it
stringlengths
2
991
pl
stringlengths
1
1.19k
L' obiettivo è invece riuscire a controllarlo .
Celem jest kontrolowanie raka .
E questo traccia un diverso schema , una strategia per tutti noi molto diversa .
A to zupełnie inny system optymizacji , zupełnie inna strategia dla każdego z nas .
Al convegno dell' American Association of Cancer Research , una delle più grandi conferenze di oncologia , con 20.000 presenti , e sono intervenuto e ho detto : " " Abbiamo sbagliato .
Na spotkaniu American Association of Cancer Research , na którym było 20 000 ludzi wstałem i powiedziałem , że zrobiliśmy błąd .
Tutti abbiamo sbagliato , me compreso , a concentrarci su un campo ristretto , in modo riduzionista .
Wszyscy zrobiliśmy błąd , ja także , przez skupianie się na szczegółach , przez bycie redukcjonistą .
Dobbiamo fare un passo indietro " " . E , credeteci o no , dalla platea sono arrivati dei fischi .
Musimy zrobić krok do tyłu . I , wierzcie albo nie , były gwizdy na widowni .
La platea si è turbata , ma solo così possiamo andare avanti .
Ludzie się irytują , ale to jedyny sposób , żebyśmy szli naprzód .
Qualche anno fa , ho avuto la fortuna di incontrare Danny Hillis .
Wiecie , parę lat temu miałem szczęście spotkać Danny ' ego Hillisa .
In realtà siamo stati presentati , nessuno teneva a conoscere l ’ altro .
Spotkaliśmy się , choć żaden z nas tak naprawdę nie chciał poznać drugiego .
Dicevo : " " voglio davvero conoscere un informatico della Disney ? " " E lui si chiedeva se davvero volesse conoscere l' ennesimo medico .
Mówiłem , " " Czy naprawdę chcę poznać faceta z Disney ' a , który projektuje komputery ? " " A on nie chciał poznawać kolejnego lekarza .
Ma ci hanno convinti e ci siamo conosciuti . E questo ha rivoluzionato il mio modo di lavorare .
Ale ludzie nas nakłaniali , aż się spotkaliśmy , i to całkowicie odmieniło to , co robię .
Abbiamo progettato e lavorato alla creazione di un modello — e molte delle idee sono venute da Danny e dal suo team — di tumore all' interno del corpo in quanto sistema complesso .
Projektowaliśmy i pracowaliśmy nad modelowaniem — i wiele z pomysłów pochodziło od Danny ' ego i jego zespołu — modelowaniem nowotworu w ciele jako skomplikowanego systemu .
E vi mostrerò alcuni dati che possono veramente fare la differenza , e offrirci un nuovo modo di affrontare il problema .
Zaprezentuję wam trochę danych , które według mnie pokazują , że to może dokonać zmian i stworzyć nowe podejście .
Il punto è , quando si osservano queste variabili e questi dati , che bisogna capire gli input .
Najważniejsze jest to , żebyście patrząc na te dane zrozumieli , jakie były dane wejściowe .
Se misurassi la temperatura a un paziente nell' arco di 30 giorni , e volessi conoscere la temperatura media rilevata , e risultasse che è 37 ° C , penserei che va bene . Ma , se in uno di questi giorni , la temperatura arrivasse a 39 ° C per sei ore , e il paziente prendesse del Tylenol e la situazione migliorasse , la cosa mi sfuggirebbe completamente .
Gdybym mierzył twoją temperaturę przez 30 dni i obliczył średnią temperaturę , która wyniosłaby 37 stopni , to byłbym zadowolony . Ale jeśli podczas jednego z tych dni temperatura wzrosła do 39 stopni na 6 godzin , a ty na przykład wziąłeś leki i zrobiło ci się lepiej , to bym to zupełnie przeoczył .
Uno dei più grandi problemi in medicina è che io , voi , noi tutti , andiamo dal dottore una volta all' anno .
Tak więc , podstawowym problemem w medycynie jest to , że wszyscy z nas chodzą do lekarza raz w roku .
Abbiamo pochi dati discreti , ma non una visione continua .
Mamy tylko pojedyncze wartości , nie mamy ich funkcji w czasie .
Si parlava di un dispositivo che misura i parametri in tempo reale .
Wcześniej było mówione o tym przyrządzie .
Io lo uso da due mesi e mezzo .
Używam go od dwóch i pół miesiąca .
È un apparecchio incredibile , non perché mi dice quante calorie brucio al giorno , ma perché mi dice cosa faccio ora per ora .
To nadzwyczajne urządzenie , nie dlatego , że mówi mi ile spalam kilokalorii każdego dnia , ale dlatego , że przez 24 godziny na dobę rejestruje co robię .
Non mi ero mai reso conto di stare seduto tre ore alla scrivania , senza mai muovermi .
Nie zdawałem sobie sprawy , że przez trzy godziny siedzę przy biurku i w ogóle się nie ruszam .
E molti dei monitoraggi sui dati che abbiamo come input sono molto diversi rispetto al modo in cui li interpretiamo di solito , perché non li interpretiamo in modo dinamico .
Wiele z danych wejściowych , które tu mamy są tak naprawdę inne od tego , co przez nie rozumiemy , ponieważ nie mierzymy ich w sposób dynamiczny .
Dunque , se pensiamo al cancro come ad un sistema , abbiamo un input , un output e uno stato intermedio .
Tak więc , jeśli pomyślisz o raku jako o systemie , istnieje wejście , wyjście i stan pośredni .
Gli stati sono eventi in relazione di equivalenza . E nel paziente oncologico gli input sono l' ambiente in cui vive , la dieta , la cura , le mutazioni genetiche .
Stany są odpowiadającymi sobie klasami historii , w przypadku pacjenta z rakiem , wejście to środowisko , dieta , leczenie , mutacje genetyczne .
Gli output sono i sintomi . Fa male ? Il tumore cresce ? Ci sentiamo gonfi , ecc ... ?
Wyjściem są nasze objawy . Czy boli ? Czy guz rośnie ? Czy jest opuchlizna , itp . ?
La maggior parte di questo stato è nascosta .
Większość tego stanu jest ukryta .
Ciò che facciamo nel nostro campo è cambiare l' input , somministrando massicce dosi di chemioterapia . E poi vediamo se l' output è migliorato , il dolore è diminuito , ecc ... Il problema è che non si tratta di un unico sistema , ma di sistemi multipli su multiple scale .
To , co robimy w naszej dziedzinie , to zmiana wejścia , stosujemy agresywną chemioterapię . I pytamy czy dane wyjściowe uległy poprawie ? Czy ból się zmniejszył , itd . ? Problem jest taki , że nie istnieje tylko jeden system , są różne systemy w różnych skalach .
È un sistema di sistemi .
To system systemów .
E se si vogliono osservare dei sistemi emergenti si può cominciare dall' osservazione di un neurone :
Jeśli spojrzymy na pojawiające się systemy , możemy spojrzeć na neuron pod mikroskopem .
un neurone al microscopio appare quasi elegante , con questi tentacoli che sporgono qui e lì , ma quando lo si associa ad altri in un sistema complesso , e si vede che comincia a formare un cervello , e che quel cervello può creare intelligenza ... Come ogni cosa nel corpo , così un tumore si forma come un sistema complesso .
Neuron pod mikroskopem jest bardzo przejrzysty z wypustkami w różnych miejscach , ale jeśli zaczniesz je składać w skomplikowany system , i zaczniesz widzieć , że staje się on mózgiem , a ten mózg jest inteligentny . To , o czym mówimy w odniesieniu do ciała i raka , to zaczęcie modelowania go jako złożonego systemu .
La cattiva notizia è che questi sistemi robusti – e ' robusti ' è una parola-chiave – sono molto difficili da capire nel dettaglio .
Zła wiadomość jest taka , że te rozrosłe — i " " rozrosłe " " to kluczowe słowo — pojawiające się systemy są bardzo trudne do zrozumienia w szczegółach .
La buona notizia è però che sono manipolabili .
Dobra wiadomość jest taka , że można nimi manipulować .
Si può tentare di controllarli , pur senza capirne appieno ogni singolo componente .
Można próbować je kontrolować bez zrozumienia każdego składnika .
Uno studio fondamentale sul cancro è uscito in febbraio sul New England Journal of Medicine . Riguarda donne in pre-menopausa affette da tumore al seno ,
Jedna z najbardziej istotnych prób klinicznych dotyczących raka została opisana w lutym w the New England Journal of Medicine , leczone były kobiety z rakiem piersi przed menopauzą .
ovvero il peggior tipo di tumore al seno .
Tak więc , z jednym z najgorszych rodzajów raka piersi , które można dostać .
Dopo aver fatto la chemioterapia , le hanno randomizzate : a metà di loro è stato somministrato un placebo , all' altra metà dell' acido zoledronico , che ricostruisce le ossa ,
Otrzymały chemioterapię , a potem losowo podzielono je na grupy , gdzie połowa dostawała placebo , a druga połowa lek zwany Zoledronic , który odbudowuje kości .
e si usa per trattare l' osteoporosi ed è stato somministrato due volte l' anno .
Jest używany do leczenia osteoporozy , podawano go dwa razy na rok .
Hanno notato , nelle 1.800 donne alle quali era stato dato il farmaco per le ossa , una riduzione del 35 % delle recidive del tumore .
Wśród 1800 kobiet , którym podawano dwa razy w roku lek odbudowujący kości , nawrót raka został zmniejszony o 35 procent .
Recidive ridotte da un farmaco che nemmeno tocca il tumore .
Zmniejszenie nawrotów raka przez lek który nawet nie oddziałuje na nowotwór .
L' idea è : cambiando il terreno , il seme non cresce così bene .
A więc , jeśli zmienimy glebę , nasiono nie będzie tak dobrze rosło .
Cambiando il sistema , si otterrebbero notevoli risultati .
Zmieniamy system , i możemy mieć wyraźny wpływ na raka .
Nessuno ha mai dimostrato — e potrà scioccarvi — nessuno ha mai dimostrato che la maggior parte delle chemioterapie tocchino davvero la cellula cancerogena .
Nikt dotąd nie pokazał — a to byłoby szokujące — nikt dotąd nie pokazał , że większość chemioterapii naprawdę oddziałuje na komórki nowotworowe .
Non è mai stato dimostrato .
To nie zostało udowodnione .
Si fa un gran lavoro sui tessuti in vitro , dove , dando un certo farmaco , otteniamo un dato effetto sulla cellula , ma le quantità di farmaco in queste colture non si avvicinano minimamente a quelle del corpo .
Są eleganckie badania na liniach komórkowych , pokazujące , że jeśli podasz ten lek na raka , to istnieje efekt w komórce , ale dawki stosowane w liniach komórkowych są nieporównywalne z tymi występującymi w ciele .
Se a una donna con tumore al seno do un farmaco chiamato Taxol ogni 3 settimane – la procedura standard – nel 40 % dei casi il cancro metastatico risponde ottimamente a quel farmaco .
Jeśli podam kobiecie z rakiem piersi lek Taxol raz na trzy tygodnie , co jest standardem , to około 40 procent kobiet z przerzutującym rakiem wykazuje dobrą odpowiedź na ten lek.
E la risposta è una riduzione del 50 % .
A ta odpowiedź to 50-procentowe zmniejszenie guza .
E notate che non è nemmeno un ordine di grandezza , ma questa è un' altra faccenda .
Cóż , to nawet nie jest rząd wielkości , ale to inna historia .
Se il cancro si rimanifesta , e do lo stesso farmaco ogni settimana ,
Kiedy wracają , podaję im ten sam lek co tydzień .
un altro 30 % risponderà positivamente .
Dodatkowe 30 procent wykazuje odpowiedź .
Quindi si rimanifesta , e somministro ancora lo stesso farmaco per infusione continua per 96 ore . E il 20 o 30 % risponderà ancora positivamente .
Kiedy znowu przyjdą , podaję ten sam lek stale przez 96 godzin , dodatkowe 20 albo 30 procent wykazuje odpowiedź .
Non mi dite che la procedura funziona allo stesso modo nei tre casi .
Tak więc , nie można powiedzieć , czy lek działa przez ten sam mechanizm we wszystkich przypadkach .
Non è così . Non abbiamo idea del meccanismo che sta alla base .
Nie , nie mamy pojęcia jaki jest mechanizm .
L' idea è che la chemioterapia possa interrompere quel sistema complesso , proprio come il farmaco per l' osteoporosi riduce le recidive del cancro : la chemioterapia potrebbe funzionare proprio allo stesso modo .
Pomysł jest taki , że chemoterapia być może przerywa ten skomplikowany system , tak jak odbudowa kości burzyła system i zmniejszała nawroty raka , chemoterapia może działać w ten sam sposób .
L' aspetto inatteso dell' esperimento è che ha anche ridotto del 30 % l' insorgenza di tumori primari .
Najdziwniejsze w tej próbie klinicznej było to , że lek zredukował pojawianie się guzów pierwotnych , a więc nowych , o 30 procent .
Il problema è quindi che i nostri sistemi sono
Więc problem jest taki , że wszystkie nasze systemy się zmieniają .
in continuo cambiamento . Sono dinamici .
Są dynamiczne .
Guardate , questa è una slide spaventosa , da non sottovalutare , che analizza l' obesità nel mondo .
To przerażający slajd , pokazujący otyłość na świecie .
Mi spiace se non leggete i numeri , sono molto piccoli .
Przepraszam , jeśli nie możecie odczytać liczb , są bardzo małe .
Ma se guardate qui , il colore rosso più scuro ... Indica che più del 75 % della popolazione di questi paesi è obesa .
Ale jeśli spojrzycie , ten czerwony , ciemny kolor , oznacza , że ponad 75 procent populacji danego kraju jest otyła .
Guardate i colori diversi un decennio fa , due decenni fa .
Spójrzcie na to samo dekadę temu , dwie dekady temu , znacząco odmienne .
I nostri sistemi sono quindi radicalmente diversi rispetto ad allora .
Tak więc , nasze systemy dzisiaj są dramatycznie odmienne niż dekadę czy dwie temu .
E le malattie che abbiamo oggi , che riflettono il percorso fatto dal nostro sistema negli ultimi decenni , cambieranno radicalmente nel corso del prossimo decennio , proprio come è successo finora .
Dlatego choroby , które mamy obecnie , które odzwierciedlają wzorce w systemie przez ostatnie kilka dekad , ulegną dużej zmianie w ciągu następnej dekady z powodu takich rzeczy .
Questa bellissima immagine mostra in soli 40 gigabyte l' intero proteoma .
To zdjęcie , chociaż jest piękne , ma 40 gigabajtów , przedstawia cały proteom .
Questa è una goccia di sangue fatta passare attraverso un magnete superconduttore , e abbiamo ottenuto la risoluzione necessaria per cominciare a vedere le proteine nel corpo .
Jest to kropla krwi , która przeszła przez magnes nadprzewodzący , jesteśmy w stanie uzyskać rozdzielczość , przy której widać wszystkie białka .
Possiamo cominciare a vedere il sistema .
Możemy zacząć widzieć ten system .
Ogni puntino rosso è una delle proteine identificate .
Każda z czerwonych kropek oznacza , gdzie białko zostało zidentyfikowane .
Questi magneti sono così potenti che ci permettono di vedere differenze di un singolo neutrone .
Moc tych magnesów , moc tego co możemy zrobić jest taka , że ta technologia umożliwia zobaczenie pojedynczego neutronu .
Questo è quello che stiamo facendo con Danny Hillis e un gruppo chiamato Applied Proteomics . Iniziamo a distinguere le singole differenze di neutroni , e a osservare quel sistema come mai prima d' ora .
Pracuję nad tym z Dannym Hillisem i grupą nazwaną Applied Proteomics , możemy zacząć widzieć różnice między pojedynczymi neutronami i możemy zacząć widzieć system jak nigdy wcześniej .
Invece di una visione riduzionista , facciamo un passo indietro .
Zatem , robimy krok w tył od podejścia redukcjonistycznego .
Queste sono le TAC di una donna di 46 anni , affetta da tumore ai polmoni recidivante
Oto 46-letnia kobieta , która miała przerzuty raka płuc .
al cervello , ai polmoni , al fegato .
Był w jej mózgu , płucach , wątrobie .
Prendeva il Carboplatin Taxol , il Carboplatin Taxotere , il Gemcitabene , e il Navelbine . Prendeva ogni farmaco , ma il tumore continuava a crescere .
Przyjmowała Carboplatin Taxol , Carboplatin Taxotere , Gemcitabene , Navelbine . Dostała każdy lek , jaki mamy , a choroba się pogarszała .
Aveva tre figli al di sotto dei 12 anni , e questa è la sua TAC ,
Miała troje dzieci poniżej 12 lat , a oto wynik jej tomografii komputerowej .
cioè , una sezione trasversale del suo corpo . Vedete il cuore nel mezzo , e sulla sinistra un grosso tumore in espansione che , non trattato , l ’ avrebbe uccisa in poche settimane .
Czyli , otrzymujemy poziomy przekrój przez jej ciało na tej wysokości . To , co widać w środku , to serce , a po lewej stronie od serca jest duży guz , który da przerzuty i zabije ją w ciągu kilku tygodni , jeśli go nie wyleczymy .
Poi prende una certa pillola che agisce su un certo meccanismo , e , di nuovo , non so se il meccanismo era nel sistema o nel tumore ; ma questa funziona e un mese dopo , puff , il tumore è sparito .
Dostaje jedną tabletkę dziennie , która oddziałuje na ścieżkę sygnałową , nie jestem pewien , czy ta ścieżka była w systemie , czy odgrywała rolę w nowotworze , ale oddziaływała na ścieżkę , a miesiąc później nowotwór zniknął .
Sei mesi dopo era ancora del tutto assente .
Sześć miesięcy później dalej go nie ma .
Poi il tumore torna e la donna muore tre anni dopo . Ma ha guadagnato ben tre anni grazie a un farmaco usato principalmente per curare l' acne .
Ten nowotwór nawrócił i kobieta zmarła trzy lata później na raka płuc , ale otrzymała trzy lata życia dzięki lekowi , którego używano głównie do leczenia trądziku .
E questo è quanto .
To tyle na ten temat .
Il fatto è che la sperimentazione è stata fatta , vi abbiamo preso parte e , nella sua fase cruciale , lo studio pilota ( quello che chiamiamo ' fase III ' ) ci siamo rifiutati di usare un placebo .
Problem polega na tym , że gdy była wykonywana próba kliniczna , w której braliśmy udział , to w podstawowej próbie klinicznej , w zasadniczej próbie , którą nazywamy trzecią fazą , odmówiliśmy stosowania placebo .
Voi vorreste che un vostro caro prendesse un placebo se avesse un tumore avanzato e solo poche settimane di vita ?
Czy chciałbyś , żeby twoja matka , brat , siostra otrzymali placebo , gdy mają zaawansowanego raka płuc i kilka tygodni życia ?
Ovviamente no .
Oczywista odpowiedź brzmi : nie .
Dunque , niente placebo per loro .
Tak więc , próba została wykonana na grupie pacjentów .
e il 10 % dei pazienti ha avuto la stessa incredibile reazione , e il farmaco è stato quindi sottoposto all' FDA , che però si è chiesta , senza il confronto col placebo , come si potesse essere sicuri dei suoi benefici . La mattina che l' FDA doveva discuterne , apparse questo editoriale sul Wall Street Journal :
10 procent pacjentów wykazało gwałtowną odpowiedź , którą pokazałem , więc lek poszedł do Agencji ds. Żywności i Leków , gdzie nam powiedziano , że bez placebo , jak możemy wiedzieć , że pacjentom naprawdę polepszyło się od leku ? Tak więc tego ranka , gdy miało być spotkanie w Agencji , taki był artykuł wstępny w the Wall Street Journal .
" " L' FDA ai pazienti : crepate pure " " [ risate ] E , pensate un po ' , il farmaco è stato approvato .
( śmiech ) Zatem , ten lek został zatwierdzony .
La cosa incredibile è che un' altra azienda ha condotto una sperimentazione classica , con metà placebo e metà farmaco .
Co niesamowite , inna firma zrobiła prawidłową próbę , gdzie połowa otrzymywała placebo , a połowa lek.
E abbiamo scoperto una cosa importante .
Nauczyliśmy się z tego czegoś istotnego .
Interessante è che si è svolto in Sud America e in Canada , dove è “ più etico somministrare del placebo ” . Per avere l' autorizzazione hanno dovuto somministrarlo anche negli USA , quindi credo che 3 pazienti statunitensi abbiano preso parte all' esperimento .
Co ciekawe , zrobili to w Południowej Ameryce i w Kanadzie , gdzie " " podawanie placebo jest bardziej etyczne " " . Musieli podać go także w U.S.A. , aby móc go zatwierdzić , więc , jak mi się wydaje , wzięli trzech amerykańskich pacjentów ze stanu Nowy Jork do tej próby .
Lo hanno fatto e hanno scoperto che il 70 % dei pazienti che non rispondeva alle cure ha vissuto di più e meglio di quelli che avevano preso il placebo .
Zrobili to i okazało się , że 70 procent osób , które nie wykazały reakcji na lek żyło o wiele dłużej i było w lepszym stanie od ludzi , którzy przyjmowali placebo .
Ciò ha messo in discussione tutto ciò che sapevamo sul cancro , ovvero che non serve una risposta al farmaco .
To sprzeciwiło się wszystkiemu , co wiemy na temat raka , ponieważ okazało się , że odpowiedź nie jest konieczna .
Non occorre rimpicciolire il tumore .
Choroba nie musi się zmniejszyć .
Se lo rallentiamo , otteniamo maggiori benefici in termini di sopravvivenza e benessere del paziente , che riducendolo .
Jeśli spowolnimy chorobę , możemy mieć większe korzyści pod względem przeżywalności pacjenta , jego wyników , jego samopoczucia niż gdy zmniejszymy chorobę .
Il problema è che , se guardo la tua TAC e noto una massa di 2 cm nel tuo fegato , e , dopo tre mesi , la massa misura 3 cm ... Mi chiedo : il farmaco ha funzionato ?
Problem jest taki , że obecnie , gdy jako lekarz dostaję twój wynik tomografii komputerowej , a ty masz dwucentymetrowy guz w wątrobie i wracasz do mnie za trzy miesiące , a guz ma trzy centrymetry , to czy lek pomógł czy nie ?
E come faccio a saperlo ?
Skąd mam wiedzieć ?
Sarebbe diventato di 10 cm , o sto dando un farmaco che ha un costo elevato non dà benefici ?
Czy miałby 10 centymetrów , czy daję ci lek , który nie pomaga , a dużo kosztuje ?
È un problema fondamentale .
To jest podstawowy problem .
Ed è qui che le nuove tecnologie ci possono aiutare .
I , ponownie , to miejsce na nowe technologie .
L' obiettivo è ovviamente andare dal proprio medico , ovvero prevenire malattia , certo .
Tak więc , cel jest taki , że po wejściu do gabinetu — cóż , ostateczny cel jest taki , żeby zapobiec chorobie .
Cioè evitare che queste cose accadano .
Ostateczny cel jest taki , żeby zapobiec którejkolwiek z tych rzeczy .
Questo sarebbe economicamente conveniente , Sarebbe certo la circostanza migliore .
To jest najbardziej efektywny , opłacalny , najlepszy sposób w jaki możemy to dzisiaj robić .
Ma nel caso sfortunato che si sviluppi la malattia , si potrà andare dal medico e , con una goccia di sangue , cominceremo a sapere come curare la malattia .
Jeśli jednak ktoś ma pecha i zachoruje , idzie do gabinetu , oddaje kroplę krwi i zaczynamy wiedzieć jak leczyć daną chorobę .
Ci stiamo avvicinando a questo grazie alla proteomica , cioè , ancora una volta , osservando il sistema ,
Sposób , w jaki do tego podeszliśmy , to proteomika , ponownie , spojrzenie na system .