيا جۇرەگىمە نۇرىن توكتى... .اۋىل ۇيىمداستىرعان پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن كۋايشان قيمىلىنا قاتىناسقانىما توتەنشە اسەرلەنىپ تۇرمىن. پارتيانىڭ تاماشا ساياساتىنىڭ ارقاسىندا ءبىز سياقتى شارۋالاردىڭ بارلىعىنىڭ ىستەيتىن جۇمىسى بولىپ، بارلىق ادام اقشا تاۋىپ، تۇرمىسىمىز بارعان سايىن جاقساردى، دەدى زىنناتگۇل.اقسۋ ايماعىندا ءار ۇلت كادر، بۇقارا تۇگەلدەي وزدەرى تۇرعان مەكەمە ورىندار نەمەسە اۋدان، قالا ۇيىمداستىرعان پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن كۋايشان قيمىلىنا قاتىناسىپ، ءان اۋەندەرىمەن پارتيا قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعىنا تارتۋ ۇسىنۋدى ءۇمىت ەتەدى. كۇشار قالاسى پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن كۋايشان قيمىلىن باستاي سالا، مەكەمە ورىنداردان، اۋىل قالاشىقتاردان نەشە ءجۇز ەرىكتى جابال تىزىمدەلدى.6 ايدىڭ 18 كۇنى تاڭ ءسارى، ماناس اۋدانىنىڭ اسپانى شايداي اشىق، حۇڭجيۋ باقشاسىنىڭ الاڭىندا گۇلدەر قۇلپىرا اشىلىپ، اسقاقتاعان اۋەنگە ىلەسە كوپتەگەن ادامدار قولدارىنداعى مەملەكەت تۋىن بۇلعاپ، الاڭ ورتالىعىنا قاراي جىلدام بەتتەپ، پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن ءانىن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن اۋەلەتتى.اسقاقتاعان ءان اۋەنى ماناس وزەنىنىڭ جاعالاۋىندا قالىقتادى، اۋدان قالاشىعىنا 58 كيلومەتر جەردەگى شىندىقوزى قازاق ۇلتتىق اۋىلىنداعى وتىرىقتاسقان مالشى امانگۇل قايسا وتباسى ءساندى كيىنىپ، وسى قيمىلعا قاتىناستى. پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن انىمەن ول 10 جاسار قىزىن جەتەكتەپ شىندىقوزى قازاق ۇلتتىق اۋىلى تۋانجۋاڭ قىستاعى قىستاق تاريحى سارايىنا كىردى.بالام، قاراشى، مىناۋ بۇرىن ءبىز وتىراتىن كيىز ءۇي، سىرتتا جاڭبىر قاتتى جاۋعان كەزدە ۇنەمى ۇيگە تامشى ءوتىپ كەتەتىن، قايدان قازىرگى ۇيدەي كەڭ دە جارىق بولسىن. قىستاق تاريح سارايىنىڭ قابىرعاسىنداعى كونە سۋرەتتى نۇسقاپ تۇرىپ امانگۇل قىزىنا بىلاي دەدى: كوممۋنيستىك پارتيا ءبىزدى باستاپ قازىرگى باقىتتى تۇرمىسقا كەنەلتتى. ءبىز پارتيانىڭ مەيىرىمىنە العىس ايتىپ، بۇلجىماستان پارتياعا ىلەسىپ، ىنتىماقتاسا ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، اۋىلىمىزدى ءتىپتى دە كوركەم ەتىپ قۇرۋىمىز كەرەك.مالشىلار جارتىلاي وتىرىقتاسقان تۇرمىستى تۇبەگەيلى اياقتاتتى، وقۋعا ءتۇسۋى قيىن بولۋ، اۋرۋ كورسەتۋى قيىن بولۋ ماسەلەسى شەشىم تاپتى، مال شارۋاشىلىعى باعىمشىلىعىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ دامىعان ەرەكشە كاسىپ سالاسى وتباسىلارىنىڭ ءونىمىن، كىرىسىن ارتتىردى، ەگىنشى مالشىلاردىڭ باقىت كورسەتكىشى بارعان سايىن جوعارىلادى، دەدى شىندىقوزى قازاق ۇلتتىق اۋىلى پارتكومىنىڭ ورىنباسار شۋجيى لي يۇڭ، پارتيانىڭ تاماشا ساياساتىنىڭ ارقاسىندا ەگىنشى مالشىلاردىڭ تۇرمىسىندا ايرىقشا وزگەرىس تۋىلدى، پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن ءانى ولاردىڭ شىنايى سۇيىسپەنشىلىگى. بۇدان كەيىن اۋىلدىق پارتكوم كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىگىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، كەڭەيتىپ، اۋىل قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، جاڭا باستامادا جاڭا تاراۋ جازۋعا قۇلشىنادى. پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن، مەن پارتيانى اناما بالايمىن... اۋىلىنىڭ كۇن سايىن تۇلەپ، اي سايىن جاڭارعانىن كورىپ شەكسىز قۋانىشقا شومعان ەلنار بولاتبەك ۇنەمى وسى ءاندى شىرقاپ جۇرەدى. 6 ايدىڭ 20 كۇنى ول پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن شىرقايمىن كۋايشان قيمىلىنا قاتىناسقان كەزدە ءاندى ايرىقشا تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن ورىندادى. ءان ارقىلى جۇرەك ءۇنىمدى جەتكىزەمىن، دەدى ول.ەلنار قارامايلى قالاسى قارامايلى رايونى شياۋگۋاي اۋىلى شياۋگۋاي قىستاعىنىڭ تۇرعىنى. وتكەن جىلى ءۇيىنىڭ ماڭايىندا جۇمىس ىستەۋدەن تىس، شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشقان، ونىڭ ساۋداسى كۇسەت بولدى. بيىل تاۋەكەلگە كەلگەن ول جۇمىستان بوساپ شارۋاشىلىق قۇردى، وتباسىنا تاياۋ جەردەگى ماستەك جىلقى بازاسىن كوتەرمەگە الىپ قانا قالماستان، ءۇيىنىڭ جانىنداعى بوس جاتقان جەردى ءوتىنىش ەتىپ الىپ، ساياحاتشىلار بالالارىمەن بىرگە ات مىنەتىن شاعىن فەرما ەتىپ وزگەرتىپ قۇردى.بيىل1 مامىر دەمالىسى كەزىندە مەنىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايىمنىڭ كىرىسى 10 مىڭ يۋاننان استى، بولاشاقتا بارعان سايىن جاقسى بولاتىنىنا سەنەمىن، دەدى ەلنار قۋانىشتى تۇردە، باقىتقا كەنەلگەندە پارتيانىڭ مەيىرىمىنە العىس ايتۋدى ەستەن شىعارماۋ كەرەك، مەن پارتيا مۇشەسىمىن، مەن اۋىلداستاردى ءتىپتى دە باقىتتى تۇرمىس كەشىرۋگە باستايمىن.تىلشىلەر جاڭ جىلي، گى يۋجۇن، ەرىكتى تىلشىلەر زو شياۋيۇي، گو شۋەمەي جازعان
ئامېرىكادىكى تورىنىڭ 14ئاۋغۇستتىكى خەۋىرىگە قارىغاندا، خوڭكوڭ ئايرودرومى نامايىشچىلار قوشۇنى تەرىپىدىن ئېگىلىۋېلىنغاندىن كېيىن، خىتاي خەلق ئازادلىق ئارمىيىسى شېنجېن شەھىرىدە مانېۋىر ئېھتىياجى دېگەن نامدا توپلانغان. ئامېرىكا پرېزىدېنتى دونالد ترامپ 13ئاۋغۇست بۇ ھەقتە تۋىتتېرغا ئۇچۇر يوللاپ، ھەممەيلەن سالماق ۋە بىخەتەر بولۇشى كېرەك، دەپ يازغان.ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقىنىڭ باياناتچىسى 13ئاۋغۇست كەچتە بايانات ئېلان قىلىپ، خىتاينى 1990يىللىرى خوڭكوڭنى ئەنگلىيەنىڭ قولىدىن قايتۇرۇۋالغاندا خوڭكوڭغا بەرگەن ۋەدىسىدە چىڭ تۇرۇشقا دەۋەت قىلغان.مەزكۇر باياناتتا يەنە بېيجىڭ دائىرىلىرىنىڭ خوڭكوڭنى ئىزچىل يۇقىرى دەرىجىدىكى ئاپتونومىيە ھوقۇقىغا ئىگە دەپ قاراپ كەلگەنلىكى تىلغا ئېلىنىش بىلەن بىرگە شۇ يەرلىك ھۆكۈمەت دائىرىلىرىنى دىپلوماتىك كېلىشىملەردە بېكىتىلگەن پىكىر ئەركىنلىكى ۋە توپلىشىش ئەركىنلىكىگە ھۆرمەت قىلىشى لازىملىقى خىتاب قىلىنغان.ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقىنىڭ باياناتچىسى خوڭكوڭ ھەققىدە قىلغان سۆزلىرىدە نۇقتىلىق قىلىپ، بىز زوراۋانلىقنى قاتتىق ئەيىبلەيمىز ھەمدە ئىككىلا تەرەپنى ئۆزىنى تۇتۇۋېلىشقا چاقىرىمىز. ھالبۇكى، خوڭكوڭنىڭ پىكىر ۋە توپلىشىش ئەركىنلىكىنىڭ ھۆرمەت قىلىنىشى ساقلىنىپ تۇرۇلۇشى كېرەك. بۇ ئەركىنلىكلەر چوقۇم قاتتىق قوغدىلىشى كېرەك، دېگەن.نامايىشچىلار قوشۇنى بىلەن ساقچىلار ئوتتۇرىسىدا يۈز بەرگەن زوراۋانلىق توقۇنۇشىدىن كېيىن خوڭكوڭ خەلقئارالىق ئايرودرومىنىڭ ۋەزىيىتى 14ئاۋغۇستقا كەلگەندە پەسكويغا چۈشكەن.
ەلوردا ەكولوگياسىن جاقسارتۋ مادەنيەتىمىزگە دە بايلانىستىەكولوگيا 16 مامىر، 2019734 رەت كورسەتىلدى وزگەرتۋنۇرسۇلتانداعى حالىق سانىنىڭ 1 ميلليوندى ەركىن ەڭسەرگەنىنە دە بىرنەشە جىل بولىپ قالدى. ستاتيستيكالىق دەرەكتەرگە سەنسەك، قالاداعى تىركەلگەن كولىكتەردىڭ سانى 300 مىڭعا جۋىقتاپتى. باس قالانىڭ كوبەيگەن حالقى، كەڭەيگەن اۋماعى، قاپتاعان كولىگى، اشىلعان ءوندىرىس ورىندارىمەن بىرگە ەكولوگيالىق احۋالى دا كۇردەلەنە تۇسەتىنى تۇسىنىكتى. سونىمەن، قالاداعى ەكولوگيالىق احۋال قالاي؟ وعان مونيتورينگ جاسالا ما؟ قىس مەزگىلىندە اۋانى تورلاپ، ادامداردىڭ وكپەسىن قاپقان كومىر تۇتىنىنەن قالاي قۇتىلامىز؟ وسى جانە باسقا دا ساۋالدارعا جاۋاپ ىزدەگەن ەدىك.جالپى، قانداي دا ءبىر قالانىڭ نەمەسە ايماقتىڭ ەكولوگيالىق جاعدايى اتموسفەرانىڭ لاستانۋ يندەكسىمەن الي ءولشەنەدى ەكەن. قالالىق قورشاعان ورتانى قورعاۋ جانە تابيعاتتى پايدالانۋ باسقارماسىنان الىنعان دەرەك بويىنشا، نۇرسۇلتان قالاسىندا 2018 جىلى الي 4،95 بىرلىكتى قۇراپ، 2017 جىلعى كورسەتكىش ساقتالىپتى. قازىر قالانىڭ اۋا باسسەينى احۋالىنىڭ كورسەتكىشى تۇرعىنداردىڭ تىرشىلىك ارەكەتى ءۇشىن ەكولوگيالىق تۇرعىدان قولايلى سانالادى. رەسپۋبليكالىق بەكىتىلگەن نورماتيۆتىك قۇجاتتار بويىنشا الي ءمانى 5 بىرلىكتەن از. بۇل اتموسفەرا اۋاسىنىڭ لاستانۋىنىڭ تومەنگى دەڭگەيىنە، ياعني ءى توپقا جاتادى، دەيدى تابيعات پايدالانۋدى رەتتەۋ سالاسىنداعى مەملەكەتتىك قىزمەتتەر ءبولىمىنىڭ باسشىسى ءابدىماناپ جۇمادىلداەۆ.سونىمەن قاتار قازگيدرومەت رمك قالاداعى اتموسفەرالىق اۋا مەن جەرۇستى سۋلارىنىڭ ساپاسىنا مونيتورينگ ءجۇرگىزەدى ەكەن. نۇرسۇلتان اۋاسىنىڭ لاستانۋىنا نەگىزىنەن ستاتسيونارلىق جانە جىلجىمالى لاستاۋشىلار اسەر ەتەدى. اۋانىڭ لاستانۋىنىڭ 95 پايىزى وسى ەكەۋىنىڭ ۇلەسىندە. ستاتسيونارلىق دەپ وتىرعانىمىز ۇيلەر مەن وندىرىستەردىڭ مۇرجالارى.نۇرسۇلتان قالاسى اكىمدىگى تاراپىنان قورشاعان ورتانى قورعاۋ بويىنشا قانداي شارالار اتقارىلۋدا؟ الدا قانداي شارالار جوسپارلانعان؟ بۇل تۋرالى ءا.جۇمادىلداەۆ: جىلجىمالى جانە ستاتسيونارلىق لاستاۋشىلاردىڭ اسەرىن تومەندەتۋ ءۇشىن ءتيىستى جۇمىستار اتقارىلدى جانە الداعى ۋاقىتتا دا اتقارىلا بەرەدى. ماسەلەن، اكىمدىك قالاداعى ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتۋعا باعىتتالعان 8 بلوكتان جانە 132 ءىسشارادان تۇراتىن 20182020 جىلدارعا ارنالعان نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ قورشاعان ورتاسىن ساۋىقتىرۋ كەشەندى ءىسشارالار جوسپارى بەكىتىلگەن. وسى كەشەندى جوسپاردىڭ اياسىندا كوممۋنالدىق ۇيىمداردىڭ اۆتوكولىكتەرى گاز موتورلى وتىنعا اۋىستىرىلادى. قازىر قالا كوشەلەرىندە جۇرگەن 1500 اۆتوبۋستىڭ 738ءى ەۆرو5 ستاندارتىنا جاتادى. قالعان 762 اۆتوبۋستى گازعا اۋىستىرۋ قولعا الىنىپ جاتىر. 560 تاكسيدى گازموتورلى وتىنعا اۋىستىرۋ تۋرالى مەموراندۋم بار. قازىر قالادا 158 ەكوتاكسي گازموتورلى وتىنمەن جۇرەدى، دەدى.جولدار جۇيەسىن دامىتۋدىڭ دا ەكولوگياعا اسەرى بار ەكەن. اۆتوكولىك قوزعالىسىنىڭ قارقىنىن ازايتۋ ارقىلى اتموسفەراعا تارالاتىن ۋلى گازدى ازايتۋعا بولادى. قالادا 34 شاقىرىمدىق ۆەلوسيپەدشىلەر جولى سالىنىپ جاتقانىن دا ايتا كەتەيىك. جوبانىڭ ەكىنشى كەزەڭىندە 127 شاقىرىم ۆەلوجول سالىنباق. وتكەن قىستا فيرماسىنىڭ ەلەكتراۆتوبۋستارى قاناتقاقتى رەجىمدە ەلوردالىق جولاۋشىلاردى تاسي باستادى. قازىرگى تاڭدا كليماتتىق جاعدايدى جانە تەحنيكالىق پارامەترلەردى ەسكەرە وتىرىپ، ەلەكتراۆتوبۋستاردى قولدانۋ تيىمدىلىگى زەرتتەلۋدە. وكم وپەراتورى جشس ەلەكتروموبيلدەر ءۇشىن ەلوردادا 50 ەلەكتر زاريادتاۋ ستانساسىن ورناتتى. الداعى ۋاقىتتا سۇرانىسقا وراي تاعى دا سالىنۋى مۇمكىن. جولداردىڭ بويىنا جاسىل جەلەكتەر وتىرعىزۋ ەكولوگيالىق جانە ارحيتەكتۋرالىق تۇرعىدا مىندەتتى بولىپ سانالادى. 2015 جىلى قالا بويىنشا 19 202 اعاش، 2016 جىلى 29 838 اعاش، 2017 جىلى 30 737، بىلتىر 37 176 اعاش وتىرعىزىلدى. اتموسفەراداعى ۋلى گازدىڭ ۇلەسىن ازايتۋ ءۇشىن وسى تەكتەس جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر، دەيدى ءا.جۇمادىلداەۆ.قالالىق ەكولوگيا باسقارماسىنىڭ حابارلاۋىنشا، ەلوردادا قالدىقتاردى بولەك جيناۋ، ورگانيكالىق ءتۇرلەرىن قايتا وڭدەۋ جانە جويۋدى ۇيىمداستىرۋ بويىنشا قاناتقاقتى جوبانى جۇزەگە اسىرۋ جونىندەگى جول كارتاسى بار ەكەن. قۇرعاق فراكتسيانى بولەك جيناۋ ءۇشىن 6 276 سارى ەۋروكونتەينەر مەن قالدىق شىعاراتىن 25 يۆەكو كولىگى ساتىپ الىندى. حالىقارالىق ساراپشىلارمەن كەڭەسە وتىرىپ، كومپوست سيستەمس اۋستريالىق تەحنولوگياسى بويىنشا تەحنيكالىق توپىراق الاتىن جابىق كومپوستاۋ ءادىسىن قولعا الدىق. شامامەن 30 كۇن ىشىندە ورگانيكالىق قالدىقتاردى جەدەل كومپوستاۋ، ياعني تىڭايتقىش رەتىندە توپىراققا ءسىڭىرۋ قاراستىرىلعان. بۇل قالدىقتاردى 40 پايىزعا دەيىن ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، دەپ حابارلادى ءتيىستى باسقارما وكىلى.ونىڭ ايتۋىنشا، نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى ماماندارىمەن بىرگە قالا اۋماعىنداعى قالدىقتاردىڭ قۇرامى زەرتتەلىپ، 2530 پايىزىن ءوڭدەۋگە بولاتىنى، 46 پايىزى ورگانيكالىق فراكتسياعا جاتاتىنى انىقتالىپتى.كەيىنگى جىلدارى قىس مەزگىلىندە اۋانى تورلاپ، قولقانى قاپقان كومىردىڭ تۇتىنىنەن قۇتىلۋدىڭ جولدارى قاراستىرىلۋدا. ماسەلەن، قالاداعى جەكە مەنشىك تۇرعىن ءۇي الاپتارىن تابيعي گازعا كوشىرۋدىڭ جانە گاز تاراتۋ بەكەتتەرىن سالۋدىڭ جوسپارى جاسالعان. بىلتىر قالانى گازداندىرۋ جۇمىسىنا 24 ميلليون تەڭگەدەن استام قاراجات قاراستىرىلىپتى. ءسويتىپ تۇران داڭعىلىنىڭ بويىندا گازداندىرۋ بەكەتى سالىنىپ، وعان نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى مەن عارىش ورتالىعى، قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ اكادەمياسى قوسىلعان.سارىارقا ماگيسترالدى گاز قۇبىرى كەلگەننەن كەيىن كومىردى كوگىلدىر وتىنمەن الماستىرۋ قارقىندى تۇردە جۇرەتىنى، كوگىلدىر وتىن باس قالانىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن ايتارلىقتاي جاقسارتاتىنى ءسوزسىز. ايتالىق، اۋاعا تارالاتىن ۋلى زاتتاردىڭ كولەمى 7080 پايىزعا دەيىن تومەندەۋگە ءتيىس.جالپى، قالانىڭ قورشاعان ورتاسىنىڭ جاقسارۋى ءبىرىنشى كەزەكتە حالقىنىڭ ەكولوگيالىق مادەنيەتىمەن بايلانىستى ەكەنى انىق. بۇل ءۇشىن ادامدار ءوز توڭىرەگىن تازا ۇستاپ، ەكولوگيالىق كودەكس تالاپتارىن بۇلجىتپاي ورىنداپ، ەكولوگيالىق تازا كولىك تۇرلەرىن تاڭداپ، ۆەلوسيپەدپەن نەمەسە جاياۋ كوبىرەك ءجۇرۋى كەرەك.
ءار ۇيدە جەلبىرەگەن مەملەكەت تۋىحالىق تورابىجاڭا حابارلار13 بەسجىلدىق مەزگىلدە ەلىمىز ورمان شارۋاشىلىعىنا قاتىستى 10 ءىرى عىلىم تەحنيكا ينجەنەرياسىن ءتۇيىندى تۇردە اتقارادى ءار ۇيدە جەلبىرەگەن مەملەكەت تۋى لاتۆيادا شيزاڭنىڭ جەتى كۇندىك اسەرى اتىنداعى سۋرەت كورمەسى وتكىزىلدى سولتۇستىك شينجياڭدا ماقتا تەرۋ جۇمىسى باستالدى وباما وليمپيادا سيلىق كىرىسىنەن باجى الماۋ زاڭ جوباسىنا قول قويدى كورلا: ىزعارلى ماۋسىمداعى اققۋلار شينجياڭدا زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك قىلمىسىنا قاتىستى ەلەۋلى ءجىپ ۇشىن مالىمدەگەن 6 ادامدى اقشالاي ماراپاتتادى شاۋەشەك قالاسىندا جۇڭگو، قازاقستان، رەسەي ءۇش مەملەكەتتىڭ حالىقارالىق ماي بوياۋلى كوركەمونەر تۋىندىلار كورمەسى اشىلدى كۇنەس اۋدانى تومەن كىرىستى وتباسىلاردىڭ تۇرعىن ءۇي شارت جاعدايىن جاقسارتتى توعىزتاراۋ اۋدانى قاتەرلى ۇيلەردى وزگەرتىپ سالىپ، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتتى تۇركيادا حانزۋ ءتىلىن ۇيرەنۋ ورلەۋى كوتەرىلدى ءۇرىمجى ستەرەولى قاتىناس تورابى قۇرىلىسىن جەدەلدەتتى اقسۋدا ماقتا تەرەتىن مەزگىل جەتتى عىلىم تەحنيكا كاسىپ باقشاسى تۇرعىنداردى اۋقاتتانۋعا باستادى سايراقتا 4 ميلليوننان ارتىق اۆتوكولىك تەگىن قاتىنادى دەمالىستا تەمىر قولدا جولاۋشى مولشەرى ارتتى جالپى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن تەكسەرۋ ينجەنەرياسى بۇقاراعا تيمدىلىك اكەلدى تۇرعىنداردىڭ جاڭا ۇيگە كوشىپ كىرۋ ارمانى ورىندالدى شينجياڭداعى سالاماندار ءونىمدى قورعالدى شينجياڭدى ساياحاتتاعاندار شينجياڭ ەرەكشە ونىمدەرىنەن ساۋعا الدى13 بەسجىلدىق مەزگىلدە ەلىمىز ورمان ءار ۇيدە جەلبىرەگەن مەملەكەت تۋىءۇرىمجى ستەرەولى قاتىناس تورابى قۇرىلىساقسۋدا ماقتا تەرەتىن مەزگىل جەتتىجۇڭگو موڭعۇليا شەكاراسىنداعى 1 قىستاق:2016.10.09 14:29 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى20 قىركۇيەك تۇستەن بۇرىن شىڭگىل اۋدان قالاشىعىنان شىعىس وڭتۇستىكتى بەتكە الىپ جولعا شىقتىق.قالا، كوشە، قىستاق، ەلدى مەكەندەر، جايلىم، ورمان، وزەنشەلەر ارتتا قالىپ جاتىر، كوز الدىمىز كوسىلگەن كەڭ جازيرا، يەن دالا، كوز ۇشىنا دەيىن سۇرلانىپ جاتقان شەكسىز شەتسىز قۇبا ءتۇز. كوكجيەكتە وركەشتەنىپ مۇنارلى تاۋ جاتىر. اۋدان قالاشىعىنان 100 كيلومەتردەي جۇرگەنىمىزدە كەنەتتەن وسىناۋ سۇرى وركەشتەردىڭ اراسىنان ءبىر قاتار اق نوقات جارقىراپ كورىندى، بۇل رەتتى سالىنعان ادەمى ۇيلەر بولىپ شىقتى. ىزىنشە، ۇيلەردىڭ قىزىل توبەسى كورىندى، ءار ءۇيدىڭ ۇستىندەگى بەس جۇلدىزدى قىزىل تۋلار لاۋلاعان جالىنداي اشىق، اسەم كورىنىس بەرىپ، كوزىمىزگە وتتاي باسىلدى، ولار قۇبا ءتۇز بەن تاۋلاردى نۇرلاندىرىپ تۇرعانداي. بۇل جۇڭگو موڭعۇليا شەكاراسىنداعى 1 قىستاق اتالعان شاعانعول اۋىلىنىڭ ساربۇلاق قىستاعى ەدى.پارتيانىڭ قولباسشىلىعىنا بويسۇنىپ، اتا مەكەندى قورعايمىزقىستاققا كىرە بەرە كوزىمىزگە ەڭ الدىمەن ايبىندى تۋ تۇعىرى ءتۇستى. مرامور تاستى تاعانىنا ايشىقتى جازۋمەن: جۇڭگو موڭعۇليا شەكاراسىنداعى 1 قىستاق دەپ جازىلىپتى. شينجياڭدى ورنىقتىرۋ، شينجياڭدى كوركەيتۋ، حالىقتى اۋقاتتاندىرىپ، شەكارا ءوڭىردى بەكەمدەۋ دەگەن جازۋلار تۋ تۇعىرىنىڭ ەكى جاعىنا ويىلعان. ۇزىن تۋ سىرىعى اسپانعا تىك قادالىپ، بەس جۇلدىزدى نارت قىزىل تۋ كوك اسپان، اقشا بۇلتتار استىندا جەلمەن بىرگە جەلبىرەيدى. بۇل جەردەن جۇڭگو موڭعۇليا شەكاراسىنا نەبارى 10 نەشە كيلومەتر.46 ءۇيلى قىستاق كولەمدى دە ەمەس، كەڭ دە تەگىس اسفالت جول قىستاق ورتاسىن ءتىلىپ ءوتىپ جاتىر، قىزىل توبەلى اقبوز بەيقۇت ۇيلەر جولدىڭ ەكى جاعىنا رەتتى تىزىلگەن. جولداعى جۇرگىنشىلەردىڭ بارانى از، شۋلاعان قوي تابىندارى ارا تۇرا جولدى كەسىپ ءوتىپ، تىنىش قىستاق ءىشىن دۋمانعا بولەيدى. ساربۇلاق قىستاعى مالشىلىق قىستاق، قىستاقتا 500 باستان كوپ سيىر، 5000 تۇياقتان كوپ قوي بار.قىستاقتان 58 جاستاعى باكىشتى جولىقتىردىق، ول بۇرىن قىستاقتا مال شيپاگەرى، ونان كەيىن 10 جىلداي قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولىپتى، ءبىزدىڭ نەگە كەلگەنىمىزدى بىلگەن ول قوناقجايلىق كورسەتىپ، ءبىزدى ۇيىنە باستادى. ءبىز باكىشتىڭ 3 بولمەلى بەيقۇت ءۇيىن، ايناداي تازا سىپىرىلعان كەڭ اۋلاسىن كوردىك. قىزىعى، 4 وتباسىنىڭ بەيقۇت ءۇيى تۇتاستىرىلىپ، فورماسىندا سالىنىپتى. بۇل شەكارا ءوڭىردىڭ ەرەكشە جاعدايىن ويلاستىرىپ، ءبىر بىرىمەن قارايلاسۋعا قولايلى بولۋ جاعىن قاراستىرعان جوبا كورىنەدى.ەجەلدەن شاكەنە قىستاقپىز، تالاي جىل بىرگە تۇرعان سوڭ، كورشىلەر ارا قارىم قاتىناسىمىز وتە تاتۋ بولىپ كەتكەن. كەي ۇيلەر قورعانىنان ەسىك اشىپ العان، بۇل ەندى كورشىلەردىڭ بارىس كەلىسى ءۇشىن ءتىپتى قولايلى عوي، دەيدى باكىش.باكىشتىڭ ءۇيى ءبىز ويلاعاننان باسقاشا بولىپ شىقتى، دالا سۇرى توپىراق رەڭدى قۇبا ءتۇز بولسا، باكىشتىڭ ءۇيى باسقا الەم ەكەن: ءتۇيىر شاڭ جوق، تاپ تازا ءۇي، جانعا جايلى ۇزىن ديۆان، تاماشا قابىرعا كىلەم، دودەگەدەن جەرگە جەتەتىن ادەمى تەرەزە پەردە، ۇلكەن ءتۇستى تەلەۆيزور، توڭازىتقىش، ۇستەل ۇستىندە قويان جون داستارقان.باكىش: 2007 جىلى اۋىلدا توسپا سالىنىپ، قىستاقتىڭ 3200 مۋلىق تابيعي جايلىمىن سۋلاندىرۋ ماسەلەسى شەشىلدى، حالىقتىڭ باققان مالى كوبەيدى. 2007 جىلى قىستاقتان 25 كيلومەتر اسفالت جول سالىنىپ، اۋىلعا موتوتسيكلمەن جارتى ساعاتتا جەتىپ باراتىن بولدىق. بۇرىن قايدا مۇنداي، كىلەڭ توپىراق جول بولاتىن، جاۋىن جاۋسا، قار تۇسسە، اتپەن اۋىلعا بارىپ كەلگەنشە ءبىر كۇن كەتەتىن. 2012 جىلى اۋىل 46 بەيقۇت ءۇي سالىپ بەردى، ونان بۇرىن ءبارىمىز مۇجىق تام ۇيدە تۇرىپ كەلدىك قوي. 2013 جىلى قىستاققا جارىق جەتكىزىلدى، ماي شاممەن سىعىرايىپ وتىراتىن كۇنگە قوش ايتىپ، تەلەۆيزور كورەتىن بولدىق. قۇدىق سۋىن سورعىمەن تارتىپ ءىشىپ وتىرمىز، بۇرىنعىشا 2 كيلومەتر الىستاعى وزەننەن سۋ تاسىمايمىز. قىستاعىمىز جىل سايىن جاڭارىپ، ءبىزدىڭ تۇرمىسىمىز دا كۇن سايىن جاقسارىپ كەلەدى، دەدى.30 نەشە تۇياق قويى، 10 نەشە باس سيىرى بار باكىش ءبىر جىلدا مالدىڭ وزىنەن 10 مىڭ يۋاننان كوپ تابىس تاۋىپ وتىر، جايلىمعا بەرىلەتىن 5000 يۋاننان كوبىرەك جاردەم اقشا تاعى بار. ساربۇلاق اۋىلىنىڭ تۇرعىندارىنا 2014 جىلدان باستاپ، شەكارا حالقى دەپ ءار ادامعا جىلىنا 840 يۋان جاردەم اقشا بەرىلدى. ءبىر قىزىن ۇزاتقان باكىشتىڭ ۇيىندە قازىر ۇلى، ايەلى ۇشەۋى عانا تۇرادى. شەكارا كۇزەتشىسى رەتىندە وعان تاعى ايىنا 800 يۋان جاردەم اقشا بەرىلەدى.
وتىرىكتى سۋداي ساپىرىپ، الەۋمەتتى ابىگەرگە سالعان قارجى ۇيىمدارىنىڭ ارباۋىنا تۇسكەندەر قانشا قارجىسىنان ايىرىلدى؟ قارجى پيراميدالارىنان زارداپ شەككەن جابىرلەنۋشىلەردىڭ سانى قانشاعا جەتتى؟ قىلمىستىق ىسكە قاتىسى بار ۇيىمداردى نە كۇتىپ تۇر؟ ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتى الاڭىندا وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا ءىىم تەرگەۋ دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى سانجار ءادىلوۆ قوعامدى تولعاندىرعان ماسەلەنىڭ مانىسىنە ءۇڭىلدى.وتكەن جىلى ەلىمىز بويىنشا قارجى پيراميدالارىنىڭ قۇربانى رەتىندە 31 مىڭنان استام ازامات تىركەلدى. ولارعا 54 ملرد تەڭگەدەن استام قارجى كولەمىندە زالال كەلتىرىلگەن. بۇگىنگى تاڭدا ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ وندىرىسىندە وسى ساناتتاعى 65 قىلمىستىق ءىس بار، 3 مىڭنان استام ادام جابىرلەنۋشى بولىپ تانىلدى، دەدى ءىىم وكىلى ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا سويلەگەن سوزىندە.سانجار ءادىلوۆتىڭ مالىمەتىنشە، سوڭعى جىلدارى قىلمىسكەرلەردىڭ قىزمەتى ەكونوميكالىق بەلسەندىلىكتىڭ جوعارىلاۋىمەن، سونداياق حالىقتىڭ ينۆەستيتسيالارعا قىزىعۋشىلىق تانىتا باستاۋىمەن بايلانىستى بولىپ تۇر.سايتتاردى بۇعاتتاۋ، ۇيىمداستىرۋشىلاردى، فيليالداردى، قۇرىلىمدىق بولىمشەلەردى ورناتۋ سەكىلدى شارالاردىڭ ناتيجەسىندە 180نەن استام قارجىلىق ينۆەستيتسيالىق كومپانيا مەن فيرمانىڭ قىزمەتى توقتاتىلدى.138 ادام قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلىپ، ولاردىڭ 50ءى سوتتالدى، قالعاندارىنا قاتىستى سوت تالقىلاۋى ءجۇرىپ جاتىر، دەيدى سپيكەر. سونداياق ول بلوگەرلەردىڭ دە قارجىلىق پيراميدا قىزمەتىنە بەلسەندى قاتىساتىنىن اتاپ ءوتتى.وسىعان وراي س.ءادىلوۆ .، جانە جشسلارى قارجىلىق پيراميدالار جەلىسىنىڭ قىزمەتىنەن زارداپ شەككەن جابىرلەنۋشىلەردىڭ وتىنىشتەرى جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىگى عيماراتىنىڭ ماڭىنداعى جابىرلەنۋشىمەن بولعان وقيعاعا قاتىستى ارنايى مالىمدەمە جاسادى. بۇل قارجى پيراميدالارى وزدەرىن ۇستەمە تابىستى ينۆەستيتسيالار سالاسىنداعى تابىستى ۇيىمدار رەتىندە جارنامالاپ كەلگەن. ازاماتتاردىڭ قاراجاتىن تارتۋ ءۇشىن قىلمىسكەرلەر ىنتىماقتاستىق تۋرالى سوڭعى كەلىسىمشارتتار جاساسىپ، قاراجات مەملەكەتتىك ساتىپ الۋعا قاتىسۋ ءۇشىن جىبەرىلىپ وتىرعان. كورسەتىلگەن قىزمەتتەن سالىمشىلارعا اي سايىن 20 پايىزعا دەيىن ديۆيدەندتەر تولەۋگە ۋادە ەتىلگەن، دەيدى سپيكەر.الايدا ءىس جۇزىندە ا. جانە جشسلارى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋعا قاتىسپاي، ينۆەستورلارعا ديۆيدەندتەر جاڭا سالىمشىلاردىڭ جارنالارى ەسەبىنەن تولەنىپ كەلگەن. بۇل رەتتە تۇسەتىن قارجى كولەمىن ۇلعايتۋ ماقساتىندا جوعارىدا اتالعان قارجى پيراميدالارىنىڭ قىزمەتىنە بەلگىلى بلوگەرلەر جارناما جاساۋ ءۇشىن تارتىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا وسى سەرىكتەستەردىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، ءبىراز اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلدى. كوپتەگەن ەكونوميكالىق، بۋحگالتەرلىك سوت ساراپتاماسى تاعايىندالدى، دەپ مالىمدەدى دەپارتامەنت قىزمەتكەرى.جابىرلەنۋشىلەرگە كەلتىرىلگەن ماتەريالدىق زالالدى وتەۋ ماقساتىندا تەرگەۋشى كۇدىكتىلەر مەن ولاردىڭ تۋىستارىنا تىركەلگەن الماتى، نۇرسۇلتان قالالارىندا جانە الماتى وبلىسىندا ورنالاسقان م ۇلىككە 4 جەر ۋچاسكەسى، 10 پاتەر، 5 جەكە ءۇي، 2 اۆتوموبيل، 1 دۇكەن جانە كومپانيانىڭ بارلىق ەسەپ ايىرىسۋ شوتتارىنا تىيىم سالعان. تىيىم سالىنعان م ۇلىكتىڭ تاعدىرىن سوت شەشەدى. وسى قىلمىستىق ءىس شەڭبەرىندە 14 ادام كۇدىكتى دەپ تانىلدى.ەلگە تانىمال ءۇش بلوگەر مەيىرجان تورەباەۆ، مەيىرحان شەرنيازوۆ جانە ءازىم سايدباەۆ وسى قىلمىستىق ءىس بويىنشا كۇدىكتى دەپ تانىلدى، ەكەۋىنە قاتىستى كەپىل تۇرىندەگى بۇلتارتپاۋ شاراسى قولدانىلسا، بىرەۋى كۇزەتپەن ۇستالدى، دەيدى سانجار ءادىلوۆ.
قازاقستاندا تىكۇشاق كومەگىمەن 23 ەسىرتكى القابى انىقتالدى23 قىركۇيەك 12:58نۇرسۇلتان. قازاقپارات قازاقستاندا ءتارتىپ ساقشىلارى تىكۇشاق كومەگىمەن اۋەدەن 23 ەسىرتكى القابىن تاپتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءى ءى م باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى كوكنار وپەراتسياسى بارىسىندا 3 ايدىڭ ىشىندە 16,7 توننا ەسىرتكى تاركىلەدى. سونداياق، ءتارتىپ ساقشىلارى تىكۇشاق كومەگىمەن زاڭسىز ءۇندىستان كوكنارى وسىرىلگەن 23 پلانتاتسيانى تاپتى.جىل سايىن ماۋسىم مەن قازان ارالىعىندا ەلىمىزدە كوكنار وپەراتسياسى جۇرگىزىلەدى. ەسىرتكى ساتۋشىلاردى ۇستاۋ ءۇشىن ناركواكتيۆتى اۋداندارداعى جامبىل جانە قىزىلوردا وبلىستارى پوليتسەيلەرگە وزگە وڭىرلەردەن ارىپتەستەرى مەن تەحنيكالىق قۇرالدار كومەككە كەلۋدە. سونداياق، قىزىلوردا وبلىسىندا ءۇندى كوكنارى ەگىلگەن القاپتاردى انىقتاۋ ءۇشىن ۇلتتىق گۆارديا جانە سۇڭقار ارنايى جاساق قىزمەتكەرلەرى اۋە تەحنيكاسىنىڭ كومەگىمەن قاشىقتا ورنالاسقان جەرلەر اۋەدەن باقىلايدى، دەلىنگەن حابارلامادا.وسىنداي ءتاسىل وڭ ناتيجە بەرۋدە. جەدەل الدىن الۋ شارالارى باستالعالى 16 توننا ەسكىرتكى تاركىلەندى. ونىڭ 8,7 كەلىسى گەروين، 4 تونناسى ماريحۋانا، 198 كەلىسى ناشا. ال كوكنار ەگىلگەن جەرلەردەن 10 توننا ەسىرتكى وسىمدىگىنىڭ كوزى جويىلدى.باستى سوزدەر: قوعام, بيلئك جانة ساياسات, زاڭ جانە قۇقىق ,
چيەنچىڭ ئوردىسى مەنزىرىسى ئىزدە قامۇسىبېيجىڭ شەھىرى خەيديەن رايونى يۈچۈەن تېغى شىمالىي ئېتىكىدۆلەت نۇقتىلىق مەدەنىي يادىكارلىقلىرى قوغدىلىدىغان ئورۇنمۆتىدىل بەلۋاغ مۇسسۇن كىلماتىئاساسلىق مەنزىرە نۇقتىسىچيەنچىڭ ئوردىسى مەنزىرىسى ئاساسىي جەھەتتىن شۇ مەزگىلدە مىڭ سۇلالىسى پادىشاھنىڭ مەقبەرىسى ئاساسىي قۇرۇلۇش ۋە جايلىشىشىنى ئالاھىدىلىكىنى ھازىرلىغان. قەبرە تۇرالغۇ ئالدى ۋە كەينى ئىككى قىسىمغا بۆلۈنىدۇ، ئۇلارنىڭ ھەممىسى چوڭ كارىدورلۇق. ئالدى ئۆيى چاسا، پۈتكۈل قەبرە ئومۇمىي ئۇزۇنلۇقى 11 مېتىر، كۆلىمى خېلى چوڭ. قەبرىستانلىق ئەسلى ئوردا، مۇقەددەس ئاشخانا، ئامبار، شۇنداقلا پادىشاھ مەقبەرىسى ئەڭ مۇھىم پەنجىرە ۋە لىڭئېنديەن سارىيى بار؛ پوسوڭ خان قەبرىسى رايونى ئەڭ كەينىگە جايلاشقان. قەبرە رايونىدا يۈبېيتىڭ شىپىڭى، تېرىق ۋە لىڭئېنديەن سارىيىنىڭ ئەسلىدىكى ئوتتۇرا يول قىسمى ساقلىنىپ قالغان.بۇ يەرنىڭ مەنزىرىسى بەك گۈزەل، يولنىڭ جەنۇبىدا ئېگىز يۈچۇەنشەن تېغى چوقچىيىپ تۇرىدۇ، شۇنداقلا ئىككى تاغدا ئەڭ ياخشى كۆرۈندىغان قەدىمىي مۇنار جايى بار.چيەنچىڭ ئوردىسى مەنزىرىسى بېيجىڭ شەھىرى خەيديەن رايونى يۈچۇەنشەن تېغىنىڭ شىمالىي ئېتىكىگە جايلاشقان. مىڭ يىڭزۇڭ ئىنىسى تەيزۇڭ جۇ چى يۈ قەبرىستانلىقى قىلىنغان. جىڭتەي 8يىلى 1457يىلى يىڭزۇڭ خان يىلنامىنى ئۆزگەرتىپ تىيەنشۈن، جۇ چى يۈ قەبرىسىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ نەزەربەنت قىلىنغاندىن كىيىن ئۇزاق ئۆتمەي ئالەمدىن ئۆتكەن، ئوردا يوسۇنلىرى بىلەن ئالتۇن تاغقا دەپنە قىلىنغان پادىشاھنىڭ مەقبەرىسى.ئابىدە قەبرىسى ئالدىدىكى تاغ چوققىسىغا سېرىق كاھىش، شىپاڭ ئىچىدە چيەنلۇڭ 34يىلى 1769 گاۋزۇڭ دەۋرىدە ئوردىدا ياسالغان شىئېر ئابىدىسى، ئابىدە چىڭ سۇلالىسىنىڭ پادىشاھى گاۋزۇڭنىڭ يىلنامىسى، مىڭ سۇلالىسىنىڭ جىڭدى خان قەبرىسى قاتارلىقلار بار. ئابىدىدە تەسكەي يېزىقىدا جيەننىڭنىڭ تۇنجى بۈيۈك مىڭ گۇڭ مېغىزى كاڭدىڭ مەنزىرە پادىشاھ قەبرىستانلىقى دەپ ئاتالغان. ئىزدە قامۇسىنى قوللاپ قويۇڭبويا ساياھەت تورىچيەنچىڭ ئوردىسى مەنزىرىسى چيەنچىڭ ئوردىسى چيەنچىڭ ئوردا مەنزىرىسى ئوردا مەنزىرىسى بىيجىڭدىكى مەنزىرە رايونى ساياھەت ئورۇنلىرى سەيىگاھ دۆلەت نۇقتىلىق مەدەنىي يادىكارلىقلىرى قوغدىلىدىغان ئورۇنئىزدە قامۇسىدىكى مەزمۇنلارنى ئەزالار يوللىغان، بېكەتتىكى مەزمۇنلار ئىزدە تورىنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ. تېببىي، ئىقتىسادىي، پۇلمۇئامىلە قاتارلىق ساھالەردە كەسپ ئەھلىلىرىدىن مەسلىھەت سوراڭ.1 نومۇر 2 نومۇر 3 نومۇر 4 نومۇر 5 نومۇر0 نومۇر 0 كىشى باھالىدىيۇقارقى سۆزلۈك مەزمۇنىدا خاتا ئۇچۇرلارنى، ئىملا خاتالىقىنى بايقىغان ياكى تولۇقلاشقا تېگىشلىك دەپ قارىغان بولسىڭىز، ئىزدە قامۇسىغا ئەزا بولۇپ كىرىپ، تەھرىرلەپ قويسىڭىز بولىدۇ. ئىزدە قامۇسى ھەممە ئادەم يازالايدىغان، ھەممە ئادەم تەھرىرلىيەلەيدىغان ئۇچۇق ئىنىسكىلوپېدىيە.قۇرغۇچى : پەرىدەماقالە سۈپىتى : ئىسىلھازىرغىچە : 1074 قېتىم كۆرۈلدىجەمئىي :1 قېتىم تەھرىرلەندىيوللانغان ۋاقتى: 20161226 كۈنىبۇ نۇسخا: 20161226 كۈنى تەھرىرلەنگەن
توقاەۆ: ولار ازاماتتارىمىزدىڭ قۇقىن اياققا تاپتاپ جاتىر23 ماۋسىم, 14:07:1623 ماۋسىم , 14:07:16توقاەۆ: الاياقتار تۇرمەدە وتىرۋى كەرەكقازاقستان پرەزيدەنتى قاسىمجومارت توقاەۆ قۇرىلىس سالاسىندا الاياقتاردىڭ كوبەيگەنىن ايتىپ, ەلدىڭ باس پروكۋراتۋراسى مەن ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە وسى ماسەلەمەن ناقتى اينالىسۋدى تاپسىردى. بۇل تۋرالى توقاەۆ نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ اكىمدىگىندە ءوتىپ جاتقان ەلوردانى ودان ارى دامىتۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى ماجىلىستە ايتتى. ؛توقاەۆتىڭ ايتۋىنشا, ءقازىر نۇرسۇلتاندا قۇرىلىسى اياقتالماعان 49 پروبلەمالىق نىسان بار جانە 13500 ۇلەسكەر سول نىسانداردىڭ قۇرىلىسىنىڭ اياقتالعانىن كۇتىپ ءجۇر.؛ ۇلەسكەرلىك ماسەلەسى دە جەدەل شەشۋدى قاجەت ەتىپ وتىر. قالادا 49 پروبلەمالىق نىسان قالىپ وتىر. ولاردىڭ قۇرىلىسىنىڭ اياقتالۋىن 13 500 ۇلەسكەر كۇتۋدە. بۇل پروبلەمانى شەشۋگە 20182019 جىلدارى 40 ملرد تەڭگە ءبولىندى. ءبىراق, نەبارى 4,5 ملرد تەڭگەسى عانا يگەرىلگەن. بۇعان قوسا, اكىمدىك قوسىمشا 170 ملرد تەڭگە سۇرايدى, ؛؛ دەدى پرەزيدەنت.وسى ماسەلەگە قاتىستى تۇسىنىكتەمە بەرگەن قالا اكىمى التاي كولگىنوۆتىڭ ايتۋىنشا, ءاربىر پروبلەمالى نىسانعا قاتىستى جول كارتاسى ازىرلەنگەن.؛ ولاردا جوبالىقسمەتالىق قۇجاتتارىنىڭ بولماۋى سياقتى پروبلەما بولدى. كوپتەگەن الاياقتار تۇرعىنداردى الداعان. ءقازىر ولار تۇرمەدە وتىر جانە زاڭعا سايكەس جاۋاپكەرشىلىكتەرى بار. ولار قۇجاتتارىن جوعالتىپ العان نەمەسە بەرمەگەن. سوندىقتان بۇكىل جاز بويى قۇجاتتارىن ازىرلەۋمەن اينالىستىق, قارجى ينستيتۋتتارىمەن, ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەرمەن, ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندارمەن جۇمىس ىستەدىك. ءارقايسىسى بويىنشا ناقتى جوسپارىمىز بار. ءبىز ءسىزدىڭ تاپسىرماڭىزدى ورىندايمىز, ؛؛ دەدى كولگىنوۆ.وز كەزەگىندە توقاەۆ قالا اكىمنىڭ كوپتەگەن الاياقتار تۇرعىنداردى الداعان دەگەن سوزىنە توقتالىپ, قۇزىرلى ورگاندارعا الاياقتارمەن كۇرەسۋدى تاپسىردى. ؛؛ ءقازىر الاياقتار كوبەيىپ كەتتى. اسىرەسە, قۇرىلىسشىلار اراسىندا كوبەيدى. باس پروكۋراتۋرا مەن ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە وسى ماسەلەمەن ناقتى اينالىسۋدى تاپسىرامىن. الاياقتار تۇرمەدە وتىرۋى كەرەك. سەبەبى ولار ءوز ارەكەتتەرىمەن ازاماتتارىمىزدىڭ قۇقىن اياققا تاپتاپ جاتىر. ءبىزدىڭ ازاماتتاردى الدايدى, دالادا قالدىرادى. مۇنداي جاعدايدا مەملەكەت ءۇنسىز قالماۋى كەرەك. ءتيىستى شارا قابىلداپ, بايانداڭدار, ؛؛ دەدى توقاەۆ.ىلمەك سوزدەر: توقاەۆ قۇرلىسشىلار ەلوردا جيىن22 ماۋسىم 156022 ماۋسىم 84122 ماۋسىم 82022 ماۋسىم 78222 ماۋسىم 64822 ماۋسىم 64121 ماۋسىم 2330021 ماۋسىم 2045514 ماۋسىم 40602
پارتياسىنىڭ توراعاسى رەفەرەندۋمدى قولداۋ ۇگىتناسيحات جۇمىستارىن كۇشەيتۋدى تاپسىردىبۇگىن پارتياسىنىڭ توراعاسى ەرلان قوشانوۆ قر كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ بويىنشا رەفەرەندۋم وتكىزۋدى قولداۋ ماقساتىندا بەينەكونفەرەنتسيا بايلانىسى ارقىلى رەسپۋبليكالىق پارتيالىق شتابتىڭ كەزەكتى وتىرىسىن وتكىزدى، دەپ حابارلايدى . پارتيانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.ۇگىت ناۋقانى باستالعاننان بەرى اماناتتىقتار 5 مىڭنان استام ءىسشارا وتكىزدى. اتاپ ايتقاندا، ەڭبەك ۇجىمدارىمەن، ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، مادەنيەت، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە باسقا دا سالا وكىلدەرىمەن كەزدەسۋلەر ءوتتى. ونىڭ ىشىندە وڭىرلەردىڭ تۇرعىندارىمەن ءبىر مىڭعا جۋىق كەزدەسۋدى پارلامەنت ماجىلىسىندەگى پارتيا فراكتسياسىنىڭ مۇشەلەرى وتكىزدى.جالپى، ۇگىتناسيحات ءىسشارالارىنا 220 مىڭنان استام ادام قاتىستى. پارتياسىنىڭ رەفەرەندۋم وتكىزۋدى قولداۋ ۇگىت ناۋقانى جالعاسىپ جاتىر. قارقىندى تومەندەتپەۋ كەرەك. وتكىزىلەتىن كەزدەسۋلەردىڭ سانىنا عانا ەمەس، ءبىرىنشى كەزەكتە ساپاسىنا دا نازار اۋدارعان ءجون. ءبىز كونستيتۋتسيالىق وزگەرىستەردىڭ ءمانىن تۇسىنىكتى، قاراپايىم تىلمەن جەتكىزۋىمىز قاجەت. ادامداردى ۋچاسكەلەرگە كەلىپ، ءوز داۋىسىن بەرۋگە ىنتالاندىرۋىمىز كەرەك، دەدى پارتيا توراعاسى.ەرلان قوشانوۆ اتاپ وتكەندەي، قازىرگى ۋاقىتتا 5 ماۋسىمدا وتەتىن رەفەرەندۋمدا ازاماتتاردى داۋىس بەرۋگە شاقىرۋ ءۇشىن بارلىق رەسۋرستى جۇمىلدىرۋ وتە ماڭىزدى.جيىن سوڭىندا پارتيا توراعاسى ۇگىتناسيحات جۇمىستارىن جانداندىرۋعا قاتىستى بىرقاتار ناقتى تاپسىرما بەردى. پارتياسى ەرلان قوشانوۆ رەفەرەندۋم
دالاي لاما 3 كۈنلۈك كانادا زىيارىتىنى باشلىدى ئۇيغۇردالاي لاما، ئۇرۇشنىڭ دۇنيا تىنچلىقىغا ئېغىر دەرىجىدە بۇزغۇنچىلىق قىلغانلىقى ۋە 20 ئەسىردىكى ئۇرۇشلاردا 200 مىليوندىن ئارتۇق ئادەمنىڭ ھاياتىدىن ئايرىلغانلىقىنى كۆرسەتتى. ئۇ، 21 ئەسىر ئەۋلادلىرىنىڭ بەختلىك، تىنچ ۋە مۇھەببەتلىك دۇنيا قۇرۇپ چىقىشتا ئەخلاقىي مەجبۇرىيىتى بارلىقىنى ئىلگىرى سۈردى.كانادادىكى تىبەتلەرنىڭ مەدەنىيەت مەركىزىي تارقاتقان خەۋەرلەرگە قارىغاندا، دالاي لاما 23 ئۆكتەبىر تورونتودا مەزكۇر مەركەزنىڭ ئېچىلىش مۇراسىمىغا قاتنىشىدىكەن ۋە مەركەزنىڭ رەسمىي ئىش باشلىغانلىقىنى جاكارلايدىكەن.كانادادىكى تىبەتلەرنىڭ مەدەنىيەت مەركىزى 2008 يىلى 17 ئۆكتەبىر قۇرۇلغان بولۇپ، مەركەز كانادانىڭ ئونتارىئو شتاتى ئېتوبىكوكې شەھىرىگە جايلاشقان. مەلۇم بولۇشىچە، نۆۋەتتە ئونتارىئو شىتاتىدا 4 مىڭدىن ئارتۇق تىبەتلىك بار بولۇپ، مەزكۇر مەركەز تىبەت مەدەنىيىتىنى تارقىتىش ۋە ساقلاش مەقسىتىدە قۇرۇلغان.
ئۇيغۇرياردىن 2017 يىللىق خۇلاسە ۋە 2018يىللىق پىلان ئۇيغۇرغا ياردەم ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم بىزگە ياردەمدە بولغان ۋە بولۇۋاتقان قېرىنداشلار. ئۇيغۇرغا ياردەم پىلانى بۇندىن بىر بىر يىل مۇقەددەم جامائەتكە سۇنۇلغان ئىدى. بۇ بىر يىل داۋامىدا بىز ھەرقايسىڭلارنىڭ ماددى ۋە مەنىۋى جەھەتتىن قوللشىڭلار ۋە بىر قىسىم قېرىنداشلىرىمىزنىڭ پىداكارلىقى بىلەن قولىمىزدىن كېلىشىچە بىرقىسىم ئىشلارنى قىدۇق ۋە ھەرقايسىڭلارنىڭ ئېتراپىغا ئېرىشتۇق. بىز ھازىر بۇ بىريىل جەريانىدا قىلغان ئىشلىرىمىز ۋە كېلەر يىلى قىلماقچى بولغان ئىشلىرىمىزنى ھەرقايسىڭلارغا قىسقىچە دوكىلات قىلماقچى.2017 يىلى قىلغان خىزمەتلىرىمىز:فامىلە قوللىنىشقا ياردەم تۈرى. ھازىر دۇنيادىكى مەدەنىيەتلىك مىللەتلەرنىڭ ھەممىسىنىڭ دېگۈدەك مۇقىم فامىلىسى بار، مۇشۇ فامىلىگە ئاساسەن جەمەتىنىڭ يۈز ھەتتا نەچچە يۈز يىللىق تارىخىنى سۈرۈشتۈرەلەيدۇ. لېكىن بىز بولساق ھازىرغىچە دادىمىزنىڭ ئىسمىنى فامىلە ئورنىدا قوللىنىپ كېلىۋاتىمىز، مۇشۇ بىر ئەۋلات ئۆتسە بۇ فامىلە ئالمىشىپ،جەمەتىمىزنىڭ يۈز يىل ئەمەس ھەتتا 50 يىللىق ئىشلرىنىمۇ بىلىشكە چارىسىز قالىمىز. مۇشۇ نۇقتىنى نەزەردە تۇتۇپ بىز خەلقىمىزنىڭ فامىلە قوللىنىىشغا ياردەم تۈرىنى تەسىس قىلىپ، مۇشۇ ھەقتە ماقالىلەرنى ئېلان قىلدۇق، فامىلە قىلىپ قوللىنىشقا ماس كېلىدىغان 350 دىن ئارتۇق ساپ ئۇيغۇرچە ئىسىمنى توپلاپ چىقىپ، مەنىسىنى ئىزاھلاپ ۋە مىساللار بىلەن چۈشەندۈرۈپ،تۈركۈملەرگە بۆلۈپ ئۇيغۇريار تورى ۋە فېسبۇك قاتارلىق ئىجتىمائىي ئالاقە ۋاستىلىرىدا كەڭ كۆلەمدە تەشۋىق قىلىپ، كۆپلىگەن ئۇيغۇرلىرىمىزنىڭ مۇقىم بىر فامىلە قوللىنىشغا تۈرتكە بولدۇق.ئانا تىل ئوقۇتىشىغا ياردەم تۈرى. تىل بىر مىللەتنىڭ مەۋجۇتلۇقىنىڭ مۇھىم بەلگىلىرىنىڭ بىرى. مۇھاجىرەتتىكى كۆپ قىسىم قېرىنداشلىرىمىز پەرزەنتلىرنىڭ ئانا تىلىنى بىلىپ چوڭ بولۇشىغا ئەھمىيەت بېرىپ كېلىۋاتقان بولسىمۇ، ئەمما ئۆزلىرى ياشاۋاتقان جەمئىيەتتە ئاز سانلىق بولۇشى، ئۆزىگە خاس مائارىپى ۋە مۇقىم دەرسلىكى بولماسلىقى قاتارلىق سەۋەبلەر تۈپەيلى پەرزەنتلەرگە ئاناتىل ئۆگىتىشتە قىيىنچىلىقلارغا ئۇچراپ كېلىۋاتىدۇ. يەنە بىر قىسىم قېرىنداشلىرىىزنىڭ ئاناتىلنىڭ مۇھىملىقىغا بولغان چۈشەنچىسىنىڭ يېتەرلىك بولماسلىقى،نامراتلىق ۋە باشقا سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن پەرزەنتلىرىنى ئانا تىل كۇرسلىرىغا ئەۋەتمەيدىغان ئەھۋاللار مەۋجۇت، شۇڭا بىز ئانا تىل ئوقۇتۇشىغا ياردەم تۈرىنى تەسىس قىلىپ، ئاناتىل ئوقۇتۇشىنىڭ مۇھىملىقى ھەققىدە ماقالىلەرنى ئېلان قىلدۇق. بىر قانچە قېتىم پىداكارلارنى تەشكىللەپ، قەيسەرىدىكى ئۇيغۇر مەھەللىسىگە بېرىپ، مەكتەپكە بارالمايۋاتقان ئوقۇش يېشىدىكى بالىلارنىڭ ئەھۋاللىرىنى ئىگىلىدۇق،تىزىمغا ئالدۇق. تۈرلۈك ئۇسۇللار بىلەن ئۇلارنى ئوقۇشقا رىغبەتلەندۈردۇق. 2 قىسىم ئانا تىل دەرسىلىكى كىتابىنى نەشىر قىلىپ ۋە تارقىتىپ، ئاناتىل ئوقۇتۇشىدىكى دەرسلىك ئېھتىياجىنى ئاز تولا بولسىمۇ قاندۇردۇق. تۈركىيەدىكى ئانا تىل دەرىسى تەسىس قىلىشنى خالايدىغان بىر قۇرئان كۇرسىغا 179 پارچە، ئىككى قىسىم ئانا تىل دەرسلىك كىتابىنى ھەقسىز ھەدىيە قىلدۇق. ئانا تىل ئوقۇتۇشنى خالايدىغان، ئەمما ئوقۇتقۇچىسى يوق ئەھۋاللارغا ياردەمدە بولدۇق.ئاتائانىلار ۋە ئوقۇغۇچىلارغا ئانا تىل ۋە ئوقۇشتىن مەسلىھەت بېرىش ئۈچۈن ئۇيغۇر ئاداشلار توپى، ئانا تىل ئوقۇتقۇچىلىرى توپى قۇرۇپ چىقتۇق.تەرجىمەۋە نەشرىياتچىلىق تۈرى. مۇھاجىرەتتە ياشاۋاتقان خەلقىمىزنىڭ كۆپىنچىسى ئۆزلىرى ياشاۋاتقان دۆلەتنىڭ تىلىنى بىلسىمۇ ئېنگىلىزچىنى بىلمەيدۇ. ياشقا چوڭراقلىرى شۇ دۆلەتنىڭ تىلىدىن ئۆزخىزمىتى ۋە تۇرمۇش ئېھتىياجىدىن چىققۇدەك بىلسىمۇ، ئەمما ئىلمىي كىتاپلارنى تازا ئوقۇپ چۈشنىپ كېتەلمەيدۇ. لېكىن ئۇلارنىڭ كۆپىنچىسى دۇنيادىكى ئۇيغۇرلار ئۈچۈن پايدىلىق بىلىملەرنى ۋە ئۇيغۇرلارغا مۇناسىۋەتلىك ئەسەرلەرنى ئوقۇشنى ئارزۇ قىلىدۇ. مۇشۇ نۇقتىنى نەزەردە تۇتۇپ، بىز ھەرقايسى ئەلەردە ياشاۋاتقان بىر قىسىم پىدائىلارنى تەشكىللەپ، بىر تەرجىمە گۇرۇپپىسى قۇرۇپ، دۇنيادىكى ئۇيغۇرلارغا مۇناسىۋەتلىك بىر قىسىم خەلقئارالىق كېلىشىملەر، ب د ت نىڭ خىتاي ئىمزا قويغان كىشلىك ھوقۇققا مۇناسىۋەتلىك ئەھدىنامىلىرى ۋە نوپۇزلۇق ئالىملارنىڭ ئۇيغۇرلارغا مۇناسىۋەتلىك ئەسەرلەرنى ئۇيغۇرچىغا تەرجىمىگە ئۇيۇشتۇردق. بۇلارنىڭ بەزىلىرىنىڭ تەرجىمىسى پۈتۈپ، تاراتقۇلاردا ئېلان قىلىندى. ئۇندىن باشقا يەنە ئابدۇۋەلى ئايۇپ تۈزگەن سەككىز قىسىملىق ئاناتىل دەرسىلىكى نىڭ 1 ،2 قىسمىنى نەشىر قىلدۇردۇق. بىرىنجى قىسىمنىڭ باسما ھەققىنى ياردەم قىلغۇچى ۋە ئاپتور بۇ كىتاپتىن كىرگەن كىرىمنىڭ ھەممىسىنى ئۇيغۇريار فوندىغا ئىئانە قىلىۋەتتى. بىز بۇلارغا رەھمەت ئېيتىمىز.ئوقۇغۇچىلارغا ياردەم تۈرى. خىتاينىڭ قاتتىق بېسىم سىياسىتى تۈپەيلى چەتئەللەردە ئوقۇۋاتقان بىرقىسىم ئوقۇغۇچىلىرىمىزنىڭ كىرىم مەنبەسى ئۈزۈلدى. غەرپ ئەللىرىدە ئوقۇۋاتقان ئوقۇغۇچىلىرىمىز بىر ياقتىن ئىشلەپ، ئۆز تۇرمۇشىنى قامداپ كېتەلىسىمۇ، ئەمما تۈركىيەنىڭ ئەھۋالى باشقىچىرەك بولغاچقا، ئوقۇغۇچىلارنىڭ بىر ياقتىن ئىشلەپ، بىر ياقتىن ئوقۇشى تەسكەتوختايدۇ. شۇڭا بىز تۈركىيەدە ئوقۇۋاتقان ئوقۇغۇچىلارنى ئاساس قىلىپ، ئوقۇشى ياخشى ئەمما تۇرمۇشى قىيىنچىلىقتا قالغان ئوقۇغۇچىلىرىمىزغا ئوقۇش ياردەم پۇلى تارقاتتۇق. بۇنىڭ ئىچىدە 5 نەپەر تولۇق كۇرس ئوقۇغۇچىسى ئېيىغا 700 لىرادىن 4 يىلداۋام ئېتىدۇ،3 نەپەر ماگىستىر ئاسپىرانت ئېيىغا 800 لىرادىن 2يىل داۋام ئېتىدۇ ، 2 نەپەر دوكتۇر ئاسپىرانت ئېيىغا 1200 لىرادىن 3يىل داۋام ئېتىدۇ ئوقۇش ياردەم پۇلىغا ئېرىشتى. ئۇندىن باشقا مىسىردىن قايتىپ ئوقۇغۇچىلارنىڭ تۈركىيە جەمئىيىتىگە تېزراق ماسلىشىپ، نورمال ياشىيالىشى ئۈچۈن تۈركچە ئۆگىنىشىنى مۇھىم دەپ قاراپ، ھىرا تىل تەربىيەلەش مەركىزى ۋە ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى بىلەن ھەمكارلىشىپ ئوقۇغۇچىلارغا ياردەمدە بولدۇق. مىسىرىدىن كەلگەن ئوقۇغۇچىلارغا تۈركچە دەرس ئورۇنلاشتۇرغان ئىككى كۇرۇستىكى ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مۇئاشىنى بەردۇق.تۈرك تىلى ئۆتكىلىدن ئۆتكەن، تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ دېپلومى ۋە تۈركىيە مائارىپ مىنىستىرلىكى ئېتراپ قىلىدىغان ئۇنۋېرستىتقا كىرىش ئىمتىھانىدىن ئۆتكەن 5 نەپەر ئوقۇغۇچىنى تاللاپ، ئۇلارنىڭ ئۇنۋېرستىتتا ئوقۇشىغا ياردەم قىلدۇق.مۇھتاجلارغاۋە تۇليېتىملەرگە ياردەم تۈرى. قەيسەرىۋە ئىستانبۇلدىكى تۇللارۋە يېتىملارنىڭ سانىنى، جايىنى ۋە نۆۋەتتىكى ئىھتىياجىنى تەكشۈرۈپ ئوتتۇرىغا قويدۇق ۋە جامائەتنىڭ يارىدىمى بىلەن ھەل قىلىشقا تىرىشتۇق. ئېغىر قىيىنچىلىقتاقالغان بىر ئائىلىنىڭ 7 ئايلىق ئۆي ئىجارىسىنى تۆلەپ بەردۇق. ئىككى ھېيتتا قەيسەرىدىكى ۋە سەفاكۆيدىكى تۇللار ۋە يېتىملەرنى يوقلاپ، ئۇلارغا ھېيتلىق بەردۇق.مىسىردا تۇتقۇنغا ئۇچرىغان ئۇيغۇرلارنى بىخەتەر دۆلەتلەرگە يۆتكەشكە كۈچ چىقاردۇق. بىز بۇنى بىر يىل ئىچىدە قىلغان خىزمەتلىرىمىزنىڭ ئىچىدىكى ئەڭ ئۇتۇقلۇق بولغىنى دەپ قارايمىز. 7 ئاينىڭ 4 كۈنى مىسىر ھۆكۈمىتى مىسىردا ئوقۇۋاتقان ئۇيغۇرلىرىمىزغا قارا قولىنى سوزدى. بىز بۇ خەۋەرنى ئاڭلىغان ھامان خەلقىمىزگە مۇراجىئەتنامە چىقىرىش بىلەن تەڭ، ئۆزىمىزدە بار پۇلغا قۇربىمىزنىڭ يېتىشىچە، بېلەت ۋە ۋىزا ئېلىش ئىمكانىيىتى بولمىغان قېرىنداشلىرىمىزغا بېلەت ۋە ۋىزا ئېلىپ بىخەتەر دۆلەتلەرگە يۆتكەشكە تىرىشتۇق. ئىلگىرى ئاخىرى بولۇپ، 39 قېرىندىشىمىزغا ۋىزا ۋە 68 قېرىندىشىمىزغا ئايروپىلان بېلىتى ئېلىپ، ئۇلارنىڭ تۇتقۇندىن قۇتۇلۇپ، بىخەتەر دۆلەتلەرگە كېلىۋېلىشىغا ياردەم قىلدۇق.ئۇيغۇرلار كۆرۈۋاتقان زۇلۇمنى دۇنيا جامائىتىگە ئاڭلىتىشقا تىرىشتۇق.بۇمۇ بىزنىڭ بىر يىل ئىچىدە ئەڭ ئۇتۇقلۇق بولغان ئىشلىرىمىزنىڭ بىرسىدۇر. مىسىردا تۇتقۇن باشلانغاندا بىز قېرىنداشلىرىمىزنىڭ بىخەتەر دۆلەتلەرگە يۆتكىلىشى ئۈچۈن ھەركەت قىلىش بىلەن تەڭ بىز دەرھال ئېنگىلىزچىسى ياخشى، مۇخبىرلار بىلەن ئالاقىسى بار قېرىنداشلىرىمىزنى تەشكىللەپ ئەلجەزىرە، ب ب س، بىرلەشمە ئاخبارات ئاگىنتلىقى، فرەنس 24 قاتارلىق چوڭ گېزىت ۋە تېلۋېزىيە ئىستانسىلىرىنىڭ مۇخبىرلىرى بىلەن ئالاقىلىشىپ، مىسىردىكى ئۇيغۇرلىرىمىزنىڭ بېشىغا كېلىۋاتقان قىسمەتلەرنى ۋە زۇلۇمنىڭ ئارقىسىدىكى قارا قولنى نىيىتىنى دۇنياغا بىلدۈرۈشكە تىرىشىتۇق. بۇ ۋەقە تۈگىگەندىن كېيىنمۇ بىز بۇ ئىشنى توختىتىپ قويماي، داۋاملىق چوڭ تاراتقۇلار بىلەن ھەمكارلىشىپ، ئۇلارنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىش، زىيارەت ئورۇنلاشتۇرۇش، تىۋىتتىر قاتارلىق ئىجتىمائىي ئالاقە ۋاستىلىرىگە ئېنگىلىزچە يازما يوللاش قاتارلىق يوللار بىلەن خەلقىمىز كۆرۈۋاتقان چەكتىن ئاشقان زۇلۇملارنى دۇنيا خەلقىگە بىلدۈرۈشكە تىرىشىپ كېلىۋاتىمىىز. ئۇيغۇرۇم ئانام تېمىسىدا ئاناتىل كۆرىكى ئۆتكۈزدۇق. پەرزەنتلىرىمىزنىڭ ۋەتەن سۆيگۈسى ۋە ئانا تىل مۇھەببىتىنى ئۇرغۇتۇش يۈزىسىدىن ئۇيغۇرۇم ئانام تېمىسىدا ئاناتىل كۆرىكى ئۈتكۈزدۇق. بۇ كۆرىكىمىزگە پەرزەنتلىرىمىز ۋە ئاتا ئانىلار قىزغىن ئاۋاز قوشۇپ پەرزەنتلىرنىڭ ئانا تىلدىكى يازما ئەسەرلىرى، شېئىر دېكلاماتسىيەسى، ناخشا، رەسىم، ۋە باشقا گۈزەل سەنئەت ئەسەرلىرىنى سۈرەتكە تارتىپ ۋە سىنغا ئېلىپ بىزگە ئەۋەتىپ بەردى. بىزمۇ كەسىپ ئەھلىلىرىنى تەشكىللەپ،بۇ ئەسەرلەرنى باھالاپ، لايىقىدا مۇكاپاتلارنى بېرىپ، نەتىجىسىنى ئۇيغۇريار تورى ۋە فېيسبۇكلاردا ئېلان قىلدۇق. كەلگەن ئىنكاسلاردىن قارىغاندا بۇنىڭ ئۈنۈمى ياخشى بولغان بولۇپ، بالىلارنىڭ ئۆزىگە بولغان ئىشەنچىسى، شۇنداقلا ۋەتەنگە ۋە ئانا تىلغا بولغان قىزىقىشى كۈچەيگەن.2017يىلى قىلالمىغان خىزمەتلىرىمىز.بىز يۇقىرىقى ئىشلارنى قىلىش بىلەن تەڭ دەسلەپ پىلانغا ئالغان بىر قىسىم ئىشلارنى قىلالمىدۇق ياكى ياخشى قىلالمىدۇق.بۇلتۇر مۇشۇ كۈنلەردە بىر يىللىق ئىجتىھاتتتىن كېيىن ئۇيغۇلارنىڭ خەلقئارالىق فوندى جەمئىيىتىنى قۇرۇپ چىقىش ۋەدىسىنى بەرگەن ئىدۇق. بىزنىڭ ئاساسلىق ياردەم ئوبىيكىتلىرىمىز تۈركىيەدە بولغىنى ئۈچۈن، قولاي بولۇشىنى كۆزلەپ فوند مىزنى تۈركىيەدە قۇرۇشنى ئويلاشقان ھەم مۇشۇنىڭ ئۈچۈن ھەركەت قىلىپ، تۈركىيەدىكى ئادۋوكاتلار ۋە مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار بىلەن كۆرۈشكەن ئىدۇق. ئەمما تۆۋەندىكى سەۋەبلەر تۈپەيلى بۇنى ۋۇجۇتقا چىقىرالمىدۇق. بىرىنجىدىن، تۈركىيەنىڭ بۇ ھەقتىكى قانۇن بەلگىلىمىلىرىدە دەرنەك قۇرغۇچىلارنىڭ يېرىمىدىن كۆپىنىڭ تۈركىيەدە بولۇشى، چەت ئەل نوپۇسىدىكىلەرنىڭ تۈركىيە ئىقامىتى بولۇشى، دەرنەك كېڭىشىدە چەت ئەلنوپۇسىدىكىلەرنىڭ نىسبىتىنىڭ 3 تىن 1 دىن ئاشماسلىقى تەلەپ قىلىنىدىكەن. لېكىن ئۇيغۇر يار فوندىنى قۇرغۇچىلارنىڭ 3 تىن 2 سى باشقا ئەللەردە ياشايدۇ ؛ئىككىنجىدىن، فوندنىڭ مۇقىم خىزمەت ئورنى بولۇشى، ئاز دېگەندە مۇقىم مۇئاشلىق بىر خادىم نورمال خىزمەت قىلىشى؛ فوندنىڭ خىزمەتلىرى مۇنتىزىم شەكىلدە يۈرگۈزۈلىشى؛ بانكىغا 60 مىڭ تۈرك لىراسى مۇقىم قويۇلىشى تەلەپ قىلىنىدىكەن. بىزگە ھەر ئايدا كېلىۋاتقان ياردەملەر ئۇنچە كۆپ ئەمەس يەنە كېلىپ بۇ ياردەملەر ئاساسەن نىشانلىق بولىۋاتىدۇ، باشقا يەرلەرگە ئىشلەتكىلى بولمايدۇ . باشقا ئازغىنە پۇل بىلەن بانكىغا قويۇلىدىغان پۇل، ئىشخانىنىڭ ئىجارىسى ۋە ۋە خىزمەتچىنىڭ مۇئاشىنى كۆتىرىپ بولغىلى بولمايدىكەن؛ ئۈچىنجىدىن،فوندنىڭ ياردەم خىزمەتلىرىنى مۇنتىزىم ھالەتتە قانات يايدۇرۇش تەلەپ قىلىنىدىكەن. ئەمما فوندىكى پىدائىلىرىمىز ئوخشىمىغان دۆلەتلەردە ياشايدۇ، مۇقىم خىزمەتلىرى ۋە باقىدىغان ئائىلىسى بار، ئۇلار پەقەت دەم ئېلىش ۋاقتلىرىنى قۇربان قىلىپ ياردەم قىلىۋاتىدۇ. شۇ سەۋەبلەر تۈپەيلى فوندى تۈركىيەدە تىزىمغا ئالدۇرۇش مۇمكىن بولمىدى، بۇنىڭ ئۈچۈن بىز سىلەردىن ئەپۇ سورايمىز.. ئەمما بىز بۇنىڭ بىلەن توختاپ قالماي، باشقا ئىمكانىيىتى بار دۆلەتلەردە بولسىمۇ قۇرۇشقا تىرىشىۋاتىمىز.بىز مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ قىيىنچىلىقلىرىنى ئۆز ئارا ياردەم قىلىشى، ئۇچۇرلاردىن تەڭ بەھىرلىنىشى ئۈچۈن بىر ئۇچۇر تورى قۇرۇشنى پىلانلىغان. ئەمما مەبلەغ، تېخنىكا ۋە ئىختىساسلىق خادىم جەھەتلەردىكى قىيىنچىلىقلار تۈپەيلى ئەمەلگە ئاشۇرالمىدۇق.مۇھاجىرەتتىكى ياش يىگىت قىزلىرىمىزنىڭ بىر بىرى بىلەن تونۇشالماسلىق سەۋەبىدىن ئائىلە قۇرۇش ئىمكانىيىتىدىن مەھرۇم قېلىۋاتقانلىقىدەك ئەھۋاللارنى نەزەردە تۇتۇپ، دىنىمىزنىڭ ئەھكاملىرى ۋە ئۇيغۇرلۇق ئادىتىمىزگە ماس ھالدا مۇشۇلارنى تونۇشۇش ئىمكانىيىتىگە ئىگە قىلىشنى پىلانغا ئالغان ئىدۇق. ئەمما يامان نىيەتتىكىلەرنىڭ پايدىلىنىپ كېىتىشىنىڭ ئالدىنى ئالالىغۇدەك بىرەر ئۈنۈملۈك چارە تېپىلمىغانلىقتىن، ۋاقتىنچە توختىتىپ تۇردۇق.چەتئەللەرگە يېڭى چىققان ياكى يات تىل سەۋىيەسى دېگەندەك بولمىغان قېرىنداشلىرىمىزنىڭ ئەگرى توقاي يوللارنى ئازراق بېسىشى، ئورۇنسىز زىيانلارغا ئۇچراپ كېتىشىدىن ساقلىنىشى ئۈچۈن، ھەرقايسى دۆلەتلەرنىڭ قانۇن تۈزۈملىرى، ئىجتىمائىي ئەھۋاللىرىنى ياخشى بىلىدىغان، ياشاش تەجرىبىسى مول قېرىنداشلىرىمىزنى تەشكىللەپ، ئۇچۇر مەسلەھەت بېرىش مۇلازىمىتىنى يولغا قويماقچى بولغان ئىدۇق. ئەمما بۇنداق پىداكارلىرىمىزنى تاپالمىغانلىقىمىز ئۈچۈن بۇ تۈرىمىزمۇ توختاپ قالدى.تەرجىمە ۋە نەشرىياتچىلىق تۈرىمىزدە ھەرقايسى ئەللەردىكى پىداكارلىرىمىزنى تەشكىللەپ، بەزىبىر ئىشلارنى قىلغان بولساقمۇ، ئەمما بۇ پىداكارلىرىمىزنىڭ ئوقۇش ۋە خىزمەتلىرىنىڭ ئالدىراشلىقى، ۋە تۇرمۇش ھەلەكچىلىكى تۈپەيلى تاپشۇرۇلغان ۋەزىپىلەرنى ۋاقتىدا ئورۇنلاپ بولالمىغانلىقتىن، بۇ تۈرنىڭ ئۈنۈمى بىزكۆزلىگەندەك بولمىدى. بۇ تۈردە بۇندىن كېيىن داۋاملىق تىرىشىمىز. قولىدىن تەرجىمانلىق كېلىدىغان، بىز بىلەن تەڭ كۈچ چىقىرىپ، مىللىتىمىز پايدىلىق يازمىلارنى تەرجىمە قىلىپ، خەلقىمىزگە سۇنۇشنى خالايدىغان تېخىمۇ كۆپ پىدائىلىرىمىزنىڭ بىز بىلەن ئالاقىلىشپ،مۇشۇ تۈز ئۈچۈن بىز بىلەن ھەمكارلىشىشنى قارشى ئالىمىز.مىسىر ۋەقەسى يۈز بەرگەندە تەشۋىقات گۇرۇپپىمىز خەلقئارادىكى چوڭ تاراتقۇلارنىڭ مۇخبىرلىرى بىلەن ئالاقىلىشپ ئەھۋاللارنى بىلدۈرگەن بولسىمۇ، مۇخبىرلارنىڭ شاھىدلارنىڭ ئاغزىدىن ھەقىقىي خەۋەرگە ئېرىشىش تەلىپىنى ياخشى قاندۇرالمىدۇق. بۇنىڭ سەۋەبى ئاساسلىقى بىخەتەر دۆلەتلەرگە كەپ بولغانلار ئىچىدىنمۇ مۇخبىرلارنى ھەقىقىي خەۋەر بىلەن تەمىنلەشنى خالايدىغان شاھىتلارنى تېپىپ، ئۇلارنى مۇخبىرلارغا ئۆز كەچمىشىنى بايان قىلىپ بېرىشكە قايىل قىلىشتا قىينالدۇق. ئىسىم شەرىپىنى ئاشكارىلىماسلىق، سۈرىتىنى چىقارماسلىق، ئاۋازىنى تېخنىكىلىق ئۆزگەرتىش قاتارلىق شەرتلەر بىلەن تەستە قايىل قىلغان شاھىتلىرىمىزمۇ، مۇخبىر بىلەن كېلىشىپ قويغان ۋاقىت كەلگەندە تۇيۇقسىز غايىپ بولۇپ كېتىش، تېلېفونلىرىنى ئېتىۋېلىش قاتارلىق يوللار بىلەن ئۆزىنى قاچۇرغانلىقتىن، مۇخبىرلار ئالدىدا تىلىمىز قىسقا بولۇپ قالىدىغان ئەھۋاللار كۆرۈلدى ھەم بېرىلگەن خەۋەرلەرنىڭمۇ ئۈنۈمىگە تەسىر يەتتى. بۇندىن كېيىن خەلقىمىزنىڭ مۇشۇنداق ئىشلاردا جۈرئەتلىكرەك بولۇشىنى ئۈمىت قىلىمىز.يۇقىرىدىكى قىلالمىغان ياكى ياخشى قىلالمىغان ئىشلىرىمىز ئۈچۈن كۆپچىلىكتىن ئەپۇ سورايمىز ۋە كۆپچىلىكنىڭ ئۆزرىمىزنى قوبۇل قىلىشنى سورايمىز. ۋە ئىمكانىيىتىمىزنىڭ يېتىشىچە شۇ ئىشلارنى ئەمەلگە ئاشۇرۇشقا ۋە داۋاملىق ياخشى قىلىشقا تىرىشىمىز.2018يىللىق قىسقىچە پىلانىمىز:ئۇيغۇ يارنىڭ قىلىۋاتقان ئىشلىرىنى چوڭ جەھەتتىن ياردەم، مائارىپ، تاراتقۇدىن ئىبارەت ئۈچ تۈرگە يىغىنچاقلاشقا بولىدۇ. كېلىۋاتقان يېڭى بىر يىلىمىزدا تۈرلۈك تەدبىرلەرنى قوللىنىپ مۇشۇ ئۈچ تۈردىكى ئىشلارنى تېخىمۇ ياخشى قىلىشقا تىرىشىمىز.تەشۋىقاتنى كۈچەيتىپ، خەلقىمىزنىڭ فامىلە قوللىنىشنىڭ مۇھىملىقىغا بولغان تونۇشىنى ئۆستۈرۈپ، مۇقىم فامىلە قوللىنىشىغا تۈرتكە بولىمىز.تۈرلۈك تەدبىرلەرنى قوللىنىپ، مۇھاجىرەتتە چوڭ بولۇۋاتقان پەرزەنتلىرىمىزنىڭ ئاناتىل سەۋىيەسىنى ئۆستۈرۈشكە تىرىشىمىز.2 قېتىملىق ئۇيغۇرۇم ئانام تېمىسىدىكى ئاناتىل كۆرىكىنى ئۆتكۈزىمىز.،ئاناتىل ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ ئۆز ئارا تەجرىبە ئالماشتۇرۇش، كىتاپلارنى ئىشلىتىشتە كۆرۈلگەن مەسىلىلەر ئوتتۇرىغاقويۇش،ئانا تىل ئۆگىتىشتىكى ياخشى مېتود،ئۇسۇللارنى ئومۇملاشتۇرۇش ۋە ھەرقايسى ئەللەردە ياشاۋاتقان پەرزەنتلىرىمىزنىڭ ئۆز ئارا تونۇشۇپ، دوستلىشىشى، بىر يەرگە جەم بولۇپ ھىسيات ئالماشتۇرۇشى، ئۇيغۇرلۇق تۇيغۇسىنى تېخىمۇ كۈچەيتىش يۈزىسىدىن تۇنجى نۆۋەتلىك ئۇيغۇر ئانا تىل ئوقۇتقۇچىلىرى مۇھاكىمە يىغىنى ۋە ئانا تىل سەيلىسى ئۇيۇشتۇرىمىز.تەرجىمە ۋە نەشرىياتچىلىق تۈرىمىزنى داۋاملاشتۇرىمىز ۋە تېخىمۇ ياخشى قىلىشقا تىرىشىمىز. ئىككى قىسىم نەشىر قىلىنغان ئانا تىل دەرسلىكىنىڭ داۋامىنى نەشىر قىلدۇرىمىز ۋە كىرگەن كىرىمنى ئوقۇغۇچىلار، تۇليېتىملەر ۋە مۇھتاجلار تۈرىگە ئىشلىتىمىز.ئوقۇغۇچىلارغا ياردەم تۈرىمىزنى داۋام قىلىمىز. بۇ تۈر بىزنىڭ ئاساسلىق تۈرىمىز بولۇپ، بۇلتۇرقى سان ئاساسىدا يەنە كەم دېگەندە 15 ئوقۇغۇچىغا ياردەم قىلىشقا تىرىشىمىز. بىر ئوقۇغۇچىغا ئېيىغا تەخمىنەن 900 لىرادىن ھېسابلىغاندا جەمئى 135 مىڭ لىرا كېتىدۇ. مۇشۇ ئوقۇغۇچىلىرىمىزنىڭ ياخشى ئوقۇپ، نەتىجە قازىنىپ، مىللىتىمىزگە خىزمەت قىلىشى ئۈچۈن، قېرىنداشلىرىمىزنىڭ بىزنى داۋاملىق ماددىي جەھەتتىن قوللاپ تۇرىشىغا ئېھتىياجلىقمىز. شۇنداقلا بىلەن ياردەم بەرگۈچى قېرىنداشلارغاۋە ئۇيغۇر جامائىتىگە تەربىيەمىزدە بولۇۋاتقان ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەمەلى نەتىجىلىرى بىلەن جاۋاپ بەرگەيمىز.مۇھتاجلارغاۋە تۇليېتىملەرگە ياردەمتۈرىنى داۋاملاشتۇرىمىز. ھازىر بىز تەكشۈرۈپ، تىزىمغا ئالغان يېتىم بالا 211 نەپەر، پېقىرلار بەك كۆپ بولغانلىقتىن تىزىمغا ئېلىشقا ئامالسىز قالدۇق بۇلارنىڭ ئوقۇش ۋە تۇرمۇشىدىكى قىيىنچىلىقلارغا قولىمىزدىن كېلشچە ياردەم قىلىشقا تىرىشىمىز. ھېيت ئايەم كۈنلىرى يوقلاپ، يەنە ھەر بىر بالىغا ئاز دېگەندە 30 لىرا 10 دوللار ياكى 10 ياۋرو دىن ھېيتلىق بېرىشنى پىلانلاۋاتىمىز. خەلقىمىزنىڭ نەزىر، زاكات، سەدىقە ۋە رامازاننىڭ فىترىسى ئۈچۈن تەييار قىلغان پۇللىرىنىمۇ ساۋاپلىق ئىشلار ئۈچۈن ئىشلىتىپ، ھېسابىنى بېرىمىز.خەلقمىز كۆرۈۋاتقان زۇلۇملارنى داۋاملىق دۇنياغا ئاڭلىتىشقا كۈچەيمىز. ھەرقايسى چوڭ مەتبۇئاتلار بىلەن بولغان ئالاقىنى داۋاملىق كۈچەيتىپ، ئۇيغۇر دەۋاسىنى مەتبۇئاتتىن چۈشۈرمەسلىككە تىرىشىمىز.ھەر ۋاقىت ھۇشيار تۇرۇپ، مىسىر ۋەقەسىگە ئوخشاش تاسادىپى ھادىسىلەرگە ۋاقتىدا ئىنكاس قايتۇرۇپ، خەلقىمىزنىڭ بېشىغا كەلگەن تاسادىپى كۈلپەتلەرنى ئاز تولا بولسىمۇ يەڭگىللىتىشكە تىرىشىمىز.بۇ پىلانلىرىمىزنى ئىشقا ئاشۇرۇشتا ئالدىمىزدا كۆپ قىيىنچىلىقلار كۆرۈلىشى مۇمكىن. قېرىنداشلارنىڭ بىزگە دۇئا، ياردەم ۋە تىلەكلەر بىلەن يېقىن تۇرىشىنى ئۈمىت قىلىمىز.: ئانا تىلئوقۇشئۇيغۇرغا ياردەمئۇيغۇريارپىلانئۇيغۇريار ئايلىق ھىساباتى 2018.01
ئىككى قولىغا تايىنىپ ئىشلەپ ئۆي سېتىۋالغان مېيىپ يىگىت ! ئەرلەر ساغلاملىقى ئاشپەز تور بېكىتىمەنبەسى : ئاشپەز تورىيوللىغۇچى : تەمزات بەگ ۋاقتى : 20180828كۆرۈلىشى : قېتىميېقىندا، توردىكى مېيىپ يىگىت يانفونغا ئىكران قوغداش پىلاستىرى چاپلاپ، ئالتە يىلدا بىر يۈرۈش ئۆي سېتىۋالدى تېمىسىدىكى سۈرەتلىك فىلىم، خېنەن ئۆلكىسى نەنياڭ شەھىرىدىكى شىيا شىۋېينىڭ داڭقىنى چىقىرۋەتتى. ئۇنىڭ ئۆز تەقدىرىگە بوي ئەگمەي، روھىنى ئۇرۇغۇتۇپ ياشىغانلىق كەچمىشى نۇرغۇن كىشىلەرنى تەسىرلەندۈرۈپ، كۆپلىگەن خىرىدارلار ئۇنىڭغا قوغداش پىلاستىرى چاپلىتىش ھەمدە ئۇنىڭ بىلەن نەچچە ئېغىز پاراڭلىشىش ئۈچۈن، ئۇنى مەخسۇس ئىزدەپ كەلدى.5يېشىدا دادىسىنىڭ ئۇنىڭ بىلىگە بىر تېپىشى بىلەن، شىياشىۋېي قايتا ئورنىدىن تۇرالمىدى ھەمدە بۇ سەۋەپلىك ئەمگەك ئىقتىدارىنى يوقاتتى. قورامىغا يەتكەندىن كىيىن، ئۇ ئۆزى يالغۇز نەنياڭ شەھىرىگە كىلىپ، شار سېتىش، پىلاستىنكىسى سېتىش ھەتتا تىلەمچىلىك قىلىش قاتارلىقلارنى بېشىدىن كەچۈرگەن بولۇپ، ئۇ ئاخىرى كىلىپ يانفونغا قوغداش پىلاستىرى چاپلاش تىجارىتىنى تاللىدى. 2014يىلى شىياشىۋېي ئالتە يىل پىلاستىر چاپلاپ يېغقان پۇللىرىغا نەنياڭ شەھەر رايونىدىن بىر يۈرۈش ئۆي سېتىۋالدى.بېيجىڭ ياشلار گىزىتىنىڭ مۇخبىرى ئۇنىڭ بىلەن كۆرۈشكەن ۋاقىتتا، شىياشىۋېي ئادەتتىكىگە ئوخشاش، نەنياڭ شىنخۇا شەھەر مەيدانىدا باشقىلارنىڭ يانفونىغا قوغداش پىلاستىرى چاپلاپ بىرىۋاتاتتى؛ ئەمما پىلاستىر چاپلاتقىلى كەلگەن قىزچاق ئادەتتىكى خىرىدارلارغا ئۇنچە ئوخشاپ كەتمەيدىغان بولۇپ، بۇ قىزچاق توردا ئېقىپ يۈرگەن سۈرەتلىك فىلىمدىن شىياشىۋېينىڭ كەچۈرمىشلىرىنى بىلىپ، ئۇنىڭ قەيسەرلىكىدىن تەسىرلەنگەن ھەمدە ئۇنى ئەمەلىي ھەرىكىتى ئارقىلىق قوللاش ئۈچۈن، ئالاھىتەن ئۇنىڭ قېشىغا كەلگەن.شىياشىۋېينىڭ دىيىشىچە، ئو توغرىسىدىكى سۈرەتلىك فىلىم توردا تارقالغاندىن كىيىن، ھەر كۈنى ئۇنى مەخسۇس ئىزدەپ پىلاستىر چاپلاتقىلى كەلگەنلەرنىڭ سانى 20دىن ئېشىپ كەتكەن؛ ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى نۇرغۇنلىرى نەچچە يۈز كىلومىتىر يول بېسىپ كەلگەن بولۇپ، ئۇلارنىڭ شۇنچە يېراقتىن كىلىشىدىكى مەقسەت، ئۇنىڭغا پىلاستىر چاپلىتىش ۋە نەچچە ئېغىز ئىلھاملاندۇرىدىغان سۆزلەرنى قىلىش ئۈچۈن ئىدى.مېيىپ بولۇپ قېلىشنىڭ سەۋەبى تىلغا ئېلىنغاندا، شىياشىۋىي بەش ياشقا كىرگەن يىلى دادىسى ھاراق ئىچىپ مەست بولۇپ قېلىپ، ئانىسى بىلەن سوقۇشۇپ، شىياشىۋېينىڭ بىلىگە بىرنى تەپكەن؛ شىياۋشىۋېي نەخ مەيداندىلا يېقىپ چۈشۈپ، شۇندىن كىيىن ئىككىنچىلەپ ئورنىدىن تۇرالمىغان، دۇختۇرلار ئۇنىڭغا بەلنىڭ ئاستىنقى قىسىمى پۈتۈنلەي پالەچ بولۇپ قالغان دەپ دىئاگونۇز قويغان. ئەمما ھازىر كىچىك ۋاقتىدىكى كەچمىشلىرى تىلغا ئېلىنغاندا، شىيا شىۋېي ئاللىقاچان كاللسىدىن ئۆتكۈزۈپ، كۆڭلىدىن چىقىرۋەتكەنلىكىنى بىلدۈرۈپ، دادىسىنى ئاللىقاچان كەچۈرۋەتكەنلىگىنى، ھازىر دادىسىنىڭ ئۇنىڭ بىردىنبىر تۇغقىنى ئىكەنلىكىنى، دادىسىنڭ ھازىر قېرىپ قالغانلىقىنى ھەم ئۇنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئېلىش ئۆزىنىڭ مەسئۇلىيىتى ئىكەنلىكىنى ئېيتقان.شىيا شىۋېي پالەچ بولۇپ قالغاندىن كىيىن، كىچىك ۋاقىتلىرىدا ھەممە ئشىتىن كۆڭلى سۇۋۇپ، ھەر كۈنى كارۋاتتا يېتىپ دۇنيانىڭ ئادالەتسىزلىكىدىن ئاغرىنىپ ئۆتكەن. 2008يىلى 22ياشقا كىرىپ قالغان شىياشىۋېي بۇنداق يېتىۋەرسە تۇرمۇشنىڭ تېخىمۇ قاراڭغۇلۇققا تولۇپ كىتىدىغىنىنى ھىس قىلىپ، شۇيىلنىڭ بېشىدا ئۆزى يالغۇز نەنياڭ شەھرىگە كەلگەن.نەنياڭغا كەلگەن دەسلەپكى مەزگىللەردە شىياشىۋېي تىلەمچىلىك بىلەن كۈن ئۆتكۈزگەن؛ كۈندۈزلىرى كىشىلەرنىڭ سۇغۇق مۇئامىلىسىگە ئۇچراپ، ئاخشىمى سىرتلاردا قونۇپ قېلىشقا مەجبۇر بولغان؛ بەزىدە تېخى باشقا تىلەمچىلەر كىلىپ ئۇنىڭ تىلەمچىلىك قىلىپ ئىرىشكەن پۇللىرىنى بۇلاپ كەتكەن ئەھۋاللارمۇ بولغان. 2008يىلى 5ئاينىڭ 12 كۈنى، شىياشىۋېي خەلق مەيدانىدىكى چوڭ ئىكراندىن سىچۈەن ئۆلكىسى ۋېن چۈەن ناھىيىسىدىكى يەر تەرۋرەش ھەققىدىكى خەۋەرلەرنى كۆرۈپ، نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ شۇنچە ئېغىر كۈلپەتلەرنى بېشىدىن كەچۈرۈپمۇ، يەنە قەيسەرلىك بىلەن ياشاۋاتقانلىقىدىن تەسىرلىنىپ، چاقلىق ئورۇندۇقىنى تەۋرەتكىنىچە پۇل ئىئانە قىلىش نوقتىسىغا بېرىپ ئۆز يېنىدىكى تىلەمچىلىك قىلىپ ئىرىشكەن 30يۈەن پۇلىنى ئىئانە قىلغان ھەمدە بۇندىن كىيىن تىلەمچىلىك قىلماي، ئىككى قولىغا تايىنىپ، ئىقتىدارى يىتىدىغان ئىشلارنى قىلىپ تۇرمۇش كەچۈرۈشكە بەل باغلىغان.شۇندىن كىيىن، شىيا شىۋېي ئىلگىرى كىيىن بولۇپ، شار ۋە پىلاستىنكىلىرىنى سېتىپ باققان، ئاخىرىدا يانفونغا قوغداش پىلاستىرى چاپلاش كەسپىنى تاللىغان. ئۇ ھەر كۈنى خەلق مەيدانىدا يانفونغا قوغداش پىلاستىرى چاپلاش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان بولۇپ، بىر پىلاستىر چاپلىسا 10 يۈەن ئالىدىكەن، سودىسى ياخشى بولغان ئايلىرى، بىر ئايدا 3000يۈەندىن ئارتۇق پۇل تاپالايدىكەن. 2014يىلى شىياشىۋېي ئۆزى 6يىل مابەينىدە پىلاستىر چاپلاپ يېغقان پۇللىرىغا نەنياڭ شەھىرىدىن بىر يۈرۈش ئۆي سېتىۋىلىپ، تۇرىدىغان جايى بار بولغان.ھازىر شىيا شىۋېي نەنياڭ شەھىرىدىكى ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى پىدائىيلار ئەترىتى گە قاتنىشىپ، بىكار ۋاقىتلىرىدا ئۇلار بىلەن بىللە دارىلتام ۋە ياشانغانلارنى كۈتۈش ئۇرۇنلىرىغا بېرىپ ياشانغانلار ۋە يىتىم بالىلارنى يوقلاپ تۇرىدىكەن.بۇ خىل ئەرلەرنىڭ كۆپىيىشى ئىقتىدارى ناچار بولۇپ كەتمەيدۇئەرلەرنىڭ ئەڭ ئۇنتىيالمايدىغىنى تۇنجى سۆيگىنى ئەمەس بەلكى...بۇ خىلدىكى ئەرلەرنىڭ ئۆمرى قىسقا بولىدۇ
تۇرمۇشقا كۈلۈپ قاراڭ20171129 19:24:09 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىتۇرمۇش شارائىتى ناھايىتى ياخشى بىر ئادەمنىڭ دائىم ئاغرىنىپلا يۈرىدىغان ئەسكى ئادىتى بار ئىكەن. ئۇ ھەممىلا ئىشتا ئوڭۇشسىزلىققا ئۇچراۋاتقاندەكلا يۈرۈيدىكەن، كۆرگەنلا ئادەمگە ئۆزىنىڭ دەردىنى سۆزلەپ كېتىدىكەن، ئۆزىنى گويا بىر دۆۋە غەم ـ ئەندىشە ۋە ئوڭۇشسىزلىق بېسىۋالغاندەكلا كۆرسىتىكەن، ھېچقانداق ئىشتىن رازى بولمايدىكەن، نەتىجىدە، كىشىلەر ئۇنىڭ قاقشاشلىرىدىن بىزار بولۇپ، ئۇنىڭ بىلەن ئارىلاشماس بولۇۋاپتۇ.سىزنىڭ ئەتراپىڭىزدىمۇ ئاشۇنداق ئادەم بارمۇ؟ ئەگەر بار بولسا، ئۇنىڭ سىزگە كۈندە سۆزلەپ بېرىدىغىنى كۆڭۈلسىز ئىشلار ۋە ئاغرىنىشتىن باشقا نەرسە ئەمەس. ئەمەلىيەتتە ئۇنىڭ قاقشاپ بەرگەنلىرى سىز بىلەن بىزنىڭ نەزەرىمىزدە ئەرزىمەيدىغان ئۇششاق ـ چۈششەك ئىشلاردىن ئىبارەت، خالاس. ھەر قانداق ئادەم ئاۋارىچىلىققا ئۇچرىماي قالمايدۇ، ئەقىللىق ئادەملەر بۇنداق چاغدا مېيىغىدا كۈلۈپ قويىدۇ، چۈنكى بەزى ئىشلاردىن ساقلانغىلى بولمايدۇ، بەزى ئىشلارنى ئۆزگەرتكىلى بولمايدۇ، يەنە بەزى ئىشلارنى ئالدىنئالا پەرەز قىلغىلى بولمايدۇ. قۇتقۇزۇشقا بولىدىغانلىرىنى چوقۇم ئامالنىڭ بارىچە قۇتقۇزۇۋېلىش كېرەك. ئۆزگەرتىشكە مۇمكىن بولمايدىغانلىرىنى مەيلىگە قويۇپ بېرىش، قىلىشقا تېگىشلىك باشقا ئىشلارنى قىلىش كېرەك.بىراق بەزى ئادەملەر خۇددى يۇقىرىقى ھېكايىدىكى رەنجىگەك ئادەمگە ئوخشاش كۆڭلىگە ياقماي قالغان ئىشلارنى ئۇزاققىچە تەگەپ يۈرىدۇ، شۇنىڭ بىلەن ئۆزىنىڭ روھىي ھالىتى ۋە كەيپىياتىنىمۇ بۇزۇۋالىدۇ. پەرەز قىلىش تەس ئەمەسكى، بۇنداق روھىي كەيپىيات ئىچىدە، ئۇنىڭ خاتالىق ئۆتكۈزۈش نىسبىتى باشقىلارنىڭكىدىن يۇقىرى بولىدۇ، دەردنىڭ ئۈستىگە يېڭى دەردلەر قوشۇلىۋېرىپ ئۆلمەكنىڭ ئۈستىگە تەپمەك دېگەندەكلا ئىش بولىدۇ. ئۇنىڭ كاللىسىنى مەن نېمانداق شور پېشانىدۇرمەن، قابىلىيىتى ماڭا يەتمەيدىغانلار نېمانداق تەلەيلىكتۇر؟... دېگەن خىياللار چىرمىۋالىدۇ.ئىشلىرىڭىز ئوڭۇشلۇق بولسۇن دېگەن بۇ گەپ كىشىلەرنىڭ سەمىمىي تىلىكىنى ئىپادىلەپ بېرىدۇ. لېكىن بىز ئۇنىڭ پەقەتلا بىر گۈزەل تىلەك ئىكەنلىكىنى، ھەقىقىي تۇرمۇشتا ھەرخىل ئوڭۇشسىزلىقلارنىڭ يۈز بېرىپ تۇرىدىغانلىقىنى سەگەكلىك بىلەن تونۇپ يېتىشىمىز كېرەك. بىز ھەممە ئىشنى كۆڭۈلدىكىدەك قىلىمەن، دېيەلمەيمىز. لېكىن تىرىشىپ بېقىشىمىز، ۋاز كېچىشكە تېگىشلىكلىرىدىن ۋاز كېچىشىمىز، بىر مۇنچە ئەخلەتنى قەلب دەرۋازىمىزنىڭ ئالدىغا دۆۋىلىۋالماسلىقىمىز كېرەك. قارا بۇلۇت چىرايىمىزنى توسۇۋالمىسۇن، ئېغىزىمىز خاپىلىغانلىقنىڭ ئۇچۇر مەنبەسى بولۇپ قالمىسۇن، بولمىسا بىزنى تېخىمۇ نەس بېسىپلا قالماستىن، ئەتراپىمىزدىكىلەرنىمۇ بىزار قىلىپ قويىمىز.
اتامەكەن قر ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ تورالقا توراعاسى تيمۋر ق ۇلىباەۆتىڭ وڭىرلىك كەڭەستەردىڭ جاڭا مۇشەلەرىمەن كەزدەسۋلەرىندە كوپتەگەن ماسەلەلەر كوتەرىلدى، دەپ حابارلايدى ..وعان قازاقستاننىڭ تۇپكىرتۇپكىرىنەن 463 كاسىپكەر قاتىستى. ماسەلەلەر اۋقىمى كەڭ بولدى، وسى رەتتە كەلەسى تاقىرىپتار: پاندەميادان كەيىن بيزنەستى قولداۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ شارالارى، اوك سالاسى، جەر قويناۋىن پايدالانۋشىلار جانە سامۇرىققازىنا اق ساتىپ الۋلارىنا قاتىستى ماسەلەلەر، جەرگىلىكتى قامتۋدى دامىتۋ، ۋتيليزاتسيالىق الىم ماسەلەلەرى، سالىق سالۋ جانە مەنشىكتى نارىقتى قورعاۋ بويىنشا ماسەلەلەر جيىرەك كوتەرىلدى.وڭىرلەرمەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋ جيىلىگى كاسىپكەرلەر سىزدەرمەن كەرى بايلانىس ورناتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن كورسەتتى. وڭىرلىك بيزنەسپەن اعىمداعى جىلدا العاشقى كەزدەسۋ ناتيجەسى بويىنشا ماسەلەلەر جيىنى پرەمەرمينيستر دەڭگەيىندە قارالدى. سونىڭ ناتيجەسىندە 84 تۇيتكىلدى ماسەلە ىشىندە 41 ماسەلە شەشىمىن تاپتى، قالعانى مەملەكەتتىك ورگاندار، ۇلتتىق كومپانيالار جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ بىرلەسۋىمەن شەشىلۋ دەڭگەيىندە. بيزنەس وكىلدەرىمەن ونلاينكەزدەسۋلەر فورماتى تۇراقتى وتكىزىلەتىن بولادى، دەدى تيمۋر ق ۇلىباەۆ.قازاقستاننىڭ ءتۇرلى وڭىرىنەن كاسىپكەرلەر بيزنەستى قالپىنا كەلتىرۋگە كەدەرگى كەلتىرەتىن ماسەلەلەردى ايتتى.ماڭعىستاۋ وبلىسى وڭىرلىك كەڭەسىنىڭ توراعاسى ەدىل جاڭبىرشين ءسوز الىپ، وبلىستا 2019 جىلى 52 577 شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك سۋبەكتىسى بار. كارانتين كەزىندە 300دەي كاسىپورىن قىسقارىپ، 3 مىڭداي ادام جۇمىسسىز قالعانىن تىلگە تيەك ەتتى. سونان سوڭ وڭىردە قۇرىلىستىڭ قارقىن الىپ، دەموگرافيانىڭ ءوسۋى، جاڭا بيزنەس نىساندارىنىڭ اشىلۋىنان اۋىز سۋ تاپشىلىعى تۋىنداعانىن ايتتى.ماڭعىستاۋ وبلىسىندا نەگىزگى پروبلەما اۋىز سۋ. وبلىستا تاۋلىگىنە 131 مىڭ تەكشە مەتر اۋىز سۋ تۇتىنادى. تاۋلىگىنە تاعى 40 مىڭ تەكشە مەتر جەتپەيدى. ءبىزدىڭ ۇسىنىسىمىز ماڭعىستاۋ وبلىسىن 2024 جىلعا دەيىن اۋىز سۋمەن قامتۋعا ارنالعان كەشەندى مەملەكەتتىك دامۋ باعدارلاماسى جاساقتالۋى كەرەك. ول ءۇشىن وڭىردەگى اۋىز سۋ قورىن زەرتتەۋ قاجەت. بىزدە ءىرى ءۇش سۋ كەن ورنى بار. ولارتوڭىرەكشىڭ، اقسۋبوزاششى جانە قۇيىلىس. وسىلاردا سۋ قورىن مولايتۋ جۇمىستارىن قولعا الۋ، ماەكقازاتومپروم كاسىپورنىنىڭ، كاسپي سۋ تۇششىتۋ زاۋىتىنىڭ ءىسىن جولعا قويۋ، كەندىرلى مەن بەينەۋ اۋدانىندا سۋ تۇششىتۋ زاۋىتتارىن سالۋ قاجەت، دەدى ەدىل تەرەكباي ۇلى.ال، الماتىلىق كاسىپكەرلەر بيزنەستىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرى ءالى جۇمىس باستاماعانىن، ولار تج جانە كارانتين كەزەڭىندە ەكونوميكانىڭ زارداپ شەككەن سالالارى مەكتەپتەگى اسحانالار، بوۋلينگ، بيليارد، كاراوكە، كومپيۋتەر كلۋبتارى جانە باسقالار قاتارىندا ەمەستىگىن ايتتى.بانكەت وتكىزۋ قىزمەتىن اۋقىمدى دامىتۋ ماسەلەسى بويىنشا قوعام پىكىرى ەكىگە بولىنگەنىن بىلەمىز. الايدا وسى سالادا جۇمىس ىستەيتىن كاسىپكەرلەر قارجىلىق قيىندىققا تاپ بولدى. ۇجىمدار، نەسيەلەر بويىنشا مىندەتتەمەلەر بار. مىنە التى اي بولدى ءوز باعىتىڭ بويىنشا جۇمىس ىستەۋگە بولمايدى، ال قىزمەت ءتۇرىن وزگەرتۋ ءۇشىن قوسىمشا نەسيەنى ەندى بەرمەيدى. م ۇلىككە ارەست قويعانىن، ساتۋعا شىعارعانىن كۇتۋ عانا قالدى. كاسىپكەرلەردىڭ وسى ساناتىنا كورسەتىلگەن داعدارىسقا قارسى شارالار ازدىق ەتەدى، دەپ اتاپ ءوتتى قوعامدىق تاماقتانۋ كاسىپورىندارىنىڭ قاۋىمداستىعى زتب جەتەكشىسى ليانا تۇرسىنوۆا.اتامەكەن ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ وكىلدەرى كارانتين كەزىندە اناعۇرلىم زارداپ شەككەن سالالارداعى كاسىپكەرلەردى قولداۋ ماقساتىندا قولعا الىناتىن قوسىمشا شارالار جوسپارىن ازىرلەۋ مەن تولىقتىرۋعا قاتىسىپ جاتىر. بۇل جوسپارعا شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرى ءۇشىن سالىق پەن الەۋمەتتىك تولەمدەردى بيىل جىل سوڭىنا دەيىن كەيىن شەگەرۋ، شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلەردىڭ تولەم مەرزىمى كەيىنگە شەگەرىلگەن نەسيەسىنە وسى ۋاقىت ارالىعىندا ءوسىمپۇل سالماۋ، شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىن 2020 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن مەملەكەتتىك جانە كۆازيمەملەكەتتىك نىسانداردى جالعا الۋ اقىسىنان بوساتۋ ەنگەن.كارانتين كەزىندە قىزمەتى شەكتەلگەن كاسىپورىنداردىڭ كوممۋنالدىق قىزمەت اقىسىن تولەۋ ماسەلەسى ەكونوميكالىق ءوسىمدى قالپىنا كەلتىرۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ كەزەكتى وتىرىسىندا تالقىعا سالىنباق. سونداياق، اتامەكەن ۇكپ ساراپشىلارى قر پرەزيدەنتى ق.توقاەۆ 2020 جىلعى 1 قىركۇيەكتەگى جولداۋىندا جاريا ەتكەن پايىزدىق مولشەرلەمەنى سۋبسيديالاۋ شارتتارىن ازىرلەۋ جونىندەگى جۇمىس توبىنىڭ قۇرامىندا بار.4 مامىر كۇنى وڭىرلەردەگى بيزنەس وكىلدەرىمەن وتكەن كەزدەسۋ بارىسىندا كوتەرىلگەن 84 ماسەلەنىڭ 41ءى شەشىمىن تاۋىپ، قالعاندارىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك، مەمورگاندار جانە ۇلتتىق كومپانيالارمەن بىرلەسە وتىرىپ، قاراستىرىپ جاتىرمىز. بۇگىنگى كۇنى بيزنەس وكىلدەرى ايتىپ وتكەن وزەكتى ماسەلەلەر دە ءدال وسىلاي شەشىمىن تابادى. سىزدەردىڭ ۇسىنىستارىڭىزدىڭ بىرقاتارى كارانتيننەن نەعۇرلىم زارداپ شەككەن سالالارداعى كاسىپكەرلەردى قوسىمشا قولداۋ جوسپارىنا ەنگىزىلەدى، ءبىر بولىگىن الداعى ۋاقىتتا جانجاقتى تالداي وتىرىپ، جوسپارعا كىرگىزەمىز، دەپ اتاپ ءوتتى اتامەكەن ۇكپ تورالقا توراعاسى تيمۋر ق ۇلىباەۆ.
قاجىرلى جاننىڭ قايتپاس جىگەرى حالىق تۇرمىسى باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2قاجىرلى جاننىڭ قايتپاس جىگەرىجولدانعان ۋاقىتى : 2020323 11:26:30شاۋەشەك قالالىق قالا كوركىورتا تازالىعىن قورعاۋ،قىزمەت وتەۋ ورتالىعى تازالاۋتاسۋ اترەتىنىڭ باستىعى شيڭ ايگو جونىندە ءتىلشىمىز داي جياۋمەي،ەرىكتى ءتىلشى ۋاڭ شۇنيىڭول ىندەتتەن ساقتانۋتىزگىندەۋ كەزىندە،ءوز جاۋاپكەرشىلىگىن ادا ەتىپ،قىزمەت ورنىندا تاپجىلماي قىزمەت ىستەدى. ول شاۋەشەك قالالىق قالا كوركىورتا تازالىعىن قورعاۋ، قىزمەت وتەۋ ورتالىعى تازالاۋتاسۋ اترەتىنىڭ باستىعى شيڭ ايگو ەدى.مەن ءبىر كوممۋنيسپىن، باستاماشىلدىقپەن قىزمەت ورنىمدا تاپجىلماي قىزمەت ىستەۋگە پەيىلمىن، ءارقاشان ۇيىمنىڭ ورنالاستىرۋىنا بويسۇنامىن. بۇل ىندەتپەن شايقاس باستالا سالعان كەزدە،شيڭ ايگونىڭ شايقاسقا قاتىناسۋ ءۇشىن باسشىلارعا ءوتىنىش بەرگەندە ايتقان ءسوزى. مىنە وسىلاي ىندەتپەن شايقاس كەزىندە شايقاسقا قاتىناسۋعا ىرىقتىلىقپەن ءوتىنىش بەرگەن شيڭ ايگو شايقاس بارىسىندا،ىندەتتەن ساقتانۋتىزگىندەۋ قىزمەتىنە بار ىنتاپەيىلىمەن جانىن سالا كىرىسەدى.شيڭ اترەت باستىعى،بىرنەشە كۇن تىنىعىپ الىڭىز،دەنساۋلىعىڭىز تاۋىرلەنگەن سوڭ قىزمەتكە شىعىڭىز دەيدى تازالاۋتاسۋ اترەتىنىڭ مۇشەسى دۋ گاڭ. كوكتەم مەرەكەسىنە قاراعان تۇننەن كۇنى بۇگىنگە دەيىن شيڭ ايگو ءبىر كۇن دە دەم الماعان. ىندەتتەن ساقتانۋتىزگىندەۋ كەزىندەگى قىزمەت سالماعى ەرەكشە اۋىر بولعاندىقتان،شيڭ ايگونىڭ مويىن ومىرتقا سىرقاتى مەن بەل ومىرتقا سىرقاتى سياقتى ەسكىلىكتى اۋرۋلارى قوزعالىپ قالادى،قىزمەتتەستەرى ونى دەمالۋعا ناسيحاتتاعانىمەن،شيڭ ايگو ءبارىن دە تويتارىپ تاستايدى.ءبىر كۇنگى قاربالاس اياقتالىپ، كەش كىرىسىمەن شيڭ ايگونىڭ بەلى، مويىن ومىرتقاسى قاقساپ جانىن كوزىنە كورسەتەدى. اۋىرعانىن باسۋ ءۇشىن ول بولمەسىندە بەلىن توك پارمەن قىزدىرادى،قىزمەتتەستەرىنە مويىنىن ۋقالاتادى. شيڭ ايگو مۇنداي ماڭىزدى كەزەڭدە،قىزمەتتە ەشقانداي سالعىرتتىققا سالىنۋعا بولمايتىنىن ابدەن بىلەدى.ول ەرتەسى قىزمەتكە شىققاندا، ەش بوساڭسىماي،شيراقى قيمىلداپ، قوقىرقوقسىقتىڭ مولشەرىن،تازالانۋ جاعدايىن اسا ىجداعاتپەن سۇراستىرىپ، تىزىمەگە الىپ،ينفورماتسيانىڭ جالپى بەتتىك دۇرىستىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتەدى. ءوستىپ ءجۇرىپ ءبىر سارىندى،ماشاقاتتى قىزمەت الدىندا شيڭ ايگونىڭ جانعا باتقان سىرقاتى ەسىنەن كوتەرىلىپ دە كەتەدى. قىزمەتتەستەرى قالجىڭداپ ونى ولەرمەن دەپ اتاپ كەتكەن. ءبىراق كوپشىلىك ونىڭ جانكەشتى قايسارلىقپەن ءتىسىن تىسىنە باسىپ، تاباندىلىق تانىتىپ كەلە جاتقانىن بىلەتىن.تەك بۇل عانا ەمەس،شيڭ ايگو تاعى ەكى قىزمەتتەسىمەن بىرگە تازالاۋتاسۋ اترەتىنىڭ ارتقى شەپ قىزمەتىن قامتاماسىز ەتۋدى دە ۇستىلەرىنە الادى.مەكەمەنىڭ اۋلاسىنا قاراپايىم عانا قازانوشاق سالىپ،شيڭ ايگو ءار كۇنى قىزمەت ىستەپ جاتقان 40 نەشە ورتا تازالىعى جۇمىسشىلارىنىڭ ءۇش ۋاقىت تاماقتارىن دايارلاپ،ولارعا قاقاعان قىستىڭ سۋىعىندا،بۋى بۇرقىراعان ىستق تاماق تارتۋ ەتەدى.تاڭعى ساعات 6 دا شيڭ ايگو ءبىرىنشى بولىپ قىزمەتكە شىعىپ، اۆتوكولىكتەردى تەكسەرىپ،قورعانۋ زاتتىق ماتەريالدارىن دايارلايدى،ساعات 7 دە بىزبەن بىرگە تاڭعى استى ىستەيدى. ول ەرەكشە جاپا شەكتى، بەلىنىڭ ەسكىلىكتى سىرقاتى بار،ءبىر اي بويى قىزمەت ورنىنان تاپجىلمادى دەدى ارتقى شەپتى قامتاماسىز ەتۋ اترەتىنىڭ مۇشەسى ياڭ پيڭ.قيىنشىلىققا جولىققاندا،قايسارىلىق ايگىلەنەدى،ادام ادالدىعىمەن باعالى. بۇل رەتكى ءتۇتىنسىز سوعىس مايدانىندا،شيڭ ايگو ءوزىنىڭ ءىس جۇزىندىك ارەكەتىمەن ءوز جاۋاپكەرشىلىگىن ۇستىنە الاتىن،ءوز جاۋاپكەرشىلىگىن ادا ەتەتىن ادال جاننىڭ اسىل رۋحىن ايگىلەدى.
قوعامدىق باقىلاۋ اياسىندا كوميسسيا اياگوز قالاسىنداعى بالالار ورتالىعىندا بولدى22 مامىر, 16:10:2422 مامىر , 16:10:2406 جەلتوقسان, 2020 الەۋمەت وزگەرتۋوبلىس اكىمىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 2019 جىلعى ماۋسىمدا رەسپۋبليكالىق كوميسسيا بەرگەن ۇسىنىمداردىڭ ورىندالۋىن باقىلاۋ ماقساتىندا اياگوز ارنايى الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعىنا قوعامدىق كەڭەستىڭ ءتوراعاسى ۆلاديمير گولوۆاتيۋك باستاعان كوميسسيا جىبەرىلدى.ونىڭ قۇرامىنا كوپ بالالى انالار, ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ جانە قوعامدىق كەڭەستىڭ ساراپتامالىق توپتارىنىڭ وكىلدەرى, جۋرناليستەر كىردى.جۇرتشىلىق عيماراتتاردىڭ ءبىرىن قايتا قۇرۋ بارىسىمەن جانە گيدروماسساج ۆاننالارى, مونتەسسورري بولمەلەرى مەن ارتتەراپيا بولمەلەرى ورنالاسقان ارنايى قوسىمشانىڭ جوباسىمەن تانىستى. بۇل باعىتتاعى جۇمىستارعا جىل سوڭىنا دەيىن شامامەن 140 ميلليون تەڭگە ءبولىندى.ارەكەتتى باقىلاۋ 51 بەينەباقىلاۋ كامەرالارىن قولدانۋ ارقىلى دا جۇزەگە اسىرىلادى. ولار عيماراتتىڭ ىشىندە دە, پەريمەترى بويىنشا دا ورنالاسقان. ولاردان الىنعان بەينەلەر تىكەلەي وبلىستىق پروكۋراتۋرا مەن جۇمىسپەن قامتۋدى ۇيلەستىرۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالار باسقارماسىنا جولدانادى. ورتالىق قىزمەتكەرلەرى قىسقا مەرزىم ىشىندە بۇل كوميسسيانىڭ ء15شى ساپارى بولعانىنا شاعىمدانىپ, بۇگىندە بارلىق زاڭ بۇزۋشىلىقتار جويىلعانىن, بالالاردىڭ ەمدەلۋىنە, ساۋىقتىرىلۋىنا جانە ءومىر سۇرۋىنە بارلىق جاعداي جاسالعانىن اتاپ ءوتتى.؛ شىنىندا دا جاسىراتىن ەشتەڭە جوق بۇگىندە ورتالىقتا جاعداي جايلى, جاقسى ازىقتۇلىك, بارلىق قاجەتتىلىكتەرمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. بىزگە جوندەۋ جۇمىستارى قالاي جۇرگىزىلىپ جاتقانىن, ازىقتۇلىك, گيگيەنالىق ونىمدەر جانە تاعى باسقالارى ساقتالاتىن قويمالاردى كورسەتتى. ەڭ باستىسى, ءبىز بالالارمەن سويلەستىك. ولار اقكوڭىل, شىندىقتى جاسىرىپ قالۋدى بىلمەيدى, وزدەرىنە قالاي قارايتىنىن ايتىپ, ويىنشىقتارىنىڭ قاي جەردە ۇيىقتايتىنىن كورسەتتى. بالالار وزدەرىن جاقسى سەزىنەدى, بايلانىسقا قيىندىقسىز شىعادى, بوتەن ادامداردان قورىقپايدى. جانە بۇل ورتالىق مۇعالىمدەرى مەن دارىگەرلەرى جۇمىسىنىڭ ماڭىزدى كورسەتكىشى, ؛ دەيدى كوپ بالالى انا, ؛اق ۇلپا انالارى؛ قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ سەمەي قالالىق فيليالىنىڭ جەتەكشىسى انار سۇلەيمەنوۆا.؛ 32 قىزمەتكەر ءتۇرلى باعىتتار بويىنشا بىلىكتىلىگىن ارتتىردى, دەپ اتاپ ءوتتى كوميسسيادا. ورتالىقتىڭ عيماراتى 1954 جىلى سالىنعان, سوندىقتان ەكىنشى قاباتتان پاندۋس بەكىتۋ مۇمكىندىگى بولمادى. جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن مۇگەدەكتەر اربالارىن 1قاباتقا تۇسىرۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن جابدىق ساتىپ الىندى.جالپى, قۇرىلىس اياقتالعاننان كەيىن كوشەگە تىكەلەي شىعا الۋى ءۇشىن ءپاللياتيۆتى توپقا جاتاتىن جانە كىشكەنتاي بالالار ء1شى قاباتتا ورنالاسادى.قازىر ورتالىقتىڭ ەڭ قيىن, ءپاللياتيۆتى توبىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى ءۇمىتسىز ناۋقاستاردىڭ دا تاعدىرىن جەڭىلدەتۋگە كومەكتەسەتىن جاڭا كوپفۋنكسيونالدى كەرەۋەتتەرمەن قامتاماسىز ەتىلدى. ارينە, بۇل تۋرالى ايتۋ وتە اۋىر, ءبىراق ونداي بالالار دا بار جانە ورتالىق ماماندارى ولاردىڭ ءومىرىن جايلى ەتۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاساۋدا.جوندەلگەن بالالار سپورت الاڭىنداعى قۇمسالعىشتار مەن باسقا دا زاتتار مۇگەدەكتەر ارباسىنا ارنالعان ارنايى ؛تاسىلدەرمەن؛ جابدىقتالعان. جالپى, بۇگىندە ورتالىق, ونداعى بالالاردىڭ اۋرۋلارىنىڭ اۋىرلىعىنا قاراماستان, ەڭ جاعىمدى اسەر قالدىرادى.ماسەلە جاڭا جابدىقتا جانە جۇرگىزىلىپ جاتقان قۇرىلىستاردا عانا ەمەس, سونىمەن قاتار ورتالىق قىزمەتكەرلەرىنىڭ دە, ونىڭ تاربيەلەنۋشىلەرىنىڭ دە شەكسىز ءوپتيميزمى مەن جاقسى مىنەزىنە بايلانىستى.؛ يا, شىنىمەن دە, مۇنداي تەكسەرۋلەر كوپ ۋاقىتتى الادى, ويتكەنى بۇل ؛ەكسكۋرسيا؛ عانا ەمەس, سونىمەن قاتار ۇلكەن كولەمدەگى قۇجاتتار تەكسەرۋدى تالاپ ەتەدى. ال, قىزمەتكەرلەر بولسا وسى ۋاقىتتارىن بالالارمەن اينالىسۋعا جۇمساي الاتىن ەدى. سونىمەن قاتار, قوعامدىق مونيتورينگ ۇنەمى جۇرگىزىلىپ وتىرۋى كەرەك. ءقازىر ورتالىقتا بارلىق كەمشىلىكتەر جويىلىپ, ەرەكشە بالالاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ودان ءارى جاقسارتۋعا باعىتتالعان جۇمىستار جالعاسۋدا. بۇل ورتالىق ايماق جۇرتشىلىعىنىڭ ءجىتى باقىلاۋىندا بولادى, دەدى ولگا كۋزوۆلەۆا, مۇگەدەكتەرگە ارنالعان ساراپتاما توبىنىڭ ءتوراعاسى.
خىتاي كۆچمەن تىجارەتچى ئايال: بۇ يەردىكى تېررورچىلارنىڭ ھەممىسى ئۇيغۇرلار ئەمەسمۇ؟ ئۇيغۇرخىتاي قوراللىق كۈچلىرىنىڭ ئۇيغۇرنى ئالدىغا سېلىپ، ئويمۇئوي ئاختۇرۇش ئېلىپ بېرىۋاتقان كۆرۈنۈشى. 2014يىلى 9ئاۋغۇست، ئاقسۇ.ئۇيغۇر ئېلىنىڭ جەنۇبىدا يۈز بېرىۋاتقان تۈرلۈك ۋەقەلەرنى ئۇيغۇرلار ئەلۋەتتە خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ كۆپلەپ كۆچمەن يۆتكەش سىياسىتىنىڭ نەتىجىسى دەپ قارايدۇ. ئۆز تۇپراقلىرىدىن نەپ ئالالمايۋاتقان ئۇيغۇرلار ئۆزلىرىنىڭ تۈرلۈك قارشىلىق ھەرىكەتلىرى ئارقىلىق خىتاي ھۆكۈمىتىگە بولغان نارازىلىقلىرىنى ئىپادىلەيدۇ.ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى بۇ خىل قارشىلىق ھەرىكەتلىرى خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ نەزىرىدە ۋە شۇنداقلا ئۇيغۇر ئېلىدىكى خىتاي كۆچمەنلىرىنىڭ قارىشىدا تېررورلۇق ھەرىكەتلەر ھېسابلىنىدۇ.زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغان، مارالبېشىدىكى ئاۋات كوچىلاردىن بىرىگە جايلاشقان بەش يۇلتۇز تىجارەت مەركىزى دىكى كۆچمەن خىتاي تىجارەتچى ئايال بىزنىڭ سوئاللىرىمىزغا جاۋاب بەردى.ھازىر مارالبېشىنىڭ بىخەتەرلىك ئەھۋالى قانداق؟مەن ئېنىق بىلمەيمەن. مەن ئىچكىرىدىن كەلگەن تىجارەتچى. ئەمما ساقچىلار، قوغداش خادىملىرى ئىشقىلىپ 24 سائەت شەھەردە چارلاش ئېلىپ بارىدۇ.مۇسۇلمانلارنىڭ روزا تۇتۇش ئېيى باشلانغاندىن بۇيانقى ۋەزىيەت ۋە مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقى ئەھۋالى قانداق؟ھازىر ۋەزىيەت ناھايىتى ياخشى، پەقەتلا ئازساندىكى تېررورچىلارنىڭ ھەرىكىتىنى ھېسابقا ئالمىغاندا.مارالبېشىدا نېمە ئۈچۈن ساقچىلار 24 سائەت چارلاش ئېلىپ بارىدۇ؟جەنۇبىي شىنجاڭدا ئۇيغۇرلار كۆپ ئەمەسمۇ.سىزنىڭچە، ئۇيغۇرلار كۆپ ئولتۇراقلاشقان جايلار خەتەرلىك ھېسابلىنامدۇ؟شۇنداق. ۋەقە تۇغدۇرىدىغان تېررورچىلارنىڭ ھەممىسى ئۇيغۇرلار ئەمەسمۇ؟ چەتئەلدىكىلەر ئۇلارنىڭ مېڭىسىنى يۇيۇۋەتكەچكە، ئۇلار تېررورلۇق ئېلىپ بارغان. ئۇلار ئاساسەن ياشلار، چوڭلىرىمۇ بار. ئۇلارنىڭ ھەممىسى ئۇيغۇرلار. سىزنىڭچە، خىتايلار شۇنداق ساراڭلارچە ئىش قىلارمۇ؟نېمە ئۈچۈن ئۇيغۇرلار قەشقەر، مارالبېشى قاتارلىق جايلاردا بۇ خىلدىكى ۋەقەلەرنى سادىر قىلىدۇ؟ئۇيغۇرلاردىن سوراڭ. مەن بىلمەيمەن. مەن ئۇلارنى چۈشەنمەيمەن. ئۇلار بۇنداق ۋەقەلەرنى پەيدا قىلغاچقا بىزنىڭ تىجارىتىمىزگە تەسىر يەتتى. ئالدىنقى يىللاردا سودىمىز ياخشى ئىدى. ھازىر ياخشى ئەمەس، دېھقانچىلىق مەيداندىكىلەر نەرسە كېرەك سېتىۋالغىلى شەھەرگە كىرمەيدىغان بولدى.ھۆكۈمەت سىلەرنىڭ بىخەتەرلىكىڭلارنى قوغدامدۇ؟بىزنىڭ بىخەتەرلىكىمىز ياخشى قوغدىلىدۇ.بۇ تىجارەت مەركىزىگە يېقىن جايدا مەسچىت بارمۇ؟بۇ يەر شەھەرنىڭ مەركىزى. بۇ ئەتراپتا ئۇيغۇرلار ئاز. شۇنداقلا تىجارەت مەركىزىدە تىجارەت قىلىدىغانلارنىڭ ھەممىسى خىتايلار. ئۇيغۇرلار يوق.تىجارەت مەركىزىدىكىلەرنىڭ ھەممىسى ئىچكىرى ئۆلكىدىن چىققان خىتايلارمۇ؟توپتوغرا، توپتوغرا، ھەممىسى ئىچكىرىدىن چىققان خىتايلار.ئۇيغۇرلار نېمە ئۈچۈن ۋەقە چىقىرىدۇ؟بىز سەۋەبىنى بىلمەيمىز. بىز كۆپرەك پۇل تېپىشنى ئويلايمىز، تىنچلىق بولسا بولاتتى. ئۇلار ساراڭلارچە ئىش قىلىدۇ. خىتايلارغا بۇنداق ئىشنى قىل دەپ بىر مىليون پۇل بەرسىڭىزمۇ قىلمايدۇ. لېكىن ئۇيغۇرلارغا بەش مىڭ كوي پۇل بەرسىڭىزمۇ قىلىدۇ. ئۇلارنىڭ كاللىسى يوق.سىلەر پۇل تېپىپ بولغاندىن كېيىن يۇرتۇڭلارغا قايتامسىلەر؟شۇنداق، يۇرتىمىزغا كېتىمىز. بۇ يەردە تۇرۇشنى خالىمايمىز. پۇل تېپىشنى دېمىسەك، بۇ ئۆلگۈر يەردە تۇرۇپ نېمە قىلىمىز. بۈگۈنى توختىسا،يەنە ئەتىسى ۋەقە چىقىۋاتقان. پەقەتلا بىلمەيمىز،ئۇلار نېمە ئۈچۈن ۋەقە چىقىرىدۇ؟ بۇ ۋەقەلەر ئۇلارنىڭ ئۆزىگە پايدىلىقمۇ ۋە بىزگە پايدىلىقمۇ؟ بىز بۇ يەرگە جەنۇبىي شىنجاڭنىڭ ئىقتىسادىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ئۈچۈن كەلگەن. بىز ئۇلارغا ئىقتىسادىي پايدا يارىتىپ بېرىشنى مەقسەت قىلغان. ئۇيغۇرلارنىڭ مەدەنىيەت سەۋىيىسى يوق. ئۇلار نېمە ئىش قىلماقچى؟ ئۇلار ئۈچۈن ئوت قويۇش، ئادەم ئۆلتۈرۈش ئادەتتىكىچە بىر ئىش. ئەلۋەتتە ئۇلار، تەربىيە كۆرگەن، مەدەنىيەت سەۋىيىسى يۇقىرى بولغان بولسا، بۇنداق ئىشلارنى قىلمايتتى. دۆلەت بىخەتەرلىكىنى بۇزسا ئەلۋەتتە بالدۇر ئۆلىدۇدە.
26 مامىر 21:03نۇر سۇلتان. قازاقپارات ر ف پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قورعانىس ءمينيسترى سەرگەي شويگۋمەن بولعان جينالىستا جەڭىس پارادىنىڭ 24 ماۋسىمدا وتەتىنىن جاريالادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات رەسەيدىڭ ت ا س س اگگەنتتىگىنە سىلتەمە جاساپ.ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستاعى جەڭىستىڭ 75 جىلدىعىنا وراي رەسەي استاناسى ماسكەۋ مەن باسقا دا قالالاردا اسكەري پارادقا دايىندىقتى باستاۋدى بۇيىرامىن. ءبىز ونى 24 ماۋسىمدا، 1945 جىلى ماسكەۋ تۇبىندە سوعىسقان جانە لەنينگرادتى قورعاعان، ەۋروپانى ازات ەتكەن، بەرليندى شابۋىلداپ باسىپ العان مايدانگەرلەردىڭ قىزىل الاڭدا ءجۇرىپ وتكەن كۇنى، داڭقتى، تاريحي جەڭىمپازدار پارادى بولعان كۇنى وتكىزەمىز، دەپ بۇيرىق بەردى ر ف پرەزيدەنتى.پۋتين شويگۋعا پارادقا قاتىسۋشىلاردىڭ دەنساۋلىعىنا تونەتىن كەز كەلگەن قاۋىپتىڭ الدىن الۋدى تاپسىردى.سىزگە پارادتى وتكىزۋ جانە وعان دايىندىق كەزىندە قاتاڭ قاۋىپسىزدىك شارالارىن قامتاماسىز ەتۋدى بۇيىرامىن. ونىڭ بارلىق قاتىسۋشىلارىنا تونەتىن قاۋىپ مۇمكىندىگىنشە تومەن بولۋى كەرەك، دەدى پۋتين.پرەزيدەنت مۇنداي شەشىمدى ەلدىڭ كوپتەگەن وڭىرلەرىندەگى جانە قارۋلى كۇشتەردەگى جاعدايدىڭ جۇقپالى اۋرۋدىڭ تاراۋى شارىقتاۋ شەگىنەن وتكەنىنەن سوڭ تۇراقتاعانىن ەسكەرە وتىرىپ قابىلداعانىن ءتۇسىندىردى. سونداي اق، ول وسى قيىن ۋاقىتتا اسكەردە وقۋ جاتتىعۋ ءوتىپ، رەسەي قورعانىسىن قامتاماسىز ەتۋدەگى ماڭىزدى تاپسىرمالار شەشىلگەنىن، وسى جىلى اسكەر قاتارىنا شاقىرىلعان ازاماتتاردىڭ قابىلدانعان پروفيلاكتيكالىق شارالاردىڭ ارقاسىندا ينفەكسيا تارالۋ قاۋپىنەن بارىنشا قورعالعانىن اتاپ ءوتتى. ر ف مەملەكەت باسشىسى پارادتا كورەرمەندەردىڭ بولاتىنىن ناقتىلامادى.ەسكە سالايىق، بۇگىن ر ف پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قاسىم جومارت توقايەۆتى 24 ماۋسىم كۇنى ماسكەۋدە وتەتىن جەڭىس پارادىنا قۇرمەتتى قوناق رەتىندە قاتىسۋعا شاقىردى. قازاقستان پرەزيدەنتى شاقىرتۋدى ريزاشىلىقپەن قابىل الدى.
ئۇيغۇر ئېلىدە 19 مارت ئېچىلغان پىلانلىق تۇغۇت خىزمىتىدىن ئاشكارىلىنىشىچە، نۆۋەتتە ئۇيغۇر ئېلىنىڭ نوپۇسى يىلىغا 350 مىڭ ئەتراپىدا كۆپىيىۋاتقان بولۇپ، بۇ خىل ئۆسۈش نىسبىتى نوپۇسنىڭ نورمال كۆپىيىش نىسبىتىدىن بىر قەدەر يۇقىرى بولماقتا ئىكەن.شىنخۇا ئاگېنتلىقىدا كۆرسىتىشىچە، يىغىندا ھەر دەرىجىلىك پىلانلىق تۇغۇت ئورگانلىرىدىن نوپۇسنىڭ ھەددىدىن زىيادە كۆپىيىپ كېتىشىگە تاقابىل تۇرۇشنىڭ ئىقتىساد ۋە جەمئىيەتنى سەكرەش خاراكتېرلىك تەرەققىي قىلدۇرۇشقا كۆرسىتىدىغان تەسىرىنى تونۇپ يېتىش تەلەپ قىلىنغان.يىغىندا يەنە نوپۇسنىڭ كۆپىيىش سۈپىتىنى ئۆستۈرۈپ، ئاپتونوم رايون ئىقتىسادى تەرەققىياتىغا ياخشى مۇھىت ھازىرلاش قاتارلىقلار تەكىتلەنگەن.تەتقىقات نەتىجىلىرىگە قارىغاندا خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتى 1949 يىلدىن بۇيان ئۇيغۇر ئېلىنىڭ نوپۇس قاتلىمىنى غەرەزلىك ھالدا مۇرەككەپلەشتۈرگەن ۋە خىتايلارنىڭ ئۇيغۇر ئېلىدىكى نوپۇسىنى دەسلەپكى 5 پىرسەنتتىن نۆۋەتتىكى 40 پىرسەنتتىن يۇقىرىغا يەتكۈزگەن.خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر ئېلىدە ئۇيغۇر قاتارلىق باشقا يەرلىك مىللەتلەرگە پىلانلىق تۇغۇت سىياسىتىنى قاتتىق يۈرگۈزۈپ، ئۇلارنىڭ تەبىئىي كۆپىيىش نىسبىتىنى يۇقىرى دەرىجىدە ئاستىلاتقان ئىدى.ئۈرۈمچى جامائەت خەۋپسىزلىك ئىدارىسى سىرتتىن كەلگەنلەرنى نوپۇسقا ئېلىشقا كەڭ يول ئاچتى
ۋولتېر ئىزدە قامۇسىچۈشۈرىلىۋاتىدۇرەسىملەرنى كۆرۈش ۋولتېر تەخەللۇسى بىلەن دۇنياغا تۇنۇلغان، 18ئەسىردىكى فرانسىيە ئاقارتىش ھەرىكىتىنىڭ پېشۋاسىنىڭ ئەسلى ئىسمى فرانسىۋامارې. ئازوئۇئېت ئىدى. ۋولتېر شائىر، دراماتورگ، يازغۇچى، تارىخشۇناس، پەيلاسوپ بولۇپ ئىدىيە ئازاتلىقىنىڭ ئەلچىسى ھېسابلىنىدۇ.ئۇيغۇرچە ئىسمى :ۋولتېرخەنزۇچە ئىسمى :باشقا نامى :تۇغۇلغان ۋاقتى :1694يىلىۋاپات بولغان ۋاقتى :1778يىلىۋولتېرۋولتېر تەخەللۇسى بىلەن دۇنياغا تۇنۇلغان، 18ئەسىردىكى فرانسىيە ئاقارتىش ھەرىكىتىنىڭ پېشۋاسىنىڭ ئەسلى ئىسمى فرانسىۋامارې. ئازوئۇئېت ئىدى. ۋولتېر شائىر، دراماتورگ، يازغۇچى، تارىخشۇناس، پەيلاسوپ بولۇپ ئىدىيە ئازاتلىقىنىڭ ئەلچىسى ھېسابلىنىدۇ.ۋولتېر 1694يىلى پارىژدا بىر ئوتتۇرا بۇرژىئازىيە ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئاتىسى ئادۋۇكات ئىدى. ئۇ دەسلەپتە قانۇن ئۆگىنىپ، كېيىن كەسپ ئۆزگەرتكەن. ئۇ زېھنىنىڭ ئۆتكۈرلۈكى، پىكرىنىڭ تېزلىكى، ھېكمەتلىك سۆزلەرگە ماھىرلىقى ھەمدە ھەجۋى شېئىر يېزىش بىلەن داڭق چىقارغانىدى. فرانسىيە بۈيۈك ئىنقىلابىدىن ئىلگىرىكى ھۆكۈمرانلىق تۈزۈمى ئاستىدا ۋولتېرنىڭ بۇ خىل ئەقىلپاراسەتلىكلىكى خەتەرلىك ئىدى. ئۇ بىر قانچە سىياسىي شېئىر يازغانلىقى ئۈچۈن باستىلىيە تۈرمىسىگە تاشلانغانىدى. ئۇ تۈرمىدە ياتقان بىر يىل ئىچىدە ھېنرىياد داستانىنى يېزىپ ئەدەبىيات ساھەسىدىكىلەرنىڭ ئالقىشىغا ئېرىشكەن. 1718يىلى تۈرمىدىن چىققاندىن كېيىن، تۇنجى تىراگېدىيىسى پادىشاھى ئويدىپوس نى ئېلان قىلىپ بىردىنلا تونۇلۇپ، رازىننىڭ ۋارىسى دەپ قارالغان ھەمدە شۇندىن ئېتىبارەن ۋولتېر دېگەن تەخەللۇسنى قوللانغان، شۇ چاغدا ئۇ 24 ياشتا ئىدى. شۇنىڭدىن كېيىن، ۋولتېر ھايات ۋاقتىدىكى 60 يىلدا، ئۇ باشتىن ئاخىر فرانسىيىنىڭ ئەدەبىيات ساسەسىدىكى ئۇلۇغ ئەرباب بولۇپ قالغان.
موڭعوليا تالانتى بايقاۋىنا قاتىسقان قازاق جىگىت تورەشىنى وزىنە عاشىق ەتتىجاھان قازاقتارىموڭعوليا قازاقتارى موڭعوليا تالانتى بايقاۋىنا قاتىسقان قازاق جىگىت تورەشىنى وزىنە عاشىق ەتتى 18 قازان 2016, 11:08 1443 0فوتو: موڭعوليانىڭ استاناسى ۇلانباتىر قالاسىندا وتكەن جوباسىنا قاتىسۋشى نۇربەك جاناربەك ۇلى ەسىمدى جاس ونەرپاز تالانتتار سايىسىنا ايگىلى مولدابايدىڭ انىمەن شىقتى. ونىڭ ورىنداۋىنداعى قۇيقىلجىعان ٴاننىڭ كەرەمەتتىگىنە ٴتانتى بولعان تورەشىلەر نۇربەككە ريزالىقتارىن ٴبىلدىردى، دەيدى . ٴتىلشىسى.نۇربەكتىڭ ونەرىن باعالاعان ٴتورت تورەشىنىڭ ٴبىرى: ماعان تالانتتار بايگەسىنە قاتىسۋشى كوپتەگەن جىگىتتەر عاشىق بولدى. ال ماعان نەگە ٴبىر قازاقتىڭ جىگىتى عاشىق بولمايدى دەپ ويلاپ وتىرمىن. سەن مەنى جاقسى كورمەيسىڭ بە؟، دەدى.19 جاستاعى ستۋدەنت جىگىت تورەشىنىڭ قالجىڭىنا قالجىڭمەن جاۋاپ بەرىپ: ساحنادا تۇرىپ كەلبەتىڭىزدى انىق كورە الماي تۇرمىن، قاسىڭىزعا بارىپ كورسەم بولا ما؟، دەيدى.تورەشىلەردىڭ رۇقساتىمەن قاستارىنا كەلگەن نۇربەك جاناربەك ۇلى الگى تورەشى قىزعا ەكى اۋىز ولەڭمەن جاۋاپ بەردى.تورەشىلەردى تامساندىرعان جاس تالانت ٴقازىر ستۋدەنت ەكەنىن، ماحابباتپەن باس قاتىرىپ جۇرۋگە ۋاقىتى جوق، ساباققا عانا كوڭىل بولەتىنىن ايتتى.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك مولدابايدىڭ ٴانىن شىرقاعان جاس ونەرپاز وسىدان ٴبىراز ۋاقىت بۇرىن تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا 25 تاۋ اكسياسىن وتكىزىپ، ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنە تاماشا تارتۋ جاساعان بولاتىن. ول ٴوزىنىڭ اكەسى تانىمال تاۋشى جارابەك اقىبيمەن بىرلەسىپ موڭعولياداعى ەڭ بيىك 25 تاۋعا شىققان ەدى.جاناربەك اقىبي، نۇربەك جاناربەك ۇلى، مولدابايدىڭ ٴانى، موڭعوليا تالانتى،699 0 16 قاڭتار قازاق باپكەردىڭ كومانداسى موڭعوليا بوكس بىرىنشىلىگىندە ۇزدىكتەر قاتارىنا ٴوتتى868 0 18 جەلتوقسان قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىمەن موڭعولياداعى قانداستار دا قۇتتىقتادى0 قوعام 16:35 ۇقك الەۋمەتتىك جەلىلەردى ەسكەرتۋسىز بۇعاتتاۋ بويىنشا تۇسىندىرمە جاسادى 5570 ۇلت ساۋلىعى 16:06 ت.دۇيسەنوۆا ەرتە قارتايۋ دەرتىنە شالدىققان بالانىڭ وتباسىنا ٴۇي بەرۋدى سۇرادى 2920 ساياسات 14:00 نۇرلان ەرمەكبايەۆ كانادا دەلەگاسياسىمەن كەزدەستى 1430 قوعام 13:20 2016 جىلى 2642 قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىق تىركەلگەن 2140 قوعام 11:00 تاۋەلسىز ەلدىڭ تورىندەگى كوسەمدەردەن قاشان قۇتىلامىز؟ 25321 قوعام 10:20 ەندى يتكە كىمسىڭ؟ دەۋىمىز قالدى 259517:06 قازاقستاندىق سپورتشى جول اپاتىنان قازا تاپتى 742309:16 2016 جىلى قازاقستاندا 51 775 وتباسى اجىراسىپ كەتكەن 5730
بريتانيا بيلىگى مەملەكەتتە ورىن العان اۋىر ەپيدەميولوگيالىق جاعداي كەزىندە ەنگىزىلگەن شەكتەۋ شارالارىن جەڭىلدەتپەك. دۇيسەنبىدەن باستاپ پابتار مەن مەيرامحانالار كەلۋشىلەردى تەك اشىق اۋادا قابىلداي الادى. ازىقت ۇلىك دۇكەندەرىمەن بىرگە، باسقا دا دۇكەندەر جۇمىس ىستەي باستايدى، سونىمەن قاتار سپورت زالدارى، باسسەيندەر مەن كىتاپحانالار، سۇلۋلىق سالوندارى اشىلادى.چەحيا جىل باسىنان بەرى العاش رەت شەكتەۋ شارالارىن جەڭىلدەتپەك. دۇيسەنبىدەن باستاپ باستاۋىش مەكتەپتەرى مەن كوپتەگەن دۇكەندەر، فەرمەرلىك بازارلار، حايۋاناتتار باعى مەن بوتانيكالىق باقتار اشىلادى.يتاليانىڭ تاعى بەس ايماعى كالابريا، ەميلياروماگنا، لومبارديا، پەمونت جانە توسكانا ەپيدەميولوگيالىق احۋالى قاۋىپتى قىزىل ايماق دەڭگەيىنەن قالىپتى، قىزعىلت سارىعا اۋىستىرىلدى. دۇيسەنبىدەن باستاپ ەلدىڭ كوپ بولىگى قىزعىلت سارى ايماققا ءوتتى.نيدەرلاندى ۇكىمەتى كومەندانتتىق ساعات جانە باسقا دا شەكتەۋ شارالارى كەم دەگەندە 28 ساۋىرگە دەيىن ساقتالادى دەگەن ۇيعارىمعا كەلگەن، ويتكەنى كۇندەلىكتى ىندەتتى جۇقتىرۋ سانى ەكى اپتالىق ماكسيمۋمعا جەتكەن. بۇعان دەيىن بيلىك كومەندانتتىق ساعات پەن اشىق اسپان استىنداعى مەيرامحانالارعا بارۋعا تىيىمدى الىپ تاستاپ، 21 ساۋىردەن باستاپ شەكتەۋ شارالارىن جەڭىلدەتۋدى قاراستىرعان بولاتىن.كوروناۆيرۋس كارانتين الەم پاندەميا
جاڭقوش تۇراروۆ شارشى الاڭعا قاراشا ايىندا ورالادى20 قىركۇيەك 17:50نۇر سۇلتان. قازاقپارات 2019 جىلدىڭ 22 قاراشاسىندا لوندونداعى سپورت ورتالىعىندا كومپانياسى وتكىزەتىن بوكس ءتۋرنيرىنىڭ ءبىرىنشى ورتا سالماقتاعى جەكپە جەكتەرى ۇيىمداستىرىلادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.قازاقستان كاسىپقوي بوكسى ۆكونتاكتە پاراقشاسى حابارلاعانداي، بوكس كەشىنە جەتى بوكسشى قاتىساتىنىن راستاعان. ولاردىڭ ىشىندە قازاقستاندىق جاڭقوش تۇراروۆ تا بار. ودان بولەك، تۋرنيردە وحارا دەۆيس، تايرون ماككەنن، اكيم ەننيس براۋن، موحامەد ميموۋنا، ەنتوني ييگيت پەن داررەن سۋرتيس ونەر كورسەتەدى.ەڭ قىزىعى، اتالمىش تۋرنيردە بوكسشىلار ءوز قارسىلاسىنىڭ ەسىمىن ايقاسقا ءبىر اپتا عانا قالعاندا بىلەدى.ءتۋرنيردى امەريكالىق مەن بريتاندىق تەلەارناسى كورسەتەدى.ەسكە سالا كەتسەك، سوڭعى جەكپە جەگىن جاڭقوش تۇراروۆ ماكسيميليانو گودويعا 3141, 16 ك و قارسى وتكىزگەن ەدى. تۇراروۆ جارتىلاي ورتا سالماقتاعى ەكىنشى دەڭگەيلى تيتۋلى ءۇشىن ايقاستا ارگەنتينالىقتى نوكاۋتپەن جەڭدى.
يېقىندا ھەرقايسى جايلاردىكى ھۆكۈمەت تور بەتلىرىدە شتات سىرتىدا مەھەللە كومىتېتى خىزمەتچىسى قوبۇل قىلىش ھەققىدىكى ئېلانلار كۆپلەپ ئېلان قىلىنىۋاتقان بولۇپ، ئانالىزچىلار بۇنى تېخىمۇ زور بىر شۇملۇقتىن دېرەك بېرىدۇ، دەپ قارىماقتا.مەلۇم بولۇشىچە، قۇمۇل شەھەرلىك ھۆكۈمەت شەھەرلىك سىياسىيقانۇن كومىتېتىنىڭ تارمىقىدا شتات سىرتىدا 17 خىزمەتچى قوبۇل قىلىدىغانلىقى ھەققىدە ئېلان بېرىلگەن. بارىكۆل ناھىيەلىك ھۆكۈمەتنىڭ تورىدا بولسا مەھەللە كومىتېتىنىڭ خىزمىتى ئۈچۈن شتات سىرتىدا خىزمەتچى قوبۇل قىلىدىغانلىقىنى ئېلان قىلغان. بۇ ئېلانلارنىڭ ھەممىسىدىلا ئىلتىماس قىلغۇچىلارنىڭ ۋەتەننىڭ بىرلىكىنى سۆيىدىغان، مىللىي بۆلگۈنچىلىككە ۋە قانۇنسىز دىنىي پائالىيەتكە قارشى تۇرىدىغان بولۇشى شەرت قىلىنغان. شۇنىڭدەك ئىلتىماس قىلغۇچىلارنىڭ ئېغىزچە ۋە يازما ئىمتىھانلارغا قاتنىشىدىغانلىقى، بۇ ئىمتىھانلارنىڭ دۆلەت تىلى دا بولىدىغانلىقى ئالاھىدە ئەسكەرتىلگەن.خىتاي ئاخباراتلىرىدىن مەلۇم بولۇشىچە، ھازىر ھەرقايسى جايلاردىكى تەربىيەلەش خىزمىتى جىددىي كېڭىيىۋاتقان بولۇپ، بۇ خىل تەربىيەلەش نۇقتىلىرىغا بارىدىغان كىشىلەرنى ئالدى بىلەن ھەرقايسى جايلاردىكى ئاھالىلەر كومىتېتى بېكىتىپ چىقىدىكەن. ئاندىن سىياسىيقانۇن كومىتېتىنىڭ قارمىقىدىكى ئورۇنلار تەربىيەلەپ ئۆزگەرتىش نى ئىجرا قىلىدىكەن.ئانالىزچىلار بۇ ھەقتە پىكىر قىلىپ بۇ نۆۋەتتىكى لاگېرلارنىڭ جىددىي زورىيىۋاتقانلىقىنى بىۋاسىتە ئەكس ئەتتۈرىدىغان يەنە بىر ئەھۋال، دېدى.
الەمنىڭ ار تۇپكىرىندە بوزبالالار قالاي ەر جەتەدى؟10 مامىر 2017 جىل11 جاستاعى دريۋ مۋر جىگىتتىك دەگەن ۇعىمنىڭ انىقتاماسى جازىلعان جاتىن بولمەسىندە پنەۆماتيكالىق تاپانشالارىمەن سۋرەتكە تۇسىپ تۇر. ول تۇراتىن اركانزاستا اڭشىلىق پەن جىگىتتىك بىر ۇعىم.باتىس كەنييانىڭ بۋكۋسۋ تايپاسىنىڭ ەرلەرى تاڭ ازانمەن ۇش ۇل بالانى سالتاناتتى تۇردە ەر جىگىتكە اينالدىراتىن ەجەلگى عۇرىپتى ورىنداپ، سۇندەت انىن شىرقاپ بارادى. بۇل بالالار ومىر بويى شىقسا بىر توبەدە، تۇسسە بىر شۇڭقىر دا بولماققا سەرتتەسەدى.كيەۆتىڭ شەتىندەگى جازدىق لاگەردە ەلىنىڭ ارىن تاپتاتپاۋعا شاقىرعان وسىناۋ باننەردىڭ اياسىندا بالالار اسكەري تاكتيكانىڭ الىپپەسىن ۇيرەنۋدە. جاتتىعۋلار ۇلداردى اسكەري قىزمەتكە دايىنداپ، قىزداردى وتانسۇيگىشتىككە باۋلۋعا ارنالعان.وڭتۇستىك افريكا، تشيفۋدي، ۆەندا تايپاسىنىڭ قولعاپسىز توبەلەسۋگە دايىندالعان ۇلدارى مۋسانگۆەگە قاتىسۋدا. توعىز جاس شاماسىنداعى ۇلداردىڭ ەركەكتىك قۋاتى دامىپ، شامدانۋىن شەكتەۋگە كومەكتەسەدى. ەرەسەكتەر جارىستىڭ توبەلەسكە اينالىپ كەتپەۋىن قاداعالاپ تۇر.اكەسى پيتي جانە يتى قاباندى ۇستاپ تۇرعاندا دريۋ مۋر جابايى قاباننىڭ جۇرەگىنە پىشاق سۇعىپ الدى. بۇل اڭ اۋلاۋدىڭ باستاپقى، قولجەتىمدى تۇرى. التى جاسىنان قاباندى جاپسىرىپ كەلە جاتقان دريۋ وسكەندە بيولوگ بولعىسى كەلەتىنىن ايتادى.ححى عاسىردىڭ ۇل بالاسى قالاي ەرجەتەدى؟اۆتور: چيپ براۋن فوتو: پيت ميۋلەرشادراك نيونگەسانى سۇندەتكە وتىرعىزۋ تاڭ ازانعا بەلگىلەنگەن ەدى.باتىس كەنييانىڭ بۋكۋسۋ تايپاسىندا سۇندەتتەلمەگەن 14 جاسار ۇل بالا الدىڭعى كۇننەن بەرى قاۋىرسىندى ەكى قوڭىراۋدى بىلەگىنە تاعىلعان مەتالل كاپسىرماعا ۇرعىلاپ، سىڭعىرلاتىپ ۇي سىرتىنداعى مانگو اعاشىنىڭ ساياسىنداعى لاس الاڭقايدا بيلەپ جۇر. ال ەرەسەك دوستارى مەن تۋىستارى ونى قورشاپ اپ، شىبىقتار مەن گۋاۆا بۇتالارىن ارىبەرى سەرمەي، باتىلدىق، ايەل جانە شاراپ جايلى ان سالادى.تۇستەن كەيىن شادراك جاقىندارىمەن بىرگە ناعاشى اعاسىنىڭ ۇيىنە كىرىپ شىقتى. اعاسى وعان سيىر سىيلاماستان بۇرىن، بەتىنەن شاپالاقپەن تارتىپ جىبەرىپ، ول جىگىت بولۋعا دايىن ادامعا ەمەس، تومەن ەتەكتىگە ۇقسايتىنىن ايتتى. بۋكۋسۋ تايپاسىنىڭ سۇندەتكە وتىرعىزۋ راسىمى سيحەبودان وتۋگە سۇرانعان بالانىڭ كوزىنە مولتمولت جاس كەلدى. بىراق ول قورىققاننان گورى اشۋلانعان جانعا كوبىرەك ۇقسايتىن ەدى. اكەسىنىڭ ۇيىنە ورالعاندا قوڭىراۋلارىن قاتتىراق قاعىپ، بيلەي تۇستى.كەشكە قاراي تويعا جينالعانداردىڭ سانى ەلۋدەن استى. ەركەكتەر قولشاممەن جارىقتاندىرىلعان كۇركەلەردە ورتاق ىدىسقا ۇزىن، قوعا تارىزدى تۇتىكشەلەرىن سالىپ قويىپ ەرەكشە وقيعالاردىڭ قۇرمەتىنە قايناتىلاتىن بۋسا اتتى جۇگەرى سىراسىن سىزدىقتاتىپ وتىر. ساعات توعىز جارىمدا قوناقتار جاڭا سويىلعان سيىردىڭ كولكىلدەگەن ىشەكقارنىن قورشاپ وتىرا قالدى. شادراكتىڭ اكە جاعىنان كەلگەن كوكەلەرىنىڭ بىرى بۇلتيعان بۇيەن قارىندى تىلدى. ونىڭ تىنىن ەكى بولىپ جىرتتى، سوسىن جاسىل تۇستى، جارتىلاي قورىتىلعان تاماقتىڭ بىر ۋىسىن كوسىپ الدى دا، نەمەرە ىنىسىنە جاقىنداپ: بىزدىڭ اۋلەتتە ەشكىم قورقاق بولعان ەمەس. قانە، تۇزۋ تۇر!، دەدى داۋسىن كوتەرىپ. اسكەري كۋرسانتتاي، قايسارلىقپەن ايدالاعا كوز تاستاپ، امالسىز كۇي كەشىپ تۇرعان شادراكتىڭ بەتىندە قولشام جارىعىنىڭ ساۋلەسى وينايدى. سوسىن، ومىرىندە مۇندايدى تالاي رەت كورگەندەردىڭ وزىن تاڭداندىرىپ، الگى كىسى نەمەرە ىنىسىنىڭ كەۋدەسىنە لاس بوتقانى لاقتىرىپ جىبەردى دە، بەتى مەن باسىنا ورشەلەنە جاعا باستادى. ودان كەيىن سيىردىڭ قارىن جاعاسىن شادراكتىڭ موينىنا ىلدى دە، ەكى بەتىنەن شاپالاقپەن تارتىپتارتىپ قالدى.قوبالجىساڭ نەمەسە ايعايلاساڭ، قايتىپ ورالما، دەدى كوكەسى. وزەننەن وت تە، ارى قاراي جۇرە بەر. سەن ەندى جاۋىنگەرسىڭ. كوزىڭدى شۇقىسا دا كىرپىگىڭدى قاقپا!. ومۋسيندە دە سۇندەتتەلمەگەنگە كەرى قايتار جول جوق.سول تۇنى شادراك بىرنەشە ساعات بويى بۋساعا بۋسانىپ، ماسايعان حۋمنييالاردىڭ الدىندا بي بيلەدى. ەرەسەكتەر وعان جىگىت بولۋدىڭ مورالدىق تۇرعىدان نە ەكەنىن تۇسىندىرىپ، ۇلكەن كىسىلەر مەن ايەلدەردى قۇرمەتتەۋ، تۇرمىستاعى كەلىنشەكتەردەن بويىن اۋلاق ۇستاۋ سيياقتى كەڭەستەرىن بەرىپ جاتتى. وعان ۇن، تاۋىق جانە ازداعان اقشا سىيلادى. شادراكتىڭ مىنەزىن كۇلكىگە اينالدىرىپ، ونىڭ ەرجۇرەكتىگىنە كۇمان كەلتىردى. تۇن ورتاسىندا وعان دەمالۋعا رۇقسات بەرىلدى. ساعات ەكىدە تۇردى. بىر ساعاتتان كەيىن چينيمبا قوڭىراۋىن ورشەلەنە سىڭعىرلاتىپ، بيلەپ جۇردى.اپپالاچپەن بەس كۇننەن اسا 90 شاقىرىمداي جاياۋ كەلگەن ۆيكتور ريۆەرا سىنىپتاسىن قۇشاقتاپ جاتىر. نيۋدجەرسي، نيۋارك، سانت بەنەديكتتەگى ۇلدارعا ارنالعان مەكتەپ ەر جەتۋدى جاقسى تۇسىندىرەدى. مەكتەپتىڭ ۇرانى: باۋىرىما تيگەن سوققى ماعان دا تيەدى، باۋىرىما كومەكتەسكەن ماعان دا جاردەمدەسەدى.ۇي ىشىمدىگىنەن كوزدەرى ىسىنىپ كەتكەن كەيبىر تۋىستارى مەن دوستارى: كۇن شىعايىن دەپ تۇر. پىشاقتىڭ يىسىن سەزەسىڭ بە؟ تاڭ اتايىن دەپ قالدى!، دەپ ايعايلاي اندەتەدى.مەن ۇلكەن ريفت اڭعارىنان كۇننىڭ كوتەرىلۋى مەن شادراكتىڭ ەر جەتۋىنىڭ شارىقتاۋ ساتىندە 91 جاسىندا قايتىس بولعان اكەم مەن 12 000 شاقىرىم قاشىقتا، نيۋيوركتە ۇيىقتاپ جاتقان 17 جاسار ۇلىم وليۆەردى ويلادىم. بالكىم، ول وياۋ شىعار. بالكىم، نوۋتبۋگىن كەۋدەسىنە قويىپ، دەرەكتى سپورت فيلمدەرىن نەمەسە گولليۆۋد كوركەم فيلمىن كورىپ جاتقان بولار.بىردەي ماقساتقا جەتۋگە تالپىنىس بىلدىرگەن ەكى ۇلدىڭ جولدارىنىڭ اركەلكىلىگى تاڭدانارلىق. شادراك تا، وليۆەر دە انا جاتىرىندا تەستوستەروننان ەركەك جىنىستى بوپ جاراتىلدى، ەكەۋى دە وتپەلى كەزەڭنىڭ ورتاسىندا، كۇشتى گورموننىڭ جاڭا اعىنىمەن تولىققاندى ەركەك بوپ قالىپتاسىپ كەلە جاتىر: دەنەلەرىنە تۇك وسۋدە، بۇلشىق ەتتەرى بۇلتىڭداپ، يىقتارى جازىلىپ، جىنىستىق بەلسەندىلىگى ارتۋدا. تاۋەكەلگە بارعىشتاپ، الەۋەتتى اگرەسسييالىق دەڭگەيى وسۋدە. ەكەۋى دە ميلليونداعان جىلدار بويعى ەۆوليۋتسييادان وتكەن مىنەزقۇلىق ۇردىستەرى مەن ۇلگىلەرىن بويلارىنا سىڭىرىپ كەلە جاتىر.الايدا شادراكتىڭ ەر جەتۋى ايەل مەن ەركەك رولى الى دە بولسا داستۇرگە نەگىزدەلگەن، كەم دەگەندە، 200 جىلدىق كەي تايپالاردا سوناۋ كونە زاماننان كەلە جاتقان عۇرىپتى اتقاراتىن ورتادا وتىپ جاتىر. ال وليۆەر بولسا، گەندەرلىكبەيتاراپتىققا جاقىن، ايەل مەن ەركەكتىڭ اناتوميياعا نەگىزدەلگەن بولمىسىنان الشاق. ول 2016 جىلى اقشتىڭ زاڭ، بىلىم جانە قورعانىس دەپارتامەنتتەرى ادامنىڭ جىنىسىن تۋۋ كۋالىگى ەمەس، اركىم وزى ايقىندايدى دەپ گەندەرلىك ديسكريميناتسييامەن كۇرەس ساياساتىن ماقۇلداعان امەريكالىق قوعامدا ەرجەتىپ كەلەدى.لەۆي تيتچەل نيۋيورك، كۋينستەگى دامحانادا وزىنىڭ ەر جىنىستى تۋىستارى مەن حاسيد دىنىندەگى ەركەكتەردىڭ ورتاسىندا 13 جاسقا تولعان تۋعان كۇنىن تويلاپ جاتىر. ول وزى جاساعان ىستەر مەن كۇنالار ۇشىن جاۋاپتى بوپ ەسەپتەلەدى. ەۆرەيلەر بۇل عۇرىپتى مىڭداعان جىلدار بويى ساقتاپ كەلەدى.سالۆادورداعى، سانسالۆادور قالاسىندا توتەنشە جاعدايلار قىزمەتىنىڭ توبىنىڭ مۇشەلەرى جۇمىس اراسىنداعى بوس ۋاقىتتا دەمالۋدا. بۇل جىگىتتەر ەركەكتىگىن كورسەتۋ ۇشىن مۇقتاجدارعا كومەك كورسەتۋدى دۇرىس كورىپ، قۇرداستارىن ازعىرعان تالاي باندىلارعا تويتارىس بەردى.ەر جەتۋگە اپارار جولتاريحقا ۇڭىلسەك، الەم حالىقتارى ۇل بالانى ەركەككە اينالدىرۋ ۇشىن سانسىز ادىستەر مەن عۇرىپتار ويلاپ تاۋىپتى. كوبىنەسە قۇپييا بوپ كەلەتىن ول ادىستەردىڭ وزارا ايىرماشىلىقتارى قاتتى بىلىنەدى جانە ولار ۇنەمى دامۋ ۇستىندە، دەيدى مادەنيەت انتروپولوگى گيلبەرت حەردت.شادراكتەي ەمەس، وليۆەر جىگىت بولۋ ۇشىن ايەل مەن ەركەكتىڭ داستۇرلى رولىنە سۇيەنە المايدى. وليۆەر ايەل پوليتسەيلەرگە دە، ەركەك مەيىرگەرلەرگە دە تاڭدانبايدى.بىزدىڭ ورتادا وليۆەردىڭ ۇل بالادان جىگىتكە اينالعانىن ايقىن بەلگىلەيتىن راسىم نەمەسە عۇرىپ جوق. باسقا سوزبەن ايتقاندا، ەركەكتىكتى وليۆەردىڭ وزى تۇسىنۋى كەرەك.كەيدە، ول مەنىڭ مىنەزقۇلقىما قاتىستى سىنپىكىرلەرىن اشىق ايتادى. كەيدە، سىنالاتىن جەرلەردە: باقىلاۋ جۇمىستارىندا، باعا الۋدا، باسكەتبول جارىستارىندا شادراكقا كۇشپەن ەنگىزىلگەن شىدامدىلىقتى ۇلىمنىڭ جۇمساعىراق جولمەن يگەرىپ جاتقانىن بايقايمىن. وليۆەر ۇياڭ، جۇرت ونى جىگىت سيياعى جوق دەپ ويلاپ قالماس ۇشىن تەرەڭ سەزىمىن جۇرتقاكورسەتپەۋگە تىرىسادى. فلەيتا تارتۋ ونەرىن تاستاپ كەتتى، ويتكەنى توپتاعى جالعىز ۇل ەدى. مايكل دجوردان مەن دجورج كلۋنيدى ەركەكتىكتىڭ سيمۆولى سانايدى. ول ون بەس جاسقا تولعاندا كوستيۋم سىيلاۋىمىزدى وتىندى.عالىمدار مەن وقىمىستىلار وليۆەرگە دە، ەشقايسىمىزعا دا ەشتەڭەنى ايقىنداپ بەرە المايدى. ەركەكتىك جانە ونىمەن ماعىنالاس ماسەلەلەر عاسىرلار بويى ساياسات ارالاسقان مادەنيەت پەن بيولوگييا تۋرالى ايتىستارتىستاردىڭ تاقىرىبى بوپ كەلدى. انتروپولوگتار مەن الەۋمەتتانۋشىلار ادەتتە ەركەكتىك قوعام قالىپتاستىراتىن نارسە دەپ ەسەپتەيدى.كەيبىر فەمينيست عالىمدار مەن زەرتتەۋشىلەر گەندەرلىك ايىرماشىلىقتى فالسيفيكاتسييا دەيدى، ال ەركەكتىك بەلگىلەر دەپ جۇرگەنىمىزدىڭ ۇلدارعا قاتىسى پەرزەنتحانادا جاڭادان تۋعان نارەستەگە كيگىزەتىن كوك تۇستى كيىمىنەن ارتىق ەمەس. ارينە، بۇل ايەل مەن ەركەكتىڭ اقىلويىنداعى ايىرماشىلىقتار، ينستينكتكە باعىنۋ، ۇتىمدى ويلاۋ، ەموتسييا تۋرالى گەندەرلىك ستەرەوتيپتەرگە قاتىستى. بىراق ۇل مەن قىز وسىرگەن كوپتەگەن اتاانا تارىزدى مەن دە اكە مەن انادان نەمەسە تاعى بىرەۋدەن سانالى نەگىزسىز پايدا بولعان مىنەزقۇلىقتىڭ ار جاعىندا نە بار ەكەنىنە قىزىعۋشىلىق تانىتۋعا ماجبۇرمىن. وليۆەردىڭ دوپ لاقتىرۋعا دەگەن العاشقى تالپىنىستارى تۋرالى ويلاپ وتىرمىن: نەرف دوپتارى، تەننيس دوپتارى، جەلىمدى باۋدىڭ دومالاقتالعان شيىرشىعى. پاريج كوشەلەرىنىڭ بىرىندە كەلە جاتىپ كاشتاندى لاقتىرىسىپ ويناعانىمىز بار. ونىڭ ۇستىنە، قۋىرشاقتارىنىڭ ورتاسىندا داۋسىن باسەڭدەتىپ اڭگىمەدۇكەن قۇرۋدى ۇيىمداستىرۋعا قابىلەتتى اپكەسى يندييانىڭ ار جاعىندا مادەني سوتسياليزاتسييادان دا تەرەڭ بىر نارسە بولۋى مۇمكىن. ول دايىندىق مەكتەبىنە باراردان كوپ بۇرىن قۋىرشاعىن قوس قولىمەن ۇستاپ، وعان كەلىسىم جۇرگىزىپ جاتقان جەردەگى اۋدارماشىداي بىرنەشە ساعات بويى بىر نارسەنى سىبىرلاپ ايتىپ وتىراتىن.16 جاستاعى دجەك ماكگرات گانتەلمەن جاتتىعۋ جاساپ، ماسساچۋسەتس شتاتى ماربلحەد مەكتەبىنىڭ سپورت زالىندا رەگبي ماۋسىمىنا دايىندالىپ جاتىر. الەۋمەتتانۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، حىح عاسىردان باستاپ اقش بالالارىنىڭ بوس ۋاقىتى كوبەيىپ، ولار دەنەشىنىقتىرۋعا مان بەرە باستادى. وسىلايشا ەلدە سپورت دامىدى.شىلدە ايىنىڭ كەشىندە ماربلحەدتەگى پيتستسەرييادا جوعارعى سىنىپ وقۋشىلارى قالجىڭداسىپ وتىر. ەر جەتۋ دەگەننىڭ كوپ، ارتۇرلى ۇعىمى بار امەريكالىق مادەنيەتتە ەركەكتىك قاسيەت ىزدەگەندى شاتاستىرۋى مۇمكىن. ۇل بالانىڭ ساتتىلىك بارومەترى كوبىنەسە قىزداردىڭ وعان دەگەن ىقىلاسىنا بايلانىستى.ايەل مەن ەركەكتىڭ اقىلى بىرىنبىرى الماستىرا المايدى، دەيدى پسيحولوگييا وقىتۋشىسى ستيۆەن پيڭكەر دەگەن كىتابىندا. قىزدار وزگە ىستەرگە قابىلەتتى. ۇلدار دەنە كۇشىن شىعارۋعا بەيىم. نەيروبيولوگيياعا ەڭبەگى سىڭگەن پروفەسسور دجو گەربەرت ايتپاقشى، ۇلدار قۋىرشاقپەن وينايدى، بىراق ولاردىڭ قۋىرشاقتارى توبەلەسىپ قالۋى ابدەن مۇمكىن.ون جاسقا تولاردا باستالىپ، 1819 جاستا شەگىنە جەتىپ كوتەرىلەتىن كەي اگرەسسيۆتى مىنەزقۇلىق تەستوستەرون دەڭگەيىنە بايلانىستى بولۋى مۇمكىن. ول ادەتتە، ۇلداردا قىزداردان ون ەسە كوپ. 2013 جىلى تاۋەكەلشىل مىنەزى بار جاسوسپىرىم ۇلدار مەن قىزدارداعى تەستوستەرون دەڭگەيىن سالىستىرعان زەرتتەۋ ەڭبەگى جارييالاندى. بالالارعا ۇرلەنگەن شاردى شەرتىپ قالىپ، اقشا ۇتىپ الۋ مۇمكىندىگى بەرىلىپ سىنالدى. ەگەر شارلار جارىلىپ كەتسە، ولار كەنەتتەن جارىلۋعا ىڭعايلانعان بولاتىن ويىنشىلار ۇتىسىنان ايىرىلار ەدى. زەرتتەۋشىلەر تەستوستەروننىڭ ۇلعايعان دەڭگەيىنە قاراپ ۇلداردىڭ دا، قىزداردىڭ دا تاۋەكەلشىلدىگىن بايقاۋعا بولاتىندى. الايدا ۇلدار اقشادان ايىرىلاتىن بولسا دا، شارلار جارىلعاندا پايدا بولاتىن سەزىمدى باستان كەشىرگەندى تاۋىر كورگەن. ال تەستوستەرونى سالىستىرمالى تۇردە ۇلعايعان تاۋەكەلشىل قىزدار اقشادان ايىرىلىپ قالماۋدى كوبىرەك ويلاعان.ەركەكتىكتىڭ كوپتەگەن ەلەمەنتتەرىنىڭ نەگىزى بيولوگييا ەكەنىنە ايقىن مىسالداردىڭ بىرى اندروگەن سەزگىشتىگىنىڭ جوقتىعى سيندرومى اتالاتىن سيرەك كەزدەسەتىن گەنەتيكالىق جاعداي. نارەستەلەر ۇ حروموسوماسىمەن تۋادى، بيولوگييالىق تۇرعىدان ولار ەر جىنىستى، بىراق دەنەسى تەستوستەروندى يگەرە المايدى، سويتىپ ايەلدىك فەنوتيپتىككە ەرىك بەرەدى. گەربەرت تەستوستەرون دەگەن كىتابىندا بۇل سيندروم بىز ەركەكتىك دەپ اتايتىن نارسەنىڭ تۇپتامىرىندا تەستوستەرون تۇرعانىنىڭ ايقىن دالەلى، دەيدى.سونىمەن، تاڭ قىلاڭ بەرە، بۋكۋسۋ مادەنيەتىنىڭ قولداۋىمەن دە، بوزبالانىڭ قانىنىڭ بىر دەتسيليترىندە 1200 نانوگراممنان استام تەستوستەرون بار دەپ عالىمداردىڭ ايتۋىمەن دە شادراك سولتۇستىككە، چۆەلە وزەنىنە قاراي جاياۋ جول تارتتى. ونى وتىزدان اسا جىگىت پەن الى قاقسوق كورمەگەن بىرنەشە ەركەتوتاي قىز بالالار قورشاپ جۇردى. بۇل توپ جۇگەرى مەن قانت قۇراعى ەگىستىكتەرىنىڭ جانىنان قىزىل باتپاقتى جولمەن اسىقپاي، دۋمانداتا ان ايتىپ بارا جاتتى. جەتىگە ون بەس مينۋت قالعاندا شادراكتىڭ قوڭىراۋلارى مەن مەتالل بىلەزىك توسپالارى شەشىلدى. شادراك بۇتىنداعى قوڭىر تۇستى شورتيىن دا قاتار شەشتى. ول كوكوراي جاعالاۋمەن وزەننەن گورى باتپاققا كوبىرەك ۇقسايتىن جاققا قاراي جۇردى. ارتىنان كوكەسى كەلە جاتتى. شادراك سيىردىڭ شىرىشىن جۋىپ تاستاپ، ۇستىنە قاراسۇر بالشىق جاعىپ قايتىپ كەلدى. باسىنا قىزعىش قۇستىڭ ايدارىنداي ەتىپ ارنايى شوپتىڭ ساباعىن قاداپ الىپتى.توپ وڭتۇستىككە، شادراكتىڭ اكەسىنىڭ ۇيىنە قاراي بەت الدى، ەندى ولار جولدا نيەتى جامان ادامداردىڭ تىلكوزىنەن ساقتانۋ ۇشىن جۇگىرە باسىپ كەلەدى. ولار بۋكۋسۋ جۇرتىنىڭ سۇندەتتەۋ تۋرالى اتاقتى سيويايو انۇرانىن ايتىپ كەلەدى. ول اندە باسەكەلەس لو تايپاسىنداعى ۇلداردىڭ جىنىس مۇشەسى تەرىسىنىڭ بىر بولەگىن كەسىپ الماي، تىستەرىن جۇلىپ تاستايتىن داستۇرىن مازاق ەتەدى. سۇندەتتەلۋدەن قورقاتىن جىگىت لو جۇرتىنا كەتۋى كەرەك دەيدى اندە.ولاردى ايەلەركەگى، ۇلقىزى ارالاس ۇلكەن توپ كۇتىپ تۇر ەكەن. شادراك اۋلاعا كىرىپ كەپ، سيمۆولدىق تۇردە بالالىق شاعىمەن قوشتاسقانداي كۇن باتىسقا قارادى. ارتىنشا شالت قيمىلداپ، بىر قولىن مىقىنىنا قويىپ، بىر قولىن جوعارى كوتەردى. سۇندەتكە وتىرعىزۋشى جالماجان ىسكە كىرىستى. وتا لەزدە بىتتى. شادراك قىڭق دەمەي، اۋىرسىنعانىن ەش بىلدىرمەدى. سۇندەتتەۋشى ادام وتانىڭ اياقتالعانى تۋرالى حابارلاپ، ىسقىرىپ قالعاندا، شادراكتىڭ اپكەسى مەن اناسى جانە باسقا دا ايەلدەر قۋانىشتان ايعايلاپ جىبەردى. جان شىداتپاس اۋىرت پالىعىنا قاراماستان شادراك ماڭعازدانا باسىپ، قۇددى بىر جاۋ تۇسىرگەن باتىرداي بايسالدى بولۋعا تىرىسىپ باقتى.ونىڭ اكەسى مەن وزگە ەركەكتەر قۇددى بىر ۇتقان لوتەرەياسىنىڭ بيلەت نومىرىن تەكسەرگەندەي جۇگىرىپ بارىپ اتقارىلعان جۇمىستى ۇڭىلىپ قاراي باستادى. بىراق بۇل كەزدە ابدەن ەسەڭگىرەگەن شادراك ارى قاراي جۇرۋگە شاماسى كەلمەي، دىرىلدەپ بارىپ وتىرا قالدى. ايەلدەر ونى تۇرلىتۇستى رامالدارمەن قىمتاپ جاۋىپ جاتىر.ول ەندى كەلەسى تورت كۇندى ايىعۋمەن وتكىزەدى. داستۇر بويىنشا، بۇل قوعامدا جاڭا مارتەبەگە يە بولعاندار تورت ايعا قامقورشىسىمەن بىرگە وڭاشا كەتەدى. قامقورشىسى وعان اڭ اۋلاۋدى، كۇركە جاساۋدى، تەرى كەپتىرۋدى جانە سيىر ۇرلاۋعا كەلگەندەردىڭ بەتىن قايتارۋ مەن وزى دە شابۋىل جاساي الاتىنداي باتىل بولۋدى ۇيرەتەدى. بۋكۋسۋ تايپاسىنىڭ كەي جاس جىگىتتەرى بۇل ىستەردى الى ۇيرەنىپ جۇرسە دە، شادراك قىركۇيەكتە وقۋ باستالعاندا مەكتەپكە ورالادى. مەكتەپتە دە مىنەزدىڭ قاتال بولعانى جاقسى، دەيدى سيمييۋ ۋونديببا، نايروبي ۋنيۆەرسيتەتى بۋكۋسۋ انتروپولوگيياسىنىڭ وقىتۋشىسى. بۇگىنگى ومىرگە ساي بولۋ ۇشىن داستۇرلى قۇندىلىقتاردى جاڭعىرتۋعا بولادى.شادراكقا جۇرت قۇرمەتپەن قاراي باستادى، ول ەندى پاتريارحتىق جەڭىلدىكتەر الۋ قۇقىعىنا يە بولدى. ونى ەندى وزەننەن سۋ الىپ كەلۋگە، وتىن جيناۋعا نەمەسە وتباسىنىڭ ۇيجايىن سىپىرۋعا جۇمسامايدى. تاماق پىسىرەتىن ايەلدەر ونىڭ نە جەگىسى كەلەتىنىمەن ساناساتىن بولادى. وتباسىلىق كەشەندە وز كۇركەسى بار، ەندى اناسىنىڭ ۇيىندە ۇيىقتامايدى. جەلتوقسان كەلگەندە ومۋسيندەدەن ومۋسانيگە وتۋ كەزەڭى اياقتالىپ، ەجەلگى عۇرىپ بويىنشا، حۋحۋالۋحا سالتاناتى وتەدى. سوندا 14 جاسار بالا بۋكۋسۋ جۇرتىنا تولىققاندى ەركەك رەتىندە رەسمي تۇردە تانىستىرىلادى.بۋكۋسۋلەردىڭ سۇندەت تويىنا ارى قىزىعىپ، ارى ۇرەيلەنىپ قارايسىڭ. ۇرەيلەنەتىنىمىز، بالانىڭ اتى بالا. مەن بىر اپتادا بەس بالانىڭ سۇندەتكە وتىرعىزىلعانىن كوردىم، كەيبىر ومۋسيندەلەر شادراكتان كىشى بولدى جانە سىناققا ونشا دايىن ەمەس كورىندى. جاڭا جەڭىلدىكتەرگە يە بولاسىڭ دەپ سەندىرىپ، يكەمدەلۋگە قىسىم جاسالسا دا، ون جاسار بالا قاۋىپتى جانە اۋىرتاتىن حيرۋرگييالىق وتاعا تۇسۋگە شەشىم قابىلداي الا ما؟شادراكقا جۇرت قۇرمەتپەن قاراي باستادى. ونى ەندى وزەننەن سۋ الىپ كەلۋگە، وتىن جيناۋعا نەمەسە وتباسىنىڭ ۇيجايىن سىپىرۋعا جۇمسامايتىن بولادى.شادراكقا جانە باسقالارعا جاسالعان وتانىڭ وزگە ەلدەردەگى ۇل بالانى سۇندەتتەۋ دەن ونشا ايىرماشىلىعى جوق. اۋستراليياداعى ابوريگەن ماردۋدجارا تايپاسىنىڭ ۇلدارى سۇندەتتەلگەننەن كەيىن جىنىس مۇشەسىنىڭ تەرىسىن جۇتادى ەكەن. برازيليياداعى امازونكانى مەكەندەيتىن نىڭ ۇلدارى قولدارىن نەيروتوكسيكالىق بىزگەگى ەڭ ازاپتىلاردىڭ بىرى بوپ سانالاتىن وق قۇمىرسقا شوقپار تارىزدەس تولى قولعاپقا تىعادى.بۇل نەگە؟ دەپ سۇرارلىق جاعداي. ارينە، سوعىسقا دايىندالۋ ۇشىن دەپ قورقىنىشتى جاۋاپ بەرەدى ولار. انتروپولوگ دەۆيد گيلمور رەسۋرسى از، ۇجىمدىق الاۋقات سەنىمسىز جەردە گەندەرلىك يدەولوگييا ومىردىڭ ماتەريالدىق جاعدايىنا اسەر ەتەدى دەيدى.مىڭداعان جىلدار بويى ەركەكتەر كلاسسيكالىق مىندەتتەرىن ورىنداپ بالا تۋدىرىپ، وتباسىن اسىراپ، وعان قورعانىش بولا السىن دەپ ۇلداردى قايسارلاندىرادى، جىگەرلەندىرەدى. كوپتەگەن مادەنيەتتەردە ەركەكتىكتىڭ لەيتموتيۆى زومبىلىق. ۆيدەوويىندارعا، ەكشنفيلمدەرگە، حوككەي جەكپەجەكتەرىنە قاز. ابسوليۋت توبەلەس چەمپيوناتى توبەلەستەرىنە جانە اقشتاعى ادام ولتىرۋ كورسەتكىشىنە قاراعاندا، زورلىقزومبىلىق جاساۋ ماتەريالدىق جاعدايى جامان ەمەس جەرلەردەگى ەركەكتەردى دە شاتتاندىرادى.ەركەكتىكتى قايسارلىق، شىدامدىلىقپەن تەڭەستىرگەن تسيكلدى نە بۇزدى؟ كۇش كورسەۋدەن قورقاتىن نەمەسە وعان سۇيسىنەتىن ەركەكتەردىڭ بۇلاي وزگەرىپ كەتۋىنە نە سەبەپ بولۋى مۇمكىن؟ۇرەيدى ايتپاعاندا، ۇلداردىڭ ەركەك بولۋىنا وسىنداي ايقىن جول ويلاپ تاپقان مادەنيەتكە سۇيسىنبەسكە امالىم جوق. قادامدارى الدىن الا بەلگىلى. قانداۋىر جانە كەسۋ بۇكىل ىستى سوزسىز شىندىققا اينالدىرادى. اتابابالارىمىزبەن قان ارقىلى بايلانىستامىز!، دەدى ماعان شادراكتىڭ كوكەلەرىنىڭ بىرى. قۇرمەتكە يە شادراك ەندى قالاعان تاماعىن ىستەتىپ ىشۋى مۇمكىن، بىراق ول سونداياق كوپ نارسەنى ىستەۋگە مىندەتتى جانە بورىشتار، سونداياق، ادەتعۇرىپتارداعى قاتالدىق ۇلداردى قاتىگەزدىككە قاتىگەزدىكپەن جاۋاپ بەرمەۋگە ۇيرەتەدى. ەگەر ساعان بىرەۋ سيىردىڭ تەزەگىن لاقتىرسا دا، ومىر ساعان نە لاقتىرسا دا، توزۋ كەرەك ەكەنىن بىلەسىڭ، دەيدى بۋكۋسيلىك جۋرناليست دەنيەل ۆەزەنگۋلا.14 جاستاعى شادراك نيونگەسانىڭ جۇزى جاسقا مالىندى. سيىردىڭ ىشەكقارنىمەن اتقىلاماس بۇرىن ەرەسەكتەر ونى قاتتى سوكتى. بۇل مىنەز قالىپتاس تىرۋعا ارنالعان عۇرىپ. ەگەر بالا كوكەسى لاقتىرعان ىشەكقارىنعا توتەپ بەرسە، بارىنە توتەپ بەرەتىن بولعانى، دەيدى بۋكۋسۋ تايپاسىنىڭ جۋرناليسى دەنيەل ۆەسانگۋلا.سادىق مۇسا ۇيىنىڭ جانىندا اۋىل قاۋىمى ونىڭ سۇندەتتەلۋىنە كۋا بوپ تۇر. بالشىققا بوگىلگەن جاسوسپىرىم وعان قايسارلىقپەن توزۋى كەرەك. سادىق بۋكۋسۋ تايپاسىنىڭ ناعىز جىگىتى بەينەسىن كورسەتىپ، تىرپ ەتپەي تۇر. قانداۋىر جىلپ ەتكەندە ول سول جىگىتتىڭ وزىنە اينالدى.سۇندەتتەلىپ بولعاننان كەيىن اكەسى سادىققا جامىلاتىن كورپە بەردى. ول ەندى تولىققاندى ەركەككە اينالدى. اناسىنىڭ بالاسى ەندى اكەسىنىڭ ۇلى. ول ەندى ۇي تىرشىلىگىنەن بوساتىلىپ، وز كۇركەسىندە تۇراتىن بولادى. ەندى اجەسىنىڭ اڭگىمەلەرىن ەمەس، اكەسىنىڭ اقىلىن تىڭدايدى.بۇعان بىر كەزدە سۇندەتكە وتىرعىزىلعان جانە جاستارى شامالاس ۇلداردىڭ باكوكي دەپ اتالاتىن باۋىرلاستىعىن قوسىڭىز.باكوكيلەر عۇمىر بويى دوستاسىپ وتەدى، دەيدى ۆەزەنگۋلا. ولار سىزدىڭ تابىتىڭىزدى كوتەرىسىپ، مولاڭىزدى قازىپ بەرەدى. كوزقاراسىڭىز وزگەرسە، سىزدى جونگە كەلتىرۋ ۇشىن باكوكي جىبەرىلەدى. ماعىنالى ەركەكتىك داستۇردىڭ جوقتىعىنان بولار، وليۆەردىڭ مەكتەبى جاقىندا جاستار تەاترىن شاقىرىپ، جىگىتتىككە باۋليتىن ماسەلەلەردى كوتەرگەن بىز ەر جەتكەندە سپەكتاكلىن تاماشالادىاكەمنەن ميراس بوپ جەتكەن وزوزىن تانۋ داستۇرىن وتكىزىپ العانىم ۇشىن كىنالىمىن دەپ ويلايمىن. اكەم جىنىستىق قاتىناس تۋرالى اڭگىمەلەردى ايتپاق تۇگىلى مەنى مازالاعان ساۋال دارعا ماڭايلاعان ەمەس. مەنى ۇل بالاعا تان قابىلەتتەردىڭ شيكىلىگى مەن الى دە قولىمنان كەلمەيتىن ىستەردىڭ تىزىمىمەن قازىرگى جاعدايىما جەتكىزگەن قانداي ادەتعۇرىپتار ەكەنىن بىلمەيمىن.وتكەن كوكتەمدە، قايتىس بولار الدىندا اكەمنەن مەنى ەر جەتۋگە دايىنداۋعا تىرىس تىڭىز با، دەپ سۇرادىم. ول ابدىراپ قالعاندا، اكەڭىز سىزدى اياعىڭىزدان تۇرعىزۋ ۇشىن نە ىستەدى دەپ سۇرادىم. اكەم ودان بەتەر ساستى.اكەمنىڭ ەر جەتۋى اقش اسكەريتەڭىز فلوتىنىڭ تاربيەسىمەن بايلانىستى دەپ ويلايمىن. قايتارىنىڭ الدىندا ول قاي ساعاتتا قانداي مەديتسينالىق ەمشارا العانىن ۇمىتىپ قالاتىن، ەسەسىنە، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا كەمەدە بىرگە قىزمەت ەتكەن دوستارىنىڭ بارىن ەسكە الىپ وتىراتىن. اكەم تىنىق مۇحيتىن كەسىپ وتكەندە 19 جاستا ەكەن. ول سەكستانتپەن ولشەۋلەر جاساعان، ارىپتەس تەڭىزشىلەرمەن بوكستاسقان، وكيناۆادا وز تاپانشاسىمەن كاميكادزەنى اتقان. اتوم بومباسىمەن بومبىلاعاننان ەكى ايدان كەيىن حيروسيما شىعاناعىن جەلكەندى قايىقپەن كەسىپ وتكەن، سوعىستان زارداپ شەككەن ادامدار تۋرالى ولەڭ جازعان. ول ولەڭ 1945 جىلدىڭ قازان ايىندا نيۋيوركتىڭ گازەتىندە جارييالاندى. 12 قالاماقى الىپتى، بۇل اكەمنىڭ ۇزاق جازۋشىلىق جۇمىسىنداعى العاشقى قالاماقىسى ەدى. ادال ەڭبەك دەگەن وسى.سالتداستۇر ۇستانبايتىن مەنىڭ وتباسىمدا ەركەكتىك ۇلگى كورسەتۋ ارقىلى قالىپتاستىراتىن قۇندىلىق كودەكسى بولۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. كولەدجدەگى جاتاقحانادا بىرگە تۇراتىن كورشىمە اكەمنىڭ جاقىندارىن قورعاۋ ۇشىن نەگە قارۋ ۇستامايتىندىعىن تۇسىندىرگەنى بار. قازىر ليبەرالدى يدەاليزمنىڭ بەلگىلى بىر تۇرىنىڭ ۇشار باسى عانا ەمەس، اكەمنىڭ ەركەكتىك تۋرالى تۇسىنىگىنىڭ وزى بوپ كورىنەتىن جاۋابىندا ول بىلاي دەدى: زاڭعا جۇگىنبەي، قارۋ ۇستاسام، قورعايتىن ەشتەڭە قالماعانى دا. تەحاس ۋنيۆەرسيتەتىندە ۇل بالالار ساباققا تاپانشامەن باراتىن قازىرگى ۋاقىتتا بۇل سوز اپەندىلەۋ بوپ كورىنەدى. اكەم سەزىمتالدىعىمدى قالىپتاس تىرعان وسىلار دەپ ەكى ونەرپازدى ازىلسىقاقشى روبەرت بەنچلي مەن ۇلى كەرنەيشى لۋي ارمسترونگتى ازىلى، ساليقالىلىعى جانە ومىردى قۋانىشتى ەتە بىلەتىندىگى ۇشىن قۇرمەتتەپ وتتى. اكەم وسى كىسىلەردەن كورگەن جىگىتتىكتىڭ ۇلگىسىندەي ەركەكتىك قۇندىلىقتارىن كورسەتە الاتىن ادەتعۇرىپ قازىر بار ما ەكەن؟ەركەك بولۋ دەگەننىڭ ميلليون انىقتاماسى بار، ونىڭ قايسىسىن تاڭداۋ وليۆەردىڭ وز ەركى. ول ەركەكتىك مىندەتىن وتەيدى، ەركەكتىك دەگەن ۇعىمعا بايلانىستى ادىلەتسىزدىكتەردى قابىلداماي تاستايدى، ونىڭ قاي بولىگى بيولوگييا، قاي بولىگى مادەنيەت، نەسى ەسەپكە الارلىق جانە ساقتاۋعا تۇرارلىق، نەسىن وزەرتپەسە بولمايتىنىن وزى شەشەدى دەپ ۇمىتتەنەمىن. ول وزىنىڭ تۇسىنىگىندەگىدەي ەركەك بولادى جانە ونى ىسكە اسىرۋ ۇشىن ارنايى رۇقسات كۇتپەيدى دەپ ۇمىتتەنەم. وليۆەردىڭ دە اتاباباسىنىڭ شاڭ باسقان شەجىرەسى بار. ەندى ۇلىم كومپاسىن ازىل، ساليقالىلىق جانە ومىردى قۋانىشتى ەتە بىلۋگە باعىتتاسا، جامان بولماس ەدى.چيپ براۋن جۋرنالدىڭ 2014 جىلعى قاراشاسىنداعى نومىرىندە نەپالدا تۇراتىن شەرپتەر تۋرالى جازدى. پيت ميۋلەردىڭ سەررالەوناداعى ەبولا ىندەتى تۋرالى فوتولارىن 2015 جىلدىڭ شىلدەدەگى نومىرىنەن كورە الاسىز.
11 قىركۇيەك 13:21وسىدان ءبىرەكى اپتا بۇرىن مەدەۋ اۋدانىندا ورنالاسقان ءبىر كومپانيادا جاعىمسىز وقيعا ورىن الدى. جۇمىس ورنىندا كومپانيا ديرەكتورى قىزمەتكەرگە قول جۇمساعان. جابىرلەنۋشىنىڭ دەنساۋلىعىنا جەڭىل دارەجەدە زيان كەلتىردى. باستىعىنان تاياق جەگەن قىزمەتكەر بىزدەن كومەك سۇرادى. مەدەۋ اۋدانىنىڭ 76ۋچاسكەسىنىڭ ينسپەكتورلارى وقيعا ورنىنا شۇعىل جەتتى. قىزمەتكەرىنىڭ دەنساۋلىعىنا زيان كەلتىرگەن سەرىكتەستىك ديرەكتورىنىڭ جاساعان قىلمىسى قولدانىلعان شارالار ارقىلى دالەلدەندى، دەيدى مەدەۋ اۋداندىق پوليتسيا باسقارماسىنىڭ باستىعى بولات توتىبايەۆ.
اۋىلداستار تەمىر جول جۇمىسشىلارىنان شىنايى حال سۇرادىءتاڭىرتاۋ تورابىاۋىلداستار تەمىر جول جۇمىسشىلارىنان شىنايى حال سۇرادىرەداكتور: نۇرجان مينۋار قىزى كەلۋ قاينارى : ءتاڭىرتاۋ تورابى 20171129 05:45ەرمۇرات قابىل ۇلى حابارلايدى. پارتيا 19قۇرىلتايى جەڭىسپەن اشىلعاننان كەيىن، تۇتاس اۋدانىمىزدا پارتيا 19قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋ، ۇگىتتەۋ، دايەكتىلەندىرۋ قىزمەتى قىزۋ ورلەۋگە كوتەرىلدى . سونىمەن قاتار، نەگىزگى ساتىدا تياناقتاندىرىپ، پارتيانىڭ حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى سارا ساياساتتارىن، ءىرى ينجەنەريالارىن حالىق بۇقاراسىنا شىنايى ۇگىتتەپ جەتكىزدى.جۋىقتا، ءدوربىلجىن اۋدانى ەمىل مال فەرماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى جانە وسى فەرماداعى شينمۋ مال جانە قۇس باعىمشىلىق كووپەراتيۆىندەگى جۇمىسشىلار بىرلىكتە اۋىلداستارىن ەرتىپ، قارامايلى ــ شاۋەشەك تەمىرجولىنىڭ ءدوربىلجىن بولەگىندەگى قۇرىلسشىلارىنا جۇڭگو تەمىر جول 1 مەكەمەسىنىڭ پارتيا 19 قۇرىلتاي رۋحىن ۇيرەنۋ ماتەريالدارىن جەتكىزدى ءارى قۇرىلتاي رۋحىن بىرلىكتە ۇيرەندى. سونىمەن قاتار، اۋىلداستار وزدەرى وندىرگەن جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەردى ۇسىندى.قارامايلى شاۋەشەك تەمىرجولىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 173 كيلومەتر بولىپ، بۇنىڭ ءدوربىلجىن بولەگىندەگى ۇزىندىعى 91.7 كيلومەتر. قازىر ءتورت ورىندا قۇرىلىس جۇرگىزىلۋدە. تەمىر جولدى جوندەۋ قۇرىلىسى باستالعاننان بەرى جۇڭگو تەمىر جول 1 مەكەمەسى جەرگىلىكتى قىستاق تۇرعىندارىنان 200 ارتىق جۇمىشى قابىلداپ، اۋىل جاستارىنىڭ كاسىپتەنۋىنە جول اشىپ، اۋىلداستاردىڭ القاۋىنا يە بولدى.قىس كىرىسىمەن تەمىر جول جوندەۋ قۇرىلىسىن جالعاستى جۇرگىزۋگە كەلمەگەندىكتەن، ءبىر ءبولىم تەمىر جول جۇمىسشىلارى اۋىلدارىنا قايتۋعا دايىندالدى. بۇنى ەستگەن قىستاق تۇرعىندارى وزدەرى ۇيىمداسىپ جانە جەرگىلىكتى اۋىل ونىمدەرىن جەتكىزىپ، شاعىن كونسەرت نومىرلەرىن قويدى ءارى وزدەرى كەستەلەگەن ۇلتتىق ۇلگىدەگى باس كيىم سياقتى ونىمدەرىن ۇسىنىپ، ۇزاق ۋاقىت جاپالى ەڭبەك ەتىپ جاتقان جۇمىسشىلارعا اۋىلداستاردىڭ شىنايى العىسن جەتكىزدى.شينمۋ مال جانە قۇس باعىمشىلىق كووپەراتيۆىنىڭ جاۋاپتسى شۇي جۇڭۋي: بۇگىن ءبىز پارتيا 19 قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن وسىنداعى تەمىر جول جوندەپ جاتقان جۇمىسشىلارىمەن بىرلىكتە ۇيرەندىك. قۇرىلتايدا ورتاعا قويىلعان ەگىنشى ـ مالشى بۇقاراسى ءۇشىن يگى ساياساتتار ءبىزدى شابىتتاندىرى. مەن جەكە كاسىپكەرىمىن، قازىرگە دەيىن مەملەكەتتىڭ ءتۇرلى كاسىپ جاراتقاندارعا قاراتقان ساياساتتارىنان يگىلىكتەنىپ كەلەمىن. كووپەراتيۆىمىزدىڭ كولەمى كەڭەيىپ، دامىپ كەلەدى. مىنە اۋىلىمىزدىڭ جانىنان تەمىر جول سالىنىپ، حالىقتىڭ جول قاتىناسىنا وراسان زور وزگەرىس اكەلگەلى تۇر. بارلىعى دا پارتيانىڭ پارمەندى ساياساتىنىڭ ارقاسى، بۇگىن دە وسىندا جاپا ماشاقاتپەن جۇمىس ىستەپ جاتقان جۇمىسشىلارعا شىنايى العىسمىزدى ايتۋعا كەلدىك. تەمىر جول ىسكە قوسىلعاننان كەيىن ءوزىمىزدىڭ وندىرگەن ەرەكشە ونىمدەرىمىزدى سىرتقا شىعارۋعا ەرەكشە قولايلىلىق اكەلمەكشى، ەكونوميكالىق كىرىسمىزدىڭ ءتىپتى دە ارتا تۇسەتىندىگىنە سەنىم كامىل، دەدى قۋانىشتى تۇردە.ءتىلشىنىڭ قىزمەت ورنى: ءدوربىلجىن اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمى
اپتونوم رايونۇبۇز مادانئيات ىشتەرى مەنەن مادانئيات كەسبىن ۅنۉكتۉرۉنۉ باچىم تۉرتمۅكتۅپ، جۇرتچۇلۇققا انسايىن كۅپ نارپ جەتكىردى20180112 19:45:12 پارتئيانىن 19قۇرۇلتاي بايانداماسىندا، مادانئيات ىشتەرى مەنەن مادانئيات كەسبىنىن ۅنۉگۉۉسۉن تۉرتمۅكتۅۅ ورتوعو قويۇلدۇ. ۇچۇردا، اپتونوم رايونۇبۇز مادانئيات جاعىندا ەلگە نارپ جەتكىرۉۉنۉ ىچكەرلەي جولعو قويۇپ، جۇرتچۇلۇق مۉنۅزدۉۉ مادانئيات قىيمىلدارىن مولۇقتۇرۇۇ مەنەن بئر ۇباقىتتا مادانئيات كەسىبىن زورويتۇپ، مادانئيات ىشتەرىن ۅنۉكتۉرۉۉ ارقىلۇۇ كۅپتۅگۅن جۇرتچۇلۇققا نارپ جەتكىردى. ىستانسىيابىز قابارچىسى دۇڭ جىيۇڭ، ەرىكتۉۉ قابارچى لاززات، ۋاڭبئندەردىن قابارى.جاقىندا عانا اياقتاعان جاڭى جىل بايلانىشىنداعى قىسقا ەس الۇۇدا، ۉرۉمچۉ شاارىندا مادانئيات قىيمىلدارى ابدان شاڭعا بۅلۅنگۅن. شئنجاڭ كۉۉ سۉيۅرلۅر توبۇ دايىنداپ كەلگەن جاڭى دوور، جاڭى ساپار اتىنداعى 2018جىلدىق جاڭى جىلدىق مۇزىكا كەچەلىگىندە، لىياڭجۇعا وقشوش جۇڭگولۇن ۇلۇتتۇق كىلاسسىك مۇزىكالارى اتقارىلسا داعى بئر جاعىنان اققۇۇ كۅلۉاتىنداعى چەت ەلدىن داڭقتۇۇ مۇزىكالارى دا اتقارىلعان.ۉرۉمچۉ شاارىنداعى كىتەپقانالاردا داعى مادانئيات جۅنۉندۅ اڭگەمە قۇرۇۇ، جااماتقا نارپ جەتكىرۉۉچۉ لەكسىياسىياقتۇۇ قىيمىلدار ۅتكۅرۉلۉپ، جۇرتچۇلۇقتۇن بئلىم ىيگەرۉۉسۉنۅ كۅپتۅگۅن تاندوولور مەنەن قامداعان. قۇر ەلە تىڭشاپ ىيگەرۉۉدۅن باشقا، پارتئيانىن 19قۇرۇلتايىن قۇتتۇقتوو بويۇنچا شئنجاڭ قووز قات چىعارمالارى كۅرگۅزمۅسۉ دا ار ۇلۇت جۇرتچۇلۇعۇنا بئر مايدان تارتىمدۇۇ سالتاناتتۇ چوعۇلۇش تارتۇۇلاعان. ۉرۉمچۉ شاار تۇرعۇنۇ ياڭ شىياۋفاڭ: جاقىندا مەن تاقمازا بازارى، سۉرۅت كۅرگۅزمۅسۉ داعى مۇزىكا كەچەلىگىن كۅرگۅلۉ باردىم، تۉرۉ دا ابدان كۅپ اندان كىيىن قۇرۇلما دەڭگەەلى دا ابدان جوعورۇ ەكەن. كۅرگۅندۅن كىيىن كۅپ ەلە بئلىمدەرگە ەە بولدۇق، مىندان كىيىن دا ۇشۇنداي كۅڭۉل اچۇۇ قىيمىدارىنىن كۅپ بولۇپ، بئزدىن كۉندۅلۉك تۇرمۇشۇبۇزدۇ بايىتۇۇسۇن ۉمۉت قىلابىز، دەدى.جۇرتچۇلۇقتۇن كۉندۅلۉك تۇرمۇشۇن بايىتۇۇدان مۇردا، اپتونوم رايونۇبۇزدۇن جەرجەرلەرىندە داعى جۇڭحۇا ۇلۇتۇنۇن جۅرۅلگۅلۉۉ مادانئياتىن ۅرچۉتكۅن تۉردۉ قىيمىلداردى دا ىشتىكتۉۉ الىپ باردى. جاڭى جىل بايلانىشىنداعى قىسقا ەس الۇۇ كۉنۉندۅ، تىيانشان بوعدا كۅرك رايونۇندا جاڭى جىل كۅكتۅم مايرامىن ۇتۇرلاپ الۇۇ، قالووتىلەك ايتۇۇ قىيمىلىن ۅتكۅرگۅن. ىرعاقتۇۇ كىلاسسىك مۇزىكالار، ايباتتۇۇ دوولباس ۉنۉ، شاتتىققا بۅلۅنگۅن ارىستان بئيى، بوعدا كۅلۉ جەەگىنە جايعاشتىرىلعان ساحنادا، ۇرمات قاروولدورۇ ۅنۅ بويۇنا قۇپ جاراشتىرا حانزۇچا ۇلۇتتۇق كىيىمىن كىيىپ، جۅرۅلگۅلۉ ۇسۇلۇپتا ۇرماپ بئلدىرىپ، قالووتىلەك ايتۇۇ ىرىن وقۇدۇ. ساياقاتچىلار دا بايماباي تۉردۅ جاڭى جىلدىق قالووتىلەكتەرىن ايتىشتى. ۉرۉمچۉلۉك ساياقاتچى ما ۋىيۋىي: ار جىلى دەگىدەي بوعدا كۅلۉ جەەگىنە كەلىپ قالووتىلەك ايتىپ، ماملەكەتىبىزدىن داعىدا كۉچتۅنۉپگۉلدۅنۉسۉنۅ تىلەك ايتام، دەسە، شاندۇڭدان كەلگەن ساياقاتچى ۋاڭ مىيلان: جۅرۅلگۅلۉۉ مادانئيات قىيمىلىنا بئرىنچى جولۇ قاتىشىپ، ماانئىسىنىن ابدان تەرەڭ ەكەنىن سەزدىم، ماملەكەتىبىزدىن جۅرۅلگۅلۉۉ مادانئياتىن ۅرچۉتۉۉ مەنەن بىرگە داعى بئر جاعىنان قووز شئنجاڭدى كۅرۉنۉكتۅندۉرۉپتۉر، مەن ماملەكەتىبىزدىن تىنچبەيپىل، قۇدىرەت تااپ، قووز شئنجاڭدان بارعانسايىن جاقشىلانۇۇسۇن ۉمۉت قىلام دەدى.تۉركۉنتۉستۉۉ فورماداعى قىيمىلدارى ۅتكۅرۉپ جۇرتچۇلۇقتۇن رۇحۇ مادانئيات تۇرمۇشۇن بايىتىپ ەلە قالباي، جۇڭحۇانىن جۅرۅلگۅلۉۉ مادانئياتىن ۅرچۉتۉپ، وشوندوي ەلە مادانئيات كەسبىن زور داراجادا ۅنۉكتۉرۉپ، ار ۇلۇت جۇرتچۇلۇعۇنا انسايىن كۅپ نار جەتكىرگەن. كۉنۅس وودانى ۅزگۅچۅلۅگۉ ايقىن بولعون ەلدىك مادانئيات كۅركۅمۅنۅر جۇرتۇ دەگەن اتاعى بار، مۇردا ماملەكەتتىك مادانئيات جاعىندا وزوت ووداندەگەن ارداقتۇۇ اتاق ىيعارىلعان. ۅتكۅن جىلى جىل سوڭۇندا، كۉنۅس وودانى از ساندۇۇ ۇلۇتتاردىن جۅرۅلگۅلۉۉ قولۅنۅرمۅنچۉلۉگۉن قورعوو جانا ۅنۉكتۉرۉۉ سىناق تۉيۉن تۉرۉن جولعو قويۇپ، جەرگىلىكتەگى كەرقانالاردى سۇنۇش قىلىپ از ساندۇۇ ۇلۇتتاردىن قولۅنۅر بۇيۇمدارى، ماشئنا كەشتە تىگۉۉ، كىيىم تىگۉچۉلۉك سىياقتۇۇ كۇرس كىلاستارىن ۇيمداشتىرىپ، الدىارتى بولۇپ ەكى مەزگىلدە جالپى 300دۅي قىشتاق تۇرعۇنۇ كۇرسقا قاتىشىپ، ۅكۉمۅت داعى ار بئر كۇرسانقا كۉنۉنۅ 35 يۇاندىق تولۇقتاما قارجى تاراتقان. بۇل بئر قانچا كۉندۅ، تۇنعۇچ تۉركۉمدۅگۉ كۇرسۇ اياقتاشىپ، 50 دۅي قىشتاق تۇرعۇنۇ كەرقانا قىزماتىنا جەڭىشتۉ كىرىشكەن، مىندا ۉيبۉلۅسۉندۅ قىيىنچىلىعى بارلارى كۅپ ساندۇۇسۇن ەەلەگەن. كۉنۅس وودانى كەنسۇۇ بازارى كۅكتۅبۅ قىشتاعىنىن تۇرعۇنۇ گۉلاينا نۇرسالبەك : مەن مۇردا قاراپايىم ۉي ايالى ەلەم، كۇرسقا قاتىشىپ كۅپتۅگۅن بىلىمدەردى ۉيرۅنگۅندۅن كىيىن، بۇل جەردەگى شەرىكتىككە كىرىپ جۇمۇش ىشتەپ جاتام، جاقشى ىشتەسەم ايىنا 800 يۇاندان 2مئڭ يۇانعا چەيىن مايانا الام، قىزمات وردۇم بار بولۇپ تەز ەلە كەمباعالدىقتان ارىلىپ بايۇۇ جولۇنا باساتۇرعان بولدۇم، دەدى.ۇچۇردا، كۉنۅس وودانى ەلدىك ەتنوگرافىيالىق مادانئياتتى قازۇۇ مەنەن تۉردۉ اچىپ ۅنۉكتۉرۉنۉ باچىمداتىپ، قازاقتاردىن ەتنوگرافىيالىق مادانئياتى مەنەن ساياقاتچىلىعىن تىعىز بئرگەلەشتىرىپ، كەمباعالدىقتان ارىلتۇۇ كۉرۅشۉ قىزماتى مەنەن بئرگەلەشتىرگەن. ىلە شانحۇي توقۇماچىلىق كىيىمگەچە چەكتۉۉ جووپتۇۇلۇق شەرىكتىگىنىن كۉنۅس وودانىنداعى جووپتۇۇسۇ تالىپ ابدۇبەك: بئز مول ۅزگۅچۅلۉككۅ ەە مادانئيات بايلىعىن وزوت ۅزگۅچۅلۉككۅ ەە مادانئيات كەسىبىنە ايلاندىرىپ، كۇرۇس ورۇنداشتىرۇۇ مەنەن كەمباعال تۉتۉندۅردۉ جۇۇرۇلۇشتۇرۇۇ ىقماسىندا قىيىنچىلىعى بار جۇمۇشچۇلارعا ۅنۅر ۉيرۅتۉپ، كىرەشەسىن ارتتىرىپ بايۇۇ جولۇنا جەتەكتەدىك دەدى.
قازىر سول ءبىر ءىرى قالامگەر تۋرالى ەشكىم ەشتەڭە ايتپايدى46 ءسوز 723 6 پىكىر 12 اقپان, 2018 ساعات 08:42بەكەجان تىلەگەنوۆ دەگەن جازۋشىنىڭ 86شى جىل دەگەن رومانىن 1994 جىلى وقىعانىم ءلى ەسىمدە. جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ شىندىعى عاجاپ سۋرەتتەلگەن كەسەك تۋىندى ەدى. سول تۇستا ول كىسى جۇلدىز جۋرنالىن باسقارعان. كەيىن و دۇنيەلىك بولدى، مارقۇم.قازىر سول ءبىر ءىرى قالامگەر تۋرالى ەشكىم ەشتەڭە ايتپايدى. لگى رومانى دا قۇمعا سىڭگەن سۋداي ءىزىم عايىم جوعالدى. وسىنداي مىقتىلاردىڭ ءوزى تۋرالى دا، ارتىندا قالعان ءسوزى جايىندا دا جۇرت جۇمعان اۋزىن اشپايدى. ەسەسىنە قايداعى ءبىر ورتاڭقول جازعىشتار, ەكىجۇزدى زالىمدار كوزى ءتىرىسى بار، ءولىپ قالعاندارى دا ۇنەمى درىپتەلەدى دە جاتادى. ونداي جازعىشتاردىڭ تۋعان كۇنى، ولگەن كۇنى دە كەڭىنەن ناسيحاتتالادى. شيمايشاتپاقتارى دا باسىلىپ شىعا بەرەدى. ول جازعاندارىن وقىپ كورسەڭ جاڭاعى بەكەجان تىلەگەنوۆتىڭ قاسىندا ءجىپ ەسە المايتىن بىردەمەلەر.جالپى، ايتايىن دەگەنىم، كوپ ايتسا كوندى، جۇرت ايتسا بولدى دەپ اباي اتام ايتقانداي، كىم كورىنگەندى كوزى ءتىرىسى بولسىن، ولگەنى بولسىن قازاقتىڭ پلەنشەسى، ءبىرتۋارى دەپ وقىمايبىلمەي داڭعازا داقپىرتقا ەرىپ وتىرىك درىپتەۋدى قويايىقشى! جالعان ناسيحات جاستاردى اداستىراتىن ءتۇرى بار.
ئىسپانىيە ساقچى دائىرىلىرى شەنبە كۈنى ساختا ئىشلەش توختامنامىسى تۈزۈش ئارقىلىق ئىسپانىيەدە تۇرۇپ ئىشلەش رۇخسىتى تارقىتىدىغان بىر خىتاي قانۇنسىز كۆچمەنلەر گۇرۇھىنى تۇتقۇن قىلغانلىقىنى بىلدۈرگەن.ئەنگلىيە ب ب س ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، مەزكۇر شايكىغا مۇناسىۋەتلىك جىنايەت گۇماندارىدىن 57 نەپىرى تۇتۇلغان ئىكەن.ئىگىلىنىشىچە، بارسېلونادىكى خىتاي پۇقرالىرى مەزكۇر ساختا ئىشلەش توختامىغا ئېرىشىش ئۈچۈن 8 مىڭ ياۋرو سەرپ قىلىدىغان بولۇپ، ئۇلار مەزكۇر ساختا توختامنامىغا ئېرىشكەندىن كېيىن، ئىسپانىيەدە تۇرۇش رۇخسىتىگە ئىگە بولىدىكەن. ساقچىلارنىڭ ئېنىقلىشىچە، قانۇنسىز كۆچمەنلەر ئالدى بىلەن لانساروتې ئارىلىدا تۇرۇش رۇخسىتىگە ئىگە بولغاندىن كېيىن، ئەسلى توختامدا دېيىلگەن ئىشلارنى قىلماي، ئىسپانىيەنىڭ بارسېلونا شەھىرىگە قايتىپ كېتىپ، كىيىم كېچەك كارخانىلىرىدا ئىشلەيدىكەن،ئىسپانىيە ساقچى دائىرىلىرى ھازىرغىچە قانچىلىك خىتاي پۇقراسىنىڭ بۇ خىل ساختا توختام ئارقىلىق ئىسپانىيەدە تۇرۇش رۇخسىتىگە ئېرىشكەنلىكى ھەققىدە ئېنىق مەلۇمات بەرمىگەن بولسىمۇ، ئەمما بۇ ساختا توختام تارقىتىش شايكىسىنىڭ باشلامچىسىنىڭ ئىككى نەپەر ئەر ئايال خىتاي گۇماندار ئىكەنلىكىنى بىلدۈرگەن.مەتبۇئاتلاردا كۆرسىتىلىشىچە، نۆۋەتتە، ياۋروپا شەھەرلىرىگە كېلىپ تۈرلۈك ئىشلار بىلەن، جۈملىدىن سودا سېتىق ئىشلىرى بىلەن شۇغۇللىنىپ، جان بېقىۋاتقان خىتاي كۆچمەنلەرنىڭ سانى ئېشىۋاتقان بولۇپ، ئىسپانىيەمۇ خىتاي كۆچمەنلىرى كۆپ جايلاشقان مەملىكەتلەرنىڭ بىرىدۇر.ئىسپانىيەدە نۆۋەتتە 200 مىڭدىن ئارتۇق خىتاي كۆچمىنى تۇرۇۋاتقانلىقى ھېسابلاپ چىقىلغان بولۇپ، بۇلار قانۇنلۇق كۆچمەنلەر ئىكەن، ئەمما قانۇنسىز تۇرۇۋاتقانلار ھەققىدە سانلىق مەلۇمات يوق.خىتاي ياۋروپادىكى تۈركلەرگە ۋىزا بېرىشنى كونترول قىلىشى ئۇيغۇرلار بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئىكەنبىرتانىيەنىڭ، ياۋروپا ئىتتىپاقىدىن چىقىپ كېتىشى خىتاينى ئەنسىرىتىدىكەنكىشىلىك ھوقۇق ئورگانلىرى: كەترىن ئاشتوننىڭ خىتاي زىيارىتىنىڭ مۇھىم تېمىسى كىشىلىك ھوقۇق بولۇشى كېرەك
شينجياڭ باي اۋدانى: فۋلىچىڭ شاعىن رايونىندا ٴبىر ٴتۇپ سۇيىسپەنشىلىك اعاشى باراۆتور: ليۋ حۇڭۋىن، ۋ يامەيشينجياڭ اقسۋ ايماعى باي اۋدانى باي قالاشىعى رەستەڭ الەۋمەتتىك اۋماعىنداعى فۋلىچىڭ شاعىن رايونىندا ٴبىر ٴتۇپ جۋان قاراعاش بار، اعاشتىڭ جاسى 70 جىلدان اسقان، شاعىن رايون تۇرعىندارى ىقىلاستى تۇردە ونى سۇيىسپەنشىلىك اعاشى دەپ اتايدى.2021 ـ جىلى 12 ـ ايدىڭ 28 ـ كۇنى فۋلىچىڭ شاعىن رايونىنا بارعانىمىزدا الىستان وسى سۇيىسپەنشىلىك اعاشىنىڭ شاعىن رايوننىڭ ورتاسىندا بۇتاقتارى شىمىر بولىپ ەڭسە كوتەرىپ تۇرعانىن كوردىك، قاقاعان قىس بولعانىمەن، جاپىراقتارى بۇرىنعىداي بىتىك ءوسىپ تۇر. قىسقى كۇن شۋاعىندا كوپتەگەن تۇرعىندار سۇيىسپەنشىلىك اعاشىنىڭ استىندا قورالانا وتىرىپ، كوڭىلدى اڭگىمەلەسىپ، ٴان شىرقاۋدا، تاعى بىرەۋلەر ويناقى بيگە باسۋدا.وسى شاعىن رايوندا تۇرعانىما كوپ جىل بولدى، وسى اعاشتىڭ وسۋىنە كۋا بولدىم، ول دا شاعىن رايونداعى ٴار ۇلت بۇقاراسى اراسىنداعى تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىككە كۋا بولدى، ـ دەدى تۇرعىن حايىرگۇل ازەز الدىمەن ٴسوز تيەگىن اعىتىپ.جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان العاشقى مەزگىلدە، ٴبىر ۇيعۇر جىگىت پەن ٴبىر حانزۋ جىگىت وسى قاراعاشتى ەككەن، ٴارى دوستىق سۇيىسپەنشىلىكتەرىنىڭ وسى اعاش سەكىلدى ماڭگى ساقتالۋىن ٴۇمىت ەتكەن. 70 نەشە جىل وتە شىقتى، بۇل جاسامىس قاراعاش قالانىڭ وزگەرىسىنە كۋا بولۋمەن بىرگە، وسى ارادا تۇراتىن ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ٴوزارا كومەكتەسۋ، بىرگە دامۋ بارىسىنا كۋا بولدى.فۋلىچىڭ شاعىن رايونى باي قالاشىعىنداعى كولەمى ەڭ ۇلكەن، جان سانى ەڭ كوپ شاعىن رايون. 10 جىلدىڭ الدىندا فۋلىچىڭ شاعىن رايونى بۇرىنعى لاشىقتار رايونىنان قازىرگى ساۋدا رايونىنا وزگەرتىلگەن، قازىر شاعىن رايوندا تيجارات سيپاتىنداعى ساۋدا دۇكەنى 550گە، شارۋاشىلىق قۇرۋ، جەتىلدىرۋ كوشە جايماسى 50گە جەتتى.1200دەن استام ادام وسىندا جۇمىسقا ورنالاسىپ، ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋ بارىسىندا ٴار ۇلت بۇقاراسى ٴبىر ٴۇيلى جانداي تاتۋ ـ ٴتاتتى وتۋدە. تۋىسىم ۇنەمى ماعان امانداسا كەلىپ، ٴار جولى بالالارعا ٴدامدى تاعامدار اكەلىپ بەرەدى. فۋلىچىڭ شاعىن رايونىنداعى ساۋداگەر انارگۇل ارسىلان 3 جىلدىڭ الدىندا ساۋدا دۇكەنىن اشقان جاڭ فىڭمەن تانىسقان، قازىر ەكى وتباسى جۇپ قۇراپ، تۋىس بولىپ، قارىم ـ قاتىناسى بارعان سايىن جاقساردى.انارگۇل فۋلىچىڭ شاعىن رايونىندا تىگىنشىلىك دۇكەنىن اشتى، ال سۇيىسپەنشىلىك اعاشى مەن ونىڭ دۇكەنى اراسىنداعى قاشىقتىق 10 مەترگە دە جەتپەيدى. انارگۇل بىلاي دەدى: ەكى وتباسىمىز ۇنەمى بارىس ـ كەلىس جاساپ، بىرگە تاماقتانىپ، بىرگە كوشە ارالاپ، بىرگە سەيىلدەيمىز، سونداي ـ اق سۇيىسپەنشىلىك اعاشى استىندا اڭگىمەلەسەمىز.بيىل 36 جاستاعى اسەن قۇربان فۋلىچىڭ شاعىن رايونىنان اشتى پىنتۋزى دۇكەنىن اشىپ، ٴار كۇنى باسىن كوتەرسە بولدى سۇيىسپەنشىلىك اعاشىن كورە الادى. ول بىلاي دەدى: 2018 ـ جىلى رۇيفىڭ زات اينالىمى باقشاسىندا دۇكەن اشاتىن جاڭ حۇڭبومەن تۋىس بولعاننان كەيىن، ەكەۋىمىز اعالى ىنىلەردەي ارالاسىپ، ەكى وتباسىمىز دا ۇنەمى بىرگە تاماقتانىپ، باس قوسىپ تۇرامىز.تۋىسىم ٴار جولى ۇيىمە كەلگەندە، ٴبىز سۇيىسپەنشىلىك اعاشىنىڭ استىندا ٴبىراز تىنىعىپ، اڭگىمەلەسىپ، سىرلاسىپ، ساۋدا جاعىندا جولىققان ماسەلەلەردى ايتىسامىز. اسەن بىلاي دەدى: وسى سۇيىسپەنشىلىك اعاشى ەكى وتباسىمىزدىڭ ىنتىماقتاسىپ، ءوزارا قارايلاسقان اڭگىمەلەرىمىزگە كۋا بولدى.70 نەشە جىلدىق سان وزگەرىستەردى باستان وتكەرگەن سۇيىسپەنشىلىك اعاشى ٴباز ـ باياعىسىنداي جالىندى ومىرشەڭدىك كۇشىن بايقاتىپ، فۋلىچىڭ شاعىن رايونىنداعى ٴار ۇلت بۇقاراسى دا وسىسۇيىسپەنشىلىك اعاشىن ايىرىقشا قاستەرلەيدى، كوپشىلىك وزدىكتەرىنەن ونى بۇتايدى، سۋارادى، تىڭايتقىش بەرەدى ...قازىر فۋلىچىڭ شاعىن رايونىنداعى ٴار ۇلت حالقى اراسىندا ٴوزارا كومەكتەسۋ سالتقا اينالدى. قازىر 194 ساۋداگەر جۇپ قۇراپ، تۋىس بولدى، 49 وتباسى سۇيەمەلدەۋ جۇبى بولدى.
نازەركە سەرىكقىزى: تەك سەن عانا سەزىپ قويۋشى ەدىڭ عوي، قولدارىمنىڭ توڭعانىن... ادىرنا ۇلتتىق پورتالىنازەركە سەرىكقىزى: تەك سەن عانا سەزىپ قويۋشى ەدىڭ عوي، قولدارىمنىڭ توڭعانىن...نازەركە سەرىكقىزى 1997 جىلدىڭ 15 ءشى ناۋرىزىندا سەمەي وڭىرىندە دۇنيەگە كەلگەن. جاس اقىن قالالىق، رەسپۋبليكالىق جىر ءمۇشايرالارىنىڭ جۇلدەگەرى. ولەڭدەرى اۋداندىق، قالالىق باسىلىمداردا جارىق كورگەن. وقىرمان نازارىنا اقىننىڭ جۋىق ارادا جازعان تۋىندىلارىن ۇسىنامىز.اشىپ ايتسام، قادىرىڭە جەتەم بە؟سەن نەگىزى پاتەر جالداپ تۇرىپ ءجۇرسىڭ بەكەرگە.تۋرا قازىر قولىڭا اكەپ كىلتىن ءوزىم تاپسىرايىن قالاساڭ،مىنا مەنىڭ جۇرەگىمدى مەكەندە...ويىڭ كوركەم، ءار ءسوزىمدى ايتقىزباياق ۇعاتىن،ءدال سەن وسى دۇنيەگە مەنى ايالاۋ ءۇشىن كەلگەن شىعارسىڭ؟!بىراق مەنىڭ جۇرەگىمدى مەكەندەۋىڭ ءۇشىن سەنىڭ قولىڭداماڭگىلىككە بۇل جۇرەككە تىركەلەمىن دەگەن ۇلكەن ادەمىءمور باسىلعان قۇجاتىڭ!كەيدە سەنى بولىسە الماي ارپالىسادى ويسانام،ءوزىڭ دە ونى شىعارسىڭاۋ بايقاعان...جۇرەگىمنىڭ ءىشىن ءوزىڭ رەتتەپ جوندەپ الارسىڭ،كورىكتى ەتىپ قايتادان...اي امان دا، كۇن دە وسىلاي ەسەن دە،قامدانا بەر جۇگىڭدى الىپ كوشەرگە.ءبىر جۇرەكتى بىرگە پانا قىلايىق،مەنىڭ عانا جۇرەگىمدە مەكەندە...اۋا كوردىڭ بە، مەن ەندى كۇلمەيمىن،سويلەدىڭ دەسەڭشى نەگە وكتەم؟!قوش دەۋگە كەلدىم بە، بىلمەيمىن،مەن كىممىن، سەن كىمسىڭ بۇگىندە،ءوزىڭ ەڭ ولمەيتىن ولەڭىم.كەزدەسكەن اداممەن تۇبىندەبىلگەنمىن قوشتاسۋ كەرەگىن.كوبەيتكىم كەلمەيدى كۇدىكتى،بايلاعىم كەلمەيدى جولىڭدى.مەن ۇزە المادىم ءۇمىتتى..ۇزسەم دە قولىڭنان قولىمدى.قوشتاسۋ كەرەگىن سەزسەم دە،قوشتاسقىم كەلمەسە نە ىستەرمىن؟قاي جاقتا سەن عۇمىر كەشسەڭ دەباعىڭ دا، سورىڭ دا، تەك مەنمىن.كەلەر جىل، تاعى كۇز كەلەدى،ساعىنساڭ ارتىڭا قارارسىڭ.مەن سەنى قيمايمىن، سەبەبى،سەن مەنىڭ ءسات سايىن جۇتاتىن..اۋاما اينالىپ باراسىڭ...جازعى ءتۇننىڭ جاڭبىرىنان جاسىرىپ،كۇزگى كۇننىڭ كۇركىرىنەن قورعادىڭ.كەزدەسۋگە كەلگەنىمشە اسىعىپ،ۇمىتتىردىڭ ارامىزدا جول بارىن.بىلگەندەيمىن سونىڭ ءبارى راس، ءۇمىتسوندىقتان دا بالكىم سەن دەپ سولمادىم.سەن جوق جەردە تولا المادىم تاسىنىپ،سەن جوق جەردە جارىق بولىپ ورنادىم.بىراق سونىڭ بارلىعىنان باز كەشىپتەك سەن عانا سەزىپ قويۋشى ەدىڭ عويقۇراق ۇشىپ ماعان قاراي بوگەلمەستەن بەتتەدىڭ،جانارىڭدا ءجۇزى قالماي جاسىرىنعان ينەنىڭ.جالىنىڭمەن شارپىلادى كەۋدەڭدەگى ءورت دەمىڭ،مۇمكىن ەمەس مەنىڭ سوندا كۇيمەۋىم.بار الەمدى ءبىراق ساتتە ۇمىتتىرىپ جىبەرەتىنتەك سەنىڭ ماڭدايىمنان سۇيگەنىڭ...ءوز ەركىڭدى شەتكە ىسىرىپ قويدىڭ دا،كوزدەرىڭدى الا الماستان كوزىمنەن.جوق الدە سەن، قارسىلىقتى جويدىڭ با؟اقىلىمدى الماستىرىپ وزىڭمەن.سەن بار كەزدە كۇشقۋات جوق بويىمدا،تىم شاراسىز، تىم بەيكۇنا ەدىم مەن.ءدال سول ساتتە الدىمداعى بۋى بۇققان ءشايدىڭ داسەنەن ىستىق ەمەستىگىن سەزىنگەم.ودان ءارى ءسال اياڭداپ كەتكەنبىز،ويلاماستان ۇيگە ەرتەرەك جەتۋدى.سول كۇزگى ءتۇن ەسىڭدە مە ەكەۋمىز،جاياۋ ءجۇرىپ ءوتىپ ەدىك كوپىردى.سەنىڭ سىرلى سەزىمىڭمەن كەتكەن كۇز،مەنىڭ مامىق ماابباتىم سەكىلدى.سەن سۇيگەندەي، تومەن قاراپ وتكەن قىز،جەل سۇيگەندە بەتىمدى...جاقىننان كورىپ، ءوزىمدى بىراق تۇساتتاپ،سەن بۇرىلمايسىڭ، سەن تۇنىق ايسىڭ ءتۇسى اپپاق.قاسىمدا مەنىڭ ءسال كىدىرە تۇرشى،جاس تولى كوزىڭنەن، قالايىن قۇشاقتاپ...شاشتارىڭ تولقىن، جانارىڭ تۇنىق ءتۇن بەينە ،سەن بۇيىرمايسىڭ، سەن قۇيىندايسىڭ تىم كەيدە.كەۋدەمدى مەنىڭ جالىنىڭ جاتىر كۇيدىرىپەرىنىڭ سوندا قالاي ءسۇيۋدى بىلمەي مە؟جاقىنداپ بارىپ، تورىنە ءورتتىڭ ەنەيىك،وت بولىپ جانىپ، شوق بولىپ بىرگە سونەيىك.كوككە ۇشىپ سوسىن اينالىپ كۇلگە ءبىر دەمدە،جوق بولىپ كەتىپ كورەيىك...كەلىسەيىك پە، نە دەيىك؟تاعدىرىما تاپ بەرگەندە وكپەمۇڭ،قالامادىم قادىرىمنىڭ كەتكەنىن.جۇرەگىمە جانە قاتتى باتادى،كەي كەزدە وكپەلەتكەنىم...ماما، ساعىم سىنىپ، قايرىلعاندا قاناتىم،جالعىز پانام سەنسىڭ ىزدەپ باراتىن.تەك مەن عانا كىنالىمىن ءتۇن سايىن،ءار جاسىڭا جاستىعىڭا تاماتىن.ماما، كوڭىلسىزدەۋ كۇي توككەندە كوڭىلىم،سەنەن باسقا جۇباتادى مەنى كىم؟اللا الدىندا اعى ءۇشىن دە ءار شاشىڭنىڭ،كەرەك جاۋاپ بەرۋىم...ماما، سەن ولەڭسىڭ، ولەڭىمسىڭ ءوزىمنىڭ،كۋاسى بول، تەك باقىتتى كەزىمنىڭ.بۇل عالامدا سەن داراسىڭ، مەن بىلەمسەن نۇرىسىڭ كوزىمنىڭ...ماما، ءومىرىمدى وزگەرتۋگە بولار شىن،ۋايىم قىلىپ جىلاي بەرمە وعان تىم.بىراق ماما، ۋادە بەرەم كۇنى ەرتەڭمەندەي قىزىڭ بولعانى ءۇشىن ومىردەەل الدىندا ءور باسىڭدى كوتەرىپتىك جۇرەتىن بولاسىڭ!بولساق تا جەردەن بيىك، تومەن جۇرتتان،كوزدەرىڭ مەنى دە ۇقتى، ولەڭدى ۇققان.ماعان ءۇنسىز جىميۋ، بىلەسىڭ بە،ءدال سولاي، جازباي كەتتىم كوپتەن ولەڭ،ال جازسام شالىنارداي ورتكە دەنەم.مەن سەنەن كۇتىپ ءجۇردىم تەككە حابار،سەن بەلگى كۇتىپ ءجۇردىڭ تەككە مەنەن.تالعامادىق تاماقتى تاڭداپ ءجۇرىپ،جاسامادىق، جاعىمسىپ جالعان قىلىق.اسپان مەن جەر، اي مەن كۇن تەڭەسكەندەي،ساي قوسىلعان اڭقاۋ قىز، اڭعال جىگىت.شىنىمەن باقىتسىزدىق ورنادى ما؟وتكەننىڭ ءبارى وتىرىك بولعانى ما؟سەن دە وتىرىك كۇلدىڭ بە ءتۇن ۇستىنەنجۇلدىز قۇلاپ تۇسكەندە قولدارىما.تاۋسىلىپ بارا جاتىر دەمىم ىشتەن،جۇرەگىم تاعى ورالدى جەڭىلىسپەن.ۇمىتتىرا المايسىڭ سەن دە مەنى،ۇمىتتىرا المايمىن مەن دە كۇشپەن.وكىنسەڭ عانا ءومىردى ۇعا الارسىڭ،كوك تيىنسىز ەدىم , دەپ قۇلاعانسىڭ.شىنىنا كەلسەك ەگەر، سەن ماعان سول،كوك تيىنسىز قالپىڭمەن ۇناعانسىڭ.
تاباق تارتۋدى ۇيرەنىپ الىڭىزنۇرجاپار ايتمولدا ۇلىۇلتىمىزدىڭ قوناق كۇتۋىندە،ءار كىم ءوز سالاۋاتىنا قاراي سۇيەك دامەتۋىندە بەلگىلى تاريحي سەبەپتەر بار بولۋى مۇمكىن. ۇلتىمىز مال شارۋاشىلىعىن كاسىپ ەتكەن كوشپەندى ەل. سول كوشپەندىلىك بارىسىندا، اۋىل اراسى تارقاق بولعاندىعى سەبەپتى تويتومالاق، ءنازىرشىراقتاردا ءۇي جەتىسپەي، كوگالعا، اعاشتاردىڭ ساياسىنا تەكەمەت جايىپ كىسى كۇتىپ، تارتىلعان تاباقتىڭ كادەلىسىنە قاراي وتىرعان كىسىلەردى قۇرمەتتەگەندى. مەيلى قالايدا بۇنى جالعاستىرۋ كەرەك. ويتكەنى بۇلۇلتتىق ءداستۇر. قازاقتىڭ تاباق تارتۋىن كوپ جىگىتتەر ۇيرەنىپ الماسا، ءبىر اۋىلدا ءبىر نەمەسە بىرنەشە ازاماتتى بۇكىل اۋىل ەت جاساپ، تاباق تارتۋعا شاقىرىپ شارشاتىپ جىبەرەدى. ەڭ بولماسا ۇيگە كىسى كەلمەي مە؟ۇلتىمىز سالتىندا ءسىزدىڭ تارتقان تاباعىڭعا قاراپاق ءسىزدىڭ قانشالىق ىسكەر ازامات ەكەنىڭىزگە،كىسىلىك دەڭگەيىڭىزدىڭ قاي ورەدە ەكەنىنە سىن تاعىپ، باعا بەرەدى. تاباق قوناقتاردىڭ سالاۋاتىنا، سول ۇيدەگى جولىنا قاراي ۇيلەسىمدى بولماسا، جاڭىلىس كەتىپ اعاتتىق تۋىلسا، رەنىش بولادى. ەلدىڭ،رۋدىڭ نامىسىنا دەيىن بارىپ ساياتىن احۋال تۋىلادى.سايرامنىڭ جازىعىندا دەيدى بىرەۋ،اقىندار ايتىسىندا تاباق تارتىپ جاتساق، پالەنباي اعامىز تاباقتى الىپ ەسىكتەن ءبىراق لاقتىردى. مۇنداي الىپ قاشپا سوزگە سەنىپ كەتپەڭىز، ۇلتىمىز تاريحىندا استان ۇلكەن ەمەسپىز دەپ نەمەسە استى قورلاما قۇستىرادى، ەردى قورلاما تىشتىرادى دەپ، تاباق لاقتىرىپ كورگەن ەمەس. الدىڭىزعا كەلگەن تاباققا كوڭىلىڭىز تولماي رەنىش بىلدىرگىڭىز كەلسە، ءبىر شوكىم جەمەي نەمەسە شەتىنەن ۇستاپ سىرىپ قويساڭىز. ەستى ەلدىڭ جەتەلى ۇلدارى مەن يبالى قىزدارى بىلە قويادى. تاباق لاقتىرىپ قادىر سىنايمىن دەپ قاسيەتىڭدى قاشىرىپ الىپ جۇرمە، اعايىن. ادام ۇلتتىق داستۇردەن ءبىر رەت جاڭىلىپ جازا باسسا،ءدام ۇرىپ، ارۋاق اتادى.
كومپيوتېرىمنىڭ تۇيۇقسىز ئېكران يورۇمايدۇ، ئىچكى ساقلىغۇچنى چىقىرىپ قايتا سالسام يەنە ئوڭشىلىپ قالىدۇ، بىر ئازدىن كېيىن يەنە ئوخشاش. بۇ نېمە سەۋەبتىن؟ بىلبىلىك بىلوگىباشبەتكومپيوتېرسوئالجاۋابكومپيوتېرىمنىڭ تۇيۇقسىز ئېكران يورۇمايدۇ، ئىچكى ساقلىغۇچنى چىقىرىپ قايتا سالسام يەنە ئوڭشىلىپ قالىدۇ، بىر ئازدىن كېيىن يەنە ئوخشاش. بۇ نېمە سەۋەبتىن؟0 49 تىزلا ئوقۇپ بولىسىزجاۋاب: ئېنىقكى ئىچكى ساقلىغۇچنىڭ ئاساسىدىكى مېتال ياپراقچە ياخشى تېگىشمىگەن. كومپيوتېرنى توكتىن ئۈزۈپ، ئىچكى ساقلىغۇچنى چىقىرىڭ، ئىچكى ساقلىغۇچ ۋە ئاساسىي تاختىدىكى توپا توزانلارنى پاكىز تازىلاڭ. قېرىنداش قەلەمنىڭ ئۆچۈرگۈچىدە ئىچكى ساقلىغۇچنىڭ ئاستى قىسىمىدىكى مېتال ياپراقچىنى پاكىز سۈرتۈڭ ئاۋايلاڭ، مېتال ياپراقچە چىقىپ كەتمىسۇن. ئاندىن قۇراشتۇرسىڭىز ئوڭشىلىدۇ.قوشۇمچە: بۇ ئۇلانمىدا تېخىمۇ تەپسىلىي مۇناسىۋەتلىك مەزمۇنلار بار.كۆرۈلىشى : 346646 قېتىم
سۇلايمان سويلۇ دۆلەت ئىچىدىكى تېررورچىلار سانىنى ئېلان قىلدى ئۇيغۇرچەسۇلايمان سويلۇ دۆلەت...سۇلايمان سويلۇ دۆلەت ئىچىدىكى تېررورچىلار سانىنى ئېلان قىلدىئىچكى ئىشلار مىنىستىرى سۇلايمان سويلۇ دۆلەت ئىچىدىكى تېررورچىلار سانىنىڭ 340 دىن تۆۋەنلىگەنلىكىنى بىلدۈردى.19.11.2020 22.10.2021تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: سۇلايمان سويلۇ پايتەخت ئەنقەرەدە ژاندارما باش قوماندانلىق ئىشتابى نۇقتىلىق ۋە تېخنىكا ئاساسلىق كۇرسلارنى پۈتتۈرۈش مۇراسىمىدا قىلغان سۆزىدە، تېررورلۇققا قارشى كۈرەشتىكى ئەڭ يېڭى سانلىق مەلۇماتلارنى ئورتاقلاشتى.ئىچكى ئىشلار مىنىستىرى سۇلايمان سويلۇ دۆلەت ئىچىدىكى تېررورچىلار سانىنىڭ 340 دىن تۆۋەنلىگەنلىكىنى تەكىتلەپ، يېقىنقى 4 يىلدا 824 تېررورچى قايىل قىلىش ئارقىلىق تەسلىم بولدى. بۇ سان ئۆزلۈكىدىن تەسلىم بولغانلارنى قوشقاندا 1842 گە يەتتى دېدى.تېرورلۇق تەشكىلاتى پ ك ك غا قاتنىشىش نىسبىتىنىڭ بۇلتۇرقى 5000 دىن 130 گە ۋە بۇ يىل 52 گە چۈشكەنلىكىنى بىلدۈرگەن سۇلايمان سويلۇ، دۆلەت ئىچىدە پ ك ك نىڭ كىتابى ئالدىمىزدىكى يىل، مۇشۇ كۈنلەرگىچە پۈيۈنلەي يېپىلىپ بولىدۇ. مەن بۇنىڭغا ئىىشىنىمەن دېدى.خەتكۈچ: تېررورلۇققا قارشى كۈرەش , ئىچكى ئىشلار مىنىستىرى , سۇلايمان سويلۇ
تۈركىيەئەزەربەيجانتۈركمەنىستان تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىرى يىغىنى ئۆتكۈزۈلىدۇ ئۇيغۇرچەتۈركىيەئەزەربەيجانتۈركمەنىستان تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىرى يىغىنى ئۆتكۈزۈلىدۇتۈركىيەئەزەربەيجانتۈركمەنىستان ئۈچ دۆلەت تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىرىنىڭ 5قېتىملىق يىغىنى تۈركىيەدە ئۆتكۈزۈلىدۇ.22.02.2021 04.04.2022تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى تۈركىيەئەزەربەيجانتۈركمەنىستان ئۈچ دۆلەت تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىرى يىغىنى ئۆتكۈزۈلىدىغانلىقى توغرىسىدا بايانات ئېلان قىلدى.باياناتتا، تۈركمەنىستان مىنىستىرلار كېڭىشىنىڭ مۇئاۋىن باشلىقى ۋە تاشقى ئىشلار مىنىستىرى راشىد مەرەدوۋنىڭ ئەتە 2021يىلى 23فېۋرال تۈركىيەگە كېلىدىغانلىقى قەيت قىلىندى.ئۇچرىشىشلاردا، تۈركمەنىستان بىلەن تۈركىيە ئوتتۇرىسىدىكى ئىككى تەرەپ مۇناسىۋەتلىرى ۋە رايونلۇق مەسىلىلەر توغرىسىدا ئۆز ئارا پىكىر ئالماشتۇرۇشنىڭ پىلان قىلىنغانلىقى، مەرەدوۋنىڭ جۇمھۇر رەئىس رەجەپ تاييىپ ئەردوغان تەرىپىدىن قوبۇل قىلىنىشىنىڭ مۇمكىنلىكى قەيت قىلىندى.باياناتتا، ئەزەربەيجان تاشقى ئىشلار مىنىستىرى جەيخۇن بايراموۋنىڭ ئىشتىراك قىلىشى بىلەن، تۈركىيەئەزەربەيجانتۈركمەنىستان ئۈچ تەرەپ تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىرىنىڭ 5قېتىملىق يىغىنىنىڭ ئۆتكۈزۈلىدىغانلىقى؛ تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرى مەۋلۈت چاۋۇشئوغلۇنىڭ ئەزەربەيجان تاشقى ئىشلار مىنىستىرى جەيخۇن بايراموۋ بىلەنمۇ ئايرىم كۆرۈشىدىغانلىقى قەيت قىلىندى.ئۇچرىشىشلاردا، دۆلەتلەر ئارا مۇناسىۋەتلەر ۋە رايونلۇق مەسىلىلەرگە مۇناسىۋەتلىك ئۆزگىرىشلەر بىلەن، ئۆز ئارا ھەمكارلىقلارنى تېخىمۇ كۈچەيتىش ئۈچۈن بېسىلىدىغان قەدەملەرنىڭ، ئىككى تەرەپ ۋە ئۈچ تەرەپ شەكلىدە مۇزاكىرە قىلىنىدىغانلىقى ئەسكەرتىلدى.خەتكۈچ: رايونلۇق مەسىلىلەر , تۈركىيەئەزەربەيجانتۈركمەنىستان ئۈچ دۆلەت تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىرىچاۋۇشئوغلۇ: تۈركىيە بىخەتەرلىك مەسىلىسىدە قىلچە يول قويمايدۇتاشقى ئىشلار مىنىستىرى مەۋلۈت چاۋۇشئوغلۇ تۈركىيەنىڭ ئۆز خەلقىنىڭ بىخەتەرلىكى مەسىلىسىدە باشقىلارغا قىلچە يول قويمايدىغانلىقىنى ئېيتتى.تۇتۇش بۇيرۇقى چىقىرىلغان تېررورچىلار تىزىملىكىدىكى بىر تېررورچى ئۇجۇقتۇرۇلدىئۇجۇقتۇرۇلغان تېرورچىلاردىن بىرىنىڭ تۇتۇش بۇيرۇقى چىقرىلغان تېررورچىلار تىزىملىكىنىڭ كۈلرەڭ كاتېگورىيەسىدىكى ئارىن تەخەللۇسلۇق شۇكران ئالپ ئىكەنلىكى ئېنىقلاندى.ئاقار ئەنگلىيە دۆلەت مۇداپىئە ۋەزىرى بىلەن كۆرۈشتىدۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى ھۇلۇسى ئاقار تەكلىپىگە بىنائەن پايتەخت ئەنقەرەگە كەلگەن ئەنگلىيە دۆلەت مۇداپىئە ۋەزىرى بېن ۋاللېس بىلەن كۆرۈشتى.
پاۆلودار وبلىسىندا 72 سوعىس ارداگەرىنە 500 مىڭ تەڭگەدەن سىياقى بەرىلدى910 رەتكورسەتىلدى وزگەرتۋمەرەكە كۇنىنە وراي 72 سوعىس ارداگەرىنىڭ ارقايسىسىنا 500 مىڭ تەڭگە سىياقى بەرىلدى.وكىنىشكە قاراي، سوعىس ارداگەرلەرىنىڭ قاتارى ازايىپ كەلەدى. ال، اتالارعا قۇرمەت كورسەتۋپارىز دەپ بىلەمىز، دەدى وبلىس اكىمى.وڭىردە كوزى ءتىرى قالعان 72 سوعىس ارداگەرىنىڭ ءبىرىۋسپەن اۋدانى بۇلاسۋ اۋىلىندا تۇراتىن 93 جاستاعى ميحايل توپتۋن اۆياتسيالىق اسكەردە قىزمەت ەتكەن. جاپون يمپەرياليستەرىنە قارسى ۇرىستارعا قاتىسقان.وبلىس اكىمى بولات باقاۋوۆ سوعىس ارداگەرىمەن اڭگىمەلەسىپ، 9 ماماىر مەرەكەسىمەن قۇتتىقتادى. بۇدان كەيىن وبلىس ورتالىعىندا اۋرۋحانادا ەمدەلىپ جاتقان 97 جاستاعى مايدانگەر بەكبولات حازىروۆقا كەلىپ، حالجاعدايىن ءبىلىپ، ءىلتيپات جاسادى.اۋرۋحانادا بارلىق جاعداي جاسالعان، مەديتسينالىق قىزمەتكە كوڭىل تولادى. دارىگەرلەرگە راحمەت،دەدى بەكبولات اتا. اقسۋ قالاسىندا بولات باقاۋوۆ سوعىس ارداگەرلەرى قۇدايبەرگەن قاپسالياموۆ پەن كيريلل ۆينوكۋروۆتى مەرەكەمەن قۇتتىقتادى.جەلەزين اۋدانى ميحايلوۆكا اۋىلىندا وبلىس اكىمىن 95 جاستاعى كۋزما چۋيكين كۇتىپ الدى. كۋزما يۆانوۆيچ قالماق دالاسىن، روستوۆ، حاركوۆ جانە دونەتسك وبلىستارىن ازات ەتۋگە قاتىسقان ەكەن. كولحوزداعى اۋىر جۇمىس ۇرىس دالاسىنداعى قيىندىقتاردى ەڭسەرۋگە كومەكتەستى، دەيدى مايدانگەر.بۇدان كەيىن ەكىباستۇز قالاسىندا تۇراتىن 95 جاستاعى وكتيابرينا بوريسوۆا وبلىس اكىمى باستاعان توپتى ءوزى كۇتىپ الىپ، ولەڭىن وقىپ بەردى. اسپانىمىز اشىق بولىپ، جۇلدىزىمىز بيىك جانسىن. مەرەكە كۇنى قۇتتى بولىپ، سوعىس بولماسىن، دەيدى وكتيابرينا يللاريونوۆنا.بولات باقاۋوۆ باياناۋىلدىڭ شالعاي اۋىلىندا تۇراتىن 94 جاستاعى ءبىرىمجان ماعاز اقساقالدى دا قۇتتىقتاپ قايتتى. ماعاز اتا ءومىر بويى تۋعان جەردە ەڭبەك ەتىپ كەلەدى. قازىر مايدانگەر قارت كەنجە ۇلىنىڭ وتباسىمەن بايتەكە قىستاۋىندا تۇرىپ جاتىر. مەرەكە قارساڭىندا مايدانگەردىڭ ۇرپاقتارى دا جينالىپتى. 9 مامىرءبىزدىڭ وتباسىمىز ءۇشىن كۇنتىزبەدەگى باستى كۇننىڭ ءبىرى. ءبارىمىز جينالىپ اكەمىزدى مەرەكەسىمەن قۇتتىقتايمىز، دەيدى ارداگەردىڭ ۇلى بايانبەك ءبىرىمجانوۆ.
اماندوس ەلتايۇلى: مەن ءۇشىن بۇگىن ءبىر قىز مۇڭايدى... ادىرنا ۇلتتىق پورتالىاماندوس ەلتايۇلى: مەن ءۇشىن بۇگىن ءبىر قىز مۇڭايدى...اماندوس ەلتايۇلى 1988 جىلدىڭ 3ماۋسىمىندا الماتى وبلىسى، كەربۇلاق اۋدانىنا قاراستى نۇرىم اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ت. جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ كينوتەلەدراماتۋرگيا ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم العان. اماندوس جنە مەن, ءبىر ادام ءۇشىن اتتى جىر جيناقتارىنىڭ اۆتورى.جۇلدىز قۇلايدى، جۇلدىز قۇلايدى!جىگىت ەم قۇمار جۇلدىزعا.جىرلارىم مەنىڭ ءبىر قىزعا ۇنايدىجاقپايدى بىراق ءبىر قىزعا.جۇلدىز قۇلايدى،جۇلدىز قۇلايدى.وزەندەي ءومىر وتكىزبەي.جەتە الماي ماعان ءبىر قىز جىلايدى،قاشادى ءبىر قىز جەتكىزبەي.جۇلدىز قۇلايدى، جۇلدىز قۇلايدى.ارقالاپ ايدى كۇن كەتتى.كەلبەتىم مەنىڭ ءبىر قىزعا ۇنايدى.سول ءبىر قىز سودان قۇرمەتتى.جۇلدىز عوي ءبىرءبىر ر ادام.مەن ءۇشىن بۇگىن ءبىر قىز مۇڭايدى.كىنلى ءبىر قىز تاعى وعان.كوزدەرى سۇلۋ كەلىنشەكسىرشىل سىمباتى سەزىمگە تۇنعان.سىلدىرىنداي اق بۇلاقتىڭ.تابا الماي كەلەم كوزىندە تۇرعان،جاۋابىن جالعىز سۇراقتىڭ..تاعدىرىما اۋىر تالاپ قويامىن.بىرەۋدىڭ جارى ول دا وزگەقالاماسام دا قاراپ قويامىن.مويىلداي ءمولدىر سول كوزگە.سۇلۋدى كورمەۋ ول دا سىن بولار.جىگىتكە مەندەي سيقىرلى.كوزدەرى ءمىنسىز بولعاسىن بولار.كۇلكىسى دە ونىڭ سۇيكىمدى.تىرلىكتىڭ ءنارىن تىنىستاعانبىز.تاراسىن وسى ءان ەلگە.ونداي كوز بىزدە جۇمىستا جالعىز.ونداي كوز جالعىز الەمدە.تابىلسا جىردىڭ بيىكتەن ورنى.كوتەرەر جەر بار جەڭىلسەكسوزىمە سۇلۋ كەيىپكەر بولدى.كوزدەرى سۇلۋ كەلىنشەكەسىكتەن كىرىپ كەلدىڭ.سول ارۋ سەن شىعار دەپ ۇمىتتەندىم.نازىك قانا كۇلكىڭە باعىندىردىڭنازارىن زالدا وتىرعان جىگىتتەردىڭ.مىنەزىڭ دە جايدارلى، كۇلكىڭ دە اشىق،تالاي جاندار سىرتىڭنان مۇمكىن عاشىق.ىزىڭە جۇپار سامال ىلەستىرىپ،ماعان قاراي بەتتەدىڭ سىلقىم باسىپ.جان تۇسپەگەن كوزىمنىڭ الدىنا ونداي،و، قۇدىرەت قادامىڭ وڭدى بولعاي!قانداي ەرلىك جاتتى ەكەن جانارىڭدا،جۇرەگىمدى قيمىلسىز قالدىرارداي.سۇلۋلىققا بولا ما سەزىم بوگەت،سالماقتىلىق جاتقانداي سوزىڭدە ەرەك.قولىڭدى الىپ ۇلگەردىم قولىممەنەن،سول ارۋ ءوزىڭ بە دەپ؟!وكىنىش جوق بۇل كۇندە وتكەن ىسكەسىرلار قالىپ بارادى اتتەڭ، ىشتە.قاناتىڭا ءبىر ولەڭ بايلاپ بارام،ءان اتىنا اينالعان اق پەرىشتە.كەزدەسكەندە كوزدەرىڭ كۇلىمسىرەپ،ەسىمدە جوق ۇندەمەي تۇرۋشى ما ەك؟!قىزدى ءسۇيۋ ول كەزدە بىلاي تۇرسىن،مەن قولىڭنان ۇستاعام ءبىرىنشى رەتمەن بويىما سول كەزدەن كۇش اپ قاپپىن،ەسىمدە ەكەن قىسىلماي قۇشاقتاپپىن.سودان بەرى بىلمەيمىن قانشا قىزعا،سەنى قۇشقان كەۋدەنى پىشاقتاتتىم.باقىتىم ەڭ باسقادان بۇرىن سۇيگەن،سەن ارقىلى دالانىڭ گۇلىن سۇيگەم.مەنىڭ سولاي باستالعان ماحابباتىم،ءبىرىنشى كوشەدەگى ءبىرىنشى ۇيدەنباقىتىم مەن سورىمدى ەسەلەگەن،مەنىڭ مۇڭلى كۇيىمدى كەشەدى ولەڭ.سول ءبىرىنشى كوشەنى كوپ ويلايمىن،جۇرگەن سايىن ر ءتۇرلى كوشەمەنەن.كوپ نرسەگە جەتكەنمەن بۇگىن شامام،كوپ سىر ايتپاي كەتتىپپىن بۇرىن ساعان.ەكىنشى رەت كەزدەسۋ جازىلماپتى،ءبىرىنشى كوشەدەگى ءبىرىنشى ادام.ءبىر جارىق ۇستاپ الدىمءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.قولعا ءوستىپ ۇستالمايدى نەگە باقىت؟!قاپقاراڭعى كوشەمەن كەلە جاتىپ.كوپ ىزدەگەن جارىعىم وسى جارىق.جەرگە تۇسكەن جەرىنەن توسىپ الىپ.جان از با جارىق تاپپاي جاڭىلىسقان.كوزىمدەگى جارىقپەن شاعىلىسقان.ۇلەستىرىپ ەندى ونى بەرەم ەلگە.تەك جارىعىم، تەك قانا سونە كورمە!قاسىمدا كەشە بىرەۋ بار ەدى...قاسىمدا كەشە بىرەۋ بار ەدى،كەشە ەمەس ءتىپتى بىلتىردانمەن ءۇشىن ول جان گۇل ەدى ادەمى،ۇزۋگە ركىم ۇمتىلعان.قاسىمدا كەشە بىرەۋ بار ەدى.ءبىر ءوزى مىڭعا تاتىعان،ۇمىتكە قۇشتار ۇنەمى الەمى.بولمىسى بولەك زاتىنان..بىرەۋ بار ەدى كەشە قاسىمدا،ويلايتىن مەنى شارشاماي.ءسۇيدى ەكەن مەنى نەشە جاسىندا،سۇيىكتى جاندار ءدال سولاي..بار ەدى بىرەۋ كەشە قاسىمدا،كەتەتىن ءجيى ماعان كەپ.كۇتۋشى ەم ونى كوشە باسىندا،كۇتتىرمەي كەلىپ قالار دەپ.جانىمنىڭ نەدەن جۇدەدى الەمى،بۇل كۇندە نەگە مۇڭىم كوپ،كەشە بار ەدى،سايرانداپ بارعان سول وڭىردەگى،جان ەدى ەرەك زاتى تىم.بۇگىن بار ەرتەن جوق ومىردەگى،بار بولىپ قالعان باقىتىم..قاۋىزىنان سورعالاپ تۇنىق ءبىر مۇڭ.جاپىراعى جىلادى سىنىق گۇلدىڭ.ءوزىمدى ۇمىتىلعان گۇلگە تەڭەپ،ىشىمنەن كۇلىپ تۇردىم.بۇيىرىلماي قالاعان ادامىنا،گۇل دە مەندەي اينالدى جارالىعا.قولىڭا الىپ ايالاپ يىسكەۋ تۇگىلساۋساعىڭ دا تيمەدى اۋ ساباعىنا.تابيعاتتىڭ جوعالتىپ ءبىر بوياۋىن،باسىپ كەتتى بايقامايەرتە كوكتەپ يەسىن تاپپاي قالعان،مەن ۇستەلدە كاپ كويعان گۇلدى ايادىم.بەتكە الىپ قيىرى جوق شەتتى جۇماق،كوز جاسىن كوك مايساعا كەپتىرىپ اپ.قولىمنان سۋسىپ ءتۇسىپ نزىك تاعدىر،تەرەزەدەن تومەنگە كەتتى قۇلاپ.جالپاق لەم جاققاندا تۇنگى وشاعىنءبىر دەمى ۋەنمەن مۇڭداسامىن.ۇمىتپاي ەسىنە الىپ جۇرسە ەكەن دەپ.جۇرەگىمنەن وزىڭە گۇل جاسادىم.قۇشاقتا كومىلىپ قالسىن مۇڭ.جارالى جانىما جىپجىلى جالىن بوپ جانشىلدىڭ.ءموپ ءمولدىر كوزىڭنەن قۇلاماي قاپ قويعان.مەن سەنىڭ ىپىستىق ءبىر ءتۇيىر تامشىڭمىن.قۇشاقتاۋ دەگەنىڭ ءبىرى عوي ۇلى ءىستىڭ.كولەمى كەڭەيسىن القىمدا تارىلعان تىنىستىڭ.دەمىڭدى دەمىمە قوسايىن كەل جانىم،جابىرقاۋ جۇرەكتەر جاقىننان ۇعىسسىن!اق قۇبا بىلەگىڭ ورالىپ موينىما،ءبىر عاجاپ سەزىمگە بالقىسىن بوي مىنا.جۇرەكتىڭ ءلۇپىلىن تىڭداشى سىرتىنان،قيمىلسىز قولدارىڭ تىعىلىپ قوينىما.اق ءجۇزىڭ شاعىلىپ ايداعى جارىقپەن،ءسوز قۇراپ بەرەيىن سىبىرلاپ سيقىرلى رىپپەن.قاپقارا تۇنەككە قۇلاپ اق كەتەيىك ەكەۋمىز.تابيعات جاراتقان قالىپپەن.قۇشاقتاۋ دەگەنىڭ تاپتىرماس ۇلىلىق.جەتتىم عوي وزىڭە ەنتىگىپ ءسۇرىنىپ جىعىلىپ.سەن جايعان قۇشاقتا تۇنشىعىپ ۇيىقتاپ كەتەيىن.مڭگىلىك كوزدەرىم جۇمىلىپ....
ەكونوميكا 29 شىلدە، 2021ماۋسىم ايىنىڭ باسىنان باستاپ، مۇناي نارىعى تۇراقتالا باستادى. ەلدە جەتكىلىكتى بەنزين قورى بار ەكەنى رەسمي ورگاندار تاراپىنان ايتىلىپ جاتىر. وپەك باس حاتشىسى موحاممەد باركيندو ماۋسىم ايىنىڭ باسىندا مۇنايعا دەگەن سۇرانىس تاۋلىگىنە 96،5 ملن باررەلگە دەيىن وسەتىنىن مالىمدەدى. كوپتىڭ كوكەيىندە مۇنايعا سۇرانىس وسسە، بەنزين نەگە ارزاندامايدى دەگەن زاڭدى ساۋال تۇر.ۇكىمەت جانارجاعارماي سالاسىن سۋبسيديالاسا، ونىڭ قىزىعىن كورشى ەلدەردىڭ كولىك جۇرگىزۋشىلەرى كورەتىنى 2019 جىلى بايقالىپ قالدى. سول جىلى قازاقستان مەن رەسەيدەگى ءبىر ليتر بەنزين باعاسىنىڭ ايىرماشىلىعى 100 تەڭگەگە جەتكەن كەزدە كورشى ەلگە كولەڭكەلى بەنزين ەكسپورتى كۇرت وسكەنىن كوزىمىز كوردى. وسىنداي جاعدايلاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ۇكىمەت بەنزين باعاسىن حالىقتىڭ قالتاسىنا سالماق تۇسىرمەيتىندەي ەتۋگە باسىمدىق بەرەتىن ءتارىزدى. بىراق بيىلدان باستاپ، بەنزينى ارزان ەل بولىپ وتىرا المايتىنىمىز بەلگىلى بولىپ قالدى. ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، ەلىمىزدەگى بەنزين باعاسىنا ەكى فاكتور اسەر ەتەدى. العاشقىسى رەسەيدەگى بولشەك جانە كوتەرمە ساۋداداعى بەنزين باعاسى، ەكىنشىسى قازاقستانداعى قاجەتتى مولشەردەن 1،5 ەسە كوپ بەنزين قورى. بەنزين ءپروفيتسيتىن تەڭەستىرىپ تۇراتىن فاكتوردىڭ بولعانى ءبىز ءۇشىن ماڭىزدى. سەبەبى تەك ءبىز عانا ەمەس، كورشىمىز رەسەي دە بەنزين باعاسىنىڭ الەمدىك باعامەن سالىستىرعاندا وزدەرىندە تومەن ەكەنىنە الاڭداي باستادى. رەسەيدىڭ جانارجاعارماي وداعى قاۋىمداستىعىنىڭ باسشىسى پاۆەل باجەنوۆ اپتا باسىندا جۋرناليستەرمەن كەزدەسكەن كەزدە بەنزين باعاسى قازىرگىسىنەن 45 رۋبل جوعارى بولۋى كەرەكتىگىن، باعانىڭ تومەندىگى مەن شىعىننىڭ كوپتىگىنەن وپەراتورلار شىعىنعا باتىپ جاتقانىن ايتتى.پ.باجكەنوۆتىڭ سوزىنشە، قازىر كومپانيالاردىڭ باسىم كوپشىلىگىندە ارتىق بەنزين قورى جوق. رف ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى 1 مامىردان باستاپ جانارماي باعاسىنىڭ ديناميكاسىن تەجەۋگە باعىتتالعان قۇبىلمالىلىقتى قولدان رەتتەۋ تەتىگىن ىسكە قوسادى. بۇل ءادىس ناتيجەسىن بەرمەسە، مينيسترلىك بەنزين ەكسپورتىنا تىيىم سالۋعا شەشىم شىعارىپ، جاڭا كومپانيالارمەن جانارماي كەلىسىمدەرىن جاساسۋى مۇمكىن.ءتىپتى 100 پايىزدىق قامتاماسىز ەتۋدىڭ ءوزى جانارجاعارماي باعاسىن ءوزىمىز قالاعان دەڭگەيدە بەلگىلەۋگە مۇمكىندىك بەرمەيتىنى بەلگىلى. ىشكى نارىقتاعى باعاعا يمپورت جانە ەكسپورت باعاسىنىڭ سايكەستىگى عانا ەمەس، كورشى ەلدەردىڭ وسى سەگمەنتتەگى باعاسى دا اسەر ەتەدى. سونىمەن قاتار كەز كەلگەن ءونىمنىڭ، سونىڭ ىشىندە بەنزيننىڭ تۇپكىلىكتى قۇنى الەمدىك نارىقتا بولىپ جاتقان پروتسەستەرمەن دە تىكەلەي بايلانىستى.ساراپشى، قازاقستانداعى مۇناي سەرۆيستىك كومپانيالارى تورالقاسىنىڭ توراعاسى راشيد جاقسىلىقوۆ بەنزيندى تاۋار بيرجاسىنا قويۋعا مۇمكىندىك بار ەكەنىن ايتادى. بىراق ول ازىرگە از كولەمدە ساۋدالانىپ جاتىر، سوندىقتان باعاعا اسەرى از. بيرجا باعانى اشىق ەتىپ، جانارجاعارماي ماتەريالدارىنىڭ قۇنىن تومەندەتۋى كەرەك، بىراق ونىڭ قازاقستاندا قالاي جۇمىس ىستەيتىنى ءالى بەلگىسىز، دەيدى ساراپشى.ءبىزدىڭ ىشكى نارىقتا بەنزين باعاسىنا اسەر ەتەتىن فاكتورلارعا قاتىستى ۇكىمەتتىڭ ۇستانىمى ايقىن ەمەس. ۇكىمەت سونىڭ ءبارىن تىزبەلەپ، ناقتىلاپ ءتۇسىندىرىپ بەرۋى ءتيىس ەدى. سول كەزدە بەنزين باعاسى تۋرالى مالىمەتتەر ەاەو نەمەسە دسۇ الدىنداعى مىندەتتەمەلەرسىزاق تۇسىنىكتى بولارى ءسوزسىز. قازىر ەاەو ەلدەرىندە بەنزين باعاسى نارىقتىق جولمەن رەتتەلەدى نەمەسە ارزاندايدى دەپ دامەلەنۋدىڭ قاجەتى جوق. ساراپشى ناقتىلاپ وتكەندەي، مۇنىڭ ءۇش سەبەبى بار. بىرىنشىدەن، قازاقستانداعى مۇناي وڭدەيتىن زاۋىتتاردىڭ ۇشەۋى دە ينۆەستورلاردىڭ قارجىسىمەن جاڭارتىلدى. ينۆەستور ءبىرىنشى كەزەكتە جۇمساعان اقشاسىن قايتارىپ الۋعا باسىمدىق بەرەدى. ءدال قازىر بەنزين ارزانداسا، ينۆەستور شىعىندارىن وڭتايلاندىرۋ ءۇشىن جۇمىسشىلاردى قىسقارتادى. ال ەكسپورتتان تۇسەتىن تابىس مۇنايشىلاردىڭ ىشكى نارىقتاعى شىعىنىن جابا المايتىنىن ساراپشىلار ايتىپ جاتىر. اگەنتتىگىنىڭ ساراپشىلارى وندىرىستىك قۋاتتىلىقتى ارتتىرۋعا باعىتتالعان اينالىم قاراجاتىنىڭ 40ى بانك پەن بانكتىك ەمەس سەكتوردىڭ قارىزىنان تۇراتىنىن وسىعان دەيىن دە تالاي رەت ەسكەرتكەن. بۇل دا بەنزين باعاسىنىڭ قۇبىلمالىعىنا اسەر ەتەتىن فاكتور. ءبىز دسۇ نەمەسە ەاەو الدىنداعى مىندەتتەمەگە قول قويماستان بۇرىن حالىقتىڭ جان باسىنا ەسەپتەگەن كەزدەگى ناقتى تابىسىن سول ەلدەرمەن تەڭەستىرۋگە قول جەتكىزۋىمىز كەرەك ەدى. حالىقتىڭ ناقتى تابىسىنىڭ قانداي ەكەنىن بىلەمىز. الداعى ءتورت جىلدا ورتاق نارىققا كىرمەس بۇرىن حالىقتىڭ تابىسىن كوتەرىپ الۋ كەرەك. ەلدىڭ تابىسىن كوتەرۋ دەگەنىمىز شاعىن جانە ورتا بيزنەس ءۇشىن قولايلى ورتا قۇرۋ، قوسىمشا جۇمىس كوزدەرىن اشۋ دەگەن ءسوز. ال بىزدەگى جاعداي مونوپوليستەر مەن دەلدالداردىڭ مۇددەسىنە باسىمدىق بەرۋگە كوبىرەك ۇقساپ بارادى، دەيدى ر.جاقسىلىقوۆ.ساراپشىلار 2032 جىلعا دەيىن جانارماي تاپشىلىعىن كورمەيتىنىمىزدى ايتىپ وتىر. بۇل مۇنايگاز سەكتورى ءۇشىن ماڭىزدى فاكتور. سەبەبى 2018 جىلدان بەرى بەنزين يمپورتى 32 ەسە ازايدى. رەسەي مۇنايىنا 100 پايىز تاۋەلدى بولىپ كەلگەن پاۆلودار مۇناي وڭدەۋ زاۋىتى 2018 جىلدان باستاپ ءوزىمىزدىڭ شيكىزاتپەن جۇمىس ىستەۋگە كوشتى. لوگيكالىق تۇرعىدا ىشكى نارىقتاعى جانارماي قۇنىن ءوز بەتىنشە قالىپتاستىرا الاتىنىمىزعا مۇمكىندىك مول. بىراق سوڭعى ەكى جىلداعى مۇناي باعاسىنداعى قۇبىلمالىلىق بەنزين باعاسىنا دا اسەرىن تيگىزدى.ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتىنشە، 2011 جىلدان بەرگى 10 جىلدا اي92 بەنزينىنىڭ ورتاشا قۇنى 76عا، اي9596 بەنزينى 73،5عا، اي98 بەنزينى 79عا، ديزەل وتىنى 131 عا قىمباتتاعان. شىمكەنت مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىندا جۇرگىزىلگەن كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارىنا بايلانىستى باعا ودان دا قىمباتتاپ، ىشكى نارىقتا جانارمايدىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بولۋى مۇمكىن. قازاقستاندا مۇناي وڭدەۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەسكىرگەنى سونشالىقتى، ءبىز 1 توننا مۇنايدان 300350 ليتر عانا جانارماي الا الاتىنىمىزدى ساراپشىلار وسىعان دەيىن دە تالاي رەت ايتقان. رەسەيدە 1 توننا مۇنايدان 600 ليتر بەنزين الىنسا، اقشتا 800 ليتر جانارماي الادى.ساراپشى بەيسەنبەك زيابەكوۆ بەنزين باعاسى تۋرالى ايتقاندا باعاعا اسەر ەتەتىن فاكتورلاردى دا ەسكەرىپ ءجۇرۋ قاجەتتىگىن ايتادى. ساراپشىنىڭ ناقتىلاپ وتكەنىندەي، بەنزين قۇنىنا زاۋىتتاعى كوتەرمە باعادان باستاپ، جانارماي قۇيۋ ستانساسىنا دەيىنگى بارلىق شىعىن اسەر ەتەدى. سانامالاساق، رەزەرۆۋار پاركىندە ساقتاۋ، پايدالانۋ شىعىندارى، سالىقتار، بانكتىك قىزمەتتەر، ققس، جالاقى بولىپ جالعاسىپ كەتە بەرەدى. باعاداعى مۇنايدىڭ ۇلەسى تەك 1114. جانارماي قۇيۋ ستانسالارىنىڭ مارجاسى ليترىنە 13 تەڭگە. بۇل جەردە كاسىپورىندار بەنزينگە دەگەن ىشكى نارىقتىڭ جوعارى سۇرانىسىنان پايدا تاۋىپ وتىر. دەمەك، ورتاداعى دەلدالدار باعانىڭ 30 پايىز كوتەرىلۋىنە اسەر ەتىپ وتىر، دەيدى ب.زيابەكوۆ.قازىر الەمدىك نارىقتا مۇناي باعاسى ءتۇسىپ جاتقانىمەن، قازاقستانداعى جانارماي ءونىمى سول قىمبات كۇيىنشە قالىپ وتىرعانىنىڭ سەبەبى وسى. دەمەك، تەحنولوگيالىق بازامىزدى جەتىلدىرمەيىنشە، بەنزين باعاسى دا تۇراقتامايتىنى ءسوزسىز. بەنزين دايىنداۋدىڭ وزىندىك قۇنى ءوسىپ جاتىر. زاۋىتتاردى جاڭعىرتۋ، باعامدىق ايىرمانى ارتتىرۋ، لوگيستيكانىڭ قىمباتتاۋى باعاعا اسەر ەتەدى. مۇنىڭ سوڭى نارىقتاعى قىمباتشىلىقتى بىرنەشە جىلعا ۇزارتىپ جىبەرۋى ابدەن مۇمكىن. ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، بەنزين باعاسى قىمباتتاماسا، ارزاندامايدى. مۇنىڭ بىرنەشە سەبەبى بار. بىرىنشىدەن، بەنزين قازىر بيرجالىق ءونىم. قازاقستاننىڭ ەاەو جانە دسۇ الدىندا ىشكى نارىقتى سۋبسيدييالاۋدان باس تارتۋ بويىنشا مىندەتتەمەلەرى دە باعاعا اسەر ەتەدى. مىسالى، اي92 ماركىلى بەنزيندى 170 تەڭگە دەلىك. ونى باررەلمەن ەسەپتەسەك، 159 ليتر بولىپ شىعادى. مۇنى نارىقتىق باعامەن ەسەپتەگەندە، شامامەن 60 اقش دوللارىنا اينالادى.سوندىقتان نارىقتاعى دايىن ءونىمنىڭ باعاسى شامامەن 60 اقش دوللارىن قۇرايدى.ساراپشىلار بەنزين باعاسىنىڭ مۇنىمەن توقتاپ قالمايتىنىن، الداعى ۋاقىتتا وسە بەرەتىنىن وتكەن جىلدان باستاپ ايتا باستاعان بولاتىن.ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى ناۋرىز ايىنىڭ باس كەزىندە ىشكى نارىقتاعى مۇناي ونىمدەرىنىڭ باعاسىن مەملەكەت رەتتەمەيتىنىن، سۇرانىس پەن ۇسىنىسقا عانا باسىمدىق بەرىلەتىنىن، باعانى دا وسى فاكتور رەتتەيتىنىن ايتقان. مۇنايگاز سالاسىنىڭ ساراپشىسى ولجاس ءبايدىلدينوۆ بەنزين باعاسى مۇنايدىڭ الەمدىك باعاسىنىڭ وسۋىمەن بايلانىستى دەگەن پىكىردىڭ كۇنى وتكەنىن ايتادى. ەاەو مەن دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى باعانى الەمدىك باعامەن تەڭەستىرۋدى تالاپ ەتىپ وتىر. 20202021 جىلدار اراسىنداعى باعانىڭ ءوسۋى 14 پايىز وزگە مۇنايلى ەلدەرمەن سالىستىرعاندا ەڭ تومەنگى كورسەتكىش. سالىستىرايىق، اي95 بەنزينىنىڭ نارىقتاعى قۇنى 205 تەڭگە شاماسىندا، رەسەيدەگى باعا 288 تەڭگە.ولجاس ءبايدىلدينوۆتىڭ ايتقانىنا دەن قويساق، قازاقستاندىق مۇنايدى ءوندىرۋدىڭ ءوز قيىندىعى بار. ال قازاقستان ناۋرىز ايىندا بيرجالىق مەحانيزمگە كوشتى. ۇكىمەتتىڭ باعانى باقىلاۋدا ۇستاۋى ۇزاققا سوزىلمايدى. 2022 جىلدان باستاپ تەك بەنزين عانا ەمەس، سۇيىتىلعان گاز قۇنىن دا بيرجا رەتتەيدى. ساراپشىنىڭ ويىنشا، حالىققا بەنزيندى بارىنشا ۇنەمدەۋدىڭ مۇمكىندىكتەرىن قاراستىرۋدان وزگە جول جوق.
تارازدا اۆتوبۋس جولاقىسى قىمباتتاي ما؟ اكىمنىڭ جاۋابى ايماق08 قاراشا 2018، 17:32تارازدا اۆتوبۋس جولاقىسى قىمباتتاي ما؟ اكىمنىڭ جاۋابى08 قاراشا 2018, 17:32 390 0 استانااستانا، . ٴتىلشىسى. جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى اسقار مىرزاحمەتوۆ تاراز قالاسىندا قوعامدىق كولىكتەگى جولاقى 90 تەڭگەگە كوتەرىلەدى دەگەن اقپاراتتى جوققا شىقاردى. بۇل تۋرالى ٴوڭىر باسشىسى وكق الاڭىندا وتكەن ٴباسپاسوز ٴماسليحاتىندا مالىمدەدى.شارادا جۋرناليستەردىڭ ٴبىرى وبلىس اكىمىنەن تاراز قالاسىنداعى قوعامدىق كولىكتەردە جولاقى باعاسى 90 تەڭگەگە قىمباتتايدى دەگەن اقپاراتتىڭ قانشالىقتى شىندىققا جاناساتىنىن سۇرادى.اسقار مىرزاحمەتوۆ وبلىس اكىمى قىزمەتىنە كەلگەلى تاراز قالاسىنداعى قوعامدىق كولىككە قاتىستى بۇل ماسەلە كوتەرىلىپ كەلە جاتقانىن ايتتى. سەبەبى كولىكتەردىڭ ساپاسى سىن كوتەرمەيدى، ەكولوگيالىق تۇرعىدان تالاپتارعا ساي كەلمەيدى.ٴبىراق وسىلاي دەپ ولاردىڭ ٴبارىن جاۋىپ تاستاۋعا بولمايدى، ويتكەنى حالىققا قىزمەت كورسەتۋى كەرەك. ال حالىققا قىزمەت كورسەتەتىن مەكەمەلەر ٴتاريفتىڭ تومەندىگىنەن تەحنيكانى تولىعىمەن اۋىستىرا الماي وتىرمىز دەگەن ٴۋاج ايتادى. ولارمەن بىرگە ماسەلەنى ارنايى تالقىلاعاندا بىردەن 90 تەڭگەگە كوتەرىلەدى دەگەن اڭگىمە بولعان جوق. بۇل قىزمەت كورسەتەتىن مەكەمەلەردىڭ ايتىپ وتىرعان ۇسىنىسى. ٴبىز ەكى جاقتى قاراۋىمىز كەرەك. ٴبىرىنشى كەزەكتە حالىقتىڭ قالتاسى كوتەرە الا ما، سونى ەسكەرە وتىرىپ وسى ماسەلەنى قاراۋ تۇجىرىمى ايتىلدى. وعان ولار دا كەلىسىپ وتىر، دەدى ٴوڭىر باسشىسى.قازىرگى تاڭدا تاراز قالاسىندا قوعامدىق كولىكتەردەگى جولاقى 65 تەڭگە، وقۋشىلارعا 30 تەڭگە. وسى ورايدا وبلىس اكىمى قوعامدىق كولىك مەكەمەلەرىنىڭ ناقتى تابىسى انىقتالعان سوڭ جولاقىنى كوتەرۋ ماسەلەسى قايتا قارالاتىنىن ايتتى.ٴبىزدىڭ ۇسىنىسىمىز الدىمەن ٴاربىر باعىت بويىنشا شىن مانىندە قانشا تابىس تاۋىپ وتىر، سونى انىقتاۋ قاجەت. ويتكەنى ول جەردە دە مالىمەتتەر اراسىندا وتە ۇلكەن ايىرما بار. ستاتيستيكا باسقا مالىمەتتى ايتادى، وزدەرىنىكى باسقا. ارنايى كوميسسيا ناقتى تابىستى انىقتاعاننان كەيىن ٴتاريفتى كوتەرۋ ماسەلەسى قايتا قارالاتىن بولادى. تاعى ايتامىن، ول جەردە 90 تەڭگەگە كوتەرىلەدى دەگەن شەشىم بولعان جوق، دەپ جاۋاپ بەردى اسقار مىرزاحمەتوۆ.بۇعان دەيىن، ايماق باسشىسى تۇرعىندار ٴۇشىن گازدى ۇيگە كىرگىزۋ باعاسى تومەندەتىلگەنىن جەتكىزگەن بولاتىن. جالپى، وبلىس ورتالىعى تاراز قالاسىندا تاعى ەكى اۋدان پايدا بولدى. سونىمەن قاتار، اپاتتى مەكتەپتەر ماسەلەسى دە شەشىمىن تاباتىندىعى ايتىلدى. ال وڭىردەگى دارىگەرلەر اراسىندا كىمنىڭ جالاقىسى وسەتىنى تۋرالى اكىم ناقتى ويىن ايتتى. سونىمەن بىرگە، وبلىس باسشىسى ٴتاريفتى تۇراقتى ۇستاپ تۇراتىن جۇيە قۇرىلاتىنىن ەسكەرتتى.
اقتاۋ قالاسىنداعى نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىندە ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى جالپى ءبىلىم بەرۋ مەكتەپتەرىنىڭ ونەر، مۋزىكا، دەنە شىنىقتىرۋ، العاشقى اسكەري دايىندىق پاندەرىنىڭ مۇعالىمدەرىنە ادىستەمەلىك كۇن ۇيىمداستىرىلدى. بۇل تۋرالى اتالعان مەكتەپتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى حابارلادى.ادىستەمەلىك كۇندى وتكىزۋدەگى باستى ماقسات زياتكەرلىك مەكتەپ ۇستازدارىنىڭ تاجىريبەسىن جاڭارتىلعان ءبىلىم باعدارلاماسى بويىنشا ساباق وتكىزىپ جۇرگەن ولكە پەداگوگتارىنا تاراتۋ، تۋىنداعان ماسەلەلەرى مەن سۇراقتارى بويىنشا ادىستەمەلىك كومەك بەرۋ. ءبىلىم ورداسىنداعى تاجىريبەلىك كۇنگە 100 مۇعالىم قاتىستى.بۇگىنگى تاڭدا جاڭارتىلعان ءبىلىم باعدارلاماسى بويىنشا مۋزىكا، ونەر سۋرەت، دەنە شىنىقتىرۋ جانە العاشقى اسكەري دايىندىق پاندەرىنەن ساباق بەرەتىن مۇعالىمدەردە قىسقا مەرزىمدى ساباق جوسپارىن قۇرۋدا جانە قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ بويىنشا ماسەلەلەر بار ەكەنىن بايقاپ ءجۇرمىز. سول سەبەپتى دە وسىنداي ادىستەمەلىك شارانى وتكىزۋدى ۇيعاردىق، دەيدى پەداگوگيكالىق شەبەرلىك ورتالىعىنىڭ مەندجەرادىسكەرى ءسانبيبى كوپبەرگەنوۆا.ادىستەمەلىك كۇن بارىسىندا زياتكەرلىك مەكتەپ مۇعالىمدەرى ءپان بويىنشا ساباق وتكىزىپ، باقىلاۋ جۇرگىزگەن ارىپتەستەرىنىڭ تۋىنداعان ساۋالدارىنا جاۋاپ بەردى.ءبىزدىڭ بايقاعانىمىز، ءالى كۇنگە دەيىن مۇعالىمدەردە قىسقا مەرزىمدى جوسپار جاساۋدا قيىندىقتار تۋىندايدى ەكەن. سونىمەن قوسا، گۋمانيتارلىق باعىتتاعى ءپان مۇعالىمدەرى قالىپتاستىرۋشى باعالاۋ جۇرگىزۋدە قينالادى ەكەن، دەدى ونەر ءپانىنىڭ مۇعالىمى زاميرا احمەتوۆا.ءبىلىم ورداسىنىڭ پەداگوگتارى ارىپتەستەرىن باسقا كۇندەردە دە ساباق باقىلاۋعا شاقىردى.
نۇرسۇلتان. قازاقپارات سيريا اسكەرى تۇركيا اسكەري وپەراتسياعا كىرىسكەن سيريانىڭ سولتۇستىگىنە قاراي قوزعالدى. سيرياداعى رەسمي دەرەككوزدەر تۇركيانىڭ ارەكەتىن باسقىنشىلىق دەپ اتايدى.سيريانىڭ سولتۇستىك شىعىسىن باقىلايتىن كۇرد قارۋلى جاساقتارى مەن سيريا دەموكراتيالىق كۇشتەرى تۇركيا شابۋىلىنان قورعانۋ ءۇشىن ءبىرقاتار قالالارعا ۇكىمەت اسكەرىن ورنالاستىرۋ جونىندە كەلىسىمگە كەلدى. بۇل كەلىسىم جەكسەنبىدەن دۇيسەنبىگە قاراعان ءتۇنى، 14 قازاندا بەلگىلى بولدى. سيريا اسكەرىنىڭ وكىلى بۇعان دەيىن تۇرىك باسقىنشىلىعىنا قارسى تۇرۋ ءۇشىن سولتۇستىككە اتتانۋ جونىندە بۇيرىق بەرىلگەنىن مالىمدەگەن بولاتىن.دۇيسەنبى تاڭدا اساد اسكەرى تۇرىك اسكەرى شابۋىل جاسايتىن جولدا بولۋى مۇمكىن تەل تامەر قالاسىن الدى. سونداي اق، بۇرىن ا ق ش باستاعان كواليتسيا كۇشتەرى پايدالانىپ كەلگەن تابكا اۆيابازاسى مەن سيريانىڭ سولتۇستىك شىعىسىنداعى ءبىرقاتار پۋنكتتەر سيريا اسكەرىنىڭ قولىنا ءوتتى دەگەن حابار تارادى.كەلىسىم بويىنشا، اساد اسكەرى تۇرىك اسكەرىنىڭ جولىنداعى ءىرى قالالارعا كىرىپ، تۇركيانىڭ الدىنا نە ۇرىستى توقتاتۋ، نە سيريانىڭ تۇراقتى اسكەرىمەن ۇرىسقا كىرۋ دەگەن ماسەلەنى قويۋى ءتيىس. بۇرىن انكارا مۇنداي مۇمكىندىكتى جوققا شىعارعان.سيريا كۇردتەرىنىڭ وكىلدەرى اسادپەن ازىرگە تەك اسكەري ءىس بويىنشا عانا كەلىسىم جاسالعانىن ايتادى. سيريانىڭ سولتۇستىك شىعىسىنىڭ ساياسي كەلەشەگى تالقىلانباعان. ونىڭ سوزىنشە، ا ق ش سيريانىڭ سولتۇستىگىنەن اسكەرىن اكەتۋ جايلى شەشىم قابىلداعان سوڭ كۇردتەر تۇركيادان قورعانۋ ءۇشىن رەسمي داماسكتەن كومەك سۇراۋعا ءماجبۇر بولعان.رەسەي اسكەرى سيريا اسكەرىنىڭ سولتۇستىككە جىلجىعانىن قولداي ما، جوق پا، ازىرگە بەلگىسىز. تۇركيا بيلىگى دە ازىرگە جاعدايدى تۇسىندىرگەن جوق. بۇرىن انكارا سيريادا باستالعان وپەراتسيانىڭ ماقساتى تۇركيا مەن سيريانىڭ وڭتۇستىگىنە قاراي 30 ك م قاۋىپسىز ايماق قۇرۋ دەپ ءۋاج ايتقان بولاتىن. تۇركيا سيريا كۇردتەرىنىڭ قارۋلى جاساقتارىن تەررورلىق ۇيىم دەپ سانايدى.زاڭ شىعارۋشىلار تاراپىنان تۇركيانىڭ كۇردتەرگە قارسى اسكەري وپەراتسياسىنا كەدەرگى بولعىسى كەلمەدى دەگەن كىنا ارتىلعان ا ق ش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ جەكسەنبى كۇنى تۇركياعا قاتاڭ سانكسيا سالۋ ءۇشىن سەناتورلارمەن بىرىگىپ جۇمىس ىستەپ جاتقانىن مالىمدەدى. تاياۋ ارادا ەۋروپا وداعى دا تۇركياعا سانكسيا سالۋ ماسەلەسىن تالقىلاۋى مۇمكىن.
شېئىرنەسىرلەرقارخانىلاردىكى مۇھىم ئاچچق ساۋاقلىرىمىز نىمە؟ مۇنبەر باغداش ئەدەبىيات سەنئەت كۆزنىكى شېئىر نەسىرلەر قارخانىلاردىكى مۇھىم ئاچچق ...كۆرۈش: 1945ئىنكاس: 33قارخانىلاردىكى مۇھىم ئاچچق ساۋاقلىرىمىز نىمە؟ ئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 2813, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 2187 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 2813, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 2187 جۇغلانما بار.يوللىغان ۋاقتى 20121225 15:17:51 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشقارخانىلار تارىخىدىن بىزنىڭ ئالىدىغان ئەڭ مۇھىم ئاچچق ساۋاقلىرىمىز نىمە؟ئالدى بىلەن ئېيتىش كېرەككى ، بىرلەشكەن كۈچلۈك ، مەدەنىيەتلىك بولغان قارخانىلار دۆلىتى مىلادى 1040 يىلى شەرقىي ۋە غەربىي قاراخانىلاردىن ئىبارەت ئىككىگە بۆلۈنۈپ كەتمىگەن بولسا ،كىيىن ئۆز تارىخىدا ھەرگىزمۇ بەزىدە قىتانلارغا ،بەزىدە سالجۇقىلارغا بېقىندى بولۇپ قالمىغان بۇلاتتى. بەلكى ئەسىرلەر بۇيى ياشاپ ، ناھايىتى كۈچلۈك بىر دۆلەت ھالىتىدە ،ئورتا ئاسىيانىڭ ۋە شەرق بىلەن غەرىبنىڭ تارىخى تەرەققىياتىغا چوڭ تۆھپە قوشقان بۇلاتتى . ئەۋلادى ئۆز زىمىنىغا ئۆزى ئىگە بولۇپ ياشاپ بەخىتلىك ھايات كەچۈرگەن خەلقتىن تېخىمۇ كۆپ يۈسۈپ خاس ھاجىپلار ۋە مەھمۇد قەشقەرىلەر مەيدانغا چىققان بۇلاتتى. مىلادىنىڭ 1040 يىلىغا كەلگەندە ،غەربى ئىلىكخان ناسىرنىڭ ئوغۇللىرىمۇھەممەت ئىبنى ناسىر مىلادىنىڭ 1040يىلىدىن 1052يىلىغىچە ھۆكۈمران بولغان بىلەن ئىبراھىم ئىبنى ناسىر 10521068 لار بۆلگۈنچىلىك قىلىپ ،بىر پۈتۈن ، كۈچلۈك قاراخانىلار دۆلىتىنى پارچىلاپ ئىككىگە بۆلىۋەتتى . ئۇلار شۇ قىلمىشلىرى بىلەن مىللىتىمىزنىڭ تارىجى ئالدىدا ،ئۇلۇغ دانىشمەن ،باتۇر ئەجدادتلىرىمىزنىڭ مۇقەددەس روھى ۋە ئەۋلادلىرىمىزنىڭ تەقدىرى ئالدىدا بەتنامغا قالدى.شۇنىڭدىن باشلاپ مىلادىنىڭ 1040يىلىدىن باشلاپ ،قاراخانىلار دۆلىتى كۈچلۈكلۈكتىن ئاجىزلىققا ،گۈللىنىشتىن خازان بۇلۇشقا قاراپ يۈزلەندى .شۇڭا شەرقىي قاراخانىلارمۇ،غەربىي قاراخانىلارمۇشەرقتىن كەلگەن يات كەلگىندىلەر قىتانلارنىڭ تاجاۋۇزى ئالدىدا ئامالسىز قېلىپ ،ئېغىر، پاجىئەلىك مەغلۇبىيەتكە يولۇقتى ،بېقىندى ھالغا چۈشۈپ قالدى ۋە ئاخىرى بېرىپ يوقالدى.قاراخانىلار دۆلىتىنىڭ بۇ خىل تارىخى تەقدىرى ئاتا بوۋىلىرىمىزدىن قالغان :ئىككى قوچقار ئۈسسۈشكەندە ،بۆرىنىڭ قورسىقى ئاچىدۇ دېگەن ماقال تەمسىلنى ئېسىمىزگە سالىدۇ.تۇرغۇن ئالماستارىخ تەتقىقاتىپاكلىق ئەلچىسى, جۇغلانما 38456, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 11544 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 38456, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 11544 جۇغلانما بار.يازما سانى: 1918مۇنبەر پۇلى: 6650تۆھپە : 7647يوللىغان ۋاقتى 20121225 16:48:51 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشھېچكىمگە تېز پۈكۈپ باقمىغان تۈركىيە ۋە مىڭ يللىق پاتماس قۇياش دەپ تەرىپلىنىدىغان ئەنگىلىيە پادىشاھلىقىغا قايىلمەن.ئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 2372, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 2628 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 2372, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 2628 جۇغلانما بار.تۆھپە : 559يوللىغان ۋاقتى 20121225 17:15:59 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشسۆزلىسەك گەپ جىق ، دۆلەتنى ئىدارە قىلىشنىڭ تەدبىرلىرىنى يېزىپ چىققان بىر ئالىمغا ئىگە ئەلنىڭ ئەينى چاغدا بۇلىنىپ كىتىشى ئادەمنى ئويغا سالىدۇ!ئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 2323, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 2677 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 2323, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 2677 جۇغلانما بار.يوللىغان ۋاقتى 20121225 17:24:56 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشھىساپلاپ باقسام 973 يىل بوپتۇ قارىخانلارنىڭ بۆلىنىپ كەتكەنلىكىگە . ئەپسۇس بۇنداق تىراگىدىيەنىڭ سەۋەبىنى يەكۈنلەيدىغانلار ئارىمىزدا قانچىلىك ؟ توردا يوقتىزىم نۇمۇرى: 8181مۇنبەر پۇلى: 497يوللىغان ۋاقتى 20121225 17:41:28 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇنداق بۆلىنىشلەر ھەممە مىللەتلەردە بولۇپ تۇرغان ،بىراق تەجخربە ساۋاقنى يەكۈنلەشكە باشقىلار بىزدىن ئۇستىراق كەلگەن بولىشى مۈمكىن!بىلىشتىن قىلىش مۇھىم ھەم تەسيوللىغان ۋاقتى 20121225 18:28:43 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبىزگەمۇ يارىشىدۇ ھاكىمىيەت،ۋە لىكىن كەتمەن كىمدە بولسا قورالى بانىڭ قولىغا قارايدىغان ئىشكەنيوللىغان ۋاقتى 20121225 19:24:27 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئۆز ئارا يۇرتۋازلىق .قەبىلۋازلىق .تەخىت تالىشىش شۇ ئاقۋەتلەرنى كەلتۈرۈپ چىقاردى!كەترەن توردا يوقتىزىم نۇمۇرى: 12650يوللىغان ۋاقتى 20121225 19:26:41 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشنادان مىللەت ئۆز بېشىدا ياڭاق چېقىپ مېغىزىنى باشقىلارغا بېرىدۇ......
الماتىدا سەل قاۋپى بار14 تامىز 2019, 10:40 783 0 قاۋىپسىزدىك الماتىنىڭ ناۋرىزباي اۋدانىنا قارعالى وزەنىندە سەل ءجۇرۋ قاۋپى ءتونىپ تۇرعاندىقتان دابىل جاريالاندى.قارعالى وزەنى اعاتىن ناۋرىزباي اۋدانىندا سەل ءجۇرۋ قاۋپى بار، سەبەبى سۋدىڭ دەڭگەيى كۇرت تومەندەگەن جانە بوگەتتى كەز كەلگەن ساتتە بۇزىپ كەتۋى مۇمكىن. مۇمكىندىگىنشە قۇجاتتارىڭىزدى الىپ، قالاعا قاراي كەتىڭىزدەر. بوگەت بۇزىلماۋى دا مۇمكىن، الايدا قاۋىپتىڭ ىقتيمالدىعى جوعارى، دەپ ءتۇسىندىردى 112 نومىرىنەن.تجد سوڭعى ۋاقىتتاردا مۇزدىق كولدەرى سۋىنىڭ اعىزىلۋى تۋرالى اقپارات بەردى. سەل قاۋپى تۋىنداعان كولدىڭ سۋى 77 مىڭ تەكشە مەتردەن 26 مىڭ تەكشە مەترگە دەيىن ازايتىلدى.2015 جىلى بۇل پلوتينادان 30 مىڭ تەكشە مەتر سۋ وتكەن. بوگەتتىڭ جوبالىق قۋاتى 1,2 ملن تەكشە مەتر. بۇل جەرگە 600 مىڭ تەكشە مەتر سۋ جەتەدى. اپاتتىق جاعدايدا سەكۋندىنا 10 تەكشە مەتر سۋ جىبەرىلەدى. وزەننىڭ ارناسى 20 مىڭ تەكشە مەترگە ەسەپتەلىپ، بەتوندالعان، دەدى تجد وكىلدەرى.تەگتەر ناۋرىزباي اۋدانى سەل الماتى20 قىركۇيەك, 2019 ساعات 21:185 كۇن بۇرىن سەمەيدەگى جاتاقحانانىڭ ورتەنۋىنە نە سەبەپ بولعان؟5 كۇن بۇرىن كاراتيندەگى كرۋيز كەمەسىندە بولعان قازاقستاندىقتار ەرتەڭ ەلگە ورالادى5 كۇن بۇرىن اينا دوسماحامبەتقىزى: باعدارلاماشى بولۋ ءۇشىن 4 جىل وقۋ مىندەتتى ەمەس5 كۇن بۇرىن 10 مىڭنان استام پوليتسيا قىزمەتكەرى قىسقاردى
2021 25 2021 10:44نۇر سۇلتان. قازاقپارات قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى سالاسىنداعى سىيلىقتارىن بەرۋ، گرانتتارىن تاپسىرۋ جانە العىسىن جاريالاۋ تۋرالى وكىمى جاريالاندى، دەپ حابارلايدى اقوردا.1. ەلدىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق جانە قوعامدىق ساياسي دامۋىن اقپاراتتىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتۋ ىسىندەگى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ ەلەۋلى ءرولىن ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى سالاسىنداعى سىيلىقتارىن بەرۋ، گرانتتارىن تاپسىرۋ جانە العىسىن جاريالاۋ جونىندەگى قوعامدىق كوميسسيانىڭ ۇسىنىمىن قاراي كەلىپ:زاحارچۋك ۆەرا نيكولايەۆناعا حابار 24 تەلەارناسىنىڭ جاڭالىقتار ءبولىمىنىڭ جۇرگىزۋشىسىنە، وتاندىق تەلەجۋرناليستيكانى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن؛يسابايەۆا ساۋلە بوريس قىزىنا . جەلىلىك باسىلىمىنىڭ شولۋشىسىنا، ينتەرنەت كەڭىستىگىندە اقپارات تاراتۋ ءىسىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن؛قۇتپانبايەۆ باقىت جاعىپار ۇلىنا قازاق جانە شالقار راديولارىنىڭ الماتى ستۋدياسىنىڭ جەتەكشىسىنە، قازاقستاننىڭ وڭىرلىك ساياساتىن اقپاراتتىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتۋگە قوسقان ۇلەسى ءۇشىن؛ويشىبايەۆا جاننات باقتىعۇل قىزىنا قازاقستان تەمىر جولى ۇلتتىق كومپانياسى اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ ب ا ق پەن جۇمىس دەپارتامەنتىنىڭ باس مەنەدجەرىنە، قازاقستان دامۋىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن قامتىعان اقپاراتتىق تالدامالىق قىزمەتى ءۇشىن بەرىلسىن؛بايعارايەۆ نۇرمۇحامەد يسمان ۇلىنا رەسپۋبليكالىق قوعامدىق ساياسي گازەتىنىڭ باس رەداكتورىنا، باسپا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىن دامىتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى ءۇشىن؛نۇراقىن دياس ەرمەك ۇلىنا ك ت ك تەلەارناسىنىڭ اقپاراتتىق باعدارلامالار ديرەكتسياسى ورتالىق رەداكسياسىنىڭ رەداكتورىنا، قازاقستان تەليەۆيزياسىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن؛تولىقبايەۆ ماقسات مالىك ۇلىنا ۇلتتىق تەلەارناسى اشىق الاڭ قوعامدىق ساياسي توك شوۋىنىڭ جۇرگىزۋشىسىنە، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ قىزمەتىن بەلسەندى تۇردە جان جاقتى ءتۇسىندىرىپ، جاريالاپ كورسەتكەنى ءۇشىن؛حاسانوۆ سەرىكبول تىلەپبەرگەن ۇلىنا مۇنارا گازەتىنىڭ باس رەداكتورىنا، قازاقستان جۋرناليستيكاسىن جانە ۇلتتىق بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىن دامىتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى ءۇشىن تاپسىرىلسىن؛اقيقات ۇلتتىق قوعامدىق ساياسي جۋرنالىنىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمىنا ەلىمىزدىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىن دامىتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى ءۇشىن؛ۆەچەرني الماتى گازەتىنىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمىنا قوعامدىق ساياسي، الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق جانە مادەني گۋمانيتارلىق سالالاردىڭ دامۋىن اقپاراتتىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتۋگە قوسقان زور ۇلەسى ءۇشىن؛قازاق راديولارى جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمىنا ۇلتتىق راديو سالاسىن دامىتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى ءۇشىن؛سارىارقا تەلەارناسىنىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمىنا وڭىرلىك جۋرناليستيكانى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن جاريالانسىن.2. وسى وكىم بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا جاريالانسىن.قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ق. توقايەۆ نۇر سۇلتان، اقوردا، 2021 جىلعى 25 ماۋسىم 195
رابىيە قادىرنىڭ تەرجىمىھالىنىڭ نەشىردىن چىقىش مۇراسىمى توغرىسىدا ئۇيغۇررابىيە قادىر خانىمنىڭ كىتاۋىنىڭ مۇقاۋى. ئاپتور: ئالېكساندرا كاۋەلىئۇس خانىم. , ..د ئۇ ق رەئىسى، ئۇيغۇر مىللىي ھەرىكىتىنىڭ رەھبىرى رابىيە قادىر خانىمنىڭ ھايات سەرگۈزەشتىلىرى ئەكىس ئەتتۈرۈلگەن، گۈلدۈرماما نامىدىكى تەرجىمىھال خاراكتېرلىك ئەسەرنىڭ نېمىسچە نۇسخىسى رەسمىي نەشرىدىن چىقتى.گېرمانىيە يازغۇچىسى ئالېكساندرا خانىمنىڭ قەلىمى بىلەن دۇنياغا كەلگەن بۇ ئەسەرنىڭ قوشۇمچە ماۋزۇسى خىتاينىڭ 1 نومۇرلۇق دۈشمىنى دېگەندىن ئىبارەت بولۇپ، ئەسەرنىڭ نەشرىدىن چىقىش مۇراسىمى 6 ئاينىڭ 19 كۈنى گېرمانىيە پايتەختى بېرلىندا داغدۇغىلىق ئۆتكۈزۈلگەن ئىدى. بۇ مۇراسىمغا د ۇ ق رەھبەرلىرىدىن رابىيە قادىر خانىم، دولقۇن ئەيسا ئەپەندى ۋە ئابلىكىم ئىدرىس ئەپەندىلەر ھەم بېرلىندا ياشاۋاتقان ئۇيغۇرلار ئىشتىراك قىلغاندىن سىرت، ئەسەر ئاپتورى ئالېكساندرا خانىم، گېرمانىيە پارلامېنتىنىڭ رەھبەرلىرى، بېرلىن شەھىرىنىڭ مەسئۇللىرى ، بېرلىن شەھىرىدىكى ئەدەبىيات سەنئەتچىلەر، ھېنېي نەشرىياتىنىڭ رەھبەرلىرى، كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرىنىڭ رەھبەرلىرى، مەشھۇر سىياسەتچىلەر ۋە گېزىت ژۇرنال مۇخبىرلىرىدىن بولۇپ يۈزدىن ئارتۇق كىشى قاتناشتى.رابىيە قادىر خانىم، كىتاۋىنىڭ ئاپتورى ئالېكساندرا كاۋەلىئۇس خانىم بىلەن. . 6 ئاينىڭ 20 كۈنى ميۇنخېن شەھىرىدىكى ئەدەبىياتچىلار سارىيىدا مەزكۇر ئەسەرنىڭ نەشرىدىن چىقىشى مۇناسىۋىتى بىلەن ئىككىنچى قېتىم ھەيۋەتلىك مۇراسىم ئۆتكۈزۈلدى. بۇ مۇراسىمغا رابىيە قادىر خانىم يېتەكچىلىكىدىكى د ۇ ق رەھبەرلىرى ۋە ئەزالىرىدىن سىرت، ميۇنخېن شەھرىدە ياشاۋاتقان يۈزلىگەن ئۇيغۇرلار مىللىيچە كىيىملىرى بىلەن كېلىپ قاتناشتى. مۇراسىمغا مەزكۇر ئەسەرنى نەشىر قىلغان مەشھۇر ھېنېي نەشرىياتى، ميۇنخېن ئەدەبىياتچىلار بىرلەشمىسى ۋە د ۇ ق بىرلىكتە ساھىبخانلىق قىلدى. مىيۇنخېندا ئۆتكۈزۈلگەن بۇ مۇراسىمغا باۋارىيە پارلامېنتىنىڭ مىللەت ۋەكىللىرى، يېشىللار پارتىيىسىنىڭ رەھبەرلىرى، مەشھۇر ئەدىبلەر، سەنئەتكارلار ۋە مۇخبىرلاردىن بولۇپ 200گە يېقىن كىشى قاتناشتى.6 ئاينىڭ 22 كۈنى رابىيە قادىر خانىم باشچىلىقىدىكى د ۇ ق رەھبەرلىرى ۋە ئاپتور ئالېكساندرا خانىمنىڭ قاتنىشىشى بىلەن شىۋېتسارىيىنىڭ پايتەختى بېرن شەھرىدە يەنە بىر قېتىم داغدۇغىلىق مۇراسىم ئۆتكۈزۈلمەكچى. ئەكرەممەرھۇم دوكتور ئابدۇقادىر تاشنىڭ بىر پارچە ماقالىسى ھەققىدە
، 4 ، 12 ، 8 ، 7 ، 10 ، 2 ، 3 ، 6 ، 3 ، 11 ، 4 ، 10ەلوردادا قار كۇنى مەرەكەسى 19 قاڭتاردا ساعات 12.00دە ورتالىق ساياباقتىڭ شاڭعىروللەرلىك تراسساسىندا وتەدى. ءىسشارا اياسىندا 18 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا شاڭعى تەبۋدەن جارىس، سىرعاناقتار مەن وزگە دە ويىنساۋىق تۇرلەرى ۇيىمداستىرىلادى. بۇل تۋرالى نۇرسۇلتان قالاسى اكىمدىگىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى حابارلادى.بۇل كۇن حالىقارالىق شاڭعى فەدەراتسياسىنىڭ باستاماسى بويىنشا جىل سايىن قاڭتار ايىنىڭ ءۇشىنشى جەكسەنبىسىندە الەمنىڭ 40تان استام ەلىندە تويلانادى.مەرەكە ماقساتى ادامداردىڭ، اسىرەسە بالالاردىڭ قىسقى سپورت تۇرلەرىنە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. شارا شاڭعى جارىستارىنىڭ ۇلتتىق فەدەراتسياسى مەن قالا اكىمدىگى تاراپىنان ۇيىمداستىرىلدى.ءبىز ءۇشىن وسىنداي ءىسشارالار وتە ماڭىزدى. سول ارقىلى بالالاردىڭ سپورتقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى ارتىپ، ءاربىر بالاقاي ءوزىن ناعىز چەمپيون رەتىندە سەزىنەدى. ال ءبىز ءۇشىن بولاشاق چەمپيوندارىمىزدىڭ الەۋەتىن اشۋ، وعان سپورتتىڭ قىزىقتى، كوڭىلدى ەكەنىن كورسەتۋ پارىز. سەبەبى، سپورت تەك قۋانىش قانا ەمەس، دەنساۋلىق تا سىيلايدى دەدى شاڭعى جارىستارىنىڭ ۇلتتىق فەدەراتسياسىنىڭ ءبىرىنشى ۆيتسەپرەزيدەنتى نيكيتا دەۆياتكين.جاس شاڭعىشىلار مەن جانكۇيەرلەردى كوڭىلدى جاتتىعۋلار، ديسكوتەكا، ويىن ستارتتارى، باناندا جانە تيۋبينگتە سىرعاناۋ كۇتۋدە. قاجەت بولعان جاعدايدا قاتىسۋشىلارعا سپورتتىق جابدىقتار شاڭعى، اياق كيىم، تاياقشا تەگىن بەرىلەدى.ارينە، ءبىز سەرىكتەستەرىمىزگە ريزامىز، ولاردىڭ قولداۋى وسىنداي ءىسشارانى ۇيىمداستىرۋعا مۇمكىندىك بەردى. مەنىڭ ويىمشا، مەملەكەتتىك ورگاندار مەن مەن بيزنەستىڭ سپورتتىڭ دامۋىنا بىرگە ۇلەس قوسۋى جاقسى ۇلگى بولىپ تابىلادى.بۇل ارقىلى ءبىز بالالاردىڭ دامۋىنا جاعداي جاسايمىز. تەك دەنى ساۋ ءارى مىقتى ۇرپاق قانا گۇلدەنگەن قوعام قۇرا الادى دەدى ەسىل اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى دارمەنيار قىدىربەك ۇلى.جارىس قاتىسۋشىلارى جەتى جاس توبى بويىنشا بولىنەدى. ءاربىر توپ ءۇشىن شاڭعى تەبۋدىڭ وزىندىك قاشىقتىعى مەن ءپان ءتۇرى انىقتالادى.التى جانە ودان كىشى جاستاعى قاتىسۋشىلار شاڭعىمەن 120 مەتردى سىرعاناپ ءوتۋى ءتيىس، ال 1618 جاس ارالىعىنداعى ۇلدار 5 شاقىرىمدى باعىندىرسا، قىزدار 3 شاقىرىمداعى قاشىقتىققا جارىساتىن بولادى.بارلىق قاتىسۋشىلاردا تىركەۋدەن ءوتۋ ءۇشىن جەكە باسىن كۋالاندىراتىن قۇجات بولۋى شارت. ءىسشارا وتكىزىلەتىن اۋداندا شاڭعى قۇرالدارىن جالعا بەرۋ پۋنكتى جۇمىس ىستەيدى. جارىسقا شىڭعىمەن سىرعاناي الاتىن كەز كەلگەن ادام قاتىسا الادى.
ئەمدى قىزىقىدا يەۋەرمەڭ، قىزىلئۆڭگەچ راكىغا گىرىپتار بولۇشتىن ئېھتىيات قىلىڭخەلق تورىئەمدى قىزىقىدا يەۋەرمەڭ، قىزىلئۆڭگەچ راكىغا گىرىپتار بولۇشتىن ئېھتىيات قىلىڭ2021.03.30 14:27 مەنبە: تىيانشان تورىنۇرغۇن كىشىلەر تاماق يېگەندە قىزىقىدا يېيىشنى ياخشى كۆرىدۇ. مەسىلەن، گوڭفۇ چېيى ئىچىشنى ياخشى كۆرىدىغان چاۋشەنلىكلەرنىڭ چاي دەملىگەندىكى قايناقسۇنىڭ تېمپېراتۇرىسى 90تىن ئاشىدۇ، ئىستاتىستىكا قىلىنىشىچە، چاۋشەن قىزىلئۆڭگەچ راكى ئەڭ كۆپ يۈز بېرىدىغان ئالتە چوڭ رايوننىڭ بىرى ئىكەن. گەرچە قىزىلئۆڭگەچ راكى ئىرسىيەت، ھاراق ئىچىش قاتارلىق نۇرغۇن ئامىللار بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولسىمۇ، لېكىن چاۋشەن خەلقىنىڭ قىزىقىدا گوڭفۇ چېيى ئىچىش ئادىتى قىزىلئۆڭگەچ راكىنىڭ پەيدا بولۇشى بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئىكەن.نۇرغۇن كىشىلەر ئادەتتە خىزمەت، تۇرمۇش ئادىتى سەۋەبلىك تاماق يېيىش سۈرئىتى ئىنتايىن تېز بولۇش، ئىنچىكە چاينىماسلىق، قىزىق تاماق يېيىش قاتارلىق ئەھۋاللار كۆرۈلىدۇ. ئالاھىدە قىزىق يېمەكلىكلەرنى يېگەندە ناھايىتى ئاسانلا قىزىلئۆڭگەچ شىللىق پەردىسى زەخىملىنىدۇ، تەكرار قىزىق يېمەكلىكلەرنى يېگەندە، تەكرار زەخىملىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپلا قالماستىن، ۋاقىت ئۇزارغانسېرى شىللىق پەردە ئادەتتىكى ياللۇغلىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ھەمدە تەدرىجىي ھالدا ئۆسۈش خاراكتېرلىك كېسەللىك ئۆزگىرىشىگە تەرەققىي قىلىدۇ، بۇ يېنىك دەرىجىدىكى ئۆسۈش، ئوتتۇراھال دەرىجىدىكى ئۆسۈش ۋە ئېغىر دەرىجىدىكى ئۆسۈشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.قىزىلئۆڭگەچ راكىنىڭ يەنە باشقا كېسەللىك سەۋەبلىرى بار، ئەمما ئاساسەن بىزنىڭ يېمەكئىچمىكىمىز بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك. مەسىلەن، يىرىك يېمەكلىكلەر، كۆكىرىپ قالغان يېمەكلىكلەر، ئوزۇقلۇق يېتىشمەسلىك قاتارلىقلار.قانداق قىلغاندا كۈندىلىك يېمەكئىچمەكتىن باشلاپ راك كېسىلىنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ؟1. تاماق يېگەندە ئەڭ ياخشىسى بەك قىزىق بولۇپ كەتمەسلىك كېرەك، ئادەتتە 40 ئەتراپىدا بولسا بىر قەدەر مۇۋاپىق.2. تاماقنى بەك تېز يېمەسلىك كېرەك.تاماقنى بەك تېز، بەك قىزىق يېگەندە، قىزىلئۆڭگەچكە بەلگىلىك زىيان يېتىپلا قالماي، پۈتكۈل ھەزىم قىلىش سىستېمىسىغىمۇ زىيان يەتكۈزىدۇ. ئاجىز قىزىلئۆڭگەچ تەكرار كۆيۈپ يارىلانغاندىن كېيىن، ياللۇغ، يارا قاتارلىق بىر قاتار مەسىلىلەر كۆرۈلىدۇ. شۇڭا يامان سۈپەتلىك ئۆسمىگە نىسبەتەن ئالدىن ئېلىش ئىنتايىن مۇھىم.
وقيعا 30 ءساۋىر، 2021بەرەكە باستاۋى ىنتىماققوستانايدا تاياۋدا قوعامدىق كەلىسىم جانە جالپىۇلتتىق بىرلىكتىڭ قازاقستاندىق مودەلىنىڭ تۇجىرىمدامالىق نەگىزدەرى اتتى كىتاپتىڭ تۇساۋى كەسىلدى. اتالعان ەڭبەكتىڭ اۆتورى ۆالەري ۆيشنيچەنكو كوپ جىلدار بويى قازاقستان حالقى وبلىستىق اسسامبلەياسىن باسقارىپ، وسى ۇيىمنىڭ اتىنان ءماجىلىس دەپۋتاتى بولعان وڭىرگە بەلگىلى ساياساتتانۋشى عالىم. قازىر ا.بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى قوستاناي وڭىرلىك ۋنيۆەرسيتەتىندە قىزمەت ەتەدى.توبىلدا رەسپۋبليكالىق ءازىلسىقاق تەاترلارىنىڭ فەستيۆالى باستالدىتوبىل قالاسىندا ساتيريك، ەتنوگرافعالىم سەيىت كەنجەاحمەتوۆ اتىنداعى ءمىردىڭ وعى رەسپۋبليكالىق ءازىلسىقاق تەاترلارى فەستيۆالى باستالدى. اۋقىمدى شارا رۋحاني جاڭعىرۋ باعدارلاماسى اياسىندا ۇيىمداستىرىلىپ وتىر. ءۇش كۇنگە سوزىلاتىن ونەر مەرەكەسىنە ساتيرا ساردارىنىڭ ۇرپاقتارى مەن بەلگىلى ساتيريك كوپەن امىربەك ارنايى كەلدى، دەپ حابارلايدى ..وقيعا 26 ءساۋىر، 2021كەنىش قويناۋىنان تابىلعان ولجاجۇمباققا تولى جەر قويناۋى ادامزاتقا بەيمالىم تالاي سىردى بۇگىپ جاتقانى انىق. بۇلاي دەيتىنىمىز، بىلتىر قوستاناي وبلىسىنداعى قاشار كەنىشىندە وندىرىستىك قازبا جۇمىستارى كەزىندە وسىدان 20 ميلليون جىل بۇرىن تىرشىلىك ەتكەن الىپ بالىقتىڭ قاڭقاسى تابىلعان.قوعام 25 ءساۋىر، 2021دەنساۋلىققا قاۋىپتى دەمپينگدەمپينگ ەكونوميكا تىلىندە نارىقتا باسەكەلەستەن باسىم ءتۇسۋ ءۇشىن تاۋاردى نەمەسە قىزمەتتەردى قاساقانا تومەن باعامەن ساتۋ دەگەندى بىلدىرەدى.ايماقتار 25 ءساۋىر، 2021رۋدنىيدا تاۋەلسىزدىك اللەياسى اشىلدىبۇگىن رۋدنىيدا وتكەن جالپىقالالىق سەنبىلىك بارىسىندا كەنشىلەر شاحارىنىڭ ورتالىعىنداعىدوستىق ساياباعىندا تاۋەلسىزدىك اللەياسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى، دەپ حابارلايدى ..وقيعا 22 ءساۋىر، 2021قوستانايدا تۇرعىن ۇيدەن شىققان ورتتەن ايەل ادام قازا تاپتىتاڭەرتەڭ جۇمىسقا كەتىپ بارا جاتقان جۇرگىنشىلەردىڭ ءبىرى قوبىلاندى باتىر داڭعىلىنداعى بەس قاباتتى تۇرعىن ءۇيدىڭ تەرەزەسىنەن شىعىپ جاتقان قويۋ ءتۇتىندى بايقاپ، ءورت ءسوندىرۋ قىزمەتىنە حابارلاسقان. ءورت سوندىرۋشىلەر وقيعا ورنىنا جەتكەندە تۇرعىن ءۇيدىڭ ءتورتىنشى قاباتىنداعى ءبىر بولمەلى پاتەر تۇگەلدەي قىزىل جالىنعا ورانىپ ۇلگەرگەن.توبىل قالاسىندا قوستاناي وبلىسى وقۋشىلارىنىڭ جاس تۇلپار اتتى ءداستۇرلى ايتىسى ءوتتى.ساۋدا ورتالىعىنداعى ەكپە كابينەتىقوستاناي قالاسىنداعى ساۋداويىنساۋىق ورتالىعىندا كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكتسينا ەگەتىن كابينەت جۇمىس ىستەي باستادى. بۇل وبلىستاعى ەڭ العاشقى جىلجىمالى ەكپە پۋنكتى. كابينەتتە قالاداعى 3 ەمحانانىڭ ارنايى دايارلىقتان وتكەن دارىگەرلەرى قىزمەت كورسەتەدى. مۇندا كۇنىنە 300 ادامعا دەيىن ۆاكتسينا قابىلداي الادى.
سىناق: سىزنىڭ پىسخىكىلىق ئاجىزلىقىڭىز نېمە؟ تۇرمۇش مەسلىھەتچىسى ئاشپەز تور بېكىتىتۆۋەندىكى ئېگىز پاشنىلىق ئاياغلارنىڭ ئارىسىدىكى سىز ئەڭ ياقتۇرمايدىغىنىنى تاللاپ چىقىڭ، ھەمدە بۇ ئارقىلىق ئۆزىڭىزنىڭ پىسخىكىلىق ئاجىزلىقىڭىزنىڭ نېمە ئىكەنلىكىنى سىناپ بېقىڭ!رەسىمدىكى ئاياغنى تاللىغانلارسىزنىڭ پىسخىكىلىق ئاجىزلىقىڭىز، مۇكەممەللىكنى ھەددىدىن ئارتۇق قوغلىشىش. ئەمەلىيەتتە، ھەربىر ئادەم مۇكەممەللىكنى قوغلىشىدۇ؛ لېكىن، دۇنيادا مۇكەممەل ئىش بولمايدۇ. بەزىدە، ئەگەر سىز بىر ئىشلار ئۈستىدە مۇكەممەللىكنى زىيادە قوغلاشسىڭىز، ئاخىرىدا ئىنتايىن چارچاپ كېتىسىز ھەم بۇ ئىشنى ياخشى قىلالىشىڭىزمۇ ناتايىن. مەسىلىنىڭ ئاخىرىقى نەتىجىسى، سىز ئويلىغان ئۈنۈمگە ئىرىشەلمىگەن ۋاقىتتا، سىز بۇنىڭغا يۈزلىنىشنى ئەمەس، بەلكى ئۆزىڭىزنى قاچۇرۇشنى تاللايسىز، چۈنكى سىز مەغلۇبىيەتلىك نەتىجىنى قوبۇل قىلالمايسىز؛ بۇنداق ئەھۋال، سىزنىڭ تۇرمۇشتىكى بېسىمىڭىزنى ئاشۇرۋېتىدۇ.رەسىمدىكى ئاياغنى تاللىغانلارسىزنىڭ ئىچكى دۇنيارىڭىزدىكى ئاجىزلىقىڭىز، پىسخىكىلىق ساپايىڭىزنىڭ ياخشى بولماسلىقى. سىز بىرەر قىيىنچىلىققا يولۇققان ۋاقىتتا، ئاسانلا ھۇدۇقۇپ ۋە قايغۇرۇپ كېتىسىز؛ ياخشى ئىشقا يولۇققاندا بولسا، خۇشاللىقتىن ئۆزىڭىزنى بېسىۋالالماي قالىسىز. سىزنىڭ كەيپىياتىڭىزنىڭ ھەممىسى چىرايىڭىزدا ئېنىق ئىپادىلىنىپ چىقىدۇ، لېكىن، بۇ بىر ياخشى ئەھۋال ئەمەس.رەسىمدىكى ئاياغنى تاللىغانلارسىزنىڭ ئىچكى دۇنيارىڭىزدىكى ئاجىزلىقىڭىز، كىشىلەرگە ھەددىدىن ئارتۇق مۇلايىم مۇئامىلە قىلىش. سىز ئىنتايىن مۇلايىم بىر ئادەم، باشقىلارغا قارىتا ناھايىتى ئىللىق مۇئامىلە قىلىسىز. باشقىلارغا مۇلايىم مۇئامىلە قىلىش گەرچە ياخشى ئىش بولسىمۇ، ئەمما پىرىنسىپقا تاقىشىدىغان بەزىبىر ئىشلاردا، ئۇنداق مۇلايىم بولىۋەرمەسلىك كېرەك. بولمىسا، باشقىلار سىزنى قورقۇنچاق ھېس قىلىپ، سىزنى بوزەك قىلىدۇ.رەسىمدىكى ئاياغنى تاللىغانلارسىزنىڭ ئىچكى دۇنيارىڭىزدىكى ئاجىزلىقىڭىز، مىجەزىڭىز بەك تۈز. سىز گەپنى ئەگىتىپ قىلىشنى ياكى يۆگەپ قىلىشنى بىلمەيسىز، ئەكسىچە نېمە بولسا شۇنى ئۇچۇقلا دەيسىز؛ بۇنداق ئەھۋالدا، كۆپىنچە باشقىلارنىڭ كۆڭلىنى رەنجىتىپ قويىشىڭىز مۇمكىن.سىز، ئېغىزى قاتتىق كۆڭلى يۇمشاق كىشىلەر تىپىغا تەۋە بولۇپ، بەزىدە باشقىلارغا ياردەم قىلىمەن دەپ، گەپنى ئوڭشاپ قىلالماي، قارشى تەرەپكە خاتا چۈشەنچە بىرىپ قويىسىز ۋە رەنجىتىپ قويىسىز.
سېيىت نادىر ئەپەندى: ئابدۇللا تىمەن بىزگە بوۋاڭلارنىڭ ئىنتىقامىنى ئېلىڭلار دەپ تەلىم بەرگەن ئۇيغۇرسېيىت نادىر ئەپەندىنىڭ دادىسى سېيىت ئابدۇللاخانسولدا مەشھۇر سىياسىي شەخس، سابىق گومىنداڭ قانۇن پالاتا ئەزاسى ئابدۇللا تىمەن بىلەن بىللە.ئۇنىڭ دېيىشىچە، مەكتەپنىڭ نامى جۇڭگولۇق مۇھاجىرلار ئوتتۇرا مەكتىپى، ئەمما مەكتەپتە ئۆتۈلىدىغان دەرس ۋە مەشغۇلاتلار ھەربىي تەلىماتقا ئائىت. سېيىت نادىر ئەپەندىنىڭ ئەسلىشىچە، تەيۋەندىكى مەشھۇر ئۇيغۇر سىياسىي ئەربابلىرىدىن ئابدۇللا تىمەن، مەزكۇر مەكتەپتىكى ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارنى زىيارەت قىلغان چېغىدا مەكتەپتە ياخشى ئوقۇپ پۇرسىتى كەلگەندە يۇرتىغا قايتىشقا ۋە ئاتابوۋىلىرىنىڭ قىساسىنى ئېلىشقا دەۋەت قىلغان.مۇخبىرىمىز بۇ پروگراممىسىنىڭ داۋامىدا ئابدۇللا تىمەن قاتارلىق كىشىلەرنىڭ سىياسىي كىملىكى ھەققىدە دوكتور قاھار بارات ئەپەندىنىڭ قاراشلىرىنى سورىدى. قاھار بارات ئەپەندى، گومىنداڭنىڭ تەركىبىدىمۇ قىممەتلىك ئۇيغۇر زىيالىيلىرى ۋە سىياسىي ئەربابلىرىنىڭ بولغانلىقىنى، ئۇلارنىڭ ھاياتى ھەققىدە ئىزدىنىش ۋە تەتقىقاتنىڭ زۆرۈرلۈكىنى تەكىتلىدى.
شينجياڭ قۇراماسى تۇڭعىش رەت ەرلەردىڭ تەز سىرعاناۋ توپتىق جارىسىنىڭ اعا جۇلدەگەرلىگىن ەنشىلەدى ۇلتتىق سپورت باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2شينجياڭ قۇراماسى تۇڭعىش رەت ەرلەردىڭ تەز سىرعاناۋ توپتىق جارىسىنىڭ اعا جۇلدەگەرلىگىن ەنشىلەدىجولدانعان ۋاقىتى : 2016127 11:58:43شينجياڭ قۇراماسىنىڭ ەرلەردىڭ تەز سىرعاناۋ توپتىق جارىسىنىڭ اعا جۇلدەگەرلىگىن ەنشىلەۋى شينجياڭنىڭ تۇڭعىش رەت قىسقى سپورت جارىسىندا تەز سىرعاناۋ تۇرىنەن توپتىق جارىسىتىڭ اعا جۇلدەگەرلىگىن ەنشىلەۋى بولماق.سپورتشىلار 20 جىلدان كەيىن قىسقى سپورت جارىسىنىڭ سيلىق مىنبەسىنە قايتا ورالدى، ەرلەردىڭ تەز سىرعاناۋ توپتىق جارىسىندا راقىمباي تالاپقان ۇلى، جۋ جيافان، ءداستۇر تۇرسىنقان ۇلى قاتارلى سپورتشىلار شينجياڭ قۇراماسىنا ەڭ قۇندى التىن مەدال الىپ بەردى.24قاڭتاردا مەملەكەتتىك 13كەزەكتى قىسقى سپورت جارىسىنىڭ ەرلەردىڭ تەز سىرعاناۋ توپتىق جارىسى شينجياڭ مۇز ءۇستى سپورت ورتالىعىندا وتكىزىلدى. سوڭعى گرۋپپادا مايدانعا شىققان شينجياڭ قۇراماسىنداعى راقىمباي تالاپقان ۇلى، جۋ جيافان، ءداستۇر تۇرسىنقان ۇلى قاتارلى سپورتشىلار ناق مايدانداعى كورەرمەندەردىڭ مەدەت بەرۋىندە ويداعىداي سايكەسىپ، ەڭ سوڭىندا 3 مينۋت 49 سەكۋند 19 تاقىلدىق ناتيجەمەن اعا جۇلدەگەرلىكتى قانجىعاسىنا بايلادى.راقىمباي تالاپقان ۇلى: ەرلەردىڭ تەز سىرعاناۋ توپتىق جارىسىندا اعا جۇلدەگەرلىكتى ەنشىلەۋ ءبىز ءۇشىن ەرەن قۋانىش، زور داڭق سانالادى، الداعى جەردە شينجياڭعا داڭق اپەرۋگە جالعاستى قۇلشىنامىن دەدى.ءداستۇر تىلشىگە: بۇل مەن ءۇشىن العاندا تەك العاشقى باستاما، الدا تالاي بيىكتەردى باعىندىراتىندىعىما سەنەمىن دەدى. بۇل التىن مەدال داستۇرگە تىڭ شابىت سيلادى.ءداستۇر: العاشقى جارىس كۇنى قاعيداعا قيعاشتىق جاساپ، جاقسى ناتيجە جاراتا الماعاندىقتان قاتتى جابىرقادىم، جاتتىقتىرۋشىلار قايتا سەرپىلۋىمە دەم بەردى، بۇگىنگى جارىستا ناق مايدانداعى كورەرمەندەردىڭ مەدەت بەرۋى ماعان زور شابىت سيلادى دەدى.جۋ جيافان: بۇل جارىس مايدانىن قاتتى ۇناتامىن، بۇل ارادا جارىسقا قاتىناسۋ ادامعا زور ەستەتيكالىق ءلاززات باعىشتايدى دەدى.جۋ جيافاننىڭ نازارىندا التىن مەدال الۋ شينجياڭنىڭ تەز سىرعاناۋ قۇراماسىنا زور كۇشقۋات باعىشتايدى ەكەن. ول: جايشىلىقتاعى جاتتىعۋ ناتيجەمىزدە بۇگىنگىمەن قارايلاس بولاتىن، نەگىزىمىز بولسا دا بۇرىن مۇنداي جوعارى ورەگە جەتىپ كورمەگەن ەدىك،الايدا ءبىز ءوزىمىزدىڭ كۇشقۋاتىمىزعا سەنەمىز دەدى.ءىس جۇزىندە سول كۇنى جارىسقا قاتىناسقان ءتورت گرۋپپاداعى سپورتشىلاردىڭ ىشىندە اعا جۇلدەگەربولعان قۇرامانىڭ ناتيجەسى 3 مينۋت 50 سەكۋندتىق ەڭ تاماشا ناتيجە بولدى.شينجياڭ تەز سىرعاناۋ قۇراماسىنىڭ وڭتۇستىك كورەيالىق جاتتىقتىرۋشىسى لي زايجى: بۇل ەل ىشىندەگى ەڭ تاماشا ناتيجە، قۇراماداعىلار ءوز رولىن تولىق ساۋلەلەندىردى دەدى.الدىڭعى ەكى كۇندەگى قۇلدىراۋ جاعدايدى باستان كەشىرگەن لي زايجى تىلشىگە 3گرۋپپادا مايدانعا شىققان ازاتتىق ارميا قۇراماسى 3 مينۋت 51 سەكۋند 74 تاقىلدىق ناتيجە جاراتقاندا قاتتى ابىرجىعاندىعىن ايتتى.لي زايجى: ازاتتىق ارميا قۇراماسى جاقسى ناتيجە جاراتقان بولسادا،مەن قۇراماداعىلارعا وزدەرىنىڭ كۇشقۋاتىنا سەنۋىن ايتقانمىن، ولار زور قىسىم استىندا، تاماشا ناتيجە جاراتتى دەدى.سول كۇنگى تەز سىرعاناۋ جارىس مايدانىندا ەرلەر قۇراماسى اعا جۇلدەگەرلىكتى ەنشىلەۋدەن تىس، شينجياڭ ايەلدەر تەز سىرعاناۋ قۇراماسى 3 مينۋت 8 سەكۋند 3 تاقىلدىق ناتيجەمەن ايەلدەردىڭ تەز سىرعاناۋ توپتىق جارىسىندا ەكىنشى بولدى، اعا جۇلدەگەرلىكتى 3 مينۋت 7 سەكۋند 22 تاقىلدىق ناتيجەمەن چيچيحار قۇراماسى قانجىعاسىنا بايلادى.كاسىپتىك قايراتكەرلەر مەملەكەتتىك 13كەزەكتى قىسقى سپورت جارىسىنداعى تەز سىرعاناۋ تۇرىنە قاتىناسقان سپورتشىلاردىڭ ءبىر التىن، ءبىر كۇمىس مەدال الۋداي تاماشا ناتيجەسى شينجياڭنىڭ قارمۇز سپورتىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتەدى دەپ قارادى. شينجياڭ تەز سىرعاناۋ قۇراماسىنىڭ جەتەكشىسى فۋ يۇڭ: ءوز جەرىمىزدە اعا جۇلدەگەرلىكتى ەنشىلەۋ بىزگە زور قوزعاۋشى كۇش باعىشتادى، جارىستان كەيىن شينجياڭنىڭ قارمۇز سپورتى سالاسىندا ءتىپتى دە كوپ دارىندىلاردىڭ شىعۋى مۇمكىن دەدى.
پرەزيدەنت سايلاۋىنا تۇسەتىن جەتى ۇمىتكەر10 مامىر 2019, 14:49 1399 0 ىشكى ساياسات تۇركىستان گازەتىنىڭ اۆتورلارىتۋرا 1 ايدان كەيىن، 9 ماۋسىمدا وتەتىن كەزەكتەن تىس پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا قاتىساتىن كانديداتتاردىڭ ەسىمى تولىقتاي بەلگىلى.پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر اتانعان تۇلعالاردىڭ قايقايسىسى دا ەلىمىزدىڭ ساياسيقوعامدىق دامۋىنا اتسالىسقان.سونىمەن بۇل سايلاۋدا ەلىمىزدە تىركەلگەن ساياسي پارتيالاردىڭ وكىلدەرىمەن قاتار، رەسپۋبليكا ەڭبەككەرلەرىنىڭ قۇقىعىن قورعايتىن كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىنان، رۋحانيپاتريوتتىق بىرلەستىكتەردەن كانديداتتار تىركەلدى.باق وكىلدەرى مەن ساراپشىلار 9 سانىنا باسا دەن قويعانى جاسىرىن ەمەس. جىل باسىنان بەرى وسى سانمەن بايلانىستى مەملەكەتتىك ساياسي وقيعالار ءجيى تىركەلدى. راسىمەن دە 9 ماۋسىمدا وتەتىن كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىنا 9 كانديدات قاتىساتىن بولعان. پارتياسى قوعامدىق بىرلەستىگىنەن قاسىمجومارت توقاەۆ، اۋىل حالىقتىقدەموكراتيالىق پاتريوتتىق پارتياسىنان تولەۋتاي راحىمبەكوۆ، قازاقستان كوممۋنيستىك حالىقتىق پارتياسىنان جامبىل احمەتبەكوۆ، اق جول دەموكراتيالىق پارتياسى قوعامدىق بىرلەستىگىنەن دانيا ەسپاەۆا، ۇلت تاعدىرى رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگىنەن ءامىرجان قوسانوۆ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كاسىپوداقتار فەدەراتسياسى رەسپۋبليكالىق كاسىپوداقتار بىرلەستىگىنەن امانگەلدى تاسپيحوۆ، قازاقستان قۇرىلىسشىلار وداعى رەسپۋبليكالىق زاڭدى تۇلعالار بىرلەستىگىنەن تالعات ەرعاليەۆ، ۇلى دالا قىراندارى رەسپۋبليكالىق قوعامدىق مادەنيالەۋمەتتىك بىرلەستىگىنەن ءسادىبەك تۇگەل، حالىق دەموگرافياسى قوعامدىق بىرلەستىگىنەن جۇماتاي اليەۆ ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنا قاجەتتى 7 قۇجات توپتاماسىن تولىق تاپسىرعان.بىراق قازاقستان قۇرىلىسشىلار وداعى رەسپۋبليكالىق زاڭدى تۇلعالار بىرلەستىگىنەن تالعات ەرعاليەۆ كەيىننەن پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر رەتىندە ۇسىنعان ءوتىنىشىن كەرى قايتاراتىندىعىن ءمالىم ەتىپ، اق جول پارتياسىنىڭ كانديداتى دانيا ەسپاەۆاعا قولداۋ ءبىلدىردى.ال ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنا سوڭعى بولىپ ءوتىنىم بىلدىرگەن جۇماتاي اليەۆ مەملەكەتتىك تىلدەن ەمتيحان تاپسىرا الماي قالدى. مەملەكەت جانە ءدىن تاقىرىبىندا 13 سويلەمدى شىعارما جازىپ، 19 قاتە جىبەرگەن. لينگۆيستيكالىق كوميسسيا مۇشەسى ءادىل احمەتوۆ: تاقىرىپ مۇلدەم اشىلماعان، سويلەمدەرىنىڭ بارلىعى جۇيەسىز. ءدىن ماسەلەسى دە مۇلدەم اشىلمادى دەۋگە بولادى، ءۇستىرت. ەكىنشى كەزەڭدە مۇحتار اۋەزوۆتىڭ اباي جولى رومانىنىڭ 2تومىنان ءۇزىندى وقىدى. م.اۋەزوۆتىڭ ءسوزى قىزدىڭ جيعان جۇگىندەي عوي. ءماتىننىڭ ءوز اۋەزى بار. بۇل جەردە دە ءوزىنىڭ شورقاقتىعىن بايقاتتى. ءۇشىنشى كەزەڭدە ىرىس الدى ىنتىماق تاقىرىبىندا بايانداما جاسادى. تاقىرىپ مۇلدەم اشىلمادى. ساۋاتسىز بولدى. سەگىزدەن استام قاتە جىبەرىلسە، شىعارما تەرىس باعالانادى. سوندىقتان پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر جۇماتاي اليەۆ مەملەكەتتىك ءتىلدى ەركىن مەڭگەرمەگەن دەگەن كوميسسيا قورىتىندىسى شىقتى، دەدى. قالعان ۇمىتكەرلەردىڭ ءبارى دە مەملەكەتتىك ءتىلدى ەركىن مەڭگەرگەندىگىن انىقتاۋ ءۇشىن ارنايى قۇرىلعان لينگۆيستيكالىق كوميسسيا الدىندا ەمتيحان تاپسىرىپ، سىننان سۇرىنبەي ءوتتى.وسىلايشا قر ازاماتتارى 9 ماۋسىم كۇنى 7 ۇمىتكەر اراسىنان، ءوزى ءۇمىت ارتقان ءبىر كانديداتقا داۋىس بەرە الادى.تەگتەر سايلاۋ نۇر وتان توقاەۆ جوباسى اق جول
دەنساۋلىق ۇقىعىنا كەسىرى ءتيىپ مۇگەدەك بولعان جاعدايدا، ونىڭ تولەم قاراجاتى قالاي ەسەپتەلەدى بۇگىنگە نازار باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2جولدانعان ۋاقىتى : 201826 11:22:12وتباسى تۇرمىسىن شالقىتۋ ءۇشىن تولىپ جاتقان كاسىپپەن شۇعىلدانىپ جۇرگەن ازاماتتارعا ءدان ريزامىز، الدى موتورلى كولىك مىنسە، ەندى ءبىر بولىمدەرى جەكە كاسىپكەر بولىپ، ءار ءتۇرلى ساۋدامەن شۇعىلدانىپ ءجۇر، ماڭدايىنىڭ تەرىنەن تامشىلاعان وتباسى كىرىسى ەشكىمنىڭ تالاسى جوق، وزىنە بىتكەن ادال ەڭبەگىنىڭ اق ءدامى عوي! وعان راقىمەت پەن العىستان باسقا ايتارىمىز جوق. ال،ەندى ءبىر جاعىنان،جەكە كاسىپپەن شۇعىلدانىپ جۇرگەن كاسىپكەرلەرىمىزدەن جۇمىس اعاتتىعىنان نە اناداي،نە مىناداي ون ەكى مۇشەدەن سەلكەۋ شىعاتىن،مۇگەدەككە اينالاتىن جايتتەردە تۋىلىپ وتىرادى، تۋىلىپ وتىرعانىندا كورىپ ءجۇرمىز. سوندىقتان زاڭ قاعيدالارعا سۇيەنگەنىمىز ءجون. ازاماتتىق ىستەر زاڭىنىڭ جالپى ەرەجەسىنىڭ 119 تارماعىندا بۇل جونىندە بەلگىلەنگەنى مۇگەدەك تولەم قاراجاتى ەمەس، قايتا تۇرمىستىق كومەك قاراجاتى بولىپ تابىلادى. بۇل ارادا قولدانىپ وتىرعانى تۇرمىس قاينارىنان ايىرىلۋى تولەم بەرۋ جونىندەگى نەگىزى ەسەپتەلەدى. زاقىمدالعان ادامعا تولەم بەرۋ جونىندەگى ادىليالىق تۇسىندىرمەنىڭ 25 تارماعىندا: مۇگەدەك تولەم قاراجاتى زاقىمدالۋشىنىڭ ەڭبەك قابىلەتىنەن ايىرىلۋ دارەجەسىنە نەمەسە زاقىمدالۋ دارەجەسىنە قاراي ەسەپتەلەدى، بىلايشا ايتقاندا،ارىز قابىلداعان سوت مەكەمەسى تۇرعان ورىنداعى قالا قالاشىق تۇرعىندارىنىڭ سول جىلداعى جان باسىنا تۋرا كەلەتىن شىعىم، كىرىمى نەمەسە اۋىل قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىنا تۋرا كەلەتىن تازا كىرىسى ولشەمى بويىنشا ەسەپتەلەدى،مۇگەدەك دەپ تۇراقتاندىرىلعان كۇننەن باستاپ 20 جىل بويىنشا ەسەپتەلەدى. ءبىراق جاسى 60 تان اسقاندا، جاسى ءبىر جاس ارتسا ءبىر جىل كەمەيتىلەدى، 75 جاستان جوعارىلار 5 جىل كەمەيتىلىپ ەسەپتەلەدى. زاقىمدالۋشى زاقىمدالعانىمەن، ونىڭ ناقتىلى كىرىسى ازايماسا نەمەسە زاقىمدالۋ دارەجەسى ءبىرشاما جەڭىل بولعانىمەن، ونىڭ ەڭبەكتەنىپ كاسىپتەنۋىنە ىقپال جەتكىزسە، وندا ونىڭ مۇگەدەك تولەم قاراجاتىن سايكەستى تەڭشەۋگە بولادى دەپ بەلگىلەنگەن.مۇگەدەك تولەم قاراجاتىن ەسەپتەۋ ءادىسى مىناداي:1. تولەم نەگىزى: مۇگەدەك تولەم قاراجاتى زاقىمدالۋشىنىڭ ەڭبەك قابىلەتىنەن ايىرىلۋ دارەجەسى نەمەسە زاقىمدالۋ دارەجەسىنە قاراي تۇراقتاندىرىلادى. ەڭبەك قابىلەتىنەن ايرىلسا نەمەسە مۇگەدەك بولسا، وندا وعان مۇگەدەك تولەم قاراجاتىن بەرۋ كەرەك.2. تولەم ولشەمى: ارىز قابىلداعان سوت مەكەمەسى تۇرعان ورىنداعى قالاشىق تۇرعىندارىنىڭ ءبىر جىلداعى جان باسىنا تۋرا كەلەتىن كىرىمشىعىمى ولشەم ەتىلەدى، اۋىل قىستاقتا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىنا تۋرا كەلەتىن تازا كىرىسى ولشەم ەتىلەدى.3. تولەم مەرزىمى: مۇگەدەك دەپ تۇراقتانعان كۇننەن باستاپ 20 جىل ەسەپتەلەدى. ءبىراق 60 جاستان اسقاندا،ءبىر جىل كەمەيتىلىپ ەسەپتەلەدى،75 جاستان اسقانداردىكى 5 جىل كەمەيتىلىپ ەسەپتەلەدى.4. ايىرىم تەڭشەۋ: ءبىرىنشى، زاقىمدالسا، ءبىراق ناقتىلى كىرىسى ازايماسا،ەكىنشى، زاقىمدالۋ دارەجەسى ءبىرشاما جەڭىل بولعانىمەن، كاسىبىنە اۋىر زيان جەتكىزسە، وندا ونىڭ تولەم قاراجاتىن لايىقتى تەڭشەۋ كەرەك.تولەم بەرۋ ءادىسى: ءبىر جولدا بەرۋگە دە، مەرزىمگە ءبولىپ بەرۋگە دە بولادى. ءبىر جولدا بەرىلەتىندەردى جوعارىدا باياندالعان بەلگىلەمە بويىنشا بەرەدى. مەرزىمگە ءبولىپ بەرىلەتىندەردى مۇگەدەك بولعان ۋاقىتىنان باستاپ ولگەنگە دەيىن اي سايىن ەسەپتەپ، جىل بويىنشا بەرەدى. ۇقىققا قول سۇعۋشىنىڭ جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشقالاقتاۋىنان ساقتانۋ ءۇشىن، تولەمدى مەرزىمدى ۋاقىتتا بەرگەندە، ۇقىققا قول سۇعۋشى ادامدى بۇل تۋرالى كەپىلدىك بەرۋگە بۇيىرۋ ءتيىس. جوعارىداعى ەكى ءتۇرلى ءادىس ناقتىلى احۋالعا قاراي قولدانىلادى.
2 جەلتوقسان 11:27نۇرسۇلتان. قازاقپارات تۇڭعىش پرەزيدەنت ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ پاراقشاسىندا شتريحي ك پورترەتۋ دەرەكتى فيلمىنىڭ 1سەرياسىنىڭ تولىق نۇسقاسى جاريالاندى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.شتريحي ك پورترەتۋ نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ءومىرى مەن قىزمەتىنە ارنالعان، قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى تۇلعاسىنىڭ بۇرىن كورەرمەنگە بەلگىسىز بولىپ كەلگەن قىرلارىن اشاتىن كوپ سەريالى دەرەكتى فيلم.جىل سايىن ءوزىمنىڭ تۋعان جەرىمە بارىپ تۇرامىن. اكەم مەن انامنىڭ باسىنا بارامىن. ءۇشقوڭىرعا شىعامىن. بۇكىل اتابابام ءۇشقوڭىر جايلاۋىندا جاتىر. سول جەردە وتىرامىن دا، قۋات الامىن. مۇمكىن بولسا قىمىز ىشەم. مەن ءۇشىن ومىرىمدەگى ەڭ راحات شاعىمنىڭ ءبىرى بۇل. بيىل سىرقاتتانىپ قالعان كەزىمدە سول جاققا ارنايى بارىپ، 10 شاقتى كۇندەي سول جايلاۋدا وتىرىپ، تازا اۋا جۇتىپ، دەمالدىم. وسىلايشا دەنساۋلىعىم قالپىنا كەلدى، دەيدى دەرەكتى فيلمدە ەلباسى.نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تاۋدا تۋىپ، تاۋدا وسكەنىن ەسىنە الادى.سوندىقتان تاۋلار مەنى وزىنە تارتىپ تۇرادى. سول تاۋلاردا ءبىر تىلسىم قۋات بار. بالالىق شاعىمنىڭ، جاستىق شاعىمنىڭ ەستەلىگى سوندا. تاۋلاردىڭ ءوز كەرەمەتى بار. ۇيرەنىپ قالعان ادامدى تاۋ وزىنە تارتىپ تۇرادى. ال دالامىزدىڭ ءوز كوركى بار. دالاعا بارساڭ ەلوردادا اسپان الىپ بولىپ كورىنەدى. ال الماتىدا بيىكبيىك تاۋلاردىڭ ءوزى كوكجيەكتەردى جاۋىپ، اسپاننىڭ ءوزى اسا الىپ كورىنبەيدى، دەيدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.ەلباسىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى ايدوس ۇكىباي دەگى پاراقشاسىندا دەرەكتىڭ فيلمنىڭ ءبىرىنشى سەرياسىنىڭ تولىق نۇسقاسىمەن ءبولىستى.