it
stringlengths
2
991
pl
stringlengths
1
1.19k
E ' ovunque , è tutto intorno a voi , e lo spazio sta vibrando caoticamente .
Wielki Wybuch was otacza , przestrzeń drga ,
Passano 14 miliardi di anni e questa canzone ci risuona ancora intorno .
mija 14 miliardów lat , a ta pieśń nadal przebrzmiewa wokół nas .
Si formano le galassie , e si formano generazioni di stelle in quelle galassie . E intorno a una stella , almeno una stella , c' è un pianeta abitato .
Tworzą się galaktyki , a w nich pokolenia gwiazd . A wokół jednej z nich , co najmniej jednej , jest zdatna do zamieszkania planeta .
Ed eccoci frenetici , a costruire questi esperimenti , a fare questi calcoli , a scrivere questi codici per computer .
Na niej szaleńczo budujemy te eksperymenty , liczymy , piszemy programy .
Immaginate un miliardo di anni fa , due buchi neri che collidono .
Miliard lat temu zderzyły się dwie czarne dziury , Miliard lat temu zderzyły się dwie czarne dziury ,
Quella canzone è risuonata attraverso lo spazio per tutto quel tempo .
a ich pieśń nadal brzmi w przestrzeni , przez cały ten czas .
Noi non eravamo nemmeno lì .
Nas jeszcze nie było .
Si fa sempre più vicino — 40.000 anni fa stavamo ancora facendo i disegni nelle caverne .
Zbliża się do nas ... 40 tys. lat temu malowaliśmy po jaskiniach .
In fretta , costruite i vostri strumenti !
Szybko , budujcie swoje instrumenty .
Si avvicina sempre di più , e nel duemila ...
Dźwięk się zbliża ,
qualunque anno sarà quando i nostri rivelatori saranno finalmente a una sensibilità avanzata — li costruiremo , accenderemo le macchine e , bang , la cattureremo — la prima canzone dallo spazio .
a kiedykolwiek tu nie dotrze , gdy nasze sensory będą bardziej czułe , zbudujemy je , włączymy i złapiemy pierwsze pieśni wszechświata .
Se fosse il Big Bang che cogliamo , suonerebbe così .
Gdybyśmy odebrali Wielki Wybuch , brzmiałby jakoś tak .
( Statica ) E ' un suono terribile .
( Zakłócenia ) Okropny dźwięk .
E ' letteralmente la definizione di rumore .
To kwintesencja hałasu .
E ' un rumore bianco , è un suono così caotico .
Biały szum , chaotyczne dzwonienie .
Ma è dovunque intorno a noi , presumibilmente , se non è stato eliminato da qualche altro processo dell' universo .
Ale jest wokół nas , prawdopodobnie , jeśli jakieś inne zjawisko go nie wygasiło. jeśli jakieś inne zjawisko go nie wygasiło .
E se lo cogliamo , sarà musica per le nostre orecchie , perché sarà il tranquillo eco di quel momento della nostra creazione , del nostro universo visibile .
Będzie jak muzyka dla naszych uszu , bo to ciche echo momentu naszego stworzenia , dostępnego nam wszechświata .
Quindi nei prossimi cinque anni , saremo in grado di alzare un po ' la colonna sonora , presentare l' universo in audio .
W ciągu następnych kilku lat pogłosimy tę ścieżkę dźwiękową w naszych głośnikach , i posłuchamy wszechświata .
Ma se percepiamo quei primissimi momenti , ci avvicineremo molto di più a una comprensione del Big Bang , che ci avvicinerà molto di più ad alcune delle più complesse ed elusive domande .
Jeśli usłyszymy najwcześniejsze momenty , to zbliżymy się do zrozumienia Wielkiego Wybuchu , to zbliżymy się do zrozumienia Wielkiego Wybuchu , co pozwoli nam zadać najtrudniejsze i najbardziej nieuchwytne pytania .
Se mandassimo all' indietro un film del nostro universo , sapremmo che nel nostro passato c' è stato un Big Bang , e potremmo persino sentirne il suono cacofonico , ma il nostro Big Bang , è stato l' unico Big Bang ?
Cofając się w rozwoju wszechświata wiemy , że był Wielki Wybuch , może nawet usłyszymy jego kakofonię , ale czy był to jedyny Wielki Wybuch ?
Voglio dire che ci dovremmo chiedere cos' è successo prima .
Czy zdarzył się już wcześniej ?
Succederà ancora ?
Czy wydarzy się znów ?
Nello spirito di TED di accrescere la sfida per riaccendere la curiosità , possiamo fare domande , almeno per quest' ultimo minuto , che onestamente potrebbero sfuggirci per sempre .
Zgodnie z duchem i wyzwaniem TED , by znów rozpalić iskrę zdumienia , możemy zadawać pytania , które mogą nigdy nie znaleźć odpowiedzi .
Ma dobbiamo chiedere : è possibile che il nostro universo sia semplicemente una briciola di una storia più grande ?
Ale musimy je zadać : Czy to możliwe , że nasz wszechświat jest tylko strzępkiem większej historii ?
O , è possibile che noi siamo solo un ramo di un multiverso — ogni ramo con il suo Big Bang nel proprio passato — forse qualcuno di loro con dei buchi neri che suonano i tamburi , forse qualcuno senza — forse qualcuno con una vita senziente , e forse qualcuno senza — non nel nostro passato , non nel nostro futuro , ma in qualche modo fondamentalmente collegato con noi ?
Czy to możliwe , że to odnoga multiwersum , że istnieją inne , każda ze swym Wielkim Wybuchem ? W niektórych czarne dziury dudnią , w niektórych może nie ... Może w niektórych są świadome istoty , w innych nie ... Nie podzielające z nami przeszłości ani przyszłości , a jednak do nas podobne ?
Quindi dobbiamo chiederci , se c' è un multiverso , in qualche altro frammento di quel multiverso , ci sono delle creature ?
Zastanawiamy się , jeśli wieloświat istnieje , czy w innej jego części są jakieś istoty ? czy w innej jego części są jakieś istoty ?
Ecco le creature del mio multiverso .
To moje stworzenia wieloświata .
Ci sono altre creature nel multiverso , che si domandano di noi e si domandano delle loro origini ?
Czy są też inne , które rozmyślają o nas i o swoich początkach ?
E se ci sono , posso immaginarle come siamo noi , che fanno calcoli , scrivono codici per computer , che costruiscono strumenti , che cercano di cogliere i suoni più deboli delle loro origini e si domandano chi altro ci sia là fuori .
Jeśli tak , wyobrażam je sobie jak nas , Jeśli tak , wyobrażam je sobie jak nas , wyliczających , piszących programy , budujących instrumenty , próbujących wykryć dźwięki źródeł swojego pochodzenia i kontemplujących wszechświat .
Grazie . Grazie .
Dziękuję .
( Applausi )
( Brawa )
Sono qui per cercare di sfidare le persone .
Prawdę mowiąc , jestem tutaj , aby rzucić ludziom wyzwanie .
So che la gente ha affrontato molte sfide .
Jestem świadoma , iż ludzie wielokrotnie byli wystawiani na próbę .
Quella che propongo qui è quella di recuperare il vero significato della " " pace " " .
Moje dzisiejsze wyzwanie brzmi : nadszedł czas , abyśmy na nowo ustalili , co oznacza pokój .
La pace non è il " " Kumbaya , my Lord " " . La pace non è la colomba e l' arcobaleno , per quanto siano carini .
Pokój to nie " " Przyjdź do nas , Panie " " . Pokój to nie gołąb i tęcza , jak słodkie by nie były .
Quando vedo i simboli dell' arcobaleno e della colomba penso alla serenità individuale ,
Kiedy widzę symbole tęczy czy gołębia , myślę o wewnętrznym spokoju .
alla meditazione ...
O medytacji .
Non penso al concetto che ho io di " " pace " " , la pace realizzabile con la giustizia e l' uguaglianza .
Nie myślę o tym , co uważam za pokój , czym jest trwały pokój wraz ze sprawiedliwością i równością .
E ' quella pace per cui la maggioranza delle persone su questo pianeta ha accesso a sufficienti risorse per vivere una vita dignitosa , per cui queste persone hanno sufficiente possibilità di istruzione e di assistenza sanitaria per vivere liberi dai bisogni e liberi dalla paura .
To trwały pokój , gdzie większość ludzi na Ziemi ma dostęp do wystarczających zasobów , aby żyć godnie ; gdzie ludzie ci mają dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej , które umożliwią im życie wolne od niedostatków i od strachu .
Questo è il sentirsi sicuri .
Tym właśnie jest ludzkie bezpieczeństwo .
Io non sono una pacifista completa come lo sono moltissimi dei miei amici , persone tenaci , non violenti come Mairead McGuire .
Nie jestem stuprocentową pacyfistką jak niektórzy moi bardzo , bardzo wpływowi , pokojowi znajomi , tacy jak Mairead McGuire .
Capisco che la gente sia confusa ( e sono stata fine ... ... ho promesso a mia mamma di non usare più parolacce in pubblico ...
Wiem , że ludzie są tak pokręceni — delikatnie mówiąc , bo obiecałam mamie , że przestanę przeklinać publicznie .
e ce la sto mettendo tutta ... )
I coraz mocniej i mocniej się staram .
Mamma , ce la sto davvero mettendo tutta !
Mamo , naprawdę się staram .
C' è bisogno di polizia , c' è bisogno dell' esercito , ma per difesa .
Potrzebujemy policji , potrzebujemy też wojska , ale dla obrony .
Dobbiamo ridefinire cosa ci rende sicuri in questo mondo .
Musimy na nowo zrozumieć , co na tym świecie zapewnia nam bezpieczeństwo .
Questo non vuol dire armare il nostro Paese fino ai denti .
To nie zbrojenie kraju po zęby .
Non vuol dire fare in modo che altri Paesi si armino fino ai denti con le armi che noi produciamo e vendiamo .
To nie pozwalanie innym krajom na kompleksowe zbrojenia przy użyciu broni , którą produkujemy , i którą im sprzedajemy .
Vuol dire usare quel denaro in modo più ragionevole per rendere i Paesi del mondo sicuri , per rendere sicuri le popolazioni del mondo .
To bardziej racjonalne rozporządzanie pieniędzmi , aby uczynić państwa bezpieczniejszymi , aby uczynić ludzi na świecie bezpieczniejszymi .
Stavo pensando ai recenti sviluppi nel congresso , dove il presidente ha proposto di stanziare 8,4 miliardi di dollari per provare ad ottenere il voto dello START , per ridurre le armi nucleari .
Myślałam o ostatnich wydarzeniach w Kogresie , gdzie prezydent proponuje 8,4 miliarda dolarów na program START .
Ovviamente supporto il voto allo START
Zdecydowanie popieram program START .
ma ha proposto 84 miliardi di dollari per la modernizzazione delle armi nucleari .
Ale mówi on o 84 miliardach dolarów na unowocześnianie broni nuklearnej .
Sapete che la somma di cui le Nazioni Unite parlano per andare incontro al raggiungimento degli Obiettivi di Sviluppo del Millennio sono 80 miliardi di dollari ?
Czy wiecie , ze kwota , o jakiej mówi ONZ przeznaczona na realizację Milenijnych Celów Rozwoju to 80 miliardów dolarów ?
Solo quella piccola somma di denaro che , personalmente , non mi dispiacerebbe fosse nel mio conto in banca ... magari !
Tylko tyle pieniędzy , oczywiście , chciałabym sama tyle mieć na swoim koncie , ale ...
In termini globabli è una piccola somma di denaro .
W skali światowej to ledwie odrobina pieniędzy .
Ma andrà a modernizzare armi delle quali non abbiamo bisogno e non ce ne faremo niente ... Dovremo opporci ...
Ale jest ona przeznaczana na modernizację broni , której nie potrzebujemy i od której nie uwolnimy się jak długo żyjemy , chyba że podniesiemy nasze ...
e facciamo in modo che questo avvenga ... a meno che non iniziamo a credere che tutte le cose delle quali abbiamo sentito parlare negli ultimi due giorni siano elementi che vanno di pari passo con la sicurezza dell' uomo .
I przemienimy słowa w czyn — chyba , że uwierzymy iż to wszystko , o czym słuchaliśmy tutaj przez ostatnie dwa dni to część pakietu , który uczyni ludzi bezpieczniejszymi .
Salvaguardare le tigri ,
To ratowanie tygrysów .
porre fine all' uso delle sabbie bituminose ,
To mówienie nie piaskom bitumicznym .
avere accesso alle strumentazioni mediche che riescono già a dire chi ha un cancro ...
To dostęp do aparatury medycznej , która może zdiagnozować raka .
E ' un insieme di tutte queste cose .
To wszystkie te rzeczy .
E ' usare il nostro denaro per tutte queste cose .
To przeznaczanie naszych funduszy na to wszystko .
E ' darsi una mossa .
Chodzi o działanie .
Sono stata ad Hiroshima qualche settimana fa e ho visto il Dalai Lama ... eravamo seduti di fronte a migliaia di persone ed eravamo noi 8 premi Nobel .
Kilka tygodni temu byłam w Hiroszimie , gdzie Jego Świątobliwość — siedzieliśmy na wprost tysięcy ludzi , wśrod nas było chyba ośmiu laureatów Nagrody Nobla .
E lui faceva il cattivello , come un ragazzetto in chiesa .
A jest złym gościem , zachowuje się jak niegrzeczne dziecko w kościele .
Guardavamo tutti , aspettando di poter prendere parola e lui si è avvicinato verso di me dicendomi " " Jody , sono un monaco buddista " " .
Gapiliśmy się na wszystkich , czekając na swoją kolej , aby mówić , gdy nachyla się do mnie i mówi : " " Jody , jestem buddyjskim mnichem " " .
E io gli ho detto " " Sì , Sua Santità ...
Odpowiadam : " " Oczywiście , Wasza Świątobliwość ,
l' avevo intuito dal suo vestito " " . ( Risate ) E mi ha detto " " Mi piace molto la meditazione ... e mi piace pregare " " . E io gli ho detto " " Molto , molto bene ...
widać to po waszej sukni " " . ( Śmiech ) Kontynuuje : " " Wiesz , całkiem lubię medytację . Modlę się . " " Mówię : " " Świetnie . Świetnie .
Ce n' è bisogno in questo mondo .
Potrzebujemy tego na świecie .
Io non ci riesco , ma è una bella cosa . " " E lui mi ha detto " " Ma sono diventato scettico .
To nie w moim stylu , ale to niezłe . " " Odpowiada : " " Ale stałem się sceptyczny .
Non credo che la meditazione e la preghiera cambieranno questo mondo .
Nie wierzę , że medytacja i modlitwa zmienią ten świat .
Credo che ciò di cui abbiamo bisogno sia l' azione " " . Il Dalai Lama con la sua tonaca è il mio nuovo eroe .
Myślę , że potrzebujemy czynów . " " Jego Świątobliwość w swej szacie jest moim nowym bohaterem czynu .
Ho parlato con Aung Sun Suu Kyi qualche giorno fa .
Rozmawiałam z Aung San Suu Kyi ledwie kilka dni temu .
Come molti di voi sapranno , è l' eroina della democrazia nel suo Paese , la Birmania .
Zapewne wiecie , że walczy ona o demokrację w Birmie , swej ojczyźnie .
Saprete anche che ha trascorso 15 degli ultimi 20 anni in carcere per le sue lotte per la democrazia .
Wiecie pewnie też , że z ostatnich 20 lat , 15 spędziła w więzieniu , za swe wysiłki na rzecz demokracji .
E ' stata rilasciata solo qualche settimana fa e siamo curiosi di vedere per quanto rimarrà libera , fuori , per le strade di Rangoon , mobilitandosi per il cambiamento .
Została uwolniona zaledwie kilka dni temu , bardzo się martwimy , jak długo pozostanie na wolności , gdyż już jest ponownie na ulicach Rangunu , agitując na rzecz zmian .
E ' già fuori in strada , a lavoro per il suo partito per cercare di ricostruirlo .
Znów jest na ulicach , pracując ze swoją partią , próbując ją odbudować .
Ma le ho parlato per una lunga serie di motivazioni ...
Rozmawiałam z nią z powodu wielu kwestii .
ma una cosa che vi voglio dire e che è simile a quella che mi ha detto il Dalai Lama
Ale jedno chciałam powiedzieć , gdyż przypomina mi to słowa Jego Świątobliwości .
è stata quando mi ha detto " " Sai , abbiamo una lunga strada da percorrere per portare la democrazia nel nostro Paese .
Powiedziała : " " Wiesz , przed nami długa droga do demokracji w moim kraju .
Ma io non credo nella speranza senza sforzo .
Ale nie wierzę w nadzieję bez wysiłków .
Non credo nella speranza del cambiamento , a meno che non si faccia qualcosa per fare in modo che avvenga " " . Lei è un altro dei miei eroi .
Nie wierzę w nadzieję na zmiany , o ile nie podejmiemy czynów , aby je wprowadzić w życie " " . A oto moja kolejna bohaterka ,
Questa è la mia amica e dottoressa Shirin Ebadi , la prima donna musulmana ad aver ricevuto un premio Nobel .
moja przyjaciółka , dr Shirin Ebadi , pierwsza muzułmanka uhonorowana Pokojową Nagrodą Nobla .
Le è stato autoimposto l' esilio nell' ultimo anno e mezzo .
Jest na wygnaniu od półtora roku .
Se le chiedeste dove vive , dove si trova in esilio
Zapytasz jej gdzie mieszka - gdzie mieszka na wygnaniu ?
lei risponderebbe " " Negli aereoporti del mondo " "
Mówi , że na lotniskach .
Sta viaggiando perchè è stata fuori dal Paese nel periodo delle elezioni
Podróżuje , gdyż była poza krajem w czasie wyborów .
e invece di andare a casa si è riunita con tutte le altre donne con cui lavora che le hanno detto " " Rimani fuori . Abbiamo bisogno di te fuori .
Zamiast wracać do kraju , rozmawiała z kobietami , z którymi współpracuje , i które powiedziały : " " Zostań poza krajem . Potrzebujemy Cię .
Abbiamo bisogno di poter parlare con te là fuori ... così puoi far sapere cosa succede qui " " . Dopo un anno e mezzo ... ecco che è fuori a parlare a nome delle donne del suo Paese
Musimy mieć możliwość porozmawiania z Tobą , po to , abyś mogła przekazać informację , co tu się dzieje . " " Półtora roku później — przemawia w imieniu kobiet swego kraju .
Wangari Maathai ... Nobel per la pace nel 2004 .
Wangari Maathai — laureatka Pokojowej Nagrody Nobla 2004 .
La chiamano la " " donna albero " " ma è molto di più di questo .
Nazywa się ją drzewną panią , ale jest kimś więcej niż tylko drzewną panią .
Lavora per la pace ed è estremamente creativa .
Praca na rzecz pokoju wymaga kreatywności .
Lavora sodo ogni giorno .
To ciężka codzienna praca .
Quando stava piantando questi alberi credo che la maggior parte della gente non capisse che , allo stesso tempo , stava utilizzando l' azione per far in modo che la gente , insieme , piantasse quegli alberi , discutendo di come poter battersi contro il governo autoritario del loro Paese .
Kiedy sadzi te drzewa , większość ludzi nie uświadamia sobie , że w tym samym czasie , używa czynów , aby zebrać ludzi razem , by sadzić te drzewa , by rozmawiać o tym , jak przezwyciężyć autorytarne rządy w jej kraju .
La gente non si sarebbe potuta radunare senza venir arrestata e portata in prigione .
Ludzie nie mogą się gromadzić bez groźby bycia zatrzymanym czy pójścia do więzienia .
Ma se invece erano insieme a piantare degli alberi per l' ambiente , allora andava bene ... creatività .
Ale gdy sadzą drzewa na rzecz środowiska , wszystko jest w porządku — to kreatywność .
Ma non ci solo donne-mito come Shirin , come Aung Sun Suu Kyi , come Wangari Maathai . Ci sono anche altre donne al mondo che lottano insieme per cambiare il mondo .
Ale to nie tylko kobiety-ikony , jak Shirin , Aung San Suu Kyi czy Wangari Maathai , to reszta kobiet na świecie , które walczą wspólnie , aby zmienić świat .
La Women' s Leage of Burma è un' associazione che comprende 11 organizzazioni autonome composte da donne birmane , unite perchè " " l' unione fa la forza " " .
Liga Kobiet Birmańskich — 11 oddzielnie dzialających organizacji kobiet birmańskich — zjednoczyło się , gdyż w ilości siła .
Lavorare insieme è quello che cambia il mondo .
Współpraca zmienia oblicze naszego świata .
La Campagna del milione di firme delle donne birmane che collaborano per cambiare i diritti dell' uomo , per portare la democrazia nel loro Paese .
Kampania Miliona Podpisów kobiet w Birmie , które pracują wspólnie , aby zmienić prawa człowieka , aby w ich kraju nastała demokracja .