text
stringlengths 0
600k
|
---|
Thomas Tjapaltjarri (born Tamayinya Tjapangati, also often known as Tamlik) is an Australian Aboriginal artist. He and his brothers Warlimpirrnga and Walala have become well-known as the Tjapaltjarri Brothers. Thomas and his family became known as the last group of Aborigines to come into contact with modern, European society. They came out of the desert in 1984, and became known as "the last nomads".
Early life
Thomas was born in the desert of Western Australia sometime in the 1960s. He and his family lived a traditional nomadic way of life on the western side of Lake Mackay. They had never come into contact with European society. Most other Pintupi families had been settled in remote towns to the east and west of their traditional country during the 1950s. Thomas' father, Lanti (or "Joshua"), had lived for a short time at the mission in Balgo, but he had run away after getting into trouble for stealing food. It was his decision to stay in the desert, and kept his family far away from the towns.
Thomas' mother was named Nanu. He also had two other mothers, Papunya and Watjunka, who were his father's secondary wives. He had two younger sisters, Yalti and Yukultji, a younger half-brother Walala, and four other "siblings" (cousins by blood relation). His father died sometime around 1980. The family finally came into contact with outsiders in October 1984, and were settled at Kiwirrkurra. The event was big news at the time, and the family became famously known as "the last nomads". Thomas was diagnosed with epilepsy shortly after this.
Painting
Thomas began painting in December 1987, a few years after settling at Kiwirrkurra. His cousin Warlimpirrnga had already made a name for himself as an artist and he encouraged Thomas to paint too. Thomas and Walala joined the Papunya Tula artists, and they and Warlimpirrnga eventually gained fame internationally as the Tjapaltjarri Brothers. Although he normally paints using Tjapaltjarri as a surname, Thomas' skin name is Tjapangati.
His paintings depict stories from the Pintupi dreaming. They are mostly about places and events in the Tingari cycle (a cycle of myths about the ancestors of the Pintupi). His designs are inspired by those painted on the body during ceremonies. He uses acrylic paints on canvas, sticking to earthy colours (black, white and ochres). He paints simple shapes with dotted lines, which is a style that his brothers also use.
He has had paintings shown in many exhibitions around Australia, and also in Switzerland, Germany, France and the United States. His larger paintings sell for at least AU$6000 in Alice Springs and AU$9500 in galleries in Melbourne and Sydney.
References
Other websites
Profile at the Red Desert Gallery
Tjapaltjarri Brothers: Walimpirrnga, Walala & Thomas Tjapaltjarri, an exhibition at the Japingka Indigenous Fine Art Gallery
Indigenous Australian artists
Artists from Western Australia
Living people
Australian painters
1960s births
Pintupi |
<p>I have a LINQ to SQL query that generates the following SQL :</p>
<pre><code>exec sp_executesql N'SELECT COUNT(*) AS [value]
FROM [dbo].[SessionVisit] AS [t0]
WHERE ([t0].[VisitedStore] = @p0) AND (NOT ([t0].[Bot] = 1)) AND
([t0].[SessionDate] > @p1)',N'@p0 int,@p1 datetime',
@p0=1,@p1='2010-02-15 01:24:00'
</code></pre>
<p>(This is the actual SQL taken from SQL Profiler on SQL Server 2008.)</p>
<p>The query plan generated when I run this SQL from within <code>Query Analyser</code> is perfect.
It uses an index containing <code>VisitedStore</code>, <code>Bot</code>, <code>SessionDate</code>.
The query returns instantly.</p>
<p>However when I run this from C# (with LINQ) a different query plan is used that is so inefficient it doesn't even return in 60 seconds. This query plan is trying to do a key lookup on the clustered primary key which contains a couple million rows. It has no chance of returning.</p>
<p>What I just can't understand though is that the EXACT same SQL is being run - either from within LINQ or from within Query Analyser yet the query plan is different.</p>
<p>I've ran the two queries many many times and they're now running in isolation from any other queries. The date is <code>DateTime.Now.AddDays(-7)</code>, but I've even hardcoded that date to eliminate caching problems.</p>
<p>Is there anything i can change in LINQ to SQL to affect the query plan or try to debug this further? I'm very very confused!</p> |
Gratitude, thankfulness, or gratefulness, from the Latin word gratus "pleasing, thankful", is a feeling of appreciation felt by and/or similar positive response shown by kindness, gifts, help, favors, or other types of generosity.
It has also been a topic of interest to ancient, medieval and modern philosophers, and is a popular topic for modern day philosophers.
References
Emotions |
The music of Greece is the tradition of music developed by the Greeks as a nation throughout their history. It is divided into three parts: ancient Greek, medieval Greek (or Byzantine), and modern Greek. Different regions of Greece have different variations of Greek music.
See also
Oxyrhynchus hymn
Other websites
"A Brief History of Greek Music" (Nicholas Zallas)
BBC Radio 3 - World Routes, Greece: Epirus - Polyphony and Petroloukas Chalkias
BBC Radio 3 - World Routes, Greece: Southern Greece and Crete
Ensemble Kérylos - Music from Ancient Greece and Rome
Greek Folk Dance Music
Greek Music Greek Songs
Greek Music (Musicportal.gr)
"Lend an ear to Greek music" (Maria Paravantes)
Musicians of the Mediterranean
Tabachaniotika (Magrini)
The Famous Old Greek Songs Database |
Franklin J. "Frank" Biondi, Jr. (January 9, 1945 – November 25, 2019) was an American businessman and entertainment executive. He held leadership roles at Viacom, Universal Studios, and HBO.
Early life
Biondi was born Franklin J. Biondi, Jr. in New York City, New York on January 9, 1945.
Death
On November 25, 2019, Biondi died of bladder cancer in Los Angeles at the age of 74.
References
Other websites
Frank Biondi's profile on Forbes
1945 births
2019 deaths
Deaths from bladder cancer
Cancer deaths in Los Angeles
Businesspeople from New Jersey
Businesspeople from New York City
People from Livingston, New Jersey
Princeton University alumni |
Aerial Acres is an unincorporated community in Kern County, California. It is at an elevation of .
References
Unincorporated communities in California
Settlements in Kern County, California |
<p>I'm having an issue with inserting a geoJSON polygon into my database.</p>
<p>Here's the data I'm trying to insert:</p>
<pre><code>{
"feature": {
"type": "Feature",
"geometry": {
"type": "Polygon",
"coordinates": [
[
-71.17351189255714,
42.350224666504324
],
[
-71.1677360907197,
42.34671571695422
],
[
-71.16970919072628,
42.35326835618748
],
[
-71.14341516047716,
42.36174674733808
],
[
-71.17559093981981,
42.368232175909064
],
[
-71.17351189255714,
42.350224666504324
]
]
},
"properties": {}
},
"name": "New Polygon"
}
</code></pre>
<p>Here's the code I'm trying to execute:</p>
<pre><code>r.table( 'homebases' ).insert( {
xid: data.xid,
name: data.name,
geoType: "polygon",
geoPoly: r.geojson( data.feature.geometry )
} ).run().then( function ( doc ) {
return res.send( doc.generated_keys[ 0 ] )
} ).error( function ( err ) {
console.error( err.message )
return res.send( 500, err.message )
} )
</code></pre>
<p>I'm getting this error:</p>
<pre><code>GeoJSON LinearRing must have at least four positions
</code></pre>
<p>I'm not too sure what's going on here, as I'm able to do the exact same with a geoJSON point and it works great. It says in the API docs that I can add a 'type': 'Polygon' geoJSON object.</p>
<p>I tried searching everywhere but couldn't find any solutions. I'm not too sure how to proceed with this one. Any help at all would greatly be appreciated!!! Thank you!</p> |
Eiitoiiiologisclfie ZeUung
herausgegeben
von dem
entomologischcn Vereine zu Stettin.
Redaction: In Commission bei den Buchhandl.
_ . _ _ T , v. E. S.Mittlerin Berlin u. Fr.Fleischer
C. A. Donrn, \ ereins-Prasident. \ n Leipzig.
No. 7—9. 23. Jahrgang. Jiill — Sept. 1862.
Hemiptera mexicana A v * /
enumeravit speciesque'novas de sc rip sit
Carolus Stul.
(Continuatio.)
B. Tiiorace medio utrimque s i n u a t o, dein pone
medium subito ampliato, angulis lateralibus obtu-
siusculis.
134. Cap an eus anr iculatu s S tal. — Fusco-vel flavo-
ferrugineus, antennis nigris, pilosulis; hemelytris seepissime
fusco-nebulosis • margine postico segmentorum connexivi nigro,
segmento ultimo basi sordide stramineo-lasciato, segmentis
reliquis in angulo basali interiore macula minuta smpe obsoleta
pallida ornatis. Long. 20—22, Lat. 7— l x / 2 millim. —
(Mus. Holm, et Coll. Sign.)
Mozena sp ini crus Ain. et Serv. (see. Signoret*).
Thorax marginibus lateralibus obtuse spinulosis, medio
sat profunde sinuatis, dein subito valde ampliatis, angulis po-
sticis obtusiuseulis. Abdomen utrimque valde rotundato-am-
pliatum, hemelytris multo latius. Femora, postiea prmsertim
distincte, supra seriatim tuberculata vel obtuse spinosa, po-
*) Secundum Amyot et Serville Mozenie genus mesosterno
antice sulcato, antennaruinque articulis secundo et tertio sequilongis
gaudet; Mozena spinicrus prieterea describitur segmentis omnibus
connexivi, nec apicali solo, flavescente-fasciatis.
19
290
stica recta, valde incrassata, subtus utrimque pone medium
tuberculis duobus magnis, parum elevatis, posteriore acutius-
culo, armata (<J), vel modice incrassata, subtus pone medium
dentibus nonnullis acutis seriatim positis armata ($). Tibiee
posticm medio arcuatm, ante medium latiores, pone medium
subtus denticulatce, apicem versus sensim angustatse (rj), vel
rectm, graciliores, lineares, subtus pone medium minute den¬
ticulate ($).
2. Yentris marium segmento secundo utrim¬
que ad spiracula elevato; tibiis posticis ejusdem
sexus prope basin eurvatis, pone medium flex is,
subtus ibidem dente majore arm at is, fern in arum
rectis, linearibus; thoracis angulis lateralibus ob-
t u s i s.
135. Capaneus rubronotatus Stab —Niger, supra
sat dense punctatus; fascia arcuata ante medium thoracis,
utrimque oblique retrorsum ad angulos laterales producta, mar-
ginibus angustis lateralibus posticis, vitta laterali marginali
scutelli, abdominis disco dorsali, segmentis duobus apicalibus
fasciaque basali segmentorum eonnexivi, vitta utrimque late¬
rali obliqua pectoris maculaque ad coxas posticas, maculis
ventris marginalibus aliisque in series duas discoidales dispo-
sitis nec non limbo laterali segmenti ultimi rubris. Long.
26, Lat. 7y 2 millim. — (Coll. Sign.)
Thorax marginibus lateralibus medio levissime sinuatis,
limbo laterali anterius granulato; angulis lateralibus snbrotun-
datis, paullo prominulis. Femora postica levissime curvata,
supra longius pone medium spinis tribus obtusis, interiore mi¬
nima, exterioribus duabus distinctissimis, subtus intus serie
tuberculorum duorum vel trium instructa. Tibirn posticse sub¬
tus pone dentem magnum obtuse denticulatse. Abdomen he-
melytris nonnihil latius; angulis apicalibus segmentorum secundi,
tertii, quarti et quinti leviter dentato-prominulis.
136. Capaneus Vatcs Stal.— Niger, supra sat dense
distincte punctatus* antennarum articulo apieuli lutescentc;
abdomine dorso concolore, segmentis secundo et tertio latera
versus macula parva irregulari flavo-ferruginea; angulis po¬
sticis segmentorum ventris inermibus. <yb Long. 28, Lat. 8
millim. — (Mus. Holm.)
Stalura C. rubro-ornati. Thorax marginibus laterali¬
bus nonnihil sinuatis, ante medium obsolete crenulatis, angulis
lateralibus rotundatis, paullo prominulis. Aim fuscte. Venter
disco serie laterali macularum parvaium pallidarum, leviter
elevatarum, lmviuscularum, quae adsunt in speciebus affinibus
291
destitute). Femora postica leviter curvata, modice erassa,
supra pone medium tuberculis tribus acutis distinctis, subtus
pone medium extus tuberculis nonnullis parvis, intus tuberculis
tribus eonieis, medio parvo, armata. Tarsi articulis duobus
apicalibus cinnamomeis.
137. Capaneus tetricus Stab — Fuscus vel fusco-
lividus^ supra lusco-punctatus- abdomine dorso nigro; anten-
narum articulo apieali sordide dilute ferrugineo; iaseiis con-
nexivi, maeulis marginalibus ventris aliisque discoidalibus mi-
noribus subelevatis in series duas remote dispositis tarsisque
sordide flavo-lividis. Long. 18 — 20, Lat. 0 rnillim. —
(Mus. Holm., Coll. Sign, et Stab)
C. Vate minor, proportionalitcr brevior. Thorax margi-
nibus lateralibus levissime sinuatis, minute denticulatis, an-
gulis lateralibus rotundatis, parum ])rominulis. Abdomen he-
meljtris nonnihil latius, eonnexivo prominente, angulis apica¬
libus segmentorum ventris apud rnarem leviter, a pud feminam
vix extrorsum prominulis. Femora postica levissime curvata
(<J) vel recta (V), supra medio serie tubereulorum nonnullorum
parvorum, in femina vix perspicuorum, extus tuberculis tribus
vel quattuor parvis distinctioribus in seriem dispositis testa-
ceo-tlavescentibus instructa; subtus extus prope apicem tuber-
eulis duobus minutissimis, intus apicem versus tuberculis di¬
stinctioribus subacutis armata (<£), vel pone medium remote
spinosa ($).
138. Capaneus odiosus Stab — Nigro-fuscus vel
fusco-lividus, supra fusco-punetatus; tibiis anterioribus tarsisque
pallidioribus; antennarum articulo apieali toto vel apice lute-
scente; ventris disco utrimque serie macularum leviter eleva-
tarum pallidarum ornato. Long. 18 — 20, Lat. vix 0
rnillim. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
var. a. — Abdominis dorso nigro.
var. b. — Abdominis dorso rul'o-ferrugineo.
Statura C. tetrici, eui valde aftinis; ditlert dcfcctu ma-
cularum murginalium abdominis, femoribus ]>osticis supra sub-
tusque distinctius spinosis vel acute tuberculatis, tuberculis
nullis pallidis; abdomine maris hcmclytris vix, 1‘emim.c iisdem
nonnibil latiore, seginentis ventris maris sccundo, tertio, quarto
et quinlo apice levissime prominulis.
II. Antennarum articulobasali s e c u u d o d i s t i n c t o
b r e v i o r e.
139. Capaneus spurcus Stab — Pilosulus, fusce-
19 ”
292
scentc-livklus, supra remote nigro-punctatus; antennarum ar-
tieulis primo et seeundo nigro-fuscis; membrana fusca, venis
nndatis, anastomosantibus; abdominis dorso nigro, ad connexi-
vmn dilute sordide ferruginco-marginato; alls fuscis. Long.
19, Lot. (1 millim. — (Mus. Holm.)
Antenme brcviusculre, articulis tertio quartoque mquilongis,
singulatim basali nonniliil brevioribus. Thorax marginibus la¬
teral ibus levissime sinuatis, denticulatis, angulis lateralibus
sat obtuse rotuudatis, vix prominulis. Abdomen utrimque
nonniliil rotundato-ampliatum , medio quam basi fere dimidio
la tins, eonncxivo immaculato, pallide granulate; segmentis
ventralibus apice distincte spinoso-prominentibus. Femora tu-
bereulata, postiea recta, valde inerassata, subtus medio bispi-
nosa. Tibiae postieae leviter curvatee, latiusculfe, mox ante
medium subtus spina distincta, pone bane spinulis compluribus
intequalibus anna tee.
Piezogaster Am. et Serv. *)•
I. Thoracis marginibus lateralibus postieis
p r o p e a n g u 1 o s posticus sat p r o f u n d e s i n u a t i s.
140. Piezogaster Squalus H.-Sch. Wanz. Ins. VI.
p. 24. rj?- fig. 579 $ (1842); an idem Burin.?.
II. Thoracis m a r g i n i b u s lateralibus postieis
leviter s i u u a t i s, angulis postieis i g i t u r o b t u s i o r i -
bus, quam in d i visione prim a.
141. Piezogaster seutcllaris Stal. — Elongatus,
fusco-testaceus, supra remote fusco - punctatus; antennis tibiis
tarsisque dilute sordide ferrugineis, articulo basali infuscato;
thoracc parce distincte punctato, marginibus lateralibus vit-
tisque tribus obsoletis fuscis; scutello strainineo, parce fusco-
punetato; hcmelvtris maculis parvis subpallidiuribus kevibus
adspersis; membrana fusco-hyalina, venis raro fureatis; abdo-
mine dorso nigro, connexivi fasciis, maculis marginalibus ma-
culisque niinutissiinis in series duas diseoidales utrimque po-
sitis stramineis. Long. 17—18, Lat. 5 millim. — (Mus.
Holm, et Coll. Sign.)
Congenericis inihi cognitis angustior. Antenum brevius-
*) Articuli primus et secundus hujns generis mquilongi; Ar*
chimerus mutieus II.-Sell. (lig. 612) articulo primo seeundo lon-
giore gaudet, verisimiliter igitur ad A r chime rum vcl Capaneum
pertinet.
293
culm, articulis prime et seeunelp requalibus, singulatim apicali
paullo longioribus, hoc penultimo paullo longiore. Thorax
marginibus lateralibus anticis leviter sinuatis, dcnticulatis.
Abdomen hemelytris nonnihil lutius, angulis apicalibus segmen-
torum hand prominulis , connexivo baud granulato. Femora
omnia, anteriora obsolete, postiea distinete seriatim tubercu-
lata, vel granulata, postiea recta, apnd nnirem valde incras-
sata, apud leminam graciliora. Tibira postieee latiuseulse, le¬
viter curvatm, subtus denticulate, pone medium dente majore
armatre, pone liunc apicem versus sensim angustatm ($) vel
recta?, lineares, graciliores, subtns denticulatce.
142. Mamurius Mops us Stab — Obscure cinnamo-
meus, granulosus, subtus eum pedibus anterioribus tibiisque
posticis apicem versus dilutior* marginibus lateralibus anticis
et posticis thoracis dcnticulatis- connexivi segmentis basi an-
guste pallido-fasciatis. ?. Long. 15, Lat. (J millim. (Coll.
'Sign.)
Thorax angulis anticis antrorsum subspinoso-prominenti-
bus, marginibus lateralibus anticis nonnihil sinuatis, angulis
lateralibus nonnihil productis, rectis, apice in dentem parvum
prominulis; marginibus lateralibus posticis distinete sinuatis.
Abdomen hemelytris nonnihil latius, ventre remote punctato.
Femora subtus biseriatim spinulosa vel acute tubereulata,
postiea sat incrassata, basi leviter eurvata. Tibia? postiea?
leviter compressee, pone medium apicem versus angustatm,
subtus denticulate, femoribus subbreviores. Antennm mu-
tilatre.
143. Nematopus lepidus Stal. — Pa Hide suboli-
vaceo-flaveseens* antennis interdum in rufeseentem vel fusces-
centem vergentibus, artieulo apicali basin versus pallido;
hemelytris fuseo-nebulosis, horum venis marginibusque latera¬
libus scutelli dilute flaveseentibus; membrana infuscato-vinacea^
abdominis dorso iemoribusque posticis pone medium fuscis aut
ferrugineo-fuscis, illius inaculis duabus vel tribus connexivoque
flaveseentibus, liujus segmento quinto nigrieante. Long.
17% — 21, Lat. 5 — 6 millim. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
N. in do proximus, a liter coloratus, angulis lateralibus
thoracis distinete prominentibus. Thorax dense distinete puu-
ctatus, marginibus lateralibus pone medium leviter sinuatis,
angulis lateralibus subaeutis, nonnihil prominentibus. Femora
postiea maris sat incrassata, supra serie tuberculorum trium
vel quattuor minutorum, mgre distinguendorum, subtus medio
spina valida armata. Tibite postiea? rulescentes, apud iriarem
prope basin supra leviter sinuata?, subtus ibidem spina lira-
294
juscula (interdum duplicata) armatre, pone hanc spinam usque
ad apicem spinulis vel tuberculis acutis parvis armatee.
144. Metapodius thoracicus Dali. 1. c. p. 428. 3.
145. Metapodius granulosus Dali. 1. e. p. 430. 7.
146. Metapodius bispin us Hope. sec. Sign.
Genera Anisoscelidarum Dali, hoc modo dispono:
1. (10.) Tibiis posticis plus minus dilatatis.
2. (5). Spiraculis ante medium segmentorum ventris po¬
sitis; scutello latitudine basali multo longiore; capite pone
oculos utrimque distincte sinuato.
3. (4.) Antennarum artieulis duobus intermediis utrimque
leviter dilatatis; thoracis angulis postieis ad angulos basales
scutelli in lobum productis; scutelli apice rotundato; h'eme-
ljtris vitreis. — Co pin m Tliunb.
4. (3.) Antennis filiformibus, simplicibus; thoracis angu¬
lis posticis hand lobatis, obtusissimis; scutelli apice acuto;
tibiis posticis valde dilatatis. — A ni so sc el is Latr., Lap.
(A. foliaceus et cincticollis Stal, discolor Stal, ru-
fus l)all.)
5. (2.) Spiraculis in medio vel fere pone medium seg¬
mentorum ventris positis.
6. (7.) Antennis gracillimis, articulo basali capite lon-
giorc, sat gracili; capite pone oculos utrimque baud sinuato;
femoribus postieis utriusque sexus vix vel levissime incras-
satis; tibiis posticis latissime dilatatis, foliaceis. — Diactor
P e r tv.
7. (6.) Antennis sat gracilibus, articulo apicali ct pne-
sertim basali distincte incrassatis, hoc capiti submquilongo vel
breviore, pone medium basin versus gracilesccnte; femoribus
posticis, a pud marem proesertim, iucrassatis.
8. (9.) Antennarum articulo basali capiti submquilongo.
— Theognis Stal (= An iso see I is Dali.)
9. (8). Anteunarum articulo basali capite oblongo multo
breviore. — Narnia S t a 1.
10. (1.) Tibiis posticis simplicibus.
11. (12.) Spiraculis in medio vel fere pone medium
segmentorum ventris positis. — Plithia Stal. (Ad hoc ge¬
nus pertinent Leptoseclis lunata, fast uosa et pi eta.)
12. (11.) Spiraculis ante medium segmentorum ventris
positis. — Leptoseclis Lap. (Ad hoc genus pertinent L.
haemorrhoa ct fumata.)
147. Anisoscclis rufa Dali.; Diactor rufus Dali.
295
1. c. p. 451. 3; an Anisoscelis alipes Guen. Mag. de
Zool. III. Ins. PI. 75 (1834).
148. Theognis script us Hahn* Anisoscelis scripta
Dali. I. c. p. 452. 1.
149. Theognis minor Dali.; Anisoscelis minor
Dali. 1. c. p. 452. 2.
150. Theognis zonatus Dali.; Anisoscelis zonata
Dali. 1. c. p. 452. 3.
Obs.: T. vexillatus Stal. T. zonato valdc affinis,
differt tibiis posticis minus dilatatis, parte dilatata superiore
bidentata (nec tridentata).
151. Theognis confusus Dali.; Anisoscelis con-
fusa Dali. 1. c. p. 452. 4.
152. Theognis gonagra Fab.; Anisoscelis gona-
gra Dali. 1. c. p. 452. 6.
153. Theognis lineosus Stal. — Niger; hemelytris
subferrugineo-nigris; antennarum articulis secundo et tertio
pone medium ultimique apice, vitta [discoidali ante medium
utrimque fasciaque pone medium thoracis, inaculis connexivi,
maculis ventris in series longitudinales quinque (serie media
interdum evanescente) dispositis, coxis, tibiis anticis, macula
partis dilatatee inferioris parteque dimidia apicali tibiarum
posticarum tarsisque dilute sanguineis; lineis tribus longitudi-
nalibus capitis, margine angusto Omni nec non linea media
longitudinali elevata thoracis, linea media seutelli, venis fascia¬
que angusta media hcirielytrorum, lineis duabus longitudina-
libus lateralibus pectoris, margine postico partium pectoris et
segmentorum ventris stramineis. Long. 16, Lat. 4 2 / 3
millim. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
Species pulcherrima. Anguli laterales thoracis acutissimi,
nonnihil producti*).
*) Theognis fasciolatus Stal. — Niger, distincte punctula-
tus, subtus flavo-testaceus; disco pectoris, pedibus, angulis posticis
segmentorum abdominis maculisque propc spiracula acneo-nigris; vit-
tis duabus arcuatis thoracis testaceis; fascia abbreviata corii sordide
flavescente; thoracis angulis lateralibus acutis, prominentibus, linea
media elevata hevi; femoribus posticis levissime incrassatis, supra
inermibus; tibiis posticis supra ante medium obtuse lobatis. Long.
17, Lat. 5 mill. — Nova Granada I). Nisser. (Mus. Holm.)
296
154. Narnia fe mo rata Stal. — Subseneo -nigricans,
griseo-sericea; linea laterali inferiore capitis antennarumque
articulis secundo, tertio et quarto llavo-testaceis, illis apice
fuscis; hemelytris subferrugineo-fuseis, ante medium subdenu-
datis, fasciola media angusta extus abbreviata albida; mem-
brana fusca, venis hie illic anastomosantibns; pectore linea
dense griseo-sericea, interrupta ornato, mesostethio et parte
anteriore metastethii denudatis, nitidis; maculis marginalibus
margineque postico segmentorum ventris medio leviter sulcati
flavo-testaceis; rostro apicem segmenti quarti ventris attin-
gente vel paullo superante. $. Long. 17, Lat. 5 millim. —
(Mus. Holm, et Coll. Sign.)
Caput oblongum. Thorax angulis lateralibus acutis, apice
subrotundatis, haud prominulis. Femora postica sat incrassata,
subtus biseriatim distincte spinosa, supra tuberculis parvis in
series dispositis instructa. Tibise posliese a basi ultra medium
utrimque seque late dilatatse, parte dilatata inferiore ultra
medium sensim latiore, dein angulata et margine spinulosa,
parte superiore latissime rotundata, integra.
155. Phthia lunata Fabr.; Leptoscelis lunata
Dali. 1. c. p. 455. 2,
156. Phthia p i c t a Drury; Leptoscelis p i c t a Dali.
1. c. p. 457. 7.
Obs. Anisoscelis pulverulentus H.-Sch. (Wanz.
Ins. VII. p. 9) verisimiliter varietas Phthiae pictae.
157. Scamurius^) jurgiosus Stal. — Dilute griseo-
stramineus; membrana sordide hvalina, basi fusco-marginata;
pectoris linea laterali lseviuscula lineisque duabus callosis lon-
gitudinalibus ventris pallidis; tubereulo postoculari capitis parvo,
distincto, convexo, haud conico. $. Long. 16, Lat. 5 millim.
— (Coll. Sign.)
S. amabili angustior. Antennce articulis basali secundo
vix longiore, tertio secundo nonnildl breviore, apicali basali
nonnihil longiore, duobus intermediis gracilibus, basali et api¬
cali illis nonnihil crassioribus. Ocelli inter se quam ab oculis
distincte nonnihil longius remoti. Thorax altitudine vix latior,
sat dense granulatus, angulis lateralibus rectis, leviter promi-
nentibus. Scutcllum granulatum. Hemelytra punctulata, api¬
cem versus livviuscula. Prostethium sat dense, meso- et me-
tastethia remote granulata. Venter obsoletissime coriaceus.
) Cum hoc generc Savium conjungo.
297
157a. Seamurius dileetus Stal. — Dilute' griseo-
stramineus; membrana sordide hyalina, hujus limbo basali,
clavoque nigro-fuscis, hoe vitta testacea angusta (an semper?)
ornato; antennarum artieulis duobus intermediis nigris; linea
keviuscula laterali pectoris lineisque duabus ventris eallosis.
Long. 14, Lat. 4 millim. — (Coll. Sign.)
S. (Savio) suturello similis, minor, vix depressus.. Tu-
bereula postocularia capitis minus distincta, leviter elevata.
Antennre artieulis primo secundo paullo longiore, tertio se-
eundo nonnihil breviore, quarto basali nonnihil longiore, secundo
et tertio gracilibus, basali et apicali illis nonnihil crassioribus.
Thorax eubobsolcte granulatus, angulis lateralibus rectis,
paullo prominulis. Scutellum granulatum. Hemelytra pun¬
ctata, apice leeviuseula. Prostethium sat dense, meso- et me-
tastethia parce granulata.
158. Paryphes imperialis Stal. Oefv. Yet. Ak.
Forh. 18 9 p. 461. 3.
159. Hypsolenotus eoneinnus Dali. 1. e. p. 465.3.
160. Hypselonotus lineatus Stal. — Stramineus,
hemelytris fuseo-eastaneis, venis stramineis; membrana nigro-
fusca; antennis, excepta basi artieulorum secundi, tertii et
quarti albida, capitis lineis duabus, thoracis lineis quattuor,
marginibus imis lateralibus faseiaque basali ter interrupta,
scutello, linea media marginibusque lateralibus stramineis ex-
eeptis, maeulis connexivi, punetis annulisque numerosis pedum
rostrique artieulis secundo, tertio et quarto nigris. Long.
13, Lat. 4 millim. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
var. b. — Hemelytris pone medium fascia straminca.
(Mus. Holm.)
H. fulvo similis et affinis.
161. Hypselonotus pu noli ventris Stal. — Pullide
stramineus* antennis, linea infera artieulorum secundi et tertii
nec non articulo quarto toto rostri, lineis duabus longitudina-
libus capitis, linea marginali lineaque longitudinali utrimque
laterali, lineolis duabus anticis et duabus postieis approximates
thoracis j)osterius fusco-punetati, seutello, exceptis linea media
marginibusque lateralibus stramineis, hemelytrorum parte di-
midia antica straruineo- venosa, macula ininuta ad medium
marginis apiealis nee non apice, punetis sex lateralibus pec¬
toris punctisque ventris in series quinque dispositis, nee non
annulis* numerosis pedum nigris* antennarum artieulis secundo,
tertio et quarto basi albidis. $. Long. 13, Lat. 4 millim. —
(Coll. Sign.)
298
H. lineato simillimus, colore rostri, punctis pectoris ven-
trisque ut et thoracis lineis duabus mediis longo interruptis
differt.
Cebrenis Stal.
Corpus longiusculum, compressum. Caput triangulare,
nutans, lobis totis inter tubercula antennifera distinguendis.
Oculi justice callo suffulti. Rostrum gracile, coxas posticas
attingens, articulo basali capitis basin attingente. Antennee
articulo basali capiti subsequilongo, secundo tertio longiore,
ultimo et basali eequilongis, reliquis crassioribus. Thorax an-
trorsum sat declivis, collari nullo. Scutellum latitudine lon-
gius. Abdomen hemelytris paullo latius. Spiracula paullo
ante medium segmentorum ventris posita. Pedes inermes,
articulo basali tarsorum posticorum apicalibus duobus ad unum
mquilongo.
Hypselonoto affine genus.
162. Cebrenis pule hell a H.-Scli.; Hypselonotus
pulchellus H.-Sch. Wanz. Ins. VII. p. 10 fig. 686.
Heec species etiam in Brasilia ad Rio Janeiro capitur.
Collatia Stal.
Corpus oblongiusculum, hand compressum. Caput pone
oculos leviter callosum, tuberculis antenniferis brevibus, ob-
tusis, distantibus, lobis inter ilia distinguendis, triangulariter
subdeflcxo-productis; bucculis dimidio capiti subeequilongis,
postice minus altis. Rostrum ad coxas posticas extensum,
articulo basali capite vix breviore. Antennee articulo basali
secundo breviore. Thorax antennis valde declivis, collari in-
structus, sexangularis, margine postico latissime sinuato, an-
gulis posticis leviter prominentibus. Scutellum latitudine paullo
longius. Femora, preesertim postica, apicem versus sensim
nonnihil incrassata, postica subtus prope apicem spinulis non-
nullis armata. Tibiee posticae femoribus sublongiores. Tarsi
postici articulo basali apicalibus duobus ad unum eequilongo.
Cebreni ct Ziccae affine genus.
163. Collatia emarginata Stal. — Dilute sordidc
straminca, dilute fcrruginco -punctulata; maculis marginalibus
abdominis, punctis sparsis pedum, angulo basali vittulaque
abbreviata curvata membranee sordide hyalinee nigris.
Long. 7 l / 2 , Lat. 3 millirn. — (Mus. Holm.)
Caput inerme. Thorax angulis anticis leviter prominulis,
299
marginibus, lateralibus antieis dentibus nonnullis distinctis
majusculis armatis, angidis lateralibus acute productis, mar-
ginibus lateralibus posticis sat profunde emarginatis, pone emar-
ginaturam dentato-productis. Antennm corpore nonnihil bre-
viores, articulis primo et tertio mquilongis, quarto prmce-
dente paullo breviore, crassiore, fusiformi.
164. Zicca taeniola Dali.; Clavigralla taeniola
Dali. 1. c. p. 514. 8.
Anasa Am. et Serv.
v.t .
I. Angulis posticis thoraeis A denticulo arynatis.
1. Capite inermi. (Lagaria Dali.)
165. Anasa ~conspersa Stal. — Oblonga, pallide
einnamomea, supra obscurius punctata, parce nigro-conspersa;
ventre pcdibusque remota fusco-eonspersis, illius maculis mar-
ginalibus pallidis; membrana livida, parce fusco-conspersa;
maculis connexivi nigro-fuscis; antennis dilute ferrugineis, ar-
ticulo apicali stramineo, basi fusco. ?. Long. 13, Lat. vix
5 millim. — (Coll. Sign.)
Antennae articulo basali capite nonnihil longiore, secundo
breviore, tertio secundo paullo longiore, quarto basali aequi-
longo. Thorax marginibus lateralibus levitcr sinuatis, ante
medium minute crenulatis, angulis lateralibus rotundatis, vix
prominulis. Abdomen hemelytris nonnihil latius. Femora
anteriora inermia, postica subtus prope apicem spinula minu-
tissima armata.
166. Anasa maculipes Stal. — Oblonga, sordide
einnamomea, fusco-punctata, subtus pallidior, ventre pedibus-
que nigro-conspersis; maculis connexivi, maculis parvis mar*
ginalibus ventris apieeque scutelli nigris; linea longitudinali
media thoracis laevigata; membrana fusca. Long. 12,
Lat. vix 5 millim. — (Coll. Sign.)
Antennae articulo primo capite nonnihil longiore, secundo
et tertio subaequilongis, singulatim basali nonnihil longioribus,
quarto basali vix longiore. Thorax marginibus lateralibus
antieis nonnihil sinuatis, obsolete crenulatis, angulis lateralibus
rotundatis, levissimc prominulis, posticc obsolete crenulatis.
Abdomen hemelytris nonnihil latius. Femora anteriora sub¬
tus prope apicem spinula armata, postica subtus prope apicem
utriinque spinula distincta ct pone spinam exteriorem spinulis
tribus vel quattuor minutissimis armata.
167. Anasa Capaneodes Stal. — Subelongata, su¬
pra subobscure einnamomea, fusco-punctata, subtus cuin pedi-
300
bus antennisque sordide straminea; antennarum artic-ulis primo,
secunrlo et tertio subtus quartoque, apiee exeepta, nigriean-
tibus; membrana maeulaque coxarmn fmseis; maculis connexivi,
macula parva laterali pro- et mesostethii, maculis parvis ven-
tris in series quattuor dispositis nigris, maculis serierum ex-
teriorum numerosioribus, duabus in singulo segmento. $. Long.
16, Lat. 5 millim. — (Coll. Sign.)
Quoad habitum picturamque speeiebus quibusdam C a pa¬
nel generis., ex. gr. C. tetrico et odioso baud dissimilis.
Antennm artieulo primo capite vix duplo longiore et secundo
nonnihil breviore, hoe tertio paullo longiore, quarto basali
fequilongo. Thorax marginibns lateralibus anticis medio vix
sinuatis, obsolete crenulatis, angulis lateralibus rotundatis,
vix prominulis. Abdomen hemelytris nonnihil latius. Femora
inermia.
2. Capite utrimque pone antennas spinoso. —
(Anasa A. et S.)
168. Anasa Bellator F. ; Lagaria Bellator Dali.
1. e. p. 443. 3.
160. Anasa spiniceps Stub — Pilosula, supra infu-
scate cinnomomea, fusco-ferrugineo-punctata, subtus pallidior;
antennis pedibusque sordide. stramineis, illarum artieulo api-
eali dilute rufescente, his parce nigro-conspersis, femoribus
postieis aj)icem versus infuseatis; membrana fusca• connexivo
nigro, segmentis basi sordide stramineo-fasciatis; ventre latera
versus serie macularum parvarum fuscarum. $. Long. 15,
Lat. vix 6 millim. — (Coll. Sign.)
Sphue eapitis longm, apiee imo fusete. Antennae artieulo
primo capite nonnihil longiore et seeundo paullo breviore,
hoe tertio nonnihil longiore, basali et apicali submquilongis.
Thorax marginibns lateralibus anticis ante medium levissime
sinuatis, angulis lateralibus rotundatis, paullo prominulis. Ab¬
domen hemelytris nonnihil latius. Femora subtus utrimque
prope apicem spinula armata.
II. Angulis postieis thoracis (iente destitutis.
1. Angulis postieis thoracis apiee plus minus
rotundatis; capite inermi.
170. Anasa notatipennis Stal. — Oblonga, pallide
cinnamomea, supra dilute, subtus obscure fusco-punetata; ma¬
cula oblonga parva diseoidali corii, maeulis marginalibus con-
nexivi, femoribus postieis, basi exeepta, antennisque nigris,
301
harum articulo tertio basi ipsa et quarto, basi exeepta, stra-
mineis; maculis marginalibus ventris pedibusque pallidis; mem-
bran a livida, obsolete fuseo-conspersa, basi fusca. r£?. Long.
12—15, Lat. 4 — 5 millim. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
Statura fere A. varicornis, minor, brevior. Anteniue
articulo basali capite dimidio longiore et secundo noiinihil bre-
viore, boe tertio noiinihil longiore, quarto penultimo nonnihil
breviore. Thorax marginibus lateralibus anticis sinuatis, ante
medium denticulatis, angulis lateralibus sat produetis, subacutis,
l>ostice minute denticulatis. Anguli seutelli infuseati. Abdo¬
men hemelytris nonnihil latius. Femora inermia.
171. Anasa litigiosa Stal. — Oblonga, dilute cinna-
momea, supra dilute, subtus obseurius fusco-punctata; angulis
seutelli, maculis eonnexivi, serie utrimque laterali Inacularum
minutarum Imvium disci ventris antennisque nigris, harum ar-
tieulo apicali, basi exeepta, stramineo; membrana fusea, pal-
lido-eonspersa; maculis marginalibus ventris pallidis; feinori-
bus postieis parce nigro-conspersis, apicem versus leviter in-
fuseatis. $. Long. 14 — 15, Lat. 5 millim. — (Mus. Holm,
et Coll Sign.)
Pneeedenti valde affinis, colore antennarum, membranm
femorumque posticorum, angulis lateralibus thoracis obtusio-
ribus, minus produetis differt.
2. Angulis postieis thoracis apiee baud rotun-
datis; capite bispinoso vel tub ere u la to *). — (Orite-
rus Hahn.)
a. Angulis anticis thoracis ultra coll are pro¬
duetis; s p i u i s capitis parvis; thoracis marginibus
lateralibus postieis prope angulos postieos sat di-
stinete sinuatis; cor pore oblongo.
172. Anasa tristis Do Geer; Gonocerus tristis
Dali. 1. e. p. 41)!). 17.
b. Angulis anticis thoracis c e r t e produetis,
eo 11 are tamen baud superantibus; spinis capitis lon-
gioribus; thoracis marginibus lateralibus postieis
le vissim e^sinua tis; cor pore valde oblongo.
173. Anasa lugens Stab — Pallide grisco flavcsccns,
fusco-punetata, liixeis tribus longitudinalibus capitis, linea mc-
*) Genera eoniplura Corciduni, ex. gr. Anasa, Catorhintlia,
Zicca, Cletus, Crinoeerus etc. variant tnberciilis antenniferis
apice extus obtusis vel acute prominentibus, spinosis vel inermibus.
302
dia marginibusque lateralibus anticis thoracis, scutellique linea
media laevibus, pallidis; connexivo, ventris maculis margina-
libus, maeulis parvis utrimque in seriem lateralem dispositis
maculisque parvis basalibus segmentorum secundi, tertii et
quarti nigris; connexivi segmentis basi fascia, pone medium
macula pallidis notatis; antennis nigris, artieuio basali intus
pallido, fuseo-maculato. Long. 14—16, Lat. 4 — 5 mill.
(Mus. Holm, et Coll. Stal.)
A. tristi angustior* abdomine dorso ad partem dilute
luteseente.
Cimolus Stal.
Corpus anguste ovale vel ova turn, baud depression. Ca¬
put quadratum, tubereulis antenniferis leviier prominulis, spatio
sat angusto inter ilia a lobo medio repleto, hoc vix ultra
tubercula antennifera producto; collo pone oeulos utrimque
distinete tuberculato; bucculis sat elevatis, capite dimidio bre-
vioribus, postice subito abbreviate. Rostrum coxas anticas
baud superans, artieuio prirno dimidio capite vix longiore,
secundo et tertio submquilongis, ultimo penultimo nonnihil lon¬
giore. Antennae dimidio corpore longiores, artieuio basali
incras^ato, basi constricto, leviter curvato. Thorax collari
instructus. Scutellum mquilaterum. Membrana venis raro
anastoinosantibus. Abdomen hemelytris nonnihil latius. Pedes
mediocres, lemoribus inennibus, tarsis posticis artieuio primo
apicalibus duobus ad unum vix longiore.
Anasae affine genus, tubereulis antenniferis magis ap¬
proximate, spatio inter eadem a lobo medio solo repleto,
rostro breviore dillcrt.
174. Cimolus vitticeps Stal. — Griseo-flavescens,
supra dense et conlluenter nigro-punetatus et eonspersus, sub-
tus parce nigro-punctatus, punetis in lateribus ventris ad vittas
duas obsoletas congregatis; membrana, antennis pedibusque
nigricantibus, femoribus puree pallido-conspersis; vitta utrimque
laterali capitis, inarginibus lateralibus lineaque obsolcta lon-
gitudinali thoracis, angulisque seutelli pullidis; angulo imo
basali maeulaque ad marginem basalein" meinbfhnie sordide
albidis. $. Long. 13—15, Lat. 4 1 /, — 5 mill. — (Mus. Holm,
et Coll. Sign.)
Caput supra pone antennas utrimque spinula armatum.
Thorax inarginibus lateralibus anticis vix sinuatis, anterius
distinete, posterius obsolete dentieulatis, angulis lateralibus
rotundatis, vix prominulis. Connexivum nigrum, segmentis
basi pallido-fasciatis, fasciis ad marginem exteriorem macula
303
parva nigra notatis; ventris margine maculis nigris, ipsis ma¬
cula pallida notatis, ornato.
Catorhintha Stal.
I. Tuberculis antenniferis baud productis, spa¬
tio inter apicem tuberculorum et oculos oculorum
di a metro longitudinali breviore; rostri articulo
basali prosternum baud attingente. — (Catorbintba
Stab)
175. Catorbintba Selector Stal. Oefv. Yet. Ak.
Forh. 1859 p. 471. 3.
II. Tuberculis antenniferis non nihil productis,
spatio inter borum apicem et oculos oculorum dia-
metro longitudinali aequilongo; rostri articulo ba¬
sali prosternum attingente. — (Ficana Stal.)
17G. Catorbintba (Ficana) apicalis Dali.; Go-
nocerus apicalis Dali. 1. c. p. 499. 19.
Margus Dali.
I. Antennis articulo secundo tertio brcviore,
basali ultimo sublongiore; tuberculis antenniferis
apiceextusobtusis; rostrocoxasposticasattingente,
articulo basali b u c c u 1 a s p a u 11 o super ante, basin
capitis haud attingente; mesosterno distinetc sul-
cato; segmento ventraliquintofeminae medio quam
utrimque vix b rev it) re, margine postico sub recto,
medio vix sinuato; segmento sexto postice rotun-
dato-sinuato.
177. Margus inconspicuus H.-Scb.; Syromastes
inconspicuus H.-Scb. Wanz. Ins. IY. p. 14 fig. 570.
II. An ten n arum articulo basali reliquis nonni-
liil breviore, articulo secundo tertio subbreviore;
tuberculis antenniferis a pice ext us an tror sum acute
prominulis; rostro coxas > medias attingente, arti¬
culo basali prostetbium attingente; mesosterno sul-
c a t o; segmento v e n t r a 1 i q u i n t o f c m i n a e medio q u a rn
1 ateribus breviore, posticc sinuato, segmento sexto
postice angulato-emarginato.
178. Margus impudens Stal. — Rio Jan. Hem. Faun.
1. p. 37. 1.
304
Brasiliam etiam inhabitat. Segmentum abdominis dorsale
apicale apud marem subsemicirculariter rotundatum, apiee le-
vissime truneatum; segmentum anale rotundatum, integrum.
JII. Antennis artieulis basali et apicali aequi-
longis, sec undo tertio vix vel paullo longiore; tu¬
be rculis antenniferis apiee extus obtusis; rostro
coxas intermedias baud super ante, articulo basali
prostethiurn yix attingente; mesosterno et meta¬
stern o suleatis; s eg men to ventrali quinto femina-
rum medio quam lateribus mill to breviore, postice
sat profunde sinuato, segmento sexto postice valde
profunde sinuato; valvulis analibus basalibus elon-
gatis*).
179. M argus inornatus Stal. — Oblongo-subovatus,
cinnamomeus, fusco-punctulatus, subtus cum antennis pedibus-
que pallide stramineus, illarum artieulis primo et quarto fuscis,
his fusco-conspersis; ventris disco utrimque serie macula rum
parvarum fuscarum; eonnexivo fusco-maculato; membrana
fusca; pectore impicto; thoracis marginibus lateralibus pallidis,
nigro-maculatis; venis liemelytrorum obsolete ferrugineo - con-
spersis. $. Long. 10, Lat. 3*/ 2 millim. — (Coll. Sign.)
Thorax marginibus lateralibus anticis nonnihil sinuatis,
integris, attenuatis, angulis lateralibus obtusis, nonnihil pro-
minulis. Abdomen hemelytris paullo latius. Antennarum ar-
ticuli secundus et tertius sequilongi.
ISO. Plunentis tabulatus Burin.; Gonocerus ta-
b u 1 a t u s B u r m. Handb. II. I. p. 311. 2.
181. Madura perfida Stal. — Livida, fusco-punctata
et conspersa, antennis corpore nonnihil brevioribus, articulo
basali capite dimidio longiore, secundo basali tertia parte
breviore, tertio secundo eirciter duplo et dimidio longiore,
*) Margus graptosternus St&l. — Albido-stramineus, supra
ferrugineo-indutus et punctatus; venis liemelytrorum pallidis, ferru-
gineo-conspersis ; membrana fusca; antennis dilute fusco-ferrugineis,
artieulis secundo et tertio basin versus pallidioribus, apicali, sordide
stramineo, basi fusco; vittis duabus mesosterni nigris; ventre disco
utrimque serie duplici macularum parvarum fuscarum; pedibus minute
fusco-conspersis; eonnexivo ferrugineo, immaculato. $. Long. 9,
Lat. 3 millim. — Antiochia Nova; Granada;. Nisser. (Mus. Holm.)
M. inornato sat similis; articulo secundo antennarum tertio
paullo longiore.
305
apicali secundo paullo breviore, fusiformi, leviter compresso
nigro-fusco; femoribus fusco-conspersis, tibiis fu&co-fasciatis. $.
Long. 6%, Lat. 1% raillim. — (Coll. Sign.)
M. fu sco-cl a vat a e*) valde affinis, minor, structura
antennarum, in hoc genere character solus specimens, quem
detegere potui, differt.
182. Tivarbus sinuatus H.-Sch.; Alydus sinua-
tus H.-Scb. Wanz. Ins. VIII. p. 98 fig. 865.
183. Burtinus notatipennis Stal. Oefv. Yet. Ak.
Forh. 1859 p. 459. 1.
*) Madura fu s co-cl avata Stal. — Antennis corpore non-
niliil brevioribus, articulo basali capite vix duplo longiore, secundo
dimidio basali sublongiore, tertio secundo paullo plus quam duplo
longiore, quarto secundo tequilongo, fusiformi, leviter compresso.
Long. 8, Lat. 2 milliin. — Rio Janeiro. (Mus. Holm.)
Madura longicomis Stal. — M. fusco-elavatae valde
affinis, differt antennis corpore longioribus, articulo basali capite plus
duplo longiore, secundo basali plus dimidio breviore, tertio secundo
duplo et dimidio longiore, ultimo secundo eequilongo, valde com¬
presso, elliptico, nigro. fj>. Long. 7, Lat. V/ 2 millim. — Venezuela,
(Coll. Sign.)
Genera Madurae aftinia hoc scliemate distinguuntur:
1. (4.) Femoribus apice leviter clavatis.
2. (3.) Corpore valde oblongo-ovato', lobis capitis parum pro¬
duces', tliorace latitudine vix longiore, angulis lateralibus spinosis*,
abdomine utrimque leviter rotundato-ampliato. — Hydara Dali.
3. (2.) Corpore elongate, lineari; capite lobis antrorsum trian-
gulariter productis; tliorace latitudine basali longiore, angulis posticis
inermibus, baud prominulis*, abdomine lineari*, rostro gracili, coxas
posticas nonniliil superante, articulo basali capite breviore - , antennis
gracilibus, articulo basali apice clavato, apicali brevi, fusiformi, cum
pnecedentc geniculum lor man te. — Corduba Stal.
4. (1.) Femoribus apicem versus sensim leviter incrassatis. —
Madura Stal.
Corduba raacra Stal. — Dilute griseo-straminea, fusco-pun¬
ctata*, abdomine dorso-rufescente; articulis antennarum primo capite
plus dimidio longiore, secundo basali plus dimidio breviore, tertio
secundo duplo et dimidio longiore, ultimo fusco, fusiformi, secundo
tequilongo. <J. Long. 9, Lat. i milliin. — Sierra Leona. D. Afze*
lius. (Mus. Holm.)
20
306
Rhopalida Stal.
(Rhopalida et Chorosomida Fieb.)
Caput pone oculos callosum; lobis inter et ante tuber-
eula untennifera triangulariter produetis. Rostrum sat gracile.
Thorax trapezoidcus. Segmenta abdominis dorsalia quartum
basi et apice medio sinuatum vel emarginatum, tertium apice,
quintum basi medio rotundato- vel angulato-produeta.
Differt lieec subfamilia a Coreidibus veris preesertim
strnetura dorsi abdominis, in quo segmentum quartum apice
medio est sinuatum vel emarginatum (nee medio produetum),
segmentum quintum basi medio produetum (nee ibidem sinua¬
tum vel emarginatum).
Genera Rhopalidum mihi cognita hoc modo dispono.
1. (2.) Femoribus posticis inerassatis, subtus spinulosis.
— Harmostes Burm.
2. (1.) Femoribus posticis baud inerassatis, inermibus.
3. (0.) Articulo basali tarsorum posticorum duobus api-
calibus ad unum baud vel vix longiore, hemelytris scepissime
membranaceis.
4. (5.) Articulo apicali antennarum preecedente longiore.
— C o r i z u s Fall. ( = R h o p a 1 u s S e h i 11., N i e s t h r e a
Spin., Macc eve thus Dali.; The rap ha A. et S., hieb.,
B r a c h y c a r e n u s F i c b.)
5. (4.) Aiticulo apicali antennarum preecedente breviore.
— M y r m us Ha h n.
6. (3.) Articulo basali tarsorum posticorum duobus api-
calibus ad unum distincte longiore.
7. (10.) Corpore oblongo, ai ticulo basali tarsorum posti-
corum duobus apicalibus ad unum nonnihil longiore; capitc
triangulari.
8. (0.) Buceulis percurrentibus; capite pone oculos lc-
viter calloso. — Jadera Stal. (Rio Jan. Hem. Faun.) =
Therapha*) Am. et Scrv. ex parte.
0. (8.) Buceulis in medio vel paullo pone medium ca¬
pitis abbreviate; capite pone oculos sat fortiter calloso. —
Serinetha ’Spin. (= Leptoeoris Hahn, Pyrrhotes
W es t w., T y no toma A. et S., L y ga eomorp h us B1 anc h.)
10. (7.) Corpore valde clongato; articulo basali tarso¬
rum posticorum duobus apicalibus multo longiore; capite sub-
ovato. — Chorosoma Sell ill.
*) Tlier apha cinerea A. et S. = Jadera Cotliurnix
Bur m.
307
184. Harmostes perpunctatus Dali. 1. c. p. 521. 3.
Exempla hujus speciei vidi e Mexico, Puna et Rio
Janeiro.
185. Harmostes nebnlosus Stal.— Oblongus, supra
cum antennis femoribusque posticis superne tibii^que postieis
fuscescens, fusco-punctatus, subtus cum ])edibus sordide flavo-
albidus; ventre segmento tertio medio utrimque j)rope basin
serie transversa tuberculin um triuin minutoruin fuseorum, pone
medium in segmentis tribus apiealibus latera versus ]>uneto
nigro; membrana fuseo-coi^peisa. q. Long. 9, Lat. 3 mill.
— (Coll. Sign.)
H. perpunetato major, subtus aliter coloratus, anten-
narum articulo secundo tertio paullo breviore, tubereulis an-
tenniferis extus acute prominentibus, baud spinoso-productis.
Maigines latcrales thoracis pallidi, levissime sinuati, erenulati.
Rostrum basin segmenti tertii ventris superans.
186. Jadera haem a to lorn a H.-Seh.; Seri net ha
baematoloma Dali. 1. c. p. 463. 17.
187. Jadera*) lateralis Stal. — Supra cum anten¬
nis, rostro pedibusque nigro-fusea, subtus dilute sordide rufo-
flavescens; capite, exeeptis macula maxima intraoculari lobo-
que medio, marginibusque lateralibus thoracis rufis; margiue
costali hemelytrorum sordide stramineo. $. Long. 14, Lat.
3 l / 2 millim. — (Mils. Holm, et Coll. Sign.)
188. Corizus pic tip es Stal. Freg. Eug. Resa. Ins.
p. 239. rj§; Corizus proximus Sign. Ann. Ent. Ser. 3
T. VII. p. 96. 34; Corizus mexicanus Sign. 1. e. p. 95.
33 (^); Corizus nebulosus Sign. 1. c. pag. 98. 39 (J)
[sec. ex. typica.]
lime species variat magnitudine, colore, et prsesertim
pictura dorsi abdominis. Specimina numerosa vidi e variis
partibus Americas medite et australis missa.
189. Corizus ventral is Sign. 1. c. p. 92. 27.
# ) Jadera pectoralis Stal. — Nigricans; capite, marginibas
lateralibus thoracis ubdomineque sordide rufescentibus; hoc parce
fusco-irrorato. Long. ll‘/ 2 , Lat. 3 millim. — Brasilia. (Mus.
Holm.)
20 *
308
Lygaeida.
190. Ischnodemus Sallei Sign. Aim, Ent. Ser. 3
T. Y. p. 25. 2.
Lygaeus F.
I. Thoracis margine postico anteseutellum le-
viter s i n u a t o, u t r i m q u e plus minus (i n t e r cl u m 1 e v i s-
siine) di lata to; scutello plus minus eonvexo.
191. Lygaeus alternans H.-Seh.; Dali. 1. c. pag.
539. 18.
192. Lyga eus gutta (?) H. - Sell.; Dali. 1. c. p. 539.19.
193. Lygaeus faseiatus Dali. 1. e. p. 538. 17.
II. Thoracis margine postico recto vel subro-
t mida to.
194. Lygaeus elatus Stal. — Niger, subtus cum pe-
dibus, capite thoraceque anterius griseo-serieeus; macula ba-
sali parva obsoleta capitis pallida; thorace pone medium he-
melytrisque sanguineis, illius maeulis duabus irregularibus
magnis, extus emarginatis, intus medio fasciola conjunctis,
nigris; corii margine postico angusto maculaque discoidali
maxima triangulari nec non clavo nigris, liujus marginibus
sentellari et commissurali albidis; membrana albido-hyaline,
angulo basali margineque angusto basali, prope basin ramu-
lum cmittentc nigris; maeulis tribus lateralibus pectoris atris,
denudatis. $. Long. 12, Lat. 3 2 / 3 millim. — (Coll. Sign.)
195. Lygaeus costalis H.-Sch.; Dali. 1. c. p. 541.20.
190. L y g a e u s t r u c u 1 e n t u s S t a 1. — Niger; vitta pone
medium capitis, fascia pone medium thoracis, bis eonstricta,
hemelytris, angulis jiosticis jirostethii ventreque coecineis;
macula clavi ad angulum scutcllarem, corii margine ad sutn-
ram clavi, maculaque maxime marginem costalem attingentc,
ventris maeulis quattuor marginalibus, seriebusque duabus dis-
coidalibus macula rum nigris, ano infuscato; membrana fusco-
albida, venis maculaque subbasali nigris, angulo basali maeu-
laque ante medium albidis. Long. 10, Lat. 3 millim. —
(Coll. Sign.)
L. turcico affine.
197. Lygaeus trux Stal. — Niger, vitta capitis ante
medium fureata, thorace pone medium, hemelytris, angulis
309
posticis prostetliii ventreque flavo-eoccineis; thorace maculis
duabus parvis nicdiis ad partem anticam nigram, fasciaque
basali media intcrrupta, clavi macula parva in angulo scutel-
lari, corii macula parva media margincquc costali, medio sat
Into, maculis ventris quattuor marginalibus aliisque in series
dims discoidales dispositis, ano segmentoque sexto nigricanti-
bus, hoc utrimque macula coceinea notato; limbo angusta
membranae immaculate albido. $. Long. 10, Lat. 3 millim.
— (Coll. Sign.)
L. turcico affinis.
198. L) r gaeus ruficeps Stal. — Coecineus; antennis,
apiee lobi inedii, maeulo utrimque basali parva ad oculos
maculaque magna infera capitis, rostro, thoracis parte ante-
riore, postice bis angulato-producte, fasciaque basali, scutello,
excepto apiee, clavo pone medium, corii fascia media ad co-
stam valde dilatata, membrana, pectorc, exceptis angulis po¬
sticis prostethii, venlris maculis quattuor marginalibus aliisque
in series duas discoidales dispositis nec non segmentis sexto
et anali nigris; membrana macula parva basali, maculis dua¬
bus parvis ante medium limboque albidis. rj. Long. 9, Lat.
2 2 / 3 millim. — (Coll. Sign.)
L. anali Dali, affinis videtur.
199. Lygaeus circumlitus Stal. — Niger, subtus
cum pedibus griseo-sericeus; thoracis marginibus antico et
postico, hoc angusto, limbis lateralibus a basi ultra medium
vittaque pone medium, scutelli parte apicali, clavi marginibus
angustis scutellari et commissurali, corii marginibus apicali et
latiore costali, prostethii rnargine antico et limbis lateralibus
a basi ultra medium, nee non marginibus lateralibus ventris
eoccineis; membrana anguste albido-marginata. Long. 9,
Lat. 3 millim. — (Coll. Sign.)
200. Lygaeus rubrigerStal. — Niger, thoracis limbo
omni, limbis postico et lateralibus ante medium angustioribus,
nec non vitta pone medium, scutelli apiee, corii rnargine co¬
stali a basi ultra medium, prostethii marginibus antico et la¬
teralibus, his retrorsum lalioribus, eoccineis; marginibus late¬
ralibus ventris a basi ultra medium, anguste obsolete, limbus
posticis pro-, meso- et metastethii limboque angustissimo mem-
bramc sordide albidis. ?. Long. 7, Lat. 2y 3 millim. — Vera
Cruz. (Coll. Sign.)
L. circumlito affinis.
201. Lygaeus thoracic us Stal. — Niger, thoracis
310
parte dimidia postica, antice trisinuata, angulisque posticis
prostethii coccineis; apice imo scutelli, margine costall angusto
corii liniboque laterali ventris dilute sordide coccineis. $.
Long. 7, Lat. 2 ! / 3 millim. — (Coll. Sign.)
L. col lari affinis et sat similis.
202. Lygaeus flavo-marginellus Sta 1. Freg. Eng.
Resa. Ins. p. 241. 53. $.
203. Lygaeus vittiscutis Stal. Pallide sordide
flavescens; antennis, capite, rostro, thoracis maculis duabus
majusculis posticis, scutello, excepta vitta media, hemelytris,
exceptis marginibus apicali, costali et commissurali, fascia la¬
terali intramarginali ventris antrorsum ultra medium pectoris
continuata, ad liujiis incisuras intejrrupta, ano ])edibusque ni-
gris; bucculis liniboque angustissimo membranm sordide albi-
dis. $. Long. 5%, Lat. 2 millim. — (Mus. Holm, et Coll.
Sign.)
204. Lygaeus Poeyi Guer.; Dali. 1. c. p. 550. 57.
205. Lygaeus pallescens Stal. — Pallide sordide
stramineus; antennis, rostro apiceque lobi medii capitis nigris;
capite dibco smpissiinc rufescente, basi interdum maculis dua¬
bus parvis fuscis; thoracis fasciis duabus, anteiiore interdum
in dilute fusco-ferrugineum vergente, hemelytris, exceptis mar¬
ginibus commsisurali, apicali et costali, vitta supera femorum,
tibiis tarsisque dilute fuscis; faseiis lateralibus pectoris ven-
trisque dilute sanguineo-fuscis; membrana sordide albida vel
levissime infuscata. Long. 0y 2 , Lat. 2 millim. — (Mus.
Holm.)
L. limbatipenni maxime affinis, pallidior, spatio inter
fascias thoracis latiore.
206. Lygaeus palli do-cinctus Stal. — Niger; ca¬
pitis vitta utrimque laterali ab antennis ad ocellos ducta, ocu-
los subtangente, bucculis, limbo omni thoracis, marginibus
lateralibus scutelli pone medium, marginibus commissurali clavi,
apicali ct costali corii, limbo postico meso- et metastethii,
ventris limbo margineque ])ostico segmentorum nec non limbo
angusto membranre albidis. rj¥- Long. 7, Lat. 2 millim. —
(Mus. Holm, et Coll. Sign.)
L. pule hello simil limns.
207. Lygaeus in a rginel 1 us (?) Dali. 1. c. p. 54S. 51.
311
208. Lygaeus vieinus (?) Dali. 1. c. p. 549. 52.
209. Lygaeus brevieollis Stal. — Niger; limbo
omni thoracis, limbo costali corii, limboque omni prostethii
coccineis; margine postico meso- et metastethii, veniris limbo
margineque apicali medio segmentorum secundi, tertii, quarti
et quinti, coxis nec non basi femonim albidis; membrana late
albido-marginata. $. Long. 8, Lat. 2 2 / 3 millim. — (Coll.
Sign.)
210. Lygaeus Tull us Stal. — Niger, thoracis mar-
ginibus antico et lateralibus, limbo costali corii limboque omni
prostethii eroceis; margine postico meso- et metastethii, coxis,
basi fernorum posticorum, limbo vcntris margineque apicali
medio segmentorum quarti et quinti sordide albidis; membrana
late albo-marginata. Long. G, Lat. yix 2 millim. —
(Coll. Sign.)
Prsecedenti valde a ffin is, cum eodem hemelytrorum mar¬
gine costali recto insignis.
211. Nysius spurcus Stal. Freg. Eug. Resa. Ins. p.
243. 58.
212. Geocoris lividipennis Stal. — Niger; apiee
capitis, marginibus lateralibus postice vittaque media medio
interrupta thoracis, hemelytris, margine antico prostethii, pec¬
toris maculis ad coxas, limbo ventris, pedibus rostrique ar-
ticulis duobus basalibus dilute griseo-stramineis. ?. Long.
4, Lat. 1 y 3 millim. — (Coll. Sign.)
G. Mauritii affinis et statura similis. Thorax trans-
versus, antrorsum leviter ungustatus, distinete punctatus. He-
melytra completa, clavo distiucto, corio disco Levi, postering
punctulato, ad suturam clavi se rich us duabus punctorum in-
structo. Membrana decolor. Femora postica confluenter fuseo-
conspersa *).
*) Genera duo nova insignia Geocoridi affmia mihi cognita
sunt.
Germains Stal.
Corpus oblongum. Caput cum oculis thoracis antico paullo hi-
tius, latissime triangulare, tuberculis antenniferis extus leviter prn-
minulis, partibus lateralibus oculos ferentibus productis, partem an¬
ticam lateralem thoracis tangentibus. Oculi stylati. Antennm arti-
culo basali brevi, capitis apieem vix superante. Thorax leviter trails-
312
213. Paroxnius 1 ongu 1 us (??) Dali.* Rhj^parochro-
mus longulus Dali. 1. c. p. 578. 50.
214. Plociom er a bilob a ta S Pamerabilobata
Sa} r . Compl. writ. Ed. Leconte. I. p. 334. 7.
215. Plociomera Servillei Gucr. — Nigra vel ni-
gro-ferruginea, ventre thoracisque lobo postico sordide ferru-
gineis, liujus angnlis lateralibus vittisque tribus plus minus
obsoletis fuscis; antennis, pedibus hemelytrisque griseo-stra-
mineis, his fusco-punctulatis, corii maculis duabus parvis ad
angulum commissuralem, interna minima, interdum deficientc,
nigro-cinctis, limboque costali impunctatis, margine angusto
apicali nec non macula pone medium apieeque limbi costalis
fuscis aut nigro-fuscis; antennarum articulo apicali, annulo
subbasali albido excepto, annulo subapicali femorum mem-
branaque fuscis, hujus venis maculaque subapicali sordide al-
bidis. $. Long. 5, Lat. iy 4 millim. — Tabasco (Coll. Sign.);
Cuba (Coll. Stab)
Thoracis lobus posticus lobo antico brevior.
210. Plociomera piligera St8.1. — Yalde oblonga,
nigra, remote pilosa; antennis, rostro, pedibus, maculis vittis-
que lobi postici thoracis, apice imo seutelli, maculis parvis
versus. Scutellum subsequilaterum. Hemelytra completa. Tarsi
postici articulo basali apicalibus duobus ad unum subbreviorc.
Geocoridi et praesertim Henestari affine genus, ad quod
referenda sunt llenestaris Kinbergi et sobrina Stdl.
r . Haemus St&l.
Corpus valde oblongum. Caput antice detlexum, obtuse trian-
gulariter productum, partibus lateralibus oculos ferentibus longe obli¬
que extrorsum et nonniliil antrorsum productis, styliformibus, oculis
stylo paullo crassioribus. Antenme graciles, articulo basali omnium
longissimo. Thorax antrorsum angustatns, antice capite multo an-
gustior. Scutellum subiequilaterum (?). llemelytra completa. Fe¬
mora inermia.
llenestari affine genns.
Haemus ocuius cancri De Geer. — Pallidc sordide strami-
neus; oculis, maculis parvis thoracis decern (2. 4.4), clavo posterius,
corii maculis tribus, una ad clavum, una in angulo commissurali uua-
que apicali maculisque parvis pectoris ventrisqne dilute sanguineis;
thoracc pectoreqne distincte punctatis. V. Long. 5, Lat. 1 \' z millim.
— (Coll. De Geer, in Mus. Holm.)
313
vittulisque hemelytrorum pallide sordide stramineis; apice ar-
ticulorum primi, secundi et tertii antennarum, femoribus an-
ticis, basi apiceque exceptis, annulo subapicali apiceque imo
femorum posteriorum, basi apiceque tibiarum apiceque tarso-
rum fuscis aut nigro-fuscis. Long. 8, Lat. 2 1 / 4 millim.—
(Coll. Sign.)
Statura P. f r acti collis, multo major, aliter picta. Ar-
ticulus ultimus antennarum mutilatus in exemplo unico. Thorax
mox pone medium constrictus, lobo postico parce punctulato,
maculis duabus lateralibus marginalibus subcontiguis strami-
neis, macula parva basali media vittisque duabus angustis
obsoletis flavo-ferrugineis. Hemelytra seriatim punctata, corii
limbo costali a basi ultra medium, macula costali prope api-
cem, liueola abbreviata prope medium suturce clavi, maculaque
parva ad margincm apicalem prope angulum internum sordide
pallide stramineis; meinbrana fusc-a, venis basin versus pallidis.
217. Plocioinera litigiosa Stal. — Nigra- antennis,
collari loboque postico thoracis, apice imo scutelli, hemelytris
pedibusque griseo-stramineis; dimidio apicali articuli tertii ar-
ticuloque apicali antennarum toto, vittis quattuor latis pun-
ctatis lobi postici thoracis, anguloque imo apicali corii nigri-
cantibus- elavo biseriatim fuseo - punctato corio disco longi-
trorsum punctato, ad suturam clavi seriebus duabus, ad mar-
ginem apicalem serie una punctorum fuscorum, limbo costali,
maculisque duabus parvis subirregularibus ad marginem api-
calem laevibus; femoribus anticis nigro-conspersis, ante medium
utrimque macula fuscescente; meinbrana griseo-albida, inter
venas hie illic luscescente. $. Long. 6, Lat. 2 millim. —
(Coll. Sign.)
P. fractieolli affinis, major, thorace nonnihil longiore,
scutello immaculato punctura hemelytrorum apiceque corii
nigro difFert. Pedes posteriores exempli descripti mutilati.
218. Plociomera oblonga Stal. — Oblonga, nigri¬
cans, parce griseo-serieea; antennis, maculis parvis duabus
lateralibus marginalibus lobi postici thoracis, vittula obsolcta
abbreviata laterali marginali media apiceque imo seutelli, he-
melytris pedibusque pallide griseo-strainineis; antennarum ar-
ticulo ultimo toto, tertio basi ipsa, nee non basali, basi api-
eeque exceptis, annulo subapicali femornm omnium nec non
basi femornm anticorum fuscis; hemelytris ad venas seriatim
fusco-punctatis, maculis duabus minutis fusco-cinctis prope an¬
gulum internum corii ad marginem apicalem limboque costali
pone medium impunctatis, maculis minutis una prope basin,
314
nna pone medium unaque ad apieem limbo eostalis fuscis. 9 .
Long. 3, Lot. 1 millim. — (Mus. Holm.)
P. foedae aftinis, membrana eompleta, albido-hyalina,
thorace latiore, minus constiicto, ut et pictura pedum distineta.
Thorax latitudine paullo brevior. Seutellum subeequilaterum*).
219. Myodoeha serripes 01.; Am. et Serv. Hist,
des Hem. p. 258. 1, 1 ^ v < v + (< • -
220. Myodoeha Giraffa Stal. — Nigra; antennis,
rostro pedibuscjue pallide sordide stramineis; antennarum ar-
ticulo primo nigro, articulis seeundo et tertio apiee fuseis,
ultimo albido, basi et apieein versus nigro-fusco; rostri arti-
eulo basali nigro; femoribus anticis, basi annuloque subapieali
exceptis, femorumque posteriorum parte apicali, annulo sub¬
apieali excepto, nigris; tibiis apiee imo luscis; eorii limbo
costali ultra medium, macula costali prope apieem nee non
maculis duabus minutis prope marginem apicalem albidis;
membrana fuse a, venis basin versus sordide stramineis, lineola
obsoleta apieali albida; ventris limbo laterali maculis duabus
sordide albidis; collo tertiam partem eapitis oceupante.
Long. 11, Lat. 2% millim. —- (Coll. Sign.)
M. serripedi major, collo breviore annuloque subapieali
pal lido femorum prmsertim differt**).
*) Genera duo nova Plociomerae affinia hie describo.
Gyndes Stal.
Corpus elongatum. Caput majusculum, lobo postico thoracis
aiquilatum, triangulare, subtus leviter gibbosum, mox pone oculos
constrictum, collo nullo. Antenmc articulo basali brevi. Kostrum
articulo basali capite breviore. Thorax sat constrictus. Hemelytra
completa. Femora autica incrassata, subtus spinosa. Tarsi postici
articulo basali apicalibus duobus ad uuum fere duplo lougiore.
Typus generis: Pipe, malaya Stal.
Fontejus Stal.
Corpus elongatum. Caput triangulare, thorace angustius, mox
pone oculos constrictum, collo nullo. Antenmc articulo basali brevi.
Rostrum articulo basali capite sublongiore. Thorax latitudine lon-
gior, prope basin leviter constrictus. Hemelytra abbreviata, mem¬
brana nulla. Femora autica incrassata, subtus spinosa. Tibia? antica?
leviter curvata?, apieem versus nonnihil incrassata*, pone medium snb-
tus dente armata. Tarsi postici articulo basali apicalibus duobus ad
unum plus duplo longiore.
Typus generis: Ploc. sidnica Stal.
**) Keraeus Stal.
Corpus elongatum. Caput ovale, parte postoculari parte ante-
315
Pyrrhocorida.
221. Largus cinetus H.-Scb. Wanz. Ins. VI. p. 6
fig. 683.
Yariat supra dilution* aut obscurior, femoribus apice utrim-
quc macula rubra notatis vel apice toto rubro.
222. Largus convivus Stab Oefv. Vet. Ak. Forb.
1861 p. 196. 1.
223. Largus long ulus Stal 1. c. p. 196. 2. 9 .
224. Largus bipustulatus Stal 1. c. p. 196. 3. $.
225. Largus socius Stal 1. c. p. 197. 4.
226. T h e r a n e i s m a r gi n e 11 a II. - S e b.; Largus m a r -
ginellus H.-Scb. Wanz. Ins. IX. p. 182 (Largus paral¬
lel us) fig. 982.
r ' r -• \
227. Theraneis cliens Stal. — Testacea, griseo-se-
ricea; antennis rostroque nigro-fuscis, illarum articulo tertio
toto, parte apicali articuli secundi et interdum articulo basali,
bujus articulo secundo flavo -testaceis; tborace pone medium
maculis duabus magnis fuscescentibus*, bemelytris, limbo co-
stali excepto, leviter infuscatis; pectorc obscurius infuscato;
incisuris vcntris fuscis; membrana sordidc bjalina. Long.
12—14, Lat. 3—3 , / 2 millim. — (Mus. Holm.)
T. marginellae affinis.
228. Dysdercus flavo-limbatus Stal 1. c. p. 198.
l.
229. Dysdercus concinnus Stal 1. c. p. 198. 2.
230. Dysdercus albidiventris Stal. — Stramineus,
subtus albidus* antennis, excepto articulo basali basin versus
riori oequilonga, collo nullo. Antenme articulo basali brevi, capitis
apicem paullo superante. Rostrum articulo basali capite brcviorc.
Thorax sat constrictus. Ilernelytra completa. Femora antica incras-
sata, subtus spinulosa.
Myodochac affine genus. Tvpus: Plociomcra trignttata
Guer.
316
testaceo, fascia vel macula magnitudine maxime variabili postica
thoracis, scutello, macula media corii, magnitudine variabili,
saepissime triangular], prope marginem costalem posita, mein-
biana albido-marginata, tibiis tarsisque nigris; capite dilute
sordide eoccineo, thoracis callo antico, femoribus maculisque
tribus lateralibus pectoris subflavo-testaceis; incisuris ventris
segmentisque quinto et sexto, excepto limbo postico, plus mi¬
nus obscure fusco -sanguineis. r?$. Long. 9 —13, Lat. 2'/ 2
bis 3 4 / s millirn. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
I) v s d e r c u s albidiventris S t a 1. Oefv. V et. Ak. Forh.
1854 p. 236. 2; Caps us mi in us Say. Compl. Writ. Ed.
Leconte I. p. 338. 3 (exelusis varietatibus.)
231. Dysdercus miinus Say.— Subtus albidus; lim-
bis costali et apicali hemelytrorum fuscorum, thoraceque stra-
mineis, hujus callo antico maculisque tribus lateralibus pec¬
toris subflavo-testaceis; fascia vel macula transversa basali
thoracis, antennis, excepta basi articuli primi testacca, tibiis
tarsisque nigris; ventris incisuris fuscis, segmentis quinto et
sexto, limbo apicali excepto fusco-sauguineis; capite femoribus-
que nigris vel fuseo-sanguineis. rj?. Long. 7—10, Lat. 2 , / 2
bis 3 millirn. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
Capsus mimus Say. Compl. writ. Ed. Leconte I. pag.
338. 3 var. a et b.
T. albidiventri affinis.
232. Dysdercus o b 1 i q u u s H. - S c h. Wanz. Ins. VII.
p. 19 fig. 701.
Capsina.
Resthenia Spin.
I. Thoracis marginibus lateralibus, anterius
saltern, 1 eviter attenuatis et subreflexis; scutello
leviter convcxo. — (Platytylus Fieb.)
233. Resthenia p la gig era Stal. — Sat oblonga,
nigra; capite, thorace, scutello, prostethio, lateribus mcsostc-
thii, metastcthio, ventris segmentis tribus basalibus limboque
lato laterali segmentorum quarti, quinti et sexti llavescentibus
vel dilute ct coecincis; thoracis macula maxima transversa
discoidali tyloque, basi excepta, nigris. Long. 12, Lat.
3 3 / 4 millirn. — (Mus. Holm, et Coll. Sign.)
Antennae artieulo basali thorace paullo breviore, secundo
basali baud erassiore, eodem duplo longiore. Thorax latitu-
dine nonnihil brevior, marginibus lateralibus apice attenuatis.
317
234. Resthenia 1 uteigera Stal. — Oblonga, nigra;
subtus cum eapite, marginibus lateralibus et antico interrupto
thoracis, parte basuli clavi et corii lmjus etiam parte apieali
luteseentibus; mesostethio, macula laterali metastetbii, medio
segmentorum ventris quarti et quinti, segmentis sexto et sep-
timo nec non anali fere totis nigrieantibus. (J. Long. 11,
Lat. 3 1 / 2 mill. — (Mus. Holm.)
Antenna? sat graeiles, articulo basali thoraee fere tertia
parte breviore, secundo basali duplo longiore. Thorax lati¬
tudine nonnihil brevior, marginibus lateralibus ante medium
subreflexis.
235. Resthenia pietieollis Stal. — Yalde oblonga,
nigra; capite, thoraee, prostethio segmentisque duobus basa-
libus ventris flaveseentibus; tylo, maculis duabus basalibus
margineque postico thoracis nigris. <J. Long. 11, Lat. 3
millim. — (Mus. Holm.)
Antenna? articulo basali thoraee nonnihil longiore, secundo
basali dimidio longiore. Thorax latitudine nonnihil brevior,
marginibus lateralibus anterius leviter reflexis.
II. Thoraeis marginibus lateralibus totis ob-
tusis, ante medium hand subreflexis; seutello vix
ve 1 leviter eonvexo.
236. Resthenia divisa H.-Seh., Capsus tetra-
stigma H.-Scli. Wanz. Ins. IX. p. 166 (Capsus divisus)
tig. V)60.
237. Resthenia ornatieollis Stal. — Oblonga, ni¬
gra; thoraee, seutello, basi hemelytrorum, pectore eoxisque
luteis; thoraee pone medium nigro, vitta media lutea. (J.
Long. 8, Lat. 2 ! / 2 millim. — (Mus. Holm.)
Antenna? articulo basali thoraee subbreviore, secundo fili-
formi, basali dimidio longiore. Thorax latitudine nonnihil
brevior. Pedes, exceptis coxis, in exemplo unico descripto
mutilati.
ii
238. Resthenia H o g b e r g i St a 1. — Yalde oblonga,
o o a O j
luteo-eoecinea; fascia media thoracis, hemelytris, antennis,
tibiis, tarsis, segmento anali, exeeptis lateribus, vittaque ante
medium capitis nigris; articulo basali antennarum femoribusque
luteseentibus; limbo eostali hemelytrorum pallide stramineo.
rj. Long. 9, Lat. 2 2 / 3 millim.
Antenna? articulo basali thoraee circiter tertia parte bre¬
viore, secundo filiformi, basali circiter ter longiore. Thorax
latitudine paullo brevior.
318
Domino Hogberg, Sueeo, qui ante plures annos in Mexico
naturalia varia col legit et ibidem mortem prtematuram obiit,
liane speciem dedicavi.
239. Rest hen ia bivittis Stab — Oblongo ovalis,
nigra; vittula utiimque basali capitis ad oculos, thorace, scu-
tello, pectoris lateribus, segmentis quattuor basalihus lateri-
basque segmen'orum quinti, sexti et septimi ventris sanguineis;
vitta utrimque laterali thoracis anterius abbreviata nigra. $.
Long. 7, Lat. 2'/ 3 millim. — (Coll. Sign.)
Antemue articulo basali thorace circiter dimidio brevior
secundo liaud incrassato, basali fere plus duplo longiore. Tho
rax latitudine brevior.
240. Resthenia latipennis Stal.— Oblongo-ovalis,
liemeljtris medio nonnihil dilatatis; subtus cum lobis latera-
libus capitis thoraceque dilute sanguinea; vitta thoracis re-
trorsuin valde ampliata, antice sat angusta, hemcljtris, pe-
dibus anoque nigris; mesostetliio infuscato; basi fcmorum po-
sticorum pallida. Long. 8, Lat. 2'/ 2 millim. — (Colb Sign.)
Antennm articulo basali thorace circiter tertia parte bre-
viore, secundo basali vix duplo longiore. Thorax latitudine
paullo brevior.
241. Resthenia vittifrons Stab — Sat oblonga,
nigra; subtus cum capite thoraceque anterius sanguinea; viita
capitis basin baud attingente fasciolaque collaris nigris; tho¬
racis et prostethii margine angusto postico sordide albido;
pedibus fuscis. Long. 8, Lat. 2 l / 3 millim. — (Coll.
Sign.)
Antennte articulo basali thorace tertia parte breviore,
secundo basali vix quadmplo longiore, eodein suberassiore.
Thorax latitudine nonnihil brevior.
242. Resthenia vitticeps Stab — Sat oblonga, ni¬
gra, subtus cum capile, thoraceque anterius sanguinea; capitis
vitta, basin baud attingente, nigra; margine angustissimo po¬
stico thoracis sordide albido; antennarum articulo basali tho-
raee fere plus tertia parte breviore, secundo basali circiter
ter longiore, filiformi. Long. 8, Lat. 2 l / 3 millim. — (Coll.
Sign.)
Praecedenti valde aftinis; an ejus femina? *).
*) Resthenia rub r o-vi ttata S t &l. — Ovalis, nigra; subtus
cum capite, thoracis collari vittaque, vitta lata scutelli annuloque
319
243. Brae liy coleus alaeer St til. — Ovalis, suboli-
vaeeo • llaveseens, nitidus, pu net is raris otaoletis conspersns;
thoraee, parte anteriore excepta, clavo, covio ad siituram elavi
et ad eostam dilute olivaceo- viiescentibus; membrana fusee-
scente, venis ]) 0 .sterins pa 1 lidioribus• capitis apiee coxisque
pallidissime sordide subsanguineis; tavsis apiee nigris.
Long. 7, Lat. 2‘/ 2 millim. — (Mus. Holm.)
244. Brae by col eus nigriger Stab — Ovalis, obso¬
lete paree punctulatus, dilute kete tlavus; maculis duabus mag-
, ftudine variabilibus pone medium thoracis, pietura variabili
Iiemelytroium autennisque nigris, liarum artieulo basali, capite
eallisque antieis tboracis flaveseente-testaeeis; lhembrana fusea,
limbo latissimo, tertiam partem membrame occupante, venis-
que pone medium albido-hyalinis. ?. Long. 7, Lat. 2 } / 2 mill.
(Mas. Holm, et Coll. Sign.)
var. a. — Clavo, exeepto margine commissurali, macula
magna irregulari, antice emarginata, pone medium eorii mu*
culaque parva media cunei coxis, mesotethio, metastethio ex
parte, maculis duabus parvis prope apicem femorum eoxisque
nigris. — (Mus. Holm.)
var. b. — Yitta elavi obliqua, marginem scutellarem ultra
medium sequente, dein versus suturam elavi producta, corii
maculis duabus parvis pone medium nigris. — (Coll. Sign.)
Statura prsecedentis. Antennae artieulo basali thorace
plus tertia parte breviore, seeundo basali duplo longioie, le-
viter incrassato, basin versus graciliore. Thorax ]>ostice quam
antice duplo et dimidio latior, lateribus reetis.
24 5. B r a c h y e o 1 e u s ornatulus Stub — Auguste ovalis,
obsolete pmietulatns, niger* thorace, margine commisMirali elavi,
corii macula sublrianguiari basali dimidioque exteriore mar-
ginis apicalis, cunei margine basali lateribusque prostethii
dilute olivaeeo - vireseentibus; pedibus, exceptis eoxis, palli-
dissiine subolivaceo-tlavesccnlibus; thoracis maculis quattuor
posticis, mediis duabus inajoribus, lateralibus interdum con-
iluentibus, femorum annulo incomplcto maculaque parva sub-
apicalibus nigris; artieulo basali antennarum, capite, thorace
anterius, discoque prostetliii dilute testaceis; membrana fusea,
vena transversa pallida. rj. Long. 7, Lat. 2'/ 3 millim. —
(Mus. Holm, et Colb Sign.)
lato prope basin femorum posticorum sanguinea; segmento anali, la¬
teribus exceptis, nigro; antennarum artieulo basali thorace circiter
tertia parte breviore, secnmlo basali ter longiore. <J. bong. 5, bat.
iy 2 millim. — America borealis. (Coll. Stab)
320
Antenna? artieulo basali thorace circiter tertia parte bre¬
viore, secundo basali fere plus duplo longiore, basi paullo
graciliore.
24b. Calocoris jurgiosus Stal. — Anguste ovalis,
obsolete punetulatus, dilute sordide stramineus; thorace seu-
telloque fuscescentibus , illius parte anteriore, marginibus an-
gustissimis, vitta media vittisque duabus lateralibus angustio-
ribus, hujus marginibus lateralibus vittisque tribus angustis
pallidis; hemelytris nigro-fuscis, vitta angusta clavi, eorii li-
mola discoidali, linea longitudinal! a basi ultra medium ex-
tensa, posterius extrorsum leviter eurvata maculaque parva
transversa apieali pallidis; disco mesostethii membranaque
fuscis, hujus macula ccllulse fasciaque interrupta pone medium
sordide albido-hyalinis; antennis artieulo secundo apicem ver¬
sus nigro, medio albido, pone medium fusco - testaceo, annulo
angusto subbasali albido, tertio artieulo albido, apice nigro;
dorso abdominis nigro, eonnexivi maculis pallidis. ?. Long.
7 l / 2> Lat. 2 l / 2 millim. — (Coll. Sign.)
Caput subporrectum. Antennee artieulo basali tliorace
quarta parte breviore, secundo basali duplo longiore, basin
versus sensim gracilescente.
247. Calocoris fasciativentris Stal. — Ovalis,
punctulatus, luteus; antennis, capitis basi, tylo vittaque infra
antennas, rostro, maculis duabus parvis ante medium thoracis,
macula media marginis apicalis eorii, macula utrimque antiea
prostethii, maculis meso- et metastethii, fusciis ventris, basi
et apice coxarum, apice femorum, basi apieeque tibiarum nec
non tarsis nigris; membrana fusca. ?. Long. 8 1 / 2 , Lat. 3
millim. — (Coll. Sign.)
Antenna? artieulo basali thorace tertia parte breviore,
secundo basali plus duplo longiore, basin versus vix graci¬
lescente.
24 q . Henicocnemis albitarsis Stal. — Ovalis, ni¬
gra, nitida, obsolete punctulata; antennarum artieulo secundo
pone medium ncc non tertio soididc flavo-testaceis, illius an¬
nulo brevi subbasali nigro; tarsis annuloque pone medium
tibiarum intermediarum albidis. Long. G, Lat. 2% mill.
— (Coll. Sign.)
II. patellatae major, tibiis antieis minus dilatatis. An¬
tennae artieulo basali capitis apieem nonnihil superantc, tho¬
race tertia parte breviore, secundo basali fere plus duplo lon¬
giore, subgraeili, apieem versus vix incrassato. Pedes postici
exempli descripti mutilati.
321
249. Lygus Sal lei Stal. — Anguste ovalis, pallide
sordide virescente, stramineus, subtiliter punctulatus; artieulo
secundo antennarum apiceni versus nigro; thoracis linea con-
tinua laterali marginali et basali intramarginali dilute fusea;
membrana sordide hyalina; spinulis tibiarmn posticaruni e
punctulis fuscis ortis. $. Long. G, Lat. 2 inillim. — (Mus.
Holm.)
Caput spatio intraoculari oeulo trausverso mquilato. An¬
tennae artieulo basali thorace tertia parte breviore, secundo
basali fere duplo et dirnidio longiore, basin versus levissime
gracilescente. Thorax longitudine fere duplo latior.
250. Megacoelum rubrinerve Stal. — Subelonga-
tum, ])allide griseo-strainineum, remote pilosum; antennarum
artieulis secundo apice, tertii et quarti dirnidio apicali fuscis;
linea transversa subbasali intramarginali thoracis nigro; mar-
ginibus commissurali et apicali corii angustis nee non venis
membranse leviter infuscatee dilute rufescentibus. $. Long.
6 2 / 3 , Lat. 2 millim. — (Coll. Sign.)
Caput pone medium longitrorsum lineariter impressum,
inter oculos utrimque oblique transversiin rufescente-lineatum.
Antennae artieulo basali thorace paullo longiore, remote pi-
loso, secundo basali fere plus duplo longiore, tertio leviter
curvato, secundo quinta parte breviore, apicali basali subbre-
viore. Thorax parce punctulatus, postice quain antice fere
duplo latior, leviter transversus, marginibus lateralibus ante
medium levissime sinuatis.
251. Valdasus famu laris Stal. — Oblongus, niger,
supra sat dense distincte punctulatus; antennarum artieulo
secundo basin versus fusco- testacco, cjusdem apice nec non
basi ipsa articuli tertia albis; eapite, vostro pedibusque dilute
fusco-testaceis, verticis linea obliqua utrimque ad oculos, an-
nulis duobus femorum, anuuloque medio tibia rum pallidis;
angulis scutelli, maculis parvis corii, una subcostali propc basin,
duabus mediis, anguloque apicali exteriore, aj)ice imo clavi,
angulo basali interiore cunei, maculisque duabus liiembranre,
una media, altera ad apiceni cunei, sordide albidis; maculis
minutis marginalibus ventris flavo-testaceis. ?. Long. 7, Lat.
2y 3 millim. — (Coll. Sign.)
Statura v. Schonherri, minor, aliter pietus.
Garganus Stal.
Corpus nonnibil elongatum. Caput ante oculos perpen-
dieulare, infra oculos paullo productum, basi baud carinatum,
21
322
vertice linea nulla impressa. Antennae paullo infra medium
marginis antici oculorum subovalium insertae, articulo basali
thorace longiore, flliforme, secundo basali longiore, plus minus
inerassato. Rostrum articulo basali capite nonnihil longiore.
Thorax antice calloso-marginalus trapezoideus, callis anticis
obsoletissimis, margine postico medio recto, utrimque nonnihil
rotunduto. JMurgincs laterales kernel} 7 trorum paralleli. Mem-
brana biareolata. Pedes longi, graciles, tarsis posticis articulo
secundo subbreviore.
Ad hoc genus pertinent Caps us fusiformis Say, Cyl-
locoris gracilentus Stal nec non
252. Garganus al bidi vittis Stal. — Kiger, nitidus;
antennarum articulo primo basin versus (interdum fere toto),
pedibus rostroque flavo-testaceis, hujus articulo primo fusco;
apice tibiarum fusco; marginibus thoracis antico et postico
vittaque media, vitta media scutelli, margine commissurali he-
melytrorum fuscorum nec non margine postico partium pec¬
toris aJbidis; hemclytrorum limbo costali testaceo-albido; mem-
brana fuscescente; ventre fusco, disco anteriore, excepta vitta
media, ilavo-testaceo; articulo secundo antennarum leviter in-
crassato, basin versus gracilescente. $. Long. 5, Lat. iy 2
inillim. — (Hus. Ilolm. et Coll. Sign.)
Fulvius Stal.
Cor])us ovale vel suboblongum. Caput triangulariter an-
trorsum production, linea impressa inter oculos destitutum.
Antennae articulo basali brevi, secundo illo dui>lo vel fere ter
longiore. Rostrum gracile, ])edes posticos baud superans, ar-
ticiilo basali eaj)ite vix longiore. Thorax leviter transversus,
trapezoideus, basi truncatus, callis leviter elevatis, margine
antico baud calloso. Membrana uniareolata. Pedes mediocres,
tarsis posticis linearibus, articulo primo tertiam partem tarsi
occupante.
Sj)ecies nonnullee brasilianae hujus generis milii sunt
eognitie.
253. Fill vi us a nth ocor ides Stal. — Oblongo ovalis,
nigro-fuscus, rostro tibiisque pallidioribus; hemelytris genicu-
lisque testaceo-albidis, illis fusco-conspersis, corii apice cuneo-
que fuscis, hoc macula albida ornato; membrana fuscescentc.
Long. 4y 4 , Lat. l l / 2 millim. (Mus. Holm.)
Thorax postice longitudine duplo latior, antice quam po¬
stice dimidio angustior, marginibus lateralibus medio leviter
sinuatis. Antennae mutilata?.
323
254. Eccrito tarsus generosus S tal. — Ovalis, bre-
viter pilosus, dilute coccineus; antennarum articulo primo
fusco-coccineo, secundo nigro; scutello hemelytrisque fusco-
violaceis, horum limbo costali basin versus fusco-coccineo;
abdomine nigro; tibiis tarsisque infuscatis; membrana apice
pallida. J5 Long. 5, Lat. 2 millim. — (Mas. Holm.)
Antennae articulo secundo basali cireiter duplo longiore.
Articulus baealis rostri tertiam rostri partem occupante. Tho¬
rax he vis, ante medium callis duobus instruetus, margine an-
tico levissime elevato.
255. Eccritotarsus eucosmus Stal. — Oblongus,
coccineus; antennarum articulis primo ct secundo, scutello,
hemelytris, apieeque tibiarum fuscis vel nigris; articulis duo-
bus apicalibus antennarum rostrique ncc non tarsis albidis;
membrana fusca. Long. 5—(j, Lat. 1% — 2 millim. —
(Mus. Holm, et Coll. Sign.)
(J. Hemelytris unicoloribus.
$. Limbo costali hemelytrorum late coccineo.
Antennae articulo secundo basali cireiter duplo longiore.
Articulus rostri basalis tertiam partem rostri oecupans. Tho¬
rax ltevis, ante medium callis duobus instruetus, margine an-
tico levissime elevato.
250. Eccritotarsus p’allidirostris Stal. — Oblon-
gus, pilosulus, niger, nitidus; thorace fortiter punctato, poste-
rius sat convexo, scutelloque mnescente-nitidis* hemelytris
subolivaceo-fuscis, corii parte costali anterius angustiore, rostro
pedibusque sordide stramineis, cuneo hyalino; membrana levi-
ter infuscata. Long. 2'/ 3 , Lat. 1 millim. — (Mus. Holm.)
Antenme articulo basali breviusculo, secundo dirnidio bre-
viore. Rostrum apieem coxa rum anticarum vix superans, ar¬
ticulo basali secundo breviore, fere tertiam partem rostri oc¬
cupante. Thorax anterius callis duobus parvis distinetis, lce-
vibus, separatis instruetus, margine antico haud elevato.
257, Eccritotarsus mundulus Stal. — Subclongatus,
sanguineus, nitidus * thorace pone medium, scutello hemely-
trLque nigro-fuscis; pedibus sordide stramineis, tibiis apice
infuscatis. Long, 4*/ 2 , Lat. 1% millim. — (Mus. Holm.)
Antenme mutilatm. Rostrum articulo basali longo, apieem
coxaruni anticarum subattingente.
Tingidida.
258. Tingis fuscigera Stal. — Nigra, thorace, sa-
21 *
324
genis, antennis pedibusque pallidis, illis fusco-maculatis; tho-
race utrimque rotundato-ampliato, vesicula sat magna, sub-
ovata, ante medium sat compressa; hemelytris angulo hume-
rali recto, rotundato. Long. 5, Lat. 2% millim. — (Mus.
Holm, et Coll. Sign.)
T. fusco-maculatae valde affinis, vesicula thoracis
majore, pone medium latiore, prsesertim differt. Thorax la-
teribus valde dilatatis, rotundatis, angulis anticis rotundatis,
productis, maculis duabus marginalibus fuscescentibus; vesicula
majuscula, ovata, ante medium sat compressa, parte posteriore
subtransversa; carina media pone vesiculam foliacea, valde
elevata. Sagense ainplee, abdomine multo longiores et latiores,
singulatim a basi apicem versus subampliatse, apice oblique
rotundatse angulo humerali rotundato, subrecto, macula trans-
versa subbasali, apicem anguli humeralis attingente, macula-
que prope apicem, irregulari, transversa, fuscis.
259. Tingis decens Stal. —Nigra; thorace, sagenis,
antennis pedibusque pailidis, illis subimpictis; thorace utrimque
rotundato-ampliato, vesicula ovata, anterius compressa; venis
sagenarum hie illic pallide infuscatis. Long, vix 3, Lat. 1%
millim. — Tabasco. (Coll. Sign.)
Pnecedente minor. Thorax lateribus valde dilatatis,
subobtuse rotundatis, medio lineola transversa obsoleta infu-
scata ornatis, angulis anticis rotundatis, productis; vesicula
ovata, ante medium conspersa, carina pone hanc foliacea,
valde elevata. Sagense singulatim a basi apicem versus sub-
ampliatse, apice suLoblique rotundat?e, angulo humerali sub-
recto, apice rotundato, venis hie illic obsolete infuscatis.
260. Monant hia (Phy 11 on to chi la) patricia Stal.
Nigra, pilosa; abdomine testaceo; antennis, spinis capitis, ve¬
sicula parva antica carinisque thoracis, nec non pedibus pal-
lidis, illarum articulo apicali tarsisque nigris; thoracis lateribus
dilatatis, suboblique rotundatis sagenisque subsordide vitreis,
pallido-venosis, venis mediis laterum thoracis venisque non-
nullis arefe marginalis sagenarum fuscis. Long. 4, Lat. 2 mill.
— (Mus. Holm.)
M. formosae valde affinis, venis mediis laterum thoracis
fuscis huj usque car inis lateralibus baud parallelis; sed medio
introrsum leviter arcuatis difiert; area sagenarum media ob¬
solete irifuseata, macula media pallida.
M o n ant hi a e patricia, f o r m o s a, munda, simulans
et flexuosa subgenus novum, Gargaphiam Stal, formant
a Phy 1 Ion tocliil a liis notis distinctum: Antennis gracilibus,
longis, articulo basali secundo duplo vel ter longiore, thorace
325
marginibus lateralibus anticis dilatatis, hyalinis, reticulatis;
sagenis amplissimis, abdomine iriulto latioribus et duplo lon-
gioribus, area marginali valde dilatata, irregulariter multi-
reticulata} pedibus longis, gracilibus.
261. M o n a n t h i a (T r o p i d o c h i 1 a) S a e h a r i F a b r.}
Fieb. Ent. Monogr. p. 76. 19 Taf. VI. fig. 22—25.
- * - ’7
Reise nach Finmarken
yon Dr. Staudinger und Dr. Wo eke.
MIM. Coleoptera,
bearbeitet von
Ur. U. W. Selineider in Breslau.
Die Herren Dr. Staudinger und Dr. Woeke batten die
Giite, mir die auf ihrer Reise nach Finmarken gesammelten
Coleoj)tera zu tiberlassen und es diirfte niclit uninteressant
sein, dureli VeroiTentlichung der Ergebnisse ihrer Excursionen
einen kleinen Beitrag zur Kenntniss der Fauna jener, in en-
tomologischer Beziehung noch so wenig gekannten Gegenden
zu liefern. Leider konnte ich nicht bei alien Arten der ge¬
sammelten Coleoptera die speciellen Fundorte erfahren, da
die genannten Herren nieht ausschliesslich, sondern nur neben-
bei das Sammeln der Coleoptera betreiben konnten; doch
findet man die naheren Angaben iiber die durchforschten Lo-
calitaten in dem Bericht iiber „die Reise von Dr. Staudinger
im 22. Jahrgang dieser Zeitung (1861) No. 10 — 12 pag. 325
ff. Sie urnfassen im Allgemeinen die Umgegend von Bosse-
kop, die Ufer des AHenelv, die Hohenziige der Skaaddavara
und der Reipasvara, das Ejbydal, ferner Tromsoe und das
Dovretjcld.
Das Ergebniss des Fanges ist trotz des bios gelegent-
lichen Sammelns und der in jenem Jahre sehr urigunstigen
Witterungsverhiiltnisse ein ziemlich giinstiges gewesen* denn,
obgleich in Finmarken nur ungefiihr cbenso viel Arten ge-
funden wurden, als Zetterstedt in seinen Insect, lappon. spe-
eiell aus jenem ndrdlichen Theil Norwegens anftlhrt, so sind
doeh etwa ein Dritthcil der in jener Provinz gefundenen Ar¬
ten solche, welelie Zetterstedt gar nicht in Finmarken beob-
|
<p>I am working on a project that is using django 1.11.0, SQL server and azure as deployment site. It takes longer than the actual execution time shown on console. </p>
<p>We tried to follow django best practices for better performance. But still it is rarely acceptable due to performance issue. </p>
<p>Can anyone suggest me how could I improve the performance to reduce the view response time? Currently it takes 6 seconds in view for response while in console it takes only 1.2 second for 1444 records.
How can I reduce the difference between console time and view response time?</p> |
<p>i know this question ask many times but i cant find solution of mine.</p>
<p>i m setting image in navigationDrawer using picasso but this error accur. </p>
<p>here is my code.</p>
<pre><code>public class MyMenuFragment extends MenuFragment {
private ImageView ivMenuUserProfilePhoto;
private TextView ivMenuUserName;
private NavigationView navigationView;
@Override
public void onCreate(@Nullable Bundle savedInstanceState) {
super.onCreate(savedInstanceState);
}
@Override
public View onCreateView(LayoutInflater inflater, ViewGroup container, Bundle savedInstanceState) {
View view = inflater.inflate(R.layout.fragment_menu, container,false);
ivMenuUserProfilePhoto = (ImageView) view.findViewById(R.id.ivMenuUserProfilePhoto);
ivMenuUserName = (TextView) view.findViewById(R.id.txtDpName);
navigationView = (NavigationView) view.findViewById(R.id.vNavigation);
setupHeader();
return setupReveal(view) ;
}
private void setupHeader() {
Intent intent = getActivity().getIntent();
int avatarSize = getResources().getDimensionPixelSize(R.dimen.global_menu_avatar_size);
String profilePhoto = intent.getStringExtra("uri");
Picasso.with(getActivity())
.load(profilePhoto)
.placeholder(R.drawable.img_circle_placeholder)
.resize(avatarSize, avatarSize)
.centerCrop()
.transform(new CircleTransformation())
.into(ivMenuUserProfilePhoto); <!-- error -->
String profileName = intent.getStringExtra("dname");
ivMenuUserName.setText(profileName);
}
}
</code></pre>
<p>here is my fragment_menu.xml</p>
<pre><code><RelativeLayout
xmlns:android="http://schemas.android.com/apk/res/android"
xmlns:app="http://schemas.android.com/apk/res-auto"
android:layout_width="match_parent"
android:layout_height="match_parent">
<android.support.design.widget.NavigationView
android:id="@+id/vNavigation"
android:layout_width="wrap_content"
android:layout_height="match_parent"
android:layout_gravity="start"
android:background="@android:color/transparent"
app:headerLayout="@layout/view_global_menu_header"
app:itemIconTint="#8b8b8b"
app:itemTextColor="#666666"
app:menu="@menu/drawer_menu"/>
</RelativeLayout>
</code></pre>
<p>view_global_menu_header.xml</p>
<pre><code> <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<FrameLayout xmlns:android="http://schemas.android.com/apk/res/android"
android:layout_width="match_parent"
android:layout_height="wrap_content"
android:background="@android:color/transparent"
android:clickable="true">
<LinearLayout
android:id="@+id/vGlobalMenuHeader"
android:layout_width="match_parent"
android:layout_height="wrap_content"
android:padding="16dp">
<ImageView
android:id="@+id/ivMenuUserProfilePhoto"
android:layout_width="@dimen/global_menu_avatar_size"
android:layout_height="@dimen/global_menu_avatar_size"
android:layout_margin="12dp"
android:src="@drawable/ic_menu_black" />
<TextView
android:id="@+id/txtDpName"
android:layout_width="wrap_content"
android:layout_height="wrap_content"
android:layout_gravity="center"
android:layout_weight="1"
android:text="UserName"
android:textColor="#2d5d82"
android:textSize="16sp"
android:textStyle="bold" />
</LinearLayout>
<View
android:layout_width="match_parent"
android:layout_height="1dp"
android:layout_gravity="bottom"
android:background="#dddddd" />
</FrameLayout>
</code></pre>
<p>i checked each ids is matching.. but its still getting null.. plz help me to solve this.</p> |
Sands of Iwo Jima is a 1949 war movie that was produced by Edmund Grainger and was directed by Allan Dwan. Sands of Iwo Jima was released on December 14, 1949 in North America. The movie received positive reviews with a 100% rating on Rotten Tomatoes. The movie is about a group of United States Marines. The movie follows their training for the Battle of Iwo Jima during World War II. The movie was nominated for an Academy Award in 4 categories; Best Actor in a Leading Role (for John Wayne), Best Film Editing, Best Sound, Recording and Best Writing, Motion Picture Story.
Cast
John Wayne as Sgt. John M. Stryker
John Agar as PFC Peter Conway
Forrest Tucker as PFC Al Thomas
Wally Cassell as PFC Benny Regazzi
James Brown as PFC Charlie Bass
Richard Webb as PFC Dan Shipley
Arthur Franz as Corporal Robert Dunne / Narrator
James Holden as PFC Soames
Peter Coe as PFC George Hellenpolis
Richard Jaeckel as PFC Frank Flynn
William Murphy as PFC Eddie Flynn
George Tyne as PFC Harris
Hal Baylor as PFC "Sky" Choynski
Adele Mara as Allison Bromley
Julie Bishop as Mary
Other websites
1949 movies
1940s war movies
World War II movies
Movies set in islands
English-language movies
Movies directed by Allan Dwan |
<p>I have a ssl certificate which serves <a href="https://secure.mydomain.com" rel="nofollow">https://secure.mydomain.com</a>. I would like to use ssl only on certain controllers and not throughout my entire application. I have looked online and can't seem to find a complete and accurate tutorial on how to enable ssl for specified controllers. </p>
<p>I am aware that I can use the config ssl below but it does not serve me a purpose since it enables ssl site wide</p>
<pre><code>config.force_ssl = true
</code></pre>
<p>How can I tell rails to only use ssl on a specific controller rather then my entire application?</p> |
<p>I am trying to HiveQL with my own custom serde (It worked properly with pure Hive). I followed the instruction in: <a href="https://cwiki.apache.org/confluence/display/Hive/Hive+on+Spark%3A+Getting+Started" rel="nofollow noreferrer">https://cwiki.apache.org/confluence/display/Hive/Hive+on+Spark%3A+Getting+Started</a></p>
<p>But I am very confused about the part: Start Spark cluster (both standalone and Spark on YARN are supported).
According to my understanding, we only need to Start Spark cluster if Spark is running in standalone mode. But I intend to run Spark on Yarn, is there need to start Spark cluster? What I did is: I just started Hadoop Yarn, and as I really do not know what to set to property spark.master, I just did not set it at all. Probably because of this setting, I got error message when running a Hive query, which uses my own Serde:</p>
<pre><code>2015-10-05 20:42:07,184 INFO [main]: status.SparkJobMonitor (RemoteSparkJobMonitor.java:startMonitor(67)) - Job hasn't been submitted after 61s. Aborting it.
2015-10-05 20:42:07,184 ERROR [main]: status.SparkJobMonitor (SessionState.java:printError(960)) - Status: SENT
2015-10-05 20:42:07,184 INFO [main]: log.PerfLogger (PerfLogger.java:PerfLogEnd(148)) - </PERFLOG method=SparkRunJob start=1444066866174 end=1444066927184 duration=61010 from=org.apache.hadoop.hive.ql.exec.spark.status.SparkJobMonitor>
2015-10-05 20:42:07,300 ERROR [main]: ql.Driver (SessionState.java:printError(960)) - FAILED: Execution Error, return code 2 from org.apache.hadoop.hive.ql.exec.spark.SparkTask
2015-10-05 20:42:07,300 INFO [main]: log.PerfLogger (PerfLogger.java:PerfLogEnd(148)) - </PERFLOG method=Driver.execute start=1444066848958 end=1444066927300 duration=78342 from=org.apache.hadoop.hive.ql.Driver>
</code></pre>
<p>...</p>
<p>at the end there is also the following exception:</p>
<pre><code>2015-10-05 20:42:16,658 INFO [stderr-redir-1]: client.SparkClientImpl (SparkClientImpl.java:run(569)) - 15/10/05 20:42:16 INFO yarn.Client: Application report for application_1444066615793_0001 (state: ACCEPTED)
2015-10-05 20:42:17,337 WARN [main]: client.SparkClientImpl (SparkClientImpl.java:stop(154)) - Timed out shutting down remote driver, interrupting...
2015-10-05 20:42:17,337 WARN [Driver]: client.SparkClientImpl (SparkClientImpl.java:run(430)) - Waiting thread interrupted, killing child process.
2015-10-05 20:42:17,345 WARN [stderr-redir-1]: client.SparkClientImpl (SparkClientImpl.java:run(572)) - Error in redirector thread.
java.io.IOException: Stream closed
at java.io.BufferedInputStream.getBufIfOpen(BufferedInputStream.java:162)
at java.io.BufferedInputStream.read1(BufferedInputStream.java:272)
at java.io.BufferedInputStream.read(BufferedInputStream.java:334)
at sun.nio.cs.StreamDecoder.readBytes(StreamDecoder.java:283)
at sun.nio.cs.StreamDecoder.implRead(StreamDecoder.java:325)
at sun.nio.cs.StreamDecoder.read(StreamDecoder.java:177)
at java.io.InputStreamReader.read(InputStreamReader.java:184)
at java.io.BufferedReader.fill(BufferedReader.java:154)
at java.io.BufferedReader.readLine(BufferedReader.java:317)
at java.io.BufferedReader.readLine(BufferedReader.java:382)
at org.apache.hive.spark.client.SparkClientImpl$Redirector.run(SparkClientImpl.java:568)
at java.lang.Thread.run(Thread.java:745)
2015-10-05 20:42:17,371 INFO [Thread-15]: session.SparkSessionManagerImpl (SparkSessionManagerImpl.java:shutdown(146)) - Closing the session manager.
</code></pre> |
<p>I wanted to know what the <code>aria-*</code> attributes are used for. What values can they have, and are they defined values or can I create my own values?</p> |
Jan Cornelis Terlouw (born 15 November 1931) is a Dutch politician, physicist and writer. He is a member of the Democrats 66 (D66) party. Terlouw was born in Kamperveen, Netherlands. He was the Deputy Prime Minister and at the same time the Minister of Economic Affairs from 1981 to 1982 during the Dries van Agt ministry. A children's writer, his best known work is Winter in Wartime (Oorlogswinter, 1972).
References
1931 births
Living people
Democrats 66 politicians
Deputy Prime Ministers of the Netherlands
Dutch children's writers
Dutch former Christians
Dutch physicists
Dutch provincial politicians
Former leaders of political parties in the Netherlands
Former members of the House of Representatives of the Netherlands
Government ministers of the Netherlands
Members of the Senate of the Netherlands
Nuclear physicists
People from Kampen
Politicians from Overijssel
Writers from Overijssel |
Boardwalk Empire is an American television show. It was created by Terrence Winter, who also created The Sopranos. This television show is based on the novel Boardwalk Empire: The Birth, High Times and the Corruption in Atlantic City from Nelson Johnson. The show started on HBO on September 19, 2010. It has been running for three seasons, with a total of 36 episodes. A fourth season will start showing in the second half of 2013. On September 26, 2013, HBO announced that they were renewing the show for a fifth and final season starting in 2014. The producer is Mark Walhberg, who also produced the show Entourage. The show is about one of the first boardwalks in Atlantic City and the rise to power of legendary notorious gangsters like Al Capone, Lucky Luciano and Nucky Johnson (called Nucky Thompson here).
The first episode was produced for US$18 million. Boardwalk Empire has been nominated for 30 Emmy Awards and has won 12 of them. It has also won the Golden Globe Award for best drama TV series. The series was in the top 30 to have ever played on national television. Some of the events of this show have a historical meaning like the Saint Valentine's Day Massacre. Most of the characters are based on real persons.
Story
The story takes place in Atlantic City, New Jersey, during the Prohibition Era in the 1920s. It is about the life of main character Nucky Thompson. Thompson was a political figure and controlled a big part of Atlantic City during the 1920s and 1930s. Nucky has one younger brother named Eli who is also the sheriff of the place. During the first episode, alcohol is declared illegal so Nucky goes to bootlegging. He sees profit and a big opportunity there. He deals with corrupt politicians and mobsters from Chicago like Johnny Torrio (Al Capone mentor) and Arnold Rothstein most known for being a big gambler and New York kingpin. He also took an apprentice, Jimmy Darmody a young hero of the First World War, because he sees the potential in him. Nucky will have to deal with Nelson Kasper Van Alden a prohibition agent who watches his every move.
References
Sources
Profile on HBO
Official website
Historia TV
2010s American television series
2014 American television series endings
Emmy Award winning programs
Atlantic City, New Jersey
English-language television programs |
A fungicide is a poison. It is used to kill fungi that are considered unwanted.
Biochemistry
Fungi
Poisons |
"U Can't Touch This" is a song by American rapper MC Hammer. It is part of his 1990 album Please Hammer, Don't Hurt 'Em. It was released on January 13, 1990. This song is considered to be his signature song. It is one of his most popular songs.
References
Other websites
"U Can't Touch This" music video
[ U Can't Touch This] at Allmusic
1990 songs
Rap music |
<pre><code>fetch('http://119.9.52.47:3000/api/countries', {
method: 'POST',
headers: { 'Accept': 'application/json','Content-Type': 'application/json'},
}).then((response) => response.json())
.then((responseData) => {
console.log(responseData);
})
</code></pre>
<p>Here is my code . But that's not work.</p> |
Negoi is a commune found in Dolj County, Romania.
References
Negoi |
<p>SO basically I need a little help or some suggestions with problem that I have. I'm populating my list view from database and I need to check when I'm creating my listview if the item's id on <code>position</code> is the same as the id from another table in my database. If it is, you can click that item, if not I want it to disable it, but all the information that I found about how to do that..I can't really understand how to do that.</p>
<pre><code>import java.util.ArrayList;
import android.app.Activity;
import android.content.Context;
import android.graphics.Bitmap;
import android.util.Log;
import android.view.LayoutInflater;
import android.view.View;
import android.view.ViewGroup;
import android.widget.BaseAdapter;
import android.widget.ImageView;
import android.widget.TextView;
//For more information look at the bottom of file.
public class LazyAdapter extends BaseAdapter {
private Activity activity;
private String[] data;
private ArrayList<String> name;
private ArrayList<String> info;
private static LayoutInflater inflater=null;
public ImageLoader imageLoader;
private Bitmap b;
public LazyAdapter(Activity a, Bitmap d, ArrayList<String> names, ArrayList<String> information) {
activity = a;
b=d;
name=names;
info = information;
inflater = (LayoutInflater)activity.getSystemService(Context.LAYOUT_INFLATER_SERVICE);
imageLoader=new ImageLoader(activity.getApplicationContext());
}
public int getCount() {
return name.size();
}
public Object getItem(int position) {
return position;
}
public long getItemId(int position) {
return position;
}
public static class ViewHolder{
public TextView name,info;
public ImageView image;
}
public View getView(int position, View convertView, ViewGroup parent) {
View vi=convertView;
ViewHolder holder;
if(convertView==null){
vi = inflater.inflate(R.layout.item, null);
holder=new ViewHolder();
holder.name=(TextView)vi.findViewById(R.id.name);
holder.info=(TextView)vi.findViewById(R.id.info);
holder.image=(ImageView)vi.findViewById(R.id.image);
vi.setTag(holder);
Log.v("Position","Position : "+position);
}
else
holder=(ViewHolder)vi.getTag();
holder.name.setText(name.get(position));
holder.info.setText(info.get(info.size()-1));
//Here I must do a black magic and get the images if user had 'em.
holder.image.setImageBitmap(b);
//holder.image.setTag(data[position]);
//imageLoader.DisplayImage(data[position], activity, holder.image);
// Black magic over.
return vi;
}
}
</code></pre>
<p>Any ideas or suggestions how to do that?</p> |
Springfield is a city in Sarpy County, Nebraska.
Cities in Nebraska |
Edward Joseph Farmer (October 18, 1949 – April 1, 2020) was an American professional baseball pitcher. He played in Major League Baseball (MLB) for the Cleveland Indians, Detroit Tigers, Baltimore Orioles, Milwaukee Brewers, Texas Rangers, Chicago White Sox, and Oakland A's in the American League and the Philadelphia Phillies of the National League (NL). Farmer was the play-by-play broadcaster for ChiSox radio broadcasts. He was born in Evergreen Park, Illinois.
Farmer died of kidney disease on April 1, 2020 in Calabasas, California at the age of 70.
References
Other websites
Ed Farmer at Baseball Gauge
1949 births
2020 deaths
Deaths from kidney disease
American League All-Stars
Baltimore Orioles players
Chicago White Sox players
Cleveland Indians players
Detroit Tigers players
Milwaukee Brewers players
Major League Baseball broadcasters
Oakland Athletics players
Philadelphia Phillies players
Texas Rangers players
Sportspeople from Chicago
People from Evergreen Park, Illinois |
La Neuville-lès-Dorengt is a commune. It is found in the region Picardie in the Aisne department in the north of France.
Communes in Aisne |
Arlette Vincent (9 January 1932 – 21 October 2021) was a Belgian radio and television host.
She began her career in 1954 as an announcer at the Nationaal Instituut voor de Radio-omroep. She worked at Radio Luxembourg, and Radiodiffusion-télévision belge. . She appeared on the interview program, Une cigarette avec…. and shows such as Contraste , Magazine F , La Preuve par Quatre or Cinéscope. She returned to INR some time before the launch of the 1958 World's Fair. She was a presenter for Le Jardin Extraordinaire, a program by Raymond Dastra with scientific advisor, Edgar Kesteloot. In 1981, she hosted the program Plein Jeu.
She commented on the Eurovision Song Contest.
In 2006, she appeared in an Amnesty International TV spot to raise awareness of domestic violence .
References
1932 births
2021 deaths |
k^HT • _ ^‘‘ Ajj
,V- |
T ;
/■'- aS®
• V . ". .JrfipSJ
' l
•*
\
*
' r
V
1 \
r
- - - -
'
l
> .
Digitized by the Internet Archive
in 2015
&
* n.
*
https://archive.org/details/b21690182_0006
i
4
S—/* ■
vi
i
*
4
jo.
ANDREAE MVRRAY D.
EQVITIS ORD. REG. DE WASA
M. BRIT. REG. A CONSIL. AVL. PROFESSORIS MED. ET EOT. ORD. IN ACAD.
R. GOTTING. PRAEFECTI HORT. R. BOX. SOCIEX. SCIENT. STOCKH. VPSAL.
GOTHENB. LVND. FLORENT. LVGD. DIVION. AVREL HARLEM ET VLISSING.
MEDIC. PARIS. NANC. ET HAVN. COLL. MED. EDINB. ATQVE SOCIEX.
OECON. BERN. CELL. GEORGOPHIL. EX PARIS. MEMBRI
APPARATVS
MEDICAMINVM
TAM SIMPLICIVM
>RAEP
Q.VAM
ARATORVM ET COMPOSITOR^M
IN PRAXEOS'.^DIVMENTV
• \
C O N S 1 D E R A T v s.
V * \ * •
VOLVMEN SEX TV M.
POST MORTEM AVCTORIS
EDIDIT
LVDOV. CHRISTOPH. ALTHOF
MED. DQCT.
GOT TING A E
Ajmd 10. CHRIST. DIETERICH.
1793.
I
l *> ; / .!
r
\
.
;
LUDOVICUS CHRISTOPH. ALTHOF
M. D.
LECTORI BENEVOLO
S. D\
prior hums voluminis pars , ea nimirum , quae
de ft irpibus , g mere et jpecie cognitis , ag/Y,
iypis iam excufa erat , cwm praematura fane ,
72ec fatis lugenda , quamuis praeuifa , morte nobis
eriperetur Att&or, eruditione baud vulgari prae-
clarus , tantisque in primis de materia medica me-
ntis longe lateque confpicuus. Altera pars , gwfle
medicamina vegetabilia ignoti generis vel fpeciei
comprehends , exarata qiddem erat , fed iterum
perluftranda , locaque paffim ex fcriptoribus citata
iterum confer enda erant , antequam typothetae
committi poterat. Hanc mihi p'ciucis ante obiturn
horis traclidit beatus Auffor , recognitam prelo
fubiici curarem. Ea praeterea , pro fmgulari
erga me beneuolentia , mecum communicauit , f/wc/e
ad volumina priora ciugenda collegerat. Nihil
itaque eft in hoc volumine , ft indicem excipias ,
quod non Auftori debeatur.
a 2
Indicetfi
IV
Indie em enim , quern in calce voluminis quintii
adiecerat beatus Auttor, emendaui , locupletiorem
reddidi , nominibus JUrpium fyftematicis auxi ,
fuo loco inferui , quae in hoc volumine con- -
tinentur.
autem de plant arum quarundam in
prioribus voluminibus iam pertra&atarum , wri-
^5 nuperins vel primum, vel cur at ins perfpe&is,
commemoranda fuperfunt ; ea nou'ae bums operis
editioni , quae propediem in lucem prodibit , re-
feruantor,
* ; • '* > i j I • , V . . , .1
Haec praemonenda put aid, ne quid imme-
rito tribueretur editor i.
Scrip fi in Georgia Augufla , menfe Martio
MDCCXCir.
A.
f
A.
i ■
Stirpes
in prciecedentibus vuluminibus omijjae , fed genere
vel fpecie cognitae , vt lege ordinum naturalium
inferi poffint.
i 8- b.
(Vol. I. p. 64. pone Qnercum Robur.)
Warm. GALLAE TUECICAE.
Quercus Cerris ; foliis oblongis lyrato-pinnatifi-
dis, laciniis transuerfis acutis, fubtus tomentofis
linn. Spec, plant, p. 1415'. Cerrus Robur in.
clus. rar . plant. Hijl. p. 1 8. c.fig. quae recufa a
dodon. Pempt. p. 825-. Quercus cortice hifpido
glande niinore c. b. Arbor exigua, interduni
humanam altitudinem non fuperans, in xMauri-
tania, Hifpania (Caftelia veteri clus.), Auftria
(clus. jacqu.), Galliae Burgundia (mill.), locis
montofis crefcens.
galla et pro du &um et domicilium infedi cu-
msdam eft, Cynipis Quercus folii (linn. Syjl. regni
dppar. medic. Vol, VI. A
anim.
2
amentaceae.
anim. p.918. n. j\) et Cynipis Quercus inferae l.
(/. r. w. 6.). Ineft hisce ac tot aliis infedlis ea na-
tura, quod ftirpibus congeneribus dele&entur. Ita
e. c. Curculio Scrophulariae non vnam Scrophula-
riae fpeciem confumit, Chryfomela Gottingenfis
pluribus Menthae fpeciebus inhaeret, CynipsRofae
in variis Rofis effingit Bedeguar. Non mirum igitur, r
quod praeter vulgarem Quercum f. Robur l. , in ,
qua gallae hinc inde ver.e gignuntur Cclus. l.c. p.
19.), nominatim in Suecia (linn. Skcmska Refa p.
26 8. Amoen. acad. vol.$. ^.324. Syjl. animal, p.
918.), item in Heluetia (hall. HiJl.JUrp. helv. n.
1626.), alias fpecies occupet, vt vel illi, qui Clu-
fianas icones intuetur, comparet. Quod vero
Quercum Cerrin praefigam, non ideo lit, quod
clusius praegrandes huius gallas defcribit, et tarn
frequentes, vt ramulus vix palmam fuperans no-
vem vel pluribus gallis inftruatur, fed quod Gallis
Turcicis hanc originem tribuunt varii (e. c. berg.
Mat. med. jp. 7 ? 9. Ph. Edinb. nov . p. 27. cullen’s
Treatife of the Mat. med. voh. p. 201.). Cuius
quidem afferti rationem equidem aeque parum hac-
tenus noui, ac eius, quod Quercus Aegilops l. etft
non fine adiun&a dubitatione alibi (. Difpenf Brunf.,
p. 76.) affignetur. In pluribus Quercus partibus
Cyni-
QVERCVS CERRIS.
3
Cynipes tubercula generant, in foliis, petiolis, pe-
dunculis, ramulis, cortice, gemma, bacca. Gallae,
quae in inferiori foliorum fuperficie Quercus Ro-
boris in Suecia generantur, magnitudinem Auella-
nae habent, globofae, opacae, rubrae (linn. SijJI.
1. c.). Mirum in Britania non reperiri (Alston’s
Mat. mm. vol. 2. p. 286.). Quas clusius (/. c.)
defcribit et depingit, Quercui Cerri l. inhaerentes,
tantum non omnes ramulis infident, praegrandes
font, exigui mali magnitudinis, fphaericae, aliquot
tuberculis refperfae, rubentes, dum recentes funt.
Nimirum Cynips foemina aculeo caudae per-
forat epidermidem et ouula deponit, quae ftagna-
tionem et accumulationem fuccorum gignunt, fimul-
que, dum hi fenfim indurefcunt, domicilium aptum
laruarum et pupparum effingunt, donee bae inuo-
lucro depofito forma mufeae clauftra foramine fol-
ventes auolent. Europaeae gallae plerumque non
indurefcunt et deteriores funt, attamen atramento
in commodo connubio idoneae (hall. 1. c.). Prae-
ftantiores ex Afia minori, nominatim Alepo, aduehi
folent, quae plerumque coloris coerulelcentis vel
nigrefeentis funt, vel griiei, fuperficiei inaequalis
et verrucofae, et exiguo pedunculo ex infertione
A 2 inltru-
<>
4 AMENTACEAE.
\
inftru&ae. Iuniores colorem profunde coeruleum
prae fe ferunt, ponderofiores, texturae firmioris et;
fummae efficaciae. Aetate prouediores et per in-
fedum iam egrelfum perforatae, intrinfecus erofae,
leues, flauidae et vilioris pretii exiftunt. Hinc et
mercatores has ipfas tingunt colore coeruleo, vt
iuniores referant; fed dignofcuntur foramine et
colore iufto profundiori et craflius illito (fabricii
Brief e aus London, p.229.). Necelfe igitur eft, col-
ligere gallas, antequam infedum illas perforauerit
(du hamel Traite der arbres vol.z. 210.). Ex-
terna feu corticalis pars durior eft et fortior, quo-
ad virtutem, quam interna' friabilis.
Sapor valde acerbus et ftipticus, odore nullo.
Et aqua et fpiritus vini extrahit particulas adftrin-
gentes, quae infpilfando coadunantur, ita tamen,
vt fpiritus parciorem quantitatem extradi largiatur,
fcilicet J, idque magis adftringentis, aqua maiorem,
fcil. -§■ (neum. Chemie , vol.z. P.z. p.3 46.). Aqua
infufa eruitur fal grifeum, acidum, cuius vncia
dimidia pro folutione requirit vnciam vnarn et di-
midiam aquae feruidae, vel vncias duodecim fri-
gidae; fpiritu vini facile foluitur; igne aperto flam-
mam facile capit; deftillatione fublimatum ofFert,
refe-
V
QVERCVS CERRIS. f
referens Sal Benzoes, vt alias dotes filentio trans-
eam (scheele Vet. Acad. Handl. 1786. p. 30 fq.
Cf. richter in Crell’s Annal . 1787* vo^ l*l
Vix vllum ftipticum vegetable hocce potentius ex-
ftat, quae ipfa eius natura ex matrice, flue Quercu
ipfa, deriuanda, nihil animalis admifcetur. Hinc
in connubio vitrioli martis nigredinem profundam
inducit, et vulgatiflimum additamentum pro pa-
rando atramento fcriptorio praebet. Apud veteres
materies pingendarum litterarum varii quidem co-
lons erat, fed niger color apud hosce quoque vfi-
tatiflimus, qui quidem vetuftiori tempore ex aliis
rebus, quam quibus nos vtimur. obtinebatur (De
s
quo argumento caneparius de atramentis cuiuscunque
generis, cuius editio Ro derot. 1718. iam praefto eft,
et recens audor wehrs vom Papier, p. 5 81 fqq. con-
fulendi.). Interim experimentis fadis in codicibus
a feculo nono ad decimum quintum vsque manu
fcriptis conftitit, atramentum fimile noftro in vfu
fuiffe (blagden in Phil. Tranfatt. 1787. p. 4n0«
Compendiarius vfus niaxime commendat vulgare
noftrum atramentum ex vitriolo martis, gallis,
gummi arabico et liquido commodo, quod vulgo
aqua eft. Vitriolum martis aqua folutum decom-
ponitur fenfim, et ochram in fundum dimittit ea
A $ propor-
A-MENTACEAE..'
6 .
proportione, qua phlogifton ferri difpergitur. Ad-
dita autem vegetabili quadam fubftantia ftiptica, vt
gallis, quae aliquid phlogiftici continent, particu-
lae ferreae attrahuntur ab ea, et combinantur cum
ea, vnde nigredo. Ne vero vtraque pars fundum
\7na petat, muciiaginofum vel glutinofum requiri-
tur, quod aquatn tarn fpiftam reddit, vt dimittere
didla non poffit. Simul eo praecauetur, ne liqui-
dum per chartam penetret. Praeftat in hunc fco-
pum muciiaginofum vegetable, vt gummi quod-
dam, quum gluten animals putredinem et foetorem
excitet. Vt vero color tarn profundus quam dura-
bilis fiat, fcita proportione partium opus eft, fcili-
cet galiarum vncia vna et dimidia, vitrioli vncia
dimidia, aquae vncils viginti (Conf. rinman’s For-
fok til garnets Hijloria, p.G 70 fq.). Id taedium pa-
rit, quod faepe nigredo litterarum fenfim paliefcat,
vel plane deleatur, praecipue ft ab acceftii aeris illae
arceri nequeant. In conferuanda ifta videntur ve-
teres recentioribus antecelluifte. Refufcitatur fcri-
ptura optime# per lixiuium fanguinis primo illitum,
fucccdente poftea cauta illitione acidi debilis; ne
vero nigredo rediuiua exundet, charta bibula ap-
plicata abforbcre oportet fuperfluum liquidum
(blagden in Phil. Tranf. l.c. p. 4f f.). Alius folu-
tionem
7
QVERCVS CERRIS.
tionem vinofam gallarum litteris illinendam in hunc
fcopum commodam declarat (crells chem. Jnnalen
178 G. vol. 2. p. Hf .). Non minus emolumentum
redundat ex mifcela vitrioli niartis et gallarum ad
tingenda fila et texta lanea, fericea, goftypina, lin-
tea (Vid. lewis phil. Commerce of cirts,p. 403 fq. poer-
ner chetn. Verf. zum Nutzen der Fiirbekunjl, vol. 1. p.
jfi. rinman /. c. P-&17-), item coria, cornua alias-
que materies, vt adeo in arte tincioria praecipuam
bafin pro colore nigro producendo conftituat, et
pro varia proportione mox niger, mox violaceus,
mox brunus emergat.
Tin&ura gallarum, ex puluere earum et fpi-
ritu vini parata, ferrum in aquis folutum detegitur.
Vncia dimidia gallarum ruditer contufa digeri pot-
eft cum fpiritus vini vnciis duabus fubfequente co-
latione. Color non debet eflfe nimis faturatus,
fed quo debilior eft, eo fenfilior (westrumb kleine
phyfik. chem. Abhandl. vol. 1. P.2, p. 8f.)* Si ferri
exiguum ineft, enafcitur pupureus color, ft multum,
niger ; quin ft vel tria modo grana vitrioli martis in
cantharo aquae foluuntur, haec per vnicam iam tin-
dlurae guttam manifefte intra quinque minuta prima
purpurafcit, quum tamen in tribus vitrioli granis fer-
rum nonnifi grani efficiat (bergm. Opufc. vol. 1.
A 4 ’ p. 97.).
• . * " ^ * • % * 4 1
3 amentaceae.
P- 97.). Hinc ad copiam ferri in acidulis martiali-
bus fi arte parari debent, determinandam eiusmodi
tindura conducit. Vfus fuit cl. monrq ( Medic
JEJfaifs' and Observations of Kdinb, vot. p. f 1.) in
hunc fcopum tindura gallarum aquofa faturata, cu-
ius primo tantum aquae cuidam martiali natiuae
€X menfura definitae guttatim inftilletur, donee
color non amplius mutetur. Hisce fadis aequalis
numerus guttarum tindurae gallarum inftillatur
aquae fimplici, iam in mineralem faditiam verten-
dae, intra vitrum fimilis dimenfionis, craffitiei et
pelluciditatis, et dein tot guttae folutionis vitrioli
martis inftillantur aquae, quot requiruntur, vt co-
lor idem fit ac aquae mineralis. Explorata hac
i^tione femel ferri quantitate neceflaria in exigua
aquae copia, poftea iuftutn ferri pondus pro im-
praegrianda magna aquae quantitate facile definitur.
Sed quum aquae ferrum vehentes aliis etiam par-
tibus imbutae Tint medicamentofis, aere fixo, fali-
Jiis, hasce addere in faditiis omnino opus eft. Quo-
modo id fiat, nemo concinnius expoftlit etiam polt
fata fummae laudabili bergmano, qui initium eu-
clieirefeos ab impraegnatione aquae per aerem fixum
facit, et ferrum immutatum adhibet ( Opufc, vol. 1.
p.zu.-fq.).
Ineunte
QVERCVS CERRIS. 9
Ineunte feculo praefenti in Gallia a ell. RENE-
aume et homberg gallae commendabantur comra
febres intermittentes ex multis , vt fertur , docu-
ments felicis euentus, et in eo cortici Peruuiano
praeferendae iudicabantur, quod amaritie careant,
calorem non accendant, minori doll valeant, reci-
diuis aegrius locum concedant, et paruo pretio
veneant. Argumentis conueliere didla tanto minus
opus ell, quum alii medici Gallici boulduc, le-
mery, pater et filius, et geoffroy, experientianu
fibi pluribus cafibus aduerfam opponant (Hijl. de
facad. R. d. fc. 1711. p. 3 7.). Metuo ftiptica for-
tiora in febrium intermittentium curatione , quum
fuffocent potius febres, quam fanent, et obftruflio-
nes vifcerum ciere foleant. In mifcela tamen Gen-
tianae vel aliorum amarorum nihil mali gallae attu-
lerunt (cullen’s Treatife of the Mat. med. vol.z. pe
46.). Flatibus in intefbinis ex relaxatione colleftis,
et dolores lateris vel ventriculi, vomitum, meteo-
rifmum, tuffim&c. cientibus, profuerunt in mixtura
ex gallarum granis decern fenfim afcendendo ad
drachmam vnam, aquae deftillatae vnciis fex cum
fyrupi cuiusdam vnciis tribus , cochleatim longio-
ribus interuallis vel breuiori horae exhibita in Gal-
lia (godart in $ourn. de Med. 177-%, 367.).
A f Aluum
10 AMENTACEAE. QVERCVS CERRIS.
Allium non conftipauit, quin in multis foluit, et
praecaueri hoc poteft purgante per vices dato (/. c.
jp. 569.). Decodum earum in clyfmate profuit in
dolorolis affedionibus lumborum et coxae ex rela-
xatione inteftini redi, qua faepe congeftiones hae-
morrhoidales excitantur (/. c. p. 371.). Confpirat
egregie cum hisce vltimo loco didis vfus gallarum
in Scotia in haemorrhoidibus coeds, dum vel vn-
guentum ex pulueris fubtilis gallarum et axungiae
porcinae vel butyri aequalibus partibus illinitur
(Ita bell in Syflem of Surgery, vol.z. p. zf 7. cul-
len /. c. p.46. vero oduplum axungiae defiderat),
vel fi fedes valde alta in inteftino redo eft, infu-
fum faturatum gallarum immittitur, Externa de-
codi, inftar epithematis vel in iniedione , appli-
catio ad relaxatas partes confirmandas, vt in pro-
lapfu ani vel vteri, haud rara eft.
CYNARA
I
COMPOSITAE; CAPIT. CYNARA SCOLYM. n
C Y N A R A.
linn. Syfl. veg. p.6o ?. Gen. pi. p.410.
51. b.
(Vol. I. p. 88- pone Onopordum Acanth.)
Pharm. CYNARAE Capita virentici ; Folia,
Cynara Scolymus; foliis fubfpinofis pinnatis indi-
vifisque, calycinis fquamis ouatis linn. Spec.pl,
p. 115-9. Cinara hortenfis foliis non aculeatis c. b.
. / - \ I
Icon: Blackwell’s Herbal tab. 4^8. Perennis,
in agris Italiae, Siciliae, inferioris Galliae fpon-.
tanea.
Sed colitur in hortis, per hyemem apud nos
fimo obtegenda, et praecipue quidem ob capita,
quae magnitudine antiftant omnibus reliquarum
ftirpium affinium. Sed vel huius refpeclu varieta-
tes exftant capitibus grandioribus, item minoribus.
Refecantur capita ante flofculorum coeruleorum
eruptionem; tumque bafi fquamarum calycinarum
adhaeret interius caro fuccofior et receptaculum
florum difcum conftituit craffiorem fuccofiorem.
Codione vtraque pars emollitur, et fapore ex ama-
ricante dulci placet, praecipue receptaculum, in
connubio fapidi embammatis ex ouis, butyro, fale
vel fmiilibus. Reliquum, dentium imperio obnitens,
reiici-
COMPOSITAE; CAPIT. CYNARASCOLYM.
reucitur. Qjiidam frixis capitibus vtuntur. Alii
coda poll refrigerium cum oleo, aceto et pipere
ingerunt. laedium iub efu Cynarae potius quam
inial ubreni eius naturam accufandam arbitror; at-
tamen fuccum biliofum inde gigni et melancholi-
cum galenus arguit. Facile contra digeritur, nec
ob muciteginis tantillum, quod cum dulcedine
copulatur, nutriendi vi omnino caret. Arabes lo-
tium inde pelli notarunt, et fic corpus a fordibus
liberari; putidam adeo vrinam inde reddi et vene-
rem ftimulari sebizius(£& aliment. faculty p. 346.).
Flofculi recentes aqua frigida macerati per duo
nychthemera admixto tantillo falis vefci lac coagu-
lant (young Biff, de latte in sandifort Thef. diff.
vol. 2. p. f 34.). Hinc et Arabes efc Mauri eosdem
pro parando cafeo adhibent (shaw’s Travels, p.z 41.).
folia. Horum efc quidem maiorum inferio-
rum coftae elixae* vt alia olera, comedi folent.
Memoranda vero hie praecipue funt ob fuc-
cum, qui in hydrope a quibusdam extollitur. Hu-
ius et Vini maderaici ope partes aequales ad tria
cochlearia mane et vefperi intra hoc malum felici-
ter hauftae (journal etranger. Excidit locus.). Ma-
gnum praefidium etiam fimilis mifcela fuit in Da-
nia,
' %
I Kl * ✓
COMPOS. SEMIFLOSC. LACTVCA VIROSA. i 3
nia , e. c. fucci vnciae quatuor cum vino generofo
(aaskow in foe. med . Havnienf. vol . I. 47.20,1.),
praefertim in hydrope fcorbutico.
4 b«
(Vol. I. p. no. pone Laftucam fatiuam.)
Pimm, , LACTVCAE SYLVESTRIS Herba.
LciFtuca virofa; foliis horizontalibus carina acu-
leatis dentatis lihn. Spec. pi. p. 1119. Ladluca
fylueftris odore virofo c. b„ dy^ict diosc.
vt videtur. Icon in collin Obftrv. circa morb .
P.6. PI. biennis, in aggeribus et fepibus Eu-
ropae auftralioris crefcens.
I
Scatet, vt congener Scariola, ladle amaro acri,
virofo , quae fpecies igitur natura fua defledlunt a
reliquis femiflofculofis et tuentur nequitiam aliaruni
ladlefcentium ftirpium. Virofa didta cenfetur effi-
cacior quam altera. De ilia feimus ipfos vapores
inebriare itidem comeftam id facere (hall. Hijl.
Jiirp. ffelv. n. 1 .). Lac eius prout cum papauerino
conuenit odore et fapore, ita probabile hanc Ladtu-
cam fuiffe, quae antiquitus (diosc. M.m. lib.\ . c.
6f.) opio lucri fraudulenti caufa admifta fuit, quin
etiamnum fubinde admifeeri.
Sed
14 COMPOSITAE; SEMIFLOSCVLOSAE.
Sed alia eaque potior ratio, cur peculiari
commentatione earn profequar, continetur vi, quam
in hydrope aliisque quibusdam morbis recentius
illam exferuifle narratum eft. collinus ( libro cit.
qui vnice de huius viribus agit, edito a. 1780.)
primus ad earn tentandam animum aduertit, vfus
quidem, vt refert in libro ipfo, Lad. Scariola, de-
pingens autem in tabula Laducam virofam, in quam
bene defcriptio amplior halleri (Hijl. Jlirp. Helu.
n. 1 f.) quadrat. Hie etiam declarat verius pro va-
rietatibus vnius eiusdemque fpeciei, quam peculia-
ribus fpeciebus haberi. — Male a rhizotomis vel
pharmacopolis huic fubinde Sonchus oleraceus l.
fubftituitur.
Vt autem initio ftatim nofeatur, qua fpecia-
tim de re fermo fit, monendum herbae fuccum in
extradi denfitatem infpiffatum adhiberi. Scilicet
fuccus ex recenti planta etanthefi vicina expreffus,
et per nychthemerum loco frigido ne fermentefcat
feruatus, decantatur, et, poftquam ebulliuerit per
aliquot momenta, colatur et ope albuminis ouorum
et traiedione per pannum laneum depuratur, etdein
leni igne ad dimidium euaporatur; ab igne remo-
tus et refrigeratus fecunda vice per albumen ouo-
rum breui codione praegrefta per pannum traiici-
tur,
L ACT VGA VI ROSA. if
tur, clarior redditur, deinum leni igne in extradi
fpiflitudinem denfatur. Eiusmodi extradum non
raro ipiculis falinis micat. Ideo autem depuratio
tam follicite peragitur, vt particulae terreae, qui-
bus obuelantur falinae, a quibus'fumma vis, plu-
rimam partem auferantur (collin. /. c. p. 14. fq.').
Negleda depuratione iufta , dupla vel tripla dofi
opus eft. Conferua herbae recentis inanis reperta
(JOSEPH, de PLENCIZ Att. et obferv. med.p. 107.). Ex
multo maiori numero 2 4 cafibus praeftantiam hu-
ius extradi eonfirmare annifus eft collinus, initio
experimentorum inde ab anno 1771. fado. Hoc
ipfum materiam lentam glutinofam vifcera obftruen-
tem attenuat, foluit, et idoneam reddit, vt per
lotii vias, cutem, vel, ft pulmones obfederit, per
fcreatus reiiciatur. Iderum a tali vitio in hydro-
picis natum feliciter curat fimulque bilis vices fup-
plet. Praecipue autem in hydrope valuit, fiue ille
ab eiusmodi vifcido obftruente Hue nimia laxitate
folidorum et humorum diftolutione originem tra-
heret. Sufficit interdum in hifce quotidie grana
ododecim, vigind, triginta capere, qua minori doll
in vitio diflblutionis et laxitads acquiefcere licet.
Inueteratae autem vifcerum obftrudiones maiores
dofes fibi vindicant, a drachma vna ad tres. Nec
maior
i6 COMPOS. SEMIFLOSC. LACTVCAVIROSA;
maior dolls nocet, licet omnino naufeam excitet.
Sub decurfum curationis vrinam pellit, faepe etiam
fudorem copiofe. Aluum plerumque firriul mol-
lem reddit, non vero diarrhoeam ciet. Raro opus
eftv hydrope fublato, roborantia fubiungere, fub-
inde tamen id necefle videtur. Sub vfu ipfo au-
tem creber potus non negligendus eft.
Fatendum omnino pauciores imitatores expe-
rimentorum excitaffe hanc ftirpem, quam multas
alias Vindobonae primum celebratas; faltim euen-
tus peregrinorum a paucifiimis public! iuris fatftus
eft. Vnicum cafum modo fiftit cl. Joseph, a plen-
ciz (/. c.)p in quo extraclum cito efficaciatn fuam
prodidit. Aduerfum illi eft iudicium l. b. a quarih
(Animadv. prafif. /?„i88.), qui faepe in hydrope
queritur fruftra propinatunl, addens qui huic re-
medio fauerent, vt eius famani tueri poftent, ex-
traifti Scillae magnam dofin admifcuifle. collinus
eiusniodi connubium non memorat.
Media via Temper foleo inter magnas laudes
et magna vituperia virium medicaminum ire. Et
in hocce confilio ratione ftirpis, de qua agitur, con-
jftrmor cl. durande (Hijl. de la Soc.R. de med. tom.z.
p.297.) experientia, qui fucceflu in hydrope fe
quidem
AGGREGATAE. GLOBVLARIA ALYPVM. 17
quidem deftitutum hacce Laduca dolet, fed ob
anodynam et aperientem efficaciam fub variis con-
ditionibus falutarem haud parum inuenit; nomina-
tim in febribus intermittentibus, in quibus ftimulus
biliofus neruos irritat, in coiica hepatica et affedio-
nibus aliis dolorofis.
*
GLOBVLARIA.
l inn. Syjl. veg. p.up. Gen.pl. p. pp.
84. b.
(Vol. I. p. 179. pone Scabiofam Succifam.)
Pharm. ALYPI Folia.
Globularia Alypum; caule fruticofo, foliis lanceo-
latis tridentatis integrisque linn. Spec.pl, p. 139.
Thymelaea foliis acutis, capitulo Succifae c. b.
Hippogloffum valentinum clus. rar. pi. hijl. p.
90. c.fig . Alypum monfpelienfium , f. Frutex
ternbilis JO.bauh. Hifl.pl. vol.i.p. nissole
Mem. de l Ac. d. fc. de Paris 1 7 1 2. p, ^41. tab. 1 8 .
Globularia fruticofa, myrti folio tridentato ga-
Rid. Hijl. des plantes d'Aix, p.'zio. Suffrutex in
Gallo- Prouinciae, Valentiae et Murciae, item
Italiae, fyluis ad rupes et faxofa crefcens.
Appar. medic. Vol, VI. B
Habent
i8
AGGREGATAE.
Habent pleraeque regiones medicamina quae-
dam fibi familiaria , quae alibi faepe vix nomine
nota funt, in ampliori recenfu autem omitti ne-
queunt, dum certiora quaedam, quam vulgo pec
itineratores licet, de iis in medium proferri poftunt,
Haec eft ratio, cur et Alypum reliquis ftirpibus in-
terferam, quod quidem in Gallo -Prouincia praeci-
pue medico vfu inclaruit.
Amarities infignis ftirpis lam dudum notata,
nec vis efHcaciter aluum mouens latuit praecedentia
tempora (v. clus. jo. bauh. loc . citt,'). Quin cum
Tithymalo comparata (j. b.). Placuit quoque olim
empiricis in Gallo -Prouincia, Sennae earn fubfti-
tuere, fed ambiguo euentu, ob drafticam eiusdem
vim (nissole /. c. p. 242. )0 A circumforaneis eius
Plifpaniae regionis, quae olim Eaetia dida, deco-
dum lue venerea affedis quondam non fine magno
fucceftu oblatum fuit (clus.). Sed neque ex ho-
rum experimentis multum bonae frugis capi poteft,
neque ex aliis ferioribus rufticorum Gallo -Prouin-
ciae, quibus cognofcitur puluerem Alypi ad pondus
drachmae vnius (garidel /. c .), vel infufum ex eius
drachmis duabus et aquae drachmis odcdecim cir-
citer fadum (tourneeoiit apud garidel /. c, ), abs-
'qiie
GLOB VLARI A ALYPVM.
J9
que hypercatharfi vim exercuifie. Oportuit acce-
dere medici attenti examen, quod ipfum iamiam
nobis fuppetit, a cl. ramel m. d. praeftitum (in
ffourn. de Medec. 1784. tom. 62. p. 379./#.). Hie
ipfe herbam non folum rufticis ibidem hodie vfita-
tam alui purgandae caufa nouit, fed ipfe tarn in no-
focomio quam apud ciues oppidi Gallo - Prouinciae
inferioris Aubagne faepiffime adhibuit, item i$ ora
Africana. Sic igitur Alypum fordes primarum via-
rum, ex ton o Iabefadato colledas, egregie euerrit;
diarrhoeas ex eadem caufa fubnatas compefcit; hy-
dropes relaxatione et diathefi aquofa humorum
oriundos tollit (/. c. p. $82.). Sed praecipue effi-
caciam fuam declarat in febribus intermittentibus
(/. c. ftf.'), duplici fua natura, qua et fordes eliminat
et roborat. Praecedit in curatione eius talis ad-
miuifhatio , vt aluum mduieat, quo fine foliorum
eius drachmae duae cum fale cathartico et manna
iunclim dantur; fordibus rite fubactis Alypum folum
inftar febrifugi in decocto propinatur, feilieet ex
foliorum vneia dimidia , per quadrantem horae in
tribus vneiis aquae codta, parato, hoeque colato
et in duas partes diuifo, quarum vna capitur mane,
altera paullo ante paroxyfmum *el quarta hora poll
meridiem. Nimium fi purgat, diminuenda dofis
B * eft.
20 SARMENTACEAE.
eft. Nolo addere plura, quae ex conie&ura pro-
babili voice petita videntur. Scopo purgandi vn-
cia vna decodli conceditur. Sicciores additamento
drachmae dimidiae cremoris tartari opus habent;
palato velificamur additis aliquot fegmentis mali ci-
trei. Nec delicatiores abhorrent in prouincia Gal-
liae fignificata ab vfu huius remedii; nec nocet ho-
minibus fyftematis neruoft fenftlioris (J. c. p.3 86.).
PARIS.
linn. Syjl . veg. p-3i5' Geru V1- P‘*98 •
142. b.
(Vol. I. p. 142. pone Rufcum Hypogloffuffl.)
Pharni. PARIDIS Hcrba^ Radix.
Paris quadrifolid ; linn. Spec. pi. M26* Solanum
quadrifolium bacciferum c. b. Icon. FI. Dan.
tab. 139. Planta perennis locis nemorofis cre-
fcens et ineunte aeftate florens.
Sufpeda planta, colore lu'rido, odore virofo
et narcotico. Gallinas fructus necant (c. gesner,
Epift. p.yj.a, ex peregrina narratione). Nec omnino
nullum nociuae naturae argumentum defumi poteft
ex nominibus yernaculis, quorum Nvrolftsbeeie,Rai-
/
PARIS QVADRIFOLI A. 21
fin de Renard, Trollbar (Suec. h. e. baccae fafcina-
toriae) exempla praebent. Sed maneamus in iis,
/ \ ,
quae in corpore huma.no comperta funt, etfi pau-
cioribus documentis , quam rei pondus requirit.
Opio aemula folia et frudum declarat c. gesnerus
(/. c. et p.fj.a.'), et recepta ftirps in antidotum Saxo-
nicam. Haec ipfa compofitum remedium erat (/. c.
p. 99. a.'), hinc experimentum, quod in fe ipfe cum
eadem cepit, non ad folam Paridem applieari pot-
eft. Inclyta ilia antidotus olim contra peftem erat,
in qua notum opii olim magnam fiduciam fuifte.
Plura difcimus ex propriis cl. bergii ( Mat.med, . p.
31$.) periculis, qui pulueris foliorum ficcatorum
fcrupulum vnum quauis vefpera pueris 10 vel 12
annorum tufti conuulfiua correptis dedit, vnde al-
vus leniter fluxit, fomnus pacatior euafit, fympto-
mata aliquantum mitigata. Conuulfiones faepe
hocce puluere compefcuit.
radix filiformis, geniculata, craflitie culmi
frumentacei, extus albido bruna, interne alba. Vo-
mitum dupla Ipecacuanhae dofi excitare, iam du-
dum notauerat fummus linneus (Ft. Lapp. p. 1 17.).
Nuperius id copfirmatum, dum grana 3 f ad )0 mo-
dicum modo effedum praeftiterunt (coste et wil-
lemet Efjays fur quelques planter indigenes, p. 1 2.).
B 3 CYT1NVS.
22
SARMENTACEAE.
CYTINVS.
LINN. SijJl. veg. p.688 . Gen. pi. p.506.
in- b.
(Vol.I. p.362. pone Afarum Europaeum.)
Pharm. HYPOCISTIDIS SllCCUS.
Cytinm Hypociftis ; linn. Syjl. veg. 1. c. Afarum
Hypociftis Spec. pi. p.G^. Hypociftis c. b. Hi-
pociftis flore luteo tourn. Coroll. p. 4 G. tab. 477.
du hamel Traite des Arbres, vol. 1. p. 170. tab A 8.
vbi initia eius cernuntur. Planta perennis para-
litica, carnofa trium vel quatuor pollicum, ra-
dicibus fpecierum variarum Cifti in calidioribus
regionibus innafcens. Reperitur in regionibus
aridis et arenofis, ill quibus frutices ifti crefcere
folent, et praefertim Cifto ladaniferae adhaeret
(gerard FI. Galloprov. p. 1^7.), vt Gallia infe-
riori, Hifpania, Lufitania, Italia; maiori adliuc
copia in Graecia et Afia minori obtinet.
Stirpis, vel paflim modo fucci inde exprefli,
meminerunt iam Theophrastus, dioscorides (AT.
m. lib. 1. c. iz'j.p. 64.), paullus aegineta aliique
Graecorum, quibus planta T7rozi(7ri; dicitur.
Inclaruit succo, quern ex fructibus recentibus
contufis exprimunt et lolis calore in extraftum fo-
lidum
CYTINVS HYPOCISTIS.
23
Jidum denfant (geoffroy M. m. Traite, tom. 4. p.
373.). Narrat quoque dioscorides quosdam ftir-
pem arefadam contufamque maeerare et decoquere,
demuni port colationem praegreffam fuccum in-
fpiflare. Transferor Mafliliam ex Creta etLangue-
docia pro venditione ad exteros. Malfam reprae-
fentat nigram, in fragmento fplendentem, fragilem,
faporis fubacidi adftringentis, inodoram. Mafti-
catione adhaeret primum dentibus, fed faliua fen-
fim foluitur. Tam aqua, quam fpiritus vini, ilium
foluit. Nigredinem contrahit folutio eius addito
martis vitriolo.
Vires eius folent exigi ad modulum fucci Aca-
ciae verae (Appar. med. vol. 2. p. 412.), a quo prae-
fens differt eo, quod fere omnino fpiritu vini reci-
pitur , quum fuccus Acaciae fui parum modo vel
nihil illi impertiat (lewis M. m. p. 3 17.)- Veteres
eodem haemorrhagias et profluuia aluina coerce-
bant, et ob tonicam vim magni faciebant. Noftra
aetas vilipendit ob rariorem ftiptica adhibendi op-
portunitatem, et quod alia efficacia proftant. C0111-
pofita varia maiorum noftrorum ampli ambitus et-
iamnum intrat, vt trochiscos de carabe, theria-
CAM, MITHRIDATIUM.
24
STELLATAE.
if 4- b.
(Vol.I. P-374* pone Galium Mollug.)
Pharm. APARINES Herbci.
Galium Aparine ?* foliis odonis lanceolatis carinis
fcabris retrorfum aculeatis, geniculis villofis, fru-
dibus hifpidis linn. Syft. veg. p. 127. A
diosc. Aparine vulgaris c. b. Icon: FL Dan.
tab. 49 f. Planta annua, ad fepes creberrima,
etjani in cultis.
Facile confunditur cum Valantia Aparine, quae,
ne dicam de claffico charadere, diftinguitur caule
breuiori, firmiori et rediori, parum ramofo, fiofcu-
lo hermaphrodito fefTili, lateralibus mafculis pedi-
cellatis, ternis vel quaternis; quum in Galio dido
caulis fit ad aliquot pedes longior, fragilis, pedun-
qulis vnifloris.
Tota flirps recens fcatet fucco aquofo. Gu-
ftata prodit faporem amaricantem, quern excipit
f'ubacris. Odoris vero expers eft. Fruftra quaeri-
tur in plerisque materiae medicae indicibus. Nolo
opprobrio inertiae liberat, fed manebo in iis, quas
experientia fuggerit, qua vt vlterius confirmentur
virtutes
GALIVM APARINE. 2?
virtutes tanto magis excitandi funt pradici, quum
ad vulgatiffimas ftirpes haec ipfa pertineat. herbam
contritam et axungia exceptam externa applicatione
ftrumas difcutere, dioscorides (M. m. lib. 5. cap.
104.) iam notauit. Serius in Italia vis in fcrophu-
lofis tumoribus confirmata, profuitque ibidem tam
in claufis quam apertis, butyro feruente macerata
(gaspari Offervazioni Jloriche, mediche etc. 1751. p.
17. fq.). Simili modo adhibita in ditione Vero-
nenfi in epidemica conftitutione , qua praeeunte
febre glandulae ad collum intumuerant induratae,
profuit; tefticulorum vel mammarum intumefcen-
tia, quae aliis contigit, fomentatione decodi huius
herbae difcufta (/. c. p. 20.). Sub nuperioribus ta-
men quibusdam periculis (culleni, qui adftrin-
gentibus accenfet in Treatife of the Mat . med. vol. 2.
p. 37-) exfpedationi non refpondit. lncipiente
hydrope fuccus, ad tres vncias cum vino bis de
die captus (de mayerne Prax.med. P. 1. p. j 90.),
tam aperiendo, quam lotium ducendo, opem prae-
ftare videtur. Noftris temporibus antifcorbutici
egregii laude Aparine celebrata eft; quo fine $on-
fert, cyathum fucci exprefli quouis mane per no-
vem vel decern dies haurire, vel fub recentis her-
bae inopia infufum theaeforme ficcae fubftituere
B S ( Midi -
SGLANACEAE.
25
( Medical and philo fophical Commentaries , i/o/. f . p.326.
fq. Item edwards’s Treatife on the Goofe graft, or
Clivers and its efficacy in the cure of the mofl inveterate
Scurvy, Lond. 8. Videtur haec fcriptiuncula a. 1784.
prodiifle.). Cafus recenfiti inter alia fymptomata
dolores et eruptiones fcorbuticas memorant. Infan-
tibus quoque tuto praebetur.
1
I G N A T I A.
linn. Sufi, i ieg. ed. 1 4. p. 22?. Sup pi. plant, p. 20.
185. b.
(Vol. I. p. 485. pone Strychnon colubr.)
Pharm. FABA St. IGNATI1 vulgo FABA INDICA
Ph. Parif.
Ignatia ctmcirci; linn. Suppl.pl. p. 149. Ignatiana
philippinica laureiro Flor. cochinchin. tom. 1.
Igafur feu nux vomica legitima Serapionis ca-
mell. in Phil.Tranf vol. 21. n. 2^0. p.%%. tab .
fig* 4* f* 6. Cucurbitifera Malabathri foliis
fcandens, Cotolongay et CantaraPhilippinis orien-
talibus difta plucken. Mant. p. 60. Arbor in-
fularum Philippinarum.
Serius Strychnos fpecies vifa eft arbor (Vid.
berg. Mat. med. p. 146.); nouiflime peculiare genus
confti-
IGNATIA AMARA.
27
conftituere illam debere didicimus. Faba fic dida
per Jefuitas ex infulis iftis translata fuit, vnde ratio
nominis ab audore huius ordinis defumta.
Frudus pomum pyriforme eft, vniloculare,
intra corticem craflum ligneum continens copiam
seminum, faepe viginti, pro fede diuerfa forniae
multipliers. Haecce, prout ficca ea feruamus te-
nuiflime fubftriata, ab vna parte gibba, ab altera
multangularia funt, fubcompreffa, diametri fere
pollicaris , extrinfecus pallide fufca et farina quail
confperfa, fed tenaciter inhaerente, interne fufco
viridia, compagis corneae, vt tameri cultro fcindi
poffit. In cotyledones non dehifcunt. Ex hac
defcriptione Fabae nomen vitiofum elfe cognofcitur.
Innotuerunt inde ab a. 1699. per georg. jo-
SEPHUM CAMELLI, qui RAYUM et PETIVERIUM de iis
certiores reddiderat, vnde enata commentatio in
phi]. Tranfadionibus cit.
Infigni amaritie inftruifeur ipfuni fenien gufta-
tum, vt vel exiguum fegmentum, per momentum
linguae applicatum, fenfum huncper linguam fatis
durabilem diffundat. Non vero inftar fimplicis
amari confiderandum eft, fed narcoticas vires iun-
das habet.
Dinii-
28
SOLANACEAE.
Dimidium fere extradi aquofi primi largitur,
reliquuni fere nonnifi terreftres partes conftituit,
vt tamen et aqua refinofas partes, quae parcius in-
fant, euoluat; nam per fpiritum vini prima extra-
dione eliciuntur relinae fcrupuli duo cum dimidio
(neumann Chym.med. V0I.2.P.2. p. 294.). Infu-
fum vtriusque generis valde amarum eft. Aegrius
in puluerem contunditur, hinc infufionibus rafurae
cum aqua vel fpiritu vini fadis praecipue vtuntur.
• / •. .
; , t * • , \ ■
De narcotica indole teftantur cafus funefti tam
in brutis, quam et aliquando in hominibus, obfer-
vati. In brutis iidem eftedus apparuerunt, quales
a nuce vomica. Nempe pulueris drachma dimidia,
cum mica panis in bolum fubada, et cani maiori
ingefta, hie poft femihorium male affici coepit et
faliua ex ore large effluxit, poft horam conuulfio-
nibus quater correptus periit (sidren et alm Diff.
dc nuce vomica, Vpf. 1780. p. 1 j.). Alius mediocris
jnagnitudinis canis ex fcrupulo dimidio fubtriftis et
inquietus valde et pauidus inter faliuae crebrum
profluuium poft viginti conuulfiuos infultus hora
odaua a fumta faba exflindus eft (/. c. p. 24.). Pul-
vis vel in inteftino ieiuno vel ileo vel coeco in hisce
repertus poft mortem eft. Vt ne vero cum meri-
tiflimo
IGNATIA AMARA.
29
tiflnno cullen ( Treatife of the Mat. med. vol.z. p.
6 4.) exiftimes in amaritie ipfa latere virus, contra-
ria funt experimenta cum amaris infignis gradus
Audio capta e. c. cum extrado Gentianae, Centau-
rii minoris, Trifolii fibrini, fellis bouis, quae omnia
nihil mali infigniori doll attulerunt (alm Diff. cit.
p. if.) — Apud homines facile vomitum ciet al-
vumque mouet(/. c. p. 91.); imo exempla funt fpas-
morum etconuulfionum,rirus inuoluntarii, anguftiae
pedoris, vertiginis, fudorum frigidorum inde et
apud homines natorum (camelli), vel ex teneriori
eorum natura vel iufto maiori dofi. Ita Hifpani
in infulis didis hisce malis afficiuntur, quum Indi
impune femen ingerunt. Mirum igitur, quod cl.
Valentinus (Hifl. Jimpl. reform, p. 198. §.4.) aufus
fuerit, infantibus adeo fugentibus illud praecipere,
vnde non aliud malum, praeter borborygmos, con-
fequutum refert. Mitius quoque de illo fentit cl.
laureiro (/. r.) a granis fex ad duodecim concedens
aqua vel vino captum, et vertiginem fpafmosque, ft
a maiori dofi generantur, aqua frigida et fluido Li-
moniorum dispelli affirmans, nuceque vomica blan-
dius pronuncians.
» *
Id faltim nemo dida perpendens inficiabitur,
non fine prouida qautione aegris adminiftrari pofle.
Ridenda
30 SOLANACEAE. IGNATIA AMARA.
Ridenda omnino credulitas incolarum infularum
Philippinarum , quae in magn-a varietate morborum
natuia contraiiorum fere cuiuis accommodatum
putai, et inftar amuleti application vel collo fufpen-
fum ad arcenda contagia et veneficia adhibet (ca-
melli, valentyn.). Praecipue inclaruit vi febri-
fuga, etiam ferioribus experimentis confirmata.
Placuit hoc fine pauca grana rafurae cum aqua
Cardui benedi&i per nychthemerum macerare illud-
que liquidum ante paroxyfmum fuppeditare, quo
ipfo faepe febris ceflauit (neum. /. c. p.%<$ i.). Grana
ofto aduitis, grana fex infantibus exhibita in febri-
bus intermittentibus, contra corticem Peruuianum
rebellibus (four de bourieu in Hifi. de la Soc. en
Med . vol i. j;. 340.). Quin grana duo eiusdem
potentiae ac Integra dofis cortieis Peruv. habita
fuerunt (lewis M, m. p. 412.). Alius propinandi
femen modus baud minus commodus eft in infu-
lione com aqua feruida. Ita ex feminis granis
duobus et aquae vnciis duabus liquidum emerfit
naufeofum, amarum, quod bis per diem datum,
quatuor homines a febre quartans fanauit , in octo
aliis autem iners fuit (lind Dif. in hot climates p. 306.).
In epilepfta aiiisque conuulfiuis vel fpafticis
oiotibus plures illud extolluat ( [Aft, Berolin. Dec. 2,
vol.
CAMPANACEAE. VIOLA CANINA. 31
vol. 10. p. 12. herm. Cynof Mat. med. tom. 2. p.
2 y 1 Sanatus eft infans tenellus, epilepfia fere
1
fepties affli&us, aliquot huius granis (valentin. /.
c. p. 198.)* / Sed nihil temere moliendum cum me-
dicina effe&us tam ambigui, nec fatis adhiic ex-
plorati.
196. b.’
(Vol. I. p.531. pone Violam odoeatam.)
Pharm. VIOLAE CANINAE Radix.
Viola canina ; caule adultiore adfcendente, foliis
oblongo- cordatis linn. Spec.pt. p. 13 24.. Viola
martia inodora fylueftris c. b. Icon: curtis FI.
Land. Planta perennis, frequens in fyluis cae-
duis et dumetis.
Infuetum eft, illam inter medicamina adniit-
tere. Nam quod fraudulent! homines faepe floribus
additis, qui odore omni carent, fyrupum violarum
corrurnpant (richt. corrupt, medic . p.iyd), repre-
henfione dignum eft. Nee emolliendi et refrige-
randi efficacia adeo Herba eminet, vt pro foment
tatione, clyfmate et lotione, commendari f promt fe-
cit THEODORU8 TABERNAEMONTANIW 10 Kfauterbtich,
p.687.) poffit.
RADICI8
32 CAMPANACEAE.
radicis haud ita pridem primum mentio fada
fuit, in qua et plurimum efficaciae latet. Haec
tenuis, varie flexa, hinc inde nodofa, fibris bene
multis, cortice ex fufco albido, parenchymate albo.
Sicca odorem mucidum fpirat, ceterum infipida.
Ex cognatione radicem eius, vt iftam Violae odo-
ratae et V. Ipecacuanhae , vomituni ciere et aluum
mouere iam coniicitur. Pondus vero accedit graue
experimentis fadis in hominibus, Vnicum eius-
modi fiftitur a. 1778. a ell. coste et willemet (in
EJfais fur quelques planter indigenes , p. 7.), nee fatis
exafte defcriptum, in quo decodum ex radicis ad
minimum drachma vna vomitionem vnam et alui
deiediones feptem excitauit. Plura Gottingae a cl.
niemexer ( Diff. de Violae caninae in niedicina ufu, 17 8 f )
inftituta radice ficca et leni calore ficcata, et qui-
dem in hominibus diuerfae aetatis , vidui crudo et
craffo affuetis et magnas medicaminum dofes requi-
rentibus. Confedaria ex vndecim cafibus dedu-
cenda paucis compledar. Itaque pulueris fcrupu-
lus vnus, ad drachmam dimidiam exiguis interual-
lis repetitus, vnicam vomitionem creauit et quin-
quies vel fexies aluum follicitauit (/. c. Caf. 1.2.).
Euerunt, quibus, ex eiusmodi dofibus eodem ordine
repetitis, modo aluus foluta (Ca/. 5.7*)* Decodum
non
VIOLA CANINA.
33
non valde dilutum, ex radicis drachmis duabus ad
vnciam dimidiam, partitim captum, neque furfum
neque deorfum effeftum exferuit (Caf. 4.). Nec
mifcelae pulueris cum aqua (Co/. 4. f.), nec infufi,
(Caf. 6.) haecce vis fuit, Tartaro emetico autem
ftimulatus puluis vtrumque euentum poft fe traxit*
vt facile cogitatu eft (Co/. Auguria ex
hisce periculis, quoad varietatem experimentorum
paucis, nolo addere. Fidem ftabiliet futura aetas.
Inter mitiora euacuantia collocari meretur.
19 6. c.
(Vol.I. poft Violam caninam.)
Pham. VIOLAE TRICOLORS Herba.
Viola tricolor; caule triquetro diffufo, foliis ob-
longis incifis, ftipulis pinnatifidis linn. Spec.pl.
p. 1126.fi. Viola tricolor hortenfis repens c. b.
Jacea f. Flos trinitatis camer. epit. matthiol .pi
512. Icon: FI. Dan. tab. 623. curtis FI. Lond.
Annua, in pratis, aruis montanis temperatioris
Europae habitat, fponte in hortis fefe difleminans.
herba recens mafticata fubamaricans cum fa-
pore florum Naphae aemulo, faliuam viridem red-
dens et mucilaginofam , et in lingua diu poft fen-
Appar. medic. Vol. VI, C > fum
34
CAMPANACEAE.
fum acredinis relinquens. Odorem fortius contrita
fpargit, ad ilium nu.cleorurn Perficae nonnihil acce-
dentem. Conqualfata ob mucilaginem tenacitatem
cataplafmatis acquirit. Infufum aquofum fiue re-
centis fiue ficcae herbae fimilia criteria prodit. In-
fufione protra&a autem gratia odoris aufugit.
Deftillatione ficcae velrecentis herbae cum aqua
vna cum hac pauxillum olei fupernatantis erum-
pit odoris difti, faporis fubacris (haase Dijf. de
Viola tricolore, p. 7-)* Extradtum aquofum pr. con-
ftituit dimidium ponderis ficcae herbae, | autem
circiter recentis ( Ibid . p. 8 )- Aliae analyfes alior-
fum petendae (V.id. haase Diff. cit.y Effetf us licet
medicaminum in corpus humanum ne ex fubtiliflima
analyfi tuto eruantur: aliqua tamen lux accenditur
in eorum diiudicatione, qui mox recenfebuntur, ft
ad partes oleofas aethereas, mucilaginofas et acre,
quod lingua reuelat, attenditur.
Infufum aqua faftum aluum laxat, etiam qui-
busdam ftomachum fubuertit tefte medico celebri
Suecico (bergio in Maimed, p. 709.), qui et ficcam
herbam purgare, fed maiori dofi, narrat. Alius vero
concedit quidem, purgantem vim emergere in pue-
ris tenerioris aetatis ex decocto ficcae, parato ex
, herbae
VIOLA TRICOLOR.
37
herbae vncia dimidia et aquae libra vna, et paulla-
tim haufto, negat autem emeticam, licet in quibus-
dam nauiea accederet (haase l.c. p. 14.). Puluis
radicis ad drachmam vnam captus conatus vomendi
quidem excitauit, non autem veram vomitionem,
lotium fimul largiter mouit ( Ibid .).
Atque haec herba praeterito et ilium praece-
dente feculo in haud exigua exiftimatione fuit, vt,
inter virtutes magis ambiguas, epilepfiae, afthmati,
praecipue autem morbis cutaneis, fcabiei, pruritui,
vlceribus mederi affirmarent, prout legere eft apud
matthiolum ( Comment . in diosc. p. 822.), fuch-
SIUM (Hijt. Jlirp, p. 804.), JO. BAUHINUM (Hijl. pi.
tom. 3. p. 747.) aliosque, qui breuiter enunciatis
eadem fere ediflerunt. Amplior reliquis eft in vi-
ribus proponendis theodorus ( Krauterbuch , tom. 2.
^7.691.), mifcelam variam etaquam, fyrupum, fal
quoque huius Violae commendans.
Longum vero poftea filentium de ifta apud
medicos obtinuit, donee cel. strack {De crufia la -
ttea infantum eiurdemque remedio differtatio , quam acad.
feient. Lugd. Gall, praemio coronauit ; 1776. Franc,
ad Moen. 1779. 8.) ftftpem iterum celebraret. In-
deque ab hoc tempore confirmata veritas a vetuftio-
^ * ribus
36
CAMP AN ACE A E,
ribus medicis prolata, in affedionibus variis cutis
chronicis haud exigui momenti Violam hanc efte;
fed coaeui noftri id primum praeftiterunt, vt res in
verum aegrorum coinmodum deduci poflfet. Si
hoc praecipuum artis eft: parurn refert, vtrum re-
centiores propria fagacitate dudi eandem in vfum
vocauerint, an contra nonnifi praecedentis aetatis
veftigiis admoniti. Etenim funt, qui vocem anti-
quam Germanicam Freyfam f. Freifam idem fignifi-
care dicunt ac cruftam ladeam, alii (frisch Teutfch-
Latein. Worterbuch, p.2jo.') idem ac epilepfiam;
certe nomen Freyfamkraut iam antiquitus noftrae
ftirpi in Germania tributum fuit. strackius in
exploranda et confirmanda eius contra cruftam la-
deam praeftantia vnice verfatus eft. Hoc malo la-
ftantes infantes magis quam ablaftati corripiuntur,
attamen et ferius aliquando infeftat, et vltra abla-
dationem perdurat, faciemque praecipue deturpat.
Ifte vero fanauit illud vitium herbae recentis pugillo
vno, codo in ladis vaccini fufliciente quantitate
(quant ille non indicat); vel et pulueris herbae
drachma dimidia per bihorium in lade coda et mane
vefperique haufta; variandae exhibitionis caufa pul-
tem quoque ex decodo liocce ladeo adiedo, pane
vel farina, parari curauit. Sic poft odo dies eruptio
Yber
VIOLA TRICOLOR.
37
vber fuccedit, et lotium, nifi iam antea prae na-
tura morbi decrefcentis foetore vrinam felinam re-
tulerit, hancfpirat (strack l.c. p. 45. sch^ffer in
verf. Germ, libri Armstrong v. d. Kinderkrankheiten,
178 G. p. 72.). Continuatio protrahitur, donee
crufta delapfa fuerit et cutis pura appareat. Ad
recidiuas auertendas, ere eft, diutius her bam ad-
miniftrare, donee facies mollis nee amplius tumida
confpiciatur, cutis quoque omnino fana, et lotium
foetoris expers (toe. cit. p. 44. fq.f Fidem fecit
cel. viro, vt dicit, experientia viginti annorum (p.
50.). Contra eundem morbum alii haud pauci
hanc ftirpem adhibuerunt non minori fucceffu, vei
eadem ratione vel alia mutata. Ita cel. metzger
(Verm. rued. Schriften, vol. 2. p. 2^9.) pufionem nu-
tricibus debilitatum herba variis cibis ladeis coda
intra fex hebdomades a crufta ladea liberauit, re-
manente modo pruritu, quem aqua faturnina gou-
lardi fuftulit. In Suecia pluries fucceftit ( Vecko -
fkrift for Lakare, vol. z. p. 1 j- 578. vol. 4. p. 9 f.
vol. 9. p. 27.); et cafu fingulari ibidem proficuum
vifum, infufum faturatum iundim infanti ladanti et
nutrici exhibere (Veckofkrift for Lakare, vol. 2. p.
if*.). Viola bicolor aruenfis c. b. etiam in Suecia
tentata longe debiliorem effedum exferuit ( Vecko -
C 1 fkrift,
I
38 CAMPANACEAE.
\
fkrift, vol. 9. 1. c.'). Cl. haase diftertatio (de Viola
tricolore. Erlang. 1782.), vt in vniuerfum ledu de
viribus huius ftirpis digniflima, ita de virtute eius
in crufta ladea memorabiles hiftorias fiftit (Ca/. f.
14.16.). Harum feorfim dieenda ilia de puero
tufli grauinima cum metu fuffocationis iiniul affe-
do, quae autem pedoris mala vna cum crufta la-
dea decodo Violae omnino ceftarunt (Ca/. f.), vt
et inde lux afFulgeat aflerto maiorum de vi eius
in liberando pedore.
Quod alibi ( Progr . de medendi tineae capitis ra -
tione Paralipomena in Opufc. vol. 2. ^7.228.) innui,
inter exanthemata pleraque capitis, variis etfi no-
minibus infignita, non tantum difcrimen interce-
dere, ac vulgo putatur, id quum multis documen-
tis, et inter haec quoque remediorum eorundem
in diuetfis hifce exanthematibus aequali vi manife-
ftatur, et auxilio Violae huius in tinea capitis, acho-
ribus, ferpigine. Seorfim noto, matronam fexa-
ginta annorum, per dimidium annum tinea labo-
rantem, fere integre eandem decodo Violae ladeo
fuperalfe; perfedae fanationi obftitit modo herbae
penuria {Vecko fkrift for Liikare, vol. 2. p. 3 77.).
In muliere ruftica intra feptem hebdomades idem
felix
39
VIOLA TRICOLOR.
felix euentus contigit (/. c. vol. 4. p . 9 f •)• Ita con"
tinuatione pertinaci puella tredecim annorum fanata
(/. c vol. 8- ^.4.). In puero trienni induratio et
intumefcentia glandularum colli limul fuberat, atta-
men per quatuor hebdomades fanabatur ; hie idem
reddidit lotium felini inftar olens (haase Dijf. cit.
caf. 4.). Virgo nobilis feptendecim annorum,
aehoribus frontis cum ferpigine infeftata, inde eon-
valuit (/. c. caf. iz;); item puella aehoribus per
totam faciem foedata (/. c. cafi^f). Superfluum
erit plura tineae curatae exempla afferre (Conf.
Veckofkrift for Lcikare, vol. 4, ^.74.). — Patet hisce
exemplis, et adultioribus et aetate prouedis opem
in hisce anguftiis ftirpem ferre. Odor lotii pecu-
liaris deferiptus etiam in pueris tinea correptis fen-
titur Violae deco&o valde faturato haufto (haase
l.c.p. 14.). Imo foemina rheumatica poll; eius
vfum vna cum aluo liquida vrinam foetidiffimam
minxit (/. c. caf. 8.)* Id quoque omnibus com-
mune eit, quod eruptio capto remedio vberior
fubfequatur.
Sed feorfim fignificandum , herpetis eximium
effe remedium ( V eckofkrift, vol. 4. /. c. vol.%.p. uf .).
Hoc vitio aegrotauit foemina per decern annos, li-
C 4 berata
I
I ; •
40 CAMPANACEAE.
v , . _ ' < •,
bciata ab eodem demum decod: o ftirpis ladeo et
folutione mercurii fublimati extus applicata (Berner-
kungen iib. verfr.h. wicht. GegenJWnde d. Wundarzneykunft,
P-77-')’ Addo diclis morbis cutaneis impetiginem
(haase dijf.cit. p. if. caf. 1. caf. 21.), fcabiem (J.c.
caf. 3.2 o.), furunculos totum fere corpus obfiden-
tes in connubio achorum (/. c. caf. 2.), faciem in-
tumefcentia variaruni partium, liuore et cruftofa
afpredine deformem (l.c. caf * guttam rofaceam
(l. c- caf. i2.)t puftulofum exanthema in pedibus
praocipue erumpens (/. c. caf 17.), maculas et fqua-
mas in cute (caf. 19.), in quibus omnibus auxilium
Viola exoptatum exhibuit.
' • >' '■ . . . ; > •. H , 'si ' .*• A
Antequam ad alios morbos tranfeam, adiicien-
dum ditfis puto, quosdam aduerfum de ea iudicium
.
.tulifle. Improbat illam cl. mursihx \fMed. chinirg.
Beobacht. x.Samml . p. 107.), qui nec foetorem vri-
nae felinae apud aegros animaduertit. Cl. acker-
mann (in Commentar. de reb. in fc. nat. et medic, gefir,
vol. 27. p. 170.) rurfus fatetur, fe quidem aliquoties
in crufta ladea laudato illam adhibuiflfe, aliquando
tamen fruflra, reftringit quoque efficaciam in vlce-
ribus aliisque morbis cutaneis. Mirum, quod
strackium (/. c. p. 40.) ftirps in crufta ladea nun-
quam
/
VIOLA TRICOLOR.
4i
qiiam fefellcrit. Rediit aliquando malum, fed ite-
rum ceffauit Negat cl. henning ( Beob . iiber einige
’Jrzneymittel, /7.65V) fibi vnquam in affedionibus
cutaneis, etiamfi diu continuaretur, fucceffifle.
Extendere quoque vis ftirpis ad alia mala fefe
patitur, Loquor primum de arthritide et rheuma-
tifmo (haase l.c. caf. 7. 8. 9 ). Fuit foemina, quae
vna cum fcabie ab arthriticis doloribus Viola im-
munis euafit (loc. cit. caf. 7.). Iuuenis, qui ex
venere impura varos frontis et gonorrhoeam con-
traxerat, fucco exprelfo ad vncias duas dato et de-
codo herbae vtrumque malum deuicit ( loc. cit.
caf 10.). Alius ex intempeftiua gonorrhoeae fup-
prellione tumore tefticuli muldatus, cataplafmatis
ex herba, lade et aqua coda, application externa,
iunda cum potu decodi etlaxante conualuit (^Diff.
cit. p. 22,.). Adiuuerunt quoque pilulae ex extrado
aquofo et pulvere Violae curationem vlceris pedis
pertinacis (/. c.). — Incidit et recentius cafus epi-
lepfiae, in infante feptem menfium eius opedifcuffae
(/. c. caf. 1 5-.).
Qua forma herba aegris adminiftranda fit,
paffim hadenus fignificaui, fed iundirn quae illam
fpedant compledi opus eft, et alii modi fubiiciendi.
Plerisque placuit decodo ladeo praeeunte strackio
C f vti.
43 CAMPANACEAE.
' ' '
vti. Quoniam ifte autem proportionem inter her-
bam et lac reticuit: moriendum, cl. wendt pro)
puero tenello manipulum herbae ex libris duabus
la&is coqui curafte (haase Diff caf 16.), et duplam
quantitatem herbae pro eadem aquae vfurpatam a
matrona, ita vt bis dimidium confumeretur (Vecko-
Jkrift for Liikare , vol. 2. p. 377.). Eft, qui linteo
inditam in lade coxit (sch^ffer in Armstrong /. c.).
De pulte et additamento in cibis ladeis iam dixi.
Nec deftituitur infufum aquofum (/. c. p. i^.) fua
vi, cuius de die menfuram vnam foemina in vitio
cutaneo ingeffit (haase, caf. 19.). Decodum cum
aqua vel faturatius exhibetur e. c. ex herbae mani-
pulo vno in libris aquae duabus codo et per diem
confumto (/. c. caf 7.); item ex herbae drachmis
fex et aquae libra dimidia; vel magis dilutum pro
potu ordinario e. c. ex herbae manipulis duobus in
aquae tribus menfurae partibus (/. c. caf 17.), vel
ex herbae manipulo vno et aquae menfura vna
(1 caf 1.). Potus eiusmodi apte iungitur cum alia
efficaciori medicina ex hac Viola parata. Sapor
decodi gratior reddi poteft feminibus aromaticis vt
Foeniculi, Coriandri, additis (cafi.). Simpliciflima
forma in puluere cum faccharo eft (scHaFFER /. c.),
tenellis tamen liquidum facilius ingeri poteft. Suc-
cus
VIOLA TRICOLOR.
43
cus addita aqua, qua opus ob mucilaginofam her-
bae naturam, commode exprimitur; huius adultis
vnciae duae datae pro doll (haase, caf io.n,).
Ferri et poteft extraflu m eius gummofum, quod
cum puluere in pilulas redigitur, ad drachmam
vnam vel duas quotidie per dimidias mane et ve-
fperi datas. Aqua folutum et rite mixtum coch-
leatim propinatur (Diff cit. p. j-i.). Infanti lafle
folutum commode ingeritur ( Veckofkrift , tom. 4. p.
95".). Hisce ii tempeftiue vtimur, vix herbae aqua
deftillata, quae oleo praegnat, vel fyrupo florum,
vel julepio ex eodem, indigemus (haase Dijf. cit.
% 9-).
Praefente primarum viarum colluuie praemit-
titur vfui purgans; deficiente vero ifta, fibi a pur-
gante metuit strackius (/. c. p. 47.) in crufta la-
flea, ne eo criticus per cutem aut lotium exitus
interpelletur. Qpidam tamen aegri mollem inde
aluum experiuntur. Prodeft egregie in fcabie cum
interno vfu lotionem decofti iungere (haase Dijf.
cit. caf. 3 et p. 32.); in lichenibus autem vehemen-
tiorem excitat pruritum, fanationi aduerfum. Pul-
vis vlceri infperfus mitiores dolores creat, fl cum
aqua in cataplafma reducitur, qua ratione vlcus
purius euadit et foetor ex parte euanefcit. Cura-
44
CONTORTAE.
tiQ aliquando paucis hebdomadibus abfoluitur, fub-
inde aliquot menfes fibi vindicat. Malum ft poll
aliquod tempus redlt, ad priorem medicinam re-
; currendum eft.
Scopo timftorio etiam herba accommodata eft,
et fub vario additamento color pallide flauefcens,
brunus, cinereus, coeruleus, palide viridis , inde
redundat (V. experimenta cl. haase recenfita in
Diff. cit. §. ii.).
201. b.
(Vol.I. p.617. pone Cinchonam officinalem.)
Pharm. CORTEX PERVVIANVS RVBER.
Praeter fpeciem Chinchinae, in quam fupra
(JIppar. medic, vol. 1. p. f 46.) ample co.mmentatus
fum, et cui innumeri homines valetudinem fuam
vitamque debent, plures aliae ferius inclaruerunt,
quarum notitia fere omnis botanicos adeo ante
paucos annos latuerat, fed quae pafTim pariter be-
neficae generi humano repertae funt, et quidem
in pluribus eorum morbis, quibus vfitatus hadtenus
cortex Peruuianus medelam attulit. Vnde iterum
elucet , ftirpium cognationem ad notitiam virium
non parum adiumenti impertire.
, Excellit
CINCHONA. — CORTEX PERVV. RVBER. 4*
Excellit reliquis exiftimatione cortex fic di-
ftus peruvianus ruber, quod nomen ei prirni tri-
buerunt Angli, Red Peruvian bark , nec non lub-
inde Flat bark ilium vocantes.
A qua lpecie Cinchonae ille proueniat, etiam-
num latet: ex hoc genere tamen effe, inde conii-
ciunt ell. combe et groschice, quod in colle&ione
herbaria LiNxXEi Equ. , , quae poll mortem fiiii
emtione cl. smitt m. d. ad Anglos peruenit, figura
reperiatur, quae non quadrat in alias cognitas Cin-
chonae fpecies (Vid. cel. blumenbach med.Biblioth ,
voi 2. p. 486.). Quicquid lacunae in hocce argu-
mentationis genere fuperfit, non firmiori fane fun-
damento nititur coniectura, a multis e. c. fabricio
(Briefe aus London, p. 230.), heyer (crells chem.
Annul, 1784. vol. 2. p, 24.) , imo a cl. saunders
( Obfervations on the fuperior Efficacy of the red Peru-
vian bark in the Cure of f even, ed. 4. p. f.) declarata,
corticem rubrum ex truncis et ramis craflioribus
/
eiusdem arboris, quae corticem vulgarem erogat,
detrahi, hunc vero ex iunioris arboris vel tenellis
ramis , et confequenter non iuftam maturitatem
alfequutum elfe et debiliorem virtutem exercere;
additum adeo, corticeiji rubrum forfitan ex arbori-
> bus
46
CONTORTAE.
bus emortuis deglubi (fabricius). Nam ipfe nu-
merofa corticis huius exempla inter fefe comparans,
ruhedinem et firmam texturam et craffitiem maio-
rem in tenuioribus corticis exemplis aeque ac craf-
fioribus, quae amplioribus ramis vel truncis deben-
tur, reperi. Vix crediderim, tantam diuerfitatem a
ftatione vel altiori vel profundiori vel folo deduci
jbofle.
Serrno eft de cortice, qui longioribus et craf-
lioribus longe fruftis transferor, quam vulgaris,
et ponderofior longe eft. Concaua intrinfecus funt
frufta, dimidium fere plerumque rami exaequant,
qui fefquipollice fubinde maior, vulgo tamen mi-
nor eft. Craflities faepe lineas duas fuperat. Ex-
trinfecus afper et fiflTuris multis transuerfalibus di-
ftinftus, faepe canefcens et lichene fiauefcente te-
&us comparet. Latet fub hacce epidermide et ac-
celforio dido tegmine ftratum coloris fufco rubri
compaftum, fragile, et aliud interius rubicundum,
magis fibrofum lignofum. In quibusdam corticis
veri rubri fpeciminibus pallidiorem hanc rubedinem
inueni quam in aliis; an pallidior euafit hisce call-
bus foli radianti expofitus, falua tamen vi (skeete’s
Experm, on the Pernv. bark, p, Jh) - Euluis huius
corticis
CINCHONA. — CORTEX PERVV. RVBER. 47
corticis longe intenfiorem rubedinem habet vulgari,
amaritie illiantiftat, nec minorem in lingua adftri-
clionis fenfum excitat. Nihil vero odoris prodit.
Aliquando tamen rubedinem feruat, licet faporis
expers, et confequenter efficaciae; vnde exploratio
per guftum ante vfum praecedat. Plura exftant
indicia, iam ante decennium, et quod excurrit,
proximum, quo in Anglorum manus cafu ille per-
venit, variis naturae fcrutatoribus et pra^ticis inno-
tuilTe. Inter tres iftos cortices Chinchinae, quo-
rum meminit apud pometum (Hijl. generate des
Drogues , 1694. p. 132.) peregrinans muficus Ber-
nard, ynius defcriptio in corticem rubrum quo-
dammodo quadrat. Cum cuius effatis de eo con-
fpirant ea, quae Chirurgus arrot (Phil. TranfaB.
vol. 4.0. p. 8$.) et de la condamine memoriae pro-
diderunt (Conf. Appar. medic, vol. 1. p. ffo.),' et
quae in codicibus manu fcriptis- josephi de jussieu
notata exiftunt (Hijl. de la Societi de Med. de Paris ,
1779* adeo vt cl. baker (Medic. TranfaB .
vol. 1. p. 1 6 1.) probabile iudicet, rubrum eundem
efie ac eum, quern tefte arrot Hifpani Cafcarilla
colorada vocarunt. Cortex, quern listerus ( deHy -
drophob. in Append, oper. morton, p. 70.) tanti fecit,
licet coloris non meminerit, in reliquis cum hocce
con-
48 CONTORTAE.
conuenit, an vero rede trunco eiusdem arboris ad-
fcripferit, nondam quidem conflat? Quern cl.
geoffroy C Matiere medic. Trailk,' tom. 2. 309.)
tanquam optimum depraedicat ad rubrum proxime
accedit. Sunt et veterani praclici noftri tempofis,
qui meminerunt in iuuentute fua rubrum in phar-
macopoliis tanquam vfitatum obuium fuiffe. Horumi
e numero cothenius (in Nouveaux M morns de l' Ac.
d.fc. de Berlin 1785* P- 820 eft, qui ante fexaginta
annos in Pomerania venalem fuiffe et optimo fuc-
ceffu praeceptum narrat. Ita fenex quidarn Anglus
affeuerauit, inter prima fua praxeos aufpicia rubrum
cotticem frequenti in vfu fuiffe (baker l.c. p. 161.
Conf. narratiofenis medici smith, forfitan eiusdem.
1 1 .
tothergill apud saunders p.\^.). Quantum
equidem fentio, vix firmari idoneis argumentis pot-
eft sydenhami et mortqni tempofe hunc corticem
loco exilioris, qui poftea vfu venit, inualuiffe, ei-
que praecipue praeftantiorem efficaciam deberi, cu-
ius iiti mentionem faeiunt, quorfum inclinat cL
SAUNDERS l.c.p. i.). Saltim tenuem ex ramulis cin-
namomei coloris mortonus QOper.med. Amjlel. in 8.
tom. 2.p. 97-) tanquam praeftantiffimum proponit.
Nec fatis conuincor Hifpanos rubro cortice vnice
■vti, alterum peregrinis nationibus vendi (cothenio
fentiente
CINCHONA. — CORTEX PERVV. RVBER. 4 9
fentiente /. c. p. 85.). Ad fententiam josephi de
jussieu, qui a. 1759. Loxae commoratus fuit, ru-
ber primo tempore, quo fama Chinchinae incla-
ruit, in vfum tradus fuit, fed dido anno, eo tefte,
tanta iain arboris ibidem penuria exftitit, vt pau-
ciflimi modo trunci fuperelfent. Ipfe vero huic
praerogatiuam tribuit fummam et extradum inde
parauit, quod vltra quadraginta annos adhuc inte-
gritatem et potentiam fuam feruauit (Mem. de f Ac*
d. fc. de Paris, vol. p. 2 f f .). Quanam autem data
occafione recentius in artis exercitium vocatus fue-
rit, certius nouimus. Nempe in bello inter Hifpa-
nos et Anglos gefto nauis quaedam Hifpanica, Lima
in portum Gaditanum tendens ab Anglica a. 1779.
capta fuit et Lisbonam deduda (prout a. 1702. in
alia naue Hifpanica ab Anglis capta accidit; apud
saunders /. c. p. i f 6.). Jn hac praecipuam mer-
cem conftituit cortex hicce ruber, qui partim in
Anglia remanfit, partim modico pretio exteris ven-
ditus. Poll; aliquam, vt in re infolita fieri folet,
cundationem experimenta tam in nofocomiis Lon-
dinenfibus, quam alibi in Anglia, dein hinc inde
in America feptentrionali et inful is Indiae occiden-
talis, item in multis regionibus Europaeis aliis prae-
ter Britanniam fulcepta fuerunt, in febribus inter-
Appar. medic. Vol. VI. D mitten ti-
CONTORTAE.
SO
mittentibus praecipue, in quibus praeftare vulgari
creditus. Hinc inde fenfim penuria eius fubnata,
vnde et valor nimium creuit, et allutia eundem
corrumpendi fraudulentos inuafit; donee ferias a.
1786. iterum 30 adeo ciftae eodeni repletae ex
Hifpania in Angliam transferrentur (skeete on the
Peruvian Bark , p. j f $\). Ad augendam eius exifti-
mationem multum contulerunt, praeter fignificatain
feriptionem cl. saunders, in qua propria experi-
menta cum multis aliorum combinantur, aliae tres,
Edinburgi incitamento praemii Harvejani concinna-
tae : intelligo irving’s Experiments 012 the red and quill
Peruvian Bark, Edinb. 178 S'; skeete’s Experiments
and Objirvations on quilled and red Peruvian Bark,
Lond. 1786; et Kentish’s Exp . and Obferv. on a
new [pedes of Bark, Lond. 1784.
Retardauit adminiftrationeni huius corticis hinc
inde fraus, qua alii cortices nonnihil fimiles fubfti-
tuti fuerunt. Ita maiora fragmenta vulgaris corti-
cis, reliquis corticis rubri intermixta, exftiterunt
(orlovii Progr . de cort. Peruv. rubro, Regiom. p. 4.).
Alibi fBerolini) tres vel quatuor corticis fpecies
venditae eodeni nomine (pyl in verf. commentat. cl.
cothenii Praef.f lta cortex rubro fimillimus, diu
CINCHONA. — CORTEX PERVV. RVBER. f i
in quibusdam pharmacopoliis inftar reieftitii ferua-
tus, hac opportunitate venditus fuit (/. c.). Quin
exemplum exllat, pigmento qnodam rubro vulga-
rem, quoad internam fuperficiem obhtum fuiffe.
Vnde colligitur, infidam inprimis efTe vendition'em
corticis huius in puluere, qui facilius corruptelam
admit tit.
Qunm non tarn nouas in cortice rubro vires
eruere, quam praeftantiam eiusdem in raorbis haud
paucis iisdem, quibus vulgaris alias opponitur, fibi
datum pradici putarent: comparatio frequens vtrius-
que in experimentis fada eit. Sic et in chemicis,
ad quae vires intenderunt haud pauci. Grauitate
fpecifica ruber fuperat alterum (cothenius /. c. p.
74.). Experimentum vero ad hanc determinandam
aliquando variat (schot DilT. Examen cort. Peruv.
rubri, Harderv. 178 ). p. 1 5. qui chemica. potiflimum
perfequitur). Facilius in puluerem fubigitur altero.
Stratum vero fufco rubrum facilius puluerulentam
formam fub piftillo acquirit, altero fibrofo; et iltius
infufum aquofum proiundius tjngitur alfufa folu-
tione vitrioli martis, quam huius (irving l. c. p.
28-)- Vnde e re eft puluerem, tempore contufio-
nis priorem, pofteriori praeferre. Maiorem longe
2 quanti-
52
CONTORTAE.
quantitatem folubilium partium ruber cortex altero
vulgari tam fpiritui vini quam aquae impertit (saun-
ders /. c. p. 27. Irving l. c. p. 9 ;.). Et vtrumque
rnenftruum faturatiorem colorem ex rubro contra-
hit, quam ex altero; aquofum manifefte amarius
eft. Plus quoque longe refinae ruber continet
quam alter; nimirum ex exploratione cl. hagen
(in orlovii Progr. l.c. ^.7.) refinoii extradi gum-
moil 1, vel tefte cl. aikin (apud saunders /. c. p.
174.) extradum refinofum rubri corticis fefe ha-
bet ad extradum idem alter us, vt 5 ad 2 (Conf.
etiam de extradis variis vtriusque experimenta cl.
cothenii item cl. schot in Diff. cit. quae inter le
variant.). Nec decodum corticis rubri eandem
decompofitionem patitur, et expofitum aeri libero
hunc diutius fert longe absque acore, quam deco-
dum corticis vulgaris, in quo ipfo enafcitur intra
paucos dies (fothergill apud saunders p. 114.).
Ex iudicio ienfuum adeo infufum frigidum corticis
rubri fuperat vi decodum optimi corticis alius
(saunders). Cryftalii , ex extrado ad modum
Garayei parato redundantes, albidiores funt iis alte-
rius corticis, et faporem valde amarum habent,
Quafliae aemulum (hermstadt in crells chem.Jln-
nal. 1 7 8 5" • vol.i, p.i 17.). Aqua eiusdem deftillata
v. albiao
CINCHONA. — CORTEX PERVV. RVBER. f 3
albido colore tingitur, et manifeftius globuli aetlie-
rei olei in eiusdem fuperficie conlpiduntur, quam
in aqua deltillata corticis vulgaris (irving L c. p.
3 3. not.). Pluribus experimentis chemicis inhaerere
hoc loco, minus opus effe videtur; relegandi po-
tiffimum , qui ea defiderant ad fcripta citata, quo-
rum titulus indicat, dedita opera auftores in cor-
ticem rubrum inquifiuifie. Praetereo ftudio expe-
rimenta, validioris ignis impetu inftituta (de quibus
Vid. COTHENIUS, SCHOT 11. CC.).
Admiftus partibus animalibus, hasce longe
diutius contra putredineni tueri, quam alter depre-
henditur (skeete in saunders’s Obferv. p. 2 6. et in
ejusd. proprio libro cit. p. 106. fq. item irving l.c.
p. 1 17. fq.).
Maximi vero ponderis eft nofle, quid in ip fo
corpore humano efficiat. Pleraque huius generis
experimenta ad febrem intermittentem fpedant.
Et fane ii vel in hac vnice vulgari cortici praefe-
rendus fit, praeconio valde honorifico ornandus elf.
Ita elTe haud pauca obferuata fuadent. Etenim a
pluribus animaduerfum, in minori dofi fufficere.
Vereor, ne nimis fubtiliter ex ingenio fuo campe-
rus drachmas rubri fex potentia aequiparauerit vn-
D 3 ciae
u
CONTORTAE.
ciae vni alterius praxin fuam in Frifia citans, vbi
febris haec endemia eft (simmons apud saunders
/. c Aliis dimidia dofts fatisfecit (saunders /. c.,
p.$6. 180. brabant, qui auft. verf. Latinae librii
ejus l.c. p. 179.)- Celerius quoque febrem fuffla--
minat, ita vt aliquando alterum fubfequuturum pa-,
roxyfmum iam auertat (saunders l.c. p. 5 7. rigby j
apud eund. p. i22.)- Nec parui cenfendum, quod!
corpus contra recidiuas egregie murnat, ita vt red--
eunte vigore priftino non opus fit repetitionibus-
\
crebris, vt aliter moris eft, aegrum follicitare (sher-
win apud eund. p. 112. maddocks ibid. p. 141.). j
Sufficit etiam in pertinacioribus febribus, vt quar-
tanis diuturnis, et quibus complicationes variae
moleftae accefferunt, e. c. tuflis, dyfpnoea, raucedo
(saunders p. f8. colingwood in medic, comment,
vol. 10. p. 2 7 4*) » vel iclertis (simmons apud saun-
ders/. c. p. 167.). Et efficaciam praeftat, quando
fpe auxilii ex altero excidimus (saunders /. c. p.
f8* maddocks ibid. p. 141* shirreff ibid.p. 1 f 1.).
Nouiflimum eius documentum in virgine habui,
quae quotidiana vehementi per duas cum dimidia
hebdomades afflifta et rite a me tra&ata, fruftra
vfa fuerat per plures apyrexias cortice vulgari, fed
paucis pulueribus fcrupuli vnius corticis rubri hunc
ftatim
CINCHONA. — CORTEX PERVV. RVBER. < f
flatim efFedum fenfit, quod paroxyfmus, qui olirn
flatus fuit, quatuor horas ferius rediret et longe
mitius, demum continuato viu fileret omnino nee
rediret, etiamfi celer virium reditus pertaefam earn
repetition^ redderet. Alia quoque in praxi mea
velocis et conflantis efFedus cafus mihi obuiam
venere. Fuit qui vneias fex corticis tenuis fruftra
ingeflerat, fed vneia vna et dimidia rubri erat fana-
tus (colingwood /. c. p. 275.). Equidem puluere
maxime deledor, alii quoque, ad fcrupulum vnum,
drachmam dimidiam (shirreff apud saunders p.
if 2. /</.), fcrupulos duos (farre /. c. apud skeete
p. 1 1 8.)- Nec nocuerunt maiores dofes drachmae
vnius vel fcrupulorum quatuor, quauis fecunda vel
tertia hora (farre /. c. p. 116.). Omnes tamen
tam infignem dofm non ferre, inde cognofcitur,
quod vir alias robuftus ex drachma vna animo lin-
queretur, nec aegritudine faa nifi emetico dato li-
beraretur. Aliis placet infufum frigidum (saunders
P-S 9-)> vel puluis vna cum faturato decodo et
tindura eius addita (jacob apud eund. p. 87.), qui-
bus ambagibus arbitror non opus eft; alius acquie-
vit eleduario addito oleo Menthae Piperitae et fe-
minum Carui (bishop ibid. p. 93.); aliis e re viftim
extrado refinofo vti (jacob /. c. p. 89. brabant /.
^ 4 c.p.
CONTORTAE,
c. j r;. 179.)" Tinfturae quidam plurimum tribuerunt
(farre apud SKEETE p. I I 8.)*
Licet et ipfe magni hunc corticem faciam,
nolim tamen tantopere deprimi vulgarem iftum te-
nuera , vt multi praeconum rubri faciunt. Innu-
meros aegros a febre intermittente aliisque multis
morbis eius ope fanatos, quis negare audebit;
riiultos non fanari, in vitio fnedici iufto timidioris
vel aegri iufto negligentioris caufam faepe habet.
Nec aflentiri poffum inde praeftantiam habere ru-
brum, quod ex trunco vel ramis petitus fit, prout
cerdones praeferunt fcopo coriario corticem craffum
tenuiori, quod argumentum listeri nimis crebro
repetitum a recentioribus practicis. Nam dubium
fupra propolui, an vterque cortex ex eadem ar-
bore fit; et quodfi eftet, quo iure aliquis in adftri-
dtionis vi, quae omnino in crafliori cortice eminet,
totam dignitatem corticis Peruuiani quaerit? Ab
hacce fi vnice virtus febrifuga Chinchinae depen-
dent. locum cedere deberet cortici Quercus, Gal-
lis, radicibus Tormentillae, Billortae etc., quae
fuffocant quidem febrem, non curant.
Commemoranda quoque aduerfa quaedamhuic
cortici in febribus intermittentibus effata. Edin-
burgen-
CINCHONA. — CORTEX PERVV. RVBER. s 7
burgenfes plures medici funt, quibus vel nullam
praerogatiuam mereri prae vulgari vifus, vel qui
ilium virtute caffum repererunt; difplicet quoque
variis Belgicis medicis (kentisi-i /. c. p. 46.). Ita
medicus Gothoburgenfis dubb praerogatiuam negat
(Veckofkrift for L'dkcire, vol. f. p. 162.)* Dolet et
cl. vogler ( Pharm.fel. 1788. p. 27.) exfpe&ationi
fuae non refpondifte rubrum. Sed quid mirum fi
non omnibus auxilio fuerit; quale fpecificum tam
infallibile eft, quin aliam fubinde niedendi normam
admitteret. Aliquando, etiamft modica dofi, fto-
machum grauauit, naufeamque et vomitum excita*
vit; vnde ab adminiftratione eius receflit cl. baker
{Med. Tranf. vol. 3. p. 162.).
Aft et in aliis morbis , etfi paucioribus exem-
pts, vires eius tentatae funt. Ex hoc numero
rheumatifmus acutus fuit, praecipue tertianam du-
plicern mentiens, in quo tutilfimum illo vti in con-
nubio antiphlogifticae medelae poft feptimum diem
a febris rheumaticae initio (saunders l.c.p.jf.fq.).
Ita in periodicis doloribus praefertim capitis condu-
cit, quando tonicis locus eft (maddocks l. c. p.
1 4$. /*?.); prout etiam rheumatifmo periodico me-
delam praebet (colingwood /. c. p. 274.). Febres
E) s lentas
58
CONTORTAE.
lentas lieruofas celerius tollit, quam alter cortex
etiamfi nulla crifis percipiatur (id. l.c.). In febr<
putrida, fumnia virium proftratione et delirio fti
pata, eximium vfum praeftat (fothergill l.c. p
.11 8.)* Sphacelo, qui febrem malignam excepit
in connubio anodynorum et vini limitem pofui
(bishop l.c. p.yi. Conf. liber cl. skeete p. 118.).
20 1. c.
Pham. CHINCHINAE CARIBAEAE f.
JAMAICENS1S Cortex.
Cinchona Caribaea; peduticulis vnifloris linn A)?..
pi. p. 24^. Syjl. mget. ed. 14. p. 214. jacqu. Ob-
ferv. bot. P 2. p. 27. tab. 47. jfrmer. pifit. p.i f ..
tab 63. Conf. cl. wright defcriptio in Philo f.,
Tranf. vul.Gj. a. 1777 p. 504. fq. et icon tab..
10. Arbor in infulis Caribaeis fpontanea, no--
minatim in Jamaica, latere feptentrionali folo la-
pidofo prope littus marinum.
Altitudinem pedum viginti (wright l. c .) ad
quadraginta (id. in Med. comment, vol. y. p. 398.)
attingit, trunco quoad proportionem rnodice cralfo,
fed duro, tenaci et coloris intrinfecus flauido albi.
Corticis numerofis fpeciminibus, quae mihi mifit
cl*
CINCHONA CARIBAEA.
T9
cl. WRIGHT, edoceor, eundem variare infigniter pro
parte, ex qua deglubitur. Ex trunco feparatus fra-
gmenta conuexo plana, fpithamam circiter longa,
fefquilineam fubinde crafla, repraefentat, in quibus
duo ftrata facile diftinguas, aliud externum crafiius,
ad lineam fere vsque ex epidermide enatum , mul-
tis profundisque fifturis fcabrum, flauidum, fpon-
giofum, facile inter digitos conterendum, infipi-
dum; aliud firmum , fibrofum, profundius, vel ex
i
viridefcenti brunum, ex dulci naufeofe et intenfe
amarum. Specimina ex ramis feparata conuexa
vel conuoluta exiftunt, epidermide tenui grifea ru-
gofa obduda, cui adhaerent fubinde manifeftius
lichenes leprofi, nec demta hacce aliud quam bru-
num ftratum cernitur. In ramulorum cortice
omnia teneriora et pallidiora funt. Cortex, qui
praello eft radicis,fragmenta plana refert, exuta epi-
dermide. Saporem raphanaceum et aromaticum,
quern cl. wright fignificat, fub primo guftatu im-
mixtum nullibi fentio, nec manifeftam adftriftionem.
In meis exemplis omnibus et lingulis, quin et fe-
ftucis interna fuperficies cryftallulos fcintillantes
emifit. Arbitror ftratum externum tanquam iners
reiiciendum efte. In puluerem redadus refert liicce
corticem Peruuianum vulgarem. Aquam tarn fri-
gidam
€o
CONTORTAE.
gidam quam calidam imbuit fuis virtutibus. Vn-
cia eius dimidia, cum aquae fontanae libris duabus
ad Vilam coda, faturatum decodum praebet, et co-
lons profundioris, quam ex triplo corticis vulgaris,,
coloris bruni, fed non turbidi (wrIght). Debi-
lior longe adftringendi vis illi ineflTe videtur, vel
ex iudicio experimenti cum martiali admixto(sKEE-
te’s Exper. and Qbf. of the Peruvian hark, p*319-)>
In febribus remittentibus, qualibus accuratius
non determinat cl. wright, ifte faepe in Jamaica
corticem hunc tentauit optimo euentu, praemiffo
furfum vel deorfum euacuante. Ventriculum ro-
borare, naufeam et vomitum compefcere, rnorbo-
fam primarum viarum colluuiem corrigere ficque
morbum vincere obferuauit. In vniuerfum merito
pro efficaci tonico et antifeptico declaratur.
Hadenus defunt per partes enucleatae de eius
vi hiftoriae; nec tantum famae excitauit, vt per
commercia officinas noftras intraret.
201. d.
CINCHONA FLORIB VND A. Ci
201. d.
Pham. CHINCHINAE SANCTAE LVCIAE
Cortex.
Cinchona floribunda; floribus paniculatis glabris,
capfulis turbinatis laeuibus, foliis ellipticis acu-
minatis glabris swartz Prodr. veget. Jnd. occid.
p. 41. (Citat AUl nat. curiof 1787. qui ipfe an-
nus nondum prodiit). Cinchona iloribus pani-
culatis glabris, laciniis linearibus tubo longiori-
bus, ftaminibus exfertis, foliis ellipticis glabris
BANKS in Davidson’s Account in Phil. Tranf. vol.
74* PAS o- cum fig. tab. 19 'floribus claufis) item
Davidson in Tranf. of the Amp. phil. Society, vol.
2. p. 292. Cinchona montana; foliis ouatis
vtrinque glabris, ftipulis ball connato- vaginan-
tibus, corymbo terminali, corollis glabris de
badier in rozier Obfervat. fur la Phyfique, tom.
?4 • P- I29- tab. i.(floribus apertis et praeftantiou
quam fupra cicata icon). Quinquina - Piton on
des Alontagnes, Quinquina indigene de la Gua-
deloupe et de la Martinique Gallis (de badier).
Nomen Piton iignificat loco natali ftimmitatem
montium (mallet)., Arbor in infula St. Lucia,
Martinica, Hiljpaniola, Guadelupa, crefcens.
Male
6 2
CONTORTAE.
Male a quibusdam, vt cl. davidson ( Amer .
Tranf. l.c. f.292.), item cl. Kentish ( Exptr . and
Obf. on the Peruvian Ear k , p.51.), Cinchona haec
et Caribaea pro iisdem declarantur, quum corticum
vires aeque ac arbores ipfae difterant. Nec ad Ca-
ribaeum corticem, fed ad ilium St. Luciae pertinent
experimenta a cl. kentish (inde a p. ji.) narrata.
Arbor aemulatur in infula Lucia ftaturam Ce-
rafi, deledatur vnibr'a, hinc fub altioribus arbori-
bus fefe abdit, et plerumque in medio monte prope
riuos fitu ex feptentrione occidentali infulae repe-
ritur. Occupat vulgo argillam tenacem rubium.
Lignum leue et fpongiofum eh caretque amaritie
corticis, fed haecce inert foliis, et flores, letnina &c.
apparent hisce magis amara et adftringentia David-
son //. cc.). Arbores vetuftiores tamen cralfiorem
truncum gerunt, quam qui a viro brachus com-
prehendi poffit (de badier). In Guadelupa etMar-
tinica baud procul a fummitate montium crefcit.
Circa annum 1780. deteda arbor ab ander-
sqnio in infula St. Lucia, vbi paullo port cum cor-
tice in nofocomio generali experimenta capta (da-
vidson). Aft in Galliam cortex iam anno 1777-
ex Martinica a cl. de badier parua quantitate trans-
late
CINCHONA FLORIBVNDA. 63
latus fuit. Nouas dein fuppetias ibidem procura-
vit praefed:us Martinicae de tacher. Senfim quo-
que in Angliam et parcius in Scotiam peruenit.
Paucioribus tamen modo hiftoriis in Europa de
effedu conftitit; in infulis Americanis crebrior eius
vlus fieri videtur.
- Sub epidermide grifea, hinc inde maculis al-
bis, forfitan ex lichenis initio, difformibus latis
veftita, parenchyma latet pallide brunum fibrofum,
nonnihil tenax. Specimina, quae coram funt
ex vario fonte, conuolutam formam habent, do-
drantalis imo pedalis longitudinis , diametri digiti
maioris, craffitiei dimidiae lineae vel tenuioris.
Sapor eius primum adftringens, fed fuperatur
hicce mox infigni amaritie, Gentianae faporem
aemulante etnaufeofa; odore caret, nec fpirat ex-
halando liquida eo impraegnata vllum. Omne
fere folubile aqua extrahi poteil, et fola frigida
infufio iam illi colorem valde rubrum et amaritiem
cum adflringendi fenfu ipfius corticis impertit. Idem
color et fapor ex infufione aquae calcis. Quartam
extradi aquofi nigri amariflimi partem largiturvMAL-
let in Mem, fur le Quinquina de hi Martinique conntt
[out le nomde Quinquina -P iton, 4. p. 8.): quin alius
I co-
64
CONTORTAE.
| codione eruit (wilson in Phil. Trctnf. vol. 74*
Spiritus vini, cortice digeftione imprae-
gnatus, poft bidnum turbatur ex gummola materie,
fed aqua commifceri poteft absque pelluciditatis
iadura (id. p. 9.). Tindura fpirituofa pariter grate
rubra eft, et extradum praebet, amaritie Aloi non
cedens, quarta parte cordcis grauius. Qualecun-
que menftruum ex didis fit, color enafcitur addito
martiali aliquo praep'arato intenfe niger davidson).
Amplior experimentoruni horum aliorumque fimi-
lium recenfus aliunde petendus (Ex mallet /. c.
KENTISH l.C. P-S§' DOLL-FUSS ill CRELLS chsril. jLinal.
•1787. vol. 2. p. 147.), vbi et in comparatione che-
mica corticis vulgaris cum ifto St. Luciae res ver-
. 1 .1
fatur.
De viribus autem eius in corpus humanum
nonnifi immediata eius adminiftratione certe ludi-
cari poteft. Sane vel hae innotuerunt, quae ne
coniedura quidem comprehendi poterant. Etemm,
fme ofcitantius ficcetur fiue maiori follertia, facile
vomitoria et alui deiediones excitat (davidson in
Jmer. Tranf. L c. p. 291.)- Si in puluere exhibetur,
ventriculus non vltra grana vigintifert; hinc nun-
quam vltra viginti gtana data (id. in Phil. Tranf. at.
P- 4J4-)
CINCHONA FLORIBVNDA, 6s
p. 4H-)- Quin §rana ot^° aEquando eundem effe-
ct urn excitarunt (mallet l.c.p. i$.). Sed eadem
et decodi et boli cum fyrupo Althaeae parati eua-
cuandi poteftas (mallet p. 12.). Vnde repugnat
facile in vlu pergere.
Praecipua eius laus in febre intermittente fuit;
in qua ipfa euacuandi eius poteftas permifit, vt
iam fecundo paroxyfmo eoque nondum exfpirante
praeberetur (davidson in -Airier, Tran f 1. c.'). Pluriuni
cafuum fucceflum breuiter exponit cl. mallet, vnde
confequitur etiam in protradiori febre valuifle et
fubitam vim exferuilfe, modo iuftam continuationem
non recufarent. Tutiflimum eft, paruis dofibus gra-
norum quinque odo, decern, acquiefcere fub iuftis
interuallis, et Canellam albam vel aliud aroma ad
ventriculum placandum addere (kentish, p. 79.).
Quin in quartanis contra vulgarem corticem, item
rubrum obftinatis, valuit ter de die ad odo grana
cum Canellae albae quinque granis datus (/. c.fq.').
Sic et immorigerae tertianae eius ope fublatae (/. c .).
In ndfocomio Guyano Londini quum tentaretur
ad drachmam dimidiam, naufea quibusdam aegris
molefta fuit, nec velocitate effedus fefe commen-
dauit; hinc omiifus eius vlterior vfus (skeete on
the Peruvian Bark , p. ] f 2.).
Jlppar. medic. Vol. VI. E
Praeter
65 ' CONTORTAE.
Praeter puluerem aliis commodius vifum, in-
fufum frigidu aqua, vel aqua calcis, paratum exhi-
bere, ea proportione, vt corticis vncia vna pro
aquae pintis tribus fumerentur (davidson in Phil.
Tran j. cit. p. 4^4. Amer. Tranf. l.c.p.zy i.)(. Suffi-
cit infundere corticis drachmae vni, vel in quibus-
dam cafibus dimidiae, per duodecim horas pintam
vnam aquae (kentish /. c. p. 79.)* Elegans tinclura
fpiritu vini cum Canella alba enafcitur, fed longe
intenfiorem faporem habet ilia, quae ex feminibus
fit (davidson /. c.'). Extradum aquofum vel fpiri-
tuofum a ventriculo melius -fertur, et videtur extra-
flum vtroque menftruo paratum continere omnem
corticis efficaciam (id. in Amer. Tranf. cit. p 291.).
Decodum (mallet, pag.,iz.) fine dubio reliquis
omnibus praeparatis ingratius capitur.
In dyfenteria putrida et dyfenteria febre inter-
mittente copulata egregiam virtutem praeftat, cuius
non minima pars haec eft, quod euacuet (david-
son in Amer. Tranf. l.c. p.z 9$.).
Efficaciae quoque exemplum in difpepll a (ken-
tish, p. 80.), aliud in dyfpnoea {l.c. p. 8 8.) exftat.
Sed pauciora iufto hadenus experiinenta fuppetunt,
quam vt hie cortex diu vfttato palmam praeriperet.
201. e.
CINCHONA DE SANTA Ft \c7
201. e.
Phartrli CHINCHINA DE SANTA Ft
Sub hoc nomine exftant corticis duae fpecies,
quae a cl. ortega Madrito ad Baronetum josephum
banks miflae fuere, item in colledione rerum natu-
ralium linnei, filii, pod; mortem deprehenfae.
Ab hoc vna (A) vocata Cinchona Peruuiana, ad-
fcriptumque fuit fpecimini, illud a. 1780. a louis
nee Loyae in Peruuiano regno repertum. Huius
cortex magis flauus apparet, quam alter. ReDrt
fapore vulgarem corticem Peruuianum, non vero
aeque efficax vifus; fubinde mixtus cum eodem in
iisdem cillis, quibus transmitter, obtinet (grosch-
ke in blumenbach Bibl. vol, 2. p. q.^o.). In nieis
fpecimini bus, quae fubplana funt, fragmentis pal-
mam longis lineam dimidiam craflis, fub cuticula
alba verrucofa compagem fibrofam ex flauo brunam
modice tenacem confpicio, faporem fentio longe
minus amarum, quam in reliquis omnibus Ciiicho-
nae coiticibus. Ex didis conQat Peruuianum re-
gnum patriam agnofcere.
Altera fpecies (B) a linneo, filio, Cinchona Bo -
getenfis (non Bogerenfis) di$a. Plantae eius ficcae
adfcriptum fuit nomen cl. mutis et louis nee 1780,
E 2
et
61
CONTORT AE.
et patria St. Fe in Carthagena. Colorem eius ob-
fcuriorem elfe notat cl. groschke, quod et in meo
fpecimine ita fefe habet, tam quoad epidermidem,
quam fubiedtum corticem, cuius fuperficies fuperior
rubicunda, fapor non valde amarus, fed tanto acer-
bior. In mappis geographicis intra Terram firmam
notatur quaedam Santa Fe de Bogeta, quae fine du-
bio ad indicia dida pro eius loco natali habenda eft.
Sunt hae fine dubio eaedem fpecies corticum,
quae iulfu Regis Hifpaniae tam ad focietatem medi-
cam R. Parifienfem (Hijl. de laSoc. R. de Med. 1779.
quam ad focietatem R. Londinenfem
(baker in Med. Tranf. vol. 3. p. iff.) explorationis
caufa per cl. ortega, Prof. Bot. Madritenfem, vna
cum ftirpibus ficcis miffae fuerunt. Ex Cinchonae
genere elfe agnouerunt Parifienfes botanici. Cl.
bucquet (Hift. de la Soc. de Med. /. c. p. 2, f 9 )
trad um ex vtroque parauerat, cuius proportionem
et naturam data opera hie omitto. Vterque cortex,
circa a. 1779- magna copia admixtus vulgari cortici
Londini repertus eft, et infuper fimul haud parum
fpurii cuiusdam corticis. Ex iudicio faporis et ex-
terni habitus poftponit iftos ex Santa be 111 ul turn
vulgari cl. baker, cui de fapore effato quoque fub-
feribo.
Quan-
CINCHONA DE SANTA F& 69
Quantum fcio, in Europa ferio neuter hadenus
praefcriptus aegris fuit, fed manfit in cimeliis col-
ledorum fuppelledilis medicae. Tradatum vero
peculiarem de eo confcriptum: Memoria 0 Differta-
zione fopra la nuova China del regno de St. Fe , neW
America tneridionale due Alcune Rifflcffioni fopra la
Medefima fatte dal Dottore asti ed a hi fcritte in due
Letter e 1784. i78f. al chiar. Bor fieri. In Mantua
1786. 4. quoad titulum modo noui.
Defignantur infuper aliae fpecies Cinchonae
in St. Fe oriundae, a botanicis hucusque non iatis
determinatae , fed in colledione ill. banks obuiae,
fcil. Cinchona corymbofa a cl. ortega milfa, Cin-
chona pubefcens ab eodem (groschke /. c.), qua-
rum vero cortices vfu medico non inclaruerunt.
Patet ex omnibus nomine St. Fe adfcripto locum
natalem non fatis indicari, quum plurium prouin-
ciarum auftralis Americae loca exftenthocce nomine
infignita.
E 5
201. f.
70
CONTORTAE.
20 1. f.
JPharm. CHINCHINAE ANGVSTIFOLIAE
Cortex.
Cinchona anguflifolia ; foliis lanceolatis pubefcen-
tibus, floribus paniculatis swartz in A7. Vet.
Ac. Handl.ii 17. p.119. c.ic. tab .3. Cinchona an-
guftifolia; floribus paniculatis glabris, capfulis
oblongis pentagonis, foliis lineari lanceolatis pu-
befcentibus id. in Prodr. veget. hid. occid. p. 42.
Arbufcula, habitans ad ripas fluuiorum infulae
Domingo.
Ibidem earn inuenit cl. swartz, qui vnicus eius-
dem et virtutis corticis haclenus meminit. Cortex
inferioris trunci partis crafFus, fcaber, rimofus eft,
grifeus praeterea vel oblcuri coloris, interna fuper-
ficie vifcofus; fuperioris autem partis et ramorum
minus vifcofus. Sapor intenfe amarus et praeterea
nonnihil dulcis cum leui aromate. In compara-
tione cum vulgari cortice Peruuiano apparet, infu-
fum tarn aquofum calidum quam fpirituofum pro-
fundiorem colorem ex eadem quantitate adfcifcere
et hunc corticem breuiori tempore decoflione cum
aqua erogare partes fuas folubiles (swartz in Vet.
Ac. Handl. 1. c. p. 1 zi.fj.'). Vitriolo martis mixtum
mgro-
CINCHONA ANGVSTIFOLIA. 71
nigrorem profundum contrahit. Aemulari vires
vulgaris medicas paucula swartzii experimenta.
fuadent.
Nolo heic peculiari articulo augere numeruni
corticuin huius generis cortice Cinchonae corymbife-
rae forsteri (Nov. AEl. fcimt. Npfai. vol. 4. p. 176.
linn. Suppl, plant, p. 144. Syft.veg. ed. 14. 77 214.)
intra tropicos in infulisTongatabu et Eaoowe maris
pacifici habitantis, quoniani modo formam et fapo-
rem eius nouimus, qui amariflimus, fubaditringens,
fimillimus cortici Peruuiario defcribitur. Equidem
mea fpecimina, quae cl., abiedgaard, Profedbri Haf-
nienfi, debeo, omnibus numeris congruere fpecimini
fub litt. (B.) corticis de S. Fe reperio. Cohuolutam
formam habent. Id modo addo, cautum efle debere
medicum in eligenda prae aegris vna vel altera ha-
rum nouorum corticum fpecie, ne fallatur nomine.
Nam pharmacopolae feruant Tub eodem faepe diuer-
filfimos forma, et confequenter etiam virtute, corti-
ces, vt pluries comperi. Dono mihi quoque mi fit
cl. wright cortices Cinchonae albae f. Cafcarillae Hi-
fpanorum, Cinchonae brachyurae, Cinchonae triflorae,
qui omnes fapore amaro vel et fimul aromatico in-
fignes vires fpondent, fed omittendi hie funt, quum
E 4 de
72 BICORN ES.
de experiments ex inftituto cum iisdem fadis mihi
jiihil innotuerit.
MH;
De cortice Anguflurae, cortice Clrinchinae regio f.
Chinchinae flano, item cortice Chinchinae Surinamenfit
infra intra vegetabilia ignoti generis agetur.
RHODODENDRON.
' ■” ’ " r r. . . , * *• , • )
linn. Syft. veg. p.33?. Gen . pi. p.218 -
:*!' ' . . .
214. b.
(Vol. 2. p. 74. pone Vaccinium Myrtillum.)
Pharm . RHODODENDRI Herba.
Rhododendron Chryfanthum ; foliis oblongis in- 1
pundatis fupra fcabris venofiflimis, corolla rotata i
irregulari, gemma florifera ferrugineo- tomentofa
linn. Suppl.pl. ^.237. Syfl.veg. ed. 14. p.qof.
Rhododendron Chryfanthum; foliis ouatis fcabris,
margine refiexis, fubtus glabris, vmbellis termi-
nalibus, corollis flauis irregularibus pallas Flor.
Roff. tom. 1. P. 1. p. 44. tab. 30. Reife durchr Ruff.
Reich , vol. 3. p. 3 69. tab.n. fig. 1.2. kolpiN
prakt. Bemerkungen iib. d. Gebrauch d. Sibir. Schnce-
rofe 1779. cum ic. ex pall. Itiner. cit. Andro-
meda foliis ouatis, vtrinque venofis, corollis
campanulatis obliquis longiffimis gmel. Flor. Si-
bir.
RHODODENDRON CHRYSANTHVM. 7 )
bir. V0I.4. p. 1 a 1. tab. f4. absque flore. Frutex
crefcens in funimis montibus niualibus iugi Saia-
nenfis ad Jenifeam fluuium, in elatioribus alpium
inter Sibiriam et Dauriam, in alpeftribus elatio-
ribus circa lacum Baicaleni; per omnem frigidam
Sibiriam orientalem etiam in humilioribus mon-
tibus in Camfchatca et infula Beringia tarn in
fummis rupeftribus, quam locis depreflis mufco-
fis ad radices montium et flagna. In alpinis pe-
dali minor, in depreflioribus fefquipedalis.
Serioribus modo annis hac ftirpe au&a fuit
fuppellex medica, eiusque prima in fanatione mor-
borum laus ex patria eius originem traxit. Inde
quoque petere opus fuit herbae quantitatem, medi-
cis cultiorum et a Ruflia remodorum regionum ne-
ceffariam; quod vna cum valore cariori, quovenit,
in caufa videtur efle, quod pauciora experimenta
cum eodem fa&a et per partes enucleata innotuerint.
Senlim cecidit Petropoli valor a nouem Rublonibus
(kolpin in gruner Almanack fiirAerzte u. Nichtarzte
1785. p. 17 1.) ad vnum pro libra (pall. FI. Rof]\
p. 45".). In Heluetia quidam Rhododendron ferru-
gineum l. illi fubflituere coeperunt ( N.nord.Beytr .
vol. 4. p. 404.).
E s
Quodfi
74
BICORNES.
Quodfi vero fummam efficaciam exercere de-
beat, iedula ratio tain foli, quo crefcat, quam tem-
poris colledionis, habenda eft, quibus momentis
liaud parum a gentibus, inter quas indigena eft,
peccatur. Ad Baicalem enim decerpta folia eminent
fola vi narcotica, ad Leriam autem potius cathar-
tica ; ita in Camfchatca debiliora, et in infula Berin-
gii decodum fruticis nec inebriat, nec aluum mo-
vet, fed fenfu fuffocationis, licet poft aliquot flo-
ras euanido, torquentur (steller in gmel. FI. Sib.
l.c.p. 124.). Praeftat efficacia ftirps alpina ifti in
depreftioribus locis crefcenti. Male quoque herba
nonnifi capfulis maturationi proximis vel ferius a
Cofaccis colligitur, quo tempore flauefcere iam in-
cipiunt folia nonnulla, minori amaritie inftruuntur,
quam dum floret (pall. Reife l. c. p. 37°. FI. Rojj.
p. 46.). Merito itaque vel ante anthefin vel per
eandem colledio fieri deberet.
Non potuerunt exteros ad vfum medicum ex-
citare, quae peregrinatores quidam antiquiores per
Rulflam proficiicentes fuis fchedis notarant, quum
fero tantum ex tenebris fuis protradae fuerint. In-
telligo cl. jo. ge. gmelin Florae Sibiriae tomum quar -
turn (qui mo do a. 1769. prodiit, editore soi. gottl.
gmelin), stelleri et messerschmidii pugillares.
Verum
RHODODENDRON CHRYSANTHVM.
Verum poftquam ill. fallas in peregrinatione fua
per Ruflicas ditiones vires ftirpis curatius inuefti-
gaffet et prolixius de iisdem poitea expofuiffet {Be-
fchaftig. d.Berl. Gefellfch. natnrforfch. Freund*, vol. i.
x 7 7 p . ^.421. interprete cl. kolpin. Nme nord.
Beytr. vol. 3. p- 399. t/o/. 4. p. 404, praeter Itinera-
rium et FI. Roff. II. cc.'), celebrari hinc inde coepit.
In Germania inclaruit praecipue kolpini eleganter
de eo confcripto libello, pluribus cafibus practicis
or.nato. ' — Poitea praeter Pharmacopoeam Rojftcam,
p. 43. Ph. Edinb. nouiffmap. po. earn recepit.
Ex Ruffia transmittuntur in pharmaceuticum
vfum non folia folum, fed et ramuli circiter pal-
mares, quibus infident cum gemmis conuolutis et
ferie fquamarum gemmacearum, ramulos vndique
cingentium, et laepe vna pedunculi refidui termi-
nales cum receptaculo florum , prout ex farcina a
generof. l. b. ab asch mihi miifa cognofco. De-
prehendo in hac quoque multa folia decoloria ma-
culata, et folia quidem omnia verfus ramulos repli-
cata; vnde vinculum fafciculos in formam rotun-
dato oblongam coardat. Stipites, vt cum pharma-
copolis loquor, vtpote inertes fere creditos reiicere
fuaium (pallas FI. Roff. p. 4^.), fapor tamen te-
nello-
76 BICORNES. I
nellorum ramulorum licet differat ab ifto foliorum, ; ,
noil tamen inertiam indicat. Nempe folia ficca , ,
auifera funt cum notabili amaritie; ramuli mihi-
parcius amari, fed magis aulteri apparent vna cum;
fenfu acrimoniae manifefto; hunc et cognoui ini
cortice rdmulorum lignoforum, dum in teneriori-
bus tota compages acri penetrari videretur. Odor
in ficca ftirpe ad rhabarbarinum nonnihil inclinat.
Decoclum bruno rubicundum eft et odorem fpirat: ]
naufeofum; faporem vero exhibet ex auftero, amaro
et acri, compofitum. Infufurn concentratum ad.
Theam Boheam proxime accedit (kolpin l.c. p. 23.)..
Adftringens natura fefe etiam declarat nigredine in-
fufi ex martialibus (home’s clinical experiments, p.i^j
Multa fefe figna elferunt, quod in neruos eo-
rumque fontem infignem efficaciam exferat, narco-'
ticorum in morem. Non brutorum naturam con-
tra hanc omnino obduruifte exemplum capreoli
manfueti teftatur, qui foliis denis deuoratis poft
aliquot minuta pr. temporis tripudiare, caput alli-
dere, titubare coepit, dein in genua procidit; re-
feftus tandem fomno per quatuor horas durante,
itn tamen vt poftea ftirpem oblatam omnino repu-
diaret (steller in pallas FI. Rojf. p. 4^.). Sed
prout
RHODODENDRON CHRYSANTHVM. 77
prout animantium indoles multipliciter difcrepat:
ita pabulum innocuum conftituit ceruorum et mo-
fchorum , et in horum quidem occiforum ventri-
culo reliquiae ftirpis repertae funt (pallas Reife
l.c.p.'s 7°. )• Non culpa earn liberat, quod dilu-
tum eius virus homines non afficiat, praecipue li
vis confuetudinis fefe immifceat, prout Tataris fyl-
vicolis ad Sajanenfe iugum degentibus inftar Theae
. 1
quotidiano vfu et, vt putant, falutari venit (/. c. p.
36 9. FLRoff.l.c. 4f .)• Idem vero infufum, fi
faturatius fit, paullo inebriat, vt fint, qui grati in-
ebriaminis inflar iftam vfurparunt (steller /. r.).
Et deco&um ex ramulis et foliis claufo probe vafe
paratum, quod faturum amarum et brunum eft,
calorem febrilem, inebriationem imo mentis ab-
fentiam generat, fub qua in artubus vel interioribus
partibus, dolore correptis, formicationis fenfus con-
tinuus enafcitur, euanido poftea dolore et recon-
ciliata omnino priftina mentis ferenitate (pallas
Reife /. c.f Calor, qui fub vfu fubinde redundat,
fitim ciet faep,e intenfam , quam fi gelida pota re-
ftinguere tentant, emefis fubfequitur vehemens
et falutaris (pallas /. c.f Decofto foliorum duo
vel tres dies potato venatores etglaciei mariae foffo-
res ad Lenam habitantes, dum primis diebus la bo-
rum
78
BICORNES.
rum defatigantm- et perpetuo montium afcenfu ge-
nu uni dolorem contrahunt, tam laflitudini quam
dolori medentur, fed nonnifi praeuio fomno et in-
ebriatione (gmelin l.c. p. 123.).
Haecce phaenomena alios inuitarunt ad ftirpem
in doloribus rheumaticis et arthriticis applicandam,
fub qua adminiftratione accefterunt haud pauca
alia, quae narcoticam naturam confirmant. Reftrin-
genda autem eius laus eft ad chronica mala vel
faltim nonnifi defaeuiente febre ea propinanda;
nam licet in nonnullis arteria 14,24,30,38 idibus
lentius et debilius poft captam illam micet (home
caf l.c . Conf. caf. cl. kolpin), item intermittat
(kolpin caf. 1.): aliis calor febrilis fentitur (Vid.
fupra et kolpin caf. 1 3 et 14,); nec leuamen vllum
doloris in morbis huius naturae acutis fubfequutum,
rem dirigente cl. home, etiamfi venaefedio et me-
dicina andphlogiftica non negligeretur, et Rhodo-
dendron tanta dofi caperetur, vt vertigo accederet.
Abfente febre autem quantum valeat, cafibus quin-
decim a cl. kolpin, quatuor a cl. gruner ( Almanack
cit. p. 172 . fq.) et duobus a cl. starck (in zahn
JJiff de Rhododendro Chryfantho, Ien. p.\%. fq.) vbe-
rius defcriptis, edocemur. Symptomata capta ilia
emer-
RHODODENDRON CHRYSANTHVM. 7*
emergentia non apud omnes hosce aegros eadem
funt. Id tamen euincitur, naufeam vomitionem
materiae vifcidae brunae amarae et aluum folutam
non raram efle, caput obnubilari facile, quibus-
dam ardorem et conftri&ionem faucium moleftam
efle, alios fenfire oppreflionem pe&oris, pruritum
oculorum, nafi vel cutis, vel pati fenfum vftionis,
formicationem, vel pundtionem quafi ab acubus,
vel fluporem partis, quibusdam lacrymari oculos,
exanthemata erumpere. Praef-er diclas euacuatio-
nes in aliis fudc-ris copiofior eiusdemque foetidi
eruptio adiuuat medelam. Quibusdam quoque lo-
tium abundantius fluxit (home l.c. p. 149.). Varii
ingrati fenfus, de quibus dixi, acrimoniae flirpis,
quantum apparet, effeftus funt, breuis tamen du-
ration^. Praeftantiam vero fuam declarat, flue
dolor fixus inhaereat, flue vage oberret (Cafus a
grunero propofiti). Tuflim et fcreatus pituitofos
ex malo pectus occupante quoque leuat. Non
fufficere ifchiadi neruofae tollendae ex cafu fingu-
lari annotauit kolpinus (/. c, caf 1?.). pallasius
autem meminit viri diuturna ifchiade neruola paene
claudi etemaciati, fed diuturno vfu Rhododendri
Omni no fanati ( FI RoJJ. p.^G.'). Citius et eflica-
cius aegris robuftis et integritate virium fruentibus
auxi-
go RICORNES.
auxilium afFert, quam contrario modo fefe ha-
bentibus.
Mitigat quoque dolores artuum venereos,,
quamuis ipfum virus in Dauria non fufflaminauerit.
Sed non omni huius generis efficacia carere, fingu-.
lare exemplum perfuadere vifum eft(KOLPiN caf. 2.).
Audaciores admonendi funt, rem efle cumi
efficaci remedio, quod prouidam adminiftrationem,,
tam in felectu aegrorum quam dofi et ordine prae-'
biorum adhibendam, requirit. Attamen et exem-.
plum praefto eft continuationis per biennium pro-,
tra&ae et dofeos quatuor vneiarum infufi faturati
impune capti (pallas FL HofJ\ p. 46.). Sordes
primarum viarum fi latent, hae ante praebia ftirpis
euerrendae funt. Pro formula proponitur fequens:
Stipit. et folior. Rhodod. 3ij. ad If. Infund, cum
Aqu. font. fix. Stent in digeftione in vafe bene
obturato per horas xxiv ad ebullidonem vsque.
Colat. D.S. Capiatur cyathus dimidius vel fupra pro
dofi lemel vel bis de die (kolpin /. c . p. 20.). Pru-
dentis et feientis eft, pro re nata infufum vel fatu-
ratius vel debilius parare, augere vel minuere dofin,
turn et praebia, ft opus, per tempus intermittere.
Generofo a DEMiDOFMofcuaeplacuit vti pro fe aliis-
que
RHODODENDRON CHRYSANTHVM. 81
que tindura ex foliorum |ij. Spirit. Gall, et Vini
Hifpan.™ $J! per duas hebdomades infundendo pa-
rata et cum decodo refidui in libra viia aquae di-
luta ad cochlearia quinque mane QNeue nord. Beytr.
vol. ;. p. 599.). Profuit multis , inter folitas mo*
lertias, in affedionibus arthriticis, etiam in hae-
morrhoidibus coeds pod vfum per dies duo vel
tres (ibid.).
Queritur medicus quidam Suecicus (dubb in
V eckofkrifk for L'dkare , vol.-). p. 161.) de, inertia
huius medicinae, et licet infufi libram vnam
per diem aegri eius hauferint, hi neque bonum
neqlie malum effedum inde experti funt. Diiudi-
care caufam huius inertiae, in tanta breuitate dido-
rum non vacat.
Commodi ex applicatione externa quaedam
quoque documenta adfunt. Scilicet vlcere cruris
enato in arthritica foemina fomentatio cum decodo
fecundario ftirpis tarn pus correxit quam confoli-
dationcm adiuuit (kolpin caf. 4.). Dolores pariter
dentium ex caufa eadem conticuerunt, eodem do-
lenti parti admoto (id. p. 1 14.).
De vi foliorum in alui profluuio cruento coer.
cendo memorat messerschmidius (pall. FI. jRoff. p.
Appar. medic. Vol, VI. F ,, A
82 EICORNES. RHODODENDR. CHRYSANTH
44.), quam vero fubfequa aetas non curauit. —
Nec de potellate eius in tumoribus fcirrhofis et can-
crofis mammarum , cuius Catharinaepoli quaedam
indicia obferuata, ferius aliquid cognouimus (Vid.
BiiTzow in N.nord. Beytr. /. c. p.i 99.). Narratum
vero, pod captain vnciam dimidiam dolorem et tu-
morem imminutum, ichoris acrimoniam mitefcere
coepifle, et vnam aegram port fefquiunciam oranino
conualuiffe (ibid.).
Puluis fcopo errhino in Sibiria contra catarrhum
et in cephalalgia naribus attrahitur (l. b. ab asch
in littd). Ipfe inde copiofuni niuci affluxum cum
fubfequente fternutatione in. me percepi. Quin
ex fafciculis modo herbae apertis, et in menfam vi-
cinam repofitis, pruritum fingularem narium cum
vellicatione ad fternutationem fenfi.
PAPIL10NACEAE. ASTRAG. EXSCAP. 83
910. b.
(Vol. 2. p.382. pone Aftragalum Tragacanthum.)
Plmrm. ASTRAGALI EXSCAPI Radix.
Aflragalus exfcaplis ; acaulis exfcapus legu mini-
bus lanatis, folii$ villofis linn. Mant.pl.p. 27 f.
Sijfl. vcget, ed. 15. ed. 1 4. p. 6 8 f • JACQU. Collet,
ad hot. vol. 2. p. 269. Icon : ejusd. Pl. rar. vol. 2.
fafc. 1. tab. 17. recuf. in girtanne.ri Abhand iib.d.
ven. Krankh. tom . 1. tab. ad eund. Cl. winterl Ind.
hort.bot. Pejlin. p. 14. Aftragalus perennis fupi-
nus foliis et filiquis hifpidis flore luteo knauth
FI. Hal. p. 41. buxbaum PI. Hal. p. 32. Cicer
montanum axctuAov c. b. Pin. p. 341. Prodr. p ,
147. Glaux lanuginofa montana acaulos rupp.
FI. Im. ed. hall. p.270. Planta perennis, in
montibus Thuringiae, collibus faxolis, glareofis
circa Nordhufam (c. b.)» in collibus Wetdnen-
fibus Halae vicinis (knauth), Traie&i ad Via-
drum (hartmann apud tiez), in Hungaria,
fpontanea.
radix fimplex, nonnifi verfus apicem diuifa,
perpendicularis, quatuor vel plurium pedum, lente
gracilefcens, fibras ad latera fpargens. Sicca radix
multiceps, rugofa et ftigmatibus fibrarum refe&a-
F 2 rum
84
'PA-PILION ACEAE.
rum notata, epidermide bruna, parenchymate albo, (j
iu filamenta facile longitudinaliter diuifibilis. Sa-
por eius amaricans et fubadlfringens eft, odor nul- j:
lus. Decodum lapore ad infufum Liquiritiae prope •[
accedit, hinc non ingrate capitnr (quarin Animadv . j
pratt. p. 520.), alius ciim Amygdalarum aniarariuni v
lapore comparat (endter Biff, dc Afhagalo ex f capo, j
p.12. (lotting. 1789.)’ coloris fubfufci. Idem vi- j
trioli martis folutione fenlim obfcuratur, non vero ,
nigrefcit. Extraclum aquofum pr. fefquidrachmam (
circiter ex vncia vna conlhtuit (endter); alius j
eius fcrupulos decern obtinuit (wegerich Biff, de
Aflragali' exfcapi radice , Erf. 1789. 4.) > faporis .
extradi Dulcamarae. Spiritus vini praebet extradi
primi fubamari grana triginta duo {Biff. cit. Goti.f
Subtiliora vel magis ambigua experimenta (Diff.
Erf or d.') non attinet hie repetere, ex quibus hoc
etiam colligitur, acidum facchari ineffe. Nolo ex
didis expedire, quod fit refoluens, demulcens, in-
voluens, et morbos, quibus tollendis par lit, diui-
nare. Sed iis potius infiltam, quae arte de eius
Yi explorata effe videntur.
Periodum, intra quam inclaruit radix inftar
medicaminis ab anno numerate couuenit,
quo
ASTRAGALVS EXSCAPVS. 8?
quo ipfo ill. l. b. a quarin in ledu digni'flimo libro
( Animadu . prttS.') de experiments quibusdam vfui
in iue venerea fauentibus referret. De hoc cl. win-
terl, Prof. Peftinenfis, Vindobonam perfcripferat,
in confinibus Hungariae, addit cl. swediauer (0«
venereal complaints, p.ijy.') Turciae proximis a mu-
lieribus morbos venereos decocli ope fanari. Ca-
pta igitur Vindobonae in nofocomio magno expe-
rknenta, quorum fucceffum exoptatuni hiftoriis
quatuor confirmat. In duobus horum arthritis cum
fymptomatibus variis dirioribus venereis, vt tophis,
vlceribus, iunda fuit; fed vtrumque malum celfa-
vit decocto ex Radicis vncia dimidia cum aquae
vneiis quindecim, donee libra vna remaneret, co-
da, quod liquidum tepide mane et vefperi fumen-
dum erat. Haec formula etiam aliis, qui medici-
nam hanc tentarunt, pro norma fuit. Seriem ex-
perimentorum ibidem in nofocomio facto rum con-
tinuat cl. crichton Anglus, teftis oculatus (in cel.
girtanner Abb. uber d. vener. Krankh. ml. r. p.4.06.
fij.'). Haecce cum prioribus, liec alia, in differtatione
Gottingenfl (/. c.) propofita funt. Symptomata ve-
nerea, quae Altragalo curata dicun tur, difficilioris
quoad partem generis lunt, vt exoftofes capitis,
tibiae, coftarum, clauiculae, nodique, tophi, exan-
F 5 thema
8 6
PAPILIONACEAE.
thema faciei, gonorrhoea, condylomata labiorumi
pudendoruni, bubones, fcabies, exanthema i'qua-
mofum fuperficiei corporis, bubones, tinea capitis,,
vlcera. Et hisce affedi aegri omnes, tam viri, quami
foeminae, intra aliquot hebdomades vel menfes
valetudini reftituti feruntur folo decodo radicis, ,
et fubinde applicatione eius externa. In tinea ca-
pitis (crichton l. c. p. 4 1 o.) adiumento fuit prae->
fcindere crines ante applicationem externam, vnde
exigua fuppuratio et fquamarum delapfus. Et hisce
quidem nihil mercurii antea datum fuit, certe non
fub decurfum nouae curationis. Teltis fidei expe-
rimentorum nolocomii Vindobonenfis quoque exi-
fbit cl. werner (in Bijf. de virtute Soponariae offic.
Traj. ad Viadr. 1789.)* Memorabile poteftatis ex-
empt um exhibuit decodum ore captum et linteolis
externe applicatum in puella, poll rebellem luein
veneream exoftofi diuturna coftae feptimae dextrae
cum foeda exulceratione tentata (tietz Diff. de vir-
tute Jijlragali exfcapi antiuenerea memorabile exemplutn,
L\
(i
it
1
1
Traj. ad Viadr. 1790. p. 14.). Aueo legere hiftorias
a cl. carminati concinnatas, quae ejusd . Opufculorum
therapeut. tomo 2. leruantur, quum a viro tantae
perfpicaciae, ingenii et in experimentis indituendis
patientiae, quicquid ad verum eruendum pertinet,
difcuflum
ASTRAGALVS EXSCAPVS. 87
difcufliun exfpeclari poflit: confedlariis inde fadlis
non parum vfui fauentibus et didla partirn contir-
mantibus haftenus acquiefcere oportet (expofitis
per litteras, Ticini regii datas d. 1 $.Febr. 1790. ‘
in Allgemein. Litt. Zeit. 1790. n. 60. 77.48^.).
Quoad partem modo auxilio fuit foeminis
tribus iftis, de qitibus cl. wegerich (Diff. cit. p.y.)
narrat. Sublata quidem varia pedtoris, a morbo
debilitati, mala, fed vlcera faucium et pudendorum
et fcabies pertinaciter poteilati radicis relliterunt,
excepto vno cafu, quo vlcera faucium confolidafa;
ita vt ad alia praeftantiora, quae fpem confirma-
runt, transeuridum effet. Non miror, quod non
fuffecerit cafu fingulari, quo vuula et tonfillae con-
fumtae erant, ofla nafi cane correpta et vlcera icho-
rem mali tnoris fundebant, praeuio ptyalifmo bis
excitato, licet initio leuamen afferret (crichton
l.c. £7.411.). Miror potius, quod idem cl. crich-
ton, qui ambiguum huncce euentum delcribit,
nec fine elogio Vindobonenfium experimenta di-
mifit, propriis fuis ferius Londini inftitutis, ad con-
trariam partem transgredi coadlus fuerit (arnemann
Progr. de morbo venerea, 1790. p. 1 1.).
Qui vere ex lue emerferunt, vel modo leliati,
in hisce omnium confenfu poll; potum decoclum
F 4 copiofus
88 PAPILTONACEAE,
copiofus fudor praecipue noftu lucceflit. Sunt,
quibus vberius lotium mouit. Initio curationis
quidam aluum folutam inde experti funt, fed poft-
ea celfantem et diaphorefi et diurefi locum ceden-
tem. Sedimentum in lotio vulgo apparuit, album,
mucofum (werner Diff. cit. p. 4.). Subinde effe-
clum poll dofin drachmarum duarum vel trium
praeftat, etiamfi quatuor vel fex et fupra dari pof-
lint (carminati). Mitigat fymptomata; inprimis
dolores noclurnos, et diflipat eos quandoque omni-
no. Nunquam dolores creat, ne in fumme ema-
ciatis et fenfilibus, vt Guaiacum et Lobelia ali-
quando faciunt (idem). Ad iudicium carminati,
etiamfi inueteratam luem non fanet, progreftui ta-
men eius obicem ponit longe certius, quam omnia
ligna et radices, quae antiuenerea cenfentur. Di-
gnum igitur, quae recipiatur in fuppellectilem me-
dicam, et vlterius exploretur, an recidiuo malo
auertendo par fit, anne valeat turn, quando mer-
curius iners eft, et anne in connubio mercurii
plura praeftet, quam hie ipfe folus.
Supra memini folatii aegrorum, vna cum Ine
venerea , arthritide vel rheumatifmo correptorum.
Hoc forfitan anfam dedit tentandi radicem in pro-
xime
PTEROCARPVS SANT ALIN VS. 89
xime didis malis, fola dam infeftarent. In hisce
fatisfecit cT. hunczowsky faepe egregie, quum ta-
men in eius apud venereos adminiftratione voto
exciderit.
PTEROCARPVS.
unn. Syfl. veg. p-533 • Gen. pi. p.366.
3'b b.
(V0I.2. p.387. pone Trigonellam Foenum Graec.)
Pharm. SANTALI vel SANDAL1 RVBRI Lignum.
PterocciPpUS fantalinus; foliis ternatis fubrotundis
retufis glaberrimis, petalis crenatis vndulatis
linn. Sup pi. plant, p.7, 18.' Audore cl. konig,
qui ex patria fpecimen cum defcriptione et ligno
transmiferat, lignum hoc arbori praefixae tribuic
linneus iun. in Sup pi. hermanno {Mat.med. tom .
j. p. 256.) non videtur omnino ignota fuilTe;
nam arborem indicat eflfe filiquofam floribus pa-
pilionaceis affinem. Sandalum rubrum rumph.
Herb. Amb. vol.i. p. 47. qui tamen ftirpem ipfam
non vidit, fed pleraque ab aliis recenfita modo,
praecipue ab herberto de jager, colligit propria
diiudicatione vfus. Moutouchi fuberofa aurlet
Guian. vol. 2. ^.742. tab. 200. hue a linneo iun.
F f ob
90 PAPILIONACEAE.
ob fimilitudinem florum et frudus refertur. Ar-
bor altifti ma in montibus Palicatenfibus Indiae
intra montes Hageri et Kair- Haeyram et inZey-
lanicis habitans (konig /. r.), in Golkonda, in
Timor et infulis circumiacentibus (de jager in
valentini Hijl. firnpl. p. 38 6.).
lignum. Idem ac lignum Caleaturicum (tefte
de jager /. c. p. 406.). Plura ligna rubra Indica
perperam Santali rubri nomine veniunt. Santalum
didum ob conuenientiam odoris fragrantis cum
reliquis lignis iantalinis. Lignum, dum caeditur,
odorem gratum fpargit, tanto penetrantiorem, quo
vetuftior arbor eft, quern odorem per tempus et
exfuccum feruat, radendo renouandum. Pars vero
mice medullaris arboris in vfum trahitur dido
nomine, quae, prout feruatur, repraefentat frufta,
lecundum longitudinem fcifta, compada, rubra ex-
tus nigricantia fere, interne laetius rubra, fibris
mox redis mox vndatis. Cenfetur melius, quo
floridius vei pallidius rubruin eft. Saturatius ru-
brum, quale illud eft, quod contufum venditur,
yilius iudicatur, vel falino quodam additamento
. • s »
inquinatum.
Omitti commode poftet ex medicaminum
ccnfu, nempe neque fenfus neque mutationes in
corpore
t’
■
I
PTEROCARPVS SANTALINVS. 9i
corpore morbofo magnam potentiam produnt. V nus
negat, aquam tingi exinde alio colore, quam in
flauum inc-linante (lewis M.m. p. f 17.); aln con“
tra affirmant, aquam inde obfcura (cartheus. M.
m.vol.z. p.s 4f.)» vel Srata» rubedine (bhrg. M.
m. p. 906.) imbui. Hoc notare non fuperfluum,
quum tefte cl. lewis tingere aquam rubedine ligno
Brafiliano, quod facile cum Santalo rubro confun-
ditur, non vero huic datum fit. Infufum huius
o-eneris quidem infipidum et inodorum, fed extra-
Hum inde paratum, quod | pendit, falfum et le-
viter adttringens (cartheuser; nifi de ligno Bra-
filiano loquatur) eft; et ipfum infufum vitriolo
martis obfcurius fit. Spiritus vini autem auidius
abforbet tingentes partes ad \ circiter vsque. Adeo
rubrum eft extracfum fpirituofum, vt tantillum eius
magnam fpiritus vini quantitatem rubro grato iuf-
fundat, non vero olea fiue exprefta fiue deftillata
(hoffm. Obf. phyf. chym. p.71. qui refinam illud
vocat), excepto tamen ex horum cenfu oleo La-
vendulae (lewis M.m, p. f 1$.).
In blanda adftringendi efficacia tota eius vir-
tus continetur. Arabes tarn hoc, quam reliqua
ligna fantalina, exercitio artis dicarunt, fubfcribente
illis
52 papilionaceae.
illis fiibfequente aetate; vt de Indorum in eo col-
locata fiducia nihil commemorem, in dyfenteria.
cum Oryzae aqua, in midione cruenta, vomitui
fanguineo (rumph /. c. p.jz.'). Nili omnino ho-
die excludatur, vix nifi coloris caufa amplius fertur j
a pud hosce, qui gratiam remedii vel artem celandi
medicinam in rubedine quaerunt.
Pluris facienda in arte tindoria eft ad texta
lanea et lintea, goflypina, fericea, coloranda, quod
eo fuccefTu fub necelfario additamento fit, vt aeris
iniurias impune ferant (poerners Mem. Verfuche u.
Berner k. z. Nutz. d. Ibarbekunfi, vol. 2. p.yG.J'q. vog-
ler ill crells chem. Annal. 1790. vol. 1. p. I9j\).
Scriniarii quoque adhibent lignum pro fuppelledili
varia lignaria, frequentius in patria quam alibi, vbi
pretium impedimentum ftruit, et vix nifi opificiis
teffellatis locum concedit.
Succus fpeciem fanguinis draeonis fuggerit
(linn. Suppl. plant, p, $ 19.).
GEOFFROYA.
GEOFFROYA JAMAICENSIS. 93
GEOFF ROY A.
linn. Syfi. veg. ed.iq. p.66?. Suppt. plant, p. 3p8-
313. c.
(Vol. 2. p. 387. pone Pterocarpum fantal.)
jPharm. GEOFFROYAE JAMAICENSIS Cortex.
Geoffroya jamaicenfis ; inermis foliis pinnatis fe-
ptemiugis (ad quindena ) cum imparl, pinnis
oblongo-ouatis acuminatis, racemis compofitis
terminalibus mihi. GeofFroea inermis; caule
inermi arboreo, racemis compofitis schreb. in
klingsohr Diff. de Geoffroya inermi eiurque cortice
medicamento anthelmintico, pag. 1 1. Erlang. 1788.
GeofFroea Jamaicenfis inermis, Cabbage- bark
tree or Worm- bark tree wright in Phil. Tranf.
vol. 67. P. 2. p. 5- 12. tab. 10. Dicitur et wild
Cabbage- tree, vt diftinguatur ab Areca oleracea
l. quae Fimpliciter Cabbage- tree vocatur. GeoF-
Froea inermis; inermis foliolis lanceolatis swartz
Prodr. nov. gener. et fpec. veget. Ind. occid. p. 106.
Spigelia foliis oblongis obouatis nitidis pinnatis*
cortice glabro cinereo, The Baftard Cabbage-
Tree browne’s nat.hijl. of ffam. p. 367. cham-
berlain on the efficacy of Cowhage in difenfes of
Worms , Verf. German, vom Stizolobium, p.2 u
Arbor
PAPILIONACEAE.
94-
Arbor procera, fed trunco modice cralfo inftru- i-
da, in Jamaica frequens, praecipue in planitie. #5
graminofa depreifiori parteque occidentals re
Icc
Ligno inftruitur duro, vnde ad ea aedificio- d
rum opera e&petitur, quae duratione et firmitate t
infigni opus habent (chamberlain loc. cit. p.io.'j. c
Nedaria alliciunt copiam apum aliorumque infe-- if
dorum. Sed in primis inclaruit cortice fuo, cuius
vis anthelmintica primum, quantum conftat, ini ti
infula Jamaica et quidern praecipue apud nigritas,
explorata eft. Dein haec poft pauca ifta, quae de
eo a. 1 7 s- tradiderat cl. duguid, Chirurgus olim j
Jamaicenfis (Effays and Ob fer nations phyfical and lit. j
of Edinb. voLz. im'preff. a. 1770. p.290.), eaque
pariter pauca, quae cl. browne (Nat. Hijl.of ffam.
17 j6. Elpp. p. 367.) de eo memoriae reliquit, in
Britannia vberius innotuit litteris et commendatione
ell. rush, med. Profeftoris in Philadelphia (Med. and
phil. Commentaries, vol. 1. 177 3* P* mac Do-
nald, Chirurgi Jamaicenfis (/. c. vol. 2. 1774. p.
jt.fqq.), anderson (Lc. 1776. p.S 4-) ex Jamaica
Edinburgum praxin fuam transferentis. Praecipue
autem ibidem celebritatem fibi acquifiuit, poftquam
cl. wright (/. £.) ftirpem botanica deferiptione et
icone
GEOFFROYA JAMAICENSIS.
icone inftrueret, id quod a. 1777* ftftum eft, addi-
tis quae ipfe de virtutibus eius in Jamaica cogno-
verat. Succefterunt tempeftiue experimenta medi-
corum Scoticorum et Anglicorum, nec absque effe-
dtu pro bo exfpedato, licet multi vehementiam in
vomit u et alui purgatio.ne cienda redarguerint (dun-
can in Comment, cit. vol. i.), alii in diurefi mo-
venda (donald monro /. c. vol. 2.). Haec in me-
dium prolata incommoda videntur vulgatiorem cor-
ticis vfum retardafle tarn in Britannia quam extra
earn, et in caufa efte, vt vix hadenus in libris de
materia medica adoptatus exftet, nec, etiamft in
Pharm. Edinb. a. 178?. p.17. receptus, in Londinenfi
a. 1788- locum obtinuerit.
Corticis memorantur duae varietates : alter
cortex coloris eft multo pallidioris, laporis cetero-
quin fere communis, et vehementiorem effeduni
edit, fcilicet alui deiediones fluidas, naufeam infi-
gnem, tormina quin fubinde deliquia animi mox
poll: eundem ingeftum (anderson in med. and phil.
Commentaries, vol . 4. p. 8f •)• Alter, qui vulgo pra-
xin medicam in infulis Americanis intrat, colorem
obfcuriorem habet, quern cl. anderson comparat
cum colore Cafliae ligneae; quidni Cafliae caryo-
phyllatae.
PAPILIONACEAE.
96
phyllatae, cui fnnilior eft? Ingratum eft, quodl
defcriptiones audorum de genuino cortice tanto-
pere varient, et quod et fpecimina, quae poftideo,,
inter fefe haud parum difcrepent; vnde fucceffus'
in medicina ipfa iubinde ambiguus euadit. Am-
pliflima defcriptio corticis eft, quam cl. chamber-
lain, qui ipfe in Jamaica fuit (/. c. p. 19.), dedit,
nimirum efte cinereum et fubinde rubri vel ferreii
coloris maculis diftingui, epidermidem deglubi fa-
cile, corticem fubiedum, ft ficcus euaferit, referre
ferrum rubigine correptum et fuperficiem intcrnani:
efte cineream, comparatque earn quoad externumi
habitum cum cortice Cafcarillue. Hae notae fatis
bene quadrant in fpecimina itta, quae ipfe clar.
wright olim fecum tulerat ex Jamaica et mecum
liberali manu cum tot aliis materiae medicae et fio—
rae Jamaicenfis cimeliis commiinicauit. Addo,
fpecimina ab eo nnhi miffa, conuexa pedalem afle-
qui longitudinem , diametro pro aetate rami dif-
ferre, item craftitie, quae aliquando lineam fuperat,
epidermide demta fuperficiem externam corticis
minutis colliculis exafperatam efte, internam fubti-
liter ftriatam, frufta quaedam vtrinque plane cine-
rea vel chalybeo colore tinda, alia extrinfecus vel
profundius ferruginea comparere, texturam corticis
i
i;
i
f
1
(
efte
GEOFFROYA JAMAICENSIS. 97
j efle fibrofam et modice tenacem. Recens detradus
I faporem mucilaginofum dulcem et infipidum prae
1 fe fert, odorem autem ingratum fubnaufeofum, et-
iam in decodione fuperftitem, vnde et arbor Bul-
ge-water tree vocata eft (wright). Amaricantem
fubaufterum reperio corticem iam mihi praefenteni.
Difcrepat valde ab hacce defcriptio ifta cl. bondt
( Diff. de cortice Geofjroeae Surinamenf. p. 17.), qui
Jamaicenfem corticem innuit interne Rhabarbarum
referre fere, vel colorem ex flauo et viridi mixtum
habere, vbi vero lignum tangat, flauo fufcum efTe,
faporis valde amari. Eiusmodi fpecimina quoque
poflideo, fed non dubito eadem fpuria pronunciare,
comparando ea cum Wrightianis. Deglubitur cor-
tex de ramis non tam annotinis, quam biennibus
vel triennibus.
Diftinguunt Indi inter arborem mafculam et
foemineam, quarum ilia debilior vi vermifuga; in
quo autem verum dilcrimen arborum harum con-
fiftat, hadenus euinci nequit: vtrum varietates an
fpecies adeo diuerfae fint (Vid. de hac re bondt
Dijf.cit. p, 14 et 104. et chamberlain l.c. p. 20.).
Cortex, prout afTeruatur, fenfuum fcrutinio
fubiedus, pauca modo effedus indicia prodit. Con-
' 9
Ji nvar. medic . Vol. VI. G iedura
98
PAPILIONACEAE.
iedura fert (wright /. c. p. f 09.), narcotica vi effi- c
cacem efTe; nee aduerfatur, quod aluum expediat,, 0
quum id in quibusdam aiiis narcoticorum exemplis ti
pariter contingat. Manifeftius fenfus vellicat prae-. i
paratione varia fubadus.
Etenim aqua eius deftillata fubacris eft, odore t
fubnaufeofo imbuta. Qui odor decodo, quod fa-' j
turatione fufeum euadit, vt dixi, pariter ineft. In- i
fpiffando illud ex corticis arachmis fex extradi c
aquofi primi grana fexaginta fex eruuntur, amari, |
turn nonnihil acris. Tindura cum fpiritu vini re- <
dificatiflimo et eadem, quam dixi, quantitate cor- |
ticis parata , colorem vini Rhenani generofi habet,
et extradi fpirituofi primi grana viginti odo prae-
bet, modice amari, acris tamen haud parum.
Acrimonia fingulortim tenacius ori inhaeret, prae-
cipue autem extradi fpirituofi fecundi, quod adeo
Hydropiperi vix acrimonia cedit. Ardus nexus
inter gummofas et refmofas partes obtinet. In mi-
lcela cum folutione aquofa vitrioli martis enafeitur
ex puluere color purpureus parum lutefeens, neu-
tiquam vero niger. (Hafce aliasque encheirefes
tradit cl. klingsohr Dijf. cit. §. 6. 7.)
In lumbricis necandis et expellendis poteftas
eius nominatim explorata. Laborant liifce magna
caterua
1
GEOFFROYA JAMAICENSIS. 99
caterua nigritae infularum Americanarum, fed faepifti-
me abigere iftos hocce cortice fuccedit. Nec dubita-
tur etiam infantibus eundem ingerere (mac donald
whned.etph.il. Comment, vol. 2. p. 96. wright /. c
Subinde tameti irrita reddunt experiinenta fua per-
tinacia (chamberlain, p. 30.), vel affuefcit natura
medicamini (wright l.c. p. po.), vt vel ad alia
dilcedere oporteat, vel alia commoda connubia fa-
cere. Qui de naufea, vomitu, alui purgationibus
fortioribus aliisque incommodis queruntur fab vfu
obniis (Med. et phil. Comment, vol. 1. p. 529. wright
l.c. p. pi.) confufione forfitan corticum fibi im-
poni palfi funt, vel dofi nimia nec aetati opportuna.
Vbi nigritarum vel ignorantiae vel temeritati res
eommittitur, non mirumdelidi poenas aegros luere.
Commune et habet hie cortex cum aliis remediis,
vt initio aegrius feratur, hinc plerumque initio
vomitiones aluique deiediones poftea non perci-'
piendae, dum in progreffu natura eidem alfuefcat.
Rarior eft obferuatio, ilium, loco excretionum dida-
rum, diurefin potentius pellere (donald monro in
med. et phil. Comm. vol. 2. p. 98.). Tanto maioris
intereft modum exhibendi ilium probe nolle.
Confert initium parua dofi facere et eandem
augere, donee aeger naufeam percipiat. In pulue-
G 2
rem
' . . • *
I0O PAP 1LIONACEAE.
0
rem cortex facile conteritur, et fpeciem pulueris> :
Jalappae prae fe fert. Homo robuftus eius initio ^
grana triginta, iuuenis grana viginti, infans biennis 1
vel triennis gr. decern fert, infans anni vnius dimi- 1
diunij quod valet et de reliquis praeparatis in hac i
aetate (wright, p.j 09.). Hac forma datus prae-.
cipue cito aluum l^xat, fed non aeque certo vermes ■ ;
turn necat, ac in decodo. — Decodum parari pot- | (
eft ex corticis vncia vna in vnciis triginta duabus (
(a quart) coda, donee colorem ambrae vel vini
Maderaici alTumat (wright), vel (fecundum confi-
lium donaldi monro in med. and pil'd. Comment, vol.
2. p. 96.), donee fuperfint vneiae odo (boiled to
half a pint). Colato liquido faccharum additur.
Huius robuftus quatuor cochlearia capiat, iuuenis
tria, infans didae aetatis vnum (wright). Mane
per tres vel quatuor dies capiantur dofes didae
(chamberlain /. c. p. 25.), nifi neceflitas requirat,
vt diutius vfus continuetur in odo vel nouem dofes
vsque, quod rarum eft (id.). Placet et decodi alia
dandi ratio, fcilicet ex corticis vnciis duabus et di-
midia et aquae quartis duabus ad libram ciuilem
vnam et dimidiam codis, cuius colatae primo mane
adulto detur cochleare vnum, fecundo cochl. vnum
et dimidium, fenfim afeendendo ad cochlearia qua-
tuor
101
geoffroya jamaicensis.
tuor vel quinque et continuando odo vel nouem
diebus (anderson in Comment, cit. tom. 4. 87«)*
Decodti creberrimus vfus fit in America et efficaciffi-
mus, fed non din feruari poteft, antequam corrum-
patur. — Syrupus ex hocce dupla quantitate faccha-
ri addita fit, l'eruarique hie impune per aliquot an-
nos poteft, et capi eadem dofi, ac ipfum decodum
(wright). Eft (rush Comm. cit. vol. 1, 8.)»
qui hanc formam reliquis corticem dandi praefert.
- — Extradum euaporatione deeodi in balneo mariae
conficitur. Tanta huic efficacia infidet, vt nonnifi
granis eius tribus adultus indigeat, et grana quin-
que robuftum vehementius afficerent et pluries in
eo aluum foluerent, dein tamen grana modo decern
eundem effedum exfererent (wright /. c.'). Cl.
wright non meminit neceflitatis vel fubiungendi
vel interpolandi purgantia. Commodum tamen
aliis vifum, poft vfum decodi per plures dies conti-
nuatum dofin Jalappae cum paucis granis Calome-
lanos fubiungere, vnde plemmque vermes fecefie-
runt vel viui vel mortui (anderson l.c. p. 88.); vel
interferere Jalappam, Rheum, fal Glauberianum,
vel quod praeftat, olei Ricini vneiam vnam. Die
autem, quo capiatur purgans, oportet corticem
Geoffroyae huius omittere (chamberlain l.c.p. 25.).
G 1 Multa
102
papilionaceae.
Multa vero incommoda exfurgunt, fi aqiia fri-
gida bibitur durante efFeflu huius medicinae, vt
naufea, vomitiones, febris, delirium; item fi dofis
modum exceflit. Turn copia aquae calidae ingefiae
eluendus eft ventriculus, multum illico olei Ricini
purgandi fcopo hauriendum et fuqcus Limoniorum
large potui vulgari admifcendus, cuius vis hie, vt
acidorum cum opio iufto largius capto, fumma
(wright /. e.p. si o.) eft. Cafu dubio in febribus,
quae corticem Peruuianum ferunt, e re eft vtrum-
que corticem commifcere, item, quando exeunte fe-
bre fufpicio vermium latentium fefe exferit (wright
in Land. med. J ourn . 1787. 77.2^6.). Notatu di~
gniffima funt experimenta, lubmoderamine cl. wendt
Erlangae (klingsohr Diff. cit. §. 10.) inftituta in in-
lantibus quatuor ad nouem fupraque annorum for-
ma pulueiis cum iaccharo, vel pilularum ex ex-
tract, item fubinde in mifcela Rhei et falini infti-
tuta, ex quibus apparet, corticem hunc lumbricos
quidem et afearides, neutiquam vero taeniam (/. c.
§. 1 1.), fubigere.
' # ’ ' •*
3 1 >-d.
GEOFFROYA SVRINAMENSIS. 103
313. d.
Pharm. GEOFFROYAE SVRINAMENSIS Cortex.
Geoffroya Stirinamenfis ; insrmis, foliis pinnatis
quadriiugis cum impari, pinnis oualibus obtufis,
racemis compofitis mihi. Condidi hancce de-
fcriptionem ex. ampliori cl. bondt, quae compa-
ret in ejusd. Dijf. dc cortice Geoffraeae Surinamenfis
cum tab. Lugd. Bat. 1788, qui ipfe tamen noil
viuam plantain examinauit, fed ramulos iiorife-
ros et foliiferos vel fpiritui vini inditos vel ficcos.
Geoffraea Surinamenks ; inennis, foliolis ouali-
bus obtufis f. retufis, carina dipetala bondt /. c .
jo. 15. "Weive Indis, Blakke Cabbes vel Worrii-
houde, i. e. Cortex anthelminticus, Nigritis.
Corticis prima notitia debetur Americano cui-
dam facerdoti et medico, nomine macari, qui iple
eodem a. 1770. feruo nigritae, a vermibus conuulfo
et occoecato, anxilio fuit. Hunc falutarem efteclum
confpiciens cl. van stuyvesant, qui praxin medi-
cam turn in Surinamia exercuit, a meritifiimo ne-
pueu, tunc Stirinamenfis coloniae Gubernatore, pre-
cibus impetrauit, vt foluta liberaliter pecunia eius-
dem cognitionem redimeret. Sic ad experimenta
ipfius dicli medici res proceflit. In Europa vero
G 4 primuni
j°4 PAPILIONACEAE.
primum cortex in manus pharmacopolae Vltrajeclini
Juliaans peruenit, vna cum exemplis ipfius ftirpis;
vnde copia fa&a fuit cl°. voltelen, Profelfori nie-
dicinae Lugduno ~ Batauo, juliaans m. d. , desman,
Rumpel aliisque medicis Belgicis, ilium apud aegros
bene muitos explorandi. Acceflit horum a cl.
bondt colledis hiftoriis numerofis proprium eius
in nmando cortice eiusque ftirpe quoad varios re-
lpectus laudabile ftudium.
Cauendum maxime, ne confundatur cum cor-
tice quodam a nigritis Tinkihoude difto, qui inftar
cocculorum Indicorum pifces inebriat; nec minori
noxa venditus fuit fub veri nomine cortex Mezerei
(bondt /. c. p. i 8.). Genuinus cortex, ex trunco
vel ramis detratfus difcinditur in frufta longitudina-
lia plana, pedem fupraque longa et pollices aliquot
lata, ponderofa, craflitiei notabilis, et diuerfae vel
pro arboris aetate vel parte, a qua feparatus fuit.
Colorem habet extrinfecus cinereum ex lichenibus
innatis, quibus feparatis epidermis comparet rubra,
purpurea fufca intermixto cinereo pro varia aetate.
Sub hacce conipages confpicitur filamentofa, lamel-
lofa coloris ferruginei fufcefcentis cum intermixtis
ftriis maculisque profundius coloratis rubris fufcis.
Trans-
GEOFFROYA SVRINAMENSIS. io?
Transuerfaii fedione fplendet et variegatus eft. Prope
lignum colore tingitur atro - purpureo, vel varie-
gato vel pundis albicantibus interfperfo. In pulue-
rem contritus exhibet colorem pallide cinamomeum.
Odoris expers, nifi recens, qui naufeofum odorem
fpirat, faporis leuiter amari et nonnihil aufteri:
manifeftior tamen amaritics fentitur in ftrato atro
purpureo, qui cortici contiguus eft (bondt},
Deftillatione humida prodit aqua oleo omni
carens etfi nonnihil ladefcens, odoris naufeofi, fa-
poris fatui (bondt /, c. p. 20.). Decodum aquo-
fum faturatius poll: colationem fufco rubrum eft.
Protrahitur autem codio per duas faltim horas, vt
omne efficax eruatur., Extradum inde paratum fa-
porem valde amarum et acerbum habet, et fub in-
fpiflationem fpirat odorem amygdalarum amararum.
Vneiae corticis odo erogant extradi huius mollis
inftar mellis vncias vnam cum drachmis duabus
praeter pellicularum drachmas fupra tres, Tindura
fpirituofa profunda rubra reflnam dimittit ex cortir
cis vnciis odo , ponderis drachmae vnius cum gra-
ms viginti quatuor friabilem amaricantem. Terrae
rhabarbarinae f. felenitis ex terra calcarea et acido
Acetol'ellae, quaelibet vncia corticis continet grana
G f decern
ICS papilionaceae.
1 , ' ' , \
decern (bondt). Taceo ea, quae deftiHatione ficca: lii
eruta fuerunt (bondt •/. c. p.
vtpote minus
ei
vfui medico accommodate.
Pleraque experiments in lumbricis inftituta s
funt, vt tamen etiam afcaridibus cortex infenfus fit, i
quin cafu fingulari taeniam fruftulatim vel per arti- i
culos expulerit (/, c. p. 89.). Sunamam vero vim I
exercet in lumbricis necandis et exturbandis, qua c
in re vix efficacius aliud agnofcit remedium, et no- \
ciuo om'ni effedu caret, modo prouideatur. Iuuat (
et turn, quum multa anthelmintica fruftra antea 1
tentata fuerunt (l.c.p.f 4. f8. 62. 8 1.). Vna cum
vermibus pituitae immenfam molem furfum vel de-
orfum (p.40.) eliminat, vt et fuerit, qui in hac re
praecipnam vim quaereret (df, man l.c.p.6).). Sic
tamen nidi verminofi efficaciffime deftruuntur, et
praeuertitur, ne vermium noua pullities fiat. Prae-
ter hasce euacuationes, quarum alui folutio modica
crebritis incidere folet, Jotii vias manifeftius afficit.
Nempe aliquando impetuofe midionem ciet et mo-
leftiffimum veficae tenefmum etftranguriam fubinde
creat (voltelen /. c. p. 40.). Quum mortui faepe •
vermes cortice capto fecedant et aliquando viui pro-
tin us fugam eo ingelto capiant: videtur virofa po-
tius
. ■
I / .
GEOFFROYA S VRINAMENSIS. 107
tins quadam natura ipfos vermes aggredi, quain
euacuando effeilum iuurn praeltare. Vtut vero tu-
■ turn fit, aliquando tamen turbas haud fpernendas
1 excitat, naufeas fcilicet et vomituritiones, item an-
xietates nonnunquam diras (voltelen /. c. p. 41.
rumpel /. c. p.65.). Contigit hoc vel a iufto ma-
iori dofi, aut aluo ftri&a , nec fub eius effedu fo-
luta, item in corporibus ftrictioris habitus. Laxa
contra et pituitofa corpora, vti infantum, minus
hisce incommodis opportuna funt. Moleftus eft
quoque aliquando in fenfiiioribus veficae tenefmus.
Et ipfa muci inteftinalis per anum iaftura tormina
aliquando fufcitat, alui tenefmos cum ftriis fangui-
neis muco intermixtis (veirac apud bondt p. 73.).
Varia, quae fub adminiftratione corticis huius
contra vermes fefe exferunt phaenomena, anfam
dederunt adhibendi earn in variis quoque morbis
chronicis, vermium fodalitio carentibus. Nec euen-
tus fpem fefellit. Etenim valuit, vbi labes gaftrica,
eruda, pituitofa fubfuit, in colluuie ferofa, folido-
rum relaxatione, humorum inertia, fpeciatim in
obftructionibus lentis, febre quartana, leucophleg-
matia, anafarca, chlorofi', nephritide pituitofa, afth-
mate humido mucofo (voltelen apud bondt /. c.
p. 40.
L
jo8
papilionaceae.
^.4°. 74.). Ita in tufli conuulfiua et numerus et
vis infultuum defaeuiit, et fcreatus pituitae leuati
funt Q.c. 74.). In hydrope tarn anafarca, quam
faccato faepe quidem f^uftra tentatus, faepe emolu-
mentum dubium praeftitit; fed vifa tamen eiusdem
cum aliis hydragogis mifcela idonea (/. c.
In vniuerfum in hoc cortice praeter incidendi et
attenuandi vim infignem ton-icam agnofcit inclytus
Haaganus medicus a thuessink (in litt. d. 25- .
Aug. 1790. ad cel. blumenbach, ab hocce mihi
amice oblatis),
Mutari poteft forma modusque corticem hunc-
ce dandi pro voluntate aegri multipliciter. Nemo
exempla vberiora huius rei dedit, quam cl. volte-
lf.n. Acquiefcere tamen licet decodo, vtpote fads
efficaci, cuius formula elfe poterit haec. 1 y Cort.
Geoffr. Surinam, 30 j Coqu. in Aqu. comm. q. f. colat.
§viij add. Aquae flor. Naph. v. fimil. |j M. Adultus
liuius totum pro dofi fumat mane; ab anno 12 ad
20 duae tertiae partes conducunt; ab anno 6 ad 1 2
dimidium; pueris a 2 ad 6 vna tertia fufficit. In-
tra quatuor dies vermes plerumque fecedunt, quodfl
vero non contingit, expellente opus eft (veirac
/
apud bondt,/7.67.). Quibusdam placuit decodum
fatura-
GEOFFROYA SVRINAMENSIS. 109
faturatius exhibere e. c. vt pro colatuiae libia vna
i corticis vnciae duae fumerentur (/. c. p. 42*
' vel pro colaturae vnciis odo, corticis vncia vna
. (jt7.nO* Sponte patet et hie line limato medici
iudicio aegrum falutari euentu potiri non poile.
Syrupi grati e. c. Syrupi corticis aurantiorum ad-
ditamento palato magis confulitur. — Cl. a
thuessink ( loc.cit 0 aquae fpiritum vini pro deco-
do addit, fcilicet ita vt corticis k'uius vnciae duae
coquantur in aquae pintis duabus (puto Galli-
cis) additis fpiritus vini vnciis quatuor per quatuor
horas, donee pinta vna circifer remaneat. Huius
prinio die vnciae duae ter per fubfequentes horas
mane exhibentur, vnde duae vel tres modo alui
deiediones plerumque cum exigua naufea; fecundo
die, dum eadem quantitas praebetur, manifeftior
naufea incidit, raroque aeger vomit, fed foeces al-
vinae pituitofae redduntur; tertio die reliqunm per
cyathos capitur, vnde vnus vel alter vomitus cum
deiedionibus pituitofis et verminofis (fi vermes
praello funt) ; q-uarto die purgans rudius ex refina
Jalappae et Calomelano ofFertur, quod ipfum im-
menfam copiam pituitae et vermium necatorum eua-
cuat in folatium aegri haud mediocre. Et fuccehit
haecce medelae ratio reliquis anthelminticis irrito
adhibitis. Extra-
1 1 o PAPILIONACEAE. GEOFFR. S VRINAM.
Extradum aquofum ad grana viginti quatuor
admitti poteft; quod ipfum vel teritur facchari ea-
dem quantitate, vel aqua Menthae foluitur, vel in
pilulas compingitur (Vid. e. c. bondt Dijf. p.^.
fq,). Valde extollitur extradum fpirituofo aquofum
in affedionibus pituitofis, fcrophulis et obftrudioni-
bus glandularum (thuessink l.c.). — Locus quo-
que eft tindurae ex corticis vncia vna etfpiritus vini
vnciis odo ad guttas fexaginta fupraque. — Item
refinae faccharo mixtae, infantibus a gr. tribus ad
odo, adultis ad fcrupulum vnum vsque. — Puluis
rarius exhibitus fuit e. c. cum extrado Abfynthii in
pilulis, quo tamen validius vifum eleduarium ex
puluere hoc et robe Ribefiorum (bondt, p.91.). —
Prodeft etiam infufum vinofum. — Ad debellandas
afcarides plurimum confert corticem in clyfmate ex-
liibere ex corticis vncia vna in aqua ad colaturam
vnciarum fex coda et addita mellis vncia vna (/. c.
Prouti vero, vt fupra iam innui, nift fola hacce
medicina vermes eliminari queant, e re eft quarto
die laxans fubiungere, e. c. ex Rheo: ita artis pari-
ter eft, in chronicis malis combinare cum cortice
fecundum conditiones diuerfas varia commoda, quo-
rum
, lomentaceae. MYROXYL. PERVIFER. 1 1 1
et exempla nonnulla fuppeditaui. Alia auxilia de-
fiderat vehementior iplms medicaminis efteftus, an-
xietates, nauiea, vomitus, quibus vel diminuta do-
fis, vel purgans additum vel aroinata, carminatiua
blanda, antiipafmodica fubucniunt; llcut emollien-
tia mucilaginofa et oleofa moleftias viarum vrina-
riarum tollunt.
MYROXYLO N.
linn. Suppl. plant, p. 34. Syjt. vcg. cd. 14. p. 395.
3 if. b.
(Vol. 2. p. 399. pone Caffiam Fiflulam.)
Pharm. PERWIANVM Balfamum.
Myroxylon peruiferum; linn. Suppt.pl. p. 233.
Hoitziloxitl hernand. Thef. rev. med. nov. Hifp.
/Mi* c’f'S‘ Cabureiba pis. Ind.HiJl, nut. et med.
P- 1 1 9. Arbor in regno Peruuiano, Brafilia, Terra
lirma, Mexico, habitans.
I
Cl. mutis primus chara&erem botanicum de-
1 terminandi anfam. dedit, ramulo foliis floribusque
I inftrufto ex Terra firma ad linneum iun. niilfo;
1 antea enim ad medicamina ignotae originis hoc bal-
i fa mu m referebatur. Ferax arboribus balfamum
fundentibus America auitralis gignit in hoc numero
arborem,
I 12
LOMENTACEAE.
arborem, Houmiri balfamifera cl°. aublet (Hi ft. den
plantes de la Gniane Francoife, tom. i. p. $ 64.) etTe-
rebinthus procera balfamifera rubra cl. barrere (E/ai,
fur Chift.nat. de la France equinoxiale, p. 1 08.) diflam,
quae fimile Peruuiano balfamum ftillat per corticem,
colore rubro et odore ftyracem aemulans.
at!
f
cf
l
01
rc
Duplex nomine Balfami Peruuiani venit, al-
bum et nigrum.
if
11
Album rariflime in officinis noflris praefto eft. ;j
Elicitur incifo cortice parca quantitate tenax fubal- d
bidum (monard. in clus. exot. jp. 302.). Senfim y
folidefcere et fragile fieri licque intra corticem fru- r
dus cucurbitae transferri lego (lewis M. m. p. 1 2 f .). p
An ho.cce vere ex praecedente temporis mora ena- (
turn, an potius peculiarem fpeciem conftituit, (quor- c
fum videtur inclinare neumannus in Chym. med. vot.
2. P. 1. p. 23 1.) , Balfamum Peruuianum ficcurn,
GallisBeaume encoque didum? Odoris fragrantioris 1
eft et gratioris altero, et cenfetur minus calidum et !
purgans altero. Gutta calidae aquae inftillata mox 1
inftar Opobalfami per fuperficiem aquae fe difpergit, !
et cuticulam format, quae facile demitur.
Nigrum hoc praecipue loco perpendendum.
Coloris ex nigro rubentis eft, dum vitro illinitur
pellu-
MYROXYLON PERVIFERVM. 113
pellucidi, denfitate ad fyrupum brunum vulgarem
accedit, odoris luauis fragrantis ftyracini , faporis
acris calidi amaricantis. Saepe arte lucri caulk
effi'ngitur. Eide cl. hernandez et hoc (fuluo ni-
grum vocat) incifione corticis euocatur. Sed aiiam
originem etiam agnolcit, fcilicet cotlione concno-
rum furculorum cum acjua, ex cuius iupetficie
dein aufertur; id quod perpetuo fieri in hoc ra-
mulis imo trunco comminutis, monardes, (/. c. p.
302.) edocet. Contra hoc co&ionis artificium id
dubium mouet, quod portio balfami incidens in
aquam feruidam fefe difpertiat in duas partes, qua^
rum vna maior fundum petat, altera lubtiiior la-
poris penetrantis per fuperficiem fefe difpergat
(hoffm. Opufc. med. p. 307.), Vnde forfitan alia
quam di&a encheirefis pro eo obtinendo adhibetur.
Calefa&um balfamum ardet flamma admota.
Diuturna ftatione in fundo vafis generantur cry-
ftalli falinae, quae folutae aqua flores Renzoes
mentiuntur (crells chew, ffourn. P. 1. png. f8.).
Spiritu vini facile foluitur. Connubium oleorum
deftillatorum facile intrat, fed refpuit mifcelam
cum expreflis vel pinguedine animali. Aquae fun-
idum petit, nec nifi mucilagine quadam vel vitello
Appar. medic. Vol. VI. H
OU1
LOMENTACEAE.
J 1 4
oui addito vnionem cum ilia fubit: attamen aqua
cum balfamo hoc conqualfata impraegnatur par-
tibus odoris. Non fatis conftans connubium prae-
ftat faccharum, fi eo excipitur. Deftillatione cunn c
aqua dat ponderis fui TV olei dellillati, colons j
rubicundi, odoris fragrantis et faporis pungentis. d
Deftillationi ficcae debemus oleum empyreumati- ; i
ticum ex flauo rubrum , aquae fupernatans, cuii 4
fuccedit craflius ponderofum (hoffm. /. c. ^.307.). t
1
Balfamorum fama prout in vniuerfum feriori-
bus temporibus valdopere imminuta, ita et huius ,
balfami. Laudes fimiles tulit, quales alibi de Bal-
famo Copaiuae attigi {Vol. 4. p.fi.fq.), vt vel
hocce nomine liceat elfe breuioribus. Quales Pe-
ruuianus nominatim olim reportauerit, vel vnice
interprete friderico hoffmanno ( DiJJ, de balfamo <
Pet "uy. 1. c. inde a p. 309.), graui alias viro, co- t
gnofci potelt, vtne mentionem faciam praeconio-
rum, quae ex patria balfami commeatu iufto libe-
raliori profluxerunt (V. hernandez, monardes,
piso). Refpiciunt hae et vulnerariam virtutem,
qua recentia vulnera confolidare absque fuppura-
tione fubfequente et cicatricis velligio fertur. Lo-
cum habet hoc, vt alia ballama, quando progenies
carms
MYROXYLON PERVIFERVM. iif
ckrnis tenellae nimis lente luccedit, et haecce igi-
tur arte acceleranda eft. In primis vero hoc ce-
lebratum ad arcenda et lenienda fymptomata atro-
cia, quae ex laefis tendinibus vel neruis confequi
folent , dum leniter calefaftum vulneri inftillatur,
dein fpathula calefa&a admota curatur, vt vndique
fefe diffundat; ft nimis anftum vulnus eft, dilatatio
adeo eius requiritur; iuuoluendum vero poftea eft
totum membrum cataplafmatibus aut epithematibus,
fouendum quoque oleofo blandiflimo (swieten
Comment, vol. i. p.242.). Sic hoc balfamo applicato
vulneri fpafmus atrox et trifmus ex laefione ten-
dinis Achillis, in quo opium fruftra tentarunt, fe-
datus, et idem vltra drachmae doftn faccharo ex-
ceptum et primum ter dein bis quotidie, donee
tres vneiae confumtae eflent, ingeftum conuulfio-
nes, ex cohibita excretione cutanea exortas, fubito
fopiuit (kirkland’s Treatife on childbed fevers, p.2%.
Caff. p.32. Caf.G.f Colicae piftonum doloreni
fuftulit sydenhamus ( Proc . integ. in Oper. p. 605-.),
guttis huius balfami viginti, triginta vel quadra-
ginta, facchari cochlear i vno inftiliatis et bis vel
ter de die captis; paralyfis vero inde non ceflit.
Haec fpecies elaeofacchari vel et fyrupus ex bal-
famo faclus in afthmate pituitofo efficaciam egre-
H 2 giam
LOMENTACEAE.
I i 6
giam praeftitit (hoffm. I. c. r. jn.). Quicquid
in hisce boni perpetrat, videtur ftimulante poteltate
praeltare, qua neruos vellicat et vai'a irritat.
PRAEPARATA ET COMP OS IT A.
ESSENTIA BALSAMI PERUVIANI Pk. Wurt. f. 78.
Digeftione paratur. Vires, adfcriptae in vlceribus
externis et internis, feculi noltri iudicio non ac-
commodatae funt. Nec pro roborando ftomacho
{idem habet calidum remedium.
SYRUPUS BALSAMICUS Pk. IP. R. 204. Ex Ju-
lapio rofato et effentia nuper dida. lisdem iau-
dibus, quales dixi, condecoratus.
SPIRITUS BALSAMI PERUVIANI Pll. IP. R. I 8 3 -
Deftillatione cum alcohole vini addito fale tartari.
FR. hoffmanni (/. c. p. 2 06.) encomium celebrauit
tanquam praeftantiflimum in neruorum et cerebri
item glandularum affedionibus frigidis. Sed nec
hocce conftantiam habuit.
BALSAMUM LOCATELLI Pll. IP.p.ZJ. BALSA-
MUM APOPLECTICUM Pll. Wurt. 1. C. R. 28. EMPLA-
STRUM STOMACHICUM l.C. R. 7$. ESSENTIA BENZOLS
COMPOSITA /. C . p. 78.
?TO-
tolvifera balsamvm.
117
? TOLVIFERA.
linn. Syfl. veg. p.33 x. Gen. pi. p. 10a.
516. b.
(Vol. 2. p. 404. Pone Guilandinam Moringam.)
Pharm. BALSAMVM TOLVTANVM.
Toluiferci balfamum; linn. Spec.pt. p. H9- Bal-
famum Tolutanum, foliis ceratiae fimilibus c. b.
Conf. Toluifera jussieu Gen. pi. p. 57 Arbor
in Americes prouincia Tolu pone Carthagenam
fita proueniens.
Nondum rite botanicis cognita, fed Celebris
non folum Indis (monard. in clus. exot. p. 504.
fq.), verum et exteris ob balfamum, quod fundit.
Praefertur ob hocce culta et domeftica. Colligitur
illud fauciato arboris cortice, qui tenuis eft, intra
fuppofita et arbori annexa cochlearia ex cera nigra
illarum regionum confefta, ex quibus in alia va-
fcula effunditur (monard.). Qui fponte exigua
quantitate erumpit liquor balfamicus in terrain de-
cidit absque vfu. Transfertur ad nos alter in di-
midiatis teftis cucurbitarum exiguarum. Nam licet
initio tenax liquidum referat, fenfim indurefcit,
qua natura facile diftinguitur a reliquis exoticis
H $ balfamis.
1 18
LOMENTACEAE.
balfamis, quae officinae feruant. Balfamum hoc
coloris eft rubicundo aurei, pellucidum, aetate fra-
gile, vt digitis in puluerem conteri queat, cuius
fragilitatis miror monardem non meminifte, odo-
rem ipargit gratum inclinantem ad citreum, mafti-
catione emollitur et dentibus adhaerefcit. Igne
liquatur et flammam concipit grato fumo. Aqua
illud quidem non foluit, attamen per duas vel tres
horas cum eo coda apparatu tecto recipit fragran-
tem eius odorem; prout quoque deftillatione aqua
inipraegnatur odorifera eius parte. Requiritur ideo
mucilaginis adiumentum, vt perfedum connubium
fiat, folutione ladefcente. Spiritu vini perfede
foluitur. Facile fefe commifcet oleis deftillatis,
difficilius expreftis et adipe. Deftillatione absque
aqua prodit non folum oleum empyreumaticum
pallidum et profundioris coloris, fed fubinde exi-
gua portio falinae materiae, floribus Benzoes na-
tura fimilis.
Taedet transfcribere virtutes de balfamo de
Copaiua et Peruuiano memoratas, a quibus eo tan-
tum natura difFert, quod blandius eft, nec ita cale-
facit et ftimulat. Laus eadem ceteroquin et vitu-
perium idem locum habet. Indicatae fimul opti-
ma e
TOLVIFERA BALSAMVM. Ji9
niae ill ud vfurpandi viae funt; nec dofis ex didis
difficnltatem parit.
PRAEPARATA ET COM POSIT A.
Britannicis medicis in pretio efTe, teftantur
formulae nouiffimis adeo pharmacopoeis infertae.
TINCTUR A BALSAMI TOLUTANI Ph. Lond. 1 7 8 8 -
p.Jl. TINCTURA TOLUTANA Ph. Ed. I ?8 > • R- 1 2 1 •
Digeftione balfami cum fpiritu vini redificato.
syrupus tolutanus Ph. Lond. p. 1 1 j- . Aquae
cum balfamo codae et colatae faccharum admifcetur.
SYRUPUS BALSAMICUS Ph. Edltlb. p,lJ2. Ex
fyrupo communi et tindura tolutana.
• \
H 4
347.b.
MVLTISILIQVAE.
r
120
547- b.
(V0I.3. p. 106. pone Clematidem reftam.)
Pharm. V1TALBAE Folia.
Clematis Vitalba; foliis pinnatis, foliolis cordatis
fcandentibus linn. Spec.pl. p.yGG. a. Clematis
latifolia integra jo. bauh. Hijl. tom. 2. p. i2f.
/?, Clematis latifolia dentata j. b. ibid. Variat
foliolis integris et incifis faepe in eodem indi-
viduo; hinc quida/n haecce difcrimina non cu-
rant. Icon: besler Hort. Eyjlett. aejl. ord.G.
tab. 4. /. 5. jacquin Flor.AuJlr. tom. 4. tab. 30%.
Partes fru&ificationis microfcopio indagatas fiftit
von gleichen in auserl. microfc. Entd. tab. f ^44.
Planta perennis farmentofa, fenfim truncum li-
gnofum bafi craffum formans, crebra in auftra-
lioribus Europae regionibus ad fepes, locis la-
pidofis, accliuibus.
Quae iam dudum elanguerat exiftimatio eius
medica reuiuifcere iam incipit. Acris haud parum
ftirps. Folia enim recentia linguam et fauces ar-
doris fenfu afficiunt, ibidemque facile veficulas cient
et cutem exulcerant. Siccatione mitefcunt, vt ta-
men etiam ex liccatis faucium ardor enafcatur, fa-
pore ceterum ex acido fubdulci et adftringente.
Externa
CLEMATIS VITALBA. 12/
Externa recentium applicatione cutis ruborem et.
veficas contrahit. Quod in lucrum iuum mendici
vocant, exulcerantes crura foliis adultioribus im-
pofitis , vnde THerbe aux gueux haec ftirps dida
fuit (sauvages de la croix in Mem. de I'ac.R. d.fc.
de Paris 1759. f. 47?.). Guftatio aliarum partium
ftirpis acre latens pariter prodit (muller Biff, de
Clematide Vitalba l. riusque vfu medico, Erlang. 1786.
P- 90-
Aqua ex ficcis foliis deflillata ladeum colo-
rem gerit ob oleum elfentiale, quod licet prae exi-
gua mole non poflit feparari, in fuperficie tamen
fefe prodit colore flauo inftrudum, vrentis faporis.
Aqua fpirat odorem aquae Anemones Pulfatillae,
et paullo lentius ardorem in faucibus fufcitat. Ex
herbae vncia vna extradi aquofi primi fufci, fapo-
ris ingrati dulcefcentis, faliuam prouocantis vncia
dimidia, granis quatuor exceptis, eruitur; et ex
eadem quantitate extradi fpirituofi primi fufco vi-
refcentis odoris balfamici amaricantis fubadftringen-
tis, fauces nonnihil irritantis drachma vna et dimi-
dia elicitur. Decodum aquofum bruno flauefcens
eft; tindura fpirituofa fufco virefcens. Omitto
explorationes fortiori igne fadas et examen partium
W j" hocce
122
MVLTISILIQVAE.
hocce auxilio erutarum (quae vt reliquae analyfes
cl. mullero /. c. debentur). Solutione vitriol!
martis infufum aquofutn nigrefcit (Ibid. p. 17.).
Folia fortiori ficcatione et vetuftate acredinem fuam
perdunt et effoeta fiunt, cuius rei ratio in volati-
libus partibus euanidis, quas et chemia reuelat,
quaerenda.
Reuellendi poteftatem cum aliis acribus ftir- i
pibus fub externa applicatione communem habet. ;
Hinc folia liuius con tufa et in calyculo podagricae
parti impofita dolorem in viro quodam fuperaue-
runt (chesnau Obf. wed. ^.421.). Eundem in fi-
nem incolae infularum Hebridum in dolore capitis
et artuum eadem imponunt (martin Defer, of the
Weflern Islands of Scotland, p. 77. 178.), prout iam
matthiolus (in diosc. ed. BAUH. p. 6 8 I Sca-
biem a contadu plebs Auione (Avignon) in Gallia
breui fanat herba recente difteda et contufa, de-
mum pauxillo olei oliuarum remixta, qua ipfa par-
tes affedae perunguntur, vnde cutis inflammatur
et rubefeit, item calor febrisque accedunt, alTen-
tiente medico experto (vicary in Mem. de la Soc.
R. dewed, tom .3. p. 186.).
Tutus tameii quoque eius interims vfus eft,
cuius veftigia quaedam maiores noftri reliquerunt,
quorfum
1
CLEMATIS VITALBA.
123
quorfum narratio matthioli de efficacia in quar-
tana et tragi de virtute in hydrope pertinet. Sed
quae magis medicos ad imitationem inuitant, funt
pencula ledu digna, quae ill. wendt audorem
habent, teftem fucceffus cl. mullerum (V. ejusd.
Dijf. cit. p, lz.fq.'). Nimirum, ifto aufpice, Vital-
ba acrimoniam fcrophulofam mitigauit, cephalaeam
diram rheumaticam fuftulit, luem veiieream inue-
teratam et vlceribus emaciatione corporis, vitiato
pedore, diarrhoea, infudatione rel. (lipatam fanauit.
Videntur pauciora hadenus experimenta cum ilia
fuifTe capta, attamen confedaria deduci potuerunt
haec, quod aliis vere medelam attulerit, aliis
modo mite leuamen, fubinde quoque fpem fefelle-
rit. In binis lotium largius ex vfu fluxit. Infu-
funi vero ad cyathos ternos quotidie hauftum eft.
Tanto tutius vfurpatur in medicina, quum
in Gallia turiones eius in cibum recipiantur (sau-
vages de la Croix /. £.) , vt alia obfcurius de vfu
cibario dida omittam, fub quo fimul fubinde al-
vum mouendi fcopus fuit.
374-
1
124 POMACEAE.
374- b-
(Vol. 3. p.226. ponePrunum Laurocerafum.)
Pharm. PADI Cortex; Bctcccie.
PrWlUS Padlis; floribus racemofis, foliis deciduis
bafi fubtus biglandulofis linn. Spec.pt. p.6 77.
Cerafus racemofa fylueftris, fruttu non eduli c. b. i
Icon: Flor. Dan. tab. 2 of. Arbor Europaea, in 1;
fyluis, praecipue locis depreflis, crefcens, in
Suecia ad fepes pagosque crebra.
Placet fragranti florum vere erumpentium
odore et elegantia, fed hisce denatis ob aphides,
quibus confpurcatur, taedium parit. Faftidiunt
herbarn equi, quin caprae (linn. Fl.Suec. p.\GG.).
Lignum nonnili flexilitate et laeuitate fefe commen-
dat. Rariflimi vfus medici, fed non fpernendi.
Hinc locis, vbi deficit, per depaftos ramos propa- .
gare earn, quod facile, operae pretium elf.
corticis praecipue mentio facienda eft. Re-
cens ex ramis feparatus fragrante odore inftruitur,
fa pore autem amaro et fubadftringente ad amygda- |
las amaras accedente. In ficco limilia veftigia re-
manent. Stratum eius externum praefertur interno, I
quoniam iftud minus lignofum et magis refinofum
eft i
PR VN VS PADVS.
J2f
eft (coste et willemet EJfais fur quelques planter
indigenes, p.6].f Deco du m corticis pallide luteum
eft, odoris quafi amygdalarum amararum contufa-
runi vel florum Perficorum, faporis amari. Ex
vncia corticis redundant drachmae dtiae cum gra-
nis quadraginta extradi aquofi; et ex eadem quan-
titate corticis grana 1 1 G f. drachmae duae fere ex-
tradi refinofi primi (/. c .). Hieme colledus cor-
tex decodum praebet rubrum, quod vitriolo niar-
tis nigrefcit (berg. M.m . p. 402. J.
Intermittentes febres corticem fubigere, noil
ambigua fide nidtur. Celebratus autem triginta
fupraque annos fcriptione academiae fcientiarum
Nanceianae oblata; ab eo tempore pauperibus ple-
rumque optimo fucceftu exhibitus; nec in autumna-
libus febribus aegros fine ope dimifit. Etiam in
quartana et tertiana duplici auxiliiim praeftitit con-
ftans. In puluere datur ad corticis Peruuiani mo-
duli! vel et in eleduario, in quo fall's ammoniaci
additamentum dubium quodammodo reddit folum
corticis meritum ; cuilibet eleduarii praebio fuper-
fcibita eft pordo decodi corticis (coste et wille-
met l.c. p.Gzf). Non vero in Lotharingia fola,
fed etiam in Suecia vis febrifuga eius enituit (lund-
marck Di[j. de vfu Linnaeae medico, praef. agrel, p. q.).
Fenno-
126
POMACEAE.
Fennones moliri curationem fyphilidis deco-i
do faturatiflimo corticis, iam dudum notatum (Ex;
gaddio linn. Fl.Suec. p. 16 6.): aft paucos modo i
ante annos per experimenta curatius expofita cer- !i
tiores de virtute ifta redditi fumus (audore bjorn- \y
lund in Vet. Acad. Handl. 1784. p. zoj.fq.'). Inil
affedionibus venereis lenioribus, vt exanthemati-|i;
bus genitalium, oris, gonorrhoea, decodum folumt
videtur fanationem abfoluifle; grauiores mitigauitt
vel ante connubiuni mercurii, ei vero iundumi
curationis tempus abbreuiauit. Vile etiam, quo>
venditur, pretium, praerogatiuam prae aliis deco-
dis, quae cum mercurii vfu combinari folent, tri-.
buit. Reiiquiis infuper tollendis idoneum cenfen-
dum. Paratur vero decodum ex corticis ficci veli
recentis concifi vnciis fex, ad odo, et aquae can-
tharo vno ad dimidium codis, dein colatis. Hu-
jus quotidie libra vna hauftibus quatuor diuerfis
bibitur, maius praebium faftidium parit. Quod!'
alias quoque in quibusdam incidit primis diebus 1
donee ventriculus decodo aflfuefcat. Praeter vimijt
in ipfum virus folatur aegros, qui vna cum hbc;
inquinamentum fcorbuticum vel labem concodio-
nis virium patiuntur (Jibid .). Balneis quoque ex
decodo Padi contigit, vt peffima fymptomata ve-
nereal
PR VN VS PAD VS.
J27
nerea tollerentur, donee fubfequente mercurialiuni
adminiftratione perfe&e aegri conualefcerent (lund-
marck in Veckofkrift for L'dkare, vol. 7. p. 6 7. fq.
Conf. vol. 8. p. 1 1 S'.).
bacca fie dicfla drupa eft nigra, pill magnitu-
dinis, faporis acidulo fubadftringentis, naufeofi, nu-
ce ouata rugofa, intra quam nucleus faporis, qua-
lis in Perficae nucleo. Vix nifi pueris in deliciis
eife poteft, prout in Norrlandia pauxillo falis ab
hisce ingeritur (linn. FI. Lapp. p. iff.). Aft bac-
cae recentes fiue ficcatae cum nucleis contufae at-
que vino albo perfufae vinum largiuntur Cerafo-
rum vino fapidius. Fermentationi commiftae fpi-
ritum erogant tanta vbertate, vt ex baccarum con-
giis duodecim fpiritus librae nouem redundent
(von AKEN in BERG. Mat.med. p. 401.). Baccis in
dyfenteria Fennones vtuntur (gadd /. c.'j.
MESEIVF
lag SVCCVLENTAE.
MESEMBRY ANTHEMVM.
LiNNr Syfi. veg. p. 389- &en' P‘a5a-
$89- b-
(V0I.3. p. 343* pone Caftum Opnntiam.)
Mefembrycinthemum cryftcillinum; foliis alternis
ouatis papulofis , floribus feffilibus, calycibus
late ouatis acutis retufis linn. Suppl. plant, p.
5. Mefembryanthemum cryftallinum, plan-
taginis folio vndulato dill. Hort. Elth. p.z} 1.
tab. 1 80. fig. zz 1. Planta annua de qua adhue
dubium, an ex Africa fit (linn. Spec.pl. jp. 688.)
Colitur in vaporariis ob gratum papularum,
praecipue caulibus infidentium, pellucidarum, ea-
rumque ibidem infigniter prominentium afpectum,
qui remotius fpeciem fert ftirpis cryftallis glaciali-
bus, obfeifae ; vnde Germanicum nomen Eispflanze.
Si maior eius copia requiritur, feri poterunt femi-
na in olla, et plantula.e inde enatae in aream au-
ftro obuerfam transferri. Semina haud aegre intra
vaporarium apud nos matureicunt.
Sapor herbae blande falinus, refrigerans. Eft,
qui eum cum fapore terrae foliatae tartari compa-
rat (lieb). Trafta-
MESEMBRYANTHEMVM CEYSTALLIN. 1 2 9
Tradatulus, de quo mox agam, anfam dedit
experimentis quibusdam chemicis cum, her ba infti-
tutis a ell. fuchs (crells clum. Annul. 1787. vol.i.
p. fo j.fq.) etc. a. hoffmann (Almanach fiir Schei -
dekiinjller u. Apotheker 1788. p. 8 1 ./#.)» quorum hie
mucilaginem, pauxillum tartari vitriolati baud pa-
rum vero falis digeftiui et longe minorem quan-
titatem nitrr, elicuit. Tranfeo experimenta ope
vehementioris ignis fada.
Commendatio cl. lieb (in tradatulo: Die Eis-
pflanze ah tin fafi fpecififches Arznnjmittd empfohlen ,
I78f.8 )in caufa praecipue eft, quod eius hie men-
tionem iniiciam.- Hie ipfe earn adhibuit in inlardu
pituitae abdominali,lotio fuppreflovel dolorofe mif-
fo, fpafmo veficae vrinario, item tuffi conuulfiua, vti
quidem cafus quatuor de fucco declarant, dofi coch-
learis, cuius integrum pro adulto, dimidium pro in-
fante fexennifuit. Jllirum paucas dofes et tarn exi-
guam quantitatem tarn pertinacibus malis fuffecifle.
Nolo hie disquirere, an ex tarn paucis documentis
tamque breuiter expofitis tuto fatis iftae virtutes *
colligi polfint, et dubito adhuc conieduris additis
de virtute eius in corrigenda bile aliisque morbis
tollendis fubferibere. Attamen ad iteranda expe-
Appar. medic. Vvl. VI. I rimenta
• 1 \ '
1 30 SVCCVLENTAE. MESEMBR. CRYSTALL.
rimenta excitat quoque exemplum cl. mohring,
medici Jeuerani, fenis venerabilis, qui de auxilio,
quod fibi in proprio morbo hac herba attulit ( Litte -
rit d.z6.Sept. 1 7 86.) me olinl certiorem reddidit.
Querebatur turn, fe per tres annos cruciatus di-
rifiimos ex fpafmo veficae vrinariae absque calculo
vel haemorrhoidibus perpeflfum. Poft multa fru-.
ftra tentata, cognita fcriptione fupra dicta, vfus
fuit fucco plantae expreffo, pauxillo facchari mixto,
eo euentu, vt capto ter vel quater omni bihorio
cochleari eiusdem lotiuni longe facilius manaret
cum dolorum decremento. Continuatus ad tria
vel quatuor cochlearia per diem vfus folatium con-
iirmauit, vnde ad tempus vsque, quo fcribebat,
fupra quinquaginta vncias confumferat.
Vix videtur herba huius ftirpis viribus ab afH-
nium, Telephii, Semperuiui, Portulacae, Rhodio-
lae, herbis differre, quae omnes fucco aquolo, fub*
falfo, refrigerante, turgcnt.
FAGARA.
DVMOSAE. FAGARA OCTANDRA. 131
F A G A R A.
linn. Syfl. veg. p.134. Gen. pi. p.6o.
4^0. b.
(Vol. 4. p. 47. pone Amyridem Opobalfamum.)
Pham. TACAMAHACAE Gummi.
Fagarci odtandra; foliolis tomentofis linn. Mant.
pi. p. 40. Elaphrium tomentofum jacqu. Hijl .
pi. amer. p. i o 5- . tab. 7 1 . Jig. 1 3 . Arbor in Cu-
rasao Americes habitans; item in infula Fran-
ciae (sonnerat Voyage aux Index orient, tom. 2.
p.27-)-
Olim (Appar. piedic. vol. 1. p. fo.) fuadente
linneo (Mat. med. p. 2 if.) Populo balfamiferae
gummi hocce fie didum adfcripli. Iam ex plurium
confenfu refero ad arborem praeiixam. Huic tri-
buit eandem jacquinus (linn. Diff. Obferv. in Mat.
med. p. 7.); affentitur bergius (M. m. p. 7 1.). Nec
vllibi legitur, ex gemmis arboris refinam originem
trahere , fed vel fponte vel incifo cortice exfudare.
Quam inique autem eiusmodi mala rheuma-
tica chronica, qualia Joe. cit.) recenfui, luffimigiis
varii generis tradentur, crebra experientia edocet,
vt qua ipfa faepe ftafis vel pertinacior euadit, et
I 2 loco
13 2 TRIHIL AT AE.
loco exoptatae difcuflionis in abfceflus et fiftu-
las flue gangraenam tranflt, vel materia ftagnans
ad interiora repellitur, vnde ofla vicina exoftofi
vel carie vitiantur, vel haemoptyfis, afthma, colici
— > • » f f . \
dolores aliaeque vifcerum internorum iniuriae
’• . . * ‘ , i ’ • ' i - • 4 } / V.. •
emergunt.
• * ' * i ’ . i
SWIETEWI A.
linn. £#/?. ^.33.2. f/. p.209.
43 1. b.
(Vol. 4. p. 62. ante Aefcuhun.)
Pharm. SWIETENIAE Cortex.
Swietenia Mahagoni; linn. Spec. pl.p. *48. jac-
quin felett. Jlirp. americ. Hijl. p . 127. Swietenia
foliis abrupte pinnatis pinnulis ouato-lanceolatis
obliquis: floribus ramofis (racemofi dicantur)
minimis cavanill. Diff. bot.j. p . tab. 20^.
Cedrela foliis pinnatis floribus fpariis ligno gra-
viori browne’s Nat. Hijl. of ffam. p. if 8. Ar-
bor foliis pinnatis nullo impari, neruo ad latus
&c. catesby’s Nat. Hijl. of Carol, vol. 2. p. 81.
Arbor in infulis Caribaeis maioribus fpontanea.
Procera, habitus ob comam amplam elegantem-
que fpedabilis, et ob lignum nitidum magni
habitum.
SWIETENIA MAHAGONI. 133
habitum. Digna nomine, quod jacquinus in
memoriam viri, commendatione et confiliis de re
herbaria quoque meritiflimi, illi impertiit, digna
grato jacquini animo et eiusdenx fenfu pulchri.
Lignum eius rubro brununV, durum, politu-
rae obfequens; hinc in America non folum, led et
in Europa reliquis lignis pro fuppelledili varia
palmam fere praeripit. Quoniam aqua aegrius cor-
rumpitur nec facile a vermibus confumitur, pro na-
vibus illud eligunt, ob pondus vero infigne non-
nifi pro earum inferiori parte adhiberi poteft, pro
iuperiori leuius lignum eligitur. Cauendum foller-
ter, ne fubftituatur aliud fimile lignum fub eiusdem
nomine, vt a fabris lignariis in Germania faepe fit,
e. c. ex Cedrela odorata l. quae pailidius lignum
praebet, ex Mimofis variis.
) K * 4 .
corticis Vero hie nominatim res agitur; nanl
non ad lignum, vt perperam a peregrinatore Lon-
dino ad nos praeferiptum , fed ad corticem vires
medicae pertinent. Hie in trunco extrinfecus afper
deferibitur et brunus, in ramis et furculis grifeus et
laeuior. Quae liberalitati cl. wright debeo nume-
rofa fpecimina, videntur deglubita de trunco effe vel
faltim a ramis maioribus. Nempe piano conuexa
I 3 funt,
134 trihilatae. swieten. mahagonl.
funt, pedem circiter longa, a tegmine fpongiofo,
extinio plurimam partem cultro liberata, rubicundo
bruna, texturae lamellofae, tenacis, lineam circiter
crafifa. Siccatus cortex fapore adftringente et amaro
refert corticem Peruuianum, fed amarior eft. De-
ficiente hoc ipfo puluis corticis Swieteniae pro
curandis febribus intermitteiitibus commode furro--
gatur (wright in Lond. med.^fourn. 1787. ^.2,87.).
Probo fucceftu in Jamaica id fadum eft (lind on\
the Difeaf. in hot climate r, p. 3 08. Wilson’s litt. ad
cel. loder in saunders Beob. iiber die rothe Peruv.
Rinde .). Nempe apyrexiae tempore eadem norma, ,
qua Chinchina capitur, nec obftrudiones vifcerumi
vel vlla alia mala fequefe inde metuenda eft (lau-'
der, Chirurgus olim ad claftem Jamaic. in litf.cit.').,
Iterarunt quoque eandem medelam Londini. Si-'
gnificatur in fidem rei nomen cl. baker (michaelis
in richt. chir. BibL vol. f. p. fjo.). Accefferunt
alia experimenta aeque felicia cllrum. wilson, shel-
don, ereake; quibus elucet, quatuor aegris in do-
lore capitis periodico opem tulifle, et vnum a fe-
bre tertiana liberafte (wilson). In fano corpore
neque puluis nec decodum nec infufum nec ex-
tradum vel minimum moleftiae excitauit (id.).
Ampla drachmae vnius dofis taedium facile aegro
parit.
OLERACEAE. MYRISTICA AROMATIC^. 1 3 f
parit, fed iam ex paucis tain magnis effedus exfpe-
datus redundauit, fenfim de.clinante paroxyfmo.
Fraude pluries Swieteniae cortex a vendito-
ribus Peruuiano admixtus eft (lind /. £.).
Haecce nouiffe iuuat, donee per iterata ten-
tamina de pretio eius certiores reddamur.
? M Y R I S T I C A.
swartz Prodr. veget. Ind. occid. i?88- p- 96.
thunberg Dijf. Nov.gen.pl. P '. 5. P‘83 •
ejusd. Dijf. de Myriftica mofehata ip89-
de jussieu Gen. plant, p.81 •
483- b.
(Vol. 4. p. 556. ante Winteram.)
Pharm. NVX (potius nucleus) MOSCHATA
f. MYRISTICA. MACIS.
Myriflicct aromatica ; foliis ellipticis fubtus pube-
feentibus, calycibus ouatis, frudibus laeuibus
swartz l. c. qui ad Monadelphiam Triandriam
refert, flores tamen dioicos agnofeens. Copia
illi fada flores ex infula Banda et Isle de France
allatos examinandi ad exempla multa, quae in-
tra fpiritum vini in mufeo ill. jos. banks l'eruan-
tur. Myriftica mofehata foliis lanceolatis frudu
I 4 glabro
OLERACEAE.
glabro thunberg in Vet. Acad. Handl. 1782. p.
49. et Monogr cit. , qui monOicam facit. De-
fcripfit florem et fruiflum ex partibus fpiritui vini
inditis, vt tarneii et nouurn lumen de floribus a
pofteris exfpe&et. Nooten-Moikaat Boom ex
fpeeiminibus, v fpiritui vini immerfis houttuyn
et swagerman in Verhand. door de Hollandfche
Maatfchappy der IVeetenf. to Harlem vol. 26. p. 222.
vbi gynandra declaratur cum tab. florem reprae-
fentante. Hifce varii errores in linn. Suppl. pi.
p.4.0. 265. Syfi. veg. ed. 14. p. 49}. corriguntur.
Ne in nouos incidam, omitto Le Mufcadier
sonnerat, cui icofandra monogyna videtur, in
Voyage a la nouvelle Gumee, p. 194 .fq. tab. 116.
vbf ramus cum fru&u absque flore, qui nec de-
fcribitur, et tab. 1 17. 1 18. fig . 1. 2. Nux myri-
ftica, Pala rumph .Herb./lmb. vol. 2. p. 14. tab. 4.
Arbor magnitudine Pyri vel vltra, in infulis mo-
luccanis fpontanea, hodie praecipue in Banda et
tribus exiguis eius ditionis infulis, nimirum
Neyra, Lantoer et Pulo-ay colitur. In reliquis
Moluccis ex pafto cum incolis infularum inito
cultus Myrilticae negligitur, prout rurfus Ban-
denfes nullos Caryophyllos colunt. Neyrafchen-
fes nuces optimae funt; Pulo-ay autem maximas
et elegantiffimas arbores producit. p
MYRISTICA AROMATICA. 137
Excludere ex fyftematibus oportuerat arborem
ob ignorationem floris ad nouiffima vsque tempora.
Attamen difcrimina charaderum, quae adhuc fuper-
funt, teftantur, lcrutinium eius in loco natali non-
dum fuperfluum effe. Species verae plures quum
ferius detedae fuerint (thunberg l. c. swartz l. c.):
difficile diiudicatur, an Myrifticae, alibi vifae, lint
praedida aromatica, nec ne. Ita Capitaneus forest
{Voyage to new Guinea 1779. p. 108.) in infula Ma-
ri a fwary feptentrionem verfus a noua Guinea fita
Myrifticam fe detexiffe narrat. In infula parua a
littore auftrali Nouae Guineae haud procul remota
cl. cook arbores pro veris habitas detexit, quarum
duodecim arbufculas in infulam Otaheite transplan-
tauit ( London Magazin 1780. p. 307.). Quae in
Pulo Candor crefcunt arbores, harum frudus carent
fapore et odore (Ita quidem ab anonymo audore
libri journal of Captain cook’s toft voyage 1781.
Verf germ. p. 5 y y .). Sed tacet oranino de hocce
inuento cl. nauarchus king in vol. 3. itinerarii Vo-
yage to the pacific ocean, Land. 178 S'. In ipfa infula
Noua Guinea apud nationem Papoux vidit cl. son-
nerat ( V oyage a la nouvelle Guinee, p. 1 94./#.) duas
Myrifticae varietates, aromate praeditas, quarum
vna frudum et nucem gerit lphaericam (Myriflica
I S mas
138
OLERACEAE.
mas dida), altera frudum et nucem oblongam
(Myriftica foennna), item tertiam frudu extus ru-
gofo, magnitudine oui gallinacei, nuce minori et
graciliori absque aromate. — Praeter M. aromati-
cam in India nonnunquam vfurpata M. tomentofa;
foliis ouatis frudu tomentofo thunb. Diff. cit. p.^.
Nux myriftica mas, Pala Lacki-Lacki rumph. 1. e,
jo. 2,4. tab. f.
Propagandi fefe auxilium arbori afferunt co-
lumbae, quae nuces deglutitas confumta modo
Maeide et pulpa integras per aluum deiiciunt
(rumph. /. c. p. 20.). Aui quoque paradifiacae in
deliciis eft, quae vero inde inebriatur et mortua
decidit, quibus fadis formicae adrepunt et pedes
confumunt.* In infula Tanna maris auftralis vidit
cl. forster (Obfervations during a Voyage round the
world , p. 1 7 i.) nucem fuo tegmine inclufam in co-
lumba fclopeto transfixa, fed magis oblongam et
inodoram. Aft aeque certum eft, Belgas frudus
integros ferere , et arbufculas inde enatas transpo-
nere commodis ftationibus. Hae montofis locis
praecipue deledantur, et vmbrofo et centra ventos
muniente aliarum arborum tegmine. Frudus anno
quinto vel fexto ferre incipiunt, odauo autem vel
nono
MYRISTICA AROMATICA. 139
nono vberrimam meflem concedunt. Haecfit, dum
ad maturitatem peruenerunt, quam praefto effe co-
gnofcitur colore epidermidis rufefcente et filfuras
agente. Turn arbores confcendunt, fruftus longis
hamis attrahunt et auulfos in terrain proiiciunt.
Meflis vero ter quotannis fit ob diuerfum florendi
tempus, nouem vero menfes pro maturatione re-
quiruntur. Lucrum mercaturae nueum myriftica-
rum inde ab a. i62i>. quo tota ifta regio in foede-
rati Belgii prouinciam redafla fuit, in manibus Bel-
garum fuit. Aft diu Gallo -Franci, inuidi tanti
thefauri, lucrum hoc in fuas partes trahere allabo-
rarunt. Frudus, quos a. 1768. ex infulis Philippi-
nis in infulamFranciae adferri, adiutore cl. provost,
curarunt, tertiam a me commemoratam varietatem
fuifte, cl. sonnerat l. e. p. 1 96.) exiftimat. Sed
dein in ipfas Moluccanas inftituerunt expeditiones
fuas, rem confiliis promouente cl. poivre (Vid.
Notice fur la Vie de Mr. poivre in Gott.Anz. 1787.
^•477-)* primum a. 1770, ex qua vero plurimam
partem nuces fpurias h. e. magnas oblongas, quales
in Manilla occurrunt, exigui odoris reportarunt,
quum genuinae fint paruae et rotundae; harum
quidem quinta modo pars translata. Altera expe-
ditio a. 1 7 7 1 * lelicior, quum in hac ex iudicio com-
modorum
140 OLERACEAE.
modorum arbitrorum participes verarum fadi fue-
rint (le gentil Voyage dans les mers de l’l\de, tom.
6. p. 688.)- Translatio autem in infulas Isle de
France, Bourbon et Seichelles fada eft, et fucceftus
teftimonium dedit academia fcientiarum Parifienfis
Mem i de l' dead, de fc. de JParis 1772. P. 1. p.
Frudus drupa eft, pyriformis, fulco longitudi-
nali notata, magnitiidine fere Perftcae frudus. Ex-
tinia eius pellicula in hac fpecie glabra eft, initio
laete virens, maturefeerido gilua. Dehifcit fenfim
vna cum carne fubftrata, quam veftit, albicante,
duriufcula, attamen fucco tenui repleta; tumque
/
in confpedum venit membrana pulpofa fubpinguis
chermefmi coloris in lacinias lineares ramofas fifta,
quae m.acis vocatur. Male igitur in plerisque Un-
guis Europaeis haec membrana floris nomine venit
e. c. Mufkatbl iithe, Mulkotblomma, Fleur de Mu-
fcadc. Haec immediate cingit nucem, cuius pu-
tamen nigrum fine pedunculo obuerfo obtufum
eft, altero inftrudum acumine exiguo. Inter hoc,
quod, tenuius nonnihil eft cortice nucis aueilanae,
latet nucleus lubrotundus pallide cinereo brunus,
reticulate rugofus, vtrinque obtufus, qui ex paren-
chymate carnolo pingui confiftit, ex acu infixa
oleum
MYRISTICA AROMATICA. 141
oleum emittente. Atque haec ipfa pars in vita
communi nux moschata f. myristica audit, m*
clem maiori iure dicenda. Figuras elegantes omnium
harum partium praeftitit cl. GaRTRER (ift fmUibus
et feminibm plant, tab* 41*, ^ expiicatione p. I94*)*
Sponte patet defcriptipnem a me didam ad recen-
tem frudum pertinere.
Transmittitur vero ad nos vnice nucleus, qui
ficcus fudurus eit, cultro facile difcinditur, interne
flauefcens venis fufcis; et Macis, quae ficcatione
luteo fanguineum colorem adipilcitur. Frudibus
colledis cultro extimum putamen aufertur et in
fyluis, vt putrefcat, relinquitur. Domi Macis pri-
mum feparatur caute , et foie fuper quadratic re-
ceptaculis exftrudis ficcatur; turn ipfae nuces per
tres dies foils ope ficcantur; quidam in eundem
finem in aedibus per menfis fpatium fuper tabulatis
easdem exponunt. Ita luridae fadae fuftibus vel
faxo fuperuoluendo contunduntur , quo putamen
frangatur. Sequitur turn nucleorum difpertitio in
tres cumulos; quorum primus maximos et optimos
in Europam transmittendos compleditur, alter vi-
liores, in Indiis confumendos, tertius minores et
viliflimos, oleo eliciendo potillimum deftinatos.
1
Nuclei*
142
OLERACAE.
libratis emtor eos intra corbulos in cupam aqua
calcis repletam bis vel terimmergit, quo a putre--
dine muniantur, tumque in promtuariis in acer-
vum eXcutiuntur.
Macis vero ficcata aqua marina confpergitur,
ne ob fragilem naturam comminuatur in exiguai
fruftula, vel quod probabilius, vt putredo et infe--
da arceantur ; turn ponderatur et facco inditur ad
libras vsque i6i, pedibus firmiter compingendo,,
alioque facco prior obuelatur, vt in Belgium trans-
mits queat.
Cultum vel meflis et confareinationis rationem
penitiuscognofcendi auidis prolixiori rerum omnium,
enarratione fatisfaciunt rumphius (/. r.)> et teftes
digniores forfitan adhuc fide, commiffarii iurati.
BOUDEN1US et HAUPTIUS (in VALENT1NI Hljl. flffipL
p. 46 qui ex inquifitione in Banda ipfa fada
a. 1682- rationem omnium momentorum reddunt,
et calculis per decennia fubdudis lucrum infigne,
in focietatem iftam ex nucleis et macide redundans
defcribunt
Olim diftinguebatur fedulo inter nucem mofeha -
tam mar an t fiue Ipuriam, quae lpecie altera longe
maior, oblongo rotunda erat, nullius vel exigui
modo
MYRISTICA AROMATICA. 143
modo faporis et odoris, ex Malabaria (Panem Pal.
ka rheed. Hort. Malab. tom. 4. p. 9. tabf.)j et
foeminam, quae noftra eft: hodie haec vnice in vfum
trahitur, et ridemus fexuale nomen.
Odor nuclei nouiter diffedi vel rail grate fra-
grans, fapor aromaticus fubpinguis, linguam blan-
de pungens et os grato calore replens. Deftilla-
tione cum aqua, praeuia digeftione, prodit coho-
batione aqua ladea fimulque oleum fubflauum in
fuperficie aquae relidens, vna cum glebulis albidis,
quae non camphora funt, fed oleum congelatuni
(gaub. Aduerf p.ij.fq .). Oleum id:ud aethereum
2T5 fecundum cartheuserum, 35 fecundum neu-
mannum ( Chem. vol.i. Jfai.p. 431.), yV autem
fecundum spielmannum (M. m. p. 282.) conftituit.
Praeter hoc autem largior longe copia olei vngui-
nofi in nucleis refidet, fcilicet vltra \ (neumann),
vel •§• (cartheus.), vel I (spjelmann.); et hoc qui-
dem expreflione eruitur et denfitatem butyri habet,
vnde maiori iure butyrum nucis mofchatae dicere.
tur, quam, vt vulgo fit, oleum nuciftae. Eftque
hoc vnduofum, opacum, albo rubellum, odoris
faporisque aromatici, fed leuioris comprehendens
tarn volatiles partes odoras etfapidas, quam feba-
ceas.
M4
OLERACEAE.
ceas, inodcras, infipidas (Vid. gaub. /. c. p. 42.)* 1
haeque inftar vehiculi funt priorum. Spiritus vini r
foluit | (neum. /. r. p. 432.), quippe hoc pondus
extradum fpirituofum efficit, quod linguam et na- |
res efficaciter ferit. Aqua rurfus extradi pr. T5s 1
reddit odore faporeque omnino carentis. Sponte 1
jgitur elucet, quale menftruum eligas. Partes ter- 1
reae fupja tertiam partem conftituunt.
Mads olei aetherei odorati ^ ; et olei vngui-
nofi bruni odoratiffimi, vnguenti confiftentiae } ex -
hibuit (spielmann.) ; extradi aquofi pr. i fpirituoG
pr. autem plus (neum. /. c. p. 45 7-)> fcii- eius vn“
cias quatuor et dimidiam ex libra ciuili macidis.
Inter veteres medicos nuclei primam mentio-
nem Arabes iniecerunt, et inter hafce avicenna.
Hodie et ille et Macis condimentum vulgare in
cibis ditiorum funt. Macis magis aromatica eft.
Atque fie omne aromatum meritum in palato grate
ftimulando et viribus digeftionis ventriculi iolli-
citandis continent. Saccharo condire frudus non-
dum maturos Belgae in India folent ; item muria
condire encheirefi et faciliori et minus pretiofo
(rumph. /. r. p. 22.). Saccharo conditi folent et-
iam in Europam transferri, Yt delicias lecundae
menfae
MYRISTICA AROMATICA. 147
menfae ditiorum augeant; licet nec fuo commodo
careant in ftomacho roborando.
Ob calidam naturam nonnifi in chronicis qui-
busdam morbis admitti didae iitae partes poflfunt;
et nucleorum praecipue ratio habetur. Non pu-
gnat contra nucleos, quod largius ingefti vertigi-
nem, deliria, pedoris oppreflionem, mortem attu-
lerint, quum omne nimium in vitium vertatur.
Didormn incommodorum exempla varia recenfet
rumphius ( l.c.p.zi.fq ,), delirii nominatim lobe-
lius (Obf.j 70.), et vna cum hoc ftuporis, fornno-
lentiae aliorumque vitiati fyftematis neruofi fym-
ptomatum schmid (in Mifc. n. curio f Dec. 2. ann.z .
f. 27S.)et CULLEN c Treatife of the Mat. med. vpl.
2. fag. 204.). Vaporum arboris effedus noxii
in iis, qui fub ea pernodantur, tamen fufpicionenl
latentis in arbore veneni mouent. Ventriculum et
inteftina relaxata egregie roborat, et flatus inde
colledos diflipat, vomitus quoque ex fenfilitate ni-
mia enatos compefcit. Praefertim alui profluuia,
diarrhoeam nimiam et dyfenteriam ftimulo prius
eiedo coercet. Augstur haecce vis toitione nu-
cleorum, quae ohm magis, quam hodie, in vfu
fuit. Rarius fola nuclei aliqua portio exhifletur.
■dppar. medic . Vol. VI.
K
quam
I4« OLERACEAE.
quam in mifcela commoda, vel in praeparatorum c
iam recenfendorum aliquo genere, quorum quae- L
dam nonnifi extrinfecus adhibentur. In reliquis |j
aemulatur aliorum aromatum virtutes, modo me-
mineris, multutn vnguinofi reconditum habere.
Macidis vires fuppares, cuius tamen oleum
aethereum magis volatile et nonnihil acrius.
\ <
PRAEPARATA ET COMPOSITA.
\
OLEUM DESTILLATUM NUCIS MOSCHATAE Ph.
omn. Vide de natura et praeparatione fupra dida.
Ad paucas guttulas contra affediones primarum
viarum didas inftar Elaeofacchari capi poteft. Abdo-
mini quoque inungitur, et partibus paralytieis.
OLEUM EXPRESSUM NUCIS MOSCHATAE Pll. 01/111.
e. c. Pli . JVurt. p. iz6. Ex contufis nucleis et per
vapores aquae emollitis. De hoc quoque ad par-
tem fupra didum. Transmittitur ex India pier uni-
que in vrceis terreis, et molle et fragrantius eft,
coloris lutei. Aliud folidas mafias refert, plerum-
que planas et quadratas, odoris debilioris et coloris
pallidioris , idque ex Belgio petitur. Saepe cor-
rumpitur fpermate ceti, fcilicet contunduntur nu-
clei ruditer, admifcetur fperma ceti et digeftis iis
expri- :
MYRISTICA AROMATICA. 147
exprimitur pingue (ferber n. mineral . Beytr. ml. r„
p.366.). Externe vnice in torminibus, vomitu,
alui fluxu, abdomini illinitur, et linimentis vnguen-
tisque neruinis ftomachicis additur. Balfamis odo-
ris faepe quafi fundamentum praebet, a quo reli-
qua recipiuntur.
balsamus nugistae Ph. JV. p, ^ o. Paratiir
ex combinatione vtriusque didorum oleoruni, Vfus
externus in iisdem affedionibus.
OLEUM DESTILLATUM MACIDIS Pll. omn. Vid.
fupra. In vetufto generantur cryftalli pellucidae
flauefcentes, iaccharo cando fimiles, ardentes flam-
mae candelae admotae; fpiritu vini, oleo terebin-
thinae et amygdalarum nonnifi praeuia ebullitione
folubiles, fed refrigerio rurfus menltruum reliquen-
tes; aquae ebullientis nonnifi magna quantitate
folubiles (wiegleb in not. ad vogels Lehrfatze der
Chemic, p. 22 1.).
AQUA MEL1SSAE SPIR1TUOSA Ph. W'urU p. 20.
AQUA CARMINAT1VA SPIR1TUOSA l. C. p. I I. AQUA
ANHALTINA /. C. p. g. AQUA MASTICH1N A l.C.p. I 9.
ELIXIR BALSAM1CUM SPlRITUOSUM HOFFM. l.C.p. f
ELIXIR V1IRIOLI MYNSICHTl /. C. p. f g. EMPLASTRUM
K z
DE
i48 OLERACEAE. MYRISTICA AROMATIC A.
de crusta panis l.c. p.6i. etc. nucem mofchatatri
continent; species imperatoris /. c. p. 178. etiam
Macidem. — Olea alterutrius occurrunt in balsa-
mo STOMACHICO Ph.lF.p.l I. BALSAMO SUCCINI Lc .
Taedet vel titulos transfcribere omnium et
fingularum formularum, Germanorum difpenfatoriis
infertarum, a quarum vfu iam multitudine recepto-
rum abfterremur.
»
1 •
B.
149
B.
Partes v e get ab He s
ignoti generis vel fpeciei.
i. RADICES.
i.
Pham. CALAGVALAE f. CALAGVELLAE Radix.
Radix Americam meridionalem et nominatim di-
tionem regni Peruuiani Quito patriam habet. Prae-
ter Indos apud Italos celebritatem lioftro tempore
obtinuit. De ftirpe ipfa hadenus modo refeiui-
mus, quod folia gerat, Afplenii Scolopendrii foliis
Emilia, fed minora, et filicis fpecies fit, quantum
ex deferiptione obfeura colligi poteft, Polypodii
generi affocianda.
Radix genuina (quam hadenus non vidi) no-
dofa eft, qualis in Polypodio vulgari vel Osmunda
regali, faporis expers. Et haec quidem vnice effi-
cax; nam cauendum, ne confundatur cum duabus
aliis inertibus; quarum vna dida Calagualae foe-
minae radix foliis largiflimis inftruda, et feminibus,
vt fertur, deftituta; alia Calagualae fpuriae nomine
K 3 venit.
I JO PARTES VEGET. IGNQTI GEN. V. SP.
venit, ex luero aliquando fubftituta (V. Delta ra -
dm di Calaguala Letters del Sig. Dott, domenico
LUIGI GEEMETTi at chiar.Sig. Dott. Giammaria Mazzi,
quae epiltola inferta legitur in Giornati della Medi - c
cina, tom. y. p.^oj.fy. et brugnatelu Biblioteca
fifica d'Europa, P. y. p. i ; y ./£.). \
Prima eius, quoad fciam, mentio fit in diario ,
medico Londinenfi ( Lond, med. journal, vol. y. ex
recenf. michael, Bibt. vol i. ^,186.) vbi pofterior
nominis fcriptio obtinet et Romae contra hydro-
pem yfurpatam radicem fuifte, optimo fuccefifu tra-
ditur. Reiiqua clariftimo gelmetti debentur. Indi
decodo radicis in pleuritide, contufionibus et apo-
ftemate interno vtuntur, Hifce cognitis prima ex-
perimenta Mantuae capta. Quatuor exemplis per
partes expofitis in Italia, duce viro cl dicto, falu-
taretn effedum praeftitit. Vnum fpedat ad affe-
diones varias pedoris ex contufione moleltas et
chronicas; alterum ad febrem hedicam ex pleuri-
tide; tertium ad pleuritidem diram; quartum ad
colicam conuulfiuam cum febre, vomitu bilioi'o et
obftrudione aluina. Conficitur ex didis, vim ape-
rientem attenuantem, refoluentem illi inefle. Ratio
autem radicem exhibendi in decodo eft, parato ex
, radicis
. CALAGVAL AE radix. 1<)1
radicis drachmis duabus et aquae communis quan-
tum fads, hue libra fefquialtera ad tertiae \el quai-
tae partis confumtionem codis. Et huius quidem
cyathi aliquot inftar Theae bibuntur. Vnde diu-
refis ccpiofa absque ardore tamen vel dolore in viis
vrinariis.
Certiora iam exfpedamus ex commentatione
extra Italiam hadenus non difpertita, quam cl.
carminati de radice Calagualae nouiffime Ticini
regii edidit, in qua, tam propria quam ill. franck.
( Litt. Ejmd. ad me 1791 vernae) experientia fufful-
tus inertiam huius radicis demonftrare narratur.
2.
JPh arm. CASSVMVNIAR, f. CASVMVNAR , f.
R1SAGON, f. BENGALE Radix.
Nomina tria priora fiditia funt ad celandam
ftirpem , quarto autem hue Beugale in India inno-
tefcit (rah Hijl. plant, tom. 3. p. 649.). Nempe
ex India orientali transfertur.
radix comparet diuifa in varia fegmenta, mox
fecundum longitudinem, mox transuerfim in orbi-
culos, qui diametro circiter digitum aequante et a
linea ad pollicem cralli funt Adhaeret parenchy-
K 4 mad
I s* partes veget. ignoti GEN. V. SP. jf
mati interno, pallidiori, albido flauo, cortex nodo- ti
fus, hinc inde cireulis horizontalibus diftindus, ei-
nereo flauus. Decennio feptimo praeteriti feculi J
in Angliam peruenit, et commentatiuncula de eius
virtutibus turn typis imprelfa ad commendationein i
multum tunc temporis contulit medicus peachy, i
qui nomen Caffumuniar illi dedit (sloane in Phil. \
Tranf. n. 264. p. <j 80.), aliusque marlow. (dale 1
Plmrmacolog. p. 27 6.) focius indicatur. Cel. mead
quoque illi multum tribuit (quincy Pharm . ^.84.)*
Hinc diu in Pharmacopoea Land, et Edinburg, locum
obtinuit, exclufa tamen in nouiffimis.
Sapore proxime ad Zedoariam vulgarem venit,
amaricante et aromatico, vt et fenfum camphora-
ceum linguae imprimat; ideo forfitan illi adfcri-
ptum fuit a daleo aliisque nomen Zedoariae radice
lutea ex breynio {Prodr. 2. p. 207.), qui tamen de
ftirpe ipfa nihil certi conftituit. Odor fragrans
Zingiberis. Spiritus vini vires maxime euoluit
indeque afcifcit colorem profunde croceum, prout
ipfum extraflum infpilTando tinduram. Hoc gra-
tam amaritiem et calorem conftantiorem guftanti
impertit.
Stomachicam vim inelTe radici, quilibet facile
dabit. Praeco qui eius olim fuit, cl. peachy ex-
tulit
CASSVMVNIAR radix. CHYNLEN rad. if?
i
tulit earn, vt folcnt alii fimiles medicamentorum
laudatores, in morbis multipliers diuerlitatis, in
apoplexia, paralyfi, vertigine, motibus conuuifiuis,
affedionibus hyftericis, torminibus (raius loc. cit
Sed, poll: cognitam naturam remedii cuiusdam, fa-
nior pathologia optime docet, quando illud profi-
ciat, quando noceat. Corrigi corticeni Peruuianum
eius ope idem venditauit (/. c.'): fed nihil ille cor-
tex mali continet, fi a feito medico adminiftratur.
3 •
Pham. CHYNLEN Radix.
Ex China attulit illam peritiffimns in arte fua
et feientia phyfices et hiftoriae naturalis pariter iri-
clytus nauarchus Suecicus ekeberg et cel. bergium
[Mat. med. p. 908.) de vfu medico ibidem obuio
certiorem reddidit. Nec alios fontes hadenus ad-
ire licet notitiae eius cupidis.
radix deferibitur cylindrica, fubtorulofo fle-
xuofa, craflitie pennae anferinae vel anguftiori ru-
gofa., fubfquamata fetis fubulatis frequenter exafpe-
rata, fragilis ex luteo rubra. Proftat fruftulis pol-
licem vel vltra longis.
K f
Odore
m PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
Odore caret, fed fapore valde amaro et tenaci r:
inftruitur, faliuam tingit colore croceo. Chinenfes
magno earn pretio vendunt, eiusque ftomachicam
virtutem praecipue depraedicant, quam infufione
radicis cum vino fibi in vfum vertunt in colica,
concodione ciborum labefadata fimilibusque vitiis. I
Gonfirmat egregiam efficaciam ex fua experientia
cl. bergius, qui tamen quibusdam emefin excitaffe j
obferuauit. ,
; ^ ’ i
4*
Pharm. COLVMBO, alifs CALOMBAE, COLOM-
BAE, COLVMBAE, CALVMBAE Radix.
Primus, qui radicis Calumbae, vt earn nomi-
nat, quantum noui, meminit franciscus redi (Ex-
perimenta circa varias res mturalesy 1685'. ^.142.) eft,
qui ad noua experiments cum eadem excitat et
alexipharmaci maximi laude diftindam fignificat,
ab.sque alia vlla de ifta commemoratione. Eodem
forfitan tempore jo. curvus semmedus (Pugitl. rer.
indie, f Hijl. varior. Jimpl. ex Jnd. orient. Amer. Verf.
vateri 1722. p.l 7. Quando archetypus prodie-
rit lingua Lufitanica nefeio, audor vero alium li-
brum iam edidit a. 1 697.) earn memorat, qui licet
plurimis virtutibus earn ornet, quam fobrio iudicio
refpon-
COLVMBO radix. iff
refpondent, laudat tamen etiam in affedionibus
vero magis confentaneis, vt doloribus colicis, con-
tra prauas digeftiones ventriculi, in diarrhoea, in
flatulentia. Arbitror vtrumque fignificaffe eandem,
quae, recentius Anglorum praecipue praeconio* ap-
paratum niedicaminum auxit.
Quantum hadenus erui potuit, ex teftibus
idoneis, qui diu in India orientali verfati funt, ftirps
in continente Afiae parte crefcit, et inde in vrbeni
Columbo infulae Zeylonae transplantata eft, vnde
per totam iam Indiam difpergitur. Memorabile
eft, quod horum vnus indicauerit in Zeylona et
Anglicis eoloniis lingua Lufitanica Hays de Mofam-
bique vocari (percival’s Effays medical and experiment
tal, vol. 2. p. s.fq.'). Refpicit hoc nomen aliam,
quam Afiaticam patriam, fcilicet Africanam. Co-
gnitum enim recentius eft, radicem a Lufitanis e
Mozambique Tranquebariam adduci, ibi a Caffris
in continenti emtam proftare et mercem lucrofam
effe (konig litt. in retz. Obf hot. fafc. 4. p. y.).
lufta fuiftet exfpedatio, fore, vt radix per
Belgas potius priusque, vt in quorum poffeflione
vrbs Columbo eft, quam per Anglos in medicoruin
notitiam venilfet. Aft in Anglia iam per quinqua-
ginta
1 5 6 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
ginta circiter annos cognita et paftim vfitata fuit $
(white’s TreatiJ'e on the management of pregnant and
lying in Women , ed.i. p.Jf.). Ab eo aatem tem- ji
pore inprimis celebrata in noftra Europa eft, quo ji
cl. percival experimentorum ingenioforum cum ea
captorum recenfum euulgaret ( Lib. cit . , cuius pri-
mum caput infcribitur: On the Columbo Rootf), adeo
vt iam in recentiffimis defignationibus pharmaceu-.
ticis tantum non omnibus, iis adeo, qui fele&u
. • s
rigidiori deleftantur, vt Pharm. Lond . Edinb . Rojftca\ ,
locum obtineat, et in quolibet lautiori pharmaco-
polio iam obuiam veniat.
radix transfertur diftecta vel in orbiculos, qui
pollicem dimidium ad tres diametro aequant, vel
in frufta quartam pollicis partem ad duos vsque
pollices longa. Extrinfecus veftitur fub hacce for-
ma cortice rugofo, craftb, ex viridi profundius
bruno. Interna pars pallide fiaua eft et medio con-'
trahitur, ita vt intra tumidum marginem concaui-
tatem formet rugofara centro, vt videtur ficcationis
adiuuandae caufa, perforato. Difcerni oculis in
orbiculis facile poflunt tria ftrata , cortex , pars li-
gnea et medulla, quae ipfa blandior eft reliquis et
mafticata copiarn mucilaginis effert. In puluerem
redafta
COLVMBO radix.
H7
redacla viridefcentem colorem induit et humidita-
tem attrahit. Fricla cultro aroma fpirat, guftata*
ingrate amara et modice pungens fentitur. Sapor
ingrajtus corrigitur additamento corticis Aurantio-
rum in vtriusque infufione (percival /. c. exper. 2.
f. 20.).
In putredine carnis bouinae arcenda Radix
haec cortice Peruuiano inferior eft (/. c. exper .4. p.
22.), etfi omnino in infufo radicis caro diutius il.
laefa perfiftat, quam in niera aqua. In corrigenda
putredine iam enata cedere quoque cortici dido
debet (/. c. exper. f.). Felli bouino autem putre-
dine corrupto illico integritatem reftituit, quum
contra ea infufum corticis Peruuiani foetorem ma-
nifefte augeret et coagulum illi inferret (/. c.exp.G.).
Euentus adhibita bile recente hominis violenta
morte abfumti in foetore corrigendo idem fuit
bertrand de la gresie in Hijl. de la Soc. de Med.
tom. 2. p.2 95.). Elegans inde conclufio deduct
poteft ad efficaciam illuftrandam, quam in cholera
aliisque malis abundantia et deprauatione bilis co-
pulatis praeftat, de quibus infra vberius, et ad fa-
lutarem vfum huius medicinae, etiamfi euacuatio-
nes neceftariae non praecefterint. Simul elucet.
cur
Mg SENTICOSAE.
de materia medica vnus ad haric, alter ad aliam 1
fpeciem flores diftos officinarum referret, halle- '
rvs' ( Hifi. flirp . helv. ». 1 1 o i . ) , vt linnevs olim ;
(Mat. mod. ccl. i. n. 241.), Rofae caninae progeniem
exiftimauit. schrebervs (linn. Mat. ' nied. Ed, 4.
p. 148.) Rofam damafcenam mill. ; germinihu oua-
tis peduncuhsque hij pidic cauls aculcato , calycibus pin m
ncitifidis hirfutis , pro vera fpecie indicat. spiel-
manno ( Mat. med. p. 424.) auctore, flores R. cen-
tifoliae perinde coliiguntur. Plurimi tamen R. cen-
tifoliam l. fignificant, e. c. bergivs {E. m. p.^26.),
auftores Pharmacopoeae Suecicae , Roftcae , Brunfvi-
cenfis. Nec fine ignominia credi poteft , fummum
linnevm omififfe in recenfu Rofarum vulgatiflimam
hortorum 'et omnium fpeciofiflimam; tanto magis,
quum in earn probe quadret character R. centifo-
liae tributus.
Petala, quae pallide rubra lunt, numero co-
piofiffima, remotis reliquis partibus vnice feruantur.
Horum quidem recentia fragranti odore ficcis longe
antiftant, fed nec ficcatione ille omnino difpellitur.
Vnde et odoramentis ficcis inferuiunt, et vna cum
Lauendulaefloribus praecipuam eorum partem, quae
ollae odoriferae compleftuntur , conftituunt. Adeo
vero genuinus odor eft, vt et nomen variis aliis ve~
geta-
ROSA CENT IFOLIA.
IT9
getabilibus fimilem fpirantibus dederit, Jigni Rhodii
et radicis Rhodiae exemplo. Prouenit iJJe ab oleo
aethereo (de quo infra), vtut parua quantitate et
difficulfer ex floribus eruendo; nam, quo Rofae
cdoratiores, eo plus olei huius eliei fefe patitur.
Odoris partibus deftillatione pariter ac infufione
aqua impraegnatur. Guftati flores praefertim fieri,
mox dulcedinem leuem, turn amaritiem cum au-
ftero fapore produnt. Infufum quoque aqua Tafr uni
addito vitriol o martis mox nigrefcit. Remanet fa-
pida pars, etiamfi altera nares feriens deftillatione
vel euaporatione difperfa fuerit.
Flores olfafti neruos egregie reficiunt, vt vel
ideo, nec ornamenti ynice caufa, fafciculis florum,
quos period affigunt foeminae, inferantur. Hinc
et florum quatuor cordialium numero olim ad-
feripti. Rariffime tamen ad internum vfum ana-
leptico fcopo, nifi in praeparatis quibusdam poft-
ea dicendis, praecipiuntur. Mirum fane, quod
flores hi, licet neruis alias amici et in vniuerfuni
blandi fint, et tantum non omnibus hominibus place-
ant, quibusdam tamen turbas haud exiguas folo ol-
fafru, fternutationem (echtivs in Adami vit. med.
72. )» catarrhum , inflammationem oculornm
deliquia animi, hyftericas affeftiones, alui deieriio-
nes excitent, item odore diipliceant, hno abortus
v' - < ' mor-
150 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
Ab Indis iam dudum eximium remedium in
affection ibus variis ventriculi et inteftinorum habita;
radix fait. Subfcribit recentior experientia, quae
et in bilis vitiis corrigendis excellere docet. Indi
radicem concifam vel rafam cum vino Maderaico
ingerunt (percival /. c. p. 4.).
Ad coercenda alui profluuia efFrena et vomi-
tus pertinaces fedandos magni nominis eft. In
dyfenteria tam apud Anglos (pringle in gaub.
Aduev/, percival.) quam Batauos multum valuit
(cartheus. /. c. p. 142.), nec in Gallia fpem
fefellit (BERTRAND DE LA GRESIE /. C. tom. I. tilfl.
p. $44. tom. 2. p. 292.). Imo iam initio diarrhoeae
vel dyfenteriae, quo a'dftringentia nocent, haec
radix et cum fruftu praecipitur, et turn antilpas-
modicam virtutem exferere videtur, quum conftet
nvultas turbas nonnifi irregularibus primarum via-
rum motibus excitari; declinante tanien morbo
conuenientior eft (percival l. c. p. 80- — Nau-
feae et vomitui grauidarum (white /. c. p. 75. per-
cival /. c. p. 1 $.) et puerperarum egregie fubuenit;
in hifce febre puerperali exiftente ob vim bilem
vitiatam et exundantem temperandi confert ad lcru-
pulum vel drachmam dimidiam in puluere, vel in
\ i extraffo
COLVMBO radix. 161
i
extrafto vel in infufo ter vel quater de die data;
tantoque magis conducit, fi finiul aluus niniium
fluxa eft (Conf. verryst in Vtrhandd, door de HoU
i I
landfcke Macitfchappye der JVeet. te Haarlem, P.z i.
p. 6.). Vomitus, qui biliofam colicam comitatur,
praeuio emetico huius radicis infuft compefcitur
(percival l. c. p. 8.). Nec infantili aetati aduerfa
eft, quae faepe fub dentitione vomitu et diarrhoea
tentatur; hosque tanto felicius iuuat, ft ad aciduin
frangendum cum pauxillo cretae vel magnefiae
iungitur (/. c. p. 1 1.). Imo in habituali vomitu, 11
a debilitate vel nimia irritabilitate ventriculi, acore,
bili acri, fecretione vel iufto vberiori vel deprauata
fucci pancreatici, enafcitur in connubio aromatum,
martialium vel abforbentium leuamen infigne afFert
(/. c. p.ii.). Supprimit quoque in intermittenti-
bus febribus autumnalibus vomitum, quo frequen-
ter ftipantur; et li cortex Peruuianus ob emefin
crebram inanis eft, opii vices in delendo vitiofo
ifto ventriculi fenfu agic (verryst /. c.~). Queri-
tur tamen cullen (Treatife of the Mat. med. vol.z.
jtf.78.), licet multis medelam vomitus attulerit, haud
paucos tamen fpe excidifte; quin iis cafibus, in
quibus redundantia bilis fubfuit. — Cholerae
obicem ponere, faepe exploratum eft, et in hac
Appar. medic. Vol. VI. L limul
: ;■ ' ■ ■ .
162 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
fimul cum euacuantibus torminum faeuitiam fran-
git, bilem corruptafn emendat, motus praeterna-
turales fopit, et vires erigit. Nautis drachma di-
midia ad duas pulueris omni trihorio vel quadriho-
rio data (johnson apud percival /. c. p. 6.). Aliis
fuffecit in hoc morbo minor dofis decern (makit-
trick de fibre Ind. occid. maligna flana in coll. diff.
balding, vol. i. p. 1 4 5 .) , quindecim, vel viginti
granorum, in cochleari vno vel altero aquae Cin-
namomi vel Menthae fimpl. (gardiner on the ani-
mal oeconomy, p . 3 47 . fqd) . Profuit in cholera ex
eodem fonteorta, poll praenhffos lapides cancro-.
rum cum fucco Citri eandem adhibere ( Veckofikrift
for L'dkare, vol. 2. p. 77.). — In hisce morbis
fanatis prout manifelta faepe bilis vitia praeilo fue-.
runt, ita in febribus biliofis ipfis falutem affert.
Laudatur connubium tartari vitridlati et quidem
vtriusque ad grana quindecim, vel viginti (percival
/. c. p. 9.); euacuantibus praemiffis nihil efficacius
eft ad naufeam et vomitionem fedandam; et etiamfi
remiftiones manifeftae fint, longe tutius exhib.etur
in hisce quam cortex Peruuianus, et efficaciter bilem
corrigit, ventrpulum roborat et vires reftaurat
(haygartpi apud percival p. 10.).
Abfen-
IK AN RADIX.
163
Abfentibus quoque vitiis, quae dixi, bilis et
fpafticis conftrictionibus, ftomachicum primi ordi-
nis confiderandum eft, languente vigore ventriculi
et primarum viarum indeque profi'cifcentibus ■ cibi
appetitus iactura, concodione laefa, fiatibus, naufea.
Placuit (implex decoftum aqua fachim, cochleatjm
pluries fumtum (selle Handb. d.med. Prax.p. 6 8}.),
item puluis eius aromate quodam commixtus, vel
infufiim vino Maderaico paratum; deficierite autem
bile, mifcela pulueris cum felle bouino pllularum
forma aegris confultum eft (percival /. c. p. n.).
P bar m. IK AN Radix.
Ex fpeciminibus, quae corani habe'o* defcri-
ptionem Radicis exarare licet. Sunt haec ouato-
oblonga, nonnihil cotnprefla, vtrinque attenuata,
magnitudine nucis oliuae, vel paullo exiliora, al-
tero extremo definentia in filuni tenue duorum fu-
praque pollicum , quod videtur fibrilla eflfe. Epi-
dermide externe obducuntur ex luteo grifea, ru-
gofa, ar&e adhaerente parenchymati, interne duro,
corneo, fubpellucido, quod media parte compre-
hends fimilem radicem contiguam, cuticula lua li-
mitem denotantem. Bulbus videtur radix quad ex
E a orchi-
1 6*4 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V, SP.
orchidea plauta , et fnnili modo inter dentes com-
manfa fefe ha bet, et diuturniori ibidem mora nm-
cilaginis aliquid exundat. Bulbulum tamen inna-
turn maiori in radice Saleb faltim non confpicio.
Odoris expers, nec equidem aliquid acre illi inefle
fentio. In prouincia Chinenfi Suchuan, ex qua
prouenit, planta crefcere fertur (hagen Lthrbucli der
Apothekerkunjl, ed. 2. p. 386.).
De morbo, in quo adhibeatur, nihil habeo,
quod tradam. Seruant modo pharmacopolae noflri
radicem inter rariora exotica.
Pharm. LOPEZ f. LOPEZIANA Radix.
Nornen duxit a joanne lopez pigneiro Cjuan
lopez pineiro) Lufitano. Prima de hac radice nar-
ratio mihi obuenit apud franciscum redi ( Expert «
menta circa vciYias res naturales, p. i}8.)> nifi illi co-
aeuus cenfendus semmedus (Jrlijior. varionwt Jimpli-
cium exoticor. p. 40.) , de quo dubio fupra (p. 1 f 4.)
dixi, qui lianc quoque radicem fignificat. redio
telle in prouincia Zanguebar Africae in ripa flumi-
nis Cuama lopezius hanc radicem inuenit. Ex
alia relatione Afiam patriam habet, et ex Goa in
inful am
LOPEZ RADIX. 16{
infulam Malaceam, indeque Batauiam transfertur
(gaurii Aduerf. varii argument, p. 80.); a^us iterum
edixit, Malaccae infulae propriam efle, mutuoque
commercio tam Goam ad Lulitanos, quam ad em-
porium Batauorum Indicum peruenire (/. c. p. 89.)*
Ex arbore origincm traxiffe, vifu facile co-
gnofcitur; nec videtur ex arbufculo, vt quidem
clmo. redi indicatum, colligi, quum aliquando ra-
mos infignis crallitiei repraefentet. Proletarie val-
de hadenus modo arbor defcripta elt (apud redi),
vt foli radici inhaerere necefie fit. Haec ipfa inter
Europaeos medicos non nifi ab anno inde 1771.
inclaruit, quo gaubius illam ex tenebris fuis pro-
traxit, et propria et aliorum medicorum in Belgio
degentium experientia pretinm eius canftituit. lam
et in officinis largius inftrudis copia illam aegris
praecipiendi exftat, per Belgas in Europam trans-
veda.
Seruantur bacilli diuerfae longitudinis , odo
adeo vel nouem pollicum, crafli pollicem vnum,
imo duos, faepe exiliores, lignofi, quorum lignum
colorem ftramineum prae fe fert, leue et, trans-
verfim diffedum, poroium eft, excepta medulla,
quae durioj:, denfior et ex albo fubrufa comparet.
L } Cingi-
1 66 PARTES VEGET. 1GN0TI GEN. V. SP.
Cingitur hoe cortice fufco, tegmine molli, fpon-
giolo, luteo, pet ftrata obfito. In quodam niihi
obuio fpecimine fupra lineam illud cralTum depre-
hendo. Non multum ad notitiam eius confert fi-
gura cl. redi (/. c. p. 1*3 8-)* Bacilli exiliores prae-
ftant craffioribus virtute. ’• Odoris expers eft, et
faporis pariter ad iudicium gaubii (/. c. p. 90.);
equidem tamen aniaricantem inueni, manifeftius
an tem in pulpa Ipongiofa corticis externa. Per-
quam amarain perperam redi facit.
Neque deco&um aqua fadiuni, quod flaui co-
lons, nil modicam amaritiem prodit. Salis efien-
tialis quaedam indicia adfunt, tarn in hoc decodlo,
quam in tincftura , quae fufcam colorem habet, et,
abftrado fpiritu Vini, baffamici aliquid ardentis fa-
poris, quafi opii amaricantis, prodit. Solutione
vitrioli martis non fufcatur deeoflum (Conf. cum
Gaubianis experimentis /. c. p. 90. fq. alia eiusdem
naturae et euentus cl. josse in Hift. de ta Socicte de
Medecine, tom^.p.2 46.). Nihil neque fenfuum
exploratione , neque chemico fcrutinio dicto dete-
gitur, ex quo diuinari poftit egregia in fiftendis alui
pertinacioribus profluuiis efficacia. Nempe haecce
eft, quae hodie attentionem medicorum fufeitauit.
Nulla 111
LOPEZ RADIX.
167
Nullam enim fidem meretur eiusdem contra morfus
vel punduras animalium venenatorum oliin prolata
laus, vel in febribus intermittentibus exftinguendis
item vulneribus confolidandis priftinum praeconium
(V. redi /. £.)• Verior modo indicata virtus Indis
quoque nota hodie eft, qui ipfi radicem fuper por-
phyrite cum aqua contritam in alui profluuiis ae-
gris propinant.
Hancce exhibendi illam rationem in lienteria
pertinaci et diarrhoea cum fucceftu amplexus eft
gaubius (/. c. p.jy.fq.), quern nunquam radix fe-
fellit, nifi in fene decrepito, viribus exhaufto, et
fluxum coeliacum perpeffo. Imo profuit illi radix
in diarrhoeis tabi pulmonali fuperuenientibus, quin
confummata phthift aluum coercet (/. c. pag.'&i.').
Aeque felici euentu experti font earn ell. inter Eel-
gas medici dk monchy, boude, wynsen et patyn,
quorum interpretem gaubius agit. Ille quidem
praeprimis in diarrhoea colliquatiua phthificorum
reliquis omnibus earn praefert (/. c. p. 8 }.), quod et
praeter gaubium cl. patyn (/. c. p. 86.) confirman,
quin praefentibus iam aphthis mali moris. Sic
diarrhoeam habitualem radix in decodo panis cum
pauco vini remixto compefcuit (/. c. p. 84.). Ae-
L 4 que
168 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
que prodeft pnerili aetati (/. c.) , quam fenili (/. c.
p. 87.), et nominatin') diarrhoeae puerperarum fym-
ptomaticae accommodata eft (verryst in Verhand.
door de Hollandfche Maatfchappye der Weetenf. vol. 21.
p. 7.). Habet etiani hanc non fpernendam vim,
quod cortex Peruuianus ft aluum laxet, fuo ad-
ditamento diarrhoeam inde enatam compefcat, et
fie beneficio corticis frui aegrotum permittat abs-
que fubfequa alui obftrudione (id. /. c .). Mira
celeritate effedum 'Jfuum exferit, vt fint, quibus a
paucis modo dofibus turbae iam notabiliter fopitae,
et frequentes deiediones aluinae ad paucas redadae
fuerint (gaub. p. 84. /{/.).
Datur opportune in puluere fiue fyrupo, fiue
mueilagine aut apto eleduario in pilulas effida,
dofi granorum quindecim ad triginta, ter quaterue
de die. Febris ft abeft, vel ftomachus torpet, fpi-
ritus vini cochlear exiguum fuperdari poterit. Tin-
durae quoque locus eft, fcilicet ex radicis drachma
fefquialtera, fpiritus vini vnciis duabus cum femifle,
cuius ter de die cochlear exiguum, pauco vino
rubro dilutum, ingeritur. Haud exiguum emolu-
mentum quoque fpondet decodum aquofum, mo-
do digeftio praecefterit.
SEMME
I
MATALISTA radix.
semmedus pro fuo more multas fide deftitu-
tas vires illi adfcribit, ex quibus hie modo recen-
feo, miraculi inftar curare a vipera commorfos, fei-
licet ita, vt vulneretur vertex capitis lanceolata,
et plagae pauxillum pulueris eius applicetur (V.
/. c. p. 40./#.).
7*
Pham. MATALISTA Radix.
Huius fpecimina in ofiicinis vulgo occurrunt
' : h->.v
in orbiculos mox crafiiores aliquot linearum, mox
tenuiores dilfeda. Amplitudo pariter variat, nam
funt, qui diametro pollices quinque excedunt.
Externe fuperficiem cineream valde rugolam for-
mant, interne albidiora comparent, et vndas con-
centricas effingunt, et hinc inde aliquando porofa
confpiciuntur, vt fere erofionem a vermibus fufpi-
careris, nifi maior adefiet regularitas. Snbftantia
mediocriter compada et notabiliter ponderofa.
Negligitur hodie omnino.
Stirpem Americam inhabitare lego, vbi, non
additum, radicem aluum purgare, debilius Jalappa,
paullo fortius Mechoacanna, dofi drachmarum dua-
rum (vogei, Mat. wed. p. 240.).
S.
La
i7o PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
8.
JPharm. TIMAC Radix.
Caribaeis dicitur Timac , Hifpanis Liane a
coureux. Quae de hac nouimus, debentur medico
gerard, qui eandem in infula St. Domingue im
hydrope vtiliter tentauit, et Regiam focietatem me-
dicam Parifienfem de fucceffu certiorem fecit (V.
IJiJl. de la SocieU Roy ate de Medecine, tom.i.p. 3 4 10* !
Nunquam earn vidi, nec ifte defcriptionem eius;
concinnauiti Cenfetur Aurantiis vel TerebinthiS'
cognatione iungi. Deed; ha&enus in pharmaco- l
poliis.
Decoquuntur radicis vnciae duae in tribus pin-,
tis aquae (=fjgvj ciuil.), cuius decocli aegri primis
diebus vitra tria ingerunt (= vnciis quatuor cum;
femiffe circiter); augetur dofis quarto die, et fi
aeger fortioris naturae eft, additur vncia vna rafu-
rae Guaiaci, aliquot grana Scillae et pauxillum Ca-
nellae, vt potus aromate imbuatur.
Accedat oportet noua experimentorum feries..
II.
ANGELINAE cortex.
: * '
17*
II. CORTICES.
9-
Pharm. ANGELINAE Cortex.
Arbor huius corticis procera eft, infulae Ame-
ricanae Grenada incola. Anno 178 f- Chirurgus
grieye ibidem commorans in Scotiam (Vid. dun-
can’s Medical commentaries, vol. 9. p. virtutem
eius anthelminticam perfcripfit. Explorata haec
fuit ab eo in infantibus dyfenteria verminofa cor-
reptis, quae rhultis antea exitio fuit. Corticis hu-
ius vnciae quatuor in quartis tribus C— $5 vj ciuil.)
aquae coquebantur, donee duae fupereflent. Hu-
ius de'codi mane cochleare maius infantibus inge-
ftum, biennio minoribus, et lefquialterum , vel
duo, infantibus hac aetate maioribus. Abftinen-
dum ab omni potu ciboque ad meridiem vsque.
Tormina excitat, qualia fubinde a Jalappa. Sub-
fequente die opus purgante eft. — Sic ftupenda
vermium caterua per aluum eliminatur. Lumbri-
corum ratio nominatim videtur habita efte.
10.
172 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.'
io.
P
Pham . ANGUSTURAE Cortex.
Aliis fcriptura corticis Huguflini placet (Got-
tingifche Anzeigen 1790. n. 4.), quae aliam patriam,
fcilicet vrbem St. Auguftin, in Florida orientali li-
tem, aftignat. Quantum conftat, prior redior eft„
ex Anguftura Americae auftralis, vndeHifpani ilium
in infulam Trinitatis (Trinidad) transuexerunt. Ex-
'quanam arbore proueniat, nondum euidum; ex. B
Ipecie Magnoliae efle coniedura tulit ( Litterae Lon -
cfino fcriptae in Brannfchw. Magazin 1790. n, f. p
74.), et vlterior diuinatio ex Magnolia glauca l.
(brande in Hannov. Magazin 1790. n. if. p. 235.
/</.). Nuperrime (ex litteris cl. brande in Hannov..
Magaz. 1790. 12,69. P- I099-/f) temen momenta
quaedam probabilia fuadere vifa ftint, ex abyftinico
frutice, 'Wooginoos in Abyflinia dido, f. Brucea
antidyfenterica jo. frid. mill. 56 coloured Plants,
tab. !<;. , quae eadem eft ac Brucea ferruginea (l’
heretier JUrp.nov. tab. 10. ah on Host. Kewerif.
vol.^.p.i 97.), peti. Defcriptio enim corticis.
quam bruce ( Travels to dij cover the Source of the Nile,
vot.f. p. 70.) de dida planta praeftitit, congruit
cum ifta corticis Angufturae, et iple ille agnouit,
I;
conue-
ANGVSTVRAE cortex.
173
conuenire vtrumque; et cortex fruticis viui, in
hortoKewenfi obuii, in plerisque quoqueconuenit.
• Primam eius cognitionem dederunt amii 1788
altera parte medici duo infulae Trinitatis, ell. ewer
et williams, litteris Londinum miflis, et infertis
, periodieae fcriptioni ( London medical journal 1789.
P.2, p. 1 5-4 ./f), quarum copia ibidem fafla ado-
lefcente anno 1789. et nunciatum, Londini fuppe-
tere earn corticis quantitatem, quae experimentis
fufficeret. Senfiin quoque per alia pharmacopoeia
ditiora cortex hie diflributus fuit; nec deficit in
noftris.
AfFertur hie cortex fruftis conuexis, diametri
circiter fefquipollicis, vel minoris, longitudinis plu-
rium ad fex jpollicum, lineam circiter dimidiam
craflis. Epidermide albida inaequali veflitur fub-
ftantia luteobruna, dura, firma, nec in fibras dis-
cerpenda. Puluis, in queni contunditur, flauedine
Rhabarbarum fere refert. In lingua amaritiem mox
prodit cum aromate, quod diu calorem in lingua
relinquit. Odor recentis ingratus deferibitur, cu-
ius vero nullum veftigium reperio in ficco prae-
fente. Pam aqua, quam fpiritus vini tingitur in-
fundendo colore pallide aureo. Aqua nihil nifi
amaras
174 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP:,
amaras partes efuit, fpiritus vini autein aromaticas 1
fimul. Ex corticis vncia vna alcohol vini dige-
ftione drachmas duas extradi refinoQ primi, valde. 1
amari, emit; aqua autein ex eadem quantitate de-
codiope extradi gummofi circiter drachmas tres 1
cum femift'e, pauilo minus amari ; infufione auteni
'extradi fcrupulos quatuor, quod clarum eft, el 1
faporis fere eiusdem, ac fal Chinchinae (heyer in i
Braunfchw. Magazin , /. c. p.'jG.'). Decodum eius -
vidcbatur pulmones vituli contra putredinem paullc £
diutius tueri, quani decodum corticis Peruuiam 1
(ibid. p. 78-)*
Pauca hadenus experimenta, publici iuris fa-i
da, virtutes eius vberius enucleant. Multurn verc
iam promittit fapor. In infula Trinitatis adhibetui
omnibus cafibus, quibus cortex Peruuianus alias
opportunus eft; quin antiftare in eo illi ibidem
creditur, quod minori dofi idem praeftet ( Londot
medic, journal, l. c. p. if ).). Haec laus ad febreir
intermittentem inprimis fpedat, in qua plerumqui
fex aut odo dofes iuffeeerunt; quin vnica aliquam
do fuffecit (l.c.p. i f 9. 1 6 1 .). Modice intra vfuir
aluus lubricatur. Exiinia ifta febrifnga virtus etian
Londini in tertiana confirmata, plufculis pulueribu:
ponderi
c
f
ii
f
1
t!
(I
AN G VSTVRAE cortex.
*7f
ponderis granorum quindecini datis (brande in
Hannou . Magaz. 1 7 9 o. p. 2 $ 8 .)• SufFecerunt drach-
mae duae, vel tres, etiam pertiriaciffimis cuiuscun-
quegenerisjdunipoft euacuationempraeniifTam quin-
decim ad viginti grana omni trihorio darentur; et
in quartana quinque menfium dofes duodecim,
quarum fingulae grana quindecini continuerunt,
perfeclam fanationem efFecerunt (idem in Hannou.
Mag. 1790.^.1104.). — Similis poteftas FeFe
exferuit in affinibus periodicis quibusdam morbis,
fcilicet deliquio animi periodico, cephalalgia et
odontalgia eiusdem naturae (Conf. brande inHan-
nov. Mag . p.23%. item idem in Lond: tned. £fourn .
I/90. p. 41.). Valuit et in Febribus infigni
debilitate et labe primarum viarum iundis. — In
Febre putrida cafu fingulari antifeptieam vim vel
foments tione externa declarauit (Lond. med. £ own.
1789- p. H6-)-
In diarrhoeis et dyfenteriis Nigritis frequenter
m mfula Trimtatis exhibent (/. c. p. 1^9.). Nec
fefellit Europaeos vfus in hifce malis (brande in
Hannou. Mrg ,790. P. a J8. noj. item in London
md.gonrn. 179°. p. 44- jtem Anonymus in crell’s
Cknh AnmL >790. ™/.r. p.^sg omnique cafu
condu-
i7 6 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
conducit, quo laxitas et atonia fubeft. Concinne
praemittuntur per aluum vel os purgantia , fubfe-
quente eiusdem infufo (brande Harm. Mag. l.c. p..
2^%.). Non tamen in diarrhoeis collrquatiuis vi-
detur tutus. Omnia conueniunt, in ftomacbo ro-
borando et viribus digeftionis retlituendis valere:
eximie.
Profecit etiani in habitu fcrophulofo et in eru-
ptionibus cutaneis , quae vulgo fcorbuticae dicun-
tur (brande in Land. med. £fourn. 1790. p. 4f.)«
i
Puluis corticis a granis decern ad viginti pro
dofi capitur, a qua proxime dicta tamen delicatio-
res vno vel duplici cafu naufeam contraxerunt, vt
itaque minores doles ventriculo magis amicae lint,,
et gratum caloris fenfum afterant. Extract um a
granis quatuor ad ocfto exhibetur. Decocli aquofi,
ex pulueris drachma vna cum aquae vnciis quatuor
paratij vnciam vel fefquiunciam fert aeger ter vel
quater de die. Gratius fumitur decoclum eius vel
infufum additamento leuiter aromatico: ofto fell,
vnciis liquidi (ex tribus vel quatuor drachmis cor-
ticis pro aquae vnciis fedecim praep uati) additur
Syrupi corticum aurantiorum vncia o'nndia et tin-
GuraeLauendulae compofttae drachma vna (brands
in
t
BELA - AYE cortex. 177
in Lond. med. £fourn. 1790. p. 40.). Tin&urae,
ex corticis vncia vna et fpiritus vini vnciis i'edecim,
drachma vna pro dofi con cedi poteft. Dofes ex-
perientiae cl. brande debentur.
Nifi conieclura fallat, in fidem virtutis anti-
dyfentericae ipfum exemplum cl. bruce (t.c.p. 71.)
in medium proferri poteft, qui cortice Wooginoos,
ad cochleare exiguum pro Thea bis quotidie cum
lafte camelino ingefto, fubiunflo'mane cyatho in-
fufi corticis cum ladle eodem calido, fe a dyfenteria
liberauit, aliisque etiam tarn puluere, quam irifufo
aquofo et timftura fpirituofa praefidio fuit.
1 i*
Pharm. BELA - AYE Cortex.
Nomen praefixum gerit arbor in Madagafcar
in montibus decern miliaribus a mare remotis.
Cortex eius hadlenus nonnifi obferuationibus cl.
sonnerat, per cl. mauduyt euulgatis (ill Mem. dt
la Sac. R. de Medec. vol. 3. p, 689.), in ea qua vi-
vimus plaga innotuit. Neque proprio nec alieno
aufo mihi fuppetiit characleres eius proponere.
Indi corticem aftdunt potulento cuidam ex
arundine faccharifera parato, Tok ab tills Mo.'
Appar. medic. Vol. VI. M ipuiug
178 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
Huius vero loci praeprimis eft ob vim in alui pro-
fluuiis cognitam. Ipfe sonneratus in India eo in-
fufo capto deiediones cruentas (flux - de- fang),
quibus laborauit, fopiuit, item plures alios, qui
per duos vel tres annos easdem fuftinucrunt. In
hisce videtur malum haemorrho:dum potius cruen-
tarum, quam dyfenteriae nomine inligniendum efle.
ft
P
<1
P
f
ti
Huius in puluerem redadi poll praeuiam alui c
purgationem exhibentur grana viginti quatuor, mane
in cyatho infufl theae vel pauxillo vini, et totidem 1
grana vefperi. Exadis diebus feptem aut odo, au- t
genda dofis, eiusque grana triginta fex mane modo
danda, ad perfedam curationem vsque. Repetita i
Parifiiis experimenta eodem fuccelTu. Diarrhoeis
diuturnis et contra alia rebellibus mederi ibidem | i
pariter contigit.
12.
Pham. CORTEX CHINAE vel CHIN CHIN AE 1
REGIVS f. CORTEX CHINAE
FLAVUS.
Hie cortex haud ita pridem fub priori nomine j
Londino petitus. Patriam ignoro; fed menfe Iu-
nio a. 1790. quum Francofurti ad Moenum verfa-
rer, I
cortex CHINAE REGIVS. 179
rer, fpecimina vidi apud expertiflimum pharmaco-
polam salzwedel, cui et horum vnum debeo, dein
quoque in pharmacopolio NFisbadenfi. Caro tum
pretio adhuc vendebatur, et quidem ab aromatariis
Francofurtenfibus , fratribus ettling libra vna
thaleris fedecim.
cortex hie conftat fruftis fubplanis, digitum
circiter longis, pollicem latis et lineam craflis. Co-
lor ferrugineo flauus eft. Extrinfecus magis ad
ferrugineum inclinat, ex epidermide tenaciter cor-
tici intexta , quam in fuperficie interna. In fra-
ctura, quin et fuperficie, fibrillofus apparet. Dis-
cerpitur facile digitis, imo in puluerem conteritur
flauum. Sapor intenfe amarus cum leuiori ad-
ftridione.
Francofurtani aliquot medici in intermittente
febre fuperiorem longe vi vulgo adhibitls corticibus
repererunt.
Non dubito pro eodem ilium habere, quetn
mihi nuperrime mittere placuit perill. L. Ji. ab asch
lub nomine Corticis Chime flaui; qui tamen nonni-
hil ponderofior et compaftior mihi altero vifus eft;
facie tamen ilium referens, nee amaritie illi cedeivs.
2 Opus
1 80 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
Opus erit confufionis vitandae caufa in pofte-
rum hunc corticem chinae regium flauum dicere,
quum Amftelodami cortex aliquis nomine corticis
Chinae regii nuper venditus fuerit pretio floreno-
rum quatuordecim pro libra vna, qui ex fpecimi-
nibus a me vifis in omnibus refert corticem Peru-
vianum rubrum, modo quod nonnihil pallidior
rubro fit. Retulerat de hoc cl. a thuessink (in
litt. ad cel. blumenbach d. 2?. Aug. 1790.) Regium
dici, quod vfui familiae Regiae Hifpanicae defti-
natus fit, et fuperiorem longe vulgari cortice Chin-
chinae virtute efle, ex propriis experimentis. Fer-
rugineum potius colorem, quam flauum, gerit.
Meminerunt quidem corticis in regno Peru-
viano obuii, cuiusdam ftaui de la condamine (Mem.
de lac. R. d. fc. de Pam 1758. p. 228.) et josephus
de JUSSIEU (Hijl. de la Soc. R. de Medicine 1779.
p. 2 n .)» et flauefcentis (Yello'wiih f. Cafcarilla ama-
rylla) arrot ( Philo}, \ Tfanfaft. vol. 40. p.$i . fq.J.
Sed ex defcriptionibus eorum non eae enucleari
notae pofliint, quae in hunc quadrent.
cortex CHINAE SVRINAMENSIS. 1 8 1
.H-
Pham. CORTEX CHINAE vel CHINCHINAE
SVRINAMENSIS.
Nomine cortkis Chinae noui mifit cl. a thues-
sink Haga-comitum eius fpecimen ad cel. blu-
menbach, quod vna cum litteris (d. Aug. 1790.)
luftrare mihi conceffum. Ex colonia Belgarum
Surinamenfi transfertur hie cortex. Specimen prae-
fens fpithamam longitudine, digitum diametro,
lineam dimidiam craffitie aequat; fere tubulofum
eft , veftitum epidermide profundius et fordide
bruna, hinc inde cinerea, lineis prominulis longi-
tudinalibus notata. Parenchyma pallidius brunum
in feftucas fragiles difeerpi fe patitur. Sapor eius
intenfe amarus, vt in iis febribus intermittentibus
conducere videatur, quae amaris potiflimum cedunt.
Aft fpecifici nihil ineft, et vulgari cortice longe
in hisce fuperatur (a thuessink).
M *
H-
m PARTES VEG. &c. 1UBABAE cortex.
I4*
Pham. IUBABAE Cortex.
Fragmenta coram habeo, aliquot pollices
longa, vel minora, corticis fragilis,, palliae bruni,
conuoluti et flexuoii, item fubinde ramofi, vel per
longitudinem diftedi ex ramis, vt videtur, mox
anguftioribus, mox craffioribus, e. c. diametri dua-
rum line, arum, deglubiti. Epidermide rugis lon-
gitudinalibus diftinda, grifea, veftitur, cui quae
fubiacet pars corticis profundius bruna eft, quam
parenchyma, quod albidum eft. Ex India trans-
,vehi dicitur.
Comparari video (in spielm. Pham, generali,
p. 126.) quoad faporem odoremque cum Vanigliis.
De odore, etfi debiliori, id largior, praecipue fi
manu incalefcit; non de fapore, qui mihi modo
amaricans eft.
Vis neruina iadata et ratio, cur Vanigliis
fiibftituta fuerit, aliis documentis (/. c .) compro-
banda reftat.
PARTES VEG. IGN. &c. MASSOY cortex, i 8 3
if-
Pharm. MASSOY Cortex
Innotuit rumphii litteris a. 1680. ex Amboi-
11a exaratis (Vid. Mifc. mat. curiof. Dec. 2. am. 1.
Obf.22. p. 5 >.). Prouenit in Noua Guinea, eius-
que occidental parte, quae Onim dicitur.
Tennis eft, fere planus, coloris cinnamoniei
obfcurioris, cortice (nonne epidermide?) grifeo
ftriato teftus, fuaueolens, faporis dulcis, cui gra-
tum Cinnamomi aroma immixtum. Atque haecce
fere spielmanni (Pharm. gener. p. 141.). Nam
mihi non fuppetunt; nec dale ( Pharntacolog . p.
378.)» ftui earn receperat, notas vllas in medium
profert. Indi eo trito et in pultem cum aqua
reda&o inungunt corpus tempeftate frigida et plu-
viofa, quoniam calefacit, tormina ventris fedat et
gratum odorem fpirat (rumph /. c.).
Deftituuntur eo noftrae officinae pharmaceu-
ficae.
M 4
16.
J84
PARTES VEG..&C. POCGEREBAE cortex.
P
i 6.
Pharm. POCGEREBAE Cortex.
Exempla huius nuperrime (a. 1790.) mihi mi-
fit L. B. ab asch. Haftenus enim modo pauculisiftis, H (
quae de eo tradiderant paueilfimi de materia medica
libri, mihi acquiefcendum fuit. lam poilideo fra-
gment a diametro pennae anferinae ad pollicarem
crafia, quorum cradiflima lineam aflequuntur, con-
voluta, paflim ramofa, dura, ponderofa, compa&a, ^
mox diftorta, mox reftiora. Externe haec funt j
rugofa, in quibusdam fpeciminibus annulata, epi-
dermide tenaciter affixa et profundius bruna, quam
fubftratum parenchyma. Adftriclionis ec falfedinis
fubaluminofae mitem fenfum mihi in lingua excitat;
in iunioribus' fpeciminibus amarorem leuem quoque
animadperti ; nares vero nullo modo ferit.
A. 17 j 8- (vogel Mat, rued. p. 29 f.) notatum,
ex America aliquot annos antea translatum fuiffe,
nullo fapore inftrui, alt alui fluxus egregie fiftere,
eoque fine Americanis acceptum exiltere. Additur
Parifiis quoque vim in diarrhoeis, dyfenteriis et
fiuxu hepa'tico confirmatam, et tres vncias adulto
fufficere, et intra biduum morbum tolli.
Rofionum a vermibus crebra veltigia, quae in
fpeciminibus deprehendi, praecipue craflioribus, de
negleftu huius corticis hodierno teftantur.
III.
PARTES VEGET. &c. ALOES &c. lignvm. i 8 f
III. L I G N A.
}7-
Pham. Lignum ALOES £ AGALLOCHI VERI;
CALAMBAC;
ASPALATHI.
Iundim propono haec ligna, etfi nondutn
omnino euictum, an eiusdem arboris progenies
Tint. Aloexylum Agallochum vocat cl. laureiro
(Flor. Cochinch, tom. i.) arborem, cui lignum Aloes
et Calambac adfcribit, et ad plantas decandras re-
fer t. Excoecariae Agallochae l. lignum tamen
genuino Agallocho tam prope venit, vt loco huius
vendatur. Quin praeparatione a Sinenfibus' refert
Agallochum optimum, quod Calamba v. Calambac
nomine infignitur (rumph. Herb. Amb. vol. 2. p.
quod repetiit houttuyn natuurlyke Hijiorie,
vol. 2. P.%. p. 480.). Agallochum fpurium vocat
rumphius. Iluic arbori Aloluccanae infulae prae-
cipue patria funt. Quae ab aromatariis emuntur,
vel inter cimelia colleflionum rerum naturalium
oftenduntur, exempla, fub diuerfis iftis nominibus,
differunt quidem fubinde colore, duritie aliisque
notis; faepe tamen eodem redeunt. Quae de
vero Aloes et Calambaci ligno narrantur, non in
^ ? qua-
1 86 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
quauis arbore reperiri et, id quod in eo praecipuumi in
eft, refinofam materiem, odoris, poft exficcationemi fa
ligni, gratiflimi, coiligi in cauis internis, erofione i
quaft enatis (garcias ab horto in clus. exot . p. ai
17 z.fq K-iiMPF . Amoen. exot. p. 904.); haec et de \l
Excoecariae ligno valent, quod Agallochum verum 0
imitatur, adeo vt iftud quoque fufftmigiis inferuiat. fc
Odore arbor genuina initio deftituitur, morbofa jt
autem mutatione eundem adl'cifcit, qua ipfa partes^ u
refinofae peculiaribus locis ftagnant, et arbor fen- i
fim perit, ante quod tempus earn caedere, operae c
pretium non eft (laureiroJ. fi
(
Sele&iflimum itaque lignum Aloes dicitur Ca- c
tombac . Rariftime hoc ob infignem valorem in Eu- \
ropam peruenit. Hinc inter pretioiiflima munera,. (
a rege Siamenfi Galliae Regi, ludovico xiv. oblata, ]
ligni Calambac portio numerabatur (savary DiB. \
vol.i. p.j]-)- Auro fuppar cenfetur vel duplo f. ,
triplo argenti ponderis in China venditur (rumph. -
in Mifc. nat. cur. Dec. 2. Ann. 5. p. 74.). Memini,
fragmento mihi a b. ottone a muncchausen olim
muneri dato generofiflimum virum adfcripfifte, efle
partem frufti digitum longi, pro ducato aureo a
fe emti. Poflideo maiora, minora, eius fragmenta.
in
ALOES &C. LIGNVM. 187
in quae quadrant charaderes optimo Calambac ad-
fcripti. Praefertur nimirum nigricans, cinereis ve-
nis percurfum, plurima refina praegnans (garcias
ab horto L c,). Nodofa varia fpecimina offendo,
vt inde videatur aftertio kumpferi firmamentum
obtinere, circa nodos refinam colligi. Praefto eft
fruftum, quod vna parte putredine quafi excaua-
turn cernitur, et in fouea refina rubicundo bruna
repletur. Optima nota praeftantiae ligni eft, quod
igne accenfum multum humoris exfudet; falluntur,
qui earn inde diiudicant, quod in aqua coniedum
fundum petat, nam felediffimum aliquando natat.
Quidam pretium quoque a magnitudine fruftorum
diiudicant. Aliud criterium hoc indicatur, quod
vitro fortius affridum, veftigia refinofa relinquat,
quae nec aqua, vel faliua, vel oleo expreffo; nec
lixiuio alcalino, ablui fefe patiuntur, fed tantum
fpiritu vini (bergius Mat. med. p. 904.). Sapor
eius refinofo amaricans eft , nec ipfam relinam
valde amaram inueni; a colore igitur, quo refert
Aloen fuccotrinam potius, quam a fapore, nomeu
ligni Aloes petitum videtur. Venale lignum Aloes
vel Agallochi vario gradu a dido defledit.
Nolo memet in antiquitates horum lignorum
demittere, quum praeuideam, me in hac indagine
fubtili-
i88 PARTES VEGET. 1GN0TI GEN. V. SP.
fubtilitate garciae ab horto vidum hi, qui ipfe
effata dioscoridis, plinii, Arabum, inter lel'e com-
parat et diiudicat.
B1
ft
In Malacca, Cambodia, regno Siamenfi et Si- P
nenfi, aliisque Indiae locis reperiunda arbor eft, ad. C1
cuius lignum quaerendum mercenarii fyluas ad- ‘
eunt, vetuftiflimas arbores et carie foedas proftra- i
tasque findunt, et ex hisce fragmenta refinofa exi- 1
munt (Vid. rumph. /. c. p. 29. et KaMPFER.)-
Fateor, ex apparatu medicamentorum facile s
lignum Calambac omitti pofte. Attamen in potu {
halitum oris corrigere, ftomachum heparque robo- ,
rare, dyfenteriam ledare &c. quidam cenlent (pa- ]
ludanus, not a ad linschoten Hijl. de la navigation •
avx fades orient, p. 12,6 .). Puluis quoque ad fciu-
pulum captus in cholera prodefle relerunt, item ,
afcarides puerorum necare (bont. Hiflor. natural,
et medic, p. 4^.). Ditto, rum eft, fphaerulas pro
precibus ad numerum recitandis inde effingere, vt:
fubinde fadurn (clus. exot. p. 17*:). Maximum
autem huius ligni impendium eft pro fuffimigiis in
terris orientalibus , quo iplo vtuntur in lacriliciis,
aulisque (bontius). lmo magnates Sinae et Ja-
poniae vix vllum conuiuiutn celebrant, quin, vt,
magnifi-
189
ALOES &C. LIGNVM.
magnificentiam afferent, hocce pretiofo fuffiraento
multum aeris prodigant (kImpfer.). Eo etiam iti
feitucas diffedo et in acerram coniedo, aduenis ap-
propinquant, honorem teltilicaturi et vires totius
corporis rellauraturi (demanet Nouvelle Hijloire a'e
I'Jfrique branc. tom, x Turcae fub-
inde Tabacum fuduri eius feftucam in caput fidu-
lae immittunt (Ex litt. l. b. ab asch a. 177 8-)-
Lignum Afpalathi diftinde quafi ab alia arbore
a quibusdam, vt dale, geoffroy, Alston, linne,
proponitur. Defcribitur a cl. dale ( Pharmacolog .
F-179'h quern et alii fecuti funt, bituminofum,
Ligno Aloes laxius et cradius, poll id 1 us , faporis
amaricantis, pinguis et refinofi, odoris debilioris.
Vt difcernatur a ligno Aloes, notat cl. bergius (71L
m. p. 90 f.), maioribus Afpalathi Lignum fruftis ob-
tinere, odorem eius fragrantem non efle, fumum
minime gratum fpargere, ponderofius efTe magis-
que aequale, colorem obfcure fulcum prae fe ferre,
nec vitro affridum veftigia relinquere. Viribus
fuppar habetur priori, modo debilius. Ex India
orientali ad nos transferor.
III.
i5o PARTES V.EGET. IGNOTI GEN. V. SP.
III. GVMMI et RESINAE. *
' ' - P
Pharm. Giimmi AMMONIACVM. i)
Dolenduui, de medicina efficaci et vfitata tra- F
f
dationem carere iis momentis, quae medicaminis
L
cuiusuis hiltoriae balls vera et fulcrum font, nem-
pe neque conflate, ex quonam genere vel fpecie [
hoe concrementum petatur; nec quomodo, vel ex F
qua parte eliciatur; nec quaenam, vera eius pa- ;
tria fit. \}
Vmbellatae flirpi debere fuam originem eate-
nus probabile eft, quod illi intermifia compareant
faepe femina, Anethi femen referenda, aft nonni-
hil illo maiora. Quodfi illud idem vere fit, ac
Ammoniacum veterum, cuius iam meminit hippo-
crates et dioscorides : ill Africae ea parte nafci-
tur, quae Aegypto ad occafum adiacet, et hodie
regnum Barca nominatur , in quo delubruni iftud
inclytum Joui Ammoni facratum olim fuit. Per
Turciam ad nos transferor, item ex India orientali.
Occurrit vulgo magnis maffis, duplicis colo-
ns, dum in fobftantia flauefcente grana lactei co-
loris (Amygdalos f. vngues varii ilia dicunt) inl-
ine r fa.
gvmmi AMMONIACVM.
i? 1
merfa, fed cum altera vnita deprehenduntur. Vtra-
que pars opaca eft, et vtriusque fuperficies externa
ex attaclu aeris rufefcere folet. Grauem fortem-
que odorem fpirat, Galbano tamen gratiorem; fa-
porem vero fubdulcem et fubamaricantem naufeo-
fum edit. Galore digitorum mollefcit, iisque ad-
haeret. Frigore autem fragile. Funditur facile
cochleari ferreo. Candelae admota ardet, fpume-
fcitque. Quo pluribus granis lacleis diftinguitur,
eo praeftantius hoc gummi eft. Hinc et haecce
fola ft fegregantur, vnde emergit id, quod Gummi
amygdalodes dicitur, depuratione eius noil opus
eft. Qiiam ipfam alias requirunt arenae, lapides,
femina, aliaque heterogenea admixta.
Non verum gummi, fed gummi -refina eft,
quae plus gummofarum, quam refinofarum partium
continet. Quam amico connubio autem vtraeque
iungantur, inde elucet, quod aeque libenter fere
hae aquae ac fpiritui vini aufcultent. Ita ex gum-
mi ammoniaei vncia vna extrafli refinofi primi
drachmae fex eruuntur* et ex eadem quantitate
extracli gummofi pr. drachmae fex et fcrupuli duo
cum femilfe (neum. Chemie. vol 2. P. 2. p. jg'/.).
Aqua ft teritur, in emulfionis fpeciem feu liquidum
1 ladle urn
192 PARTES VEGET. IGNOTI GEM. V. SP.
i /
la&eum refoluitur, quod tamefi paullo port copiam
refinae in fundum vafis demittit et clarum fit Spi-
ritus vini ab hoc gummi tingitur colore rubicunao
luteo. Soluitur et triturationis ope aceto, vino,
cereuifia. Nihil plane olei deftillatione cum aqua
erogat. Et exiguum modo odorae partis ab aqua
excipitur.
\
Refoluendi vi infigni inftruitur. Et haec qui-
dem pituita pulmones grauante et tufiira, raucedi-
nem , refpirationis difficultatem creante cognofci-
tur, quibus ipfis in malis fcreatus leuat. Ideo in
peripneumonia notha opportunum eft, Ita fi fputa
in inflammationibus pectoris moram trahunt vel
fupprimuntur, pectus liberat. Quin ipfis phthifi-
cis opportunum, fi puris eieflio non fuccedit.
Qiaando a ftimulo nihil metuendum, elegans con-
nubium eft huius gummi cum Oxymelle fcillitico
addita aqua deftillata et fyrupo. Liquida forma
in vniuerfum placet in pectoris affeftionibus. V e-
reor, ne ill. cullen ( Treatife of the Mat. rued. voL
2.P.36 9.) iufto timidior fuerit in adminiftraiiL.o.
eo., in fcopum expeCtorantem , calidam eius natu-
ram accufans. Commode quoque in obftruCtioni-
bus vifcerum vfurpatur, in quibus forma pilularu.m
folum
gvmmi AMMONIACVM. 193
folum, vel in mifcela aliorum efficacium , vt extra-
di Taraxaci, vel amari cuiusdam, faponis, anti-
monialis, &c. adhibetur, dofi fcrupuli, vel maioii.
Largius fumtum aluum mouet.
Non minoris praeflantiae eft in tumoribus,
qui emollientibus et refoluentibus, cum leni ftimulo
iundis, opus habent; id quod de tumoribus frigidis
valet, nam in calidis non conducit. Varia ideo
emplaftra officinarum intrat. Quoniam vero haec
magis compofita funt, tanto manifeftior eius vis
elucet, dum modo gummi ammoniacifrn aceto fo-
lutum applicatur. Hocce gummi, aceto fcillitico
fubadum, et in emplaftrum denfatum, intra quatuor
hebdomades fungum articuli in genu ftniftro, audore
clossio, diflipauit (plenk Mat. chir. p. 1 $ 3.). Ita
rigiditas manus poft fraduram radii eodem difparuit
(SCHNEIDER in richt. chir. Bibl. tom. 6. p. 606.).
Simili emplaftro, ad quod vero folum acetum viiii
adhibitum, craflius corio fuperdato, et per duode-
cim dies vna ferie relido, dein pro ratione necefli-
tatis repetito, cl. evers [Bemerkungen nnd Erfahr,
d. JVundarzn. p. 1 12 ./</.) pluries fungum articula-
rem f. hydropem genu curauit; quum demeretur
emplaftrum, Temper copia lymphae exfudalfe appa-
Appar. medic. Vol. VI. N rm>
i<?4 PARTES veget. ignoti GEN. V. SP.
ruit. Ganglia et metaftatici tumores variolarum
aeque feliciter hacce medela diflipantur (id. p. 1 1 f .).
Vnguento vero ex gummi hocce et aceto fcillitico,
ter de die inundo, praemifTo quauis vice fuffimigio
ex baccis Juniperi, tumor infignis albus genu, ex
caufa arthritica enatus, binis exemplis euanuit (mi-
chaelis in Biblioth. cit . tom. 6. p 146 fieliz L c .
tom. 7. p. 778.)* co.mmoda mifcela adeo hoc
gummi ad difcutiendos tumores cylticos valet ^gi-
rard Lupiologie. richt. chir.Bibl. tom. 3. p. 449.
Recentius emplaftri ex hoc gummi et aceto
vini beneficium in tinea capitis tollenda conftitit.
Quo fine vel ope corii craflius illitum applicatur,
vel calide ipfi capillitio illinitur, fuperimpofito dein
corio, tandem mitra. Praefcindi vel abradi autem
prius debent capilli, et crufta vnguento nutrito
vel axungia porcina emolliri et auferri. Relinqui-
tur emplaftrum hoc per fex vel odo hebdomades.
Videtur hac ratione liquidum tenax in bulbulis
capillorum et folliculis febaceis ftaguans attenuari
et ad exitum prouocari (V. de hoc cl. evers con-
filium in Gott. Airnig. 1790, m-41*)*
PRAEPA -
gvmmi AMMONIA CVM. i«?y
PRAEPARATA ET COMPOSITA.
GVMMI AMMONIAC VM COLATVM Ph. Lond. ed.
1761. p. 25. Paratur foluendo gummi ammonia-
cum in aqua frigida et poft colationem infpiffando.
Sic exuitur vel purgatur quidem quisquiliis variis,’
fed ia&uram odorarum partium patitur. Hinc for-
litan omifit hoc .praeparatum ed. a. 1788. Erit
tamen, ni fallor, ex vfu, quando exaeftuationis
ex hoc gummi fubfequuturae metus exfurgit.
LAC ammoniacvm Ph. Lond. 1 78 8. p. 107.
Hodie folutio Gummi ammoniaci in ftmplici aqua
deftillata fit. ;•
PILVLAE DE AMMONIACO Ph. Witt. p.
Nimis compofitae; ob copiam Aloes, quae dimi-
dium fere conftituit, aloeticae potius dicendae, hinc
calidae. Depraedicantur vi refoluente et incidente.
EMPLASTRVM DE AMMONIACO Ph. W.'p.fjJ
In tumoribus frigidis emolliendis et difcutiendis
omnino confert. In parotidibus poft peripneumo-
niam diflipandis e re fuit, hoc emplaftrtim, quinta
parte veficatorii mixtum, applicare, imponendo de-
fuper cataplafma emolliens ; hac ratione in paucis
modo fuppuratio orta (quarin Method, medend. in -
flammat. p.yi.),
N 2
EMPLA-
196 PARTES VEGET. IGNOTl GEN. V. SP.
. . . i
EMPLASTRVM DIACHYLON COMPOSITVM Ph.
IV. p.6$. EMPL. DE CICVTA t. C. p. 6 O. EMPL. ,
DE MELILOTO l. C. p. 67. EMPL. OXYCROCEVM /.
c. p. 69. aliaque emplaftra; item pilvlae scilli-
ticae, syrvpvs de ammoniaco , multaque alia
compofita pharmacopoliorum, praecipue Germani-
corum, gummi noftrum comprehendunt.
19-
Pharm. BDELLIVM v. Gummi BDELLIVM.
Si Bdellium dioscoridis (M. m. lib. i. cap. 80.)
et PLiNii ( Hijl . nat. lib. 12. cap. 9.) idem cum eo,
quod hodie in officinis feruatur, eft, ex arbore pro-
venit. Id omne eft, quod de origine fcimus. Ex
Arabia et India orientali petitur.
Maffis transfertur folidis variae magnitudinis
etfigurae, fragilibus, fradurae fuperftcie afpera,
coloris profunde bruni, hinc inde pellucidis, te-
ftucarum ex ramulis, membranularum, aliarumque
vegetabilium partium, inquinamento foedis; odoris
haud ingrati, fubfragrantis; faporis amari et leuiter
pungentis, calidique. Emollitur calore digitoruin,
dentibusque fub mafticatione adhaeret; flagrat ad-
motum candelae, etftaegrius, odore balfamieo, fi-
mul-
BDELLIVM g v m mi. 197
mulque crepitat, et liquidam materiem ex fuperfi-
cie exfudat, remanente carbone atro. Tentamini-
bus cum aqua vel fpiritu vini fa&is, elucefcit Fa-
cile, elTe gummi-refinam, et gummi eius plurimam
partem efficere. Nam aqua pro prima folutione
adhibita, fibi vindicat extradi i; fpiritus vini vero
extra&i fpirituofi primi \ (faltim ad explorationem
neumanni Chym. vol. 2. P. 2. P 2 99.). ' Solutio
aquofa colorem glaueum prae fe fert, FpirituoFa
rubicundum. Deftillatione aquam fragrantia fua
imbuit.
Vires eius folent ad Myrrham a multis exigi,
cui tamen multum cedit aamaritie. Defueuit vfus
eius noftra aetate, et vix vnquam ore hodie capi-
tur, qua via tamen fumtum olim inftar deobftruen-
tis, becchici, diuretici, emmenagogi celebratum
fuit. Externe fubinde difcutiendi et emolliendi
fcopo adhibetur. Memoriam eius feruant empla-
ftra varia obuia, e. c. empl. diaphor. mynsichti,
STICTICVM , OPODELDOCH, item VNGVENTVM APO-
stolorvm &c. , quae quidem tantam farraginem
continent, vt inde diiudicari Bdellii virtus nequeat.
N 5
20.
iS>8 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
20.
Pharm. CARANNA f. CARANNAE Gwrnni.
•T * V * f » , . . , ; , , _ '
Tlahueliloca, quahoitl (i. e. Arbor infaniae Caragna
voeata) hernandez nr. vied. nou. Htfp. thef. p.
f 6. Gomrne Garanna des marchais Voyage en
Gurnee et q Caranne, tom. 3. p.zyy. Palmae fpe-
cies ad aftertionem. audoris proxime didi.
Ex cortice eius vel fp'ont'e, vel eodem vulne-
rato, gummi' hocce prouenit. Transfertur ex no-
va Hilpania aliisque regionibus Americes. Ofci-
tanter modo eius merainit monardes (in clus. exot.
p.z 98. )j qui illud, vti hernandez, comparat cum.
Tacamahaca, fed liquidiorem vocat, et paullo poft
adglutinantem naturam illi adfcribit. Quod for-
fitan a iuniori aetate depended Caranna in officinis
noftris obuia folida et fragilis eft. Maflis arte com-
planatis, variae figurae, reliquiis foliorum Iunci
vel Arundinis hide inde obtedis, ad nos peruenit,
opacis, extrinfecus profundius brunis, interne pal-
lidioribus, et quafi variegatis. Facile frangitur,
fuperficie inaequali fubnitente, vel digitis conteri-
tur. Vidi tamen et fpecimina compadiora, viridi
nigra, quae fola fine dubio spielmannus ( M . w.
p.jiz,') ante oculos habuit. Saporis refinofi de-
bilis.
CARANNAE gvmmi. i 99
bilis. Accenditur flammae admota facile, et ardet
odore balfamico. Inter dentes non emollitur, nec
compingi fe patitur, fed arenofam naturam menti-
tur ; faliuam tamen tingit. Aqua tingitur eadem
colore aureo, et extradi gummoli pr. eruit circiter
f. Similem colorem fpiritus vini inde contrahit,
qui extradi refinofi f fere euoluit. Praeualet igi-
tur refina in eius mifcela. Accedit ad hasce partes
oleum effentiale fubtile, acre, aurantiaci coloris et
fragrans, deftillatione Carannae cum aqua euoluen-
dum (geoffroy Mat. med. Traits, tom. 4. p. }f.).
Item fub infpiffatione tindurae fpirituofae exfurgit
oleum in fuperficiem aromaticum et modice ama-
rum (lewis M.m. p. 179.)*
1 -r* . » j ^ .
Iiodie exoleuit hoc gummi, quod olim ex-
terna applicatione ad tumores inueteratos foluendos,
dolores tollendos, vulnera confolidanda, defluxio-
nes reuellendas efficax cenfebatur (monardes).
Calore facile in ediplaftrum pro hisce fcopis emol-
litur. Temporibus in patria applicatur ad odon-
talgiam tollendam (des marchais /. r.). Sufficit
quoque ad corrigendum aerem.
N 4
2 1.
200 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
21.
Pharm. GALDA Gummi.
Aliena vnice luce hie vti cogor; nam gummi
hoc ipfe nomvidi, raroque exftat in pharmacopo-
liis, et pauciflimi auidores de materia medica illud
commemorant. Certe vix hodie amplius a medicis
praecipitur. Variant infuper audores in deferi-
ptione eiu§; etenim e. c. alius (buchner c. refp.
seelmatter Dijfert. de Gummi refinis Kikekunemalo ,
Looket Galda, p. 18.) fubgrifeum deferibit, lade-
feens, friabile, lamellofum, inodorum, faporis for-
titer amari et acris; alius (spielm. Pharm. gener. p.
100.), extus nigricans, intus album, durum, odo-
ris et faporis Elemi ; adiungitur, inter dentes lente-
feere, ad flammam liquari, et ardens odorem haud
ingratum fpargere.
Nihil olei deflillati erogat, fed aqua pro de-
flillatione adhibita valde debilem modo odorem et
faporem balfamicum lufeipit (buchner /. c.'). Et-
iam hoc gnmmi-refina eft, fed praeualet refina, ni-
mirum gummi huius vneia vna extradi gummofi
grana quindecim, extradi autem refinofi drachmas
fex
GALDA gvmmi.
201
fex fuggerit. Amarities fupra commemorata ex-
trado etiam inhaeret, item acrimonia (/. <:.)•
Abhorreo a recenfu virtutum coniedurae tan.
turn vagae ex hisce iudiciis fuperftrudarum, in quo
Diftertatio academica citata prodiga eft: icilicet
prodefle in morbis variis, incidendo, humores de-
purando, leniter aluum fubducendo, et lotium
mouendo. Ex gerhardi experientia (/. c .) profe-
cit ad expedorationem puris in phthifi ex inflam-
matione leuandam, et vlceris depurationem et con-
folidationem, praecipue forma eleduarii cum melle
rofarum. Sed de eiusmodi confiliis iam alibi iudi-
caui. Alius (spielm. (/. c.) vim roborandi illi ad-
fcribit, qua de caufa emplaftra et vnguenta intra-
vit. Haud parum itaque iudicium de Galda variat.
N s
202 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
22.
Pharm . KINO Gummi f. GVMMI ADSTRIN-
GENS GAMBIENSE Fotherg. et Ph.
Edinb. f. GVMMI GAMBIENSE Ph.
Lond.
Arbor, quae hoc gummi fundit, in loco na-
tali Pau (a Palo Lufitan.) de fangue dicitur , et
crefcit ad fluuium Gambia Africae. Quantum con-
ftat, prima gummi huius mentio fit a cl. moor {Tra-
vels into the inland parts of Africa, ed. 2. p. 113.).
Eo tefte oculato ex cortice, port praeuiam incifio-
nem, copiofe guttatim promanat, moxque confluit
et, adiuuante calore folari, in maflTam indurefcit.
Perperam quidam pro ianguine draconis puriflimo
illud habuerunt, et pari errore gummi Senegal
verum reputatum eft.
Ex tenebris fuis a. 175-7. illud protraxit me-
ritiflimus pradicus jo. fothergill (Med. Obferva-
tions and Inquir. vol.i. ed. 4. p.}f 8), eoque, de-
fcriptione, variisque hiftoricis momentis in medium
prolatis, apparatum medicum auxit; ipfe vero fa-
tetur, medicum quendam Anglicum, oldfield, nar-
tatione fua de potentia eius in fiftendis alui pro-
fluuiis inueteratis ie primum in eius fauorem inci-
tafle.
KINO fiVMM I.
203
tafle. Iam in Anglia et Scotia probabile, non in-
fuetum in praxi medica e'ffe, quum in v triusque
region is Pharmacopoeam receptum, et in Pfi . Edinb.
nouiff. infuper in formula compareat. Rarius alibi
praecipi videtur, etfi tantus eius commeatus conti-
gerit, vt eo et germanicis officinis bene prouifum
fuerit. Ita Pharmacopom Wilrtenb. ferius (AX 178 6.
p. 126.) illud adoptauit. In nundinis autumnali-
bus Francofurt. a. 1790. librfl vna florenis 4I ve-
nalis fuit.
Maftas difFormes conftituit, duras, non pellu-
eidas, quibus faepe folia arundinaceae ftirpis adglu-
tinata extrinfecus cernuntur, coloris ex rubro nigri,
fradurae fplendentis et faepe cellulofae. Fragile
tantopere eft, vt facile inter digitos conteri poffit.
In puluerem redadum manifeftiorem rubedinepi,
fed profundam, declarat. Mafticatum ftridet pri-
mum, dein adhaeret dentibus, mox faliua foluitur,
quam colore profunde rubro tingit. Sapor turn
fentitur Yalde adftringens, fubfequa dulcedine miti.
Odore omnino caret Flamma aegre accenditur,
nec liquatur, fed ignitur modo relidis tandem ci-
neribus grifeis. Soluitur tarn aqua, quam fpiritu.
vini, et vtrumque menftruum inde coloratur, fpir
rituofum
204 partes veget. ignoti GEN. V. SP.
rituofum tamen profundius, ita et hoc paullo plus
foluit, quani aqua. Solutiones hae vitriolo mar-
tis mixtae mox intenfe nigrefcunt. Et hisce qui-
dem notis facile a fanguine draconis (Conf. Jlppar.
med. vol. p. 107.) difcernitur, cui primo afpe&u
fimile eft; nam fanguis draconis non adftringit
linguam, nec aqua foluitur. A Catechu (Conf.
jippar, vied . vol. 2. p. 421.) quoque differt, quum
hoc multum mucilaginis prodat, quod non in
gummi Kino reperio.
Supra iam innui, iftud obftinatas chronicas
diarrhoeas egregie compel'cere ( oldeield). jo.
tothergill (/. f.), qui turn temporis non videtur
illud in vfum traxifte, commendat in diarrhoeis
habitualibus, fluore albo, fluxu menftruo immodico,
?t in vniuerfum omnibus morbis a laxitate et acri-
monia prouenientibus.
En documenta, quousque eius augurium euen-
fui refponderit. Recentius diarrhoeas et dyfente-
rias, praeuia neceflaria euacuatione, eo compefcere
contigit cl. antonio fothergill {Mem. of the med.
Society of London , vol.z. p. 10 6.). Ita eo leuamen
quoque fubinde manifeftum attulit in profufione
nimia menftruorum. Porro puer quatuordecim
aiinorum
KINO GVMMI.
20f
annorum ab ineunte aetate incontinentia vrinae ten-
tatus, folatium haud exiguum expertus eft quoti-
diano vfu gummi huius, in eleduarium cum fyru-
po e meconio redadi. Fruftra vero in chronica
dyfenteria, diabete, debilitate feminali, fingulari-
bus cafibus et contra alia quoque rebellibus ten-
tatum eft (/. c. p. 107.).
Sed figillatim de efficacia, quam ifte in fiften-
dis febribus intermittentibus de eo cafibus duode-
cim expertus eft, iam dicendum eft. Aemulari
corticem peruuianum natura fua aromatica et ad-
ftringente exiftimat , quam feriorem equidem in
Kino non reperio. Quicquid fit, in obftinatis fe-
bribus intermittentibus varii typi, inque varia ae-
tate medelam aliquando praeftitit, cortice Peruuiano
antea fruftra ingefto. Praemiflo emetico, vel eo pro
conditione varia omiffo, pulueris eius fcrupulus
vnus, vel drachma dimidia, omni quadrihorio fub
apyrexia in infufo quodam theaeformi datur, vel
tindurae (ex Gummi Kino vnciis duabus et fpiritus
vini tenuioris libra vna per fex dies digeftis et co-
latis) vncia dimidia, fiue drachmis fex, omni triho-
rio vel quadrihorio. Fidem confirmat ingenua con-
feflio, quod tribus aliis cafibus, a reliquis fortuna-
tis
20 6 PARTES VEGET. 1GN0TI GEN. V. SP.
tis non difcrepantibus, voto non fatisfecerit, fed
corticem Peruuianum gloriam fanationis deportafle
(/. c. p. 106.).
In fluore albo pertinaci, non venereo, ex re-
laxatione local! tain magna , vt per interna reme-
dia tolli nequeat, iniediones ex gummi Kino, in
aqua calcis foluto, conducunt; vel intrudere con-
venit fpongiam hacce folutione madidam (thilen.
tried, und chir . Bemerk. p. 148.)*
PRAEPARATA ET CO MP0S1TA.
TINCTVRA E kino Ph. Edinb. 1 7 8 5- p. 1 12.
Ex Gummi Kino vnciis duabus et fpiritus vini te-
nuioris fefquilibra, per odo dies digeftis et colatis.
pvlvis stypticvs /. c. p.zo$. Ex alumine
et Gummi Kino.
ELECTVARIVM IAPONICVM VlllgO CONFECTIO
iaponica /. c. p. 20 G. Succo Catechu, aromatibus,
Opio, Gummi Kino additur; deinque fyrupus, for-
mae caufa.
KIKEKVNEMALO gvmmi.
207
Pharm. KIKEKVNEMALO Gummi .
Ex America aduehi (buchneri et seelmat-
teri Dijfert. de gummi - refinis Kikekunemalo &c. p. 9.
Phnrm. Wurt. p. i2f.) lego; fed, ex quanam eius
plaga vel regione, reticetur. Tanto minus arbor,
quae illam fundit, nota eft. Quid permouerit
weinmannum [Phytanth, tab. 295'.), quod cuidani
arbori, Cancemum ab illo didae, quae pariter
ignota eft, adfcribit, adiungens, ex illo Kikekune-
malo dioscoridis profluere, ignoro.
I . /
Moleftum in hoc gummi, vt aliis rarioribus
ignoti generis eft, quod audorum defcriptio adeo
variet, nec fpecimina, quae ex variis fontibus co-
ram habeo, cum eorum effatis bene congruant, li-
cet mea tanquam genuina mihi tradita fuerint Qui
eius inter primos meminit, schendo van der beck
(in nat. curioj. vol. 1. 1727. Append p. 120.},
Gummi Copal album declarat, vnde colligitur^
iftum llli color em album adfcribere. Ita et flaui-
cans, femipellucidum, extus crufta tenuiffima ni-
gricante obdudum pronunciat spielmannus
general, p. 1 27.). Melius cum fpeciminibus meis
confpirat defcriptio buchneri (/, r.), colorem ha-
bere
208 PARTES VEGET. IGNOTL GEN. V. SP.
bere viridefcentem, magis opacutn elfe, quam pel-
lucidum, aemulari alpe&u gummi Guaiaci; addit
effe valde fragile. In meis hinc inde glebas exi-
guas, pellucidas, albas vel flauefcentes, reliquae
malfae opacae immerfas, confpicio; inquinata quo-
que funt feftucis corticis vel ligni. Naribus offert
odorem grauem et debilem balfamicum, carboni-
b.us inieclum autem fortem non ingratum odorem.
Inter dentes ftridet, quafi arenulae ineffent, cuius
veftigia vifu in fuperficie comparent, nec compingi
fe patitur. Lucida flamma candelae admota ardet,
fimulque liquatur, relifto, vbi confumtum fuit, car-
bone grifeo. Saporem vix nifi refmofum cum leui
acrimonia linguae imprimit.
Cum aqua deftillatum hanc odore forti bal-
famico gratoque imbuit, cui oleum aethereum al-
bicans, odoris vel faporis balfamici, et leniter acre
innatat. Ex libra dimidia eius drachmae fere duae
eliciuntur. Refinofae fere naturae totum eft, fta
vt ex vncia eius vna fcrupulus modo vnus gum-
mofi extradi obtineatur. Aqua codione eius iuJca
euadit, amaricans. et faporis acriufculi; item ipin-
tus vini fufcus euadit folutione, odoris faponsque
balfamici, cum leuiufcula acredine. Refina infpitiata
eiusdem
K I R E K V N E M A L 0 ci v m m i. 209
eiusdem faporis et colons albicantis eft. Et haec
quidem fide buchneri.
Vtinarn aeque certa eflent, quae inde conclu-
dit ad virtutem roborantem, neruinarri , refolueti-
tem, difcutientem, antifpafmodlcam in variis mor-
bis, quorum recenfus ex eius aliertis petendi ; qui '
et pro intprnb vfu vel eius puluerem, vel olei aethe-
rei aliquot guttulas commendat. Ne vero deficiant
vera experimenta, en exemplum tetani in virgin©
ex refrigerio contracli, qui per quatuor dies du-
rauerat, fed giitta vna olei deftillati per bihoria
data, po ft decimum praebium fublatus eft pedifle-
quo largo fudore (gerhard in Dijf. cit. p. ij j-
et aliud mali hyfterici, quod eiusdem olei ope, iun-
&o fuffimigio vterino, ex hac refina ceffit (id. LcX
Commendabile quoque eft pro vernice alba,
maxime nitida , et leie cryftallina (van der beck
/. c.).
Appar. medic. Vo! , VI.
o
I
a io PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
24.
LOOK Gummi.
Hoc quoque fic didlum gummi vix alio fine
in officinis leruatur, quam vt materiae rr.edicae
ftudio dedids praefto fit. De arbore , quae illud
fnndit, nihil confiat. Quin ipfa patria mox Ia-
ponia indicatur (buchneri et seelmatteri DiJJ. de
gummi - re finis Kikekunemalo , Look et Galda, p. 15".),
mox Africa (spielman. Pharm. gener . p. i$6. item
Pharm. Wiirt. p. 126.). Refert primo intuitu fuc-
cinum. Eft nempe durum, vt in fuperficie nihil
deradi vnguibus poflit, pellucidum, in flauedinem
inclinans, mox pallidiorem, mox profundiorem,
fradturae fuperficie fplendida. Obtinet fruftis mul-
tiformibus, fubinde fere hemifphaericis et fuperfi-
cie conuexa, quafi lima rafa fuift'ent. Equidem
nullum faporem acrem, amaricantem, vel aromati-
cum in eo fentio , quod tamen in diftertatione
Biichneriana aiferitur. Debilem refino&m odorem
fpirat. Stridet comminuta inter dentes, nec mihi
lentefeere fub mafticando vifum. Ardet illico, ad-
motum candelae, flarnma lucida, fimulque ipume-
feendo liquatur inter halitus non ingratos, absque
cineribus relidlis. Oleum deftillatum erogat, led
parca
LOOK GVMJYII.
2 l I
parca quantitate, vt gumnii libra dimidia fcrupu-
lum vnum modo erudet. Vncia eius vna continet
extradi refinoli drachmas quinque; gummoli au-
tem modo grana quindecim (buchner l. c. p.16.):
hinc refina iuftius vocatur. Vtrique acrimonia
adiudicatur.
Audor differtationis allegatae ex hisce iudiciis
hariolatur virtutem multipkcem in chronicis mor-
bis, refoluentem, aperientem, difcutientem, depu-
rantem, antifpafmodicam ; omiflis documentis ipfa
experientia fuffultis. Pluries iteratur, temporibus
applicatum odontalgiam et capitis dolores fanare.
2 1 2 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
2
Plumn. MYRR1I A f. Gummi MYRRH AE.
r . ' ^ • /■
Ex quanam arbore petatur, etiamnum nos la-
tet. Nec fitim eXftmxit cl. bruce itinerario fuo,
quod ‘Vei liocce argumento magrram fui e xfpe ela-
tion em excitauerat , quum botanica defedptione
accurata arboris et figura omne de hac re diffidium
. - • '• rj ■ ; ; -• ; > • v ;
in futurum cj item turn ip, fpes furania obtinuerat.
Verum repetlit modo iisdem verbis ferius ( Travel s
to difeouer the J'ource.of the Nile , l'/yo. vol. ^ . p.z'j d),
quae iani. multos annos antea C 1 7 7 ) - in Phil. Tranf-
ati. vol. 6s. P.i. p. 408-) legenda dederat, et no-
mine Saflfa non denneauit (in Travels) arborem
Mvrrhae, fed aliam, cuius gummi ad augendum
pondus Myrrhae addi fisude folet, de qua inita
pluribus. Huic cl. peregrinated multa hiftorica
momenta de myrrha debemus. Efle ex geneie
Mi mo fie, et quidem fpecie, Acaciae verae propiod,
fuadent voice folia, vtut niutilata, item cortex et
fpinae, quae in faccis, quibus includitur Myrrha, non-
nunquam reperiuntur (bruce’s Travels, vol. > ./>, 27.),
Alio igitur peregrinatori relidum eft, hancce lacu-
11am fupplere. Ex Mimoia elle, alii tamen prius
fubolfecerunt. dioscorides (Af. in. lib. 1 . cap. 7>*)
iam fmtilem efte Aegyptiacae fpinae edixit.
MYRRHAE gvmmi. 213
IfJLV^Vd DIOSCORIDIS , THEOPHRASTI, GALENI.
Vox Myrrhae Arabicae originis eft.. No lira Myrrh a
cum ifta veteran) eadem eft. Et hodie ex i.isdem
regionibus petifcur, feil. ex Arabiae flelicis oriental!
littore, et ea Abyfiiniae regjone prope mare ru-
brum fita, quae Troglodytia appellatur (Conf.
diosc. cum bruce in Phil. Tranf tit.').. Proutolitn
ita et hodie Myrrha Troglodytica f. Abyflinica Ara-
bicae praefertur. Maxima prioris copia ex Maflo-
wa, infula exigua Abyflinica, transfartur; aft in
vniuerflum tarn exigua quantitas ob comnierciuni
gentis huius cum aliis infrequens floras, venit, vt
plerumque Arabica, in Chinam mifla, acquieflcere
oporteat. Accedit, quod penuria eius fenlim, ex
vfu quotidiano ligni arboris huius pro foco et ope-
ribus ligniariis, metuenda fit,
Integritas gum mi huius ab aetate vigoreque
arboris, item colligendi gummi modo, dependet.
Vt optimum obtineatur , eligitur arbor iuuenis,
mufcofo, alioque aduentitiorum ftirpium tegmine
libera, et fupra primes ramos crafliores flecuri vul-
nerant arborem mox poft ceflans tempus pluuio-
ium, et tres menfes poft Myrrha exftillat. Myr-
rha, quae primo anno per hoc vulnus effluit, eft
O 3 ilia
214 partes veget. ignoti GEN. V. SP.
ilia primi prouentus, nec vnquam magna copia
promanat. Succus, qui femel exundare affueuit,
per hanc plagam fponte fluere pergit quouis anno
eodem tempore; fed pluuiae tropicae tantum for-
dium et aquae infinuant plagae, vt fecundo anno
arbor putredinem eo loco concipiat, et integritate
gummi inferius fit priori, eiusdemque pretium ter-
tia parte vilius fit. Ita Myrrha ex vulneribus ra-
dici vicinis, et in trurtcis arborum vetufiarum, fe-
cundi gradus eft, et fubinde peioris indolis. Haec
vulgo in Italicis cfficinis venalis eft, tanquam pro-
ba; coloris ex rubro nigricantis, fordidi; folida et
grauis, et mora pauxillum modo ponderis perdit,
nec facile ab Arabica difcernitur. Tertium etpefli-
mum genus eft, quod colligitur ex yetuftis plagis,
olim grandaeuis arboribus infliftis, vel quod dere-
lidum per totum annum adhaefit arbori; eftque
nigrum et terrei coloris ponderofum cum exiguo
odore et amaritie. Indurefcit Myrrha illico, poft-
quam profluxerit, aeris attaftu, nec in fluido ftatu
remanet, etfi recentior facilius aqua foluitur (bruce
/. c. p.4.1 1.). Significat quoque dioscorides plu-
res Myrrhae fpecies, integritate et pretio difcrepan-
tes et numerofiores diftis; fed difficile eft difcrimen
ad diifta referre.
Myrrha
MYRRHAE gvmm.i.
21^
Myrrha recens, nec diu feruata, odorem fpi-
rat fortem, mucidum, oleofum, et in aquam proie-
da globulos emittit oleofos in fuperficie. Hoc non
tribuendum ipfi Myrrhae, fed pellibus caprinis bu-
tyro oblitis, in quas fub colledionem Myrrham in-
dunt, et intra quas in nundinas earn transferunt. Ita
volatiles partes Myrrhae recentis colledae feruan-
tur, quae alias facile in iaduram ponderis, quidni
et pretii, aufugerent (bruce /. c. /7.412.).
Commifcetur faepe Myrrha gummi quodam
vero, ponderis augendi caufa. Ita in regione Tro-
glodytica, vbi arbor myrrhaefera crefcit, alia arbor
prodit, gummi cuiusdam faturate bruni ferax, Safta
dida, et depida a cl. bruce (7 \avels vol. cit. dua-
bus figuris ad p.i 8.), quae Mimofae fpecies vide-
tur. Valde probabile eft, gummi hocce effe Opo-
calpafum galeni , quo ipfo commifceri aliquando
innuit Myrrham, licet venenafum pronunciet, quod
quidem non verifimile eft. Proxime venif hoc ad
naturam gummi Tragacanthae, nempe intumefcit
aqua, vnde et additamentum hac nota detegi pot-
eft (id.). Mifcela eius quomodo fada fuerit, ne-
que galenus, neque bruce exponit. Credidiftem
earn femper folo additamento fruftulorum fieri,
0 4, \ nifi
216 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
\
nifi dioscorides notaflet , Myrrham adulterari
gumnii macerato aqua, in qua Myrrha maduerit,
ac permifto. Haecce adulteratio aliam, quae in
Belgio fit, in memoriam reuocat, nempe Myrrham
gummi Ceraforum commifceri (ferber neae Eeytr.
zur Miner algefchichte, vol. i. p. 3 66. not.'). lam in-
telligitur, vndenam aduenerint fruftula ifta dura,
fplendentia gummi Arabicum referentia, fapore et
odore deftituta, quae faepe intermixta reliquis ve-
rae Myrrhae, col oris profundioris, deprehendimus,
et quae reiicere longe facilius eft, quam fi gummi
verum impadum ipfi Myrrhae perpetuo efTet. Bdel-
lium additum pariter aliquando inter Myrrham
confpedum eft (lewis Mat. ir,e.d. p. 591.). Me-
morant et alia additamenta, ad quae lucri cupido
anfam dedit (Vid. cartheus.). Cauendum vero,
ne imponat aetas arboris vel gummi diuerfa, de
quibus difterui, vel pinguedo obuoluens.
Genuina myrrha conftat ex glebis variae ma-
gnitudinis et figurae, fubinde nuce iuglande ma-
ioribus faepius minoribus, vel multiformibus, vel
ftaladitis inftar, ex condenfatis depluentibus guttis
induratis, rubro brunis, fubpellucidis, folidis, fra-
gilibus, externa fuperficie inaequalibus; fradura
fubni-
MYRRHAE gvmytmi. 217
fubnitente. Specimina maiora interne fiibinde
diftinguuntur particulis albidis, quae vel macula's
in fradura f. vngues, vel firias femicirculares refe-
runt. Sponte fragrantem gratumque odorem, fa'-
porem vero intenfe amarum, pungentem, cum aro-
raatis nonnullis veftigiis, edit. Mafticata dentibuS
fenfim adhaeret, dein plurimam partem faliua fol-
vitur, quae inde ladefcit. Flammae admota, faltim
in meis fpeciminibus, difficulter ardet cum flamma
fuliginofa, ftrepitu, et relido carbone grifeo.
Digeftione calida cum aqua integre foluitur; fed
prout refrigefcit liquida, pars reiinofae materiae
fundum petit. Solutio aquofa colata profunde
fhuicat, fed turbida eft. Extradum inde infpida-
tione paratum fupra ■£ conllituit, feruatque odorem
faporemque Myrrhae (cartheUs . L c. p.^G.). Spi-
ritus vini tingitur Myrrha jcolore ex flauo rubi-
cundo, dido modo fenlus feriens; infpidatione tin-
durae redundat extradi vncia dimidia, vnde patet,
gummofas partes bene mult.as illi immixtas fuiffe
(/. c. p. 5 7*)* Conferendo autem extradorum pro-
portionem elucet, plus longe gummi, quam refi-
nae, Myrrhae ineffe. Infidet infuper illi oleum
aethereum; aqua enim, in qua deftillatur,' non
folum afcendit ladefcens, fed oleum fecum vehit,
^ f partim
21 8 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V, SP.,
partim aquae innatans , * partim fundum petens
(hoffmann ) ; etenim ex optimae Myrrhae libra
vna quidam olei drachmas duas (hoffm. Obf. phyf
fel. p.zof), alius (neum. Chyme, vol. z. P.^. p.
381.) drachmas tres obtinuit. Alii pauciorem eius
quantitatem modo elicuerunt, prout spielmannus
{Mat pied, p.221 .), qui ex dida quantitate aliquot
modo guttas olei butyracei eruit, et cl. thielbein
(crell’s neuejle Entdeck. in aer Ckemie,P.i l.p.n 8.),
qui vix grana quindecim olei aetherei, odoris Foe-
niculi, poll: aliquot hebdomades fpifli, et rancidi,
obtinuit Oleo hocce feparato, odor omnis Myrr-
hae perit.
Myrrha efficax antifepticum eft, nam foluta
in aqua ad minimum duodecies magis antifepticum
eft , quam fal marinum ( pringle Obf. on the Di-
fetif. of the army, p xiij, quin fub alio experiment
trigefies (/. c. p.Xv in. ). Integre ope aquae calcis
1'oluitur, ficque commode variis in cafibus aegris
offertur.
Apud veteres potentia eius medica in magna
exiftimatione fuit, eique vires adfcripferunt, qua-
rum quaedam vel hodie apud multos medicos ce-
lebrantur. Attamen et noftro tempore diuifos eos
tenet
1
M Y R R H A E gvmmi. 219
tenet indicium. Nec diffitendum, calidam et acrem
eius naturam cautionem iniungere, fi ea forma
fumitur, qua omnes partes, quibus conflatur, iun-
dae exftant, vel iufto iargius ingeritur. Ita ad
drachmani dimidiam vel duos fcrupulos ingefta, in-
gratum caloris fenfum in ventriculo ciet, pulfum
celerem reddit, et calorem per totum corpus di-
fpergit (cullen Treatife of the Mat. med. vol. 2. p.
19}.). In plethoricis igitur, cholericis, biliofis,
haemorrhagiae opportunis, grauidis, febrientibus,
inflammatione praefente, concedi nequit. Locum
vero habet in flacciditate fibrarum, ftimulo fuo et
refoluente vi; tenaces humores attenuat, et ob-
ftrudiones refecat. Quibusdam praeterea cafibus
antiputredinofa fua virtute iuuat.
Modica eius quantitas cibi appetitum auget,
et digeftionem et aflimilationem promouet. Tan-
tum tribuit beneficae eius in primas vias virtuti
cartheuserus (/. c, p. 4}.), vt nullum agnofcat
Myrrha in hac re fuperius remedium, laudemque
exemplo hypochondriaci confirmat.
Pedoris aftedionibus chronicis, vt tufli inue-
teratae, afthmati, dicauit earn vetuftas. Acceflit
ferioribus temporibus fiducia quorundam in hedica,
a can
220 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
a caufa pulmonali et exulcerationibus pulmonum;
item in aliis. In diagnofi horum morborum quum
labi facile lit, et gradus eorum varii, naturaque
ipfius aegri diuerfa, non vni tramiti infiftere con-
cedat: non mirum, de falubritate hums diiputari
valdopere. Suafu cartheuseri (/. c. pag. jo. fq.)
■vfus eft Myrrha creberrime inanducata vir quidam
litteratiis, ad phthifin ex hereditate procliuis, et
refpiratione difficili, cum tufli mox ficca mox falfa
et mu go fa ftipata, dein haemoptyfi correptus, et
phthifi proximus, eofucceffu, vt hac fola, in con-
nubio probae diaetae, valetudinem recuperaret;
quo in cafu et aliis fimilibus, quibus hie medicus
illam exhibuit, ob reftauratum tonum partium fo-
lidarum, nominatim pulmonum, effedum fuum ex-
ierere vifa eft. In Anglia pluribus medicis cele-
hrati nominis accepta in tabificis morbis medela
eft. Difplicet mihi connubium Myrrhae et fper-
matis ceti, diu in nofocomio Guy vfitatum (Via.
saunders in nota ad simmons’s Pratt. Ob few. on
the treatment of confumtionr , p. nec mixturae
Mynhae cum nitro et vitriolo martis, vel fimiles,
Myrrham continentes, quibus indulfit cl. Griffith
( Obferv . on the cure of hettic and flow Fevers, and the
pulmonary confumption, Lond. 1776.), quibus multi
M Y R R H A E g y m m i.
22 I
in Anglia fubfcdbunt, cenfui-a fua caruerunt (V.
saunders/. c. paulizky median. pnid.lhobacht. 2.
Samml, p. 111.). Placet tamen Myrr'ha cl. saun-
ders ex faepiflime repetita experientia , in hedicis
febribus ex debilitate, in quibus puifus debilis et
celer , et aeger valde irritabilis eft; cui tribui ad-
iudicat hedicam puerperarum; item in aliis hedicis,
quae virium proftrationem comitem ; habent, et
praeternaturalem calorem cutis absque violenta fe-
bris acceftione; item in iis, quae ex apparente re-
forptione puris vicerum mali mods, amputatoruni
membrorum &c. exortae font, in quibus. ex vfo
interno Myrrhae pus corredum foit. Facile con-
cipitur, quod ille, haemoptyii incidente, vel fob
inflammatoria periodo pulmonalium niorborum,
concedi non potuerit, attamen foppurationc et pe-
riodo debilitatis iam praefente conducere, iile putat ;
in vera phthifi autem rariflime foccedere vidit, et in
multis omittere Myrrham coadus fuit, et ad tutiora
transgredi. Cl. reid (Effay on the nature and cure of
the Phthifis pulmonalis , ed. 2. p. 2 1 1.), qui aliquando
Myrrham probo euentu in affedionibus pulmo.nuni
obtulit, negat tamen, in confirmata hedica leua-
men vllum afferre, indeque potius fymptomata
augeri, prout in qualibet inflammatoria affedione;
con du-
222 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
conducere aliquando in hoc malo tonica fua vir-
tute, quam in primis viis exferit; et in magna in-
firmitate et languore infufum Myrrhae cum aqua
calcis factum commendat. Multum extrado aquofo
ad drachmam vnam cum facchari albi vncia dinii-
dia vel integra trito, in phthifi pulmonali tarn
propria, quam aliorum, quibus praecepit, tribult
LOSEKE (. Abhandl . dcr auserlef. j&rzneymittel, ed. 5 . p.
404.), licet peculiaria momenta non determinet.
Et cl. fritze (Mediz. Annalen, vol. 1. p. 212.) eo
tantum Radio illam exhibet, quo inflammatio pul-
monum in fuppurationein tranfiit, pulfu non ce-
leri, abfente tufli et haemoptyfi, plerumque ad-
tnixtam decocto lichenis Iflahdici. Negari enim
nequit, gummofum extractum minori gradu cale-
facere, quam Myrrham integram, vel efientiam; vt
tamen memineris , nec iftud deftitui omnibus refi-
nofis et oleofis particulis. Excludere videtur ill.
cullen (/. c. p. 194.) Myrrham omnino ab hedica
et phthifica febre, metuens calidam eius naturam,
et profitetur, nunquam beneficium inde percepiRe,
faepe autem manifeftum damnum.
Inter emmenagoga multorum confenfu potio-
rem aliquem locum Obi vindicat, ita vt Tub horuni
capite
I
M Y R R H A E g v m m t. 223
capite in libris, qui medicamenta fecunduni vires
dilpertiunt, plerumque comprehendatur. In flac-
ciditate fibrarum ltimulo fuo, et pituitofa diatheft
vi fua roborante aliquando in menftruis eiendis va-
Jet. Vix vero potentiam aliquam peculiarem ad
vterinas vias fanguinem determinandi habet (Conf.
cullen /. c. p. 193.). De viu in lochiis idem ien-
tiendum eft.
In febre alba sydenhami f. chlorofi conducit
faepe connubium eius cum martialibus, et fubinde
Myrrha cum fucceflu vfurpatur doloribus acutis
tenerarum foeminarum, vago interuallo redeunti-
bus; cuius cenfus funt cephalalgia, affediones niu-
fculorum, rheumatifmos fimulkntes apud hyftericas
(SAUNDERS apud SIMMONS /. c‘).
Vlcerum fanationem adiuuat faepe egregie.
Conftitit id in aliquot empyicis poft paracentefm
pectoris, elfentia Myrrhae iniedta; item in fuppura-
tione hepatis ex lapfu, eadem medicina adhibita
(schlichting in Act. nat. curiof. vol. 6. p. nf<).
Vlcus ex bombardae explofione in manu natuni
immorigerum valdeque foetens , dilution elTentia
applicata coaluit; virum autem correptum vlcere
renis dextro cum lotio pus fundente, Myrrha vel
mafticata.
224 PARTES VEGET. 1GN0T1 GEN. V. SP.
mafticata , vel cum melts Rofarum in elecluariuin
red acta, curauit (cartheus. l.c.p. 49.). Infper-
gitur eciani puluis eius vlcecibus cariofis, putridis,
quiu gangraena affectis. Magni in hisce calibus
focienda eft eius depurandi vlcus et putredinem
reftaenandi vis ; nocet vero aliquando ftimulo fuo.
Pluribus exemplis iam figniiicaui, qua rations}
tam interne quani externe adminiftrari queat. Sed
iundim proponendi diuerfi earn adhibendi niodi,
quorum haud pauci intra praeparata locum habe'nt,
Simpliciflima ratio haec eft, quod ore teneatur, nec
alia pars deglutiatiir , quam quae faliua foluatur,
reliquum folutioni rellftens exfpuatur. Sic, praeter
indiftoiubilem terrain, et retinae bona pars, quae
irritat et caiefacit, fegregatur. Eundem finem ex-
tracfti aquoft praeparatio habet, quod Myrrha longe
midus eft. Pulueres, folutiones, piluiae, trochiici
fub vario connubio, quod lcqpum promouet, pa-
rari poffunt. Praeter folutionem Myrrhae in aqua
ealcis, placet quibusdam folutio in cereuifia fatu-
rata (Vid. bernhard them. Erfahr. p. 284 •/#•)•
PRAEPARATA
MYRRHAE gvmmi. 2 2 f
PRAEPARATA ET CO MPOSITA.
ESSENTIA MYRRHAE Pham. IVtift. p . 8 } . Ex
Myrrha digefta fpiritu vini. Valde calida ; hinc
interno vliii non opportuna. Externi varia fupra
documenta adfuerunt, quae tamen cautionem fu-
perfluam non reddunt. Ne fpiritus irritet, e re
eft, eius fupra dimidium antea euaporare. , Con-
fert roboraudo in vlceribus nimis fuppurantibus,
item in vulneribus partium neruofarum et aponeu-
roticarum.
i 1
ESSENTIA MYRRHAE ALCALISATA /. C. p. 8j.
Praeter aquofum et fpirituofum menftruum et alcali
adhibetur. Ob alcalini ftimulum nonnift in pu-
tridis lardofisque vlceribus locum habet.
EXTRACTVM MYRRHAE . AQVOSVM Ph.lV.p. 9$.
Ibi paratur ope Liquoris nitri fixi; vnde et multum
refinae contineat, necefte eft. Magis placet prae-
paratio Ph. Erunfu. p.i^., quae alcali omittit,
hinc ea extratium a refina magis liberatum exftat.
ELAEOSACCHARVM MYRRHAE Ph. Erunfu. p.2l$.
Ex extrado dido et faccharo.
OLE VM SEV LIQVOR MYRRHAE PER DELIQ.VIVM
Ph. IV. p. 126. Soluitur pars Myrrhae, illam ouo
Appar. medic. Vol. VI. P ad
22 6 PARTES VEGET. 1GNQTI GEN. V. SP.
ad duriti'em codto et difcifTo, poftquam vitellus ex-
emtus fuerit, immittendo. In putredinem valde
procliue eft; hinc feruari diu non poteft. Fiflfuras
labiorum et papillamm et oedematofarum partium
confolidat, et vlcera abftergit fanatque. Cutein
quoque fplendidum reddit cofmetico vfu.
OLEVM MYRRHAE DESTILLATVM. A FR. HOFF-
manno /. c. p. 20. magni fit. Saccharo exceptum
elaeofaccharmn praebet, ex eius iudicio balfamicum
et pedorale, in commodo liquido contra chronica
pedoris vitia, in tuffi inueterata, afthmate humido,
eximium. Cafus fine dubio et naturae diuerfae
cautionem iniungunt.
TROCHISCI demyrrha; elixiria proprieta-
Tis; ELIXIR APERITI VUM CLAUDERI ; ELIXIR BAL-
SAMICVM SP1RITVOSVM HOFFM. ; ELIXIR PECTORALE
WED EL II ; FLORES SVLPHVR1S COMPOS1T1 ; PILVLAE
polychrestae balsamicae; PVLVIS dentifricivs ;
vngventvm digestivum; emplastrvm de baccis
lavri et fexcenta alia largae faepe compofitionis
officin. Gem. Myrrham recipiunt.
electvarivm pro dentibvs ehrenreichii in
rosensteinii Hits- och Refeapoteque, p. 100. I ulv.
Myrrhae
MYRRHAE gvmmi.
227
Myrrhae fij Coccinell. f/3 Spirit viii. redif.
Digeftione F. Tindura faturatifiima; coletur. Hu-
ius tind. fiij add. Oxyra. e Crein. tart fgj 01. de-
ftill. Cinnam. gtt. xx Caieput gtt. x. M. D, In-
comparabile illud rgsensteinius vocat pro confer-
vandis gingiuis- fcil. pauxillum eius mane illis il-
linatur, et remaneat per tria ad quatuor nimuta
pr. vel fpongia madida exceptum afFricetur gingi-
vis et dentibus, dein abluendum aqua, cuius li-
brae vni additum cochleare fpiritus vini, et falis
ammoniaci drachma dimidia. Hoc etiam halitum
oris foetidum nonnihil corrigit, vt tamen vera eius
caufa negligenda non fit
228 PARTES VEG. IGN. &c. OLAMPI gvmmi.
26.
Pharm. OLAMPI Gummi.
Mihi ne afpe&u quidem cognitum eft. Phar-
macopoea Wiirt. p. 127. illud catalogo fuo inferuit,
ex quo, quae de eo narrat vogelius {Mat. med. p.
5 1 g.), exfcripta funt. Mihi non aliud iam fuppe-
tit negotium, dum spielmamnum [Pharm. gener. p.
iy6.), qui plenius paullo de eo agit, ducem fe-
quor. “Proftat, inquit, in fruftis minoribus extus
grifeis, intus fplendidis, fubdiaphanis, fufcis; fria-
bile eft, tritu dentium non lentefcit, infipidum,
inodorum, aqua non folubile, calore non liquen-
dum; flammae admotum ardet, fuauemque odorem
refinofum fpirat. Ex America aduehi fama eft.
Incongrue gummi arabico aequiparatur.”
/
17.
PARTES VEG. &c. RES. LVT. NOV. BELG. 229
27.
Pham. RESINA LVTEA NOVI BELGII.
Ita fignifico fuccuin concretum luteum, in no-
vo Belgio maris auftralis, et nominatim in Noua
Wallia auftrali (New South Wales) obuium, qui
in expeditione inclyta Gubernatoris Arthur phil-
lip ad Botany- bay et portum Jackfon beneficum
fefe exhibuit.
Fundit ilium arbor humilis, foliis gramineis
trunco fuffultis, ex quorum centro fcapus eniergit
fimpliciffimus pedum duodecim vel quatuordecim,
fpica terminali ouato oblonga. Defcripta paucis
hisce et depida, reperitur fub nomine Yellow Gum-
flant in Voyage of Governor phillip to Botany bay
17 89. p. 60. cum tab. 1. et alia n., quae in-
fcribitur: View of a Hut in new South Wales (Conf.
etiam john white’s journal of a Voyage to New
South Wales 1790. Gotting. Anzeigen 1791. n.6.
p* I2-)-
Ex fcapis parant vulgo inquilini haftas fuas.
Succus ifte fub trunco ex terra effoditur, nec ex
arbore ipfa colligitur, et coniedtura fert, eundem
effe, quern tasman vocat Gum lac of the ground (V.
phillip’s Voyage.).
p ?
Refi-
230 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
Refinofae naturae eft, nam plane non aqua
foluitur, et Gummi guttae,primo afpe&u refert,
fed non inquinat. In dyfenteria efficaciam fuam
aduenis iftis Anglis comprobauit, licet debiliori
vi, quam alia refina eius regionis, rubra, fangui-
nem draconis mentiens (/. c.). Londini poftea a
cl. blane, medico Nofocomii St, Thomae, crebra
cum ea in profluuiis aluinis pertinacibus experiment
*
tacaptafunt; nec caruerunt fucceflu maxime con-
fpicuo (Voyage cit. ^.254.),
28.
RACKASIRA balsamvm.
231
2 S“
Pharm. RACKASIRA Bci! fcitfiLliii.
In cucurbitis ex India afferri traditur (spielm.
Pharm. gener. p. 176.). Equidem modo poffideo
eius glebas planas. 5 Eft fubpellucidum luteo bru-
nom, frigore fragile, fed ealore modico emollitur;
hinc inter digitos in plaeitas formas compingi pot-
eft, et dentibus mafticando adhaeret. Sapor debi-
ts amarus. Solidum nullum odorem fpirat; aft
emollitum, vel accenfum, grate balfamicum ad To-
lutanum nonnihil accedens. Refina merito habe-
tur. — Sunt, qui coniiciunt, elfe balfamum fa-
dlitium, et forte paratum ad imitationem Balfami
Commendatoris (rieger Introduffio in notit. rer. na-
tural. tom. 2. p. 87*)*
Ex hodierna praxi medica nihil de eius virtu-
tibus fuppetit dicere. Eft, qui illud Copaiuae bal-
famo praetulit, et vna alteraue dofi gonorrhoeam
fanare affirmauit (schendo van der beck in A&*
nat. curiof. vol. 1. Append, p. 12 3-) Quousque lo-
cus eiusmodi balfamicis in hocce effiuuio fit, alibi
(Capp. de Terebinthina, balfamo Copaiuae) indi-
caui. Hoc vero balfamum vel nomine paucifllmis
medicis notum eft.
29.
332 PARTES VEGET. IGNOTl GEN. V. SP.
29.
Pham. SAGAPENVM £ SAGAPENI Gummi.
De ftirpe huius gummi id modo nouimus,
quod ad vmbellatas pertineat. Saltim femina, quae
frequenter immixta cernuntur, et licet faepius con-
fracla compareant, tamen hinc inde integra funt,
id luadent. Nimirum ouata reperio, complanata,
niarginata, ftriata, magnitudine fere feminis He-
raclei Sphondylii. Ex Alexandria et Perfia trans-
feror.
Graecis notum fuit, et a dioscoride adfcri-
ptum plantae ferulaceae.
Specimina, quae coram habeo, difformes maf-
ias repraefentant, coagmentatas ex glebis rnulti-
plicis coloris, albidi, vel rubicundi, vel faturate vi-
ridis, et magnitudinis diuerfae, mox magis mox mi-
nus pellucidas, quibus feftucae multae lignofae
vel fragmenta feminum, feu femina integra impa-
cta funt. Vnde concludi poteft, liasce particulas
olim diftinftas, dum gummi adhuc molle elfet,
accedente eompreflione qualicunque, in vnum cor-
pus leuiori nexu coiuiffe. Glebas iftas mox du-
riores et fere fragiles, mox molliores inftar cerae,
inuenio*
SAG A PEN! g v m mi.
233
inuenio. Lego et fubinde obtinere fruftulis mi.
noribus diftindis, homogeneis, rubris. Et hoc
quidem feledum et purius cenfendum. Hoc mol-
lefcit calore, et dunus euadit frigore. Bdellio
adiedo Sagapenum aliquando corrumpitur.
O dor Sagapeni fortis, ingratus, alliaceus, illi,
quern afla foetida fpirat, non valde diflimilis, fapor
eius non adeo tamen naufeofus eft, ceterum ama-
ricans, calorisque et acrimoniae fenfu linguam vel-
licans. Rudus quoque alliaceos poft fe trahit.
Sub mafticatione dentibus adhaeret, emollefcit,
albefcit , deliquefcit. Igne facile accenditur, ar-
detque flamma fuliginofa, remanente carbone ni-
gro. Etiam hoc ex refina gummique commixtis
conftat. Refina praeualet; nam ex Sagapeni vncia
vna eliciuntur extradi refinofi primi drachmae quin,
que cum granis fex ; ex eadem quantitate autem
extradi gummofi primi drachmae modo duae cum
icrupulis duobus et dimidio (neuman. Chymie,vol.
2. P-3- P-31-). Vtrumque extradmn et odore
et fapore debilius eft ipfo Sagapeno. Deftillatione
cum aqua etiam oleum aethereum emittit. Lade-
fcit aqua, qua foluitur.
p r
Propius
2 34 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
Propius venit ad naturam AfTae foetidae, et
in virtutibus iftius diiudicandis pariter tam ad odo-
\
ras partes, quibus neruos afficit, quam ad reiol-
vendi potentiam. refpiciendum eft. Ilodie rarius
praecipitur, nee, ft aliorum veftigiis modo infiftas,
documenta efficaciae, nifi ex mixtis, depromi pof-
funt. Arabes inter purgantia referunt, id quod de
l
largiori modo copia locum habet. Quidni vero
illud reponamus inter antifpafmodica efficaciora, et
ea, quae pituitam alicubi colleftam, et obftrudla
vafa referant, Inter haec commemoranda feorfim
eius menftrua referandi facultas. Extrinfecus quo-
que emplaftri forma tumoribus frigidis applicatur,
et in iis, quae fuppurationem defiderant, matura-
tionem adiuuat.
PRAEPARATA ET COMP OS IT A.
PILVLAE DEOBSTRVENTES CVM GVMMATIBVS
pji, Brunfu. pilvlae foetidae Ph.lVuvt.
VNGVENTVM FVSCVM 1. C, EMPLASTRVM
aiagneticvm /. c. &c, illud continent. Sed quis
diiudicabit vires fingulorum in tanta farragine?
V.
MYROBALANI frvctvs.
23f
V. FRVCTVS et SEMINA..
JO.
Pham, MYROBALANI BELLIRICAE.
L f CITRINAE.
! CHEBVLAE.
INDICAE.
Numerum Myrobalanorum augent in materia
medica emblicae, de quibus, vtpote fruclii ftirpis
iam cognitae, alibi iufta ferie iam di&um eft (V.
Appar. med. vol. 4. p. 1 27.). De reliquarum fpecie
botanica nihil certi pronunciari poteft, quin adhuc
difputatur, vtruin ex diuerfis arboribus petitae Tint,
prout inter alios veslingius (in Obfevuat. in alpini
pi. aegypt. p.G 1.) cenfet, an potius ex eadem, pro-
Vt JEREM. KERNER (apud HASSELQU1ST, Refci, p. f J 7.).
adanson ( Families des planter, vol, 2. p. 442.) ex
arbore Malabarica, Pakel, colligi, fed difpari anni
tempore, amftor eft. Omnes hi frudtus drupaceae
naturae funt, qui quidem, prout nosmet eos ex-
ficcatos feruamus, magis corrugati et angulati ap-
pareant, necefte eft, quani recentes. In India
orientali proueniunt.
Myro-
H ,
■
234 PARTES VEGET. 1GN0TI GEN. V. SP.
Myrobalanus Bellirica f. Bellerica. jac. breyn.
icon, et defer, rarior. plant, p. i§. tab. 4. quae ra-
mulum foliiferum cum fru&u fiftit. Tani rheed.
Sort. Malab. vol. 4. p. 1 3 . tab. 1 o. Aliis eft Idon
mulli rheed . Hort. Mat. vol.\. tab. 18.
Proftat in officinis forma oblonga f. fubrotunda,
angulis quinque longitudinalibus, grifeo bruna,
magnitudine fere oliuae.
’
Myrobalanus citrina. plucken. Mant. 1 3 2.
Maior priori, rugis rarioribus, angulis quin-
que prominulis. Coloris in citrinum inclinantis,
figurae in meis fpeciminibus pyriformis.
| Myrobalanus chebula. vesling. in alpin. de pi.
aegypt. p.61. tab. 62. Agihalid alpin. ae plant.
aegypt.p.3 9-
Reliquarum maxima, ex tenui ceruice ouato
oblonga, angulis longitudinalibus decern , quorum
alterni prominentiores, atro bruna.
Myrobalanus Mica f. Inda. Panel Hort. Malab.
vol. 2. tab. 9.
Myrobalanarum minima, longitudine circiter
dimidii pollicis, atra, oblonga, quinque vel ofto
angulis
MYROBALANI frvctvs.
23f
angulis notata, rugofa, apice acuta, bafi obtufa,
fubftantiae compadae. Deficit in hac nux, cuius
in locum cauum longitudinale exiguum mediam
partem occupat.
Medici Arabes primum inter medicamina My-
robalanos receperunt. Graecorum primus eftACTUA-
rius, qui earum mentionem fecit. Atque hi mi-
tiorum purgantium numero easdem adfcripferunt.
Hodie exoleuerunt fere omnino.
Sapor omnibus et fingulis infigniter aufterus
et amaricans. In extradis praecipue aufteritas fen-
titur. Ita et folutio vitrioli martis earum mifcela
nigrefcit. Adftringendi, vel fi mauis, corroborandi
vi itaque praeditae funt. Moueri iis aluum blande,
-praeterquam teftimonia antiquorum, hodiernus vfus
in Arabia et Aegypto, praecipue huius fuperiori
parte, edocet (hasselquist’s Refa til keliga Landet ,
p. n6-); imo in Vindobonenfi nofocomio pradico
(V. stollii Rat. med. e. c. P. 3. p. 264. 287. 3 8.)
feriori tempore illae aliquando in hunc finem prae-
fcriptae funt. In puluere dofis drachmae dimidiae
ad quatuor aflignatur, in infufo vel blandiori deco-
do largior ad dirodecim drachmas vsque. Ad alui
profluuia
238 PARTES VEGET. IGNOTI GEN. V. SP.
proftuuia coereenda et vifcera roboranda, hodie cer-
tioribus, et magis exploratis, vtimur.
Vix attinet, fpretam hodie iure confectio-
nem an ac a rd in am commemorare, in quam intra-
runt fingulae quinque Myrobalani, vel confectio-
nem hamech fimilis tenoris, quae cum multis
aliis Myrobalanas citrinas receperunt
PARTES VEG. IGN.&c. AIAVAE semina. 239
/
JI.
Phartn. AIAVAE Semlnci.
Nomen a Lufitanis illis inditum. Ex ora
Alalabarica transferuntur , vnde nauarchus quidam
Angius ante aliquot annos ea fecum in Angliam
fumfit. De notis eorum per fenfus cognofcendis
nihil mihi conftitit. In India orientali celebrantur
inftar efficacis medicinae contra colicam. Et in
fimili morbo ifte, ex Goa in Angliam redux, cum
amicis vicinisque fuis colica detentis, illam cornmu-
nicauit, qui inde infigne folatium experti font,
lpfe ille nauarchus femina ifta ingeffit in arthritide,
quae flatus comites habuit {windy gout'), in quibus
pellendis infigniter valent, eorumque auxilio fo-
mitem a ventriculo et capite remouit. Subinde fi,
mul vnam vel alteram alui deiedionem cient (V„
percivals Effays medical and experimental, vol. z, p.
226.). Sponte patet, non fufficere dida ad veram
horum feminum naturam ftabiliendam, fed acce-
dere debere nouum artis periti, et ad omnia mo-
menta attend, fcrutinium.
DESIGNA-
240
DESIGN AT 10 STIR PI VM
DESIGNATE) STIRPIVM
ET PHARMACORVM
IN VOLVMINE SEXTO CONTENTORVM.
A. Stirpes in praecedentibus volnmi-
nibus omi ffae , fed genere et fpecie cognitcie ,
vt lege ordinum naturalium inftri pofjint.
Nomen pharmaceuticum. Nomen fyftemattcum.
i8.b. Gallae turcicae. Qiiercus Cerris. p. i.
2 i.b. Cynara. Cynara Scolynms. 1 1
45. b. Lactuca fylueftris. Laffincci virofa. 13
84-b. Alypum. Globular ia Alypum. 17
i42.b. Paris. Paris quadrifolia. 20
in,b. Hypociftis. Cytinus Hypocijlis. 22
iy4.b. Aparine. Galium Jparine. 24
1 8 j .b. Faba St. Ignatii. Ignatia amara. 2 6
196. b. Viola camna. Viola canina. 31
196. c. Viola tricolor. Viola tricolor. 3 5
20 i.b. Cortex Peruuia-
nus ruber. — 44
20 1. c. Chincliina Cari- Cinchona Caribaea. f 8
20 1. d. Chinchilla St.Lu- Cinchona flotibunda. 61
ciae.
201.
ET PHARMA COR VM.
24 1
Nomen pharmaceuticum.
20 1. e. Chinchina de St.
Fe.
aoi.f. Chinchina atigu-
ftifolia.
214.6. Rhododendron.
3 io.b. Afiragalus exfca-
pus.
3 1 > -b. Santali rubri Li-
gnum.
jij.c. GeofFroya Jamai-
cenfis.
5 1 3 A. GeofFroya Suri-
namenfis.
3 1 f.b. Peruuianum Bal-
famum.
3i6.b. Balfamum Tolu-
tan um.
3 47.b. Vitalba.
5 74-b. Padus.
489-b. Mefembryanthe-
mum cryftal-
linuni.
4^o.b. Tacamahaca.
4H-b. Swietenia.
4 8 i . b. N ux mofchata f.
myriftica. Ma-
cis.
Nomen fyftematjcum.
— — 67
Cinchona angvjlifolia. 70
Rhododendron Chryfan-
tlmm. rj2
Aji ragalm exfcapus.
M ; V • l
Pterocarpus fantalinus. 8 9
Geoffroya f Jamaicenfis . 9 3
Geojfroya Surinamen [is.
10;
Myroxylon peruiferum.
1 1 1
Toluifera balfamum. 1 1 7
Clematis Vitalba, 120
Primus Padus. 1 24
Mcfembryanthemum cry -
'flallinum. 1 2 g
Fagara oUandra. 131
Swietenia Mahagoni. 132
MyriJHca aromatic a. 1 3 y
Appar. medic. Vol. VI.
a
B.
* ' » ^ ,
24a DESIGNATIO STIRPIVM
B. Partes vegetabil.es ignoti generis
vei fpeciei.
I. Radices.
1. Calagualae, f. Calaguellae Radix. 149
2. Cafl’umuniar, f. Cafumunar, f. Rifagon, f. Ben-
gale Radix. ifi
Chynlen Radix.
4. Columbo, f. Calombae, f. Colombae &c. Radix. 1 f 4
y. lkan Radix. 16 }
6. Lopez, f. Lopeziana Radix. — 164
17. Matalifta Radix. 169
Timac Radix. — — 170
II. Cor tic el.
9. Angelinae Cortex. — — 171
10. Angufturae Cortex. — — 17 2,
11. Bela- Aye Cortex. • — — 177
12. Cortex Chinae v. Chinchinae regius £ Cor-
tex Chinae flauus. — 178
15. Cortex Chinae v. Chinchinae Surinamenfis. 181
14. Iubabae Cortex. > — — 182
15-. Malloy Cortex. — — 185
16. Pocgerebae Cortex. — 184
III. Ligna.
17. Lignum Aloes, £ Agallochi veri:
Calambacj
Afpalathi. —
IV. Gummi et Refinae.
18. Gummi Ammoniacum. — I9°
19. Bdellium, f. Gummi Bdellium. *9^
20.
ET PHARMACORVM.
243
.1 '
20. Caranna, f. Carannae Gummi. — 198
21. Gummi Galda. — — 200
zz. Gummi Kino, £ Gummi adftringens Gambienfe,
£ Gummi Gambienfe. — 202
2j. Kikekunemalo Gummi. — 207
24. Look Gummi. — — 210
2f. Myrrha, f. Gummi Myrrhae. — 212
2 6. Olampi -Gummi. — 228
27. Refina Jutea Noui Belgii. — 229
28. Rackafira Balfamum. — 251
29. Sagapenum, £ Sagapeni Gummi. 252
V. Fruffu s et Semina.
30. Myrobalani Belliricae.
Cicrinae.
Chebulae.
Indicae. — •
31. Aiauae Semina. — - —
FINIS VOLVMINIS SENTI.
7
INDEX ALPHABETIC VS
ftirpium et medicamlnum , praecedentibus [ex
voluminibus comprehenforum ; nomina cum phar-
maceutical turn fyftematica exhibens .
Nomina fyftematica typis obliquis diftinxi. Quae autem.
ex his afterifco notata cernuntur, ea in ofiicinis pharmaceu-
ticis quoque vfitata funt.
A.
Abelmofchus, VoUIL p.376.
Abies, I. 27.
Abrotanum foemina, 1. 134*
mas, 1. 1 1 6.
Abfynthium maritimum, I.128
. ponticum, 1. 124.
vulgare, I. 117,
Acacia noftras, III, 234.
■ vera, II. 404.
Acanthus, II. 204.
Acanthus mollis , ibid.
Acetofa, IV.348.
Acetofella, III. 492.
Achillea Ageratum, I. 170.
foliis pimatis &c. I.
168.
• Millefolium , I. 165.
Ptarmica, 1. 169.
Acmelia, 1. 135.
Aconitucn, III. 5.
Q
Acanitum Anthora, TIT. 29.
— — Napellus, III. 5.
Acorus Calamus, V. 39.
Acorus paluftris, V. 275.
verus, V. 39.
Adianthum aureum, V. 494.
Adianthum Capillus veneris ,
V. 475-
Aefculus Hippocajlauum, IV.
62.
Aethufa Meum, 1. 277.
Agallochi veri Lignum, VI.
185-
Agaricus albus, V. 573.
chirurgorum,V.56r.
''Agaricus mufearius, V.555.
Agaricus quernus, V. 561.
Ageratum, I. 170.
Agnus caftus, II. 195.
Agrimonia, III. 147.
Agrimonia Eupatoria, ib.
3 Aiauae
INDEX ALPHABETIC VS
Aisuae femina, VI. 239.
Amiga pyramid alls, II. 123.
Aicea rofea , III. 363.
Alchemilia, III. 149.
Alchemilla vulgaris , ibid.
Aikanna (Anchufa), II. 100.
vera, II. 85.
A’kekengi, I. 463.
Alliaria, II. 317.
Allium, V. 122.
Allium Cep a , V. 137.
Parrum, V. 1 3 4.
• fatiuum, V. 122.
ViUorialis, V. 135.
Alnus, I. 72.
Aloe, (yariae f peciss ) V. 238.
Aloes Lignum, VI. 185-
Alfhea, 111-357-
Althea officinalis , ibid.
Ammi mains, 1. 261.
Ammi verutn, 1. 260.
vulgare, I. 261.
Ammoniacum Gummi,Vl.I9°
Amomum, III. 316.
Amomum Card amomum , V.
61.
. .. Granurn paradifi,
V.67.
Zingiber, V. 52.
Amygdalae amarae, III, 256.
dulces, III. 25°-
Amy gdalus communis, III. 247
Perfica , III. 241-
Amyris Elemifera, IV. 28-
Amyris Opobalfamum,Vd .32.
* Anacardium occidentale, IV.
413-
Anacardium orientale, II.192.
Anagallis, II. 1.
Anagallis aruenfis, ibid.
Ananas, V. 186.
Anchufa officinalis, II. 97.
tinUoria , II 1 00.
Anemone Hepatiea , III. 102.
nemorofa , III. 91.
pratenfis , III. 93.
Anethum, I. 288*
Anethum Foenieulum , I. 289.'
graueolens, I. 288.
Angelica Archangelica, 1. 250.
Angelica fatiua, ibid.
Angelica fyluefiris, 1. 254.
Angelinae cortex, VI. 171*
Angufturae cortex, VI. 172.
Anime, II. 432.
Anifi ftellati cortex, III. 566.
Anifum Sinenfe, III. 562.
ftellatum, ibid.
- vulgare, I. 298.
Anferina, III. 135-
Anthemis Cotula, 1. 15 1-
nobilis, I. 150-
Pyrethrum , I. 152.
Anthophylli, III. 337-
Anthora, III. 29.
Anthos, II. 171.
Antirrhinum Linaria, II. 183*
Aparine, VI. 24- Apiun,t
INDEX ALPHABETICVS.
Apiura, I.303.
Apium graucolens, ibid.
Pctrofelinum , I.301.
Aquatica nux, IV. 86
Aquifolium, IV. io.
Aquilegia, III. 1.
Aquilegia vulgaris, ibid.
Arabicum Gummi, II. 404.
Arbor vitae, I. 31.
Arbutus Vua vrft, II. 54.
ArEtium Lappa, 1.83*
Areca Cathecu, II. 416.
Argentina, III. 135.
* Ariflolochia anguicida,l.35%.
Ariflolochia clematitis, I. 356.
Ariftolochia fibacea, II. 452.
* Ariflolochia longa, I.351.
** rotunda, ibid.
ferpentaria, 1.348.
Ariftolochia tenuis, I. 356.
* Ariflolochia trilobata, 1.357*
Ariftolochia vulgaris, I. 356.
Armoracia, 11. 348.
Arnica, I; 157.
Arnica niontana , ibid.
Arnica fuedentis, 1. 156.
Artemifia, 1. 124.
Artemifia Abrotanum,!. 116.
Abfynthium,\. 117.
iudaica, I. 113.
maritima, 1. 128.
— — pontica , 1. 124.
Artemifla rupeflris, 1. 129.
vulgaris , I. 124.
Arthanita, II. 25.
Arum, V. 44.
Arum maculatum, ibid.
Afarum, I.359.
A f arum europaeum, T. 359-
Afclepias Vincetoxicum, l. 5 43
Afpaiathi lignum, VI. 1 85-
Afparagus, V. 179.
Afparagus officinalis, ibid.
Afiperula odorata, I. 374.
Afphodelus, V. 140.
Afphodelus ramofius, ibid.
Afplenium Ceterach , V. 480.
— — Ruta muraria, V.
482.
Scolopendrium, V.
478‘ XT
Trichomanoides, V.
481.
Affa dulcis, IV. 540.658
foetida, 1. 240.
Aflragalus exfcapus, VI. 83-
Tragacantka, II. 380.
Athamanta cretenfis, I. 235.
Oreofelinum, 1. 23 6.
Atriplex hortenfis, IV. 329.
Atriplex olida, IV. 276.
fatiua, IV, 329.
Atropa Belladonna, I. 430.
Mandragora, I.44I.
Auena, V. 383-
Auena
INDEX ALPHABETICVS.
Auenafatiud, V. 383.
Auicennia tomentofa,- II. 192.
Aurantium, III. 284.
Auricula tnuris, I. irr.
Iudae, V. 583-
, B.
Baccae norlandieae, III. 153.
Badian, II!. 563.
Balauftium, III. 262.
Bslfamita mas, 1. 132.
Balfamum Brafilienfe, IV. 47.
Copaiuae, ibid.
Gileadenfe, IV. 33.
Meccanum, ibid.
• Peruuianum.VI.UI
• Rackafira, VI. 331.
• Tolutanum, VI.117.
• verum, IV. 3 3.
Balfamus Carpathicus, I. 14,
Barba hirci, 1. 104.
Barbaraea, IT. 3 18.
Bardana, I. 83.
Bafiiicum, II. 153.
Bdellium, VI. 196.
Beccabunga, II. 208.
Bedeguar, III. 174.
Been nux, II. 402.
Behen album, I. 94.
• rubrum, I. 176.
Bela -Aye cortex, VI, 177*
Belladonna, I. 430.
Beilis maior, I. 149.
Beilis minor, I. 153.
Beilis perqnnis, 1. 153.
Bengale radix, VI. 151:.
Benzoe, IV. 540. 658.
Berberis, IV. 79.
Berber is vulgaris , ibid.
Beta rubra, IV. 273.
Beta vulgaris, ibid.
Betonica, 11.158.
Betonica officinalis, ibid.
Betula, I. 69.
Betula alba, ibid.
Alnus, ■, I. 73.
Bezetta coerulea, IV. 139.
B.'ftorta, IV. 407.
Bixa Orellana, III. 392.
Boletus igniarius, V. 56 r.
taricis, V. 573.
• fuaueolens, V. 569.
Bombax, III. 367.
Bonus Henricus, IV. 267.
Borago, II.95.
Borago officinalis, ibid.
Borfterphiana poma, III. 177.
Botrys mexicana, IV. 273.
vulgaris, IV. 270.
Bouifta, V. 584.
Branca vrfina, (perperam) I,
256.
vrfina, (vulgo) II. 204
Braflica capitata alba etrubrs,
II.329'
Braffica Eruca , II. 337.
Napus, II.336.
Braffica
INDEX ALPHABETIC! VS,
Braffica oleracea, II. 329.
rapa, II. 334-
Britannica herba, IV. 343.
Bromelia Ananas, V. 186.
Brucea antidt/fenterica,V Li? 2
• ferruginea, ibid.
Brufcus, 1. 341.
Bryonia, I. 419.
Bryonia' alba, ibid.
Bubon Galbanum, 1 ,262.
macedonicum , ibid.
Bugloflum, II.99.
Bupleurum rotiinaifolium, I.
306.
Burfa paftoris, II. 355.
Buxus, IV. 262.
Buxus femperuirens, ibid.’
C.
Cacao, III. 378.
Caffius Opuntia, III. 342.
Caiepot (oleum), III. 3 19.
Calsgualae f. Calaguellae ra-
dix, VI. 149.
Calamintha, II. 130.
Calamus Rotang, V. 301.
Calamus vulgaris, V. 39.
Calcatrippa, III. 31.
Calcitrapa, I. 98.
Calendula, 1. 174.
Calendula officinalis, ibid.
Calombae f. Calumbae Radix,
VI. 154.
Cambogia Gutta , IV. 106.
Campeclienfe lignum, II. 429,
Campbora, IV. 445.
Camphorata, IV. 333.
Camphorofma Monfpetienfis,
ibid.
*Canella alba, IV. 566.
Canella malabarica , IV. 44I.
Cannabis, IV. 608.
Cannabis fatiua , ibid.
Caoutfchuc, IV. 167.
Capillus veneris, V. 475.
Capparis, II. 305.
Capparis fpinofa, ibid.
Capficnm annuwn, 1. 475.
Carannae Gummi, VI.198.
Cardamine, II. 319.
Cardamine pratenfis, ibid,
Cardamomum, V.6l.
Cardiaca, II.I80.
Cardopatia, 1. 88.
Carduus Mariae, I. 86.
Carduus marianus, ibid.
Carduus benedittus, I. 96.
tomentofus, I. 87.
Carex arenaria, V. 310.
Caricae, IV. 578.
Carlina, 1.88.
Carlina acaulis, ibid.
Carpathicus Balfamus , I. 14,
Carpobalfamum, IV. 46.
Carthamus, I. 90.
Carlhamus tinUorius, ibid .
Carum, I. 292.
Carwn
1
/
ALPHAB ETIC VS.
INDEX
Carum Carui, 1. 292.
Caryophyllata, 111. 122.
Caryophylli aromatici, III-.
333-
Caryophylli rubri, III. 503.
Caryophyllus aromaticus, III.
333-
Cafcarillae cortex, IV. 128.
Caffia, II.395.
caryophyllata, III.314.
Caffia Fiflula, II. 395.
CafTia fiftularis, ibid.
lignea, IV. 441.
Caffia Senna, II. 388*
Caffiae Flores, IV. 417.
Caffumuniar f. Cafumunar,VI.
151.
Caftanea, I. 52.
Cataputia maior, IV. 195-
minor, IV. 100.
Catechu, II. 415. ,
Centaurea benediffia, 1. 96.
. Behen, 1. 94.
— — Calcitrapa, 1. 98.
Cyanus, I. 93.
Centaurium minus, II. 18*
Centumnodia, IV. 41^.
Cepa, V. 137*
Cerafa nigra, III. 209.
. rubra, III. 205.
Ceratonia filiqua, 11.434*
Cerefolium, 1. 280.
Ceterach, V.48o.
Chacarillae cortex, IV. I28«
Chaerophyllum, I. 280.
Chaerophyllam fyluefire , I.
283-
Chamaedrys, II. 119.
Chamaeleon album, 1.88.
Chamaemelum nobile, 1. 150.
vulgare, 1. 143.
Chamaemorus, 111. 156.
Chamaepitys, II. 121.
Cbamomilla noftras, 1. 143.
— — romana, 1. 150.
Cheiranthus Cheiri, II. 339.
Cheiri, ibid.
* Chelidonium mains, II. 300.
Chelidonium minus, III. 90.
Chenopodium ambrofio'ides ,
IV. 273.
& . — anthelminticnm,
IV. 275.
Bonus Henricus,
■ IV. 267.
— ■ Botrys , IV. 270.
Vulnaria, IV. 276.
China (Radix), 1.339-
China f. Chinchina (Cortex),
1.546.
Chinchina anguftifolia, VI.
70.
Caribaea, VI. 58.
. Jamaicenfis, VI. 58.
- — de Santa Fe, VI. 67.
. St. Luciae, VI. 6l.
rubra, VI. 44*
Chryfan themum Leucanthe-
mutn, I.149.
Chynlen
INDEX ALPHABETICVS.
✓ ( *
Chynlen Radix, VI. 153.
Cicer, II.372.
Cicer arietinum, ibid.
Cichoreum. 1. 100.
Cichoreum Endiuia, 1. 102.
Intybus, 1. 100.
Cicinum oleum, IV. 166.
Cicuta, 1,213.
aquatica, 1.271.
Cicuta virofa , ibid.
Cicutaria, l. 283.
Cinae Semen, 1. 113.
Cinamomum f. Cinnamomum,
IV. 417.
Cinchona mguflifolia, VI. 70.
Caribaea , VI. 58.
floribunda, VI. 6 r.
■ officinalis, I. 546.
Ciffiampelos Pareira , I. 344.
Cijlus creticus , III. 514.
Citrullus, I. 401.
Citrus, III. 265.
Citrus Aurantium, III, 284.
— - — medica , III. 265.
Clematis reft a, III. 103.
• Vitalba , VI. 120.
Coccognidium, IV. 634.
Cocculus Indus, I. 343.
Cocblearia, 11.341.
Cochlearia Armor acia, II. 348.
offieinalis, 11.341.
Cocos butyracea , V. I.
Coffea, T. 386.
Coffea arabica , ibid.
Colchicum, V. 193 .
Colchicum autumnale , ibid.
* illy victim 7 V- 21 5.
Coiocynthis, I. 407.
Colubrinum lignum, I. 485.
Col umbo f. Colombae f. Co-
lumbae Radix, VI. 154.
Conefli (cortex), I. 54T.
Confer ua rim laris, V. 550.
Conium maculatum, I.213.
Confolida maior, II, 92.
media, II. 123.
regalis, III. 31.
Contrayerua, IV. 572.
Contra Semen, I. 113.
Conmllaria maialis, V. 260.
Polygonatum, V.263.
Comioltiulus lalappa, ^1. 502.
Conuoluulus maior albus, I.
510.
Conuoluulus Mechoacan , I.
507*
Scammonia , I.494.
fepium, I. 510.
■ 1 Soldanella, I. 512.
■ Turpethnm , I. 510.
Conyza coerulea, I. 173.
media, I. 156.
Copaifera officinalis, IV. 47.
Copaiuae balfamum, ibid.
Corailina Corficana, V. 543.
Coral-
INDEX ALPHA BETlCVS,
Corallina rubra, V. 543.
Melitocorton, ibid.
Cordia Myxa , II. 105.
Coriandrum, I.278.
Coriandrum fatimim , ibid.
Cortex Angelinae, VI. 171.
— — Angufturae, Vi. 172.
• Bela - Aye, VI. 177.
— — Chinaeflauus f. regius,
VI. 178
■ Chinae Surinamenfis,
VI. 18 1.
■ Chinchinae, vid, Chin-
china.
— — Iubabae, VI. 182.
— — JLauola, III. 566.
■ Mageilanicus, IV.557,
MalToy, VI. 183*
Peruuianus, I. 546.
• Peruv. ruber, VI. 44.
• Pocgerebae, VI. 184.
■ — - Winteranus, IV. 557.
Corylus, I. 66.
Corylus Auellcma, ibid.
.Coftus amarus, V. 80.
* Coftus arabicus, ibid.
Coftus dulcis, V. 80.
Cotula foetida, I. 151.
Crepitus lupi, V. 584*
Crocus, V. 220.
Crocus fatiuus, ibid.
Croton Cafe aril la, IV. 128.
laccifevum, IV. 152.
Croton Tiglium , TV. 149.
tm or mm, IV. 139.
Cubebae, \J . 37.
Cucumis, I. 405.
afininus, T. 413.
Cucumis Colocynthis , I. 407;,
Melo, I.403.
■ fatiuus , I, 405.
Cucurbita, I. 399. 401,
Cucurbita ■ Citrullus, 1. 40 r.
lagenaria, 1. 399.
Pepo, I. 4or.
Culilavvan, IV. 524.
Cuminum Cyminum, 1. 266.
Cupreffus, I. 32.
Cupreffus femperuirens, ibid.
* Curcuma long a, V. 73.
Curcuma rotunda, ibid,
Cufcuta, I. 194.
Cufcuta Epithymum , I. 195.
europaea, 1. 194.
Cyanus, I. 93.
Cyclamen, II. 25.
Cyclamen europaeum, ibid.
Cydonia, III. 196.
Cyminum, 1. 266.
Cynara, VI. II.
Cynara Scolymus , ibid.
Cynoglofia, II. 102.
Cynogloffum officinale, ibid.
Cynomorium coccineum , 1.8 1.
Cynosbatos, III. 172.
INDEX ALPHABETIC VS
^Cy penis longus, V. 3 16.
* Cy perns rotundus, V.317.
Cytinus Hypocijlis, Vi. 22.
D.
Daftvli, V.6.
Daphne Gnidiuni, TV. 639*
. Laureola , IV. 638.
Mfzereum , IV- 628.
Datura Stramonium, I. 456.
Daucus Carota, l. 209.
Daucus creticus, I. 235*
fatiuus, I.209.
. fylueftris, ibid.
Delphinium Confolida, IIT.3 r.
Staphifagria, III.32.
Dentaria, I 513.
'*■ Di'ctamnus albus, III. 108.
DiCtamnus. creticus, II. 139.
Dianthus Caryophyllus , ill.
503*
Dieruilla, I. 385*
Digitalis, I.490.
Digitalis purpurea, ibid.
Dolichos prunens, II. 358.
Durunicum, I. 162.
Doronicum Pardalianches, ib.
Dorflenia Drakena, IV. 572.
Houfloni, ibid.
Dracocephalum Moldauica, II.
157-
Draconis Sanguis, V. 30I.
Drofera rotundifolia, III.500.
Dulcamara, 1. 423.
E.
Ebulus, IV. 23.
Elaterium, I. 415.'
Elemi, IV. 28.
Eleuteriae Cortex, IV. 128.
Endiuia, 1. 102.
Enula, I. 154.
Epidendrum Vanilla, V- 2 97.
Epithymum, I. 195.
Equifetum, V. 483.
Equifetum aruenfe, ibid.
Erigeron acre, 1. 173.
Eruca, IT. 337.
Eruum, II. 37£.
Eruuni Emilia, ibid.
Lens, II.369.
Eryngium, 1. 206.
Eryngium campeflre, ibid.
Eryfimum, II. 315.
Eryfmmm Alliaria, II. 317.
Barbaraea, II.318.
officinale, II. 3 15.
Efula maior, IV. 105.
minor, IV. 103.
Eupatorium, I. 133.
Eupatorium cannabinum, ib.
Euphorbia antiquorum, IV.89
canarienfis, ibid.
Cypariffias, IV. 102
Lathyris, IV. 100.
officinarum . IV. 88.
palujlris, IV. 105,
Euphor-
IN1>EX ALPHABETIC VS.
Eupborbii Gummi, IV. 88.
Euphrafia, II. 186.
Ewphrajia officinalis, ibid.
F.
Faba, IT. 368.
Faba crall'a, III. 348.
— : — Pechurim f. Pecuris f.
Pichurim, IV. 549.
St. Ignatii, VI. 26.
Fabaria, HI. 348.
Fagara offiandra, VI. 13 r.
Fagus, I.53.
Fagus C a fane a, I. 53.
■ fijluatica, 1. 53.
Farfara, !. 139.
Ferula Affix foclida, 1. 240.
Ficus Carica , IV. 578.
Filipeudulu, III. 118.
Filix foemina , V. 473.
Filix mas, V. 453.
Flammula, III. 86.
Jouis, III. 103.
Foeniculum aquaticum, I.267.
vulgare, I. 287.
Foenugraecum, II. 386.
Fragaria, III. 142.
Fragaria vefca, ibid.
Frangula, IV. 5.
Fraxious, III. 535.
Fraxims excelfior, ibid.
Omits , III. 543.
Fraxmus rotundi folia, I II. 542;
Fucus HelmintocliortonfJ ,5 43,
veficulofus, V. 537.
Fumaria, II. 449.
Fumaria bulbofa, II. 452.
officinalis, II. 449.
Fungus itielitenfis, I. 81.
%
rofaceus, III. 174.
falicis, V. 569.
fambucinus, V. 583.
G.
Galanga maior, V. 69.
minor, ibid.
Galbanum, I. 262.
Galda gummi, VI. 200.
Galega, IT. 283.
Galega officinalis, ibid.
Galium album, 1. 373.
Galium Aparinc , VI. 24.
Galium luteilm, I. 371.
Galium Mollugo, 1. 373.
ve'rum, 1. 371.
Galiae turcicae , VI. r.
Gambienfe Gummi, VI. 202.
Gambogium, IV. 106.654.
Garcinia Mangoftana, III.525
Genipi album, 1. 129.
verum, I. 169.
Genifta, II. 360.
Genifia canarienfts, II. 363.
Gentiana alba, 1. 247*
Gen-
INDEX ALPHABETICV S
Gentiana Centaurium , II. 18.
lutea, 11. II.
Gentiana rubra, ibid. ,
* Geoffroya gjamaicenfis , VI.
93-
* Surinam enfrs, VI.
103.
* Geranium mofchatutn, III.
396.
s robertianum , ibid.
*Gewm riuale, III. 132.
* — vrbanum , III. 122.
Ginfeng, I. 330.
Glecoma hederacea , II. 174*
Globularia Alypum , VI. 17.
Giyryrrbiza, li. 374. 379.
Glycyrrhiza echinata, II. 379.
glabra, II. 374.
Gnaphalium, I.H2.
Gnaphatium arenarium, ibid.
— — dioicum, ibid.
GoffvDinro, 11!. 367.
Goffypium kerbaceum, ibid.
Gramen (Radix), V. 338-
Grana Paradifi, V. 6r.
Granatum, III. 262.
Gratiola, 11. 197.
Gratiola officinalis, ibid.
Guaiacum, Ilk 399.
Guilandina Moringa, 1 1. 400.
Gummi adftringens, VI. 202.
Ammoniacum, VI.190
Anime, II. 432.
Gummi arabicum, II. 404.
t
Bdellium, VI. 196.
Carannae, VI. 198.
ceraforum, III.210.
Euphorbii, IV. 88.
Galda, VI. 200.
Gambienfe, VI. 202.
Guttae, IV. 106.654.
Kikekunemalo,Vl.207.
— Kino, VI. 202.
Laccae, IV. 152.
. Look, VI. 210.
IVlyrrhae, VI. 212.
Olampi, VI. 228.
Sagapeni, VI. 232.
Senegal, II. 414.
Guttaefera ygra, IV. 655.
H.
Hae.matoxylum campechiamim
11. 429.
Hedera arborea, 1. 307.
Hedera Helix, ibid.
Hedera terreftris, II. 174.
Helictropii fuccus, IV. 139.
Helleborus albus, V. 142.
* Helleborus foetidus , III. 70.
* niger, III. 43.
* viridis, III. 68.
Helminthochorton, V. 543.
Hepatica nobilis, III. 102.
Hcracleum Sphondylium , I.
256.
Herba britannica, IV. 343.
Her-
<
I
INDEX ALPHABETICVS.
Hermodattylus, V. 215.
Herniaria, IV. 331.
Herniaria glabra, ibid,
Hibifcus Abelmofchus, 111.316 .
Hieracimn Pilofella, I. nr.
Hippocaftanum, IV. 62.
Hirundinaria, I. 543. J
Hifpidula, I. 112.
Hordeum, V.360.
Hordeum diftichon, V. 360.
.Hordeum yulgar'e, ibid.
Humulus Lupulus, IV. 62 r.
Hydrolapathum, IV. 343.
Hydropiper, IV. 409.
Hynienaea Combaril, II.432.
-Hyofcyamus, I. 444.
*Hyofcyamus albas , I. 455.
— — niger, I. 444.
Hypericum, III. 518.
Hypericum perforatum , ibid.
Hypociftidis fuccus, VI. 22.
Hyffopus, II. 133-
Hyffopus officinalis, ibid.
I.
Ialappa, I. 502.
laponica terra, II. 415* •
lafminum-, IT. 31*
lafminum officinale, II. 3 r*
Jatropha Curcas, IV. 164*
elajlica ? IV. 167.
lunatic, aniara, VI. 26.
Ignatii Faba, ibid.
Ikan Radix, VI. 163.
Ilex Aquifolium, IV. 10.
lllicium anifatwn, III. 562.
Imperatoria, I. 254.
Imperatoria 0 firuthium,\.z$\
Inula dyfenterica, 1. 156.
— Helenimn, 1. 1 54.
Ipecacuanha, 1.521.
* Iris Florentine!, V. 265.
— Germanica, V. 269.
Iris noftras, ibid.
paluftris, V. 275.
Iris Pfeudacorus, ibid.
Islandicus Mufcus, V. 499.
lubabae cortex, VI. 182.
> , *
Iugians, I. 57.
Iuglans regia, ibid,.-
Iuiubae, IV. 7.
Iuniperus, I; 34.
luniperus communis, ibid.
. Lyicia, I. 39.
Sabina, I. 41.
K.
Kaieput oleum, III. 319.
Ivikekunemaio Gummi, VI.
207.
Kino Gummi, yi, 202.
L.
Lacca, IV. 152.
Laftuca, 1. 10S.
LaUuca fatiua , ibid.
Lafluca fylueftris, VI. 13*
LaUaca virofa. ibid.
Ladanum,
INDEX ALFHABETICVS.
Ladanum, Ilf. 514.
*Lamium album, II. 178.
Lapathum acutum, IV.341:.
Laferpitium latifolium, 1. 247.
Siler, 1.248.
Lauendula, II. 135.
Lcmendula Spica, ibid.
Stoechas, II. 138.
Laurocerafus, 111.213.
Laurus, H/. 528.
Laurus Benzoin, TV. 540.
Camphora, IV. 447.
* Cinnamomum, IV.417
Culilawan, IV. 524.
— — nobilis, IV. 528.
<— (Pechurim?), IV.549.
Saffafras, IV. 534.
Lawfonia inermis, II. 85.
Ledum paluflre , II. 75.
Lemithochorton, V. 543.
Lens, II.369.
Lentifcus, l. 77.
Leontodon Taraxacum,}. 105
Leonurus Cardiaca , II. 180.
Lepidium fatiuum, II. 352.
Leuifticom, I 249.
Lichen aphthofus, V. 523.
* — caninus, V.524.
Lichen cinereus terreftris, ib.
Lichen cocciferus, V. 529.
— ijlandicus,- V . 499.
— plicatus, V. 536.
Appar, medic. Vol. VI.
Lichen pulmonarius , V. 520.
* — pyxidatus, V. 529.
— Hoc cell a, V. 533.
— faxatilis, V. 496.
Lignum Agallochi, VI. 185.
— Aloes, ibid.
— Afpalathi, ibid.
— ■ Calainbac, ibid.
— Campechenfe, II. 429.
— Moluccenfe , IV. 149.
— nephriticum, II. 402.
— Pauanae, IV. 149.
— Rhodium, II. 369,
— fanttum, III. 399.
— Santali rubri, VI. 89.
— Sappan, II 429.
— Serpentum, I. 383.
Liguflicum Leuijlicum, 1.2494
Lilium album, V. 88.
Lilium candidum, ibid.
Lilium Conuallium, V. 260.
Linaria, II. 183.
Lingua auis, III. 535.
ceruina, V. 478.
Linnaea, I. 397.
Linnaea borealis , ibid.
Linum, III. 474.
e":Lintm catharticum, Ilf. 490.
vfitatiffimum. III. 474.
Liquidambar, I. 67.
Liquid a m bar Jlyraci flua , ib.
Litbofpermum, II. og.
R Litfo-
INDEX ALPHABETICVS
Lithofpermum \ojficinalt, II. 98
Lobelia 1 514.
Lobelia fyphilitica, ibid.
Lonicera Dieruilla, I, 385.
Periclimemm, I. 384
Look Gummi, VI. 210.
Lopez Radix, VI. 164.
Luiula, III. 492.
Lupinus, II.356.
Lupinus albus, ibid.
Lupulus, IV. 621.
Lycoperdon Bouifla, V. 584.
Lycopodium, V. 486.
Lycopodium clauatum , ibid.
Selago, V. 492.
Lyfimachia Nummularia, II. 9
Lyfimachia purpurea, III 510.
Ly thrum Salicaria , ibid.
M.
Macis, VI. 135*
Magellanicus Cortex, IV. 557.
Mahagoni, Vi.132.
Maiorana, II. 142.
Malabathrum, IV. 441.
Malua arborea. III. 363.
Malua fyluejlris, III. 364.
Malua vulgaris, ibid.
Mandragora, I. 441.
Mangoftana, III. 525*
Manna, III. 542.
Mar ant a Galanga, V. 69.
Marrubium album, II. 160.
Marrubium vulgar e, II. 160.
Marum verum, II. 107.
Maffoy Cortex, VI. I83.
Maftix, I. 77.
Matalifta Radix, VI. 169.
Matricaria, I. 148.
Matricaria Chamomilla , I.
143.
Parthenium,l, 148.
Matrifylua, 1. 374.
Mecca Balfamum, IV. 32.
Mechoacanna, I. 507.
Melaleuca Leucadendron, III.
319-
Melilotus, II.384.
Meliffa Caiamintha, II. 130.
Melifia canarienfis, II. 157.
— citrina, II. 127.
Meliffa officinalis, ibid.
Melifia turcica, II. 157.
Meliflbpbyllum, II. 131.
Melitis Meliffophyllum , ibid.'
Melo, I. 403.
Menifpermum Cocculus, 1. 3 43.
* Mentha crifpa, II. 146.
* — piperita, II.. 1 50.
Pulegium, II. 153.
* — fyluejlris, II. 152.
Menyanthes trifoliata, II. 37.
Mercurialis, IV. 222.
Mercurialis annua , ibid.
* Mefembryanthemnm cryjlal -
linum, VI. 138.
Mefpili,
INDEX ALPHABETI CVS.
Rlefpili, III. 200.
Mefpilus germwica, III. 200.
Meu f. Meum athainanticum,
I. 277*
Mezereum, IV. 628.
Milium, V. 43°*
— folis, II. 98*
Millefolium, I. 165.
Mimofa Cate, II. 415.
nilotica, II. 404.
Senegal, II. 4 1 4.
Moluccecfe Lignum, IV. 1 49.
Momordica Elaterium, I. 413.
Morfus diaboli, I. 179.
Morus, IV. 596.
Moms nigra, ibid.
Mofchata nux, VI. 135-
Moxa Japonica, 1. 126.
Mungos, I. 375.
Mufcus arboreus, V. 536.
— caninus, V. 525.
— clauatus, V. 486.
— cranii humani, V.496.
— cumatilis, V. 523.
— erettus, V. 492.
— iflandicus, V. 499.
— pyxidatus, V. 529.
Myrica Gale, 1. 73.
Myriftica aromatica, VI. 135.
Myrittica nux, ibid.
Myrobalanusbellirica,VI. 233
chebula, ibid.
R
Myrobalanus cifcnna, Vl.233-
— emblica, IV. 127*
— indica, VI. 233*
Myroxylon peruiferum , V I.
in.
Myrrha, VI. 212.'
Myrtillus, II. 73.
Myrtus, III. 312.
— brabantica, I.73.I
Myrtus caryophyllata, III.3 14
— communis, III. 312.
Pimenta, III. 316.
N.
Napellus, III. 5.
Naphae flores, 111.284*
Napus, II.336.
Nardus, V. 445*
Nafturtium aquaticum,II.309
hoi;tenfe, II. 352.
— . — indicutn, IV. 77.
Nepeta, II. 156.
Nepeta Cataria, ibid.
Nephriticum lignum, II. 402.
Nerium antidyf enter icum , I.
541-
Nicotiana, 1. 464.
Nicotiana Tabacum, ibid.
Nigella, III. 35.
Nigella fatiua, ibid.
Ninfi, 1.258-
Norlandicae baccae, 111. 153*
Namimularia, II. 9.
2 Nux
index alphabeticvs
Nux aquatics, IV. 86.
— barbadenlis, IV. 164.
— Been, II. 402.
■ — catartica americana, IV*
164.
' — mofchata f. myriftica,VI.
125.
— vomica, I. 477.
*Nymphaea alba , III. 532.
O.
Ocimum Bafilicum, II. 155,
Olea europaea, II. 33.
Olampi Gummi, VI. 328.
Olibanum, I.39.
Oliuae, II.33.
Ononis, II. 365.
Ononis aruenfis, ibid.
Onopordon Acanthium,!. 87.
Ophiorrhiza Mungos, I. 375.
Ophioxylum ferpentinum , I.
383-
Opium, II. 219.
Opobaifamum, IV. 32.
Opopanax, I. 286.
Opuntia, III. 342.
Orchis bifolia rel,, V. 292.
Orchis mafcula rel., V. 278*
Morio, ibid.
Oreofeiinum, 1. 236.
* Origanum creticum , II. 140.
Dittamnus, II. 139.
— — Maiorana, II. 143.
* ml gar e , II.141.
Orleana terra, HI. 3 92.
Oryza, V. 433.
Oryza fatiua, ibid.
Oxalis Acetofella, IIt „„„
Oxycoccos, II.72.
Oxylapathum, IV.341.
P.
Padus, VI. 124.
Paeonia, III. 37.
Paeonia officinalis, III. 37.
Palma Chrifti, IV. 195.
Palmae Oleum, V. I.
Panax quinquefolium, 1. 330.
Panicum Italicum, V. 430.
miliaceum, V. 430.
Papauer album, II- 215.
erraticum, II. 21 2.
nigrum, II.2r5.
* Papauer Rhoeas, II. 21 2.
fomniferum , II .315.
Paralyfis, II. 22.
Pareira braua, I. 344.
Parietaria, IV. 570.
Parietaria officinalis , ibid.
Paris, VI. 20.
Paris quadrifolia, ibid.
Parthenium, I. J48.
Paffulae maiores, 1.312.
minores, ibid.
Paftinaca, 1. 284.
Paftinaca Opopanax , I. 286.
PaJU -
INDEX ALPHABETICVS.
Paftiriacn fatina, 1.284*
Pauanae Lignum, IV. 149*
Pechurim Cortex, IV. 554*
Faba, IV. 549*
Pecuris, vid. Pechurim.
Penaea mucronata, 1. 198.
Perfoliata, I. 306.
Perfica, III. 24 1.
Perficaria vrens, IV. 409.
Peruuianus Cortex, 1. 546.
— — ruber, VI.44*
Pes Cati, 1. 1 12.
Petafites, I. 138.
Petrofelinum macedonicum,I.
262.
vulgare, I. 30I.
Peucedanum, L238-
Peucedanum officinale, Ibid.
Peziza Auricula , V . 5 8 3 •
Phellandrium aquaticum , L
267.
Phoenix daffylifera, V. 6.
Phu, 1.186.
Phyllanthus Emblica, IV. 127.
Phyfalis Alkekengi , 1. 463.
Phytolacca, IV. 335*
Phytolacca deccmdra, ibid.
Pichurim, vid. Pechurim.
Pilofella, I. hi.
Pimenta, III. 316.
Pimpinella alba, I. 294.
Pimpinella Anifum, 1. 298.
Pimpinella italica (Herba), I.
188.
• — — — - (Radix), 1. 1 90
Pimpinella magna , 1. 296.
Pimpinella nigra, ibid.
Pimpinella faxifraga, 1. 294.
Pinea, I. 13.
Pinus, 1. 1.
Pinus Abies, 1. 27.
— Cembra, 1. 14.
— Larix, 1, 16.
— Picea, I.26.
— Pinea, 1. 13.
— fyluejlris, 1. 1-
Piper album, V. 22.
Piper Cubeba, V. 37.
Piper iamaicenfe, III. 316.
— indicum, I. 475.
^ Piper Ion gum, V. 35*
* — nigrum, V.22.
Piftacia, I. 74.
Pijlacia Lentifcus, 1. 77*
Terebinthus, 1. 75»
vera, I. 74.
Plantago latifolia, 1. 1 90.
Plant ago maior, 1. 190.
Pfylliwn, 1. 193.
Plumbago europaea, I. 513.
Polium creticuro, II. 112.
— montanum, ibid.
'l'Polygala amara, II. 445.
Senega, II. 436.
R 3 *Poly -
INDEX ALPHABETIC VS.
* Poly gala .vulgaris , II. 444.
Polygonum aidculare,lV .412
* — — Bijlorta, IW'407.
Hydropiper, IV. 409
Polypodium, V. 449.
Polypodium Filix mas,V. 453,.
yulgare , V. 449.
Polytrychum commune,V . 494
Poma, III. 177.
Populus, I. 47.
Populus balfamiferct, 1. 50.
nigra, 1. 47.
Porrum, V. 134.
Portulaca, III. 354.
Portulacct oleracea , ibid.
Potentilla Anferina , III.' 135.
— — rep tans, II?. 138.
Poterium Sanguiforba , 1. 1 8 8.
* Primula veris , II. 22.
Profluuii Cortex, I. 541.
Pruna, III. 227.
Prunella, II. 181.
Prunella vulgaris, ibid.
Primus auium, III. 209.
— Cerafus, III. 205.
— * domejlica , III. 227.
— Laurocerafus, III. 2 13.
*— Padus, VI. 124.
— fpinofa , III.234.
Pfyllitim, 1. 193.
Ptarmica, I. 169.
Pteris a quit in a, V. 472.
Pterocarpus fantalinus,V 1. 8 9
Pulegium, II.153.
Pulmonaria arborea, V. 520.
maculata, II. 97.
Pulmonaria officinalis, ibid.
Pulfatilla nigricans. III. 93.
Punica Grcmatum, III. 262.
Pyrethrum, 1. 152.
Pyrola, II. 79.
Pyrola rotundifolia, ibid.
Pyrus Cydonia , III. 196.
— Malus, III. 177.
Q.
Quaflla, III. 432.
Quaffia amara , ibid.
Simaruba , HI. 457.
Quercus, 1. 6r.
Quercus Cerris, VI. I.
Quercus marina, V. 537.
Quercus Robur , I. 6 1.
— — Suber, 1. 64.
R.
Rackafira Balfamum, VI. 23 1.
Radicula, II. 32 r.
Ranunculus albus, III. 91.
Ranunculus acr is, III. 75.
* — — bulbofus, III. 88.
— — Ficaria , III. 90.
— • — Flatmmila, 111.86
Ranunculus paluftris, III. 82.
Ranun-
INDEX ALPHABETICVS.
Ranunculus pratenfis, HI. 75.
Ranunculus fceleratus , 111,82.
Rapa, II.324.
Raphanus bortenfis, N. 321.
— — niger, ibid.
rufticanus, II. 348.
Raphanus fat-inns , II. 321.
Refina elaftica, IV. 167.
Refina lutea noui Belgii, VL
229.
Rhabarbarutn monachorum,
IV. 346.
— — libincum,IV.356.
— — verum, IV. 362.
*'* Rhamnus catarticus, IV.i.
— — Frangula, IV. 5.
— — Zizyphus, IV. 7.
Rhaponticum, IV. 353.
Rheum, vid. Rhabarbarum.
Rheum palmatum, IV. 362.
— Rhaponticum , IV. 353.
— vndutatum , IV. 356.
Rhodia, III. 353.
Rhodiola rofea , ibid.
Rhodium lignum, II. 363.
Rhododendron, VI. 72.
Rhododendron Ckryfanthum,
ibid.
Rhoeas, II. 212.
Rhus coriaria , IV. 25.
’-Ribes nigrum, III. 307.
* — rnbrum , III. 304.
Ricinus communis, IV. 195.
Ricinus maior, IV. 164.
Ricinus vulgaris, IV. 19 5.
Rifagon, VI. 15 r.
Roccella, V. 533.
Rorella, III. 500.
Rofa alba. III. 175.
— canina> III. 172.
— centifolia, III. 157.
Rofae damafcenae, ibid.
rubrae, III. 166.
Rofa gallica, ibid.
Rofa fyiueftris, III. 173.
Rofmarinus hortenfis, II.i7r.
Rofmarinus officinalis, ibid.
Rofmarinus fyiueftris, II. 75.
Ros folis, Ilf. 500.
*Rubia tin&.orum, I. 363.
Rubus ardticus, III. 153.
— Chamaemorus, 1 1 1. 1 5
" — idaeus, III. 15 1.
Rumex Acetof a, IV. 348.
— acutus, IV. 341. :
— alpinus, IV. 346.
— ' aquaticus, IV. 343.
— crifpus, IV. 341.
Rufcus, I. 341.
Rufcus aculeatus , ibid .
— Bypogloffum, 1. 342.
Ruta, III. 112,
Ruta graueolens, ibid.
Ruta muraria, V. 4S2.
S.
Sabadillae, f. Sabadilli femen,
V. 166.
R 4
Sabina,
INDEX
ALPHABETIC VSi
Sabins, I. 41*
Saccharum, V. 39°*
Saccharum officinarnnt, V.
39°*
Sagapenum, VI. 232.
Sagu, V. 13*
Sagus rujmphii, ibid.
Salab, f. Salap, f. Saleb, V. 278.
Salix, I. 44.
Salix alba , ibid.
Salfota fatiua rcl. , IV. 282»
Saluia, II. 164.
Saluia officinalis , ibid.
— Sclarea , II. 170.
Sambucus, IV. 13*
Sambttcus Ebulus , IV. 22.
— — nigra, IV. 13*
Sandaracha, I. 34*
Sanguis Draconis, V. 3°**
Sanguiforba officinalis, 1. 1 9°*
Sanicula, I,. 207.
Sanicula europaea, ibid.
Santalum album, 11*87*
„ citrinum, ibid.
rubrum, VI* 89*
Santolina, 1. 134*
Santolina Chamac- Cypariffius
ibid.
Santonicum, I. H3*
Saponaria, III. 5°5*
Saponaria officinalis , Ibid,
Sappan lignum, II. 429*
Sarcocolla, 1. 198*
Sarfaparilla, 1.334*
Sarfaparilla germanica, V.3I0
Saflafras, IV. 534*
Satureia, II. 1 45*
Satureia hortenfis, ibid.
Satyrium, V. 292.
Saxifraga alba, HT- 355*
Saxifraga granulata, ibid.
Saxifraga rubra, III. II8*
Scabiofa, 1. 177-
Scabiofa aruen/is, ibid.
fuccifa, I.I79*
Scammonium, I; 494-
Scandix Cerefolium , 1. 28°*
Scilla, V. 91*
S cilia maritima, ibid.
Schoenanthus, V. 443*
Sclarea, II. 170.
Scolopendrium, V. 473*
Scordium, II. II4*
Scorzonera, 1. 103.
Scorzonera humilis, ibid.
*Scrophularia aquatica , II.
190.
. — 7iodofa, II. 18 S
Scrophularia vulgaris, ibid. .
Scutellaria galericulata,\ I.I82
Sebeften, II. 105*
Secale, V. 343*
Secale cereale, ibid.
Sedum acre, III. 344*
Sedum maius, 111.35°*
Sedum minus, III. 344*
Sedum
INDEX ALPHAS ETICVS.
Sedum Tetephium, III. 348.
Semperuiuum mains, III. 350
Samperuiuum te&orim, ibid.
Senecio, I. 172.
Senecio vulgaris, ibid.
Senega, f. Seneka, II. 436.
Senna, II. 388.
Serpentaria virginiana, 1. 348.
Serpentum Lignum, I. 383.
Radix, I. 375.
Serpyllum, II. 126.
Sefamum, I. 493.
Sefamum orientate, ibid.
Sefeli, 1.54s.
Sefeli creticum, 1. 213,
— maffilienfe, I. 283.
Sefeli tortuofum, ibid.
Sigillum Salomonis, V.263.
Siler montanum, I. 248.
Siliqua dulcis, II. 434.
— hirfuta, II. 358.
Simaruba, III, 457.
Sinapi nigrum, II. 323.
Sinapis nigra, Ibid.
Sifon Ammi, 1. 560.
Sifymbrium Najlurtium, II.
309.
— — Sophia, II. 3 13.
Shim Ninfi, 1. 258.
Smilcix China, 1. 339.
Sarfaparilla, I. 334.
Soda, IV. 282.
Solanum, I. 427.
Solanum Dulcamara, 1.423.
nigrum, 1. 427,
Soldanella, I. 512.
Solidago Virgaurea, I. 170.
Sonchus, I. no. e/ ^
Sonchus oleraceus, ibid.
Sophia chirurgorum, II. 313.
* Sorbus aucuparia, III. 203.
Spartium fcoparium, II. 360.
Spica celtica, 1. 187.
— indica, V. 445. ?
Spigelia, I. 378.
Spigelia Antlielmia, ibid.
* Spigelia marilandica, 1. 380.
Spilanthus Acmella, 1. 135.
Spina ceruina, IV. I.
Spinacia, IV. 327.
Spinacia oleracea, ibid.
Spiraea Filipendula, III, ns.
Vtmaria, III. 120.
Squiila, V- 91.
Squinanthns, V. 443.
Staphifagria, III. 32.
Statice Limonium, 1. 176.
Stoechas arabica, II. 138.
citrina, 1. 112.
Sfcorax, II. 80.
— liquida, 1. 67.
Strammonium, I. 456.
Styrax, vid. Storax.
Sty rax Benzoin, IV. 659.
t
INDEX ALPHABETICVS.
Styrax officinale, II. 8o*
Suber, I. 64.
Succus Acacia'e verae, II, 404.
Sumach, IV. 25*
Swietenia, VI. 132.
Swietenia Mahagoni , ibid.
Symphitum, IS. 92.
Symphitum officinale, ibid.
T.
Tabacutn, I.464.
Tacamahaca, I. 50- VI. 131*
Tamarindi, II. 425.
Tamarindus Indica , ibid.
Tamarifci Cortex &c., II. 90.
Tamarix gallica, ibid.
Tanacetum, I. 130*
Tanacetum Balfamita , 1. 13s*
— — vulgar e, 1. 130.
Taraxacum, 1. 105.
Telephium, 111.348*
Terebinthina communis, 1, 26.
— — cypria, 1. 75.
— veneta, 1. 16.
Terr® Catechu, II. 4*5*
— iaponica, ibid.
Tertianaria, II. 182.
Teucrium capitatuni, II. 1 1 3*
creticum, II. IIS'.
— __ Chamaedrys, II.119
Chamaepitys, 11.123
. Marnm, II. 107.
Teucrium montanum, II. 1 13*
— . — Folium, II. 1 12.
— — Scordium, II. 1 1 4.
Thalifrrum, III. 107.
ThaliUrum flauum, ibid.
Thea Bohe, IV. 225*
Thea Bohea , ibid.
*Thea viridis, IV. 226.
Theobroma Cacao, III. 378-
Tblafpi, II. 354.
Thlafpi aruenfe, ibid.
— Bur fa pafloris, 11.355*
Thus, 1. 39.
Thuya occidentalis, 1. 31*
Thymelaea, IV. 639*
Thymus, II. 124*
Thymus Serpyllum, II. 126.
vulgaris, II. 124.
TigU, f.Tiglia grana,lV.I49*
Tilia, III. 527.
Tilia europaea, ibid.
Tilli grana, IV. 149*
Toluifera balfamum, VI. H7-
Tolutanum balfamum, ibid.
Tor dy Hum officinale, 1. 213*
Tormentilla, III. 14°*
Tormentilla ereffia, ibid.
Tragacanthae gummi, 11.380.
Tragopogon, 1. 104.
Tragopogon pratenfe, ibid.
Trapa 7:atans, IV. 86.
Tribulus aquadcus, ibid.
Tricho-
INDEX ALPHABETIC VS
Trichomanes, V. 48 1.
Trifolium fibrinum, II. 27.
Trifolium Melilotus officinalis
11.384*
Trifoliom paludofum, II. 27.
Trigonella Foenum graecum,
11-386.
Triticum, V. 319.
Triticum aejiiumt , ibid.
hybernum , ibid.
repens , V.338.
Tropaeolum mains , IV. 77*
Tnnica, 111. 503.
Turpethum, 1. 510.
Tuflilago, 1. 139.
Tuffrlcigo Farfara , ibid.
P eta files, 1. 138.
V.
V actinium Myrtillus , II. 73,
Oxycoccos, If. 72.
Vitis idaea, II. 69.
V aleriana celtica, 1. 187.
Valeriana maior, 1. 186.
minor, 1. 180.
Valeriana officinalis, ibid.
Phu, 1.186.
Vanilla, V. 297.
Veratrum album, V. 142.
nigrum , ibid.
Veratrum? (Sabadilla),V.l66
Verbafcum (Folia), 1. 437.
(Radix), 1. 489.
Verbafcum nigrum, ibid.
Thapfus, 1. 487.
Verbena, IT. 209.
Verbena officinalis , ibid.
Veronica, II. 205.
Veronica Beccabunga, 11. 208
officinalis, 11. 205.
Vida Fab a, 11. 368.
Viftorialis longa, V. 135.
Vincci minor , 1. 540.
Vinca Peruinca, ibid.
Vincetoxicum, 1. 543.
Vinum, 1. 310.
Viola, 1. 517.
* Viola canina, VI. 3r.
— Ipecacuanha, 1. 531.
— odorata, 1. 517.
Violaria, ibid.
'■'Viola tricolor, VI. 31.
Virga aurea, 1. 170.
Vifcum. 1. 199.
Vifcum album , ibid.
Vitae arbor, 1. 31.
Vitex Agnus cafius, 11. 195,
Vitis idaea, 11. 69.
Vitis vinif era, 1. 310,
Vlrnaria, 111. 120.
Vlmus, IV. 6or.
Vlmus campeftris, ibid.
Vrtica, IV. 587.
Vrtica dioica, ibid.
pilulifera , IV. 595.
Vrtica
INDEX
ALPHABETIC VS.
Vrtica rotnatia, IV. 595*
Vrtica wens, IV. 594*
Vfnea, V. 49^*
Vuae, 1. 3IQ*
Vua vrfi, 11. 54-
Vuluaria, IV. 276.
Vuularia, 1. 342>
w.
Ifinlera aromatica, IV. 557*
Winteranus Cortex, ibid.
— fpurius, IV. 566.
X.
Xanthium. 1. 141.
Xylobalfamum, IV. 46.
Z.
Zedoaria longa, V. 82.
rotunda, ibid.
Zingiber album, V. 52.
commune, ibid.
nigrum, ibid.
errata aliqvot volvminis sexti.
V*<r 70. Bn. 12 tow M* 'r8l43- pT8a“u ao!‘ leg''?: *6.'- p.iftl’j.aol
141 4- leg- ^KRTO,W,TP _ninol.vlt. leg. AnujgLlas - p. X93.
>m fubinde ramoji; velfer &c. P- ciaud»tur parentliefis port vocem:
17. leg. tom. 7. P- 6°5 ^ J I p.207. 1.14- leS- v*riet ; fpecimtM
•m „re*undat„ adder ^habetko lege: Carpobalfaraum . IV. 32- — adde
ft. leg. p- '37- 111 S i t , - loco: Veratrum? fSabad.lla), lege:
O loco : Guaiacum officinale, in. 3yy-
(SabadiUa,^ ^ ^ fphalmata , interPunfHonem fere fpeftantia: fed
iffitit e* indicate, quae noffe interelt ltd.ons.
I
%
.
—
7F—- • -
* /
♦ (
|
Daviz Mbepo Simango (7 February 1964 – 22 February 2021) was a Mozambican politician and environmentalist. He was Mayor of Beira from 2003 until his death. He was also the President of the Democratic Movement of Mozambique (MDM). Simango was born in Tanganyika.
Simango died on 22 February 2021, fifteen days after his 57th birthday at a South African hospital.
References
1964 births
2021 deaths
Mozambican people
African politicians
Mayors
Environmentalists |
The arrondissement of Albertville is an arrondissement of France. It is part of the Savoie département, Auvergne-Rhône-Alpes region. Its capital, and a subprefecture of the department, is the city of Albertville.
History
When the Savoie department was created in 1860, the arrondissement of Albertville was part of that original department.
Geography
The arrondissement of Albertville is bordered to the north by the Haute-Savoie department, to the east by Italy, to the south by the arrondissement of Saint-Jean-de-Maurienne and to the west by the arrondissement of Chambéry.
It is in the north of the department and is the largest arrondissement with an area of , and the second in population, with 111,839 inhabitants and a density of inhabitants/km².
Composition
Cantons
After the reorganisation of the cantons in France, cantons are not subdivisions of the arrondissements so they could have communes that belong to different arrondissements.
In the arrondissement of Albertville, there are 5 cantons:
Albertville-1 (7303)
Albertville-2 (7304)
Bourg-Saint-Maurice (7305)
Moûtiers (7313)
Ugine (7319)
Communes
The arrondissement of Albertville has 74 communes; they are (with their INSEE codes):
Aigueblanche (73003)
Aime-la-Plagne (73006)
Albertville (73011)
Allondaz (73014)
Les Allues (73015)
Les Avanchers-Valmorel (73024)
La Bâthie (73032)
Beaufort (73034)
Les Belleville (73257)
Le Bois (73045)
Bonneval (73046)
Bonvillard (73048)
Bourg-Saint-Maurice (73054)
Bozel (73055)
Brides-les-Bains (73057)
Césarches (73061)
Cevins (73063)
Champagny-en-Vanoise (73071)
Les Chapelles (73077)
Cléry (73086)
Cohennoz (73088)
Courchevel (73227)
Crest-Voland (73094)
Esserts-Blay (73110)
Feissons-sur-Isère (73112)
Feissons-sur-Salins (73113)
Flumet (73114)
Frontenex (73121)
La Giettaz (73123)
Gilly-sur-Isère (73124)
Grésy-sur-Isère (73129)
Grignon (73130)
Hautecour (73131)
Hauteluce (73132)
Landry (73142)
La Léchère (73187)
Marthod (73153)
Mercury (73154)
Montagny (73161)
Montailleur (73162)
Monthion (73170)
Montvalezan (73176)
Moûtiers (73181)
Notre-Dame-de-Bellecombe (73186)
Notre-Dame-des-Millières (73188)
Notre-Dame-du-Pré (73190)
Pallud (73196)
Peisey-Nancroix (73197)
La Plagne-Tarentaise (73150)
Planay (73201)
Plancherine (73202)
Pralognan-la-Vanoise (73206)
Queige (73211)
Rognaix (73216)
Sainte-Foy-Tarentaise (73232)
Sainte-Hélène-sur-Isère (73241)
Saint-Jean-de-Belleville (73244)
Saint-Marcel (73253)
Saint-Nicolas-la-Chapelle (73262)
Saint-Oyen (73266)
Saint-Paul-sur-Isère (73268)
Saint-Vital (73283)
Salins-Fontaine (73284)
Séez (73285)
Thénésol (73292)
Tignes (73296)
Tournon (73297)
Tours-en-Savoie (73298)
Ugine (73303)
Val-d'Isère (73304)
Venthon (73308)
Verrens-Arvey (73312)
Villard-sur-Doron (73317)
Villaroger (73323)
The communes with more inhabitants in the arrondissement are:
Related pages
Arrondissements of the Savoie department
List of arrondissements of France
References
Albertville
Auvergne-Rhône-Alpes |
The Land Transport Authority (Abbreviation: LTA; Chinese: 陆路交通管理局 (shortform: 陆交局); Malay: Penguasa Pengangkutan Darat; ) of Singapore is a statutory board of the Ministry of Transport. It was founded in 1 September 1995, by merging four agencies, which are Registry of Vehicles, Mass Rapid Transit Corporation, Roads & Transportation Division of the Public Works Department of Singapore and Land Transport Division of the then-Ministry of Communications. LTA leads the development of land transport in Singapore.
References
Other websites
Official website
Transport in Singapore |
Amit Mitra (born 20 December 1947) is an Indian economist and politician. He is a member of the All India Trinamool Congress and the current Finance, Commerce & Industries Minister of the government of Indian state of West Bengal.
He is the current MLA in the West Bengal state assembly from the Khardaha state assembly constituency. He was awarded Padma Shri at 2007. He beat Asim Dasgupta, the ex-West Bengal Finance Minister.
He was the Secretary general of the Federation of Indian Chambers of Commerce and Industry (FICCI).
References
1947 births
Living people
Indian politicians
Indian businesspeople
Indian economists
People from Kolkata |
LES LILIACEES:
P. Г. REDOUTE.
LES LILIACEES;
PAR
P. J. REDOUTE.
—— ENEN ENE — — У ЧТ ET
TOME SIXIÈME.
УУ УУ У УУ УУ УУ УУ У УУ У УУ УУ УУ У LSO У АР ALL —
A PARIS.
CHEZ LAUTEUR, RUE DE SEINE, HÖTEL MIRABEAU.
РЕ L'IMPRIMERIE DE DIDOT JEUNE.
1812.
- Mo. Bot. Garden,
1894
<------------ 2.
nb
— —
—
— À t:
— ры —
Es * с e оо ai
LILIUM CANADENSE. ù
Fan. des Lis. Juss.—HEXANDRIE MONOGYNIE LIN.
Lilium Canadense. Г. caule virescente ; foliis lanceolatis, trinerviis ad nervos
us vertiillais; umbellä 1-multiflora ; corollis cernuis, cya-
hirtulis, reme
оо et 858.
thiformi-eampanulatis. Gaw. in Curt. bot. mag.
lis distinet® verticillatis, lincari-lanceolatis; ramulis
Lilium Canadense. 1. fi
pedunculiformibus, plerumque ternis, summitate reflexis : calyce recurvo-
complanato laciniis lanceolatis maculosis. Mich. l. Bor, Amer. t. p. 19;
Lilium Canadense. L. foliis verticillatis linearibus, floribus reflexis, corollis
revolutocampanulatis, Hl. sp. pl з. p. 89.
Lilium Canadense, 1. foliis orticilla
Lin. sp. pl 435. non Mantis? Mill. dit. Lam. dit. 3. p. 537
Lilium penduliflorum. L. foliis verticillatis trinerviis ovali-lan
› floribus reflexis, corollis campanulatis,
atis, More
solitario pendulo subinfundibuliformi. Zafacées, л, 105.
Lilium angustifolium, flore flavo, maculis nigris. оила. inst. 371. Burr ie.
Lilium Манаров Canadense maculatum. Moris. ist. 1. p. 408. & 4.6 зо. / 9
Ruth, Elys. а. p. 177. f. 5. ех Lin.
Lilium seu Martagon Canadense foribus n
vis favis non reflexis, Cates.
Сана,
ribus luteis,
A.
В. Floribus lateritio-fuscescentibue.
LIS DU CANADA
OBSERVATIONS.
Trompes par l'état particu
la première fois que nous l'avons vue, nous avions méconnu en elle le Lis de
Canada, et cela d'autant pl
Linné avait assignés dans son Малина à celte dernière espèce. Nous avions
qu'elle ne saccordait point avec les caractères que
une espèce nouvelle, que nous
avons désignée par le nom
Lis à fleurs pendantes , Lilium penduljflorum.
avons reconnu depuis notre erreur, et nous nous empressons de la relever.
L'individu qui avait servi à notre desci
ption, et dont nous avions donné la
figure, était jeune et rabougri; ка tige n'offrait qu'une seule fleur. Depuis n
en avons vu un grand nombre d'autres qui ont fleuri dans le jardin de l'un de
nous, et y ont acquis un développement et une beauté remarquable. Nous
croyons convenable d'en présenter ісі la figure, afin de donner une idée des
ements que peut éprouver cette espèce. Ces changements tiennent А la
nature du terrain, et surtout à l'âge de la plante.
On sait que les différentes tiges annuelles d'une plante, dont la racine seule
est vivace, se ressemblent en général beaucoup. Mais il n'en est pas toujours
ainsi il est plusieurs plantes dont la tige annuelle est d'autant plus développée,
que là racine est plus âgée, du moins pendant les prem Sest en
particulier ce que l'on remarque dans certaines ombelliferes. La famille des
Lilincées en offre, il est vrai, moins d'exemples, mais elle en offre aussi; tel
est entre autres celui de la Phalangére rameuse , dont les. premières
presque simples, hautes de trois décimètres au plus, et chargées de qu
cinq fleurs seulement, tandis que celles qui viennent ensuite élève
hauteur de six à huit décimètres, sont extrêmement rameuses et chargées d'une
multitude de fleurs, Dans la Tulipe, la hampe, essentiellement uniflore, ne subite
pas il est vrai, de changements semblables, mais la fleur en éprouve. Sa couleur
d'abord trösmelangeo, tend à devenir plus uniforme; ses pétales s'épaississent,
et ce n'est qu'au bout de sept ans qu'elle est dans son état de perfection. Passé
cette époque, elle ne change plus.
Les modifications qu'éprouve le Lis du Canada sont analogues à celles de la
Phalangere rameuse. За tige, d'abord uniflore, se ramifie dans sa partie supé-
rieure, et finit par porter un grand nombre de fleurs, Elle selave beaucoup,
ses feuilles sallongent et deviennent plus nombreuses, Ses fleurs ne changent
pas,
HISTOIRE
Cette espèce, l'une des plus belles du genre, est, ainsi que son nom l'indique,
originaire du Canada, Elle a été retrouvée par Michaux dans la partie de la
chaine des Alleghanis, qui appartient à la Caroline et à la Virginie
"nm
—
7 tl) г 22200 72222 | Ler poe
КОО
— — А 7
ша 5. «эш fena 7 à 2 bois
2 En. Cote |
SS SN CC
Е - 一 , Sr ee TEE
H — — — —
— -一 ~ 一 一 -一 一 -一 一 一 一 一 — КА ag —
ER шэн — 2 M mette je ae raten NETT
Б -
2
«207
ef I
Уг
de be
Ж.
>
х
e
f 2. 524 Vee
ЕР
U
)
27770
2
ДАО
21221
И
222427.
é LS M AM 2
"vA
E
ORNITHOGALUM LUTEUM.
Fam, des Asruopiurs. Juss.—HEXANDRIE MONOGYNIE. LIN.
Ornithogalum luteum. O. scapo basi злопорђућо, foliis radicalibus linearibus,
pedunculis umbellatis glabris, petalis lanceolatis. 77708. sp. pl. 2. p. 113.
Ornithogalum luteum. ©. seapo anguloso diphyllo, pedunculis umbellatis sim-
plicibus. РІ Sue 9. Mill dict. n. 5. Рой. Раш. 338.
Scop. Сат. 410. Roth. Germ. 1. p. 1805 я. p. B98. Fl. Fr. éd. 3. n. 1942.
Pers. enchir. 1. p. 363.
5. Lin. spec. pl 4
о:
Ornith
omnibus subulatis. Hort. С 124. Roy. Li
sen lutea. Gau. in Curt. bot. mag. n. 1200,
Phalan
petiolis unilloris. Hall. Hel
Ornithogalum luteum. Вай. pine 7
Pyrochiton. Rencaln. sp. 91. 1.90:
lum luteum. var. а. Lam. die. 4. p. 61
Ана scapo diphyllo, peduneulis simplicibus terminalibus, filamentis
Lb. За
us umbellatis
dice bulbosi, stipulis maximis, hirsutis, Mori
13,
A. Minus involucris polyphyllis
oppositis, pedunculis simplicibus subumbellatis, petalis obtusis glabris; bulbo
regato. Milld. hort. Berol. 367.
lum luteum. О, bulbis ternis, foliis lineari-lanceolatis, canaliculatis,
аман luteu
». O. folio radicali lineari solitario plano, floralibus imis
Ornithog:
seapo subtriquetro, a
lato striato, bracteis pluribus margine subpiloso-
ciliatis; foliolo inferiori remoto, filamentis dilatatis. Hoppe in Regensb. botan.
ein. алп. б. p. 198.
ithogalum pratense, O. scapo polyphyllo, pedunculis simplicibus glabris
Да.
о
Pers in Uster. n. annal. ч. 5. p. 8. t
В. Majus involucris diphyllis,
Ornithogalum sylvaticum. О, folio radicali linea sto solitario plano,
floralibus imis oppositis, pedunculis simplicibus subumbellatis petalis obtusis
glabris, bulbo solitario. УЙШ, hort. Berol. 1. p. 368.
Ornithogalum sylvaticum. O. scapo a
oguloso, aphyllo; folio radicali unico,
trinervi, apice cucullato bracteis duabus margine pilosis; pedunculis tri
Donnesmark in Regensb. bot
quetris glabris; floribus dispariliter umbella
Zeit. ann. б. p. 151
Ornithogalum sylvaticum. O. саро anguloso diphyllo, pedunculis simpli
bris. Pers. in Ust. n. annal, st. 5. p. 7 tab. 1
он. O. bulbo unico, foliis linearibus, canaliculatis, apice
tubulosis,
гаро subcompresso angulato, bracteis binis umbellatis, margine.
tomentoso-ciliatis, filamentis subulatis. Hoppe in Regensb. bot. Zeit. ann. 6.
p 138. cum icone.
ORNITHOGALE JAU
DESCRIPTION.
Une bulbo ovalo, grosse comme une noisette, couverte de tuniques grises
es, donne naissance par sa base à des fibres radicales, courtes,
ct tris-nombreuses. Un peu au-dessous de son sommet, sortent, par
Juverture com e hampe et une feuille solitaire, Celle-ci см droite,
ielaneéolée, haute de deux à trois décimitres e dix à quinze mil-
Timétres, courbée en gouttière, surtout dans sa partie inférieure qui embrasse
la hampe, glabre, entière, aiguë, et renflée à son sommet en manière de capi
chon, La hampe est droite, simple, angi glabre, plus grosse dans le haut.
que dans le bas. De son sommet viles ou bractées opposées,
— aiguës, cilices, inégales, Ls а ur
d'un décimitre, II y en a quelquefois une troisième plus petite que les deux
autres, Les fleurs, au nombre de trois à sept, forment au milieu de l'espèce de
collerette qui résulte de la réunion de ces feuilles une ombelle terminale à
rayons inégaux. Leurs pédicelles sont glabres, simples, un peu triangulaires,
longs de un à quatre centimètres.
Le périgone est verdâtre en dehors, d'un jaune plus ou moins vif en dedans,
divisé jusqu'à sa base en six segments, ovales, lanccolés, obtus, qui ne s'étalent
apris la fécondation du germe.
Les filaments des étamines sont en forme d'aléne. Les anthöres sont ovales-
oblongues, jaunes, redressces, insérées par leur base. Après l'émission du pollen,
elles prennent une forme arrondie.
Liovaire est blanc, libre, ovale-triangulaire. Le style est droit, fil
triangulaire, plus long que les ctamines, creusé à son extrémité d'une sorte de.
godet, que l'on doit consilérer comme le véritable stigmate.
Le fruit, que nous n'avons pas vu nous-mêmes, est une capsule trian
А trois valves, à trois loges, dont chacune renferme une graine blanche,
HISTOIRE
L'Ornithogale jaune se trouve dans la plus grande partie de l'Europe. La
variété A croit dans les prés. La variété В habito dans les bois е les bosquets.
L'une et l'autre lleurissent au premier printemps
OBSERVATIONS.
М. Persoon, et, depuis lui, plusieurs botanistes distingués, ont considéré les
deux variétés que nous avons indiquées comme des espèces distinctes. Il est
trispossible que cette opinion soit fondée ; mais nous pensons qu'aucun des
caractères jusqu'à présent à ces deux espèces n'est assez tranché pour
nécessiter leur séparation. Nous croyons en conséquence devoir les laisser réu-
nies. C'est à la dernière des deux, cello que M. Persoon a désignée par le nom
d'Omithogalum sylvaticum, que s'appliquent notre description et notre figure.
: о 22 COOL 72 22221
2
2
202
—— 2
—
— — прати MB mit I tr
A, 2 17 6 22 UT о 2 224 у’. 2 7 E — | | і
Fan 5; > | 12
X 2 222 72 А ¿IA ке OC ПИ 72722 2 c. À
е 27 |
Dg
Е
ги,
С еу 27772
aif Lie rac À re Mr A
yc E
ORNITHOGALUM MINIMUM.
HEXANDRIE MONOGYNIE. Дим.
Ғам. des Аввиорыль. Zus
alum minimum. O.scapo angulato nudo, pedunculis umbellat
pubescentibus, petalis æqualibus lanceolatis acutis. Jill. sp. рі. 2
pan
Ornithogalum minimum. O. scapo angulato diphyllo, pedunculis umbellatis
ramosis, FL Succ. 271. 286 ? Lin. sp. pl 440 ? Mil. dit. n. 6. Gouan. Monsp.
309. М. аб. Roth, Germ. 1. р 1503 з. р. 394. Pers. enchir. 1. p.363. Fl. Frang.
éd 3, п. 1943.
Ornithogalum luteum. var. В. Lam. die. 4: p. 612.
Ornithogalum villosum. O. foliis radicalibus geminis, floralibus oppositis, pe-
dunculis ramosis corymbosis, petalisquo hirsutis. Marsh. Taur Car. p.274.
РИМ. hort. Berol. л. 368.
arvense, ©. seapo polyphiyllo, pedunculis ra
Ornithogal
mentosis. Pers, in Ust. п. ann. st б. pe 8- t- 1. f
Phalan
petiolis multilci. Hall. Hehe. 1214
Ornithogalum luteum minus. Вай. pi. 7
у floribus umbel
m radice bulbosi, stipulis maximis , hirsut
Mypoxis. Hencalm. spec. өз
Ornithogalum luteum. Табет. ic. 633.
B. umbella bulbifers.
C. acaule.
ORNITHOGALE NAIN.
DESCRIPTION
Cet Ornithogale, quoique bien distinct du précédent, a beaucoup de rapports
¿Mexueuso, est plus oi
avec lui. Hest un peu plus petit, et sa tig
et de sa bulbe, qui est del;
moins couchée surla terre. Du som! grosseur d'une.
trés petite noisette, et qui émet par sa base des fibr
et trés-nombreuses, sortent Те plus souvent deux fouilles linéaires trés-étroites,
surtout inférieurement, un peu charnues, aiguës, glabres, creusées d'une gout-
arène sur le dos, La hampo
te de huit à dix centimètres,
tigre sur leur face interne, et un peu relevées e
ем nue dès sa base, depou-prés cylindrique, h
renflée et un peu pubescente dans le haut. E
nts, inégaux, les uns simples, les
‘ou cing pédoncules filiformes, pubes
qu
autres subdivisés en deux ou trois branches. L'espèce d'ombelle ou de corymbe
qui en résulte estentourde à sa base par ui te de trois ou quatre folioles
verticllées, lancéolées-linéaires, concaves, aiguës, un peu ciliées sur leurs.
bords. A un centin
naiss o foliole semblable à celles qui
ide. Les pédoncules rameux portent de petites bractées foli
vo environ au-dessous de cette collerette, la hampe donne
а composent, mais un peu plus
в es, linéaires,
fortement cilićes,
est divisé jusqu'à sa base en six lanières, linéaires,
Tongues de quinze millimètres environ, d'un beau jaune sur leur face inter
et sur les bords do la faco externe, qui est ch
fourni, et dont la partie moyenne est verte
Le
en forme d'aléne,d'un vert jaunätre. Пе supportent des anthöres jaunes, arrondies.
gée d'un duvet plus ou moins
amines sont de mo
plus courtes que le périgone. Leurs filaments sont
L'ovaire est ovale, à troi
laire,
un peu plus long que les étamines, terminé par un stig
HISTOIRE
L'Ornithogale nain croit assez communément dans les champs de
е, depuis 'Océan jusqu
la mer Caspienne. П fleurit au mois d'avril
ons
ERFATIONS.
la plupart des synonymes rapportés par Linné à YOrnitho;
soit réelle
parait quí
de T
de Bieberstein а cru en conséque
e. En effet,
ni dans les autres contrées du No
M. Маг
r la considérer comme une espèce
appellée Ornilhagalun villosum. M. Willdenow Та imité
pas à en faire autant, sil ne nous restait quelques doutes
u пе la retrouve point en Suède
горе, ой ГОгаййорайт minimum se trouve, suivant Linn
fondés sur со qu'on ne connait pas encore d'une mai certaine, le vé
ritable Ornithogalum minimum de Linné. M. Willdenow пе partage pas à cet
d l'opinion de М. Marshall, qui стой. que ce n'est autre chose que ГОлі-
nteurs du Nord de
то dans une de nos précédentes lic
es plus méridionales de dé
arquer que nous avons sous les
yeux un échantillon de l'Oraiogalun spathaceum envoyé de Suède à M. Persoon,
par M. Swartz, sous le nom dOrnithgalum minimum, et Saccordant pa
thogalum spatkaceum, décrit depuis quelques années par les
raisons. П пе convient pas à des habitants de cont
cider cette question. Nous nous bornerons à
faitement
avec la ph
ase par laquelle Linné a сагаска
isé cette dernière espèce.
EXPLICATION DE LA PLANCHE,
Drnithogale jaune.
Denithogale nain.
3. Un pétale et une étamine de cette dernière espèce.
+ L'ovaire et lo style
ALLIUM URSINUM.
м. des AsPnoDÈLEs. Jvss.—HEXANDRIE MONOGYNIE. LIN.
Allium ursinum. А. scapo nudo triquetro, foliis ovato-lanceolatis petiolatis;
umbellà fastigiatà. Lin. sp. pl 431. Mant. p. 363. Mill dict. n. 3. Fl. Dan. t757-
ү. fl Сит. éd. з. p. 401. Roth, fl. Germ. 1. 1473 3.385. Engl. bot. t 122.
Smith. / Brit 859. Willd. sp. pl з. p. 79. Pl. Fr. éd. 3. n. 1966. Pers. ench. 1
357. March. Л. Taur. Care. p. 266.
Allium petiolatum. Lam. f. Fr. 852-24. Dict. 1. p. бө.
Allium foliis lanceolatis, scapo nudo semicylindraceo, bulbo setis obvallato.
FL, Suc. 263-
Allium foliis radicalibus potiola
de ой. 1. Gmel. Sib. 1. p. 49.
Allium foliis radicalibus petiolatis, ovato-anceolatis, floribus umbellatis. Hall
In. Gall. 169,
у foribus umbella
22
Allium sylvestre latifolium. Bauh. pin. 74. Tournef inst. 383.
Allium sylvestre latiori foli, sive Allium ursinum. Dod. pempt. ic. 688.
Allium ursinum latifolium. Lob. ie. 159.
Allium ursinum. Fuchs. hist. 739.
AIL DES OURS.
DESCRIPTION.
On reconnait au premier coup-i'aiil cet Ail, à sa tige triangulaire et à ses
feuilles pétiolées. Sa bulbe, peu distincte du faisceau foro
par la hampe et
et courbée. Elle donne
les pétioles des feuilles , est allongée , blanche,
naissance, par sa partie inférieure, à des fibres radicales, simples, assez grosses
nt deux ou trois feuilles lan-
et peu nombreuses, De sa ра
céolées, rétrécies inféricurement en un petiole cylindrique, aussi long а
gl
nt la moyenne est la plus grosse
Les fleurs sont blanches, supportées par une hampe à peu près nue, g
ге, un peu plus haute que les feuilles, Elles forment une ombelle mé-
re, d'un vert foncé, marqué de nervures
limbe. Celui-ci est aigu, ent
diocrement fournie, plane et dépourvue de bulbes. Leurs pédicelles sont un peu.
roides, égaux entre eux et longs de deux centimètres environ. La spathe est à
une valve membraneuse, caduque, qui se fend le plus souvent d'un seul côté
Les divisions du périgone sont lancéolces, étroites, aiguës, d'un beau blanc,
Les trois extérieures s'étalent en manière d'étoile. Les trois intérieures sont un
peu plus étroites et un peu relevées.
Los étamines sont presque de moitié plus courtes que les segments du péri-
ne. Leurs filaments blanes et en forme de soies supportent des anthères
ovales, jaunes, vacillantes
охайно est potit, arrondi, d'un vert pile, marqué do trois sillons profo
un peu déprimé. Le style est filiforme et terminé par un stigmate simple,
La capsule, de même forme que l'ovaire, est à trois loges, qui paraissent
autant de coques distinctes, et dont chacune renferme deux graines noires et
ovales. L'une de ces deux graines avorte pour l'ordi
HISTOIRE
L'Ail des ours croit dans les prairies et les bois humides, Il est assez commun
dans les contrées froides et tempérées de l'Europe. C'est une des espèces dans
lesquelles l'odeur propre aux pl езге est Ја plus développée et la
plus fétide
I fleurit au mois de mai
XPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle.
1. Une des divisions du périgone
Liovaire et le style
3. Une capsule
0
ДРОВ
"А
#
)
/ /
22
~
NN)
2 у
2
FL
^c
"x
2,3
¿PRD * 1
9
о
C
2 ус» C
>
Pope plois soul
я sy? ; - е 22204047 AMG +
ЕЯ МИР lina , ‹ * С
SCILLA ITALICA.
Fax. des Азриор инв. Juss.— HEXANDRIE MONOGYNIE. гм.
Scilla Italica, $. racemo conico oblongo. Syst. aget. éd. 13. p. 328. Willd. зр.
pleas р. 126. Poiret in Lam. dic. б. p. 736. Fl, Fr. 64.3. n. 1940.
Scilla Italica. S. co
Scilla radice solida , floribus corymbosis confertissimis, Hort. Clif. 123. Roy.
3
Ornithogalum spicatum cinereum. Tawnef inst 380.
mbo conferto hemisphærico. Zin. p. pl 442. Mill dict. п.
Hyacinthus stellatus multilorus cineracei coloris J. Вай. hist. а. p. 589. ie,
Hyacinthus stellaris spicatus cinereus, Bauh. pin. 46.
us. Besl. hort. Eyst. vern ord з. 1.1.1.
Hyacinthus stellatus tali
Hyacinthus stellaris cineracei coloris. Сиз, Aist. 1. pe 184-
SCILLE D'ITALIE.
DESCRIPTION.
La raci
к de cette Scille est une bulbe ovale-arrondie, grosso comme une
erte do tuniques membrancuses
Du sommet de cette bulbe sort un faisceau do feuilles linéaires, molles,
‘an décimétre, plices sur leur ligne moyenne de manière à former une.
gulaire, un peu aiguës, égales en longueur aux hampes, Celles-ci
sont droites, hautes de quinze à vingt centimètres, ou plus, glabres, lisses,
cylindriques.
Les fleurs sont petites, nombreuses, bleues, disposées en uni
appe termi-
st très-serrée. Leurs pédicelles sont droits, demiétalés, assez épais,
quinze millimètres. A la base de chacun d'eux estu
neuse, plus longue que lui
nale, cour
etlongs de douze à bractéo
Le périgone est trèsétalé, d'un bleu pilo,
linéaire, n
n peu grisitre, I est divisé jusqu'à
sa base en six segments, ovales, égaux entre eux, un peu obtus, longs de cing
Los étamines sont un peu plus courtes que les divisions du р
Les anthères sont ovales, va
filaments sont bleus, en forme d'al
d'un bleu foncé
L'ovaire est libre, arrondi, bleu, à six sillons. Le style est un peu plus court
que les étamines, assez épais, d'une couleur améthyste foncée. Le stigmate
est simple
Nous n'avons pas vu le fruit
HISTOIRE,
Malgré le nom que porte cette plante, quelques auteurs, et
з sur sa véritable patrie. Il parait cependant qu'elle est bien
reelle e d'Italie, Suivant Allioni, on In trouve dans les lieux pier
reux et ombragés aux environs de Nice. On la cultivo dans quelques parterres,
Elle fleurit dans nos climats à la fin d'avril
ICATION DE LA PLANCH
La Plante entière de grandeur naturelle,
1. Lo périgono fendu et étalé avec les tam
a. Loyaire et le
Bo
— ____
249270,
/
i
5 5
2
H
2 2
* ~ ( +
N 3
à і
3 :
ЫЛ $
~ L
SN
X.
NS ть 1
AN ;
3 і
NS
~
У 2
&
— * a ur tre — — — У Ч — — 2
NEE Үр А à — x. -— v :
2) —— — txt Eee — — — ELO
a — —
204
се.
⸗
1678 сее
Bes
ALLIUM SUBHIRSUTUM.
Les. Juss.—HEXANDRIE MONOGYNIE, Lry.
Fax. des Аврнор
в. A. foliis 1 linearibus ciliatis, umbellá fastigiatà capsu-
Alliam subhirsut
Jiferá, staminibus subulatis, petala lineari-lanceolata sequantibus.
Allium subhirsutum. A. caule planifolio umbellifero, umbellà fastigiatà, ма
minibus subulatis, foliis linearibus ciliatis. /Villd hort, Berol. 3
folio umbellifero у foliis inferioribus hi
Allium subhirsutum. А. caule рі
sutis , staminibus subulatis, Os. it 49. Lin. sp. pl. 424. Mill. dict. 1. n. 16.
Lan. det, v. р. 65. Wil. sp. з. p. 66. Ред. dil. v. Pers, enr. р
Fl, Franç. éd. 3. п. 1956.
Allium foliis radicalibus subhirsutis, caulinis glabris, Moribus umbellatis. Hall,
de all. 18,
Allium foliis Innecolate-lincaribus, florum umbelli fastigi
Moly angustifolium umbellatum. Bauh. pin.
Moly dioscoridis. Сив. hist 1. p. 193.
Moly dioscorideum putatum. Lab. ie. 1. & 160. ЈЕ 1
A. foliis dorso hirsutis.
В. foliis dorso glabris
AIL VELU.
DESCRIPTION
Une bulbe arrondie, blanchätre, de la grosseur d'une cerise; donne naissance
à des feuilles molles, linéaires, larges de quinze millimètres environ, pliées en
carène sur le dos, aiguës, entières, cilices sur les bords,
gouttière, relevées
surtout dans le bas, quelquefois aussi longues que la hampe, d'autrefois plus
courte illes sont glauques et velues sur le dos, dans
Dans la variété A, ces fe
longueur. Dans la variété В, elles sont vertes,
nde partie de
bres sur le dos, et simplement ciliées
La hampe est droite, presque cylindrique ou légèrement comprimée, lu
aines des fouilles,
de
nue dans la plus grande partie de за longu
is à cinq décimbtros, glabro, converte à sa base par le
г. Les fleurs sont blanches, et
forment à son sommet une ombelle un peu apl
de bulbes. Elles exhalent une odeur assez forte et très-agréable. La spathe
lancéolée, aussi lon elles et se déchirant
à une feuille vert que les péd
le plus souvent d'un seul côté, Les pédicelles sont verts et longs de deux cen-
s du perigone sont blanches, lincaires-lancéolées, entières, ré-
trécies on pointe au sommet, mödiocrement étalées,
Les étamines sont égales en longueur aux divisions du ре leurs fila-
ments, blanes et en forme d'aléne, supportent des anthöres d'un beau jaune
L'ovaire est arrondi, non marqué de sillons, un peu plus large dans le bas
que dans le haut, et d'une couleur verte I est surmonté par un style en forme
d'alène, égal en longueur aux étamines, et terminé par un stigmate simple
Le fruit est une capsule arrondie, à trois angles obtus, te
rement en pointe. Chacune do ces loges renferme deux т
Tiarement triangulaires.
HISTOIRE,
САН velu est originaire du midi de l'Europe et de Barbarie. On ne le cultive
(guère que dans les jardins de botanique, où 1 est introduit depuis longtemps.
И fleurit en mai et en juin.
UES
SN
N
“
(2 ,
27 angles
2
72 ms
2
2
7
7
Тое б^
a 2
7729)
à —
ie 42 - і > tg k —————— аА
лана Т а "Уллы. O ты, $ dim
305
glars p а 5
272
а
à
4
ы
~
N
С
3
5
I
7%
НА
E
IRIS SWERTIL
am. des Inıs. JUss.—TRIANDRIE NONOGYNIE, LIN.
Iris Swertii L corollis barbatis, caule triloro, foliis lineari -lanceolatis sub:
tiore, spathis duplicibus , petalis replicatis undulatis, interiorum ung
intùs hirsuto.
joribus undu-
Т. foliis caule trilloro brevioribus, laciniis corolle n
minoribus emarginatis. Hohl. enum. pl. 2. p. 130.
Tris Swertii I. corollis barbatis, caule кого folii
replicatis subemarginatis. Lam, dict. 3. p. 296. Ший 1. p. 121. Pers. enchir
7
Iris aphylla. Gau, in Curt. bot. mag. n. 8705 an Tris aphylla Linni
Tris latifolia minor oris cæruleis, et Iris latifolia minor alba oris dilute purpureis
Tourne. inst. 358.
Alba Iris oris ewruleis. Swert, Дон в 41. f 1
IRIS DE SWERT
DESCRIPTION
La racine do cette Iris est charnue, noueuse, brunätre en dehors, odorante.
haute de trois décimètres environ, simple, cylindrique et
d'une couleur glauque. Ses feuilles, radicales, sont comprimées en forme de
glaive, médiocrement nombreuses, linéaires-lancéolées, aiguës, légèrement
y courbóes en m
glauques, un p nière de faux, presque aussi hautes que
Les feuilles caulin
plus courtes,
res, au nombre de deux ou trois, sont semblables, mais
Ses fleurs sont le plus communément au nombre de trois, dont une termi-
nale, et les deux autres latérales, Elles sont supportées par des pédicelles longs
de cing millimètres seulement, et entourées de deux spathes, dont l'une est à
l'origine du pédoncule, et l'autre immédiatement au-dessous de l'ovaire. Chacune
de ces spathes est formée de deux valves opposées, lancéolées, membr
› égales dans la supéricure los dans l'inférieure
Le tube du pórigone, en y comprenant l'ovaire, qui en fait Ла moitié, est long
de deux centimètres environ, légèrement anguleux, vert, avec des lignes vio-
lettes. Les divisions extérieures du limbe sont oblongues renversées en dehors,
un peu échancrées au sommet, ondulées sur les bords, hérissées de barbes
blanches sur leur Ті
ie moyenne jusque vers le milieu ongueur. Les
divisions intérieures sont droites, en forme de spatule, égales en longueur aux
extérieures, ondulées, à peine échanerées. Le canal, formé par leur onglet,
est hériv en dedans de longs poils blancs entre-eroisés, Les unes et les autres
dans la plus grande partie de leur étendue, avec des lignes vio-
ransversales sur leurs bords. Ces lignes occupent la base des divisions
igmates sont d'un violet
påle, uniforme, de moitié plus courts que les divisions du редове,
sur leur face supérieure en une carène fourchue, Leur lèvre еме
courte, entière, comme tronquée. L'extérieure est partagée en deux lobes, longs.
d'un centimètre, et repliés en dessus.
rents des élamines sont bleus, en forme dlöne. Les anthères sont
jaune pâle.
HISTOIRE
L'on ne connait pas la patrie de Тігін de Swert. On la cultive depuis très-
longtemps au Jardin du Muséum d'Histoire naturelle. Elle est peu répandu
dans les parterres, où elle mérite cependant de tenir un des premiers rangs
parmi les espèces du même genre. Elle fleurit au mois de j
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entire de grandeur naturelle,
1. Une des divisions extérieures du périgone,
(2 mE 2
72212322 ж
€
^
Жез 2
52% а
с.
E
#0
arc t Bie ETE ұдай EBEN: А ОУ, аа m FERN по — к — - — мэн — | ji: dc 5 2 3
~ ы) fig з E НИЙ ө e £ > , +
у №, i = ә
4 "ка E - | d ~
ә
« 200
f вија ;
(2
= 078. Lot
с
\
2v.
~
~
N
SN
|
|
сн ет na.
A
>
Jae Я
Zo Үс
7
2
€
4
Ди
2
»
MUSA COCCINEA.
Там. des Вахахила, Juss.— Ролвами: момеси. Zu.
Musa coccinea. M. spadice erecto capitato, spathis oblongis obtusis, inferio-
ribus apice subfoliaceis, fructu eylindraceo. ПЛЯМ. s. pl. 4. р. 895.
Musa coccinea, M. spadice erecto, foribus сарнайн, spathis confertis eoceineis
— apicibus luteis. Ændr. dotan. ep. 1
Pers. enchir. л. р.343.
BANANIER A FLEURS ÉCARLATES.
DESCRIPTION.
Cette belle plante, quoique plus petite que les espèces de Banani
t connues, а сс nde ressemblan
nemen уа сер e
dant avec elles la plus dans sa
conformation y est herbacée, et s'élève à huit ou dix décimètres
de hauteur. Elle est droite, cylindrique, entièrement couverte par les longues
gaines que forment à leur base les pétioles des feuilles Cellesci sont caduques
et se succèdent mutuellement sur une méme tige, de manière qu'on n'en voit
qu'un petit nombre de développées à la fois, Leur g
seule est persistant
vin peu en mani
d'ailes. Leur limbe est de forme lancéolee; 1
do quat
inze à dix-huit centimètres, бас айе, glabre,
entier sur les bords, а
u au sommet, TI présente dans ка pa
naissent un grand
nervures plus petites , presque transversales et parallèles entro elles
facilement dans la direction de ces dernières nervures
Lion a désigné par le nom de spadér l'espèce de grow
formé par les
fleurs des Bananiers. Ce n'est, au fond, qu'un épi trésscrré, dont les fleurs
nombreuses et sessiles sont séparées et enveloppées par des bractóes co.
uxquelles on a donné le nom de spathes. Dans Ге
pice que nous décrivons, le рай est ovale, redressé et un peu compri
res, et d'une superbe couleur écarlate, à l'exception de leur sommet qui
est jaune. Toutes sont persistantes. Les fleurs sont groupées deux à deux,
et chaque spa
е répond à l'un de ce
oupes. Les inférieures sont femelles,
et les supérieures sont miles, Toutes ont un périg
ne formé de deux valves
opposées. L'extérieure, plus grande, est concave, en forme de
sine, longue de.
quatre centimètres, d'u
qui est tronqué et divisé en trois petits lobes recourb apu-
chon. Les deux lobes latéraux portent sur le dos une petite corne, et celui du.
couleur de minium dans le bas, jaune au sommet,
milieu présente trois dentelures. La valve intérieure, presque égale en longueur.
à extérieure, mais plus étroite, est aiguë, entière au sommet, et d'un jaune
dans toute son étendue. Ses bords se roulent en dehors.
Tes fleurs inférieures sont supportées par un ovaire sessile de couleur de
minium pâle, de la grandeur et de la forme d'une petite amande, Elles ren-
ferment cing filaments stériles, jaunes, en forme d'alóne, au milieu desquels
est un style épais un peu comprimé, d'un jaune pile, deus fois aussi lon
qu'eux, et atteignant presque le sommet des valves du périgone. Le stigmate
est en forme de tête comprimée , de couleur orangée, divisé en quatre lobes
serrés les uns contre les autres
L'ovaire des fluers supérieures ext stérile, tréscourt, anguleux; on le p
desit plutòt pour un pédoncule que pour un véritable ovaire. ll supporte
cependant un style bien conformé, et semblable en tout à celui des leurs infé
cures, Autour de се style sont cing étamines fertiles, dont les filaments sont
Les anthères sont linéaires, redressées, de
couleur chamois. Leurs deux loges s'ouvrent en dedans et renferment un poll
blanc. Quoique nous ayons disséqué avee beaucoup de soin plusieurs de ces
flours, nous n'avons pas aperçu le sixióme filament stérile qu'on a reconnu dans
celles du Bananier ordinaire. Nous n'avons pas vu non plus l'é fertile
et hors de rang des fleurs inférieures; mais, n'en ayant eu qu'une déjà un peu
avancée à notre disposition, nous ne pouvons affirmer qu'elles en soient privées
Le fruit, que nous n'avons vu que dans un état de maturité imparfaite , est.
de méme forme que l'ovaire; c'est une baie à trois log капе
plusieurs graines. Ш parait que dans son état de maturité il a environ cinq
centimètres de longueur
HISTOIRE
Le Bananier à fleurs éearlates croit en Chine, en Cocinchine et dans les iles
de la Sonde, où on le cultive comme plante d'ornement. Il n'y a qu'un petit
nombre d'années qu'il est introduit dans les jardins de l'Europe, où il est enco
assez rare. T demande à être abrité dans les serres chaudes, et fleurit au mois
EXPLICATION DE LA PLANCHE
Planche 307. La plante entière réduite
Planche Зоб. — Le haut de la plante de grandeur naturelle
1. Une spathe avec une des fleurs supérieures
Une des fleurs supérieures isolées.
Une des fleurs supérieures ctalées
4. Une des fleurs inférieures
|
| |
N
\
|
р
||
| 5 Ji
| е
7
| |
|
у |
| £
2-1
||
|| |
{ | 8
|
|
| i
И
ў |
|
A Я
p"
|
=
— —
—
"RA es
SII
А
u
— | > |
2 AORORUCH à CUPS Сет ТХ.
2775 NT ‚ босс”,
22 бо” “е y
13
~
V
NS
TN
~
~
№
a
PR ita a
—
шыда — — — — А
— EUREN ДЕ
Зоб
— —
panra —
CL
РА
РРА
(ес
РЗ
LES
4
ее
,
e
LED
A eier me.
IRIS GERMANICA.
ум des Inis. Ju
RIANDRIE MONOGYNIE Јах.
Tris Germanica. 1. barbata foliis ensiformibus glabris faleatis brevioribus, seapo
mulüllor кентіне longiore. ДРИМ, sp. pl 1. p. 2
Marsch. fl. Taur. Caucas. р. 31
Tris Gi
p Pers, eneh. v. p. 81
. 1. corollis barbatis, caule foliis longiore muliifloro, floribus
inferioribus pedunculatis. Hort. CU 18. Hort. Ups. 16. Mat. méd. 24. Roy
12533 sp. pl. 55. Mill dit n. 8? Pollich. Palat 31. AIL Jt Ped. n. 313.
Lam. dit, 3. 294. Кой. Jl. Germ. з. p. 41. Bull. herb. 1. 141. Fl, Fr. éd. 3.
п. 1990. Gaul. in Син. bot. mag. п. бу
Tris
rmanica, I. barbata foliis ensiformibus glabris faleatis brevioribus, scapo
mulüfloro. Thunb. diss. n. д. Най. Germ. 1. p. 17
Iris foliis ensiformibus distichis, petalis reflexis barbatis, tubalibus arcu d
tis. Най. Helvet. n. 1258.
Tris vulga
purpu
a hortensis et sylvestris. 7. Bauh. hist. я. p.799.
Ivestris. Bauh. pin. 30. Tournef inst. 358. Moris
Tris vu
hist. а. p. 350.
Тя Germanica. Fuchs. hist. p. 317
Tris et Iris sylvestris m
jor. Cam. ёрі. р. 1 et з.
A. floribus violaceis
В. flo
vs pallidi eaeruleis
IRIS G
ERMANIQUE.
Di
CRIPTION
de cette Iris est
non odorante etd
jarnue, allongée, noueuse, b
e-l en пай des fibres assez nombreuses, longues
d'un decimötre , ou plus. Les feuilles radicales sont nombreuses, comprimées
en forme de glaive, liné
ie à l'extérieur,
de faux,
légèrement glauques. La tige est droite, cylindrique, rameuse vers le haut,
haute de cinq à huit décimétres, et chargée d'un petit nombre de fouilles qui
Ta laissent
au dans la plus grande ра
Les flours sont termi
les, assez nombreuses, pou odorantes, tantôt d'un
violet plus ou moins foncé, tantôt d'un bleu pile. Les inférieures sont portées
sur des rameaux longs de cinq à dix centimètres, Les supérieures sont presque
sessiles, Les unes et les autres sont enveloppées par des spathes formées de
plusieurs valves ovales, foliacées et vertes dans le milieu, membraneuses сс
blanchätres sur les bords et au sommet, qui est plus ou moins aigu.
309
Le tube du périgone est presque cylindrique, deux fois aussi long que
l'ovaire, qui est ovale-oblong, sessile, à trois angles très-obtus. Les divisions du
Timbe sont égales en longueur. Les extérieures sont oblongues et se dilatent
graduellement jusqu'à leur sommet, qui est arrondi et tis-entier Elles se
renversent en dehors et sont chargées, lo lon moyenne, ji
qu'aupr mbreux.
Les divisions intérieures sont redressées у rétrécies subi-
tement dans le bas en un onglet assez court et courbé en gouttière, dont
l'intérieur est glabre. Les unes et les autres sont, ainsi que nous venons de le
dire, d'une couleur qui varie du violet foncé LU өс
toujours blanchâtre, avec des lignes branes ou violettes.
nines sont en forme d'aléne et d'un bleu pâle; les an=
thires sont linéaires, d'un jaune pâle.
Les stigmates sont ovales-lancéolés, de la méme couleur q
r lèvre extérieure est tréscourte et entière. L'intérieure est d
base en deux lobes lanccolés, aigus , dentelés sur leur bord.
HISTOIRE
Lilris Germanique croit naturellement en France, en Allemagne, en Suisse,
en Italie et en Barbarie. Dans beaucoup d'endroits on en plante sur les toits
et sur le haut des murailles, ой elle se propage ensuite d'elle-même, De toutes
les espèces du méme genre, c'est la plus anciennement et la plus généralement
répandue dans les jardins, dont elle fait un des plus beaux ornements. Sa racine
est souvent employée en médecine à la place de celle de ГЇН de Florence. Sa
fleur donne la couleur que les peintres connaissent sous lo nom de blew Iris.
On en connait un grand nombre de variétés, parmi lesquelles les plus m
quantes sont celles que nous avons indiquées
Elle fleurit à la fin de mai et au commencement de juin.
S
5424/4448
E?
,
rule ең 2
2
e
Я,
—
20
— лан
: т i —
» — A rh e - —
BEN: 225 Sn
у — — — ит — —— регу РОГУ = — — — аи
ae ae чеза- ---- зөвш A E ?
г
1
IO 9
€
»
OU
e 6
FR де
22
—
КОЛТ С"
ыло А —
C INS e
LE
-
,
,
—
IRIS STENOGYNA.
Там. des Ins. Лоев, TRIANDRIE MONOGYNIE Liv.
L imberbis foliis linearibue caule subbifloro longioribus,
atibus linearibus obtusis, parte tubi incrassatà
e æquante
IRIS A STIGMATES ÉTROITS.
DE
SCRIPTION.
nese, charnue, donne naissance à un faisceau de
Une racine demi-li
fe
peu glauques, hautes dequ
x décimètres, larges de dix à douze mi
іне qu'elles,
ntes qui la recou-
mètres, Au milieu de сев fouilles s'élève une tige un peu plus с
légèrement flex illes eng
vrent entièrement, et do
de la racine, mais dont les supérieures sont en forme de gaine un peu ventrue.
se et chargée ellemi
Jes inférieures sont semblables à celles qui naissent
De son sommet sortent, au milieu d'une spathe à trois valves, deux fleurs
es sur des pédoncules inégaux. Les valves de сс
rées d'un rebord
jaunâtres, inodores, p
les, un pei
райе sont lancéolées, ai
membraneux
L'ovaire, trés-dis
du pédoncule qui le supporte, est vert, oblon
de
côtes longitudinales, très-saillantes, quoique obt
ion, вера
lement vers le haut, ой il se confond aveo la partio
sillons, зо réteécit grad
libre du périgone. Celle-ci est verte, de deux centimètres
iron, fortement renflée dans ка moitié sup Les divisions du р
les entre elles et longues de quatre о
sures sont trisétalées, presque di
хое dans le bas et aprés un rétrécissement marqué, elles
sont d'un jaune verdätre, pile, в
сме
а tes, un peu ro
sont de forme lan
хо dilatent de nouveau en une lame arrondie, plane, un peu échancrée, à
е de laquelle elles présentent une tache
‘un jaune plus vif que le reste
ieure est marquée de quelques lignes violettes peu visibles.
lilatent ge
ons intérieures sont oblongues et м juellement vers leur
partie supérieure, qui est arrondie et échanerée
es sont linéaires, étroits, d'un vert trös-päle, un peu plus courts
ions du perigone. Leurs deux lèvres, dont l'intérieure est long
que les div
cinq milli
Ten
res, et l'extérieure est un peu plus courte, sont toutes les d
jusqu'à leur base. Les lobes de l'intérieure sont ovales, arrondis au
ines sont aplatis, lincaireslancéolés
sommet, et entiers. Les filaments des cta
х, étroites, d'un jaune раје
310
ls supportent des anthires |
HISTOIRE.
Nous ignorons quelle est a patrie de ris à stigmates étroits, et la décrivons
d'après des individus qui ont cru dans les couches du Jardin du Muséum
d'Histoire naturelle
Ello fleurit au mois de mai,
OBSERFATIONS.
Cotto espèce so rapproche beaucoup des Iris spuria, ochroleuca et halophila,
mais sen distingue facilement par la petiteso de ses fleurs, par la longueur.
de la partie renfléo du tube ди périgone, et par la forme des stigmates, qui sont
véritablement linéaires et terminés par deux lobes trés-obtus.
72 22
7 гу?
272
€
ДЕ
CO
SA
N
y
7 “<<
47
CPO
2
7
2
LIME»,
«е еее 2 2
TIER,
жеке RS
310 .
[4
d трето
ПА
^
Ж
FEI æ Me
AY 2 22
23
<
a
(Гаре
=
У 2 уе 7227,
á
Lata
N
„а.
г.
+
ALLIUM CILIARE.
Fax. des Asrnopkurs. Juss.—HEXANDRIE MONOGYNIE LIN.
Allium ciliare. А. folii lincari-lanceolatis ciliatis scapo subnudo brevioribus,
umbellà fasti
iatà.capsuliferá, petalis o
o punctis fulgentibus adsperso.
Allium ciliare Cirillo, è fide hortulan.
AIL A F
¿UILLES CILI
DESCRIPTION
Cet Ail sort d'une bulbe ovale de 1
sur leurs deux bords d'
uno rangéo de cils, mais d'ailleurs parfaitement glabres.
La hampe est nue, cylindrique, glabre, lisse, haute de deux à trois déci-
mètres, droite, un peu glauque. Les fleurs sont blanches, inodores ct forment
à son sommet une ombelle
bulbes, Les ра
La spathe est à
médiocrement fournie, plane et dépourvue de
celles sont longs de deux à trois centimètres, et tous redressés,
le, lancéolée , membraneuse, rétrécie en pointe
au sommet, et se fendant le plus souvent d'un seul соке
Le per
Ses divisions sont éi
one est d'un beau blanc, du diamètre de près de deux centimètres.
lalécs, concaves, tris-entitres. Les trois extérieures sont
dant aiguës à leur sommet. Les
ovales, un peu dla
lo haut, et cep.
trois intérieures sont ovales-lancéolées,
Los ¢
amines sont droites, plus courtes que les divisions du ра
filaments sont en forme d'aléne blanes, égaux entre eux. Les anthères sont
ovaire est en forme de ton
А trois sillons, déprimé en dessus à l'origine
du style. D'abord vert, il acquiert bientôt une couleur brune, et se
points brillante, que l'on pourrait prendr
gouttelettes de rosée. Le style est р
un stigmate simple.
aspect, pour de fines
s court que les étamines, et terminé par
HISTOIRE,
1 à fleurs ciliges est
Nous ne savons pas de quel pays I naire. Па été
introduit, il у a quelques années, dans les couches du Jardin du Muséum
d'Histoire naturelle, où il fleurit au mois de mai.
3n
OBSERVATIONS.
‘ayant pu nous procurer les décades de Cirillo, nous n'avons
assurer que notre plante Ги celle à laquello co célèbre et malheureux bot
а donné le méme nom. Nous avons cependant d'assez fortes raisons de le pré-
sumer, Nous doutons beaucoup au contraire qu'elle appartienne 3
espèce que Allium ciliatum du Botanical magazine, dont elle di
avoir confiance dans la figure de Curtis, par ses anthöres violettes et son ovaire
ев forme de toupie. Les mêmes caractères, joints à la brióveté des etamines et
la forme des segments du périgone, la distin
et elusianum, avec lesquels on pourrait facilement la confondre.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle
1. Une des divisions du périgone et une étamine.
72
2
X
С
Sy
" = '
ЕЭ і БОР?” 7 ech 227 - —
BE i * = жа = { 5 б.
~ — — — T- 3 €] = 243: d y 2% қз. ——
— — — = i й і љуба
— AS : — — —— à М ka М — |
а —— 7“ть, 4 чі RR Ч ee —— E nee 2 i И ДА
— ne о AAA — — "1 es —— та $ з + : É (PEEL.
— — — Rx 5 —— y - 4 Й
— — = ч — — RENTE — — — 5 Be ___ — — ЧЕ.
— 7% —
2
ЫИ рь. —— —— — ыг 2 — — =
IM,
— < се
|
|
|
| 23
"^
^w
М, N)
|
$
E
у
5
=
е ж (С FA
|
гд
Ж
—
$4
—
2 А
ВУ :
ORNITHOGALUM TE
JIFOLIUM.
Fam, des Aspnopives. Juss.—HEXANDRIE MONOGYNIF. LIN
Ornithogalum tenuifolium. O. foliis canaliculatis tenuibus scapum teretem
sequantibus; racemo paucilloro cylindrico coaretato , petalis ovatis, fila-
mentis lanccolato-subulatis
ORNITHOGALE A FEUILLES ETROITES.
DESCRIPTION.
La bulbe qui donne naissance à cette plante est а
un peu déprimée,
converte de tuniques membrancuses, verditees, de la grosseur d'une prune de
Reine-Claude. De sa base sortent des fibres radicales, assez nombreuses et des
espèces de pédoneules lo
d'un on deux centimètres, qui, se recourbant vers
le haut, supportent par leur extrémité Чех caieux de forme ovale. Son sommet.
émet un faisceau de six ou huit feuilles,
уйе, en forme d'aléne ,
courbées en gouttière, glabres, d'un vert foncé, lon
trois décimètres. Entre с s s'élèvent à la n
deux hampes nues, glabres, l
+, cylindriques, d'un vert clair, аш sommet
desquelles les fleurs forment une grappe courte, суй
Ces dernières sont au nombre d.
huit à douze, supportées par des pédicelles
redressés, longs de six à dix millimètres, dont c
par une bracteo membraneuse en forme
lui
peu plus longue q
Le périgone est à six divisions байса, concaves, ovales, obtuses , d'n
couleur blanche avec une large raie verte le long de leur nervure moyei
Les trois divisions extérieures sont un peu plus étroites que les autres, Toutes,
et particulièrement les dernières, sont obtuses à
livres à peine visibles à la vue simple, et ayant leur bord
nduleux fort courts.
nines sont aussi longues que les se
à la base, Ils
ments sont blanes, aplatis, en forme
support пех, jaunes et vacillantes.
т
П est surmonté pai
un р
nt des anthères oblon
sire est vert, ovale, un peu prismatique, à trois angles, à six sillon
un style blane assez épais, aussi long que les étamines. Le
gul: sur les bords.
> fran
La capsule est de même forme que l'ovaire, mais à trois sillons seulement
ceux des a
les disparaissant. Chacune de ses loges renferme d'
заа
graines noires, ovales, que nous n'avons pu observer dans leur état de parfaite
maturité. Celles de deux des loges avortent le plus souve
HISTOIRE,
Nous décrivons et figurons cette plante d'après des individus qui ont fle
dans le la Malmaison. Nous ignorons de quel pays elle est origin
OBSERVATIONS.
Quoique l'Ornithogale à feuilles étroites se rapproche de quelques autres
espèces du même genre deja décrites, il nous parait cependant devoir ¿tre con-
comme une espèce distincte. П s'écarte en effet de l'Oiiogalum barbatum
parle nombre etla consistance de ses feuilles, par la couleur de ses fleurs et par
lo moindre développement des barbes dont est chargé l'extrémité des divisions
du périgone;sa grappe courte ct serrée, et la petitesse de ses fleurs, ne permettent.
pas de le confondre avec les Ornithogalum scilloides et polyplyllum. M diffère, par
sa grandeur, par la longueur proportionnelle de ses bractces et de ses étamines,
de l'Orniogalum niveum, dont In phrase caractéristique, telle qu'elle а été donnée
par Aiton, pourrait cep très-bien lui convenir
CATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle
Une des divisions du perigone,
Los étomines et le pist
Zovaire et le style.
= La capsule entière
La moitié inférieure de la capsule
Les graine
7
2
є
2
2222 г.
74
>” е
и
/
Ж» є
2
Al
обра
7
РЗ
да
2 С
5
SEN
7
PUSO
(
—
erc
7272
N
4 РА 3
II За ЕНЕН КС анта мд. Я
— FRA — —S — |
—
о 5 М
IL 2 ы
2
г
|
i
:
|
|
1
i
і
d
і
!
і
3
Í
À
n
E
d 2226 22 Фе Ll à АЈ ТРИ |. Ж
7 e
i ;
2297 АР; 72 |
|
\
|
|
|
!
FG —
‘a c 79 ute ее ,
) с : 2%,
(2 LIU, 2 Жж” 29 BIER, СА
ECHEANDIA TERNIFLORA.
Fan. des Asruonbuns. JUss.—SYNGÉNÍSIR MONOGAMIE. LIN
Echeandia ternillora, E. foliis ensiformibus саро triplo brevioribus, racemo
simplici longissimo, floribus ternis. Оле. decad. p. go.
ndia. C. se
po simplici, foliis lanceolato-ensifor
Conanthera e bus, petalis
simis, filamentis glandulos
tribus exterioribus a
Pers ench.1. p. Зо.
Anthericum reflexum. A. foliis lanceol
folioso, petalis tribu
entibu
o-ensiformibus, scapo simplici ba
Willd. sp. pl. 140.
Anthericum reflexum. A. antheris сөзінің. Cav. ie. p.
ygustissimis, filamentis glandulosis, an-
teris col
ÉCHÉANDIE A FEUILLES TERNEES.
DESCRIPTION.
de fibres blanches épaisses, fusiformes, grosses comme une petite
е, forme
racine de cette plante. Il en sort un р
Jabres, marquées de nervures saillantes, longues de
мге ces feuilles s'élèvent trois ou quatre hampes,
grêles, olle, hautes до quatre à six décimètres, presque cylindriques, glabres,
¡ques et très-simples
х triallongée. Elles sont
trois ensemble à l'aissello de chaque bractée, et soutenu
Les fleurs forment wi
par des péd
qués, longs de quinze millimètres, Les bractées sont lane
braneuses.
Le pér
étalés, et méme
est d'un beau jaune, divisé jusqu'à sa base en six segments irès-
n peu renversé
Les trois autres sont lancéolés. Tous sont glabres et un peu obtus,
Les Бао
à Ia base des segments du pé
renflée, que l'on pourrait considé
nombre de petits feuillets circulaires et transversaux enfi
axe commun. Les anthères sont jaunes, 1
dans leur par
res, soudées ensemble
par leurs bords, de manière à former un cylindre ou plutôt un cône creux
exactement semblable à celui qu'on remarque dans les plantes de la grande
lle des composées. Leurs deux loges s'ouvrent en dedans et s'écartent par
ase. Le pollen est jaune
L'ovaire est libre, vert, prismatique, à trois faces, à six sillons. Le style est
jaune, filiforme, plus long que les étamines, Il ext terminé par un stigmate
— et en forme de tête.
Nous n'avons pas vu le fruit, qui, suivant Cavanilles, est une capsule
жу renfermant plusieurs graines anguleuses très-petites
HISTOIRE.
L'Echéandie à feuilles teraées est, suivant М, Orte е de Tile de
Cuba, On la cultive depuis quelques années dans les jardins de Madrid, d'où
ment envoyée à celui du Muséum d'Histoire naturelle do Paris,
оп Га proba
dans lequel nous l'avons vue en fleur au mois de septembs
OBSERFATIO
Cavanilles, à qui l'on doit la première connaissance de cette plante, Га
placée parmi les Anéris. Son port et la singulière disposition que présentent
ses étamines l'en écartent é is ne pouvons qu'adopter le
sentiment de M. Ortega 'a considérée comme un genre distinct, auquel
il а donné le nom лета, М. Pe éunie depuis au genre Co
la suite, cette réunion.
ne реш avoir lieu à cause de la disposition du fruit qui, dans u est une
baie et dansl'autre une capsule. Sans cetto dernière circonstance, nous eroirions
que la place de l'Echeondia est dans l'ordre naturel auprès des Dianella, dont elle
se rapproche beaucoup par le port; mais, à cause de son fruit capsulaire; il faut
plutòt la mettre auprès des Phalangères, dans la familles des Asphodèles.
—
22 2
— ) ^ PERS;
— = — LIT x
ER Е fine |
— 272 е : оо 2221
2 А — | 2 |
CONU lC О РАМЕНА. =
— AT
C €
en
72 > БОЛО? |
^g
~
—
Уа
— СЕ “ер А
ASPHODELUS RAMOSUS.
Faw. des Asenopkurs. 70ss.—HrxANDRIE NONOGYNIP. LIN.
Asphodelus ramosus. A. caule nudo, foliis ensiformibus carinatis lasvibus. Zin.
Mat. méd. 173. Sp. pl. 444. Murr. comment. боси. 1776. р. 37. tab. 7. Lam. diet
Desfont. Л. АЙ. 1. p. 303. Curt botan. mag. 799
ramosus. А. seapo ramoso, foliis ensiformibus.
fructu globoso. Brote. fl. Lusit. 1. p. 524
Asphodelus caule nudo, foliis laxis Hort, Clif à
arinatis, levibus,
Hoy. Lugd-b, 24. Saw
Monsp. 20.
A. caule ramoso.
«dunculis alternis bracteá lon-
bus. Hal. sp. pl. а. p. 133. Fl,
Asphodelus ramosus, A. caule nudo ramoso,
gioribus, foliis ensiformibus carinatis
917.
xus. А. caule nudo, foliis ensiformibus, carinatis Javibus
Franç. éd. 3. п.
Asphodelus r
Mill diet. п,
Asphodelus
bus ramosus mas, Bauh. pin. 28.
Asphodelus primus. Clas. / 1. 196. / a.
Asphodelus major. Hort. Eyst. ord. 9. tb. 7. 1
B. caule simplic
Asphodelus
bractearum, foliis linearibus carinatis
Fr. éd. 3. n. 1918.
Asphodelus albus. A. caule nudo simplici, foliis line
diet. n. 3.
Asphodelus verus albus. Blackw. her. 1
Asphodelus albus non ramosus. Bauh. pin.
Asphodelus secundus. Clas hist. 197. f.
bus. А. caule nudo simplici, pedunculis confertis longitudine
vibus. Wild. sp. pl. з. p. 133. 1.
iformibus. Mill
ASPHODELE RAMEUX.
DESCRIPTION,
е de cet Asphodèle est formée par un faisceau de tubercules fusi-
grosscur du do
formes, blanes, de
a longueur dh "
le donne naissance à un grand nombre de feuilles linéaires, redressées,
ués, très-entières, glabres, glauques, pliées en gouttière le long de leur ner
vure moyenne, qui est plus saillante
que les autres, longues de trois à six déc
deux centimètres à leur base
Ја de laquelle elles se rétrécissent graduellement jusqu'à le
La tigo ou hampe est droite, hi
lind,
aussi grosse que lo doigt, que, glabre, glauque, tantôt simple, tantôt
émettant quelques rameaux redressés.
Les flours sont blanches, tris-nombreuses, disposées en
ppe allongée,
conique. Elles sont soutenues par des pédicelles droits, étalés presque horizor
talement, présentant une sorte d'articulation v
de quinze millimètres dans le bas de la grappe, plus courts dans le haut. A la
base de chaque pédicello est une bractée linéaite-laneéolée, mombraneuse ,
plus longue que 10
Lo périgone est divisé, jusqu'à sa base, en six lanières tr
pris de deux centimètres, ovalesoblongues, obtuses, 6
concaves, d'un beau blane, avec leur ligne moyenne brune.
Los étamines sont do la longueur des segments du pirigone. Leurs Шан
sont en forme d'alóne, blanes, dilatés à leur base, qui est courbée
de voûte, d'une couleur brunätre et hérissés sur les borde de сїї assez courts.
Les anthöres sont d'un jaune brun, ovalesoblongues, vacillantes, à deux loges
qui s'ouvrent en dedans.
L'ovaire см libre, arrondi, vert, lisse, caché par l'espèce de voûte que forme
Ла partie dilatée des filaments des étamines, terminé par un stigmate échaneré,
à deux lobes peu distincts,
Le fruit est une capsule sphérique de la grosseur d'une cerise, à trois loges,
dont chacune renferme deux semences noires, oblongues, triangu
HISTOIRE,
L'Asphodèle rameux est indigène du midi de l'Europe et de Barbar
variété A se trouve particulièren es bords de la Méditerranée, où
еч extrémement commune, dans let lieux arides et incultes. Les troupeaux
refusent de la manger, et on n'en tire presque aucun parti, La variété В croit
dans les forêts, et son habitation s'étend dans des contrées un peu plus septen=
trionales, Elle est fort répandue dans l'ouest de la France, du Maine jusqu'aux
Pyrénées, L'une et l'autre fleurissent au printemps, mais la première est plus
précoce.
OBSERVATIONS.
Le botaniste anglais Miller, qui a été suivi en cela par M. Willdenow et
plusieurs autres botanistes distingués, regarde comme des espèces distinctes
les deux variétés de l'Asphodile rameux. Nous serions d'autant plus disposés
à nous ranger à cot avis, que nous avons pu juger par nous-mêmes, en les
voyant dans leur pays natal, de la grande différence de port qui 2
elles; mais nous renongons à le faire, faute de savoir quels caractères il faudra
assigner aux deux espèces, Ceux qui ont été donnés jusqu'à présent sont illu-
soires, L’Asphodelus albus, auquel il faut rapporter notre descr
figure, est Ie plus souvent rameux, Les bractées de l'fspladelus ramosus, pro-
prement dit, dépassent ordinairement les pédicelles, aussi-bien que celles de
T Asplodeles albus. Les flours, loin d'être plus petites dans cette dernière espèce,
comme le dit M. Willdenow, sont au contraire plus grandes dans les individus
que nous avons été à même d'observer que ne le sont celles de l'doplodelas
ramosus, Peut-être tirera-ton de meilleurs caractères de la longueur propor
tionnelle des étamines, ainsi que de la couleur des braetées, Peut-être existetil
plus de deux espèces confondues sous lo nom d'Asphodelus ramosus
||
N
З
X
S
5
S
— ~ — SE nee Bann — —— ин — -: pc ЗЕ РАВ :
!
| |
J
|
<) {
214
!
| у
| |
j
|
і
і
|
ў
4 (
|
|
|
|
|
5
E
CUT РЕШЕ АЊА
de — ар ,
|
| |
Е | 1
POLYGONATUM SIBIRICUM.
Fax. des Aspenors. Juss.— HEXANDRIE MONOGYNIE Дем.
Polygonatum Sibiricum. P. foliis linearibus verticillatis apice recurvis, pedun-
culis bifloris, bracteis oppositis pedicellos superantibus,
POLYGONATUM DE SIBÉRIE.
DESCRIPTION
Ce Polygonatum a beaucoup de rapports aveo celui à feuilles verticillées,
s'en distingue cependant n
bées à leur extrémité, par les deux bractées opposées qui entourent la bifur
cation du péd
Nous ne connaissons pas sa racine. Sa tige est grêle, haute de trois à quatre
décin feuillée dans
le ha
Les feuilles sont verticillées,
de erochet à leur
btres, anguleuse, strive, verte, glabre, nue dans le bas
aireslancéolées, aiguës, redrestées, courbées
en form
longitudi
mètres, et larges de cinq millimètres; Leurs bords se renversent un peu en
ticilles
tre. Au dessous du
irémité, glabres, entières, marquées de nervures
moyenne est la plus forte, longues de sept à huit centi-
dessous. Elles sont simplemnt opposées ou réuni
inférieurs. Dans les supérieurs, elles sont au nombre de qi
premier vertiille est une foliole solitaire, membr ire, embrassante,
De Гай
d'un centimètre enviro
gus, appliquée contre Ја tige et presque
19
d'abord droits, mais se recourbant forte
longue que les feuilles
Île des v
moyens sortent deux ou trois pédoncules, longs
la floraison. Ces pédoncules se partagent à leur sommet en deux pé
lon
igs de trois à quatre millimètres, et le lieu de leur division est entouré par
deux bractées opposées, membraneuses, lancéolées, aiguës, deux fois aussi
blanc
longues que les pédicelles. Les fleurs qui terminent ceux-ci sont
verdâtre, assez sembl
bes
es à celles du Polygonatum à feuilles verticillées mais
› du moins avant la fécondation,
icoup plus petites et redressé
Le périgone est en forme de tube,
divisé presque jusqu'a
obtus, serrés les uns contre les autres, hérissé
eux, long de quatre millimètres,
six segments ovales, concaves,
Jour sommet d'une ковій
poils glanduleux, qui sont plus développés dans les segments extérieurs que
ieurs. Ceux
milieu de sa longueu
dans Les
sont plus courts que les autres
Les étamines sont un peu plus courtes que le périgone, au tube duquel elles
sont insérées, Leurs filaments sont filiformes, et supportent des anthères oblon-
gues redressces,
ire est ovale, arrondi, surmonté par un style filiforme, presque égal
¡cur aux étamines,
HISTOIRE,
(ous décrivons et figurons cette plante d'après un échantillon recueilli en
6 dans herbier de M. Decandolle. Nous manquons de ren:
seignements sur son habitation précise et sur l'époque de sa floraison.
Ir
2
POEL
/
72
АССА 220
/%
СА
2
C^
=
— — анын ы а. — C— =
РГ РЕП em —-
4
/
x 5 З
G 7
— “ООУ ne’.
ee
ае лі EL
2
222 2 2
Ll ygonatin м БАРЫСЫ, _ 222 ə”У/»»2 — dine
- ? |
T4 бг ER уе rar. 3 |
Kapuy “се 4
ALLIUM LONGISPATHUM.
Fax. des Asruoniuns. Ju S s.— HEXANDRIE мохосухињ Liv.
foliis linearibus subteretibus fistalosis scapum con
Allium longispathum. A.
ssum basi obtegentibus; spathis bivalvibus longissimis, umbellä subsphe-
Таха multiflora, filamentis basi conlitis styloque perigoni
» æquan-
tibus, antheris exsertis, bulbo ovato.
AIL A LONGUES SPATH
DESCRIPTION.
Une bulbe ovale, rétrécie vers le h
couverte de tuniques brunes, don:
ut, de la grosseur d'une noix muscade,
e naissance, par sa b
ses, peu nombreuses. De son sommet sort une hampe grêle, haute de six
ép
décimitres
ande partie de sa longueur, lisses
viron , comprimée , surtout dans sa partie supérieure, nue dans
labre et d'un vert foncé, Une ou
‘au tiers de sa hauteur, Elles
х enveloppent cette hampe jusq
linéaires, un peu plus que demi«ylindriques, fistuleuses, a ў
vert foncé, marquées de nervures longitudinal
» lisses et proéminentes. Elles
зо dessichent avant la floraison.
une ombelle lâche, irröguli
le à celle de l'A en panieule, le plus souvent
Les fleurs, quoique trèsnombreuses, fo
dépourvue de bulbes, mais en présentant quelquefois une ou deux assez grosses
parmi les pédicelles. Ceuxci sont geiles et longs de trois centimetres
Laspathe
au sommet en une pointe tréeallongée. L'u
décimètre environ, et l'autre celle d'un décimetro et demi.
d'elles atteint la longueur d'un.
Le périgone est divisé jusqu'à un ou deux millimètres de sa base, en six
segments, ovales, oblongs, légèrement étalés, tris-obtus, comme tronqués,
verts avec leur nervure moyenne, rouge. I devient ent
la dessiceation.
Les filaments des étamines sont blanes, gréles, en forme d
tre eux par leur base,ainsi qu
exactement la longueur. Les anthöres, qui dépassent un peu le périgone, sont
ine, soudés
vec les segments du périgone,dontils atteignent
tes, arrondies, vacillantes.
jaunes, p
L'ovaire est ovaleoblong, vert, creusé de six sillons profonds, et égaux entre
eux. Le style est blanc, tróscourt et terminó par un stigmate simple,
HISTOIRE.
ПАЙ à longues spathes croit dans les parties occidentales et méridionales
de la France. L'un de nous l'a recueilli dans les vignes des environs de Nantes,
eten a regu des échantillons de Bordeaux, C'est d'après des individus cul
dans le jardin de Trianon que nous avons fait notre description et notre figure.
П fleurit à la fin de l'été.
OBSERVATIONS
Quoig ayons rapporté aucun synonyme à notre plante, il est pro:
bable qu'elle a été connue des Bolanistes, mais qu'elle a été confondue par eux,
soit avec ГАЙ ple, soit avec ГАЙ en рама. Nous avons même lieu de croire
que ce que Гов prend ge nent pour cette dernière espèce dans l'ouest
de la France appartient à celle que nous venons de décrire. Pour faciliter la
distinction de ces trois espèces, qu'il est trésaisé de confondre, nous allo
exposer les principaux caractères par lesquels elles different entre elles
Ail en panieule. Hampe grêle, feuillée jusqu'au milieu de ва hauteur; nervures
des feuilles dentelées, rudes au toucher; étamines libres jusqu'à la base,
un peu plus longues que le périgone; ovaire arrondi; style beaucoup plus
Ail à longuessparles. Bulbe ovalo; hampe grêle, nue dans la plus grande partio de
sa longueurs nervures des feuilles lisses; fleurs vertes; étamines soudées
ensemble dans leur partie inférieure, dépassant un peu le périgone
ovaire ovale-oblong style très-court, ne dépassant pas les біш
lil påle. Bulbo arrondie, très-grosse; hampe grosso, feu
Че sa hauteur; feuilles lisses; fleurs blanches; «ай
dans leur partie inférieure, entièrement cachées dans le périgone ; ovaire
ovaleoblong; style tróscourt , пе dépassant pas les étamines.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle.
1. Uno fleur détachée
3. L'ovaire et le style.
2222 72
7
>
€
722722
7 227
2
>
—
7
BEE
727 4 7712
Ж
2
222
e
—
ДД ЖҰ уе 221 ,
=
(СА
A
>
РА
^
227.
€
|
E
|
с) >
220
“>.
AR
| P
4%; КУЛУ, ФУ/ ДГМ
Ж CH
22 RN LE ин 7e 2“ EI
€ m ^ .
L^ ( 722 о, fre у
N
(7 у
— Langlois x 222 , la
e
SCILLA AUTUMNALIS.
HEXANDRIE мохосукте, LIN.
Faw. des AsPHoDÈLES. Jus
Scilla autumnalis. S. foliis filiformibus linearibus, floribus corymbosis; pedun-
culis ebracteatis nudis adscendentibus longitudine Noris. Lin. spec. pl. 443.
Mill dict. n. 7. Desfont, atl. л. p. 301. Willd. sp. pl. a. p. Зо. Engl. bot. 1.78.
Curt Lond. fas. 6.1. 25. е Smith, Poiret in Lam. diet 6.7 1. Fl Fr él. 3. n. 1935.
Scilla automnalis.S, foliis lincaribus, floribus racemosis, pedunculis ebracteatis
lon Moris. Marsch. И. Taur. Caucus. p. 279.
Scilla autumnalis var. В. баш. in Сил. bot. mag. п. 919.
Scilla autumnalis, 8. ғ
nicatà: foliis angustissimis, linearibus : floribus
subeory
Brote. fl Lusit.
Scilla autumnalis.
ebracteati ndentibus longitudi
Scilla autumnalis. 8. Mo
ab. 274. f
Scilla radice solid, foliis setaceis, floribus fastigiatis, peduncu
toberculi mamillaris. Сиси. Stamp. 131. Dali. Paris. à
Scil
Ornithogalum autumnale. Zam. Й. Fran
Anthe utumnale. Scop. Carn. п. 415
Ornithogalum autumnale minus floribus саги
Tounef inst 381.
"Hyacinthus autumn:
Hyacinthus autumnalis mi
эл. 374.
nbosis, paucis, laxis: pedunculis adscendentibus, flore longioribus.
foliis linearibus, floribus corymbosoracemoss, pedunculis
forum. Smith. A. Brit. 1. p. 366.
; foliis linearibus. C
radice soli
а, scapo multiflóro, foribus capitatis Sau. Monsp. 19.
LE
› et flore dilute purpureo.
is minor. Bauh. pin. 4
ог. Clus. Aist. v. p. 185. J. Bauh. hist. з.
4. Roji
SCILLE D'AUTOMNE.
DESCRIPTION.
Une bulbe arrondie, grosse comme une pet
es, émet par sa base des
et couverte de tuniques
es radicales courtes et nombreuses. De son
sommet sortent deux ou trois hampes nues, cylindriques, gröles, droites, hautes
Че deux centimètres environ, et cinq ou six feuilles linéaires, étroites, presque
iguës, un peu roides et charnues, creusées d'une gouttière ч
érieur, de moitié plus courtes que les hampes,
filiformes,
bord su
Les fleu
sont, pour l'ordinaire, d'un bleu pale, et quelquefois d'une couleur
Elles forment une grappe lâche. Leurs pédicelles, d'abord aussi courts
qu'elles, s'allongent peu à peu, et lors de
de deux centimètres de longueur. Ils sont gréles et recourhés en haut. On
ergoit à leur base aucun vestige des bractées, du moins dans les nombreux.
échantillons que nous avons sous les yeux. Nous avons lieu de croire que la
plante dans laquelle M. Gawler a vo de petites bractées est une espèce distincte.
de la nôtre.
Le périgone est à six divisions ovales, lancéolées, aiguës, concaves, dem
stalées, longues de cinq millimètres environ.
Les filaments des étamines sont bleus, en forme d'aléne, de moitié plus
courts que les segn one. Les anthöres sont ovales, d'un bleu fone
L'ovaire est
longueur que les Le n forme de tète. La capsule est
arrondie, à trois log ¡cune de ses loges renferme deux graines
noires, chagrindes, oblongues, insérées par leur extrémité inférieure, qui se
rétrécit un peu en pointe, à la base de l'axe formé par la réunion des cloisons.
HISTOIRE.
La Scille d'automne croit communément dans les bois sablonneux de l'An-
gleterre, de la France, d'une grande partie de l'Europe méridionale et d
ie. On la trouve également dans le voisinage de
la fin de l'été. Ainsi que Га remarqué М,
que nous l'avons observó nous-mêmes, lorsque l'époque de la floraison est re-
tardée par l'humidité de la saison, les feuilles sont développées au moment o
«lle a lieu. Elles le sont au contraire trés-peu lorsque la saison plus sèch
avance cette époque.
PLICATION DE LA PLANCHE.
La Plante entire de grandeur naturelle.
1. Une fleur fendue latéralement et étalée
=. Lovairo et le style.
3. Une capsule dans son état de maturité parfaite
\
i
we 4 и
z 2
4
48
€ 220 22 б AR 772 292 ; © 2 A
(> // 262222226.
DENTS ТА й 4
Dr fe абас pera ,
( Haha
>. ( ТОН ен
AN
~ (0)
NI»
зүгт
SIT де о J
7 2
C б С. ER
| |
|| !
| hab
||
S 2 y (
2 д, 5 P
/ Зи
Lo
+
е 4 Ж. ee A
2222 әсеф ,
Mec --.-- ------- --
— —
IRIS LURIDA.
Fax. des Inıs. /uss.-Trıa
овие MONOGYNI. Lex.
Tris lurida. 1. barbata foliis ensiformibus glabris erectis brevioribus scapo mul-
tilloro, laciniis corolla: exterioribus revolut
— Willd. sp. pl. л. р. 229.
Iris lurida. L caule foliis subduplo altiore, involucris herbaceis suprà purpu-
rascentibus inflatiusculis 1-2 floris, germine tubo 2-3 plo breviore, laciniis
раби longioribus, intimis undulatis, Gau. in Curt. bor. mag. n. 669. et 986.
Iris lurida. Т. corollis barbatis, caule foliis altiore multiloro, petalis exterioribus
1. p. 68.
nterioribus e
содойехв subundulatis subemarginatis. Ait, Kew
IRIS BRUNE.
DESCRIPTION.
La partic souterraine de cette Iris se compose, ainsi que
nique, de souches cylindriques, horizontales, qui émettent, par leur côté inf
rieur, des radicules filiforme
et par leur extrémité supérieure, les feuilles et
les tiges annuelles,
Collesci sont nombreuses, simples ou
rement divisées vers le sommet on
un ou de
rameaux à flours, droites, longues de trois décimitres
bres
comme tout le resto de la plante, nues et un peu comprimées dans leur partie
supé
Les feuilles sont placées sur
ар
manière ordinaire des Iris, droites, |
tie inférieure de la tige, eng
ges de vin gteing millimètres, plus
Les inférieures sont les moins longues.
courtes qu
Les fleurs sont le plus souvent au nombro de deux au sommet de la ige et
+ rameaux, Elles fleurissent l'une apris l'autre, en commençant par la plus
eure, Leur spathe se compose de deux valves alt
nes, foliacée
scarieuses au sommet, égales à la longueur du
tube de Ја fleur,
Le périgone de la fleur a le tube cylindrique, jaunâtre, long de trois centi-
tres. Son limbe est d'un pourpre noir, Iuisant, divisé en six parties. Les
trois extérieures sont oblongues, un peu rétrécies en coin à leur base, étalée
avec le sommet obtus, qui se гере en dessus, chargées d'une barbe jaune sur
nne de leur face
marquées en dessus vers leur base
de lignes alternativement
Les trois lanières intérie
en petiole, un pen pl
с violettes qui partent de la côte moyenne
sont droites,
is, marquées vers 1
es, oblongues, presque rétrécies
т base de stries jaunes, Les éia-
re de trois, placées comme dans toutes les espic
«t le pollen sont de couleur Манан
de co
genre. Los anthère
L'ovaire est vert, adhérent à la base du périgone, caché sous les spathes
six angles obtus, presque cylindrique. Le style est caché dans le tube, et se
ise à son sommet en trois lanières petaloides, oblongues, purpurines vers
l'extrémité, divisées à leur sommet en deux lobes pointus et dressés, égales à la
longueur de la ligne barbue des parties externes du périgone. Sous ces lanières
après de leur extrémité une petite duplicaturo transversale : cette
lo véritable stigmate, lequel est à deux lèvres, dont l'inlrieure ,
courte, est hérissée de papilles; la supérieure est l'extrémité de la lanière
Моше.
Le fruit ne diffère point де celui de l'ris germanique.
HISTOIRE
Cette espèce d'Iris est indigène de l'Europe australe, d'après le témoignage
de M. Aiton; mais on ignore la partic de ce continent d'où elle a été intro-
айо au jardin de Kow. On la cultive dans les jardins en pleine terre, et abso-
Jument comme les autres espèces. Elle est l'une des plus rares du genre, et
mérite d'être répandue à cause de la beauté de sa couleur. 2. Elle est cultivée
au Jardin des Plantes de Montpellier, d'où М. Decandolle nous en a envoyé.
Ja description et la figure
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle.
Une des lanières externos du périgone, vue en dedans.
Une des lanières internes, vue en dedans.
3. Une étamine
4
Coupe transversale de l'ovaire.
5. Le pistil avec une des spathes, et le tube du périgone fendu en long pour
laisser voir le style.
mmm m
Да самые ле ы
РРА.
>
A A 222 AC
242207
2
£ Я ее
^
Cx. CD
2 ИЛИ ЈЕ с LLL . |
СР , |
4 ОУ ЊУ |
7 Жб» 2 fra i any Се” I OU “Ж
ALLIUM TRIQUETRUM.
м. des Aspuopites. Jus s.—HEXANDRIE MoNOGYNIE LIN.
Allium triquetrum. A. «capo nudo, foliis triquetris, staminibus simplicibus
Lin. sp. pl. 431. Gouan illustr. 24. Mill dict. n. 20. Osb. it.5 1. Lam. die. л. p.69.
Desfont. Ail. 1. p. 287. Fl. Franç. éd. 3. n. 1959. Pers. enchr. v. p.
Allium triquetrum. A. scapo nudo foliisque triquetris, corolla campanulatà ,
869
Allium caule triangulo. Tournef int. 385. Roy. Lugd-b. 39.
Alli
staminibus simplicibus, Gau, in Curt botan. m
о, More prorsis albo, radice oblonga. Кий.
à pratense, folio gi
Вуз, a. p. 189. f
Moly parvum caule triangulo, Вай. pin. 75,
Moly caule et foliis triangularibus. Park, Par. 142. t. 143. f. 6.
AIL TRIANGULAIRE.
DESCRIPTION.
Une bulbe ovale, grosse comn
e noisette, couverte de tuniques roug:
noise ques rouge
ase des fibres radi
tres, épaisse
simples, peu nombreuses, De son sommet sortent de trois à
un peu coriaces, émet par sa
igués, droites, longues de deux décimitres environ, plices le long de leur
nervure moyenne comme des feuilles do Carex, glabres, d'un beau vert et par-
faitement entières.
Entre ces feuilles s'élève, presque à la méme hauteur qu'elles, une hampe
glabre,lisso, couverte, dans la partie
te, triangulaire, à angles trè
terre, par les gaines des feuilles, nue dans la plus
i reste enfouie dans
qu
grande partie de sa lon,
Les leurs sont gi disposées en une ombelle
re. Les pédicelles qui les supportent sont longs d'un ou deux
ngulaires, dilatés vers leur sommet, d'abord droits, puis arqu
ndes, blanches, peu nombreuses,
ache, irréguli
centimètres, t
lorsque la fl Aune valve caduque, qui se déchire.
aison est passée, La spathe
ге et de la méme
le plus souv
ur que les pédicelles
igone est en forme de cloche allongée. Ses divisions sont lancéolées,
gus, d'un beau blanc, avec la nervure moyenne ver
Les etami ne, à la
base desquels elles sont ins
es sont de moitié plus courtes queles segments du ре
ts sont blanes, en forme d
Les anthères sont jaunes, ovales,
м. Leurs fi в,
adhérents dans plus du quart de leur longueur
rement déprimé au centre. Le style est fili
son sommet en trois.
L'ovaire est vert, arrondi, 1
forme, de la méme longueur que les étamines, divis
igmates droits, courts et filiformes.
HISTOIRE,
gula ène des contrées méridionales de l'Europe et de
On le trouve en France, mais il y est rare. П croit particulièrement.
e haut des murailles et au pied des haies. П fleurit au printemps. Toute la
odeur alliacde assez for
EXPLICATION DE LA PLANCH
La Plante entière de grandeur naturelle
1. Une des divisions du p
а. L'ovaire.
—
[d 2222 ah
77222
74772
И
SS RA
— —
22282 272746 7207.
(
Ge Kuna 2
,
DIP
9
270
E 1222, e С 2
€ 2 de Е E
5 3 Ce 2
E. Я ЖУЛ fnm ; è ФС t lu У
М
HÆMANTHUS PUNICEUS.
м. des Nancisses. 7055. —HEXANDRIE моховумть LIN
Heemanthus puniceus. H. foliis oblongis ellipticis acutis retusis undulatis, um-
bella созге Бо staminibusque erectis. dit, Kew. 1. p. 404
Willd. sp. М. з. p. 5. Hort, Berol. 1. 348. Pers, епейі л. p. 348.
fastigiata
Heemanthus puniceus, H. foliis petiolatis oblongis erectis undulatis glabris
Thunb. prodr. 59.
Hæmanthus puniceus, H. foliis lanccolato-ovatis undulatis erectis, Hort. CUA:
17. Hort. Ups. 88. Roy. Lugd-b. 42. Lin. sp. pl. 413 exclus. synon. Swertii,
Moris, et беке, Mill. dict. n. З. Lam. die.
Hæmanthus со
pures.
vo. Dill. Elham. 167. 1. 14о £ 2%
Trew. Ehret. 44.
HÉMANTHE A FEUILLES DE COLCHIQUE.
DE
CRIPTION.
La bulbe de cette plante est arrondie, irrégulière, couverte de tuniques ja
nâtres, froncées circulairement. Elle émet un peu en dessous de son sommet
des prolongements cylindriques, verts et charnus, qui se dirigent vers le bas
en se réfléchissant sur sa convexite
Les feuilles naissent du sommet de la bulbe et sont réunies en faisceau, Elles
sont ovales, entières, glabres, fo sgainantes à la base
пе petite pointe mousse formée par le prolongement de la пе
obtuses, aveo
wore moyenne, qui est plus grosse que les autres, Les extérieures ont le limbe
très-petit, ou presque nul, et sont marquées de petites taches pourpres
nombreuses
Les fleurs for
se, d'abord sessile sı
sceau de feuilles un fascicule ou ombelle
la bulbe, puis portée sur une hi
i peu à peu pendant la floraison, finit pa
х décimitres, Elles sont nombreuses, presque sessiles au
des, droites,
tes aveo des taches
пре de la grosseur
d'un ou d
fond de la spathe, qui est formée de sept à huit folioles, lane
eur sommet, v
concaves, comprimées latéralement à
brunes.
¿un rouge pi ieurement à l'ovaire, et divisé,
Le périgone:
o les
dans toute sa partie libre, en six lanières, droites, serrées les unes cont
autres, lincaireslancéolóos, un peu dilatées dans lo haut, obtuses, concares
au sommet qui est un peu en forme de capuchon et hérissé de poils courte
Les filaments des étamines sont filiformes, épais, droits, de la méme couleur
que les divisions du périgone, à la base desquelles ils sont insérés, ct qu'ils dé-
Passent un peu. Ils supportent des anthères ovalesallongées, jaunes, redressdes,
deux loges qui s'ouvrent latéralemer
L'ovaire est adhérent, d'un vert trés-pile, régulièrement arrondi, et plu
ge dans le haut que dans le bas. Le style est droit, fi
court que los étamines, mais les dépassant спай
9t terminó par un stigmate simple, blanc, aig:
Nous n'avons pas vu le fruit
HISTOIRE,
ianthe à fouilles de colehique est originaire du Cap de Bor
Cost une des espèces de со genre les plus anciennement à
dans les jardins d'Europe. Elle demande à être abritée dans la serre chaude.
Sa floraison commence au mois de mai, et dure prés de deux mois.
EXPLICATION DE LA PLANCHE.
La Plante entière de grandeur naturelle.
levé de maniére à montrer une étamine
PT A ER
p^ 65, СО orule ен
— €
LIO
22
4
0206.
,
IRRE.
7
4
722722
2 20
ЖУА
CA
22327) 27227 seu р
< 6
—
еще TRE SEMI ES AR
""-
SCILLA LINGULATA.
Fax. des Asruopkuns. /vss.—Hrxanonız мокосумив. LIN.
Scilla lingulata. $. foliis lanceolatis planis, racemo denso conico, bracteis subu-
latis pedicellos coquantibus. Desfonr. All. 1. p. 298. tab. 85 f. 1. Poir. in Lam.
diet. 6. p. 743. Pers, enchir. v. 365.
В. scapo hispido, bracteis pedicellos superantibus,
Scilla lingulata. S. foliis lincari-lingulats, floribus spicatis, bracteis pediculo.
longioribus. Poir. it vol. 2. p. 151
SCILLE А FEUILL
LINGUIFORMES.
DESCRIPTION
Ce
nre, par ses bractées partagées, dans toute leur longueur, en deux ou trois
kill se distingue, au premier coup-lil, des autres espèces du même
lanières, Sa bulbe est arrondie, grosse comme une noisette, couverte de tuniques
láches. Il en sort inférieurement des fibres radicales blanches,
x. Do son sommet s'élève à la hauteur de huit à
labre et cylindrique
— une hampe grêle, droit
Le bas de cette h
npe est entouré par des feuilles lancéolées, ai
ières, renversées en dehors dans I
Яг
forment est enveloppé dans le bas par une gaine membraneuse blanc
parfaitement r partie supérieure, longues.
de cinq à huit centimètr de cinq à sept millimetres. Le
sceau qu'elles
Les fleurs forment u
е grappe assez serrée; elles sont supportées par des
pédicelles longs de trois ou quatre millimètres, à l'origine desquels sont des
t en lo
res linéai
jusqu'à leur base, en deux ou trois lan и, aigui
Lo périgono est bleu, à six divisions lanccoléee, trbscobtuses, demi-étalées,
longues de six millimètres environ.
Les étamines sont presque égales en lon;
Leurs filaments sont en forme d'alóne et supportent des anthères bleues, оу
ur aux divisions du périgon
L'ovaire est arrondi, surmonté par un style court, épais, que termine un
Dans la variété В, qui s'accorde d'ailleurs parfaitement avec notre descrip-
tion, la bulbe est grosse comme une petite noix ; les feuilles ne se développent
complètement qu'après Ја floraison. La hampe est hcrisséo de poils court dirigés
en bas, Les bractées dépassent les pédicelles, et méme les fleurs. Les segments
du périgone n'ont que quatre millimètres de longueur.
HISTOIRE,
La Seille à feuilles linguiformes croit dans les champs de la Barbarie, d'où
elle а été rapportée par М. Desfontaines. La variété B a été trouvée par
М. Poire
du
ZA
4% А
/
À
PHS,
E А
пе
/
2212
CE ICHL
бе
*
22
55%
la
О
722 5
/
/ —
doctotite
GO
一
JP
== я = — —
— — —— х А
ж
— ЕНН НЕ — — ——
А 72722 қ | %%Ф a fort “еее
7
20 > loud >
242400
“му х p ај
CRINUM COMMELINI. С)
м. des Nanctsses. J055.—HExANDRIE MONOGYNIE LIN.
Crinum Commelini. C. foliis linearibus eanaliculatis integerrim
з apice pro-
ducto explanato, scapo subquadrifloro, floribus sessilibus, tubo limbo lon-
re. ПРИМ, Hort, Berol. л. 353.
Crinum Commelini. C. corollarum apicibus introrsüm uncinatis, foliis linea-
ribus canaliculatis, scapo subquadrifloro. Ju. hort, Schoenbr.
pest
igolanceolatis,striatulis, floribus ses
Crinum Americanum. C. foliis ol
tubo limbo subo
re, laciniis lanceolatis planiusculis subundatis recur-
vulis, баш. in Сил. bot.
mag. 1934.
Crinum Americanum, var,
1
ы Lin. sp. pl 419
ог albus. Commel аг. 15. 15.
o Asphodelus Americanus semper v
CRINUM DE COMMELIN
DESCRIP
том.
Les fouilles de се Crinum sortent immédiatement de la гаси
1122
d'une sorte de bulbe arrondie, presque entièrement cachée dans la terre, Elles
sont au nombre de six à huit; linéaires-oblongues, courbées en gouttière,
embrassantes, obtuses glabres, longues de trois décimètres environ, larges de.
trois А cinq centimètres, d'abord ais finissant par se renverser un
peu en dehors.
A côté de ces feuilles et non de leur aisselle , comme dans la plopar
autres espèces du méme genre, пай une hampe droite, cylindrique, glabre,
verte, haute de trois décimètres et de la grosseur du petit doi
Les fleurs sont au nombre de trois ou quatre, disposées en ombelle termi
sommet de la hampe et entourées par une spathe formée de
deux
plus petites, linéaires.
andes bractées opposées, membraneuses, lanccolées, et de trois ou quatre
Le tube du périgone est long de dix à douze centimètres, droit,
laire , d'un blanc verdätre, Le limbe est à six divisions d'un. beau blane,
Kaircs-lancéolées, étalées
un peu recourbées en dessous, plus ou moins
ondulées sur les bords, longues de huit centimètres, larges de dix à quatorze
sommet, qui porte une sorte de crochet dirigé
(C) Cot pe eme q „де nom de Crim arca ie de rum Comm
filaments des étamines sont adhérents au tube du perigone dans leur
п séparent qu'à son entrée. Dans leur partie libre,
ile sont filiformes, plus courts que les divisions du limbe, divergents, surtout
inférieurement, а dans le bas, rouges dans Је haut. Trois d'entre
eux se dirigent d'un même côté, et trois du côté opposé. Les anthères sont
jaunes, linéaires, allongées, insérées par leur partio moyenne et vacillante
Elles deviennent noires aprés la fécondation.
L'ovaire est adhérer ‘oblong. Le style est eylindrique, long de seize
centimètres, blanc dans sa partie inférieure, rouge près de son sommet. Lo
stigmate est simple et obtus.
HISTOIRE
Le Crinum do Commelin est, dit-on, originaire do l'Amériq
On lo cultive dans quelques jardins de botanique, où il demande à être abrité
dans la serre chaude
I lourit à la fin de l'été
|
|
|
|
|
|
29
срв / :
ОР, (е еее / ОСТ,
—
А
ОР A 20
SILO fe
2
ACH:
C2 :
20527:
IE 22 2
>
EL
P d
=
ET 22
—
#
e E
24 C
ЖЭО Ж”
М
S
NS
N
S
N
K
N
N
ЖИ
€
72726277
—
272
N
SPH AMC! Al
— t
SANSEVIERA CARN
Fam, des Aspenors. Juss.— HEXANDRIE MONOOYNIE Lx.
Sanseviera carnea. S. foliis lineari-lanceolatis trinerviis membr
aceis equitan-
bus. ГР, hort
tibus, bracteis tubum corollæ æquantibus, foribus sessi
Berol. à. p. 876.
Sanseviera carnea. S. foliis distichis lanceolatis ensiformibus carinatis, floribus
solitariis sessilibus, Andr. or repos. 361.
SANSEVIERA ROSE.
DESCRIPTION.
Une souche verte, de consi
ice demiligneuse, divisée en plusieurs rameaux
couchés horizontalement sur la terre, et de la g
еп dessous des fibres radicales nombreuses, d'un brun pi
Chacun des rameaux de cette souche est chargé d'un grand nombre de
alnantes, qui lo recouvrent dans sa presque to
qu'elles soient toutes redressdes, sont disposées sur deux rangées, laissant
entre elles un intervalle étro feuilles sont linésires-lancéolées, hautes de
deux à trois décimètres, rétrécies dans leur partie inférieure, qui est pliée е
finemen
et carénée sur le dos, planes dans I
resto de leur étendue, aiguës,
ies, glabres, d'un vert foncé uniforme, nullement charm
ux qui supportent ces feuilles, et au devant d'elles,
ineuses sur les bords ans le
De l'extrémité des rame
nait une hampe nue, rougeâtre, presque cylindrique, glabre, haute 4
iche, que form
nombreuses, sessiles, éparses, ou plus rarement réunies deux à deux. А la baso
des fleurs roses peu
de chaque fleur est une bractée lancéolée, aiguë rougeätre, aussi
ongue qu'elle.
Le périgone est inféricurement en forme de tube, long de tr
millimètres seulement, et assez gros, Au dessus il est divisé en six segments
lancéolés, aigus, demi-étalés, recourbés en dehors au sommet, longs d'un centi
l'un beau ros nt
Les filaments des ét
nines sont insérés à l'entrée du tube
périgone, et
atteignent presque la longueur du limbe. Пе sont blanes, en forme d'alóne,,
surmontés par des anthöres ovales jaunes.
Liovaire eat libre, tréspetit, vert, arrondi. Le style est rouge, filiforme,
st blanchâtre,
triangulaire, plus long que les segments du périgone. Le ч
barbu, arrondi, à trois lobes peu distincts
Nous n'avons pas vu 1
HISTOIRE
La Sansériera rose est originaire de la Chine, d'où ello a ét
Angleterre il y a une vingtaine d'années, C'est d'après des individus cultivés
dans les serres du Jardin du Muséum d'Histoire naturelle que nous avons fait
notre description et notre figure, Ils étaient en fleur au mois de décembre.
EXPLICATION DE LA PLANCH
La Plante entibre de grandeur naturelle
+. Une fleur fendue latéralement et isolée
dd E |
| | 5 |
SS |
| (
| ; |
| :
|
|
і !
| |
|
N |
N
~ |
Y
GS
| | К |
37 : j і
Кесеге cas ; À 3 | Я : !
ыға , 5
С ae fem
2%е
AGRNICULEILO Rose
е
>>
~
Q
ху
774 I сај ,
TOFIELDIA PUBESCENS.
Faw. des Corenicaciós. Fh Frang—HexANDRIE TRIGYNIE LIN.
Tofichlia pubescens. T. spicà oblonga interruptá, petalis lanceolatis acutis
Pers. enchir. v. 399:
Narthecium pubens. N. s
rachi pedicellisque quasi pulverulento-puben-
tibus et asperiuseulis өріс
subglobosá, vix calycom superante. Mich. Л. Bor. Amer. 1. p. 209:
Melonthium racemosum. Halt. Carol
Anthericum foliis є
longi, fascieulis plurimis interrupta: capsula
iformibus, perianthiis tilobis, filamentis glabris. Gron:
‚DIE PUB
GEN
DESCRIPTION
Une racine gréle, tragante, ligneuse et présentant de distance en distance
des nodosités eireulaires qui émettent des fibres de
donne naissance à une tige grêle, droite, haute de trois ou quatre déc
nue dansla plus
nde partie de sa longueur, hérissce de poils roides, nombreux
Les feuilles ont beaucoup de rapports avec celles des plantes de la famille
des Tridées, Elles sont disposées sur deux rangs opposés, comprimées en form.
nantes, linéaires, longues imötres, larges
de quatre à cing millimètres , glabres, terminées par une pointe acérée ; la
plupart sont radicales, mais la tige ys lo bas une ou deux semblables.
porte
Les fleurs sont petites et forment une grappe cylindrique, étroite, 1
trois à trois et soutenues par
de quatre à six centimètres. Elles sont group
des pédicelles pubeses de по
nôtres. A la base de chaque
groupe sont trois bractées arrondies, pubescentes, extrêmement petites, С
cun des pédicelles porte, un peu au dessous de la fleur, une petite coller
ou sorte de calyce formée d'une seule pièce, concave, enfilés par le milieu,
triangulaire avec les angles mousses.
Le périgone est blanchätre, d га sa base en six se
ents бадаз,
oblongs, concaves, un peu aig
Les filaments des é
ines sont en forme d'alóne, de la même longu
ur que
du périgone. Les anthéres sont brunes, en forme de cœur, in
par le bas, et redrestées
fovaire est arrondi, creusé de trois sillons profonds et au sommet
en un prolongement triangulaire, qui se divise bientôt en trois styles égaux en
longueur aux étamines, Les stigmates sont simples et arron
HISTOIRE,
Poficldic pubescente est indigène des parties basses de Ia Caroline. Nous
crivons d'après des échantillons en trös-hon état, recueillis par M. Bose,
et conservés dans Therbier de М, Deeandolle,
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle.
Une fleur détachée de grandeur naturelle,
Une fleur grossi
KEIL
>
€
ЭЖ.
0
~
d LI LIC
Б
(5 О 7222
: 7226 с
27, с 72279772
2
Ёс 7 1
2: Ы Erle Жент )
/
AD
C Үс 72 % Le: ID
Ж
—
272 we
42727; 2 А
—
u, —
— сыы
—
— — Es
ALLIUM CHAME
MOLY.
Fano des Aspuopites. 155.—HEXANDRIE моховукть. Таж
Allium Chama-Moly. A. scapo subnullo, eapsulis cernis, foliis planis ciliatis.
Lin. sp. pl. 433. Lam. die. 1. p.71. Сав, ёс 228, t. 207. Ал. Рајт. fl. 48. л
Willd. sp. pl.
бан. in Curt. botan. mag. 1293.
p. 288. Boton. repos. £ 3:
Allium humilins folio gramineo. Toumgf inst, 385.
Moly humile folio g
amæ-Moly an М,
mineo. Кий. Elys. я. p. 166. f 15
y Dioscoridis. Column. eophras. 1.326.
AIL FAUX-MOLY
DESCRIPTION.
Cot Ail, la plus petite des espèces du món
sort d'une bulbe arrondie, grosse comme une noisette, couverte de tuniques
épaisses, coriaces, grises et pereces d'une m
rieure de cette bulbe émet un grand nombre de fibres radicales, simples,
es de trois ou quí
centimètres. Sa. partie
сем а par
supérieure donne naissance à un faisceau de feuilles linéaires, aiguës, couchées
sur la terre, longues de huit à douze centimètres, larges de si
mètres, herissées, sur quelques-unes de leurs nervures, et particulièrement sur
leurs bords, de longs poils trèsfins,
La hampe atteint à peine trois centimètres de longueur, et reste entiéremes
cachée dans le milieu du faisceau que les feuilles forment à leur base. El
terminée par une ombelle де huit à dix fleurs, qui parait sessile au pro
aspect. Les pédicelles qui supportent ces fleurs sont longs de dix à quinze milli
mètres, et assez épais, surtout dans le h
peu à peu vers le m
leur partie supérieur
spathe me
e telle manière qu'après la raison
Le périgone est d'u ге, en formo de cloche, divisé jusqu'à sa
ase en six lan à, demi-étalé
Les filaments des étamines sont blanes, en forme d'aléne, de moitié plus
courts que les divisions du per
pa
sone, auxquelles ils sont soudés dans une grande
ie de leur Jon
eur. Les anthöres sont petites, jaunes, ovales-arrondios.
L'ovaire est arrondi, un peu déprimé, surmonté par un style blanc filiforme,
de la méme longueur que les etamines Le stigmate est en forme de tête. La
capsule est verte, de même forme que l'ovaire, à trois valves, à trois loges, dont
chacune renferme deux graines
HISTOIRE.
ТАЙ Faux-Moly est indigène des contrées méridionales de l'Europe et de
la Barbarie. Il vient dans les lieux pierreux, et Пеший en hiver
EXPLICATION DE LA PLANCH
La Plante entière en leur et en fruit de grandeur naturelle.
1. Une fleur isolée et бай.
2. L'ovaire et le style.
N
“2222;
25
2
2 seul
22
2
22
— —
Ра
e
\
~
Soul
2
€
/
с д, о
<
(La 27206277 2227
А 1122?
) 7
е
е
222
YUCCA GLORIOSA.
Fam. des Lis. /vss.—Huxanonın моховумтв. Рим
Yucca gloriosa. Y. foliis integerrimis, Vir. Clif. 29. Lin. sp. pl. v. 457. МИ.
dict. n. 1. Hort. Kew. 1. p. 409. Willd. sp. pl з. p. 183. Pers. enchir. 1. p. 878.
Desfont arr. et arbust. v. p. 18. Gaul, in Curt. bot. mag. 1260.
oliis latiuseuls lanceolatis integerrimis. Mich
Yucca gloriosa. Y. caulescens,
Л. Bor. Amer. \. p. 196.
Yucca. gloriosa. Y. subarborescens , foliis crenulatis strictis, foribus albis.
Walt. f Carol. 1242.
integerrimis. Hort. Clif: 130. Hort. Ups. 88.
Yucca indica foliis aloës, Пого albo. Barr. ic. 70.4. 1194
Yucca foliis гісіз, Bauh. pin. 91
Yucca seu Jueca, Park. Parad. 434. tab. 435. f. 1
х Roy. Lugd-b. aa.
Yucca foliis margi
dyline foliis pungentibus integerrin
YUCCA A
FEUILLES ENTIÈRES.
DESCRIPTION
La plupart des plantes dont la réunion forme la grande et belle eika
nées, et
peuvent
Fhistoire de laquelle cet
Quelques-unes cependant conservent leur tige pendant plusieurs
parmi elles i en est un petit nombre qui, levant sur un trone ligi
passer pour de véritables arbrisseaux, C'est à cette dernière є
TYucca à feuilles entières. Sa tige ligi
Palmier, acquiert assez ordinairement la
ite qu'ap
eur de quatre à huit décimitres
de quatre ou cinq centimètres, Toujours simple dans le bas, elle
se ramifie souv
Sa partie inférieure est nue et brune extérieu-
rement. Dans sa partie supérieure, elle est recouverte par des écailles roides,
з par la base des feuilles, qui persiste après
la chute du limbe
Les feuilles forment des faisce
ux terminaux; elles sont trös-nombreuses, de
forme linéaire-lanecoléo, un peu rétrécies dans lo bas, aiguës,
ides, épineuses
au sommet, très-entières, bordées de brun, glabres, un peu rudes au toucher
en dessous, longues de trois ou quatre décimétres, larges de trois ou quatre
Du milieu de chacun des faisceaux formés par ces feuilles s'élève, à l'époqu
son, une hampe longue d'un mètre environ, cylindrique, un peu
dans le bas, rougeätre dans le haut, chargée de
s lancéolées, aiguës, qui se desstchent bientôt
une grande grappe ou panicule pyramidale. Elles sont
pendantes, blanchâtres, un peu semblables, pour la forme, à de petites tulipes,
soutenues par des pédicelles arqués, qui naissent le long des pédoncules
s et s'écartent presque à angle droit de la
impe: Chacun d'eux porte de cinq à huit fleurs, A leur base, de même qu'à
celle des pédicelles, sont de grandes bractées lancéolées.
Le périgone est en forme de cloche, ou plutôt de grelot, divisé jusqu'à sa
base en six segments ovales, concaves, rétrécis en pointe au sommet, et rap-
prochés los uns des autres dans toute leur lor Les trois segments exté-
Les filaments des étamines sont blanes, épais, surtout dans leur partie sup
rieure, un peu comprimés de dehors en dedans, blancs, hérissés de poils courts
dans toute leur étendue, Ils sont réunis en faisceau autour de l'ovaire ct des
dans la plus grande partie de leur longueur, mais s'on écartent un po
supéricurement, Les anthères sont arrondies, jaunitres, tri-petites couchées
sur l'extrémité supérieure du filament, Leurs deux loges s'ouvrent en dessus,
L'ovaire est vert, allongé, prismatique, à trois angles obtus, à six sillons ра
profonds. Il supporte trois stigmates oblongs, blanchätres, canaliculés, soudés
inféricurement, de manière à former une sorte de style épais et prismatique.
HISTOIRE,
L’Yucca à feuilles entières est indigène de la Caroline et des Etats voisins,
On le cultive fréquemment dans nos jardins, où on l'abrite ordinairement dans
Yorangerie pendant l'hiver; mais il pout cependant tréebien passer cette saiso
пе terre, lorsqu'on a soin de le couvrir pendant les plus grands froids,
fin de Гас
EXPLICATION DES PLANCHES
Planche 326.— La plante entière réduite au tiers de sa grandeur.
Planche appe de fleurs et une feuille de grandeur
|
||
ta
И
||
|
"
MI
!
!
|
|
|
ІН
ІШ
- — —
||
!
М
M
||
ІТ
ІТ
|
|
||
||
|
\й
||
|||
|||
|
||
|
|
|
|
||
|||
||
і
|
г
Т
|
M
| ||
|
1
|
|
|
|
|
|
| R
|
|
| қ
|
|
|
|
QUE Ke Y DIO ТЕ | "A dr ет тебе
, > жи
} AN TR OM dos, Fp? е lg uet ott
QUE ‚Ж feedlot] fina. < 22
(t A
/ ;
G
(Gee — | De 1
Пити УАР ТР
”
A 4
>
( ,
- ЖУУ б
€
e
21122 2.
EN
^
`
|
|
{ ||
4
| |
1
2 |
1
E
/
M ám
Dore,
|
|
ї
|
|
i
2
PCI
!
2
хета
>
AE
72
CCC, A eut
— —
DI SO E:
|
|
|
|
|
|
|
|
> У
ра
— —
7
>
t
PE
„|
/ ecce
25
А
С
\
д
~
м
NS
Y
N
N
^
QA € 222
à
CML
de l
€
AGAVE YUCCAFOLIA.
Fan. des Ananas. USs.—HEXANDRIE MONOGYNIE, Liv
Agave Yucciefolia. А. folis linearibus, Moribus spicatis, corollis revolutis
AGAVE А FEUILLES DE YUCCA.
DESCRIPTION
Quoique les feuilles étroites et peu charnues de cet Agavé Teloignent un
peu de la plupart des autres espèces du même genre, Й ку rattache par
ses autres caractères, et notamment par l'élévation considérable de ка hampe
JI sort dune souche bruno, tröscourte, dont la partie inférieure enfouie dans
la torre ко divise en fibres radic ues, cylindriques, rameuses, grosses
les. Dans lo resto de so
souche est recouverte par des feuilles nombreuses, disposées en faisceau,
telées, longues до six à huit décimètres, larges de trois à
delle ju
C'est du milieu du faisceau formé par сев feuilles q
dons leur partio inféricure,ctso nétréciss leur sommet,
qui se termine en pointe aiguë
e la hampe. Elle
feuilles semblables aux radic
s quoique plus courtes, chargée dans le г
de sa longueur de petites folioles ou bractées, membraneuses, linéaireelan
Ises, éparses. Dans l'individu que nous avons vu en fleur, sa hauteur était de
2 elle avait à peine deux centimètres d
dans le bas.
Les fl
serré, long de deux ou t
est creusé de sillons profonds. Elle auques, puis d'un vert jau-
nitro, sessiles, les unes solitaires, les autres réun ax. A leur base
meuses, blanchàtres,
tie moyenne brune.
Le périgone est adhérent à l'ovaire, en forme de tube dans le bas, et évasé en
0106 de sa
manière d'entonnoir dans le haut. Il est divisé dans plus de la
longueur, mais non jusqu'à l'ovaire, en six segments ovales-oblongs, d'un vert
jaunâtre, marqués en dessous de deux sillons profonds
versés et roulés en dehors à leur sommet, qui est un peu
Les étamines sont au nombre de six, insérées à la base des divisions du
périgone. Leurs filaments sont d'un brun rougeätre, droits,
entre eux, longs de quarante-cinq millimètres, Пе supportent des anthères
grandes, linéaires, vacillantes, d'un vert jaunätre, insérées par le milieu de
leur longueur
Lovaire ен ovaleoblong, adhérent, lisse, glauque, long de treize millimètres.
Le style est filiforme, droit, d'abord plus court, ensuite plus long que les cta
mines, terminé par un stigmate en form angulaire, à trois lobes
recourbés en manière de voùte et es uns contre les autres.
HISTOIRE
C'est dans es serres du jardin de la Malmaison que n
s avons vu со Agavé,
dont nous ne connaissons pas la patrie. Il у était en fleurs au mois de février,
trois mois environ après le premier développement de la hampe, Ses fleurs, qui
dent rapidement et se développent toutes dans un court espace do.
ide.
PLICATION DES PLANCHES.
Planch — La plante entière réduite au tiers do sa grandeur
Planche 329, — Le haut de la hampe et les fleurs de grandeur naturelle
1. Une fleur entière ouverte,
L'ovaire et le style
3. L'ovaire fendu en travers
4. Une feuille radicale de
f 72 222722
—
44
~
о
~
2 ED
222 Же :
Є
2:
C
EDU
е
1
-- с 7
(2 ее еее.
e
E o o ?
TE P Деко
M een а
3
5 ; 1
SS р |
С й
| 1
53
ES |
UN М
~
See Y 1
!
| S | |
RCE) | |
NU | |
|
(
| |
— 22 220
au
айс ЧА
4 +
: +
: й
Dumm
TA 223
RZ 12222223
20
7
5
— = = ==
— — = = - 一 -一 一 та. ааа
ы => = T:
| -
| T 77 1 7
| ee у — >
y
Ч єч?
Г NS į :
| у i
| Х
| +
| >
м е ~ 3
e. E ~. м Эн ~ ~ эь. — 7. m >
t х — — er „ 4% KR
— — ~
| — е 5.
| || — Ч
= эд
| «5 — %
1 3
— re, У ~ ~ ~. — ~. A —
2 N die
— т —
— —— — —
a” Were Б"
BE Yue 22
2 7
А 2 22722 72 27.
SANSEVIERA GUINEENSIS.
Fam, des Asprnors. Juss.— HEXANDRIE MONOGYNIE. Lew.
anseviera Guincensis, S. foliis lanceolatis planiusculis paucis scapo altioribus,
oribus conjugatis, bracteis pedicellos multüm superantibus, stylo stami-
nibus duplo longiore
Sanseviera Guincensis.S. foliis ішпесе nibus, stylo staminibus dupl
longiore, bracteis tubo corolla: tripló brevioribus, floribus sessilibus. 7714
р, pl 3« р 1592 Hort. Berol. 1. p.375? Pers. enchir. 1. p. 373.
fora. S, acaulis foliis canaliculatis carnosis, floribus
Sanseviera thyr
Thunb. prodr. 651.
Aletris Guineensis ле. hort Yindeb. t. 84. Lam. diet. v. p.79.
Aletris hyacinthoides var. Guincensis. Lin. sp. pl. 456.
Aloe Guineen
Commel. hort. а. p. 39. 1.21. Prat. 84. 1.38.
radice geniculatá, foliis è viridi et atro undulatim va
SANSEVIERA DE GUINÉ
DESCRIPTION,
Jigneuse, divisée en rameaux horizo
Une souche son
brunätres et de la grosscur du pouce, émet en dessous des fibres radicales,
geiles et nombreuses, De sa partic supérieure sortent deux ou trois feuilles pere
sistantes, lancéolées, droites, roides, légèrement charnues dans le bas, qui est
guës, hautes de six
courbé en gouttière, planes dans le haut, a dix décimètres,
Jarges де sept à dix centimètres, glabres, d'un vert très-foncé avec des bandes
transversales, irrégulières, plus claires.
5
ces feuilles s'élève une hampe droi ste de deux
cylindrique, verte, h
rosse comme lo petit doigt, chargée, dans to
mbrassantes, oval
de bractées ou folioles membraneuses ,
de deux ou trois m
dressés, lon imètres. A la base de chaque groupe,
est une bractée lincairelancéolée, aiguë, concave, verte dans le milieu, blan-
s pélicelles
chatre sur les bords, deux ou trois fois plus lon
ie est en forme de tube dans le bas, et à six divisions étalées dans
Le périg
le haut. Le
be est grêle, blanchâtre, long de trois centimètres, un peu renflé
à sa base. Les divisions du limbe sont linéaires, étroites, blanches, molles,
iccinq millimètres.
(өтінен sont insérées à l'entrée du tube, Leurs filaments sont en fo
de soies, ddjetes vers lo eôté inférieur de la fleur, égaux en longueur aux
sions du périgone. Les anthöres sont de couleur citron, oblongues, vacillantos,
а deux loges qui s'ouvrent en dedans,
L'ovaire est libre, vert, ovale, à six sillons peu profonde. Le style est filiforme
dépasse les étamines de deux centimètres. Il se fléchit à Ја sortie du tube du
з et prend dans toute sa partie libre une direction horizontale. Le
stigmate, qui кеп distingue à peine, eat petit, et à deux lobes
Le fruit est, suivant Jacquin, une baie mol с, arrondie, succulente,
renfermant une seule somence molle et déprimée.
HISTOIRE,
ие plante eat, diton, originaire de Guinée, Elle a été introduite, depuis
pris d'un siècle, dans les jardins d'Europe , mais у fleurit rarement. Elle
être abritée dans la serre chaude, et fleurit au printemps.
EXPLICATION DE LA PLANCH
La Plante entière de grandeur naturelle.
з. Une fleur fondue latéralement et étalée
a. Lovaite et le style
7
OUY »
3
de б
2
C^
и MERC
N
Ÿ
х
~
<
S
ute ере e
\ x
У
N
x
Ё ~
S
|
4
S
- —
NE оцю AR EEE ” — ^^
— m а — —— — —
и
2
~
Са
ӨЗ? ес
|
|
|
И
ee
FE
-
ж.
A TJA
pe
7 2 22 УВА еее ?
CANNA GIGANTEA.
Fax. des Bauısiuns. Juss.—MONANDRIE MONOGYNIE. Бим.
Canna gigantea. C. foliis ovatis nervosis, foribus pedunculatis paniculatis,
minibus subrotundis
Canna gigantes. Бет. catal, hart loan. Parisiens. p. За.
BALISIER G
ANT.
DESCRIPTION
Lion a réuni sous le nom de Canna indica quelques plantes qui, trés-voisines
par leurs principaux caractères, présentent néanmoins des différences de port
tes pour que plusieurs botanistes les aient. regardées comme des
espèces distinctes. I est cependant. douteux que ce ne soient pas de simples
variétés. П n'en est pas de même de celle dont nous donnons ici la
Quoique se rapprochant, à plusieurs égards, du Balisier d'Inde, elle en diffère
par des caractères tranchés qui ne permettent pas de la confondre avec lui
‘Tels sont entre autres а hauteur considérable à laquelle elle parvient, lo temps
qui «бсошіо entre le moment où sa tige commence à se développer et celui
өй elle se charge de fleurs, la longueur des pédoncules floraux et la formo
La tige de cette belle plante s'élève à la hauteur de deux mètres environ, Dans
plus de la moitié de ка longueur, elle est couverte par les gaines des feuilles
dont la plupart ont perdu leur limbe à l'époque de la floraison. Sa partie кирё-
le, cylindrique, glabre et très-droite.
Les feuilles so
très-grandes, portées sur des petioles а
даба, demi-eyli
нае», dont les bords prolongés en ailes membraneuses forment une
qui, dans la plus grande partie de ка longueur, embrasse la tige et les petioles
des fouilles situées au-dessus. Leur limbe est ovale, ou ovale-lancéolé, entier
sur les bords, d'un vert luisant, étalé ho
de vingt-cinq centimètres, Dans toute sa longueur règne w
itudinale trèsforte, qui émet des deux côtés des nervures transver-
sales beaucoup plus faibles ot trèsnombre viles supérieures sont plus
petites, plus redressces et presque sessiles.
Les fleurs, au nombre de douze environ, form:
t une panicule, ou plutòt
е grappe courte, assez liche. Les pédicelles qui les supportent sont longs
7
en a toujours un qui est absolument. mu, tandis que l'autre porte un peu
d'un centimètre au moins et réunis deux à deux. Dans саду
au-dessus de sa base une bractée caduque
longue que lui
mombranense, lancéolée et plus
L'ovaire est arrondi, hérissé de tubereules nombreux, adhérent au périgo
Celuiei se compose de trois couches bien distinctes. La première, que Ton
pourrait considérer comme un calice, est divisée, jusqu'à l'ovaire, en trois
lanières lanecolées, blanchátres, droites, longues де quinze res environ.
La couche moyenne est également divisée jusqu'auprès de l'ovaire, en trois
segments, linéaireslanecolós, aigus; mais ceuxci diffèrent des divisions de la
couche extérieure, par leur longueur, qui est de cing à six centimètres, par leur
consistance plus ferme, et par leur couleur rouge-écarlate. La couche intérieure
est formée d'une seule pièce, longue de huit c: ч en forme de
tube dans le bas, d'une belle couleur écarlate, е sor grande
partie de sa longueur, en cinq lanières linéaires-lan uses, écartées
dans le haut. Quatre de ces lanières sont à peu prés droites; la cinquième, un.
peu plus épaisse que les autres, est roulée en dehors à son sommet, et porte
sur Tun de ses bords une étamine dont le filament lui est adhérent dans toute
longueur. Lanthöre est linéaire-oblongue, libre dans ка partie supérieure,
d'un brun pale, à deux loges qui s'ouvrent latéralement
Lo style ressemble beaucoup aux divisions intérieures du pé
il adhère dans le bas; il est seulement un peu plus épais, Le signo
à deux lèvres peu distinctes,
HISTOIRE.
Nous ignorons quelle est la patrie du Balisier géant. On l'a introduit depuis
quelques d'ornement, mais il y a trèsrarement fleuri.
C'est dans celui de M. Bicquelin, à Paris, que nous avons vu l'individu dont
nous donnons ici la figure. Il y était en fleurs au mois de février, Son déve-
loppement se fait beaucoup plus lentement que celui du Balisier d'Inde, et
demande de deux à trois ans, du moins dans nos jardins. On l'abrite ordina
ment dans la serre chaude, mais il vient trés-bien aussi dans Porangerie,
EXPLICATION DE LA PLANCHE
Lo haut de la Plante de grandeur naturelle
1. L'étamine et le style
L'ovaire et les divisions extérieures du perigone
L'ovaire et la partie inférieure du style
с 5
LOCA
%
CTI и
2 ,
222040676 ж
PI, бе”
1
|
—
OE 2-2 5 —
A 222 our Sonn
>
C
272777 5. Coan
( 2
EN CIRGAR A 222 5
# ,
22711722 fre 7
CRINUM AMERICANUM.
Fax. des Nancissrs. JUSSHEXANDRIE. мохосухи, Lin
Crinum Americanum. C. fol
oblongo-lanceolatis margine glaberrimis, apice
contetato unguiculato, oribus pedicellatis, tubo limbo breviore. Ai. Kew
1. po 413. Wild, sp. pl a. p. 46. Pers епейік л. p. 35:
Crinum Americanum. С. radice fascicular. LHérit sert. Angl. 8.
Crinum Americanum С, corollarum apicibus introrsiin unguiculatis. Li. spec.
pl 419. Mil. die, n. 3.
Crinum. Hort. СИ: va:
Hort. Ups 76. Roy. арі, 37.
Liliocasphodelus Americanus sempervirens maximus polyanthus albus, Carmel
rar. 14. t. 14. Dill. Eltham. 194. t. 160. f 195?
CRINUM D'AMÉRIQUE.
DESCRIP
тох
beau Crinum sort d'une racine fibreuse et s'élève sur une tige herbacé
épaisse de cing à dix centimètres, haute de deux ou trois décimitres, couv
par les
Les feu
nantes à leur base, oblongues, pointues,
des anciennes feuilles, qui sont tres et lisses.
+ qui naissent du sommet de cette ti
sont nombreuses, eng:
bres, entières, un peu courbé
res, entières, un p
en gouttière dans le bas; d'abord droites, puis байха, longues de sept à dix
décimètres, larges de six à dix centimètres.
Les fleurs sont supportées par une hampe axillaire, droite, nue, comprime
qu'au premier aspect elle semble dépasser
Elles sont au nombre de dix à vingt, disposées en ombelle et portées sur des
laires, au n
pédicelles épais, м
peu trim ins aussi longs que l'ovaire. Une
з, pointues, em-
brasse cette ombelle, ot des bractées scarieuses séparent les fleurs.
Le tube du périgone est adhérent, presque cylindrique, un peu triangulaire,
10, long de six à huit centimètres, Le limbe est divisé en six lanières
blanches, linéaires, longues de quatre ou cinq centimètres, un peu courbées en
gouttière, terminées par une callosité, qui dans les trois externes est en for
formes, blanes dans le bas, rougeâtres
sommet, plus courts que les di
sions du périgone, à la base desquelles ils sont
insérés, Па supportent des anthères lin
vere le tiers de leur lor
ur. Le pollen est jaune
(йге, vert, lisse. Le style est filiforme, blane dans
âtre dans le haut, tantôt plus court que le tube du perigone, tantöt
Je dépassant un peu.
HISTOIRE
Commelin, auquel nous devons la première connaissance de ce Crinum
nous apprend qu'il est originaire d'Amérique, mais sans nous dire dans quelle
partie de ce vaste continent il a été trouvé. Ш est trèspeu répandu dans les
jardins, et demande à être abrité dans la serre chaude. Nous le décrivons et le
figurons d'après un individu qui fleurissait, il y a quelques années, dans le
jardin de M. Cels.
OBSERVATIONS.
Ce Crinum, assez bien figuré par Commelin, est très-distinet par la longueur.
de sa hampe et par son port général du Crinum Asiaticum, auquel il doit être
réuni, suivant M. Gawler. Nous croyons done que c'est à tort que ce savant
botaniste a voulu appliquer de préférence le nom de Crinum Americanum à une.
plante que Linné avait considérée comme une variété de cette espèce, mais
que Jacquin en a séparé depuis aveo raison, on la désignant sous le nom de
Crinum Commelini, nom sous lequel nous l'avons décrite dans notre avant der-
livraison,
—
EE
—
—— ИЖИЙ
209 е a ЖУЛ 2 hene г
29
2722
YPM nie СОРТЕ o | VALDES DS
LE (“е |
27252022
B
SN
N
N
N
N
EN
S
N
NS
N
ЖӘ
N
S
SS
N
N
S
N
мар!
\
і
E.
4 27772 fiine ,
(
ORNITHOGALUM THYRSOIDES.
Fax. des Aspnoniuns. „Лиз:
—HEXANDRIE мохоухи. Да
Ornithogalum thyrsoides. O. foliis ішік ciliatis, corymbis multifloris racemi-
formibus, filamentis alternis furcati, foliis lanceolatis. Ait. Kew. v. p. 442
Willd. sp. рі. з. pe 124. Pers. enchir. 365. Gawl. in Син. bot. mag. 1164.
Ornitho
alum thyrsoides, О, floribus racem
is confertissimis, filamentis emar
ginatis, Mur. syst.
Thunb. prodr. ба.
ithogalum thyrsoides. O. floribus albis, bracteis longitudine pedunculorum.
Jacq. hort. Vind. 3. p. 17. 1.28,
Ornitho
Mill ic, 128 t 198.
rgalum racemo сонсо laxo, pedunculis longissimis, floribus erectis
B? oribus latis
Ornithogalum
Ait. Kew.
soides. var, в: foribus luteis, bracteis pedunculo brevioribus,
рана +
Ornithogalum dubium. Наш. Lin. Р. уз. 11. р. 347-4
Willd sp. pl. 3. p.
£3. è Willd
ORNITHOGALE
THYRSE.
DESCRIPTION.
Une bulbe a émet par sa
base des fibres radicales blanches et nombreuses, et, par sa partie supérieure,
déprimée, couverte de tuniques brune
des feuilles linéaires-lancéolées, droites, courbées en gouttière, un pe
n vert pile, glabros ot finement cilices sur les bords.
poin-
tues, d
Au milieu de ces feuilles s'élève une hampe droite, cylindrique, nue, glabre,
nötres, terminée par une grappe de fleurs assez serrée,
© pendant la floraison e
devient quelquefois presque cylindrique. Chaque fleur. est supportée par un
pédicelle long de
; blanche,
la base duquel est une bractée mem-
braneus
égales entre elles, d'un beau Ы
с petite tache verte à leur base
Les étamines sont de moitié plus courtes que les segments du p.
‘Trois de leurs filaments sont simples, et en forme d'al
bordés, da
s la moitié de leur longueur, par une membrane blanche, qui se
prolonge de ch
quela p
св une petite pointe recourbée, beaucoup plus courte
nthires sont vacillantes, ovales-oblongues.
L'ovaire est libre, jaune, ovale, à trois angles obtus. Le style est triangı
lire, plus court que les étamines, et terminé par un stigmate également trian-
gulaire et un peu en forme de tá
HISTOIRE
L'Ornithogale en Туге est, Фон, originaire du Cap de Bonne-Espérance,
On le cultive dans un grand nombre de jardins, ой on le confond souvent avec
TOrnithogale d'Arabie. Il fleurit dans les mois de mai et de juin. Ses fleurs
exhalent une odeur assez agréable.
OBSERFATIONS.
En séparant cette espèce de l'Ornithogale d'Arabie, nous suivons le senti-
ment de Jacquin et de la plupart des botanistes qui ont écrit depuis іші; mais
nous ne sommes cependant point certains que cette distinction soit bien fondée,
Parmi les caractères qui ont servi à 'établir il n'en est aucun qui soit de quelque
importance, si ee n'est celui qui se tire de la présence des cils courts, dont les
feuilles sont hérisaces sur leurs bords, et que nous n'avons pu apercevoir sur
des échantillons du véritable Ornithogale d'Arabie, recueillis en Barbarie par
M. Desfontaines; mais nous n'avons pas vu un assez grand nombre d'individus
de cette dernière espèce pour nous assurer que ses fouilles en soient constam-
ment privées
N'ayant point eu à notre disposition la variété B, nous ne l'indiquons que
d'après l'autorité d'Aiton et de Willdenow.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle
э. Une fleur détachée fendue latéralement, et étalée.
a. L'ovaire et le style de
3, Les mêmes grossis,
29
72
е
SOULS
Ж
G
2 777222 UP 5
|
с
Ж
^
E d Е
40
— — — — — —
€
Ж?
2
Па
€
€
С
2967. « 7
2% |
2
222120,
а
|
Ра
Ota
2
Ay
ж -
2
Он
20 2” е
«и 22 ;
бау
2
222,
/
С
TURF |
2
y
) К
A Redent 3
HYACINTHUS ROMANUS.
Fam, des Азенорвък, Лиза —Нехахокле MONOGYNIE. LIN.
Hyacinthus Romanus. H. corollis campanulatis semisexfidis racemosis, stami-
nibus membranaceis, Lin. Mant. plant. 24. Lan. dict. 3. 198. Willd. sp. pla
p 169.
albus Belgicus. Bauh. pin. 42.
Hyacinthus comos
Hyacinthus comosus albus eum cæruleis staminibus. J. Bauh. hist a. p. 584
Hyacinthus comos
Hy
Bellevalia operculata. В. segmentis tribus exterioribus perigonii apice
albo flore, Clus. his. н. p. 180.
thus comosus albus. Lob. ie. 107. Raji hist n. 1163.
appendiculatis. Picot-Lapeyr. in Јошт, de phys. et d'hist. nat. vol. 67. p. 426.
JACINTHE D'ITALIE.
DESCRIPTION.
Cette Jacinthe sort d'une bulbe arrondie, brune, dont Ја base émet des fibres
de dix à
radicales fusiformes, blanches, long quinze centimètre
comme une petite plume à écrire,
Les f
es, rétrécies en pointe
dans le bas, plus ou moins retombantes dans le haut, longues de quatre déci-
mètres environ, larges de dix à douze millimètres.
Entro ces feuilles s'élèvent à la hauteur de trois ou quatre déeimétres deux
hampes gréles, droites, simples, glabres, d'un vert pâle dans le bas,
glauques dans le haut.
Les fleurs, au nombro de vingt environ, forment une gr
in peu lâche, lo
е d'un décimétre environ dans son entier développement
Elles sont petites, blanchâtres, supportées p
des pedicelles droits, longs de
dix millimètres, à la base desquels sont de petites bractées
vertes et un peu charnues.
1
jardins, mais beaucoup plus petit, est d'abord verdätre, surtout dans le haut,
et бой par dev
salon,
igone trösvoisin, pour sa forme, de celui de la Jacinthe ordinaire des
entièrement blanc. II est divisé, dans plus de la moitié de.
ix segments ovales, de
ій obtus, dont les trois extérieurs
présentent en
анде transversale.
ors, un peu ausdessous de leur sommet, une petite bosse ош
Les étamines sont égales
ts sont blanes, en forme d'alóne, aplatis, assez larges, soudés entre eux,
ес le périgone, dans le quart de leur longueur. Ils supportent des anthéres
le bas. Le pollen est vert
L'ovaite est ovale, un peu triangulaire, blanc. Le style est filiforme, plus
court que les étamines, terminé par un stigmate simple.
Lo fruit, que nous n'avons pas vu nous-méme, est, suivant M. Picot-
Lapeyrouse, une capsule à trois angles obtus, et à trois loges, contenant
semences globuleuses, n
HISTOIRE.
се qu'il parait, assez communément en Пайн
alier de la Légion d'honneur, l'a retrouvée en abon-
dance dans les e es Pyrénées, et depuis dans celles
des environs de Тем d's es pieds provenus de bulbes, qu'il a
bien voulu nous envoyer, que nous avons fait notre description et notre figure.
nt en fleur au mois de mai.
XPLICATION DE LA PLANCHE.)
La Plante entióre de grandeur naturelle
fleur avant son épanouissement.
Une fleur épanouie.
. Une fleur fondue latéralement, et étalée
fovaire et le style,
La capsule
La capsule partagée par une section transversale
Une graine
sei, poue le dts de fit, d EN. ендеуге a en l com
“>
2422
Сэ
42
|
СТО йы ан
a
Mac
| 3 = 2. Ч 5 Бух , .
| E i Y
E i
B RE НИЙ ОЙ — A RE Se es Даев тои 17 шава али — — 5
= — ee м — — \ "ч
= — 一 -一 一 -一 ES M — ЕР — $$ 5 == — — — —
— — — — — — —
(то Y
BE
€
一
ОР 2/7 EA sr: RE
(4
de:
€
a
«е Cour 2277
IXIA CROCATA.
Fam. des Inıs. Juss.—TRIANDRIE NOXOGYNIE. LIN.
Inia orocata, 1. foliis ensiformibus, floribus alternis, tubo longitudine br
, согой laminis ovatis integerrimis basi hyalinis. i. Kew. p. бо.
Willd sp. pl. v. p. 208.
а crocata. L foliis ensiformibus, floribus alternis, petalis basi hyalinà macul
Lin. sp. pl. Вз. Lin. fil. Fase. p. 13. 4.7.
Ixia crocata. I. foliis ensiformibus, caule ramoso ascendente, floribus spicatis,
rollis basi hyalino-fenestratis. Lam. dic. vol. 3. p. 341
a crocata, Г. folis ensiformibus, foribus secundis, corollis basi hyalino-
fenestratis. Thunb, dis. п зо.
a Milleri. 1. folis lineari
Berg. Cop. p. 8.
aoltilloro,
spathis gr
Ixia planifolia, caulo
pathà brevissimä. Mil. р. 160 tab
Gladiolus erocalus. С: foliis enaiformibus, floribus alternis соп
9. Да.
Tata , laciniis ovatis basi hyalinis, Mende obs. bot p. 5.1.4. è Pers. Pers
слеће, 1. p.44.
Sisyrinchium majus Africanum, flore luteo macula notato. Ос. Aff. За.
В. laciniis perigonii macula Inteà notatis, basi vix hyalin
IXIA SAFRANE.
DESCRIPTION
La racine de се Ixia est formée par un tubereule presque sphérique, un peu
rétréci en pointe dans le haut, couvert de tuniques brunätres, gros comme w
cerise, I en sort de nombreux cayeux, et un faisceau de feuilles disposées sur
deux cles
opposés, comprimées en forme de glaive, lincaires-lan
nière de faux, longues de dix à quinze ceni
е est la plus for
La hampe est oylindrique, brune, Бізге, droite dans le ba
quo dans le
haut, deux fois aussi longue que les feuilles le plus souvent simple, quelquefois
пеше. Elle se termine par un épi de fleurs lâche et allongé. Les fleurs q
le forment sont sessiles, toutes dirigées plus ou moins du côté convexe de la
tigo, c'est-à-dire vers 1
sées, longues d'un centimètre
haut. A leur base sont des sp deux valves oppo-
sommet rougeitre. La valve intérieure est échanerée à son sommet. L'exté-
née par trois petites p
Le périgono est en forme d'entonne court et verdätre ne dépasse
pas les spathes. Le limbe est régu orangée, tirant surle
dans le bas- I est profondément divisé en six segments égaux, entiers, un peu
en forme de spathule, plus où moins transparents sur les bords dans leur partie
inférieure
Les filaments des étamines sont filiformes, de la même couleur que les
segments du périgone, et de moitié plus courts, Les anthères sont linéaires,
redressées,
L'ovaire est ovale, vert, tri a à pórigone. Le style est fili-
forme, déjeté du côté inférieur de la fleur et terminé par trois stiginates li
néaires, arqués, creusés d'une g tudinale, et hérissés sur les bords
de barbes violettes,
La variété B, d'a 2 rent conforme à notre description, кеп écarte
un peu par ses ons sont marquées d'une tâche jaune, très-
variable pour sa forme ‚et sont à peines transparentes sur les bords, C'est à elle
que se rapporte no
trance, comme presque
toutes les autres espèces du méme genre, est une de celles qui xaccommode.
le mieux de notre climat, et que l'on а le plus répandues dans les jar
II fleurit pendant presque tout l'été,
OBSERVATIONS.
Quoique nous n'ayons indiqué que deux variétés de cet Ixia, й y en a un
beaucoup plus grand nombre, mais moins caractérisées, Nous croyons de plus
quil faut regarder comme telles les Ixias que nous avons fait connaître, dans
de précédentes livraisons, sous les noms de Miniata et Hyalina, leurs caractères
t inconstants, et, à ce qu'il nous semble, insuffisants pour nécessiter leur
XPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entire de grandeur naturelle
La valve intérieure de la spathe
La valve extérieure
Une flour fondue latéralement et étalée.
= Lovaire et le style.
N
EZ ME
72
2
лес
1
| NS
S
S
| ~
NS
| | У
а
7
uy Әса
£
222
Re 2 фра > ен ЗЕМ
PI.
—
— —
^
ий
>
22222
7
FOCO
-
22 è
222/ Sc
7
Chaps
р —
coute fue Й
7
nee
IRIS AMOEN
м. des Inis. /vss.— Tnıanonın мохоотмив. Lr
ubramoso folia rectiuscula subaquante,
Tris ameena. L floribus barbatis, scapo
spathis foliaceis, supremi bilorá, petalis inferni: conniventibus.
Tris Hungarica. 1. barbata foliis ensiformibus glabris subfaleatis subsequantibus
— multiflorum , spathis inflatis, supremi biflorä. Has. et Кіші. Л.
51.1.2262
IRIS AGRÉABLE,
DE
RIPTION.
ant rapporter cette Tris à аве келмек espèces du même
is nous n'avons pu nous
lement connues
е diffère pas ем
espèce nouvelle, П est cependant possible qu'elle
de l'Iris Hungarica, publiée dans la flore de Hongrie: n
en assurer, n'ayant pas à notn + ouvrage dans lequel
itude
qui pourrait être erroné, Si notre plante est, en efft, la méme que l'Iris Hung:
rica, ce dernier nom, comme le plus ancien, devra étre adopté. On la disting
facilement des espèces voisines à ses feuilles droites, rouges dans le bas, aussi
longues que la hampe; à ses spathes foliacées, d
feurs; à la disposition des division
du perigone, dont les extérieures, гейге
et barbues dans près des deux tiers de leur hauteur, ne se renversent que
dans le haut,
La racine, assez semblable à celle de l'Iris Germanique, est charnue, épaisse,
rameuse, jaunâtre, Elle donne naissance, dans les pieds un peu âgés, à de
vuilles dont les uns sont stériles, et les autres entourent
les tiges, Ces feuilles sont droites, hautes de cinq ou six décimètres, I
ques, eni pou рімен longi
is d'ailleurs sem-
lement, Celles qui embrasse
blables.
Du centre de plusieurs de ces faisceaux naissent des
t les tiges sont plus petites,
les, cylindriq
plus courtes qu illes, et de quatre
ou cinq fleurs, dont linférieure est portée le plus souvent sur un rameau
ма
los côtés de la tig
les fouilles stériles, chargées d'u
1. Deux de ces fleurs sont terminales, les aut
‘Toutes sont entourées par des spathes, dont les valves sont
Tepoque de la floraison.
Le tubo du périgone est presque cylindrique dans sa partie libre, et un peu
plus long que l'ovaire Les divisions du limbe sont égales entre elles, Les trois
extérieures sont barbues le long de leur ligne moyenne, dans les deux tiers de
leur longueur, et, dans presque toute cette étendue, elles sont redressées et rap-
prochées les unes des autres. Au-delà, elles se renversent en dehors, Leur partie
inférieure est blanchâtre, avec des nervures d'un violet terne. Leur partie supé-
rieure est d'un beau violet pourpre avec quelques stries blanches. Les divisions
internes sont droites, ovales, avec un onglet court, plié en manière de gouttière,
et glabre à l'intérieur. Elles sont blanches, ondulées et crénelées sur les bords,
qui sont finement Iisérés de violet
Les filaments des étamines sont en forme d'aléne, et supportent des anthè
aires d'un blane jaunátr
L'ovaire est ovale, oblong, vert, marqué de six stries То
stigmates sont redressés, lancéolés, blanes avec le milieu d'un lilas pâle. Le
lèvre interne est partagée en deux lobes aigus, dentelés sur les bords, longs de
douze ou quinze millimètres, L'interne est courte, entière, arrondie.
HISTOIRE
L'Iris agréable est cultivée communément dans les jardins de
d'où l'un de nous en a rapporté un pied, qui a fleuri cette
inconnue dans ceux de Paris. Nous croyons cependant qu
ге répandue, à cause de l'agrément de ses couleurs et de la facilité de sa cul-
ture, qui n'exige pas plus de soin que celle de l'Iris Germanique. Nous ignorons
lo est sa patrie. Elle fleurit au mois d
з
NS
之 22
22
A,
N
NN
S N
ER
ү
~
SS
№
S
N
AS
M
NS
кожа
NS
; па
ще
ER
№
SS
|
nn —
O — ——
24.
«с “0
oe
I
?
DS f
дао
2
2 А
Я z
—
1 сар,
IRIS XIPHIUM.
Fam. des Inis. Jvss.—Taraxonır MONO
vr Ден.
Iris Xiphivm.L imberbis, foliis ensiformibus canaliculato-subulatis, scapo bi-
Пого, petalis stig
nate ford angustioribus, germine teretitrigono. Ehrh. Вейл.
7 р. 139. 6 Will. Will sp. pl. v. p.23. Риз. enehir. 1. p. ва.
Jis Xipbium. Т. imberbis, foliis eanaliculato-subulatis caule brevioribus. Zam.
dict. Encycl. vol. 3. р.
Tris Xiphium. I corollis imberbibus, oribus binis, foliis subulato-canaliculatis
caule brevioribus. Hort Ups. 17. Lin. sp. pl. 5 Ай. Ken. v.
p.78. Jacq. collect, 2
Iris foliis margine conniventibus, corollis imberbibus. Hort. Clif.
Tris caulescens foliis ma ntibus,corollisimberbibus Roy. 2288. 18.
Xiphium latifolium. X. foliis subulato-canaliculats, floribus majoribus. Mil
dict. n.3.
— Thunb. diss. n. 1
B. minor
Jacq, collect. а. p. За
с. X. foliis subulato-canaliculatis caule brevioribus, Mill. dit
IRIS XIPHIUM.
DESCRIPTION.
Lis Xiphium est, de toutes les espèces du même genre, celle qui présente
les plus nombreuses variétés, tant pour la grandeur que pour а couleur de sex
Heurs. Comme il serait trop long de les indiquer ici, nousrenverrons, pour leur
énumération, nos lecteurs aux ouvrages des anciens botanistes, qui les ont
t d'espèces distinetes,et nous nous bo
werons à бо
ier celle d'entre elles qui est la plus répandue dans les
cine, qui, au premier aspect, ressemble à une vé
tubercule ov
ble bulbe, est un
ques membraneuses, d
brun roux, Elle émet en dessous des fibres radicales, fusiformes, brunes, longues
le, blanc, charnu, enveloppé de t
de la grosseur d'une petite plume à écrire.
rent de celles de la plupart des autres plantes de
Пе, en ce quelles ne sont в
n forme d'aléne, glabres, glauques,
engalnantes, courbées en gouttière sur les borde dans toute leur longueur,
do manière à les caulinaires inf
Les fouilles radicales 4
Ja même fan
lement comprimées en forme de
est à leur sommet, Elles sont
d'ailleurs semblable
peu plus petites, ms aux
radicales, Les supéri
dans leur totalité, en forme de gaine et embrassent exactement la tige, qui est
droite et haute de quatre ou six décimétres
Les fleurs, en général au nombre de deux, sont terminales et portées sur des
pédoneules inégaux, м, assez longs. Les deux valves de Ја крађе
qui les accompagne sont aiguës бек semblables, pour leur forme
et leur consistance, aux feuilles supérieures, à peu près égales au plus long des
doux pédicelles,
L'ovaire est prismatique, grêle, à trois à trois sil pro-
fonds. Le tube du périgone est extrêmement court, et en forme de toupie ou de
còne renversé, Les divisions extérieures du limbe sont étalées, presque droites,
roites, oblongues, un peu rétrécies vers los deux tiers de leur longueur et
terminées par une lame arrondie, légèrement échancrée Leur couleur, dans la
variété dont nous donnons ici la figure, est un bleu foncé avec des veines vio-
lettes. Dans presque toute leur longueur est une raie jaune, qui se dilate à la
base de la lame arrondie, où elle forme une tache oblongue. Les divisions inté
rieures sont droites, oblongues, un peu rétrécies dans le bas, qui n'est presque
gouttière, plus ou moins aiguës, légèrement échan-
crées au sommet et entièrement violettes
Les stigmates sont bleus, trés-grands, presque aussi longs que les div
extérieures du périgone, plus larges que leur partie non dilatée. Les lobes de
Jour lèvre interne sont ovales, grands, aigus, dentelés et recourbes vers le haut,
La lèvre externe est courte et échanerée, Les étamines sont de moitié plus
courtes que le tes. Leurs filaments sont en forme d'aléne, et supportent
des anthöres jaunes, linéaires.
HISTOIRE.
лез Xiphiu ane de l'Espagne et de Гайс, On la.
plupart des parterres où elle est cependant moins répandue qu'elle ne l'était
EXPLICATION DE LA PLANCH
La Plante entière de grandeur naturelle.
1. L'ovaire ot los stigmates.
a. Une des divisions extérieures du périgone.
N
NS
~
N
SN
Ñ
A
^
СОС.
7
SS
2
MAULE 6
%
S
€
4
Lome
~
Egg
——
en
22262.
MACHT С,
З
LE
t d
4
©,
ФР ~ —
2
Lego ]
бее аб fl” oP,
2
E
nide
IRIS SAMBUCINA.
Елм. des Inrs. Juss.—TRIANDRIE MONOGYNIE, LIN:
L barbata, foliis ensiformibus glabris erectis bn
Thunb. dis. n. хо? Willd. sp. pl. 1
Tris sombucin:
muliilloro,
p.228. Pers, enchir. 1. p. 51.
Tris sambucina. L corollis barbatis, caule folis altiore multilloro, petals deflexis
planis erectis emarginatis. Lin. sp. pl. 54. МІЙ. dict, n. 23. Jae. fort. Vind. 1
Ait, Kew. p. 69. Lam. dict. 3. p. 395. Hain. Germ. л. p. 13. Curt
sus, scapo
ciniis coroll deflexis pl
Pete tab
bot. mag.
Iris latifolia. Germanica odore sambuci. Вай. ри.
Iris major latifolia, cui in flore crassa venas purpur
ris major latifolia. 8. Clas, hist t. р. 219.
IRIS A ODEUR DE SUREA
DESCRIPTION
1. Таштеј 359.
v. J. Bauh. list à. p. 717.
La racine do cette Iis ressemble à celle de l'Iris Germanique. Le
pour la plupart en
mées en forme de
ent immédiatement, sont linéaires-lancéolées, compri
ive,un peu courhées en faux, glabres, marquées de nervu
saillantes, comme plissées en long, larges de trois ou quatre centimètres, t un.
peu plus courtes que la tige. Ce
glabre, cylindrique, chargée d'un petit nombr
presque point. Elle б
dont chacun porte deux grandes fleurs à son extrémi
st haute d'un mètre environ, droite,
do fouilles qui ne la cachent
Jure, deux ou trois rameaux,
fleurs; qui exhalent
с й celle du sureau, sont entourées, à k
et, dans sa partie supé
réable an
mmune formée de deux folioles ovales-
raneuses et blanches sur les bords, foliacées da
ntre les f
Toliole assez semblable aux deux extérieures, A la base de chaque
base; par une spathe с
partie moyenne, qui est verte ou rougeâtre
deux bractées opposées, lancéolées, membraneuses sur Les bords.
L'ovaire est oblong, long de quinze millimètres, marqué de six sillons très-
peu profonds. Le tube du périgone est long de vingt millimetres
ire. Les divisions extérieur
cylindrique, ou obscurément tria
ну et vont, en s'élargissant depuis leur base jusqu'
ité qui est arrondie, un peu onduléo et légèrement échanc
duquel elles dev
gueur, Leur.
co. Elles sont
ces, recourbées en dessous vers leur milieu, aude anent
pondantes, Leur li
ne moyenne est bar
couleur est jaune dans le bas, avec des lignes pourpres. Leur partie supérieure
est en entier de cette dernière couleur, Les divisions intérieures sont droites;
elliptiques, portées sur un onglet asser court, ondulées et erépues sur les bords;
légèrement échancrées au sommet, jaunes dans le bas, d'une couleur grise,
rant sur le lilas dans la plus grande partie de leur étendue. Leur onglet est
courbé en gouttière, et glabre sur ses deux faces,
Les stigmates sont lancéolés, à peu pris de la même couleur que los divisions
internes du périgone, et de moitié plus courts qu'elles. Leur livre externe est
з l'interne est grande, divisée jusqu'à sa base en.
deux lobes ovales, aigus, profondément et irréguliérement dentelés sur les bords.
Los étamines sont plus courtes que les stigmates, sous lesquels elles sont ca
chées, Leurs filaments sont blanes et en forme d'aléne. Les anthöres sont lancéo-
linéaires, droites et d'un jaune pile
HISTOIRE.
à odeur de sureau est originaire du midi de l'Europe, et se trouve a
agne. On la cultivo dans quelques parterres, mais beaucoup moins.
communément que l'Iris Germanique
OBSERVATIONS.
la plante que nous venons de décrire soit connue de la plupart des
botanistes sous le nom dris sambucina, M. Gawler pense qu'elle n'est point
cello à laquelle Linné avait donné ce nom, е qu'elle doit être considérée comme
une simple variété de Iris squalens. Nous sommes assez disposés à adopter la
dernière partio de cette opinion, ainsi que nous le dirons en parlant de Frs
squalens; mais nous doutons beaucoup que la première soit aussi juste, et nous
пе voyons pas sur quels motifs elle repose
PLICATION DE LA PLANCHE
La Plante de grandeur naturelle
1. Une des divisions extérieures du périgone.
Lovaire, les stigmates et une étamine.
à
? %
\
« i
~
‘
.
ГА ^
+ ~
1
=
у
`
ri
С
= 27 Ы, bute’ funa :
一
"
A і \
ATL T, p
c^ UPC
>
de Cot
«е ER
ann
4
nn
;
й
і
(
%
|
|
i
Î
і
|
|
4
|
|
г
|
|
е
|
4
ї
|
|
1
|
"d
i
( | ; |
| J
А
і \
CV pr ltClitit 04:22 7 ZI e ооо CCE’ е ЖТ ;
2 Ж
2 2 A hina |
€ 2 еее 2, " 22 ЗУ 2 у
22 e Эр 22772 , !
IRIS VERSICOLOR.
Кам. des Inrs. Jr. IANDRIE MONOGYNIE. Li.
Iris versicolor. I. imberbis, foliis ensiformibus
ilicalibus longissimis, seapo.
tereti Moxuoso, germinibus subtrigonis. Thunb. dis. л. ai. ТЕЙМ. op. pl. à
p.933. Pers. enchir. 1. р. 5a.
Iris versicolor. 1. corollis imberbibus , germinibus subtrigonis , caule tereti
Mexuoso, foliis ensiformibus, Lin. p. pl. 57. Ait. Kew. 1. p. 71. Син, bat,
mag. 2
ensiformibus molli
Iris versicolor. I. imberbis, fo в apice recurvis, caule
cti, germinibus subtrigonis. Lam. dict 3. р. Зоо?
Iris Americana versicolor, stylo non erenato. Dil. El 187. t 155. ЈЕ 187.
о. Ibid. 188. 4. 155. / 188.
Iris latifolia Virginiana, forum petalis repandis purpureis. £lrct pit. б. Да.
Iris Americana versicolor, stylo-cren
IRIS A COULEURS CHANGEANT
DESCRIPTION.
Les feuilles radicales de cette jol
Tris sont peu nombreuses, comprimées en
forme de glaive, lin ш
quinze mil
droite, grêle, haute de trois décimétres environ. De sa partie moyenne sort une
ires, droites, glabres, glauques
mètres, et un peu plus longues que la hampe. Celle-ci est simple,
feuille semblable aux radicales, quoique plus courte. Son.
fleurs terminales assez petites, soutenues par des pédicelles triangulaires, égaux
entre eux, et longs de deux ou trois centimètres, А leur baee est une spathe à
Le tube du perigone ext renflé dans sa partie libre, qui est de moitié plus
ire, dont elle est séparée par une sorte d'étranglement. Celui-ci
vert et triangulaire, Les divisions extérieures du limbe sont lancéo-
16», longues de quatre ou cinq centimètres, terminées p rrondio,
qui est d'un violet pourpre et se renverse fortement en dehors. Dans lo reste
de leur étendue, elles sont à m. un léger duvet, mais
mon barbues, d'une couleur jaune sale, veinde de violet. Les divisions inté-
rieures sont droites, lancéolées, rétrécies dans le bas, échancrées au sommet,
qui est cependant un peu aigu, longues de trois centimètres et d'une couleur
Les stigmates sont blanchátres, égaux en longueur aux divisions intérieures
du périgone. Un peu au dessous de leur partie moyenne est une tache vio-
Jette, Leur lèvre interno est partagée en deux lobes obtus, longs de sept ou huit
millimètres, L'externe est ovale et entière.
HISTOIRE,
¿Iris à couleur changeante se trouve dans les marais de Ја Pensil
du Maryland, de la Virginie et de la Caroline. On la cultivo dans plu
jardins de botanique , mais elle est très-rare dans coux de Paris. C'est dans celui
de M. Boursaut, que nous l'avons décrite et figurée. Elle y était en fleur au
mois de
NOA
|
|
|
Ж
ALIS 222 2 7274 220) 7
1
|
|
Ч 1058 Я. Redoute pune A P DUM
| = 7721 d cau
Couleurs BODEN |
|
ХА
у
22
22
—
во 0750,
DÍ УД
пудел „4 292
2 И, or
Er Che oule frena
ya
те A
IRIS CURTOPETALA.C)
Fan. des Inis. Jvss.- Татахоци: MONOGYNIE. Zr.
Iris curtopetala. T. imberbis, seapo paucilloro compresso hinc acut
stigmate minoribus.
ribus breviore, petalis interioribus angustis emargin:
IRIS A PÉTALES BOSSUS.
DESCRIPTION.
Une racine rampante, cha
fibres brunes et nombreuses. De sa partio supérieure sortent un ou deux fais-
ve, linéaires, d'un vert
ceaux de feuilles droites, compr
påle nullement glauque, longues de trois à quatre décimètres, larges de douze
res, serrées les unes contro les autres, La tige, qui nait au
à quinze millim
milieu d'elles, ne s'élève qu'à la moitié de leur h abro, compri
mée de ses còtés tranchant, chargée de deux ou trois feuilles, q
conjointement avec le ales, dont elles ne diffèrent que par leur lon-
gueur, la couvrent presque entièrem
Les fleurs sont au nombre de trois, dont deus terminales et une latérale axil-
s autres, Elles sont supportées par des pédicelles très-
Jairo, leurissant après
courts et entourées par des spathes foliacées, à deux valves lancéolées, à peine
La partie libre du tube du perigone est presque cylindrique, jaune, non adhé
rente au style, longue de six millimètres seulement, et plus large que l'ovaire,
qui ext oblong et triangulaire. Les divisions extérieures du limbe sont oblongues,
un peu étranglées dans leur milieu, redressées et rapprochées les unes des autres
dans la moitié de leur longueur, étalées dans leur partie supérieure, mais non
renversés en dehors, dépourvues de barbe, long
ondi, d'un jaune vif avec des veines violettes
dons le Das, Elles portent aup єв ou arêtes
mêmes dans une échancrure correspondante des divisions intérieures. Cellesci
presque de moitié plus courtes que les extérieures, linéaires
nerées au sommet, et d'un jaune pi
Les stigmates sont linéaires-lancéolés, demi-étalés, un peu plus longs que les
divisions intérieures du pórigone, d'un gris jaunâtre pâle. Leur lèvre interne
est à deux lobes un peu obtus, longs de cinq ou six millimètres. L'externe est
de moitié plus courte, ovale et entière.
Les filaments des ctamines sont en form
violets dans le haut, Les anthères sont linéaires, d'une couleur pourpre. Le
d'aléne, blanchätres dans le bas,
pollen ext jaune.
HISTOIRE,
Nous décrivons et figurons cette plante d'après un individu cultivé dans les
couches du Jardin du Muséum d'Histoire naturelle, Nous ignorons de quel
pays elle est originaire
"Elle fleurit au mois de juin.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entire de grandeur naturelle.
Une des divisions extérieures du pórigone.
Une des divisions intérieures.
Lioyaire, les divisions intérieures du pörigone, les ctamines et ls sigmates
| Les étamines aveo la portion libre du tube du périgone fendue et étalée.
. L'ovaire, le style et les stigmates.
22
7
2
t
À. at
2
x
7
0
N
,
S
N
СУ
N
N
5
2
“е
22
ZZ
242%
A
2
>
(4
е
-
г .
2 2 Зу .
ача LIUM
4
~ ee
- A а remo ек : AS : A " —ũ
— —
Ж
да
—
(4424
!
208
72
РОТА
77723
m A
ЛР
%
) À; 1 funa
SOWERBÆA JUNCEA.
Fam, des Aspnopives. Jvss.— HEXANDRIR MONOGYNIE. Lew.
Sowerbæa juncea, 5... Smith in act. oc. Lin. wl. 5. p. 159. tab. 6. Andr. botan.
rep. 81. Gawl. in Curt. botan. то. л. 1104. Pers. enchir, v. р. 388. Broun. fl Nov
Ней. 1. p. 285.
SOWERBÉE JONCIFORME.
DE
ERIPTION
Des fibres nombreuses, jau
corbeau, forment la racine de ce
plante. И en sort un grand nombre de
feuilles disposées en touffes, dr
gröles, presque cylindriques, glabres,
aiguës, longues d'un ou deux décimètres. Leur base est engainante, membra-
neuse sur les bords, Leur sommet est souvent desséché à l'époque de la floraison.
Au centre des Гайс
wx formés par les fouilles s'élèvent, à la hauteur de
deux ou trois décimètres, des hampes nues, glabres
ites, geiles, eylindri-
ques. Les leurs, assez semblables à celles des Aula, forment à leur s
ombelles arrondies qu'entoure une collerette composée de cinq folioles ou
a р 1
Dractées ovales, aiguës, rou
tres dans le milieu, membraneuses sur les bords,
Tongues de quatre ou cing millimètres, Leurs pédicclles sont in
filiformes, plus ou moins arqués et d'une couleur lilas, A Лем
р
шк) grêles,
ase sont des
lettes membrancuses, engainantes, découpées de manière à para
о ciliées.
y rose lilas, divisé шері
ments demi-étalés, ovales, eoncaves, un peu obtus, Les intéricurs sont longs de
six ou sept millimètres. Les extérieurs sont un peu plus courts.
Les étamines sont plus courtes que les segments ди райо
de six, dont trois fertiles et trois stériles. Les filaments d
premières sont ovales,
пе au sommet, un peu aplatis, charnus et verdâtres, Ils sup-
portent deux anthères jaunes, linéaires, arquées, rapprochees dans leur milieu,
écartées à leurs extrémités de telle manière, que le
Forme de la lettre x. Ces anth
M. Smith, dont Горы
nous n'avons plus été à portée de la vérifier par nous-men
nsemble présente la
п à cet égard ne nous а été connue que depuis que
est formée de deux loges qui s'ouvrent au sommet, Les étamine st
que des corps charnus analogues, р
ur leur forme, aux filame
fertiles, mais non prolongés en pointe au sommet.
Lovaire est ovale, un peu triangulaire, creusé de trois
filiforme, arqué, blanc, plus long que les
simple
Le fruit, que nous n'avons pas vu nous-mêmes, est, suivant M. Brown, une
capsule à trois loges, à trois valves, enfermée dans le périgone qui est persis-
tant. Les cloisons sont insérées au milieu des valves. Les graines sont ordinai-
rement solitaires, et en forme de bouclier.
HISTOIRE.
La Sowerbée Jonciforme a été trouvée dans la Nouvelle Hollande, auprès
du port Jackson. Elle a été introduite, il y a près de vingt ans, dans les jardins
de l'Angleterre; mais elle ne Га été qu'en dernier lieu dans ceux de Paris. Cost
chez M. Boursaut que nous avons vu les individus, qui ont seryi à notre des-
cription et à notre
EXPLICATION DE LA PLANCHE.
La Plante entière de grandeur naturelle.
Une fleur entière.
Une fleur dont le périgone a été enlevé, vue à la loupe.
Les étamines
= Lovairo et lo style.
5. Une feuille.
|
2
21222122
COLJ OP DOC’
—
N
~
~
NS
N
2222
COS 227
ий
2
v
E
ЭА
Z 2 Hedouto fur 2
| | Й
| N |
| 1
| 4
| |
{ 4
: |
| |
|
||
| га
| ?
1
| і
1
і |
— —
—
x —
— —
Sx
2 © |
ЛЕ | 7 2 — \
: 2. 7ё/С 722 с Жесе. 542 аг * |
US, OFT
E Redoute’ ее 7
1
Г Bosse оо 2 À
1
!
5
*
PERONIA.
des Batisisns. Juss.—Moxanorın моховумте. Zrw.
CHARACTER GENERICUS,
Perigonii segmenta novem. Tria externa minora ealyciformia,et tria media ma-
jora ad ovarium usque sejuneta et regulariter disposita. Tria interiora basi
coalita , in latere Moris superiore fasciculata, Nectarium campanulatum
subringens, i
Anth
ditus, Stigma laterale
latere superiore fissum, margine fissu
unilocularis. Stylus spiraliter convolutus, intra nectarium recon-
PÉRONIE.
OBSERFATION
с
connait, quant à présent, par un grand nombre de
genre se distingue facilement de tous ceux de la même famille que l'on.
ractóres, et entre autres
par le nectairo en forme de cloche ir
fente longitudinale, dont un des bords porte l'anthire, ainsi que par son style
contourné en spirale et caché dans le
lière, ayant à son cot supérieur
М. Roscoe, en établissant les caractère des genres qui constituent la famille
des Balisiors ou Scitaminées, les а répartis, avec beaucoup de raison, en deux.
groupes, qui sont tris-distincts, celui des Сапа ou Balisiers proprement dits,
dans lesquels 'anthére est à une loge séparée du style; et celui d
proprement dites, dans lesqu
style. Quoique notre genre manque de l'un des carae
au premier de ces groupes, celui qui se tire de la г
Seitaminées
les Tanthire est à d ent le
х loges qui embr
par M. Roscoe
titude du style; il doit
évidemment y être rapporté. Cela exigera seulement une légère modification
dans ces caractères,
Nous dédions ce genre à la mémoire du célèbre et malheureux naturaliste
Fr.Péron, qu'une longue et cruelle m.
nombre qu'il avait éprouvées dans son voyag
d'enlever à des amis
et à l'histoire naturelle, qui perd en lui Tun des hommes les plus faits pour
Thonorer sous tous les rapports, et l'un des savans les plus capables de lui faire
faire de
die, suite des fatigues et des peines sans
aux Terres Australes, vient
iconsolables, à des sœurs chéries dont il était le soutien ,
rapides progrès.
PERONIA STRICTA.
Peronia stricta. Р.
PÉRONIE DROITE.
DESCRIPTION.
Les feuilles de cette plante sont au nombre de cinq ou six, portées sur de longs petioles dont les
extérieurs se séparent promptement de la tige, е les plu 'nveloppent de leurs longues
fines jusqu'au tiers de sa hauteur. La partie bre de се ра est grêle, redress
fido. nillement creuse en goutier Le Timbe de a feuille qui forme avee le pécole ив angle
Presque droit, de manière à prendre une position à peu près horizontale, est ovale, niga, glabre»
[ode crois deeimttres dans es feuilles inférieures, et large de quinze à seize centimètres: I рге:
sente sur les borde de petites ondulations qui, ав premier aspect, e ont paraitre erénelé Sa nervure
moyenne ext assez groses et émet dans toute sa longueur des nervures latérales beaucoup plus
petites, obliques et parli entre elles.
La tige estt гайг, grêle, cylindrique, haute de près de deux mètres, couverte dans le bas par
тез gaia des feuilles, absolument mue dans prés des deux tiers de sa hauteur.
e eurs sont inodores et forment un ¿pi compost, long de deux десни, à
sont deux сүй dont extérieure est droite, lineaire,courbée en gouttière , plus lon
seme d'abord verte, uis rougctre: Linlérieure ext beaucoup plus petites Loxe de Te
lc mas les пошти ou rameau qui en nalen sont безо e angule
Hert sont sete le long de ses amenas et az sr
deus i deux de manière $ former de petits groupes, dont chacun est enveloppé par une spite à deux
Valves ovales, concaves сөлеті dune poussière В tique tis-abondan
renes, considérées felément ont un peu aspect des leurs de Serophulaire, quoiqu'
пан par leur structure. Le perigone, de même que dans les autres plantes d
peut étre consider comune formé de trois couches distinctes. L'extérieure a
а сайсс quoique colorée cn vile, ex beaucoup plus petite que ee amres y et d
1 de trois à cinq milli
disposés réguliè пол peu ingeu La couche moyenne est deux
Su trois fol plus longue, mais divisée également jusqu'à l'ovaire en tris segment
па entre еш, dressés et dispose régulièrement. Les trois segments de la couche intérieure
Aot tous djetes vers le coté supérieur de la leur, un peu dissemblables et inégaux, soudés entre
Mf feur bises ainsi qu'avec le nectare. ls sont en forme de spatule. Leur limbe, qui dépasse un
задово de la couche moyenne, c plus large que long, concave, un peu (тое et de couleur
ar onglet est grêle c blane. L'un deux porte sur Fun de ses cotés deux dents g
visez longues, dirigées en bas, Le nectaire est en forme de cloche irrégulière, presque égal en longueur
б eie du perigone et Коди longitudinalement à sn сіне supérieur: L'un des bords
She Tente м. soudé avee un lament апе ке, court, qui porte une anthére jaune, oblongue,
I loge хонан en ded
VIRES сы Диска petit, lise, luisant , violet, en forme de poire. IL сн «part du reste de la
Tam rungen, Lo e es авч) pus үйл Tong quë ls divisions du рете, mas
бий sur lui-même comme les spires d'une coquille de maçon , et entièrement caché dans le
Seti Le stigmate est en forme de godet, et Fun de ses bords se prolonge en une lame oblo
mince, obtuse, qui le fait paraitre latéral. à
ааа dans Finde ue ss сено
HISTOIRE.
Nous ignorons entièrement quelle est la patrie de la Péronie droite, On en possède au Jardin du
ма шше naturelle pleurs pieds, dont Tun а feuri, pour la premitre fis, cette année
нк г mois de juin et de juillet, On les а recus d'Angleterre, ой cependant il ne рагай pas que
семе plante ait encore 446 décrite
EXPLICATION DE LA PLANCHE.
U feuille de grandeur naturelle
lado gardar эмин. — бої і у
Уд groupe de cas dans sa sath — —
3 4 - de ~ — Ру" = — — Ade Po аай -- һа + ТЭ с =
| | |
; | ; y | S
: Е : :
NJ
| МУ
N
| S
` №
ГА N
| N з Да
| | ER ET ео еа СА iT T а ER — :
| — —— > = - дем RE --2 2 N
ке | 3
ү S
| N
| N
X
| | N)
N
| À
| NS
| У
! -
| Е
||
5
N
©
|| |
ХУ
| à
| ON
| SR Yu
2
Р,
Pe
1
Ó
y
€
—
22
22
PLC
3
en
LEPC.
/22<
MME? Де 22423 E
A BEA
хасан,
px
santi
GLADIOLUS LACCATU
Fax. des Inıs. J0ss.—TRIANDRIR MONOGYNIE. LIN.
Gladiolus laccatus. G. corollis infundibuliformibus, tubo duplici, laciniis limbi
oblongis, «саро geniculato, folis lincari-ensiformibus glabris. Willd. sp.
p
liolus laceatus. G. corollis infundibuliformibus cernuis fauce teretibus,
laciniis oblongis obtusis, spathis lancoolatis attenuatis, all enum. pls. p.94.
Gladiolus Inceatus. G. corollis infundibuliformibus, limbi laciniis asqualibus,,
fauce tereti, foliis angusté-ensiformibus obliquis. Jay. collect 4. p. 171. 16
пи. 238,
Watsonia laceata W. corollis infundibuliformibus cernuis, laciniis ovatis
planis, foliis lineati-ensiformibus obliquis. Pers. enchir. 1. р. 43.
aliter ensiformibus. strictis
Watsonia humilis, W. foliis angustioribus, ver
tortiusculis, spatha tubo fauce limboque invicem æqualibus, pistillo lacinias
pariles acutas rogulari-patulas subæquante. бам їп Curt. botan. mag. 631.
Watsonia humilis foliis lineari-ensiformibus,
ubo floris longissimo. Mill. ic
p.198. 297. Да?
GLAYEUL COULE
R DE LACQUE
DESCRIPTION
La racine de ce Glayoul est formée, à l'époque de la floraison, de deux tuber-
cules arrondis, un peu déprimés, couvert de tuniques jaunátres, situés l'un à
sance à un faisceau de feuilles
« d'un centimètre, glabres,
côté del'autre, et égaux entre eux. Elle d
linéaires, longues de deux centimètres environ, la
entières, aiguës, contournées en spirale, peu nombreuses, disposées sur deux
5 р P
t de Ja tige q
х opposés. Deux ou trois feuilles semblables sort
cylindrique, et s'élève à peu près à la même hauteur que les feuilles radicales
Les fleurs, au nombre de sept ou huit, et disposées comme les feuilles sur
deux rangs opposés, forment un épi court, Elles sont d'un rose vif, et assez sem-
blablos à celles du Glayeul de Merian , quoique plus petites, La valve extérieure
de l'espèce de spathe qui accompagne chacune d'elles, est lancéolée-linéaire,
comprimée et tranchante sur le dos, simple et aiguë au sommet, d'une couleur
verte brunätre, avec le bord rou ЕО
du tube du pér
d'un sillon profond, et échanerée au s
ne. Гласа asée sur lo dos
peu plus petite,
Lo tube du périgone est formó de ден
s'élève presque verti t, est droi
Timétres environ. La supérieure, qui forme avec elle un angle tres
presque horizontale, et a un diamètre beaucoup plus considérable
est d'environ quinze millimètres, Le limbe est en forme de cloche très-évasće,
divisé, jusqu'à l'entrée du tube, en six segments ovales
peu prés égaux, et disposés presque régulièrement, Le supérieur se renverse
légèrement en dehors au sommet.
Les étamines sont insérées dans le fond de la partie renflée du tube du péri-
one, et atteignent presque la longueur des divisions du limbe. Leurs filaments
sont rose, filiformes, dójetés du côté supérieur de la fleur, Les anthères sont
linéaires, d'un bleu noirâtre
L'ovaire est petit, adhérent, surmonté par un style filiforme, rose, aussi long
que les étamines. Le stigmate est divisé en trois lobes filiformes, échancnés
au sommet.
HISTOIRE
Le Glayeul couleur de lacque est indigène du Cap de Bonne
Nous le décrivons d'après des individus provenus de bulbes qui en avai
apportées directement, et qui ont fleuri au mois до juillet dans lo Jardin im-
périal de Sèvres.
: i | N
| | | | 5
à : : х
Әса
CIS
Ф
|. à
| À
! :
: мә
№
| | x
| $ SN
| хэ
: Ben
4 ; м
| SS
| | | |
$e S
з v
; N
e 5
A
\
E 5 ACUTE ; 3
^ A У # : У To ^ E S
З 4 5 22 с 2 4 : : 5 És d i 2 = : 57 ї | : i л EE 3 3 У о | У К Ф : Й Е RS,
: j + и 2 : "S : * і : ¥ T y : t + * Ы ý E ‘yt 4 4 x У : = et С Ч) = 2 + M : 9 : О 0
— A idu ai Bp ; 5 : SES | Sr ares CUM Gem — 4 ос Е MOSES xD ed +
Lac LEE”.
(
ce Зо pos
e.
BEE
(ООУ.
La
=
pio
22 US
и,
СЕ
IS CPL
@
2
2724 е i
22
“006472
GLADIOLUS ANGUSTUS.
Fax. des Тат, .Jrss 一 TRIANDRIE моховухть Lr y,
Gladiolus angustus. G. foliis
imineis, angustis, linearibus, wnicostatie; flo-
ribus secundis erectis ; tubo spathá limboque longiore , 1
latioribus lanccolato-ovalibue. Сан in Curt. Botan. mag. боз.
Gladiolus angustus. G. corollis subringentibus secundis, laciniis lanceolatis
tribus inferioribus inferni macula rhombeá sanguined, scapo ancipiti. Vall
pos,
ачих, G. foribus secundis, corolla laciniis ovatis planis, foliis
linearibus. Pers enclir. 1. p. 45.
вчин, G. polystachius, floribus secundis, laciniis corolla: ovatis
planis, spathis tubo brevioribus, folis linearibus. М. sp. ph t. p.218
Gladiolus angustus. G. corolla subringente ,
caule simplici superne reclinato paucilloro, petali tribus laciniis inferioribus
ripis. Jae. ie. rar. 2 4.252.
Gladiolus angustus. G. foliis linearibus, oribus distantibus, corollaram tubo
limbis longiore. Mill. ie. 142. f 2. Lin. spec pl 1. p.83.
Gladiolus caule simplicissimo, foliis linearibus, floribus alternis. Roy
gdb. 19
Gladiolus foliis linearibus. Hort. СИ: 20.1. 6.
GLAYEUL A FEUILLES ÉTROITES.
DESCRIPTION
а deux tubercules, qui forment la racine de cette plante sont superposés,
et non situés à côté l'un de l'aut
‚ comme dans l'espèce précédente. Hs sont
égaux entre eux à l'époque de la florais
arrondis, un peu déprimés, bla
«иген L'inférieur est presque nu; le supérieur est couvert de tuniques шеш
ses fines, Lun et l'autre émettent des fibres radicales courtes et peu
nombre
De cette racine sort une
grêle, haute de quatre ou cinq décimètres,
flexueuse, droite, simple, cylindrique, glabre,
uverte, dans la plus grando
partie de sa longueur, par les feuilles,
ies que la tigo, glabres
cartilagineuses sur les bords, et munies de nervures saillantes. Elles ont à leur
base huit millimètres environ de largeur, et se rétrécissent graduellement
jusqu'à leur sommet, qui est ai
Les fleurs, au nombre de cinq ou six, forment au haut de la hampe un épi
lâche, dirigé d'un méme côté. Elles sont sessiles, redressées, mais courbées de
manière que leur ouverture ext un peu latérale. A la baso de chacune d'elles
extérieure est à peu près de la longueur du tube de la four; intérieure est
plus courte
La tube du périgone est grêle, de couleur de chair, long de six centi
un peu arqué et renflé dans le haut. Le limbe menten forme degu
Les div lancéoléee, rétrecies en pointe et comprim
sommet, qui Leur couleur est jaunâtre dans la plus grande partie
Че leur étendue, et leur partie moyenne est но en dehors. Les trois supé-
sieurs sont plus larges et ondulées au sommet, Les trois inférieures, plus
tes, présentent au-dessus de leur р
de pique, dont les bords sont pourpre, et le milieu
la division.
Los etamines sont insérées à l'entrée du tube et réunies en un faisceau qui
occupe le côté supérieur de la fleur. Leurs filaments sont plus courts que le
périgone, arqués, blancs et filiformes, Les anthères sont гейге кебе, obl
grises, pleines d'un pollen jaune
‘ovaire est oblong, vert, à six sillons peu profonds. Le style est filiforme
aussi long que les étamines, terminé par un stigmate à trois lobes linéaires,
Шош, étalés, reconrbés en dehors, dilatés et éch au sommet,
HISTOIRE
Nous avons vu cette plante, comme la précédente, dans le Jardin impérial
de Sèvres, où elle est également provenue de bulbes apportées du Cap de
Bonne Espérance. Elle était en fleur dans le mois de juillet.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle
1. Une fleur fendue latéralement, et étalée.
4. Lovaire et le style
= E d маринади 245
7772 2
4 CT.
2
у
27
ELL
CPE
,
727 г 7
с 24 «а
P
ins
етү
Д
9
7 TZ
e lu.
г
ие.
>
ха
y
x
M
+
~
B
NY
M
х
N
7
(
ALLIUM CERNUUM.
Fax. des AspHopirgs, JuSS.— HEXANDRIE Monocyte. ем.
Allium cernuum. А. «саро nudo subtetragono umbellifero, folis linearibus
planiusculis, umbellä cernuá, staminibus simpl
Roth, Саше bot, 2. p. 33. t, 2.
Allium cernuum. A. scapo nudo subtet
опо, umbellà fastigiatà сень, foliis
linearibus. planis , staminibus. subulatis corollä longioribus. 177112. hore
белі. 860.
AIL A FLEURS PENDAN
TES.
DESCRIPTIOX
Les fleurs pendantes de cet Ail, leur peu de largeur et la forme singulière
Р Р 2
qui lui donnent naissance sont oblongues
vertes de tuniques
es, blanches. Elles émettent des fibres radicales nombreuses,
De leur sommet sort un f
eau de feuilles linéaires, étroites, рев en carène,
triées, glabres, d'un vert pâle, long
deux ou trois décimètres, larges de
өмнөө Ce
trois millimètres, rétrécies dans le haut, et cependant un p
к entourent dans lo bas une tige solitaire grêle, flexuense, comprin
anguleuse, recourbée au sommet
Les leurs forment une ombelle terminale, pendante,arrondie, méliocrement
fournie, demi=sphérique, dépourvue de bulbes. Leurs pédicelles sont verts,
arqués, longs de quinze millimètres environ. La spathe se fend irrég
en deux їнийн
Lo
es membrancuses, plus courtes que les pédicello,
périgone est de couleur rose pile. Ses divisions sont der
Hals,
obtuses, trbeconcaves, Les trois intérieures sont longues de cinq ou six
Les étamines dépassent les segments du périgone. Leurs filaments sont en
forme de soies, et d'un rose
Ms se dilatent subitement à leur base, Les
anthères sont ovales, jaunes, vacillantes
1
dices, apla
хайх est petit, vert, all
186.1 porte dans le haut trois e
у presque folineées, profondément échancrées. Le
surmonte est filiforn
e, et presque aussi lon
HISTOIRE
Nous ignorons quelle est la patrie de ГАЙ à fleurs pendantes. On le cultive
depuis quelques années au Jardin du Muséum d'Histoire naturelle, où il
y en pleine terre, et ой il fleurit au mois de juillet.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entre de grandeur naturelle
1. Une fleur détachée
2. L'ovaire et le style de grandeur naturelle.
3. Les mêmes grossis.
ОРОН??? : : AJLA O SCUTT 722222
ае
222
“99 © FK Redoute fe
Ка
-74
Chapuy Вр 22 :
ДАРА у“ næ
22
n 23,
EPIDENDRUM COCHLEATUM.
лм, des Oncmpins. Juss.—
YNANDRIE DIANDRIE, Дел.
foliis geminis oblongis bulbo innatis, seapo elon-
gato, lamina labelli cordatà obtusa. Swartz. in nov. act. Upsal б. р. 67. ТЕЙМ.
sp. pl. Pers. enchir. a. 518.
Epidendrum cochleatum. E. foliis
longis geminis glabris stratis bulbo inna-
tis, scapo multiloro, nectario cordato. Lin. sp. pl. 351. Andr. bot. rep. 13.
Curt, bot. mag. 153 ? Мор, i. rar. 3. 1. 605.
Viscum radice bulbosi minus, Delphinii flore rubro specioso. Sam. Jam. 119,
Hist V. p.
Viscum earyophylloides Lili albi foliis, Moris 1
vllo brevi purpureo, cæteris
petalis è 1
virescontibus, Оо, Carol. s. p. 88. 1.88.
Helleborine сосМомо lloro. Plur. prodr. 9. Spec. Amer, is 185 f.
PIDENDRE EN COQUILL
DESCRIPTION
La racine de cet Epidendre est blanchátre et fibreuse. Elle d
à des souches vivaces, charnues, vertes, en forme d'am:
tes de cinq
d'abord lisse
у puis strices,rétéeien à leur base. Ces souches
sont, dans leur jeunesse, enveloppées de gaines foliacées qui tombent ensuite
et Jes laissent à m
De leur sommet, qui se rétrécit en pointe, sortent de
villes opposées, lancéolées, un peu aiguës, courbées en gouttière, trèsentières,
glabres, d'un vert foncé, munies de nervures, dont la mo
е est la plus forte
Lune d'elles, la plus exté
re, est long
de douze ou quinze centimètres.
аба, beaucoup plus courte
Du sommet de ces mêmes souches s'élève entre les feuilles, à l'époque de la flo-
raison, uno hampe nue, glabre, cylindrique, plus ou moins inclinée, et lon
de quinze ou vingt centimètres, Elle porte de trois
six fleurs disposées
rappes liches et soutenues par des pédicelles épais, lo
la base desquels sont des bractées ovales, aiguës, trois ou quatre fois plus
courtes qu'eux.
Le périgone, par l'effet de la torsion du pédicelle, se trouve renversé de telle
au
espèces du même
Te dabellum,au leu d'ètre pendant comme dans la plupart des autres
re, est edressé en manière d'étendard Les trois divisions
icéolées, molles, d'un vert pile, pendantes, longues
de trois centimètres et demi. Les deux intérieures et inf
bles, mais plus petites. La supérieure ou le (ает est en forme de cœur, à
fortement. échanerée , plus large que longue, concave, de couleur pourpre
dans la plus grande partie de son étendue, blanchâtre, avec des lignes pourpres
dans le n
Le style езі soudé dans une partio de sa longueur avec le /abellum, et terminé
par trois petites cornes, dans l'intervalle desquelles est logée l'anthère, qui est
jaune, demi-sph. artagée en deux parties égales par un sillon peu
profond,
HISTOIRE,
L'Epidendre en coquille se tronve dans les Antilles, la Guiano, les iles d
Bahama, On le cultive dans les serres du Jardin du Muséum d'Histoire natu
relle. Il fleurit pendant tout l'été
| ^"
|
| і 4 з
|
|
| $ "
| :
| 2222 бү? байгуу? 272 ; 222 22
Ж 7 : А 5 1 с va 22272
2227 с y вара 22422600) , Е ис
——
0
9
ID
N
5%
N
N
Ÿ
NS
NS
We
N
S
S
N
~
SS
=
A
2
2
#
2 ,
. CR, Ж БУ, у 722222
AMARYLLIS LONGIFOLIA
Nancisses. JUS5.—HEXANDRIE мохооххав, LIN
Amaryllis longifolia, A. suberectomultilora, foliis glaucis, extimis асар lon-
ibus, floribus pedicellatis, tabo obtusi trigono, curvulo, limbo subrin-
gente et turbinatim campanulato subdup
tellato. Gawl. in Curt. bot. meg. 661
ifolia А. floribus pedicella
ongiore, stigmate depresso
Amaryllis lor
огой basi
iis lanceolatis obtusis e
apice flaccidis. Ait. Kew. p. 419. ПРИ. sp. pl.
Рет. етей, 1. p 384
nalicul
Hort. Berol. 3
Amaryllis longifolia, А. floribus umbellatis pedunculatis tubulosis sexpartitis,
vallis longifolia. A. spathä multillora , corollis campanulatis ач
ibus,
genitalibus declinatis, seapo compresso longitudine umbellas Roy. аа.
36. Lin. sp. pl. t. p. өзі? exclus. syn. Ebret. МІЙ, dict. n. 7. Пиер. ie. а. 1. 363.
Collect. 4. p. зов.
Lilium Africanum humile lon
simis folie polyanthos, saturato colore purpu-
rascens, Herm. parad. t. 195?
AMARYILLIS A LONGUES FEUILL
DESCRIP
тох
Les feuilles de cette Amaryl
sont linéaires, assez étroites, tris-nombreuses,
courbées en gouttière, glabres, glauques, aiguës, trèsentières, Elles sont, en
général, reas dans Teur moitié inférieure, recub et pendantes dans I
ешге. Elles atte
ment communément la longueur d'un mètre ou plus,
est, dans le bas, de trois ou quatre centimètres, et elles se métré-
duellement jusqu'au sommet, Les intérieures sont plus étroites,
La hampe est droite, presque cylindrique ou иен!
Rerement triangulaire ,
glabre, glauque , haute de quatre ou cinq centimètres, Elle sort du sommet de
Ja bulbe, à côté et en dehors du faisceau formé par les feuilles, qui sont dans
atier développement au moment de la floraison,
Les fleurs sont
nombre de douze environ, disposées en ombelle, et porté
sur des pédicelles presque cylindriques, longs de trois ou cinq centimètres, La
spathe qui les entoure est à deux valves ovales, membrancuscs
Le périgone est en forme d'entonnoir p
u évasé, Le tube, en y compr
Ja partie qui adhère à l'ovaire, est un peu plus long que le limbe. Il est verd
presque cylindrique, arqué, creusé de trois sillons longitudinaux. Les divisions
du limbe sont longues de six centimetres, lancéolées, un peu serrées les unes
contre les autres, blanches, ауес une raie longitudinale d'un brun rou;
Les trois extérieures se renversent en dehors au sommet, Les troi 23
sont terminées par une sorte de callosité qui porte en dedans un petit croche
Les étamines sont toutes déjetées vers lo cóté inférieur de la fleur, et n'at-
gnent pas toutàfait la longueur des segments du limbo du périgone. Leurs
ts sont filiformes, blanes dans le bas, rougeâtres dans le haut, fortement
arqués au dessous de leur sommet. Les anthöres sont linéaires, vacillantes,
arquées, d'un jaune påle.
Lovaire est ovale, lisse, vert. Le style est filiforme
un peu plus long que les étamines, dont il suit à peu près la courbure et La di-
rection. Le stigmate est en forme de tête triangulaire.
HISTOIRE
L'Amaryllis à longues feuilles est, diton, originaire du Cap de Воппе ре:
rance. On la cultivo dans а plupart des jardins de botanique.
le fleurit à la fin du printemps.
OBSERVATIONS.
Il est très-douteux que la plante dont nous venons de donner la description
soit celle que Linné а voulu désigner par le nom (Ру в longifolia. En effet,
des deux figures qu'il а citées, l'une tre ire à notre
plante; et l'autre, celle d'Ehret, parait appar
зуй ornata. Cependant, comme ello est bien certaine
зуй longifolia de Jacquin et de M. Gawler, et qu'il
es sous ce nom, nous croyons devoir le lui conserver.
Е
13
=
2
нн
4 «байыды
CRINUM ASIATICUM.
Fax. des Nancisses. /vss.—Hexaxoam: NONOGYNIE. Lin.
пого lon-
Crinum Asiaticum. C. foliis lanceolatis integerrimis саро tereti п
oribus , foribus breviter pedicellatis, laciniis tubo staminibusque longio-
Crinum Asiaticum. C. foliis oblongo-lanceolatis; floribus breviter pedicellatia з
corollæ laciniis lorato-linearibus , angustis, eonvoluto-concavis, revoluto.
radiontibus, ачу bduplò bre-
о. Gawl. in Curt
vioribus, basi subarticulatim genicula mate depre
ommelini referendo.
is carinatis. Lin. fl. Z 137. Sp. pl. 419. excluso
62, exclusis syn. Horti Malabarie et Burmanni.
Crinum Asiaticum. C. fo
хувь Miller, Mant,
Crinum Americanum,
laberrimis, apice
conretatounguiculato, floribus pedicellatis, tubo limbo breviore. Ai. Kew
вер 4132 ПМ sp. pl
Lilium Zeylanicum bulbiferam et umbelliferum. Herm. Lugé-l. 682. 1.683
R
Radix toxicaria. Rumph. Amb. v p. 155. 1.69.
P- 47? exclusis omnibus synonymis.
LL. Буз. з. p. 18a. & ао.
RINUM
DESCRIPTION,
ши
hacés, verte, un peu
Une racine formée d'u de fibres extrêmement serrée donne nais-
е demi-
ique, haute de deux à.
trois décimètres, épaisse de six à huit centimètres, Cette souche, nue dans sa.
partie inférieure donne naissance par ка partie supérieure, à un tréxgrand nombre
de feuilles aneéolées, oblongues, demiétalées, courbes en
bas, planes dans la plus grande partie de leur lon
шіге dans le
ur, pliges longitudi
sommet, qui est un peu aigu et calleux, légèrement ondulées sur les
borde, très-entières, glabres, lon
ues de six à huit décimitres, larges de six à
dix centimètres.
De l'aisselle des feuille
nt comprimées, glabres, verte
rieures sortent une ou plusieurs hampes droites,
„de la gi TESA
scune d'elles porte à son sommet une ombelle formée
par plus de douze fleurs que soutiennent des pedicelles courts et épais. Cette
ombelle est accompagnée d'une spathe dont les deux valves sont loncdolces
demi періге
côtés de la hampe. Des bractées membrancuses, line
pendantes, naissent de la base de c
osseur d'un doigt, loi
‘fléchies en dessous, et pendantes sur lea
acun des pédicelle
Le tube du périgone est vert, lisse, à trois
les trécobtus. En y comprenant
l'ovaire qui est oblong, et qui lui est й у
nement soudé, sa long
‘ou huit centimètres, Les divisions du limbe sont linéaires, útaldos, et méme un
peu roulées en dessous, longues d'un décimitre au moins. Leur sommet, qui
ment aigu у porte intérieurement une espèce de croc!
aplati et m
Les filaments des étamines sont en forme 4 plus courts qu
les segments du périgone, et d'une belle couleur pourpre dans leur partie supé
re. Les anthöres sont linéair d'une de leurs extrem
endantes, Le style est égal en lo
Le stigmate est simple.
HISTOIRE
um d'Asie croit abondamment dans les sables пъ
Moluques, où, suivant Rumphius, sa racine, qui est un émétique assez
actif, est employée avec beaucoup de киесіз dans les cas de blessures faites
par des armes empoisonnées, On le cultivo dans les jardins de botanique ой
bn l'abrite dans la serre chaude, et où il fleurit à la fin de l'été. C'est dans celui
de М. Bicquelin у rue des Fossés Saint-Victor, que nous l'avons décrit e
OBSERVATIONS.
Quoique les espèces du genre Crinum soient peu nombreuses, leur histoire
¡brovilldo; cola tient en ра Linné, en faisant a synonymi
do ces espèces yes qui soient restées dans co genre,
‘ani sous les mêmes noms des plantes très-différentes. Sous le nom de Crinum
Americanum , П a confondu celui que nous avons décrit dans notre ayant
dernière livraison, et une autre plante qui est ou le Crinum erubescens, ou le
Crinum Commelini. Па rapporté comme synonymes du Crinum Ачайсит , une
ге de Miller, qui appartient évid: Crinum erubescens; V Amaryllis
bulbisperma de Burmann, qui n'est poi m; la Ваша Pola Taly de
T Hortus Malabarieus, qui a des feuilles linéaires; et In Radix toxicaria de Rumphius,
qui, autant qu'on peut le conclure de la bonne deseri te par cet auteur;
est la même plante que cello dor ure, Les botanistes
qui ont suivi
et l'ont même à quelques 6 «t ainsi que
e ро M tn
22121010
actériser le С. Americanun une phrase que nous avons citée par erreur
faisant la synonymie de cette dernière espèce, mais qui convient plutôt au
C. Asiaticum; et pour le C. Asiatieum, une phrase qui convient mieux au C
Americanun «t qu'enfin М. Gawler a décrit et liguré comme С. Americanum, 16
©. Commetini. Quant à nous, nous avons eru devoir prendre pour type du С.
Americanum la bonne figure de Commelin, rapportée par Linné à sa variété а;
pour type du C. Asiticum, la plante décrite par Rumphius, et bien
depuis par M. Gawler; et enfin pour type du C. Commelini, la figure de Jacquin,
étant incertains si celle mmelin que l'on у а rapportée lui appartient
réellement, ou n'appartient pas plutòt au С. erubescens, Quant à сеце dernière
tout le monde est d'accord à son égard.
COUTE SURE ig
Se
,
| 22
= > | | СОРОСА 7
X :
« 24 ©
А ААА
à | / і
||
|
)
}
rel cen ,
OPERAR С.
хе
/
—d4 29020002“ кл “Ф 2
D
IRIS SPURIA.
Fam. des Пие. /055.—TRIANDRIE мохооуха Дим
«minibus hexagonis
Iris spuria. 1. imberbis folii linearibus, scapo tereti
stigmatibus acutis, petalorum lamin’ rotunda ungue breviore.
Iris spuria. I. caule aubtrifloro foliis longiore, laciniis exterioribus corolla
spatulats, g us hexogonis. Рай. enum s. p. 140.
Iris spuria. I. imberbis foliis linearibus , scapo subtrifloro tereti, germinibur
Will. p. pl. p.
hexagonis, Thunb. dis. n. Pers. өлейін 1. p. 53.
Ай. Kew. ed. al х p. 115.
Iris spuria. 1. corollis imberbibus, germinibus sexangularibus, caule tereti,
foliis sublinearibus. Hort. Clif 19. Hort. Upsal. 17. Roy. Lugdb. 16. Lin. sp.
рї. 58. Jacq. Austr. t. 4. Desfont. All, v. p. 38. Fl. Franç. 44.3. n. 1998.
Iis halophila. Gael in Сип. botan. mag. 875.
Tris spatulata. I. imberbis folii ensiformibus a
ribus, spathis viridibus, petalis majoribus spatulatis. Lam. det. 3. р. Зоо.
Iris maritima. Lam. fl. Franç. éd. 3. p. 497.
stifolia, folio fætido. Bauh. pin. За. Tournef 360.
J. Bauh. Ми. з. p.729.
Iris pratensis ang
Iris tenuifolia МІ
Tris angustifolia prima. Clus. Aist. 1. р. 228.
helsedensis spontane
Iris sylvestris maritima Narbonensis, Lob ie. 68. Je. al.
В. minor
Tris spuria. Curt. botan. mag. n. 58.
Iris halophila. Pal it. ed. Gall 4: vol 4. p. Зоя. opp. р. 683. tab. 17. Да.
Tris halophila. 1. corollis imberbibus, germinibus sexa
simis. Ait, Kew.
foliis ensiformibus , radicalibus lo
d.i asl л. р.
slophila. I. imberbis foliis ensiforn
onis, Mill. p. pl. a33.
a. 1. foliis radicalibus 10
bus, radicalibus longissimis, sca
2 iissimis, «саро
minibus hex
Iris haloph
simis, caule foliis altiore, germinibus
hexagonis, Vahl. enum. 2. p. 141
IRIS BATARDE.
DESCRIPTION.
La racine йо cette Iris est brune, charnue, noueuse, horizontale, De.
extrémité sortent des fouilles linéaires, engainantes, dressées, un peu
comprimées en forme de
live, longues de cing à huit décimétres, larges de
es dans presque toute leur longueur. La tige dépasse
it un peu ces feuilles Elle est droite, cylindrique, simple, garnie,
dans toute ка longueur, de feuilles alternes, dont les gaines Ја couvrent
ment. Elle donne naissance à trois ou quatre fleurs, dont deux sont
ales, et une ou deux axillaires. Autour des deux premières, qui sont
des pédoncules grêles, inégaux, est une spathe à deux valves folia-
s, aiguës, un peu ventrues. Une troisième valve plus étroite
peu plus longue , sépare les pédicelles.
Liovaire est ovale-oblong, à six sillons et à six côtes sailantes Il se rétrécit
vers son extrémité supérieure, qui ext peu distincte du tube du périgone.
Celui-ci est assez grêle, creusé, comme l'ovaire, de six sillons, et un peu tordu
en spirale sur lui-même, Sa partie supérieure se renfle subitement. Les divisions
extérieures du. en forme de spatule, très-étalées. Leur onglet est
grand, de forme lancéolée, jaune, avec des veines rouges. La lame est arrondie,
échanerée, plus courte que l'onglet, d'un violet foncé, Les divisions
sont droites, oblongues, rétrécies dans le bi
dans presque toute leur étendue.
Les filaments des étamines sont aplatis, lincaires-lancéolés , surmontés par
des anthères ires, étroites, d'un gris glauque. Le pollen est
de minium.
les-lancéolés , d'un violet påle, un peu plus courts
‚one. Leur lèvre externe est trés-courte, un peu échan-
visée en deux lobes ovales, aigus,
ondulés sur les bords et légèrement dentelés.
La capsule est ovale-oblongue, surmontée par trois pointes divergentes qui
forment l'extrémité des valves.
HISTOIRE
L'Iris Bätarde croit naturellement dans le midi de l'Europe et dans la Bar-
barie, La variété С a été trouvée en Sibérie. On cultive assez communément
dans les parterres les diverses variétés de cette plante.
Elle fleurit au mois de juin.
EXPLICATION DE LA PLANCHE.
La Plante de grandeur naturelle
1. L'ovaire et les stigmates
з. La capsule
„ме
Ло
7
—
2
222
В
UM
UN. 72777 29
227
2
— — — — — — —— —
J Sende ,
- бау
e
7
2777 «е
» (
A
ыг
Ж
--
IRIS OCHROLEUCA.
Кам. des Inıs. оз. TRIANDRIE MONOGYNIE. Lew.
Iris ochroleuca. 1. imberbis, foliis linearibus, scapo subtrilloro tereti, germi-
ochroleuca. L caule subteret lesuoso, germinibus hexagonis. Райд enum. 2
uca. L imberbis foliis ensiformibus, scapo subtereti, germinibus
nis. Thunb, dis, n. 22. Willd. sp. pl. 1. 333. Curt. bot. mag. 61. Pers
enchir. à. p.
. Ай. fort. Kew. ed. alt. vol. 1. pa 115.
Iris ochroleuca. I. imberbis foliis ensiformibus erectis, caule llexuoso su
compresso, spathis viridibus, germinibus sexangularibus. Zam. dict. 3. p. 3
Iris ochroleuca. L corollis imberbibus, germinibus sexangularibus, caule sub-
tereti, foliis ensiformibus strati, Trew. Erer. 100, Lin. Mant. 175, Ait. Kew
éd. 1. vol. tsp.
Iris spuria var. у. баш. in Curt. bot. mag. vid
Tris orientalis, Mill. да.
Iris Tripolitana. Clus. hit. 297 2
B. minor,
зи
ma. Lepech. in act. Petrol. ann. 1781. Y. p. зов. tab. 8
Ші spuria; var. & башт. in Curt bat mag.
Iis Guldenstaedt
IRIS JAUNE BLANCHE.
р
CRIPTION
Сене espèce ressemble bea
up à la précédente; et pour éviter des тере
inutiles, nous n'en donnerons point ici une description d
llo : nous
nous borneron à
indiquer les caractères qui l'en distinguent.
La tige s'élève à près d'un mà
re, et les fouilles sont aussi hautes qu'elle,
Leur couleur est verte, presque nullement glauque. Les fleurs sont plus grandes
que dans l'Iris Batarde, et n'offrent aucune teinte
letto ou bleuätre. Les
qui les termine
est grande, elliptique, d'une couleur blanchätre , plus long:
que l'onglet,
Celui-ci est jaune. Les divisions intérieures sont blanches Les stigmates sont
également blancs, et de moitié plus courts que les divisions du périgone. Leur
lèvre extér hires et le pollen sont jaunes. La
sure est à trois pointes, Les a
capsule est plus grosse que celle de l'espèce précédente, et les pointes qui la
surmontent sont proportionnellement moins longues
HISTOIRE.
Те jaune-blanche croit dans Ја Sibérie et le Levant. Elle réussit trè
dans les parterres, où elle fleurit au mois de juin.
OBSERVATIONS.
Suivant M. Gawler, cette espèce n'est qu'une variété de la précédente, et
doit en conséquence lui être réunie. Elle lui ressemble en effet beaucoups
mais nous ne pensons pas que les caractères qui l'en distinguent soient assez pe
importants pour pouvoir être négligés. П n'existe presque point d'excmpled'u
méme espèce de plante dont les deux variétés soient, l'une bleue ou violette,
et l'autre de ce jaune blanchátre sans teinte de violet qui forme la couleur de
celle que nous venons de décrire. La couleur du pollen est, en général, t
“cependant elle n'est point la méme dans Iris bâtarde et dans
Tris jaune-blanche. Enfin la forme et la grandeur de Ја lame des divisions
sures du périgone suffirait seules pour distinguer ces deux espèces,
Nous réunissons ауес doute à ТЕЗ» jaune-blanche ris Guldenstaediana dé-
ite par Lepechin, et rapportée par M. Gawler à Г» halophila, dont elle
ous parait fort distincte. Peut-être faudraitil y réunir aussi notre Tris à stig-
"mates étroits, qui en diffère cependant par un assez grand nombre de carac-
res, mais qui sy rattache par des variétés intermédiaires nombreuses.
EXPLICATION DE LA PLANCHE.
Le haut de la Plante de grandeur naturelle
1. Une des divisions extérieures du périgone.
3. L'ovaire et les stigmates.
3. La capsule
жа
US
5
angle
с
f Sane
22
E.
UE.
€
Жо
+ le
— —
4
— — “ЭСЭР
ыы. $
nn,
ЖС
SITES Jaune Llanch 23
— 3
Же
2
22
SN
Ж
A Redoute Гета б
IRIS FOETIDISSIMA.
лм. des Inıs. Jvss.—TRIANDRIZ MONOGYNIE, LIN.
Iris fotidissima. I. corollis imberbibus, petalis interioribus patentissimis, caule.
Мого, Hort. СШ: 19. Rey. Гоа 18. Раф. Paris
Mil. die. п. 19. Desfont Ad. 1. p. 38.
13. Saw. Monsp. 41. Lin. spe. pl.
Fl. Fr, ed. 3. 1994.
Iiis fetidissima. I. imberbis foliis ensiformibus, scapo uniangulato. ЛУМ. sp.
33.
тар
Iris Гозба. Thunb, dis. n. 19. Pers. enclir v. p. 52.
Iris fætida. E imberbis caule uniangulato foliis subaltioro, petalis minoribus
patulis, Lon. dict. 3. 299.
Tris sylvestris quam Xyrim vocant. Най syn. 2. p.375. п. 3.
Iris fatidissima seu Хуна, Тамға. inst. 360,
Gladiolus fætidus, Вай. pin. Зо.
Хувь, J. Bouh. hist а. p. 731
spatula fetida. Fuchs. hist. 794. Dod. ретр 947.
Spatula хаа pleris
Xyris vel Iris
ia (ана. Moris. 1. p.349. sect 4. 1.5. f. 2.
Xyris et Iris agria Theophrasti, Lob. ie. 70.
IRIS FÉTIDE,
DESCRIPTION.
ine brune, chamue, помене, ramouse, donne naissance à plusieurs
faisceaux do fouilles lancéolées-linéaires, comprimées en forme de glaive
droites, aiguës, vertes, glabres, strides, longues de quatre à six
inq centimètres dans le milieu, et all
en se rétrécissant vers leurs deux extrémités, Ces f
les froisse, une odeur fétide qui a quelque analogie avec celle de la viande rotie
Elles sont tréssouvent rayées en long de bandes
nativement vertes et ja
es. Du centre des faisceaux qu'elles forment s'élèvent, presque à la même
ss gröles, droites, un peu comprimées et anguleuses
но par des feuilles alte
х ressemblent aux radicales, et dont les supérieures, plus petites, sont
nement dentelées sur les bords.
Du sommet de chaque tige sortent deux fleurs assez petites, d'un bleu vio-
litre, un peu terne, portées sur des pédicelles, dont la longueur atteint presque
celle des valves de la spathe. Cellesci sont foliacées, égales, aiguës, trös-peu
renflées, Ш naît trós-souvent une troisième flour de l'aisselle de la fouille
supérieure.
L'ovaire est ovale-oblong. La partio libre du tube du périgone est plus courte
que lui, ot en est séparée par une sorte d'trangloment, Los divisions extérieures
du limbe sont étaléesoblongues, d'un bleu violátro dans la plus grande partie
de leur étendue, jaunes dans lo bas. Elles vont, en se dilatant, assez unifor
mément jusqu'auprès de leur extrémité; Leur longueur est d'environ quatre
centimètres. Les divisions intérieures sont demi-étalées, un peu plus petites, et
surtout plus étroites, Lés stigmates sont encore plus courts, et d'une couleur
jaunâtre.
Le fruit est une capsule ovale, dont les trois valves se séparent à Геро
de la maturité. Les graines sont nombreuses, rouges, de la grosseur di
groseille, et disposées sur deux rang
HISTOIRE
dans les bois d'une grande partie de l'Europe et de la Bar
barie, On en fait souvent des bordures dans les jardins, où on Ia connait sous
Лев noms de Glayeul puant, d'Iris à odeur de gigot.
ille fleurit au mois de jui
EXPLICATION DE LA PLANCHE.
La Plante entière de grandeur naturelle.
« Une des divisions extérieures du périgone.
l'ovaire et les stigmates.
3. Le fruit
i. Une graine.
DCM
о”
^
2
de 6
2
Re
,
607296222602.
.
.
VIA
22
sp tes:
Ot
€
>
7
de 6
Ж.
е е 274
AL M
а
О
рем,
SISYRINCHIUM PALMIFOLTUM.
Fam. des Тате. JUSS.—GYNANDRIE TRIANDRIE Бім.
Sisyrinchium palmifolium. S. scapo compresso nudo, foliis linearilanceclatis
plicata
inchium palmifolium. 8. fol
an. dict 1. p. 406. Cavan, diss. 6. р. 848. 4.191. 1
si
ensiformibus nervosis. Zin. Mant
Sisyrinchium latifolium, Sw
Sisyrinchium capitatum. S. scapo ancipite, folis ensiformibus plicati, floribus
capitatis, filamentis liberis. Pers. елей 1. p. 49.
Sisyrinchium racemosum. S. асар teretiusculo mudo, floribus racemosis se
cundis, foliis ensiformibus plicatis, Pers. cnalir 1. р. 49.
Sisyrinchium Americanum, radice phæniceà, foliis plicatis et nervosis, flore
albo. Maga. hort. R. Monsp. 185.
Marica plicata. M. laciniis ob
atis pariter patentibus, caule suprà reclinato
panicalato, pedunculis secundoassurgentibus, ani
ris liberis, stigmatibus
aubfolliculosis usque stylum discretis. Сан in Curt. bat. mag. 6
Morea plicata. M. scapo ancipiti, foliis ensifo
Л. Ind. oce. 8а, Willd sp. pl. 343.
Мо Coll. 3. 198.
Ixia Americana, foliis ensiformibus plicais glabris, caule ramoso. Aubl. Guyan.
1. 33. x
Bermudiana palmefolio, radice bulb
246. Ла.
s plicatis, Swart
polmifolia, Jue. ie. rar. 2. г
4. Тшту: inst. 388. Plum, Amer. 35.
BERMUDIENNE A FEUILLES PLISSÉES.
DESCRI
ON
La racine de cette Bermudionne s'éloigne, par sa structure, de celle de la plu-
part des plantes de la même famille, C'est u
véritable bulbe ovale-oblongue ,
sans tubercule central. Les écailles qui la o
t sont assez épaisses, et toutes
d'une couleur rouge. Les extérieures sont minces, un peu laches, et d'un rouge
très-foncé. П sort de cette bulbe six ou sept feuilles lancéo ез, rétré-
engainantes, glabres, plissées en long , aiguës, lon
ге et dem d'un centimètre.
es feuilles. Elle est incl
ailée, simple et nue dans la plus grande partie de sa
La hampe s'élève à la méme hauteur q
comprimée, mais no
longueur. De sa partie superieure naissent deux ou trois rameaux ou pédon-
cules simples, alt
nes, dressés, à Ja base desquels sont des folioles ou bractées
assez semblables aux feuilles radicales, п
is beaucoup plus peti
Les fleurs sont disposées comme dans les autres Bermudiennes. Elles sont
réunies, au sommet de ch
ne spathe formée de deux valves folincées, opposées, égales, ovaleslanccoléen,
aiguës, ventrues, vertes, membranouses au sommet. Les pédicelles sont gréles,
blancs, entièrement cachés dans la spathe, ainsi que l'ovaire des fleurs épanoui
ct la totalité de celles qui ne Ie sont pas. Ts sont séparés par des bractées mem-
blanc, divisé jusqu'à l'ovaire en six segments très-
ts, et longs de treize ou quatorze millimètres, Les trois extérieurs sont
ovales, dilatés au sommet, qui est arrondi et terminé par une petite point
Les trois intérieurs sont plus étroits, et un peu aigu.
Les étamines n'atteignent que le tiers de la longueur du périgone. Les fi
ments sont jaunes, en forme dalöne, soudés entre eux à leur base, de
former un tube extrémement court, divergents dans la plus grande partie
de leur longueur. Les anthöres sont oblongues, jaunes, dressées, à deux logs
s'ouvrent en dehors
L'ovaire est adhérent, lisse, vert, glabre, ovaletriangulaire, plus large dans
lo haut que dans le bas. Le style est trósccourt et se divise en trois stigmates
grêles, en forme de soies, d'un jaune pâle, plus longs que les etamines,
HISTOIRE
La Bermudienne à feuilles plissées croit dans la Guyane, à Saint: Domingue,
et probablement dans la plupart des Antilles. On la cultive dans les serres du
Jardin du Muséum d'Histoire naturelle, où elle fleurit dans les moi
ч de juin, Ses fleurs s'épanouissent le soir à six heures environ, et se fanent
une ou deux heures après. П ne s'en épanouit jamais qu'une à la fois dans
chaque faisceau.
OBSERVATIONS.
La plante que nous venons de décrire est moins grande et moins rameuse
que celle à laquelle s'appliquent la plupart des synonymes que nous lui avons
rapportés: cependant, comme elle n'en diffère pas par des caractères essentiels,
nous n'avons pas eru devoir Геп séparer. Suivant Dryander, qui, au rapport de
М. Gawler, a vu dans l'herbier de Linné des échantillons de son Sisyrinchium
palmifolium , c'est une autre espèce que notre plante: mais, comme ni M. Gawler,
ni Dryander ne nous font connaitre en quoi consistent les différences entre ces
deux espèces, nous ne croyons pas devoir pour le moment les dis
>
УРИНУ M О УЛ С.
? —
^ Е 2 А ж = В ГА .
; і P I Redoute умна А
(р ,
DL «са
= мана ала 一 一 — — — т ол
[|
!
|
|
cg Я 4
202 |
|
]
|
|
| |
!
|
|
!
}
(
N
4
d !
ич |
|
7722 АЯ 22 | 5 |
За і DELETE НЕР СА ЖЖ AMP PILL 12727222 ОГ
= — жаа е,
A И ,
, (аба > 203628
PANCRATIUM CALATHIFORME.
Fam. des Nancisses. Juss.—HExANDRIE MONOGYNIE Lew.
Pancratium ealathiforme. P. scopo compreso foliis linearibus vaginantibus,
nectario perigonium subsequante, filamentis retroffexi.
PANCRACE A GRAND NECTAIRE
DES
CRIPTION,
Се beau Panerace se distin
facilement des espèces du même genre,
t connues. par un grand nombre de caractères, et en particulier
e et Ја disposition des étamines, Sa bulbe est
«Il en
tres de la grosseur du pouce, cylindrique,
et presque entièrement formée par les g
arrondie, grosse comme un abricot, et couverte de tuniques blancha
sort une tige haute de deux dé
et entières, Les feuilles ellecmémes sont linéaires, longues de trois à cinq déci=
mètres, larges de
is ou quatre centimètres, redressées dans le bas, qui est
un peu courbé en gouttière , renveraces en dehors dans le haut, légèrement
омине, lisses,
ћи
abres, brillantes et entières, Elles пай
at toutes du haut de
plutôt semblent en naitre, et sont disposées sur deux ran
La hampe est nue, terminale, Пехасине , comprimée, à deux tranchants
de cinq décimitres. De son sommet sortent
ha
ent, et qui sont
tourees par une spathe à deux
valves foli
ч, lancéolées, aiguës, dont 'extérieure atteint la longueur de huit
re, vert, long de onze centimètres. Les
lin
alées. Le sommet des trois extérieures est.
mbe sont un peu plus courtes, blanc s-lancéol
courbes en оё
un peu calleux, et muni d'une pointe velue qui se dirige en dedans. Les inté
rieures sont un peu о
Le nectaire
i réunit les étamines est en forme de cône renversé, ts grand
presque aussi long que les segments du périgone, divisé sur le bord en six lobes
arrondis, échanerés dans le milie
et dentelés, Cost du fond des échanerures
profondes qui séparent ces lobes que naissent les filaments des ctamines, ou
plutòt c'est dans cet endroit qu'ils se sépa
nt du nectaire, Пе sont blanes,
en forme d'aléne, aussi courts que les lobes, et Méchis à leur n.
vers lo fond du nectaire, Les
anthères sont oblongueslindaires,
unes, vacillantes, insérées par le milieu, et
plus courtes que dans la plupart des espèces du méme
Liovaire est sessile, vert, arrondi, angulaire. Le st filiforme,
blanc, un peu plus long que le neetaire, Son sommet est vert, jue le
stigmate.
Nous n'avons pas vu le fruit
HISTOIRE
Nous ignorons quelle est la patrie du Pancrace à grand nectaire. Le seul
dividu de cette espèce remarquable que nous connaissions appartient à
М. Cels, dans les serres duquel il était en fleur à la fin de juin et au commen-
cement de juillet. Il s'est écoulé un intervalle do q
le développement des deux fleurs.
,
!
- 7 ; ;
ОСУ Cute,
о ДР РТ à
а
sand тес ОО
de Gou Y ICH
Nera grace
ORAL LI ОО РР —
| ПНА bene’,
CANNA GLAUCA.
Елм. des BALISTERs Лох. Мохарт MONOGYNIE. Дем
Canna glauca. C. corolla: limbo interiore 140, laciniis ovatis strictis, nectario
trilobato fimbriato, Rose. in Lin. soc transact. 8. p. 339. Ait. hort. Kew. ed. ай,
aoh v. p.
Cann
glauca. C. foliis lanceolatis glaucis өнімін enervibus. var. e. ГР. sp.
pl- 1. p. 4. Smith, exot. bot. я. р. 83. t. хов. Pers. елей 1. p. Y
Canna glauca. C. foliis ре
syn. Dillen. Lam, dit. i. p. 357.
anna foliis enervibus. irid. С: 104
Cannoides. Hort. Cif. 488.
atis lanceolatis. encrvibus, Lin. sp. pl. 1. exclus
A. major, floribus prorsis luteis
В. media, foliis ovatis, floribus rubro macul;
С. minor, foliis lanceolatis, floribus rubro maculatis
BALISI
ER GLAUQUE.
DESCRIPTION
La tige de ce Balisier s'élève à la hauteur d'un mètre environ, Elle est cylin-
dique, couverte par les gaines des feuilles dans la plus grande partic de sa
longueur. Les feuilles inférieures sont pétiolées; les supérieures, ses
t engainantes. Leur limbe est ovale, rétréci vers ses deux extrémités, plus
ins concave, aigu, entier, glabre, glauque. Les nervures, si Yon en
excepte celle du milieu, sont un peu transparentes, nullement saillantes, et à
peine visibles
а nombreuses, sessiles, réunies deux à deux, et disposées
en un épi terminal al
ous duquel est une feuille beaucoup plus
Ам
étroite que les autres, pliée en gouttière , dressée et em
base de chacun des petits groupes de deux flours est une bractée brune,
assez grande, qui se dessèche promptement, Outre cette bractée, il y en a deux
autres plus petites, opposées, qui embrassent l'ovaire de l'une des deux fleurs.
L'autre fleur est nue
Les trois divisions extérieures du ре
longuesde quinze millimètres. Les trois moyennes, également
а base, d'abord
jaunätres, puis rougeätres. Les trois intérieures sont toutes dirigées vers le côté
supérieur de la leur. Elles sont longues de huit centimètres, oblon
а
tées vers le haut, qui se renverse un pou en deh
couleur jaune, et
arsemees de petites taches irrégulières rouges. Le nectaire, que l'on pourrait
considérer comme une quatrième division intérieure du périgono, est linéaire,
étroit, presque entiörement rouge, dirigé vers lo bas de la саг, et roulé en
est en forme de pétale, et ressemble au nectaire,
t pas toutàfait la longueur. L'anthère см latérale; linéaire, d
s libre dans la plus grande partio de sa longueur, à une seule
est blanchâtre.
angulaire, hérissé de tubercules sur toute sa surfa
nblable au filament de l'étamine, mais est plus étroit et
nate est terminal, et consiste dans une simple fer
capsule ovale, assez grande, hérissé de tubercules comme
Сен à notre variété В quil faut rapporter Ја plante que nous venons de
décrire, et dont nous donnons ici la figure. La variété A, quí est plus connue,
mais que nous n'avons pas vue nous-meme en flours, s'élève à deux mètres de
hauteur, et ses fleurs sont en entier d'un beau jaune. La variété C a ses fl
tachées de rouge, mais ello est plus petite que la variété В, et ses feuilles sont
Tancéolées, plus ou moins tachetées de jaune.
HISTOIRE
Le Balisicr glauque est indigène des marais de la Caroline. On le cultivo dans
Ja plupart des jardins de botanique, où on l'abrite dans l'orangerie.
à la fin de Та
PLICATION DE LA PLANCHE.
La Plante de grandeur naturelle.
1. Une fleur détachée, à laquelle on a enlevé les divisions moyenne et
curo du périgone.
| |
р
;
| е
|.
— дог
| '
|
| 7
4 х Y
!
|
|
|
|
||
|
|
|
||
,
PTE A Aa] | Я 1 5 ERGEBEN AE
a one Redoute’ fina , Besson CA
一 一 一 SSS
— таи —
Bess 777, АЎ «Фе ,
RER TS,
5 2
б
~
4
1/0 7
—
c 25
--.
|
і
2
5 5
У
452 5
3
A
=
N
Y
SS
3
SS
+
№ |
у і
> ы
~ че, "рю ыы e
Brot a LL. Ve im. Eu -
HYPOXIS ERECTA.
Fax. des Nancisses. Juss.-Hexan
1E MONOGYNIE, Lin.
Hypoxis erecta, H. pilosa, seapo subquadrilloro foliis lineari- lanceolatis bre-
viore, pedunculis flore duplo lon
ibus. I'M. sp. pl. з. p. 106. Pers enc.
1. 362. Ай, Kew éd. . vol. 2. p. 254.
Hypoxis erecta. H. bulbo tunicato elongato membranaceo-larvato , foliis ca-
naliculato- linearibus, erectis, scapos longè superantibus, pilis rarioribus
тігінші adspersis; racemo 2-6 lloro, terminali, bracteato, subfastigiante ;
йо. Сан. in Сип. bot. mag. п. 710.
Hypoxis erecta. H. pilos floribus pedunculatis subumbellatis coroll
germine longiore. Lam. dit. 3. p. 182?
Hypoxis erecta. И. pilosa capsulis ovatis Zin. sp. рі. p. 439.
Hypoxis Carolinieneis. H. folis subulatis
amineis: scapis 1-4 Moris: pedicellis
t bracteis longioribus: ovario laciniis ovali-lanceolatis quadruplö et
breviore. Aich. fl. Bor. Amer. 1. p. 1882
lum hirsutum, O. асар angulato, pedunculis umbellatis villosis. Zin
sp. pl éd. 1. p. 306.
Om
lom scapo bifloro. Roy. Гар, 31
а foliis
Ornithogalum vernum lu is hirsutis. Gron. Ping. ed. 2. Би
ygalum Virginianum luteum, Per. Gaz, т. t. 1 fi 11
о
ginianum , foliis gramineis hir-
ithogalum herbaceum luteum parvum У
sutis. Plıkn. Alm. ауз. Phyt. t. 38o. f 8.
HYPOXIS DROITE.
DES
CRIPTION.
Des fibres charnues et peu nombreuses forment la racine de cette plante
lle donne naissance à un assez grand nombre de feuilles réu
et formant par leur base une sorte de bulbe que recouvrent des tuniques d'un
brun foncé, Ces feuilles sont linéaires, dressées, longues de deux ou trois déc
mètres, pliées en carène le long de leur е moyenne, couvertes de longs
poils mous bien moins nombreux que sue les feuilles de I'Hypoxis à rejetons,
rétrécies graduellement en pointe vers leur sommet, qui se dessèche prompte-
nt en prenant une couleur brune
De chaque bulbe sortent, par
les, longues de dix à quinze centimètres, comprimées, à deux tra
355
i Jes feuilles, deux ou trois lampes droit
nues, couvertes de poils dans la plus grande partie de leur longueur, surmon-
ire, par quatre ou cinq fleurs j
rejetons. Les редове
plus longs qu'elles. A leur baso sont des be
Les divisions du périgone sont égales е
étalées, longues de huit à dix millimètres, j
inférieure, qui est chargée de quelques poils. Les trois exter
étroites quo les autres, sont concaves au sommet, qui se termine par
pointe barbue dirigée en dedans.
Les étamines sont de moitié plus courtes que les divisions du pé
Leurs filaments sont jaunes, en forme d'aléne. Les anthöres, également.
sont dressées en forme de fer de flèche, fourchues par le bas
Loovaire est adhérent, en forme de pyramide triangulaire, renversée, à angles
obtus. П supporte un style un peu plus court que les étamines, et est terminé
par un stigmate triangulaire, allongé, obtus, dont les angles sont barbus,
HISTOIRE.
L'Hypoxis droite croit naturellement dans le Canada, et dans diverses pro~
vinces des Etats-Unis d'Amérique. On la cultive dans la plupart des jardins de
botanique, où on Pabrito dans Forangerio, et ой elle Пеший à la fin de l'é
up
dé
272
t
ALES
A A
900
“ф.
—
ld de
е
К 2
|
~
ER
МУ
SN
hs.
ES |
SES
hod
US
N
RON
IM
5 2
Ÿ
SS
NS
Ж
N
~
EN
eu
2
Sy
AA ~
SN.
~
с.
N j
x 2
IRIS PLICATA.
м. des Inrs. Joss. —TRIANDRIE MONOGYNIE ry.
Iris plicata. 1. corollis barbatis, caule paucilloro, foliis lanceolatis duplà lon-
iore, petalis plicatis undulati
o folis altior, petalis undulato-
Kris plicata. I corollis barbatis, caule mullo
plicatis: erectis latioribus. Lam. diet. 3. p. 397. Vahl, ешт. л. p. 131. Рет.
бей 1. p. 51.
Iris aphylla var. у. Gau. in Curt. botan. п
B. floribus majoribus, prorsùs cæruleoviolaceis
IRIS PLISSÉE.
DESCRIPTION.
cylindrique; simple dans la plus grande partie de sa longueur, elle émet près
Les feuilles radicales sont comprimées en forme de glaive, lancéolées, aiguës,
Jabres, lisses, un peu glauques. Les feuilles
de moitié plus courtes que la tig
sont semblables aux radicales, mais plus petites.
Les fleurs sont terminale
мек petites, peu n
térieur de la краће, dont les valves sont ovales, concaves, mombraneuses
aussi longues que le tube du périgone. Elles exhalent une odeur гёз опе et
gues q рее
Lovaire est ovaleoblong, à six sillons peu profonds. La partie libre du tube du
périgone, qui lui est égale en longueur, est à-pewprès cylindrique. Les divisi
extérieures du limbe sont renversées en dehors, oblongues, dilatées vers leur
extrémité, qui est arrondie et lé
eur, ondulées sur les bords, Elles se replient latéralement en dessous
leur lon
dans leur partie inférieure, qui semble comprimee Leur couleur est b
dans leur partie moyenne, et violette sur les borde. Dans le bas, elles sont
veinées de pourpre. Les divisions intérieures ont un onglet court, courbé en
attire et hérissé de poils sur sa face interne. Leur limbe est ovaleelliptique
fortement ondulé, comme eröpu , légèrement cehaneré, d'un lilas pile dans la
ls leur longueur, blanchâtre dans le bas avec des veines
plus grande partie
pourpres.
Les stigmates sont un peu dressés, lancéolés, dela méme couleur que les di
finement dentelée
356
visions intérieures du périgone, Leur lèvre externe est cou
sur le bord, mais non échanerée. Einterne est partagée, presque jusqu'à sa base,
en deux lobes ovales, aigus, presque entiers, longs d'un centimètre. Les fila-
ments des ctamines sont blanes, en forme d'alóne; ils supportent des anthères
res, d'un jaune pâle.
La capsule est oblongue, arquée, légèrement rétrécie en pointe, obscurément.
5 В, à laquelle il faut rapporter notre figure, semblable d'ailleurs,
pour l'odeur de ses leurs et pour tous sex autres caractères, à celle que nous
venons de décrire, en diffère par ses fleurs plus grandes, dont les divisions sont
et bleuätre uniforme Tune et lautre ne sont peutétre que des variétés
de Swert, dont elles different surtout par la hauteur de leur tigo, et
par l'odeur forte qu'exhalent leurs fleurs
HISTOIRE
On ne май pas de quel pays l'Iris pli
dans les parterres du Jardin du Muséum d'Histoire
it dans les mois de mai et de juin.
EXPLICATION DE LA PLANC
Le haut de la Plante de grandeur naturelle.
1. Une des divisions extérieures du pörigone.
2. Une des divisions intérieures.
3. Une fleur dont les divisions du périgone ont été enlevées.
ID
чү.
N
S
N
12322222
е „а 5
Lemari
—
(E
22 Mare ven.
^
7
772
Ve
/
ALO
7223
Л?
SA Hedoute
е
“
ALLIUM DENUDATUM.
Fan. des Aspnovites. Jus s.—HEXANDRIE MONOGYNIE, DIN.
^
is, ombellà sublemispliricá capsuliferá ante explicationem
lis radicalibus linearibus acutis subsemicylindrici,
Allium denudatu
вий staminibus petala obtusa semipatentia vix superantibus
AIL DÉNUDÉ.
DESCRIPTION
Мен, dont il diffère cepen-
Cet АЙ a beaucoup de rapports avec ГАЙ
dant, entre autres caractères, pa
Sa racine est une souche charnue presque cylin
bulbes oblongues, blanchátres, disposées en faisceaux, et donnant naissance,
par sa partio supérieure, à des fibres radicales blanches, peu nombreuses, De
bulbe sort un faisceau de fouilles linéaires, étroites, un peu charnues,
chaqu
presque demi-eylindriques, d'un vert foncé légèrement glauque, glabres, rele-
хвоя sur le dos de nervures saillantes, longues de douze ou quinze centimètres,
nues dans la plus grande partie de leur longueur,
Les hampes sont redre
anguleuses, à deux tranchants, munies de nervures ou côtes saillantes.
extrémité inférieure, recourbée et pendante avant l'entier développement des
flours, se redresse ensuite complètement.
Les Пенев sont petites et forment une ombelle dépourvue de bulbes, plus
que demi-sphérique , assez fournie. Les pédicelles sont gı
quinze millimètres. La spathe se divise en deux ou trois valves ovales,
membraneuses, plus courtes que les pédicelles, et tombant de bonne heure;
us avons eu en vue en donnant à notre plante le nom par
caractère que
Jequel nous la désignons.
châtres. Les trois intérieures ont quatre millimètres de longueur. Les trois
de
extérieures un peu plus courtes, sont en dehors, d'une couleur rose le long
Les étaminos sont un peu plus longues que les divisions du речен
si
plus dilatés que les autres, sont quelqu
ts sont en forme d'alóne, un peu dilatés à leur base, Trois d'entre eux,
fois à trois pointes. Les anthères sont
ies, vacillantes
387
Lovaire est arrondi, blanchâtre, à trois sillons profonds. Le style est fili
forme, plus court que les étamines, et terminó par un stigmate simple,
HISTOIRE.
C'est dans les couches du Muséum d'Histoire naturelle que nous avons vu
TAildenude Il y était en fleurs dans les mois de juin et de juillet. Nous igi
quelle est sa patrie.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante entière de grandeur naturelle,
1. Une fleur détachée et grossie.
ке dépouillée de son
et le style.
Й
^
“гё
,
па
№
~
(001004 ОГ А
Ж;
|
Ÿ
ТЭР
N
>
SS
N
Nr
272923 fune à
y
%
PANCRATIUM DECLINATUM.
Fan. des Nancısses. /uss.—Hrxanonın моховумие LIN.
Pancratiuun declinatum. P. spathà multiflora, саро compresso ancipiti, corolle
laciniis tubum subexcedentibus, foliis lingulatis. Joey. Amer. p. 992 Hort.
Vind. 3. p. vi. t 102 Pers enclir 1. p.354?
"Pancratium amcenum. P. враћа multillor , foliis ellipticolanceolatis, nectariis
dentibus sex s
iniferis intermedia acutis bipartitis, Jild. sp. pl 2. р. 442
nosnum P. foliis lanceolatis glabris: corolla: tubo teretiuseu
densb striato; laciniis tubo.
арти в 10?
Narcissus Americanus, flore multiplici albo hexagono odorato, Comm. з. p. 173.
12
PANCRACE A TIGES PENCHE
DESCRIPTION.
Une bulbe arrondie, grosse comme le poing, couverte de tuniques Шеһен
d'un brun noirätre, émet un faisceau de feuilles nombreuses, disposées, à leur
origine, sur deux rangs opposés, sessiles, longues de с
larges de cinq ou six cen
jes et courbées e
Inisantes, glabres, d'un vert foncé, un peu rétré ийг
paises et charnues le long de leur li
ге ces feuilles s'élève, à la hauteur de six ou huit décimétres, une hampe
Jabro, fi
supporte une ombelle d'une dixaine de fleurs sessiles, fort
une spathe formée de deux valves lancéolées, rétrécies en pointe au sommet,
nembraneuses, se desséchant avant la fin de la floraison.
Le tube du périgone est vert, irrägu
compr
rement anguleux, S
nt l'ovaire, auquel il est adhérent, e
de huit centimètres. Les divisions
du limbe sont d'un beau blane, linéaires, étroites, très-étalées, courbées еп
décimitre. Les trois extérieures sont calleuses au
sommet, qui porte une petite pointe ou crochet dirigé en dedana. Les trois
Le
taire, qui réunit les filaments des ctamines, est en
me de còne ren-
deux centimètres, mince, presque transparent, à six lobes qui
se prolongent le long des filaments. Lintervalle de ces lobes, dans les individus
que nous avons eus sous les yeux, ne présenté
aucune den Les filaments
euxmêmes sont demiétalés, filiformes, blancs dans le bas, verts
358
Is atteignent les deux tiers de la longueur des segments du périgone. Les
anthöres sont jaunes, linéaires, vacillantes, longues de plus de deux centi
mètres, insérées vers le quart de leur longueur
L'ovaire est ovale, un peu t су sessile. Le style est filiforme, blane
dans sa moitié inférieure, vert dans lo reste de son étendue. П se fléchit subi-
tement en dehors à sasortie du tube du périgone, et prend une direction obliquo.
ie libre, qui est arquée, Le stigmate est un peu en forme de tête,
obscurément triangulaire, et ereusé en іш
HISTOIRE,
On présume que le Panerace à tiges penchées est origi
Сем une des espèces les plus répandues dans les jardins, o
vanille, et trössuaye, Il fleurit en été
OBSERVATIONS.
La plante que nous venons de décrire diffère de celle à laquelle Jacquin a
donné le même nom, et de celle que M. Salisbury a appellée Pancratiam
| апетит, par la forme de son neetaire, dans lequel l'intervalle des lobes est entier,
tandis qu'il présente une dent ou petite pointe fourelwe dans celles qu'ont dé
rites ces auteurs. Cependant, comme elle s'en rapproche par son port et par
ses autres caractères, nous ne croyons pas devoir la considérer comme uno
espèce distincte, à cause d'une différence aussi pou importante; et nous nous
bornons à citer avec quelque doute les synonymes que nous lui avons rap-
portés.
Дт
27 :
222 PLE 2 24 РТА deu
LAURA,
м, 22
СА seuh.
,
297 4 / 2 are | А /
AAA Pt II 22299927 | УУУУ 7 “же? 22 ее).
T d
НУ... ТЭР УР
E PP Le 0 СА деи.
> б €
y
1 | Ji ,
E — 2 - — * von puro es ES mous > к *
> қ Уверете: d — CIS pm 3 i d PR Fastis nm
COMMELINA DUBIA.
Fan. des Jones. 7055. Tnranpnır. мохостяте. LIN.
Commelina dubia. С. erecta, ramosa, petalis coqualibus, foliis ovato lanceolatis
glabris tenuiter ciliatis planis, vaginis tomentosis, spathä cordatà plicatá.
COMMÉLINE DOUTE
DESCRIPTION.
Cette Commeline n'est peut-être qu'une variété де la Commdline tubéreuse
cependant, con
elle en diffère par ка stature beaucoup plus basse, et par
ses feuilles non ondulées, presque point échanerées, en forme de cœur à leur
Doe, et ayant une gaine parfaitement entière, nous eroyons devoir Геп séparer
et la considérer comme une espèce distincte. Sa racine ext formée de
ordres de fibres; les unes simples, fusiformes, grosses comme un petit radis
on brun pile; les autres rameuses, beaucoup plus gréles. Les tiges sont
geiles, dresses, plus ou moins flexueuses, comme articulées, rameuses cow
de partie par les gaines des feuilles, pubescentes dans le
tes dans
Les feuilles sont éparses, eng
bas, Leur gaine est d'un vert
pile, couverte de duvet, à nervures peu distinctes, entière, cilie sur le bord.
Le limbe est ovalo-lancóoló, un peu ai
+ glabre, marqué de cing ou sept
nervures transparentes, dont la moyenne est beaucoup plus forte que les autres
Les bords sont e
Les fleurs forment de petits groupes o
belles terminales supportées par
des pedoncules droits, rou
ätres, pubescents ou velus, longs de cinq à huit
res. A Ta base de chacun de се
forme de eœur, pliée en nacelle le lo
oupes est une braetée foliaeée е
pour envelopper en entier les fleurs non ép
nouies. Le pédoncule commun so
ке à cete bractée et se prolonge un peu
au-dessus Il se divise ensuite en quatre ou cinq pédicelles, simples, arqués,
courts, épais, et comme cha
Les divisions extérieures du périgone sont ovales, concaves, verdätres dans
зе milieu, transparentes sur les bords, qui sont bleuâtres
petite et légèrement aiguë. Les autres sont plus grandes et trbvobtuses
gues, d'un bleu pâle, soutenues par un ongl
Jet grêle, presque aussi long que
los divisions extérieures, 2
359
Les étamines sont au nombre de six. Les tros filaments inférieurs, presque
longs que le perigone, sont bleus, en forme de etés vers le bas
de la fleur, arqués au sommet. Les doux latéraux supportent des anthères vio-
lettes, ovales, à deux loges, ouvrant. en dedans, Lanthöre que supporte №
filament du milieu, également violette, est en forme de fer de fläche, et ses
deux loges s'ouvrent en dehors. Les trois filaments supérieurs sont de moitié
plus courts que les autres, et déliés comme des cheveux. Ils supportent, au lieu
de véritables antheres, des corps d'un jaune citrin, ayant la forme d'un г, dont
les deux branches un peu écartées seraient réunies par une troisième branche
transversale intermédiaire.
L'oyaire est libre, ovale, у
rieur de la fleur, et fort
trois lobes,
OIRE.
Nous ignorons quelle est la patrie de la Comméline douteuse, Nous la décri-
vons d'après des individus qui nous ont
Elle fleurit pendant tout l'été.
EXPLICATION DE LA PLANCHE
La Plante de grandeur naturelle.
1. Une flour dont le périgone a été enlevé.
—
— м —
+
\ 2 А — 5
EEE EEE
С
рев RETTEN РР
7
ERDE
Ж
N
AMALIE
| 2553 De Феу deue. |
У 722 Pire 2:
2
MAMIE,
2)
СРДО
С
⸗
ТОРА —
/
Ug ЕС
—
і
Ў
ое
2
2
2
D, е
—
|
PHALANGIUM PENDULUM.
Fax. des Asrnonèrs. Juss.—HexANDRIE мохосухть Бг.
gium pendulum. P. foliis linearibus planis glabris, capo virgato ramoso,
floribus laxi racemosis pendulis
is, pedicellis medio articulatis, petalis
wqualibus integris, filamentis barbatis.
PHALANGÈRE A FLEURS PENDANTES.
DESCRIPTION.
пеген, donne naissance
Une racine formée de fibres épaises,fusiformes
à trois ou qu
hautes de q
rotes, vertes, glabres, rameuses dans le
Les feuilles, la plupart radicales, sont linéaires, élargies vers М
moyenne, aiguës, un peu courbées en gouttière , der
tres, larges d'un centimètre. Les tiges portent à la naissance des
rameaux quelques feuilles semblables, mais plus petites.
Les fleurs sont très-petites , pendantes, disposées en grappes làches, allon=
gées et réunies lo plus souvent trois пъ petits groupes assez écartés les
uns des autres, Elles sont supportées par des pédicelles
Je milieu de le
теше, lon
rqués, pendants à leur ext qui est un peu.
ра
de dix à quinze millimètres. Chaque groupe est accompa
Le périgone est divisé, jusqu'à sa base, en six segments, ovales, égaux, un
de quatre millimètres, étalés et dispos
sur deux rangs. Les extérieurs sont presque entièrement violets ou ligi
bordés de blanchâtres. Les intérieurs sont violet le long de leur ligne moyenne,
et blancs sur les bords.
Les étamines sont un peu plus courtes que le périgone. Leurs filaments sont
blanchâtres, dressés, en forme de soies, barbus dans presque toute leur lon-
gueur. Les anthires sont ovales, d es qui s'ouvrent
L'ovaire est vert
rondi, lisse, surmonté par un style fil
aussi long que les ctamines. Le stigmate est petit,
de la méme couleur єр
360
HISTOIRE
Nous ignorons quelle est la patrio de la Phalangère à fleurs pendantes, On.
la cultive dans les couches du Jardin du Muséum d'Histoire naturelle, ой elle
est provenue de graines envoyées par М. Hornemann, sous le nom Фе:
ricum pendulum. Ello fleurit pendant tout l'été.
OBSERVATIONS.
М. Brown, dans la Flore de la Nouvelle Hollande qu'il vient de publier, a
établi sous le nom d’Arthropodium, un nouveau genre de plantes dans lequel
¡La placé celle que nous avons fait connaître, dans une de nos premières уніі
sons, sous le nom d'Antiérie à mile furs. Cotte plante se rapproche tellement
de celle que nous venons de décrire, par son port, par sa structure et
ses principaux caractères, que, quoiqu'ello en «oit spécifiquement bien dis-
с, il est impossible de les placer dans deux genres différents. Cependant
notre Phalangère à fleurs pendantes manque de l'un des caractères assignés
par M. Brown, au genre Arthropadium, c'estàdire, de celui qui e tire de ce que
les divisions intérieures du périgone sont ondulées. On ne peut done la rap-
porter à ce genre sans en modifier les caractères, En attendant, nous la laissons
ans le genre Phalangium, auquel elle se rattache par quelques espèces, telles
que la Phalangére биледі et la Phalangère bicolore, et dont elle s'éloigne moins,
par le port, que du genre Anthericum.
dmi
yep emn
SNS
nes,
SEES
SS
ее е РИ, EI
2
TA /
Е 72 K лаб
260.
| |
| |
| | |
! в |
| ||
| | |
| 1 |
|||
- | |
1
| |
| ||
| |
|
Е
і |
|
! |
| |
|
|
4
р СОР Й = И __
1 |
|
H |
ПЕР |
|
IE |
|
1729 ||
1| |
|
|
n 3
4
1
|
|
(11
1d
25
1
ME |
(11
3
20 | | е : qu 0 2 | ЭР 1
| [| г» Жж ж Да 11227423 ОС | | | |
\
|
і 6 ) Фе ‚44%. ; |
7 баба puns. ў і 7 7 ) .
ADDITIONS ET CORRECTIONS.
wler a décrit et figuré la même
planto sous le nom de Marica Calfirnica, dans le Botanical Ma
е, п? 983.
undulata, La plante que n
се nom ne parait pas ¿tre celle qu'a со appartient
à l'espèce qu'Aiton a indiquée dans la première
п du jardin
de Kew, sous le nom d'Eucomis undulata, et qu'il a caractérisée
de la manière suivante,
Euconis undulata, E. scapo cylindrico, foliis ovato-oblongis und
latis patentibus, coma foliis longitudine forè racemi. Ait. бог
Ка». ed. 1. vol 4. p. 33.
N? 130 ot 298. Il faut rapporter les synonymes su
ans à la plante que nous
t connaitre sous le nom de Scilla amena, et ensui
sous celui de Scilla cernua. Le nom donné par Andrews doit être
adopté comme étant plus ancien.
Scilla
bifloris post florescentiam deeumbentibus. Andr. ot. пр. 363.
Ай. Kew. ed. ай. р. 263,
birica. S. tetraphylla «capis plurimis semiteretibus striatis
Scilla amena var. В. баш. in Curt bot, mag. 1025.
N^ 311, Allium ciliare. Nous avons licu de croire que cet Ail est différent de
celui que Cirillo a fait connaitre sous le même nom. Nous avons
в que
‘est la même plante que Roth a
décrite dans ses Catleetabotanica, sous le nom ГА ит niveum, et
par cette pl
Allium niveum. A. scapo nado teretiusculo umbellifero, foliis line
ribus pl is simplicibus, Кой. Cat. bot 1. p. 35.
N^ 312. Ornithogalum tenuifolium. M. Gawler a donné, dans le numéro 972
du Botanical Magazine, la figure de cette plante, sous le nom d'Or-
nithogalum junceum. Nous croyons qu'il а eu tort de la confondre
avec celle à laquelle Jacquin a donné ce nom, et qui en diffère,
soit par ses grappes, trois ou quatre fo
forme beaucoup plus rétrécie des di
is ciliatis, ман
plus longues, soit par la
TABLE FRANCAISE
Des Plantes décrites dans le sixième Volume.
Acavé
Art à feuilles ciliées
=i fleurs pendantes.
à longues spathes
一 atande
一 des ours.
— fux moly
villes.
Аида à longues
Атоо rameux
Batista géant
—
m
Brsaconvwe à feuilles plisées.
Соми douteus
Carson d'
але
一 de Commelin.
Есибамон à fouilles ternées
Ermexone en coquille
Graveur à feuilles
— à feuilles de Colchique
ше
Hrroxis droite
Ins à couleurs changeantes.
ЕСТІ
à odeur де sureau.
feuilles de Yucca... NA^
— brune
— de Swert
— fétide
— Germanique
— jaune blanche
= риме.
—Xiphium.
рал safran
зони и
Las du Canada.
Onvrmocaux à feuilles
— en tyre.
Рахолдск à grand nectire
— à tiges penché.
Pinos droite.
римлхойнк à leurs pend
Saxseviena de Guinée
ил à feuilles linguiformes.
— d'automne
Talie
Yucca à feuilles entières
TABLE LATI
Des Plantes décrites dans le sizieme Volume.
A cave yuccafolin Ne 328,329 |
— chamemoly a5 349
ат. ‚ | зө
— denudatum. 357
n6 — versicolor.
— subhirsutum. 5 — Xiphium з
— triquetum. 22. 19 Ixia осна 335
— ursinum. 303 Linie Canadense À
ШЕГІ с 347 Musa coccinea 307,308
Аъеноонця ramosus 3u Окциносмам luteum. зо.
— glauca. — tenuifolium.
“Cons dubia. — thyrsoides.
Gravure Americanom 2 Рдхсватом calathiforme
—Asinticum. 548 — declivatum ++
一 Commelini з рекох.
Fcucaxoma ternillora. n3 — stricta
Ерогхоком cochleatum.
балоном angustifolius Рослсохатом Sibiricum
“Шеш enc 343 Saxseviena carnea. a3
кылмаз puniceus эю vincens.
racines romanus... 334 Souza autumnalis 317
Hyroxts eree 155 — alien
Ins amena. 8 336 — lingulata.
- curtope 340 Sisenmensen palmifolium
— fetidisima 351 Sowensea juncea зи
— 309 Тони pubescens 324
ына зв Yecca gloriosa
— ochroleuca. ....- » |
к)
LILIACÉE:
|
4
Foot
Fore
Spine
|
1874.] ON NEW SPECIES OF BIRDS FROM QUEENSLAND. 601
8. Descriptions of five new Species of Birds from Queens-
land, and of the Egg of Chlamydodera maculata. By
E. P. Ramsay, C.M.Z.S.
{Received September 19, 187+.]
l. CYPSELUS TERRÆ-REGINÆ, Sp. nov.
Whole of the upper surface, except the rump, very dark sooty
brown tinged with metallic lustre, being of a darker brown on the
outer webs and paler on the inner webs “of the wing-feathers ; across
the rump a greyish white band having a narrow line of dark brown
down the shaft of each feather ; ‘whole of the under surface dull
greyish brown, of a silky texture and somewhat glossy; under sur-
face of wings and tail and the under tail-coverts of a darker tint, the
basal half of all the feathers on the body nearly black; bill black ;
feet blackish brown; iris dark brown.
Total length from 4 to 4:2 inches; bill from the nostril 0-1, from
forehead 0°2, from angle of the mouth 0°45; wing from flexure 4:4 ;
tail 2°1 to 2°4; tarsi 0°35.
The sexes of this Swift are alike in plumage and size. The texture
of the plumage is remarkably soft, and to the touch resembles the
fur of a Bat.
This species frequents the north-east coast ranges near Cardwell,
Rockingham Bay, where itis tolerably plentiful, but very difficult to
procure, from its small size and swift flight. Small flocks may be
seen flying to and fro over the clearer parts of the lower spurs of the
coast ranges; and frequently the same troop returns to the same open
ground day after day; towards evening others may be found sweep-
ing over the tops.of the scrubs and about precipitous sides of the
rocky ridges, where they doubtless breed. 1 found several young or
immature-plumaged birds; and none amongst those I obtained had
the tail fully grown, I have never seen this species in any other
part of Australia than near Rockingham Bay. It was observed in
the neighbourhood of Cardwell during October 1873, and when I
left in April 1874 was still numerous there. For the first knowledge
of this and several other new and rare species I am indebted to
Inspector Robert Johnstone, of the police force on the Herbert
river near Cardwell, as well as for much valuable information on
the natural history of that interesting region.
2. ÆLURŒDUS MACULOSUS, Sp. Nov.
The whole of the head, including the chin, feathers at the base of
the lower mandible, and ear- coverts, black, having a spot of white
tinged with olive-green at the end of each feather ; the spots on the
back of the head and neck become more distinctly tinged with olive-
green as they approach the shoulders, where they are lost in the
brown-green margin of the feathers, which, on their under surface,
are of a bluish green tint.
Proc. ZooL. Soc.—1874, No. XXXIX. 39
602 MR. E. P. RAMSAY ON NEW SPECIES OF (Nov. 3,
A narrow line down the centre of each feather on the top of the
head and neck black ; line over the eye and just in front of it white,
tinged with olive-green ; lower part of the ear-coverts black ; upper
part immediately behind the eye centred with white and tinged
shghtly with olive-green ; sides of the lower part of the neck olive-
green, each feather indistinctly marked with a white-brown spot.
Whole of the under surface olive-green, being brightest on the
flanks, each feather on the chest centred with a conspicnous and
somewhat heart-shaped blotch of white, which on the abdomen and
flanks becomes lanceolate in form, more acute on the feathers between
the flanks and round the vent, whieh are nearly white, having a
brownish erescentic mark near the margin; the spots on the abdo-
men are almost obsolete. Under tail-coverts olive-green, centred
and broadly margined with white tinged with olive-green ; the basal
portion of all the feathers brown; under surface of the tail brown,
with a tinge of blnish green in certain lights; all but the two centre
tail-feathers tipped with white on both surfaces ; the under surface
of the wings, inner webs of primaries, and secondaries dark brown,
becoming almost white on the margins of the inner webs. The inner
webs of primaries and secondaries, and the basal part of the inner
webs of the tertiaries blackish brown on the upper surface; the mar-
gin of the wings and under wing-coverts white, with a somewhat
erescent-shaped mark of dark brown, margined with green, in the
eentre; the basal portion of the feathers dark brown. The narrow
onter web of the primaries above bluish-green ; all the upper surface
from the back of neck and mantle bright grass-green ; on the tertia-
ries to approximate secondaries a small spot of white at the tips of
the outer webs only; some of the lesser wing-coverts have also a
similar spot in certain specimens; and a few of the feathers between
the shoulders have a bluish green tinge; two centre tail-feathers and
the outer webs of all except the first feather on either side bright
grass-green above; the lower portion of the outer web of the first
tail-feather on cither side tinged with green; the inner webs of all
the tail-feathers except the two centre ones blackish brown above,
tinged with green near the shafts of the feathers, but becoming
blackish brown near the tips, which end in a white marginal spot
more largely developed on the inner webs and of greater extent on
the outer feathers, diminishing into a narrow white line on those next
the centre tail-feathers. Bill light horn-eolour.
Total length 10 to 11 inches; bill from forehead 1, from eye 1°9 to
2, from nostril 0-6, from angle of the mouth 1:45, width at base 0°5;
wing from flexnre 5'5; tail 4°3; tarsi 1:6 to 1-8, of a dark bluish
horn-colour. Claws light brown.
The bill is of a pale brown, whilst on the margins and sides it is
brownish or yellowish brown, about the base stiong and powerful.
The feet and legs are blackish horn-brown in the dried skins. The
sexes are alike in plumage. Some of my specimens, apparently
more adult and in full moult at the time they were shot, have dull
brown instead of whitish spots on the black feathers on the head and
face: these spots in young birds are washed with olive-green.
1874.] BIRDS FROM QUEENSLAND. 603
This new species is at least one quarter less in size than the New-
South-Wales bird, Æ. smithii, and is only found on the East-Coast
ranges, about Cardwell, at Rockingham Bay. Several specimens
were obtained, but unfortunately so late in the season that the plu-
mage was much worn and discoloured. As far as I am aware, their
food is exclusively fruit, which may be fonud in abundance in the
dense jungles and scrubs which clothe the sides of the ranges.
This species may easily be distinguished from Æ. smithii by the
black and white markings about the head and face, and the large
elongated heart-shaped spots on the under surface.
Its note resembles that of Æ. smithii, but is not so distinct a cry,
and less bat-like, clearer, and more of a whistle. They assemble in
small flocks of from ten to twenty in number, and frequent the palms
and native fruit-trees in company with Péilonopus superbus and Car-
pophaga assimilis. They are also found feeding in the immense fig-
trees which abound in the scrubs.
3. PTILOTIS FRENATA, NOV. sp.
Of this new species, for which I beg leave to propose the name
of P. frenata, on account of the markings at the base of the bill and
round the face, some few individuals were obtained frequenting the
Eucalypti while in blossom, near the margin of a swamp in the
Cardwell district. .
The birds were shot by my (then) collector, Mr. Broadbent, who is
already well known as an enthusiastic and careful taxidermist. To
Mr. Broadbent’s researches my collection is also indebted for the first
specimen of Hopsaltria inornata.
Description.—Whole of the upper surface dull brown; head,
lores, and nape of neck blackish brown, the feathers having indistinct
Junulate markings and a gloss of olive in certain lights ; a semi-bare
space below the eye has a few minute buffy white feathers ; behind
the eye a semilunar patch of white feathers tipped with black, which,
extending in a narrow line, almost encircles that organ. Eye-lashes
black ; ear-coverts black, above them immediately behind the eye is a
small tuft of bright wax-yellow feathers joining a large triangular
patch of light greyish brown feathers on the side of the neck, which
has the upper portion of it, nearest the ear-coyerts, tinged with olive ; a
narrow indistinct line of yellow on either side bounding the ear-coverts
below, extending obliquely to the lower part of the chin, where,
meeting in an angle, they form an indistinct yellow patch on the
throat. Chin and remainder of the under surface dull brown,
slightly darker in tint on the breast and sides of the neck, lighter
on the centre of the abdomen and under tail-coverts; across the
chest are indistinct wavy lines of a darker tint, on the flanks indi-
stinct lanceolate markings of the same tint. Under surface of the
shoulders, inner margins of tertiaries, secondaries, and the basal por-
tions of inner margins of the primaries light buff. The outer webs
of the spurious wing-feathers, the tertiaries, and secondaries, with
some of the primaries, are on the upper surface tinged with olive.
Bill black, with the basal portion (except the culmen) yellow. The
205
604 ON NEW SPECIES OF BIRDS FROM QUEENSLAND. [Nov. 3,
gape, with a narrow fleshy appendage, yellow. Feet and tarsi of a
dark brown.
Total length 8:5 inches; bill from angle of mouth 1-05 inch, from
feathers at the nostrils 0°65, from forehead 1-05, height at nostrils
0:2, breadth 0:2; wing from flexure 4°05; tail 3°65 tarsi 0°35.
Hab. Rockingham Bay. :
Sexes alike in plumage. One specimen, said to be a male, is con-
siderably smaller in all its measurements, which are as follows :—
Total length 7°5 inches ; wing 3°65; tail 3:25; bill from angle of the
mouth 0°95, from feathers at nostrils 0-6 inch, from forehead 0:9,
height at nostril 0°2, breadth 0:2. .
4, EOPsALTRIA (?) INORNATA, nov. sp.
Whole of the head dull slate-brown, paler round the eye, lores
darker; lower part of the neck and all the upper surface washed
with olive; wings above dark brown, having the margins washed
with olive; inner edge of wing light olive-yellow, almost citron-
colour. Under wing-coverts white, washed with citron-yellow ;
inner margins of tertiaries, secondaries, and the basal margins of the
primaries whitish ; throat greyish white; chest brownish grey, washed
with olive on the lower sides; flanks, abdomen, and under tail-coverts
citron-yellow ; under surface of tail brown, shafts of feathers white ;
upper surface of the tail slightly darker brown, the exposed portions
of the feathers washed with olive. Bill and legs black.
Total length 53 inches; bill froin forehead 0'5, from angle of the
mouth 0°65, height at base 0-18, breadth 0°15; wing from flexure
3; tail 2°3; tarsi 0°7.
Hab. Dense scrubs of the N.E. coast of Rockingham Bay and
Endeavour river, &c.
5. RHIPIDURA SUPERCILIOSA, Nov. sp.
Description ( 3 ).—-Head dark slate-colour; a very conspicuous
line over the eye; the throat and chin white; the whole of the upper
surface dark slate-brown ; spurious wing-feathers with a spot of light
brown at the tips; upper wing-coverts marked faintly at the tips
with white ; the tertiaries and secondaries having a whitish line on
the outer margin, which, becoming broader at the tips, forms an
irregular spot tinged with brown; tail blackish brown above; across
the chest a band of slate-brown, a few feathers in the centre of which
are striped down the shaft with a narrow lanceolate mark of white.
Abdomen and flanks buffy white; under surface of shoulders white,
the basal portion of the feathers being dark brown. Under tail-coverts
white; under surface of tail dark brown, having the outer feathers
on either side tipped to the extent of one third of its entire length
with white, which colour extends along the outer web to within one
third of the length of the feathers of the base, which is dark brown,
the next feather on either side having at the tip an oblong oblique
patch of white about °7 inch in length, the third feather on either side
having only a small margined spot of white at the tip of the outer
edge. Bill and tarsi black.
1874.] THE SECRETARY ON ADDITIONS TO THE MENAGERIE. 605
Total length 10-5 inches from tip of bill; bill from forehead 0-6,
from nostrils 0-3, from angle of mouth 0°75, in width 0°25; bristles
black, in length 0-4 ; wing from flexure 3:2; tail 3°6.
Hab, Margins of scrubs and “ opens,” Rockingham Bay, Endea-
vour river, and N.E. coast.
Description of the Egg of Chiamydodera maculata.
In form elongated, tapering; shell thin and delicate, somewhat
shining and smooth. Ground-colour of a delicate greenish-white
tint, surrounded with narrow, wavy, twisted, irregular, thread-like
lines of brown, dark umber, light umber brown, and a few blackish
brown, which cross and recross each other, forming an irregular net-
work round the centre and thicker end; towards the thinner end
they are not so closely interwoven, and light brown lines appear as if
beneath the surface of the shell, also a few black irregular-shaped
linear markings, much broader than the rest, show conspicuously
against the pale greenish white ground; and here and there, over
the whole surface, are scattered ill-shapen figures resembling twos,
threes, and fives (2, 3, 5), of various tints of colour.
Length 1:5 inch, breadth 1.
For the first specimen of this rare egg I am indebted to my friend
J. B. White, Esq., who procured it at Springsure, some 200 miles
inland from the N.E. coast.
November 17, 1874.
George Busk, Esq., F.R.S., Vice-President, in the Chair.
The Secretary read the following report on the additions to the
Society’s Menagerie during the month of October 1874 :—
The total number of registered additions to the Society’s Mena-
gerie during the month of October 1874 was 69; of which 4 were
by birth, 29 by presentation, 24 by purchase, and 12 were received
on deposit. ‘The total number of departures during the same period
by death and removals was 72.
The most noticeable additions during the month of October were
as follows :—
1. A Gentoo Penguin (Pygosceles teniatus) from the Falkland
Islands, purchased October 22nd, being the first example of this
species of Penguin received alive.
2. A Tooth-billed Pigeon (Didunculus strigirostris) from the
Samoan Islands, deposited by Mrs. Boddam-Whetham, October
23rd, and subsequently presented to the Society by Mr. J. W.
Boddam-Whetham.
The Secretary exhibited the egg referred to by the Rev. S. J.
Whitmec, in his communication read March 17, 1874 (see P. Z.S.
1874, p. 184), as that of Pareudiastes pacificus, and an accompanying
egg of the Samoan Porphyrio. In a letter recently received Mr.
|
3SSS«
I ' ■ '
•
| PASCAS1I JUSTI
f Eclovienfis, Philofophiae
& Medicine Dodoris
• ALBA,
f Sivc de curandaludendi in peck -
!■ niam cupiditatu,
L i * R i I L
! Quibus omnis graviffitns &
. ignotse u(que ad hoc tempusaffc-
£la#nis,natura,caufic & cffettus.tan-
quam immanis 8c fsvi alicujus
aiorbi,ficut 8c temedia,ele-
gantiffime expUcantufa
QttifauU et,(r ludi, idmnofo captui amre
Vrerii infelix: Me lege,liber erit.
Ofec refer, ut Divot juranr, ut fadera rum-
I.ltdii adhuc,Indent teg, Deofgue multu.
Tticv Ao'y©-- DctuiUeeJl. Petto*
simplifimo & Eruditifimo vin,
JUSTOJUKC^O,
Medico, & Eergobx-omane. urbis
Conjuli gTAvifimo ,
MARCUSZUERIUS
BOXHORNIUS
S. P. D.
S - Um fuperiore an-
jno, caniculx xftu
5 bis otium facien-
te,ad te veniffem, Vir amplif-
fune,tum ut tui, amici veterisj
turn ut dulciffimx patrix, cu-
jus regundse ornandxque cu-
ra tibi inprimis eft dcmanda
ta, afpedume oble&arem; ea
DEiblC ATIO.
humanitate exceptusfum, ut
nihil majoribus officiis aut
benevolentia fieri pofle judi-
carem. Quod in huj us libelli
adituagnofcere, haudabnu¬
dum eft, cum ea occafionefa-
dtum fit, ut de rcpetenda ejus
editione ageremus.Meminifti
enim , inter alios atque alios,
Temper autem cruditos tuos,
fcrmones; qui poftannorum
aliquot filentium, aut abfen-
tiam, fere e'fle folentjucun-
diores ; eum, q'uem pernox
Alea, procul a fritillo, in Bi¬
bliotheca tua, fuggeflerat, ad
meridiem ufque, utcum Var-
rone nunc fic loquar , nodtis
aliquando no 4 s detinuifl'e. In
quo
DEDICA TIO.
quo ab aleatorum more tun*
non defleximus * qui non
diurna tantum, fed no&urna
etiam , femper autem inde-
fefla 3 manu } in illo uniusfritilli
campo, non aliis inftru&iar-
misj quam talo, &fingulari
certamine commifli, ft non
alio nomine, faltim ifto vigi-
lantise diligentigque 3 feveriifi-
morum etiam hominum ju-
J» diciOjVeniunt commendandi.
Et crat nonnulla nobis hie
pugna , fed qualis efle folet
diflentientium amicorum. In
eo interim mihi tecum conve-
niebat; ut homines fortune
iudusfunt, & jocus, ita quam-
vi§ corum setatem in aliquo
cxer-
DEPIC ATIO.
exerceri; omnem ilium vel in
imitatione verfari, vel ab affe-
&ibus quibufdam,quos animB
morbosSapientes, Haudfine
caufa, vocant,fingiac impelli,
avaritia, maxime, ambitio-..
ne. Et fane ita ell, Iufte Tur-
cxe, jucundiflime amicorum<1
Quam facetiininfantiaimita-
lores omnium fumus ? quam
cgregii a natura facti Panto-
xnimi? Quam primum repere
defiimus, tanquam aut cura
nobis eflet libertatis, aut in
cunarum puparumq; noftra-
rum exitium juraflent Iberia:
Reges, armati quafi 8c accin-
££i, inarimdinelongaequita-
mus.Matrimonium etiamini-
mu$.
DEDIC ATIO.
mus,nupernati,& parentum,
praeceptorum, deniq; publica
omnia , Regum quoque Sc
Principum , nec interim rei
majeftatis , & priyata munia
nfiirpamus. Nos,nifi fallor,
hsec olim agebamus; Sc fi pri-
mx aetatis noftrje fcriberen-
turannales, non alia illos faci-
nora implerent. At verb non
confiftimus intra metam in-
noxise imitc tionis. Alia e-
nim, eaqueinperniciem gra-
viorem mox eruptura, ab af-
fe&ibus , duobus inprimis,
quos jamdiximus, docemur.
quae cum aetate vires acci-
piunt,&plus nocent,&rarilfi-
mo exuuntur. Vis ambitio-
nem ?
DEDIC ATIO. f n
nem ? Infpicc , im-
perium & aulam puerorum. |
At pueri ludentes, R EX E R15*
ajunt.
Si rette facts.
Et fie fenfim proficimus ad
ambitionem. 'Castera quippe
ejufdem generis alia, olim ho-
dieque a pueris reperta,ac pri-;
ma.arrogantiae noftrae&con- ]
temptus aliorum incunabu* 3
la', nuncprstermitto. Alea 1
enim, amor Temper & deliciac ]
prope omnium, ipfurn avari-
tiae regnum , hujus operiseft
argumentum.Cujus mdomiti
affedtus vim pueri etiam fen-
fimus, & ludere fimul cupi-
. mus,
DEDICATIO.
ftiusj &aliquid lucrari; ea au¬
gends rci , & quafi caftrenfis
peculii acquirendicupiditate,
lit fortem faepe totam, paren-
tum liberalitate aut amico-
fumacceptam. Parvellmpar
feliciter didturus permitta-
mus. Et ipfe meminiffe poC-
fum , ea temeritate , puerili
omne pofleffione, quae turn
terunciorum forte feptem e-
1 rat, uno momentoolimfuifle
me evolutum. Quam priva-
tam cladem, ilia ad Allias aut
Cannas Romanis illata haud
minorem, tunc interpretabar.
Caetcrum per hos gradus ad
AleamSc veras cladesitur. De
quibus, quod plura hie dicen-
DediCatio. i
da nonfint j Pafcafii Jufti, tui,
Vir amplilfime, proavi, &in-
genio & judicio & do&rina <
exquifita faftumeft. QuibuM
ficut & expericntia , inftru-.
ctusjlibris elegantiiTimis duo-
bus , quos nunc tibi reddo,
totam Epidimici, ut vos lo-
quiminijfccnam mali apcruit,
&ipfum profligavit. Qui olirn.
editij & a plurimis cxpetiti, ac
in publicum profuturi, nunc j
iterum, meo,&,nifi fallow bo-
no rum ac eruditoru omnium '
judicio , videre lucem debe-
bant. Neque fub alteriusau-
fpiciis,quam tuis. Qui majo-
rum tuoium non tantum lan-
guinis, fortune &honorum, 1
fed. j
DE0ICATIO.
fed virtutis quoque fingula-
rifque dodtrinaj, hajreditatem
adeundam tibi judicafti, &fe-
liciteradiifti. Vale, virAm-
pliilime & me amare pergc.
Lugd.Bat. cId Idc xl i i,
Kal. April.
vim
rmr
\Amplifmo Clarifiimoqut viro,
MAXIMILIAN O
a Burgundia,Wackeiise & Ca-
pellae Domino, BelgicasClaffis
Imperatori, & Maris
Prsefetto,
P ASCASIUS JUSTUS
Eclo vicnfis,Philof & Media¬
ns Do&or , S, T. D.
B ide quant nos paren-
tibus & patrk natu-
ra conciliet. Anni
font duodeviginti ,
cum longe femper d patrk abjens
fui . Offoenimannos m Htfpaniis,
adolefiens adhuc,apudpraclarum
virum Cardinalem Poggium, tunc
fummi Pontificis ad Hifpaniarum
Regem Legation, d Uteris illi &
fiudiis , vixi : reliquos in Italia,
**2 Roma,
E P I S T O L A.
'Roma, Bononia, Patavii, Ticini,
nobilifimis bonarum literarum
Academiis, ftudiorum caufapare-
gi: neque interea magnumfcilicet
aliquodpatru defiderium me te-
nttit , aut agre unquam alienum
folum & caelum tuli. Nunc verb,
pojltam longumtempus, etjitan -
quam Vlyjfes, nemini meorum no-
tus, domumredirepojfum: tamett
it a me magm revifendi parentes
&patriam cupiditas invajit,jin-
guli ut dies,qui dejiderii&profe-
tHorn bujus fpem & confilium
impedimt, ami mihi ejfe videatt-
tur. Ouanquam credo ctiam,quia
quaji defundus ejfe quodammodo.
jam mibi videor, id it afieri. Et,
mm jamet'tam perexiguumillud
DEDICATORIA.
quidem,fed tamen nee inutile, nec
indoclum, diuturm peregrinatio-
nis me a, &Jludiorum quafi mo -
numentum qtwddam in lucem e-
dere ftatui: illudfa par tim propter
argumenti de re vetere commu¬
nique novitatem, partim propter
emolumentum quod capere ex ejus
lettioneplimmi poterunt, (neque
enim tarn ingeniofum aliquod
qudm ifiiw e fl Opus) mult or um'
in hominim manus, acPrincipum
maxime palatia, & nobilimn di •
Vitumqtte domus (quorum atria
alveoli,latrmculi & tabelLc exor-
nant, ac vario tejjerarumjattu &
cert amine trepido perjlrepunt)
deventwrum putem: nunquam in
annnurn inducerepotui (etfimul -
** 5 tor
tos hie pr&ftantes dignitate & s
gloria virus, nec male de memeri- :
/ tos, familiariter novi, qui etiam jl
hujufmodi munns non ajpernaren-
tur) alteri ut id, quam patrio ali-
cui Principi viro, ex communt do~
clorum virorum confuetudine de-
dicarem, injuriam cnim mihifa-
cere patria riderer, (qua,utpu -
dare feriptum eft a Plat one, or tut ■
A noftri partem fibi vendicat) &
gravem ingratitudinis fubire no-
tamft non &ipfum me, & pere¬
grinations meafructum ahquem % |
ad ipfam aliquando ref errem. Ve-
rfon hie ft mhi vir pnmarim, ex
omnibus unus esl eligendus: quern \
tecum conferre poftim, babeone-
nunem, Nam & propinquitate- \
DEDIC ATORIA.
I mnnulla mihi conjunttus es, at
[ ipfe annis abhinc aliquot, in Hi-
I Jpaniis cum effies, atquead tefalu-
I L datum officii caufa turn venirem,
humanifims fane mihi figntfica-
fii-cujus equidem gratia, & mult a
tunc in me delataabs te benevo-
lentia memoriam, nunquamfum
ex ammo depojiturus. Et is tu vir
es, quinonfolumprudentiafmgu-
lan, eximia virtute, &clarif»na
aucioritate, qua tu omnia de te
ipfo prajlas, pracellas: fed etiam
quifelici quadam, egregiaque for-
tunafati munere,praditusfis: ac
quod victurus habere Princeps de-
let, Genium babes. Ft retie fane
fecijfe judicandus fit prudcntif i-
mus ille opt 'mufque Hijpaniarum
**4 Hex
E P I S T O L A
Rex Philippus ,quifapien-
turn illoram veterum cxemplum
& confilium imitatus, te, cut cum
prudentia &fide felicit as quoqut
ad aniphtudincm & gloriam &
res bene gerendas dmnitus adjun-
£ta eft , dignum, qttem Belgic*
claftislmpcratorem, nunc etiam
marts Prafeclmn conftitueret, ju-
dicaverit: dignum etiam , cujus
aujpiciis ipfefuamfalutem,fuper~,
bos ingreffus Oceani fluttus com -
mitteret (ut ejus quoque pater
Imperat. Carolus anted fe-
liciter fecerat) exiftimauit. It a
en'tm Maximo, Marcello, Scipioni,,
Mario, & cater is niagnislmpera-
toribus, non folunipropter virtu,
tem, fed etiam propter fort imam,
fp'm
DEDIC ATORIA.
fapius Imperia mandat a , atqitc
exercim commijfos ejfe legimus .
Quart etiam ego nonfolum, quia
ft tuam trga me voluntatem &
grat'wn conciliare poflim, magni
facto , vel quia figniflcanda mea
erga te benevolently obfervantufe
occajionem qualemcunque libem
arnpio, hanc ttbi meam de Alea
vperam do, dedo, atque offers: ve~
rum etiam, quia ip/e nuncvelut in
alt urn &periculofam judiciorum
omnium mare, tuto ex filentii
portu, ingredicumcceperim, tua
aucloritate, tuaque pruderttia&
felicitate a calumniantium pro-
ceUis,&malignorum omnium flu-
dibus tutum & falvum effe me
cupio & Jpero. Neque id hercle
etiam,
E P I S T O L A
etiam, quia ilium tibi ex ufu fore
putem, facio: novi enim animi tut
moderationem & aquitatem , ac
quam Jis ab omni cupiditate inju-
nofa alienus probe intelhgo: itacfo
etiam Jiic Jape cum mtiltis, turn
pracipue cum praflantis ingemi&
magni fortifque animi adolefien-
te Carolo Suatere, uxoris
tua fratris filio (quem honoris
etiam caufa nomino) longos de tuts
modejha, conftantsa, ommqut in
rebus maximis adminiflrandis dim
ligentia &fide fermonesproduct-
re foleo.Wihilenm hbentius quart*
de te loquimur: acpraftrtim, cum i
etiam ad bos no fir os de tefermo¬
nes, nobilis, modeftus & eruditus
adolefcens Phii,ippus Mar-
nidus
DEDICATORIA.
nidus accedit. Verumficutfirnia
&oratio, qu<t in honunum vete-
rum,commque illufiriumauclori-
tate pofita eft, plus nefcio quopa-
fto habet gravitatis,ipfaque perfi
attentionem facit: itecetiam vi-
tiorum, cupiditatiimf pravarum
cenfiura & concetto d virtute,
vmnique juftitia & fide praftan¬
tibus & conjpicuis viris propofita*
non folum plus aiiclontatis habere
videtur, fed etiam libentiusab
vnmibus admittifilet. Quamob-
rern nihil abs re fore putavi,
quamvis in omni perfolvendi offi¬
cio id maxime prafiandum vide¬
tur, ut quifque maxime opis indi¬
gent , it a eipotifimum opitulari:
ft etiam hanc meam deAlca, five
EPISTOLA
curdnda ludendi in pecuniam cu-
piditate lucubrationem , tuofub
nomine divulgarem. Nam quid,
tam proprium aut conveniens tibi
ejfe pot eft, quid tam illuftri tua
perfona dignum, qudmfi, utdiu
ampliftmu nobilifiimaque Ganda -
venfis civitatis homines, magnus
ibi Prator fumma aquitate & ju-.
ftitia in officio continmfti: itanunc
etiam a te non folum unius civita¬
tis aut provincu v'm, fed etiam
totius ptope terrarum orbis ho¬
mines, (mdiquaquecnimimma-
nis ifta ludendi cupiditas fi,vit&
grajfamr)commodamaUquamad
moresformandos, animofqtiere-
gendos diftiplinam recipiant ;
quam quidem certe, cum d te, cu - ■
DEDICAT ORI A.
jus nominis claritas undiqueper-
crebutt, profetta'm vide bunt, om -
ties non folumlibenter, fedreve-
rentur etiamaccipient. Vt trim
propter virtutem s &fmgularem
■ tnodeftim ac libertatem , probos
names fimilitudme morum , qua
mini eft amah thus, nec copulatim,
ad te allicis atcp attrahis, tuaque
illos gratia & benigmtate ami cos
facts : it a contra dtpmihtudine
longe repdlis improbos. Et tamen
interea propter aucloritatem ac
decus, ut a contumelia & obtrc-
ilatione indigna fe abftineant ,
perficis. Sednoloin epiftolate tibi
qftendere, tuafque fingulares ani-
mi dotes , quibus & pacis & belli
fempore,domi milituque excellis
EPISTOLA
tximiam praterea navalis difii-
plina , ac maritimarum rerum
fcientiam turn &gloriam, an-
gufiis epiftok limit thus conclude -
re. Apud alios ilia predicate,at fa
in orationejufta celebrate malm.
Ham longed teabfens cum Jim,
facereidpojfefine adulationis vitia
videor.A quo quidem certe,quani-
vis diu in aulis Frincipum verfa- .
tus, doctijque in eogenere bomi-
nibus ufus fum,maxime tamen &
natura & voluntate ajbhorreo.
Vnum igitur nunc fi addidero, fi~
nemfaciam. Aleam, omnemque
in pecuniam ludum, licet vehe-
menter cum bonis viris omnibus
damno (nam & JenatuficonJitl-
tum, ut ait jurifionfultorum elo-
quen-
DEDICATORIA.
quentifiimus Paulus, vetmt inpe -
turn am ludere: & alter'm inc6m~
modo futim augere commodum
velle , contra naturameft) non
tatnen ludum, qui fine cupiditate y
fine ullo affeciu &perturbatione,
fervato tempore & modo , lenien-
darum agritudinum aut laborum
caufa exerceatur , omnino vitu -
pero: non hercle magis,-quafi cum
gravibus feriifque negotiiiJatisfe-
cimtts, turn rel fidibus canamrn ,
vel ocio,fbmno,aut cater is quiet u
bus utamur. Neque enimvitiofis
fuijfe prima Ale a inventio perhi-
betur. Nam Lydi oh rerum cari-
tatem,quo facilius famem tolera-
‘rent, aleam mvemjje tradmitur:
ficut & talos, & pi/a ludum . La-
*** a trun-
' E P I S T O L A
trunculi verb etiam (Scacchot
Valgus vocat) utociuminobfidio-
ne longa milites confitmerent, in¬
vents duuntur, Sed Hot aim
ait:
Non lufifle pudet/ed non
incidere ludum.
Etboniviri, Cato Portias alealu-
fit, & Domitianus:&Claudianus,
qui ctiam librumejus art is edidit.
Item Veras Imp..& Augufius. Me -
ccenas verb etiam, & QjJalba,
latrunculis lufores: Cafar & Su-
vola, acTiciniusquidam(dequo
Cicero fcribit) pi la lufores optimi
fuere. Vale ditlfelix,vir amplifii-
me : meque in eorumnumerum,
qui omni Amplitudinem tuamjiu-
dioobfirvantiaque colunt ac dili -
gunty
D EPIC A TOR I A.
gunt, annumerare ne graver it.
idea autem plura adte exempla-
ria mifi, mum ut ex Mis clanfit-
mus vir Maldeghemi & Pit-temp
dominw (cujus ego doctafuavpi-
maque confuetudme,qm iUiushu-
manitasfuitjnHijpariw aliquan-* '
do ufusfui) ne immemorem mefui
putet,habere poptt: alterum,nobi-
les&fingulari dottrina atc^eru-
ditione praditi adolefientes, loan-
nes & PhilippusMarniai, fratres
optimi,tuiqtieamantpmi. Quo¬
rum quidem altero itahicfuma-
mice & familiariter ufus, gravif-
Jime tit ejus difcejfum tulerim: al¬
ter urn etiam Bononia, cttmali-
quando extenianafebre, obpra-
fcriptm Mi malam villus ratio-
*** 3 nem.
E P I S T O L A
nem, in ardentifiimam incidijjeti
fide liter, admodum magna relate
atque habitagratia, curavi. Ite.
rum Vale: Ticini, pridk Calend.
Septembris: Anno refiituta nobis
per Chrjstum falutir 15 do. ;
I N-j
Index Probiematum,
de quibw agitur
L I B R O I.
Q Uce autorem caula ad fcriben-
dum de Alea potilfimum im-
Aleae definitio, ejufqueexplicatio,
exemplis variis & mirandis illuftrata.
Unde inhominibuseffrenata&ptK-
ceps ludendi fcupiditas oriatur.
Quae affeftuum omnium, quae Ales
caulk.
Alea: caula finalis, formalis. efficiens.
De conliietudine,ejulque viribus: &
qua ten us Aleam in hominibus excitare
atque augerepolllt.
De Alea: effeftibus & eventis: qus
cxemplis etiam variis illuftrantui.
Qua: cognatae, qua: pugnantes cum_»
Alea affeftiones animi lint.
Confutatio eorum qui ludendi cupi-
ditatem omnino in ayaiicia confifterc_a
Quare alea, live ludendi in peouniam
cupiditas , diuturna adeo & contumax
in hominibus affeftio ell ?
Quare in optimis Iplendidiffimifque
INDEX
ingeniis facillime ludendi cupiditasin-
nafcitur ?
Quate plerumque, qui ab.ales ludo,
accepco gravi damuo diicedunt, tum_j
plane nunquam le redituros deindein
idem periciUum promittunc, adeoque_j
affirmative Deo vovent: & tarnen poll
paulb, immo quam mox , multum al>
iilis mutatij majore etiasn cupiditate—>»
vclut in cundem fcopulum & apertam
perniciem incurrunt ?
Quare in alea,quale fit hominis inge-
nium 6c natura.non obfcure elucet r
Quare qui calidiores terras incolunt,
tnagis funt ceteris ad aleam proelives3
Quare qui multa cum caliditate, hu-
midiora nafti funt corpora , fubitos &
effrenatos magis impetus habent, ideo- .1
que (ultima enim ftatim audent) pa- ;
rum firnt ad ludendum apti ?
Quare plerique , dum in alea ludunt,'
ulque eo morofi,difficiles,atque omnia
faftidientes conlpiciuntur , ut fubinde_> '
ipfa iilis aura impediment)) effe videa-
Quare aleatores , pratcipue indo&i,*!
cum minus ludo prolpere funguntur,
eoncitatos magis animimotus habent:
quam cum integti adhuc , aut quovis
adaufti
PROBLEM. L I B. I.
daufti lucio , alieno tantum inhiant ?
Quare qui largiorem in pccuniam—<
udere conluevere, non fine maximti
nolcftia, gratis aut parvo precio idem—*
Quare fiepe aleatores,ut maxim e rem
liquam (puta torquem, veftimcntum,
mt equum) concupiftant : tamen ne —>
>recium defuo exponant, emererecu-
'ant. Si verb in eandem ludere fibi con-
ceffum fit, libenter faciunt, & quidem
Ci in femiffem ponatur, cum ttiente.**
Iprius dato, fine periculo comparare—>
Ipotuerint: immo etiam multi, fi dimi-
Idio prope caiius ponatur, qu'am sefti-
Imaverint ?
I Quare aieatoies fuperbi, multa adeb
[in Deum maledifta conferunt, atque_a
[omnibus ipfum probris figunt ?
[ Quare vchementer ad aleam propen-
[fas mulieres, ouipes fere ad res gerendas
[promptiores luht, atque iis rebus qua;
[in animi magnitudine & robore confi-
ftunt, virile quoddam robur prse fe ferrc
S videritur ?
Quare plerique, antequam ad luden-
dum accedunt , putant fe ad fortuna:
morem , certa quadam ratione accom¬
modate pofie , adeoque Iponfiones au-
Si»-
INDEX
ftionefque omnes fuo quodam arbitrio
8c ludi confovmatione moclerari. Sed
tamen procedente lado, plane quod in-
ftituerunt, peffiingunt ac labefaftant:
8c nihil omnino minus , quam quod,
propolicum fibi confilium erat, lequun-
Quate ab aliis rebus fere omnibus
male femel accepti, procul ab illis atque
a fulmine aleatores milerifugiunt: ad
aleam vero unam impotentes, lponte_a
etiam & fiepiffime.velut ad interitum-j
voluntarium recurrunt J
Quarc aleatores creduli, nafti lubin-
de quod in medium conferre poffint,
lentiunt omnes fibi lenfus quafi dulce-
dine quadam perfufos recreari!
Quaie inflati lpe atque anitao alea-
tores, anhelantes toto peftore ludum_>,
quo citius collufores petere poffint, ce-
Jeriter ab ornni occupatione le expe-
diunt: quos fi foite advenientes, ut fit,
domi non inveniant, turn plane quafi
ex alto repente depieffi, immutari Ie_a
totos mirum in modum fentiunt: ac
qui venientibus inceflus erat celet 8c
concitatus, dilcedentibus tardus ac len-
Quare,ut amatores ad arnica: nomen,
cogi-
PROBLEM. LIB. I.
cogitationem & confpeflum valde^a
.commutant'ur animis : ita ad alea: rnen-
tionem alveoli ftrepitum, & fortis ca¬
fe , quos (spe & varios fibi fingunt,
aleatoresmirifice commoventui ?
Quare irati de forte adverfa aleatores,
nonlecus acpueri. qui ablata fibi de_->
pomo vel cruftulo portiuncula, quod
reliquum eft offenfi abjiciunt: ita quam
habent reliquam in ludo pecuniarri_>,
omnem turn plane projicereinconfulte
Quare alea,quod omnes ufque adhuc
putarunt, avaricia, id eft opinatio vehe-
mens de pecunia, quafi valde expetcn-
da fit,non eft- non magis.quam i;le qui
vulgo appellaturamor, vcnerei tantum
amplexus exiftimatio: fed potius gravis
qua:dam animi affeiftio,animofa credu-
laque lpe , futuri cx jafta forte boni,
conftans1
Index Problematum,
qiu ctntiumtur
L I B R O II.
QUare, cum a corporis natura a-
lidiore , credula in aleatoribus
ipes , adeoque flagrans ludendi
cupido naicatur: tamen ad animum ad-
hibita medicina,infitam a temperie cor¬
poris caufam reprimit Sc depellit ? '
Quid corporis, quid animi finitas,
quid utriufque morbus: Sc qua: wends
conlervandxquc fanitatis amborunu*
Sicut corporis sgrotationes ornnes,
Ita etiam animi *gritudines,per contra-
riafibi remedia removentur.
Quid affectus, quos perturbationes
Cicero, Grad vrxitiM eft rnorbos ani¬
mi vocant, quotuplex illorumgenus:
quomodo in hominibus generentur, 8c
quomodo reftingui ac depelii debeant.
-lit corporis parsaliqua, iinetotius i
la:fione dolere atque sgrotare poteft :
ita animi fenius aliquis una iuipart&_>
affici & permoveri.
lit corporis , ita animi pars affefta
morbo, grave® fi lsfionem patitur, to-
PROBLEM. LIB. I,
turn ipfum in doloris morbique conleH-
fum trahit.
Qua potiffimum animi parte affefti
aleatores lint, quibulque adhibitis re-
mediorum formulis curari poffint.
Duplex aleatorum eft animi vitium.
Jrimum , quod qua in re cafus & fortu-
nadominatur, ex ilia, ftulta quadam fui
fiducia, credulaque Ipe, fine ulla caula,
certum affore fibi lucrum plane cre-
dunt, totoque id peclore atque animo
fulcipiunt.
Alterum , quod nullo commiflo cri-
tnine, immo ne culpa quidem aliqua,
alterius lucrari fe polle copias,perniciofe
exiftimant: vel certe , line ulla peccati
confcientia,facere id conantur fedulo.
loimulx remediorum bins , qua:
commode adHibits,atque in animo pe-
nitus infixae, pravitates iftas animi per-
inlignes removere poffint.
Prior:qua in re fors proterva domina-
tur, incerta credulaque fpe, folo natura:
ardore fulcepta, commodi.m propcnere
fibi, atque animo toto fufcipere, maxi¬
ma eft ftultitia: facultatum vero & bo-
norum fuorum periculo conlectari, in-
lama.
Pofterior: Hominem hominis incom-
inodo fuum augere commodum velle, |
magis eft contra naturam quam mors, |
quam paupertas, quam dolor,quam cx- I
tera quae poifunt aut corpori accidere_a,
aut rebus externis.
Lucrum quod ex alealulbres mendi-;
ci fubinde faciunt.non lucrum vocatur,
fed fortuns: ufura.
Quas crebro in ore iententias habere, 1
& quorum infpicere vitam aleatores in-
latiabiles utile fit,ac falutare.
Qupniam ficut corporis pars aliquai
faepe medicinam non admittit, nifi fafta
prius totius curatione: (corpora enitru i
impura,quanto quis magis nutrit, tarito
heditmagis: ) itaetiamin animo,fecuh-
dum aleam alialq: cupiditates omnes fi-'
militer evenit. Que fit 9gri totius animi,;
brevis & fimplicifiima medendi ratio.
Is demum,vel potius is folus.omnej
tempus atatis fine moleftia degit, quit
fua lorte contentus vivit.
Inlatiabiles hominum cupiditates
funt.
Qua; fit expertium rationis , & con-,
tumacium affcftuuingubernandi coer-
eendique ratio : nimirum quamVirgi-
lius quarto iS.neidos,fub perlbna JE.ne{
prudentiffime cxprelfit,cum ait, I
.—
PROBLEM, lib. I.
_ Magnoque animum UbefaStu »-
Jaffa tamen divum extquitttr.
Ubi totius iUius degamiffimi libii
allegories & brevis ad junto eftexpli
PA-
%
PAS CASH JUSTI
Eclovienfis , Philofophias&Me-
dicinx Doftoris, in fuos de Alca,
five curanda ludendi in pecuniam_»
cupiditatelibellos, Prsfatio adLc-
Vm in omni omnium
bominum vita , duo
fint pr&cipua mala,ft-
•vus nimirum Amor,
& priceps A lea , quA
maxime, vel potiusfolet, jam inde a
prifcis temporibus ufque,omnes homi¬
nes, juvenes pr&fertim, & eos fumma
j}e animi atque ingeniipreditos,ab o-
pt imis omnibusJludiis ctbducunt, &
tnifere nobis perdunt:adeoq-,proterve,
petulsmter & obnixe idfaciunt (cre¬
do, ne qui liberi & fani homines diis
aliquandofimiles evadant)vix ut ex -
omnibus uni concedant-.Amor,ejufq-,
totavts, & r.atura, amultis optime
varieq; fecundum omnes fuos fenfits
& motw,magna multorum Militate
PRiEFATIO
dr authoru admiratione ac laude de-
fcriptm,omnium eft ocults manibuff,
imrrib etiam puerorum ftudiis,utiliter
expofitus: Alea verb, hoc eft immen*
fa ilia dr effrenata inpecuniamlu-
dendi appetitio d> cupiditas, quam
multo etiam ante quant amorem , ab
omnibus cognofci aquum erat (nam
dr longe prius homines inuadit, do
certius in exitium trahit,ac gramas
diatiusquene dicam toto ajits, cunt*
cuhffntimis in vifceribus hnrens,gra -
at iter ardet , magnumque dr acer-
lum dolorem commotiet) fola adhuc
incognita, 'v'elut immanis aliqua dr
ftcva peftis , plane gram mortali'um
detrimento, dr Philofophorum Poe-
tarumque non levi not a, inomnem
hominum vitam longe lateque, ma-
gna perniciegrajfatur. Neque enim
quifquam, ne veterum quidem, uf-
que adhuc inmntus eft, qui, quod
fciam, animi affeftionis hujus impe¬
tus
AD LECTORES.
tut & motus , quos habet graviffl-
mos, quislesfint, aut unde veniant,
lilies oratione aut ftylo nobis propofue-
rit: nemo, quafe ratione erigere affli-
Eligraviter,aut quo conftlio recreate
C5> reficere Agrotum animumpoffint,
explicavit.lmmo no in comoediet qui-
dem mm aliquis, JfreBandum nobit'
Aleatorem dedit.ltaq, plerique,a ne-
mine animadwrfione hac excitata,
ne affeclionem quidem uilam animi
manentem Aleam ejfe, aut ullis a
natura incitamentis magnopere ad
ludendum homines concitari put ant:
fedtantum vel confuetudine aliqua
prasva, vel nimio quodam ocio &
negligentia , vel potius temeritate
quadam , & repentino quafi vento
impetu animi impulfos, ignota occult
taque caufa, improbe fic facerecre-
dunt. Ac, qui perniciofus eft error,
multi etiam, ne injuriofos quidem
in proximo: ejfe, ecs qui in alealu-
P R & F A T I O
Aunt: autullofefcelere contaminate, ]
quamvu id magnam in pecuniam ]
vel remfaciant, arbitrantur. Quod
quidem cert e,propter confuetudinem,
nimit'valde communem, a qua cum ;
poena abfuit, impetratum hoc -vide-
lur , ufuuenit. Qui verb dottiorts
funt interrogati, omnes (ut put ant,
Ariftotelem fecuti ) avariciam ejfe,
brevi nimitim fermone rejponderunt:
qui quidem, quam idobfcure & vix
minima, imtnb mittareiparte cogni-
ta dicant, toto pajftm libro latim ex-
plicavimue. Nam (Ji eft etiamfim~
pliciter breviterque dicendum ) &
h prodigalitate, longe quam ab ava-
ricia, plura fumit. Inconfideraie e-
zim temeritati & ejfufioni , mul-
9um ubique Jtmilis & vicina, nuf-
apaam autem timiditatis aut contra -
Sionis particeps ejfe videtur:&ficut
Ariftoteles de animi elatione docet,
qua a magnanimitatts ojficiis, modu
AD LECTORES.
tranfeundo receditjn errorepotiuscfit
opinione, pravoque defejudicio, tot a
confifiit. Spes enim five compendia
feciendi, ex duel a forte, confident (fi>
fix ct opinio, abfque ulla rations nut
caufafola quadamjuveniliter exul-
tante fiducta cttque omine concepta,
& natter a animiq ; nimiofervor ena-
ta, qua quids certe, nonavaricia,ad
ludendum omnos homines dueuntur,
i apertq eftftulticia, (fi fui ignoratio.
Qus, quidem nimis fibi blandtens (fit
ftulta creduldque animi ajfcclio, fi
ex bomine penittts tollatur , quan-
tumvis licet avariciaferveat, nun-
qtmm in ludendi turptm confuetudi-
nem veniet: Imo tnro etiam fic a fe¬
ll us,fibi conftans, quam longiffime ab
alea omnique per iculo fubeundo rece-
det. Contra veto,banc vincendicre-
iulitatem (fi bona fpei fiduciamat •
que alacritatem, fi quit fublatis ani-
mis, dement recipmt s cum nemo hoc
PR^FAT IO
tempore, corruptis depra-vatisque
moribus, ufque adeo refpuit omnes
•voluptatcs, aut eo ufque ab omnipe-
cuniarum aviditate alienut eft,quin
ft dutta forte quafegratispotiri ilia
pofte perfuafum habeat, non libenter
id far tat : recipiat idem voluptatem,
periculum fubeat, atque aleamfttpe
jaciat, confentaneum 'videtur.lt aqut
quam a-varieiam omnes fic uocant,
credo quia pecunia ftudium (ft ufut
ejus exercetur: cum tamen non prop¬
terfe, minimeque auare, fed qua di-
'Verft rations utantur eft fruipoffmtM
luxuriofe HI am expetant, (ft compa-
rare jacla forte aleatores ftudeant, ■
( Us enim rebus qua funt libidinis,
fumptus fuggerere, cupiditatibus ob-
fequi , ■veftitu indulgere , corpori-
bus defervire, obfonare, (ft profu-
fts fumptibue cuera vivere , into
etiam de forte (ft lucre prolixe lar-
giri ajfiftentibtts , mximeqtie -vo-
AD LECTORES.
luptatum miniftris, videmm ) we
pars quidem ifta avaricia nomirie
fordidofiedpotius luxuriofa cupidita-
tis libidinisque genere continebitur:
nifipquisforte novum quoddam &
animofum ac fuperbum avariciage¬
nus confingere metlit. Qua quidem ex
eo cuivisfacile eft nofcere, quod nemo
qui largiorem in pecuniam luderta
confuevit, vel certo quaftu & lucro,
fine maxima moleftia, idem in pufiU
lam faciat. At qui avidis & fordidis
hominib. omnis lucelli bonus eft odor .
Quare nihil etiam avaricia, qua ti-
miditatis.omnifque imbecillitatis eft
comes, magis contrarium ejfe poteft.
fine enim quia modum deferit, tot a
in vitio eft: ale a verb,quia tr unfit ,&•
rationis fines longointervalloprMe¬
rit, vituperatur. Neque verb etiam
quicquam in feparum, itaq\, nec me¬
dium habet. Alteriw enim incom-
mdo fuum auger e commodum vtUe,
PRiEFATIO
turn eft contra naturam,& iniquum
femper', ut nullo unquam tempore, '
quantumuis adducas aut remitt as, '•
laudaripojftt. Quare quid Ariftote- ’
lesve’it, cum quarto Ethicorum li¬
tre ait. At t amen & aleatores & fa¬
res & latrones avariputandi funt,
quod in turpi qustftu fint eccupati, I
( nam fpe quuftut h&c inftituta fe-
quuntur, & proira perferunt: )po- |
flea explicabimtte. Id enim perindt
eft, ac ft quis & meretrices a-varas \
ejfedicat. Nonenimaleatorumnatu-'
ramibi deferibit ,fed avaricie, partes
omnes exponit. Immb neq-, ipfe aleato¬
res wvidos ejfenegem: eoq, tanquam •
proprio & commodo epitheto, elegan-
ter etiam appellari pojfe: quemadmo-
dd&Jpes avida atq-,a'vara,fcite her-
cle a Poet is 'vacatur: fed ab its qui rei j
naturamineoconfiftere, & omnino
contineri dicunt, 'vehementer dijfen-
tio. Cum igitur, ft quis vir magnut,
multurn
AD LECTOR.ES.
multum ab omni doctrines & naturx
inftruclus, dicendi quadamfingulari
facilitate & fcientiapmditus, ajfe-
Bionis hujus gravijfima & turpis
nimodum aBionis naturam it a om¬
nibus fuis numeris explicet atqus
evolvat, ut qudm fie perniciofa &
iniquet, maximis omnibus vitiis fce-
leribusque diftriBa , plane (fiperfpi-
cue deinde ab omnibus nofci pojfets
turn, quod caput eft, qua ratione af¬
flict i mifere homines , cvellere diram
ex animo cupiditatem valeant , gj»
qua facia medicina gravi expedit e
fife cura, magnumque minuere dolo-
rem queant, aperte doceat: is fane
diisproximus,omnium maximum fa
& prope divinum infocietatemhu-
muni generis beneficium confereeju-
dicandusfit. Ego non , ut banc mihi
laudem fumam, aut tali me honore
I digniipmem, {prsmagnienim & fa-
I pientis illud viri munus eft:)fedquod
PR^FATIO
tnthifum confcius, ut tenui in re me-
cum habit ms, excelfa omnia ingenia
ad pulcherrimi operis laudem, at
' quod inprimis mihipropofui, adgra-
'viftmi affetties folatia remcdiaque,
& doloris levamenta inquirenda ex-
citarem, propter utilitatem commit*
nem, provinciam heme Jufcepi. In
qua fi minus omnia qua debui & I
vellem , propter ingenii tenuitatem,
cujus mepoenitet, prs.fliti , ceric ta-
men in laude voluntas effe debet: &
vel excitajjfe ad pr&clarum & utile
cum primis Opus optimorum om¬
nium ingenia , benigne ac liberalitet
fattum videri. Neque enim ego {dm
teftor) tamperfeUi autpraflantis a-
licujus op. risgloriam,qudm defidera-
t&ex eo, utinam etiamfuture, utili-
tatis, qtuflum in animum induxi. 7-
dcoque ,non ornato & numerofo ver-
Juum ahquo genere, quamvhs apt am
■ materiam , & in quibu-s medio-
I 'JL
nlttr aliquando verfatus fui: non
iiffutatione, & Dialogo: non orattt-
maliquo, quo A fplendorem aut mct-
pm aliquant dicendi vim & animi
okcritatem requiril: fed didaciicc,
ttvacant, libero, tenui & quieto o-
mmisgenere, at maxime addocen-
kmapto, rem omnemtraBandam
recepi. illnd enim, citm nihil quod ad
reialicujus naturam perdifcendam
pertinet, pratermittere videtur: turn
aim natura & or dine valdemiht
conveniens apparet. Veteres tgitUfuM
Gucos, optimosque omnes medicosM I
quorum ego Jludiis mirifioe deleter, '1
qai corporis morbos eddem clarijfima
utilijfimaque methodoperfecuti,pri- ,
rriitm quid fit morbus, deinde qua
morbi caufa, turn qm ex Hits eventa
(mpirrdfifife, vacant) oriahtur,deni-
que qua cognat a, qua contr aria, tra -
dunt-,fecutm-. ut eorum agendi fa-
(iendique modrnn omnem alibi, it&
etiam
PR^FATIO
etiam hie feribendi rationem imitan-
dam mihi ejfeputavi.ln quo(ab aurn
populari abhorrens ) ut communem
utilitatem folUm fpeSiaffe me intelli¬
gent, volo ws feire, cum prim'um is
hujus ret dignitate ac magnitudine
cogitarem, omnem meum de alea fen-
fum animi brevem in orationem con-
jecijfe: idque eo confilio,tantum ut il¬
ium viva voce publice apud omnes
pronunciarem: fperansfore,ut in ma¬
gnet DoBorum virorum multitudine,
non deejfet unus aliquis, qui traBan-
dum pro amplitudine rei negocium
fufeiperet. Putavi enim alienavir-
tute melius idperfici pojfe, qudm pro¬
pria tenuitate inf elicit er conari,pr&- '
fertim cum aliis Jludiis cogitationi- \
busqi diftraBut ejfem,&jam diu et¬
iam ah' omniferiptione abftinuijfem.
Sed cum jamillam Bononia, nobilif-
fima Italia Academia, maxima am-
plijftmaque in condone, magna expi-
ttatio-
AD LECTORES.
Batione, & fumma bonorum omni¬
um attentione, malorum •verb maxi-
mofirepitu & vociferatione (ut illo-
rum maxima in Italia licentia eft )
recitajfem: turn verb foftfaulo,mul¬
ti it a magno & fr equenti a me flu-
dio contenderunt, defcribere ut ora-
tionem fibi liceret, nullo modo ut fa-
tisfacere omnibut turn neque quive-
rim, neque lubuerit. Erat enim eo a
me ccnfcripta conjilio atque animo,
auditi ut vellem, non legi etiam. Sod.
tamenpoftea impense magic rogatm,
atq-, amultis etiam afperitos appella¬
te, quafl magno rempublicam com-
modo privarem, eique officio deejfem
mo.fi quod optimo conjilio excogita-
tam (ut ipji vTaua
dicebant) open, fupprtmerem: eviclm
tandem , imponi hanc mihi edendi
t peris neceffitatem JumpaJpcs: totoqy
orationkgenere priors commutato.m
libellos rem omnem conjeci. JJtare-
P R £ F A T IO
mine 'vos etiam atque etiam rogo, ut
etsdmeaniino, hoc quicquideft , ac-
cipiatU, quo plane prim, ut audire-
tur tantum,& melioribui argumen-
tum ejjet, compofitumfuit. Neque
bujus men, qualifeunque me dit at to¬
nes -vos pceniteat:fed pot im omniftti-
dio illuftrandam amplificandamque
vobis ejfe, cogitetk. ltaenimfiet,ut
fi hoc aquic animis omnesfaciemue,
atque huic malo, late admodum pa¬
tent i , pro fe quifque noftrum mederi
curabimtts, cumin excellentes omnes
animos, ©» optima quttque ingenii
facile cupiditatu iftafttis;prepter ex-
cellentis nature, cum elata opinione
& credulitate cognationem, invadit:
turn verb expoftta affcchonk, erroris-
que turbulenti caufa , ipfifibi notii
multum'p-- cupiditatem imminuanii
debiliteritque: & quam credula [pet
bpihationem.vtfiofo anitnihabitu, fi¬
ne caufa’ comprehendere, •' libenter e-
tiam
tim animis remittant, atque hinc
plurima ad rempublicam commoda
veniant. Vt enim in corporis morbis
doloribws sum Ucmurn re.Bie tnedi-
cinamfacimus.fi, cum eft caufa ma¬
lt cognita, quo eft opus loco & tempo¬
re, curationem adhtbemus (caufts e-
nim morborum , remedia ex adverfo
refpondere debent : idque fivefimpli-
ces five compofitsL & implicit a. fue~
tint:) it a etiam in animi ttgritudini-
brn omnibus retie ft curands,[unt, i-
dem debet obfervari . Seats enim, ut
Tcrentianm illeChrernes , ipfumfe
ptuiientem Menedemum (qui quod
uniatsfilisis, quern fua injuria ejece-
rttt,militatum profugerat, nullum fi-
bimagni labor is vacuunftempus da-
bat)fruftra,quaft auaricia miferum,
6> nimis ad rem attentum , mo-
net: it a nihilo plus, vel minus etiam
agat, qui aleam, hoc eft, exultantem
in hominibus inconfulta & cetcafpe
P R m F A T-I O
jiduciam , adolefientU & nature,
ardore temquam vino concitatam,a-
•varicia remedies reftinguere aut fi-
daremeditetur. Tome enimprimitm
(fi caufam in omni malo refpicere o-
portet: qua qui negligit, fateaturfe
vere curare nefcire. Irrio, quod malic
tnedicii impertte morbi caufam con-
jicientibuc acciderefilet : adhibita
far urn apt a medicina, deinde multo
gravim vehementiusq-, ut affliften-
tur agri, faciunt: everfoq-, medendi
ordine.affeBum conduplicant Quart
cum multi, ipfi fi ignorantes, mul-
tum in eo fludii operaqueponere vi-
dentur, ut perniciofa qua flagrant
cupiditate, Ijfyerari pojfint: nihil ad-
dubitandum, quin fi decentem ad a-
nimum agrotum curationem adhi-
beant , atque omnia ex hoc pendant,
utfiem credulam, fine ulta caufafo-
lo nature fervore conceptam remo-
vcantjideoque quamfit fapientia &
ratio-
|iationi t enter it in contraria perdifi
■tant: etc deinde nihil tam ejfe injurio-
fum, qudm alterius incommodofu-
ton augere commodum wile, ammo
iucmente concipiant: nihil inquam
■addubitandum, quin edotti, facile h
fententia defeftant,fuaque voluntate
mox a mala confuetudine recedant ,
fefeq; ad diverfat vita rationet tra-
ducant: multoqtie hoc melius acfir-
mint, quamfi (quodplerique alieni
i fanitatefaciunt) nuncupate impo-
entia, & dolorefan&ijfimit Deo vo-
tifattitque.poenis interpofitit, quas
■tox ridiculoseperrumpunt, fitonfio-
ibus.turpiter id & finite identiiem
onentur. Qui quidem certe Ditto-
umac fui ipfitss juxtaignari, par-
im Vergilianam illam Didonem,
tut cum ftivoejfetamore Jducia.ac
tents interea indulgenter ilium ale-
'et, pacem per aras qutrebnt; partita
nalos medicos, qtti caufrmarbiin-
***** i /«*
PR.ffiFATIO
fcii atque imperiti, cum capiti metie¬
rs debeant, reduuiam cur ant, imittt-
ri mihi <videntur. Quare, nihil etiam
ut a me deftderart poffit, (nam &
gratum hoc adolefcentibus, & muh
etiam magic utile omnibus, quos ef-
frenata vexat alea, forejudicavi)
volui, qua unicaac fimplici oratit-
ttedme prius, quo dixianimo,con-
Jcriptafuerant, duos in libellos didu-
cere: atque pojleriore -ueluti curatio-
nis & remediorum quafdam formu¬
las exponere , quas quipro ingravef-
centis Agritudinis modo fequantur,
prsfentibus remediis inflrucii , &
parvo mederi , & omnifefe ludendi
cupiditate evolvere,ac graut expedi-
re curapojfmt. In quo quidemfi cui
forfan molefiius paulo (nam •variu
funt hominum ingenia) idem fubinde
repetem videbor. is nonJolum d Ci-
ceronis libris ad Galeni -volumin*
trmfiijfe me jamdiufciat, verumet-
■ adlectores.
tm illud Seneca dictumputet: Nun-
unm frtis dicitur , nunquam quod,
ifciturfatU. Valet;, atque hosnul-
\us adminiculis , fed (ut dicitur )
iarte noftro, omnium utilitati con-
:rij>tos libellos, boni confulite.
Pasca-
PAS CAS II JUSTI
Eclovienfis Philiofophias
& Medicine Do&oris.
A L E A,
Sive de Curanda ludendi in pecu-
mam cupiditatejLiber.' J.
S U a m fit difficile at-
gna, late omnihomi-
num. vita diffu(a,eaque
a demine antea expli-
cata, in maxima doctorum virorum
celebritate & frequentia, (criberea
neminem ignorare puto. Namqui
ejulmodi aliquid inftituit ac parat,
eum certe praeterquam quod magno
animo efte oportet, nova dicere, at-
que a fe inventa vel excogitata in
medium proferre nec-elle eft. Quod
quidem nemo unquam ulla in re re-
i fte praftiterit, nifi qui lit vel ljonga
A ejcpe-
2 PASC.a'si I JvSTI
cxperientia, crebraque exercitatio-
ne edoftus: vel Angulari quadamat-
que excellente ingenii magnitudine
praeditus: velpotius, optime a natura
informants frequete adhibita cogi¬
tations atque ufuutraque re pariter
ornatus.Verumde Aiea, hoc eillu-
dendiinpecuniam perniciofa cupi-
ditate.pr^fente libro verba fafturus,
planq, quod dixi, mihi ufuvenire vi-
detur.Nemo enim adhuc,quod fcia,
inventus eft, quiaffeftionemhanc |
animi, qualis quantaque fit, con- ;
fulto explicavit: nemo veterum ne-,;
mohujusmemoriae, autnoftrorum
hominum, qui omnern (uam fcien-
tiarn ad militate publicam attuliffe
videntur, impetus illos &motusac
fenfus, quos quidem maximosacer-4
rimo que in hominum animis exci-
tatiperfecutus memoriae tradidit. Et
tamen , jam indeaprimistempori-
busufque, nullum ubique malum,
, nulla
nulla peftis, nulla pernicies, in om-
nes civitates atque homines longius
latiufque magnacalamitate invafit;
ut qui id nitatur, nullo alio argii-
mento, nulla fcribendi mi-
jorem fibi laudem, aliis utilitatem,
afferre poffe videatur. Verurn ne
quis arrogantiac aut temeritatis vitio
adlcribat, quod cum nihil corum
quse dixi, vel certe exigua omnia in
me reperiantur, quse ad traftandum
praplentem materiam.magno & eru-
dito viro digna requiruntur, tameti
id hoc Sc tempore 8c loco celeberri-
mo.homo alienigena Sc longinquus
audeam: prius, qua ratione potifll-
mum adductus, id faciam: deinde,
quod inftitui, breviter 8c apquabi-
li temperatoque orationis genere,
quale docentibus convenit , quod
potero, explicabo.
Cum igitur ita a natura omnes
' homines creati fimus, ut fictit aftio-
4 PascasI I Jvs T I
n*m noftrarum, ita etiam excitan-
dorum ftdandorumque affedhium
prxcipuam caulam & ducem Ratio-
nem habeamus (neque cnim bruto-
rum animantium, aut amentium e-
briorumvehominumritu, folo na¬
ture irnpetu, ad agendum cupien-
dumveimpelliffiur: fed voluntate,
qua; a Ratione proficilcitur, & pro¬
ximo regitur, Jiberc varieque move-
jnur, & a vitiis abducimur:) ideoque
meritbPrudentia, quae quia rationis ,
procreatrix, & quail parens eft, vir-
tutum omnium, quarum in actione '
laus confiftit, domina®inaha-
betur; atque in omni genere in quo
deliberare & confultare homines
fblent, turn denium vicifle nos, at¬
que omnia confecutos efle putamus,
cum quod expetendum efle duci-
xnus, honeftum, quod fugiendum,
turpe efle perlualimus: diumecum
dcroultum idcogitans, laepe admi-
ratus
| ratus fum, quid fit, quod cum virtu-
I tesomnes, vitiaque & affcclus ani-
I morumc-aeteri, itaaphilofophis, o-
ratoribus & poetis, nobililfimis ani-
' mi & morum magiftris, tam Graecis
quam Latinis, graviter & ornate de-
Icripta & exprefla lint, ut tanquam
in tabula propofita omnibus & con-
Ipicua, facile in virtutum amorem,
vitiorumque odium excitare atque
inflammare animos polfint: fola a-
lea, hoc eft, effrenata ilia in pecu-
niamludendiappetitio & cupiditas
(lie enim vocare afFeftum mihi li-
ceat) quas tam multos palfim mifere
lolicitat, imo etiam funditus perdi-
dit,atque (ut video) perdet,Ideoque
Vel in primis ab omnibus qui com-
munitatis hominum & vitae com-
modo ftuduerunt,exponi ad fugien-
dum juventuti debebat, a nemine
tamen adhuc, nifi caiTjwfdSa forte,
autyeluti prastereunte, tra&ata fit.
A 3 Ham,
Nam, fi quis alius, multos ego gra- |
viter hac cupiditate,velut £eftu quo-
dam flu£hiantcs,nec paucos magni-
tudine tempellatis fubmerfos, cum
viderim, frequenter in Kane cogita- .!
tiohem veni. Neque id folum Iponte
mecum exiftimavi, fed multo mdgis !
crcbro ab amicis ,.qui graviter aegri,
tanquam a periculofo morbo libe-
rari fe flagitabant , obnixe reme¬
dium rogatus,fi quis etiam tanto fu-
rori medicinam feciflet, fedulo in-1
quifivi. Idque eo impenfius feci, •
quod maxima ratione, fummoque ;
confilio , poftulare hoc miKivide-
bantur. Cum enim nulli noftri affe-
ctus, nulla animorum vitia,nifi nota
. prius nobis &perfpe£ta, reftecura-
ri pofllnt: fitque propter amorem
quo ipfi nos profequimur, feipfum
.nofle difficillimum, ac nemo id nifi
fapiens praeftare poflit ; prudenter
fane-cogitabant,tanquam in comce-
dia
Ale jb Li e. 1, 7
dia aut aliena perfona, Aleatorum
imaginem, immeniam inquam Sc
exitiofam cupiditatem, anxiarn cre-
dulamque fpem,Sc falbcdm (ui fidu¬
ciary graviifimblque motus omnes,
&totius rei indignitatem intuendo,
fi non liberari penitus affeftu, atta-*
men lenire dolbrem, & magnani
morbi partem pofie deponere. Ve-
rum cum necipfe, nec a me rogatus
aliquis, quamvis illi multi fuere, hu-
jufmodi aliquod levamen aut ora-
tionis remedium, quale tunc maxi-
medefiderabant,& opusfibi erat.iti-
venirent: indignum ratus,maximam
animi perturbatione, Scacerrimam
fortiffimamque cupiditatem, toto
fere vitae (pacio, miieros homines
graviter immaniterque affligentcm,
itaab oratoribus,qui fe in hominum
animos imperium habere perfectci
completoque verborum ambitu di-
cunt,negle£tam elTe: itaapoetis,qui
S Pascasii Jvsti
fc cum deledatione prodeflc yelle,
numerole canunt,atque adeo diffici¬
le- efte fingunt Satyram n«u fcribere,
relidtam: denique a philolbphis, qui
le naturam mutare , atque aniaiis
jnederi polfe accurate docent, ac
quorum prjeceptis qui pareat(ut gra-
viter difputant) omne tempus attatis
fine moleftiadegcre poffit, filentio
prtetermiffam: ipfe commiferatione
afflietorum, cupiditatismagnitudi-
aie mifere conflagrantium, motus,,
tacentibus omnibus, fi finem affer-
re, alto &perniciofonimis filentio,
poftem, tentandum putavi : idqoe
non alio confilio.quam ut omnibus,
qui bus ingenio & eruditione longc'
inferior fum ( quorum hicmagnus
eft numerus ) exercitationem ali-
quarn, tanquam argumentum pro-
ponerem, quo traftando magnam
emnibus voluptatem, multis atque
adeo ctiam plurimis utilitatemnon
Ale jb Lis. 7. 9
parvam afferrepoffent. Ne dicam
interim, quod non minimum fuit,
amicis» multiique vehementer id a
me flagitantibus, imb etiam tan-
quam debitum officium exigenti-
bus, morem gerere voluifle: & dun*
hate meditor, magnum in aleam o-
dium concitare, atque in alia potius
omnia, omnium volntatem induce-
re, quam ut illam, in libidinem tam
exitiolam & impiam ruere etiam fi-
nant. Sed quoniam cognita maii
natura & cauia.facilius eft, tanquam
inmorbo, curat ionem adhibere, ut
rem ipfam aggrediamur: primum,
quod omnisa refta rati one fiifcepta
de re aliqua inftitutio facit, quid fit
Alea definiemus: deinde, unde hu-
jufinodi in hominibus cupiditas o-
riatur:& quid illam alit.ac majorem
facit: turn quosproducereefFeftus
fol eat: poftremo, qn® cognata fibi,
quae pugnantia fint.exponemus. At¬
que
que ut naturam ejus de quo dicktri
famus in£elligatis,non quod quidara
natalitiis diebus quotannis facere
hie ingeniofe magis quarri utiliter&
magno cum applaufo fo lent, Sc mul¬
ti fecerunt chartularum, talorum,
teflerarum, latrunculorum, aut eo-
rum qui fritillo, veteribus etiam in
ulu, exercebantur,ludum,aut ludenW
di moduin & rationem aliquam vel ;
quasftionem St controverfiam, inter j
ludendum forte natam , evolvemilM
fed potius cupiditatem iplam, qux
in animis inlita, late fe diffundit.ex- ,
plicabimus, Vt enim avari qui
ex quovis inftituto omnemlucri &
quasftus faciendi occafionem, tan-
quam inftrumentum cupiditatis e-ji
xercendx fuce, gnaviter arripiunt: ita
etiam aleatores avidi , omnem in
quo fors dominatur, 5c pecunia po-'
nitur rationem Sc ludum, tanquam!
effrenati motus fui materiem Sc in-'<
ftrumen-3
At e je Lie. I. n
ftrumentum.fua fponte capiunt. Scd
le veris alea: caufis, poftea dicemus.
Eft jgitur Alea , effrenata qux-
lam hidendi in pecuniam cupiditas,
uiimoia credulaque Ipe lucri fla*
grans,vel. Eft gravis quasdam,& diu
mahens animi affeftio , -quae vitiola
futuri ex dufta forte boni opinione
conftans, effrenata quadam & exul-
tante cupiditate ad liidendum con.
citatur. Ex quo primum illud pater,
minime de illis hie agi, qui immo¬
derate alea non abutuntur: hoc eft
qui vel iis ludis, in quibus ratio Sc
confilium valet,ingenii exercitatio-
ne tantum incumbnnt: vel qui,ut la-
bores leniant, animos recreant, at-
que ocium confumant, quovis ludi
genere, ludo contendunt. Sic enim
affedi, quavis occafione & caufa fa¬
cile defiftunt, neque ullum in iplis
manentis cupiditatis, aut perturbati
animi lignum apparet,fcd ludo iicut
fomn»
12 PascasiJ Jvs T I
fomno&quieteutuntur. Vcrumde
illfs trattari, qui credula quadam
fpe, ftultaque fiducia elati, magna
& iniatiabili cupiditate tefleras aut
talos jaciunt, cartulas fortiuntur.de-
niquc quofvis ludos qui temeritate
& cafii conftant incredibili Audio
dies noftefque anheli pcriequunturt
ac, quod fiin&ifilmis legibus & fena-
tufconfulto eft vetitum.in pecuniam
iudunt, & iponfiones faciunt. Quo¬
rum quidem animos,quod damnofa
vehementer & ftulta demenlque o-
pinio , fine ulla ratione aut caufa
eoncepta , turn etiam gravis boni
error occupat, argumcnto eft: quod
quibus in rebus cafiis & fortuna do-,;
minatur, fuaquadam fallaci & juve;,
niliter exultante fiducia certum ali-
quid promittere aut fperare auderel
ftultifllmum eft. Nunquam enim|
temeritas cum fapientiatommifcei
tur, nec ad confilium caiusad mitti-
Ale^Lib. I. 13
tur: fed ftulticia atque ignorantia,
audaces & temerarios homines fa-
cit.Deinde,ut optime res cadat,cum
fine alterius incommodo (uum au-
gerecommodum, finemaximo fee-
Jere, nemo poflit, immone alpirare
quidem ad alienas pecunias abfque
culpa queat quilquam: quod bonum
communi errore Sc conluetudine fic
omnes putant, id in maximum illis
malum Se detrimentum cedit. Quod
veroalacri Se exultantequadamcu-
piditate prsediti,multum ab avaricia
paupere fordidaque divcrla, cmnes
hoc aleatore's agunt, indicio eft:
quod cum pro conditione & fortu-
jra, pro ftudiorum Sc cupiditatis ma-
gnitudine, precium omnes in me¬
dium conferant: turn fepc miniftris
aliifque adftantibus, magnam adeo
5cdelymbolo,Scde lucropecuniam,
large efFuleque donant,multi ut pau-
cis annis ad non contcmnendasfa-
£ cuhates
,4 Pascasii J v s ti
cultates eo nomine pervenerinfi;.
Quinimo fi abaleatore nobili, qni
carius paulo ludere confuevit, u£
gratis autparuulaetiampecunialu-
dat poftularis: profefto valde illi
moleftus fueris, nihil enim magi*
invitus obibit, ne fi certo quidem
quasftu & lucro facere id credat. Sed
cum variis diverfiique cupiditatibus.
omnes homines moveantur,omnef-
que fuas appetitiones maxime pccuJ
nia expleri poffe patent: hanccom-
munem pecuniarum aviditatem , fi
j aciendce fortis magna cupiditas,adi-:
pifcendique ex ea lucri confidential
Sc fpes credula excipiat: turn demum
pr^ceps Sc pernicioia perficitur alea,■;
Sc inflatos iui fiducia homines pr®-
cipue ad ludendum impelli videmus.;!
Quamquidemaleamnecfolapecu-
niarum cupiditate , nec prascipue ■
conftare, vel hinc abunde eft mani-
feftum: quod nemo bominum quit
quant
quam eft,qui,quam vis ei magna mi-
feraque p eft us avaricia ferveat, fi ja-
fta forte detrimentum aut damnum
fie fafturum elfie certo feiat, velplus
nietuat etiam, non quidvis potius
faciat, quam in eo ludo ut verfetur,
quern malo fibi futurum efTe ti-
meat. Ut enimfpesfummeconcu-
pifcit, ita contra timor maximede-
clinat, Jam periculum & diferimen
liibire, fortem experiri,omnia deni-
que fortunae fubiicere.non cupidita-
tis&avariciae, fed confident ias, in-
confiderationis & temeritatis funt
ligna. Quae quidem ita confidente
cum (pe conjungi folent, vix ut ab
illafeparari pollint. Et quam vis fere
ingentem cupiditatem comitari e-
tiam foleant, (unt tamen ab avaricia
timida fordidaque multum diverfa.
Ut igitur ille qui vulgo appellatur
amor, nifi cum fpe credula magni
bonijCumqua nafeitur aliturque,pe-
16 P A S C A S II J V S T I
nitus fit implicitus, amor aut cura
non vocatur , quantumvis com-
plexum Venereum cupiat: ita pccu-
niarum cupiditasquamvis maxima,
nificum quadam bonae adipilcenda
iortis animola ipe commilceatur, &
velut informetur, Ale^ nomen haud
accipit. Jam verb affeftionem ani-
mi efle, eamqiie fortilTImam acerri-
mamque, dominam inquam, qua
nulla poflit efle magis dura, magis
imperiola.aut magis vehemens-.non
foltim ludentium hians animus,an-
xia Ipes.timor folicitus, perturbation
iulpenlus incertufque vultus, crebra
coloris mutatio, totiufque corporis
atque animi varii motus, crumpen-
tes denique media hyeme fudores,
molds etiam emiflum femcn, atque
inter fpem & metum magna contra-
riorum motuum & totius naturas
confufio, & quad exanimatio, hoc
indicant: verura etiam eorum qui
Aibvb Lib, I. 17
CUpiditate hac incenfi lirnt, quamvis
fxpe damnum fecerint, impotentia,
&in omnium rerum inopia,jucund%
tamenadhuc & frequens in ludi co-
gitatione oble&atio , defideratio-
que, hoc arguunt. Quam multos
enim pafllm videre licet, qui etd
fepe infoeliciter ludendo, eo redafti
fuerint.vix ut habuerint.diram unde
explere famem poffent: tamcn re-
ftituti.atque undccunque nadti quod
itcrurii (ubiicere fub aleam poffent,
quafi optime accepti fuerint, maxi-
mo eodem ftudio atque opera pro-
perant ?. Quanta diligentia uidere
eft, re perdita.pecuniam eos qutere-
re? quam multa facereindigna, ac
pati? Quern non lapidem, vel potius
quam non veftem aut fupelle£lilem.
quamvis multam & lautam, imo e-
tiam quem non uxoris mundum
movent ac removent ? quid nonini-
quitatis in quasrendo fiifcipiunt?
3 3 quam
1
i 8 Pascasii Jvsti :
quam non conditionem, quamvi's
injuftam, accipiunt? quibus non ho-
minibus, etiam i nfimis, turpiter turn
lupplices fiunt ? Atque ut omnes in-'
genii vires explicatas nofcas, quam
multa inmentem veniunt, unde id
flbi parent? Vereenim dicam: multi
fi parentem £ere alieno carceribuSi
contrufum emittere ac liberare de-
fa eant, nontanto id ftudio, cura, di-
ligentia, dicam etiam fucceflu.fafti-
tare videamus. Nam quis eft, qui
parenti vel amico, etiam capitis in
periculo numerata pecunia ut fub-
veniat, cum totam divendere do-
mum foam non poflit, teftum ut
vendat, in animum iuducat ? Atqui
id Mediolanenfis quidam, inpecu-
niam utluderet, fecit. Cum enim
domus illi ruftica quaedam, nec an-
gufta eflet, eamque propter loci fo- ■
litudinem & foil fterilitatem in quo ;
fita erat, cmere turn nemo vellet:
Aim Lib. L 19
tegulas divendidit, domumque mi-
ferpluviis 8c vends perviam reliquit.
Jam veto , nafti quod ludant,
quam illis tempus, ad collufores uf-
que dum veniant, tardefluid quam
omnis mora longifllma eft ? quam
moleftus, quam prolixus.qui quavis
occafione aut caufa tempus protra-
hat, aut abitionem remoretur ? Im-
mo jam praefentes, ac medio liido
fortitis numeris.quam multa multos
impediunt ? quam multa, propter o-
men, quod quavis ex re capiunt, in-
terpellant ? quam eos facile collulb-
res, vel tarda relponfo, vel fuperfluo
aut praeter rem fermone pertur-
bant ? quam illis omnes ingredien-
tes, abeuntes, affiftentes: falutatio-
ne, oculorum obtutu, motu, ftrepi-
tu, ipla et;iam praefentia, odiofi 8c
molefti funt ? Denique quae dor-
mientes infomnia exagitant ? quae
vigilantes curse cogitationefque fo-
JS 4 licitant.
*• PASGASII JVSTI
licitant. Vidi ego virum ill primis
nobilem , ampliffima familia na-
tum, qui cum quod habebat num-
moram,utantea(a:pe, inaleaperdi-
diflfct, ditcedens turn triftis, multa
giavi cura cogitabat, unde ctiam
prccium invenire poffet. Verum,uC
fit, puerum eo die vicino natum
efie, in mentem venicbat. Itaque,ut
majore apparatu natalis dies appa-
rari folet, ab amplifflmo quodani
regulo, qui turn forteinpaternis ejus
acdibus diveriabatur, ut binas pre-,
ciofe caslatas argento pateras ornan-
dis amici natalitiis, fibicommoda-
ret, impetravit. Quibus acceptis,
ftatim ut e confpe&u ejus qui prs-
buerat, evafit: incredibile quam ce-
leri curiu, miftre (ubinde cadens,fu-
riis potius quam homini fimilis, op-
pigneratis quanta potuit pecunia
pateris,ad ludum redierit. Atqui hie
turn qnidvis potius quam damnum.
At e L i B. I. at
quod re 8c fama fecit maximum,co-
gitabat. Nimis enim propter ingen-
tem cupiditatem 8c defiderium,
hujufinodi hominibus perturbata
mens eft. Atque ut in corporis do-
loribus accidit, quorum qui maxi-
mus eft , aliorum fenfum omnem
occultat: ita etiam in animi affe&i-
bus idem fieri conftat. Omnem
enim aliam cogitationem 8c fen¬
fum, vehemenscuradeponit. Sed
non ufqueadeo mirum eft, fi qui
tranquillo tempore imperare fibi
non poffunt: iidem damni tempe-
ftate ventifque oppreffi, ultima ten-
tant. Illud potius admirarione di-
gnum eft, multos adeo inveniri, qui,
cum affeftus magnitudinem 8c vim
fepc fenferint, eumquemultismo-
dis exitiofum efle, 8c re fiepe fint ex-
perti, 8c palam confiteantur: ideo-
que quidvis potius facere, quam hi¬
de re adhuc velle dicant,8c conentuc
fedufec
22 Pascas i i Jysti
fedulo: tamen quafi vi coafti fint,ita
ne cupientes quidem abftinere pof-
funt. Unde clara Sc pervulgata, fed
fradta & abjecti animi voce , cum
Medea omnesexclamant:
-—Video meliora,proboo[utj » |
Deteriorafequor .—. ,r
Ut non fine caufa* proverbialifir,-
mone ab Hifpanis dictum efie judiri
cem, & nunc etiam a Graxis crebiis
fermonibus ufurpari, i {DpTmxvmi-
%*s,vizl/u> 7*wi'!«:hoc eft.Aliquando!
qui lufit.iterum ludet. Necmiremi-.
ni. Memini enim, cum inHifpaniis;
eflem,apud pr^clarum virum Cardi-'
nalem Poggium, fiimmi Pot. ad Hi-
fpaniarum regem legatum, multos!
turn fepe.qui propter impotetiam
damni magnitudinem.certamque (I
porfifterent, perditionem, fanftifli-.
mo
* Hifponifie dieunt, Quienjugb,jugarb : '
xAliquando qui lufit, iterum ludet. Huic no*
difimilt : Semi mains , femper main*.
Al e je. Li b. I. 25
fflo jurejurando jurarant, maxima-
que religione fe obftrinxerat, nun-
qiiam deinceps inalealufuroseffe:
nihilominus poft paulo, contempts
fra&aquefide, &viplata religione,
magna etiam numerata pro diplo-
mate pecunia, tranfgreifi juramenti
& impietatis veniam petitum a le¬
gato Veniffe. Alios, qui cum adhuc
religione & promiffo tenerentur,
neque perfiftere ullo modo poffe,
propter ingens defiderium, animi-
que impotentiam viderent: magno
etiam foluto precio, ut jufiurandifi-
dem eis abrogaret, injunfto pro eo
pio munere alio, obtinuifle. Atque
horum omnium non exiguus fuit
numerus. Veriim, ut cum Virg'ilio
exclarriare hie mihi liceat , neque
cnim continere me poffum:
Heuvatumignan merit es: quid
'Tjotafurmnni)
Quid
*4 Pascasi i Jvst i
§luid delubra jwvant i eft moi'tf
flamma medullas.
A d h *c, hoc etiam accedit, maxi¬
mum perturbationis maxim* &
concitat* voluptatis lignum: quod
omne ludentibus tempus, quamvis
id longum fuerit, breviflimum vi¬
de tur , frequentes cnim funt, qui
cum biduum , aut triduum ctianii
ablque ulla intermiflione in alea lu-
ferint: tamen interea, quantum per-
cipcre poterant.vix horam efHuxifle
dicerent. Immo etiam funt, qui &
ludendo cibum capiunt, Sc natura
necelfitati dum concedunt, ne inte¬
rea brevi temporis momentoaludo
abllineant, oftendi libi cartulas ju-
bent: uique adebimmenfa illoscu-
pido vexat, Scindignahominispr*-
ilantia voluptas occupat. Atque ipfc
vidi nonnullos, qui cum ad luden-,1
dum in alea cupidcadamicum ve-'
niflcnt , & twm fottc , ut fieri folet, -
null®
Al E M. L I B. I. 25
nullo modo tcfleras invenirc ibi
poflent: quo tamen cupiditatem ex-
plcrcnt foam.condudto precio aleo-
nc, quivicinoexloco, femoto ta-
men.voce teflerarum ja&us cffingc-
bat atquc enunciabat, numeros,
(caufam vulgo vocant) hoscnim fa-
ftadigitorum *micationeipfi inter
feiingulis dabant, totam noftem
magna pccunia fortiti funt. Sed ncc
defuerc, efui dentibus & fuperciliis
lufiflc vifi font: ficut & ipfe Venc-
tum , qui in uxorem foam luferat,
vidi. Immo ctiam inventus eft, in
quotantaludendiappetitio & vefa-
11a cupido ac voluptas fuit, ut mo-
riens (quail parum fuerit, in vita lu-
iiiTe)teftamento religioic caverit.ut
detrafta cadaveri foo cute, oflibufo
C que
. * Micare digit# , Jtali giocare alia morra
i vocant.quodfit , cum duo,pugni upiu* digitos
fiot volunty eodem tempore explicant^ atquc
ita Jibi nurtierot fartimtur »
• y
25 Pascasii Jvsti
que omnibus exemplis.ex his teflerj
fierent: ex ilia verb, membranifque
omnibus, menla, alveolus, fritilla-
que, quanta fieri poflet diligentia,.
contegerentur:nimirum,ut quod vi-
vus libentiflime faftitabat, mortuus
etiam, quantum poflet, obiret. Et
multos quotidie videmus, qui cum
totam vitam ftrenue in alea & char-
tubsluferint, turn morientes, nihil,
prater eas, quas inter ludendum vo¬
ces & verba proferre loliti erant, fu-
riofe proloqui. Qua: omnia,quid a-
liud nobis quam affeftus maximi ve¬
il emetiam, intimis in pedoris vilce-
ribus ihfitam,contumacem, rebelle,
& vix cxtirpandam indicant ? Veriun
exempla infinita funt: neque quen-
quam nobili & celebri loco educa-
tumefleputo , qui non multa & his
illuftriora audierit & viderit fepe.
Omnis enimhominit vita plena eft,
atque omnis vitas conditio referta.
Carte-
At E Jt. Li b. I. 27
Cstcrum unde haec tanta in no¬
bis ludendi cupiditas atque impo-
tentianafcatur, quaeque eorumquse
diximus caufie fint, conlidcrandum,
inquirendumque venit. Acprimum
quidem, quod de affeftibus omni-
biisveriflunedicitur, proprias illo-
rum caufas efle, res obiedtasfenli-
bus, & cor. id verb etiam de hac no-
ftra ludendi cupiditate, fimiliter in
genere dici poteft. Omnis enim af-
feftus partim a re obieda, partima
cordeproficifcitur. Atque ita natura
comparatum eft,ut pro cogitationis
sftimatione & motu, cor, affe&ip-
mim omnium organum 6c fubie-
ftum, fuo impulfu impetuque res o-
ranesvelappetat, veldeclinet. Sed
tamenquia multum refert, quale lit
cordis, qualefanguinisbdpirituum
tcmperamentum : nos hie propius
aliquanto aleae caulas infpicere, ac
qualis lit aleatorum ternperies,
C 2 quan-
28 Pas c as ii Jvs t r
quantum fieri poterit perquirereo-
perasprecium duximus. Prius tamen
paucula quaedatn,ut propofitum eft,
de aleas caufis dicemus,a finali caufa
exordium fumentes.
Multae 8 c varite in hominibus non
avariciae modo, quas ab imbecillita-'
te potiffimum nalcitur, fed multo
magis luxuriofarum cupiditatum
caufe funt. Nam vel deleftat vitae
cultus, cumelegantia&fplendore:
libenter enim bene & in luce vifli-
tamus, vel benefici in amicos atque
alios efle volumus: vel pro tempore,
natura & aetate, aliquid aut admira-
mur, autoptamus, autexpetimus,
quod aflequi, bonum, pulcbrumj
dele&abile putamus. Unus tameri
omnium finis praicipuus & fcopus
efle videtur: avariciae nimirum, mi-
fera pecuniae poffeflioduxuriofarunl
cupiditatum, fui expletio & volu-
ptas. Ac tales cupiditates in juveni-
Al e m Li b. I. 2^
busmaxime conlpicerelicet. Ute-
nim Ariftot. ait, it ftp not to «-
ii» im > Kj alaiTmeu & ate-
nfypimm : id eft, Juvenes valde
concupifcunt,Scquod concupiicunt.
eXplere conantur. Verum quia om-
tics, non folum maxime pecunia,
qutefuntad vivendum neceflaria o-
mnia parare, fed etiam cunftis cu-
piditatibus maxime obfequi poflu-
mus, (ilia.enim duce, quacunque
cupiditatcs rapiunt, ire licet: immo
etiam fine ilia fruftrn conamur)ide<»
etiam omnes potiffimum pecunix
Audio tanquam proprio firietenerl
Videmur, etfi longe id alio refera-
mus, &fepe (ficut Philofophus dc
juvenibus ait) <ptXe%gip(&Toi jjSwjw,
hoc eft, minime pecuniarum avidi
fimus.Nam hiquidcm,etfipecunias
fubinde vehementer eXpetere vi-
dentur, tamen id non 3 'ficut avari.ul-
tynovdpraecipuo fine faciune: fed
■i C 3 medio
30 Pas casi i Jvst'i
medio potius, cum explcndis cupi-
ditatibus illas querant. Ita enim Te-
jentius adolefceutes amoribus in-
dulgentes, magnis ftudiis omnique
induftria argentum , meretricibus
quod donent, quasrere, atque ilia
denes emungere fcribit. Atqui ita
etiam &pe in alea contingit: quam
quidem certe nemo, quin propter
lucrum & pecuniam proximo exer-
ceatur, negarepoteft. eftque, finon
aleas, certe orhnisludi, de quo nos
loquimur, proprius finis pecunia, &
lucrum. Sed tamen hie plerumque
ab alia cupiditate ftimulatur. Vide-
jnus enim fepe multos.quia rem ali-
quam valde concupifcunt, ut com-
parare fibi illam polfint, in pecu¬
niam ludere. Itaque duplex fere eft
aleae finis: medius unus &proximus,
qui quidem pecunia eft: ultimus al¬
ter , qui voluptates, luxum & vitae
commodarefpicit. l^am flagitiofo*
aleata"
Aleje Lie. I. 31
aleatores Sc multis cupiditatibus
multifque vitiis implicitos omnes
cfle, poftea demonftrabimus. Sed
jam', five propter fe, five (quod fie-
piusfit)propter aliud, ludus in pecu-
niam exerceatur: quae fit praecipua &
quad formalis c'auia qua: hanc in
horainibus miferam cupiditatem
potiffimum nutrit 6c fervat, expen.
damus.
Quod igitur pecuniarum cupidi¬
tatem qualemcunque, five mediant
atque alio relatant, five, ut diximns,
pracipuam 6c poftremam: eamque
five a natura infitam, five ex confue-
tudine,vitio,velquavis alia caulaac-
quifitam 8cau£bam , multi adeo du»
bio & damnofo bonorum iuorum
periculo, hoc eft ludo fortibufque,
maguo 6c (blicito ftudio explere pro-
perent: ejus inquam,ejus prccipua 6c
formalem caufam efle judico,quam
Grseci lvs;t5nswM',nos bonam 6c con-
C^4 fiden-
5s Pascasii Jvsti
fidentem fpem vocamus. HsEcenirB
fi cum pecuniarum aviditate quali-
cunque in hominum. animos inva-
dat, mentemqueinficiatatque oc-
cupet, turn demum compofitus ex
ambobus aficftus, alea, non (ecus
atqueamorCupidineus, ex cupidi-
tate & ipe naicitur, alitur ac perfici-
tur. Sed cum omnes cupiditatis pe-:
cuniarum magnam partem, quibufl
dixi caufis habeamus, (flint enimvo-
luptatum, omniumquc rerum qua
ad ufum vita: pertinent, miniftr*)^’
neque tamen omnes in aleampro-
pterea proruamus , aut proclives ad •
ludendum fimus: certum eft, luden* 1
di in pecuniam cupiditatem.credula
ipe & fortis profperce fiducia potifli-
miim conftarc. Quod vel hinc a-
bunde liquet, quod multos videre li-.l
cet, qui cum rem aliquant, utputa
-Yeftem,annulum,aut equum fiimme
«oncupifcant: tamen fi emerc pof-
AL E M LI
lint, ne precium de fuo numerent,
valdereculanf.fi verb in eandem lu-
dere conceffum fit.libentcr faciunt,
& quidem fi dimidio prope carius
ponatur, quam prius aeftimaverint.
Atquc eo ufque fiducise, vel potius
dementis multi devenere, ut quod
opus fibi eflfe vident, cum de fuo
compararc pigeat, id fibi ex ludo
pulchre afForc , fecure admodum
promittant. Eftque ea animi indu-
ftio in multis,frequensadludendum
caula. Alii, quodftultum eft magis,
colluloribus minus concitatis.etiam
pecuniaslargiuntur, quo fponfiones:
ampliores facere velint: utpote, fi
quatuor numos promere ac ponerc
inter fe comvenerit, decern utcon-
ferant.duos illis de fuo donant. Quo
certe nihil poteft efte inconfidera-
tius, nihil ftultius, nihil amentius.
Non enim ludere tales homines, fed
profundere palam,5c difliparc fpon-
34 Pas cash Jvstx
te fuas facultates videntur. Qug qui-
dem omnia,fola <pe credula profpe-
ix (intis, ftultaque confidentia fieri,
nemo (anus negabit: quamquidem
(pern nimisanimofam, utopinatio-
nem inhasrentem & penitus infitamV
fi minuere & labefaftare, velpotius
fi excutere exanimis, atque in timo*
rem convertere po(Iimus,proculdu?
bio omnis efFrenata injurioiaquelu-
dendi appetitio labafcat, totaque eX
animis expellatur atque exturbetur.
<Quod quo commodius & intelligi &
fieri poflit, unde ilia in nobis (pes
bona excitetur dicendum eft,ac qua
fit Aleae caufa efficiens exponen-
dum: prasfertim cum ex eodem fere
fonte, cognata fibi cupiditas omnis
yehementior nalcatur.
Itaque hanc a natura
caliditate largiore infitam in nobis
e(Te, quae uti vinum homines exufci-
tat, erigit, & exultare animis facit,
Ariftt)*
Ale je Li e. I. 35
Ariftoteles author eft:qui chm mul-
tis Jodis, turn Rhetoricorum libris
de juvenum natura & moribus lo r
quens, fic (criptum rcliquit: ȣ, apy,
in'Kmhi. uajrig yl hi cha/S/jot, otna)
St]fffy/U9 i «<ni/ eheitvai'^f (pvriag.
hoc eft: Juvenes bona & confidenti
funt fpe, natura enim incalefcunt,
non aliter atque vino poti. Appofita
fane,atque Ariftotele digna fenten-
tia. A natura: abundante calore
Ipem bonam, tanquam a vino profi-
cifci fcribit. Heque verb vinum alia
caulii, utHoratius inquit,
Spesjubet ejfe ratas:
Quam.quia cum afflatu&motus a-
liquavehementia calidiores homi¬
nes facit. Neque folum calor Iusaot-
!ia»,utvinum, generat: verumetiam
ficopiofus magis exiftat, perinde at-
quevinum, Scdefipere homines fa¬
cit. Quod quidem Ariftoteles, &
Builtodarius (utomnia) Galenus,
nihil
36 Pascas'. i Jvsti
nihil Ariftotele in cognolcendana-
tura hominis inferior, diferte decia-
rat. A calore enim, inquit.nimio ce¬
rebri, ablque vitiofa humoris quaii-
tate proveniens defipientia, fimilis
eft ei qua: ebrietatis eft. Quart- refte
& proprie Ariftoteles gradus diftin-
guens, tv&mhs non dsarig
id eft ebrios, qui accenfi prius vino,
mox inflammati,deinde aucla adhuc
largius menfun., frigidi etiam eva-
dunt:fed aivo^Jw.hoc eft,vino
potos,non obrutos atque immerfos,
Jtxfyfem efle dicebat: videlicet, fe-
cundum ilium Anacharfis vini cra-
terem, aut Ennii eloquentem po-
tum , arma cantantem, vcl etiam
Horatii generofum Sc lene vinum,
,quod ad mare veniens requirebat,
intolligens. Deillo enim ait:
Quod euros abigat,'quod cum Jj>tj
di'vite manetj.
JStam holce vini aut caloris gradus
A t E JB. LI B. I. 37
qni excedit, ftulticiam & furorem
toncipit. Verum ut hacc Ariftotelis
fententia, & fimilitudo , adeoque
iota res, melius intelligi poflit: vin£
in homine effe&us , quos multum
pro menfura: modo diverfos facit,
audirc ex ejufdem fententia operse-
pracium pato. Vinum itaque.inquit,
liberalius paulo (umptutii, pritnuna
frigentem & taciturnum, ad verba
excitat: deindelargiuspotum, ver-
borum uberem, eloquentem,fiden-
teraque fibi reddit: turn ampliuse-
tiam audtum, audacem, atque ad a-
gendum propenlum ftcit. Moxcre-
icentibus adhuc poculis, in contu-
meliam&petulantiam inducit. Po-
fteavero etiam turn ft augeatur , in-
faniam generat. Poftremo, copiolb
&nimio potu refoluit, ftultieiam-
que producit. qualis eft puerorum
qui morbo comitiali confliftantur,
aut eorum qui vitiis atras bilis majo-
38 Pas CAS 11 Jvst i
rem in modum detinentur. Et paulo
poftfubiungit: Qualiseftvinolentus
hie, talis quifpiam alms fadhis eft a
natura. Suntque qui in fingulis mo-
rum generibus ufque adeo invalue-
runt, ut aliorlum comniutari ne-
queant. Et quidem jam facile eft
colligere,. cum magna in aleam in-
clinatione.naturae vitio multi feran-
tur, adhaec exercitatione affuefafti
cum fint, cur fere nunquam, femel
imbuti conluetudine, defiftant: turn
ctiam, quare rem lliam non tam lu-
derc, quam profundcre, multi vi-
deantur. Nimirum, quia ut naturam
jmitare, magnolque ejusmotusat-
que impetus coerctre & continere,
omnibus difficile eft: itadelabiad
propinqua finitimaque vitia , non
minus quam praecipitantem impel*
lere, aut jacentem urgere, prom-
ptum eft ac facile. Ut enim omnes
in fimiles cognatoique natura: &
corpori
Al E JE L I B. I. 39
corpori noftro morbos facile inci-
diipustita ctiam conveniences animi
affcftus, congruentiaque vitia cele-
riter capimus. Quare etiam , ficut
poti jam largius vino , citoin ebrie-
tatem incurrunt: ita etiam lufbres
natura vitibque calidi, nullo negotio
accenduntur, celerfque momcnto,
amiflione fcilicet parua aut damno
commoti, tanquam ex fumo flam-
mam concipiunt. Itaque ergo com¬
mons & concitatis animis, ac ratio-
ne, domino qui rcgere & continerc
illosdebebat, prius imbecilli ac lan-
guido, turn planeoppreflo &fupe-
rato: ut Poeta canit,
Yertur equis Auriga,nec audit cur *
rus habenas.
Atque hinc eft, quod fepe irritati de
forte adverfa aleatores, non fecus ac
pueri, qui placentam, quia portiun-
cula ex ea ablata fibi fit.totam dein-
dc proiiciunt: ita etiam reliquam
D 2 fibi
40 PascasiiJvsti
flbi in ludo pecuniam proiicere turn
plane, inconfiilteac temerevidean-
tur.Et quidem a me obfervatum eft,
non folum poft pocula, magis ad lu-
dendum promptos atque alacresa-
nimos hominum fieri : verume*
tiam, ferb quos vidiadaleampro-
clivioresomnes,tota corporis habi-
tudine , manifefta caloris indicia
tommonftralTe. Atque hinc effe
puto, quod Hilpani calidiores ho¬
mines, omnium quos novi &maxi-
xae ludunt, & natura adludendum
jnaxime lunt propenfi. Quod idea
de illis prsedico,fi qui forte,ut gene-
f ofi & confidentis animi laudem.in-
videre hoc illis videantur: quia jam
diu longe lateque Hiipanias luftranti
mihifepe contigit, ut cum multis
locis nihil eorum qua: ad viftumfa-
ciunt, non panem,non vinum, invc-
nire polfem : tamen nunquam ca-
iteilum aut vicuro ullum adeo abie-
ftum
Ale.® Li b. I. 41
Sum & obfcurum tranfire potui, in
quo non cartulaa vamirent. Quod
quidam in aula Regis, non parui no-
minis mercator, callide advertens,
magna cura fummoque ftudio & di-
ligentia ab Imperat. Carolo Aug.
contendebat, nemo ut in Hifpaniis
decennio, praster fe, tabellas diftra-
here pofTet.quod cum beneficii gra-
tieque caufa obtinuiflet.ita praedives
deinde fa&us eft,facile uttum caete-
ris negotia ibi gerentibus homini-
bus, magnis opibus & potentia pra:-
ftaret.Verum ne longius argumenta
petamus: nonne & ex frigore timor
mceftus, imbellis, fulpenfus, & fui
parcus nafcitur? ideoque etiamrefte
ipfum poetac timidum, ficut rurfus
timorem frigidum, vocant. Id verb
ut omnium hominum.ita etiam pe-
cudum reliquarumque beftiarum
fexus, temperies aetates®iones
qua! fibi quoque fimiles- homines
P 3 procre*
42 Pascasii Jvsti
procreant, fatis indicant. IpfequC
Ariftoteles ait timorcm refrigera-
tionem quandamefle : fpemveroa
fervente rapidoquc calore nafci.
Itaque etiam inter mulieres, ft qua
eft valde ad aleam proclivis, earn fe¬
re viraginem,& multo regioque Ipi-
ritu confpicuam videmus : & vero
etiam (nam propinqua eft cognatio
& facilis ad fimilia laptus) ante alias
amore'&vo, qui&iplecalor eft,&
generola invaditpe&ora, facile lau-
ciari: aliisque item rebus omnibus,
quae in animi magnitudine pofitae
funt,quafi quoddam virile robur pra
fe ferre. Atque hinc etiam eft,quod
optimo quilque ac Iplendidiffimo
ingenio,facile affectu ifto,utiracun-
dia.ommque mentis feruore.effera-
tur , longiusque accenfus feratur,.
quam temperato conveniat. Nam
praeterquam quod rcdle Virgilius
argumentatus eft, denovo holpite.
Credo
AlEJE lU. I . 45
Credo eqttidem, nec vtmctfides, ge-
nut efle Deorum:
Degeneres animos timor arguit:
etiam Plato difputat.ingeniofbs ho¬
mines concitatos ac furiofos pluri-
mitm efle folere : & ab eodem, ac
Demetrio in (criptis reliftum eft.ne-
minem bonum poetam fine inflam-
matione aninaorum exiftere pofle,
acline quodam afflatu quafi furoris,
Galenus etiam libro de Natura ho-
minis, biliofis temperaturis animi
dexteritatem & prudentiam tribuit.
Nam quod Ariftoteles ait, Ingenio¬
us & excellentes in omni arte &
quavis fcientia viros, omnes melan-
cholicos efle: id verb etiam hue vel
in primis eft referendum. Non e-
nim fimpliciter hoc dixit, quafi de
iiccafrigidaque natura, quasad om¬
nes ammi & corporis habitus at-
que ufus maxime inutilis eft : fed
de naturali temperate calida me"
D 4- lan-
4-4 Pas cas i i Jvsti
Janeholia, quaeque optimam acce-
pit habitudinem, loqui fc plane Sc
aperte demonftravit. Melancholia
enim cum omnes caliditatis frigi-
ditatisque furnmos gradus, ut aqua,
recipere poftit: quemcunquefortita
eft habitum, propter firmitudinemi-
motumque naturalem, conftanter
eontinet, & fortiter admodum ac
continenter propellit.Ideoque refti
illam vino, quod velut aeftu vibra¬
te ac fluftuarc videtur, & maxime
etiam varium eft , comparat. Nam
& illud calore , ac fui motus vehe-
mentia, maxime naturam hominis
excitat atque explicat. Qua; ft per fe
optima eft, turn verb velut afflatu
percita, praecipue infignis & excel-
lens evadit. Refte enim inMeleagti
epigrammate fcriptum eft,
Ai r-jftcpttf m jiaxxoi, or’ cm irvfbs *-
TSpp Jjj
T mm
Ainx Li b. I. AS
T«t«gt n» tvfitpatc /Spofii®* QlX®*',
ih m eieyat
, M bryto%, ii%y rrvg rn ratify t».
hoc eft,
Bacchus ut eflammis puer exiliijfet,
inundis
Tinxermt Nympha,fordidum ad-
huc cineriLj.
Him junffus Nymphis esi Bacchus
gratae. At ignem
Ardentem capies , hune nifi mi*
Tales igitur corporis habitus, ut
ferrum ignem continet, diutius a-
criufque urentem , & veluti motu
quodam fludhiantem: ita calorem
habentaliis acriorem, quique con¬
tinue) velut Euripi motu impetuque
(piritus exufeitat, excitatus alacrio-
res firmioresqueadresgerendasfa-
cit. Qupdquo magis intelligi poflit
4« P A S C A S I I J V S T I
(nam ad propofitam rationem per-
tinet, & late prceterea patet:animus
enim ipfe multum e corpore fumit,
ab eoque immutatur: atque ut tnoi-
bi, ita etiam mores, ut eft veriflime
a Philofophis Sc Medicis dictum,
corporis temperiem fequuntur)pau-
ca quaedam de varia temperamen-
torum natura dicemus.
Qui bile tantum copiola con-
eitantur, magno illi quidem animi
impetu moventur, fed fere repenti-
no, ac quafiventomoxdeficiente.
lllud enim fere hujufmodi homines
habent , quod apud Homerum in
Agamemnone Achilles vituperat,'
cambus fimilesfunt: in lacelfendo
quidem procaces ac petulantes, Ve-
rum i£li mox fugiunt. 6 (aa-vhiXa
enim vocat: hoc eft.audacem Sc te--
merarium in provocandis aliis, at
parum in dimicando eonftantern.
Cui nondiftimile eft quod in Gallis
Liviut
Aie/S Lib. I. 47
Livius 6c Iulius Cacfarobfervarunt:
quorum illc, prima illorum prselia
. plus quam virorum,poftrema minus
quamfceminarum efle dixit: hicUt
ad bella fufcipienda Gallorumala-
cer ac promptus eft animus , fic
mollis ac minimerefiftens ad cala-
mitates perferendas. Atque hinc
illud.quod Italis frequens in ore eft,
FuriaFrancefa, natumputo. Con¬
tra verb melancholici fe habent.
illi enim ubique graves 6c firmi.con-
ftanter fortiffimeque in omnipro-
pofito perfeverant: turn quiatumidi
& iiiflatifunt, latere in occulto ne-
queunt, fed in omni habitu inter a-
lios ut emineant appareantque nfc-
cefie eft. Atque hinc ille nigrorum
&'calidorum hominumfaftus, ve-
ftitus 6c inceflus gravis, omniaquc
difta ac fafta turgida 6c ventofa
nalcuntur: hinc illadefebonaexi.
ftimatio , qua nimis lefe diligunt.
4* Pascasm Jvsti
ft diligunt, & pras ft alios contem-
nunt, venit. Nam melancholicos
efte, prater aliamulta, declaratfre-
quens in illorum civitatibns melan¬
cholia morbus. Et una eft in Hifpa-
niis Caelarauguftte donius (horum
enim natura proxime ad melancho-
licos iftos accedit ) in qua multi
adeo qui valetudinis vitio furunt,
' commorantur: ut lion folum totals
eivitatem mira lamentatione, vario
plangore & fremitu conficiant , ve-
rumctiam totam Hiipaniam miran-
dis fuis diftis ac-fadtis compleant'.
Alius enim ibi Imperatorem ft did
& efle contendit ftrio: alius, qui mi-
tram geftat, fummum Pont. ItaquC
crucis figno hominibus benedicit.
alius belluam immanem , &catenis
conftringitur. immb etiam quidara
miliiftgranumputat, quiagallinis'
vorari metuens , illas quantum po-
tsft & fugit & odit. S«d quod in
Ale^ Lib. I. 49
*mediatemperamenti,valetudinis,
momm , humorumque latitudine
difctiracn eft, quoniam maxima o-
mnium ineamultitudo continetur,
neque ideo infigniter ab eo quod
eft frequentiflimum differt, minus
apparet. Quae verb in extremis eft
differentia, eavelnolentibus nobis
fefe offert. Nam qui melancholici
adfrigidius rtiultiirn deflexerunt, ti-
mldi manifefte conipiciuntur, mce-
fti praterea 5c obfeuri ac tenebri-
cofi, nullifque ad heroicas virtutes
ftimulis autmotibus incitati: quin
imo fepe moleftiae anxietatesque
fponte fine ulla cauia multis oblatae,
Jdeofubinde augentur, ut juvencs
sdhuc, ipfi fibi mortem confeifcant.
Senes enim ante t empus fiint. Itaque
E fere
* H»‘ filo argumento lAriftot. ingeniofit
\mbmcholicoi efleprobat.tic. in Tufi. enume-
ntmultos: idquequafi ctnfiet , rathnem cur
ilafatafert.
5 o Pascasi i Jvsti
fere vel Heraclito Ephefio, obfeuro
&confu(b (criptori.utTheophraftiiS
ait, velTimoni Atheriienfi mifan-
thropo, vel Homerico illi Therfita
aut Bellerophonti fimiles evadunt.
Quod fi autem exadverfo caliditate
nimia adurantur : turn verb effrena-
tos praecipitelque & inflammatos
furores infaniafque, tragici illiusO-
reftis aut Athamantis fimiles,conci-
piunt: &velEmpedoclem, quifu-
rens in iEtna; voragiaes infiliit: vel
Marium, qui delirans, expeditiones
praeliaque fingens, pugnantis geftu>
plangore & ftrepitu omnia complc-
bat, repradentant. Veriun ut quasi
moderatione naturali longerecedit
melancholia, omnium maximede*
pra'vatos animorum motus excitat,
adeoque propellit, ut tanquam eX
tormentorum pulvere vehemen-
tiilimo impetu agitari vidt'antufi
ita quae moderate calida aequabilif'
que,
Al e M L 1 B. I. JI
que, optimum nadta eft habitum,
eundem parimodofumma bonita-
te praeftantiaque corifpicuum red-
dit. Quibusenim in rebus nimium
; & parumreperiturj in'iis etiam re-
linquiturmediocritati locus. Atque
haec ilia eft melancholia , quamex-
cellentibus ingeniis, omnique prac-
ftantia praeclaris viris Arift. tribuit.
hsc ille hteinct<rfMs,ac Poetarum in-
flammatio & furor eft: ad cujus na-
turamfi, utM. Catonis, ita etiam
Tullii Ciceronis ingenium decli-
naflet, certenonitalevitatis incon-
ftantiaeque infamiae, vir fuavirtute
dariffimus, fubjeftus fuiflet. Atque
hatequidem optima Scnaturalis eft
melancholia : quae in quibus (ut in
multis degenerat) paulo calidior e-
vafit ( nam magna utrinque ad ex¬
trema funtfpacia) ii vero etiam turn
maxime, omni cupiditate animique-
fecuritate inflati elatique (quod Ar-
E 2 chelao
}2 Pascasii Jvsti
chelao regi Macedonia; uluveniffc
accepimus ) majorem in modum
flbi confidunt ac fperant. Calore-
nim, ut Ariftoteles ait, qui earn ani-
tni fedem obtinet quae rationis eft
particeps & fperat, facit ut fecuro
animo flmiis.Atque haec omnia hue
fpeftant, quemadmodum extremos
fummeque vitiofos animorum mo-
tus, a maxime depravatis&corm-
ptis humoribus, quique a fua aequa-
bilitate quam longiffimc dimoti at-
queimmutatifunt, excitari, facili
omnes etiam indofti, propter ingen-
tem a latitudine media tranfitum
aut defe£lum,videmus; ita quaecun-
que parum a fiia temperie 8c natu-
rali habitudine recedunt humorum
temperies8c differentiae, fimilese-
tiam fibi, pari quo ab optimo habi-
tu difeedunt intervallo , diverfos
motus generant. Qui tamen quo-
niam ampla multifque communi
Al e m Ltb. I. 5 J
latitudine continentur,nifi a peritis,
&iis qui in perfpiciendis multorum
hominummoribus & ingeniis eru-
ditifunt, difcerni fubtiliter rieque-
unt. Atqui hoc inter omnes intcreft,
quod qui raotus atque animorum
affeftus modutn tranfeuht ac defe-
runt/unt omnes in vitio,at fi parum
modum deferant,leviter: fi aliquan-
to majore intervallo,gravius: in ma-
gnoquodam infigniquefpacio, ve-
hementer funt reprehendendi. Et
qiiemadmodum morbos qui gene-
rant humores & caufc fimilia fibi
ad menfurse quantitatem, propor-
tione refpondentia remedia poftu-
lant: ita etiam 3 & vitiis & animorum
affe&ibus, aliis leuis, aliis vehcmens
curatio ex ufu venit. Reftecnim ab
Horatio dittum eft:
—Animumrege: quinijiparet,
Imperat: hunc frenis,hunc tii cotn-
pefce catena.
E 3
Quas
S + Eascasii Jvsti
Quae quidem ideo etiam a me pro-
lixius di£la funt, ut non folum ex
prava confuetudine, quodmulti pu-
tant, in ludendi hanc immenfam li-
bidinem incidere homines intelli-
gatur: verum etiam multo magis,
maximis a natura vitiofa incitamen--
tis & ftimulis cOncitari. Ut enim a-
lius ad alium morbum temperie fua
propenfior ell: fie alius ad alia vitia,
natura proclivior. Quorum qui ra-
tionem nolcere atque obfervare^i-
dicerit, islanenonmultumacura-
tione alienus fuerit. Nam ut in cor¬
poris lanitate tuenda .plurimumre-
fert corporis fui habere noticiam,
atque ab iis abftinere omnibus qua!
corporis illam ad quam propenla eft
jntemperiem augere poffint, itae-
tiam in animi affedtibus idem re£le
©blervatur : atque ilia omnia refte
fugimus.qua: inclinantem animi af-
feftionem alcre vcl augere poffint.
Aieje Lib. I. jy
Sed potius in contraria omnia totis
. viribus connitendum, undequaque
cnim veriflima eft Hippocratis (en-
| tentiaiContraria contrariis remedia
font.
Veriim etfi difficile eft, immo fie¬
ri nullo modo poteft, ut natural &
elementorum vis, ac praecipue mix-
turarum exafta qualitas quantitaf-
que penitus tanquam oculis cerni,
aut tanquam in librae lance poni 6c
ponderari poflint: (quod qui fieri 5c
feconfequipolTeputarunt, graviflt-
mas ftulticix fuae poenas depende-
runt. Inde enim chalcomyftorum
damnofefolicitudines exortx:dein-
deetiamErafiftrati medici ftulticia
nata, qui fibi aulcultantibus immor-
talitatem promittebat, & aliorum
complurium multi conatus irriti: ),
tamen caliditatem hanc, IusAotsiW
qusgenerat, a qua quidem aleatn
hanc noftram fulcitari prqcipuedixi-
E 4 mus.
$6 Pascasii Jvsti
mus , non cujulvis ego caloris aut
fanguinis melancholici efle judico:
fed tamen vinofi > hoc eft halituofi,
& veluti motu quodam efferuefcen-
tis: qui quia flatulentus etiamefti
tumida wiagnaque lperantia& con-
cupifcentia ingenia facit, ac facile
quae parva contemnit. Diximus e- j
nim, ne vel certo quidem quaeftu,
parvula pccunia lufaros. Suntque ,
fere luperbi & iracundi aleatores, ac
mire etiam oimomomiis't : qualesfe-
re,cum Jovis aut Solis afpectu, Mer-
curii&Martis pofitus producere fo-
lent. Sed eft ingeniorum magna va-
rietas : ut (unt humores in aliis plus,
in aliis minus adufti, aut veneno in--
fe&i.&propter diveifos (Iderum po¬
fitus , & propter feminis naturam,
aliique plus, alii minus naturae vitite
repugnant. Atque ut vinum eft quarts,
maxime varium ac multiplex : ita.
etiam magna quadam atque amplai
57
A i e je. Lie. I.
latitudine 6c differentia cum toto
corpore, turn praecipue cerebro, ca-
lor hie 6c fanguis exiftit. Nam illud,
ut/eaquf fenubus percipiuntur con-
cipit, 8c res omnes a:ftimat: ita cor¬
dis deinde motus ftimulat. Unde
tanta aleatorum varietas eft. Alii
enimparvacaufaincitatifacile ad
infaniaegradum perveniunt:alii lon-
giusab illo remoti, petulantes tan-
tum atque audaces fiunt. Atque in
tanta varietate, alii plus , alii minus
aonnulliprincipiotantum, aut me¬
dio ulque : multi dum vincunt, ut
dum perdunt alii , temperare fibi
poffunt. Suntqiie . qui furiofam 6c
prascipitem fpem temeritatemque
ufque eo concipiunt, utnonfolum
infortunasde facultates.fed etiamin
libertatem, 6c fe ipfos, dementes lu-
dant. Quod quidem eis qui Ameri-
cam incolunt,Peru vocant,omnium
calidilfimis hominib'us, frequenter
s8 P A SC A S I I JVSTI
ufuvenirc, a multis accepi. Quin &
Barcinonce , Tarraconenfis Hifpa-
nise metropoli , cum aliquandoin
magna remigum inopia oborta ne-
ceffitate triremes parari atque in-
ftrui eflet necefle , tmnfubjeflaex
publico, mediocri lub alea pecunia,
ea lege ut ex duobus qui illam lucra-
retur, liber deportaret: qui verba-
mitteret, remexmaneret: magnus
remigum deleftus brevi tempore
fa&useft. SedquamvisnonomneS
pari impetu concitantur. Sc praecipi-
tes cunt, neque omnibus parvo m'o-
mento ulque eo excandelcit ani¬
mus, ut (quod nuper Bononiaerubi-
cundulus quidam Belga fecit) parvae
pecuniae recuperandae caula, triginta
argenteorum numum millibus, ho-
ix fere Ipacio.aleam ludant: tamen
alii pro naturcemodoplus, minu(p;
que: pauci admodum, cum lucrum
oinncs cootinub fperent, totoque
Aleje Li b. I. 59
peftore anhclent,nihil damnocom-
moventur. Sed hint fere JBelgae, ac
fimiles temperature homines.natu-
.• ram (I fequantur fuam^ad ludendum
(quantumvis id ftrenue multi fa-
ciuat)parum apti.Prjterquam enim
quod fimplices atque aperti, quic-
quid peftore celant, id vultu pro-
munt: itaque verfare fuam naturam,
& regere minus pofTunt: fubitis e-
tiamperturbationibus nimis conci-
tantur.minulque magni nature mo-
tusreprimi poflunt.Humidior eninr
illis eft caloratque ut corpora ha-
bent molliora, ita mollis etiam illis
eftanimus,& ad accipiendam Sc de-
ponendam offenfionem. Oblata
quavis caufa, magno nature & hu-
morum motu quatiuntur, facile&'
cito erubefcunt, facile verecundia
afficiuntur , omnibufque aliis ani-
Jnorum motibus celeritercommo-
Tcntur.Quare fanguinis ac lpirituum
motu
6o Pa's Cash Jvsti
motu membris omnibus, fed prsci-
pue cerebro, citbturbati, moxquafi
temulenter & furiofe facere viden-
tnr. Itaque etiam, quod eodem ex
fonte nafcitur.magno vitae periculo.
6c fubita caula in adverfarios ftriftis
enfibus mere videmus, idque etiam
maxima fi in fe pericula impende-
ant:ac nihil plane ullo loco aut tem¬
pore , voce vultuvefimularepofle.
lit refte lane Caelar dixifle judican-
dus fit,cum a Dolabella fibi ut cave¬
rn, ab amicisadmoneretur: Non,
inqu it,a rubicundis illis & craflis,fed
tenuibus ac pallidis: Brutum &Caf-
fium indicans, Verumtamenneipfc
me contemnere videar, cumapertc
Vel odifle magis ingenuum fit,
quam, quod multi palfim hie, etiam
cum laudeproh dolor,faciunt,fron*
te occultare fententiam: fitque frau,
de quam vifafta injuria odiodigna
majore, tgtiu/que injuftitiw (ut Ci-
cgto
Aie« Li b. I. 61
cero ait) nulla capitalior, quam eo-
tum qui turn cum maxime fallunt,id
agunt ut viri boni cfle videantur:
atque etiam (ut Pamphilus in Te-
tcntio rcfte putat ) * neutiquam
officium liberi fit, cum is nihil pro-
mereat, poftulare id gratis apponi
fibi: (quod quidem certe,aulicae vi¬
tae feflam & inftituttim qui fequun-
tur,negant:) fimtlane quaede Belgis
dixi omnia, ingcnui animi & libera¬
ls indolis prasclara figna. Ncque
enim fruftra de adolelcente puden-
tcTerentius dixit:
Mrubuit,Jkk>u res eft.
ncque de animo prteftante Ovidius :
Et faciles motus mens generofta
cafit.
Quae quidem omnia,ne tanquam per
F di-
* blunc locum intelligcre qui velit , ^Andria
,W. 4 S. 1. fee.2. legal. lbi enim Pamphi-
plane Belgam a git. nam Hijpaims nhqv.it
tUxiffct, litenterfe vcl [harini taufa id ejji
Milyum.
6z Pa sc a si i Jvs t i
digreifionem tantum a me difta vi-
deantur,etiam illud probant verilfi-
mum efle.quod Ovidius etiam dixit,
3udum quale fit hominis ingenium
& natura clariffime demonftrare.
Jtaque refte ipfe amantibus puellis,
quia mores atque animi vitia, laten-
tia alioqufimultum detegit,pratcipit
ut a lud'o abftineant , nefi aut ira
concitatae, aut vili lucro nimis dedi-
tae , amatoribus fuis confpiciantut,
minus ab illis diligantur, quod qui-
dem quam habeatrationem,exami-
nandum mihi videtur. Nam quod
omnes dicunt inde adeo provenire,
quod fimplices ac fideles homines a
fallacibus& eruditis artificiofimu-
lationis, conftantesa levibus, tern-
perantes ac moderatos a libidinofis
& profufis facile difcernit, verumicl
quidem eft: fed id qua rationeaut
caufa fiat, nemo docet. Egovero,
aleam id etiam eadem facultate qua
Aii^Lib. I, 63
vinum.praftare judico. Nam quod
vinum maxime naturas hominutn
prodit,ideo fit, quia (ut Chaeremon
Graecus dixit, cujus de vino concin-
Dafententia merito magnam autho-
titatem habet) nHf p,e> -zfoWs ia»
^ttfiaun [tiggmuToi: id eft,vinurri (e-
fe pro moribus utentium applicat.
Ipfum enimcorporibusmixtumce-
lcrrimc in naturam vertitur, fuaque
cahditate & motu humores fundit
accommovet, ut qui quieti ac fopiti
prius erant, moxvelut excitatiim-
pulfique, vires fiias magis exerant.
Unde lllachrymare vino potos ho¬
mines , ridere, canere, obdormire,
bellum gerere, verfus condere, 8c
aliamultum diverfa, profua quem-
que natura.facere videmus. Eadem
ratione Alea,dum mirifice homines
fpe, metu, gaudio, dolore, maximis
contrariiique fenfibus varie exagi-
tat, concitat & accendit, commoto
F 2 lan-
64 Pa sc as i i J vs x i
fanguine , copiofos pro natura ejiis
fpiritus (ufcitat:qui turn magno mo.
tu & perturbatione neceflario fefe
indicant, naturamque & ingenium
oftendunt. Nam ut in corporibtis
vitiofi humorcs, dum quieti adhuc
latent,minus percipiuntur, moti ve¬
rb fenfum acerrime pungunt, & vim
univerfam ac naturam patefaciunt:
itaetiamcalidumScfrigidum, qua
omnium quae in hominefuntmaxi-
me mores Sc affeiftus generant, au-
fta & excitata, quae celari prius vitia
poterant, in apertum proferunt, ne*
que ut tegi deinde poilint permit-
tunt. Ex quo ut ebriorum, ita varia
etiam aleatorum ingenia videmus.
Alii enim patientcr ac leviter, ne di¬
cam pulcherrime, fortunae incom-
moda diffimulant & ferunt: alii tre-
munt,precantur,iuum numerum in-
vocant. Alii exclamant.ac gravi ftri-
dore perftrepunt: alii in omnifor-
At E Jg. Li b. L
tuna moderati, parum admodum
commoverividentur. Contra, his
multum diffimiles alii, molefti,dif-
ficiles, irati, in ipfumufqueDeum
contumeliofi flint. Atque ha2C illis
varia affe&io turn maxime accidit,
cum minus ludo profpere fungun-
tur. Nam turn praecipue omnes,cum
indamno verfantur, commoveri, 8c
tumfpiritus illis animolque infurge-
H, propterea aceidit: quia ut iratis
onusquoddam a fortuna fibi impo-
fitum videtur, quod depellere ma-
gno & fuperbo conatu nituntur.
Eftque elato animo ftultum & fe
ignorans genus hominum , qui fe
prs alias, quainreforsdominatur,
propria & prcecipua quadam fortu¬
na dignos judicanf. Itaq; ergo con-
citantur, omniaque,tanquamindU
gne accepti, fpe atque animo inflati,
audafter aggrediuntur , fortefque
oblatas urgent temere. Iracundia
F 3 cnim
66 Pascasi i Jvstx
cnim maximus ad fubeunda perida
aculeus eft. Immo verb etiam utira-
ti, facile omnia in deteriorem par¬
tem capiunt, ita pariter difficiles ac
morofievadunt. Atqueuti fuperbis
fdeque efferentibus hominibus, qui
philautias & nimis de fc bonce exifti-
mationis arrogantia fubnixi ince-
dunt, quod ambulantibus illisfta-
tum ereftum & celfum , rarumin-
ceflum, & tocius corporis ornatum,
ac progredientis omnem motura
impedire videtur , facile magnam
animo oflenfionem facit: ita etiaffl
dum minus in ludo profpere aleato-
ribus evenit, facile ad omnia, tan-
quam inflato elatoque animo di-
ilentijoffenftonem & faftidium ha-
bent, omniaque tanquam ejus quod
agunt impedimenta deteftanta,
Nam dum male afficiuntur, neque
authorem aut caufam perfequi pof-
fimt, omnia afpernantur, omnia de-
Ale a Lib. I. 67
<linant,omniaquetanquam religio-
nihabent. Praeiertim cum ejufmodi
res ales ludus efle videatur, in qua
quamvis leve momentum, fortem
iminutare pofTe putetur, acvelutin
auguriis, punftum temporis,levifli-
ma qusque res & cujufvis rei parva
aura prodigium efle. Atquehocin
multis maxima iracundiae & diflS-
cultatis eft caula , quod omni ex re
omen capiunt.Unde non (olu aftan-
tes, ingredientes, intuentes, riden-
tes,aut quoquo modo fe moventes,
mirabiliterafpernantur: verumetia
ipli fibi omen fingunt. Atque hinc
tamfrequens ludi, loci, cartarum,
teiTerarum Sc aliarum reru innova-
tio,mutatioq; fuccedit.Quare ficaf-
feftos hominesHiipani.ut alia mul-
. ta;proprio mihi appellare nomine
Moinos videntur: hoc eft,ut ego in¬
terpreter, 8c commutatione liters
faftum putOjQjminofos homines,
F 4 Sed
Pascasii Jvst I '
Sed jam quae fit totius difputatio-
nis hujus ratio ac firm amentum,
breviter dicamus. Ariftoteles de
melancholianatura & viinsquali,
variaque diflerens: Mores(inquit)
omnium qua: in hominis corpore
habentur, prascipue calidum 6c fri*
gidum confqamat. & Galenus fepei
Qui fecundum naturam optimfc
conftruftus atque informants eft, is
optintas omnes corporis adtiones,
omnesanimi morns atque itfus pro¬
duct : qui verb vitiofius fe habet,
detenus oninia : eoque magis,
quoanaturali temperie optimaque
temperatione longius recedit. Ita-
que a calidiore corporis tempera¬
tione immanent & effrenatam cupi-
ditatem Aleam nafei hoc potifli-
mitm argumento moveor, atque
adeo primitm in hanc animadver-
fionemveni. Omnium fere aleato-
rum natura & ingenium eft, ut quo-
Al v. je L i b. I. 69
tiesingens aliquod in alca damnum
ftcerint, praefertim fi ad ludendum
facilitates deficiant,tum conftanter,
animoque (ut videtur ) plane certo
& confirmato, nunquam le reliquo
tempore inalea luturos effe dicant:
immovero, etiam id nequiflimum
effefacinus , fua iponte praedicant.
Et tamen poll: aliquanto, multiun
' abillis mutatijvelut in eundem (co-
pulum etiam atque etiam omnes
offendant. Quamobrem faepea me
rogati, an quod prius ufurpabant,
indignatione aliqua, aut fimulatio-
nequadam, vel quavis alia caufa po-
tiusquam ex animo Sc verb dicerent,
omnes non folum ab optima fide:
totoque animo profecta omnia,egiC-
fe, unoferioque fermone relponde-
bant: verum etiam ufque adeo firma
Sccrta lententia fe timi loqui, ut ip-
fa propofiti conftantia, Sc futura in-
dt Utilitate freti, faftum in alea dam¬
num
70 PascasiI J VS T X
nummulto etiam levius ferrevide-
rentur. Si igitur, ut eft ab Hippocra-
te naturae inftinftu &caula proditum
contrariorum contrariafunt remedia
( nam omnisin convenienti modera-
tione fanitas confiftit, omnisque in
Omni re modus a temperatione refta
provenit: ) quod interea dum rede
lentiunt , omnique perturbatione
vacant, luforibushis cupidis accidit,
id (nammoderatosfacit) ut effre-
jiatiaffedlushujus caufecontrariuffl
fit, necefte videtur. Atquiidipfum
refrigeratio eft. Nam cum propter
detrimentum, & fruftratam expcfta-
tionis avidiflrmae fpem,valde omnes
triftentur: irtque trifticia unaexo-
mnibusanimiaffeftibus, quaemaxi-
mecoporis habitum temporis pun-
clo refrigerat, fafta turn temperatio¬
ne , repreflo ad fontem calore tran-
quillitas oboritur. Quas tamenquia
neque a naturae, neque a rationis ha-
Aie/e Lib. I. 7 r
bituprovenit, non diuturni magiftri
officium facit. Neque vero hocdifll-
milc £ft ab Ariftotelis argumento
quo iic diiputat: Cum, inquit, for-
midolofum quicquam denunciatum
eft, ft habitus jufto frigidiorfit, ti-
midum reddit, jam enim mctui adi-
tum patefacit, & metus ipfe refrige-
rat:ut ex iis conftat.qui metu perter-
riti contremifcunt. Sed fi amplius
calent ,.metus invedlus ad mediocri-
tatem reducet, temperabit; intrcpi-
dumque proinde hominem fervabit
Atquehincetiam eft, quodpaupe-
rcsSc mendici aleatores, nafti fubin-
dcquodconferrein medium poflint
quail magna dulcedine perfufi ( fpes
enim alacres & last os homines facit)
celeriter admodum ab omni occu-
pationeieexpediunt, alacriterque &
concitato ingreflu ad collufores pro-
perent. Quos fi forte, utfit, abfentes
elTe inven erint,elatos antea Isticia Sc
7 * PASeASII Jv.sti l ]
fpe bona magno impetu fpiritustnm
deptimi momcnto.ac velut ad origi-
nem fuam redne gravi cafu & niiran-
do quodam modo fcntiunt. Nam qui
magna fpe& vefana cupidine conci-
tati prius & elati fuerant, fublata.oc-
cafione, velut re objefta, repentc
concidunt. Et quae turbata fpirituum
fervore tnotuque mens erat twn
plane repreffo calore refrigeratur >
ptiriorque & pacata redditur. Id que
non obfcure cum incefiii, mm illo«
rum iermotic atque animo, turbato
prius & concitato , mox quieto &
wanquille, obvio cuique facile eft
nofcerc. Nam quoseuntes vixverbo
falutatos, ne moram fibiafferrent,
praeteribant: eos revertentes libenter
jam & amplcftuntur, 8c ad longioca
colloquia fponte invitant. Ex quo
fonte etiam illud nafcitur , quod
multi prius quam ad ludcndum ac¬
ted ant , quia turn tranquillior eft a-
nimus
Ale je Lib. I. ri
nimus, inconfiderate putant, pofle
fc ex animi fententia, quae tunc eft,
ludi fponfioncs &fortes omnes mo-
derari, atque (ut Terentiusait) II
illud quod eft maxime opus, jaftu
non cadit, illud quod cecidit forte,
arte corrigere.Neqjid cogitant,qu£
res in fe neq; confilium neq; modu
liabet ullum, earn confilio regi non
pofle.Quos quanto fatius effet ea ex
animo amovere,quibus fruftra libi¬
do incendatur fua? atq; id cogitare,
non folum ut turpiter f^pe in eadem.
navi ad eundem fcopulum naufra-
gium fecerint: verum etia quod to-
tum illud turpe ftudium contra na-
turam eft,contra ornne juftum &
quum.Sed hec poftea demonftrabi-
mus. Jam verb frigiditatem ab'alea
omnique fpe & periculo maxime
omnes homines abducere, & prius
diximus: & vel nobis tacentibus,
tanperamenta, aetates, fexus, re-
4 G giones
74 Pa sc as ii Ivsti •
giones & cceli flatus (Fui enim cub
que setati genti ac nationi mores
font) clare loquuntur. AtqueutfpcS,
alacres laetos Scpromptos homines,
facit: ita contra timor perterritoSj
remiflos&lentos reddit. Quart e^
tiam, ardens ifta affeclio Sc exultans
alacritate fpci cupiditas, nulla alia
re melius quam frigiditate cohibe*
t».r. Atqj uti vitia.affc&us&morbi
fereomneSj fua qusdam nutrimen-
ta, quibus aluntnr Sc augentur, fuffi
adepta: ita etiam alea omnibus ma-
xime fimilibus fibi caufis& aliturS
augetur. Itaq; eos qui poftquam ui-
num largius haufere,aut magnaalb
qua toluptate & laeticia elati ad lu-
dendum properant, turn id quiderB
pr£cipu3 quada temeritate & effre-
ntfto rapid oque fervove facere,no»
obfcurt videmus. Quin & illos apiid
quos in alea hrditur , & qui mala
meate atqueanimo hocagunt,
, remilSo
AL E jE LiB. I. 7J
rcmifliores Sc minus alacres ac
promptos homines , ad ludendum
cxcitcnt, maxime vini potu 5c pro-
lixis v«bi6 qiiibus fpem injiciunt,
urgere illud & perficere videmus.
Turn nihil omnibus ad defiften-
dum pernicioiius accidere poteft,
qiiam fi fepe ludentes,profpere fub-
inde id faciant. Tunc enim vel ma¬
xime omnibusfenfibus, animoquc
toto,veluti Circes poculis.vqlupta-
te& duicedine perfufi, peiTima im-
buuntur opinione: & quam habent
improbam cupiditatem, alum, au-
gent Sc confirmant. Itaque etiatn
nefandi Sc fcelcrofi impoftores ,
qui arte mala cartulas, ut ex ufu fibi
venit.mifcerc.iurripere, aut tefleras
fupponere Sc jaceredidicerunt.cum
forte incolluforesdemiflos, rudes
atque imperitos incidere, turn quo
magis fraudum fuarum laqueis ir-
retire illos poflint, ftatim in princi-
G 2 pio
76 Pascasi i Jvssi
pio ludi , fuas lucrari ab illis petu¬
nias confulto&lponte finunt: ni-
mirumuf voluptate quaeftus accen-
fi, alacrius incitentur, iongiufque
quam pro ratione aut natura pro-
Vehantur. Quo quidem tempore
vel maxime pecuniam illam gran-
dem illis , & iniquiffimo foenori
dant, ac majorem inde qusftiim
confequuntur, quam 11 dolo malo>
principio mox infraudemillosde-
ducant. Si vero in eos qui fua natura
proni atque incitati funt, incidunt:
turn mox eos inlaqueos&captio-
nes deducunt fuas.
Sed quoniam de caufis diximuSi
habetque cum perturbatione b'o-
nitas morum & virtus magnum
commercium , de confiietudine
nonnihil mihi dicendum videtur,
quantaque fit ejus vis examinan-
dum: ut eorum minuatur opinio,
qui tnajorem illius quam naturre
po-
Ale.® Lib. I. 77
poteftatem effe exiftimant: aut eo-
tum,qui ex ufu 8c exercitatione ma-
gis quara naturae proclivitate, exer-
cere homines alfidue aleam putant.
De qua, etfi omnes fere qui philo-
fophiam profitentur,multa fcripfe-
runt: tamen 8c nos quae experientia
ftudioque perccpimus,quamvis no¬
va plerifque videri potfint, nefcio
cur proferre in commune minus
debeamus: praefertim,cum nulla id
ambitione, fed folo ve'ritatis ftudio
nitamur. Duplex eft igitur ut cor¬
poris temperies, ita etiam animo-
rum mos Sc coniiietudo. Una,natu-
ralisfive infita, qua omnes homi¬
nes naturali quadam propenfione
proprietateque utuntur: Sc qualem
, elefta omnis exercitatio, anatura
Iiiblevata St prove&a, facile indu-
cit. Altera affiimpta five adventicia,
quae naturalem proclivitatem lon-
ga exercitatione atque ufuimmutat
G 3 tan-
78 PascASI x Jvsti
tandem. Hsec caufe.illa figniratio-
nem habet. Eftque ambarum pro
naturae diffimilitudine Sc exercita-
tionum genere ac modo , magna
varietasSclatitudo. Utenim in cor-
poribus magnae diffimilitudirics
funt, atemperie feminis, fidernm
pofitu Sc vi£tus ratione natae: fie in
animis exiftunt etiam majoresva*
rietates. Atque ut corpomm alia
cibos alios potulque magis apffe-
tunt, Sc pro naturae ratione dedi-
nant:ita etiamanimi.diverfimagis
concupifcunt , variifque rebus &
gaudent Sc condoldcunt.Quod igf*
tur ille nofter , non minus verbo-
rum Sc fententiarum dives, quam
ingenio Sc omni icientiarum gene-
re abundans, Galenus.in alifnento-.
rum ratione dixit, confuctudineffl
corporis proprietatis naturalis li¬
gnum efle, Sc nonnunquam etianl
caufam : (ut cvidenter iiimptoar-
gu-
AtE^LiBv- 1. 79
gumento ab animalium & planta-
rum alimentis probat. Jumentae-
nim ad herbas, foenum, paleas.leo-
ncs & lupi ad carnes naturae inftin- .
ftu accedunt: funtque in eodem e-
tiam genere multa & magna difcri-
mina. Aliaenimvinum vehemen-
terappetunt , nec molefte ferunt;
alia & declinant, & ne guftare qui-
dem line magno detrimento poC-
font) id verb etiam ut in corporis
appetitione naturali , ita etiam in
animi cupiditatibus , immo etiam
moribus fimiliter evenire mihi vi-
detur. Nam quemadmodum ani-
mantium genus omne ea fpontc
natrimenta fibi appetere & com-
parare, ealque a&iones obire, quae
cum natura fii^i maxime conve¬
nient , videmus: aliquando tamen
longo aliorum ufu, longaq; confue-
tudine, quam vel neceffitas,vel loci
mutatio,vclalia caufa induxit, plane
So PASCASII Jvsti
naturam mutare . Ingratum enim
antca cibum, poll aliquot dierum
ufum, jucundum fieri videmus: &
alio loco confitas arbores, non fo-
lum minus exitiofas, fed etiam uti¬
les reddi. Etfiint non pauca ex bru-
tis , qua non folum aliorum fibi
diflimilium animantium confuetu-
dinem imitantur, fed etiam homi-
num voces aftioneique multas ex-
primere & imitaridiuturno tempa-
re perdidicerunt. Ita etiam in ani-
mis & cupiditates, & quosferefe-
cum trahunt mores,fimiliter gene- ]
rantur,6cmutaripoflunt. Nam ple-
xumque ipia fe natura prodit, cjufq; !
inclinationem omnes fere fequi- I
mur,& fponte libenterquc in ea vitg
•ratione, in iifq; ftudiis, aftionibufqj j
qua cum natura noftra conveniunt,
exercemur: tantumq; in illis excre- I
mentum facimus ,’ut non in exerci- |
tatione tuncprimumaccipi, led re-
Al e je Li b. i. Si
novando confirmari potiiis videan-
tur. Et tamen interdumadverfa diu
fortima, feryitus, coaifta patientia,
longus ufiis, multoque magis magi-
ftri&Philofophia, optima naturae
ducis imitatrix, multum adeo non-
nullos immutavit, ut a naturali pro-
penftone voluutatisque inclinatio-
ne plane dimoverit: idque praecipue
cum teneris annis , ut mollibus
plantis, conveniens educatio, mag-
naque & affidua adhibita anirhad-
Verfio & diligentia fuit. T unc enim
ut quern volumus habitum induci-
uius facilius: ita etiam fi. quid eft
mutandum , & celerius & melius
perficimus. Atque hinc eft quod a-
junt, confuetudinem, (1 tamen vi¬
res fumplerit,alteram effe naturam,
ac multum referre, qua quis ftatim
aprimis annis confuetudine imbua-
tur: quae cum petfefta jam eft > non
cauls adhu'c, fed figni etiam quo-
8 i PascasiI Jvst I
dammodo rationem obtinet. Ve<
turn haze confuctudo nifi ftatim ad-
ftibeatur, atque ab optimo magi-
ftro commbda exercitatione for-
jnctur, & minus fepe inducitur: &
quoniam in valde relu&antibusdjf*
ficilise'ft, & tardas habet acceflio-
ncs vix aliquid eximium praeftart
poteft. Faucis enitn contingit, lit
quod de Socrate legimus, maguam
naturae vim virtute opprimant; &
paurioribus etiain,ut,quodAlexan-
dro Magno evenit, Ariftoteles ma-
giftcr ace idat. qui quidem ipfe Arb
ftoteks ait, Diflkilius eflfc naturam 1
quam confuetudinem mutare:quip*
pe qua; quanto ad naturam propius
accedit, hoc eft, iufita magisefti
co difficiliorcm mutationem reei-
pit. Refte itaque diftum eft:
Tit nihil invita dices faciejvej
Minerva. Et.
Unturcife^uitur femina quifqtu
fun. Refte
Ale jr Lib. i. 8 ?
Refte enim Terentius ait: Coa&us
qui fuu ofEcium facit, dum id refci-.
turn in credit,tantifper cavct: 11 fpe-
ratfore clam.rutilis adingenium rfr.
dit,8s aIibi:N»na antea qui feite pdf*
fes, aut ingeniu nolcfcre, dnrtiitaS,
tnetus,magifter prohibebant? Ncqj
verb ego gentium & nationum tam
diverios mores atq,ufos b confuetu-
dinenatos puto: fed illoru omnem
ilium Sc coiifuetudirtem a natura
potiustnanafle exiftimo, quemad-
toodum, quos aquas potu deledtari
Videmus, non id quia confuetudo '
• fuit,facei e: fed quia natura ad hoe
incitavit,in confuetudinem veniffe.
Vt neqsfi Hifparti bis tantum die ci-
bucapiunt,Belgaeverbter,vel qua-
ttretism.id ego illorum fobrietati,
aut horn intempttairtias tribuerim:
fcdcoiporum potius, ciborum atq;
aois natura. Quemadmodu etiam,
fi minus ifli fenfibus affedtibuique
mobiles.
84 Pascasii Jvsti
mobiles, implacabilem magis ira-
.cundiam habent, naturae fuaeficci-
tati affignandum puto. Sic contra,
11 alii fubitis animi motibus pertur-
bantur, Scfufpiciofifunt, anaturse
inclinatione imbutos hac confue-
tudine cenfeo. Idemque defexus&
stratum diverlis moribus judico,
multoque magis de animi affeftio-
nibus, quae a vi quadam naturae ra-
tionis experte proficifcuntur. Si quis
eft ergo ejufmodi, ut magnam in
ludendo voluptatem capiat, itaque
frequenter in ludo verfetur, & fepe
aleam jaciat, cupiditatemque exer-
ceat fiiam : non is quidem folum,
quiafaepe idfecit, hoc eft, folaalcas
exercitationetalis evallt: fed multo
magis, quia talis in ipfo animi affe-
ftio fuerat, excitata femel ilia, exer-
citationis confuetudinem coepit.
Plus enim ad vitium cupiditas,
quamad cupiditatem vitium valet.
Praefertim
Ale^ Lib. i. 8j
Prtefertim cum, ut in corporis exer-
citatione, qua: ad ianitatcm fit, ac-
cidit, ut facile corpus eas a&iones,
eolque ufus qui a naturae fuae con-
Venientia & confervatione alieni
funt, fua Iponte recufet 8 c relinquat:
ita etiam animus tacito naturae iuae
fenfu, ad ea qua: vcl contraria vcl
parum convenientia fibi fentit, eo-
dem modo fe habeat: 8 c videre eft,
ab aleae ludo natura qui abhorrent,
quam ad ilium & perducantnr asgre
& Temper etiam accedant invite.
Sedtamen quoniam natura non fo-
lumproclives homines ad diverfas
animi affcctiones, diverla ftudia &
taores facit: verum etiam cum jam
adolevimus,ratio five opinio aftto-
nes noftras maxime regit.praecipue-
queaffeftus omnes, Sccxcitat&fe-
dare poteft: (vetus enim eft diftum
ntundus opinione regitur:) ideo e-
tiam jam velut a principio, quan-.
H turn
Pac
JVTI
turn confiietudo polleat; quantum*
que unique naturas fcilicet & opt
nioni momentum conferat, expen-
damus. Ita enim etiam vel maxime,
qtiatenus ludendi confuetudo inia-
tiabilis alete caufa fltjcognofcemusi
Sc quare plurimum exercitationi
tribuere omnes debeamus, videbi-
mus.
Nullum plane animal eft, quod
plures magisque diverfos animi Sc
corporis habitus conciperc nafura
poffit atque homo. Omnium enim
animalium, ut Ariftoteles ait, ma¬
xime vim obtinet imitandi. Atque
ut terra varios maxime frudtus con-
cipere in fe , & progignere poteft'-
ita etiam hominis animus vario*
maxime mores capere. Eftquehac
capiendae confuetudinis facilitaS
habilitasque non minus ampla,
quam ilia quaelanitatis eft latitudo,
Qua; ut in magno quodam lpati®
yd
Al e je Li b. i. 87
vel ad raorbum vel ad lanitatem
. illam exaftilfimam evariat,ac fi bo¬
na eft, fimilibus fibi rebus omnibus
confervatur, aliturque: fin ad mor-
bumautvitiudeclinat, pro excelTus
modo contrariis corrigitur emen-
daturq;, ita etiam a mini ad habitus
propenfio eodem modoad virtutes
acvitia ptoportiope quadii refpon-
det. Ideoque quacunque confijetu-
do vitarationem iuduoit, illam na-
turatanquam corpus cibum vel ter-
lafemen coneipit , ae pro fua qua-
damproprietate cohibet ac diffun-
dit. Nam fi cuna natura convenit.
, mirifice compleclitur & provehit:
fuiYerb parum ab ea reccdit, facile
adhup evincit: fin amplips, diffici-
Btis/casteraque pro ratipne. Vte-
nim fegetes, ita etiam animi, pro
culture modo luxuriate folent. Sed
qnoniam plerique in medio naturae
proclivitatis hujps , ficut fanitatis
H 2 ampli-
88 Pascasii Jvsti
ampliflimo fpacio , confiftimus;
funtque femina in nobis innatavir-
tutis, ac facile non eximium naturae
vitium adhibita diligentiacorrigi-'
mus: ideoetiamvelinprimisrefert
quibus quis a primis annis afluefcat,
& quam quifque confuetudinem ca¬
piat. Excitat enim colitque natu-
ram exercitatio, in eaq; veluti futu-
raruna a&ionum ftmen fpargit. At®
ut fementem quifque facit, ita &
metere folet. Nam quamvis natuta
ficutterracorruptaeft, ideoquead
malum noftra fponte proni furaus:
potefttamen&illa, ficut haec, cul-
tura diligenti laetos uberrimofque:
fruftus proferre: ut contra,quamvis'
fit fertilis.fine cultura fruftuofa effe
non poteft. Refte itaque Hifpani
(quorum ego linguam, non minus
verbis quamfententiis gravem,me-i<
rito maximi facib) quern corruptis
moribus,inhumanum,incivilem,& 1
ho-
Ale x. Lx b. I. 8 9
honeftum minus vident, Makriado
fua lingua, id eft male educatum
vocant: nec male Itali, longedifce-
dentem a communimorumratio-
ne & confuetudine, humorem &
humoriftam patria etiam lingua
appellant: illi nempe a media lati-
tudine, hi verb ab extrema caufim
defignantes. Eademque rationc
multa multorum de moribus dicta
conciliari inter fefe poffe puto.
NamTerentiusait: Qualemfuum
quiftj'ue efle vult, talis eft. Et Horat.
Natitram expcllas furctt, tamen ufo
recurret. Item, Heroumfilii noxse:
ScFortes creantur fortibus. Iam vero
etiam habet hoc omnis animi fa-
cultas & libido, ut quemadmodum
corporis partes exercitatae fortiores
folidiorefque redduntur, ita etiam
ipfa exercitatione atque ufu mag-
aas vires adipifcantur Sc crefcant -
contra verb ocio languelcant Sc mi¬
ll 3 nuan-
90 Pascasii Jvsti
nuantur. Id quoddii'ertiflimeexpli.
, cavitPlato inT im^o.fccutusHippo-
cratem, qui ufum robur addere, o-
ciumverb dilToluere pronunciavit.
Eatenus ergo ludendi exercitatio-
nem, aleae, hoc ell, cupiditatis ef-
frenatatcaufjmdicemus. Primum,
quod latentem illara, & velutifopi*
tamexcitat in hominibus, ac pro¬
duct, atquein iis etiamquiveluti
medio aut neutro qupdam modo
ad illam fefe habebant, plane indife
cit atque ingenerat. Vt enim nee
terra feminis quod non concepit«
fruftu? reddere poteft : nec quit
quam, quamvis ingenio(agulafit»
vej jus nigrum, vcl conditos bole*
tos, nunquam antea vifos appeterei
ita nec quifquam ignotum fibi life
dumconcupifcerc. Quamvis utha'
bet omnis exercitatio cognatas fibi
yicinas actiones, ac parvis momctis
multanaturajaut affingit.aut mutat,
•AlEiE HI. I. 9!
autdetrahit: ita etiam potcft quis,
cupiditatibus nimis indulgens. na¬
ture inftin£tu in vicina vitia incur-
tcr?. Quarerefteluvenalisait:
Sidamnofafenemjwvat ale a, lu-
dit & hares
Bullitt ttt , parvoque eadem mo-
vet armafritillo.
Poftremo, quoniam omnes quod
turpe Sc injuftum efte credimus, id
ttiam committere minus folemus:
ideo etkun vel maximi momenta &
ponderis omnem coniuetudinem
effe video, quod opinionem, quas
facile peccatum contemnit, ft quid
aliud, in hominibus generat. Nihil
cnim eft quod hominum, imper'i-
toruin maxime , animos magis ci-
tiusve opinione informat, autmo-
vcr.quam confuetudo & exeitiplum.
Plerique enim ab aliis quod fieri vi-
dent, quod ab illis quibuicum vi-
Vunt, uiunum 6cipiilineullo con-
H 4 ■ fei-
92 Pas CASH Jvsti
fcientiae timore faciunt, & fequia-
lios volunt.Vt enim Terent. inquit: j
Homine imperito nunquam quic-
quam injuftius, qui nifi quod ipfe
facitj nihil reStum putat. Immo,
exemplo quod fit id omnes etiarn
jure fieri putant. Adde. quod om¬
nes in religione eodemmodomo-
ventur: Sc deospatrios, quosama-
joribus acceperunt colendos fibi di-
ligenter, Sc retinendos arbitrantur.
Quare vel maxime boriae confuetu-
dini quilque tradendus eft, quoda-
nimum ilia plane opinione infor- .
mat. Qusnon modo omnium no-
ftrarum attionum, cum jam adole«
vimus, prascipua caufaexiftit, fed
praecipue etiam affeftus movet. Id
enim omnes toto fenfii fugimus,
quod malum putamus: Sc quod bo-
num.vehementer appetimus.Atque
hinc adeo fit, quod pleraeque natio-
nes, fuasquafdam turpes actioncs.
AtE JE UB. I. 93
qusequidem ab aliis, ut font, gravif-
fimaeaeftimantur, eas vix ipfl prop¬
ter conluetudinem in vitio ponant,
Atque hinc etiam, iilas quae cum
multarum gentium hominibus
commercium habent civitates, cae-
teris videtnus efle multis vitiis fla-
gitiifquemagis contaminatas. Nam
cum omnes pravos foos actus confe-
tunt, & proni ad malum limits, ma-
xime movemur exemplo.& a multis
quod fit, id nelcio quo modo animi
ratio facile admittit. Icaque, quotus
in Italia quifque eft y, qui adulterii
crimen graviffimum, non gaudens
negligat ? Quis vitiandae puellae aut
mnlierisoccalionem pulchramna-
ftus, nonunacum Terentianoillo
Chterea dicat: Ego verb id feci, ac
lubens ? Et: Turn verb is eflem, qui
afiimilabar. Atqui alibi ebrietas,
alibifurtum, alibi alia vitia,propter
folam confoetudinejn, yel inlitam
vel
9 + Pas cas I i JysTi
vel adv.enticians, nulla peceati con.
foientia exerceri videmus.Quampb-
rem , cum ludendi confuetudoifl
hanc etiam opinion cm homines
xnaxime indueit, ut ne in vitio qui-
dem effe flagitiofiifimam affio-
nem potent, facit, ut in ca alcato
res fine ulla peccati confcientia yep
femur.
Sed deinceps , ut erat propofir
turn, qui fint ale® effe&us , diea-
mus:qui quidem exmultis pracipui
font, animi folicitudo affidna, offi¬
cii negledlus, paupertas, execratio<
furtunr),Sc delperatio. Ac primus#
quidem,quanta fit aleatorum cura,
quantus angor animi, quantafolir
citudo, ex illorum vita cuivis facile
eft noicere.Semper enim ant verunt
dolorem fuftinent, aut falfo breviq;
admodum gaudio complentur. Et
pratterquam quodturpisilloscupi-
do Temper vcxat.magnufque damni
A t e m Li b. I.
dolor animum excruciat, qui fape
iritdiis fermonibus, media cogita-
tione, immo etiam conviviisme-
diis rccurrit, magnumque Temper
quad morfu qtiodam dolorem af-
fert, atque animum exedit, turn c-
tiam infcrmnes fere noftes ducunt:
ac nihil unquam, quamvis eharujn
auteximium , proprium aut fuum
liabent: non fi, quod faciunt,alteri
id fetuandum tradant : non fi pi-
gflorl dontnt:iion,fi Tub fignis cen¬
tum fit claulhis ponant.Nimis enim
fftimpotens, recuperandaeexalea
jafturse cupiditas: quae quidemita
cum alea eonjunfta cft,nullo modo
Utah ilia iejnngi poflit. Scitumcft
cnirh illud feilis di£hifti: Non quod
filiusluditmeus, malefnehabet:
'ltd quod reparare damnum ftudet,
Vehementer excritciat. Illud enim
qui eonantur, & faeitmt fedulo,
mmquam , dum minimum bono-
96 Pascasii Jvsti
rum aut facultatum fibi fupereft,
defiftunt. Itaque rcdte etiam Hora-
tius:
Non lujijfepudet, fed non incldrn
. ludnm. Vy
Hoc enim omnes quibus in vifceri-
bus malum haaret , nunquam fa-
ciunt: 'TedTua libidine Temper,quod
fperant, non quod fieri poffit, mo-
derantur. Itaquecaptantes capiun-
tur. Praterca maxima ilia vitaeju-
cunditate, quae in amicorum Sc fa-
miliarium fermoiiibus & colloquiis
verfatur, cum Temper illorum in lu-
do eft animus,plane carent. Semper,
enim vel TecundaTortuna, turpiter
& ftulte exultant: veladverTama-
gis, gravem animo dolorem Ten-
tiunt. Et cum omnia prae ludendi
voluptate conternnant,(dulceenim
eft cum omnibus, turn prsefertim
concitatis affeftibus indulgere)tum
A L E JE L X B. I. 97
etiam triftia variaquc dojmientcs
fomnia exagitant: & fepe prafentes
cum fintj miferorum amantium in-
ftar, abfentes videntur.
Neque vero etiam quicquam eft,
quod perinde omnes homines, ab
optimis omnibus ftudiis abducit,
atque alea. Nullum enim eft offi-
cium tam neceflarium , tam pium,
tam (anftum , quod non ludendi
caufa comminuere atque viplare
audeant: non fi id maximum vel
■diis vel hominibus prseftare de-
beant: Itaque videmus, utaludo
• abftineant, non arriicorum pieces,
nonparentum monita, nonmagi-
Mtrorum aurhoritatem , non domi-
norum impciiunr, perficerepoffe,
Quod quidem etiam ex eo in men-
tem mihi vcnit , quod Regum fa-
Uriliares intimos & neceflarios vi-
di.qui cum vixhoram a publicisne-
gotiis fubtrahere recreandisanimis
I pof-
9'S Pa sc As i i Jvs t i
poflent, quin laepe & a principibus
etiam viris, SSSgnis de rebus agere
volentibuS,interpcllarentur: tamen
ita frequenter integras in alea no-
(kes tUrpiter & magno damno con-
fumpftrint , nihil ut fieri potuerit
foedius, nihil irtiquitts, nihil conful-
tore viro indigriius. Quae quidem
duo incommoda , ut nullum acte-
dat a!iud, quatn lint per fegravia,
rtiolefta,iniqua,exitio(a,indigna vi¬
ro qui conlianter 8c honelte vivete
velit, nemo fanse mentis non vi-
det. Quis enim non pelUmum at-
que omni malo dignum judicet
cum , qui hontftum officium tur¬
pi, non dicam lucro, led ludo poft-
At jam Iudere idem elTe quod
perdere, ideoque ad paupertatem
certilfimam viam elTe, nonfolum
ut omnium fere gentium, ita etiam
jLatinorum vetus lingua, quae ludoS-
Ale.® Lib. I, 99
operam facere pro eo quod eft ope-
ram perdere, Sc damnolam aleam
dicit, atteftatur: fedetiam palam
omnes, qui in ilia verfantur, re ipla
comprobant. Quam multi enim
paffim font, qui inaleaefcopulun)
Japfi, mifere ita fecere naufragium,
vixutlicuerit enatare nudis? Quam
multi paffim ex honoribus ampliC-
fimis.fortunilque maxirajs, ad ino-
piam & paupertatem reda£ti?Quam
multos bene & liberaliter educatos
adolefcentes, qui magnam eximi*
ptobitatis atq; doctrinee de fe fpem
concitaverant, atque erefti fortu-
na & virtute ad gloriam ac laudem
videbantur , alea ad calamitatem
depulitiatque ab optimo vitae infti-
tuto , ad peffimam degendae vitas
rationem deduxit ? Reftefaneufur-
pafle mihi videor, Patrimoniifio-'
ptiltts alea. Neque veroullaCha-
. rybdis tam vorax , quas tot res , tot
I a < 0 -
loo Pas cash Jvsti
copias& facultates,tam citoabfbR
bere pofiit. ’
Nunc ad eastern, quas, non fortu-
nas autoculosmodo, fedanimatii
etiam, ut fi quid aliud.laedunt, trim-
feamus : quarn quidem , quid eft
quod perinde labefaftat, atq; blaf- -
phemia? Quid quodrbiibni , quod
naturae ac Deo magis inimicum' ?
Ac quid tandenii unde frequentiuS
ilia nalcitur.citiulque in immenfura
crelcit, quam ab alea ? ut fi quis il-
lam'inferorum aliquem procreafle
dicat , nihilillea veroaberrarevi-
deatur. Ilia enitriunicus eft Caco-
dasmonis fundus, ex quo fruftum
capit uberrirtium. Neque vero e-
tiam, cum fepe multas horas, im-
no etiam dies, fucceftus & cafus
chartularum vel tefterarum , tam
alicui continenter advetfos contra-
riofque video, nemo ut qui prasfens
id cernat, evenire hocrationeali-
qua,
: Alia Lib. I. ioi
qua.aut etiam casca & temeraria
fortuna unquam polTc credat: certe
putare non poffum, quin pelfimi
alicujus dsemonis auxilio ac numi-
ne id fiat. Nam quid eft tarn con-
trarium prudenti'as ac rationi, hoc
eftDeo, quam temeritas! Et quid
eft alea, nifi profana quaedam atque
impia temeritas, qua: a ratione di-
fcedens,fortunam deum facit. Quas
quid mirum fi fuos vexat i Itaquc
ergouttransfugae, omnia in Deum
maledidlaconferunt, omnibulque
ipfum probrisfigunt: idque ita pro-
lixe & effufe faciunt.ut Voluptatem
etiam in eo fenfire fe maximam di¬
cant . Cum enim aiiquando lufori
dicerem, nunquam me maledidtis
deos vexaflemeque fi vellem maxi-
■ne, pofle hoc facere: O te, inquit,
magnas voluptatis expertem. Sed
de aleae effeftuum omnium atroci-
tate ac magnitudine dicere velle, &
I 3 Ion-
102 Pas c as i I Jvs t r
longum elfin, & alterius confiliiac
rationis videtur. Itaque etiam nec
de perjuriis,ira,inimicitiis,casdibus.
& bellisatrocibus, qua: frequenter
(ut Horatius jit) ludus gignit,quic-
quam dicam: ut neque de irtauditis
horrendifque in Deum probris.qu*
ulque adeo impia & indigna lufo-
res quotidie proferunt, ut vcl me-
minilTe animus horreat: quasqui-
dem etiam honeftiorum adole-
feentum piis auribus. concedam.
Ad furturn igitur tranfeo, quod
quide etiam ita pertinaciter aleam
comitatur , vix ut ab ilia feparari
pofTe videatur. Nam cum ludenda
egcrc ccleriteraleatores cceperint,
alienis bonis manus afferre cogun-
tur. Et quia nulla.m honellatis ra-
tionem ducunt, fine d elect tiunde-
cunque pofluntrapinnt: ut rectefa¬
ne Ariftoteles illos cum furibus &
latronibus ccmjunxerit, & Hiipani
pulchre etiam fua lingua aleatorem
tahur, quafijiurta, id eftfurem vo-
cant. Nam fi refte examinare veli-
mus , quid eft aliud Aleam jacerc,
.quknfurari velle, & invito domi¬
no rem auferrer Neque enim folum
in effeftu femper, fed etiam in cupi T
<jitate & voluntate peccatum eft.
Atque hominum confilia, non exi-
tus rerum , legibus vindicantur.
Turn quotufquifque aleatorum eft,
qiii propollta rerum omnium igno-
ratione, nonfolum optimum quod
fit femper jatiat, aut fibilumat: fed
etiam,(i poflit,(ubtrahat dolofe? Id
enim verunt efle, & multi ftpe de-
prehenfi, &ludprum etiam condi-
tiones ( quae legum vim obtinent)
fatis comprobant. Quod quo magis
epnftare poflit, exemplum addu-
cam. Cum igitur non ita diu, neque
ignotum hie eft, vir nobili genere
natus,ifque Cardinalis amplifllmus.
I 4 * Sin-
io4 Pascasii Jvsti
* Singularum ludum (vulgus Pri-
meramvocat: is enim inter omnes
fortunae ludos nobiliffimus, f pri-
masobtinere palfim videt, habet-
que & folertiae 6c audaciae 8c temeri-
tati8cftultitiae ubiq ; autem fpei lo¬
cum) exerceret: atque is qui colltt-
for erat, ordine prior, heptadamo-
nadaque primis quatuor tabellis,
quae feptem 6c triginta numeros
complent.ejufdem notaefortitusef-
fet: mox poll primam fponfionem,
quae duab'us porre&is tabellis fieri
folet, ut fit, illam quinquaginta au-
reis adauxit. Quam quidem auftib-
nemCardinalis, heptada 6c fenio-
nem naclus.hoc eft numeros trigin¬
ta
* Singularum Indus, cartulis qua quadra* jj
plicit ubique figures funt excrcctur. Idea all -
quis ludentes ajarie fortittntur, perficiatur:
qui cujujque figure fingulas cartas habct,
t Trimtra inter omnes ludos mbilifiimm . ‘ <
At EyE Li b. I ioj
tanovem, non folum admifit, ve¬
lum etiam, jam turn aliis infuper
centum majorem fecit. Quod cum
alter, quamvis dubius principio,
tamen admitteret , dejeflis turn
iltrinque binis chartulis, ac totidem
fortitis : protrahens ex more prior
fenionem fuis tabellis acceffiffe
Wfpicit, edque maximum adim-
plevifle fe nufficrum. Itaque vni-
Verfam quam habebat inludope-
cuniam, circiter trecentos aureos,
omnes in medium protrudebat,
fortique fe adjungere aj ebat. Quod
cum Antilles videret, fuaS protra-
hens cartulas, atque ecquid fors fer¬
ret refpiciens 1 , quaternionem fuis
adjunftum eiTe cartulis comperit»
tmmerofq; quinquaginta & ti es na-
flu die. Vaide tamen adhuc propter
ingentem au&ionem animi dubius,
nihil ad audtionem factam'refpon-
dens.tandem proftratis tabellis. Ec-
106 Pasc'asi I JvsTI
<um?inquit(fubita liiblataque voc?,
annuentis fimili ) numeros qliin-
quaginta & tres, cuimox alter, At
cccum quinquaginta & quinque:
putans, quod adauxerat preciu'm,
cmne accipere, cui turn Antilles:
Scilicet bone fir , auftionem non
admitto. Illeveroinftare .atquead
arbitros rem deferre. Qui quidcra
omnesexlege ac ratione, utajunt,
pro Antiftite fententiam fcrebant.
Neque defuerunt etiam.qui ingeni-
um fumme laudarent. Quod quam
fit juftum', intelligentibus exami-
nandum relinquo. Atque etiam,
ecquid , hoc qui facit, anlipolSt
omnibus infciis pecunjam furriperc
quicquam addubitet? Neque vein
etiam illud quod de Leone Pont
Max. vulgp fertur, etfi argutiaffl
magis fapere videtiy-j tamen libera¬
te mihi, aut principe virodignum
videtur. llle enim confimili ludo
x lu-
Ale-® I-> b. I. 107
Mens, cum aliquando fummos nu-
meros naftus diet, neque aliara-
tione, nifi quia pofterior ordine lu~
diifuerat, deperdere fymbolum
pdflet, ex magna auftione quam
prior faciebat, prtefentiens animo
quod res erac, eofdem ilium fum¬
mos numeros naftum die: turn
diibitabundus, indignum ranis, ma-
ximo curri numero (quod nemo fo-
let) forti cedere: Funftum, ihquit,
mihi concede, & quod urgespre-
cium omne confcram. Quod cum
alter nunquam fore putans ut fum-
nius Pont, non foliim cum maximo
numero, fed ne cum iis quidem qui
maximo proximi funt, quicquam
addubitaret, libenter etiam conce-
derct, omnem pecuniam amifit.
Quamquidem fi, ut corrafit, mox
reftituiflirt, atqueillamillimanum
remififlet, facile fadhrmlaudarem.
Hoc enim fepiilime Auguftum fe-
cifle
jo8 Pa
i J v
ciflelegimus. Et ego longeetiam i
Iiberalius l'hilippum Hifpaniarum
Regem optimum prolixa benefi- |
caque natura virum , frequenter
hoc fa&itafle, a familiaribus fuis
audivi. Qui quidem ideo etiama-
liquando ludere vifus eft, tantum.
ut liberalitatis voluptate perfrui
poffet. Atq; hec ideo Principum vi-
lorum exempla protuli, omnesut
intclligant ; neminem fere ad aleam
accedere,qui non ita animo affeftus
fit, quin ft poflit, collufores quovis
jure quaque injuria ipoliet, mutilet,
laceret quofquos naftus fit. Immb
verbid fucceflii temporis, prsfer-
tim jam pauperiores facli quod de
Caligula legimus, ornnes faciuntt
Itaqne re£te Temper alea legibusfe*
veriflime vetita fuit. Et jufte etiam
nunc in civitatibus bene inftitutis
obfervatur, non (blunt ut judicium
derebusinalea perditisnon detur,
quod
quod paffim etiam obfervatur: fed
etiam , quod prxceps cuiq; abftulit
alea.id omne reftitui ut debeat. Na
ittquod ultimum erat dicamus, ni¬
hil eft quod defperarecitius homi¬
nes facit quam fortunaru & bono-
rum perditio.quq ex alea contingir.
Cumenim ex felici profperaque vel
tolerabili fortuna.miferrimi homi¬
nes fumt.atque omnein calamitatis
culpam in fe pofitam efle cogitant,
vifta tandem perditaq; fpe meliori,
acerbamfibi vitamfentiunt: &ve-
lutipeccati confcientia 8c indigna-
•tionis magnitudine opprelli, alii
lucem oderunt, & moerore confefti
contabuere: alii nefariaslibidinutn
contumelias turpitudinesque (ubie-
nmt: alii ad laqueum, adpracipi-
tium, ad vim confugere, omniaquc
ultima tentarunt. Cui enim in Hif-
paniis inauditum eft nomen Ven-
tu tae Beltran ? cui Romae, Tauerae*
K quo
no Pascasii Jvsti
quotum hie cum maximam facul-
tatum & copiarum fuarum partem
inalea perdidilTet, de ponte fe in
Tyberimdejecit: ille etiam quam-
diu vixit , ut ad ludendum copi*
fuppeterent, nihil intentatumreli-
quit. Itaqueillud poftremo eftau-
fus , quamobrem vitam per fum-
rmundedecus& ignominiam ami-
fit. Atq: hifuntaletefrudusomnes
certiffimi. Nam quamvis multi fua
natura boni.in hanc confuetudinem
veniunt (loquor enim fecundii vulgi
confuetudinem cum nemo aleator
vir bonus efle poflit) quos maxime
etiam tales efTe, ex ipfo in quo ver-
lant ludo judicari pdteft: tamen fi
perfiftant.maximeque frequenter fi
infoeliciter ludant,tandem (utdixi)
ad tempus , omnes in prrefata in-
commoda.fi non univerfa, attamen
plurima incurrunt.
Sed jam, quae lint corporum, vel
P°-
Ai e a Lie. I. »i r
potius animorum affeftiones, quae
cognatam quandam cum ilia quae
facile in aleam incidit, naturam ha-
bent , breviter etiam explicemus.
Multi funt.qui naturali quodam fen.
fu ita beni iempcr fperant, itaquae-
cunq; proponunt, confequi Temper
pofTe confidunt, ut vel longiflimc
remota Sc difKcilima quae funt,quae-
que aliis prope omnibus defperata
videntur : tamen tentare magno
animo Sefpe bona nitantur: idq; vel
quia dignos fe putant, vel quia pra!
aliis fortunatos.ftulticia nimirumSc
errore, pravoque defe judicio motL
Ac non pauci etiam funt,qui vel do-
mus fute fores pulfari fi audiant, vel
rogatos fe abfentes fi intelligant,
ftatim ad bonum aliquem nuncium
animos erigunt.: atque haec omnia
nulla plane evidente cogitatione,
fed folo naturae fenfu. Quemadmo-
dum contra multos efle remilfiores,
K 2 atque
ii2 PASdASII JVSTI
atque ab omnifpemeliorenonfo-
lum remotos, fed etiam quafi Tem¬
per timentes, & male de omnibus
rebus augurantes, videmus. Qui
quidem,quantum ab omni fubeun-
da forte,fponte fua font remoti:tan-
tum illi ex adverfo finitimi font, &
propinqui. Quare etiam praecipuo
quodam ftudio, ab omni forte atq;
alea his cavendumeft. Omnese-
nim, ut antediximus, fimilibusSe
cognatis naturae noftrae affedioni-
fcus facillime tentamur: fontque
cried ulitas, confidentia,temerita»&
audada,appofita & propinqua cum
alea vitia : ut contra temperantia,
omnium moderatrix cupiditatuffli
confideratio & conftantia,non qui¬
dem plane contraria, fed tamenab
alea fortunaque.quse duo ab incon-
llantia & temeritate fejungi non
pofliint, multum diflidentia: cuili
quae font contraria, remiffio, timi-
Ali^Lii. I. 4i*
ditas, atque avaricia potius, forent.
Nunc quoniam, utpotuimus, a-
lea: naturam & vim cxplicavimus:
reliquum eft, ut eorum opinionem
confutemus,qui aleam five ludendi
cupiditatem, avariciam efle dicunt.
Qua quidem in haerefi eruditos fere
omnes, ufque inhuncdiemfuifle
Video. Ac primum, ut Ariftoteles
ait, fcnedtus, omnifque imbecillitas
(propter fimilitudinem, quae fimi-
lium omnium generatrix , conftr-
vatrix & auftrix eft) avaros hormo¬
nes facit: ideoq; infanabilem etiam
avariciam efte dicit. At verb con¬
tra in alea, & prodigalitate, accidit.
Hrcc enim ambo, progreflu aetatis
atque inopia curantur ac minuun-
tUr,juventute verb alunturSc augen-
tur. Quare frigidatimidaque&im-
becillis fenectus.ut alia omnis fimi-
lis turn astas.tum fexus.ab omni pe-
riculo 6c forte fubeunda eft remo¬
ld 3 tiffi-
114 Pas-c AS I I Jvsti
tiffima. Quae tamenfi aliquando,
aut faepe etiam in alea velodivel
jucunditatis caufa verfatur, gratis
id, aut exiguo precio facit. Ita enim
in epiftola quadam autographs (ut
Suetonius ait) Oftavius Auguftus,
aleae deditilfimus 3 fcriptum reliquitf
Inter coenam lufimus yepo&xuf Sc
heri & hodie. Talis enim jaftatis,
ut quifq; canem aut fenionem mi-
ferat, in fingulos tales fingulos de-
narios in medium conferebat.quos
tollebat univerfos qui Venerem je-
cerat. Et quid em cum avariciao-
mnis ex imbecilli atq; eflra&o pro-
ficifcatur animo.nunquam illas qu{
in alea quotidie fiunt, rei familiaris
jaduras & damna perferre queat,
nunquam ad tantum robur aflur-
gat,ut(iepe fraftas & oppreiTas for-
tunas fortiter Temper & concitatis
animis recuperare bona fpe nitatut.
lit enim Juvenalis ait.
Al E X. L X B. I- JI*
iloratur lachrymii amijfa pecu-
Et majore domut gemitir, majors
tumultti
Elanguntwr minimi quam fu-
Prsterea avaricia tota infra medio-
critatem conliftit: cui depreflae &
iafirmas, cum gravius aliquod onus
accedit,plane fuccumbit,neque eri-
gere aut reficere fe amplius poteft.
Csterum alea tota in eo quodni-
mium eft verfatur. Itaque etiam ac-
cepto gravi damno , temperatior
(ut diximus) ad tempus evadit.Non
l'ecus ac prodigalitas: qua:, ubi asta-
tis mediae deferbuitcalor, fene&u-
tis frigiditate ad mediocritatem re-
fertur. Etfiexomnimemoria.eos
qui Aleae vitio infignes fuerunt, re-
petere animo velimus, nonhercle
illos avaros, fedprodigosmaxime
fuiffe yidebjmus. Cui enim Claudii
K 4 No-
1.16 Pa s c a s i i Jvsti
Neronis prodigalitas ac divitiarum
profufio ignota ? qui nec largiendi,
necablumendimodum tenuit. At-i”.
qui is quadrigenis in punftum H-S.
aleam lufit. Auguftus verb etiam,
ita in alea benigne,libera!iter ac ju-
cunde lufiffe dicitur , ut nullam
habere occafionem largitatis fus
majoremaut commodiorem vidc-
retur. Sicenim in epiftola ejusad
Tiberium legimus:Nos,miTiberi,
quinquatriis jucundbegimus. Lufi-
riius enim per omnes dies, forumqs
alcatorium calfecimus. Fratertuds
magnis clamoribus rem geffit. Ad
fummam tamen,perdidit nonmul-
tum : fed ex magnis detrimentis,
prater fpem paulatim retraftuseft-
Ego perdidi viginti millia mini¬
mum,meo nomine: fed cum effufc
in ludo liberalis fuiffem , utfoleo
plerumque. Nam fi, quas mahus re-
mifi cuique, exegiflem,aut retinuif-
AlS^e Li e. I. 117
fcm quod cuiquedonavi, viciflem
Vtl l .milia. Sed hoc malo.benigni-
tas enim mea me ad cceleftem glo-
riam efferet. Itaque etiam fepe hoc
nomine pecuniam convivis dabat.
Scribitenimad filiam; Mifi tibi de-
narios cci. quos fingulis convivis
dederam, fi vellent inter fe , inter
coenam, veltalis, vel par impar lu-
dere. Et Flavius Damitianus,homo
etiam largitorScprodigus, quoties
oeium nadtuserat, libenter in alea
conlumebat: idque etiam profeftis
diebus,8c matutinis horis. Aliofque
privatos & cum potcftate viros,
prodigos omnes 8c effufos, nmltas
inaleapecunias profudifle, 8clauta
copiofaq; patrimonia diffipaffe le-
gimus. Parcum vero 8c tenacem
aliquem hominemmagnos exalea
quaeilus fecifle , aut fortunasiuas
alearum temeritati fubjeciiTe, nuL
quam legi. Nam quod de Caligula,
omnium
118 Pascasii Jvsti
omnium etiam maxime luxuriofoi
difloluto Sc nimio, proditum eft,
poftea ad inopiam rcdactum, cum
undique quaeftum quasreret, omnia-
que etiam viliillma ad lucrum &
praedam revocaret, tunc ne ex lulu
quidem alete compendium fpre-
vifle, ideo accidit: quia, fordidilli-
ma iniquilfimaque ratione J dob
contendebat. Mendacio enim, ut
idem Suetonius ait, Sc perjurio ute-
batur: fine quibus nunquamhaud
dubio ftudiofus cupidusque pecu-
niarum aliquis, in periculum veni-
ret. Nam,ut neque damnofa, neque
praeceps efiet alea , fed medio quo-
dam loco confifteret: plus eft mul-
to incommodi & doloris quodcx
damno avarus percipit, quamvO-
luptatisquodexlucroaccedit. Sed
dicunt multi, multaavaricia; gene¬
ra efle: atque in eo faltem avaros
rife aleatores, quod nimis pecunias
con-
Aisa Lib. I. 119
concupifcunt. Verum id quidem:
quamvis turpiter fortaffe melius di-
cerent. Sed tamen & haec quam fit
firma ratio videamus. Ariftoteles,
cos qui ob intcmperantiam pecu-
nias profundunt, non vultproprie
prodigos appellari, fed flagitiofos
potius, quimultis fimul vitiisfunt
contaminati: cum prodigus fit, qui
vnum aliquod vitium habeat. Ita
fane ego aleatores nunquam avaros
dixerim, quia cupere infinite pecu-
nias videntur : non hercle magis ■
quam prodigos iplos, quiutmulta
profundant, etiam a quibus non de-
bent, accipiunt: obquamcaufam
ipfe etiam . Ariftoteles avaros efle
prodigos dicit. Sed non debet to-
tum a parte aliqua, eaque non prin-
cipali, nomen capere. Non enim
copias aleatores propterfe, autim-
becillitate animi aliqua, fed multis
Yariisque caufis eisque minime (or-
didis
,20 Pascasi, Jvst, v
didiscumomnes turn prscipueju-
Tcncs, expetunt. Nam &iis rebus
qux funt libidinis, fumptus fuggere- -
re videmus:& affiftentibus volupta-
tum miniftris,multis etiam pecuniis
adaugere, caeteraque magnificos &
fplendidos efle. Non igitur folicita
auttriftiavaricia, fed cupiditate'&
fpe temeraria bonx fortis, tanquam
ad interitum ruunt voluntariupi.
' Itaque nec Poetx cum infinita ex
avaricia fcelera nafei dicunt, ex qui-
bus multa recenfent, ludi etiam
meminerunt. Iam quisBurxComi-
tem, prxclarum ilium quidem &
• patria virtute ac fide virum (fed ta-
men ludendi cupiditate flagrantem)
avarieix infimulare audeat ? qui,
qutim aliquando a GallorumRege
quadraginta aureorum nummuffl
millia in alea viciflet,ac tumRexdi-
ceret, Pulchrumhercle lucrum, f
ad
* *Ad comparative bicJumiflir. Tcrcntim
~»A Burae Comitem : confcftim ut
poterat, nummos omnes corripi-
cns, fcneftris foras projecit: ufque
adeo illius ob diftum exarfit ani-
"mus. Qui quidem certe nihil etiam
unquam gratis quod facere pote¬
rat, in petunia ponere eft vifos. At-
5qui fordid,orum Sc avidorum homi-
numvoxcft.
— Tunicam mihi mala lupint,
Quam Ji me toto laudet 'vicinia
fore.
Caeteriim ne ab omni avaricioe labe
plane aleatores vindicate videar,
cum alioqui vitiis omnibus fintim-
plicati:hoc ejus plane habent,quod
Ariftoteles, non quod ifti dicunt:
In turpi quaeftu font occupati. Quod
tamen minime plerique cogitant:
quia hoc maximum hominum par¬
tem facere vident. Id enim vitae ge¬
nus lequi, quod in turpi quaeftu ver-
fatur, indignum liberalitate&vir-
122 Pascasii Jvsti
tute munus eft: atq; hoc ideinHip-
parcho Plato ait: Si quis,o Socrates,
inquit, rjefte lucri cupidum definiat,
eum ut puto,lucri cupidum arbitra-
bitur, qui ftudet iis,& decens exifti-
mat in iis lucrum quaerere.ex quibus
boni viri lucrari nunquaauderent.
Sed haec latiusfequenti libro deck,
rabimus . Neque enim turpemfo-
lum quaeftum aleatores faciunt,led
etiam injuriofum, & contra natu-
ram,
P.ihri Primi Pink.
a#
PAS CAS 11 JUST I
Eclovienfis Philofophias
&Medicinse Docloris.
ALBA,
five de Curanda ludendi in fecit-
niam cupiditatcj,
L I B E R. I I.
E cui mirum videatur,
quod cum proximo li-
bro flagrantem luden¬
di in pccuniam cupidi-
tatem , a naturae tem-
periecalidiore, adeoque vinofoSe
velut undante quodam fanguine, in
hominibus, qui fcilicet naturam fe-
quuntur fuam, nafci.longa orationc.
dixerimus: nunc verb curationem
prasfcripturi, quail caufas imtnemo-
124 Pascas.1 Jvsti
res, vel Medicinx indocti.remedio-
rum formulas qux ad animumad-
hibeantur, proponamus, Huicpri-
us quam ad rem accedamus.refpon--
dendum puto: lie forte potione me-
dica , vel catapotiis fieri id folum
pofleputet. Quamvis igitur variis
rationibus commonftrare poifimus
refte cupiditatum motus omnes cu-
rari, hoc eft, & cohiberi & evelli
pofie, ad animum li conveniens ad-
hibeatur medicina : eamque de-
mum , vel'potius folam, ad fanita-
tem veram viam efle: (ita enimna-
tura comparatum eft, quantumvis
plurimum refert ad motuum im-
petusque varietatem, qux fit cordis
& fpirituum temperies, affeftusa-
nimi cogitationis xftimationem
five cognitionem ut fequantur) nos
tamen, quo melius quod dithirifu-
mus , comprehendi ab omnibus
poflit, ac ne totam de afteftibus de¬
ad-
Ale^e Lie. II. 12*
ftrinam, ab aliis traditam aflumere
cogamur, illam hie potiffimum af-
feremus rationem, quae&Medica
plane eft, & juvenibiis perlpicua vi-
deri poterit, ea autem eft ejufmodi.
Diximus, acalore nimio, qnalis
vino potorum hominum caloreft,
isev, aleae praecipuam caufam,
in hominibus qui naturae propen-
fioni obediunt generari. Itaqtie (I
contraria contrariorum funt reme¬
dia , remotaque caufa removeri af-
fieftusdebet: certerefrigerationem
effe.quaefola, vel potiffimum huic
malo, remedio efle poffit 6c debeat
non obfeure videtur. Atqui fie eft,
& nos refrigerationem hanc vel
maxime oratioue, quae re£te a bono
Poeta dicta eft flexanima, five co-
gitationis aeftimatione 6c motu in-
duci'in hominibus pofle, dilerte
afferimus. Nam quis eft qui non
ffiultos quotidie, ibla cogitatione
L 3 eru-
126 PASCASII JvsTl
erubefcerc & pallere, immo etiam
tremcre, fudare.lachrymari & varic
humorcs intro forasque pellere,
excrementaque excernere videat!
Et Ariltoteles ait, quod ideo exora-
nianimantium gencre propefolis,
velmaxime faltem, hominibusfe.
minis profufio per (omnium aecide-
re folet, quia id niii cum cogitado-
ne fieri poteft. Si igitur haec omnia ,
cogitatio facit.quasquidem fine ca-
loreaut frigore manifefto fieri non
pofliint: haud dubie nihil cogita-
tione refrigerare aut calfacere me¬
lius Stcitiuspoteft. Quare etiam fi
quis, ut Ariftotelts refte, timorem
nil nifi refrigerationem quandam
efie,fepe dicit: ita etiam de fpe, cae-
terisque affedtibus animi fitnili qua-
dam ratione judicet, nihil illeab-
furdum aut ineptum faciat. Vt e-
nim intro forasque repellere fpiri- |
tus, in qmbus calor refidet, cogita- !
BO I
Ale a Lib. II. 127
tio vehemens poteft : ita pariter
cofdem trail ere adle,&ab aliis avo-
care membris-, ac fpargere varie
poffe, nullum eft dubium, idque
Verecundia,8c amantium,omnium-
que attentenimis & diu de re aliqua
cogitantium fufpiria, fuique oblivio
fatis indicant, itaque rcfte apud Tc-
rent. Phaedria: Ctepi egometme-
cum inter vias, aliam rem cx alia
cogitare: & dum hsc puto, prxterii
imprudens villam, & alibi Byrria:
At quanto fatius eft, te id dare ope-
ram, qui iftum amorem ex corde
dimoveas tuo, quam id loqui, quo
magis libido fruftra incendatur
tua? Adde quod Poetae licpmnes
loquuntur, nam & ferveremifera
cupidine peftus, &ardere,amore,&
accendifpe, 6c timore tremereat-
que horrere dicunt.Atque hinc eft,
quodoptimi 8c nobilifllmi omnes
medici, incurandis etiam corporis,
h 4 morbis
12? Pa sc a si i J v s t i
morbis, iiique non folum intempe-
rievitiola, fedetiam corruptishu-
moribus liatis, magnam cogitatio-
num animirationemhabeant, il-
lafque varia ratione Sc confilio,(ni-
mirumprout vel calefacerevelre-
frigerare vdlunt) nunc in hisexci-
tandas, nunc in illis fedandas eflc
moncant. Nihil enim penitus eft,
quod celerius cotporis habitum vel
ad calidum, vel ad frigidum,immo
etiam humidum Sc ficcum, invertit
Sc variat, quam animi vel languen-
tis incitatio , vel eflfrenati modera-
Itaque recle iidem medici affc-
ftus iftos animi, hoc eft cordis va-
riosad cogitationes varias motus,
inter fex ilia quae corpus noftrum
immutant, Sc non naturalia vocan-
tur, connumerarunt. Quamqui-
dem immutationem vel ad frigus
vel ad calorem, ita fubinde vehe-
men*
At E A Li B. II. 129
Venter faciuht, non folum multos
uta morbis liberaverint,aut in illos
fepeinduxerint: verum etiam non
paucis ut fubitam mortem attule-
rint. Nam ffiotus iftos animi fbla
cogitatione impelli & moveri, ea-
demque etiam illos qui in nobis fi¬
ne ulla deliberatione innati funt,
maximefedari & comprimi pofTe,
confolatioj pbilofophia, iretQa, to-
taqueRhetorum fchola Sc Orphei
lyra docent: Sc ipfi videmus.alacres
ad difputandum Sc concitatos ad
certamina viros facpe vnicaratione
atqne argumento ita perterreri, to-
to ut corpote animoque mutati
tontremifcant.
Contra verb timidos, dubios. Sc
cun&atores homines,ita Cepe vnius
fcntentiae recordatione accendi ac
impelli, non folum ut de rebus ar-
duis turn conftituant: verum etiam
tes otnnes maximas ut audcant. Id-
quc
i 3 o Pascasii Jvsti
que ctiam clariffimis viris accidit.
Nam ut ex innumeris unum refe-
ram,quis illam Casfaris exclamatio-
nem , Si jus violandum eft, regnan*
di caufa violandum eft,non audivit!
& quis non multos etiam mortem
contemnere conftanter videt, fafta
fubinde, unica exfententia, firma
animi induftione ? Immoipfe Plato
inSocratisapologia : Mortem,in¬
quit, timere nihil aliudeft, quam
fapientem vidferi eum qui non fit
fapiens: quippe cum id fit, fcirevi-
deri quse nefcias. Nemo cnimfcit,
utrum mors omnium bonorum
fiimmum homini contingat. Me-
tuunt aute perinde, ac fi earn malo-
rum efie maximum non ignorarent.
Ex quibus verbis quid aliud quam
ignorationem, hoc eft, cogitatio-
nem five opinationem pravam, ti-
moris etiam maxime naturalis cau-
fam effc intelligit ? Itaque etiam de
Morte
Aiba Lib. II. 1 31
Morte libello, quam omnes homi¬
nes horrent , maxime Axiochum
graviter aegrum, & appropinquan-
tem mortem vehementer extime-
fcenrem,a2gerrimequeferentcm,ita
turn rationibus erexit & confirma-
vit, itaomni formidinis. horrore li-
beravit, ut mox non folum mortem
non timeret, fed etiam ejus ut amo-
reteneretur. Aitenim Ufo •xt&tpe.mu
$^!w: hoc eft, Hanc vitani jam de-
fpicio.Sc pro nihilo duco.
Si igitur, qua cogitatione aleato-
res creduli falfam infitamque opi-
riationcm evellerc penitus ex ani-
mo valeant, eXplicabo : Sequapro-
pofitaratione animofam illam , fed
ftuftam & inanem,imm6 etiam fla-
gitiofam adipifctfndi ex forte boni,
fpem (uam velabjicere plane vel re-
niittere & comprimere poffint, do-
cebo: non ad affeflani partem mo-
<16, fed etiam ad cauias cranes affc-
iftio-
132 Pascas.ii Jvsti
ctionis falutare remedium prsepara-
re mihi videbor. Ut enim ira,amor,
ipes, caetenqueaffeftusanimi, col-
pus inflammantes, & alii etiam qui-
vis errore & credulitate compre-
henli , quamdiu tenentur errore
mentes, permanent,Sc graviter toto
pcctore flagrant: fimulac veroedo-
£tae veritatem funt, mox remoto
omni errore turbulento , punfto
temporisrecedunt, totumque cor¬
poris habitum celerrime immutanE
ita etiam alea , credulaquadamfpe
ftultaque opinione fuicepta & fub-
levata , quamdiu fortem profperam
toto peftore atque animo concipiti
5c infipienterac temere praefagit.ar-
detfemper: hanc cum deponit,ficut
Cupidineus amor , mirandum in
modum reftinouitur,6c ftupct.Neqi
enim referr.naturane velignoratio-
ne, an ficut nuncio Sc literis, fufee-
ptus error fucrit. Omwsm enim at-
At e JE Li b. II. 133
dulitatem & errorem ratio delet,
atque ex animo expellit. Nam ficut
Euripides ait,wwi/ Ao'y©-:hoc
eft,omnia conficit ratio. Illos verb
iaffettus (duplex autem illorum ge¬
nus eft) qui contumaces & pravi ac
feditiofi , non ignoratione aliqua,
fed improba quadam & a r^tione a-
verfa cupiditate concitantuV, fi non
expellere, aut confentientes una fe-
tum facere poteft : attamen, tan-
quam in fcbrefitim, cum pernicio-
fam die potionem didicit, volunta¬
tis imperio comprimere &coercerc
Valet. Itaque ratio , refteut homi-
. ncm anirjial die rationale agnofcas,
cum omnium &animi affeftuum,&
quc illis confentane^ fere firnt aftio-
hum dux & magiftra fit: ilia, quo in
quoque perfefta & fana ac modera-
ta erit magis , ita ilium & animo
tranquilliorem , & moribus omni¬
bus meliorem reddet. Nam quod
' M inter
13+ Pascasi i Jvsti
inter omnes homines fieri videmus,
utfenesqui funt, in omnibus rebus
moderatius, juvenes verb intempe-
rantius fe gerant: ideo fit,quia & ra-
tionem, quaemaximeaetateufuatqj
experientia confirmatur, perfeftio-
rem habent:& (quodeadem excau-
fa, quamvis non jola, nafcitur) cupi-
ditates motufqoe omnes animi, ail
corpus qui pertinent, quietos magis
magiique fedatos. Cum enim qua;
regit homines ratio, fana&perfe-
fta eft: turn verb illis quibus ilia con-
tigit, omne tempus aetatisfineulla
moleftia & cupiditatedegere licet.-
Quibus verb integra minus & va-
lens fiierit.ii.certecupiditatibustur-
bantur & commoventur : acficut
ftulti vel pueri, minus fibi conftarfi
m minulque in officio permanerepof-
funt. Nunc igitur ad inilitutum ve-
niamus, ac quibus rationibus alea-
toris animum ab errore perniciofo.
| An ^ Li e. II. 135
ad reclam (cientiam deducere, atq;
in ilia tanquam (imitate confervare
&tueripoffimus,exponamus. Ora-
tio enim non folum cupiditatis fer-
vori moderari poteft, veriimetiam
'firmum tutumque animum adver-
fus improbos appetitionum motus
omnes confervare.
Duplex eft, ut corporis, ita etiam
animi tutandi ratio: unainfervan-
da.tuendaque fanitate pofita eft: al¬
tera, in depellendis omnibus iis quae
1 deturbare illam , aut labefaftare
poffint. Eftqueamborumfimilis'u-
trobique ratio. Namutincorpore
curando prima eft cura & fcientia,
ut naturae vim cibopotuque & cas-
teris convenientibus fibi rebus con-
fervemus,& quam maxime fieri po-
teft provehamus: deinde ut, quod
ex eadem ratione na{citur,morbum
qui fanitatem perturbat ac deftruit,
contrariis omnibus remediis pro-
14 2 pul-
I3 « Pascasi I Jvsti
pulfemus: Ita etiam animo tutando
confervandoque idem eft diligenter
obfervandum, omnibufque inodis
praeftandum . Primum, ut conve-
niente icientia & doftrina imbiia.
turacnutriaturanimus: deinde,ut
irrumpentes perturbationes , quas
Grasci Tmh, ideft morbos non male
vocant, eadem ratione depellantur.
Itaque ut corporis morbumnemo
refte curare poteft, nifi qui prius in
quo fanitas ejus fita fit,norit: (aliter
enitn, fine ratione, fine ullo fcopo
aut fine, omnes fuas a&iones difp.o-
net:) ita etiam qui aagrotum ani-
mum ad fanitatem reducere velit,
prius in quo animi fanitas confiftat>
nofle debet: ac turn demum,qua vel
deficiat.vel abundet, vel quovis mo-
do aberret.inquirere.
Quemadmodum igitur corporis
temperatio.cum ea congruunt inter
fecxquibusconftamus, fanitas eft,
&
Aibje Lib. IT. 137
& quae illam tutatur arsMedicina di-
cituriita animi falus in refta ratione
confiftit. Qua; cum adolevit & per-
•fefta eft, nominatur rite Sapientia.
Hanc quae tuetur & conlervat ars,
Philofophia nominatur. Sed ficut
corporis illam omnibus numcris
partibufquc abfolutam & perfedtam
fanitatem nemo confecutuseftun-
quam: ita etiam animi illam perfe-r
ftiflimam' falutem nemo eft ade-
ptus. Neque enim abfolute fanus,
aut perfeifte & vere (apiens-fuit quif-
quam . Veriim eorum qua; in no-
ftram intelligentiam cadunt,magna
eft valde latitudo: in qua quo quifq;
ad id quod undequaque optimum
eft acceditmagis, ita valetudineni
habet commodiorem: quo vefo ab
eodem recedit longius, imbecillam
magis . Quin etiam, ut font multa;
corporis partes , quae illtefis tamen
csteris,ipfe varieafficiuntur,& nunc
M 3 du-
138 Pacasii Jvsti
dubia,nunc plane infirma funt vale-
tudine:& dum magnitudine mali &
doloris veltotum corpus, velprin-
cipalia membra fimulgraviternon ‘
affligunt, totustamen homo valere
adhuc dicitur: ita etiaminanimo
multa fimiliter eveniunt. Nam pin-
rima, eaque maxime nbceflariaS
utilia cum fciamus, de aliquibusli-
cetdubitemus, & multorum etiam
quamvis prorfus ignari fimus,dum-
modo prseclpua ilia aut communis
, non fint, non tamen ob id ftulti aut
infani litmus. Poftremo,ut corporis
optima habitudo ipllus eft funi-
mum bonum : ita etiam animi fum-
mum eft bonum, perfect,! ratio&
fcientia. Unde ut corpori nihilacci-
dere peius morbo, qui ipfum cor-
rumpit,poteft: ita etiam,fecundunt
Philofophorumfententiam, nullum
homini ignoratione majusmalum
contingere poteft, nonfiuniverfa
qua:
Aie^ Lib. II. 13-,
quaeinveniuntur incommoda, in u-
num incidant. Stultitia enim majus
eft malum , quam omnia mala 5c
fortunas Sc corporis.
Quibus fic breviter declaratis,
quanam parte, 5c quam principal a
refta ratione aleatores avidi mani-
fefte aberrent, 6c quo fublato errore
acvitio, ad fanitaterri animi, id eft
retail rationem , five fanam men'
tem traduci poflint, exponemus.
Deinde fi forte in aliquibus contu-
maxadhucatque improba perma-
nebit cupiditas, quomodo fllamfi
non rationi confentientem ultro fa-
cere , atlaltem quomodo cohiberc
queant, explicabimtis. Ita enim de-
mum conftare fibi homines , atque
omnem vitam fine moleftia degere
polfe puto, fi 5c re ft a utantnr ratio-
11 e , 5c irruentesperturbationesvel
fedare vel coercere poflint.
Akatorum igitur vitiunt duplex
M+ eft.
140 Pascasi i Jvsti
eft, in quo perniciofe areftaeratio-
jnis moderatione aberrant. Primum
quod ea ex re, in qua cafiis &fortu-
na dominatur, ftulta quadam fui fi-
ducia, credulaque fpe, fine cattfa
folo quodam animi fervore nata,
fuum au&uros fe commodum, fii-
amque fe rem meliorem fafturos
efle toto peftore atque animo an-
heli, cogitant. Deinde, quod nulla
animi confcientia , nullo commiflo
fcelere, alterius lucrari fe poffefor- 1
tunas & bona , vel plane credunt:
vel cfipiditate nimia turbati ufque
adeo contemnunt, ut in eoneco-
gitent quidem . Suntque duo hsc
pracipua vitia, a quibus tanquam
totius mali fontibus & caufis, reli-
qua omnia incommodafluunt. Eo-
rumque alterum a confuetudine
prava, 8c mala educatione natum:
alterum a natura magnas inclina-
tiones, utdiximus ,capit, quasipfas
Aie^ Lib. II. i+i
etiam ulus majores facit. Atque ha:c
duo fecundum eaudem partem vi-
tia, gravem adeb in multis dalorem
commovent , totum ut animum
confenfu mifero afficiant. Hue igi-
turtanquam ad pattern tegram om-
aeconfiliumfpefltettiecefle eft: hue
omiiis ratio, oinne remedium refe-
ratur oportet. Iftae enim opiniones
tanquam quaedam futitintemperies
animi,.quEe(i tollantur, eitomode-
rationem confequentur,6c veluti bx
gravi turbidbque motu oborta tran-
quillitateconquiefcent. Quod quo
facilius confequi poffint, duabus his
animi pravitatibus, totidem veluti
remediorum formulas opponamus:
quarum altera ex Stoicorum feverit
fima dilciplina & rationibus de-
prompta , altera etiam ex intima
mediaque FhilofopHia lumptaeft.
Atque hasequidem eft ifta. Qua in
te fors proterva dominatur, avida
142 PA S fc A S I I IvSTI
credulaque fpe commodum propo-
nerellbi, atque animo fufcipere,
maxima eft ftulticiarfacultatum ve¬
rb & bonorum fliorum periculo
conieftari , inlania. Altera : Homi-
nem hominis incommodo fuum
augere commodum velle , magis
eft contra naturam , quam mors,
quam paupertas, quam dolor, quam
caetera quae poflunt aut corpori ac-
cidere,aut rebus extcrnis.Has fi for¬
mulas afflidli mifere aleatores vel-
uti potionemmedicam quotidie&
mane & velperilorbeant animo, &
cogitatione hauriant, nihil addubi-
tandum quin brevi tempore fanita-
tem confequantur.
Veriim, quia ut medicina: quae
corporibus profuturae flint non reii-
ci ftatim, fed contineri corpore, &
digeri ac confici debent: itaetiam
animorum remedia non audiri tan-
tum , led in animum penetrate &
Pf '
Aieje Lib. i i. 143
refidere, ipfumque veritate & fcien-
tia,expulla fallaei & turbulenta opi-
nione, imbuere prorfus debent: im-
moetiara quamvis illorum utilitas
principio nonappareat, continen-
teretiam inftar medicinarirm ratio-
ne fadtarum, adhiberi. Quse fit illo¬
rum medicamentorum facultasde
vis, turn qux affeftuuin cum omni¬
um, turn hujus prascipiie ratio,latius
eft explicandum . Ita enim non fo-
lum libentius illam, faciliusquece-
groti admittent, verumetiam con-
tinebunt ac digerent melius.
Habet, ut diximus, hoc a natura
omnis animi afFeftio,utpraecedente
! cogitationemoveat & concitetur.
Sunt aut affeftus, cordis motus, qui-
bus appetimus & declinamus res
objeftasut amor, odium,.fpes, me-
tus, ira, cupiditas omnis vehemens.
Nam, ut inquit Poeta,— lgnotinulla
wpido. Arque illud omnes naturae
obe-
i+a Pascasii Jvsti
obedientes homines fequimur &
appetimus,quod vel eft vel putamus
bonum: quod verb malum, contra
declinamus St fugimus: omnesquei
res omnes, uti cogitatione concipi-
mus, ita ad ilia's toto animorum
fenfumovemur. Videmus enim f^pe
multos graviter excandefcere, ob
quam re alii ne irafeantur quidem:
omnesque cafas & eventus rerum
Varios, varie pro mentis fenfuaefti-
mare, pertimefeere, expe&are &
ferre. Itaque quo quilque rationem
magis exercitatam,magis eruditam
Sc conftantem habet; ita rebus cafi-
. busque humanis minus commove-!
tur, minus perturbatur, minus cu-
pit> minus dolet. Atque hinceft,
quod Stoici fapientem ilium fuum,
qtii nihil admiretur, nihil metuati
nihil peccet unquam, omni vacare
' perturbatione dicunt, turn cupidk
rate Sc metu, turn etiam tegritudinc'.
Ale je Lib. i i. 14 S
’ & voluptate animi, & iracundia. Et-
fi id quidem illi confufe faciunt 1
omnesque Philofophi & Poets fa-
pientem non hominem, fed Deo fi-
milem e(Te , unoque minorem love
prodiderunt. Si igitur ad cogitatio-
nemanimique fenfum affeftusmo-
ventur, omnesque pro reiqusfen-
fibus percipitur magnitudine, non
folum qua: eft, fed-qus videtur, ani-
mos tanquam habenis adducimus
& remittimus, ut ne ultra quam o-
portet, & ratio diftat, cupiditates
noftrsconcitentur, nofque appeti-
tione nimia inflamment: in cogita-
tione , reftaque & firm a mentis s-
ftimatione videtur pofitum. Quod
cum ita fit, refte eft diftum , Aegri-
tudinum animi medicinam efleO-
rationem: & ficut bonx valetudinis
niediemam, ita etiam bene vivendi
artem Prudentiam efle. Omnes e-
Biminomni deliberatione hoefa-
cimus
146 P A S G-A S I I J VS T I
cimus , .ut animumeorumquibus-
cum agimus , ratibne & confilio, 1
n'on folum in veritatem & noftram
fententiam inducamus.veriunetiam
a vitiis omnibus immunes Scalie*
nos reddamus. Veruntamen hxc de
affettibus fic difta , quamvis in ge-.
nere , maxime in perfects & reftea
natura informatis hominibus funt
Vera (naturae enirti lege rationifub- i
jefti funt appetitus, & invitat vera'
ratio bene fanos homines ad jufti-
tiam & asquitntem:) tameninma-
gna naturae degeneris corruptione,
& magna educationis pravitate, pi-
mnes etiam contrarajionem conci-
tatas & elatas cupiditates habemus,
quae impetus fuivehementia etiam J
voluntatem fecum trahunt.Suntque |
cupiditates ifts longe in aliis alias j
vehemtntiores, multilque gradibus ;
in eo quod majus ac minus eft, inter. 1
fediyerix. Ex quibus,cum maxima .
AlEj® lib. II. 147
fimt,tales emanant voces: Prudens,
fciens, vivus videnfque perco, nec
quidagam fcio. Et,
- Videomeliora,proboque,T>eterioret
feqitor.
Verum de his animbrum motibus,
qttirationis obedierifiam abjiciiint,
& contra proterve infurgunt, quo-
modo regi debeant, poftea dice-
mus. Nunc de its qui rationis frenis
regi, & contrahi ac fedari polTunt,
agamus.
Quemadmodum prius diximus,
duplicem effc confuetudinem, infi-
tam videlicet, innatamque:& aflum-
ptam atque a8venticiam;quas longo
ftudio atque ufu, mutata exercita-
tione priore ufque adeo tandem fa-
1niliaris& propria evadit, ut jucun-
daetiam fiat:itanunc, cumde co-
gitatione dicendum venit (ad hanc
enim affedhis moventur) duplicem
fimiliter cogitationetn cfle ftatuen-
j + S Pascasi'i Jvsti '
dum eft. Una quidem naturalis eft,
qua omnes homines uti videmus, i
comm uni quadam confuctudine&
educatione tantum, fecundumna-
turam perfe&a : itaque mdo£h&
Vulgaris dici potcft. Altera,& erudi-
la & exculta eft, quasftudio,rations
5c experientia comparata 6c perfe-
dta, nonficutadvenriciaconfuem-
do, longa exercitatione tantum®
ctiam facile,& faepe celerrime natu-
jxlem immutat. Haec refte Sapiens
appellari poteft : mentem enimve-
ritatis ac dodhina: rationibus.veluti
quodam lumine, totamimbuit,&
veluti informat. At, naturalis qua!
•eft, fenfus fere & temperiem comi-
iatur, communique tantum confue-
iudine & opinjone nititur. Itaque
aalianc affcctus omnes, qui temeri-
iatc, ttulticia & fine evidente caufi
concitantur,moveri dicentur: nimi-
rum, quemadmodum & mores na-
Ale jb Lib. II. 149
turales. Ita enim Galenusquoque
diftinguit. Nam poftquam mores,
quibus. quifque fecundum corporis
temperiem praditus eft, expiicavit,
ac cordis calidioris homines iracun-
dos, audaces, temerarios, atque ad
actionem omnem promptos efle di¬
xit, fubjungit: Caeterimi.quaecunque
demoribus, five nunc, fivequovis
alio fernigne explicate font,ad tem-
peramenticognitionem.fciendum
eft, ea non de optimis moribus, aut
vitiofis, qui exPhilofophia homi-
nibus adveniunt, Ted de infitisuni-
cuique naturalibufque a nobis ex-
pofita fuifte. Eruditaigitur&Phi-
lofopbica cogitatio, ftudium.ratio-
nem atque experientiam magiftros
habet: ae vulgaria.infitaque negli-
gens, & premens fi molefta funt, ut
jnproverbio eft, tWrat0s,«ilioceft,
Deum (equitur. Omnia enim iua in
ft pofita efle ducit, onmelque for-
N 3 . tu-
j 50 PA s c a s i i Ivs t i
tun* cafus virtute inferiores. Itaque
refte Ariftoteles quad divifionith;
hanc fecutus, verecundiam, quam
inter perturbationes numeral,in fe-
nibus & Audio perfcftis hominibus
vituperat: in adolefcentibus verb 1
laudat.Senes enim & ftudioG.i'n qui-
bus integra & exculta eft ratioytiihil
admittere debent, quorum cogita-
tione erubefcere poffint. Adole-
ic elites verb, cum naturali tantum
cogitatione utantur,(naturali.enim,
ut inquit ille, non arbitradacon-
fcientia, pudore fuffufi yerecundan-
tur) verecundiam veluti frenum ha-
bent ,'quo arebusmalis coercentur.
Et quidem nemo de eO quod noil
didicit vel audivit,judicare : autsfti-
mare rationedoftapoteft. Itaque
etiam non commoveri rebus igno-
tis & apparentibus. Multa enimex-
timefcere adoleicentes '& rnulieres
Sc indoctos yidemus, qus moxvel
state
Al e je 1 Lib. IT. i ji
state vel cxperientia'vel doftrina
inftru&i contemnunt. Quod qui-
dem illis, aha in ignoratione velut
in tenebris verfantibus, maxime u-
fuvenit. Nam ficut luxtenebras, Sc
metum omnem ex tenebris riatuiri,
jnanifefteSccelerrime depellit: ita
etiam eruditio Scfcientia, nonfo-
lum ignorationem omnem ex ho-
minum animis difcutit, fed etiam
turbuientum omne vitium miraculi
modo rettiovet. Sed ficut demetu,
ita etiam de fpe judicandum eft. .
Jam verb ad ludftidi cupiditatem ■
Aleamquerpdeamus. Quaquidem
affefti qui lint, St afflifti mifiere, o-
mnes illamve'l naturalitantum co-
gitatione impetuque exercent : ut
cette plei-iq; faciunt: vel etiam eru-
ditiore 8c excultaratione cum lint,
tatnen etiam contumaciter in eo-
dem ludendi vitid aflidue verfantut.
Sed eft hbrinnrionitamagnus nu-
N 4 me-
I J2 Pascasii .Jvsti |
m'erus. Nam cum nemo adhucra-j
tiones, quibus erudireanimumhacl
parte aleatores poffint, confultb&
cogitato propofuerit, ac nemo fill
vitiacernat, fibiq; adulator fit quif-
tjue : non potuere nifi quadam vul-
gari & communi ratione omnes
uti. Nosigiturecquidproferreva-
leamus, quod erudire aleatores pof-
iit , quod a pernitiofa fententiare-
iraherc, & motum animi turbulen-
tum cohibere,tentabimus. Quodfi
ex fententia fiiccefferit, nonfolum
bene operam pofitam efle opina-
bor ? fed etianr maximos me ftudio-
rum meorum frudlus percepiffe pu-
tabo. Sin minus: certe tamen red*
voluntatis confcicntia me confola.
bor. Adremediorum igiturformur
las redeamus.
Diximus, cofnmodi Sc utilitatiS
credulam ex jadafortefpem, a na-
turali cogitatione A motu fufcep-
tam,
Al e je Li b. II. 153
tain, ac peccati fcelerisque quod
cum alea conjunclum eft , negle-
ftum, a prava confuetudine, opi- ■
nionevulgi, & ignorantia natnm,
priecipuas aleae caufas efle. His dua-
bus caufis totidem remediorum
formulas oppofuimus, quarum pri¬
or hffic erat. Qua in re fors proterva
dominatur, avida credulaque fpe
commodum proponere fibi, atque
animo fufciperp, maxima eft ftulti-
cia: facultatum verb & bonorum
fuorum perieulo confe&ari, infania.
Nunc quas habeat vires, quibufque
(itdeprompta locis, quo libentius
illam faciliusqufe fumant aegri, to-
tumq; in animum digerant.expona-
mus. Ita enim etia vel maxime.quafi
medicamentu liquidius dederimus,
acquodtifq; ad ienfum opinionem-
que aleatorum penetrare poffit.
Quod manifefte omnes fieri vide-
nius, nt multi minimis momentis,
fine
154 Pas c a si i JVs t i
fine ulla ratione aut caiifa, leviflima
plane cogitatione, magnum animo
timorem concipiant (ljoc enim&
in astatibys Sc in fexu, Sc nunc etiam
in verecundis fieri declaravimus:)
ita etiam non pauci funt, qui folo
naturae fenfa, nulla prorfus ratione
aut evident e caufa, alacriter a'dmo-
dum 8c cito fpem toto peftore ca-
piunt. Sed quia plures funt timidi, &
timoris caufe Sc figna magisfunt
confpicua, atque omnibus nota: i-
deo etiam clarius de tirnore judica-
mus, ac ma jus quam fpes vitium eft.
partamen omnino acfimiliseftu-
triufquejudicandi ratio. Verumut
contrarialiint, ita .etiam longedi-
verfo naturaemotu Sc caufa inhomi-
nibuscancitantur. Timor enimfpi-
ntu'Sc fanguino ad interiofa fe red-
piente, corporis habitum refrigerat
Sc trifles facit: Spes Verb* contiario
plane motu exteriora calfacit. &
la-
Ale,* Lib. II. 155
laeticiam generat. In illo enim cor,
quodaffc&uum fedes eft, contrahi-
iur & premitur.t ayerfatur enim 6c
fugitfuturum malum, eftque non
diffimilis trifticiae motus. In (pe ve¬
to contra, exultans volnptate cor,
futurum bonum, vel quodvidetur
bonum appetit, feque ad illtid reci¬
piendum aperit, lateque diffundrt:
quod in lis prsfertim Jorporibus
quacmollia funt in quibus Aliens
mag is eft calor, tanto ftibinde im-
petufaeit , ut nonfudorem modo,
fed etiam tremorem inducat. Eft>-
que vicinus amori, omnique ma¬
gus alien jus rei cupiditati, affeftus.
Omnis enim cupiditas vehementior
Uiagno motu impetuque ad earn
■'em quam cupit , fpiritus-fangui-
nemque impellit. Atquehinc, id eft
ex hujnfmodi motus rationc natutn
arbitror, quodajunt,fperareomnes
quscupiuntnimis, timere quae no¬
lint.
i<6 Pa s C a si i Jvst i
lint. Et, Impenfe qui amat, impen¬
fe idem odit nimis. Verum affeftio-.
nesariimi, ut cegritudinesfereom-
nes quae calore nimio corpus accen-
dunt & commovent, omnes pro
motionis fuas vehementia, ftulti-
ciam, delirium & furorem faciunt.
Eftque id fupra a nobis declaratuni.
• Et vulgo dicitur, Amantes amentts
efle. Non cnim fblumelatisadce.
rebrum multis vaporibus calidis de¬
lirium fequitur, ut in ardentibusfe-
bribus contingit: fed etiam faepe fo-
lo calore nimio, vel in capite exi-
ftente, atque inibi genito, vel aliun¬
de tranfrniflb , faccedere mentis a-
lienatio folet. Idque Galenus aperte
6c fepe docet. Nervofis enim parti-
bus inflammatis, promp.tius quaffl
reliquis, delirium- (inquit) fuperve-
nire folet: idque, afeendente ad ca¬
put interdum per continuas partes
folo calore interdum fpiritu vapo-
rolb)
Ale 3 i ie. II. i S7
rofo, vcl fumQfo , vel fuliginofo.
Iam vero animi affeftus , immo eti-
am cogitationem vel in fomnis^X
quicte factam, & animi indinftio-
nem firmam quamyis, maxi lire ce-
lerrimeque totum corpus, atque ip-
fum animum accendere : ac quo
quiique eft acuto & celeri ingenio
magis, eo etiam commoveri & ma-
gis,accjtius.iratorumoculi, vul-
tus,verba&tremores:fomniantium
prastereaconturbationes, & cordis
pulfus concitati: denique amantium
jermones, & vigilantium fomnia,
fatis indicant. Quos quidem affebtus
animi, Greed, quia mentem de la-
nitate deturbant, imSy, ideftmor-
bos: Latini, & melius (ut Cicero
dicit)perturbationes vocant.Neque
verb ullus eft corporis affe&us tan-
tus, utvehementior animi affefti-
bus effe poffit. Adeo enim funt po»
tentes, ut idem Galenus ait, qute
O vel
Pascasii Jvst i
vcl in venationibiis , velpilaeludis,
vel fimilibus exercitiis contingunt,
motiones animi: ut multi morbis
li berari ff pe ex deleftatione fuerint,
multi rurlus exnimiaconturbatione
in morbos inciderint. Sednelon-
gius difcedamus, nonne ita, in qua
languis motu piaximo effervefcit,
manifeftus furor definitur ? nonne
cupiditas fkgrans;malefana, furiofa
& caeca vocaturinonne amor incon-
fideratus', ftultus ac demens: (pes
verb etiam credula atque incertadir
citur ? Quos omnes affeftus quis ne-
gabit, ut exuper&ntecalore fieri, ita
rationi plane contrarios effe! Ac ft
longitts progredi etiam velimus,
ignorantia liiperbos & audaces
maxime homines facit : peritia
verb, modeltos & continentes. Vtc-
nim Thucydides ait , A’/p, 6 U $
Jit ’ixi/ov .Hoc
eft: Ignorantia atidaciam & confi-.
At e JE Lib. II. 159
dentiam.lcientia verb cun&ationem
& moram ac timiditatcm affer't.Sed
jam etiam quam fit ftulta temulen-
taque fpes ifta, aleatores qua; tenet,
atque exultare,.illos aiacritate&au-
dacia facit, non ex caula folurn quae
in natura eft, led etiam ex re ipfa
jiidicemus. Quod fine ulla ratione
Jccaufavel concipimusanimo, vel
facitnus opere, certe id omne teme-
titas eft; qna, quid poteft efte ratio-
ni, conftantix & prudentias magis
contrarium? Nihil eft a gravitate fa-
pientis, errore, levitate, temeritate
diftun&ius: nihil tam futile, quam
quicquam fenfire , aut perfuadere-
fibi fine caufa evidente ^ nihil tam
■ftltltum , quam aut falfum putare,
aut quod non latis explorate per¬
ceptual fit&cognitum, ei fine ulla
dubitatione temefe affentire. Dc-
nique quid tam fatilum, quam' in a-
leaeludo, ipfi fibi fortunam ad vo-
O 2 turn
font fortis nomina ? Nonne cxca,
periculofa, incerta, .tcmulentn, fair :
lax, iniqua, maligna Scprotcra di-;
citur ? Alea veto ctiam, nonne eif-
dem titulis decoratuliatque abora-i
nibus pratceps; dubia,fallax, ancepS
& damnofa nominatin' ? Ac nonne .
utcujuiquerei nomen eft, ita&res
eflefblet? Quid eft ergo,quo minus,
hanc aleatorum fpem, &fallacem ; .
perniciofamqueopinionem, ftultif.
flinam efle dicamus? qua:ft opinio-:
ne folum conftaret, neque etiam in
turpem'aftionem prorumperet, ffiq*
nus in i!4a mali ineflet, quamyisfl
nim errore aleatores ( ficut elato
nimis animo viri) tenerentur, a fee-
leretamenliberi efient: credulitasr
enim error eft potius quam culpa. J
Nunc autem, cum etiam afliduoin”
quod Iperant, facultatum pcriculo.f
per.
Ale jz Lie. II. i6.j
perfequantur ■, quid poteft aftionc
illaftultius efle, quas neque confili-
um ncq; modum in fe habet ullum ?
Quid homine tam indignum, quam
aratione difcedere , Sc temulentaj
fortis dominationi fetotutradere ?
Sapient cr, fanefapienter, & magna
conftantia in officiorum dodtrina
eft traditum : Omnis a£kio vacare
debet temeritate: neque verb agen¬
dum quicquam, cujus non poffis
caufam probabilem reddere. Te-
meritas enim hominem ex homine
tollit. At quam tandem aleatores
aftionis fuae caufam reddere pofle
putamusiEcquid illos vel verillimi-
lcproferre ? Tullium fiadhibeant,
ifq; diu meditatus,oratione illorum
caufam defendereftvelit, nihil un-
quam prater conceptam temere
Ipemlucri, hoc eft, auimimotio-
nem ad ftultam & credulam opi-
nionem concitatam producers v.'Li-
O 3 lit.
162 l’ASCASir JvSTI
fit. Ergo.pecunias fortunafque fuas
omncs, iniquae fallaci & perniciofe
forti fubmittere, quam habebitcx-
cufationem non folum temeritatis,
fed etiam infaniae ? fi quis vniverfis
fuis opibus in pundtum ludat, neque
id cum uno foliim, fed etiam cum
duobus aut tribus una fecerit: non-
ne is merito omnium judicio & voce
demens proclamabitur ? nonne, ii
deindemaximis in miferiis Temper'
vetfetur, merito id omnesfa&um
efiedicant,juftamqsillumfuifuroris
poenam fufterre judicent? Atqui ea-'
dem eft in re parva fortis protervi-
tas, idertique periculutn, quamvis
bonorum jadhita minor. Atque
haud fcio.an, ficut eum qui quatuar
in alea dies , anxia valde cura conti-
nenter lufit.ac interea viginti minas
. perdidit, una id ilium hora detri-
mentum fecifle melius diet: itn e-
tiam, qui vniverfis fortunis & bonis
fui»*
Al e x Li b. i i. 163
fuismultisannis magna folicitudi-
ne, magna 8c acerba moleftia ,ma-
gnisque anirni cruciatibus luduiit,
an hora id facere illos incommo-
dum, atque ad alias vita: rationes (c
traducere melius foret? Nulla enim
vitxconditio inveniri poteft, qua:
non multo tranquillior 8c liberior
' fit, quam ilia, in qua fempertam
fsvus tyrannus imperat, femper tam
anxia Sc a vara fpes mifere homines
vexat ac torquet. Et funt fane non
pauci quibus nunqtfam bene efTe
videmus , ni(I cum pecunia illis,
quam fubjicere fub aleam poffint,
omnino defit. Iam verb etiam ma-
ximam infiducia 8c fpe ifta ftultici-
»m inefle, proxima ei dementia, in
quam parvis admodum momeritis
aleatores faepe incurrunt, aperte de-
monftrat. Quis enim non videt,
commotos levi damno aleatores,
ita faspc indignationis 8c irarum
O 4 ■ flam-
164 PaSC AS I I Jvsti
flammas concipere, ut quod reli-
quum fib'i eft pecuniarum illiquid!-:
ma, imo etiam plane defperata for¬
te, inconfideratc adeo Sctemulenter.
proijciant, nihil ut ab iis differre
videantur,quicum aquam hauriunt,:
quia fltulani putep remanfit,funem
etiam proijciunt? Et quis non il-
los plus quam manifefti furoris&
infanias coridemnet, qui eo demen¬
tias devenerunt, ut dentibus,fuper-
ciliis, uxore, libertateque pofita lu- ,
dant ? quorum quoniam exempli
pratulimus, nihil eft opus hie retu¬
rn ere. Ergo cum ftultam, inanem,
temerariam, & plane.perniciofamV
efte hanc fuam bonaifpei fiduciam
aleatores didicerint, illamque bo-
norum fuorum periculo fublevare>i|i,
nihil ab infania abefle cognoverint:
veriflimum efte fibi perfoadeant,
quod Vergilio carmen attribuitur,
Llifiri cuptdofemper gravis exitus-
in ft at, Nam
A t E X. L I B. II. 165
Nam 6c . fupra dedaravimus,
damnum femper in alea , quam lu¬
crum, certius efle: 6c infinitus alea-
jorum numerus comprobat.
Nunc ad alteram tranfeo formu-
lam, qua: perniciofb errori opponi-
tur, quo nullo fe feeler e contamina-
ri aleatores putant: qua; quoniam a
Cicerone luculenter eft tradrata , 6c
latepatet, ab ipfo delumereoperae
precium puto. Detrahere aliquid
alteri,6chominem hominis incom-
modo fuum augere commodu vefle,
magis eft contra natura quam mors,
quam paupertas, quam dolor, quam
catera qug poftunt aut corpori acci-
dere aut rebus extcrnis.Nam princi-
pio tollitconviftqmhumanum, 6c
fccietatem: hoc eft, naturam, deos
atq; homines violat. Si enim lie eri-
mus affefti, ut propter luum quifq;
emolumentum fpoliet aut violet
alterum: difrumpi needle eft earn
qu®
166 Pascasi i Jvsti
quae maxim e eft fecundum naturam
humani generis focietatem. Nam
utfingula corporis merhbra totum
conftituunt corpus : ita homi¬
nes finguli totam communitatem
hominumque focietatem compo-
nunt. Vt igitur> fi corporis unum-
quodque membrum,proximimem--
bri aut nutrimentum aut valetudi-
nem adfetrahat, debilitari atque
interiretotum corpus necefle efTet:
fic, fi hominum unulquifque alio-
rumadfecommodarapiat, detra- .
hatque quod cuique poffit emolu-
menti fui'gratia, foci.etas hominum
communitafque evertatur necefle
eft. Quareetiam, utfiquodeftin
eorpore membrum naturae parum
obediens,quodfua forte minus con-
.tentum , totum corpus conturbat,
quod fanitatem deftruit, quodvici-
nasfibi partes erodit, exedit, con- ,
fixmit: contra id natura magno mo-
Aie« Lib. IT." 167
tu infurgit, illudque fi contumax fit,
adhibitis m iniftris pro culpae&pec-
catimagnitudine,pungentimorda-
cique remedio caftigatur, Icalpello
tunditur,vinculisftringitur,denique
exfcinditur,fecatur,uritur: ita rede
fumpto a natura , optima vivendi
duce, exemplo, & gentium jure, Sc
omnium populorum legibus, qui-
bus in fingulis civitatibusrefpubli-
cs continentur , conftitutum eft,
nulli ut liceat fui commodi cau(a
nocerealteri. Redeque legumlato-
res naturae rationi, qti£ eft lex divina
fichumana, obedientes: eosquici-
viumconjunftionem dirimunt, da-
mno, vinculis, exiliis, morte coc'r-
cent. Nihil enim aliud leges fpe-
ftant.nihil volunt.quam ut fit inco-
lurais civiurn conjunclio : quam
confervare qui volet, iiunqliam
committet ut alienum appetatmun-
, quam, ut quod proterva forte yel
168 PA S CA S I I Jvs TI
turpi lucro detraxit alteri, id fibi
•afliimat. Nani ut corporis quidem
membris conceflum eft, totiuscum
pace, exercitatione,fotu,quiete,va-
letudinem fuam & vires, fi poffint,
augere, ac firmiores facere: ita, ut
fibi quifque quod ad ulum commo-
ditatemque vitae pertinct, acquirat,
& potius etiam fibi quam alteri',
conceflum eft, non repugnante Da¬
tura. Illud quidem natura non pati-
tur, ut aliorum fpoliis noftras facul-
tates aut copias augeamus: fed.fus
cuique utilitati, quod fine alterius
injuria fiat,ferviendum eft. Quivc-
rp alterius incommodo lids Undent
utilitatibus , naturam pervertunt,
humanique generis focietatenvit-
rimunt:idque, etiam fi maxima ^re-
mantur. inopia, & vel fame confi-
ciantur. Suum enim cujijfq; incom-
modum ferendum eft potius, quam
dc alterius commodis fubtrahen-
A L E JB. L I B. II. 169
' dum. Neque verb cuiquam tam Vita
cara efle debet , quam animi tabs
affectio.ncmincm ut violet,fui corn-
modi caufa. Nam quodviseftin-
commodum pptius fufcrpiendutn,
quaminjufte, quam avare, quam li-
! bidinose, quam incoritinenter quid
faciendum, Deos etiam homineiq;
omnes caslare fi femper poilit.Errat
cnim vebementer , qui ullum aut
corporis aut fortunas vitium , animi
vitiis graVius exiftimat.Neque verb
foliim hocPhilofophorum inftituta
lie docent, omnefque omnium gen¬
tium leges comprobant: fed etiam
.lnqlto magis exigit ipfa natura: ra¬
tio. Eteninnpulto magis eftfecun-
dumnaturam, celiitas animi &ma-
gniaido, itemquecommunitas, ju-
ftitia, liberalitas: quam voluptas,
quam vitia, quam divitiat: quaequi-
dem contemnere & pro nihilo du-
«re , ccmparantem cum militate
com-
170 Pas.casii Jvsti
communi, magni animi eft, Sc ex-
celfi.Detrahere aute alteri,fui corn-
modi caufa, rnagis eft contra natu-
ram,quam mors,quam dolor,quam
caetera generis ejufdem. Itemque
magis eft fecundum naturam , pro
fervanda patria , procontinendain
officio civitate, pro juvandis ft fieri
poffit omnibus hominibus , maxi-
moslabores moleftiafquefufcipere,
quam fine ullismoleftiis, etiamin
maximisvoluptatibus.abundanttm
omnibus deliciisSc copiisin ocio&
folitudinevivere. Omnefqueopti-
mo Sc fplendidiffimo ingenioviros,
Herculem ilium (quern hominuB
famabeneficiorummemor.incon-
cilio coeleftium collocavit) imita-
tos, longe illam vitam huicante-
pofuifTe videmus. Ex quibuscerte
efficitur, hominem natur^ obedien-
tcm,homini nocere non pofle.De-
' Aii /e Lib, II. 171
nius corporis membrum omnes fi¬
nals,ununi debet efle omnibus pro-
pofitum, ut eadem fit utilitas uniuf-
cuju(q;5c univerforumtquam fi ad fe
quifq; rapiet, diflolvetur omnishu- .
mana confociatio.Atq; fi hoc etiam ,
natura prae(cribit,ut homo homini,
quicunq; fit, ob earn ipfam caufam
quod is homo fit, confultu velit,ne-
cefle eft fecundum eande naturam
omnium militate efle communem.
Quodfiitaeft, unacontinemur
omnes & eadem lege natural. Id-
que ipfum fi ita eft, certe violare al-
terum lege naturs prohibemur.
Atque hare quidem omnia, fplendi-
de fane firnt ex optimorum omni^
um philofophorum decretis fie di-
fputata: qui .11 fola naturae ratione
judicarunt, eos qui coniftitutam in¬
ter homines focietatem evertunt,
impios efle adverfus deosimmor-
tales, a quibus ilia eft conftituta: fi
P 2 nihil
172 Pascasi I Jvsti
nihil efle utile cenfuerunt,mfi quod
• cum honeftate eft conjunftmn: ac
ubi turpitudo fit, ibi utilitatem efle
non pofle: fi denique turpitudinem,
etiam omni impunitate propofita,
per fe maxime fugiendam efle, ho-
ncftatem verb appetendam ftatue-
runt : quid inquam , quid nobis
. Chriftianis fentiendum eft, qui non
folumifta ex Philofophoruminfti-
tutis, atque Herculis exemploedo-
<ftifumus, fed etiam abipfoprapo-
tente Chrifto, Dei opt. max. filio&
voce viva & facto accepimus ? qui
non folum vnitis nos efle corporis
membra, fed etia unius patrisfilios, ;
diferte docuit : qui non folurri non
concupifcere alieftum pr*cepit,:ftd
etiam fublevare aliorum omnium
etiam inimi'corum, onera , proprio
exemplo'commonftravit. denique/ 1
qui nobis hoc prinium atque ulti-
mum praeceptum reliquir, ut ficnt 7
Al e jb. Li b. II. 173
ipfosnos, alter alterum diligamus,
ac prater csetera omnia charitatem
colamus. Et fi veteres illi folo na¬
ture inftin&umoti, nullum, riefa-
pientem quidem, etiam homini ad
nullam rent utili, detrahere quic-
quam , fui commodi caufa, line
maxima injufticia pofle judicarunt,
atque is etiam fi fame conficiatur,
potius ut intereat cenfuerunt, quam
ut injuftequid comniittat: quid ob-
fecro, quid de aleatoribus judican-
<ium eft ? qui, dum fibi bene fit, in
alterius minis exultant : qui non
neceftitate aliqua.autpericulo indu-
fti, fedfola luxuriofaquadam cupi-
ditate turpi lucro, fuas ut voluptates
expleant, confulto & cogitato mu¬
tuum fele fortunis fpoliant, muti-
lant, lacerant ? Irnirib qui nullam
exercitii officinam aliam, nullum
fundum, nifi alveolum habent ?
Quae illis digna fatis poena afferri
1 X4 Pascasi i Jvsti
poterit ? quis non eos aqua&igni
interdici jubeat? quis non illosex :
civitate, atque ex finibus humans |
natur^.tanquam peftes deteftandas,
exterminet ? Quo rnagis nequeofa-
tis mirari, multos adeo inveniri!
qui non folum negligenter & ocio-
fc, nullum in alea peccatum efle di-
cunt: fed etiam ignoranter atque
impudenter quafi mercaturam.ex-
crcere collufores judicant. Oinfi-
gncm hominum dementiam. Illud
ne,in quo folus caflts dominatur,fo-
la cupiditas regnat, proprium com-
xnodum , alterius incommodum
fpeftatur, mercaturas (quae confilio
adminiftratur, & Reip. commoda
atqueutilis eft ) fimile ufquanKlTe
poteft? An nonpotiusimmanibus
tyrannis , fine ulla eaufa exitiale
bellum inter fe impia dominatione
gerentibus, fimiles videntur? An
non, ut fi digitus unus aliquis, alio-
Alum Li b. II. 17}
rum movendi fentiendique faculta-
tem omnem ad fe traherc nitatur,
hoc faciunt, ut, quam plurimum ad
fe commodi deveniat,' ab aliisdi-
fcedat ? O cupiditatem injuriofam
atque iniquam, 6 turpem & feditio-
famariionem, quaehumani generis
focietatem violat, quae omnia divi-
na atque humana jura perturbat at¬
que evertit.Qute quamvis ipla per fe
eft injuftiflima, tamen etiam pro¬
pter infinita fcelera.quibus'undique
complicata exitialis magis,& quavis
etiam pefte perniciofior exiftit. Lu-
itu enim, ut Horatius ait,
-genuit trepidum certame'n, &
Ira truces inimicitias, &funebre
helium.
Acfi te forteSanflorum viroru ex-
emplamagis movent, IfidofusHi-
fpalenfis epifcopus,homo etiam in-
iigniter doftus, in (uo Etymologia-
P 4 rum
1/6 P A S C A S H J VS T I
rum Iibro < Ab alea, inquit, fraus 8 g\
mcndacium atq; perjuriit nunqiiaiM
abeft.Poftremb,& odium,& damns I
rerum, unde Scaliquando propte|'
base fcelera interditla legibusfuiB :
Cum igitur cetera fere vitia uno; _
aliquo in genere mali maxime ver-’
fcntur, alea verb ita eft omnibus li-
mul flagitiis inquinata, lingula ut
pracipua habere videatur. Quise-';
nim aleatore magis in Deum eft
impius & contumeliofus ? quis in
proximum injuriofus magis ! quis,
quod omnia in le compleftitur &v
defignatmala, temeranus & audax
magis ? Nam quid non isaudebit
tandem, qui eas quibus ipfe,uxor,fi-
lii opus habent copias, fritillo for-
tunaeque (ub jicit?Nelcimus,heu ne-
feimus quid aleator.praceps, iraflu-
iftuans*, aeftuanlq; offenlione; in ani*
mo verlatmullura ille malum non
concipitanimo; nullum non infan-j
Ale,* Lib. II 177
jdum fcelus, quafi'ultionem Deo pa-
rans,anhelat.Sed ftipra,cum de ales:
eventistra&ar emus,quantum in ilia
malorum effet breviter diximus :
quorum nunc magnitudinem dila-
tarequamvis opportunum foret,ta-
men vel quia fuificiunt ilia, vel quia
fua excellentia praeftantiaque lunc-
confpicua, ftioque fplendore elu-
cent, conlulto praeteribimus. Satis
enim, prater ea quae diximus, fatis
lit omnibus, fanftidfimis illam legi—
bus jam olim ulque vetitam efie:
nullumque majus alicui vitium vel
crimen objicipofle, quamAleato-
tis nomen. Ita enim Cicero in An-
tonium invehitur, qui nullum tem-
poris punfturn vacuum peccato pr£-
terire patiebatur: Horn o,inquit,ne-
quifllialus i qui nondubitaretvelin
foro alea ludere, lege ea qua eft de
alea condemnatus: Atque ipfe prae-
ftantem dignitate & virtute virum
i 7 * Pascasii Jvsti
novi , cjui clariflimi adolefcentis, I
multis alioqui&fortuna:& ingenii
praeclaris dotibus ornati,nuptias re- I
cufavir, acgenerum abdicavit, fo-
liim quia turpis aleae nota infignis !
crat. Committere enirnutaleator
quis nomiqetur , it3 ad famam for-
didum putabat , nunquam ut elui
pofTe tantam labem judicaret. Et
quidem nulla illi res conftans aut
ftabilis e'fle poteil, qui ullum fibi in
ca& p'raefidium collocat. Cito ilU»
qui fe fuaque fortune committit,
omnia ex jastitia&voluptateadlu*
flum Sclachrymasredeunt.Sed jam
ad alia tranfeamus.
Poftquam ftultam & pernicio*
fam .deindeetiaminjuftam&inju-
ridfam efle ludendi cupiditatem
hanc.qua flagrant, aleatores didice-
rint, atque in ea cogitatione dili-
genter fe exercuerint(id enim inpri-
mis facere debent) turn fi quando
AlEj® Lib. II. -179
adhuc turpe defiderium illosvexa-
bit, fic fecum reputent: Hem quid
hoc eft mali ? Ergone temper ftultus
atque improbus ero? Atque, ut cor-
pore febrem depellam,cibo potuq;
njultos me dies abftinebo ,. domi
etiam & in leifto continebo : lit ani-
mum perpetuo dolore &cruciatu,
immo perpetuamorte liberem, ut
linemoleftia liber & quietus vivam,
ut rebus honeftismiiltumtemporis
acquiram , ne tentabo quidem ? At
dulce eft , ex forte quod accedit lu¬
crum . Ecce autem iterum . Dulce,
concedo. Sed quod lucrum credula
lpe putas,& fic nature quodam vitio
comprehendis animo, jam contra
damnum & incommodum efle ma¬
ximum didicifti. Neque vero (tie
quid erres)fiquandoonufti pecunia
aleatores domum redeunt, id lucri
appellatione accipiendum venit t
ulura eft fortupse, & quidem gravis
i So Pa s c as ii Jvsti
mimis. Mox enim quod dcdit,. ma-
gno iniquiflimoq; fcenore repofcit, I
At non pofium mihi perfuadere.
Gravis fane acgritudo, quae mentem
ufque eo perturbat, ut quod clariffir
mum eft, non finat videre. At-fal-
tem hoc tibi perfuade, quod verum
etiam efle demonftravimus; Pecca T i
turn in alea maximum,& fcelus^ile. j
Hocquidem poffum: namfacilius
mihi videtur , fed tamen propter
tupiditatem negligo. Et faepeme-
]iora cogitanti, turn femel adhuc
tentandum videtur. Veretu qujdem
Sc fincere dicis, ac qua te parte ma-
xime dolor premit oftendis. Nimi- ,
rumturpislucri dulcedo, &fpeie-
tiam alacritas, quam toto peftore
ftultus concepifti, totum adhuc in-
flammavit :,ac quod omnes ab affe-
ftibus detenti faciuntf.alfa opinaris.
Nunc igitur iterum cogitationem
tuam fic excita: neq; quod plerique <
Al e je L i b. II. 18 r
ignarimorbi, & tufiepe facere foies
ilia tantum, aut paucis adhucvici-
bustelufurum efle, falfo tibi pro-
ponas. Sed potius fie cogita: Ita eft,
uti ratio diktat. Improba haec & gra¬
vis eft affeftio , quasvehementera-
deoad ludendum homines impellir,
lit veluti rap ere illos (uoimpetu vi-
deatur. Itaque non vno aut altero in
concurfii res pofita eft : altius multo
malum haeret. Nam quod nunc iple
mecum cogito > paucis tantum ad-
huc numis aut diebus ludere velle,
deinde finem fa&urum: ftulticia eft.
Nihil ago. Amorisfunt verba, qui
dum potiatur modo, nihil ultra cu¬
rat, fua nihil refert. At illud verum
eft: vel ea tantum vice 11 Iudas affe-
ftionem & malum augebis. Habet
enim hoc omnis libido. Tit II potia¬
tur , cre>'cat, & major ac vehemen-
tior fiat: fin caiiigetur,tenuis atque
imbecilla ixddatur. Atque utfunt
182 PaScasi I Jvsti
nonnulla corporis vitia, qua: negle-
fiaprincipio , mox propter magni-
tudinem curari non poffunt: ita ani-
mi vis ilia, cujus eft temereconcu-
pifcere, fi negligatur, fifua libidine
ferri diu permittatur, cupiditateac-
cenditur infanabili.Quare magnum
etiam ex una vice malum accedere
poffe puta. Deinde, cum ludendi
finem non fis fadlurus, (infatiabiles
cnim font cupiditates) fieri non po-
tell quin pelfimetandetecum aga-
tur, atque inmaximasincidasmi-
ferias: praefertim cum, ut es intern-
perans, plus femel infoeliciler lu-
dendo perdas,quam fi quater felici-
ter agas lucrari foleas. Ecquidergo
te fponte is perditum ? ecquid ad il¬
ium fcopulum curfom dirigis , ad
quem cum multi quotidie, tumipfe
etiam laepc naufragium fecifti!
Nonnevides, quod accedere exu-
niusdiei lucro tibi poteft exiguum
Ale £ Lib. II. i*j
id c(Tc: quod difcedere quantumvis
parum magnum in detriment'um
cedere? Poftremo itane ad meliora
natus, Deos immortales negligis,
famam eontemnis, animam defpi-
cis, utremtuam ft maximeveluti
furto vel peculatu augere , atquc
ampliorem faccrc poflis, tamenid
velis! Refpice inquarri te, relpicc
cupiditaturn ferve mifer. Et li li-
berari a domino tarn crudeli atque
impio cupis, femcl pmnem hanc
affeftionem extirpandam radicitus
effe cogita. Neque vnam tibi aut
alteram ludonem proponas:fed po-
tius cogita, quod
non eft bodie , eras minus ap~
Volenti nil eft difficile. Nam ft
multi longa meditatione , naturaa
illos affeiftus (uftulerunt, quietiam
fubito hominem invadurtt, & prius
quam detur cogitandi locus oppri-
Q„z munt:
184- Pa sc Asr i Jvsti
munt: quid, illud qe ferendurn crit, j
quod in quo datur cogitandi tem-
pus , corrigendi locus, m eo toties |
vclut in eundem lapidem, femper
magna laefione ut impingas ? Iam
inquam, jam nunc obfifte. Neque
illud expectare tempus velis , quo ■
facultatibus & copiis tuis omnibus
fpoliatus, non tu ludumreliquifle, j
fed ille te deferuifle dicatur. Atque
ut merctriciis amoribus continue
quiftudent,& nimis illis indulgent,
multis pod: annis debilitatis fractis-
quemembrisomnibus, miferrimi,
tamen defiftunt: ita tu, cumvnde
precium fperare poflls, nihil am-
plius habebis, turn etiam invitus,
magno conlcientiae cruciatu,' &
fummo' dedecore, abftineas. Hxc
igitur omnia diligenter fecuhi repu-
tent, & dies ac noftes cogitent a lea-
tores avidi, rieceflc eft. Nam quod
in nobis eft cupiditatis ac furoris,
Ale je Lib. ii. 185
ratione erudire & coercere oportet.
Erudietur autem mcditatione affi-
dua, & moderabitur continentia,
quae Tola eft ad modeftiam .via. Sed
cum omni tempore, quae diximus,
facere eft operae precium: turn prae-
cipiie contincre fe debent, cum poft
• dies aliquot, ab alea fibi tempera-
rint, quafi veteris flammae incendiu
■ renovari, magno intus motu fen-
tiunt.Principio enim temper,Sc tunc
cum maxime eft opus.maxime cura-
tioriem adhibere oportet. Ut enim
1 confe&a graviore damno , vel qua-
vis alia caiifa cupiditate,repreffo fu-
'rore prudentius temperatiusque pc-
ricula diipicere, & cujirfque rei in-
dignitatem omnes poflumus: ita
contra ft quando vehementius pau-
lo, aut fobito etiam, in nobis exiir-
git cupiditas, turn veluti caliginem
mentis oculis offundens , nil nifi
quod ante pedes eft, videre permit-
QJ tit.
Pascasi l Jvsti
tit. Hie igitur praecipue fumpto fpa-
cio, fufcitanda ell ratio, ut contra j
turpem cupiditatem infurgat, at-
queatroces ejusmotus comprimat, •
prius quam vel inanis lucri gau-
dio, velveradeperditae pecuniar of-
fenfione, vires refumat, ac turn dif-
ficulter ad obedientiam reduci pof-
fit. Quod quo facilius omni tem¬
pore . etiam ex improvifo opprefllj
•praeftare poffint, commodum erit
breves aliquot fententias , utiles
cumprimis & veras, difeere, quibus
memoriae fidelitermandatis,.nun-
.quam non in mentem revocaripof¬
fint. Sunt autenj hujufmodi. Came-
lies , dum Cornua Ajfeftat etiam
Aures perdidit. Et, ficut AuguftinuS
fanftiffime dicit, §)ui perietdum
amat, dignus eft tnpericulo utpereat
Deipde .• rei familiaris amplificatio
nemini nocens, vituperanda non eft:
Sed vita cuiapue potitos amittenda.
AiejE Lib. II.
quam altcrum ut 'violate in (ini-
mum inducat fui commodi caufa,
Deos etiam homrdesquc omnes ce-
lure fi'pojfit, Nam (I vnum in lo¬
cum collata fint omnia mala, cum
turpitudinis malo non eruntcom-
paranda. Quae quia in primis ma¬
il caulam rcfpiciunt, non inutiles
judico . Et cum hxc in ore atque
animo , turn etiam in memoria
Temper habeant, quanta (it eorum
qui alea ludunt deformitas , ti-
mor, perturbatio: fufpenfus incer-
tusque illorum vultus, crebra colo¬
ns mutatio,f$pe ante oculos verfen-
tur: deinde , quantum calumnix
fcelus, cogitent: poftremo, quam
magnis & multis incommodis con-
fliftentur. Contra verb, quantum
illorum qui fua forte contend vi-
vunt, decus: quanta tranqutllitas
animi, &quies. Turn fiquos etiam
fanailiariter norint, quibus alea ma -
Qjt- gno
I S 8 Pascasii Jvsti
gno detrimento ac damno, magno
ctiam dedecori & infamise fuit: il-
lorumut vitam, omnibus malis&
miferiis refertam, diligenterinfpi-
ciant,moneo. Atque htecquidem
qua: diximus omnia, illam direfte
partem attingunt, qua: laborare
prius aegrotum animum aleatoris
diximus : quibus quidem fepe &
tempore adhibitis remediis, memi-
ni me graviter tegrum & affliflum
animo mifere adolefcentem, ma-
gnarelatagratia, omniprorfuslu-
dendi cupiditate liberate. Neque
verb femel ifta tantum flint legtnda,
ei qui utilitatem ex ipfis percipere
velit: fed ficut in corpore curando,
qua: refta ratione fiunt medicina:,
etiam fi utilitas ftatim non fubfe-
quatur, tamen continenter funt ad-
hibenda:. neque ad alia tranfeun-
dum, aut dcfperandum interea: ita
ctiam animum quae curant remedia,
Ale je Li b. II. 189
dill & aifiduo admoveri debent: ne-
que dum utilitas confequatur , &
aegritudinis levamentum fuccedat,
unquam funt relinquenda.Equidem
adolefcentem ilium , de quo dixi,
primum fingulis ilia diebus Sc ma¬
ne Sc vefperi legere jufli: poftea ve¬
to mernoriter recitare : Sc, quod ju-
vat in primis, faepe totius reiindi-
gnitatem dilputando inquitere Sc
cxaminare.
Vertim quia , ut in corporibus
impuris accidit.qui quanto quis nu-
trire Volet magis, tanto lasdetma-
gis: ac proinde fatpe totius, prius
quam partis affe£tee, ratio habenda
cft:ita etiam inanimo fimiliter ufu-
venit. Ideo non hac folum parte, fed
etiam totofui veluti corpore, ut fa-
no Sc puro fintanimo.feduloadmo-
dum curare aleatores debent. Ne-
que verb fatis elTe putent.in vna fibi
alea temperare, bill etiam ab omni
alia
x 9 o Pascasii Jvs t i
alia cupiditace & nequitia fe abfti-
neant, omnique dedecori ac turpi-
tudini parere defierint. Ad omnem
enimanimi moderationem, omni
Audio diligentiaque contendere de¬
bet, quicunque probus ac bonus ef-
le velit. ad quam quidem una eft ra-
tione duce, percontinentiam, via.
Hoc fiquidem modeftus fuperat
continentem, quod ille ne cupit qui¬
dem amplius turpium voluptatum
quiequam. Nam quid prodeft labo-
ranti pedi vcl brachio (uccurrere,at-
que interim peftoris aut capitis ma-
10 perire? Nihil hetclemagis.quam
11 quis praeclaram civitatem vna ali-
qua debiliori parteab hoftiumim-
petu probe tueatur &defendat, at-
que interea alio fi expugnatur loco.
Sunt igitur omnes cupiditates ex-
tirpandae : idque ulque eo , ut ne
radicem quidem ullam in animis
relinquant amplius. Nam ex iis quas
A r. e a L i b. II. 191
He relinquuntur, folet rurfus aliquid
pullulate,dum idipfum a nequitia &
pravitate irrigatur. Quart integram
liberamque obedientiam pisefte-
mus oportet. Q^od jam quamvis
deque prasfentis plane pi opofiti, ne-
que brevis orationis negotinm vi-
detur: breviter tamen etiam, quo-
modo hoc aflequi poflint adolef-
centes, quid potiiTiinum in animum
inducere fuum debeant, expone-
mus: non hercle id, tanquam illi qui
omnem in eo operam confumunt,
qui multi lane fucrunt: fed quail ad
praifentem curationem, qua: maxi-
me videbitur remedia deiumentes.
Ell enim veluti corpus, ita etiam to-
tus aliquando animus purgandus.
Sunt autem ilia tria. Primiim, Pie-
tatem omnibus rebus utcolendam
elfe teneant: idque tanquam funda-
tnentum omnium totiusvit£cogi-
tationum & aclionunt jaciant. Id e-
192 PASCASI I Jvstt
eaim virtutis exempla, Aneas & V-
lyfles.illeapud Vergilium pius, hie
apud Homerum bonus : prsttite-
runt: & piaeci|)uum velutomnium
laborum atque adver fitatum fuarum
fundamentum habuere. Deinde,
nSbvijj li) avaXytirnM, hoc eft volll-
ptatem & indolentiam , omnes
quam concupifcunt , modeltia &
>gtA«,idefthonefto,paraii. Eftque
hoc verum & probabile. Namm-
imAon a'j uvii aS^eiin :hoc eft, quod
honeftum, per fe expetendum effe,
difficile eft hominibus perfuadere.
Ipfe enim Epicurus (a quo omnes
jlli (p<Aj;^W, id eft, cupidi volupta-
tis,mali verborum interpretes,pro-
ficifcuntur) dicit: O ix’im nffas.&»
§ xg.'Aati hx-atas £y,u, hoc eft, Non
poteft jucunde, nifi honefte 6e refte,
vivi. Itaque omnes, etiatti illiqui
vCreip(A^KOi a Philofophis appel-
lantunfunt <p<Aw0sA<n <juh
id
Aib^Li j. II. 193
id eft, cupidihonefti & jufti, om-
neiqj virtutes & colunt & retinent.
Neque folum in eo dofti & (apicn-
tesPhilofophiconveniunt: fedipfe
etiam hoc Chriftiis docuit: Iugitm
tnim, inquit, meum (have eft & o-
nus meum leve. & impiorum vox
eft: Laflati fumuVin via iniquitatis,
ambulavimus vias difficiles, viam
autem Domini ignoravimus. Itaque
.^uaemaxime malipetunt & con'cu-
pifeunt, ad bonos perveniunt. Quae
quidemfic breViter dicta ^ magnas
fehe vires habent.Tertium eft: Eum
demum, vel potius eum folum om-
ne tempos aetatis fine moleftiade-
gere, qui fua forte contentus vivit.
Omnium enim moleftiarum, om¬
nium angorum & iolicitudinum ,
qjise quidem hominum anithos in
hac vita affligunt & mifere vexant,
vnica eft infatiabilis cupiditas caufa.
Itaque refte Horatius inquir:
R Nil
194 Pasc asi I Jvs T I
Nil admirari, props res eft HM
Numici,
S-elaqi qua.pojftt facere &firvan
beatum.
Eft autem mfatiabilis habeiidiadi-
pifcendique libido, flmilis ventri-
culi magnjE voracitatis , qua plus
quam fans fit, ciborum appetitur &
continuo ingeritur. Etenim cibo
nulla alia caufaegemus, nifiutala-
mus corpus. Alit verb corpus, fi be¬
ne concoftus fuerit: bene autem
concoquitur,fi modicus.Nam fi im-
modicitsaut nimiusfuerit, coftio-
ncm non admittit, fed corrumpitut:
& vel dejeftus perinferiora , profu-
fionemalui excitat: vel diftributuS
peruniverfi corporis liabitum, ma¬
lum intra venas humorem gignit.
Itaque ut multo morborum pars
maxima, ex nimia ciborum appeti-
tione diique nafeitur: ita animi in-
exhaufta cupiditas, pluraperpetuo
(to
ALe je ub. II. 195
expetens quam ipfe ufus poftulat,
Vna orrmis sgntudinis, omnis mae-
roris atque trifticiac eft caufa. Neque
enim expleri cupiditates unquam
poflunt. quantum vis eis quod expc-
tunt ofFeratur abundc . Sed ficut
naturalis appetitio potus refte feda-
tur, fi quantum eft opus liquoris
fuppetat: quae verb ex morbo eft fi-
tis potionis oblatione increfcit ma-
gis (id enim in febti & hydrope vi-
demus:) ita etiam animi defideria
moderata & refta, cxplentur com¬
mode: cupiditates verb j qua: procul
areftaratione difeedunt, nunquam
eorum quae cupiunt exhibitione ia-
turant. Eft igitur cupiditatis mali-
tia, ratione & cqnfilioauferenda.
Eanamque accenfi qui font, praefen-
tium rerum inexplebiles, nunquam
conculpifcere definunt. Sed fi dii-
plum quippiam habeant,triplum il-
lico ftudent acquir ere:triplum nafti
R 2 qua
i9 6 Pascasii Jvsti
quadruplum appctere incipiunt: qui
quidem nunquam proponunt fibi
cos qui paticiora poflident, fed illos
tantum qui plura , quos etiam fiipe-
rare conantur, in quo fane vel ma¬
xima incft moleftia. Namficutad
tranquillitatem vitae cautio eft, eos
Temper qui minus habent Scpofliint
reipicereuta contra ad aegritudinem
animiquc moerorem facit,potentio-
res Scmeliores intueri, fibiquecon-
tinenter proponere . Qrramquam
certe multo fatius elTet,in eo ut quif-
que caeteros antecellere ftuderet, ut
iis quae nunc habet, fit omnino con-
tentus. Id quod certe virtutis certa-
men eft, & in noftra potettatefi-
tum. Contra divitiis praeftare, non
virtutis, fed fortunae munus eft: quae
plerumque fervos hominesqueim-
probiffimos, longe ditiores nobis
facit. Neque vero illorum aliquis
plus quam casteri fuae ci vitatis homr-
Ale.®.-Lie. II. i 97
nes divitiarum naclus, turn conten-
tusfuerit: fed mox aliarum civita-
tum, eos qui fe ditiores ibi funt, re r
fpiciet: quos fi juvantc fortuna (Ii-
peraverit, turn etiam ad alias pro-
grediturnationes.: atque etiam ill is
quos ibi opulentior :s invenerit.po-
tentior efTc contendet. Deniquc, ut
fummatim dicam, unus omnium
terum dominus faftus, quod Ale-
xandro Magno contigifle legimus,
ei exiguusflbi terrarum orbis vide-
bitur. Vfque adeb nunquam.fatiari
inexplebilis cupiditas poteft. Ea-
demque eft honoris & glorias, imb
ttiam omnium libidinum ratio.
Nam fi cui non (atis fuerit ab iis ho r
norari quibulcum vivit, & quorum
lititur confuetudine, fedvelitom-
fiino ab omnibus quifunt incivita-
: te laudari-.dcinde etiam ab illisqui-
bus plane eft ignotus, & abfunt Ion--
ge,primiim quidem ab iis ipfis cog.-
R j nolci
*93 Pa sc Asii Jvs t I
*»ofci volet: tam autem, ubi cogni-
tus fuerit, fufpici etiam. At illud
quidem, velle cognofci ab omnibus
ab immenfa quadam proficifcitur
glorias cupiditate: hoc autem, quod
eft velle honorari& fufpici ,abina-
ni plane Scftultaambitione. Quo-
circa neceffe erit, ut pecuniisquse-
rendisinvigilanti, ita mmcadglo-
rite honorisque ftudium pari cura
connitenti. ob illos qui multi fem-
per erunt, a quibus neque cognof-
fcetur, neque honorabitur, majore
etiam quam antea moerore dolore*
que afficiatur. Si igitur huiufmodi
cogitationesfacpe fufeipiemus, jam
exploratum habentes , v-tAhsim
vitium animi peflimum effe fon-
temque omnium cupiditatum, pe-
cunte, gloria;, honorum, principa-
tus, contentionis: haud dubieomne
tempus astatis finemoleftia degere
poterimus. Qu od, quis eft qui non
Ale Li b. II. 199
’aflcqui velit, & longe omnibus alias
in vita rebus anteponat ? Nam fi li-
bertatem illam , quas humanis lcgi-
bus acceptarefertur , meritomaxi-
mi facimusomnes : quanto ell plu-
risacftimandailla, quae vere& natu-
raipla eft libertas ! Quae non folum
a domihonos, fed etiam impuriift-
mo domino vindicat? Quid enim
eft miferius, quam lucris turpibus,
& minutiffimis quibusque pecunia-
riis rationibus infervire ? quid du-
rius, quam gloria honorisque cupi-
ditatibus parereJ Atqui horum om¬
nium matef eft , inexplebilis ha-
bendilibido. Quamquipellemha-'
bet, nunquam ille probus aut hone-
ftus effe poteft : immb verb ille
quovis malodignuseft. Porroau-
tem nanc iplam «-roA»sjav cum om-
nes qui falvi&boni cfle cupiunt,tum
multomagis adolefcentes & odifte
& fugere debcnt. Nam ft forte ini-
200 Pascasii Ivsti
tio afliieverint pecuniam infatiabi-
litercupere, fieri jam certenonpq-
terit, ut cum ad annum pervenerint
quadragefimum , feipfos recupe-
rent. Et quamvis difficile atquear-
duum videatur,adolefcentesadhuc,
ftatim a principio, liberare fefeaf-
feftibus, progreflu tamen temporis
omnia faciliora reddentur. Quo
enim majus rationalisaniminoftri
pars in ejufmodi exercitationibus&
ftudiis incrementum acceperit, eo
perfeftiorem obedientiam habe-
bit. Nam cum ea qua: maxima funt»
ratio nondum exercitata pervicerit; :
minime dubium eft,quin ubi dupli.
cem excellentiam (pacio tempoiis .
adeptafuerit, fit multo faciliusfu.
peratura. Quippe ex eo quod jam
iefe exercuerit.evaferit multo gene,
rofior quant antea : proindellc ab-
unde fufficiet exterminandis affe*
tfcibus, jam etiam imbecillionbus
red-
Al e m L i b. II. 201
rcdditis. ( Atque hsec quidem omnia
admodeftiam.obedientiam volun-
tariam , Sc libertatem comparan-
dam pertinent.
Nunc ad alteram illam partem,
qu® continentiam Sc afiedus con-
tumaces refpicit, qui rationis impc-
rium detredant,tranfeamus:ac quo-
modo etiam illos coercere 5c repri-
mere poffimus, oftendamus. Ubi
jam altius qu^dam de affedibus no¬
bis funtrepetenda,qu£ 6c pr^cedcn-
tium intelligentiam adjuvabunt.
Duplex eft affeduum genus . U-
num rationis eft particeps , idque
proprie.Scinfeipfo: cogitationem
enim five redam, five apparentem
aut erroneam fequitur, ab eaq ; mo-
Vetur: itaque confiliofedariatque
excitari poteft. Atque hide eft,quod
oratores fe in hominum animos
imperium habere dicunt. Et in fb-
mniis videmus, multis ufquc adeo
ob-
ioi 'Pascasii Jvsti j
ob je£ta terribili fpecie cor comnlO- |
veri, ut excitatis etiam forr.no, pul- j
ius diu poll, non (ecus quam gravi ]
timore pcrculfis contingit.frequcn- ’
tes & celeres fentiantur. Motuse-
nimanimorum, ficur&pulfuSjCor- j
dis etiam quadam dilatations &
conftriftione fieri conftat., Mens
Verb concitata, insequales ac vitia¬
tes reddit pulfus. Et qua: ex animi
perturbationibus fiunt febres dia¬
ria:, omnes maxime expulfus varic-
tate cognolcuntur. Sed de hoc ge-
nere latis diximus. Alterum eft,ra-
tionis expers,contumax,& quod ra¬
tio ni repugnat atque obfillit: quale
in continchtibus, & multomagis
impotentibus videre licet, quorum
cupiditates in contrarias partes di* '
ftrahuntur. Ratio enim ad hone-
Hum vocat, cupiditas verb ad vote
ptatem trahit. Quod tamen genus,
quamvis expers rationis ell, tamen
An* Lib. n. 20j
etinm rationi parct, fedquodam-
modo. Nam parcre,& admonitio-
nes& objurgationesSc adhortatio-
nes indicant. De quo quidem gene-
re nunc agendum eft: & quo iilud
imperio regendum fit , declaran-
duni. Priustamen,unde ifti in natu¬
re contumaces & fcditiofi affe&us
excitentur, qui contra rationem in-
furgunt.dicendum . Innatura inte-
gra & perfecfa, h. eft,mentis & cor¬
poris abfoluta (anitate , nulla pro-
Culdubio confiifio, nulla perturba-
tio effct affeftuum cum ratione: fed
mens noftra , quae Dei eft imago,
D;o turn plane fimillima , rerum
omnium naturam perfpiccret: ac
nihil nifi altuin Sc perfeftum cogi-
tans,nil nifi verum in clariflima luce
contemplans, omnia convenienter
Vellet : nullaque contra rationem
naturalis potentia: motus aut facul-
tas cfl'ct 1 fed libere maxima in con-
204 Pascasii Jvsti
cordia & pace homo viveret. Ve-
rum liunc, proh dolor, corrupta eft
natura: magnaque&denfain caii-
gine immerla hominum mente,
corpus etiam piagis a natura recef-
fitiua. Atquehincillaconturbatio
nata: hinc,quaeconjunfl:aunanimi-
ter fuere, divifa jam flint. Hanc&
mentis & corporis labcm, Theolo-
gi Peccatum originis, Paulus con-
cupifcentiam vocat. Atquehrecvi-
lium rebellio, quamvis in omnium
animis hasret, tamen & varia eft, &
longe in aliis pro tcmperamenti va-
rietate contumax & ferox magis.
Hujus generis exempla funt: Invide-
rc alienae laudi : appetere alterius
conjugem, praedium, ultionem,vo-
Inptatcs turpes,&fimilia:que quam¬
vis ratio fugienda diftet , adeoque
expellere ex animovellet , tamen
continenter & molefte vexant, o-
mnique in loco premunt , acver-
Ale jb Lie. II. 205
mium inftar rodunt. Hatcfiuique
adeo exultant , ut rationis vcluti
nuncium contemnant:tum verb lo¬
co motiva facilitate (fic enim va¬
cant earn quse membra movet, nc
in turpes aftiones prorumpaiit) non
femel tantum, fcd, ficut iEneam fe-
ciffe mox demonftrabimus, terco-
hibenda fortiter funt: ac ne longius
evagentur, fuis Hint carceribus con-
dudenda. Ut enim inquit illc:
— Ter 'vicla libido,recsdit.
Idque mox in perfona Didonis vi-
debimus . Agnofcenda naturae 1m-
becillitasiatque utin febre litis, quia
ratiofuadet, ferenaa, non explenda
eft. Pot eft enim voluntas continere
manus, pedes, oculos, linguam.ne
pravis cupiditatibus morem gerant,
velturpiterquidfaciant. Atq;hoc
modo impofito membris freno,qui
contra rationem infurgunt affeftus,
funt contine-ndi.Cum enim cornon
S de-
206 Pascasii Jvsti
deponit vitioflim affeftum , foris
membra cogenda flint, ne ruant,
quo affcftus impellunt. Quod qui-
dem duplex innaturahominisim-
perium, etiam civitates & familise
cxprimunt, atque imitantur. Qui
enim boni civesflint, magiftratui
refta confiilenti imperantique ,non
coafti.fed perfuafi,ita plane parent,
ut una id velle&imperarevidean-
tur, habentque hos proprioscura
ratione impetus. Nam moxaliter
per r uafi,eos remittunt. Eftquchoc
civile imperium. Qui verb mali.fe-
ditiofi & contumaces funt cives, ut
maxime cupiant perturbare omnia,
& contra rationem facere : tamen
in officio tanquam freno continen-
tur: atque etiam inviti & domi ma-
nent.& evqcati foras veniunt.aliaq;
multa fccundum rationem faciunt.
Haec eft herilis gubernatio: utcum
domini fervis imperant, quos vide-
Ale* Li*. II. 207
licet cogunt,nec licer eis detrattare
dominorum imperium. Neque ve-
ro (olum in hominibus abje&is &
privatis rnagni contra rationem
motus infurgunt, ne quis id non
commune malum putet: verum e-
tiam praeftantifllmi omnes viri,eam
naturae luemmirefemiunt. Maximc
autem omnes amore fevo, & domi-
liationis cupiditate, atque alea fau-
cii, magno labefadtantuV dolore,
magnaque veluti venrorum vi &
flatu quatiuntur. Hie igitur omnes
exemplo /Eneae Vergiliani, etiam
adve;fis maxime vends & tempe-
ftatibus , quo Deus & ratio vocat,
navigtre debemus: neque turpiter
ullis adverfitatibus aut fluftibus,
hoc eft cupiditatibus fuccumbere.
Atque is quidem certe quomodo li-
bidini omnes moderari debeamus,
praeclare mihi monftraire videtur.
Nimiruin.
—Mo-
208 PASCASI I JVSTI
Magnoque animum Ubefacius a-
lujfa tamen divum erequttur —
Cujus quidem exempliim, propius
hie mihi infpiciendum atque exa-
minandum videtur. Omnem enim
cupiditatis magnx non folum vim,
fed etiam vincendi regendique
modum Vergilius explicalfe niihi,
(ub ejus & Didonis perfona videtur.
Qua: ut impatientia amoris vifta,
plane voluntate atque animo foem i-
na fuccumbit: ita ille contra pras-
ftanti fortitudine vir, tmnoitecf, id
eft, Deum fequiuir. Primiiiri igitur,
quod omnibus conti ngere ibiet, i it
xnediis etiam cupiditatum volupta-
tibus, perfruentes (ape five a llatio-
ne five a Deo, immilTa cogitation^
meliore, & moneamur officii, &
reprehendamur turpitudinis(nemo
enim ufqiieadeb vitiorum omnium
voraginibus fummerfiis jacet, qui
Ale^e Lib. II. 20.9
non aliquando tacito confidential
convicio verberetur: ) ita iEneam
jam diu fuarum rerum & fames me-
lioris oblitum, dum fecurus amori-
busindulget, arcesfundat, Sepul¬
chre civitatis fundamenta locat,
continuo Mercucius 1 qua: ipfa Ra¬
tio eflr) invadit, atquea Jove man-
data , quorum, Ut navigetfumma
pft.exponit. iEneas vero,attonitus
divino monitUjobmutuit,
Arrett&que horrore coins,.
Non enim contemnendus aut ne-
gligendus ell DeiRatjonis nuncius,
quocunq; tempore aut loco miflus
veniat : fed magni potius eftasfti-
mandus. Mox igitur relinquere dul-
cestcrrasparat: ac jam turn volun-
tate tota,membris imperare ccepit:
Mneflhea, Sergeftumqi vocat,fof-
temque Clomtum:
Clajfem aptent tacitijubet. - Et
S 3 turn.
“at'o Pascasu Jvsti
tom rmiltisproeoaDidoneconvi-
ciis jaftatus,
— lUelovis mmit'u immota te¬
nt but.
Zumina, <5* obntxtu cummfub
cordepremebat.
Deinde etiam precibus & lacrymis
iterum cum urgeretur,
-- Ntiliis illemovetuY
Tletibtes,aut ullas voces tmttabi-
Its audit:
Tata obftant, placidafqtie viri
Dotes obftruit aures.
foftremo etiam novis blanditiis
lulquequaque petitus,
-- AJftduis hinc attpuc hint w
cibttt heros
Tunditar, & magnoperfentttpi¬
cture euros:
Mens immota manet , lachrymt
volvuntur inanes.
Jam igitur libidine contumacitct
juperata,certus eundrite ad pro-
AlEjE Lie. II. z 11
fcftionem rebus comparatis , ecce
iterum illi in fomnis. Mercurii ft
forma obtulit,ac confilium falutare
propofuit: quod illearripuit. Mox
enim correptus e fomno, ait:
— Sequimur tefxnBe deorum.
Quifquis es, imperioque iterum
paremm ovttntes.
Ita Deus, cum admoverenoscum
Mercurio manus videt, turn verb e-
tiam maxime nos (anos & falvos
Vult acfacit.
Vidit ttqutttis clajfem precede*
re veils.
Contra verb fi cum Didone ratiq-
nem ab altovenientem, ignaviter
& ftulte negligamus ( dixerat e-
nim,
Sed mihi vel telhts optem prius z-
madehifcat,
Antepudor quamteviolem, atlt
tux jure refolvam: ) .
& tum interea vulnus venis alamus,
S 4 hoc
2i2 Paso a si i Jvsti \
hoc eft, libidinem, fororem unani- j
mem, ab inferis in coniilium vo-'
cemus, ejusque monita
( Sola ne perpetuo meerens carfitt
juventa ,
Nec dulees natos, Veneris nee fn-
audiamus: turn verb fuccumbentes •
eulpse, ac debiliores a deo faffi om¬
nibus cireumvolvimur incommo-
dis&malis. , V;
llle enim dies primus lethi,primus-
quemalorum
Cauptfuit: neqtie enimJpeciefto
mave movetur.
Poftremb evifti dolore; furias ex
■maleficib concipimus: ac quod eft
fcelus omnium extremum & maxi¬
mum , dementes mori decemimus:
hoc eft, Deumqui in nobis benig-
nus & clemens habitare voluit, ne-
pharie ejicimus, expellimus, excuti-
must
Sd
Aie^e Li e. IX 21 j
Sedmoriamur, ait: ficficju'vat
ire fab umbras.
Fortis igitur & pii viri exemplo,
| ingruentium omnium tempeftatutn
vim, deorum confilio Sc rationis
imperiocontineamus, acmodere-
mur: ne vcntonim malignitate Sc
fevitia opprefli, una cum Didone
turpiter Sc mifere perturbationum
fluftibus obruamur. Et quoniam
quid exigit ratio, fiipra diximus:
omrtcs quibus intimis in viteeribus
-ale,a flagrat, etiam atque etiam mo-
mo, temper «t in animo atque ante
oculos ferant/fSTK hS.
De Ale# Li.bri Secundilinis.
INDEX R.EKVM
E T VERBORUM.
Qus. duobus his Libellis continentm.
A.
A Rat tone difcedere.homine indi jf-
nun 2 161
mb ajfeBibus detenti, omnesfxlfa opi-
nantur 181
ah alea natures abhorrentcs , sgerri-
me ad ludendum perducuntur. 8 $
act tones hominum, ajfectib. fere con¬
fers tane/s funt 1-3 J
mclioomnis a temeritate abejfe debit
161
ad tranquillitatcm auim 't confert,
inferioris fortis homines rejpicert
'97
ad moleftiam facit, potentiores qui
funtintueri ibid,
adolejcentes & indoSti quart multi
timent, qtt&viri jam veleruditl
negligim no
I N D E X.
adolefcentes quid in animum indu*
cere debeant, totum qui animum
purgare volunt 192
adolefcentibus difficile eft , appetitio-
nes fedare,& tenere in fmpotefta-
temotum animi zoo
tgritudinum animi medicina eft O-
ratio 14S
Aeneas, affieclus quomodo evict
207
JEneas curam fub corde premebat
JEneas Deum fequitur ibid,
JEneas deorum imperioparet ibid.
JEneas Mercurii momtu attonitus
JEneas in omnibus adverjitatibm,
Deumanteoculospofuit 210
JEneas fibi imperat 209
JEneas ffilvus evaftt ill
affeBus animi quid 14 $
affeBus a vi radonis experte proftcif-
enntur £4
INDEX.
affelius animi,qui maximus eft ftcut
corporis doloribus contingit alios
omnes occult at 21
affeliib. animi villi, quales emit-
affect us animi, corporis mutationes
adfrigus & calidum funt j 2 8
affect us animi celerrime & omnium
maxime corpus immutam ibid,
affelius animi qui corpus accendunt,
omnesftuiticiam & furoremge¬
tter ant i}6
affelius animi multis /libitum mor¬
tem at tale runt 129
affeiftut animifola cogitatione impel-
Ittntur ibid,
affelius animi error e concept'sfublato
etrorejimultolluntur 132
affelius animi a Medicis inter ea ijtu
naturalia vocant, connumerantur
affelhts contumaces, ficut ci
tiofi, in officio contincndt
129
wsfedi- \
I N D E X.
affeSlus contumaces. in omnibus ho-
minibus a natura infitifunt 207
ajfeftuum genus duplex 133
affettuum genus rationis particeps
cogitationem fequitur 2ci
affettuumgenus rationis expers zoz
affeftuum caufa qua. z 8
affeHuum genus rationis expers, vn-
de in natura fubfiftat 203
affeilus contumaces, quomodo ratio
' coerces 13 3
aha quid 1 r
alea eft ejfrenata ludendi in pecu•
niam cupiditas $
alea totofere •vita Jpacio affligit 7
alea ab Orat.aPhil. a Poet. negl. 7. 8
alea qui non abutuntur x r
alea non folapecuniarum cupiditate,
necpracipue conftat 14.
alea animi affeclio eft acerrima 16
alea & amor, cupiditate & Jpe con-
ftant 32
alea Jpe & Jiducia , plus quam cupi-
INDEX
ditate conflat 32
alea in hominibus, magnis a natun
•vitiofa incitamentis concitatur •
54
alea maxime ab officio & ftudiisab-
ducit 97
alea patrimonii fcopulus 99
alea legibm uetita 100
alea in defperationem homines indu-
alea&prodigalitas feneButeminu-
unturjuventute augentur 113
alea ultra mediocritatem confiftit
alea, fl avariciaeffiet, nunquamper-
ferre tarn fscpe gravia damn*
pojfet 114
alea nihil cum mercatura commum
habet
alea per fe injufla eft\ & multi
mqgis, quia omnibus ferefceleri:
bus implicita eft,
alea definitio & explicatio 11
I N D E X.
ales nominet & tituli 160
ales, tempefiate multi fubmerfi 6
ales, finis duplex 3 o
ales cdufaformalts 31
ales caufa efficient 34
ales, vitio infignes, omnesferepro-
digi 11 j
ales, fervor quando refiinguitur
\ 13 a
aleam a calidiore corporis temperie
] - nafci, quo arguments potijfimum
probet ur 68
aleator nobilis invite admodumpar-
■ voludit 14
aleator Mediolanenfis quidam, ad
ludendum ut fibi pecunis, fup-
peterent , cum domum vende¬
rs non pojfet, tedium vendidit
18
aleator quidam moriens, teftamento
cavit, ut ex cadaveris fui ojjibus
toffersfierent 25
aleator captans capitur 96
T 2 alea-
INDEX.
aleator omnia. pr& ludendi voluptate
contemnit 96
aleator undique rapit 102
aleator quovis jure quaque injuria
eollufores, fi pijfit, fpoliet 108
aleator curari qui vult.fape adh the¬
re medicinam debet 188
uleatorem •vocari , adfamam fordi-
dijjimum 178
aleatores in quovis ludo cupiditatem
excrcent fuam 10
aleatores quantumvu male jape
accepti, tamen continenter tie-
lut ad eundem fcoptilum recur-
rttnt 17
aleatores multi quafi vi coaBi, ita ne
cupientes quidem abftinercpojfunt
■ 22
aleatores mult is cupiditatib. implici-
ti 31
aleatoresfiagitiofi 119
aleatores in quovis ludo cupiditatem
exercent fuam 1 o
alert-
INDEX.
filestores omni ex re omen eapiunt
67
filestores ipfi fibi omen fingUut.
ibid
slestores non confuetudine modo, fed
tnulto magis ns turn tales evafere
84
filestores nunqtiam sliquid quodfu-
umfithsbent 9$
slestores fortunsm Deum fsciunt.
101
slestores ut transfugs ., male diets in
Veum conferunt ibid,
alestorjss ex mslediclis voluptatem
eapiunt ibid,
slestores omnes, propojita ignoratio-
ne, femper quod optimum fibifit,
fipoJfint,jaciant. 103
slestores eupiditate fpe tanquam
ad interitum ruunt voluntarism
slestores in turpi qua.fin funtoccn -
psti 121
T 3 ales -
I N D E X.
aleatores fere omnes, naturali tan-
turn cogitatione impulfiad luden-
flum accedunt 151
aleatores, dumfibiprofint, inalte-
rita minis exultant 173
aleatores mutuum fefe fortunisjpo-
liant ibid,
aleatores quibwsfimilesfint 174
aleatores in Deum impii 176
aleatores omne fcelus anhelant,
tanquam Deo ultionem par antes
ibid.
aleatores , cum turpe dejiderium
vexat.quidcogitare debeqntn 79
aleatores lucrum quod vacant, ufu-
ra eft fortune. 180
aleatores miferrimn cupiditatisfervi
1S3
aleatorum vita conditio miferrimn
163
aleatorum in quarenda petunia dili-
gentia 17
aleatorum pojl inventampecumam
fefli.
I N D E X.
feflinatio X 9
aleatorum morojitas ibid,
aleatorum temperies quails 5 &
aleatorum ingeniavaria 56.64
aleatorum magna var iotas unde na-
feitur j6
aleatorum quanta folicitudo animi
fit 94
aleatorum vicium duplex 3 9
aleatorum vicia unde nafeantur
140
aleatorum fundus alveolus efi 173
aleaioribus inter ludendumfemen e-
aleatoribus nihil ad defiftendumpe-
jtts quam fi projpere fubinde ludant
7 S
aleatoribut f&pe femcl adhuctentan-
dumvidetur 181
Alexandro magno aviditate nimia
exiguus t err arum orbis vifus ell
189
(tliquando qui lufit, iter urn ludet 2 2
T 4 alte-
INDEX.
alterius incommodofuis utilitatibtu
qui'{Indent, naturam pervertunt
16%
American} incolentes m ft ipfos Itt-
dunt J7
Amoris cum aleafimilitudo. 15
Amoris ac fpei nominee 1 jS
Animantia propria nutrimentet ali-
quando longo aliorum ufu defe-
■runt 79
Animus a corpore mutatur 4 6
Animi fanitas quid 137
Animi fummum bonum 13 S
Animi malum maximum ibid.
Animi tutandi ratio duplex i; s
Animi firma induttio to'tum corpus
commovet 127
Animi affeclut corporis affcSibm
vehementiores 15*
Animttm vel corpus curare qui vo¬
lant, prises qua. fit utriufquefani-
tets, nojfe dobent ' 136
Appetittts fedare difficile adohfeenti-
INDEX.
but 200
Appetitus nature lege rations fimt
fubje&i 146
uizhii'ria vitium anitni pejfimttm
199
itsXni’M pracipueadolefientesfuge-
re debent ibid.
Archelms Macedonia, rex,fibifidens
(fi>benefperafts. j2
Ariftetelis de aleatoribus dicli expli-
Avari ex quovis inftituto qu&ftum
arripiunt 1 o
avaricia perferre gravict damna non
poteft 11 4.
Avaricia infra niediocritatempofit*
efi 115
Avar ids, finis , petunia pojfeffio
zi
Avarua plus ex damno doloris per.
cipit , quam voluptatis ex lucro
11 S
Augujlus pecuniam corivivis ad
laden-
INDEX.
ludendum dabat vij
Auguftus Imp.effufe in ludo liber alts
fuit 116
Auguftus benignitatis gloria claruit
117
a'vidorum hominum 'vox 121
avidorum hominum qualiscupiditas
& cuifimilis . 198
Authoris in fcribendo animus &
confilium 8.152
B.
B Zlga triginta argent eorum num-
mum millibus, horaferiftpa-
cioaleamlufit 58
Beige, parum ad ludendum apti, &
quare 59
Beige ingenui & liber ales 61
Belgarum natura 59
Bilioforum natura 46
Biliofiprudentes 43
Blafpbemia quantum peccatumi 00
Bonus ac probus ejfe qui vult, ad
omnem
INDEX.
omnem animi moderetlonem con¬
tendere debet 190
Bure, comitis mirandum in aleafet-
C.
C Acodmon ex alea fruclum
capit uberrimum 103
Cefar-augufte multi, qui valetudi-
nis ■vitiofurune.morantur 48
Caligula in alee ludo mendacio &
perjurio utebatur n 8
Calorfecuros homines facit 52
Color mJiarj <kcw general 3 6
Calor generofos arguit 43
Calore nimio in capite exifiente->,
mentis alienatiogeneratur 156
Cardinalis aflutum in aleafaBitm
103
Cafes & eventus, homines pro men¬
tisfenfu eftimant 144
Certum aliqutd ex forte Jperarco,
ftultitia efi 12
Che-
INDEX.
Cbmmonis Greet de -vino dictum
63
Chartule tcjfer&quefife malt dimo-
nis numine volvuntur \oi
Chrifii contra aleatores frscefta
j 7 a
Chrifii viafuavis & lev is 19 4
Ciceronis ingenittm } 1
Civilis guhernatio quo, 206
Claudius Nero homofrodigus, alea-
tor infignis fttit 115
Cogitatio duflex 147
Cogitatio erudita 148
Cogitatio naturalis ibid.
Cogitatio naturalis temferiem comi-
tatur ibid.
Cogitatio erudita unde accedat, fy
quid hominibus f rifle t 14S
Cogitatio vehement, fpiritm qui co¬
lons vehiculum font, varie mo¬
ver efotefi 126
Cogitatio etiatn a mortis metti homi¬
nes liber ae 131
Cogi-
INDEX.
Cogitatio & animi firma indullio
totum corpus committant 126
Cognita mali caufa.facilius eft cur a -
tionem adbibere 9
tonfutatio , qua convclluntur qui
ludendi cupiditatem avarkiam
effeducunt 113
Conjunct a cum alea vifia qua 1 \ 2
Confuetudo duplex 77
Confuetudo naturalis ibid.
Confuetudo adventicia ibib.
Confuetudo peccandi , maleficiifuf-
cipiendi removet dubitationem
Confuetudo naturalis proprietat is fi-
gnum, caufa nonnunquam 7 8
Confuetudo quetndo altera natura
8i
Confuetmdo quantum nature., quan¬
tum opinioni momentum confer at
98
Confuetudo animum op intone inf or-
V Co%
INDEX.
Confuetudofacit, ut quamvie grant
delictum pro nihilo ducalur 9 3
Confuetudinis vis 6 j
Confuetudinis minor quam nature,
-vis 77
Confuetudinis ad virtutem gffi vi-
tium capiendum promptitudo,
quanta fit latitudine , & quate-
nus qusque difficulter autfaciti
inducipojfit 86
Confuetudinis quare maximum mo¬
mentum 91
Confuetudinem naturalem mutare
in quibus 'll aide difficile eft 88
Contraris. de monbus fententitt quo-
jnodo conciliaripoffint S9
Cor affeciuum omnium organism &
fubjettameft 27
Corporis & animi medians, bo'M
cum fitntcontinenteradhiberi
debent 18S
Corporisfanitas quid 156
Corporisfummum bonum 1 3 8
C or-
I N D E X.
Corporis maximum malum ibid.
Corporis aut animifanitatemperfc-
Bijjimam nemo unquam ade-
ptus _ 137
Corporis aut animi partis ajfeclus
quando morlum facere dican -
tur ibid.
Corpora impura quanto quit nutrit
magis,t/into ls.dk magit 189
. Corporum dijjimilitudines unde x>e-
niant . 78
Cupiditsts infatiabilit cut Jlmilit
19 S
Cupiditas & fpes ft conjungantur ,
aleam perficiunt 1 +
Cupiditatis nomina 1 j 8
Cupiditatit malitia quo modo aufe-
renda 196
Cupiditas inJatiabiUs, omnium ma-
lorum qua hominum animis ad-
•venirnt caufa ejl 194
Cupiditates infatiabiles funt 18 2
Cupiditates continentia moderanda
184 V 2 C«-
I N D E X.
Cupiditatcs omnes extirpands. 190
Cupiditates expleri nequeunt , quetn-
tumvis eis quod appetunt exbi-
beatnr 196
Cupiditates juvenum luxurtoft. 29
Cupiditates fere moresfact tint 8 0
Cupiditatumfinis expletio eft & vo-
luptas ' 28
C upiditatum caufs vans. 2 8
Curari qui vult.Jkpe adhibere medi-
cinamdehet 148
D.
J ~^yZntibus & fuperciliis lufum
Dido rationit nuncium contemnit
ill
Didofiroremfequitur ibid.
Dido fiuccumbit culpa ibid.
Didofurios concipit 112
Dido moritur,<&Deum expeUit ibid.
Divitiis prtftare fortunes munus eft
197
Ebrio-
IN D E X.
E.
E Sriorum mores varii 6 j
Exemplum aleatoris, qtdaccep¬
tor a Regulo free to fas pat eras, or.
Handis amici natalitiis, illas oppigne-
ravit 20
Exemplum min, aleatorum cupidi-
tatis, in qup aleonis vox tejfera-
rttm vice fundi a ifl 24.
Exercitationis vires qua 3 8
Exercitatio ludendi quatenm in ho-
minibus alee, caufa fit 90
F.
Ebres diaria experturlationibus
£7 note,, ex pulfu cognofcuntur
130
Elavius Domitianus largitor ©»
prodigus , frequenter in alea lude-
bat 117
formula remediorum quibm alea-
tores cttrari pojfint duet 14s
V 3 for-
INDEX.
Formula, prioric explicatio 15;
F or mult pofierioris explicatio 165
Fort mam ad votum fibifingere,fa-
tuieft 159
Fortunes funs fortifubmittereinfa *.
' nia 162
Frigidittu ab ale a & fpe abducit.
73
Frigiditate optime alfa cohibetur 74
Fttrtum cum alea conjuncium 102
G.
C l Alenus quomodo intelligendus,
JT qtiandoainq-,exmoribusho-
minum , de illorum temperamen-
tti, & contra ex temperaniento de f
moribus judicat 149
Galeni latis, ejufque de confuetudine
dictum 78
Gallorum in praliis natura 46
Gentium & nationum diverfi morn
unde nati 8 J
Grtcorum de aleatoribus prover*
bium tt.
He-
I N D E
H.
X.
H Erilisgubernatio qua 13 3
Hifpani quare ad aleam pro-
penfi 40
Hijpani melancholia • 48
in Hijpaniis frequent melancholia
morbus ibid.
Hijpani recle aleatores moinos ’va¬
cant, & qua nominis ratio 6 7
Hijpani corruptis moribut hominem
quare reHemalcriado vocant, &
■qua nominis ratio 89
Hifpani quare aleatorum infignem
tahur -vacant,& qua nominis ra¬
tio 102
Hifpani qua ratione aliquando ma¬
gnum remigum numerum in-ue-
nere^ • j8
Hifpani bis, Belga ter qiiater-ve ci-
bum die capiunt, & quare 8 3
Hifpunorum ad ludendum proclivi-
■ taS . V 4 Hifpa-
INDEX.
Hiffanorum de aleatoribus prover-
bium. 22
Hiff ants, loots in omnibus cartuh lu-
foris v&neunt 40
Hiffanorum &nigrorumhom'tnum
natura & mores 47
Hiffanorum imflacabilis kacundia
84
Hiffanorum lingua. latts 8 8
Hiffanorum Rex Philiffus ut do-
nandivoluftate &gaudioperfrui
poJfet,inalealufit 100
homo qui efi, in multis hallucinatur
137
homo maxims diverfos habitue cafe-
re natura foteje 86
homo natters, tbediens alters nocere
nonfotefi 170
homo bomini, velquia homo efi,con -
filers debit ' 17I
hontfinm fer fi apfetcndum 172s
humores fejfimi , pefpmos mores: me¬
dio mtdits generant, & alii pro
ratio-
INDEX.
vat tone s £
I.
I Gnorantia au daces homines facit
.13.158
Ignorantia fuperbos facit ibid.
Ignoti nulla cupido 90
Impoftomm in ludendo confuctudo
7S
Incolumem ciuium conjunBionem
qui vttlt, nmquarn ad alte-
rius facilitates , jail a forte dfpi-
rabit 167
In aBionibus qua. cum natura no-
flra convent ant, tantum incre-
mentum facimus , ut renovan-
do quafi confirmari videamur
80
In bene infiitutis civitatibus, quod
in alea vicit aliquis , refiituere
cogitur 109
Inflati fuafiducia homines, pr&cipue
ad ludendum impelhmtur 14
Inge-
INDEX.
Ingeniofi pier umquefur iofi 43
In It alia maxima malorumlicentia
eft In prasfat.
In largiorem pecuniam ludere con ,
fueti , ne certo quidem qu&ftuin
pufillctm ludunt. In praefat. ibid.
Inmorbistam corporis quarts animi,
turn demum medicines fieri debet,
cittn eft mali caufa cognita ibid.
In pecuniam qui ludunt, in proximo!
injuriofifunt ibid.
In volant ate , etiam fine effeBu pec-
cat um eft 103
Invention^ duo inftrumenta 1
Ira furor diffinitur 158
Iracundia maximus adfubeundape-
ricula acuietts 6 j
It alt hothmem a communib. m or thus
valde difiidentem, reBe humore &
humoriftam fua lingua vocant 89
Italorum de Gallisproverbium 49
Italorumvitium maximum 9?
jucundc vivere non pot eft, nifi qui
INDEX.
honefte vivit ’ 19
Iws omnium gentium & populorunt
i6 7
lufiitia magis eft fecundum naturam
qudm 'vita aut voluptas 169
luvenes iikxmhs 3 5
luvenes minime pecuniarum avidi
29
luvenes pecunias explendis cupidita-
tibusqmrunt - 3 0
luvemmcalorqualis 3'$
L.
L Abor magis eft fecundum natu-
j 170
Libert as vera (guts, & quant ifaci-
cnda 199
Libido omnis, ft potiatur ; crefcit, ft
caftigetur, imbecilldredditur 181
Ludentibus celerrime tempusfluting
Ludus quid 159
Ludus quale fit hominis ingenium
argmt 62
Ludus
INDEX.
Modeftuscontinentem in quojuperat
190
Moino Hifpanis quidJignificet 67
Morbismaximis, maxima adhiben-
da remedia 3 3
Morborum pars maxima ex ciborum
efu nimio nafcitur 195
Mores corporis temperiem imitaniur
4 «
Mores opttmi exphilofophia adveni-
unt ^ 149
Mores in hominibus maxime gene-
rant calidum &frigidum 6 8
Mores diverfi gentium & ndtiomm
vnde nati 8 3
Mortem timere quid 130'
Multi ex aleatorum largitione divi-
' tesfaBifunt 13
Multi quod concupi<vere, •vel opus
habent, ex ludo affore fibi promit-
tunt 3 3
Multi propter aleam exfortunis am-
plijftmis ad inopiam devenere 99
Multi
INDEX.
' Multi vel damnsfu&fores pulfarifi
fentiant, adbonum nuncium ani-
mum pr¶nt. 1 11
Mult is turn demum bene eft, cum fi¬
ne fecuniafunt 163
N.
N Aturaficut ad morbos varios,
it a ad vitia varies proclives
facit J4
Nat lira corrupta eft 131
Nat ura parvis moment is mult a af-
fingit, mutat,detrahit 90
Naturam mutare difficilius qtiam
cmfiuetudinem 82
Nature, inclinationem omnes fequi-
mur So
Naturamomnesfequimur 82
Nemo tarn eft omnibus vitiis invo¬
lute , ut non aliquando tacit0 co-
git ationis convicio verberetur 208
Nigrorum hominum mores 49
Non pot eftjucunde vivere, nifiqtii
X 2 hone-
IN D E X.
honeftevivit. 193
Nojfe fe ipfum, eft difficiUimum 6
Noftra forte contenti ut fimus , in
noftrapoteftate eft fitum 197
Nullum crimen majus objici alicui
poteft , quam ft aleator vocetur
J77
O.
f '\ Mnes in cognates nature, no-
morbos facile incidimus
38
Omnes cognat as nature noftra afte-
Biones animi facile concipimut
39
Oratioflexanima 12$
Ovidius amantibuspuellispr&cipit,
ut a ludofe abftineant 62
P
P Arcus homo fortunas fuas alee
periculo minimifubjictt 117
Peccatum origmis 204
Philofophi, or at ores (ft poet a , ani¬
mi
INDEX.
tni & morum mctgtftri funt j
Peritia, modeftos & continents fa,
cit i 5 8
Pzetcis colenda ei qui fanut ac liber
ejfe cupit i 9 z
Plerique, d multisfieri quod vident,
<vix inpeccato ejfe put ant 91
Poet a nufquam avaris aleam tribu-
unt 129
Primera inter omnes ludos nobiliJJi~
mus 10+
Principiis in omnicupiditateobftan -
dum ' 185
Prodigi, qui accipiunt a quib.non de¬
bent, ttt profundant, etiam avari
funt 11 9
| Prudentia , quia rationis parens ,
omnium •virtutum domina
4
Pudor, moderator eupiditatis efii$Q
I JsT D E X.
Q-
Q Vare alea,diuturm adeo in ho-
minibus affe&io eft 3 8
Quare ttlea & cupiditates c&ters. e-
tiam ex corporis intemperie natA,
adhibitis ad animum remediis cu-
rari probe pojfint 12 $
Quare aleafacile in optimis ingeniis
innafcitur 42
Quare aleatores pueris fimiles, quiff
placentam , propter ablatam de ea
portiunculam , tot am projiciunt
39
Quare alea , quale fit hominis inge-
niumarguit 62
Quare aleatores, cum infeliciter fibi
Indusprocedit, magis commcven-
ttir 6 J |L I
-Quare aleatores inter ludendttm dif-
ficiles acmoroft 66
Quare aleatores Moini ab Hiftanis .
vocentttr 67
Quart
I N D E X.
Opiate aleatores facia in alea ja-
clura, nunquam fe deinde lufuros
ejje, tarnf&pe ,femper autemfalfi
promittunt 6 9
Opiate aleatores nacli quod in me¬
dium confer ant, alacres hti,
celeriter fefe ad coUufores confe-
runt 71
Opiate aleatores prius qudm ad lu-
dendum accedmt, putant fe ad
■ v fort tins, morem accommodate pojfe
72
Opiate ad malum noftra Jponteproni
fumiM. ibid.
Ouare civitaies qua diverfarum
gentium hominibus referta, funt
cuteris magisflagitiofa. 93
Opt are affe Ellis animi a me die is in-
I ter non naturalia comumerantur
128
Quare alteri fui commodi caufa de-
trahere , contra naturam eft 165
■Quare Hiftcmiad aleampropenfi
X 4 Ounce
§htare ltali hominem a communiltn
meribus alienum, re&e humorem
& humoriftam vocent S 9
Quare mulieres ad aleam propenft,
virile robar pra feferant 42
Square magni refert, quibus quis a
teneris ajfuefiat 8 8
Quare nut tones pleraque fua quit-
dam communia peccata vix in
vicioponunt . 92
Quare ex omnib, animalibus , pr&ci-
pue hominibus, feminis profufio
perfomnum contingit 126
Quare Ovidius pr&cipit amantibus
puellis, ut fe a ludo abfiineant.
62
Quarefpes 1 st ticiam genera t 1 j j
Qualls pecunis. cupiditas infatiabilis
tails & honoris, gloria, & eat era- £
rum appetitionum 198
Qui reparare fattum in alea dam¬
num/Indent, nunquam dejiftunt
9 i
INDEX.
Qui ob intemperantiam pecuniat
profundunt, non prodigi fedflags,
tiofi njocandi 11 9
Qui in cafu pnfidium c olio cat, nihil
iUeJlabile habere poteft 178
R.
R Atio omnia pot eft 135
Ratio aBionum & affeBuum
dux eft 4.133
Ratio quo in quoq-, perfeBior, ita ille.
& animotranquillior,& moribus
melior 135
Rationis imperium duplex 206
Ratio perfeBior, perfeBiorem obedi-
entiam habet 200
Ratio exercitata generofior evadit
ibid.
Ratio, honeftum ,cugi.ditat, volupta-
tomappetit 202.
Ratione & meditatione aftidua cupi~
ditatcs coercende. 184
Rationis imperium duplex , c'vvita-
tet
INDEX.
tes & familis exprimunt atque
imit'xntur 206
Recordatio vniut ftententis fspe •val-
dc ad agendum homines impulit
131
Reparare damnum qui ftudent in a-
lect nunqtiam ludere defiflunt 9$
Res qusquc qualis eft, tale & ejus
nomen 160
Res fuasfortune, fubjicere, non ava- t
ritis.fed confidentie, fignum eft 1J
Res omnes appetimus & ugimus,
pro ut Mas cogitation concipimus
14+
Regum familiares quant turpiter
in alealudant 97
Roms, Taver a quidam, aim mag¬
num in alea damnumfecijfet, de
. ponte in profiuentem Tyberim fe . 1
dejecit no j
Sani-
INDEX.
Su
QAnitatis tuends, cognitio prior eft,
O quam reftituenda 136
Sapiens cmni perturbatione vacat
144
S&piens vno minor eft love 145
Senatus vetuit in pecuniam ludere
In praefat.
Senesjuvenibus moderations 134
Senis de filio aleatore diftum 9 5
Senum Indus qualis 1x4
SeneBus auaros hominesfacit, ideo-
que avaritia in fenibus incurabi-
lis 113
•Sententia, quits femper habere ante
oculos ale at ores decet 186
ftngularum ludus quis x 64
Si, ut aleatores affeBi animofunt,
ita omnes ftmus, difrumpatur ho-
minumfocietas 16s
Socrates nature, vim virtufe oppref-
ftt 82
Sort is nomina qua 1 6 Q
Sorte
I N D E X
Sorte fua eontentus,ftne moleftta vi-
Wt ■ J94
Spei nominaqua, Ij8
Spes httciamgenerat i $4.
Spies quomodo tn hominibtu genero-
tur 1 j j
Spes quibtu animi affe&ibus affinis
eft ibid.
Spesfitmme concupifcit, timor decli¬
ne is
Sfes ex aleatoris an'tmo ft. extutiatur
labafcit 3 +
Stultum eft, (diquidfine caufa ftbi
perfuadere 159
StulticU alcatorumfignum manife-
ftum 163
Suum cuique incommodum fine altc-
rius injuria ferendum 168
Sue, quifque utilitati, fine altcrius
injuriafervire debet ibid.
Tahiti
INDEX.
T
ahur Hijpanice quid pgnificet
102
1 aver a. H iff anus,in Tyberim fepra-
cipitem dedit
Temeritusfapientu eontraria 159
Temeritus eft,fine rat tone aut eaufa
aliquid animo concipere ibid .
Timor ex frigore nafcitur 41
Timor refrigeratio qu&dam eft 42
Timor degeneres arguit 4 3
Timor triftesfacit 1 j4
Timor majus quam Jpes vitium ibid.
Timor quomodo in bominibus gene-
ratur 155
Timoris figna magis funt confpicua,
quamjpei 154
Irifticia maxims corporis habitum
refrigerat 70
Turpitudo ubi eftftbi utilitas ejfe non
172
Z
Vale-
INDEX.
V.
V Aletudo optima quibus contin*
git 137
Venetus in uxorem fuam lufk 2 5
Ventura 'Beltran in Hifpaniis aleator
nobilis 11 o
Vergilii carminum rtoua interpreta-
tio 23
Verecundia duplex 150
Verecundia infine vituperanda ibid.
Vint effeclus qui 3 7
Vinum bene fperarefacit 3 5
Vinum & calor defipere faciunt 3 5
Vinum, voluptas & Uticia kleam
foment 74.
Vinum quales homines facit, tales
alii a natura 3 8
Vinimenfura qua, & quale •vinum
Jperare homines facit 3 6
Vitia animorum nifinotaprius, recle
curari non pojfunt 6
Vitia cum alea conjunct a 121.
Vita
INDEX.
Vita cuique potitts amittenda,quant
injuft e quidfaciendum 189
Vnds fit ut quod cupimus, idfpere-
mut,& contra 1 $S
V oluntat a rat tone regitur. 4
Voluntat quomodo contumacibus af-
feclibus imperat zoj
Voluptat honefto paratur 193
Vfusrobur addit,ocium dijfoluit 90
Vfut,philofophia & magi(tri,quando
quomodo naturalem propenfio-
nem mutant 81
Vtilenil, nifihoneftum 172
Vtfegetesjta animi.pro culture, mo-
do luxuriant 8 7
Vtcorpus, itaanimui, aBionesna¬
ture, fuaparum «««««-
fiuit. is
2 3
E R-
» R K A T A.
fictorrige.
Hume, us primus paginam, fecun-
dus vcxfimi.tertius diftionenw
indicat'.
Pag.7.ver(in.dift.s.liberalitatem io.
iS.S.cum 21. 27. 6 . innobilifli S2.14.2t
dignam.43 .in mar.apho. 5 3 .com. 5.
|
The Juan Fernández fur seal (Arctocephalus philippii) is a type of fur seal. It is the second smallest type of fur seal. They are only found on the Juan Fernández Islands and the Desventuradas Islands.
References
Pinnipeds
Mammals of South America |
Kusadasi (Turkish Kuşadası) is a town in the province of Aydın in Turkey. The town is a tourist resort and is near the ancient city of Ephesus. It has a population of about 65,000 people.
Cities in Turkey |
<p>How could I create, using python, a graphic with a row of numbers inside boxes and arrows crossing from one box to another (as in the image below)? Then I'd like to save it as a PNG file.</p>
<p><a href="https://i.stack.imgur.com/HLDHr.png" rel="nofollow noreferrer"><img src="https://i.stack.imgur.com/HLDHr.png" alt="example of the graphic"></a></p>
<p>The reason I'd like to use python is that I have to create this kind of graphics in bulks, varying the numbers inside the boxes.</p> |
<p>I want to paginate the results of an ldap query so that I get 50 users per query for each page. The documentation here <a href="http://ldap3.readthedocs.io/searches.html?highlight=generator" rel="nofollow">http://ldap3.readthedocs.io/searches.html?highlight=generator</a> suggests that using a generator is the simplest way to do this, however it doesn't provide any detail as to how to use it to achieve pagination. When I iterate through the generator object, it prints out every user entry, even though I specified 'paged_size=5' in my search query. Can anyone explain to me what's going on here? Thanks!!</p> |
Panda may mean:
Biology and medicine
Giant panda
Qinling Panda, a subspecies of the Giant Panda
Pygmy Giant Panda, the earliest known ancestor of the Giant panda
Red panda which may be related to the raccoon
Panda (plant), a genus of the family Pandaceae
PANDAS or P.A.N.D.A.S. is Pediatric Autoimmune Neuropsychiatric Disorders Associated with Streptoccal infections
Panda eyes may refer to bilateral periorbital bruising, a sign of a fracture of the base of the skull
Technology
Fiat Panda, a city car manufactured by Fiat
Panda car, a patrol car used by the British police
Panda Software, a software company specialising in antivirus software
Panda3D, a library of subroutines for 3D rendering and game development
Biography
A Brahmin pandit who acts as a religious guide, for example at Hindu death ceremonies, as in the holy cities of Haridwar or Varanasi
Panda (band), a Mexican group
Panda (musician), a Dutch electronic musician
Panda Bear (musician), alias used by experimental musician Noah Lennox
Giant Panda (group), an underground hip hop group from Los Angeles, California
Culture
Panda Express, a fast-food Chinese restaurant chain operating in the USA
Canal Panda, a Portuguese television channel dedicated to children's programming
Panda (Tekken character)
Fierce Panda Records, a record label
Chinese Silver Panda, a silver coin produced by the People's Republic of China
Sexual Harassment Panda, a character in an episode of South Park
Kung Fu Panda, movie
Panda or Empanda, an Ancient Roman goddess |
Crystal is a city in Hennepin County, Minnesota, United States.
Cities in Minnesota |
Port Hedland is a city on the north coast of Western Australia. It has 13,000 people living there. It is the largest city in the Pilbara Region. It has a very large mineral port, because of one of the world's biggest iron deposits.
Cities in Western Australia |
<p>I'm having a mobile Cordova application . I'm saving data in JavaScript local storage and i want to read/access same data in the local storage of Java. Can anybody help me on this or tell is it possible to do or not.</p>
<p><strong>Note :</strong> I know how to access local storage in Java but i'm not able to access data which i saved in JavaScript local storage.</p>
<p><strong>Example :</strong></p>
<p><strong>JavaScript :</strong></p>
<p><code>window.localStorage.setItem("UserName", "Jane");</code></p>
<p><strong>Java :</strong></p>
<pre><code>SharedPreferences sharedPref = CoreOneViewMobileActivity.getPreferences(Context.MODE_PRIVATE);
String name= sharedPref.getString("UserName","none");
</code></pre> |
SOMNAMet,/ ix
Q,„ :./ , ///
/ M 0
y/s /V a furl /// ///-
mc#sm f , w/fe. v
/
( S.KjXAKJira'i-
.
BOSTON; Published by OLIVER DITSON 107 Washington St.
jL— #-._
I
it/ i Ltff C-'LLf-r- i
=3=
//
EEiEErSzS
f
- 3 — I 3
r “ |i;.: r.
S V s
t. J
•m
. ■
/
2
- Q 4
_i J*c;
r f 1 — r — S — i» 4 p --f-?
J ~|- N~-<: « ji _-_
>
>
-U ' ' k T Vuu
11 )/*
i — pi V - 7
>
■ 5 = = — r-s= ^ ■ r- i.— ~
1 t — " i — — H — ' — r
~ -~-t-| — =1
! '
1 t — L - L r — 1 — * — - — 1 —
— H 1 1 —
t' t' t' t'
^0-4 F**!'p« ~
44^4 f,
'
z d h- — H v II : — F=T fry -g-g' I * - g g'l ■■=
1 T\J k k s — at a — * 3 — ^ 3 — ir — — n — i 1 — stts r — m r “ m r r
dr:
^ "H * — \ — m m *\ ^ if — W m B M i r 1 1
■> (2
> ^ • -+ y »-
■¥ f ? • r -i
p
-UJ |
V
n v> .
-*
• •
l 4 4
, .4
-J
V
/ ~ M ~ , J A — T 9m 9- f • * - - 1 • * *
pp « -1 fab 1 r r i p a 3 <
n ir* r LJ 1 — Ln ri ^
-<
ij y • • * j- *
P 9 9 EnS
9
I • -J
C
1 « — *1 « a r— =*
. *H» -*—•—* 3=
[-• — *t— '
—
V
p
^ 4—
•y -J -J-
t L f- iT" fr
9 9 9
% t-T^ i f f f
i ‘
f £
y «
f
f
/ y * -
— m r .i i pp pp
fc:
=g^ --" — - r [....r.\ V'
^
i J
^ ^ »y
| ^ , \ II- ' ! j »
1 -3hr^ r ^ 11 ; J •
-_a > 5- : 2 * 2 : 2 - i
1 .
\ x f ff ^ fT~
1 ^ 1 -_
2.
2 2 T 2
1 v>k ~
?|]
- I
h-
D.
c.
i reK * — • *-— * -« * • > ii • --u n —
1 I
» i p- j * •
9 9 =t
■ .IS -I
v ^ — yj m
- L r i •
v 1l feH
|
Panther can mean
a black panther or white panther, which is a name for a leopard or jaguar with black or white fur.
any animal which belongs to the genus Panthera (e.g. lion) or the subfamily Pantherinae.
in different regions different felines are also called panther: the leopard in Asia and Africa, the jaguar in South America, and the puma in North America (especially the ones that live in Florida, USA).
All these animals belong to the Felidae family. |
<p>Ok, I need to use this skybox shader because it allows for a blending I need, issue is I also need it to rotate (animated rotate), as described here: <a href="https://answers.unity.com/questions/651780/rotate-skybox-constantly.html" rel="nofollow noreferrer">https://answers.unity.com/questions/651780/rotate-skybox-constantly.html</a></p>
<p>Shader:</p>
<pre><code>Shader "RenderFX/Skybox Blended" {
Properties {
_Tint ("Tint Color", Color) = (.5, .5, .5, .5)
_Tint1 ("Tint Color one", Color) = (.5, .5, .5, .5)
_Tint2 ("Tint Color two", Color) = (.5, .5, .5, .5)
_Blend ("Blend", Range(0.0,1.0)) = 0.5
_Skybox1 ("Skybox one", Cube) = ""
_Skybox2 ("Skybox two", Cube) = ""
}
SubShader {
Tags { "Queue" = "Background" }
Cull Off
Fog { Mode Off }
Lighting Off
Color [_Tint]
Pass {
SetTexture [_Skybox1] { combine texture }
SetTexture [_Skybox2] { constantColor (0,0,0,[_Blend]) combine texture lerp(constant) previous }
SetTexture [_Skybox2] { combine previous +- primary, previous * primary }
}
}
Fallback "RenderFX/Skybox", 1
}
</code></pre>
<p>I am very new to skybox shaders and tried integrating their code, but it just drew errors. How can I animate rotation on this skybox? </p>
<pre><code>RenderSettings.skybox.SetFloat("_Rotation", Time.time*0.4f);
</code></pre>
<p>did not work either.</p> |
Summer Joy Phoenix (née Bottom; born December 10, 1978) is an American actress, model and designer. Phoenix appeared in Murder, She Wrote, Growing Pains, Swamp Thing and Airwolf. She also appeared in the movies The Laramie Project, SLC Punk!, Dinner Rush, The Believer, and The Faculty.
She is the youngest sister of actors River Phoenix, Rain Phoenix, Joaquin Phoenix, and Liberty Phoenix.
She became engaged to Casey Affleck in 2003 and their son was born in 2004. They were married in 2006 and had second son born in 2008. Affleck and Phoenix had separated in November 2015 and divorced in 2017.
References
1978 births
Living people
American fashion designers
American child actors
American movie actors
American television actors
American voice actors
American stage actors
Models from Florida
Actors from Florida
People from Winter Park, Florida |
Rosemary Jeanne Harris (20 February 1923 – 14 October 2019) was a British writer of children's fiction. She won the 1968 Carnegie Medal for British children's books. She was known for her The Moon in the Cloud trilogy. Harris was born in London.
Harris died on 14 October 2019 at the age of 96.
References
1923 births
2019 deaths
British children's writers
Writers from London |
Damascus College is the only Catholic high school in Ballarat that teaches both males and females. The school started in 1995 when three different Catholic schools, St Martin's in the Pines, Sacred Heart College and St Paul's College joined. The school is in Mount Clear, 7 km from the heart of Ballarat. Damascus College is a school for high school children in years 7 to 12.
Origins
Sacred Heart College
In 1881, the Sisters of Mercy started Sacred Heart College in Ballarat East for children from Prep to Year 12. The younger students were moved to St Francis Xavier College in 1906.
St Paul's Technical College
The Bishop of Ballarat James O'Collins started St Paul's Technical College in 1948. The Christian Brothers controlled the school.
In 1987 the school moved from Lydiard Street to the old Ballarat Orphanage on Victoria Street.
St Martin's in the Pines
Miss Alice Fanning gave her land in Mt Clear to the Sisters of Mercy on her death in February 1960. The nuns used the land to farm vegetables and cows. In 1967 the land came to be a school for the Year 11 and 12 girls from Sacred Heart College. The school was named St Martin's in the Pines. In 1988 boys started at the school. Most of the boys were from St Paul's Technical College.
Damascus College
In 1995 Sacred Heart College, St Martin’s in the Pines and St Paul’s Technical College joined into the only male and female Catholic high school in Ballarat. Year 7 to 9 children studied in Victoria St at the old St Paul’s school and Year 10 to 12 children studied in Mt Clear at the old St Martin's in the Pines. In 2011 all children started studying in Mt Clear. Damascus College is jointly supported by the Sisters of Mercy and the parish priests of Ballarat, Ballarat East, Ballarat North, Bungaree, Cressy, Creswick, Daylesford, Gordon, Linton, Redan, Sebastopol, and Wendouree.
Education
The school's educational program is supported in the College Vision and Mission Statement, the Teaching and Learning Policy, the Australian Curriculum, the Victorian Essential Learning Standards (VELS), the Victorian Curriculum and Assessment Authority (VCAA) and the Victorian Registration and Qualifications Authority.
The children can learn French or Indonesian from Year 7 to 12. Physical Education and Health are taught in years 7 to 10. Religious Education is taught in all years. Damascus College gives the Victorian Certificate of Education (VCE), Vocational education Training (VET) and the Victorian Certificate of Applied Learning (VCAL) to Year 10, 11 and 12 children.
Extracurricular activities
Mercy and Justice
Timor-Leste Immersion Program - pupils can to get money to help and visit the sister school Santa Maria in Ainaro, in Timor-Leste
Edmund Rice Camps - pupils can help with camps for poor children and families
Seeds of Justice - pupils learn about justice
Mercy Works - pupils help others from Australia and overseas
Justice Action Group (JAG) and Making A Difference (MAD) - social justice groups
Christian Personal Development Award (CPDA)
Energy Breakthrough Team (EBT)
Since 1998 Damascus College pupils have built Human Powered Vehicles (HPVs). The group trains and competes every year in the RACV Energy Breakthrough Challenge in Maryborough. EBT is a Year 9 subject.
The school won the World Future Cycle Challenge in 2005 and 2007. The group drove 1200 km from Ceduna to Adelaide.
In March 2008 Damascus College rode 1009 km in under 24 hours from Sydney. In 2009, EBT drove 3775 km by solar vehicle from Darwin to the Victorian State Parliament in Melbourne. They helped raise awareness about climate change and how people can lower their environmental impact.
Drama
Students can join the senior or junior Drama Club, can participate in the annual production and the biannual Easter production the Final Hours.
Sport
Each year school swimming, athletics and ball sports carnivals are held for all pupils. Damascus College is a member of the Ballarat Associated Schools where students can choose to play for the school in:
Other
Debating
SRC (Student Representative Council)
French and Indonesian language trips
Ski trips
Youth-Tutoring-Youth program
Green Group
Book Club
Buildings
Damascus College is divided into different school areas
Bishop Connors Wing - Year 9 and 10 classrooms named for Bishop of Ballarat Peter Connors
Catherine McAuley Wing - Year 7 and 8 classrooms named for Sister Catherine McAuley
Genevieve McDonald Wing - Science classrooms named for Sister Genevieve McDonald
John Shannon Centre - gymnasium named in for the first Damascus principal, Mr John Shannon
Mercy Wing - offices named for the Sisters of Mercy
Our Lady of Mercy Chapel
St Martin's Resource Centre - the library, named for St Martin's in the Pines
St Paul's Arts and Technology Wing - art, metal and woodwork rooms named for St Paul's Technical College
Valda Ward Auditorium - Drama rooms named for Sister Valda Ward
Houses
McAuley - Sister Catherine McAuley started the Sisters of Mercy in Ireland in 1831. The Catherine McAuley and the sisters helped and educated poor girls and young women.
Rice - Brother Edmund Ignatius Rice started the Christian Brothers in Ireland in 1802. He helped educate the sons of poor Catholic families.
Xavier - Mother Xavier Flood helped start the Sisters of Mercy in Ballarat East and was the first principal of Scared Heart College.
O'Collins - Bishop James O'Collins was the Bishop of Ballarat and started St Paul's Technical College in 1948.
Principals
Notable alumni
Sacred Heart College
Karen Overington (1969), Member of the Victorian Parliament for Ballarat West
Judith Myrea Brewer (1979), Officer of the Order of Australia
St Paul's Technical College
Mick Malthouse (1971), AFL footballer and coach
Val Perovic (1971), AFL footballer
Maurice O'Keefe (1972), AFL footballer
Geoff Cunningham (1977), AFL footballer
Daryl Cunningham (1978), AFL footballer
Sean Simpson (1987), AFL footballer
Anthony McDonald (1990), AFL footballer
James McDonald (1992), AFL footballer
St Martin's In the Pines
Rachael Taylor (1994), olympic medalist for rowing
Damascus College
Darren Jolly (1996), AFL footballer
Ash Lieb (2000) Artist, writer and comedian
Shayne Reese (2000), Olympic swimmer
Cameron Richardson (2005), AFL footballer
James Frawley (2006), AFL footballer
Jordan Roughead (2008 school captain), AFL footballer
Aislinn Prendergast (2009), orienteer for Australia
Shaun Reeves (2011), member of band Kuchi Kopi
References
Other websites
Damascus College website
Schools in Australia
Ballarat
1995 establishments
1990s establishments in Australia |
Peter Robbins (born Louis Nanasi; August 10, 1956 – January 18, 2022) was an American child actor. He became well known in the 1960s as being the first actor to voice Charlie Brown in the Peanuts animated specials. Robbins was born in Los Angeles, California.
Robbins killed himself on January 18, 2022 at his home in Oceanside, California at the age of 65.
References
1956 births
2022 deaths
American child actors
American voice actors
American television actors
Actors from Los Angeles
Suicides in California
Suicide in 2022 |
SUIM
AN
f cngaiistj §%ii$#&,
Air a thionndadh o bheurla Ard-Eashuig
Bhutler, gu Gaelic,
-
LB
TORMAID DONULLACH;
AGUS
AIR A CHUIR A MACH, LE ORDUGH EASBUIG
CAITLICEACH SGIREACHD ARICHAT.
' Leigibhleis a chloinn bhig,tighinn a m'ionnsuidh,
agus na bacaibh iad : oir as ann da'n leitheidean
sin, a tha rioghachd Dhe." — Mahc. x. 14.
'Si so a Bheatha mhaireannach, eolas a bhi aca
ortsa, an t-aon Dia fior, agus air Iosa Criosd, a
chuir thu 'uat. — Eoin xvn.
PERMISSO SUPERIORUM.
PICTOU, N. S. :
CLO-BHUAILTE LE S. H. HOLMES,
1862.
f
An ainm an AtJiar, agvs a Mliic, agus a'
Spioraid Naoimh. Amen.
URNUIGH AN TIGHEARNA.
AR n' Athair a tha air neamh, gu'm bu naomh
a bhios t-ainin ; gu'n d'thigeadh do riogh-
achd ; gu'n dianair do thoil air talamh rnur
tha's ga deauainh air neamh. Thoir dbuinn
an diugh ar n'aran latheil ; math dhuinn ar
fiachan m ir mhathas sinne do luchd ar fiach ;
'sna leig aun ani buaireadh sinn ; ach saor sinn
o'n olc. Amen.
AM BEANNACIIADH MOÌRE.
BEANXAICHEAR dhut a Mhoire, tha thu
iàn dne na grasan ; tha 'n Tighearna mailb
ciut ; 's beannaichte thu measg mhna; 's bean-
ìaichte toradh do bhronn, Iosa. A naomh
Vliioire Mhathair Dhe, <ruidh air ar sonne na
peacaich, a nis, agus aig uair ar bais. Amen.
A CIIRFAJD.
CREIDEAM ann an Dia an t-A'hair Uile-
chuiiìliachdach, Cruthadair neanih a^us tal-
kitin. A^us ann an Iosa Criosd. aon Mhac-san
tr Tighearua ; a ghineadn leis a Spiorad X lomh ;
\ rugudh le M nre Oigh ; u dii'f huilig fo Pnontus
MUtt ; a cheusa Ih ; a fhuairbas; a thiodhlaice-
dli ; a chaid.il sios do dh'ifrionn ; a dh'eirich an
reas latha o na mairbii ; a chaid i suas air
leamh ; a tha 'na shuidhe air deas-la nli Dhe an
-Athair Uile-cliumluiclidach ; as a sin a tliig e
iihisd, a tiioirt brethanas air hheo agus air
jhairbh. Creideam anns an Spiorad Naouih §
4
an Eaglais Naomh Chaitliceach ; co-chomunn na
Naomh ; Mathanas nam peacannan, Aiseirigh
na colunn, 'sa' bheatha shiorruidh. Amen.
AN T-AIDEACHADH.
THA mi 'g aiceachadh do Dhia Uile-chu'm-
hachdach, do naomh Moire bha riamh 'na
h-Oighe, do naomh Micheal an t-Ard-aingeal, do
naomh Eoin Baiste, do na naoimh Ostail Peadar
agus Pol, 's do na naoimh uile ('s dhuibhse Ath-
air) gu 'n do pheacaich mi gu trom, le m' smaoin-
tein, le m' bhriathran, le m' ghniomhan, le m'
choire fhein, le m' choire fhein, le m' mhoir
choire fhein. Guidheam air an aobhar sin, air
naomhMoire bha riamh na h-Oighe, air naomh
Micheal ant-Ard-aingeal, airnaomh Eoin Baiste,
air na naoimh Ostail Peadar agus Pol, 's air na
naoimh uile, ('s oirbhs' Athair) urnuigh a dhean-
amh ris an Tighearna Dia air mo shon. Amen.
FAILT AN AINGEIL.
LABHAIR an t-Aingeal ri Moire, agus ghabh
ise leis a' Spiorad Naomh. Beannaichear
dhat a Mhoire, &c.
Is mise bean-mhuinntir an Tighearna ; biodh
c dhomh a reir 's mar a thuirt thu. Beannaich-
ear dhut a Mhoire, &c.
Ghabh a' Facal nadar daonda : 's rinn e comh-
nuidh *nar measg. Beannaichear dhut a Moire,
&c.
GUIDHEMID.
ATHIGHEARNA, doirt do ghrasan 'nar
cridheachan, air ch.or 's mar fhuair sinn
fiosrachad le teacndaireachd aingeil, air do Mhac
losa Cnosd a ghabhail nadar daonda, gu'ra
buannaijh s nn, as ieth a phais agus a cheusaidh,
gìoir na h-aiseirigh : tro Iosa Criosd ar Tighearna.
5
GNIOMHAN AITHREÀCHAIS, CREÌDB-
AMH, DOCHAIS, AGUS GRAIDH.
TJrnuigh.
ODHIA shiorruidh Uile-chumhàchdaich, thorr
dhuinn leasachadh creideamh, dochais, agus
graidh ; agus gus gu'n toillamid greim fhaotinn
air na nichean a tha thu gealltainn duinn, thoir
dhuinn gaol air na nichean a tha thu 'g aithneadh
oirnn as leth Iosa Criosd ar Tighearna. Amen.
GNIOMH AITHREACHAIS.
OMO Dhia, dha bhtil mi toirt gaoil os cionn
gach ni, 's duillich leam o ghrunnd mo ch-
ridhe, gu'n chuir mi mithlachd riamh ort le m'
pheacannan ; agus le comhnadh do ghrais tha
mi cuir romham as a so suas, gu'n seachainn mi
gu ro-churamach na h-uile peacadh, agus na
h-uile ceann-aobhair peacaidh.
GNIOMH CREIDEAMH.
THA mi creidsinn gu daingean gu bheil aon
Dia ann ; agus gu bheil anns an aon Dia
so tri pearsanan an t-Athcur, a Mac, agus a'
Spiorad Naomh. Gu na ghabh a Mac nadar
daonda air giulan na h-Oighe Moire, le cumh-
achd an Spiorad Naoimh ; gu 'n d( fhuilig e
pais agus bas air ar son anns an nadar dhaonda
sin ; gu'n d' eirich e rithisd o'n bhas ; gu'n deach
e suas air neamh ; 's gu'n d' thig eas a sin a
rithisd, a thoirt gloir shiorruidh do na daoine
diadhaidh, agus pian shiorriudh do na daoine mi-
dhiadhaidh. Thuilleadh air sin, tha mi creidsinn
gach aon ni tha 'n Eaglais Naomh Chaitliceach
a cuir mam' choinneamh, a chionn gu'r e Dia an
fhior fhirinn nach urrainn mealladh, na bhi air
a mhealladh, a shoillsich gach firinn d'i.
6
GNIOMH DOCHAI3.
OMO Dhia, 'a cbionn 's gu bheil tbu uile-
chomasach, uile-throcaireach, agus uile-mha-
thasach, tha mi 'n earbsa gu'n d' thoir thu tna-
thanas domh 'nara' pheacannan, as leth toillte-
anais, do Mhic Iosa Criosd, agus gu'n cuidich
thu mi led' ghrasan gu gniomhau math a dhean-
amh, ltis an coisinn mi a bheatha mhaiiean-
nach, a thathu gealltainn duinn anns ua flaitheas^
GNIOMH GRAIDH.
OMO Dhia, o na tha thu uile-mhath annad
fhein, agus ui e-m'^athasach dhomhsa, tha
mi toirt gaoil dut th'air gach ni, ie m' uile
chridhe, le m' uile anam, le m' uile iuntinn, agus
le m' uile neart ; agus air son do ghaoil-sa t ha
mi deonach dealachadh ris na h-uile ni a raogh-
ainn air thusa chall leis a plieacadh.
GNIOMII CARRANTACHD.
Omo Dhia, a tha cho gaolach air a chinne
dhaonda, a chionn gu'n chruthaich thu mo
chomhearsnach ri' t-iomhaigh fhein, gu bheil
goaì agads' air, agus gu'n deach a ciieannach le
fuil Iosa Criosd ; si mo thoil gaol a thoìrt dham'
chomhearsnach mar dhomh fhein, a reir ordugh
naomh do lagha. Om' chridhe tha mi toirt
mathanas do na h-uile aon a chuir corruic'n riamh
orm ; agus mar tha mo db.uìl fhein ri niathanas,
si' m' achanaich gu'u ruigeadh gacli dui.ie air
grasan trocair agus subhaladh siorruidu.
I. LEASAjST.
M>i Dliia agus CrufJiacJiadh an t sioghail.
Ckist. Co chnjthaich an saoghal ?
Frkagairt. Chruthaich Dia.
4 C. Co e J)ia?
* F. Cruthadair neamh agus talamh, agus ard-
Tbighearna air «-ach ni.
C. Co lion Dia ann ?
F. Cha 'n 'eil ann ach an aon Dia, a bheir
gìoir shiorruidh do na daoine diadhaidh, agua
pian shiorruidh do na daoiue mi-dhiadhaidh.
C. C' aite a bheil Dia ?
F. Anrs na h-uile aite, ach gu h-araid air
neamh, far a bheil e ga thaisbeinadh fheiu cion'
mhuinntir bheannaichte.
C. Ciod e neamh ?
F. Hioghachd gioirmhor Dhe agus ionad
comhnnidn na' naomh 's nan aingeal.
C. Ma tha Dia anns gach aite, c'arson nach
fhaic smn e ?
F. A chioun gu'r spiorad fior ghlan e, aig nach
'eil colunn, agus nach gabh faicùm le suilean
cor])orra.
C. A faic Dia sinn ?
F. Chi ; aguì tha e'n conaidh ri faire mu'n
cuairt-d'uinn.
C. A bheil fios ai<? Dia air na h-uile ni?
F. Tha ; tha gack >d soilleu* 'na shuilean,
eadhon smao'ndeinan diomhair ar cridlu. —
(Eibh. iv. 13.)
C. A ii d' thoir Dia breth air smaointfeinan
diomhair ar cridhe ?
F. liheir ; agus oir an latha fo dJieireadh,
bJieir Dia bretìianas air gacJi facai diamJiain a
labhras claim-daoine. — (Mata. xii. 36.)
C. An robh tus aig Dia ?
8
SUIM AN
F. Cha robh ; tha e gu'n tus, 's gun chriocb.
C. An urrainn Dià na h-uile ni dheanamh?
F. 'S urrainn ; iha gach ni comasach dha. —
(Mata. xix. 26.)
C. Ce n>ar a chruthaich Dia an saoghal ?
F. As a neoni, agus le f hacal. amhain, ss sin,
shonruich a thoil gu'm biodh an saoghal ann
agus bha e ann.
C. C'arson a chruthaich Dia an saoghal ?
F. Airson a ghloir fhein, gu chumhachd agus
a ghliocas fheuchainn, agus air son math an
duine. — (Sailm xviii).
II. LEASAN.
MiCn duìne agus aobhar a chruthachaidh.
C. Ciod e.'n duine ?
F. Creutair, le anam agus colunii, air a chru-
thachadh ri iomhaigh Dhe.
C. Ciod anns a bheil an duine coltach ri Dia ?
F. 'Na anam.
C. Ce mar tha 'n t-anam coltach ri Dia?
F. Le bhi na spiorad neobhas'or, a dh' fhaodas
eolas a giiabhail air Dia, agus gaol a thoirt da.
C. Ce mar tha 'n t-anam heo-bhas'or?
F. Le bhi na spiorad nach faigh bas gu sior-
ruidh.
C. C'arson a thugDia anam dhuinn, comasach
air eolas a ghabhail air fhein, agus gaol a thoirt
da?
F. Gus gu 'n colionamid am beachd a bh'aig
Dia ga'r taobh, *nuair a chruthaich e sinn.
C. Ciod am beachd a bh'aig Dia ga'r taobh,
'nuair a chruthaich e sinn ?
F. Eolas a ghabhail air fhein, a sheirbheis a
dìieanainh air talamh, agus 'an deigh na beathsa,
f haicinn »gus a shealbhachadh gu siorruidh ann
a' fiuthanas.
C. Ce mar a gheibh sinn eolas air Dia air
talamh ?
TEAGAI3G CHRIOSD.
9
F. Le ionnsachadh na firinn a theagaisg e fhein.
C. C' aite a' faigh sinn suim na fìrinn a th-
eagaisg: Dia ?
F. Gheibh sinn gu h-araid e ann an Creud
nan Ostal.
III. LEASAN.
Mu Creud nan Ostal.
C. Ciod a tha air a chuir sios 'an Creud nan
Ostal ?
F. Misteirean araid ar creideamh, agus puin-
cean riatanach eile.
C. Ciod iad Misteireaji araid ar creideamh ?
F. Aonachd agus Trionaid Dhe, Daondachd,
Bas, agus Àiseirigh ar Slanair.
C. C'arson a theirar misteirean araid riutha ?
F. A chionn gu feum sinn ereidsinn gu coimh-
lionta annta, agus a chionn gu bheil gach mistìri
eile creideamh air an steidheachadh orra. — (Eoin
xviii. 3.)
C. Ciod a tha thu tuigsinn le misteirean creid-
eamh ?
F. Gach firinn a thaisbein Dia, os cionn ar
tuigse.
C. A bheil Dia cuir mar fhiachan oirnn, mi's-
teirean a chreidsinn ?
F. Tha ; tha e 'g iarraidh oirnn ar tuigse agus
ar toil, a shriochdadh dha anns na h-uile ni. —
(Rom. x. 10.)
C. Ce mar a shriochdas sinn ar tuigse do Dhia ?
F. Le creidsinn gu daiugean 'na f hacal : gach
ni a thaisbein e, cho fad 's gam faod sin a bhith os
cionn ar tuigse.
C. Ce mar a shriochdas sinn ar toil do Dhia?
F. Le gach ni dheanamh gu toileach, mar
umhlachd do Dhia, a tha esan ag, aithneadh
oirnn.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le aonachd Dhe ?
F. Nach 'eil ann ach an aon Dia, agus nach
urainn an corr Dhiathan a bhi ann.
VÙ
SUIM AN
C. C'arson nach urrainn an corr Dhiathan a
bhi ann ?
F. Air 'ìo Dhia, a bhi na ard-Tbighearna air
gach ni, cha 'n urraihn a leitheid eile a bhi ann.
IV. LEASAN.
Mu'n Tnonaid, agus Daond ichd ar Slanair.
C. Co lion pears' ann an Dia ?
F. Tri pearsanan cliadhaidh, deaìaichte 'am
pearsninn, agus ionnan ann.s na h-uile ui.
C. C' ainin a their thu ris na tri peàrsanan dia-
dhaidh?
F. An t-Athair, aMac, agus a Spiorad Naomh
C. An Dia an t-Athair?
F. S'eadh ; agus a cheud phears' dhe'n Trion-
aid bheannaichte.
C. An Dia a Mac ?
F. Seadh; agus an darna pears' dhe'n Trion-
aid bheannaichte.
C. Au Dia an Spiorad Naomh ?
F. Seadh ; agus an treas pears' dhe'n Trionaid
bheannaichte ?
C. Ciod a tha thu tuigsinn leis an Trionaid'
bheannaichte ?
F. Aon D.a ann an tri pearsanan diadhaidh.
C. A ne tri Diathan iad sin ?
F. Cha 'n eadh ; cha 'n 'eil annta ach an aon
Dia, aig nach'eil ach an aon nadar diadhaidh ;
agus tha iad ann o shiorr'achd.
C. A bheil aon do na tii pearsanan diadha;dh
na's cumhachdaich', no na's glic' nan aon ei!e ?
F. Cha 'n 'eil ; mar nach eil ànr.s na tri pear-
sarian ach an aon Dia, feumaidh iad abhi ionnan
anns gach buaidli dhiadhaidli ; air an aohhar sin,
cha 'n urrainn a h-aon diu' a bhi na's cumiiach-
daich', no na's glic' nan aon eile.
C. Na ghabh aon do na tri pearsanan diadhaidh
nadar daonda air f hein ?
TJEAGAISG CURIOSD.
1
F. Ghabh Dia a Mac an darna pears' dhe'n
Trionaid bheannaichte. — (Eoin. i. 10.)
C. C^ mar n ghibh I)ia a Mac, nadar daonda ?
F. Gliineadh e leis a' Spiorad Naomh. a«.rus
rugadh e leisan Oighe Moire. (Creud nan Ostal.)
C. Co mar a their thti <run' ghineadh Dia ?
Mae, Ms a Stiio' ad Naomh ?
F. Tha ; <rmi' ghahh e air f hein nadar daonda,
se sin, anam agus colnnn coltach ruinne, le cun-
liachd agus le oibreachadh a' Spioraid Naoimh.
C. C' aite na ghabh Dia a Mac air fhtin, anam
agus eolnnn coltach ruinne?
F. Air ghiulan na h-Oighe Moire, agus rugadh
e na Mhac dìi'i.se.
C. C'ainm a their thu ri Dia a Mac, a ghabh
narlar daondà ?
F. Iosa Ciiosd.
C. Cioil an seadh a th' aig an fha'cal, losa
Criosdì
F. Tha Iosa a ciallachadh Slanair, aerus Criosd
aon ungta le ola ; agus 'tha 'n t-Ostal Fol ag ra,
lubadhgach glun ann an ainrn [osa. — (Phil.ii. 10.}
C. An robh Iosa Criosd 'na Dbia, an deig'.
dha nadar daonda a ghahhail ?
F. Bha ; bha Iosa Chriosd daonnan na Dhia.
C. An rohh Iosa Ciiosd daonnan na dhuiae?
F. Cha rohh : ach o'n am a ghabh e air fhein
hadar daonda.
C. Ciod a tha thu tuigsitr.i le Daòndachd ar
Slanair ?
F. Gnn' g'iabh Dia a Mac, an darna pears'
dhe'u Trionaid hbeannuiehte air f heiu anara agus
iolunìi.
C. Ciod a tha thu tuigsinn mu Tosa Criosd ?
F. Gnr fìor Dhia agus fi\>r dhuine e.
C. C'aison a ghàbh Criosd air fhein, colunn
agus nadar dao ,da ?
F. Gu sinne a shaoradh o'n pheacadh, 'sa sha-
bhuladh o ifrionn.
12
SUIM ÀN
C. Ce mar a shaor agus a shabhail Criosd
sinn ?
F. Le fhulangas agus le hhas air a chrois.
C. Ara b' ann le fhulangas agus le bhas, a ri-
araich Criosd ceartas De air son ar p^acannan?
F. 'S ann : agus a shaor e sinn o ifrionn, 's o
chumhachcl an Diahhail.
V. LEASAN.
M\Cr ciad Pharantan.
C. Ce mara thachair dhuinne tighinn fo chum-
hachd an Diab'naii ?
F. Le as-umhlachd ar riad pharantan 'nuair
a dh' ich iad dhe'n mheas a bh' air a thoirmeasg
d'aibh.— (Gin. 11.3.)
C. Co iad ar ciad pharantan ?
F. Adhanh agus Eubh.
C. C'arson a thoirmisg Dia a meas ga'r ciad
pharantan ?
F. Gu f heuchainn d'aibh gu'm b'esan a b'ard-
uachdaran orra, agus gu'm" be an taic ; agus gus
an umhlachd a dhearbhadh.
C. Co a bhuair ar ciad pharantan gu iche
mheas ?
F. An Diabhal aig an robh 'farmad ri'n staid
shona. — (Gin. iii.)
C. Co ris a their thu an diabhal ?
F. Ri aon do na spioraid mhollaichte a thilg
Dia a'mach a' flathanas.
C. Co iad na h-aingeiì ?
F. Spioraid f hior-ghlan aig nach eil coluinnean
a chruthaicheadh gu aoradh a thtoirt do Dhia 's
gu shealbhachadh ann a' flathanas.
C. An deach 'na h-aingeil a chruthachadh air
son aobhar sam bith eile?
" F. Chaidh ; gu freasdal a' fìanuis na Cathrach, 's
gu seirbheis De a dheanamh ann ; agus chuireadh
gu tric iad air theachdaireachd o Dhia gu daoine ;
tha iad cuideachd air an orduchadh gu faire a
TEAGAISG CIIRIOSD.
13
crmmaii oirnn. — (Eabh. i. 7 ; Mata iv. 6. ; xviii
10-> . . *
C. C'arson a chaidh aingeil sam bith a thilg-
eadh a mach a' flathanas?
F. Chionn gu'n d'eirich iad le'n uàbliar an
aghaidh Dhe. — (Isiah. xiv.)
C. An d' thtig Dia peanas sam bith eile air na
spioraid uai'reach ?
F. Thug ; dhit e iad do dh' ifrionn, gu pian
shiorruidh.
C. C'arson a chruthaich Dia ifrionn ?
F. Gus na deamhuin, no na droch aingeil a
phianadh.
C. A bheil feadhainn sam bith eile air an
diteadh do dh' ifrionn, ach na deamhain no na
droch aingeil ?
F. Tha ; tha iadsan uile air an diteadh do dh'
ifrionn, a tha fagail na beath-sa 'an naimhdeas
do Dhia, fo chuing peacaidh bais.
C. An urrainn neach 'sam bith tighinn a' if-
rionn ?
F. Cha 'n urrainn ; a chionn cha 'n 'eil sabh-
aladh 'an ifrionn.
C. Ciod an duais a thug Dia do na h-aingeil a
sheas dileas ?
F. An daingneachadh gu siorruidh ann an
gloir.
VI. LEASAN.
MtCn Pheacadh Ghin.
C. Ciod am peanas a leag Dia air ar ciad ptoar-
antan as leth an as-umhlachd ?
F. Chaidh a sgiursadh a mach a garadh Eden,
chaill iad an ciad-choir agus staid na neo-chion-
tais, agus chaidh binn a bhais a thoirt 'nan agh-
aidh f hein, agus 'an aghaidh an sliochd gu
brach.
C. Na leag Dia peanas sam bith eile air ar
ciad pharantan ?
14
F. Leag ; thug e uatha an uile choir air fiath-
anas, maille ri iomadh mathas eile a bh' aig?
feitheamh orra.
C. Ciod a mathas araid a bh' aig Dia a feith-
eamh air ar ceud pharautan ?
F. Sonas buan, nam biodh iad air fuireach di-
leas dha.
C. An deach a bhinn cheudna a thoirt 'nar fi'
aghaidh-ne ?
F. Chaiclh ; phartuich sinn uile ann am pea-
cadh agus 'am peanas ar ciad pharantan ; mar a
phartuichamid uile na' neo-chiontas agus 'nan
sonas nam biodh iad air fuireach dileas Dhia.
— (ito.n. v. 12.)
C. C'ainm a their thu ri peacadh ar ciad phar-
antan ?
F. Peacadh Gin.
C. Ciod e' m peacadh gin ?
F. Am peacadh a shealbhaich sinn o'r ciad
pharanlan, agus anns na ghineadh 'san df rugadh
sinii 'nar clanii feirge. — (Ephes. ii. 3.)
C. C'arson a theirar peacadh gin ris ?
F. A chionn gu £n d' fhuair sinn e nuas o'r ciad
pharantan, thainig sinn ionnsuidh an t-saogli-
ail ai-r ar truailleadh leis. agus a chionn gu'r e
toiseach agus ceann-aobhair gach uilc agus truai-
ghe a thainig oirnn. — (Rom. v. 12.)
C. Ciod an tuilleadh coire a rinii peacadh ar
ciad ])harantan oirnn ?
F. Thruaiil e ar nadar uile, dhorchnuieh e nr
tuigse, lagaich e ar ioil, egus chlaou e gu laidir
sinn gu' olc.
C. Ci >d an reusan gu bhe'l dorchad is 'nar
tuìgse. 1 ugse 'nar toil. agus claonad'1 gu olc a
fuireach annwin, mai le ri io nadh truaighe eii<j, an
deiirh <\ m' pheaca lh ghiu a h.ii air a mhaMi idh ?
F. G i hhi ua mheadhain sabhalaidh dhuiun,
]e smachdachadh ar n' anamiar.nan, agus Je
giulan gu faighidneach triobiaidean na beath-sa.
TEAGAISG CHRIOSD.
15
VII. LEASAN.
Mu Iosi Criosd.
C. Xa ghabh Crinsd air fhein radar daonda,
Oo luath tsa thuit ar ciad pharantan ?
F. Cha do ghabh ; «;ed a chaidh a ghealltainn
dàihh 'san am, mar Shìanair, — (Gin. iii. 15.)
C. Ciojtl an uine afth'eadar peacadh Adhamh,
agis Criwsd a "hahhail colunn dhaonda?
/. Mu'n cuairt do cheitheir mille bliadhna.
C. Ce mar a bha iadsau sabhaiite, a bh' ann
ro' heachd Chriosd ?
I. Le creidsinn ann a' Sianair ri tighinn, agus
le cjmail faiutean De.
C. Ciod an iatha air na ghabh Criosd nadar
daonda ?
F. Air a chuig-!a-fìchead don' mhart, latha
Moire na 'lVachd ureachd. Chaidh a ghineadh
leis «' Spiorad Naoiinh. — (Chreud.)
C. C'arson a theiiur laihà Moire na Teac!:d-
aireachd ris ?
F. A chionn <rur ann air an latha ud, "\ 'hai;rg
an t-Ain«ieii! Gah fel gu Moire. 'sa dh' iimis e
d'u'i. giCn gabhadk i air a giidan, <rgns gn'ni
liodh Mac aice. agvs g'un. d' ihugadh i losa a
dh\iinm air. — (Lucas i. oi.)
C. Cuxi an latlia air ai <.' ru«ràdh ìi. sd ?
F. Air atha Xolluig, anu a' t>tabull 'am baile
Bhetlem.
C. Co lion bliadhna a du/fhan Criosd air tal-
amh ?
F. Mu'n cuairt do thri-blian-deug-ar-fhichead,
bha chaithe heatha naomh, ann am bochduinu
agus 'an trioblaid mhor.
U. C'urson a dh' fhan Criosd cho fad air tal»
am >. ?
F. Gus an t-slighe do f hlathanas fheuchainn
d'uinn le theagasg agus le shamhla.
C. Ciod ara bas a f huair Criosd?
16 SUIM AN J
F. Chaidh a cheusadh air Dihaoìne-na-ceusda, /
air bein Chalbhari, far an d' fhuair e bas, air/
a thairneadh ris a chrois. — (Chreud.)
C. Ciod a tha bas piantail agus maslach ry
crois a feuchainn d'uinn ? /
F. Anabharr gaoil Chriosd, agus na rinn 'stia
dh' f huilig e air ar son.
C. Co dhit Criosd gu bas cho piantail?
F. Pontus Pilat, an t-uachdaran liomantfch,
air iarratas nan Iudhach.
C. C'iod a tha bas agus fulangas Chriosid a
taisbeineadh dhuinn ? /
F. Oillteallachd a pheacaidh, a ghrain a t/i'aig
Dia air, agus an riatanas a th' air dioladh air a
shon.
C. Na thachair ni sam bith comharraichte aig
bas Chriosd ?
F. Thachair ; thainig dorchdidas air a ghrein,
chrith an talamh, dh' eirich na mairbh agus
nochdadh iad do mhoran. — (Alata xxvii.)
VIII. LEASAN.
Mu Chriosd dhol sios do dh? Ifrionn, Aiseirigh 'sa
dhol suas gu Neamh.
C. C'aite an deach' anam Chriosd an deigh a
bhais ?
F. Chaidh e sios do dh' ifrionn. — (Chreud.)
C. An ann do dh' ifrionn nan deamhan a
chaidh anam Chriosd ?
F. Cha'n ann ; chaidh e sios do Limbo, ionad
comhnuidh nan aithrichean naomh. — (Gin. ii. 24,
27 ; Sailm xv. 10.)
C. Co iadsan a bha Limbo ?
F. Anamainean nan creideach a f huair bas ro'
thighinn Chriosd.
C. C'arson a chaidh Criosd sios do Limbo ?
F. Tha'n t-Ostal Peadar ag ra, gu'n deach1 t
theagasg do na spioraid a bh' ann am priosan ;
se sin, gu'n deach e pearsanta a dh' innse dhaibh
TEAGAISG CHRIOSD.
17
gu'n robh uair an saorsinn air teachd. — (Peadar
iii. 19.)
C. C'arson nach deach' anamainean nan creid-
each a fhuair bas ro' thighinn Chriosd, do f hlath-
anas 'sa mhionaid 'an deigh am bai* ?
F. A chionn gu'n robh flathanas air a dhunadh
'nan aghaidh le peacadh ar ciad pharanta'n, agus
cha b'urrainn ni sam bith fhosgladh dhaibh, ach
bas- Chrjosd.
C. C'uin a chaidh anamainean nan creideach a
fhuair bas ro' thighinn Chriosd do fhlathanas?
F. 'Nuair a chaidh Chrioi-d suas gu neamh.
C. C'aite an robh Corp Chriosd fhad 'sa bha
anam a' Limbo ?
F. Anns an uauhe.
C. Ciud an latha air na dh' eirich Chriosd o na
mairbh ?
P. Air Didonaich-Casg, an treas latha 'an
deigh a bhais, dh'eirich Criosd o na mairbh,
gloinnhor agus neo-bhas'or.
C. Ciod a tha aiseirigh Chriosd a dearbhadh ?
F. Le bhas air a chrois, dh' f heuch e gu'm b
f hior dhuine e, agus le eiridh o na mairbh, dhearbh
e gu'm b' f hior Dhia e.
C. Ce f had 'sa dh' fhan Criosd air talamh an
deigh aiseingh ?
F. Da-fhichead latha, a dh' f heuchainn gu'n
robh e gu cinnteach air eiridh o na mairbh, agus
gus na h-ostail a theagasg.
C. C'aite an deach' Criosd da-fhichead latha
an deigh aiseirigh ?
F. Chaidh e sua* dofhlathanas, eadar anam
agus' choluinn, o mhullach bein Olibheit, air Dir-
daoin Deas-ghabhail. — (Chreud.)
C. C'aite a bheil Criosd air neamh ?
F. Na shuidhe air deas-lamh Dhe, an t-Athair
uile-chumhachdach. — (Chreud.)
C. Ciod a tha thu tuigsinn le ghra, gu bhei,
Criosd 'na shuidhe air deas-lamh Dhe ?
18 BUIM AN
F. Gu bheiì Criosd mar Dhia, co-ionnan ri
Athair anns na h-uile ni ; agus mar dhuine gu
bheil e 'san aite a's f haisge air Athuir 'an cunih-
achd 'san gloir.
C. Ciod a gheall Criosd dha chuid O.ìtal, mu'n
deach' e suas do f hlathar.as ?
F. Gu'n cuireadh & nwis a' Spiorad NaomJi
dan' ionnsuidJi, a theagasg dJiaibìi gach nile fìiir-
inn ; agiis gn. bhi m>iìUe riiC gu deireadh an
t'SaoghaiL — (^Eoin xiv. 16.)
IX. LKASAN.
Ma Thuirlin «' Spioraid NaoimJi, an fagh Nu-
adh, agus ComJiarradli na crois.
C. Ciod e'n Jatha, agus 'de an doigh 'san d'
thainig a' Spiorad Naomh a' nuas air na h-ostail ?
F. TJtaìnig e nua° air 1) dònaich- Caingis, 'an
coltas tJieangau teiue, agus sJiuidli e air gacJi aoii
diu o's letk. — (Gnio. ii.)
C. Ciod a tha sgriobtar ag ra, mn'n deighein-
si a fhuair a' Spiorad Naomh ?
F. l> a iad ìiiìt air an LionadJi leìs a' Spior-
ad Naomh, agus tìwisicJi iad 'ri labJiaiH'Un cuhi
a®e$ii et7è.-i(Gmè. ii.) _
('. C'arson a chuir Criosd a' nuas an Suiorad:
Naornfi ?
F Gu eaglais a naomhacùiadh, gus na h ostail
a neartachadh, agus eomas u thoirt d'aibh au
soisgeal na làgh nuadh a theagasg.
C Ciod a tlut thu tùigsinn leis an lagh nuadli ?
F. An lagh a steidhieh Criosd air talamh.
C. Ciod e'n seann lagh ?
F. An lagh a f huair na h-Iudhaich.
C. C'ainm a their thu ri luchd leunmhuinn ari
lagh nuaidh ?
F. Criosd'nean.
Ce mar a dh' aithnear gu'r criosd'nean sinn ?
F. Le bhi air ar baisteadh, le bhi 'g aideachadh
ersuleamh Chriosd, agus le comharra' na crois.
TEAGAISG ciikiosd.
19
0. Ce mar a tha's a cuir comharra' na crois ?
F. Le cuir na laimhe deas air clar-an-aoclinn,
a' sin o'n nchd. a rithisd air a gfhuahi c\hli ionns-
uidh na guala dheas ag ra ; An ainm aii Athar,
agns a Mhic, agus a Spioraid Xaojmh. A-ìt jn.
C. C'arsou a bhios siuu a cuir comharra' ua
crois oirnn ?
F. Tha sinn le comharra' na crois, a guidìre, air
Iosa Criosd, <ru'm beannaicheadh a^ih gu'n glei-
dheadh e sinn o'n olc. le chrois agus 1" phais.
C. An coir dhuinu coniharra' na crois a chuir
tric oir.nn ?
F. 'S coir ; gu h-araid 'nn am buairidh a's cun.«
r.art, agns air thoiseach 's airdheireadh urnuigh ;
ach bu ch dì r dhuinn daonnan a cliuir oirnu, le aire
agus le duiaehd.
C. Ciod a tha eomharra' na crois a ciaìhchaìh ?
F. Tha e ciidlachadh 'sa toirt nar cuimhue
misteirean araid ar cieidebinh.
a C. Ciod na misteire'm araid, a bheir comharra'
fffa crois 'nar cuimhne ?
F. An Trionaid bheannaichtre, daondachd agus
bas ar Slanair.
C. Ce mar a bheir comharra' na crois an
Trionaid bheannaìchte 'nr.r cuimhne ?
F. Le comharra' na crois, tlia si:in ag iarraidh
comhnadh thri pearsanat: na Trionaid, agus ag
ra ; An ainm an Athar, agus a' Mhic, agus a'
Spioraid Naoimli.
C. Ce mar a bheir comharra' na crois, daon-
daehd agus bas ar Slanair 'nar cuimhne ?
F. Mur a dh'fhu.ilig e bas air a chrois. ann
; nn cojunn dhaonda. mar sin bheir comharra' ua
prois gu cuimhne an deud.'i ehriosduidh, adhaon-
dachd airus a bh is.
('. C'aite a blieil na fijr chriosd'ueati ri
Ìrhaotinn ?
F. 'Sau Eaglais f hirinneach na h-aonar.
20
SUIM ÀN
f. LEASAN.
MiCn Eaglais fhirinneach.
C. C'iod a tha thu tuigsinn leis an Eaglais f hir-
inntaeh?
F. Co thional nan creideach uile, a tha le'm
baistearlh, ag aideachadh an aon chreideamh, a
a partuchadh dhe na h aon sactamaidean, agus
air an riaghladh le'm buachaUean dligheach, fo'n
aon cheaunard f hollaiseach air talamh.
C. C'ainm a their thu ris an Eaglais fhirin-
neach ?
F. An EaglaisNaomh Chaitliceach. (Chreud.)
C. A bheil Eaglais fhirinneach sa' bith eile
ann, a thuilleadh air an Eaglais Naomh Chaitli-
cich ?
F. Cha 'n 'eil ; mar nach 'eil ann, acli an aon
Tigheania, an aon chreideamh. an aon bhaisieadh,
an aon Dia, agus Aihair gach uile, mar sin, cha'n
'eil ann ach an aon Eaglais f hirinneach. — (Ephes.
iv.)
C. A bheil mar f hiachahh air na h-uile a bhi
dhe 'n Eagiais f hirinneach ?
F. Tha ; o nach 'eil sabhaladh ach innte. —
(Gniò. ii: Lucasx ; Eoin x ; Mata. xviii.)
C. An coisinn ionracas beatha, agus dea' oibri-
chean sabhaladh siorruidh do dhuine, a dh' aon
Eaglais nan creideamh da'm bi e?
F. Cha choisinn ; mur bith a dhea' oibrichean
a reìr creideamh, a tha 'g oibreachadh le carran-
tachd.—{Ga\a. v. 6.)
C. C'arson a dh' f heumas creideamh a bhi 'n
cois ar dea' oibrichean ?
F. A chionn gu bheil a Sgriobtar ?g ra, nach
urrainn duinn Dia riarachidh guhi chreid-
enmh ; agus esm nach creid theid a dhiteadh. —
(Eabh xi. 6 ; Marc. xxi. 16.)
C. A sabhail creideamh gu'n oibrichean sinn ?
F. Cha »habhail ; oir mar tha 'n corp marbh
TEAGAISG CHRIOSD. 21
as aonais a' Spioraid, mar sin, tha creià7eamh
m irbh gu'n obair. — (Seumas ii. 26.)
C. A feum carrantaehd a bhi 'n cois ar d'ea'
oibrichean ?
F. Feumaidh ; tha Naomh Pol ag ra, gea'à
bheirinn mo cJmid 'uUe do ni bocJidan, ajus mo\
'cJior'p do na lasruiche ih, m% ih% mi gun' cJvirran- 1
iacJid agam, cJia 'n 'eil buannachd sa' bitìi dJiomJi |
ann. — (1. Cor. xviij. 3.) I
C. Ciod i charrantachd sin mu bheil an t-Os-
tal Pol a labhairt ? I
F. An gradh fior-ghlan af?us neo-chealgach
sin, bu choir a bhi againn air Dia, a bbeir oirnn
a thoil a dheanamh anns gach ni, agus a bJii
striocJidta dJia Eaglais, a dJi'aithn* e dJiuinn
eisdeaclid. — (Mata. xviii. 17 ; Lucas x. 16.)
C. A bheil comharran sam bith air an Eaglais
leis an aithnear i ?
F. Tha ; ceitheir chomharran : tha i na h-aon
Eaglais, tha i na naomh Eaglais, tha i Caitliceach
agus Ostalacli.
C. Ce mar a tha'n Eaglais na h-aon ?
F. Le bhi na h-aon chomunn agus 'na Ji-aon
treud.fo ghluasad an aon Spioraid, agus fo'n aon
cJieann ird losa Criosd, a tJia riagJiladìi na Ji-
Eagltis uile. — (Ephes. i agus iv.)
C. Ciod eile anns a bheil an Eaglais na h-aon ?
F. Le cuid cloinne a bhi creidsinn 'òan aon
teagasg, agabhail ris na h-aon sacramaidean 'san
aon iobairt, agus fo'n aon cheannard f hoillaiseach
air talamh.
C. Ce mar a tha i na naomh Eagìais ?
F. Tha i naomh 'na ceannard Iosa Criosd ;
naomh 'na teagasg agus 'na sacramaidean, agus
naomh 'an caithe-beatha roinn mhor dhe luchd
leanmhuinn.
C. Ce mar a tha'u Eaglais Caitliceach ?
F. A chionn gu'n robh i ann o linn Chriosd,
agus gu mair i gu crioch an t-saoghail, agus gu'm
SUIM AN
bi i air fk eraobh-sgaoileadh a' measg uile riogh
achdany an domhain. — (Mata xxvni. ngus Rom. x.
C. fie mar a tha 'n E v^lais Òstalach ?
F.' A chionn gu'n steidhich Crio<d i air na Ii
ost/aiÌ, agus gu'n robh i air a riaghlidh leo-san
a^|/is leis an fheadhainn sin, a thainig gu dligh
i^ach nan aite ; agns a chionti nach d > sguir, a^ v
nach sguir i. a theagaso na firinn sin a fhuair <
uutha-san. — (Ephes. ii. 2D.)
XT. LEASAX.
An tuille idh mu'n Eagl ns.
C. C'arson a their thu gu bheil an Eaglai?
Il)'iian»ch ?
F. A chionn gu'r e easbuig na Roimhe a ceann
ard follaiseach air talamh ; aj*us gu'r aiiu 'sai
Roimhe a shuidhich Xaomh Peadar, a chathai
ostalach an toiseach.
C. Co e ceannard follaiseach na h-eaglais?
F. A-n Papa, fear-ionaid Chriosd air talamh
agus ard-ch'-aunard na h-eagiais.
C. Co a fear-ionaid atn papa mar cheannard n>
h-eaglais ?
F. Tha e na f hear-ionaid "Naomh, Pheadait
prionns' nan ostal, fear-ionaid ChnVsd air talamh
agus ciad Phapa agus easbuig na Roimhe.
C. C'uin a fhuair .Naomh Peadar a bhi 'ni
Phana. no na cheannard air an eaglais?
^ F. Fhuair e gu h-araid e 'nuair a thuirt Criosr
ìis; R'd'thnsi Pe d r. agus air a. charruig s.
toff lidh mi.se wt' etgl is ; ngns bheir mi d'iu
iuchra'c/ie nrioghachd neamh ! Beiihrich m
u in, be dhaich mo ch lurich. — (Mata xvi. ; Eoin
xxt.)
C. Ciod a tba na briathran so a dearbhadh?
F. Gu'u d'ihug Cri)sd d ) Nionh Pheadar,
a<zus dhaibh-san a thigeadh gu dligheach 'naaite,
curam a threud uile ; se sin, eaglais uile eadar
luchd-teagaisg agus shluagh.
TEAGAISG CHIUOSD.
23
C. Co iadsan a tlia 'n aite nan ostal eile ?
F. Easfouigean na h-fìiglais Naomh Caitlicich.
C. An d'Lt eid au Eaglais a mearachd na teag-
as<r ?
F. Cha d'theid ; a chionti gun' gheall Criosd
d<> bhuachailean na h-eaglais. gum biodk e fhein
m i'dle riii a h-vile I ttk i gu deireu.dk an t-suogk-
ail — (Mata xxiii. 2.).)
C. ìfarson a gheall Criosd a bhì daonnan
maille ri E tgl.iis ?
F. L os gu'm faodadh e fheìn, le bhi gi stiur-
adn 's ga teagasg le Spioraid beannaichte, sluagh
gach tir agus limi a thoirt a nigh d'a h-ionnsuidh.
C. Ciod tuilleadh agheall Crios 1 dha E iglais ?
F. Nach faigkeadk geatan ifrioiui buaidk oirre.
— (Mata xvi. 18.)
C. Ciod an tui'leadh buannachd a th'ann duinn,
a bhi 'san Eiglais fhirinneach?
F. Gheibh sinn innte creideamh fallain, maille
ri co-chomuun na nacxmh agus mathauas pheae-
annan. — (Chreufl)
C. Ciod a tha ihu tuigsinn le mathanas j)heac-
annan ?
F. Gu'n d' fhag Criosd aig bmchailean ni h-
Eaglais, comus peacann.m a mhuthudh. — (Eoin
xx. 23.
XII. LEASAN.
21u>n Pheucadh.
C. Ciod e'm peacadh ?
F. Gaeh uile smaointein. fbacal, gbniomh, no
dheannad 'an aghaidh toil De.
C. Ciod e peac.i' bais ?
F. Cionta throm 'au agbaidh lagh Dhe.
C. C'a'rson a theirar peaca' bais ris ?
F. Achionn gu bheil e tcirt bas do'n anam, le
f^adach nan gras, a bha ga bheathachadh.
C. A bheil peaca' sola a fuadach ghrasan De
o'ìi anara, agus a toilltein peanas siorruidh ?
24
SUIM AN
F. Cha'n 'eil ; ach tha e dianamh dolaidh air
an anam, agus ga chuir 'an cunnart peaca' baia ;
agus tha sgriobtar ag ra, esan a ehuirtas suarach
nichean beaga, tuitidh e lion beag as beag. — Ec-
cles. xi. xi,)
C. Ciod a' seoraa grais, a tha'm peaca' bais a
fuadach as an anam ?
F. An gras sin a tha naomhachadh an anama
agus ga fhagail taitueach le Dia.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le gras ?
F. Tiodhlac os cionn nadair, a dh' orduich Dia
air son naOmhachadh an anama, agus gu uidh-
eamachadh air son fhlathanais.
C. A bheil grasan riatanach gu sabhaladh ?
F. Tha ; tha Criosd ag ra, As m'aoitais-sa cha'n
urrainn duibh ni sam biiìi a dheanumh. — Eoin.
x. 5.
C. A bheil e na chall mor tuiteam ann am
peaca' bais ?
F. Tha ; se mi-fhortan a's moa'surrainn eiridh
dhuinn.
C. Ciod a th'againn ri dheanamh, 'nuair a thuit-
eas sinn 'am peàca' bais ?
F. Aithreachas firinneach a ghabhail, agus
faosid a dheanamh gu'n dail.
C. C'arson bu choir dhuinnfaosid a dheanamh
gu'n dail, 'an deigh dhuinn tuiteam 'am peaca'
bais ?
F. Los gu faìghamid air ais cairdeas De, agus;
gu bhi daonnan uidlieamaichte air chionn a bhais.
C. Choid bu choir dhuirin a dheanamh, an
deigh dhuinn tuiteam 'am ])eaca' bais, mur a
h urrainn duinn ruighinn air faosid ?
F. Feumaidh' sinn sinn fhein a ghluasad gu
aithreachas firinneach, agus faosid a dheanamh
aig a chiad chothrom.
C. Ce mar a ni sinn gniomh "aithreachais ?
F. O mo Dhia ! 'S duillich leam o ghrunnd
mo chtidhe, gun' chuir mi mi-thlachd ort lem'
TEAGAISG CHRIOSD.
25
pheacannan. Tha mi toirt grain daibh o m' uile
chridhe, a chionn gu bheil iad mi-thaitneach leat-
sa ; agus a cuir romham le cornhnadh do ghrais,
gu'n seachainn mi iad as a so suas, agus gu'n
leasaich nii mo bheotha.
C. An coisinn aithreachas firinneach cairdeas
De dhujnn, mur urrainn duinn faosid a dheanamh?
F. Coisnidh ; agus 'se an aon mheadhain a
th'againn gu cairdeas De f haotinn air ais, mur
'eil e nar comas faosid a dheanamh.
C. Ciod a tha riatariach gus ar n'aithreachas a
bhi iomlaiìi ?
F. Bron firrinneach airson ar peacannan, a
chionn gu bheil iad mi-thaitneach le Dia, a tha
cho muth Unnfheùi, tnaille ri run laidir nach tuit
sinn 'ga pheacadh tuilleadh ; dioladh airson ar
peacannan, agus a dhol go'r n' eisdeachd cho
luath 'sa dh'fhaodas sinn.
C. Co lion freumh peaca' bais ann?
F. Seachd; Uaill, Sannt, Druis, Craos, Fearg,
Fartnad, agus Leisg.
C. C'aite an d'theid iadsan a gheibh bas, ann
a' staid ])eacai' bais ?
F. Do dh' ifrionn gu siorruidh.
C. C'aite an d'theid iadsan a gheibh bas 'am
peaca' sola ?
F. Do Phurgadair.
XIII. LEASAN.
ìAiCn Phurgadair.
C. Ciod e Purgadair ?
F. Aite, no staia peanais, a th'ann san t-saoghal
eile far am bi cuid do dh' anaminean a fulang ri
tim, mu'n urrainn iad a dlioì do fhlathanas. —
(Mata xii. 32.)
C. A bheil feadhainn sam bith eile, a dol do
jphurgadair, ach iadsan a tha fagail na beath-sa,
liiann a' staid peaca' sola.
F. Tha ; iadsar. uile a tha fagail na beath-sa,
25
SUIM AN
's nach d'rinn lan-dhioladh do cheartas De, air
son am peaeannan bais.
C. 'Nuair a tha Dia mathadh a pheacaidh bhais
n t'haobh a chionta, agus a pheanais shiorruidh a
tha e toilltein, a bheil e 'g agairt peanas aimsireìl
air a shon ?
F. Tha ; gle thric, agus air son ar math, gus
„ ar cumail o thuiteam 'sa pheaeadh a rithisd ; a^us
gus an diolamid dtia cheartas agus dha mliathas.
(Aireaiìih xiv. 2 ; Rigb xii.)
C. An d'ilioir ar h'urnuighean 'sar n'oibriphean
matha furtachd do na h-anamainean, a tha fulang
'um pian phurgadair ?
F. Bheir ; air dhaibh a bhi 'nan clann De,
ogus f'hathasd natn buill do'n Eaglais, tba iad a
partuchadh anu an co-chomunn r.a' naomh. agus
tha Sgriobtar ag ra. gu bheil e ha chleichdidh
naomi agns turbhich, guidhe air son na mtrbh,
a los giì'm fuijheudh i >d j'ausjludh o'm peucun-
nia. — (Maeca. xxii. 46.)
C. Ciod e co-chomu nn na' naomh ?
F. Gii bheiJ na naoimh air neamh. na creidich
air thalanih, 's na h-anamainean a tlia'in purga-
dair, 'an co-cliomunu ri cheile anns na li-uile ni
math ; se siu ri ghra, gu bliei l ua naoimh air
neamh a,cuideachadh leis na creidich air thalamh,
's na crei iich air talamli a cuideacliadli leis na
h-ajvamaineari a tha'm purgadair, le'n urnuigheau
's le'n oibrichean matha, 's gu li-araid le iot)liairt
na h-ÀifVionn.
C. A foghainn gu bhi sabhailte gu'm buin sinn
do'n Eaglais fhirmneach ?
F. Cha'n f hoghainn ; feumtidh sìnn an t-olc
a she ichii idh 's i m tth a dhe tuumh. — (Peadar iii.)
C. Ciod a tW agnm ri dhetnumh guirìamm
a shtb'mUdh ?— (Mata xix. 16.)
F. Tha Criòsd ag ra, m i's aìll le tt a. bhi sab-
hailte, cum na faiuteun. — (Mata xix. 17.)
TEAGAISG CHKTOSD.
27
C. Ciorl na faintean a th' agam ri chumail ?
F. Deich faintean ])e.
XIV. LEASAN".
Ma n% Deich Fuintean.
C. Abair deich fairìtain De ?
1. — S'mise an Tighearua do Dhia, a thug a
mach a talamli ua h-Eipheit thu 's a \\^\\ na
daorsa ; na biodh Diathan eile agad 'nam f hiarìuis ;
na dian dhut f'hein dvalhh no coltas aon ni tha
shuas aif neamh. na bbos air an talatnh, no 'sna
h- uisgeachan fo'n talamh. Na lub 'sna dian
spirl)heis d'aibjh, oir as mise an Tighearna do
Dhia. neart'or agus eud'or, a dh'agras encoir nan
aithrichean air a chloinn, gu ruig an treas' 'san
ceathramh glun ginealaidh do'n fheadhairìn a
bheir fuath dhomh, agus a ni trocair air na
miltean do'n fheadhainu a bh^ir gaol domh, 'ssa
chumas m'f haintean.
2. — Na d'thoir ainm an Tighearna do Dhia 'an
diam.han.as, a chionu cha mheas an Tighearua esan
neo-chiontach a bheir ainm an diamhanas.
3. — Cui nhnich latha na S.ibaid a chumail
naomh : Ann a 'sia latha ni thu i-onair a's t-uile
ghniomh, ach air au t-sea"hda' l.ttha tha S.ibahl
an Tignearna do Dhia , na dian obair sam bith
air an latha sin, thu fheiu no do mhac, no do
nighean, do sheirbheiseaeh, n<~> do bhan-sheirbh-
eixach, do dharnh no t-asal, no aon ni tha 'n
taobli a stigh dha d' gheatan : oir as ann 'an sia
latha a chnithaich Dia neamh agus talamh, an
f hairge's gach ni a th' annta ; agus air au t-
seachda' latha ghabh e tamh : uitne sin bbeaun-
aicli an Tighearna latha ua Sabaid agus naomh-
aich e e.
4. — Thoir onair dha t-athair, agus dha d'mha-
thair,* los gu'm biodh do laitheau buan air uu
talamh, a bheir an Tighearna do Duiu dhut.
5. — Na dian marbhadh.
28
SUIM AN
6. — Na dian adhaltras.
7. — Na dian goid.
8. — Na tog fiannis bhreige 'an aghaidh do
chomhearsnaich.
9. — Na sanntaich dhut f hein bean do chomh-
earsnaich.
10. — Na sanntaich dhut f hein cuid do chomh-
earsnaich. — (Exo. 20.)
C. A bheil e riatanach na fainteah uile a chu-
mail ?
F. Tha Sgriobtar ag ra, Ge be sam bith a
bhristeas air aon diu', bithidh e ciontach 'san
iomlan ; se sin, ged' chumadh e cach uile, cha
bhi buannachd dha ann gu shabhaladh. — (Seumas
ii. 10.)
C. Ciod i chiad f hainte gu h-athghearr ?
F. S'mise an Tighearna do Dhia, na biodh
Diathan eile agad 'nam' f hiannis.
C. Ciod a tha chiad f hainte ag iarraidh ?
F. Aoradh a thoirt do dh'aon Dia, agus dha-
son na aonar.
C. Ce mar a bheir sinn aoradh do Dhia ?
F- Le creideamh, dochas, agus carrantachd, ie
urnuigh agus le iobairt.
C. Ciod e creideamh ?
F. Subhailc dhiadhaidh leis an creid sinn gu
daiugean gach ni thaisbein Dia.
C. Ce mar a bhios sinn cinnteach 'de thais-
bein Dia ?
F. Le teisteanas na h-eaglais, o na si steidh
agus carruìg nafirinn. — (Tim. iii. 13.)
C. C'arson a chreideas sinn gach ni thaisbeia
Dia?
F. A chionn gu'r esan an f hior fhirinn, nach
urrainn niealladh, no bhi air a mhealladh.
C. Ciod e dochas ?
F. Subhailc dhiadhaidh leis am bi earbsa laid-
ir againn,.gu' faigh sinn a bheatha shiormidh,
agus na meadhainean a choisneas dhuinn i.
TEAGAISG CHRIOSD.
29
C. C'arson a chuireas sinn ar dochas ann an
Dia?
F. A chionn gu bheil e uile-chumhachdach,
uile-mhathasach, agus uile-throcaireach ; agus a
chionn gu bheil e fìrinneach 'na f hacal, agus gun'
gheall e gach uile ghrasan, eaclhon, neamh fhein,
tro Iosa Griosd, dhaibh-san a chumas fhaintean.
C. Ciod e carrantaohd ?
F. Subhailc dhiadhaidh leis an d'thoir sinn
gaol do Dhia, os cionn gach ni, agus d'ar comh-
earsnach mar dhuinn f hein.
C. C'arson a tha e mar f hiachabh oirnn gaol
a thoirt do Dhia os cionn gach ni ?
F. A chioim gu'r e Dia 'na aonar, a tha uile-
mhath agus coimhlionta.
C. Ce mar a bheir sinn gaol do Dhia os cionn
gach ni ?
F. A ghradhachadh os ar cionn f hein, 's gach
ni eile, agus a bhi daonnan ullamh, gus gach ni
a's luach'ora leinn a threigsinn, na's luaithe na
chuireadh sin mi-thlachd airsan.
C, An coir dhuinn gniomh creideamh, dochais,
agus carrantachd a ghra tric ?
F. 'S coir ; agus gu h-araid, 'nuair a thig sinn
gu aois reusain, 's aig uair a bhais ; cuideachd,
'nuair a bhios sinn 'an cunnart peacaidh, agus
ga'r n'uidheamachadh fhein airson na sacram-
aidean.
XV. LEASAN.
MxCn Chiad Fhainte.
I C. Ciod a tha chiad fhainte bacail ?
] F. Gach peacadh a tha 'n aghaidh creideamh,
dochais, agus carrantachd, 's gach dleasnas eile
la bhuineas da'r creideamh.
C. Ce mar a pheacaicheas sinn 'an aghaidh ar
ar creideamh ?
F. Le neo-shuim, le cion creideamh, agua le
i'1! eiseimeil.
SUIM AN
C. Co iadsan a tha nen-shuimeil 'nan creid- .
eamli ?
F. ladsan a tha deanamh dearmad air an a
teagasg-Chriosd, agus air an dleasnas-Chriosd.
C. Co iadsan nach 'eil a geilleadh dou' chreid- |,
eamh ?
F. ladsan a tha do chreid'nean mearachdach, |
a^us ana-ciiosd'nean.
C. Co iadsan a tha eiseimeileach 'nan creid- (
eamh ?
F. Iadsan a tha o'n letli a mach, ie'm facal, no
le'n gniomh, ag aicheadh a chreideamh a th' aca '
'nan cridhe.
C. A faod iad so duil a hhi aca. gu'n coisinn
iad an sai>haladh f had s'a hliios ian 'san staid sin. M
F. Cha'n fhaod ; tha Criosd aj; ra, Co arb tì
a d i' aic 'ieas m'se u1 Ji tiiuis d.'taoine, aichea* m 'se p
es ui u' jì *nuis 111' At.tar a ta air neamì. — (Mata
x. 23.) ^ U
C. Cuin gu h-araid, a tha e mar fhiachahh 1
oirun ar creideamh a t haisbeineadh ? p(
F. Clio tric s'a dh'iarras onair i)he, ar math ]
spioradail thein, no fenm an athanaich sin f>irnn. y
Tha Criosd ag ra, Co a/r btì a doaid'c'ieis ^
mìse u'Ji iiiu s d'iao 'ne, uid'cìt' m 'se es ni u'Ji in- t|0
u s ìn'Atiur a t 1 air uenn'i. — (\Iata. x. 23.)
C. A hheil neacli air sli^he an t-sahh daidh, a )
thacreidsinn 'san eaglais, agus a their'na chiidhe
gu'm buiu e dhi, ach a tha le uaill, eiseimeil, no [
beacnd sanghalta ag aiciiea' nach buin, 110 nach p
'eil a deanamh mar tha i t'-agisg dha. |0j
F. Cha '11 'eil ; thi Naornh Pol ag ra, (Tia (j
'nj uojftuifiii creids 11.11 'mr tsr.die </ti b'ti s tb- jj,
huil/.e, ac't J'eumadt Siiut aide AC.'tud.t le'r beoiL p
— (llom. x. 10.) m
C. Ciod tna 'n t-Ostal Pol ag ra, mu dheigbein jtil>
na feadunach sin a thuiteas air falbh o'n chreid>i |011
eamh ? ; Jjiis
1<\ Gu bheil e neo«chomasach dhaibh a bhi air
TEAGAISG CHIilOSXX.
Sl
an ath-nuadhaehadh a rithisd gu aithreachas ; se
8Ìn, gu'm bi e anabharrach duillich dhaibli an t»
aithreachas a ghabhail.
C. C'arson a bhiop e cho duillich dhaibh so an
t-aithieachus a dheanamh ?
F. A dhionn le'n uiiteam. tha iad i ceusid^i
Mkic I)e ns ur, agvs a f'anaid air. — Eabh. vi. 6.
C. Ciod iad nu peucunnuii a iha'n agha.idh
f ochais ?
F. An-dochas, agus danadas air trocair Dhe.
! C. Ciod e an-dochas ?
F. Teagamh a chuir'an trocair Dhe.
(\ Ciod e danadas air trocair Dhe?
F. Dochas amaideach ri sabhaiadh, as aonais
na meadhainean a clioisneas e.
C. Ce mar.a pheacaicheas neach 'an aghaidh
gaol De ?
F. Leis na h-uile peacadh,ach gu h-araid peaca'
bais.
C. Ce mar a pheacaicheas neach 'an aghaidh
gaol a chomhearsnaich ?
F. Le dolaMh a dheanamh air 'an doìgh sam
foith, agus gun' a chuideachadh an eigin spior-
adail no chorporra du'in bi e, 'nuair a bhios sìu 'na
chomas.
XVI. LEASAN.
An tuillexd'i mun' Cuiad Fhainte.
C. Ciod tuilleadh a tha chiad f hainte bacail ?
F. An ouair bhuineas dj Diiia na aonar, a
thoir do threutair sam bith.
C. A bheilas a bacail dhuinn onair a thoirt do
Tia naoimh ?
F. Cha 'n 'eil ; mur d'thoir sinn d'aibh ach an
on nr sin, a tha dliglieach dhaibh mar sht-irhheis-
jich 's mar rnhuinntir dhileas J)e, agus tnu'r d'
thoir siun d'aibh au ard-onair sin, a bhuineas do
Dii a na aonar.
. U, Ciod an dealaehadk a ijba Caitlicich a cuir
32
SUIM AN
eadar an onair a tha iad a toirt do Dhia, agus
do na naoimh, 'nuair a bhios iad ag umuigh ri
Dia a agus ris na naoimh ?
F. Air Dia tha iad ag iarraidh ghrasan agus
trocair, air na naoiinh cuideachadh an eadar-
ghuidhe.— -(Job xii. 12.)
C. A bheil e ceadaichte dhuinn sinn fhein
earbsa ris na naoimh, agus an eadar-ghuidhe
iarraidh ?
F. Tha ; mar a tha e* freagarrach, agus na
chleachdacìh math, urnuigh ar co-chreutairean
iarraidh air talamh, agus guidhe air an son. —
(Thes. v. 25 ;,Seumas v. 36.)
C. C'arson a bhios na Caitlicich a lubadh an
glun, do dhealbhan Chriosd agus na naomh ?
F. Gu onair a thoirt do Chriosd agus da naoi-
mh, a bheir an dealbhan 'nan cuirnhne.-~(Exo.
xxv.)
C. A bheil e ceadaichte onair a thoirt do
dhealbh a cheusaidh, agus do dhealbhan Chriosd
agus na naomh ?
F. Tha ; a chionn gu'm buin iad do Chrìosd
agus da naoimh, air dhaibh a bhi 'nan samhla 's
nan cuirnhueachanorra. — (Gnio.xix. 12; Mataix.)
C. C'arson a bhios na Caitlicich a toirt onair
do dh'f huigheal* na naomh ?
F. A chionn gu'n robh an coluinnean 'nan
teampuill aig a' Spioraid Naomh, agus air an
latha fo dlieireadh gu' faigh iad gloir agus onair
a mhaireas gu siorruidh.
C. A faod sinn mar sin, urnuigh dheanamh ri
dealbh a cheusaidh, no ri dealbhan agus fuigheall
na naomh ?
F. Cha'n fhaod ; a chionn cha 'n 'eil beatha,
comas, na faireachadh aca gus ar cuideachadh.
C. C'arson ma ta, a bhios sinn ag urnuigh 'nan
lathair ?
TEAGAISG CKRIOSD.
F. A chionn gu'n d'thoir iad brosnachadh dha
'r n' urnuigh le dea' smaointeina.n a dhusgadh
'nar cridheachan, agus ìe Cri'osd agus a naoimh
a thoirt 'nar cuimhne ; tha iad cuideachd a toirt
misneaeh dhuinn gu imeachd 'nan ceumanan
fhein.— (Exo. xxv. 18; Eoin iii. 14.)
C. Nach 'eii a chiad fhainte a bacail dealbhan
a dheanamh ?
F. Cha 'n 'eil ; se tha i bacail Diathan a dhean-
amh dhiu', agusaoradh a's seirbheis a thoirtdinbhp
mar a ni ua pagnnaich.
C. A bheil a chiad fhainte a baeail ni sambith
eile?
F. Tha ; buidseachd, eolasan, giseagan, innse-
foitain, a toirt brigh a' bruadair, agus gach com-
unn do'n t-seorsa sin ris ari aibheister.
XVII. LEASAX.
'MiCn Darn1, an Treas, agus an CeathramTi Faìnie.
C. Abair an darna fainte?
F. Na d'thoir ainra an Tighearna do Dhia \m
pamhanaR.
C. Ciod a tha'n. darna fainte ag iarraidh ?
F. Labhairt le urram mu Dhia, a naoimh agus
aluchd seirbheis, mu chreideamh agus a chleachd-
nan, 's gach ni eile a bhuinèas do sheirbheis De.
C. Ciod tuilleadh a tha 'u darna fainte ag iar-
raid'n ?
F. Sinn a chumail ar mionnan 's ar boidean
laghail.
C, Ciod tha 'n darna fainte a bacail ?
F. Gach seorsa mhionnan breige, obuinn, mi
cheart agus mi-riatanach ; mar, an ceudna, spèir-
eadh, mollachdan, guidheachan, biaishheum, agus
gàch cainnt mhi-naomh. — (Mata v. 35 ; Seumas
v. 12.)
1 C. Abheil mionnan ceadaichte air amsam bith?
i F. Tha; 'nuair a tha onair Diie, ar matb fhein,
$4 MVIH AS?
Ciod a tha thu tuigsinn le mionnan eujeora?
*h?
F. Mionnan a tha docharrach do Dhia, dhuinn
|hein, no d'on atharrach.
C. A bheil a mar f hiachabh air neach a mhion-
nan eucorach a chumail ?
F. Cha 'n 'eil ; bhiodh e peacach a toirt, agug
bhiodh e mar an ceudna, peacach a cumail.
C. A bheil e mar fhiachabh air neach amhion?
nan laghail a chumail ?
F. Tha ; agus bhiodh e na mhionnan-eithicl]
bristeadh oirie.
C. Ciod e mionnan-eithich ?
F. Bristeadh air mionnan laghaìl, no mionnai
eucorach a thoirt.
C. A bheil mio.nnan-eithieh na pbeacadh trom
F. Tha ; anabarrach p.eaeaeh.
C. Abair an treas fuiute gu* h-athghearr.
J\ pulmh.nich latha na Sabaid a chumail nt
omh.
C. Ciod tha'n treas fainte ag iarraidh ?
F. An Donach a eh.uir seachad ann ad urnuig'
san dleasnasan creideamh.
C. Ciod an doigh anns am bu ehoir dhuinn i
Donach a chumail ?
F. Aifrionn eisdeaehd }e srabhadh, freasdal i
jirnuigh f heasgair, a leughadh Jeabhraichean m|*>glì
tha, agus Corp an Tighearna a ghlacail.
C. A fodhainn gus an Donach a chum
naomh Aifrionn eisdeachd ?
F. Cha'n f hodhainn ; gu'n urnuigh a's oibric
ean matha eile.
C.
F,
fo'n ci
m è
Ti.11,
C.(
;D
FJ
C. Ciocl na h-oibrichean as freagarraich air
Donach ?
F. Oibrichean spioradail agus cborporra
trocair, agus gu h-araid, an t-aineolach a she
adh air slighe an t-sabhalaidh, le'jt comhairle l
le'r bambla. — (Daniel xiii. 3.)
C. Ciod tha'n treas fainte a bacdl ?
i
ilfcd
hti.
U
1%
mif
Hì
I
Ì?EAÒAI$6 CHRIOSfc. U
W. Na h-uile obair mhi-riatanach, agus gach ni
eile a bhacas ar serbheis do Dhia, 's ar n' onair
do'n latha.
C. A bheil peacadh an Donaich na's truime na
fìeàcadh latha eiie ? .
F. Gu cirìritèach tha.
C. Abair an ceathramh fainte ?
Tholr ontiir dha t-athair, agus dha d'mhath-
F.
r.
C.
F.
Ciod tha' n ceathra' fainte ag iarraidh ?
Gaol, onair, agus umhlachd à thoirt d'ar pa-
rantan, a's dhaibh-san aig a bheil uachd^ranachd
^oirnn. — (Colos. iii. 20.)
C. Ciod tha 'n ceathra' fainte a bacail ?
F. À bhi taireil, diorrasach, droch-mheineach,
agus neo-shriochdta do pharantan a's dhaibh-san
a, bhios os-ar cionn.
C. Ciod e dleasnas araid pharantan ?
F. An slioehd a thogail suas, iadsan 's na bheìl
b'n curam, a theagasg 'an gaol 'san eagal De, 's
ach eolas a thoirt daibh air slighe f hlathanais.— -
Tim. v. 8.)
C. Ciod e'n duais araid, a tha Dia gealltainn dct
hlann dhieasnach ?
F. Saoghal fada 's dea' bheathà, eadhon, 'san
saoghal-sa f hein.
C. Ciod e dleasnas iochd'rain do dh' uachdrain ?
F. A bhi striochdta dhaibh le anair agus le
mhlachd, cha,n ann le eagal, ach le dea' chogais
r se sin toil De.— (Rom. xviii.)
C. A bheii a' Sgriobtar a cuir dleasnas sani
ith eile, mu choinneamh iochd'rain ?
F. Tha j urnuigh a dheanamh air son an righ,
s air an son-san uile, a tha ann an driachd
arda, los gu'm biodh beatha shitheil agus shoc*
ch againn. — (Tim. iii.)
C. A bheil e peacach o'uir *an aghaidh luchd*
aghlaidh. na tire, no labhairt ie guaraehas
»pa?
26" 8OTM Atf
F. Tha ; a chionn tha 'n t-Ostal Pol ag
Biodh gach neach umhailt do na cumJiachdan
airde ; esan a cJiuireas an agJiaidha cJmmJiacìid
iìia e cuir an agJiaidk ordugJi DJie ; agus esan
cJiuireas 'a?i agliaidh, tJia e cosnadJi ditead.ì dJi
fJiein. — (Rom. xiii.)
C. Ciod e dleasnas mhaighstirean ri'n seirbheis
ich, a's riu'-san a bhios fo'n curam ?
F. An treoireachadh gu l)ia»le'n • comhairle
agus le'n samhla ; iad a dh'fhaicinn gu'm bitl
iad cuimhneach air an dleasnas mar chrio&d'nean
a bhi ceart agus iochd 'or riiitha, agus an eronach
adh 'san comhahleachadh, 'nuair a theid iad
an rathad.
C. Ciod tha Naomh Pol ag ra, ri maighstii
ean ?
F. A mlìaigJistirean deanamJi ri'r seirbJieisit
&' Tii sin a tJia ceart agus freagarracJi, airftos
bhi agaibh gu bJieìl agaibh fJiein maigJisicir
neamh. — (Colos. iv. 1.)
C. Ciod e dleasnas sheirbheisach da maighst
ean ?
F. A bhi modhail. umhailt, agus dileas dhaiì
dichiollach na' seirbheis, agus gu'n chall s
b'ith a leigeadh da n' ionnsuidh. — (Ephes.
and Col. iii.)
XVIII. LEASAN.
Nri'n CJtuiga\ an t-Siatha? an t-SeacJida\ at
an i-OcìidxmJi Taìnte.
C. Abair an cuiga' fainte ?
F. Na dian marbhadh.
C. Ciod tha 'n cuiga' fainte a bacail ?
F„ Mort, trod, tuusaidbau/conusachadh, fez
gamhìas, agu.s diughaìtas.
C. Ciod tuilleadh tha 'u cuiga fainta a baca
F. Cainnt dhocharrach, sgaineal no dr
shaviihla. asrus eu'n mhathanas iarraidh orra-
TEAGAISO chmosd.
$1
C. Abair an t-siatha' fainte ?
F. Na dian adhaltras.
C. Ciod tha 'n t-siatha' fainte a bacail ?
F. Eolas neo-ghlan sam bith air bean, no fear
neach eile.
C. Ciod tuilleadh tha 'n t-siatha' fainte a bac-
ail?
F. Gach sealladh, facal, no gniomh mi-bheus-
ach, 's gach ni eiìe a tha 'an aghaidh geimn-
'eachd. — (Colos. iii. 5.)
C. A bheil an t-siatha' fainte a bacail orain,
cainnt, no cluich mi-bheusach ?
F. Tha ; agus tra e ro-pheacacli a bhi la-
thair, no 'g eisdeachd riu.
C. Abair an t-seachda' fainte?
F. Na dian goid.
C. Ciod tha'n t-seachda' fainte a bacail?
F. Gu'n ni tam bith a thoirt, no chumail o
neach eile,ann an doigh mhi-cheart.
C. Ciod tuilleadh a tha 'n t-seachda' fainte bac-
ail?
F. Gach car as lab 'an reic 's an ceannach, *8
j igun' choire dheanamh 'an doigh sam bith air cuid
an atharraich. — (1 Cor. v. !().(
C. Ciod tha 'n t-seachdu' fainte ag iarraidh ?
F. Ar fìachan dligheach a ])haigheadh, s'a
chuid fhein a thoirt do gach neach.
C. Ciod a th' aca-san ri dheanamh a chumas
cuid an atharraich 'an doigh eucorach ?
F. A chuir air ais cho luatli 's as urrainn iad,
agus urrad 's as urrainn iad, air neo cha nihathar
am peacadh dhaibh.
C. Abair an t-ochdamh fainte ?
F. Na tog fianuis bhreige an aghaidh do
chomhearsnaich.
C. Ciod tha 'n t-ochda' fainte a bacail ?
F. Gach fianuis bhreige, breth obuinn, agus
briagan.— (Mata vii. 1.)
C. À bhell e ceadaichte briag innse 'am fala-
dha, no le beachd math ?
F. Cha 'n urrainn briag sam bith a bhi laghail
no neo-chiontach ; agus cha 'n 'eil aobhar sam
bith, cho math 's ga'm bith e a's urrainn a leth
sgeul a ghabhail, a chionn tha bhriag daonnan
peacacb agus dona innte fhein. — Eoin. viii. 44.)
C, Ciod tuilleadh tha 'n t-ochda' fainte ag iar
raidh ?
F. Labhairt gu ceart agus le carrantachd mu|jachi
jfheadhainn eile, mar bu mhath leinne gu'n labh«*
radh iadsan umaine ; agus daonnan fiannis a tho
gail leis an f hirinn.
C. Ciod a th' aca-san ri dheanamh, a thogas§sn)3rr
fiannis bhreige 'an agaidh an comhearsnaich, no
ìabhras gu h-olc uime, no laghdaicheas a chliu an
doigh sani bith ?
F. A chall a dheanamh suas cho luath 's as ur
rainn iad, agus a chliu math a thoirt air ais gu'r
dail, air neo cha d' theid am peacadh a mhathadt
dhaibh.
C,C
irè
FJ
iài
bsx:
mi
C,A
mìiìi
l ìi
iuir tb
XIX. LEARAN.
Mu'ji Naoidha', agus an Deicliamli Faìnte.
C. Abair a naoidha' fainte ?
F. Na sanntaich dhut fhein bean do chomh
earsnaich.
C. Ciod tha naoidha' fainte a bacail ?
F. Gach smaointein agus iarratas neo-ghlar
agus a bhi gabhail tlachd annta.
C. Ciod tuilleadh a tha naoidha' fainte a bacail
F. Ceann-aobhar a pheacaidh, a' smaointei
'san iarratas.
C. Ciod e ceann-aobhar a pheacaidh, a' smaoii
tein 'san iarratas ?
F. Cainnt neo-ghlan, leabhraichean a's dea
bhan mi-bheusach, agus gach fearas-chuideach|ft
a bhios an aghaidh geimn'eachd.
■
| Al
\>k
mà
C. Cio
t Ga<
I ìio i
CÌO!
•ikcln
ftìti
l A»u ■
den
C' Ce m
mar <
ìk<
k%
mì
Gun' ,
TEAQAISG CHRIOSB.
39
C. Ciod tuilleadh a dh'fhaodar sealltainn air
mar cheann-aobhair a pheacaidh ?
F. A sealltainn no beantuinn ri'n fhein, no ri
'eadhainn eile, ann a seol mi-bheusach, diamh-
inas, droch cuideachd, craos am biadh 'san deoch,
s gach ni eile a dhuisgeas miannan na colunn.
C. A bheil e peacach gabhail ro' smaointeinan
teo-ghlan, 'nuair nach 'eil beachd no iarratas aig
teach an cuir an gniomh ?
j F. Tha ; tha iad daonnan cunnartach, agus a
uair tha neach a gabhail romhpa le dheoin agu.i
gabhail tlachd annta, tha iad a trnailleadh an
gftl nama mar ghniomh. — (Mata v. 88.)
C. Abair an deichamh fainte.
F. Na sanntaich dhut fhein cuid do chomh-
irsnaich.
C. Ciod tha'n deichamh fainte a bacail ?
gtt'i i F. Gach sannt agus iarratas mi-laghail aìr
hailfdd, no air buannachd ar comhearsnaich.
Ciod e suim na'n deich faintean?
F. Bheir thu gaol do'n Tighearna do Dhìa, U
uile chridhe, le d' uile anam, le d' uile inntinn
ms le d' uile neart, agus dha d' chomhearsnnch
%r thufhein ; dian so agus bithidh d' thu sabh-
Ue. — (Lucas x. ; Marc xii.)
ètià C. Agus co e mo chomhearsnach ?
F. Sluagh an t-saoghaii gu leir, eadhon, iadsan
ha ri eueoir oirnn, no tha do chreideamh eile.
glil«|C. Ce mar a bheir mi gaol dlia m' chomhears-
ch mar dhomh f hein ?
abacal F* Iha Criosd ag ra, deanadh sibhse ri cach,
r bu mhdth leibh cach a dheanamh ribh.—
Jcas vii. 31.)
Ciod e 'n dleasnas araid, a tha riaghailt
a cuir ma m' choinneamh ?
Gun' choire a dheanamh air an atharrach,
acal, no le gniomh, na phearsuin, na chuid,
na chlju', duràchd math a bhi agad dha,
naointfli
40 atrxM as
guidhe air a shon, agus daonnan a chuideachad
f had sa bhios e na d' chomas.
C. A bheil e mar f hiachabh oirnn gaol a thoi1 fi
da'r naimhdean ?
F. Gu cinnteach tha ; tha Criosd ag ra, Tliu P
aibh gaol d Cr naimkdean, deanamk mitk dkaib
san aig a bheii fuatk oirbh, beannaichibh iads
a tha f/a'r ììiollackadh, agits guidkibk air son
fe idhnxck, a tha ri geur-lea'unhuimi oifblì>r~{Z:
cas v. ; Mata v.)
XX. LEASAN.
Mu Fkaintein na k-Eaglais.
C. A bheil faintean sam bith eile ann a thu
eadh air deich faintean De ?
F. Tha, sia ann, ris an abrar faintean na h-]
glais.
C. Abair sia faintean na h-eagais.
1. — Aifrionn eisdeachd air Didonaich 's lait
an feill.
2. --Traisg a's catadh a chumail air laitheai
aman orduichte.
3. — -Faosid a dheanamh aon uair sa bhliadl
an car as Iugh^.
4. — Sacramaid Chuirp Chriosd a gabhail j t'ilma,-
doigh iomchuidh, aig am na Casg, no an laolM^W';
stigh an am chomharraichte ; se sin, o DhiciadP laiìk
na-iuatha gu ochd latha 'an deigh latha PÈ»»i»!
air as Puoii. -'fPairat,
5. t-Aii dligheadh a phaigheadh da r pearstr •Q'wiii
eagltiis. . J^'"'1'1' '
6. — Ghm' phosadh le bainis 'sa Charghuff'iiifw'l
'san Aidbhein, no an taòbh a stigh don' chiP'iìiidi
ill C.
j'ii rt
p,
leaii
ÌCi
II
iflais,
311 f;
F.Gu
llioii'! il
e 1
I?
?.far
t Ciud
ii ?
ÌH
ramh cheum caird»as, 110 tha air a bhacaiJ
an eaglais, no an uaigneas.
C. Cioi e ar dleasnas araid air Didonaic
laithean feili ?
F. Aifrionn eisdeachd le erabhadh, ngus
;»i dio
iflllì't;
^ach doigh eile an curnail naomlì. ll'^"ar>3
"'ifuirea
II"
|c. C
. fk
TJ5AGAISG CmilOSD..
41
I C. A bheil e na pheaca' bais fuireach as an
ìfrionn air Didonaich Vair laithean feill ?
F. Tha, ma ghabhas e leasachadh ; agus tha
irantan agus gach feadhainn aig a bheil sluàgh
*n curam, a peacachadh gu trom ma bhacas iad
l'n reusan, an cuid cloinne agus na bhios fo'n
tram, aifrionn eisdeachd nir Didonaich 's air
S fithean feill. — ('ì'hes. iii. 4, 24.)
G. Ciod a tha thu tuigsinn le laithean feiìì ?
1 F. Laithean a th' air an cuir air leth leis an
igìais, gu bhi air an cuma.il naomh.
C. C'arson a chaidh laithean feili orduchadh
is an eaglais ?
IF. Gus gu'n d'thugadh iad 'nar cuimhne, le
1 |ing agus moladh, mistirean araid ar creidèamh,
bhaiìcean agus duais na naomh, agus gu ghloir
thoirt do Dhia orra.
[| i C. Ce mar bu choir dhuinn laitheàn feill a
mrnaii ?
J F. Mar a chnmamid an Danach.
C. Ciod tha 'n da^ia fainte eaglais ag iarraidh
F. Traisg a's catadh a chumail air earran dhe 'n
j iliadhna.— (Mata.v. 16, 17, 18.)
J C. Ciod a tha thu tuigsinn le laithean traisg?
J F. Laithean araid air a bheil e air a bhacail
3 nainn a ghabhail, acli aon bhiadh, 's air a bneil
ì nl air a toirmeasg.
eats' ^*00- a tua tmi t;-;igsinn ie laithean Cataidh ?
F. Laithean araid air a bheil e air a bacail
M u'um feoil iolip, ach air a faod sinn an aireàmh
?| umanta do bhiadhan a ghabhail.
J C. C'arson a tha 'n eaglais a cuir mar coinn-
rnh traisg a's catadh a cliumail ?
'à F. Gus gu'n claoidhamid ar n'anamiannan,
us an diolamid air son ar peacanan, le bretii-
, as-aithrich a dheanamh air an son.
jC. C'arson a tna 'n eaglais a cuir mar coinn-
aah fuireach o fheoil air Dihaoine ?
42
SUIM AN
F. Àn onair agus mar chuimhneachan air bas
ar Slanair.
XXI. LEÀSAN.
An tuilleadh mu Fhaintean na h-Eaglais.
C. Ciod a tha ihu tuigsinn le faosid aon uair
sa bhliadhna, an car as lugha?
F. Gu bheil an eaglais a 'cruaidh bhagairt
oinin, mu'r dian sinn faosid 'an taobh a stigh do
cheann na bliadhna.
C. An colion droch fhaosid an f hainte ?
F. Cha cholion ; tha e cho fad uaithe, 's gu
bheil droch f haosid ga'r fagail na's peacaiche na
bha sinn roimhe.
C. A (odhainn e faosid a dheanamh aon uair
'sa bhliadhna ?
F. Cha 'n f hodhainn ; tha eisdeachd thric feu-
mail, do gach aon a tha tuiteam ann am peacann- agus air
an bais, no leis a miann fas subhailceach.
C. Ciod an aois aig an coir clann a dhol gu n'
eisdeachd ?
F. Cho luath 'sa bhios iad comasach air t
pheacadh a dheanamh ; se sin, 'nuair a tha iad
air tighinn gu aois reusain, rud a tha, mar ai
tric, a tachairt mu'n Cuairt do sheachd bliadhnajajart'eil
dh'aois. Ittlleri
C. C'aite agus co uaithe a th' againn ri'r dleas C, A
nas-Casg fbaotinn?
F. 'Nar n' eaglais f hein, agus o'r pears'-eaglai
f hein.
C. Ciod an aois aig an coir clann a dhol g'
comaine ? jC, Ciod
F. Cho luath 'sa bhios iad comasach air cor; i||ajSac
an Tighearna a thoirt fa near ; se sin, 'nuaira th if1, QrjJ,
iad a tuigsinn 'de i 'n t-sacrarnaid, agus 'de ch
aidheamaichte 's bu choir dhaibh a bhi gugabhai
a' staid iomchuidh. — (1 Cor. xi. 29.)
C. Ciod am peanas a tha 'n eaglais a a^aill
iii m
^
PJ
iu! beo
m cl'ic
C.A
Isarlaf
u
mar coi
)\
m nn
ttwià
C,A
ipjj m
' Aj
èoraliai
posai
*wdh, aii
I F. Ths
Wgneacl
Pbn n
[lìk
gnathact
t CSGd
* EA6AIS0 CnRIOSB.
! air an f headhainn a ni dearmad air an dleasnas-
Casg ?
F. An cuir air chul eaglais, am feadh 'aa tha
iad beo, agus an deigh am bais, gu na leigeadh
an cladh coisrigte. — (Comhairle Lateram.)
aii C. A bheil e mar f hiachabh oirnn leis na h-uile
|J ceartas, dligheadh a phaigheadh da'r pearsanan-
iitt|«aglais ?
F. Tha ; agus tha fainte dhiadhaidh a cuir sin
mar coinneamh, tha Naomh Pol ag ra, sann
mar so a dh' orduich an Tighearna, gu 'nd' thig-
\ $\eadh anfheadhainn a tha searmanachadh an t-
em fsoisgeil, beo aìr an t-soisgedl. — (1 Cor. ix. 13, 14.)
j C. A bheil posadh uaigneach na phosadh math
iià agus seasrach ?
I J?, Ajte sam bith anns a bheil reachd-fhainte
jtajyhom'haiile na Trent air a deanamh follaiseach,
cautligus air gabhail rithe 's an doigh fhreagarrach,
|;ha posainean uaigneach gu'n f heura agus gu'n
gmfieadh, an lathair JDhia 's na h-eaglais.
I ,C. Ciod e posadh uaigneach ?
aitil F. Tha 'n eaglais a sealltainn mar phosainean
luif tiaigneach, air posainean Chaitliceach aig nach
maiiilail sagart paraiste an fhir no na te a lathair, no
Liadhm agart eile le chead, no le cead an easbuig,
laille ri dithis no triuir a dh'f hianuisean.
'filert C. A bheil e na pheaca' bais bristeadh air
jjùntean na h-eaglais ?
j'.ejtlii |l F. Tha ; tha Criosd ag ra, Esan nach eisd ris
:|n eaglais, seall air mar phaganach 's mar chis~
^wJiaor. — (Lucas x. 16 ; Mata xviii. 17.)
j C. Ciod a tha feumail gu faintean JBe 's na h-
u'irtn 4^ais a chumail ?
,{ i F. Grasan De, a tha ri fhaotinn le urnuigh 's
^. [Ift gnathachadh na sacramaidean.
Pri XXII. LEASAN.
Mu UrnuigK
K Ciod e urnuigh ?
44 StJTM AH
F. Ar n' inntinn a thogail suas ri Dia, gu aor-
adh a thoirt da, gu ainrn naomh a bheannachadh,
gu mhathas a mholadh, agus gu taing a thoirt da
airson a thiodhlacan. /^S
C. Ciod tuilleadh a th' ann an urnuigh ?
F. Achanaich iriseil ri Dia, gu'n d' thugadh e
dhuinn gach ni a tha riatanach a thaobh anam
agus cuirp.
C. C'uin bu choir dhuinn urnuigh dheanamh ?
F. Tha Criosd fhein ag ra, giCm bu clwir
dhuìnu a bhi daonnan ag urnuigh. — (Lucas xxii.)
C. Ce mar as urrainn duinn a bhi daonnan ag
urnuigh ?
F. Le'r n' uile smaointein, bhriathran agus
ghniomhan a thairgse do Dhia ; le sinn f hein a
chumail a' staid nan gras, agus a bhi 'g urnuigh
aig aman araid.
C. Ciod na h-aman araid, aig an coir dhuinn
urnuigh dhemamh?
F. Air Didonaich 's laithean feill, aig moch
as feasg-ar, agus aig gach am cunnairt, buairidh
no trioblaid.
C. Ciod an doigh anns an coir dhuinn urnuigh
dheanamh ?
F. Le fior aire agus dhurachd, agus ann
suidheachadh iriseil air ar gluinean.
C. Ciod an suidheachadh inntiuu a dh'fhagas
ar n'urnuigh taitneach le Dia?
F. A tairgse suas dha ]e umhlachd agus le;
aithreacha*, le clumchd agus le leanaltas, le earbs'
a mathas De, a bhi leagta ri thoiì, agus ann an|
aimn Iosa Criosd.
C. Ciod a their thu riu'-san aig nach bi smaO'iTjT^
intein sam bith air Dia, no 'de tha iad ag ra, ai^.^i^
an urnuigh ?
F. Ma bhios an seacharan inntinn so ga'n de
oin, 'an aite an urnuigh a bhi taitneach le Dia
*ann a tha i na grainealachd leis.—(Mata xv.)
Jfoire
C
ran
fe:
r\
CC
F.C
II a *
CC'
tmè
H
liasiii
kDia,i
hUm
CCo
F. In
Co
ll lllll n
f,m
laonda,
C.Cioc
mhiì
l Tiia
Noìadi
[liirean.
lìk
fi'dli 'nj
'MlìllìUÌd
TMGAISG CHRIOSD.
C. Ciod iad na h-urnuighean as mo a th' air
[' a molanh dhu'nn a chleachdadh?
F. Urnuigh an Tighearna, am Beannachadh
Moire, a Chieud agus an t-Aideachadh.
C. A bhe;l an eaglais a moladh dhuinn, gnio-
mhan crei-ieamh, dochais, agus carrantachd a
6 chleachdach ?
a;! F. Tha gu laidir ; oir tha iad nan urnuighean
j a tha ro-threagarrach, gus ar dleasnas do Dhia a
chumail 'nar cuimhne.
I1' C. Ciod e ar dleasnas araid do Dliia ?
''} F. Creidsinn ann, dochas a chuir ann, agus
a» gaol a thoirt da.
C. C'arson a their sinn daonnan gnipmh aith-
ns reachais ro' na tri ghniomhan eile?
ia F. Gu mathanas f haotinn 'nar peacannan, agus
o'1 leis a sin, gu'm biodh ar n' urnuigh na bu taitniche
le Dia, agus na bu tarbhaiche diiuinn .fhein.
-XXIII. LEASAN.
à Hlu Urnuigli an TigJ/earna, agus arn Beanndch-
'à adh Moire.
C. Co rinn Urnuigh 'n Tighearna ?
4 F. Iosa Criosd.— (Mata vi. 9, 10.)
C. Co ris a their thu ar n' Athair, a nuair a
s jtha thu gabhail Urnuigh 'n Tighearna ?
'F. Ri Dia.Uile-chumhachdach, athair a chinne-
? Ihaonda.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le ghra, giCm bu
i] laomh a bldos l-ainm ?
I F. Tha sinn a guidhe gu'm biodh ainm Dhe aìr
II i mholadh, 's air a ghloireaehadh le uile chreu-
;airean.
C. ('iod a tha thu tuigsinn le ghra, giCn à"Udg~
zadk do rìogliachd1}
| T. Tha siun a guidhe, gu'n gabhadhDia comh-
luidh 'nar cridheachan, agus gu'n gabhamida
pmhnuidh maiìle ris-san gu siorruidh ana a
iathanas.
46
C. Ciod a tha thu tuigsinn le gìra, gìt*n dian-
aìr do thoìl a.ir talamh, mar tha's ga deanamh
air neamh ?
F. Tha sinn a guidhe, gu'n d' thugadh Dia a
ghrasan duinn, gu thmla dheanamh air talamh,
mar tha na naoimh ^sna1 h-aingeil ga deanamh
air neamh.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le ghra, thoir dh-
uinn an diugh ar n'aran latheil^
F. Tha sinn a guidhe, gu'n d'thugrdh Dia
dhuinn, gach nj a tha riatanaeh a thaobh ananj
agus cuirp.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le ghra, mat/i dh-
uinn arfiachan mar mhathas sinne do luchd ar
fiachì
f, Tha sinn a guidhe, gu'n d'thugadh Dia
mathanas dhuinn 'mar peacannan, a reir 's mar
a bheir sinne mathanas don^ f headhajnn a ni
eucoir oirnn.
C. A math Dia dhuinne ar ciontan mu'n d'thoir
sinne mathanas dhaibh-san a rinn eucoir oirnn ?
F. Cha mhath ; cha noehd Dia trocair dhuinne,
mu'r d'thoir sinne o'r n' uile chridhe mathanas
dhaibh-san, a rinn olc ;nar n'aghaiclh.— Mata
xviii. 35 ; vi. 15.)
C. Ciod a tha thu tuigsinn le ghra, na leig
ann am buaireadh sinn ?
F. Tha sinn a guidhe, gu'n neartuicheadh Dia
ginn 'an aghaidh gach uile bhuairidh.
C. Ciod a tha tliu tuigs-inin le ghra, aclì saor
sinn o'n olc ?
F. Tha sinn a guidhe, gu'n saoradh Dia sinn o
gach olc, a dh'f haodadh cron a dheanamh oirnn,
a thaobh anam agus cuirp, gu h-araid am peacadh
C- Co rinn am Beanna.ehadh Moire ?
F. Rinn an t-AingealGabriel agus ban-Naonilv
Eaìasaid a chiad da earrainn dheth, agus an
eaglais an earrann eile.
YEAGAISG CÈÌltlÒSt)'.
47
C. Co' dhu' so, a rinn a chiad earrann dhe 'nt
Bheannachaih Moire ?
F. An t-iingeal Gabrìel, a nuair a thainig e
air theachdiireachd o Dhia gu Moire, 'sa dh'innis
e dhith grn robh i gu Mac De a ghabhail air a
giulan. — 'Lucas i. 48.)
C. C'un a rinn ban-Naomh Ealasàid an darri'
earrann, dhe'n Bheannachadh Moire ?
F. 'fluair a thainig Moire a's i trom air Criosd
a dh'anharc oirre. — (Lucas i 48.)
C. C'arson a rinn an eaglais an treas earranrc
dhe'n Bneannachadh Moire ?
F. A thaisbeineadh a creideamh 'an aghaidh
nan eirìceach, a bha 'g aichea' gu'm bi Moire
Mathair D*he, agus' Criosd an darna peaiV dhe'n
Trionaid B'heannaichte.
C. A bheil e ceadaichte onair a thoirt do'n
Òigh Moire ?
F. Tha ; agus tha Sgriobtar ag ra, gaìrmidh
gach linn beannaìchte ì. — (Lucas i. 48.)
C. Ciod a' seorsa onair a tha sinn a toirt do'rt
Oigh Moire ?
F. Tha sinn a toirt onair dhith os cionn na'
naomh 'snan aingeal uile, a chionn gu'r e Mathair
Dhe i, ach cha 'n 'eil sinn a toirt dhith uair sam
bith, an ard-onair sin a bhuineas do Dhia na
àonar-
C. C'arson a bhios na Caitlièiclr a gabhail js
Bheannachadh Moire cho tric ?
F. Mar onair do dhaondachd ar Slanair, agus
a thaisbeinadh an crabhaidh 'san urram do Mha-
thair Dhe, 'san earbsa laidir a th'aca 'na h-eadar-
guidhe, gu h-araid aig uair a bkais.
C. C'arson a their sinn daonnan am Beannàch-
adh Moire, ?an deigh Urnuigh 'n Tighearn' ?
F. Gus gu'n coisneadh a h-eadar-ghuidhe-sa?
gu faighamid a ni sin, a tha sinn ag iarraidh anrt
an Urnuigh 'n Tighearn',-
4S SUTM ASf
XXIV. LEASAN. I
Mu na Sacramaidean, 's miCn Bhàsteadh.
C. Ciod na meadhainean a thuillead\ air urn-
irigh a ehoisneas dhuinn ^msan De ? \
F. Tha na sacramaidean, \
C. Ciod e sacvamaid ? \
F. Comharradh no gniomh soilleir, air^rduch-
adìi le Iosa Criosd, gu gras a thoirt do'n ànam.
C. Ce uaithe tha'm hrigh aig na sacramaflean ?
F. O thoillteanas Chriosd, a tha iad a cùr rir
n' anamainean. \
C. C'arson a bhitar a deanamh urrad dl^ dh'
uidheamachadh, mu'n cuairt do f hrithealadk na
sacramaidean ?
F. Gus ar crabadh 's ar n'urram a mheada^h-
adh mu'n timchioll ; agus gus an seadh 's am
brigh a mhineachadh no dheanamh soilleir.
C. Co lion sacramaid ann ?
F. Senehd ; Baisteadh, Daingneachadh. Corp
Chriosd, Faosid, Oìa ro'n bhas, Ordugh Naomh
agns Posadh.
C. Cio.d e'rn Baisteadh ?
F. Sacramaid a tha g'ar glanadh o'n pheacadh
ghin, a deanamh chriosd 'nean dhinn, elann do
Dhia 's do'n Eaglais, agus oighreachan dligheach'
air flatrmnas.
C, A bheil am baisteadh a nigheadh air ft.lbh
rtanj peaeannan, a dh'fhaodadh a bhi ann ro'n
bhaisteadh ?
F. Tha ; agus gach peanas a tha dìigheach
dhaibh.
C. A blieil am baisteadh riatanach gu sabhal-
adh ?
F. Tha ; agus gun' am baisteadh cha'n urrainn
fTò neneh a dhol a stijh dù rioghacdh Dlie. —
(Eoin iii. 5.)
C. Co aige a Iha coir air baisteadh a thoirt
seachad ?
TEAGAISG CHRIOSB.
F. Àig buachailean na h-Eaglais, ach faod-
idh an cas na h-eigin, fear no te sam bith a
dheannmh.
C. Ce mar a thaV. a toirt seachad a bhaistidh ?
F. Le dortadh uisge airceann na h-urra a tha's
a baisteadh, 'sa gra, Tha wi gad' bhaisteadh, 'an
ainm an Aiìiar, agus aJ Mhic, agns a' Spioraid
"Naoimh. — (Mata xxviii. 19.)
C. Ciod a tha sinn a gealltuinn anns a bhaiste-
adh ?
C. Cul a chuir ris an aibheisteir, ri uile obair
's ri uile uaill.
XXV. LEASAjNF.
MiCn Daingneachjdh.
C. Ciod e 'n daingneachadh ?
F. Sacramaid a tha gu'r neartachadh 'nar
creideamh, 'sa deanamh chriosd'nean coimhlionta
dhinn.
C. Ce mar tha 'n t-easbuig a toirt seachad na
sacramaid so ?
F. Ls carradh a lamh 's le urnuigh ; se sin,
tha e sgaoileadh a lamhan os cionn na feadhnach,
a iha e dol a dhaingneachadb, 'sa guidhe gu'n
d'thigèadh an Sjnorad Naomh a' nuas orra, ugùs
'an sin tha e cuir comharra' na crois, le ola
naoimh. air clar-an-aodinn,
C. C'arson a bheir an t-easbuig leadag anns an
leth-cheann, d'on fheadhainn a tha e daingneach-
adh ?
F. Gus a chuir 'nan cuimhne, gu bheil iad air
a' neartachadh gus gnch trioblaid f hulang, ead-
horj, am has nam b'fheudar e, air son Chriosd.
C. A bheil e riatanacli abhi staid nan gras, gus
an t-sacrarraid so a ghabhail mar as coir?
F. Tlia ; atrus bu choir do chloinn a thigeadh
gu aois reusain, eoìas a bhi aca air an teagasg
Chriosd.
Q. Ciod an t-uidheamachadh araid bu choir do
50
sriM AH
neach a dheanamh, air son sacramaid an daing-
neachaidh ?
F. Eisdeachd ghlan a dheanamh, agus guidhe
air Dia le durachd, gu'n cuireadh e nuas a Spio-
rad Naomh air
C. Ciod e do bharail orra-san, a tha gabhail na
sacramaid so anu a, staid peacai' bais ?,
F. Nach'eil iad a faotinn buannachd èarrx brth
uaithe, ach an aite sjn, a peacachadh na's truime,
'sa dublachadh an cìontan.
C. Ciod iad na grasan a tha neach a faotinn le
sacramaid an daingneachaidh ?
F. Seachd tiodhìaicean a' Spioraid Naoimh.
C. Abair seachd tiodhlaican a Spìoràd Naoimh?
F. Gliocas, tuigse, comhairle, neart, colas, di-
adhachd, agus eagal an Tighearna.
C. Ciod a tha sinn a gealtain le sacramaid an
daingneachaidh ?
F. Gu'n aidich agus nach aichea* sinn air chor
sam bith ar creideamh, agus mar dhea' shaigh-
deiran Chriosd, guJìn bi sinn dileas dha gu bas.
— (tais ii. 10.)
C. A bheìl e 'na pheacadh trom dearmad a
dheanamh air sacramaid an daingneachaidh ?
F. Tha j gu h-araid 'nuair a bhios ar creideamh
*s ar deadh-bhens 'an cunnart fulang o bhuàir-
eadh 'so ainneart an t-saoghail.
XXVI. LEASAN.
Mu Shacramaid Chuirp Chriosd.
C. Ciod e sacramaid Chuirp Chriosd ?
F. Sacramaid anns a bheil Iosa Criosd a la-
thair, eadar f huil agus fheoil, anam agus chorp,
dhiadhachd agus dhaondachd, fo choltas arain
agus fion.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le coltas arain agus
fion ?
F. Gu bheil coltas, blas, agus dath an ftrain'
TEAGAIS9 CHRtOSB.
51
agus an f hion a fukeachj an deigh dhaibh a bhi
air an atharruchadh gu corp agus gu fuil Chriosd.
C. A bheil an da chuid, corp agus fuil Chriosd
a lathair, fo choltas arain agus fo choltas fion?
F. Tha ; tha Criosd a lathair gu buileach agus
gu h-iomlan, fior Dhia agus fior dhuine, fo
riochd an 4a^n' aon no 'n aon eile.
C. A feura sinn a chreidsinn gu bheil Dia na
gloire a lathair, fo choltas air biadh latheil ?
F. Feumaidh ; mar a dh' f heumas sinn a
chreidsimi gu'n .d'f huilig a' cheart Dia gloirmhor
ain bas air a chrois, fo choltas peacaich.
C. Ce mar as urrainn an t-aran agus a fion a
bhi air an tionndadh gu corp agus gu fujl
Chriosd ?
F. Le mathas agus le cumhachd Dhe, dha nach
'eil ni sam bith do-chomasach. — (Lucas i. 37.)
C. A bheil sinn cinnteach gu'n d' atharruich
Criosd, aran agus fion gu chorp agus gu i buil ?
F. ; Tha ; o na briathran a labhair Criosd,
'nuair a shuidhich e 'n t-sacramaid aig a shuipeir
dheireannach ?
C. Ciod na briathran a labhair Criosd, "nuair
a shuidhich e 'n t-sacramaid ?
F. Se so mo Chorp : Si so my Fhuil. — (Mata
xxvi. 26.)
A 4-n 4'tnuS Criosd cumhachd do .shagairt
na h-eagìais, aran agus fion a thionndadh gu
chorp agus gu f huìl ?
F. Thug ; 'nuair a thuirt e ris na h-ostail aij
a shuipeir clheireannach; JQianamh so 'aìi cuimh-
neachan- ormsa.-—(hucas xxii. 19.)
C. C'arson a thug Chriosd cumhachd cho ard
.so, (lo shagairt na h-eaglais ?
F. Gus gu'm biodh aig na creidich anns gach
am, a's anns gach aite, an iobairt a b'f hior ghloine
gu thairgse dha n' Athair neamhuidh, agus an
lon a b'urramaiche gu beathachadh an anaraain-
^an.
52
ftTTIM A»
C. Ciod e iobairt ?
F. An gniomh aoridh as airde, agus as urram-
aiche a bhuineas do sheirbhets^De, leis a bheil
sinn ag aideachadh ard-uacha'ranaehd Dhia thair-
is oirnn ; agus ar lan neon'eachd 'na f hiannis.
C. Ciod e iobairt an Lagh Nuadh ?
F. An Aifrionn.
C. Ciod e 'n Aifrionn ?
F. Iobairt Chuirp agus fala Chriosd, a tha gu
firinneach a lathair fo riochd arain agus flon,
agus air an tairgse suas do Dhia, leis an t-sagart
air snn bheo agus mhairbh.
C. An ionnan iobairt na h-Aifrionn agus iob-
airt na crois ?
F. S'ionnan ; se 'n aon iobairt a th' ann.
C. Ce mar a se 'n aon iobairt a th' ann ?
F. A chionn gu'r e cheart Chriosd a thairg e
f hein suas ua iobairt f huilteach do'n Athair, a the
ga thairgse fhein ann an doigh neo-f huiìteach
air ar n'altairean, le lamh na sagart.
C. An robh iobairt na h-Aifrionn air a tairgse
'san t-seann Lagh ?
F. Cha robh ; bha iobairt cho urramach so,
air a gleidheadh a feitheamh air an Lngh Nuadh,
a bha gu samhlaiuean an t-Seann Lagha a cho-
lionadh, agus gu iomlaineachd a thoirt do chreid-
eamh.
C. Ciod an tam dhe 'n Aifrionn, aig a bheil
an t-aran agus a' fion air an atharruchadh gu
corp agus gu fuil Chriosd ?
F. Aig am briathran a choisrigidh.
C. Cu leis a tha 'n t-atharrachadh so, air a
thoirt as an aran agus as an f hion ?
F. Leis an t-sagart ; se sin, le cumliachd briath-
ran Chriosd 'am pearsa an t-sa.gairt, a tha seas-
amh 'an ionad Chriosd aig ain a choisrigi'.
C. Ciod am beachd leis a bheilas a tairgse
suas iobairt na h-Aifrìonn ?
F. Gu gloir a's onair a thoirt do Dhia, gu
TEÀGAISQ CHRIOSD.
taìng a thoirt da air son a thiodhlacan, gu faotinn
mathanas pheacannan, agus grasan 's beannach-
adh a chosnadh dhuinn, air sgath Iosa Criosd.
C. A bheilas a tairgse Iobairt na h-A:frionn le
beachd sam bith eile ?
F. Tha: gu iobaiit Chriosd air a chrois, a
thoirt go'r cuimhne 'sa cìiumail air aghart. Tha
Criosd ag ra, Deanamh so, 'an cuimhneachan
ormsa.—{\ Cor. xi.)
C Ce mar bu choìrdhuinn Aifrionn eisdeach ?
F. Bu choir dhuinn gach smaointein shaogh-
alta fhuadach o'r n' inntinn, sinn fhein a chumail
a' staid fhreagarrach do naomhachd na lathair,
agus a bhi modhail crabhaeh 'nar giulan.
C. Ciod an doigh a's fhearr gu Aifrionn eisde-
achd ?
F. A tairgse suas do Dhia, maille ris an t-
sngart, leis a cheart bheachd mu bheilas ga
tairgse, a meorachadh air bas agus fulangas ar
Slanair, agus comaìne ghabhail.
XXVII. LEA.SAN.
Mu Chomaine agus Foasid.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le comaine?
F. Sacramaid Chiiirp Chriosd a ghabhail.
C. A bheii e air a chomhairleachadh dhuinn
comaine a ghabhail tric?
F. Tha ; a chionn cha 'n 'eil ni sam bith, as mo
a chuidicheas sinn go'r caithe-beatha a maomh-
hachadh, oir tha Griosd ag ra, Esan a dì'icheas
an t-aran so, biihidh e beo gu siorruidh. — (Eoìn
vi. 59.)
C. Ciod an t-uidhf>amachadh a tha ri dheanamh
ro' ghabhail comaine ?
F. Sinu a bhi staid nan gras, air ar lionadh le
creideamh, air ar beothachadh le dochas, agus air
ar lasadh le gradh.
C. Ciod e bhi staid nan gras ?
F. A bhip sa char as lagha, saor o pheaca' bais.
C. Ce mar a bhios sia ait ar lionadh 1« sreid-
eamh ? / — ^
F. Creidsinn gu daingeah gu'n e Iosa Criosd
f hein, a tha lathair anns an t-sacramaid, fior Dia
agus fior dhuine, f hior f heoil agus fhior f huil,
maille ri anam agus ri dhiadhachd.
C. Ce mar a bhios sinn air ar beothachadh le
dochas ?
F. Earbsa laidir. a bhi againn 'am mathas
Chriosd, a thug o fhein dhuinn gu buileach ann
an cuilm a graidh.
C. Agus ce mar a bhios sinn air ar lasadh le
gradh ?
F. Gaol air son gaoil a thoirt do Chriosd, agus
BÌnn f hein a thoirt suas dha sheirbheis, le deothas
ar cridhe, fad lathean ar beatha.
C. Ciod an tuilloadh uidbeamachaidh, a tha
comaine ag iarraidh ?
F. A bhi 'nar trasg o mheadhain oiche, modh-
ail agus iriseil 'nar giulan, glan agus sgiolta 'nar
pearsuinj a feuchainn o'n leth a mach uile, an
urram agus an onair bu mhath leinn athoirtdo'n
t-sacramaid naoimh.
C. Ciod bu choir dhuinn a dheanamh an deigh
comaine ?
F. Roinne uine a bhuileachadh 'a' meorachadh
'san urnuigh, agus gu h-araid 'an gniomhan
taingealachd.
A bheil e na pheacadh trom comaine a ghabh-
ail a staid mhi-iomchuidh ?
F. Tha ; Co sam bith a gTiabhas i ann cC slaid
mhi-iomchnidh, bithidh e ciontach 'an corp agus
a' fuil an Tighearna, agus tha e \g iclie 'ra 'g ol
brethanas dhafhein, a chionn nach 'eil e toirt fa
near Corp an Tigheama. — (1 Cor. xi. 27, 29.)
C. Ciod e comaine ghabhail a' staid nihi-
iomchaidh ?
F. Sacramaid Chuirp Chriosd a ghabhaii *
j&taid peaca' bais,
TKAGAISG CHIU05D.
55
C. Ciod bu choir do neach a dheanarah a bhiodh
coireach 'am peaca' bais, ro' ghabhail comaine ?
F. Mathanas f haotinn le sacramaid na faosid.
C. Ciod e faosid ?
F. Sacramaid leis a bheil sinn a faotinn ma-
thanas 'sna peacannan a rinn sinn an deigh a
a bhaistidh.
C. Ciod an cumhaDhd lels a bheil peacannan
air a' mathadh ?
F. Le cumhachd Dhe, a dh'fhag Criosd aig
buachailean na h-eaglais.
C. C'uin a dh' f hag Criosd an cumhachd so aig
buachailean na h-eaglais ?
F. Dh' fhag e gu sonruichte e, 'nuair a thuirt
e ris na h-ostail : Gabhaìse an Spiorad Naomli ;
gebe dha math sibh am peacannan, bithidh iad
maithte dhaibh, agus ge be cheanglas sibh nam
peacannan bithidh ìad ceangailte annta. — (Eoin
xx. 22, 23.)
C. Ciod a th'againn ri dheanamh gu mathanas
f haotinn 'nar peacannan ann a' sacramaid na fao-
8Ìd?
F. Eisdeachd ghlan a dheanamh.
XXVIII. LEASAN.
Mu Fhaosid agus Laghadh-Eaglais.
C. Ciod an t-uidheamachadh a's fhearr gu
faosid ?
F. Sa chiad aite, grasan De shireadh le durachd
gu faosid mhath a dheanamh. 2. Sinn f hein a
ransachadh gu men air faintean De 's na h-eag-
)ais ; air na seachd cinn pheacaidh bhais, agus
gu h-araid na peacannan as buailtiche da 'm b'
'eil ainn, 's na dleasnasan a bhuineas dha'r staid,
los gu'm biodh fios againn 'de anns na pheacaicn
sinn, agus 'de cho tric, a' smaointein, a' facal,
'an gniomh no 'n dearmad. 3. Gniomh creid-
earah, dochais, agus carrantachd a dheanamhr
56
BUIM AN
Agus, 4. Sinn fheina ghluasad gu aithreachas
firinneach air son ar peacannan.
C. Ciod e aithreschas ?
F. Bron spioradail air son ar peacannan, fuath
agus grain a bhi againn orrà, a chionn gu bheil
iad mi-thaitneach 1° Dia, maille ri run Iaidir nach
tuit sinn 'sa pheacadh tuilleadh.
C. Ce mar a ghluaiseas sinn sinn fhein gu
aithreachas ?
F. A bhi smaoineaehadh air ifrionn, air call
f hlathanais, air ar mi-thaingealachd do ])hia, a
tha cho math dhuinn, a<*us air an tair a tha air
peacannan a toirt do Dhia, a tha cho mhath ann
fhein.
C. A bheil aobhar sam bith eile ann, gu aith-
reachas a dhusgadh air son ar peacann-an ?
F. Tha ; smaoineachadh gu'n d'fhuilig Mac
De bas air son ar peacannan, agus gu bheil sinne
'ga chensadh as ur, cho tric 'sa pheacaicheas sinn
na aghaidh.
C. Ciòd au t-aobhar dhiu' so, as fhearr gu
aithreachas a ghluasad ?
F. A bhi bronach air son ar peacannan, a
chionn gu bheil iad mi-thaitneach le Dia, a tha
uile-mhath ann fhein.
C. Ciod a th'againn ridheanamh aig cathair na
h-eisdeachd ?
F. Beannachd an t-sagairt iarraidh, an t-aide-
achadh a ghabhail, ar peacannan, innse', eisd-
eachd gu curamach ris na comhairlean a gheibh
sinn, ai' us sinn a dh'urachadh ar n' aithreaehais
aig briathran an f h'uasglaidh.
C. Ci°d e do bharail orra-san a cheilas peaca'
bais 'nan eisdeachd ?
F. Gu bheil iad eiontach nnn am peacadh
trom, le briag innsè' dorn Spiorad Naoimh ; aaus
'an aite mathanas fhaotinn, sann a tha iad a
eosnadh fearg Dhe na's mo. — (G;uo. vi.)
C. Ciod a th' aige-san ri dheanamh, naeh d»
TAIGAISG CIXltlOSD.
61
ghabh saothair ri choinnseas a rannsachadh, no
air nach robh aithre:ichas firinneach air son a
pheacannan, no cheil ga dheoin peaca' bais na
èisdeachd ?
F. Feumaidh c aithreachas firinneach a ghabh-
ail, agus eisdeachd a dheanamh as ur.
C. Ciod an còmharradh as jsinntiche a bhios
againn, gu'n robh ar n' eisdeachd math, agus
gun ro )h aithreachas firinneach oirnn air son ar
peacannan ?
F. Sinn a dh'atharrachadh ar caiihe-beatha
agus fas na's diadhaidh'.
C. Ciod bu choir dhuinn a dheanamh 'an
deigh ar n' eisdeachd ?
F. Taing athoirt doDhia, agusdichioll adhean-
amh air ar brethanas-aithrich a choìionadh.
C. Ciod a tha thu tuigsinn le br<ethanas-
aithrich ?
F. Urnuigh ngus oibrichean matha eile, a
chùireas ar n' atiiair-eisdeachd raar coinueamh,
air son ar peao^annan.
C. A fodhainn d>onnan am brethanas-aithrich
a chuireas ar n' athair-eisdeachd oirnn?
F. Ciia'n fhodhainn; ach 'de sam bith a bhios
a dh'uireasadh ann, faodidh e bhi air a dheanamh
suas le laghadh-eaglais, agus le'r n'oibrichean
f hein.
C. Ciod tha'n eaglais a teagasg a thaobh lagh-
adh-eagiais ?
F. Gu'n d'fhag Criosd cumhachd aig eaglais
laghadh a thoirt seachad ; agus gu bheil e ro
fheumail dò chriosd'nean.
C. Ciod a feum a th'ann a' laghadh-eaglais.
F. Tna e mathadh a pheanais aimsireil, a tha
Dia gu tric a Ieagail oirnn, agus a dh'f heumas
sinn fhuìang anns an t-saoghal-sa. no 'san ath-
shaoghal mur d'theid a thoirt air falbh le lagh-
adh, no le brethanas-aithrich, uo oibrichean maih
58
SUIM AH
C. À bheil comas aig an eaglais laghadh do'n
t-seorsa BÌn a thoirt seachad ?
F. Tha ; ^fmiirt Criosd ris an Ostal Pheadar.
De sam bith a dh'fhuasglas d' thu air talamh
bithidh e fuasgaUte air neamh. — (Mata xvi. 19 ;
agus 2 Cor. iv. 10.)
C. Co iadsan a tha cosnadh laghadh-eaglais ?
F. ladsan a mhain, a tha staid nan gras, agus
aig a bheil flor thoil an caithe-beatha a leasach-
adh, agus dioladh do cheartas De, le brethanaa-
aithrich.
C. A ne mathadh pheacannan ro' laimh, no
cead peacannan a dheanamh 'san am a tha ri
tighinn, a tha ri thuigsinn le laghadh-eaglais ?
F. Cha 'n e ; cha mho a mhathas e peacann-
an a chaidh seachad ; oir feumaidh am peacadh
a bhi air a mhathadh, a thaobh a chionta, agus
a pheanais shiorruidh a tha am peaca' bais a
loilltein, le sacramaid na faosid, mu'n urrainn
laghadh a bhi air a chosnadh.
C. C'arson a tha 'n eaglais a toirt laghadh
seachad ?
F. Gus ar laigse a chuideachadh, agus gu dian-
^adh suas do cheartas De air son faillein ar breth-
anas-aithrich.
C. A nuair a tha 'n eaglais a toirt laghadh
seachad, 'de tha i tairgse do Dhia 'an eiric ar
laigse, agus faillein ar brethanais-aithrich, agus
'an dioladh air son ar peacannan ?
F. Tha i tairgse ionmhas toillteanais fala
Chriosd, maille ri toillteanais na h-Oighe Beann-
aicht? a Mhathair, agus na naomh uile.
C. Ciod na cumhnantan a tha, mar as tric,
feumail gu laghadh a chosnabh ?
F. Faosid mhath agus comaine, agus gu'n
dearmad a dheanamh air na h-oibrichean, a tha'n
.eaglais a cuir mar coinneamh air aleitheid do dh'-
aobhar.
Q. Ciod na h-oibrichean matha eie, tha'n eag-
TAIGAISO CHKIOSD.
m
kìs àn conaidh a comhairleachadh dhuinn a chlea-
chdadh, ga laghadh a chosnadh ?
F. Urnuigh, Traisg, a's Deirc.
C. A bheil laghadh-eaglais na mheadhain gu'
sluagh fhagail na's diadhaidh ?
F. Tha; agus air an aobhar sin, tha e ro
fheumail gu'm partuicheadh sluagh ann.
XXIX. LEASAN.
Mu'n Ola Dheireannach, Ordugh Naomh agus
Posadh.
C. Ciod e 'n ola dheireannach?1
F. Sacramaid a tha ga'r neartachadh 'an
aghaidh an-dochais 'an cath-spairn a bhais, a
glanadh an anama o f huighleach pheacannan, a
toirt misneach do'n anam 'an am treigsinn na co-
lunn, 'sa toirt slainte don' choluinn 'nuair a chi
Dia sin iomchuidh do'n anam.
C. Co 'n fheadhaim a tha faotinn na h-ola
dheireannach ?
F. Iadsan mhain, a bhios 'an cunnart bais le
tinneas nadarra.
C. Ce mar bu choir do dnuine e fhein uidheam
achadh, air son sacramaid na h-ola dheirannach ?
F. Deadh eisdeachd a dheanamh, a bhi fior
bhronach airson a pheacannan, agus striochdta
do thoil De, 'san am a tha e faotinn na sacramaid.
C. Co iadsan a th'air an orduchadh gus an t-
Bacramaid so a thoirt seachad ?
F. Sagairt na h-eaglais, mar tha'n t-ostal seu-
mas a feuchainn. — (Seum. v. 14, 15.)
C. Ciod e Ordugh Naomh ?
F. Sacramaid leis a bheil an luchd eaglais ga'n
coisrigeadh, 'sa faotinn comas agus ghrasan gus
an driachd fo's leth a cholionadh. — (Phil. i. 1.)
C. Ciod e Posadh ?
F. Sacramaid a tha toirt ghrasan do'n charaid
phosd^, gu beatha naomh a chaithe cuideRchd,
60
6T7IM AN
agus sliochcl a thogail 'an gaol 's an eagal De.— ~
(Mata xix. 6.)
C. A bheil iadsan a tha posadh a' staid peaca'
bais, a faotiun ghrasan o'n t-sacramaid ?
F. Cha'n'eil ; ach tha iad coireach ann am pea*
cadh trom, le sacramaid cho naomh so a thruail-
leadh, agus an aite beannachd 'sann tha iad a
faotiun mollacld. — (Ephes. v. 23.)
C. Ciod bu choir do dh'f headhainn a dhean-
amh, gu sacramaid a phosaidh a ghabhail a' staid
iomciiuidh ?
F. Deadh fhaosid adheanamh, agus guidhe gu
dian air Dia, gu'n d'thugadh e dhaibh beachd
glan, agus gu'n stiuradh e iad 'san raoghainn a
tha iad a dol a dheanamh,
C. Am bu choir do chloinn an comhairle a
chuir ri'm parantan, 'nuair a bhiodh iad a dol a
phosadh ?
F. Bu choir; agus a bhi air an cemhairlea-
chadh leo, a reir creideamh agus reusan ; bu
choir dhaibh cuideachd, fios a thoirt da'm pears'-
eaglais ann an am.
C. Ciod as reusan gu bheil cho liuthad posadh
a tionndadh a mach rni-shona ?
F. A cliionn gu bheii moran ^a'n ceangai
fhein 'san staid sin, le beachd nach fhiach, agua
le droch cogais, air an aobhar sin, cha 'n 'eil Dia
a toirt a bheannachd air am posadh.
C. Àìi gabh snaim a piiosaidh fuasg'adh ?
F. Cha ghabh, ach le bas an f hir no na mna.
— (Rom vii. ; 1 Cor. vii.)
C. À faod na sacra naidean abhiair an ghabh-
ail na's tric na aon uair ?
F. Faodidh iad uile, acli baisteadh, daingne-
achadh, agus ordugh naomh.
C. C'arson nach faod iad so, a bhi air an ghabh-
ail na's ti'ic na aon uair?
F. A chionn gu bheiì gach aon diu so, a fagail
TAIGAISG CHRIOSD. 61
comharradh spioradail 'san anam, nacìi caili e gu
BÌorruidh.
C. Ciod na sacramaidean as ro-fheumail
dhuinn ?
F. Sacramaid a bhaistidh agus sacramaid na
faosid.
C. C'arson a dh'orduich Criosd na sacramaid-
ean ?
F. Gu naomhachadh ar n' anamaineon, agus
gus ar n' uidaeamachadh air son aiseirigh shona
vgus ghloirmhor.
XXX. LEASAK
Mu Latha Bhrethanais.
C. Ciod tha aiseirigh na colunn a ciallachadh ?
F. Gu'n eirich sinn a rithisd air an latha fo
dheireach, leis na coluinneau ceudna, a bh'
agairn, air an t-saoghal-so.
C. Ciod a iha thu tuigsinn leis an latha fo
dheireadh ?
F. Latlia mor a bhrethanais : 'Nuaìr a dh'
fheim-as sinn uile nochdadh a' jianuis Gathair
bhrethanais Chriosd, agus a' sìn bheir e do garh
neach a reìr a thoditeanaic. — (2 Cor. v. 10 ;
Màta xvi. 27.)
C. An eirich ar coluinnean ceangailte ri'r n'
anamainean ?
F. Eiridh, an darna cuid, gu jiartuchadh an:i
a' solas, no ann an dolas siorruidh an anama.
C. Ciod aii staid rnns an eirich coluinriean na
muinmir hheannaichte ?
F. Gloirmhor agus neo-bhas 'or.
C. Ce mar a dh'eireas coluinnean na muinntir
mhollaichte ?
F. Eiridh iad neo-bhas'or, gu bhi feasda beo,
ann a' lasruichean siorruidh.
C. Ciod an doigh anns an d'thig Criosd a thoirfc
breth oirnn ?
F. Thig e air neoìl nea.mii, U cwnihachd agus
SUXM ÀN
le gloir ro-mhor, agus bithidh na h-aingeil uile
maille ris. — (Mata xxiv, agus xxv.)
C. O'n gheibh gach neach breth a thoirt air
aig uair a bhais, 'de feum a thair 'aìr brethanas
deireannach?
F. Los gu' faodadh freasdal De, a tha gle
thric, a ceadachadh 'san t-saoghal-sa, gu' fuilige-
adh an duine math, agus gu'n cinneadh leis an
aingidh, a bhi air aideachadh ceart a' fiannis a
chinne-dhaonda.
C. Ciod a their Criosd ris a mhuinntir bhean-
aichte air latha brethariais ?
F. Thigeadh sibhse a mhuinntir bheannaichte,
gabhaibh seilbh air an rioghachd a chaidh uidh-
eamachadh air ar son. — (Mata xx 34.)
Ci Ciod a their e ris a mhuinntir mhollaichte ?
F. Qabhaibhhiam a mhuinntir mhollaichte, gu
ieine siorruidh a chaidh uidheamachadh air son
an diabhail 'sa chuid aingeal. — (Mata xxv. 41.)
C. C'aite a feum a mhuinntir mhollaicrite a
dhol aig latha bhr'ethanais ?
F. Theid iad eadar anam agus cholunn gu
pian shiorraidh.
C. C'aite an d'theid a mhuinntir bheannaichte ?
F. Theid iad le coluinnean gìoirmhor agus neo-
bhas'or gii beatha shiorruidh.— (Mata xxx.)
C. Ciod a tha thu tuigsinn leis a bheatha
shiorr-uidh ?
F. Ma's e 's gu'm bith sinn dileas do Dhia
anns a bheath-sa, bithidh sinn sona maille ris
gu siorruidh ann a' flathanas.
C. Ciod e solas f hlathanas ?
F. Dia fhaicinn, a ghloireachadh, agus a
shealbhachadh ann a5 rioghachd a ghloir fad na
siorr'achd.
C. Ciod tha facal. Amen, a ciallachadh ?
F. Biodh e mar sin.
PEACANNAN SUBHAILCEAN, &c, &c.
Abair na seach sinn pheacaidh bhais ?
1 — Umhlachd
2— Fiaìaehd
3 — Geimn'eachd
4 — Measarrachd
5 — Iasgachd
6 — Carrantachd
agus
7 — Faighidin
C. Abair na ceitheir Freumh Shubhailcean ?
F; 1, Gliocas. 2, Ceartas. 3, Neart. 4, 'a S
àleasarrachd.
C, Abair na tri subhaileean diadhaidh ?
F. 1, Creideamh. 2, Dochas. 3, agus cai>
rantachd.
C. Abair na ceitheir peacannan, a tha 'g
eigheachd diughaltas o f hlathanas ?
F. 1, Mort. 2, Peacadh Shodom. 3, Ainn*
eart ain daoine bochda. 4, 'S an tuarasdal a
chumail o chosnaich.
C. Abair na sia peacannan tha 'n aghaidh aJ
Spioraid Naoimh.
1 — An-dochais an trocair Dhe.
2 — Danadas air trocair Dhe.
3 — Cuir an aghaidh na fior f hirinp.
4 — Farmad ri ^Jath spioradail an atharraich,
5 — Rag-Leanmhninn air staid pheacach.
8— 'S neo-aithreachais bais.
C. Abair na naoidh doighean, 'sa faod neach a
bhi ciontach 'am peacadh duine eile ?
1— Le aithne.
2 — Le aonta.
3 — Le cuideachadh.
4 — Le comhairle.
$ — Le brosgah
1— Uabhar g 3 3
2— Sannt P § *
6— Druis
4— Craos
5 — Leisg
6— Farmad |.«L
a-us p- £
7 — Leisg
- ta
tr. 5.
RTTTM AW
6 — Le gabhail pairt,
7— Le cleth.
8 — Le fuireach samhach.
9 — 'Sle àion an uilc.
C. Àbair seachd tiodhlacan a' Spiorad Naomhi ?
1— Gliocas.
2 — Tuigse.
3 — Comhairle.
4— Neart.
5— Eolas.
6— Diadhachd.
7— 'S eagal an Tigheama.
C. — Ahair da thoradh dhiug a Spioraid Na-
OÌiYì'h ?
1 — Carrantachd.
2 — Aoibhneas.
3— Sith. #
4 — Faighidin.
g — Fad-f hulangas.,
6— Mathas.
7— Fialachd.
8 — Caoimhneas
9 — Firinn.
10— Stuaimeachd.
1 1 — Measarrachd.
12 — Geimn'eachd.
C. — Abair seachd oibrichean spioradaail na
trocaire ?
1 — Am peacach a chrnnaehadh.
2 — An t-aineolach a sheoladh.
8 — Am t-eagmhach a chotnhairleachadh.
4 — Misneach don' bhrnnach.
5 — Gach eucoir a ghiulan le faighidin.
6 — Mathanas a thoirt 'san eucoir.
7 — Guidhe air son bheo agus mairbh.
C. — Abair seachad oibrichean chorporra na tro*
cair ?
1 — Biadh do*a aerach.
TAIGAISG CHRI03t>i
rs5
2 — Deoch don' phaitpach.
3 — Aodach do'n nochd.
4 — Fardach do'n deori.
0 — Dol a shealltuinn air priosanaich,
6 — 'Sair daoine tinn.
7 — 'Sna mairbh adhlacadh.
C. Abair na h-ochd seorsa dhaoine beannaich-
te?
1 — ladsan a tha bochd 'na spiorad o'n 's leo
rioghachd Dhe.
2 — Na daoine ciuin o'n gheibh iad seilbh air
lan talamho
3 — Luchd a bhroin o'n gheibh iad solas.
4 — An f headhainn air a bheil acras a's pathadh
a cheartais on gheibh iad a riarachadh.
5 — Na claoine trocaireach o'n gheibh iad tro-
eair.
| 6 — Luchd a cridhe ghlain o'n chi iad Dia.
7 — Luchd dheanamh na sithe, o'n ghairmear
:lann De dhisa.
8 — An f headhainn a dh'f huiligeas geur-lean-
nhuinn air son a cheartais o'n 's leo rioghachd
3he.
C. Abair tri iuchraichean fhlathanais ?
, I F. Urnuigh, traisg, a's deìrc.
C. Abair tri chomhairlean an t-soisgeil ?
1 F. Deoin -bhochduinn, gna - gheimn'eachd a3s
m-umhlachd.
C. Abair na ceitheir nichean deireannach ?
, F. Bas, Brethanas, ifrionn agus Flathanas.
FREAGAIRT NA II-AIFRIONN.
f*. Introibo ad altare Dei.
C. Ad Deum qui laetificat juventutem meam.
P. Judica me Deus et discerne causam meant
de gente non sancta, al> homiue iniquo et dolosa
crue me.
C. Quia tu es Deus, fortitudo men, quare me
repulisti et quare trisùs in-ccdo dum riiii^it me
inimicus.
P. Emitte lucem tuam et ^eritatem tuam ; ipsa
me deduxerunt -et adcluxerunt in montt?m sanc-
tum tuum, et in tahernacula tnn.
C. Et introiho ad a:ltare Dei, ad Deum qui la>
lificat juventutem meam.
P. Confitehor tihi in eithara Deus, Dnis-meu^
Quare tristis es anima mea, et quare conturhas
me.
C. Spera in Deo, quoniam adhuc confitebor
illi, salutarem vultus mei et Dens uieus.
P. GJoria Pàtri, et Filio, et Spiritui sancto.
C. Sicut erat in principio, et uunc, et semper,
et in scecula eseeulorum. Amen.
P. Introiho ad altare Dei.
C. Ad Deurn, qui laetificat juventu-em meara,
P. Adjii'oriam nostrum in notnine Doniini.
C. Q ii feclt ccelutn et terram.
P. Confiteor Deo, Szc.
C. Misereat.ur tui omnipotens Deus. et dimìs-
sis peccat.is tuis joerducat te ad v.itana teiernam.
P. Amen.
C. Confiteor D >o omnipotenti, heatce Marise ,
gemper Vjrgjnj, heato Mjclnieli .A.reliangelo, heato
Joanni lìaptistte, sat.etis, Apostolis l'etro efc
Panlo, omnihus sanctis, et tjhi, Pater, quia pec-
cavi nìmis cogitatione, verho et opere, mea culpa,
mea cu pa mea maxima culpa. Ideo precor heatara
Mariam semper Viiginem, heatum Michafcjec*
SttfM /N TEAGAISG CIIUIOSD.
Àrchangelum. beatum Joannem Baptistam, sanc-
tos Apostolos Pet.ru m et Paulum, omnes sanctos^
et te Pater, orare pro me ad Dominum Deun*
nostnim.
P. Misereatur vestri, &e.
C. Amen.
P. Indulgentiam, absolutìonem, &e.
C Amen.
I*. Deus tu eomersus vivifkahi;s nos.
C. Et plebs \m laetabrtw in te.
P. Ostende nobis Domine misericordiam tuarfin
C. Et s-afoita'rem tnum da nobis.
P. Domrnej exaudi orattonem meam.
C. Èt clamor meus ad te veniat.
P. Dominus Vobiscum;
C. Et cum spiritu tuo.
P. Kyrie eìeison.
C. Kyrie eleisoiu
P. Kyrie elerson.
C. Chiiste eleison*
P. Christe eleison.
C. Christe eìeisoiii
P. Kyrie eleisoiu
C. Kyrie eleison.
P. Kyrie eleison.
f\ Dominus vohisc'um, or rtectamus genua<>
C. El cum spiritu tuo, or levate.
P. Per omnia sascula soeculorum.
C. Amen.
Àt the end of ihe Kpìsile say, Deo gratis.
F. Sequentia sancti Evaugelii, &c.
C. Gloria tihi Domine.
At the end ofthe Gospel, say,
Laus tihi Christe.
P. J)ominus vohiscum.
C. Et cum epirituo tuo.
P. Orate Fratres.
C. Suscipiat J)ominus sacrificiurn de manibu*
tuis j ad laudem et gloriarn nominis sui j ad uti-
§8
SUIM AN
litatem quoque nostram totiusque Ecclesise suae
sanetge.
P. Per omnia saecula saeculorum.
C. Amen.
P. Snrsum corda.
C Habemus ad Dominum.
P. Gratias agamus Domino Deo nostro.
C. Dignum et justum est.
P. Per omnia saecula sseculorum.
0. Amen.
P. Et ne nos inducas in tentationem.
C. Sod libera nos a malo.
P. Per omnia saeculo saeculorum.
C. Amen.
P. Pax Domini semper vobiscum.
C. Et cum spiritu tuo.
P. Dominus vobiscum.
C. Et cum spiritu tuo.
P. Per omnia saeculo saeculorum.
C. Amen.
P. Ite missa est, or benedicamus Domine.
C. Deo gratias.
P. Requiescant in pace.
C. Amen.
.Pro Fidelibus Defunctis.
P. De profundis clamavi ad te Domine ; Do
mine exaudi vocem meam.
C. Fiant aures tuaì intendentes in vocem de
pracationis mese.
P. Si iniquitates observaveris, Domine, Do
miue, quis sustinebit ?
C. Quia apud te propitatio est : et propter le
gem tuam sustinui te Domine.
P. Sustinuit anima mea in verbo ejus ; spera
vit anima mea in Domino.
C. A custodia matutina usque ad noCtem spe
ret Israel in Domino.
P. Quia apud Dominum miscricordia, et copi
Qsa ■■apud eam liedemptio.
TEAGAISG CHRIOSD.
C. Et ipse redinnit Isreel ex omnibus iniquita-
tìbus ejus.
P. Requiem seternam dona eis domine.
C. Et lux perpetua lueeat eis.
P. A porta inferì.
C. Erue Domine animas eorum.
P. Kequiescant in pace.
C. Amen.
P. Domine exaudi orationem meam.
C. Et clamor meus ad te veniat.
P. Dominis vobiscum.
C. Et cum spiritu tno.
i
|
<p>Currently i am planning to buy a new Macbook Pro for IPad and Hololens 2 development. Has anyone already tried if developing for Hololens 2 works with current Macbooks with Bootcamp running Windows 10? I am especially concerned that the Holographic Remote functionality is to much to handle for the Radeon Pro 5500M.</p> |
Peiting is a municipality in Weilheim-Schongau in Bavaria, Germany. It is on the right edge of the Lech, 3 km southeast of Schongau, and 17 km west of Weilheim in Oberbayern.
References
Weilheim-Schongau |
Proscription is a ’decree of condemnation to death or banishment’ (Oxford English Dictionary).
It may refer to state-approved murder or banishment. The term originated in Ancient Rome, where a person could officially be declared an enemy of the state. It often involved confiscation of property.
In addition to its use the Roman Republic, it has become a standard term. It has been used since to describe similar governmental and political actions. It is used to suppress opposing ideologies. Also, it is used to eliminate political rivals or personal enemies.
References
Words
Politics |
i
i-
CIMITERO
DEGLI ANTICHI EBREI
SCOPERTO RECENTEMENTE
IN VIGNA RANDANINI
ILLUSTRATO
PER
RAFFAELEjGARRUCCl
ROMA
coi Tin OKU* ciriLTi cattolica
Digitized by Google
€ I M I T E R 0
DEGLI ANTICHI EIIREI
SCOl’ERTO RECENTEMENTE
IN V I G N A R A N D A N I N I
I L L U S T R A T ( )
PF. II
RAFFAELE GARRICCI
n. c. u. n.
HIST.VERE^N
if
ROMA
an TIPI nKi,u civilta cattolica
1862
Digitized by Google
Digitized by Google;
CIMITERO DEGLI ANTICHI l-imEI
so (I’EIITO RECK NTEMENTE
IN V I G N A W \ N I) A N I N I
I 1. I. t S r II A T <>
I’Kll RAKFAELK f.ARIU CCl
0. C. II. li.
Ouanlunquo siami niollo srriltii e da inolli iiilornu al cosliinie di'gli
antichi Ebrci, nulladinieno a.s.sai .'icar.'ii' nntizio ahbiainn della muiniK'
mede.sima separata e dispersa jier F impero roinano. Here quindi
parerc a tutti la scopcria del Eimilero Ebraico .sull'.Vppia oltreraodo
imporlanlc, c vieppiu qiiandn si considcra ebc F aliro cimiten), s<-o-
perlo dal Busio sulla via Portuonse a (lollernsalo, non si era (Mlutn
rinveniro dope i tempi di lui. Pertanto ragioii volcva die spe.sso raet-
tessiino a confronto Ic usanr.c dci Cristiani primitivi ( fra' quali al
certo erano molli Ebrei) coi cosliimi anche religiosidi quella nazio-
ne; laonde vivo era in noi il desiderio di Irovare un cirailero ebraii’o,
e pero il P. Mardii rcstauralorc dei sacri cimiteri di Roma , e de-
gli sludii dei monumenli crisliani primitivi, tenne ben impiogato e
tempo e danaro per scoprire alcun ramo del dmilero di Collerosato,
la qual opra per altro non gli succe.sse.
— 4 —
I)o|io lanli inulili sfor/i iiiuiio avrobbe imimiginulo la graiulo foi-
luna (li scopriro iin (-iniilcro cbraico iliverso da qucllo di Montcverdc,
rlip si'bbcn mannmosso dai cercatori, non h |>crb si guasto, cbc non
vi I'iniangano assai i>iu cose e di non volgarc iinporlanza.
(ili Ebrei die sep|>ellivansi nel cimilcro di Collerosalo, abila\ano
il Trasle\cre, il cbc fii ben dimoslrato dal Bosio: ma egli limiloili di
Iroppo npinando die nci solo Traslcvei’e avessero la loro dimora.
lai scofierta del nuovo dinilero fuori porta (iajiena dimostra ora
die in questa rcgionc ve n' cbbc allresi e numerosi c ricdii. Ne
maneavano in veriti leslimonianze antidie; perocchc (jiovenalc la-
menta ndia Satira III ( v. 17, cd. Jabn) die a’ suoi tempi il bosco
e i dclubri sacri allc Camcne cd alia ninfa Egcria erano dali in aflilto
ai (liudei ;
Nunc sacri fontis neinus et deluhra locantur
ludaeis, quorum cophinus foenumque supellex:
Omnis enim populo mercedem pendere iussa csl
Arbor, e( eieclis mendical silva Camenis 1 .
E natural cosa die gli Ebrei fossero (ladroni del rampo , dove
scavarnno il dmitero, e che in quel silo, quanlun<|ue poco disroslo
dai seiwicri c colombarii pagani coslruili lungo 1' Appia , non fosse
stale per I' innanzi coslniilo alcim edilizio sepolcrale : perocche ive le
Icggi romanc ne avrobbero permesso la vendila, ne gli Ebrei I'avreb-
bero vollo a sepoltura dei loro fratelli. Indi deriva che la coslnizionc
primitiva dell’alrio cimiteriale debbasi credere opera ebraica.
I Parapoiiisi lo Scoliasle (Sal. VI, v. Si2): Oixil supeiim hulnfu horlos
datos, i/uos coteates praeslabanl pcHsiones.
Digitized by Google
- 5 -
DELLE F.VBBRICHE COSTHUITE DAVAMl AL CLMITERO.
Iiilorno alia forma e all’uso drll' odifizio die |irecede il cimilcro,
nc giovi a^vp^lire, che esso in priraa con.sislelle di una .slanza rel-
tangolare con pavimrnlo di mosaico di\isa nel mezzo da un nui-
ricduolo alio un palmo c mezzo foderalo ai lali di bianco marnio:
Digitized by Google
- 6 -
il niiiio a Iraiiionlana oI)1h' due nia-liic dipiiilc in ciloslro , ed il
imiru lueridionalo , due al)sidi. Sul iiuiro die ^ a |H)iiente , erauo
aperli due fiiieslrini e due porle ; quclla die b a siiiislni inlrodiircva
al dniilen); c qiiella die era a deslra iiielleia per Ire gradini in
iiiia slaiiza. Quesla a>c\a ajierlo iiel suiilo uii pozzo iiel quale doe-
dava I'aequa [ler uii largo eaiiale roslruilo di sollo il pavimenlo
della slanza prceedenie c i gradini di quesla: il qual luogn ora b
•slalo rieoperlo. II muro di Tronic aveva un lineslrino , il mum a de-
slra due porle, die iiilrodueeiaiio in due braeeia di ea\a; iicI muro
a siiiislra s'ajiriva la jiorla, die ser\c ora d'ingresso alia parle pra-
lieabilc del dmilcro.
A |iarer mio, b assai probabile die la .stanza rellaiigolare esierna
fosse originalnienle una sinagoga. Soiio quesle sinagoglie luoglii di
pregliiera, dellc percio ancora -piie-j'/i't e dagli Ebrei nVsn n'3 ;
ed era coslumc giudaieo di lavarsi le mani prinia di pregare ; ond’
die le sinagoglie fabbrieaiansi assai di frcijucnlc presso le acque 1 .
•Ancora .si 6 nolalo die il rabbino Ascer 2 lia lasdalo scritto, die pri-
nia le sinagoglie eraiio coslruilc fuori di cillA nelle CHimpagnc, e que-
slu circoslanza favorisec non mono della prima la nostra i|iolesi : ma
v' c ancora una terza ragione ; cd b die le si \ edc congiunlo il cimi-
tero; ed b nolo die i Giudei aniaiauo di cdiGcar quesli loro oralorii
presso i sepolcri degli uomini giusti, anzi usarono di seppellire an-
cora negli alrii delle sinagoghe 3. quarta ragione die mi confer-
ma nella pro|)o$la opinionc .si b il muricciuolo divisorio , die vedesi
nel mezzo di quesla camera: |ierocche gli Ebrei diiidevano nelle si-
nagoglie gli uomini dalle donne A per mezzo di un muro alto tre o
1 C.f. Act. XVI, 13 — ViTRiNCi de Synagorj. |i. 21“ .seg. — L\ Cbrbs a<i
yiryil. Aenrid. VI, 875.
2 Ad Cud. Ber.icot. fol. I, col, 2.
3 ViTRiNO V, de Synay. |). 219 segg.
I PuiLO ap. Ei seb. Or l‘raei<. Etany. VIII, c. 12.
Digitized by Google
- 1 -
quHtIro cubili : nel lalo orirntale poi , die ora manea , dovca essere
colloeato 1’ armario eoi voliimi della lepge. Quivi sedcvansi i se-
tiiores , C'Jpl , vulti al populo, il quale era .situalo in farda all' ar-
mario ed inrontro ad essi : il posto occupato dai seniores era il prime
allcso la loro dignilci, e chiamavasi spjeSpia e zpM-rsiutfliSp’i. Indi A
manifesto il senso del luogo di S. Malleo 1 , ove si legge die i Fa-
risei agognavano le prime seilic nellc sinagoglie, t»; zpt,now-
Ocipixi h Tjvrfwfar;. 11 nostro eililizio ha pavimento a musaieo, di
rhe ei si ofTrc un bel riscontro in un' altra sinagoga appartenente
agli Ebrei di Egina, sul cui |iavimcnto in musaieo si legge in let-
lere parimenle di musaice che da un tal Tcodoro fu cosl abellila:
CMorcueit
Questo edifizio vedesi in epoca posteriore trasrormalo per meta in
un alrio coporto, la cui lolta era soslenuta nel mezzo da un pilasiro;
r altra meli (mi fu divisa |)er lungo da un rnuro custniito ad ardii
sovrapposti da ambedne i lati , e la prcic sctteutrionale della sina-
goga fu riveslita di simile fabbrica per lutta la sua lungbezza, c la
mcridiana ebbe aneor cssa il suo muro ad archi sino all’ atrio co-
peiio. II piano orizzonlalc di ciascun arco scrvi di loculo per un sol
cadaverc, c sc ne diiuse il vano con pictrc c calcc : ina in ciascuno de-
gli archi lerrcni furono sejiolti qiiattro cadavcri I'uno sopra ddl'allro
separati c sostcnuli da suoli di tegoli. I,’ ebreo Isiduro fu soticrralo
solto il primo arco a deslra di chi escc, cd Emilia Teodora neiraiidilo
minore siccome apprcndiamo dalle lapidc chc vi abbiamo trovato.
Presso al ccntro della sala crano i fiamnienli di un sarcof.igo ebrai-
co, che sari spiegato a pag. 16, cd un sepolcrctto fu pure scoperlo
sul pavimenlo fra Ic due |iorle die iiilrodiicono al cimilcro.
1 >Utth. Wttl, f> - Cf. Mvuc. Xlt, 39 - Lee. XX, iB.
2 C(ir/J. /ntrr. (ii aer. n. 989i.
Digitized by Google
- 8 -
I CLIMCILI.
I cnniculi sombrano psscre slali ai»crli dopo la coslnizione dcll'c-
dili/io, dal (|iiale li vrdiaiuo di|Mnidere. La atanza del pozzo iie Im
lie, due a destra uon aneora seopcrli , ed uno a ainisira clie melle
iiel grande eimilero cliiuso da una pnrla. Enirando (mt quesla ai vc-
ilmio nelle pared al modo del eimileri n isliani lagliali i lueuli , ma
a dilTereiiza di quelli clic aogliono eaaere eliiusi con legoli \eggonai
qiieali iiiurali con picirc c calcc , aulla quale lalvolla leggonsi gli
epilalTi giallili , o dipinli con culori. Nun puo del reslo dubilarai
die VC nc fosacro di quelli niurali di mattuni ed ancbc di mar-
mi, perclie mollc epigrali trovate aparse sul pavimenlo sono in mar-
mo, qualcuna ancbc in mallone ; c v’ lia dei loculi aui quali riina-
nc aneora murala qualdie laaira di marmo. II pavimenlo pui die
abbiamo Irovalo inlallo , ei nioslra Ic legolc inaieme eoi marmi
scrilli mease in coalruzionc. Talvolla in luogo di scavarc sol pavi-
menlo il ae|iolcro, lagliaoo ivi una fossa per inlerrarv! uu aarcofago
aocorche di marmo ed ornalo di figure ; la qual cosa faimo aneora
nei cubicoli, ovc si vedono pure in alcuna parle easse sporgcnii dal-
la parclc eopcrle di groase laslre di marmo ora scrille, ora senza Icg-
genda. Rarissimo i Inivare qualdie se|)olcro arcualo , come nel cu-
bicolo sccondo del euniculo princiiiale , nel quale fu laglialo I' areo
aasai lempo dopo la coalruzione, c vi fu collocalo di sotio il bel sarco-
fago doralo, del quale daremo appresso la spiegazione. Qucslo cuni-
culo ha pure il suo luccrnaio : di 1^ il eimilero si divide in piu branchc
non aneora del lutio esploralc , in una dellc quali mirasi un cubicolo
con cornieioncinoditravertino sulla porla, ed in csso uno dei Ire sc-
polcri arcuali di primiliva coslnizione die sonosi linora scoperli.
Nei sepolcri aiierli da noi non abbiamo osservalo alcuna parlico-
larc usnnza nel coraporre il morlo , ne mai segni di maleric odo-
rose, ne di iuviluppi di Icic al mwlo usalo in Paleslina. Accanlo a
qualcuno era im vasello di lerra colla , a qualche allro una lucerna
Digitized by Google
tii Icrra colUi, c vkiiio al sarcofago del cubicolo secondo fu Irovalo
un anipse alto un palmo, largo Ire once e di forma quadrala con so-
pra impresso un candelabro, dentro poi diviso da un iniramezzo
alquanlo concavo : per tulle Ic quail circoslanzc ben si capisce ad ab
Iro 1)011 esser fallo sc non a riporvi stipra una lucerna. Lunga e la
descriziono e assai niinula chc sc nc legge ncl Bull, dell'lnsl. (1861
p. 98) ove del reslo il sig. Herzog diclihu-a di non intenderne I'uso.
Del costume ebraico di non scolpirc nc dipingerc imraagini, abbia-
mo novella prova in (pieslo cimitero , ove lalvolla si ornano Ic pa-
rcli di candclabri c di compartimcnli arcbilellonici. Nulludimeno si 6
trovata una grossa (wsla di vclro con la tesla della gorgonc cinia da
serpi sullc ossa del pelto di un scbclctro , ed era passala a traverso
da un foro, senza dubbio per esser sosposa al collo, sia per vezzo, sia
per amulcto : il qual secondo senso se fosse vero, seguirebbe ebe oltre
agli amuleli consistcnii di scbcdnle scrittc c a quelli chc componevan-
si dclle radici di alcunc piante medicinali ordinate dai medici, ve ne
ebbero aneora di quelli chc gli Ebrei di Roma av ean preso dai gentili.
Amarono ancora il simbolo dcU'ascia o\Tcro marlellina , (wicho
due marmi abbiamo Irovalo con qucsia scoltura, e pare chc uno al-
meno I'abbiano a disegno taglialo da una qualchc ara o cippo di se-
polcro pagano , (loichc ne e rozzamenie scar|)ollala la giussezza cd
ha forma di piramidc tronca, non conlenendo pni il piano altra flgu-
ra chc I’ascia. Pih degno d’ossonazione c il costume di fabbricaro
accanlo ai scfiolcri vasi di solid veiro della forma di un alaboitrum
lungo circa un palmo : vedosenc 1’ imprnnla nclla calce rimasta ac-
canto ad un loculo della destra parcic, ove da un frammenlo tutla-
via suporstitc si puo connscerc ancora la qualila del vclro, e a si-
nistra prosso di aliro Irn'ido, die ebbe inoltre fabbricata una lazza;
ma si deir alalmslrum , die della palera non rimaiie se non 1' im-
prnnla. I'ossiamo pero siipitorre die i veiri ebraici pubblicali da me
nella lavola V dei Veiri onutli di fif/ure in oro, provengano da cimi-
Icri di quesla nazione.
Digitized by Google
- 10 —
ORUilNE DEI CIMITERI EBRAICI DI ROMA.
L'liso gcneralc degli Ebroi fu di averc sepolcri di famiglia crcdi-
lali dagli avi, nvvero di spppcilir.si soparalanienlc : non cosla chc
usa.s.sero camore sepoliTali dove promi.scuamcnte seppellisscro morli
di famiglie diverse. Nfe puo dedursi dal vocabolo TsXjjvSfisv adope-
ralo dai setlanla, che vi fosse un commune sepulcrum, il che slima-
rono molli, e con essi lo Schleusner 1. II ziAjjvJptsv 6 un luogo do-
ve sono molli sepoleri ; ovvero una sepollura dove molli promLscua-
meule sono sepolli ; c adunque un vocabolo di doppio signiflcalo.
Quandu Eliano i dislinse il sepolcro palemo vi; saT?w;j; -.xfxf dai
sepolcro comune, rs/jjivJptjv, Suida, die ne allega il pitsso, ebiamo
queslo secondo xjwsv xt/.jivSiuv. D'alira paric i passi allegali in
favor loro dagli autori di quella sentenza non altro provano , se non
che chiamossi ciXuivSfuv dai Greii un luogo , ove fossero molli sc-
polcri. Cilano infalli Slralxme, die al c. 4, mini. 1 el6 del libro IX
dissc ■xz'i.-jrilpa-i il sepolcro dei morli alle Termopile ; nia essi non
osservano che Slrabonc conla le slele, c vuol dire die ciascun mor-
lo era sepoilo scparalamenic. Fra gli Ebrei, come presso allri po-
poli, furono i sepolcri in ccrli luoglii, die pero si dissero luoglii dei
sepolcri, e se erano valli , quesle si appellarono valli della mollilii-
dine. Cosi in Ezechiele * si legge dello Dipo , loeui sepukri
quel luogo die al v. 13 con alira frase si denomina Jinn N'J vallis
mulliludinis e dai sellanla ts •KsXjr^Sf.sv; ed e celebre pcrcib appunlo
la D:n'J3 K'J della allresi DJH’J, gehemui, e che i setlanla Iradu-
cono t avulo riguardo ai loro lempi quandu usavasi sep-
1 Thexauc. Pkilol. Vel. Tcsluiii. v.
2 V. II. XII, 21.
:i F./.EC1I.C. XXXIX, 11.
i Iehem. VII. .12.
Digitized by Google
- 11 -
|)cllire ivi i torpi ilei coiulannati al capilalc suppli/.io I , a ciii puu
riferirsi I’aiilica Iradizione, della quale si (wrla nel Irallalo Snne-
drin 4, avere 11 sinetlrio coslruili due s<*polcreli, uno |mt coloro die
eraiio eondannalt al taglio della lesla, I’allro pci lapidali ed arsi vi-
\i. Maneanclie qiiindi puodedursi essere stall cosioro inspedii sol-
lerranei insiemc sepolli, i quali spedii del reslo niuno ha finora vc-
dulo in Palesliua ; e perd 1' usanza ebraica (lei se|x)lli l•omunenlenle
(*;tvx a noi si appalesa la priraa volta negli Ebrei abi-
lanti fuori della loro leira.
lm|iorla ora di esaminarc la maniera die lennei'o quesli Ebrei in
caslruire i sepolcri , e porla a confronlo con le giudaidie Iradiziuni
c eoi muiiuinenli di Palcsiina. .N'ello speco sollerraneo di Collcro-
sato il Bosio aliro non vide ehe loculi o sia se|>olturc inlaglialc in
pill ordini sulle pareti al modo inedesimo die nei dmileri crisliani,
cd in alcuni luoglii fosse ancora c sepolcri cavali nel pavimento :
iuollrc due cubicoli mullo pircoli ed ignobili -t. Nel nuovo cimilcro
i so|)olcri sono del pari inlagliali suite [lareli o te fosse scavale sul
pavinienlo; e come nel cimilero di Collerosalo per il piii i monumenli
non erano ctiiusi con legole e marmi , ma con maltoni inloiiicali di
calce , sulla quale si vedev ano inrisi o dipinli in rosso gli eiiilalli,
cosi in queslo deH'Appia h generate I’uso di diiudere i loculi con
fabbrica ovvero con matloni inlonicati, sui quali parimenie e graflila
0 dipinta in rosso 1‘ epigrafe. Ma v’e di piu da nolarc I’uso di la-
gliare sepolcri anche in quell'angnlo ove si uniscc la parele col pa-
vimenlo, a diiudere i quali ado|)craiio legoli e con essi i mainii con
le epigrafi ponendoli obliquameiile ap|K)ggiati alia parele c al pvi-
menlo di inodo die rappresenlino un' ala di tello. II Bosio narra di
I Buns Selffla Srripl. IV, S 120.
i Cnp. VI, 3.
•1 Itimia tDllcrr. p. 112.
Digitized by Google
\i -
i»\or alcuni rrammonli ili ppiprali inniarnio; ond' e manife-
slo cheam-lic iii(|iiol cimilero fiirono iscrizioni scolpile, SHTome ncl
nostro, doxc la rarcolta ne k slala piii copiosa, perclie no I'inforiorc
ordinc del loculi , nb Ic fosse ap»‘rlc sul pavinicnlo furono scoperle
dai ccrcalori, cssendo omillale dal terreno Irasporlatovi dalle acque
piovane. Siiigolarc e la duplice manicra di collocare gli ppilafli ; po-
rorch^ o li chiudono ncl scpolcro |Minendoli ritli a capo del morto,
ovvero li adoperano come Icgoli nellc crqyrilurc verlieali dei loculi ,
ovvero nelle orizzonlali sul pavinicnlo , od oblique a mezz' ala di
lello negli angoli Ira il pavinicnlo e la iwrclc, ove abbiamo Irovalo
sppolcri.
Di eassc funebri non fu vetlula neppur una ncl cimilero di (iollc-
rosalo, laddovc qui nc abbiamo Irovatc e in marmo e in lerra coUa.
Sapevasi del rcsio die Ic usaronn, avendone pubblicate alcune il Lupi
e il Fabrelti • , allc quali si puo unire il sarcofago del Kircberiano
f ho porta in mezzo scolpilo il candclabro : raa quanlo allc cassc ca-
vale ncl tufa con arebi in volla die loro girano di sopra, le ipiali
percio con un sol vocabolo diconsi arcosolia, o siano scpolcri arcua-
li, non nc abbiamo linora risconlro nci cuniculi, sibbene nellc slan-
ze; non essendo propriamenie scpolcri arcuali i loculi sovrapposli
r uno a r allro solto gli arebi dei inuri dei ali davanli all’ ingresso
del cimilero. K degno perb di iiolarsi nd cubicolo .sccondo del cuni-
culo princi])alc 1' arco poslcriormcnlc cavalo nd muro di fronle per
riporvi di sollo un sarcofago marinorco Irmalo <la noi ciqH'rlo cd
intero: lulla la stanza e inloiiicala e dipinta a coiii|Kirlimcnli di gialle
I'ascc e ros.se. Nc laic usanza polcia ri|iugnarc ai coslumi giudaici ;
poichc in Palcsiina vi ba parccebi monumcnii arcuali laddove
i .scimlcri iulagliali nclla parole inaiicano del lullo.
1 imer. bom. Ilia. 1111.
i S.ULC 1 , yoynije an luur ile la Mcr muiie pi. Ul, UV, I.V,
Digitized by Google
- 13 -
l^i forma riel sP|Hilrro proscrillo agli Ebrei nella J/isnia I e spiiv
gala dal rabbino Maimonidc i. Cavann. dic'egli, siil lerreno una
fossa da un lato della siioloiica nella quale seppelliscono il morlo in
rassa di legno jionendolu supino, c euprono di |K>i con terra e pieire
quella fossa, e dello, vanne in pace, ClVi£73 "j"? 3, drizzauo sul sepol-
ero una stela. Qui e da nutare ehe non lutti sono d'aeeordo, intorno
allc fosse che abbiamo lelto in Maimonide csscrsi ravale nella pol-
vere, o sia nel suolo, opinaudo invece per le parole della .Miscna die
questc fosse dette Cocim, C013, si tagliassem sulla parete in sense
verlicale, e cosi I'intendc il Nieolai 4, die vi spende tultoun capito-
lo per ispiegame la forma : ma di questi Ligli non vi ba esempio.
L’inlerprclaziouc di Maimonide ^ quindi da prefcrirsi , poiche cssa
giova a spiegare le fosse scavale sul pavimento : perocdie quanto al
loculo tagliato orizzontalmenlc sulla parete e davanti chhiso da pietre
ovvero da mattoni, non avendosene esempio allrove, con^ieo dire che
sia costume italico. Cerlamente gli sperlii tagliati sui fianchi dei colK
falischi tanlo avanti all’ epooa dei dmileri di Roma, qnaninnque nmi
siano fatti a modo di lungbi ambulacri , hanno nulladimeno le loro
pareti ravale ad arcosolii c a locnii orizzontali, diiusi da tegole lalvoU
la anche inlonirale e con epigrali negli antichi.ssimi dialetti in rosso
t Barn Balra, 6, 8.
2 Efrl, c. I. i.
3 (}ui .Maimonide non si auiene ai Talnodisli (Cod. Beracot fin.), che ri-
pro\Tino I'uso della locozione “jb, ro m pace, perche adoperala <Ja
Davide ijuando die pennesso ad .Is.saloime di aiidare ad oBrire il saerifuio
(2 Samuel. XV, 9), e ne segui dipoi la morle. I’er la qual cosa vogliouo die
si dirano le parole di lelro a Mose Cl*?©? “|b, (/iVod. 1, 18; r« alia parr,
riservando ai vivi il saliito “]■? CV7t£) , ovvero ”|'by lapactiia
Ifrn, la pace xia rnpra di le.
I De sepulerir llebraeoruia cap. XI.
Digitized by Google
— H —
i) noro (lipinip 1. Mai diinquo si appose chi nego I’liso pagano degli
arrosolii e dci loculi orizzonlali dellc pareli.
Adunque, dira laluno, i loculi lagliali sullc pared a piu ordini
debbono credcrsi di origine pagana imitali poscia dagli Kbrei e. dai
Crisliani, conlro cio che si 6 finorasoslenulo? Cerlamenie, rispondo,
c con ogni ragionc si lerrl d' ora in poi die quella maniera di scp-
pellire ita in disuse o piii veramenle eambiala colic nicchie dci co-
lonibarii, dovunque si era propgala 1’ usanza di abhruciare i cada-
veri, fu rivocata dai Crisliani c dagli Ebrci die inlerravano i loro
morti. Per aliro giova osservare una novili che deve la sua origine
alia Chiesa crisliana, e stabiliscc la sostanzial difTerenza fra gl' ipo-
gei del pagani e i cimiteri dci crisliani. I pagani inlerrano per fa-
miglie, come gli Ebrei di Paleslina, e sc vi ha sepolcreli comuni ,
sono quesli i pulkuli o siano fosse profonde ovc gellansi alia rinfu-
sa le ceneri e le ossa degli abbruciali cadaveri. Vi ancora il coslu-
mc di coslruire colombarii pei membri dei collegi o dclle socie-
I& ; v’ i 1' indusiria di coloro che vendono i loculi owero le urne
fabbricale nelle nicchie. Ma quesli ipogei e quesli colombarii non
sono sepolcreli dclle cilia, sibbenc dei parlicolari e pero limilali e
risirelli. Miuna eomune pagana od ebrea die fosse, coslrui mai sc-
polcreti promisr'ui per inlerrarvi a sue spe.se. Fu la Chiesa crislia-
na maesira d'ogni virlu nala e nudrila di carili, i cui figli hanno fra
loro vincoli piu sacri die non quci della pallia o della famiglia , che
fmo dai suoi primi csordii prese cura di seppellirc i morli, ed asse-
gno a lal ufTizio un ordinc di chierici : la pia liberalili dci fedeli do-
nollc spesso il lerreno, dove essa scavo quelle cilia sollcrranee che
ammiriamo oggidi, c alle quali nulla di simile ha mai crealo ne po-
lulo creare la civillA pagana. 1 sanli Ponterici che divisern la cri-
slianili di Roma in liloli (dicianio noi parrocchie) , assegnarono a
I V. Ip mie Sropertr Faliychr. Ann. Iiulil. I860, p-ng. 286 sepg.
Digitized by Google
ciuM-iin tilolo il suo cimitcro con Ic cappHle ruritli. Di S. Dionigi Papa
morlo nel 268 di Crislo si leggc : Hk coemeleria el parochias dioe-
ceses conslituil, e di S. Marcello clic compl i suoi giorni ncl 310:
//if viginit quinque lilulos iii urbe Roma coiisliluil quasi dioeceses
propter sepulluras marigrum. Or itoichc si c scopcrlo die gli Ebrei
ill Roma scavano lunghi soUerranci e vi scp|i«lliscono promiscua-
mcnle i corpi dci loro defoDli, c potrebbe laluno dubitarc, sc I'originc
d'interrarc in confuso i membri dcllc famiglic sia^dovuta agli Ebrei
cbe di taiito precedono in Roma la predicazioiie del Vaugelo , egli i
d'uopo die diamo sopra di do il [larer nostro. A mo pare adiinque
chc quanto all’interrarc nolle cripte o spelonche gli Ebrei no avesse-
ro di gii introdolto i'usanza che per loro era nazionale ; e parmi an-
cora non vi debba essere diflicoilA di coneedere che siansi accomo-
dali alia consuetudine cavando i loculi a larii ordini suite pareti ;
ma quanto alia sepollura promisciia nun tro\u ragione che mel per-
suada, vedendo invecc che in Palestina era iisanza generalcil sepol-
cro di famiglia , n6 pub supporsi die Ic sinagoglie o i sinedrii , dai
quali erano gli Ebrei goveniali fuori di Palestina avesseruqui intro-
dotta questa novitA conlraria agli usi paterni dei quali erano si tenaci.
Di qui dcriva che ai cimiteri cbraici non possiamo dare la preceden-
za, onde la Cliiesa cristiana nc dovri rilenere co.si il merito come il
primalo. Il che pariA ancor piii vero quando si consideri che gli al-
tri coslumi osservati nei cimiteri ebraici manifestamente derivano da
non palrie usanze. N'uuvo b die scrivano epitafli dei quali non v’ ha
esempio in Palestina ; e a maggior ragione nuovo b I’uso dei sarco-
fagi omati di bassorilievi sulla faccia anteriure, non essendo essi che
d’ invenzioDC romana, e dei tempi di Adriano incirca. N'b poi deve
recare maraviglia che prendano dalla Chie.sa cristiana gli Ebrei ca-
pitali nemici di essa ; poichb sappiamo cbe gl' idolatri e gli eretici
tentarono per questa via d'ingannare coloro die alia Chiesa si rivol-
gevano come ad unica riparalricc della umanilA corrutta. Fecero do
Digitized by Google
- l(i -
sopi'ii liillo i (inoslici , Ji die si e uvula nna confomia convinoon-
lissinm neir cpilalTii) (li Ravia Sofc s|iacdatn ila ak-uni earn grave
errore |ior rrisliano di puro domma I. II fecero Ira i pagani i Milria-
ri , dei quali fannii toslimunianza c S. Ginslino ncll' Apologia e nol
diaingo contro I’ebreo Trifone, e Terlulliano nelle Prescriiioni ; coi
quali scriltori concorda il scpolcro mitriaco dal p. Marchi sco|)erlo
in un braceio del cimilero detto di Prelcstato, ed illnsiralo da me in
una dissortazione ^dala a luce la prima volta in Napoli, c la seconda
eon pin ampi eomnienlarii in Parigi.
SVRCOFAGO COiN SIMBOLI (IIUDAICI.
Ma tempo e nramai die veniamii alia spiegazioiie del sarcofago
giudaieo e degli epilaili linora trovali in questo cimilero. Tosto die
per avviso del benemerito sig. Pentland gentiluomo inglcsc, caldo
palrncinalnre di questi sludii, cd as.sai colto ei medesimo, seppi della
scoperla di queslo cimilero. die a parcr mio era di .somma impor-
tanza. io mi recai al luogo della escavazioiic, ove fra molti rottami
di scollure paric crlsliane, parte pagane, mi fu di gradita sorpresa il
rawisare alcuni frammenli , che riconobbi essere avanzi di un ,sar-
cofago giudaieo. Posi allora ogni cura per cercarne i varii |ie2zi, e
mi rtusd di unire un frammento estremo della parte sinistra ai due
frammenli che eo.si rongiunti non ci la.sciavano incerli del pooto che
loro doves.se darsi ; ne facevano dubilare die il piccolo frammento
destro, diiaramcnle finale, non si dovcs.se unire a questi immediala-
menle. Alcuni mesi doiM ritornando al cimilero vidi essersi Irorali
I Queslo epitallio trovasi ora prodolto net Corp. Inacr. Graec. al n. 93%.
L'edilorc ha ben detto che b poslo ad una Flavia, nonic ilissimulatu ncl-
facro.stichide, e che. e opera di .sella gnostica {cose lulte dellc laiilo prinia
qui) ; nia non ha ragione dl negare at .SopAe il valorc di cogiiome.
Digitized by Google
5IS]
- n -
:illri frammenli , i quali (Oslo che obbi rionmposli , mi rappirsoii-
larono la faccia del sarrofago lungu olio palmi, alia non mono di Ire
e mezzo. II .sarcofago era ornalo di scollure sulla faccia antcriore e
siii lianchi : eccone la descriziono e I’ inlerprelazione.
Ncl mezzr) 6 scolpUo il candelabro colie accese lucerne ; manca il
piedo c la parte superiore : pu6 del re.sto supplirsi scnza difllcolla al
confronlo dei candclabri conosciuli, e specialmente di quci che sono
dipinti sui votri cimiteriali. Queslo candelabro & separalo dal reslo
della composizione j>er mezzo di due pilastrini a deslra e a .sinisira.
Ad arabe le parti di qucsta rapprescntanza vcdonsi i fusti coi rami
supcrstiti di quattro albcri di palma, e nel basso fra di cssi alberi a
destra un rarao ed un oggetto cui^o e rugo.so; I' uno e I'altro stimali
insieme dal sig. Herzog frulto e fiori ( Bull. /nsl. p. 99 ). II con-
fronlo colla tarola V dc’ mici Yelri era facile, ma non fu falto. So-
gliono gli Ebrci rappresentare fra i loro simboli il fascetio di pianie,
fra le quali spicca il ramo di palma. Queslo fascelto che essi dicoiio
lulab, mirasi inlero a sinistra del s.ircofago e corris|>onde al liilah
figurato nei Yelri nn. 1 , 3, 3, 4 c 6 della citala mia lavola Ma
degna 5 di nolarsi la nuova manicra di formar queslo fascelto che
cerlamente non corris|)ondc ai lulab delie moiiele di Simone Asmo-
neo e ad alire posteriori, nelle quali chiare si vedono le legalurc che
stringono il fiiscctlo di ramoscelli diversi. Il nostro lulab invece pare
che si avvicini piu alle Ibrme dei lulab rappresentali nei veiri, e puo
paragonarsi ai fascelti o pannoccbie di .spico nardo, che sogliaino
usare oggidl. L’aliro oggetto die nel Bullellino dicesi un frulto, e
invece il corno d’ariele, del quale bo parimcnie scrillo ne'miei Ye-
lri u pag. 17 piirermi fos.se simbolo della festa dei tabernacoli.
iNel frammento destro del sarcofago dojio il sei^ondu alliero di pal-
ina vedesi un raraoscello con foglie, e nel pcnultimo frammento si-
nistro appaiono poche foglie di un raraoscello. A (piesto io congiun-
go I’eslremo frammento sinisiro, e mi da a \edere un frutio cun le
2
Digitized by Google
- 18 -
fiiglie. ramo e |K>nio unili insit'ino lianno risi'miliii nci Veiri
della lav. V, nn. Ji, 7, nei qiiali il |Miino pare ai ee.'ilarsi alia figiira
del nostri limnni ; laddovc. negli aliri vetri scmbra piultoslo rappre-
•senlato il eedro, sieeome puo dedursi dalla superficie chc vi e ligu-
rala a.s.sai scabra e bilorzolala, qiianlunque i cnnlnriii non abbianu
rialli. Laondc, a fuirer niio, e un cc<lro quel frutio chc rappresentanu
i Giudci sulle moneic incise dal ch. Saulcy 1. A1 segno medesinio
dei bitorzi die scappano sulla superlicie, debbo riconoscere un ccdro
accanlo al lubb nel rnitlo rozramenle scolpilo sopra 1' epilaflio di
Flavia Antonina 2, Gli Ebrei raoderni secondo le loro Iradizioni ser- <
vonsi di un frulto analogo al ccdro, allorche celebrano la fe.sla dei
labernacoll in luogo ove quel frullo non si puo avcre. Dei residui di
scoltura chc sono a sinisira dopo il ramoscello di cedro o liraone p<M-o
0 nulla avrei potuto dire sc non avessi vedulo che ad csso dovcvasi
congiungere il frammenlo che lermina porci6da queslo lalo la faccia
del sarcofago. Dopo avere insiemc unili qucsii due pezzi ed averli
altenlamentc sludiati non senza niolla falica , nii arrestai iinalmenle
alia idea che debbo (|ui esporre.
lo stimo vedersi qui rapprcsenlalo un armario a foggia di tcm-
piello, dentro del quale sia riposto il volume della leggc. Che gli
armarii avessero forma di edicole o sia (empielti , gia lo dimostra il
norac “?3'n col quale lo chiamano talvolta i Rabbini, e lo provano ad
evidenza i vein, sopra i quali nun ha mai altra forma che di edicola
ornala di doe colonne con fronloncino sovrapposlo, sircome ho mo-
strato nei Veiri a pag. 15, ove ancora dissi che davanli a questo ar-
mario sospendevano i veli ; di che non mancano chiarissimi indizii
nella scollura si a deslra, si a sinisira di esso; e confcsso che dal-
r osservar queslo velo mi confermai mollo nella persuasionc che qui
I \umwimtiqiie Juitaii/ue [)l, I, till. 6, " : pi. XI, no. I, U, S: pi. XIV, n. 1.
S Coip. Imcr. flrnec. n. 9903.
Digitized by Google
— 19 —
fosse rappiescnlalo r]nx ami o sia I'arca o lempiello die vojrlia
rhiamarsi col volume della legge. V’e iiinllie da cousiderare siil
marmn un pamio pcndcnlc dalla inferior parte dell’ aroit messovi
cerlamenle ad oriiato della mensola, sulla ipiale 1’ arnn appar collo-
calo, di die non si era avuto esempio finora. Fin qui i vetri ci lianno
giovalo mollissimo ad interprelare e supplire quesli lacori avanzi
del sarcofago giudaico : viene ora pero una novili senza esempio, il
eerehio die quasi eireonda r«ron, a eui risjxmde un aliro eerdiio
daU’opposla eslremil^ eolloeato alquanlo piii basso del primo. lu non
ho venm dubbio die siano simlioli aneor quesli ; ma non Irovo a die
paragonarli se non alle eonme. i iniembrando la Iradizione dei Ral>-
bini 1 die dieono agli Ebrei essere slate dale Ire eorone , il saeer-
dozio, il regno e la legge divina, die essi cliiamano I'allare di Aroii-
nc, la mensa di Davidde, e I’area di Mose; e |>armi verosimile die
queslo senso si abbia la corona die quasi eireonda e cerlamenle lie-
ne in mezzo ruron, die per gli Ebrei rappresenia la legge divina
eliiusa gicl nell’ area mosaiea ; unde suppongo die dall' up|ioslo lain
dovessero essere seolpile due eorone, e mi rendo ragione eosl del
vetlere piii bassa la corona su|ierslile.
Ai due lull del sarcofago erano scolpili due grifi alali , dei quali
reslano ora le zampe. Gli Ebrei rilengono quesla rappresenlanza
simbolica, come senza dilTicolih dipingono i leoni e le lortorelle sui
vetri c scolpiscono le vaecbe, i |M>lli e gli uccelli sui niarini ; la ligura
umana sembra loro inlerdella dall' uso.
SARCOFAGO FIGURATO.
Nel sccondo cubicolo del cuniculo prinri|>ale fu scoperlo un sar-
eofago intern e ancora non visiUilo dai cercalori. A coloro che lo
1 M.vivioNni. Hal. Talmud Tora c. :i.
Digitized by Google
- iO -
(■aviirnnn dovo im|iiilarsi se il coparcliio ora c rollo in due fviirli, eil
aiK'ora se iina parle del sareofago a sinistra fu divclla eon la lesla
della donna slanle. Ncl BtilkUino Archeologico a jwg. 98 Icggesi la
deseri/ionc dei bassorilievi di queslo bel monumento. L’aulore di
quell’ arlicolo vede da un lato un iiomo assiso e eon arpa in mano
dirimpello ad una donna alia quale manea la lesla, ebe sembra inse-
gnargli la musira ; e net gnippo opposlo due uomini dc’quali uno pa-
re insegni aueh' esso qualche eosa all'allro ebe sla davanti a lui ; eii
osserva ebe gli Ebrei comprarono queslo sareofago perebe non of-
fendeva le loro Iradizioni o polcva conformarsi ad esse. Cos! vedendo
quell’ uomo coll’ arpa, die' egli, cbi non penserebbe al re Davidde?
e I’altro gruppo non pub egli inlerprelarsi come rappresenlazione di
un sapiente chc insegni ad un aliro la parola di Dio'f Ma noi non
.sappiamo come siasi polulo dare alle slampe una descrizione si erro-
iica ; peroeebe e da .sapere che quell’ uomo assiso con arpa, il quale
fa pen.sare a Davidde, b invece una donna, e non tieno gib un’arpa
ina una lira. Ella siedc in caticdra e vcsie una sistide la cui abboUo-
nalura lascia sco|)erlo I’omero destro ; e poi involta nel pallio ed ba
un plellro nclla deslra , ed appoggia la .sinistra alia lira. La don-
na che sla davanti a lei 5 la mu.sa Urania, il che noi giudichiamo da
rio ebe es.sa colla destra innalzata indica il cielo, ed lia la sfera nella
sinistra, indizii certissimi: ai quali sc si aggiuuge la testa oroata di
due penne che era nella stanza ovc fnrono copiati si male gli epitaf-
(ii che or ora riferiremo , non polremo a meno di non stupirci , che
siasi lascialo uscirc alia luce queslo arlicolo senzii mandare alcun
esperlo di aniichita figurata a sludiare il monumento. Sul canlone
dcsiro mirianio un uomo sedenle con volume nclla destra in alto di
l»arlare con un uomo barbalo chc gli sla rillo dinnanzi in portamen-
to da blo.soro , cioe involto nel pallio alia esomide e con volume in
mano. Fra queste due figure vedesi un orologio solare |)oslo sopra
una rolonna. I,a parle di mezzo del sareofago b .scolpila a scana-
Digitized by Google
— 21 —
iaiure sinuuse nef cui mpzzu , ove formas! la maiulnrla , c scolpilo
uii botlidno. Tutio qui k slalu dipinlo a rolori e ad oro, cui quail
mezz! gli anticlii lianno siipplilo allresl allc omissiniil di cert! parlico-
lari conccsse all’ arlc ; laondc 1’ uoiiio scdenle ^ dipinlo in vesle a
manidie sirelle, oiocin dalmalica con gallon! di porpora orlati di oro.
\ quanto pare, qiieslo sarcofago fu gi^ ado|teralo due volte prima
di venire in mano agli Ebrci. i\e e argomenlo il vedere i volli dell'uo-
mo sedenie c della donna raschiali colla lima, il chc si faceva quan-
do il monuniento , gia servito la prima volla per quei padroni del
quad porlava scolpiUi rimmagiiic, veniva ado|)erato per altri. D' ul-
tra parte 6 manifeslo che gli Ebrei non distrussero quei ritratli,
percb^ essi invece solterrarono interamenle il sarcofago, come fu
osservalo quando si scopersc, non a^eudo eglino uso di scolpirc
0 dipiugcre figure umauc. Queslo moiiumenlo (Kirmi del secolo
quarto: in quell’ epoca la musica e la pocsia deve dirsi die for-
masse I’occupazione dilctia dellc matrune romane, come la rellorica
e la tilosofla I' istituzione volgare degli eredi delle grand! case. A
confenna di cid, (Miicbe io non credo bene applicate a quest! .siirco-
lagbi Ic spiegazioni de’ sigg. Weicker c Wiscler • , jiolrei allegare
buoni confroiili chc me ne danno altri sarcofagi edili ed inedili;
ma poichd do\rd farlo nel Corpus piclurarum el sculptururum ve-
terum Erclesiae universae, qui biuslcra il recare sollanlo gli avanzi
del singolarc saixofago dale recenlenienie alle slampe dal ,sig. Mar-
chesc Eroli 2. Fu scolpilo |ier una virliiosa dama cristiana I’onzia
di norae, alia quale 1’ ignolo marilo les.se in sersi iin clogio sincere
rendendo leslimonio alia costanza di lei e fedeltd coniugale, poiclie
'olle seguire il marilo nell’esilio, e ri.solulamenle si oppose al jiadre
che la sforzava a sc])ararsene.
I vlnii. Inslit. 1861, pag. IJS.
i Mim eltaiica slorico narnese pag. S'T.
\('l nu'zzo del sarcofago dovea esserc rappreseftlala essa malroim
(•nil in niano ipii;! libvo apcrln, chc resla (iiltavia net inanno, scbbcne
la ligiira sia pcrita ; in alio ora il monogramma acoompagnalo cnn
I’ alpha 0 r omoga , di oho rimangono corlissinii indizii A U. Indi
spicgavasi a doslra c sinistra il carrac, od ai cantoni vmlevansi due
rapprosontanze, dcllc qiiali roslano al prcsonlo lo solo lignro riltc in
piodi, c manoa il personaggio principale, chc con\icii diro fosse la
I’onzia a nii sola ^ dodicalo il sopolcro. Vorainollro spiogalo di
sollo ad aniboduc ci(» oho rapprosonlavano Ic ligure, mal' incuria
dogli iioniini ci ha quasi del liillo privali del singolarissimo vanlag-
gio di quoslo confronlo. Ci() non ostantc |)arnd , sc non erro, poler
losliliiirc repigrafe solloiiosla alia ra|)pioscnlanza a dcsira chc dice
me LElilT AVTORES MV intond(>ndo chc Ponzia qui era figu-
rala ncH'allo di logger gli aulori di musiea : propongo poi per coii-
ghicllura il rcslauro doUopigrafe a sinistra ' * M nclla quale, atleso il
confronlo del nostro sarcofago , supponendo clover esserc inlenta
Ponzia a sonlirc lezioni di celeste armonia dalla tnusa Urania, chc
le sla (lav anti , loggo : hie audit L'ranWM 1 ; e mi par opportune
richiainare un bollo in lucoma trovaUi presso il fiumc Salincllo, ovc
si leggeva VRAMA DOCET 2.
Toniando al cubicolo sccondo fo notarc com’esso sia dipinlo a
somplici zone di color rosso con alcuni parlimcnti di colore forsc
giallo chiaro : il caralterc del disegno e similissimo all’ insiemo dei
cubicoli crisliani , Iranne solo le vignelle e gli ornati chc qui manca-
no, cssendo in quella vccc dipinlo sulla fronte inloma il candelabro.
Ncl cubicolo lerzo trovasi ancora un togolo inlonicato aflisso sul
locnio, chc (xirla graflito il candelabro ; il qual simbolo ricorre anche
allrove sugl’ inlonachi dei hK'uli, olire allc lantc volte chc, come
vedrassi , e scoljiilo sidle lapidc scritle.
I Not tes!o it rh. Aulore cosi Irascrive (|ueslo franiincnlu iti C|)igrafe, nia
nclla iinmagioc iiu'isa inveo-o pare siavi scritlo “M: io mi altcngo al Icsto.
•2 Bnll. Ill, 108: ivi mcilcsimo a pag. (iO VlilANA.
Digitized by Google
DECI.l EPITAFFI r.llIDAir.I.
Si e gia avvcrliio die gli Ebrei non cbbt^ro u^nza di fare epi-
laffi 1 : essi quando furono trapianlali Ira i genlili ne introdussero il
I'oslumo. Lo slorico Giuseppe jiarlo un liiiguaggio non suo, allordie
dissc degno di un elogio il sepolcro di Eleazan) 2, o dei selle fra-
lelli , nel quale ai posleri si rirordasse la morlc da loro soslenula in
difesa della Icgge di\ina; egli ne voile [lersino conqMrre uno, die
non b per fermo un buon modello di stile epigrafieo greeo, e ben si
vede ehe questa sorta di componiiuento c al lullo luiova |ier I'aulo-
re. Eeeolo in earallere maiuseolo, come avrebbe dovulo esserc
seolinlo :
K.NTWe 0 IKPOX rKl>UN KAI KllTA IIAIAKI
Kl KbKHAKVTAI AIA TVPA.NAOV BIAN
TllN F.HPAIUN IIOAITFIAN
kataavi;ai hkaomo::
01 KAI KHKA1K11I.VN TO EONOS
EIS TON HEON A'POPONTEX
KAI MEXPI HANATOV TAI BAl ANOVl
niOMEINANTES
1 be pp'ijirafi se|iolcrali ili Adoniraiu servo di Salomuiie e del re Amasia
e di allri soiio iiii|ioslure degli Etirei gia smascherale dall Hotliiigero, dal
Billlier, dal Beek. Ai tempi di Coslanlino niostravaiisi ai viaggiatori i nonii
di Ezechiello, Asaf, Giotibe e Gessc, Davide e Salomonc, scrilti sullc pared
deila eripUi ove dicevaiisi sepulti (llin. Iliero*. n. 598, ed. I'arlhry!: nia (jiie-
sli cpiuifli crano llebraice tcrijila, dice I'anonimo viaggialore che li lesse, e
|»er6 e manifesto che non apparteiigono piinlo ai tempi , nei quali iisa-
vasi dagli Ebrei uiia paleografia Iroppo diversa dalla coal detia ebraica.
2 lie Maceab. c. If. I! codice di Caiitorberv aggingne -pnr, -fifi-.a.
- u -
II pill aniico ('piUillio chc si conosca scrabra quello di r.laudia Aslcr
ptlilo d.d Muniniscn 1 , ma Iclto da me alquanlo divcr.samenic; io In
do qiii anclic perclie si diparle dall’andaracnlo dogli allii , die se-
guoiio ipiasi gciieralrocnlc una formola sola.
c/ AVDlA ASTER
hi EAOSOLVMITANA
..1ISVACV.M.MEGIT
li . fLAVDlVS . AVG . LIBl.MVS
...'VI VS ROGO VOS FAC
i«-rE.\UCIM Ni.QVIS
niilUlimVM DFICIAT CV
roMGATrS. V .X11..VN.MS
.\.VV
.Vila liiiea leiza il Mominscn Icgge c(iI*TlV.\ , die forse sara vero ;
alia sesla >eilc ;>rueTER, ove io supjwngo lerminai si il \ crbo FA-
Cile, c |K)i non esscrc srrillo TER lEGE.M ma PER LEGEM ; ed
alia linea sellima non EFFICIAT ma DEICIAT. Indi risulla die pel
Mommsen sia qui dcllo llogo cos facile praeter legem ne quis mihi
titulum e/ficiat, c per me Rogo vos facile per legem ne quis mihi
lilulum deiicial. La Icggc invocala qui i la mosaica , per la quale
seongiura la defonta , a guardare non sia tollo repilaflio del suo se-
poliTO. So do\ esslmo slare al supplemenlo c alia letlura del Mommsen
lie quis efficial lilulum praeler legem curam a'galis, ai remmo, cs.ser
\oloula della defonla die non fosse poslo alia sua lomba un epilaflio
die la legge vielava, ovvero che non si faccsso allrimenti da eio che
la legge ingiungeva doversi fare. Ma di qual legge avrebbe clla ci6
dello ? della divina ? non gia , perdii!! nei saeri libri non si paila
di epilafli in \ciun modo. Chc sc vi lumno nclla sacra Serillura
1 Inter. Aca/io/. Lai. filti”.
Digitized by Google
- 25 -
pseinpii di tilvli messi supra ai sejwlcri , rpicsli liluli non sono gia
scrilli, conic oggi comuncnaentc, ma pielrc in forma di side ; c poi
n6 si prcscrivono modi , n5 si da precello veruno. Nuovo adunque
sarebbe e slrano qucslo conccllo. A me pare pin scmplice ii con-
cello cbe risulla dalle leziuni DEICIAT c PER LEliEM. Una donna
ebrea scongiura per la legge i suoi a badare chc niuno gelli a Icrra
repitaflio. Giuravano gli Ebrci per Iddio, e del pari pel cielo, per
la len-a , pel sole c per simili cose creale ; giuravano ancora per la
legge, c il rabbino David nola nci commenlarii sopra Isaia VIU, 20;
minV per legem iuramenliim esl. enm homo (licit, per legem eril,
illud sic vel sic ■ . Qucsl'epitaflio, cbe per la menzione di un Claudio
liberlu deirAuguslo non puu credersi posleriorc all’anno 807 di Ro-
ma, 5i dell'era volgare, e scrillo nclla lingua lalina per cura cerla-
menlc del libcrio di Claudio, a cui fu aflidalo dalla donna Aster. La
formoia die bo dimosiralo csserc propria degli Ebrei , e cbe ajier-
lamenlc parla ad Ebrei , giit fa supporre cbe il sepolcro di Claudia
era in qualcbe i|>ogeo giudaico : inollrc noi dcduciamo cbe nclla coric
imperialc anebe prima di Nerone erano Ebrei.
Tra le epigrafi scoperle fmora noi cimileri degli Ebrei non ve ne
ha nessuna cbe pos.sa dimoslrarsi apparlcncre al sccolo prinio del-
l'era volgarc ; due Ira esse con grande verosimiglianza possono al-
Iribuirsi al secolo lerzo, e pero appaiono posleriori a quella di Clau-
dia Asler recala qui avanli. .Non abbianio linora nulla di cerlo iu-
lomo all’epoea in cbe banno gli Ebrei scrillo in grcco i loro epi-
lafli : inlanlo la orlogralia e la |ialeogrnfia dellc epigrafi gredic e
laic eomuncmenie , cbe loro meglio convicne un' epoca larda. Di
epigrafi scrille inlcramente in ebraico o arameo niuna is linora chc
1 Cf. Maiwoxid. Hal. .'(relmol c. 12. Si quis iurel per aliquciit tibrtim e
libria scriplurne. Dmsii s tie (rib. sfriis lud. Il, r. 16. Lions, de luraninlo
c. Ill, I, che del resto nieiilc a;jpiiignc a ijuaiito nc scrivc il Drusio.
Digitized by Google
— 2t; -
j)pr argonu'iUi iiitrinscci possa diinoslrarsi aiilorioie allc giwlip.
Tnllotio die ili lingua ebrak'a si k lro\ato negli epilafli greci e ro-
mani e la formola 3V7T:) ripduta andi(' le Ire e quallro voile, c I'ac-
damiuione funebrc ‘7tSTO’ mb©. Rarissinio 6lrovarcunafrase
piu lunga di quella die si Icgge nel marmu di una ccria Venus figlia di
Rcbbil cdila dal Muratori p. 1842, i, e riprodolla dal Mommsen 1 ,
al quale il celebre rabbino Fttrst insegnb che era scrilla non he-
braicis sed phoeniciis elemenlis sermoneque phoenido, raa non dis-
•se che cosa vi avesse cgli lello. Sla perb di fallo die di lellere fe-
nicie non ve ne ha neandie il menomu indizio, e che luUa la paleo-
gralia , per quanto dalla copia si deduce, b puramenie la usala dai
(iiudei dis|iersi i. Fu probabilmenle copiala male, nia neanche il
lesto scullo fu verosimilmentc senza errori ed omissioni : a me pare
che jsissa presso a pnco leggersi ed interpretarsi cost , supplendo
1 lurr. .\etti>ul. lal. ai92.
2 In esenijiio iti ciiratlere palmireno in ejiigrafe ebraica me to ila it mar-
mo romano lra.«critlo (iairiilhen C. 1. G. ttStti, ora p net Laleraiien>e. Pii
posto ad una recta Ammiade gimira uriimda di Laodirra mnria di anni.
Di sollo it greeo epilalfio leggon.>ii Ire sigle, (telle cjuali |irominzla ilCurliiis:
IJIlerae barbarne sinistra parte subiertae reliquias sistunt rods bebrnkae
DV7© • ma non »o rome 1' interprele omella (piella lellera etie e a de.<lra.
Errone la IrasiTizione
fM-iAieKITf AM.M1
AC to VAC A Alto
AAAlKIAfHTIC
CZHCCN CTH
A}
II \alore dclle tre lettere ci p nolo e pero leggiamo onde nasre, rtie
siano sigle e si dehbano siipplirp JD S (/» parr, .Amen).
Digitized by Google
- 27 -
qiialclie guUiiralo e qiiiosL-enIe, c cambianilo il in rh lome .si
suolc in simili cpigrali :
nbWpa Wop' Di'‘7Wi (Nlnn nbi
c''?(i!yD 'n'
El ilti sit pax el pax surijal in coetu (piorum! vicat in aelentum.
Li lingua , della quale si servivano gli Ebrei negli e|iitaf1i , era
qiiella del luogo dove dinioravano, ovvero della terra donde Iraeva-
no la loro origine. Iiidi nasceva elic aleuni di loro adoperavano due
lingue nei loro epilafli , la latina a la greea : amaroiio allresl di ri-
ehiaraarc 1’ anlica loro niizionale, e il fceero eolle loeuzioni allusive
al saero leslo, clie abbiamo di sopra indieale. Duro quindi I’ uso del
lalino c del greeo finehe furono quesle le lingue p;irlate nei luoglii
di loro dimora c di loro origine. Sarebbe nialagevole voler definire
r epoea nclla quale deliberarono che gli epilafli fossero scrilti in
ebraieo ; sembra pero che non si debba andarc al di li del dedmo
seeolo, dal qual lempo eominriarono a riehiamarsi in vigore fra i
(jiudei gli studi della lingua sanla. I.’ epigrafe Irilingue, seoperla re-
eenlemente a Torlosa, fu, a parer mio, scritta nei tempi posteriori al
de<'imo, e pero non credo eol sig. Renan che sia del seeolo seslo ina
piultoslo tra il deeimo ed il decimo lerzo. La ragione del Renan •,
che r origine del costume di serivere in ebraieo gli epilafli debbasi
alia e.schisione degli Ebrei dalla soeielii, non val nulla. Era forse per
lusso che essi scrivevano gli epilafli in greeo e in lalino? Cerlo che no.
Divenne forse (rer essi lingua volgare I'ebraica in seguito alle stret-
tezze in che li posero le leggi repressive dei re Goli? neanche cio
1 Invr. Iritiii'jae detourerle ii Torlosr. Rrriie .\irheulu<iiqur 11 , 1860 ,
p.ig. :ii!l segjr.
Digitized by Google
— —
piio ajsserir.si. Oiial’e duoiiuc la iap:ionc di qiir.slo (.•ainbianiculo? lo
jH'iiM) rhi> sia iinecc, |M>rclii‘ rideslalosi fra loro I’aiiiorc alio studio
della palria lin^'iia, amarono seri\ere in ossa die era di\enula per
essi lingua di seuola , come appunlo si fccc iu Italia nei tempi in
die rinacque ramore allc letlere latine, die nioltissimi poiievano ai
sejmlcri loro epilalTi lalini.
Di epitalTi ebraici si liaiino non podii giii dali alle slampe , Ira i
tpiali niuno puo dimostrarsi di c|mra iiiollo riiiiola, c quelli die |hii-
lano segui eronologiei appartengoiio al secolo decimoterzo odecimo-
qiiarlo 1. I’arnii |ier6 iniporlanlc reeare qiii una epigrafe \edula da
me in Beneveulo c liillavia incdila, la quale fu posla I'aniio 1914
della ereiizione, secoiulo il eoiiipulo rabbinieo, doe iiel 1134 dell'cra
volgare. Eeeola in caraltere ebraieo quadralo.
- ni’? c'?' N33 nnv-d' 'V'3ia
m'X’V T'pnm v7D3
3"in ri’pin 13 3pv’ t *vjs 3
...C'D' N n-i' njx:; C'VDtii J3 jpi
1KJ533 nN nnx' oipon yiE
(> cy in 'n'l D"nn nnica
D jcN (])dw □'my 'pnx
1 Veggasi la racrolta ilcl Beck, .Wok’uii. lud. Auij. Yindelk. rugcr-
ta, quella dell' lloTTisGERO,Oe Cippis hfbraicu, quella del Wole, TAw. Cyu-
tin. loin. 33. pag. 1.189 segg., quella del Lvzzatto, yolict mr qnelquN iiuci i-
plioim liebiaiquet iielle Memniret ile tn Socieic det Aniiquaires dt FraHce
lorn. a.
2 La lapida qui pare logura, puirhe del n non si vedouo sul mio ealco
s« non sollaiito due linee 1 .
3 Questo segno puo ben esscrc il frulto riel redro o del limone, il quale
Digitized by Google
- 29 -
« .N'rl quarto giorno della .setlitnana il 21 di Liiglio mese pieno I'an-
no 1911 della ere^ixionc mon il rabbinn liiaeobbe liglio di Ezeehia,
seniore primario, nell'eti di sellanl’ aimi, un me.se, e gioini... laseib
queslo luogo, congiunsc I' anima sua al faseelto dci vivenli , e vive
egli eoi giiisli del mondo (fuluro). Cosi sia, eosi sia, tela ». Lungo
sarebbe il voler qui illustrarc parte a p;irte qucsta bella epigrafe, in
lo farti quando rhc sia, pago di averla data alia luce iie quid profu-
liirum diu laleal in qucsta ocoasionc. ,\c giovi pertantoavvertirc die
I'cpigrafe c in tufa ncra, alta un palmo, e lunga un palmo c mezzo :
la palcografia i mollo particolare in alcune lettere, ne |ioi manca er-
rore di scambio fra il 3 c il 3 , il i c il il ’ e il ] finale . die in
lio emendate nei luoghi chiiisi perdd fra parenlesi.
siniholo solitarin Irovo aurora sopra un' epigrafe liel laleranense quasi itet
liUlo ineiiiUi {Cf. C. I. G. 6aa9| rlie giovera dare iiilera in (pipslo luogo :
0
ei>M€10MI eiTATI'I
lIlCl.NiNA MIITHP A\eeHKe.N
HAIieAUKO MHMI Al IlM/ /M\H»
'in mon.
HIM ffllKAHN BAPTUeOAA
E rimarchevote to sdn introdotto net soprannome di Erniionc srritlo del
reslo con greeo alfabeto, perrht il suono del green dpii non parea ren-
derlo appieno ; cd e singolare al ecrlo -i die sembra |iosUi net seuso
del latino pin'iina, la qual voce si legge nella tinea seconda srritla in grera
leltera, come nome proprio della mailre di Ermiouu Barseoda. E bene av-
verlire la corris|>ondenza della vore instwx, latina e sernndo i lessici anti-
'piata, eon la greca «i5 che fe rreduta sol propria dei poeti : poiche apjiren-
diamo da queslo epilalTio che e 1’ una e I' altra rorrevano UiUavia al secolo
della nostra lapida nell' uso del popolo. Del pitinnw adieltivo haimosi an-
rora esempi, tra i quail i degno di eitarsi un marmo cimiteriale, ora nel
Kirrheriano, ove si legge che on Valerio Tauro lascid morendo due gemelli
piccoli di un anno e olio mesi: REMISIT EILIUS DVOS GEMNOS PISl-
NVS ^ ANVeVS ET MESERU VIII; cioe rrini’til liGof duos ijemiutu fisin-
nos annucuhs el mensium oclo.
Digitized by Google
- Ito -
Ora ini vnlgo alio isoi'iiiiQni groclio c latino ilol cimilorn di via
Appia.
i\ol cubicolo qiiarlu, ove il sig. Herzog dice « non essero piii di
quoslc letterc AKOMA n , e dipintn invece in rbiari$.simc lollore
rosso queslo opitaflio :
Q
K IT f I
ACONTI 5? uTs; (?)
A f () N T I O V
Kuori doi cubieoli sugli inlonaobi doi loculi quando il sig. Herzog
studio queslo cimiloro erano solo duo grallili, n6 vi fu mai allro ; ne
so come, egli scriva <■ non avere avulo il tempo di raccogliere lulli i
graffiti die si trovano in \arii luogbi di questi anditi sotlerranoi »
(p. 100); c molto meno come po.ssa alTermaro di « averli veduli
nol pas.sarc , o che non sarebbe da s|)oraro gran cosa da una tale
coliezione, non dando essi altro die il nome del dofonlo colla so-
lita forniola 6AAF. KKITAI ». Or quesla fomiola in niuna jiarlo
si ^ veiluta graffita , ma le solo opigrati die si vodevano allora o si
vednno oggidi, sono qnoslo :
h itjsHNH
AIONV
^ xj'iiT.cic -vriov
CIAC,
^CXHC
ePAMSUI...
,00 . K€ •■«n'l'l«l>r-
Digitized by Coogle
- :il -
l)i [M)i sono sluti Iruvati dur altri rranmienli di opigrali iviriinriiU'
graflile in due allri loculi, e sono qucsli
10.... ...RCA
A V ... .
Vongo ora agli epilaiTi .scolpiti in inarino ;
HIC POSITA EP * AR (MocsUi vocc i* di>i-ia d.i iin foro)
CIIIA THEO.SE
BES QVr,,.- r I
XIT ANNOS I V,/
D VI DORMi
TIO TV A IN ?ace
E piibblicula dal sig. Herzog [Bull. 1KU1 , a pag. 101] con gravi ine-
sallezze; p. e. leggc egli ; Hie posila eat .1 rchialhe Sehes ecc. e in fine
ilormilio liia in DmniSo; ovc invece i .scrillo: Hie posita Eparchin
Thentebes qui'aje [njisil minoa L. V. d(ieaj VI dormfijiio lua in
p{ace). 11 nome proprio Eparchia rispondc al lalino Provincia, del
quale fecero un simile uso, e se nc ha un novello escinpio in queslo
frammenlo di vigna Randanini: /aVSTVL.VE // PROVliNCIAE //
FIIJAE SANCTIS / SIMAE
IVSTVS
DECENBRO
FR.VTRI SVO
EN IRENE AE
CYMESIS SV
soiio ambedue pubblicale nel BullcUino pag. 101. lai epigrafe di
Isidoro fu trovala nclla sala. .sicconie ho awerlilo di sopra a p;ig. 7.
ESIDORVS
ETERVS
EN IRENE OVI
MESIS SV
Digitized by Google
ille ;K)Sir\S •
■ id ■ MAIASDIE
Ml I. Imp. Cn//iENO IV.MOR
e amj. cm. lA.NA PBIM
I'.ire die qiicsla sia I’epi^rafe chianiata dall’ Heraof: (Bull. p. 9.‘i)
rozzissiimi e scrilln con un (jmzzahutjUn di liiujiin e scrillura yreca
e Idliim che non pennetle nlniii ijiudizio probabile, c die egli ecect-
tiia tla liilte Ic allre die non iiffrono alciin imlizio sicuro (icr fi.ssare
a uii dipro.>iso Icpoea dein|H)gwi. .Ma se 6 cosi, come, di iiceessila
devp dedursi vedendo non avervi allra epigrafe die dia segni emno-
logid, perdie il sig. Ileratg la ditai rozzissima e scrilln con un yunz-
znbiiylio di scrillura yreca, ipiando non vi ha neandie una .sola Ict-
tera di quell’ alfabelo? E quanto al gua/zabuglio di lingua, neanelie
parmi .si |mssa affcmiare se non graluilameiile, supponendo . . ENO
nominativo green in epigrafe del lutin lalitia. Inoltre (|uestn prelesn
nome del niorlo sarebbesi inIriHlollo fra le note rronologidic , il elie
iieanebe puo supporsi senza fondamenlo. L’ epigrafe, se non erro, mi
pare debba essere di molla im|ior(aiiza , atlesoche e il solo monu-
mento marealo di un' epoea , in forza del quale saremmo assieu-
rali che queslo dmilero esislc\a gii alia meli del secolo lerzo di
Crislo, nel quale (lallicno Aiigiislo, die qui si eoiilradislingue dal
padre Valeriano gii piigioniero in Persia coll’ aggiunta di iMiii'or,
resse i fasei.
MM. PUCA
ANPUA XVII
€KOVMMM T(OX
l«hrn
.MIICIC XV
1 Ho siipplito xatunii col coiifrmilo ili uii rpiUillio del Kireheriano, che
credo di Ehrei, iiel (pialc h nomiiialo il piomo di vciierdi, DIE BENEREM.
Digitized by Google
- 33 -
L’intcrprclo [Bull. p. 102) slima polcr ravvisarc nella lorza linea
la soliUi formola, die il defonlo ri|H)si in pare , c qiianlo al numrro
XV die egli possa imlirarc il poslo del sepolcro. Ma la nola formola
comincia o finisce colic parole en irene, in pace, (Idle quali qui non
vi 6 alcun indizio : c quanto al dormilio, xsini^oi;, non polrcbbe al
certo aversi questa voce senza unire alcunc Icltcrc della linea terza
CKOV col MHCIC della quarla; doiw di die rcslauo le lellerc MAPI
TOVC ; die non si riducono no al ui-j , tua, ne lampco ad airij; ,
eius: di modo die painai non si possa acccllarc una inlerpreliuione
cbe di tanlo discorda dagli elemenli epigralici. La niia lezione e
BivEpowa av(vo)ip<i>v XVII ixapt-iu; XV ; Venerosa annorum
AT//; fiafiuil nmritus menses W. Ho preferilo inarilus a mariium
per slare piu sullc tracce della leggenda : il senso esseiido il mede-
simo se diciamo : marilus earn habuit ovvero ilia habuil mariium.
Barbara e cerlamenle quesla epigrafe, scrivendo in grcclie Icllere
liarole latinc niisle a grcche; ma eseinpi sifTatti non son rari.
La seguenlc poi ^ tutia greca di dellato c di paleografia. Dicoiio
die un Rabbino vcdcndola la dichiarassc scritta in Icllere caldaiclie ;
comunque do sia, questo strano giudizio 6 corso jicr le Lmr'cIic di
molli.
eNBAAeKeixe
PMOA.NOC AMC.N
NiiniOC . (KIOC
eNeiPHlIH • II • KOI
MHCICCOV
Lc'ggesi ncl Bull. p. 102: 1' edilorc trova cbe le liner 2.’ e 3.*
sono scrille in Icllere Iroppo rozze per dare una lezione soddisfacen-
le; e pure vVicis; b cliiaro e lainpanie: quanlo a P[j.c»v6;.
concedo volentieri die non era facile inlcrprelarlo, essendo a me
niedcsimo roslalo mollo.
Digitized by Google
- 3i -
Air cpilafTio del fanriullo Romano I'acoiam soguiro quollo dol Taii-
riullo Marcello :
e.N0AAe KeiTC
NCniOC MAPKC
AAOC €N IPHNH
H KoiMicic cor
« ran<irlabro
Gli scambii di t per e per r , , dell’i per et e per r, sono volga-
ris.simi in qiieiila cla.
A questa lapide succedano due pariinenic greclie e di due donnc
die iianno comune il nome.
CABBATIC €N0A
AC KCiTC rr
Ml ACOrUTIC
eZHCCN €TH Kll
e.N IPHNH H KOI
MHCic cor
CABBATIC 6 j
I'ATIIP BIBI
AC CTON ir
CN eiPHNH KOI
MHCIC cor
Nclla terza linca della epigrafe prima leggo Adou, il ipial nome puo
paragonarsi all ebraico 'i'7= Aea(« ; indi ?,-i; l!;r,3Ev.
Pongo ora due epitalTi , uno latino , greco I' allro. II lalino dice :
MARCIA BON'iV
DBA DORMI T\A
A • I BONIS
aTs
I
Marcia bona ftutfajea dorwiflioj luia] ifn) bonis. la iiuova formula
ill bonis equivalc alia gia conosciula nclle cpigrali crisliane IN BONO.
Digitized by Google
- 35 -
sono locuzioni vodiite ancora nci grcci cpilalTi E.N AFAHO I F.N
AFAHOIC, formolc wiuivalcnli nolle epigrafi crislianc ad ii 6!p»;vr, 2.
A me sembra die debba .siipplirsi tosi 1’ o|)itaflio greoo .segiienlo
trovalo ancor csso in qiicslo ciiniloro :
CNfiAAe KCITC
IIAPH€N()C
CN
Parlhenos puA l)on osscre qni il iioiiic proprio della donna se|)olla,
di ebe non hoj)cr allro esempi. Aliro .suppleiucnlo egualmcntc pro-
babile sarebbe h pel risconlro di ima epigrafe lalina di que-
slo medesimo ciniilcro die legge INTER DK^AEIS , domic aneora
|x»lrebbe giustificarsi T interprelazionc Iii/er BOMS dala dal di.
cav. Visconti nel giornale di Roma 1.‘ Maggio p. 306 alia formola
I. BOMS della epigrafe precedenle.
ivHAAC K€lTf;
sVerXIA.NO APXO.NTl
CIXBIO A;IU.\ evl VXI ■
META TUN AIKeuN
II • KVMHf.lC AVTOV
ramlrlihro
Chi dello queslo epitallio confuse evidenleinenle due formole |io-
nendo il dalivo do\e avrebbe dovulo scrivere Eirjy.iavb; ivy.?::;
ii’.c; : degli errori di barbarismu non fo parola. La formola ev'^j/.s:
1 L' ultima liiiea della epigrafe IU8 di Wadi Mocalteh (Uef.r, Sludia asia-
lictt. 111, |i. 30) EM . . Asto lasciala dall'interprete seura spiegazione, a parer
mio deve co.>ii s:ipplirsi ed emendarsi: en i~ABi<V.
2 Cf. Paul, ad Rom. X, 13. — Isai. Ill, ".
Digitized by Google
- 3(i -
nraiM-Iie si arcorda col srgiicnic litTi tw/ Sc/iuv i, %(r^r,v.i ai-rci.
II ycTi Tijv etxsMv Icggcsi ancora ncll’ opilalllo di Dorolco, chc si
ha nel Boldelli a pag. 430, nvo i da nolarsi lo scambio mcdcsimo
(Icll'a! in e, MF.TA AIKCUN. Ma ciu die imporla c la mcmoria di
uii arconte conscrvalaci da quesla lapida. Saiievasi die i Giudei
fiiori della Paleslina erano goNcrnali da iin sine<Irio I , ris|)on-
dente alia o seiialo die Auguslo slatui pei Giudei di Ales-
sandria abrogando I' Elnarca !: il qiial senalo non k da confon-
dersi colla Y£p;'j;(a dellc sinagoghe il cui capo si ap|iella I'KPOV-
IIAPXHI SViNAruniX neir epigrafe romana edita dal Cardinali ,
ed inserila nel C. /. GV. al n. 9902. Il senalo civile era pre-
sieduto da giudici die prendevano il nonic di arconli ; e Ic si-
iiagoghc dai seniors C'3pi ; ma gli arconli non ebbero venin nia-
gistralo superiore, se non forse 1' ip/wv toO Xasa ; laddove i teniores
hanno il Yepsj5;*p7T,; forse c/irrispondente al litolo di ]pt 3in , die
si da il rabbino Giacoblie in un epitaflio del llai da me posto e
spiegalo qiii innanzi. Inollrc la sinagoga ebbe un capo dello ap/uv ed
apy/jv rf,; o-jvxYio-pf,? 0 sia ipyiz-j/x-'<tr(ci, clic non dcvc confondersi col
Ycpjjctapyr,; ri;; cuvaYiicpfl; n6 CoH’ ap/wv Tja Xasj che 6 il magislralo
supremo della cilli. Il numcro degli arconli delli ancor essi $enio-
res 3 e piu coinunemenic primates e proccres 6 incerlo , non av en-
do rerun valore il lonfronlo dei setic arconli stabilili per Ic cilia
della Galilea ai tempi di Giuseppe, il quale allega Mose ove non si
legge nulla chc ne dcicrniini il numcro. In Berenice della Girenaica
priina di .\uguslo nc Iroviamo novc [ler quanlo ricavasi dalle firmc
al decrcio ivi scopcrio 3 eil in Tiberiadc a leslimonianza del mede-
I L. S3 Cod. Thfod. de lud. el Coelie.
S Phil, in Flacc. n. 97!}.
3 I.. IS Cod. Th. de hd. el Caelir.
i Deuleron. c. XVI, v. 18.
5 C. I. 0. n. .SSfil.
Digitized by Google
- -
simo (iiuseppc eravia'.suoi lempi un soli) (irroiiff l assislilo da dic-
fi assossori ; oiulc si ()arc die in do non segnimno gli Ebiei alcnna
Iradizione. Queslo scrillorc diiama i dicci assessori st iUx tsS TAr,-
6 : 5 ;, si Siinz zpzTzzTxt tcj rA);0:D;, si rywssi r?,; 2. ||
Boeckh 3 clie paragona i iexiT:pio-::i ai magisirali , li eonfonde poi
coi Szy.i'zpoy::'. die erajio i prirai dicei senatori nei municipii e colonie
solili soserivcre i deereli del senate e supplirc in eerti easi alia nia-
gislralura suprema: peggio ancora il Franz traduce dei-urioncs <iue-
sti ItxxT.pu'.o'. in luogo di deceinprimi, scrivendo ; Senatui DC viro-
rum praefuisse decuriones.
Gli archonles enlravano in carica circa il mesc di Sdlcnihre,
sicenme c state gia nelate dal W'essclingie die cita a tal flne I'aulore
dcir Omilia nel gierne natalizio di S. Giovanni allribuila a S. Criso-
stomo. In una cpigrafe della basilica osliense trovasi roemoria di un
Sabbazio die fu due volte arconfe, AlC Al’X(J.\,iionessendovissiito
pin di Irentacinque anni, onde si deduce die a tale magistratura cra-
ne eletti anchc i giovani ; Ne giovi qui avvertire die il nemo ip/.uv
Tuv IsjJaiwv cheS. Giovanni (111, 1) di a iN'icodenio non signilica il
capo della naziene, cbe allora era soggclla al Procuratere di Cesare,
ma un assessore del gran sinedrio : ma quando a?-/o>v 5 indelernii-
nato , solo dalle cireostanze ]Kilri dedursi in qual sense debba pi-
gliarsi. TratUuidesi per csempio di giudizio I'ap/uv sai'i un equi\a-
Icnte del Jtxarrr,; del xpiTT,; 4, c lalvolla neppurqnindi tdiiaru,sic-
cemc quando S. Malleo (IX, 18, 23) diiama arcontc quel lair cbe
dunandava da Gcsii CrLsIo la salute della figlia, il quale non avrein-
mo iKilulo index inarc, cbe era arcontc della siiiagoga o sia I’ai'diisi-
1 WESsELi.Mi. lie Arch. c. XI.
i De rila nun, c. 15, lU, 57. - Cf. Bell. M. 11, il, !1.
3 Corp. Inner. Crate, ad ii. 336. |
I Lie. Xll, 38. -M.iTTii. V, i5
Digitized by Google
- 38 -
nagogo,so non avossimo Icllo noi luoglii parallcli di S. Marco (V,22j
et; ‘fiT>v 3p‘/{rj/3r'wv(,)v c di S. Luca (Vlll, il) b TT,; Tjvjvii-pri;-
Parimcnle dal \ edere un lal Alfio Giuda appcilarsi ARCO.N ARCO-
SYNAGOGVS in nna cpigrafc Capuana(Or. 61ii) ora lalerancnsc,
(diiaro risulla , per cio mcdcsimo die le due loci sono adoporain
insieme , die non k qui 1’ arcontalo di Giuda un sinonimo di ardii-
sinagogo. Ma che direnio noi di Sabbazio nnininalo di sopra?die'
del noslro Eulidiiano, da’cui epilafli sappiamo solo die furono ar-
conli? Saranno essi arcliisinagoglii o giudici, ovvero capi degli
Ebrei stanziali in Roma? lo li credo piultoslo giudici , pcrclie non
par verisimile die sc crano capi degli Ebrei di Roma non I'aves-
sero signiilcato con prccisione; c penso die di quesli giudici al-
cuni ve ne avessc in ciascun quartierc, ove abilavano gii Ebrei, sic-
come v’era in ciasciino la propria sinagoga ; alia qual opiuione mi d&
argomenlo il vedere die sdle siiiagoglic sono nominate nci mar-
mi, e ciiiscuna d’esse vien delerminala dall’ appellalivo jialroni-
iiiico di quegli Ebrei die vi si radiinavano alia pregliiera, dice
Ic siiiagoghe dei Campenses {C. I. 9903, Or. 2322) degli Augu-
sieiises [V. I. 9902, 9903) degli Agrippenses [C. I. 990“) dei Si-
ImreHses {C I. 6ii“) dei Volumneiues (Or. 2322: ma piu corrcl-
lanienlc die ncllo S|ion Mixcell. X, 220 c nel Fabretli Oi3 , 101
•si legge nel ms. del de Wcnglic BETVRIA PAVLI.VA F ecc.) degli
Ekeenses ( C. 1. 9901 ) c degli Ilehraei {€. /. 9909 vedula da me
nel Kirclieriaiio). Dietro do oscrei proporre |>er conghiellura il nomc
di una quinta sinagoga K.\AK.\P€TICIL).\', la quale senibranii do-
versi leggere nel niarmo di Giuliano veduto da me poco discosto dal
luogo do\e il vidcro lo Spon c il Lupi 1. II Kirdihoff die si attic-
ne al Lupi nel riprodurre la tra.scrizioiie, .segue poi lo Spon ipi^nto
alia lczione,o piii \craniente ne iinniagina egli una lulUi sua propria
I .S'. Scimic tali. Vllt, p. 51.
Digitized by Google
- ;j9 -
in forza drlln qimlo Ic due linee quarta c quinia Irascrillc dal Lupi
M'XONKAA . , . ,
SI dovreubero Slipnlire e ICKKCrc a?ywv Ka'azratwv) xiai)
KAI'llieiUN " ^ '•
’Afpirrisu-iv. Egli c vero die il Lupi non copid csaltamenie la linea
lerza, ne I' abbiLsso a dosira, coin'd siil marmo; ma d'allra parte ei
non lascid alcun dubbio die il marmo fosse conservalo cd intero
dopo KAA- Nulla dunque di piii arbitrario die il supjilemento Kir-
dioiliano. Ma percbd il lapidda lasrio a mezzo la linea quarta ? ]w-
Irebbe dimaudarc qualcuno. Ris|iondo , jiordie inconsideratamenle
abbiLs.sd la linea superiore di mudo die nun gli riniaiie\a altro niodo
da poter raddriz/are le linee seguenli , se non queslo. Orlo e |ioi
e sta di fatto die dopo KAA , la cui terza Icttera c ora s\anila , non
vi fu mai altra scriltura. Qtianlo alia linea quarta , |M)iehe varia al-
quanto la lezione del Muralori ila ipiella del Lupi convien dire die
fmd'allora il marmo fosse logoro; ma paragonandole ambedue, in
sostanza non ci danno gnm diiario , laddovc la lezione ddio S|ion
non pub per verun modo accordarsi col marmo. Cadendo adunque
la scelta fra la copia del Muralori e rajiografo del Lupi non do\reino
csilar punto ad allenerci al Lupi. si per la nola esallezza di lui, come
pel confronto del nuirmo qiiantunque oggi piii logoro die non lo era
perawenlura a’suoi di. La lezione die ri.sulla dieiro le osservazioui
nosire e KA .\) KAl-ClinUN , e congiunlamenie KAAKAl'CTiCIUN,
K»/,yjtpET'.3!wv , Cakareteiisium , voce , die si awicina di mollo alia
forma lalina t’(i/c(in>n.?mm , non facendo diflicolla la forma greci-
zanle KaV.xzp’Ti;; Glide si devc su\iporre derivalo Ka>.».a;i-:+|r.:p. Egli
e prubabile die cosloro avessero tolto il iioiiie dalle calcare, le quali
essi Irairicavano ; ed 6 nolo die gli Ebrei di Roma iiiercaiileggia-
vano , quantunque gli .scrittori facciano solo menzione del zolfo e del
veiro 1. (liuliano adunque diiamerebbesi, secoiido quesla ipolesi,
arconie (lei Calcariensi ; e non i sirano il supporre die ciascuna
1 Mart. L. I. rp. 3a, XII. C(i. S(i, ecc. - St\t. 1, Sn.v. pee.
Digitized by Google
— 40 —
comuniU'k dogli Ebroi stanzhila in Roma avc.ssc i propr! arconli o
sia giiulid, c die Eulicliiann avcssc talc ineombenza nclla comunil<i
degli Ebroi di fuuri porta Qi|>cna.
NEPIA MAR AE BIXIT A>\
OSA QV 1 IS • I 1 1 I
fCR
Aepia Marnsa quae rixil aimis ////. Nei miei Velri a pag. !»6, 61
ho giit notalo 1'u.so del nomi in osus , la cui maggior cnpia I>ro^ icnc
dair Africa. Fra que.sti c un Bonoms 2, una Bonosa 3, un Monno-
xus 4, una (C/Occosa 5, una Sososa 6, un Quelosus ~ , una Procu-
losa S, una Polosa 9 cd altri cbc non cilo percli6 mi scmbrano non
bon trasrrilti. Ma ([uesli dcrivano apcrtamrutc da vwi latino o gre-
clic, raramcntc dji punidie. Sono ccrtamentc latino Cocca , Bonus ,
Quietus, Proculus; grcclio Pot(h;us, Sosus; punica Monnus. Ncl co-
gnomc MVROSVS to, sc dcvo emondarsi Marosus, a\rcmo Funico
eseinpio rispondcntc alia nostra MAROSA , die del rosto trovasi
nolle nuniididio 13 , 23 cditc dal Bourgadc N©nyo- V'ii inolli'c
1 Av>orln die net niarmo originate it ciimtclabro si eleva at (li.sopra
degli altri sinibuli , oiulc I' epigrare si vcdc diiisa.
i Inscripl.iitrXIijerit u, 219 j, 3173. 6 Ib. 1927.
3 111.2793. 7 1b. 2110.
4 Ib, 2niS, 2373. 8 lb. 3fi7.
5 lb. 2137. 9 Ib. 1035.
10 lb. 2833. Nella Retue Archeohijiiiue (18112 Fierier p. Ill .si piibblii'a
ipiesia epigrafe di Dijon: D M MAFINOS.4 ET COTTALVS AKRICANVS.
l/edilore ha mal diiiso n,'i\ Mfanibiu; M{emoriael: it nomc .Wn/inoia e d'o-
riginc punica, HiSyo . conic Cotlahis si deduce da '“7Up-
Digitized by Google
— 41 —
nelle epigrafi laline dell’ Africa MARISA 1 c Ira le numididic i
NW'iyo chc ha comunc I’originc con Marosa. !1 nome BCNeROCA
che 6 neU cpilanio recalo innanzi, apparlicnc alia classc latina, poiche
Irac r origine da V’eiiiw come da Veneri'u* deriva il pin usalo nomc
Veneriosa 3.
Di non lieve iniportanza sono i simboli giudaici scolpili in qucsia
lapida, c mcritano di csscr nicsiti a risconlro coi vetri giudaici e con
due mamii I'uno di Flavia Antonina I’aHro qui da me illnstralo.
Ncl mezzo flgurasi il candelabro , e a dcstra il lukb con frutto del
liraone, a sinistra il como d'ariete col vaso. Parimenle nel Velro 4
della mia tav. (V) il lulab e il cedro sono a dcstra , il vaso c '1 como
a sinistra del candelabro. Ma ncH cpitallio di Flavia Antonina i quat-
tro simboli sono disjwsti diversamente : pcrocche il corno col vaso 6
a dcstra, il lulab col cedro a sinistra. Qucsli simboli accoppiansi in
allro modo nci Vein 1, 6 della tav. V, dove il como 6 unito al lulab
c al cedro ; laddovc il vaso mirasi accanto ad uno dci candelabri
colic forbid , ovvero si rapprescnlano due vasi ciascuno accanto al
suo candelabro. V e ancora qualche monumento ncl quale il vitso 6
omesso , c figurano soltanto il corno , il lulab e il cedro o limone ,
siccomc nel sarcofago giudaico c ncl piccolo Yetro n. !!, ovc il corno
e figurato tra il cedro o limone c il lulalj. In una lavoletia ciraiteriale
che c ora nel Lateranensc rappresentansi due candelabri con accanto
a ciascuno il vaso da olio il lulab c il cedro o limone che sia , ed il
corno'c ome.sso ; invcce inun'allra lapida pariinentc del Lalerancn.se,
mal dcscritta ncl Corpus imer. Gr. n. 9912 randelabrum ciimpal-
mula, e il candelabro il lulab il corno ed il vaso : in una terza lapi-
pida ivi medcsimo i cui simboli erroncamentc dcscrivonsi nel nicde-
1 Iturr. de rMi/. n. 701, 2675, 2851, 3602.
2 Boi rovde II. 15.
3 Iiucr. de I'.U;/. 135.
1 C. I. G. 9003.
Digitized by Google
sinio Coqms Imcr. Gr. n. 991 i cornu palmiiln foliolum cum cun-
delubro , 6 il corno , il candelabi'o , il lulab od il cwlro o limone ,
nuincaodo solo il vaso. Quesla uniono c ri))clizionc rostanle dimoslra
(•hiaramonlc die il vaso cnira nel sinibolismo colla incdesima forza
di signilicato die gli aliri siiiiboli, c die non vi e |>er nulla pnslo ad
ornalo , come ad esempio le forbid , die pero comunenientc sono
omesse. Egli e poi i^erlo cbe sia vaso da olio , poich6 esso si rad-
doppia lalvolUi oui sono due cauddabri, e per eoiilrario non si vedc
mai doppio ovc il caiidelabroe uno. i\e |ioiad inlendcrne il simboli-
cosenso la tradizione ebraica ci vien nieno. Perocdie conlaiio gli Ebrei
cbe qiiando gli Asmonei ebbero rolto in guerra i fireci e liberato il
lempio eniraroiio in esso per eelebrarvi le Eiicenie il giorno 25 del
niese Cisleu. Ivi pero i vasi da olio [ler tenere acccso il candclabro
lutli gli olio giorni della fesla erano ronlaniiiiali dai genlili a riseria
di un solo die porlava tullavia il bollo del Ponlelice. Queslo adun-
que essi adoperarono , e, miracolo, queslo solo baslo a quel giorno
e ai selte seguenli. A iiienioria del qual fallo prodigioso i prinii della
nazionc sUibiliroiio raiimiale rendinieiilo di grazie, c una piii solenne
pompa 1. Possiamo quindi eondiiudcre die dopo quel tempo il vaso
da olio si uni ai simboli della fesla dci labernaeoli c dellc cncenic eoii
egual senso die il lulab, il eedro o limone ed il eorno.
niMiiAAiMi MiiiKiA mr
HZIIceN mil .MfJA MII.MIf
IINAHKA e.N IHIMI II KOlMII
hi
nc COV ItIKTI'O rPAMMATIIOl'MI
II Villore die si nomina nella linea qiiarla de\e csserc slalo
firummaleus, se ben si eorreggc I'erroneo ri'AMMATHOV >WIK1 =
I Maimos. Meijitlu Tnanil. c. IX.
Digitized by Google
- i3 —
|iar:£j; Appicsso loggeremo collo scanibio mediv
simo (li fj per -j : nia quanto all' r, grmide c I' abuso chc mirascne
falto ilallo scritlore di qucsta epigrafe, nclle vod ri;,AT,>,>,!vr„
TjTT,, T,/5T,y.i , il quale ba poi eiunbialo I' n in i nella voce
tTi;, e r I in SI nclle vod -/tizstai, usia. Non 6 nuovo in epilafli ebraici
Irovarc scanibio di voci Inline c greebe. Nclle epigrafi laline Irovasi
NEPIA = «pr:»,TllEOSEBES = Os«s?f,;, ETERVS = s-a-pj?, DICAEIS
= S'.s*;'.; , GRAMMATEVS = c la soicnne fomiola EN
IRENE AE CVMESIS SV r h eifiii’n) Tj xsiiATiTs? isyj- Per coiivcrso in
epigrafi greclie si legge ANPUN = annorum , MIICHC = menses ,
St\PIT01X mari/us, <1>IIKI = /eci. L’epitaflio fu |s)slo a Gemcllina
fanciulla \issuta uu anno cd undici inesi.
e.\0AAe KITAI ramu lit ctnulc- fcJroo
tiDlam lahru iiimmp
IIOIMeMC O lulab
U OCIA H TIC
ezHCCN CTH
qS MH.NAC 1
IIMCPAC m e.N IPUMI
H KOIMlIClf. AVTHC
II noine della defonta ccnienaria e Ih'.p.s7i;, die formasi a seconda
dell' analogia dal genilivo di come da caiijuiv deriva »aipLjvi;,
da i'/.-fixToip a/.sxTipt;, da f,pi.i; fiCMi;, c dovri troiar luogo neilessici,
ove inanca. Pinienida vissc anni novantasci e un niese c didollo
giorni. E nolevole rappellalivo sii:;, die suol darsi negli cpi-
lalli ebraici a riguardo della vita c non della luortc ; poiclie allora i
defonli diconsi st Mxxisi ; della qual dilTereiiza e arduo assegnare
un’alira riigione, sc non I'uso dci scllanla, die I'ebraico pnx quasi
IH'riicluanicnle Irasporlano cixje.:;. '0 Jiiutis; nclle sane Scrillure
diianiasi il iHqiolo israelila |)ci' anlonouiasia , iktcIic il solo die co-
Digiiized by Google
- 44 -
luisccsse cd adorassc il vcro Dio • ; 6 quindi vcrosimile die |wssa
cssersi preso quoslo vocabolo per siDonimo del popolo d lsraele con-
gregalo nel seuo di Abramo, di Isaeeo e di (iiaeobbe ; nel qual sen-
so gli epilafli leggono *7y eioe , pace sopra Israclc ,
ed il luogo di sua dimora si cbiama XUPA TUN AIKCUN (C. 1. G.
Qiia) in un epilafiio di Paliizzuolo die ben polrebbe apparlenerc ad
un Ebreo di nazione. Nolo die ollie ad hU Irovasi adoperato aiicora
BONA come uell' epilallio di Marcia, e THEOSEBES come nella epi-
grafe di Eparcbia riferita di sopra.
ALE.XANDER
bVCVLARVS DE MA
CELLO QVLNIT ANNIS
XXX AMMA BONA OM
NIORVM AMICVS
DORMITIO TVA INTER
. Dic.AEis
Maiicanie di lutia la parte sinisira Irovo.ssi queslo di.sco di niar-
nio : lullai ia era diiaro , die poiieia.si ad un lale \issulo oiiesla-
mente e amalo da tulli; omle in supplii vi/X BO.N.A OMiiimhi AMI-
CVS , il qual supplemenlo devc ora cedere all' aniica scrillura ANI-
■MA BO.N.A OMNlORV.Af .A.MKiVS 2. Oue.sli due concetli ricorrono
eziaiidio in epilalli gcnlili S, ma iu(|o proprio degli Ebrei i I’augurio
1 Cf. Sap. XVllI, 1 - II, 13, 16.
2 AMATOn PAVrEIIORVM con simile mcUiplasmo legge.si in ppigrafe ro-
mana cdita dal Ke.\, /■Vk/i, p. XC.
3 UMMBVS AMICO ET PER OMNIA VITAE I.AVDABILI si lepge in un
epilaflio afi'icano ,Hi:sikr /nvcr. rfr fA/j/cr. n. 2".'>6'. AM.VNTI OMNIVM ET
AMATO OMMBVS comincia on' epiprafe Ih'iici enlana Momms. /. A'. /.. niim.
1131 ). 'nxH Ar.ceii Iroiasi in on epilallio preco ,f. /, n. 6.’n!i;.
Digitized by Google
- 43 -
I'he sof^e ; Dormilio Urn inter dicaeis, cosi barbaramenlc sfrillo in
luogo (li dicaeos. Fu qucslo il mio supplcmcnlo quando la la|Mda Icg-
geva TiO TVA INTER : ora il framnicnlo fhc mancava csscndo-
CAEIS j,j^ rilrovato dice appunto cosi. La fra-
sc inter dicaeis , quanlunqiie nuova , corris|K»ndc alia greca META
TUN AIKAIUN e all’ cbraica nvjpnx iNC cy • ( folle allrc donnc
giustc). Nolle epigi'afi crisliane si Icgge taholta MtTA TO.N AITUN 2.
II ^o<'abolo Bubularitts cra.si Icllo nel lepido leslamcnto di M. (inin-
nio (iorocolla Porcello : Donabo suloribics setus , surdis am iciilas ,
bubttlariis intestina : onde era.si conchiuso die i bubularii dovevano
e.s.sere salsicciai di came bmina.
THIAI.VMH MHTI'l
lOVAIAI KACTPI
Klf VIOC CIIOIH
fCN f.N eiPIlNH KOITH
fOV
(lasiricio pone alia niadrc Giulia questo epitaflio. II nome
b domlo al dialcllo [Kqiolare .scgnatamenic Alessandriiio : .MH sem-
bra ri|>elutu per errore. Nuova e la locuzione KOITH in luogo della
solenne e Yolgaris.sima KOIMIICIC, nia non difTonne nel senso, equi-
valeiido la prima a locus dormitionis, la seconda a dormitio. Qual
senso si nasconda in qucsia forniola si vedra manifeslo se si consi-
dera die ossa allude apcrlamcnlc al v. 9 del Salmo quarto , dove
dice il Profela : ’Ev v's Or'/uEto. Al qiial
pa.sso conimenla Eusebio di Cesarea : smi i tf,; xxx/.Xi-p;;
xxO’ Jv h e!pi;cr, t};v *:;yLT,i’.v xx't rr,v ixaX/jcfijv
1 Hec.K, .Woiiiim. AnI. lint. Aui/. Vinilet. rrperlu §. XXXIV.
2 Bouietti , ihutreaz. I, pa(£. 58. — Mviciii , Momim. primil. Hetle arli
crisl. p. 104.
Digitized by Google
10 —
Tuita-::; - . . . r, \u y.3iTx>.iJir, *.ai i y.ari -rev Oivatjv Oz-/:?.
« Veiri il tPiii|)o tlolla separazione dal corpo, cd io mi assopird Inm-
quillamonlp p dorinird nella si>eran/a della risurrezione. » e Tei>-
dorelo in ps. eund : i-' rf,; xixszizu-i^ tsv Ot-kv
•jif evTijOi liv Oiva-jv
CABBATIV
PCNATU
Aie.\<l>0
HHKCN '■<"1
Inlendo clie Sabbazia dica di aver fatlo al fralello Rcnalo la Ojjy.r,
0 sia il loeulo, se non si vuole die siasi omesso T aumenlo sillabieo.
e debba leggersi piulluslo eOr.y^v. II nonie Sabbalia d nna varianie
del Sabbalis die abbiarao vetlulo sopra poi tarsi da due donne.
DEVTERO GRA
MATEO BENE
MERENTI
DVLCIS
Al grammaleus di nomc Deuleru-i pose 1' epigrafe nn lal Dutcis,
consenandogli il nome d’ufTizio die la Volgala Iraduee i«slante-
mente scriba. 1 simboli di sotlo a quest’ epilaflio sono il canddabro
nel mezzo, a sinistra il cedro o limnne, a destra il lulab ed un arne-
se oblongo e quadralo o piultoslo dlindrico. Similissima a queslo
graffito 6 la maniera del vaso e del lulab rappresentati in una pietra
indsa a destra del eandelabro, nclla quale al fmlto si vede con-
giunlo il eorno ebe qui manca. I’n pubblieata dal (ialeotti 1, e emi-
1 deimiwe Fkunmiunne tab. I, pars It.
Digitized by Google
— 4“ —
\ieno ben notarlo, perche non si dia liiogo a sirane inlerprctazioni
per Id maleriale somigliaiiza di questa figura colle consuele foglie
di ellora adoperalo nolle epigrafi greclie e romane ; quantunque io
non neghi chc alcuna volla siasi volulo rappresentare la foglia di
ellora. Quell’ arnesc cilindrieo o quadrate, ehe voglia eredersi , seb-
bene stia in luogo dove suole vedersi il vaso da olio, nulladimeno
non puu ebiamarsi tale , ma piultoslo un \oIume della legge posto
in luogo dell’oron ebe si 5 veduto lalvolta Ira due candelabri 1, lal-
allra accaiito ad un solo come in un marmo dipinlo in rosso di que-
sto cimitero.
lOVCIOC rP.\M.MATeVC
<M.\nriATOI> KAI 'I'l
AAACA'Wf MAI*U
N B . APX . TCKNU AI AIIII
TO . ONTl fTON A7. .
(iiuslo ( erroneamenle seritto Jusitis ) lodalo dal piulre Maronc
ronie lenero di lui e dei fralelli, niori di anni 37 : fu graminateus
nella sinagoga, e il padre B ■ APXwv o sia 5't; if/wv ; arconte due
volte.
wiAAC Keire iiptmor miiiioc tic. e
:Hce\ eiii avu kai .mhxa a
IlMei'AC TPIC 'MAOIIATOPOf <I>
I.VOMIITOPOC e.N flPIlMt 01 KV
MiriC cot r«ni(ftBhrn
UCCfllo
volto a
In queslo epitafiio si legge TIC. io luogo di J; -n; : 1’ 2^ fu forsc
omesso dallo seullore per la siniile sillaba precedente finale di Wi-tcc :
I Air. I, p. ;t(2. C. /. ( 1 . 9‘Jl".
Digitized by Google
- 48 -
wl ti nolo die da ciit naoqiie 1’ mnissionc delle sillabc, e 1' inutile ri-
{M'tizione, i quali due erruri s’ ineunlrano a quando a quando uegli
aniidii niarnii ; ma 6 verosimilc del [lari chc siasi scrilto cosi per
popolarc idiolismo, poiche nc trovianio altri esempi ncllc lapidc se-
guenli allc quali non puo accomodarsi la priraa supposizione. Lo
scrillore del marmo voleodo lodare Probo fanciullino chc amava il pa-
dre e la niadre, chiamalu if.wzi'ofis lu’i per popolarc an-
adroine 1.
AACEANAPIA CeitH
l‘A NUTU lAlU eP€
HTO KAAUC AN
TIZUCAC IlION KOI
NON CT . H . KZ €N IPII
Nil II KOIMHOIC cor
ce
Iff polli a((Arm> galli di rinc<>ntr>'
•1 poHaio alWiNi, ra[<anns. in mmo nn rtmo di paliiia.
Questa donna, a ipianlo pare, vissula sollo Severo Alessandro, dal
quale lira i nomi di A/.ejavJfiai 2£^-l;sa, alimenlo un fanciullo di iionic
Aolus, e queslo suo alunno merilo da lei I’elogio di avernda ricom-
pensala soslentandola con Ic sue opere ; laic e il senso della locu-
zionc; drrr^urcjsiv giev aitviv. Paragonisi il senso del i:Ei:i!;iur;u£i7 r(;v
iv, e gencralmenle il significalo simbolico della swvt; si bon didiia-
rato da Tcodorelo 2, da S. Cirillo di Alessandria 3 c da Teofi-
lallo 4. In queslo epilaPTio mirasi gralTito il |>ollaio coi polli, e la
1 Pmscus, IV, S, 2 j.
2 In Psalm. LXV, !).
3 L. IV. iff Aiforiil.
i In Lie. c. XII, coll. Paulo ad F.phes. VI,H-Mvtt. X, 9- Mmc. VI, S-
.\rl. XXI, II.
Digitized by Google
- 4!) -
Icnzonc dei galli, simboli nl lullo niiovi, ni qihili per allro non som-
bra dovorsi dare un signiriealo rccondilo, quale si espone dai com-
menlalori ebrei 1, pei quali gl'Israelili, ovvero i gio^anetli disceju)-
li della legge divina chiatnaasi nella Scrillura polli. Sono due sce-
ne di rampagna c i galli chc si disputano gelosaroenlc la signoria
del pollamc, e il pollain coi polli, elie sono il soggclto della disfida,
e die fiaionn potersi riferire alia vita domestica di Alessandria Se-
vera col suu ben amato alunno.
MA|*K
Inhrf
CAAA.M
H
E sapulo r uso antico del H messo a dinolare la morle presso i
Romani, di che gii ha delto abbastanza il Marini negli Arro/i p.lC.",
117, 832. Slandoalla fetie di qualche greca epigrafe *, il B polrcbbe
leggersi Or/itiir/. ft nolo che gli anlichi iisarono lalvolla porre il
norae del defonto in accusalivo sollinleso il verbo o il nome di chi
aveva fallo il sejxilcro. Del primo caso sia esempio I’epigrafe fahrel-
liana pag. o87 : AVI’HAIAN HPAKAIA ( sc. depomil], del
secondo la lapida del Boldelli, II, p. 49ii, <I>AVCTI.\ON : e gioverii a
lal proposilo c.ilare un cpilaflio pagano pubblicalo nel Bull. delNuslil.
1861, p. 249, ove si legge BOST.AREm SILLI.MS. Vilium SVLGVl-
VM C.ARALlT.Anum. L’edilore sig. Dcllcfsen ci ha dato |k'i- un no-
minativoBOSTARE SVLGVIVM GARALITAt!
I V. Sohar Chodwsch fol. ;18. 9. fol. i, col. 13. iVttm. fol. 101, col.
S1.1. Deuler. XXII, 6.
i Kmsz. Elem. Epujr. Hr. iiap. 36.’i.
i
Digitized by Google
— so —
iIE SABINE COIVCil
rr.mn,,n.o BENFMERENTI QVE c„
di un siifiUdo,
lul.i, vixiT ANMS XVIII
DIES m GERMAN vs COI
IGI BENEMERENTl FECIT
CVM VIRGINTVN SVN OVE ™..
VIXIT ANNIS III DIES III
Al eirginius corrispontic il greco -irapOsv.xd;. o sia il vir puber(alis,
come si esprime la Volgata, loel. I, 8: al qual luogo S. Girolamo
scrive ; Vir puberlalis, sive til LXX Iranslulerunl zapOsvindv, quern
vulgo firginetiin vocanl, eo quod primus florem virginilalis abslu-
leril. \jH lo<'uzionc fecit cum virginin suo i usala del pari nelle cpi-
grafi cristianc c pagane , c vuol dire vivere in coniugio. Dn epitaf-
fio crisliano in grcca lingua adnpera la fraso medesima tolta dal
lalino linguaggio F.nVHCeN AC MCT AtTor mhncc . r . H . r. =
(iei’ airoj (y) T,(pip*?) (f). Gcrmano tolse a moglie
Sabina quando ella aveva quindici anni c giorni tre, c nc rimase
vedovo dope Ire anni e giorni tre.
Cn -Oi - COIVGI SV
E FECIT GARGILIE EV
FRAXIAE • OVE VIXIT AN
NTS XVIIII MENsIBVS III DIE
BVS XII BENEMERENTISET
SIC NON MERENTI fngliR ili rtIrrR
Ouesla opigrafe si b. da me ricomposla a gran falica da molti
Irammenli.e non pertanlo ne manea qualche altro ancora per ren-
Digitized by Google
- 31 -
derla intera; ma la lellera 0 di CH 'Of" non si e ivi collocala se
non per congcllura , poichii non si unisrc coi frainmenli ialcrali.
fi rimarchcvole nell’ ultima linca, la formola tel tic non merenti, il
cui senso non 6 oscuro.
rrftU
Ji fnUi
raa<i«ltbro
ioTepiCAPXON
paioia
izOHCCN TOIC TON
NsVCIM A^TOV ACTCPI
o rieporcAPXHK..^
AOTKIXe TH MH^pt
TsV OC eZHCCN CTH
C €N eiPHvr,
•Jj xsC|j.r]ci? AITUN
Molto ho travagliato a riunire i vcnlidue pezzi che formano I’a-
vanzo della presenie leggcnda , al cui rovcscio 6 dipinto con letlere
rosso repilalBo di RuQlla die sicgue qui appresso. Si capisce che
Aslerio arconle ha poslo la lapida al padre e alia madre, e che in 0-
ne egli numerava solo gli anni vissuU dal padre Aslerio. II nCPOV-
CAPXH ha da cmcndarsi senza dubbio fspwntipXTi i **1 ^ quesla la
prima menzione del gerusiarca che Iroviamo in questo cimitero ; la
seconda volta era Torse nominate in questo frammento :
Aoc repov
C KAI KAI
•AOC . \
ove per allro potrebbesi Torse con egual dritto supplire 5-ff£.\OC
repOVuiau;, cquivalente alio H'3 n''?©, opiuttosto alio nax rrVtti
Digitized by Google
- -
allrsi i tempi nei quail qucsUi rarica dal tribunale del sinedrin era
p:iss:da alia sinagnga.
RVFILLA I’lETAS gVAE FeClT
CVMCELERI.NVMAhho*
Firev? MENSES (JVATTVOR
DIES yVlNDEClM EMIIRE
«E E EYMESIS AVTOES
E (pie.sla epigral'c dipinia iu rossu al rovcscio del manuo qui su-
pra es|K)slo. La defonla porlo i due norai di Uufilla e Pietas, il die
sueic siguincarsi eon le parole quae el in qucsio modo, Rufilla quae
ef Pietas. Leggcsi anrora EVODE nolle due alette del carlcllo, c si
deve riferire alia medesiina Rnfilla, sieeomc ho dimoslrato con molti
eseinpii nel A/imco Lateranense p. 89-91.
E-e.\Ae KiT€ Acriei'iA
? nATiii> rvNAruriic oci
5? AMenTOCIIC AI.N IPII.MI
KoiMiictc for
Paj' certo die I'epigrafe sia posta ad un Asteria cbe lia il bel tito-
lo di padre della .sinagoga , uoino saiito C uieolpatn ; AMEI1TOC tIC
vi c scritto erro«e;iraeute pe-r , ripeluto crroncamentc I' UC
della linea .soM'apposta. Di una niadrc della sinagoga, e forse di un
|iadre, dc\e essersi falla menioria nd marmo .segueiite, die non si
e tro\ato iiitero :
e.\HAi£ KtITf fIMirA'.v’.ia . . . [jir,TT,f cu-
AAI UI HC <t>IAANAI>Of/ . . i csiva .
crNAronif . rti iaia irc;r,i£v.
Digitized by Google
— 53 —
K tullora if^nola la (lignilii cli maler mmujwjne (lain alio doiiiio,
e neanrhe snppiaino quail ineombenzc avessoro, ovvcro sc era sol-
lanlo un lilolo di onore. .Nolle Icggi • e nolle epigrali 2 troriaiuo
rimoinbrarsi il paler siina/jogae. Coslanline iiol reserillo die diri-
gc ai saccrduli , agli aroliisinagoglii , :ii |Kidri della sinagoga c a
lulti coloro die lianno aleuu ollizio nolle sinagoglic, Iliereis el ar-
chisynmjogis et palribus stjnagoganm el ceteris qui in eodem loco
deseri'iiint, sombi'a dar lorn il poslo pid dislinlo do|>u gli ardiisina-
goghi , il die risiilla aurora dalla espre.s.sa moiizione die fa di loro,
laddove poi non iioiiiina nc i preshgleri ml archoiiles delli c'jpi ,
seniores, die avevano olbzio di giudirare eerie eoniroversie di reli-
gione loro assegnale. dalla coiisueliidine, ne gli srribi, ,
nil i minislri, ir.spi-T., coin, -so non in fa.seio. Mollo .si k dispnlalo
inlorno al teslo del reserillo di .Vreadio ed Onorio 3 assai simile al
gia riferilo, dal Vilringa S do|si il Pelil , il Marino, il TillenionI oil
aliri, Del quale \eggonsi i palriarelii niessi do|>u gli ardiisinagnglii,
e noiiiinansi medcsiniamcnle in capo a Inlli : His qui illuslrium pa-
triarcharum ditione subiecii sunt, arcliisgnagogis pulriarchisque et
presbyleris celerisque qui in eiiis reliyionis Sacramento deseirinnl.
V’lia dii conlende col Pelil die il leslo e corrollo, v'lia dii slinia
die il nome palriarcha sia d'arabiguo signilicalo, c die ncl serondo
luogo dinoli quella dignil^ die nel sinedrio diceia.si il padre della
casa del giudizio, p n'3 3K- A cosloro |Hii si atcosla il Vilringa ,
a cui non fa difliroll^ il dire die Coslanlino abbia nominalo archi-
synagogi el patres synagogarum, .\readio ed Onorio archisyna-
gogi el palriarchae, quasi fosscro due digiiila diverse. I’are a me
1 Corf. Theml. 1. i, rfc hnl. el Caelir.
2 Lipi , Kpil. S. Seeeroe p. 'il, 78 — Nicorvi , flus. Osl. p. Ifi.t — C.
hucr. Oraec. n. 91109 — hscr. He I'.ihjerie ii. 3340.
3 Cod. Tlieod. 1. 13, He lud. el Caelk.
4 l)e Sijiiaij. p. 2.'il c .segg.
Digitized by Google
- 54 -
( he i palriarchae ( non gVilluslri n6 i chiarissimi , quali si appella-
no i patriarchi della nazionc ), si possano credere aver sostenula la
medesima dignity chc i pairet symgogarum ; ma non mi accosto
air opinionc di chi confonde i palriarchae o i palres tynagogarum
cogli arckitymgogi ovvcro coi presbyleri. lo slimo piuUoslo chc
quesli palriarchae e questi palres synagoyarvm siano con allro
vocabolo i vcpousiipya; della sinagoga, o sia i presidenli al consiglio
dei seniores, dei quali ho dato un monumcnto piu addietro.
£v0AAe KITC CV^HA1KII
AOITATHP OVPCAKIOV
CN eiPlM KVMICIC ArXHC
E dipinta a color rosso cd inlera ; ma le prime lettere sono co-
perle dalla calce. Sinelica fu iiglia di Ursacio, nomc conosciuto per
aliri esempii : il nome proprio luvYjXixr, par nuovo, ma il sense ne
c chiaro derivando da auvViXixs? coctanco. >on v’ha dubbio che siasi
scritto Asufinip per
oeAAC Keixe bii aaio
rPAMMAXeOYC xic eZH
€N eXH • Z • K HMEPAC lA
e.NeiPHNH OI KVMr.si;
AITTOV Mfldelibro
Frammenli di una laslra di cipollino verde. II confronto di
TC'j; viene in conferma della spiegazione data al Ypap.ixaTr,su della
epigrafo superiormentc allegala. 11 aiYi^a 6 omesso in Hiiiiev.
Digitized by Google
— o5 —
e.voAAe Kene cabeinj
OCIA <l'i>.aNAl‘OC HACK i/.r,
CN Il’HNH K:{;xt, 7 i;
Nolo gii il Lobcck {Paiholog. p. l ii) una scrie di nomi composti
di un dalivo, efra questi pose meritamenie : onde fa maravi-
gliail leggere nel C. I. Gr. n. 9670 rifYJvt; zin Qucsta epigrafe
giovcri di riscontro alia nostra ; imperocchS ivi si Icgge EKtnMllHH
roproMC nACl«WAOC kv OTaem exepoc. In altro cpitallio ebrai-
co un Nicodemo arconlc dci Siburesi diccsi esscr slalo caro a lulli
IIACI <I'E1AHT0C 1.
rindcttbro
AOrMCMC
ri'AMATCOC
Piccolo lilolcUo col solo nome del dcfonlo e I’ollicio di lui. II
n*A.MAT€OC6 qui scrillo per fpa^ayiatcj; , couie sopra, e AOVMEMC
[)or NtJiiifivis; (— .Nsiiair.vi;;) nome Irallo dal giorno fcslivo per gli Ebrei
della nuova luna vsu)ar,Mta.
TUNOMO' A»5/.c:eei
MMIMII AIKAIO’j CtiN
CNKUMIO' <S Seiva
ex IPIINH H KOLMUCIC COV
La seconda linca di quejsla epigrafe c lolla dai Proverbii c. X, 7 :
ove si legge : Mvt.jit, Stxaiwv (wt’ Iradolto dalla^olgala tne-
I c. 1. a. bin.
Digitized by Google
- -
moriu ituli rum lamiibui. Nclla linca prima forse dovri siipplirsi tw
vi|j.<i> (K)icli6 la SixaicTjvT] consisic (loir osscnaiua del fo-
maiulamenli; y.xr.zrrjrr, tj xCr/ brS/M-i 1. E Ix'nc nolarc chc
gli Ebrei di Uouia adoiieraroiio una versionc nclla (jualc si Icggcva
jiiuis'j At £-puoixi(i) , in luogo di t’.jiaiojv \u-.' , come ha
il codicc alessandrino , c conic I'cbroo Aquila Irasporto per tc-
slimonianza di Origene negli Essiipli.
AELLIA BENEMEllE
Ml PROCLE POSEUV
u I'vato da oli<i
T AL MAS POSVIT
BIXIT , AN.MS
raoda*
LXXXII MESISX
Almas dcriva a (juanlo p;irc da noVy usalo qui per nomc proprio
con greca dcsinenza, a cui pub servire di confronto il simile nonie
proprio lUpOivs; cJic si Icggc in allra cpigrafe recala di sopra. 11
nomc della defonla sembra csscr Aelia, a cui posero, piweru/, il
sc|iolcro Procle cd Almas aflidalane forsc la cura ad Almas, pcrocchb
nominalaracnie vie mcinorataA/w(K posuit. Al lalo sinislro dcll epi-
taflio suno ligurati idcuni simboli ma assiu Irascuralamentc , ondc
non si pub dclinire sc non il vaso da olio reslando incerli i due sim-
boli chc sono [wsli a sinistra.
i Setva VOMOMA0HC
AillAMdC
{;r,3£v jTr,..HMei*AC IB
"A€ MlMHCUnATei*
~.&t tehtuN TUN
aikmun
1 Zo.s.VR. m i-ex- c. jIS.
Digitized by Google
- a: -
Siamo tulta^ ia privi della meti di qucsta cpigrafe : mdladitncno lio
slimalo dovornc lenlarc un supplemonto iwneiidola a confronlo con
quosl' alira , della quale abbiamo |Mrimeulc aleuni frammcnli. £)
dipinta in rosso a bei earulleri sopra una laslra di eipollino verde ;
e dice cosi :
evceiuoc n£V . . . voko
MAeHC ACAAeinsi islO;
ezH ein
A me pare ehe si prestino vicendevole aiulo se si paragona lo
•)MAHHC della seeonda col MOMAHllC della priraa rbe io in ambedue
supplisc-o Ad uno israelila sludioso della legge divina sla
bone la lode ehe nclla priraa epigrafe gli si da d' ineonlaminalo , a
cui vorrei congiungerc un presonc indizio dal franimenlo
ACA.4 ehe si legge nella seeonda. I sellania rendono con lal greco
vocabolo il senso deirebraico niD'J'J ehe i)ropriamen(c significa
fj/jixrf|f '.X , ed enuio scliedole con aleuni |i;issi della sacra Scrillura
solile iMi’larsi allaccale .sulla fronle c sulla mano sinistra. Segue nella
priina epigrafe .MlMHCU llATet' cerlanienle per |X£iivr;33 ■sx-cep. 1
siniboli ra()presentali souo il camlelabro c aecanlo il \aso dell’ olio:
indi una vaeca, se non erro, e cio in meinoria della vacca ni/a I.
ov\ero un \ilello (iwicbc nel c. VIII della epislola allribuita a
s. Barnaba quesla cliiainasi 2x;jux/.i; c poco dopo ixis/j?), le cui
ceneri sparse sopra del |X)[k>1o con la Inicclietla involta d’ isso|»o
e di laua rossa sanliliiavano dalle iimnondtv-ze legali , significcuido
la renii.ssione del iteccali pel sangue di Crislo {Ve/ri, lav. 1, n. i).
Ma dii .saranno mai quesli mmnmnlhae o siano dollori della
legge? In slinio die siimo quclli, ai quali dajino gli Ebrei nel Talmud
I .V«m. XIV, i. Urhi-. IX, 13.
Digitized by Coogle
- :>8 -
il nome di D'33, relujiosi, sludiosi, c di D'ODn n'n‘7n . discepoU
dei saijgi, eosi modestamculc appcllamioli piullosto die saggi, oj?:!,
e die da s. Luca (V. 17, 21), cliiamansi vjitoSiJisxaV.ot c I’.osiwJutTei?,
ri.s|)ondenli per6 agli espo.silori della Icgge, o C’N3n> c die s. Mal-
teo (XIII, 52 ) parafraso ffaii',«cr£u; ii»eT|-:£jO£(;. II vocabolo vojjio-
[laWn manca tuUavia ai lessici, trovasi nulladiraeno ncl Lexicon
graeco barbarwn di Simone Porzio come sinonimo di voixiJiJi®xa).(;<:,
i tiiv viiiuv v;|Ao;AaWi;. Dal Dumero di cosIoTO sceglievansi
i giudici del sinedrio, e Maimonidc iiovera le condizioni ridiicstc per
entrare in quesla classe e divenirvi |ON 3 o sia membro della so-
cieli vera, man, die conduce alia comunione con Dio nmn
O'OV OV 1-
Me AI • T1 • U ■ MH • TPI • FAVKV
TA TU
AOVA • K1 • TIA ■ eV ■ I'A ■ TUP
OAMC 6HKA t>
HTIC • eZH CE.N ■ CTH ■ KH
Afelilium, MiXitisv, e il nome della madre di Du/cilia a cui la li-
glia pone I’epigrafe. Nuovo e il nome Mel.iT'.sv, ma non fuori di ana-
logia fra i nomi proprii di donne, quali sono Hedonium, Philemi-
lium , Chelidonium , Euslochium , ’AYaX(jui-:'.;y , Mj^piviiv
ecc. 2, spesso diminutivi. A Melizio madre non piacque chiamare
la liglia rXjxipssv , ma volendo pur dire la slessa cosa le di^ nome
Dulcilia. Viziosa c I'orlogralia di separare con punti le sillabe,
nondimeno ha parecdii esempi nei marrai aiichc pagani. Non so de-
1 M\m. ad Demai cap. 2, 3.
2 V, D'Orville ad Chariton, p. 238 , Sirmo.nd. ad Sioon. Apoll. pag. 193.
Mirat. .4nf(d. (Ir. II, p. 6i.
Digitized by Google
— 59 —
cidere se i due scgni simiglianti a foglic di ellcia abbiano il sigiii-
ficalo medesimo che snpra gli epitafll gcnerdlmcnlc, ove truvansi
spcsso introdotti in luogo dell’inlorpunzione, ovvcro siano due ccdri
quali soglionsi vedere aceanlo ai candelabri, ai corni, epoco o nulla
dislinguonsi dalle foglie predcUe.
canJ.l.bra CNHAAC KCITE OVl'f.OC ri>AM/I ,0.1
ATCOVC TIC KZHCCN KB KAI
AVO €TH K.M MII.NAC TPIC UCCflllo
MNCIA TOl'MCdONrM'WOr
CN • eiPH OIKVMIC AVTOV
II marmo dove qucsto epilallio 6 scolpilo, copriva un sopoliro ca-
vato sul pavimenlo della stanza die ha il cornidone sulla porta d'in-
gresso. Quando fu rimosso videsi lo seelelro protello da tegoli die
gli formavano di sopra un letin a due ale ; sopra due tegoli crano
impress! quest! due bolli: OP DOL EXFIO DOMMAIOR serillo in
ccrchio Q • E CA • VlllI serillo in linea rella eon bei caraticri.
Non puo, ne deve dedursi da qucsie epigrafi nulla che vaglia a
flssare I'epoca del monumenlo sepolerale : sono tegoli di tclti ebe
gli anlicbi adoiierano sjiessc volte a diiudere i sejiolcri , e non mal-
toni fabbricati ad uso sejiolrrale. Orso e il nome dello srriba sepollo
qui, c leggiamo die vissc vcnlidue e due anni, (errorc che non si
pud da noi emendarc) c tre mesi. Di poi segue MNCIA TOV MCWd-
NVM'MOT ove il composlo non vedulO finora, deve emen-
darsi il qual vocabolo leggesi inPolluce (3,46) suH'au-
lorila di Frinico c di allri. AI eandelubro b, aggiunlo un simbolo
nuovo del tullo, voglio dire 1' alveare ; di ebe non si deve cercare
la spiegazione ricorrendo al simbolisnio religiose : piutlosto pare
essersi voluto alluderc al nome del defonlo die e Orso , nolo essendo
quanto r animate di un lal nome eorra ai favi di mele. Qucsto uiar-
Digitized by Google
ino ha di sollo una leggenda vcduta da me dope che erasi reslaii-
ratn : onde aleunc Icitere .sunu era coix^rlc da uoa lasU'a di marmo
sovrapposla. Lc prime due lineo dovevano Icggersi cosl; W m el
ME.M7 IVNiE RVFHl.NE / I.NCOMPARABILI// . . . V.VCIVX ?
XITflO
Cosl appunlo si legge supra un piccolo matlonc incaslrato nel mu-
ro Ira i loculi estremi dove tultora si va caqwne. £ cerlameulo
scritto per Xpj^iw nomc del defoiilo.
Ari'H.UOC
liACOt AI
MIAIAI
(jeOAOP
HCIlOlHCe
N
Trovala in unodegli archi lerreui della fabbrica scpolcrale esterna
nell’andilo a destra di chi guarda orieole.
C.VeAAC
e.NOA tt KEhEiiapi'AllTA cw.
KeiT£MAPL\ ™>i
HTIC eZHCeK CTH ■ 10
PITA H ■ e y.r,
ME! V T0VC1V3I0V AT
C€.N exH
/HttTH A? e.N
•i-ev-*'' . . .
H KOIMHClC COT
TOI A . . .
OCCTHA
€.\eipiL\
H ' II - KUIMH
CIC COT
raoiifklrro
•
Digitized by Google
— 6t —
Margarita 6 il nome della dcfonia, die visse diciannove anni, c
quattro, a i|uaolo pare, col raarito, non cssendo ben chiaro sc A o A
sia la cifra numerica. Due volte fu scritta rcpigrafc, e scmbra che
ne sia slata la ragione lo sbaglio dell’artista che comincio con «NO-
forse per ’F.vrajOa. Ma in qiiella epigrafc, die pare scritta la se-
conda vulla, non 5 diiaro il sense ddic due linee li e 6.
CMBAAC KCITe
OAUPATOC ri'AM.
ocioc oc ezilce
N e • TH 0 M H • f,;j. .
IB P0V4OC APX ■
TO HATPI rAVKV
TATO €N eiPII
vll H KOIMlinC
COV
Oooralo visse setlanf anni e otto racsi e dodici giorni : fu scriba
e padre di un arcontc di nome Rufb die io scppelli in quel cubicolo,
nel quale abbiamo trovato un altro epitadio poslo dal mixlesifflo Rufo
ad un suo liglio onionimo all'avo palemo. Eccone la Icggenda ;
CNBAAC KITE ONUPATOC I'PAMMA’
Mimoc' Vine pov<t>ov' apx' oc ezti
ce.N' erif ?■ iiMePAC' kh
e.N IIIINH H KOIMIC C COV «>.i
Impariamo da qiiesla lapide die la dignili di scriba si conferiva
ancora ai fandulli di sei anni , die cerlamcnte dovevano educarsi
scnlasticanionte nolle lellere sacre, ed inijiararc a ben trascrivere le
senlenzc della Scrittura sopra i filallcrii, e a regisirare nclla sina-
Digitized by Google
- G2 -
goga 1. Ln scriba n^s'd nan osponeva dalla catlodra n6dal pulpiln
il tcsto, ma queslo magistcro fu proprio di un ordine superiore delto
degli scribi con • e ehe grecamcntc si appcilano vcixiJiSasxaXit e
iiaOr,-:ejO£v-:t; forsc anclie v5',«xc’’. Cos'l Favorino; Noiiinbf,
i tu axsXsuOiov, r, b tc 5 Puo quindi sUmarsi cbe
i giovanelii scolari ottencssero di csscre ammcssi fra gii aspiranli,
e rbc fosse loro permcsso di assumere il nomc di quclla dignili,
essendo ancor fanciulli , come si concedeva I’onore del decurionalo
ai fanciulli nei municipii e nelle colonic romane.
TU OCIO . . . c«.
ACVTClPu za'p;?
CVNAlO-ff,;
CN Cipf,vT,
C KVMr|i'.; xj
TOO
Trovalii di recenle nel cubicolo eslrcmo cbe e di rinconlro a quello
dov’ c il cornicioncino di pielra calearea. Ho supplito ciTpl, ma puo
ancora sup|)orsi iz;: t?,? coll’esempio die cc no di I'epigrafe di Fla-
via Antonina. In queslo cubicolo medesimo sono le due cpigrafi so-
guenti scritle a pcnnello con color rosso posic da un talc Ursacio di
Aquileia :
OAC KITC OVPCAKIA eVI ATHP
orpcAKiov Aiio AKoriACiAC repov
ciAPxov ex eiPUMi ii ktmic aytiic c«.
Non v’ e nulla da cambiare nel nome ’AxojiXcia, annotando Sle-
fano di Bizanzio cbe doppiamente si scrisse ’AxuXr,t* cd ’AxiiXeia. Eu-
1 LuiUTrooT, U. llebr. el Thalm. iu c. II. Mattb. v , 4.
Digitized by Google
- 63 -
•slazio negli scolii a Dionisio trace osserva cbe la voce 'XtSda t di
qualirn silkilro. Del gerusiarca si k dello di supra pag. 3f>.
OAC Kite KCNTOVAIA
eri'ATHP ovpcAKior
CN eiPHNH KVNnCIC AtTHC
II Dome KevTO'jXia pu6 ben essere equivalenle a Centuria , come
xxMikai 6 lo slcsso che cantheriiu.
Ho rirerilo fin qui le epigrafi inlcrc e alcuni frammenli, attesa I’op-
(lorlunil^ loro, e pcrcli6 mi pane averne Irovato il sense. Ricercando
meglio nel lerreno dci euniculi c delle stanze verranno facilmenle a
luce dei pezzi die corapiscano le Ironche leggendc , e allora gioverik
dare le epigrafi i cui frammentilascio lultora inediti. Non debbo inlanto
qui omelterc cbe, fra le quarantalri^ epigrafi riferile, dodici soltanto
■sono scrille in latina lingua c trenluno nclla greca : cio non ostanie
i nomi proprii lalini sono il doppio dci nomi greci c quesli su-
perano di una mcli i nomi ebraici. Indi consegue che la lingua loro
nativa 5 la greca, e che in Roma usando anche della latina nella vita
civile, questa lalvolta adoperano ancora nei loro epilalR. Di lettere
cbraicbe non si i rin\emito fmora vcnina traccia, tuttocbe costi cbe
in aliri tempi sulla via Appia si trovo il copercbio di un sarcofago
cbe k ora nel Kircbcriano , cou epigrafc scritta in greca lingua , e
facclamaziuue ClViJ ; il quale cojiercbio pu6 forsc essersi tratto da
queslo cimilero, dove quasi lutlo fn dai ccrcatori distrullo e ma-
nomesso.
Digitized by Google
- (Ji -
NdOVE SCOPERTE FATTE
>KI. CIMITEHO IL GIORNO 1 8 MAGGIO
II giorno 18 Maggio duo cavatori del dtnilcro misorsi pci runi-
culo cslrcmo a dcsira (v. la lav. a pag. 5) c andati rarponc pw' ol-
Ire, si Iraforarono |kt un‘a|)crliira .sollile di lalo ad iin non licve in-
gombro di lorreno cadulo da un liiccrnaio simile al primo giti de-
scritlo. Ivi essi .seoprirono un anipio cunieulu con jwreccliic brandic
c molli niarmi sparsi qua e col4 sul lorreno, del quali raccollinc al-
cuni per saggio li rocarono fuori eoH'av\iso della scopeiia. II beiie-
merito sig. Ignazio Randanini, die era ivi, loslo die nc fu raggua-
gliato dalosi a percorrere eon essi quesli nuovi euniculi, lie rilevii il
primo I’importanza e die ordine die si allargasse I’cntrata c si spia-
na.sse il suolo, perchc fn.sse age\ole a liilli il ri'carsi a fani studio.
Pm'hi, credo, avrebbero con egiial gioia iidilo I’annunzio e accellalo
r iniilo die mi fu fatio di recarmi ad esamiiiare ijuesla nuova parte
del cimitero. lo vi soiio andato il giorno 21 , ed ccco le cose die mi
sembrano degne di essere siibilo messe alia luce.
Primieramente i lagli oriz.onlali dei loculi sono aiicor qui di usan-
za generale, e si mostrano del pari in (|ualchc cubicolo sepolcri ar-
ciiati lagliali nel lufo. lo ne ho \ediilo alcuiii simili.ssinii agli arcbi
lerrcni della sala descritli a pag. 7, doe cavali profondanienie per
accogliere piu cadaveri .soprapposli e .soslenuti da legoli inlramez-
zali : lo sfondalo [xii b. largo del pari, iie arri\a a quell'ainpiezza die
.semprc hanno i veri arco.solii dei cimileri crisliani. Ma v'6 ancora
tina 1101 itik nci euniculi, e di non lie\c momeiito : perocdi5 noi al>-
Digitized by Google
— (!,'» —
biiuno vcdulu qiii i priuii aseinpii (lei lagli vcrlicali falli sullc |>arcli
cbe (Uisai si addeiilraiio, giunli |ioi al livollo del suolo apruiisi quivi
i sc|X)lrri per liingo o di guisa da |H(lcr riecvere .s|>esso due cadavcri
iiella lungliezza dei ea\i c s) prufuudi lalvulla, die ben |iulemno eol-
loearsi a piii piani sovrap|xi>li . L’eslerno di (pieslo laglio oriitonlale lar-
go |icr I’ordiiiario (jiiallru o cinque palmi ed alto da sei a setle era cbiu-
so con fabbrica nella quale incaslravano Ic epigrafi, ovvero Ic colloca-
Yano di sopra in una riquadralura cavata a lal fine sulla parele. So-
no qui'sli icocim, descrilli nella Misena, dei quali non si era
|ieranco avulo esempio, siccomc nolo a pag. 13, c cbe giuslificano
r inlerpretazione di quella frase data da alcuni , ma non dal ralibi-
no Mainionide, a cui restera soltanlo il nierito di a\ere descritle Ic
fosse cavate sul |>aviinenlo, e non inte.se dalla Misena. Nuovo nuo-
vissimo sura ancor I'annun/io di figure uinane dipinle in due cubicoli,
cbe .sembravano intcrdelte agli Ebrei daH'u.so(v. p. I'J), ed ora do\ri
dirsi cbe lalvolla le adojierarono. Esse non riferiscono falli slorici del-
I'anlicu alleanza, ne della nazione ebrea, ina personilicazioni gia u.sale
dai pagani. Ecco la descrizione. Enlrasi uel prime cubicolo per una
soglia di marmo, la volla, die c a \eia, vedesi ornata ai qualiro
|)izzi di pavoni .slanli di pros|)cllu sopra sfere al |wi di (pielli gia
noli nella pillura cimileriale dei ss. Marcellino e Pietro l e altrove,
ha ncl centro dipinta a destra di dii guarda una villoria alula con
palma nella sinistra c corona elevala nella destra ; accanlo a lei c a
sinistra di chi guarda. inirasi uu giovane mido coronalo con raino di
lauro nella destra abbas.s.ila ed arnese oblungo nella sinisira ma-
no , sul ([ualc sembra cbe la villoria ponga la corona. Lc pareti
della stanza iwriano nei conqtarlinienli dieiro la jxirta d' ingii'sso
due iH’giLsi al.di , o nel priino conq)arlinienln sulla parele a destra
un nionlone slante con accaiito una Iwr.sa c inconiro un caducim.
Digilized by Google
6(i —
np|m<;”lalii ml im pilaslriiio, ni'l socomlu I'ompiirlimriiio (Inllu |iiire|p
nipdcsima iiiia |Kinnrssa : nol priimi comparlimenlo a sinislra un
pallo slaiilc, (lii'lm di Ini is sul Umtoiio nna tenia o fascia , da>anli
sono dipinle coi'ono a|)|)oggial(* ad nn pilasirino , lud sccondo coin-
pnrlinicnlo dolla incdcsima |>:irclc niirasi nna gallina : nci com|iarli-
nicnli lalorali del nuiro di fronle simn it;i\(ini , nd mezzo e da per
Inllo |)oi veiinnsi \arii nwelli. II simlxilo palesirico del gallo in
(pieslo cnbicolo dipinlo, si pnd connellore in cerla frnisii colla villo-
ria, nia non le insegne di Merenrio die non riferiscono pnnio I’emi-
fimiio. Aspellianio adnmpie die il leni|xt, o sindii pin malnri ei ri-
vdino ipiale allegoria si nascondo in qneslo inaspeltalo siinlKilisnio
non essendo ancora Irovale le epigrali die copri\ano una volla i
Iwnli. Eiilnisi di poi nd seeondo niliicolo, le eni pared soiio dipinle
a cmiiparlinienli della medesiina nainra die Ic niolte dniileriali; i
campi da ix’r tnllo miransi ornali di \arii needli c di jicsri, c nella
parele di fronle uiio dei due o Ire cavalli die ^i erann dipinli : la
\otla sopralnllo ha (lesei , nccelli ed anilre. \i qualtro pizzi sono
qualiro genielli alali con siinholi ccriamente delle slagioni. c nd-
lo sfondo c dipinta nna ligiira iniiliebre coronaUi e coperla il caixi
col pallio die liene colla sinislra nn cornucopia c nella dcsira una
patera dalla ipiale versa nn liqnore. Seinbra die rap|iresenti la for-
lunn, 0 la felicila; perocclic siniilissinia a quesla e la pillura della
donna fra due lari con cornucopia e patera ndl’allo di versare il li-
ipiore snl pavimenlo, die fii gia pnbblicala dal Minervini I.
Ilo dello di sopra die nidli epilafli fiirono raccolli , c. aggiungo
die assai pin se ne rinverranno ipiaiido san'i cercalo il paviinenlo die
ora li liene in seno. Inlaiilo gio\era allegarc qni alcuni, dei giasco-
|H‘rli. die lianno niaggiore im|>orlanza.
1 Hull, iirrh. nap. lav. V, an. IHafl, pag. n.'t. Vedi le rose ila me dell*
liel Mmro /(WeiYiiieiMe pag. 2S.
Digitized by Coogle
S 1 A F V 1. 0 A R C 0 1 1
ET AR(:insvNvr.()(;o
HONORl BVS 0 M A I It V S
FVCTVS RESTITVTA COMVX
BE A EM E REM I FECIT
EAEII'HAH H KOIMHCIC COY
Dalla fornuila hnnoribus omnibus fu n)clus risulla ciio gli csliTiiii
gradi (li onorc Iwcali d.i Slalilo fiinnm lo cariclio di ca|Hi dolla si-
nagoga c di arcoiilc. E quiiuli fhiaro die I'amiiitalo <li lui fu digiii-
lii civile, ii die (tolcva aneora <lediir.si dal v wlerlo pslo in jn-iino
luogo in ([ucsto niarmo o in qudio di Alfio, in |iaii lempo ammli e
ardiisinagoglii; |)ord(> queslo arconlalo non devc cimfmidersi cnl-
I'aroonlalo ddla sinagogadio fu Iribunale ccdcsiaslico, pereosi dire.
E niiiiM) die la fornmia d'acdaina/ione sia.si .scrilta in lingua e earal-
lere green, in una epigrafe Inlla lalina, nel quale alfabeln si era
gi^ nulala dal Marini I , e si era vednUi finnra in allrc epigrafi.
re Miii'UA I o VC it ,\( e i
.ACVC AVPIl.VIAIKAMCPeiAM
KOZOVFEI ItOAAI C T
AICKf-inOVAl \ Al ItON
KOV\ KOVA l!l:eiTANNHC\Z
•IMIKIT
KOZOVm IlM
In griH'o alfabeln ma di lalina lingua e ipieslo epilallio. Seniprn-
nio Iwla la sna Aurelia qnal eonsoi le buona c diseiplinata, vissula
seen in malrimonio dieiasselle anni- l.o seainbio del I enn.sonanie in
I her. alli. p. 149
Digitized by Google
— BK —
1. non lin sinora I'sempio sicurdiiuMitc anlcrioro al swolo quarto t.
il Irnoro pern di lutta la opigraft' .spinbra I'usalo al scrolo lerzo.
H.M'CI 10VA1A CMIA
M I A • e T O N
hai«n4*
KAAUC eZIlCAC.MCTA
■rnvA>APOccov • ev
XAPICTOTII llPeNHIA
KAITIIU VXH for
H A 0 ? A “
limoD*
C U«l>POM
or • AO IK I A
AAevAoni
riitm di MeXH ■
paintB
o lulab
Sono singolari nella forniola tpipsle duo epigrafl : la prinia h posla
a Giulia Emilia niorta di anni quaranta {hMx [AtijLiXia) Itmv i>.)a oui il
inarilo rondo grazie a molivo dollo provvide euro od amorn.so di lei :
nolla sooonda |H)i l.ucilla e oliiainala gloria del marilo Sofronio, e
bonotlolta- Gli o di quosla opigrafo sono romboidali.
<’)5e cue M . . .
!J.MAezllC«v
N e -TVXHO
XOl'ATOl
KAAUCKOM
or MOTA TU .Ml
X AIKeu.X
Slot KeiTAl Are.NTIa . . .
. .A .Ml MO.XAN'APs; -ij £;r,'
3eX.\te rAllAP0€vixe5 xj-
TttceTii^ei) exeiPKvijti
KOIMHCIC COV
Quoslc duo sono utili del pari per lo rormolo : la prinia ci da
naV.w; xcizjijeu |i(s)To Titiv oixaiwv (bene agus cum iuslisj ; la sooonda ri-
corda iina donna olio ora vissula ool suo virginio olio anni.
1 11 Biioiiarnioli nri IWri p. 52 nr ha racrollo pli r.«rropii, ma niuno d'es-
■«i d'epora certa: gll aiilori del biouceau Iraile de Ifiplomaliqur II, pap. 63K
non han saputo dire nulla di preciso.
Digitized by Google
- ti'J —
A(n AxiTIAI IIAI'Ht.NU
MtAAoNVM'I'H ^A^XAI•IC
repovciAPXHC tii0itatpiav
ror eiioiiicex ex ciPiinh
II KoiMiiric cor
Nolevole A qucslo ppilallio per la loeuzione zapOiv:; e
per la menzione di un perusiarca il oui nome Ur^/Jpst leggesi
detio IIxY/a;'.; secondo il dialetio, ruiio e I’allro ilerivati di r.xrf/ti-h,;.
innnt<mi'. f di loro
pnste di riocooim
AVREL 0 I 0 S E S
AVREI. AVGVRIA
FILIO AGATHO PO
BNMPOVANXV
KLAVIA DATIBA
FI.AV1AE CARITI.NEN
BAENE MERENTI
FECIT
ftirrim, cedro n , Inlsb, randeliibro
limnni*
Unicp c I’esempio nella prima lapida delle due prolome di loro e
<Ii monlone, unieo nella seeomla I'area o sia forzierc munito di lopp,i
e eoperto di soprii a doppia ala. E oerlamenie I'armario privato nel
quale $i eusl<Mlivano i volumi della legge .simile a quello gii da me
deserillo ed illusiralo nei miei Vein p. 3'i;v. la lav. XIV, n. G, ma
non ai piu nobili e rieclii delle sinagnglie, a eui non si diedc mai
nome di ipaivd>,r,;, ne di •'/.iiciy.;;/;;, sibbene di nron e di edicola.
Corr. p. bVl'.VE.\RVS
3 .."Iaici- ^
6'J -j>.i,w55x:;«y
Digitized by Google
IMPRIMATIR
Kr. Ilicron. Gipli 0. P. S. P. A. M.isislcr.
IMPRIMATUR
Fr. Ant. Ligi-Bussi Arehiep. Icon. Viccsg.
Pubhliciilo il gionw .5/ Magyio.
Digitized by Google
Digitized by Google
ObXUlC Cc
Digitized by Google
|
Anna Pendleton Schenck (January 8, 1874 - April 29, 1915) was an architect. She was the business partner of Marcia Mead (1879-1967) and they started the first female architectural firm in New York City in 1914. They were successful from the very start. They won the City Club prize which gave them national recognition.
Biography
She was born on January 8, 1874 in Brooklyn, New York to Noah Hunt Schenck and Ann Pierce Pendleton.
She attended Columbia University and was one of the first female graduates.
She died on April 29, 1915 at New York Hospital.
References
1874 births
1915 deaths
Columbia University alumni
American architects |
Joseph Henri Richard (February 29, 1936 – March 6, 2020) was a Canadian professional ice hockey player. He played centre with the Montreal Canadiens in the National Hockey League (NHL) from 1955 to 1975.
Richard died on March 6, 2020 in Laval, Quebec of Alzheimer's disease-related problems, aged 84.
References
Other websites
1936 births
2020 deaths
Deaths from Alzheimer's disease
Canadian ice hockey centres
Montreal Canadiens players
Sportspeople from Montreal |
<p>I want to append the file toppart_ABC.txt (containing 'ABC') to the start of destinationfile_DEF.txt (containing 'DEF') without an intermediary file.</p>
<p>If I try</p>
<pre><code>Add-Content -Path .\destinationfile_DEF.txt -Value (Get-Content .\toppart_ABC.txt)
</code></pre>
<p>This changes the right file, destinationfile_DEF.txt, but has wrong content - it puts the text at the bottom i.e. defabc</p>
<p>If I try</p>
<pre><code>Add-Content -Path .\toppart_ABC.txt -Value (Get-Content .\destinationfile_DEF.txt)
</code></pre>
<p>This changes the wrong file toppart_ABC.txt, but has the right content i.e. abcdef</p>
<p>Ideally looking for a one liner, but not vital</p> |
<p>I have a grid which looks as in the image below.
<a href="https://i.stack.imgur.com/WDwGz.png" rel="nofollow noreferrer"><img src="https://i.stack.imgur.com/WDwGz.png" alt="enter image description here"></a></p>
<p>Here we are using rowspans and colspans to make it span to some number of rows and columns.</p>
<p>I want to export the same content to either excel or csv but it should retain the format of rows and columns being spanned.</p>
<p>Is there an easier way I can do this using Javascript and HTML?</p> |
Google
This is a digital copy of a book that was prcscrvod for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverablc online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain lx)oks l>elong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we liave taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automatcd querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
person al, non-commercial purposes.
+ Refrainfivm automated querying Do nol send aulomated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, Optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may t« able to help.
+ Maintain attributionTht GoogX'S "watermark" you see on each file is essential for informingpeopleabout this project and helping them find
additional materials tlirough Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite seveie.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps rcaders
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full icxi of ihis book on the web
at |http : //books . google . com/|
Google
Dette er en digital kopi af en bog, der har været bevaret i generationer på bibliotekshylder, før den omhyggeligt er scannet af Google
som del af et projekt, der går ud på at gøre verdens bøger tilgængelige online.
Den har overlevet længe nok til, at ophavsretten er udløbet, og til at bogen er blevet offentlig ejendom. En offentligt ejet bog er en bog,
der aldrig har været underlagt copyright, eller hvor de juridiske copyright vilkår er udløbet. Om en bog er offentlig ejendom varierer fra
land til land. Bøger, der er offentlig ejendom, er vores indblik i fortiden og repræsenterer en rigdom af historie, kultur og viden, der
ofte er vanskelig at opdage.
Mærker, kommentarer og andre marginalnoter, der er vises i det oprindelige bind, vises i denne fil - en påmindelse om denne bogs lange
rejse fra udgiver til et bibliotek og endelig til dig.
Retningslinjer for anvendelse
Google er stolte over at indgå partnerskaber med biblioteker om at digitalisere offentligt ejede materialer og gøre dem bredt tilgængelige.
Offentligt ejede bøger tilhører alle og vi er blot deres vogtere. Selvom dette arbejde er kostbart, så har vi taget skridt i retning af at
forhindre misbrug fra kommerciel side, herunder placering af tekniske begrænsninger på automatiserede forespørgsler for fortsat at
kunne tilvejebringe denne kilde.
Vi beder dig også om følgende:
• Anvend kun disse filer til ikkc-konnnerdolt brug
Vi designede Google Bogsøgning til enkeltpersoner, og vi beder dig om at bruge disse filer til personlige, ikke-kommercielle formål.
• Undlad at bruge automatiserede forespørgsler
Undlad at sende automatiserede søgninger af nogen som helst art til Googles system. Hvis du foretager undersøgelse af m;iskl-
noversættelse, optisk tegngenkendelse eller andre områder, hvor adgangen til store mængder tekst er nyttig, bør du kontakte os.
Vi opmuntrer til anvendelse af offentligt ejede materialer til disse formål, og kan måske hjælpe.
• Bevar tilegnelse
Det Google- "vandmærke" du ser på hver fil er en vigtig måde at fortælle mennesker om dette projekt og hjælpe dem med at finde
yderligere materialer ved brug af Google Bogsøgning. Lad være med at fjerne det.
• Overhold reglerne
Uanset hvad du bruger, skal du huske, at du er ansvarlig for at sikre, at dot du gør er lovligt. Antag ikke, at bare fordi vi tror,
at en bog er offentlig ejendom for brugere i USA, at værket også er offentlig ejendom for brugere i andre lande. Om en bog
stadig er underlagt copyright varierer fra land til land, og vi kan ikke tilbyde vejledning i, om en bestemt anvendelse af en bog er
tilladt. Antag ikke at en bogs tilstedeværelse i Google Bogsøgning betyder, at den kan bruges på enhver måde overalt i verden.
Erstatningspligten for krænkelse af copyright kan være ganske alvorlig.
Om Google Bogsøgning
Det er Googles mission at organisere alverdens oplysninger for at gøre dem almindeligt tilgængelige og nyttige. Google Bogsøgning
hja^lper læsere med at opdage alverdens bøger, samtidi g med at det hjælper forfatter e og udgivere med at nå nye målgrupper. Du kan
søge gcnnom hele teksten i denne bog på interncttct på |http : //hooks . google ■ com|
fnntar
det 19de Aarhundredes Litteratur.
Forelæsninger
holdte ved Kjøbenhavns Universitet
i Efteraarshalvaaret 1873
af
6. Brandes.
Reaclionen i Frankrig.
Kjabenhavn.
Forlagt af den Gyldendalske Boghandel (F. Hegel).
Græbes Bogtrykkeri.
1874.
^r. «./<^-
H&tf ich gezaudert zu werden.
Bie man mir's Leben geg<5nnt^
Ich w'åre noch nicht auf Erden^
Wie ihr begreifen kSnnt,
Wenn ihr seht, wie sie sich geberden.
Goethe.
There is no philosophy possible., where fear of consequences
is a stronger prineiple than love of truth.
John Stuart Mill.
*•-*
1 • >
REACTIONEN I FRANKRIG.
Ilt vist Indbegreb af Ideer og Værker, Person-
ligheder , Handlinger , Følelser og Stemninger ,
som opstaae eller virke i Frankrig i Begyndelsen
af det 19de Aarhundrede, danner for mit Øie en
natnrligt sammenhørende Gruppe af sociale og
litterære Phænomener, der alle ordne sig om Gj en-
oprettelsen af en falden Storhed. Denne faldne
Storhed er Autoritetsprincipet.
Ved Autoritetsprincipet forstaaer jeg det Prin-
cip, i Kraft af hvilket det enkelte Menneskes og
Folkenes Liv hviler paa Respect for Traditionen.
Autoriteten er en Magt og virker som Magt ved
sin blotte Existents, ikke ved Grunde. Den an-
vender som Virkemiddel Tvang og Frygt. Den
beroer paa Sindenes frivillige eller ufrivillige
Underkastelse under ilet Givne.
Autoritetsprincipet kan hævdes i Kirke og i
Stat, i Samfundet og i Familien, ja i den men-
neskelige Erkjendelse som Erkj endelsens og Vis-
hedens Princip. Dét blev paa • den Tid, hvis
Aandsliv jeg vil skildre, hævdet paa alle disse \
6 Reactionen i Frankrig.
Omraader. Det var paa den Tid, hvis Aandsliv
jeg vil skildre, styrtet og kuldkastet paa dem
alle. Det er for at forstaae, hvorledes det paa-
ny blev fremdraget og fastslaaet, hvorledes det
blev befæstet • og hvorledes det endnu en Gang
blev sprængt, nødvendigt at see, hvorledes og i
Kraft af hvilke Principer det und^r Revolutionen
blev fældet.
Det var ikke paa een Gang blevet . angrebet
paa alle aandelige Omraader; men det havde vist
sig, at dets Bestaaen i alle de forskjellige Livs-
sphærer afhang af dets Bestaaen i den Sphære,
der blev anseet for den heieste : Kirkens. Thi
det var Kirken, der som Autoritet meddelte Au-
toriteten paa. alle de øvriga Omraader (f. Ex. til
Kongedømmet af Guds Naade, til .Ægteskabet som
Sacramente o. s. v.). Med Kirkens Autoritet stod
og faldt derfor Autoritetsprincipet i alle de afle-
dede Autoriteter. Da den kirkelige Autoritet var
undergravet, .drog den alle de andre Autoriteter
efter sig i sit Fald.
Ikke at den enkelte Mand, som i det 18de
Aarhundrede kraftigere og med mere Held end
nogen anden havde virket for Tankens Emancipa-
tion fra Kirke og Dogmer, havde forudseet en
saadan Virkning af sin Stræben. 'Langtfra! Vol-
taire vilde ingen ydre Omvæltning. I hans lille
Portælling »Le« monde comme il va« bliver den
•
vise Babouc vel først meget oprørt ved Skuet af
Indledning. 7
Fordærvelsen i den store By Persepolis og seer
meget klart, hvor langt Alting er fra at være
som det burde, men lidt efter lidt faaer han og-
saa Øie for de slette Forholds gode Sider, og da
det afhænger af hans Rapport til Engelen Ituriel,
om Byen skal tilintetgjøres eller skaanes, er han
absolut imod dens Ødelæggelse, ja der tænkes til-
sidst end ikke af Engelen paa nogen Eeform af
Persepolis's Sæder, da »om Alt end ikke er godt,
det dog i ethvert Fald er taaleligt«. Man kan
neppe kalde dette Raisonnement revolutionært, og
Voltaire er, idetmindste til Tider, af samme Me-
ning som Babouc. Man erindrer ogsaa, at Vol-
taire bestandig søgte til Fyrsterne, ikke til Fol-
kene for at faae sine Ideer omsatte i Handling
og ofte nok erklærede, at Kongernes og Philoso-
phernes Sag var een. Da derfor Holbach og hans
Medarbeidere lode sig forlyde med, at der a blandt
hine Magthavere af Guds Naade, hine Guddom-
mens Repræsentanter neppe engang hvert tusinde
Aar fandtes en, der besad den mest almindelige
Retfærdigheds- eller Medlidenhedsfølelse eller de
simpleste Talenter og Dyder », kunde Voltaire ikke
styre sin Harrtie. Hans Brevvexling med Kon-
gen af Preussen indeholder ogsaa de heftigste
Vredesudbrud over «Systéme de la nature*. Han
kjendte ikke sig selv igjen i disse Disciple og i
disse Consequentser.
Ikke desmindre er det Voltaire, der udgjør
8 Reactionen i Frankrig.
det nedbrydende Princip under hele Revolutionen,
ligesom Eousseau er den forenende og samlende
Aand. Thi Voltaire* havde knækket Autoritets-
principet i Kraft af den individuelle Tankes Fri-
hed, Rousseau havde fortrængt og erstattet det
ved den almindelige Følelse af Broderskab og So-
lidaritet. Revolutionen satte Punkt for Punkt Alt
i Værk hvad disse to store Aander havde forbe-
redt; den exequerede deres Testamente; den indi-
viduelle Tanke blev til nedbrj'dende Bedrift og
den sociale Følelse til samlende Constitution. Vol-
taire var Indignationen, Rousseau Begeis tringen.
I.
On accuse la generation dé tout renverser
et de ne rien édifier. Mais ne faut-il pas avoir
détruit la Bastille avant de rien éléver sur son
emplacement ? D^a maint architecte s'évertue
h ima^ner un palais digne des augustes repré-
sentants de la nation. Bient6t vous le verrez
sortir de dessous les ruines de cette Bastille.
Camille Desmoulins: Discours de la lanterne.
Da Autoriteten principielt er kirkelig og re-
ligiøs, saa er en Charakteristik af Revolutionens
Forhold til Kirke og Religion under dette For-
holds forskjellige Phaser den uundværlige Betin-
gelse for at begribe den aandelige Reaction, der
fulgte^ Thi da denne gaaer ud paa Gjenoprettel-
sen af Autoritetsprincipet, begynder, den saavel
historisk som logisk med Kirkens Restauration.
Revolutionen var i sit Væsen fuldt saa meget
af religiøs som af politisk Natur.. Den var Kro-
nen paa det store philosophiske Værk, som det
m
18de Aarhundredes fritænkerske Skribenter havde
opført. Det er Revolutionen af 1 789 som vi skyl-
de hin Menneskeaandens største Erobring fra For-
dam og Vold, Samvittighedsfriheden, den religiøse
10 Reactionen.i Frankrig.
Tolerance. Ingen Paastiand er mere usand end
den, der • ofte er bleven fremsat af katholske Skri-
benter, at det er den christne Kirke, til hvem
Menneskeheden staaer i Gjæld for dette uvurder-
lige Grode. Sandheden er, at Kirken til det Yder-
ste modsatte sig enhver Fordring i Retning af
Samvittighedsfrihed. I det Øieblik, da Revolutio-
nen begynder, ere. alle Forberedelser til det store
Sammenstød 'mellem Autoritetsprincipet paa den
ene Side og Individualitets- og Solidailtetsprinci-
perne paa den anden Side trufne. De to Hoved-
kjæmpere Philosophien og Kirken ruste sig til
Kamp. Alle Førerne, alle Ridderne og Væbnerne
der skulle udfægte den store Tournering staae paa
deres Poster, ubekjendte for hverandre, ubekjendte
for Verden, som de snart skulle fylde med deres
Navne. De ere af høist fcp'skjellig Herkomst og
have en høist forskjellig Fortid. Det er Adels-
mænd som Mipabeau, Geistlige som Maury, Faii-
chet ^ og Talleyrand, Læger som Marat, Advocater
som Robespierre, Digtere, Philosopber, Talere,
Skribenter som Chénier, Condorcet, Danton og
Desmoulins, en hel Hærskare af Talenter og Cha-
rakterer. Kirlæ/i samler sine Vaaben til en for-
tvivlet Kamp, som forud er tabt, Revolutionen
rykker frem, først usikker og med Vaklen, saa
truende, saa uimodstaaelig og snart seiersdrukken.
Saasn^rt Rigssta&nderne blive sammenkaldte, er
Kamppladsen aaben, Skrankerne falde paa begge
Revolutionen. 11
Sider og den store Kampdommer, Verdenshistorien
^ver Signalet til Sammenstødet.
Hvad er strax efter Stændernes Sammenkal-
delse den geistlige Stands første og enstemmige
Forlangende? At faae «den katholske, apostoliske
og romerske Religion* anerkjendt som National-
religion, som den eneste, der skulde have Tilla-
delse til offentlig Cultns. Og dog var der
Eepublikanere og ikke faa blandt den lavere
Greistlighed ; men til den Frihed, de fordrede,
regnede de ikke den religiøse. De demokratiske
Abbeder ^ declamerede vel imod Inquisitionen,
kaldte den menneskeæderisk og tigeragtig, men
dé advarede mod Tolerancen. Den revolutionære
Abbed Fauchet, den samme, der ^fter Bastillens
Indtagelse velsignede Nationalgardens trefarvede
Uniformer og skabte Tricoloren som Nationalflag,
betegner Tolerancen haånligt som «den alminde-
lige Tolerantisme » og spaaer, at, hvis den blev
indført, vilde det kun lede til alle gode Sæders
fuldstændige Forfald. Han gaaer saa vidt, at
kan vil negte dem, ,der ikke bekjende sig til no-
get KeligioQSsamfand, Retten til at gifte sig «da
man ikke kan ansee saadanne, Mennesker fqr
bundne ved deres Ord».
Da Stænderne træde sammen som National-
forsamling, tvinges Geistligheden snart til Indrøm-
melser, men selv naar Misstemningen* imod den
kommer til "Orde, ender Oppositionen bestandig
12 Reactionen i Frankrig.
med at iklæde sig de mildedte og hensynsfuldeste
Former. Da t. . Ex. i Februar 1790 Garat
havde brugt det Udtryk om Præsteordinationen,
at den var et borgerligt Selvmord, og en Række
Geistlige, hvoriblandt Abbed Maury og Biskop-
perne af Nancy og Clermont i Forbitrelse herover
forOv i Veiret, raabte paa Gudsbespottelse og
indgav et Forslag om at den katholske Eeligion
skulde erklæres for Nationalreligion, såa blev
Forslaget vel forkastet , men paa en saadan
Maade, at man føler Demokratiets Frygtsomhed
og Usikkerhed i Motiveringen af dette Skridt.
Det vilde, hed det, være. en Krænkelse af Reli.-
gionen og af de Følelser, der besjælede Forsam-
lingen med Hensyn til den, at forudsætte «hdog
blot en Tvivl herom. Man vovede endnu ikke
at sige, hvad man mente, og saaledes saa man
endnu en Forsamling, hvis Flertal bestod af
Fritænkere, deltage i Processioner og overvære
den katholske Gudstjeneste. Kun to Maaneder'
senere kom da Forslaget om at erklære Katholi-
cismen for Nationalreligion frem paany, denne
G^ng efter Maury's rasende Invectiver imod For-
slaget om Kirkegodsernes luddragning under Sta-
ten. Det blev denne Gang stillet af en Geistlig,
Dom Gerle, der senere som Jakobiner viste sig
meget ivrig for at briilge denne sin første . offent-
lige Optræden i Forglemmelse. Mirabeau sva-
rede med en Apostrophe til det Vindue i
Revolutionen. 13
Louvre, som han fra Tribunen havde for Øie,
€det samme », raabte han, »fra hvilket en fransk
Monarch, der blandede de verdslige Interesser
med Religionens aandelige Interesser, affyrede
den Arquebuse, der gav Signalet til Bartholo-
mæusnatten». Og dog bøiede man atter denne
G-ang af og gik udenom Sagen, idet man erklæ-
rede, at Religionens Majestæt og den Ærefrygt,
man skyldte den, ikke tillod, at den blev Gjen-
stand for en Forhandling. Hele Høire afholdt
sig fra at stemme, og en Protest blev ovenikjø-
bet nedlagt, underskrevet af 297 Medlemmer,
hvoraf 144 af Kieresiet. Man var vaklende og
sagde sig selv imod. Adelen, der 100 Aar før
havde tiljublet Ludvig d. 14de Bifald, da han
tilbagekaldte det Nautiske Edict, var gjennem
.Paa virkningen af det 18de Aarhundredes Liittera-
tur bleven saaledes omstemt, at den, da den for-
handlede som Stand, i rent Voltairisk Aand
havde udtalt sig for almindelig Tolerance; men
dog havde den ligesom uvis tilføiet, at den ka-
tholske Kirke burde være Folkekirke. Borgerstan-
den, der tildels var jansenistisk og derfor i Virke-
ligheden langt mindre frisindet, havde som Stand
udtalt sig paa lignende undvigende Maade. Men
efter at Nationalforsamlingen var traadt sammen,
^var Standpunktet principielt et saa bestemt, at
enhver Uvished i Grunden forud var udelukket.
Thi. et af Forsamlingens første Skridt er som
14 Reactionen i Frankrig.
bekjendt Erklæringen af Menneskerettighederne^
og imellem disse Menneskerettigheder er udtryk-
kelig Frihed til at. tænke selv i religiøse Anlig-
gender stillet. Artikel 10 i Erklæringen lyder
nemlig: « Ingen bør foruroliges for sine Menin-
gers^ end ikke for sine religiøse Meningers Skyld,
forudsat at hans Tilkjendegivelse af disse ikke
forstyrrer den lovlige Orden*. Paven svarede
med at betegne denne Frihed som «en monstrnøs
og vanvittig Ret, der kvæler Fornuften« (sic),
og hermed skulde det synes som om de to Lei-
res Stilling til hinanden var bestemt.
Man sporer, hvorledes Situationen klarer
sig, da Talen i den constituerende Forsamling
kommer paå Tolerancen. I Forslaget til Erklæ-
ringen af ]tfenneskerettighederne var en Artikel
formuleret saaledes: « Grudsdyrkelsen hører under
Politiet; følgelig tilkommer det Samfundet at re-
gulere den, at tillade een Gultus og forbyde en
anden ». Mirabeau angriber denne Artikel paa
det Voldsomste:
cJeg vil ikke præke Tolerance, siger han.
i)en mest uindskrænkede Religionsfrihed er i mine
Øine en saa hellig Ret, at Ordet Tolerance som
Udtryk for den næsten selv synes mig tyrannisk,
da selve Existentsen af en Autoritet, der har
Magt til at tolerer^, altsaa ogsaa til ikke at
gjøre det, er et Attentat paa Tankens Frihed ».
I et følgende Møde gaaer han videre endnu:
Revolutionen. 15
«Man har talt om en herskende CuUqs; hvad
mener man med herskende? jeg forstaaer ikke
dette Ord ,og udbedea* mig en Definition deraf.
Mener man en Caltns, som undertrykker de andre?
Men har Forsamlingen da ikke banlyst Ordet
Undertrykkelse? Eller er det Fyrstens Beligion,
man mener? Fyrsten har ikke Ret til at herske
over Samvittighederne eller. til at regulere Menin-
gerne. Eller mener man Flertallets Cultus? En
Cultns er en Mening. Denne eller hin Cultus er
et Resultat af denne eller hin Mening. Men en
Mening danner sig ikke ved Sammentælling af
Stemmer. Tanken tilhører os^ er uafhængig og
lader sig ikke binde ».
Man seer, hvorledes Modet til at udtale sin
Anskuelse i religiøse Anliggender begyndte at
prøve sine Vinger.
Lad os see et andet Exempel paa, med hvilken*
JFart man saavel i som udenfor Forsamlingen fra en
frygtsom Begyndelse hævede sig til Bevidsthed om
den store aandelige Revolution, der /oregik. Man
maa for at forstaae det erindre, at i denne Forsam-
ling var Fortidens Parti, bestaaende af Erke-
biskopper og Bisper, Prindser, Hertuger, Mar-
quis'er og Baroner i Forening med nogle Deser-
teurer af tredie Stand endnu meget mægtigt. Alle
disse Mænd, der opholdt sig i Salens høire Side,
troede endnu neppe paa Revolutionen og affærdi-
16 "Reactionen i Frankrig.
I
gede tidt og mangen Gang de alvorligste Angreti,
med et Bonmot. [
I October 1789 staaer for Natjonalforsam«
Ungens Skranke en besynderligt udseende Depu
tation i lange Klæder og med østerlandske Træki-,
Det er Jøder fra Elsass og Lothringen. De ani
raabe paa deres Troesfællers Vegne om Barm-
hjertighed. «Høibaarne Forsamling », sagde de, &I
den Eviges Navn, der er Ophav til al Retfærdig-
hed og Sandhed, i Guds Navn, som har givet
alle . Mennesker lige Rettigheder og Pligter, i
Menneskehedens Navn, der gjennem Aarhundreder
er bleven krænket ved den vanærende Behandling,
som de ulykkelige Efterkommere af det ældste af
alle Folk have lidt i næsten alle Jordens Egne,
er det, at vi komme for at besværge Eder at
værdiges at tage vor beklagelige Skjæbne under
Overveielse. De, som overalt ere forfulgte, over-
alt fornedrede, og dog altid underdanige, aldrig
oprørske, de, som hos alle Folk ere en Gjenstand
for Indignation 'og Foragt, medens de burde nyde
Tolerance og Medlidenhed, Jøderne kaste sig for
Eders Fødder og tillade sig at haabe, at I midt
under de vigtige Arbeider, som optage Eder, ikke
ville ringeagte deres Klager, at I med nogen In-
teresse ville høre de frygtsomme Indsigelser, som
de vove at nedlægge ud fra Dybet af den Ned-
værdigelse, hvori de ere begravne . . , Gid en
Reform, som vi hidtil uden Nytte have ønsket og
Revolutionen. 1 7
som vi anraabe om med Taarer i Øiuene^ maa være
Eders Velgjernlng og Eders Værk!»
Clermont-Tonnerre tager sig med Varme af
dette rørende Bøuskrift. Men man troer ikke,
hvilke Paafand Geistligheden hittede paa for at
negte en Ret, der i Granden maatte betragtes
som allerede givet. Abbed Maury reiser sig.
Han har et bredt, forvovent Ansigt, de syv Døds-
synder i sit Ansigt, som man sagde om ham,
en bestemt Mand, Øine, som skinne af Forstand,
Falskhed og Sophisteri, den Art Sophisteri, der
indeholder Forbaaselse over, at noget Menneske
kan falde paa at kalde* det for Sophisteri. Han
er fræk og koldblodig. Det er ham, som faa
Maaneder senere, da Befolkningen paa Gaden om-
ringede ham ander Eaåbene : «Til Lygtepælen med
hara!» svarede: « Troer I, kj ære Venner, at I ville
see bedre for det?» Han siger: «Hvem vil endna
i vore Dage tale om Forfølgelse eller Intolerance!
Jøderne ere vore Brødre. Men at kalde Jøderne
Borgere, det vilde være det Samme som at ind-
rømme, at Englændere og Danske nden at have
faaet Indfødsret og aden at ophøre med at være
Englændere og Danske kande blive Franskmænd*.
Han dvæler ved Jødernes Aagertilbøielighed og
de øvrige Laster, man tillagde dem. « Dette Folk,
fortsætter han, har gjennemlevet 17 Aarhandreder
uden at blande sig med de andre Folkeslag, de
have kan drevet Handel med Penge; ikke En
2
18 Reactionen i Frankrig.
iblandt dem har forstaaet at adle sine Hænder
ved at styre et Plovjern eller dyrke et Stykke
Jord T> ,
Naar man nu veed, at det paa det Strengeste
var Jøderne forbudt at besidde den ringeste Smule
Grund, ja at de, naar de gik ind i en By, maatte
betale samme Accise som Svinene, vil man see, at
denne Argumentation ikke er uigjendrivelig. Men
Hadet mod Jøderne var endnu saa stort, at Ingen
havde Noget at udsætte paa den. Man frygtede
for, at Jøderne skulde gjøre hele Elsass tit en
jødisk Coloni, hvi« man gav dem Borgerrettig-
heder. Ja en ellers meget revolutionær Deputeret
fra Elsass bemærkede endog, at han ikke indestod
for Roligheden i sin Provinds, ifald Forslaget om
Jødernes Ligestilling gik i^jennem.
Stemningen var flau. Man følte, at Forsla-
gets Skjæbne var afgjort. Ikkun een eneste Depu-
teret vover at nedlægge Protest. Det er en endnu
helt ubekjendt Mand, Advocat af Fag, en af dem,
som da endnu holdt sig i anden Eække og pleiede
at sidde skjult bag de fremtrædende Personligheder,
der endnu for største Delen tilhørte de tilfoi4i
priviligerede Stænder. Hans Ansigt er alminde-
ligt og ikke meget livligt, men uhyggeligt blegt.
Han er simpelt, men særdeles renligt og omhyg-
geligt klædt, og hans Haar sidder smukt. Alle-
rede hans Ydre antyder hans Respect for sig selv
og hans Lidenskab for Orden. Præsidenten næv-
Revolutionen. 1 9
ner hans Navn, som Ingen lægger Mærke til:
' Maximilien Robespierre. Han bestiger Tribunen
og siger kort og skarpt: « Jødernes Laster ere en
Følge af den Fornedrelse, hvori I have holdt dem.
De ville blive gode Mennesker, saasnart de have
nogen Nytte af at være det. »
Men han er den eneste i hele Forsamlingen,
der taler for Forslaget. Charakteristi.sk nok ind-
befattede det Protestanter, Skuespillere og Jøder
under Et. De to første Klassers Menneskerettig-
heder bleve anerkjendte; men da Mirabeau indsaa
Umuligheden af Forslagets Fremme for Jødernes
Vedkommende, lod han Behandlingen af dette
Punkt blive udsat paa ubestemt Tid. To Aar
gaae hen. I Aaret 1791 fornye Jøderne deres
Ansøgning. Men hvilken Forandring i Tonen!
Slavens ydmyge Bøn er bleven til Mandens be-
stemte og skarpe Fordring. Man appellerer ikke
mere til de Herskendes Naade, men .støtter sig til
en Bevisførelse. Jeg anfører Slutningen:
« Hvis der var en Eeligion, hvis Bekjendere
ikke kunde være Borgere, mens Bekjenderne af
andre Religioner kunde være det, saa vilde disse
væi'e herskende Religioner; men der gives ingen
herskende Religion, da alle have lige Rettigheder.
Hvis man negter Jøderne Borgerrettigheder, fordi
de ere Jøder, straffer man dem, fordi de ere fødte
i en bestemt Religion. Men i saa Fald existerer
der ingen Religionsfrihed, siden Tab af Borger-
2*
20 Reactionen i Frankrig.
rettigheder er knyttet til denne Frihed. Saameget
er vist: idet man har hævet Menneskene til religiøs
Frihed, har man ogsaa havt til Hensigt at hæve
dem til borgerlig Frihed; der gives ingen Halv-
Frihed, saa lidt som der gives en Halv-Retfærdig-
hed. 9
Faa Aar tilbragte i Eevolntionens Atmos-
sphære havde givet disse Pariaer Selvfølelse og
Stolthed. Denne Gang gik Forslaget igjennem
nden Debat. .
I den co'nstitaer^nde . Forsamling kom det
Had til den positive Religion og dens Præster,
som Philosopherne havde meddelt deres Tidsalder
ikke endnu til Udbrud i Ord. Det bekjendte
Ord: «I Herrer af Kieresiet! nu barberer man
jer bort, og hvis I spræller alt for galt, blive I
skaarne midt over», lød fra Tilskuerpladsen ikke
fra Salen. Forbitrelsen gav sig foreløbig Luft i
Gjerning. Alt Kirkegods og Klostergods blev
erklæret for Statseiendom. Voltaire havde givet
sine Disciple det Hverv «at knuse den infame ».
De troende Katholiker saa i den constitnerende
Forsamlings Beslutninger et Forsøg paa at ud-
føre hvad han havde ment med dette Hverv. I
et rettroende Skrift fra 1792 «Conjuration contre
la religion catholique et les souverains» hedder
det: « Aldrig har Christi Kirke havt saa mange
Fjender at bekjæmpe paa een Gang. Det synes
som om det hele Helvede er sluppet løs for at
Revolutionen. 2 1
hidføre dens Ruin . . . Philosopherne ville af-
skaffe den christelige Eeligion ikke blot i Frank-
rig, men i hele Europa, ja i hele Universet. »
Der ligger ingen Overdrivelse i disse Ord. Kun
ei' det interessant at mindes, at Philosopherne
for at opnaae dette Eesultat havde henvendt sig
til de store Landes Regenter, til Friedrich af
Preussen, til Catharina af Rusland og andre,
men at det var ud fra Folket, at Slaget blev
ført, ifald man ved Folket vil forst aae Middel-
standen. Paven tog da ikke feil, da han om
den constituerende Forsamling i en Tale til sine
Cardinaler sagde, at Franskmændene havde gjort
sig til Slaver af en Forsamling af Philosopher
og . havde glemt, at de Nationer ere de lykkelig-
ste, som adlyde deres Konger. »
Præsterne, der, som bekjendt have fundet
hvad der fattedes Archimedes : det Punkt uden-
for Jorden, i den ånden Verden, hvorfra de kunne
sætte denne i Bevægelse, begyndte allerede nu at
fanatisere Provindserne. I Arras bares et Billede
om, hvor Maury og Royalisterne vare afmalede
paa den høire Side af den Korsfæstede, de Re-
volutionære paa den anden Side under den onde
Røver. Et sandt Oprør fandt Sted i Nlmes ved
Efterret^ingen om at en Protestant, Saint-Étienne
var bleven valgt til Præsident for Nationalfor-
samlingen.
Den constitutionelle Ordning af Kirkens For-
22 Reactionen i Frankrig.
hold opnaaedes ved en Alliance mellem Voltairi-
anerne og Forsamlingens Jansenister. Disse sid-
ste vare ganske vist gode Christne, men det po-
litiske Udslag af den jansenistiske Fatalisme var
i ingen Henseende forskjelligt fra Voltairianls-
mens politiske Consequentser. «Tansenisterne ha-
dede som religiøse den jordiske Storhed og god-
kjendte ffom Fatalister den menneskelige Elendig-
hed, de havde som ægte Bourgeois Lighedsfølelse
opadtil og Ulighedsfølelse nedadtil, ganske som
Yoltairianerne. De stemmede da fuldkomment
overeens med disse angaaende Inddragningen af
Kirkens Eigdomme. Hertil kom, at den Mængde
Skandaler, hvortil de høiere Geistliges Liv gav
Anledning, opbragte deres Moralitet. Det var
saaledes f. Ex. bekjendt, at Mile Guimard, Bi-
skop Jarantes Elskerinde, bortgav geistlige Em-
beder i Operacoulisserne, at Erkebispen af Nar-
bonne i et af sine Abbedier havde et helt Ha-
rem, at Cardinaien af Montmorency offentligt
levede sammen med en Abbedisse, ja at Bernar-
dinerne i Abbediet Granselve havde en hel lille
By med eget Damekvarteer og med altid dækkede
Borde indrettet til deres Orgier. (Livet der er
beskrevet af et Øienvidne, den royalistiske og
clericale Skribent Montgaillard i andet ^ind af
hans Histoire de France). Havde man nu nøle-
des med at bemægtige sig Kirkens Øverstes Eig-
domme, saa havde man tvunget dem til enten at
Revolutionen. 23
give efter eller tilstaae, at deres Opposition var
foraarsaget af Havesyge. Men man rørte ved de-
res Disciplin og skaffede dem saaledes et Paa-
skad til Modstand. Enhver Modiiication af Cul-
tns'ens ydre Former gav dem Anledning til at
udskrige, at Eeligionen var rokket i sin Grand.
De lavere Q-eistlige vovede da saa godt som al-
drig at aflægge Ed paa Constitationen. Gjorde
En det, saa blev den ringe Løn/ han modtog af
Staten, sammenlignet med Jadas's Blodpenge, o^
det skjøndt det tidligere fandtes ganske i sin
Orden, at Biskopperne besadde Paladser og Ha-
ver og havde enhver Art Livsnydelse til deres
Kaadighed, medens den lavere Geistlighed paa
samme Tid blev formeligt ndhangret.
Den eneste, der aden at være hverken Vol-
tairianer eller Jansenist, deltog i Discassionen
om Kirkens Constitation, var Robespierre. Han
fremhævede Rousseaus « civile Religion » (Contrat
social 4,8) hvis Dogmer ere cExistentsen af en
mægtig, intelligent og alvidende Guddom, et til-
kommende Liv, de Retfærdiges Belønning, de
Ondes Straf, den sociale Contracts Hellighed og
Statens Love». Han var en Ordenens Mand, in-
gen Troende. Religiøsitet bestod for ham i Op-
fyldelsen af de sociale Pligter. Kieresiet betrag-
tede han som Magistratspersoner, som verdslige
Embedsmænd. Han anraabte med Rousseausk
Følsomhed Forsamlingen om at understøtte de
24 Reactionen i Frankrig.
gamle og svage Præster og bad dem særligt
sørge for dem, der vare over 70 Aar gamle og som
hverken havde Pension eller Sportler ; men Forsla-
get afsloges. Hans Tid var endnn ikke kommen.
Den nye Tingenes Orden gav paa Landet
Anledning saavel til pudsige som til brutale Sce-
ner. Man finder i Camille Desmoulins* Blad-
artikler en meget humoristisk Skildring af en
Landsbyprsésts 'ufrivillige Afsked fra sit Sogn.
Ved Kirkens Dør finder han en Søndag efter
Gudstjenesten til sin Overraskelse en uhyre, fuldt
pakket Flyttevogn med alle hans Sager, ovenpaa
Vognen sidder grædende hans Javotte, »Gouver-
nanten*, til hvem Skolemesteren siger Farvel med
en Taare i Øiet. Han sættes ind i Vognen
under Haabene: Farvel, Fai'vel, Deres Velærvær-
dighed! og afsted gaaer det, tiltrods for at han
skj ælder og smelder, saalænge han endnu kan see
sit Klokketaarn. Men paa andre Steder blev
Eden aftvunget Præsten med Bajonetten for Bry-
stet, j^ en enkelt Gang blev han staaende paa
Prædikestolen dræbt med et Geværskud. Blev
der nu imidlertid saaledes begaaet enkelte Over-
greb mod de ubeedigede Præster, saa var dette
dog for Intet at regne mod, hvad der fra disses
Side skete. De skildrede for Landbefolkningen
den civile Constitution, der i Virkeligheden ikke
havde rørt ved Religionen, som en Djævelens
Gjerning. De lærte, at det var Dødssynd at
Revolutionen. 25
tage Sacramentet af en Præst, der bavde aflagt
Ed til Eegjeringen, at de Børn, som de af disse
Præster Viede fik, vare at betragte som Bastar-
der, ja at Guds Forbandelse bvilede over ethvert
saadant Barns Vngge. Snart blev en constita-
tionel Præst forfulgt med Stenkast i Kirken,
snart en anden hængt i Chorets Lysekrone. De
Kirker^ Nationalforsamlingen havde ladet lukke,
bleve aabnede med Øxeslag. I enkelte Departe-
menter droge morderiske Bander af Pilegrimme
anførte af Præster over Markerne med Geværer
og Spyd i Haanden. Værst gik det dog til i
Bretagne. Naar der den simple Bonde var gaaet
mange Mile fra sit eget Sogn for at høre en
rigtig o: ubeediget Præst og saa ved sin Hjem-
komst saae en halv Snees af sine Byesbørn gaae
ud af sin egen Kirke efter i al Mag at have hørt den
nysankomne Præst, var hans Had saa levende,
at han troede sig berettiget til enhver Voldsom-
hed, hvortil han blev ophidset fra kirkelig Side.
Da nu den lovgivende Forsamling traadte
sammen, var der ingen Stænder mere. Adelen
havde emigreret, og den høiere Geistlighed an-
raabte i Exilet om de fremmede Hoffers Bistand.
Den lavere Geistlighed var fanatisk contrarevolu-
tionær og ophidsede den uvidende Mængde mod
Friheden. Det Sprog, som nu føres i Forsam-
lingen, er himmelvidt forskjelligt fra det tidligere.
Den staaende Anklage mod Religionen er den
26 Reactionen i Frankrig.
uaivt formulerede, at den ikke stemmer med Con-
stitutionen, og imod Geistligheden, at den ude-
lukkende gaaer ud paa at faae gine Eiendomme
og sit Gods tilbage. Præsternes Løgne og Volds-
gjerninger have irriteret Stemningen til det Yderste.
Hvis et Par forsonlige Stemmer lade sig høre
som Digteren André Chénier's, der ytrede, at
Præsterne ikke forstyrre Staten, naar den ikke
beskjæftiger sig med dem, eller som Talleyrand's,
der sagde, at da ingen Religion var en Lov,
burde heller ingen Religion være en Forbrydelse,
saa er det dog nu den Voltaireske Indignation,
der for lang Tid alene har Ordet.
Denne Tid er Girondinernes Periode, og Gi-
rondinismen er det historiske Udtryk for Voltaires
Aand. Girondineren er Individualist til det Yderste,
liberal i dette Ords mgderue Forstand,- det vil
sige, at han gjør det fra Samfundet udskilte In-
divid og dets Fornuft til eneste Dommer over
dets Omgivelser dg sig selv. Den individuelle
Fornuft føler sig ikke opfordret til at vise Sam-
fundsreligionen og dens Bærere noget Hensyn.
Girondinetnes berømte Fører Vergniaud redi-
gerer en Proclamation , hvori det hedder : « Op-
rørske Præster forberede en Reisning imod Con-
stitutionen, disse Despotismens frække Drabanter
anraabe alle Troner om Guld og Soldater for at
gjenerobre Frankrigs Scepter. » Som Minister
for det Indre siger Roland: « Oprørske og hyk-
Revolutionen. 27
lerske Præster^ der dække deres Planer og Li-
denskaber med Religionens hellige Slwr, betænke
•
sig ikke paa at ophidse Fanatismen og væbne
deres vildledte Medborgere med Intolerancens
Sværd. > Ja paa Forslaget om at landsforvise
Præsterne taler Vergniaud halvt i Spøg, halvt i
Alvor, som kunde man ikke være bekjendt at
tilføie Udlandet et saadant Onde, som man af-
stedkom ved at sende det denne Present. «!
Almindelighed, siger han, gives der ikke noget
mere Umoralsk end at sende et Nabofolk de For-
brydere , for hvilke et Samfund vil befrie sig
selv. » Han trøster sig imidlertid med , at de
ville blive modtagne som sande Helgene i Italien
og «at Paven i den Foræring af saamange levende
Helgene, som vi sende ham, vil see et beskedent
Forsøg paa at udtrykke vor Erkjendtlighed for
alle de Arme, de Ben og de Reliqvier af døde
Helgene, hvormed han gjennem Aarhnndreder saa
rigeligt har betænkt vor fromme Lettroenhed. »
Ja, tilføier Girondineren Isnard, den senere
Præsident for Conventet: «Lad os sende disse
Pestbefængte til Roms og Italiens Lazarether. »
Han udvikler, at naar en Præst er fordærvet, er
han det aldrig halvt, at det at tilgive Forbrydel-
sen er det Samme som at deltage i den, at der maa
gjøres en Ende paa Tingenes Tilstand som den
er, og at det er Revolutionens Fjender, der selv
tvinge den til at knuse dem. Han ndraaber for
28 Reactionen I Frankrig.
første Gang det frygtelige Ord, der senere fandt
saa mangedobbelt Ekcho : « Der behøves ingen
Beviser. » Der behøves ingen Beviser o: at Præ-
sten bør udjages af Frankrig, saasnart der over-
hovedet klages over ham.
Og da der nu ytres Frygt for ved disse
Foranstaltninger at afstedkomme Borgerkrig, hol-
der den bekjendte Girondiner Guadet, Discipel af
Holbach, en beroligende Tale, hvori han bl. A.
siger: Enhver veed, at Præsten er lige saa feig
som havesyg, at han ikke kjender andet Vaaben
end Overtroens og at han, som kun er vant til
theologiske Klopfægterier, er for Intet at regne
paa en Valplads.* Det viste sig snart, hvor
fuldstændigt den gode Mand og hans Meningsfæl-
ler toge feil i dette Punkt og med hvilken Liden-
skab Præsterne gik i Spidsen under den blodige
Borgerkrig, som fulgte. — Snart gaaer det nu
saavidt, at Talerne gjøre formelige Undskyldnin-
ger, naar de ere nødsagede til at underholde
Forsamlingen om disse Gjenstande. I en Tale af
FrauQois de Nantes, hvor han vel at mærke op-
træder som Ordfører for et Udvalg, hedder det:
«Vi kunne kun trøste os over den Nødvendighed,
hvori vi befinde os, at maatte underholde Dem
om Præsternes Cultus, ved det Haab, at de For-
holdsregler, til hvilke De ville gribe, snart ville
sætte Dem istand til aldrig mere at høre Tale
derom. » Den hele Tale er et Væv af Drøiheder,
Revolutionen. 29
Boin jeg forbigaaer. Høie og ringe dele denne
Stemning« En af Ladvig den 16des Ministre^
den grove og voldsomme, lidenskabeligt revolu-
tionære Cahier de Gerville, sagde en Dag, da
han gik ud af Statsraadet, til sin Collega Molle-
ville, der i sine Memoirer har opbevaret Ordet:
«Jeg vilde ønske, at jeg kunde have det fordømte
TJtøi af Præster fra alle Lande imellem mine
Fingre for. at knuse dem alle paa een Qang. »
Men med stille Værdighed kom Revolutionsaanden
til Orde i en Epistel, som Republiken sendte til
Paven og som * man havde overdraget en Kvinde
at forfatte. Den er stilet til «Fyrst-Biskoppen
af Rom » . I Eepublikens Navn skriver Madame
Eoland til Paven : « Du den romerske Kirkes
Ypperstepræst, Du Fyrste for en Stat, som gli-
der ud af dine Hænder, vid, at Du kun kan be-
vare Stat og Kirke ved en uegennyttig Bekj en-
delse af hine evangeliske Principer, der aande
det reuBste Demokrati, den ømmeste Menneske-
kjærlighed og den fuldkomneste Lighed, og som
Christi Statholdere kun have forstaaet at be-
smykke sig med for at forøge en Herskermagt,
der nu folder sammen af Ælde. Uvidenhedens
Aarhundreder ere forbi. »
Ord som disse tage sig ud som Perler imellem
Blykugler, naar de holdes ved Siden af, hvad ellers
blev sagt og skrevet. Den rolige Overbevisnings
Tid er omme, de løsladt;^ Lidenskabers Tid
30 Beactionen i Frankrig.
er begyndt. Og Lidenskaberne følge Overbevis-
ningernes Spor. Hadet til Katholicismen naaer
sin Høide. Dette Had staaer i een samlet Flamme
over Frankrig. Det er Klubbernes gyldne Tid.
Cordeliererne havde deres Klub i en Kloster-
kirke. Chateaubriand har som Øienvidne beskre-
vet den i sine Memoirer. Alle Malerierne, alt
det u4,8kaarne Arbeide, Tapeter og Billeder vare
revne ned, kun det blotte Skelet af Kirken stod
tilbage. I Kirkens Clior, hvor Eegn og Blæst
trængte ind igjennem de ituslaaede Euder i Bo-
sen, var Præsidentens Sæde. Hans Bord danne-
des af Høvlebænke, der vare stillede ved Siden
af hinanden. Paa dem stod en Række røde Huer,
og Enhver, som vilde tale, tog først en rød Hue
paa. Bag Præsidenten stod en Statue af Friheden
med sønderbrudte Marterredskaber i sin Haand.
Tømmerværk, itubrukne Bænke og Kirkestole,
Stumper af ituslagne Helgener afgave Sæder og
Skamler for den store Hob af støvede og vildt
udseende Tilskuere i hullede Carmagnoler (saadan
kaldtes deres Trøier) og med Spyd paa Skuldrene
eller de nøgne Arme over Kors. Talerne udtrykte
sig drøit og ligefrem, enhver Ting bl^v nævnet
ved sit rette Navn. Et cynisk Ord og en cynisk
Gestus vakte Bifald. Modstandere afbrød dem,
undertiden afbrødes de ogsaa af de smaa, mørke,
skrigende Ugler, der havde boet under Kloster-
taget og som nu fløi ud og ind gjennem de itu-
Rerolutionen. 3 1
■
brakne Yinduer i Haab om at finde nogen Føde.
Præsidentens Klokke formaaede ikke at bringe
dem til Taushed, undertiden skjed man efter dem,
og de faldt blødende og sprællende ned i Forsam-
lingen. Her talte Danton, Marat og Camille Des-
moulins, den elskværdige og vittige Camille, der
gjaldt for saa moderat, at han maatte forsvare
sig imod Beskyldningen for Skinhellighed og som
endnu for Revolutionstribunalet førte Sansculotten
Jesus i Munden. Han havde sine private Grunde
til Had mod Præsterne. Da han i December 1790
vilde giftes med sin elskede Lucile, uden Tvivl
en af Revolutionens skjønneste og reneste Kvinde-
skikkelser, og da hans Forening med hende kun
manglede Præstens Stadfæstelse, var der ingen
Præst, som vilde vie ham, fordi han i en Blad-
artikel havde sagt, at Mahomeds Eeligion var
ganske ligesaa evident som Jesu Beligion. Han
nødtes da til at kalde sine Ord tilbage og
gaae til Skrifte for at blive gift. Men nu tog
han sin Revanche. I sit Blad «Le vieux Corde-
lier« skrev han: « Man har sluttet Capitlet om
Præsterne og om alle Religioner, naar man har
sagt, at de ligne hverandre deri, at de alle ere lige
latterlige, og naar man har anført, at Tartarerne
spise den store Lamas Excrementer som de største
Lækkerbidskener. Der gives ikke saa usselt et
Løghoved, at det jo har været æret som Jupiters
Lige. Mongolerne tilbede en Ko, som er Gjen-
32 Beactionen i Frankrig.
Stand for lige saa mange Knæfald som Gnden
Apis ... vi have ikke Lov til at ærgre os over
alle disse Dumheder, vi, som saa længe i vor
Enfoldighed have ladet os narre til at troe
«que Fon gobait iin dieu comme on avale un
huftre». Hos Cordeliererne gik Loustalots ind-
flydelsesrige Avis «Le8 revolutions de Paris » fra
Haand til Haand. I Fasten 1792 stod der i
Anledning af Markedsløierne at læse i den: «Paa
den Tid, da der var en herskende Religion i
Frankrig, taalte de kronragede Gj øglere ingen
Concurrence i den stille Uge. Det var dengang
kun dem tilladt at give Forestillinger. Nu er
Concurrencen fri. Naar Taskenspilleren imidlertid
stiger op paa sin Fjællebod, er han klædt i et
pudserligt Hovedtøi og en Mantille, som gjør ham
bemærket i Folkemængden udenom ham; men naar
Forestillingen er tilende, tager han Costumet af.
Præsten derimod fortsætter sin Rolle udenfor Sce-
nen og beholder til daglig Brug Masken paa . . .
Naar ville de rødme over at være Menneskeslæg-
tens Harlekiner? » Fra nu af bliver den staaende
revolutionære Benævnelse af Præsterne Theophager
(o : Gudspisere). Kort efter bringer samme Blad
en Artikel, hvori det foreslaaes at anvende samme
Forholdsregel mod Præsterne som Johanne af Nea-
pel indførte for berygtede Fruentimmer: «Man bør
indelukke dem i et Hus, hvor de saa kunne præke
og bede, saa meget de have Lyst til, for dem, der
Revolutionen. 33
komme og besøge dem; men det forbydes dem at
gaae ud, for at de ikke skulle forpeste Befolknin-
gen. » Dette skreves i April. I Marts havde
den lovgivende Forsamling i den forøvrigt men-
neskekj ærlige Hensigt at skaane de Dødsdømte
for enhver Art physisk Tortur vedtaget en vis
Maskine til Udførelsen af Dødsdomme, som først
blev forsøgt paa Lig, men som snart blev bragt
i Anvendelse paa de Levende. Den fik Navnet
Gruillotine, og man føler noget af dens skarpe
Stil i den sidst anførte Artikel. Voltaires Vin
er her bleven til Galde og Gift.
Overfor Cordelierernes Club stod Jacobiner-
nes ffiied meget forskjellig Charakter. Dens Aands-
retning var tung, alvorlig og pedantisk. Den
stillede sig under Rousseaus Auspicier som Cor-
delierernes under ^-Voltaires. Den var organisa-
torisk og formalistisk, derfor følte uatliængige
Naturer som Camille Desmoulins eller fremfusende
Naturer som Danton sig ikke hjemme i den.
Jacobinernes første Program var rent Rousseausk :
Kjærlighed til Lighed, Had til Fortidens conventio-
nelle Uligheder, hertil kom kold og beregnet revolu-
tionær Fanatisme, Herskesyge og paa Bunden af det
Alt Kjærlighed til Reglen, det vil sige til Sam-
fundets Oi>dning efter Rousseaus Principer.
For den, der betragter de historiske Phæno-
mener litterært, er i Revolutionens Historie intet
mere Paafaldende end den Klarhed, hvormed alle
3
34 Reactionen i Frankrig.
de Handlende og Optrædende føre deres Ytringer
eller Handlinger tilbage til det 1 8de Aarhundre-
des Litteratur^ Man skulde sige^ at de ikke
aspirerede til anden Ære end den at omsætte
færdige Theorier i Praxis. Ved Mirabeau's Grav
blev det sagt til hans Hæder^ at han om Philo-
sopherne havde ytret: «De have skabt Lyset,
jeg vil skabe Bevægelsen, ^ og der gives knap
en Passus i « Le contrat social •» , der ikke un-
der Eevolutionen enten er gaaet over i en Lov,
eller i en offentlig Erklæring, eller i en Avis-
artikel, eller i en Tale i Nationalforsamlingen,
eller endelig i E/epublikens Constitution.
De vigtigste af dens Definitioner (Magten
som udstrømmende fra Folket, Loven som Pro-
duct af den almindelige Villie) forekomme ord-
lydende i Erklæringen af Menneskerettighederne.
Saasnart hos Jacobinerne Associationstanken duk-
ker op, føre de den øieblikkeligt tilbage til Rousseau .
og bruge alle hans Stikord. I en Artikel i «La
bouche de fer» skriver Abbed Fauchet: »Sublime
Rousseau! følelsesfulde og sanddru Aand! Du
er en af de første, der har forstaaet Retfærdig-
hedens evige Orden. Ja ethvert Menneske har
Ret til Jorden og bør have til Eiendom, hvad
han behøver til sin Existents. I den associative
Pagt, der ifølge Naturens og Billighedens souve-
raine Decreter skaber et Folk, giver Mennesket
sig helt hen til sit Fædreland og modtager sig
j
Revolutionen. 35
helt af dets Haand. » Og med næsten ganske
samme Vending udtrykker Saint -Just sig i sin
Tale for Lndvig den 16des Død: « Samfund spag-
ten er en Contract mellem Borgerne og ikke en
Contract med Regj^ringen. Man har ingen For-
pligtelser med Hensyn til en Contract, man ikke
har indgaaet. » Dog Robespierre er den, der som
Jacobinernes Chef overalt giver den Rousseauske
Aandsretning dens typiske Udtryk. Hans første
offentlige Skridt var Besvarelsen af det Pris-
spørgsmaal, Akademiet i Metz havde udstedt om
«Den Fordom, der delagtiggjør de ved Loven
Dømtes Familie i disses Vanære » ; han havde
vundet Prisen, og ikke nøiet med at have be-
kjæmpet Dødsstraffens Accidentser havde han i
Anledning af G-uillotinens Indførelse paa det Hef-
tigste udtalt sig mod Dødsstraffen selv. Som man
seer kunde Ingen i Theorien give Følelsen mere
Raaderum end han. Han var den første Fjende
af Girondinernes Rationalisme, og derfor see vi
ham paa det Tidspunkt, da disse gik videst i
Voltairesk Retning, indgive en Adresse til Jaco-
binerne, i hvilken han erklærer, at Revolutionen
staaer under Guds Førelse, ja i Virkeligheden
er en Gjerning af Forsynet. Han føler en Trang
til at give sin revolutionære Pathos et Udtryk,
der henfører den til hvad man kaldte den natur-
lige Religion.
Rousseau havde i «Den savoyardiske Præsts
3-
36 Reactionen i Frankrig.
Troesbekjendelse » sagt ^ at hvad enten Materien
er evig eller skabt, om der er et passivt Princip
eller ikke, er saa meget dog vist, at Alt er Et
og forkynder en eneste Intelligents, og lian havde
tilføiet: « Dette Væsen, som vil og som kan, som
selvvirksomt bevæger Universet og ordner alle
Ting, det kalder jeg Gud. » Robespierre skriver
i 1792: «Jeg afskyer saa meget som Nogen alle
de iigudelige Sekter, der dække Ærgjerrighed.
Fanatisme og alle Lidenskaber med den Eviges
Navn, som har skabt Naturen og Menneskeheden.
Men det er langt fra mig at sammenblande ham
med hine Imbecile, som Despotismen har brugt
til Redskaber. At anraabe Forsynet og udtale
Ideen om et evigt Væsen, der væsenligt ind-
virker paa Nationernes Skjæbne og som paa en
ganske særegen Maade synes mig at vaage over
den franske Revolution, det er ikke et tilfældigt Ind-
fald af mig, men mit Hjertes Trang, Ytring af en
Følelse, der er mig nødvendig, og som i Forsam-
lingen, hvor jeg er overgivet til enhver Art Li-
denskaber og usle Intriguer og omringet af saa
talrige Fjender, til enhver Tid har holdt mig op-
reist. Hvorledes havde jeg, ene med min Sjæl,
kunnet staae mig i Kampe, der udfordre mere
end menneskelig Kraft, ifald jeg ikke havde hæ-
vet min Sjæl til Gud!» Ord som disse tillade
ingen Tvivl om, at hans Religiøsitet var oprig-
tig, og bestandig beraaber han sig paa samme
Revolutionen. 37
Mand som sin Lærer. Da han i Forsamlingen af sine
Fjender blev opfordret til Selv-Ostracisme, udstrakte
han Armen mod Ronsseaus Buste, der prydede Salen.
«Hvor skulde jeg vel begive mig hen, udraabte
han. Hos hvilket Folk vilde jeg finde Friheden
oprettet, og hvilken Despot vilde vel give mig
Asyl? Himlen har maaskee tiltænkt mig med
mit Blod ^ at skulle betegne den Bane , der vil
føre mit Land til Lykke. Jeg vil da gjøre det
med Sværmeri. 5>
Det var ikke denne sværmeriske Stemning,
men den Yoltaireske Indignation, der i Midten af
Aaret 1792 blev den. herskende i den lovgivende
Forsamling og i Frankrigs 19 August 1792 ud-
stedtes det Decret, der fastsatte Deportation for
enhver ubeediget Geistlig. Hver Dag fandt Ar-
restationer af disse Geistlige Sted, og saa fulgte
Septembermyrderierne. De gik først og fremmest
ud over de fangne Præster og havde i sidste In-
stants det forbitrede Had til Katholicismen til
Aarsag. Abbed Barruel skriver : « Disse Bødler
hørte ikke alle til Folkets Bærme. Til de Præ-
ster, man myrdede, raabte en Mand: «Kjæltrin-
ger. Mordere, Uhyrer, usle Hyklere! Hævnens
Dag er endelig kommen. I skal ikke mere be-
drage Folket med Eders Messer og Eders lille
Stykke Brød paa Altrene^ » Beundringsværdigt
er imidlertid det Mod og den Standhaftighed,
som de fleste af Præsterne udviste. I Carme-
38 Reactionen i Frankrig.
literfængslet foretrak uden Betænkning 172 Præ-
ster at skydes for at aflægge Ed paa Constitu-
tionen. Rørende er det at læse Skildringen af
de Præsters Resignation, der vare indespærrede i
Abbediet: «Vi sendte fra Tid til anden nogle af
vore Kammerater til Taarnvinduet for at faae at
vide, hvad Stilling de Ulykkelige, som man i
Gaarden ofrede, indtog, og for efter deres Beret-
ning at beregne, hvilken vi gjorde bedst i at
indtage. De meddelte os, at de, som strakte
Hænderne ud, led længst, fordi Sabelhuggene
sløvedes, før de naaede Hovedet. » (Jourgniac de
Saint -Méard). — I Alt bleve 1480 Mennesker
myrdede; Tallet er ganske vist stort. Men det
er paa den anden Side ikke uden Interesse at
bemærke, at Antallet af alle de Mennesker, der
bleve henrettede lige fra Revolutionens Begyn-
delse til dens Ophør, efter Michelets Beregning
ikke udgjør fyrretyvende Delen af det Tal, der
faldt alene i Slaget ved Moskau.
Det Had, der ytrede sig saa fanatisk i Sep-
temberdagene, havde ikke lagt sig, da Conventet
traadte sammen. Lad os see, hvad et Convents-
medlem skriver, læser og siger med Hensyn til
Spørgsmaalet om Præster og Religion. Con-
ventsmedlemmet Lequinio forærer sine CoDeger
en Bog, han har forfattet og tilegnet Paven.
Dens Titel er «Les préjugés détruits». Heri
hedder det: « Religionen er en politisk Lænke,
Revolutionen. 39
opfnndet for at styre Menneskene og som kun
har tjent til at sikre m)gle Individers Nydelser
ved at holde alle andre i Tømme. » Udfaldene
mod Præsterne overgaae her i* Voldsomhed og
Uhøviskhed Alt, hvad tidligere var fremkommet.
Blandt de svageste Ting, der siges om dem, er
den paa hin ^id i utallige Former varierede Ud-
talelse: «Naar de ere ærlige, ere de Imhecile og
Gale; fordetmeste ere de frække Bedragere, sande
Menneskeslægtens Mordere. » Man maa tye til
Kierkegaards « Øieblikket » for at finde Parallel-
steder. Det er Datidens Litteratur. Og man
.maa ikke antage Lequinio for en Undtagelse, om
han end tilsidst drev sin Krig mod Fordommene
saa vidt, at han inviterede Skarpretteren til Mid-
dag hos sig i sin Families Skjød for at over-
vinde Fordommene mod Bødlen. Thi hvad staaer
der vel i den Avis, som Conventsmedlemmet læser
om Morgenen, inden han begiver sig hen i For-
samlingen. I « Les. Revolutions de Paris » for
December 1792 hedder det i Anledping af, at
Midnatsmessen er bleven feiret i Paris : « Naar
man ved høilys Dag paa vore offentlige Pladser
foreviser dandsende Marionetter eller Taskenspil-
lerkunster af forskjellig Art, saa er der ikke
synderlig Ondt i det; man maa have Lov til at
more Børn og Ammer. Men at samle sig om
Natten i mørke Kamre for at synge Hymner og
tænde Voxlys og brænde Bøgelse til Ære for en
40 Reactionen i Frankrig.
Bastard og en utro Hustru, det er en Skandal,
et Attentat paa den offentlige Sædelighed og som.
fortjener Politiets Opmærksomhed og strenge Ind-
skriden. » *) De tidligere anførte Udtalelser glø-
dede vel af Forbitrelse, Had og Haan, men de
vare endnu ikke raa. Det var Hævnskrig , ud-
stødte af den saa længe bagbundne og martrede
menneskelige Fornuft. I Ord som disse skurrer
E,aaheden. Og endnu en Forandring er indtraadt.
Den tidligere Undertrykte røber stor Lyst til na
paa sin Side at optræde som Undertrykker.
Handling fulgte her hurtigt paa Forsæt. «Maa
hengav sig, siger Mercier i «Le nouveau Paris*,
til Nedbrydelsen af den gamle Gultus ikke med
Fanatismens Raseri, men med en Spot, en Ironi^
en saturnalsk Lystighed, som maatte forbause
Iagttageren. )> Der blev holdt formelig Bazzia i
alle Kirker. En Deputation meddelte Conventet,
at den havde tilladt «den brune Marie* (et mi-
rakelgj ørende Billede) at lægge sig til Eo efter
al den Uleilighed, hun havde havt med i 1800
Aar at holde Verden for Nar. » Altrene bleve
^) Louis Blanc har i sin Revolutionshistorie 8de Bind
S. 35 misforstaaet denne Artikel, som om den utro
Hustru og Bastarden skulde betyde Marie Antoinette
og Dauphin'en. Han har overseet, at der i Origi-
naltexten findes tilføiet en Note, hvori det hedder,
at „Grundlæggerne af de tre vigtigste Religioner have
været Bastarder".
Revolutionen. 4 1
plyndrede tilbedste for Republikens Nationalskat.
Her er et Brudstykke af en Rapport: «I Niévre-
Departementet findes ingen Præster mere. Man
har skilt Altrene ved de Dynger af Guld, som
nærede den præstelige Forfængelighed. Tredive
Millioner i værdifulde Elfecter ville blive førte
til Paris. Allerede ere to Vogne, belæssede med
.Kors, med Guldbispestave og to Millioner myntet
Guld, ankomne til Mynten. Tre Gange saa me-
get følger den første Convoi. »
Undertiden standsede Vognene udenfor Con-
ventets Dør, og Sække og Poser, fulde af Guld
og Sølv, bleve opstillede i Forhandlingssalen. I
en anden Rapport hedder det ironisk: «Man har
anklaget mig for at have lagt mig ud med Reli-
gionen. Jeg har dog pænt spurgt ad, før jeg
handlede, og 3 til 400 Helgene bade om Forlov
til at maatte gaae i Mynten. Ved disse Leilig-
heder faldt der Ord som disse: I, som fordum
vare Fanatismens Redskaber, I Helgener og Hel-
geninder, • I Salige af alle Slags, viser Jer ende-
lig som Patrioter, kommer Fædrelandet til Hjælp
og Marche i Mynten!*
I en tredie Rapport ønske Commissairerne
sig til Lykke med Resultatet af « deres philo-
sophiske Apo»tolat» i Departementet Gers. « Fol-
ket var modent og den« sidste Dag i den tredie
Decade blev bestemt til at høitideligholde Fana-
tismens Afskaffelse. Hele Folket var forsamlet
42 Reactionen i Frankrig.
paa« en landlig Plads til et broderligt Gilde.
Efter et spartansk Maaltid ilede man rundt i
Byen^ nedrev alle Fanatismens Symboler o^
traadte dem nnder Fødder. Derpaa kom man
kj ørende i en Skarnagervogn med to mirakel-
gj ørende Jotiifruer, med Kors og Helgene, der
nylig havde modtaget Overtroens Eøgelse. Disse
latterlige Banglerier bleve kastede paa et Baal,
der var bedækket med Adelsbreve , og Ilden blev
tændt under en utallig Folkemængdes Jubel. Car-
magnolen varede hele Natten rundt om dette phi-
losophiske Baal, der fortærede saa mange Vild-
farelser.
I en fjerde Rapport hedder det: €64ubeedi-
gede Præster levede sammen i et Hus, der tilhører
Folket. Jeg lod dem gaae gjenriem Byen til
Fængslet. Denne nye Slags Uhyrer, som man
endnu ikke havde udsat for Befolkningens Blikke,
gjorde en fortræffelig Virkning. Raabene «Leve
Republiken! » gjenlød rundt om denne Flok Dyr
(ce troupeau de bétes). Vær saa god at betyde
mig, hvad jeg har at gjøre med disse fem Dusin
Dyr, som jeg har stillet til Skue for den alminde-
lige Latter. Jeg lod dem escortere af Skue-
spillere. »
Forhandlingerne angaaende Loven om Reli-
gionsfrihed, der udkom «B vent6se Aar III vare
alle holdte i samme Tone. Hvor Meget der end
splittede Conventets Medlemmer angaaende andre
Revolutionen. 43
Spørgsmaal, om Katholicismen vare de uden Und-
tagelse enige. Hvor stor end Kløften er mellem
Stemningen under og efter Rædselsregjeringen,
med Hensyn til Katholicismen existerer der ikke
nogen Forskjel i Stemning. Da i Kraft af Loven
nogle Kirker vare blevne aabnede paany, meldte
Ugeskriftet «Den philosophiske Decade* dette un-
der Overskriften « Skuespil » i følgende Udtryk :
«Den 18de og 25de i denne Maaned opførtes paa
flere Steder i Paris en Coraoedie, hvis Hovedper-
son, udstafferet med en grotesk Klædedragt^ ud-
fører flere Extravagancer for Tilskuere, som ikke
lee deraf. Da vi ikke pleie at tale om de Styk-
ker, der gjenoptages paa Theatret, naar de ikke
frembyde noget Nyttigt eller Interessant, ville vi
ikke sige Noget om dette.*
Mirabeau havde sagt, at det gjaldt om at
« dekatholisere » Frankrig. Man seer, at dette
Arbeide gik sin Gang. Fra Communerne indkom
den ene Ansøgning efter den anden om at blive
frie for deres Navne, der gjennemgaaende vare en
eller anden Helgens , og faae Lov til at antage
et selvvalgt. Saaledes blev Saint -Denis, hvis
hovedløse Helgen aldrig har existeret, kaldt Fran-
ciade. Rundt om i Provindserne fulgte man Pa-
ris's Exempel. Intet, der kunde erindre om Konge-
dømmet af Guds Naade^ blev skaanet. £n ær-
værdig, hvidskjægget Elsasser ved Navn Ruhl,
Medlem af Velfærdsudvalget. havde i 1793 sat
44 Reactionen i Frankrig.
sig i Besiddelse af den mirakelgj ørende hellige
Ampulla med den himmelske Salvningsolie, som
en Due havde bragt ned fra Himlen ved Clovis's
Kroning, og begav sig med den i Triumph, fulgt
af en stor Flok Mennesker, til Kongepladsen i
Eheims, hvor Øvrighed og Embedsipænd allerede
havde forsamlet sig om Ludvig den 15des Billed-
støtte. Her holdt han en Tale imod Tyranni og
Tyranner og endte med at slynge den hellige
Ampulla saa voldsomt i Hovedet paa Louis le
bien-aimé, at den sprang i hundrede Stykker, og^
den hellige Olie endnu engang drev ned ad Her-
rens Salvedes Kinder.
Træk som disse. Ord som de anførte vise
tilstrækkeligt og med den Anskuelighed, som ip-
sissima verba have, hvor fuldstændigt det paa
dette Stadium var lykkedes Revolutionen at knuse
Autoritetsprincipet. Det er ikke for Intet at
Adelsbrevene opbrændes paa samme Baal som
Kirkens Helgene, eller at Vantroen overfor den
hellige Ampulla drager Forhaanelsen af Konge-
magten efter sig. Fra det Øieblik af, da den
religiøse Autoritet er styrtet, er Autoritetsprin-
cipets Tryllekraft brudt i alle Sphærer.
Det er knækket; men hvad vil man erstatte
det med? Hvilket Princip skal være dets Afløser?
Er det Voltaire eller Rousseau, som vil seire,
Frihedens eller Broderskabets Princip? Hvert for
sig indbefatte de Lighedens, kun forskjelllgt for-
Revolutionen. 45
staaet. Da Mystikeren Saint-Martin kort før Re-
volationen opstillede sin hemmelighedsfulde Lære
om den hellige Treenighed (Ternaire): Frihed,
Lighed og Broderskab, der altid havde exi-
steret og evigt vilde existere, anede han ei,
at der imellem disse Principer kunde udvikle sig
en Spaltning og en Kamp. Voltaire siger etsteds:
«Man har gjort fuldstændig Ret i at lade Tre-
enigheden udgjøre een G-ud^ thi var der tre. vilde
de komme op at slaaes». Saint-Martins Ternaire
udlod i 1793 de Modsætninger, den skjulte i sit
• Skjød.
I April Maaned 1793 udkom den nye Erklæring
af Menneskerettighederne, som Robespierre havde
forfattet og faaet Jacobinerne til at vedkjende sig
som Program, og i samme Maaned forekom midt
under den voldsomm« Strid mellem Robespierre
og Vergniaud den modsatte Leirs Project til en
Constitntion, forfattet af Condorcet, Barére, Tho-
mas Payne, Pétion, Barbaroux, Siéyes o. fl., re-
digeret af Condorcet.
Lægger man disse to Udkast ved Siden af
hinanden, da har man i Spiren de to Doctriuer,
som Kamp om Herredømmet i Fremtiden var for-
beholdt, Liberalismen og Socialismen, hin stam-
mende fra Voltaire, denne fra Rousseau. Da begge
de to Programmer Punkt for Punkt definere samme
Gjenstande,. falder Modsætningen i Øinene. med
en Klarhed som ellers ingensteds.
46 Reactionen i Frankrig.
For at undgaae Misforstaaelse, er det nød-
vendigt strax at bemærke^ at om ee^entlig Socia-
lisme er der under Eevolationen ikke Tale. Dens
Gjerning var at befrie Kapitalen fra uretfærdige
Tynger og Byrder, ikke at begrændse Kapitalens
Magt. Dette viser sig allerskarpest i den Kjends-
gjerning, at det første Vidnesbyrd, som efter Ba-
stillens Indtagelse det seierrige Bourgeoisie beteg-
ner sit nye Herredømme ved, er Udstedelsen af en
Forordning om, at Bogtrykkerne skulle bære An-
svaret' for enhver Brochure og ethvert Flyveblad,
der offentliggjøres af Skribenter <csans existence
connue^, uden notorisk bekjendte Existentsmidler.
Denne Forordning udfærdiges d. 24 Juli 1789,
altsaa nøiagtig ti Dage efter Erobringen af Ba-
stillen; man seer da, at Bourgeoisiet sørgede for
at trække Stigen op efter sig, saasnart det var
oppe. Dets første Gjerning er, efterat det selv har
erobret sig sin Plads ved Hjælp af Pennen, al slaae
Pennen ud af Haanden paa Proletariatet. (Smlgn.
Lasalle: Arbeiterprogramm). Men medens Giron-
dinernes Udkast først og fremmest værner om
den individuelle Ret : om Samvittigheden , om
den frie Tanke (« les franchises de la pensée »
som man dengang sagde), om Arnens Ukrænke-
lighed, Lighed for Loven, om Forholdsmæssig-
hed mellem Brøde og Straf, betoner Jacobi-
nerne paa alle Punkter Menneskenes Solidaritet
og Broderskabets Pligt. Condorcet siger: « Fri-
hed bestaaer i Magt til at gjøre Alt, hvad der
Revolutionen. 47
ikke strider mod Andres Rettigheder », Robespierre
tilføier til sin Definition: « Friheden er den Men-
nesket tilkommende Magt til efter Godtbefindende
at øve alle sine Evner* disse Ord: «Den har
Retfærdigheden til Regel, Andres Rettigheder
til G-rændse, Naturen til Princip og Loven til
Beskytter. » Medens Girondinerne gjore Eiendoms-
retten til en absolut og individuel Ret, gjøre Ja-
cobineme den til en relativ og social, uden dog i
mindste Maade praktisk at forgribe sig paa den.
Robespierre siger endog: c Jeg vil først foreslaae
Eder nogle Artikler, der ere nødvendige til at
fuldstændiggjøre Eders Theori om Eiendomsretten.
Lad dette Ord ikke forskrække Nogen! I Sjæle
af Skar^;i, der kun agte Guldet, jeg vil ikke røre
ved Eders Skatte, hvor uren end deres Kilde mon
være. I burde vide, at den agrariske Lov, hvor-
for I ere saa bange, er et Skræ^mmebillede, som
Slyngler have opstillet til at forfærde Tossehoveder
med; man behøvede visselig ikke en Revolution
for at lære, at en høi Grad af Misforhold mellem
det, som den Ene og det, som den Anden be-
sidder, er Kilde til mange Onder og mange For-
brydelser; men vi ere ikke mindre overbeviste om,
at Formueslighed kun er en Chimære.* Modsæt-
ningen er ligefuldt tydelig nok. For Condorcet
er Samfundet et System af Garantier, for Robes-
pierre et sympathetisk Baand mellem Individerne.
Den første siger: «Der finder Undertrykkelse Sted,
48 Reactionen i Frankrig.
naar en Lov krænker de Rettigheder, som den
bør garantere », den anden siger: «Der finder
Undertrykkelse Sted mod det hele Samfund, naar
et enkelt af dets Medlemmer bliver undertrykt.*
Girondinerne opstille Ikke-Interventionsprincipet.
Jacobinerne lære : « Menneskene fra alle Lande ere
Brødre, og de forskjellige Folk bør hjælpe hver-
andre af al deres Evne som Borgere af samme
Stat. Den, der undertrykker en eneste Nation,
erklærer sig for en Fjende af dem alle. De, som
føre Krig mod et Folk for at standse Frihedens
Fremskridt og tilintetgjøre Menneskerettighederne,
bør forfølges af alle Folkeslag, ikke som alminde-
lige Fjender, men som Mordere og oprørske Bri-
ganter. »
Det Girondinske Udkast er den rene Ratio-
nalisme; man kjender Voltaire igjen i hans Ban-
ners Værk. I Bjergets Erklæring derimod banker
et Hjerte. Det hedder f. Ex. deri: « Franskmand
er enhver Fremmed, om han end kun har boet i
Frankrig eet Aar, ifald han adopterer et Barn
eller underholder en Olding. » Selve Stilen minder
om Rousseau.
Girondinerne bekæmpede enhver Depotisme, der
havde menneskeligt Aasyn, men de ydede til Gjen-
gjæld ingen Beskyttelse mod Forholdenes Despoti.
De gik bestandig kun negativt, aldrig positivt til-
,værks. For Robespierre derimod stod det klart, at
det ikke nyttede Noget, at indrømme den Værk-
Revolutionen . 4 9
brudne, at han har Eet til at blive helbredet, naar
man ikke helbreder ham, og at det er en Haan høi-
tideligt at sikre den Lamme Eétten til at gaae. Han
anede, at den frie Concurrence var en Løgn i det
Øieblik, Deltagerne i den ved Løbets Begyndelse
vare saaledes situerede, at den ene sad paa en
fortræffelig Hest, medens den anden maatte løbe
paa bare Fødder.
Det er denne • samme « Følelse af Sociabili-
tet», (som Rousseau bestemte den) der foranledi-
ger Robespierres betydningsfulde Indskriden i
Kampen mellem Revolutionen og den positive
Religion. Da Revolutionen først eengang havde
gjort Indhug i Kirkerne med Øxen i Haanden,
syntes Bevægelsen at skulle blive uimodstaaelig.
Man besteg, de skrøbeligste Stilladser oppe un-
der Kirkens Hvælving for at udskrabe Pavean-
sigter, som hundrede Aars Spindelvæv havde
skjult. Helgenerne kastedes ned fra deres Nicher,
Commissairens Lampe blev baaret om i Kjældrene
og kastede sit Lys paa de Dødes blege Ansigter,
medens Alterstumperne ophobedes «som uforme-
lige Stene i et Stenbrud*. Præsidenterne for de
revolutionære Comiteer' bare Fløielsbenklæder, der
vare skaarne ud af Bispekaaber, og Skjorter, der
vare gjorte af Chordrengenes MeBsesærker. Mær-
keligt nok optræde pludseligt nogle faa atheisti-
ske Sværmere (Anacharsis Clootz af tydsk Oprin-
delse, Chaumette og Hébert) og rive hele Mængden
50 Reactionen i Frankrig.
med sig i Kirkestorm eriet. Mærkeligt nok^ si-
ger jeg, fordi man i det Hele under Revolutio-
nen hører lige saa lidt til Atheisme som til Socia-
lisme. I Almindelighed finder man hos de* re-
volutionære Deputerede i stereotypt gjentagne
Vendinger Voltaires .og Rousseaus fælles Religion :
Troen paa Gud og Udødelighed. Saaledes ogsaa
i alle Samtidens Skrifter. Thomas Paynes « For-
nuftens Tidsalder* er et godt Exempel. Selv saa
hensynsløst frivolt et Digt som Parnys «La guerre
des dieux» prædiker samme Lære. Camille Des-
moulins skriver i et Brev: «Min kjære Manuel!
Kongerne ere modne (miirs), men den gode Gud
(le bon Dieu) er det ikke endnu. Mærk, at jeg
siger ^ den gode Gud ikke Gud, som er ganske
forskjellig fra ham. » Dette Standpunkt er Ti-
dens;* dens Opgave var ikke at underkaste Guds-
begrebet en Kritik, men at frigjøre det fra de
positive Religioners Legender. Heri ligger det,
at Atheisternes Optræden i Nationalforsamlingen
fører den revolutionære Bevægelse ud over dens
egentlige Maal og foranlediger Udskeielser, som
maatte skade og nedsætte Revolutionen i Samti-
dens Øine. For paa ret eftertrykkelig Maade at
ramme Katholicismen fik Glootz en Biskop ved
Navn Gobel bevæget til i et Brev til Conventet
at afgive en Erklæring, som begyndte: «Citoyens
représentants ! Jeg er Præst, det vil sige Char-
latan. Hidtil har jeg været en ærlig Char-
Hevolutionen. 51
latan, jeg har kun • bedraget, fordi jeg selv var
bedragen o. s. v. » Den endte selvfølgelig med at
han nu havde omvendt sig til Philosophien. Det
var. Chaumette, den sværmeriske Enthousiast, der
havde faaet Pidskestraffen afskaffet i Opdragel-
sesanstalterne og som havde ophævet Prostitutio-
nen, der ftk Communen til at decretere at Notre-
Dame for Fremtiden var helliget « Dyrkelsen af
Fornuften ». Der blev i Kirken opreist et Tem-
pel med Indskrift «A la philosophie», hvis Ind-
gang smykkedes med Buster af Philosopher. Da
det første Gang blev aabnet, traadte en ung Skue-
spillerinde, Mile Candeille, forestillende Friheden
ud deraf, og en Hymne til Friheden af Marie-Jo-
seph Chénier, til hvilken Republikens Componist
Gossec havde sat Musik, blev sunget til hendes
Ære. En anden Gang blev Mile Maillard fra
Operaen, en smuk og statelig Kvinde, med den
røde Jakobinerhue over det udslaaede Haar, med
en himmelblaa Kaabe over sine hvide Skuldre som
Fornuftens Gudinde baaren høit paa en med Ege-
guirlander omslynget Bærestol ud fra den gi-devant
Kathedralkirke, ledsaget af Hornmusik, Mænd i
røde Huer og talrige Conventsmedlemmer, ind i
Conventets Forsamling, hvor Præsidenten trykkede
et Kys' paa hendes Pande. Men disse i og for
sig uskyldige Ceremonier bleve travesterede ved
paa pøbelagtig Vis at efterlignes af Pøbelen.
Courtisaner lode sig bære i Triumph som For-
4*
52 Reactionen i Fraukrig.
nuftgudinder. Kirkerne bleve Drukkenskabens
og Orgiernes Sæde. Kirken Saint- Eustache blev
ligefrem forvandlet til Kro. Forklædte Præster
ophidsede, som Abbé de Montgaillard meddeler,
til Udskeielserne. Den hellige Greneviéves Reli-
quier bleve brændte op, Træhelgener, Breviarer,
Bønnebøger, gamle og nye Testamenter brændtes
paa Grréve-Pladsen i saadanne Masser, at Baalet
steg til Husenes anden Etage. Grebne af Hvir-
velen udnævnte selv Jabobinerne Clootz til Club-
bens JPræsident. Da er det, at Robespierre pro-
testerer og ved sin personlige Overlegenhed driver
Revolutionen ud af den Bane, den var slaaet ind paa.
Netop fordi han næsten i ingen Henseende er forud
for sin Tid, forstaaer han den som ingen Anden,
og fordi han forstaaer den, griber han det poli-
tisk Rigtige, det, som kan forstaaes af Tiden.
Det er ham, som med Blikket heftet paa Europa
bevæger Conventet til at udstede det Decret, at
det franske Folk anerkj ender Existentsen af det
høieste Væsen, ligesom det var ham, der bevæ-
gede Jacobinerne til at indgive en Adresse til
Conventet om, at Forsamlingen skulde gjøre sit
for at gjenoprette Troen paa Gud og Sjælens
Udødelighed. Det er Robespierre som fører de
heftige Kampe for disse to Ideer, ligeligt ven-
dende sig polemisk mod Christendommen og mod
Pantheismen, som han stedse frygtede og aldrig for-
stod. Først angriber han Kirkestormerne : «Den,
Revolutionen. 53
siger han, der vil forhindre, at Messen bliver læst, er
ligesaa fanatisk som den, der læser den. Der gives
Mennesker, som troe at kunne danne en Eeligion
af Atheismen. Enhver Philosoph, ethvert Indi-
vid kan i den Henseende have hvilken Mening,
han lyster; den, der vilde regne ham det til
Last, vilde være forrykt ; men endnu mere forrykt
vilde den Lovgiver være, der vilde antage et saa-
dant System. Nationalcon ventet afskyer det. Con-
« ventet er ikke nogen Bogmager, ikke nogen For-
fatter af metaphysiske Systemer. Det er et
politisk og folkeligt Corps.» Han retter imod
Encj'clopædisternes Disciple sin Sætning, at Ide-
erne Forsyn og Retfærdighed' er een og samme
Idee; han udslynger imod dem det paa den Tid
frygtelige Ord, at « Atheismen er aristokratisk.*
Og da han i Mai 1794 bestiger Tribunen for at
opfordre Conventet til at i haitideligholde Festen
for det høieste Væsen, vender han sig efter
nogle begeistrede Ord til Ære for Rousseau lige-
saa bestemt imod Christendommen. « Fanatikere,
haaber Intet af os! At kalde Menneskene tilbage
til den rene Dyrkelse af det høieste Væsen, det
er at give Fanatismen Dødsstødet. Alle Fictioner
forsvinde overfor Sandheden og. alle Galskaber
falde for Fornuften . . . Hvad have Præsterne
at gjøre med Gud? Præsterne forholde sig til
Moralen, som Charlatanerne forholde sig til Me-
dicinen, s I Overeensstemmelse med det hele Aar-
54 Reactionen i Frankrig.
hnndredes Indbildning, at det er Præsterne, s6m
have opfundet Religionerne, siger han: « Præsterne
have gjort Gud til en Ildkugle, en Oxe, et Træ,
et Menneske, en Konge. Det høieste Væsens
sande Præst, det er Naturen, dets Tempel Uni-
verset, dets Cultus Dyden. » Han viser fremdeles
at Præsterne overalt have støttet Despotismen:
«Det er Jer, som have sagt til Kongerne: I ere
Guds Billeder paa Jorden, det er fra ham, at I
have Eders Magt , og Kongerne have svaret .
Jer: Ja, I ere i Sandlied Guds Sendebud; lad
os forene os om at dele Byttet og Viraken. »
Følgen af disse Dobbeltbestræbelser var Con-
ventets Manifest til alle Jordens Folkeslag, at
det anerkjendte fri Gudsdyrkelse og at det for-
dømte «Philosophismens Extravagancer lige saa
fuldt som Fanatismens Forbrydelser«. Det hed-
der heri: « Eders Herrer ville sige Eder, at det
franske Folk har proscriberet alle Religioner, og
at det har sat Dyrkelsen af nogle Mennesker i
Stedet for Dyrkelsen af Guddommen; de afmale
os for Eder som et afgudisk og vanvittigt Folk.
De lyve. Det franske Folk og dets Repræsen-
tanter respectere Frihed til enhver Art Cultus
og proscribere ingen Art deraf. » Saa decreteres
der da et bestemt Antal af religiøse Fester. Ro-
bespierre holder Talen desangaaende. Han siger:
«Du skal skjænke dit Navn til en af de skjen-
neste af disse Fester, o du Naturens Datter, du Lyk-
Revolutionen. 55
kens og Hæderens Moder, du Verdens eneste legitime
Soayerain, som Forbrydelsen har stødt fra Tronen,
du, hvem det franske Folk har gjengivet din Magt
og som til Gjengjæld skjænker.det et Fædreland
og sædelig Alvor, ærværdige Frihed! Og du
skal dele vort Offer med din udødelige Søster og
Ledsagerske, du blide og hellige Lighed! Yi
ville ogsaa feire Menneskeheden, som nedvær-
diges og trædes under Fødder af Fjenderne af den
franske Republik. En skjøn Dag vil det være,
paa hvilken vi kunne . høitideligholde Festen for
Menneskeslægten, naar det franske Folk ud fra
Seirens Skjød kan indbyde den uhyre Menneske-
familie til sig, hvis Ære og hvis ufortabelige
Rettigheder det forsvarer. Vi ville ogsaa forher-
lige alle de store Mænd, fra hvilken Tid og hvil-
ket Land de end ere, som have befriet deres
Fædreland fra Tyranniets Aag og grundet Frihed
ved forstandige Love. »
Det er i Kraft heraf, at Festen for det
høieste Væsen, som Robespierre kaldte for den
skjønneste Dag i sit Liv, blev afholdt. Her var
det, at han paa sin Magts Tinde, men omringet
af sine DødsQender, umiddelbart før sit Fald op-
traadte som Profet. Det hele Arrangements Nai-
vetet har noget rørende Burlesk. Med en Bouquet
af Blomster og Hvedeax i Haanden vandrede han,
for den Dag udnævnt til Præsident, i Spidsen for
hele Conventet gjennem Paris til Festhøien paa
56 Reactionen i Frankrig.
Marsmarken. Conventet var paa sin Gang om-
givet af et trefarvet Baand^ der blev baaret af
Børn, Ynglinge, Mænd og Oldinge, smykkede efter
deres x\lder respective med Violer, Myrter, Eg
eller Vinløv; Ethvert af Conventsmedlemmeriie
bar et trefarvet Skjærf og en Biftiquet af Ax,
Blomster og Frugter. Da Conventet havde taget
Plads øverst paa Høien, foregik en efter alle Øien-
vidners Udsagn om end theatrajsk dog i høi Grad
imponerende Scene. Anraabélsen af den Evige
blev udsunget af Tusinder af Stemmer. Dé unge
Piger strøede Blomster, de unge Mænd svang deres
Vaaben og svor at frelse Frankrig og Friheden.
En Ceremoni i Tidens naive Smag kronede Festen.
Maleren David havde paa Festpladsen opført en
Gruppe af Uhyrer: Atheismen, Egoismen, Uenig-
heden og Ærgjerrigheden, hvilke slemme Væsener
fra nu af for evigt skulde være udryddede af
Verden. Robespierre greb en Fakkel og svingede
den imod 'de terpentinbesmurte Monstra; de brændte
op, og en uforbrændelig Statue af Visdommen viste
sig i deres Sted. Ved en besynderlig Skjæbnens
Ironi var denne Statue bleven fuldstændigt svær-
tet af Flammerne og Røgen.
Festen for det høieste Væsen er et naivt,
men uhyklet Udtryk for det 18de- Aarhundredes
Religiøsitet. Robespierre havde fuldstændig Ret i
at beklage, at Rousseau ikke oplevede denne Dag;
det havde været en Fest efter hans Hjerte. Og
I
Revolutionen. ' 57
saa fa»t et fodfæste havde disse Ideer i Forsam-
lingen^ at de bleve staaende, da Robespierre faldt.
Dea civile Beligion, som blev decreteret af Con-
ventet, skyldtes ikke ham. Man gik, langt fra
efter hans Død at vende om, stedse videre ad
den begyndte Vei. Den republikanske Kalender
blev indført. Da, som det hed i Motiveringen,
den christelige Æra havde været « Løgnens, Bedra-
geriets og Charlataneriets Tid», blev den christne
Kalender afskaffet. Tiden regnet fra 1792, Ugen
inddelt i 10 Dage og Forslag- indgivet om at er-
statte Dagenes Helgennavne med Navnene paa
Agefdyrkningsredskaber og nyttige Husdyr.
Snart fremkom ligefremme Katechismer for
den nye Religion. Det hedder i en saadan (office
des décadis en discours, hymnes et priéres en
usage dans les temples de la Eaison):
Frihed, du Menneskets høieste Lykke paa
Jorden, helliget vorde dit Navn hos alle Jordens
Folk! Til os komme dit heldbringende Rige og
gid det styrte Tyrannernes Regjering! Grid din
hellige Cultus maa erstatte Dyrkelsen af hine for-
agtelige Afguder, hvis Alter du har kuldkastet!...
Jeg tro'er paa et høieste Væsen, der har skabt
Menneskene, frie og lige, der har dannet dem til
at -elske hverandre og ikke for at. de skulde hade
hverandre, der vil æres ved Dyder og ikke ved
Fanatisme, og i hvis Øine den skjønneste G^uds-
dyrkelse er Dyrkelsen af Sandhed og Fornuft. —
58 Reactionen i Frankrig.
Jeg trder paa -alle Tyranners nære Undergang:^ paa
Sædernes •Gjenfjødelse, paa alle Dyders stigende
Udbredelse og paa Frihedens evige Triumph.*
En Troesbekjendelse som denne er ikke uden
Storhed. Men desværre bekjendte man samtidigt
sin nye Tro paa andre Maader. Man vilde rydde
Kirkerne til den nye Eeligion, og Afskaffelsen af
Søndagen blev af praktiske Grunde snart det store
Livsspørgsmaal. Man kom hurtigt til det Punkt,
at Enhver, der feirede Søndagen, var mistænkt, og
det var farligt at være mistænkt da. Voldsomme
Forsøg paa at forhindre Søndagens Festligholdelse
udgjorde under Conventet en ny Form af Tyranni,
der, hvorvel mere undskyldelig end det Tyranni,
den afløste, ikke gav det noget efter i Baahed
og Uforstand.
Endnu under Directoriet, der fornemmer de
første Spor til en reactionær Bevægelse i Sam-
fundets lavere Lag, var der, som man seer af
en Samtidigs Memoirer, Deputerede, som fik Nerve-
tilfælde, naar de blot hørte Ordet Præst, og
Nedbrydelses værket fortsattes med Lidenskab.
« Enhver, siger Laurent, der havde en Draabe
• revolutionært Blod i sine Aarer, arbeid'ede med
feberagtig Iver paa Christendommens Ødelæggelse. »
Man betænkte $ig ikke paa i officielle Bapporter
at betegne de Troende som « imbecile ». Direc-
toriet selv siger i en Proclamation af Aar 6 an-
Revolutionen. 59
gaaende Valgene, at man maa fjerne «(ie ulykke-
lige Fanatiserede , som Lettroenheden forblinder,
og som kande falde paa paany at kaste sig for
Præsternes Fødder. »
I Virkeligheden var Geistligheden vedbleven
at være Revolutionens frygteligste Fjende. Den
blodige Krig i Vendée var for en stor Del dens
Værk. Rædslerne der overgik alt Tænkeligt.
Et Sted blev den constitutionelle Præst dræbt
ved Stenkast af hylende Kvinder, et andet Sted
revet i Stykker ligeledes af Kvinderne. Af den
republikanske Præsident Joubert savede man Hæn-
derne, før man slog ham ihjel. I en af Byerne
begravede man sine Fjender levende, saa de re-
publikanske Tropper, da de drog ind, saa Arme,
hvis Hænder krummede sig om Grønsværet, stikke
op af Jorden. Der var selvfølgelig Uret paa
begge Sider, kun maa det ikke glemmes, at det
var den rasende Modstand af den dømte Fortids
tilhængere, der styrtede Frankrig ind i Rædsels-
regimentet, og at Biskopperne, naar de kaldte
Folket til Vaaben, vare langt værre end Revo-
lutionsmændene, da de vilde gjenindføre alt det,
som havde gjort Revolutionen nødvendig. Hvorom
Alting er, saa indsaa Revolutionsmændene snart^
at deres Fremgangsmaade hidførte det modsatte
Resultat af det, man havde ønsket og ventet. ^
Betegnende nok er det de Commissairer, der
bleve sendte til Vendée, der først tage Ordet
60 Reactionen i Frankrig.
for fuldstændig Adskillelse af Kirke og Stat.
I deres Øine var det det eneste Middel til at
berolige Sindene og frede Landet. Allerede til
den lovgivende Forsamling havde en Præst stillet
det !Forslag, at Staten ikke mere skulde lønne
nogen Cultus. Men man var da for lidenskabe-
lig til at ville lade være at tage Parti. Man
haabede, som det ofte blev udtalt, ved Hjælp af
almindelig Undervisning «at tilintetgjøre alle Sek-
ter ». Man indbildte sig, at Dogmernes Tid var
omme, at den Tid var kommen, da, som Ameri-
kaneren Jefferson har skrevet, Christi vidunder-
lige Undfangelse i en Jomfrus Skjød vilde blive
sat i Klasse med Miherv9>s underfulde Undfan-
gelse i Jupiters Hoved. I en E.apport under
Conventet hed det: « Snart vil man kun lære
hine absurde Dogmer, disse Frygtens og Vild-
farelsens Børn at kjende for at ringeagte dem.
Snart vil Sokrates's, Marcus Aurelius's og Cice-
ro's Eeligion være Verdens. » Og da Madame
Boland i sine Memoirer kommer til at bruge
Ordet Katechismus, anseer hun det for nødvendigt
at forklare det for Efterverdenen. Hun skriver:
«Med den Fart, hvormed Verden nu gaaer frem,
er det sandsynligt, at de, som læse dette, ville
spørge, hvad dette Ord betyder, jeg vil derfor
forklare dem det. » *)
*) Au train dont vent les choses, ceux qui liront ce
passage demanderont peut-étre ce qne c'était que
cela, je vais le leur apprendre."
Revolutionen. 6 1
Man havde ikke betænkt^ at Massen af Fol-
ket ved sin Uvidenhed var uimodtagelig for Re-
volationsmænd.enes Opraab og af gammel Vane
tilbøielig til, saasnart Leilighed atter viste sig,
at give sig G-eistligheden i Vold. Det føltes
snart. Greneral Clarke skriver i et Brev til Bo-
naparte af Aar 1 800 : « Vor Eeligionsrevolution
er mislykkedes for os. Man er ktter bleven ro-
merskkatholsk i Frankrig. Der behøves 30 Aars
Pressefrihed til at fælde Romerbispens aandelige
Magt. » Disse Ord træife Sømmet paa Hovedet;
kun at man maa sætte 300 istedenfor 30 og føie
tvungen, gratis og absolut verdslig Undervisning
til Pressefriheden.
At der ikke heri ligger nogensomhelst Und-
skyldning for den religiøse Restauration er dog
ligesaa sikkert. Hvilke Udskeielser der end nu
og da i Praxis fandt Sted, Frankrigs lovmæssige
Stilling var paa den Tid, da Concordatet blev
indgaaet, fuldkommen Religionsfrihed. Paa Con-
ventets Præsteforvisninger og Directoriets ufuld-
stændige Tolerance var retsligt en fuldkommen
Sikkerhed for alle Religionsbekjendelser fulgt,
idet Præsteeden var falden bort og blevet aliøst
af et simpelt Løfte om at ville adlyde Loven, og
idet enhver Præst blev underholdt ved frivillige
Bidrag af sin Menighed, uden at Staten blandede
sig deri. Selvfølgelig vare disse Bidrag ikke
synderlig rigelige, og mangen en Prælat længtes
62 Reactionen i Frankrig.
tilbage til Fortidens fede Kjødgryder og til den
Alliance mellem Scepteret og Røgelsekarret, soin
Kobespierre engang havde skildret. Bonaparte
havde Valget mellem at udvikle den Spire til re-
ligiøs Frisindethed og Frihed, som var skudt saa
kraftigt iveiret, eller at benytte den religiøse Fa-
natisme og den geistlige Vinde- og Herskesyge
som et Eedskab for sin Magt. Han betænkte
sig ikke, stillet som han var mellem en sikker
Fordel paa den ene Side og et stort og ædelt
Princip paa den anden. Hans Magtsyge valgte
for ham. *)
II.
En Octobernat i Aaret 1801 blev en lukket
Vogn, escorteret af Vagt hemmeligt ført ind i
Paris. Hvad skjultes vel i denne Vogn? Var
det en Forbryder, var. det Smuglervarér? I Vog"-
nen sad en gammel Mand, en Præst, Pavens Le-
gat til General Bonaparte (Caprara var hans
Navn), og den .Smuglervare, som paa denne
Maade i Mulm og Mørke bragtes ind i Paris,
var Concordatet med Bom, Gjenoprettelsen af
*) Laurent: Histoire du droit des gens Tome XIV.
Carlyle : History of the french revolution I — HI. Louis
Blan<;: Histoire de la revolution fran9aise I — XII.
Chateaubriand: Mémoires d'outre-tombe I — H.
Goncordatet. 63
den christelige Gnltns i Frankrig. Man vovede
ikke at lade en Præst i en saadan Mission holde
sit Indtog ved høilys Dag. Ved den første Con-
sals betænksomme og forsigtige Foranstaltning
blev Sagen derfor opsat til Natte tiden. Ikke at
man frygtede Voldsgjerninger, man frygted§ kun
Smil. «Man vovede ikke at sætte Paris's latter-
milde. Befolkning paa en saadan Prøve. »*)
Da efter utallige Forsøg paa at naae til en
Overenskomst, under hvilke det hvert Øieblik
syntes, som om Underhandlingernes Traad skulde
rives over ^or stedse, Goncordatet endelig var sin
Afslutning saa nær, at Bonaparte i April 1802
kunde modtage Cardinalen officielt, stødte man
paa en lignende Yanskelighed. Det er kirkelig
Skik, at der foran en Legat i overordentlig Mis-
sion bliver baaret et Guldkors. Gardinalen ud-
bad sig derfor, at dette Kors, den Dag, han be-
gav sig til Tuilerierne skulde bæres foran ham
af en Officier, klædt i Rødt og tilhest. Men
man frygtede, siger Thiers, at give Pariserbefolk-
ningen et saadant Skuespil. *) Man kom overens
om at gjøre med Korset som et halvt Aar tid-
ligere med Gardinalen, nemlig at kjøre det foran
ham i en lukket Vogn.
Endelig 8 Dage derefter. Paaskedag 18 April
*) Thiers: Histoire du consulat eX de Teinpire Tome III 211.
**) Thiers ibid. 342.
64 Reactionen i Frankrig.
1802 (28 germinal Aar 10) blev efter at Con-
cordatet om Morgenen var blevet opslaaet paa
alle Gadehjørner i Paria og efterat den første
Consul samme Morgen for at forherlige* Dagen
havde undertegnet Freden til Amiens, det store
Tedeum sunget i Notre-Dame til Forherligelse af
den christelige Cultus's Gjenindførelse eller som
X det hed i det officielle Sprog: Revolutionens
Forsoning med Himlen. Programmer for Cere-'
monien vare i Forveien omdelte. Med et stort
og udsøgt Følge begav den første Consul sig til
Kirken, han havde i Forveien personligt lajdet
alle de høiere Embedsmænds Fruer anmode om
at indfinde sig i Toilette. De fulgte Madame
Bonaparte; selv var han ledsaget af sin hele
Stab, af alle sine Generaler og af alle de Mænd,
der havde betydeligere Embeder inde. De Vogne,
der havde tilhørt det gamle Hof, bleve ved denne
Leilighed paany tagne i Brug, Bonaparte kjørte
til Kirken i det gamle Monarchies Equipager og
med dets hele Etiquette. Artillerisalver forkyndte
Verden denne Privilegiernes Gjenopstaaen fra de
Døde og dette første Forsøg i B.etning af Konge-
magt og Kongeherlighed. Tropper af den første
Militærdivision stode en haie lige fra Tuilerierne
til Notre-Dame. Erkebispen af Paris modtog
den første Consul ved Kirkens Dør og rakte
ham Vievandet. Han blev ført hen under en
Tronhimmel paa en ham forbeholdt Plads. Sena-
Concordatet. 65
tet, det lovgivende Corps ag Tribunatet vare op-
stillede paa begge ^ider af Altret. Kirken fyld-
tes snart af Uniformer, Toiletter og Liberier.
Liberierne, der vare forsvundne under Revolu-
tionen, vendte tilbage sammen med Ornaterne.
Bag Førsteconsulen stode hans Generaler i Galla-
uniform, «mere lydige end omvendte », som Thiers
betegner dem. De gjorde sig Umage for i deres
Ydre at vise, hvad virkelig var Tilfældet, nemlig,
at de vare der .imod deres Villie, og at den hele
Ceremoni forekom dem latterlig og uværdig. Deres
Holdning var, hvad man fra modsat Side har
betegnet som « lidet sømmelige. Tmod den stak
den første Consuls Holdning af. Han stod iført
sin røde Consuluniform , ubevægelig med strengt
og lukket Ansigt, alvorlig og kold, uden at dele
hverken de Gjenstridigés Distraction eller de
Troendes Andagt. Paa hans Kaardefæste lyste
den berømte Diamant <i: Regenten ». Han havde
til denne Høitidelighed ladet den indfatte der som
Symbol paa, at Magtens Insignier nu vare gaaede
over fra Kronen til Sværdet. Man saa paa ham,
at denne hans Gjerning ikke var en Troesact, men
en Yilliesact, og at han var fast bestemt paa at
sætte sin Villie igjennem.
Samme Morgen som dette Tedeum blev af-
holdt, bragte paa Bonapartes udtrykkelige Befa-
ling Moniteuren en Anmeldelse af et Værk, der
i anden Udgave blev tilegnet ham selv som Kirkens
5
66 . Reactionen i Frankrig.
Gjenopretter. Det var Chateaubriands : Le génie da
christianisme. Artiklen var af Fontanes og havde
allerede 3 Dage i Forveien staaet i Bladet «Mer-
care», men blev nu paa Kegjeringens Foranstalt-
ning gjenop trykt i det officielle Blad. Man seer
at «Le génie du christianisme » udgjorde et Led
i Festdecorationen ved hint Tedeum ligesom de
nedringede Kjoler og Liberierne. Den religiøse
Reaction i Samfundet og i Litteraturen lader sig:
næsten datere fra samme Time, fra samme Cere-
moni. I et Brev fra Joubert til Chateaubriands
Veninde Mme de Beaumont forekommer det slaå-
ende Ord: Vor Ven er bleven skabt og bragt
til Verden udtrykkeligt «pour les circonstances » .
Man kan iøvrigt troe, at Istandbringelsén af
denne samme Ceremoni havde kostet Bonaparte
Møie. Hvad nyttede det, at der paa Gadehjør-
nerne stod at læse at cdet var til den pavelige
Souverain at Aarhundreders Exempel ikke mindre
end Fornuften bød at tye for at sammensmelte
Meningerne og forsone Sæderne », hvad nyttede
de.t, at der afholdtes Concert i Tuilerierne og
Illumination til Ære for Ceremonien! Den blev
modtaget med ligesaa stor Uvillie, som Festen
for det høieste Væsen var bleven modtagen med
Enthousiasme. Da Bonaparte efterat den var
endt, i Tuilerierne vendte sig til en af sine Of-
ficierer, General Delmas, og spurgte ham, hvad
han havde syntes om Høitideligheden.. fik han
Concordatet. t>7
Svaret: «Det var en kjen Capucinade; der mang-
lede kan den Million Mennesker, der har ladet
sig slaae ihjel for at bryde det ned, som De
gjenopfører. » Og Delmas udtalte i disse Ord
kun Generalernes almindelige Stemning. Allerede
i November 1801 havde der vist sig en almin-
delig Forbitrelse i Hæren ved Tanken om en For-
soning med Kirken; Mænd, der stode Bonaparte
saa nær som Lannes og Augereau havde i de
drøieste Udtryk givet deres Harme Luft overfor
ham i Anledning af Udsigten til, at de skulde
komme til at vise deres Uniformer i en Kirke,
og blandt Soldaterne hed det almindeligt, at al-
drig havde de franske Faner været bedækkede af
saamange Laurbær som siden de ikke mere bleve
velsignede. Da Generalerne nu modtoge en bestemt
Ordre til at indfinde sig i Notre-Dame, sendte
de Augereau som deres Repræsentant til Tuileri-
erne for indstændigt at udbede sig Fritagelse for
at møde; men til ingen^'Nytte.
Og hos alle offentlige Myndigheder var Stem-
ningen den samme. Projectet til Concordatet
havde mødt en enstemmig Modstand. Udenrigs-
ministeren Talleyrand fraraadede dette Skridt med
Haardnakkethed. Som fordums Prælat blev han
selv personlig ramt af Concordatet, og med sit
politiske Skarpblik forudsaa han dets skjæbne
svangre, frygtelige Følger for Frankrig som Stat.
En kold TAUshed modtog i Statsraadet den Med-
53 Reactionen i Frankrig.
delelse, som den første Consul gjorde om den
Tractat, han havde undertegnet, og dog var det
i denne Forsamling, at Bonaparte havde sine
mest afgjorte Tilhængere. Selv Thiers, hvem jeg
anfører, fordi hab i sin Beundring for Bonaparte,
kun giver yderst mangelfuld Kundskab om Con*
cordatets Historie og gjerne fortier alt hvad der
kan sætte denne Begivenhed i dens sande og -skarpe
Lys, maa bruge saadanne Ord som : «: Medlemmerne
sadde mørke og stumme, som om de havde seet
et af Revolutionens mest heldbringende Værker
gaae tilgrunde for deres Øine. Intet gjorde Brud
paa denne Scenes tause Kulde. Man tav, man
skiltes ad uden at sige et Ord, uden at udtale en
Mening.« Det gik endnu værre i det lovgivende
Corps; det nedlagde sin Protest mod Restaura-
tionen ved til Forsamlingens Præsident at vælge Du-
puis. Forfatteren af det bekj endte Værk »Origine des
cultes», der gaaer ud paa at fremstille Christen-
dommen som en paa Astronomien grundet Fabel
(det samme, der er parodieret i den bekj endte lille
Piece af Vinet om Napoleon som Allegori paa Solen).
Napoleon, der dog allerede følte sig i sin næsten
uindskrænkede Magt, vovede ikke at præsentere
Concordatet alene til det lovgivende Corps; han
gav det de saakaldte organiske Love med ifølge,
hvis afgjort gallikanske Aand skulde skaffe det
deres Stemmer, som frygtede den ultramontane
Indflydelse fra Rom. Ikke destomindre antog Corp-
Concordatet. 69
set det først, da alle dets mest energiske Medlem-
mer vare blevne udstødte deraf. Hvad Tribuna
tet angaaer, saa fandt der en sand Opstand Sted^
og der udfordredes intet Mindre end et nyt Stats-
coup, en Reduction af dets Medlemsantal til 80,
for at knække d^ts Modstand. De eneste Til-
fredse vare i første Øieblik det jublende Kleresi,
dog med Undtagelse af alle de i Kraft af den
nye Tingenes Tilstand afskedigede Bisper og Præ-
stér, der havde aflagt Ed paa Republikens Con-
stitution, og den store uvidende Bondebefolkning,
der hverken kunde læse eller skrive, og som læng-
tes efter sin Søndag og sin Kirkestads.
Selv fra Førsteconsulens allernærmeste Kreds
udgik det ene Forsøg efter det andet paa at rokke
hans Beslutning, da den rygtede sig. Det 18de
Aarliundredes Aand rørte sig mægtigst hos de
Mænd, som ved Geni eller Talent vare de første
i Landet, og det var netop dem, der udgjorde
Bonapartes stadige og daglige Omgang. De hørte
alle til de moderate Revolutionære og vare alle
Disciple af Voltaire. Lærde som den berømte
Astronom Laplace, som Mathematikerne Lagrange
og Monge fortalte daglig Bonaparte, at han stod
i Begreb med at nedværdige sin Regjering og sit
Aarhundrede. Hans gamle Vaabenbrødre, tilstaaer
Thiers, frygtede, skjøndt saa hædrede af Alle,
den Latterlighed, som syntes at vente dem ved
Altrenes Fod. Selv hans Brødre, der omgikkes
70 Reactionen i Frankrig.
Tidens bedste Skribenter, bestormede ham med
Bønner om ikke ved et Skridt, der i den Grad
stred imod Tidsaanden, at sætte sin uhyre Magt
paa Spil.
Saa stærke Udtryk vise, hvor sikker man
var paa, at Cfaristendommen maatte betragtes som
død, hvad da ogsaa de tidligere anførte Ord af
Mme Roland bevise.
Var det religiøs Overbevisning, der bevægede
en Aand som Bonapartes til, trods alle berettigede
Hensyn og Forestillinger, i dette Hovedpunkt at
handle det hele intelligente Frankrig imod? Vis-
selig- ikke. Talrige Udtalelser af ham vise, at
han selv befandt sig netop paa deres Side, han
vilde bekjæmpe, hyldende Voltaires og det Jielé
18de Aarhundredes saakaldte oplyste Deisme. Man
har for at skildre Bonaparte som troende anført
hans Udtalelser til Monge : «Min Religion er
meget simpel, )> sagde han til ham. <^<Teg betrag-
ter dette saa store, saa sammensatte, saa prægtige
Universum og siger mig selv, at det ikke kan
være Product af Tilfældet, men maa være et Værk
af et ubekjendt, almægtigt Væsen, der staaer lige
saa høit over Mennesket som Universet staaer
over vore skjønneste Maskiner.* Men Voltaire
selv vilde have udtrykt sig ganske saaledes. Bo-
naparte fortsatte : « Men denne Sandhed er altfor
kortfattet for Mennesket; det vil om sig selv og
om sin Fremtid vide en Mængde Hemmeligheder,
Concordatet. 71
som Universet ikke siger det. Religionen fortæl-
ler da hver Enkelt, hvad han føler Trang til at
vide. . Granske vist negter den ene Religion hvad
den anden slåaer fast. Men jeg slatter ikke heraf
som Yolney, at ingen af alle Eeligionerné duer
Noget, men snarere, at de alle ere gode.» Les-
sings Nathan fører ganske dette Sprog. Det
staaer i Overensstemmelse hermed, naar Bona-
parte til Monge sagde: «! Ægypten var jeg Ma-
homedaner,, jeg maa være Katholik i Frankrig.
Jeg troer ikke paa Religionerne, men paa Ideen
om en Gud.»
Han havde tidligere ved en Tale, han holdt
i December 1797 i Directoriets og alle de offent-
lige Myndigheders Nærværelse, henregnet « Reli-
gionen » tilligemed Kongemagt og Lehnsmagt til
«de Fordomme, det franske Folk har at overvinde ».
Han var uden Skrupler i Ægypten optraadt som
Muselmand. I hans Proclamation til den arabiske
Befolkning hedder det : . « Ogsaa vi ere sande Mu-
selmænd. Er det ikke os, der have tilintetgjort
Paven, som sagde at man skulde føre Krig mod
Muselmændene? » Nu brugte han vel om den
samme Pave saadanne Udtryk som «den hellige
Fader* (officielt) eller «det gode Lam» (privat),
men naar Underhandlingerne gik istaa paa G^rund
af de romerske Chicaner, da anvendte han i Breve
Udtryk som « den gamle Ræv » om Paven , og.
72 Reactionen i Frankrig.
kaldte Præsterne , eller som han da sagde ^ « la
prétraille» for « imbecile Vrøvlehoveder ».
Hans Optræden imder ForhandlingernQ med
Bom vidner i lige saa høi Grad for hans politiske
Snediglied som mod hans Orthodoxi. Da Oonsalvi
i Juni 1801 skulde reise til Paris, var han -ufor-
sigtig nok til i et Privatbrev at udtale, hvor æng-
stelig han var tilmode ved saaledes at skulle vove
sig ind i Løvens Gab , det nylig mod Religion
og Præstestand saa høist fjendske Arnested for
Revolutionen. Der gaves imidlertid en Art Odins
Ravn, der for Bonaparte gjentog alle den Art
private Skriftemaal. Denne Ravn fandtes paa
Posthuset, hvor Brevet blev aabnet. Bonaparte
indrettede da Cardinalens Modtagelse i nøie Over-
ensstemmelse med det Indtryk, han herigjennem
lik af hans Personlighed. Det var Aften, da Oon-
salvi ankom til Paris, men allerede til næste
Morgen blev hans Audients berammet, saa han
hverken kunde faae Tid til at hvile sig efter
Reisens Anstrengelser eller til at raadføre sig
med Pavens Afsendinge. Han blev tidligt om Mor-
genen kjørt til Tuilerierne og ført ind i et lille
tomt Værelse, der saa ud som Forstuen til
Pørsteconsulens Audientsværelse. Efter temmelig
lang Venten aabnedes der ham en lille Dør, og
gjennem denne træder han til sin Forbauselse ind
• .i en lang Række af pragtfulde Sale, hvor alle
Statens høiere Embedsmænd, Senatet, den lov-
Concordatet. 73
givende Forsamling^ Generalerne og Generalstaben
ere forsamlede. I Gaarden seer han en hel Del
Regimenter opstillede til Revne. Det var efter
hans eget Udtryk den pludselige Overgang fra en
Hytte til et Palads. Al den blændende Pragt og
al den f ry gtindj agende Myndighed, som kunde
stille Consularmagten i det mest imponerende Lys,
var her med Ostentation lagt for Dagen, og da
Cardinalen endelig i den sidste Sal naaede til de
tre Consuler, der sadde omgivne af et glimrende
Følge, gik Bonaparte ham imøde og sagde i en
kort og bydende Tone : « Jeg veed, hvorfor De er
kommen. De har fem Dage til Underhandlinger.
Hvis Tractaten til den Tid ikke er undertegnet,
er Alt forbi. » I første Øieblik blev Consalvi
ganske vist fortumlet, men snart lykkedes det
ham at vinde Tid og med den romerske Stats-
kunsts hele' Finhed og Kløgt at lægge Bonaparte
saa mange Vanskeligheder i Veien, at denne under
en af de voldsomme Audientser, som fulgte, med
ligesaa megen Hidsighed som Hovmod udbrød ;
«Hvis Henrik den 8de, som ikke havde Tyvende-
delen af min Magt, har kunnet forandre Heligionen
i sit Land, hvormeget mere kan jeg da ikke gjøre
det! mJeg vil forandre den, ikke alene i Frankrig,
men i hele Europa. Kom vil komme til at græde
Blod, naar det er forsilde. ■»
. Med en saadan Ringeagt udtalte selve Reli-
74 Reactionen i Frankrig.
gionens Gjenopretter sig om den Magt, han vilde
gjenopreise.
Kan man da andre sig ovei:, at det. var
Latteren og atter Latteren, der, ligesom dengang
da Jnlianus Apostata 1500 Aar tidligere havde
gjort et lignende Forsøg, overalt var den frygtede
eller virkelige, men i Eegelen uadskillelige Led-
sager af enhver Handling, der stod i Berøring
med Restaurationen af den gamle Cultus. Da
Bonaparte i Statsraadet oplæste Pius den 7 des
første Breve, i hvilket Paven paany tog «8in
kjære Søn Talleyrand» til Naade, lød en halv-
kvalt Latter fra alle de Tilstedeværende. Ja
Bonaparte formaaede undertiden end ikke selv at
bevare sin Alvor. Den Dag, da Cardinal Con-
s al vi, klædt i det romerske Purpur, overgav ham
en Afskrift af Concordatet under en offentlig
Audients, fik Førsteconsulen pludselig' et saa con-
vulsivisk Latteranfald, at hele Forsamlingen stod
som lynslagen. Ja endnu flere Aar efter var han
saa lidet opbygget af kirkelige Handlinger og saa
lidet istand til overfor dem at beherske sit An-
sigt — han som ellers i en saa ualmindelig G-rad
forstod at holde sine Miner i Tømme — at han,
da Paven i 1804 salvede ham til Keiser, « under
hele .Ceremonien til de Omkringstaaendes Forban-
selse gabede uophørligt. Saa forstod Carl d. 10de
som ægte Bourbon bedre at holde Alvoren ved-
lige, da han i 1825 blev salvet. Uden at fortrække
Concordatet. 75
en Mine eller endog blot at drage et Smil lod
han hele sin Overkrop blotte og først Issen, saa
Brystet saa Stedet mellem begge Skulderblade,
saa disse selv og begge Armleddene salve. Man
føler Fremskridtet siden Keiserdømmets Dage.
Alt hvad der stod i Forbindelse med Gjen-
oprettelsen af den geistlige Myndighed og Gjen-
indsættelsen af den katholske Onltus, stod i saa
skjærende en Strid med de Sæder, og Ideer, som
ved Eevolutionen vare blevne de herskende i Frank-
rig,- at man ved slige Ceremonier neppe kunde
troe sine egne Øine; Usandsynligheden af, at de
foregik, syntes saa stor, at man ikke kunde over-
tale sig til at tage dem for Alvor. Jeg anfører
som Bevissted Ord af et Øienvidne og et saa-
dant, som visselig ikke kan ansees for forudind-
taget mod Religionen, nemlig de Pradt, Erkebiskop
af Malines. Han siger: «Hvis et eneste Menne-
skes Latter havde givet Signalet, stode vi i Fare
for at geraade ind i de homeriske Guders uud-
slukkelige Latter. Her laa Skjæret; hvorpaa man
kunde strande. Lykkeligvis havde Politiministeren
Fouehé sørget for Alt, og Paris beholdt, takket
være ham, sin alvorlige Mine».*)
Kunde i Virkeligheden Noget være mere bur-
lesk end den Situation, der nærmest hår givet
') De Pradt: Histoire des quatre concordats 2 Tome
S. 212.
76 ^-eactionen i Frankrig.
m
Anledning til dette Udsagn: Pavens Besøg i Pa-
ris. En Pave i Paris! det var, siger Erkebispen,
en kilden Historie efter Alt, hvad der i de sidste
15 Aar var foregaaet der og midt iblandt «en
lystig og af Philosophien endnu stærkt paavirket
Befolkning. » For at afholde Paven fra at reise,
havde man endnn i sidste Øieblik lagt de før-
nævnte Proclamationer fra Ægypten frem paa hans
Bord. Men det. var for sent til at rokke hans Be-
slutning. Man stille sig blot Sammenkomsten mel-
lem de to Magthavere levende for Øie. Napoleon
begav sig til Fontainebleau for at tage Paven
imod. Efter at de første Høfligheds- og Hjerte-
lighedsy tringer vare udvexlede, kjørte de begge
til Slottet i samme Vogn. Glæden straalede ud
af Napoleons Ansigt, og da han steg op ad Trap-
pens Trin med Paven i Haanden, syntes ethvert
af hans usædvanligt livlige Øiekast at sige :
«Seer I mit Bytte, jeg har ham. » Ved en pud-
serlig Uagtpaagivenhed aabnedes Festtoget af en
Afdeling Mameluker til Hest. Skuet af disse
muhamedanske Eytteres mørkebrune Ansigter hen-
satte En i Phantasien til Mekka. Man skulde
snarere troe, at det var en muhamedansk end en
Christen Ypperstepræst, som holdt sit Indtog.
Selve l'avens Ansigt røbede den Forlegenhed, han
følte over paa een Gang at være hensat i et Ver-
denshjørne, hvor Alt var ham nyt. Man saa
godt, at hans Fod, skjøndt den blev kysset af
Concordatet. 7 7
mange Mennesker, ikke traadte paa Jorden med
nogen fuldstændig Tryghed eller Tillid til Grunden.
Bet fuldkomment geistlige Hof^ han førte med
sig, som straalede i alleslags biskoppelige Skrud,
og det fuldstændigt militaire, der kom det imøde,
helt skinnende i Fandser og Plade, dannede en
eiendommelig Contrast. . Man havde kunnet troe,
siger Erkebisp de Pradt, at man pludselig var
bleven henflyttet til Japan i det Øieblik, da den
geistlige Keiser aflægger den verdslige Keiser
Besøg.
Hvad var Aarsagen til, at den første Consul
fastholdt og gjennemførte en Plan, der ved første Blik
kunde synes saa upopulær og upolitisk? Svaret er
simpelt. De Planer, som Bonaparte bar paa, lode sig
ikke forene med Opretholdelsen af Republikens Ord-
ning af Forholdet mellem Stat og Kirke. Han, som
netop nu gik ud paa at give B,epubliken Døds-
stødet, maatte r^-mme den \ dens Hjerte, i dens
Principer. Han indsaa, at det aldrig vilde lykkes
tilgavns at knække den borgerlige Frihed, med'
mindre man tillige knækkede den aandelige og
Tankens Frihed,, og han bekymrede sig kun lidet
om, hvad enten han satte Frankrigs Udvikling et
Aarhundrede tilbage i Tiden eller ei, hvis han derved
muliggjorde sin Enevælde eller fremmede sine ego-
istiske Formaal. Med den kirkelige Autoritet var
(len monarchiske Autoritet under Revolutionen ble-
ven styrtet. Det gjaldt om at gjenoprette Autori-
78 Reactionen i Frankrig.
tetsprtncipet. Det gamle Monarchies Etiquette
vendte af sig selv tilbage i det Øieblik, da Reli
gionen paany blev en Magt i Staten. Man har
betegnet det som Napoleons største og vanskelig-
ste Bedrift, at han i Frankrig rehabiliterede Magt-
ideen, som Revolutionen havde miskjendt og haa-
net. *) Man har sagt, at. Ingeh saa naturligt og
dristigt som han har udfoldet Instinctet og Gaven
til at herske. Man har kaldt ham den personi-
licerede Magt. Men man burde tilføie, at fra
det Øieblik af, da han ikke vilde nøies med at
være Magten i Kraft af sit Geni og af den nye
Samfundstilstand, der gav Geniet Forrang for Pri-
vilegiet, men vilde gjenoprette det absolute Monar-
chl, støttede han sig ikke mere til den Magtidee,
der smelter sammen med Retsideen og er et Ud-
tryk for Fornuften, men til Autoritetsideen, der
virker ved at blænde og antages blindt, og fra
det Øieblik af maatte han have- Kirken med sig.
Da Wieland i 1808 spurgte Keiseren, hvorfor han
ikke havde tilpasset den af ham restaurerede Cul-
tus mere efter Tidens Aand, lo Keiseren og sva-
rede: «Ja min kjære Wieland! for Philosopher er
den rigtignok ikke gjort. Philosopherne troe hver-
ken paa mig eller paa min Cultus, og for de
Folk, som troe derpaa, kan man ikke gjøre Mirakler
*) Se Guizot i Revue des deux mondes 15 Febr. 1863.
Concordatet. 79
nok, saa lidt som man kan lade dem beholde for
mange. » Det er neppe muligt tydeligere at cha-
rakterisere Autoriteten som « prestige*. . Ved andre
Leiligheder brugte han det Ord, som i den paaføl-
gende Litteraturperiode blev Stikordet, idet han
betegnede Religionen som Ordenen. Johannes
Mtiller skriver i 1806 til sin Broder: « Keiseren
talte om alle Religioners Grund og deres Nød-
vendighed og «agde, at Mennesket trænger til at
blive holdt i Orden. »
Med Hensyn til denne Religionens Opfattelse
som Ordenen synes der at være nogen Lighed
mellem Napoleon og Jacobinerne, ligesom over-
hovedet Napoleons Restaurationsforsøg frembyder
en bestemt Analogi med Robespierres Bestræbelser
for at gjenoplive den religiøse Følelse. Som Poli-
tiker troer Robespierre paa Religionens ordnende
og regulerende Magt,, og som Politiker i en- Tids-
alder, hvor den uhyre Majoritet af de Dannede
staaer paa Deismens Grund, frygter han Atheis-
men som et for Tidens Ideer fremmed Princip.
Men den Orden, han ønsker, er kun d^n uind-
skrænkede Tolerances, og den Orden, hvorfor han
kjæmper, er den, hvorpaa han troer. Han var
asrlig. Hvem kunde ville sige noget Lignende om
Bonaparte?
• Bonaparte indsaa, hvilket uvurderligt Red-
skab i en Regj erendes Haand den overleverede
Religion og ' Cultus var og besluttede derfor en
80 Reactionen i Frankrig.
Alliance med Præstestanden, som han for alle
Tilfældes Skyld allerede som Seierherre i Italien
havde smigret og caresseret. Han vidste vel, at
det store uvidende Flertal i Frankrig som i alle
andre Lande maatte være vedblevet med at hænge
ved den nedarvede Religion, og at de Lærdomme,
som det 18de Aarhundredes Fhilosopher havde
udbredt, umuligt endnu kunde være trængte ned til
Befolkningens laveste og bredeste Lag. Han har
aabent selv i tidligere Tid tilstaaet sine Formaal.
I Aaret 1800 udbrød han midt i sit Statsraad:
«Med mine Præfecter, mine Grensdarmer og mine
Præster er jeg istand til at gjøre Alt, hvad jeg
vil. » Præsten er ham en Politiembedsmand som
de øvrige, kun i forskjellig Uniform. I de No-
titser, han dicterede Montholon, udleder han uden
Videre Concordatet af det Ønske, han nærede om
at knytte Geistligheden til den nye Tingenes Or-
den og at bryde det sidste Baand, som bandt den
og- dermed Landet til det gamle bourbonske Dy-
nasti. Han havde grundigt overveiet det Valg,
der stod ham aabent mellem Katholicisme og Pro-
testantisme. Han indrømmede sine Raadgivere,
åt Øieblikkets Tendentser fuldstændigt gik i Ret-
ning af Protestantisme. « Men, sagde han : Er
Protestantismen Frankrigs gamle .Religion? Hvor-
ledes kan man i et Folk skabe Vaner, Smagsret-
ninger. Erindringer, som det ikke har. En Reli-
gions Hovedtiltrækning (le principal eharme d'nne
Concordatet. 81
religion) ligger i Erindringen. Jeg hører aldrig
i Malmaison Kirkeklokken i den nærmeste Landsby
uden at blive bevæget. Og hvem knnde i Frank-
rig føle sig rørt i en protestantisk Kirke, hvor-
hen Ingen er gaaet som Barn, og hvis kolde og
strenge Udseende saa lidet passer til Folkets
Sæder. «Desnden, sagde han til Las Cases,
naaede jeg med Katholicismen meget sikrere til
alle mine store Resultater. Udadtil bevarede
Katholicismen mig Paven, og med min Indflydelse
i Italien og mine« Stridskræfter der mistvivlede
jeg ikke om tidligere eller senere ved et eller
andet Middel at faae Herredømmet over denne
Pave, og fra det Øieblik af hvilken Indflydelse!
hvilken Løftestang for den offentlige Mening
rundt om i Verden! . . . Hvis jeg var vendt til-
bage fra Moscaa som Seierherre, skulde jeg let
have faaet Paven til at glemme Tabet af sin
verdslige Magt, jeg havde gjort ham til et Af-
gudsbillede; han skulde altid være blevet hos
mig. Paris var da blevet den christelige Ver-
dens Hovedstad, og jeg havde styret den reli-
giøse Verden lige saa fuldt som den politiske
Verden ... Mine Concilier havde da repræsen-
teret Christenheden, Paverne havde kun været
deres Præsidente^. »
Man agte ogsaa paa den Argumentation,
hvoraf Portalis, ' Concordatets officielle Forsvarer
og Talsmand betjener sig. For at bevise, at
6
82 Reactionen i Frankrig.
det ikke er maligt at indføre en ny Religion,
men at man maa gjenoptage den gamle, ^iger
han: «I helt gamle Dage, i Uvidenhedens og
Barbairiets Tider have overordentlige Mennesker
kunnet kalde sig inspirerede og efter Prometheas's
Exempel hente Ilden ned fra Himlen, for med den
at besjæle en ny Verden. Men hvad der er
muligt hos et Folk, som bliver til, er det ikke
hos gamle medtagne Nationer, hvis Vaner og
Ideer det er saa vanskeligt at forandre. y> Han
begynder som man seer med at appellere til Va-
nens Autoritet. Og han fortsætter: «Man troer
kun paa en Religion, fordi man antager den for
en Guds Værk. Alt er tabt, saasnart man lader
Menneskehaanden skimtes. :» At dette Sprog ikke
er Troens, behøver ingen Bevisførelse. Hvad
Portalis beraaber sig paa, det er de mislykkede
Forsøg paa at erstatte den positive Religion med
en revolutionær, en « Fornuftreligion* som Rous-
seaus og Robespierres. Disse Forsøg vare mis-
lykkede, skjøndt den nye Lære ikke behøvede at
laves, men i Virkeligheden levede i de dannede
Klassers Sind, mislykkede, fordi det, umiddelbart
efter at man havde styrtet al ydre Autoritet, var
umuligt at give den Overbevisning, som deltes af
de Dannedes Flertal, en rent udvortes Autoritet,
som den, der var kuldkastet. De bare ingen Frugt,
fordi deres Ophavsmænd miskj endte den Sandhed, at
Menneskeaanden uophørligt omformer sine reli-
Concordatet. 83
giøse og sædelige Ideer, og ikke begrebe, at den
frigjorte Aand nødvendigvis da endnu hurtigere
end forhen maatte føle sig i Strømning fremad
mod en fuldkomnere Klarhed, der vilde tvinge den
til strax paany at bryde enhver dogmatisk fast-
slaaet og begrændset Form. Men nu fordi den
indenfra valgte Form havde vist sig uholdbar at
ville gjenoptage de endnu uendeligt mere uhold-
bare gamle stivnede Traditions- Former, det var
visselig en besynderlig Argumentation. Der var
da intet Andet tilbage end at beraabe sig paa
den umiddelbare Nytte, som deraf kunde drages.
Atter og atter kommer Portalis derfor tilbage,
ikke til at Religionen er sand, men til at den er
nyttig, at den er nødvendig, at man ikke kan
regjere uden den, dt Moralen uden religiøse
Dogmer vilde være « som en Retfærdighed uden
Domstole*. Det er klart, at Dogmet om den
evige Dd, saalænge der troes paa det, er et
kraftigt Redskab i den Herskendes Haand. Ja
Portalis er aaben nok til med rene Ord at sige:
«Spørg8maalet om denne eller hin positive Reli-
gions Sandhed eller Falskhed er kun et rent
theologisk Problem, der er os fremmed. Reli-
gionerne have, selv om de ere falske, idetmindste
den Fordel at sætte en Skranke for Indførelsen
af vilkaarlige Lærdomme. Individerne have i
dem et Troescentrum. Regjeringerne ere beroli-
gede med Hensyn til de engang kjendte Dogmer,
6*
84 Reactionen i Frankrig.
der ikke forandre sig^. Overtroen er, saa at
sige regulariseret , omhegnet og indskrænket in-
denfor Grændser, som den ikke kan eller ikke
vover at overskride. » *)
Med fin Tvetungethed forsøgte Bonaparte at
fremstille Restaurationen i forskjelligt Lys for de
forskjellige Partier. For Katholikerne blev den
skildret som en Handling, hvortil kun Constan-
tins og iKarl den Stores Fortjenester af Kirken
frembød Mage, for. Philosopherne som en Aet,
hvorved Kirken fuldstændig blev Staten og de
verdslige Myndigheder underkastet, « Det er en
Vaccine mod Religionen, » sagde Napoleon til Philo-
sophen Cabanis; «om 50 Aar vil der ikke mere
være nogen Religion i Frankrig. » Saa meget er
afgjort, at han ikke har tvivlet om ved Forso-
ningen mellem Kirke og Stat at sikre sig en
lydig og hengiven Forbundsfælle. I hvilken Grad
han heri skuffede sig selv, er bekjendt. Dog
dette har kun lidet at sige. Men i hvilken Q-rad
han ved denne sin Trods mod Tidsaanden, denne
Udfordring til Revolutionen, som han skyldte
Alt, denne Haan imod alt det Største og Bedste,
den havde bragt eller indvundet, forgiftede sit
Fædrelands Aandsliv og derved lammede dets
*) „La superstition est pour ainsi dire régularisée, cir-
conscrite et resserrée dans des bornes qu'elle ne
peut OU qu'elle n'ose franchir."
Autoritetsprincipet. 85
igjennem saa heltemodige Anstrengelser erhvervede
Cultur, det har først Eftertiden sandet og sande
vi hver Dag mere, den Dag idag maaskee dybere
end nogensinde. Bittert maatte han snart selv
fortryde, at han, ledet af en kortsynet Politik,
havde allieret sig med de laveste og mest uvidende
Elementer i Folket imod de ædleste og bedste.
De Pradt fortæller, at han atter og atter har
hørt Napoleon gjentage, at « Concordatet var hans
Regjerings største Feil». Om Hertugen af En-
ghiens Justitsmord blev det bekj endte Udtryk
brugt: «Det var mere end en Forbrydelse, det
var en Feil. » Om Concordatet kan man vende
Ordene om. Det var mere end Napoleons største
Regjeringsfeil, det var den største Forbrydelse,
som dette mægtige Geni i sin hensynsløse Despo-
tisme har begaaet. *)
m.
Kan man forstaae, at alt det Skete skulde
betragtes som uskeet, at alle de uhyre Anstren-
gelser skulde være spildte? Naar man betænker,
hvad det var lykkedes at udrette, maa man for-
*) Thiers: Histoire du Consulat. — Lanfrey: Histoire
de Napoleon ler. — Mignet: Histoire de la Revolu-
tion Tome n. — De Pradt: Histoire des quatre
concordats. — Portalis: Discours et rapports sur le
concordat.
86 Reactionen i Frankrig.
bauses. En Emancipationsbevægelse^ der var be-
gyndt i Henaissancetiden med den varme Begei-
string for den klassiske Oldtid, som i England
ved Newtons Geni havde faaet en ny Anskuelse
af den ydre Verden til Grundstøtte, og som der
efterhaanden havde erobret Naturvidenskaberne,
afsat en ny Philosophi som sit Product og Fri-
mureriet som sit Vidnesbyrd, var som en sprin-
gende Gnist ved Voltaires Aand bleven overført
til Frankrig. Her var det Vidunderlige saa skeet,
at faa Aartier efter at Corneille havde digtet
«Polyeucte» og Eacine «Athalie'», faa Aaringer
efter at Bossuet havde præket den absolute Ly-
dighed og Pascal med Ildbogstaver nedskrevet
Bekj endelsen af sin Tro paa den absolute Absur-
ditet, havde under den mest uomtvistede Enevælde
en- Haandfuld Mænd, fordetmeste landflygtige el-
ler forfulgte, formaaet at vinde først de høiere
Stænder, Nationehs Elite, dernæst Prindser og
Prindsesser, der snart bleve Konger og Keiser-
inder, endelig hele Middelstanden, saa at den nye
Sandhed, der fødtes i Ringhed, men alt i Vuggen
blev hyldet af mægtige Konger, af Preussens
Friedrich, af Østerrigs Joseph og B-uslands Ca-
tharina, snart beherskede hele å^n imidlertid op-
voxede Slægt, ja vandt sig Tilhængere mellem
Abbeder og Præster.
Med athletisk Kraft havde den menneskelige
Tanke reist sig i sin Frihed. Alt, hvad der be-
Autoritetsprincipet. 87
Stod, maatte retfærdiggjøre sin Bestaaen. Man
grandede efter Aarsager der, hvor man før havde
bedt om et Mirakel. Man fandt en Lov, hvor
man før havde troet paa et Under. Aldrig før
var der blevet tvivlet, arbeidet, undersøgt og op-
lyst saaledes i . Verden. Man havde ikke Magtens
Vaaben men Spottens, og med Haan og Spot an-
faldt man da først. Paa Voltaires raffinerede
Haan fulgte saa Eousseaus plebeiiske Vrede.
Aldrig før var der bleven spottet, undermineret
og declameret saaledes i Verden. Den menneske-
lige Tanke, dei* i Aarhundreder paa alle Omraa-
der havde maattet trælle som Livegen, som man
havde beruset med Legender og sunget i Søvn
med Psalmer og Talemaader, hørte som et Hane-
gal og sprang lysvaagen op. Og nu skulde
Alt hvad Aandens Heroer havde tænkt og dens
Martyrer lidt for, kunne feies tilside som ubrug-
bart og unyttigt! Hvad der havde bragt saa
mange af de ædleste Hjerter til at banke, hvad
der havde indgydt dem Mod paa Valpladsen og
paa Skafottet, al denne Begeistring skulde nu
kunne knuges sammen paany som Aanden i Even-
tyret i et Jernskrin, og Skrinet kunne lukkes
for bestandigt med en Keisers og en Paves for-
enede Segl!
De bestemte Aarsager, der gjorde det mu-
ligt, lade sig paavise. Bundtom i de fornemme
Familier paa Landet var under Revolutionen Mo-
88 . Reactionen i Frankrig.
deren med sine Døtre forbleven katholsk ^ da
Faderen, hvordan han end ellers var sindet, med
Franskmændenes bekjendte moralske Feighed al<
tid ansaa Eeligionen for et gavnligt Baand paa
Kvinden. Damerne havde broderet et Klæde til
Alteret, protegerede Præsten, gav ham Penge til
hans Fattige og Syge og forsømte aldrig no^en
Messe. Nu var Messen forbudt. Den arbeidsomme
og stille franske Bonde og hans Husstand havde,
lige til Revolutionen kom, været vant til at see
op til Præsten, til Monsieur le curé, som til et
Slags jordisk Forsyn, været vant til at hilse ham
dybt, naar han gik forbi og til at spørge ham om
Eaad^ han havde døbt Børnene, han havde med-
delt dem den første Communion, han havde viet
Jacques til Fanchette, han havde givet den gamle
Moder den sidste Olie. Man læste ikke i Bonde-
huset, dyrkede hverken Litteratur eller Philo-
sophi eller Musik. Hver en Følelse i Sjælen,
der hævede sig op fra Plovfuren og de trillende
Jordklumper omkring den, tog Veien til Kirken.
Hvor ringe den var, var den dog en Festsal i
Sammenligning med Husmandshuset ; den var hel-
lig, man knælede i den. Nu var Kirken lukket.
Hvo der har seet . Almuesmænd i Frankrig eller
Italien bede, seet den rørende Andagt i Øine saa
alvorlige og saa klare som en Hunds, begriber.^
hvad det for Bonden vilde sige, at der ikke mere
skulde være Messe eller Præst. Endelig Sønda-
Autoritetspruicipet. 89
gen. Bonden er imod enhver Forandring, hvis
Nytte ikke eieblikkelig synes ham indlysende. Og
nu skulde Søndagen sløifes. Havde man hørt
Mage? Hvem var nogensinde faldet paa noget
lignende? Hvem kunde falde derpaa uden disse
Herrer i Paris! I meget mere end tusinde Aar
havde man holdt Søndag, maaskee lige siden
Verdens Skabelse, Vor Herre selv havde jo holdt
Søndag, og* nu skulde Ugen have ti Dage og
kaldes Decade, som Ingen vidste hvad var. Man
vilde altsaa endogsaa afskaffe den gode Gud.
Man føie hertil Virkningen paa de yngre og
endnu ufordærvede Præster. Frayssinous, der blev
saa berømt som katholsk Apologet under Hestau-
i'ationen, fortæller, hvorledes han selv og en Ven
af ham, der ligeledes var Præst, midt under Ræd-
selsperioden trods alle Trusler om Proscription
vedbleve at udøve deres præstelige Punctioner og
for at prøve og styrke sig, for at gjøre sig for-
trolige med den Død, som ventede dem i det Til-
fælde, at de bleve opdagne, skiftevis gik hen og
overværede Henrettelserne paa det permanente Ska-
fot i Rodez.
Man tænke sig unge, begeistrede Præster som
disse eller som de skildres i Lamartines «Jocelyn»
Bamles i Stilhed med deres Menighed Søndagmor-
geu i Huler under Jorden, i kolde og fugtige
Kjældere, der næsten kunde minde om de første
Ohristues Katakomber. Man taler sammen om
90 Beactionen i Frankrig.
de trange Tider for Kirken, trøster hverandre,
h(:frer en Præken, modtager den indviede Hos tie
og gaaer bort med vaade Øine og opløftet Sind.
Den fornemme Dame og den simpleste Bondekone
have her følt sig som Medlemmer af samme Me-
nighed paa en ganske anden Maade, end da de
vare adskilte ved hele den Afstand, der skiller
den øverste Kirkestol fra den sidste.
Selve Berøvelsen af Kirkegodset blev frem-
deles et Gode for Kirken. Mangen en Præst,
som Vellevnet havde fordærvet, saa sig pludselig
indskrænket til den evangeliske Fattigdom. Hvis
Savnene tirrede og æggede Mange, saa lutrede de
Andre. Den Sag, for hvilken et Menneske lider,
bliver ^ham kjær. D/en usikre, halvphilosophiske
Præst, der tidligere (som Barante fortæller det
om det 18de Aarhundredes Geistlighed) i Grunden
rødmede ved at bekjende de christelige Dogmer,
følte sin Selvagtelse stige, alt som den Sag, han
tjente, forfulgtes. Biskop Lecoz skriver 1801 :
« Den Religion, som Frelseren grundede uden Big"-
dommens Hjælp, vil hau ogsaa vedligeholde uden
denne Hjælp, der er ham uværdig. Da han kaldte
sine 12 Apostle, hvortil kaldte han dem da? Til
Nydelse af Eiendom eller af Ære? Nei, men til
Arbeide, til Møie, til Lidelse. Hvis altsaa vi
Jesu Christi Tjenere nu ere nær ved at befinde os
i denne apostoliske Tilstand, bør vi da knurre
derover? Nei, lad os snarere glæde os over denne
Autoritetsprincipet. 91
dyrebare Berøvelse af ydre Goder, og lad os takke
Herren, der har gjenopvakt hin gamle Tingenes
Tilstand, som de frommeste af hans Børn aldrig
have ophørt . at ønske tilbage. »
Saa glemme man ikke den nhyre Alliance,
Kirken modtog derved, at den nu lige med Et
kunde tilegne sig Revolutionens eget Princip og
i dets Navn erobre sig Sympathier. Hele Situa-
tionen var forandret fra det Øieblik af, da den
saa længe som muligt friheds fjendske Kirke, tvun-
get af Nødvendighed, skrev Frihed paa sin Fane.
Nu, da den selv havde Brug for Friheden imod
Undertrykkelsen, nu talte den i Frihedens Navn,
og det saa bevægeligt, at alle de, som hørte Kro-
kodillen græde, tog den for et lille, værgeløst
Barn. Den liberale Katholicisme blev til, hvor
slemt end disse Ord skurre og hvine imod hin-
anden. Kirken fravristede Eevolutionen dens
bedste Vaaben og gav sine Tilhængere det i
Haanden — foreløbigt vel at mærke, indtil den
havde gjenerobret sin gamle Magt, thi da vee
Friheden! Men nu var. Paven pludselig bleven
liberal: Religionsfrihed hed det. Selv da Jesui-
terordenen paany blev oprettet, vilde Jesuiterne,
som alle vore Dages såakaldte Liberale, & den ^ode
og sande Frihed*, forstaaer sig Frihed for dem.
Hvor ærligt man mente det med denne Paaberaa-
belse af Friheden, viste sig, saasnart man var
kommen til Magten. Da Napoleon i 1808 for-
92 Reactionen i Frankrig.
langte^ at Paven skulde tilstede Eeligionsfrlhed,
svarede han: «Da denne Artikel staaer i Strid
med Kirkens Canon og Concilier og i Strid med
den katbolske Eeligion, og paa Grund af de frygte-
lige Følger, den vilde have, i Strid med Statens
Eolighed og Lykke, have vi forkastet den.» De
naive Katholiker, der toge det bogstaveligt med
denne Tale om Friheden, som Lamennais for Exem-
pel, fik snart Kjærligheden at føle. Men selv da
Lamennais i 1830 blev ramt af en pavelig Bulle,
gav man hans Elev Montalembert, der skilte si^
fra ham og blev Katholicismens kraftigste For-
svarer i Midten af dette Aarhundrede, Lov til
vedblivende at foredrage den Ijberale Katholicisme,
som man først nu iaar for nogle Maaneder siden,
da man slet ikke mere kunde bruge den til No-
get, banlyste i en af de mest indignerede Buller,
man nogensinde har seet. Faa af dem, der den-
gang læste den i Aviserne, have maaskee for-
staaet, hvor meget denne Bulle egentlig sagde.
Man erhvervede sig altsaa Bistand ved Op-
raab i Frihedens Navn. Men til de mange Bedre,
som i Omslagets Øieblik under Consulatet paa-
virkedes heraf og som den brutale Behandling,
Paven senere undei: Keiserdømmet var udsat for,
indgav forøgede Sympathier for Kirken, kom un-
der Begivenhedernes følgende Udvikling, da den
Bourbonske Hestauration fandt Sted, alle de Mange,
der til alle Tider hylde Magthavernes Religion,
Antoritetsprincipet. 93
alle Tilhængerne af Rævens Morale hos Holberg:
sScrupuleer ikke iidi Religionen, men holdt Dig
blindt til den herskende Tro!» Fra de Hersken-
des Side føres jo i religiøse Anliggender aldrig
Kampen med Grunde mod Grunde. Man besva-
rede ikke de Opponerendes Argumenter med Ar-
gumenter, men med Berøvelse af Suppe og Steg.
Flertallet af de Mænd, der uden Formue havde
forberedt sig til Fmbedsveien og som ikke kunde
overvinde en uimodstaaelig Lyst til hver Dag at
spise baade Formad og Eftermad, vare fødte eller
erhvervede, men fuldkomment paalidelige Støtter
for Kirkens Restauration. Ingen, der er over
25 Aar gammel, vil undre sig over, hvor mange
Tilhængere Orthodoxien fik fra det Øieblik af, da
den fi*a at være en Latterlighed avancerede til
at blive et Levebrød.
Føi saa hertil Frygtens store Parti, alle
dem, der henlevede i Angst for den røde Repu-
blik og som i Religionens Gjenopreisning først
og fremmest saae et Bolværk imod den. Herfra
rekruteredes Autoritetsprincipets Hær alier stær-
kest. Katholikerne bleve pludseligt tra et kirke-
ligt Samfund til et politisk Parti.
Et Omslag i' Tilstande er altid forberedt ved
et Omslag i Stemninger og fremkalder endnu
vissere Stemninger, der svare til den nye Til-
stand. De Stemninger og Ideer, der forberedte
Concordatet, fik ved dets Afslutning fuld Frihed
94 Beactionen i Frankrig.
til at komme til Orde, andre ensartede vare en
Følge deraf, og idet disse Stemninger og Ideer
nu ytrede sig i Litteraturen, opstod en litterær
Bevægelse, der svarer til Concordatet og saa at
sige oversætter det i Litteraturens Sprog. Det
er denne litterære Bevægelse, vi ville følge. Hvad
jeg i denne .samlede Eække af Studier ønsker at
give, er en nogenlunde fuldstændig Psychologi af
vort Aarhundredes første Halvdel. Denne Psy-
chologi vilde have en følelig Lacune, ifald vi
sprang Restaurationens litterære Bevægelse over.
Lad være, at Stoffet ikke er lønnende^ ikke meget
indbydende eller rigt, det har fra vort Syns-
punkt ligefuldt sin store Værdi og Betydning.
Fra hvilken Kreds gik den litterære Bevæ-
gelse ud? Ifald den havde kunnet udgaae fra
Landbefolkningen, vilde den maaskee have faaet
noget Naivt og Kørende ved sig, og var den ud-
sprunget fra den i Lidelser prøvede Qeistlighed,
havde den maaskee tiltrukket sig Opmærksomheden
ved Inderlighed og Følelse; havde den endelig
kunnet udgaae fra dem, der efter Eneherskerens
Exempel af verdslige Hensyn sluttede sig til
Kirken, vilde den have baaret Ideeløshedens Præg.
Men Intet af alt dette er Tilfældet. Alle hine
Grrupper dannede den nye Litteraturs Publicum,
afgav dens Sangbund og Echo, men ingen af
dem var productiv. Den nykatholske Retning i
Litteraturen var en Eetning uden Naivetet og
Antoritetsprincipet. 95
uden Følelsesinderlighed. Men den var ikke idee-
løs. Med stor Sikkerhed og Eesolutlied hævder
den den Idee, Eevolutionen absolnt havde kuld-
kastet, Autoritetsideen. Førerne ere snarere po-
litiske Aander end religiøse Aander^ de ville ikke
saa meget frelse Sjælene som frelse Traditionen.
Man fordrer * i deres . Kreds Eeligionen som Mid-
del mod Anarchiet. Man beraaber sig .saa haard-
nakket paa Autoriteten, fordi man er bankerot
paa alt Andet end ydre Autoritet.
Den litterære Bevægelse udgaaer fra spredte
Punkter, og ingen af de Mænd, der indlede den,
kjende fra først af hinanden. Under Revolu-
tionen flakker f. Ex. Chateaubriand om i Ame-
rika, de Maistre i Schweitz og Bonald udkaster
sit første Skrift i Heidelberg. Saasnart den
aandelige B.eaction begynder, vende Emigranrterne
hjem og Autoritetsprincipet hævdes i litteraturen
af Mænd, hvem Napoleons Overtagelse af Mag-
ten kalder tilbage til Frankrig og der som Cha-
teanbriand og Bonald foreløbigt slutte sig til
ham i Egenskab af Kirkens Restaurator, men
kun for kort efter enten allerede under hans Re-
gjering eller efter hans Fald at slutte sig med
langt større Varme og langt mere Overbevisning
til Bourbonerne, hen til hvilke deres eget Princip
drager dem med al Consequentsens Magt. Na-
poleons Plan: ved Concordatet at vinde Kirken
for sig og berøve Bourbonerne Geistlighedens
96 Reactionen i Frankrig.
Sympathi glippede fuldstændigt for ham og maatte
glippe. Snart var det aaben Krig mellem Paven
og ham, og snart viser den litterære Bevægelse,
hvis Opstaaen falder sammen med Concordatet,
sig som aabenbart boarbonistisk og legitim istisk.
Dens første Ophavsmænd føle sig naturligt
dragne til hinanden, gjøre Bekjendtskab og stifte
snart en .formelig Skole. De have adskillige
vigtige fælles Charaktertræk, som da ogsaa findes
selv hos Skolens senest tilkommende Disciple
som Lamennais, de Vigny, Lamartine og Hugo.
De ere alle uden Undtagelse Adelsmænd og ved
personlige Baand knyttede til de legitime Dyna-
stier. De Maistre var Minister. *) Bonald
havde som Yngling hørt til Ludvig den 15des
Mnsketerere og havde i Kongens sidste Dage
været den, der daglig kom til Kongens Seng for
at faae Feltraabet at vide. Han havde nemlig
selv havt Kopperne og stod saaledes ikke i Fare
for at blive smittet. Den første Gang, da han
efter Ludvig den 15des Død kom for at udbede
sig Feltraabet af den nye Konge, tilkastede Ma-
rie Antoinette den unge Musketer et velvilligt
Blik og henvendte nogle Ord til ham. Hint
sidste Blik af en døende Konge, der efterlod et
næsten tilintetgjort Monarchi og dette første
Blik af en ung, skjøn og haabefuld Dronning,
«
) G. Brandes : Den romantiske Skole i Tydskland 864 ff.
Autoritetsprincipet. 97
der gik saa store Lidelser imøde, gik aldrig ud
af Bonalds Erindring. Disse Blik bleve Lede-
stjerner for hans Liv. — Hvad Chateaubriand
angaaer, da indgav han sin Dimission til Napo-
leon i det Øieblik, da han erfarede Hertugen af
Enghiens Domfældelse, og tog fra da af det
Parti, som han gjennemførte til 1824, at være
Bourbonernes trofaste Tjener; det var en Rolle,
han spillede saa alvorligt, og som saaledes var
ham paatvungen af Omstændighederne, at han
udførte den til Fuldkommenhed. Hvad den næste
Generation angaaer, da har Lamartine i Fortalen
til sine « Meditationer » fortalt, hvorledes han
som ung Gardeofficier galopperede ved Siden af
Ludvig den 18des Yogn, naar denne drog fra
Paiis til Versailles eller St. Germain. De Vigny
var ligeledes kongelig Officier og ivrig Royalist,
og blev, som en af Revolutionen 1830 overrumplet
royalistisk Digter, den desillusionerede Conserva-
tive, som hvilken hans senere Skrifter male
ham. *) Victor Hugo endelig har tilstrækkeligt
ofte skildret, hvor stor en Indflydelse royalistiske
Barndomsindtryk og især Paavirkning af hans
Moder som lidenskabelig «vendéenne» udøvede
paa han første Optræden.
Begavelser af første Rang ere denne Skoles
*) Se Stuart Mill's Afhandling om De Vigny i „Disser-
tations and discussions^^ I.
7
98 Reactionen i Frankrig.
theoretiske Ledere ikke. De ere kraftigt despo-
tiske Naturer, der elske Myndighed, fordi de
fordre Lydighed, og Autoritet, fordi de kræve Un-
derkastelse, eller forfængelige Aandsaristokrater,
der hellere ville hylde et Paradox end gaae i
Trop med den hele Flok af Skribenter, der have
dyrket Fornuften, eller endelig undtagelsesvis Bo-
mantikere, der bevæges til Taarer ved Tanken
om den Tro, de ikke mere besidde, men gjøre
fortvivlede Forsøg paa at tilegne .sig. De ere
Kamphaner som De Maistre og Lamennais, In-
quisitor- og Prælatnaturer, Stædigheden selv som
Bonald og Chateaubriand og tale som de tale
mere af Stædighed end af Overbevisning. «Moi
catholique entété, 9 siger Chateaubriand om sig
selv. Det er Ordet: stædig, ikke hjertegreben.
Deres Styrke overfor de Samtidige ligger i
deres Talent; thi ulykkeligvis er Talentet en
saadan Magiker, at det en rum Tid kan opret-
holde en hvilkensomhelst Sag. Chateaubriand er
Skolens Colorist, De Maistre dens Paradoxmager,
Bonald dens dogmatiske og skematiske Doctrinær.
Snart drager den det Bedste af hvad Frankrig
fik af unge opadstræbende poetiske Talenter til
sig. Den fastholder dem vel kun kort i sin
Bing, men de begynde deres Baner under dens
Auspicier. Skolen faaer da sine Digtere og med
dem sin Popularitet, der føiet til den Autoritet,
dens Tænkere besad, v nok kunde fremkalde et
Autoritetsprincipet. 99
kortvarigt Skin af at dens Sag var bleven causa
victrix, saa meget mere som den Bonrbonske
Bestauration realiserede dens politiske Idealer.
Efter et Par Aars Forløb skete det saa, at alle
dens bedste Mænd med Faner og klingende Spil
gik over i Modstandernes Leir. Skolen opløste
sig i Kraft af sin indre Unatur. Det Princip,
som holdt den sammen, Traditionens og Autori-
tetens Princip, der havde taget sig ud som en
uovervindelig Fæstning, viste sig undermineret,
hult, skjulende et uanet Sprængstof i sit Skjød;
man opdagede, at man havde taget Position paa
et Krndttaarn^ Man skyndte sig at forlade det,
fer det gik i Luften.
Sylvain Maréchal skriver i en Bog, som ud-
kommer Aar 1800 (Pour et contre la Bible):
«£n meget udpræget religiøs Reaction charakteri-
serer dette første Aar af det nittende Aarhun-
drede. »^ Den charakteriserer mere end 20 af de
følgende og i langsomt udviklede og let stag-
nerende Lande fulde 70.
Den litterære Eeaction imod det 18de Aar-
hundredes Aand begynder « ikke som særligt reli-
giøs. Jeg har anvendt en Eække Forelæsninger
til at vise, hvad den i sin Spire var. Jeg
brugte der det Udtryk, at Reactionen i den
Gruppe af litterære Productioner, jeg har beteg-
net som Emigrantlitteratur « endnu ikke er en
Underkastelse under Autoriteter, men den natur-
100 Reactionen i Frankrig.
lige og 'berettigede Hævden af Følelse, Sjæl,
Lidenskab og Poesi i Modsætning til Forstands-
kulde, exact Beregning og en af døde Traditioner
omspændt Litteratur. » *) Dette er Litteratur-
reactionens første Stadium, det som jeg charak-
teriserede med disse Ord : « Det første Træk er
kun det at tage Eousseaus Yaaben og vende dem
imod hans Modstander Voltaire. » **) Man nøies
ikke her med Voltaires kolde Deisme, man op-
stiller imod den Rousseaus fyldige og ubestemte
Sentimentalitet. Man gaaer i hans Spor, man
bygger videre paa Grundlag af hans Følelses-
fylde og Indbildningskraft. £t Blik henover B>e-
yolutionens Udviklingsgang har vist os, at denne
Litteraturbevægelse allerede under Revolutionen
er historisk ligesom forud antydet ved Eobes-
pierres Forsøg paa at stille Rousseau som Dæm-
ning imod Nedbrydelsen af det Følelsesliv, der
havde været saa stærkt knyttet til Kirkens Tra-
dition og Autoritet, at det truede med at gaae
tilgrunde med Kirken. Jeg ønsker særligt Op-
mærksomheden henledt paa Simpelheden af de
Elementer, hvortil jeg i den første Række af
disse Foredrag førte Bevægelsen tilbage: Følel-
sens Reaction imod Forstanden. I sin Oprin-
delse var det store religiøse Omslag netop dette.
*) G. Brandes: Emigrantlitteraturen S. 226.
**) Ibidem.
Autoritetsprincipet. 101
Det var ikke Christendommens Oaddommelighed,
der avlede Keactionen, men den rent abstracte
Trang til at troe, og denne Trang var i sin
Spire den endnu mere abstracte Trang til at føle
og lade Følelsen komme til Orde. Bevægelsens*
Historie er Historien om, hvor frygteligt vildledt
denne Trang efterhaanden blev.
Som nu Eeactionens første Stadium var at
lade Houssean reagere, saaledes . blev Bevæ-
gelsens andet Stadium det at reagere mod
Rousseau. Næsten i enhver Bog, man vil tage
i Haanden af Bonald, af De Maistre eller af La-
mennais vil man finde Udgangspunktet taget i
lidenskabelige Bestræbelser for at gjendrive Rous-
seau eller rettere for at haane og tilintetgjøre
ham. Paa det første Stadium opstillede man
Følelsens Princip imod Forstandsherredømmet,
paa dette andet Trin opstiller man Autoritets-
principet som det absolute imod alle tidligere
Principer, Følelsesprincipet inclusive. Overgangen
fi:a det ene af disse Trin ^ til det andet skeer
saaledes, at man søger at hævde og gjenindsætte
Autoriteten gjennem en Appel til Følelsen. Det
er det, som skeer i Ballanche's: «Du sentiment
considéré dans ses rapports avec la littérature et
les arts» 1801, og det er det, som navnlig fore- '
tages i Chateaubriands «Génie du christianisme »
1802.
Man finder nu i Eousseau den farligste
102 Reactionen i Frankrig.
Type for det 18de Aarhundredes Aand. En kort
Charakteristik af Angrebene paa ham, der gaae
i alle Retninger, vil vise hvad sandt og hvad
falsk, der laa i dem.
• Først det politiske Angreb. Det er ofte
gjentaget i hele' vort Aarhundrede og bør ikke
glemmes, at det forrige Aarhnndrede manglede
al historisk Sands. En af dets berømmeligste
Repræsentanter d'Alembert ønskede endog Erin-
dringen om alle tidligere Tider ryddet bort.
Imod Rousseaus og det 18de Aarhundredes naive
Tro paa, at den abstracte Tanke uden Hensyn
til Historie og Virkelighed )jan reformere Tilvæ-
relsen, vendte man sig nu paa alle Omraader po-
lemisk. Den forrige Periode havde troet, at Alt
var godt, naar man blot fik en skreven Constitu-
tion, som ophævede Alt, hvad man ansaa for
Misbrug, og fastslog hvad man |ansaa for Ret.
Den havde betragtet dette Stykke Papir, eller,
som man dengang kaldte det, disse Lovens Tav-
ler som Landets virkelige Constitution. Herimod
retter De Maistre sin Sætning: « Mennesket kan
ikke lave en Constitution, og en legitim Constitu-
tion kan ikke være skreven. » Han har heri
halvveis den mest lysende Ret og halvveis den
mest latterlige Uret.
Han aner den store Sandhed, som i moderne
Politik kan betragtes som indvunden, at et Lands
sande Forfatning bestaaer af Landets virkelige
Autoritetsprincipet. 103
Magtforhold, som de foreligge, Magtforhold, som
ikke ændres, fordi politiske Dilettanter omskrive
dem paa et Blad Papir — en Sandhed, der med
genial Anskuelighed er udviklet i Lassalles to
Brochurer « tFber Verfassungswesen » og « Was
nun? » For De Maistre har Autoriteten selv-
følgelig altid en ubetinget Souverainitet. Enhver
Opstand synes ham en Forbrydelse, men med sit
Blik for Realiteter troer han ikke paa dén
skrevne Constitution som Skranke. Om Skran-
ken mod Tøilesløsheden siger han: «det er Sæd-
vanen, eller Samvittigheden, eller en Pavekrone
eller en Dolk, men det er altid et Noget ;» den
skrevne Constitution alene er ham intet Beelt.
Hans latterlige Vildfarelse ligger i Maaden,
hvorpaa han motivererer sit Had til Constitutio-
nen. Han mener, at hvad der er skrevet, hvad
der er forudseet og fastslaaet ved menneskelig
Klogskab er at betragte som et Indgreb i det
guddommelige Forsyns Baaderum. «Det er Næs-
vished mod Gud, ikke at have Tillid til det
Uforudsete, og enhver Begjering, der er consti-
tueret ved positive Love, er en Usurpation af
den guddommelige Lovgivers Autoritet. :. Den
factisk existerende Constitution betragter han
derimod som værende af guddommelig Natur, da
han fra sit orthodoxe Standpunkt hævder, at det
er Gud, som giver Folkene deres Væremaade.
Mod Folkets Souverainitet stiller han da ligesom
104 Reactionen i Frankrig.
Bonald og Lamennais Gruds Sonverainitet og hav-
ner saaledes i Theokratiet.
Rousseaus politiske Ideer vare visselig høist
ufuldkomne, og det var let at see, hvilke Farer,
der skjultes i dem. Hans Grrundsætning, at In-
gen er forpligtet til at adlyde de Love, i hvilke
han ikke har samtykt, knuser ikke blot Autori-
teten som Autoritet, men ogsaa den Autoritet,
der kun er Fornuftens Form, og gjør al Regje-
ring umulig. Hans anden Grundsætning, at Sou-
verainiteten ligger hos Folket, kan, hvis Folket
defineres paa ensidig Maade, føre til Majoritets-
tyranni og gjøre al Frihed umulig. Hans tredie
store Grundsætning, at « alle Mennesker ere lige »,
kan misforstaaet føre til Nivellering istédenfor
til Retfærdighed. Der var da Angrebspunkter
nok for en Discussion, ført ud fra den moderne.
Tids Principer. • Hegel indlod sig i sin Tid paa
en saadan ved en ny Definition af Folkesouverai-
niteten, der indadtil blev bestemt som Statens
Sonverainitet *), og Heiberg, der gjerne sætter de
Hegelske Tanker paa Spidsen, har i sin Afhand-
ling «0m Autoritet » givet Hegels Idee den pa-
radoxe og reactionære Form, at «om Borgerne
ved Statens Udvikling komme i Besiddelse af
flere Goder eller ikke, er aldeles ligegyldigt, thi
Staten er ikke til for Borgernes Skyld, men Bor-
*) Hegel : Werke 8ter Band, Philosophie des Rechts 367.
Autoritetsprincipet/ 105
gerne for Statens. » *) Selv om man nu har en
meget udpræget Uvillie mod Sætninger af denne
Art, har man dog den Sympathi med disse Ind-
sigelser, som en moderne Tankegang kan vente.
Hin Tids Opposition imod Rousseau er derimod
grundet ikke paa Tanke eller Fornuft, men paa
den rene Autoritetstro, og den er tilmed af saa
uredelig Art. at den altid opsøger en eller anden
løsreven Sætning af Rousseau, som læst med god
Villie lader sig forstaae, men s6m paa Grund af
sin forvovne Form temmelig let lader sig gjøre
til Vanvid.
Bonald haaner f. Ex. Rousseau, fordi han
har sagt: «Et Folk har altid Ret til at foran-
dre sine Love, selv sine bedste; thi dersom det
vil skade sig selv, hvo har då Ret til at for-
hindre det deri. » Sætningen er uforsigtig, men
den forekommer mig rigtig; den godkjender i
Virkeligheden ikke Tilbageskridtet, den afviser
kun den fremmede Indblanding, der vilde gribe
det som Paaskud, og man føler sig pinligt over-
rasket, naar man seer, at Aarsagen, hvorfor Bo-
nald er saa forbitret paa disse Ord, er den, . at
det er Gud, ikke Folket, hvem Lovgivningsmag-
ten tilhører.
Man angriber dernæst med megen Ild og
Heftighed Rousseau's Samfundsbegreb. Det lader
♦) Heiberg: Pres. Skrifter, 10de B. 836.
106 Reaotionen i Frankrig.
sig forstaae, at Eonssean med Blikket rettet
paa det Samfand, han havde for Øie, kande
komme til at indbilde sig, at et Samfand over-
hovedet kunde undværes; men denne Vildfarelse
i Forening med hans Phantasteri om en tabt^
lykkelig Naturtilstand, havde ført ham til Sæt-
ninger som denne: « Mennesket er født godt og
Samfundet fordærver det» og til det komiske Pa
radox, som gaaer igjen i alle Bøger fra Eestau-
rationstiden, gjennemboret af saamange Argumen-
ter, som der gaaer Naale i en Naalepude: «Det
Menneske, som tænker, er et fordærvet Dyr. >
Paa saadanne Punkter har Angriberen da i Beg-
len let Spil.
I sin Ivren mod Samfundet lod Eousseau sig
forlede til at sige: « Samfundet følger ikke af
Menneskets Natur. — Alt, hvad der ikke ligger
i Naturen, fører Ulemper med sig, og det bor-
gerlige Samfund mere end alt det Øvrige. »
— « Samfundet! » udraaber Bonald ikke uden
Veltalenhed, som om Samfundet bestod i vore
Huses Mure eller vore Byers Volde, og som om
der ikke overalt, hvor der fødes et Menneske,
var en Fader, en Moder, et Barn, et Sprog, Him-
len, Jorden, G-ud og Samfundet. » Han lærer da
sin Samtid, at det første Samfund var en Familie,
og at i Familien er Magten ikke kaaret ved Valg,
men resulterer af Tingenes Natur. Imod den
Lære, at Samfundet er opstaaet ved frivillig Over-
Autoritetsprincipet. 107
enskomst og er Prodnct af en Contract, stiller
han sin, at Samfundet er paabyrdet (obligée) og
Eesaltatet af en Magt, det være sig Oveitalelsens
eller Yaabnenes Magt. Mod den Paastand, at
Magten fra først af har modtaget Loven af Fol-
ket, stiller han den, at der ikke engang existerer
noget Folk, før der er en Magt. Mod den revo-
lutionære Grundsætning, at Samfundet er Broder-
skab og Lighed^ stiller han sin patriarchalsk-
despotiske Lære om, at Samfundet er Faderlighed
og Afhængighed. Magten er hos Grud og med- '
deles af ham. — Atter her er den energiske Paa-
beraabelse af den historiske Virkelighed og dens
Magtforhold slaaende sand, paa samme Tid som
ved en Sophisme uden Mage det legitime Konge-
dømme af Guds Naade udledes af E^especten for
Historie og Virkelighed.
Man retter endelig af al Magt et Slag mod
Rousseau's Opfattelse af Staten som en Contract.
Man fremstillede denne Opfattelse som en Taabe-
lighed, ja som et forbryderisk Paafund. Og dog
fremgaaer den saa naturnødvendigt som noget af
det 18de Aarhundredes hele Overvurdering af den
bevidste Side i Menneskelivet og Mangel paa Blik
for det Ubevidste. Hvor langt mere retfærdigt
har ikke senere Hegel dømt Rousseau. Han frem-
hæver den Fortjeneste hos Rousseau at have op-
stillet et Princip, «hvis Indhold var selve Tanken »,
Villien nemlig, som Statens Princip, og bemærker.
108 Reactionen i Frankrig.
at hans Feil knn var den, ved Yillien alene at
forstaae den enkelte, den bevidste og vilkaarlige
Villie , hvilket saa fører til « die weiteren , bloss
verstandigen , das an und for ^ich seyende G6tt-
liche and dessen absolnte Antoritåt nnd MajestUt
zerst5renden Konsequenzen. » *) — I « Den sociale
Contract» havde Jean -Jacques forsøgt at finde
Eegjeringernes og Lovenes Principer i Menneskets
og Samfundets Natur, denne taget i ren abstract
Almindelighed. Men allerede Montesquieu har
' sagt: «Jeg har aldrig hørt Tale om offentlig Ret,
uden at man omhyggeligt har forsøgt at finde,
hvad der er Oprindelsen til Samfundene, Noget,
der forekommer mig aldeles latterligt. Hvis Men-
neskene ikke dannede et Samfund, hvis de skyede
eller flyede hverandre, maatte man spørge om
Grunden, og søge, hvorfor de holdt sig skilte;
men nu fødes de alle knyttede til hverandre. En
Søn fødes hos sin Fader og holder sig til ham;
det er Samfundet og Aarsagen til Samfundet. »
Hvis Barnets Forhold til Moderen som endnu
nærmere blot indsættes Istedenfor Forholdet til
Faderen, saa synes den hele Argumentation mig
at være fuldkomment sand. Bousseau vilde imid-
lertid uden at tage Hensyn hertil vise, i Kraft
af hvilke Principer Menneskene havde forenet sig
med hverandre, hvilket Maal de havde sat sig
*) Hegel: Werke 8ter Band 314.
Autoritetsprincipet. 109
med denne Forening, og hvilke de bedste Midler
vare til at naae dette Maal. Nn er det ganske
vist uomtvisteligt, at Samfundet kun existerer ved
sine Medlemmers Overenskomst. Denne Overens-
komst eller Contract er da ganske sikkert det
rationelle Princip for dets Existents, men denne
Contract indgaaes »tiltiende, er altid underfor-
staaet, har altid existeret, er følgelig ikke reel.
Granske paa samme Maade hedder det i Geome-
trien, at en Kugle frembringes derved, at man
dreier en Halvcirkel om sin Axe. Denne Defini-
tion er fuldstændig sand, men har Intetsomhelst
at gjøre med de materielle Betingelser for en be-
stemt Kugles Existents. Aldrig i Verden er en •
Kugle bleven støbt derved, at man dreiede en
Halvcirkel rundt om sin Eadius.
Vil man fastholde denne Lignelse, saa har
man i et præcist Exempel Eiendommeligheden ved
det 18de Aarhundredes Tankegang paa det sociale
Omraade, ja ved dets hele Aandsliv. Dette Aands-
liv er analytisk og abstract, det tenderer mod
Greometrien og Algebraen og forsøger at begribe
Virkelighedens mest vanskelige og mest sammen-
satte Forhold ved Hjælp af Abstractionen. Over-
for denne Svaghed vinder Bbnald en let Seir ved
at beraabe sig paa Magtprincipet. Han stiller -
overfor Rousseau's opløsende Theorier sine abso-
lutistiske Postulater: «Gud er den souveraine
Magt over alle Væsener, Gudmennesket er Mag-
110 Reactionen i Frankrig.
ten over hele Menneskeheden, Statens Overhoved
er Magten over alle sine Undersaatter, Familiens
Overhoved er Magten i sit Hus. Da al Magt
er skabt i Guds Billede og stammer fra G-nd, er
al Magt absolut. *)
Man bekjæmper dernæst Eousseau paa det
moralske Omraade. Rousseau havde bestræbt sig:
for i Moralen at gjøre « den indre, uskrevne Lov » ,
hvorom Antigene taler, til Lovgivningens Kilde.
Han havde sagt: «Hvad Gud vil, at Mennesket
skal gjøre, det lader han ikke Mennesket vide
gjennem et andet Menneske; det siger han det
selv og skriver det i dets Hjertes Dyb. » Hvis
dette nu forholdt sig saaledes, hvad betød saa Tra-
dition og Autoritet og paa anden Haand meddelte
Aabenbaringer ! « Dersom Mennesket 9, svarer der-
for Bonald, «var nødsaget til at følge denne indre
Lov, vilde det være villieløst som en Sten under
Tyngdeloven; kan det derimod lade være at følge
den, saa behøves her en Autoritet, som kan
gjøre det opmærksomt paa disse Love, og som
lærer det Lydighed imod dem. » Saaledes er da
ogsaa i Moralen Principet fra den indre Følelse
lagt over i den udvortes Autoritet.
Polemiken mod Eousseau gaaer saa vidt, at
*) Ganske ligesom Bonald tager den bekjendte Haller
sit Udgangspunkt i Angreb paa „Le contrat social"
i sin „Restauration der Staatswissenschaft^.
Autoritetsprincipet. 111
Bonald f. Ex. declamerer Side op, Side ned i
Anledning af Philosophens Opraab til Mødrene
om selv at die deres Børn. Man skulde troe, at
Eonsseaa her idetmindste havde gjort de strenge
Moralister det tilpas. Intet mindre ! Hint Opraab
beviser, at Jean-Jacques har betragtet Menneskene
blot som Djr. « J. J. Rousseau gjorde det i
Naturens Navn til en Pligt for Kvinderne, selv
at give I>ie til deres Børn, ganske som Dyrenes
Hunner gjøre det og af samme Aarsag... Fædrene
og Mødrene, der af Philosophien kun bleve be-
tragtede som Hanner og Hunner, betragtede da
Børnene kun som deres Unger. » *) Og hvorfor
er saa Bonald saa forbitret? Øiensynligt fordi han
%gter, at Rousseau skal berøve Religionen noget
af dens Autoritet ved at udstede et Fornuftbud,
.som den ikke direkte har givet. « Rousseaus,
siger han, «har formodentlig troet at gribe Reli
gionen i at oversee en Pligt; men maaskee har
netop Religionen, der saae videre end han, frygtet
Alt, hvad der kunde tjene unge Ægtefolk som Grund
eller Paaskud til at leve adskilte fra hinanden,
endog blot øieblikkeligt. y> Den katholske Kirkes
moderlige Omsorg for Ægtefællernes Lykke og
Menneskeslægtens Formering skal da altsaa ved
*) Bonald: Du divorce, considéré au 19"ie siécle rela-
tivement k l'état domestique et å l'éfat public de
société. Udg. af 1817 S. 29 og 81.
112 Xteactionen i Frankrig.
Polemiken mod Rousseau vise sig i sit klareste
Lys.
Vi saae, til hvilke Misforstaaelser af Sam-
fandsideen det 18de Aarhundredes abstracte o^
mathematiske Tankegang ledte. I en ganske lig-
nende Misforstaaelse havde man i Kraft af den
samme Tankegang gjort ^ig skyldig overfor Poe-
sien. I sin Beundring for det mathemati.ske Eai-
sonnement og ^ for den Sikkerhed, hvormed man ad
den mathematiske Slutningsfølges Yei naaede til
Opdagelsen af abstracte Sandheder, ønskede man
at meddele Sproget saa vidt muligt det mathe-
matisk-exacte Udtryks Gharakter. Jeg behøver
her kun at minde om Condillacs bekjendte Defini-
tion af en Videnskab som «ttne langue bien faite»,
det vil sige: et fuldstændig klart og fuldstæn-
dig nøiagtigt Sprog. Man lagde kun i rin^e
Grad Mærke til, at saasnart det gjælder om
at gjengive Indtryk, der ikke ere de samme
hos Alle, og som hos selvsamme Person ""kunne
skifte fra det ene Øieblik til det andet , ud-
fordres der et .bøieligt, let omprægeligt Sprog,
der modtager sin Aand og sin Gharakter af den,
det taler det. Videnskabsmændene begyndte da
at haane hvad man kaldte Poesien og Stilen, og
forsikrede, at Tankerne var Alt og Formen saa
godt som Intet. Barante, der lige ved det nye
Aarhundredes Begyndelse første Gang byder hin
Tidsalder Spidsen i et litterærhistorisk Skrift,
Autoritetsprincipet. 11^3
siger herimod slaaende: «Naar Chiméne siger til
Eodrigae : Gaa, jeg hader Dig ikke, saa er det
klart, at hvis man underkaster disse Ord en kold
Analyse, er det det Samme, som om hun sagde:
Graa, jeg elsker Dig, og dog vilde hun, ifald
hun sagde disse sidste Ord, være en ganske
anden Charakter, vilde glemme Hensynet til sin
Fader og tabe baade sin Blufærdighed og sin
Ynde.» Poeterne, Mer i Grunden gik ud fra
samme Opfattelse som Videnskabsmændene og vare
lige saa langt som hine fra at fatte Stilen som
Tankens umiddelbare Produkt, gave sig til at fa-
brikere Stil i og for sig og talte om Stilen, som
man taler om Musik til en Text. De betragtede
Kunsten at skrive som en rent mechanisk Kunst,
og man saa den beskrivende Skole med Delille i
Spidsen forsøge paa at sætte de mest upoetiske
Sujetter som Botaniken, Astronomien, Physiken
og Søfarten i Stil. Jeg sigter herved til virke-
ligt existerende Digterværker af Boisjolin, Gudin,
Aimé Martin og Esménard. Ja, Cournand skrev
endog et Digt i fire Sange om « Stilen » og Stil-
arterne. Man betragtede Poesien som en kunstig
Form, der meddeltes den abstract færdige Tanke.
Det var herimod, at allerede Buffon havde rettet
sin træifende Sætning «le style c'est Thomme
méme». Stilen er Manden, en Sætning, der siden-
hen, saa tidt Ordet Stil bliver nævnt, kommer
frem som staaende Trivialitet, aldrig citeret oftere
8
114 Reactionen i Frankrig.
end af dem, der hverken ere Mænd eller have
Stil. *) Det 18de Aarhundredes Digtere gik i
deres Opfattelse af den poetiske Stils Natar ad
fra deres egen Fremgangsmaade. Da deres egen
Poesi ikke var et Naturproduct, men deres Sprog
et Product af Arbeide efter visse Regler for Ud-
trykkets Noblesse, for Valget af Metaphorer og"
Brug af Mythologi, troede de, at Sproget og Tan-
ken oprindeligt opstode uafliiængigt af hinanden.
Naar da Bonald imod dem retter sin Lære
om, at Sprog og Tanke ikke kunne . skilles ad,
den Grundsætning, hvorpaa han i sit Hovedværk
i^La législation primitive 9 bygger sit. hele System,
saa har han selvfølgelig Eet. Men det gaaer
med denne Sætning som med alle Restauratorer-
nes andre: den orthodoxe Syge, hvoraf Forfat-
*) Det eneste vittige Ord, der er bleven sdgt om Buffons
Sætning, skyldes Mme de Girardin. Hun viser, hvor-
ledes enhver af George Sands Romaner bærer Præget
af en eller anden Personlighed, for hvem Forfatter-
inden har sværmet. „George Sands Natur, der skifte-
vis har vist sig kold og illusionsberøvet med Salon-
heltene, frisk og smilende med Kildernes og Lyngens
Sanger, poetisk med Digteren, republikansk med
Advocaten, viser sig nu moralsk og religiøs med den
politiske Præst [Lanlennais] , hvad forleden Dag gav
en Spøgefugl Anledning til at sige: Det er især naar
Talen er om kvindelige Forfatteres Værker^ at man
maa udraabe med Buffon: Stilen, det er Manden.'*
Le Vicomte de Launay : Lettres parisiennes Tome I 89.
Autoritetsprincipet. 115
teren lider, bringer ham til at strække og for-
vride enhver sand Tanke saaledes, at der bliver
et rent Monstrum ud af den. « Løsningen af In-^
telligentsens Problem, siger Bonald, kan gives i
denne Formel: Det er nødvendigt, at Mennesket
tænker sit Ord, fer det siger sin Tanke. Det
vil sige, at det er nødvendigt, at Mennesket veed
Ordet, før det siger det, hvilken indlysende Sæt-
ning udelukker enhver Mulighed af, at Mennesket
selv kan have opfundet Ordet. » Der slap det
nd. Saaledes er det, at Bonald naaer til denne
de Eeactionæres Yndlingssætning i dette Aarhnn-
drede, at Sproget oprindeligt er givet Menneskene
af Gud. Man finder den hos os hos S. Kierke-
gaard i den Yttring, at .det selvfølgelig ikke
gaaer an at lade Mennesket selv have fundet paa
Sproget («0m Begrebet Angest^). Hvorfor ikke?
Fordi Grud har aabenbaret det, fix og færdigt.
Det er mod Lockes og Condillacs sunde
Lære om Sprogets og Ideernes successive Erlfver-
velse, at Bonald stiller dette sit Axiom'om Nød-
vendigheden af Sprogets og Ideernes primitive
Aabenbaring. Paa dette Grundlag hviler hos
ham intet Ringere end Dogmet om Guds Exi-
stents, hvormed alle de øvrige følge. Hvorhen
man end vender sig, man ender altid der. Da
ingen af Restauratorerne have Begreb om Viden-
skab, da de alle ere gode Hoveder med den
Dannelse, man faaer i et Jesuitercollegium, er
8-*
116 Reactionen i Frankrig.
der ikke den videnskabelige Galmandssnak, som
de ikke føre. Philologien opofres ikke mindre
'end Politik og Samfundslære paa Theokratiets
Alter. Et mærkeligt Bevis paa Restauratorernes
Sammenhold er det, at Bonald i 1814 lod De
Maistres Værk «Sur le principe générateur des
constitutions politiques» oplægge paany^ altsaa
antog sig et Værk, der ivrede mod skrevne Con-
stitutioner, da han dog ifølge sin Thfiori om
den direkte A åbenbaring af Ordet var kommen
til den Overbevisning, at ethvert Bud fra de ti
Bad af og nedefter maatte være optegnet sort
paa hvidt. Men Hovedsagen var for ham som
for De Maistre, at Constitutionen ikke gjorde den
moderne Aand nogen, Indrømmelse og at Autori-
teten stod uanfægtet af ethvert Frihedspust, saa
tog man det ikke saa nøie med at tage en prin-
cipiel Modstander til Indtægt. Skulde man ikke
have lært en Smule Jesuitisme i Jesuitercollegiet !
*Ikke nok med, at man selv havde gaaet
deri, man vilde ogsaa have Slægten derhen. Tredie
Del af Bonalds «Législation primitive* behandler
særligt Opdragelsen og er særligt rettet mod
Eousseau's ^Émile*. Han kan ikke tilgive denne
Bog at have lært, at ,man ikke bør give Barn-
dommen en religiøs Opdra-gelse. Han citet-er (med
hellig Alvor) som Exempel paa de skjæbnes vangre
Virkninger af /Rousseau's Opdragelsestheorier, at
«75 Børn i de sidste fem Maaneder ere blevne
Autoritetsprincipet. 117
dømte iif Politiretten » for forskjellige Forbrydel-
ser, og giver nu sine egne Opdagelsesprinciper
tilbedste. De gaae, som det var at vente, ud
paa at kvæle al Individualitet. «Vi behøve en
stadig, almindelig, ensformig Undervisning og
følgelig en stadig, almindelig, ensformig Lærer
(perpétuel, universel, uniforme)^ der behøves alt-
saa et Corps, thi uden et Corps gives der hverken
Stadighed eller Almindelighed eller Ensformighed. »
Han viser saa, at gifte Lærere ikke kunne anta-
ges helt at ville ofre sig til deres Gjerning, at
det nytter lige saa lidt at vælge ugifte, ifald de
ikke staae under en religiøs Disciplin; «thi hvis
de offentlige Lædere vel ere ugifte, men tillige
verdslige, kunne de intet virkeligt Corps udgjøre,
da de træde ind deri og ud deraf efter Lyst og
Lune, og ingen Familiefader desuden kunde vove
at betroe sine Børn til en ugift Mand, hvis Sæder
ikke garanteredes af en religiøs Disciplin. » Ved
dette herlige Raisonnement er det da gjort tyde-
ligt og klart, at hele Undervisningen bør lægges
under Geistlighedeu, være fortrinsvis religiøs og
tidligt vænne Børnene til Eespect for den Auto-
ritet, de deres Liv igjennem skulle lyde.
Den haardnakkede Fremdragen af Autoritets-
principet er da det afgj ørende, det herskende
Træk i hele denne Litteraturgruppe. De franske
Restauratorer hævde det med saa meget mere Li-
denskab end Tydsklands, dels paa Grand af Bace-
118 Reactionen i Frankrig.
eiendommeligheden, dels paa Grrund af den confes-
sionelle Forskjel. Den reactionære tydske Litte-
raturbevægelse grunder, som jeg har vist det*) i
Subjectivisme ; dens Princip er Selvraadigheden.
Saa helstøbt katholsk, saa autoritetsdyrkende som
den franske Reaction, blev den tydske Romantik
trods alle sine katholske Taabeligheder og Abe-
katterier aldrig. Den germa^niske og protestaa-
tiske Individualisme stred bestandig imod. Den
franske Sociabilitet gav lettelig efter. Til Gjen-
gjæld er den helstøbte og fuldblodige Reaction
nok saa interessant som den uvisse og halve.
Endnu i det Øieblik, da Omslaget er nær,
og den hele Skoles Opløsning ikke langt borte,
see vi Lamennais i sin Bog om den religiøse In
differents hævde, at ikke Følelsen, og lige saa
lidet Forskningen, men Autoriteten er Kjende-
mærket paa den sande Religion, « saa at den sande
Religion ubestrideligt er den, der hviler paa den
størst mulige synlige Autoritets. Og strax
fra Bevægelsens Begyndelse af, gives alle Defini-
tioner i samme Aand. For Bonald er Religionen
det rene Ordenspoliti. Jeg anførei* som Bevis
nogle Sætninger, jeg har samlet i hans Skrifter :
« Religionen, der er det almindelige Baand.
i ethvert Samfund, strammer fortrinsvis det po-
litiske Samfunds Knude; selve Ordet Religion
*) Den romantiske Skole i Tydskland S. 29.
Autoritetsprincipet. 119
(religare) antyder tilstrækkeligt, at den er de
menneskelige Samfunds, Familiers og Staters na-
turlige og nødvendige Baand. — Religionen
bringer Orden ind i Samfundet, fordi den lærer
Menneskene, hvorfra Magten og Pligterne stamme.
— Religionen indeslutter væsenligt Principerne
for al Orden. — Religionen vil triumphere,
fordi Ordenen, som Malebranche siger, er Aan-
dernes ukrænkelige Lov. » — Ja han udbryder i
sin Glæde over den stigende Reaction: « Allerede
see vi rundt om i Europa alle med Rette berømte
Skribenter indrømme eller forsvare Nødvendigheden
af den christelige Religion og stemple deres Vær-
ker med Seglet af dens Udødelighed; thi lad
Skribenterne mærke sig det: alle de Værker, i
hvilke Ordenens Principer ere negtede eller be-
kjæmpede, ville sporløst forsvinde, og kun de,
i hvilke de forsvares eller respecteres, ville naae
til Efterverdenen med Hæder. » Man seer, at
om Troesinderlighed, om Religiøsitet, om Følelse
er her ikke Tale, Religionen er Baandet, er Or-
denen, er Autoritetsprincipet. Hvilken Afstand
fra Tydskland, hvor selv Maaneskinssværmeriet
blev Religion! Underligt nok faaer Bonald endog
ved den stærke Hævden af Religionen som Orden
en ham sikkert meget ukjær Lighed med den
Mand, han omtrent afskyede mest af alle, med
Robespierre nemlig, der jo bgsaa elskede Orde-
nen med Lidenskab og vilde en offentlig Gultus
120 Reactionen i Frankrig.
for dens Skyld. Men hvilken Forskjel i Lig-
heden, idet E-obespierre ingen anden Orden øn-
skede end den, der bevarede Revolutionens Ero-
bringer og var et Udtryk fdr Tanken i dens
Frihed, medens Bonald ved Orden forstaaer Ind-
begrebet af alle gamle Traditioner.
De Maistre mødes med ham paa dette Punkt.
Han siger: « Uden Pave ingen Souverainitet,
uden Souverainitet ingen Enhed, uden Enhed
ingen Autoritet, uden Autoritet ingen Tro. »
Han stiller Monarchiet over al Kritik og Forsk-
ning, idet han lærer, at det er et Mirakel.
Han forherliger den brutale Myndighed som saa-
dan, idet han theoretisk lægger det militære
Samfund ind under Corporalstokken , det civile
ind under Bøddeløxen .*) Det sidste gjorde Robes-
pierre praktisk, men kun da han ikke saa nogen
Frelse for Revolutionen uden i et Dictatur. Saa-
ledes mødes, da ogsaa De Maistre med Robes-
pierre. Han sætter Kronen paa Værket ved at
lovsynge Inquisitionen. Hvad det for disse Skri-
benter gjælder om at hævde, det er da Autoritet
og Magt. Magten kuldkastes i Staten ved upo-
pulære Institutioner » , der udsætte for tvungent
Ministerskifte, den trues i Religionen, dersom
Præstestanden stilles frit, eller som Bonald kalder
det « ved Presbyterianismen » , den omstyrtes . i
O Den romantiske Skole i Tydskland S. 18 og 871.
Autoritetsprincipet. 121
Familien i det Øieblik Skilsmisse paa nogensom-
helst Betingelse tilstedes. Nei! Konge, Minister
og Undersaat, Pave, Præst og Menighed, Mand,
Hnstru og Barn det er uadskillelige Trekløvere,
dannede i Treenighedens Billede. 8om uadskille-
lige sikre de Autoritetens og Ordenens store
Grundtanker. "
Saa have vi da ved paa mange spredte Punk-
ter at jage vor Sonde ned og allevegne møde
samme Grundtanke fundet den nye Periodes her-
skende Idee. Vi kunne kalde den med mange
Navne: Det er Udvorteshedens store Princip
i Modsætning til den individuelle Følelses og
den personlige Forsknings. Det er Theokratiets
store Princip, Guds Souverainitet i Modsætning til
Folkets, Autoritetens og Magtens Princip i
Modsætning til Frihedens, Menneskerettighedernes
og de solidariske Pligters Principer. Og naar vi nu
kaste et Blik ud over Menneskelivets forskjellige
Cadrér, saa træife vi ogsaa der overalt samme
Løsen og samme hvide Fane. Ideen afpræger
sig paa alle Omraader.
I Staten bevirker den, at Retsprincipet viger
for Magtprincipet, dér saa bestemmes som gud-
dommelig Magt og bliver til Kongedømmet af
Guds Naade. I Samfundet fortrænger den Bro-
derskabets Idee og erstatter den med et halvt
patriarchalsk, halvt tyrannisk Faderforhold, lige-
som Lighedens Idee viger for Afhængighedens.
122 Reactionen i Frankrig.
I Moralen udsletter den den indre Lov og hen-
viser til Concilier og Buller. Den definerer Re-
ligionen ikke som Troen, men som Baandet, som
hin apolitiske Lænke », Bevolntionsmændene netop
havde udskjældt den for at være. Den hævder
Uopløselighed i Ægteskabet som i Staten. Den
lærer, at Mennesket har faaet Sproget directe
fra Gud og dræber dermed i Fødselen Philologien
for at bygge en theologisk Pyramide over dens
Lig. Den umuliggjør Erkjendelseslæren ved at
give Forskningen den størst mulige synlige Auto-
ritet til Rettesnor. Den forgifter den opvoxende
Slægt ved at henlægge dens Opdragelse under
et en Jesuitergeneral blindt lystrende Corps af
Halvmænd.
Og da denue Retning ikke længe efter dens
kraftige Fremtræden faaer sin Poesi, saa stem-
pler den snart ligeledes Epopeen, Romahen, Dig-
tet, Oden, ja Theatret med sit Charaktermærke.
Ogsaa i Poesien herske Lillierne. Den nye
Digterskole faaer Navn af den seraphiske.
Dens Helte, dens typiske Personligheder,
blive Martyren som hos Chateaubriand eller Pro-
pheten som hos De Vigny (Moi'se). Digterne
søge deres Inspirationer i Bibelen og Milton.
Digterinder som Fru de Krudener optræde som
Prophetinder og gribe som saadanne virksomt
ind i Tidens Udviklingsgarig. Oder og Medita-
tioner dreie sig som hos Hugo og Lamartine om
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 123
Kongers Salvning og Kronprindsers Fødsel. Gre-
ven af Chambords er neppe mindre end et Mirakel
og bliver besunget Jrankrig over. Med Korset
i Haanden jage Lamartine og Hugo den hedenske
Mythologi ud af Lyriken. Paa Theatr^t optræde
de Tempelherrer og de Machabæere, vi kjende fra
Zacharias Werners « Dalens Sønner* og eMacha-
bæernes Moder ». Det første Sujet behandles af
Raynouard, det andet af Guiraud. — Der gives
ingen Følelse i Menneskehjertet, intet District i
den menneskelige Aand og ingen Afart af Litte-
raturen som denne saa hurtigt paany mislykkede
Restauration ikke, før den forsvinder, faaer mær-
ket med sit Aandspræg. *)
IV.
Det er .Chateaubriand's « Le génie du chri-
stianisme*, der betegner Overgangen fra Reac-
tionens første til dens andet Stadium, idet dette
Værk, som alt bemærket, søgte at hævde og
gjenindsætte Autoriteten igjennem en Appel til
Følelsen.
O Bonald: Théorie du pouvoir I — III. La Législation
primitive. Essai analytique sur les lois naturellea.
Du divorce. — Barante: Tableau de la littérature
fran9ai8e au 18me siécle. Lamennais: Essai sur l'in-
différence en matiére de religion. — Laurent: Histoire
du droit des gens Tome XVI.
124 Reactionen i Frankrig
Det Forsvar for Christendommen, som her
leveredes, var af en hidtil ukjendt Art, fordi
det henvendte sig til Følelsen og Indbildnings-
kraften, ikke til Intelligentsen og Troen. Skrif-
tet synes ligesom overbevist om, at Intelligent-
sen nu var antichristelig og Troen forsvunden.
Forfatteren selv havde faa Aar i Forveien
været Fritænker, ja Materialist. I en ham til-
hørende Bog fandt Sainte-Beuve efter hans Død
Eandbemærkninger tilføiede med hans egen Haand,
der levere Beviset derfor. Ved disse Ord «Gud,
Materien og Skjæbnen er Eet* har han tilføiet:
«Det er mit System, det er det, jeg troer paa. »
Hvor der i Texten staaer følgende Raisonnement:
«Du siger, at Gud har skabt Dig fri. Det er
ikke Spørgsmaalet: Har han forudseet, at jeg
vilde falde, at jeg evigt vilde blive ulykkelig?
Ja utvivlsomt. I saa Fald er Eders Gud kun
en frygtelig og absurd Tyran » har han i Marge-
nen sat: « Denne Indvending er uigjendrivelig og
styrter det hele christelige System fuldstændigt
overende. For Resten troer Ingen mere derpaa. »
Dette er Chateaubriands TJngdomsstandpunkt,
men hans Moder døer og efterlader den Bøn til
ham, at holde fast ved hendes Tro. «Jeg græd
og troede«, siger han.
Selv omvendt ellpr halvveis omvendt ad Fø-
lelsens Vei forsøger han nu at paavirke Andre
paa samme Maade. Kunde man ikke mere vente
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 125
at finde intellectnel Modtagelighed for Christen-
dommens Dogmer, saa kunde man dog altid vente
Sympathier for dens rørende og ophøiede Poesi.
Det var en original og tidssvarende Idee at for-
vandle Apologien til Poetik. Han helliger Kirke-
klokkernes mildt melancholske Klang et helt Ka-
pitel. Han beskriver den simple Landsbykirkes
idylliske Ro. Han giver Billeder og Lignelser,
hvor man venter Beviser. Bonald brugte det Ud-
tryk, at i Bøger, der vare et Værk af Raisonne-
ment som hans egne, viste Sandheden sig som
en Konge i Spidsen for sin Hær paa en Kamp-
dag, men i Bøger som Chateaubriands lignede
den snarere en Dronning paa hendes Kronings-
dag, omgivet af hvad Pragtfuldt og Yndefuldt
man blot havde kunnet opdrive. Meningen er,
at Chateaubriand snarere vil røre end overbevise.
I Privatsaratale udtrykte Bonald sig iøvrigt mere
ligefrem. Han sagde: jeg gav mine Piller som
de var, han gav sine med Sukker.
•Ingen Bog afgiver visselig en bedre Maale-
stok for hvor lidet dyb den religiøse Renaissance
var, end denne. Dens Synsmaade er den, som
man er bleven enig om at kalde den romantiske.
Den vender sig mod Fortiden, og da Romantike-
ren er et Phantasimenneske, seer han Fortiden i
et phantastisk Lys. Romantikerens Religion er
en Paradereligion, et Redskab for Politikeren, en
126 Reactionen i Frankrig.
Lyra for Digteren, et Symbol for Philosophen
og en Modesag for Verdensmanden.
Som de tydske, danske og franske Roman-
tikere sværmer Chateaubriand for det Mysteriøse
og begynder sit Forsvar for Autoritetstroen med
at paaberaabe sig det Mysteriøse i Livet i ren
Almindelighed. <Der gives ikke andet Skjønt
eller Sødt eller Stort i Livet end det Hemmelig-
hedsfulde. De vidunderligste Følelser ere de,
som paa eengang bevæge og forvirre os. Und-
seelse, kydsk Elskov, rent Venskab ere fulde af
Hemmeligheder ... £r Uskyldigheden, som i sit
Væsen kun er en hellig Uvidenhed, ikke det
mest uudsigelige Mysterium? — Kvinderne, Men-
neskehedens skjønnere Halvdel, kunne ikke leve
uden Mysterier? Springet herfra til Dogmerne i
en positiv Religion synes stort.
Ganske paa samme Maade bruger De Maistre
Mysteriet. Det gjælder for ham blot om at vise,
at en eller anden . Institution er uforklarlig, saa
troer han at have bevist, at den er guddommelig.
For arveligt Monarchi og arvelig Adel lader der
sig saaledes ikke anføre nogen rationel Grund —
Bevis nok for at de ere af Guds Naade. Hvad
lader der sig sige til Forsvar fox Krig? Ikke
meget, følgelig er Krigen et Mysterium. Seer
man nøiere til, begriber man, at denne Vending
er nødvendig. Autoriteten fordrer som sit nød-
vendige Modstykke Mysteriet. Saaledes siger Mi-
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 127
chaud i Dedicati'onen af Digtet « Le printemps
d'un pro8crit» 1803: « Samfundet bør have sin
mysteriøse Side lige saa fuldt som Religionen, og
jeg har altid tænkt, at man undertiden burde
troe paa Fædrelandets Love, som man troer paa
Gruds Bud. Saavel i det daglige Liv som i Poli-
tiken er der Sager, man udfører bedre, naar man
ikke tænker paa den Aarsag, der bringer En
til at handle. »
Chateaubriands Skrift var glimrende og blæn-
dende Veå sin Form. Uden disse Egenskaber
havde det ikke gjort den Opsigt, det vakte; det
indeholder Naturbeskrivelser, Stemningsudbrud og
ganske enkelte Bemærkninger af Værdi. Men
dets litterære og poetiske Værd er dog sammen-
trængt i dets Episoder ^Atala* og «R.ené», der
som Prøveballoner udsendtes længe før Værket,
og med dem have vi Intet at gjørø; dem have vi
paa sit Sted seet i deres historiske Betydning. *)
Her ville vi kun i Forsvarsmethodens Cha-
rakter søge og levere Beviset for Usandheden af
den hele Retning, som det indleder. Foran Vær-
kets æsthetiske* Parti er stillet et dogmatisk, der
overensstemmende med Bogens hele Maneer gaaer
ud paa at opvise de christelige Dogmers Skjøn-
hed. Her nogle Exempler paa de urimelige Con-
sequentser, hvortil denne Hvor-skjønt!-Stil førte.
*) Emigrantlitteraturen S. 64 — 74.
128 Reactionen i Frankrig.
Om Communionen siger han: c Vi vide ikke,
bvad man skulde knnne indvende mod et Sacra-
mente^ der bringer En til at gjennemløbe en saa-
dan Kreds af poetiske, moralske, historiske og
uietaphysiske Ideer, mod et Sacramente, der be-
gynder med Blomster, Ungdom og Ynde og som
ender med at lade Griid nedstige til Jorden for at
hengive sig til aandelig Næring for Menneskene.*
Hvad man skulde knnne indvende! ikke det Mind-
ste, ifald det er sandt.
Trods Skjønskranteriet gaaer Chateaubriand
tilværks med det største Pedanteri. Coelibatet be-
tragtes først fra det moralske Synspunkt og kal-
des, sandedes undersøgt^ endog den mest moralske
Institution af alle, saa helliges der det paany et
nyt Kapitel med den letkomiske Titel « Undersø-
gelse af Jomfrueligheden, seet fra det poetiske
Synspunkt. » Dette slutter med følgende utrolige
Tirade: «Saaledes seer man, at Jomfrueligheden,
der hæver sig fra det nederste Led i Væsenernes
Kjæde [dens Betydning undersøges nemlig ogsaa*
hos Dyrene], strækker sig op til Mennesket, fra
Mennesket til Engleife og fra Englene til Gud,
hos hvem den taber sig. » Og hertil var i Ori-
ginaludgaven, som om dette ikke var nok, endnu
føiet : Gud er selv Universets store Ensomme,
Verdenernes evige Pebersvend (célibataire).
Det undrer maaskee, at Paderforholdet til
Treenighedens anden Person slet ikke kommer i
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 1^9
Betragtning. Med des større Fynd kan Forfatte-
ren da hævde Jomfrueligheden for Frelserens Ved-
kommende. Han siger:
«De Christnes Lovgiver fedtes af en Jomfru
og døde som Jomfru (vierge). » Og hertil føier
han saa disse Ord: ^Har han ikke herved villet
lære os, at i politisk og naturlig Henseende var
Jorden naaet til Fuldtallighed med Hensyn til
sine menneskelige Beboere, og at vi nu langtfra
at burde mangfoldiggjøre Slægten, meget mere fra
nu af bør see at indskræ>nke Indbyggerantallet. »
Man staaer maalløs ved at see Malthus ud-
komme som Facit af denne christelige Romantik.
Hvem havde vel troet at der var saa megen Na-
tionaløkonomi i Evangelierne!
I Anledning af Treenigheden staaer der:
« Tallet 3 synes i Naturen at være Tallet fremfor
alle; det er ikke frembragt, hvorfor Pythagoras
kaldte det Tallet uden Moder. Man kan opdage
en og anden dunkel Tradition om Treenigheden
selv i Flerguderiets Lærdomme. Gratierne havde
taget den til Qrændse for deres Tal.»
Saaledes bæres hos Chateaubriand Treenig-
heden af Gratierne som Kariatider.
Til dette Forsvar for de christelige Dogmer
svarer et Forsvar som dette for den christelige
Bitns : « I Almindelighed kan man svare, at den
hele christelige Bitus er af den høieste Moralitet,
om saa blot af den Grund, at den er bleven ud-
9
130 Reactionen i Frankrig.
øvet af vore Fædre, at vore Mødre have staaet
som christne Kvinder ved vor Vugge og at Re-
ligionen har ganget sine Psalmer over vore Fæd-
res Kister og ønsket dem Fred i deres Grave. »
Var det ikke allerede i og for sig klart^ at dette
Forsvar lader sig anvende for en hvilkensomhelst
Eeligion, vilde hertil endnu ved denne Leilighed
komme, at det netop passer allermindst i et l^il-
fælde som dette, hvor det gjaldt om at bringe
Sønnernes Slægt til at rive sig løs fra Fædrenes
antichristeliga Livsanskuelse.
Ikke mindre burleske ere de Beviser til
Bedste for en Theodike, der i Værket hentes fra
Naturbetragtningen. Han siger: cEr en Kroko-
dille, en Slange, en Tiger mindre kjærlige . mod
deres Smaa end en Nattergal, en Høne, ja en
Kvinde?... Er det ikke lige saa miraculøst som
rørende at see en Krokodille bygge Rede og
lægge Æg som en Høne og et lille Uhyre komme
ud af Skallen ganske som en Kylling? Hvor
mange rorende Sandheder indeholder ikke denne
Contrast! hvor bringer den En ikke til at elske
Guds Godhed !»
Hvor Restaurationens Mænd komme ind paa
Nogetsomhelst, dér vedrører Natur eller Naturvi-
denskab, der blive de regelmæssigt høikomiske.
Hvo der har Lyst, kan i Chateaubriands Anmel-
delse af Bonalds «Législation primitive » efter-
slaae hans Forfærdelsesudbrnd over at have hørt
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 131
en lille Dreng besvare Lærerens Spørgsmaal:
Hvad er Mennesket? med Svaret: Et Pattedyr.
Og i samme Aand ndtaler De Maistre ofte, at
den hele Chemi trænger til en Eeorganisation fra
theologisk Side, og at det nok vil lykkes en el-
ler anden ærlig Lærd at vise, at det ikke er Maa-
nen, men Gud, der er Skyld i Ebbe og Flod,
samt at Vandet, som er et Element, ikke lader
sig opløse i nt og Brint. Ja ban mener, at Fug-
lene afgive et levende Bevis imod Tyngdeloven.
En af Personerne i bans |t Soirées de Saint-
Pétersbourg» bemærker i den Henseende, at Fug-
lene overbo vedet er mere overnaturlige end de
andre Dyr, hvad allerede viser sig i, at Duen
har den udsøgte Hæder at forestille den bellige
Aand. At Krokodillen lægger Æg, at Fuglene
flyve, det er Mirakler for disse Mænd.
Efter Værkets dogmatiske Del er det, at
dcB æstbetiske, som ndgjør dets Kjærne, følger.
Her er det, at Cbateanbriand bestræber sig for
at vise, at «af alle Keligiouer, der nogensinde
have existeret, er den cbristelige Religion den
mest poetiske, den mest menneskelige, den gun-
stigste for Friheden, Kunsten og Litteraturen, at
den modefne Verden skylder den Alt, fra Ager-
dyrkningen af til de abstracte Videnskaber, fra
Asylerne for Ulykkelige til de Templer, der bygge-
des af Michel Angelo og prydedes af Bapbael, at
der ikke gives noget mere Guddommeligt end dens
9*
132 Reactionen i Frankrig.
Moral, intet mere Elskværdigt og Pompøst end
dens Dogmer, dens Lære og dens Caltus, at den
begunstiger Geniet, renser Smagen, ad vikler de
dydige Lidenskaber, givar Tanken Kraft, skjæn-
ker Skribenten og Kunstneren de ædleste Former
o. s. V. »
I 200 Aar havde den store Strid, om det
litterære Fortrin tilKom de Gamle eller de Mo-
derne, strakt sig igjennem den hele nyere Lit-
teratur, et Stridsæmne, der allerede sysselsatte
Corneille og Eacine. der gav Stødet til de første
Oversættelser af klassiske Oldtidspoesier og hvis
Discussion lidt efter lidt havde ført til, at den
moderne Aand fattede sig sammen i Selvtillid
efter det første overvældende Indtryk af Antikens
Herlighed. Det var denne tohundredaarige For-
handling, som Chateaubriand nu optog paan}' i
'en ikke hidtil anvendt Form som Discussion om
Christeudommens Værd for Poesien og Kunsten i
Sammenligifing med de gamle Mythologiers. Paa
den forunderligste Maade skjødes det af ham til-
side^ at det dog ikke kommer an paa, om en
Religion er poetisk eller i hvilken Grad den er
det, men om den har Sandheden for sig eller ei.
Og til hvilke Midler maa saa Chateaubriand
ikke tye for at documentere sine Paastande!
Han sammenligner f. Ex. det hedenske Tartarus
æsthetisk med det christelige Helvede. Hvor
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 133
meget har ikke dette forud! «TortnrerneB Poesi
og Kjødets og Blodets Hymner, t
Saaledes klirrer han poetisk med Helvedes
Marterredskafoer , bruger . dem som æsthetiske
Rangler for det nye Aarhnndredes gamle og
sløve Børn og bringer en Salonchristendom paa
Mode til Brug for de høiere og afspændte Sam-
fundsklasser i »Frankrig. I det 17de Aarhundrede
havde man troet paa Ghristendommen, i det 18de
havde man fornegtet og udryddet den, i det 19de
begyndte nu den Art af Religiøsitet, som bestod
i vemodigt at gaae udenom Christendommen, som
man gaaer rundt om en Museumsgjenstand og
Bige: hvor poetisk! hvor rørende og hvor deiligt!
Man anbragte en Klosterruin i sin Have og
satte en Automat klædt paa som Eremit til at
passe paa Euinen. Et Guldkors blev paany en
Toilettegjenstand for en Dame af det gode Sel-
skab og man rørtes til Taarer ved Kirkeconcerter.
Man blev bevæget ved- Tanken om, hvilken Trøst
Beligionen er for den Fattige og Nødlidende.
Man havde mistet den gamle Tids enfoldige* Tro
og holdt sig til det Ydre, den katholske Kirkes
poetiske, sociale og politiske Indflydelse. Man
sminktde Antoritetsprincipet, saa gammelt og saa
aflægs som det var, op med sentimental og poe-
tisk Sminke, for at det kunde see ungt og ind-
bydende ud, men opnaaede kun at gjøre det for-
hen saa frygtelige Princip til Latter.
134 Beactionen i Frankrig.
Og som Constant nn skrev sin Bog om
Religionerne i Hnset hos sin Veninde Mme de
Charriére, saaledes Chateaubriand dette Værk hos
sin opofrende og fortrolige Veninde Madame de
Beanmout, hun hjalp ham med Sammensøgningen
af de Citater, han havde Brug for til det. Til
nogen Verdslighed S3'nes dog altsaa Skriftet at
have levnet Rum i hans Sjæl.
Hvor declamerede like Chateaubriand senere
under Ludvig den 18de mod de gifte Præster,
med hvilken Indignation ophidsede han ikke imod
dem det hele royalistiske og katholske Parti,
hvor ivrigt sørgede han ikke for at faae dem
unddraget hver Skilling af deres Lønning til
Straf for, at de havde benyttet sig af Republi-
kens Love og giftet sig som enhver anden Bor-
ger ! Og var han da ikke selv , « den ydmyge
Levit*, som han i Fortalen kalder sig, som For-
fatter til & Christendommens Aand ^ en Slags
Præst, ja mere end en aliiaindelig Præst, og var
han ikke gift og mere end gift? Jeg citerer
dette Træk, fordi det er et af de tusinde Symp-
tomer paa Noget, der viser sig .overalt i den
hele kirkelige Restauration, og om hvilket jeg
ikke troer, at Ordet Hykleri skjøndt stygt er
for grovt et Ord.
Saaledes er denne Bog og saaledes blev den
til. Dens colossale succes og dens uhyre Indfly-
delse give den en Betydning, som den ikke vilde
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 135
have ved sig selv. . Den var Øieblikkets Bog,
den indsmuglede Aatoritetsprincipet, som snart
skulde bestige Tronen, i en Emballage af Føleri.
— ' Lad 08 da see dette Princip, udsondret fra
Alt, hvad der kan tilhylle det, i et andet af
Tidens Hovedværker, i Bonalds berømte Bog
«Le divorce*, efter min Anskuelse det mest ori-
ginale og mest interessante af hans Skrifter.
Det indledes med en lang Jammerklage over,
hvorledes Verden er kommen til at see ud, siden
Autoriteten er bleven kuldkastet. Den moderne
Philosophi, siger han, som fødtes i Qrækenland,
i hint Folk som evigt vedblev, at være Barn og
som altid søgte Visdommen udenfor Fornuftens
Veie (sic !)• begyndte med atheistisk eller deistisk (!)
at fornegte Gud. Humes og Cordillacs sensua-
listiske Lære har nu gjort Mennesket som er «en
Intelligents , betjent af Organer* til et Dyr, et
blot Naturvæsen. Den almindelige samfundsoplø-
sende Aandsretning et trængt ind i Huslivet og
istedenfor det Forhold, som der i ældre Tid
fandt Sted mellem Forældre og Børn: Autoritet
og Underkastelse, har Insubordinationen indsneget
sig i de unge Hjerter og Lighedsideer i de unge
Hjerner, saa at Børnene betragte sig som For-
ældrenes Lige, ja endog tillade sig at kalde dem
Du. Forældrene, som paa deres Side have Be-
vidstheden om deres Svaghed, vove ikke mere at
være Herrer, men aspirere til at være deres
136 Reactionen i Frankrig.
Bøpns « Venner » eller « Fortrolige > , altfor ofte
deres Medskyldige. Den blødagtige Betragtning
af Livet afspeiler sig i en ligesaa blødagtig Be-
tragtning af Døden. Man har foreslaaet at danne
Vaser af Qlas eller Porcelain til Opbevaring af
sine Forældres Aske og -^ o Rædsel! — en
Politiordonnants har tilladt en Moder paa Hed-
ningevis at brænde sin Datters Lig. Overalt
har man foreslaaet og i nogle Stater gjennem-
ført Afskaffelsen af Dødsstraffen, dette Klenodie,
« dette første Middel til Samfundets Bevarelse »
(ce premier moyen de conservation de la société).
Man har seet Begjeringer blive grebne af «den
pludselige Mani, som kaldes Philanthropien » .
De saakaldte Naturvidenskaber — «8aakaldt» er
godt — , der hellere burde hedde de materielle
Videnskaber, da de kun handle om Legemverdenen,
fortrænge de høiere,- de aandelige Videnskaber,
især den gamle Tids «høie Metaphysik«. I Poe
sien har den spøgende og lystige Genre ailøst
den heroiske Tragoedie. I Bomanerne, der sba
tydeligt afspeile en Tidsalders Charakter, ofredes
tidligere regelmæssigt Kjærligheden for Pligten
[som i « Kjærlighed uden Strømper »]. Nu er det
omvendt, og Boussean har skrevet den Boman,
« som mest af alle har forvildet Kvindernes
,Phantasi og fordærvet deres Hjerter » , nemlig
«Den nye Hélo'ise«. Endog i Havekuns^ten har
Autoritetsprincipet tabt sig: «De engelske Havers
Traditioneu i Beligioa, Stat og. Familie. 137
landlige og raa Natur har afløst den pragtfulde
Symmetri i Le Ndtres Anlæg. »
Imod alle disse oprørende Frygteligheder er
det nu, at Bonald retter sit svære Artilleri.
Imod alle disse Forsøg paa at opløse Samfundet
er det, at han stiller sit Forsøg paa at frelse
Samfundet. Og der er her eet Hovedpunkt, som
det g;]ælder om at erobre* Samfundet hviler paa
Ægteskabet, staaer og falder med det. Revolu-
tionen har tilladt Skilsmisse. Men hvor Skils^
misse er mulig, der er Ægteskabet ikke mere til.
Det gjælder da om med een stor Kraftanstren- /
gelse at faae Skilsmisseretten ophævet. Denne
Anstrengelse lykkedes ham kun altfor godt.
Lad os da høre Bonalds egen Theori. Den
er værd at lære at kjende. Er hans Philosophi
•
saare mager, saå er den saa meget mere curies.
En udviklet Fornuft, siger Bonald, begriber
alle Væsener og deres Forhold under disse tre
almindelige Ideer: Aarsag, Middel og Virkning,
de mest abstracte, Fornuften kan opfatte. De
ligge til Grund for enhver Dom og danne Grund-
volden for al social Orden. Ethvert Samfund
bestaaer saaledes af tre fra hverandre adskilte
Personer, som man kan betegne som de sociale
Personer. Fornuften seer i Gud, som vil, den
første Aarsag, i Mennesket som udfører denne
Villie Midlet, Ministeren, Formidleren, og i
den Tingenes Orden som kaldes Samfundet Virk;
138 Jfteactionen i Ftankrig.
ningen, der resalterer af Qads Yillie og Menne-
skets Virksomhed. Benne Fornuft raader efter
Bonalds Anskuelse kan i Katholicismen. Han si-
ger: « Religionen, som stiller Gud i Spidsen for
Samfundet, giver Mennesket en héi Idee om den
menneskelige Værdighed og en dyb Følelse af Men-
neskets Uafhængighed, medens Fhilosophien , som
overalt stiller Mennesket høiest, stadigt kryber
for Fødderne af et eller andet Idol, i Asien for
Muhameds Fødder, i Europa for Luthers. Rous-
seaus eller Voltaires (Le divorce 42).
Man seer, at Luther af Bonald uden videre
stilles sammen med Antichristne som Muhamed
eller Voltaire. Dette er et staaende Træk i den
hele Periode, ligesom det^ at Protestantisme og^
Usædelighed slaaes sammen. N.aar De Maistre
taler om Reformationen, fortæller han med den
alvorligste Mine, at det halve Europa har skiftet
Religion for at en Libertiner af en Munk kunde
gifte sig med en Nonne. I sin cThéorie du pou-
voir » (II 305) siger Bonald : « En hidsig og
sandselig Munk havde reformeret Religionen i
Tydskland, en vellystig og grusom Fyrste refor-
merede den i England . . . Charakteristisk er det,-
at Reformen blev beskyttet i Tydskland af Land-
greven af Hessen, der endnu medens hans Hustru
levede vilde gifte sig med Margrethe- af Saale,
i Englaud af Henrik den 8de, der vilde' skilles
fra Catharina af Aragonien for at ægte Anna
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 139
Boleyn, og i Frankrig af Margrethe af Navarra,
en Fyrstinde af mere end tvivlsomme Sæder. Saa-
ledes gik Occidenten til Grande ved Skilsmisse,
som Orientéli ved Polygami. » 1 sin engelske Lit-
teraturhistorie ^) siger Chateauhriand om Luthers
Ægteskab : « Han giftede sig . saavel for at give
et godt Exempel som for at befrie sig for sine
Anfægtelser. Den, som har overtraadt Reglerne,
søger altid at trække de Svage efter sig og at
dække sig med Mængden; thi ved det store An-
tals Samstemmen smigrer man sig med at bringe
Andre til at troe paa Retfærdigheden og Rigtig-
heden af en Handling, der ofte kun var Resul-
tatet af et Tilfælde eller en Lidenskab. Hellige
Løfter bleve krænkede paa dobbelt Maade : Luther
ægtede en Nonne. »
Hvad der gjør disse heftige Udfald mod Lu-
ther og Lutheranismen forstaaelig'e er, at man
ligesom de tyd ske Romantikere med stor Klarhed
indseer, at Protestantismen med nødvendig Conse-
quents fører til den moderne Aandsretning, hvor-
for man ræddes. Saaledes hedder det i Lamen-
nais's «Essai sur rindifférence» : « Man har nu er-
kjendt, at Kirken og dens Dogmer hvile paa Au-
toriteten som paa en urokkelig Klippe. Derfor
er det, at den hele Mangfoldighed af Sekterere,
der ere uenige om alle øvrige Punkter, forene sig
*) Oeuvres Tome VI S. 76.
140 Reactionen i Frankrig.
om at oversave denne alle Sandheders Grundpille.
Lutheranere^ Socinianere^ Deister, Atheister ere
de forskjellige Navne, som angive de successive
Udviklingstrin af samme Lære; de forfølge alle
med utrættelig Udholdenhed deres Angrebsplan
mod Autoriteten.* .
Den eneste ægte katholske Fornuft hos Bo-
nald seer da overalt de tre sociale Personer:
Magten, Ministeren og Undersaatten. De mod-
tage i de forskjellige Samfundssphærer forskjellige
Navne. I det religiøse Samfund kaldes de Gud,
Præster og Troende, i det politiske Samfund
Konge, Adel eller 'Embedsstand, Folk eller Me-
nigmand ; i det huslige Samfund* kaldes de endelig
Fader, Moder og Barn.
Den, som endnu ikke er fortrolig med Bo-
nalds Maade at tænke paa, vil rimeligvis studse
ved denne sidste Sammenstilling; men det er Bo-
nald saa fuldkomment Alvor med at parallelisere
Faderen med Magten, Moderen med Ministeriet
og Barnet med Undersaatten, at han endog bruger
den sidste Række af Betegnelser gjennemgaaende
istedenfor den første; thi, siger han. Fader, Mo-
der, Barn passe paa Dyrene saa vel som paa
Menneskene, Benævnelsen Magt, Minister, Under-
saat derimod udelukkende paa intelligente Væsener;
desuden, siger han et andet Sted, maa man saa-
vidt muligt stræbe at spiritualisere Mennesket
og dets Forhold overfor de Bestræbelser, der fra
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 141
andre Sider gjøres for at materialisere Menneske-
livet.
Han begrunder sin Lære med sine sædvanlige
Formler. Manden og Kvinden, siger han, existere
begge -to ; men de existere ikke paa samme Maade.
De ligne hinanden, men de ere ikke Lige (sem-
blables , men ikke égaux). Kjønnenes Forening
er Grunden til deres Forskjel. Frembringelsen af
et Menneske er Formaalet for deres Forening.
Faderen er stærk, Barnet er svagt. Faderen activ,
Barnet passivt. Moderen danner Mellemledet.
Hvorfor? Jo, siger Bonald, Faderen er et bevidst
Væsen og kan ikke blive Fader uden med sin
Villie; Moderen kan derimod, selv m^d fuld Be-
vidsthed, blive Moder imod sin Villie [altsaa
passivt]. Barnet har hverken Villien til at fødes
eller Bevidsthed om, at det bliver født.
Det er da paa det modbydelige og tragiske
Naturforhold, at Kvinden ufrivilligt kan blive
Moder, at Bonald bygger sin oprørende Hang-
forordning mellem Kjønnene.* Ja, han siger ordret
(5te Udg. 71): «I denne Gradation af deres For-
hold ligger ale^e Løsningen af Spørgsmaalet om
Skilsmisse », nemlig at der ingen bør' tilstedes.
Og var nu dette forblevet en afsindig Theori
som saa mange andre forrykte Theorier, som intet
Menneske falder paa at sætte i Værk, hvo vilde
da indigneres herover! Men man tænke sig, at
det er paa Grundlage af dette Skrift, at Ægte-
142 Reactionen i Frankrig.
■
skabs- og Skilsmisselovéne i Frankrig, de Love,
der bestaae endnu den Dag idag, 12 Aar efter at
Bogen udkom , bleve byggede. *) Dengang var,
strax efter Bourbonernés Tilbagevenden, Bonalds
Indflydelse saa uimodstaaelig, at den stupide og
clericale Nationalforsamling med 225 Stemmer imod
11 afskaffede Skilsmissen.
Man kan da sige, fortsætter Bonald med
Hensyn til Opdragelsen, at Faderen har eller er
Magten til gjennem Moderen som Minister eller
Middel at udøve den reproductive og opretholdende
Handling, hvis Maal eller Undersaat Barnet er.
Forholdet mellem Mand og Kvinde i Ægte-
skabet bestemmes da simpelt saaledes: Manden er
le pouvoir. Magten, Kvinden er le devoir. Plig-
ten. Selve den hellige Skrift kalder jo Manden
Kvindens Hoved eller Fornuft, Kvinden Mandens
Hjælp eller Minister, og betegner Barnet som
Undersaat, idet den altid indprenter det at være
lydigt.
Kvinden ligner da Manden, som Manden lig-
ner Gud. Manden er skabt i Guds Billede, men
er ikke derfor hans Lige. Kvinden er skabt af
Mandens KJød og Blod, men er ham underordnet.
Man seer, at Bonalds Theori stemmer med Mil-
*) Louis de Viel-Castel: Histoire de la Restauration
Tome IV, 487.
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 143
tons i lians « Paradis 9. *) «Det huslige Samfund
er et Samfand, hvor Manden medbringer Styrkens
beskyttende Evne, Kvinden Svaghedens Fornøden-
heder, han Magten, han Pligten. » Saaledes
forvrænger Bonald Paulas's Lære, der for sin Tid
var det mægtigste og beundringsværdigste Frem-
skridt i Retning af Kvindens Frigjørelse.
Hvad er da for Bonald Ægteskabet? Ægte-
skabet er den Forpligtelse, som to Personer af
forskjelligt Kjøn paatage sig til at stifte Sam-
fund, et Samfund, som kaldes Familie. Det er
dette, som skiller Ægteskabet fra ethvert andet
Samliv mellem Mand og Kvinde. Med dyb In-
dignation omtaler Bonald det vittige Ord af Con-
dorcet, at hvis Menneskene have nogen Forplig-
telse mod de Væsener, som endnu ikke ere til,
saa kan det ikke være ded åt skjænke dem Exi-
stents. Tvertimod ! Ægteskabet bestaaer netop,
for at Slægten kan vare ved. Heraf t'ør man
efter Bonalds Ai^skuelse dog ingenlunde slutte,
at et barnløst Ægteskab, et saadant, der altsaa
synes at have forfeilet sin Bestemmelse, tør op-
løses; thi, siger han, idet man hæver det første
Ægteskab for alt slutte et andet, bliver Frem-
bringelsen af Børn umulig i det første Ægteskab,
uden derfor at blive sikker i det andet. Saalænge
*) „He for God only, she for God in him." Paradise
lost IV.
144 Reactionen i Frankrig.
Mand og Hustru ikke have Børn^ er der dog en
Mulighed for at de kunne komme, og da Ægte-
skabet kun er grundet for de Børns Skyld, som
kunne komme, er der ingen Grund til at hæve
det. Ægteskabet er for Bonald det eventuelle
Samfund, hvortil Familien som det actuelle Sam-
fund svarer: « Ægteskabets Formaal, lærer
han, er ikke Ægtefællernes Lykke. » Hvilket
er da dette Formaal? Ægteskabet, svarer han, er
til for Samfundets Skyld. Religionen og Staten
have i Ægteskabet kun de Pligter for Øie, som
det paalægger. Men naar Ægteskabet nu er til
for Samfundets Skyld, hvad er da Samfundets For-
maal? Enhver vil indrømme, at man maa brænde
efter at faae dette Spørgsmaal besvaret. Hvad
svarer da Bonald? Han svarer med en conserva-
tiv Clericals hele rolige Fripostighed: Samfundets
Formaal er dets egen Bevarelse. *)
Hvilken Lære for alle de Tilhængere af Nytte-
philosophien, der naivt bilde sig ind, at Samfun-
dets Formaal er dets Medlemmers Lykke og som
ligesaa barnligt have levet i den Illusion, at In-
stitutioner overhovedet ere til for Individernes
Skyld, at Ægtefællerne f. £x. ikke ere til for
Ægteskabets Skyld,, men Ægteskabet omvendt for
*) La société a pour parvenir k sa fin, qui est sa con-
servation, des lois. S. 107.
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 145
Ægtefællernes Skyld, og som drage alle Conse-
quentser af denne Tanke!
Idet Hensynet til Børnene opstilles som det
absolute, viser Polygami, Fbrstødelse af Hnstraen
og Skilsmisse sig for Bonald som lige forkaste-
lige. Han bemærker ogsaa, at Indførelsen af
Polygami og Indførelsen af Skilsmisse synes at
skulle følges ad, siden Luther, -^— denne Anec-
dote gaaer igjen i ethvert Bind fra Eestaurations
tiden — der tillod Skilsmisse, ogsaa, om end i
'dybeste HemmeHghed, tillod Landgreven af Hes-
sen Polygami (p. 195). Han har, siger han, ikke
meVe tilovers for det successive Flerkoneri end
for det samtidige og glemmer, at denne Indven-
ding lige saa godt gj ælder om Indgaaelse af et
nyt Ægteskab efter den ene af Ægtefællernes
Død som om nyt Ægteskab efter Skilsmisse.
Overalt, siger han, hvor Skilsmisse er tilladt og
hvor en Kvinde altsaa i enhver Mandsperson
kan see en mulig Ægtemand, ere Kvinderne uden
Kydskhed eller idetmindste uden Blu. Han anfører
England som Exempel — England. Tilstanden i
England, hvor Skilsmisse i visse Tilfælde er til-
ladt, sammenligner han med Tilstandene hos visse
vilde Folkeslag, hvor Ægtemanden lader sin Ko-
nes Medskyldige, naar han overrasker ham, betale
sig et stegt Svin, som de saa alle tre fortære
sammen. Overhovedet er England med sine for-
holdsvis liberale Institutioner saavel for ham som
10
1 46 * Reactionen i Frankrig.
for LamennaiB det sande bete. noire. Lamennais
siger f. Ex. om England, at man ingensteds fin-
der en Befolkning, der er saa sløvet, saa blottet
for moralsk Sands, saa fremmed for de intellec-
tuelle Ideer og for Alt, hvad der opløfter Sindet
og adler Menneskets Existents. *)
Alt dette er Overdrivelser uden Sandhed og
nden Logik. Men det, hvori der baade er Logik
og Sandhed og det, for hvis Skyld jeg fremdrager
disse Enkeltheder, det er Bonalds Opfattelse af
Ægteskabsspørgsmaalets inderlige Sammenhæng
med det hele politiske Spørgsmaal. Han indseer,
at Eepubliken eller Demokratiet (thi han er i^aa
forbitret paa Eepubliken, at han udtrykkeligt
vægrer sig ved at ville bruge dette Ord) nødven-
digvis maatte føre til Ægteskabets Opløselighed.
Han siger: « Skilsmissen blev decreteret 1792
og forundrede Ingen, fordi den var en uundgaae-
lig og længe forudseet Consequents af det Ned-
brydelsessystem, som man paa hin Tid med saa
megen Lidenskab fulgte, men nutildags, da man
vil gjenopbygge, nu træder Skilsmissen som Prin-
cip ind i Samfundsbygningen og ryster denne
Bygning helt ned i dens Grund. Skilsmissen
stod i Harmoni med det Demokrati, der har her-
sket altfor længe i Frankrig under forskjellige
*) Progrés de la revolution et de la guerre contre
l'église p. 36.
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 147
•
Navne og Former. Saavel den haslige som den
offentlige Magt var overgivet tilUndersaatterneB
Lidenskaber, der var Uorden i Familien og Uor-
den i Staten; der var Lighed og Analogi mellem
de to Uordener. Men det seer Enhver, at Skils-
missen staaer i directe Strid med Aanden i det
arvelige og uopløselige Monarchi. Beholde vi
Skilsmisse, have vi Orden i Staten og Uorden i
Familien, Uopløselighed hist, Opløselighed her,
altsaa ingen Harmoni. Fra den Side, til hvil-
ken Mennesket hælder, maa Loven reise det ivei-
ret, og den maa natildags forbyde opløste Naturer
Opløsning som forhen halvvilde Barbarer Blod-
hævn. »
Saaledes lykkes det Bonald ad fra sit legi-
timistiske Statsprincip at gjennemføre sin Ægte-
skabstheori. Han slatter, at Skilsmisse absolut
bør forbydes, og at den blotte Separation uden
Tilladelse til nyt Ægteskab tilstrækkeligt bøder paa
alle de Ulemper, der kunne følge af disharmoniske
Forbindelser. Da disse Bonalds Ideer fik Lovs-
kraft, opstod i Frankrig den Tilstand, som hersker
endnu den Dag idag og som har gjort det franske
Ægteskab til en Spot for hele Jorden, en Tilstand,
som f. £x. umuliggjør det for den unge Pige,
i det Tilfælde, at hendes Brudgom paa Bryllups-
dagen absenterer sig med hele hendes Medgift,
nogensinde at kunne blive gift paany eller faae legi-
time Børn; medens Loven har fundet formildende
10*
148 Eeactionen i Frankrig.
•
Omstændigheder hos Mordbrændere og Drabsmænd,
og man, naar de have ført sig vel op et vist
Antal Aar, kan give dem fuldstændig Frihed, har
den bedragne unge Pige ikke efter Bonalds Theori
og Frankrigs Love det Haab om Frihed som den,
der har brændt en Familie inde eller slaaet sin
Fader ihjel. »
I Conventets Project til en Civilret hed det:
Ægteskabet tilhører Friheden, det vil sige
Samvittigheden.
Det opretter en Association, hvor Mand og
Kvinde staaepaa lige Fod.
Ægtefællerne regulere frit Betingelserne for
deres Forbindelse.
Ægtefællerne have eller udøve lige Ret med
Hensyn til Bestyrelsen af deres Eiendom.
Skilsmisse finder Sted efter begge Ægtefæller-
nes eller efter den ene af Ægtefællernes Ønske.
Loven forbyder at stipulere nogensomhelst
Indskrænkning i Eetten til at skilles.
Det synes, som om den store Skilsmissefri-
hed, der saaledes pludseligt blev givet, ligesom al
anden pludseligt erhvervet Frihed, i Begyndelsen
blev misbrugt, og at man f. Ex. med stor Let-
sindighed og uden synderligt Hensyn til Børnene
gav efter for flygtige Tilbøieligheder , der hver-
ken have den Ret eller den Værdighed, som virke-
lig Kjærlighed har. Analoge Phænomener sees
overalt i Historien, hvor Lænker brydes. .Men
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 149
dette var nok for dem, der som Bonald ingen Tro
havde til Friheden og ikke troede paa anden mo-
raliserende Magt end Tvangen, til at ' fare Alt
' tilhage til den traditionelle Tilstand. Hvad kan
væiiø mere vist, end at Idealet, som aldrig vil
glemmes og som undertiden naaes, er, at to Men-
nesker, der leve forhnndne, elske hinanden til
Døden, ja med en Elskov, som varer udover
Døden, men dette Ideal er Følgen af et rigtigt
og lykkeligt Valg, ikke af Tvangsforholdsregler.
Paaskiiddet til disse var naturligvis Hensynet til
Børnene, og angaaende dette Punkt har Bonald
sammentrængt sin Theori i denne slaaende og ud-
mærket velskrevne Sætning: «Da den ægteskabe-
lige Forbindelse gj ælder tre Personer, Fader,
Moder og Barn, kan den ikke ophæves, fordi de
to ere enige derom. Da Barnet er umyndigt,
saa repræsenterer overfor Ægtefællerne Samfundet
Barnet og nedlægger som Barnets Repræsentant
sin Indsigelse mod Ægteskabets Opløselighed. »
Enhver seer let, at denne Argumentation for det
Første betragter det som givet, at Ægteskabets
Opretholdelse for enhver Pris ubetinget er det,
som tjener Barnet bedst, hvad selvfølgelig er alt
andet end givet, for det Andet gjør Hensynet til
Barnet til det absolute og altafgjørende, hvad
selvfølgelig er et kun ud fra Autoritetsprincipets
Fornuften proscriberende Standpunkt muligt Postu-
lat, for det Tredie kun tager Hensyn til det inden-
150 Beactionen i Frankrig.
for Ægteskab fødte Barn og betragter de øvrige
som ikke-existerende, medens en af den traditionelle
Ordnings sørgeligste Consequentser netop er, at
ikke alle Børn staae med lige Rettigheder over-
for deres Forældre og derved overfor Samfnndet.
Bonalds Samfundsordning, der tager Hensynet til
Barnet som det absoliite, har i vore Dage ført
til, at mere end 2 Millioner 800,000 Franskmænd
som nægte Børn fødes i en uforskyldt Ulighed
overfor Forældrene, der i Frankrig er endnu større
end andensteds.
Dog, hvor inconseqnent end i Enkeltheder
Bonalds Theori kan være, den er værdifuld, ja
kostbar som en i alle G-rnndtræk consequent
Gjennemf øreise af Antoritetsprincipet paa Fami-
liens Omraade. Han har, hvad de Halvliberale
aldrig have, et klart og gjennemtrængende Blik
for Sammenhængen mellem Revolutionens politiske
og dens sociale Principer, han kunde aldrig, som
de, hvis Princip er Vrøvlet, skille de første fra
de sidste og oversee, at den traditionelle Op-
fattelse af Ægteskabet, som man tildels endnu
nutildags bevarer, hænger paa det Nøieste sam-
men med den traditionelle Opfattelse af Staten,
som man nutildags har forladt. Sammenhængen
kommer frem overalt, hvor Spørgsmaalet discute-
res. Da Abolitionisterne i Amerika fremsatte
deres Theorier, forsvarede Slaveeierne sig med,
at hvad der fandt Sted i Slaveforholdet i ingen
Traditionen i Religion, Stat og Faiailie. 151
Henseende var principielt forskjelligt fra hvad
der fandt Sted i Familien og Ægteskabet.. Man
seer ogsaa, at der har fnndet lige saa megen
tom Declamation Sted imod Ret til Skilsmisse
overhovedet som der nutitdags vilde linde Sted
imod advidet Skilsmissefrihed eller overhovedet
mod en forandret Opfattelse af hvad der gjør
Ægteskabet helligt og værdifuldt.
Overfor Autoritetsprincipet staaer paa dette
Omraade som paa alle andre Frihedsprincipet i
dets forskjellige Former som Liberalisme og So-
cialisme. Hvis vi lade de socialistiske Theorier,
der senere ville møde os hos Saint-Simonisterne,
helt ude af Betragtning, saa staaer overfor Au-
toritetsprincipet her den liberale Theori med sit
Princip Individualismen, som det er bleven ud-
viklet af engelske og franske, men især af ame-
rikanske Tænkere. Det er dette Princip, der
ligger til Grund for Gonventets ovenanførte Pro-
ject. G-rundtanken er den, at ikke Familien,
som det almindeligt siges, men Individet er Samfun-
dets Grundpille og at Individet er souveraint. Iste-
denfor den legitimistiske Theori om Guds Souve-
rainitet og den tvetydige Lære om Folkesouverai-
niteten træder Læren om Individets Souverainitet.
(Denne Terminus er først bleven brugt af Ame-
rikaneren Samuel Warren, af hvem jeg til min
Overraskelse seer at selv John Stuart Mill har
152 Beactipnen i Frankrig.
laant den). *) Individets Soaverainitet sikrer^
som Ordet siger, ethvert Men&eskes absolute
Frihed, forbyder Enhver at tilrane sig nogetsom-
helst Herredømme eller nogensomhelst Control
over nogen Anden. Tilhængerne af denne Lære
sige: Enten Formynderskab over Individet, det
vil sige Censur over Pressen, Politiorganisation^
af Husspioner, Passystem, Tariffer, Forhindring
af Skilsmisse, Love, som regalere Mænds o^
Kvinders Følelsesliv og det hele System af vil-
kaarlig Tvang udøvet paa Individets Frihed, el-
ler Individets Souverainitet o: Pressefrihed, Ta-
lefrihed, Reisefrihed, Frihandel, Frihed i Forsk-
ning og Følelsernes Frihed. Fra dette Synspunkt
er det eneste mulige Forsvar for en Friheden
indskrænkende Lov det, at en foreløbig paatvun-
gen Ordning kun er den nærmeste Vei til en mere
fuldkommen Ordning med fuldstændig Frihed; thi
Frihed er Individualismens Ideal. Mændene af
denne Skole betragte Statens Indblanding i Indi-
vidernes Følelsesforhold som uberettiget; de hævde^
at det lovlige Saand, der sammentvinger to Væ-
sener af forskjelligt Kjøn, er enten overflødigt
— ifald det er deres eget Ønske at blive sammen —
eller oprørende — ifald det omvendt ikke er
deres Ønske. De finde, at Samfundet begaaer
en frygtelig Uret imod Individer, af hvilke det
*) Mill: Autobiography 266.
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 158
ene afskyer det andet, ifald det bringer dem til at
forblive sammen og faae Børn af den Enes Attraa
og den Andens Afsky. De finde det oprørende, at
Samfundet tvinger en Kvinde til mod sit Ønske at
føde en Drukkenbolt et Barn, et Barn der fra det
Øieblik af, det vaagner til Liv, besidder sin Faders
fordærvede Drifter og Lyster. De tage da ligesaa
meget Hensyn til de endnu ufødte Børn som Bo-
nald til de fødte; de see ikke som han et Bevis
paa Kvindens Ufuldkommenhed, men et Bevis paa
Samfundsordenens Raahed deri, at Kvinden mod
sin Villie kan blive Moder. De hævde i Kraft
af def Afhængighedsforhold, hvori alle Livssphæ-
rer staae til hverandre, Usandsynligheden af, at
et eneste Omraade af Menneskelivet skulde fin-
des at være fuldstændig rigtig ordnet paa det
traditionelle Fundament, medens alle andre Om-
raaders Ordning er bleven fundet fuldstændig for-
kert og derfor bleven forandret fra øverst til ne-
derst i de sidste hundrede Aar. Dette er den
Argumentation, der hyppigst anvendes af Mændene
af denne Skole. *) Det er i dette som i mange
andre Tilfælde tvivlsomt, hvorvidt den rene Libe-
ralisme anviser den rette Vei til Maalet. Jeg
charakteriserer her kun Principet som Modstykke
*) Se f. Ex. Stephan Pearl Andrews: Love, marriage
and divorce. New York. Smlgn. ogsaa Émile de
Girardin: L'homme et la femme.
154 Beactionen i Frankrig.
til Autoritetens. Intet, er mig fjernere end i en
historisk Skildring at forsøge paa selv at opstille
en Theori. Hvad jeg selv personligt yil hævde,
det er paa dette som paa alle andre Punkter kan
Forskningens ubetingede Frihed.
Hvis en Tænker i et katholsk Land udtaler
sig frit om Messen eller om andre af Kirkens
Ceremonier, bliver han i Eeglen betegnet som
en Spotter af Eeligionen i Almindelighed eller
vel endog som Atheist. Den Rettroende mener
nemlig^ at « Eeligionen » bestaaer i eller idetmind-
ste kun kan bestaae sammen med visse bestemte
Ceremonier, med lu^ilke den i hans Bevidsthed
altid har været associeret. Han aner ikke, at
Angriberen har en meget høiere og renere Op-
fattelse af Keligionens Idee end han selv. Hvor-
for ikke? Fordi han har bemærket, at de, hvem
han hidtil har seet vise mindst Agtelse for den
ydre Cultus, hvortil han selv er knyttet, vare
uordentlige og usædelige Mennesker, som næsten
vare istand til enhver Forbrydelse. Han drager
nu for tidligt heraf en almindelig Slutning om
alle dem, der ikke anerkjende Kirkens Cultus og
Præster, og da han altsaa ikke er udviklet nok
til at skjelne de forskjellige Klasser af Angribere
fra hinanden, slaaer han den religiøse Philosoph
og Enthousiast i Hartkorn med det almindelige
Slæng af gudsforgaaene Kroppe. Han sammen-
blander den, der staaer over ham, med dem, der
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 155
staae ander ham. Ganske saaledes gaaer det
til, naar Talen er om den traditionelle Opfattelse
af Forholdet mellem Mand og Kvinde. Ordningen
af dette Forhold i et vist hestemt Land til en
vis bestemt Tid er ikke mere Ægteskabet, end
Katholicismen i Spanien i det 1 7de Aarhundrede
er Eeligionen. Nogle staae under Ægteskabsin-
stitationen som den er. Andre staae over den.
medens Flertallet i de civiliserede Lande befinder
sig aldeles i Niveau med denne Institution som
den er, bearbeider den offentlige Mening i Over-
ensstemmelse med deres Synsmaade ^ og slaaer
begge G-rupper af Anderledestsenkende sammen til
en, der saa prisgives til den almindelige Foragt.
Det Samme som leder til Autoritetsprincipets
Opstilling paa Religionens og Statens Omraader,
foranlediger ogsaa dets' Opstilling med Hensyn til
Ordningen af Forholdet mellem Kjønnene.
Feilslutningen i religiøs Henseende bestaaer
i den Antagelse, at Kirken, fordi den gjennem
Aarhundreder har havt et civilisatorisk Kald, er
af væsentlig Betydning for Existentsen af ophøi-
ede Følelser og Tanker eller at Kjærligheden til
aandelige Sandheder ikke er Mennesket naturlig
og tiltager med Menneskehedens hele Udvikling,
men at den maa bringes ind i dem og vedlige-
holdes i dem ved en stadig Virksomhed af Bi-
skopper og Præster, Kirker, Kirkeforsamlinger
0. s. V.
156 Reactionen i Frankrig.
Med Hensyn til Forholdet mellem Mand og
Kvinde er den tilsvarende Taabelighed den at
mene, at Menneskene ikke af Naturen elske Or-
den og Harmoni i dette Forhold og i des høiere
Grad, jo mere udviklede og fintfølende de ere, at
Mændene ikke af Naturen elske deres Qgne Barn
og deres Børns Moder, ikke af Naturen nære
Agtelse for det andet Kjøn og for sædelig Een-
hed, men at alle disse Dyder og Egenskaber
først maa fabrikeres, dernæst bevares i den men-
neskelige Sjæl gjennem Lovgivning, og det medens
Lovene mærkeligt nok kun frembringes ved den
forenede Virksomhed af alle disse Individer, som
tagne hver for sig antages' blottede for alle disse
Egenskaber og Dyder. Nei i den Grad er det
Modsatte Sandheden, at det kun er Kjærligheden
til alle disse samme Dyder og Goder, som brin-
ger Menneskene til, ofte pinligt nok, med Taal-
modighed at udholde og underkaste sig alle de
kunstige Ordninger og Systemer, hvorunder de
sukke, fordi de fra Barnsben af have lært, at
en Ordning som den givne var den eneste Sik-
kerhed for Opretholdelsen af de Dyder og Goder,
de have for Øie. ,
Da som Følge heraf ethvert Studium af Na-
turen og den menneskelige Sjæl trænges tilbage
eller umuliggjøres, opdrættes Sindene til uden
Prøvelse eller Undersøgelse at antage det for
sandt, der støtter sig paa Tradition eller Autori-
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 157
tet, medens Antoritetspriiicipets Modstandere be-
skyldes for at ville og begunstige Usædeligbed.
Hvis man var gaaet ud paa at finde det
mest fornedrende og fordummende Princip af alle
Frinciper paa Jorden, havde man ikke ktfnnet
komme til noget andet end Autoritetsprincipet.
Autoritetsprincipet leder consequent til saa-
danne Sætninger som : Ægteskabet er til for Sam-
fundets Skyld og Samfundets Formaal er at be-
vare sig selv — eller med en lidt forskjellig
Nuance: Ægteskabet i dets traditionelle Form
er helligt, fordi det er uundværligt til Bevaring
af sædelig Renhed. Og hvori bestaaer sædelig
Renhed? i Overholdelse af Ægteskabet i dets
traditionelle Form.
Ad den Vei kommer man ikke længer. Man
gaaer i en Biog og staaer stedse stille paa
samme Plet.
Hvis Autoritetsprincipets Modstandere der-
imod sige: Samfundets Formaal «• er dets Medlem-
mers høieste Lykke, Ægteskabets Formaal er
Familiens Vel, saa er Undersøgelsen givet fri
med Hensyn til, hvad dette Vel og deune høieste
Lykke er. Og dersom de videre sige : ^ Sædelig
Renhed bestaaer i den Art Forhold mellem Væ-
sener af forskjelligt Kjøn, som i høiest G^rad
bidrager til begges gjensidige Vel og Lyksalig-
hed, hvis de fjerneste Resultater af denne For-
bindelse lige saa vel som de umiddelbare tages i
158 Reactionen i Frankrig.
Betragtnings, og ifald denne Definition antages
eller prøves, saa see vi Horizonten aaben for os
og Marken fri til ny radical og videnskabelig
Forskning, saavel physiologisk som psycliologisk
og økonomisk i et Omfang, som Verden ikke før
har kjendt den.
Orden og Harmoni! det er Stikordene hos
Autoritetsprincipets Forfægtere. Visselig Orden
og Harmoni! Men hvad. Verden nu har at lære
og hvad den vil lære, selv om det skulde tage
Aarhundreder , det er at Orden og Harmoni er
Videnskabens Værk og aldrig er eller kan være
et Værk af vilkaarlig Lovgivning eller en paa
Tradition og Autoritet støttet Criminalcodex og
offentlig Mening. Der gives ingen anden- Ord-
ning og Orden af Samfundet end den, som beroer
paa videnskabelig Indsigt i Menneskets Organisa-
tion. Alle Samfund, Familiens saa vel som Sta-
tens, ere til ikke for deres egen men for Indivi-
dernes Skyld, for- at Individerne kunne opnaae visse
store Formaal og Goder. Saadanne Formaal ere
sædelig Eenhed, Børnenes Opdragelse, Kvindens
Beskyttelse. Dersom nu disse Formaal kun
•
kunne naaes ad den Vei, som Autoritetsprincipet
anviser, ja da bør Frihed paa disse Omraader
selvfølgelig, i Modsætning til hvad den paa saa
mange andre Omraader ansees for, betragtes som
en Forbandelse, udryddes og forfølges. Hvis
disse Formaal derimod muligvis kunne naaes ad
Traditiooen i Religion, Stat og Familie. 159
andre Yeie, muligvis bedre knnne naaes ad andre
Veie — og at negte en saadan Mnlighed er
svært — , hvis de endelig maaskee saa godt^ som
slet ikke ere naaede ad den traditionelle Yei,
da bør en af alle Hensyn nindskrænket, fri Un-
dersøgelse finde Sted nden ringeste Menneske-
frygt for nogen Autoritet. Hvad jeg for min
Del vil constatere er kun det, at Autoritetsprin-
cipet som saadant, der spærrer Veien for enhver
Discussion, er det sletteste, det dummeste, det
mest nedværdigende af alle og har dømt sig selv.
Den, der ved at forhaane eller forbyde den^irie
Undersøgelse paa nogetsomhelst socialt Omraade,
er Aarsag i — som han upaatvivlelig bliver -^-
at en eller anden for hans Medmennesker nyttig
Hypothese — om saa blot en eneste — ikke
vover sig frem for Dagens Lys eller ikke bliver
prøvet overfor Virkeligheden, er en Forbryder,
for hvem deri strengeste Straf, ifald der var Ret ag
Retfærdighed i .Verden, ikke vilde findes for haard.
Desværre er rigtignok Majoriteten af alle civiliserede
Mennesker Forbrydere af denne Art, saa at Ud-
sigten til at faae dem straffet visselig er ringe,
Bonald var en saadan Forbryder. Hans
ydre Livsvilkaar vare imidlertid ikke af den Art,
at man kan see noget Spor af Eumenidernes
Forfølgelse under hans Livsbane. Han fødtes i
Aaret 1754 og døde først i 1840 mæt af Hæder
og Dage; han var først Militær, giftede sig
160 Beactionen i Frankrig..
tidligt, blev saa valgt til Præsident for Admini*
strationen i Departementet Aveyron; han indgav
* sin Dimission, da Lad vig den 16de saa sig nød-
saget til at stadfæste Geistlighedens civile Con-
stitxition, og emigrerede saa 1791. Da han i
Heidelberg havde skrevet sin t Magtens Theori»^
blev næsten hele Oplaget tilintetgjort af Direc-
toriets Politi. Et enkelt Exemplar, som han
havde sendt til Bonapaite, naaede lykkeligvis for
Forfatteren dog til sin Bestemmelse og var Skyld
i, at denne strøg ham af Emigrantlisten.
^ Han havde ikke for Intet lært Verden, at
enhver Eevolntion begyndes af Undersaatten, men
endes af Magten, opstaaer paa Grund af, at Au-
toriteten har været svag og har givet efter, og
ender derved, at Autoriteten kommer til Kræfter
igjen. Han havde vist, at alle Uroligheder kun
styrke Magten, og spaaet, at Revolutionen, som be-
gyndte med Erklæringen af Menneskerettighederne,
vilde ende med- Erklæringen af Guds Rettigheder.
Da Bonaparte nu netop erklærede disse ved Concor-
datet, naaede Bonald snart en anseet Stilling.
Han vedblev vel kun at sværme for og. drømme
om Bourbonerne, men valgte foreløbig at hengive
sig til disse Drømme i en Ansættelse, som Kei-
seren gav ham. Han blev conseiller tutélaire
ved Universitetet med 12000 francs om Aaret
for Intet at gjøre. Chateaubriand anmelder hans
Bøger med dyb Beundring, De Maistre skriver
Traditionen i Religion, Stat og Familie. 161
til ham efter Offentliggj øreisen af hans (cRe-
cherches philosophiqaes » : « Er det fatteligt, at
Naturen har moret sig med at udspænde to
Strenge, der samstemme saa fuldstændigt som
Deres Aand og min. Hvis man nogensinde
trykker visse Sager, vil De finde næsten samme
Udtryk, De selv har brugt, og dog har jeg vis-
selig Intet forandret. » De vare skabte til at
forstaae hinanden. Hvilken Anseelse Bonald var
i Besiddelse af, seer man f. Ex. af det rørende
Brev, Napoleons Broder, Ludvig af Holland,
skreV til ham for at bønfalde ham om at opdrage
hans ældste Søn. Had skildrer heri først, hvor
syg han selv bestandig er, hvor høit han elsker
sin Søn, hvor stærkt denne trænger til at dannes
af en Mand i dette Ords fulde Betydning for
selv at blive en Mand. Saa siger han: <£ Efter
at have søgt overalt, har jeg, skjøndt jeg ikke
kjender Dem personligt, tænkt, at De er en af
de Mænd, som jeg agter høiest. De vil da til-
give mig, at jeg nu, da jeg har« at vælge En,
hvem jeg agter at betroe Mere end mit Liv,
henvender mig til Dem. Hvis den Lykke, som
De uden Tvivl nyder i et fredeligt Hjem, ikke
har gjort Dem ufølsom for hvad Grodt De kan
udrette, jeg siger ikke mod mig, et Individ, men
mod et helt Folk, der er endnu mere agtværdigt
end ulykkeligt, og det vil sige meget — saa
tag imod at være Opdrager for min Søn. » Og
11
162 Beactionen i Frankrig.
han slutter i samme Tone med at forsvare sig
imod de Bagvadskelser af ham^ som han tænker
kande være komne Bonald for Øre. Med saadan
Ydmyghed nærmede en Konge sig denne Mand
— og forgjæves, han afslog Opfordringen.
Et andet endnu mere paafaldende Træk viser,
hvilken Indflydelse og Vægt, man dengang tillagde
saa despotisk sindede Autoritetens Mænd som
ham. En Dag modtog Bonald en Billet med An-
modning om at indfinde sig hos Cardinal Maury.
Denne var nu under Keiserdømmet blevet en an-
derledes mægtig Mand, end da han holdt Taler
mod Jødernes Borgerrettigheder i Nationalforsam-
lingen.. Da Bonald var ene med Cardinalen,
rettede denne det Spørgsmaal til ham, hvad han
vilde sige, ifald K eiseren lod ham anmode om at
paatage sig Opdragelsen af Kongen af Rom.
Et Øieblik stod Bonald forbauset over saa megen
Ære; saa gav han, siger man, det afslaaende
Svar: « Jeg tilstaaer, at hvis jeg nogensinde
lærte ham at »herske , saa skulde det før blive
alle andre Steder end i Bom. :» Under Bestanra-
tionen blev han da en af Hovedophavsmændene
til, at Bom og dets Aand: Autoritetsprincipet
kom til at herske istedenfor til at blive beher-
sket. Han havde hele sit Liv igjennem bekjæm-
pet Pressefriheden. Han endte med at faae hele
Censuren under sig.
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 163
V.
Der fandtes i Frankrig under Keiserdemmet
ingen Poesi. Napoleon var Tidens eneste Digter.
J^ækken af hans Krige og Seirvindinger var een
stor Iliade^ Felttoget til Rusland en gigantisk
Tragoedie, hvormed ingen, der var udarbeidet
ved en Pult, kunde raaale sig. Allerede under
Revolutionen var af beslægtede Aarsager Poesien
forsvunden. Enkelte . Digtere skreve vel endnu
Tragoedier i den gamle Stil, kun at de havde
forvandlet Voltaires pbilosophiske Tragoedie til
en politisk og toge Roms og Grrækenlands Repu-
bliker til Indtægt for den nye franske Republik,
der fandt Forbillederne til sine Helte i hvad
man kaldte Roms og Athens Sansculotter; men
den Interesse, der knyttede sig til Skuespillene,
var ringe i Sammenligning med den, som Natio-
nalforsamlingens og Conventets store Dramer
frembød. Som i Oldtiden Gladiatorkampene til-
intetgjorde Interessen for de Skuespil, i hvilke
Ingen virkelig blev dræbt, saaledes bleve Slut-
ningsscenerne af Conventets Debatter, i hvilke
de Overvundne førtes bort til Skafottet, frygte-
lige Concurrenter med Tragoediernes femte Akt.
Melpomenes Dolk kunde i Længden ikke rivali-
sere i Interesse med Guillotinen. Hvem' kunde
poetisk fremkalde en Sindsbevægelse, der svarede
til den, som Tilskuerne følte ved Kongens og
11*
164 Reactionen i Frankrig.
Dronningens Anklagelse, Domfældelse og Død,
hvem kunde paa Scenen spinde en Intrigae^ der
var knyttet saa godt som Eobespierres og Dan-
tons mod Vergniaud og Gironden, eller som Con-
trarevolutionens mod B.obespien*e ! Man har Vid-
nesbyrd om, at de Samtidige havde denne Følelse.
Shakspeares navnkundige Oversætter Duels skri-
ver til en Yen, der opfordrede ham til at arbeide
for Theatret: «Hvad taler Du til mig om Tra-
goedier! Tragoedien er rundt om ude paa Qta
den. Saasnart jeg sætter Foden udenfor min
Dør, gaaer jeg i Blod indtil Anklerne. » At
der ikke laa nogen Overdrivelse i disse Ord,
viser et Brev fra Chaumette, som i 1793 sendes
til Øviigheden i Paris, hvori der særligt klages
over, at Nærsynede bestandig vare udsatte for at
træde i Menneskeblod.
Under Napoleon kom endnu den Omstændig-
hed til, at man havde én Herre. Forsøgte en
enkelt Skribent som Raynouard at fjerne sig en
Smule fra de slagne Yeie, blev han standset i
sine Bestræbelser. Hans Stykke ^ Stænderne i
Blois)^, der var bleven spilt i Saint-Oloud, blev
ved udtrykkelig Ordre fra Keiseren selv forbudt
i Paris. Kanonerne alene havde Ordet. Den
Kanon, der plantet foran Invalidehotellet bestan-
dig forkyndte Seir paa Seir, overdøvede alle
andre Røster. Og alle ungdommeligt begeistrede
Hjerter, alle de ildfulde Sjæle, der til andre
En Pilgrim og hans fieraphiske Epopee. 165
Tider vilde have givet sig Luft i Poesi, alle de,
der følte hedest for Friheden og Revolutio-
nens Ideer, strømmede nu til Fanerne og søgte
ved at beruse sig i Krigshæder at glemme deres
Længsel efter Frihed og Poesi. Som en sjæl-
fuld Sang i et Værelse afbrydes og ophører,
naar en uafbrudt Rumlen af svære Vogne ryster
Gaden, saaledes sluktes det aandelige Liv. Et
Par Anekdoter fra Keiserdømmets Tid skildre
Larmen og Trykket. Man spurgte Metaphysike-
ren Siéyes: «Hvad tænker De i denne Tid?>
Han svarede: «Jeg tænker ikke. » Man spurgte
General Lafayette: « Hvad har De gjort for
Deres Overbevisning under Keiserd ømmet ?» Han
évarede: «Jøg blev staaende opreist;»
Kun enkelte Kunstarter lode sig inspirere af
Epochen: Malerkunsten og Skuespilkunsten. Gé-
rard malte Slaget ved Austerlitz, Gros de Pest-
befængte i Jaffa, Slagene ved Abukir og ved
Pyramiderne. Talma, der efter sit eget Udsagn
en Aften, da han var sammen med Førerne for
Girondinernes Parti, første Gang havde forstaaet
og lært at spille Boms Republikanere, ikke som
Drengene i den latinske Skole forestille sig dem,
men som Mænd, Talma lærte af Napoleon at
spille Cæsarer og Konger. Efter den bekjendte
Tradition lod Bonaparte sig af Talma lære at
indtage keiserlige Stillinger. Det Omvendte er
Sandheden. Det var af Napoleon, at Talma
166 Reactionen i Frankrig.
lærte den Myndighed i Optræden^ den korte be-
falende Tone, de bydende Haandbevægelser, som
han senere bragte paa Scenen. Under sin sidste
Sygdom laa han endnn fortæret af Feber og
halvt vanvittig og undersøgte i Speilet Sporene
af Afsind og Rædsel paa sit Ansigt. «Jeg har
dem her, raabte han og slog sig for Panden;
hvis jeg igjen kommer til at spille, skal jeg
gjøre det nøiagtigt saaledes, naar jeg forestiller
Karl den 6te som gal. » .Saa lidenskabeligt
elskede ban sin Kunst. Han reiste sig imidlertid
aldrig mere, og med ham døde den eneste af Or-
dets Kunster, der under Keiserdømmet havde
blomstret.
Kun een Afart af Litteraturea vinder en
«
Indflydelse, som den aldrig før havde havt, den
yngste af alle dens Arter, der hidtil ubetydelig
snart bliver en Magt, nemlig Jo.urnalistiken.
Det bekjendte Dagblad Journal des Debats bliver
stiftet for at indlede Kampen mod Voltaire og
give Tidens herskende Ideer et Organ. Man
brugte alle Midler. Ganske som den Dag idag
den clericale Presse i Frankrig betegner Voltaire
som « den elendige Preusser » , saaledes opsøgte
man nu ' i Voltaires Breve de Steder, der kunde
stemple ham som Landsforræder. Man fandt da
i Brevene til Kongen af Preussen den platte
Compliment: « Hver Gang jeg skriver til Deres
Majestæt, skjælver jeg som vore Regimenter ved
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 167
Eossbach» og haabede ved Hjælp af slige Citater
at hidse Seirherren ved Jena imod Philosopherne
af denne Skole. Man gjorde ogsaa særligt gjæl-
dende, at efter Samtidiges Vidnesbyrd havde
Hovedaarsagen til den franske Hærs Modløshed
i Kampen mod Friedrich været den, at Offi-
ciererne nærede en Slags fanatisk Beundring for
Kongen af Preussen, der gik saavidt, at de end
ikke kunde tænke sig Muligheden af at slaae en
Feltherre, der repræsenterede alle de Ideer, som
besjælede dem selv. Istedenfor nu heraf at drage
en Slutning til Fordel for hine Ideer, drog man
tvertimod en ugunstig Slutning med Hensyn til
de Personer, der som Voltaire havde udbredt dem
i Frankrig, og stemplede dem som Landsforrædere.
For at give en Idee om Bladets Tone, anfører
jeg disse Ord af Hovedredacteuren : «Naar jeg
siger det 18de Aarhundredes Philosophi, mener
jeg Alt, hvad der er falskt i Lovgivning, Moral
og Politik. » — Endnu et andet Organ var i den
nykatholske Skoles Hænder, Mercure, der til
Hovedredacteurer havde Chateaubriand og Bonald.
Imod disse mægtige Organer forsøgte de Skri-
benter, der udgjorde Levningerne af det 18de
Aarhundredes Armee en Kamp, men Tiden bragte
dem ingen Medbør.
Som tidligere de kjæmpende Magters hele
Iver var gaaet ud paa at vinde Publicum eller
Folket for sig og deres Ideer, saaledes gik nu
168 Reactionen i Frankrig.
under Despotiet alle Bestræbelser ud paa at
vinde Magthaverens Person. Journal des Debats
forsøgte at vinde Keiseren imod Pbilosophien.
Philosopherne søgte at opbringe ham mod Jour-
nal des Debats. De Olericale pegede paa Philo-
sopherne og sagde: «Tag dig iagt for de Mænd,
der sjirive saaledes. De ere Nedbrydere af Fag,
de hade Dig, om saa blot fordi Du er Architekt,
og ville nedbryde den Bygning, Du opfører. »
Philosopherne hviskede ham fra den anden Side i
idret: «Veed Du, hvad de Mennesker i den anden
Leir ville? De ville narre Dig til at opføre et
Hus, hvis Nøgler de saa ville udbede sig til en
anden. Ved at følge deres Eaad ar})eider Du
hen imod at gjøre Dig selv overflødig. Hører
Du ikke, at de bestandig raabe paa Orden.
Snart vil Du være den eneste Uorden, som er
tilbage i Frankrig. Man vil da tvinge Dig til
at fortrække, som Architekten gaaer, naar Husets
Herre tager sin Eiendom i Besiddelse.«
Det var utvivlsomt, som da ogsaa Fremtiden
viste, Philosopherne, der her havde Ret. Tilhæn-
gerne af den nykatholske Skole vare og bleve in-
derligt knyttede til det gamle Dynasti. Deres
m
Methode var den at rose Delille, fordi han var
i Unaade, og Chateaubriand, som især siden Her-
tugen af Enghiens Drab indtog en fjendtlig Hold-
ning imod Napoleon, kort at vikle det politiske
Spørgsmaal ind i de litterære Debatter. Man
h
En Pilgrim og hane seraphiske Epopee. 169
priste Eacine^ men paa en saadan Maade, at
det saaes, det yar Lndvig d. 14de, man mente;
man hudflettede Voltaire, men eaaledes at man
ramte det revolutionære Parti bag hans Ryg;
man fremhaevede Lyssiderne ved det gamle Begi-
mente under Paaskud af at skrive Fortidens Hi-
storie^ og beviste saa godt man kunde, at det
hvilede paa Rettens og Retfærdighedens Principer
under Paa&kud af at give et Cursus i Philosophi.
Napoleon, der paa det Opmærksomste fulgte
med Bladlitteraturen, tabte tilsidst Taalmodighe-
den. En Note er bleven os opbevaret, som blev
tilstillet en af Napoleons Embedsmænd for at
overgives til Keiserens Privatcorrespondent, Mer-
cure's Udgiver Piévée, hvori ethvert Ord er cha-
rakteristisk. Fremfor Alting er dog her Over-
gangen fra den upersonlige til den personlige Ud-
tryksmaade interessant. Hvem der er Notens
Forfatter, siges aldeles ikke i den ; i Begyndelsen
taler det ubestemte, anonyme Væsen, man kalder
Regjeringen, pludseligt føler man, hvem der styrer
Pennen, Løven viser sin Klo. Noten lyder: «Hr.
de Lavalette skal gaae til Hr. Fiévée og sige
til ham, at man læser Journal des Debats med
mere Opmærksomhed end de andre Blade, da det
har 10 Gange flere Abonnenter, og at man deri
bemærker Artikler, skrevne i en for pourbonerne
aldeles gunstig Aand og følgelig med stor Lige-
gyldighed for Statens Vel; at man har besluttet
170 Beactionen i Frankrig.
at undertrykke Alt, hvad der er altfor ildesindet
i dette Blad; at Systemet er at vente med stor
Langmodighed; at det imidlertid nu ikke er nok^
at de ikke ere direkte fjendtlige; at man har Ret til
at fordre, at de ere det herskende Dynasti helt
hengivne og at de ikke tolerere men bekjæmpe Alt,
hvad der kan give Bourbonerne Glands eller hid-
kalde Erindringer, der ere dem gunstige; at man
imidlertid endnu ikke harr taget et bestemt Parti ;
men at man er tilbeielig til at lade Journal des
Debats vedblive at komme ud, hvis man forestil-
ler mig Mænd, hvortil jeg kan have Tillid, og
som jeg kan sætte i Spidsen for dette Blad. >
Man seer hvorledes Forholdene udviklede sig. I
Løbet af Keiserens Regjering trængtes Nykatholi-
cismen mere og mere tilbage fra den Gunst og
Bevaagenhed, hvorover den fra først af kunde
glæde sig, og f«»rst under Bourbonerne -triumphe-
rede den absolut paany. Strax efter Napoleons
Tronbestigelse skrive Chateaubriand, Bonald og
De Maistre frit, Journal des Debats opmuntres
til at fore sit Korstog mod det 18de Aarhundre-
des Philosophi, Paven besøger Napoleon i Paris,
Geistligheden er hædret, Frayssinous præker frit.
Henimod Keiserdømmets Ophør ere Førerne for
det katholske Parti tvungne til at tie. Journal
des Debats, confiskeret. Paven Fange, Kieresiet
Keiseren forhadt og Prædikestolene lukkede for
Frayssinous. Først efter 1814 foretages samtidigt
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 171
med den politiske Eestanration en Fornyelse af
den religiøse, der yderligere befæster hvad ved
Concordatet var begyndt.
Er det nn end ikke for Meget sagt, at der
onder Napoleon ikke gaves nogen egentlig Poesi, *
saa er det dog ikke mindre vist^ at der under
ham blev gjort et ikke betydningsløst Forsøg
paa at give det 19de Aarhundredes Frankrig,
hvad Voltaire havde forsøgt at give det forrige
i Henriaden: hverken mere eller mindre end en
stor national Epopee.
- Opgaven var betænkelig,* det kan ikke neg-
tes. Paa en Tid, da Frankrig fyldte Europa med
Helte som Ney og Murat og alle det nye Keiser-
dømmes Marechaller, da Napoleon forbandt alle
Erankrigs aabne Vunder med erobrede fjendtlige
Faner, da Nutidens Bedrifter satte alle Fortidens
i Skygge, hvor da iinde en passende Helt til et
Epos og Bedrifter, som kunde fængsle Læsever-
denen!
Den Mand, som vovede et saadant Foreta-
gende, var ingen ringere end den, som først paa
en opsigtvækkende Maade havde indledet Peri-
odens litterære Bevægelse, den af Alle, som var
mest «en vue*, nemlig Chateaubriand. Han følte
ikke blot Tilbøielighed, men ogsaa en Slags For-
pligtelse til at skrive en Epopee. Han havde jo
i sit første Værk paastaaet^ at den christelige
Religions Legender overgik de hedenske Myther
172 Reactionen i Frankrig.
langet i Skjønhed, at den bed Digteren Mere^ »at
alle Charakterer : Fader, Ægtemand, Elsker og
Brud vare skjønnere og mere poetiske som christne
end som naturlige Mennesker. Det gjaldt for
*liam om at føie Exemplet til Reglen, Beviset til
Læresætningen, og for at godtgjøre Sandheden af
sin Paastand og Styrken af sit Talent, besluttede
han at forfatte et christeligt Epos. Han søgte
da ikke sine Helte paa nogen af Europas store
Yalpladse; Navlie som Marengo og Austerlitz gjorde
intet Indtryk paa* ham. I Overensstemmelse med
den hele Aandsretning, han havde indledt, valgte
han sig ikke active, men passive Helte, overho-
vedet ikke Helte, men Martyrer til Gjenstand for
sin Fremstillingsgave og betitlede saaledes sit
Epos, der iøvrigt for os mere ligner en alminde-
lig to Binds Roman, siden det er skrevet i Prosa:
« Martyrerne eller Religionens Triumph«. For ret
at forstaae dette Valg af Stoffet, maa man be-«
tænke, at den Ideekreds, hvori Mændene af denne
Skole levede, i Virkeligheden ikke var Keiser-
dømmets, men de tilbagevendte Emigranters. Man
havde endnu ikke kommet sig af sin Rædsel over
Revolutionens Gjerninger. Man saa i Revolutio-
nens Førere lutter Blodmænd, i det knuste Parti
lutter Ofre. Den egentlige Helt var for disse
Mænd ikke Napoleon, den foretagende Kriger,
men Ludvig den 16de, den uskyldige Martyr.
Hvad vare de andet end Martyrer alle de christne
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 173
*
Præster, der for deres Troes Skyld vare blevne
myrdede i Septemberdagene, alle de mod Konge-
magten af Gnds Naade trofaste Mænd og Kvin-
der, der havde lidt Døden i Vendée! Saa skyld-
frie Ofre som Prindsesse Lamballe eller de unge
Piger i Verdun under Revolutionen og som Enghien
i den seneste Tid, det var Heltinder og Helte,
som vare en Forherligelse værd, tusinde Gange
mere end de, der besudlede sig med Blod paa alle
Europas Valpladser.
Allerede i Aaret 1802 havde Chateaubriand
faaet Ideen til sit Epos, i 1806 vare de første
Sange færdige. Men Handlingen skulde foregaae
over hele den i Oldtiden kjendte Verden. Cha-
teaubriand var ingen magelig Natur, det var ikke
hans Tilbøielighed at gjere Værket færdigt snarest
muligt for saa let det lod sig gjøre at komme til
at hvile paa sine Laurbær. Han brød da af og
reiste i Juli 1806 ud for at besøge Grækenland,
Orienten, Jerusalem, Ægypten, Carthago og vende
hjem over Spanien til Paris. Denne Heises nær-
meste Formaal var da, som han aabent tilstaaer
i Fortalen til den senere udgivne «Itinérairet at
fuldkommengjøre det paabegyndte Digt. Han si-
ger: «Jeg har ikke foretaget denne Keise for at
beskrive den. Jeg havde en Hensigt med den;
denne Hensigt har jeg opfyldt i Martyrerne; jeg
søgte Billeder, det var Alt. »
Det var imidlertid ikke Alt, hverken Alt
174 Reectionen i Frankrig.
hvad der laa i Chateaubriands Hensigt med Rei-
sen, eller Alt hvad han ønskede, man skulde see
i den. Chateaubriand er Childe Harold før den
sande; Chateaubriand er Restaurationens Byrou.
Ligesom hans René er de Byronske Heltes For-
løbere^ saaledes er han selv paa sine Pilgrims-
farter en Forgjænger for hin halv opdigtede/ halv
virkelige Harold, hvem Lysten til Eventyr og
Længslen efter Indtryk jager fra Land til Land.
Men som Restaurationstidens Byron kan han ikke
som den engelske Lord, der endnu følte Vikinge-
blodet i sine Aarer, nøies med ærligt at tilstaae
et saa enkelt Motiv til sine Farter. Det vilde
lidet have været i Restaurationstidens Aand, lidet
have stemmet med Chateaubriands Rolle i Tiden
at drage til Jerusalem for at studere Landskaber,
fylde sin Palet med Farver og sin Skizzebog med
Udkast. Naar Childe Harold taler om sin Pil-
grimsfart, tager han Ordet i overført Betydning,
Chateaubriand bruger det ganske bogstaveligt.
Han meddeler Alle, at han reiser til det hellige
Land for at opbygges ved Skuet af de hellige
Steder. Han bringer Vand fra Jordans Flod med
tilbage, og da senere Greven af Chambord bliver
født, har han det paa rede Haand, saa at det
kongelige Barn kan blive døbt dermed. Han siger
selv: «Det kan synes underligt, nutildags at tale
om hellige Løfter og Pilegri msf arter ; men paa
dette Punkt er jeg som bekjendt uden Skam
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 175
Og har allerede forlængst stillet mig selv i de
Overtroiskes . og Svages Rækker. Jeg vil maa-
skee blive den sidste Franskmand, der er draget
ud fra mit Land til det hellige Land med en
middelalderlig Pilgrims Ideer, Forraaal og Følelser.
Men har jeg end ikke de Dyder, som fordum
glimrede hos Herrerne til Coucy, Nesles, Oha-
stillon og Montfort, saa har jeg idetmindste Troen
tilbage, og paa dette Mærke vilde endda de
gamle Korsfarere kjende mig som en af deres
egne. »
Er det nu allerede et stærkt Stykke af en
rent moderne Aand som Chateaubriand at tillægge
sig Pilgrimsfølelser og Pilgrimsformaal , da de
gamle Pilgrimme, saavidt vides, ikke reiste ud
efter Billeder og Indtryk til litterære Productioner,
hvad skal man saa sige, naar man i Chateau-
briands efterladte Memoirer finder en Tilstaaelse
om hvad det fjernere Formaal var med denne Op-
søgen af Billeder, som kaster det grelleste. Lys
over hine sidst anførte Ord. Han haabede ved
sine Anstrengelser for at opnaae Berømmelse, ved
sine Studier og Reiser at vinde en Dames Gunst,
i hvem han var forelsket. I og for sig betragtet,
er jo Intet mere naturligt. Han var endnu ung.
Han var brændende ærgjerrig og elskede med
Lidenskab. Hvad Under, at han sagde til sig
selv: Ry, større Ry, med fuldere Ret erhvervet
Ry for bedre at fortjene hende, for at vise hende
176 Reactionen i Frankrig.
mit alvorlige Forsæt at gjøre mig værdig til
hendes Yndest. Han synes tilmed at have været
ærgjerrig ^ paa hans Vegne , at have ladet ham
øine Besiddelsen af hende langt ude som en Løn
for nye Anstrengelser. Lad der endog være no-
get Middelalderligt og om Eiddertiden Mindende
i dette Forhold! men hvilken Prælatsjæl maa man
ikke have for her at ville tale om Korsfart og
Filgrimsgang! Chateaubriand siger i Mémoires
d'outre-tombe: «Men har jeg ogsaa i Beisebe-
skrivelsen sagt Alt om denne Beise, der begyndte
i Desdemonas og Othellos Havnestad? Gik jeg
til Qhristi G-rav med et angrende Sindelag? En
eneste Tanke fortærede mig; jeg talte med
Utaalmodighed Øieblikkene. Fra Dækket af mit
Skib, med Øinene fæstede paa Aftenstjernen, bad
jeg den om Medbør for at komme hurtigt afsted,
om Hæder for at blive elsket. Jeg haabede at
erhverve mig Hæder i Sparta, i Zion, i Mem-
phis^ i Carthago og at bringe den med til Al-
hambra. Vilde man have bevaret Erindringen om
mig saa udholdende som jeg aflagde mine Prø-
ver? . . . Hvis jeg hemmeligt nyder et Øiebliks
Lykke, saa er den forvirret ved Erindringen om
hine Forførelsens , Fortryllelsens og Deliriets
Dage. »
Saaledes taler Tannhatiser, da han er sluppen
ud af Venusbjerget, men Peter Eremita førte
ikke dette Sprog, da han vendte tilbage fra den
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 177
hellige Grav. Den Dame, der havde sat Chateau-
briand Stævne i Alhambra var den ange Madame
de Monchy, der skildres af Samtidige som et
Vidunder af Skjønhed, Ynde og Finhed. Hun
døde i Vanvid. — Chateaubriand var gift lige siden
1792. Hans Ægteskab var maaske en Ubesin-
dighed, men burde han som den christelige Mo-
rals . saa ivrige Talsmand ikke have respecteret
det^ hvordan det saa var indgaaet? Han skildrer
dets Stiftelse saaledes i sine Memoirer: «Affairen
blev drevet uden mit Vidende . . . Jag følte mig
i ingen Henseende skikket til Ægtemand. Alle
mine Illusioner levede endnu, Intet var udtømt i
mig; mit Livs Energi var endog fordoblet ved
mine Reiser. Jeg var stadig plaget af Musen.
Min Søster holdt af Mile de Lavigne og saa i
dette Ægteskab en uafhængig Stillii^ for mig:
Gjør det da, sagde jeg. Hos mig er den offent-
lige Personlighed urokkelig, men den private et
Bytte for hvemsomhelst, der vil bemægtige sig
den, og for at undgaae en Times Fortrædelighe-
der kunde jeg gjøre mig til Slave for et Aarhun-
drede. » Lykkeligvis følte han sig ikke altfor
bunden. Som hjemvendt* Pilgrim skrev han da
sin Epopee.
En Epopee i det 19de Aarhundrede! Der
gives i vore Dage ikke mere Nogen, som troer
paa Muligheden deraf. En klarere Indsigt end
den, nogen tidligere Tid har besiddet i de histo-
12
178 Beactionen i Frankrig.
riske Betingelser for de store Oldtidsepopeers Op-
staaen har overbevist os om det Unyttige i nu-
tildags at ville kappes med Værker af den Frisk-
hed og Naivetet som Iliaden og Odysseen. Ligesaa
lidt som nogen virkelig Digter nutildags kande
I falde paa at efterligne Yedahymnerne, Davids Psal-
\ mer eller Vdluspå, lige saa lidt forsøger Nogen
natildags at rivalisere med de uforgjængelige Yær-
I ker, hvori i Tidernes Morgen et Folk barnligt
har ladet sin hele Gude- og Sagnlære glide Til-
høreren forbi, som Grækerne have gjort det i de-
res nationale Heltedigte, Tydskerne i Niebelungen-
lied og Finnerne i Kalevala. De Epopeer, der
som Virgils og Tassos, som Camoens\ Klopstocks
og Voltaires efterligne hine gamle Folkeværker
med Bevidsthed og Stadium og som have forvand-
let det MirsTculøse i dem til et dødt episk Maski-
neri, have aldrig kannet hævde sig i E.ang med
deres Forbilleder og have Værd i samme Grad,
som de i Tid og Aand staae dem endnu nogen-
lunde nær. Jo mindre Naivetet de besidde, des
koldere staae vi overfor dem. De ikke mislykkede
episke Digte, der ere skrevne i den nyere Tid,
jeg nævner som Exempel Goethes « Hermann og
Dorothea », eller i vore Dage Hamerlings «Der
Konig von Zion», have ganske opgivet det episke
Apparat. Men dette var ingenlunde Chateaubriands
Hensigt. Tvertimod! Det gjaldt jo netop om at
En Pilgrim og tians seraphiske Epopee. 179
fordoble det, om at lade det christelige Apparat
straale i dets Overlegenhed over det antike.
Da han ikke er Versificator, beslutter han
at skrive sit Værk i Prosa; men hvor stor en
Mester han end er i denne Kanstart, aner man
allerede, hvorledes han vil famle efter en Stil.
Alle mulige Paavirkninger krydse hos ham
hverandre: Homer og Johannes' Aabenbaring,
Dante og Milton, Kirkefædrene og Snetonins.
Handlingen foregaaer paa Diocletians Tid, Halv-
delen af de optrædende Personer ere Hedninge,
Halvdelen Christne. Helten Eadorns vinder en
nng hedensk Piges Hjerte, omvender hen(^e og
deer sammen med hende som Martyr i Golosseam
i Rom. Hendes Fader er Græker og Præst for
Homer. Episoderne foregaae i det gamle Gallien.
Jeg vil give nogle Exempler paa, til hvilken
Maneer og hvilke Overdrivelser Efterligningen af
den homeriske Stil har ledet Forfatteren. For
det Første gjør han sine Grækere altfor troende,
de udtrykke sig med ligesaa barnlig Tro til Gu-
derne som de homeriske Helte, fra hvilke dé ere
skilte ved vel 1100 Aar. Hvo veed ikke, at hin
Tids Grækere vare fuldkomment skeptiske overfor
deres Guder og mere end halvveis Eationalister,
selv naar de troede paa dem. Den unge græske
Pige træffer i en Skov Eudorus hvilende under
et Træ. Han er ung og smuk. Han staaer
hurtigt op, da han bemærker hende. « Hvorledes,
12*
180 Reactionen i Frankrig.
sagde hun j^orvirret til ham, er Du ikke Jægeren
Endymion?» — «0g Du, sagde den unge Mand,
ikke mindre forbauset, er Du ikke en Engel? » —
Dette er ikke Complimenter, men ment i fuldt
Alyor. Dog saa let har neppe nogensinde unge
Elskende bogstaveligt anseet hinanden for Sagn-
figurer og overjordiske Væsener. — Cj'modoce's
Fader siger i samme Stil til den unge Mand:
«Min Gjæst, tilgiv min Frimodighed, jeg har
altid adlydt Sandheden, Datter af Saturn og^
Moder til Dyden. » Allerede paa Platons Tid
formaaede en Græker godt at nævne Sandheden
uden at omtale hverken dens Forældre eller Dy-
dens Bedsteforældre.
Endnu et Par Vendinger, der see ud som
oversatte fra Homer: Da den unge Pige forbau-
ses ved at see Eudorus, som hun ikke kjender,
og vil vide, hvem han er, siger hun: «I hvilken
Havn er dit Skib løbet ind? Kommer Du fra
Tyrus, der er saa berømt for sine Kjøbmænds
Eigdom? eller fra det yndige Korinth, efter at
have modtaget rige Gaver af dine Gjæstevenner*
o. s. V.
Alt dette gaaer endnu nogenlunde an i Dia-
logen, men hvad skal man sige, naar Fortælleren
selv, snart glemmende de 1500 Aar, der skille
ham fra sine Personer, slaaer ind i samme Tale-
form som de, snart atter bruger Vendinger hevitede
fra Middelalderens Eidderromancer. I rent homerisk
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. Igl
Stil siger han f. Ex.: Intet vilde have forstyrret
Demodocus' Grlæde^ ifald han havde kunnet finde
en Hnshond for sin Datter, der havde hehandlet
hende med alt skyldigt Hensyn, efter at have
føi^t hende til et af Eigdomme opfyldt
Hus. Og i Kjæmpevisetone hedder det om Vel-
leda, den galliske Drnide: «fille de roi a moins
de beanté, de noblesse et de grandenr. »
Og taler nu Digteren undertiden i en Stil,
som om han selv var den sidste Homeride, saa tale
til Gjengjæld hans Personer ofte, som forudanede
de den hele moderne Dannelse. Saaledes siger
den christne Biskop Cyril om de hedenske My-
ther: «En Tid vil maaskee komme, da disse den
barnlige Oldtids Usandheder kun ville være sind-
rige Fabler, Gjenstande for Digternes Sange.
Men i vore Dage forvirre de Aanderne. ^ Hvil-
ken oplyst Mand!
At gjennemgaae det hele Digt ligger ikke i
min Plan. Det ligger endog udenfor min Plan
at stille det betydelige Talent, som Forfatteren
her udfolder, i dets fulde Lys. Jeg kan i det
Heieste gjere en Læser af Bogen opmærksom
paa Skj enheden af etikelte Scener som for Exem-
pel den, hvor den græske Familie ankommer i
Besøg hos den christne, der netop binder Neg
paa Marken, eller paa Episoder som Velledas
Død. Over det første Sted er udbredt en egen
religiøst -idyllisk Ynde; det minder om Kuth's
182 Reactioneii i Frankrig.
Bog og har dog en rent evangelisk Duft. Vel-
leda har Chateaubriand skrevet som Digter med
sit Genies ■ hele Ud og guddommelige Raseri.
Jeg kan kun give nogle Draaber af Værkets
Saft; man 'maa saa bedømme hele Frugten efter
dem.
Jeg gaaer lige løs .paa Chateaubriands The-
sis, den christelige Vidunderverdens Brugbarhed
for Poesien. Man behøvede intet bedre Bevis
end hans Digt for, at den hele christelige Poesi i
vore Dage er een stor Anachronisme. Jeg tager
først hans Helvede for mig, fordi dette i Almin-
delighed er lykkedes Digterne bedre end Skildrin-
gen af de Saliges Tilstand. Enhver kjender
Dantes, Enhver veed^ hvorledes hos ham en hel
Hærskare af forvovne Hoveder dukke op af Ræd-
slernes Vande og Luer, saa kraftigt tegnede, at
de beherske det hele Digt. De iblandt hans
Fordømte, som man bevarer -i Erindringen, det
er de næsten overmenneskeligt trodsige og stolte
italienske Adelsmænd fra hans egen Tid, Fari-
nata for Exempel. Hvad Milton angaaer, da er
som bekjendt ingen Skikkelse lykkedes ham bedre
end hans Satan, og ikke uden Grund har man fundet
Forbilledet til denne i hans Tidsalders energiske
puritanske Rebeller, der selv som overvundne
ikke ophørte at byde Kongemagten Trods. En-
hver Tid digter sin Lucifer i sit Billede. Cha-
teaubriand^s Oprører er da heller ikke Tradiiio-
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 183
nens Djævel, nei det er en Djævel, som har
gjort den franske Eevolntion. Saasnart han og
hans Hofstat lukker Manden op , fare alle Stik-
ordene fra Bepnblikens Tider dem ud af Munden.
Skal Satan holde en Tale til sine Hærskarer; saa
forbauses Læseren ved at here Toner fra 1790
klinge igjen deri. Efter nogle indledende bibelske
Phraser falder han over i Revolutionens Friheds-
hymners Stil, som Chateaubriand ikke har utid-
seet sig for til Fryd for Efterkommernes van-
trevne Slægt at vrænge efter.
Satan siger: «I Nationernes Guder, I Tro-
ner, I Nidkjære, I uovervindelige Hære af Kri-
gere, I høimodige Børn af dette stærke Fædre-
land, Hæderens Dag er kommet. »
Magnanimes enfants de cette forte patrie, le jour dp
gloire est arrivé.
Saa var den franske Litteratur da naaet
saavidt, at Marseillaisen blev lagt i Djævelens
Mund af Landets største Digter.
Og hvad er han saa denne Djævel? • En
Gnist af Liv faaer han kun ved at parodiere
Bouget de Lisle. Ellers er han den benløseste
og blodløseste Allegori, som tænkes kan. Se
ham fare ned i sit Rige: « Hurtigere end Tanken
gjennemfarer han hele Rummet, der engang vil
forsvinde [hvilket Tankeexperiment !] ; hinsides
Chaos's brølende Rester naaer han til Grænd-
184 Reactionen i Frankrig.
serne af hine Egne^ der ere uforgjængelige som
Hævnen, der dannede dem, forbandede Egne, Dø-
dens Grav og Vugge, hvor Tiden ikke ndgjør
Ordenen, og som endnu ville existere, naar Uni-
verset er bortført som et Telt, der er reist for
en Dag . . . han følger ingen Vei gjennem Mør-
ket, men draget af sine Forbrydelsers Vægt [!]
synker han naturligt ned mod Helvede. 9 Der
staaer « naturligt*; mig forekommer han natur-
ligst at minde om Niels Klim. Alle Omgivel-
serne i hans Rige ere enten Allegorier, som virke
desmere komisk, jo mere Digteren har villet for-
færde med dem, eller Karrikaturer af Voltai-
rianerne og Voltaire, der tage sig ud midt i
Epopeen som Stumper af arrige Avisartikler, der
ved en Feiltagelse ere komne ind deri. Døden
skildres: «Et Spøgelse springer frem paa Tær-
skelen af den ubønhørlige Port; det viser sig
som en mørk Flet paa Flammerne fra Fængslet
bag det. Man skimter Helvedslysets gule Straa-
ler i Mellemrummene mellem dets Knokler. Det
er Døden. Grebet af Rædsel vender Satan Ho-
vedet bort for at undvige Skelettets Kys. » Her
er endnu to andre Dæmoner: « Bundet med hun-
drede Knuder af Diamant [!] sidder Fortvivlel-
sens Dæmon paa en Trone af Bronze og beher-
sker Sorgernes Rige; ved Indgangen til den
første Forsal ligger Smertenies Evighed paa en
Jernseng; den er ubevægelig, selv dens Hjerte
En Pilgriin og hans seraphiske Epopee. 185
banker ikke. Den holder i sin Haand et und-
temmeligt Timeglas. Den kjender og siger kun
Ordet « Aldrig*. — Omtrent saaledes sidder en
Automat paa et Uhr og siger knn Ordet cKnk^.
Ligner dette nu ingen Verdens Ting, saa
ligne den -falske Visdoms Dæmoner altfor latter-
ligt. Vi saaa, at alle Tidens religiøse Ideer kande
rammes i Ordet Orden. Derfor fremhæves ogsaa
Ordenen her. i Helvede saa vel som i Himmerig.
I Anledning af en indre Strid i Helvede hedder
det : ■ « Man vilde have seet en frygtelig Kamp,
hvis ikke Gud, som alene er Ophavsmand til al
Orden, selv i Helvede, havde bragt Larmen til
Taashed», og om den falske Visdoms Dæmon
staaer der: « Han dadlede den Almægtiges Vær-
ker, han vilde i sit Hovmod indrette en anden
Orden mellem Englene og i den høieste Visdoras
Rige; det er ham, som blev Fader til Atheismeu,
det gyselige Spøgelse, som Satan selv ikke havde
avlet, og som blev forelsket i Døden. » Det aynes
mig høist eiendommeligt, at det netop er en For-
andring i Ordenen, ja i Rangforordningen ved det
guddommelige Hof, som denne allerbrandguleste
Djævel har villet iværksætte.
Han taler. «Hans Stemmes falske Strenghed,
hans. tilsyneladende Ro bedrage den forblændede
Mængde: Helvedes Monarcher! I veed det, jeg
har altid været imod Voldsomheder, vi kunne kun
seire ved Taukeudvikling, Blidhed og Overtalelse.
186 Beactionen i Frankrig.
»
Lad Ulig mellem mine Dyrkere, ja mellem de
Christne ndbrede hine samfundsopløsende Princi-
per, der underminere Rigernes Grundvold.' Man
sammenligne nu blot disse Udtryk med dem, med
hvilke i Epopeen Datidens Philosopher beskrives,
t Disse en tom Videnskabs Disciple angribe de
Christne, prise et stille Liv, leve for de Stores
Fifddér og bede om Guld. Nogle af dem beskjæf-
tige sig alvorligt med at danne en Art platonisk
Stat, hvor lutter forstandige Mennesker skulle
henleve deres Dage som Venner og Brødre. De
grunde dybt over Naturens Hemmeligheder. Nogle
af dem see Alt i Tanken, andre Alt i Materien,
andre præke Republik, skjøndt de leve i et Mo-
narchi. De paastaae, at man bør omstyrte hele
Samfundet for at gjenopbygge det efter en ny
Plan. Atter andre ville ligesom de Troende lære
Folket Moral . . . Splidagtige med Hensyn til det
Gode, enige om det Onde, latterligt indbildske^
antagende sig selv for sublime Genier opfinde
disse Sophister alle Arter af bizarre Ideer og-
Systemer. Hierokles gaaer i Spidsen for dem, og
han er 'sandelig værdig til at anføre en saadan
Bataillon . . . Der ligger noget cynisk og skjæn-
digt i alle hans Træk; man seer, at hans uædle
Hænder kun daarligt ville due til at føre . Sol-
datens Kaarde, men at de let vilde kunne holde
Atheistens Pen eller Bødlens Sværd. » Talen er
om Rom og om Hierokles. Men at dette skal
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 187
være Paris og at dette skal være Voltaire, be-
høver ingen nærmere Paavisning.
Saavidt var det kommet i den franske Litte-
ratur, at man beskyldte Voltaire, der ikke een,
men en halv Snes Gange havde slaaet de kathol-
ske Bødler Sværdet af Haanden og kastet dem
in effigie paa det Baal, hvorpaa de vilde opbrænde
uskyldige Stakler, for særligt at egne sig til
Bøddelhaandværket. Og saa dum var man bleven,
at man, for ret at male Djævelen sort, malede
ham af som Atheist. Men hvad i al Verden end
Satan og alle hans Staldbrødre ere, Atheister
hverken ere de eller kunne de være. De have
dog virkelig faaet Kjærligheden at føle. Paul
Heyse har skrevet det træffende Epigram :
Bist Du schon gut, weil Du glatibig bist?
Der Teufel ist sicher kein Atheist.
Og herimod lader der sig virkelig Intet indvende.
Lad os da vende Blikket fra Chateaubriands
Helvede til hans Paradis. Det er altid en van-
skelig Sag at skulle skildre Paradiset ; - Helvede
veed vi Alle hvad er; men hvad Paradiset an-
gaaer, saa mangler man Oplysninger; con manqne
des renseignement8», som en fransk Dame sagde.
Det var dobbelt vanskeligt i en Tid" som hin, da
Pamy saa at sige forud havde skrevet Parodien
paa ethveit Forsøg i denne Retning i sin « La
guerre des dieux» og da alle dannede Mennesker
188 Reactionen i Frankrig.
endim havde Hovedet fulgt af Brudstykker af
dette gudsforgaaene Digt, som man neppe vilde
fordriste sig til at nævne paa dansk Grund,
hvis ikke N. M. Petersen, forført af den smakke
Eolle, som Parny har tildelt de nordiske Guder,
og øjensynligt i Tillid til, at intet Menneske anede
hvad Digtet indeholdt, havde rost det og citeret
flere Stykker af det i Slutningen af sin nordiske
Mythologi (S. 440). Glandssceneme deri, som
Treenighedens Ankomst paa Olympen eller Goder-
nes Gjenbesøg i den christne Himmel,- høre til
det Fortrinligste, noget komisk Digt kan opvise,
hvorvel Behandlingen ikke svarer til den gran-
diose Titel, men er zirlig og fløielsagtig i det
18de Aarhnndredes Poesies eller nærmere i Fløiels-
Breughels Maneer. Og dog betvivler jeg, at det
er lykkedes selv Parny' s Kaadhed at gjøre den
orthodoxe Himmel saa komisk som Chateaubriands
Begeistring gjør den. Her nogle Prøver:
« I Centrum af de skabte Verdener midt iblandt
de utallige Stjerner, der gjøre Tjeneste som Volde,
Alleer og Veie, svømmer den umaadelige Gads
By, hvis Vidundere ingen Dødeligs Tunge kan
fortælle. Den Evige lagde selv dens tolv Funda-
menter og omgav den med den Jaspismur, som
den høitelskede Discipel saa Engelen med Guld-
alenen maale; Beklædt med den Høiestes Hæder
er Jerusalem pyntet som en Brud for sin Brud-
gom . . . Stoffets Eigdom kappes her om Prisen
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 189
med Formernes Fuldkommenhed. Her hænge Ga-
lerier af Saphirer og Diamanter, der svagt ere
efterlignede af Menneskets Geni i Babylons Ha-
ver, her hæve sig Triumphbtier, dannede af de
mest glimrende Stjerner, her kjæde Buegange af
Sole sig sammen, der uden Ophør fortsætte sig
gjennem Firmamentets Hum ...»
Himlen forlade et skrøbeligt Menneske sin
Synd! men en stakkels indfødt Kjøbenbavner min-
der dette mest om den Pragt, hvori Tivoli, viste
sig for ham som Barn en Aften, naar der var
Yauxhall. — Vi gjøre et Indblik i den hellige Stad.
Her samles og skilles Cherubernes og Serapher-
nes. Englenes og Erkeenglenes , Tronernes og
Fyrstendømmernes Chor; thi disse Væsner, som
dog syntes at kunne prisgives til Spøgen, siden
de hos Parny havde faaet saamange Prygl, holde
deres høitidelige Indtog paany. *) Ja de føle
sig fra nu af saa husvante paa Parnasset^ at vi
O honte^ 6 crime! on rosse les Puissances, «
On jet k bas dix mille intelligences
Qui figuraient dans les processions;
De leurs gradins les Tranes on renverse^
On foule aux pieds les Dominations
Et des Vertus le troupeau se disperse.
Ton jet k leur nez,
Devinez quoi? les tetes chérubines
Aux frais mentons, aux levres purpurines.
Parny: La gnerre des dieux 10de Sang.
190 Reactionen i Frankrig.
iDdnu træffe hele Armeen forsamlet i De Vig-ny's
Eloa (1823), og i Victor Hugos Oder (f. Ex.
Livre I Ode 5, Ode 9, Ode 10). Vi erfare,
hvad de bestille, ' < Nogle bevogte Zebaoths og
Elohims 20,000 Stridsvogne, Andre vaage over
Herrens Pilekogger og over hans unndgaaelige
Lyn, hans frygtelige Gangere, der bringe Pest,
Krig, Hungersnød og Død. Een Million af disse
ivrige Genier regulere Stjernernes Bevægelser
og afløse efter Tour hverandre i disse prægtige
Beskjæftigelser som Skildvagter, der vaage for
en stor Armee. *)
Alle de Sager, som Englene passe paa, ligge
hen som i et stort Bustkammer for at benyttes
ved given Leilighed. Vi see dem i en følgende
Skildring komme til Anvendelse. Det er, da
Treenigheden har spaaet de Salige Eudorus's Mar-
tyrium: «Da disse Kirkens Skjæbner bleve de
*) Hos Parny ere de langt mindre beskjæftigede :
• Viennent aprés les Dominations,
Trones, Vertus, Principautés, Puissances,
Esprits pesants, grosses intelligences,
Qu'on charge peu de saintes missions;
Regardant tout, mais k tout inhabiles,
Les bras croisés, ils sont \h. sur deux files;
Propres sans plus k garnir les gradins,
A eet emploi se borne leur génie,
Cest ce qu'au bal nous autres sots humains
Nous appelons: faire tapisserie.
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 191
Udkaarne meddelte gjennem et eneste Ord af den
Almægtige, afbrødes Sangen og ophørte Englenes
Gjerning. Der blev i Himlen en halv Times
Taushed. Alle de Himmelske sloge deres Øine
ned mod Jorden, Maria lod fra Firmamentets
Høide et første Kjærlighedens Blik falde ned paa
det zarte Offer, der var hendes Ø.rahed betroet.
Bekj endernes Palmer bleve paany grønne i deres
Hænder. Den ildfulde Eskadron aabnede sine
glorværdige Rækker for at give Plads for de nye
Martyrer. Beseireren af den gamle Drage Mi-
chael forbereder sin frygtelige Landse; rundtom
ham bedække hans udødelige Ledsagere sig med
glimrende Kyradser, Skjoldene af Diamant og
Guld, Herrens Pilekogger, de flammende Sværd
blive nedtagne fra de evige Buegange [Lofter],
Immanuels Vogn skjælver paa sin Axe af Ild og
Lyn, Cheruberne rulle deres fremstormende Vin-
ger rundt og. tænde deres Øines Raseri (et allu-
ment la fureur de leurs yeux). » Det er halvt
Maskerade og halvt Ballet.
Gaae vi fra Attribut erne til Saligheden selv,
da beskrives den saaledes: «De Udkaarnes. høieste
Gode er at vide, at dette umaadelige Gode er
grændseløst, de ere uophørligt i den liflige Til-
stand, hvori en Dødelig er, naar han lige har ud-
ført en dydig eller heltemodig Handling, hvori et
ophøiet Genie befinder sig, der undfanger en stor
Tanke, eller et Menneske, der føler enten en legi-
192 Reactionen i Frankrig.
tim [!] Kjærligheds Henrykkelse eller et Ven-
skab, der længe har været prøvet i Ulykken. Den
Høiestes Skjønhed og Almagt er Gjenstand for
deres stadige Underholdning: o Oud, sige de,
hvor stor .er Dn!
Det er neppe lykkedes Chateaubriand at
gjøre Saligheden synderlig fattelig. Man føler
nærmest Medlidenhed med den stakkels Gud, der
hele Tiden maa høre sin egen Lovsang. Han
skildres saaledes: « Langtfra Englenes Øie i Il-
dens og Lysets Hum fuldbyrdes Treenighedens
Mysterium. Aanden, der bestandig stiger op og
ned fra Søn til Fader og fra Fader til Søn, for-
ener sig med dem i disse uigjennem trængelige
Dybder. En Triangel af Ild viser sig da ved
Indgangen til det Allerhelligste, Kloderne * standse
af Ærefrygt og Skræk, Englenes Hosianna forstam-
mer . . . Ildtriangelen forsvinder, Oraklet aabner
sig, og man seer de tre Magter. Baaret af en
Trone af Skyer holder Faderen et Compas i
Haanden, en Cirkel ligger under hans Fødder,
Sønnen sidder ved hans Høire^, bevæbnet med Ly-
net, Aanden hæver sig til Venstre som en Lys-
søile. Jehovah gjør et Tegn, og de beroligede
Tider gjenoptage deres Løb. » Der forekommer
Intet om, h vormange Gange om Dagen, Ugen
eller Maaneden- denne pompøse Ceremoni finder
Sted. Maaskee er det i Mellemrummene* mellem
disse Fuldbyrdelser af Treenighedens Mysterium,
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 193
at Gaddommen deler sig; thi undertiden synes
den delt: « Anraabt af Mildhedens og Fredens
Gud til Bedste for den truede Kirke lod den
stærke og frygtelige Gud Himlen sine Planer
vide. *)
Til dagligt Brug sidder Sønnen uafbrudt. ved
*) Smlgn. Parny:
Étaient^ils trois, ou bien n'étaient-ils qu'un?
Trois en un seul; vons comprenez^ j'espére?
Pigurez-vous un venerable pére,
Au front serein, h Vair un peu commun,
Ni beau, ni laid, assez vert pour son åge
Et bien assis sur le dos d'un nuage . . .
De son bras droit k son bras gauche vole
Certain pigeon coiffé d'un auréole . . .
Sur ses genoux un bel agneau repose,
Qui bien lave, bien frais, bien délicat,
Portant au cou.ruban couleur de rose
De l'aaréole emprunt aussi l'éclat.
Ainsi parut le triple personnage . . .
^Je fais ce que je veux.
Je fais n'est pas le mot propre et technique,
Triple je suis sans cesser étre unique,
Et je faisons vaudrait peul^étre mieux.
Mais vous cédez quelque chose au plus vieux;
Non pas, nous sommes du méme åge,
De moi pourtant vous procédez.
Je vous ai done un moment précédé?
On le croirait, c'est assez Tusage.
Point; mes enfants se trouvent mes jumeaux.
Notre amalgame est un plaisant chaos,
Et je m'y perds^' . . .
13
194 Beactionen i Frankrig.
et mystisk Bord, og 24 Oldinge, klædte i hvide
Kjortler og med Guldkroner paa Hovedet, sidde
paa Troner ved hans Side. Nærved ham staaer
hans levende Vogn, hvis Hjul spye Hd. «Naar
Folkenes Forventede værdiges at vise sig for de
Udkaarne i et helt og fuldstændigt Syn, saa falde
disse ned som døde for hans Aasyn, men han ud-
strækker sin Høire og siger til dem : Reiser Eder
op, I min Faders Velsignede! Seer paa mig, jeg
er den Første og den Sidste. »
Det kunde synes, at om ogsaa denne G-ym-
nastik den første Gang kan have noget Tiltræk-
kende eller Overraskende for de Udkaarne, maa
Fornøielsen ved at styrte næsegrus ned som død
og derpaa faae Lov til at reise sig for at betragte
bestandig det Samme, i meget høi Grad tabe sig
ved Vanen. Men man bør maaskee erindre, at vi
ikke tør anlægge vor endelige Erfarings maalestok-
paa disse overjordiske Glæder.
Og hermed lade vi Chateaubriand beholde
sit Himmerige. Jeg troer ikke, at det kan kal-
des mindre besynderligt end Parny's. Eller hvad
er mest besynderligt, at Lammet som hos Parny
kommer brægende ind, eller at som hos vor Dig-
ter de hellige Oldinges Dragter blive hvidnede
i Lammets Blod? Jeg vil imidlertid Ikke ophobe
Exempler paa denne Himmels Overnaturligheder,
jeg vil hellere anføre et Par Træk, hvorved den
røber sig som moderne Arbeide. I psychologisk
En Pilgrim og hang seraphiske Epopee. 195
Henseende er det saaledes interessant, at hvor
vildt og vilkaarligt Alt i dette Himmerige end
gaaer til, som kunde det rystes fra hinanden ved
en Nysen, kan Digteren dog ikke undslaae sig
for Paavirkning af den Tid, hvori han lever.
Selv i dette Himmerige er der Naturlove. Der
staaer saaledes udtrykkeligt om de Salige, at de
ynde at lære de Love at kj ende, efter hvilke de
tnnge Legemer med saa stor Lethed fare* igjen-
nem Ætheren. Dette Træk anticiperer ligesom
Standpunktet i Byrons «Kain». Dernæst er det
i æstl^etisk Henseende interessant at see, hvor-
ledes Chateaubriand paa de Punkter, hvor han
ikke laaner fra Apokalypsen eller Milton, danner
sine Billeder, de Billeder, ved Hjælp af hvilke
han vil give en Forestilling om Paradisets Pragt.
Medens Dante, for at give et Begreb om Himme-
riges Lyshav, tyer til den religiøse Visions
Aabenbaringer, til den mystiske Roses Pragt,
som Eosen i den gothiske Kirke svagt søger at
efterligne, saa nødes den moderne, berei^te, i po-
sitive Erfaringers Verden opfostrede Chateaubriand
til at tye til Indtrykkene fra sine Udenlands-
reis er. De himmelske Buegange sammenlignes
med Babylons Haver, med Pal my ras Søiler i Ør-
kenens Sand. Da de Salige gjennemile den skabte
Verden, siges der om det Skuespil, der viser sig
for dem: «Saadan viser sig for de Reisendes Øie
Indiens stolte Sletter, Delhis og Cochinchinas rige
13*
196 Reactionen i Frankrig.
Dale, hine Kyster, som ere bedækkede med Per-
ler og som dufte af Ambra, hvor de stille Bølger
lægge sig til Hvile ved Foden af blomstrende
Kaneltræer. » Billedet er noget vel natarligt og
realistisk til • et saa spiritualistisk Sujet. Man
ømmer sig ved at skulle forestille sig alle disse
Erkeengle i cochinchinesiske Omgivelser. Men i
slige Træk hævner Naturen sig paa den, der troer
at khnne sætte sig ud over den eller frembringe
noget Høiere end den. Da denne Retning senere
i Litteraturen fortsættes videre, see vi hos De
Vigny, der skriver under Ossians Indflydelse lige
saa fuldt som under Miltons, Himmelrummets
Æther sammenlignet med de skotske Fjeldes Taa-
ger, ja da Lucifers Skikkelse skimtes langt borte
ude i Bummet af Engelen Eloa, sammenlignes
denne utydelige Form med en omflakkende Skot-
lænderindes viftende Plaid, som den sees gjennem
det svævende Net af de Skyer, der sænke sig
over Bjergenes Spidser. Der synes at være langt
fra en Engel til en Plaid. •
Det Sceneri og de Landskaber, der for denne
Gruppe af Digtere staae som de ideale, det er
ikke som for de tydske Bomantikere Potpourri-
eller Lobescowse-Landskabet^), nei lige omvendt
i Overensstemmelse med Periodens hele Aand det
paradisiske Landskab, hvori den strengeste Orden
*) G. Brandes: Den romantiske Skole i Tydskland, 174.
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 197
hersker, symmetrisk, architektonisk , abstraheret
af en Abstraction af Claude Lorrain. Se f. Ex.
Begyndelsen til De Vigny's « Syndfloden » ; jeg gjen-
giver Versene ved Prosa :
« Jorden var smilende og i sin første Blom-
string — , Dagen havde endnn det samme Lys, —
der kronede Himlens Høider, — da Gud lod den
falde fra sine skabende Hænder for at forskjøhne
sit Værk. — Intet havde forvansket Naturens
Form, — og de regelmæssige Bjerges uhyre
Architektur — hævede sig med lige Trin imod
Himlen — uden at Noget havde brudt en Ring i
deres Kjæde . . . Flodernes Løb til Havet var
reguleret — i en fuldkommen Orden, der ikke
var forstyrret. — Aldrig vilde en Reisende under
Træets Løv — r langt fra Floden have fundet den
blanke Muslingeskal, — og Perlen beboede sit
Krystalpalads; — enhver Skat hvilede i det Ble-
ment, hvor den blev til — uden nogensinde at
overskride det himmelske Forbud. »
I Overensstemmelse med denne Tendents mod
det Ideale og Abstracte i Landskabet bliver Sce-
neriet mere og mere forlagt til Himmelrummet.
Chateaubriand er endnu Mester for at skildre det
jordiske Sceneri fuldt saa vel som det himmelske;
De Vigny pleier i sine ældste Digte ægte sera-
phisk at lade Handlingen foregaae mellem Himmel
og Jord; Victor Hugos Ode « Ludvig d. 17de»
foregaaer ved Himlens Porte, hans « Vision* i
198 Reactionen i Frankrig.
Himmelrummet, i det himmelske Jerusalem, og
«de tro Seraphers Vogn, besaaet med Øine, glim-
rende af Gnister, med de larmende Flammehjul
og de fire Vinger, der dreie sig rundt«, spiller
ogsaa en Rolle her, «hvor Helgene og glorvær-
dige Martyrer, tilbedende den ubekjendte Væsenhed
(Essence), under en brændende Sky beskue den
mysteriøse Triangel* o. s. v. Lord Byron, der
ogsaa ynder Ætheren som Milieu, om end en
mindre theologisk Æther, og der ligesom De Vigny
har gjort »en Syndflodsstuiiie , foretrækker dog
anderledes urolige Landskaber og har først som
Søens Maler sin rette Horizont. Han fører Poe-
sien fra de luftige Omgivelser ned til dette friske
og salte Element.
Det er da neppe lykkedes Chateaubriand at
bevise hvad han vilde, den christelige Inspirations
poetiske Overlegenhed over den blot poetiske.
Overalt hvor han forsøger derpaa, blotter eller
dømmer han sig selv. Jeg skal endnu nævne eet,
men et afgj ørende Exempel.
Da hans Helt Eudorus seiler igjennem Me-
garas Golf med Ægina foran sig, Piræus paa
høire, Corinth paa venstre Haand, og seer alle
disse Byer, der tilforn vare saa blomstrende, nu
ligge hen i Ruiner, fælder en Græker, der er
ombord paa Skibet, Taarer ved Erindringen om
sit Fædrelands fordums Storhed, og det skildres
smukt, hvorledes den Enkelte ligesom føler sin
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. I99
private Sorg svinde ind ved Sknet af de store,
overvældende Ulykker, der knuse hele Folkeslag.
Bndorus siger saa: « Denne Lære syntes at ligge
over min unge Fornuft, og dog forstod jeg den,
medens de andre unge Mænd, der vare med om-
bord, vare uimodtagelige for den. Hvoraf kom
denne Forskjel? Af vore Religioner. De vare
Hedninge, jeg var Christen. » Saaledes forsøger
Chateaubriand at hævde den christelige Følelse
denne udsøgte Sands for Naturomgivelserne og
for den Lære, de kunne give, en Sand«, som Hed-
ningen som Hedning skal mangle.
Men nu træffer det sig saa uheldigt for Theo-
rien, at hele dette Sted ikke er Andet end en
Oversættelse af et berømt, fra Oldtiden opbevaret
Brev fra Sulpiciu& til Cicero*), altsaa er forfattet
af en Hedning. Det er da ikke skikket til Be-
vis for, hvilke poetiske Følelser Hedningen maa
mangle. Men dette Træk er symbolsk. Saaledes
udgives de positive Religioner bestandig for at
være i Besiddelse af visse overnaturlige Skjøn-
heder og Egenskaber, der skulle fattes Naturen
som Natur, og dog er alt det i dem, der har
poetisk eller sædeligt Værd, kun afskrevet, kun
oversat fra selve den uforanderlige og uforbeder-
lige Hedning Naturen. Som Feuerbach sagde det:
Theologiens sande Yæsen er Anthropologi.
*) Ad familiares lib. IV epist. 6.
200 Reactionen i Frankrig.
Kaste vi da et Blik tilbage over denne dri-
stige Digtning, dette forvovne Forsøg paa at
tvinge det* 19de Aarhandredes litterære Smag
tilbage til Johannes' Aabenbarings og Dantes
Standpnnkt, saa lader det sig ikke negte, at dette
Forsøg paa at feire « Religionens Triumph » er
mislykkedes. Hvad der duer deraf, det er netop
de rent menneskelige Fartier, af hvilke vi i det
Følgende ville gjennemgaae et. Digterens egen
religiøse Begeistring var altfor vaklende til at
Aarhundredets Tvivl og Kulde overfor Mirakel-
verdenen ikke skulde have sat sig Spor i hans
Product.
Han hyklede ingenlunde ligefrem^ roen han
bedrog sig selv. Et Bevis paa, hvor rørt han
selv kunde blive ved Læsningen af sine « Marty-
rer -}> er nylig kommen for Dagen i det fine og^
«
elskværdige (pseudonyme, posthume?) Skrift: cLes
enchantements de Prudence? af Mme de Saman,
den sidste unge Kvinde, der blev elsket af Cha-
teaubriand, og der elskede ham igjen. Hun. for-
tæller heri først om hvorledes de i Sommeren
1828 pleiede at træffe hinanden paa Austerlitz-
broen og spise til Middag sammen i Jardin des
Plantes i et ensomt Værelse der. «Han forlangte
Champagne for, som han sagde, at oplive min
Kulde, og jeg sang da for ham nogle Sange af
Béranger: Mon åme, la bonne vieille , le Dieu des
bons gens etc. . Han hørte dem henrykt.* *Hun
En Pilgrim og hans seraphiske Epopee. 201
skildrer med varme Farver disse Stævnemøder, *)
og fortæller saa, hvorledes det hørte til Chatean-
briands største Glæder at høre hende, der i hele
Skriftet viser den fineste poetiske Sands, læse
hans poetiske Arheider høit for ham. Især glæ-
dede det ham at høre sine Landskabsskildringer
fra hendes Læber. «c Men undertiden , siger hun,
^og jeg for at røre ham inderligere « Martyrerne »
frem, og læste de vise Bekjenderes Taler og Lov-
sange, Fængslets og Pinslernes pathetiske Scener.
Han kunde ikke holde sine Taarer tilbage; en
Bs^g græd han; jeg blev ved at læse; hans Graad
steg til Hulken; jeg vedblev og hans Hulken
brød voldsomt frem, da jeg kom til det Sted,
kvor Endorus hemmeligt har tilbudt at lade sig
ofre for sin Moders Frelse, der med altfor stor
Svaghed havde elsket sine Børn. Ved disse Ord
kunde han ikke styre sig mere. Det var Sinds-
bevægelser, der vendte tilbage til deres KJilde.
Han var forgrædt, henreven, ramt fra alle Sider
i sin exalterede Sjæl. Han viste sig rørt og tak-
nemmelig. Han sagde mig, at han aldrig havde
følt en saadan Nydelse. Han gav mig alle de
*) Dans eet etat, il était plus amoureux, plus vif; il
me disait que je lui donnais les plaisirs les plus
charmants, tn'appelait séductrice, etc, et dans eet
endroit solitaire, il faisait ce qu'il voulait. Madame
Saman : Les enchanteraents de Prudenee, avee préfaee
de George Sand. 1873. S. 166 fif.
202 Reactionen i Frankrig.
Søde Navne, som man giver Maserne. Han fandt
mig smuk. Han roste især mine Øine, mit Blik.
Han indbildte sig i sin Lidenskab aldrig at have
seet noget Lignende. » Hun var da en Snees
Aar, han netop 60 Aar gammel. Man seer af
det anførte Citat, at endog saa kolde Steder i
« Martyrerne » som de hvidklædte Oldinges Taler
have været følte af Digteren selv ; man røres ved
denne unge og ædle Kvindes sværmeriske Beun-
dring for en Olding^ han vinder ligesom i Værd
for Læseren ved selv i den Alder at have kunnet
vinde en saadan Kvindes Elskov; men i hvilket
underlig blandet Selskab fremtræder dog ikke
i dette Tilfælde Hjertegrebetheden, der er saa
sjelden hos Chateaubriand, at den her næsten kan
betegnes som et «Unicum»! Champagne, Béran-
gers Viser, Kjærlighedserklæringer og Kjærtegn,
Graad over « Martyrerne » , Opløsthed i Hulken
og nye Kjærlighedserklæringer! Hvilke Omgivel-
ser for en orthodox Epopee! hvilken kun altfor
menneskelig Skrøbelighed hos en seraphisk Digter,
Ex-Minister og fordums Jerusalemsfarer ! *)
*) Chateaubriand: Les martyrs, især Livre HI og VIH.
Mémoires d'outre-tombe. — Sainte Beuve: Chateau-
briand et son groupe littéraire sous Vempire. —
Nettement: Histoire de la littérature fran9ai8e Bous
la Restauration I — II.
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 203
VI.
Af Restanrationstidens Personligheder er der
en egen Klasse, som særligt skarpt betegner Pe-
rioden^ det er de Omvendte. Denne Race maatte
nødvendigvis forekomme temmelig talrig, da en
saa anstrengt troende Tid fulgte paa en saa lidet
troende. Laharpes Omvendelse havde allerede
under Revolutionen vakt megen Opmærksomhed.
Chateaubriand selv var omvendt. Hos de Om-
vendte seer man maaskee skarpest, af hvad Art
den nye Aand var, da den hos dem brydes med
den gamle og overvinder den. Endelig er den
Omvendte altid lidenskabelig, helt fuld af sin
Lære og har derfor det mest udprægede Physio-
gnomi. Gjælder det som Regel, at en Tidsalders
Aand afspeiler sig typisk i dens mest fremtræ-
dende Charakterer, saa gjælder dette dobbelt om
den, hvis Charakter er den al være omvendt,
især hvis denne Personlighed er en -Kvinde. Er
det paa Grund af Kvindens receptive Natur sjeld-
nere Tilfældet, at hun fører sin Tidsalder videre,
saa sees det derimod hvert Øieblik, at hun leve-
rer det mest udprægede og udtryksfulde Billede
af dens Aand. Som Emigranterne gruppere sig
om Mme de StaSl, som Romantikernes Førere
samle sig om Caroline Schlegel, saaledes finder
Restanrationstidens Aand ^it poetisk-religiøse Ud-
tryk i Mme de Kriidener.
204 Reactionen i Frankng.
I Mme de Staéls Eoman « Delphine » fore-
kommer der en Scene, hvor Heltinden fortryller
et helt Selskscb ved sin gratiøse og talende Ud-
ferelse af en vis fremmed Dands, Shavlsdandsen.
Dette Træk var grnndet paa noget Oplevet. Det
var den nnge og yndefulde Baronesse de Kriide-
ner, der udmærkede sig blandt Andet ved sin
Dands. Det hedder i « Delphine ^ : c Aldrig har
Ynde og Skjønhed frembragt en mere overordent-
lig Virkning paa et* talrigt Selskab. Denne fretn-
mede Dands har en Tiltrækning, hvorom Intet,
vi have seet, kan give en Idee. Det er en
rent asiatisk Blanding af Indolents og Livlighed,
af Melancholi og Livsglæde. Undertiden, naar
Melodien blev blidere, gik Delphine nogle Skridt
frem med foroverbøiet Hoved, med korslagte
Arme, som om visse Erindringer eller Savn plud-
selig havde blandet sig ind i en Fests hele Pragt,
men snart begyndte hun paany sin livfulde og
lette Dands, indviklet i et indisk Shavl, der
fremhævede hendes Figur, faldt tilbage med hen-
des lange Haar og gjorde hendes hele Skikkelse
til et henrivende Maleri. » Jeg troer, at Ordet
asiatisk her er det betegnende Ord. Joubert
skriver 1803 om Mme de Krudener: « Hun har
Ynde og noget Asiatisk ved sig. Natur i Over-
drivelsen. Den yderliggaaende Sensibilitet exi-
sterer ikke let uden £xaltation.9
Julie -Barbe de Wietinghoff var født 1764 i
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 205
Riga. i Lifland og paa engang opdraget paa
Fransk og Tydsk. Atten Aar gammel blev hun
gift med den 20 Aar ældre Baron Kriidener,
russisk Diplomat, der havde været 2 Gange
gift og ^begge Gange havde ladet sig skille fra
sin Kone. Hendes Hjerte havde ingen Lod i
denne Afgj øreise, men Partiet blev anseet for
glimrende og hendes Forfængelighed har følt sig
tilfredsstillet paa samme Tid som hendes Mand
ikke var hende imod. Han synes at have været
forstandig, brav, gjennemdannet og 'kold, ved sin
Stilling bundet til alle Samfundets Convenientser.
Hurtigt indføres hun ved hans Side i det 18de
Aarhundredes mest glimrende Selskab. Efter et
Besøg ved Joseph den 2dens Hof i Wien begiver
Parret sig til Venedig, derfra hele Italien rundt,
da Hr. de Krudener bliver kaldet som russisk
Gesandt til Kjøbenhavn. Strax efter Brylluppet
var en ung og begavet Mand Alexander Stakiew,
hendes Mands Privatsecretair, bleven lidenskabe-
lig forelsket i hende, men saa stoi* var hans Be-
undring for De Kriidener og for sin Kjærlig-
heds Gjenstand, at ingen Stavelse kom over hans
Læber. Da han endelig skriftede sin Lidenskab,
var det for Manden. Denne var uforsigtig nok
til at vise Brevet til sin Kone, der herved for
første Gang ftk Vished om Stakiew's Følelser for
hende, Følelser hun vel ikke havde gjengjældt,
men maaskee dog ved medfødt Coquetteri havde
206 Reactionen i Frankrig.
)
holdt i Live. Visheden om at kunne fremkalde
en saadan Lidenskab steg hende til Hovedet.
Stakiew havde fjernet sig, men al den Uro, som
gjærede i hendes unge kvindelige Hjerte, kom nu
til Udbrud. Opfyldt af en brændende Trang til
at elske og blive elsket havde hun først forsøgt
at finde det Ideal, hvorom hun drømte, i sId
Mand. Da han mere faderligt end forelsket kuu
søgte at holde hendes Exaltation i Tømme, høle-
des hendes Væsen tilbage i sig selv, og han
sørgede over at være, hvad man senere har kaldt
uforstaaet, men hvad hun kaldte ufølt. Stakiew^s
Lidenskab var faret hende forbi som et Hdpust
og havde ligesom optøet den ydre Kulde, der
bandt hendes Sensibilitet. Den maatte have et
Afløb og neppe ankommen til Kjøbenhavn, der
som Opholdssted forekom hende at være det
skrækkeligste af alle — man erindrer, at dette
foregaaer for 100 Aar siden — , kastede hun sig
ind i en Vrimmel af selskabelige, tidsspildende
og aandsfortærende Fornøielser, hvormed det let-
sindigste Coquetteri til Høire og Venstre gik i
Følge. Følgen af alle disse Balaftener og pri-
vate Theaterforestillinger var angrebne Nerver
og et angrebet Bryst, saa at et Vinterophold i
Sydfrankrig blev forordnet af Lægerne. Men
allerede i Paris lever Mme de Kriidener op
paany^ i denne Intelligeiltsens By føler hun sig
pludselig siaaet af sin Uvidenhed, faaer litteraire
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 207
Interesser og opsøger Samtidens store Skribenter,
Barthélemy, Forfatter til «Den ange Anacharsis»,
og Bernardin de Saint-Pierre, for hvis «Paiil og
Virginie » hun bestandig havde sværmet. Hun
dyrker St. Pierre og Naturen, men har samtidigt
hos sin Modehandlerinde en Regning paa 20000
francs. I Sydfrankrig forelsker en ung Officier
sig i hende, og efter nogen Tids Kamp gjengjæl-
der hun, nu mindre uerfaren end i Kjøbenhavn,
hans Kjærlighed. Under den første Revolutions-
tids Forfølgelser fører Hr. de Frégeville (det var
Officierens Navn) hende ud af Frankrig forklædt
som hendes Kudsk. Før hun gjenseer sin Mand^
meddeler hun ham, at det ægteskabelige Baand
imellem dem er brudt. Han er rede til at til-
give. Hun opholder sig i de følgende Aar
rundt omkring i Europa adskilt fra sin Mand og
ikke mindre fra Hr. de Frégeville, men førende
et Liv som det, de galanteste Damer henimod
Slutningen af det 18de Aarhundrede tillod sig;
det er nok at sige, at hendes Mand i sine inti-
meste Breve fra 1793 til 1794 aldrig omtaler
sin Kone. Det varede dog ikke længe, før
Ægtefolkene paany vare forenede. Hr. de Krti-
dener, som snart blev russisk Gesandt i Berlin,
viste sin Kone det største Venskab og den mest
fuldendte Opmærksomhed. Fra nu af begynder
man hos Mme de Kriidener at kunne finde Spor
til den eiendommelige Art af Fromhed, der snart
208 Reactionen i Frankrig.
skulde udvikle sig saa kraftigt hos hende. Hun
havde aldrig været nogen Skjenhed, men dog al-
tid en Personlighed med sjeldent Udtryk og sjel-
den Ynde. Den Simpelhed i Smag og Optræden,
som ti Aar tidligere havde gjort hende saa for-
førerisk, havde nu veget Pladsen for en Lyst til
at klæde sig mere eiendommeligt og bizart end
smukt og simpelt, hun dækkede sit endnu bestan-
dig skjønne askefarvede fiaar efter Tidens Mode
med en Paryk. Hendes Træk og hendes Hud-
farve havde ikke mere Ungdommens Friskhed.
Paa dette Tidspunkt er det som sagt at hendes
urolige, endnu bestandig til stærke Sindsbevægel-
ser trængende Hjerte aabner sig for de første
Glimt af religiøst Svæ.nneri. Jeg finder i et
Brev fra hende til hendes nærmeste Veninde disse
Ord: « Skal jeg tilstaae Dig det, det er i mit
Hjertes Ydmyghed jeg taler. Du veed, at jeg
ikke er hovmodig, kan den Christne være det?
Jeg troer, at Gud har villet velsigne min Mand
fra det Øieblik af, da jeg atter er vendt tilbage
til ham. Der er ingen Art af Goder eller Be-
gunstigelser, som han ikke opnaaer. Hvorfor
skulde jeg ikke troe, at et fromt Hjerte, som
beder til Himlen simpelt og tillidsfuldt om at
hjelpe det at bidrage til en Andens Lykke,
maa faae sin Bøn opfyldt?* — Nei, hvorfor
skulde man ikke troe det, jeg for min Part vilde
gjerne troe, at det er Mme de Krudeners Nær-
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 209
værelse, der bringer Forsynet til at overhobe Ba-
ronen med Ordner, hvis man ikke med stor Sik^
kerhed vidste, at det var en anden mindre ro-
mantisk Aarsag, der havde bevæget Keiser Paul
den Første dertil. Sagen var den, at midt un-
der en Fest, som Baronen gav i Berlin for det
preussiske Kongehus- og Storfyrstinde Helene, an-
kom en Depeche fra Selvherskeren over alle Rus-
ser., der befalede Krlidener øieblikkelig at erklære
Preussen Krig. Majestæterne vare endnu i Huset.
I Stedet for imidlertid at splitte Fasten ved at
vise de Dandsende dette Medusahoved, lod Ge-
sandten roligt sine Gjæster dandse, og da han
som Politiker indsaa, hvor skjæbnes vanger og
uklog en saadan Krig vilde være for Rusland,
skrev han istedenfor at adlyde Ordren et fraraa-
dende Brev til sin Keiser, vel vidende, at efter
al menneskelig Beregning var fra nu af Siberien
ham' vis til hans Død. Selvfølgelig sagde han
intet Ord herom til sin Kone. Det Usandsynlige
skete, Paul blev omstemt, og i sin Beundring
for sin Ministers Mod og Klogskab overøste han
ham med Beviser paa sin Yndest. Man seer
altsaa, at der gives en anden Forklaring end
Mme de Kriideners. Fra nu af antage hendes
Breve en mere og mere religiøs og opbygget
Charakter. Hun betegner nu Religionen som sit
Tilflugtssted mod Melancholi, hun taler om de
tusinde Kilder til Glæde, som udspringe fra den.
14
210 Beactionen i Frankrig.
Midt i alt dette en ny Kjærlighedsforbindelse og
et nyt Brad. Hun havde paany forladt sin Mand,
denne Gang imod hans Ønske og boer i Paris.
Chateaabriand forærer hende her det første Exem-
plar.af sin «Génie du christianisme«, som Mme
de Staél finder paa hende9 Bord. — Hun overraskes
i Paris ved Efterretningen om Krudeners pludselige
Død. Hun lukker 'sig inde, hun sørger og an-
grer. Det havde været « hendes • Yndlingsdrøm
engang paany at vende tilbage til ham, lette ham
Aarenes Byrde og gjengjælde hans uendelige
Godhed. » Det varede dog ikke længe, før Mme
de Kriidener opgav sin Indesluttethed. Efter
først i en lille Fortælling at have efterlignet
Saint Pierre's Maneer havde hun nu ikke foretaget
sig noget Ringere end at skrivQ en Homan.
Dens Navn var « Valerie »*; hendes Ungdoms For-
hold til Alexander 8takiew havde afgivet dens
Indhold; jeg kommer senere tilbage til den. *Den
er inspireret af Werther, sjælfuld, fint og yp-
perligt skrevet. Det var imidlertid ikke Mme
de Kriidener nok at skrive en Roman, det gjaldt
om at faae den læst og bemærket. Maad'en,
hvorpåå hun greb dette an, viser, at hun paa
dette Tidspunkt til Trods for sine Tilløb endnu
ikke havde forsaget Verden helt. Hun nøledes
ikke med de almindelige Fif som at underkaste
Bogen i Manuscript den ene Kritikers Bedøm-
melse efter den anden, at læse den op i* Selskab
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 211
helt eller i Partier, nei, det gjaldt for hende om
grundigt at forberede sit succes. Hun tilskrev
da først en Ven i Paris, Doctor Gay, en ubekjendt
og forfængelig Læge, hvis Carriére hun havde lo-
vet i Tidens Løb at tage sig af, følgende Linier:
. . . « Jeg har en anden Bøn at bede Dem
om: lad en god Versemager gjøre nogle Vers til
vor Veninde Sidonie (Sidonie er Heltinden i
Mme de Kriideners første Fortælling). Over disse
Vers, som jeg ikke behøver at anbefale Dem,
og som bør være saa smagfulde som muligt,
skal kuir dtaae denne Overskrift: Til Sidonie.
Man skal sige til hende: Hvorfor boer Du i Pro-
vindserne, hvorfor berøver Dit tilbagetrukne Liv
08 Din Ynde og Dit Vid? Kalder den Lykke, Du
gjør. Dig da ikke til Paris? Dine Yndigheder,
Dine Talenter ville kun der blive beundrede, som de
bør beundres. Man har skildret Din fortryllende
Dands, men hvo kan skildre Alt, hvad der ud-
mærker Dig! —: Min -Ven, det er til Venskabet,
at jeg betroer dette, jeg. er ganske skamfuld paa
Sidonie's Vegne, thi jeg kjender hendes Beskeden-
hed. De veed, at hun ikke er forfængelig, jeg
har da mere væsentlige Grunde end en elendig
Forfængelighed baade til at b^de Dem lade disse
Vers skrive og til andet mere: Sig især, at hun
lever saa tilbagetrukket, og at man kun i Paris
bliver paaskjønnet. Sørg for, at man Jkke gj æt-
ter paa Dem. Lad disse Vers blive trykte i Af-
14*
212 Reactionen i Frankrig.
tenavisen. Det ei* sandt, at Sidonie er bleven
skildret som dandsende i Delphine. Læs det, det
vil more Dem. Men der maa ikke^staae, at
det er i Delphine, at man har skildret hende.
Knn af Overskriften «cTil Sidonie »• maa det kunne
sees, til hvem Versene er. Vær saa god at be-
tale Avisen. Jeg .'haaber at knnne forklare Dem
mine Bevæggrunde. Send mig hurtigt den Avis,
hvori det bliver trykt. Hvis Avisen ijjke vil ind-
lade sig derpaa eller hvis det varer for længe,
saa send mig Manuscriptet. og man vil faae det
indrykket i en herværende Avis. De -forpligter
derved i hei Grad Deres Veninde, huu vil mundlig
forklare Dem, hvorfor hun har bedet Dem derom.
De kj ender hendes Skyhed, hendes Hang til En-
somhed og hendes ringe Lyst til at blive rost,
roen det gjælder om at gjøre hende en væsentlig
Tjeneste. »
14 Dage senere nyt Brev om samme Gjen-
stand, nye Forespørgsler, om Doctoren har læst
Delphine. Bestandigt ^amme Thema: «Mme'de
StaSl har sagt til Sidonie, at hun har villet skil-
dre hendes Dands, og Db kan finde det i første
Bind. Hun har efter Fleres Mening der malt Si-
donie's Ansigt, hendes Maade at tale paa og hen-
des Indbildningskraft, og aaa har hun blandet
sine egne religiøse og politiske Meninger ind deri,
thi Sidonie har en dyb Religiøsitet og blander
sig meget lidt i Politiken.* Nu følge nye An-
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 213
visninger med Hensyn til Digtet. «Der maa vel
staae, at man har skildret hendes Talent til at
dandse, men* der maa ikke staae man, men sim-
pelthen: En dygtig Pensel malede Din Dands,
den Lykke, Du gjør overalt, er bekjendt, Dine
Yndigheder ere blevne besungne ligesaavel som
Dit Vid, og dog skjuler Du dem uophørligt for
Verden. Indgetogenhed, ensomt Liv, det er hvad
Du foretrækker. Der søger* Du Lykken i Din
Fromhed, i Naturen og i Studier etc. etc. etc,
se, kjære Ven, det er hvad jeg forlanger af Dem,
jeg skal senere forklare Dem hvorfor. »
Elegien ankommer, Mme de Kriidener kvit-
terer far Modtagelsen i følgende Brev: «Det er
ikke mere end billigt, kjære Doctor, at De selv
faaer en Afskrift af den yndige Elegi, De har
skrevet for mig, jeg sender Dem hermed en, jeg
ønsker selv at beholde Deres. » Elegien lyder:
« Hvad 'søger Du i Dit ensonnme Liv? Paris,
som er besnæret af den Fortryllelse, der udgaaer
fra Dig, af Din Ynde, af de glimrende Gaver,
som Himlen har skjænket Dig, tilbyder Dig jo dog
Hjerter nok, som Din fintfølende Aand har lagt
i Lænker. Vi saae Dig, vi flokkedes om Dig
hin Dag, da Du udøvede Elegancens forførende,
Skjønhedend betvingende Magt, hin Dag, da Du,
vis paa Geniets Palme, ikke vragede å,e Lovpris-
ninger^ der tilfalde Talentet. Allerede dengang
fik en sindrig Sanger Dig til at smile, da han
214 Beactionen i Frankrig.
vovede at føie sin spæde Stemme til de Vises
Chor og udkas.tede Billedet af Din magiske Dands ;
men svinder ikke Mindet, om hine Festdage for
det Tordenslag^ hvormed Himlen nu har ramt
Dig? Forene vore Hjerter sig ikke med Dine me-
lanchplske Tanker^ have de ikke i taas Andagt
sukket* ved Din Smerte? Vi ville ikke krænke
Dig med afmægtig Trest, denne opstillede Trihut^
som man yder en opstillet Sorg: Vi hørte Dig
sukke og vi sukkede med, — Vi sukfeede med,
og Du flyer! Hvorfor flyer Du? Sørgefloret be-
dækker os, Kunsterne forstumme rundt om Dig,
Elskoven skjuler sig, og med den det hele -livfulde
Følge, der fordum udgjorde Din Lyst og Din Hæder. »
Halvdelen af Elegien er endnu tilbage, men
jeg bryder af. Brevet slutter saa: «Jeg sender
Dem denne Elegie, hvis antike Farve [!] og
Skjønhed jeg beundrer. Uden at ville tilegne mig
andet af den end* den Smerte, som De' rigtigt har
iagttaget hos mig, x)g som De har »villet formilde,
har jeg saameget Andet at sige Dem, kjære Doc-
tor, langt mere smigrende for Dem, . men her er
ikke mere Plads, og mit erkjendtlige Hjerte kan
kun sende Deres sublime og for Menneskeheden
saa nyttige Kunst [!] min Tak. »
Doctor Gay lod det ikke blive derved, men
gav sig sa,a til at rime sin Prosa. Hans Ven-
inde skriver til ham : « Sidonie har overdraget
mig at bevidne den elskværdigste af alle Venner
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 215
hendes ømmeste Tak. Versene vare yndige, de
ere allerede trykte. Hvilken lykkelig Gave har
ikke den, som har skrevet dem! Hvor man seer,
at han er Sidonies Ven ! Hvor han maler, hvad han
vil sige! Det er Sjælen selv, som har ført Pens-
len i hvert eneste Strøg, og det er ea saa op-
høiet Sjæl . . . Sidonie har ogsaa modtaget en
Elegi i Prosa, som De maa kjende og som hun
finder yderst skjøn. Hvilket smakt Talent dér
ligger i denne ophøiede og simple Maneer, og
hvor maa man elske den Aand, der forstaaer at
tale et saadant Sprog. Man har forandret nogle
Vers,' meget lidt, de ere lykkedes fortrinligt og
have opfyldt Hensigten.*
Man seer, at Sidonie ikke nøledes med at
skrive Kladderne til Lovsangene over sig, men
og'saa gik Renskriften efter. løvrigt troer jeg
ikke, her hehøves nogen Commentar. Den utræt-
telige Doctor forfatter endnn flere Digte, og nye
Anmodninger om at plage alle malige Kritikere
følge. Hvad den religiøst bevægede Historiker
Michaud angaaer, der anvendte 30 Aar af sit
Liiv paa at skrive Korstogenes Historie, da gjorde
hans meget nære Forhold til Digterinden enhver
Opfordring overflødig. Han skrev en varm Kri-
tik. Endelig er da Mme de Kriidener saa vidt,
at hun kan skrive til sin Veninde: <Min Helbred
er langt bedre, }eg har været otte Nætter itræk
paa Bal aden at føle nogen Ulempe deraf. Hvil-
216 Beactionen i Frankrig.
ken Lykke^ min Yeninde, jeg kan ikke sige Big^
hvor feteret jeg er^ og det regner ned med Vers;
Æresbevisningerne overvælde mig, man strides om
et Ord af mig som om en Gunst. Det er tusinde
Gange m^re end jeg fortjener, men Forsynet yn-
der at overvælde sine Bern med Velgjernin-
ger, selv naar de ikke fortjene det... Jeg vilde
betragte det som en Feighed ikke at producere et
Værk, som jeg antager for nyttigt og betragter der-
for min Eeise til Paris som en Pligt^ medens mit
Hjerte, min Indbildningskraft, Alt drager mig til
Genfersøen. » Saa reiser hnn da til Paris, og i
December 1803 udkommer Valerie. Alle Mme de
Krlideners Batterier holdt parate til at give Bo-
gen Salut. Ikke en eneste Effect gik tabt; alle
Kritikéns Klokker klemtede. Som en dygtig Ge-
neral manglede hun ikke selv paa Valpladsen;
hun kjørte fra det ene Modemagazin til det andet
for incognito at forlange snart Skjærf, snart
Hatte, snart Fjær, snart Guirlander, snart Baand
å la Valerie. Da nu Kræmmerne saae denne
fremmede, endnu smukke og meget elegante Dame
komme kj ørende i sin Vogn for med en saadan
Sikkerhed at forlange de Phantasigjenstande, huu
opfandt, gjorde de deres Yderste for at komme
paa det Rene med hvad det var hun ønskede og^
tilfredsstille hende.* Naar de unge Piger i Ma-
gazinerne bleve aldeles forbausede ved disse uhørte
Forlangender og benægtede disse Varers Existents,
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 217
smilte Mme de Krudener med saa megen God
hed og beklagede dem saameget, fordi de endnn
ikke kjendte Romanen Valerie, at hnn snart havde
gjort dem til ivrige Proselyter af sin Bog. Med
sine Indkjøb kjørte hnn saa til en ny Bontik og
opnaaede derved i faa Dage en saa rasende Con-
cnrrence mellem Kjøbmændene med Hensyn til
Sager' å la Valerie, at hendefe Veninder, naar de
paa hendes Angivelser begave sig hen til de Hand-
lende ogspnrgte om disse Varer, bleve uskyldige
Medskyldige i hendes Kunstgreb og ikke kunde
Andet end afgive deres Vidnesbyrd for hendes
Triumph;
Mme de Kriidener skriver nii til sin Veninde :
«Valérie's succes er fuldendt og uhørt. Man sagde
endnu forleden til mig: Der er noget overna-
turligt i dette Held. Ja min Veninde, Himlen
har villet at disse Ideer, dei^ne renere Moral
skulde udbrede sig i Frankrig, hvor den endnu
er mindre kjendt. »
Neppe er denne feberagtige Trang til at
gjøre sig gjældende bleven tilfredsstillet, neppe
har dette rafHnerede Hykleri faaet • Tid til at ud-
folde sig i sin fulde Blomst, før Mme de Krtide-
ner's virkelige Omvendelse indtræder. Hermed
gik det saaledes til. En Dag i Aaret 1805
hændte det sig, at da hun i Riga sad i sit Vin-
due og hilste ned til en af sine talrige Tilbedere^
hvem hun havde udmærket i Skaren, blev deniie
218 Reactionen i Frankrig.
Mand ramt af et pladseligt Slag og faldt død
om. Denne Begivenhed henkastede hende i, den
yderste Melancholi. Under denne hendes melan-
cholske Tilstand skete det saa, at hnn^ som jo
dog ikke af Melancholi- kunde rive sig les fra
ifordelivets naf viselige' Fornødenheder, en Dag
sendte Bud til en Skomager for at han skalde
tage Maal af hend^ til et Par Sko. Manden
kom, hun saa slet ikke paa ham, medens han tog
Maal. Pludselig bliver hun slaaet af det glade
Udtryk i hans Ansigt. «Er De lykkelig? » siger
hun til ham. «Jeg er det lykkeligste Menneske
af Verden » var Svaret. Denne Skomager var
en Opvakt, han hørte til de mæhriske Brød-
res Menighed. Synet af hans Lykke virkede saa
stærkt paa hendes let bevægelige Hjerte, at
hun atter og atter besøgte ham,' hos ham lærte
flere og flere af de mæhriske Brødre at kjende
og snart var ligesaa opfyldt af Christendommens
Sandhed som han. Med den samme Lidenskab,
hvormed hun havde omfattet alle Gjenstandene for
sin Ungdoms Kjærlighed, omfattede hun nu Gjen-
standen for sin ældre Alders Følelser. Fra nu af
viser det religiøse Sværmeri sig ligeligt i hendes
Ord og Handlinger. Hendes hele tidligere Liv
synes hende Vildfarelse og Daarskab. Hun er
kun Et, Kjærlighed til sin Frelser, c Der er ikke
en Tanke i mig, som ikke vil behage hiam, tjene
ham, ofre ham Alt, ham, som forunder. mig kun
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 219
at ville udaande Kjærlighed over alle mine Med-
mennesker og som i Fremtiden knn viser mig
Glimt af Saligheden. O, hvis Menneskene blot
vidste, hvilken Lykke man nyder i Religionen,
hvor vilde de da ikke skye alle andre Bekymrin-
ger end den for deres Sjæl ! »
Det er i denne Sindstilstand, at huu kort
efter Slaget ved Jena gjør Dronning Louise af
Preussens nærmere Bekjendtskab. , Nedbrudt af
Ulykkerne, som denne var, viste hun sig modta-
gelig for Mme de Krlideners glødende religiøse
Veltalenhed. Denne opnaaede den største Indfly-
delse paa hende og gjennem hende paa Kongen.
Jeg anfører som Bevis disse Ord af et langt senere
Brev fra Dronningen til hende. «Jeg skylder
Deres fortræffelige Hjerte en Tilstaaelse, der, som
jeg sikkert veed, vil aflokke Dem G-lædestaarer.
Det er, at De har gjort mig bedre end jeg var.
Deres sanddru Tale, de Samtaler, vi have havt
samme^ om Eeligion og Christendom, have gjort
det dybeste Indtryk paa mig. » Med Dronningen
besøgte hun de Syge og Saarede paa Hospitalerne.
Kort derefter traf hun Dronning Hortense, der
ligeledes følte sig stærkt tiltrukken af hende, 9aa
stærkt, a^ hun endog modtog hende' hver Morgen
som sin stadige Gjæst. Umiddelbart derefter
gjør hun Jung -Stilling' s Bekjendtskab. Hans re-
ligiøse Begeistring stemmede med hendes. Hun
begynder nu at give Exempel paa enhver Art af
220 Reactionen i Frankrig.
christelig Ydmyghed. I Carlsruhe stiger hun op
til de smudsigste Kvistkamre for at udføre Kjær-
lighedsgjerninger. Da hun en Dag paa Gaden
træffer en ung Tjenestepige grædende over at
skulle feie den, tager hun hende Kosten ud af
Haanden og feier for hende. Hun slutter sig nu
til en Præst ved Navn Frédéric Fontaine, der er
h^kjendt i Egnen for at kunne gjøre Mirakler,
og træder gjennem ham ligeledes i Forbindelse
med en ekstasisk Bondepige, Maria Kummrin, der
stod i stadig Forbindelse med Serapher og Cheruber
og som i sine clairvoyante Tilstande gav Orakel-
svar og propheterede. Denne Pige spaaede Mme de
Krlidener en høi Sendelse i G-uds Rige og beteg-
nede Fontaine , der iøvrigt snart viste sig^ at være
en ualmindelig Hykler og Slyngel, som hendes
Apostel. Mme de Krtidener skriver da . nu med
fuld Qverbevisning til sin Veninde : « Tænk at
jeg i Ordets bogstavelige Forstand har oplevet
Mirakler. Du har ingen Anelse om den Lykke,
de føle, der helt give sig hen til Jesus Christus.
Jeg har af hans G-odhed og Barmhjertighed faaet
det positive Løfte, at han vil opfylde de Bønner^
jeg retter til ham for mine Slægtninge og Venner. »
Det lader sig ikke nægte, at de Udtryk^ hvor-
med hun skildrer den nye Flamme i sit' Indre,
have en betænkelig Lighed med Udtrykkene for
slet ikke himmelsk Kjærlighed. Om Gud hedder
det: « Hvor skulde jeg kunne sige, hvilken Ømhed
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 221
der brænder i mit Hjerte, hvorledes mine Taarer
trille, hvilke Ord der skjælve i hele mit Væsen,
naar jeg føler mig saaledes elsket, jeg stakkels
Jordorm! Nyligt sagde jeg til Gud: Hvad kan
jeg sige Dig, o Du min Højtelskede ! (O mon
bienaimé)^ o kunde jeg raabe det ud over hele
Verden^ gjennem alle Himlene hvor høit jeg el-
sker Dig! O kunde jeg føre ikke alene alle Men-
nesker,, men alle de oprørske Åander tilbage til
Dig!»
Der findes et Billede i Vaticanet af en mo-
derne Italiener, paa hvilket en Nonne knæler for
Christus, der besvarer hendes svømmende Blik
med de ømmeste Øiekast. Det faldt mig uvilkaar-
ligt ind, da jeg læste Mme de Kriideners Udbrud
under hendes religiøse Rus. . Et. andet Sted hed-
der det: «Hvad det gjælder om er, at elske og
bringe Andre til at elske den elskværdigste (le
plus aimablé)^ den bedste, dea ømmeste af alle
Fædre. » Under hendes religiøse Rundreiser, paa
hvilke hun overalt præker og omvender, har en
ung Missionær sluttet sig til hende, en af de
Mange, af hvem, hun blev skuifet; men strax efter
hans Ankomst-udmaler huQ deres fælles Gudstjeneste
i Ord som jiisse: « Hvilken Aand! kan De forestille
Dem Lyksaligheden af vore Communioner? Intet
afmaler den; vi kunde ikke engang høre, hvad
der blev feagt. » Det er umuligt at læse dette,
uden at mindes • nogle Ord af en af hendes Ung-
222 Reactionen i Frankrig.
domstilbedefe : «Lezay paastaaer (siger ChénedoUé),
at Mme de Krlidener i de mest afgj ørende «Øie-
blikke med sin Elsker gjør en Bøn til Gud og
siger: «Min Gud, hvor jeg er lykkelig! Jeg be-
der Dig om Tilgivelse far dette Overmaal af
Lykke !:5 Og han tilføier: Elle regoit ce sacrifice
comme une p«rsonne qui va recevoir sa comma-
nion.»*) Analoge religiøse Stemninger findes iev-
rigt hos alle Tiders Mystikere.
At hun personlig var overbevist om sin Vil-
lies Renhed og fuldstændig oprigtig i sin hele
Væremaade er dog hævet over al- Tvivl. Ikke
blot M hun selv er omvendt, men Omvender-Li-
denskaben syder i hendes Indre. Atter og atter
kommer den Tanke tilbage hos hende, at omvende
endog Djævelen og Helvedes Beboere (je ne puis
m'empécher de désirer que Tenfer vienne å ce
Dieu qui est si bon, etc). Det forstaaer sig, at
hun niaatte bære megen og haard Miskjendelse af
dem, der ikke kunde troe paa den Forandring,
der var foregaaet med hende. Endog hendes egen
Moder foragtede hende og ophørte at skrive. Men
ingen Miskjendelse rokkede hendes religiøse Be-
geistring. I Reglen ledet af Maria Kummrin^s
rSpaadomme, Varsler og Syner, drager hun fra By
til By. I Basel uddeler hun religiøse- Smaaskrifter
*) Manuscript af Cbénedollé, citeret af Sainte-Beiive i
Derniers Portraita, 290.
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 223
til Soldaterne og omvender efter sin egen Mening
den halve Garnisoti.
Snart faaer han ogsaa Spaadomsgave. Spaa-
domsgaven er paa denne Tid hyppig. Saavel De
Maistre som Bonald spaaede mange Aar i For-
veien Restaurationen og bleve hoiligt anseete der-
for. Hvor deres Prophetier imidlertid antage et
bestemtere Præg, gaaer det dem som det gamle
Testamentes : de slaae ikke ind. For blot at
nævne nogle Exempler, saa siger De Maistre i
Anledning af Planerne til Oprettelse åf et E,egje-
nngssæde i Nordamerika: «Man kan vædde ti
mod en paa, at Byen ikke vil blive bygget, eller
at den ikke vil blive kaldt Washington, eller åt
Congressen ikke vil komme til at residere der » ,
og alle disse tre Ting skete. Saaledes spaaede
han ogsaa, at Eestanrationen af Bourbonerne vilde
skee i dybeste Fred uden Hjælp af de Fremmede,
at Souverainitetsideen og Adelsmagten vilde gaae
styrkede ud af Revolutionen etc. Naar adskillige
af Bonalds Prophetier (i Théorie du pouvoir) sloge
ndget bedre ind, da ligger det simpelt i, at den,
som spaaer det Forgjængeliges Ophør, nødvendig-
vis engang faaer Eet, og at der er Ting an-
gadende Fremtiden, om hvilke der, som Hamlet
siger, ikke beheves nogen Aand fra Graven for
at sige os dem. Mme de Krtideners Spaadomme
fik imidlertid mere at betyde end nogen af Restau-
rationstidens andre Propheters. I et Brev fra
224 Reactionen i Frankrig.
Strassburg til en rassisk Hofdame havde hun
(October 1814) skrevet: «Vi skalle snart see det
skyldige Frankrig tugtet, det, som ifølge den
Eviges Bestemmelse skulde have været skaanet,
ifald det havde vedblevet at underkaste sig Kor-
set. 9 Hvorledes kunde dette sen^e, efter Napo-
leons Tilbagekomst fra Elba, udlægges ' anderledes
end som en mystisk Forudviden derom ! Hun havde
fremdeles skrevet: «Uveiret nærmer sig; de Lil-
lier, som den Evige havde bevaret, hint Symbol,
der bestaaer i en ren, spæd Blomst, som et Jern-
scepter har knækket, fordi den Evige vilde det
saaledes, disse Lillier, der havde burdet appellere
til Guds Benhed og Kjærlighed, have vist sig^ for
at forsvinde.* Hvad kunde dette være Andet end
en Spaadom om Ludvig d. 18des Flugt for Na-
poleon! Efterretningen om disse Prophetier flei
Europa rundt, men naaede allerførst til Keiser
Alexander, paa hvem de gjorde det dybeste Ind-
tryk. Stærkt plaget som han var af Samvittig-
hedsnag, stærkt svækket som han var af alle-
haande Udskeielser, befandt han sig i høi Grad
prædisponeret til en Paavirkiung af religiøs My-
stik. Paa Reisen fra Wien gjorde han i Heidel-
berg personligt Mme de Kriideners Bekjendtskab.
Snart var hendes Indflydelse almægtig over ham.
De indelukkede sig halve Bage sammen, bedende
i Forening, læsende sammen i Skriften, discnte-
rende theologiske Problemer. Tiden før Slaget
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 225
ved Waterloo tilbringe de i Heidelberg med Psal-
melæsning. Efterretningen om de tabte Slag ved
Ligny og Qnatre-Bras 16de og 17de Jani træffer
Alexander midt i Davids Psalmer, der trøste ham
over Nederlaget og forvisse ham om hans Sags
Retfærdighed. Han beder og faster. Den 18de
Juni leveres Slaget ved Waterloo; paa Efterret-
ningen derom reiser Alexander til Paris, men for-
langer, at Mme de Krtidener strax skal følge ham.
Hans høieste Sorg i dette Øieblik er, at hans
Broder Constantin ikke ogsaa er omvendt. Vor
Prophetinde besøger, før hun reiser fra Heideh
berg, de i Fængslet der sig befindende Dødsdømte,
præker med stor Virkning for dem og følger saa
Keiseren, over hvis christelige Hensigter hun er
i den høieste Ekstase. I Paris naaer hendes Ind-
flydelse Høidepunktet. Keiseren besøger hende
samme Aften, hun kommer; hendes Bopæl bliver
saaledes indrettet, at Keiseren hver Time paa Da-
gen ved Hjælp af en hemmelig Dør fra sit Palais
kan komme til hendes Hus. løvrigt fristede ingen
Adspredelse, ingen Fornøielse ham, hvem Fransk-
mændene faa Aar tidligere havde kjendt som saa
verdslig. «Jeg er Ohristi Discipel, sagde han,
jeg gaaer med Evangeliet i Haanden og kjender
kun det. » Og hans Veninde skriver om ham :
« Alexander er Guds Udvalgte.. Han vandrer ad
Forsagelsens Veie. » Man maatte sikkert tye til
Udtryk hentede fra Johannes* Aabenbaring for at
16
226 Reactionen i Frankrig.
beteg:ne, hvad hun egentlig saa i ham : Noget som
én Opretter af det tnsindaarige E.ige, en Predens
Engel med Magtens flammende Syærd, Lysets blonde
Fyrste eller lignende, medens Napoleon for hende
som for Adam Muller og Consorter var Djæve-
len selv/) Alexander skulde gjenoprette Christen-
dommen paa Jorden, udslette indtil det sidste Spor
af Revolutionen og alle dens Qjerninger. Til Gjen-
gjæld kjendte da Alexanders Ærefrygt og Tak-
nemmelighed ingen Grændser. I Begyndelsen af
September fandt en storartet Revue over 150,000
Mand russiske Tropper Sted. for Alexanders Øine
paa Oamps des Yertus i Champagne. Mme de
'Krudener kunde ikke fattes der. Om Morgenen
tidligt allerede hentede Keiserens Vogne hende,
og han modtog hende ikke som en Yndlingsunder-
saat, men som et Sendebud fra Himlen, der skulde
føre hans Tropper til Seir. «Mest med blottet
Hoved, eller med en lille Straahat paa Hovedet,
hvilken hun dog gjerne hang over Armen, med sine
endnu bestandig blonde Haar, der hang i Flet-
ninger ned over Skuldrene, medens en Lok nu og
da faldt ned over Panden, iført en mørk og sim-
pel Kjole, der blev elegant ved den Maade, han
bar den paa, og som sammenholdtes af et simpelt
Bælte, saaledes ankom hun ved Daggry, saaledes
*) Se Den romantiske Skole i Tydskland .369.
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 227
stod han i Bønnens Øieblik for Fronten af de
forbansede Tropper. » *)
Under dette Samliv med Alexander er det
da, at Mme de Krlidener ni;Ldfanger en Idee,
som man kunde kalde oprørende, ifald den ikke
kom fra en stakkels fjantet Kvindes af gammelt
Galanteri og ny Eeligiøsitet forskruede Hjerne,
Ideen til « den hellige Alliance » . > Det er nnom-
Btnnder af gj ørende bevist, at det er hende, Eu-
ropa og Civilisationen har havt at takke for
Ideen til den. En Mand, der er tilbøielig til
langt at undervurdere hendes Indflydelse, og som
har Uret, hvor han benegter den, Dronning
Louise af Preussens høitelskede Broder, Storher-
tugen af Mecklenburg-Strelitz skriver: «Mme de
Krlidener har aldrig udøvet den ringeste Indfly-
delse paa min englelige Søster af Preussen, ikke
heller paa Kongen, hendes Gemal, der bedømte
denne sørgelig berømte Kvinde fuldkomment rig-
tig. Hvad derimod Keiser Alexander angaaer,
da havde hun til Gjengjæld saaledes bemægtiget
sig ham, at den hellige Alliance, som Keiseren
foreslog og satte igjennem, bør betragtes som
denne Kvindes Værk alene ; vær vis paa, at jeg
ikke vilde sige det, naar jeg ikke vidste det
positivt. »
Nogle Dage efter Ankomsten til Paris sagde
*) Sainte-Beuve efter et Øienvidnes Beretning.
16*
228 Reactionen i Frankrig.
Alexander til sin Veninde: «Jeg forlader Frank-
rig, men fer min Afreise vil jeg i et offentligt
Actstykke give Gud Fader, Gud. Søn og Gud den
Helligaand den Ære, vi sk^'lde ham for den
Beskyttelse, ^ han har forundt os, og indbyde 9Me
Folk til at slutte sig sammen i Underdanighed
under Evangeliet. Han overrakte hende hermed
et Papir, det var Udkastet til Tractaten mellem
de tre Monarcher. Capefigue, som har seet det,
skriver : « Jeg har liggende for mig Originalen
til denne Tractat, helt skrevet med Keiser Alex-
anders Haand med Rettelser af Mme de Krlide-
ner. Ordet «den hellige Alliance* er skrevet af
denne overordentlige Kvinde. » — Altsaa endog
til Navnet er hun Ophav. Hun valgte det med
en Hentydning til Spaadommene om de sidste
Dage hos Propheten Daniel.
Naar man nu, som vi, har fulgt denne
Kvindes Fortid, har seet, hvem og hvad hun
var, og naar man paa den anden Side har noget
Begreb om Revolutionen og hvad den var, saa
synes det En ikke sandsynligt, at alle hine
apokalyptiske Reminiscentser og hellige Principer,
formulerede af den Kvindehaand, der 11 Aar før
kjøbte Skjærfene og Hattene å la Valerie, og af
den samme Pen, der forfattede Elegien til 8i-
donie, i Længden skulde have Kraft til at mod-
staae Revolutionens fornyede Dønninger. Thi
man maa ikke troe, at Revolutionen er forbi.
En Prophetindø og hendes hellige Værk. 229
Vi ere og leve endnn midt i den. Hvor tre ere
forsamlede i dens Navn, der er den midt iblandt
dem.
I Tractaten erkldere «i den høihellige og
udelelige Treenigheds Navn» de tre Monarcher
«hMtideligt, at det nærværende Actstykke har til
Hensigt for Universets Aasyn at aabenbare deres
urokkelige Beslutning om til Eegel for deres
Færd^ det være sig i Styrelsen af deres respec-
tive Stater eller i deres politiske Forhold til en-
hver anden Regjering, kun at tage den hellige
Religions Forskrifter om Retfærdighed, Kjærlig-
hed og Fred, der langtfra blot at være anvende-
lige i det private Liv omvendt bør have directe
Indflydelse paa Fyrsternes Beslutninger som det
eneste Middel . til at grundlægge de menneskelige
Institutioner og raade Bod paa deres Ufuldkom-
menheder. 9
Det var Ordlyden. Hvad der fra først af
var oprigtigt og velment af det keiserlige Svag-
hovede, det blev med hykkelsk Kløgt accepteret
af hans kronede Brødre. Cætera qui nescit!
Hvo veed ikke, hvad den hellige Alliance kom
til at betyde, Indvarslingen af den almindelige
europæiske Reaction med Brutaliteten til Indhold
og Løgnen til Form. Det var i dens Navn, at
i vort Aarhundredes sørgeligste Aarti enhver
selv den svageste Stræben mod aandelig og po-
litisk Frihed blev forfulgt eller kvalt. Frivilligt
230 Reactionen i Frankrig.
Blnttede sig til Alliancen den Magt, der havde
den største Interesse deraf, nemlig Paven. Uden
smaalig Hensyntagen til sin Stilling Qom den
romersk -katholske Kirkes Hoved hævede Paven
til Skyerne sine Colleger: Alexander, den græske
Pave, Kongen af Preussen, den lutherske Pave,
og Kongen af England, den anglikanske Pave.
Paa Wienercongressen fremlagde saa Pius et Be-
staurationsproject, i Sammenligning med hvilket
alle Fortidens Restauratorers Drømme blegnede
og alle tidligere Forsøg paa at føre de førrevolu-
tionære Tilstande tilbage reduceredes til Intet.
Med et Pennestrøg var Eevplutionens og Keiser-
dømmets Existents udslettet. Det hellige ro-
merske Rige skulde gjenoprettes, desuden hele
Middelalderens Samfundsoixlen, Tiender, Kirke-
godser, Skattefrihed for Geistligheden og Inqni-
sition.
Resten af Mme de Krudeners Liv frembyder
ingen verdenshistorisk Interesse. Hun blev stedse
mere oprigtig og stedse mere fanatisk i sin Tro;
hendes 'Drift til at lægge den for Dagen i Gjer-
ninger ble^ stedse mere brændende hed. At
hjælpe Fattige og Syge blev hende en Hjertesag
og Livssag. Men fra det Øieblik af, hun for-
søger at tage Ghristendommen praktisk, skifter
hendes hele Stilling Charakter. Magthaverne,
Øvrighederne, alle de Store, der saalænge han
holdt sig til Hofferne, havde gjort hende deres
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 231
Opvartning, saae, saasnart hun henvendte sig til
Befolkningen, med sikkert Instinct en Fjende i
bende. Snart drog hun gjennem Schweitz i hel-
ligt- vanvittige Fest- og Triumphtog. snart joges
hnn forfulgt fra By til By. I Basel rasede
Præsterne imod bende og fik hende Tordrevet, i
Baden, hvor hun nndor en Hungersnød udviste
en storartet Yelgjørenhed, blev hendes Hus om-
ringet af Gensdarmer og de, der havde søgt Til-
flugt hos hende, splittede ad; fra Luzern blev
hnn udjaget af Politiet; da hun forsøgte at naae
ind i Frankrig gjennem Elsass, blev Adgangen
hende forbudt og Tilbagereisen til Baden ligeledes
forment hende. Med Politi blev hun endelig
escorteret lige til Rusland, saaledes, at hun af
det Wurtembergske Politi blev afgivet til det
Baierske, af dette til det Sachsiske, af dette til
det Preussiske og endelig af dette sidste til sit
eget Lands. Alexanders Naade havde hun for
bestandig mistet. De Skildringer, hun i sine re-
ligiøse Tidsskrifter og Brochurer havde givet af
Samfnndsuretten, af de Fattiges grændseløse Ned
og Magthavernes uretfærdige Undertrykkelser,
vare overalt blevne betegnede som Socialisme og
Communisme; Christendom, som hun forstod den,
kunde ikke være Autoriteterne tilpas. Tilmed
viste hun sig naiv nok til uforsigtigt at udtale
sin Begeistring for Grækernes Frihedskamp og
til paa en formentlig for Keiseren compromit-
232 Reactionen i Frankrig.
terende Maade at lade sig forlyde med^ at han
som Stifter af den hellige Alliance burde og
maatte gaae i Spidsen for et Korstog mod Tyr-
kiet. Forstødt af Alexander forlod hnn St. Pe-
tersborg og levede fra nu af som Selvplager og
Missionær. Hnn led Nød, undertiden Sult, pinte
sig selv, lindrede Andres Nød, hvor hun kunde,
og døde i 1824 under en Missionsreise paa Krim.
Et interessant Modstykke til den fransk-rus-
siske Mme de KrtLdener danner den t^dsk- rus-
siske Sværmerske Fyrstinde Oallitzin, hvis Op-
træderf falder i Slutningen af det 18de Aarhun-
drede som Mme de Kriideners i Begyndelsen af det
19de. Man seer dennes Eiendommelighed skar-
pere, naar man kaster et Blik paa Fyrstindens
Liv. Hun er som Aand et rent tydsk Phæno-
men, ligesaa enkelt som hendes yngre Samtidige
raffineret og sammensat, paa engang naiv og
sentimental, en skjøn Sjæl og et svagt Hovede.
Hendes Mand er som Krtidener meget verdslig,
en Ven og Beundrer af Diderot, der først opfor-
drer Fyrstinden til at studere og indgiver hende
Mod dertil, men som senere finder en ivrig
Modstander i hende. Ligesaa ligegyldig for
sit Kjøns Fortrin, som Mme de Krtidener var
coquet, lader Fyrstinden sit Haar afrage for at
umuliggjøre sig Deltagelse i Selskabslivet og
trækker sig tilbage fra Verden allerede 24 Aar
gammel. For ganske at løsrive sig &a al
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 233
Egoisme « bragte hun Gud af Kjærliglied Ofret
af sin Porstand ». Hendes XJbekjendtskab med
Verden viser sig i et saadant lille Træk som at
hun, da hendes Søn ønsker at gaae i fremmed
Krigstjeneste, henvender sig først til den preus-
siske Overgeneral, senere til den østerrigske for
at opnaae Tilladelse til at medgive ham en Led-
sager, der kan beskytte ham imod Militærlivets
uregelmæssige Sæder, og med Forundring begge
Gange modtager det Svar, at en Officier ikke
kan medbringe en saadan mandlig Gouvernante
til Hæren. Hendes religiøse Sværmeri beltegnes
bedst ved en Frembringelse som denne:
Gebet der Liebe.
Liebe! lehre uns beten, dass uns erhore die Liebe.
O der Liebe vereintes Gebet ist Quelle der Liebe,
Qaelle des ewigen Lebens und unaussprechlicher Wonne!
Schwester rufe mir zu: „O Bruder! Bitten der Liebe
Sende dem Vater f[ir mich — ich sende Bitten der Liebe
Taglich dem Vater flir dich." O Schwester! der Bitten
nicht eine
Eann an die Liebe, von Liebe, fUr Liebe gesendet
umsonst seyn.
Tonen er hos hende trods al sin Inderlighed
^og ligesaa pietistisk- abstract som hos Mme de
Krudener mystisk-sensuel. *)
Hvad vi i Mme de Krudener have for os er
*) Se Katerkamp: Denkwiirdigkeiten aus dem Leben
' der Fttrstinn Amalia von Gallitzin. Mynster 1828.
234 Reactionen i Frankrig.
da en Aand, der fra først af er saaledes nd-
rastet, at den synes skabt til at udrette noget
Betydeligt. Thi den har et Fond af levende
Følsomhed, en Sum af Livskraft, der synes at
kunne strække til for et Par Menneskeliv, ikke
som sund Yegeteren, men i Kraft af den indre
Uro, der er dens Princip, og af den indre Ud,
der synes at kunne kaste Gnister til alle Sider
uden Ophør. Der er i hende et oprindeligt Fond
af russisk Flygtighed og Bøielighed, tydsk Senti-
mentalitet, fransk Formsands og « asiatisk* -sand-
selig Ynde. Hun træder ud i Livet uden nogen
solid Opdragelse bag sig og uden noget alvorlig^
Forsæt foran sig, med en stærk Trang til Lykke,
med noget digterisk Anlæg, altsaa forud bestemt
til et Liv i Illusioner. Da hun seer sig omgivet
af Beundrere, nyder hun svimlende denne Til-
fredssstillelse. Hun begynder da at betragte sig
selv som et høiere Væsen. Saalænge hun bevarer
den materielle Troskab mod sin Mand, lever han
i den Illusion, at hun er en Pligtens Heltinde.
Da hun bryder den, skifter hun Ideal og for-
vandles for sig selv til Idealet af den skjønne
Synderinde. Hun bruger etsteds, om G-enferda-
merne det Udtryk, at de hverken have Uskyldig-
hedens Tiltrækning eller c Syndens Gratie*. Hun
har tillagt sig den sidste. Hun vedblev jo dog
at besidde den Del af Idealet, som bestaaer i at
være den første i sin Art, unique. Heri ligger
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 235
det, at hun indbildte sig at medbringe Lykken
(Ordener og Titler) til sin Mand. Al lUasion
bestaaer i en urigtig Sammenknytning af Aarsag
og Virkning, den religiøse Illusion som de andre.
Men den religiøse Illusion er dobbelt, den henfører
Virkningen ikke til sin Aarsag, men direkte til et
ubestemt Ophav, Tilværelsens Midtpunkt — første
Illusion — og i Tilværelsens Midtpunkt anbrin-
ges saa dernæst ikke, som det antages, Guddom-
men, men Individet selv — anden Illusion. Vor
Heltinde troer, at hendes Mand faaer Ordenerne
directe fra Oud, men Aarsagen, hvorfor Oud
giver ham dem, det er hun selv og ingen Anden.
Hun er den sande Aarsag og Gud kun det Mid-
del, hvorigjennem hun virker. Sit verdslige Lev-
net vedbliver hun at føre, saalænge det endnu
formaaer at skjænke hende Illusioner. Men en
Dame med Aand og Nerver trættes i Længden
ved dette Liv, ved den nye Tilbeders tilbage-
skuende Skinsyge paa den forrige, og ledes til-
sidst ved for 10de Gang at narre sig selv og en
Anden med de Ord: <J^ elsker Dig og har
aldrig elsket nogen Anden. » Da alle Illusioner
ved dette Levnet ere forbi, aabner der sig for
den Livstrætte Muligheden til en ny Illusion,
der endog peger ud øver Graven. Det Slag-
tilfælde, der rammer hendes Tilbeder, betragter
hun med samme Øine, hvormed den hellige Au-
gustin, Pascal eller Luther have betragtet lignende
236 Beactionen i Frankrig.
#
Begivenheder. Det er et Vink, en Advarsel til
hende. Den glade Skomager er vis paa at høre
til Guds Udvalgte. Da hun erfarer Hemmelig-
heden ved hans Glæde, vil hun ikke staae tilbage,
men ogsaa høre til dem. Troen paa Gud er for
hende Tilfredsstillelsen af det Ønske at være ud-
valgt og foretrukken. Hun anseer sig for om-
vendt og er paa Bunden af sin Sjæl den, hun
var. Idet hun lægger Guddommen de Ord i
Munden, hvormed han forvisser hende om sin
Ømhed, hvad gjør hun da Andet end at skrive
Epistlerne og Elegierne til Sidonie om igjen!
Echoet af hendes egen Selvtilbedelse naaer tU
hende som en Éøst fra Skyerne, og hun takker
nu som* fordum Gud for at være bleven saaledes
udmærket — af sig selv. Hvad hun attraaer er
nu som før det at elskes. Men ligesom Chatean-
briand gaaer til sit jordiske Alhambra ad en
Omvei over det jordiske Jerusalem, saaledes læg-
ger hun Yeien til sit himmelske Alhambra over
det himmelske Zion. Forskjellen er kun den, at
han vil bedrage de Andre, hun bedrager sig selv.
Hun er en Coquette ligesom han og Lamartine;
kun at de ere stolte Goquetter, medens hun er
ydmyg.
Dog det af gj ørende Træk, som betegner hende
i Modsætning til dem, ligger ikke i Gharakteren,
men i Intelligentsen og i selve hendes Natur som
Kvinde. Chateaubriand har som Mand idetmindste
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 237
et svagt Begreb om Videnskab, der gjør det nmu-
ligt for ham at lade si^ narre af Mirakelmænd
og Landsby-Sibyller. Hun derimod er Kvinde og i
Beaotionsperioder er Definitionen paa en Kvinde
den: En Kvinde er et Præstebytte. Uden viden-
skabelige Forudsætninger bliver hun, naar ganske
enkelte , ualmindeligt gunstige Omstændigheder und-
tages, lidt før eller lidt senere, men i Regelen
uandgaaeligt et Bytte for sin Begeistring, der
ikke veed, hvor den vil hen, for sine ubestemte
Længsler , der ikke vide , hvad de attraae , for sin
Feighed, der skræmmes af Livets Ulykker, ende-
lig for alle &ine Illusioner, og alle disse Magter:
Begeistring, Længsel, Frygt og Drømmeri aflevere
deres Offer bundet paa Hænder og Fødder som
Bytte til Kirken, hvis Autoritet jo desuden fra
den tidligste Barndom af gjennem Opdragelsen er
bleven indprentet Sjælen. Saaledes gik det Mme
de Krtidener. Af det aandelige Liv, som hun tan-
gerer^ gaae de betydningsfulde Frihedskampe, den
uafhængige Forskning, Oplysningsiveren, Tænker-
begeistringen hende uforstaaede forbi; hvad hun
fordtaaer og tilegner sig af Tidsalderen, det er
kun den ene Side: Frivoliteten. Da Reactionen
mod det 18de Aarhundrede begynder og selvføl-
gelig begynder med at foreholde den forløbne
Periode dens Ugudelighed og Frivolitet, giver
Mme de Krudener den øieblikkelig Ret, fordi hun
føler sig truffet^ fordi hun selv i hele sin Tids-
238 Reactionen i Frankrig.
alder ikke har geet eller havt Øie for andet end
Letfærdigheden og de hensynsløse Sæder.
Reactionen tager til, og den faaer sin Poesi,
en Poesi om alt det Overnaturlige, som Digteren
indbilder sin Læser at han troer paa. Bøgerne
fyldes med Troner og Fyrstendømmer, Chemfoer
og Serapher; det er for Digterne tilsyneladende
hellig Alvor dermed ; det falder dem kan end ikke
ind, at noget Menneske kunde falde paa at tage
det for Alvor. Hvilket Epigram skrives ikke over
den hele Fægten for Traditionen, dander endelig
kommer en Kvinde, som er naiv nok til at tage
Alt bogstaveligt, som troer den unge Pige, der
fortæller at have omgaaedes Engle, og den Mand,
der vil have havt de overnaturlige Syner, som
det var Tidens høieste Mode at synge om! Dig-
terne havde begyndt at forherlige Miraklet og
Propheten. Her kommer en stakkels naiv Magda-
lena og tager dem paa Ordet og troer paa de
Mirakler, der vises hende, og forsøger sig selv i
Prophetier. Man er netop rede til at ryste paa
Hovedet af hende og smile, da det viser sig, at
Tidens Mægtige tage hende for fulde. Hun bliver
en Magt. Chateaubriand, som ikke ' troer paa
hende eller med hende, men som troer paa hen-
des Indflydelse, forsøger at vinde hende for sine
politiske Planer men bliver afvist. Hun vil kun
Et, gjengive Christendommen dens ved Revolu-
tionen styrtede Autoritet. For hende har Bevola-
En Prophetinde og hendes hellige Værk. 239
tionen knn udført een GjerniHg, den at styrte den
hellige Tradition; hun for sin Del vil kun udføre
een Gjeming, den modsatte, den at gjengive Chri-
stendommen dens verdensoverskyggende Herre-
dømme. Alexander griher Tanken , Magterne adop-
tere den som klogt politisk Middel. Saalænge hun
kan vil hævde Christendommens Autoritet, saa-
længe hun kun vil reformere og omvende Folkene
fra oven af, og i Forbund med Fyrsterne, staaer
han paa Ærens og Forgudelsens Tinde. Men
Omslaget skeer. Den religiøse Consequents tvin-
ger hende til at forsøge en Folkenes Omvendelse
fra neden af ved at begive sig midt ud iblandt
dem, ved at drive Christendommen praktisk iste-
denfor theoretisk, og paa de gamle Apostles Ma-
neer. Hvilken Naivetet! Hun er saa naiv, at hun
mener. Magthaverne maa see disse Forsøg med
ligesaa gunstige Øine som hendes tidligere Bestræ-
belser. Hun begriber end ikke, at Autoriteten
frygter enhver alvorlig Sysselsættelse med dens
eget Princip , naar denne Sysselsæ.ttelse ikke ' er
den officielle. Fra det Øieblik af, hun virkelig
optræder som Christen, behandles hun som Bevo-
lutionær. Autoritetsprincipets Forfægtere see i
den Følelse af Menneskenes almindelige Broderskab,
der leder hende, og i den Ekstase, hvormed hun
taler de Fattiges og Undertryktes Sag, et Bevis
for at hun ^er — Socialist og Communist. Og
saaledes faldt det da i hendes Lod praktisk at
240 Reactionen i Frankrig.
vise^ hvad Christendommens Gjenindsættelse som
Autoritet betød. Man vilde netop kun have den
som Autoritet, som Magt, som Orden. Man
brugte den som man benyttede Politiet,. Hæren,
Fængslerne for at holde Alt i Eo og Autoritets-
principet oppe. Fra det Øieblik af, da den blev
taget personligt og individuelt, og sat saaledes i
Værk, at man kunde frygte, den vilde afstedkomme
sociale Bevægelser, fra det Øieblik af var den
Uordenen, og Autoriteterne befordrede den i
Mme de Krlideners Person hurtigst muligt fra
Grændse til Qrændse. *)
* ) Charles Eynard: Vie de Madame Krttdener Tome I-ll. —
Sainte-Beuve: Portraits de femmes. Derniers Portraits.
Jeg udkastede dette Afsnit i Sommer udenlands,
og havde da kun Eynards Biographi ved Haanden.
Ved min Hjemkomst fandt jeg, at et Par af de Steder
i Mme de Ertideners Breve, der havde slaaet mig
mest, netop ogsaa vare blevne bemærkede af Sainte-
Beuve, uden at der forøvrigt var hogensomhelst Over-
ensstemmelse i Behandlingen. Der gives i enhver
Bog tre eller fire Steder, som enhver Kritiker, der
nogenlunde forstaaer sit Fag, altid vil lægge Ms^rke
til og anføre. Saaledes opstaaer undertiden Skinnet
af, at den ene har benyttet den anden, hvor det ikke
er Tilfældet. Stuart Mill har i den Anledning skrevet:
Coleridge reqiinded pne of his critics, that there are
such things in the world as springs, and that the
water, a man draws, not necessarily comes from a
hole made in another mans cistern.
En dansk Fremstilling af Mme de ErUdeners Liv
Lyrik og Erotik. .241
VII.
Da de 100 Dage vare forbi og Ludvig d. 18de
for anden Gang vendt tilbage, udbredte en for-
underlig blandet og vemodig Stemning sig over
Frankrig. Restaurationen frembød et dobbelt Phy-
siognomi, det var Gjenoprettelsen af et Dynasti,
om hvilket man havde troet, at Revolutionen for
evigt havde udelukket det fra Frankrigs Trone,
den førte Tilstande tilbage, om hvilke man havde
nient, at de udelukkende hørte Fortiden til, og paa
den anden Side var den Gjenoprettelsen af lovlig
Frihed i Modsætning til det frygtelige Militær-
despoti, der nu i saa mange Aar havde -holdt
Frankrig gispende under sin Voldsmagt. For
JCiitteraturen var den tilsyneladende idetmindste en
Frihedsbebuder. Efter 15 Aars Forløb var en fri
Debat af Ideer atter mulig. Den tunge Haand,
der havde hvilet knugende paa Pressen, trak sig
bort. Seglet løstes fr^ det Skrin, i hvilket de
kjæmpende Aander og Systemer laae bundne, man
havde Lov til at discutere Alt: Eev\)lutionen og
Keiserdømmet, det 18de og det 19de Aarhundrede,
Fortid, l^utid og Fremtid.
Man havde Lov dertil, men havde man Lyst?
Nei, Lysten var ringe. Frankrigs Stemning var.
findes i Dansk Maanedsskrift 1862, 2det Bind, at
C. Carstensen. «
16
242 , Reactionen i Frankrig.
Stemningen efter en langvarig Sygdom- eller efter
et tabt Slag. Ikke at man længtes efter Seire.
I Slutningen af Napoleons Regjering havde alle-
rede Kanonen foran Invalidehotellet ikke mere
vakt noget Echo i Hjerterne. Man sagde tU hin-
anden: Ak, det er kun en Seir! Nei, man læng-
tes efter Fred, som den Aareladte og Udtømte
længes efter Hvile. ' Man glædede sig, som naar
en Oholeraepidemi, der har hærjet en By til det
Yderste, endelig er- ovre. Man begyndte paany at
vænne sig til Tanken om Livet. Mødrene havde,
hidtil med en vis Eædsel seet deres, Børn nærme
sig til Ynglingealderen, det vil sige til den Alder,
da de bleve Soldater og snart efter til Lig. De
begyndte nu at haabe paa, at disse Børn havde
Liyet for sig. Børnene, der vare opvoxede under
Trommehvirvler og krigerske Fanfarer, og som
alt i Skolen havde vænnet sig til Tanken om en
tidligt erhvervet Hæder og en tidlig Død, maatte
nu ligeledes see at vænne sig til Tanken om et
Liv i Fredstid. Straadøden, der forestod dem,
syntes dem ^rim i Sammenligning med Døden som
den nylig havde vist sig for, dem straalende skjøn
i sit rygende Purpur, de stode ligesom skuffede
og gave sig til at gruble. De unge Mænd ende-
lig, der saa længe nødtvungent havde maattet lade
alt personligt Liv gaae op i Statslivet, Krigslivet
og Fædrelandets Fællesinteresser, hørte for en stor
Del med Henrykkelse Budskabet om, at de nu
Lyrik og Erotik. 243
turde bryde Geledderne og at de ikke mere behø-
vede at gaae i Trit efter Kalveskindet ; de rystede
Landeveienes Støv af deres Fødder, kastede Uni-
formen, og søgte at udslette ethvert Minde om
Disciplinen. Da de komme lige fra Keiserdøm-
inets Valpladser, fra Slagenes Bulder og Blodbad,
ty 6 de til det rolige Naturliv, bort fra den lar-
mende Menneskeverden. Saaledes er Periodens
Stemning, træt, men sammensai, fuld af Skuffel-
ser, Forhaabninger og Trang til personlige Drøm-
merier, ikke Stemning til Handling, men til Me-
diteren og Contemplation.
Det er denne Folkestemning, som forklarer,
hvorledes Lamartines « Meditationer* kunde blive
Tidens Yndlingspoesi. Efter Chateaubriands «Gé-
.nie du christianismes havde ingen Bog vakt en
saadan Opsigt i Frankrig; i- fire Aar solgtes 45,000
Bxemplarer. I denne Bog fandt* Perioden, saa
underligt det end nu kan synes os, en Tolk for
sine Følelser og for Alt, hvad der rørte sig inderst
i dens Sind, et Billede af sine ideale Længsler, der
spillede i alle de skjiaereste og skjønneste Drøm-
mes Farver. Disse Digte klang som Æolsharpe-
toner, men det var Tidens Aand, der greb i Har-
pen. Det var vel ikke saameget Sange som Be-
tragtninger, ikke saa meget hjertelige som aande-
lige Harmonier ; men man havde saa længe i Livet
havt nok af Bestemthed, bestemte Former og faste
Skikkelser og hjertegribende Følelser. Det mær-
16*
244 Reactionen i Frankrig.
kedes paa ingen Maade som en Mangel^ at her
ikke fandtes nogen skærpet Lidenskab eller nogen
Tilbøielighed til at see Menneskelivets mørke, og
forfærdelige Side, overhovedet Livet som det er.
Deraf havde man i Virkeligheden havt nok. Efter
en Tid, hvor saa mange Instincter havde maattet
kvæles, glædede man sig ved dette rent poetiske
Instinct, over denne saa melodiøse Digter, der,
som han sagde, havde en Accord for hver Følelse
og Stemning. Man længtes efter en saadan Hvile
i Lyriken efter Philosophien, Revolutionen og Krig
paa Krig. Digtet onj «Søen» gik Europa rundt,
fordi det var saa længe siden, at man overhovedet
havde følt ved Naturen og betragtet den ander-
ledes end taktisk som Terrainform. Lamartine
optraadte imidlertid i Tidens Aand ikke blot som
Stemningsdigter, men som en Troende og en Chri-
sten. Grrundtonen i hans Digte var christelig-
monarchisk og bourbonistisk.
For os der senere have kjendt en Lamartine,
der var ' Republikens Præsident og Humanismens
Apostel, er det interessant at iagttage Digterens
aandelige Udgangspunkter. I Mødrenehjemmet er
Bibelen hans stadige Børnelæsning. Han opdra-
ges med Troen paa Kongedømmet af Guds Naade.
Som Yngling le^er han under Paavirkning af Mme
de Staél og Chateaubriand, dog især den sidste.
Han' læser med Beundring Tassos &Det befriede
Jerusalem » ; Ossian giver ham Forvisningen om.
Lyrik og Erotik. 245
at sand Poesie kan være ubestemt og taaget,
Bernardin de' Saint -Pierre er for ham som for
Madame de Kriidener ved sin Natnrs fredelige
Mildhed og Harmoni det nærmeste Forbillede.
Han optræder da offentligt fra først af som Elev
af Chateaubriand og Bonald. I sin « Raphael »
fortæller han selv, hvorledes han kom til at gjøre
Bonalds Bekjendtskab. I hin Tid, da han i
Chambéry ved Alpernes Fod tilbad den unge skjønne
Creolerinde , som han i sine Digte har forherliget
under Navnet Elvire, blev han af sin Veninde
opfordret til at skrive en Ode til Bonald, der
var en nær Bekjendt af hendes Hus. Lamartine
paastaaer, at han. kun kjendte dennes Navn og
den Nimbus, hvormed dette Navn som en christelig
Lovgivers var omgivet. « Jeg forestillede mig, si-
ger han, at jeg skulde tale til en moderne Mo-
ses, der af et nyt Sinais Straaler øste det gud-
dommelige Lys, hvormed han opklarede de menneske-
lige Love». Maaskee har Bonald ogsaa foresvæ-
vet De Vigny, da han kort efter forfattede sit
Digt Mo'ise. Lamartine skrev da til Bonald den
Ode, der i Samlingen bærer Titlen « Geniet », og
hvori det paa Tro og Love fortælles^ at Bonald
adspreder de berømte Sophisters falske Klarhed
o. s. V. og fører den moralske Verden fra Uorde-
nen til Ordenen selv. Dette magre Begreb om
det Gode: « Ordenen » vender overalt tilbage. Bo-
nald svarede med at oversende den unge Poet et
246 Reactioaen i Frankrig.
Exemplar af sine samlede Værker. Lamartine
læste dem med Begeistring^ og naap han sidenhen
i Noten til denne Ode synes at ville fragaae, at
han blev saa dybt greben af dem som han blev,
bør man skrive dette paa den senere Erkjendelses
Eegning. Han siger her: cJeg læste disse Skrif-
ter med det. poetiske Sværmeri for Fortiden og
med den inderlige Medlidenhed med det Faldne,
der saa let i Børns Indbildningskraft forvandler
sig til' Dogme og System. Jeg bestræbte mig i
nogle Maaneder for paa Chateaubriands og Bonalds
Ord at troe paa aabenbarede Eegjeringer. Senere
udrev Tiden og den menneskelige Fornuft mig
som alle Andre af disse skjønne Illusioner, og jeg
forstod, at Gud ikke aabenbarer Mennesket Andet
end dets sociale Tilbøieligheder, og at de for-
skjellige Eegjeringssy stemer ere Aabenbaringer af
Tidsalderen, Situationen, Aarhundredet og Men-
neskeslægtens Laster og Dyder ». Lamartine anti-
daterer meget betydeligt denne sin Indsigt. Hans
Meditationer gaae i Eegelen alle i samme Retning
som Oden til Bonald. Den, der betitles Gud, er
dediceret til Lamennais, Dithyramben over den hel-
lige Poesi til Bibelens Oversætter Genoude. Selv
er han Medlem af Bedactionen af Bladet «Oon-
servateur», fra hvis Stiftelse Chateaubriand date-
rede 46n udprægede Eeaction i Europa. Da dette
Blad gaaer ind, bliver han tilligemed Lamennais
og Bonald Stifter af det nye ensartede Organ
Lyxik og Brotik. 247
«Le défenseur», der gaaer ad paa at bekjæmpe Con-
stitationalismen. Det falder i hans Lod at skulle
opfordre De Maistre til at give Bidrag. Det er
høist interessant at see^ i hvilken Tone den nu
dog . 30aarige Lamartine tiltaler Forfatteren af
Bogen «Ora Paven »: «Hr. Greve! jeg var .meget
syg, da jeg modtog Deres venlige og smigrende
Skrivelse tilligemed Deres Værk. Jeg ben5'tter
de første tilbagevendende Kræfter til at takke
Dem paa eengang for Brevet og Bogen, men især
for den smigrende Benævnelse Neveu, med hvil-
ken jeg hædrer mig overfor alle Deres Bekjendte;
denne Benævnelse alene er saa godt som et Ry,
saa høit staaer Deres Navn anskrevet hos alle
dem, der forstaae et sandt og dybt Geni i dette
vildfarende og smaalige Aarhundrede . . . Hr.
Bonald og De, Hr. Greve, og endnu nogle Mænd,
som i stor Afstand følge Deres Spor, have grundet
en uforgjængelig Skole for høi Philosophi og chri-
stelig Pojitik, der skyder Rødder især i den unge
Generation. » I dette Brev betegner Lamartine
De Maistres Stilling i • Litteraturen som den at
være Høvding for de første Skribenter og udleder
Oppositionen imod ham af ede latterlige gallikan-
ske Prætentioner 9, som han saa beundringsværdigt
har tilintetgjort. Hans Standpunkt er altsaa»Ul-
tramontanisnien, ren og skjær — dog vel at mærke
kun hans theoretiske Standpunkt. I sin Poesi er
han ikke nær saa dogmatisk. Naar hau f. Ex.
248 Beactionen i Fr^krig.
betragter det som sin^ den cliristelige Digters Op-
gave at drive den hedenske Mythologi ad af Par-
nasset^ saa er det i Virkeligheden intet religiøst,
men et rent poetisk Instinct, der leder ham. De
gamle Myther vare i Lyriken for længe ^siden
indskrumpede til Omskrivninger, og altfor latter-
lige til at kunne virke skadeligt paa Nogens Beli-
giøsitet. Det var dog virkelig ikke nedyendigt
at nedlægge en religiøs Protest imod Troen paa
Apollo og Amor. Nei, det, hvorved Lamartine
virkede, det var, at han udtalte snart de melan-
cholske, snart de beroligende, snart de begeistrende
Ord, som Alle trængte til at høre. Man opda-
gede ikke, at han egentlig ikke havde fundet eller
sagt noget Nyt, man kjendte sig selv igjen i
denne sympathetiske Stemme. Man følte atter visse
Fibrer bevæge sig og leve i En, som under den
almindelige Nedslaaethed havde syntes følelsesløse.
Han bragte de Strenge, som længe ikke mere
havde givet Lyd, til paany at lade Toner høre,
og man henryktes over det Nye, som laa i atter
at bringe hine gamle Erindringer til at leve. I
den Modtagelsestale , som den store Naturforsker
Cuvier holdt til Lamartine i 1830, viser han^
hvorledes Mennesket i den dybe Nat^ som om-
ringer dets Fornuft, trænger til en Fører, der
kan rive det ud af Tvivlens sorte Labyrinth og
henrive det til Lysets og Tryghedens Egne. Han
beskylder Byron for i Universet kun at have seet
Lyrik og Erotik. 249
et Tempel for det Ondes Gud og hilser i Lam ar-
tine Haabets Sanger. Saaledes sammenblandede
Frankrig som en stakkels Reconvalescent Haabet
med Troen, Trøsten med Dogmerne, Livsmodet
med Ultramontanismen i een stor Uklarhed , saa
længe indtil Forholdenes Magt splittede Taageine
og tvang saavel Forfatterne som Publicum til at
indtage bestemte Standpunkter. Foreløbigt var
dette for Lamartine en Triumphens og den begyn-
dende Hæders Tid ; denne Hæder kom for ham
ikke tidligt, han var 30 Aar gammel, men den
faldt som de første Straaler af den opgaaende Sol
ind i lians æresyge Existents. Man forestille sig
ret levende en Salon fra den Tid, som den er os
beskrevet af Samtidige*), en Kække Selskabssale
hos en af Kongedømmets første Dignitarier, Gre-.
neral Foy f. Ex., hvor henved 100 Personer ere
forsamlede, og hvor Lamartine, dengang Gesandt
i Florents, er tilstede paa et af sine korte Besøg
i Paris. En Bevægelse af Beundring gaaer igjen-
nem Salen, da han træder ind, ung, rank og
smnk, aristokratisk i Væsen og Holdning. Man
flokkes om ham. Damerne især; yndige Ansigter,
praegtige Toiletter^ Smil og Smigrerier møde ham
fra alle Sider. Man glemmer et Øieblik at sige
de tilstedeværende Deputerede Complimenter for
deres sidste Taler i Kammeret. Han, hvem man
*) Villemain: M. de Féletz et les salons de son temps.
250 Reactionen i Frankrig.
uden at have seet ham fer, kan kjende strax,
overstraaler Alle. Q-eneral Foy nærmer sig ham,
trykker hans Haand med Begeistring og forsikrer
ham, at han, naar hai^ vil, kan blive en Prydelse
for Kammeret, der længe har trængt til en saa ta-
lentfuld Forsvarer af de ægte monarchiske Priu-
ciper. Saa fremsiger han med sin melodiske
Stemme, der endnu aldrig har udtalt noget poli-
tisk Stikord,, en eller to af sine første Medita-
tioner, « Erindringen » , « Begeistringen » , « Fortviv-
lelseni, cBønnen», «Troen» eller en anden Ab-
straction, og fremkalder en Henrykkelse uden Mage
og Udbrud i alle Nuancer af Begeistring og Tak-
nemmelighed. Benjamin Constant nærmer sig ham
med sin uigjennemtrængelige, alvorligt ironiske
Mine, lykønsker ham til at have opdaget denne
nye Kilde til Poesi, og forsikrer ham, at han
kun i Schillers retiecterende Digte finder denne
Høihed og Renhed i Følelse og Udtryk. Damerne
finde denne Parallel ganske særdeles smigrende for
Schiller, en obscur tydsk borgerlig Poet, hvis
Navn de akkurat erindre at have hørt nævne.
Hvad er han mod Lamartine ! Forskjellige Om-
stændigheder forøge den Tiltrækning, hans Digte
udøve: først Forfatterens sjeldne og næsten kvin-
delige Skjønhed, saa Rygterne om hende, hvem
de fortrinsvis besynge og med et saa seraphisk
Sværmeri, med saa overjordisk en Renhed. 9^n
skal have elsket og have mistet sin Elskede ved
Lyrik og Erotik. 251
DødeD. Mau fritter J;il alle Sider for at erfare
Noget om Sagens virkelige Sammenhæng. Hvem
var hin Elvire, hvilket var hendes virkelige Navn?
Alle hine Spørgsmaal ere af liden Interesse
for os, der nu fordybe os i disse Minder for at
begribe hin Tid og dens Aand tilfnlde. Men de
berøre et Pankt, der ogsaa for os har den høieste
Interesse, nemlig det: Af hvad .Beskaffenhed er
den erotiske Følelse i hine Digte og overhovedet
hos Lamartine, af hvad Beskaffenhed er den i
den hele Gruppe af Litteratur, hvoraf han er
paavirket og hvori han udgjer et Led? Af alle
de Følelser, som Digtekunsten behandler, er den
erotiske dep, der spiller den største Rolle.
Hvorledes den opfattes og fremstilles, det er et
Moment af høieste Betydning til Forstaaelsen af
Tidens Aand. Paa Opfattelsen af det Erotiske
kan man som paa det fineste Maaleredskab spore
Styrken, Arten og Varmegraden af en Tids hele
Følelsesliv. Jeg har tidligere skildret Galanteriets
Overgang til Lidenskab hos Housseau. Hos
Tydsklands store Digtere bliver denne Lidenskab
lutret 0^ humaniseret. Hos Romantikerne bliver
den til Maaneskinssmægten. I revolutionære
Tider skildres den i Kamp med bestaaende og
ordnede Samfundsforhold, hos moderne skeptiske
Digtere som Heine er Kjærligheden undergravet
af Tvivl om dens Bestaaen-.
252 Reactionen i Frankrig.
Doch wenn du sagst, ich liebe dich^
Dann muss ich weinen bitterlich.
• I en forskruet, spiritnalistisk. antoritetatroende
og ordens^al Periode som denne vil Kjærlighedea
umuligt kunne optræde naturlig og sund. Lad
08 gjennemgaae de vigtigste Kjærlighedsskildrin-
ger, som Datiden har efterladt, vi holde da mbd
det samme en kort Revne over Hovedtyperne for
Mand og Kvinde.
Det første Par er Endorus og Velleda i
« Martyrerne*.
Helten i Martyrerne er saa meget m'ere
interessant, som Chateaubriand har meddelt ham
mangt et Træk af sit eget udtryksfulde Physiog-
nomi. Dette gaaer saa vidt, at Chateaubriand
og Endorus begynde Fortællingen af deres Lev-
net næsten med samme Ord og med samme Be-
tragtning. Endorus siger: «Da jeg fedtes ved
Foden af Taygetus's Bjerg, var Havets sørgelige
Mumlen den første Lyd, der ramte mit Øre.
Mod hvormange Bredder har jeg ikke siden seet
Bølgerne brydes, som jeg beskuer her! Hvem
kunde for nogle Aar siden have sagt* mig, at
jeg skulde høre disse Bølger, som jeg saa. rulle
op paa Messeniens smukke Sand, sukke paa Ita-
liens Kyster, paa Bata vernes, Britternes og Gal-
lernes Strande! 9 Og ganske saaledes siger Cha-
teaubriand i sin « Heise i Italien »: «Da jeg
fødtes paa Bretagnes Klipper, var den første
Lyrik o^ Erotik. 253
Lyd, som ramte, mit Øre, da jeg kom til Verden,
Havets Lyd, og paa bvormange Bredder har jeg
ikke siden seet de Bølger brydes, som jeg finder
her! Hvem kunde for nogle Aar siden have
sagt mig, at jeg ved Scipios og Virgils Grav
skulde høre de Bølger sukke, som rullede op
mod mine Fødder paa Englands Kyster og Mary-
lands Strande •» etc. Begge ere de vidtforslagne
og prøvede Mænd som Odysseus og Æneas; det
fælles Træk er Forundringen over sit eget Livs
Eventyr, Beundringen for det egne Selv, hvem
høiere Magter have ført igjennem saa mange
Skjæbner. Dog endnu et Træk og et mere be-
tydningsfuldt er fælles^ som Chateaubriand saa-
ledes er Eudorus Helten, der hidfører Christen-
dommens Triumph paa Jorden. Chateaubriand
gjentager kun under Napoleon, hvad Eudoru^
gjorde under Galerius ; og det er ikke hans
Skyld, at han ikke blev Martyr; Tanken om et
Martyrium sysselsatte ham i hans Ungdom; han
udtalte oftere til Venner, at han ikke vilde have
veget tilbage for et saadant, ifald det var Blevet
fordret af ham. Den Heros, der foresvæver ham
som Idealet, det er da intet Mindre end Offeret,
der bødei' for Tidens Irreligiøsitet og Frafald og
soin ved sin Gjerning og sine Lidelser stiller. den
vrede Gud tilfreds. I den første Udgave af
Martyrerne betegnes Eudorus endog ligefrem som
en Christus af anden Kang. Det Udtryk bruges
254 Reactionen i Frankrig.
om ham, at den Evige forlangte <en hel Hostie».
Paa dette Sted gik af theologiske Hensyn Ordet,
vel tid i de sener« Udgaver. Men i Slutningen
blev Forestillingen sagtens ved en Uagtsomhed
staaende og gjer paa sit Sted en næsten komisk
Virkning. Hvor Eudorus martres, hedder det:
« Ildstolen var beredt. De Christnes Lærer præ-
ker Evangeliet med sterst Veltalenhed, naar han
sidder i en glødende Stol. Serapher udbrede
over Eudorus en himmelsk Dugg og hans Skyts-
engel udfolder sine Vinger over ham. Han tog
sig i Flammen ud som et lifligt Brød, tilberedt
for det himmelske Taifel.»
Her have vi da altsaa Grundforestillingen
for Typen. Det første Offer, den første Frelser,
den første Hostie er ikke nok. Skjøndt Christen
finder Chateaubriand ikke, at Christi Martyrdød
har virket og sonet tilstrækkeligt. Der udfordres
til Religionens Triumph endnu bestandig Frelsere
i mindre Format som Chateaubriand selv eller
hans Helt Eudorus. Ganske som Hbs de tydske
Eomantikere selv en Usling som Galo i Tiecks
«Genoveva» skal have en Lighed med Christus,*)
saaledes Helten her. Denne Helt kan feile i
sin Ungdom og en kort Tid f. Ex. i det skjønne
*) Se F. L. Liebenberg: Bidrag til den Oehlenschliigerske
Litteraturs Historie I, 183. Genoveva „seer Christus
i ham".
Lyrik og Erotik. 255
Neapel vandre ad Fordærvelsens Veie (Chateau-
briand vidste af e^en Erfaring, at selv faste
Principer ikke værnede derimod), men han om-
vender sig, udstaaer alle Prøver og døer som et
lysende Exempel.
Hans Kjærlighedsforhold til Velleda er en
af disse Prøver.
Velleda er sikkert den originaleste og mest
betydningsfulde Kvindefigur, som Restaurations-
perioden har frembragt. Velleda er en ung gal-
lisk Pige fra det 3die Aarhundrede, og Chateau-
briand har villet skildre den franske Type i hende.
« Denne Kvinde var overordentlig. Hun havde
som alle galliske Kvinder noget Lunefuldt og
Tiltrækkende. Hendes Blik var hurtigt, Udtryk-
ket om hendes Mund en Smule haanligt og hendes
Smil eiendommeligt blidt og aandfuldt. Hendes
Væsen var snart stolt snart vellystigt. Der var
i hele hendes Person en Blanding af Hengivelse
og Værdighed , af Uskyldighed og Kunst. » —
Men Velleda er ikke blot national fransk, hun
bærer i høi G-rad Præget af den Tid, da hun
blev digtet, hun er et Ideal fra 18D9. Velleda
er Præstinde, hun hører til Erkedruidens Familie.
For denne Tid er Kvindeliglieden først fuldkom-
men, naar den er præget af en religiøs Begeist-
rings Stempel. Som ægte Datter af det 18de
Aarhundrede er Velleda derfor ikke heller et rent
Naturbam. Hun er Naturbarn som Revolutionens
256 Reactionen i Frankrig.
andre Døtre var det. Det bemærkes udtrykkelig
oin hende — ikke nden et let Anstrøg af Pedan-
teri — at hun i Erkedrnidens Familie var bleven
« grundigt oplært i den græske Litteratur og i
sit Lands Hi8torie». Yelleda er Druidernes sidste
Præstinde som Cymodoke den sidste Præstinde
for Homer. Ligesom Corinna lidt tidligere var
Idealet for de unge Ærgjerrigheder blandt Kvin-
derne, saaledes bliver Yelled^ det nu, .og da Lit-
teraturen ikke blot er et Udtryk for Samfundet^
men ogsaa mægtigt bidrager til at omforme Sam-
fundet, saa see vi Velleda • fra Phai^tasiens Verden
gaae over i Virkelighedens. Hvad er Mme de
Krlidener for Fronten af den russiske Hsér Andet
end en christelig Velleda!
Vi lære den unge Præstinde at kjende, da
hun siddende i en Baad paa Havet under Storm
udsynger Besvs^rgelsessange over Havet og Stor-
men, over hvilke hun omtrent som Fouqué's Un-
dine har en Art Herredømme eller troer at have
det. Vi høre hende saa i en ildfuld Tale op-
fordre sine Landsmænd *til at gjenerobre deres
Frihed og gribe til Vaaben imod Eomerhæren.
Vi see hende som Teutatés' Præstinde hvæsse
Seglen til Menneskeofring. Hun er skjøn, som
hun skildres, høi og rank, neppe bedækket af en
sort Tunica, der er kort og uden Ærmer, med
Gnldseglen hængende i sit Staalbælte. Hendes
Øine ere blaa, hendes Læber stærkt røde, om
Lyrik og Erotik. 257
8it fritflyvende blonde Haar bærer han snart en
Egegren^ snart en Krands af Verbena.
Han har neppe seet Eadoras, før han elsker
ham. Men en saa simpel og natarlig Lidenskab
er ikke nok for denne Tid. Yelleda maa endna
være en Art Vestalinde og have afgivet Løfte
om evig Jomfraelighed. «Jeg er Jomfrn, Seine-
øens Jomfrn; hvad enten jeg bevarer eller over-
træder mit Løfte, døer jeg deraf, og Da er
Skyld deri. » Han behager vel Eadorus , men
han elsker hende ikke. Han staaer overfor hende
omtrent som pins JBneas overfor Dido, om hvem
Digteren endog lader Endoras' minde sine Til-
hørere. Den Ulykkelige forsøger enhver Art
Trolddom. Han vil snige sig ind til ham med
Maanens Straaler. Han vil flyve ind i det
Taarn, han beboer, vinde hans Kjærlighed ander
en fremmed Skikkelse, og vægrer sig dog^ selv af
Skinsyge ved Tanken. Eadoras deler ikke denne
Lidenskab, men føler sig i hendes Nærhed lige-
som -smittet af dens Atmossphære. Som Christen
gyser han tilbage for Fristelsen. « Vel tyve
Gange var jeg, medens Velleda adtrykte mig saa
sørgelige og saa ømme Følelser, nær ved at kaste
mig for hendes Fødder, at forkynde hende hendes
Seir og gjøre hende lykkelig ved Tilstaaelsen af
mit Nederlag. I det Øieblik, jeg var ved at
bakke ander, skyldte jeg kan den Medlidenhed,
som denne Ulykkelige indgjød mig, min Frelse.
17
258 Reactionen i Frankrig.
Men denne Medlidenhed, der i Begyndelsen frelste
mig, var det, som til Slutning var Aarsag til min Un-
dergang ^ thi den berøvede mig Resten af min Kraft. »
Der er rent æsthetisk seet noget saare Uskj^nt ved
at høre en Mand udbrede sig saaledes over de haarde
Kampe, han har bestaaet for at hævde sin Dyd,
og Eudorns's Udbrud af Skam og Anger klæde ham
ikke. «0 Cyril, siger han, hvorledes skal jeg
fortsætte denne Fortælling, jeg rødmer af Skam
og Forvirring. » Da endelig denne Eidder af den
bedrøvelige Skikkelse er kommen saa vidt, at
han, efter at Yelleda har forsøgt et Selvmord,
ligger for hendes Fødder, saa kan han ikke nøies
med mindre end at sætte hele Helvede i Bevæ-
gelse i den Anledning. «Jeg falder ned for Vel-
ledas Fødder . . . Helvede giver Signalet til dette
frygtelige Bryllup; Mørkets Aander hylede i
Afgrunden, Patriarchernes kydske Ægtehustruer
vendte Hovedet bort, og min Skytsengel bedæk-
kede sit Aasyn med sine Yinger og steg op mod
Himlen. » End ikke i Øieblikket formaaer denne
triste Helt at give sig hen. Han skammer sig
som en Dreng, der fortærer et stjaalent Æble
med en Blanding af Fraadseri og Angst for
Prygl. «Min Lykke lignede Fortvivlelse, og den,
som havde seet os midt i vor Lyksalighed, havde
taget os for to Skyldige, hvem man lige har
forkyndt Dødsdommen. Fra dette Øieblik følte
jeg mig mærket med den guddommelige Vredes
Lyrik og Brotik. 259
Segl. Et tæt Mørke hævede sig ligesom en Røg-
sky i min Aand, som det forekom mig at en Hær
af oprørske Aander pludseligt havde taget i Be-
siddelse. Ideer, der hidtil havde været mig abe-
kjendte, indfandt sig hos mig, Helvedes Sprog
strømmede fra min Tunge, og jeg udtalte de Guds-
bespottelser, som høres paa hine Steder, hvor der
er Graad og Tænders Gnidsel. »
Saaledes er da denne den christne Høvdings
Kjærlighedsforstaaelse med den hedenske Frophet-
inde skildret med Baal og Brand som Baggrund.
I Atala, der indeholder noget Beslægtet i Asso-
ciationen af Lidelse og Lyst, var dog dette saa
lidet mente og følte Anathema endnu ikke udslyn-
get over den jordiske Kjærlighed.
Man gjenfinder denne Opfattelse i De Vigny's
betydelige og skjønne Ungdomsdigt Eloa, som
skildrer, hvorledes Mørkets Fyrste forfører en
ung og deilig kvindelig Engel. Var Satan i « Mar-
tyrerne » en Bevolutionær , saa er han her ikke
meget forskjellig fra de Gamles Eros. Uden at
nævne hvem han er, besnærer han ved sin Skj en-
hed og Veltalenhed Engelen og river hende saa
med sig ned i Afgrunden. Han skildrer selv sin
Magt* i disse Ord, som man bør læse i Origina-
lens Vers:
Jeg er den, som man elsker og som man ikke kj ender,
Mit Flammeherredømme over Mennesket har jeg grundet
I Hjertets Længsler og i Sjælens Drømme,
17*
260 Beactionen i Frankrig.
I Legemets Attraa og hemmelighedsfulde Sympathier,
I Blodets Skatte, i Øinenes Blik.
Det er mig, som bringer Hustruen til at tale i Drømme
Og den unge, lykkelige Pige til at føle en lykkelig Illusion,
Jeg giver dem Nætter, der trøste dem for deres Dage,
Jeg er den hemmelige Konge for hemmelig Elskov.
Saaledes omtrent synger Choret i Sophokles's
« Antigene* til Eros:
Eros, Aiseirer i Kamp, Eros al Vældes Betvinger,
I Nattens Blund hviler Du paa den unge Piges mildtblus-
sende Kind.
Du svæver vidt over Havet ind i Hyrdernes Hytter,
Selv en udødelig Gud kan ikke undflye Dig,
Og ikke Mennesket, Døgnets Barn,
Og den Betvungne raser.
Uskyld river Du hen til vilde Lysters Fordærv.
Idet Tiden nu er paa det Skraaplan som fø-
rer til at opfatte Eros som Satan selv, saa for-
staaer det sig, at ingen Tid har skildret den c sande*
Kjærlighed saa iskold, saa seraphisk, saa plato-
nisk og saa afmægtig som denne excellerer i at
fremstille den. Lad os see hvorledes den er opfat-
tet hos Tidens Velleda, hos Madame de Krudener
selv i hendes * Valerie*.
Hvorvel Valerie er en Efterligning af Wer-
ther, er den tillige et Modstykke til Werther;
det er Fortællingen om en ung Svensker, Gustav
Linar ved Navn, der af sin Moder tidlig lærte
«at elske Dyden* og som vedbliver at elske den
til sin Død. Foruden Dyden elsker han tillige
Lyrik og Brotik. 261
Valerie, men Valerie er gift med Greven, hans
Herre og Ideal, og er selv et saadant Indbegreb
af Fuldkommenheder, at det er umuligt at løfte
sine Øine til hende uden med en Eespect, der
umuliggjør enhver Attraa. Alexander Stakiew
havde tilstaaet Krudener sine Følelser, Gustav
tier absolut overfor Manden*) og meddeler heller
aldrig sin Elskede, hvad han lider. Han tæres
hen af uforstaaet og uudtalt Eskov, og da han
er altfor vel opdragen til at skyde sig, døer han
af Tæring. Hans Stil er denne: «0 min Ven,
hvilken Brøde af mig, at have hengivet mig til
en saadan Lidenskab, der maa ødelægge mig.
Men jeg vil idetmindste døe elskende Dyden og
den hellige Sandhed; jeg vil ikke anklage Him-
len for mine Ulykker som saa mange af mine
Li^e gjøre; [Hvilket artigt Barn!] jeg vil uden
at beklage mig lide den Smerte, hvori jeg selv
er Skyld og som jeg elsker, skjøndt den dræber
mig. Jeg vil nærme mig, naar den Evige kalder,
betynget med mange Feil, men ikke med Selvmord. » -
(II, 63) Denne Gustav er ingen Mand-, kvinde-
lige Forfattere excellere som bekjendt ikke i at
skildre Mænd. De lade dem næsten altid gaae
*) I to paa hinandeji følgende Udgaver af sin „Fran-
zosische Litteraturgeschichte" har Julian Schmidt be-
gaaet den Feil i Gjengi velsen af Valerie, at lade
Gustav skrifte for Manden.
262 ReactioQen i Frankrig.
op i Hensynet til Kvinden. Onstav er som sagt
Skandinav, men vi have ingen Aarsag til at
være stolte af denne Landsmand, som mindst af
alt udmærker sig ved nordisk Kraft. National-
farven i Bogen indskrænker sig da ogsaa mest
til den fællesgermaniske Sentimentalitet, i hvilken
Skildringen er neddykket og til en Del svenske
Navne, der naturligvis paa det Pudsigste ere
stavede forkert. Saaledes foranstalter Gustav for
Valerie i Venedig en Fest, hvis Decoration skal
minde hende om hendes Ungdomshjem blandt Birke
og Graner. Med Overraskelse udbryder Valerie
ved Synet: «Ah! c'est Dronigor. » Med nogen
Møie udfandt jeg, at dette skal være Dronning-
gaard. — Særligt svensk kan Gustav ikke kal-
des. Hvad der er smukt i Skildringen af hans
Gharakter, det er det Skjær af den fyrste Yng-
lingealders humanitære Sværmeri, som er udbredt
over hans Tilstaaelser. Er det ikke smukt og
følt, naar han, der troer at have iagttaget, at hos
de fleste Mennesker afløses Kjærlighedens Periode
af Ærgjerrighedens , siger, at den Hæder, de
Andre ønske sig, ikke er den, der har foresvævet
ham som attraaværdig: «Den Hæder, jeg har
drømt om, beskjæftigede sig med Alles Lykke, som
Kjærligheden beskjæftiger sig med en enkelt Gjen-
stands Lykke. Den var en Dyd hos den, der bar
den i sit Bryst, inden Menneskene rundt omkring
ham kaldte den Hæder. » Og han tilføier: «flvad
Lyrik og Erotik. 263
har Hæderen tilfælles med Hobens smaalige For-
fængelighed, med den elendige Prætention paa at
være Noget, fordi man jager efter det». Er det
ikke underligt at tænke , at dette staaer i den
Bog, hvis Ry blev iværksat ved saadanne Mid-
ler, som anvendtes for at bringe Valerie i Skud-
det? — Overfor Gustav staaer Valerie udrustet
med al den Ynde,- som en Dame, der var saa li-
denskabeligt forelsket i sig selv som Mme de Kru-
dener kunde meddele sit eget Contrafei. Hun er
helt igjennem Kvinde, medens den umandige Gu-
stav, ^der selv indseer sin Lidenskabs Ufornuftig-
hed og Haabløshed, er fuldkomment ude af Stand
til at udrive sig af sine Baand, bryde af og be-
gynde et Liv som Mand.
Saa maa han da nøies med saadanne ydmyge
Ytringer af sin Tilbedelse som at kysse et Barn,
hvem hun først har givet et Kys, paa det Sted,
der berørtes af hendes Læber, eller som, da hun
paa Ballet inde i Salen lægger sin blottede Arm
mod Ruden, staaende udenfor Huset at kysse Glas-
set paa den anden Side, eller endelig som at
trykke hendes Haand og mærke Ringen, hun har
faaet af sin Mand, eller daane og besvime i hen-
des Nærhed, saa hun maa bade hans Pande med'
Eau de Cologne.
Der er overhovedet en let Parfume af Eau
de Cologne over den hele Fortælling. Hvor cha-
rakteristisk er det f. Ex. ikke, at den første Tje-
264 Beactionen i Frankrig.
neste, om hvilken Valerie i Fortrolighed beder
Gustav, er den, hemmeligt at hente hende en
Smule Sminke, som hendes Mand ikke gjerne
seer, at hun bruger. Med' Eau de Cologne-Duf-
ten blander sig en Duft af Anstand og Bespect,
der er saa stærk, at den næsten bliver En imod,
og en Overjordiskhed i Følelsen, som er dum og
hæslig. Man tænke sig f. Ex., at Valerie er
frugtsommelig, da Gustavs Lidenskab begynder,
uden at denne Omstændighed har nogensomhelst
helbredende Indflydelse paa den, skjøndt han lever
i hendes Nærhed, til hendes Søn bliver født.« Man
sværmer sammen for Ossian og Clarisse Haflowe.
Aldrig føler Gustav ringeste Spor af Skinsyge paa
Greven, saa lidt som denne Spor af Skinsyge paa
ham. Ja, Gustav døer med Grevens Haand i sin.
Kort sagt: Kjærligheden er her saa udrenset, saa
naturløs og seraphisk, at den med sin Voldsom-
hed ogsaa har mistet sin Poesi. Dette er, synes
mig, af dobbelt psychologisk Interesse, naar man
veed, ved hvor lidet seraphisk en Tilværelse denne
Kjærligheds Digterinde havde forberedt sig til at
skrive sin Eoman, og hv^r godt hun selv havde
vidst at forsone Elskovens hellige med dens pro-
•fane Side.
Vi gjorde denne Digression i Anledning af
Lamartine og Elvire. Lad os studere endnu dette
Par og dette Forhold.
Digtene handlede om Kjærlighed, men om en
Lyrik og Erotik. 265
Kjærlighed saa ren.^ at den defineredes ane priére
å deux, en Bobbeltbøn. Den var udmalet med al
den ideale Forklarelse, som Døden skjænker Kjær-
lighedens Gjenstand: Digteren presser sine Læber
mod det Grncifix, som hans døende Elskede i sit
sidste Øieblik har kysset. Kaste vi nii fra Medi-
tationerne et Blik paa det Skrift af Lamartine,
« Raphael* ved Navn, i hvilket han har skildret
sin Kjærligheds sande Historie, saa falder et nyt
Lys over disse vidtberømte Digte.
Elvire eller som hendes Navn lød Julie, er en
uiig, forældreløs Dame, Creolerinde, 28 Aar gam-
mel, der har « ægtet ^ en i Videnskabens Historie
berømt Olding for at have en Beskytter i Livet,
men uden at staae i andet Forhold til sin Mand
end det, hvori en Datter staaer til sin Fader.
Hun er brystsvag og tæres hen. Tæringens Poesi
begynder at komme i Mode. I Savoien i Nær-
heden af Søen Bourget, som Lamartine saa skjønt
har besunget, hvor hun et Efteraar opholder sig
for sin Sandheds Skyld, træffer hun Bogens unge
Helt, Raphael som han hedder, der iøvrigt kun
ved Navnet skiller sig fra dens Forfatter, der
her har skildret alle sine virkelige Forhold, ja
4
sine Venner og Bekjendte med Nævnelse af disses
fulde Navn. Man kan iøvrigt ikke sige, at han
har mishandlet sig selv altfor slemt i Skildringen.
Det hedder om Raphael, at hans Følelsesliv var
saa zart, at hans Kammerater spøgende sagde om
266 Beactionen i Frankrig.
ham, at han led af Hjemvee efter Himlen, c Hvis
han havde ført Penselen, da havde han malt Ma-
donna di Foligno, og havde han ført Meiselén,
vilde han have modeleret Canovas Psyche. Som
Digter havde han skrevet Jobs Klageraab til Je-
hovah, Herminias Stanzer i Tasso, Romeos og Ju-
lies Samtale i Maaneskin af Shakspeare og Lord
Byrons Skildring af Haydee. » Dette behøvedes
nn heldigvis ikke, da det var gjort af Andre; det
lader sig imidlertid neppe negte, at han, da han
senere hen forsøgte sig i den ene af disse Ret-
ninger, nemlig som Digter, dog lod en Del til-
bage at ønske i Sammenligning med sine Forbil-
leder, hvis Liv rigtignok ikke heller som hans
blev ført foran Speilet. Men lad os see ham
elske, see, hvem han elsker og hvorledes.
Først nogle Præliminarier, Det forstaaer
sig, at en Tidsalder som denne ikke kan behandle
det Erotiske rent uden at blande Theologien ind
deri. Medens en moderne Digter, som Targé-
niew f. Ex., aldrig spilder et Ord paa theolo-
giske Materier, høist som i «En besynderlig Histo-
rie » skildrer den religiøse Fanatisme som en
Yanvidsform, lader en Digter som Lamartine
sine Elskende gjennemgaae hele theologisk-philo-
sophiske Cursus med hinanden. De ere af for-
skjellig Anskuelse og hun ham aandeligt over-
legen ; hun synes ogsaa at have været to eller tre
Aar ældre, hvilket i dette Tilfælde betyder saare
Lyrik og .Erotik. 267
meget, især da hun er gift med en saa meget
ældre Mand; thi det vil i Virkeligheden sige, at
de tilhøre to forskjellige Generationer, hun Bevo-
lotionens, han Bestaurationens Tidsalder. Medens
i den gamle store Tid Faust, naar han blev
katechiseret af sin Gretchen, maatte afbøde et
Omvendelsesforsøg og stræbe at forklare den El-
skede sin Vantro gjennem formildende Omskriv-
ninger, er her det Omvendte Tilfældet; det er
her Faust, som maa gjøre frugtesløse Forsøg
paa at omvende sin Gretchen til Orthodoxien.
Elvira siger (Eaphael 55): «Jeg, som er opdra-
gen af en Fhilosoph og i min Mands Hjem har
levet midt i et Samfund af frie Aander, der have
revet sig løs fra Dogmerne og Ceremonierne i
en Religion, som de have oversavet, jeg har
ingen Overtro, ingen Aandssvaghed, ingen af
de Skrupler, der bøie. andre Kvinders Pande under
' et andet Aag end det. Samvittigheden paalægger. »
Er det ikke ham, der spiller Pigerollen, naar
han til en Aand som denne retter den ene' An-
raabelse efter den anden om at vende tilbage til
Katholicismens Moderskjød?. «Jeg bønfaldt hende
om i en øm og kjærlig Eeligion, i Kirkernes
Mørke, i den hemmelighedsfulde Tro paa denne
Christus, der er Taarernes Gud, i Knælen og
Bøn at søge den Lindring og de Trøstegrunde,
som jeg selv i min Barndom havde fundet deri. >
Det lykkes kun halvveis Baphael at foretage
268 Beactionen i Frankrig.
Omvendelsen. Imidlertid er han tilfreds med Re-
sultatet. En strengere Orthodox end han vilde
neppe finde det beroligende. Bogen fremstiller
Bevægelsen i Jalie» Indre saaledes, at det er
Kjærligheden, der lærer hende Troen paa Gad:
cDer er en Gud, siger hnn, der gives en evig
Kjærlighed, hvoraf vor knn er en Draabe. Denne
Draabe strømmer tilbage i det guddommelige
Ocean, hvoraf vi have øst den. Men dette Ocean
er Gud. Jeg har seet ham, jeg har følt ham,
jeg har forstaaet ham i dette Øieblik gjennem
min Lykke . . . Ja, tilføiede hun med endnu mere
Lidenskab i Blik og Tone, gid de forgjængelige
Navne maae døe, hvormed vi tidligere have be-
nævnet den Tiltrækning, vi føle mod hinanden.
Kun eet Navn er Udtryk derfor, det er Gud,
det er ham, som nu har aabenbaret sig for mig
i dine Øine. Gud, Gud, Gud, raabte hun, som
om hun havde villet lære sig et nyt Sprog.
Gud, det er Dig. Gud, det er, hvad jeg er for
Dig. Gud, det er os. » Hvis Elviras Mand,
den gamle Fhilosoph, havde været tilstede ved
disse Hjerteudgydelser, vilde^ han have kunnet
underrette de Elskende om, at dette Sværmeri
var saa langt fra at være christeligt, at det
maatte betegnes som ren Pantheisme. Jeg be-
tvivler ikke, at han vilde have havt Sindsro der-
til; thi heller ikke han nærer den ringeste Grad
af Skinsyge. Han veed, at Julie og Raphael
Lyrik og Erotik. 269
dagligt vexle Breve og fjender deres Kjærligheds
overjordiske Natur. Da Raphael ankommer til
Paris, siger han kun til ham: « Betragt det som
om De havde to Venner istedenfor en i dette
Hus. Julie kunde ikke gjøre et bedre Valg af
en Broder og jeg ikke af en Søn. x
Paa en Maade har .han heller ikke nogen
egentlig Grund til Skinsyge, men dette er et
Kapitel for sig. Strax efter at Baphael første
Gang har tilstaaet sin Kjærlighed ^ giver Julie
ham et Svar, der for bestandig angiver Grænd-
serne for deres Forhold. Hun siger: «Jeg troer
kun paa en usynlig Gud, der har skrevet sit
Symbol i Naturen, sin Lov i vore Instincter, sin
Moral i vor Fornuft. Fornuft, Følelse og Sam-
vittighed, det er for mig de eneste Aabenbarin-
ger. Intet af disse mit Livs tre Orakler vilde
forbyde mig at tilhøre Dem [man erindrer, at
han kun pro formå er en Andens], min hele Sjæl
vilde kaste sig for Deres Fødder, hvis De kun
kunde være lykkelig for denne Pris. Men skulde
vi ikke troe mere paa vor Elskovs Aandighed og
Evighed, naar den forbliver i den rene Tankes
Høide, i Egne, der ere utilgjængelige for Foran-
dring og Død, end naar den nedværdiger og pro-
fanerer sig selv ved at stige ned til de vulgære
Bandsningers foragtelige Begion. » Det er, som
man seer, den saakaldte platoniske Kjærligheds
Theori, hvorom Plato aldrig har vidst Noget og
270 Reactionen i Frankrig.
8om vor Tid ikke pleier at betragte med Beun-
dring. Da den religiøse Reaction i Danmark
begynder^ docerer Ingemann den i sine Ungdoms-
skrifter. Om Julie har udtalt den, eller den
ikke maaskee snarere skyldes Lsunartine, der i
alle sine tidligere Kjærlighedsforbindelser havde
praktiseret den, maa staae hen. Yi kjende dem
alle, thi han, som efter eget Sigende altid i
saa høi Grrad har været Herre over sit Hjerte
og sine Sandser, har i meget ringe Grad været
det over sin Pen. Vi vide da af hans cConfes-
sions 9 , hvorledes han i Frostveir havde sine
Stævnemøder med den skjønne IGaarige Lucy og
var kold som Vinternatten; vi erindre den Sæt-
ning af Graziella: «Vi sov to Skridt fra hinan-
den, jeg var beskyttet ved min kolde Ligegyldig-
hed. » Men er det uvist, om Julie har udtalt
Theorien, saa bære hendes følgende Ord alt Pfæg
af Ægthed. Hun tilføier høitrødmende, at det
Offer, hun fordrer af ham, er nødvendigt — af Hel-
bredshensyn, paa Grund af Lægeforskrift, hun vilde
gaae ud af hans Arme som en Skygge, som et
Lig: « dette Offer vilde ikke alene være Offeret
af min Værdighed, men ogsaa Offeret ^f min
Existents. »
Det lader sig ikke negte, at denne sidste
Passus staaer i en besynderlig Strid med det
Foregaaende, og at dette spiritualistiske Forhold
ved denne overmaade materialistiske ^Motivering
Lyrik og Erotik. 271
taber en Del af sin Oveijordiskhed. Man føler
sig, som var man steget ned fra den syvende
Himmel og følte atter Grand under sine Fødder.
Saa følge da Scener som de i Valerie, Selvmords-
planer, der blive til Intet, Nætter tilbragte i ømme
Samtaler paa hver sin Side af en lakket Egedør.
Det Pinlige, det Anstødelige og Unatarlige ligger
knn i al den Opmærksomhed, som atter i denne
Kjærlighedshistorie nafbradt er henvendt paa, at
de Elskende blive deres Løfter tro og at intet reelt
Kjærlighedsforhold kommer istand imellem dem.
En eneste Gang, da der synes at være virkelig
Pare paafærde, ankommer — hvem? ingen anden end
den ærværdige Olding Hr. Bonald, hvis Theorier
om Kvinden og Ægteskabet vi kjende, netop i
det afgjørende Øieblik i Visit hos Jnlie Kl. 12
om Natten og oplever saaledes ikke denne Sorg
at see sine Disciple som Hebeller mod Ordenen.
Saatidt Jnlie beklager Eaphael, svarer han re-
signeret m^d Udbrud, i hvilke han sammenlig-
ner hende og sig med Abailard og Héloise. «Har
jeg nogensinde syntes at begjære Andet end at
tnrde dele denne Lidelse med Dig? Gjør den.
08 ikke begge til frivillige og rene Ofre? Er
dette ikke det Kjærlighedens evige Brændoffer,
som fra Héloises Tid indtil os maaskee aldrig
var bleven frembadt til Skae for Englene. »
Naar man efter at have studeret « Eaphael*
atter læser Lamartines Meditationer til Elvire
272 Reactionen i Frankrig.
igjennem, har man da en ny Nøgle til Forstaaelsen
af det Abstracte og Vage i denne poetiske Kjærlig-
hed, som er platonisk par ordre de médecin, me-
dens den lader som om Legemverdenen ikke exi-
sterede for den. Kun maa man fra Meditationerne
til Elvire subtrahere dem, der ere postdaterede
og som i en helt anden Tone, der minder oln det
18de Aarhundredé, ere skrevne paa tidligere Stadier
af Lamartines Liv^ som f. Ex. Meditationen «A
Elvire », der i Virkeligheden er skreven til Gra
ziella, fremdeles «Sapho» o. fl.
Lad dette nu være Exempler nok, lad os
drage Resultatet og see hvad vi have fundet.
Yi toge en ganske enkelt Følelse, men en af dem,
som enhver Litteraturgruppe gaaer ud paa at
fremstille og som enhver fremstiller i*eiendomme-
lig Form og prøvede paa en Mængde forskjellige
Punkter kritisk Skildringen af den for at see,
hvordan den var givet. Hvad fandt vi saa? Vi
fandt her som paa alle andre Omraader, vi have
undersøgt, Livets Naturside fornegtet eller skjult
eller sværtet eller fremstillet som en Gjenstand
for Skam. Chateaubriand og Madame de Krnde-
ner opsøge Tilfælde, hvor Kjærligheden staaer
som brødefuld og syndig og skildre saa snart Helve-
des Aanders Hyl over at Helten bukker under,
snart Troners og Fyrstendømmers Jubel over at
det Skrækkelige ikke skeer. De Vigny lader Sa-
tan tale som Eros, det vil sige Eros som Satan.
Lyrik og Erotik. 273
Lamartine sætter Kjærligheden som seraphisk,
som frigjort fra Timelighedens Attraa paa Tronen
i sine Digte men skildrer den senere i « Raphael »
som den virkelig var, som platonisk imod sin
Villie, hvad imidlertid forøger de Elskendes For-
tjeneste og afgiver Englene et Brændoffer, som
disse siden den stakkels Ahailards Dage ikke
skulle have lastet saa sødt. Under alt dette saa
en Understrøm af Hykleri. Eudorus, der lader
saa utrøstelig over Velledas Lidenskah, er lige-
fuldt hemmeligt smigret ved at hun har overskaa-
ret sin hvide Hals for hans Skyld. Han begræ-
der sit Syndefald i Udtryk som om det fristede
ham anden Gang. Valéries Forfatterinde bringer
sin Heltindes sædelige Eenhed tiltorvs og raaber
med Kydskhed og Forsagelse i alle Blade, medens
hun paa den Tid, Bogen udgives, netop er særligt
uskikket til Lærerinde i Moral. Lamartine har
privat en anden Forklaring af sit Forhold til El-
vire end den, Publicum nødvendigt maatte danne
sig efter Meditationernes ætheriske Sværmeri.
Man gik her som overalt ud paa at være
overnaturlig og naaede under denne Bestræbelse
kun til snart at lemlæste snart at bortlyve Na-
turen. *)
*) Lamartine: Meditations poétiqaea. Nouvelles médi?
tations poétiques. Graziella. Raphael. Les confi-
dences. Confessions. — Mme de Krttdener: Valerie.
18
274 Reactionen i Fratikrig.
VIII.
Det er da ogsaa under disse Ideers ugunstige
Auspicier, at den Digter, der skulde blive Frankrigs
største i dette Aarhundrede, først vandt sig et
Navn. Tidsaandens Magt tvinger ham bort fra
den voldsomme, næsten om de førshakspearske Dig-
tere mindende Maneer i hans tidligste B/omaner
(Bug Jargal, Han d'Islande), og han begynder sin
poetiske Løbebane som clerical Royalist i samme
christelig-monarchiske Aand som Lamartine. Det
gjør et underligt Indtryk paa den yngre Slægt,
der er voxet op i Begeistring for Hugo som Ro-
mantismens litterært-revolutionære Hø^vding og som
den store landsforviste Republikaner, og der gaaer
om med Stropher af «Les orientales* og af den
i rent æsthetisk Henseende langtfra nok beundrede
Digtsamling «Les chåtiments:» paa Læberne og i
Hjertet, at tinde ogsaa ham i denne Leir og gjen-
finde dens Løsen og Stikord i hans første Ung-
doms Poesier. Ikke at denne Skiften Standpunkt
paa nogen Maade geraader ham til Skam, ikke
at den, som Uforstand og Lavhed saa tidt har
villet insinuere, har havt urene eller blot tilfæl-
dige Motiver. Hugos Liv betegner den histo-
— Chateaubriand: Les 'martyrs, især livre IX. og X.
— NettemeBt: Histoire de la littérature fTan9ai8e sous
la Restauration.
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 275
riske Bevægelse^ som den franske Litteratur over-
hovedet i Aarhundredets første Halvdel har fore-
taget.
Han har selv paa den mest fyldestgj ørende
Maade i den sidste Fortale til sine eOder og
Ballader 9 udtalt sig derom. Han siger: « Histo-
rien falder gjerne i Ekstase over Michel Ney, der
født Bødker blev Marechal af Frankrig og over
Murat, der født Stalddreng blev Konge. At deres
Udgangspunkt var saa dunkelt, betragtes som en
Adkomst mere til Agtelse og forhøier Glandsen
af det Punkt, hvortil de ere naaede. Af alle de
Stiger, der gaae fra Mørket til. Lyset, er den,
som det er vanskeligst og mest fortjenstligt at
gaae op af, sikkert den, at være født Aristokrat
og Royalist og blive Demokrat. At stige fra et
Skur til et Palads, det er sjeldent og smukt, om
man vil; at stige fra Vildfarelse til Sandhed, det
er sjeldnere og mere smukt. Ved den første Stig
ning af disse to har man ved hvert Skridt, man
har gjort, vundet Noget og forøget sit Velvære,
sin Magt, sin Rigdom; ved den anden Opstigen
er det lige modsat, . . . der maa man bestandig
med materielle Ofre betale sin aandelige Væxt...
og hvis det er sandt, at Murat med nogen Stolt-
hed kunde lægge sin Postillonspidsk ved Siden
af sit Kongescepter og sige : . det var dermed,
jeg begyndte, saa kan man visselig med mere
billig Stolthed og med større indre Tilfredsstillelse
18*
276 Reactionen i Frankrig.
pege paa de royalistiske Oder, man har skrevet
som Barn og Yngling og lægge dem ved Siden af
de demokratiske Digte og Værker, man har for-
fattet som voxen Mand. Denne Stolthed er maa-
skee især berettiget, naar man, efter at Opstig-
ningen var tilende, paa det høieste Trin af Lysets
Stige har fundet Landsforvisning, og naar man
kan datere denne Fortale fra Exilet. »
Lad os da i disse Hugos første Oder min-
dre studere Digteren end den Tidsalder, i hvilken
de bleve til. De gjennemgaae hele Frankrigs Hi-
storie fra 1789 til henimod 1825 og indeholde
det hele System af Synsmaader, der under Re-
staurationen var det officielle. I dem af dem,
der behandle Revolutionen, er der ligesom i de
tilsvarende Digte hos Lamartine to Ord, der fore-
komme hyppigere end alle andre, det er Ordene:
Bødler og Ofre. Man seer i Revolutionens Histo-
rie ikke Andet. For Revolutionens ledende Aander
gives der kun een Betegnelse: Bødler, Conventet
betegnes som skabt af Djævelen (Liv. I, Ode 4),
og hvor lidet Hugo end ellers ynder den hedenske
Mythologi, kan han dog ikke undvære Anarchiets
« Hydra », naar det gjælder om at skildre Revolu-
tionstilstandenes Sorthed. For Revolutionens Fjen-
der derimod er Betegnelsen Ofre den staaende,
Vendéens Opstand forherliges i hvert andet af
Digtene, og der helliges dens Helte og Heltinder
hele Oder (f. Ex. La Vendée, Quiberon, Mile
Det formelle AutoritetBprincips Opløsning. 277
Sombreuil). Skafottet staaer bestandigt for Dig-
terens Phantasi og er den stadige Gjenstand for
hans Forbandelser^ naar han ikke selv, som i Oden
«Le dévouement» (Liv. IV, Ode 4), lader sig
henrive til i egen Person at ønske Martyriet, «da
Martyrens Engel er den skjenneste af de Engle,
der bringe Sjælene op til Himlene. I Chateau-
briands Spor gaaer Hugo saa tilbage til den ro-
merske Oldtids christne Martyrer og skildrer i
ikke mindre end fire Oder (Le repas libre, Thomme
heureux. Le chant du cirque, Un chant de féte
de Néron) Martyrernes kvalfulde Triumpher over
den raa og vellystige Grusomhed, tor hvilken de
udvortes talt bukke under, og Symboliken er her
den samme som hos Chateaubriand. Det er den
rettroende Adelsmand og Præst, hvis Død paa
Valpladsen eller under Guillotinen billedligt frem-
stilles under Form af Slagterierne paa det antike
Circus. Til de smukkeste af disse Digte hører
det, som besynger en lille Kreds af skyldfrie unge
Piger, der efter en aarelang Fængsling bleve hen-
rettede uden Lov og Dom under Terrorismen paa
en aldeles' løs og falsk Mistanke om at have vist
Glæde ved Preussernes Indrykning i deres By
(Les vierges de Verdun). Hugo søger at sværte
Conventets Tribunal end yderligere end nødvendigt
ved at paadigte Anklageren Fouquier-Tinville en
uren Tilbøielighed for sine Ofre og lade ham
gjøre dem krænkende Tilbud, men selv uden uhi-
278 Reactionen i Frankrig.
■
storiske Tilsætninger var disse unge Kvinders
Død saa oprørende, deres Skjæbne saa tragisk
og deres Optræden saa yndefuld og værdig, at de
vel havde fortjent et digterisk Mindesmærke, ja
et endnu bedre end det, de fik af Hugo. *) Men
er Digterens Pathos nu fuldt berettiget i Tilfælde
som dette, hvor Revolutionen viste sig fra sin
mørke og uretfærdige Side overfor Ungdom og
Uskyld, saa bliver den besynderlig skurrende og
falsk, saasnart hans Doctriner komme med i Spillet.
Den Tone, hvori han taler om Kongedømmet og
Kongeherligheden, er rent ulidelig. I Oden « Lud-
vig d. 17de» opfordrer Gud Serapherne, Prophe-
terne og Erkeenglene til at neie sig for den nys-
ankomne Tronfølger: «courbez-vous, c'est unEoi»,
ja, ikke nok hermed, Oud selv tiltaler ham ved
hans Titel, ikke ved hans Navn: «0 Roi!» og
minder ham om, at Guds egen Søn var en Konge
med Tornekrone som han. I Digtet i Anledning
af Greven af Chambords Daab hedder det endnu
stærkere: «Gud har givet os en af sine Engle,
ligesom han i gamle Dage gav os sin Søn»,
og der mindes om, at det Yand af Jordans Flod,
som Chateaubriand har bragt hjem med, og hvor-
med Barnet døbes, er det Samme, hvormed Jesus
*) Hvo der interesserer sig for deres virkelige Historie
kan finde den fortalt efter Griginal-Mantiscripter i
Cuvillier-Fleury's Portraits politiques 1851, 377 ff.
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 279
blev døbt; Himlen har, siges der, villet, «at den
beroligede Verden allerede paa Daabens Vand
sknlde kunne kjende en Frelser«. I Digtet « Vi-
sionen« stævnes endelig det 18de Aarhundrede for
Gads Domstol, anklages, fordi det, « stolt af sine
Videnskaber, har leet af de Dogmer, som bevare
Lovene og de gode Sæder«, og da det frygtsomt
udtaler et Haab om,, at Fremtiden vil stille det i
et» mildere Lys, udtales Fordømmelsesdommen over
det, og «det skyldige Aarhundrede« stødes ned
i Afgrunden, forfulgt endnu i sit Fald af Dom-
merens ubønhørlige Røst.
Dommene over Napoleon, der benævnes Buo-
naparte, svare til det Synspunkt, under hvilket
Revolutionen sees, han er Despoten, den blodige
Soldat, der har myrdet Enghien, og atter og at-
ter gjentages det med Allusion til Bourbonernes
Vaaben, at Lillier er bedre end Laurbær. Som
Ven af Enghien og som fordreven Kongesøn for-
herliges den Søn af Gustav d. 4de Adolph, der
som fordreven Repræsentant for de faldne Tro-
ner levede i Frankrig under Restaurationen (Liv.
III Ode 5). Endelig -hæves naturligvis Bourbo-
nerne selv til Skyerne. Alle deres Familiebegi-
venheder (Fødsel, Daab, Død, Tronbestigelse, Salv-
ning af en Bourbon) behandles som verdensrystende
Hændelser. I Anledning af den forkastelige Krig,
som Frankrig i den europæiske Reactions Tjeneste
under Chateaubriands Indflydelse førte i Spanien,
280 Beactionen i Frankrig.
forherliges Kongemagten ikke blot i og for sig
som et Yidnnder, men I^ongen skildres udtrykke-
lig som Krigsherre, som støttende sig til Svær-
dets Magt, og det hedder, at Kongemagten aund-
gaaeligt har Krigen til Ledsager:
Il faut comme un soldat, qu'un prince ait une épée,
Il fant des factions quand l'astre impur a lui,
Que nuit et jour, bravant leur attente trompée,
Un glaive veille auprés de lui; •
On que de son armée il se fasse un cortége.
Que son lier palais sé protege
D'un camp au front étincelant;
€ar de la Royauté la GueiTe est la compa^gne,
On ne peut te briser, sceptre de Charlemagne,
Sans briser le fer de Roland!
Det kan da ikke undre, at alle disse Oder
have Mottoer af Bibelen , af religiøse Digte, men
først og sidst af Chateaubriands Martyrer, hvil-
ken sidste Composition behersker Samtiden saa
stærkt , at de yngre Digtere endog sætte en Ære
i at omskrive hele Sider af den paa Vers. *) Og
som Lamartine til Bonald rettede sin Ode « Geniet »,
saaledes dedicerer Hugo til Chateaubriand en Ode
af samme Navn, hvori det hedder om ham, at
han lider « Geniets og Dydens dobbelte Marty-
rium. » Til Lamartine ere flere af Digtene ret-
*) Se f. Ex. Émile Deschamps: Poésies, Udg. af 1841
S. 124 „Une page des martyrs'', „Autre" etc.
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 281
tede — Hugo skriver, at han vil staae paa samme
Stridsvogn som han, Lamartine skal føre Landsen,
han styre Hestene — og disse Digte høre til de
interessanteste, dels fordi de ere overordentligt
skjønne og vidne om Hugos paa engang ærbødige
og broderlige Forhold til den ældre Digter, dels
fordi i dem jævnsides med de religiøse og sociale
Anskuelser æsthetiske Synsmaader bryde frem.
I alle Digtene lægger det sig for Dagen, hvor
alvorligt den unge Digter har opfattet sit Kald.
Dette Kald betegnes overalt som Prophetens. En
Seer, en Folkenes Hyrde er Digteren, ja om La-
martine hedder det, at man skulde troe, Gud
havde aabenbaret sig for ham Ansigt til Ansigt.
Men i Digtene til denne sidste sees det skarpest,
hvorledes Hugo opfatter den nye Poesies Stilling
og Forht)ld til det 18de Aarhundredes. Denne
hans Opfattelse har en slaaende Analogi med Maa-
den, hvorpaa ved Aarhundredets Begyndelse hos
os Oehlenschlæger og hans Venner opfattede de-
res Stilling overfor Baggesen. Man gjennemlæse
f. Ex. Digtet « Lyren og Harpen » (Liv. IV,
Ode 2). Lyren betegner den forgangne Epoches
letsindige og letfærdige Poesi, der opfordrer til
Livsnydelse, besynger Jupiter, Mars, Apollo og
Eros og lærer en aandfuld Epicuræisme, i Har^
pens Toner derimod klinger Opfordringen til at
vaage og bede, til at tænke paa Livets Alvor
og paa Døden, til at støtte og hjælpe sin vak-
282 Reactionen i Frankrig.
lende Broder. Digtet er helliget «M. Alph. de
L. » ; allerede Ordet Harpe maatte lede Tanken
hen paa Lamartine. Man finder her i mere kunst-
neriske Former og med større Dannelse den samme
aandelige Bevægelse, der hos os aabenbarer sig i
Grundtvigs tidligste Digte.
Men denne Opposition mod Fortiden fører
os til et Punkt, der fordrer nogen Dvælen, nem-
lig den nye Skoles Stilling til Autoritetsprincipet
i Litteraturen, der jo netop fordrede Hespect
for Fortiden, dens Mænd og dens Former.
Jeg har før bemærket^), at Franskmændenes
store politiske og sociale Revolution ikke havde
stnakt sig til den litterære Form. Hvad Litte-
raturens Former angaaer, var der ingen Nødven-
dighed for at gjenoprette Autoritetsprincipet; thi
her var det aldrig blevet fældet. Paa intet Punkt
ere Frstnskmændene mindre revolutionære end paa
det litterære Omraade. Det franske Akademi er
den eneste Institution i Landet, der har holdt sig:
fra Richelieus Dage til vore, og den har holdt
sig med samme Navn og samme Formaal, ja med
samme Medle^\^antal. I Litteraturen kaldtes Au-
toritetsprincipet Klassiciteten, og langt fra at
svækkes ved Revolutionen havde Klassiciteten sna-
rere vundet ny Styrke under den. Revolutionen
er en klassisk fransk Tragoedie. Som alle andre
*) Emigrantlitteraturen S: 31.
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 283
franske Sørgespil drapperer den sine Helte paa
græsk og romersk; de efterligne i Stil og Sprog
den romerske Oldtids Republicanere , og det er
charakteristisk nok Eevoiutionens mest litterært
udviklede og dannede Helte, Girondijierne , der op-
tage det antike « Du » og den antike Benævnelse
« Borger ». Jacobineren nedstammer i lige Linie
fra Corneille og Racine: samme Togastil, samme
oratoriske Sving, samme Forkjærlighed for det
Lakoniske og Sublhue. Jakobineren er, som han
etsteds, jeg troer i en fransk Avisartikel, i Spøg
er bleven kaldt «et klassisk Dvr». Med samme
Lidenskab, hvormed Cromwells Soldater forvand-
lede sig til gamle Hebræere, optoge deres Navne
og sang deres Psalmer,' omskabte Revolutionens
Franskmænd sig til antike Romere, og naar Ja-
cobineren David, Robespierres nære Ven, forlod
sin Plads i den lovgivende Forsamling for paa
Lærredet at fremstille Horatierne eller Brutus,
der udstilledes 1791, kunde han uden videre tage
sine Omgivelser til Modeller; han behøvede som
Maler ikke at gaae et Skridt ud af sin Tid.
Ganske som den klassiske franske Tragoedie,
da den opstod, havde vraget at bygge paa Lan-
dets egen historiske G-rund, og ved et Brud med
al Frankrigs historiske Tradition havde henlagt
sin Scene til det fjerne Rom i den fjerne, abstract
forstaaede Oldtid, saaledes havde Revolutionen
uden Hensyn til de givne historiske Forudsæt-
284 Beactionen i Frankrig.
ninger, til Frankrig, som det var og forelaa, ta-
get den Qerne, abstract forstaaede Oldtid og dens
nnder saa ganske andre Forhold opstaaede Hepu-
bliker til umiddelbart Mønster. De nye Graccher
og Horatier copierede de gamle. Mme Rolands
Breve til Buzot have som tidt bemærket en ro-
mersk Høihed i Stilen. Directoriets Damer toge
snart Cornelia, snart Aspasia til Mønster, selv i
Klædedragt. I Napoleons tidligste Breve til Jo-
sephine føler man sproglig Faavirkning af romer-
ske Forbilleder, og selv da han intet Forbillede
mere behøver, er hans Udtryksmaade klassisk som
hans Frofil. Ogsaa hans Smag var klassisk: man
kjender hans Forkjærlighed for « Reglerne » og for
Corneille. Selv de Skribenter, der under hans
Regjering gjøre Tilløb til en Slags Opposition,
som RaynouaM, holde sig strengt til det klassiske
Spor. Den, der sammenligner Werner's « Die Sohne
des Thais » med hans «Les templiers^ vil forbailses
over hvor forskjelligt et og samme Sujet kan opfattes.
Ligesaa mystisk og uforstaaelig, ligesaa overspændt
og phantastisk som den tydske Digter er i Be-
handlingen af sit Stof, ligesaa ordentlig og regel-
ret er den franske med sine reglementerede Alexan-
drinere, sin Konge og sin Dronning, sine fem
Akter og sine tre Enheder. Stykket er en Art
Froces mellem Stat og Kirke, Kongen plaiderer
meget ordentligt sin Sag, Tempelherrerne derpaa
meget ordentligt deres, hvorpaa de blive meget
Det fonnelle Autoritetsprincips Opløsning. 285
ordentligt brændte — ordentligt, thi vi see selv-
følgelig saa lidt 8om muligt til det og til hvad
der gaaer forud for det, og høre det kun meddele
i en af de lange Slutningsberétninger, der alle-
rede hos Euripides indeholde Katastrophen. Og
Verseformen er endnu her den samme, der .blev
decreteret af hin Ulykkesstifter Boileau. Sæt-
ningens Mening, der halveres af Cæsuren, ender
med Verset, og Versene ligne hinanden som een
Kommenskringle til en Skilling ligner en anden
Kommenskringle til en Skilling. De have hverken
Harmoni eller Fart eller Rhytme eller Rim ; thi
« larmes* og « armes*, «époux» og »coups*, «souf-
frir> og «mourir» ere ikke Rim. Disse Vers ere
hvirvelløse Bløddyr og have ogsaa det tilfælles
med Bløddyrene, at de, hvis man skjærer dem
over paa Midten, ikke synes synderlig mindre
levende for det.
Adskillige af de mest fremragende Frosaskri-
benter have da ogsaa i deres Form en fuld-
stændig Lighed med deres mest forhadte Mod-
standere. Bonalds kolde, demonstrerende Sprog-
form, hans Syge at ville føre Alt tilbage til
Formler, hans Prætentioner paa mathematisk sik-
ker Bevisførelse skildre ham tydeligt nok som
Barn af det samme 18de Aarhnndrede, der har
fostret Condillac, og som Produkt af den samme
Tidsaand, han vilde bekjæmpe. Forskjellen er
kun, at Condillac er ligesaa klar og logisk, som
286 Reactionen i Frankrig.
Bonald vilkaarlig og inconsequent. Men saavel
. denne Prosa som hin Poesi har et fælles Charak-
tertræk, der behersker den hele Form, nemlig
Eaisonnementet. Imod denne Hersker er det,
at Litterataren første Gang gjør Eevolntion med
Muofi . de Staéls Stemningsstil og Chateanbriands
colorerede Prosa. Stemning og Farve, det var
de to store Landsforviste, som længst havde væ-
ret borte og først kom tilbage. Og besynderligt
nok er det ikke blot ^ ved sit Talent, men ved
selve sit System, at Chateaubriand kommer til at
staae som en Oprører mod Autoritetsprincipet i
Literataren, det Princip, han netop gjennem Litte-
raturen vilde hævde. Thi siden Ludvig d. I4de8
Tid havde Poesien søgt sine Inspirationer i den
hedenske Oldtid og den hedenske Mythologi, o^
det .var dette Hedenskab, som her var blevet
klassisk. Nu derimod opfordrede han Digterne til
at aabne deres egne og deres Landsmænds Øine
og Øren for Christendommens ganske modsatte
Poesi og kom saaledes paa den religiøse Over-
leverings Vegne i Strid med den litterære
Tradition. Han er paa eengang ny ved sine
litterære Principer og forældet ved sine sociale
og politiske Ideer, en Skikkelse med Dobbeltaa-
syn, hos hvem alle de moderne Stemninger bryde
frem i poetiske Udtryk under en ubevægelig Maske
af Respect for alle Fortidens officielle Autorite-
ter. Det er især ved sin Form at han er Roman-
Det formelle AutoritetsprincipB Opløsning. 287
tikereu før Eomantiken. Da derfor først Lainar-
tine saa Hugo efter hans Exemp'el forlade den he-
denske Mythologi og optage Stof af den cliristne,
staaer Samtiden i nogen Tid uvis overfor dem,
ikke sikker paa, om den skal see en conservativ
eller en regeltrodsende Aand i disse Bestræbelser
for at hævde Religionens Hellighed ad nye Yeie,
indtil endelig lidt efter lidt den Spire til en^Knld-
kastelse af Autoritetsprincipet , der laa i det lit-
terære Udgangspunkt, udfolder sig saa kraftigt,
at den nye Skole skifter Physiognomi.
Det er interessant at forfølge Udviklingssta-
dierne i Victor Hugos forskjellige Fortaler til
sine Oder. I den første (af 1822) paa nogle faa
liinier erklærer den unge Digter, at sand Poesi
kun kan bedømmes ud fra de monarchiske Ideer
og den religiøse Tro. Først det nye Aarhundrede
har, mener han, aabenbaret Verden den Sandhed,
at Poesien beroer ikke paa Ideernes Form,
men paa Ideerne selv. I anden Udgave (fra
samme Aar) udvikler han saa videre, at hvad det
gjælder om, er at erstatte den hedenske Mytho-
logis forslidte og falske Farver med den christe-
lige Theogonis nye og sande Farver. Det gjæl-
der om at lade Oden tale det strenge, trøstende
og religiøse Sprog, som et gammelt Samfund, der
vaklende træder ud af «Atheismens og Anarchiets
Orgier*, saa høiligt har Behov.
Men hvad han især ønsker, det er, at man
288 Beactionen i Frankrig.
ikke vil tiltroe ham den Prætention «at ville
bryde en Bane* eller skabe én Kunstform. »
I Fortalen af 1824 gjentages de samme Forsik-
ringer og i høist betegnende Udtryk, men man
føler, at den unge Digter staaer overfor en Kri-
tik, der mistænksomt følger hans Yei og at
Stikordet « romantisk » som ensbetydende med Over-
træder af Klassicitetens Eegler allerede er ble-
vet fæstet paa ham. Han er ivrig for at godt-
gjøre sin litterære Orthodoxi: Hvad man trænger
til, er ei til Nyhed, men til Sandhed. Denne
Trang er det, han vil tilfredsstille. Smagen, eder
ei er Andet end Autoriteten i Litteraturen 9,
viser ham imidlertid netop, at Værker, der ere
sande med Hensyn til Indholdet, ogsaa bør være
det med Hensyn til Formen. Saaledes kommer
han til Fordringen af «Local farve », som de
klassiske Skribenter neppe ganske have fyldest-
gjort. *) løvrigt burde man selvfølgelig «reli-
gføst^ følge de Regler, der vare paalagte Spro-
get af fioileau. — Om Digteren lærer han, at han
bør gaae foran Folkene som en Lyssøile og føre
dem tilbage til Ordenens, Moralens og Ærens
store Principer. Mangelen ved Ludvig «den Sto-
res* Aarhundrede er den, at Skribenterne da ikke
anraabte Christendommen istedenfor de hedenske
*) Smlgn. G. Brandes: Den franske Æsthetik i vore
Dage S. 22, Kritiker og Portraiter 227.
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 289
Ghuder. Havde d« gjort det, saa vilde, mener han
naivt, «de sophistiske Skrifters Triumph » i det
18de Aarhnndrede have været langt mere vanskelig.
Hvad vilde der være bleven af Philosophien, ifald
Gads Sag var bleven forsvaret af Geniet isteden-
for som nn alene af Dyden ! Han værger sig af
alle Kræfter imod Benævnelsen romantisk. Han
tilstaaer, at han for sin Del «er faldstændig uvi-
dende om, hvad der forstaaes ved klassisk og
romantisk Kunstform », og i M<5dsætning til alt
det Vrøvl, som påa hin Tid blev sagt derom,
erklærer han den hele Inddeling for tom og me-
ningsløs med disse sunde Ord: «Det er anerkjendt,
at enhver Litteratur modtager et stærkere eller
svagere Præg af det Folks Klima, Sæder og Hi-
storie, hvis Udtryk det er. David, Homer, Virgil,
Tass6, Milton og Corneille, disse Mænd, der hver
repræsentere en Poesi og et Folk, have intet
Andet tilfælles end Geniet », kunne følgelig ikke
deles i klassiske og romantiske Aander. Han
imødegaaer den Ytring, at den litterære Revolu-
tion (øiensynligt Chateaubriands) er et Resultat
af den politiske Revolution. <cDen nuværende Lit-
teratur kan tildels være Revolutionens Resultat
uden derfor at være dens Udtryk. Revolutionens
Samfund har havt sin Litteratur, hæslig og taa-
belig som den. Hin Litteratur og hint Samfund
ere døde sammen og ville ikke mere leve op.
Ordenen gjenfødes fra alle Sider i Institutionerne,
19
290 Reactionen i Frankrig.
den gjenfødes ligeledes i Litteraturen... Ligesom
Eevolutionen udgik fra Skrifter, saaledes er den
nuværende Litteratur det anticiperede Udtryk
for det religiøse og monarchi^ke Samfund,
der uden Tvivl vil opstaae af hine Euiner. •» Hugo
skuffede sig: hin Litteratur var netop det nøiag-
tige Udtryk for Samtidens Aandsliv, og de litte-
rære Reformforsøg, som vakte saa stor Bekym-
ring, i Virkeligheden Forløbere for en litterær-
Omvæltning. Thi de knækkede Troen paa Auto-
riteten som Autoritet, det vil sige paa Boileaa.
Fra det Øieblik af, det engang var opdaget, at
der var Pletter selv i denne Sol, kunde Tvivlen
ikke indskrænkes til de faa Punkter, paa hvilke
den først beskedent og forsigtigt havde vovet sig
frem. Den litterære Tradition var et Princip;
det var at antage eller at forkaste. I Hugos
næstsidste Fortale til Oderne fra 1826 føler man,
hvorledes hans Reflexion, der bestandig di^eier sig
om hint Tidens Yndlingsbegreb « Ordenen » , er
ifærd med at drive ham bort fra de litterære
Kyster og ud paa det aabne Hav. Han har her
opdaget, at Ordenen dog er noget Andet end den
Regelmæssighed, der opnaaes ved Tugt og Tvang.
Med en Sammenligning, der ligger nær for en
Yngling, der som han er opdraget i Nærheden af
Versailles med Chateaubriands Skildringer af Nord-
amerikas rige Landskaber som Barnelæsning, tæn-
ker han sig Haven i Versailles med dens i regel-
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 291
mæssige Figurer adklippede Træer sammen med en
Skov i den nye Verden og udbryder: «Vi ville ikke
sige: Hvor er her Pragten, hvor Storheden eller
Skjønheden, men simpelthen: Hvor er Ordenen og
hvor Uordenen? »• Han indseer nu, at Regelmæssig-
heden kun angaaer den ydre Form, men at Ordenen
■
udgaaer fra selve Tingenes Grund og er en Følge
af den intelligente Fordeling af deres Elementer,
c Man er, siger han, ikke klassisk, fordi man
slavisk følger de Spor, som Andre have paatrykt
Veien. »
Skridt for Skridt haVe vi saaledes fulgt ham
ad den Vei, der fører ham henimod Bruddet med
det litterære Autoritetsprincip. Et Aar endnu,
og han ryster Aaget af sig, indvier den roman-
tiske Skole i- Frankrig og erklærer i dens første
Manifest, Fortalen til Cromwell, at der gives et
ancien regime i Litteraturen lige saa fuldt som i
Politiken og at det gamle Regimente ligger den
unge Slægt som en Mare for Brystet. «Det 18de
Aarhundredes Slæb strækker sig endnu ind over
dette Aarhundrede; men skulde vi unge Mænd,
som have seet Bonaparte, ikke holde os for gode
til at bære dette Slæb?», og han taler om hin
sminkede, pudrede med Skjøuhedspletter bedækkede
Poesi, hin Litteratur med Fiskebensskjørter og
Falbelader. Nu retter han sine første Kølleslag
mod Boileau. I Oderne havde han endnu iagtta-
get den gamle sproglige Etiquette (han betegner
19*
292 Reactionen i Frankrig.
f. Ex. Conventet med Ordet «: Senat*) og kun
gjort enkelte forsigtige Forsøg paa metrisk For-
nyelse af den gamle Form, hvis Hensigt var at
gjøre Odestilen mindre stiv og tang. Nu gaaer
han mere hensynsløst tilværks, som nødvendigt
var. Hvo veed ikke hvad hin Etiquette vilde
sige! Man havde en lille Samfing af ædle Ud-
tryk, af udkaarne Ord, en Art Elite af Sproget,
som ene havde Adgang til Poesien. Man sagde
ikke Kaarde, men Olavind, ikke Soldat men Kri-
ger, og man omtalte ikke G^eværer og Knive, omtrent
som man i dansk Poesi nbppe anerkjender mere end
Roser og Lillier, Violer og Bukkar, og naar det
kommer høit endnu en halv Snees Blomster som
Repræsentanter for de utallige Plantearter. Følgen
heraf var, at Ordforraadet var yderst indskræn-
ket, at der af ædle Rim kun gaves nogle Hun-
drede Par og at de samme Vendinger, der stedse
maatte gjentages, trak de samme Ideer og Fø-
lelser med sig. Den poetiske Rhetorik var om-
trent et Sidestykke til hvad den geistlige Rheto-
rik er i vore Dage. Ophøiet kaldte man den
høitidelige Tirade, der omtalte Tingene saavidt
muligt uden nogensinde at nævne dem ved deres
rette Navn, og atter kun de Ting, der saa lidt
som muligt erindrede Mennesket om dets jordiske
Natur, om den legemlige og kropslige Side af
dets Væsen. Komisk- var som Følge heraf en-
hver ligefrem og utvetydig Betegnelse af Ringene,
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 293
ifald den forekom i en Kunstform, der mentes at
have Privilegiet paa den høie Stil. Derfor vakte
det samtidig med Eomantismens første Optræden
gjorte Forsøg paa at indføre Shakspeare i Frank-
rig saa stor Forfærdelse. Det er bekjendt, at
«Othello», da Stykket i Alfred de Vigny^s Oversæt-
telse opførtes paa Odéon, altsaa for et Studenter-
pablicum, det liberaleste og mindst snerpede i Pa-
ris, faldt igjennem, 'fordi Ordet « Lommetørklæder
blev nævnt. Ved Opførelsen af Lebmns «Cid»
fremkaldte Ordet « chambre » (Sovekammer) en
Mishagsmnmlen, og Mile Mars negtede endnu
langt senere at overtage Doria SoFs Rolle i «Her-
nani:», med mindre enkelte saadanne Ord bleve
strøgne. Dét var da ikke til at undres over, at
Hugo i en Tid, hvor Autoriteten fra alle Sider
blev støttet og opretholdt, begyndte med at lempe
sig efter alle disse Regler, ja med at troe paa
dem som paa virkelige Love for Poesien og Spro-
get. Saa begyndte han at rokke lidt ved dem,
at gaae lidt udenom dem, at betvivle eller ofnfor-
tolke dem en lille Smule dog i dybeste Respect,
indtil det ikke mere var ham muligt at overholde
dem og han kastede dem overende. Med slaa-
ende Ord har han i et af sine Digte*), som jeg
*) Je suis le démagogue horrible et débordé
Et le dévastateur du vieil A B C D,
Causons, etc.
294 Reactionen i Frankrig.
desværre nødes til at gjengive høist ufaldkomment
i Prosa^ betegnet den Eevolution, han endte med
at gjøre:
«Ja, jeg er den frygtelige Demagog^ den
barbariske Ødelægger af den gamle ABC^ hvorom
Du har hørt saa meget Slemt. Da jeg blege og
forlæste Barn kom nd af Skolen og første Gang
aabnede mine Øine for at betragte Naturen og
Kunsten, var Sproget et Billede paa Monarchiet.
Sproget, det var Staten før 89. Der var Adel
og simple Folk. Et Ord var Hertug og Pair
af Frankrig, et andet var Stodder. De skilte sig
ad som de Fodgjængere og Ryttere, der passere
Pont-Neuf i to adskilte Rækker. Ordene levede
inddelte i Kaster. Nogle, de fine, omgikkes Phæ-
dra, Jokaste, Merope, iagttoge Decorum og fik
Lov til at kjøre til Versailles i Kongens Kareter,
andre. Tiggerflokken, Pøbelen, de Simple havde
hjemme i Dialekterne, ja levede paa Qaleierne i
Tyvesproget og havde hverken Parj'k eller Strøm-
per. — Da kom jeg Røver og jeg raabte: Hvor-
for skulle de der altid være foran og disse andre altid
bagved? og af mine Lungers fulde Kraft pustede
jeg paa det gamle, ærværdige Akademi, der skjulte
alle de ængstelige Lignelser under sine Skjørter,
og pustede paa Alexandnnernes Batailloner, der
stode opstillede i Carré, saa at Ord og Vers dand-
sede mellem hverandre. Jeg gav det gamle
Lexicon en rød Hue paa og raabte: Intet Ord er
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 295
mere Senator, intet Ord er mere borgerligt. Jeg
fremkaldte en Storm paa Banden af Blækhaset
og blandede Ordenes sorte Flokke med Ideernes
hvide Sværme og sagde: Der gives intet Ord,
hvorpaa Ideen i sin rene Flugt, endnu frisk og
fugtig af Himlens Azur, ikke kan dale ned og
hvile. »
Dog endnu er Hugo, selv naar han tvivler,
ikke .saa vidt. ' Han kalder endnu selv sin Poesi
for «Cavaleerpoe8i» og stempler med dette om
den engelske Eestauration mindende Ord sig selv
som Restaurationens priviligerede Digter. Men
den Umulighed, hvorpaa han strander, er den, at
faae den religiøse og den litterære Tradition til
at dække hinanden. I Balladerne føles det især.
Hugo fremdrager de gamle Minder fra Middelal-
deren og Lehnstiden. Hvad kan være mere loyalt!
Men Litteraturen fra Ludvig d. 14des Tid havde
fuldstændig brudt med Middelalderen og dens
Minder. Hvad kan altsaa være mindre klassisk!
En af Balladerne skildrer en Hexedands (La ronde
da sabbat), en anden taler om Sylpher og Feer,
hele de . gamle Legenders farverige Overtro lever
op^ man er ikke langt fra Eomantiken. Endelig
er Tonen i disse Digte ikke klassisk, det er her
som i Tydskland og Danmark Folkesangenes Vise-
tone, der afløser den fornemme og boglige Stil.
.Denne Poesi har tilmed et nyt nationalt Ele-
ment (Le géant, le pas d'armes du roi Jean),
296 Reactionen i Frankrig.
den vender sig fra Antiken til det gai^Lle Frank-
rig. Ogsaa med Hensyn til det Nationale var
Chateanbriand den, der havde gaaet i Spidsen,
hans Skildringer af. de gamle Galler i « Marty-
rerne » vare de første Forsøg i den Art og paa-
virkede efter Augnstins Thierry's egen Tilstaa-
else endog den senere Forfatter af «Mero vin-
gernes Tidsalder »^ men selv dette Element, det
hjemlige, var nyt og fremmed i fransk Poesi og
maatte staae som oprørsk mod Traditionen. Snart
blev med det gammelfranske Indhold alle de gam-
melfranske Versformer fornyede. Atter her havde
Chateaubriand gjort Begyndelsen med den hen-
rivende yndige Sang:
Combien j'ai douce souvenance
Du joli lieu de ma naissance!
der da ogsaa blev sunget over den Grav, han
havde ladet sig hule i Granitklippén ved St-Malo
ude imod Havet, den Dag da han blev bragt
derhen som Lig. Og paa eengang klinge Tonerne
fra Ronsards og Fleiadens Tid igjen hos De Vigny,
hos Brødrene Deschamps, hos Sainte-Beuve og
hos Hugo. I Mai 1828 har De Vigny i « Ma-
dame de Soubise^ skrevet Stropher som denne:
La voyez-vous crottre,
La tour du vieux" cl citre?
Et le grand mur noir
Du royal manoir?
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning. 297
Eatrons dans le Louvre.
Vous tremblez, je croi,
Au son du beffroi?
La fenétre s'ouvre,
Saluez le roi.
I Juni 1828 overbyder Hugo ham med de
mesterlige Vers i «Kong Johans Turneringe:
Cette ville
Aux longs cris,
Qui profile
Son front gris,
Des toits fréles,
Cent tourelles,
Clochers gréles,
C'est Paris!
Hvilken Kunstform! hvilken malerisk Klar-
hed, hvilkeiv Korthed og Kraft! Alexandrinerne
forsvinde langt borte i Horizonten. Endnu et
Skridt, og « Orientalernes » Farvepragt udbreder
sig for vort Øie.
Fra det Øieblik af, den religiøse og mo-
narchiske Tradition paany blev indpodet Litte-
raturen, syntes Autoritetsprincipet at have faaet
en stor og væsentlig Undsætning. Men snart
viste det sig , at den christelige Tradition ikke
kunde trives sammen med den litterære. Den ud-
viklede sig indenfor den og under dens Vinger,
ligesom i dens Skjød: men snart staaer den som
et oppositionelt Princip, og Autoritetsprincipet i
den litterære Form bliver ved Consequentsens Magt
298 Reactionen i Frankrig.
trængt tilside, ja sprængt af den nye Aand, der
kun syntes at ville hævde det reelle, det vil sige
det religiøst-politiske Autoritetsprincip.
Vi have tilbage at see, hvorledes Autoriteten
som reelt Princip kom til at dele Skjæbne med
Autoritetsprincipet som formelt og litterært. *)
IX.
En mørk og taaget Dag for omtrent 30 Aar
siden fnlgte en lille Skare af Venner en af Frank-
rigs .navnkundigste Mænd til Jorden i Paris.
Toget gik mellem to Eækker af Soldater, der
vare tilstede ikke for at vise Ære, men for at
holde Orden, til Fattigkirkegaarden, til « Fælles-
graven ». Ben Døde havde villet det saaledes.
Da Jorden var bleven kastet paa Kisten, spurgte
Graveren: «Er der intet Kors?» — «Nei» var
Svaret.
Intet Mindesmærke viser da, hvor den Døde
blev lagt, skjøndt hans Navn var kjendt over hele
Europa, og intet Kors betegner Graven, skjøndt
den Døde havde været Abbed og Præst, ja Kir-
kens første Stridsmand i lange Tider. Det var
*) Victor Hugo: Odes et Ballades. Cromwell. — A. de
Vigny : Poésies complét^s. — Émile Deschamps :
Poésies. — Antoni Deschamps : Poésies. — Ray-
nouard: Les templiers.
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 299
Lamennais, der efter eget Ønske stedtes saaledes
til Jorden.
Félicité de la Mennais (først sent demokra-
tiserede ban sit Navn) er ligesom Chateanbriand
Bretagner og fødtes med sin Eaces Haardnakket-
hed i Væsen og Cbarakter. Mændene fra denne
Provinds udgjøre ligesom Litteraturens Vendée,
idet de med Ordet fortsætte den Kamp, deres
Fædre bavde ført med Vaabenmagt. Han var
som Yngling spinkel, mager og feberagtigt livlig,
mistede tidligt sin Moder og blev derved end mere
baard og absolnt. Hans religiøse Kaldelse var
længe tvivlsom; som Yngling morede han sig
mest med Musik og Matbematik, med Fløitespil
og Vaabenøvelser, ja, ban bavde en alvorlig Duel,
der senere viste sig som en Hindring paa den
Yei, ban betraadte. Han bavde Kjærligbedsbisto-
rier og skrev Vers. *) Han var saa lidet tilbøie-
lig til at underkaste sig under den religiøse Dogme-
*) Her et Par fra hans tidligste Ungdom:
On a VU souvent des^maris
Jaloux d'une épouse légére,
On en a VU méme k Paris;
Mais ce n'est pas le tien, ma chére.
On a VU des amants transis,
Ainsi qu'une faveur bien chére
Implorer un simple souris;
Mais ce n^est pas le tien, ma chére.
300 Beactionen i Frankrig.
lære, at han først i sit 22de Aar, da hans reli-
giøse Overbevisning havde modnet sig, modtog
sin første Commanion. Han begynder nu at give
sig af med theologiske Studier, og i 1808, 26
Aar gammel, modtager han Tonsuren. Men idet
han skal indvies til Præst, griber en saadan Ræd-
sel ham for det Løfte, han staaer i Begreb med
at aflægge, at han udsætter det af gj ørende Skridt
og i sin Melancholi og Tvivl udsætter og udsætter
det paany saalænge, at han først 35 Aar gammel
bliver orcUneret. Hans Breve skildre hans Sjæls
sønderrevne Tilstand i hele Mellemtiden; dette
stolte Hjerte vred og krympede sig ved at afgive
Herredømmet over sig i fremmede Hænder. Og
blev det bedre, da Alt var afgjort og Løftet
endelig uigjenkaldeligt givet? Nei, langtfra. Det
første Brev, han sender til sin Broder strax efter
at det var lykkedes fremmed Overtalelse at aflokke
ham Indvilligelsen til den Præsteurdination, han
frygtede saa meget, skildrer med mørke Parver
hans Sjælstilstand:
« Jeg troer, skjøndt man har paalagt mig at
tie, een Gang for alle at kunne og burde lade det
komme til en Forklaring mellem os. Jeg er og
kan fra nu af ikke være Andet end yderst ulyk-
kelig. Man kan ræsonnere derover saa meget
man vil, man kan vride sig saa meget man lyster
for at bevise mig, at det forholder sig modsat,
saa er det dog temmelig usandsynligt, at det vil
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 301
lykkes at overbevise mig om^ at en Kjendsgjerning^
jeg fornemmer, ikke er til. Al Trøst, jeg kan mod-
tage, bestaaer da i det Godtkjøbsraad at gjøre
Dyd af Nødvendighed . . . Jeg attraaer kun Glem-
sel i enhver Betydning af dette Ord, og give
Gud, at jeg kunde glemme mig selv!»
Under saa smertelige Fødselsveer fødtes hos
Lamennais Troen paa hans religiøse Kald. Han
overvandt sin Fortvivlelse; han, der altid maatte
være Noget helt, om dette end var nok saa for-
skjelligt fra hans foregaaende Standpunkt, blev
helt og med hele sin Sjæl Præst. Han følte sig
i den Grad som saadan, at hans første Vredes-
udbrud, da Rom i 1832 lod ham i Stikken, var
dette: Jeg skal lære dem, hvad det vil sige at
udæske en Præst! Han havde en stærk Sjæl og
en snever Aand, han var født Partimand, skabt
til voldsomt og blindt at tage Parti, til med liden-
skabelig Kjærlighed og veltalende Had at forfægte
hvad han i Øieblikket ansaa for den absolute Sand-
hed. Da han derfor mødes med Tidsalderens her-
skende Idee, bliver han en Stridsmand for den
som ingen anden, den ivrigste, den consequente-
ste, den sandhedskj ærligste og mest uforfærdede
Forfægter af det absolute Autoritetsprincip og den
absolute • Underkastelse, det fordrer. Han, der
selv under saa smerteligt et Sindsoprør havde ned-
lagt Fornuft og Selvbestemmelse i Kirkens Hæn-
der, han den nykatholske Skoles eneste virkelige
302 Reactionen i Frankrig.
Geistlij^e, synes ligesom ikke at ville unde de
andre Mennesker bedre Livsvilkaar, end han selv
har kjendt. Naar han i et Sprogø der gjemmer
Stormen i sig, forkynder Myndighedens og Lydig-
hedens Evangelium, føler man hos ham endnu
mere end hos nogen Anden den personlige Liden-
skab mætte sig i den almindelige Fordring og
mærker, hvorledes Jeget ligesom hævder sig selv
ved, da det selv een Gang for alle har maattet
bøie sig under Autoriteten, nu at knække og befe
alle de andre Individers Yillier og Tanker under
den Eegel, som det gjør til sin, idet det optræ-
der som dens Organ.
Voldsom og haardnakket selvstændig som han
var anerkjendte han i den egne Leir sandelig in-
gen Autoritet. Hans Udtalelser om Skolens øv-
rige Førere afgive en smuk Blomstersamling af
Haansord. Om Bonald f. Ex. en Passage som
denne: « Stakkels Menneskehed! — Jeg veed ikke
hvorledes i Anledning af Ordet « Menneske » Hr.
de Bonald falder mig ind. Overgangen er brat.
Man siger, at det stakkels Menneske i den senere
Tid er bleven yderligt aandssvækket. » Om Cha-
teaubriand: « Kongen og han, hån og Kongen, det
er Frankrigs hele Historie . . . Men begriber ikke^
og han mindre end Nogen, at Europa kan und-
være hans Talenter. Han spaaer, at det vil be-
komme Europa iiåe,^ Om Frayssinous, der som
Gallikanismens Høvding var hans Modstander: «De
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 303
antager ham for moderat, hvorfor? Fordi man har
gjort Dem opmærksom paa noget Koldt hos ham,
som De antog for Moderation, og saa var det
kun størknet Had. » Det er Tonen i hans Breve.
Men ligefaldt laa der i hans kraftige og blindt
ikke fremfusende, men fremfarende Sjæl det Stof,
hvoraf en Stridsmand uden Mage for Kirkens ab-
solute Autoritet lod sig danne, rigtignok som det
til Slutningen viste sig en Stridsmand, der bedre
forstod at paatvinge de Andre Disciplinen end selv
at lade sig disciplinere til hvad hans redeligste
Overbevisning maatte forkaste.
I Tiden fra 1817 til 1823 udkom da i Frank-
rig et Værk, der i alle disse Aar formaaede at
sætte Sindene i Bevægelse og som blev omstridt
i en heftig Polemik, ja hvis Forfatter mellem 2 det
og 3die Bind maatte tage Ordet til sit Forsvar;
det var Bogen cEssai sur lindifférence en matiére
de religion » af Abbeden de la Mennais. I dette
Værk samler Eestaurationsperioden ligesom for
sidste Gang sine Kræfter til et Hovedslag. Her
træffe vi alle Tidens ledende Principer udtalte
med en Bestemthed og med en sidste Consequents,
der ligesom tyder paa, at Omslaget er nær.
Ved sin Aandsretning ja ved selve sin Titel
danner dette Værk en interessant Parallel til det
Skrift, hvormed i Tydskland den religiøse Renais-
sance i det 19de Aarhundrede indlededes: Schleier-
machers (i Aaret 1799) udgivne berømte «Eeden
304 Reactionen i Frankrig.
iiber die Eeligion an die Gebildeten unter ihren
Verålchtern«. Begge Bøger ere rettede mod sam-
me Gjenstand, den hos de Dannede herskende al-
mindelige Eingeagt og Ligegyldighed for Eeligio-
nen. Begge forsøge nu, da Troen er slappet, at
gjenopbygge Religiøsiteten paa et nyt Fundament.
Men her er det^ at Nationalitetsforskjellen hos For-
fatterne kraftigt bryder frem. Den sentimentale
og inderlige Schleiermacher seer ingen anden Frelse
for Religionen end den med Opgivelse af alle dens
Udenværker at føre den tilbage til dens egen in-
derste Kjærne, Individets rent personlige Følelse.
Han forsøger at gaae tilbage til Menneskelivets
Grund, til det Dyb, hvorfra saavel Erkjenden som
Handlen oprinder, til det personlige Livs inderste
Kilder. Han opfordrer sin Læser til at gj øre sig
Bede for den Sjælens primitive Tilstand, i hvilken
Jeget og Gjenstanden smelte sammen, og hvor
der følgelig endnn ikke er Tale hverken om An-
skuen af Gjenstanden eller om Fornemmen af et
fra Gjenstanden forskjelligt Selv. Han betegner
den som en Tilstand, man hver Gang oplever og
dog ikke oplever, da det hele Liv bestaaer i dens
uophørlige Ophøren og Venden tilbage. Den er,
siger han, flygtig og usynlig som den Duft, der
udgaaer fra beduggede Blomster og Frugter, kydsk
og zart som et jomfrueligt Kys og hellig og frugt-
bar som en Brudgoms Favntag, ja den er ikke
blot som alt dette, men alt dette selv; thi i
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 305
denne Menneskets Tilstand feires Universets For-
mæling med den incarnerede Fornuft ; i denne Til-
stand er Individet et Øieblik Verdens Sjæl og
føler dens uendelige Liv som sit eget. «Saale-
des, siger Schleiermacher, er den første Undfan-
gelse af ethvert levende og oprindeligt Moment i
Eders Liv beskaffen, hvilket Omraade det endog-
saa tilhører, og udaf et saadant voxer ogsaa en-
hver religiøs Sindsbevægelse. » *)
Som Følge heraf betegner han da Følelsen,
forsaavidt den udtrykker Individets og Altets fæl-
les Liv paa den beskrevne Maade, som Fromhed.
Følelserne afgive « udelukkende Religionens Ele-
menter*. Der gives da for ham ingen Følelse
som ikke er from, med mindre den udspringer af
en sygelig og fordærvet Tilstand. ' Ja han til-
føier i en Anmærkning, at dette endog gj ælder
om alle den sandselige Livsnydelses Følelser, for-
saavidt de ikke ere naturstridige eller vildledte.
Saaledes søger da altsaa Schleiermacher at frelse
Religionen ud af dens Strid med Dannelsen ved at
gjøre den til Indbegrebet af alle høiere ja af alle
sunde Følelser. Som ægte Tydsker hævder han
pantheistisk den brede Livsstrøm gjennem alle Væ-
sener som den hellige Flod, der er al Religiøsi-.
tets og alle Religioners Kilde. Saaledes ophæver
han ethvert bestemt Troessystem; selv Troen paa
*) Reden Uber die Religion. 5te Auflage 50, 54, 56.
20
306 Beactionen i Frankrig.
Gnd og Udødelighed synes ham ikke væsentlig for
Eeligionen og med Begeistring ndraaber han: « Of-
rer med mig ærbødigt eji Lok for den hellige
forstødte Spinozas Manes! Ham gjennemtrængte
den høie Yerdensaand, det Uendelige var ham Et
og Alt, Universet hans eneste og evige Kjærlig-
hed; i hellig Uskyld og dyb Ydmyghed speilede
han sig i den evige Verden, hvis elskværdigste
Speil han atter var; fuld af Religion var han og
fuld af hellig Aand. »
Man seer, at selv Oplysningsperioden ikke
havde bibragt den positive Eeligion et haardere
Slag end dette ^ Følelsessværmeri. — Og idet
Schleiermacher nu saaledes opløser Beligionen i
Følelse, splitter han tillige dens Autoritet ved at
give den til Pris for Individualiteternes uendelige
Mangfoldighed. Alle Dogmer, Regler, Forskrif-
ter og Grundsætninger forsvinde, idet han fordrer
Alt tilegnet af den enkelte Personlighed paa eien-
dommelig Maade. Han hævder nemlig, at chvis
En nok saa fuldkomment forstaaer hine Grund-
sætninger og troer at have dem inde med nok
saa stor Klarhed, men ikke veed og ikke kan
godtgjøre, at de ere opstaaede i ham selv som
Ytringer af hans eget Gemyt og oprindeligt ere
hans egne, saa maa man endelig ikke lade sig
overtale til at troe, at et saadant Menneske er
fromt eller fremstille ham som religiøs; thi han
er det ikke, hans Sjæl har aldrig undfanget reli-
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 307
giøst og hans Begreber ere kun underskudte Børn,
avlede af andre Sjæle, som han i hemmelig Fø-
lelse af egen Svaghed har adopteret. »
Saa dybt protestantisk i dette Ords gode
(ikke confessionelle) Forstand er den religiøse
Grjenfødelse i Tydskland i sit Udspring. Den pro-
clamerer den personlige Oprindelighed som den
eneste religiøse Værdi og den bestemmer Følel-
sesinderlighedens hele vidtudstrakte Omraade som
B^eligiøsitetens Kige. Følelsen som naturlig og
sund er altid hellig, aldrig særligt hellig.
I den skarpeste og lærerigste Modsætning
hertil staae Grundsætningerne i det nævnte Hoved-
værk af Lamennais, der udgjør det romanske og
katholske Sidestykke til Schleiermachers Taler,
som den rene Udvortesheds Program. De lyde:
At Følelsen eller den umiddelbare Aaben-
baring ikke er det Middel, der er skjænket Men-
neskene til Udfindeise af den sande Beligion.
At Forskningens eller Discussionens Vei
ikke er det Middel, der er skjænket Menneskene
til Udfindeise af den sande Eeligion.
At Autoriteten er det Middel, der er skjæn-
ket Mennesket til Udfindeise af den sande Reli-
gion, saa at den sande Eeligion ubestrideligt er
den, som hviler paa den størst mulige synlige (!)
Autoritet.
For at bevise disse tre mærkværdige og cu-
riøse Postulater er det at Lamennais har skrevet
20*
308 Reactionen i Frankrig.
sine fire tykke Bind, hvis skrækkeligt hullede
Tankegang er denne:
Hvad det for os Mennesker gjælder om, er
at finde et nfeilbarligt Kjendetegn paa hvad der er
sandt og usandt. Hvad vi søge er Vished. Men
hvor skulle vi finde den? Af vore Sandsninger
kunne vi ikke udlede den; thi vore Sandser be-
drage os, siger Lamennais. At de selv indbyrdes
rectificere de Illusioner, som de fremkalde hver
for sig, er et Factum, han ikke omtaler. Vi ere
efter hans Anskuelse saa meget mindre visse paa,
at der existerer et nødvendigt Forhold imellem vore
Sandsninger og Tingenes Realitet, som vi ikke en-
gang ere sikre paa vor egen Existents. Hvorledes
vi, ifald vi ikke ere sikre paa den, overhovedet
nogensinde kunne blive sikre paa nogetsomhelst
Andet, er et Spergsmaal, han ikke besvarer.
Følelsen, den indre Overbevisning om en Tings
Evidents, skal være ligesaa skuffende som Sands-
ningen. Den uovervindelige Styrke, hvormed
et Princip paatvinger sig vor Aand, afgiver
jo intet Bevis for, at dette Princip er sandt.
En Vildfarelse er altid mulig. At man meget
vel i Almindelighed kan indrømme sin Feilbarhed
og ikke desmindre ansee sig for vis paa Sandheden
i en Mænde af enkelte bestemte Tilfælde, bliver
selvfølgelig ikke berørt. Nu kommer Touren til
Forskningen. Det paastaaes, at den fører til
Tvivl om Alt, at de høieste Axiomer ere nbevis-
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 309
lige, og det hævdes^ at vi overhovedet ingen
Sikkerhed have for, at Erindringen ikke skaffer
08. Dette Angreb paa den menneskelige Forsk-
ning lader sig forsaavidt ganske vist ikke afbøde,
som det naturligvis er nmnligt at godtgjøre Er-
indringens Paalidelighed uden derved, at man for-
udsætter Erindringens Paalidelighed. Men om det
indirecte Bevis, som al menneskelig Erfaring,
Stadfæsten og Porudseen leverer for denne Hypo-
these, mæler Lamennais ikke et eneste Ord.
Saaledes naaer han da foreløbigt til fuldkom-
men Skepticisme. Men fuldstændig Skepticisme
vilde jo imidlertid føre til fuldkomment Vanvid..
Allerede Selvopholdelsesdriften tvinger os til at
troe og til at handle overenstemmende med vor
Tro. Det er da efter Abbedens Anskuelse denne
Mangel paa Evne til at tvivle eller Visheden om,
at man, hvis man tvivler, vil blive erklæret for
uvidende, forrykt eller gal af alle andre Menne-
sker, som danner Grundvolden for al menneskelig
Vished. Den almindelige Overensstemmelse (sen-
sns communis) bliver da for os Sandhedens Segl,
og der gives intet andet. Mangel paa Enighed
avler strax Usikkerhed og Uvished. Et Princip,
eller et Pactum er mere eller mindre tvivlsomt,
eftersom det er mere eller mindre almindeligt an-
taget og bevidnet. Hvad er altsaa for Lamen-
nais Definitionen paa en Videnskab? En Viden-
skab er en Samling af Ideer og Kjendsgjerninger,
310 Reactioneii i Frankrig.
hvorom man er enig. Ligesom vore Dages Er-
faringsphilosopher, men ud fra et forskjelligt Ud-
gangspunkt^ tillægger han selv Geometrien intet
andet Fundament end Enigheden. Hvis mangen
en Vildfarelse i Videnskaben er bleven antagen
for sand, da ligger det efter. hans Anskuelse i,
at Videnskaben kun strækker sig til et i Sam-
menligning med Menneskeheden ringe Antal Men-
nesker. Hvad er, udraaber han, nogle hundrede
Lærde mod Menneskeslægten! og glemmer be-
synderligt nok, at Menneskeslægten aldrig har
stemt overens om en eneste videnskabelig Sand-
hed, før Videnskabsmændene opdagede den, og
overhovedet aldrig oprindeligt har været enig om
nogen Tro.
Han spørger saa: Naar to Personer ere ue-
nige med hinanden, hvad gjør de da, naar de
forgjæves have søgt at overbevise hinanden? og
han svarer: de søge en Voldgift. Men hvad er
^ Voldgift? Det er en Autoritet, og denne
fastslaaer om ikke Vished saa dog Sandsynlighed
til Gunst for en af de omtvistede Anskuelser.
Da Fornuftoverveielsen som saadan kun skaber
Tvivl, da det stærkeste Bevis imod Antagelsen
af Noget altid er dette: «Du er den eneste, der
tænker saaledes», saa naae vi til Autoritets-
pr in cipet som det eneste sande og afgjørende.
Consequent vilde denne Anskuelse føre til
i Maj oritetsaf stemning at see det sidste Vidnes-
Det reelle Aatoritetsprincips Opløsning. 311
byrd om Sandhed. Men vi skulle jo, som man kan
begribe, havne i den katholske Eeligion. Det er
ganske lærerigt at følge de Volter ved Hjælp af
hvilke Antoritetsprincipet, saaledes opfattet som
her, fører os lige i Armene paa den.
Lamennais begynder med at definere al Læ-
ren og Erkjenden som en Adlyden af en Autori-
tet. Vi træffe her igjen Bonalds Theorier om at
vi optage Sproget paa deres Autoritet, der lære
08 det, og med det de Sandheder, der ere nødven-
dige til Selvopholdelsen , Sandheder som Grud i sit
mægtige Ord har aabenbaret for ethvert Folk.
Det intellectuelle Liv, hvis Lov er Lydighed,
er da kun en Deltagen i den høieste Fornuft, en
fuldkommen Samstemmen med det Vidnesbyrd, det
uendelige Væsen har givet om sig selv. Den
guddommelige Fornuft, der meddeler sig ved Hjælp
af Ordet, er de skabte Intelligentsers Existents-
grund ligesom Troen er deres væsentlige Exi-
stentsform. Vishedsprincipet og Livsprincipet
er altsaa Et.
Da Menneskeheden nu er skabt for Sandhed,
kan den almindelige Fornuft ikke fare vild. An-
derledes den individuelle Fornuft, den kan over-
svømmes af Tvivlen. Skiller den sig fra Samfun-
det, døer den. Væ soli! udbryder Lamennais, ve
den Enkelte! Den Hovmodige, siger han, ind-
bilder sig, at man forlanger^ han skal opgive sin
Fornuft, naar man fordrer, han skal bøie sig for
312 Reactionen i Frankrig.
Autoriteten. Langt fra! Autoriteten er kun
den almindelige^ gjennem Vidnesbyrd aabenVarede
Fornuft; «den besjæler og bevarer det Univer-
sum, den har skabt. Uden den ingen Existents,
ingen Sandhed, ingen Orden. ^
Det er da kun Autoriteten, der giver Vis-
hed angaaende Eeligionen. « Religionen er ikke
blot et System af Kundskaber, — den er desu-
den, den er fortrinsvis en Lov. » Men ingen Lov
uden Autoritet, disse to Ideer svare til hinanden.
Saaledes hviler Religionen • nødvendigvis paa Au-
toriteten og den sande Religion paa den største
Autoritet. Den defineres som « Systemet af de
Love, der følge af Fornuftvæsenernes Natur >,
og til at lære disse at kjende skal Autoriteten
følgelig være det eneste Middel.
- Lad os engang følge Sammenknytningen i
dette Net af Sophismer for saa at pille det fra
hinanden.
Traaden er den: Intelligentsen udvikler sig
kun ved Hjælp af Ordet eller Vidnesbyrdet. Vid-
nesbyrdet existerer kun i Samfundet. Altsaa kan
Mennesket kun leve i Samfundet. Altsaa fandt
der nødvendigvis Samfund Sted mellem Gud og
det første Menneske. [Man mærke Postulatet
om en Adam, Ronalds Theori om at Gud g^y
Adam Sproget, overhovedet Elementer tagne fra
den positive Religion som Autoritet, brugte som
Bevis for, at den positive Religion hviler paa
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 313
Autoritet]. Nødvendiglieden af Vidnesbyrdet inde-
holder Nødvendigheden af Troen, uden hvilken
Vidnesbyrdet vilde være uden Virkning. Altsaa
ligger Troen i Menneskets Natur og er den før-
ste Livsbetingelse. Troens Vished afhænger af
dens Overensstemmelse med Fornuften o: af Stor-
heden af den Autoritet, som aflægger Vidnesbyr-
det. Altsaa er Guds Vidnesbyrd uendeligt vist,
eftersom det ikke er andet end Aabenbarelsen af
den uendelige Fornuft eller af den største Auto-
ritet. Der er intet Vidnesbyrd muligt uden i
Samfundet. Altsaa er ingen Autoritet og Vished
mulig uden i Samfundet. Intet menneskeligt Sam-
fund kan existere uden i Kraft af det Samfund,
der oprindeligt blev oprettet mellem Gud og Men-
neske i Kraft af de Sandheder eller Love, hans
Ord oprindeligt har aabenbaret. Altsaa kunne
disse Sandheder ikke gaae tabt i noget Samfund
uden at dette Samfund gaaer tilgrunde. De maa
følgelig kunne gjenfindes i alle Samfund. Disse
for et Samfund nødvendige Sandheder bevares kun
igjennem Vidnesbyrdet, der ikke har Kraft eller
Virkning uden ved Autoriteten. Altsaa: som der
ikke existerer nogen Autoritet uden i Samfundet,
saaledes existerer Samfundet ikke uden ved Au-
toriteten, og hvor der ikke er Autoritet, er der
intetsteds noget Samfund. Men nu gives der to
Arter af Samfund; thi Mennesket staaer dels i
timelige Forhold til sine Lige, dels i evige For-
314 Reactionen i Frankrig.
hold til Gud og sine Medmennesker. Disse to
Samfund ere det politiske eller borgerlige (time-
lige) og det aandelige (evige) Samfund. Følgelig
gives der to Autoriteter og disse to Autoriteter
ere ufeilbare hver i sin Orden.
Det seer jo overmaade logisk ud; ifald Ergo
var nok til et Bevis, vilde der ikke mangle Be-
viser. Men lad os prøve Argumentationen paa
et Par Funkter.
Jeget, siger Lamennais, kan ikke alene ud-
vikle sig til Selvbevidsthed. Det er sandt, og vi
slutte deraf, hvad man deraf kan slutte, naar vi
sige, at Jeget følgelig har udviklet sig gjennem
et Du. Det er en Tanke, som fremfor Alle Feuer-
bach indtrængende har udtalt og varieret. Men
Lamennais, som til Udgangspunkt tager den gam-
meltestamentariske Antagelse om et eneste enkelt
Menneske, der existerer forud for hele Slægten,
bygger Læren om dette Menneskes Underholdning
med Gud og Alt, hvad deraf følger, paa denne
Grund, der synker med Bygningen.
Lamennais vil fremdeles paavise det ufeilbar-
lige Kjendetegn paa Sandheden. Dette Kjendetegn
skal den almindelige Overensstemmelse være. Men
hvorpaa hviler denne Overensstemmelses
Autoritet? Har den en Grand eller er den et
Factum?
Hvis den har en Grund, hvis den alminde-
lige Fornuft bør afgive Begelen for den indivi-
Det reelle Atttoritetsprincips Opløsning. 315
daelle Fornuft, saa er jo denne af Lamennais saa
forsmaaede og ringeagtede individnelle Fornuft i
sidste Instants den haieste Dommer over Sand-
heden. Thi dels er det den, der tillægger den
almindelige Overensstemmelse den saa haie Værdi,
dels er det den, som af gj ør, hvorvidt der i hvert
enkelt Tilfælde finder almindelig Overensstem-
melse Sted eller ei.
Hvis den almindelige Overensstemmelses Au-
toritet derimod er et Factum, det vil sige en
Sag, som simpelthen følger af vor Natur, saa er
den Vished, den indgyder os, i ingen Henseende
forskjellig fra al anden Vished. Men nu har
Lamennais jo netop selv protesteret imod at ud-
lede Vished af en indre Følelse, ja endog be-
kjæmpet vor Vished om vor egen Existents, da
den Vished, vi behøve, er den ufeilbarlige —
hvad i al Verden skal da nu gjøre den ureflecte-
rede Autoritetstro mere nfeilbarlig end enhver
anden Vished?
Lamennais' Argumentation mundede endelig
ud i to ufeilbare Autoriteter. Man hører allerede
paa Ordet cufeilbar», at den katholske Kirke
ikke er fjern. Det brænder allerede. Ufeilbarhe-
den insinueres som en ligefrem Consequents af
Autoriteten. Der er et Punkt, hvor alle den kir-
kelige Restaurations Theoretikere mødes, et Punkt
hvorom De Maistre, som indleder den, er fuld-
komment enig med Lamennais, som afslutter den,
316 Beactionen i Frankrig.
hvor betinget end forresten (som hans Gorrespon-
dance ndviser) den Tilslutning var, som han ydede
sin nyeste Discipels øvrige Paradoxer* Man maa
erindre, at i det forrige Aarhnndrede syntes Fa-
vemagten død. En Pave havde corresponderet
med. Voltaire og modtaget Dedicationen af hans
«Mahomet». Paven havde selv afskaffet sine tro-
faste Janitscharer Jesuiterne. Den religiøse Be-
action indvarsles da ved at man atter hævder,
ja endog fra katholsk Synspunkt seet overdriver
Pavens Betydning. De Maistre havde sagt : Uden
Pave ingen Autoritet; uden Autoritet ingen Tro
o: uden Pave, ingen Tro. Saaledes bliver Pa-
vens Overhøihed Christendommens egentlige Kjerne
og Princip, indtil Paven i vore Dage (hos Biskop
Ségur) forvandles til et Sacramento, til « Jesu vir-
kelige Nærværelsie paa Jorden ».
Tankegangen hos De Maistre var denne:
Der gives ingen Beligion uden een synlig Kirke,
der gives ingen Kirke uden Begjering, ingen Be-
gjering uden Souverainitet og ingen Souverainitet
uden Ufeilbarhed. Han appellerer til Principet om
Kongens Uansvarlighed. Den er for ham ganske
det Samme som XJfeilbarheden for Pavernes Ved-
kommende. Enhver Begjering, siger han, er
ifølge sit Væsen absolut, taaler ingen Opsætsig-
hed; fra det Øieblik af. da man har Lov til at
sætte sig op imod den under Paaskud af, at den
er uretfærdig eller tager feil, existerer der ikke
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 317
mere Noget ^ der kan kaldes Regjering. Ja han
søger gjennem Analogier at vise, hvor fortrolig
man i alle andre Livssphærer er med den Ufeil-
harhedstanke , som det hører til god Tone at stø-
des over, naar Talen er om Paven. Er Søcapi-
tainen ikke Soaverain paa sit Skib og som Følge
deraf at betragte som nfeilbarlig? Gives der no-
gen Appel fra ham eller gives der nogen Appel
fra en hvilkensomhelst anden Høiesteret?
Dette skarpsindige Forsvar har ganske sik-
kert alle de Fortrin, som et Forsvar for en
forud tabt Sag kan besidde. Men at man maa
betragte Souverainen som nfeilbar, skjøndt han
ikke er det, viser det, at Paven som Kirkens
Souverain virkelig er ufeilbar? At der altid
maa være en høieste Magt, som kan fordre den
ydre Underkastelse, viser det, at denne Magt og-
saa med Eette kan kræve Sindenes Tilslutning?
Eller er maaskee den ydre Underkastelse nok?
De Maistre tilstaaer det i Grunden. Han siger:
«Hvad selve Dogmet om Pavens Ufeilbarhed an-
gaaer, da have vi ingen Interesse i at sætte
det i Tvivl. Naar der frembyder sig et af hine
theologiske Spørgsmaal, som absolut bør under-
kastes en Høiesteretsdom, saa er det ikke af In-
teresse for os, at det bliver afgjort paa denne
eller hin Maade, men vel, at det bliver afgjort
uopholdeligt og uden Appel. »
Lamennais, der som De Maistre naaer til
318 Beactibnen i Frankrig.
to uteilbare Autoriteter, Statens og Kirkens,
gaaer som den, der er en Generation yngre end
sin Lærer, endnu et langt Skridt videre ad den
begyndte Vei. Da det i Længden viser sig umu-
ligt at fastholde de to Ufeilbarheder hver i sin
Sphære, betænker han sig ikke paa at afgjere,
hvilken af dem der i Collisionstilfælde maa vige.
Han drager selv den sidste Consequents, idet han
siger: «Den aandelige Myndighed repræsenterer
Eetfærdighedens og Sandhedens uforanderlige Lov,
den verdslige Magt derimod Styrken, som tvinger
de oprørske Villier til at underkaste sig denne
Lov. Styrken er nødvendigvis underordnet
Loven, etaten underordnet Kirken. I modsat
Fald maatte man antage to uafhængige Magter,
den ene Retfærdighedens og Sandhedens Bevarer,
den anden blind og derfor efter sin Natur øde-
læggende for Retfærdighed og Sandhed. » *) En
stolt og det 19de Aarhundrede værdig Conse-
quents !
Man lærer heraf, hvad Magt Lamennais
vilde have den katholske Kirke tillagt. Vi have
endnu tilbage at see Slutningsspringet, hvorved
det bevises, at den katholske Kirke er selve den
Autoritet, hvorom der er talt saa vidt og bredt.
Lamennais siger: c I Valget af en Religion redn-
*) Du progrés de la revolution et de la guerre contre
Téglise.
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 319
cerer da Alt sig til at vide^ om der nogensteds
existerer en saadan Autoritet^ som vi have defi-
neret, eller med andre Ord, om der existerer et
aandeligt og synligt Samfund, der erklærer (!!),
at det besidder denne Autoritet. Yi sige et syn-
ligt Samfund, fordi ethvert Vidnesbyrd er udvor-
tes [man erindrer, at den indre Stemmes Dom
er forkastet], vi sige dernæst, at dette Vidnes-
byrd vilde levere det visse Bevis for den Auto-
ritet, hvorom her tales, fordi det vilde være
Udtryk for den mest almindelige Fornuft. »
«Hvis der ikke gaves et saadant Samfund,
vilde den eneste sande Religion være Menneske-
slægtens overleverede Religion o> det Indbegreb
af Dogmer og Forskrifter, som ere helligede ved
alle Folks Tradition og oprindeligt ere aabenba-
rede af Gud. 9
cHvis 'der derimod gives et saadant Sam-
fund, da udgjøre dets Dogmer og Forskrifter den
sande Religion. » — Fra det nu naaede Heide-
punkt gaaer Resten af Bevisførelsen af sig selv.
« Siden Jesu Ghristi Tid har det christne
Samfund ubestrideligt altid besiddet den største
Autoritet. Iblandt de forskjellige Troessamfund
tilkommer Præget af størst Autoritet synligt den
katholske Kirke. Saaledes sees det, at i den
alene findes alle de Sandheder, der ere nødvendige
for Mennesket, i den alene det fuldstændige Kjend-
320 Reactionen i Frankrig.
skab til Fornuftens Pligter eller' Love, i den alene
Vished, Frelse og Liv.»
Saaledes ere yi da lykkeligt løbne i Havn.
Men ikke nok med, at vi ere ankomne som Vrag;
endnn i sidste Øieblik lide M Skibbrud i Havnen.
Thi Lamennais tilstaaer i Værkets Slutning me-
get aabent, at alle Keligioner hvile paa Autori-
tet, og at ikke desmindre de oprindelige Tradi-
tioner i dem alle med Undtagelse af een ere blevne
mere eller mindre forvanskede ved Tilføielser, der
maa betegnes som Vildfarelser; men, siger han,
selve disse Vildfarelser ere atter kun blevne tagne
for gyldige i Kraft af Autoriteten og existere kan
ved den. » Hvilken Tilstaaelse! Den vipper hele
Argumentationen overende.
Lamennais mærker dog Intet dertil. Med
Bifald citerer han disse Ord af en anden katholsk
Forfatter: «Den katholske Religion ér en Auto-
ritetens Religion, og derfor er den alene en Vis-
hedens og Rolighedens Religion. » Med Triumph
beraaber han sig ogsaa paa det Udsagn af Rous-
seau, at <i:hvis Nogen om Søndagen kunde bevise
ham, at han i Troes sager var forpligtet til at
underkaste sig en Andens Afgjerelse, vilde han
om Mandagen lade sig gjøre til Katholik, og et-
hvert consequent og sandhedskjærligt Menneske
bære sig ad som han.> Lamennais applauderer,
sikker som han er paa at have ført dette Bevis
for, at Individet i Troessager bør underkaste sig
Det reelle Antoritetsprincips Opløsning. 321
Autoriteten. Store Himmel hvilket Bevis! Et
eneste Pnst og det ligger.
Et af to: Enten hviler den katholske Kirke
paa den almindelige Anerkjendelse af dens Sand-
hed eller den gjør det ikke. Hviler den derpaa,
saa er den jo almindelig anerkjendt og behøver
intet Forsvar, da den ingen Fornegtere har. Hvi-
ler den derimod ikke derpaa, saa er den ifølge
Theorien falsk, og intet Forsvar kan hjælpe den.
Men ikke nok hermed: Selve denne Lære, at
den almindelige Overensstemmelse afgiver Kjende-
tegnet paa det Sande, selv den maa jo ogsaa be-
vise sin Sandhed ved at den er almindelig aner-
kjendt. Men lader der sig nu tænke en mere
blodig Skjæbnens Ironi end den, at den ikke blot
blev almindelig bestridt, men at Kirken selv i
1832 forkastede denne Lære? Saaledes stod alt-
saa Lamennais pludseligt alene med den Lære,
at det var Summen af alle de Afidre, der havde
Bet. Lader der sig tænke en mere latterlig Mod-
sigelse? Ja, der lader sig tænke en, nemlig den,
som strax efter- indtraf: at Lamennais som Kir-
kens lydige Søn, bøiende sig under dens Autori-
tet, selv frafaldt og afsvor denne sin Lære om
Kirkens Autoritet som Sandhedens ufeilbare Kj ende-
mærke.
Men vi behøve ikke at kaste Blikket saa
langt frem som til 1832 for at see, hvorledes
Autoritetsprincipets Mænd kom i Strid med deres
12
322 Reactionen i Frankrig.
eget Princip. Hvad man end forfægter, ma*a man
først og fremmest have Frihed til at tale. Det
er det Gruddommelige ved Friheden, at selv dens
Hadere trænge til den og nedes til at anraabe
om den. Bladet Le conservateur begyndte med
paa det Ivrigste at hævde Pressefrihed og var
siden liøiligt generet heraf. Man kunde ikke godt
negte Andre en Frihed, man havde fordret for
sig selv ; man knnde ikke godt — men man gjorde
det. Ganske lige saadan gik det med Hensyn til
Spørgsmaalet om parlamentarisk Begjering eller
som man da kaldte det det parlamentariske Præ-
rogativ. Ved Begyndelsen af Restaurationen er
det den katholske og monarchiske Skole i Frank-
rig, der gjennem sine Bladartikler og sine Talere
kuldkaster det første Ministerium, som var nd-
gaaet af Kongemagtens frie Valg. Man vilde
selv til Eoret. Saaledes var det da Autoritets-
principets Skole, der i Frankrig først fastslog
de stik modsatte Principer: Pressefriheden i
dette Ords mest udstrakte Betydning og den par-
lamentariske Majoritets afgjørende Indflydelse.
Man undergravede selv den Grund, hvorpaa An-
toriteten hvilede,
Hos den stolte og lidenskabelige Præst La-
mennais er Udviklingen i denne Betning til at
controllere Punkt for Punkt. Chartet, som jo
paa det Nøieste hang sammen med Kongemagten,
sikrede idetmindste paa Papiret Eeligionsfrihed.
Det reelle Autoritetsprincipd Opløsning. 323
Men denne Religionsfrihed opbringer Lamennais,
der jo veed, at knn een Religion er den sande.
Det er paa hin Tid, at det ynkelige Ordspil kom-
mer i Mode, at Retten til Samvittighedsfrihed er
Retten til at være fri for at have Samvittighed. Han
og hans Tilhængere hævde da, at man bor følge sin
Samvittighed. Det gjør efter deres Mening Mod-
standerne ikke. Men de glemme, at der er en Pligt,
der ^aaer forud for den at følge sin Samvittighed,
det er den at oplyse sin Samvittighed. Hvis det er
umoralsk at handle imod sin Samvittighed, er det
det ikke mindre at danne sig en Samvittighed efter
falske og vilkaarlige Principer. — I Samvittighedens
og Autoritetens Navn protesterer da Lamennais mod
Statens Confessionsløshed, der af ham betegnes som
eden politiske Atheisme». Han udslynger Stikor-
det: I Frankrig er Loven Atheist. Ja, han gaaer
videre. Han viser i et navnkundigt Brev, som
han indrykkede i Bladet «Den hvide Fane» og
rettede til Biskop Frayssinous, at da det Folk,
som det nu gjaldt om at opdrage, var født i
Blod, nær ved Ludvig den 16de8 Skafot og For-
ndftgudindens Alter, kunde kun Christus frelse
det og Christendommen opdrage det. Men al Op-
dragelse i Frankrig var efter hans Paastaud athe-
istisk. « Overdriver jeg, Monseigneur, naar jeg
siger, at der i Frankrig gives Opdragelsesanstal-
ter, der staae i mere eller mindre directe Forbin-
delse med Universitetet, hvor Børnene blive op-
21*
324 Reactionen i Frankrig.
dragne i praktisk Atheisme og Had til Christen-
dommen? I en af disse Lastens og Irreligiøsi-
tetens gyselige Haler har man seet 30 Elever
gaae til Herrens Bord, heholde den indviede Ho-
stie og begaae en Helligbrøde, som Loven for-
dam vilde have straffet, idet de med den have
forseglet de Breve, de have skrevet til deres For-
ældre ... En agadelig, fordærvet, revolationær
Bace danner sig ander Universitetets Indflydelse. »
Man var meget ilde tilmode over disse indis-
crete Oplysninger og i høi Qrad generet ved disse
Angreb paa Statens Grandlov fra en Leir, hvis .
varme Understøttelse man troede at kanne gjøre
Begning paa. Da Lamennais na som Følge heraf
mødte stor Kalde og modtog Irettesættelser iste-
denfor Tak, gik han endna et Skridt videre.
Jeg har allerede vist, hvorledes hans Lære
førte til i Collisionstilfælde at ofre den verdslige
Ufeilbarhed for den geistlige Overafeilbarhed. Men
dette var i Virkeligheden Et med at indrømme
den revolationære og philosophiske Skole, at den
havde Bet i at forkaste den akrænkelige og aigjen-
kaldelige Charakter, som den mpnarchiske Skole
vilde tildele det legitime Kongedømme. Det var
desaden at gjøre den hele verdslige Magt afhængig
af Paven. Alle Frankrigs Bisper svarede med en
Erklæring, i hvilken de hævdede den verdslige
Magts Uafhængighed af Pavestolen.
Saaledes var da Lamennais, Autoritetens
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 325
Mand, nn baade brouilleret med de geistlige og
■
de verdslige Autoriteter.
Hans Optræden som Demokrat ligger denne
Gang udenfor vor Eamme. Vi ville her kun agte
paa de Spirer til hans nye Retning, der fandtes
i hans gamle Autoritetstheori. Thi det er det
høist Interessante ved denne Theori, at den ingen-
lunde er af den gode, gamle, brutale Art, som de
Theorier, der opstode hos Bonald og De Maistre lige
efter Revolutionen. Reactionen er her langt mere
rationel, altsaa langt mindre principfast. Ethvert
alvorligt Forsøg paa at begrunde Autoritetsprin-
cipet er eo ipso at give det et Dødsstød; thi
Autoriteten hviler ikke paa G-runde. Lamennais'*
Theori, der ved første Blik kunde synes saa ab-
solutistisk, var ved nærmere Betragtning i høi
Grad populær. Den hele Bygning hvilte paa Læ-
ren om Menneskeslægtens Autoritet. Men under
hint Princip om Menneskeslægtens Autoritet rørte
sig et andet, og hvilket andet vel end hint gamle
Rousseauske, af Reactionens Mænd saa energisk be-
kjæmpede Folkesouverainitetens Princip! Læ-
serne mærkede det ikke strax; Forfatteren følte
det heller ikke; men det laa der, det slumrede
og en skjøn Dag vaagnede det og kj endtes igjen
af Alle. — Lamennais vilde erstatte Monarchiet med
Theokratiet. Men Theokratiet var ikke populært,
i alt Fald kun populært, naar Ordet omskreves
efter det gamle Ordsprog: vox populi, vox dei,
326 ' Reactionen i Frankrig.
A
naar Guds Røst altsaa betød Folkets Køst. Det
praktiske Eesnltat af hans Lærdomme blev da kan
Svækkelsen af den verdslige Myndighed, der skalde
underkastes den almindelige Fornufts Dom; thi
den almindelige Fornuft, der først var bleven
personificeret i den souveraine Kirke, personifi-
ceredes meget snart i det souveraine Folk.
Da Lamennais endte med at kalde Åkanderne til Op-
rør i « Paroles d'un croyant», viste det sig, at han
kun havde gjort den Frontforandring nu at ville
Theokratiet til Bedste for Folkene istedenfor tid-
ligere til Bedste for Fyrsten.
Julirevolutionen sikrer ham Pressefrihed, og
den første Brug, han gjør af den, er den at for-
dre Undervisningsfrihed og Kirkens Adskillelse
fra Staten. Han haaber saaledes at kunne bringe
hele Undervisningen ind under Kirken og faae
den berøvet sit verdslige Præg. Da han i Slut-
ningen af 1830 grunder Bladet Avenir, er dets
Program Adskillelsen af Kirke og Stat. Alle
Angreb besvarer han med Appel til Rom^ hvis
Program nødvendigvis maa og skal falde sam-
men med Bladets ; men Vaticanet tier haardnakket.
Sagen var, at Pavemagten ikke havde det Aller-
ringeste tilovers for Lamennais' Liberalisme og
aldeles ikke følte sig oplagt til at give Afkald
paa Statens Tilskud til Kirken. Da nu Mod-
standerne vedbleve at paastaae, at Lamennais' og
hans Medarbeideres Meninger ikke stode i Over-
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 327
ensstemmelse med den katholske Orthodoxi. reiste
i Februar 1831 Lamennais til Rom for at spørge
Paven^ om det, som han udtrykte sig^ <!^var en
Forbrydelse at kjæmpe for Gud, Eetfærdighed og
Sandhed, og om han overhovedet burd& fortsætte
sine Bestræbelser ». Man holdt ham i Rom hen
med Snak og Udflugter lige til August 1832.
Saa udkom den Bulle, hvori han, Indifferentis-
mens Forfølger, dømtes for religiøs Indifferentisme.
Det hedder her: «Af denne Indifferentismens urene
Kilde udstrømmer ogsaa den vildfarende og absurde
Sætning eller det Delirium, at man bør hævde
og sikre Alle Samvittighedsfrihed . . . Men,' som
Augustinus sagde, hvilken væ^rre Død gives
der end Frihed til at fare vild? Thi det for-
staaer sig, at naar enhver Tøile tages bort, der
kan holde Menneskene indenfor Sandhedens Stier,
saa styrter deres Natur, der helder til det Onde,
ned i Afgrunden . . . Hertil henhører ogsaa den
afskyelige Frihed, for hvilken man aldrig kan have
Rædsel og Modbydelighed nok , som benævnes
Boghandelens Frihed til at offeutliggjøre et hvil-
ketsomhelst Skrift, en Frihed, som Nogle med
saa megen Iver vove at forfægte*.^) Det var
*) Atque ex hoc putidissimo indifferendsimi fonte ab-
surda illa finit ae erronea sententia. sen potius deli-
ramentum, asserendam esse ae vindicandam cuilibet
libertatem eonscienUce ... At quæ pejor mors animæ
328 Reactionen i Frankrig.
rene Ord for Pengene, som man siger; Lamen-
nais underkastede sig, og hans Blad gik ind.
Det er let at forstaæ, at han følte det, som var
der rakt ham et Mulnrtbæger, let at begribe^ at
der nn ikke behøvedes mere end en Draabe for
at bringe det til at flyde over. Han stod fra na
af paa Springet til at kaste sig over i Revolu-
tionens Arme. Han gjorde kort Tid efter dette
Spring.
Men hvad der for os, der blive staaende ved
det første Udviklingsstadium hos Lamennais, er
psychologisk interessant, det er at iagttage hvor-
ledes hans naive Autoritetstro undergraves, saa-
snart han i Rom faar Leilighed til at see Hellig-
dommen nærved. Han skriver privat fra Rom:
« Paven er from og vilde gjerne det Gode;
men fremmed' som han er for Verden, er han
fuldstændig uvidende saavel om Kirkens som om
Samfundets Tilstand: ubevægelig i det Mørke,
der fortætter sig omkring ham, sidder han og
græder og beder; hans Rolle, hans Mission er
quam libertas et'ronsf inquiebat Augustinus. Freno
quippe omni adempto, quo homines contineantur in
semitis veritatis, proruit jam in præceps ipsornm na-
tura ad malum inclinata . . . Hue spectat deterrima
illa ae nunquam satis exeeranda et detestabilis libertas
årtis librariæ ad seripta quælibet edenda in vulgus,
quam tante eonvieio audent nonnulli efflagitare ae
promovere.
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 329
at forberede og fremskynde de sidste Nedbryd-
ninger, som maae gaae forud for den sociale
Gjenfødelse, og uden hvilke denne enten vilde
være umnlig eller dog ufuldstændig; derfor har
Grud givet ham i Hænderne paa Mennesker, der
staae saa lavt, som det overhovedet er muligt
at staae; æresyge, gjerrige, fordærvede som de
ere, paakalde de i deres fæiske Raseri Tartarerne
for i Europa at oprette hvad de kalde Orde-
nen. »
£r det ikke et mærkværdigt Træf, at ogsaa
Lamennais skal ende med at stede an mod dette
Ord, der saa fuldstændigt havde opbygget den
hele Generation. Som Victor Hugo under sine
Forsøg paa at hævde Smagsautoriteten tUsidst føler
sig tvungen til at kritisere og udvide Begrebet
Orden, saaledes nødes Lamennais under sin Kamp
for Katholicismen til det Samme. Med hvilken
Vemod og hvilken Lidenskab skildrer han ikke
i sine Breve den Corruption, han har fundet
blandt hine « Ordenens* Piller i Rom:
« Katholicismen var mit Liv, fordi den er
Menneskehedens Liv; jeg vilde forsvare den, jeg
vilde drage den op af den Afgrund, ned i hvil-
ken den hver Dag synker dybere, Intet var mere
let. Bisperne have fundet, at det ikke var dem
tilpas. Saa stod da Rom tilbage. Jeg reiste
derhen, og jeg saa den infameste Kloak, der no-
gensinde har besudlet menneskelige Blikke. Tar-
430 Reactionea i Frankrig.
qainiernes kjæmpemæssige Aflebsreude vilde være
for snever for saameget Skarn. Der hersker in-
gen anden Gud end Egennytten; man vilde der
gierne sælge Folkene, sælge Menneske&lægten,
sælge de tre Personer i den hellige Treenighed,
hver for sig ellei* alle under Et, for et Stykke
Jord og for nogle Piastre. »
Saaledes viste sig paa nært Hold for La-
mennais den Magt, til hvis mest uforfærdede
Bidder han havde gjort sig. Hvad Under at han
skiftede Front! hvad Under at han ligesom de
gamle Saxeres hedenske Præster, med hvem Re-
nan har sammenlignet ham , selv . med et sikkert
rammende Øxehug nedhuggede den Guddom, til
hvis Alter han havde kaldt den modstræbende
Verden !
Dog interessantere endnu end dette Klarsyn
paa et enkelt Punkt ere de Glimt af en høierO'
Erkjendelse i Almindelighed, der nu spores i La-
mennais' Breve. Indtil nu havde han søgt den
absolute Sandhed, og det var Autoriteten^ der
skulde garantere ham denne. .Nu naaer han med
Et til Relativitetsideen , den Idee, som grundigst
og fuldstændigst gjør det åf med Autoritetsprin-
cipet: «Jo ældre jeg bliver, des mere undrer jeg
mig over at see, at de Meninger, der have dy-
best Rødder i os, afhænge af den Tid, hvori vi
have levet, af det Samfund, hvori vi ere fødte,
og af tusinde ligesaa forbigaaende Omstændighe-
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 431
der. Tænk blot, hvilke Meninger vi vilde have,
hvis vi vare komne 10 Aarhundreder tidligere
til Verden eller i samme Aarhundrede i Teheran,
i Benares , paa Otaheiti ! > ^) Der er mere sand
Philosophi i disse Par Ord end i hele Lamen-
nais' berømte Hovedværk.
Vi have ladet os drage et Par Aar for
langt frem i Tiden ved at følge Lamennais til
det Punkt, hvor han foretog Overgangen til De-
mokratiet. Da i 1823 « ilSssai sur Tindifférence »
foreligger færdig, vil han endnu som alle Restau-
rationstidens andre Theokrater ved Kirkens Au-
toritet styrke Fyrstens.
imidlertid døer denne Fyrste og Carl d. 10de
bestiger Tronen. Han bestiger den med al mu-
lig Pomp og Pragt. Man fører ham til Eeims
for at han kan blive salvet. Den 20 Mai 1825
fandt Salvningen Sted, og det syntes som om al
gammel monarchisk og clerical Overtro i den
Anledning var steget op af Graven. Det var
saaledes en gammel Tro, at kronede Hoveder
vare istand til at kurere Kjertelsyge. Denne Me-
ning var saa uomtvistet, at under Ludvig d. 15de,
der ogsaa gjorde Brug af dette gamle Privilegium,
en Dame fra Valenciennes , der havde ladet sig
berøre af Kongens Hænder og der i den Hensigt at
*) Smlgn. G. Brandes: Den franske Æsthetik i vore
Dage S. 97.
382 Reactionen i Frankrig.
«
gjøre sin Lykke havde indsendt en Lægeattest for at
hnn nn var ganske fri for Kjertelsyge, fik det
Svar: «De Prærogativer som Kongerne af Frank-
rig nyde med Hensyn til Helbredelse af Kjertel-
sy^e ' ere * blevne godtgjorte ved saa authentiske
Beviser, at de ikke trænge til at stadfæstes ved
nye Vidnesbyrd. »
Det var under Ludvig d. 15de. Under Carl
d. 10de viste man sig ikke mindre rettroende.
Jeg har fortalt, hvorledes det under Revolutionen
gik AmpuUaen med den hellige Olie. Den blev
slaaet i Smadder. Ikke desmindre fandtes der nu
en Troende, som paastod, at han, dengang da
Helligbrøden blev begaaet, havde opsamlet nogle
Skaar med Draaber af den hellige Olie og beva-
ret dem til nu. Præst og Kirkeforstander aner-
kjendte Skaarene for ægte. Carl d. 10de lyksa-
liggjorde da en skjøn Dag sit Land med Budskabet
om, at han vilde lade sig salve med Clovis' hel-
lige Olie. Skaarene bleve føiede ind i en ny
med Guld og Ædelstene bedækket Ampulla, og
de kostbare Draaber fortyndede med andre. Jeg
har alt i Anledning af Napoleons Kroning be-
rørt, hvorledes Salvningen ^ik for sig. Kl. 10
næste Morgen besteg Kongen en prægtig Skimmel
og red med et glimrende Følge og escorteret af
en Trop Gardehusarer til St. Marculphs-Hospi-
talet. Der ventede den første Livlæge og den
første Livchirurg i Spidsen for 121 Kjertelsyge.
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 333
Kongen forrettede en kort Ben i Hospitals-
kapellet og gav sig saa tappert til Arbeidet med
at kurere dem. Den berømte Chirurg Dupuytren
skammede sig ikke ved at være behjælpelig og
holde de Syges Hoved iveiret under Comoedien.
Høitideligheden blev besunget af Lainartine i
en hel Cyclus af Digte (Ohant du sacre) og af
Victor Hugo i en begeistret Ode. Men i Anled-
ning af denne mindeværdige Begivenhed blev der
tillige skrevet en lille Chanson^ der snart skulde
paadrage sin Digter en Eetssag og en Dom. Dig-
tet hed «Karl den Enfoldiges Salvning » og var
forfattet af Béranger.
I Victor Hugos Ode «Le sacre de Charles X»
var Tonen, som den følgende Strophe betegner
den, troende, bibelsk og monarchisk :
Mais trompant des vautours la fureur criminelle
Dieu garda sa colombe au lis abandonné.
Elle va sur un Roi poser encore son ailé :
Ce bonheur a Charles est donné!
Charies sera sacré suivant l'ancien usage,
Comme Salomon, le roi sage^
Qui goilta les celestes mets,
Quand Sadoch et Nathan d'un baume Tarrosérent
Et, s'approchant de lui, sur le front le baisérent,
En disant: „Qu'il vive h jamais!"
Hos Béranger derimod var den respectstridig
til det Yderste. Jeg anfører et Par Stropher
som Prøve :
3^34 ReactioBen i Frankrig.
Le sacre de Cliarles-le Simple.
Fran9ai8, que Reims a réunis^
Criez: Montjoie et Saint-Denis !
On a refait la sainte-ampoule,
Et comme au temps de nos aYeux
Des passereaux l&chés en foule
Dans l'église volent joyeux.
D'un joug brise ces vains présages
Font sourire sa majesté.
Le peuple s'écrie: Oiseaux, plus que nous soyez sages;
Gardez bien, gardez bien votre liberté.
»
Aux pieds des prélats cousus d'or,
Charles dit son Confiteor.
On rhabille, on le baise, on l'huile.,
Puis, au bruit des hymnes sacrés,
Il met la main sur TÉvangile.
Son confesseur lui dit: „Jarez.
„Rome, que- l'article concerne,
„Reléve d'un serment prété."
Le peuple s'écrie: Oiseaux, voila comme on gouveme;.
Gardez bien, gardez bien votre liberté.
De Charlemagne en vrai luron,
Des qu'il a mis le ceinturon,
Charles s'étend sur la poussiére.
Roi, crie un soldat, levez>vous !
„Non, dit l'évéque; et, par saint Pierre
„Je te couronne : enrichis-nous.
„Ce qui vient de Dieu vient des prétres.
„Vive la légitimité!"
Le peuple s'écrie: Oiseaux, notre maitre a des mattres;
Gardez bien, gardez bien votre liberté.
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 335
«
Oiseaux, ce roi miraculeux
Va guérir tous les scrofuleux.
Fuyez, vous qui de son cortége
Dissipez senls Tennui mortel.
Vous pourriez faire un sacrilége
En voltigeant sur eet autel.
Des bourreaux sont les sentinell^s
Que pose ici la piété.
Le peuple s'écrie: Oiseaux, nous envions vos ailes;
Gardez bien, gardez bien votre liberté.
Med Undtagelse af Delavigne, der nedstammer
directe fra det 18de Aarhundrede . og som i sine
«MessénienneS' aldrig skilte Revolutionens Prin-
ciper fra Nationalfølelsen, var Béranger den ene-
ste Digter, der havdg holdt sig udenfor den her-
skende Gruppe af Aander og Talenter. Han var
født 1780, oplevede 9.Aar gammel Bastillens Ind-
tagelse og forvandt aldrig dette . Indtryk saalidt
som Indtrykkene af sin Børnelæsning Voltaire. En
Anekdote fra hans Barndom viser, hvor tidligt
han havde dannet «ig sin Livsbetragtning. En
Dag, da Béranger var 13 Aar gammel og netop
stod og lo yderst haanligt af sin Tante, der under
et voldsomt Uveir bestænkede Stuen med Vievand,
hændte det sig', at Lynet pludseligt slog ned i
Stuen lige ved Siden af ham, saa han nogen Tid
laa hen i fuldstændig Lamhed. Man antog ham
for død. Da han slaaer Øinene op, er hans før-
ste Ord til hans gode og fromme Tante det trium-
pherende TJdraab: «Naa, hvad hjælper saa dit
334
,,v
Le peupl'
Garde z
- J
Cii
Oli
Et
D(-
Da
Du
Fc.i
Le peupl*'
Gardez -
Au.\
Ch:. .. --^
On I
Piii^ -i
ii„ - ~^." ,
Son
Le peuplc . -^
Gardez - i
De
D.\^
Ro
X
:\
Det reelle AutoritetsprincipB Opløsning. 337
terlitzsolen. Den havde, siger Mosset, drømt
Moskaus Is og Fyramidernes Sol. Nu syntes
len den tom. & Kongen af Frankrig sad paa
Trone og Nogle rakte ham deres Hat, og han
ede en Almisse i den, og Andre rakte ham
Jrncifix, og han kyssede det. Og naar de
e talte om Hæder, svarte man dem «Bliv
ster! og naar de talte om Ære, svarte man
iv Præster! og naar de talte om Haab, om
kov, om Kraft og Liv, bestandig: Bliv Præ-
Saa bleve de da Præster. Hvorfor og hvor-
de bleve det. kan man see i de Eomaner, der
dre Tiden, f. Ex. i Beyle's « Konge et noir».
i det var Præsternes gyldne Tid, Allerede
<anuar 1814, tre Dage efter Chartet, var den
ese Ordonnants udkommen, der forordnede
Qgen Høitideligholdelse af 8øn- og Festdage,
n skulde nu under Straf af Pengebøde være
holsk. Selv Ikke-Katholske bleve tvungne til
smykke deres Huse, naar Sacramentet blev
ret forbi. 7 Aug. 1814 blev Jesuiterordenen
tideligt gjenoprettet. Al Undervisning blev
t i Geistlighedens Hænder. Man gik ud paa
knuse Universitetet allerede af den Grund, at
stor Del af den studerende Ungdom havde del-
Alfred de Musset: Gonfessions d'un enf«nt du siécle.
22
v.^^
.>r^* ^hven til
' ^*^ Tirkeie
^Qg« Bonapart«
.^^^^^^^^^ fl««toiieii at-
. ^^ r-^'" ^** ^"^«5«fiii^^!^ kort sag:
^ ' >'apoIeoiis -,^!*^® <^engpang de
-^*-i^■».'t jfi, <if
_ii-/ik paa K^i^.,-. '^»Ke og Hat
-' waiiui^ke Ui^'^^'' ''^^^^ iHi atter eL
*•*'*
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 337
.nsterlitzsolen. Den havde, siger Moflset, drømt
m Moskaus Is og Fyramidernes Sol. Nu syntes
orden den tom. «: Kongen af Frankrig sad paa
n Trone og Nogle rakte ham deres Hat, og han
astede en Almisse i den, og Andre rakte ham
;; Crucifix, og han kyssede det. Og naar de
nge talte om Hæder, svarte man dem &Bliv
'ræster! og naar de talte om Ære, svarte man
Bliv Præster! og naar de talte om Haab, om
ilskov, om Kraft og Liv, bestandig: Bliv Præ-
ter !»*)
Saa bleve de da Præster. Hvorfor og hvor-
an de bleve det, kan man see i de Eomaner, der
kildre Tiden, f. Ex. i.Beyle's « Rouge et noir».
den det var Præsternes gyldne Tid. Allerede
' Januar 1814, tre Dage efter Chartet, var den
amøse Ordonnants udkommen, der forordnede
vungen Høitideligholdelse af Søn- og Festdage,
klan skulde nu under Straf af Pengebøde være
latholsk. Selv Ikke-Katholske bleve tvungne til
it smykke deres Huse, naar Sacramentet blev
aaaret forbi. 7 Aug. 1814 blev Jesuiterordenen
høitideligt gjenoprettet. Al Undervisning blev
lagt i Geistlighedens Hænder. Man gik ud paa
at knuse Universitetet allerede af den Grund, at
en stor Del af den studerende Ungdom havde del-
*) Alfred de Musset: Confessions d'un enf«nt du siécle.
22
336 Beactionen i Frankrig.
Vievand !» Anekdoten er sand og er med megen
Indignation fortalt af clericale Skribenter. I
samme Aand var det, at han nn gik løs paa
Bourbonerne, og deres Vievand hjalp dem ikke .
Noget. [
Men paa samme Tid som de gjorde sig lat- ^
terlige, viste sig det besynderlige Phænomen, at j
Napoleon fra forhadt var bleven poetisk, fra en ]
historisk Skikkelse bleven til en mythisk. Endnu
medens han levede, var han bleven, til en Sagn-
helt. Den pladselige Ubevægelighed, der hos
ham nødtvungent var falgt paa en Virksomihed,
der havde holdt hele Europa i Aande, virkede
mægtigt paa Sindene. Den fierne ensomme Klippeø
nde i det store Ocean syntes ligesom kan at være
Fodstykke for Helten. Den virkelige Bonaparte
forvandledes til en ideal Napoleon. Historien af-
stod ham til Oden, Meditationen, Dithyramben.
den krigerske Chanson og Heltedigtet, kort sagt
til Legenden. Selv hans fordums Fjender kunde
ikke holde et Udbrud af Beundring tilbage for
denne Mand, hvem Alle bestandig havde Øinene
henvendt paa. Chateaubriand sagde dengang de
bekjendte Ord, at « Napoleons graa Frakke og Hal
paa Enden af en Stok paa Kysten ved Brest vild
være nok til at bringe hele Europa til at gribe t
Vaaben. » Og Ungdommen, som nylig havde værel
glad ved at turde bryde sine Geledder og af rys ti
den tyranniske Disciplin, længtes nu atter eftei
3
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 337
Ansterlitzsolen. Den havde, siger Moflset, drømt
om Moskaus Is Qg Pyramidernes Sol. Nu syntes
Jorden den tom. «: Kongen af Frankrig sad paa
' sin Trone og Nogle rakte ham deres Hat, og han
kastede en Almisse i den, og Andre rakte ham
et Crncilix, og han kyssede det. Og naar de
i Unge talte om Hæder, svarte man dem «Bliv
■ Præster! og naar de talte om Ære, svarte man
tBliv Præster! og naar de talte om Haab, om
: Elskov, om Kraft og Liv, bestandig: Bliv Præ-
i 8ter!»*)
Saa bleve de da Præster. Hvorfor og hvor-
^ dan de bleve det, kan man see i de Eomaner, der
ifl skildre Tiden, f. Ex. i.Beyle's « Rouge et noir».
V? Men det var Præsternes gyldne Tid. Allerede
i{ 7 Januar 1814, tre Dage efter Chartet, var den
6 famøse Ordonnants udkommen, der forordnede
iiii! tvungen Høitideligholdelse af Sen- og Festdage.
u Man skulde nu under Straf af Pengebøde være
katholsk. Selv Ikke-Katholske bleve tvungne til
at smykke deres Huse, naar Sacramentet blev
(jli baaret forbi. 7 Aug. 1814 blev Jesuiterordenen
an? høitideligt gjenoprettet. Al Undervisning blev
o£' lagt i Geistlighedens Hænder. Man gik ud paa
gt^ ^t knuse Universitetet allerede af den Grund, at
(r# 6n stor Del af den studerende Ungdom havde del-
le^-' -—
' ,. *) Alfred de Musset: Confessions d'un enfant du siede.
ter-
22
^'■'
338 Reactionen i Frankrig.
taget i Paris' Forsvar mod de Fremmede, alt-
saa i en Uafhængigbedskamp. .
Fra nu af begynder i den katbolske Kirke
en kortvarig Gjæring, til bvilken Lamennais' Kamp
med Gallikanismen bører, bvilken efter en Snes
Aars Forløb fører til et bidtil ukjendt Særsyn,
det Særsyn, at Katbolikerne ere blevne enige.
Katbolicisme og Ultramontanisme bliver Et. Og
endnu et Særsyn af beslægtet Art, som ingen tid-
ligere Tid bavde seet, oplever vort Aarbundrede.
Den kirkelige Enigbed udbreder sig videre endnu
end til de egentlige Troesfæller. Den protestan-
tiske Kirke strækker Haanden ud imod den ka-
tbolske, som den engang bavde bekjæmpet som
den babyloniske Skjøge. Kaste vi da et Blik ud over
Kirkens senere Udvikling, finde vi, at i vore Dage
er Forskj ellen mellem den ortbodoxe Protestan-
tisme og Katbolicisme kun et Skin, kun Forskjellen
mellem Bibelens eller Pavens Ufeilbarbed. Prote-
stanterne forkaste det 18de Aarbundredes Ratio-
nalisme og det 1 9de Aarbundredes Kritik^ gaae
tilbage til det 16de og 17de Aarbundredes Be-
kjendelser og finde dem ikke ortbodoxe nok; Lu-
tber er gaaet dem for vidt. Scbleiermacber gj æl-
der for vantro i det ortbodoxe Tydskland, Bossuet
nævnes aldrig mere af Frankrigs Katboliker. Han
gj ælder for Kj ætter, fordi ban ikke er ultramon-
tan; Selv Montalembert nævner bam i sin «De8
intéréts catboliques au 19me siécle» med en vis
Det reelle Autoritetst>rincip8 Opløsning. 339
Misbilligelse. Ikke nok hermed: de katholske Po-
lemikere hengive sig til Betragtninger over Ver-
denshistorien, der føre til en Art Korstog imod
de store hedenske Genier, der have grundlagt Eu-
ropas Civilisation, som f. Ex. Pindar, Plato, Vir-
gil, *) en Polemik, hvortil Grundtvigs tidligste
verdenshistoriske Fordømmelsesdomme i vor egen
Litteratur afgive et Sidestykke. Med Jubel udraa-
ber derfor Montalembert i det nysnævnte Skrift:
« Løgnehistorien, Parodihistorien, Declamationshi-
storien, som ^en forfattedes af Voltaire, Dulaure
og Schiller, der opdroge vore Fædre, vilde i
vore Dage neppe blive taalt i en Peuilleton.»
Man behøver kun at gjennemblade Lamennais'
Correspondance for at faae det Indtryk, at Juli-
revolutionen for en stor Del var foraarsaget yed
Præstepartiets Adfærd. Navnlig viste Jesuiterne
sig som Galskabens Grenaderer. Missionærer ud-
sendtes over hele Frankrig. Deres brændende Tro
skyldtes deres grove Uvidenhed. De omvendte
undertiden hele Eegimenter paa een Gang^ der saa
førtes til Altrene af deres Ofiicierer.
Mariadyrkelsen tog et Opsving som ingen-
sinde før. Den samme Bevægelse foregaaer i
vore Dage (kun hurtigere) med Troen paa Maria
som i Middelalderen med Troen paa Christus.
*) Se Saisset: La philosaphie et la renaissance reli-
gieuse. Revne des deux mondes 1868 Tome I.
22*.
340 Beftctionen i Frankrig.
Hun forvandles lidt efter lidt fra et menneskeligt
til et guddommeligt Væsen.
Følge vi for et Øieblik den religiøse Reac-
tions Bevægelse ud over den Periode, vi behandle,
saa see vi, hvorledes man med Kjæmpeskridt gaaer
videre ad den betraadte Vei. Dogmet om Marias
ubesmittede Undfangelse, for hvilket Middelalde-
ren i det 12te Aarhundrede var veget tilbage,
fastslaaes i vore Dage. Maria fortrænger' umærke-
ligt Christus og bliver Frankrigs Guddom, som
hun tilforn var Italiens og Spaniens. Med Stolt-
hed forkynde Katholikerne, at Marias Aarhun-
drede er fulgt paa Voltaires Aarhundrede. I en
Lærebog, efter hvilken de katholske Præster op-
drages, ^) hedder det: «Man bør hædre den hel-
lige Jomfru som den evige Faders Hustru, da
han med hende og i hende har avlet vor Herre
Jesus Christus; man bør i hende hædre alle de
guddommelige og tilbedelsesværdige Fuldkommen-
heder, som Gud har ladet gaae over til hendes
Person, idet han med overordentlig Overflod har
meddelt hende sin Frugtbarhed, sin Visdom, siu
Hellighed og sin guddommelige Livsfylde.* I en
Bog, som Erkebisp Malou har udgivet om den
ubesmittede Undfangelse, skildres Maria som paa
een Gang Datter af Gud, Hustru til Gud og Mo-
*) Manuel de piété k Tusage des séminaires 7 éd.
Paria 1836.
. Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 341
der til Gud. Treenighedens Slægtskabsforhold blive
her saa indviklede, at Marie bl. A. bliver Datter
af sin egen Søn. I en Bog af Abbed Guilloii:
Le Mois de Marie fremstilles hun endog som en
Art Overgudinde, til hvem man derfor helst ber
bede: «At være Guds Moder, det vil sige at
have en Art Almagt over selve Gud og, om det
er tilladt at sige saa, at bevare en Art Auto-
ritet over ham. » Saaledes havner Autoriteten
tilsidst hos Madonna. Paa de gamle Scholasti-
keres Vis giver man sig til hos Kirkens Fædre
at samle Bevissteder for den ubesmittede -Undfan-
gelse. En enkelt Geiatlig ved Navn Passaglia har
alene samlet 8000. Ja Erkebiskop Malou erklæ-
rer at kunne levere ikke mindre end 800-, 000 Be-
viser derfor. Man svimler. Føi hertil Reliquie-
dyrkelsen, som fulgte omkring Midten af vort
Aarhundrede; thi Beliquierne, der under Revolu-
tionen havde ophørt at gjøre Mirakler, gjøre
paany Mirakler for den Generation, der er op-
dragen af Jesuiterne. Man finder Jesu hellige
Kjole. Men tvende Byer gjøre Fordring paa at
besidde den og begge have deres Kjole anerkjendt
som den ene sande af en Pave. Man valfarter
da til dem begge to. GOrres jubler i sine histo-
risch-polische Blåtter over Pilgrimsfarten til den
hellige Kjole i Tiier. Da den hellige Jomfru
aabenbarer sig i La Salette, vandre ikke mindre
end 300,000 Pilegrimme til Stedet.
342 Beactionen i Frankrig.
Endelig ndmnnder den religiøse Reaction da
i Plus d. 9de8 Syllabus, hin berømte Balle, der
stempler den frie Tanke som et Frihedens Deli-
rinm, fordømmer borgerligt Ægteskab, Adskillel-
sen af Kirke og Stat, Religionsfrihed, Pressefri-
m
hed og Talefrihed og fordømmer den Vildfarelse,
at Kirken skal forsone sig med « Fremskridtet,
Liberalismen og den moderne Civilisation*. Dog
næsten endnu cariøsere end Syllabus ere Forsvars-
skrifterne derfor, den tydske Biskop Kettlers be-
titlet «Den falske Frihed og den sande Frihed*
og den franske Biskop Dupanlonps «La convention
du 15 décembre et rEncyclique du 8 décembre*,
der forklarer og retfærdiggjør Pavens Kamp mod
«den frække Fornegtelse af alle de store Sand-
heder, der udgjøre Grundvolden for det menneske-
lige Samfund*. Man maa kun ikke troe, at disse
Brochurer ere meget paafaldende i deres Form
eller fulde af iøinefaldende Taabeligheder. De
ligne i Tone og Indhold mest en moderat Artikel
i en dansk liberal Avis.,
Jeg har angivet de Resultater, hvortil den
nykatholske Retning førte. Men vel at mærke
disse Resultater høre kun Historien, ikke mere
Litteraturhistorien til. Enhver Retning er al-
tid historisk længe efter at den har op-
hørt at være litteraturhistorisk. Dette er
den kun, saa længe den endnu har ikke blot
Magthavere, Hertuger og Bisper, men Aander og
Det reelle Autoritetsprincipé Opløsning. 343
Talenter i sin Tjeneste. Det har den religiøse
Reaction efter 1880 ikke mere i Frankrig. For-
skjellen paa Beactionen i 1820 og paa den mod-
bydelige og oprørende Eeaction, der' na sager
Marven ud af det svækkede og ulykkelige Frank-
rig^ er den, at medens den dengang blomstrende
Eeaction havde næsten Alt hvad Frankrig besad
af Aand og Talent i sin Tjeneste og i sin Hær,
saa har den nu ikke et eneste litterært Navn
at opvise. Heri ligger, at der ingen Qrund er
til at fortvivle om Fremtiden.
Lad os da nu see, hvorledes Reactionen i
Datiden blev beseiret: Den angrebes for det før-
ste udenfra: Dagspressen bekjæmpede Obscurau-
tismen, Béranger sang sine Viser om den, en
enkelt driftig t^orlægger Touquet udgav fra
1817—24 alene 31,600 Exemplarer af Voltaire
(1,598,000 Bind) og 24,500 Exemplarer af Rous-
seau. Touquet blev vel dømt af Politiet; men
dette vakte en saadan Forbitrelse, at Qlobe truede
med et Massefrafald fra Katholicismen. Touquet-
Udgaverne oversvømmede da Landet paany. Den
klassiske Pamphletist Paul -Louis Courier gjen-
nemhaanede Regjeringen paa den blodigste Maade.
Han samlede sin politiske Theori i Sætningen:
Folket skal paabyde Regjeringen den Vei, den
'skal gaae, som man angiver Veien til en Kudsk,
man betaler, og som skal kjøre os ikke hvorhen
han vil eller som han vil, men hvorhen vi ville
344 Resictionen i Frankrig.
kjøre og ad den Vei, vi foreskrive ham 9. Re-
gjeringen tabte Froces paa Proces mod Courier.
En af de morsomste og for os nntildags in-
teressanteste af &n8 Pamphlettef er den, i hvil-
ken han udtaler sig mod Kjebet af Chambord.
Den unge Hertug af Bordeaux, nuværende Greve
af Chambord, var fedt saa længe efter Faderens
Død, at det betragtedes som .en Himlens Tilskik-
kelse. Lamartine, Victor Hugo og Musset besynge
den vidunderlige Begivenhed, og de to første sam-
menligne Henri med Bibelens Joas. Det Forslag
opkommer, at aabne en Nationalsubscription til
Kjøbet af Slottet Chambord, og sit Princip at
chicanere tro, skriver Courier herimod fra et
Bondestandpunkt. Ejidelig giver snart den hele
Historieskrivning med Undtagelse af Michaud sig
til at arbeide for Fremskridtets Sag. Thiers begyn-
der 1823 sin Historie, der gjør samme Virkning
som Bérangers Sange.
Det havde hidtil altid været Skik i Frankrig,
at Regjeringen understøttede Litteraturen. Med
Undtagelse af Napoleon havde alle Frankrigs Re-
genter gjort det. Man ventede det af Bour-
bonerne, men det skete ikke, med hvor sværme-
risk en Sympathi end fra først af Digterne og
Forfatterne kom dem imøde. Paa de faa, som
vare antidynastisk •sindede , hævnede man sig saa
godt man kunde; for at straffe Béranger trak
man hans Rival Désaugiers til Hoffet; for at
Det reelle AutoritetBprincipg Opløsning. 345
Straffe Delavigne afsatte man ham fra hans Em-
bede som Bibliothekar.
Men værre end Angrebene ndeiifra vare de
Spirer til Opløsning, der viste sig inde i Anto-
ritetsskolen selv. Vi have allerede seet, at La-
mennais stod paa Frafaldets Band. Og som hos
ham, saaledes opdagede man snart hos alle de
andre Spirerne til det Nye midt under deres 'For-
fægten af det Gamle. Lamartine vedblev vel at
synge sine religiøse Hymner; men den strenge
Genferpræst Yinet opdagede snart, at denne Re-
ligiøsitet kun tilsyneladende var Ohristendoni , og
at der under de christelige Talemaader lurede en
meget lidet orthodox Pantheisme. *)
Victor Hugo, der efter sin første Optræden
, skulde antages for mere paalidelig, viste sig snart,
ikke blot ved sine Digtes Form, men ved deres
Indhold, som en usikker Acquisition. Efterat
han^ kongeligsindede Moders Indflydelse længe
havde været overveiende hos ham, dukker, alt
som den Napoleontiske Legende er ifærd med at
danne sig, Paavirkningen fra Faderen atter op,
og han, som var begyndt med at stave Bonapartes
Navn paa Italiensk, skriver 1827 sin første Ode
til Venddmesøilen , i hvilken den glødende Begei-
string for Keiseren og Keisertiden hos ham for
*) Se Vinets interessante Studier over Frankrigs nyere
lyriske Poesi.
846 Beactionen i Frankrig.
første Gang giver sig Luft; den vakte megen
Opsigt og stor Forundring. Man forudanede fra
nu af i hanl den Digter, der tre Aar senere i
Fortalen til Hernani skulde deiinere Eomantismen
som c Liberalismen i Litteraturen ».
Men hvad der allermest fremmede Autoritets-
skolens Opløsning, det var at Bourbonerne i 1824
havd^ gjort deres store og afgjørende Dumhed
overfor Litteraturen. Chateaubriand var paa den
haanligste Maade bleven udstødt af Ministeriet
Yilléle, og det netop i det Øieblik, da han havde
skaffet det Bourbonske Navn en Triumph ved den
lykkeligt tilendebragte spanske Krig, som han
pleiede at kalde sin politiske «Eené», det vil. sige
sin Politiks Mesterstykke.^) Man forhaanede Cha-
teaubriand, den Mand, hvem man paa en Maade
skyldte Alt, ham, der havde lagt Grrunds tenen til
den hele Bygning, som man havde opført. Chri-
stelig Ydmyghed var ikke Grundtrækket i hans
Charakter, og han vendte ikke den høire Kind
til, naar man slog ham paa den venstre. I Juni
1824 gik han aabent over til Oppositionen, blev
dens Fører og overtog Ledelsen af Journal des
Debats. Han trak snart den hele seraphiske
Digterskole, hvis Patriarch han var, efter sig.
*) Om Enkelthederne ved denne Afskedigelse kan efter-
sees Giiizot: Mémoires pour servir k rhistoire de mon
temps, Fremmedudgaven 263 ff.
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 347
Lafayette sendte ham et Laurbærblad. Constant
smigrede ham. Han begyndte at fraternisere med
Béranger og blev besunget af denne. Victor Hugo
skrev en Ode til ham (Livre III Ode 2), der
skulde paa eengang forherlige og trøste, og hvori
der forekom Ord som disse: «Hvad vilde Du og-
saa ved et Hof?» eller: «Der gives intet Skjøn-
nere end et Laurbærtræ, som Lynet har ramt. »
Hans Frafald gav Restaurationen et Stød i Hjer-
tet. Saalænge Eestaurationstidens Skuffelser havde
varet, havde Frankrigs Digterskole været &imma-
nuelisk:» og seet en Skytsengel ved hvert Menne-
skes Vugge og Baare. Med Chateaubriands Illu-
sioner faldt ogsaa alle de Andres, og istedenfor
hin Skole traadte en anden, som Southey gav
Navnet (c satanisk » og som tog imod det, en Skole
med skarpt Blik for det Onde og for alle Ræds-
ler, med pessimistisk Aandsretning og revolutio-
nære Sympathier.
Men ind i den Sindsbevægelse, der var for-
aarsaget ved denne uforudsete og betydningsfulde
Begivenhed, 'greb en anden endnu betydningsful-
dere og følgerigere Begivenhed, der virkede Ver-
den over: Efterretningen om Byrbns Død.
Denne Efterretning virkede saa meget des
mægtigere som den bragte Sympathierne for den
første Frihedskamp, der havde fundet Sted siden
Revolutionen, til at slaae ud i lyse Luer. Et
nyt Ideal dannede sig i det menneskelige Sind.
348 Beactionen i Frankrig.
Med Napoleon var den positive Storbed falden,
de virkelige Helte for en Tid forsvundne fra Jor-
den. Den menneskelige Beundring var tom som
en Piedestal, hvis Statue er bleven den berøvet.
Lord Byron besatte paanj den tomme Plads med
sine Heltes pbantastiske Storhed. Napoleon havde
afløst Werther, René og Faust, Byrons prome-
theiske og desperate Helte afløste Napoleon. Han
stemte vidunderligt med Tidens Trang. Den or-
thodoxe Dogmatisme havde i Aarhundredets Be-
gyndelse overvundet den revolutionært-fritænkende
Dogmatisme og var nu paa sin Side undergravet
og forældet. Hverken den systematiske Forneg-
telse eller den systematiske Religiøsitet havde
nogen Fremtid i dette Øieblik. Tilbage stod da
Tvivlen som Tvivl, den poetiske Radicalisme,
de tusind smertelige og urolige Spørgsmaal om
Menneskelivets Maal og Værdi. Det var hvad
Byron bragte.
Men han spurgte ikke neutralt. Det var
Oprørsaanden, som spurgte ud af ham og som
gjennem hans Mund forenede de unge Slægter tH
et verdensborgerligt Samfund. De istemmede med
ham det varselsfulde Ord
revolution
alene can save the world from heil' s pollution.
Hans Død blev langt mere end hans Liv
virksom for Frihedens almindelige Sag. Restau-
rationen havde ført Menneskene til et Høide-
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 349
punkt af dyrisk Underkastelse under Autoriteten,
af slavisk Underkastelse under Theologien, af
undersaatlig Underkastelse under Magten, til et
Høidepunkt af Slaphed og Hykleri. Den var
raaden indtil Marven, men udadtil støttet til Over-
tro og Bajonetter. I England havde Bentham,
den radicale Philosoph, skamfuld over at see
Eeactionen seirrig selv i det videst fremskredne
Land, forsøgt at undergrave den ved at tale til
Menneskenes Interesser. Byron løslod alle Li-
denskaber. Det gjaldt for ham ikke om at
virke paa et enkelt Punkt, men om at revolutio-
nere Sindene, at vække Følelsen af Tyranniet.
Alliancepolitiken troede for altid at have lænket
Eevolutionsaanden, indbildte sig for evigt at have
overhugget det Baand, der bandt dette Aarhun-
drede til det 18de. c Da knyttede denne ene Mand
atter Traaden, som en Million Soldater iiavde
overrevet. Amerikansk Republikanisme, tydsk Fri-
tænkeri , fransk Omvæltningslyst , angelsachsisk
Badicalisme, Alt syntes forenet i denne ene Aand.
Efter Revolutionernes Undertrykkelse, Pressens
Knevling, Videnskabens Selvunderkastelse traadte
Indbildningskraftens Søn, den fuglefrie Digter frem
foran Brechen*, og kaldte alle kraftige Aander til
Vaaben endnu engang mod den fælles Fjende. *)
Restaurationen overlever i Grunden ikke ham.
♦) Gervinus: Geschichte des.lOten Jahrhunderts, VIIL, 172.
350 Reactionen i Frankrig.
Autoritetsprincipet har aldrig havt en mere hen-
synsløs Modstander. *)
Reactionen i det franske Aandsliv hegynder
litterært i Følelsens Navn med Madame de
Staél og den hele Gruppe af Skribenter, der
slutte sig til hende, socialt i Ordenens Kavn
med Eobespierre JOg den hele Skare af Bevoln-
tionsmænd, der slutte sig om ham. Det Fælles
for Madame de Staél og Robespierre er, at de
begge ere Disciple af Rousseau. Efter Reactio-
nen imod Voltaire følger saa Reactionen imod
Rousseau. Paa Festen for det høieste Væsen
følger det store Indvielsestedeum i Notre -Dame,
og paa Madame de Staél følger Bonald. Følel-
sens Princip fortrænges, eller benyttes som hos
Chateaubriand til Støtte for Autoriteten, Orde-
nens Princip identificeres med Autoritetsprin-
cipet;, der snart behersker alle Sphærer i Livet
og Litteraturen. Dette Princip er 4igesom incar-
neret i det første Hold af Reactionære, hvis Høv-
dinge ere De Maistre og Bonald. Det faaer sit
*) Lamennais: Essai sur rindiflFérence. Progrés de la
revolution et de la guerre vontre Téglise. Corres-
pondance par M. Forgues. Oeuvres inédita par
M. Blaize. — Schleiermacher: Beden Qber die Reli-
gion. — Renan: Essais de morale et de critique. —
Schérer: Mélanges de critique religieuse. — Gervi-
nu8 : Geschichte des 19ten Jahrhunderts. — Béranger:
Oeuvres <5omplétes.
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning. 351
Heltedigt i « Martyrerne », og Ordenens Idee beher-
sker Skildringen af Himmelen, af Helvede og stnn-
dom selv af det Jordiske Landskab. Principet faaer
sit politiske Mindesmærke i «den hellige Alliance 9.
Det Overnaturlige fortrænger det Natnrlige af
Poesien. Til det seraphiske Epos svarer en se-
raphisk Lyrik og Erotik, desuden seraphiske Pil-
grimsfarter og seraphiske Varsler og Syner.
I intet Lan^l havde Autoritetsprincipet været
saa respecteret for den litterære Forms Vedkom-
mende som i Frankrig. Det hævdes da ogsaa af
den nye Digt er skole. Men ulykkeligvis sees det
snart, at det nye reelle Princip, den christelige
Tradition, staaer i levende Strid med Litteratu-
rens traditionelle Principer, og Autoriteten vakler
her. Paa lignende Maade er den hellige Allian-
ces Oplinderinde bleven lyst i Kuld og Kjøn af
Magthaverne, saalænge det syntes, at hendes Prin-
ciper faldt fuldstændigt sammen med Magtens. I
det Øieblik det iagttages, at den christelige Tra-
dition kan komme til at staae som et urostiftende
Princip overfor Autoriteterne, føle disse sig tvungne
til at sønderbryde det Redskab, de nyligt benyt-
tede, og det religiøse Broderskabs Tanke staaer
i den følgende Tid som et revolutionært Princip
overfor Magten og underminerer den med en The-
ori. Mest resolut og mest sammenhængende bli-
ver under Restaurationstiden det politisk-religiøse
Autoritetsprincip udviklet og forsvaret af Lamen-
352 Reactionen i Frankrig.
nais; men det viser sig snart, at der under hans
Lære om den almindelige Fornufts Souverainitet
skjuler sig den revolutionære Theori om Folke-
souverainiteten , og Principet opløser sig selv.
Faa samme Tid tvinges Fjenderne af Pressens
Frihed til at benytte sig af den. som Middel, me-
dens Modstanderne af det parlamentariske Regi-
mente selv forfægte det for at styrte et Ministe-
rium, der hindrer dem i at komme til Magten.
Snart staae alle de Personligheder, vi have seet
optræde, ligefra Chateaubriand af til Mme de Kril-
dener, fra Hugo af til Lamennais i Strid med de
Magthavere, hvis Sag de med saa\ megen Iver
tjente, og i Strid med det Autoritetsprincip, der
havde behersket dem og Tiden. Saa falder da
dette Princip for aldrig at reise sig mere.
INDHOLD.
* Side
Indledning 6
Revolutionen 9
Concordatet • 62
Autoritetsprincipet .... 86
Traditionen i Religion^ Stat og Familie . . . . 123
En Pilgrim og hans serapbiske Bpopee .... 163
En Prophetinde og hendes hellige Værk ..... 203
Lyrik og Erotik 241
Det formelle Autoritetsprincips Opløsning .... 274
Det reelle Autoritetsprincips Opløsning .... 298
Rettelser.
S. 28 L. 1 Ekcho læs Echo
— 46 L. 10 f. n. Lasalle læs Lassalle
— 52 L. 10 Jabobinertie læs Jacobinerne
— 92 L. 10. 1830 læs 1832
— 135 L. 16 Cordillac læs Condillac
— 174 L. 6 Forløbere læs Forløber
— 265 L. 13 læs : ægtet uen i Videnskabernes Historie berømt
Olding*
— 280 L. 7 & lui (i nogle Exemplarer) læs a Ini.
|
<p>I am following the approach used in the nodemailer community <a href="https://community.nodemailer.com/using-embedded-images/" rel="noreferrer">site</a>
but I cannot seem to get it to work as I am getting the error</p>
<pre><code> Failed to send email { Error: ENOENT: no such file or directory, open
'./rello-logo-full-svg.svg'
errno: -2,
code: 'ESTREAM',
syscall: 'open',
path: './rello-logo-full-svg.svg',
command: 'API' }
</code></pre>
<p>The nodemailer options are as follows</p>
<pre><code> let mailOptions = {
from: '<from_email>',
to: to_email_address.toString(),
subject: 'Subject',
text: 'Hello world', // plain text body
attachments: [{
filename: 'rello-logo-full-svg.svg',
path: './rello-logo-full-svg.svg',
cid: 'unique@cid'
}],
html: emailBody
};
</code></pre>
<p>And in the <strong>emailBody</strong> variable I have a template string with an image tag line like so</p>
<pre><code><img style="width:250px;" cid:unique@cid>
</code></pre>
<p>Do I maybe need to set the static assets for express or what, the image file is in the same folder as the file that has the above code, any help is appreciated</p> |
Beylagan (Beyləqan) is a raion of Azerbaijan. The capital city is Beylagan.
Districts of Azerbaijan |
Applied mathematics is a field of mathematics which uses mathematics to solve problems of other branches of science. The contrary notion is pure mathematics. There are many fields:
Approximation theory: Sometimes it is not possible to get an exact solution to a problem, because this might take too long, or it may not be possible at all. Approximation theory looks at ways to get a solution which is close to the exact one, and which can be obtained faster.
Numerical analysis and simulation: This field investigates various algorithms to get approximations for mathematical problems. The study of numerical linear algebra and validated numerics are also included in this field.
Probability and Statistics: How likely is it that something will happen? - If a coin is flipped 100 times, and lands heads up 53 times, is this coin good for games of chance, or should another one be taken?
Optimization is about finding better solutions to problems.
In ecology certain things are known about populations of animals or plants. This is usually called Population model. Biologists use them to tell how a population changes over time.
References
Related pages
Society for Industrial and Applied Mathematics (SIAM)
International Association for Mathematics and Computers in Simulation (IMACS)
International Congress on Industrial and Applied Mathematics
Japan Society for Industrial and Applied Mathematics (JSIAM, Japanese counterpart of SIAM)
Japan Society for Simulation Technology (JSST, Japanese counterpart of IMACS)
Other websites
The Society for Industrial and Applied Mathematics (SIAM) is a professional society for promoting the interaction between mathematics and other scientific and technical communities. With organizing and sponsoring many conferences, SIAM is a major publisher of research journals and textbooks in applied mathematics.
The Applicable Mathematics Research Group at Notre Dame University
Centre for Applicable Mathematics at Liverpool Hope University
Applicable Mathematics research group at Glasgow Caledonian University |
Gliwice is a city in south Poland, in Silesian Voivodeship and along the Kłodnica River. According to a count in 2004, it has a population of 200,361 people.
History of Gliwice
In the late Middle Ages, around 1276, was the first known time that there was a reference to Gliwice in history. At first, it was ruled by Polish dukes, but later became a part of Bohemia in 1335. Later on, in 1526, it was conquered by Austria.
In the middle of the 18th century, Gliwice was taken from the Austrian ruling family and became a part of Prussia. However, in the unification, or coming together, of Germany in 1871, Gliwice became a part of the German empire.
In the 19th century, Gliwice became more developed and was home to many businesses, including one of the most famous theaters in Germany at the time.
In 1945, Gliwice passed into Polish rule.
Other websites
http://www.gliwice.zobacz.slask.pl
http://www.gliwice.uc.gov.pl
Cities in Poland |
Spider-Man is an American 2002 superhero movie. It was made from the story of the Marvel Comics superhero, Spider-Man. It was the first in the Spider-Man movie series. It was written by David Koepp and directed by Sam Raimi. Tobey Maguire starred as Peter Parker / Spider-Man. Kirsten Dunst played the girl Peter loves, Mary-Jane Watson, and Willem Dafoe played the bad guy, Norman Osborn.
Plot
At the start of the movie, Peter Parker, a very smart teenager, is accidentally bitten by a spider that had been mutated (changed) in a science study. This allows him to climb up walls, make spider webs come from his wrists, jump high, move fast and become very strong. Peter lives with his aunt and uncle. His Uncle Ben teaches him that "with great power comes great responsibility." He uses these powers to win a wrestling competition. However, he does not get paid what he thought he would get paid. A criminal steals a lot of money from the cashier and runs off. Peter does not try to catch the criminal, as revenge for not getting paid as much as he wanted to be. The criminal then steals Ben's car and Ben dies. From then on, Peter becomes Spider-Man and vows to fight crime, using Ben's words to their fullest.
Meanwhile, Peter's friend Harry's father is in trouble. Norman is the CEO or head of his own company, but the executive board kicks him off. He tests a new kind of formula and becomes the Green Goblin. Norman also has a device that lets him fly around. Spider-Man and the Green Goblin begin to fight in various places. During a fire at a building, the Green Goblin uses his voice and pretends to be someone trapped. When Spider-Man goes to rescue the person, he finds the Green Goblin. During the fight, Spider-Man's arm is cut. Peter, Norman, Harry, Peter's friend Mary Jane Watson, and Peter's aunt then meet at Peter's apartment for Thanksgiving. Norman notices Peter's cut on his arm and realizes that Peter Parker is Spider-Man.
Norman then starts planning to hurt Peter. He scares Peter's Aunt May so badly that she has to go to the hospital. There, Peter realizes that the Green Goblin knows that he likes Mary Jane Watson, so he calls her up, but the Green Goblin has already taken her. Spider-Man goes out to a bridge in New York. The Green Goblin has Mary Jane in one arm and a group of kids in a bus on the other hand. He wants Spider-Man to fail at doing something – to choose between the person he loves and innocent civilians. He then drops both at once. Spider-Man grabs Mary Jane first and uses his webbing to save the kids. The Green Goblin is angry and attacks Spider-Man. A bunch of New York people start to throw trash and knock the Green Goblin off balance.
The Green Goblin then grabs Peter and they start to fight inside an abandoned building. The fight is very violent and Spider-Man starts to bleed. Finally, after Spider-Man knocks the Green Goblin down, the Green Goblin says that he is Norman Osborn. Spider-Man is very surprised. Norman then distracts Peter and talks to him as he tries to get his flying device to move and to kill Peter. Spider-Man ducks at the last second and the flying device impales Norman, killing him. Dying, Norman asks Peter not to tell Harry that he was the Green Goblin.
The last scene is at a cemetery for the funeral of Norman. During the ceremony, Harry tells Peter that he swears that Spider-Man will die because Spider-Man killed his father. Mary Jane implies that she loves Peter, but Peter tells her that he will always be a friend and be there for her, and that is all he can give to her.
Production
A trailer containing original footage was shown for screenings of the 2001 movie Final Fantasy: The Spirits Within. The trailer shows a group of bank robbers flying in a helicopter and land on a giant web between the Twin Towers of the World Trade Center. The trailer was recalled following the September 11 attacks. As a response, a scene where New Yorkers throw food at the Green Goblin and wave their flags while yelling "You mess with one of us, you mess with all of us" was added for reshoots.
Reception
After the movie was kept from being made for almost 25 years, it was shown in theaters on May 3, 2002. Critics liked it a lot and it broke many movie records. It made more money than any other movie in the year 2002. As of late 2007, Spider-Man is the seventh highest grossing movie in the United States and 17th highest world wide. It made enough money and two sequels have been made, Spider-Man 2 (2004) and Spider-Man 3 (2007).
Cast
Tobey Maguire as Peter Parker / Spider-Man
Willem Dafoe as Norman Osborn / Green Goblin
Kirsten Dunst as Mary Jane Watson
James Franco as Harry Osborn
Cliff Robertson as Uncle Ben Parker
Rosemary Harris as Aunt May Parker
J. K. Simmons as J. Jonah Jameson
Gerry Becker as Maximilian Fargas
Bill Nunn as Joseph "Robbie" Robertson
Jack Betts as Henry Balkan
Stanley Anderson as General Thomas Slocum
Ron Perkins as Dr. Mendel Stromm
Joe Manganiello as Flash Thompson
References
Other websites
2002 movies
2000s superhero movies
English-language movies
Impact of the September 11 attacks
Movies composed by Danny Elfman
Movies directed by Sam Raimi
Spider-Man (2002 movie series)
Spider-Man movies
Columbia Pictures movies |
Lionel Charles Jeffries (June 10, 1926 – February 19, 2010) was an English actor, screenwriter, and director who is known for his roles in Chitty Chitty Bang Bang, Camelot, The Railway Children, The Amazing Mr Bluden, First Men in the Moon, Two-Way Stretch, and The Trails of Oscar Wilde.
Early life and education
Jeffries was born on June 10, 1926 in Forest Hill, London, England. He studied at Queen Elizabeth Grammar School. He was married to Eileen Mary Walsh from 1951 until his death in 2010. They had three children.
Death
Jeffries died on February 19, 2010 in Poole, Dorset, England from vascular dementia, aged 83.
References
Other websites
Lionel Jeffries - Daily Telegraph obituary
Lionel Jeffries - Times obituary
1926 births
2010 deaths
Actors from London
Deaths from vascular dementia
Disease-related deaths in England
English movie actors
English radio actors
English stage actors
English television actors
English voice actors
Movie directors from London
Screenwriters from London
Writers from London |
<p>I have two models:</p>
<pre><code>App.User = DS.Model.extend({
firstName: DS.attr('string'),
lastName: DS.attr('string'),
phoneNumber: DS.attr('string'),
studies: DS.hasMany('study', {async: true})
});
App.Study = DS.Model.extend({
name: DS.attr('string'),
description: DS.attr('string'),
});
</code></pre>
<p>I want to un-assign some <code>Studies</code> from a <code>User</code>.<br>
When the user presses the un-assign button in the view, there is an action inside the controller which runs this code: </p>
<pre><code>actions: {
//...
unassign: function(study){
this.get('user').get('studies').removeObject(study);
this.get('user').save();
}
//...
}
</code></pre>
<p>This removes the <code>studyId</code> from the <code>users.studies</code> list, but it also removes that <code>study</code> completely from Ember's store.</p>
<p>How can I just un-assign the <code>study</code> from the <code>user.studies</code> , but keep the <code>studies</code> table unaffected. </p>
<p>I'm using: </p>
<pre><code>Ember VERSION = '1.5.1';
Ember-Data Version = 1.0.0-beta.6
</code></pre> |
Digilized by GoOgle
VERG'HIS YARI.
Digitized by Google
O GUERCHES SANTEL ! J
Pried arSperet a sclerigcn hac aners, en
droubUen c pehini e raaon , me ea em
daul en tio livrec'h, evel ei^r biiguel var
bonl caluQ e vam, pa en deveus aon.
, — , ,
Digilized by Google
TiE XOPSL
.gjiuiiAiMiii'jBRn-«m«T,
. , pAHT AN ADTBOrrG"!.",
PPRE TAULE,
£ucz Marc a so eur squer
pallet evU an oil,
S. AiqiftOAy-.
_UE"^.J.
60 - aJf(vlTlliY
B MONTROULEZ,
S TT GUIUtBR, IMPRIHBB HI L1B£U(
m. ■ ' '
Digitized by GoOgle
nii imESCANVEL, dre visericord an Au-
irou-Uoue ha'grtt^ it Siieh'iMtiel apostoliq,
E*cop ^ PyifroPPT,
An Aulrou Kkramanich, Person Montroii-
lez, peliint hot ,b^u^^ aitgnet, da examina un
draduction brezonec eus'al \evr hanvet Imi-
laiioiL or Kerdhes.t o_ yeza reniet deomp
tesl^ni penos si )evr-se, troet e brezonec, a
toconffR-ni d'ar UA% ct^toliq hac util menrbet
(111 ^resq! devotion ar bobl fidcl, e c'hotori-
zomp 'ari Autrou GtHLMER, Ubrer COS MoiP-
troiilez, d'e imprima.
Ruet e .Quemper^'^|i^l^ hor stnatur, an
a vis eaiist niil-e^£^f,^^p ha tregoot.
lk» >B- Aatron Escop ,
P9<iPRl&T& m VlDITEVR,
- — — ' — \
Digitized by Google
AVERTlSSAM'A'N'f.
All ^'^iff(meto4c'OTj pcjl ajfoa, as avaiir
U«ti..44t ^9«l JmtiatUM ,ar Vfgtt'htt flan i
ay Vretooeit a. «U0 tuwifeii en ei» brocuri «c
meote* bonheur, faac a ellu medita^ o leoq
•1 levr-quif.bues ha verluziou ar Verc'beXt
ntam Doaet pebiai ,9 c'JialTsat ^mi lieiior,i
hac a sOf en effet, lio mam hae bo mam a^
. Fa reqeTomp qelpm eas bor mam, Iran
tad, bor c*herem» diuc'li pen omp dUparf
lietf p^e» joa n'or bes qet en hor c'balvot
O ene christen J c'hoant oc'h eus dagl^vet qelon
ens a vam Done; c'hoant oc'h eus da gaonf
er Terluziou e deus bet? Lennit al levr-mat
e pebini^ evel en eur jnelezoar^ e vellot
liumilite , parete, f«ii , esperan^ rCarantea ar
VercliesVarifelc.
^ Evit er leo gant profit , lennit-eo var be
ponet, en ho part oc'b-opSD, STicboa ira
Digitized by GoOgle
IT itC0Bsauirr.
dtrac re-ftll, evit ma cresco ar fervenr c stif'
Tich ina]fa Dodc.
{*aIenDot eul leTr mad evel liema) imttiC
an dud pere, pa gavoateor booed d'ho goat,
* zebt aneran ho c'bootant. Rasirasiii ive
hotflr eue, Steyirjea re0exioDon ha rtisola-
tiosdn pairicaHer var ar pez o peao tenaet. He
qet ar gUo^arne a ro ftmia saonr d'ao donar .*
re Tuan e pa»e. Mxs ar glao don; lia padns A
antre en douar bac a lo saour d'ar c'hoaoU
degucs.
Na vezit qet eta presset, pa \iot o Unn^f
bezit gotistad bac ar glis a gomzon al levr-'
na a gargo oc*b ene bac e mago. ' ' '
Guenfhes Fan, concevet exant a bx'het',
pedit endomp^nif pcre hor beus recouri'
deoc'h, '
Digitized by GoOgle
PEDENNOU
EVIT
AN OFEREN.
En hano an Tad had nr Mab hac ar Spc-
rel-Santel. Evel-se bezel great.
Autrou-Doue, grit din ar c'hrao da antrcal
en dispositionou e pere e tlesn beza evit offr
deoc'h dignamant, gant at Belec, ar sacrific
adorabl euft an ofern pehini a gnmmanc.
He pffr a ran deoc'b, va Doue, en union
hac en intantionou Jesus-Christ hac an His,
evit renta d'ho majcste an adoration a verit;
evit ho trugarecat eus oc'b oil madoberou, cvit
saiisSa d'hojasti9 offaosei:, ganeme e parti-
culler, ba.c obten, dre voyen Jesus, an oil
gracou a bete bon deus esonij me, va c'be^
rent, mignonet, eU. '
D'ar Gonfiteor,
' Va Done, evit anaout va pbec'hejoa,n'oc'!(i
CHS qet esom absoltimaqt ho ansdfen ;,leni&
ft tit anezo em c'halon. M^s evit va dispos da
veza pardonet dre ar bioigen, e cliordreoit
din cafes va ofCanson. Eb bian ! va Done, in«
■ MO T4 moQcs a enep dm ta-onaii}' me,a
Digitized by Google
amsio va oil Jjec'bf^on e fa; ao 6t bae an
douar. Y«t dre »rnh, irtmam*^ dre oea«r»
dre omisstSa «tAeto« 6c'h dmMet}-Ta Done,
Ta guella tad, ha qcMonl-ae a so va laut va-
unan , va brassa faut.
Guerc'bes iAntel, JEtki aft lie, S»at oil,
peilit evtdomp ao Autrou-Doue.
Va Doae sellit a drncs Dc'ii o pi^ale nuse-
rabl. BezU toocbet dee bo dfteloo.
Pa bign sr B^lee d'vH mtt».
Auttoa,va DDtie.inea adDrfaomtiet^^d,
da behini e fell ervad permetti d'ar ficleii
lostat oc'li an andrel saniel, e pehini e reptti
an (Uvinite hac an hmaanitea Jesus, ho mab,
pe da viana e pehini e tisqenno arauc ar gor-
t^du. Va Doue , grit grac din , dre ar bSlec;
chelaouit mones ho calon a dad, ha na ber-
tbeltit qet e virFen , dre va boloDteB fall, oud
ho cfacou da atitreal em entt. ReDtU dtn, tH
hanu Jesits, ho Crayon -mad, fiofiet An vM
phec'bejou.
D'an IntrtU.
C'hui, ya Done, eo oc'h ens inspiret d'ar
Batriarchet desirou qen ardant da velet ho
Alab uniq o lisqen eua an £e d'an douar, Roif
ive dime eul loden benac en ardeiir saaiel eu%
lio desirou var guemest-se, ha grit ma santin
eur pres sentet da vera en bo crajj «: bed-niki
bac en ho clear er bed-all^dr^ voyea ^aa«
Ta Salter.
Digitized by GoOgle
Blm«at% Van, tmfttaa«ttm) 1yN4rWM*
qen n'am bezo ar bonbeur da velet ac'ha-
noc'h o caout trup» ouzin. Hed va bnes e
li^'M , httxti^ ^Ht^fll « IfevaV^h gMit ill- fee-
Ar c^loar « YwitUt it va t)o»e^ ne dlbeu
reolet deocli dignaina<it aoualc'h nemet er
barados. Va c'haton, a-uoan gaot Xetus cu^
aactainant* ma.ve dispoiet parhet , tna na T<f
qet qer iragil ^ a effe sur rents gloac deoc'h
^Tcl m'er meritit; mscs ya c'haJon haoura so
qer Tolach , tjen imparfset. Weus for^ gousr
coude , 6 va IJoue ! me fau I din he sevel belec
ar batados, hac eno, me a unvan va moues
pitii At sartit^itpft a g&n ttSUleUdloU, bfne-
dlcti6fi, glo&r, addfratidrbbrfat drift iHSi;
t>'tot Oremtm-
)t<?c«vit. & «d t)duei af ^ed^iinoti a aft
Accor()it deomp aV
grdcdubUi flr Vel-ttiitoU it clioUleii evidomp
An l^ft,lto})H«d. tiuii^ «0 heVeritomp qetlior
cbelaoufac'h; maeft (!OtlSt(l<rlt efhoulehiidia^
ouzoc'b an oil grafou-ae di-e Jesus > ho mab^
Digitized 6y GoOgle
pebini a tct hao faa reo ganeddlied oil gani^
v<doi(->r>c*haBUfjfiia. Evel-se bez«t graai^.-
D'an Jbbstol.
Me a gonsider , 6 va Done I en AbosToI-tna,
evel eul User pehini a zeu din eus an evit
valnstruieusbopoluntesadurabLAccorditdii},
inar plich giietieoc'h , aU ncrs da ober ar peza
gommaadit. C'hui, 6 Aatron-Doue ! oc'h eus
iaspiref d'ar Bropbelet ba d'an Ebcstet ar pet
o dens scriv^t hac a lenner brema. Grit diii
iih nebeotpers en bo scUrigensou ; laqit, €r
nem^s ainser, em c'faalon, an eulfen eus an
tan saci' pfehioi oc'h ens alliimet qer cr« en
lioc'halon, evil m'bo carin^TaDoue, am'bo
trrri^bin evelto. '
D'an Jviel.
Sevel Bran em.za,Aya Donebava Pbrtn(
sonTerenl- evit disques deoc'b on pcest dai
sifen, erisq va interest. tempor el bac e ristf va
bnes , ar gnirionezion eternel pere a leaner
en atiel sante). Jegus, bo mab, en deus roet
din da anaout ba proposet din da gredi ar
gnirioneziou-se. Desirouta ran e vent scriyet
ganeoc'b, va Doue, var va zai, em c'balon b^
var va zeaud, evit m'o amsavio partout, m'o
c'bredin ferm , m'ho c'barin bft ina pariaoUa '
anwo bepret gaot reveran^.
Digitized by GoOgle
z'TiT AH omziT. is
S{m,€n*i.- ■ '-it
fttt oil |;iiirnybe«toa I^V'i^cfiit- l^V^^o*
qet aktan ^If ifell|tifl^'^e ven 6r^^ da scnillk'
ar h«HA Ahisil'Mi Va goad, lilff « gr«d, Vli^
bo ^mz,"e ktifu on iDdn'e r tn pherion.
a gi^ «ir 'in etl pberstfn:, ar Mab , a do eii
em c'ht'eat Jfti ; trfc' * gred eo Doue Ba dcri
ba ne ra nemet eur personnach cilivin. Me i
gred eo Jesus, ar mab-se, en em c'breat den^
maro evidoa er groas, resuscitet a varo da
veo, pignel en te, a beleac'b e tuio d'affl
barn. Me a gred e zcus var an douar uo Ilisy
nn assanible a Grtstenien, gnuvernet gant
Jesiis , e phen invisibt , ba dre ar Pab , e viqel
principal var an douar. Me a gred e zeus, en
liis catboliq-rom%n, pehini ebqen eo ar guir
Ifis eus a Jesus, madoa ronmuD d'he oU
btigsle; sacramanohon evifr saotifia aa delx
pec'ber hx atsqi sitot^les ain .dad santeL'^
a gred.e r^iuscltdr an oil da fid ar bed. Ma
fe'gred nn ifern faac eurliArados etcrnelj tS)i
llgred ar pnrgator'iic ar rest. ' '
Va Done, cresqit va feis. ' ' '
D'an OJertoar.
' tlnnist n« ven netnet eor c'hroaadur mortel
fea pecker, goiucoudcrf $ Done! 6 guir
Done bco hae eternel I iae a offr dedc'h , dra
saonaia ar B^e, an bo»U pur a bep iafb>
Digitized by Google
Itac ar c'lialur prtchi^, or bara liac ar giiin
J ere a die beza clienclict e corf hat; c goad
esu»f \io mab. Recevitcin, va Done, an
lltfr^ni^ a rail dtioc'lj ens a sacrilii; ho Mab
tin dra a ciiucs mad evidoc'li, ha souffn't
m'acli UDissiri d'an oifranr a ^orf ha gogd
IcMis, an offranc eus va c'borf h^c, vfi
ene, ens va raadou, eus va bues hac ept
^ueiaeat am beus.
(^ti1c'I)it a^^^ianoB, va PoM^* ^ go^f^ tl9
• Oan-Doiien evtt iDa vezo pitrinet va oil soujU
fadures sprriliiel, ma vmco ya rne ar ro^e
veiiA ^ns ar sVaj!l,a c'^ra^ ba ma c'besperiK
hiraie Beza dei* dlgueineret er ii^qet 4
|aa eternelj ^.^s'tinet ganeoc'h en ^ d'farre i
fesd bet no liii^i^Dnet far an detiar.
^oeai eo, h va enel se^el ^reist an oil
^raou eus ar bed-ma, "iTennit , va Doue, t^n-
iiit dc'ti-unan hor c'halonnon betec ennoc'h
ha souffrit ma cliunissinjp Vior moueziou da
velodiou caer ar sperpjou eiirus, ha ma lava-
rimp, en hor pelefinaicb am^v ar pez a i^anunt
^ternellamant ev c'hloar : Santel , sanlel , san-
iel eo an ttoua a «do(oaLp, ao AulroHi ,i>ou«
^'tt Irmeou* - ,
Digilized by GoOgle
- gTiT. jBt awif If. »i,
mmbujI ^ 9§9afia«l*ti#Bi tr nuinret',
teiriitmk tWgOtfVttrriit Wtk SHifliffit
k*M Ml* 16*tf BM«ft|i«l j «re9ciit bo norabr
T8r M- tfeuif . .¥a'lWiC«rt ol> dud ha roft dezo'
■rmemei sper^t^hac ^ nemei^calon. Scuillit
ha peijediction var lion Tad saotel ar Pab,
MplMf-bftK, Var hop Pftsio* hft v»r ^wfreiit
bM o dens mwved ar fen em oe'b Uia^ «■
Ilia Ro»aei».
He ho ped, 6 wa Done ! da gaout SODch CDS
<ra c'hereot, ens.^qe^'iton^t, pus th mado-
aTaS^rtPoc h , B greis,va c'h^Iqn , ar )>ei;spna:
c)iou di^3i^l pete e c'bal^en bcza, ijcci^vct
\oal drset^raant. benac , iin. injur pe uii,t^sulr^
AiicoppacliaTl hp prc'hejoii ua ne-mt. Roit
<!^z^i> pers ei; sacrifi^ diwp-ma,^ ^ iilfli;ito,i^
Jesus, tia c,a,r^uif-hi,pus hp [t^iie^iitjs^^if ^
bed-ma hp^c cr bed-all.
B^ri Corrfou , pa-saver an- Soslii
ttt^a^erfe^ e;|iapc'h realamanl presaht en lip^
^faa^eWe. oc'.h ador ^us,Ya olj 'i^i^o^*
9u-sanft afi0Maiur^ ' -'^
O soa^Dfec^s^ scaj^Jet, eyIJDiiip *ai^ ar
grourmfl oe'b ador. PareEt' aVtappi), j%
Digitized by GoOgle
petun, va santifiit. Lsezit, Antroa Doa<,
Imit eur berad «as ar goftd. adorabl-se di
gv^u yar va ene,> evU- ma .1^x0 disQiUUet
dioc'h ar pfss'luf, ka mi^Teso allmM Mui
9r Aabud Mlcr«|l«,bo«»V«|ite4,.T»..I>ffiMk .t
D'an eil Memento.
O pet memor, 6va.Doae^ eus a eneon u
purgator: beza 0 deus an beaqr da ap|i«r7
chantioazoc'h ha da Tezabopriejoiit Cfaf^ailit
Ac'hanoQ surtout e favewsFKevitpere ezoi»
spuia obliget da bedi.
D'ar gater. '
Daoast ne doa nemet enr c'bronadiir m^-
Aerablj gouScoude, 6 Doue bras! e qenieraqL
■1 liberie d'ho qervel va zad. Er falvoula ri[,
A va poue ! Grit dia eta ar c'brac da aon pas
em reota indign eus a galite bo mali, bo
merc'h. Ra vezo beonigoet oc'h hano santel
da jainses I Bezit ar roue absoln eus va c'balon,
evil ma rin bo polontes var ao doaar evel
m'e gra ar Sxnt en ee. C'hui so va zad: rolt
din ela, me ho ped, ar bara celestiel-se a
behiai e-vagiiit ho pugale. Pardonit ac'banon
evel ma pardonan a galun vad d'ar re o defe
▼a offanset. Na bermeltit get e ven caus da
dentation ebet da zont din, nac e consanten
jamaes da nicun. Maes^ dre bo cra{^6 va sad!
^rit ma vezia bepret treac'b daoUeneboorieR-
V» sjlTidiguesr
Digitized by GoOglC
Jesus, oan Done^ pebini oe'fa ena-denrrtMt
«rvad en *m gwreQ.e9t « b«D'be)wt tr Ited* -o
mt tiqes Aovinj msa^o aMlMei difldsnpfHiM
ba ppiinerdvr o'brimaii. DobflQUrbit *ft
]e«u, doDpiitr^i, p»roe«ir, oc'b <f i}9ii|[ticn,'
ho e^foc, Qe> Q c^M, « jrw^^
D'aa famine, non sum dignus.
. AIIbs ! Aotrou , ne d(»> nemet re yir ne ve-
Titan qet ho receo : a geiQ«nt-se od en em rentet
tout-a-fset iodign dre va phec'hejou. Ho de-r-
testi a i'3n , abalamour ni'o deus va phelleat
dioQzoc'b. Tostait ac'haaoa ouzoc'h iidarre*
^ va Dooet parlantit ffffh T« v'btloq b'B m
Communion spirituel,
O va Jesus! dign cus va oil garantca, ma
n'ein ens qet hirto ar bonbeiir da veza raaguet
tai ho corf adorabl, souffrit, da viaoa, m'bo
Tficcvia a speret hac a galon ; nt'eo etn anissm
gftneoc'h dre arfeia, an esperaQf bac ar ga-^
raotes. Me gred ennoc'h, me.d esper ho cra-
cou , me bo car ens va oU galoDt me garfe
beza en etat-d'bo receo er sqcramant divin-ss
gBDt «p aU dwpQaitianoa' a ^soub^^tfac'b ciii
Digitized by GoOgle
• ittnyo», vai fieM, *b dtSMvr* M«* eiw
ortoou- s iao p»e«hii. El to**re1|
MA «U; n'9a ifct dfgn dfl- t«A Meiel (K^ *
MtMl * gcfev dldtfb- an loatf Ba«F
varnesi. An disterra ^f'ttgwSeocf ))^ va Dene;
a rejouisso va eae, hao en em aootajqtan da
gredi goutea oozoc'h ar pez a ^oulenne ac
OatlMeM. Crt* Ail M^I^B Itttmn ens oc'h
FaWonl a- ra iJeoe'h, Autroa, beza pedet
cb cess gant ho pobi GiM, abafsmoEir m'o
deus atao ezqm 6us bo cr^.90t)., ha^ma zeo iofi-
^i|.leoj^/iQu ^ trugares..S'GuiUi(.e.iyigiptftar
l^er^t-s^ a hqiQijit« „ % $ziag^ , « gar.a|ii|ffi^
evjt.pia veEifq tj^fl^a.d^ behifiji 1)04 e;f<}ili^n
dhrisr, ^o ina}:>,^^.c^h.Iqi, a w fepc «^r«ipR«r
bc*D ei c'bloar.
Jrauc Benediction ar B^lcc.
Direiadetisaatel bac adonabl , eb comraan-
fan)aht^aaifiD>».eudDo'<k boii<«w cumma oeeQ
ar sacrtfif-ma ha dreiaoc'b er finiasotnph Btfgal.
gaaeQC'h er c'baoDt agrftabJi hao crel ma soc'li
Digitized by GoOgle
ttn abim a Tajeste enDoc'h Qc'h-nnan, be^t
lye eyido»ip.ue <itijn)ji dragniia; »« «»■
•It qet ac'liuaBp qnii eb ni deoaip ho at.
aedictioa. '
i° Ef^^i ''■1>«*M. o»M» ra em cilmt
den_evM«inp,paceo-erraet ar poent, oc'h en*
iQsntuet sr sacrific dirin ; ni bo trngareea
gani call hnmilite ens ap c'hrac oc'b eui great'
deomp da us!sia hirio en ofere'n evitbeza pail.
ticipant dreizi en ho meriton. «• tni »if oK
Samt b«c an oil lEIertfio meoK a nemeni-
se en £e! Ra gommvncimp, ifi ive vap an
donar, d'ho meulidre«Bng(iiDtlilcU>iu<.adf
J^Bl wAtSflPlMli, « J<|tni! JStKWfi^)^
3
Digitized by GoOgle
GOtJSPEROU.
Gouspeiou a sinijt peden dioc^h an not,
Jtepresanli a.reont enterrainanl hor Salver.
Pa hor bez collet ua tad , eur vam pad , hor
beus sonch ens a heur ho enterramunl. Mar
caromp Jesut e tleomp ive e ta ftenori amstr^ ,
he cnterramaat ha dont dar gausperou. An
dezireo em hor Mam santclan Uisdabehia*
t/elllacat an dudfidelda santifi,aJie4-'*-h^ _
wi deisiou Sulha Goiiel.
: Svesilea e commant'er i
- Atitmu Uoue', denr d'am siconr. Autrov
«n em liastit da zoat d'am assists.
Gloar d'anTad, d'arMab, d'ar Speret-
Santel, a vrema da viqen. Evel-se b«aet gieat,
PSALM 109.
Gloar Jesus, Mab Done^ SOec etemel, «
zou/francou; chetu eno petra a velas David
an avanc.
An Aulroa Doae oil c'hallondec cd deus
U^aret Jeans-Christ , va auttou , deis e
•scansion glorias en 6e. Asesit en tu-deou
din , ha chomit er pla;~se. qen na laqia ec'h
tdversonrien da cervicbout 4a Miibet
Digitized by GoOglC
trcTd. Cbetn eno , 6 lesat ! petni e zh da chtat
evldoc'h an Antrott Done : car an DoQfl-M
WIS an armeon a lacalo ho pQissanc dVp em
a«tea oc'fa-pen var Sion liac ar vro ear ir
Jadee. Oc'h etablissa a raio Rone var aa oil
boblou , hac clavaro deoc'h gant ar vouea-M
nerstis ha putsiant oc'h pehiDinetra ne resist;
reoit, Jesus, va Mab, e creii oc'b enebourien.
Evel-se ar bonvoarsoiiTeren pebini a bossedit
e bep eteroite, a apparisso sclear e dels bo
triompb, pa Tiotguelet oc'b-unan en eclat bo
majeste e creis ar c'hloar a bebini e veto ornet
ho Saent. Neuse e veilor e zoc'h ar Mab a Zoue
bac eo deoc'h eu deus lavaret an Tad Eternel:
Meant easoc'fa anjandrel eusva c'halon aroc
m'am boa croaet ar verelaouen ens or miniin.
Neaie ive ec'banavessor eo deoc'bu , 6 Jesus!
eo eo deos toaet an Autron-Doae, bac e le
ne ebracho qet: c'hui a to- ar Belec eternel
erves nA Melefiisedech. Erfia gnelet a raor
penaai an AvtroU'Donea so a gostea deoe'fa,
eb ho ta-deoa; eat « deis e goler just en'
dens gmitloantt ar ronanes pere a eo em' opo
pose ond anetabKsnmaut'em ho ren var an
oil boblon. Exerci a ralo er memes tra -e ja-
jamant e creis an natioaou ', perea gred reirista
otiz6c'h, eai^a' a ralo pep leac'b ens a
cbtmch oc'h eneboarien, habrnsnoa- a raio
var IB donar pennon nn nembr bras' a berwt-
aadron p«re « 70a siiTeten oe'hcuvit. AnTad
Digilized by GoOgle
•tetndra ulo as oU vuratfdon-de «inear«
Vab. AnoCjgAuscaude evo en htiiu en*
ar vues-fma dre behini e Calnezo ervsd piutetX,
eusan.dourc'hiierodeusflviir an afOictionrtq,
bac abakmouF d'e ItuiuilialtoDoii , e c'tiuel-
l*LO e ben an heoor hac er c'ldoar. GioKp
d'«m -Tut y iUiii) > ^'av SiiCMinSnitclv
JISA.L1C 1.10.
■ ttavai' A vevl iiidtrou-'Doue eiis a'r*bamtddu
'in deus great e faveur ar ^Yudevien , 'hUe-
■iiis etr re A Htte da 6ber e J&veur ar'tiks^
AatBO»-BMM, .M» -kO^JMUtD-^tgCfiU ttt
iio-ipiiU-Mnlel. JfwJi-.lavaFo.^'wlcC'rlui^
M-woa an AHirau-Dou* a jm» WubaMsfiirab-
df«>att veUnteuou, prppovtionet d'Acnawtb
4*>Ii*hiiiiiiiit destinet gaaiuo. Entel-ie ,^«mut
«n "ddBS gseaf a bubli e <Teui«adiou hac .a
■Bao^ » x'bcandew'. Guelet » jiear e elntn
luK-e^fM^de^aaltf bed-an-olLgaDt'seijDa. Ohw
M. pes eirdeM>:^Bomettet. Mas'lBTOKflt
a filler tpfioaus ftu Autrou-Doue peluoiiafsa
tBU«HM iut ietm a drugare», eu ilaus^ eeotet
eterB«l.ar:Ri«mor eus e v.iu-»udou^ ,pia eo deus
iwet'CD dMact aafaduiM4'jv.Ke «ii^v9%<^
siuiteuijpa cii>deiiaroet^'^,erut«iu«niatM<'
Digilized by GoOgle
«aiK liac e vade1<n a* »« »ir issariD^ ens ir
•ooch ea dev^o da januea eiu an allianc ^
dsns $rtai guech all gxat a.r YwdsTtM. ba <Rv«-
uUM^ ^antK Gri»teni«ii.epcr«Hni»cMc»af
c Vab. Ta , an AMtrov-Donfl a royo da
amofrt' bobi' ar veitas eus e eeiiTroa', e
oll-c'h»]lo«d, o reideEoberillchan nationou,
pehini en deti» promettM drzo , hace pebini
ne vaireo cf«t d^ho iaeaVe pOTsession. Car teu-
vroa e zaanam a so tout guinones ba justi^.
E oli {joiirc'hemennou a chom bepret ar me-
mes, evel raa er prouv an oil gantvejotii aba-
lamour ma Eint foniet varar vtriones ba&a(
lealdet. En effet, digasset en deus, eperaonnach
Mafset, d'arZitdcvien^hscepenonnscliJ^am
MrcrpranMtet; krgtMide etttlenagreatgairto
oUpv i^tn a rt Be h -lrtreBit alKaiM^en^. Rett en
Am da wHM^eoiaatd Iw (eriitpl e haaOy
hRC « aeo itmi|aii^ Dave- coaamaa^afliant ar
Amieti <!«iiwnt Mnl « cn «» gomport »ma
an doujan^-se ens he C'brouer, a. so car§n»ef
§»iaf Utme etu a nn ententamaNt mad ha pro*
fliabi d'ho rae. An Aulron-Doue eli a yerlC
hm» aacHlet da vkjea. fiftsar (fan ISid , far
IM * dIftV' Sperel-'Saiiid.
Digitized by GoOgle
' ' - tllLH III.
£rjPsaZm-ma Bavt'd a hdrlanf eut e vonAeu/
an hini pehini a zouch an i4utrou~Donc, ha
pehini a so fidel da observi e Icsen.
Eiiros an den pebini a zaucli an Aatron-
Doiie,b« pfhiai eo deiis eur voloDtes ardant
dg raocqiapIisM e c'hourc'bemennou. E rae
« TOso puissant var an douar ; car bugale viati
an dud just a veso bjnnigact gaol hone. Ar
c'tilqsr bac ar binridtgnes a so en e Aj bac e
choni beprel just. Car an Anlrou-Done, pehioi
a'so irsgftresns, dou( ha juM, ba so savet evet
eur^sclerigeo e creis an dmiigen, var .ar r*
ho deuseur galooeBen, evit ho c'taondDi «n
■tsoran^ e creis an dangerou eos ar Tives-ma*
Eiirus ivean den pebini a so trueans ova 4r
paour bac a brest d'ar re a so en e»om, Eiirns an
n.ep a regl egomsou ba nebarlant qet a dmu
bac a bed, abalamonr neuse ne vrallo ja-^
Tasa en tu-fall. Arsonch euaan den just a bado
dajamses, n'en deveso qetaonda vesa droug
preseguet. £ galon a so atao preparet da
esperouten Autruu-Doue. £ galon a so stag
ferm en esperanc-se ba oe oufe bralla etu-ali
ebet , mses cbom a raio beprct ferm q€n na vcso
capabl da zisprijout e enebourien. Evel ma en
deus roet gant larguentes eus e zanves d'ar
beorrien, e justic a chom en oil gantvejou,
bac e buissanc a veso tneulet bac henoret. Ar
pec'ber a velo an dea just ba mad, hae a
Digitized by GoOgle
OftrsiVMtf.
~ Vest) dipitet. Scrlgna « raio e zeal ; dispc'ha ■
raio gant ao dipit ; mxs desir ar bec'herriea A
bemio lia gloaran des jostaba'do <U viqcn.
Gloar d'an Tad, d'ar Mab ba d'-ar Speret*
S«nlci. Evel-s&be^etgfeat.
PS AT. M 112.
DaveJ a erhort serviclicrien Done el'er ineuti
er gnel cus e vajesle , e huissanc hac e
Meiilit an Antron-Dooe, c'liui pere a so e
aervicberien. Menlit hano an Aulroti. Ra veso
binnigiiet a vrema Ha viqen. Hano Doue it
die beza mculet n zalec sao-eol bclec ciis-eol.
Car an Aatron Duuc a so bras menrbet , bras-
soc'h eguet oil c'lirandeurion an oil naiionou
assambles Lac e c'hioar & sao buclloc'li egnct
an evou. En effet , piou & so hen vet oc'li an
Autroii hen Done, pehini a.rae seraeiittntf el
lec'biouan huella, ba pcbini gooscoodeabrich
scllet oc'h arpez so izella en £eha varan douar.
Tenna a ra ens arboultren an bini a ao
Tiser, ba sevel ar paour divar an teil, evit
placi e renq ar brincet , ar brincet eos e bobU
Erfin rei a ra d'ar c'hreg diaer ar joa d'.en «m
velet en be mam da veur a gronadnr. Oloar
d>n Tad, d'at Mab, d'ar Sperei-Sanlel. Evet-
ce betct great.' : ^
Digitized by GoOgle
ear pUitfSfcffd Mt ek^ * jMetUt'
ItrainBMikHh-
FobloD , menlit toot Bssambfes an A.otron
Doue I mealit-en.tout<«M«»hleft, 6 Pfltionoo;
car e drogaresasobepret braseahorc'lMTW.
Giiit eii &a tidcl en e oil broroessaon. Car hor
aoQte'aetliacKondifenneteD deoa a ea'Cplioii
adrersonrien, bevechaa en devens promeitet
en- obe». GlM^ «ta Aa>2otte «h TkA, tti'lHab
btfo aj^ Siterel-Sa'cttd.
f^ctv'hei t tf touguen Jeiat-ChAst , o v&sa
eat da i-ttet ke c'h'miterv SattteS Elisabeth
hac o t-enct bet meutet ganf Aontna , a res-
■pontas d^si evelterr , o rappO/ti da Zoue etf
n'htdar etts ttr boriheur /te det'od da t'esit he
Fam.
• ' eh6 tia c'hIoriA an Autron t)oue , ba va
»|>e'ri!ta&oravisselj(aDt arJoa,eDaue va Sair
Ve^, ab^Iamourm'en decs taolet e zaoulagad
•tiF izelJer e servicheres, oc'h e choas dd
Vesa Mam d'e Vab, Car clielu a~se liac a raio
Va giiervcl eiirus liivisiqen^ abalamour ma sn
deus grtiat traoii bras ennon an Done oU-
c'balloudec, a behini as bano a lb aantel,
hac • bebioi ap drogar^ «n em aMcD ens
Digilized by GoOgle
M'fil o*il:-'b»d d'egiiile T«rgu«tiieethff deus
« Hmjanf. Boet en ileos' da snaoaC in nefs
ens e vreac'h. Dtsstpet en dms- ai! r« ea
era c'hupse gaot an onrgooHl' en ho rfhiitn.
Biscaret on d«us ar re buisgoat var bvmsiHf;
hdellpaten deiis ar re rian en ho atmtnnaift
ho-uDBD, ar re humbK Garguet en dens a
vadou, a c'hraeou, ar re a yoa lean a aesir
bachodeVoa evel naon cos af santeteA
ed deua quit gduUa • faTeilrioti, ar re' M
eiD grede pinvutic e nradou 8plrittiet> QeineMt
«B Aeni diodan e brotectibii Iirsf^l , e s0fi^
im^ig*t to deas e di)uj;ape», arves ar btw-
rortwi CM £tvos great Hhon tadoa, d'a kbrtt
hHnblidfeinigale Tian, pa reas alliad; gadU
crit jiiDM.
Gloar d'an Tad , d'ar Mab, d'ar Sperel-
dattiet, 6Vel'ifra o» tr gomni«Dcam»Dt fa Teso
t^iods bt'cifla hae arad bsc bed dn etecttite.
E«1fl-se bei^et great.
Da fin ar Coatp«rom.
Va Uoae, me ho wugateca ens ar boiiteor
am eu> bet da renta deOc'h *a deverion a
gsraates, a eiperam, * feis, a religion en
assemble it grislenkti. Pardon, ▼a' Done,
eus va oil dislractionoa volontser. Me a veso
eveziantoc-'h a. e-'bondevesv eoere'hes Vari,
va Mam T»d ha triigaE<u>&, plsrdit va c'htof
dirac bo Mab Jcwa brema hac atao ba< att
beur eus tb mwo. Evel-se bezet greau
Digitized by GoOgle
Araoc sortial eus an ilis, prometlll ZaUt
e tachot bed ai sizun a zea da deiri hocoassa
habitud,hada lavaret alies,hedho1abourvar '
an deis: va Doue bo pet trues ouslo.Va DoDe^
va Jesus, me ra an dra-ma, me a sonffr ar
boan-nia en unioa ganeoc'b evit gloar ho Tad
ha silvidigues va ene, e pintgen d'ampec'hc-
jou. Evelse bezet great.
■ . M'ar bo pes aniaer, lennit en ilts, diracautet
■.cyerc'hea,«n der*«s*Dafll levr-ma; pe m'ar
oc'h eaa eaom da vont prest d'ar guear, tacbit
4'el len. eao ea ta-faenac -a $oUc% de«c*h^
IDObtdftBiBeoli evelludArbcd. Evel-flebMet
great. J«SDft, Slarii Joaeph, ho pet trues oo*
aa oil dad I Gloar 'da Jesos, gloar da Vati!
Orceson.
Aiitrou Done , accordit deorap, ni bo ped,
ar c'hrac da jouissa bepret eus a yec'het art
ene hac ar c'tiorf , ha da vesa, dre intereession
glorius Saotes Mari bepret guerc'hes, delivret
-dioc'h an dislridigues eiia ar vuea presant ,, l\a
da bai'l^ jo." eteraei gantar re eiiriu en 6t.
EVel-se bfzet great.
ANTIEWOU D'AR VER'CHES SANTEl,.,
jilma Redemptari* , etc. - .
'Shfifsaptel'.hif pnr d'bon 'Redeniptort "
■O dor all £e a ebom bepret digpr.
Digitized by Google
AirtitMva o'a* fumo'aea. w
O slere'deD eas a vor ar be<1-ma I
Ni fao snpli, hor chelaouit brema.
Deut da sicoar nep a zeu da gouera,
Hac en dens c'hoant da sevel en e sa ,
C'hoai pebini hoc'h em bet anjandret
Dreist an natur nep en deus ho crouet.
Guerc'bes ato qenl ba goude guenel,
Ki ofr deoc'b gant an ^1 Gabriel
Ar salud bras, ma viot favorabl
En hon andret, pec'lienea miserabl.
an Autrou da Vari a annon^ai
£ vize Mam d'aa bioi be diroa^s.
Ha dre'r vertu ens ar Speret-Santd
E coaccTfis Map aa Tad eteroel. ;
jNi bo salod, Ronanez an ^CTOn,
Ho p£t aourci eveus bpn «iMrDa{
TH'i ho salud , itron an olt^^Jez,
Oc'h implori bepret hb tnadetes.
Tfi ho ialud . 6 grizien z 'yneii " .
37i bo salud , dor a siWidlgaez ,
.Peas% hini etfli anavoMp cercen ^
Bo aoit(et d'ar bfti! a? sclerijen. ' ' ^ _
GDcrc'hesglorius, en em .rejooiMitV"
Dre ho' qenet ad <^1I a dreinisiin ;
O Gneric'hes ca^ri'pe^it^o Map'Jesria'
Da veiuf'fcto 'eiazdiap lnigari^ttil.
<i 6tt*rc*hti aacr!'(fvi» niU'tiuif ^rt iigft,
- WijetgoencoeliTfeirnietrnilio mBiiliii/ ''
Digitized by
Rott Tertin-4lk e^t) dl« fas majent '
Ua resistiB «■« ftotffti' aAVentMirienv.
RouAiiiiz an- £e, en em rejoaiuit j
Alleluia: meulomp Done gant lit;
W^p m'az octi bet dio d'lie veza dougn^,
Herves he c'tier a so ressiiscilet.
O pebes joa d'ccti-liu! Cuerc'tes Tan, - .
Alleluia ; 6 pebes Hl d'imp-nii
O c'lioui ervad eo ressucilel
En guirioncz hon Autruu bennig^iiet.
Santes Marl, grit ma eliiinp ganti
Eds ar pec'het brema rcssu5<:ita,
Evit d'ar &a m» cllimp oU Ivez
Qerzet {leUocti ea ur vues nevez.
o salud , Roiiane;c an Mlet^
Mam a dniez, leun a bep madeleE i,
Hon oil doucder,. hoF buez, boo es|>erani9^
Hi ho salud gant peb leort reveran^.
Gnerc'hes Van. dee'b-hn ea adreHOiqi^
Ifae ouzQcti-bu a galo" e criomp ,
Ni per'e so bannisset er bed-ma ,
Evel nva zomp biigale da Eva. , , ,
Cltoiii CO- a TM b(» l«oneai(li^«s
Bo drioaieo-Dift lean a df istidiguu.
Salve, Regiaa, ele.
Digitized by GoOgle
tia favAr^Lmeutbex «n.bor c'lii^vcx,
PJijet ^aeneoc'li disirei Ko taoulj^gAjA
Ouzomp-ni oH, o pfocuri horcnafl.
Pm vcxLcop eat eu& ar vuez ptesftot ,
Goude ar An eus har bannissanijantj,
Gfit^ins veltuip ar froez lioc'b .eas fd(U|gneli
£n Iro cof sacr, lior ^itKer Enuoijiuet.
Gtierc'iies Vaxi, mearbet trugareuift*
Ha na 2eut jt^t d'ben ^Ues£^ biqwBf
.^idoHip-ni, Mmh santsl da Zoufr
Jfi ho supli , pcdit e va|e»te.
Ma veziwp (^i^'O da rcceo ar.gva(<ui
,f Ewnatel xfecuup gani Jewis boa AuWftH. ^
■■CONFE-SSTOI!?.
vi^t^pejt^con emeaatftggei^gftlUt^^cngWMWi
Ilaiie.ba re an Ui^.
IMSTB^CTIOKOO.
Enefi^I, grk mad oc'h esamin a gbmtianf;
Gnelit da guenla ha c'hia oc'h en* great'ho
pinigen ditesa d'a» potnt, ei leacTi "fcae «r
DigilizaJby GoOgle
COKVESSIOir.
Confesionr. Ha n*o poa c'ha ancoanac'hiSt.
netra er gonfession div^sa? Ha n'o poa chu
nac'het netra? Petra eo a biq ho coustianc
vargaemenl-se?
Commancil dreamsaohopec'bejon nac'het.
Llvirit gouslad gourt'hemcnnou Doue. En em
arretit un nebeut var bep-tinan. Doue a bar-
lant ouzorap, er gOTirc'hemennou-se evel un
lad oc'h egrnuadur, evel eur mxstr oc'h e
servicher. Un Done ebqen a adori... C'hui va
mab, va merc'k : ha roel oc'h eus-ha ho cafon
da Zoue dioc'b-tu evel ma tiunac'h en nos pe
dioc'h ar mintin 7 Pet guech oc'h manqet d'an
dever-se ?
Lennit, pe laqit lenn deoc'h, aranc ma
teaot da goves , eui levr bian , hanvet Melte- '
zour or* gahn. * He (jet neeeaaer leeA 4ont
al levr-ae : pep bini » die lenn ennsn ar pei
■ sell oc'h an deverion eus e stad, e spicial,
dre exempl, arre litnt'qetdemeset, n'iot qet
tad na mam, n'o deus qet a esom da lena
ar pez a sell oc'h ar.seurt tud-se.
Oc'h examin dcbnet , arauc mont dagOTCS^
liVirit etir bater behac, a greis ho calon,'
evit gonlen oc'h DiQue, 'efi hano 'lesaa,'^
^Dtrition dreb^Ilato^al , souf frea, uoivetsel,
COS ho pec'bejoa; ^ ^
' Al Icvr-ma hac a pep seart,liefriou~alI a
tevotion , a gaver e , ty GuiLUBS^ linprimw
ha Librerf e Montrotdes.
Digitized by GoOgle
CflMMOXKW.
Na -lit jiBun di (gsaml e tfinev ar gon-
fetsioB. En cm gonsiderit eav evel ear. c'tari-
nisei pehini » esper caoot e bardoa digant
as guelLa eus an oil dadou , digant Jesus ,
pebini-ao deus offanset.
Pa viot er gonfession , credit ferm eo da
Jesus e-unan e covessait, da Jesus pehini ■
anaves tout, pehini a bardon lout d'ar c'hs-'
lonou humiliet ha contristet, mses jamses d'ar '
c'balonou doubl ha gaouiat.
Pa interrojo ac'hanoc'b ho Ccofessonr ,
aengit eo nn tad bae eur medide pebini a feH
desaQ-'.fao'sicoar da anaont Ha da alselei ir
gonfioB great HHi«(^h dre>«r p«t!*faet. O pet an '
deair w bratia da rei da vnaoat -detan tobt
bo coaatianig « ha qemeiit a galqn vM an krt^
tou hac ar binigien a roio deoc'h. Ifa visit
jamies droag-<-contant ens ar fSfon ma ho tneto. .
Besit contant ba reitnet , ma na re qet clioas
deoc'b an abudven^, ba grit'arpck.-a Itvaro'
deoo^h evlt,be ciiaout dtv^Mloc^.
COMMUNION,
JNSTBUCTION.
Har o pant pemiasion da g&mmu nia aOn- -
gic mad oc-b ana da brepari' ear plac dtfreat '
pAbpaad* as'dcB' simp), mm da nn'Ooa«
Digitized by GoOgle
'flu m fensonmch divio , Sa
JqmWi an $c b«« an.doiiar. Kn cm bre-
onrgoviU , ar bnrele, ftB4yb«iw«a^>fllB>
ACT A GOWTRITlpW;
Apitfvay^ ,Doft«, fuet]i,a <«ii jOG'h entw-
neus recevet gnelU Ml<«1)ftU<»,.<<i|»aMaDfle,
ACT A F^TS.
ejM Uyaret «n o^^h avieh J^tt.09afi 41, » ■tar'
guir breuvaichj vft 4:':^i/.,»afi'-fmgitii'- 'W^ttr
duresyiae agredesanda receoer sacraman^
ar gnir vab 'a 2oue, devet w_Iied-jM e?U i»
Mveti. Cmqitt v leia.
ACT A-frSPEKATTC.
Ennoc'b ebqen« laran-ra fiztanc, A Jesusf
Digitized by GoOgle
Mveteit, ^ c'liiii peliini ii,e,«lMI)|^WtiMMF* U
A GARANTES.
O fif j(t)er.brjss,ne vaa qct an ardour Bg4MM[M
itrehfdiiiUAeKQajLDiUiDmei liocalun,j6^4iiHt»!
d'^o fvjgnonet eiir banqet e pchiai e over
pep {;tiir blijadar faac e lauvear pep -Hiirl
"dBD^dcrkml Abdwn9ur-4» w Kevtlep b»-
AAIm, •balaakfiiur dcoo^i^ mff bo p«r»J(MV, '
va Doue . hae ovit na iuoAtsia -javigp* Atf
caret, slluaat JlE'htiiMBjD QiVKHt, nwgllititHt
cre&qit Samtaait ha ssamnlfii ^ A Jlcvtf I,bP>Ml
ha magadures ar garaotes.
ACT A ZESm.
Un des devoret ^ant ar see'bet qe l^tirift^-
ira muioc'h cgiiet ilouryac'hwi ar fepmnn.
Va e'ttalon ,> (I va Je«us! ho t^air c'boas iofi-
nimant maioc'U. ^utnoM JeWanCiiniirt j,fi(.fv
■ffoit dfaa dwo eiv«io lOnMWtt V|».pell
diottzoe'hn* n'eua goiry>c4>iiftn<tm.
ACT A HtVMII.lTE.
O Dnue infinimanlfial!oinlus bac inpompre-
nsbl I dirac petiini e liran creua , pinu oc'b-v,
ba ^iov ouD-ioe , eiit ma Mwsiac'b jdwi
<belec *aaon , Leu ma^s^tirMM.flMiMC obf
b» teuearsjag em c'^fiu^
Digilized by GoOgle
eOHHUfflOlT.
Antroa.va Done, n'on qet dign e c'hantre-
fic'b em c'balon, mxs liviril eur guer ebqea,
ha ene a tcso salo.
, ( Toilait gant motlesti oc'/f taul argommu"
niott, m'ardeus la,varet deoc' k gantho Confes-
totir tnont da goutmunia , ha mar oc'h eus
nac'/iet un dra bvnac , da govts da ge/ila.)
ACTOU GOUDE AR COMMUNION.
Ta ene, oavet oc'h ens an liini a garac*h
dreiat pep tra. Na el Isesit qct d'ho qniUlt.
Kan, 6 va Jesiis ! , biqen miii pee'het na
Mnillovaene, pehini a so deocli evit mad.
' Me oc'h ador, va Jesus, car c'huL eo Tft
Aulroti ba va Done.
Me a offr dfoc'li va daoulapad , va diou-
SCOTiarn , va zeaiid , va speret , va nieiiior, va
botontes. Recevit, 6 va Jesus! an offxans a
ran deoc'h eus a gueroent ameus.
Me ho trugareca eus va oil galoa da tcM
ft souffret oc'h o taiil santel.
Me a mens fi^ianc ne veso qet e tkh e viol
deuet da visita va ene.
Va Du4ie , biiinigiiit ac'hanon; sccordil
din ar gracoii eus a here em ens m»ia esom.
O va Jesus: me a unis va c'lialoa deoc'h,
evit rents parfxtamant va oil deverioa a ado-
ration , a annuildgues vad, B c'boolen d'aa
Doue e tri Phrraon, pehiat en deus vi a'hxaaeCa
'va plirenet, va lantifiet.
Digitized by Google
nonr, xtxUj
pEDEy eur p^'her eo'hars treid
an ItronVariaa Vir-Sicour, pe
*vemorare aa Tad eiirus BeV'
nard a Baris.
O Ciierc'hcs Varildmam Ictin a deneridi-
gues hac a lirues ! o pel mptnor n'cn deus den
clevet biscoas o pe Iwset liac abandonet an
bini en deves rpcoiirs d'ho prolection > a
c'houlen bo sirour liac lio pedoiinou dirac
Jesus. Poulset die iin bevrle[> fizianc en bo
madc'lcs , chelii tiie aina dirac oc'h imacli, 6
Guerc'lios, refiicb ar bec'herirti ! Cliclu ama
dirazoc'h ar misetajihi , on inf;ratta ciis bo
pugale. O mam Jesus I diicdct emcis d'bo
caoiit, d'lio caoHt on deucl. Glac'har amciis,
birvoudi □ ran em miser. Na zisprijit qel va
pheden; oblenit din grac ha pardon , 6 Mari!..
Evel-se beset great.
PEDEN ear pec'ker daouUnet dirac imaeA
an Itron Vari , a Vir-Sicour,
SANTEsMari, Giiero'hes real a bep pec'hct
ha mam lipnorabl da Jesus-Christ, Done ba
den , Rouane* an jEles , Itron a Vir-Sicour ,
ebetu ama , ec'liara bo treid sacr,, ar c'hou-
])apla eusar grouadnrieh , pehinia gredacvel
he zaonlagad belec eonoc'h evtt en em'
»s'I( o iDBd«le»t
Digitized by GoOgle
xMlf
G'hola so rpfncJi ar Bec'trpricn hi soulfl!
•r rejusl; n'am ipbuiit (jpt, 6 C.Tierc'hes ar
VadSleiiissa! An cla-ldii cm daoitlsnatf, an
hfii^DttAodr *iia c'hrfhm, ieun oH tf c'hh(f*h*V,
•vel ma (lean er besa, souffrit aCbkOdtf da
eimMideec'b va csomou.
Gouzou't a ran. A Giierc'Tiesibeurbecj enrua!
e^on incfign a 6ep /aveu^ goiiiJe cjen alies i
iffeil er pec'he't, ha ne alfan, neraet dre iio
■icoAi-j eiperoiit e Ve cheTaone^ va pKedeii.
Coelel a rit ar sr'ad trisl e pehini on en im
laqeat. An traoir hac an diiil fall, pere a bllcH
d^flm clialoQ, a chafm hac e'z^eo ac'haoon;
ap^oecasionoii, am zrein e Taniteou hac epli-
jadn^esoa ar bed; an t«h eus va phassionba
ans, d^T evel un derzien aii^anl. Me a ib,
ejj't ar vad hac ar veriiis, evel ma zeo hI liidu
miroeyit arc'hoad, liacenem sanlput a rah
qen aeeablet dre bobea va phec'bejou , ma
>e oaiaia maocoat da goti^sa e goblet mm
ahim , nemet c'hnl , IS lHarll a briche ia as-
shta ha va sicour.
Amsaoaran, hac er {*oftzo"tfi''ti * Mara
Doue! c zeus niomenclioii e pere e velan hac
e tetesran grcvusdet va c'hrimoii; en em bro-
posi a ran memos d'en em amanti; tachout a
rati d'en era sevel poude va lamou er pecMitt-;
TOm allM ! '^b'6i^ f^on kier seinpl ha ^qen'lan-
Digitized by GoOgle
KTsm I>r>i]e, Itrnn a Vir-Si^ouf/ ha rcYU*
a rent din ho siroiir er sl»)l deplnrabl c pfr-
hini emann I (^Kiii a iio va al?oc»(|«9. ha. guude
Doii«, va esji^ranc »»»iir. I-mpligit ho [tfiteii-
ncru e qever I>o !\1ab a(]<>rii:bl ; |;rit, 6 [Mari!
grit na thnu fnui d'aiti zrec'hi an onr^juilliac
at- gtranies pt'opr. ar broiKititd bac er §ol^-
va spcrct variant ha scanv; grit na ditto tjtt^
dii het-hs* eiit l»(fea tea eiie-nia niscrsbl*
Sdisiaset i apbntt ne vd eae n«itaet ir
■D&ro etet*nBl. O te fainrars^n-l o fwCtroot
ousin ha va siconrit biian, srauc ma luio ya
fallaGjries da zisec'tia sourcen madeiesou Doue,
ba d'am ff nt^ ^tlt jahiits indign eos ev'hrafon
faac a bardon d'am pecliejon.
Ataoe zeobetlftM(*M eb'fcanoe'b, A JWaA
Douel n'oc'h eus janies dilcset hini ttts
re pere, en ho iMieiiotiait luc ho phamhtt^
o deti3 bet recoun d«oc'b gairt mt ftloh
goniri'iict had iWrtHlkt) h««o4euaf<oiil«nBal
oc'li intercession nrogM-Mtu liac olM^uil'
]oiidiis.
O peselfltacvitagrmbl tar bedeA anutfleoc'lii
t> ItronVarial ^itni a eistribu {(racbn an
AutrrHi-Done. Me ho (ipd ma v*s» qfel tbi in-
dign'ite eur raeson eiil disirei divar vaencab
dour-red eus ifO mmdel'^so'ti : roit din da
santout an effet ea% hb «i<cour hac eat
inadeies em acc^bltrmabt, hvc <e*iix neuse, vA
c'liaccordit din ho crac , me a zisprijti qemei^
a to Untas ar b«d>>tiW kHMtt a-fgaiMrtMa*-
Digitized by Google
xixv) UTivien im TBke'HXS.
met evit ar binigen Iiac ar vertus , ne sesinK
tnni er bfd-ina nemcl carantes Done em eoe.
Ho madoberoi), 6 Guerc'hes vad ! a occupa
fjement va ene, raa consacria va oU aooge-
sonou , va ol) gomsnu , va oil ceuvroii da ser-
vvcha hon Aulroii Jesus Christ > ho Mab, ha
d'oo'fa faeaori c'bai, 6 va gttflUa' mam! bed'
bues hac he<] ao eteroite.
Gloar , henor , benediction faa mewleadi
draisoc'h, d'ho Hab Jfsbi, h» dre iestu, d'aa
Dreindet adorabl, a vrema da viqenl...
UTAKIOU AR VERC'HES.
A-CTRon Doue, oil ^alloudus,
Hac hep m^sur trtigarezus,
C'houi a vol pepuon infirm omp.
Ho p^t compassinn oiizomp.
Jesus-Christ, Redemplor arbed,
Bistroit ouzomp, ni ho ped,
Chelaonit ouz hor petlennou,
Hac exaucit hor gouiennou.
Ni ho ped , c'lioui Tad eternel ,
C'bout Map, ha c'houi, Speret-SaDlel ,
Tri ierion ea tin DoQe epqoeOi . r
Galvet an Uceind«t iouv«r«tf} i '
Da sellet oosomp a druea f . . \
Fa regrelomp bor £osl vuex;
Enoc'h epquen ec'h esperomp ^
Km-h be pet.tni(Ht «iftaiBp!i
Digitized by GoOgle
Santes Mari, mam da Zone,
Cboui eo a bedomp-ni goude,
Guerc'hes aaniel ar guerc'heaet, .
Pa zoinp deoc'h tn em adrestet.
Pa zoc'b da JesDs.ar vam dt^n,
Hac ar vam eus'ar c'lirac divtn,
Pedit evidomp fleiz ha noz,
"Evil ma zai'mp d'ar barados.
Mam bur ha neat a bep pec'faet.
Mam chast ha mam divlam^chomctj
Dr vam dign da veza caret
Ba da veza eels admiret,
C'hoiii a so guir vam d'hor ChrOMrn.
C'lioiii a so guir vam d'hor Salver, pedit, Me.
Guerc'lies prudant ha venerabl,
Giierc'hes a so meiirbet meulabl^
Guerc'hes a so qer galloiidua,
Qen douc ha qen trugarezus,
Guerc'hes a so fidel bepret,
Ue]lezour a jnsilc parfet, pedll, *(•>
C'lioui eo demeuran^ ar furaez,
Cboui so qiriec d'lioa leveoez,
Bac nr veuel spirit nel ,
DCgn a an eoor eteraelV
Ur vessel a aevotion,
Dtgn a gonsideratioD , pedit ^ Ctti,
C'hoHi a »i> no feasor precios,
Hac ur rosea inysterius,
Toor David » tour a elifant,
Palaftaoar-fin bac «zcelUuat,
Digitized by GoOgle
Arc'h a slianc binnisnet.
Dor an so di^or b^pret, , pcdttj 9tm^
Guerelaoiien sa-ader ntett^bel,
D'ar re infirm ^nir pemed,
C'houi eo ar ^f>nmt*(ioa
D'ar re so on affli>.linn :
C'lioui eo rpfiich ar b<'c'l>erie»,
C'i)oui e skour ar ^risient«n, 'fMlb,«l«.
Ronain-7, oc'h il'ari oil selez.
Ha d'iir balriai'clief ivez ,
D'ar brojilii'iel , an eb^siel,
Ha ci'an nil verzerien santel,
D'ar f.'or(fesS(»rrl, grM-Pc'hrset,
Ba d'ati oil sard Ita SEcnMset, -Mttit, M*.
Oan OoupcruHfict,
A effac pet'lipjou ar bed ,
Drt! ho madele/. infinit ,
Aulrou Jesus, lion paidoniti
Oan Done rrscificM ,
A effac ppc'lipjou ar bed^
Dre lio madeleu infinit,
Autroii Jesus, hon exaueil;.
Oan Done crucifiet,
A effac pcc'hejou avheA,
Enoc'hj Autrou, ec'h tsperemp'^
Rac-itf 'ho f)d truez oucomp.
Grit ma zalnrp Qnenroe'b'da-rflpM
Er c'bloar eveus- bo-paradsi,
O Jesus-Christ.'IiortehelaoBitf
O Jeaas-Cbrist } Imn «zau«k. Awrk
Digitized by GoOgle
IMITATION
AR VERC'HES VARI.
TAB MODEL
IMITATION JESUS-CHRIST. '
El livr-ma e comiderer ar vuez hae ar vei^
iasiott eus ar Ferc'hes santei, abaoue ma
zeo &et concevet eB pec'/let betttc gaiaivelem
he niab Jesus. « MeMeem^
CHABIST QENTX.
Imitation vebtuzisu ab Vebc'iies.
E URBS (a) ar re n'en- em hellaonl qet diQc'&
an hentehou am beus me/qet <lezo ! Earns an
bini pefuni a selaou ar pez a lavaran dezim
ebars en esfinplou. a veituz pece ameus roct
dezan.
An riis., o lacilt av efionizou-ina e guinooi
tr Verc'lies Vari, a exhorL ac'faanomp da stur
di« ir gomportamant en dcu& dak'bet, var aa
Digitized by GoOgle
% IMITATlOn IK TERC'ttES V1B.I.
douai' ar roiiane3-&e eus ar Sent, ha da eber
evcltlii ar pez a admirorap enni. .
Eiirtjs, en effet, an ncp a ra evel Marl, pa
ECO giiir oc'h ober evel Mari e ra evel Jesus,
roue lia qenta model an oU vertuziou.
ISues ar Verc'iies a so eur gueiitel univcrscK '
Enoi e lesqer e pc fecon e lieer en em.gum-
pnrli cr bonlicur hacef raa)heiir, er beden hac
el labour, en lienortou hac en liuinilialioiioii.
i\c erruciatp jamas beteearberfeclion a rue
d'iie oil aclionou, maes be serviclier parfcla
eo an liini a dosta ar iquia ouz be sanlclez.
O c'liui, pere a ra profession da serviclia
Blari, a ^Iloiit a ra deoc'liui en em gonfonni
d'ar sqiier excellanl-se ? Uo ptt, qemcnt a
nia c'liailct, evel ar V'erc'bcs, eur feis vif ha
bras, iin obdissaiic prompt, un bumiitte ar
viassa. eur (Ld'elite evesiant, iatantionou pur
da blijout e pep ira da Zoue, eur garantez
]oya4 ita generuy evtt ha Crouer.
I'ioii, etoucs serviLberien Mari, he servi-
Cheresei, o c'houten sicour ar c'hrac a Zoue,
Tie allu qcl en em broposi lie exempl-da heulia,
bf^ulia ea cffel , muya ma veso possubl , he cx-
crOpf er pratiq eus arvertuzinti difTerant-se?
Ma no daclilc da imita ar Verc'lies, bo ca-
ranlez evithi a so foibi raettrbet ba nul en
effet , ha ne dieit qei ncusegorlos c rofe deoc'h
Ipriprcoii bras eus he frolection. Rpmdez, evil
' , e UvirU pedenaou ei^ beHord'K Verp'hea.
I.STR I. CHAB. I.
3
MartcM sienic»-(! tAH^U eq ho fcrc'ben, pe
• vet d'4D oU. diMRfiAB.pc ch^pelcdott e«jt
di»ques oc'Ii en em gonsacret d'he servich. Bes
e c'ballit besa en unan beooac evs he breori-
cAou. An traou'se a elfe bo lacaat da obt«a
dreUi eur c'iiracic hennac digant Pone.
Mxs ^anl an Iraoii-sc tout, n& DC boolut
lio tevulioii belec imila he vsrtuwouy ha UtVQ'
tion n'ho savelayo qet.
Krruoul a layo Raneoc'h evel gant ar Vhi-
listiiiei , [tere a bosscdas un neubeut amser an
arc'h a'li^n^ eH& an Autrou , Uoiic an Israe-
liiet. E phiikvUlicaat, e oni! a rrjont mcm^s
dre bQoffranfou. Agpu»coudean aic'li ulUaq^
ne one qet evitho ejjjE^oarcen a venedictiunou.
perac ? AbalamoifVi QC'Ji CDVputdreUi ar goir
poue, n'en adocjoBt^et H M abandoojA^t
tfei ho idolou.
O.ljaril A tQHipf* n vertazioal « De.qet
itt4, Wftfao fiarfav, obw endoc'h u pe« a v^r
evit ar vignopet pare 4 cU«r da gaq^t er b^d-
■M ? Tffi gam urn dea^ a qemevar vmati da
•Uidia e g/iracteri. e h^itvjmt, da gaenwrct e
iaaliMiiqaoUt^a mac ditu aa^ cETea'Douc,
qeqieoi-^^ 49 justtui sifiulabl,
£u» an hevclidigues'se e TeJier 9 sevjsl bfo
o cresqi ar guir uuioa ens ^ir c'hatooou. An
herelidiguea a form ar Tignooiach.
~0 Guerc'beft! ho calon qen humbl, qer pnr
liA^ersouiaeUet d'an ursou a Zoae; qen ardsut
Digitized by GoOgle
"4 IMITATIOW IB. VESC'hIS «AR1.
cvit iotereM ha glokr Done, hac en a pitmen^
-carasies cvit calonon diregl, oi^ouiltiis,- eb
'Tesioiiion da TotoBtes Oouc, hic eb deiir da
brocuri e c'hlbar?
Mar carit ae'toanon, a ellit-da lavaretgant
muit^'h a mson eguel^St: Pidl : Setftl't (a) iw:
va roudou evel m'a mens bateet var roaelou
/ems. Mar doc'h va bugale, qemerit aperet,
intaniionou , desirou bacceuvrou bo mam evit '
scjticr ha modet.
Speret bugale Kfar! a die beza evel Iiint ho. "
mam, etir speret a garantexevit ar re-lll abdK
lamour da 7.om^ \ eut' speret a beoo'fa^ a btf-
tianlet ; eiir speret a binigen , eur sperelft toi»-
jaiic tiac a garantea Doue.
Gufrc'tics santet, 6 mam an oil dud-! Me-
goemer tiirac hoe'h iinacli , e presao^ ho mab,
va Salver, ar resululion da itniia ac'haaoc'^.
' Ta devottop evidosii faUisiqen a gonsisto,
^v.t\tt pep traoc'hetiliagaDlho aicoar aaei-
«iDpton Qctt ens eoefr din.
Persuadet oa penaas «o hsoiies 4t f^con i>
parfaela d'oQ*h€>nori, eohesoesjir brassameK^
agaranteaa etfen rel deoc'fa. O Msri, va mam \
beDDignit ar resohilion-nia eu9- bo servwltfo- .
bambl' ba toaeb
' (ii^ Cox. K;^^
Digitized by GoOglC
■ JI.IT&J. OUB. XX.
CHABIST If.
IsTlM A DLEKR OBBM KOS'AB C'hBA9 A ZOOB. ,
JVIabi a BO bet mBflt ens ar pec'het ori^inel a<
baoae an intfant qenia ens lie hues , da lavaret
eo, ar Verc'hw ne get bet er ]iec'h6l originel
tfvtA ar RM n» an dnd , mtn eoncevet eo e graf
bae be raifiBonai^ as Antrotf^Doue.
Nt oil a so, oc'ti tfntreal erbcd , njtt da ffolor
just bon bone ofTancet e penohach Adam bao
Eva. Kari "ebqen-, Aavaneet dre garBAtes be
Dooe.'a sodeuet er bed, evct ar pea-neavr'
eus e c'hrac.
Dnue nc falvesas qel dezan e vige souillet e
iie]> fcoon an tempi e pehini e tlie ober e ze-
menranc; arc'horf e petiini haceusa hebinie
l!ie he vab Jesus en em incarni. Hen or ar mab
a c'houlenne ne vige qet ar vam, mpmps up
moment , e esclavach hac e pouvoar an diaoul.
Nan, oGuerc'hes! Jamestach na souilladures
ne dens bet en ho personach, ar santella c loaes
ar resobetorouet, arsaniella gonde hnmanlre,
Jesns ho mab. Tout oc'h bet ato oir In brii-
Ibntoc'h egiiet an heaiil, ar Mered erii »r fir-
dnmant, parroc'h eguet an Ales.
- Vn Done, r« Ttot-bannignct a vrema d« j«- ■
nuet d« Tczaj^rc^^vet Hari diQc'b ar pec'iut-
Digitized by GoOgle
0 ntiTiTiMr it VkiIc'Wh- tiki.
ha A'aa MUt e«it ho trogarecait eos ar favear-
la extraordinaL
]Us» pebes islim na reas qet Hari eas-« ear
o'hra^qfrbnntrdtnf At'fatcru^-MCtrtheOoae
■ one crilbi ar pes ma one ar ftirD«, a tan-i
tiBtat ar rMie Sal«BKm,-ar aourcen eua •«
cdl vadoB.
mangamant. Chetu eao ar c'hrac estiniet gMit
Uari mui eguet an oil giiruoetiiiou ha rouaB«
telezioii eus ar bed-ma.
Recevet e dens digant Done, en he bnes,
meura faveur dreist ordinal; mx% ar breciussa
tout dirac daoolagad Mart, oa beza bet con-
cevet ha ganet esant a bec'hel, ornet a c'hrac.
Perac i* Abalamour ar faveor-ma e rente agrea-
ploc'h da Zoue!
He oil hues a oue an desteai continuel eut
he anaoiidegnes vad en aodret Ooue, abala-
mour d'ar brivilach-se dre bebini eo bet con-
cevet eb pechet, pnvUiiah pehioi oe de bet
accoidet gant Dow 4m gftriaWtor-aU rbet. '
- £dc ^uriateO', ^btii oc'h'eiM I'eaevct -en'ho
paditiaiit ar c'hn^ ataalifiaat « doa talcavM-
lihri'er c'b«ai» ioaU*! ant ha. (^<lo«ee|JiiM. -.
' OreaF«%kttf-^h*pM«<«pfpiir'da ciienet .
Done, ho tad, ha Jcatia<, ho pmir;,el:BUMM*
e-«pa«rh haniiaurm (h)- Dhwt. asMunblM gOnt
Digitized by GoOglC
utvit K. cub. nt. 7
.^sits ha tli<e Jesus. RouanleJes an t-n a oue
deslinet evidoc'h.
O enefidt;! Icompren a rit-bumaol an«Hex-
prcii a rit-hu ive toot Ml dwBiiMi ■ 0*4011101
diganeoc'h?
Atlas !e meKar^isteaien el lawapan ,f>egii«il
nebeat an«zf> a ra reflesioo var favevrion ho
serv santd bs difaee'h eril aoulen an hcaox en
deas greM Doite Ana an ho baiKziant!
P^fvcn aefacat en ciaa iaca e .peaii da ^att^
lerii dadacfa araaA van a Ixdiiirie oumt gwiaqeC
9n-d«E oaer, epeUai'oAcVDiiflar pard«a va%
•r.pcc'tiM flt^inri, <>pelnm bo-ene-a om onw
qCT wa«ifiq, BU tcuas da vpza demtmaof mt
Doue faa dij^n ens a oil c'hJoar ar baradoa.
Ar gafael ven-ae laqeat deoc'h var bo » A
ene cbristen I fa« poa b«t ars da ^«aaetvi W-
ptet cn iie-oH fut^tt. liae «r mil ciis-bu
evel e doa great ar Vero'fcei' Vari?
A conwrvet oc'b eas-hu ar vertUEioti , srMn-
tcJez, ar burets, an devotion a vugale l>ouey
a bere e zoa ar portret hac an imach? Altaal
bo comportamani a brouv ar c'hontrol.
Glorius e vezer Ha gonservi ar pez a so es-
timpt precius ebars er brd , evel ma zeo an no-
blanc , a) leve, an henorion. An iraou-se gous-
contte-nn Ant nemat «vel pri ba fuiq « cow*
panmm d'argatits a nb^ a vara'k -Doa**
Digitized by Google
V iHiTATnnr mm. tkbc^hxs Tist. -
O dallenter. ! an dei^ gonaconde' a thpticS
grac c vadiziant bac ar tnadoBelerDcl dabere
e roc dezan guir.
An den-se a so sortiet a c'boad hnel , a gue-
rent distiQ^^uet dre lio lignes, a bria ebet ne
{!;arfcbeza a santimancbou pe a gnndu control
d'edud. Arc'bristea a aogaaet a Zoncenefa-
diziant, ba gouscoade en ematsheBorebscm-
])ul dre eur vuez.qasi henwl oc'b Mai aa ne-
valet* dre enr vaes dir^let ba criminel.
An den ne gar depanri'dioc'b nienn ; en em '
livmpadi a ra , a Uvaret nefell tfetdecan beza
commamlet. Eur veich m'en devn enem zelt-
vret dioc'h domination e visiri ancien, en em
MltlD earns var e veno, ba gouscoade, tra iir-
comprenabl ! Bemdez a volontez vad e cones-
e roucjou an drouc-speret, er chadennou me-
ans eus an diaoul , a bere e zoa bet tennet dre
c'hrac e vadiziant. Perac ? Abalamour ne istim
qet aoualac'b,evel ma tea ar Verc'hes, al liber-
ie santel a vngale Done.
- Redoc a r&r ganl ser var za ar madou bac
an lieriiaclioii temporel , bac e nef-U^er , e tis-
priger an berilach eiernet eus a vadou an en.
Eneingral, piou bennac e veac'b, na rit qct
ar sconarn vouzar oc'b ar \puez ens bo mum
ar Verc'hes pebini a bers be mab, bo salver,
bo msektr, s grt var zu ennoc'b : Va mab, va
merc'h, roi't din bo calon, evit m'en offria
adarre d'am mab ba. ma reparot gTB9 ho padU
ziant pehini oc'h eu9 coUet,
Digitized by GoOgle
xa*«. J. CHAB. n.
Pa n'oc'h eiis qei imiiet an exempl ens an is-
iim ar vrassa pehini am boa {^rcat ens ar c'^irsr.
qenta am boa rccevetdigant va r>otiecm c'iion-
ception, admiril tnadelez va mab; offr a ra
deoc'h eur voyen da antreat e prac ganlan.
Ar siicramaiit a binigen a so evidoc'h nn cil
planqen vtr behini, goade beta en en anfoncet
er mor ent ar pec'het, e c'bilHt «n em aevel
eas ar stad vil ha difhenarable pehiate maoo'h,
d'ar stad rae'r Ka aobi , d'ar»tad divtna vnguet
da Zone,titrhenorabl liac escellant pehini ho '
poa recevet en ho padlzianl ha pehiai oc'b eui
disprigetrviten em izellaat betecdootda veza-
a nevez crouadw an diaoul.
Grac ho padiziant a ioa gonsconde ar prii
a c'hoad un Done. Gracho padizijnt a so tien-
vel oc'h arc'haera men precius, evir caoul pe-
Iiini enr marc'hadonr a versfe c oil varc'ha-
donrea. A c'lini oc'h eus-lii puersel evil ar pli-
jadnrezou eus ar pfc'hri. Pebes dismctjanc ela
oc'h cus gref a vadoberou Doue 1 A n 'oc'h cns-
hu qet gret cvel a rafe un den pehini a daulfe
eiirberlezen ar gaera er£anq wViUaBO pepes
malhenr? Pebes daltentex, pcbea disiHijaa'ca
c'brac Done!
OGaerc'hes! refnch ar bec'Iie<irieB,aiasao.
, ~a ran onn bet daU hac inf(fat meurbet en an-
dret va Bone. Mies distrei a ran eus a vonelet '
^ an Bbtm donti e pehini onn sebeliet dre va'
- a'brimoo; e credan c'boasaerelTa mouesgant
Digitized by GoOgle
fizianr var-zti ennoc'h, 6 va mam ! mam a dni-
garcz ! A. nevez. Hamm e renoncan <la Satan , d'c
bompou ha d'e osuvron. O grac eus va Doue,
tensor ar preciusia dtspriget ganeo I At uui«
Ta brcc'h da z.iiec'ha, va c'horf da vervel, wtmt
tcnan mai d'oc'h ancomac'b&t. fin ein mit
dio adarrc veitu ar gMtritroii : tnie ho
dura em c'balAn, ha IcuB a joa da botsedi an
dra bnciuiM pownlil evit an den ar bed'ou ,
itae a yelo gant ccainch vair-Eu va goir wro an
en , nel «ar veachoar pehtni poarveet ens aa
traoa Beecater, bepvet gimKoade var e««z en
aoD n'ho c'holfe, n>B en arret qet «vit cbe-
laou ar vouez jrompluft ens arra a falfe deto
e atreti var digareou intOTntet ha daogerts.
O Guerc'hfs! en toui a ran epresdnc oc'h
imach , ha gant ar brassa Szianc , en ho made-
lez hac en ho calloud ; biviziqen me a gnemero
evit model eoi an Urim a dleao da ober ems
a c'lirac va badutant, an istia ee'h ens ftH
hei] lio pues, e«a a c'bni; bo coooepUoD di-
bec'li.
O Mari ! 6 Marl ! o va mam dener ! Aceordit
ho [leni-diciion d'an indij^na eus ho pupale :
bennigiiit va resolmioa da goves gantglac'bar
oil bet'kqm.
Digitized by Google
zwi T. asim. Tit.
IT
CHABIST III.
Eds sousgi a dlbohp ba jgadd* oa oostz&Tl
GKAS J)0VK>
A. Verc'hes, Concevet, egrnc Done, eh lach
ebei €us ar pec'het, eb inrlinalion ebet d'ar
pec'het, ne doa qet a siijei da gaout aon evel-
domp'-nt da gueza er pec'het.
Gousooude, oc'h examtna he fecon da veva
■lia d'ea em gomporli, e vige lavaret e divige
mui da gaout aon egael.doiBp-ni,
Beilla a r& bepret var be c'haton, evel p'o
divige galletargreuadarieiiobtea he affbclion
hac he c'barantez.
Beilla i re var be zeand, var heoUgomzon,
evel p'e divige da zisfiziout eus he masellou.
CoDcevet gant ao oil brivilacfaou ens an
innocanc hac ar sanFelez', e falvezaa dezi beva
beprel er binigeo.'
Evidorap-nl, pegiiement bennac e ve an
diaoiil evet eul lion o yiidal, o rodal en dro
deomp e*it lion devori; peguement beiinac e
Temp sempl, n'or beus aon ebet, na gufoie-
romp sourci ebet d!*enem Kioual oc'h ebecboa,
oc'h an dangerou e pere e maoiop da goll
grac Doue.
Amsao a reomp e zomp tit setfipUflurf z me-
ibes, ba goascoade en em exposomp gaot b'ac-
Digitized by GoOglC
ttt IHITITJOV TUC'hH TAtt.
disiegnez d'an occasionou a bec'het e pere at
re devota o dcus alies cavet niaro Iio ene.
Ar aempladures., pa en eiA fiz re varnist
lie-nnan , a ne verit-hi qel beza abaodonet ha
cbll pep sooten ?-
Guelet oc'b cas-ha aties b.agale o c'hoari
var an hent gant contellou en ho daouarn , eti
«antoat an danger da behini en cm exposont ?
"O cbristcnipn! relu eno petra rit. r,I> caoiit
aonracmaro nc'h cne,p reJil d'an hoalalerioii,
d'an nosvccliGii , d'an daiismi ; o choiiiil f b ne-
CCssite cn lyi-s-se e ])prc e cavil un occiision
cerlcii a bec'iici; en cm exjiosl't en anlreiienou
famiiier iia liberlin, ha n'oc'li eus aon cbrt l ac
bo fragilite, ii'oc'ii eus aoii cbcl da {;oll nn
tensor (aj precius cua ar c'/irar , j>chini n zoit -
glut en cur vtessel qer facU ihi derri.
Nacaadversourien a glasfj K nnn diganeomp
sn tensor-se! Beza on deu» ennoinp, beza on
deui er meas ac'banomp^bezaondeus endrO'
deomp.
Ennoinp, bor passionoa pere ne dint qasi
jamss tr«o'het fnad; meas, ac'haDomp,, ap
sjierejoii a denTaUgenien dro deomp, eur bed'
corronipet.
ilenvelbc'h enr c'bonlaouen moagnet fall,
hor passionoti aell atoenem allurai a nevcz ba
c'bnezaen hon ene,evel un tan goal), d'e devi.
A pa Tcmp bet, evel St. Paul, savet hetec
am huella eyou^ bac e vemp aavet d'an buella.
(a) Cor. 8,
Digitized by GoOgle
H-EVB. T. CHiB. IIT.
-pcrfeiiiioii a zamelet, e tleomp itao crena da
vezfr collet faariirecipitet eirabimou a ziscsper,
aborroleternel. Eur tonch a oargouil a so bet
aoualac'h ea ml La/iiiee erU caout ac nialheor-
.le.
E vean en em fiztev var ar ferinder eus e
greden, varar fetvear eoS e resolationoa «
servicbjan Autrou-Doue; ue deo red nemet
Hn occasioo malheurus evit hor c'holl.
David a yoa etir roue erves calon Done.
Eur sell a guriosite var eur vaoueser c'hollas.
Ke otiie den e pelec'b e oa aers Samson, tia
qeit a ma talc'has an dra-se cwtel, ar I'liilis-
tiiict ne voaat qet evintan. Impoi tunet gaiU
'Dalila da ziscl«ria dezi peira a rente anezan
tjer crcH, e lavaras dczi ma \i{;c trouc'hetevleo
vui- here biscoas iie iloa bet cisail ebet, e teuj«
da veza qev t'atbl hac an dud-alt.
0alUa en IrabUsas, ba« e vleo , oveza trou-
c^£t, n'eo doa mui froera extraordinal, A-r
f hiiistinel a deuaft baft a gxeuvas e zaoulagad.
An den an avanceta ea bent ar berfectton
kac ar sanlelfs, ma leafe evel Samaou da blega
>d'aD iiiipoftKniteeu5.aDdroacBperet, man'ea
em zisfizfe qet eu& e ners e-c'faiman evit lat&t
beprcl e oil fizjan^ e Done, ens ar brassa sant
a deufe da ober ar brassa pec'ber.
Ea bent eaa an d^votton , un devez paiseafc
«ud ba^ibec'b nerespont qet ens uu eil devea.
Digitized by GoOglC
l4 lyiTmOV AB vg&c'hk) TIRI.
mui e carantpz Doue hac fn e servicb, (Ire
eur {>resciiuc continue! a effort evit cussaat ar
pec'bet ha caret armadhaceu ober, goude beza
bet ar mif^oa ar brassa d'an Aulroii-Uoue,
e c'baller c'boas dont da veza un d^u daoaet.
An Lint a ^on^ var e r^solulionoti passeet,
eb beza bepiet var evez da offaust Uoue, a
vanco sotiden dezo.
Ar vuez-ma a to evel ciir mor dangems ha
lean a c'bcirec. An nep en em expos eb pre-
caution var ar inor-se, a berisso eb dale. Calet
eo lia dtfficil, evit girir, passeat ar vuez-oll a-
tao o veilla varnoniji Hon unan , evel ma vniller
gaiit un den clan jie evel eur soudard e gard.
Calet eo ba difificil ober eur brezel asmdii
d*bofi ificUnationoa direglet \ mx& eh ctwnbat
n'in Aem ieA biscnts en em sanlifiet. .
Mar deo ru»t ar braet ba poansias epadan
nebctit antcr, soBjonp^cvUBneingouracbi,
er guninffn eternel prepar«t gaM iuas d'e ri-
gopaet fidel, bac er pflMiioitt'eb fis preparat
evit ar re bo devezo coVtet ar c'hra^ eb he
iteia aqiiisiteet a nevez.
Guerc'hps santel , pebini oc'b cos qemctet
qemeiu a souci bed ho puer. da gonservL f^ac
an Aulrou-Doua en bo calon dre ar bedeo^
ar binigen, ar vedUsljoQ eua ar guirioneziou
cterael, d«sqU din u mojreaea, ofaunit din
tlj^ant bo mab Jesns ar c'lnraf da goftecftibt*
frai mignoaMo^ Stave, .
Digitized by Google
UTS. T. CBAB. IlT. ifi
Peitetrit, fa) 6 va Salver ! l a c'horf ha va
ene eus ho toujanc stinlel. An dnujanc am
reiito eve^iaot hac cr c'his-se e soiliin victo-
rius eus va oil gombajou.
Grit ma comprenin parfet penaus ar c'hra^
pebini bor rent bo mi|;nonet bac ho piigale,
a, t» sr Mad oniq petrini « v«rk oU iltvch vm
c'haloa , we nad nniq a fattbiQt » c'holl a verit
va regret ar braesa.
Ob > pegaen eurus e vigen ma n'am bige qtt
collet an t«n«or precivs eu* Iiq cra^.
Euraa c*b<Ms da «Uuut repari ar c'holl am
beus gi'ct. Ta, er repart a fell dia cousto p«
goustu.
Alias! mar em bige beuliet exemploubomaa
tanlel, pebini iveoc'h «ub roet dia evil mam,
w'em bige qet qement a xaeloB da SGuilla var
va di»ursou.
Mass n'eus fore, va alvocades €o c'hoas »r
Veto'bcs. JVa revusot c|et , 6 Jesns 1 chelaou ho
mam.
Gaere*he9, etie ho taoiiarn eUcan va c'haui.
Aantoiit a ran an cs|)C^ra]:ir eua \a fuiiion o
tonl em ene.
Eniioc'li, 6 va Pone! ero beus esperet ba
na via qet confonlet da jamits. Hiviiitjen «
vezin soureiussoc'h ires em bellaat dioc*!! pep
apparasc a bec'bet. ^
£tire h<i tamam, A Qvn/n^hotl e lacaii vn
^a;. Pi. ii8. HQ.
Digitized Google
■i6 miTATioir ir.tbkc'keS'Tabi.
resolution : beonigalt-bi, me ho ped, A maai
garantezusl
CHABI&T IV.
Eds ab souict a dleomp da ciout da gkeiqi
K ORAf UAC £ P£BF£CTIOK>
j/r Senic/ter.
1\.ECEVET ho i>oa,d Guerc'bessBDlel I ar stad
.» c'tirac bac a saaielez a zatec ar c'beota tno-
sient Gus hu conception; mxs n'en em gon*.
laiiijoc'h qet da jouissa e pcoc'h eus a eur vatl
qec precius. A Led lio piiez e lacajoc'h lio.
&ourct (i'en lacat da broiita.
Hac ar c'lirac peliiiii a gresq chars en eneoa
e pere e vel effurt ha c'Loaitl d'a avan^, ho piiv-
vidica heindes davantacb. C'hiii a yoa evel uo.
douar labouret taud , c pehiol an disierca,
grettiieti a brodue hcle cant.
Petra bennacma c'iiatijoc'li gant arsantelez^
arsatitelez gouscoude n'oa qet deoc'h nature),
mxs c'hui ez lentas evcl naLurel deoc'h dre h»
sourci hac oc'h aoqet ti'e aatreleui ba d'e>
renta bcpret brassoc'h.
Dre ho fidelUe da respoot da -c'bra9-hA.
Toue, 6 Maril^c'bui hevvei saotitDaiit «o llitk
jcatboliq, a ell lavacet l He meut (til ^^-^t^
(aj EbcL 14-^
Digilized by Google
I.ETR I. CaiB. IT.
I?
aavet en ei'ei ar gues cedrpar menez Libnn ,
tir plant ar re huella varmeneziou. Errl eurt i-
nien , e mcus poutset ficur ha c'kuez mad, ha
fa ileur a so frouez a henor hac a abondanf.
Astennet e mcus va hrancou evel ar vezen te-
rebinth pehini a ves atao gleu , haya brancou
A SO brancou a henor hac a c'hra^.
Ta mab, ni'ar fell deocli cresqi ennoc'h ar
c'brac-se pehini ho rent mignon Dnue, crou-
adur Doue, tempi or Sperel-Sanlel, breiir
JesDS hac heritour ar baradoa ganian ha drei-
zan, tec'bit dioc'fa ar bed, cvel dioc'h un dea
claD gant enr dileove t stages i carit ar beden ,
pebiai a so ear soarcen a c'bra^ou oevez, fre*
qinlit ar sacramanchou , oc'b pere ne doslaot
jamses gant dispositionou mad , eb lantont ait
cffet burzudas eus ar c'b'rac a so slaguet ous
pep-nnan anczo gant va mab. En em rolt d'ar
pratiq cus ar vertuzioo convenabi d'ho stad,
eve] ma zco an oboissanc, evit ar vugale; an
exempl vad , evit ar guerent ; an avisou mad,
cvit 8D oil , ar garantez con'tinuel en andrrt
an nessa, ar (idelite an eil d'eguile; ar garan-
tez conlitiuet cvit ar pi iejou; ar juslic, an h6~
QCstis cvit an dnd c caig.
Eur voyea dreist pep ira da gresqi ennoc'h
ar stid a c*hraf e pebini e ve^it laqeat dre un
abtolten rcwTet mad, • so beiafidel da cbe-
B
Digitized by GoOglC
laon isQuex ar c'htac, da heuilla an iaspira--
tionoH a aiga^ Done deoc'h^ar monvan>aD£lioa
sftnLel a. brodu e e'hra^ ea ho (tolontez. Jn
hiaiyial erne at Sper^-Sttntet ^am chetaoa,
na ceso qet con/ountet ua tromplet en e ef-^
Sulvni e clebovet mooex ar ctrac tiac tr
gonstianev anlVni e scISrigen an ene fideL
A broportioQ raa c'hftT«ncer, sul brauoe'h
c'bMnt a ves da «Tan^ 1)« da TelUt. '
Ar c'brac a Zoae « so evel ar fi-onezen «f
Telia. Siilvui tna tebfer BQeu, aultni. « lejif
a re d'e dibrt.
Euru»,, e rac va raab,, or re o deusnaon fi«
BPc'hft en*, ar santelei hac ens ar berfectioB,
rac rassasiet fia contantel e Teziiit.
Beza e Zens tud pere, goude beza qerzel iin
nebeul amser e lient ar vertuz , a cliom e creii
BO lienl, contant eus ar pes o deves^great.
ar c'lira; ne lavar jamsea: aoaalac'h cq.
Ar stjucT a berfectioa a so proposet dcoiD^
en aviel a so Doue e-nn~an., Hses perfectioDon
Done a so infinit. lied bo ^ez eta Qe dleit
laeat mnsur ebet d'lio perfection.
Be-all a ao pere. a sonch. d^o e reont 9-
onalacli evU non pat dqnt da veza fall, Aa
dra-se ne qet safflsant. Aa Itini a so mad 9
die doni da vezagnelloc'b \ an biqi a V% swt^
9 die dont da veza santcUocli.
Digitized by GoOgle
tlSfi-I. COAil. I¥.
Lennit an aviel, hac e vellot ptnans ar ser-
vicber didalves, pehiDi en devoa laqeat e da-
faat en doovr, a m)« condaoDet gane e vsestr,
fm erDuas. Perac ?■ Abalaiaouc n'en devoa (get
9k laqest da dalvoat.
ET«l-se, deisar v»ni, pe|;««meiit a griste-
BBsn a velo gant estun. ar die a vez* 4^MDeC
gAntfao da ba«ada jnalic Doue, abalaoMnri^bv
def«z» q«t profitet en» ar to jeooo' W Am
vaiaa hat sMiit bvafc.
K boat ar vertnt^ km pn itim mtw »
■(ydmfriidMB, Bobpa»a»aBft kso-'ceH.
•B MVncb DoB«', MV m^iito t «oaolao'h; •
cottet-H^iilaqitaarmMBPdffaw^vvciir,,
B«!V* » Uceyo ive 99 chracon.
Maes &ul nebeutoc'b e ooalot f^B^nl Doiie,
fOlvuL e Tezo liberal ha generus ea oc'b an-
dret, iDCmes er vues-ma.
N'etis foTc pegueu oebeot a vadon hac a
]eve ho pezo varan doaar, hogeso atao 4oua-
lac'h, mxi a vadoa ar clMrac^ne oufac'h q^t
caout re.
UUiDit eta, va mab; savit ens an aasoup-s4
pehini a elL rei taul ac maro d'oc'h eDl^
Iiourit da repari 9a ams^r.oc'li. «us cojict.
livirit bhM (m im, gonUnUt eiu pUf
Fafl^ »vel-8Q, « VP «9 t(« lia ftuw
er meaf.
Joan. 14. a*
Digitized GoOgle
so IHITITIOH All TEKc'hES VARI.
Af Sen-ieher. ^
Uim n garantft pur, an doDjaoi^ bae am.
•speraof ssntd, proenrit din ar vertaBion-se.
Atlfltmel fw'h eas an ardeor ar bnrra. tee ar
barfeta CTit'glMrbo anb, va redemptor.
Lezit da gneza em c'balon un eulferi beonac.
cus a flaaiinoa bo caraotez evit Doue; ha pe-
gueo indiga bennac e Ten en era rentet eoft ho
protection buissaat, 6 Maril cooaiderit ar re-
solution sincer e pefatfti a aton ida laboorat
inutoc'h hiviziqen eii affer va ulvidigaes. Va
c'halon a so dispose! ha me bed Doue gancoc'h
d'c disposi guelloc'b da avanc bupretc-pec"
fcciiiiii hac e saoteles. O Giierc'lies! h»Bigut
ac'lianon gaot an eiieou devot.
CHABIST V.
Ret eo kn km hei oa Zoue AnnEn.
^EBi AaTouT a ra din cltvet ar roue David
o lavaret d'e verc'b vian, ar Verc'bes Vari .
Chetaoiiit , fo) <'<^ merc'h , gant attantion ar
f^ez a lavaran deoc'h. Quilta'it ho popl ha tjr
ho tad. Neuse e viae 'h ca^r dirac daoulagad
ho' Croaert e c'kounessot ettion ar roue sou*
veren , ar masstr hac an Doue, dign eus'oc'h
adoration,
ia) Vs. 44. ja.
Digitized by GoOgle
Marl • cli«laoD«5 en effet at Tonea a-Zone
pehini e galT« da vc*a pctl dioc'ti ar bed hac
jt droua, ha d'ao oad adribloas eQnecaaset
gant Sant Toaciio. ba Sant«i Anna da dcni[^
JecoaaleDif avit en em goiuacri da aerrich aa
Aiilrpu^Oone.
Netra ne one capabi da arret! an ardeur eaa
e c'halon; nac an dept^ridigiies eua be oad,
nac ar sempladarei ens be c'lyirl, d«o h« c'ba-
rantez cvit he c'herent.
Pa na glaaq ear galon ncmet ]>ontt, pa ne
.gar Jieineiao, e vea afQiget dre gnemeni tra a
cll appel ar moment epebini en em gonsacm
dezan, abalamour an dra-se a bella dioulht
«r pes a ra e bonheur.
la, 6 Giicrc'bes! sclerr^t gant Done arauc
ar gnmiDiin eiiS3ndud,e suntac'li ar priseus
ar vteu peliini a rejoc'h d ho Toue, liac e la-
varjoc'h : Evel an dour var an tan, va c'bslon
a verv, ha n'cn deveus repos, qen n'ea devezo
.cqnsaeret e oil affectuAi bac e garentez d'ar
.rone eus a bep tra.
Raliret ebara en templ^ Mari eo em ap-
plicas da rainplUsa, er fe^on ar parfaeta p04-
aubl f ar fonctioaon a here oa cargoet erves he
oadfa^ichenera, ^ac erel ma permette dezi an
iamaer* en em laqd da bedi ha ila volio.
Evel-ae ea«m tiaposas da guciiient-all a
c'bra^oa special pere en diCvoa soocb as
Aotro^-Oou^ d^ rei d«»i.
Digitized by GoOglC
'd DcAieTrbiie eas'an lifnliac*!! doirtr , trfiem
iCta arbrJncipalla eusfaoMniknesetjCbttn'ron-
InM fflr roaaireset , «r aantella 'eus an etieoA
feilel,iMz«t '«n ta*{A(!iBii 'ha c*tiai,'&
Mile « 1>h«idfgtK9Mi A<>r«(jl E em mtfik '
aneai gant ar Tiscamint aUoufet Ma ^
O ente fifleltliiiAo^eWU^M hUtk ar V^m^ek
-|»iliiffi'a ^ gtMota «r>4ehtadbl baqflletfft'li
vajeste d'en em gonsafiri'da wf^ch lleDotill
«A>ars «hlie dy v!l»<aa<a0ittir.fEiiefMel,ia^;t«at
■da 9ervi<jba Do.ue tatsalec tn and % 'ntvA at
Guerc'hcs, oc'h eienipl a so 'bet imitet gatrt
-mem- a faini. Weur -a tkid ba meur a vaib o-
■deus presantet gaht ■joa Ira g*rtt leven^s "hb
bugsle da aervich-DimeclqifefftpebtnibfleTlA
lio recevdt.
nieura zen azalec afn oad qenta ens bobu'es,
vderrsaniiTetfftannecessite a soevftpep-iinaa
da guemeret an Autrou-Doue evit ho oil be-
-ritadh vatrftn adtiar,gnit Mi'dAir dVseh^ha
-ba gam jIAifmc'h 'b«a an ttKtnhe.
SaUtet o <d«^s «o vferittfblatttMt elintk M'
%oUon pere, ereMdc^, 'd GUAe'bo Vai1>I
o deus'rtioMetVbred en Atltrott-Dbne evSt 'at
taMtrlmc erirbbe eus 9)o (!*hal61Atftt.
M«s^)^gifeafAitiaaIo^%«dn dMk-qet^
dud perc; covmaatidt ^bthd^^pbasMbUM,
Digitized by GoOglC
troinpkt dre ar fuls ptijadorezon > a nblant
credi ue qei great ir yfiouanqis-e^it 'lervidka:
fioDe, Iia peuana oe qet avnnUtchus Ka iie>
Cesser d'an den encn aonmeuiaxaiec «ai oad*-
M da zvuguen ar beac'h e«s4 nrvich Bone.
■QcmeBMe A «0 no-eriis'l ar vratsa. Peocua
m .tM deotfh'teaB.tMtat, « «k ar coue Ailet-
«oa*, c flu Banii«
£ne fidel, grit dajbue^r ■nmM'qaatioab
Jte»ai rtipBinr? Aeapent * twf t Aiisri a
■ea^oBitelnv bo ISdus, eB'«bqeo« MrndMrk
jfcr aan ai u b«B ar <eii a bon^ deoap -e vm»-
comp tr«ti Xtoue e Done. Haes an tiioi Jie goD>
■Mflriyt <^ -Zowe'e T^oiwcaaUni -qanta, aw dr£t
Daac'e iDoaie.
Ltvirit din, a ne qet ober iijnr da Zone a.
ra an hini ne offr dezan nemct eur tcstat rni-
-aerabl bennac a cor tucs crtminel, p&sseet
en debauch bac el liberLiaacli ?
fiet eo lesel yaouanqis da basseal , m lavar
.loid;^a wesin-iue cos, m 'en em myo da Zotue.
Eaaoa 'obriatcn, petra liunc ? ^da»f Ar
yaouaaqis gant e ners baccyec'AMae d)ei^
<bdaa':paaaeet e tonrieb Bn.BuBB lUgaai pehiiii
<£r |ie«*aaaii>? Snraudi, enr-serc'h ne'dlaant
«erndm ba-sad moaaet nuot dent jda ¥«ta
!!(»-! IQ^aneB^^a a ao i^fsaasa.
Iia anuae, ftaam a asaar devc^k ccImkoI da '
|bzi) var an dooar ? iiaac ncr i^et^eaidats
Digitized by GoOgle
94
imTiTioir Am txbc'ku Tiit.
dud yaonanq? Ha pa na varf«c'h qet arane
ho cosni, n'oc'h qet atir da ober pinigea ea
un oad avancetoc'h. Pet so surprenet bemdes
gan t marvou subtt e pep oad , e pep conditioD ?
Peur e vez sssa ar blantea da blegi , pe pa
Tes yaouajiq, pe pa-vesdeot daveia gttesen? .
j^r pas5iooOa,ar vif oo fall a gcesq bo Der»,« .
boaU er galon grUieimon ddaon oc'h domuM,
Iiac a rent parconseqant di^UlocUt coaTCi;-
sionJrgaloa vtt-zn Doue.
boat a reont da veza qen nature!, ma con-
santer dezo eb remors ba ma lonqer ar viliim
«U9 ar pec'bet qer facU evel ma c'bever dour
funtun.
Piou a denno netwe an «iie paoor «as ar
stad miserabl-se pehini ne sant qet? Grac
Done ? Maes Doueea deas merqetda bep-unaii
e lod a c'bracon,
Peur e recefot an diveza? Abuzet oc'b eus
dija cus a Teur a liini.
Na dardit raui d'en em rei da servich an
Autrou-Doue , gant aon, pa falvesfe deoc'b
dUtrei ouDtan goude beza great goab has in-
soltet anezan, na goamflrfe ires e dro.
XJa doaar pefaiai a er ar glU hac ar-glao
- pere a gnes alles varnesan ha nie brodu qet a
•froues, hac a brodn er c'faontrol spem ha
dtfis , a so reproovet ha tostic da vcbb nilligaet.
Cbetu an imach eus aa ane n'em era ro qet
abred da seiTich Done.
Digitized by GoOgle
unt I. cHiB. Ti. aS
O mam Douel c'hiii ne qct c'!ioar»ezel ga-
neoc'h ar inalheur-scj rac cunaacret oc'h eus
d'ho crouer ar mintin eus ho puez, hace zoc'h
hett abalamoor da-se, cargaet a c'bra^on ba
biniiigDet dreiit an oil groaguea.
R«fucb ar bee'tennen, a'hoa deus qet oc'h
imitct Tar ar poent-ma ; mss o aonjal ea ho
trngarez, e aantoiupar fizian; o ^'h^nel cq boa
ene^c e laveramp : Sevel a ralmp ens ar stad b
bec'bet bac a vizer ep^biniompeD em sebeliet;
moot a raimp da gaoat faor mam , bac an hini
a so sicour ha sooten ar gmtenien t blaedo
hor c'baus dirac an Doue pehini boa deus bet
ar malheur da zisanaout evit hot mseslr.
IVt a vezo, en esperout a reomp, sul fidelloc'h
ha fervantoc'b eo e aervich, ma maomp dive-
zatoc'b, ba martege msestr ar vinien a recom-
panso eus e varados al labourerien a \czo
deut dioc'b ac c'brf«-deU evel ar re a vezo
bet azalec ar mintia.
CHABIST Vr.
RST Ko'e* eh n& ZOCB TCfCT-A-FKAT
- BVIT IIUSS.
' _ ' Ar Semicher.
Juari, aqn^r t ferrentt en em re! a rejoc'h
da Zoue ai>r«d, mn oc*b-pen» ea em rojoc'h
dezan eb Amwl tbet^ ^fiAFt*ch.
Digitized by GoOgle
V6 IHITiTtAK i& Vnte'^ TABI.
At nerffie k wjwcTf dTio,WMW*i ftai'ho
llbetYe, erh nlro pige boloMfeft memet •e-
hini.
Me falrnks deoc'h caoot q«n plijwfor er
bed-ma neni«t an hioi -da Hijnat d''fao Tt>ne,
tta qeo qoDUBtsmsat nem^t an hmi d'en «in
tnira eat ■hhUp jdaiisder «t 'bad<acr^amileft
^vintni. • ■ .
Evd-evr veten pilaBtet« dbavrnttd, AresiA
cc%'argeBlaiii»er,«l]«tiU$o|;iile«Rbnmeou,
hie abrodn en ftofthof^Dtflecrr-fai frcrtiez, klr
^CTMs trA, 6 mtm Done I Mir vedi tta xen
4>et*)c'h ette arrosei ganl an donr etisHTcTirac,
n'ocTi eiis qet e ISzet da zisec%a dre ar goal
'aveA eus ar pec'bet.
"Mawbepretferm hac ardanl evit arsantfflez,
■txfh eira var diouasqel ar c'lirac niget eus an
vertns en «-ben, e»s im eil degre a berfec-
tion ennnan-'aH, eb jainses cosieza e nep tn,
Oc'b exempl a gondaon an infidetite htm
4in jnconaUfic eus vji bues, va lachele, M
c'hloiiarder e servich Doue.
Va c'homportaroant am golo a vez. Doue,
■t> feza atao ar fOemcA em andrat, a-virit BtaD
•us.vafmarmeaDet<lile, ar meioea attach.
Mam.
At vneii-ina a So ^etir redHec e .{ten
.' jMhini e'ma am Rondos eVft j>rn barecotttpairg.
Ferae ^ va , «ia afKliE vtiriSs %eiit,
Digitized by Google
mancet gam-fjfMlAtt'a dar.
Doue a B-^fen qet fairio Mr tneestr qer bras
ba qcn digneusbo caramez lenrieltt* 09 «rgom-
mancamant? A ne z?paiittt-lra qet 'qetnent
idioiHilao bremaD evel guecb-*HP An obliga-
titoa 9a veza lout detsan « A'^Shi qet ingel -t
pep amser ens bo puez ?
Dre m'a c'havjiiieU en Y>ad , madoberou
:Daue ft gresq cn ac'h andret. Gaolho e tie'
«ie9qi oc'h aoaoudeguez fad ha ^wrcooseqaDi
Jio-fidelite. , . ^
bone ebgen en deus furmet ho oalon eTintaii
a-nniui ba non paa evit qen. -Ea ives eta a die
beza ta mxitr eus e dra.
iU'ea deus qet lavaret deoc'Ii : prestit dia
ho .calon , arises roU din ho calon, Fidel d'e
vonez, bo;poa-en consacret dezan. Pe aeoit
^guir oc'h eiis-hu d'el iaeres?
Be a hecor a ra d'ar bed an nep a ro dezan
eul luden eus e garantez. Ober a ra da Zone
an oiilrach ar brassa an nep a laca ar bed
^ant Doue en e-galun.
Lavaret a rite considerfac'li cvel ar brastt
eu8 ar malhetiriou , beza tennet ^ do^es -OBf-
^onet Doue. 'Mies, e aantimaiit rDoue, eac-
anjgnao lacb ji<soienr n^ignbDjpebiDiA-Eaeug
deziiD, eve't ma ral'e dooger deoc'b eor'bopet
preparet fait.
|Io Tone ne gred qei ober re oc'b en eni
Digilized by GoOgle
b9 IKITiTIOtf 1& Tltac'RV TiKI'
zei toBt d«oc'b. Ha c'liui a esperno en lio caloa
no affection bennac evit ar pec'hel!
Ret eo deoc'b rei tout evit lout, ba c'hoas
ne rooJt.aemeC pri elec'h aour.
Ar be<l( liso ar pes a so eus ar bed, ar bed
haee bojopoo , ar bed liac e giistuinou , neti deo
mui netra evit an hini evit pebini Oonte a jw
teat.
jir Servicher,
Sempl evel ma zon, em beus ezora, 6 Gner-
c'hes santel ! a eur c'hrac crSn ha puissant evit
profita eus oc'b iostructiooou bac evit bale
\ar ho roadou. -
GotileDQit evidon, me ho ped, er memea
amsernia emc'hourachit, drean exempl eas ho
fervenr, giootennit ar sieonr aso din necesser,
Altaal Gonde qement-all k lacheteoa. a in-
'fiddite, a credi a rin-me presanti va c'halon
da JesQS? la, <^ Cncrc'hes, va mam! diadan
bo proteciioB ne die den disesperi c bardon ,
pa Tes affer oc*h iin{)onc, pebini ne zisprich
jamses eur galon gontristet hac humiliet.
Mam a visericord, grit eta va pliFoc'h gant
Doue, ha dre bo pedennon ra bligeo gant aa
Done salver, bo mab qer, carga va eqe a gue-
ment a c'bracou, ma ne anavezo lachete oa
clonarder ebet en e serricb, b'a ma TOzo toot
deaaa da jamai.
Digitized by GoOgle
XEm I. CBAB. Til.
CHABIST VII.
. \j 'svi a dleat', 6 .Gaerc'bea santel I passeal en
tempi deveziou tranqil ba digonmool. Tanv^t
a rec'h cno e pCoc'h ar gracou a scuille Doue
variiocii, ha prepari a reac'h dczan en ho caloh
un leinp] caUbenorapIoc'hlisdignoc'haiiezat),
Ar sonch a bresanc Doue a occupe ena be-
prei ho speret. Bepret emedoc'h er gontem-
plarion cusec'Iirandeuriou haceberfeclionou.
Uouc ho muya caret a yo«' tout deoc'h, ha
c'hui a yoa tout dezan. Qemeat a elle ar be<]
da breiraDti a binvidica, agaera, na voa setra
eo ho sanlimant.
Va mab , in ene dbriaten er solltiid , pell
ma e ma dioc'fa ar bed ha dioe'fa edrubuillou^
a gonda Terttablamant euv Tuez*-eurns. N'eil
em oecnp eiio'nemet a Zone, erel pa ni ve-
nemetao Tar an douar.
K speret a so occupel da cbelaou raoues Done,
}ia netra ne oate be dislf,ei da gldret ar pez a
lavar conliouelamaot ar Toues-se d'fae o'faa]<fii,
Caont a ra er c^omson^ma : f'al>aue, c'kin
atom D^ua em va Q'hahn ha va oil heritach
Ar Servicher,
Man, '
Digitized by GoOgle
3« IKITIT^ lA \E«c*aw Vkil.
ollc'hloar, heoHbtnvidigues, he ollphlijadur.
Evel nn den e tiscaiza- en- disfaeanl , an ene
er solitud , pe e-unan, a so asezet e squeud
hemuya caret tiac a sonch gant trnecen drevel
a gnempr an dud evit beza pinvidic a vadou
|)erissabl ar bed.
fie gompren qp.t e c'halfet caret qen tra ne-
met an Done pebiai a gar. Qement a basse var
aa dollar , ne ra, qet dezan neraeuc, spoiil.
An Doue a gar a, %o atao ar pez ma zeo ^et^
fl yezo atao jir pes ma zeo , evel ear mor elt na
found oa bocd, eor mor infinit a c'benet y %
santeLez, a vadelet, a bepperfe£tioa, Ersonph*
le e cavo atao ear sa^et a joa bep^et aev.ez.
Pa fell da Zoue rei e guentelliou divin
nn ene, e c'htinda d'ar solitud , evit parlanf
mus e c'halon.
Goiilennit digantan , va mab, ar c'hont eus
ar solitud, ar spcret occupet a draou saaLel^
pebini ho devoa ar ScsnU
Carit beva pell dioc'b ar b«d, ha na barissic
flonan nemet dre ne«esiite.
tabopezo neccSMteda vontetouez an dud,
grit evel ar goulm, peliiui. a oue contragnet
^nt Noe, en auiser an dilucb,.d3 sorlial eus
aa src'h, mass pebini a zi^troas ad^ce d'«
gfout, abalamour pe g^vas ^r'ln^^ eu». 4tt
Ri^e'b lec'b abet e^t ca. aqi r«pQai.,
Digitized by GoOgle
mrepoil {Out w bed^ hac eur vech maienoi d'an
em aitachi' oc'Ii traon ar bed , ne gafot mui a
c'boHt ea trana spii ituel, en devotion.
Ar jiried a bc^hini eo parlantcl er scrituv
sacE, e levr ar c'fadnlicou, a ^iilascas e miiya-
fiAcet e Gveis ruios JeiusaleiD, b&a'erc'hs.vaft
qet.
f^Qverution. ha caatieu ar tUdi.cb b9Ui. «oa-
pai^oo'U cUrac t)i»u« «g«et ,d(MG'b> oclt
Bet aa Caret lwca.QB-us«q iSWicieUd^QqiV
-uptHii'i&'a e public gfiat «»iaiiap»f cvit,ban,w>e.
Er lilaB^ gaiieonip.hon-iHiana tevfcs paogiBa
e- raaqer paelant pa v^r « at lf«d> ,
Ar viiss retiFet a ao-.qoan <ua 9t pntMaatf
Bgoyenoo evitconwBTia? aaatelea. Ketiia sa
ziminu qement Tertnz an dud,eTel beza aliei
* coi p p a gin m ^z.
A santout a eller.nn asr falloc'Ii lia clanvus-
soc'h evit an ene, egnet na deo an ser eus ar
bed? Ed em dennit alies er soltiud evit san-
toat ha caout DD aer purroc'b ha yac'hussoc'h
An criHtet saatel o dens a^zavet ne voanjt
i^ai»-« gtMll siad d'^an anuwusflc^ot Booa
tdee av badaa, ega«t abao««'iiia'«o«Dt eo em
denneti^ill diet 'h cholocKHlitc bed p«aadad
Digitized by GoOgle
33 IMITlTXOir is TZmC^BS Tllfr
ganeoc'h. Lsqit lio-re da veza gantan , Ita n'«r
e'havot jamaes guelloc'b eguet er solilud.
E peoc'h, peli dioc'ti an dud, eo e lizoloot
ho saniimanchou dezan cals liproc'li bac e
c'halloc'li lavaret dezan cals iessoc'h ho son-
jezonoii, ho tezirou gant an oil liberie eus
eur fiziaiic bepret leun a respet.
Er solitud eu e lacayo da c'henel en bo ipS'
ret ar songezonoa pere a zoucayo bo poaniou ,
pert 8 galmo oc'h encrez, pere a sclerrayo ho
speret ha pere a zisquezo deoc'h an bent sur
d'en em guadni e pep tra gant furDez.
' Br solitud erfin e royo DoUe da entent d'ho
CI Ion eur vouez secret , eul langaeh divin pe-
hini tien deo'ententet nemet gant e'rignooet,
ha pcbtni a imprim en un ene vertuziou a bere
an anoudeguez a so un effet pur eus e garanlez.
CUAfilST VIII.
CuOiS A E1IB &TAD A VUE5. ,
pehini ne devoa clasqet, ne devoa caret
nemet Done a zalec he oad an tenerra , e devoa
meritet oil benedtctionou Done, pehmi* brci-
pare dezi eur stad evel ma renqet 'evil ma
vige accamplisset varnezt e zessinon,
Erit beza'eiirus en eur stad a vaez, eo ret
m asMmblacb a draou bac r ckcomtancoa
Digitized by Google
LETR I. CH&B. Till.
33
pere a v'n procuret ordiqalainant gaot ar bro-
TidaD^a Zoiie d'»a eneou 6del pere agonsult
Doue var ar cboas a eur stad.
Un den yaonanq hac en a ell esperout ar
gracoo-se diga'nt Done, mar en detu faeuillet
an iinpressioQou peroicius eui e bauionou er
gommancaiDant.
Fi'ovidanc Doue, oc'b ani'ssa assambl^s
Mari ba Josepb, a roas d'ar Verc'Iies occasion
-da denaa frouez eus ar vertuziou e devoa bet
pratiqet beiec eso gant fidelite.
Ma na vige consultet neraet an dutl bac ar
bed evit deniezi ar Verc'Iies , e vige bet clasqet
facil caout dczi un den pinvidic, pc a f;als a' -
dalanl. IVe vigel qel bel epoau da cLoas deM
un den devol iia \ertiiKus, un den pcbiaiazalec
e vugalcach, en dlvige bevet edoujan^ Doue.
Ke qet houiiez eo guiz ai- bed.
An interest da gaoiii daiivcz, doiijanc an
dud, eo ar pen-caus eus an deineziou hirjo eii
deiz. An arc'bant ho gra qenl eguet ar c'hrac
hac ar scl^rigen a Zone. Ne qet d'aa dud e le'
inezeF, maes d'anarc'baat. Chetu an ordinal;
ac'bano qement a zemezion couplet fail, e
p€re daou bricd a ra an eil tourmaot egaile.
Doue er perajet eveUse abidamotir ne ve qtt
consultet en un, affer e pebini ne atkr qet
caout a issa mad ncmel en be c'hnndufe. £r
permelii a ra evcl-se c punitibn eus an nd)eut
• aoarci 9 le bet er yaouaDq,is d'en em.renu .
'C '
* Digilizad by GoOglC
34 IMITinOW AS tEflc'HES ■VARI,
dtgn tils c sclC'i igcn dro ar praliq eus arver-
ttlE| hac o lec'bet dioc'fi pep occasion a bec'het,
evel ma zeo; ren ItnMUrtlsdei, beUi Ulies e <*-
trtftieneuft ibiti^rha pftorvaya Iib«t-tin gaAt tud
a Mr sexcdntruligOftZei ^nt merc'tiet. Betae
zeus tadou ha mamou qen ahietet ha qi-o dallH
gant ar c'bis miltiguet da gass ar plab'hetyi-
oiian(| d'ar gu^r eus ar panlonlou, etu ar
fonriou, rtt reonl van ens an atizoo mad a
.rd 4ab ho pbferioMt pe ho e'ltonfessoret var
er poent-raa. fell qet dezd ataaout e Vo
dCBg'er A zoage£Anoii, a utirou* a aelloa,
a Til gAt fail CdDtrol d^ar vt-rtdx sftnid , eba^s
er o'bauteer«9-s<tt ef^t'hn^-daoBatn , er toiI-
qerez dtMraarb-ie, er poqoa-%^, pere A 80
q'cn ordinal eire in dud jaAaaDq direol ba
dives ens an antaefr-ma.
Tadou ha mamou, pere a btriiietan ttaoe-
se gani lio piigale dre rcspot humen , dcfaut
lioiijanc aoualac'li cvit an Aulrou-Doue, ne
barlanlit qet eus an iraou-se er gonfession :
receo a ril aa absolven o tronipla ho confes-
soiir, hac ober a rit qen alies a sacrilec'h
fvtii a absolven a receTil , evel a gommunion a
rit cb discleria er gotl£eisioD al ta^ete lAat-
-vd'se oc'tiens da xifen an Hnnrbtito6&-M 063 I
ho pugale.
Ho pUgale a gtiemer ho c'hrA hac en era
obstia da vtivB -er vouitten eus an ioipurctQ
, pato ma ea em brm&tout eu tits da zer
Digitized by Google
XSTR I. CBAB. Till.
35
M«n; in^gti > afa«>lT«, ar TOfalie-'ile a
deo da euli^uji ar Mad s bec'het maral; m
i-eeeo naleitikAioil Dpoe driia ho eared; a
^abpc «r BMd-w cvel , respet da Zom , aaeva-
let dirseson. Ua peaabs ne&de e c'^alffl ^ru-
peri an demetioo<se ?
Ha piou a bo cmh ma a semrt Aialheiir?
Fiou a so arpen-caos laa vo profanet sacra-
maot ar^briadelez, nemedoc'bu da gnenta,
tadou ha mamou, mistri, msesttezet, e ]ioii-
^'oar peree ve piirvnya fallout ainpecli, dre
ho fermder ha dre lio (leleiinadurez vad, ho
.pngale ha q«ment den yaouanq a so dindan-
noc'h, d'en em rei d'ar c'husrnniou-sReus ar
bed, e pere e zeus danger evit pep-unan ha"
pere a so cliaffot ar barele evit uq infinite a
■^tstenien.
Pennadurezou afamill, chelaoiiitj iia c'hai
ive, luJ yaouanq.gouezit etapeuaus arc'bun.-
ducrez-se ti'ar gntr, an daosou~se, a so di-
fennet dre ar c'huec'hvet ha navet gourc'be-
jaea a Zoue, qeacoals bao an nosvezioo.
Tadoa faa ntamoa cliristeaf imitit Sant
Joa«faim b* SanteE Aana; p^K a gonsacras
wbred ho merc'h ar Verc'faes Vari da Mrrich
!Doue , bac he phellaas dfoc'fa ar bed.
Tud ;aouancq, gnervel ft rit ar-Verc'bfls
bo mtm; balelt eta var he rondoa.
H« yaouanc^s a baiseaa ea templ^ jieU
^oc'h c'boarioa hac usacboa ar bed.
Digitized by Google
.36 IIUTATIOK AB TEBC'hES VABI.
' Evef-w e coDsultas an Autron-Daiie var ar
ttad e petiini e falte dezan e c'tiantrege; e
recevei e Tcnediotioo i e cbomas gnerc'hes er
aiad «r briadelez evel ma oa diarauc ; e vevas
evet o'hoar gant Saot Jowpb.
£r retret e qeineras qenifut a attach e?it
ar IjureK", ma ne {>on5anlas janiKs he c'holl,
pas itiemes evit bc^a mam da Zoue^ecves he
c'liomzuii d'an set Gabriel.
rve luvaran qet na ve necosscr d'an diid
yaoiiancq en em barlant araiic deiuez.!. Gt-eont
cla.iiies eurvecbpe ziou ebqeii liac e piesaiic
Ito c'liercnt, pe a veel dezo, gaiil ar vodesti
hac an bonesttz ar vrabsa.
Cals a 30 galvet da veva eb demezi, da veza
beleyen, pe d'en em deona ergoueochou,
Iij p.p-lni.I a die bexai lezct libr varar cboaa
a stad a vuez.
Pet , ma na vizeot qet demeset ha ma vizedt
bel l£zet eo bo Uberte da beuUa inspiratioa
ar c'lira; e Zone , a the bet brema ho eneou
ef barados, elec'h bezacn ife;^.
Malheur (a), deoc'h-u, bagale^ eme ar pro-
phet Isai, malhiettr Heac'hui tpfre diya jen^p
urs ar brovida/if a Zove , ha pere oc'h dua
furmt;t dessinou ens h«,pen oc'li-unan, eb
Gonsiilii an Autrou-Ooue dee ar relrct., ar
bt:i\ea hac an eeuvrou mad-alt eo bo caUaud.
Malheur d'aa deo.a fell dezan ea era gOA*
(jcf) Is. 3o. 1.
Digitized by GoOgle
IKTU I. CHtB. Tin.
Am e-c'hunan ! Ober a ra evel nn den datl
pehtni a falfe dezan cundui uq alt, dal evel'
tan hac a guez f^antan er fos.
Grit «a evel ar Vcrc'hes Vari, ba ma na
cllit qel eveiti en em separi evit p*Il amser
dioc'h ho qerent, da vianae c'liallit mont da
rar retretbennac;ha ma n'bo peas qnt c*hoas
an avantacb-se , e c'b«Uit da-viana eveiti pedi
alies an Aatroif-Done' ba lavaret dezan ar
pes a lavare ar rose santel David; Antrou-'
Done, va ene a sav^n varzu ennocli : va
pheden a adressan deoe'b ; roit dt'n (a) da
anaoatf-me ho stippli, an Tient dre behini e .
tlean bale. '■
Un eii moyen evit anaont da be slad omp
gaWet, a so consuiti bor c'honfessoret da here
e tleomp ped^ Ooae'da rei ar gracou neces-
ser evit bor c'hnBduiervad var ar pocnt-ma.
St. Paiil,convertissetgantDonevarao bent
a Zamas, a recevas urs d'cn em bresanlidirac
ar bdUc eus ar gner-se, dirac Aaanii, evit
clevet dessiaou Doue varnezan.
Doue pa c'halv on den da etir stad, a four-
nis dezan ar voyenou da erruout er stad-
se ha da rampHssa mad e obligationou.
Bolontez ar giierent, pa vezoni rsesonabl,
3 elt ive beza enr merq e zomp galvet da
certen stajou. M^s avechoo ar guerent con-
duet dre vonez ar c'hic bac at bed, a so di-
~rieson , bac an den yaonaocq • ell ba c'boa-
(a) Fs. 142. 10.
Digitized by Googic
3ft XHTJL.-niVT M W:'H9». TIBI.
sider! evel adversounen e ene, faac en em
appHca en eur fcrnn bennac ar virionez-ma
eus a aviel Sant Vase : Tud(a) edy a soad-
versQwden an
Pa <n em M«t«r ew pancb^nt coptlnvd
hue a t»l S.O 4a ear 4Hd» e tUer nrni i^Qfl*
aluzeoDou, pedtnooa, ft-nnliii gant ar h^ec
pehini ojf tuvt fheazet evit tUccftour faoc;
c'boustianc* hac ea «m adresai dr«ist pietos
gaot «ar ^ianc ar vraiu d'ar Verc'bes.
ErfiiD, dre ar mpyeooa-sp tieit esperant
^weret v atad « tdcz e pehini a carfac'h
njRrrel.
CHABIST SX.
Eds la bckete ea pfcttsmrbt b ti^qup hk
_Pa brnposas an /El da Vari dont da reza
niarn IJoue , ue esplioas qel dezi dioc'h-lu «
c'ltalle ar j^aflte gat-r-se ea em accordi gant
ar vceu a vir^iait<> peSiini be devoa great, ba
Mali a zaic'bas ua nebeut eb rei be c'hoa-
»aiiiam:iiiC.
flucUoc'b oa ganlbi beza dreist ar re~all
dre ar burete hac ar virginite, egaet beza
dieiai-bo dre aa gaUte mtmca a wa Done.
(a) Hat 10. 36.
Digitized by GoOgle
39
Arc'h*l? C»T, gpuevit cjTTad, mp ip gvaEc'bflt
e ttsd ar tiEiacUles hac r f«U din er beH.
^7i0 qft^oR d« gvU ho flucrc'bdel
o toDt da veza mam Done, A Mfiri ! epie an
JBxo'h^X. Ar Sp»-et-8«qtel cq fao rento, dre
ur miracl eus e oU-(;'|i;)Uoud , mam da JesaB> .
ar burete memes, jieliinj a isLiqiit qement ha
pehioi on'h qer jitJous da gQpservi : bp purete
6 Guerc'hea! a rail disqfu d'en em Lucarni
ae'baocic'lf an Do«e-»e pehini ne fell dezan
gueqel ntvifit A e^r v«rc'hea.
Mari ne roas eo effct he c'hDnsaniaraant
ds veza mflm Doue, nemet pa e devaa cora-
preiiet dre gomzou an Arc'ljael, p«naus, o tont
da veza mam da Jesus, ne devoa aon cbet da
gaout evit lie phurele.
Neuze ebqen e repontas d'an JE\ : Chetu
ama setvic/ifrcs Dauc ; la erruo ga?ien eves
e gems hifc c volontez.
O piirete, 6 verlijz prf ciiis ! ppgufment e
tieit-fau heza qer d'hor c'faalon ha meritout
eus bor pers pep islim vad, pa egnir eo c'hui
oc'h eus ro^t deoiop eur salver ha pa e gutr
ar barfeia crauadur^ pur* Uari, e deoshQ
preferet d'ar galite inemfs a vam Dooel
Opurete, 4 vertsaarbrcciossa! c'bui oe'b
etis iD«rUet.da Saot Yao avlaler •« titr a mUt
qib muya-caret eus a JesusI Q pucctie!
(a) Lac. I. 34 et s.
Digitized GoOgle
4o IMITATION TKHC*EEt Vkit.
gnea earns e yeio an eneon b fiere ho pezo
gr^t ar goeaet bac aa ornamant en ho buea
var an doaarl Hi ho devezo an avantach
special da vesa bed an elernite-e c'heai (a)
Jesus f oan Doug, ^ - - '
Sant Per, prinf an ebesiel,'en deas rece-
■vet privilacfaou bras; mxs Jesaa n'en dena
permettet nemet gant an disqib pefaiat a yoa
goerc'fa , reposi var e galon er goan diveza
a reas gant e ebesiel.
Jesus a roas da Ber ar sonrci principal ens
e ilia ; mxi da Sant Yan e roas ar sourci ens
e vam, aratic mervel var ar groas.
Dre ar burete e rcpresantomp var an douar
bnez ar re eiiras en evou.
Ar biirele pra(if|el mad a ro d'an den eiir
merit pehini n'\to deus qet an A'^les ho-unan.
An eneou ar re burra a so ar re a so muia
participant en union santel eo deus contrac-
let mab Doue gant an dud, oc'h en em ober
den.
O c'hui! pere a gonsider s] Juxur ett\ un
d^a bardonnabl da fragilite an den, ho pet
sonch penaus eo ar vie an ncbeuta pardo-
uel bac ar muia pnnisset gant Dona.
' An impurele, ftl libsrtinach ens an dud en '.
devoa decidet justif an Antroti-Doae d'ho dis-
truja Art an diluch^ brema c zeus onspee
perar mill bloas.
{a) Apoc. 14. 4.
Digitized by GoOglC
lETIl I. CBAB. IX. 4r
Ar Tic-se a bella ar speret dioc'h Done
p^hini ne oufe ober e zemeuranc cn ear galon
assambles gant an diaoul eus an iinpurete,
Ar vic-se a ra coaeza en dal)«n(ez. David
abnllrter a rancas caout ar prophet Nathan
evit anaont e grim liac e vonela. Ar vi^-ae a
galed ar galon oc'b Doue.
Salomon , bnrznd a fnrnez epad qen aliei
a vioavez, a deaas di adori traou cronet e
plac Doue, abalamoar ma oa deuet da Tesa
impudic.
Nor fa) c'horfoa a so tempi ar Speret-
Sa'ntei. An impurete en eur c'hristen a so
eta un {bj dra abominabl en un dra zanlcl.
Dreisoc'b, 6 guerc'hes ar gnerc'liezel! en
em adressan gant fizianc d'an hinl da behint
c tlcil hoc'h-nnan ho parete birfet; da Jesus
ho raab qer bac ho salver, ho snpplian , 6
mam a c'hrac! d'am recommandi. Pedil ane-
V3.n da rei d'ani c'halon cais mni a istim hac
a garanlez evit ar vertnz angcliq , evit ar
fiourdilyzen dre excellanc, evit ar bureie; cals
mui a affection, a lavaran, evit ar vertuz
santel, eguet n'bo deus ar re libertinna evit
al lux nr.
Allasi eb ha sicoQr, A Gnerc'hes! pion a
alio obten digant Jesaa ar virginite, ar bu-
rete?
Sontenet dre e cliraf, me - veto Tar as
(a) Cor. 6. i^. (&] Mat. a4, i5.
Digitized by GoOgle
(a IHITiTIM 4.TL mfi'mgk TAXT.
Aotnt erel epr flovdily^ A cfeh «r spprti
«tt8 »ir \\^, h^c i( fill bliia^Rr d«
gonservi 4idacb tm c'haloq «ir Htuiren deli-
Oat-se anez pebiai ne oufet plijput Pf^ue
n'en deu) ho cboas^t eyit laam negiet ^bala-i
^lour d'ho pnrete.
DLvorfilit, 6 JesnsI va ene dre ar spoDt
9U3 ar flan^mo'i eterncl. Mougitif enpi ar
c'bout «us a blijadurespu ar c'ho(-f. .
Delivrit-bL eus 4 (ieplfHionou ar c'bic,
grit dezi sortial pjirroc'h anezo, evel ma tU-
parti purrpc'h an aopr djoe'b ploupi, pa
ve xeuzet ea (as.
O Mari I tJitqijivsit w'h mmn ^ JesQS bqQ
obtenit dut nr livr^ » gorf 9 apefct.
CHABIST X.
Frbcautioitoti i!k gokmiset etit coirsEavi
- Aa bdbbts.
, dre cltia; he c'bqno^tioD, a aa«
na b«Bt dofet D«'b pop vi;. Qoaseoad*
en em droublaa er guel ens an ^1 , pebigi »
Vp^rissw dw dindaQ.flr fttrgt a ua den.
An ^I-«e 1)* »l«d. Diae'li-m {af
txamin enai Ae~unan petra eo ar zalu4-S€*
En et« ffiont « |-« gtAtav kft>uii>o.
ift) hue. (, ^,
Digitized by GoOgle
43
Q«ment-8e a so aoualac'b evit^he s^sU ft
UD clronblien sanlel.
Latant (a) a reot er bed, erne «n ^1, ur
meb da hehuii e root an hano a Jesus. Snjefr-.
■11 evit Mari d'en em droiiblt,
Mf. zot^et qet oa v« possubl ar pes a zo
tnnoncet dezi ggst «n £1, ear gouiqnt a f«
peK»Hs pfb tra a eofiwu^i da ZoM^- Goulea
ft ra wulwaaat p««iHU en wq tofipnplwao ai
Pebes prodanc er gou1flB-S9 a ra M«i4
dan MX\ Pelwa prficamiMl! Uw liea»l
just ar pet a so iiee^s«r>
0re ar m<rcan-«0 bb9 «o««Rt pw^n* ar
V^rc'bcs a rae zcAxir pr«ai««w «ti» ar
borete.
Ar burete a so evel ar ros-se pere a TOWA
gipot an disterra c'bnezadeq avel. fiur sclif
enr goins a ra d'an den e c'ho!l.
Un ene cliast ba |)ur, peliini a anaves mad
8D oil bris eus av burete, e deus son brat
d'bc c'boil e pep pccasion, mcmes an di^an-
jerra en apparan^.
Comzoucaei-. offrpu agreabl a servich mad,
causiou memes ar re aapparis ar resantella,
aa trsob-aeoll • bo hvp«4 «>!U w «ae p^ini
ft i^ar dr«Utiwb uahcphame, haea ta de»
redonbli a evez hac a aitantion.'
Vn coo pdu«i a ^ur wit«bl«^aiait ba
(h) Lae. 1. 3i.
Digitized Google
44 niTiTioir tekc'hss tam.
dreist pep tra conservt be phiirele, a zioTiall
he c'lialon dioc'b pep danger gant miii a
50urci bac a cbagrin, egnet na zioual) eur
soudard e gard ar post so fiziet eniian dindan
boan 8 Taro,
Haes m'ar de neceuei qement a breoantion
erit consem ar chaslete eo he oil guenet, ha
lavaret a eller e ve var an douar cala a eneou
chMt ? Da soneti e e qemrrfet evit conservi
arvertaz-se qement a aOurci evel a gaemerer
evit he apparanc.
Evit cals a dud, an didalvondegiiez, aT vuez
eas, al lectnrioa dangerns, ar chansonion
danc, ar chansonion a amonroasdet , an am-
trelto^ou re libr, a n'en dtnt-ht qet qen alies
B- occasion a bec'bet a cocp ar vertuz a
borete ? ^
Cats a blac'het christen a barlant alie^ faac
eb aon ebet gant tud pare n'int qet Seles.
Mar leTeront e taulont evez hac en «!&
brecautionnont, me lavaro dezo penans an
diaoul a evesa ive evit ho c'hoU.
TTn ene dreist peb tra hac « gar arTen-:
lendi, ne vezo qet pell disonrci evit an hioi
he meulo.
E matier ar bnrete ens peb lec'fa da gaont .
«oh , o veza memea ne zeas qet aoaalac'h a
•on.
. Clasq a r^r en em gncet faac en em zisai-
mnU an dangeroo pere a garer, hac ar pez a
Digitized by GoOgle
LKVa I. CHAD. X. 45
zisques ho c'harer, «o ar aourcl memes pehiai
a guemerer bellaat ar greden e T«t dan-
geroa.
Oil e zomp great eos ar memes pri. Erroout
a ell gaueom|> ar pez a zo erraet gant qemeot
a re-all, pere, .sionas I o deus aoaveaet ho
sein pladurez hac a so bet surprcnet.
Peguepieot beanac ma renqer fizioDt e
sicour grac Doue, eo pec'het en em expofti
evei aliio d'an danger. Ar sicoui-se n'en deo
assure! da zcn nemet d'an hini en em gar
en deiilalion eb lie beza clascjct.
Pa ho pezo goiinizet \ktoiiou epad mcur
a vloaves var an drouc-sperct ens an impti-
rete, nVn em grcdit qt-t , evit qemeiil-se,
impossiiM da vcza trec'iitt.
Kn em zisficliif utao aiiozan liac eus ho norz
}iOL-'li-nnan. Bezii. jldel da evila an occasio-
nou en ein bresanl deoc'li hemdes hac a gresq
die tiiiessa an drouc-speret, Keuse Uoue a
royo deuc'bgracQu oer^s, ea occasionou-se
pere en em breaant pa sooger an tie|)euta'ha
pere ne aUer da dreo'hi nemet dre ur vertns
cr£n meurbet*
O Oii,ei;c'he>, m^m Dou.el obtenit dio aa
diflztanc-se'ac'hanon va-unan, ar brudanff-
>e emaetionoui'ar'vDrlUiGation eus va daon-
lagad, eu» va zeaud, eusvadiouscouarn, qea
occesser dtp evU eaem goBWf vi (Udach dioc'Jb
al labricile. •
Digitized by GoOgle
^6 IHITiTKUT 1*. VtnC'BXS TA&I.
"Se lUBB-qet, etet ava tetlren, fizLoat ft
-veo ctti k sMibr ir re be c>r^ nia ak g«m
ispicial ar bnrete, uaan eat ar peaDoit-cttt&
idemeirt bo cloar.
Mam bur meuriet, mam cha»t meurhet;
\rouaHes ar gaerv'keset, dbleait'din ii c'hrao
da veva en etir bUrfeW qen pArfet.'ma cHflK
•wo ennon ar ider(['a«> &tt bebiai e e^aoavezit
be pagale tnuia caret.
CHA6IST XU
' Eos AR OCIB c'BRilftotD'B.
i^Ez*. e 7.eiis un diforanc infinit etre ar p4a
a zo bras ba pri^cius erves ar bed ^ bac Ar pea
a 20 bras ha precias erves Doue.
PiOTridiguezoabraiftyM, palenoti atlpertt,
idoaiestiq[«t eb niver, a aimoM graodeuT tfr
riMMweft ban ar brineet. Uisprijair^ ar bed*
UoFt-ol evh ar pec'het , carantesi Doue , rileUt
•fietrd a abneitc grandeur an de'h jUst.
Ar gutr c'hloar, ar guir merit Hii an detl
'tf gbnsiit o ioaj'U fa) BenHf Mm oe'k observi
■ An ArcltMl a one digatet da gaont MtH
<ea^t an Auirou-»6fie a lavftras dcrsi; JUe ho
'sMlttdt c'htti pvhini a to teiin a c^hra^i Mi
(o) Eccl. la. i3. *
Digitized by GoOgle
ifeTk 1. ckAt. M
Autroa-Dtiaie i ko gkneoc'h. Hae eii A ^Ub
obereits ar Vei«'liH-» «ar v«u)tiDidi bras-
ioc*h ? J)ign e t6 «ns a dll v^uleudioti en dad
liad^ an ^let, Mti Mnida b«Moi e c'ball^t
■varet : Cnvetoe'h eUt gra^ dirttb Douti i^reiAri
oc'h d'e zaoulsgad.
En an(i5« nia tiu« digasfiet £ui hn v,n.
Krc%»!\ AA gatoiit at Verc'h'ts, sn iitipalliSc
August hac ar roue' Herodes a yoa f^T att
li'6n: rei' a ret dezo, a guinoil, en bavio^
you a vms, a huVss;inl hsc ar rest; ttsek petra
oanihi dirac Uuue, pebini «bqeu a varogaat
jusli<; ar guir c'hrtndear?
Kiir vfFc'hes yaouancq, cnzet en he zbli*
liid a IVazareili, a yoa iiiriniToaiit dignoc'h
CvilliO ens ar brassa ntfuleruiiixi-
Ar ^utr c'iirindenr ne vos qet mtisulct var
Sotij^ezonoii vpBii an dud, maps var songezo-
Jiou Doue, peliini ebfjOD a so bras, Iia dirao
pehinL nen d-^iis netra brasncmct dre e c'hrac.
Petra co an oil drtd-sc adinirel gaiit 8r bed-
oH abalaiflour d'ho c'hoTiritcli cilraof<Knal
en anne, e compare/on d'an dud vras Ai9
ho relti;inn liac ho vertus?
Mitioc'ha(a)enor a zb o trec'hidr^stid-
noU, ^gUetne tfeus o sburtietipoblbii. MuEoc'b,
this itanioc'h e coitst en eVn di-ee'bi «tl wtt^
Cvic na gousl fjoanit vicforiou vir ar re-alf.
Eurgiiif ^vlstcn tic die qct bttia ridttsid*-
(rt^ Prov. i6. 3a.
Digitized by GoOgle
48 IMITATIOir TEHc'hES TAfth
•ret evel onan «us in dod-se pere a. die bo
heoor hac bo gloar da un occasion e pebmi
int bet euros Iia coiirachtu : victoriua eo ea
un deves peea eur moment, mses eurguw
^risteu a lo victorias da 'bep moment en e
-vues.
Gloar eur c'hrislen a zo trec'bi qement
en em oppos il'e santeles, evel ma zeo dcsli-
net da bosscdi iin dels an Autrou-Duue ba
d'eii em re])osi eiiaii.
Hac ousjieii !iac en a zo un hcnor brassoc'h
fftuel an Iiini da serviilia Done ba da appai-
cbantout uunlan ? Scivicba Doue a zo bcza
xoiie.
Ar scritur sacr, o parlant a Abraham, a
Yoyses, a Zavid, pere a zo eus ar vrassa bac
-ar re gonsiderapla a ve bet var an donar, hi>
.galv gouscoude iervicheiiea Doae. Aii tilr-se
a gompren tout ar re-all, peguentoc'b tout-
ar re-all ue dint netra e comparaeson d'aa
vlilr a servicber Doue.
Ar galite a se.rvicber Dou« a zo qement ea
tu-ali d'ar galite a roue bac a brine, evel ma
ma an Aulruu-Doae e-uuan dreut ar rouaaea
bac ar briqcel.
O roue iiumortcl, msestr sonveren eus ar
bed ! me zo great evidoi'h liac evidoc'b ebrjen \
(l gallout a rSr oc'b anaout ba raonet da adort
.fe-at(?A galout a rer oc'b anaout cb iatiia
iiiiinimaQt coudtiion ar re bo sefvich.
Digitized by GoOgle
ixn I. CRAB, lis., iigi
Pebes gloar evit m den , eroutiar qni'dis-
prisabl faa qermtsersUeDiiait e-<inaa, galloflt
preta a ti d'sahenor d'lw servicha lu d'ho oantr.
Autrou, va c'broDer, dre ho cta^ plU ma
eompreDui raadpcDanfriin den pehini en ear
fUd dianavezet gant an dud evel ma voa faini
ar Verc'Iies, en dens sourci da ober bepret
bo polontes hac ho »ervich fidelamaBt* a t^-
VD dra gaeroc'h ha brassoc'h eguet ar pez a
so consideret mui gant lud dall ha diaqiant ac
bed'Oia.
Oc'h enor, ho prassa benor a laqeac'h, 6-
Gueic'hes sacrl d'en em c'bervel servicheresi
Done. Grit, me po ped, ma c'hiaspiro din
an noblane, ar c 'hi oar, an enor stag ous ser-
vich Doue ; ma c'hinspirro din em oil ccuvrou
eur gCDCrosite, eurferraele, eur fervcur dign
ens ar msestr souveren pehini a servichac'hi
qerfideL, ha nt'hg c'bimitia.c'hoaa poent~
ma.
GHABISIR.XIL.
GSA$0D UOVM A. BO KTIX MM SOV
mab, meya da zesq! deac'h emt'9t€ttt
bras evit oblen digant Doue gracoja braa>'Bui
fua gredit atfto indiga aorzo^ ^ ^
Digili2ed by Google
So unTATUOi a. tbso'sbs vibi.
XtvHC -am* t^irafou if tin dud humSl, erne
-an &bQstol Suit Atoqo. Eb nr gaton loan
' M»i e-6vn, Dane b« gar -qet a bCof evk'-e
■ limariMb
Serwhkfr.
Kouanes ar Saent, ro^t oc'h em deomp vir
guemen-ie exemploo pfere a 20 evidomp soUt-
cennou brai a instruction.
"Ve fhat oemet conf id«ri ar e pehmi
'CRemgomportcliQc'h ervizit a feas deocli an
Archael abers Don?, evil eaeletar nntiman-
choubbmbriierebopoaacNbanoc'h oc'h-unan.
Aq Mil a flondnfas deocli e zoac'hvar ar
poetlt da ygza mam 'Obae/'ba ne gompsre-
nac'b qetpenansDbaeen devoaprigetbotihou
evit nn dtgnite qbti bnel.
^- Ar MQtbnsnt etn un benor qetnent en
tn-alt d'an urs naturel, a rente en eur feeon
'benae douetus evid'oc'b bizit an Arc'hEel.
Hac er luoment ma teuas mab Done d'en
, em ober den ennac'b, neumjac'b nemet d'an
ein tzellaat ha d'en em gnzet en bo neant.
Eus a guement^aU a ditrbu »tag oc'h an
dignite a vam Doiie a behint e ^oac'h heno-
ret, nc zalc'hoc'h nemet ar galite a servithe-
res Doue.
Eil Eva, e zoc'h bet differant bras dioc'h
'ar.gu«ntfi. Houma a goUat dre oorgnUl-lie
plhriTUscfatni; bo c'bumilite, 6 GuMclbw!4
ZQ bet »r souzcaavpa be c'tteMBBOu.
Digitized by Google
MVR. I. CHABK. XII,
5i
An Done oll-galloudec, e-vit ober ennoc'h
miraclou bras, en dens sellet, son pas ons
boc'b avantsdkon natOTel, eat bo CMt royal,
mas ous ar aaBtimanebou ' buinbl pcre bo
poa ac'hanoc'h oc'fa-nnan.
NaloMl e loa evit >an Doue pehini ea em
hnmilie, evel ]« UTarfsn dreist musul, oc*li
«n em ober den, caoat eomplsesaa^oa infi-
•^t erit an bamilite.
ConvcBabl e soi e cboascbe evlt e vni
»r rerifh a Sum pefaini, dre be hvmiliie ir
- vrassa, a verite muioc'h an baella eus an oil
digniteon.
O Mari! plijet oc'fa ens da Zone dre bo
Tirginite, bsm dre bo c'bumilite oc'b eas in
cenoeret . '
laaru
Va mab, e santimant Done, c'boas mnl
^;uet e santimant an dud , an htni en dens ar
mnia merit eo an hini a grad n'ea dens qet,
memes pa en deveus cats. '
Petra a denn varnezan sellou (a) com-
pleemnt an Jutroa-Doue en h» var an
douar? Jn humilite a galon.
Var hiou (bj e tauUn va daoulagad, eme-
zan dre c'binoa ar prophet Isai', nernet var
ar paour , var an hmi ea dem eur speret hu-
miliet hac humhl, '
Doue a bella dioc*h arre cn en bneUa^
bac a dosta ons ar re ett «m iaelk.
(a)F^ix>. 5. (&)U. 66.2V
Digitized by Google
5a IHITlTIOtC XK TERC'Hia TA&I.
A n oiirgouill s so cam ma tto cals a '^s-l
teiiien paour meutbet a vadon ar c'hra^
Harclasafenteneraanaoutmad, ut anaos-
dcgnes eus. no. misec bac eusho neaat a roge
dczo an hnmiUte, hac an fanmilite a vige eiir
rrmed a encp ho phaourentes spititoel, dre
ar ^racou pcre a denfe Taraezo.
Va mab,, n'ho pezk nelra ac'hanoc'h ocli-
unan, ba Doue bo cargo eas e zon^onou.,
£n era rentH pinvidic oc'h amsao gant guirio-
ne&bace goiriones penaus ac'lianoc'b oo'h-
Vnan ncQ doc'hnenietmiser,pec"bet,igiioranc.
Mar bezit bumbl , Done en em servicho
ac'haboc'h evit e c'bloar. Fizioat .a ra sonrci
e c'hloar er re pere ne fell qet dezo e zeniva
difi^aiilan, nac r phar[3f;i dre ho ners tio-unan.
Pa rccevit dij^ant Doue eiir c'hrac benac,
son^^it gant Ijiiinilite ha ganl anaoud^^gties.
vad , pciiafjs e zco ret e ye Doue enr. miaeslr
mad, pa zpo guir « cihaccord fa-Ve^rioa d'at).
Indiana eus e servicherien.
Pia gredit qet ho pe pera ebet drcizoc'lL
oc'b-uuao Q^c er, vtd.a rit, iia<; ^ T%d a bos-
aedit.
Memes pa zoa'fa fidella d^ar o'brac, bezit'
■ncmqr penaus nen doc'h &del d'ar clirac-
tieinet dre ar sit^opr memes eaa ar. c'hrA^^l^.
penans Doue, oc'h bo r^eonipaosi, a,£ecoiq-L
yana ar pez a zo dezan;
iPop^utt; auo enooGli 91) tci untimant-ms
Digitized by GoOgle
Kvnii I. cBAa. xiu.
53
Done a so tout, ha me ne don nMra. Done
en deus tont , ba me n'em bona netra' nemet
va miser. Donea ell tODt,'ha m«a ne eiian
B^a eb e. aicoar. '
Keaze petra b«nac ne veacli noira , n'bo
pes oetra ba na alfao'b nelra ac'banoC'b o<!'b-
uaan ) « YCBOt atao an dra benac dinn; Dona,
En em bli}aat a tat'oc'h aecordi deoe'b e fa-
Tcnriaa hac oc'b bo renta trec'bd'oc'b adver-
lonrien.
Ar Servieher.
Ob ! eaiBr ba pegden avant'ajus eo
ar c'hentelUou A deuit da rei dta var an ba^
nlilite \ Ma°9 alias ! petra servicho di'n-me beza
desqet an humitite, liia ne phratican em buez.
O squ£r a humitite! 6 msestrea qer mad{
gbit din qemer e calon Doue e-^'bunan ar guir
bumilite evel oc'b etu great gtfecb-all, pa
oac'b var an douar.
CHABIST Xril.
A* Wit c'bloak ek sh gat PAaTicvuiaiHiKT
Kjr HcmiLITE OalSTElT.
A.a c'homto'ft.a io^riijaa an Eal , oparhuit oe'h
Blari » n'«a em jAcordent qot, e speret ar Ver-
^-hes, gaat ar scaliaianchon « deroa laeai ^
uuan.
Digitized by GoOgle
54 uarkTiem ab, nmc*sB« tmi.
He eoe a ovc- seesiet eaa a tat dromblim
tantel , bkc e sebUtrtat «ao«t ton na vige tr<HD-
plet e diooscoawit o ckret ar pax a bauw
en he pbresanc, pe autramant na vtge un art
beanac eus ar speret tentatonr.
An Kal a lavare dezi e zoa bennigaet dreist
an oU groagues. Oc'b ea cifigredi as dUtewm
faac an dWexa ens an oU gtoaadniien, negonv'
prene qet penaas an hn^<^ nanlendi a all*
bexa roet dezi.
An Arc'bsel a annonce memes dezi penans
he devoa cavet qement a c'hrag dime an
Autrou-Doue , ma zoa aoualc'h rel he c'bon-
santamant evit dont da vesa mam da Zoue,
bac er giiel eus an huelder infinit da behini e
fell da Zoue be zevel, Mari en em humili bac
en em gred re eiirus da zouguen ar galite eas
be servicheres.
O c'bui pere ne songit nemet er c'bloar bae
en benorl Mart a zeaq deoG*h e pelec'b oc'bafot.
Ar gnir e*falfiar, ar t^Moir fenn ba atdid m
gonsist oc'b en em renta bian ba dister; eveK
ae eo er barn Done e-onan, e aviel SanC
Lucas : An htni^ (aj erne bor SalTW d'e zU-
qibien, a so ar bianna hac an disterra m v
santimant e-unan en ho toues, fiennei eo ar
brasta hac an henorapla dirac Doue.
Ar c'hrandear-se a 20 sob pas- eb qttt
saAid, mses assnr;. otr d*a tie laa» d^^a*
neoc'b ba ne sonjo be lamel*
[<0l Lnc, 9. 48^
* Digitized by GoOgle
ar braua , abalanoar* o oiedi fvm peaaw
aD'hanoo'^ •o'b-tutwi nen dot'b netrm. hm na
aUit «alra, bo pcM r ee— tt -da Zowe « pohiai
bft e'faauU* had >k Unl a i«a bactteat gaot.
Done, beoDes eo ar biuM.'
IfcTize ft c'hsUot c&out fizisne Done ba
cMtta sulvui Tar « c'bslloat bac e ^inmb,
en em blicit nuii o creast ar re seispl Kac a^
re ^.tster dirac bo daoatagad bo-ntaM.
An Antrou-Dooe^ erne nVtta'battgm^-
gnificat, ca deus diaquezetM e'baHwtt-to* •
vrec'b. Discaret en deoa ar re a voae lean a
ourgouil. E inlerieur bo c'halon » en em savet
e zoant evel tud puissant var an tron furmet
en ho ene gant an ourgonil : Doue en deus bo
izeleat ha savet an dud humbl.
An humilite oc'h-jien ho telivro dios'b aa
tsavrou indign da here e condu an ambition
hac an ourgouill. Ac en so un ene disprigea-
pJoc'b eguet un den trec'bet dre ar bassion eus
aA otti^onill, die aa dasir divoder eus an.
iuBBOrioK, ar •'baifov S
Fion a goBitd« hac a utin , )nM qadtbe'k
iMzis|riiah.qtoandi<da gl«a^«lM fm baser,
Maaaasf ani itf f'hlpar wn^
An hnmiUte ho rento trec'b.dR b«p aiipat
'hmtum ha d»i<km>n>«n dod^ bao e lanAr-
Mtgatt Snfe ^WBli.Sm4*m-am (a) ns ram
\a) Cor. 34.
Digitized by GoOgle
5$ iKiTinoDr.ia: nKO'ns viitb
for^ petu bamot pe -ne mt qtt. An Idni
4un bama so am AtUrou Dotte^
An haniilite a rai Aeotlh aoiuidni grat
fMheoonoasr badnm, lAslamoBT |>^a«Ei
bdUint bcBM ma e'bdieat bm, e T^ot it'««
diat D«net .tromplercsv
'. Ad humtlite a rai deoc'b iwn pas e& emegalt
-d'ar , le-all , ' maes o henori, liac o guelet
gant.plijadur dreistoc'h e p«b fecoD.
An humiltte a zeblant dan dud un dra dis-
prijabl hac izel , abalamour ma varnont pd>
tra dioc'fa an dianveas , ha n'o dens istim ne-
met evit madou an douar. Gouscoude an ha-
milite a rent an den ar brassa bac an nopla
possubl, pa zeo {^uir e rent e galon demeu-
ranc un Dciue , mignon i]n Done, dign da
jouissa eus ar brassa mad , a c'hrac Done.
Eatre an oU vertuziou, an humilite eo an
hini a zescjues ar muya ferraete er speret hac
en ene.
lU^es drcist peb tra an humilite a royo ar
inercou ar re gaera a hevelidigues gant Jesus,
den ha Done, sources ens ar grMidtnr -fall:
ar c'hioar veritabl.
. JamsesandeooendeobtiiutO^'ba^orios^
aoc'b , egnet pa eawa da imita ar ma-
lexoitr£viQ-A.i . u' <- i
- Nedostadmp januMaaaBmuJansegaetpa
vesomp hnmU ha>pa|;ardBip. beni biimiUq(
lu dUprijet.
Digitized by GoOgle
i.mLi.'<nAB. iitt.
9esiis a 76a hnml]I , ■ garie an bDmiUatioiit
lafbaUmoor ma onie peguemeat , dre eno , «
«fblorifie e Dad-eterdel.
En eflet, en amser e pcfaini Jeaas en em hn-
vnlie at mnjra, pa en em laqea e renq ar
beclterien, erel ma reas pa antren en dour
a rivier Joarden e«4t receo badlriant Sast
Tan Tadezonr, aensA eo e tobc clSvet enr_
Tones 'ens an en, o lavaret : ffema eo va mab
mu£a~cartt, e pehini em beus laqeat va bnxssa
compleesanc.
Pa en em izellea Jesus betec gnenel en eur
c'braoa, eo etigatsas. Done JEXei ena an en da
g&na ba da boblia «b Beiiz<t « reirte Jeans in car-
net mvn ^Kfkloar daZtrngy tit kueOa eas ait'
evou.
Mar doc'h humbl evel Jesas , Dotie a ^eio
glorifiet dreizec'h, Hoguen, men er gouten
ouzoc'h, hac en a so netra benoraploc'b eguet
proeurigioar Done ?
Kelra eta ne rent an den consider! plocTt
dirac Done -ha dirac an dud eguet a r guir
fanmtlite, herves ar proveA : An hamilite a
bign betec en ^n ; ar superhite a chom adr^. -
Honanes an ia , ar parfteia imacb eus a
Jeans fanmbl a galon , tnno-c'bni eo accom-
plisset er fecon ar banndBssa, ar viriones-ma
ens ao aviel. Jn nep en devezo en em hami~
liet t a veto huelleai.
S«qI hnmploc'b e aoc'h bet, 6 Gaerc'bMl
settlToi e zo^'h bet henoreu
Digilized by GoOgle
5S imrxnom ail Tu'c««ft tau.
Va'desirarbrassa co oc'buiiita eB posot-
ma pebini eo ar principalla hac ar c'henta
moyen evit beza gair griftten , yeriiablamuit
uatel, evit beza bras e gairion^.
Ho c'faafnilite a zo ar guuT'Bielesonir 4 pdiini.
eTeliasolear ar galiteou, ar »'h w 4'tiwi<w iw-.
cawar cus ar guir bumilite.
' O Mari I obteoit din eta comman^ a hirio
]MgBat er bazen gueota eui aa bumilite. La-
qit em eae aa ad div>n, ar foailamaBt ens ae
gnir c'bloar hac ar guir c'hraDdear, eur giur
baoaUile, evit ma rapportin tout da Zoac,
ma e'bortozin tout digaut Done, van var^in,
dia va va-unaa, ma vezo eonon baea.Jinw^
ma vezin guUqet kac oruet etUia ttii WitMWOW,
maes ispicial ens e bumilite.
O Jesus! doof hap bambl a gab>D« cfae-
laouit aa hiu oc')% ttM- lp«t ar vadeks da tcL
din evit ipan fa«9>,sv^t M^r* ba dre be ^e-,
den distrnji.^ em ene ar ioaiirtB ^ onrgfraiU ».
hi Dctiu Atjibliuili erit iamm eoni. an hami-
Ike crel eur renanu T«rb4.sr^
, Coiu«c[b, n en«., jmnw^y^ .ih h wh t*-
Digitized by GoOgle
im. I. CKM. vr. 't 5^'
CHABISTR. XIV.
TJn KfK H1IMBL A 80 tOtlECIUS SA OflZlT OO'tf-
AiT stro ift ru MA uo mKAC Dome
Arc'hxl digauet gaat Dsn* Am g>oM as.
'Kerc'bea, ea deroa met d«zi ar brassa mta»
leadtoa, bae en devua aantmcet dezi e tig*
mam Doa«, Maes den n'en deTO» clcMt gMt*
Mari mt pes en devoa Uvaict den aaJl«r*
iflml then Done.
Tfe one qet guelet oc'b en em risqMt m
fe^n ebet evel mam Doila dirw an dud..
Dirazo en cm gonporte evet par Ttga mv.
cTireg ens ar gommun.
P^uen tener benace zoa e c'harantes erit
Joseph he phried, ha peguen alies benace
parlanteot assambles, jamses guer ne lavaraS'
dezan var mjster an incarnation.
Pa zeuas goude-se da vizita Elisabeth, he
c^initerr, be cliavaa instrnet ens ar mystery
miBftBabrt^tat qM rasa* {woauoB^aa ii
imbai «hvaaMeh, faa tte m» mmH p«Mm.
be aaaondegnea parlel evitao «ll SnUmA^n
CB davoa sccordet dczi be Sahar. . .
Mari a 1^ gaat Doae at tovtu jia tai «Ul
■naont pu^UcamMt, pa ar c^haTebeakff*^;
pcm, avauvat pduu m yaa cnAi i|ca kno-
Digitized by GoOgle
* OH spplhiatioD he speret a 70a den en
gODservi pepretea humilile.
Evel-ae, end fidel^ e tenqit cneet oc'h an
dud Br pea ma zoc'b dirac Doae, dre.ar^a-
foa hac ar mad-oberou a recevit digantan.
Pear e ves eur somm arc'bant er muja-
amttanf nemet pa ves goella citzet ? Er c'bis-
ae ive^ aeul vui a soutci e<>res dsgOHt ear
mad'sptrituel, ar gracou interiear hac ezUir
rieur, seul guelloc'fa e vflBHnitea «asuraiif. .
- Da Zone eo da Kiaquea ar pes ma xomp.
Al liou ar c'haera a deu d'ca em gotl e eaf
an amser.
. Eurfaveur vras basun hoBoraToncjoaiMft
a bresanc Jesus hae e chelaaa ^d m» YOU*
Tar an douar.
Pa deuas da dy Mari ha Martha , houma a
lavarasd'hec'hoar: £ma (ajerruet ar mcettr,
ho caulea a ra; mia a vouez izel er tavare.
Pcrac ? An dud bepret dall, evel beuzet oli
er goad bac er e'bic, ne estimont qet, pe me-
iqes ne gomprenont qet ar pes a 20 en lu-all
d'tfr aanlimanchou, d'arguelet, d'ai c'faieVetf
negomprenontqetaadalvoudegaeaiafiaiteuk
arlaaeariou ftpintuel, eus ar gra^u. ParlanC
dezo a gaemeatnM & ait exposi aa tnum aaotal
dAtelchaat, «rp«s «. so a brecuiasa d'ar gta-
peeea, pa er^ear.eb neceuite..
-Speret Doueea era ^0 » a xe(;anr « •eecat,
Digilized by GoOgle
UTK# I> CBA.», XIT*
Imc »- f«ll diezan e ve peb tiw secret elreua
kac an ene ia\<frizet.
Madeo, eme Speret-Santel, (;azet seerrt
•r rone, secrejon L)oae.
Un den (uj ebquen choaset etre milt-aU,
enr c'iioBfessoor prqdant ■ ell bac a die me-
mes aBaoDt ha piofidigtiesou apirituel, evit
ma teseo.deoc'h ho lae&t da bFofiia.. Eq eo a
zalc'h evidoc'h plaf Dene varan doaart bac
cvel ma lie eur miooE conaslU bepret e gn-
lator, ha beza condnet dte e avizou en affe*
riou temporel, er memea tra -ear peqitant a
die dizeici avicbou e c'brafon d'e zirectoar,
evit m'er c'bunduo gaelloc'li e bent ar sUvi-
digues bac ar berfeclion.
£vit ar xe-all, bez!t dirazo evel tud bo-
nest ha vertazus ; besit humbl , modest , agre-
abl , aiao a garacter ingal, mses dalc'hit serret
onto dor Iio caloD.
Hac ho credfent memes nn nebeut avancet
eo traou spkituel, bac bo crrdfent mem^s t
arpezn'en d'oc'b.qe(, n'eii disqaexitqetdew),
hac )io pezo. ar boohsur d^ «rc'lul secret gra--
50U Done. . r. ;
Oooe a fieild^sane^IefaciigaqtardeweiL
bent-wa etc'hoifPC^IwmwiiQa^-tiues.ne qettV^
#vantai^ biaa gouzout bale (fa-eizaD gM>t ne-
beoi a droBa, evel va den pehiai. en no»,&
Mog nn tensor aipalift xna o'bellf, gant aooi
da veza dirobeu
Eficl. 7. ^
Digitized by GoOgle
t2 JHITATIOir A& TUe'ns TAU.
Cmtflo eneoa derot, gonde-beu noerct
digint Done faveorioa pirtiCDfiar, a »e ea
em gollct, <*it beza songet re enno, qeme-'
ret re i gomplsesanf enno , ha Uqeat ho td-
■lira dre ar re ne dlient qet ho antovt.
OGoerc'het pradant mearbet! 1«ud alm-
milite , m'o divige oc'h knltet, ho divige om-
•er?et ar speret hnmbl-se pehmi a Bong bt-
pret gantan; ar sclerigen a zoae, sclerigea
-dre bebini, leun a ua dtsfisianf fur, ho di-
vije disoloet finessaou ar speret a ourgonil,
Ne oufct qet qemeret re a brecaittion evlt
miiet na vezor tromplet er vues Bpirittiel«
ha dfeist peb tra en hentcbou eztraordinal
dre bere Doue a gundu certen eneoa.
Ar faveurioQasoeveleal liqaear excellaot
ha celestiel pehini, oc'h e exposi d'an ear&ll
ha d'an svel, a ell trei er fin en ear poezon.
Bemerqout a so great penaus an ene veri-
lablamant interienr, e deus mil boan ps
bermet Doue e ves anaveeet unan beanac ena
epracou panicniier, ha ne Ves nemet be aott-
misston barfset da wlontM Doue a gaemeat
he c'honsolfe.
^Ghl nac a dud a so var an donar pere a
•b'bepret oc'h en em bompadi eas a vado-
"betyw Doae ! Pegnen dUbenvel ini dioazoc'k-
'u, <} 6Berifh«4!
Digiized by GoGgle
ttwn. 1. coma. str.
Gi
CHABIST Xr.
XDS A BBUDIK9 AfL FBI».
M
c'hxl Gabriel , crvei m^el lennomp en avid.
Ar r^«xk)BO«-«e « ddne ens e humilite; dout
a reeot tve eui e feisi
■Ar Ven;1iei-«e, ar bradasU, • onie p«-
BnM«n droag-«peret, pehlni a so natorala-
mMK UB 8b1 adenvati^D, a oaaraliea en em
' eb«ncb en on eat a sel^rigen. Ens a errot hao
at/iMOU « ma diaoal, evit hof-c'boU, a M
avicbou evel un xl a viriones.
Mari eta a iaterroch an Arcb%l-se bac a
-c'bortos e respont evit gullet bac en em ac-
isordi a ra;o gant ar pps o dens laYSret ar
Brophetet ens ar Messii mab Doue, ha gant
'MrVeglennou bac ar principoa eus be religion.
Ha goade m'en dens pariantet an Eal hac
CTipIiqet dezi e pe fecon e vige mam d'he
Doue, Mari n'e deus mui qen regleo a gom-
portamant nemet ar goms ens an Eal-se,
abaiamour ma vel neuse eo abers Doue.
Beza e zens eur brudanc, eur brecauliori
peliibi, pell dioc'b beza control d'aT 'feis,'a
-servicbda gttndtti ^bon eBt«irta«liiit, pa v«a
qestion dezao d'en em aoametti d'ai -Tttttu
Digitized by GoOgle
ft4 tlHTATIOir iK TZB,C*HBS TIEK.
Ar bradaofl a ra d'abord iligneri an daoH-
, lagad evit en em assnri a Done eo en dens,
parlaotet. Assnret enr vech eo Done en dens
revelet nn dra, e tleomp nen^ plega bor
spereE ba serri hon daoulagad evit en em'
sonmetti da gredi ar pes a lavarer deomp eus
c bers.
Arahat (a) eo credi da hep seurt speret.
He fell din credi eus ar pel a Javarer din« 6'
^Hiatier a religion, nentet arpes a so conform'
d'ar pes en deus Done lavaret, pe dcei^ui:
e<nnan pe dre an ilis, pehini a.so (h) ear pi'
Her iinmanqabl oc'h pehini e chftm bepret
ar viriones fermoffh ejptet un ty var he/on.--
daman t.
Doue en dens roet moyenou da anaout
ar pes en dens retelet, mies enr vech ma
vczer assur ens ar pes en deus roet da aoaout,
mallos (t) dart eal mernes pehini a falfe de-
xan desqi din ar c'tiontrol eus ar pes • Hh
proposet da gredi gaot va religion.
Me a gred qement a aesq dtn ar rel^;ioii'
gatholiq, abalamonr na zesq din netra st'egi'
defe Dotie rev^leL Ha pelia a so eertennoc'bi
cgnet ar pes. a so lavAaet-gant an Done pebfaui
M %o ar viriofies memea.?- Qec- .postnU' co eik
<koaipfen , evel ma u impossubl 6 veo:
^tsomplet gant. Done.,, pe en «m. drompfe fr--
nnan.
.C^Joan. 4. I. C^Tinu 3. i5. (c) Gal»b.
Digilized by Google
lETB. I. CHIB IT' 65
Enr follenles vraa eo credi an dra , evel
lavaret gant Doue, anezrxsonion just. Houn-
nes a yoa follcntes ar bayanet, houoDes eo
ive follentes cals gi'lstenieii.
Mxs credi un dra evel corns Doue, pa yes
rtesoniou lia molivou just, ne ell Lcza ncmet
cor merq eus ar furnes an huelJa.
Credi tb douetanc ar guirioneziou revelet
gant Doue, a so en cm renla jiarticipant er
galite ea deus Doue da uou pas be;£a Iruio-
pJet.
Examina evel a reas Mari, ar religioa,
arauc credi, ha credi evel a reas pa voue en
em assuret e zoa Doue a barlaote, a so -ar
voyen da gaout eur guir feis ha d'be e^ceAt,,
flisea beza e zcas tud pere a exandn ho reli-
gion e dessia da eotretesi credenuou faua
pere a so favorabl d'bo vifou ba d'ho pbas-
tioaoD,,a serr ho diouscouarn hac bo daou-
lagad evit na veliDt ba na glefiut ar virionez. .
HeDvel'int Ac'b on deo da bebioi e lUqaeter
sclser ne rs qet an hent mad evit mont d'ar
gaear, ba ne fell qet dezan mont dre an hent
a bronver dezan beza hent e dy, abalamour
ma controtier e bancbaot fall.
Ar aeart tud-se a ra goab eus ar mysterion,
noD pas evit desqi ar pes a dieont credi ha
caret ,-ioaes evel tud clan pere a gar ho c'hltn-
vet hac a glasq dre zigarezion lacaat en ho
c'hostes up ^pparanc fans a Tirionea.
S
Digitized by Google
^'66 iHivrfiMrum MC/tes tau.
Pel TO, 6 Gu«rc'bes4'HTegfh'f&cioat-l3fteIpn
' a c'hoad evit g«u«la bo c'horruiJtibD,
Nac a dud libertin so'pere a chelaoa eb-
(]en ar voues eus ho pliassionou brutal pcre
a garfenl da excnisi ? Nac a hint zoevel-se hac
a nae'h e veae'b bet atao gtiercbesj hac iat
biassur eus a -gttlftmeat^se dr« an aViel/dre
' Vdnes'hR -llis ?
-NaqfA'ad d«£ir-dfl'ftnRoat'alrvtrioBes^>aaM
bu«s diregl^ eo a r4 drao parlant, pe|^teii-
impir Meco dft felttatir-er''|;nii«;'ltatf eVit
"lavaret Bclear ^a^sMttmanti- Hal^<ltftu^>dten
itwredal n^et- abdlatnonr-ar -ftrtoneit tl 'so
coatrot'dtffrblifadANabutia'dlie tBMHnfaeb.
O Marii' BlconF'ar grisfeniieiij ptodlt' Jeiltis
da renevezi en hbn amzer ao effe|tttf BUnti-i
duS eus e oll-c'halloud var an-drbugi4|Mre--
jou,'pere liirio ives a bossed (talotf kD dbd
ineredul.
Pedit^cnda galmi an tOurftttn^Atk MiMa-
sloaou, d^ fciscartia dazislront prib)Wbed»
e\it tna reno penc'h e ententanitfnt' batf e
^alon ar gristfnien fall. Ha tietwe neT«zb't|et
. iiriidsnc ar c'hic, maes prudan^ ar sptret eo
o c'liunduo en exam!n rae&oaabl a run't ^ar
ar rKtOfiioa ens o c'brcden.
Digitized by GoOgle
CHABIST XVI.
SODMISSIOM d'ar Fei».
-> M asfloret Man e zeo Doue en deni par
Juntet dre voues an ArcbEel, e cred fenna-
'MiaDt e c'faerruo ar pes a so anooncet dezi,
"fcao e OKd eb o}ssq compreu penans, eb
operation den ebet , e teuyo da vexa mam da
J iMar'goB)ennB5penEftisec%ecTugQ qemen-
se, n'er gvelennas mui pa oa aumetdw*
0 aberi -Done , eo dre operation av-'SptMt-
aaDtelfdre ear miracl, e teuje da'Ten-xiBni.
'>'i|fflri«i»t«a»iq«t'«<<elttBd'S«nt¥an Tad<-
*'W B gp»M»i •rfoaaMb^nuiii , u gred qet
fiari Efll><^aUai«B'aitMre-cD"divi{^-A«r-iiudi.
Mari ne c'toalafa nnftuavyvtwunr bagael-
1 «*« WUaA « aei da'VMa'mato , a bNi^e an
-'dndt'Oi p«Ba««-p0 pe-ftcoa e'vigeroae.
' ^Aw Al«4«l'it« tfhleo-({e< Wh ober qeado-
~4Wu,''Cttt«MlnMteoaHiuretiiegoll« qetb*
Keremercas qel'er Verc'hes air ^arvoga- '
■itit>n hao ar guridsite-se pere a auqaei aa
J'ttneou sempl.
<UDio«'b-tu fl pieg bv-i^aret^-luw w loiunet
. gant docilite d'ar feU. ■
DnexemplUari^enealiHmiUf A Taeoal.
Digitized by GoOgle
M xiwt$mmM motes tabi.
* scrnmet -da TRsoir-d> '^irioiieziou per« a eo
dreist da scl^rig^n : ne glasq qet compren
pBrfiet ar mystti'ioir a hrojios did ar fcis.
Mar !iQ c'boiiiprL'Bfes, iie vent raui myste-
riou. Aotialc'ti <^o did f;ouzout e zint guir.
A lieaifes t:ii effet nemel heza persuadet eus
oguiribnet, mdr coDfiitlfires ar feis peliioi ho
, dtisq didfiaot an oil garacterioa, an oil destc-
- niott, drebere intbetrecevetgant ar bed uai-
. versel.
iQCompreoabl int ar mysterion eus or le-
.ligion,f{uir. eo, mst* at feU agolfe lie merit,
£ira$ fa) w, r»ia,'o 4em qet gullet h4e o
daas credett ■ - ■ - i
A laiac ar •teved: tntcc « viana ' flmtrm ,
pebtra a.caeiidoiitiM]Mtar^(Hi> Ark^sterieu
nstunl-se,- ifi'oio'bai«ptiie«».qtt, hiot lUfe
did ebajpren »p»l«*iou IMhm.
Difse^ ea «)> biai a falfe desBn goctet
wiser myater ia> dteiadet, dre e>em|dt fM ne
gompren qet aoD&lc'h'ait traoo aertu vsraa
doii;ir. Dre exempl, pea«u& e ten «u« t^'bcea-
ncn da vcrvel en douarha da bM^ni-gOll^e
euc blouzeii liac eiir pen-td.
Arabat eo prelanti e tlefe speret flitr dfD
compieu an a'uvrou burzudus a oll-c'hi^0«d
ua Done iQcorapreoabl hac tafiait «a'etMi>
fectionou.
(a) .ioaD. ioas(. ■ .
Digitized by GoOglC
l>0iA -bfee Brf »-Ttf Ddfffe .■■taa d^h^Ifertifj ffu*--
let tclaer, anaoat mad 'b'^rfettionon?
un treodr ^pfiet d*at< •vii'ie]ft«9<'SotlV(«en''k
2oiie. ■ " ' " ■ -■■S'.es ui't n:t
qet dreVK sel^T^Mi>}'*'^i>MtfPtiM»> 1
traou. ' . ; ■ : r
IVe c'honlennit qet eb(^ diganen sacrific va
c'halon, mass c'hoas hini va iperel rfre arfere.
Esperont a ran erruoat en « ^MC'h'.rta
bo quelin fac-a-fac-'IKte^en'^UtM^SMigiaAiu '
prenin jamaes anlieramant hfl»i'^t<^tlUtt^ :
iBfinit, ba ma Tesia ear aperet eroaet bac in-
finimaat berroe'if ii^mMlfeiaio
Me gred, y'i Done, qement oc*b ent rt-
lamoar ne aUA'MW^ttnhi^ itiM^ " beza
tromplet oc'h-nnan, eb,eessi da Teza Don*.
Me a gred, (a) va Doue , miss crevetU v«
fie ^<Wv«s (titf a^^donsesoA itni 'tr '
feis, pehini a zo sou^«d - aii'^U dotSMfolicAi
mar he goulennan evel ma^eQ dieet. Hegoa-
len a ran di^ucheoc'h dre intercession ar
Verc*be^ie;'"peJiiirir-*^e-«ouinT«&?t«15h* ~«h«
Terit he<-f«is-a iiekin Yc) 6^'^ «rt^M'i«CMMi^"
{a) Matt. a3. (t) Loc. 7. 5. (c) Lwi/tl 4Si'^
Digitized by GoOgle
7A <Hm*wi^«)raftQ^#iu.
plUsa entu ar myster eat an incarnation -tm^
noncet desi cut. o pt's*
RoUidineuffleU (!r<a*iiiu;versel, eb dowy
tzwit eb .exception eb^t, OoueU u« qet^ccedi.
heritiq bac ea em xaooi, evel pa na grelfet
Rpit dia UV) fiQ^ «cc.Gmp99MHl«4e»t .gant: ;
■rgaraDtes, evitmayevin herresms cred»Q<L .,
pMi« dM*:frM( d^i!i$«ati«W)jBwa«Unit« ,
n]m.<goaU«« ran <dig«DeoiG'h, va Doti«^ ar
feu pehini e deafreatel anezo Ssent.Goerc'b««i' ^
gcHiiennit-hi din.
. ,Mari.
Va iiiab, ar ni;p$Ur .pehi)ii«,.df;wt\^ 8fin<tn
siaerl, a ell c'boa»;£oqnHSl»4«P9^ I«4s3Mh^
S4U e pere neizoQgibqeV
-rfr Servicher.
Digitized by GoOgle
AriBC nureeevu-bizU an Arclwl, em boa
alws Bapplitt-aii-evou , dre exerapl an dud
just « -isNel, em gonvertissB en eor
i^fedlMn dMf iia da lacAt da zisqen -var an
dtfBar Jesns^ ar just dre excelanc. Mxs n'em
bige qeet -credet -sonjal e vigen ar Ver-
c'hes-se, pefahii a roge d'ar bed e Salver.
Pa onen sssnret e zoan gousconde choazet
evit beza be vam, oc'h en em hnmilia er
guel ens an dignite divin se , 6 va mab! a
bebes santioianchou a religion e one pene-
tret va ene! Pebes joa a zanlis o possedi va
Done ennon.
Ar memes Doue pebtni a brijas en em
unissa qen parf^t ganin dre e in«trnatioQ,
a zezir , va niab , ea em wiiua ganeoc'h' dre ,
ar gommanion.
Vtm c*baio«'h'ett>nebent a a^nr d'e' re-
ceo<Ita-eliel«oiih^,n digamion a'fonrnia,
deoc^h'-b« tldallondegaes liic nH'hnniiihe
laas , evit e* em bellaat dioc'h an danl saDtrf.
ii^aMBlft -rit-ar apont hac ar respet.- Mm ,
ai^-^eat baeaF-reappt-a dlt^ ob«ua d'avga-
rantei, hao a die ebqea e reata attantifoc'h
faao-eTfl|Ei*lito«*lt.
'En«n'bell»t dtee*fa-aF gemmanion dfe
r caye t^ a ae.pfiva 'SesiM ens ar blijadur en-
deus da ebom gaaew'bt' Aibdesir ,en deua, -
da vesa en ho <Mlon a lennit q Xwt^tii^Bffr-
Digitized by GoOgle
7% xMTUTidir im teec'bm vibi.
TVrbon ; Lacdt a ran , (a) emezaa , va delicou
Wtt V€*a gtrnthugale an dud.
Ho fautou , erne c'hui , a so re vras cvtt
tostaat alies oc'h Jesus, ar zenteles memcs.
Mes, va mab, peguer frazil bennac e ve
oc'b eae, m'ar gra e oil effort evit en em
gorrigea, Jesus a deu atao d'e visiu gant
plijadur.
Lavarct a rit e pellai't dioc'li ar gommu-
nion , abaiamoiir ina en em santil. iiidign.
C'liui a dlefc lavaret : me ffll din lachout
d'ea em renia dign, qement a ma c'bellia, da
gommuDia evit participa er gra9ou a accord
Jesus d'an eneou dcvot pere en em unit^Ka*
tan dre ar gommEmion. , i
Ho communionoH ne dint ralv.nemet (ba- .-
lamour ma oc'heos .Aoa d'eq geiqa ha.-.
d'en em gontraign. .
AeitfOc'b eaa, rac kc fcsveor -babita^I-ae
p^iai a c'boal^fet di^D«oc-'b«Ylt.{>eriBetti-->
deoc'b conmania BliM. -En emglstn a rit ens .
a xempladares hac infirmiteou ota'b-eoe.. : -
i>rofitU eta-eiM ar remed eCfedai.,'ao e£fe-
doasa, pebini a gavot er gonunujiien. J^aaa •.
a so ear bara a vu^s. i; ■ • : ,
Jesus, en e aviel, a c'balv d'e-wnqet ar^ : •
re sempi hac in6rm, ar re baour.hac ar. rp
dall. Anaoat a ra bp tajscr, bo paonr«|kli#s i
s^ritneL, te«T«lig$ii bo ^rot. , .
(a) RrOT. 8.
Digitized by Google
"LETH I. CSIBi XTR>'
7*
- Maes lavaret a ra ire ezeo scl^rtgen srbed;
enr vagadures ezpres evit sonlagiha'creit ar
re a dostn ountan.
Da zezirout e ve o ppfe .euT SBOtd«I par-
fa^t evit communia , roses JeSQS ne cliouleti
qeC an hneila perfection.
Ma vige hi neccsser, pegueu nebent a dad
8 vige recevet oc'b e liaul sacr, en deapet
d'e oil invitationou !
Prelanti e vcz necesser eur zanteles parfeel
e pep-iinan evit communia, a zn gonlen evit
disposition d'ar gommnnion , ar pez a die
beza ar froues ens ar gnmmunion.
O Tont d'ar gomniunion, amzavit gant
lealdctoc'h indignite. Digacit, dreist pebtra,
d'ar gommuDinn, or burete vras a galon, ar
Tolontes da glasq ebqen gloar Done, bac ha-
fiMdigues; ha bezit er resolution, ar grenva
poasubl, d'en,em yiret dioc'b ar mctnespec'b*-
joa; rea&lnlion pebini a dleac'b da gaonl
araiic ao absoWeii , ba pebini a die padont*
T^euse e reel certen eur gomraunioa Tad.
Bezit memorpeaauseiirgoinmuniongreatmad
ne T^s jamsesebuneffetmadbennacen ene,
■ Ma veac'h bet dre ho fidelite bac oc'b
.ires en era laqet er stad e pehini e falves
d*fao c'honfessour ha da Zone e veac'h evit
toiaat aliessoc'fa ooa ar gommnnioa, e Tcac'h
dija aTRndermid en bent etts dn-d^iioflha'o
■r berjectioh.
Digitized by GoOgle
74 . iiarin«»*^iWi!¥Mr»W-
he oil blijadnr da joiiissa.,aife^D(^var an^.,.
CHAaiST >XVl[lip
J^ari.
mab, pa oc'h ens reoevet Jestis oc'h Rn
dairi-Miitel ha pa repos en bo -caUmr imitit
sr«aBiitiianofc«a>pa« am bM-pa en.dongveB •
eiac'hrcUi.
O Mari! speret an den ne all compren,
teaud an den ne all lavaret, Done ebqen a
anavea pete oue neuze santimanchou ha joa
oc|h ene; feis, humilite, anoudegues vad,
cflrantes , an oil verluziou en em bartajas ar
mq^eoehqu «us.a9 nao mis, p£re,.a bass£^
ar T^lj a 2oDe. ea,.09'h_eiitrail}ou pur ha ,
Mart.
a accord Jesus deoc'fa , pa en em ira^f^ff^^ifi^L
Digitized by GoOglC
e zacramant;, a .be leiirt Mpvtim<Wfll>Q«
carguet evidqc;fa} a c'bui.a e]ft. mtm(V^9hlt
zaoUmanchpu evitan?
£r gonnDunion, ar c'hrouadur a ao bi$it«t.i.
gant e grouerj ar paour gant ar roue a
e'faloar; ua CDC fffljg¥t;ba;iuelcoD4et!g4at.an<n
nemet pec'het, gant aa hini a 7Ltk,$n UIP(«1«« a
Eit^luHnitMtidiwtl^-mmVtlha-flll^Sfri-
cHifcompren. Detettit mai-pc'fa-mqi-4}o%-ii);i-.
gr«tH(m'Faf»fWtnMn|4wit:9 «icouirpuevit am
ata»Mir ^.SW*^.p«wmt4i( :de^(iB.*qr fidelitftr
et«w^tiW^ASfi|,^.|g!Hfta#jtp9r^eitai9r>i«»ic
ar burra. ,
F«dit.4^,^f(S(lia« fi^n^tml d^ftpman'
Uigorit ho calon d'an oil OamnuAoeWirt:
galqn g^a»tq«UifitA»9<l^ifitnbW^'MiUn«L0C
Offrit de;(«Q^«4iqpHdfi@WI fHftg MdiPW..
Toa, bac evit crenvAt ho sempladures, an
oil santimanchou ens kn eoeon santel pere er
receo gant dtfTOiipn ha carajiia «r memet
ucramanti
Digitized by GoOglC
Offrit (lezan, dreist peb (ra, ar santiman*
clion a here, dreec'hrac, e zoan cargiiet, pa
en em unissai guenen en eur fecon qen ad- ■
inirabi, dre e incarnation.
Sonjit er ■vertuzion ens a here e ro deoc'ir
an' exempl er sacramant santel memes,- par-
ti«nlierainant en e humilite, ba goulennit sr
C'tirac d'e iniita.
Er sacramant eus an auter, a zivinite qer
etfiaU HSc 'e bnWaMte a 90 cuz^t / Nte' liftpats
de«e'h a Tisns nefltet'af a zeiq'dtooc'h af
feb'hftc ar religktn. ' -
<}oule«ffie«nnl«h'cir^t'irr- Vae£ iBirti^riia' -..
otfb asiiobetj^b aa- deiA» idi «Saa gft^Ici'WW
estimet. ■'■ ' ■ -
-Er«ricriCBant-se; le^ a 'sb disprEt^t^ ga«A
qalVadad,l<eceTetg1iliriHd{firet'bncba clilrf4W-''
dergatit cals t re-«tl, pere a 96 nebetA diexaW, ^
«ab d^afc bM',=tobt dezo bo-unan.
' Govl«Bnit'digitfatan ar c'lirac da ■af)pok>t'
gant patiantet an injurioa bac ar o'fao&trtf-'.
-dieitodod. ; ■ ■'■ ' . '1 . ■ ■ ■ t>:\ 1
i(%eiM ase^Va nUb ,^ a drit d'itt- em ^ '
enpi er gommunion hac epad an deU nM'Ub' ''
pe£o«dtninQtfkt faM t'lk«difc^|tfi«i. ■
. t . . .u 1-* t-il-.-.-.i..} ::ri nd ooi- I . -
Digitized by GoOgle
fUtir^trtgUM. fait I 77
CHABIST XIX.
EvS'XK sBc'Eoa smrresL i am DisK-sm'Air
tmi IK Goiutaitieir. '
-/r Senfichei. ■ >
Ik
an aviiou oc'b eu9 priget r^i dio, 6 Guerc'btt!
pcbini, got^;Jfii;iU| « ftf va ncouE* ha
e'lmaal.
USB*', <t va main,! fiUef f-tn- anuer «r gom-
'ian&y)i^». en, d«apet d'av fteaxei a giuDifirfn
da antrpal saotuiiaaclfOtt aaad a fxafa
di(i ar gAmtQUBioa >M>tel ^os a ha goad
hav Salver, va speret a t* aec'h, fa-c'haloa
' a-ves yen evel ar sclaf.
Ferae ne allan-Rie neuse participa er sap".
timaocbOjU-se a ga^antes tener hao en douf-
der-se qen saasibi pere a dlie boxa ho par-
tacb, pa zougac'b Jesus ejtbocreis, hac, a
bere eo participant mear a eaa dejot
, anuer ar gomtuumou ? '
* Mart.
-Ya mab , pa en em ^avit er seelior evit ar
gommooion, en tfumiliit ha« anavezite Te^K ,
tit ar .»tad-^ (^q^ iia fec'hejou fiufcpt j ui^
Digitized by GoOglC
fautou, mxs n'en em eigoui^git qet.
Mar oc'li eus lec'li da gredi e zeo ar stad-
ise a-brivalion eur bunilion roet deoc'b gAnt
•DoiWf-en em gorrigit. Ma ne bermet Doue
ar sec'hor, an dic'hout-se nemet evit oc'h
amprouf , grit eus ar stad-se eur sujet a verit,
dre ho resinatiori da brovidanc Doue.
Ar froues eus a eur gommunion vad Heu
>ded qet netevsera^ant ar c'hout a gaver evit
*at goatmnnibn nrtnies; Ar froties a dieomp
'tift denba SAezi, ft'sO'a^ ^delite' d'bon deve-
riou a gristeniea.
£ur ^\on a- ell beza tQnf-a^feat ha since-
yhmant da Zoue, Jieguemeiit beAac ne'lg^fs
'gMtdei^ibl ebef eA t^oQ'tplfritttel.
-ikmitJeai afbetf&Aitm,- v<sti &mf>ftnirfet Ora
-sec'bbriou en orseson fid^nHmket 'pA' flosttdtat
''*iiih$.
Leacli a ves itiemeai'^ecboii'da'^d'Df^bn
na en em abaodonfe -an ene d'ar faveuriou
•ansipl-se.
■ JAoa /piftff'^^intail 1eft*ittl aWbar'^t pes
- i^dt*eii avta. Oa aifril ft rd dttta^d^dW
Digitized by Google
^Vtiiit i. txati'iix. '^^
Wesonioii pere a die ar re-ina 'di Sdori, eb
--ctesq lio c'horapren.
Ma ne die qet un ene h*gHjan( ha clmiar
' en -em fi'hortos da iarguenles Jesus, un ene
Mel ha feW»nt toff dU qet ive beza fachet tta
- gatiut o<%ssion da zhques da Jesus c 'serv^ch
anezan abalamour dczaii e-unan , ha nun jias
ttbalamour d'e faveuriou.
Na gredit qet eta e veac'Ii rebutet gtfnt
^'Doue'i pa na 'san'tit nemet die' h out en e ser-
vich; mses grit neuse lidelamant evit plijoiut
'- <48Aii i 'a^'f>es a 'raj^c'fa iba cavjac'h gout ea
' A'MtA a dditcWbaiiotniif-^Mlbi'HTina
Done eguet na ra ar Motiinancboa'natlirel.
Ar c'borf a gla#q atao e eas , memes e ser-
vich Ilooe; sr c'borf a ra d'an den claaq.
-■<t^t&ii'h'6 'g6iMaDtBniant '£g(iet 'Done hac •
(rtltiar, arauC TSep tra.
Eur'bonet'see'h i'lo ercots'b evit && eli«
hac evit ar c'borf, egaet n'en ded linb battel
<'btrti|%a'i(lelteBt.
, VH-Mb i "ai 'gli;sqit''<qet Ji^tis libalamdlrr
cl'e viracloD. Clasqit Jesus abtrlamoar'Oa
"lei^iS'b^d e cafot J^sus, ha pa n'er zahtfac'h
qet clasqit ebqen, va mab, clasqit plijout da
"Jesus.
"BParWOit a ben da blijout dezan, oc'b ^Ui
-AaVet'ar bbtfteut dts^dtotatiteat gant sr
Digilized by GoOgle
So HUTATIOX AB TBSC'hES TlBIt
Ar ttad a sec'hor a so eur stad "ptihini •
ell ho renta santcl, m'ar goeait pro6ta ane-
zan, o respont da zessia Duue Tarnac*h,
JD^ssiQ Doue ,pa ho talc'b er atad-se, a so
ho lac&t da doo pas en em glasq oc'h-aoaa ,
faa da oher evidoc'h. eur booheur hac eur
merit eufte Tolontez vad.
Eur Teach oc'h eus da ober ; daou heut m
so en ho tUposition> unan var bebioi e cavot
da eta e caz a.sec'het^ ua all var behiot ne
gavot qet.
O voQt dre behini ho pe ar muia merit?
Va mab, sclaer eo ar respont : ar sec'hor apt- .
rituel a rent an den parfaetoc'h , pa ouar «
suppotti gant humilite.
Jlr Servicher.
Indigo a bep coasolatioa, me en em son-
met, 6 Guerc'hes santel! var ar poent-ma,
evel var ar rest, d'au oil volonteziou eus ar
IHsestr divin.
Mar ru din gout ha consolation, ra vezo
binniguel; juar permet e ven er sec'hor, ra
vezo ive binniguet.
Fie c'houlennan qen consolation nentet an
hioi da veza Jidet atao-dezan.
Eiirus en em esliman da velet Ta s'kaloil
piivet a bep consolation, a bep satisfaction,
«vit heulia ar pes a bl^'o da galon Jesus, va
SoHej eiiriu e vezid oc'h ober va deijei eb
Digitized by GoOglC
LSTH I. CHiB. XX. 8l
plijadar all ebet nemet an bini a' ao o sonjal
er grer evit pUjout dcxan. Guerc'kes , -iotc^
.ecdit evidon.
CHABIST
Faonr a s&bxb da drtha .xes Gomnixioir
ETIT CAOOT EDB OOHPOBTAMAIf T TAD.
^aranles pur , santel nieurbet •
zoac'h a z&Iec ar momeot qenta eus ho pueji.
Htes abaoue ma ooe en cm c'br^t den ar Verb
ej9 bo corf pnr, pebea aTaii9amaat neTea ne
rejoc'b c'hoi qet e pep fe^on er aanteles?
Freaanf Jesus ennocli epad nao mis a rea^
en oc'h ene impressionou a santeles pertf a
badas epad o c'hoU boes.
Bepret e conserfchoc'b ar soncb eus it fa-
veur extraovdinal-se ; betec bo c'boaaad
diveza , n'bo poue qen sourci nemet da gla%i|
pep moyen possobl da zisqaes oc'b anaoude-
goes tad da Jeans.
, Jlfari,
Ta ezempl a ao eur guir siijet a gonfustQa
atldoo'b, va mab. Er gomm union e recevit
•r raemes Done a. bep santeles pehini am
bone ar bosfaear da zongnen, ba n'en doc%
Mtr* nebeutoc'b egnet ear aant.
£iur gonuuttnien eb<ien 4 Tt aonals'b evit
Digitized by GoOgle
IHIT&TIOK Aft vraQ'SES TAM.
obcr deoc'h caout oil ferreBr be Stent,
ho, coiDBiurkionou. bo l«z atao lach. s pep ita.
Un dra bennac a refiizit bcpret (la Ji^sii*,
pchini ne refus nicuo deoc'h eus e vade-
lezou.
E brezanc en Iio calon a inspir deoc'h ear
moment, evil giiir, cd]s a zantimanchou caer.
Ober a rit (lcz.aD promeissou ; mass ober a
rit evel an dud a. biooiet cals,faa« a ro nebeat.
Nen deo qct evel-se e rafac'h da ear mftdO-
bcrour bras bennac dens an dtmai', pehiui
en defe oc'h enoret eus e vizit.
Pa ve7.er sanstbl da vadoberou earmignod,
all ! peguer prompt e vezer da 2i9qaes aoaou-
degues vad.
Ar garantes ns repos nemet pa e deveof
civet ar Toyen &i di'aga^ecftt. A. mancqnt'a
rit, vamab, eus an occasionoa-se a Vfrtnsla
bt^ e prodte ar Ssent, goiide ar gomma-
uioa, evit disqaeS da Jesiis peguement/e
c'baDavezent ar clVrac o dua recevf t enni?'
Jesaa a c'bonleii eor Tt^ilan^, particalfn
var an affectiooou fu» hor c'hahfo, e peltiiti
e fell dezan ne ve carantea-all nemet evitaa
pe abalamoMr dezaq. • '
Ma taulfac'h eve&.. aooals'b: varnoDc^,
goude beza cannBuqtet, en. cm gbniCEfavttt
en^devotioo bo poa pa. gotntnnniao'fa.
'Beilla varnoo'h oc'h^uaan rguell «giiet
iriKirex var eoD TAd.f^ t.btiiAaksXj^ffmafT-r
Digitized by GoOglC
xm. I. CK4B* xu. 43
v«ti(Ki,i«o >r {HFceunci, t so tn aunn iU-
pokUion''da otwr mad enr gpnununion-all. ,
j^r Servicher.
Guerc'hes, sqii^r a bep vertos, ruzida ran
e c'faars ho treid eus va lachete ba va io^ra-
liri. Pedit Jesus tie deuio jatnxs em c'haton
tiera«t evil re^^li e ult affeclioaoa, oc'h ho
luckX da drei oil varzii ennan.
Ha lamo digan'en ar galon mUerabNnia,
qen indtgn anezan I Ra ((rouo ennon eur ga-
lon Qeve»I Ra royo dtn ear ^lao evel bocli
htai, ear galon ardant, generas, leal, (enef,
«nii» fidal daian, pvel ma zeo e galoo £del
CHABIST XXI.
ElTS IR GARllfTES S.T1T AH HHM.
qet eb d'essin, 6 Guerc'hes dreist an oU
guerc'hezetl e sortiit ens bo solitud a Naza-
reth eyil en em aisques d'ar bed. Ar garBD-
tes evit ho ntsua «o a- ra deoc'b e c'hoiiaat.,
Eurus an driOBalenpon dre bere e vali;-
joc'bl Meoeaioa eus ar Judee, tridit gant ar
iaa> . ,
liiipr digii- CUB' ani Done a garantet, a boan
a JtaaUH^ea..d«i|i ^Tuat- d«oc*b ar stadia
Digitized by GoOgle
$i ZKITATIOM A& VEBC'hES T1.BI.
pehftirbn' ^tn g^v \\o qiaitcrr Elisabeth , m
tn em'Iiislit da vont d'he biaka.
Mont a rtt gaot pres, eme an aviel. Inspi-
ratioDOu ar Spert- t-santel a c'houleit beza
csecutet promptafflant.
Ar menezion a renqit da drenzi n'ocli
arretont qet. Ar garantes evit an aessa a
'c'houlen avichou beza preferet d'ar joa ft
gaver en exercicou a zevotion.
Ho carantes evit an nessa nen deo qet cur
garanles eus a eur moment. Chom a rit vac
dro iri mis e ty Elisaberb, evit rei dezi ho
aourci hac ho servicbou mad.
Peguen bras fcoaez a zantelex at brodoit
^et ar vi^tt-se great dre garanles evU an oeisft'?
, .^Elisabeth a pue carguet ens ar Speret-
Santel : Yan Vadexouc a oue saDclifiec e cof
. e vam.
Elisabeth hac he phried a veve evel daoa
MD v«>MXHS.Hi» oc'h.exenipl-e'hnt, 6 Gaer-
.p'hes! o rentas santelloc'b ha parfstoc'b.
. Jtiari.
■ Har carit Done, va mab, e carot ives b*
aessa, evit pebini eo disqennct eus an eu,
oo en em c'hreat tlen ha maro var eur gross.
Arabat eo deoc'h saotout ebqen carantei
evit ar re-all : ret eo e disques dre oeuvroa,
'Qement a dud affliget a so pere' fao derea*
nom di v«a coasolet dre b9 cOauoa I Q»f
Digitized byGoOglC
%Kn. I. CBis. nx. ^t
mcnt a dud miserabl ba malheiirus a so per*
ho deus ezom eiis ho sicour liac oc'h alijzen!
Done en deus permeitet e vige var an
■ dooar qemeat a dad miserabl, evit ma en em
r.eiitchent santel dte bo pbaliantet , ba c'bBi
dre bo fierTicboa mad en bo andret.
Bezit prompt da aoulagi bo nessa , pa eltit
CO ober priHnptamant. Pa differer, e coller
fttao nn dr« beanec ens a verit ao dragatea.
, Na vUit qet pis : roit gi|at . an oil largoen-
tM'poasubl.
-Sellet pis oc'h an neua er serrichon 'mad
p«r« a renter dezan, a so reculi dirac
deverioa ens ar vertus a garanteit, qentoe'k
^net Da de bo ^amplissa.
Pa na ellit renta aerricb d'bo nessa dr^-
aoc'h oc'h-unan , gouletinit etttan digant
le-all. Hezit e alvocat ha 4irae 9r re-all ba
dirae Doue.
19a gonsiderit qet an den ebars en nessa ,
.Wci considerit Done en e bersonach. ' ,
rfeuze piou bennac a c'liouleono sicoar
diganeoc'b, ne refuzot neira, rac ne falvees
deoc'h revua neira da Zone.
Rei a reot evel pa rofac'h da Zone e-unan.
. :Ma na r^r vad dan dud iiemet o consideri
bo merit bac ho c'haliteou mad, ne reor qc^
•lies a. vad dezo.
Carit, va mab, an cenvroQ a drngares pwe
a io a enep ho meno. Carii exerci ar garan-
Digitized by GoOgle
9B ZKITATIOir A'k VSB^'bKS ¥jlU.
tes evit ar re-all, en despot d'ar yenien ■
clfac'h da gsout evit certpn tud.
Done e-uitan a zesq deoc'h, dre e ex^pl,
ober vad d'ati oil dud , memes d'ar re ingrata :
Itoit fajt erne Jesus, hac e vezo roctdeoc'h.
Boit danves pehssabl , ha Done a royo deocfii,
evit recompani, pinTidi^^uezou elernel.
Roit,aviaou mad d'ho nessa, evit en ^n-
guen d'ar piad pa er gaitlot en donetaac nr
ar pes a rayo, faa Doue, dre e Htspirattonou,
1^ sicouro d'ea em deana eos bo poanran
•perpt. Koit d'ar^re affliget ha dtagrinet eom-
«9U a gooftdlalion, b»c an Done a bep eon-
aolation.'dre ar c*honi«<m eita eelHaf,litt
sOQt^no eo oc'b affliction.
OIABIST XXll.
GaAHVEURlOO Doojt.
iQwmouoHP, o va ene I chelaonomp Mart,
pehini, en nn transport santel, a bqbli gran-
deurion he L)oue.
Antreomp er zantiinancboa a bere eo ra-
Yisset; unrasomp hor meulfudiou gant e re.
t'a voe Dieuletgant Saotes Elisabeth varfae
bonheiirda veza mam da Zoue , en emlaqeas
49 (jelebri grandeuriou ha madelezou he OpQe
CD eur c'hantic ar c'haera, ar Magnificat.
GtoriGomp gantbi an Antioa MOTereni
(o) Luc. 6. '
Digitized by GoOgle
n OVA*, mm
aa 'Bode-te oll-clnUoadac |»«liin s ^ fia
Uich ^DtftB , ar borMdoM m re yraisa , tiae
a behioi an hano infinimant santd, a verit
xA-eaariofi «« doaar; pehi^i a ri*fae« ell
netiK TT^c'li evil discar an dud tnperi) ka
liliilirnfa o dtssiaoa atirgouillns; pehtni ■ xfe-
car ar re a so lavet huel , evU faaellaat ar n
yjan fme'-a «D'dE9|natifet faac en em liapricll;
pchiai a bamira ar re Mwndlc viit cQjggk a
Mdao ar re a ao eh ^am hac en dienes.
Da bioti, e gairianm. eo lUeW ar cHiioar
hmt'jit venleadi, hefoK deocliaii n Ddnk?
■Orandeur an dud e devcas uii tpnnmi. £ar
c*lbindeur prestet eo; ear cliraadear fn|;il ;
dfoc'b hoa ideou eiepani; alicse wtlaua'batt
en hon imagination ebqen.
Ho majeste, 6 va Uouel hac ho crandeurj
ne ouzDF qet bete fgurit e zelit. In6nit eo,
bo tra eo. Pep grandeur alt a so obliget d'ba
anaout evit he nuestres.
ftlajesle ar brincet a finis gani ho bnei. JL
boan e zint discaret, na songer fliui eBUO;
Evidoc'hui , va Ooue, a chom etdraeRkv
nam. Ho cloar a so dreist an en hac -aa
douar hac oil liirder an amsT.
A betra ho crouadiirien a elfe en em c'hio*
rifia f Diganeoc'h eo ar pes bo deus a c'bal-
load hac a binvidiguea. Ne ellont tietra eb-
tmtfb^ Choi a dl wit ebto. N'ea deal ac^-*
4oG'b hac a ve bras dre natar.
Digilized by GoOgle
. I7'(M!'h ens ezom a'cieour dm evh obWb^-
pblontezioo. Falyont hic ober a to eridoo'b '
ar memestra.
Eb sortial ae'bsiioc'h oc'b-nDaa, e oatitv
ennoc'h evel ea o soarcen, qement vad ba
qement perfection a ell bexa £r 'greaadBrien
tuibl hac invisibl.
C'fani ebqen a bosa«d dre bo vertaa divia,
evel bo madoD propr, an oil berfectifm^ra^
ao oil guenet possubl, abalamour c'hui a ao
Decesseramant hac infinimani parfxt.
' An dud vras ha distinguet ne veritont hor
reipejou nemet abalamour ma zint an imach
eus ho majeste, ha ma zeo pliget ganeoc'h
accord! dezo eul loden eus ho calloud. A.
bent-all , petra iut-bi dirazoc'b? Poultc ba
ludu evel ar rest eus an dud.
Feb majeste humen eta a die en em ei^sa*
lia disparissa dirazor'h , va Done. ' ■ . '
H'ea dpus a vir c brandeur , a viv majeate
nemet oc'h-hLni, pa zeo giiir ne all na-cro^
na diminui, dre ina zeo infinit.
O Autrou, fa) Done or vfrtitzioM! piou a
so henvcL ouiuc'liui ! C'luii ebqen a Terit
all adoraliun an evou hac an douar, abala-
nonr c'bui ebqen a so an Uoue infinimaot
briSi an Doue atao infinimantbras, an UoM'
iiiflnimant bras e touthao e partout.
. Braa en oc'b oU ceaTron, cr re Ttaaa qer
(*) P«. 88. 9.
Digitized by Google
• txtt I. emu: Txm, 9ff
eouls Iiac er re bunndossa^- er iSevr «d> ir
parqeyer, qat OOdIs hto n Stcrtd CDftBr fir--
mamant.
Bras e fumes, e pnissanc, e jaslic, e mn-
deles. Ah! pion a ello jamaes, 6 Ooue bras!
parlatit eu9 ho crandeuriuuen eor fecon dign
ac'hanoc'h. Henorapla tr> a o«ffet da lavaret^
anezo, eo amsao faac ankout e maisl drelst-
pep oMiileudi ba pep expression.
CHABIST XXm.
XaVGtRBzon AW AuTRoV'Donx.
, ' ,Ar Servicher.
pEOCEMEHT B caran/A Mari"! cMve! actia-
riocli o ceVebri tragarezou au Amton-Doiie
gant ar memes moiies pchini, er memrs can-
tic, a celf^r e ^ajeste! Peguen bras ar lanti-
mant a roir din anezo t
M'ar cheuillan ganeoc'h ar ehaden eb'
niiizu) anezo, lie gtieUn astennet var an oK
gpneraiionoo , ha ne velan nicnn eus ar re e
deiis doiijanc Doue ha guement n'en den's
pm cnno.
Mar SCO ar bee'herien en e golcr, mar ro
dezo e bunitionoii ar re derrupla, n'er gra
■emet gomle beza esseit ho digass dre e Tld-
■beron, kac ho gounit dre e garantea.
Digitized by GoOgle
An in^atirt hsc an mfidtlile -ens e'MbI
n'e deus qet gallet idiMC'UlL4«'XMtrc«a«ua e
Tadelezou.
glKM An oH i]«a»«di9ttei tti»««u4'«rcuQ|dla.
Tn£akdie;iaiciHr)SaW<K-.d'odeiivtta. QcntAe'h
cgntt madcwt d'e iMovMsa^ <«« dou»«Mt
d'ar Tugale, «■ fitvcBf a d^oitt ^nf«n«
bere e zoant indifin.
Apparissel en df ui var an douar ar SaTver-.
K promettel. An dud o'ho deus qet gallct
nac'b ar garantes en devoa evito.
Asteanet en dew lin dorn -ebariMtt d'aa
oil dud malheurus. Arbec*heTien,pell dioc'Ii
bcza repuet , a so bet an objet principal eua
e sourci hac e visericord.
Men deo nemet gant [toan ha gant ar vrasss
poan en deus en em velet abandonet gant
qement a dud ingrat pere o deus preferet
tnl liberie faus d'aa avsnlacli ar preciussa da
Teza eus a nombr e vignonet bac e servicfae'
xien.
Evit disques an diveza hac ar sclxra merq
ens e garantes eb itiuzul evidomp, eo pignet
var ear groaa var behini en deus scuillet
iNGtec BP divesa l^ad eps e c'hoad.
An dud bo dens, ejr, guelet er stad-se; er
c'honsideri a reetU &hOB» xi\i na.vez toncbcl
ho e'halfia.
Digitized by Google
At fonltr {;oascoude, peltini a 3le^ o brn-
ZBsa, n'en deo qet c'huas partiet. Ar youes
eas e visericord, ar c'hri eus e c'hoidaacff s
c'boulea c'boas pardoo en ho favenr.
Me a so va-auan, Guerc'hes sanlel, ua
tcsteoi caer eus e batiaotet da e'-horlo* ear
pec'ber , hac ens e \adelea d'«r races.
Oanvad dianqet , e zoo bet lUgacet d'wi
keat mad gant ar pastor divn-ae. Ta duo-
goal a rse var c neoaeoia, gmnt aom , mA m
leUaaHe* na v^ea re a^M o tutaei.
Bac aocoDnac'baat a lin'mt jamm
den-se e pehtoi va Done, an lad teoer, a
Tciet ac'baQon-me, e vab prodig, o tiitrei
«ar ao heat 19*^, • bocas din, am briatas«
am goalc'has ganlezaelou liac am serras vir
banl e galon.
Peguer mad co an Done-se! Pa tkI ear
galon glac'tiarct hac bnniiUet , ne soncb mtu
CO barner, iie soncfa nemet eo tad.
O Guerc'hes 1 mam an Dooe-se a viseri-
cord , pehini oc'h pus inlercedel evil va c'hon-
version, obtenit din ar c'hrac eus ar berse*
Teranc.
C'hui a voar an nebeut a fidelite a so bat
bad «a b»es em ^elia deziron. Consertit ,
ereait ennon, reiitit parfet,dre bo fHvtecA
tisD, an deairoa a zanteles a laca bitio gra^
Dov« em c'faa4oii.
Bo carairtea«Tidoa aa-veao ijjU bmammfh
Digitized by GoOgle
^! IMITATUMt jUL TU'«HES TIKI. -
egnet va fizianc ennoc'li. Satan/adTersour'Tt
silvidigues, hac cn a rafe mui evit.va c'holl"
«guel na reont-hu evil tb savetei?
Plijet ganeoc'h eta, &.ar gflnatezuut hae
an digna eat an oil .mamoul obteo din-me^
bo mab, ar c'heax ar brassa var an anser
dKmenet, ar TrasM fidelite evit aa amaer
brcsaot, enr fermder evel bini ar rearer evit
ftn anser da sonet , ' fasc e cania en evon , a
bed- an oil Meraitc , tragareaon ha inisert-
-Jordan Antroo-Doaa, hat ho-madeUaoa,
A* Man I em aadret. .
CHABISt XXIT.
Eva AIT40trDZ0DKS Tin A DLKMir B& Vf-
'qob* toj! ZovK am a vaiioaaaea.
DotiH iniinimant mtd, pehini oc'h em ac-
eordet din qement a c'faracou temporel ha
apiriluel abaoue raa zon var an douar, me
a offr deoc'h, evit ho trugarecaaC, an oil
santimanchon a anaoridegiifs vad e devoue
Mari evit ho madoberou , bed he hues, mxB
parlicalieramant pa aotreaa e tj Zachari half
Bliwb^b. ' "
ElUabeth a. roe da Vari ar neuleudioa ae
maya meritet. Maes Uari a faUe deai eo'k
BBMttaac'baje EJitabeth la Uni n« davoa
Digitized by GoOgle
Mcevet toadobterou Doue nemet evil soojtt
en he madoberour.
Mari e divige dezii-et cl£vct saoll drton
crouel uc'h o trugarvcul, .tr Oooe, erithi
liac assambles gaDlhi^ evit AO dootesODWi ho
poa great dev.i.
N'en em eslime eiims nemet abalamov
an Oll'C'halloudec en devoa priget izellaat ,e
zaoulagad var e serviciieres qen dtster,eTit
disques peguemeat eo bras, peguement to
trugarezus.
Alias! AutroUf p«U mevrbet dio(;'b guel^t
eoooo er.aaDtunaDchoa-se, goudtf qencnt ^
Threes oc'h cms roel din <iu Ito c»aiUeS| De
.relit eonon Demet uii ingrat.
He.ar4eeo digaaeoc'h madoa hacadri^
gareca «□ dud. Vaafferioa o devea isau mad,
hac e credan eo qemeot-se an effet eni ts
fioeiia ha «a gbuUiegues, eleao'-b besa idaok-
dec ens bo madoberoo. ^
Hza ispkial, petra e zon-me ac'hanoa ti-'
«naa, petra a ellan-me dreizon va-uoan, pa
T« qestion eus ar ftUvidigues ? A ne sonjan
qet d'bo trugarecaat, va Salver, eus ar sicot)-
rod a roit din evit caout issu mad en affec
Tras-se !
M'ar deus eunon un dra bennac agrtabl
d'ho taoiilagad, n'em beus asezan nemet df-
ganeoe'h, hao ebdoc'h ne allan'er alionservi.
. Gsnt libectej evit guir, en «m vcitiuWi/
Digitized by GoOgle
'94 IHITITIMF IB rVRO'stt TiSI.
•gurtho croc ; rum omMMMrdtt iHS^irStRHnRt
fao crac memes, e tieaii c'bnayho-trngaretal,
ttbalaiitimr n'em beus sr volootes da ober ar
Vffd, n'ergran en effet nemet dee ho sicour.
Oraner ha sempladurea eus va ene! Ma
c'babandon ac'hanon lio crac, petra e tcuin
veza bac e pebes faziabi ne vezim me qet
treinet dre va inclinalianoii niiserabl ?
Ne Telan a zurete evidon oeniet en anaoo—
degues eus va fragilite hae ea actiontra a
c'hrac pere a diean deoc'h , va I>«ue, e»it Br
sicourou spiritud' dr« bere bo trugares am
zonten.
&y» DMfrl' ii»t»eTiBetril qet'e tm(«vwkt-
fidelite d'«in reola iinHgn- eua ho ^dobewoa,
M8>» mgravert da dber din he'vocokaae^At.
An- incIiiratHm ar vrasm ens ho calcm, A
AuWoo'l a ab' da ob«r vwd : nnm ir«s an in-
grat<ri'> m» euff-an- oil "vi^ira an biai« arm n
muia an efFet ens ho tfngarezon.
Hferitet em ben* cant gueoh bem privet bi-
visiqen eus ho cracon : nia>s c'hui a so faim-
zet deoc'h gounit va c'balon dre ho madobc-
x<m,
O Doue! ar Tade]«» memBP, oa mittaa
mui. Me vezo liivisiqea tout deoc'h^ Bvct tfe
^evan nemel dreinoc'b. Be Ml An bez«
nflinet CTidoc'hv
g^f. bbnet (4p^ htdeooam ip
»itM-tiyixcfhtmp'mt4w ergMlcD,>gBlt,
Digitized by GoOgle
I.K*« I. («A». APT.
v» Done! drebo craf , «v<4nW Bfe#'cAMliKMt
va ezomod li«o ho- MtMlePoa , Ml' pMiMlh
•w»Ta.b«M p0'h'«Hplovi be'mfttd'bM Mfh
o trugarecaafiiDexo.
CHABIST XXV.
EUS AB BiaflTOC HAC Aa PoUBMEIfADXimor.
ExEMPL Mali ft vizit a reas da Santes Eli^
sabeth , a dlefe bcza ar rf^len eus lior c'hom-
poriamant en hor pourmenadpnnou.
Mam da Znue, ar Verc hps iMinibl-se ne
c'horlos qet e ve diavancet gant he c'hinite^
Elisabetli; dre eno e condaon ar' fals'pe^t ■
heiior ens a vmr a bersonach ialooa qlflMk
coa hareaiit pere--en em-satc'b beptMf baci-
loi^egfBM- ar-re-oll'.
Mm aeurt r^son- a «ng»eb' Mr! dft obfc
1«il%yM' ■
Ar|;ariosite, arTanite, ar garanteS'lSvCN
4^-e«itN>fflp bMrvaaiff pe^'ftgorser^ hao
-nafmronsdet, a'M ar'^ten-'e&iA'eQs aU'dlHb
tviia demeus ar viHlon hMar poWrBWilaHMr-
gant ar fidella eas argoerc|hezet : be blait'k^
Digitized by GoOglC
^ iHXTATioir An VEac'Kss Tiai.
.reotontha pere ne dint constderat -gut tnd
.at bed ncnet evel cuatumou dereat , n'o detn
,qea r^soo nem^L gloar Doue e personach ait
nessa.
Ar religion, ar garantes evit an nesaa,
gloar Doue , clietu pelra a gondii Santes Mart
da dy Elisabeth. IVlont a ra da un ty e pebini
Doue a so anavszet Iia caret. Moot a ra da
obercomplimaot d'he e'hinilerv Tar ar gracoa
pere eo deus i'oet Doue dezi, hac eua a bere
an Arc'baeL en deus he instruet.
. -^ojH a ra da renta bizit dezi evit beza util
d'he mab ha dexi e^nnan , bae evit stan^
o'hoasi ar c'boulmoa ew an union Muitel a
yoa ditTiiac catreto.
V A» devotisB ae sifea qel oazoflsp en tim a4-
qina C1U an deverkm a clvilite, nues obdr
jra o zaotifia.dre intanlipnou cbrUlca.
Evel an den, gair detot, a glaaq lac&t je
profit e oil mo^e%:hou evit an «ternite,«
^ a gostes. qement a ma c'kell, pep poor-
meaaden inutil, pep pourmenaden a blyadw
cbqen.
bisitoo agar da ohae as dud verttaUfr-
ni^t devot ha patfset a «o ar re e peie e c'het-
loot gouelet, ob«r ceuvron mad; cUvet pe
lavaret cooawn. ujtU d'ho aTangammt spirt-
^ Pep ponrmenaden-all a ^i^tlieb deu. Ar
TyiBs a gar ea em gaout e qever xtidu^
Digitized by Google
Pep bizit-all • 4o-.fvflMliA diuour MDietan*
tho. Souffr a r^r, p^juiT«B«ryt^WTM 6eut
gelou.
As SSDt a laca da servicbont da c'bloar
Poue , da ulUite ba da avaotacb spiritual an
nessa ba d'bo pberfection bo-unangactLonou pe
draou pereenoo bo-usan ne servicbont da ne-
tra. Ha rafet ev«l(-ho be ma vi^itfet arre-all er
metne» iaUnUoDou, peb^a froaes na denfet
q4teM ar tavUite-aa, cm ar paarmcnadMi- ,
n^Mi-M pere % rm l«d eiu i gmtumoo «n dud ?
JfouM < ttwvifct eonftiuiU dou^der santet,
difUuvaxet-da dad arbed. Paziaot a rallet ,
«J tm hacieK«gvtI«r ^ns ar aermeniQa a vescl*-
▼et , «us a avizoD mad ar goafeasoret y e«a a
ancnteclMHiacgnir de««lMD,'flu a garaiftez
Done, eua ar myaterioo, ar sacraauncbon, evift
en em instrui bar en em avanc, hac er fecon-se^
dre aliou mad, en em gouraclifet d'ar vertas.
Sortial a rafet anezo^ non pas ar galon
gonllo a bep guir mad , evel ma ves o finiasa
ar bizitou InotiA eaa ar bed , raes lean eua ar
gontaotamant santel-ae pebini a so partaah
an dnd a>relif;ies»
Eneou chrtstea, na en em goIUt mni dre
ho pourmenadennou inspiret deoc'h gant an
drouc-spereleusan amourousdet.Na dit mui,
ecoulsan ofB^ou nacepoenL-atl ebet, daober
ar bizitoia e pere pep sell qasi, pep corns, pep
gett f pc^ dbcolpecc* a m car nar^ ntwieDt
G
Digitized by Google
58
eus a gorrnption ho calon , a so qen alies a
virou morlel pere a daiil ar poeson eus an
impurete e calon ar re ho cleo, hac ho qu41.
Commaiicic a liirio, non pas ebqen da re-
nonr d'ar poiirmenadennou (laogeraa, msn
d'ar bizitou memes inotil.
Choazit ho tud. Goiimut a rU ar proverb : '
Hentit ar gompagnunea a guorrot, hac ho
pezo lod anezi,
ChoaEit eta mignonet vad, migoonezet far;
dasqit bepret gloar Done en lio pizitoa , pro-'
iit spirituel ho neaia liae hoc'b-ini oc'h-nnao,
ha neuse e lantifiot dirac Done ha dre Zoa*
ho pizitouj bic e tanot mnt-oc'h-iBai da veia
portret ho iArid ar Verc'hes.
Saiitps Mari, pedit cTidomp-ni, pec'herien,
cn hor bizitou,
ciuBisT xxvr.
Ens la c'HonTKRSiTioirou.
Pjn em gass a ran a speret da dy San tea
Elisalietli , en amsei' ma reaa ar Verc'hes he
bizi) dezi.
Pebes qentelliou evidon eno, a vodesti , a
huniilite , a brudanc, a garaates evit an
ncata.
iHiaabeth a anares.UqEi evU masi} Done;,
Digtlized by GoOgle
tm r. esu. x>n. 99
he c'ha^a a ra a vealeodion, a vntedictlo-
nou; meuH a ra he grandeuriou ; he c*liam-
plimanti a ra var he phrivilachou.
Hari, pell dtnc'h en em lezel da veES
drellet eus a henor he dignite, a zistro varzu
Doae an ezanc a roer dezi, hac a guemer
ac'hano occcasion da veuli &n Autroa-Doae>
T^e zianaves qet ar pez en deus an OU-c'bll—
loudec gre^it a vras enni; mtes ens a gne-
ment-se e rent dezan ar c^Ioar; ba petra'
benac ma zeo man da Zone, ne ancoanac'ba
qet e j^o he servicheres.
Humilite ens ar Verc'bea , pebini a so gnir
h* veritabi ha n'e deas netra eai ar Todesti
tana-ie a gaU tud pere, disdan ar vantel pe
an apparan; ens ar vertus, a guc, re alies,
nn onrgonill lecret.
Pet den, ea effet^ ne refmont menleadioK
nemet en intantion da veza muyoc'b tneulet^
bac a laca ar vodeati da gnset ho vanite, erel
enl liver pebini, gaot lion caer, a c'hol»
coatbrein,
Ar lenrt tnd-ae a so leun anezo '<»-nnaa
ba gonlk) a Zone.
Eus a Zone, eoa e c'hrandenrion, eus e
drugarezou en em aotreten Mari hac Elisa-
beth.
Leon ma ziat ens e garantea, e laqeont
bo deliooa d« gonta ar b'grandoa ens e £iir«.
nei I eos e biu»ano bac eos e vadeles. .
Digitized by Google
^i|p llUTirMIMT.)Uh.WK^nkVAU.
Pa ves domeronou Doue an ohjel micf ea*
hor jna, Douc a ves ive an nbjfL iinii^ Qtlft
hon aiioiidcf-uca vad hai; eushor ineuieiidjou.
. Mr guinou (a) a bariant dioc'h ubondanc
ar-f^alan.
NSin cm occiipU, en ho conTcrsalionfMi.^
Demet eus ar bed, eus e gustumoii. eus 4
bompou; ar pes a lusques re ne gartt umoHk.
•oW<it hac e zeo, ho^caLoo gouoezet dn a
dis%oa. f^ttk
&ta.(k)^ax ia4'iunti a lavw flo. dyvqijii
maya-caret tfJesns; e^tttit enp, perac e p4f-.
idaanU, MM ar bfid ha, ata. ckiiofm. ar. hed
anega. Ma (e) vigst eat a Zoue., « ptrlmK
■ chpb a. Zdm, p'e da v^ana n& iMi^gat- MtHh.
i}a.vJge.h^e^ Done.'
Ro pet sonch e rentot, ebaiaiedign^ DotH^-
oont eoj a cur giicriDBttLPelM9iSiijflLa apont
evidoc'b I
en. a« aebcot a goBseBMtioaoB.,-iD«-.
max e.tauea an. dad a.Ta,pi;ofiMau|n da. van
devot, e pere ne gresi^fetqet argoat a.KiMtac
da renta te JEoufii
Eus a betra e parlanter cmQroaouMjpt?^
Eus a draou ii«ant, eus sr btudou a ren e
toucs ar hobi, a.ravoderes.
Chciu eno memes an antretienou a basse
evit ar re dibec^^Seblwloul araa heoL-all
ne alfet rank eanaaal neinata pariaHta.aaEak
(o) Mat. u. (6) Joan. 45. (c) Joan. 6,
by Google
■■mtm%,iiiBka.*Kwwf. mi
icfa vn hessa. LiJn^iss^ a ra ar gODTfersrifion
ma na vcsqer enai un taul teaad malicnb
bennac, un ahec bcnnac er re-all.
MaHienr deoc'tiui, pere a gus diabars Tki
moKf^Kou ar poeron eus an aspic, pere ho
pes atao un teaiitl lemmet evel'^flemm an aer,
hm nlwc'lretfs qen piijadur nemet ho tiEipen
ll^pramibn «r ke sb'saii [ !
-IHalheefr'e'hoBs 'd'fm nep en eta blich oe'h
ocfaelaou!
Am a brcsti gaht {Afjaddr, scoiiirR
it*in droug-^rizeg, en em I'ent partUitpafft
er pfc'h>«t a>sroii«^eze|;v vnA &n bitri'ii rs
seoai da ebl.la«F-dfl b^;irat"te Wa '^'S M
parlicipantiel Mj^OBok . < '
defautou bo neisa , nemet goulen s raet atfs
«lH(lti Af&'tiv <C(nii(Mrit ewel e6r -c'his il ((titis-
tM(«'df>arteiitia eiiep bo'^s^^ nemet >d«
gHt^titn baic !«B tnbereal: erit an nesra 'co^w.
gtmtlcmCe ^iganeiTc'^i ^ < li
O Done 1 ftav a deaudajou ibalina lansqsp
hvi im dels e ^Vo' eiir gne'raen^res^ ^nr
c'himi%h«r, vkr biir ^oat-'eahna, en un ly>^-
fom , e si'il ew ttrertfour^ en bditaterioai hac
en oil gompa{;nnntzou a dad f%ment^ per»"
a las ar amaei', eb tar.a na mib'^k c%^Ant
di^otler da ziSol«i tdous « lagatfto neisav eb.
i«utiV4«in'))e''0'iEiitni"vr mn-jm pwanW) aa
Digitized by GoOgle
Un taul-teaud raalin ■ las da 'vima tri
den , an hini er to, an bini cc c'hlco, hiaatt
bini a so scoet dretzan.
Piou a nompro ar peclitgoa a sronc-pte-
aeg, ar pec'hejou CMnpvenet en na drono-
preseg efaqen:?!--
I Purraya eo benTCl oc*h' on ien-canol .pe*
hini a lasfe on infioite adM(-HeoTeleo«(L'Ji,
nn avel £oU , ear gorarenten , p^nt a ra~
Tich toot $D enr dremen.
Hopet '-horrol oe'fa pep antradcD control
d'Bo heoeitis. Latjit eves mad da vnsc'hoar-
linpa glefbt coin son golo^t p« disolo, com-
aen-.a^retbil , fiircereslibertia, galret gaat at
-bed farceres dibec'fa ^ maM- |Mre ne dioE Bft-
met langakb an droue-aperet eus an impn-
lete.
Obi mac a dud a gu€s bemdea en ifera
abalamourd'arc'homson lubricl Nacabe^b**
jon>/ niarTel a tier bemdes *u ;antr«lienoit
a amouronsdet , eo nosVezion, e ttaUioa
an artisaiiet:, ha qasi e partout.
O va Done! ma n'ho pige Houel ne zistrn-
jac'h mui ar bed dre an dilucli, e cafchac'h
brema qemenl a impurete var an douar evel
a yoa en amser an den just Noe.
Maes , lidel d'ho qer , cdntant eus an exem-
■plou effroyabl oit'b fius roet ea& hoc'b indt-
gDa(iauaouTercDaef»[ud laxor, « c'-bortosit
gant patiantet an. dud libertin jpCre a fert bo.
Digitized by Google
lo3
dabnlagad oc'h ar viriones , hac evel tad dall
lia bonzar, en em brecipit bemdcs var-zu at
braznueroii ciemei ens ho juslic rigolius.
Ah! qenloc'li grit dezo anaout ho mal-
lienr; grit dezo coves gant humilite ho liber-
tinacb ha chencli evit mad. Grit dezo, eus a
deandoU Inbric, dont da v«zft tcaodoa pur,
difenoooriea hafdU ha fidel eat ar verlni
uintcl a bnrete. Grit deso rpzU a bep >ppa-
rati( eus ar pec'het vil.
> A c'hui-i p eoe fidel I pehioi n'ot'h-eut q«t
ar malheur d«i veza libfirtiu, Laqit ha cloar
da basteal «vit-tiii deu divac pehini )ae grct->
fet qet attaqinaooffaosi ar vertus statel, Oi-
-lennit bepret «aus Jesus-Cfarist , cans ar
religion divia pehini en deus reveled d'am
dod, hac a enep pehini ea em revolt an dud.
impi.
r^ac a abec a gar tnd pere en em e'kalr
c^risteoien, er sermoniou, er gonferanc, er
Vhatekismou ! Seblantout a reoot caout ear
eerten clenvet pehini a ra d'fao daoulagad
trelli ha guelet partout abee.
Attaqi a reont, evel leonet t furol, ar gni-
noneziou divin pere a gondaon ho phec'he-
jou mignon.
Henvel iot oc'h tud clan pere en em revolt
a enep ar medicio pebioi a fell dezan o pha-
rea. AtUqi a reont mieiMret an Anlron-'
Doue , abalamour ne maint qe.t a-unau
Digitized by Google
to4 lUTAianr JKTxac^MTiai.
gpntho evit ho lezel cousqet var o habita^d
UL
Effort iriulil ens an dud «b reltgioD , eb
vertns ! Abvoue oc'h-pen pemp mtf bkAts,
ar religion a sao «vel ear roc'h «t)eil|ffiA dtdH
ar mor ens ar bla^rfmnou.
An taulion mor e furol a ell erVail en em
bredfiita oatfai, m^s ne atloitt q«t he philat.
Ar feEmd«r etis ar roc'b~se , immoftcl erel e
fondatour , a cbom bepret cb fllitfe > hteS Wk
yoBSB pdiini a sort! eus A c'tliaoit rd Aad
Ml wmtTtahj egnennao, a»M i^«zii ft M
saitden hac intioMiget d'he lafiztil en M Aft*.-
Bnefidel, bozk gairion «n ho CMrt^bbA,
oic'h all oH.
Bo pet ttiCBfe«<eiir jott ssB«el, tlA fct ItfofMfK
Ar religion a ro deoc'h an avu-se « aTc^HHi
mnnes crc'boimMiiA ievtti. Wat eb^'ea
em autnteni oti^h-ttuan Duue en ho
e tones an dod, pa vez6 ml d^%.
Arauc niont eti e»r gttU^a^WMs, pM^'
an Autron-Don^ dfi lacfit-ei/W c ka~
dran var ho muteii&a , etit tab i«V«V)!M
netra a fall.
Epad ma cooiMt wc'h re^aU , sdtigft «o
pfctsant aa Antr&u-Dotie hab bo bbelitott.
Ps. mi. ' - • '
Digitized by GoOgle
lararit d^zati ho calon : Va Dose , grit
din ebservi ho Igtzbd,
GoUde ar ^ortvmalion, pet itr^ 4mb',
eTaminit e petra ho p«>fBfetet §8tt iM leVttd}
goulennit oiinian pardon, mar c'baaavWK
e veae'h coiipaM.
Tpflgarecait aiieitan ma h'ea doe'h
I>re eno e c'ba«*^siiot ar bciid&nc , #r firt-*
iiPS-se eti ho cntnson , pehini a so <^oiisi(1«ltet
gant an tadoii ens ar yues spiritu«l evel e^t
tttlb a bfrfection.
On^elres peWfti ho poue tepftt cbHVet*
jatioBon qea edMaat', «t»e«>iti,'ol»tAiit
deomp oil ar c'bra^ d'fao c'bimita -Wt «t
avftMinkAia,
EVS U MHE V-HHfOSMfah - . '
. j^r iervicAer.
Aft ^tl a **as *r t*titfv«at , *» SitktX '.
bac er roAs ive da Elisabetb-j ft t^-ai^illl-
noc*h dezi evtt migoelOes.
■(l^' E«6l. «t M.
Digitized by GoOgle
iQff mTlTleH Aft TSftC'SM TIM.
Hac an eil hac eben ec'h offrit deomp an
exempt eus ar barffeta mignoniach , eus ear
vignoniaob santel, piir ha neat dioc'h qe-
ment a gustum corrompi mignoniachou an
dud.
Ua benTetedignes eurus a ^nlimanefaoa >
msea a xantitBaacbon ebruteB* oe'fa nniase ma
eU gvit eben. Ar «'hr«f bacar Tcrtiis a esli-.
mac'h e Eliiabetb « bao ft eatima faoomt iva
«Doe'biii, o Qaerc'beal
Besa ho poa asaambles cab antretieBOn^
FizioDt a reac'h bo aecrejoa an til d'«ben.
Set a reao'h avizon a servich mad as eU
d'eben..
H«i ao olVmercon a i;aranlfi» « rcoe^a-
trezod, a yoa atao ciinduet d'srmemei fin.
Ha c'hloar an Aiitrou-Ooue.
Elisabeth a dlie crvad santout penaus h«
c'haloa, abaooe ma -voa uniaset da galon
Mart, a gonceve sanlimanchou c'faoas cren-
yoc'h a garantes evil Doue.
A e'hui, o Gnerc'hes santel I a avance qo-
ipent er aanteles e ty ho qiniterv, evel pa
vigeac'b cbomej en ho soliiud a Nazareth.
Contant ho tiou en hoc'h union vad, en,
em zispartijoc'h eb ducontioni d'en. em garet.
Ar vcrtus pehini a nnissdioB galoo, ne voajt
qet bt!za Tariaot. ' ,,
■ Mart.
T« mab , na eiperit qet tanw ao dguf-
DigitizBd by GoOgle
un 1. CUB. xyni. 197
derioa saatel fliu ar TigaoK^ach, QMut*' bo
c'hlasq a rafac'b en eur vignooiach v^rtofM
ha christen.
Tronplet e vezer bemdes er choas eus ar -
Tignonet.
Arabat eo rei bo fiziao^ nemet d'ar re a
bflre.e o'faMiavcut ar fidcUt«.M Tar rdigion
pere e c'haller eontpla^
Caout a raot aosatcfji eos ar T^wacfr-af
cotniBaD bac ordinal, pere,.« zianveasi •
reyo deoc'b mercoa a gacaatw; inaea na
c'faortozit qen digantho.
Ho niignonet evezint pa ellinttenna profit
ens ho tanves. Mar leuit da veza paour, na
vezint miit bi> mignonet.
Claaq a raiat bo coriija ena ar vicon a bere
ap diaheoor a elfe cotiess varnezo o-unan,
Evit aF.vifOu condaonet gant ar religion gria-
len, mies favoriset gant ar bed, e vezint ar
re guenta ous faoc'h exctta dezo.
Gouczit petra eo eur guir vignon, Sieoor
a ra en ezora, consoli er poaniou, acleri'-
genna en douelancon.
Cundui a ra ac'haoomp en afferioa, la^
Taret dre Resort bent qerzet, difazia pa Vaa-
■ qer.
Kei ara -eoariKsJi,. drmt.petr txai ^re i
goni$0!i ba dreoexempUKv* da ob^r a« dqicer,
e pep:iFa.
t&m .zal CO jcaout. un bsvet^p ^igi^.
Digitized by GoOgle
tuzus.
Ctfrtt ftr'V&a, ar relif*i6n; ho pet ^i^a^
Doue, pehifii a rayo dcoc'h caout enr mi^Htii
fligh SJc'iiaftocTi hie henvel oi'ioc"h.
GthlTs a VigVi^mMI^ -It ^M^Mil da -g>ti%btb
stQcer hac ardant , hac k Uhl^ irMtrdeh tiVk-^
s root bac a recevot.
janseten tii-alK ' '■ ' ' - ' "
jm, litr tf^t^bm-.'-ila^lls^iejMtlji-^nd
'fcHABrst XJc'viii.
■" ' '■ \ ■■' BBOTUDiti^. - "
As hzitfrii « Do^fe a so igrA'ifi ^fbt bf'siisa
Snlvai eo general , soWui eo henoraM^fl^KMIi'
Digitized by GoOgle
q'L3,liouI:. .
B,ez e zeo ar voyen nsQQBflgr.^vU oI{l|e^di-
gani Doue an oil gracou.
Doue arsouTcieus W.£epi}t8ttoD,'a sq
«ei}^^ bras.
- J(V44pIh» Pftlfipita yPS *"oet dezi evit pfifld.
hac evit gardien eus he virginite, a gqoies9t
ear- soupcon diaavafltacbiis a Va^i, pa MM- '
gue.hoj! Salvflr, tiac a so^ch fiC'C'^ilMit
I^Jari ue zisqiijes cliagrifi ^bet a ^em^ftrt^fti.
l,eifn. a fiziaric e fJouc , c c'liortos ^aqt soa--
U}j^$i<jQ ar moment eus e brovidqnc.
Ar. inomenl-se, €n effet, a ctmi, Un ca),*,
sjis^en eus an en da gaout Sanf Joseph a
lavar dezaii : Josep)j, mab David, n'ho pezefc
qet a aon da zcrc'iipl mad da Vaci tip pried;
eac ar pes a zoug a so ceuvr ar Sit^Qt-t^antnl..
Ure guement-se Josrpli a aoiteifpet a.j^M||.
)ia leun a veneralion hac a.r«sp^t 4iriit;il|lvti|t
o.ctiom bepret fidel dez,l.
lacat etre e xaonarii ar aoarci ac'bmpQp*
P'aK fi^Qf e Xhtue eo pr,o«Mt||it. «r g^is
eus an «n.hA(j4RjdflP9«>tS)U •» douwy ivao-
DigitizBd by GoOgle
XI« WTiTioV M Vcac'HES Vltl.
Meboir ar bed-ma ha madou an eternite.
M (at nep en em harp var eur vrec'h
marvel, a vezo henvel oe'h ar brug pehiai a-
bouls en douar sauvach. Ar sec'bor s veao e
bartacli.
Maes an hini a laca e fizian^ en Aotron-
Done, bac a ra e souten aaesan, a ▼ezo'
faenvel oc'h ttoan ens ar plant mad-ae pere a
boaU var bord au dour.
E deillon , en abri dioc'b pep avel fall , af
gonservo ho glatdw bac a brodno faepret
froaes.
Pep tra a soag aclianonip d'ar fisian;;'
niaddet Ooae, e buissanf i e bromeuaoa^ •
fidelke, an aBaood^ues en deus ens boa
eaoraoQf bor aempladures hoa-unan, bac an
ezperiaD9 a rear bemdes eus a nebeut a c'hal-
loud an dad ha raemes eus ho zreitouriacb.
Ho pet eta recours d'e brovidang en oc'h-
oll boaniou, pe seurt bennac e vent.
En em glem a rit ne ro qet bo Tone deoc'b'
a zieonr en boc'h aifliciion; ni»s evit er rei
deoc'b, e c'hortos o tigasfe ho fizianc ac'ha—
Boc'h e c'hai's e dreid , evit er goulen digantan.
Gouzout a ra, a dra certen, ar s/ad trist-
« pehini cn em. gavit i ma na barlant oontan
ho£»aa^, erayo ar'memes tra evel p« ri*er
gouefe qet.
En em lezel a rit da veza troublet ha di-
gouraget, evel pa na ve Deae ebet.
.C") Jer. 17. 5.
Digitized by GoOgle
'UVR I. OHIB. XZTIIi;
llt
Allas! alies en em izigner, en em remaer*
en em chagriner, epad ma tigasfe ar peot'h'
en eae, iin act a fisianc e Doue.
Eo bo ungerou, en ho tonetancou, enlio
chagrinou , qemerit precautionou , impligit
moyenou, goulennit ivizou ; mses, araue
tODt , ra vezo Doue ho qenta fl^raoc.
An dnd n'o deas a bouvoar , a sclerigeQi^
a volontes d'ho sicour, uemet e qement «
ma ro Done dezo.
Nemet ne vezo na re vras na re vian hor
fizianc e Done , neinet n'hor beso na pre-
somptioD na diaesper , in%» eur iizianf reglet
mad , Doue ne vatico qet da accordi deonap
hon ezomou.
Eve) ma zco ffebl an den dreizan e-onan,
er memes tra e ten cren dre Zoue, e pebini'
8 en em Rz.
An accidant en deus bo privet ens ar
yec'het n'en deus qet sempleat pubsanc Doue,
pebini ebqen a ell e renta deoc'h.
Ar maro en ileu* lamet diganeoc'h on den''
peliint a yoa oc'h oil soHlen ; mxi n'oc'h^eiis'
qei collet an Doue peliiiii a inspire an ,den*^
se da guemeret interest evidoc'h.
Ma carfemp ober reflexion e velfemp pe-
nans sicour Doue n'eit deus manqet deomp,'
nem^t pa omp en em rentet indign anezan,
dre hor manq a fizians «n a brovidan^ a'
dad cn hoQ a.odtet..
Digitized by GoOgle
Ap VflBc'bes.Var! e devoa absndoflel herepu-
tfltMi;n» en em droubli,(]a bravidanc beDoue,
ha Doue a zigassas itn eal eus an en evit
'poufyet d'he-repulationifi ^pecet Sant Joseph.
lwl(0^p< eU Verc'bes, o ene fid^U En
hoK I en em abando^oinp , .«tre
daooiFB. Do«e)bQD tad.
CHABIST XXIX.
liAiJoMpb , o vezA eu&a.fanuJl ar roae
liavid, a ya eus a Pf^azareth da VetbJeemi
Ictcat HH^iva bo )iano var ar c'hayer, erves
qri^ef)ap9 4ugust , impalaer a Rom , pebiai ,
o falvezout anaoutetandu ebouvoar, endeiia'
o.pdrea«t noqipri e sujedi parloul dre e impa-
la^rdet.
Eve bet iospiret an dra-se d'ar princ dre
gwiosiie, dre vanile pe dre interest, n'en
Q^aminont qet. Aq urs a so roet : e anaotit a
Ee.&nt; dioc'h-tu ei;'h oboissont.
Ma c'haaa'Ke^ August ar Verc'bea Vari,
e l«Ta^ desi, AstueriM da EaUier: Ne
qeligrdt al lesenrs^ ewtbi.
Wmalldzen aaoeTitbiavel evit ar t&«U.
QboHM. ri CTtl ar re-all » ba guelloc'b ; earn
ea ober a ra ga&t humiliief gant patiaatet^.e^
Digitized by GoOgle
LEVa I. CHAB. XtlX.
ii3
nurmtiri. Marl ne gonsider e arz ar priof
iiemet boloDtes Uoue.
An urz a io, dirac he daoulagsd, nn diipo-
sitioo eas a brovidao; Ooae, da behiai en
em souraet eb goiilea r^son,- '
An oboissanc ne voar qet chicana. At
feiz vad eo he phariach.
Tfelta qcH cbntroll d'ar speret a obois-
sanc eguet ar brudanc bumen , pehini a fell
dezi guetet hac ei&mtna tout.
Petra e teufe da veza an oboissanc, ma
renqfe ar re a so o commandi deomp, sou-
metii lio ofdrenan^ou d'an examin eus ar re
a die oboissa ?
Ma na verit qet oc'h oboUsanc ar maestr
temporel pe an dea pehioi bo eommaud , ar
maestr bras, an Doub pehint a repreztnt
' deoc'b, a vertt bo aouifiiMion. ^
An hini bo command ama, a ell,' evit
gDir^ en em drompia; mies, ma na gom-
mand netra a enep lezen Done bae bini an
ilis, an oboissanc a renlit dezan ec ga6l a
Zone, ne all quet beza sajetd'ao ercol, bac e
deus atao eur merit bras dirac Done.
Ooctrin ar Ssent a zesq penaas eo avanta-
jussoc'h ober traou bian dre oboissanc eguct
ober traou bras dre lior bolonles bon-unan.
Ar furnes faus ens an dad a insult ar sim-
plicile humbl ens ir c'halonoa oboissaot.
Perac? abalamour se vel nelra er.pec a zel
»u Doue. H
Digitized by Google
1 14 iHiTATieir M vwc'&mi tiki.
Mae* peuta ra 9nnMd!gow M iimi d'-ftn
hini a gnemer an aviel «vit taglm ■im
varnedigues a-Dnao?
Fap abous^n^ ne deus qet a verit.
Ma c'boboissit ebqen abalamour da
leou mad an bin! a gommaiid, oe'bohoia>ao9 a
so naturel, ha Doue >a%e vecempaaMqAr
abalamoor neo qet desan -a ooit m. iMMir,
£n oboisian^ memet pehini a brsliqcr
abalamour da Zoue, en em gaff altes meur
a zefaiit, meur a imperfeotioa pere a lam dt-
gaothi eul loden eus he pfaris hac eus be
merit.
Oboissa prompt ha gant joa en traou a
blioh deorap , -a so qentoc'h oher hor bolon-
te> boB-nnan cgaet n'en .deo -ober bAlttatn
ar re-all.
En em satisfia a fovr netwe qent ««it
An hini a to guir oboiaaantt ne zale qet da
oboiasa, ae THrmar , na b'cb An glem jamaes
a «nep an bint a gommand.
Arsperet Shmtel a xesq deomp penra e j
rmconyt (^J beza toumetet d'kor miUri gmt .
jEKyr respet , ntmptu ebqen dar re ate diouf
ha moderet, ouet c'hoat d'ar re o demt mn
humor ^aU.
Caoat a rafet an oboUaaflf Maoc*!), m
foocbfet aebentoc'h cn dfia da Mtini t^li
Oi) Pat. a. ijl.
Digitized by Googli:
tXn I. CUB. XXIK.
obobter, eguet e Done, abalamour ila behini
etleer oboissa d'an den.
Jr (a) victor a so assaret^ a lavar Done^
d'an den oboissant.
Ar Tolontes propr a so enr sourcen >
zizurzou hac a egaramant.
An oboissanc, o tesqi deomp santifia har
bolontei hon-unan , ne all nemet espern
meat a fant ha meura anqm, ba meritoat
deomp grafon mad an Autrou-Done.
Gneretea, obtenit d'ho servicber indiga ^
ar c'bTi{ da oboissa prompt ha gant joa d'aa
oil nnoa etu e saperioret* memes d'ar re
gentrolla d'e incliDatioDon e-nnaii , nemet
pa vezo control o nrsoa da lexett bo mab
Jesus, bor Salver.
(«) ProT. SI. 28.
Digitized by GoOglC
Digitized by GoOgle
IMITATION
AR VERC HESVARI,
YAB xosBt;
iniTmDN JESUS-CHRIST.
M pehini le eonsiderer or vues hae ar verpni&it
■ eat mr Fere'het toHtet, abaoue guintptlet
he mab divin e Bethleem betea an amter
■ € pehmi er fpietas o rel e vua evil titvuk-
guerandud, var memei Calvar*
CHABIST QENTA.
BoKBKOK Ak^EB BAOOK.'
■ JrServMier.
OoiTSiDz&i a rah ganC t)IIjadar, A Gnerclies
santell ar peoc'h parEiet « pehiDi e ml bo
calon er c'braou a Vetbleeai i e pefaiai e la-
qcit Jesus er bed.
Ar revus dbprijos a so great deoc^ e Be-
tlileem , pa ho c'heus goulennet logeis, nea
deua qet trojablet p«oc'h oc'h ene.
Boilanes an iXles en "em vel gaat'joa*
Digitized by
toan pastoret pamr. Han ar nnntr a
btp s«»o* eb elm v«I kte <eA tA bKcb etf MIP
c'hraon, ezposet da ri^ol an atnser ar j^aa.
Chui a joa cootantocli mill guech, er
c'braourM, tVi ar «Md!.iC- tiiO- «rpHUni ho
iKzet, eguet na voa tod piovidic Bethleem «'
JIfari.
Desqit dre CAtr, yb- Mb,- atf nebent a U-
tfan a 4l«it da- okv- ev> ,>> vadau ao di^ww^
n'ar doo'h jfmet asex9rdes^ caout
tin avit bo atad.
Ar beantieo».«ii,effet» bae bi a fdl^tfo.
fonatderi evel nmlbeiirm , pa ^oafQatpooaiis
JesQS a so falveaet dezan e vige paour e Tarn ;
49fiig« e-uoaa «wk aa » al naaaat^ en*'
fl'hraou paour ha paour bras; ba n'en fa)
thvba qet , epad e voes j a tatdrit da reposi,
liac o vervel, n'ea devpa evit ^uele nemet
ar groas.~
M'ea deus qet eboazel; c Kbestel etoues bf
re blDvidic ba savant ^ maes e toues ar ftt-
baour bac ignorant.
b'sr beaurien principalamant 60 deut da
atftioo9 ar c'helob mad eiis an ayiel. Caret a
ra MT beannen betee lavaret a' con'sidcrof'
^et (hj'greiU dezati 'i-imajtf it pes a relbv
tfriticy. _ , ' ■ ; ■ ;
Ar re biavi^fc a usprlc^ ar re Baoart'jfitei'
<a) Lttc< 9. 58. (6) Math. *5. ijo.
Digitized by GoOglC
as ummm Dou« pcfaini ■> l«rir rAuMmr
d'aa dud pinvidic , a c'halv ~ar beaariea
EHruMf (fi eifee J«us, mab^ eiirat ar
restmomt a ^lenet t car roimrueles an evoa a
opfmmxshuitt tmtlio. Cosasou pere a sell ous
ar bmrarieo' )»er« » gar ha phaourrntes, evet
ma toUuBt ive (Hta- an dad «• dens dances,
IBM oc'fa per* m ^et re itag bo c'haloii
Arbvaariea a dkfe eta consid^ri ho G'bon-
ditloQ, not! pas dee ar pes a brezant a vil
hac a zisprijabl e sanlimitnt sr bed, mxs dre
ar pes a ra deomp an aviel da an'Botil a vraa
liac a brecius er baoiirentes.
Nen deii? paourebet, m'en defo feis, ha
ma coDSultfe e religion , pehiai a garfe chencti
c slad gatit stad ar re bioTidie hae ar re
chrus erres ar bed.
Va mab', en abondanc a zanveft en cm
fttagner oc'b an douar, ec'h ancoanae'haw
m btfdiiD, an tantaNonou a so cfeB , ar pe-
c'Imjob- a> M'G<nnin»H.
DeuroDt an danves a so deziioot ar ^evm
Mt nwntwia 4'\k* MhrMffjncs.
InuiH M Ittza clMtmnet xaa^ffa bra* \f4t
ar TOeat da heav ar ataro e reaqcr be 4Ue-
- dft b«m> arttmro, a* vad a ves-^at e«iV
QMtt a diom cbifeB, bao a^ Mad a baoonn*-
(a) Inc. ff. 24. (£) Luc. 14. ai.
(c) Uat.5.3.
Digilized GoOglf |
I
I ao ixmTi9ir am. tbkc'hes -tiki.
tes ■ fournia cals ■ occasionoa da bratica ac
TCrtus.
A a deo pinvidic a behini e psriant deoc'h
■D aviel, a voue (a) sebeliet en ifera, aba-
lamoiir m'en devoa bet re en e eas, re zeli-
cat, eb caoiil aourci da ober cals a aluzen—
noil d'ar beaurien , memprou Jesus , va mab;
bac ar paour LazSr, pehini en devoa diaprU
set, a oue douguet, goude e varo * dre
zaouarn an JEXei, etre divrec'b Abraham.
jir Servicher.
Gnerc'hes, va roam giier, desqet oc'b ens
din , dre oc'h exPinpl ha dre ho comsou, pe-
naiis ar baourentes a so preferabl d'ar bior
Tidigues.
■ Grit ma laqaia hevl^iqea y» c'halon d'en
em staga oc'h madon an en, oc'b Uoue, ba
n'am beso nemet di»prijBn9 evit madon an
douar.
Pinvidic aooalc'h eo an bini en devezo
grac Uoue er bed-mac hac e c'hioar er bed-
all.'
Adiea a lavaran eta da.Tiqen da bep affee-;
fioD diregt evit pinvidigueKou dooar.
Obtenit din, 6 mam dener! eanut ya c'ha-..
Ion diftUg dioutho, ha pinvidic e gra^oa
Doae, evil m'am bezo c'hqas an hevelidiguea-
se ganeoc'h ha gant Jesus, va Salver. Evel-s^
bezet great.
(a) Luc. j€,.aa.
Digitized by GoOglC
iiT« n. call. n< - xaj
CHABIST II.
Eua baohrbrtes k giloH.
Servicher.
Petsi. n'ho poue-hu qet da soufr en ho
paourentes, 6 Guerc'lies, mam Douel Meas .
n'e rejoc'b qet, evU qemeot-se, an ditterra
clem.
£ve1-se an dud n'ho devoae qet ar toiicli
d'fao soulagi.
Mses. penaus e c'lialjoc'h cliom eb disques
da Jesus ar rigol eus ho stad ! Mam Doue n'he
deroa nemet parlant, he mab n'ea devoa
netra da refus dezi.
Eur goms ebqen ho pige lavaret, enr sim
bo pigegreal da Jesus, iia dioc'h-tu «a' .£l» ■
a vige deu^t d'lio servichji ha da^ foaroUM
deoc'b an oil siconron necesser.
Mari.
Ta- mab, pinvidic aonalc'fa e ftzvCf pa
bosseder Jesiia.
. Un ene a behini Done a so ar mad ^niq,
n9 Tel nemetgant dtsmegao; ba yeniea madott
ar bed-ma, bac agon^ant, a volontes vadf
tteaq paour.
_ Ne a Tele Jesus, tow- an eTOOf nueitr ar
Digilized by GoOgle
bcdf-fflUnii If himwiiim — > imm » Ba l if *
Zoue, a so en em c'bre«t paour ent piovidi-
CMt aa dud dre c1>ietimitM-.
He a laqea va gloar d'e tmita.
Eurus kt re a so paoar a gafoa fiac a to<-
lontes vad , pere^-«^b ionta ir sqer divio-se,
a reconc da vadon ar bed-ma evit sonjal etw
<fSn db acquisita pinvMIguetott ^atcates-
]«sus ba tnadou ar bafadb»!
Earu* ini m'ut dint heiivrt oUs- Jews,
m'ar souffront evellan effejoii ar baoureoo
tea , ha Mar bo detis- bo c'bfilon' tbnt^a-feat
distag dioc'h aii arc'hant )iac an danves, a
bete e i«s gartlfto an nsacli vaf an doilarl
Mies meur a hini eus ar re a so paoOt , a
16 pell' bya» dioc'h ar berfeciion da bebini e
lint galvet , dre o siad mcmes.
Calort at beanrien-se a so alies qer stag
0fl'h ar taadon dia'rer pere a elloDE da bossedf,
«¥el dc^' M laadfeu btas^ ua vetit eir« •
4aouarn.
A lavaret a eller e zoar paunr evit Jeant-
Christ, pa zesirer cadat eommodite ar re bid-
Tidica' M«riieS ?
Jesus, ganet paour e BethleenS', bel ftMttf
••KMMretb, maro padHI> Vafar gtfM», hc ^
nient-M tout dre e t^O* htte t TOkMtefe
a>A<!febeEa sqer aA-oH gfjAMfeiK
UseSf dreist peb tra, pebes consela^tf »fH
SfriHid gftatt p^c!at. Prf»e* eskrt-iii^.
Digilized by GoOgle
ami'V^^ewntf-pt, til'
p^M- MlUw dft «b(W pMW a. if«M|.
hue a galon ! '
Pebes coodaoRlitloa to- dad nobl , ir -
brincet, ar baysaotet pinvidic, pere a ra ho
Done eUs ho art'Htht, ha' peK ffVerfficon*
tolabl, pa gollont ancuB.
Ar Speret- Santel n'en em drompl jimseftf-
btf ta elf <^t bo mtl^f.
lavn^t a ea d»- led t!h^ Art' m chHt^
abftbdMiI hd>dsn'Tes, en em denna Prc'houeO''
citeu, ober vfttl' a bkourentps ; m»s d'an oil
dild'« &ap t>« bfhV^dio ba d'ar re baotir, a
c'Ao/dmt f.a) disM^a htt c'fmlon dioc'h dM"
vif ai" btd-Ma.
Doue ne ell qet rer> e calOiV d«n p^dt
c SD re slag e galon oc'h roadon an douar.
Na zezirit eta , 'va mab, niadou ar bed-ma
<vit M an tfltiheietti hi beVtw
04i4 |p(^«f p*»fl«e» ^4>«f 6 Hwij flW'
h« ma en em clirafen paour a Tolootes iWi'-^'
O^iMt^lfes siMil] iteibenmttr qM d'aw
Digitized by Google
CHABtGT HI.
Ed's GiBAKTsa syxT -ab PioCB.
lUari.
"Sfi fflflb, csrit ar beaorien , profitit gant '
pl^adur eus an o)l Toyeoon pere ho-pfitod*o '
soulagi en o phoanioii. Er c'liis-^se ^n em ziv-
que^ot ar guir grouadur a Zone , pehini , en
e levr sacr, en em c'hra alvocad ar beaurien,
pebiai ne ro.qel ebqea aa avis, mses ar
gourc'hemea da ober alnzen d'ar gmt biQti^ .
p.a veuT capaU 4'e' ober. < .
Jr Servicher.
Eoc'li exempl , t> Gnerc'hes sanfell a ds^.
ama c'hoas da zviiteii bop'^ iaati^MCtiQa^... ;v
Uoan eos bo aervicberten vrassa , Sant
Bonavantar, a lav^^«orap penaus ar bean^
vwi a brofitat cut af. prez^Bcboa- ca^ a Ms
an tii roaa Am Jpsttt) prest goude, e c'bifik^'
?el». ( .
Seblantout ar^eyjgeofltqi^ldeoc'h qbe|^
naach anezo evM eti em deniaa ,eus ar baon-
rentes, vras. e pehinL .en cm gavac'h eBe^,
tbleem ; m»s ar stad-se a vise^. a ypa agreabl
d'ho caloQ dre an bevelidigaes a roe.deoc'b
gant bo mabie Jesas.
Digitized by GoOgle
LETn II. CBAB. III. 125
£r preferi a rpjoc'li d'an ezamant hopige
gallet en em brocuri. Falvout a reas deoc'h
cliom en dtenes hac en eur stad diaaaTeEei,
e pehini ar brovidanc, peguemeat beaMO
ma zoac'h a lignes ar roue David, en deTOB
great deoc'fa guenel.
Exempt admirabl a baourentes volonlier
hac a garantes, er memea amser, evit ar bean-
rieii, pa zeo guir e rejoc'b servicbout d'o
Eonlagi, preaanchou ar ronanes, a becc fao
pige gallet dou^aat ar rigol eus ha paotuen-
tes oc'b-unan.
MdrL
Tajnab, ar gnella usach a elfet da ^wr
MS an abxmdaAf , eo souLagi ar paour.
Har boc'b.eaa d«iives> bo pet memor mad
penaiu providatif ao Aotrou-Doue , oc'b '9
deoc'h , en dea* hoo'h etabliaset d'o dis-
triboi d'ar re a so dibourves anezo.
Xfa imitit qet an dud pipvidic avaricias,
ptre a zale'h atao ho entraillon serret oc'h
an ezomou eus ho breudeur hac ho c'hoari-
Ket paour, hac a so j^iiell gantho ho guclet o
perissa gant ar viser, eguet n'en deo discrC-
gui eus a uo dra bennac evit rei dczo.
Ne soojont neraet da zestum tenzoriou er
bed-ma : mws doiit a rayo ar moment e pt-
bini, o passeal eus an amser d'an eternite,
« tiunint (a) evel eus a eurc'houff^ro* AdO^
mavint ho daouarn gouUdt ■ -
{a) Pa. 75. 6,
Digilized by GoOgle
_%%C nriTiaicur Tcae'ns Tiai.
Beidt henvel , mib , oo'h an dutl-ie pin-
vidtc pene a . so eharitabl ;ba trueaiu , e*i efi
, c'bra udou ha mamou ar beausMn , lit o*h6
iiicwes qet a aon d'eo em tenta paour , o qres-
. qi ho alozennaa.
Nac a venediclionou « recevont var i^n
'Clooarl mies nac a venedictionou preciussoc'h
A receviBt-hi digant Jcsub en e varadpsl
Alies an Autroa-Doue a rent dezo er bed-
ma memes , ar pea D dereos roe^ a>quiuu^
egB«t ar pea o dennu teet 4.'*' ptrnv !*M9-
mour d« Zooe.
Ar pes o dcTcns da c'bor.tos digantan en •
,9tHad»s,'a veco-iogal dleilvataeaMMi'
Hac be defie Mmt onlW o-»mki «d 'ta-
[jMr atfcw ttemfl, -dani^D ar bara^M, s
<e(h«Uont e^boaa bo digoeri <i» an «lau««
- tfiabioi a Hnriche da bn»a ho pbec'hejetf ^M
da Eisposi caloD aa Aiitroo-Doae d'ho phar-
donni dre an absolvea.
Corneill, commandant a gant den , a b^.
bini e parlant Saat Liieaaa aotou -an Bbei*
Jel , en devoue ar bonhenr da ehrisiaa
ha pardonet eus e olljMe'hejoa dfs <revta»;e
alazennou.
Va mab , considerit eta eve! un dever evi-
- doc'b sonlagi ar beaurien.
Maroe!h>eui cals, roit dezo oils : mar
ana Apbeut, volt deaonebcut.
|Ta cbelaouit qat.«ti.v*^f<^» U bH^*
Digilizsd by GoOgle
'P^iai me lavar -e ^ detlnmet
aouslc'h.
Permettet eo deoc'h espern nn nebeat ho
tanves ; mses na vezit na calet en andret mem'
prou Jestis, nac usiiiilcr.
Arguella espern a rafac'b eus ho madoo eo
lio lacat etre daouaro ar paoar. Eno e c'h^l-
)it destum un tensor pehini pe vezo ravagct
na gant ar mercl na gaot ar prenvet.
Da heur ho maro, er c'bavot eno, ca£r-
a^'h-csetn dre ma crescol oc'h alazen.
Maes laqtt eves na rafac'h oc'h alnsen etit
beza gaelet ha meulet gant an dud.
Mar ideo ^possubl i grit h<)c% sloseD d'ar
paaur evel pa ne otife qet ho torn cleia pvin.
a to ho torn .tiean , faa Done , evit pehini eb-
ijen ho peKo-hi great , ba pahioi a vel er se-
cret , a bublio diiac an tAl hoe'h ceuvrou a
dragares hacho recompanio'bed an atetnitet
a vad infinit , e pla^ ar madoa pariisabl ha
pcRo Itet diatribuet er bed>ma d'ar haaafliaa r
<^re garantes ciriaUii.
Digitized GoOgle
CHABIST IV.
IVbCHSSITS sac ATAKTACH AK TEDlTJkTIOir.
VittAotr a Vethleem, repetlt deomp-ni ar
pez a rejoc'h da entent da Vari , pa deuas «r
bastoret da adori Jeaua^ pe qentoc'h, Goer-
c'bes y mam Doue , ar pet a occupas
noc'h ueoze.
Va mab, ar gnel e«tontka a nn Doae croua-
dor biaa, aateooet T«r nn tam pious , k&
maitlaret, a ooe evidon esr'soarceu io^ic
a reflezionoa mad.
N'en em squizrn qet o vedtta ar mjAtv
bfas-se a garantea uo Done inearnet. ,
Ar pes a veleit faae ar pes a gleven en em
impriiBe hac a laese-mereou doun a goetet
Ta c'haloa ha va speret.
Admira a rean c'hoas muioc'h eguet ar
bastoret, ar bursud a zeue d'en em ober. OU
buissancou va ene, va ententamant , va bo-
loDtes, va memor a yoa oil occupet eus aa
objei bras-se,
Ac'hano, eus ar refiexionou-se e teoe mil
affection deaer pere a sortie contiDnelUmant
jtu va G^balon : ai^biao, ar meolendioit bas -
Servicher.
Mali.
Digitized by Google
Lira n. cbab. it.
"9
vesedictionoQ pere ne cessea da rei d'aa
Oll-c'halloadec.
Mar fell deoc'h, va mab, beza toncfaeC
eus ar guirioneziou cacT lia divin ens ar rc-
ligioQ , e rcnqit en em occupi aiiezo a z^vri
iiac o medita gant atlantion.
Feis an darn vuya eus ar gristenien n'en
deo languissant hac evel morgousqet en ho
c'hreis, oemet abalamour ma neglijont e aa-
trelent hac be c'hreaat dre ar vedilatioo,
evel ma c'bantretener ha ma cresqer an taa
dre ar c'faeuneod a laqear enoan.
Nac a grimou bac a zizursou var an doaar I
Ar pm-caiu a j;aemeDt-ae eo aa aocoaaac'ha
eus ar gnirioaezicu eiemel.
O vedita alies var an ifern « an eternite eos
an ifero, var boobeur eleroel ar baradoa, var
garaotes Doue evit an dud , var bassion. J.e-
sus-Cbrist, var ar gredo, var gourc'bemen-
noD Doue, re an ilis, ar sacramancbou} var
garastes Jesus evidomp, iapicial e sacramant
an auter; o vedita varan traoo-ae ollf dioc'li
armintin particulierainant,pe da viana e poent
pe boent eus an dels, CO 6 c'banavezer DOQO
hac er zervicher.
Dre ar reflexionoa-se e veler scler an
neant eus an traoucrouet, hac e zeus betmeur
a biui-pere a $0 ea em reutet s»nt, oc'b en
em zistaga a galon dioc'h pep tra hac o rei
o oil garantes d'lio c'broner.
I
Digitized by GoOgle
l3o JMITinOIt IK TllRC'tfSS TIRI.
Eb eWrCic Sffntfl ens ar Ycditaiion eo e
tesq ar saent, ar goir eneon fidel, esriinotit
at Tfit'tus ebqeh , kr pbs ebtjeb a brttcttr dezo
iDui a garances «vit ha dire tko, thai
a esftel-anc As t^Oittitt Hr blMiAbs.
En orfesoti eD blich an AutfoQ-Dcme ,
o parlant calon oc'h calon gant an den.
Ore an orseson, dre an desiroa ardant a
TiCiDD gant Done, en em bKch hob tad ce-
lestiel oc'h allufnt ennomp an tan put, kr -
flatntnbn itiv'm em e garantes mantel.
basspit qet eta , va tnefti , A^va Aet th
maga 'hoc'h ene gant tnxtta. htukt Ms ar
guirionezion-se a ^iMdiguet. fivd-se t tes-
qer beza santel.
Tis en cm cxCnsit qet, eve! cals a re-all,
abaTamuiir n'oc'h ens qet a amser dB chom
eveUse da sonjal ba da vedrta. "Ne qbt an
ainrs«t k vanq zett , naa ar Tolomes vad.
, Evltlavaretjast, u'oc^ cms oenmun otter
da «b« far an dboar, affer ho sHtidigtte^.
Jfeffus, ar-vlrioneit etemel, lioik assur eus
■ guement-Bfe.
EtfotetiB iy%hrttif ItaWflrf, dion d'hoar
Lazar, Martha ne guemerc repos "Actio pre- |
pari pe a dra da zigtieinerei hor SahrCr, ha
Mari, be c'hoar, a dhome assifhi tzetete [
c'haVft treid 5esiA, t> cbdaov e gotoWna trae I
f)C*h o medita.
Martha en em -glemmks-eiu««^»rflttif ]
Digitized by Googlel
LKva js, caiB. ir.
pebini e leze da ober tpat al laboar. Km
Jeaus a zifennas caus Mari, be pbref^rss ijft'
Vartba , eb blami goascoude liotiman.
Mari, erne Jesus, e deus choazet al loden
Telia, pebiiii lie \ezo qet lamet diganthi, ha
c'bui, Martha, a zo re droublet ha re occupet
eus a draou pere e basse hac a beris. N'ea
deus gouscoude neiuet ua dra nect:sser, ar
siWidigues, medita giiirianeziou ar religioa
.ere} a n bo c'boar Hari.
Bemdes, T« mid), e cavit aniMr erit oW
ycflexioD mad var ar p«a a mU bocli inte-
wst temporal; ar marc'bajon, ar loarioa,
labonroa u doaar , ho micber. Km% a be»
e seitt iatereat abet a Travsoc'b coaiecani;
^net oeo deo interest an eternite ?
Jfa zigarezit qet hoc'b igooranc var Snjet
ar f^cou da vedita. Piou eo an den Be ra qet
a reflexioD bemdes var ar pes en deveus gue-
let, cl^vct pe saalet?
Dre exempli gaelete qear un Jiistrlon, ear
c'boarier beanac. Chom a rit a hiu da sellet
ountan ; laq&t a rit evez oc'b ar fecon ma ra
e droyou paa-pass, e droidellou fia, e ar-
veziou. Qenierel a rit attach oc'h an traotl-
»e ; imprima a rit doun en ho speret ar pes
oc'ix eusguelet, ba pell goiide e conlit an&to
da eur xoignoa pe da dud ho ty.
-Ii.Tirit din a ne elfcc'b qet tve bemd«s,
di«c'Ii«rmintiii,i>e.v»rjav dei«, pa jmc'^
Digitized by GoOgle
l3a IMITATION AE VEe'cDES VAEI.
oc'h-unan , lia ne elfac'h qet qemerel uo ar-
licl bemdes eus ho credo ?
Goude-se, pa ve ee^iu ganeoc'h oil arti-
clouho credo, o qemeret iinan pe zdou bem-
des, n ne elfad'h qet ober ar memes ira eus
a c'houlennou ho paler, eus a c'liourc'he-
mcniiou Douc lia re an ilis?
Ya bemdes, va mab, e tieit qemeret eur
c'hart-heur mat da vedita ar bloaveziou
eternel, ar pes a ranqer da c'bouzout, da
gredi, da ober evit beza salvet.
Uei» ar Yarn , meur a baysant gros en
appiraoc a rayo mez ha eoDfiision da loc-
toret var ho meoo. PeracP abalamoor m*o
devexo berades.medltet gaot humiiUeba gant
simplictte var eur pQ^nt benac «us bo reli-
gion.
Ho elision avrillo, dek aTvarn, e fa;
fir bed-oil, dre ar mein piecius, ar pedes eus
a c'liracoii Done, pere Ijo devezo desLumeC
dre Iio sniirct da ober medilalion,
Sant Uidur, labourer douar, a goodaooo
iin infuiile a f>rislenien, pere gant nebeutQc'b
a occup;Hlon, o devezo gouscoude DMuqct
da sonjal en traou eternel;
Bemdes eta , 6 va mab I fjrit evelleD, En
em laqit d'an daoulin ha livirit : M'oc'h ador,
va Uoue, araa presant. Pardon a c'houleo-
nan ouzoc'h eoa va oil bec'hejoD (cQnfiteor)i
sclerrait va speret exit ma telo er vad ac
Digitized by GoOgle
IBVE II. CHIB. IT. l33
virioaet e zan de Tcdita. Jesos , vi sqtier e
pep tra, va oil esp«r«iif , va c'harantet, si-
oonrit sc'hanon da ober meditation.
Neuje laqit ho speret da sonjal en no dra
benac a vad , evel ma zeo an artiel qeota
ens ho credo.
Petra siiiifi ar guer-niB : me a gred ? Me ■
so sur, abalamoar ma zeo Doue en deos er
revelel deomp oil.
Me a gred petra ? Un Done. Petra eo UQ.
Doue ? Eur speret pur infinimant parfset.
M'en dens nemet nn Doue; ne all beza
nemetunan, abalamour ne ve mui ioGnit,,
ma ve un all ingal dezan.
Petra eo an tad ? Ar c'benta person eos an
drindet.
Chetu eno ar gommancamant eus a vyster
an Drindet : un Doue e tri phersoa, an Tad,
faac ar Mab hac ar Speret-Santel. Jesus, ar
virtones memes , en deus et lavaret din ea c
■Tiisl.
Va Done, e me c'bni, me a gred vav -ho
qer, eb hegomprenpar^t, ar myster qenta-
au tna vli religion.
He a gred e Done an Tad, croner an £n
hac an donar.
Ya , nen deus den capabl da ober Iraoa qer
parf^t ha d'ho zenna ens an neant, neme-
doc'h , Ta Done. Choi oe'li ens f^ cliroBet
evidoc'h t erit bo cloar.
Digitized by GoOgle
1 34 iiaTATRnr mk viic'ras tau.
l^edlt ifenw «n Antron-tliratf it grc>-
qi ho ereden : Antroa , crdtnit' va tth,
Ar c'bomwa d!veB»-Kia a salc'bot dodn cm.
hb meiaor evh reprti alies dels,
bae e adrrtrhim detn^h da'voqet tpvtiiuH, a
bebioi e saonrot alies ar c'baes raad en hocHi
Gaerc'beSf gnir Tarn an eneon ttevotf a
liklte e clasqit ar gair interest splritael , e
c'bars ho treid e qenleran ar reaolatioit da
Vedtta bemdeSf dre oc'h exempi, hi dindan
Ifo protection, eat viriones bcAbac eni vA
religion.
CHABIST V.
Obsekti ixzek Dode.
llifiBi e devoa eoncevet Jesns dre operatkm
ar S^e^^'SanKl* &eut t vott di tbbb nMta,
eb wmi dh ve«a gocvfe'lraa.
Gainiveles he mab n'e voa MrvjobeimnM
d^e nnU pQlTdc'h, LMsn rif boTifieatio* oe
alle qet sellet outhi, pa zeo gnir ar lesen^'ie
A yoa etablisset evit ar groegnes commtiA a
In-B^l, pere k yoa sujet d'ar p«c'h«t, tiac
«tM*o e t^kallet IvTaret ar p«9 « torttcDaVM e
Ya mam e deos Ta c'bAiiiem fir pev'ftct.
Digitized by GoOgle
Gouscontle Mari , pegneijwiit beQ4C,
he sanlelesj ne voa qel coipprenet dind^a kl
]&j.en eus ar burification, a falvexas 49zi he,
observi. He observi a reas raem.es qer mad,
ma bas^efts pqeot. ebet eb be heuilla iidc-
Wmaat,
Exempl Jesus, pehini a yoa falvezet dezaa
en em soumeiii da Iczen ar circoncizion eb ne-
cessiie hac ebqen evit rei exeinp! vad, na ber-
mettas qet daVari ober uzaeli eus an exceptioq
a etablisse he .^antelcs cvitld. tiac oc'h pen,,
al lezen ne barlant a cxcppiion ebel, Kvel-se
mari a oboUs digc'li-lu hac eb digar^i netra,
Sfifalwton^ » rs ive pepaus,, o prewnii be
iniat) f^%Ts en templ^ er?e» id leseft, e codi-
fft9it 4P^ftn 6tou«s. (tr biigide-«U,
Mass al lezea « lavare pen9U& ar Qumop it
I)t;«wi|tcl)e «p tempi ho bugsle tena.
An t»i ceiestiel a zigquezo, pa hlijo gan-t
tan, ^loar Je$us; IVlari ne sanch nemet 4%
ExempI capabl meurbet da gonfonti Von,
lAchate.. p4. ye9 qe$iion d« oboi^fa da Uzism,-
t>qtLe« bac w diQ^i;fZ(w,T«:n pere « g)ascoillI»
ba fidel.
Esirancb eo e revajfipt d'an Au(ron,-D9M()
€^v soumissiqp pebi^ii n eyiger digf\n^ »
,;^«qUr 1)11 Jfidi^ m zoo'bi 9 '^c'^t )ftT«r«t
Digitized by GoOglC
lis IXUATim TERc'hHS TMI.
.d'arbrasia ens aaoll vistri, da Zone mem^s,^
ptiDBns ne onfac'h qot oboissa dezan , penaas
al lezen a c'faonlea re digant bo semplada-
res I Pebes insolanf , pebes hardisiegnes ,
pebes mezl Caont a rer serVich Done re'
bcQoer, petra benac ma lavar deomp e zee
done ha scan I Ac e preferer dezan servicb ar
bed, peguen cruel benac e ve.
Evit pboLssa d'ar bed, e roer dezan ar pes'
a so a breciussa , ar fieur eus an oad , ens ar
speret , ens annerz, eus an talanchou, an dene-
ridignes eus ar galon. Evit an Autrou-Doue ,
e testiner dezan an amser da zonet evit ober
e Yolonies ; da lavaret eo , e c'hesperner evit
Done al ly eus a vloaveziou ar Tues , eur res-'
tat benac a zantimanchou , ar pes a rayo
ar bed fae varnezan hiviziqeo,
Bemdes, evitplijout d'ar bed, e snger evel
tud dall d'he fallaziou,, d'he c'hizlon ridical^
ba pa ves qestioa da blijont da Zone, d'ar
inasstr-se qer mad, qen dign ens hon oU ga-
rantes, pa vet qestioa da oboissi eb digares.
d'e lezennoa, e caver an drA-se regaled, ^
diemes e ctisqer rSsbuioa da bellaat divaW
nompar bec'h-se, qen pDnner. 'Har,efl enf
chelaouit oc'h-nnan pe nt'ar consqltit tad kr
bed, arauc oboissa da Zone eVel ma teo
dleer, ne oboissot jamses, pe n'er greot'llto^
naet gapt muznl , abalamour lezen Done & Hi
eoatrol d'hoc'^uclinatioaonba dalezenmltl
ar bed.
Digitized by GoOgle
LETS U, CHAB. T. 1^7
N'en deo qet ar o'bio nae n ^ad a ren-
qer da gonsalti pa vea qestion a lezen Done.'
An Qatar ne all nemet lion' dongaen da
goneza el leair^et , bac ar bed nemet ^va"'
em revoht,
O Bbe'slr Kraverenl peMnf ^qen 00% ess
gnir da gamt eor toIodim , eb n'or befemp^'
qi guir da t^bonlen ouzoc'h r^zon ens ho por
lODtezion, digorit (ia) va c'halon d'ho lezen.
Ho (b ) comsou , 6 Dane I a to ar jattif
hac al lealdet memei.
Grit dezo cooeza em dialon evet (c) ar
glis.
Ho prophet, David , a lavar sclear deorap,
en unan fd) eus e ganticoa divin , penaas iin
abondanc a beoc'h a so pariach ar re pere
a gar ho lezen hac e observ.
Lavaret a ra deomp e ro ar fames d'ar re'
simpl a galon, e cundu d'ar gnir bonhear,
e cbaase an- drislidignes eUB ar galon, hsc e
tissip tehvaHgen'ar speret, e zeo considcra-
plot^h eguet an aonrbac armein precins, e
zee doacoc'b egifet »t mel an"d(m^.
O Ta *Dodfef e prcsafff- IMari;-IiA imam, me
i'^ou obserW-bo <cmiTe*lteni«intftf .' ' -
Dre bedemioa ar yam dener-ae -ena 'an stt
hedhetfa^Y^fi' vk fedeondii va-'dMn, en
liaoo ,Jesas-,''pliget ganeotj'h ereaat tb rvnd-'
l^CioB. '- ' ' .
' "(a) Mala. a. i. h- Fs- ii^> i^a.'
(c) D«ot. 3a. a. {d) Pa. ii8. \k^. It.aeq.
Digitized by GoOgle
l3S IHITATtQH 4« TBI^'KW TIBI.
ItqtlMd di«eeft,.<f} digves fslt «bet.
H«>I<uai ^ T* AiHrou k« \n C'hrouer!
a, so hac a vezo, cv. <i|nliBaMlt,.l}0 Ijejiiach
8r c'haera pebiai a fell coDservii g«jU 4£
bcMs* sQurci. Aae44 r^4«i4^itUPtH^K svjet
eu» oil joa>
CHA£IfiT VI.
SlNI.#( EjfiMifS. TM. .. .
Hie obsenri a f« er^t lei 4«,7«|8f{i^K Jb^
q^r «»«J« IlA^4'w re 9b divige Qene UstAWt
fv^Ufo V7«t«r bf gaerc'hdet.
. ifa f^MHqit ^ei eb ober &n dra da bebii^
T«fic'h qat obMgeU. wir guelit ep T«d ^ «f
qement-M^ un « es^fo^,
Hae e reiKfet mciaM qoUafit hd 4x«f(«( a
zevotion Bg w i ftI |;d«HWP»- f>^ «e&
QuitUat an dra-sf evit non pas >CAi}d*U%fl
dea , a so guitaac Ooue evit Uoue.
Dre exempi, pa na ves qet mirap}; fip
gonfl, Q$ «fimp i^et.obliget absplfiviMt dft
Digitized by GoOglC
Xm Ui CBiB. Tt.
vont d'aa orcnn,'iia goiumtide d oImUs ef»
ruont m« rmwirt nont , erit mb pftt rei goal'
ezMpl d'ar tt K^dpolat.
hmatt sr «0<>ib1I> Uss > se c'bonMMr jamm
gadhic'h Milaii nnat>i-i^ da 2dnfl> egset o
tui^»boii>'liiMfl>'dre excmpl Tid, pcntus
Alia ar re-all d'ar vad, d'lr religion, a ro
latim fivitbi. Mies pa unisser an exempl d'aa
ali vad, e teuer guelloc'h abenn eus an dud.
Exeniploii ar saent a ra ssent. Ar vertuzion a
b^atiqsan Ebcstel baearc'henta cbriitenica,
Ae reant qet aebcntoc'h a effet var gals a ape-
t*^m, egaet aa o acrmnniou bac o miractoii.
O phatiantet, o doueder en andret an oil «
e a^ariiit«9 vrat an eil erit rgnilr, pardba
aa injnriou a recevent, o e'bonraeb dreiat-
da a nduri memea ar uaria evit iletna »
o ferVMr bepvct brtaaoa'b an • attviefa, «
araekr eatDnabl mk v gom iM Hon, a yoa
etel qed aliaa a Aimt « c'btm •wdlUis •sael'
last, pBRasntacf -t viltta Ine. e sptvel
»M hioi »
- O p^^A Dchmc « giWimim « to blno
pere, dreo«ntUBioa«'a Infe partcmt dre ma
Jtaaaeafat » «f bdet nnd a Jesus'-Cbmt.
Aft dud on seUantont en «ib velet bac <b
ma gmmt neant cvtt vei gMl eiOMfi attitt
d'egotle.
- £r £ric(^oaj mesTenti, danfQOf'baTxAi'Kb
Digitized by GoOgle
1^(6' iMTUTibir tskc'hss vui.
ha go«ssoc*h ; e famitl, e reoreatioo; drong^
[freaeg, calomnioa; er mirciiaios; gneyer,
leoa-faoi, isjusticoobrflft ha pataot^ a bere-
e parianter gonde-se evel a danliou ca^r;
anonroasdet disqiieset publicamant, dishe-
nor er famiitou, dissipation, causeres eu iU-
lieu, er sermoniou, a bercesoftier eb ezom
bac e c'haller ar re- all da ober ar memes tra,
ha ne qet ar re-se ba re-all gantho eo ar mor
a Toal exemptou e pebini e nenn bac ea em
venz hirio un infinite a grislenien ?
' O christenien a voal exempi ! mar fell deocTi
en em zaoni , en em zaonlt oc'h-UD8Q ; mses da
Tiana, db roit qel taul ar maro da ent ar(a)
breur feebl, ar c'hoar semft-te evit pe^U
Jestts-Christ a so maro. • .
• Lamcli»iD9tatikaBt digaBt ar re-all bo ma-
dbB.urrilRi, p^ei crimi Hnpebes crira'tn-
fieimttot •brMKw'h ha craellocli 'o frlva ens
a c'hraf Done , eos a-Tadoo an eteroitel
• Ad den a Toal saetppl A as Intvel pe blac*b
■ill disootott. Air re , dretat pel> tra, o dens enc
gargbenac, evel ar vtstti; un antorite be-
nac, evel an tadou , ar maraoa, a so. grevoa^
soc'b o goal exempi abalamonr d'an obliga-
tion vrassoc'h da rci exempi vad.
D'ar vistri, d'ar vestrezet, d'ar guerent
ispicial eo e lavar an Autroii-Doue : Me a
e'honlenno compt diganeoc'h eas an eneou a
vezo collet dre bo coal exempi.
fa) Cor/s. tir. ' '■- - . -
Digitized by GoOgle
LETR II. CHAB. TIZ. •
Ar Morci da rei ezempl vid, a sell clioas
ntuyoc'li ous ar re binvidic bac ar re bauMnti
Ma neo dint qet £de) da lezennou Doue ha
-da re an ilis , e vezo cals a dud trcinet dre bo
exempl e pui)9 an ifern; car songeal a rer e
txo henorabi heulia bevelep sqeriou : bac
biaao brassoc'h egiiet Mari, pebini, evel mam
Doue, a so an hiiella goude Doue ?
Desqi a dleont, e <col ar verc'hes-se, niqm
an Doue, en em itirvtcha ens boreoq hndl
evit procuri gloai Doue, pebini en dea^ o
savet qen buel.
O chriiteniea, chrislenieol b^Ieomp tu
roodou hor mam santel. Evelthi, n'or besqen
aoa Dcmet da rei goal eiempl, e fe^oa ebet, oa
dre goms na dre oeuvr, na dre omission a
enep lezen Uoaeliac bini an ilis.
O Haril melezonr a exempl vad) pedit
eridomp.
CHABIST VH.
Eds k OABAKTKS HAC KVS A BUS AX
bumiliation vras e tlie beza , 6 va Doue \
evit bo mam aahtel , ar buribcalion , lezen pe-
Bini ne voa great nemet d'ar raamou commun
Iiae ordinal.
BOHlLIATlOnOD.
Digitized by GoOgle
lUITATIOH A.B. VBAC'BES VIKI.
Dre ar ceremoni-se a religioa , e voue, ea
ear fe^aa benac, villeat aa eclat hac argaen-
d«r eus »r g«erc'hdet-se , a bebiai ezoa qen
'^lous gant raton, pa auDoocas an Arc'hel
dflzt ar myster eus a incaraaiion he inab.
Mks Mari a ouie, 6 Jesus! penaus ar vez
bac an dismegaiic a dtic bcza , ud deU, bo
parlach, en amser ho passion i»piciai, bac
en em estime eiirus da ellout beza benvel
ouzoc'h var ar poent-sc.
Sulvui lio poa hi savet buelloc'h eguet ar
merc'het-all , sulvui a biijadur a guemere
oc'b eo em izellaat bac o cuzet be c'baltteoa
Un cne pebini, evel Hari, dc glasq pli-
}<M aeiDCt da Zooe, « ca nebcBt a gax «iis
a btim an dud. ITe ra ■Mu ew ho mealen-
diav : gaelloc'li f ^aatiia beta disprijabl e tj
an Anirou-Doae, eguel beza henoret^el mm
ze bugale ar bed ^ pere a receo o oil faenoriou
er bed-ma ba ne receviat er bed-all nemet
dismeganc eternel.
Ar vertus a so, en effet, cals mnioc'b e
surete pa -ves en disprijanc eguet a cnets an
benoriou bac ar meuleudiou.
JUa chom cuzet a zirac daoulagad an dod^
n'en deo nemet brillanioc'h 1m •qfidusaoc'li
dirac -daeulagad Done.
AtrfiairAnrnui arffiar^CTetioa, n'odaas
qen desir na qen pretantion nesutjda Jcbbs
varoezo daonlagad Doue.
Digilized by GoOgle
UTIL II. CHJ.B. til.
?tt*£tt €*fn mhnonlt ncniet cfiriissofilif
Ar brovid&n^ peMni a vpil var an enron
Jirtltaft Sintfel, ho e%(radu alies e-unan, dre'
Un faettt (rnl flfi fiwmtliiitioa hac an dtsprijan^
d'an termeo eus ar merit liac eus ar c'hloar
eternel.
ftr garantes en dens «n deo erintan e-nnan
na souffr qct facil d'en em velet humiliet ha
drscaret; inses dre an dra-se memes eo util-
loc'li an hnmiliatioD.
Ar Sxat a drugareca Doite ens an diside-
gsnc a aniiaront, evel ens a eurc'hrac vras
a reeeront.
9fa n'em ens qet c'hoas ar memes santl-
manchon, co ererten penaus ne don c'hoas
Demet nn den stag oc'h sn douar, esclao eus
ar garantes propr , ha penaus ne glascan get
Ooue ebqen e pep Ira.
Beza e zens ^aent pere memes o deas gon-
leuusi ^eza JiuiaiUeti qemem s- xaix n dewa
da veza parfiet.
An Ebestel,;pa draeat eok a assambleou e
pere e vizent bet dupriget, inftoltet, a uide
]gant tar joa.
Ma n'eti em santan qet ar memes courac'b,
e tiean, da viatia, ipcco gant patiantel lia sou-
mission an hnmilrationon a zigac va Ooue
dhi wit "fa mad spiritn^
Hninc'h'* benor « reottn da Zone o Mtrffc
Digitized by Google
^ j44 IHITITIOK AA VKRc'hES VARI.
gant resinuioD d'e volootea «n dUpr^aofou
'a erra gancn, egnet na tin dre an donseE?--
nou ar re gaera a recevio digantaa.
Mab Uoue a so en em bumtliet betec ar
maro, betec an neant. Cbetft eao an exempl
pehini a dlean da heulia.
CaouL horrol oc'h an humiliation on a to
caout horrol oc'h an hevelid^aea a rooat
deomp gant Jesus.
Ua ro dio aa Aatron-Doae caU a humilia-
tion, e fell dezan va renta henvelloc'h oos
imach e vab.
Receo a dlefea un disprijan; j un humilia-
tion gant qement a blijadur hac a anoude-
gues vad, evet ma reeefen un tam eus ar
guir groas var beliini e varvas va Salver.
Santes Mari, Guerc'bes an humpla goade
Jesus, obtenit deomp caret, eveldoc'h , beza
humiliet ha dispriget er bed-ma evil beta
heoofet gaaeoc'b er barados.
CHABIST VIII.
Fekaus e tleomp obfr ua Zode ah SACRIFICOQ
A c'hOULEN 11IUANEOMP,
offranc a r^e ar mamou da Zone ea e
dempl, eus ho bugale lena, a gouste nefaent
dezo. Uba, 6^ Guerc'bes! an bini a r^oc'ii
Digitized by GoOgle
145
ens ho mab Jesus, a voae eur guir sacrific.
" Gouzout a reac'h e Ueie, on deis, rei e voes
evil silvidiguts an dtid, ha dija en offrac'h
da Zoue evel victim.
Car, eveUse, en offrchoc'h, evel ma en
em offras e-«nan , d'an Tad elernel.
Eno e voue evel ar c'faenta moment eQB a
guement ho poue da soof fr, bete^i an haaaad
diveza, eus a vues Jesus.
Hooli ene, mam Done, a gommanfas
nenze da veza trenzet gant ar c'bleze-sea
c'hlac'har a behini e parlante Simeon , o
terc'bel Jesus entre e ztvreo'b.
Ar mamou ens an douar a g^r ho bngaley .
sues e qement se ar re-ma ne bosaedont qet
o oil c'harantes bac o oil affection.
Pet affection oe zalc'h qet ar mamou eyit
ar vanite? Pet evitho o-nnan ? Mies c'bui,
6 aantes Mari! a garie Jesus; c'hui er c'harie
eus oc'h oil fialon , ha re gaiiac'h nemetan.
Ho mab nniq e zoa : ne reac'h nemel com-
manc tanva an dou^der da veza mam, ha
mam da uu bevelep crouadur.
Gouscoude, evet ma zeo erriiet an def Cf
d9 vont d'en ofr d'e dad , e partitt.
Merc'h dign a Abraham hac beritoures eus
e feia, e vougoit an oll*santimancbou naturel
evit ch^laou ebqen moues Done pehini a
c'bonten digaoeoc'h ar aaciifi; eus ar pez a
' guU maj^ er ttsd-ina.
K.
Digitized by Google
X>re Vfl ^k^Mitl , ts ttab , IfCilt f<H1il ba ge-
nerus, pa c'bouleo Doue dig^aeoc'fa OB ora
beaSG, n'eus lore pe seuft e ve.
Alias! exija a reas diganime (rT«jen d«IWn
ar pes ain boa i feson da ^flrtt. in^» digK-
n^oc'hili petra a exich oi^totfidUfot? jAr^s
a dlefac'h da gassaat.
Goulcu a ra digftneoe'K'ttrsactfficetnboc'h
oorgonill, cus ho cflUti-fetia %6 lifeg*i»'t!fc»
bp <;otiriBandi9.
Mar carit GoM, ar gttiAMite '« die
ef gvftte Irractpal etM b^ esntflA.
«frr gaKm stHs la caMt '*tei|r^qef<p«»-a
eo caret. Kft irarat a t» l»i irt/fts
c%o8tit <9a Sfntreprtn mm a baMafad *vio-
ficnltebu a ves da drec'hi?
Ap guir garantes erit Doue en em iisqWes
Cf boan hac er gombat.
Bee^ difficil ba delicat ba bezft disqib da
JesDs, a su impossubl.
HAfallont a ra deoc'b rentfl ho sacrificou
•agreabl d'an Autron-Dotic? Grit-hi prot»pC
hac eb ex'aminn ]>elra a goustont a 'bo an.
Arbed a exicti digjnt e vignonet fir »-
criGcou ar re boaomssa; maes aonalc'h Co
deze'ii beza. parlantet , -viit IttcjU <t ober
dioc'h-tu bnc aatieraMtiat.
Digitized by GoOgle
§xn II. caiB. Tin.
DOK^ btc en a T«eo ir maMr miq ent
peldBi «e rear netra, eb rauniaa aravc b»c
jBB^ na nitb-qet ?
Ova anal) I p^en adxat eesrn e Zone,
pa laqear aa noao enr muzul er garaatei a'
roer dezai) I
Ife garfset qet offr d'ar bed , pebini n'm
Via o^uvern gouscoude nemet dre falust hai
ne gar nemet dre interest, ne gredfet qet.
effr dezan eur galon evel an bini a gred
menr a gristen offr d'bo Doue.
Eur mab pebini ne ra evit e dad nemet
just ar pes a so ordrenet dezan, ear pried
pebini ne ra fore evit dispiijout d'ephried,
pe e deus poan o ptijont dezao, hac bi a
zisqaes guir garadtes? bac en so lec'b da
veza coQtant abezo?
Doue a so infininant mad en andret e oil
grouadarieD ; inies er memes amser^ ne sonffr
qet «i«g«I d«un e oalM e *iigrie.
. 1V« ves' tw ««et n« acpvicbet, evd na er
gOQlen ba ma er merit, ma n'er serricher
gant ear galoo baif<Bt (a) ha soumettet d'e
olt vakmtetiou.
Raii|it ^aot «■ vez da veza qea lacb en e
servich. Razjit gant ar vez da ober qen ne-
beot'evit an biai en deus^reat qement evi'-
Caont a ra 4^c*b e ro aliea goarc'JienMp-
Digitized by GoOgle
i4S iMiTXTioir AtL txb.c'hes VARI^
nou dies da obserri. Ah I va mab, bac en a
' ell b^a netra dificil d'an eoe a z^ir ar ba-
cados, ac a goosider mad gin. eternite eiiras
proBiettel d'an oep a bcHilto gouFc'hemeDnou
> Doue ?
Homadou.Iio tanves, bo rqintalioii, ha
ypc'bet, ho paes meraes a dl da c'bonlea
■ diganeoc'b , ha ne allit qel «a em glem,' Ooir
en deus var beb tra.
Na. vezit qet snrprenet e o'honleafe Doue
diganeoc'h mui-oc'b-mni, a broportioa ma
ro deoc'h.
Ne ra evel-se nemet e»it bo tisposi da Ttas-
. BOC'h faveuriou var an donar hae ober deoc'h
'mcrilout caeroc'b recompansou en en.
'DlSPOSlTLOHOC B NRK B TUOXP BBZA B- QBTBK
AK POAHIOO i. BBB8 BZOHI* eOUBB^OUZBT.
\ k mab, pe sort snjet oc*b eos da'Tonela
ba da buana'di-eTel ma rtt -rarzn an en ?
Allasl Roiianes ar'Ssent, cc^BiaD^-a^reaa
da jonissa eus a on Oraoqilite benac^ hiac en
ua Laid eft eio gavaa e occwidnoiijafflijaot.
CUABIST IX.
Start.
Digitized by GoOgle
txn IT. CUB, n.
An injiisti; , ar c^halomoion, aa iogratiri
a form * neves dessinion nialirias a enep din.
Mam garantezns , pliget ^aaeoc^ accordi
dlio crooadar ar ricoar eus ho protection.
JUari.
En em gaont a rit, va mab, en enr stad,
^ eur fecon bcnac, benvel oc'h an bini c
pebini en em gavis pa glevU en tempi ar pes
a annoncas din Simeon.
Goude faeza lavaret pegiier bras e llie
Jesus beza, e lavaras ive penaus e cavche
cals a dud da stourm ountan ha d'er perse-
coti, ba penatts «ur c'bleze a o'klae'bar a"
{Ireaache va ene Ta-aDao. ,
Dre al levriou aacr e vean iaatmet a best-
all ens ar souffrancoii a dlie beza partscb'
Jesas. Abel laqeat d'armaro, Joseph giienset
gant e vreadenr; David -persecuiet gant ^
adTenOorien , chetu o c'hement a draou pere
a re^presante din, ercl var un daalen, ar pea*
a dlie 'C'hoarveaoui gant Jesus.
- Ha pebesanqen cantiDuel evit va c'halon<
argtiel am boa bcpret dirazoti eus a dour-
jpanchOQ hac eus a Varo JesTis.
Pebes huanadon interieur tie boulsen-me
qet beveach ma talc'ben Jesus var bout va
i^balon ha ma songen ne dlie savetei ar bed
.nemet dre ar maro,ar c'hruella.
' Pa Tden taza on oan, ear pijon en tempi.
Digitized by GoOgle
xSa miTATjoH Aft veic'hm-vim.
e Ummh : Ah ! cbetu eao ar pes a TOW great
um deift da Jesus ! ! I
Seri'icher.
Comprea a r^n, 6 mam Guerc'hcs! pe—
gaer glac'harns e tHe beza bo stad, hac eo
gont FsesoD e c'balv an ilis ac'hanoc'h rouanes
ar verzerien.
Ar verzerieno dens bet bo pben trouc'bet;
exposet int bet d'al loeaet sauvacb; perisaet
tax, b«t dr« an tuB pe sa dour. Mats bo souf-
firaafM «rdiRaIainaD.t ne visent qet padu» :
ba n-e'bat o den* ptdet \si bloas ha tr^mt.
bee «pad an oil am»er-ae, lew a gwraii^
hac a ners mnioc'b aguel aa ell wsanen.
awwaWciy 8 T«lac'h gant ar bi«§M patiaatet
araoofiraofou bepeet saves pere a breparo
Boat deoe'bf ba ^wittireb tra ar re a diko'h
Ufi deis da aBdmi var ar c'baWar.
EvidoQ-me a se ar sempladures hac al Ia>
cbete memes pa velan ar souffrancou pere a
die c'hoarvesout ganen. Ma en em nevesaae
contiauelamant ho poan, o sonjal en lour-
manchou a dlie J«sus da anduri, bepret ivea
e nev^seac'h ar c'henta sacriiic bo poa great,
anezao oc'b e otit da Zoue e dad, ebars en
tempi.
Oc'b ene a yoe en dnisUdignea ar te WMi
mies bepret e j^use ena as ixac'fa.
FaWort ft. r«a. deoe'li;, gul ac awvift-
m • iXW pa gftp^j^fr^Q ar c'Voa^iiw
neves pere a zestin evidon,
H«i,%]kiM'i^.ew ejw, woi a. 4img4)te;
glem.
Doue (a) ne bermetto qet e veac'h t(Ht€tt
afiliget, epropvet en tu-all d'lto qer^, isfes
atao e proportiono e sicour d'lioc'li ezom.
Cfaelaoaii: o c'br^c pebini dtja a bafl^sC
oji^oe'M, Copsmttit d'e c'hr^c , d'e. wpiratiq-
Snivoi Diuf» « l^nipAr ewvwi.d* mi <imi»
snlvtii e prepar dezi moyenoa d'ho snp-
ponL
jweanjOelboa ■ etfe Botie di* ober d-'fi gro94^
dur, bac, oc'h o receo a galon vsd, ar c'hiw-
adtir a ra d'e grouer ar sacriHc an agFeapU.
Ar c'hroaziou a zestin deoc'h a tobv^f
dfl lavaret eo, eo <^«9 vqroQc'h desunou hsift
a zilvidignes , a zanieles.
Ba fallput a ra deo^'hni ampijch An-
Ij-oa-QoBe ubcF pes eo d«H9 c'hosntf
Ho troublien, boc'b aoa qe bellaiot (|ffl>
dvu^oc'fa ar chroaaiou-se, P«lr« benae a flb-
fac'h , e vezo i«t dew'fa hfi dovgUMt
I iinTiTioir IS irneTttss tibi.
Petra 8 dldt eta daoberevtt arfarra? En
em soametti, vatnab, da gaement a ordmo
Donts. '
An Autrou-Doue a so fa) ar mtsstr, e me
c'hai, m rajo ac'hanon qement a gavo a
bropos.
Hac e vellot penaus Doue, loochet dre ho
sonmission ha fidel A'e broiuessaou, a rento
scariToc'h eguet na songit, ar c'hroazion-se
pere, a ziabell, a seblant deoc'h dleouE beza
^en pouner.
O renta a rayo scan betec ober deoc'h la-
▼aret ; SuhuifbJ kon deus pers e soufjran^ou
Jestu, sulvui a bers hon deas ives er c'kon-
solathnoa a zeu deomp dre Jesus,
Ar Servicher.
M«o-tragar«ca, 6 Gaerc'hes sacrl ens ar
c'beatellion a roit din. AUnmi a reont va'
c'bouracb , oc'h va scnoa ens va langaU.
- Ah! c'fani eo a oblen an ners aeves pebini
a saatan ene evit moBA gant couracfa
*arzu ar' c'hroaztou-se, pi*e ne alien qent
da gonsideri nemet gant spont.
Binniguet (c) ra vezo an Autrou va Doat^
pehini, dre avisou e Vam divia, a grenva ya
daouarn evil ar gombat hac-fl zesq din i oa-
ten eur brezcl, e pehini, allasl eb arateoar-^
se, ne alfen nemet bena trec'heL
(a) R<^. 3. i8. (i)Cor. i. 5. («) P». i4< I.
Digitized by GoOgle
UTH it. CHlB. X.
iSS'
CHABIST X.
PENAUS E TLB EH EM chMPOUTI PIT KITE , E PE
SAHTIHAKCHOn E TLE REZk PA ZALC'lI DoUK
KIT BE ASDKET EUK COUPOBTAUAKT INCOM-
rSEHABL.
ouB a TO da c'houzoat en on instant da
Vari, dre voyen Joseph pebini » so bet ins-'
truet gant un eat, penanserenq savetei Jetns^
dioc'li furol Herodes, ba partial evit ar vro
eus an Egypt.
Maes Doue ha n'en dens-en qet, en e oli-
c'halloud, eur voyen da cbench calon ar
priof-se ? Ha tie qet indiga a uu Ooue tec'bet
dirac nn den marvel ?
Boae ba ne all-in qet nevezi e favenr
JesQS', ar burxad eus ar gonlioa a bere e'
scoas gaecb-all an Egyptianet evit savetn an'
Israelitet , e bobl , hac ho zenna eus ar vro-se ?
Ab ! Mari ne glasq qet coinpren dessinoti'
Done er gotnportamant a zalc'h en e andret.
■' Bolontezioo Done a verit ive bor sonnris-'
sion, pe e comprennimp, penegomprennimp'
qel ar rxson anezo.
Mari hac hi a gavo pe a dra da chom beo,'
epad eur veach hir, e crcis an dezertchou,
pell dioc'h pep ty hac er vro estranjour-se e
p^uni e c'baster?
Digitized by GoOgle
1^4 IlUTATI«!T..UrTSftC'iU« ViKU
vllui m'r ^et traou-se. A.r meraes
Done pebini en deus ^reat rei urs dez! da
bartiil, a so puissant aoualc'h evit ober dezi
caput peadra da vera , petra benac n'ec
c'hotnpren qet.
Mart c'hi a cbomo atao en HgypI ? N'er
c'honlen qet : dislreii a rai pa royo Doue
dezi da anaout an amser e pehini e tie distrei..
Hac e rofe Doae dezi ursou c hoas iacom-
preqaplQc'h , he eue ue gplfe ae\.rs^ eoA e.
j^eoc'b.
A betra e c'halfe beza chagrinet nn ene
pebini a sonch eo Doue be c'bunddP
. :Ba. bwi) « vQta. eiur IwoteiHioa .49sww*h
-egpotbini ar brovidasf ?
. CMrw «, rif ^ia> 6 va QoimI bale dre
henchon pere pe snaveaaa q«tk Aou^l'fa eo :.
h^jtotpnte* a lAlc'b leo'b Ain asclSfigw bac
4 ra»f«#> JT««Mi9ti palec'h « saii( ra«s mwwr
pCDM3(.v'ar en em Isesan da v«M«i»-
^Wt'dsfrimn «n Doue, ar furoea
qAlin.-^t.»fiioa camejou.
, Daoust ma y«n en devaljgeo, e lalflfVL
' gam Assuianc , abalamow mtk ton eerten
%liaiidoaot qet.
Ah! petra servichfe dia va scl^rtgen Tib-
uoan ea un bent pebini a zigorit dia oc'b^
unaQ , ha pehini a ordrentt dia da heuiia ev^b
p!a.veii dall, ba dr« QboUsas^ deoc'b ?
Azatec ma zon snr oc% am parlwtci.t
Digitized by GoOgle
e tlein bale eb en em chelaoa vmhmb*
En em abandoni a rSt tout-a-fat etr«
daouarn un den sur, prudant bac babil; hao
em befe un difizian^ e Doue ar fames eter-
nel, pehini am c'huada bepret> n'eus forf
petra erru gsnen ?
Ho providanc en em blich alies o Tont
d'an termen en em bropos, dre voyenou
pere a seblant conErol. £vel-se e[a,peguen
eatonabl benac e ve ho tes&iuou varnoQ, me
en em gontftnt d'ho adori.
C'bui a ell ober muioc'h egnet na elUn
oiw^Wt ri-'«qa eUi I 6 va Dout^ ! petra
xnto vdsm^t din tiwbo pers, pa vouezia
e veco eo* ho perSf siel ma z^o pa ves com-
mw^ot- din dca bepm gant -va pbasior,
■va c'bon'feiiobr; me en.m soqmetto, eh
xmet^, 4'm sruw fa^ ba pcovidasQ, ha pa
m «B|e« q*t p»ira a dkfc wfw>()t goude-se.
Sur ezoanpfloau*, epep tra, em.bezoaffer:
oc'b un Doue pehini a so iB&Dimant m^d.
Ab dca-se a yoa aoualc'h evit I«o&t Mitri ha
Joseph da dec'het eu JBIg^pj* 9k gf»iim mPMRt
ebet,
O vaeoe! iisit Qnp) c^bp**^. TAR W PQ&»I-
Digitized by GoOgIc |
CHABIST XI.
Evt 1 lOU&CI An BROvioiH^ SS AimiBT AH *
DUD JUST.
(jTAHTjoa c sonjan, 6 Gaerc'bes oboissant !
er speret-se bepret ingal pefaini a gonserv-
choc^h, pa oue ret deoc'b partial evit an
Credi a reac'b parfast penaus an Done etre
daooarn pebini en em abandoaac'b , en dt-
▼ige sonrci tc*hanoc'b epad ho peach, ha ne'
vijac'h qet abaodonet gantan pa vijac'h er-
met e fin oc'h hent. ;
£o effet, daoulagtd Done hac ht a die "
maccout da veza digor Tarnoc'h ha vat n
buguel divin a behini en devoa fiziet ar
sourci ennoc'h ?
If an, nan , 6 Maril n'bo poa aon da gaoot,
na tac an dangeroa eas an nos, na rac ar »■
ens an deis.
Adveraour ebet na elle, nac bo snrpren
eo e bechou, nac bo muntri dre e dauUon.
(a}Jutrou-Doueen devoa carguet e Mies
d'ho tiouall. Urs 0 devoa da heQillta fideU-
mant oc'h ol^roudou.
Commandet en devoa dexopetlaat (b} diou-
Ar Servicher.
Egypt.
{a) Fs. 90. 6, {b) Pi. 90. XI. et seq.
Digitized by GoOgle
LEVB II. CHAB. ZI,
157
zpc'h pep danger hac ho touguen , ma vige
ret, etre o daouam,
Hac e vige ar vro e pebini e zeac'Ii go-
loet a anevalet hac a loenet sativach ba cruel,
.c'/iut a dlie bale eb droug ehet var an aerel
. hac ar serpantet; c'hui a dlie bretsa dmdan
,ho treid al leoun hac an dragoun,
Mari. '
An Atiiron-Doue en deua pronteltetf ,e
mear a andret eits ar scritur, sicour ba difea
ar re a laca bo iiziasf ennan.
, rf'eo em droablit eta jamses dre occazlon
so iirsou a ro Oou« deoc'h , pegaen dies
benac e veut da iccomplissa. Espeilt ennaa
bac ho siconro.
Hac e veac'fa expozet d'ar vrassa paou-
rentes, evit obousa d'e voloDtes, en (a) etn
fizU vnr e sourci. £ brovidao^ n'Ao Icezo da
■vancout a nelra.
Hac e veac'b esposet da c'hoaperes an dud
vechaiit, d'o insultou , d'o phersccutionoat
Q'en em zigouragic qet.
Doue ho tifenno iac ho souteno (b) en
amser ar chagrin hac ar boan. Ar fiziaoc o
deu3 ennan an eneou just, a so un assurauf
, cerlen eus e sicour.
Mar sebiant Doue o abandoni evit un am-
•er, e ra dezo erfla caoac (cj adutre ar pe-
' oc'h ha beza calm.
{a) Ps. 3G.3g. (6) Ps. 40. Ibid. 54- 23.
Digitized by GoOgle
)S8 iWTA'fion la tbrc'hes vau.
Ab'-dad B Vetlmli a eft dtzesper lia hie
diortozent mui nemet «r imrp digant anne
an Assyrisn'«t eoramandet gaat Hotophernes f
faa gonscoude , en amser-se memes, DouetA>
Kados-cps a zalc'fae digor daoalagat e brcri-
dao^ varnezo , bac a Teas d«zo caoat ar victor
var bo inimiet dre tm irrstrnmaDt senrpl en
apparanc, laxs cr^n , abalamour ma en em
servicbe Doue anezan ; tia intanves santelf
banvet JuJith, o delivras.
Joseph, iinan a vipien Jacob, guerzet dre.
jalousi gaat e \reudeur, a laca e fisian^ e
Doae en e oil boanioQ ba chagrinou, ba
Cone n'en abandon qet.
Calomniet gant greg Ptrtipbar, e vaestr,
ebsrs en Egypt, ea condaonet inlustamant '
d'ar prizon. Er prizon memes, Joseph a lacft
e oil esperanc e providanr Doue, ha Dotre a
ra'edtima ac'hano, a ra* dezan taotlt grtij
vad ar rooe Pharaon , pebhii a ro dezan ar
sotirci «aa e oil rottdntelez.
' <Gonscotide , provid^ti; Jtn Autrou-Doue
zelivr qet atao ar re just dioc'b pep aon
ha peb danger. Ne bOurve qet atao d'o oil
ctEdraou er fecon ma teziront ha ma er c'bou-
leATKftit; iQKs, pe e l«iin ahezo ens ar vizer,
pe o laea enni, e brovtdao^ ne qA nebto-
tOfH) admirabl.
Fe en Iio lEes da soufFr injnsdf ^bers «r
re-all, pe m ne ra qei, ar meinea Ira eo a4-
miibtilen o abdr^t.
Dplized by GoOgle
LEVt II. CBAB. XI.
Done a TO dezb ar c'*lirac eas ar baiianlet
en ho plioanaiou, hac oc'h he rei dezo^ e
ra muioc'h eo ho faveur eguet tia tafe ma ho
c'hargfe a brosperite.
Pet cbristen a so pere a vanq a hep Ira,
ha da here oetra ne aeblaat mancout, qe-
ment int contain en ho siad I
Trugarecat a reont ar brovidanc, ha ne
chenchfent qet ho stad miaerabl gant stad
etkus aa ^& a Uve Kkc a xUa^bz. F^rao?
Abalarmodt -A'ao doacder a foatoflt er btt-
tiflAtet|>CftAtliifoOMie4«KO. ■ -
Job, pehini ^yoa betq«rt>ili<ridio,1il ^
triM, '^e- bentfisaion Done, a |;ellss ha tud
ba -daaTeB tn vn tavA, a 'drugancae, var'e
T^-teili-KB AiltM>n'4)OQe. Perac? Done en
idevoa roet dezJib vftntantsmam , ba A-e e
l^hwtfibD 4a vololftea Done, e vbritas c«otit
rfn enter mniec'h egoet ar pes en devoa
collet.
Va mat), ho pet ives eta recours d'an
AtitVou-Dcae tn hoc'h till ezomoii. Bezit be-
ptel ledn a iizian« en e vadeles a dad en an-
drei an olt.
Ha pa ho laesfe er vher er bfid-ma, marfco
l>e»s Clii^nc ennan, mar souFfrit tii union
gant -va mab Jesus , ho Tad pehini SO en tn
he i^ecmipbii&D eus e.varados.
Digitized by GoOgle
j6o IHITAtlOV lA TBKG'hES TiU.
CHABIST XU.
'XK DSCS COVDITlOir BBBT BR TUBS-Kl , B
PBHIHI ITB ALFBT SBATieKl. DoDE , .TX-
ZOW Sa STAO-8S DMB TO&OHTES DoDE.
Va mab, perac ar c'Meinoa-se pere a nt
y»T ar stad e pehint en^ em gaVit ? Ne on-
fac'h qet , erne c'iiui, serricba Done er tUd-ae
evel ma tie beza servicbet.
An en a so lenn a iuent pere a so ea em
rentet ssent en eur stad heavel oos oc'h iai.
Die a gavas Doue er vro eus an Egypt, e
pebini e voue ret din en em dransporti, «TeI
ma em boa er c'havet er vro eus ar Judee,
bac e rejon va fossubl d'er servicba enp evel
e leac'h-all.
Piemet e conservor e parlout grac ha mi-
gnoniach Doue, e tlecr beza contant partout.
Scblantout a ra e tile beza poanius bras din
ba d'am pried Sant J.osepb, quiltaat an douar'
9 -Israeli gouscoude e zoamp contant.
Fa Toucmp galvet a darre d'bor bro* ne
saotchomp qen plijadur nemet an bini da
ober bblontes Doue, pehini a yoa bor.reglea
uniq e pep tra.
Ua ua gUst[it qet, va mab, oba ho po-
JUari.
Digitized by Google
LBTK.II. CHiB. XII!
Jontes oc'b-anan, mats bolontesho tad pcJiini a
so en en, neuse, contant eos ar stad e pehini
ea devezo ho laqeat , ne zezirrot hini all ebet.
Doue en deus mcrqet da bep-liini an bent
dre behini e tic qerzet evit erruoiit er sanleles.
En em ambuai bac en em drumpla a ra an
liini a sonch dezan gallout en em santifia dre
UD tent-all.
aller qet boca saat, eb ar siconreus ar
c'bra;. Done e ro dabeb-unaa ervesar musiil
neceuer d'ar ttfid da befaini er galv ba d'ar
fooctionou da here en destin.
An bini a so en em dennet en eurgooent, ne
die qet regretti ar bed pebini en deus qaitteat. •
An hini a so angaget er bed , ne die qet la-
varet ne ell qet en em saretei ennan.
Ar stad a vaes ap assnrra evit an eil bac
eguile, a 90 an bini e pehini e fell da Zone e vent.
E pe Sieurt condition benac en era gafet , sr
silvidigues a zepand dioc'h ffr fidelite d'ar
c'firac.
San Yan Vadezonr a so en em santifielvar
faord rivier Joiirden , e pelec'h e falle da Zone
C chomge. Ne ghiscas qet sortial ac'iiano.
Ar vuez a gu.ndue an Ebcstcl oc'h beulia
Jesuf bac o receo e zoctrin, ne sellantes qee
da Yan Vadezonr capablac'b d'er renta saotel
egaet ne'voa an hini en devoa e-nnan.
Nan, ene christen, ho m'icher ne deo qet
dreizan e.-onan control d'lio silvidigiics.
L
Digitized by Google
tISl imtlWO* A» TBRb'HES TAM.
N'tli fleo qrtlllleat'liiaeiflli'lioar k fftesSh,
lifit an aen, laittiH itdadli arelib'Mi eiii
smitiRa. ^ ■ , J ■
AlleS 66 liebiM><i<i1i 4te garanirs Iia dre
ttiir eos ar Vad fegilrt dre wfaut feniltle cr
c'BarScler, e abiigCr Ki«M i!0 elil- ilaj diffe-
•raHl dibc'h ahViill ltia-»«et'«inaii.
Petra'B c'liouneMOt o chench ? Evil rliench
i'blac'hBca goliditioh rib ^Bencher qet a bu-
ajbe nac a garacter. Partoiit e cass an dfcft e
M'ctfu fall gantan.
C'lini oc'h-unan, \a mab, 11a nonpas ho
mirlier pc Ijo labour, a redqit da chcncli.
Santiliil lioc'h occupalibflou en ho micher
oo li o rapponi da Zooe, ha n'en eoi glem-
raol qet o la.afet a r™lli<»t SfkandcTi.
An nonibr bras a ocffltpaiionOa per« <Ia-
vensun den e pen eartbnanUlM, n^VM.^et
dc'h Da.id a'en em rei d'ar bedtn tra da gana
seiz gitech en deU oieulaidiOU an JIMr6u-
■^wi dSic'h ma vifge in nitit *«« ko
■ 'lalooroii oc'li ar saiol bez« Siedt, ho
meme. eo bo renle oafaW da "» *"l'^"a
■ ma<l eusooccupallonoa.
Ar sanlele. ne gonsist qct o servicba Done
ellec'h ma talvesfe d'an den nac cvel ma lal-
. ^es dezanj-mais elleo'h ma talvez da Zone,
' Jiac evel raa falresfe dezan,
W«> « c'hiorifiot Done o veza clao Tar ho
Digilizad by GoOgle
LXTa II. CBAB. XUI. l6!S
tt^tie, Biar (elL Aeatu « T«ao'h .eao , ^uet na
ra£tdli oc'h 6het actloDou caer a zeTotiOB.
Cflj^BrST XIU.
Ens AVi FERVEDA, E 6EKTICH l)oUSt
Servicher.
Kei a rit dio , 6 Gaerc'bes santel ! eh oil ctr-
coDstanfou eus ho puea pere a anavezan ,
ezempluu bras eus an devoiioD ar ferrahta. "
ArTerveur-se eo ho cnndue bep btoas da
JcTutalem , e amser arpasq,
Pega'emeiit benac an obligaiion d'en Am
renta eno evit celebri ar solanite vras-se ne
aelle nemet ous Joseph, gouscoude ne van-
cac'h qet d'e accompa{^iiimt:caut.
Ho caranles evit Duue a yoa re vras evit
m'en em gonianlchac'h da ober evintan ar pes
ebqen a yoa evidoc'U un (lever indispansabl.
Alias! CQC ingiat ma zaaa, iie meus qet
great betehen ev et-ae en andret Doue.
£a despet d'e oil vadobcroii, n'e meus bet
eviotaD nemet eur galon stris ba lach.
P«t eo bet dezan c^mtnaodi din evel msestr,
evit va lacaat da oboissa ha da reuta dezaa
henoriou) ■ .
Man,
Eur galon pehini a par Doue ne neglicli
netra eus ar pez a ell plijoiit dezan.
Ke ^ftVi^zIt qet ^en^nt.a vettt ax mxsir a
, . Digitized by GoOgle
jSlt imiiTiov AE tzhc'hbs riBI.
servicbit , ma en em evpernit tm-«>tis dezta.
Considerit ar pes • ra evit ar b«d ar re
en em zcsquese vignonct, ba desqit gaalho ar
pes a diefac'li ober evit Douc-
Guelit pebes pres bo deiis. Ne espernont na
poan na falig e servich bo maestr treitoiir.
Sugeal a reont e mil dra evit plijout d'ar bed.
Mies plijoiiE da Zoue,rcid'ur moeslr sou-
■»eren-»e cals mercou eus ho carantes, a so, en
ho saolitnant'c'liui, eur goiinlraing re vras.
Gonlen diganeoc'b sourcioii da blijout d'ho
rrouer, a so goulen diganeoc'b beza re snj^t.
A nen qet mezus eTidoc'h e rftocfet pro-
posi deoc'h exempt tad ar bed , hac ho cass
d'o scAl evit desqi penansetleit servichaDoae?
Ah'! na bermettit qet e veac'b trec'faet e
courach gant bugale ar bed. Na souffnt qet
en em c'blorifife ar bed da veza guelloc'h ser-
vichet gant e vignonet, eguet n'en deo Doue
srgristen!en,drearreen em c'Jialv christen ien.
Ne viot raui eus a nombr ar grUtenien-se
pere a gred caoiit cals a zevotios pa eo em
goQlantont da ober (idelamant ar pes a or-
tlren lezen Doue (lezo.dindanboan abuDition.
Ha ne roont-bi qet a lec'h da sonjal e con-
tantfent eb poan da goll grac Doue ma c'hal-
feat e c'hoU eb meritout an ifern ?
Da viaaa e toujont Done mai eguet n'er
cliaront.
Doagit anezan , va mab, an Doiie-se ter-
mpl en e buoiiionon^ m%s bo pet aon, dreist
Digitized by GoOgle
X.STK lit CHAB. xni. l65 '
pep tra, n'er c'harfac'b qct aoualeli, an Doatt-
se qer mad ha qen dign da veza caret.
EuF mignon evU pebioi serafac-h nemet
just ar pes a so neeesser evit non pas coll e
vignogniach, liac ea bo conaiderfe erit ear
mignon touet hac ardant ?
Ar guir garantes a ra fttao mnior'h egoet
nebentoc'b. N'en em gontant qet eiis arpes
ma zeo obtijet da ober.
Profita a rir eus an oil occasionon da
blijont, pa garer ervad.
M'fao pige evit Doue eur garantea ferrant,
ar pes a rafac'h cvintan a ve atao ea tu-m*
d'ar pes a falfe deoc'h ober.
Caric gaiit ardeur hac ar garantes a 20U-
(aio ar boan. Doue a scuiti en on ene fermot
OD don^der pehin! a ra eaont delifoa er pes
memes a so an diesst da ober. - .
■ ■ Jlr Servic/ier.
- -O Ti mam dener I obtenit d'ho cronadur
ar fervenr-se-a bcc'bini e ^rlantit din, hac
a bec'hiai oc*b eus roet exempldu qer bras.
En amsao a ran gant mez : an disterra dif-
fidiite 'am. arret. CetH a ran d'ar gnenta
tentatioD a inouamant hac a zic'hout.
rArrespet humen alies am dalc'h hac am
ampech da ober ar pes a itispir din ar c'hrac.
Goelet a rit an ezom am beus da gaout
cooraicb ba acrs.
Digitized by Google
Ahlraello boc'li ii^strncttoHou qen profi-
tabl allumi em c'haloa ar garaotes tcrvant-se
gint pehini e verit beu serricUet un Doue
pabuu-a so oil oaraBWs.evidoBL I
' CHAfilST XIV.
fTBSirs en devoa daonzec vloas pa zea& da".
Jerusalem assambles p^ant Santes Mari ha
Sant Joseph , <ia crlt^bri ar solaDite eua ar
pasq, evel lua zim lio c'hiistiim.
Ar solaiiite o ve/a pasaeet, Marl ha Jo-
seph a zistroas da Nazareth : Jesus, eboa,
voiuent, a chommas e Jcrnsaleiib Greu Oi
devoa dija un deveg bale, pa val^flttt, na.Ma.
qet Jesus gantho.
' Pebcs chagrin n'o devone qetl P^ner
' stBubl DC dlcai qet beta Hari , p^uitcttUenR-
manl, ens ar &hw ■ ■InusI .
AlK»f 6 Ta SaWer ! neqetdic he iaot e cal^
las. Hari ae'baaecli.
En gazet a rejai^^a znrac he daonlAT
gat evit interest gloar bo Tad cdesUel.
Evidon-me pehini a meus ho collet rjen
alias dre va phec'hejou, pehini am eufchMM
foroet,q«B aliaa d'an.em bcUaat. diaaiao^' a
me ■ ell aaoioot aonalc'h ar aImIUm?-
Digitized by GoOgle
devfla. cQilet nein'ct w bpwain9~
corporal, {esijA, Qonservi a reas e oil vi-
^Doniacb, ba iii« q^,eu$ collet qetnept a eller
gauut a gnerra, er bed, gra^ ba migno-
iiiacli JesnSf
Af bed bac e blijadurezou, pere a meus
caret niul egaet Jcsi^s, bac bi o deus pe a
dfa d'am dizonimagi eua a^ c'boU am cus
great ?
Eiirus ar re dioc'h pere Jesus nen deo ja-
nufss en cm belleat) pere bo ileus ataO posse-
det Jesus I
Hi cb<}GR a ellJavitret gctr^ e.o l^^rftdoit an
Bcza gant Jesus , 6 compagDUBes an dqqcq !
6. antrfilienou t^vissatill 6 mignoniach tener !
Maes en em velet pelt diijc'b Jesusr, dre flr ■
I^c'hpl, 4 SAlitfjd hprrubU ^ noztenva)! 6
if)j»ar.ar, vfaasai o ifern v^r an dquarl
Ah ! ma c'banavesfe e valbeur an hini en,
deip cqll^Jesns , e rofe, e^it e gaout-adarre,
SIX oil pjnvidiguezou, an oil bcnoriou, an,
oil blijddurezou eus ar viies.
Gu^Is.a rear da eur c'lioU lemporrl, evel
ma. zeo coll un anevai : inconsohbl e vezer;
lia ne vque'er qel ar c'lioll a rear cus e Zoue.
, He. i:ear, qet myioc'li a van evit e ^o\\, dre
^ul.l^-fftus,) dre D^gl'ian^ ar gonfession, drft
^,iMb5i(^^egytf|, iw,riiftt.nw na ye coljet
netra.
Digitized by GoOgle
i68 tmivi^tan i& vekc'ses Viai.
A beza e zens goaaconde ear c'holl bras-
ioifh, evit un ebe cfaristea, MJietnen deo coll
Jesus dre eur pec'bet mervelT'
Nao , neo deiis qet an deo, na golfe an dra
gant regret, n'en deas nfemedoc'faui, 6 va
Donel mad souveren hac infinit, mad collet
gant an dud, eb n'en dint togctiet ens ar
c'hoU'Se. O va Done! peguen nebeut oc^h
snavezont!
Eur pried, neniet heza e ve eb saatimsnt,
hac tii a ell beza tranqil, pa e deveus collet aa
tenerra eus ar priejou?
Eur mab, eb beza dinatur, bac en a etl
beza dicbagrin pa en deveus collet ar gnelta
ens an oil dadou?
O Done! tad a visericord, c'hui ebpen eta
a vezo collet gant ho pugale, dre ar pec'itet,
eb chagrin na melconi ebell
- O Jesus I pried divia hon eneou, c'hui
ebqen a gavo eo ho priejoa calonoa calet ha
dioatar !
O Donel 6 tad ar gnella eus an oil dadon I
rentitdin ho mignoniach! O pried sanlel eus
Ta eoel rentit d'am c'balon ho carantesi
"Bezit toavbet dre an daelou a sorti eus ya
daoulagad : en abondanc e redont, abala-
mour ma santan ar pez am eus collet.
Horrul am eus ouzin va-unan , pa sonjan
c meua meritet ho coll evit eur jamies, c'fani
pehini ho poa roet din da aoaout, dre vercon
Digitized by GoOgle
XETK II. CHIB. XIT. 169
qer patant, ar gartotes iofitiitfao poi fevidon
hac ar blijadur a gavae'h oc'h ober bo temea-'
ran^ ennon.
O pegaer bian eo ti c'balon , erit deteali
errad va ingratir! I ' -
Nan, an oH gafonOD asismbUs oe vent
qet* capabl da formi a enep va pec'hejou na
horrol , cur gassoni cren aoualc'h evit egalS
ar nialfieur am beus bet d'ho c'hommeiti.
Evel ma xon arbraasa ingrotan hoc'baodrcr,
6 vajesnsl e c'fa'iniplorin bo praua compai-
tion. Hi a vezo suffisant « plaf ar glad'bai*
a vanqo din.
Me a garje et Tigeva glac'harqen brasbac
ar feiz pehini am scl^rigen, ha pehin! a zesq
din an horrol inflnit a dtean da gaout evit ar
pec'Iiet marvel, hac argaranteseb muzul pebi-
nia dlean da gaoat evidoc'hui, va Doue,va zad.
Saatout a ran an oil indignite ens va bnes,
ba nebentoc'h e sanlfen, m'ho pige nebeu-
loc'b a vadeles.
Alias! va oil ingratiri ne dens qet gallet
6eza ho paltantet em c'beover.
Va gortoset oc'h fos gant ear vadelea a
bebini ne allan aoaalc'h ea em estoni, hac
evit pehini jamata n* allin curat aonalc'h a
anoudeguez vad.
Er atad deplorabi e pebini e ton dirazoc'h ,
pesortsojet a esperan; a e)Ian-me caontf
nemet ho madeles mem«s!
Jesus J va Salver f o renta din bo m^no-
DigilizSd by GoOgle
170 tmTiiTIOII. iJI,. JMfiti'M^i T^Kt.
niAflbt disqii^zit din l^ete pegucit cliajU..
mpoet lpo caranles.
Me avoar e meus meritet an tiuiliou sr. r<^.
nmlAeq&hp jusli^. Ah ! punissit ar r^vallet-ma,
insesrentit dezap arplao en devoa en tio caton,
-li&n)U:digaii^D , me a zci contani., qeipeiit
a ell va sta^a cic'h ar bed , if\^()i),tt^d«^ctl,^.
henot ha l epuialion, i$tHQ 1m- "*W0OW4«h
an dud, mx.i na iicrmcttit j^ni^^e||t}i||e,af^f|re
ar mallieur d'lio coll.
Oh ! ra ellin hiviiiqen repari, dre ar ilde-
llte hac ar fecTeiir eus va c' ha ran. tea., an ant-
ser am beua collet o veza separel.d^ftfuic'b >,i
dfiC, Sksp seurt p^jB'bet r|l9l^v£t
PJj'gjCtji^eac'heta, ^ JfC^sJ rei c|uic!hjqa^
hf^rp^99it «"> dMpet d'.bnn.diaqqatnwt^
m ftortuD jamses ac'baoo. -
CHABIST XV.
PenatfiS v^c e, pKvLfc'h e rekqer clasq Jesus,
fk TES BET AK MALHEUR d'eB, C'HOLL.
,nft-dftTOft qet qento.c'h rwntrqet ne,
Toa qet J«sim asganityie«|}«Atlij, im ef c'Uur.
Digitized by GoOgle
e.devo^^ ar booheur d'er.G'tf«QQ(,.
^ Ar joa a santas, pa velef ar i^b qlr-ze,
Ton* it(|^ A,'*t, clUgna a d^iwa safiuf am
e.golI.
Va eiWf cqllet oc'h ^ U^f^i Imt^ an>
ptres ens ar vam d^ser-se, 4"^^ ^*-)
evellhi, ey'it e gaout.
lioclac'bar, liot&elouadlegoolpn Jetui^,*!!)
anoU draoucronet, oc'h an en lute an douar,
oc'h sc'lerigen ao deiz lia tevaligen an nos.
Alies e clasqer Jesus ba n'er c'baver q€l,
abalamour n'er c'lilasqer qet pvel ma zeo ret.
O velet ar ffcon m'er c'LIasi^er, e lavacfet e
TCT^r fscbet d'er c'haoul,
Ijla promptitud d'e gla^q Lac bo pres d'e.
gaonta die beza an desteni eu|, ar ff^'h^r-
q^fa aas.da vti»,«e'e'Jvail«f> 't
Mftf fcpelec'l^ er c'ii^ot ?iEr
aWt-V cbotc^ion., eA c'bi|^«4ui|e9iM»t: no/f >
' AUtA.naal Jesiu. ^ so /adTersour . tQp«t^
d'«^ traou^e. toot. T?^ gradft 'qat q«B qfjbeftlv
e sicourfe argoad ac'hanoc'l)'^''^ ^^'b^l'^l^ii
CoMultit ao a-vifl, inV^swQB^ B.'c^"'■.*^8WVt■
lennit ous eur b^Iec mad, hac ar re-M'%l%r«
' (a) Lac. a. 44.
Digitized by GoOgle
17* iHiTinoN 4ft TXBc'nzs Vabi<
Ssntes Mari, en tempi, e ty ar beden, en
exercic a religion , e compagnnnes e veleyen
hkc e servitiherien fidel.
' Er (fbaout a reot e'htm cr setitod , pell
dioc'h pep societe monden , ha , dretst peb
tra f er zoHtnd ens ar galon , da Uvaret eo ,
erxilanc eus ar passtonou hoc en dranqilile
eus ar speret, o sonjal e Doue , o tezirout
Done.
Pedit-en eta da gomniaadi d'ati avel faa_
d'an toiirmant a ra ennoc'h an onrgonill, ar
vanite, ar bassion diregl evit ar boisson, aa
&vi, ar julousi, ar goler.
En ho calon , evel-se tranqilizet, vo ho ped
d'en cm zestum cvit chelaon eno e voncz ha
clevet ar c'homzou a vues pere a sortio eus
e c'hinoo sacr.
£r sotiiad bac erpeoc% ens an efie eb ho
deus-^ elasqet hac er c*bla)ti (ffaoas ar 're
tL Cell Aino en em doataat oanlan , pe b drf*
en em belteat dionntan drc grimou ha dr«'
BtEUrsou, pe bo dtCt ebqen er c'hotlet a vel
dre eur (^louarder hse nu dissipiftton volon-
tier en e servich.
P'iio pezo cavel Jesas, 6,y& c'halon I pebes
peoc'h ne danvaot-hn qet. Hac en a eller, pell
dioc'h Jesus , jouissa eus a eur bonheur
benac ?
&D nep ea' deas cavet Jesns a goroprea
loaden, dre'txperiaof , penaosvirteinor
Digitized by GoOgle
UTB II. CHjIB, XTI.
bras, 1^ dlviD, a daUe er Tlid ar boan d'«
glasq....
CHABXST XVI.
Pxif'ADS K IMQBR BIT HX eOMPOBTI PA TU C4TXT
JltBA..
Ar Sen-icher.
O^TST oc'h eug elir adarre Jesus, A Mari! Ea
digass 8 rit ganeoc'b da Nazaretli.
Pebeg bouheur co oc'h-ioil Ad ^les me-
mes en desir.
' Gaat pebes attanlioQ a vam oe veillot-ho qet
var ar mab vacr-ael Pebes sourciou oe gue-
merot-hv qet eas e tiks ba< eas e bersonach ?
SJari.
Va mab, beza e zeo, eneffet, eurbonfaeor
bras cavet Jesus a oeves, ha nea Aeui netra
'aa dlefet da ober evit en em assurieiu ar
botsession aoeEan.
Ar Servicher.
Pllget ganeoc'h, 6 Giierc'hes saer! desqi
din oc'h-unan ar pes a diean da ober evit as
vesiB mui privet eus ar mad souveren-se.
Va mab, rxasiinit mad petra ea deas pel-
leot JuQS diouzoc'by ba petiaus oc'h eas
Digitized by GoOgle
i7i IHlTATlOIf LK TERC'bCS TABJ.
gri^at evtt coU e clrrac ba dont da veiEiB -e
adversour.
Ua n'oc'h eua bn, qet cpqjniaDcet dre ea
em relacbi en e servich, bac en em renta
cou[)abl a neglijafiftftt^tee &o deus er yeneat
ea hoc'b andret.
Dre heglijan^on tfepele»*lk* M>-«*fcir tafe-
beut a nebeut ear vbguer a zUparti etre
Jesus ha nin.
Ha n'oc'b eas-bu qet roet golo en ho calon
dt'cttr baaaian dangeroa 'bmac, d'ar c'hlt^r
vsen , da on dexir haluiuet da recea naeultia-
- dton ktududjipcda soogcaorton^ daKesirou
aecret a impurele, elec'b mouga an calfeci-
nm qeata eu» ar bassion-^e, azalec ib'oc'h
ens he aantel oe'h en' em Alumi en ho eal«n ?
Ha n'oc'h u qet bct-nqlijant dagumlvda
. zont da goveS) neglijant en bo pedennou,
en ofern , er sermon P
Pa en deus Doue hoc'h ivertisset, dre
' youes bo pastor pe ho confessonr, da rendn^
da certen passiunoD pere a gommance en-
noc'li o ravach, pa ho deus lavaret renon^
d'an daremplederes-se a reac'b pe a ber-
mettac'b a vige great debc'b aliea ganl tud a
eifa' ies eoBtiU d'.oi^li>-tDi, ha aeotet ocH eiu-
>. -faaf A n'ofi'h eus-h* ijet diapciset ac'hUsn-
l01iIB»d?
Pa revuzn da Kmiein> pea a -t'boKlta dU
' gad^ompj «o eiDi3)(i:ter', 4fb ar Aut
Digilized by GoOgle
XEVK It. CBAB. TVI.
i:5
tifaflHl, 'ftbs fi soitm eui brbvmc piM-:
vblier 'ft 2oue, ptfihitli a so cvel ignr''M¥<!tfe-
garct hae b aMt>^h an den da godAH <G'a«p
«eurt dizOTS cdHsiderabl.
M'ac'b'SDaVe^lt e ve unan bebae tas itn
traou-se catis diioc'h da \eza tenn«l var^-
noc'h ar malbcuL da ^n\l Jesus, iit betcc ac
'sourcen ens an druiic evit e dizec'ha,
Evel hia tired dour a uii andret, cpad na
Tes qei di:iec'hiet, er mbmes Ira e j)ec'hoi,
(jeii a zis(rtijot ar pen-caiis ens !io pec'hcjou,
R«doublit eta a attaaiioQ varilitc'b oc'h-
tlnah. DioUallit (a) Ad )iaHin giirtt an oit
sovrci pbssabl.
Ne btlUit ti«t BiMs or ho uma.
At galbii Dfe nil qet beia bmile'het «b ddnger.
DlOc'h faifa Vetet> dcrtiSefVet ha dioiiall«t ac
l^loti , tt'coaMrvtir ire -^elloc'b tailtit'U
Btait'fLdel dla'tib^i-'Blfa Vrto^biani^vh gloar .
an AiitroiT-I^otie, fl'dbl da eviti pe^'ptc'hex
ail disteVrii, ^tinl Aon na dcufac'h da veza
ialUlel lia pec'her cn tmoii hia.s,
disp'rijttnc ( lA eus arjnuluu hiau azUpos
nibedt a fiebtUt <ln goui-za e pec'hejou briis.
Jesus ne fell cjet dezan a galon [lartaget
etiezau hac ar re-all.
'H6 calon en anlier en deos great cviritim.
Tout e fell dezan he gaont.
Ar fanlou bian-se , evel a c'hoarVe gueyer
ifl) Prov. Jit 23. {h) Eccl. 19. I.
Digitized by GoOgle
176 IlIITAncnr U TBKc'hBS VIST.
bian, caqeleres, distractionou bian er pe-
deonou, ea ofern; ar fnutou-bian-se, var
bece ea em excuzit gaot qt'icent a facilite,
ha pere a gusttim eneou clouar en ein bar-
donni, a bciia, qaii th er santfet, dioc'h
Jesus, bac er pelU diousoc'b, er memes
fsecon.
JSe dorront qet toul-a-faeat ocli nolon gan-
tan, iQKS dispozi d'lie zerri. Jeius a goosider
ar pec'bejou biao-ae mercou a gloaarder en*
bo pers, bac ar (louarder a zimina an nombr
CDS e cira^Qu,
Jesus a ra d'ao eae clouar, evel a ra eur
msestr da eut loden eus lie brat, var beiimi e
losqe, ergotntnan^amaat, cals a zour red.
Maes, o veza ua brodu qet a yeot aoualc'fa,
ha ne brofit qet eus aa dour, e ra d'an doar
redcc var eul lodea-all, pebiai a brom^tbac
a brofit muioe'h.
Ar/idelite a antrcten un union dener eire
calon Jesns ha calon un den fidel.
Grit, en andret Je&us, cvei a zezirit a rafe
en bo qevcr.
Soubseti a rit e acuillfe en oc'b eoe oil bio-
vidigriezou e garantes, digorit eta dezan an
oU dorojoQ eus bO caloo.
Eur reserv benac evidomp hoo-noan pe
evit r^-all j a zisqaes eur galon partaget, b^o
a rent Jesus evel jaloDS.
disterra-gner abera on den bac a gara,
a so reeerel mad.
Digitized by Google
LETK II. CHAB. XTI.
177
RecevU ire ar memes tra inspiration Jesos,
pc e rojo deoc'h da anaoat ar voyenou da
dec'bet dioc'h eurpero'het, pe e royo deoe'h
mojenonda avan^ en devotion.
Servicher,
O Goerc'be^I pefaini a ouezas qer parfxt
petra eo caret Jeaas ha beza 6(Iei dezaa, me
a caper penaus, sicourct dre c'hrac JesuS|
peLini a brijot goulcn evidon , e laqin e pro-
ttt bo qeulelliou.
Mxs souffrit, 6 Guerc'bes santell e lavar-
fen un dri pebini, etre re-all, a ra aoa dia.
F«bl ha fragil evel ma zod^ atlas I ba n'em
beao me qel ar malhenr da goll c'bois Jeiu's
La d'n c'boU memes evit jamca?
Mart.
Ta mab , r^aon oc*b eus da gtout aon rac-
M, ba ma o'^o pige qet an aov-ce, me a
glasqfe be inspira deoc'b.
Arabat eo gonsconde e ve accompagnet a
droubli€a bac a re vras cbagrin.
An aon da goll Jesus a die beza mode-
ret dre ar fizian^, evel ma toucear dre a a
dour eul liqueur re grcn.
Grit, eus ho toslcs, qement a zppand
dtouzoc'h evil pcrsevcri e caraitics , Testis , hac
eaperic digaate vadcles ar L-'braf vus ar ber«
acMCffaiif.
M
Digitized by Google
^ imTinoK AK vnc^jras tiki,
iln eo flffllgeanti 4 mam dener! beza evel-
« irtcerren evel ma ves un ene pehini nte
deus qen aon ncmat da vancout a bersev^
ranc , lia da boliini Done ne rd qet da
^naout hac ht a bersevero en he garaotes.
Mari.
Ar siad douetiis-sf^, va mab, a so partaich
qemeni (fen a so c'lioas var an hent eus an
cirrniic.
Eyei-se eo bet faJvezet da Zone, gant aoq
na gonesfac-'h e presomption.
Dleont a ra ho terc'tiel en IratnlKte, inspi-.
1-fi deoe'h'iin disfizlanf santel ac'hanoo-'h'
oc'h-nnan, hao ober deoc'b ober Ita sitvidt-
guos gant 'aon hao en ewr greoa,
N'en deo ntimet en en e c'faailer beza .cn
abri dioc'h pep aon , ba jouissa eus an assu-
ranc piirus da veza atao gant Jesus.
■ CpABfST XVII.
Air Kris riDKl ITE QET EK EM ZICdtTBACt ^K'
SSc'hORIOD SPIBITDELf Bi (A/sbslAMt H
PBLLA Jgsus BIOOTHI. '
. I)ocB' a zalc'b aviefaon , a qaver an eHC<m»
just , ebr gomporlainant pebini bft. *wwil4
liac bo chagrin.
Digitized by GoOgle
LEV* II. CHAB. XVII.
■EvbI bu leU dwEfq ^onvi o fi<klil», ns
sahtet ganthn.
£vel-se e reas Jeius d'e vsm aintel.
ADanutarea pegnciqent a boaa a r^je dwi
o tianqa diouOii.
Gouscoudf p pclleas dlonthi liac e chomas,
fbne vouie, cbars eti tempi.
Ene elirislen, mar plich gant an Doue-se
R garantes oc'ii cprouvi er niemes /econ . n'ert
em droublit qet , en em annit a gouracli.
GortQz!t gaot patiaotet e tisirofe Jesus
4*bo caput
P^Bcaoent bemo his ve arao tost deoc'h
eyit accord! deoc'h e zieoot** paergoitlennot,
,«o loadgMiscoudaeseblanlle avcebou pellaat
dionwo'h , evit ma comprenoot peguar mal-
beuro^t e. veac'b , m'ar er c'holfac'b tout-a feat.
Pa favoris oh eoe drc e gontolatiooou, er
gra evit he souien en b« phoani^iou.
Pa berniet goude-aeave livret d'ar sec'bor,
d'an desolation , er permet evit miret iia gue-
nieroourgouilleusar vadelezou en densevitbi.
Oil paignonet Jesus, pe gasi oil, lio deus
eantet gtieich joa, guetch Iristidigues; brema
dflvotioa , divczaioc'h dic'hotit ; un deves
peoc'h hac un deves-all tentation.
Fi «eM«Me Jesuft ea em betlaai dioutbof
bo abandonni qasi evel dezo ho-unan, e aan-
MAt }l9 pU acmf^adwras ; quia i^'aa em xigoar
Digitized by GoOgle
l8o IHITATIOW AH VEBc'hES VARI.
rageni qet, abalarnour ma oui«Dt pehias, ha
pB aa sanlfei qeL e ye presant, ne veser qet
Debeutoc'h assnr eus e zicour, - ' ■
Gotizout a r&nl penaus Doue en deusgMlet
rn avanc ar poanniuu a anduromp, faae en
deus parconsetjanl preparet evidomp ar voye-
tiou da denna piofit anezo.
Pa soutene c c'lirac ac'lianoc'h, dre zoucder
ha dre ponsolatioo , e ■valeac'h gant plijadiir
ha ganl facilite en bent eus ar berfeclion ; maes
na song!t qec e ve nense bo pe muia avancet.
Cals iDui oc'b eas avancet er verlus , pa ac'h
em sopporlet bo lic'hont hac ho ani'faer spt^
rituel gant paliabtet, bamilUe ba sosiaiwion.
Ar stad-se a abandon e pebini e seblant
Done hoi l^sel, a so triBt,eiitguir, abalamoor
ma ves aon atao na ve qebtoc'h eur baBition
8 Zoue eguet eur fS^on d'boo eproavt.
Gouscoude, eoe christen, pa en em gavot
or stad:se, pelldiocii eoU flzianc, esperit atao^
esperit ferm peosas sonden e vellot adarre
JeSQs ho muia caret, er gueloc adarre qea
dign hac a ziaraac eus ho carairteB,faa ns
epronvo qet pell ac'banoc'b , qeti o«bent Da
mec'h eprouvas Mari.
Imiiit neuze ar pres e devoue ar vam divio*
se da gaout adarre he mab. Evelthi clasqit-
en gant ua dezir hac no impatiastet saatel
d'her c'bavout.
Mw9 na Tarmarit qet, pe m'sr grit cur
Digitized by Google
I^VB II. CHAS. XTII. I-Sl
ctlea beoBC, ra vezo evel bioi Man, ear
c'blem a garantcs.
Va mab , emezi , perac oc'h eus-hu great
evel-se deomp-ni? Niayoa detolet d'ho peza
collet.
Lavarit We dexta : 6 va JesDs! perae oc'h
eas eproQvet gantqementa rigol, c'halon?
Chiii i vmt peguement e souffran abaoue
-na-Btntaa qet bo presan9: hac nn tnfidelite
benac eo etia va pbera a ve bet 4:atu deoo'h
d*bR cm bdlaat diooun ?
H'ar em eas ineritet an dic'boat, ar ttad-
ma a abandon dre eur gomportamant pebini
e defe displijet deoo'h, pardonit-en din, 6
'.va Anlroul
Eivisiqen me a vezo sourclnssoc'b ds evita
qement a elfe clisplijout deoc'h.
Mks pe seurt motif benac bo pe d'am Iseiel
. er:sec'bor-ma , me en em soumet da veza
eprouvet er f^ron ma faWezo deoc'h, qeit
lA. v^, J>Ujo- gifiKoi^h, ncmet e conietviD bc-
pret ho carantes em c'baloo.
Digitized by GoOgle
i6a naT-ATimr is •fEdc'insS'TABr.
CHABI5T XTUI. .
Eds Aa 'vues cczet.
Ar Setvieher:
Plijet ganeoc'h, 6 Guerc'hes laniel! expll-
qa din ar myster eus Br vues cat^etha <liaoA-
■veset-se pehini a gmjdaa«> e Sffleaceth.
C'hui bo pije gatkt, 00% en ea <uq«et.,
gounit da JesUs call a goloaou b« -val* t he-
noriou.
Mari.
Vs mab, lacAt a rean va gloar da tmita
JeSus e-nnan , pehini a falveie dezan beza
peli amser, var an d(iaar, un Done cuset.
Deuet e zoa er bed-ma evit desqi d'an
dad, dree zoclrid, te^'faeldiodtaDheoorioa,
beza hiiinbl.
Dre-e vaei ctiret, e iKTiznMlit e !roM M
exempl arauc instrai.
Aa tad eternel a falle dezan beza beaoret
dre ar vues cuzelf eus a Jmds , ba Jesus s
breferas ar senrt bnes-se d'ar borzadoo ea
divige gallet da ober.
Dre an hent-ae en dens dtsquezet penaas
ar berfection hsc ar merit, evit an nombr
bras ens aa dud, ne gonstst qet oeli ober
evit Doue traoa bras, man ocli en em 00-
Digitizad by Google
iBtA. n. CUB. jftta. i9S
cupi, pa SCO ffme to kmmcre wloDtes, a
labourou wdinal, B fiidiercMi dirtw ha
prijabl erves ar bed.
Aitvnet CO gantaa distromp]a an dud
dioe'k an idc &us en em c'hreont eus ar
■—teUa memaa; car ae eitimont neira ar
•aoteles, ma aa rear miraclou ha traou buv-
Bf«, dreist oil, eondaom a ra rfre «M
-trbres hacan basto deus an darn vitya eus an
dud d'en em zisqnes , au desir o deus da veza
eatimet, ba meulct.
\a mab, carit bcza ciizet, dianavpzet bac
ancounac'heat. Nemet e viot cavet mad gant
Uoue, petra ra deoc'b saiitimanC ar bed \ai
ho sujet? Ar bed a basse ha tout a basse
ganlan.
£ Naz'aret, me a bossede Jesus. Beza cm
boa egarantes, en en devoa va hiui. PeEra a
.font davaatach evit bsta eiirus ?
Bfue c'hMi{[ti bian a couar e pebiai e -w-
fmtfh iMt-anfM diaMvcMt, hac e pehiai
«*he^i«fa mod neiMt ho emeifi , a dVefe
>teUaalDMdasc% prafarkbl da oU iMliniiHt
-WWBalHB.
Kno 6 cafac'h ar sourcen ens a zs£lo« «r
^I^C^ar, erit en «m Toalc'bi beprtA da-
vanlach dioc'h bo pec'hejou.
£m, loc'icea «m nmsu beftret gant tnui
tm Stmitindm gaitt Jesds, e-cafac'k en « gtrao-
tes, an tanva eus ar barados.
Digitized by GoOgle
l84 IKITATIOV M TUC'SU TIEI.
Eur Tues cuset ba retiret a MbUtat deee'k
tritt , sbkUmoor n'oc'h eiu jamsM lanveat i
doufder. 'i
U'bo pige commancet d'e xaava, e cafac'b
CO TKD meorbet an beaortou hao at plijada-
rezon eus ar bed, hac eo veoBoc'b o'boas ar
re ho c'hiasq.
Guir eo penaas, o veva pell dioc'h assam- {
bleou arbed, e vezer alies sujet da c'hoape- |
res tud ar bed, pere 8 gav estunabl e tisprich- |
fet ho divertissamaachou , mxs ar goaperes-se
inemes o deus un avantarh bras, abalamour
ma c'hunissoDt cats mut gaot Jesus, pebini a
glasqcr ebqen.
rfebeut a dnd a so, va mab, pere a vev e
pcoc'h , cebeut a so lud spiritud hac interior,
abalamonr ma zeus nebeut bac a gar en era
denna eusa greiaar foul, evk cbom bo-anaB
gant Jesaa>
Beza e zeas, roemes, pere a re proCBttion a
vertus, e pece gobacoude e veler nebeat a
vertua , e pere goascoude e remertiev ndicat
a vir devolion : abaleaaonr ina iwentreai*'
upet ba ma tiaront re en enssefeqiies.faatet
ba beza guelct. Bo devotion a so tout e eom^
ton.
£n effet , aessoc'b eo parlaiit e gais tud
devot, egtiet n'ea deo beza deTOt.
Ar c'hraf ne cboai qet pell eo nn ese dis~
aipet pebini a glacq tensa vaiiMtu acUoa
Digitized GoOgle
mini-iU, differtQt dfoe*!! n pHed od«stIeI,
dioc'h Jesus.
Ooulcnnit eas Jeea> nnan cm ar scleri- .
geanon vras-ie pere en dens roet d'e zaent,
b* pere lio d«aa aelerreit bo sp«r«t var bon-
Jbeor em (a) -met caztt e JDoue gant Jesut-
Christ.
CHABIST XIX.
Eirs im TDM nrxsaiOB.
I3a Vari eo e conven psrticalieramant an
deeteni-ma eusar Speret-Sante! : OUfiJgloar
mere' It Sion a so en he interior.
Ar pez a oncomp eQsfae aetionon exterior,
nen deo ti«tra a etiaparattm sob at pat a
bassee ea e c'haloD. -
En em repmaatit ar vam-ae, gawc'b**,
-an he ay a N*saretb.
Aatreit a aperet betec ba iateiior, ha '
.tf'gBerncnt-K ho sindi.
AIxs piou a alfe compreo lie affecttononf
be Kanlinianchon, he dezirou ?
Pios a alfe lavaret ar pea a ba{ma«r0ldoii-
se eus ar santeUa cronadurea. ? i
. C'btii «bqeD,.*vT* Oooiot a Aoaape oil
bMwaHyia ha-anCi " ■ ■ 'i
■ ' ColosB. 33.*(iO P». .45. I*.
Digitized by GoOglC
l96 UtlTMUlT AK iwc'fln Vl&t.
C'hui ebqen a 70a ar peo-eans htkomt£m
eus he oil actionou.
C'hui a yoa cootinuelamant pnattnt d'be
,'apsret.
Ho qo^ct » re* BB oil Araeu enMet^ -Nebra
■e aUe lie diatMt <liotispe''k, abslaHwor -ba
soac*fa tout evitbi e pep tra.
He jajamaachou a yo» reglet var ar maxi-
moa eus lio fumes elernel , he oeuviou re-
gie! dre ho speret ; be c'honversationoa o
devoa evit sujet ho caranles.
Pell dtoe^ pep connoerc gent ar bed,
'Mari eo em occupe a Zoae^ eus a labooroH
be my, f/nt an oU liberte «ut a nn' one dian-
■g*ch dioe*h pep faitereat ba pep •antiaiaDt
homen.
Pebrabenacma w»a, dre eur c'brac parli-
cuUeri nuestres ens a oil mouvain^inchou he
c'halon, gouscoude e qemere ar precaiitio-
non arre vrassa evit serri anezan dious pep
tra nemet dious Uoue : en em rebeich e divige
■fg^at un affCBiion , an intantion , un dezir
pebini n'en divige qetiM nvet M«i-oo%<mt
ttmLDonA ba.'petinri-ne vige i|et>ea em nip-
porlet da Zode- ba'd'e e^low.
- Di|eaB-«qM-ae:e Telcrfsfrw aa ar "tues
interior. » •*■. . . ■
Qomnaa a tt «.veiUa T»roiian>-)>o*'"*">*i'>
Tar bor c'balon , evit na^vexa hm «tt' atfae-
tionoa evit Oouc) w bfit i^^retj cvit va
Digitized by GoOgle
tavm u. «flu. an. tt^
nrricfao peb tra da zevel e songezonou vam
Done.
Ar Tigiian^-ie t to ercl eul lagat bepret
vligor , pehifii • ziMing p«tra a mh dioc'h wm
Mter, evk tr M«rtifia;dtoG'liare'fara9, erk
Drein ^ves-sevarDOtBplion-aiianecluib-
■tviier ar ^krm^ hae an iMfi da oftermtao don
•H acri—wt CB hh- hevekp ffitjon na KAoir
■tf^ da beniUft daziron an natur.
• Ebar T^;ilan9-se, e r^r cals & fautou, icoI<
lou bras ^ mcigantbi, eb ober neira a exlra-
ordinal en apparanc , e rer cats a draon santel
pere hor rent tud verltizus.
Fet hermit ba pet guerc'bes santel a so er-
ruet er c'lienta reaq eus ar re eurus, dre ar
Incrit ebqen eus a eur vocs interior ?
We danvaot jamies ar peoc'h-se /lac (a) ar
joa pehini a zeu digant ar Sperel-Suntel;
"Tiemet beza e veac'h tin den interior.
An den interior a voar en era bossedi :
evel raa veil! THroeeaii e-uoan evit en eJn
zimiaU oas ar paasianau--9e pere a obadea
an ene bac e rent csclavoures dan'-ibKiao-
jp,eret, e coiuerv peoc'Ji «r guitm, bates «a
traoo capabi da a^iwenrfattiawietiipdioib
Hmb •B 'dcp 'dtM)Kt, «r (^bobtrol^tM em
donnn»Uv<oteA acapr^ss, etr am drtt • xaill
r<iHiflM.gnitttB«« naaQ^^^■ulat,lR)jdign mA<^
Ca] Rom. 14. 17.
Digitized by GoOgle
'iS6 noMTMH jim'vnc'raTiBz.
lendtsq; hm dr<-<^ e coll e re|H» lite eVlra»-
qilite.
An den inMrior nc aeaves qea faraieB nonet
M hint a so crves Done, fames pebmi, o
tizolei dezao an neant ens a dr»o& an.dooac,
a zev e zoogeioDon betec ar gonten^aiion
eoi an traou celesiiel.
- Aq den dissipet ce gonsnlt nemet prodanj
arc'btc;qenieiit a apparis-pellaat dloutfai a Co,
en e zantimant, follentes ba defaut s fineua.
Ar c'lieiKa a so be|)ret var 6vez gant aon
da reza tromplet gant e zaouUgad bac e sqi-
aiicboit-all ; an eil, ne beniil nemet e santi-
manchoii e-unan, e sqianchou naturel,da bere
e rapport qement a ra.
Laqit bo plijadur da sonjal e Done, da
glasq Doue e qemeat a reot , da rapporti pcb
tra da c'bloar Doaej hac ho peso •mioc'Ii
Ac'h-unan roiianteles Dotie> ^ . ■ .
Seza e viot neaze ar (it) gitir gmten-as a
befaisi e parlant Jeans en tnMff peMm Hdor
iHtoae-a tperet hac e gmriutet.' ■ t ■ >•' <
f«ao an. dam vuya Ns an dud a u mtao
-«ttdroublka,ataa er e'bleiaoa ? 'iBbaiaariOT
.m* doddaoM em was oU-diasqwliFIflaa en
oeeii^nt &«et;ens'«n4lflaae> .
• Mcnt a' berhonacb aMmes ipdreia «Mant
. besMtao gaab Done, errea aa^ho ^ncfar o neva,
A'm diot qat {jottaeonde ar pes m a^laMMt
beza.
(a) Joan. 4. a3.
Digitized by GoOgle
LSTK II. CBIB. ZIX.
- Ha clirioB a.io)pattaget 4ra ns infiniie ar
iuttriioa iafetH; ira iperet • a* ecoapst «iu ft
■« acnBhcbMS)* HMijMonoa Tim.
Doue ebqca a soan objeteus a awijcMHiM
■n den iBtarior. Doue ebqen a so an objet
eas e attantion bac ens e galoo. Ar rest ne rm
impression ebet varnezan-.
Ret eo r«gli an dianveas dre an dlabars ens
ar galoo. Maes an darn vuya a ra ar c'hontrol.
Er re-ma, an dianveas eus an den a regl
hac a hent fall e interior.
Goiiezil eta occupi ho speret ens oc'h inte-
rior, ha n'en em occopiteua afi traou exterior
neinet e qement a m'er gouleono Doue diga-
neoc'li.
Pa rencot Toemes , .dre bo slad^ en em oe-
cupi a draoQ exterior , henitlit ar c'hra^ pehini
bo qe]en da examina affectiaqoa bo calpa
luc intaplioDou ho speret.
t4A.gfe4it,qet aa gonyenfe ax vnez intierior
nenel^ da ,ci$rteo t^d ha da cei^ten. anuer. Jit;
Tuez-se a ell mont assambles gant an devcriou
a bep stad, gant ar sourciou ar re vrassa.
Ar vues interior a eller da gundui er inal-
hcur qen couls hac er bonheiir, er c'hienvet
qer couls liac er yec'liet, er mouvamant qer
couls hap or repos, en amser ma vezer (rou-
blet bac^ eprouvet , qer couls bac en -amser i|
galm bac a beoc'h.
N'eatleus Kencoptr ebet CJC tu,4S e. pebinf
Digitized by GoOgle
■e aUsmp aoweal eantnap hoa- nni a tfrtt
•Kimiaa jMtra ■ kasac cBMimfk dnitt
peb tra , en en roit d'ma eMrn^on eur ar vue*
iBt«Fior, mar hocBlT-Ooaedtzo.
An exercicou'SC • ao call anezo, ar vedila-
tion ens ar giiirioneziou eternel , ar gommn*
nion freqant, ar breuriezou, ar roscra.
Mar negligit ar voyennou-se a berfection,
en em zissipot, hac en rm gUscot miu oc'b*
mm egaet aa glaacot Uoae.
CHABIST XX,
Eua IK SiLiirf.
^ iervkher,
Dedc^doi', lloiiaaes Itr vetlnzloD, eti tm
adpessan , evit deaqi tev^ ba pariant a bropoa.
Chbi oc*h eas'bet prat'tt^^ ar verto* eas ar
ililanc en eor fe^oti 'qer parfast, lUa' cItelKt,
gntlt e^foet bitii-all, desqi din e pWatiqa va-
unan.
An aviel a rapport deomp hiniennoii eus
bo comzoa, hac e velan ne barlantit jamss
neitiCt dre ar niariF ens eur vertus benac.
Febes carantes evit ar burere! pebes hamt-
l^tel pebes lonnriacioa er ifbomsou pere a
adreuoc'h d'an Arc^bal petiini a lenas dliQ
aaladi en -baaa ltd Dremdet adurabl 1
Digitized by GoOgle
LVn IZ* GMB. XX.
>9«
Parlant a rit, e tf Uisabeth, avit renla
gracoa da Zoiie.ea'«fa«VQriou.
Pa oc'h eui cavet a neve* ho mab Jesus ea
tempi, e pailanlit oimlan cvit (lisques ho te-
□ eridigues a vam, hac en eiired Cana, e par-
lADlchofl'h CTit prociiri gum d'an dud [>ere
a'm devoa qet, o pedi Jesus da chanch an
donr e guin,
A hent-all, e tftvit, e menr a circonstanc o
pere e seblante e vig« bet dleeC deot'h okev
pen ens ho sao timandboa d'ar re a yoa
sambles ganeoc'li.
TeH ana ar bqnudau pave a errna da ciif-
nivelat Jdaaa, c^i a glive ar pesa lavare hac 4
gana ea hmar deiBn an bao ar baitoMt.
Ifetra eo* at jus a lavncut n« «cl>appe di-
gantoifh, aM» eiM arieler, deMum (ill
a reac'k tout en ear tilaaf lean a reitgion-
Entemplepehiniapresantchoc'bar bn^uet.
Jesiis , e chomchoc'h ea eur silanc a admira-*
lion , a beliiDi an avieler n'en deusqet manqal
da barlant, abalamour ma tlie Hon instruL
Goiuie-ze e pignoc'b gant Jesus var meneii
Calvar. En ho sa e chomjoc'h dirac e groas,
receo a rejoc'h e ziveza huanad. Man epad
anoll.amser-se, ue laTarjoc'h guer, hkm der-'
c'bcl a rejoc'h eur silan^ parfaet a batMDiat
hac «<r«5iMrion da Tolf^oMt Dovt*.
(») Lbc' a. 19.
Digitized by Google
19* nUTJUlOH AB TEBC'kU TAtl.
Man.
Va silan^ a barlant ouzoc'b, va mab. An
oil eneou devot a gomprea ar gnella ar pes a
lavar dezo.
Ar speret a zevotion pehini a roe Doue dio ,
a rea dio rei peoc'h en oil circonstancou e
pere gloar Duue pe garantes an ncssa ne exi-
gcnl qet e parfanichen.
Ar silanc-se a zesq deoc'h penaus, evU beza
devot er galoii, evit beza den interior^
renqer parlant nebeut, parlaot gant reflexion ,
parUnt, en eur fecoo benac, erves ar Speret-
Santel; pebioi a inipir e goeUt ar galon, ar
pea a die da livaret aa hisi er c'bonault.
Caret partantcals a >o «bt merq « earg«Ioii
bcc a ear speret leun a sranvadurea ba dis-
sipetbras, hac ao disaipatun-ae a so dija an
drong bras.
Ar santimancbou a Eevotioo a ya eas da
goll, pa barlanter caU. Ar silanc o c'hon-
serv hac o c'hrenva.
Caout a reot nebeut a dud pere o defe qeus
da veza tavet; cals, er c'bontrol, o devesqeus
da veza parlantet re.
Ao dea fur aoualc'b ne barlant nemet (a)
pa vespoent, da lataret eo, pa-ve lall pe ilt-
sapropos rei peo^'fa.
An hiai.ne voar qet miret edeand a so (b)
fienvel oc'h eur gu^r a behini en dorojou a to
tligor d'an oil.
{a) Eccl. ao. 6. (i) ProT. a5. aS.
Digitized by GoOglC
MTK n. C9AB. XX.
■95
TFtA Aeo qet possubl parvuia ne rqfet (a)
ear pec'het benac , pa barlanter epad re a
amser. An hini a barlant nebeuta eo ar furra.
Anavezel e zeos penans en dud a barlant
nebeuta a ves purvuia ar re sanlela.
Dalc'hit mad en ho memor eo atao aran-
tajus rei peoc'b, pa na tps qct a Dccessite da
barlant.
Pfe qet nn dra vian gouzout peur parlant
ha pcur level. Babil e c'haller bcza liac arou-
(et en traou-all, hac Ignori ar poOnt-ina.
Gouzont peur parlant, gouzoui peut teve),
gnif Doue en-desq gnelloc'b ^uetmB ra oU
gneotellioa an dad.
Va mab, sal nebeatoc'b eparlanlot oc'b ar
gTAoadariMi, aalvi a se Done a barUnto out
bo ealon.
Con^iderit ar mill dra inotil a bere-e par-
laoter purvuia er bed, evel capabi da viret
ouzoc'h da veza bepret unisset gant Doue,
pehini a glasq en erh gommnoica deoc'h.
Dreist peb tra, parlantit nebeut eus oc'b'af'
flictionou hac ho poaniou. An dud ne gtie-
meronl qet enno an oil berg a zongit.
Parlantit cals anezo d'an Aulrou-Doue, pe
roit-hida anaout d'lio Confessuur , pehini oc'h
ioslruo hac ho consolo dre sicour ar religion.
Na barlantit qet, dreist peb Ira, eusbo mi-
•erioD, ^ necessiteabsolOf pa ve^ ua all bedac
(«)ProT. 10. ig.
A
Digitized by GoOgle
t0\ iHiTATioff *a vbsc'hes TABI.
etua aoMO. Car aHes bo pe ma^t 4^* eai re-
beich , tr pe§ lio peft Iwraret • n m id
traou-te.
CH.VAI&T XXI.
Eos A Diraoir Att bhb giht Doqi.
jrfr Servicher.
a paranles, bezit binnigtiet da janaws
evit an union spirUuel ]>ebint a so pl^et ga-
neou'b antreienigdatar Vere'bessaniel-se, pe-
hini bopoa choazet evit beza mam hor Salv^.
Ha c'bui, 6 Cnerc'hea santei! recevit ar
raenlevdioii just pere a Terkit tfrit bcia liet
■tao fidel da cbelaou faa da bealia gra^ D<me.
rVe «qui»en jawMOf^h admra bonitiunioa
excelltnt. Mm partwaliemnaat ar pes a ra
VR adaiiratioB, eo aa onioo slar4 ha canlnM-
el-se p^hioi a isiiij«c*h oooservi gant itom»
Ho caloD, gonllo a bep affection, s bep at<
tach ons ar grouadurien , a yoa evel ear ba-
j ados cuiet ba mysterius , e pehini an Autrou-
Doue en em blif^e oc'b ober e zemeuranc hac
c pchini c clioiiissac'b e peoc'fa, eus e brezaa^.
Ar c'hoQsqet ne dorre qet ar c'boiaiBCrc
doiic-se, liac e c'bellac'b lavaret, efelanene
■levoi : C'ousqet/»} mmH , mmvus'hakma
i-pilt , occupct a Zone.
'- (rt) Cainic. 5, a.
Digitized by GoOgle
L^VE U. C^AR. XXI.
gapt Qope, 1?^ 4erc'bel oci an ^^^^
liamou va c'horf ebqea!
JIfan.
Va tfiab , eur c'farac vi;as am beus bet digsnt
Doue da non paa coll jainie&, a v^I, e brezanc.
Mar te^irit ar memes faveur, cpuimaiicic
dre en em zigagi dioc'b pep affecliop terri^n
faa dre en em zialaga a gaton dioc'h qemeoE
«'fW deo q«t Doiue.
Coustput a rai deoc'h, guir eo, call a boan.
Um,9P iiPKMtga^ pQifff tire e c'bra^, peh^ni
a ftzo recompans oifh effortchou hac ho t^-
an^feVt baza preset re gver.
tja,am Kviict^a 9 heat-all , eas a gnemeii t
•p. cp drp depf^b evU aevel bo speret varfu
Doue. A. tn^ tn 4 ^uvut quU *Hi«t d'er meqli
b« d'er glorifia.
As evou, pere a ri^ill gaot qement a vaje^te
a zioc'b ho p^na, a anyone deoc'b e c'blofr.
An eciat eus ar stered a so un imach eui. a
e'bMiet bcr c'brouer.
An tnpmapsite ens ar mor a zepeigo deop'b
aa immansite etis bo Toue.
Qement tra a zo partout dre ar bed a bar-
,laitt deoe'li eus e barfectionou.
Tout, betec ar vianna fleureu eua arprejuu,
.»j69i«vel ftrf Irrr 4ieP>^'ho taQu|aga^,pe)tini
a zigac sonch deoc'b aaazaB.
Digitized by GoOglC
1^6 iHiTATiosr a tibc'bbs VIBI.
Eb sortial ae'hanoe'h od'Ii-iinaB, « tffaitlU
caoat bo Tooe : e Done bvidrfi Ztmej ee'fa
ens bnes, mouvamant.
^ Doue eo a scl^rigen ho spfrof, a rama Iio |
pnlonies , a sco fa ) vtir dor ho calon, a c'/iou- j
frn (bl dignneoc'h ar }^alon-se , cr fecon an
denprra, ar {^arant^sussa. '
An Doue-se a bop madclps a veill var lio
conserTaiion, a gommand d'an amser, d'an
aer, d'an doiiar foumissa d'oc'h czomoH. '
Neo qet eta oeccsser er c'hlas'j pell diou- ;
zoc'b. Antreit ennoc'h oc'h-uBBn, taulit eves
ons e brezanc :be reiarayo da-siiitoQtde<}€'h
e meur a Mcon. ' ' *'*''
Gneifib e vezo dre sclerigenndn vtas , dre
scterigennoa snbit ; guetcb dfe on toncb aecret,
dre sanliroaitcbou devot. Avechou, dre rebe-
cboo carsnteZus eas'oc'h' infidelite.
Diooallii na lapafac'b opposition d*an f^>e-
rationou dtfferaot-se eus ar c'bra;, dre eur
icaovadores b«Dac a speret pe dre do dic'ha«it
Tcriontier.
En em roit il'an exercfcou pere a elJ ho
' tanguen sr muia vatzu Doue, d'al lectur eus
al levriou mad, d'ar veditation. pa ho peso
amser; d'ar gonfession , p« vezo red d'ho
roiistianc; d'ar gommunion fi^Mt^ d'ar
bedeo fervant.
En em acquiittt eus an traoa-se gant enr
guir speret a religion.
(.a) Apec. 3. 30. {b) ProT. a3. a6.
Digilized by GoOgle
CSAS. XXU. .197.
Eo traou ordinal, Tar ho micber bac en bo
condition, ea em.gonforiiiit da zessinou ai: ,
brovidanc, pebiii.i,be deus ei mer<],et depe'b
an occopafieq^nTf^ hem'deft. ...
Na.rit oetra gant pctf t^a gant haaL Ar bre- ^
cipifat;oa, en trapu ^anui ineme&, ne all
nemet ooazont d'ar sper^t iptetjtor dr^ bebini .
eo ^.uR^ief-.gagt'pioae. , .1
. Pa.viot er joa g^,«n'dri^ti(]igiies, ns benllUt.
qe^ ho mouvamanchou hac bo santitnaachou
mi^irel. , .. . .
Expnsit Iio caion , roit da anaout e stad ,
non pas d'an dud ordinal, mxs d4 Zone, e
secret, pe d'ho lirector^ evitgo9len e avia.
Carit obei- pers da Zoue eus ac pes ^ ra ho
tristidignes pe ho choa.
Consi(ieril-eii evel un lad pe eur mignon
calon pebini e c'hallit Lui^lt ^'aiit Hzianc ar
sujet eus ho chagrlnon pe lio choayou.
Drearfizianc-se, dreist peb tra, ec'hounezer
(»loB.Doue, hac e c'tiavancer en upioa saatel-
^,9t\t ^jqi d(tn g9jat e.Zone,, pehipi a ra don^ a.
cfipiqlat^a jin eiie christ^ ,var aa douar.
j :■ -1. £ tGHAB^T.XXlI. '
Dbov-a c^iOBlearali aaearbet e rofemp da
mimwit 4esaBi har;e^niiite» dre draou caer
bac extraordinaU
Digitized by GoOgle
Ar ^at-ahtei etH BoM h hrtHtrkr &fe fi-
d^litft A T^s da ober n^d Mi dSv^i'iod 6i» kt* '
stild e pemni ii TezerlAqeitgadte<btoVidiiti9;
Drear fideUte, Htrf be MuilttttUkitiitttd^
rilott ho deo* h6 vtwtit dMiM ttt JEldli
Triegoai tlotik M ie6 titMaei Umik bV^
xhretli gilnt Iror StUvei.-
Eno, he sourci priocipsl k -fok iii i\6ftth
at tttib diviit-te , ds T^^itotit itao matt^h
fisEanf h« pfarted, bi d« founiissti d'hfe fi^i-:
nillf dre eul labour berves he ners, ai:
. Oeaqit', A're exeaif>I ar V(;rc'hes, da hetifk
e tlei't pattiealleranltfnt en em applica , tA'at
mil dtoc'b btta tiantel.
£a em drompla a ra'^b nep a soAcb dez6h
e renqer ober ouspenn an d'everioli ens ar
stddevitbeza santel, ha neglija an deiei'ion
ens ar stad evit en em occupt a dratlQ fttrkti-
jour.
Ar Trassa perfecliort eo cdrel V&t atitl,
ti'eusforc peguet* cohibitiil eo, ha rAtiiplUlsjl
be abti^UtUiWl, ttt Vii Vp )HkdUie Hit m'Mi'-
hmvidufv p« bit da Zod« • .tW9*twuf^,_ ,
Un artisao pehini a c'boontt e vara diotf'h
<r c'baeua eos^ ViiaUiy iA iSi a famill pe-
bioi a vev eb anibiti^n,^!^ Vff danycsrcom-
man faac ordioat , ne reoat <iet Qeoea'tbc'h ha,
■Uvi^Kofcaegattibe-ni lirTe-a am H candtiit-.
mm bntMa'h, amtf mobas »*ao; •kdaao^
'oooa etii an atzoa aaec> .'i : -.u'". . ;
Digitized by Google
4cn it. MMiMk
199
toc'fa a zaager. -
^ir«iM)Uft«taJcvidM'k am iteqet bopnet
aa hini a seblanf deoc^ beza ar patfntar ■>«>'
•a-btaic)>dllai«e'ii'l«q««t^ant Dome.
Un ernirt hae ntt <3romp)«Bon eo, l « lT a*t btti
saMtl iM ^fich deotnpi, ht bod pias or
c'bw ma.|)lkh 4a ■Zone.
Ne rer an traou gant perfection nem^ pa
ho gpearabalaiooar Aia faut da Zoeeliac evcl
ma faut dezan e vent great.
Ar merit ens hon aciioQOQ a zepand cals
oebettluc'ti eus an traon a l eorap, egiiet ens
■D intantion e pebini lib ^reomp, )iac eaa ar
goofoFmite ho de«H gant bolontes Doue.
l>o<i«B c'botflen diganeoc'li e rafac'h bepret
traou dister, mar qirit, ba c'liui a fell deoc'K
cber Sctium>u bras bac exiraordinal.
. Ac'baooec'h erruo oa reot mad nac an eil
Tum-, MO cgofle.
c'boar Lazar , en em kasta hac en em aoAar-
H nieykae-te an-^mnilla ril, etnii
pcrfe ««eltlu>, a fel Aeoifb ofaermn'egiaet n
o-*hotd«B Done digan^oc^b.
En em goolanlit da ober ar pes s c*Wi}e«
diganeoc'h; grit-en gant ar niemes acdeur
ere 1 pa ve un 4*ra benac a vkas.
Pebra ar£e a ^er teaa, a axtrMT-
(d) Lac. 10. 4'<
Digitized by GoOgle
aoo : iMiTiTnnr u mo*tau vui^
diDtl, at c'breg etin ha far, ens a beliiai ir
Speret-Santel a ra ar veuieudi?
IiRbourat gam be c'heyel ba qemeret worci
a zervich he zy.
Beza en His, ober orseson, bizila ar re
glan, chetu eno osavrou excellant. Mss mar
bo grit pa vezit obliget da draou-all dre bo
micber, ha credi a ellit-bu e rit boloates
Doue?
Ret eo pedi ba pedi alies. Ret eo memes ,
qement ha ma zeo possub), pedi alao, mses
inarc'ljabandonniE, evil pedi, an occupatio-
nou da berc oc'h oblich ho micber,bo pedeu
n'en deo qet agreabl <ia Zoue.
Pet auvr collet evit an en abalamour hor
bolontes propr, ha non pas bolontes Done, a
vezo bet ar pen-caus anezo I '
Ma>s peguement a deozorioa a verit na'
zcMamo qet, en aetioDou bac en exerei^oa ens
a eur vaez commnn bac ordinalt an. nep en'
dev«o bo' great erit obobsa ebqen da Tolon-
tev Doue t '
■Calf, a dod , pere ne zeblantont rjet deoc'h
acqisita meritou bras, a vezo gouscoude he-'
□oret en en mnioc'b eguet na songit, abala-'
monr d'ar fidelite bo dens d'an deveriou ar
re vianna ens ho c'bondilion bac ho micber.
\z mxstr a behtni e parlant an avlel, ne
lavar qet d'e servicber : Antreit {a) er joa
Ca) Mattb. aS. ai.
Digitized by GoOgle
UTft II. CHIB, mm 901 "
eut /jo mmtr, •bilMnoar ma MN!*b bet fidel
e tfaoa bras, mas abalamoar ma oc'h bet
fidel'e traou bian ha* t nebeut a dra en op-
parartf.
CHABIST XXIII.
Fbhaos B BBifqra aiSTiru al ljlbook ntM kv-
- OOCimnOBOU DIFnEEHTSUS AH J)W.
JUari.
Ak deverioQ eas bo stad a ro tleoc*hj va
mabjcAlsa soarciou ; mset oc'b en em ac-
qnitta anezo, ne songit qet ear momeot' e
IJoue. jr.-.
At Servicner,
Gnerc'hes bepret fidel liac eveziant, jilijet
ganeoc'h desqi din penaus e c'hallan, dre
hoc'fa exempl, en rm ifnissa gaot Doue epad'
T8 labour bae en octupationob eas va stad.
Man. •-■>>'
Va niab, al labouron, an occnpatfonbil
memes ar re bQaniussa , ar re a mnia'ftio-'
barras, nen diat'qet'capaM da atYett ba da|
ampech, en no den'spii:itudtiad^at,6aiiion'
a aperet gant Done'. ' '
Un ene costum da soBjal e tradtt Mad 'i a
zigas S9 menrbet ea e memor^ ar brezan; a
Digitized by
sud, eper* e Mtw w sMia «reus hM e peie
Ar burete * iaUntioa da ober peb tr* «*k
gloar Doue a so evel aa ene eus a goement a
ri; an offfiiic A "fa eus k hep tra (la Zone,
a ra dezi evita un diwipsMioa e pehini ne
gones nemet re alies an eneou nebeutoc'h
attantift
Ar speret a fels bac a religion a gaera |^eb
ceuvr, o doDca, o reat oil santel.
Ar pes a ves great en intantionou-se, gant
ar speret mad-se, a so uu ceuvr ^reab) dk
Zoue, pehiai be c'hav dign eus e recom-
pansou.
Grit evit gloar Done ar pes ne ra qeioent
a re-all nemet erte kr bail , evU nn iote-
rest temporek
. En em oceopit ens ar pes a c'hoolen ho
stad^'maes grh-eo gant fotantio'noa cbrislen.
' ^vel ae e laWbrot. asaaioblei evit aaaioaer
hac evit an eternite.
Har en eiu laqit el'iMktar, dre e'hoat, dre
Cjillj^., dee goatnugo , , dae gnsMtait 4re
qfii bvne ar pen-eans eus hoc'b <ettTraa, ens
ho&b occapalioiit e passeot meuc a beur eb
rei dezan affectiouou ho calon.
ITa UvieU^MalUtjjtl.aoiijale daou dra
aMaiabla>
Digitized by Google
Enr-f aloH ne Vn <)ei pcU olttttrMtl^ Dode
ar posfl firil deziHavaret desan.
Martha, pebiai a laboare evit Jesoi, B*be
cMoB ((itdutroet ^ioc'h he Ubour {»4i«fUtlte
ancMM'd'be c'hoan
E creis oc'fa oocapstionoa e parlairtilklKsii'
--i>vilaiktit anelco im etH d'h* TonefpMaU.
die : Ya Done , nre t« as dr«>ina nit bo dffilr.
ConTersBtioa an Autrou-Done, differant
bras droc'h qmient a jgaanm a ves « touvs 4d
AnAjn'edeusfaJnetraagHemerrt a sispliohj*
mac a mot^a.
Cauzealoc*!! Done a Maieinet rm aTantach
e pep f^^on ; car en ober a elier e creis pep
seurt labourou.
Galloud • rer doBt da veza eur sant bras
oc'h ober ebqen traou commun, mxs eb o
obet eu CUT fecon commuB.
Aq darn Tuya ens m did ne reont ar pes a
reont, nemet abalamonr ma zeo ret dezo en
ober.
■ Cao^«lHiUqu4ii;.»'enerdreiiDaae,hiA'
to iniaqt^ 4a M4j<»1^ cbstti ar pei[ n»
Mnjont get.
. fivi(|oG'faaik ya mab-, lay^ritda^nc. «b
eur laboorat : Va joa eo ober^W polontsa,.
SM( Sows, bac rri|,p)4o"* da^c'b^M Tt'
(n)««pb ft ^ '
Digitized by GoOglC
eals posnSouoo^b ha cab rastoc'b, »a fdieasioa
ha va- labouroo ne ziminiuDt netra ens va :
applicatioD d'ta oberevit bo'cWar.
Offr • ran deo^h , valtooe, va oU f«tig ba'
va alt labour, eo nDion gaotar ce en.deas an-
duret JeauB erit va aiMdigfiea.''
Blar prosper bo labour, 4>iiniiguit an Doue
pehioi a -ra> d«an proipni. Ma na brb^iec
qet t en em soomettit d'ar TwtifieatiDiMae .
pehini a so pbrmettet gant Doue evlt amprou
ho patiantet.
Ure an union-se gant Done en oc'h oil ac-.
tiooou , ar re vimaa , «r re aistecra.en appa- ■
rao;, a vezo savet beiec ober m^iitoat mill .
lu mill degvea o'hloar er ba#ado9>' . .
. CHASIST XKir. " '
Eoa la aiftiATBs a dlkohp da. oaout wit,
JlSDS. ■
j/r Servicher,
M. M santel a Jestfs, pa VeVacl e'^azahHb
gant' Jfsasi aa dud t^ea aiHi*AKeirt'4<t.'En*
disprijout a reeot memes hac en flbaddohi-.'
H«ti9 Vekit^n der^a' ar> ^solatidtl da >Aa
Oiffet gant «' TBni;' ■' ' ' . -f. ■
Ho ^arhBtes evil J«atis ; A Mart 1 ii ysa ^o-
cer, ardant, tener hi fidel. AASOm a.MM'il e
Digitized by GoOgle
tETB II. CHiB. XXir.
voa an Done lean eus a berfectionoa iofinit; er
c'haret a reac'h dre-se^ oiui eguet n'er c'har,
ti'ho deijs er c'harnt, ha n'erc'barojdmas an
oil JE\es hac an oil Sient.
Ho caranles evi[ Jesus he devoa no dra
benac exceilanloc'ii , infinimatit excelianloc'h
egnel caranles ar mainou oidiiial.
C'hui a garie c Jesus eur mab Done ha den
auaiables. £vel-se ho poa hac ho peus c'hoas
un deair braa d'er gnelei caret gant an oil grau-
adnrien CKtonabl, qement a m'er c'liarac'h.
- ■ AvinetcfpalantcusieHrgarantespurevit Jc-
' ms eo elaaqicve partagAt gant an oil, bae e paa-
tefe arflamm eus hor c'haloo en oil galoooii.
Set ct9 anaoiit Jasui cvel m*«D aiuiTetBc'h
■ cut «r VhaMt ea tni M{od qer porAst a m^er
. . Evit parlant digofmant eus bo caranles flyit
. Jems, e ret gallout lean- en ha eaioo ocli
oU santimanchou caer evit Jeaus. .
O Msri! digorit-en deomp oc'Ii-nB«n, tr
galon-se peliini a gar qer parfsetamant.
Dizoloit <!eorap ennan an oil bureie, an
oil deneiidigiies, an oli ardeur, an nli lealdet
eua an oil santimanchou a bete e zoa anflain-
net evit Jesus,
Mari.
Va mab, ne vtgen qet bet dign da veza mam
Jesus, ma ne vige bet va c'huaetes evinlaa
dreist hini an oil grouadurtes-oU reaonahl •h»
dreist carantes aji ,^es o-nn«D. >
Digitized by GoOgle
Bemdes e cmqe eanen KigtrmtMrwavic
ie*aa , ab»laiqour bemdM e Hwlocn coBUt
perf«ctionoa nev«s.
Ne danveen a zoucdernac a vonhour oeout
ef garantes-se.
CarMilea Jems a yoa va raBgadares, va
bues, repos, va joa, Ta deii^ou.
Cuadai a rean e Nauteth enr vues paour
lu dianaTWCt. Mm disonuaaget mad e Man
a giMOMni-w Am w feasor a bowMdm, o
pOMOdi J««».
Dk ar nd-H ebtfca e c'ballf r ca em' ctti-
aval eiinuaoo'h aoaMca oil roune aiaaa-
bte*.
EiirM, niU banilla ga«cii «iini» ar c'ha-
tonau pen a ^er-cwsfavaotaa Jno*, per*
ne Teront nemet eviotaa, ba ne zeuroot ne-
nataiil
Ar '^sranles a J«sus ebqen a rent ar galon
Iranqil Iia eoDtant.
N«tra neall plijoatpell anesargarantes-se.
Petra a ell da danvaat a agreabl er bed-
ma , an hmi ne daova qet peguement eo Jesui
dign da veza caret ?
Sulvni e carer it^xit , sutviii c aanter ar
blijadur a so o caret an hini a ao, e giiiiruMcs,
mad bac infinimant dign da veza caret.
gu«r brat benac e c'batfe baM^ev vaes-
Ma bo nmenoB, nen dcaa 4|et a> viaar da
w»« eampHaehvt d'w v^m a m o cbom eb
c garet.
■Digitized by GoOgle
ttndier p«tr« eo Jftos? Hao an* i^ T p igw
m*ut CO dK vtM «»M*.
Jmm k MM* «Mn «m o|l giitMt >Win
oil berfectionoo natarel, mM mum fcfMt
qeo exceltior, »a leoDt ascxtfo » cmiv par-
fei em a eaouarn Uoue,
Jefua » uBi» ejiMD ad oil befAMtiMOa
cut ar c'hraf, en bevelep f^^oo mo zra «ntMi,
evct tm 1k4 Muvceo, « za an oU dud da gue-
IBM* m oU ^Bfoa.
Jestn t nnis finnan m oil berfeetionon «ua
• Znii«, a behint ar aubstanc bae an nalUr a
soenoan.
Puiasuit eo eus a bnissan; Done, cacF mm
a clienet Bow, ftu> N»« furnea Done, Ma-
ts) ew « 9v>^
Servicher.
Abl ha pa ne ve qet Jeaua infinimant dign
eus va c'barame>,-HHi«n e-nnan ba dreizan
e-i|na«» idwlMivar raa «a ^es^ «%aret
iqfiwmaM , CO. iv« u)fiaM)iivit"<S0« va oil
ai^cvian.
Pebea sonffrancou n'en deus-en
ret evk disque^idia w c'bat- !
Digitized by Google
aeS miTAssoir im vwe'BKt riu.
en: Aerot da sonffr. Ar garantes ne IiTir
jamm aonalc'b.
BIxs, eas ao oil garaDtezioa , an ardanla
hac ar pre»aeta d'en em rei da anaout, eo
, carantes Jeius.
J«&ua ea 4iv^«roet;,eTit ho $ilvidigue9,niui
c'boas egoet n'ea d«M great , nia ea cUt^
gallet Eei eyidac'h so dra benaoiaai eguetan
e-nuao.
O va tnab I mar eavit um <&jet dignoo^h
ens oc'li affectiooou «gaet oa deo Jesos^c
..oooMiot o aoflordfacli d'aa obj^-ae; rax*
, m'ar bo merit Jetiu drekt pep tra-alt toot,
araoc pep tra-all, ha c'bui a gredo bo refus
, deuo?
Servieher.
Ab I ra zisparisso ens a rirac va daoalagad
qement so ens ar bed-ma I Ne fell din mat
caret, ne garan mni aemet Jesus !
Man.
Ad nep a anar Jeans , a slapris, en efifet, ar
reft. Ar bed n'en deo mui nefra evit an nep
-en deus tanveat an doafder infinit ena e ga-
' rantes.
jii Servicher.
Mar raran , e c'hatlan caoat Jesns evit mi-
gnon. Har nagUcben en em brocart nn beve-
1^ boabeary e rariifen er£id bert malbeBrat.,
Digitized by GoOgle
Mori.
Ya , va meib, qemerit evit objet ens Iioc'h
oil garantes an bioi o caret pehini ne ves
jamses a lec'h da giinz ebct, pehini neo qet
sujet da chench, ha pehini, pell dioc'h beza
lamet digaDeoc'h dre Jirmaro, a deuyo, er
c'hontrol , goade bo treraenvan , da veza bo
possession bac ho mad eternel.
Jesus ebqen a so ar mignon fidel ha cods-
latft , pefaini'QeTKiq qet, e lec'h ma vaiiq ar
Tiglionet-all.
Ear goma ebqen ens ar mignon-se a zigac
ar gonsolalitm en enr galon affliget. Ar re-
aH ne dint BCRiet eonsolalourien imporluD.
Fe sort dic'hont, pe sort cbagrin a ellit-hu
da aantont, marhoc'h eaa carantes Jesas en'
fao calon ?
Ma r^o Jesas en ho e^n,' mar e ma eoo
var e dr6n, e zoc'h an den ar piovidica, at
puissanta , an eiirussa pehini a bee a elfe
beza var an douar,
Carantes Jesus a so ear mad gant pehioi ea
em basseer eus ar re-all toot. Jesus ba n'ea
deos-e0 qet pe « dra da goaantl «r galQu er
c'bar ?
Servicket.
Ova Jesus! AvaDoae! drear garanies e
deus bet evidoc'li fao mam santel , me c'hon-
ko digneneoc'h u c'liraj d'ho caret qeiDent,
O
Digitized by GoOgle
TIB garin netra en tu-«ll lieoc'h , netra qement
.ba ciiui , metrit-Dftmet defr^raBtea evidoc'hui.
THe alJaa qet ho caret evel m'er merilit;
ma^s me fell din, gaut sicour ho cra^ sante!*
ho caret qement a ma ellan,
AJJiimit «in.c'haJoa aaollgwaotesa behioi
« {AUi4«M'h b»MMWi< Me •(hvq QWiifis ar
flamm divin da NMa wc,!)*!*!!!! tg^ikusdMt
JMuDvft peswft teoft 4 •% dign d* veu
caret, eb galloyt e garet qemeoj) «a bm veric
beu iiaMt, ft ca» Vimfiruiri-pcbiM »• Qafe
b«aM swUftIi glMt. BflM* wwnat gMl 4eMa>
bc^t n4r«» «M «. wifrgwtw wUantom'b
^11 «A •TDKiJi. Isa€A,. KM W Wf WMOK
Mart,
"Wa mab , ha n'en docli-n qet.en$ ar griste-
nien-se pere a barlant gnelloc'h eguet na
rcont, a here ar c'hemzou a so caeroc'h eguet
an ceuvrou ?
E certen momenchou a ferveur , ar santt-
manchou a vesca^r, maes fjoade-s^f ar gon^-r
poftamaat a vey di^enrei;
Digitized by GoOgle
Lavaret a r£r da Zone er c'harer; seblan-
toot a ra memeg er santfet, abalamour, ea
amser ma ra e c'hra; impreuioa , e acuillec
car b^ad dadoa imq bmsc, muh wa dH-«e
neo qet c'hoM ear merq certeo. ens ar fpxit
garantes.
JesDS, evit leateni eus ho caranlwieviBCM),
B t^hoalen e o'houUfac'h aQexemplw ■ ver-
tea-poe ea deBftTottdtee'b.
Servicher.
. a MHil! Bodel pmib* a wfUH» da ^e-
menbM e loac^b- »})fAi(|e*K41 epad ar blotr
Teoott-a dremeajoe'bgnt Jami , e Nasaretb.
Ni a vel «n aviak p«Mtu e cbcUonae'h
Hanti aljtaDtisa an aH §amoa a J«tas; e tau-
Jao'feavM ooa e atti aoliMipu, o Ca} medi- ■
Marl.
Ta, va mab, studia Jesus a voa va occu-
pation brincipal, hac ea imita, va aourci ar
vrassa.
Ra vezo ive ho studi medita bues Jesus,
CTit e imita. Xro'it Uoc'b ardeor varzii eoo>
N'eu deu3 a vir habilite oemet an hioi a
ves var sojet Jesus. Ra vezo Itxat eU bo
-xnaestr, ra viot iostmetgaatan anesan!
Jeaua^a. so eur mm pebiai a ver^ oo'h oU
lieDoriou. Ar priocipula ^awK a' o'luxitep
(0) Kom. i5. 3.
Digilized by GoOgle
919 IlUTlTIOir Aft VKBC^m Tltl.
digsnpoc'h eo ma c'himitac'Ii e yerlrizlon.
£n gomparit aliesoc'h-unan ganlJesD^
ho model bras, arauc ma viot cxamioet var
ar model-se dirac (ribanal Doue, da heur ho
maro.
Ar garaoles ea dens bet Jesa* evidoe'b a
^0 bet oimt denm rti AttMfb qemcBi-all a
esemploa a kmaiKte, aiMtianter^ a-obowf y.
Heaillit-hi dra garaolea cwiBtaU) ha aur '
cavif e ▼« diei qemeot-ae, dalcliit Jeau erel
ear melnoar dlrac ho taoalagad.
Part*nit hie t -pep tn 'an ' eaa bropDsit da
venit qeDca't ha na allit^ o Tir.bortrab >
•Marpeditf digadt ea Ira aacnor e »v«-
tiotl , e attamioit ca amaerar bedea. -
Mardit dan ilis, it evel Jesus, da dempl Jera-
salem, gant ear speret a religius hac asacr^f .
Mar partaniit gant aa dud,songit.e pe fe*
ron er grea Jesus, gant pe sort modesti, pe
sort doiicder.
Evit imita Jesus douc hae humbla galbn ,
na vurmurit qet eus ho aouffraofou ha ren-
lit arvadevit an drouc. /
Tec'fait dioc'b henorioaar bed-ma, haearit
beza aoetmuaheat, disprixet. i
,/etuf {a} n'en deitt qet vUuqH ea «m ^a-
tanti e-uman. • *
Ra T«ao ivea cCa ^oar Itoaci aobtMipU^-
samant e voloaiea, arpea-ctaa hao ar fia eu
lioc'h oil oeuvroQ. >
(a) Luc. 2. &i.
Digitized by GoOgle
um u. tauBi Txr.
' rrea deas poent'Cbet na flt«d ebet cb a
TTies var an donac, na ofir djeoe'h ear giicn-
tel benac.
E viies secret evel e vues public • <dt avtt
e vir zisqibien , eur sourcen a instructionoa ^
sourceo impossubl da siaec'ba.
. JtMU.tL»tnuif^)Aentfarvinones hoc arvues.
Ne allit caont n«inet en e cxemplou an bedt
^tt behioi e tleit querzet , ar viriones pehini a
dieit da cbelaou hac ar voyenou da antreteni
boM oc'h ene.
. En «11 circoiulaiicou e pere e c'ballit en
fm gaootf gouietiaitQUzoc'lioc'b-uiiaQ petra
eo 'divige great Jesqs, petra ea divigelavaretf
|ia grit ha livirit.ar pea, en divige great ba la-
varet.
Gonzont a rit pe senrt incllnacionou ea
devoa , pc seurt dezirou }ia saotimanchou.
Kxaminit pe seurt eo ho re-c'bui.
Comparit ha reformil, maes bo pe sonch
penaus ar chencbamant a die proilui ennoc'b
an bevelidifjues gant Jesus; ti'en deo qet af-
Jer un deves.
.Jesus a so eur squer qen parfset, na vezfi
james imitet gant den , iqxi pep, deves cus ar
Tues a dlebeya iqipliget da essaat acqisita uu
^ereUdigaes benac gantan. Hac evel na eller
eiTooDt er l^nheoc df| fioita Jesus, eb ar
cVaf memeaa Jeui\beni(}es e ile«r^egotri^n.
Digitized by GoOgle
si4 nrrMxn jaTSko'nf Vim.
- i W . M -MM— ■
cHABisT xxvr.
BoNHEUIt EUR rAMILL A nELIGION TAD.
dra a yoa dign menrbet da veza consi-
deret gant aa evou; me fell din lavaret, ar
guel eus ar famill santel pehini a chome e
jNazareth, hac a yoa composet a Jesns, Blari
ba Joseph.
Pebes union vad, pebes peoc'h admfrtM ■
dfiebexa enty-se, pa zeo guir e zoa demeM-
laac ar vertus , a befabi e zoa chaMeet pep.
apparanc ha pep nqaetid a s^r«glamant.
'Epad ma cxesqe ■Stsmien oad ha^ e tavats
dirac Doue ha dirac an dud, Marie deroa
COntbitlelirmBiitliedaouIagad digorvarnezan,
tfit en em formi var nr model-se.
Joseph nc oa qet nebeutoc'fa attaotif da bro-
fita eus a ^xemplou ar vam baear mab.
Tout eno a zougue varza Done. Ober %
reat tout evit Doue.
Ar biesanc ebqen a Jesus a gai^ue ar c'faa-
lonoa a joa. E gomsou divin o anflamme.
Sonmission Jesus haceoboissanc, o ravissa
Mari ha Joseph , oc'h o c'harga a admirarioB,
a inspire dezo o-unan un bumiHte pebim,a
yea betec en em aneantissa dirac Doue. ' ■
/ Done a santeks, eno e aoac% adMwt a
speret bic e gairionei. Stffnai agBtald na
Digitized by GoOglC
Hie qet beza d«oc'b an adoration a recevac'K
digant Joseph, Mari hac ho Mab incarnet!
Ne aller qet sonjal erfamill aaiitel-«e., «b
Bftout avi ous he bonfafior.
Oh I pegHemeDt eo da soabeti e vo an -pU
famitlou ^irisl-eB hoavel oas ar-&uiHll MHrfcL
Abl nta raaCe *imo oaium bft dsnjao;
Dona «frcl M nana -ra ^ duftar « pebiai « zu .
Joteph, le^us ba Mari, e velfet, er Jaetaa*
amcar., o r«n eono ao nrs vad , K |MOC'll bac
%r guir aoioa griatea I
Ar priejou neuse a danvafe an donfd«r
santel «us ar briodeles ebriataa.
Jiv TQgale.a u««t e doMjailf -u Ambroa'
Poue. An dome^Hjet b« NU^entASinet mm-
plou mad.
Ne anaveafet qet enno an effejoa triit a
brodu ar jalousi bac an dissaDsion. Nevelfet
qet o sortial anezo ar goal exemplou-ae qer
commun birio en deis.
Pell dioc'h lacat ar brosperile hac an dan-
vesda brenadilUt cegaer hac e re was qan-
tite, ba foorra pe vaga avelach,
pen mm ae dud* e vet contant ens ar pay a
•o ju»t( veccsser ba Reread, bao a «'ltW*
^iob^t ar xeat 4a aoulagt ar pa«(ur}-<Mfi»*
na a rafet dra actoa a dn^axes^ dn am -vo-
^eradwi griaten. .■ i l
E^MKu on n<b«tt^« ^ut tw tmma, alMiv
SMn ft nalat.
Digitized by GoOgle
' An avaricdet ne sastaraiB jaiMH artfhtilt
na pinvidigues nemct e qeatSDt ■ ma pfrmet
eur brudanc cbristen.
Hac e c'herrufe colloa pe valheurion gant
cur seurt famill, ne ve clevet na clem na
aamnnBr a enep Done nac e brovidaDc.
' Binn^a a rafet Done qer coal* en ewm
hao en dienef ordinal, ml en aboadan^ hac
Ml lieDaPi
An luDi > ve H* peoaadarcf a ocer^ e
autorite eb re a zomiaalraa Ium a vn^onill
faoft.
Ar vreq , o siconr bac o sonten intantionou
he goas, a veillfe gant soarci var an ttegues.
An eil hac egaile bo defe ar gonsolation
da velet o cresqi dirac bo daonlagad bngale
soumetet , pere a gaemerf« abred ear pleg
mad e pep fe^on.
Pebeg mad a deufe acltano evit er societe
oil ens an dud fidel! Pebes cnstumou caer a
religion, a zevotion ? Pebes simpticite, pebes
horrol evit ar gaou, an drouc presec! Pebes
carantes christen e tones an dnd!
Vac a exemploa mad , dre an assistanc
fidel en ufBcou ar barres! Pebes assidnite a
ve MDie d« 'freqanti, gaot dupoHtionon mad,
an o)l san-amaBttbDO.
Pebes santeles a -veUet nenae a toves-ar
grUienlett fidtil Ppb» re*p«t «vit ar e'ba-
racter aacr easar belecl Pebes fiuanf er-pat-
tor roet gant Done d'ai barres t
Digitized by GoOgle
LETB II. CBIB. XXTII.
Pebes tranqilite na t« qet cptA ira oil
Tues! Ba ps ve ret menrel, pebet Msnrtn^
ha pebes consolation a TC ofinissa ar Tues,
e pehini ar gomtisB^nerdiflcIifedhTinebet,
na ve bet repant dre an dti3oii eos a ear gatr
binigen !
O famill santel! rompoaflt a Jesiif,- Mkri
ha Joseph, ra viot eta ar sqaer etu an oil
familloQ cfaristea!
' O'famillonFpere ne veHtit qet betec'hen
an bttto a glirten, abalamour na glever ha
na veler ennoc^ nemet goal exemplou, cre-
nit! ear, beza e xoc*N imach anffern, dre ho
mallozioa, nftSTvaiimr, baVMrditreh, drone
prez^eret, lieroodou, lia ne onftlc'h qet*
eb eiRiicli tMt-«-^, iinttB JMm, Matf ba
JosqA.' '
Jesus, Maria , Josepb , hopetlrnftstmHioltl
CHABrST XXVII.
POOTOAR AH BEDEH.
Ew eiired Cana, e pehini Mari en em gar
gant Jesns hac e zisqibien, ar guid a Ttoq;
Mariytoacheteus arves hodevezo ao'daod
bried neves ha lenn a fizianc e gaUood b«
Uab, a represant dezan ho ezom. ■
- Dcwe-e* de» affto stagset e b'bH^ '•m
Digilized by GoOgle
u8 iitmiuir u utu'su rut.
■r.btdea. Atao prest d'ho scuilla Tarnomp^ ft
IftW-deomp bo goulen ountan; msesfalvosfc
a X* dtuiQ er grafemp gant fizianc. .
Jia 4^Bt a £mi)c a «o .ogdiDalamaat as
mwq cnu a ear Xomo Uag n i w a, oiae'Jiaeraftt.
-Acbano e tea qentent a beden ioulil b«c
£sit offv da Zone cwt^ hor pedeiMoii,n*ta
deo qet necesser sLndia ar momenchao.
Eon tad'hac Iran-Done aso atao preatd'hor
cbelaou, bepretelavardeomp: Gouleiuiit hac
e receiot ; an nep a c'houlen a receo.
Servicberien un Doue atao mad aonalc'h
evitiiOD pasrebuti den, ba pinvidic aoualc'h
tvit rei d'aa all, penaus eta e zomp-nl qen
nebeutattaotif da c'houlen tliganlan e c'bra-
coQ, pe evidoDip bon-unan, pe evit ar re-
all, evela ra Alari?
Feden Mari a so ber. Doae, differant bras
dioc'b an dud, ne exich i[et diganeomp a
bedennou great gant re a cnclasq, a studi.
Evit ober affer gant Done, n'ens qet ezom
a finessa nac * lofttnn. Ear be4tn great gant
limplieite, e p«ifaiDi en em gontantomp da
•"iMalMi -ar ye* a oaxomp besa « a'bloar
hac evit bor ^vidigsea, pe da «iaaa ar ^es-
a oosomp son {Ma -besa .control d'lWieVnB,
A'-e gaile, cbeta peia a^^Uiah A%m Ud baeaa
rent faiorabl.
. A> ■M H i nnn a h g a -aimic g>ton» aaja ipni
Digitized by GoOgle
eguet ar c'homsou, co a obtea deomp e fa-
Teuriou.
Un haanad benac eus a c'hinou mam
Samuel a obtenas dezi, non pas ebqen ar
mab a c'houlenne, maes c'hoas, er mab-se,
eur prophet saatel hac eor jug a Israel.
Anaa i<0 ^ bariaa^ eabec'Aaion oc'k'
tioue. . ,
. JesMjpa lawM M«u d«wi u« vaa^B
Tin, a seblantas e betel eh asperanf.
Pioxa aa, awwwi, eigao&h-hu Jta lye,
naones?
Marine goll qeta espennc Frepariaj<A«
an dour, <ba Jesuft^ o dielaoa pedcn a u»f'
er cbench e gniiii
Bal bras eo e pedfet gant praseveranc, eb
ne vezor erfia chelaouet gant Doue.
An importunite a zisplich d'an dud bac ho
fsES. Maes n'en em fxzit qet da bedi aa An-
trou-Uoue; ne ixzo qet ous ho chelaou.
Peguer fepTaat benac e ye bo peden, Doae
a seblant lavarel deoe'b, evel a lavare Jesos
da Vari : Fa [h) hear neo qet de^et c'&otu.
. Msesm'ar contino ho 6zian$'da t«u ieaa,
BO hear-se a en-no.
IndlgB en em reater enk ■ vadelea Dode*
pa fallnr merqa desaa, an amser e pebini «
tie ober 'deomp aantoat eff^a e Tiaericord.
Goir CO goiucoi^ penaos, petra bcaitc
<a) Ecg. 1. 13. (A) Jotn. a. 4.
Digitized by GoOgle
ma n gonlHifiet alies, Doue avechou ne ae-
cord li]et ar pM a c'honlenner, mxs accordi
i' ra Aeomp an Hra benai^ necesserroc'h evi-
Somp egnet ne voa ar pes a c'houlennerap.
' Sant Paul a c'houien beza delivret dioc'h
un dentation : ^ouscoiide eo atao atlaqct
ganttii. MiPs , abalamour m'en deu3 pedet.
Done en detis accordet dezaii eur c'hrac gaot
sicour pefaini e testmn tneritou bras. Ba n'ea
deo-eo qet cfaeladaet ?
> ' Gotelea a rit , abione menr a -ttoaves so ,
beza delivret dtoc'h nn infirmite corpord.
Done n'ho telKr (jet; lUies 6nr baliantet vra*
che support a so an effet eii fao peden , hae e
soc'h chelaooet.
' Aliftf, an dra pebiai a sebUnt deompniad
ba pehtai'a i^onlennomp digant Doue, a vc
un dfonc evidomp, mar e accordfe deomp.
He revus a ra deomp, abalamotir ma hor
c'har.
■ Reteo oher ca!s mui a istiin eus ar grafou
a ziWidigues hac a zantification , eguet «U9
sr gracou temporel. Dotie a aecord 'ar ra-
iQa, memes d'e vrassa adversourlftn %T re-
all a accord d'e TigQooet.
Digitized by GoOgle
CHABIST XXTIII. '
As TtBTvs A txa.^ wan Mkmxt oner mi^
eramiiiou aamnmtxL.
Ar garantes ebqeu svit aa neaa a reu d«
JesDB lia, da Vaxi ea cm j^aput e ten eared
Cans, e Galilee.
Guelloc'h e vige eb dooetan; gant Hari
chom en he zy a Nazareth , hu lanva eno, «
tranqitite, an doa^der eus ar gotitemplstioay
nuea ii« fatvezas qet dezi contrista, dre ens
refue, an dud neves pere o devoa he phede^
,,- Ec'ballereta beza vertusiis ha noo paa
maneout gouscoudc da certen cu&tumou co^-
venabl. Ar vertus memes a fell dezi e ve ob-
servet ar c'liuslumou deread. N'en deus me-
mcs nemet ar veitus hac o obserfe santela-
mant.
Mxs evit imita Mari e pep Ira , en cm re-
presantit ar ft^^on e pebini ea em gomportas
«o occaiipn~>e,
Pebes precaution ba pebes ^vez en be
OlKMnaouI Pebea nodesti en he sellon !
Ar facnci.eiis e ^'bomportamant .a rfi '
depc'b ear gnentel var an dereadures bac
Toderation a bebioi e ranqer dber nsacb, e
ereia. memea . ar glijadiaeaou boneat ha di-
Wb.
Digitized by GoOgle
119 wmrnnr u rsMt'wa viu.
Ret eo lac&t nn. {TiFFeratic vras etre lezen-
nou ar societt ha lezeMiou ar bed.
Ao den vertusui ha fnr ne aaavei qizloa
ar bed Demet evLt ho e'hombatti.
Evtt ar c'hustumon e tones an dud , ear
c'hristeD mad a observ aoezo, pa u'o deveas
netra gontrol da leseonon Done.
Tor a rafet d'ar vertm nis an derotllM,
^8 revusfet pep div«rtisMmai)t. fk.it dnt^aea
ve creat ar greden fans pehini a ra da lod
sonjaf penaus ar vertus hac ar religion 1
a rent aa den goues.
Nan , ar gnir devotion ne rent dengmA
iia ridicul.
Gallout a Y&r, eb cessi da veza devot, en
em gonformi d'an usachou convenabl. Maes ar
guir religion, dre ar fin pehini a bropos,
bac ar neson pehini he c'hundu, a rent me-
rttabl dirac Doue an Iraou indifferant enno
o-nnaa.
N'en em roit jamtes da im divertissamant,
peguen dibec'h benac e Te; na rit nemet en
em breata dtTte, evel no dea,peblni-a brest
ardnot erit e gaout adaire.
Evit evita , en diTerttaaanFaae b oo pnv ft rb
comenabl da gnemtret ^ na tflMipaiiisn re
■vras, ho pet soarci da rigass afies-en lio mtf-
'mor ar aonch ent a breun; Done.
Btt era go m porrit gant ar'TttAettt^ac flr
brndaof pere ho pefe, ma Te Je«tu ha-Miri
auembles gansoc'b.
Digitized by GoOgle
n3
Evel an sel pehini a yoa asseaBIes gant
Tobi yaouanq , seblantit en em gomporti evel
BT re-all, pa oe raint oetra ua ve petmetet.
Uses , er meraes aauer , b» iMt tm, «Tel
sel-se, eur (a) vagadares i/umil, pduoi a
rayo deli9ou hoc'b eae.
Savit tonffcaoaoD bo sp^nt vana an evoiF.
'ftongit er |Hi|adaraun iofinit a here e Jouif
eaoar smt, pKjadarnou perea lorecoio-
'paw ar yeniea o deretis bet evit pUjado-
resoa^an donar.
Savit bo spent faac tiQ ealon varza Done,
o hvaret dezan peiran* oil blfjadarezoQ ar
bed ae rsint james deoc'b aDcoqnac'hBt ac
-pUjadurezoupur pere a danrearene aervicb.
' Lavarit d'bo Tooe peaatis gant sicoor a
c'hra^, e rafac^ volontieramant ar sacriflf
emar peb a ell plijcut oinia deoo'h ar bed-ma,
evit eul lodennic ebqen ens e garantea.
Oh! peguementabec'hejonavtfnebentotfli
er festou, ma c'liimitfe an dud sobriete ar
Verc'bes e cured Cana !
IVa ve qet guelet neuze qemeat a gristenien
oc'h en em renta , dre bo c'bof^joa gain ha
cber vad , henvel oc'h an SDevalet dirauon.
' Ob! pegitemeot a dud yaoQanq^na vent
qetoollet dre aa d>nao.tt ba-drean amonrona-
def, m'bo defe soodi en enreajsu, ena modesli
•rV^rc'lwa, tn bBCnioasoa, cs b* s«l)oa, en
he oU monTamanchou eban. en eoBsd C«na !
Digilized by GoOgle
aft( miTATHUt AB TUC^HU TAIL '
CHABIST XXIX.
Pecoekent zo dooc clkvet ar tovks a JuW
ha peguemettt a bre3 a dleer oa oaodt ba
chelaou e ihstructioifou.
be devoa jonisset eus « bresan; Jeans
hac em a spafdAr e aotrettenou epad an tr&-
gont vloas ma e devoa chomet assamblesgan-
tan e Nazareth.
Seblantout a rea ne devoa mut da ober
nemet medila, cr silan^ eus ar retrset bac er
solltud, ai' c'lientelllou he devoa recevet di-
gantan , eb e vige necesser dezi heuilla Jesus
e meur a andred epad ma presegas an aviel.
S. Ybd a lavar deomp gouscoude penaus
Sles Mart a choinas (a) un deves benac gant
Jesus e Capharaaum , oen deus mar, evil pro-
fila eas e iastraclionon.
An aviellerien-all a lavar deomp penans, en
nn occasioo-all, o vdet ua elie qet tostaat (,6)
ms fetus t abalamour d'arfoul a dud a yoa
etj dro dezan, ba pere a felle dezo chelaou e
zoctrin « Stes Man a c'houleanas ergfiel^t
ha.parlant ountan.
Den-all ebel ne inaTeze g:nenoc!*h egnetl^i
arfiris ens e guentelliou diviof ba ne dkoyea
(a) Joan. a. la. (fr) Hat. la. 46.
Mtxe. 3. 3i.
Digitized by GoOgle
LEVIL II. CHAB. XXIX. 3a5
gant mni a c'hout ar cbalmou ens e gonver-
Mliou.
E^uea doa; eo t effet, evU an him a voir
diMiogni moaei Jeans dioo'h biai.an dad,
pegoen doiif eo dcret ar e'honsoa a vuet
pere a sorti eus e c'fainoa!
Un ene pehiDi e deaa qemeretgont e J'esus^
ne ell mui beva eb Jesai.
Dija, e mill occasion, he dens clt^vcl e voues,
ha mill gueicb c'boase devesc'boant d'e c'hU-
■fet.
Pep demeoran^ba pep lec'b a zisplicb dezi
ma na gav eno e muia caret.
Pep moues a bo un dra importun evithi ma
n'en deo mui Jesns eo a barlant outfai.
Ob ! peguement e tispllch d'an eoe devot
diacoursioa ba caasion id dnd! Caont a n
deei ne (a) antreleaont aaesi nemet tf draou
vean ha .diieour ; ar (6) ^komsoK ebqen a
Jcwoi ft so evithi ^eret ha hue*. ■ ^
A salec ma c)ed Jesna e parlani, Uvrton
devot, er sermonioii, er c'batekis, pe dre
iDftpirationoii ba sclerigennon secret, e chasse
pep sonch-all, evitreibeolt attantion d'e voues
divin, abalamour nas plich dezi mui, infiat-
nuint mui eguet ar pes a alfe da glevet a gaera
possnbl var an douar.
Weu deiis aetra a gnement a gISfe gant mui
■ joa, a gnementa salc'bfe gant mui a fidelite,
(a) Pa. 118. 86. ib) Joan. 6. 64-
Digitized by GoOgle
■it6 iiiiv»toaF4n vniQ^ tiu.
agucmsnt « -veditfe gant mut m rapplicBtltxi
eguet an aviel hac, e general, comsou Jesas;
■intts^nelt'a 'iTeiis bcodnmai a frdues en ene-
))e guir-gristenCs.
Pa ves cous(|et, e titmdrean disterra trous
■ ra mones he phricd divin. ! emezi, el&mt
romn (a) mOaes ea muia caret; cetu en erru ;
ha n'en em drompi qet var e TDOes.
Pa ne garer oemet Jesus , « c'baoaveser
'dioch-tu eo JesiN'a'iMTkBQt.
Ar bed, ar vaoite, ar pHj'adaresoD o ^nit
•teul l^ngach pehbii neigldvn^iimue neaaet en
despet deomp, Ui^pabini ae>aan«ier BoKt
'Alt Moot fatfrtol a^tan.
Dairaliagad Sant«9.Mati-4tflidakiit ae woa
' v«sehotit qet 'lUoc^h-^ dMi»,'pB er ^neljont
gtHide ma ba Ms<ttB«ftet;'Bi3EPSBveadi 'Mi ile-
Toa Jesus e Ms'Mtfoa i^ bariant ostln,
)Ra satiUs be cnralen evone Jesas eo e soa.
O Jesus va Satrer! pellait dioaxiD an dll
jnotieziou cstranjour eus arbed, pete a glasq
qen alies va distr^i dioc'h ho corns diviD. Nc
fisli dih iBui chelaou ncmedoc'h.
Divertissamanvhon vean, traouiautil, daD-
■gei'osi'erimmel-, peM^oc'h etis qen alies
aiupechtt da gl£*et>nlHmes JfiSiu, aWb
vezan mui, adieu; Iteit dc'faaiMa Va-anfa
gant Jesus !
Evit cBout ar bo«b«nF cKvet, me (£)
(a) Caovft, 8. C^} ilat.-8.-19.
Digitized by GoOgI'
usTB ii> ciuB. zxix. aa7
■Jfco c'heuillo , mxstr divin , partoul elec'h ma
■ teot.
JUa na glSvan mni parlant ac'faanoc'h en ty
•:e&<mgaiaa,'e quitaio evit mooet slec'h ma
bo cUvin.
Beveicb ma vezin «n occasion a bec'het en
enrgompagDunes, e tec'hin, m'arbes possubl,
,pe ma n'er guellan qet, e serrin va diou-
Bcouarn oc'h ar bed bac e laogaich , evit che-
-.laon ar pes a lavarot , 6 va Jesus ! d'am c'baloa
. -flrflCcret.
A bent-all e pe andret benac e vena, e
jc1i«Uaii-'tMiTt«rboBhcar m g^ascaa.
Harlantit, 6ffftAutrouIiparl«atite0nlinid-
--bHMnt <K» va-e^loD. Me (a) a c/teiaouo
i^wt attantion.tfir £»aro aa Jatrou-
. tBame diiuafemd na c'ftaim,
Eurut {h) an hint a hUck ganeoe'h da im-
truika da Jormi en anoud^gues eus ho lezen !
caout a rayo pe a dra da toucaat e boaniou
eainser ar chagrin hac an affliction.
Ho Pelayen a barlant din alies eus bo pers ,
Jmc e-c'ballaii pro6ta mearbet eus bo c'bom-
•ou.
Cals a levriou mad a lennan , a gl^ran lenn
gant plijadur ,'bac a barlaut din ac'tianoc'li ;
iBKama-Da,gleTaD, er mgmesamscr, bo moues,
.pe ssttrt unpressioo a rayo an traou-se oil
-varnoA, pe seurt frouea a dennin anezo ?
Digitized by GoOgle
~ aaS UUTATIOK AE TEKC'SSS Tiai.
Ar pes a levsroat din a >o exeellant , ba gnir,
ha tonchant; mses, ma n'en em nnissho'era^
d'o cliorasou, d'o instraclionou, ar viriones
n'en em imprim qet mad er speret, ar galoa
ne ves qetgnunezet mad.
Jioit dia eta (a) da entend ho moaet , 6
Jesus ! pried celestiel eus va ene , evit ma roia
deoc'h da erttent va mones. Parlantit oc'hra
c'halon, evit ma parlanto ousoc'h-ini.
Homoues-c'hiii,6Jesusl a zesqmaioc'h^
eur momen t «guet na zesqer e meur a vloaTet
e te^ an dnd savant eas ar bed. i
Dre an anaondeguez sanlel lio devoa qe-
racrebdi ho calon, ho deus meur a berson-
nsch'simpl hac igaorant.erves arbed,desqet
psf laat ea ear fcfon ravissant aas ar gatantes
aZoae, parlaot racmesgant calsatperet eaa
bo praasa myaterioo.
CflABIST XXX.
Ne ocebe q«t clasq ouua jui md-4U vac
lariH AB'itED.
Jr Sert'icher.
fin cm rejouissa a rit, eb mar, 6 Hari! 6
mam ciireus! €□» an faeaoriou' l^t,et en occ«-
aianou differant dTio mab Jesas, en amser
jna presegue an aviel d'aa dudt m« n'Ctt eOk
{a) Caaf. a. j^.
Digitized by GoOglC
rejouissac'h gonsconde nemet abalamour d«-
zan, eb distro ebet varnoc'h oc'h-unao.
tie veljot qel ac'hanoc'h oc'h en em bom-
padi naC oc'h en em ourgouilli, o vez> m'ta
devoa taplet Doue e cBoa» varnoc'h evit rei
dar bed an bioi pebioi , dre eclat e Turaadou t
dre fau.eldet ba diviaite e gonuoa, a excite >
admiration an oil. Diffbraat meurbet dioo'h
. ar mamoa-all pere en em bompad a Toaei.
hael ens a Teiit o bugale faac a fell detse par-
t^iarc'faloar-se.
Mar c'heuliac'b Jesns e mear a andret, er
greacli evit receo e instructtonoit ha naga
oc'h ene dreizo, non pas evit clevet na guelet
o coueza varnoc'h ar meuleudiott bac ar rt-
nedictionoti a receve.
Conservi a rejoc'h bepret ar santimanctiou
a vir humiliEc € crcis er pes a yoa capapla da
denoa varnoc'h anoU sellou hac aQ oil beno-
ripu.
Evel-se, 6 Guerc'heg!e condaonit an nep a
gUsi] gloar ar bed, an nep a gar istim an dud*
poeson mdlfaearoa, pehini a gorromp bon oU
JUari.
Vamab, guir eogant grac Done, me en em
breservas bepret dioc'h ar pes a c'halvit, gant'
Tseson, eur poeson malheunis.
Da Zone ebqen'eo ar 'c'hloar. -Hac eus a
betra e c'ball en em e'btorifia ar c'btxmadur ! .
Tout en deas digant be Zone.
Digitized by GoOgle
An Autron-Dona tm dflMroa-dlia vai^t/An'-
guct qementj ocTj t» cfaoat'Ovit nnutt d'wr
Messii
Hacenb^c'faoas dssqet estiinl»disUri»"
tioBoa hae heoorion an dud! N«n,>nbiin>
no glasq nemet Doue , ne gsr nemetrr neiiiM>
I>oae. Heoorion ar bed-raa ^ qemcHt m eati-'
met armniftgant-an dad, a wo traoa tcpbJup
^Hren e untimaBt.
Comaltlt, va mab, bo feis, eoatnUitinsBMRi
bo rsefton, ha ne zesirrot mai qement ar man-"
leudion hac an henorioa.
Hoc'h ambition a droyo e lec'h-all, bace'
lesirrot ebqen ar c'hloar reservet gant Doue
d'e S9Bnt, arbarados.
lUa lasser ac'hanoc'h en ancounao'ha , mar
qemerer ac'hanoc'h evil netra, pell dioc'h
bcza tristoc'h a se, en em rejouissot, abala-
jnour it'eus qet a hent pehini bo cnadufie stuv-
roc'h d'an henor bras ebars en ee , egoet b«
rayo nn humiliation recevet fl'galoa-Ttdbae
en eur speret a religion.
Abandonit eta, l^sitgaat tndar bed aat'oUi
dtlrou Tsen , an oil distincltonoa bonoivbl-'ai^
abere en em bompadost.
£1^ em- br«paritr d« ba c'hiimUUa^, vat
o'hioav solitoc'h ba reaUoc'b<,.ar ^blaac raai
ar re eiirus en evoo.
- Goalemiitalie%evelar£&Davidoo'b.Do«e,
ma c'bampecbo .1m>- taonlagffd d'aii em fiw
Digilized by GoOgle
glut' attabb tat n vAoite ensi a- drtou' aDbcdr ■
Meuraizen ajsaenfuo gollet evit beat gnat
eos ar bed, ho idttl hatiMi fiooei
Na graiqit qat an; Bombr mm av. re du*
qiant. p«ra & zini (Af)a» eaaa^ desan aa. bo
^bakiD.dreho c'barantes divodenMt e iatiiifc
haa.« oHlaar)
jtr Strpichen,
Mb a.brQfltD, Qmrc'hes santel, ens boc'fa,
exempfbac ens bo qeotelfon. Ne fell din <jftn
gloar nemet an hioi a vej oc^ imita ho tct-
tuzion. M» evei ma zeo sempl'v^ c'balon ba
fiicil 6k Tancont d''e ^esirott'niad','ec'h im-'
plbran hoc'b aui^tan^.
. Qbtenit'Aia, obtenit <fin ar fmnder tpiri-'
taef 8. behini em ens ezonji erit en em sevel
dretat ^sprijan^ ar bed' hac e fta^meras'
treitonr.
CHABIST XXXI.
Ret ED 8IIPP0BT ATX VTSSk OAKT CAaAIITXS HA.
' ' jilt Setvicktr.
an oUgroaadtuien bar, c'hui, dre bo patiaatat
Digilized by GoOgle
aSa nzTiTtoir ib. tuo'su taii.
eo andret qpRnent a dnd ingrat da ber« J%tas
a zesqe e zoctrin celestiel, bac e faveur perk e
res BT brassa bDnudoa, a zesq din penans e
tlean anpport defaatOB aBseua. Oar, mar rdet
avecboa da JeiDS meoleudion lia benedic-
tioaoa, pet gneich n'en deroa qet a gontio- '
lie«ou da souffr?
An aviayos appliqet da oberdeaaKiiuimelv '
pere a zecrie e zoctrin , a drttXe e viraclon a
daulioa fio, bac a lavare anezaa qement a
draou, ma passee , e speret cats a YudeTien, ,
evit ar pes ne voa qet.
Pet gueich, 6 Marl! ne o8c*b-ii qet Fest eus
an traou-se? Ha gouscoiidc, drc esempl ho
mab, n'ho poa evit e adversourica nemetsan-
timancbou a garantes bac abeoc'h.
Horrpl ho poa ous pep pec'bet, mass c'htn
a garie atao an den, daooat ma peG*h}e a
enep bo mab Jesus.
GJac'baret ebqen ens a offan; Done, n'en
em t^nnettac'k clem etoet a enep an dad En-
saosibl-ae.
Prijout a reac*h memes en em intemu«vi-
tfao dirac Jeaas.
Alias! uber a teac*h en bo andret ar pea a
lit em andret-me abaone qen alies a vtoaves.
Me a -so an infidella bac an ingratta eus ho
aerricherien , bac emsnpporlic gant madSIes.
Obten a rit din atao d%aat Done {aTeorioa
nerei.
Digitized by GoOgle
a33
Mam anDoue a beoe'h, obtenit din artr'hrac
na ajfligin [a)'den james die gomsou dipityx.
O c'hui, a behini an bano ebqen hac aa
imacfaou azigi^ enene santimancliou a zoo^
der I goulfeanit din ar vertus-se a zoo^der, ar
speret-se a beoc'h , pere a verit deomp an titc -
MarL ,
He a iuecmdo widoc^f IBM,
CM ha eoade*, vea^ntit d'ae gza^on pece a
obtento deoc'h.
' Ap^ra9on ne larnont qet an difficnlteoti :
sicour a reOnt d'ho zr^c'ht.
Ue a voar penaus ar re-a)t ho chain alies drfl
lio bumor inconstant , drc bo ideou diz^soDf
dre ho manielou particulier. IVfses grac Done,
mar sentit outhi, a zesqo deoc'h trecbi an di-
c'hout, an oil gontrdiesou, hac ho peso
nierit._
An occasionoii da ober biirsudon a goti».
raich n'en em bresant qet hemdes d'an eoetiu
christen; nia9s bemdes, en eur snppttft gaot.
patiantet defautou o neise, e e'hjUODt ca£-^
raat o c'burunen. ■ ,
Bues eur c'hristen a so etir Tiies'a,aacrifif '
faacasouffrsnc, hacezenilniipereidcehft^fl-
&utou, a ro qasi bepret ocaaaoad'oc'fareH|i*'
Aa oil dad (c) a bec'h e mear a ranconir:
^»Sta a dleoDt eta eas ar voyeooti da e£fa«i
fa)i8.i5.(£]Mattb.5.4^(<:)Jacob.3.i. - '
Digilized by Google
ho pbec'bejoa. Soppoitiflnnassftganteitr-iffe*
ret a bmigen.ft.so nnaa eas an guella- moyen-
torn. JkB'pKSm»*omnii«ummd£mmAmafaBlh.
egncb VBfrislL
Gaoat a rit defaatoaen hotRpaiklwir' ha*-
en ho ifboareaet ervey Ddae : ar re-ma s gsT
ires enaoc'h ; car n'ca iotfh qet eus an dndp
••fwe Mt-am iai^tb> Btbo ABnaiJifanfcaaniig
dMt-,.li&pe»ev.eti< duhtsiiqanuf » boidflBa mt^
braua toQt.
: Bs prawAnv lift wppoAerd MLBN|Oe&;
SDi^rtit-bi !▼» eta cfitl EUiMfob -
IiB^i§it dft aofipaMi Mknaaaa^ iMtiaalat-
le Abetuni oc'hens bet eis<mLei»t eiiem:8ap».
porti oc'b>nnftn ea diefautau pere:Oc'h forcet.-
da anaout ennoc'h.
Aibaoue pellamser e laboarit d'ho c'botrija
ba ne avancit nemet nebeut. Penans e teuot
a- ben da gorrija ar re-all erves ho faltasi?
gorrijot qetar re-all, ne barcotclcnvet
diet, en ho ene, dre an oli glemoa pere a
loaqtt abalamoar d'sr poaniou oc'h eas da.
snduri abers certen persooaohon, pen a xt»-
Ba benvlap jmueim;, OT^MtiK mlbitm M
vlftfm am % m uk m mnk tarap-a aicoun pnb,
fiwnna*, ka pwfita busm , «b affekr enben
einaBfiva««e^viHHalnfiBBiMafeeBfa« «b-i
tQs baf l»piK;li^n^
Digitized by GoOglC
CITABIST XXXll.
&M BO'MKGA Dl VOIAimtS DotK-, MSMR'nT'
' tflMro: cmmoit djt iHfMiifR i Q*BtiOM.
- , Servicher,
PuBl mjAl a> o'hlaclhtir endocfh^.A tttm
7eHuI gQ^«t«anebeut. a frooes' a. dflnna;
IjbdeTica'eut e lermoDiou.
E zoctrin celesttel , souteoet dre ar bsaiM':
miracloa, ne goRvertlsse qet mtU ha mill speret
obstinet, pere a garie en em dalla bo-tinan.
Heoveloas tudolan pere abella gant coler
Budorn pehini a feU dezanbopharaa, an dud
tacrediU'Se a resEaule gant taxoV ar ailnd^
gnes a yoa offret deso.
, Fe sort santimancbou' o devoa hien amsec-
se, 6 Guerc'bcs sacr? Scoazia a reac*h ho'
tiscoas var aa dallentes hac an obstinatioa
cut an dud-se corxompet; mx» en ebtn •»
rtto'k e peao'tii, ha- ■« oeasaelL' a beai*^'.d*(
e'haulea bo o*b(tn«aniatti«a'bDatis<
Man,
. Vfc<M]i4 Btt rieiire snCf Mii-agMt dtBv *
Tige Baavezet Jesus. An desir ardanc am boK
ondt e c^Uoar a loa- sUd' scittaut edwec^b ca-
kdee at Tnd^ewao:!
Digitized by GoOgle
ntiTATioii Am TkAc'tM Tiki.
Mas perac an dra-se en dlvipe troablet va '
ene? Gouzoot a rean penaus alies a laqes ar
re vecbant da servicbout d'e zessinou , penaus
aUes e tean ar vad em an driMig , bae « c'ba- 1
doren' e peoc'h at fames infinit-K pehint m
bennet ayechou e Irioniphe ar bec'lisrriea.
•jir Servicher.
Ar batiintet-se,' A OQen^s Mntell a aer-
Tiob» dia da s<^r en oil antser tm va bnes, '
mses particalieramaat en traoa pen a aUe at-
Uqi va feu ha va religion.
Mari,
Ta, va mab, pa vellot an deo pec'ber oc'h
en era sevel gant ourgonill a enep ar re a ao
dtrebeicli, ne abandon it qet ho speret nac
bo leaud da sonjeionou a zipil ha da gomsoa
cTiuero a enep ar re vechant-se: ar religion
eo difen ouzoc'h.
Perac ne soiiffrac'h qet ar pes a sonfTr Done
e-nnan ? Ampech a alfc ar pes a so evidoc'li ,
lUrtese, 'eiir snjet a acandaU a tmI etem|d:
n'er gra q$. 0«1i arpermetti, en deo* c t>es->'
ainou. Deae'hai eo o.adori.
Retra ne erra aula eb e bermlssiont An
ilroag evel ar tad a servidi da seaMi<m' a
brpTuJan;.'
ifTe Telit.qet aa dra*}^ breaga. Un deU a dnio
e pehini e vellot an oil jastif b«c an oil furae*
Digitized by GoOgle
LBVB 11. CHAB. ZXXII.
. ens s broTidu^ Doue to tiaou a emi var in
_ doQir.
"Tie dieit qet, evit guir, beza insansibl d'ar
malbettrioa eus ar religion. Just eo e veac'h
affiiget dreizo; permeltet eo deoc'h mcmen
adressi var o zujet clemou carauiezus d'aa
Autrou-Uone.
Mfes ne qet ardenr veritabl evit gloar Doue
ho pe, ma Ixsfac'b bo feia , ar peoc'h eus boo'h
ene, da vexa trec'bet, diminuet pe droublet
dre ar c'bontrQliesou ft tiru abers as dud
fail.
Ar goleroaihoabalamourd'an dra-se a re
nn aiius ens an desir a die caoui pep christen
"flft Telet gloar Doue procuret e pep tra. Eur
Tad , enr verttune xUtrocb ,qet an all.
Sanmetti w iperet d'ar pes a so pennettet
gftot Dooe* a to possabl eo nn ene cbristen
assambles gant eur gulr desir eos a c'bloar
L>one.
Beza e zevs malheorion pere a verite vouel-
fac'b varneKo; maes ra vezint da^Iou scuUlet e
c*bars treidan Au[rou-Doue,birTOudou'poul-
set betec e galon.
Grit pers dezan eus bo pofiQ. Pedit-ea da
lacAt fin d'ar pes oc'h afflich,
Livirit dezan, memes, §aat euUiberte santel
a behiniaeTezo qe^offanset : 6W;>, {ajSAu-
■troul Perac e Kbjtiu»titi/iu eoutqet? Perac e tit-
(a) Pa. 43,
Digitized by GoOgle
■troH-huho'tMtffagaddivarnomp ! Penulain
ancounac^hait-ha en kon t^flictwn? Deoc'trtii
>«(^aiMii, A'va'Doiiel e^reder diseldrJa ar
bfvsel. Bo t^amt Mntel fo ■ ontrsrger, Ito
'rrilgton a vhspbemer , tio iUboor a falter da
■■fiffea.
Qemerit difea Iio cids; na lOtlfTrlt mnlen.
dafe ar pets'het ar vititor : lio cloar-memea.a
c'boalen qemerit-'se.
Evel-se , va mab , e satisBot d'ar pes a exiiih
• diganeoc'h an desh* ens a c'hloar Doue hac ar
garantea evit ar religion , faac a-hent-all ^i^ir-
■Cotit epeoc^bitta tayo Dotre d'bo coasoft.
CHABIST XXXm.
MeKCOC I^S i.a OOIR SAHTELES .
IBuR vaoues a grias, an deisj a bones- penn,
epresan^hor Salver: 'Eurus(a)arvam he deus
■ ho touffuet hac ho maguetgant he Ubs.J^mAU
.(^enloc'k, eaie Jesus, eurus ar re a chcloBu
comaou Doue hac a observe c'hourc'hemenmait,
JesQs a ro da entent, dre ar c'homsoa-Be,
penans ar galice huel a vam Done n'en dec
qet ar pes a zisting muya ar Verc'hes Vari ,
. ha penaus e zeo distingrietoc'b dre be£delite
.'.da heuliabepret aaoU baKndMHi'eas wrreli-'
gion.
(rtj Lac. II. 17.
Digitized by Google
Lgtltte raainfltdaib • nraiL Doat , 'pabiBFatHh%
digant Done ha digant'Doue' ebqea, ma$/he
icanteles pehkii -a d'ea dezi-di^iit Doue, evit
-gnir, nRiB'e pehioi be deas, eo eur Ucan
■ benae, he'Iod, dre an uaach vide deus great
eus he liberte.
Ar pes K ra'Soae evidoBOp n'ea deo qet
toat-8-f«et 4r pesa Tcrit «reconipaii8ou, msea
borifidelite dia'respo&t d'e c^brseoa.
Ar servicher mad a bebiai e perlant on
■avimi ne \aca qet e vtrit da veza recevet ptmp
talant digant e viestr, m»s da veza ho laqeat
■da brofita.
Ed em c'blorifia a ellit gent noson eusftr
igalite a vab Done, Rttevct>«n bo psdUinit.
Mats gritattantionlp(BkHuwgaUte-tene-T050
tyet a renq deoelb e -toueiwr «nt^ m n'be
(Mmtemt'dre ar^aii«eIei'«tu-bD'paM.
iBtooet ar'stttit'e.**a»>|i«re'ho d«wfaet
■ fflvnt -Piiil, '«a -e -vaM, :a BO bet>saTflt«a
-liu^af«d»<atf *r««.Re-411>atso>betj^Biiet'4i>el
ftr meas aoeso o-onan, e creis-enr beden |ie
«in>ofer«n.
Bferii'iea'^d«o^t>eD divw e tint dign eus
}ion>avi.'9id«I>iiit Iwt'^a^vbseTTi lezea Dooe,
lezen an ilis, chfltwerid peira endsua ho renEet
SKHt, chetu eno pelra adlromp da imita enno.
Anireet oc'h «n eur «ad -a vues pehini a so
sanlcl. N'endeo qet e Bsnieles hosaveleyoi
Digitized by Google
bo vigilaHf bae «o'li acqct da ranipKasa an
dererion eas bo eondkwD, cbeta cdo peUn a
auaro ho lilvidigues.
Jndas, erves anapparanc, en deus great
miraclou, faa gouscoude a so daoaet. Ne ve-
, lomp qet ea defe great Sant Yan-A'aileaour
miracl ebet; gouscoiide mab Douearo dezan,
en aviel , ar veuleudiou ar re gaera.
En istim hao en optoioa an dud, e c'batler
het.& nn dra benac eb ar aanteles; mxs en is-
' tim Done, se aoar netra nemet beza e veEor
santol, ha ae soar saotel nemet e qemeot ha
. ma rear cnirrou mail.
Cbeta ar pes a vezo evidooip, evel erk
~ Sante* Hari « ar guir rseson evit pebtoi a vezo
roet deomp gloar ar barados. Cbeta eno gittt
-fcmdaiDaBt as efirusdet ditac Done.
Qoaapteahi atCf Aeoe cbcistea! pen Mis Doae
n'en deiu qet alagnet bo ulvidtgues oc'h do*
neaoBOa extraordioal , natarel , spiriiuet pe
gorporel, pe dreist-oalurel, mass ho rentei en
deas, evit parlarjt er c'his-ma, mxstr eus ho
siWidigDes, oc'h e lacat, bec'houde, da ze-
paatt diouzoc'h.
hint , tt va Done ! a guerso dibec'h en
hent ar xilvidigues hac a ramplisM e off de—
yerioa a {^reslen , ennes eo a vezo ftlgn da OB—
treat en ho tabernacl eternel.
Fj^ ZD» ^ £IL UTB.
Digitized by GoOgle
IMITATION
All VERC'HES tARI,
lUITATION JESUS-CHRIST.
E pehini e considerer hues ha vertuziou or
ferc'het santet, ahaoue maro Jesus, Ae'
mah , par or Chalvarjieiec e assQmptiort
en
CHABIST QENTA.
Ah Hnri A OAE Jcsns ^ dlb pignut gaktik
d'aB CVALVAHf HA SOCn. KHO OAHTAH.. ,
Mart
J ESU9 a biga var ar C'halvar. Denit, va mab;
hor c'honTia a ra da bignat eno ive gantati.
Mar er c'harit, n'en abandonnot qSt.
Kor c'harantes nvit Jesys hac hi a ve dipn
aaezaii, mar ea dilsesseinp en e boanioii ha
pa eD-diaQaveset bac oatrsget gant an oil? '
Ke allomp rei dexaa sicoar ebeij -mxs, da
Digitized by GoOgle
94a iiun«ur u fKB<fsu ties.
vtana, ni a guemero pers en e souEfraD^oii ,
o -vescafion daelou gantec'hoad, ba« eroinxp
desaD ar gonsolation da relet e zomp prest
da vmfr, erit e gsrantes, qemeat a ordreoo.
BIsM, Oserclie* ||«a«ra», ba m iiUet-qct
disqnes e ganntea da Jetos oemet e creb ar
sooffraocon? Ha K aller qtt bh ober e creia
«r repot hac ar peoc'li?
ViiflMiliiCa anueri^irahM erpaoc% en«
ar vaes, eo easrei testeaiou em ar garames-
se. Blses ne aller gafilethac hi a 50 ferm nemel
en nn amaer a arneaoi
Jesus en deus lavacet; « hint fa) ne zoag
get e groas ha tt'an ^BuiU qet, ne ot^fe qet
teza va dtsqib.
C'hui a die eta lacit e nombr Bn deizion
eiirua ar re e pere oc'h eas occasionou da
soufreun dra benac dre garantes evintan.
Cala agrisieaien ne garont ho madoberonr
divin nemet abalaipour d'e vadoberou, bac
a so henvel oc'h ar Tignonet eus an douar,
pere ne garonl qet eb interest.
Lavaret a reont e caront Jeins eus ho oil
ga\on. Gonuoude n'ho deus qet ar gouraoh
da veitia (a) un beurganUm ejarJin e angamit
V») Iqct 14. 47. (6J HiBtth. a6. 4o.
Digitized by GoOglC
FreCesti a reont en heuillint panont, ue-
mes d'ar maro. Maes an aon rac ar sonffrao-
i^aa aempla aooden cnnoargarantea, bane
-bmiUaBt mm Jmn nemat a aiabeU.
ETtdooUiai, va mab, mar eacit Jaui, a
garo e groas , ba mar cr e'barit a .grna Jio ca-
.lon , e Triataot eos bo c'boll galon ar c'broa-
siou dtfferant pere azigesso d'eoc'h.
An hiDi ne ranqer qet da forci, evel SioMia
a Cyr^n , da zougueo croas Jesns, bac a gna-
tner a galon vadpers er vestl c'haero pdiini
a Toae presantet deun var ar c'balvar, en-
nea a gar Jesui e guirionet.
dtfn tan fa) etu aa dribalation bie ar c'broa-
■ioua amprovaa aoureusar garaiitei;eiMt-
taat a ra, er renta a ra parfaetoc'b.
Jesus en deus beveten daetoa. Ha dleont a
rit-hu gortos beva er blijadar, ba resolvet
«c'b alfac'b-n beza da veva en delicon ?
Ent -gnu-grlU«n a aa-iia tttajoiitut ft)
aur/M««,o toajfr , o Terral, ha naro er^raH.
Beva a die Ata.bB mcrvel er groaa.
Ctaat a rit Jaioa qea dign a garantts, pa
' aaagit er aouffiraofoa an deos aadtuat abala-
wmr Aeoc'b.
Ah 1 peguemcBt ae dl«it-ba qat caret ar pea
arreot qea dign da veza caret giaeoa'h, me
Jarart ar aoufi&anf oa a bare n«<a depcV
.aemetahalanoar m'ba.ear.
(a) £ccl. a. 5. (fi) PbiUp. 3. 10.
Digitized by GoOglC
344 tHlTltlOH Aft VSEC'SIS Tiai.
Tdd ^renet dre ar groas,^v die c^nsideri
ar grou fevd bo'pbaFtBch-haC' ho glesK •
■JesasR V» (a) dea antreet en 'e c'hiaar ne^
met dre att heat eus ar souffran^ou. N'eb dens
qet bet evidODTme uo bent diCferanti qen ne;
bent nac evit ar saeBt. - ' . .
jle> eo deoc'tk ives eta -qemeret ar inemM
heat ens ar groas, mar fell deoc'b errtiout ar
iB«ibes termeti ganihOf erbarados.
.■h: Servtcher.
■ O Guerc'hcs, inam un Doue! mar oc'b eos
:iii(lurel (jemcnt a souffrancou , maroc'h eas
qemeret" qenjcnt a istim cvitho, ar raeson eo
lus carac'h IJoiie nuiioc'h eguet an oil verze-
reiii , muioc'li' eguet an oU Sieut assambles. '
Sicourit ac'b'aaon, b.main deoer! sicoarit
ac'hanoa, dre bo piedennoii, da dFec'hi' vtt
delicateri ar peaatDTCBt qer qizidic, an
Wrrol natureVata'enS'evitargroas; vabroQvo
da'^oao'va c'Jialoifi va speret, va c'horf ka
' qeinenl am'beus,i)enaas er c'haran. ' '
£'tiui"a so bet ar vero%ei ar micella , ba
-f!i»UBCottde ao a^igeta. 91e a gonsaat beam
jiarucipaiit ea lio souffran^'ou^ neinet er be-
xin en ho carantes cvit Jesus.
' (trtt ma carin croas Jesus, ma laqain va
oU blLja(lti£.4r-gn3aSi evtt , var va luaro, ma
vezo Jesus er groaftva^ers ba vso'bottaOlatioa.
(n) Luc. 'ai. a6;l! ' ;
Digitized by GoOgle
LETS III. CHAB. T.
- - ■ Marii ,
FeoiDS, en effet, -e olclbt-ha, var ho
miro, poqet gant fizianf d'ar groM mar ho
p#i beret ec gwjoni (ah mt ar. groas P
Var ar maro, p«ll dioc'h beza facfaet da
veza bet alies var argroas, e carfct bezn bet
■la'o er souffranc, sbalamour ma hon ileveas
neuze ar goosolalion da veza bet atao tieDvel
ous Jesiis, Afe'iil peb tra crpes ma fell dczan
e vemp heDveJ outhan.
Va mab , exposet oc'h alies d'an di5Tn«gaD9,
d'argoa! dr^tamant, da veza persecutet.
Ma c'handurac'h an iraou-se pant soumis-
sion,' gant pat iantet, e-velfen pnnoc'h tin imach
rsvissant a Tesus', hac ho carfen, va niab,
iDnioc'h eguci m ho caran , abalamoar hen-
velloc'h Otis Jesus, e teufac'h da veia eur
bbgtiAl dignoc'h etis bo mam.-
; Jir Servicher,
O va mam I ar pez a royo din eoQrraich
hiviziqehhacamc'lionsoloeni oil sodfi'raacon,
arvezo sonjal penaus e tougan va c'broas gant
Jesus hsc evit Jesns, niEes, cr memes tim&er,
pebes avaniach evidon-me gnllout sonjal e
veritin, en ear fecon particulier, ho sicour hac
bo carantes , dre va stad a souffranc er vues-
nfa ha dre-va disposition Tad d'e andoti.
' fa) Pbilipp. 3. i8. . '
Digitized by Google
CHABIST II.
Ev KM- nmn da -rmomm Oms- bsms bk ,
•onnurfov.
v<r Semicher,
'F) .R sitaation drist e pehini en em gaTsn^
em beus recours deoc'h , d consolatoures ar
reafjliget!
Pliget gineoc'h desqi din a be santiman-
'dioa e Uean particoIieramaDl beia occnpct
orpi^SKnipere a andarao b*p ergad«u M
re •,d(eMd« afufauriaoqdcn. ~
Cunt ■ dlelt,. tta nab, aantmuadioii, eoir.
• enr gonformite barfaet da voloates Done,
Shiiiicordrenfaacai«gl'peb tra evit ec'hioar
cliasilTidigues.
Pa doata ouzoc'b on afHiction , enr c'holl
benac, pa ves erruet,, pa gontioa, pa gr«sq,
pa den ua all benac var e lerc'b, livtrit ba re-
petit aliea:Ta Done, ho pohntet hezet great.
Ar soocb eus ar volontez-se a Zone am
c'hrenveas faac am c'housolai ea tempi a
Jerusajen.^ pa annoacaa Simeon e vige Jesus .
exposei da gontroiiezoa, h^fs em bige Tariiaan
Tt c'balen treazet gani eui-i^hteze a boaiH ■
Digitized by GoOgle
VaVbrenvSt 8 rea» dnist peb trt, faa va
c'tionsoliTarirc'biilTar, ps veljonjesns sta-
gnet oa»argToas haeo reotae halanad diveea
er e'hrnella toarmancliou.
£v«l va TM va c'harantes cvit Jesus eb
masal , va glac'bar a voa ive eb lansat; mats
Tft resinatiMi da volontes Done se voa qet
bikDBoe'h cgaet va glao'bar ba va c'barantea.
Cbuaait ela e» b«-«aleH, e« boe'fa adra^
sitoon, pt\^ rtfl«»oB iMmet bo«iMB'. l>»u a
JMdgtan. Ft|»reA«»io»- a ltna ellB(»Betgou-
saat «or chagrm Ka BCmet rei e*heaa mm da
UBitotti paguemtat • mmb^ nudheuras.
Petral v« mab, pa »ongit eo Dose a rigat*
dBeel»an alfiiotien-rt, 1)« e'hni a gre^ la-
varet: N« A# qcC
Ma ne all- ua (ks Ibr lalMvt netra Bcmet
tnadipetra dleit da foojat ensa on Dona io-
Cnimant fur?
Doue, eneffet, ne fell qet dezan pec*bet ar
re a sicour oc'h on affliction ; maea lenna a felt
dezan e cliloaF eu» faor patiantet d'e andnri.
Permetti a ra pcc'bet celi a^enonrien ,
bac e fell dezan e |wofiiac*h ens bontUf evit
en era renta santel.
David a 70a iinaUet gant un den hanvec
Semel, e'pehini e considere, non pas nnan
ens e AHi«di p«tiii>i &i outra^fe, mxt enaan e
cOBBideivnB Deoa jnal pdnRi en em aetvicbe
ea».aftiB«tnuaajit,4uptU>bl-«Q criten kani-
Digitized by GoOglC
a48 iKiTATioir la tbkc'bm tisi.
lia Lac oher dezan souffrevit e bec'bejou.
Jesus e-iinan, o parlant d'e ebestel eua a
galir e bassiou, ne barlante qet dczo eua a
ingraleri arYudevicB perc er prrp«ze deE»n ,
ipses eus a Tolootef e <Ud pcbisi ea deroAer
Erjardin Olivet, Perr n'oi devaa qtte'lioftft
compreoet-pffliaiis ear c'bristen pehlci a m>
er tonffran^, pcliioi a aeo^lw hae a banocB-
ter,^ ne die implija qen ^rntou nemet ar ba-
tiantet }iac ar soumission da volontea Doue*
. Falvout a ra dezaii difeu Jesus hac ampech
ar soudardet da gr^ul ? Jesua. Trouc'ha a ra
esconarn da Valcbus. ^ •
. Maes Jesus a lavsras: Degtumit ho elete:
petra ! [a] ne efin qet ar c'haiir roet din gant
va zad , ha n'en e'" soum.ettin-me qet d'e
volontes ?
H'en deo qet na clfac'h goulen oc'fa Doue beza
delivreteusiio poaniou; mass mar fell da Zoue
ec'hefac'h ar c'balir, e souffrac'h, e leverrot:
y'a Doue, va zad , {(>) m ve^o great, na/f
pat pa boloniffs , mms b0o'h-irti- .
O AutFoa! oa daulit qet a splet «be,t «a'
iiebcDt a c'hoant am beus aouffr,»es9Mit«
qement a .ma .e!ti«U pejrpiMUi 4io eloajr hp-.'
Lo tessiaott ^arnofl. i'. -.
Uar crosq bo souffrancou^ jiell dioo'h di^
niinui, c'bui a lavaro: Ttz* ifi) -t)aiz/i^><4n0'
(a) Joan. i8. ii. f&)Uatt:kg<'(c)Matt.ii.
Digitized GoOgle
149
en em souniet c'lioas d'an dra-ma , pa zeo pli- .
get ganenc'h evel-se. C'hui ec fell fjeiic'h, me
er ft'il din ive. C'luu cr c'liommand, me a
obois.
Ret eo coiieza dindan ar boan , me a gouezo
disdanoi; ret eo mervel er boan , mea varvA '
er boan. . ' '. • i—
Ra ello memes ar rigol haor.at mteC'eiw
as tauUoua rok dia^ peiK<leiit dfi.ii^dia,
hiMla ar nnndBt e'pehiDt e aiti dB'joiiiua««a '
» dMn^dar-etomel «o* bo poreaasf ' etu ha
carantes!
CHABIBT iVti *
EUS AB BATlirjTET.
Pf.cuen bras e lleas beza soofTrancou majn
un Doue en em c'lireat den , |ia er gnelas deat-
da veza an den a bnan, giierzet da bnissanriu
an denvaligen, trainet dtrac an tribnnniiaQt
qemeret evic un trompler, scoet ba .goai drd* ■
let gant sondardet insoiant!. ,
- Pegueroent ne, sauffras qet Uu* velaii '
Jesus scourgezet gaatarvrassa crueldetvCu-n,
rnn«t a ■^cft^'fcsnudoiet pvebwUpftF^'*
eg««t aR,sii«nb%r'.B<rrdbwfv-*<nidiiQiwl
Terv«l, sannubieBS a^vttroMHiktirf yMk^tiae- ;
cabtot dindan. tMMbfa-fi groaai /w - .u in.. i iWi
■_ .J . I. af] 1 '
Digitized by GoOglC
Pegaeiiient im souffras qet Mari pa gleraf
an taulieu monol pere a anfonce an tachott
e treid bac e daouarn ar mab qer-se; p»
TClas sevel anezan et groas staguet var ar
graa»-se etre daon scelerst, mntltet gant e
adTcraoancn joa]ras.eu e varo, ba pere n'bo
deroa da brezanti dezan nemet guin meag^'
antottitnt dtmiDni esec'bet.
IimbbA dinei ba pa. ime-tMb^w m tauL
gantptbwri r nr lou Awd aaigsrifcc gaaio ■
erit eD em auari eas e varo 1
Er soaf&aDSon cruel-se, Mari a xisqnes' ar
vratsa patiaotet. I?e gUvc'bot qet an distern
clem o sortiat ens be gaioou.
Imita a Tea Tar ar C'halvar, hor Salver e ty
Gaiphas. Eno Jesns ne lavaras gaer, rac inutil
e Ttze bet dezan en em zifen.
O patiaBlec admirabl eos av mab bac ens ar
YMBi O ene affligctt ebetu eno he squer ea
hoc'b afSiction , en ho poaa. "
Mar deo aeoesser parlant^ parlantit, msn
gant doofder ba gam ear spnet a beoc'b.
Ma n'ho chelaouer qel, soufliitd lararel n»-
tm ba Be ej^sil: oemet pacianleE d'an iqjus-
tip . .-■<..:
Mit«'P*> sciM pdliMM a dIeK iki 0BMft?
fi« lMiaBtat'Chrlatn,A«aM coa Mrapcret •
a vBligiaai ha ■ wm' pa><tt» fca tf an t toot-a- '
fiethumen, erel awaa^biapteaiWMdiaugaAt
«r fineiaa.pe an tetDperamant.
Digilized by GoOgle
KMTK HI. cttfcB. nr. a5*
A» asp to em hamli imAixt darn Don*'*
pere a ador e justif pe e visericord en tanliM '
a,v«ceTOBtr ar re a ra eus a batiintet Jesus
fa* Mui ar sqver eti» ho-bini, ar re-tt a lonfFr
e gnir giisteoien, bac ercl-se eo edeitsottffr*
£>ougaen' ho croasion gaat intpariaatet, a
M ho renta poaaoccnM'hf a so ajoati cat
- pae'bet d'ar bean.
Bent ar gross eo bene ar barados. An oil'
ssent a basse dreizan. oH {a) dud just vaV'
an donav a basse dre an bcot-se : cals ho deta
a-dr^imtianauf abalamoor Doue a brapav
dlMT iduaianttfccargnrDaeB gaAri
Abi aulbear di^ac grisleMeo-aepnva laM'
da wmdMvt tho tiha^ ar pat a dlio hum
e*it hs ^tndigtmit
Heovel, en dra-ae, oc*h ar cHiriiBlwli A- -
laSr dmt pehioi a varvaa • cdMcb ba« SalTcr
var ar Cbalvar^a'TltUfibeiin w egva8a,ha
priiiai, ena ar Cbalwnwaieat auaqennaa ea -
ifern...
Ha n'en en reTokompget, en faorpeaoioB,
oc'h Doue, goDScoude e vurmuromp eusar-
c^broazion a zigass deomp. Ha Dense e veri-
tomp e lamfe Done digaoeomp, evit bw pn-
ntssarsr voyen-se a zilvidigaes.
Alies, da Tiana, ec'h importanotDp D^e
evit besa delivret cds bor c'broflaiovt ha ae
oaaomp petsa a^ttoolaula—p. te.#hraariNH
(b) fi 3S;\ao. ■ '
Digitized GoOgle
IMITATION AR VEHc'hES TARI-
Mft SO evidomp eur sourcea abondaBt ■ veri-
tOQ.
. E pelec'h e Teljot: mui a frones a santeles^
ejcellantoc'h verluziou, cguct e squeud ar
groas lia \ar ar C'faalvar?
Ar batiantet a ra deomp dcstum mui a ve-
ritou e nebeut deveziou, eguet na zestumimp
e meur a \Ioaves;en cm vues consacret d an
exercicou eus a ud devotioa pefaini n'en deo
coDtroliet gant netra.
. Pet gnec'h e c'berru gant ar vaitita tec^ar
gscantes evidomp hoD-unan, antren en ae~
tionoD a zeTDtioD » er ganfeaiioti , <r goinma-
nioD? Mm, en etir vues leuN a cbragrin,'a
aCSifltioii, e «eus snLvoi a verit ,.ma;.M>tiffrer
peb tra evil Doue, ba n'en em glasqer get
ati-litiaii.
' zesiromp qet ire eur groas qentoc'h
eguet eben. Na leveromp qet : Guelloc'h e ve
gtinen bouma, pe bouimont; me he supportfe
gant muioc'h a batiantet. . '
, Eiie cbristeh, pep croas-all pgiiet an h'mi a
zouguit, pc ye qet an hini .fl goQT«ii deoo^.
Doue a Toar guglloc'li egaedpc'b.petrft tf«o
Ua vige deoo%vil'Choaa )io.croaciDn.»-cai
eni'dftiinp)fao'4i e qav«t ar pbo&sc ....
■ Ar c'tuotadoa'peiK M.-xa UonftiAeooip da >
d'hoa neri , d'ao deuinou en deu^aii^oaip.
Digitized by Google
IXit, lU. CBU. IT.
CHABIST IV. .
DOUB A BCSEaV AVRCHOD AS BBASSA SOOrrR&IT-
^OU u'e FIDELLA SERVICHEttlEIT.
H Ane Toa qet eta, 6 vs Doue.' aoualc'b e
divige bet Mari, epad tri bloas ba tregont, ea
e speret, an imaicb eus an tonrmanchou a dlie
he mab da anduri? ha rei e voa e vige c'tiods
tesi eiis e vaio?
O Ooue ! pa o poa ordrenet da Abraliam,
evil amprou e feis, sacriiia deoc'h e vab unic
-Isaac, n'ho poa qel exiget e vige Sara, e vara,
presBiit er SJ^ciific.
M%s er c'honiprei) a ran, 6 Antrou ! Mari,
pefaiai B dlis bezs an deis ronaaes «r stent »
* Vila tet detif araae-se hae evil-se, qemeret
mntoc'fa a bers t^mt an oil ttent er {a)souJ-
/mA^ou-se a bere e parlant- boc'h Abostol ,
bae a bare po'h eoa etablisset , evet ear gom-
. BiKaa,uta, etre Jesotiiae sbeDeoa predestindt.
Ne dlean qet eta beza siirpr<<net o velct
aCfitctidooil hoc ar cliroaziouagals a dud just
o oreaqigaotho fidelite en ho servich^ '
Dleout a ran consider! ar aouffrancou bras
pere a anduront avechou, evel gracou bras
prre a rtt dezo , ba mercou bras a faveur eus'
ho pers en ho andm.< -
(o) Phil, i: 10. '■' ■ '
Digitized by GoOgle
ȣ4 npT W MT tt mete tau.
RwoMpmi 'V vtt w pes h retnit wjt' jtl— .
jont deo^t dre looffrancon pere ho rent
benvelloc'h oai Jesas, ar sqer divm pehini a
bresint deso ar CbaWar.
An dnd a gariac'h ar mnia liac ho devoa
eridoc'h enrgarantesTraasoc'h ha tenerroc'fa,
ten em gavaa var ar C'balvar ar re dosla d'ho
croas.
Eur boobenr bras eo beza cavet dign da
barticipa, en ear fecoQ particolkr, e sonf^
francou Jesus.
Pep christen, pep dUqib (a) da JetUg a
veto parfcBt, m'ar bes evel e vestr.
Jesus, hor miastr, da berfectioo pebloia
dleomp eo em efforci da sevel , en deua pnv-
, aeet dre ar vrasta tribuUtionoo. ~
fiexa e saaa ndMataeneoa lertnaiu brw,
pere ne veid bet mprMvet enr Tinfa bcnMi
- en eur f£fon ctkt batetrnpl. CMioMDCCt bo
dens dre veu vtittms : gonde o<^h ana font-
Bsaset deio cn nn ndwraUe vras , cn wc gMi-
. (relies crael banae , u vo^cn da aont da veaa
parfKt.
Abolamour ma zooc'h agreabl da Zoae,
erne an M\ Raphael da Dobi , eo bet red deoc'h
■ beta amprouvet dre an adverseie pe ar mal~
heur.
Pa ho servicher gaut poan , 6 va Doue! e
tisqueser deoc'h eur garantes loyaUoc'h eguct
pa bo servicher eb qasi poAn ebet.
(tf} Lnc. 6. 4o.
Digitized by GoOgle
Utfft SB. OBtt. TV. lS5
£n BO cousolanl an Jesteni en em renter,
pa elief IdTsret evelS. Per da Jestn .- C/tmi
tiVQar^ -dutrou , pt-naui ho canta ; mm sn
-MMr petra eo bo cam* pi m VB» ^
'e'boM deiqet souffr evidocfh.
N'ea deo qet dm v«, A ta Daatl Mi aSteamf
AT pNsOTMu« «r B^teaTifsa ilir -
crnel, n'eti deo qet ma TMt wtim i wu— t
partaicli bo anbt var «b dooar; man goer-
Bont « tit MODt d«Ko creaEiott-all . per* «b
ieaantauap^raB^terr>pI-4e,neserTicboDtt|et
jMfceatac'h^TJiolac&t^TerTeldeso ho-uoaa.
Ife onsoT qet ao oil gombajou vialant p«M
^-d«iMtla aoaten an eneoa pere afell deoc*h
■parifia Jia pere a c'taalvit da eur aant^Iet vras.
Epad ma seblantont, a uanveas , jouissa
eas ar peoc'h aa desirapla, alies bo deus da
ifouten en ho c'hreis ar brezel ar rusta.
Ffe garit qet , va Doue , ar valt; eus as dod
vechant a enep ho aerr^berien fidd; imbs
permeti a rit da aeles an ifern en «ai ricka-
deosa SB be Masa, fvit o ulvidigtMi eo
er pCTmetiL
^Mkiii o -dcnftcla gOnbaMx, wtJ pmnMli
bt :s«al parCfetoc'li c kao ho rcrtu d« TOta.
O feis en em grenva bac af^sq, oc'b adqri
. Ilo polonteuou, 6 Dmie souveren! gant eur
•MWiDission atao parfictoc'b , ba« oc'h anaMt
<eaMC'fa tad CoE.pehini a gattis {a) e aw-
ffale , ^baianuiur ma ho c'lutr.
(n) Heb. la. 6.
Digitized GoOgle
SS6 IHTATICnT AB TEKO'inS VIU.
OeiperaBf a den da t«i ive bepnt cren-^
TOoii drtf o pboanBum. Antfout a reoat hf>
madeles tnfioit , hac en em assaroat penaos.
.petl dtoo'h o abandonni da forol o adv«r-
soifrieD, eteuot'd'hosieoor: ta cm gourachr
a reoat d'af gombat , dre ar sonch ma c'has-
sur aa (a) ufflictioROU bresant eur pones
etemel a c'hloar.
Bo c'haraates a so ardantoc'h dre- ar
c'hroaziou. Atap distaqoc'h dioc'b argroaa- '
duriea, ne vevont nemet evit aa hini a so
anDoue fa) eus ho c'halont hae ho pltaf-
taich evil jamecs.
£r poaniou , muioo'b .egnet e poent-aU
ebet , e c'henoront ac'faanoc'h , ▼« IM>ae , dfe
0 fidelUe deoc'b.
K crets ar c'boDSoIationon , alies bo seFvi-
cher dre interest; mses en afBiction, pa n'he
deiu ar galoa nemet c'huerder} ebom fidel
deoc'b a so preavi e vea evidoe'b ear ga-
nuieea ferm bac immasqabl.
Ova Doue I laTiret.iimbeaa aveebea , em~-
afflictioo , e sebUnte n'em c'barac'h qet;
man btrisiqao me a lovaro : raDtonip gra^ou
da Zme, car. an advers^e-M a so ear pre-
xant ens e garantes.
E KTvicfaeries fidd, e Tignonet , e ssent, ho
dens andaret poanioo cats brassoc'h egiiet
Ti re, abalamooc ma aintdigQoc'b egnedoat-
{a) Cor. 4. 17. (6)Ps. ja. a5. '
Digitized by GoOgle
un m. Gou. T. 25?
me ens e attantionon hac ens e c'hra^ on. Souf<
fromp gant patiaatet ba resination ar sseiit,
ertt obten ac c'braf da souffr c'hou davan-
Uicb!
CHABIST T.
ISk Itfat QBT EN BK JUTOHI VAC BIT KM SIS-
CdarCBSTI BTIT BAXTOVT DIC'BOUT BVIT
^r'Servicker.
a em Bdressi a ran deocTi » A Gnerc'faea sm-
tel 1 en droublien e pehini em saul ar gn£I ent
ar groas. Santont a ran ennon va-hnnan un
dic'bont Traa menrbet erit ar sonffrao^. An
dUposition-ae a ra din crena.
Slari.
Va mab, an dic'hoat nalnrel evit ar gioas
n'ho rent qet cruninel dirac Done. Beza e zeo
memes enr snjet a yezit ^ mar chomit atao sou-
.aetiet d'e volontes.
- Fa lavater penans ar Ssent a garie ar soaf-
fruifon, ne entenler qet bo c'barientnatnre-
lamant. Enno an den a birvoade, arc'bristea
en e|!li rejouiase. Hoaaotimantnatnreia resUtef
SUM- ar rel^on a driomphe ens an natnr. ■
fia s^njal a tit-hn penauft va c'balon ne
R
Digitized by GoOgle
ftS8 iHimiiDir 4&'mKcteu tabi.
itmtas qet beiec ar beo, poaniou va mab, e
varo var ar c'lialvar?
M'ar ded pe\t nam gfliHibl oc'h ar poaniou
a aodut he c'tirooadnr, pegaementetleos^r
bexa. mam Jesus , ps er guele accablet a doar-
maochou hac a zismeganc.
Ret 60 beza rairt -^tta >qemeiit ba m'er
e'harea , evit compren pcguer cruel e vone ar
-^cifareos VH nte.
lesas e-nnao, n jarAin 01It«s, « IWAs e
galou da santout aon rac an tOarAMMrihou
hac ar maro. Ne falvezas qet dezaa e teuje e
xmnile, pehini a roe d'esouffrapcou eiir>nie-
'tit Infinfil, da denna digstitan arsantlmant eus
'ar'mefeifes toarm'a'ncbou.
Va mab, nemet n'ho p<se en faoc'h ^afflic-
tiooOQ qen boloni<es nsmet 'boloBtM Doae,
n'en em droublit qet eai » pes « bM9e en-
noc'h en despet deoc'h.
Pa erru memes ganeoc'h sent! ous ar viva-
cite nature!, n'en em zigouracliit qe(, pean-
' t^ariiKnt e c'bajoutfac'h enr faut-ail d'botfh
iitfptttlaiiitA.
Un oui^ouil secret eo en em droubU'aln-
^ laiiiobr nezoSi'qet pai^fiet. Fiebisoc%,-ha Ooue
'a anaves^ bo templadures. -Tin den ioc?h,'ba
uon pas un -el.
An den he all qet pisseel e tum ^ dber
eo^fanT benac, da viisa tvtt faot diMer bc-
'■nac.-pkgtieneBt bes^ofte »e Mai ep«rlietiUer
a gueoieut pe alfe Iia na dleffe evita.
Digilized by GoOgI'.
Leva m. ohib. x.
N'oc'hqetbetconceveteb pec'hetebet, evei-
doQ-met na parconseqant delivret dioc'h pep
panchant d'an drouc, na dioc'h an oil sem-
pladurezou naliirel d'an den.
Pa ecliapp diganeoc'h eur c'hlem benac,
guuiennit dioc'b-tu pardon anezan oc'h Done,
prometlit dezan e taulot muioc'ha eves. Im-
plorit evit-sesicour ec'hra^, bacantreitadarre
e peoc'h, o redoubli a zourci da Tcilla var-
noc'h oc'h-unan.
Eur faul, pe seupt benac e ve, neallbeza
gueiloc'h reparet eguet dre an humiliatioa m
teceo anezan ao bini er ti'homaiet.
Paviot en Se, va mab, hac e eompagnniRs
ar saent, nease e Tiot tlbqea tn impoisibilite
da bec'bi.
Servicher,
O Roaanes ens arsaent I peur e tuyo ar mo-
nuDteiiruf-se! Peurevizien-me delivret dioc*!!
, .WL son da oflFaDsi va Doue, aon ([er calet evit
ear galon pebini er c'liar!
Deut , da viana , mam a c'hrac bac a vise-
i;icord , deut da soute n ba da sicour ho seiTi-^
cber- Oiit evidon , eus ho protection buissant,
evel .aa dUem « enep adTcrsoarieii va ailvi-
Digitized by GoOgle
GBABIST VI...
O C0V9IDB1UL Jeiits EB CKOAS BJT BK GOSKleRas
DA SOIIFF& BSPKET.
jir Servicher.
A.f tlouar B gren pa yarv Jesus, an eanl a
- goU e sclArigen I ar reyeren em fraill, anna-
lur en aatter « so troubled. Maes un dra-aU am
SCO mnioc'b eguet ar miraclou-se tout.
C'liui eo, SlVIari! 6 mam vertuzasl pehuii
a choin en bo sao e c'hars ar groa), o ner^i
da bep instant ar sacrific a ru d'au Tad etcf-
eel , eus lio mab qer Jesus.
Penaus e c'helioc'hui sonten ar guel qen
lerrnbl eus ho mab o vervel, ha belec'b bo
pooe qement a goucaicb bac a fermder ? Pliget
gaaeoc'h ea desqt da tia eaepebini a'gotife»
accablet oil ire an adverute, pa veson nebeml
considerabl. '
Beza em boa diracva daoalagadan exemj>I
puisaantj Jesus cruci&et, pebist ne lavara
aemet comson a beoc'h , pehiui a soafiEre ga'nt
ar barfteta resination da volobtezion'e Dacty
.ban a c'bouleane ountan, dre ar merit eus •
e'boad, pardon ba grac evtt e TODrre?ieD.
Va daoi^sgjtd a 70a digorTar ar sqocc ijU~
Digitized by GoogL
Lsra nr. csis. ti. nfii
Tis-se; antreal a tin en e galon , hac e rean va
f«Mubl evit qemeret e santinisDchoa.
Oc'h e velet o sacrifia gant qement a gebe-
rosite e vues evit an dud , e creis an bomfria ~
supplicoit, e tesqen ober va-unan da Zona*
a galon vad, ar sacrifig eas ar pes am ho* a.
Tuia caret er bed-ma, a Jesns e-unan.
. Va mab, caout a leot eveliloo-me, e treid;
ar groas, enrsoateD en ho poanioii, cers en
bo tigoura jamast , ear restnation gourachiU!
er c'bolloa bo peso , er sacrificou a c'houlenoo
Done diganeoc'b.
Pa vezit ea affliction, e zit da glasq conso-
lation digant an diid , maps ne vez'il qet pell
eb gouzout e fiaiaprest o c'hompassion. Goude
beza commancet da gaout trucz ouzoc'h, «
e'faachuont dre en em stjuisa, betec eus Iju
presaD9.
Mar bczit nease Iseset ganeoc'b oc'h-unan
efl bo Tefl^iioaoUf e santit bo poannioo o
Oresqi , bac aliea ar boan a gnemerit da bel>
bat dtoc'fa ar biron pere ho plessf ne Mrrich.
nranet d'o aofonci daVaotaicb en bo catoo. -
. ■ Bites, va mab^n aniei^iic a gobibet ,'en
«m amtt a.inuMh Jesna' er groaaj en aauar-i
se a denvaligeoiiao a arne , ra tezo ar grucifh
bo qeota refpcbf.fao qenta sicour.
' Ptgnfcr sempl beoac e ve bo eouvauib', a
cafirt,enuB neia.; pegner bras beaas e ve ar
c'hnerdex eua a bna iio catoo^ er graoifi e.
difot cooaolttioD.
Digitized by GoOgle
7ff%- mUTniS MK TEIC^B^S TIKZ.
' Bi- da Bosffr ee'b ea»*«1rat aberv n ■
Cu^lit var nr groaa-M', etu aa oil dad6ti
bini ar dnda oatpt^'y euft an olt littii ar
iBlria duftvifel, ea» tn oil vigBAaet ar wmuM'
abandooet,* eas aa oil dad jmt ta nmia per*
McetM.
Abera tm xfora «o ee'h andorit ? Gnelit Je-
abf Tut c gvnmt expOMt da oil farol an ifero.
lia credi ■ re6l-c'hai en em glem da veza
tnetet gant re a rigol, pa gonstderit an Tad
eternel oc'h exerci e oil ligol a enep e vab
muia-farel !
Douc hacen a zigacdeocli eiir boan dem-
porel benac e ptinitior eus ho pec'hrjou ? Petra
e ten da veza ar poaniou-ae, mar ho c'hom-
psracfait gant ar re en deus anduret Jesus evit
lio lelivra dioc'h arpoaaioa eterael?
Prenet oun bet, a leverrot, en enrgani--
ho crocifi , dre sr aooffraDcon- gri^a
seurbet ens a tin poue. Ah I just eo e defis
vn <iie evel-te prentt, just eo e defe, dvla a
fouffraofon, mi beveUdigues beoau gant; ha
rederopbor.
Va mab, qen disbcDTel'ool dions Jena,
dH wf vfrtaaum > ma Imrro deoc'b ho emci&
CO eonsolant beza da inana on uebeut hea->
veil onntan dre ar poaoioa.
Ho plet reconrs eta d'lie crucifi , en bo poa-
inan, ea bo ebagrmmi, eo bo tcntttipnoB.'
Foqit dtEsa mnan neoM gaatcaiuiiesi Star-
Digitizad by Google
Jib cu«> Kb
dit-en ▼■r-ho cfrlon. Ko- em imftgin^ »BMe'h
■var ar C'balvar bac eo permelet'deoc'b poqet
da dreid bo Tone, o souffr bac o Tcrrel tvi~
doe'b. Parlantlt dezpaeusbo paaoioji, oqs.O
uuusa g«m e re, ha goulcDait diountan soa-
lajamaot. Pedit ir Salver -se tVngaresus da tet
4«4a1i d* gU«ei diiar Iciite groaa, eur gomft.
IWUf! a gonsobtHD:, pebini bo sicourfe da
aoppofft^ac ligeleqa bo coma.
n'ho p«zD rsntab. d'am esc ar peoo'h hae it
rppoa , q«n n'bo pezo be c'breaveat dm bo-
era?.
Mar bezit fidel d'ao exercic santd-ma , bo
taeloa aT«zo sec'het, ar peoc'b a -vezo rentet
deoc'h.,ai'gouraich a^guemero plaig ao digou-
najamajit : bo cross ne yez/t mai qtr c'buei*-
en bo s^Qtimsut, ar c'huervder aieinei.a,ve>o
chencbet e doucder.
Fe m'ar chom ganeoc'b c'boas da- mu&Tf e
soQffrot, d^viana,.er san timancbou a balianta^
Acesiaation, a garantes, pere a rea. da Sant
Paal lawflt : £n cm(a)l^'outaran epgonfii~
tion , *r miseriou , er persecutionou , en dur
fi/ifad/dretaumr-reptwM', pavaamkff-en wit
jesut'Chritt..
(a) a Got. ii, lo.
Digitized by GoOgle
s64 vmuaai am tuc^hs tui.
CHABIST Vll.
FK tBOKT SASTWIITCBOV A rLSOMF Dl G&ODT
- EH AKDRET HOH ADTBSSOOUBV.
]\lAaiiiealleqetcioiitbrasioc'b sdrenotiriett
egnet nr Pharisianet hac ar Yudevien, pere
a yoa en em aocnet a enep be Mab, bac ho
<levoa great e goadaoni. Mses, nnisset a zaii'
timantgaot Jesus, pebinia garie e adveraou-
rien betec rei e vues evit o zilvidigues, Mari
a lavare sinceramaDt evel Jesus : Va Done ,
pardoiiit dezo.
Guelet a rea advecsourieabarbar Jesus oc'h
en em rejouisaa eaa a frouez ho c'hrim. Cld-
vet a ar maledictionon a here e cat^ent-
Jesus, hac ar blaaphesioa a losqent a enep
dexan.
' Pep mam-all e^oet mam JesQS, e divqge
gonlennet Tenjaof an £e a enep an dnd impi
ha sacrilaich-s6; maea Hari, instroet e bcAI an
Doue a beodh, e deroa santimaneboa diffe-
raot.
Joans var ar gross ne roe da eatent nemet
eur cliri a visericord hac a bardon e favear
e berseeatourien hac ar re a yoa pea-caas ess
e varo.
Marif e c'bara ar groas, a offre evitfao
goad Jeans, ar victim adorabi pehiaia im-
■M.Ient.
Digilized by GoOgle
Allas ! m'ho divige gallet ar Yudcvien lean
e calonoa Jesus ha Mari ar santimanchou a
gsrantes hac a deneridigues o devoa an eil
Bao cgDile eritbo, aonalc'h a vige qemeat-se
evit cfaench he dispositionoa eriminel hac
^bomibL
En dioa galon-ae qel leon a ^trniBtes erit-
ar re metnes pare ho c*hargne a boaaioa
c'hvero, e ranqer mont da glasq, en andret
ao adversourien , ar speret a garantcs hac a
beoc'h recommandet en aviel.
Jesus ba Mari ho dens laqeat ho gloar da
bardoot an offaason. Uac en em drontpla a
reant-fai er pes a songent eas ar c'hioar ve-
ritabl? Hac en a so un dra disprijabl imita
ar sqeriou ar re henorapla ?
A be natur benac e ve an offanson great
deomp , hac hi a vezo jamses coraparabl d'an '
outrajou great d'hor Salver ha d'e vamsantel?-
Hari, goude Jesus, a yoa an hini evit pa-"
hioiJDooe en devoa ar muya cotnplsesan;.
An offanc great da Jesus a yoa iafinit, ao of-
fanc great da Vari a yoa qer bariiar ba ma zeo
posanbl, goude ah offan9 great d'he mab.
GoDSOoude, gant pebes oarantes Jeam a
scuiU e c'boad hac a offr e bris d'e Dad , evit
goulen grac d'ar re goupabl! Gant pebes ca-
rantes ne suppU qet Mari an Tad eternel da
cbelaoa pedea e mab ha laones < c'hoad ea
ho favaurl
Digitized by GoOgle
Arg«ler bac ar gtMoni vruw-lia ate dlBMl-
hi qet en em vougae treid ao^oit-ae , « 6'|i*r».
pebtni e velomp leaaa h* Mliri ocIl ca- on.
iBlereetn, en ens fetjoo q«a bwcbiat^ evit ftr
re qieis«» pene .bo. deitf. e u>vejL?
Ar groas-se, instramant precias eaihot ail-
vuUgues, A c'bouleD hor c'boadaonatiQD , aer
QK^oEBp tostaat outhi argolaren horc'balo^
O va Doue! ar garanlea evit an -adversoa^.
rien ce ell beza en lion ene nemet dre eur
c'hrac mcurbet piiissanl, pebLni a c'houlenoaa.
diganeoc'h dre verilou Jesus ba drc bedonnou
Mari, a bere ar c'halonou a yoa qen douc en
andret an diid arrein^rata, qercharitabl ea
Sfldret ar votirrrvif^n an didruessa!
Calon adorabl a Je9iis,calonaVari,calonDtL
qen digD a garenteg ! O calonou qer madelesos
en andret ar re a so bet caoa eus ho poanioa
81tC0i(gritpaaseaI em c'halon an oil luigiuates'
em he santiauBobou.
Alil. bisUiqeii, pa saMia o crenel con on
mcwatDaBcbou a venjanc , qerqent ec'h nois-
«ay4lffl*el|Ti e'balon d'ar c'halonoo aaer^e,
ha o*ea dispartUo diouiho qen am bezo reoe-
y/et «s . imprewionou aantel eua ar vadelas,
CMS- ar garaataa^ «a» w don^ttc-M a bere •
siat oargneu
Digitized by GoOglC
CHABIST Vlll.
E PE nvax DisKMi^BoniHr b tuow buj. u.
W.OM9 BOB c'kBBBST WO- HOB mOBQnV O
SOUFFB.
1) ouE hon afHich 8vechei&«^rA0QBaich boB
c'bereot bac hov tni|^onet..Ar (^BBtM hon
deus evitho aia deompBaBUMUhaUCHbaOf'
bo pfaoaniou.
Pebcs affliction evit earvam gaelethe mab
aslennet var eur guele gant ar c'hlenTet, pa.
evit eur mignon, beza test eas ar poantou crts
perea andure vignon, ebgaliout digacremed!
Affliction just lia pebini ne deo qet pen'het,
pa ves sujet da volontes Doue, ni^s pebioi a
zeu da vezacoupabl, pa na vesmuisoumettet
d'ar broTidanf ba pa en em ecbapp e clemoQb
a-enep Daue.
Fion. a dlea< baza affliget nmioc'b egQ««.
Biari, e amter passion ha tnab * passioa eiii<
wab'.dig^Bt pebini he d«Toa re««v«t qcmcnt
a vetcoH a ^panles-, baA <u* «r gawitec aft
VTBsaa bac an denena ?
Fet gueicb ne lavaras^bi qetca twc'habm:
FamabfVa mab qer, (a) ptttang aiituirm*'
•ouCfr ha mervti m he
{a} s Reg. !«. 53.
Digitized by.GoOgle
, Mar gooele unerc'bet Jernsalem o relet
Jesus o passes], carguet eus a inslrumaQt e
varo, e pebes jmora c'bucrvder ne oue qet
bcDset calon Man, .pa velas en asten var an
•utet «as ~aT greaii, e p^ioi tlie merver?
^ Ahl marguelge^if viana soulagi ua aebettt
benac poaniou Jesos, soaten e ben saer Bcca-
blet dre e boaooioo griez, dimiaui ar sec'het
tf'behini en em gl^ I
Maes nan;-'peil dioc'h gallo4t esperont-e'
defe ar gonsolation-se digant ondea trtmus'
bcDAc, ne gleo a bep-ta nemet guinaoa impt-
o vlasphemi hac oc'h insuiti ar buisaanc me-
mes fiac an «]iviiute a Jesus.
Un duticder benac a eller da gaoiit o souffr
evit an liini a garer: mses peguer cruel eo
guelet o souffr ar re a garer, eb gallotit o
soulagi!
Petra a rayo eta Mari- er situation-se qen
t{«t ha' qea.poBDBina? Ha soiHen a rayo-hi
an borrol cas maro Jeans; pe en em bellsat-
a rayd-hi evit no'n pas caout ar boan da vdet
be mab- o lervel en tourmancbon 9
Agar> ovcizd'chasseetgante fnab l9inael,eua i
d7Abreb8mt'pa'vo*eatpen«n de^rt,eA-em
gavat desolet bras. Agar a abandonas be taaiti
]lehini a vouele, hac en em belleas diounten
tn distanc eus a eur c'halvaden , en eur lava-
ret, an daeloneDbedaoQlcgad; N'endon qct
cvit en em reaolvi da vel^t va imb o Tcrrel.
Digitized by GoOgle
Mari,erc'hotitroI, achom eqichen argrou^
oc'ti en em soumettida arsou an Tad eternel,
bac oc'h offr dezao souffrancou Jesus evit
; silvidigues an diid.
£ c'hars ar groas e cliom, abalamour ma
xeo eno e fell da Zoae e ve. Chom a reas betec
fin ar sacrific eu» a viies he mb.
He feis, he soomissuHi , he e'hsnBte» evil
. Douca raaaeuap victim agreabl da Zone,
'.pehioi B.g«aeT ar Mcrifif eiu faec'baloD«n
union gaot ar sacrifi^ « so o£&et deiaa e per-
- nouaiok Re4«inpter as d«d.
Piou benac e veac'h, tad tener, mignwi
■ £del, mab pebried, mam pehini a so var ar
■ ]>oent da goU ar pes a ra ho consolation var
an doaar, desijit ga»t Mari trcclii ho poan.
. Ho pe memor penaus, dre ma oc'h ^ns Ban
da goll cals evit an douar, e maoc'h sa ocoft-
tion da c'boamit cals evit an ee.
Ar religion ne gondaon qet ho taelou nac
hoclac'har sansibl} mae&mar c'helaoiiit moue^
ar memes religioa , e tesqo deoc'b o moderi, a
renta santel.
Ar religion a zifen ODSoc^h en era abandon!
d'an dristidigues Tortel-ae pebioi a revus pep
CMtolaiiooi Lavam A n deoe'h : boiooles.
I>CHie>eoi, en em gtmsoJit.
^ulagit eta , a la boaheor, ho caloQ Ate ad
-daeldu , dre an hnaaadon , drs an hirroudon i
SUM ive^ ea «a di<^t vanit Done ftdwX « utr
Digilized by GoOgle
.37° IHlTATIOtr An VSfic'HES VAKI.
tBoan, en em sonmetit deio humblamant.
GiMqit, periMtet eo deoc'h, clasqit ar voye-
nou da sonlagi ar boan eus an den pehini'S
ra redec iio ta^loa; Doue a bermet deoc'h
memes goulen e ye pare; m».s ret eo ober an
traou-segant eup solimission dre bebiai e c'ha-
baodonot tout etre daouarn Doue.
^utrou, erne c'hni, anaout a rit ar pes a
t^hortozan fa) di^aDt^ h6 tnadeles. Test oc'h
■eu$ va daelou. Va c'halon a to Uvret cftfr
- vMJVi* -troubtien.
• Autrou , (61 va Doue , me am beas laqemt
■ va fietanc ennoc'/t. Exaaciareot, me en ea-
' '^ee , ar l^den pehiruamndeoc'h'AutenVa. ar
' yec'faet d'an den ptfhiiii a garan. G(mscoB4«
■ me (c) a so prest da guement a c'houtennot
dtganen. Ne/eU din , -va Doue, ntmit'ar pet
CHABIST IX.
E VB VKfOn B TLBOMP SCPPOETI- 111 B0a« IBMT
' OBOa B COLL ift^ttESOltkSBOtr i. fi&BMF^
if ntg a 70R mara. O p«gaeit -e tleaa4>es»e«ik
Mari «n aia»er eue caaro Jesaa'liae « reaur-
reetton.'
Jesus a yoa maro ; Mari e devoa collet -ar
IHsbau digna da veza caret hac ar muiatiaret.
(o) Vs. 37. g. 10. (6) Ibid. 16. (c) Pi. 39. g.
Digitized by GoOglC
Tristtdigues David, pa varvas e Mb 'Afesa^
Jdd, faitroadtm an oU <t»atnoa ens an inuo*
'fsnlet eantel, ne dint nemet a veac'h eUr
itqueod euB a c'blaq'bar Mari, pa ne velas
'taoi Jesus ha pa n'er c'lilSvas miii o parlant.
'lUmvr vaai"Se,>ar «a<itella a voue biscoM^
e-coll Jem , v'biB dwov collet netra ens be
iMntslec waB.-&e«outMi iMc'^be 'c'bentolMioa
la Tooe «Fe4i€em pcoMsJcsn a resMiKitcbe
-froiiipt mmthm. At pes c'faois be sonttg*
en b« glac'har, avoue ar reaioation barftot-*
Aefoa daf|«eitM»t«'7ea ordreoet gatit Dou*
-evit e c'hloar ha silvidignes ar bed.
O c'htii, pehini a bermet Doue c veac'h
affiiget dre ar brivation eus ar pes hn pda
nortvui son da goU; mam desoiet dre goU ear
mab pebini a garac'li gant teneridigiies ; in-
-4anves pehini en em vel privet abred eus a
.igairsulatton lio pues ; oli ! na gollic qot ar
■ eus ar sqer a so offret deoc'h e person-
nach Mari: ho Uelou a so just.
■lEvel-se Joseph a vouelas var bes e dad
Mtob; 'Sant Aagawio vtr bes e tBib ^otes
'Monioa; mjea detqit f:sbt ar Vet&bti Viri
-obtr>d»£oaa «r 9aeri% vasifao <^dc'bar,4ia
iAr)ffl«»;a'deu -da 'baouvs diicovioM evit
jamaes var an donar. ar ctMulmon pere-oiA'h
. souHe idlaa 'daii'da behini e vouelit. Mte$ ha
p'oc'b eaa-hueta esperangabet d^n emivelet
Digitized by GoOgle
*7a miTinoB im tsec'bss tau.
uoisset a nevez er bed-all 7 C'bui ocli-nnaD ,
a chom a reot-hu atao er bed-ma ? Ho feis faa
ne zisq-bi qet deoc'b penausar guir dud fidel
ea em velo unisset e calon Done, en eur
fecoD infinimsnt parfseloc'Ii cguet na ellont
er beza er bed-ma. Oil e ressuscititnp an deis.
EaperiDf doof ha prectupehioi a bropoie
Saat Paol d'ar gruteoiea gneata , evel emr
r£soD capabl da sec'ht ho daelos ha da ober
dezo support e peoo'b ar c'holl eus ho bre*-.
deur.
Xf'en ern (a) abandonit qet eta d'an druli-
. digues , evel an dud-alt pere a so eb esperanf.
Mies gouelit evel ear c'hristea leun a feii,
pebini , goude beza sstisfiet d'an deDeridignes
nature], a gommaud souden dezi en em vo-
derL hac en em regli erves e greden.
Ne apparcbaut nemet oc'b ar religion san-
tel ba divin a bebini e reomp profeasioa ; ne
apparcbant nemet oc'h ar religion foarnissa
deomp resonniou qer crie a gonsolatioa.
Hac oc'b-pea, «r persoDuaicb-ae pehini a
garac'h qemcDt ha pebioi a so lamet diga-
neoc'b dre ar mara, hac hi a ree eta bo c'holl
goDsolfttionraran donar? Ha caret areac'faui
an den-se mut eguet Done, pehini en decs
great an dhparti etrezoc'b evit rsso&iou pere
a dieit da adori?
Ar peraooach-se a yoa «ais cuet giaeocfiii
Digitized by GoOgle
lATR ni. CUB. tX.
nes bolmites Dene, ha nlie c'barit-ItB qet
100100%? Eo carantes evit an dnil a^llLt, ne
Toa qet, marlese, reglet mad aonalc'h ; re atta-
cbet e zoac'h outbo. Ho taelon, pere a so qet
c'haero ha pere ne cesaont da redec, a zUqaes
er Tad ho c'harac'li re.
Martese an den pebioi a so maro a yoa un
ampechamant vras evidov'b da veza parfset,
pe da veza saivel. Done, en eur he lamel
digancoc'b, en dciis great eta ho mad, pa ea
deus bet trues ouzoc'h,
Profitit eus an affliction, evit noa pas mai
«n em attacbi re ooii netra gronet. En em
aiiacbit ebqen , irthl pep Ira , hac e pep tra ,
> oe'h CD hisi e hehini (a) er bloavetiou ne
finistint jamcEf^, oc'h Done. Pe, mar qarit
uDCn benae gant Done, o'er c'harit nemet
.ab»UBOQr ma permet Dona deoc'fa erc'haret^
pe mar fril dezaa «r c'harMo'b.
. Arabat eo e timinnfe, e netra , ar garantes
• dhun d« Zoaa. Carit Oo«s abAn e personaich
ar re-all. Pa garer evel-$e, e veser atao, en
dcspet d an oil deneridigues nalnrel jditposet
da veza separet, pa fell da Zone, dioc'h ar re a
so just deomp Iio c'haret.
E deis ar maro, ar galon a liirTOiitl, evit
guir, an dauulagad 3 scuii da^'Ion. l-atvezoiit
a r€r gonsconde ar pes a falves da Zouei ar
aoach eaa ai volonies-le a Zoue pehini en em
(<i) Hebr. i. is.
Digitized by GoOgle
1174 iHlTVHDN M Tnc'nK VAKI.
acc(mf)i»^ a. vttim kae a am 'daelea bw
an birroadoa. ■
■CHABMT X.
PE^A^JS E TLE^n eh em FRRMliT ER FEIS H4C
F.N ESPEB4Wf:, PA EH EM GAVER E CIBCONS-
TaK^OU PEHE A SBBLAHT BEZA CORTrOI. DEZO.
AlJI Ebestel ho deroaatunraaet Jwns Mtr^jvafr
Vougy mm a amscv' e bassioit, iafidebd'ar
govession ho devoa gfeat anfsao, a di9i»>
muljont Acc e (a) qemerjoKt aa tec'h.
Ne c'hoarTC2»s qetarntenes tsv gaa« Man.
flaiilia » rea» Jeiu befec erC'haivAr, e p*-
lec'h e c'hamvaasanesan erit he naldBfMsr,
leun B-flstaM « Maje adarre da veia beo,-p«
seo guir en devoB er lavaret. '
Goiide maro Jesua, e ZUfjiSien (da ■viana
daouanezo a here c parlatit Saul Liicns,
n'ho devoa mui nemet eui* re»tadic a espeeanv
da velet oc'h erracxit ar pes en davoa iavaret
Jesus dezo, arauc a varo er grcKiB,
M:es Mari, eb andistcrra troublien, a gun-
tiniias da gredi ha da esjtcrout ^rm penaus
Jesus, pehini be dei^a gtietet o vervcl ei-
gonfusioD, a ressuiotteW gant henor ha gioar ,
Ibac e souiqetcbe- ar bed da lecen-e avieli
(«) Mat. a6. (6) Luc aV '
Digitized by Google
LGVR irt. CaAB. X.
Ar feis-sea Vari, soutenet e creis antedu- •
tionoii-se, abalamoar ma chome ferm eta e
c'hreden, fontet var ar viriones a Zone, ar
fen-se a Vari «soar regleneus hofeis-c'hui,
one cbristen.
Cals a dud inipi, eb religion, a so dm ar
bed-ma. Ma na roont cjet dcoc'li a occasion
(feD em ziscleriaa voucs lieul (!vit lio fpis, an
diaoal, adveraour ar silvtdigues, a glasco, da
viaKa, kelaqaatdablagaVcr ar e'faostcafaUi,
oc'h iosplra deoc'b donetaiifoa varar gtutid-
fMBiov mefet g^i Doue. ''
fetm Am enw fa) er/eis, rtmtit^ant am-
nftib ott^«n« eb exnniaa e^fiuissaou fall;,
hoc (b) e tec'ho peU dietaoc'h, . '.
DliamBavit dfoc'h-tir , e pre33sc:an> Ettratt
a Tirioaea , pep douetanc pehini a dajo" e»'Ho
lifteret. Dre an diam:sao-'Se , proniptv li*?*^!
sincer, ar fei's a gresqoennoc'h haca grevayo.
Mass, er c'hofltroli«sou brassa, dreist peb
tra, e clasco aa drouc-speret lacdt tenvaligen
en bosperet; nense eo e clasco ho laca^t da
■EOueti eu!t a jusiic , eus a vadeles , ens a buis-
mj^, ens a furnes an Uoue oc'h afflich.
Di|;assi( neuse en homemor ar pes a favaf
Dove Aem'h , ea « U*tiom soiaul , eoA a n^ea-
rite ar lonffiratieon, euM at it'bltnt pcbiirhD
<^be«tio , ens a »99tndii-Doue, pa xigac afflid-
ttoDOK d'an dud, memes d'efidella aevriebct-
rien. -
(a) Pet. .5 g. (&) Jac..4- 7-
, ■ . Digitized by Google
37^ miTATIM M TSBC'W TIKI.
Done ne chench qet. Ar pes en deiu lavaret
s cbom aiaoguir. E goma se chaacb qetmai-
oc'b eguetan e-nnan.
E pe stad benac a dcnlation, a boan liac a
c'hoervder, a sec'hor hac a zesolaiion, e pe-
Irioi 6 c'faei£BG'h coueza, en em bropositevit
re^en sii psperan^ e devtu bepret Man.
•' Pell dtoc'h plega bao eo eia ziHoncerU,.ra
en em zoulenp hoc'b ene <Ire ar lertuvse a
.eaperaRf fontel var ar fideJUe a Zau^ eo e
'luromessoii. '
Esperit, (a ) 6 ene fidel I esperit a entp me~
mes an esperanc evel a reas Abraham gueich-
,an, assurct mad (b) penaus qement en deus
Done promettet , ec'k ell en oher.
IJoue a so bo crouer, hac en dens discleriet
ideoc'h penaus ne abandonje qet al labour ens
,e zaouarn, hac en divige ataot: lagat varnoc'b,
- Done a so ar mseslr soiiveren eus a bep tra.
iNotra n'ea deiu impossubldezan, na memes
'dbfBeil.
I ■ i4h Jutroii'^DQtie (o) a so fomen e servi-
-■ehefim; na etloat^ 4oueti a gutmmt-*e^
nemet e mint reflexion var ar promntHtQumu
y -eittian^ gant an dud* ■
Pegaar facbna ba pegner glac'harus benac
<e c'faalfe beza ho stad, Loc'h esperapc hac
bi.a.ell beta gnetloc'b fontet eguet var ear
^noviduif , eor vadeles , aor ii';btIlopd infinit? •
Pet guejch ne assnr qet deoc'b aoAalron-
(fl) RoiD. 4. tS. (6)Jbid.ai.(c) Pa. a*. H-
Digilized by GoOgle
jxn m; ceab. xi.
477
Dotie, dre c'hinou e Brophetst hao «Ebctte1,
paoaa* e cleo, e souteo , e tifent « -coniol,
« saveti an sep a esper eaaao B •
btfplorit'cta B akouT gnit fiaian^ ha bexit
usvr p«naaa « viseriaord ho teono fas ar staA
tmt % pcfaini emaoe'h, bo son mo bac' bo
tifcnno betec af Qn, evit e c'hioar bac ho sil-
Doue a bertnet en em gafet avechou en extre-
miteoii ar rc derrupla, evit rel gu^loc'ti <i&
anaout sr pes a ell on eapfranffenn eoBaRf
bac evit desques ar lactates a dad {wbiai en
deus Gvidonp.
Ettr vertus ampronet mad a c'bouoes oah
guelloc'h calon Ooaeegaetun devotion dener.
- CKABfST XI,
Ab cohsolatioit a dev coude ak dkibola'
TioH.t HA oodscodub b seo bet couzout
SOOTKK EB CONSOLATlOir.
jir Servicher.
FjM em rejouiisit, Rouanes eus an , abar
iamoar ar mab pehini oc'h eug meritet doa-
ffuea en boc'h intMillonsaatel, bac a bebini
,ar auro ea devoa constet deoc'b qemen^t a
zaelout o so restuieitet, evel m'en devoa er
piomeM.
Digitized by GoOglc
978 IMITiVKHT IK VBBC'OM-TAHI.
. JoQissit e.peoc'b ensn asioo hopesofiM''
tati, lire c c'hracou ar re breciBflM, btlec aa
deis e pehini e pigno ebers en $e.
' Jast eo e parlicipac'h naioo'fa.egoet pep
Am«-all, -egra^ou bac emBdobeFfmeresnrreea
laanfipa MO guir oc'h «di bet muioe'h a lod
«|^et pep-binUaU «ii humiliatioDOn eas e
bassion.
Pebes joa evidoc'h, pebes consolstioD er
gnclet en oil eclat hac en oil c'hioar ens e
livinite, goude ma voa ressuscitet !
Chetu e!a ho laelou sec'het, ar gonli bras
eus bo calon parcet ; ho souffrancou a so
passeet.
Mart.
Va mab, Doue (a) a so gant e vignonet en
ho phoanitiou evit lio cljrevat dre e c'brac,
ba pa Midi ganlaii, e plan ar boan e ligass
ar ^OQSuIalion, e plac ar c'huervder e ligass
an doucder.
Ar roue David a erruas qement-se gantan.
Doue, emezan , en deas {b) consolet va ene
ab/vporlion ma yon bet qf^iget diarauc. Mar
c'habandon, emezan, a vechou {c\an deu.
jast dajarolananff t ra Utimi, etjin caoat
an amser gatm.
iy\mi a anav^Sf.A Gaerc*hes nhlelf ir
(a) Ps. 90. i5. (i) Ps. 93. 19. (c) Pi.54.
Digitized by GoOgle
UB. CUM. Zt< 1^
iDS» ea em velet ■ rao atao eb tiOMolatioa.
" - o '
Va mab , evit hea eb ttmtmvl conaCAation ,
bep coDlolatiDn.
He A'e« deo qet eur gonsohlNin a* tdla.
MMijal pHians ar boan bo iwnt bemal-oc'k
Jesus, faac ho laca var keitt ar baradoa?
Uoue en deus e zessinou, pa Ises e aerVidw*
rien da suu0r eb ober dczo tanva ac c'bon-
solationou-se, a bere e parlantit.
Be^a e zeus saent pere Iio deus passeetdrc
spc'borioo spiriuiel ar re Vrasaa eve) drc de-
sertcbou aec'b, e pere ne danvcent qet an
dilteBra Iwndjeaiac'hHs ar c'boimlakioMiAi.
Mignonet Jcioa n« dieont i^et beaa henvel
oc'b m^Aonet an douar, pere' ne fell d^o
qeaMnral ^loa^ tvit bo 'Wgpmlet «- acniet 4
qhmut tarroa <fha q p«n n buaaasdeanttow-
p^daet dc«is6. . i '
En em reposit e pep Cra vat ar brovidin^
pa ,TQ» aeonaW' pe Aiem^s vail deoo'b ar
^bmUohNiomhi) bo peso snseok
fi«s»Oc'b..tus ett}fo poaiiiDU grac Jesus pe>
bini ho souten; Aaa e e.'htac a.tafjiv deoe'h*
Araeest l«U:i gast Jesus dasouffr eb codsola-
•hiniwi sAMibt, 8 gave eoosolfitioa d-cbotn'sb
coDsolatioa^ ri»J]|BBWir-i—-toUitot peMiU
* ia) Cor. Id. 90.
Digitized GoOgle
a8o IHITATIOH JO. TUC^BU TABI.
ho c'banntes a data da rtam panoe^ha di-
sintereuetoG'h.
Gortosit c'hoM no iwbent beaae a ■maer;
gortoit an effet eus ar promessaoa great ganC
Jesus d'ar re a sOuffr.
Prepari a ra deoc'b en^een abondan^ eat
an oil doucderiou bac eus an oil vadou.
Oc'h-pen, va mab, eur pec'her eveldoc'h,
liac en a ell gonlea beza consolet ? Eur gon-
solatioo.e tle beza evii eur fiec'her peniumt,
sonjal peiwiHt o toaffn efa eanMlatiimf a ra
surroo'fa pioigen eoi e fee^bejoo*
CHASIBT Xir.
Hon ttntmtaiov kac mm ofcanum i. dib
SI«£I> TAasC AK.ABk
(jroDDK ma ho pone, A ra Sairal qnhtcat
an donar, ar songesonou e<M bo roam sawtel^
lie daoulagad, lie affectiduou, be fanaaadqq
a save oil varzu an 6e.
Avt e devoa oc'h ar Sxat bac an ^les > pere
a joaisse eus a bresaoc be muia-caret, bac e
supplie anezo da lavaret deoc'h, e.languitse
be ene da veza pell diobzoc'h.
Petra a allear bed da breianti dezi a ^ne-
meat a e^B plgomi dsBi?- Ea na gastr semet
JeauA} nei«U deoapneinet Jemi.,
Digilized by GoOgle
jMn m. cub: hi. a8i
. - Anlliai a MKV«efln dotiars d«iiKir eas'bo'
cra^ hu eat bo migiuniiacfa , n'en dcua a Tur
dtagrin aemet da Teia privet c'bof » ens bo
O tfhortos ar maro, pehini ebqen a ell la- ^
oaal fin d'am fttad langaissant, me a gasao
bapret. 6 va Jeans! varzu enDoc'h, haaaadoa
cnr galon pehinrl bo tesir , bo ealv bac ho eavo
b^tct f e a«f eaad.
Pioa (a) a ro'i din-me dionasqel evel ei'ar
jdgeon? Nijal a rafen ha monet da guemeret
pa repos en bo qichen.
Ar bonbeur-se ha ne vezo-en qet pell amser
oc'h erruout ?
Pried va ene hac en a vezo pell o lavaret-:
Cketu (b) meerrudtk lacdtfia d'fao miaer?
Ah-! an eae {ntfidet a .tavar : i)tiiit; va
Jesnk He binoad hae bcbaatnidoii m laTar be-
fret : Mveiite bmet ^taau peiuti j/qfrsu Jettm
Fafdjc'/taton abarloHtouzoc'h ; va daoa-
lagad'Xo 'cIasq ; huanadi a ran dre an deslr
Santoot a ran e zonn great evit on dra benac
SHMfsnnpataraDigoascoude, ervnes~ma.
O Jesas! great e zona evidoc'h bac evit ho
possedi eternelLamaQt. O Jegui! pinvidign^s
infinit, pep tra a vanq e leq'b ma vaKqit. '
Sclerigen eternel, tout a »blM>t les'nUgMt
clec'b ma ne maoc'b ^It. > . ■ • . y . ■
frfjpa; 54. 7:^5) Ap. aa. la. (c) A^oc. if. ioi
{d) Pa. »e. 8. -
Digitized by GoOgle
' Hi'i>^m fatfe^feiBent so*>««iik)a'irtwtet,
. BO &inf«D qet da fem psow Intaiiwnbl f ma
M allea lai^vetT -J«tas a wo-matmadoa> <
JesQS a so tout evidon \ Corns pebini* lavMr
luc » ^MBjKren '%<m.f, eons p«)mtt deo
fscieMsdn^^Mp tas.
' .VtU^t«,d'Jmi*lprildioti*hT«c'lndaapflp
esrantes-ill neraet mi bitti b vM'^wftoet i^
ho crac. '
' Grac eus va JesDS> tonaitbspret va c'baloa
dre ar flam pur ens ho caraTrtca.
' O fiats diviiLltJonsuniit va enel Ma ns allan
ho qtielet souden, 6 va Salver! me en em
£i|!OiiHBRja,'da viana, oc'h ho caret.
Va.D'baraiites, pchini a ro din esperose
d%o >'«ontempli ha d'ho ponedt- un delt, a
nia- va c'hoasofation qett bsaaa'ilboHHD'M
wo tetmnjour-ma, disparliet dkmlEocfb.... ;
CHABIST XIII.
J ESDS en devoa promettet digass e SpeFeN>
Glaa d'e ZiagibieD. Uari, tviterreceo, en em
denaas er Cenacl gant in Ebestcl^ . Qeredt
J«m bftc^F Gr^ea. perebgri^enoa
bcaliei Jesiu eti e veachoa. ' -
Digitized by GoOgle
. £r sUuf eof sr ntcttt but en ezeiQifon
eus ar beden «d- em zitpMent da re«eo u
Speret-Santel.
Oil assamblet en nr jnemes leeli, o c'ha-
loo bac o boloDtu unaoet, e forment an
^esirou an ar4aata evit leant varneza ar
Speret divin-sf, ^ourceo fni ar guir .aaa,-«
tele*.
Disposition ou excelant evit receoan Poos
a garantes! Carout a ra en em goramunica
d'an eneoii fervant, pere er c'blasq pell
dioc'h an trous hac aa affcrou cus ar bed faa
pere a adress dez^a pcdcnnou aidant ba
sincer.
Ob.' gant pebes effet e c'boulenne , dreut
Ira, JUlAXff aa donedigueseus ar Speret-
jbuitftlt drft&vvvar be pbede^noPi dre bnrelff
dfls^coa f djc«.^Kef bac fwdfior bs c'luraB*
le*i.o
Qement bini a ,y«a «c inQin^>,goi;tos . a dii«
CO elBAUiitoiLtcaUcoarachetcive breMoc bac
'eaempl ar Tenffaesrae.
Bezaezoa deja l«iui.ac*hi'*f>Mn»i ar Spt'
ret-Santel, olilTifnQa^dcsan pinvidioaat atl*
e bried dre e zooiesonou , Man a zigassas an
oil dispoatoDou a xe&ire bac a c'boulenne
- B«gMii'flbioi)dAnt benac e ve en un eae
gemtm m ^paA>irS«DMlt w-me « ell auo
Digitized by GoOgle
a84 tviTjLTiftir ak txrc^hks tiu.
- Abalamonr ma zeo bet fidd , e deni rece-
vet calsa t^hra^cm. Har cantima en e fidelltei
Doue a reserv evitbian nombr bras a re-all;
Tensor donaesoDOQ Dotie ii*«i deojamiM
^uHaateret. An nep a snavesfe, ivel Mari,
an excelanc ens a zoosezonon Done, ne vel-
fe mal netra dign A istim Var an douar.
An doQ^sonou hac at gracou-se a raffe e
oil desirou.
*^ Ah! petra da fonjal ens a yenien en darn
vuya eus ar grisCenien var ar poenl-se ? Petra
da sonjai eus an nebeut a c'hoant o deas evtt
flr pes a ao an digna eas a zeslrou o c'halon ?
Hac Li a so qcn indifferaut var siijet fa-
veuriou ar bed ?
Alias! n'en detis poan na guemerfeht evit
o obten. Kpad m» conslderont evel ear' Ves
bac ear gonfasion beta paonr'a -vadoa an
donar, n'ho dent qet a vei da yeza paonr i
▼adoii splrltuel , a c'faraetro.
- "b-Speret dWin ! grit' din-nae' anftro?
miser spirilael. ;0 c'hai, pehiai a ro ^tp
gn6 ba pep don^zoo bar^t^ c'hai efaqent 6
Doee! a eU'^OmttnniteB diA- ar '^it-tiktH*
drga«:oa. ■ I , >
■ Anavezout a rftn ■gant i*g»et em enV pe-
naus \a resistanc d'oc'b inspirationou am
rent tout-a-fiet indign eus ho madoberou.
Hks hirio e c'hnniaHB -vap«d«a gaot an lutft
■ tea deec'b gaeich-all-ar Vei:e'^i-«r C«B»M^'
Digitized by GoOgle
l85
ha ne .onfe q«t neoae pb^den beza disa-'
greabl deoc'h oa mancout d'ho renta favorabi
din.
Me he pheil he-iinan, ar Verc'Iies-se, qec
gallouduH yarho calon, me licsiipplida impHja
be intercession em faveur, en ho fjever.
Pliget ganeoc'b , 6 Gnerc'hcs I pried ar
Speret-Glan , goalen evidos digantan ar spe-
'ret a fumes pehini, oc'h ober dia tanva madou
M £e, a rento dtvlas eTidon ar madon faas
-hae an avanUchou vgeo eua ar bed -mat
ar aperat a eotentajnant hac a scl^rigen , pe-
-hifli am acbirrayo er vro-ma a deavaligen,
» rayo dia anaout henthou Doue, hae am
instruoeus sr f^airioneziou eternel; ar speret
a gusiil, pehini a rayo din disolni hac evita al
)acou stignet d'am ene, e pep ainser, (rant ad-
veraourien va silvidigues ha va pherleciion ;
-ar speret a ners hac a gouraich, pehitii am
savo dreist va setnpladHics, a rayo din trfi-
c'hi va phassionou , resist a oc'li an (urrant eus
ar goal exerD|il , disprijout ar respct faumeo.,
.bmia dindan va u-eid poqiipaa'ar' bed, bac
iSfnTealorermoc'h erresoLvLionoii ens va bo>-
lonteti en aifectionon ens va c'faalon eVtt Doirt;
ar aperet a zoujaof hae a zevdtioa . pebiat
am c'Eondaq hao am c'boyrajo e servich an
AotroU'Done, en observation eusetezeo bac
jcm heoor a dUan da rcnta dezan evel d'am
c'hrouCr, d'am zad /d'am salver ba d'ambar-
oer. " ■ '
Digitized by Google
a86 IBITITIOK in terc'hss vahi.
CHABIST XIV.
PRe-CHiir, ZETES BSTAS, A BUI CAOUT UX
SEBin ABDAVT STIT CUME DoDB K\SU.Ysbl-
OOES AM ElfKOD.
^ Sen'teher.
PuiADDBim l^tiu,^ Gaere'liesBtcrl ousW
iconaidm e crei» aa aombr Wik-m a frbbf-
jiicii feffTMt , pen, §oode ma t<m pigoct
Jesus ea £e ba ma voa disqennet ar Sperat»-
jiantel, en em forme hac a save, dre zerraonioa
hsc instructionou an Ebestel.
Beza^odevoa enimc'hui ar vam an dcnerra
liac an aeqetuesa evit ho mad spiritoel.
Pioua ell lavaret pefiiicment e zoac'ii uttl
da gomiaan^amant an ilis en cm' zestume e
Jeruialcm ?
Ha pa en em zisparti.is an Ebestel evttmo-
net da c'honit ar bed aniier da Jesns , ho pe-
deonono 8C0OiiipsgtiUDec{es8 partbnt, tHM-ti
aiconedasonten »o'boitnk:b cm o tabOBrett
bao o iiuig, da dmt'bt an uU oppwUionoii
-hac an oU daDgeroo.
EvkantreMm friouesan dadfidel gaat-pWb -
e vevac'h , Mrfeisliacar religion, ho c'hatiH)<-
tioq en em appliq[« pii^levUevainsne 4a
c'bomulafiuaa;. . "
Digitized by GoOglC
LKVS in. CSAB. XIV. sS?
- &lais,faBc%ut'a«UBB<iapuk4eblCB.digaiit
qement-faioi a ten tn h» cvatfapmwv {■
en ho qicheo !
Ne voant qet erit admira aoiialc'h ai^ ga-
raiites he devoa evitlio, mam Doue, an di-
gueinrr ses ba libr pebjnia reac'h dezo, aa
altantion )io poa eviLbo.
Mar doac'b respeiet gaut an oil, abalamour
d^hio qaUte vra»a van Otiu«, d'ho vettuziou
ba d'ar scl^ri^sniMni di«ia ■aallle* «n boc'b
ene, lio madelea Jueho MOfdsr ■ c'lrouiKte
ealonoH an oil.
Gnr sell ebqen, a dimlao'b varenr peraooaich
•aMigeti » <aKe bM& raJ&Mt «ni; lioa^atft e
bMNHlicmt '-
Bo- omsoa,- ev«l Hmmm taa aurlicc a
fmanmh ta gamMs dt*ia , iut. nanus dee
-C^btUead &ov0t, a> danevMaar re g«l«ta> a
rente ferrant ar re glonarra, a goorach&at
re aoniqa, a gresqe ferrenr ar re fervanta.
Da bet den clan, berfea an apparanc, e
procurjoc'h yec'bet ar c'lioif ganl yec'het an
ene ?
Mar ho pone, en hoc'h ardrnr e^it Doue,
da hirvoudi var persecutionou a anduvaa
ar gristenien e Jerusalem, ho poue d'en em
gonsoli, dre avaiM, etis er c'honversionou a
a rea an Ebe^tel clones an>^.Datii]tBou , eas ar
ppaOlou bra a dviaa mtvaliredMatia-
Digitized GoOgle
l88 IMITAXIOM TSSc'bZS TAKI.
a Epbes, e pehioi e zoac'b obliget d'en em
denna ganUo epad eur bloaveziou benac.
Evit compFcn mad ar joa bo poa eus a
guement-ge, n'en dens nemet ober reflexion
-var an interest particulier a gaeoaerac'h eui
■ gucmfint a selle oc'li ao a'?aii9amaiit a roa-
antelea Done.
' Rouuies an Gbeatd* obtamt dmiMAnn ttkn
eMarflainDionsMi^e|Kr«h(ytevore«Titglo*^
Jesaffbac obieail din ar c^bvcf- dagtoat ar
cbaa^ vad da UeAt- er. glorifia bae ar i^ret.
•Siari,
• O va mabl {xgaement ne blctib qet din as
desir-se ens bo calon I An desir da brocwi
glosr Done a ra eut loden necpsser ens ar
galite a gristen. A qen bras obiig^auon eo,
evit un ene christen , evel nia zeo ar ganm-
tes memcs a beliini eo tin effet iiecesser.
Cflls lod 3 sonch dezo n'en deiis nemet ar
veleyen a gnement a dlcfe cla&q savetei ao
.meou. Qeitent-se a sell oc'h pep den.
N'en dens stad ebet e pehini ne alfet ba na
.diafet m eieutplon' mad , avisoa mad hie a
.bsofKMf coMoU ar re affiiget ba pedt evic tr
Chancbamant a yoea enr ff'Mnst a so aUei
^tei an birvoadoB ra* a tm eae forant
benac dianavaBel gani ar bed , mm imUai a
bede hac a' baanade varan DooMi eyit gouien
digantao conieraion ar beclierrien.
Digitized by GoOgle
un m. cius. xiT.
G Cfrten momenchon a ferreur e csrfac'Ii
beza e crcis an idolatrel hac ar bayanet evic
laboiirat HOB deis d'ho c'honversion. Desirou
aantel, rodes eb effet.
Clasq a rit a bell ar pes a gavi( tost deoc'h.
Peaurien ba tud clan da soulagi , tud igno-
rant da instrui, bugale da sevel erves ar reli-
gion , domestiqet da zerc'hel en dever, -eiir
barrel, un amesegoei da ret ezempl vad d«ao
dre cntTvoa road; cheta eno at pa'rq e p^ini
.M tad a famtli, Omc, a CeU deuui « l«boar-
fin'h evit t-A'bloar.
Ha gltlloBt a tet bev* indii^rant evit si)vi»
digoM aa neua, pa longer eo deus Jesua
roet eritan e voad bac e vaes ?
Meur a grijiten a v«o ponisset 'abalamour
ma ho deveeo negtiget ar vad pehini e loant
capabl da ober.
Punisset e vezint evit pec'bejoa ho nessa
pere a allent bac a vige dleet dezo ampecb.
Afar carit Doae, va mab, ba giielloc'h e
titqnessoc'h dezan jamfes ho careoles eguet
na reot o lac&t ar re-aU d'er c'haret ba d'er
binnigua ?
Doae en deaa qen nebent a servicheriea
mad 1 Roit dexait ar Uijador, bod pas ebqen
.da vau glorifieteatioc^hi idkb e'hoas da velet
.« profitit aas an ell moyennon eas ho stad,
•tU Iw&t trre-alld'er8l<mfiahad'eB benori.
. ' T
Digitized by GoOgle
tgO IMITi«01t It Tmc'BM Villi,
K PEta^'H H. TLE tfR BH» CflSIST** ttMO, «
' c'H0S8<iL»T10lr t-A, mvrtBi ABAtirfODR. tflR I
VSHTOS , H4 PA VfS E POAK SUJET AB j
rilBDBH,ti09 UK ptlES Via AM pOBHi.
Ar Servicher.
Ma« I>o««, P« »o«tQO»^tion iiop«8»creli
ar perseculionou a soiiffre •rgrteWDieo gue»-
ISari* .
ni«ft IsePMcaletT ▼» rffcowoia^wn •r Mwrii
ens a sonffcancon Jwos , pn« •« M«*
jMoteS •otoimai'haBt ar c'hioar «» t »e4ur-
rectioti bac e»8 e ascansion.
Bisita ■ *«o an antirejou santet € pere e
vAl pBSMCt mysler ar redemption ; ar G'fadl-
'PM, Tflt befciii* e rean Kftexion var «rt»-
xiou ha madoberou Jesus, ha var ar grisdsr
YvAt an ingta*iri ens »u dud pere bo dev«a e ;
laqeai d'ar maro var ar gross. j
Pa songe mBm Jesns er Jsecon grntl gaOt
p^ini e voa bet trietel he mab gant an dtti,
hac hi a dUfrgMUM cepos b* tt«»qB4» ea te
}>««s ? Ifac bi 9 elle meiqes deiiroot «Adra-ie ?
Digitized b/GoOgle
cm ar. mAW^wt, . tgi
Sangit ar mem«8 tra, tft aib, ha Mngit
•lies er fS^on ma zeo ea en gosa^ortB^ at
bed ea aodret bo Salver.
Erseeeh-se e cavot eonsolation ha soida?
^aaiant er poaoiou hoc'h eas da anduri abert
lud ar bed , abalamoiu' ma zop'li devoC hi
fidel da Zone.
£ pesort beat diaes ha poaniaa e pehini oe
voLuemet disfwizaof^iosultoot persccutiooou*
ft'm .d«o qat ca em anga^ lew dn garan*
tea evidoc'h , eb jamies baaa en eok keUaat ev*
«a Mot-sel SOfAif JM cartel 4**. heoLt «d 4eiu
i^Hi'li avanisiet peaaai ho pige da souffr dre
.garaolM eviataa.
Lec'h a so da geont aon na qet eur guir
MKiiis v«suuaft dMft'mdeiM netaada aouffr
Jiticyu av bed, aa eoatcoKaa aa^goaiwcea.
£aAa)ch sarvktMnieii Dane «• beam muia
■cam gaot BE £e bac ar maia casaeat gant ar
bed.
' Mati pebet Mureen a gonsotatioa bac a
batiantet n'eo deo qec evit an ene fide) gailout
lavaret: ditqibne maqetdreat ar mtestr i
mar fteo ' het perteatet /etust em penecator
■ we* ■ ■ ■ '
SeMfr a ikn evrf-^lm li« gant Umt. Ea
■m fd>-n cq^, en a vftAfS Bm, ea a vezo
vs-iwoaipam. > - ■ <
(a] JoiD. tS. so.
Digitized by GoOgle
" ■ XJn espeif-*U ■ 'sou^^b^h , 6 tt^r&mea air
saenl! a yoa reservet dpoc'h, tnuioc'h'e'Iiou
eguet da s»nl-all ebet. Epe stad lan^isMnt
n'bo laqca qe( an impattantet santel da en em
uDissa en ee gant bo mab! Jesus a rene Cr
c'bloar hac e vam a yoa c'hoas en exil.
Eur maro coniinuel a Toa evidoc'h cbom
th merve! , ba beza evel-se separet dioc'h an
Jaiai a yes •n obiet noiq, q«n tener ba qer
' jtut, em ^(^carantes. '
' Hses ar bonhenr bo ptta da receo bemdes
en bo Cfllott, JHesos , er gomtBtiiiloil , a yoa
evtdoe'h 'eur soarcen abondant a goasolatia-
n'oa.
Sant Laeas a aesq deomp pea'an an dad
fidd ayoa(e} asaidu da en em vaga assambles
eas a v«ra dnm ar goaunaahit, ha ne zone-
.'tonp qet aa' ireeefohae'l) betndea, 6 Haiil ar
^liorf hac ar goad adorabl ens ho mab, pa
zeo guw Be voa Buan bac wc^barge CtcMocIi.
Jlftzn.
EiB eiioinmooioDou eo, en e£Cet| va oMb,
t qemeren bemdes nen neves erit sappwti''
birder ba tristidigaes *» diqwrli, dioc^ Jaass.
O beurioa doaf d'unc'halon, epereepoa-
seden a neves em ene an hinvam boa dAognet
cpad nao mis ha gaot pebini em boa bet.ar
Digitized by GoOgle
•iMWK WU OHB. XT. ag?
bonhei]r davev»«pi4qemei)t I vtoaTezioa!
Neose, gtar'oli Rrdear bepret ^n'envoc'b, e
lavsren dt 3etua: Disquejit din, 6 va maya--
etMi a p0 tec'h « »uftil le&h eus ho repot
bw «br bn nagffdnrti wernel. ' ,
' "Ba bdisedea Jevat dm ar goniniunion , er
Mp^H«oi'd« jMitf ar meib«nt>« pebivi, oc'h
e bbuedi ea e olitur, e jAflhobeii' evil titt
•teiaite eiu'i Tonbeiw e bresanf.
Adori a rean botontflBicm Daue* o Meom-^
plissainant a brrfei^ d'ant deztroo.'
Maes ar gommunioBa-voavX'boDSt^attoa
iia va. ners er c'horabijoif continacl am boa
da souten. Cdr mar santen bepret era ene an
desiroQ an ardanta da nijal en £e, e voa ret
d'am obeissanc. da Zone ttioderi, «r memes
amser, ha derc'hel ardeur va zransport.
Ab!va raab , peguen clonar eo carantes
nn den pehini en em blich pelt dioc'b an hiiri
ritgte! Mks olotrarder en deus ar c'hristen
peUai bosdes a c'houlen ons Done ma c'ber-
more raaaottlea, ba ptbiDina seairqet e leafe
Eni c'brw|teh p^ini a Jesva, a grets e
galoo, a so eat c'hristeii pebini, eo despet
d'so hoitol natnrel en deoi oc'b ar maro, a
rofe gotuconde a volontea vad, qement, a gar
mnia cr bed-ma evit moat d'en em anissa
gant Jeatu ea evoa.
(a) Cant 1. 16.
Digitized by GoOglC
99i IllIT4np» A» tMH/jIM tAU.
. Ahl |UWMIl*.«a |lWW|K»t i!|l>«gl»«MM
erit Dooe, peiV{h)*»'Atfm»Armumiemrpai
Mfisbtoi evH «r ^ir gffiaMa< '
Cheta eno hk p«l t inplWi Dow a gnpeUs
evit«aflinproBti, hit ne^av ttAODlajaandnten
e bosn , oeaet en e Bowmission bxc o xoovf
liliMar gom«Huuoa,qea sliesha ma erfier-
nct « goojCesaonr pebim a aoaYea « sispoai*
Upiiou-
Dindan voal an liostltacr, Jeaoa* e vayar
caret, tferpretapte Mccanastsn aaterwd
M paiAMs. ' . ' >'.. II I
crbAas vn Mbeat Jilonssbiiv U tM^ch
. tenvalfcUniasc^JhnMdiatf'taM'ddd&M
«ar aa doBBr,'. • .TteD Mrw* ba Jatu* «e baia*
dos, a vezo (cj guclet e^/nmi-mt tti>t
ia) ft. 1«. (*) M. 4t. 3. JiMft.'S.'
Digitized by GoOgle
tHAfiiarr XVI.
Oia- buM «r Ver^be* a 4ft k«t«iir bfCpfra'^
tion conliaiiel d'«r laarok .
F«l)e»^ iMrhou ae neahwnM-lii qttj cpod
^ T«a « oq'b-^B &ttig«tat TtMi^ pMieei
oil en exerQi^ cub ar garajitea divia*
fie c'barantes eyit Done a gi'«»qe da bep
instant, Lac en em gavas qcr perfait cl« heur
lie maro, ma varvas nebeutQc'h dxQ an <cffet:
a sempladurcs liac a vanq eas u ^barf , «gacl
na reas dre un effort, dre Ha tiUl^Mt vie-
l^nt a garantea evit Done.
, Eue fidel , imitit ar Verc'b^a-ae, o Consaicrt
da Zoue an oil momeacliou a eur vuea pehtfli
a'en deos *\et roet deoc'h evit besa piavidio
var an dou«r,-«Tit beu benorct, «»Umet,
IM««vit ef Mpvu^ fan mcriu>iit« en < Krviob,
WgBCuaw ■ «1)]i»ar bac a vines eteraeb
£ls p« boHedfae'b ell vsdoa ar bcdriM,
Va |w vwc'Ji cou« var as oil boblo« ««ftan
donar, d'ar juaro, peira a cbomo gancot'b ?
. OwttAt a reot tout, dre fore, ba tout a
gaitfaio ac'banoc'b.
Da beur ar maro, ne. cbom evit oil vail
9tmt *ti biiti B TCfi iioal evit Dob* epad.ar
vacs.
Digitized Google
*SlS noTiTMic Af vuui'mm tau.
Dent dt rtth fbr dhrar gomt qeutenl «
gritteoien pere ne soiqoat er tnaro oetnet pa
ecru , faa pere ■ ho c'boiislians evel pouet
gant ar regret da veza roet ebqea ud nebeat
tieveziou, martese un nebeut beuriou, d'aa
affxr vraseiis ar silvidigues, evit pehint n'es
deo qet re labuurat epad an oil yues.
j4n (a) nomhr eus an dud disqiantet a so
infinit. An darn vuya ens an dud a so henvel,
Tar sujet ar maro, oc'h an bioi ne soncbfe
ober preparation ebet evit eur veaich nemet
pa erru an amser da bartial.
Henvel iiit ous eur c'brimiiiel pehini a of-
fansfe e varnuur pa ve o voi)t dlTeEabarBCC,
pe autramant a ve o sonjal ea em urertina
pa ve var ar poeat da bignat var ar ehaCCand**
Paueit ho paes en ear sonjal efiaisM ha
n'en em attatthotqetoMbi. Pan^t ar vuea o
aoojtl en eierntte a veze li« gottdet hac be
phaueot evel ear c'hristea mad.
CaU a dad a stUtro bt> speret df far «r soneli
eus ar mato, abalamoor m'bo dens aitm a
sac ar maro. Maes ar voyen da dod pas caont
aon a rac ar maro, eo sonjal aties enni bac eo
em brepari continuellamant dezi,
Eur vues sanlel a Kouca ar sanch ens ar
maro, hac ar soncli eus ar maro a laca ar
vtws da vesa santel.
Laqlt cvca na ve ear snjet a dristidigset
(<t) Eccl. I. i5.
Digitized by GoOgle
evidoc'ti, en hear armaro, ar pes ho rejouus
brema.
£▼11 caoQt consolation var bo naro, grit
ho plqadnr cai « bratiq ar verlns hedttv
' Ha' tatt Ml memA fairio varcfboM-, ba
prett e icac'h&i da apparins 4ir«c ba pariMHrl
Pe senrt pinigen oc'h eai-hafreat?fiasetul
meriton oc'h .ens destamet ?
ProQiit eta eus an deiziou a chom ganeoclt.
Ne allit qet digac en dro an amser basaaet,
mses er repari a ellit.
Doue ne asten memes ho pnes nemet evit
qement-se.
Ha beva a reot-c'hni pell amser c'hi)as, pe
mervel a reot-c'hui a ben un nebetit devezioo P
N'er goiisoc'h qet.
Gouezit, da viana, e varfot , e me an An-
trou-Uoite, d'an heur ma na sonchot qet. ,
Mar gueller mervel da bep heiir, da bep
heur eta e ranqer beza prest, o lacikt en hot
speret ar sonch penaus at maro a zecid a
vilhenr pe a vonhenr an eternite.
P«dit roiiaaes an £e da drngarecaat I>oih
cvidofb ens an amser a I«s c'boas gaoeoc'h
cvit enem brepari, hi pedlt-hi di abtflo deoc*!!
ar t'h'r^; da ober ua usaieb sai^el ens
amser a cfaom {[ueoeoc'h.
En ober a reot, mar grit pep tra .evel pa
life b«M an diveza ta « jafac'h'eiyho pue*,
Digitized by GoOgle
^yB ixmnaa-ift. vift^ati *i>t.
: £vit mcrrel Hot^Ininuit eo ret mcrvd er
feis, en esperanc, er garantes.
Gritoli«s Acton a feis, aesperaoea gamn-
llt|,jMdbQ pnesi^.hari Tezint fan }inf^aiti«<l
principal d'armard , hac ho pet sonch peora*^
■wtr htur Br maro, ne vouescr qet petra eo obej*
adon mad, pa naTeserqeten emexerc^d'o
#ber bed ar vues.
CHABIST XVII.
Eb» A aOUfDKE m&D DVD JC».
-rfr Servicker.
_Ikt e ft cotnprenj 6 Caere'hes Varil wc
garantes en devoa Jesna evIAoifb, evitcsont
tin ide benac eus an'deli^oa a bfr« e eai^aa
oc'h ene, Tar ho maro.
Ket e ve compren pcguement e cariacTi
JesTis, evit caout un ide benac eus er mill ba
milt dransport santel ens oc'h ene, pa dostac
ar moment earos' pebint oc'h onissBs 'parfee-
tamant gant ad blol ebqen a gariacfh dteist
t)ep Ira. . ,. : .
Renta a rejoc'h ho c'huanad diTVZa Jg^xnt
qemeut a dranqiiite evel pa vijac'h 'D com^
man; ar c'housq gn doiica. ■ ; ^ i, ; i- ..
Ahl pe aeurt aoQ a elte da gaotitV yar •
maro, ear Terflrefs JxWhi ne ieroa^ei Ja-
Digitized by GoOgle
IBM ela9i|«tpK}a»tiKiMtda Zdoe^ liapeliiai
n'e devoa estimet nemct ir pe» a telle oa*
Doue i «ar •TtV9'iu», pcfamir.M ideToi clMqet
VAr an doHM,*)«iu>HrietrBrine£,d Qmati.'hm
ne devQaba gen ■tahfiipaawnrt d« Mijot
deian ? ■ ■ -.i ■■ . - ■ ■ -n '
Man.
Mar fell deocli , va mal), m deia ma
^Utaot ar voes-ma, caont persen delicoa,
en doacderiou eus va maro, na laqait qel
ln> pobfaeur e madoii ar bed-ma.
'* Ra vhrvin (a) a varo ar rejust ! Clieta ar
fitiStifa V w an ion gristniieo.
Htes nebeat a so anezo a gaement b
Wft kr ^dofTnik 'bed-ina ' enr ^lon qen
dUl^ff eret ma zeo hint m dudj^st ba t&IWs^
iSii tdtfrn Vala, great "ViB e*U ani %e',
kn^r^oiil^ade ni^tbSf eh -dotiiir. fln'Stft
iiid l^lHtqiht qhitiaat an doaar, pe sentt csp»-
l^^lio. devero-li! da vont d*8n £e?
}e!taiVie ro pets en e edrosdet nemet d'af
re ho deus, bed ho bues, great bo boubear
ens e garatites.
O pegiien consolant eo stad un den just
pe!nni, e ftn eur vues leun a dentalionou hac
Jrstitiffraffteon, a joilirssgouscoudeeus a beocTi
epr gou^tianc dibec'b!
' IW' btfti? ar maro , eirt- pec'heniie vel k Jean*
*fijm. 10.' '. ■ , ' .
Digitized by GoOgle
8«« xwtTnmr'uar'rHM'neg ^amu
Boa{ayt:'ar c'hristen mad □« vel e Jnar&«neC
wtftd leun a vadeles. •
fitid'Jiet en dens epad e vnes, raartese mai>
xlvaant hac aties; mxs n'en deus ^qet goe-
lAK^f Jiear ar maro evit ober pinigen.
Hac oc'h-pen , ar sacrific a ra ens e tihm^
* galoa vad, aaerifi^ -^hini a unis*. ea e
Abaoue an ^cia e pehiai en em roas toul^
a-fset da.ZQue^.eD deus combaitet bepcel^Aa
droKc-sperat, eTaaIuiclioa^iiffii*e^ cbQOi
Fetra a^a)£elI da.c'Iiqrbos.iiemet ar guwiff^^
Sjosti^ hac a eui;)isdet?
Ea a vezo dou{ evidor'h, va mab, gallout
lavaret, evel Jesus, pa dostai ouzoc'b ac uxa ro;
Quittaqt ^ -ran ^ «r J/edrtfta mo^f.^.^
ran tla g^ut _vft,z«d, Man«t: a lan da^aeasiOr '
ret' po^easion eas; t^a iLecilaicb .d<at^ie|;.dia
gsntaa. ,■,','!,:'*■
Aa aocf, ft>J in« «m frffof ^0 xJor^/ft «f
bed. Cfeat,/m *wr:/!ffr'^'</W*-*^^*^f*'**
Deoc'h reidin peif etc'^^'Al^Wi^eiU-lliVafW-
iet d'ho cuir vngale. ■ .... 'j.* . ..
P|i yea dalc'heuiH)WP leun
*'M»^fl>.Vi,.iia ^es q^aaon da^4i^a{iM^
Cketu it) irru ar pried: d'e T.eneo'ntF,.
(ff;J9ao. i6. >8,(&)Id. 17. 4. 5.(c)M«. a3. fl.
Digitized by GoOgle
>, T . vimc HI.CHUH. 3mi" Idi
H'em bige james credet, a Iivace vifc Me
•aatcl var he maro , o'eni bige james nrniH •
vige qeraent a zoucder o TerTcl.
D'ar maro, parltculteraraMtv-* ftktu
da saatout d'ar re cr c'b«r^fgaeM«atn <«■
ciffet, eo djgn da veza caret. ! •> . |. ■ , -.
P^MtlwM we<, '■WMkr w.tnr
ffUolr. IM WiBWt >^ • t«DfiB «r galon-M 4«
aa-«^i»^« »iro«iuMielenige« numeth.
Bevit eta «n enr garantes sincer erk Done
KAc e wfot en eur garantes ardaat e-riataiu
Senticher.
Kt bceciossa eus ao oil gracou , d va mam E
a alfen da umhstti ha da c'houleo digant ma-
deies Done , a so metvel e santimanchou
conform d'ho ra-c'bui.
Conde beaa bevet a cara&tes Done, ens a
garantea Doue hat eiit carantes Doue, ofat
pebet deair ho dcvea an eoeon' jut'da vervet
',»€ dre.g«faniea.DoneIU ■
dbeta mo ar p<» a ve \ye n brassa ^^if •
'1Sk», ba peEia«t«t eo ,da eur p«c'ber evel-
^W-me caout ar sort desiron?,
I>« viaoa, 4k Gaera'hes aacrf me bo inppti
dli.abten dia digant Jeaas,^pebini a ao cvan-
''tes veritabl evidoa » ar cbraf da gapiit «nr
pen benu er ma{9-ie a ganuilea.
Digitized by GoOgle
M IKHIfltKN* Ml IML*— Till.
gaion! ■■■ - ■:>■ ■ >■- ■
flferrcl en esr garet leMtma. Iwwt^^itfon
nad a garantea ! . n ■ ■ .ji .i-- ' »
ndriUt ^» sr filiwar wis-^e ta«#lM.M« h*'
inafc wwtar yoril iiit. Ewi-te tomw g wic - -
CHfBisx xyiu.
Ae Stmicher^ ...
Ait oil amser ma chomjoc'h vtt aa doq<^,
goucle bia VOQ pignet Jesas en Se, a Toua
evidoc'b, Cuerd'^es santel, un amser a hit-
voud.
Kn em gonsumi a reac'Ii nebcut-ha-nebeut
£ creis ar flamou eus ar garantes divin; rasa
c'houflad e voii erves ma en desircLacli.
AllasLme a so re sUg oc'& an douar evit
gueTTo'iit coinpreh mad ar stad-ie a laitgais
aanrel e p^tiiai « voaBC'h betec an dlveza
■Jirsrimt eus. bo pu«/ ■ ■
Digili2sd by Googic
Mas aiB etxs posa o compren ir 9tad i
languish a mant sjiiiHuet c petiiai e vos David
pa. lavace; Malfacur din aibslanioiir ma txo
•stennet ra hues erbed-mil pe autrsnianfi
all ardfur vrts eo deiaa Ssnt PiaI d* velet
e gorf o coueza e paultr evit besa gant JeiM
ijftisDMKf na wt Mm tfi^ comprvn «n traou:
•e^fMMus 8 CMapnnAu pe^en ardam e voa
bo teair-<;'hui da veza uniuet evH msA g«u(
Ma ve-allumet cm c'lialua unan e*9 W
4nM*UH»-K s garorttes p«re a gamUVU ho
citaa>«*fcoi , 6 Gucrc'hes ! oh', peguff viA ^
ba peb«s huanadou arilant ae lofqSeA-Wt
qet, pa sellati varxn an 4ct. '
Eur g.alon lewa •<^l)utw: «4l 2MIS>, km
hi e deus netra da zesiroot DeBnAwbaucwiMt
a Jesus memes ?
Ha pa en cm. breaautfe dio oU. nudott av
bed-ma, evit va reiUaao eiirusfta eus an c41
duii.lia ne dlefen qet atao lixvirei.^rguA'ilaia]
evuio/t a so marvel ha bcxa gant Jesus-C/ir/st?
PeLra.eo an oU madou evit aa liini a atuu-
vei hac a gar J«&ub ! Jesus a so ai; mad saUf-
vcMpjpjesna ft, gpsa^reUf ea ebqea, an oil
vadob^
Jteza ffua Jeau, an iad-a« qec mad.,. ^
inlgnoo-se qcn.uaec^ u TOMBtR-M ({ecgaii^-
^os, ar 9alver-se djga & gaF^csl fifiXA
(fl)PhU. 1.23.'
.Digitized by Google
lo4 noTAnoK AtL Ymc'mmt yam.
gant Jesus, jouissa em ebresaoc, e garet eas
aa oil ene , e garet da jamaes !
, O Rouanu eiu sn &el ar bedjin doa«r,
haobi a til offr din madon digs da tan
tmaptfet^aat ra ar harado^r « con^gnBim
Ab! ar c'beota possnbl m sigore, erit
ewgna va i&inm^ an-idenaatirao^ cona e
pdbim e ma Jasoa.
Jesas ebqen a ell va o'hOttUnli ;^t£ieta-
raaot.
Gnlr eo pepant, .mat teairsBi a enno'luM-
tes, ar maro evit eo em onissa gant'3«aaa;a
eur c'liosles-aU e meoa aoa da apparissa d»-
-rac tribunal va baraer.
Msea esperont a ran e mUerleod va Salver;
e^peroDtaraa enboe'h iiUeraelaioiL, 4 Merii
va mam dcaer I
' Ya.f vtt mtb^'esperit hac espertt ferm. Bfar
,'deo JeM^ eof barney terrupl, eoive enr sal-
ver lettn a vadeles.
CoQservit enaoc'b doajan9 e varsed^eSi
rnflM ra vezo trec'b an esperan^ bac ar ga-
rantes d'an aon.ba S'ar spont.
* Ho pet aoR, mxs carit c'faoas muioc'h.
Ife allit dtsqnes da JesHS ho carantes gu^l-
lbe% ^net o soobeti er guelet souden e creia
e'driompboti, ba qbhtaat titi donar e pefaitri
eo bcil bac tea ea em b«U«iy dioj't ar Edc-
Digitized by GoOgle
tqVB xa* au>. XIX.. 3o5
Mir doc'li leiin ens ar aaatimaiwliDn-se ,
bezit a«ur, va mab, penms Done ho tifenno
a enep oc'h adversoarien , en amser fao maro.
Me c'houlcnno va-unan e ziconr evidoc'h
nease; car beilla a ran, da bep beur, var va
bagale, mc^dreist peb tra daheur bo maro.
CHABIST XIX-
ClBlNTES DOUE.
■ Servicher.
BlBBVEt.'-a Tcjoe'h eta, A GuWcIm mam !
merrel a rejoc'h-dre on affei eoi fao carantte
e*h Doue.
Ar garantes divla ■ gonanmas erfin, dre
Trassoc'h flammou, ar Tietim en em bfepare
aboue qeit all a amser.
■ Un ene qer leal ha qer genems evit Doue,
qer sonmMtet d'e \oIontes , qer £del , qer
santel, ne alie beza separet nemet evel-se
dioc'h ar c'horf.
Pell dioc'h beza snrprenet d'ho r:uelet o
verrel dre garanles, e Kon «>8tonet n'en defe
qet qentoe'h eefaoet bo poet an tvaBiport.ar*
daot ha contiouel ens bo earimtes ertt Ztonci
Sertiet pur h> diilaicfa ba dre daouarn fao
ctDuor, qer^eat fair n» «i auTetohoc'fa ; e
U ■
Digitized by Googic
cboasclioc'h' e gwiBWS'CTirflttiiiiiq-mismc'h
eii ceiwrofl, haa bl9»calbB"n«)T«vM' ha n?enj
em- vBgas farads- neaiet<g8ii(r> »' ffammotr a'
Iwre-e -zoa (iev^t.
Efwd oc*)] oil bnes, sengssonotr) santfr^
wc«,^.,tnsli4ig0eiL;,ja^b.Ua enuoc'Venem
rapporte d'ar garabtes a Zoue.
Snlvni e c'hamnwsa^c^gMlWrioTi Doi^e, e
berfectionou iofiait, sulvui er c'haver dign
da veza caret hk 'flirivui>iep«4l«rer.
. Blies piou en. anavetsft . gnelloc'h ^net
oc'hni?
' CiAbivsiraff'SgBntv laQsmUiilwtwagfvwiidi
HMmI mwiCAJoa'Alarji eii»diiitt,beMljQBiuilw
xaemes eus garantes.
S^^net,. caxeitia ireop'.b^calA an. Aotron-
DoiH, PUlfrbo cai»nt£s«du;as.cscaDte«,Maiir
se Toa neniet an elfea diritaeuo fona.goret^
O m/tmt.aMutat'giKantesigiter} rete vebeza
caret, bb fianat evcJ-oc'b em greal,, evit gfin.
lout- l^vuwfc :haQ-.e,jexplifiihpeg|:ieineuit 6 . can
riac'h.
qc(:4(n'gamMfl*/ fi« »Q.-MboM«np-qfU]A>
Ai bstMMsnkootapiii ytm^ky tnhtArmm^
main'ea deo qet ena an dra eb^en evil pebiDi
(a) Eccl. 34; 24.
Digitized by GoOgle
e- mitfc'lv Tihr ■n dooiir?- Dotie en deit» hixr ,
croael eVit « garet.
O follentes vras enb; an' dad I GoinM a', .
reont ho c'haloD da bep carMhtaa'nMU d'an'
bioi pebini ebqeh: a> eU «b«P>-b* ^MOfaeMT tflm-
por«l hac eter&eli :
Pellflit diousoc'b, va mab, al ladietie mal-
betirtlt-t^ p^binl oc'b arnt en heoeboa etii a
garantes Doue. Aveac'b oc'b eiM geeat eur;
gHftmblisiKlc enno.
Aon oc'b eus rac ar c'bontraiga varDoeV
■hio'hm to-dargindiWeK deo' qet g«»fiiK:
raiitet, carantes aaii Ida^ i^tB - an- Ma^<b '
MaiaB-'p«iMr'«fea)Aetr«rdik«oafbie«ik- «ik<fta
p#^an<dei»» ^le.
Carit, dreist^pep trav^rit gaot conraicb ,.
{neat dai'goll anioll vadotfqentoc'h eguct oil
griac Boue, prest da anduri pep poail, qeo^
toc'h eguet commetti an disterra pec'bet.
Mi ve eilr veich cbaimet ho- polontes' dre
garantes>Ddad)Mtni Deteblanlfe impouubL
duoi6biudf.gutilihtei fa) aso cre evelar maiQ*
ITe aoanitoiftt a-Atfficolte. i
• '>Hfdlijorffa(fea»'daigoiii^ii8, s^Dobon Ida
r^U ba da gomouB^' .■ -t
. ChlibBMfe,'faaetetganMn>>Ht)r*«D«dta-
ae bac e^m aflaen>
(a) Cant. 8. 6.
Digitized by GoOgle
3o8 ntmnoir im'md'Bss tibi.
un dra benac-all gant Doue, carit an dra-se
pe an den-se evel iiia fell dezan er c'harfac'h.
X>otie «bqeii a die plijout deoc'h e qement
tra a blich deoc'h.
Ar (;airgaranteH aso en un indifferanc par-
fetevitarpesn'eo deoqelDoue.N«gU9qnen)et
Done ba oe fell deu Jimet Done , c p«p tra.
I^hai B T«so tjirhti- va mab, diadin leten
ar garantea-w.
Sulvai* vefot er garaiUCi, ioItiu ecufot
btera ergaramet. ^
lQiii{i>eo ha peso da lonCTr e dladaanos as-
garantea,i^»^BKoiidcRegu:£Be^b ^nehotn
di besa eomaMwdrt dicick
Ra vfla»-a«§a>aatM*aahotenton Matt er-
vrasM dieoes em a vadou ar vuei-ma , .e vel-
lot e talc'b lec'b eus aa ollvadou.
En heHT ar maro e santer pegnement e zoar
I'drus da veza heuliet iiuptessiaaoa carantes
Doue.
Ar maro, an amser-se a drooblien faac a
encres evit ar gommun eiuiaD dnd, a to, evit
ar c'hriaten leuD a garantea Done. amaerM
c'bonaolatiooou bac as doii9a.peDo*h.
En ein roit eta 'da-garantaa Dotw^ Ra viot
conduet dre ar garantes-se.
En. em bHgit er garaates a Zone evel ar
en duur. Ba vezo bues oc'h ene.
tirit pd>:tra di^ {anote* «vit Done.
Digitized by Googic
UTE Ut. CUB. XtZ.
■Jh Servieher. ,
SaDtoot s rn o chencl eonon , 6 GDerclies
sacr I OU9 ho chelaou, un desir ardant da non
caout hivisiqea, qen msestr oemet caraa-
tes Doue.
Ah! pa zeo guir e c'hall va c'haloa c'boa*
contanti va Doue, pa n'en deus niemes ne-
met va c'halon capabl d'e gontanti, Ya c'halon
n'en deo mut din, n'en deo mui d'ar groua-
dnrien; me er ro da Zone, me erc'honsacr
toat d'ani C'hrouer.
- . An desir-se a so un effet eus e c'hrac pe-
-inni ocl) eaa obtenet din; car ebun, eb e
ilconr, ne allan qet er c'haret.
Hie eb ar xnem&s si«rar, ne allan qet er
c*baret e gnU tna zeo dleet ne alUn qet pef-
SfiTeri er garanteis-se.
,AbI pedit bepret erlt mft ehomo cooti-
unelamaQt ar garaotec-se em c'halon.
Creai a ran gooscoode, abalamoor ma
e'banaTeaiin Ta- nebeDt * fkrmete. M«a c'hnt
peliini a voar geguer variaDt e son , ba pehini
er rebeich din gant qement a neaon, pliget
ganeoc'b be^a, dre bo proctectioti, va arp ha
va sonten.
Ya, dispanssit, traoo disprijabl ha peris'
Mbl eus ar bed-ma, c'hut a so maro va ene.
Va c'faaloo erfiaa fell dezanbeva, ha beva
«o, A >■ Ddae! beta eb ho canatet?
Digitized by GoOgle
Traou cro(Mt«.j!p^ g^mit, mar esrif,
■fa|f lamQur ma dc'b f bsodonan. Adieu deifjc*li}
'dind'an apparao9 ^ H^^Vtiiufii m^'^'wi^ etu
l^met diganen Tbbfaear. '
' "'Die aib'bezo eVraoct ffement a XbpriiaAfe,
qen . na ^Ja^cot mqi froubji na coiitttjna n
'c'haraofes evit Ooue.
' ^Gnerclies, sqer pai^t a garantes 'Boae,
'va c'balon a za'eta da veza eV^l eor baradoj,
e pebini, oc'h imitaarTnes oc'h eus cunda^t
Tar an douar hac an bini a gundait gaot ar
Saent, qie garo ebgen va Done gant an espe-
ratic joAt daVervel en e garantes, ha d'e gaFft
'bed an eterniteJ ■ ■ ^- ■ ■.- ' t ■ ■
CdABKT XJ.
'Gioam ait is 'a ao rKotrmir vnm %m
" ^BCOMPAHS'.
ba d'fao mentoa ar madoberonr^VjVv^rfDf
fifi^yi^£ ,9^Vljlyi-ipe..l,e^,eus ar c hlo^r-
Slant
Digitized by GoOgle
uvLUfc mtm. an. 3f 1
»iopjwj»diw»«* ^hfdliiii«ie.4Mlibri4)o mmt^
ton ha rei AeodtMr-moahudtaustwiiiU
■met -48 wn.
Dleet e zoa d'sr pes oc^h ens .gsMt levk
iiupont da cho»t,i)s4a-e«uiB«uDoue.
Jfaa,ne vtac'Ji q&t ,pl«c«LenQ, na ne vj^
lio qalite a yam Done nemet qd Utr ebqen>,
m» a^,.)>ige, dseimiiatuMi-^verbiaHMi, ar
ihkriaeta JieiiK«]idigiiea (guitiio .Bub .diKiD.
Va mabf ne antreer en &c neiD«ti{;&ude
■heui' W fOTMWWtifiet ver an douar.
^{W-dwi M >d'v lenq^ .na -d^ar .pinvidi-
gaezOD, na d'an tslanicbAB, 4c'<b HMtrtf
Uoue >MUM -c deHMaraai;; MB eHVttsdet* inses
dPeritou destiMWt hadtwoea.
^de/i. Rata -a pafQ,(bt^ JM^/hiimm -erv&t «
An eneou an .ha«U«iMWStt « floninldai IB
ve., a Bu bet var .wi,d»iW MtrcwrlWliUMy
-AT jse bar^ttU.
(a)Epli. 3. g. (6) Raaa. t. 0.
Digitized by GoOglC
3ia, uiiTiTtoir i* raxt'mt takt.
- Done a vara dt^erant dioc'h ma Finn's n
dad. Ar re-ma en em arret- aa tlifltsa -eiii
diaaveis bae en apparan^ oa. '
E& ebqen a.voar d'ar jastpetra a Ahl merit
ba'Terms bep-naan. DestiD* a ra deoe^h nf^
cforapanioa bras, nun folTont a ra deua
meritfac'h.
Evit ho meritoiit *e rograccinlia siconrcftt;
mar profititaneso, e royoarpes eo detu'pro-
metet, '
Guir eo e cnrnno ennoc'h e zonsesoSoA
ec'h-uaaa , mss recompansi a rajo, er meaes
amaer, ho vertuziou hac oc'h 'osavroa mad.
Derc'hel a ra ear gompt fidel eus er pes
rer evintan. Ha pa na vex Demet ear verennat
dour roet en e hano , ar voreanat doar-se e
dmexo e f etJompan;.
- Peguer Mnsolant e tie besa evidoc'b , va
nab, UboaVat fevit ear ntnatr qer mad, qel
m>ertfl ba qen bras I
Arbed, da behtni e clasqer qfemeot pHjont,
■ recompanf fall e servicherten; muc'hai a
ell lavaret : Me a voar da bhu e teun eaeth
fiziel, ha me a so turpentuu «a meritoa ne
berissint qet etre daoara ar rnmlr pehini a
serTichan.
Gortos a ran dlgant e visencord eur goru-
nen etcrnel hac eur gurunen pehini a vezo
aeal caeroc'h, ma vezo bet bra5S0(!*h Ta fide-
lite da blijo'ae dazaa.
(a) a Tim. I. la.
Digitized by GoOglC
XBTR ni. enn. xx. 3i3
petra rte evil gomiit bee obten ar' pru « so
pvopoMt deoe'h.
Vi>lec% e ma bo TietovioB t Pen eo oe*h
mnros mad f Fe leint veriuion • brttiqil,
da bmnvt m , p« nait ateritoa bo peao^'hu
da bresauti dirac tribooal Dooe ?
j^r Servicher. ,
- AllaftI ne allan, eb ar vrsMs rconteiott,.
soojal en n^at a mena great betecT-bai.CTit
meritoDt rccorapanaou an te. ,
Mari.
N'en em zigouracbit qe£, va mab.*Beza e
ma c'hoas en bo pouvoar o obten.
Ar c'hrag a barlant ouzoc'L ! Uo pr^Sfti a ra,
besit fidel d'be moues.
Fedit, gonelit, labonrit, sonffrlt, en em
gontraignit, baleit ?ar roudoa ar ssent bao e
c*benrttot evelto en termen ena an etirasdet.
jir Servicher.
Erfin e sortian, diodan bo protection^ cof
if stad a zidaWoadegnes.ftpuitQel e pebini em
etu bevet betec hirio.
Me a rayo eta va fossnbt, gant ho yioonrt
da repari, dre va ferveur, ar bloftfexto^ dt-
frooes pere atn ena da aepleri.
V^iUo^, da€loa, fanmiiite t nrartUteatiPHf
Digitized by Google
as4 imnmmmimmifmB viu.
nrfttiplwhw nm.i Aipe*
enr moment beoae ebqen ensiOr^AoAnrcpA-
Atais^MhiiBh arijnat, cirit jaoiRi, ^nt ho
JtoBt-ltftbes* idncut^peb '!lra, ismaHtr 'pdwtt
iM.l«iiS'4a mil liiiiii. [ii (fiiiiiin wr iii wiiiiit
qet clreizai]r9BfaiQan.ei«iiMqf«a:plijoiiLdeatB.
Ah ! me fell din er serf ic)ja , me fell din en
em efforci da blijoat desniitieDt c'hoas evitan
,»(iuMui , jegaeticvitiar jutadon infinitifBCe
Digilized GoOgle
iS pehiai eo parlantet ms ar jantim^fnchpfijt
, ,.<;i iji(m t » gpurrffic/t,, agfirtutfei,
Em A i;yuinntnaotf4lbM'1>on..
pB Mort .w im iw wii ^MWi IwtPfi A<rfcM»'to-.
■.Bac'k,.A(Gaflro'teMmItii<h<0iMi»it4np« bo
iCKftndqyrioii,.
Evit parlant dignamant ac'hanoc'b,, f
ret EU dR fjompiw lar pes a »q a !MVV«;^ivide
Digitized Google
3tfi unTATioir AK vwt*an tou
ntea q«t daTiotiieli vtr bo m^lradHm
«Viel peliiai a beriant mh ar virioaes-aa, me
TMon a guement-se i^Bu ze aooalc^ ar
||a«r-se. ebqen evit servtflibnt'da foadamant
d'ao oil k^oleudioii a allet da ret dfloc'b.
Ho qalile a vam Done n'ea deo netra ne<
baotac'fa egnet m cspe^ alliaof gant an Dom
aoavereD.
An elht eoa ar gallte a vam Doae a so toa-
taat , mnia ma zeo possubl , oc'h ar galite me-
mes a Zotie.
An espec divinlle-se he deus great deOc'h
contracli gant Doug un allian^ particuller,
dre vertus pebioi oc'h deut da veza merc'h
an Tad , mam ar Mab, pried ar Speret-San-
tel, er feigoQ admirabl-se pehini ho (Utiog
iioelf aB,oI( ^nadnrUn-all, ba dr^ vertaa
an allian^se e 200^1 veritablamant ronanea
■V bed-oll\ roaams an evon.
Lavaret eo ganet Jetus a Varl, a ao lavsKt
neveMtlari nemet Done dreist-hi.
' O G-uerc'faes ha mam 1 an hini ens an jEIcs
ipehini a basse an £le»-aU e gra^n -liao «
perfectionon , ne alt beia damer 6 rcaq ho
aervicherien , qemeat a so a etoaiR'eam>c'ii«i
bae ben,
Jugi a ran ens ho crandeor dre c'handeur
bo. mab, pehini, necess^ramanl, a gouesvar-
Doc'fa. Dre exeellan^ ar mab ec'h anaveser
eitin»Uai){ w Tin* Qom^vn %.t$a ^ poan
Digilized by GoOgle
LSVR IT. CBIB. I.
5"7
pebaus ar galite a -vam Dnue a so ar pen-
caus eus ar gracou a bere eo pliget gant
Doue ho carga, eus an oil brivilacLou hac
an oil distiticlionou dre here ea deus qeme-
ret plijadur ous oc'h eaori.
Compren a ran penaus, e qalite a vam
Jesus, oc'h eus un especguir var an oil dea-
soriou a c'hra; a bere Jesus a so ar miestr,
hac eur pouvoar absola a latercessioa en e
guever.
Compren ■ ran penana certen lezennon
geperal , panitioaoB ena ar c'benta pec'htf,
n'o dens qet dt«et sellet ous mam Done , mam
qen dign a garaotes^ mam qen caret, detti-
net qen cxpre»f dvfl «tu! choaa eternel, d'er
beza.
' Compren « ran penans, o veza roet da
2oiie ar Tues-ie dre bchiai ea deus hor pre*
net, e veritit dongaen an titr a redemptou-
res^ eb ober lor ebet gonscoude d'or rcdemp-
tor uniq, ha veritabl qalite pehiui ne gonven,
evit parlant just , nemel ous ho mab Jesus. ,
Ms<& compren ao oU kOeldfer ens bo lignite!
ab! peb ira a so qer bfM'e mam nn Dou6t '
pebini ar Seraphinet bo-nauL en cm gontant
da adi&ira t
" ~Cf«'fa-tin«n, 4^Gnerci*be« mamt « presang
bo' qinitOT aante» Elisabeth , e laqejoc*b ■
qement en deroa , great Done etidoe'fa er
^bom86n-«i. 1 Ah QU-c'halb>udce deus ■
gnat eai/a^r btirntdoft bttfft ' ,
-Oigili?sd by GoOgle
3i|8f mTkffot'jefivtttfeU tiki.
H«(!- aiT iKs ; ett d«p«t g|irMiHrlflP ~
d«n»evidi[»rh' bae M gA-dvor he dm^dibn*-*
(Aft4 bo'clodr, a ao' cUntrtlga-da-anraBo pe^-
lHm% ptt' goMidVt^ oc'h euit dougaet en ho
eoxfsantel, an hittim'aUe qit an evou da'
CHABIST II. *
JrSarviclw. ,
X^A gonstderan, 6 Mari, mam Done! bo ql-
niveles , bo pues , bo maro , bo cloar en 2e ,
e cavan-etre Jesus ha c'bui. nrarcou a beave— ■
lidigues 'P«re a . vzk'u -va. c' balon.
' Ujiiuet ocrh hff, gsfii bo- nuib.e'decrqQa>
etetnel-ar hravidan^^ Ao'haooc'fair ervea .vit,
WWjrff^ lavaD-apfucoca etemel : lioue (a};en
deu^ va, photsedet a zalee epmmanffimantt
e he^choui pe.;a bep. «tef aite. J- za/rciaif.
eternite on bet ptedestinet ha cAotast
pr.'s da veza mam d'ain JJmiOt PadauleDaue'
fpnd<anant ar bed,- me a (Wlra0 en, e tettinom
hac en t mn/ou.
[a) Sap. 9- & 9* . • , •
Digitized by Google
oc'k>aimoB9<i>ro^h»-iUinur'^ U*ri'.'
delivret dre c'hra^, diaafA «* pMbtb OTi^feuiy
a.so' bet sxasl ai lap. *pM4ibb-«cl«^f ' marilei.
in.duteiM.<
ni>a pienr:fiei^.vawitbear. matan trm
Epad e yngateaicfa , er magac'b gaot: bte
aiibUMH , yterinandfewa dBt^teanyai tmbi-
£««i««B»CMeli«.«ai<de«k p a aao rt tcegaab
vloas ganeoo'h , bacbo.poa bo taoa ar'Ua-*
mamXff, awmaan* m^wm-^ menemanf win,
ioeni«s.santinin>cboaL
Epad ma presegue an aviel , e partachao'h
e laboiirou , qermeat bs ina v6ue possnbl ,
bsfl epiid e<bMHin', e partachocr'b ive e v>e»
bace gonfiicioBDm
Jesus a sa bet an bnmpla', an' dauca ,
(rinailaplai^ anipniaMMMiftan'oU-dud ^ c'Ifui,
tf'BArt-te aiMKbet'ar 'bettanM ) anio^iitb^ay
an douca, ui humpla eus an oil merc'betc
- Iic2cina«aini-«M^iMnbHiicb-c«BaBoIlrbBr-
fa alionpn diving aooBHAiuaiiiBsaaaiWaicbMHt
ao oil berfecltoDbDi cioHCt^- taumi -pm tmi
f n ;BM yfa. lenwaHartiT mafiupwnv oil bmfcc-
tianvmanvSkiy batm ShutvUrac iuiTerc^iH^
Digitized by
3to imTMUW Am ytMx/at tiki.'
dre ar brassB verlDzioa,' ma eo dens great
ac'hanoc'h ho imaich Leo tDeun e-uaan.
Evel JesQS , oc'b eas en em gonservet
yac''li ha divrein er bes.
Ressuscitet eo dre e baissan^ e-nnan ; c'hui
a lo ressuscitet dre eur privilaicb particulier
eo dens accordet deoc'b. Erel Jwva ot^k pi-
gnet en it , corf bac ene. Eao eo asesflC eo tn-
deoo d'e dad; ^bai a so uuet ea e g«i-
that.
- Jeaus a ao an-galloadee dreizan e-anan ;
c'faai a so oil-gal loudec dre ho mab, pebioi aa
dens bo carguet da ustribui an tensorion eos
e c'hrac.
Jesus a so ar msestr eus an ^ bac eus an
douarjc'bui a so rouaues an ^les bac an
dud.
Partout e lec'b ma zeo adoret Jesus ^ e
soc'h ires benoret. H'ta deus qet a galon con-
sacrct d'e garaeles n'a ve ive anti.ertmant
oonsanvt deoe'bni.
B'ea dena qet a ilia aavet en bmor da Jctvt
qedeffe na anter bmaepe nn tmaaob eahocli
en or.
An baim deiif a Vari oa TeijanuM-diipar-
liet diocli an bano doQ9 a Jesus, e guinoa
hac e calonou ar gnir dud £del.
- An ilis a unii alies^ en he offi^ou, Iio ma a- .
lendion d'ar re a ro da Jesns. Celebri a n ar
tn^sleiioti enj'bo poea, cvel ml cddir ar
ysterion a yxatt jeflof. ■
Digilized by GoOgle
LBTB IV. CBiS. HI.
3mm a lO tane ma amserion, soareen «
e'braf » hoii alvoead e qeveranTad, an Dotio.
a- Tiserieerd , aa Ooue a bep coiuolatioii „•
ael£r%«Mi.ar bed.
Ha 'ifhm\ a hamromp, gant an ilis, nraanea
ar bed , ronanei an ie, bon alTocaties, mam
ar c'hrsc, mam a drtigares, consolation ar
re affltget, eur stereden pehini, var ar mor
eus ar bed-ma, a gundu hor c'hamejou var-
zn ar pors eos ar silvidigues.
Gracoa eternel ra vezo rentet da Jesns
da veza ' aoeordet deoc'h an oil faveuriou
hae an ell brfTilaiefaon pece a gonreaa da an.'
bevcltp mab da rri da on hevelep mam.
Afal Gnerc'bes santel, mar'.deo cos ar re-
hcnarapla deoe^ ar o'bojsaidu-aiioiion pert e
taWB da ober en bo preua^ , « aint ens ar
re soufa d'am c'halon ha d'an oil galonou
pare bo car.
CHABIST III.
£« A c'auua Uasi u ii.
Strvicher.
HsBiv, Gnefc'bessantd, renit da jamcs Ml
evon, dreiM ar batiiarcbat. a bere oc'b ena.
tremnct ar fideIUe« ac feu; dr«ut ar bro-
Digilized by GoOgle
3aa. iHiTA.«oMJU**Mitf
nbeltttaM:r«n.d»«teh».a here o«ifa<«if
Uemenet ar femder; dreiit aBipiti^hw*^ *'
hviKVo'ii atisr trtfliienet: bmieta; dfei* an
aU duAiti*!!*. a btwa o^'h ei» iramcnet an
liaai^C'i^dnut sm oil a berc oo'b eu»
tremenM w oboiiBwci drgi»t awn lt aep ayM*-
Oc'Ii admira bi«; otffc- €«oai-»TW WMli
trdo~se sqewdiisi h« briitint- »»rbel** •rfh
««»«,ba var bslrini, d« lW.pw"oari?qi-
xktn Doae, e zoc'h refuiA' -W" b«'t«^**»'
soulenmiiudjust, ccMi "P ^
esperant: an den pct'lier.
TrueiTacaat a rao an A«iroil«*B«(t1"«liW
bennos deian, cvit Br c'iiloar iMWO^t***'
behioie * denaho »T(«V bfl da W»a ■««<««'
e Tijje bo corf memet participant eri*hrtM«i,
araitc an dei» eua at resurrection general.
' Just e Toa e^iRe esant a vremadures ar
bet, ar c'horf-setper'iwst bicqer pur, e pe-
liini un Doae memes en dens pr.gei en em
ober den.r . ,
Hees pion a alio jamwi be c hompren , ar
r'bloar-se ? JUa (a^ n^^ae.ike»}amm guelet al
iagad, nac ar icauarn eievet , na caCoa de»
amptam pttM *. jfnpnTm rf" «»
nt w c han ba -cottpiwiia'Miiiffp-nl pfclr***'
' ((») I Cijf. a; g.' *
3«vba preparet deoc'hni, d<e<^a(,-4'*BM!'if
pehini oc'h eus er c'baret maioc'b egttt ah'
oil swot ammbles ?
At c'bloar a bebini e jouissit a M prtt]^r*
ttoaet> nen pas ebqen da huelder ha riAi(„
maes c'boas da buelder bo merit.
' Btitf^BOBt pegnenhiideod<^ilhoc)oi>r,
n* fMtfe nem«t consider! petra eo « '^ita'
-wki^' gl«rifiet g»iit uB Bote,
Mtea, evelersMt, iQMtil ho gloir » retK
hfWb enwrioa r die, drefsi peb^tnr, ben ea-
Cbltet dioc'h avermziou.
• Beza oc'beu» en ear renq paTHculief , '
Ml<y,'evit gnir, isfiniiBaiH ieellbc'b t^etDoAG',
mxs ives atao cals huelloc'h eguet ar pea ttb
qet Doue.
c Convmabl e EOa guelet an bini da bebini
^Wus en devoa roet pouvoar du gommsndt
dsaitn e-unaa var an douar, o comman Ji en
§e d'an seleg ha d'ar ssent.
i Ah! gaot pebcs pees e iDaiat-bievel oclasq
pioo arrento ar c'henta obeissanc Uac tk^BOC
deoe'b er baradoa, 6 Mari !
' Bavisset ens an dominaiion oc'fa «Ufl .nr*
9ezo , ho aerricbont gant un «£fec(,ioa Ji galoK
itiga a gomplassan^ Done memes.
- UitLiiennqs aganont bepret da Z(Hi«.| ^vit
W jtiivUaicbou parUculier en dana accordet
deoc'fa; bepreten tragaTejCftpaterit-ar e'liloar
Digitized by GoOgle
IHtTl'^Mir.AS VSH'bU Till.
extJEAvnlMial h« boraudna a b^ini bo c^e-'
DoronL
Nac a gri a joa bac a kvene* ex benedle-'
tiqnoii pere a roont deocli oc'b-BiiaD ! Pebes
Inaericligues er sanlLiaanGliou 1ki deus evi-
tluc'li I
Qh! pegoemeDt e tesiroDt e vfae'haiuiTeie^
qer cotih var an douar evel ma zoe'h en ,
evit, calonuu aa oil o veza gounezet droc'ta^
ma veac'h enuret e partouti
O .ronaucs eus au 4e I qen dign eus va oU
rgacantes. La b«za embezo mear bonbeur da
Ijana gant ar sKUt meuUudiou bo mab h<|0;
ho-re? Ha baza em bezo-me pea, no deia, en
delifou ioiiaU pera a xs fau poabeefrbgo bo
partaifib?
Va feab , evit bo couraehi bac bo soutea
er c'bombajuu pere a lenqit da livra evit forci,
cvel ma forcer tta or, an oil dtfficQlteou per&
a en em oppos d'bo ponbeur, songit altes er
anadoa-se eterne) pere a brepar Done d'ho
eonraich ba d'ho fermder en e garanles.
Songit alles eo cfe»lion a eur ctiloap peblnt
a zizomrnacli inllnimant dioc'b pep dUprijanc
bac a un tensor pebini a zigoll infiaimant
dioc'b pep miser; a eur repos pebini 8 zigolt
InfiRinuutt dioc'b an oU dagtq, faao a ear
jonsotalton pebini a ugvU-infiniMUil diocli
pep souifranr ba ifep {tttto.
Digilizad by Google
LEVB IT. CHIB. HI.
' ETel ne d«ns a Tras nemet'Doae, ne dem
nemetan eapsbl da rei recompansoo bras ha
"gnirioii': en'lffrn a pnnisi «tH uti Doue, er
barados e recompanc evel nn Done.
OvaniEib! mar ho pes arbonlieur da'gaout
itsu mad en aifxr ens ho sDvidigues, e vetlot
Doue, er possedot , er c'liarrot , ha jamses ne
aquitot d'er guelct , d'er posscdi , d'er c'baret,
abalsmonr Done, beprct ar memes dre rap-
port dezan e-tuian, a so faepret neves evil ar
re euros.
' En demeuranc ravissant eus an 6e, tout a
so plijadur eb an disterra pnan, joa eb an
disterra chagrin, repot eb ao disterra meleoni,
peoc'h eb Sen ebet, jonissao^ eb diu'hont.
Etio, qen bolontes, qen affectionon nemet
'batfifltes fa'a caranies Oene. Doue'a so tout «
'pep Ira. Tout a gaver ennan : pinvidic, puis-
aant, eiirus e zoar ganlan hac evellan.
Evit oblen ar bonhenr-se, labourit va mab,
iabourit eb di«ciiiitnnMl. Na lavarii qet : Pell
ao e comballan; goneset em beus ilija c[Pn
aiips a viclor, ha r'etn beiis-me <|e( preai
aoualc'h ? A'e rezo {hj salvet nfinct an nep en
(ievezo concinuet e servich Doae betec e vara.
Ar Servicher,
O Caerc'hesf pehini a so, goode Jeans',
i>a ^pefanc ha va taerp tAleail din ar ber-
\a) Hath, lo. aa.
Digitized by GoOgle
3,26 IMItAWOK-ARVEBC'HBS TIM.
^everanc e Berricb Doue, ha grit^iMf^tHetAo
rnai) Jesi/s, ^goudear vuex-ma.
evel un taam pfis u tmrsdov* .itr fo ^
AiKitout 4« tin eae p^gaement e Y«nt bezjt
fisvet, petn eTQS94t««P v^et bacerpouedi
■e-owi? .
CHABIST IV.
,^q« i. VOSHEUK SaRT IfAlf HA BEatKI Jssfi i.
BOA»Hjt:BI EVtT HAH, SOHBEOB. « XMUV W
mU» EAM;A[T OIX GBlSIfiKISIT. '
j^r Servicher.
O M>M ens va Salver! pebeg bonJieDr e TOBB
liini Sant Yan , pa voue cbaa»et gant J^ua p
vervel, evit derc'bfil en bo qtiver pl«c .Je«u
■enwanl ' "
Peat a rest c|a ho vab ! -clivi « d«Mi
da vast be vam. Ah 1 gant ranan-tw-ea cm
c'balr eo aviel o/t (a) Hisqib muia-caret ^atu
E altaich evit Jesus, e fidelite d'enbfiulu
ganeoc'h betec ar C'balvar, a veiitas deun
ar favetir vrai-se.
£ vMtr-dmn , o vmtsI, ha« w«lle Isuel
gftflitan un beritsicb pwojasaoc'h? Km ink,
gaat pebes anoadegnes Tad V ^eoCTW.
(a) Joan. 19.
Digitized by Google
Aapfiet Ihm en bo fwmif, soinriuioiL
^leclh loll faoloBlf /iwi , wmdoB >«»Md«; se
aeglijas nelsa evit owprat (tor Ltfliraif VMtt
dexan gaot Jesris. '
.£us bo costei, A Gnerc'bes Vari! nac a
-MfM*'* 'muMm, meaiSMUouBa dnteridi-
^esiasojocli dram!
il%a bep heDFB^ntepagiMinente'ViM ethw
jd'ho caoQt fine gntchsD.
O distiib eiirus a Jesus! mab eiirus ei» ar ^
.auHeUa niBiB ime an iHgna da -veza caret !
me a brenfe bo ponlHtur, faac c coastfe din
BD oU-Taliicunoii eu>:ar vwrs-majfao claar,
Lltac e copstfe :an oil hunalntioaeu; ^ unaor,
ibace«mtiiBdm«B«llMMa«ml>eo c'ixnH ^
,afli«B ||araB«nBOB an <d«ntr.
Mati.
An disqib muia-caret n'en ilcoqelbet ro<t
ebqen evit nub (iin , da varo Jesus. Pa lavaras
Jeass dazttQ : CAefu lase /W mem, ba pa
lavaraBdiD'fDe'i Oi^v/d a$e ho maii, e re)H-»~
JMBtt Wfaanoe'lnii b^c aoioll griMmien.
- .lEi'ifialy'vawiab, b«xa CBi «u> (aic'tialoti
tfaUoKlimoUMStimaMfaeua garaates a-cU
eur van da gaoot evU eur c'bruuadur pefani
s.g«rv . . .
lOfrit bapaMtihIida«npaM *uA fiant Van .
dfar, (iKliie.a mli^foc'li an^m'sttaofci om va
aervicb erit biqeo.
Digitized by GoOgle
SlS lUITiTIOn AB TSBC*HS9 TASI.
Clasqit , dreist peb tra , meritont an oU
cleneridigues eus ho mam , dre ear voea dwotf
iUAtl f pehiot a njo hntot desi.
Servkker.
O va mam! mar('a)oc'h eneoimae'han Ja-
mes , ra zuyo va dorn deou da ve&a inutil , Jui
man' em besqet ac'hanoc'h ataoptesant d'am
speret, ra zujv va zeaud da staga out va
ttaon!
PdM§ bonhenr evidon^ne e plicbe mam
Jesos b«u ive va mami
Ae eurua e vea e fclfe deoc'h va receo e-
aombr ho tiaUrni oervicberieo. Mses pa fell
deoc'b, dre vadcLeai qemeret em favear so
liaiio a v«m , me.a receo ao baoo a deoc^h,
gant ac vraisa satUfactioa ena va ene, gant
an oU tantiinancboa'eus arvrauaanoudegoes
«8d.
Bexanab da Varil Ah! nie biafer ao- bano
,qeQ beaoMbl-aed'wLoU diiuov sadr Var here
fi teiu ar muia endasq e touea an dsd.
C'bui « ID va naa ! Pehe* avBDiachbti
.nbaa a biii ne b«acuct> qtot din-me »r cboa*
euMu-M ? OoDt a ^ da v«ui tamtt^ d'u
ifera.
Ingratevel ma conbM qeit-all en andret va
I>oue,n« aaq digsew ao oil donrmanchou.
' msao a ran o» v«ritaa na pardod oa grae;
i) Vs. 36. 5. 6.
goascoude tne a esper toat digiBl bfifrngares,
pa sonjan e zoc'h vt mMB.
DisqQcsit, 6 Gnen;i>eB Viri! evM'h veri-
tablamant mam Jesus ha mam. ObtMklt
din ar c'hrac da zistrei mui-oc'h-nilii -OQI
Doue. Penr disquesit lio caranles evidOB, O
jirocnri din grac ar berseveranc.
AM 1 bo pee ano «vidAn ar vaMu vat a
'«BrTaai pofainia gottMmtioevitbec'tinms-
clnr, santimaachou a deveridiguci f memes pa
n'ho merit qet.
En em loil deoc'h oc'li-nnan, 6 va mam!
.ar gonsolation da velet liivisiqen ention cur
tnab pehini, dree attaich vras oiis Jesus hac
outoc'fa, n'en em rento qel indign ens ar
aaDtimaacboQ a garantes oc'h eus evintan.
CUABtST V.
EirS Alt OtRAaTBS A SA CAOOT ETIT
istini a ra Dooe ens a aa-^n , ■ set Mr
reglen aniq hor be evit he istim d'ar jnt.
(AtffaeitoiiOD DoiK a dte bea reglen hor i^nt.-
Kvfl «o«prM peira a dleit toniai «Ba «
Vari , ha psgntflMni * ticilf fae tfhnH'i toa~ '
atdwii an iaiim «a ilaaagreat DootfaiKii bic
ar nercoa a garantet en deal roet deab
Digitized by Googic
Speret-Santel, a ifo &raj,»Be«[74«r. Mna ^cxh
e leus unan pehitiam beae , dr«bt ar h-bII ,
)&r ipriodnM.,, tdbQHaMt giot jJdW'cn mr
^P|oa<i]«r {NRlMHtHr,' •r Vctp'tm s dbuOa ,
■eSWoMha, fca.MMl o-«ll«iBinMadho«.
£want» 3>»tM wvtthi -deoi « -lM|Mrtids
«c««ffd) -desi .M tiUihcitiUidifMt ficmMUe
distiagui.
Hor c'iiaraBHBinilhi m4le ht duliagtii
tlioc'h qeoienl ai^ mmtnt, goul«.I>Qua,
hor c'harantes. ' ■
eU.nmq 'wf wtdoow liM en- te.
En 6e bac en donar, neUa dij^noc'h, gonde
Done, ens lior respejoa.'
Evel-se an oU ded.jtul^ dent atab roet
d'ar Verc'hcs, en ho e'haloti, ar c'bcnu pJa;
gonde Jetns.
An tadoQ santel JkJMtr d«<»ip peoatu co
e vien e creder caret ar mab , ma n« garer ar
■mm, hB,pwfcawapdt>ai y i»olwo»e ntwKio
Kpfinmt qet. i
■Ober a reoot deomp conaideri ar gaxmaitt
cvit Afari wel nnan em an asnim Hier&oa a
uliet da gaost ««it beza pradBatBirt, liaiaavri
unan ens flr prMtuMi danaaoBOu m«iat
c'hrsf.
{a) Caot. 6, 7.
Digitized by Google
Hies ar gacante* be iw Mari be-imaa
^udoiDp, bn nef hi qet on exhortaUQQ mmr-
^nuel evidomp d'he c'baret ?
Studia a ra hon dU nsotaWa .iVkUnt bOP
affliclionau, diavanf.hpy gonlfWiwm, MV^
porli bon defautou> iMWOm«^iUU#.)Wte|l
ingralerioiL.
Pebes ardeor fits Be dlAomp-iU gttiVMrt
da zisqu€s deu«aaEUt«t «itt c«nwi«»i Jwfr-
tomp gapt »6am m a Imp occiHat 4«4iU-
jout deii.
Arabat eo, pa vcs qestion da seFvicba it
Vtirc'iiea, e i:oiisiderfeoip netra evel re tIsq.
JPep trg , en effet, a so eaee faa braa e qtmmt
a sell ons aenricfa rm» flwuy av iwtlnn«Mi^
nr^aeiuarlied.
.Qreomp prampt, bmae^o i»d, >q4mKt
a 4611 0113 be servicfa , qeiaeat a aU Iflfiftt ba
beuon hac be c'haret.
OHromp dezi faetndes . eb maoq Att, bof
pedevnou , afCeclionMi 1^ boiB«tefa ' jiar
c'haloib Coaudenmpaffd nn baaovlwas bcaa
CHS a niver be servicbflmB toaet.,
Savomp' alies bor ^w«t hue bnt c*b«Ion
vano iie Ardo er barados , pe evil adnira faa
graBdeuriou hac be pbeiiectiaoov » pe ei^l
^uJeo be pbrotectien.
Aluzeunou bac oeavrou-all a drngania*
yuiiiou bac exercicou-all a vonUuMian.,
greomp-hl eo intanUoo da beBori ar Vriy'jtf^
oc'b imiu evel-se be veituzioiii - >
Digitized by GoOgle
33« iiiiTiTioir u Tx&c'sn Viv.
Freqanlomp ar sacramanchou , deis lie
■goneliou 1 evit o celebri guelioc'h, ha la-
qaomp avecliou , mar gallomp, offr ar sacri-
eos an auter evit triigarecat an Autron-
I>oue eus ar gracou I'li deus accordet desi
gant qemenl a larguentes.
Bisitomp slies ar cbapelou sa^el en heaoc
*4tt Tari ; mpetomp he imabFioa , an dud htc
m iBdrejoa eoniocret dezi fspEcislaroanL
- A«si>toni(> BisictaatDant , qeme'nt ha mt
vea,o possubl, en exercicou public great en
henor desi, er rossera , er sermoniou e pere
epariantcr eu's be verluziou , eus hephrivila-
:<^oa, eus BR devotion a behiai pep caloa
friiHn a die bezaeargnet e«ithi.
Dre ar voyenoti-se en em ai^pHq StogAfe
^nirtda'zHqb^' d*Et tio' c'b'araiites , hac e
'dascont meritont inuioc'h beza caret gSiitbl.
Alvocades puissant, mam dener eus an
'dnd, 6 Mari ! ienn a rit cm c'lialon ar siiicente
'•aa ar resoliitian pehini a qemeran da veza
^el da gemetit a so laVsret diaraoc evit dU-
qaei dcoc'h Va e^tranies. ' -
Trngareeaat a ran an Aniron-Done ena ar
Mntinuitcboti sAHel a garantes pitk a !ns{nr
)A> cA boe*!! andret.
Dre ma inipirdin, em asMr penaoa em
«*ar.
. -HerajoTapossubmavMaqerfidetdeotf'h
•Int ar re a velin bexa ar ntidella ha ferviata
en bo KFTicfa; ' '
Digitized by Googic
UTB IT. CUB, TI. 313
' Peira oa all^a-me beza qcn «sflaraiiiet m
garaate* evidoc'h , 6 Ta mam untel I evel ma
»eo an.seles fao-uDan I Usu ar lumhear-fe a to
mervet evit an £e.
CHABIST VI.
Eos AH oouhjucb a dlb eu& c'aaoiiADira sa'
Mmri.
V^A mab, me a M ho nam:' a gvtaeat-^* e
roao deoc'h testeaiou cootiouel, dre fa madu-
b«on.
C'fani a so va clirouadnr, hao erga)ite-ie
e remit din hommaich ; va goerrel a rit d'ho
sicout en bo tentatiunou bac en ho poaaiou;
esperout a rit em galloud dirac Jesas. ,
Mies, eire an oil voyenou da zUques dlo bo
earaat^} eseus uaaa bae a negligil cala.
jir Servicher,
Pl^et gai)eQa.'tt a Kt die da aaaMnt* &
nwmvadl He fell din en anr W3q«iu. «w
oU dereriov m «tdwb
Jfari.
Tie glssqit qe( aoualcli piocari M benor ha,
va gloar. ^ebUnUal a ra majfita oc'b eiu poaa
Digitized by GoOgle
iiiiTi-rt6ir'Jt>iM:%lft'TAUJ.
oc'b difen dirflC ar re pere aitt att'dt).
Qemerit sourcl , laqtt oc'h oil at-qet dat
zifea n interen, ^ lite&t gloriSs, henoH br
caret ho mam, erel m» qemtiiWa Mtiftf'
■t^Woc'h. . .
N'eo deo qet aonalc'h rei din, godde JeaoSt
ho calon, nia nft brOStiieM an occasionou
pere a gavil. evit gounit din calonoii-all.
Gudit, V3 mab , ar bnan a goemer aa lie-
retit[et, ar grtstenieii fall evil (tistrtijs ao
Jienoc pe evit senaplaat an heaor a recevaa
digant ar gair gristenien.
• Bete'bsri «o , va mab » da r^ari afl oaU*^
jaoMe, crves ho calload , cvit gloar Dooeic
jir Servicher.
Aa item , en effet, a sa bet atao dicfaai|CTi-
nata.enep deoc'bt A Gnert^heS santef! ,
An hano B Vavi, aa haao^ie qep veneral)t
ha. qes dou^ ev^it m oli dtvd'fidfiv « So- bet
aiao otttseat gsnt an dnti^^Mv^a.,
C'hui a so ar (a) vaouex-te a behini e par'-
lante Doue e commafl^aUaOT ar bed , ha pe-
hiaiti'^iB ua dah tmuntt pentt ar serpam ,
pen a . on fdKcni^^eret.
Cheiu eno arpeA-oawetitacfiaMiHU o^ua
an droug-sperejou a enep deoc'fa. Evel ma o
dcfe c'boaat da goU aif olf dud, o def e c'boaot
ir« nAaB>4ale dn tsMon ekolf h. -
* (a) (TeiJr.*. i 5. - , ' ■ ■
Digitized by Google
Fal-^oot a rafe (Ie7.(i ilistruja , mar fjnelfenr,
en hor sperpjou, at I'vAutio vrns hoo deU9
eHrvM'h has m im catioa4, dreist peb era e
<fH» arcAMU MtMmMrVlMtV tM.
' MMMai knanM « mkt <vie Uui «
nemet famtiq«r« MMl' • eKCp d«ri , ll*'
O Guere'beiJ taut- Dand fa-) oc'kpehtrii
ariversoiiriea ditcar«t d^K doSW « S«rVidl«l
evitati )ira»r euc b« ti^oaqA/ Dotac, M'h
pen , a li^sl*- AMWuMfticti- orAmr eMf-bO-
dMr.
Nad r d^^ffeW'HWJ dAMjUif RViffcft bM e
zrouc-seles ii'o-devfl»>'j«mws«IM[«ilAi-«baiP
Pb »urt ffdlDnOB s <f hrs^ nc dlean-tlie qei
iTfrts d« Zaire dft v«bw gi^at din giienel er
gnir ilis, e peiiini em bcus iMDlleor d'-oO'lv
aiiapiit lia (i'ho caret.
n)»s , V* mam ,- mar ho caran » e tiean en
efTet difen oc'h iMffreHilM ^Dfiii eus aD oc-
lasiiirtnu da hrocuri ho cloar.
qcment ha ■na'«'B«ltai aA<-irivet>'«M heservU
cfaecien. '
Va en em liresanio an «ccas'ion , me.ara^O'
d'a anaoiit d'am c'ilerent, d'ain mi^nooet >
d^am qnaoude^fcn^ ekcrci^n a a^vution en
ifi) Cant. 4. 4.
Digitized by GoOgle
336 iHiTiTMHr «m t>u^u tui.
Ojo'h floor. Vm pbl^«huf » «H-aaUb-
tflnl «c^ib«Do«*b gaotho*
Vli n«. aUw'p die va c'1i«9mhi, .slaau-a
nevea er c'faidoiion yenwtu ^lutntM aw.
dlMt daoc'h-. ine avrayo, da-KianavTrnfotinbl
d'ea ober dre exemplou.
Drei'at peb tra. ne souffFin jamaea oe'h.
attaqfet dirazon.
Ah! an nep noc'h anaves qet oe vent qet
beza anaveset. T4e fell dia caout mignon ebet
pchini'ft'ho«aj'feii«t. -
£edi a ran Ootw da Mmilla e e'kraf a. oAr
loqou aa .oU. dnd , aiat, ma luiat oil « gonda
beza aoaveset ha caret an Autruu Jesna-
Cbriftt, da zeaqi ives anaout ha caret ar Ver-
c'bes, o mam gommun.
Ad dud hao hi a alfe eta b^za eb nep senrt
caaBBlas arit-ear Vetc'hM pduni, a -b^
eternite, a ■o.i>6t aa objat eus^t goraplawan-
90B Doae pane*?
Etia > BOOTOIB AR Vsac'HES aAVTBI. Diaic
SoUK) S VAVBDR-AII HDD.
MIabi a so ar Tcro'fi muia-caret ens an Tad
eiernel , mam ar Mab, pried ar Speret-
Santel.
£at«ii.ttt if p«i a suig ar c'bonsoa-K hae,
Digitized by Google
k0pwo.tti»«pliMiTO«r m idedftbthiiiiDe
allcr sjotui.iietn.
. Mew'k pw lia didai^ w an Tad o^i-
liel ba-pariiiMt>tfh hi he-nua « dirao e siou-
Mgid ». B'ea dcifc BB qU gMnAdarietL
parfKia oil auamblea, petra na all qatvar
e galon 2
Roet en decs dezi, en te, eur galloat in-
gal d'an abandan^ a c'Ara^ou a bere en de-
10B he ornet gueich-all var an douar.
Qer giiir van Doaa eo aih a'hreat.dea,
jrtal mumtohat naneii , ar groagaes pere
bo daaa- h*v laqeU «t bed , ha na veso-hl qet
ebdaonet gant he mab i
Gailout a ra, dre lie pbedflBiUHii qament
a ^ ^ mab dreizan e-aDU. Cbetu'eno
MBtUBaat an tadoa saute),
■ . Q«8«U' ba«-fais ba dcfe ponvoar ' aonalc'h
dirac Done evit obten debmp a* gra^ou 9«f-
aewec, a tfr dooeli baa av Biab a faenor e
Salonuo a lavRve da Vetbsabee e toa
Jmt{aJ he ekelaou JmoMMamunt ^ Abdia-
mou.t ma oa e. vain.
Pa bed Mari eTidomp, hac hi a ell receo
enr respoiil-al! dirac tribunal Jeans, hemab, '
e pelec'h e deus droajou mill gueicb ^AStel-
loc'h ha ereiKoo'b ? ,
Pa c'houlennomp, drei&tezcciaioa ar mnt,,.
Digitized by GoOglC
tarltt^MB fcaU,<» c^haFatrtifl evlt £>o«e lit«
lior fieian; enno a Uc& Do*a da ^ta- ttVA*
vaUddbi^l mm ffai'e'hUutvbaaMp drtfU-^
teronMoa mt VmHtias Twrl , kr Rbq a nkMlt
svidmnp. ,
SoDgit penans nar Done memes t M' fill*
veiet d^fcaa boaas^meUettkll f ftrm sdsilar.
bi) beea en dCTwo a^entoe'h a ratpflt eViiW^
brema pa r^n f;aoian ea bvouf
Hoeten tlaua den etflt At vaniBiiKiit gVHAal
Cm idiab aot li« ts'UMlmi4tt«detli^
Erfia , mar he d«il» Mm ffrM) rftWt-^jWfjt
teaeridigtrea i J>(>ti iMtafotir var hb pbHM,
ffiady |>tibd ar Speret-Saatel) a ell eta dis-
posi ar pried divin-se en hoi- fevear, hae
elitea digaMtcMi evtiteinp ar grric»U at re
UMrf , o«^|)fit>> KM datts «kWtiM VM«t
ronanca aD £e hao an ddnar; fiziet en AMU
tsni Mar idP ^i»a4lolul ems (atiwaMi '
ma ne ve capabl da aicooV <Hld^«McMfcl>"M
pbcr tUd liirut.
DntH- , pehini en <il«iA f t«at tdii'Mtatt kf n
tNbu, dre bedenoAu ar item, Itac fen k tK^
cordfe diessoc'h ac memei Ua da bediitutMt
fMiiau aM *U mi»t
pHcrc bes Tiao^aet gut «B «ln
ttfld i pcrmdct m km ttn ito 'CSHoutl tlfrii:
Douc, me en em laca antieramant dindan liu
protection, prdt^tion aifuret , pebini ne van([
iamaesj protection oll-c'balloudec pehini tt
drec'li pep difGculte, protection uiiiversel, ,
pehiai so evit an oil.
Buguel coupabl en andret va sati , bac
iniligii drekon va-uQan da veza chebouet
gant Doue , me ho choas evil va alvoc&des ta
« gnever. En em laqit etvcean ha me.
'Una «Dt w Dmm> pllgM gMiMo'k beillk
WW t'hnriporMHMiu 1 n dnkncfaoa
epepamser hacepartent,caran oil dangevsa
letnpbrbl hu spiHtuel « so e ptrtgut pkeaant.
Oonten a ran principalamaQt outac'h hu
y>'t<Me<A)on evit an deves terrubl-sCj goude
pebini a'eneus mui a amser da c'hortosy HiUi
a bUPdoii it bcc'few marffd dKvipelwtt, evit
-a«r hear dcngerst ha defiaitif pibioi a dte
scbni vs batt bfc vOitanwM Ta eterafte.
' r(i6bntnH«Aq<et,tibBftti>iottr d'ait esperanc
-•MifWi eus tfifnotiGt , mW-gousqet bivitiqe^'
■e^ Vb dMHUtnidegMM '«tiniinet : B'en dco qet
Jttttiet aperet ho servicheiien. Mieg, nanurct
dre c'hrac Doue, jjebiiii ho pedan da obteh
dill , me a responio d'ho soutci ac'tianou , me
H «eiio a Q&an ganeoc'h, evit m'a c'lierruin
'At diemeWafte-ste tt e&rttsdet eteniel,-e pehtni
ie^H^toii'kcnidbi qetneot Uai bo senrivb.
Digitized by
3fO IXITUXOS ^.TBHC'BIt TIBF.
CHABIST Vni. ■'
SttlTIVktreBOV A TADEtES A H**B CAU)R Aa
VBnc'HEi Vast a so tsm SK kos AKDRir. '
Jr Servicber.
^.ouJlLc'H' CO, Ruerc'hes sante), mam a vi-
sericord, aoualc'li eo e c'hexposseinp deoc'b
hor iniserioQ, hun ezamou, evit ma en era.
jniere^fdc'li & qichen Jesus., evit soulagi 1k>b
eiieou.
Ah! peuaus a'en em ioteresfiic'b qet evir
,^ompi pa soDgU eo eTidomp.eo deus qemaret
■mffb fiott^ ea. ha corf «ur e'borf faenvel oo'h
itofi-liini?
Mam da Irons, ne Bncounac'hait qet ae'hsr^
rjomik-ni. breudfur Jesus, memprou Jesus, Ae^-
V. [le seurl circonstan^ Irist benac en em-
^aft^mj). e lot'li evidomp eur refuich imman-
qabt; car homailele* en emaslen var bepesam.
Hislor an ilis a rourniM UfttenijDu eb niveiv
bac cus bo calloud vrai- hac ens bo compaa.-
%inxt attantifi
C'hui a so evel ar guaer a Zoue , evel eur
ffii%)' a Letiini Ijoiie a so ar rnue, O qcer (a)
_il Z'iue.,_{i Maril ti'bui a s(^tu'.u(]et iQcm-b^;
P» 85, 7.
toV» tv. cftiB. Vii'i. 3'4t
tire ar tnadoa a brocurit d'an dad, Puhlia a
rer ac'hanac'k t/aou udinirabt.
Alias! en em g)em a reomp a gals a val-
heiirioM Iiac a boaniofi pere a oiiduromp. M«s
aliea ec'li andurremii re Rals brassoc'h, ma
Be vige arretei goalifjnfec jiistic Done, Jre bo
pedeniiDu, 6 Guerc'hes santel ba ibadeleaua!
Alies ive D'en deomp qen malliearas, netnet
■balamoHr n* soAjOinp get da implori ha
sioonr dirac Done.
Ne sonjonip qet en dta-sel ha 'gouscoiidt,
an ilis a zesq deomp, a zaiec hon oajou qenra,
da c'bervd ac'hanoc'h conso'lation ar re afffi-
get, ticourar gristenien, Bczb e zoc'h eU effet.
' PioU eo an den ingrat aouaIe*h evil lavareV
eodefe ho pedet eb beza bet cIi«laouctf'
■- Pa «n en laqft itre Do^e ha ni , ma ne ob-
tenit q«t «iao at graft>u a souhsinmp evit
rKSonioii pere ne dleomp qet da plasq com-
pren, da -viana e c'bobtenit aiao deomp grau
ar baiiantet, ar saumission hac ar resiaatiaii
da volonles Done.
Dotie, Otis ho croui, ho t'cjtinas da vez^t
boh alvocadesi horrefuich, hor c'honsolation,
bor mam. Ret a reaa deoc'fa , par conieqanr ,
ar brassa inclination d'an draes ha d'ar vrass4
trnes oc'h an dud.
. Jeaos,n'an dec qet bet qeit en be corf sanlel^
eb communica d'bo «aloa oU dcneridigues e
galon e-onan.
Digitized by Google
uivin-se a zon^r hac « varies, pfltuoi oft'b
«^S gqelft tri -bloa* ba irogont dirae tMQ-
lfl£«d, 40 douai; c'bni , A Gaerstwti
Vflr an tron-sa a c'liloar Mr liehiBi^ den»
Hoxv. ko HT^t en CToa, q'hai a iaiit « van
AliejKocI) oal^e lacq e e'braeon da atacfen
var an dnd nienies ar re ingrata, egu«t na Im
d^ignezae voali^pmit lio phunisaa.
Ah I Guerc'hei Mwtel, evii bam ena « vfci
madcbou odenainpfiflWtepati) b«.n«lriie-
rmi coniiiLuel. . .
Reza c zeus., ens bo w aj ci i W it (wloncwan
dad fideJ , eiir brttavca » satfhwwt ^FOtth
cgoet p«p aeson.
CHABIST tX.
iKVOCiTIOV MaBIv
V* mab , en oil circonstan^on di»s ha faahmt.
« pere en em gofot , galvit ac'faanoQ d'bo ai-
eour, ba n* a ioienwdo •wdoe'fa.
, (a) Acl. 10. 38.
MHttrol da cIiImc Pmc ba d'Jto ftUTidigwea ,
«(v*«miditpp»4t il'tMX theUcn.
fIil<^hwJ«fifiU>tBH» Rfitwticnet a icajroal
b«TqtQb »a veso boIoptM LtQUa^cconpliuel.
Kur keiep \me « re«i din en di>positiaB-.M
na vezo jamses eb eur froues beiiM.
Kna t Mna eknatflptMi |Mr» am ped da
«l)t«ii M ^ a «u«cHU «n*d a'e* du
qetervesbolontei Done. Ua dlemt-a rcaotM
Re-all ne sonjont d'am pedi nemet pa f e#
^ftriim I v|dou an douw > a bcBt>-all ne reonc
«t>tol«m«sl forf ebet eus a vadou &r e'hra^. ;
Mar pedao e^itba n'm deo q«t mrit «btaa'
dkKO ar pes a c'hovlciovQnt hae a -nb nouaS
deaa, lofea ggulea traa «qilbo arpei na soa*
jont qet da c'honleo hsc a ve util dezo.
GosUn a ran evilha affliolionou , pere, oc'b
0 dutaga dioe'h u donav, a rafe d«za sonjal
«Q ie; gracQD a gonftartien hao a silvidigtiw,.
olieta toQ fMtrft R n^qw da a' h aatta a
aranc pep tra.
Revelep pedeosMi « aheUonan atao faTO-
_ Ne f'houleqwwi « vadon tmpowl e^it tjt
re a bed ac'faanon, neni«c e qmuU a.niA
eriiu4iia-K(.etu;gpir«vaaiaii!b evitba.
QquwUqw; pKicttt <woui4i).QQ«t«bandaat
Digitized by GoOgle
34% IMITATSOirUYIIo'BESTlMt.
a ve aTechon noasns bras d'an hini am j^ed
d'ho obten dezan digant-Doue.
Fa vezer er brosperite, ne songer qet qaai
ea eternite. Cals a dad 'dan a c'houten ouzin
beza pareet , evU pefe, go«Koade, ne c'bofe*
lennaa nemet ac grafm McOKS eQ .noMr
bo c'blenvet.
' Ne zon qet em » iB»noa-M {>ere , dallet
dre ho zen«ndigafls, tte l»b«aroat qet gair
.Tad ho bagalc'
Va zeneridigaesevidoc'b, va mah, ne onfe
qet va deceo.
Ne iD^cedan evidocli dirac Jesni nemet
'evit obten digantan ar pea so uttlla deceit
«vit at bed-ma hac evit ar bed-all.
Bezit persuadet mad a gaement-se hac ho
pet recours, en disposition -se, d'am phrotec-
tioo.
• fio pet fesonrs din evel-seen oc'h oil boa-
nion, pesenrt benac e vent; hac uvel ar poa~
niou-se a erru alies, ho pet, goude hauo
Jesus, ya hano-ne' b^rat en ho"qinoti;'n '
yejji, goude baoo ieaaa^ impiimet d«Bn ea
ho caloQ.
- ' Jlr Strvietxr.
Blari 1 A haiiQ sacrl 6 hano dign a garaotei!
N'er pronddcer jantses gant ^an{ tf* cr pro-
noncer ive gant frones.
Eiirits an Iiiniergalv ilies gant carantei ,
er salud devotamant, erreapetgantgaiiione^
en invoq aliei..
Digitized by GoOgle
'fioode faiRO Jnxa, hano dreiHpep ham >
'Q'en eus qet a hano rMpecta|rfoR'h,doaf(n!'h,
agreaploc'h d'an dad fidfilf-egnet d'«ii deo
hano Mari,
H'en devensqetarpec'heT qentocTi invoqet
an hano a Vsri, ma en em sant cargiiet a
esperauf ; aa den jnst a obten dreizan eur
garnites vrauoc^h evit Done hac an nessa ; an
Mai i'bo tentet a obien ar victor var e baa-
sioBOR; an bifti a so affliget, at batiaotet hac
ar gonsolatton.
Ah I goude an hano a Jesns , bano Mari K
veZQ va refaich em afflititionou, va c'fanant em
douttoe , nfen cm c'bombajon, va A;l£rigeii
em oil deroarcb«a.
CHABIST X.
Eos AS RM«I^ a DIlioM» »! OAOVT S HAfcl,
. »mAV9 nenri A DA (MOOT, DBKIST »EB
*U , A a BIc'«KBim KKV A nU DlS-
van oc's Does bao bb^kh ho phakdoh.
Va mab, n*oc'li ens qet ennon-me enr fizianc
parfet. Avechon eiiferit va inyoqi en oo'h ezo-
tnou. ScblantOBt a ra, aTechon-all, ho pafe
un difixianc benac em bolontes vad eridoc^h.
Mo a Ml din bo eoooa an oil fizianf ea
Digitized by GoOgle
{9e,f¥Ll ijia bo p4 TftciNin dip « p^wpuor*
e pep lec'h , en oc'h oil e^omou t^porel km
441u9Mir'v av«} BP« n tin nebeut oUristcwtM^
di i>cU TIP gqufiioa, eo(trt«ateeUoa9V iiHpMBK
gonlen ouzoc'h , qement-ae bacT«n S ¥> lH|f«k
^Tft Qe'b Doite, nmet die vh lateKawM*
If 'en deus seurl gracon evU Be refanrfk
din, evel d'an hini dre behini «b Antron-
Done ho ro d'e vugale. ITe .clionipottamant-
a so atao coaforfn d^ vpjpvtea Doae. Grit
ives eta erel a if.
On «> pet mmm
IWB 1 hetrt Qcitt dn Icsh ,
Me a so unan pus an assnra hencbonerit
errnoul betec Jesus , eriter c'baout ba beza
Tecevo^ mad ^in|an.
Bocaqcf cus an me 4 4iiay« ifr C^I-
Ippd,, bQ niAdjeief. Atw h» i^'eo
dcQ qtt indign ac'Iisnoc'li «n em interesii evil
«ur pec'hec ev«ldpt>Tia^ ? Eur verc'bes qfp
pijr, q*n ardwi evil gloar Poue ha qer p^rfsj^
Man.
Va mab, ha n*w doB-ma-qet refalcb ar
Uoae, touchet ena an interest a gneimi^)K
fvit ho recaasilia g^Dtap, o'ep deu» janises
refvsct dia ar pes a. c'hoqlenoen.
Beza e zon memea, evil nqppbr brf^ % bt^n
e Tignoniach,
Da bet christen n'em bens-me qet oblfflfit^
Iji: pardon eus ho c'hrinwtt P^<>» bcfs ht-
pac « vigent ?
Gtmleanet bq dqqt. QK?^ \um ^itwm%
dreizon dirae Dowt hq 4i/«VRCt «n Imtlif
bet« nta «n> t>4<».gnait iihfoc^b t^at. So
burner.
C^rten peqlier, rnolTCt'dq veva
G'het, a esper e c'bo^tje.«ut %t c'ttF%qifi9VH 4lk
non paa pierve) en e bec'bet. CUetu «in> ^ur
fiziat)^ re vraa ha prcsoropluoi; cbeln eoacw
brctftJMiqn baf a so iujurius din.
Mxs certen pec'b^r-aJl 8 JiinQod dmdtli
ar boaes eus e cbadennq^i b^c a fell, dieaan
Digitized by
■J48 iMiTiftolr uVlfB<?«cli TtXx.
ho cerri. t,\e\ ma voar eo sen^i, e laca 6
Bzian^ ention, Dre ti intercession «c'ti esper
eblen graoou nersus hsc e bardon. Ah ! fft
zenyo, ra dostayo; n'^D disprigini]et: (JrMceO
■» «ia gam cacantes. '
afr SertitAer,
' 'tSam eus va Jattou fa), pf moment ma eiA
eus ci^vei ho moaet, rs zhuablien a s6 dissfpet
ha va fjEianc ennoc'b a zen brassoc'h egnet
jimiEes.
Beza e zoc'h, em santimsnt, evel ar goulm
pvhint a apparhsas goude an dilutch, gant eur
branc olives-, sin a beoc'li.
- "Recevil- dindati ho proteclion vad ear pe-
eter touc'bet, mezns, cooiristet ens a zireo-
lamanpbou e vues, a pehini a garfe o effaet
^nt f voai\:
' Obtenit din ar c'hrac da vouela donree ai^
pec'bojou am beus commetH ha da vervfl
^entoc'li eguet commeti c'hoai pec'het ebet ,
baciapiciat ar re a zetestan.
Dre ir frouessantel sovtiet ac'baiioc'h', 6
Man ! sc'b eus great ar peoc'h «tre an Au'd b«
Doae. Ah ! laqtt ar peoc'h etre va c'hoQstian;
ha rae, et*e va Doue ba me.
O Guarc'kex galloudus ! 6 Guerc'kes made-
le^us ! Pet action a c'hrac ne dleomp-ni qet
da renta deoc'h evit qemcDl-ail a vadQberQU
i'recevtomp digant Oo«e dreisoc'hl
W Liw. I. 45.
■ Ka v«so oonuetet deoc'b. da jimvs an olt
salonoD. Ra zigoro guiaon aa olLevit publift
pa. celebri ho TBeuIeadion.
Ra lavaro pontinu clamant an evQu d'an .
donar : Carantes, gloar da Vari'. Ra responio,
continuelamant an douar d'an evou : Utoac
.Daraatosda \3.i\cn{a)cternitehacen lu-ali.'H
CHABIST XI.
EiTS iKBGiiEK A c'balver Salutation Aitobliq,.
}}emdes e recitil ar hc^en-sc evit invoqi ar
Verc'LeiSantel. Mses, liac oisei- a rit Im attim-
tion oc'h ar pes a gompren a heiiurubl evit
^ari, hac a gonsulaat,, a instructif iDcmes.
cvidoc'h? ,
Grit Tar gnpnieot-ma reflexion avecboui a
Ireid an anteliDii, evil , pa he recitof , ma or
greot atao gant ar respet a inspir hac an at-
tantion a c'houlen.
SaUidi a rit Man eivl ieun a c'hrtjc. Ha
comprenet oc'b eui c'hui ar pes a gompren ar
c'bomsou-ma a clirandeur?
Qeiqent'se a so lavaret d'ar Verc'hes he
detu bet evit he phartaich, ar c'brac santifiantf
ar'gra^ou acluel , ar vertuziou dreist-naturel ^
oil doiiezoDOu ar Specet-Santel,.
' . ilicb. 4^5.
Digilized by GoOgle
i3So iHiTiHoil ib TUcffiU tari.
Pi ho pbtoUbilbit , etav^bii^ ebs an
ibbHdattc*s« « nAtfd a btihltil « Wa o» Vtlt*
guel, ha pedtt-bi ds etitpttk beAM dfeb^
LSVaM a tit d'W Vwc'hfial Jftt jtn>^o~
Done a So ganeqc'h, D'dta*', eti feffet, 4 Joa *
nia^L en eur feran }»t^UI!efrdc'h eguet ti6
ma eo uaou-all, e^et oe ua meiae* ea dud
just.
Done a 70a e Rail dM MAr'bfotectioo sp«-
cial, o cnndni oil bnissan^oti h« eae. Pormit
«H bo cblbu, o Uvbtet at v'bbttiMti-ffe , aa
desir ardant ha sincer da gaout pera er haa-
beur drelst musul eus ar Verc'hes.
Ab! pa tSs an Autrou-Doue ganeoiAp,
'ptXtz dlomp da zk^vHX c'bOls? ftira tfa V«k
ti^t da esperdui ? tiaAt pcArit • teller eti tjA
afflija?
tdUplltniiAti \ ttt Mati o vela nta ^eo
fif/lH^t/ oUgragaes, da Idvarct co,
a1)raNi1!n6llt tta en deus iJoue accordet dezi
grivilacbou pere n'eo deus acCoj-det da hini-
il ebfel.
EtliqUtfift deli , en bo £bIou , it joa <ft\
tm o veza ma zeo btit q^r £are^ ^aOt Doue ,
Mc 6 v^kti Heus be bictligQet ba laqeaE
^b^tftalfiftteo hac dUi^e viir an ddiiar.
■ AJtrtiii 4ritg4at ifciiies Elisabelfa : Sinnigaet
eo arfrouef etct ho Cd^ J«sal. Matt Harf %
io, en effet, binniguet, adortl> glw^t yiE-
tout dre ar bed.
Ufa 9*. <ftfti^ it. Mi
hevelep coDsidsratioR d'« aw gtloa pehini
a gar Jesus.
Vere'bet mapedo tfi d m n 'M, pec'her. An ilu a
.{ell deti , df« eno , rei deoc'b ila eotent penana
ac'hanoc'h oc'h-tt^itti, gdittle ar pec'hejcu
oc'h eus commeitet, e zoc'b indign da vem
cfael^oti^t , rnKi pentitis M^H ed dblieno , Mat
imM Ma «td ft ttfMi
AHhHHIHillir « W, «n 'dii a Mtt^H Im
. invoqi dindan an haoo a vam Done, jrtldUi
« ia \lia iqer ba ^ beilbriibl d«£i.
Af tl|«tn«S-ttlf eovv^t^a IlVarfM'h : i'an/^r
Mart, c'hui a so mam da Zotte; bo potivUs^
tlsd <^ta «b htU^Bl « tticbett hd nlM>, hac ar
(hru*6^i:'''S^, astainbl^ gtk^t bo tnaddeS, A
feifht v« e^^rah^ ehncrc'b.
Eiftn, goulen a rit oc'h ar Vei'c'het tith
pmt WSldtft^^m hai inh^i-eUi-hi} iiidro.
wa af\m'; itaaih^vm iri>tRwdigdAi
so conliaoH. W^it *tS hi'b eiofti t\ii 1
pift' ftfdWtii6ft fJBri pttiaiflnt.
ffi^S ; <en tietjt- hu taarO , « \i^M Itoc'k
adversourien d rcdooblrt lio tffbil evit B6 tolli
ilt e^KCtlriti K V&t4A vlpi^o (!'h6ai h^ticssfer-
tttn'Mf jcdll* sHKiftiA^ d'bt ftf«1i4> Vhrl bit
Digitized by GoOgle
IHtTAf lOK U TS%c'bU VAU.,
CHABIST XU.
Sahtwuicho* * rnuBf bk Vwe'ni , no-
*K TOES.
Jr Servkher.
Ouf.bg'hf.s lantet, adversoiti'ien va silvidi-
gues a so en dro din, Clasq a reont lainef
digane grac La niignoniaich Doue. DifeDoi^
fc'iiaDon. a eaep ho' sttaqou; ebtenit din ar
victor.
lUerc'b Daue an armeon, mar roit da aan-
toQi bo.puissan^d'am adve^aouiueD, e leo-hiot
dioc'h-iu a r.ii'azoD.
Mam eui an bini a gomraand d'aii av^l h»-
d an loui-tnaat, lavarit dezan eur gums em-
faveur, hac e cavin adarre ar peoc'b hac aa
dranqiliie.
Ptied ar Speret a sclerigen Iiac a Qcrs,grit
ma c'hanav^zio, ha ma qemerin ai moj^nou
da dre,c'hi,eaebourien. qer fipentM.
Eo droublien e pehini a maon ; ne ep erq
dflnl^eahe tivfec*b, e>el aorbOguet varboul
caloa e vam, pa en deveus aon.
Peguer pec'ber Ita peguer miserabl bcnac
even, Jesus a fell dezan em c'bonsideifac'h
.ayet ho puguel. Brema e ma au amser da
«uqQe> oc'h eos.eyidoD laDtiaunebou
tEVa 17. CBAB. XII. 353
Gonlen a ran dreizoc'h sr c'hra^-se, noa
pasevidon.pehinine Teritan qet e nepfecon
ho sourcion, mxt dte ar garantes ooTi ens
evit fao mab Jesns.
At beaarrien, en bo ezotn, a ya da gaout ar
re binfidic: gonlen a reontbacobteD.Maatres
•onveren ens an doiiat hac an ie, ha a
rafac'h, eb beciielaou, peden armiserabl-joa
pehin! a iraplnr >io madelezou ?
M»9, o pedi evil na guezin qet e stignou ad-
vereonnen va aiWdiguea , pedil c'hoas . 6
Gaerc^esiantell evit ma Tooelin c'huero va
diznrsoa passed, ba ma c'boblenin anezo
pardon.
Obtenit din ive ma vezo accompHsset an
desir ameus da non paa servicba VKstr-alt
ebet nemet Jesus.
Obienit din ar c'hlacTiar ar vrassa ens ar
cbrim amcDB commeiet, o amicba, en tuont
da Jesus, ar bed e advertour.
, Na gonsiderit qet petra on dreiion
nnan lu dre pbec-hejon, nws ar pes a
dalan dre ar pris ens ar goad dre behini e
ion prenet.
Done a exijas ma vijac'h lest ens a varo
Jesus var arc'iialvar, evit ma c'heritchac'h
ens e Todeles en andret ar bccTierien ha ma
c faonlenjac'fa evito pardon ha misericord.
Pa bartage ho calon confusiorou h» tont-
maoaboa Jesna crocifiet, e roas ac'hanoc'h
... ■ y
Digitized by GoOgle
354 lIIlTtTIOW AB T?RCHE| VlM.
din ev!t maipj evit m'en divige iv^ honjeQiei
calon trues ba co'mpassloii ousva miserioa
ya eioiDou.
Call a bec'herien, pcre a jouiss birio em 9
c'hjoar ar faapa^os, 9 h^t da j^iERaj? preia
an ifern , raa a'hft pige interc^det evitlia^
GoQlenni^ evidoa ar ^ra^u « biipi^e^ per?
oc'h CDS obtenet ^ezp.
Wen deu3 biscoas cUvet ho pefe revnse,t
chelaou beden ens a eur pcc'her pebioi ,
oc'h anaout pegncr bras eo e offansou , efi
der.t bet recours deoc'h evit oblei^ e b^r^PV'
O Mari! pebe; gloac eyidop'h e rqfe Ooa^
en eur ffcoa, depanii dionzoc'li parijop by
gra.c qen alies a griminel 1
Ar ]>3rdon a c'hgulennan bac a z^girjaq* a
greis va c'balon , obten drei^oc'b , a sicpi^CO
Bur oc'h enprt, mar en obtenan.
Etfin, 6 (•uerc'hes santel! prigit en e()i
inierpssi d'am perseveranc e douian9 ha,c e
carantes Doue; prigit oblen din ar c'hrn^-se.
Ar hrassa vcrluziou mcmes ne gufent h^ iQft*
riumC. i'e son son ne dlean-me qet et9 4^
gaoiit , me pebini a so ar seupiadures m$niCS«
me pebini a so qer variant.
Ho c'bano, an baoo doa9 a Vari, 4 9Q
liano dre vcrtus pchini e (;'ba|[er «iperont ar
faveuriou a/ re ga^t» eUB a vignoDiakli
poue. . . '
Ah ! bo pes spq.cb , me bo ped | peii99f j mvf
um sv. iVAh zuf. 355
heoA ar bonhwur da mv«l a doiijuo'bac
3t caranfes Jeans , c wain no ene mii«o*h
pehlni er binnigo, er aaeolot «r e'baro ^a-^'
itfQc'fa bed en etemite edrus.
GHABIST XIII.
~ SurouuKCWMJ A rintilif > Man, u. smWiL
U HABO.
]y[Ax ar'Redemptoc', 6 Man! en em gaoat a
ran en benvioa diveza etu va lines. Implori a
ran ho siconr miii egaet jamns. En em velet
m ran' placet evel etre an iferahac ar barados.
j^lUs! petra a zeuin-kne da veza, ma na r!t
luaicb, em faveuFi eus ar ponvoar bc'b „eQS
dirac Jesus.
Laqeat en dens etre bo taonam ar grafon
ar r^ brecinssa, evit o scnilla var an dud.
Vriget ganeof^h lacat anezo da gneza varnon :
bcema, dreistpeb tra,ezint neceasfw' din.
An tribnoal a pebiai e tleao teata compt
eus ya bnes a gommanc digft^ri : parlantit
cvidon arauc ma c'h&pparissin ennan. &Iam
va Bqrner a obteno din ear varoedigues fa-
vor a bl.
Stereden ar mor, sclerrail ac'banon e creis
an tourmant hacac goal amser pere a cliour-
drous vac'hoDfontieniferniCiuiBaftac'iianoD,
me ho ped , betec ar pors eos ar stlTidigues,
. at baradoB.
Digitized by Google
356 IMlTiTIOIf iR YE&C'HE3 TIRI*
Scl^rigen celestiel , 6 Mari ! dissipit ar c'hoa-
bren dcnval pehini a gUsq speret 8a dem*-
ligen da lac&t em enc.
Calmit an drsablieo e pehini e-moOf ps
sonjan e pec'hejon va baes. ObtenU din ear
c'hueas vras ha guirioa.
Sqoer a bep vertus, 6 Mari! goulennit ma
vezo enoon ar feis ea he oil ners, an esperanf
eo be oU fermder, ar garanies eo h« oil ber-
feclioD.
Me ho tragarecA eus an oil vadelezou ooTi
eos bet evidoa bed va bues , memes pa oan
an indigna anexo. Una a reviis a rafac'h din
hosourci, hirio p« gres^ guit tb ezomon va
lixianf ennoc'h ?
Nan, mam deneF, leneriw^b ognet ao oil
raamoii, n'ea en bellaotqet diociiho mab^
pehini a ya d^ TeFvel. En auiala i reol betec
e huanad divesa.
lUervel a ran gant soumiisioB , pa sed guir
' en deus Jesns ordrenet va maro. Hsei en des-
pet d'an horrol nalurel am beus ona ar maro,
e varvan gant plijadur, abalamouc ma vai'Taa
dindan ho protection.
Me a gonteaiplo diiale, en esperont a ran,
ar c'farandeanou , ar p«i{ecl»noa, an triom-
phoQ a Jesus.
Me a vela sonden Iclerrocli p^:tieinei>t to
dign eus va ollgarantes. Sbnden, 6 ti mam I
me oc'h admiip Tar ia trto -cjedas em bo
'oar,
ttn rr. cbib. nix.
357
V« imgtmi i dcn»; va nnKlIon ne anfait
■Bol goalen oc'h aisUtaofi mm c'bilon 1
barUnto ouzocli itao. He a brononfo mill
goetch, a galoDf banoyou sacr a Jesus bac « ■
Vari.
Me ac'hoDlen diganeoc'b, 6 Jesus! e plicbe
gBAeoC'h cORsideri aa oil hnaoadou, an oU
moQvamanctiou eus va c'balon, epad an-
goni , evel qen alies a act a garenles evido^b
hac evit ho mam santel.
Ahl Anrrou, hopeslrues oiizln; ne gredaa
qstlaTarel, ahalamour fa) ma zon ho sen-i~-
aker. Alias! bet on cur pec'iicr qcr bras, a
Be duzon qet ha me am bens bet ar baabenf
da galmi bo jastic I rates ho pet trues ouxtn,
abalamour ma zon ar mab eus ho quStla ser~
vicheres. -
^reit oc'h ens- din aaout, -lied va fanes,-
ear fizian9 <ras e Had. Ho trogarecaat a tnt-
o vesa ma creiq ba ma creirra v a fitianc enni,
eji henr-ma qen dangeras evit ar silvidignes.
Va Doue, Doue a vlcericord , eur faveur
neves eo a accordit din, abalamour ma falves
deoc'b va savetei dre bedennon ar Verc'hea-te
pefaiiii a.zesq an ilb deomp invotji e pep'
■mser, mx% iapicial M hear hor man,
C«) Ps.^ii. iS.
Digitized by GoOgle
ununoit Am «XM^B>Tiu.
' tHABISl! xtr.
Tebc'bf.s sin tel.
XJn teateni a garantes agreabi mearbet d'ar
Verc'hcs , eo caout evit he pbried , S<aat-
Joseph , an devorion at vrasse goade «a de-
votion a ves evitbi he-UDBO.
Pebcs islim ne dleomp-ni qet da obei eas
ar Satit-ina! eus a un den pehioi ea dettS'
Doue choaaet evit caout sotirci Cas B Vabftt
em c'breat dea, hac evit beza tett fak diCiM
nour eus a virginite eTtun ? i
BeiUetee dktu d« lioulL ar gntrdsbsrlia^
a Israel, ar Verc'faes. Transportet en dte*
«n anf h-«e eus «q aUWa^ nvres t nuras fntol
ar roae B«rodM.> «bnA eh Sgypk .
£tt9 e Monarn «k bet lAfeat Jcaoa* ■»
pris ens i siWidigBet hac anfc trrcdBaptniai a»
dad.
Pebea glaar mil Sant Jouplt beta bel -ev
vnea-aa an aaMrite lagltitt Vav. waalBa
M hac an doQaiw nenea Var Jcmi , .nxM'ipa
oU amseriou. Roue immortal t da bthmita
, dleet pep gloar!!!
Evit caoat nn ide em a verit bras Sant
Joseph, neve red oemet consider! eo pried
da Vari. Vertiuioa Uari « ro da anaoot tct-
tuztou Joseph.
Wat m d«ers t*A ttlt tai4 m piti dlBtf
tfiffixf, cboiUt )iVwft;*ti *vehbi. mwi cdnsIdeHt,
repma's aNes iar g'iTon Joseph.
Pebes iitiprMsionon celesrid A« fea rf^t
e i^lon it bugnel Dotie! Jf^seph a veve gaiif
an hini a laibnr^en argracon, gaM ar Ver-
a'A« ptKhi A so e^el c'hannl pe a'r 6'faotie-
rttt pcA^nii A attTltft d'o distribni d'Aa dtfd.
PiegtiAlIMltt * bivitidl^ezoii apirhttel lAi r'ece-
vaa-en qet I PAtiaiitet, dAnnder, htntfnitA,
oarantes an nessa , ciiraiiM'a Oone ; an 6tt
▼ertiiziou a vrillas « ell4 ef el Bn heiul 6n
vtt de«e» caer.
£M (A^Hteti p«hlni a M! dco6*ti «tl eiA I'et
'A1IB'«k«rc}c<MieAaa «trr inea J6Vat hacidt^
iriov, ^ o^ttb Br c'Mk^-^, Ad pts reconi'tf
gint fiiittnc dd iolercession eur Sani pehSni eii
dtiBS bo great eri eur fecon qen patfsit.
An iKa e rfcu* saVet da ^oue ilisDu en henoc
da Stmt Joseph. Etablisset e dens e c'houel^
Alia a ra be bugale, dre braiicon a tr«votioii'
pere e detrs aiitorisel , da gonsideri Sabt
Joseph «vef tknaii eoH ar psissanta alvocsd^t^
' Aft'lHdfUtfJMellhftflradiMi^nei'.ttnaHiVdCttif
tAtf taftaiiMfoa JfcFb-'jMushati i Vkii
Vi>i>l»«Ml<«M-v»V|a«t^ XeVirt bi Mirri e'lH-^
xarelb, mar or bige aonluetA'iDhtten eaS o'farif
Digitized by Google
36o HUTATIOH JL& ytAC'mi JAtl.
l)enac, pe seurt alvocad putsiantocli agnet
Joseph oc bigemp-ni impliget en he e'hever?
Mses brema, Saat Joseph ea ^e, hM-en «a
dens nebeatoc'h a c'halloud? lit fa) eta da
gaout Joseph , evit ma c'faintercedo evido^h<
Pe seurt benac e ve ar c'hra^ a zesint, Ooue
he accordo da beden Sant Joseph.
Ouspeo-se, a be gondilion benac eveac'b,
a be stad beoac, he stad memes hac ho cod-
diiioD a fouroi* deoc'h ear sujet hac ear rsesoa
da gsout eur fisiaof particnliereSant Joseph.
An dud nobi ha piorldlc a die coasideri, oc'h
e bedi , penaui Saat Joseph a so ar mab bias
€us ar batriarchet bac ar rouane \ ar beaariea
a die gouitout penaus a'ea deus qet dispriget
ho stad , hac ea deus bevet evelibe er baon-
rentes, en deus labouret epad e tbm ea «
vichcr; an dud dizemesadle consideri penuu
Sant Joseph ea deos conaervet ar partela
virginiie, ar vrassa purete; an dud demezet
a die gouzout eo bet ar pennadures eus ar
gaera ha nopla famill a alfe jamaes be^a ; ar
vugale a die gouzuut eo bet an tad maguer
etis a Jesus,. en deus .eonsarvet h> goaveraei
bngaleaich mab Done; ar veleyeaadle geis-
V^t en deps h«t qen -a}i«s ar boDfaepv 'd«
zerc^helJesui et^r^ e:H,vr«c'h; en deasaeoiea
offrel d'an Tad etern^, «r .priTidioa ttai «
c'^adljeaus, ^deU e cirooocMuw; tad ar
(«) Gen. 41. S6.
— D
Un IT. CSU. TIT.
38i
gonenchon a die gouzout ea dent ttndict Mt
solitud a Nazareth, o reaonf totM-a-fiet d'tr
bed hsc o parlant qeu aliet ont Sana bt
Mari; erfia, an eoeou devot ba fervairi « mojo^
o pedi Saat Joseph , peoaus jamaM flAton,
goudecaloQ Uati, n'en deua caret JeMUgtnt
ma! a ardeur hac a deneridigues.
Mses , dreiit peb tra, lit da gaout Joseph ,
beztt recontsdezao evit obleo ar c'braf-a eur
maro mad. Erves an opinion gommun, Sant
Joseph a so maro etre divrec'h Jesus ba Man,
ha chetu eno ar rseson evit pebini an dud
£del ho deus oil eur fizlanc vras peaauS) dr6
intercession Sant Joseph , ho devezo eur
maro qen eiirus ha qer coasolant eveltan.
Bemercout a rear, ea effet, penaus eo par-
ticulieramant en heur ar maro e tesluroer ar
froaes ens an devotion a vet bet bed ar tiki
d'ar Saot bras Joseph.
Sant Joseph , Sante^ Mori, pedit i/wt
JESUS, MAftl. JOSEPH,
PlN.' ■ ■■ ■
Digitized by GoOgle
HYMN D'AR VERC'HES.
]S[i ho salad, Stewd*o vor, Vlim fldiie,
Guerc'bes beprCt, dcrt eiirus An A^voA :
Digant ah EaL Ar salod-ttfl ho pont,
Zlecevii «n c'hioaa gtal hat pedenMni-.
. O dwfikl «WiA)|k an IrMo ««« a! EVS,
Piai so cans «'b»a «tw AA«et
Oaat hon oVl bottn ato bete tfiATT'el.
Torrit ive chadennoa ar re goupabi,
Ar sclerigen remit d'ar re sO dall;
0e)UU pep iJnMig diod^omp, tud iHideif&bl,
H«e obtetllt p«b nttfb dedttp « Iftnt-aTI.
Grit nn tffzo dr«4i<yr»'h MMvet mti
Hot pedettAtdO gant Hep eti d'eVettS pnjjf
£vidomp-tii beza ganet ho mip.
Guerc'bes samethit pot dr^ist aHJtterc'htittt
Ha dreisl an oil dou^ ep liottpanMon ,
BliaiH liw ifBud* bflta d^«rat« .
Hon remit ^009 ha«hMl^ pop UeAoav
Grit deomp«nnduif>epretearTDeSTertQZM
Prepartt deomp nn bent ssr ha certen,
Evit ma zaiiiipdit Velet bo Httbieatas,'
Ha d'e veuli gucneoc'h da virviq'cn.
Enor ha gl»«F ato da» TaA riternel,
D'e Vap nnio Jeias-Christ, Done )im deo,
Ar memea gloar ive d'ar Speret-Saatel ,
Tri ferson en tin Dooe-(E|q'^.
LEVR QENTA.
Jbi lXn-Hk K CORSMKHXlt A« TDSK Ki^! Aft t£tf^.
TOaMlT Ms TRrQ'MS S'lHTBL , ABlOtfK
Cup. I. Imiuitioa vertusiou ar ^ep^
III. jFw ^ir saurci a dleoinp da gaoat d4t
gonservi grac Done. tf
IV. JSiU ar sourci a dieomp d<* jgotout da
'gnaqi e gra^ hac e perfection^ . .
yit. Set eo en em rei4mZm«ttM^ttrf$t^ ■ -
Digitized by GoOgle
364
Ticinr
IX. Em or imrete ha pegttement e tleorhp
he istiin. pagea 38
X. Piecautionou da goemeret mit con-
servi arburete.
XI. Mui ar guir c' hrandeur. 46
Xil. Gra^oaDoutazoevitanditdhumbl. 49
XIII. Ar gidr c'htoar m emgmtpMtiat-
lierotnaat en humilite ^isten. 53
XTV. Vn ene huinbl a so sourciut da
guzet oe'h an dud ar pes ma zea dirac
Done. Sg
XV. Eus a bruda/if ar/eis. 63
%VV Sountisihn d'arfeu. 67
Xyil. Jrdeur, desU bras eus m ene 4a .
receo Jesus er gommunion. 70
XVIII. Santimaackou a die sarga un
ene , pa bossed Jesus dre ar gommu-
nion. _ 74
XIX. . Eus ar sec'hortptrituelataatdjtn
eus an enemt en tm fi^^^Oii-a zeint-
tion, hac en amser aientes eiuargim- '
munion. ■ -77
XX. Profit a dteetdadOHMfeaiiUgMn'
mumoitP'Mifim«ttt w-gomportdnum'
vad. -01
"S-^t. Eu^ ar garantes eoit an Ttesta. -83
XXII. Grandeuriou Doue. '
XXIII. Trugarezou an Autrou-Jioue.
'XKJV.Eusananaoudegaesfadadl^mp ■'
4^ iofuet an iSeiie evU « fOthbenM. ^ p%
XXV. £at ar biiitou hac or haurmena-
dcHitoui. P*gea
XXVI. Eus ar c'honversationou. ' gft
XXVII. Eus ar guir vignontach. io5
XXVIII. Ar fizianq e Doue, En em aban-
doni d'e Brovidanc. Io8
XXIX. Eus an Obaissanc. ii»
EIL LEVR,
B raHIHI B COnSIDKBBa JIH VOU BIC AK VBl-
i^Eion Km IK Vekc'hes iiimtLi ibiodk
' OCiniVELES HE HAB DITIH S BzTHLIKS BB-
tsc ar ahsbb b fbhlhi bb oublas o bbi b
▼ob8 evit au.tii>tovks an oud , tar mbiibs
Caltab.
Chap. I. Bonheur ar ft Saoar. pagen 117
II. Eas ar traoartatet a gaton. , ibe
III. Eus ar garaaHs trit or paour. i a4
IV. Secessitehaeerantaekarveditatioa. 128
V. Observi leten Doug. il4
VI. Eusan exemplvad. i38
VII. Eus a garantes hac eus a hris an
hiunHiatamoK, 1 4 1
Till, Penama e tlenmp ohtr da Zome ar
tacnfi^K a t^Aoalat diganeomp. t44
IX. Dispoutianou e pert e tlpomp beta a
qever ar gOaahu a bere t zpmp gout-
drotttet, ' ■ 146
Digitized by GoOgle
X. Pamm « tie en em eoinporti an eite ,
e pt saHtimanchou e tie beza pa late'h
Douc en /le andret eut gomportamant
incomprenabl, pagen I&3
XI. Rut A tourci ai Srandamf ee andret
ait dudjust. ^ *t56
XU. N'en demteoadi^»»^<lt_af\vu*8mmt
e pehiiti ne alfel servicka Doue, pa
vezomp er stad-se dre volontex Doue. 1 6o
XIII. Eus arferveur e servich Doue, i65
XIV. Pebes malheur eo coll Jesus. i60
XV. Ptnaus hoc e pelec'l\ e renqer clasq
Jet&s,pavesLetartnalkeurd'erc'koU. 170
^VI. Penaus e renqer en em gompor(i
pa vet cavet Jesus. ■ 17)
' Xvn. Jn enefidelne die qct en em zi-
gouragi er see'horiou spirttuel , ka pa
leblant e pella Jesus dioulhL 178
XVIII. Eus at vugs ciaet, i9»
X^X. Eus ar vufs i/Ogrior.
%X- Euf ttr Sihm^. jgp
XXI. Bus a union an eae g^t Dow, tgft
XXII. Eus an deverifHt eat har sUul. 197
XXIII. Penaus «i:evq€rsaaUfia all^HHV
hac an occapationoa diffpftuU eut au
deis. aoc
XXIV. Eut ar gofontes a dleoa^ da
gaout evit, Jtttu. aoA
XXV. Jiet «p stufti^ /tfitf > hofi «H M
^roposi anetan evit sqatr. aio
Digitized by GoOgle
XXV(. AcmffW «v ,^u9kU « nij^fVM
Ml/. pa gt a 914
:XXVII. Pot/c^ar «r ajg
XXV(H. vcrt(» " «tf WOK attwnblet
. gant certen cugtuinoa convenabl. ■ 311
XXI^, P^ep^teo doug cluvet grvou^f
0 Jesut ha pegaemBOt a bw <|
da gjawt d<* chtUtMt « uutru^tfowiu.. »aA
?(XX. Se tUeer qet ctaitq g^ntr <f be4-
nwa t^tftn or bed. aa$ '
XXXJ- Set f# fuppoft m netsa gant
earantes ha gant dou^4er, tSl
XXX{J> B0t eo plega da voloatet Doue,
m^/nft fn tnofiif control intfirgH B
c'htoar. a35
LRVR TREDE,
E PKHINI E ConsiDEBER SUES Hi TEnTUZlOU jL&
VcKcilES UMTEI., ABIOSK 1I4KO JsfUa HK
MAB, TAK 4& C'baltas, bstec b ASSoynctoM
EH is.
Cbab. I. Jit htni a gar Jetas a die pignat
gantan d'ar Ciuitvar, ha soufr eno
gaauut. pagen a^I
II. Sa em rojina da vohntet Doue obars
er souffran^ou, l46
\\\.. mtt hatiimUt. s49
Digitized by
3G8
Tadleit
IV. Doue a reserv anechoa ar hrassa souf-
francou d'e fidclla setvichetien. pagen a55
V. iVe dleer qet en em estoni nac en em
eltsconcerti evil santout dtc'hout evtt
ar souffranccu. «5,
VI. O consideri Jems er groas en em goa-
racker da souffr bepret. a6o
VII. Pe seurt santi'iKinckou a dleomp da
gaout en andret hon adversourien. a64
VIII. E pe seurt dispositionou e tleomp
heza pa \ elomp hor e'herent hac kor
.nignonn o ,ouJJr. 367
IX. E pe Jecon e tleomp ttipporti ar boan
hon dcus e coll ar personnachou a
garomp. 170
X. Penaus e tleer en em fermaat er feis
hac en esperan^, pa en em gaver e
circonslanfou pert a sedlant beza con-
trol dezo. 974
XI. jir gonsolation a deu goude an dri-
hulation , ha goustoude e eeo ret gou-
zout souffr eb consolation. ajT^
XII. Hon affisctionou hac hon desirou a
die sevel varzu an ee. a8o
XIII. PeCra dleomp da ober evit tenna
ennotnp ar SperetSantel. aSa
XIV. Pep-unan j erves e stad, a die caoul
un desir ardant evil gloar Doue ha sil-
vidiffues an eneoa. a86
a AvXV. E petec'k c tteun ene chriifcn clat^
AR CHlBISTKOn.
he t^/tonrolateon pa souf/r ahalamoar
d'ar vertus , fia pa ves e poan var su-
• jet anhlrder eus ebuesvarar douar.^. ago
XVI. Eus ar IreparatioH d'ar maro. agS
XVII. £uf a xouqder maro an dud Just. aflS
XVIII. Eusan desirou santeleusar maro. 3oa
XIX. CarantPS Doufl. : 3q5
XX. Gloar an 4e a lo prometet deomp
evit reeomparu. 3itt
LEVR PEVARE,
E rEHim EO P&nUHTBT ZaS in SlItTIlUITCHOTI
A HESKT, A IITIH, A OODBIIUCH, A CAllAN-
TES, A DBJfKBIDIOOSS BAG A VI II AH f , PEBE
E DLEOHP OA SAODT U ^TBR AR VeBC'hES
SAKTEL.
Chap. I. Eks a e'hrandmrioM AJam
Doue. pagen 3i5
II. Mereoa a hen¥elidigMet etre Jetus ha
MarL 3^8
III. Ekk a dhioar Hdari en
3ii
IV. Eus a vonhear Sant Tan da hfkini
Jesus a root Mari evil mam , honheur
epehiniha deus person oil gristenien.
3aS
V. Eas ar garantes a dleomp da gaout
evit Mari.
339
.TI> Eut argouraich a die ear c'hrouadiir
Z
Digitized by Coogle
3fo Taplki* ftM it eaAthTKOC.
da rhi-i diiiiui iivil fftfcW^rt hd^r a
vm. 333
VIl. -Eoi d beu^ddr ar ^eic'hgi iOHtel
•dirac Od'ai, e fatear aii ditd. 5^6
■ loh rtV r^^his KdH d so ieuA vh koH
■ amlrel.
IX.fepocfltioH Mdyj, B^a
'iL.Eus ar Jizian^ a dleontp iftr gAWft
Atari, fiziancptkini a die da gaout,
dreist peb tta , ab be^htrien pere~a-
. fell dez.o diit*ei ■cie'h Doite bae obten
ho phardon.
Xi. Eas ar bedea a c'halver Salutation
Jrtgelit}. ., ,^ 349
XU- Santimaachou ajiztang er V erc'het,
hed ar vues. 35a
XIII. Suntimanchoa a fiziane e i
pit dmta ar
855
xiv. hus an delation da Sani Joseph,
ptied ar Vefc'ftes satitel. 358
Digitized by Google
ettt
A GUEMENT SCTET A GAYER
bv. Cb> -A ^SMMRitef Adc ^ar a brlt
Hi.^t .aa .hfimiiiationou. pagen 141
■ *■- 8. Penaus e tleomp oder da Zoue
ar sacrififOH-oits'Jmtistt digd-
neomp. 144'
— ^ 'ffkpoatki^t t pen e Ueomp
-^iU<r« ge^tr^mrpaamiMLa iere
m jDvinp fftiaxlrammiitt . «48
' ~ni. I. JnTiinid-gm^JtMsaiUtpignat
ganean d'ai^^6miiKm'^Aag6ti/r
' eno ^antan, -altO
-~ ». em renna da potoAtes Doue
ebars er souffraa^ou. 84^
3^ 'Bus ar BaUatuet. a4g
— .4.' B a m a M»sev-mnetAotr.tirbetssa .
iifonia*. ■ - -aS)
5. He dleer q6t en em ettoni nac
Digitized by GoOgle
37* Tadlu ids a oirxxsHi scm
.Lev.Cli.
en em disconcertient tantout
dic'Aoutevttdriouffran^a.p, 167
III. 6. O comideri Jesus er groas en em
gouracher da souffr bepret, a6o
ClBltTTES KVIT DODK.
I. 33. Grandeurtou Dpue. 86
— a3. Trugarezou art Jutrou-Dooei 8g
». a4. an anaotidegues vad a
dlcomp da zetquet da Zone
ei'it e vadoberoK. ^
a8. Arjiiianc c Doae. £a *m aboH-
don't d'e BrOfiAiMe.- ' ■ x«8
il. %4. £tis or garantes a dleomp da.
gaout eptt /esus. . ao4
llh -19. Carante^'Jioue. ^ 3o5
CiKABTES HI FlZIi.ir9 E HtBI^
IV>- !• Mttsac'hrandeuriouMamDoue. 3lS
— a. SJercoi* a henveltdigues etre
/tsus ha Meri. , .378
' 3. Sut-a t?iloar Mai^en^A. 3a<
— If. Eas a voaktur Sant Tan dd
keiiniJfsHS a root JIIan.apil-
Mam I boaiieMr e pehini ho
daiu pen a»oU ginteaim, 3a6
— 5. £ir* or gumnte* a dltoinp. da
gaout evit Han. 33^
7. EusabouvoararFer^hetitM-
digitized by Google
A aifn St. LSTi-u. 37}
her. Ch.
(«/ Jirao Beue, e favsar on
iiud. pagen 33S
IV. 8. Santitnanthott d vadetes a here
Colon ar Ferc'hes Fart a so
leun en /ton andret, 3^0
~ ^ Invocation Mari. Sj^a
— le. Sas ar fizianc a dleomp da
' gaouteMarlifizianc pehinia
" die da gaoat , drehlpeb tra >
arbee'herien pere a fetl dezo
distrti oc'A t^oue hue obten
ho phardoH. 3.4S
I. ig. Eus ar see'/ior spiritaei a zant
dam eut aneneouen itoexer-
ci^ou a sevotiont hoc en am'
' iet inimei eut'argammanion, 77^
U. 10. FenauseHeenemcomporii un
ene, e pe santitnancAoa e tie
iiezapa zalc'h Done en he an-
dret eur gomponamant in-
comprenahl. i53
— It. Jfendeus condition ehetervues-
ma , e' pefuni ne alfet tetvi-
• > ' eAa Doue, pa veeomp er ttad-
*e dre voiontes Doae. ■ 1 60
. — i(. Pebetmalieureo cotl~/ems. 166
~ iSr Btiuuu hoc e petet'h t renqer
Digitized by GoOgle
h,ur,te,c-hoU. P"gen '7"
II. 16. PCTO^i f"'""
no/ft ;>a T« f^^e' '
dneaefldelnedleqetcnm
uel, hapa iebM t P'U»
Jesus diouthi, '7
III 10. Penmielleer enemfemaat
erfcis hac en esperan^, pa
en em gnrer e arcoMUnais
pen a sehlant beta control .
dezo.
Ar 'consolation a eleu goude
drihulnlion , hn gousconde f
,eo lel gouiout souffi «* con-
sotaiion.
»77
soiatt<j'i, ,
5 Epetec-hctle m ene chrnleu
clasq he ehonsolatton p»
laafjr ahalamour d'ar -oer-
tus , ha pa ves e poan var
s^etanhirdereitshebnesvar
an douar. *9*
COMMCHIOS.
Jnlenr, desir bras eu, un ene
dareaeo Jesiuergomomnion. 70
[8. Santttmmehou a die carga ua
ene , pa bossed Jesus dte or
gommunion.
74
Lev. Cb.
— • profit a Meet da derma eas, §w
gemmmm ms ftmt
con POST AH^m ^ >ITDBBT AIT H^SA.
I. ai. £us or garantes evit an nesta, 83
— aS. Eus er bisitau hoc ar bourme-
«ra6. etuarf'kgiiw'mimik ftS
Eus ar guir vignoniach. io5"
6, Eus an exemj^ vad. 1 38
gant certea CfAmKm fonve-
bed-ma nac Utim a/t ^fd. aao
o/np (fa gaout en andret hon
adversoifwien, 264
i«« 8. £ />e diipQsitiopp/f f t(fr
aitip pa ^filfV^ Aft"
, flm^Bi km ifi" aiamtte* o
— g, Epe/efonetleompnipportiar
boom imm 4wr# « «o// ar prr-
Digitized by
376 Turxnr bdi jl ouBmorr tbare .
SBSTBKi a our;
Lev. Ch. pagen
I. 5. Set eo en em rel da Zoue abred. ao
M- 6. Set eo en ein rei da Zoue tout-
a-Jgat /tac evitjamees. 2$
— II. Sut or guir c'Araadeur, 46
FBU.
L i5. Sat a brudtmf er/eu. 63
— 16. Soumiuion d'ar fds, 67
EUMIUTB.
L Ift. Gra^tt Doaeaao €vit an dud
humM, 49
— i3. guirc'kbMirmem gavpar-
ticHlieramanten humilite grU-
ten. .53
Z. 14*' Vn ehe humbl a so soarciai
' da guset oe'h an dad or pet
atdzeo dirae Doue, ..Jig
OBoiasiirf.
I. 39. Eat an Oboissan^. IIS
II. 3a. Ret eo plega da volontes Done, ..
memes en traou control da
interest e c'kloar. a35
pedc'h intehior.
' I. 8. Cftoas a eur stad a vues. 3a
II, ti. Etttasourci ar Brondanf tm
andrpt an dudj'uit. iSG
k avn» mt un-u. 377
1*T. Cb.
til. io, Gloar an a so prometet
deomp evit recompanf. p. 3lO
FAOtntBIfTBI.
IL I. Bonheur ar re badar, ' 117
— a. J!iu ar braoutentet a gaioM. 1 3 »
— 3. Sut ar garaiitet evU ar paoar. I9i4
yeceisite hao avantacb ar ve-
dilation. laS
Pouvoar af beden. 417
Eus ar beden a-e'hai^ S*la-
tidon Aogeltq. 3^9
ITAtr^AMlirT SIT DBTOTIOir.
L 9. Zttim a dlee^ da ober aa Ar'
c'hra^a Zoue, 5
— 3. Eus ar lourci a dleomp da
gaoat da gomervi graq Doue. 1 1
-— ' 4* Eut ar iourci a dleomp da
gaout da gresqi € grac hac e
perfection. 16
n* 5. Obserwi ieten Done: 1^4
' •7- i3. Eut ar/aveur e teMeh Doue. i63
— Si. ' But ah diveridu euS har stad. igy
— a3. Penaus e renqer santtfia al la-
bour hac an occupatioHoa dtf-
ferant eus an deii. %<ji
— aS. Ret eo studia /etas, hac en
11. 4.
Digitized by Google
JXt sfl- SoR^ur evr f^mill a religion
vad. 214
— 35, lUenoa.t!itt ai'gttv'santeles, a38
lU^ la. Boa (fffsetmcin hoc fion der
tint q 4k Afvel mrm m eg. ^9
»*>.ij, feV9 ^iegmp 4» Qbe^ eaU,
tenna ennomp ar Speret San-
tel. 3^ ■
— 1%, br^tvatiQH 4'ar inorq. S|g
wm. 17. £us a ^ou^r man OP dud
Jutt.
maro, 3os
^ ar buretf ha pegttKment #
tteomp hft it$^ J8
}. 7. Jvantachou ha, dQUfdsf am-
litud.
>U» 'fit '^'(r M vuef cmet- 189
IQ, ^Mf ar Vf a interior, i85
Digitized by Goegle
III. til. Pep-Mnm, «rve$^stad , a^m
eaout iNt detv anlamt ei>il
gloar Boae ha sihidigue» Ofi
IV. 6. Eus argouraich a die eurt^hrom-
adttf da Vari eaout euit inte-
¥e»t ha gioar e vatt. 333
— t4. Eiuandeo&tifMdaSoKtJoieph.Wfi
Ar pez a so merqet ama diaroc,
mstribuei liervez an amsenou
d^erant eus ar bloas.
t. Epad an azTent : e e'baanailer , o c'bor*
tos ar Messi prometet sbapue comma ncatnant
ar bed; conjuri a reran evou da lacat ar glao
celestiel-ze da goueza : arBeden , — arBurtte^
-~ar Peoc'h interior, — ar Gontemplation.
s. A. dalec Hedelec betec ar Burifications
arSaoureteSf — an MumHite , ~~ aa ObeU-
sonf.
3. Epad ar C^orab : tu Beden ,-^ar Fut
evit pehini e» croaet an dot , ar Setfhor
Mae ar Gonsotation tpirituet,
4> Epad amser ar BasiMii : an Adveni-
teoa, — Carantet DoaOf ar Zteel ewit •
t^Atoar.
Digitized by GoOgle
38o TACLEirBkytfWij
5. Epad an naser PtMM^i _ ,
rantes Doue , ~~ ar Gommunion. yr .
6. Eus aQ Assamion d'ar Pantecoai :
^- ' — BuiciB, — ar Gomempiatton-
aeedttoit. P ■ -'^<
3 f> A c
.TAULEN. .
Erit lenn ar chabistrqu eua a
Imitation ar Verc'iies , 'hervea
ar GoueKoQ principal eus ar
bloas.
Liv. Cfi.
u.
i]
imoaneavui bar SdVer -
Ooiiel ar Rouaoet. 6 gaenver^
aS, AcVerfr'heshaSaBt Josepli o
tec'hot en Egypt gant ar
mabiojestu, ^^uenvcrt.
5. BftdisiaDt hor Salver Jesus^ .
Christ, i3 gueavw*.
r Jeaas en tempi , a tiipat-
oe'b w Dpctsret^
■VL- \t. EwetCana..
I. M. > ^uel «n tiwo MUtel a Je« .
— I ■" 105, " 14 fftenveift
\l, 5, r Ihicificitiipiaar Vereses Van,.
Digitized by GoOgle
II.
B3. 1
--,
a3. /
IV.
a.
IV.
>• i
9- )
IV.
6.
IV.
7.
in.
III.
"
t ]
8 (
IV.
i.
6. 1
6.)
lo' }
11.
3. f
III.
IV.
BKBTBX la OOOBLIOV PBiaOItijH 383 '
Gouel Saat LoqU, s5 6oU%
NaiivitearVeic'besVarit'SfHen^.
Gouel an haoo cantel ■ Yari.
Gouel an Itron Vari eui ar
Merci. 24 guengolo,
Gooel ar Boiera.
Gouel ao oil Zent, i mit da.
Gouel an Anaon. s mit tht.
PreMntatum ar VneliM en
tempi, ai mis dm.
Goad ar Gonwption ena
ar Verc'hc*, 8 gemt.
Gonel Nedallec, aS genu.
Goud Sant Stepban, a6 genu.
-GoaelSantTanaTieler, s6 qerzu.
Digitized by GoOgle
(
I
Digitized by GoOgle
|
The flag of Somalia was created in 1954. It has a single white five-pointed star centered on a light blue field.
Somalia
Somalia |
<p>I have a <code>v-data-table</code> and the user can click on any row and a dialog opens. Inside on my vuetify dialog is a dropdown of data. </p>
<p>I want to filter this data everytime the user clicks on a row and filter out what the user clicked from the dropdown inside the dialog. </p>
<p>Here is my dialog:</p>
<pre class="lang-html prettyprint-override"><code> <v-dialog v-model="edit" max-width="1200" @input="closeDialog()">
<editCompany :isEdit="true"
v-if="showEdit"
:company="selected"
:adminEdit="true"></editCompany>
</v-dialog>
</code></pre>
<p>You can see I'm passing in the values from the table row the user clicked.</p>
<p>Now, I need to use the value being passed in to filter the dropdown. The mounted event only runs once, so my logic inside of it only fires for the first row clicked. </p>
<p>Here is the mounted event inside of my <code>editCompany</code> template:</p>
<pre class="lang-js prettyprint-override"><code> mounted: async function () {
this.filterOutResults(); //this is where i do my filtering and it works
},
</code></pre>
<p>Every other row the user clicks doesn't fire mounted, so I cant use that unless I can unmount the dialog when its closed.</p>
<p>I found how to fire an event when the dialog closes, but I cannot find a vuetify open event. </p>
<p>How do I run a function everytime the dialog opens so I can filter the results or how do I unmount the dialog everytime it closes, so the mounted event can run everytime? Thanks</p> |
The Gold Coast Titans are an Australian professional rugby league team. The team is based on the Gold Coast in Queensland. They were founded in 2007. They currently play in the National Rugby League competition. They have not won any premierships.
Other websites
Rugby
Sport in Australia
Queensland
2007 establishments
2000s establishments in Australia |
<p>Am I doing something wrong here? I want to load that gray as a placeholder however, it doesn't load. It seems to only happen if there was already another image set or loaded.</p>
<pre><code>Glide.with(getContext())
.load(url)
.placeholder(new ColorDrawable(ContextCompat.getColor(getContext(), R.color.placeholder_gray)))
.error(new ColorDrawable(ContextCompat.getColor(getContext(), R.color.placeholder_gray)))
.dontAnimate()
.into(new SimpleTarget<GlideDrawable>() {
@Override
public void onResourceReady(GlideDrawable resource, GlideAnimation<? super GlideDrawable> glideAnimation) {
image.setImageDrawable(resource);
}
@Override
public void onLoadFailed(Exception e, Drawable errorDrawable) {
resetImageView();
}
});
</code></pre> |
Rennet is a set of enzymes made from the stomachs of mammals. It is used in things like suet and cakes. It can also be used to make cheese.
Food ingredients |
Church of the Castle of Lierna Lake Como is an antique Roman Catholic church in on the shore of Lake Como in Italy in Lierna, region of Lombardy, Italy.
History
The church was founded around 1147 by the House of Savoy.
The church of Saints Maurizio and Lazzaro is a small church located in the Castello village in Lierna. Initially dedicated only to St. Maurice , it was then also dedicated to St. Lazarus, because of the pilgrimages to this church the faithful gave the name to the Swiss town of Sankt Moritz.
The small church of Saints Maurizio and Lazzaro, documented as early as 1147, is located within the village of the Lierna Castle, whose ruins are still incorporated into the surrounding houses. On the sides of the entrance door are painted the effigies of Saints Maurice and Lazarus, dating back to the seventeenth century, and an oil altarpiece, also from that period, which represents "a Christ with Martha and Magdalene", while above the altar there is a wooden statue depicting San Maurizio. It was designed to perform its functions even during sieges, which is why the apse faces the lake as a protective bastion and access is within the castle walls.
History
The Chivalric Order of the House of Savoy, the Dynasty of the Kings of Italy and one of the oldest dynasties in Europe, was founded in the small and ancient medieval church of the Castle of Lierna, called the Church of San Maurizio and Lazzaro, initially San Maurizio (St. Moritz) in 1572 by King Emanuele Filiberto of Savoy. Only here could the Knights of the Kingdom of Italy be baptized and obtain the title of Knight of the Kingdom. For over 500 years there have been several families of international noble origins linked to Lierna, or who own properties here.
On the sides of the entrance door are painted the effigies of Saints Maurizio and Lazzaro, dating back to the seventeenth century, and an oil altarpiece, also from that period, which represents "a Christ with Martha and Magdalene", while above the altar there is a wooden statue depicting San Maurizio. It was designed to perform its functions even during sieges, which is why the apse faces the lake as a protective bastion and access is within the castle walls.
Lierna Lake Como was the place of residence of the Empress Theodolinda, who built the Castle of Lierna, on the basis of a dwelling dating back to Ancient Rome, and would have lived there in the Lombard period, even after she was widowed by both Auteri and Agilufo. The queen of Italy Adelaide was secretly locked up in the castle of Lierna da Berengario to convince her to marry him. She was eventually freed by the monk Martino da Bellagio, and she was married in Germany to Emperor Otto I of Saxony, but she returned to the Castle Church of Lierna for a second wedding blessing ceremony. Queen Adelaide then continued to frequent Lierna in Italy also in the following eleven years with her husband who became Emperor of Rome.
The whole castle with the Church of the Lierna Castle, are conceived as a defensive military fortress, and the foundations date back to ancient Rome, scholars have recognized in the plan of the area of the Church and of the Castle of Lierna a plan of Roman colonists with a measure of sixteen square feet divided into sixteen lots.
Amedeo VIII of Savoy established the Order of San Maurizio in the small church of the Lierna Castle in 1934, suppressed in 1439. In 1572 Emanuele Filiberto of Savoy, known as the Iron Head, re-founded the Chivalric Order of San Maurizio in the Church of the Castle of Lierna, and with the Papal Bull of Pope Gregory XIII he obtained the refoundation of the Order to which a few months later the hospital order of San Lazzaro di Capua was also joined. The small church of the Lierna Castle thus took the name of the Church of Saints Maurice and Lazarus.
The royals of various European countries in addition to the Savoy family, periodically go to the small church of the Lierna Castle on Lake Como in secret.
Prince Emanuele Filiberto di Savoia will publicly return in 2005 to visit the small church of the Lierna Castle in memory of his ancestors, donating a bell with the coat of arms of the House of Savoy.
Links
Emmanuel Philibert, Duke of Savoy
Other websites
(It) "I Savoia all'inaugurazione della Chiesa di Lierna", La Provincia, 2005,,the Church of Lierna: Finally a Church that is a bit ours too
Roman Catholic churches
Buildings and structures in Italy
1147 establishments
Lierna |
ya
NO
4 й
M
3
"up бы 89 ۰
YAZUA 17/۷۸۷
AS
uo SA mesh “Zee IJ hoe Жж M 7 ғ. YA d
مآ ہدک رب en
ہے а
۱۰۰ — —
Erleichterung: des Unterrichten
ее A
ее” =
Ж LUMI
d IH
0۷ ۷ dn
a ae
2%”
ч fi
«а, 1 Чети по. —— w Preti [ jf tent ;
<
I op, po Go, Und: ССА à A
2 же 2 Yt ган аб А ۷ 4 | | a
۹ 7 Aro ۹27۶ھ ape s -
т? 2 =
— ° Е
т -
-
E * 9 è š
d" А
Е»
= > https://archive.org/details/100ubungsstuc «ef |
E Y
n È
S NL
۹ "а E x. 4 X
ey N
а:
de
ER
i ў д LING. BETO КО съ *
a е 4
д 1] L4 O گت cq шел шаі. 754 چا
= [Ey 1 Нос .کک qp A Пада کک
CS LF A Re = | - e
ЕЕ а: ЗЕЕ
=
ا
ПЕР ЕЕ, سے ص ہے سور
ام ہس جم وہ
[cel Jr eni E У БАРИН ЧАР лац А ات
| ات از تا تا
ca ет 2 2 шеші талдан
TT FET EF тт 7 PY 27 — МЕР Wasa لیا کاکا
esa ei ۴۶٦ ‚зе پر @ TAA E di зон пина БЕН Cid ШРШ Ф І -229 31 LA —
л у EE БЫТУ > وا کا PAE (| “аа Е маны ہے EDO >) ПА E جس
КЕЙ ШЕЙ әнші I geni nel a. l6 gy a » | ur PT ЛИНИЯ ми SS
La an ІШ. е 2 = — + а, >
i
— T
Е Hat іа
— 0 St | <A ۳ 7 e WY A Wr
eoet et sz TC tet eai exti
LI Me a, MAA S| ےم = A Vel: DEL ems کس SA QS ШЕЙ EES ka, Й SD) کت کخا
—
жаш: p Г | № m Y- + — ےس لے
Ll
Led EEE, — наат рава a مس БЕ Баты ھ٣ дай کا
| را EI E Hz -L——— ке EEN EET SS рай
(5514.)
Figenthum und Verlag von Tobias Mastinger in М
VIOTENO= РЕМ е
Adagio
Larghetto.
dae >
LEA „ЫН بد ENG سے e deum
2 =
1 Pd
ара
|_| © Op [та = 6 |
بح
um _ | | —1
EA ALZA ه هم ۴ 4
atea
O AA
- —
ЖОО LINO PRIMO.
Tete Î Î E E алы | Aa JL | ca rrt |
Ii p pepe — Mn @1 سج a
EP a pro pr анн Lera ен alee ле Ж ۲ E > ДА روچ
lxxi ee] ۲۳ تچ ss E = Бина En 71 EE — 2270ا
БЕШ 728 қаған A چ صصص и 4s! AN
ЕЕ p m Ls A ESEB
ИЛЕН БЕР” ИШ Е г
re ۲
VIOLINO PRIMO.
о А Ne pra اج ا
vdazio. =
' S (9 319 2.620 NS
об «Жо
а росо
а Pr =< > > росо 2
> ` 3
__ کے с “a \ в. е ' x< / y
|) EA = ۳۳ تع = 91 ره cs” AAA xs атаманы
С ааа — سک а [s rra FS] El E fe و 88 ۳۰ immessi ey) JI ра, ЧЕТ
دص а لد БШШ eS А RE IER] hay کا حر 7 EES ده = کے
- T == ZZ TE EZE ES это = PRES museo se mi
۰ — => + . - M
g^ ہے ro ie O пер e 7
Н چ
Н فار m SME
М. {— ЕЕ eae
: E EEE Y Ar
— tgp tet А بلا
| جات
All? moderato. б”
aro + ref :
наф 1
— = صا ZH zer De
pa fal [|
=
1۳۹۳ EH 1 ۳5۲۲۳۲ سا لنککا | ہے تر gsl ESE 297 7 | m 6: 1 да жаш ہے ==
Тог m سد IIS Y A
"AAA [І а-а-а pate Em (
P e | PS РТР pla — 29258022 سس ER E
— اسو === Æ 5s | РЕД. isn аа аар
“ar PARETI اعا са ها کا کا ک 2 EZ ү е насі а Ў Hi Len 4
= EEE Qu Вада EE OR of ЛЕНЫ A AAA EL
a کس ہے
- 90-22-1-70 AA E — ЕА تا | اسر EEE EF
Ip pe E EW AI E — A کا E با لو mW ہت ہے РЕ {|__|
"WEE 222-2 KR =] =s] SS ut Fee er. дана و
mu ] reo _e0eo_— E EEE A AA D] ЗЕ с У Ar oi AN (SE کا Samt
VIOLINO PRIMO.
"Larghetto. co AM e. :
т ہے جج as A БЕЙ, AN E O کا کک کا |
| |^! Lenz [ШЕШШ ihe ZA ШЕЙ PY SA ss Dr zer ee E ESN SF
4 Р
а | pr ا
а CE
T DIECI A aa E
RATO CESARE] _ [ |
—
E سس pow
== ви? РР E
Е cala arci = E
LL | 3 ی
|} mmi سا(
poo rM A МИНИ 1 1
casi RE A D essi А)
N° 69.
SCHERZO.
баа | E I-— a ғ.
یواسم
¿e
PRIMO.
хо
IOLI
N
S
” |
| u мы ا
2.1
LA
= =
=
гэ AP | | | I ol A
E гір годе || r*—9 ES و سوچ A
—
ЕЕ
Ne Q T N O PRUMO.
| m вит |
Seo B ا کک
— کا
ДП m eem gp NI
a ES A A I 5
a ed T — ==
a ЖЕ] _ _ 771
L] | w e |
— Те та
ай ШИП. کے 4ے
[d we | | | |P we | AR
| / لس || а Га) کا ع ди. —
۰ + Gam.
= ке + [ | ущ 4
nme. be eee,
LI e | ١
| — ا رکا کنا
Amas ws x [|] DL же ]j
La =a m NES p
LL Om
PRIMO.
VIOLINO
4
VIOLINO
PRIMO.
Allegre
tlio. -
Zu x
а
N
RONDO.
а
|
|
|
Г]
|
|
|
|
|
|
uno با ۱۱ ۳ کا نے р 1 P” ТГ
е 7 | Фо р 18 » |
re!
E
Г "| | AA.
=
سا کے لا
green
—— ) _ — — — ©
—2< | NA. Шо»
—
| 5 | سے
ө = ee E
аа =
$
г,
7
`
`
i.
B
*
+
D
`
* 1
+
Р.
ہم >
'
-
*
4
ж
i
»
tw
я
4
7 .
к
`
-
2
+.
. E
e
> |
1
ru
Б ы
A
D ۴
5 ^
1
' ^
ка
A
4 “
€ ناو
a
"
4“
ыз
EL
а. 4;
۳ er
я
—
ba p.
Е >
3 қ
1
0
4
L 2-7
ZUM - rin,
Pn я
^ ( >” PILL, A AH te ZZ : YA vM
ӘНЕ UNA се”
Pen
Erleichteriungoes Unterrichten
“ры Vel ЖУ, 7
TUI — O07? == оаа: =
E MNT й А A TE Ur "
۹ 92 M. v0; N IR UP wear sA р г! N г El Al iT
ND 2 رل T DUE un 2 — s
| »
a 2 ЖУ;
fi m YA УХ |
sb, Чет: Es р ` Lo
NILE: کر ۱ une. is
Ж BELIEF //” /, 2772727722
7
АТГ"
“
VIOLANO PRIMO.
Adagio. | ۱
nt A
=3 === = ہے تھے De Somme رب
۰ == ۳ =
ERO = 1 So — = кес сыыс нр л l i سج gr E E 7
SE سے | = экее | A iss ~ сел. === й
Bern an - =— a Ben m ا لس ки ZZ і ہے -
= .
e
Eigenthum und Verlag von Tobias Haslifteer in Wien.
VIO LINO PRIMO:
Ha Ж.Ж
لے 02.1.2082 58) E
E W1 Em
= [==] А
222220 دہ 2 تسه هد à =
= a ae a) AT аў Г
= He W 9:
PG sg СІ ЖИ. = ej
EI ramp ug p eve ALY ANA с
Seb low 489 AL — |S| [ЕЛЕ E реве E DI EE £ EEE EH EN kA
"1-۳۲ Aw М М ММ AN ха
EE ЕЕ
mua и |
VLO 1 NO PRIMO. I یکا
=" m Е 7 i
Ez sss he |1 .. 4 m ее cH d EA 60) E AA A 61 | [x] I] ۹
A ) ag لس аз سے = Se A EZ] 52۰. کچ کا — EEE =
ور ER m =
yt PH = تسس E
РЕБ ТЕ) cp рр m 1 7 ۲ i i دز EE ПА FA ағы c >]
А — ا E — cim - ھا —— “й a CA ТГ ии й
(JUAN WE
Е ТРЕ s f
„Сла FE RRL | ай E I I ранні сии = |
т ma — пач палашы
A TEE CS E
PRIMO.
VIOLINO
Maestoso.
ве | |
Шаба) D 2ھ
=
!
|
|
;
E
u
ET |
awm EJ
вы І]
L اساسا yA
бай ta | en EE EZ —
DES
لگ
PA =" E=
i 7-3
کا
EM
ESE
dea
z
He J
(ЕНЕ ІН al EE
ПИЕ ПР" JEE “І!
Lg ДЕ даа A pes سا =]
ros
F
B
PU [IP Фар ІЁ MMS
A (qam A! A i
ker لککھتا ا AA
sizer
сенен ра een E |n A
въз AAA ЕТЕ] EÊ E] 2
eem
Я
A LA LI | اک
Р Ре Ёй
— =
EL]
РЕ] EER es a 222+1
Стари
Eu E Be
pa e |27
Andante VIO LINO PRIMO: J
sostenuto. ИР а ана = | = T E - W.
N- 722
" 80 2 he ai سے ЕЕ
EM Ecl H
ДА... ро 1 x. я 2 ЕРАНИ” ET ай
?
posso EES 22) : Am >
AS @ І P Пе NU" P" || Г ТР Но С. 1 کس کہ ے سے تا کات A7 |
2 ТЕЙ کھ | ۲۳ ۳ ۰ | SSEEE لککا کا FEL; ЕЯ БЕ E ван БЕБІ АРА BE
Lol: and DS 7 723Lü سآ ا إإإ БЕН 1 =
z ET ут ESTETICA
— سس ھا L S EZ y—
cucire AA
27 ПЕД [БШ EST
PRIMO.
VIOLINO
Lento.
VIOLINO PRIMO.
Lento.
ме 83.
PREGHIERA. &
` Li f
ДЕШ AZ Di e A
کک Be Балы کک i RnS Ree ДИ AA
مس | | “ыы |
i as A اکھتا
=.
٩ ۱۱۶ vivo da Capoal Five
VIOLINO PRIMOS
Larghetto.
ғы P,
] ۱ P" Р ger М!
ЕЕЕ
=a
PRIMO.
VIOLINO
Allegro.
“AA E |
Jn sS IESI P ¿J ser Ee eee ee | ә.
مه( تلا تسار Tor ea RL A
“
Ка
аднакі
<
“05 “ra
Tap
کت С. e $ т =
<s Аум
nOD. Toon
ےم
x
Oe
-—
=
3 ак Mot,
“Z ПА SAN
ЖИ УУЛУ Ма лу! 73 4 Ж”
Sy leit مج و۱ ses Lnterrichtes
3. ее ИГ: |
E JA
< ہے = ssa 77 رم =
OS voy p y Ty
7
са! ۱ N 1
۱ с > Bu == - “А ДД
NA
\
M
NI
M
—— = È
N°546
i LZ ,
>
2 72 With
hi hum t Aa I,
——
A Ж а нас E 9 ۳ LLL
® #7;
2 ОА; 27 tend 77977277 р
Жж 2) 7,
+
= -
-
e
е
е
۱ -
-
] y Р
*
4
- , - ۳ -
۳
e
dit
- ,
, A
VIOLINO PRIMO. TRES |
Andante.
Д اک سمل
да дю еве LA вал — | - وا ا
A = dl
Adagio ma non troppo. سے та =
Q regi
—— oh = = -
(5516.)
Eigenthum und Verlag von Tobias Hastinger in Wien.
2 VIOII Іо PRIMO.
Allegro
non troppo. Y — €
"ue HERES i ro та Еее aA A جو سے ا ү аса
L 1 ۲0 P O T а | ПИР ТР еі ГАР T ST | Pod, تا
ЖЕСІ DI IRSA | панава
^ - D
гы man
Аз ЕЕ cen ЕЕЕ ==
1 A а ESA m» ó i ay ار КИН سس ات I Шиш
ааа [ee ЕРГЕ کک
ц
| —
FIDELI ГУ Дай па” анна E ےڈ تک Se E
وا УПИ DA A A جس ے× SR ДОГ «ні EESEl EES
f DTA S 5 dl اس سس سح ات تن emen pes [m nift
e ER инана | یه |
== =
VIOLINO PRIMO.
EN: 99.
Bi AT 2.5. ae —] + | masssa i Ри. ёр 4
паши и LLL ee EEE 1 TEE г أ 13۳
| سسه ۱ i
L—]| — ا + یوس سس
РА = — ارات dr “Г, г
Г РИФ FY | | er ۳ | І Г OE em
[pem erue a cr prc m
EE... Sessa کا A — mum _ لے
=
SUE д” 2 TR ў” N e س ا ШЕШ ИШЕ
FEED m pec DE. ae p qom . 7 Fo + E ہے ھت ДЕ دب Reise] A нана вее
A EA کے AA Biz] EEE ee ET ee ہے AR Пана EE „A Lais ET m A A ECL CS وع سے وہ وت
|] ».لس м mem | ESL e = м—
AS "m pom E ПИ” A EY A
— 4 DAME < ь YS - © I
= Lee Oe
ВАЗЕ CEA ہے PR
end ir e ШАН ll =
a — 0 —77 Го | =
TR. ек 7 ання
al ‘Fi ne
а ШЕ. 5546. á
VIOLANO PRIMO.
mn EST TT. SL T ca
LE EE سرد و ا
=== Eaa ss SAA ща
а (БИШ а” Пре:
EEE ГЕ ane ESE p pen A
E SEZ) sesi Es es]
> на L | | ۳ ۲ 4 |Z { ЛЕР [3352-77 U A ЕШР AS E
„АК W al :_ ГРИ = DT]
E CAE )۳ 22 E HES 1 5 <>, |72
ШЕМЕН “а шара БЕН а ане. 7 mw. | 2 -
g - | gl [oe A FIN کی EEN EE کل
e iii БЕТ ASS”. AA AO AA A ER Г
(O pesquero A аа наце سا ۰ ۰۳ un, А
=l ма Se ا ا EA Sa SCSI ДЫШ | -
۰ Е]
Ра тие E A |27 PA EET
[ ju пава A оо _ EF ASA
| مس аа немее 1 EB اج A AAA
асна - ‘
- VIOLINO. PRIMO. -
Pe
Andantino. —
DÀ asr تھا Әй НЕД ساد
==
I E РР а 2f | Ө ма ar! سرا ur
ےج ہے A | ۳۳ РТ | a A] =
SA Sie [BEI BE A О ھت i HA s= AE 2 جا Gl ee Ex В Да
= بو تس мы | — P — گا e ١ ИШ << |
4 Ee | — Aa | 1
Se لس ee
L Шымада — | 4 — а E ө dT мы —— s
Je re ыы ے ٠و وا P | га سے رہ
i 22 2 2۳ u ا DI ЕШШ peel | == لے — м لاا
س oe — WE ` - шшш | =н LU pn سے | سس _——
— | 4 9: ww
Scherzo da Capo
ша senza replica.
" VIOLINO. PRIMO.
\ ٠ TT ہچ == MEA >
A a FHM |
EEN نک rers iJ PRESEN WI) 6 7050-4 پل
— a же IR ET جو جا ھ
2 ب N 5
Amol Tm =m — = Шона ышы ہےر AA
lat ato ЕИ БЕН Фо m- مد للا کت کے ے ھوو lo Js ز ore =
| As7 _ Oe To | "T1131 542-22489 — |
[21 — “ран A HORT ر۰ 2 „ттсп
е? ۲ | Бе мо #1! ue
oV | BIT РР | І
= ES (A 921و
Allegro. voee ~
۱
Li я
ور нт ЕЕ ات E
за с. зс ہے
"i454 SS ا e || S EA ШЕЙ ЮЕШ тен En EEEEEEKSESE [SE EET i L m گا ИЕ Бл RE E ШШ کھا n
ДА EEN LO нам gai Cesa == سس i е
TD š а =
/ : A ES qm ABBA. Seen ЕЕ аар Z — = E HETÎ KEE FAST
PA AAA الاو ہا eg < AS
een sa
А AE GIRAR e Е
۰ =p ІР dolce.
| 2ےک
а! 2° eu’ —E gru ndun eo: 1 | 14 Zr y гаса
——=— Ñ ہے س ا A I وی کی paja]
VIOLINO PRIMO. қ
ее р ШЫН EES БӘЙ " F
-026-- سے _ _I — 2 ^
8
Ae ۲7 ٠ 2s f 2ئ Da
rss E FEZ I KLA es 208) дараваны کک Ae eee TO AA ee
ша | | = ста рана y esse eee i e ee a Здаў жо
01
ШШ Р-Н” У 1 17-7 по ат": A A 8 аш алын
E n ранга Гао a gE Т
— aa ышына وا ШЕ ет ا PIT AVES TAL BES 9 21 e “sec
АСД Бн Tee TI “аа 1. L L €. pst. See
PY r^ 2971 171—911 a Y و ЕТ | ре ай і Ү
ша بي | بل لے Б A. Аа Гүр г 1S р کس ШЕП کڑ اکا لک 2
تب os سس umm uml |.
T
ГА) | <A aaa
" | айа 8 | ۳ | "| | PE م۲ Боке і
| سم A m=. a ў — 4. کے کن pros een HE
-— ая = ==.
I RI ten _
— — 1 жи ге
со Ha Dee PETRA a lo E Р "ер. я Ту
ES ۱0 SR 7 ما قو * F° ہے т ла سر سب | مس — ТЕЕ А5
DO Así КА اف ем A E аа” نر
Sia л се — Зак я
LA AA ПЕ EE TY saba 1777 از
A P HPE] نے ےت ہہ ساد
T эин тиш u لیے I E EN ВА جج ЕЕ
VIOLINO PRIMO.
\ndante ala ==
= ят. — si ж БЕН si m NN
NON t enu t O. + et 252. I == oe - 0 = 1 = AAA == ==
== ا TS لا үле Қырт а
DA a = ө = "ne P amr.
Т! = л шшш з Г р = er a رجح a
Ni 99. те’.
= ОП —| mu bie СИ ret EBES
Yz- [AAN Ei] سے کت ” lia sla]
e
МӨРДІ Doe
TA Jr
= ке” 2 го. РРР
ER m ;
i 7 > = 4 Я me
ñ ' ہے م2 Fran Ў | "mama
/ ] а а ү Ri APA A AR E ER ЕТ SSS ФГ
A ? еге اساسا E =т= رد E A REET SIS ван нанава +T]
TT —un ss | i; T__r__-_ccr lee EST EEE SEN EMO er аа Й
< > ЕР жи EL ‚т m е
` EAT
AT
ПРЕДЕЛ abe NEM IEEE SIM
هس Tr .+ و
AAA HEED ES pece -
VIOLINO PRIMO,
BR Mame
BES EE EE Î 2S ШЕЕ ORI БӘЛЕ
ee І |
а
за „В? 1 Фе. # |
PA ДА | ПТР LIS |
EET LUG ise E раг; I
ole Ч | i
е
rg. eee) ESE. eel 088, poa om 4
Ge جھے = ПЕ
(8) несі
БЕРЕСІЗ 4 ГР mum | „Ска ess: کوچ Sa «87 AE] ЕТ ME O see
۰07
. е `
*
1
“
д .
B *
e "
*
,
е
-
۳
è
“Ча,
,
è
+
,
.
`
,
) . u “Я
۰
VIOLINO SECONDO.
N E 62 с 7 Е ——= ==, کا EESE ШЕП RTT
AAA E ور S | ۳۳ھ |= -
1 TS BR A MET A BE ДЕ — سب
FUGATO.
DAA we An р ے
EM. mJ فو — 27 لا Эа جک کا کا жаны ШЕШ БЫРЫ ا —
[49 | из e اس سس 35 та ШЕРИН |
е |.
arma Bae سا БЕЙ dii O Баке a
Торос жанне лана ROTTO
ТТ | psg 080001 ۳۳ 5000 ГР
EA fe, ANA SR 1 کا Бы Ed Tr ar کھت تا Пе لت (аа سا
Ii РР EY لد کے کے ار Jug б ما ا È کے ےہ بل وی | ۲ Se EH EF ласа
CATA Reel ae шыу” یئا EA A EY I° m кен کا کی یا А” AA کا ee êê AT
AA AA AA ar — —— Tem tt I БЕЛ! E] р A ze
7_ 4
hr > — E
F
Silas
اس
Tobias Hosting.» in Wien
٢۲٢۲١٢٢٢٢٢ und Verlag von
VIOLINO SECONDO.
Adagio. ту Larghetto.
|
=
A تا -_-_
"am = F === [ т (а
= = IEEE << جر pete ЕЕ
NLE- ЕЧЕ e
ыа سے - pr >
سس اس И: le: un ur ہے SE Ts ния | |
7 iena MESES CD جع اف =
ЕЕ PA === | gel 4 ہے سے ہے
ж таш лее ет rese Mea EE E ста EE] ۲۰۰ I e
at A Bas PUDO E
= ۱ ۱ ۷ й سس | | im | mm |
EE o МЕ توت( a =>
E | | DEE IE в. Г аі
жең I" D at Z a ге Та“ o
SÉ
INO
Ў ۲ O L,
gE E E ES ma El
ЖӘЕ Ін, Ав! ۱592 35 рен 8
Lew al
s = .ا
E سے
pet З
vf — 1;
SECONDO.
==
scherzando.
0
۸1
жон ور жен
i
|
!
— да یی کے یا О E Роб e رد сло, Te un ZZ 9-0 Ea ар ی i AA گت
CONDO.
`
4
S F
VLOLINO
۱
— نس وم
ail Dr iis
AH RN cI
NIL IN NC IN S
Wit ا
= اه || % ў Tan:
BEBE в L
lili ни 0
| | ٦
MN | ШЫ үн
© | | ERI -- T
E Ho YA һ
81 A ۷ی Ш
и TRY AT H
ad DE һ
Д ии и
ali | 0001 |
۳ ПУ این ٣ И
Il В Sa ¡AN
4 BEEN [| | AB
دا R З BIS) №
П n bl LU en
а DI [ju LN
ES t үз |
2 Ib | Т) 9
Ha h È
- Ш |
i ри
| o DU
:Larghetto. ۱
Е > = ~ ў
TELI EEES еже E Be = =
E EEE | — -
2 ARA ыы ГЫ || тыш
N= 68 HA TS + =
г 5
ПИ ан А جس“ a= ےو سوج اہ I
یج ST ыға ІІ TG а -
ЕЕ
= тыны — ` нча
۱ سے _
— 8 00 ЕБЕ i Bil. سس یت
ya е + =
e
e 2 е
1 чат. — зы т
A — e mem | A _ ہے а Г жана
Ў EEN hae مم کا n. — oe cen ШЙ EE TES Г Га Ta? d І aa. И | ЖА.40) І.
= нае Е ры Тра LL a 19 ЕР
»
Va
ے۔۔۔ EEE کا DNI EDE کک I ESi I ЕЕ کے سے
الا لا او ПВ E EN ھت i EE RR
- |
Жм.
иг ом SECONDO: 2
d ag tr ری یر БУМ жасдақса det СЫ Н A
ара A паў. > 7 ? -
44 7 à 25 کا یہ Г г COUP T ENTE ey t
4 V رز می aM کم اکر іы ала لی سے E SS dao .
gio.
a
A E
M
7. |
|
> E
2 Т
7. ||] i
7 | II
Ë |
- |
3 |
L
h
YA
паў
|| .
||
|
||
Ad
SECONDO.
VIOLINO
پا اح ФРФФ ام Loa а
اا e AA 9 ما۱ وس و و ۱
a-ha aar
a
1 NI
KET p cec کے PE үзіп CO E کا
A — | Lap p AA Бах JE A
керу AS ES ні
r |)
> a P ELI z °
= Ss Що “М
JEST Берат sessi گا | A di di dl сащ == м
——
Т EA —— ]- жыны تھا Іс с
[54 ii U CA
е ЛЕ? ہے wi % 4
1—5
ge Уле pren .ھا
8
f
i
۱
i
3
|
қ
RD n
Sese ШЙ ГЕШ | ا
ا IT ےا ш
CONDO.
^
4
ВЕ
VIOLINO
Allegretto.
MIOLINO SECONDO.
Allegretto. ^ - Р А
N: 72.
ÑO N DO;
7 AAA o DES Ef I E LI [28 a |
ce — سے کے m == =s ] mi | 9 4 Го МТ
4 4 4 d 4
+ аран
е - д h
шы
men 5د( زر рыга oe), = لد L]
Ае Де е до EZ و را وا mmm === =
бы | ¿sr ка MARA ДР Па mn nme JP hme 6
SS i ze ай ў > 2 Z: 22
È — ~
г с _ |. i
— 1 ар sarai |
Таи UT 2 Еи Bo aaa a
Má? ЛОГ ia — 9 s тағы [9 أ ل
| | |
ج2 A en Ge — دا иш
> гарана" 1 м E ТА ГК ГГ | TIA أ
EE کا کا2 اسحت] a a i e зоны rss) EZ) С
` ےس ےس ہے
[mem am rr EE c سد
— (за B ا ا рана [pee ا 8
сос т کا
СГ | DT rates
A = === |
و ااك ے نے Е да ее Z= Мм =
e LZ 5 سے k رھ - v ° = -O 2-42 Т |
ы Мө lee e | ° - e |
AA ñ ñ е
È سس "ہے == == سح РА سس ہے Я
— EZE F ea аа Р Ма Eg ٦ سس۔۔+ а |
a ДР 4 اس" "e e 4 м 4 Bum + 28 - #- #-. — ж #7. 2و |
A . 8 ba — Lu ^ --
2 „Л es T.4 e
|
d
i
|
۱ VIOLINO SECONDO. |
Е Adagio.
š
Figemhum und Veraz
2 VIOLINO SECONDO. ша ча
— `. “ШШШ
рът же - | >. |
ШІ (шан رسس КЕШЕ ESES] со азаа ЛАО
Ore e e "a авы
Ber Fase 53999 rg
TE QT | | деші
er _ا ہہ rum
on! 5s 9. тт
*
a= no — ШШШ] چا
Been е) se
mr E EE ра IF a Г ها ها Га وا tea
VIOLTNO
SECONDI.
wt
MEN
SECONDO.
VIOLINO
4 2 7
же Eo 4
TETI Fre Aalen
| ° 8۳ Га s
m
М
M
ў
i А
=l
Iu
all
Lr O اکا EE اکا Е O کا اکا [ES ОЕ A O WT 67 MZA
Ú
Bash
ша
ma
я” и
Maestoso.
ma
-у Шог m
وط
Wolk а Ш
тм (LI РР е | Нр
ار 2۳ Te АНН جج E
дка
eos 27ک کا [Bam
| ص
SS EEE ee A
Hai
SSS SS ВЕЩ НА BS E EET E
Lm BP Г 5” le
I] Г ll ها
ara
E е Шла ГР |
=
|
лег m
سی
mh
VIOLINO SECOND.
Andante sostenuto.
= = — — oa E => — سے
E erem 5۵ НЕ \ aa A ات
سس ma ow ERES Bi ЕЕ Пк А 1 4 sS 14 P- ar ER A — ——
з Lei oS саю” БАРРИ Шы; ee шт Да Y 0 si > i
=É @ ж A Р жол n ` puce
e . تست ul ш
а „=
ار e тыы A A = AA... _ E =
Ё s— ل بحاص І--і ER mess = w =| —- >|
Ne ск е سے ہے 4 =a ар == = =
E um n
е =” T
See E — а ж - e =;
— = T к pS
АН? vivace.
æ- г ہے سے
4
۵ MESSA +7 Lor CAM 3 A Ер du
чие ے EU Li
CONDO.
x
4
SE
VIOILLNO
A بت وود
АФ Фа | 8
L
°
E.
5
٦
8
— ның |
E Ei IS تا E 2 а]
mr ۳
mr Ar данаа
اون
di
[ua]
aan
(ZO [ШЕП
Ге one е oie.
ee —
Em e EA E3
St ШЕН E E ;
— تی شس اہ
5۶۳۱۷212 سے سے
Er IZZO
IP AS EY ADE: A
М
EL
-
г.
[2 «49354 Г 2 | 8 БІР? Fa d L| | І |
میتی
SECONDO.
VIOLINO
<
x
2
=
—
--
-
=
عم
ہم
Ay
o vivo.
DI
Alle
SI === ни —
۷ھ 2) SESI ESP — ESE 29ا SE ШВА
SS awa 2 ES) وکسا کت( sa SSS ee Га
|
i
|
1
|
І
|
|
|
Я
'
ato.
ano e Vibr
orte e
N
۲
“Oo е + .
All vivo da Capo al Fine.
۷, L O 1 TNO SE CON DO.
Larghetto. کے
N “462 6 2 -- = 5
: kk Y> کے کے - e — а 3 =
۱ A A m lo ج
ROMANCI ری “ин с зєн ات ی Lae б oy a, AEST ESE ار ld
Oo (TERRI EE eee
ft аааз va ہت رئش سس او ===
га AE — a] الو jJ у سب ی ESE — 7 !
= EE A BEE ER E ——
е 4 e Б Dee
Ша J8 5545
—s حم ре о В е. جم د
9
SECONDO.
VIOLINO
| ۳
И ESA NA ۳
ЕН
== — ام а ы
[ ^4 Be | Le € S | € ےا
u
20
IP
Qi
0
“VIOLINO SECONDO.
An dante.
SECONDO.
I O a I N.O
\
Allegro non troppo.
==
| سے سے سے
vers
ırshetto.
сі
«
I,
SECONDO.
VIOLINO
ho ND 0%
г
^
hi
=
Lal] |]
ق۳2۳۲[ pw FEE 9۱
4 JS
№ 0
ИШ
"
Яр
Ё/ №
| W
v D^
M NS
EM UR
i
Печ ^
HH n
ІЗ!
* ge
۳ і
" BEER
۴ ER
0 da Capo al Fini
Копа
SECONDO.
TOW PON O
\
gro spirito.
Alle
”
VIOLINO
SECONDO.
Andantino.
Scherzo da Capo ma senza replica.
SECONDO.
INO
Y LO Û
Adagio.
Ä
|
і
|
|
\
|
agp pera
aa SEE) ھا EA ھا lec] es
ІЖ ga e | Bae.
le
nie مج ہے
ہہ ےئ
لے РБ _ سے |
21707 7
—— — IS
Alle
gro.
SECOND.
VIOLINO
=:
да سے
|
Andante
VIOLINO
sostenuto.
SECONDO.
as жш — КИТ сее Зь Î ETE m
oe nen ESE рава سد ھک کا —— —— 4
@
а^
SECONDO.
VIO MINO
|
The University of Oklahoma Press (OU Press) is the publishing department of the University of Oklahoma. The fifth president of the University of Oklahoma, William Bennett Bizzell, created it in 1929. It was the first university press to be created in the American Southwest. The OU Press is one of the biggest presses in the region, and it is mostly known for its titles on the American West and Native Americans. The press publishes texts on other subjects as well, such as wildlife and ancient languages.
References
20th-century establishments in Oklahoma
1929 establishments in the United States
Publishing companies of the United States
University presses
Norman, Oklahoma
Companies based in Oklahoma |
Jessica Hecht (born June 28, 1965) is an American actress and singer. She played Gretchen Schwartz on Breaking Bad and as Susan Bunch on Friends. She was born in Princeton, New Jersey. Hecht was nominated for a Tony Award for Best Featured Actress for her role in A View from the Bridge on Broadway.
References
Other websites
1965 births
Living people
American movie actors
American television actors
American stage actors
American voice actors
People from Bloomfield, Connecticut
Actors from Connecticut
Singers from Connecticut
Actors from New Jersey
People from Princeton, New Jersey
Singers from New Jersey
Actors from New York City
Singers from New York City |
DEO OPTIMO max-
uni ET TRINO,
VIRGINI DEIPAR^, ET S. LUC^
Orthodoxorum Medicorura Patrono,.
QU^STIO MEDICA,
CARDINAZITII S B IS P V T A T10 I SV S,
mane difcuticnda y in Scholis Medicomm y dije Jovis quartk
Aprilis Anni M. D C C. X X X V 11.
M. HENRICO B E S N I E R,
Dodlore Medico , Priefide*
An arnica vmjis , Hydropofia ?
j peflimo tandem ufiii dubitarem obfiftere; Non-nefat nimiumque
fegnis invaluit Hydropofia: mos ? Quid, quaefo, fubmerfa valent ingenia?
^is tantus ingenii laborum torpor ingruit, ut iis & potiflimum dicati, plenis
iefe fluminibus ingurgitate glorientur i At quo te rapit cenfura procax ; re-
jiciet aliquis; mos eft, vigens admodum , doiftis arridens. Cui etiam obtem-
perare, eo juyat magis, quo folis aqure potatoribus, exquifitifllmos ingenii
*ales referyari, dulciffima nunc conftet opinione. Efto ! Quidindc? prsclare
^uidein dixit Pocta quidam celeberrimus : Gens hominum, gens ovium. Dicat
*nodeftius., monet alter :Ecce infurgit turba, ingeniofo paflore madens, fer-
■vilifque impatientem fe, jure prardicat confuetudinis. Taceas igitur, inquit, &
•‘pnd ultra moliatur ilia, lie penitfis accipias. Gens omnibus icientiis imbnta,
^oris heri tanto non detinetur obfequio^ Ufitatis ilia, non tantoperc fertur mo-
mentis. Adfunt regular: quatum prarfidio ftrenue haurit aquas, ftrenuc haurit
l^genium. Rides; 6 ftulte ! nefeis methodum: profanes odi: neque te manet
Didti veritas inconcuila :imbuta fitit, orbata regulisj, Sed adhuc te,
^ajora fugiunt : legibus hsc adftridta fublimioribus, altiora petit; nec eft in
^Jentiarum receftu, tarn ardui quicquam , tamque inyoluti, quod illius turn
*^gacitati, turn folertis , non pervium detur atque referatum. Vif-ne in rebus
Phyficis , famosi quadam novitate commendari ? aquas experiare, recaldtras j
orte deeft ilia, verfuta: dudfcilitas eloquentix ; fine qua, languet incertus novi-
honqs; experiare aquas, Eia age: Quid dubitas; ferutaris numeros ? dia-
“’etrum lecas; frangis angulos ? xquilibrium agitas; nondumque theorematis
pondus inventioni fubeft ? fequere methodum ? tanta vis ineft methodo! infit ?
®hquand6 reponam. Sed hxc tua, tantillum Hydropofix, redolet jadatio: quam
opportune cecidifti! Ergo-nepro talibus anirao mihi temperarem ? fentio : mi-
®reor magis: O tempora: O mores : ficcine vigeres, Eheu ! labor ingenii; Dum
tam fair® opinionis inveftigo caufas) nihil huic favere, mihi videcur in-;
5 (cm)
wmiiis , quam ilia , quae ex-nimiis' ingcnit laboribus, ihgens oritut, corporis
ex^ftuatio j quam quidem , Hydropofia , perpetuo prius extiugnendam , cau'fc
fuadet imbuta gens. Quidfi, hac ipsamet caudone priiis extinguatur ingenium^
Sed hoc fuo loco riftam interea , di^atos moneo fementinm: in fuis nempe labo-
ribus fuftinendis: non id concedant' corpori y.cjKod noccat i'ngenio: Quid enim inge-
nio dicatis miliiis ?
I I.
E GREGIUM fane monitutnj fifte tamen nevusHydfopofiae profligator?'
Die mihi quae lua mens, die quibus inftrudus pennis, fublimes ingenii,'
tentare audeas regiones. Cave ne,-infeUx Icarus, etiam iratre, has aqua&praeda.
Sed c tantis, quod mirarer, emerfo tibi periculis, quid cedet gloria. Scilicet:
pr:eclaruni cenforis aevi nomen, putas de magnis reportari fuiilibus ; autprimum
mordaci, venas inflatus rabie, jam putas^ aufterum , fatirici galliatum luminis
ofFundi fplendorem. Sic te foluto, ludentem fermone, ludit & gcaviter infenfus
error : difputanti, plurima defunt adhuc. Pluritaa , conficiendo defunt operi;
vereorque ne, fententia curtus nimium, fatque ofbfcurus, ingenii laborum cul-
tor, monendo , aliquid ingenio detraxeris. Noftra redarguis ? Quid, hic ego'
loci, fentiam lucidior, audrj Corpus ingenium fe, fuorum ex mutuo labo¬
rum edngreflu, quandoque invicem pefllimdare conftat; itaut, nimia laborum
vi, commoto corpore, obruatur ihgenium •, & vicilllm , pariter commoto,
obruatur corpus, ingenio. Conftat inde mutuum , inter ambo, fubfiftere impe-
rium, Conftat & mutuam , fieri per ainbo, virium-jadburam. Conftat tandem
mutuum, dari inter ambo, temperiei illapfum, incurfum, impetum. Quxris,
quid infexam > nimiis laboribus, immutata corporis tempetie, immutatur ia-
genii, uf ita dicam temperies. Verum fi prior aliunde contingat mutatio, modn
iimilis ifdem , perinde, effedbus erit. Aft etiam immutandt) corpori ■, multum,’
(tjfumpta valent, immutando, multum valebant., ingenio; proutque, diversa
gaudebuntnaturarj.variafui linquent, etiam ingenio, veftigja. Non illud igitur,
corpori concedendum , quod noceat ingenio : fed hxc h'adbeniis. Quod autem ,
ad ingenii utilitatetn fpeiftat, huic fuperledere, fatiiis judicavi; poftquam enim ;
crudita difquifitione cundbos xque fatigaflem , ac laflant fatux jejunum prandia
lends, in hoc deniqv^e incidiflem ; nihil certc ingenio, dicatis utilius.
11 I.
E rgo nunc, ingenium Hydropofia confervat. Abfit: verum eft? impru-
dentem me efle, fateor illico: quando quidem ego , modico tantum & vario^
aqux contentus ufu, nihil inde meum, uLquam fuftentaverim ingenium, ohe:
res extra jocum ponitur, Hydropofix, non falus adfum contemptor ego. Atque
non abfimili coadbols imprudentia, illuftres mecum , inepte involve viros. Liceat
paululum ? & ilia bravi repellewr injuria. Quid motor ? dicam^ne.
led quorfum. vagas , gemis imbuta., referrem aberraiiones ? daretur-ne tenuis
adeo rationnm fuppellex ? ut ab^hoc uberimo fonte, momenta mihi fit, peten-
di neceflltas. Invidiofa procul, 6 procul hinc ! talium enumeratio? fat aliunde
fuam., accerfit Hydropofia imbecillitatem. Et certe : fi quid utilititis, c ftridbd
aquarum ufu , perciperet ingenium; hunc omnes, & quot quot funt, ingenii
laboribus dicati, afFcdbarent avidc, Verum ;ab eodem, pars major abftinet, ne
dicam horret; utpote. quod nihil fills ,.adverfari ma^s laboribus, cornpertum
liabeat, Etenim : unde, quxfo, confenfus exurgerei ? num ex eo> quod,conti-
nua refrigerati'one donetur Hydropofia? vividis ingenium alitiir igniculis. Num
qaod,egregie faporis expers fit ilia dudum? vult illud, fapidis acui liquoribusj
Num quod, indefinenti p^mium refolutioni inferviat alia ji^xta illud Galeni, omnv
5 "
^uad humidum efi , molle ejl j & omne quod Jiccum , durum , Jen firmmi
M. 1 . de Temper. Mafeulinis , aliud. roboratuc viribus. Num quod, afli-
dua, prior laevitate praepollear; Isni, pofterius lubrpfit organo. Num quod,
conftanti gravitate piicdita fit altera ? Qiiaeris > altero funefta gravitas. Num
<5uod , diuturna tandem craflitie vigeat Hydropofia : craflis, ingenium hebeta-
tur vaporibus. Non, ideo, verum eft, ingenium illo recreari, aut confervari
munere , rediiVs fane, trucidari diceres. Sed volo equidem: (nec enim fadlis
placet vidoria) hare invalidafit ingenii refpedu differentia, faltem indc corpus
affici poffe, non negabitur. Num, igitur, ingenium, in corpore, variis Hydro-
pofia procellis agitato conclufum, geftiat, exulter, feduio inquiramus; C^id >-
"Contra, miferum extinguatur,
I r.
S A N U M ingenium, fanum corpus amat. Unde hoc vulgb : languente ccr-
pore, languet ingenium. Hydropofia debiliratur corpus; cujuflibet, nimiriim,
Hydropota: os habitumque explora. Ille quidem , ingrato livore fordidus j,
plumbeum vultu retinet colorem. Hie taciturno rumens habitu, prifeam fovet,
alit, reftaurat mel^ncholiam. Ex viridi pallefceris alter, ftanneo-, trifte vifu!
hitet ore. Tandem tranflucente, longum confpicuus marcore, multa , fcatet in-
tus, alter, cacochymi^. Inde,nei: melius ingenio. Num agitet fugam; minime.
Quid ergo ? ftat: namque binis fepael placatur hydra, vi&mis. Nunedubitasi
holies de tantis, Hydropofiam accufare malis ? paree minus i nondeerunt ar-
gumenta. Sed illud, noftrum , pra: caEteris,animum perculTit: magnavidelicet,
Cx aquas ufu, digeflionum cruditas. Qua. quidem, nihil turn corpori, rum in¬
genio , perniciofum magis, inveniri poteft. Revera-: quidni erudefieret ?
■tepetito, fi quidem, aquarum appulfu, aut vanum turgeant glandulaj ventri-
culi, aut ipfius fibras, nimium relaxentut* Porro : quanta tunc edatur ftrages,
patet ex duplici, homm Encheiriji, ic primo : fubmerfis ventriculi
glandiilis j liicci gaftrici vim, propter nimiam falium divifionem infringi, cer¬
ium eft. Prsterea : dum puram, abunde- revomutit aquam glandule , lenem
ilium, &. digefiioni amicum calorem, hoc reftingui diluvio, facile condpitur.
Hftic: non inciduntur iterum ; led ftagnant, non roventur 5 led torpeht alimen-
lorum moleculx: In chylum abeunt inlipidum, pauperem , languidum , imbe-
cillem ; corpus ad cacochymiam vergit. Ingenium, fit languidum , imbecille,
pauper, inlipidum: Deinde verb : ob innatara , particularum aqux, flexilitatem
f®pius emollito, fibrarum elatere: ventriculi confiduiit parietes. Turn ferians
iiitura, motus nimios Here, alimenta cogi, durefcere,,airociari, Iblidefcere;,
^uadamque velut circumvolvi cruftS:. Surgit indigefta moles,aqux denuofub-
ifcrlabenti impervia, accedit bilis : diffolvitUr maffa : chylus adeft concretus,
iners, difticilis, rardus ; ad melancholiam deducitur corpus. Ingenium fit tar-
^um , difficile, iners, concretum. Has orditur Hydropofia tragxdias. Qua
^utem arte ', in ruinam adducatur ingenium , ahtea fenlibili , monltravitnus
^xemplo. Qyid plura ?• pingam-n& edacem hydtopotam ? aut riade fpirituolis
"idulgentera ?' D'efiniam paucis. Plurimftm dente, minus ingenio viget edax;
®Xquificiore gaudet palato, nude fpirituolis indulgens hydropta. Opponis quof-
horumce vitiorum neutro contaminates? At hbs ipfos etiam , ad laborCs-
ipgenii, parftm idoneos effe , prxfertim ftatuere videtur, Demetrius: dum ponic:
i^pliciter, Cj'vf fAtt or'mi > hjdropotus nihil boni parere.
4
V.
S E D : quid fibi vult.ftoKdus ille Dedamator.s Inquit callidus quidam; adverstlS
hydropofiam fuiibundus agit; aquamque mittic interea, plane quid fit aqua,
nefeitur adhuc. Modeftc quaefo ? Saltern rufpicari licet :duas enim in hac Thefi ,
ftabilimus conjedluras. Altera : vis alimenti aqup: conceditur. Abalimentis inge-
nium, hoc vel illo affici modo, profertur altera. Utrirque dedudis aquam Hy-
TraSi. de dropofia mediante , pravam indolem nancifei paffim innuimus; ficut ex variis
Uygieme-, fg^um invehit hydropofia colligere eft, calamitatibus. At: pergit .hsc
ambo falfa funt: etenim i o, aqua non eft glimentum, &,., certc callidus’ eft,
ipfoque callidior Ariftatele : qujus hjec verba funt. Aqua, qukm areis ^gravier efi
mutatio , quoniam aqua cedit in alimenmm. Sed forfan quandoque bonus dormi-
tat Ariftoteles; quare Medicum, de vi, aquas fimplicis nutriente difputantem au-
dianaus. Idcirco : inquit Gmterius, potulentorum & efculentorum genus omne quod
fub ciborum nomine comprehenditur nummemum appellabitur. Non quidem quod efi
culentis illis ^ potulentis alatur, neque quod talia fint qualia ejfe oportet , qua nu-
friunt , fed qtwdfi belle perficiantur, belle nutritunt fiuntf. & c c'ontrd praye. Aft ob-
jicic iterum.- ex Galef^o, nutriendis p^riibus inepta eft' aqua j quod neque coqua-
tun, neque incrajfetur , neque folidas panes humeBet. Equidem fatemur; at ex
Hippocrate , aquam omnia nutrire didicimus ,• atque devorare etiatn reddit confe-
ftim, & ubique pergit z'cjwww aquam , vt-uf pronunriat idem Hippocra-
..tes. Efto : fit nutriens , fit vorax aqua ? FulciiutraqueThefim. Qui fiat iftud hoc
eft ufus aquas, varius, inftabilis, omnia nutrit ufus aqua ftri«us, permanens
vorat omma. 1°. Ab alimemis ingenium affici negat; Quasftionem lolvit Gon-
teriusnofter,nfdem& fequentibus verbis, nutriturapnt, idque ad tripUcis jkbfian-
tia reparationem. Unde fequkur , ingenium , ntpot:C quid, « tripHci fubftanti^
conflatum , & pofthac cum ilia communicans, inde reparari. Verum : aqua: potu
vel languidior , ut antea probavimus, vel concreta nimis, ilia fiet reparatio :
Ingenium , itaque , nutriai, reparet aqua j fie volumus *, fic iiuelHdmus. Modo
quidem , illud voret ^ vel obtundat hydropofia. In hoc ultimo cam, eadem in-
genio venit, hinc & inde pernicies, & eadem utrinque datur, ingenii laborum
penuria. Unum reftat, Icilicet, quod fi qui nunc exclament, 6 parce admodftm fta-
bilita thefis ! o Thefis non geometrica-! taceant? Tot enim afferrem rationes,
quot, ex.uno tantum aquas volumine, ipfifolent educere. Quapropter, concjin-.
dere liceat:
ErgOy non arnica mufis, Hydropofia,
f^roponebat ParlHis, CAROLUS DIONIS5 Parifinu?
Baccalaureus Medicus, A. R. S. H. ^737.
^ fexca ad meridiem.
F/pis Quntau, Univerfitatis & Facultacis MctUcina: Tjrpographi, 1757.
|
<p>Trying to create a gulp task that will pipe a bunch of files from different folders through LESS and then output them to a folder based on the original source. Consider this folder structure:</p>
<pre><code>Project
+-- /Module_A
| +- /less
| | +- a.less
| +- a.css
|
+-- /Module_B
+- /less
| +- b.less
+- b.css
</code></pre>
<p>Here's my gulpfile:</p>
<pre><code>var gulp = require('gulp');
var gutil = require('gulp-util');
var less = require('gulp-less');
gulp.task('compileLess', function () {
gulp.src('./*/less/*.less')
.pipe(less())
.pipe(gulp.dest( ??? ));
});
gulp.task('default', ['compileLess']);
</code></pre>
<p>I know gulp.dest() expects a path to be passed in but in my example the path will be different based on the source file. So how can I grab the path from source, modify it and then pass it into gulp.dest()?</p>
<p>Or am I going about this the wrong way?</p> |
<p>Is it possible to load a python function from a string and then call that function with arguments and get the return value?</p>
<p>I'm using the python C API to run python code from inside my C++ application. I'm able to load a module from a file using <code>PyImport_Import</code>, get a function object from that using <code>PyObject_GetAttrString</code>, and call the function with <code>PyObject_CallObject</code>. What I'd like to do is to load the module/function from a string instead of a file. Is there some equivalent to <code>PyImport_Import</code> which would allow me to pass it a string instead of a file? I need to pass arguments to the function I'm calling and I need access to the return value, so I can't just use <code>PyRun_SimpleString</code>.</p>
<hr>
<h1><strong>Edit:</strong></h1>
<p>I found this solution after getting turned on to <code>PyRun_String</code>. I'm creating a new module, getting its dictionary object, passing that along in a call to <code>PyRun_String</code> to define a function in my new module, then getting a function object for that newly created function and calling it via <code>PyObject_CallObject</code>, passing my args. This is what I've found to solve my problem:
<code>main.cpp</code></p>
<pre><code>
int main()
{
PyObject *pName, *pModule, *pArgs, *pValue, *pFunc;
PyObject *pGlobal = PyDict_New();
PyObject *pLocal;
//Create a new module object
PyObject *pNewMod = PyModule_New("mymod");
Py_Initialize();
PyModule_AddStringConstant(pNewMod, "__file__", "");
//Get the dictionary object from my module so I can pass this to PyRun_String
pLocal = PyModule_GetDict(pNewMod);
//Define my function in the newly created module
pValue = PyRun_String("def blah(x):\n\tprint 5 * x\n\treturn 77\n", Py_file_input, pGlobal, pLocal);
Py_DECREF(pValue);
//Get a pointer to the function I just defined
pFunc = PyObject_GetAttrString(pNewMod, "blah");
//Build a tuple to hold my arguments (just the number 4 in this case)
pArgs = PyTuple_New(1);
pValue = PyInt_FromLong(4);
PyTuple_SetItem(pArgs, 0, pValue);
//Call my function, passing it the number four
pValue = PyObject_CallObject(pFunc, pArgs);
Py_DECREF(pArgs);
printf("Returned val: %ld\n", PyInt_AsLong(pValue));
Py_DECREF(pValue);
Py_XDECREF(pFunc);
Py_DECREF(pNewMod);
Py_Finalize();
return 0;
}
</code></pre>
<hr>
<h1>Here is the rest of my original post, left for posterity:</h1>
<p>Here's what I was doing originally:
<code>main.cpp</code>:</p>
<pre><code>
#include <Python.h>
int main()
{
PyObject *pName, *pModule, *pArgs, *pValue, *pFunc;
Py_Initialize();
PyRun_SimpleString("import sys");
PyRun_SimpleString("sys.path.append('')");
pName = PyString_FromString("atest");
pModule = PyImport_Import(pName);
Py_DECREF(pName);
if(pModule == NULL)
{
printf("PMod is null\n");
PyErr_Print();
return 1;
}
pFunc = PyObject_GetAttrString(pModule, "doStuff");
pArgs = PyTuple_New(1);
pValue = PyInt_FromLong(4);
PyTuple_SetItem(pArgs, 0, pValue);
pValue = PyObject_CallObject(pFunc, pArgs);
Py_DECREF(pArgs);
printf("Returned val: %ld\n", PyInt_AsLong(pValue));
Py_DECREF(pValue);
Py_XDECREF(pFunc);
Py_DECREF(pModule);
Py_Finalize();
return 0;
}
</code></pre>
<p>And <code>atest.py</code>:</p>
<pre><code>
def doStuff( x):
print "X is %d\n" % x
return 2 * x
</code></pre> |
In Buddhism, Nirvana is the state of perfect peace free from reincarnation reached by not wanting more than you have. It means happiness and peace. It is every Buddhist's goal to achieve Nirvana. The Buddha described it as:
“the far shore, the subtle, the very difficult to see, the unaging, the stable, the undisintegrating, the unmanifest, the unproliferated, the peaceful, the deathless, the sublime, the auspicious, the secure, the destruction of craving, the wonderful, the amazing, the unailing, the unailing state, the unafflicted, dispassion, purity, freedom, the unadhesive, the island, the shelter, the asylum, the refuge...” (SN 43:14)
Related pages
Moksha
Other websites
Nibbana - excerpts from the Pali Tripitaka defining Nirvana
"Nirvana Sutra": full English translation of the "Nirvana Sutra" and appreciation of its teachings.
Buddha - A Hero's Journey to Nirvana
Salvation Versus Liberation, A Buddhist View of Paradise Worlds
In-depth explanation of Nibbana according to the Pali Canon
Explanation of Nibbana according to dmc
Mind Like Fire Unbound - a discussion of fire imagery as used in the Buddha's time
A Buddhist practice based on the four stages of the Buddha's enlightenment that lead him to Nirvana
Nirvana - a modern scientific view.
Buddhist terminology |
Stanford is a city of Kentucky in the United States.
Cities in Kentucky
County seats in Kentucky |
Club Sporting Cristal is a Peruvian football team based in the Rímac district, department of Lima, Peru. It was started December 13th, 1955. Sporting Cristal plays in the Peruvian First Division. It has won 16 league titles.
Honours
National
Peruvian Primera División: 16
Winners (16): 1956, 1961, 1968, 1970, 1972, 1979, 1980, 1983, 1988, 1991, 1994, 1995, 1996, 2002, 2005, 2012.
Runner-up (11): 1962, 1963, 1967, 1973, 1977, 1989, 1992, 1998, 2000, 2003, 2004.
Torneo Apertura: 1
Winners (2): 1994, 2003.
Runner-up (2): 2001, 2006.
Torneo Clausura: 4
Winners (4): 1998, 2002, 2004, 2005.
Runner-up (1): 2000.
Torneo Regional: 4
Winners (4): 1988, 1989-I, 1991-I, 1991-II.
Torneo Interzonal: 1
Winners (1): 1982.
International
Copa Libertadores: 30 appearances
Runner-up (1): 1997
References
Peruvian football clubs
1955 establishments
20th-century establishments in Peru |
Riein is a former municipality of the district of Surselva in the canton of Graubünden in Switzerland.
On 1 January 2014 the former municipalities of Riein, Castrisch, Ilanz, Luven, Pitasch, Ladir, Ruschein, Schnaus, Sevgein, Duvin, Pigniu, Rueun and Siat merged into the new municipality of Ilanz/Glion.
Former municipalities of Graubünden |
Ehrendingen is a municipality of the district Baden in the canton of Aargau in Switzerland.
Ehrendingen was created on 1 January 2006 from the former municipalities of Oberehrendingen and Unterehrendingen.
References
Other websites
Official municipal Website
Municipalities of Aargau
2006 establishments in Switzerland |
A hit record is a recording (either a single or an album) that becomes very popular, through large sales of copies, repeated airplay on the radio. or presence in the media. One aspect usually promotes one or more of the others.
The Beatles, Elvis Presley, The Eagles and Michael Jackson all had many hit records. They are among the biggest-selling musical acts of all time. Not every recording artist has a hit record. Many artists and groups lose their recording contracts, if their records do not become hits.
Not all hit records feature music. Some spoken word records also become hits, including comedy recordings. Bill Cosby, George Carlin, and Cheech & Chong are comedians who have all had hit records. A recording of speeches by the late American President John F. Kennedy became one of the biggest-selling albums of the 1960s.
Music industry |
Zaza is a 1939 American romantic drama movie directed by George Cukor and is the third version of the French play of the same name by Pierre Berton. It stars Claudette Colbert, Herbert Marshall, Bert Lahr, Helen Westley, Constance Collier, Genevieve Tobin, Ann E. Todd, Rex O'Malley and was distributed by Paramount Pictures.
Other websites
1939 movies
1930s romance movies
1930s drama movies
1930s romantic drama movies
American romantic drama movies
Movies based on books
Movies directed by George Cukor
Paramount Pictures movies
Movies set in France |
Abdul Kader Keïta (born 6 August 1981) is a Côte d'Ivoire football player. He plays for Galatasaray and Côte d'Ivoire national team.
Club career statistics
|-
|2000||Africa Sports National||Premier Division||23||4
|-
|2000/01||rowspan="2"|Étoile du Sahel||rowspan="2"|Ligue Professionnelle 1||10||3
|-
|2001/02||12||4
|-
|2001/02||Al-Ain||UAE League||19||6
|-
|2002/03||rowspan="3"|Al-Sadd||rowspan="3"|Stars League||20||5
|-
|2003/04||24||8
|-
|2004/05||27||10
|-
|2005/06||rowspan="2"|Lille||rowspan="2"|Ligue 1||27||6
|-
|2006/07||36||9
|-
|2007/08||rowspan="2"|Olympique Lyonnais||rowspan="2"|Ligue 1||30||4
|-
|2008/09||22||1
|-
|2009/10||Galatasaray||Süper Lig||||
23||4
22||7
19||6
71||23
115||20
0||0
250||60
|}
International career statistics
|-
|2000||3||0
|-
|2001||11||5
|-
|2002||4||0
|-
|2003||3||0
|-
|2004||0||0
|-
|2005||0||0
|-
|2006||9||1
|-
|2007||5||0
|-
|2008||8||3
|-
|2009||6||1
|-
|2010||||
|-
!Total||49||10
|}
References
1981 births
Living people
Ivorian footballers |
Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz (; UKW), also known as the Casimir the Great University, is a state-funded university in Bydgoszcz, Poland. It was named after Casimir III the Great (Kazimierz III Wielki), the King of Poland (1333–70) who granted the city municipal rights on 19 April 1346.
References
20th century establishments in Poland
1969 establishments in Europe
Colleges and universities in Poland |
yy-
t
i
\
0
c
Digitized by Google
niNAAPOT
EIIINIKlJfiN T P I A.
P I N D A R I
CARMINA TRIA
OLYMPIORUM IL & VI. *
PYTHIORUM I.
PROoEMIO ET ANNOTATIONS
EXPLANAVIT ET ILLUSTRAVlI
SIMON KARSTEN.
TRAJECTI AD KHENUMr. .. .
Ex Or r ic. J O H. A L T H E E R.
• M D C C C X X V.
Digitized by Google
MBLTOTHEC
r a ;
J i
HEG-lA {
Digitized by Google
VIRIS ILLUSTRISSIMIS,
GRAVISStMIS, AMPLISSIMIS,
GYMNASII CURATORIBUS
E T V
INSPECTOR IBUS,
JOANNI van DOELEN,
J. U. D. CIVITATIS RHENO-TRAJECTINAE CONSULI ,
ACADEMIAE CURATORI ,
EVERHARDO REGNERO van NES
TOPARCHAE in MEERKERK,
J. U. D. URBIS RHENO-TRAJECTINAE SENATORI ,
PETRO VERLOREN,
1 J. U. D. URBIS RHENO-TRAJECTINAE SENATORI ,
PIIILIPPO GUILIELMO VAN HEUSDE ,
PHIL. THEOR. MAG. J. U. ET LITT. HUM. DOCT.
ORDINI LEONIS BELGICI ADSCRIPTO ,
PIIILOSOPHIAE THEORET. ET LITERARUM HUM. IN
ACADEMIA RlIENO-TRAJECTINA PROFESSORI ,
INSTITUTl REGII ARTIURI DOCT1UNA*
RUMQUE TERTII ORDINIS SOCIO ,
\
HENRICO SMIT H,
DOCTRINAE CHRISTIAN AE INTERPRETI
D. D. D.
A U C T O R.
Digitized by Google
Digitized by Google
(
p R A E F A T I O.
' P
os tq u am per quinque annos in hac Aca-
demia liter arum doctrinaeque causfa esfem vey •
fatus , ante hoc ipfuni biennium evenit , ut in'
florentitfmo civitatis hujtts gymna/io praecep-
toris mihi ntunus a Curatoribtts mandaretur .
Quod cum lubens accepts fem, turn magis etiaiu
post intellexi , quam utilis' mihi et fructuofa’
aec t es obtigisfet : qutent me juvenam in tall
fiatione videram collocatum, in qua nee litera-
rum copias, neque praeceptorum eruditisfimorum
confilia unqtMtn defderarem, Quo fane major cm
us me gratiam dehere fen ft, quorum beneficio tale
mi n maws contigisfet-. Quamobrem quum fia-
torum meorum rath a me posiularct , ut aliqUU
‘■onfet ibersm , quo doctoris nomen confequerer
ina cum ipf> feribendi prrrpofito , his etiam virli'
ntCU ™f < l ua ^ ccun fttc foret , opusetdam inferibere
cwiffttut. ^fm-accipiamVeiitn , ut memo*
Ks antmt ^ obfirvaniiae momimentum . De'
• **^'' au **k' rtiaterie me cum -edgitanti , va-
■iacjc obtulerunt argument a , • quibtts nsc copia'
*4
V
\
Digitized by Google
c VI )
ad disferendtim , nec gravitas deesfet : quae
autem varietas ipfa me , ut fieri folet , impe-
divit , et propofitum , aliis quoque mutter is nego-
tits inter venientibus , aliquandiu retar davit. Sed
quum Pindarum fludioftus legere atque dili-
gdre coepisfem , fuafit H c u s d i u s , vir Claris -
fsmiis , »/ /« hunc tpfum industriam meam et
laborem conferrem. Pindarum enim quamvis
multi atque eruditisfimi viri explicuisfent , non
tamen it a esfe , in ufumpraefertim ado-
lescentium , illustratum , quin Copiof am atque
elegantem exquirendi praeberet et disferendi ma»
teriem : in hujus igitur explicandis car mini-
bus et illustrandis , virium meatHtm facerem
periculum. Ad quod opus fuscipiendtm facile viri
praeflantisfimi me impulit auctoritas , ne ip -
fum quidern ab hoc negotio abhorrcntem. Nam
postquam Pindar i carmina tract are coeperam ,
quo diligentius in legendo verfabar , to acriore
incitabqr ad legendum flimulo , propter divinam
Mam ingenii vim , legentis animus mover
tur et veluti altius attollitur: admirabar fen-
tentiarum gravitatem , dictionis magnifcentiam
et venustatem , gener of um ilium alii pectoris
fenfum , quem tota ejus fpirat poefo. Neqtte
minus delect abar carminum afgumento, quod-
ad ea pcrtinet Graecorum fludia'i. quae ned\
aliunde petit a , »<rc . quibusvis popnlis com*.
Digitized by Google
f C VII >
tnunia , fed domestica et Graecis paene propria
fuerunt. Celebrantur in Us viri inter aequales
fuos nobilisfimi et Claris fimt , qui gloriae fludio
et aemulatione excitati de laudis principatu
fecum invicem conccrfiabant. Cernimus ddeo in
his carminibtis expresfetm illius act at is ima-
ginsm , qua Graeci cum ftudiorum ingeniique
vigors , turn virtute , potentia et fplendore maxi -
me excelluerunt. Haec ammo con/ideranti
nullum miki argumentum magis quam hocce
Pindar icum placuit. ltaqae opus fuscepi viri -
bus quidem meis, ut, quod fentio , prof tear ,
majus atque gravius : at fuscepi tamen , fad'd
Jcilicet ardori prorfus obfecutus. Maxime autem
meo confl'to conveniens yidebatur , hoc opus it a
defcribere , ut primum Pindaricae pocfeos vim
et. rationem disferendo explicarem , quo tan-
quam aditu in ipfa poetae carmina legentes
inducer entur. Ex his deinde tria elegi , quae
cum aliorum judicio turn meo fenfu inter prae-
clarisfma poetae monument a funt collocanda ,
eaque explanare et annotatione illusirare infi-
tui. In numerorum verfuumque ordine et de-
fcriptione Boeckhii rationem fum fecutus :
cujus atque Disfenii conjunct a cur a et eru-
ditio quantum his carminibus ornatnenti attule -
rit , nec quemquam liter arum fudiofum late-
re putOy nec meyft vellem, 'praedicare decent .
Ho-
Digitized by Google
C VIH )
Horum virorum aliorumque luminibus ft quid
ipfe luminis ad Pindarum Graecasque liter as
illustrandas attulisfe videar , J ludii met et la -
boris frustum cepero fanequam uberrimum.
Jam , ut eo veniam t quo dudum mea tendit
oratio , ad vos me corner to , Heusdi et Gou-
docveri , Viri Claris/imi! quorum erudition! et »
humanitati post patrem uieum , virum opti-
mum et doctisfimum , plurimum debere me fen-
tio. Quodnam igitur officium vel dulcius mi-
hi vel honestius esje posfit , quam earn me
gratiam , quam dudum v-obis habeo femperquc
fum habiturus , %unc testari et palam profits-
ri. Nulla fane jucundior unquam mihi erit
reeordatio , quam praeteriti temporis illius ,
quo cum utriusque vestrum , turn tuts etiam r .
Cl. Heusdi, Pindar ids et Platonicis interesfs
mihi contigit lectionibus fertnonibusque ; qui-
bus t ft quid in me inesfet pulcri , veri ho-
nestique fiudium , id excitastis et aluistis.
Hoc igitur fcriptum , vestra auctoritate con -
fectum , vobis fit et grati animi pignus et do-
cumentum ■ met in liter as , quibus me in*
buistis, ftudii et amor is. Quae ut , vobis atic-
' toribus , d'tu in hac Academia fioreant , et
patriae et humanitatis causfa. opto atquc'
precor.
' - ‘ PRO-
' i
V .
\
Digitized by Google
R O 6 E M I u M.
O uamquam a est apud Craecos pr,nc,pt.m
potoTum copia at ptaaftantia , « •» P*»
Lius fit, quin Puts at.dotibua la commando. at
laudibus Horen, habet tamen alms alio rnajus ingc-
n il lumen majorainqna existima.ionc.net nonums
cclebritatem. Hornm autam in prinus Pindarum «x-
tellere , cum omnes.qui ejus cannula kge.imt , con-
fentiunt, turn veto antiquornm facie probat auc-
toritas i ut, fi fciipta ajus omnia nobis pernslau ,
nemo .amen prineipi loco anm pon.nd.in, erf. do-
bitaiet. Ecquis enim.axcapto Homcro, pocta fuit,
oui majora ,cum apud aequalas existimauone at ce-
lebritate , turn apud postaro. lande et admiration.
Boruarit, quarn Pindatus? quippa qm, dutn vwt ,
non modo regum et principum fua aetata horn, nun
familiaritate et hospitio ufus est , fed etiam
tatibus a. populis tanquam vata, divmua funm .
borioribus at praaciarisfimis munanbus ornatus.
Post mortem vero memoria ejus cum tarns , turn,
quod rnajus art, maxima posteritatis veneration.
A
Digitized by Google
c = o
est eonfecrata. Cujus rei' illustre exemplum pr*e-
bet illud , quod de Alexandra Macedone memo-
rant: qui cum Thebas vastari et funditus everti
jusfisfet, in communi totius paene urbis ruina Pin*
dari aedcs incolumes fervari voluit; quod factum
dubites utrum magno rege dignius, an divino
poetae gloriofius fucrit (i). Ncc minus honorifica
funt fcriptorum testimonia ejus nomcn laudantium,
in quibus acerrinri illius poetarum cenforis, Plato-
nis, qui faepius ejus dictis utitur, et inter excellent
tes poetas Pindarum praecipue meniorat (a). Er-
go fi tam praeclarum illorum judicium de hoc poe-
ta fuit , quidni nos , qui antiquitatis tanquam
oraculi voccm fequimur , pari eademque qua
Graeci vencratione ct Audio Pindarum colam et
diligamus?
Hujus igitur carmina tractaturi, prius quam ad
rem iplam accedamus , tanquam in aditu nonnulla
monere jurat, cum de ipfo Pindaro, turn de poc-
ieos generc , quo in primis celebritatem est nactus.
Aatas illius in ea incidit tempora, quibus fum-
mus Graecorum vigor ac vis incorrupt! cenietur.
Etenim et maturitate ingenii et aetatis adhuc flore
vigebat , quum Xerxes Graeciae bellum inferret (3) :
quae
(1) Plutarch Alex. Cap. XI. fin. Aeliati. Var. Hiat.
XIII. 7 - Dion. Chryfost. de Regno Or. II, p. 15. cf.
Schreider. Pind. fr. p, 25.
(a) Menon. p. 81. A. cf. Groen y«n Prinfterer , in doc-
u disput. qua condnetur Platonit Profopographia , p. 34.
(3) Teste Diodoro Sic. T. I. p, 425. ed. Wesfel. Quo
»P-
Digitized by Google
I
C 3 )
quae quidera aetas , ut immortal! fbftitudiirii ac
militaris prudcntiac laude , ita non minus litcrarum
Itudiis et ingcniorum lumine fuit illustris. Natus
autem et educatus in principe Boedtiae civitate,
Thebis, pervulgatum illud et inveteratum in Bocd-
torum nomine inertiae probrum (4) quafi fua inge-
nii excellentia delevit. Quamquam haec tamen fuit
reliquorum potius Boedtorum , quam Thebanorum
propria labes: quippe qui nec caeleras artes hu*
taaniores neglexerunt , et muficen ac faltationem
ftudiofe in primis tractarunt. Iisdem artibus mature
inftitutus est Pindarus , in muficis doctore praefer-
tim ufus Lafo Hermionenfi 4 qui gloria in hoc
genere maxima fuit (5). Quo ftudio illis animus
informatus, et ad fenfuum alacritatem et fublimita-
tcA excitatus, mox ad lyricam poefin fe appli-
cuit. Hoc in genere plures eadem ilia aetate florue-
runt poetae, in primis Simonides et Bacchylides,
poetria item Corinna, quorum vel praeccptis, vcl
exemplis inftructus et aemulatione incitatus, tarn
longe prae omnibus et i'uperioribus et aequalibus
cvolavit , ad tantumque fe evexit laudis fastigium ,
uc
Ipfo anno natns fit Pindarus, quo tnortuu*, non plane
liquet. Inquifiverunt hac de re VV. DD. quo* citat
Harlef.ad Fabric. Biblioth. Gr. L. II. C. XV. T. II. p.
59, turn Bockh. Prodem. ad Pindarl Ed. T. II. p. II,
(4) t»wrU. I,. Vid. Pind. 01. VI. 90.
(5) Teste Thoma M. Vita Pind. De eo disferult Bu-
rnt. Mem. Acad. Infer. T. XV. p. 334. fqq. et Bdckb,
Prodem. ad Mecr. Pindari, T. II. P. II.
A *
Digitized by Google
C 4 )
tit omnes una voce, una fententia principatum m
lyrica poefi Pindaro detulcrint.
Hujus autem pogfcos ingens Temper ftiit apud
Graeco* honos et celcbritas. Solebat enim non
modo in privatis hominutn circulis , festis , epulis ,
eonviviis, tanquam gaudii comes, adhiberi; vo-
rum , ut plurimae artes humaniores, ita haec quo-
que in homnum frequentia publicisque zebu*
maxime viguit. Cujus quidem vis et ratio quo me-
lius perfpiciatur, age, in antiquioFa Graecorum
tempora recedamus.
Graecorum cum tale esfet ingenlunr, quod jtt-
venili alacritate et mobilitate vigeret, cumque his
esfet acer decori venustique fenfus conjunctus,
non miremur profecto , ut reliquas , quae ad cor-
pus movendum et fenfus acuendos mulcendos-
que pertinerent artes , fic in primis muficen , can-
tu.n et faltationem maximopere eorum ftudiis expe-
tita, et ingeniis exculta fuisfe, Itaque hae artes
antiquisfimo jam aevo in Graecia exftiterunt; eas
autem fovit maxime et aluit Deorum religio : quan-
doquidem in facris praefertim , tarn ad Deorum ho-
norem , quam ad festorum fuavitatem et hilarita-
tem , muficam et faltationem ufurpabant. Hinc ele-
• gans ilia apud Platonem fabula : Deos ad humanos
labores fublevandos vitamque exhilarandam Mu-
las earumquc dueem Apollinem et Bacchum in
_ terrain demifiafe , qui festa et choros inftituerent ,
et cum hominibus una celebrarent (i). Res ita
-’ft
(l) Plato Legg. II. Cap. i; ef$. ed. Ait. p. £53* ec
* 664
Digitized by Google
C $ J
fe habuit. Festis diebus cum magna hcminnm mul-
titude confluxisfct, pueri ct puellae r,on minus
forma quam habitu decori , ad vocis et citharae can-
tum variis modis fe moventes et faltantes , choreas
agitabant. Chori hujuamodi Homerus praebet ima-
ginem, in Achillis clypeo, ut fingit, expresfam:
niv yjlitoi km xxpilnai &k$sst(&;ixi
wpyjvvr akki lx) Kxpxtp lyom e(»
Deinde poeta illorum vestitum et ornatum, turn
etiam pedum motus , velocitatcet arte mirabiles , de-
feribit ; interim vero
Idlkxera 6(7o; xoi'Sii ,
(pip , SfitM 21 Kufftstllijp* KXT auTOVit
tiikxiff l^xpxonop , lllvtuov xctrx pUffttut ( 2 ).
. Hi KuPieyrijpit illud videntur egisfe , ut feorfim a
chore , variis manuum , pedum , totiusque corporis
motibus ea, quae cancrentur, referrent et imitan-
do exprimerent. Quern morem postea excultum
etiam in nonnullis faltationis gencribus , prae.-ipue
in modo hyporchematico dicto , ufurpatuia vi-
demus (3). Chori ilii praecipuum crant festo-
rum ornamentum. Celeberrima, ab antiquisfinio in-
de aeyo, fuerunt festa in inl'ula Delo Apollini
con-
664. fq. Steph. Iisdem locis ex Jpfi bummae naturae ra.
done ludorum et festorum duck originera. Piaconicam
ftntentiam explanavtt et illusiravlc Cl. den Tex, Disput.
de vi Mufices etc, p. 47 -St. com Aniaidv. id cilceat
libri fubjectii. i .
(a) Homer. Iliad. Z, 593-606.
(3) Vid. Lucisni et Athenaei loci, ip. Bdckh. de Me*
iris Piod. ill- 13. p. 170.
A 3
Digitized by Google
C tf 3
eonfecrata , quae fuavi et nativa ratione Home'rus
descripfit. Jones in his festis congregati
xa'i asiSjp Deum delectant: admirabiles vero iunt
Deliae puellae, ‘Ek&ih Gsxirxo thpdvvat , hymnos
celebrantes , et eo in primis excellentes , quod om-
nium hominum fonos ita cancndo imitantur, ut
vocem quisque fuam fibi aguoscere videatur (i).
Itaque jam ante Homeri aetatem chori apud Grae-
cos invaluerunt, unde illam vitae humanae imagi-
nem hie ad Deos etiam transtulit Ca). Praeter
choros ufurpari etiam fdlebant pompae , i. e. cho-
ri procesfiones, five aliis causfis, five ut honoris
et folennitatis gratia aliquem ludentes profeque-
rentur: qualis est pompa ilia nuptialis, quae in
Scuto Hercules dcscribitur. Fingit pogta urbem ce-
lebrem, in qua vespere, ardentibus facibus, ipu-
lierem in curru fedentem ad maritum chori dedu-
cunt ludentes et hymenaeos celebrantes. Eodem
autem loco inducuntur juvenes vutez^omte , qui ad
tibiam faltantes , canentes , ridentes , procedunt :
iriaecv 3s tixM dxxjai re yflpoi Tt
dyKettzi t’ ttxfiv (3).
Apparet ex his , quanto Audio mufica , caatus ,
ialtatio , quae artes quad cognatione inter fe conti-
nent
CO Homer. H. in Apoll. vs. 147-164. quern locum
illuatrat Thucyd. 111. 1*4.
(a) H. In Apoll. 188. fqq. cf. IL A. 603.
C3) Seuto H. 272- 385. Porapa aupciali* Idescrihitur
quoque ab Uomero il. 2. 492-6. cf. Pindarui Pyth.
III. j 6. fqq.
Digitized by Google
C 7 )
Bentur , olira fuerint in Graecia cefcbratae : adeo ,
ut non folura in privatis circulis dotnesticisque
pudiis, fed multo magis in publics coetibus et
fcstis vigerent. ,
Neque posteriore aevQ chori ct pompae evanue*
runt, fed cum aliis temporibus ct loci*, turn
praecipue diebus fcstis , ad Deorum heroumque ho-
norcm in nullis non paene civitatibus inilitutis,
manscrunt: ut v. c. Sicyonii in Adrasti honorem
choreas ducere folebant (4). In Attica ad hunc
morem honcsti pucri mature informabantur ; ne
in civitate dcesfent , qui in fcstis publicis venuste
ct fuaviter hoc officio fungcrentur (5). Atque
idem in aliis civitatibus , cclebrioribus praefertim ,
factum esfe , cum e fcriptorum indiciis effici (6) ,
turn probabili quoque conjecture colligi potest.
Quippe ut ad bellum et arma milites, Cc ad facra
et festa choros inftructos et paratos adesie opor-
tuit: quidni autcm pueros ad id inftituisfent , (i
quidem nec levis haec esfet excrcitatio , nec offi-
cium illud humile, fed honestum potius et lauda-
bile haberetur?
Jam hoc fuit veluti theatrum, in quo lyrica
poefis praecipue, et quafi fuo luminc niteret. Quo
thea-
(4) Herodot. V. 67.
( 5 ) Vid. Cl. den Tex, hi. p. 15.
(6) Ut e Platone Legg. II. Cap 10. pr. ubi CIiniss Cre-
tenfit, de fe at de' Lacedaemoniis loquens , dicit, non
aliam fe nosfe «J»», « i* «« ifuibpp (vm'tiie
Hit)
A4
Digitized by Google
C 8 3
theatro qnodnam tandem esfc potuit illustrius et
pracclarius , quum , in maxima fpcctantium celebrl-
tate et exfpectatione , ipfius tanquam divinitus mis-
fae aufpiciis et festa inftituerentur , et hominum
animi vel Deorum religione et veneratione, vd gau-
dio et hilaritate commoti et excitati regerentur.
Haec animo intuentes , facile percipiemus , lyri-
cam poefin , ut antiquitate , fpecie et maj estate no-
bilem , ita non minus ingenii vi et fublimitate
fuisfc infignem. Nam quod Graeci praeclare prae-
dicant , non humanam rem , fed divinam esfe poS-
fin , neque poEtas ipfos humana arte et ingenio ,
fed divini numinis Mufarumque fpiritu et afflatu
commotos et impulfos carmina fundere (i), id
praefertim de hoc lyricae poefeos genere valet,
in quo illud divinitatls lumen maxime elucet. Tabs
est ejus indoles atque habitus, ut, quidquid vul-
gare , humile , invenustum fit , ab ea prorfus ab-
hnrrcat; contra fublimitas, magnificentia, fplendor,
i
venustas in ea unice dominentur. Nnrrationcs ,
deferiptiones , imagines nitidisfimfi coloribus illus-
tratae ; fententiae cum impetu , tanquam tela , emis-
iae , quarum vim atque ordiriem interdum sensu
magis percipere, quam ratione perfyicere et intel-
liger* posfis ; dictio denique ita lqminibus, tropis,
. : t> .
0 ) Hstic fententiam feripto expqfiiit quondam Demo-
critus, teste Cic. Or. II. 4 6. Dhrin. f. 37. turn Plato,
Legg. III. <SRa. A. Jon, 53*. E. 534. Phaedr. #45.
elij. Hinc vocabulnm uttvrimffitt de Poeti* ufurpatum.
Digitized by Google
C 9 )
figuris omata ct illustrata, ut a caeteris poefeol
generibus facillime posfit discern!.
Poefeos magnificcntiam auget et extollit rhyth-
mi et harmoniac vis : utriusque fenfu cum ipfius
poetae animus movetur , et quafi ad altius evolan-
dum incitatur , turn etiam audientes deliniuntur ,
et in ejusdetn divinitatis communioncm evehimtur.
Alterura eorum est cantfis , alterum faltationis ve-
luti parens (2): ex quo intelligitur , has artes non
tantum more et inftituto , fed ipfa natura fnisfe
cum poefi conjunctas. Et cantus quidem conti-
nebatur praefertim vocis modulatione , quam fidi-
bus et tibiis adjuvabant. Saltatio autem , non ilia
tantum variis pedum motibus, fed manuura quo-
que et vultfts , totiusque corporis qctione et gestu
ad carmina accommodate conftabat, Itaque tres
illae artes , poefis 4 mufica , faltatio , tamquam tres
Graiiae, nratuo complexu inter (e .ita erant com
junctae , ut naturali cognatione contiqeri , et mu-
tuo confenfu confpirare viderentur. Ex quo qui-
dem confenfu et harmonia , nemo est quin videat ,
quam praoclarum et excelfmn quid exfistere de-
buerit, quod audientium fimul et fpectantium sese
in animos infinuans , cum voluptate eos m ulcere t,
turn communi omnes ardore impleret, et fublimi-
tate extolleret.
Haec
(a) Discrimen harmonise et rhythm} ostendit Plato,
I-tgg. II. 665. A. tjT at tit xtttnert ja'^u fvtftit 111^
•p 1 *J ? ris — uffttTtKs Sit ft* xfttity.ofivtttta
A 5
Digitized by GoOgli:
( IO )
. Haec univerfe de illo lyricae poefcos genere,
quod cum choris erat conjunctum. Hujus autem,
pro rerum, temporum et locormn diverfitate magna
quoque fuit varietas. Nam quo magis haec poe-
fis una cum mufica et ftltatione celebraretur et ex-
coleretur, eo magis et carmina et chori variari
coeperunr. Unde plura orta funt genera , fingulis
fingula auctoribus, five certis et cognitis, feu ob-
fcuris et incertis tributa : Hymni , Paeiines , Ditliy-
rambi, Hyporchemata , Threni , Encomia, Epini-
cia, alia. Horum alia dignitate et gravitate, alia
fervore et audacia magis cernebantur ; alia erant
laetiorc et hilariore, alia magis tristi et flebili mo-
do confomiata.
Hujusmodi igitur carmina ex vario genere pluri-
ma Pindarus protulit : in quibus nonnulla etiam
fuerunt, quae non a choris, fed a fingulis aut
pluribus, vel asfa voce, vel ad muficos fonos ca*
ncbantur: quae tamen nunc omittimus. Cum au-
tem haec carmina maximam partem ad facra et
festa folcnnia pertinerent, non miremur profecto,
una cum istis carminibus etiam Pindari nomen om-
nium ore fuisfe celcbratum : quo etiam factum est ,
ut inter omnes lyricos unus ille maxime nobilitatus ,
et tanquam lacer Mufarum et Apollinis antistes
cultus et honoratus fit. Ac fane , fi quisquam
alius , hoc nomine Pindarus appellari meretur , qui
etiam in templo Apollinis Delphico , fellam publi-
cc pofitam habuit , in qua fedens carmina in Dei
Digitized by Google
C n )
honorem fimderet (i). Nec minor ille honos
fuit, quod Apollinis nomine Pythia jusfit, de The-
oxeniorum epulis porrionem Pindaro asfignari ; qui
honos ctiam ad ejus posteros propagatus est ( 2 ).
Sed quo major illius laus et prapstantia fuit, eo
magis dolemus , ex tanta carminura fylva maxi-
mam partem five fortunae cafu, feu hominum ne-
gligentia imercidisfe. Integra fervata nobis funt
Epinicia, i. e. carmina folennium ludorum victo-
riis celebrandis comparata ; quae carmina merito
inter primaria Graccarum literariun monumenta ha*
bentur. Et vero talem locum ea obtinere, quis
dubitet? Sive cnim ipfius poetae et ingenium et
aetatem , qua vixit , cogitamus , maxima horum no-
bilitas, vigor, praestantia: five illorum carminum
rationem confideramus , funt ea fere unica ex facro
illo et augusto carminum genere monumenta , quae
#d nostrum aetatem pervencre ; five eorum argu-
mentum attendimus, ductum illud est ex iis Grae-
corum ftudiis et inftitutis, quibus nihil clarius,
nihil nobilius antiquitas habuit. Continent au-
tem uberrimam rerum plurimarum et cognitione
dignisfimarum copiam, quae vel mythologiae, his-
toriae , antiquitatis , vel grammatices , indices ,
rhythmi aliarumque doctrinae partium ftudioGs
fuap
(1) Paufm. X. 14. p. 858.
(2) H*c de re vid. Bflckh, Prooem. *d Find. T. II.
P. II. p. 17: de Theoxeoiis praptcre* VVytcenb. ad
Plut. N. V. p. 68.
Digitized by Google
C I* )
v
fuavisfimum et exquifitum praebent pabulum , quo
ingenia alantur et exhilarentur.
Neque tamen dubito fore, qui mirer.tur, quo-
modo ludorum victoriae, et privatorum hominum
laudes frtis amplam et dignam poefi praebuerint
materiem , in qua tractanda verfaretur. Ccrte , 11
e nostrorum temporum ratione , de Graeccrum re-
bus judicetur, totum hoc negotium leve et con-
temnendum potius , quani magno viro dignum et
praedicandum videatur. At quis principem poe-
tam putet, tam fublimi modo, tam grandi voce
ludorum victores fuisfe celebraturum , nifi maxi-
mus eorum fplendor et gloria fuisfet? Quo rec-
tius igitur de Pindari carminibus existimemus, no-
bis cum alia, turn praecipue festorum illorum at-
que certaminum natura et origo indaganda : quod
paucis hoc loco declaremus.
Si in Graecorum vitam , confuetudinem et mo-
res intuemur, eaque cum nostris temporibus com-
paramus , maxima omnino apparet utrorqmque di-
verfitas. Nos quidem postquam a teneris domi
educati, ac deinde alius alia arte veldoctrina, qua
vitae vel praefidium vel ornamentum paretur , in.
ftituti et formati fumus, virilem ingresfi , aetatem ,
reliquum vitae tempus , plerumque intra domesti-
cs parietes , in privato cognatorum, fodalium,
amicorum coetu et confuetudine ducere fulemus.
Alia Graecorpm erat vita. Quam prlmum ex ephe-
bis excesferant, e domesticis cancellis in publi-
cum, tamquam ex umbm ia lupem prodibant, ut
in
Digitized by Google
( IS )
in media civitate hominumque frequentia vcrfareh-
tur, ac paene habitarent. Causfa hujus rci ex ipfo
duccnda videtur Graecorum ingenio , quod erat ta-
le, ut l'ocietate , aemulatione , contentione, hilari-
tate vigeret. Hinc multiplices illi hominum coetus ,
vel rerum publicarum , vel facrorum , vcl delecta-
tionis causfa inftituti. Nulla paene in univerfA Grae-
cii civitas fuit, quin ftatis temporibus ludos age-
ret , ad quos non folum civibus , fed e quacutn-
que fere Graeciae parte hospitibus aditus pateret.
Ne reliquas enumerem civitates, unae fufficiant
Athenae, oculus totius Graeciae, quae ut aucto-
ritate, cultu et opibus, ita non minus festorum
frequentia et celebritatc cxcelluerunt : ut merito,
fuam pracdicans civitatem, dicat Ifocrates, cam
non ftatis temporibus, fed perpetuo xanfrupiv ha-
beri (i). Praeter bos ludos fingulis proprios civi-
tatibus , notisfimi funt folennes illi , et univerfis
Graecis communes , Olympici , Pythii , Nemaei ,
Isthmici , qui tanto fuerunt fplendore , ut nihil pos-
fet celebrius esfe, nihil illustrius. Quod quibus
rationibus factum fit , ut appareat , age , ad ipfo-
rum ludorum respiciamus origtnem.
Conftat ex historia, antiquisfimo et rudi adhuc
aevo, homines, praefertim aris in Deorum hono-
rem exftructis facrisque inftitutis, in hacc loca
fenfim paulatimque fe congregasfe , nonnullos in lo-
r — cis
(l) Panegyr. Cap. XII. fine. Cf. Perlclis verb* *p’.
Thucyd. II. 38.
Digitized by Google
C H )
Cls Vicinis fedes fuas collocasfe; niox quoque,
invalescente hominum copia et ftudiis, communia
festa ccrtis esfe temporibus illic inftituta, quibus
homines inter ipfos conjunct!, et a feparata atque
inerti vita, ad iocietatem , Cultum et hunianitatem
fuerunt deducti. Atque nihil celte ad excitanda
et evolvenda hominum ftudia his festis esfe effica-
cius potuit. Qui hie aderant omnes , cum reli-
gione et pietate imbuti, turn gaudio et hilaritate
remisfi ct cffufi, turn mutua quoque erant beni-
volentia et animofum confpiratione conjuncti: cuncti
una facrifidbant , una celebrabant convivia, una
fummis vitae deliciis frui , ftudiisque fuis indulgcre
gestiebant (i). Quid quaerimus? Ludi propc Deo-
rum aras condki, certamina inftituta, praemia ccr-
tantibus propofita. Exemplum ejus rei illustre dc*
nuo nobis offerunt Delia ilia Apollinis festa, ab
Homero celebrata. Jones ibi congregati, praetef
caetcra, etiam pugilatione (vvyttxxk') inter f e con-
certantes , Dcum delectant (2)1 quod fuit antiquis-
fimum et nobilislimum certaminis genus. Ex hod
autem univerfe posfumus de ludorum origine et
natura judicare. Ut cnim Delia haec certamina
Apollini, fic reliqua ferc omnia alia aliis fuerunt
Diis confccrata, Quam nobilis Olyfnpiae Jovis re-
ligio (3), cui ludos et festa Olympia olim ab Iler-
cule
(l) De facrorum vi disferentem vide Cl. van Heuade ,
Diatribe in Civic. Anc, ioicio.
(1) H. In Apoll. 149. ,
(33 De Olympia fic Strabo VIII. Cap. III. §. 30. ed.
Sie-
Digitized by Google
C 15 5
Cule fhisfe dedkata , vctcrum traditiones testamur?
Non minor Pythone (unde ludi Pythii cognomi-
nati), Apollinis fuit religio et celebritas: a quo
populi et reges et omnes, qnicumque in incertis
rebus et turbidis esfent , confilia expetebant (4).
Si ipfi igitur Dii ludorum praefides et arbitri ha-
bebantur , quis miretur maxima celebritate et gloria
eos inter omnes Graecos invaluisfe?
Cum religione ipforum ftudia confpirabant. Quip-
pe nullas artes Graeci ftudiofius tractarunt, quam
eas, quae nervorum intentione, membrorumque
motu, et omnino corporis cxcrcitatione contine-
rentur. Cujus rei cum in traditionibus , turn in
Homcri carminibus, antiquisfimis et illustrisfimis
Graecorum ingenii morumque monumentis, exempla
et testimonia haud profecto defunt. Heroes, qui
celebrantur, maximo funt corporis robore, velo-
citate, agilitatt , arte, dexteritate infignes. Equis,
armis, eurfu, lucta, pugilatu, fagitta, jaculo ,
disco , his exercitationibus et in otio fe exercere ,
et festis diebus publice, propofitis praeraiis, in-
ter fe concertare folebant (5). Studia haec a ma-
joribus accepts posteriores non neglexerunt, fed
fmnmo potius ea ardore coluerunt. Pueri (latim ,
post-
Slebenk. W> y hripamm tr%tt !{ »fx*t (th tui *1 pxrtiUi
f{C Aim, >. r. A,
(4) Cf. Ennii V j. apu d Cicer. Or. I. 45.
(5) Homerus Iliad. B. 773. fqq. *. 057. fqq. Pin-
dar. Ol. X. 7*. feqq.
*
Digitized by Google
-C 16 )
postquam corporis vires fe exferere coeperant , in
publica gymnafia et palaestras deducebantur , ubi
eas acuercnt et corroborarent ; mox adulti et jam
aetate perfecti , ab his exercitationibus non remitte-
bant, nec ante extremam paene feuectutem depone-
bant : potentes , humiles , eruditi , indocti operarn iis
dare folebant (i). Niinirum has artes , quas
gymnastica complectebatur , non modo ad robur
et velocitatem, fed et ad formae fpecicm , et ad
valetudinem tuendam , augendam, firmandam, to-
tiusque omnino corporis Jjabitum pcrfkiendum op-
timas esfe opifices arbitrabautur. Quid, quod
philofopbi , praecipue Plato, gymnasticam maxi-
mopere lau.Iarunt et commendarunt , non corporis
gratia, fed ipfms mentis, quam hac arte ad roas-
culam vim , vigorem et fortitudinera conformari et
corroborari ftatuerunt ; contra , cl neglectS , ad
muliebrem imbecdlitatem et mollitiem delabi et
infringi judicarunt (a). Quamobrem haec (India,
quae parum hodie, coluntur , tantum aberat , ut Grae-
ci negligerent aut oontemnerent , ut gloriofum
pcftius in iis excellere haberetur. Honos excitat
aemulationem : atque lnijus item ardore maxirne
Graeci inculuenmt : quorum ingenio hoc fuit a na-
tu-
fi) It* e Pliilofophis Pythagoras, Socrates, Plato fe-
cere. Vid Cl. den Tex, Disf, de vi Mufiees etc Animadv.
p. ia8. item Empedocles, rests Athen. I p. 3. De re
ipfa vid.praefertim Lucian. Gymn. Cap. 34. T. II. p. 905.
ed. Hemft.
(s) Expofuit hauc fencentiara praecipoe de Rep. III.
p. 4(0 i'q.
Digitized by Google
C 17 3
tura datum, ut quidquid honestum, quidquid lau-
dabile baberetur, in eo excellendi fumma csfet om-
nium conccrtatio, ct quisque fibi ftuuiorum nor- %
mam proponeret Homcricum illud:
mih ifKtuet v, kx) uirelpsxov i’zuevxt «>.Xw v (3).
Ne vero levium viliumque fuisfe hominum ista cer-
tamina putemus. Viri inter omnes clari , fpectati ,
nobiles in arenam descendebant , ut vietoriae pal-
mam quaererent : imo regcs etiam et principcs
equos et currus illuc mittebant, quos vcl ipfi vd
per cognatos, amicos aut ministros fuos agentes,
fplendore, dexteritate etequorum flore inter omnes
eminere omniumque movere admirationem {ludebant.
Quodfi ipfa confideramus [ccrtamina , erant fane
ilia, fi quidquam aliud, laboris et periculi plena.
Quippe dum inter fe fummo «onatu , fumma nervorum
intentione contetidunt, et alter alterum velocitate,
robore , agilitatc fuperare nituntur , ecce ! alii pug-
nis et plagis contufi , alii curribus eject! et pro-
flrati , fractis membris , viribus exhauftia , atque
femianimes adeo auferuntur (4) : in his quippe om-
nibus levia et facilia contcmnentes , ardua et difii-
cillima pulcerrima habentes et pracclarislima (5).
Vic-
Ca) Iliad, i. *08.
(4) Hujus rel exempla extant apud IIom«r. Iliad ■*.
3PI. fqq. <585-700. et deinceps paifim. Virgil. Aen.
415-472. de curali certamine Piodar. Pyth. V. 84- «
46. fqq. Pugilum certamen egregie depinxit Theocr.
Idyll XXII. 80- 130k Apoll. Rhod. If, pr,
(5) Quod in Graecoruin eat proverbio: r£
•AXil P'iar. Crat. E. cf. Ast. Commentar. in Plat, de .
Rep. p. 4514.
B
Digitized by Google
C t* )
Victoriae autem quamvis vile esfet pfaemiunl t
corona ex lauri , olcastri , ant alius arboris fron-
de decerpta, at gloria fumma habebatur. Scilicet
nonaurum , non ebur,non res pretiofae, fed cunc-
tae Graeciae plaufus, optimi cujusque appfobatio,
amicorum et propinquorum gratulatio, laudes et
honores amplisfimi } haec erant laboris exantlati
folamina, haec victoriae munera. Nec mirum. Co-
rona enim fimul et virtutis pracmitim et divini
numinis donum habebatur. Quid ergo tali victore ,
OlympionicJ potisfimum , praeclarius et beatius ,
praefertim fi cum victoriae laude juventutis vigo-
rem formaeque fpeciem conjungeret:
uptfcs em xa) x&Misi re fH-xis (i).
Memorabile est in hanc rem quod Diagorae Rho-
dio , Olympionicae nobili , qui ejusdem laudis patri-
monium filiis tradiderat, accidisfe ferunt. Nam cum
duos aliquando filios victores Olympiae vidisfet,
eum a Lacedaemonio hac gratulatione acceptum es-
fe tradunt: Morere, Diagora: non enim in coe-
lum adsccnfurus es (a) ! Nec fimilia defunt pog-
tarum praeconia, quibus humanae felicitatis fasti-
gium victores attigisfe praedicant.
Tanta cum esfet illius gloriae amplitudo, nonan-
gus-
(i) Pindar. 01. IX. lot. De victorum gloria vid.
Lucian. Gymn. cap. X. T. II. p. 88?. fq. <d. Hem*
fterh.
^a) Cic. Tuac. Qu. I, 46- Res varie a Icripcori*
bus narratur. Vid. Davis, ad Cic. 1. 1. Btickh. ad Piud.
Ol. VII. Explicate, p. 166. pr. . r
Digitized by Google
t *9 3
igiistfs finibus , non privata ipfius victoris laude
vontinebatur , fed latius fe diffundens ad cogna-
tos , propinquos , tributes , totam denique victor
ris patriam pertinebat.
Nam quod egregie Plato dixit, non fibi foluni
homines esfe natos , fed partem parentibus , cogna-
tis , amicis , partem patriae debere (3) ; atque ci-
Ves omnes , lit membra corporis , fie civitatis esfe
partes j cum ea quafi cognatas et cobaerentes (4) :
haec fane fuerunt antiquarnm ingcnio civitatuitt
prorfus confentanea. Ut cives pro patriae inco-
lumitate et gloria omnia faciebant et ferebant.
Omnia ei gratificabantur , ejusdemque fe et falute
trigi ct cafu affligi arbitrabantur : fie patria quo-;
que civis cujusquc et damna atque injurias tan-
quam fibi illatas vindicabat, et prosperitatis, et
gloriae illorum tanquam fuae et propriae fe partici-
pem fentiebat. Itaque Olyinpionicae honos in glo-
riam redundabat totius civitatis, qua cuncti cives
laeti fe efferebant, publicisque victorem muncribus
et privileges honorabant (5).
Jam vero hae victoriae quantam praeberent
gau-
(3) Plato ad Archytnm Epist. IX. p. 358. unde
fcxpresfit Cicero. Off. I. 7. Fin. II. 14.
(4) Rep. V. c. 10. p. 462.
(5) Hinc victores dicuncur {-»$*>•£> nt Si«
Jnonid. LXVII. Anai. Brunclc. T. I. p.139 I’ind. Nem.
XI. 20. fq. Quantis bonoribus et praemiis ornarentur a
civibns, docec Pafchal. de Coron. Lib. VI, irapr. cap.
7. et t, cf. Muret. V. L. XV. 7.
B 3
Digitized by Googl
C )
gaudlo et hihritati copiam , quales item poefi
■cppcrtunitatcs , nemo non vidcr. Scilicet, cer-
taminibus peractis , mos crat , ut vespere victo-
ry , cognatis, amicis vel civibus profequcntibus ,
(olennes pompas ad Dcorum aras gratiarum agenda-
rum causfa ducerent , comislationes agerent, epu-
lasque in vicinis locis ad id, ut videtur, destina-
tis celebrarent (i). Touts refonabat locus vocis
et citharae cantu, cum amici et propinqui folen-
nibus cantilenis et fcoliis victorem honorarent (2).
JMox e ludis domiun redeuntibus novae pompae,
religioncs , epnlae, comisfationes, quae plerumque
niaximo apparatu, tota civitate fpectante et gaudia
celebrante, agitari folebant. Atque haec potisfi-
nnim l'cena erat , in qua ilia , dc quibus agimus ,
carmina agcbantur. Publicis enim his locis , five
in pompa aut comisfatione, feu fuper epulas cele-
brabantur a choris , quorum hbc erat officiuin (3).
Nonnumquatn , praefertim in illuftrium virorum lau-
dibus , non unus ,,fed plures poetae carmina profere-
bant, et inter fe laudando victore cencertabant.
Cu-
(O De folennl hoc more vld. Pindar. Ol. IX. Jnit.
01 . VIII. 9. Bockh. Explic. ad Ol. IV. p. 143. Oiyni.
pise locum fuisfe epulis deftimtum fndicat Pindar. 01 ,
XI. 45. (X. 57. ed. Heyn.) ad q. 1 . Bockh..
(2) Ductum e Pindari Ol. XI. 79. ( 01 . X. 93. Heyn.}
"Atiitf it «. t, x. folennis quaedttm Archilochi canti-
lena memoratur ab ipfo Pindaro Ol. IX. init.
(3) Hinc carmina baec appellantur *»/*•<, tyum/tm.
Vid. erudit. Thiersch, Piooem. ad Pind, Verf. Germ,
p. 114. fqq.
Digitized by Google
C 1 * )
Cujusmodi poetarum et muficorum certamina fes-
tis diebus fatis cekbria apud Graecos fuerunt (4).
Ilaec igitur carmina quara illustrem olim tcnuc-
rint locum, ex iis, quae adhuc diximus, ladle ef-
/icitur. Quanta enim ludorum et victoriarum , tan-
tus erat horum carminum fplendor et quad ampli-
tude : ut non modo privatarum , fed ctiam publi-
carum rerum, non hominum , fed Deorum csfent
ornamenta. Unde recte ilia videntur, nomine ab
cloquentia ducto, Panegyrica posfe appellant et
fane , quae de harum orationum argumento Dionyfius.
llalicarnasfeus praccepit,admirabile est dictu , quan-
topere cum Pindaricis carminibus congruant (5). Ita-
quefponte intelligimus , quamlate hie patucrit cam-
pus , quamque multas praebuerit poetis laudandi ca*
nendique vias: qua de re paucis exponaraus.
Primum poiitae laudibus propofiti funt Dii,,
tarn ludorum praefides , quam patrii : ad Dcos
quippe majorum rerum omnium et initium ct exi-
tum Graeci referebant. Porro celebrandi victo-
ris majorcs, quos plures ab antiquisfima aetate
et nobilisfima origine, ut ab Ilcrcule, Cadmo,
Thcfeo, a Jove etiam aliisve Diis aut Ueroibu^
ftu-
("4) Ne de Tragicorum certamlnibus dicara, hujus*
modi fuere Rhnpfodorum certamina , memoraca ab He-
rod- V. 6j. Athenaeo , XIV. p. 6io. C. Platon. Jon pr.
Lyricorum certamina ab ipfis faepitfs memorantur, ut «
Simonid. fr. LVII. (Anal. Br. T. I. p. 137.) Bacchyl. XIX,
(ibid. p. 153.) Anacr. Hymn. Apoll. fragm. I. pr. al.
(5) DionyC. Hal. in libelio, qui Tt^m iuferibitur, inii,
T. U. p. 33 Sylb.
E 3
Digitized by G.oogIe
( « )
Itudebant repetere; adeo autem feduH et curiofi fuo
runt in familiarum originibtjs hiquirendis ct prae-
dicandis , ut logographi quondam exftiterint , qui
hoc unum fibi opus fumerent. Quod quamquam
merito ridetur a Platone (i) , haud miremur ta-
men , a lyricis poetis id praecipue esfe ufurpatum ,
cum non minus carminum argumcnto, quam homi-
num ftudiis et moribus cgregie convenirct. Majo-
rum cnim laudes in illustribus viris praedicandis.
folenncs crant , et illorum memorid celebrandd fuam
quisque gloriam augeri et extolli arbitrabatur.
Practcr majores civitas etiam carmine complecten-
da: ut a privatis laudibus ad publicas facile posfet
poeta excurrere (2). Denique ipfius yictoris inge-
nium, ftudia, fortunae, laudes, etiam fauftae pro
ejus incolumitatc preees multaque alia istis car-
minibus continentur. Jam vcro videmus, quanta
esfet materiac copia et varietas, quam poeta apis,
inftar (ut poetice loquar) circumvolitans et de-
libans (3) dulcisfimos victoribus hymnos pangeret,
At fuerunt tamen , qui istud non fatis perfpice-
rent et putarent , Pindarum , rerum inopia et ne-
cesfitate coactum, tanquam in alienum fundum it^
iq
(1) Theaet. p. 175,
(a) Simili ratione Atbenfj xitebantur oratores , fn
publicis funerum laudationibus t*V m*\ir iyxMfumgtr-
▼if **r« ir*Vr »t T/»V«vr, >«! rcvt TmAiiniatrx i> »«
*■«>.»«», *«i rtit wf*yitt»c ifutt ittartmt. Plato Menexe-
po, P. 235. cit. Thiersch, 1 . 1 . p. 13a,
(. 3 ) Pind. Pyth. X- 83.
)
Digitized by Google
( »J )
in mythologiam involasfe , ex qua fuis carmi-
nibus omatum quaercret. Atqui longe alitcr et
pracclarius de Pindarica poefi existimandum. Vi-
delicet ex antiquitatis traditionibus et raythis tan-
quam ex divino fonte Graecis omnia fere orta vi-
debantur; hinc civitatum origines et familiarum
ftirpes, hinc artium, morum inftitutorumque in-
ventionem, hinc omnium virtutum, item vitio-
rum repetcbant exempla. Ex quo intelligitur,
et Pindari cannina et univerfam Graccorum poe-
fin maximam partem in fabulis exponendis et il-
lustrandis debuisfe verfari, ut nifi. hoc ornatu
inftructa poilfis vix posfc videretur conftare (4).
Haec de Pindari carminum argumento et mate-
ria; nunc dc ejus arte et vi poetica breviter est
videndum.
Talis est oninino horum carminum habitus , qua-
lis rerum et argumentorum fplcndori et dignitati
optime congruat. Sed quominus nostra ratione de
Pindaro judicemus , antiquorum et intclligentis-
iimorum judicum facit auctoritas ; quorum lenten-
i
tiam expresfit Quinctilianus, cujus hoc nobile est
de illo judicium. „ Novcm lyricorum, inquit,
longe Pindarus princeps, fpiritds magnificentia ,
len-
(4) Hinc intelligitur id , quod Plutarch, dicit de
•ud.poecis. 16. C. Svriat fib axi timvkws ir/xi’ ,
fix t?utr ii aftvlbt am) a^futi ■xolr.mt, C f . Plato Phaed.
cap. IV. p. 9. Wyttenb. •>< tit ihi, icrij ft »AA««
VUItlf TUIItF fuiltuf.
D 4
Digitized by Google
( a* )
fententiis , figuris , beatisfima rerum verborumque
copia et veluti quodam eloquentiae flunrine (i).”
Longum cst et ab hoc loco alienum haec fingu-
la perfequi (c); univerfc autem hoc omnes mihi
asfentientur, tantam esfe Pindari divinitatem , tan-
tam ad animos vel deliniendos vel movendos et
extollendos vim et efficaciam , ut , qui his dotibus
eum adaequaret, nedum fupcraret, tota Graeco-
rum antiquitas habuerit fortasfe neminem. Ecquis
enira divinum poetae ingenium non fentit et admi-
ratur , cum rerum cogitationumqne copia repletus
et impulfus, amnis inftar monte decurrentis fervet
immenfusquc ruit ore profundo : neque tamen ita
eftrenate ruit, ut in omnes partes libere fe ell'iin-
dat, neque ullis legibus teneatur; immo potius
intra certos fere limitcs fc continet , et modo le-
nius , modo incitatius decurrens , veluti per varium
regionis tractum ad metam tendit. In narrationi-
bus , quas Epicas appellant , et in deferiptionibus
incredibile est, quantam habeat dictionis vim ct
efiicacitatem , quam mira venustate et fuavitate con-
ditam. Comparationibus , tropis, figuris frequen-
ter orationem illuminat ; interdum audacius iis uti-
tur ,
(i) Qninyfl. I. O. X. i. 6 . cf. Dionyf. Halictrtu
T. II. p. 68. ed. Sylb.
(a) I)e Pindaricae noefeo* ratione et dotibus elegan-
gauter expofuerunt viri eruditisfimi , Jacobs, Addit. ad
Sulzeri Theoriatn Art. Vol. I. P. I. p. 55. fqq. turn
imprimis Thiersch. Prooem, laud, p. 1 1 8. fqq.
Digitized By Google
C =5 5
tur , ideo ut ad Orientalium fpkndorcm et magnilo-
guentiam accedat. ,
. Magnam vcro dignitatem ejus carminibus afle-
runt in primis fententiae et praecepta , quibus ea
tota funt perfufa. Nimirum ipfa facra Deorum
religio, heroumque traditiones, item varia rerura'
humanarum fata, fortunac, vicisfitudines, nec mi-
nus hominum mores, vitia' aut virtutes, haec
igitur omnia in fapientisfimi poetae mente tantam
gignebant cogitationum fententiarumque copiam, ut
fponte iis carmina abundarcnt. Quodfi cogiiemus
haec carmina non privatis hominum circulis, fed
publico fpectaculo festisque dicbus fere fuisfe
accommodata , fanequam lempori et loco aptisfima
haec fcntentiarum gravitas habeatur necesfe est.
Vidcmur nobis Deorum nuntium aut vatem vide-
rc, qui pracccptis homilies format, ad virtutem,
temperantiam , pictatem admonet ; ab invidia , fas-
ti! , infolcntia deterret, fortunacque vicisfitudines
aequo animo ferre docet. Itaquc ii mente nullis
rebus districta et libera Pindarum legimus , incre-
dibilc est, quantopere ejus voce moveamur ,'ejus-
que cum magnificentiam , turn veritatem et fapien-
tiam admiremur , quafi fponte Platonicum illud co-
gitantes : ii'a airit i*iv 5 \lyav‘ 3/i tcvtcv 3« QOsy-
yeTai irp'os (j).
Cum his vero dotibus , quibus fe commendat
Pindarus, non est dislimulandum , majorein quan-
dam
0) P lat< Ion. p. 534. ubi proprie dicit lm rturut,
quandoquidem de poetis univerfe loquitur.
B 5
Digitized by Google
f *« )
dam legend! difficultatem e$fe conjunctam. Ilabet
enim non vulgarc, fed proprium dicendi genus 4
confpicuum illud interdum fententiarum orationis-
que contractione et brevitate, verborum commuta-
tions, compofitionis au'steritate (1): quibns rebus
infueti facile ab ipfo aditu repelli et dctcrreri pos*
lint, Verum hie praefertim valet Hefiodeum illud:
Tij? S’ ipniit Hpura (a). Aditus quidem arduus (it
gt difRcilis; at quo major cst Pindari fplendor et
praestantia , eo magis enitendum , ut , fuperatis dif-
ficultatibus , ad illud fastigium evehauuir , ex
quo , quafi diffufa nube , omnia plenius atque cla-
rius perfpicere et intelligere posfimus.
a
(1) Dionyf. Hal* tlifi wit r. •••/*. T. II. p. aa. e*tr«
ed. Sylb.
(a) Hefiod, y B/y. 289.
\
Digitized by Coogle
* n I N A A P O ¥
E n I N I K I n N TPIAi
Digitized by Google
Digitized by Google
OATMnmN B'.
0HPIZNI AKPArANTINI2u
"A p ft a r t.
ARGUMENTUM.
(carmen hoc in laudem fcriptum est Thero-
nis , Agrigentinorum tyranni , qui Olympiac cur-
ia vicerat, e Boeckhii fententia, 01 . LXXV 1 .
a. C. 474. quamquatn vulgo ad 01 . LXXVII. re-
fcrunt; fed fuperioris jam Olympiadis fine obiisl'e
videtur Theron. Praeclaro ac plane lyrico exor-
dio poeta ad Thetotlis ejusque majorum laudes,
virtutes, fortunam praedicandam accedit: qua fe-
licitate ut perpetuo eorum genus fruatur, a Jo,
ve implorat. 1 — 16. lnde ad Theronis ftirpem
enarrandam pergit , cujus memoriam inde a gente
Cad-
Digitized by Google
( 3 ° )
Cadmea repetlt : quae gens cum maximam fortunae
Varietatem pasla, multisque etiam ac diris calami-
tatibus afilicta fuisfet, hoc argumentum ita Pinda-
tus tractavit, ut nec Theroni acerba illius memo-
riae recordatio , et ad rerum liumanarum cafus
peripiciendos utilisfimuni esfet exemplum. Memo-
rat igitur ' Cadrni filias , memorat Lajum et Oedi-
podem, huj usque filiorum, Eteoclis etPolynicis*
fatalem caedem , denique Therfandrum Polynice na-
tum , a quo Theronis .majores ferebantur origin
nem duxisfe. In 'Iris autern raemorandis plurimas
inferuit fententias, quibus et fortunae inconfian-
tiam atque varietatem et fatorum acerbitatem egre-
gie declarat; 17—49. J am denud ad Theronem de^
labitur, laudat ejus felicitatem victoria partam ,
prtefertim vero opes virtutibus ornatas j quae
et ad vitae fata ferenda, et beatos post mor-
tem homines reddendos optimum fint praelidium* ,
Deinde liberius digresfus, futurum post hanc via
tarn hominum (latum , praccipue beatam justorum
fortem divinitus adumbrat. 50— 91^ Hinc mentis
impetu elatus , fuaeque ftbi divinitatis confcius
fuperbiam fumit, fuamque, depresfis acmulis , prae-
ftantiam jactat. 91-97. Tandem redit ad Thero-
nem, cujus infinitam benignitatem , invidioforum
hominum obtrectatione vituperata, fummis laudi-
bus extollit. 98—110.
Aliter et quidem mutto fubtiiius carminis argil*
mentum veteres grammatici et interpretes expli-
cue*
Digitized by Google
( 51 )
euerunt. Mi cxistimabant * totum hoc carmen ted«
turn quendam habere fenfum , et ad Theroni* res
gestas , praecipue ad disfenfiones et offenfas * quas
ille partim cum Hierone Syracufano, partim cum
Capye et Hippocrate, propinquis fuis , habuit,
obfcure referri. Ad haec igitur omnia fere Pin-
dari dicta et fcntentias accommodare (ludentes , mul-
ta ex Hicronis vita retulerunt, quae viderentut 1
hue pertinere: inter quae ficta etiam nonnulla vel
parum accurate tradita ; quae docte explanavit
Boeckhius in introductione hujus carminis, At
idem tamen in conjiciendo antiquorum fecutus est
excmplum , ita ut viri acumen et diligentiam non
posfis non adtnirari ; quodG quaeras , quo fun-
damento ista nitantur, vereor, ut fatis certum
illud et (labile fit, aut fatis tuto posfis in eo con-
fidere. Nam fi ea, quae Boeckhius indicat, re-
vera intcllexerit Pindarus, hie profecto tam ob-
feure locutus est, ut, fi aenigmata voluisfet pro-
ferre, vix obscurius loqui potuisfet. Sed om-
nis istius conjecturae anfam dederunt praecipue
ipfius haec Pindari verba, vs. 91—94.: tcaa *
not ut* tiyxuvof uksx fiitoi Qx-.avrx twvtClttw , if SI
ro'irxv ip/wvluv *• e * multae mihi funt in
pharctra fagittae , fonantes intclligcntibus , in yuU
gus autem interpretibus indigent. Quae autem ver-
ba non ad totius carminis fenfum, fed ad ea,
quae proximis verfibns de futuro post mortem
llatu vaticinatus erat, referenda funt. Hanc igi-
tur lubricam ct incertam interpretaudi rationem re-
lin-
Digitized by Google
* •“»
( 3 1 )
Jinquere malui , cum ipfutn carmen per fe fads
clarum et explicatum conjectura haud videretur
egere.
ErptQy a.
'AvufyQop/jiyyes u/j.voi ,
rivet. Qelv, riv ypuz, rivet 3' uvSpct KeXctjfreptvi,
ijroi n IT* fzb A, of ’OXvpirice3sc3'esaas» *H Iputtitf
ccv,p6Qiva ToXifjtou’
5 Qypwva 3h TBTposopieee 'iveitct viy.tt(p6pau
yeyuvyjriov otJ, 3'utctiov %£vov ,
epei-
y&avyrkv Sit). Vocabu- fplcuitate et eleg antia eit fpec-
loni ct) frigere h..L judica- tabilis. Forte quis legeudum
runt Herman, et Boeckh. quo- pucet:
rum hie correxit: Sstv )/* Qfouvot SI mptscplmp e/exos
xais* £*yov, h.e. %/xauv kxtx -ixaXr'scp
rvv 9sxv Sr tv fab Stic'), pie' ytyw-Hricv or)* mmm
fate justum hospitem; illeau- i. e. voce f. kymno victtriali.
tem nuperrime legi voluit: Similfter ky\uUv uxx^ipcv
Srrt Wxcaov&vtio. i. e. ergu dixit 01. XIII. 14 . cf^way
hospites ptetate justum. Sed vinxQipov Isthm. I. *a. Acta*
neucta Iiarum emendationura, men habet vuig. lect. qno fe
ct mihi quidern Tidttur, per* tueatur. Vid. Anaot.
Digitized by Google
v 33 )
<
’epeto-fi ’A xpayavrot ,
t uwvtAVv re orurtpuv eturov opioToXn*
'A vTispotpq a.
XUfJLQVTSf oi xsAA« Qv/jlm ,
io iepbv ta"XjOy o'lKtjtxz orora^ov , Y.iKeXlxt rtrav
oQOzAftht , alwv r’ t(peT£ ptoptnpo : , xAovroy re Jta) ;
yv*l<ricut £T aperatt. [X^f ty &yw
«AA’ w Kpovie Tou'Vext, %3ot ’OA vfiTOu ve/xuv
a/6Avv re xopvCpav iropov r’ ’A?.(peou ,
1 5 iavQe'it ccot3a.lt ,
eCcppuv apovpav en Turptav a-Cpis’tv kojjuctov
’ExojJb; a. - . .
Ao/xfi3 yfve;. raw Je TSTpay/xivuv
ev 3lxct re kocI nrxpa Sikzv airatqrov o£3’ av
ypovot, 6 TXvrwv TCtrvjp , Svvatro Qt'/iev epywv t/A of
20 Aa9« 3e Trorptca <r$v ti3at\iovt ytvoir ccv.
ea-X&v yap oxb yap pear wv Ttjfiz Svxtrxei
Trolly kotov 3a,u.a<r9ev t
ZrpoCpi] /S'.
oruv Oeov ptolpz Tri/iTt, t
ccvexdt oXflov vipyAov. 'everai 3s A oyot eCQpovott
25 K dSfMOio y.ovpait , 2tz9o v ai pxeyxXa.' TevQot 3b orirvei
xpecnrovuv Tpbt xyuQuv. [(2apu
II. o$6ttXfiif Pauw. b. I.
quod poeta de pluribus , non
de uuo loquitur , malebat ot~
OxXfxoii quafi non una omnes
esfent focietate concenti, ac
c
[tot haberentur Siciliae lumi.
lit , quot Theronis majores.
* 5 . xMot Jj unve 7. Boeckb.
correxic $' ixirvui quod noo
necesfarium videtur.
Digitized by Google
C S4 )
£vei f/iv tv 'OXuptirioit xtoQxvoio’x (5p&[t.at
xtpavvov ravviQeipa Sf/xfAa, (piXti
Si [/.iv TlaXXas ah) ,
30 Zeds Tarty [/aka , (piXei Si vaig i xirrocpepog.
'AvrugpoCp^ /3\
Xiyovrt S' tv xa) QuXaara
fierce xcpaitri N tjptyg aXtaic (Ziorov utyQrrov
'Ivoi rtrxyfbai rov oAov xf/Cp'i yjivov. yjroi (Zpor&v yt
rrtipag ov n Savxrou , [ xixpnui
35 ovS’ arv%i[jLOv a/iipav hit art , rraiS' xhtou ,
ctrtipti tri/v ayuQSi reXeuTaTOjitv’
poa) S' aXXor ocXXai
tvQufjuuv re fitr'a xa) tovuv eg oevSpag i(Zav.
'ETwSbi /3\
cvru St M oip’, are irarpuiov
40 TuvS”i%st rbv tCeppova toti/ov , SeSprco <rvv oX(Zx
It! ti xa) Tviji ayeiiraXivrpXTtXov aXXy xpcv&’
H M Ttp iKTilVi A aov [J.0pi[J.0i VlOg
\ crvv-
33. ye Kimrcet- yt ex'ra; quod tnonet Oudendorp.
melioribus codd. revocavic ad Thomam Mag. p. 78 6.
Boeckh. Ad metrum nihil 4©. r a* S'. Quidam libri
interest. habenc rooS’, frequenti admo-
3 ?’ peed- Ica temper fere dura Iftterarura commutatio-
accentus poni folet, contra ne, idque praeferebac Hey-
vett. grammar icorum fenten- nius; fed vulgtcam lectionem
tinm, qui hoc vocabulorum merito probavit Boeckh.
genus its notari jubenc: 4a . £ 0 v vep. * r . A.
foii, /5 Ax' vsia, nix’ %po;a, Hi vss. cum praecedentibu*
Xfox' et fimili modo caete- durlui conjunguntur. Equf-
dem
Digitized by Google
C 35 >
tvvxvTofie vet , sv S'e Tluduvi
ttuAuIQxtqv riteirrev.
• ' "LTpoCpij y.
45 \3o1<rct <T o%sT ’ Epivvvg
£7T6$v£ oi <rvv ahXzhotpanci yevop ’Apyicv.
teiTpdq tie Qiptraviipos epnrevTi noAuvsinei , v£oi; hi
tv /ixfcuts ts Tokt/iou
TtfiupLevos , ’A fyngtSav QxAoe apuyhv S6y.ott'
gO OQSV arTTSpfJLUTOS ’tx. 0VTl P‘& v
rbi
dem interpunctlonem leviterldavit Herman. adOrpheum^ I
Ita rauiari velini : ut praece* p. 787. idque codd. auctorl.
dens fententia, post zpc-j tate probavic Boeckhius.
jiy,niajore imerpunetione c!au- 50. S 9 ev ritlppt.* txovn. Sic
datur; contra post rfAr7«a»[bmnesantiquilegerunt;quam-
pro puncto commate pofito ,!quam interpunxcrunt varie.
hi vss. cum fequentibus uno;Alii, Ut Didyrnus, distinxe-
ambitu conjungantur , hocj runt p 0SC pl^zv, et e%c>n ac-
inodo : xXXp zplvcp. 1% cujeipiunt pro l^;ot mi quos fe-
vtp — TfA i73iv y IbJf jt S’ cutus est Boeckh. Aristarchu*
<£«”Epi»nJ«.x. t. A. Quae ra- ita, ut nos fecimus, fcripGti
fcio in mentem jam veneiat cafus disfentiences feom — *
Heynio, fed obftare putabat riv Alvwdapuv conjungeni,
particuiam S’ post 11:77a , in quafi fcriptum esfett&ew/ —
apodofi collocatam* in quo, r>-A iw Quern tamendisfen-
ni fallor, haerendumnon erat. ium non ferens Schmid, find
Quod a utem una fententia in codice correxit : %ovr* — Tcii
dual dividitur ftrophas , id \ivmr. Hoc probavlt Hey*
In lyricis non est infolens. nius, aliique. Equidem Ari*
Caeterum vid. Annot. (larcheain lectionem non ni-
46. IffiCpw «i. Ita vulgatum mis festinanter repudiare au*
irefyiv h 7 fecundum poeci fu*, exemplis earn firmard
tam Ifcribendi normam emen- eonatus fum in Aunoti
C a
Digitized by Google
C 36 )
r'cv AlvyjTtSay.Du
iyKU[j.tj)v re pceXiuv Avpiv re rvyx^vifiev.
’AvrigpoCpt] y\
'OXu/zTia pitv yap avrc;
yipus eSskto , TluOdfat <J’ op/.OK^ctpov eg aSe&Cpsov
55 rSpcot re KOiyoil jrapires avQect re&pi 7 nruv SuuSexoi-
ccyaycv. to S'e tu%eiv
vreipufievov iyuvtctg , rrapaXuei Sv<r<ppovuv.
6 n'ctv vXovrof ocperaU StSaiSaXfiivot
C pipsi rdv re noil rav
60 y.atpov t fic&Qstitv vriyum piipinvav uy pore poor ,
• ’ErcaShs y.
uqvjp api^aXos-, erqrvpx,ov
avSp) cpiyyog. el Si pav , ex uv T,t » °^ £v *
%ri davovruv piev IvQaS’ avrU ’ oiTii^oiptvoi (ppivet
Troiv'as sriravt r'a S' ev ra.Se Aios upX$
uM-
57. $usQ?S;a>vt Cod. Bodl.
/3 et y. lualscfccv , quod ex
interpretatione ormm.
6t- It*itv/aov Vulgoedeba-
tur £\x9ivcv , quae vox poetis
fere ignota; plures codd. ha
bent f Tuudrartv, et quidam
o!im iegerunt eru^cv. Vera
haud dubie lectio est, quam
ex Rom. marginis annot. re
cep : t Boeckh- jrijToaov : inde
nattim eruudirarov et erux.v
ex confufione librariorum ,
quod cum metro repngnarec,
fubftituerunt glosfam aXxh-
v-v, ut ostendit Boeckh. nott.
crit. Idem Doricutn dpuz-
\of refcripfit pro Vuig. dpi-
62. fl Si xiv i%biv. Vutg.
!%et. Sed altera lectio gramr-
maticorara vett- et quorun-
dam codd. auctoritate nititur:
quam propter formae diction
nisque infolemiam facile in
ezfi mmarunt. Boeckh. conj.
el ye yiiv , qaiod non
placet.
/
Digitized by Google
( * 37 )
65 uAlTp'd KCiT Ci y&S SlK&fyt T K ,
Aoyoy (ppxcrais uvayx,x.
ZTpoCpyj Sf.
"arov 3 's vvy.TSTtriv ale),
’icrci 3' sv apipatt; aAtov sy^ovrst UTOviqepov
itrAo) vtpovrui (2tQToy t ou y^ovx TupuaTOvTSi ev %epc «
jo ov3'e t ovriov v3ccp [attpx
KStVdV Tap'd 3'iCttTCiV' CiAA'd Tap'd fl'sv TiptOU
Qeuv , otztvst sy^atpov svopyJuis ,
aSaypvv vipovTcu
eiiuvct' to) 3 ' uTpoeopa irov ok%/ovti tovov,
'AvTigpotpy; 3f .
-5 otrot 3' It oA pair ay eerpt'e
sY.aTtpaht psivuvreo cctto txptuv uSUuv £X SIV '
if/w^bas stsiAcoi A/bf o 3 ov Tap'd Kpoyov rCpatv' tub a.
yactros uKsaviSes [pxKupuv
aCpat T£piTvioi<nv' avSepa 3 's ^pt/roO (pAsyst ,
rbf
69. vifiovrat. Hoc veibum requirebatur, Mxovts vel e’ 3 /-
vitii premitur fuspicione, turn i-zara* Qoaraobrem in vu'g.
quia optimi quidam codd. adbuc acquiescendura duxi.
habent 3/pwmet, turn quod 69 h %fpos txx,ux Ilanc
idem verbum paullo post re- lect. opiinii codd. praebent
v petitur vs. 73. At iipxsvrxi pro vulg. x s ?* v ’ < l u0 ^
metro repugnat. Unde varias minus elegans.
conjecturas protulere VV. 77. treiXxv* Quidam ?;j«*
DD. quarum maxinie cum li- A*a,quodest gloslema. Mox
brorum fcriptura congruit ea , xfd (Doiice pro uj7 ojf")
qualegiiur Sixov t>i Qi. e. Sf- a Cofaubono olim jam com.
%wtui') plonv. Athujus ver- mendatum, e codd. fcripfic
bi tempus certe praeteritum Boecith. Vulgo »*a».
C 3
Digitized by Google
( 3 » )
8 o tu p.ev yjpcrofyev uT-a.yAa.tti> $ev$pbm x ~ ■ ■ <
vJwp cT aAA« Ospfiei ' , , - '
r ppiJ.oicri r&v xfyas uvotw^KOvri not qe Qavoip
'ErcoS'bi y.
(Zovhcui h IpQaif ^a^etfiav^uot'
ov t cli tfp e yei Kpoyof stoi/xcv ctvrw rrape^’pcv %
$5 rrotri; 6 kccvtuv 'P tx? i5 wepTurov e%ot<reti dpovov,
n^Afi/j re kcci K ccSwo; ev toiviv u^yovTcu’
’A^tAA/at t hein ' , ere) Zqvos yjrop
XiTuU twelve , pLccTqp'
Erpo<pij /,
Si'Exrep’ ecrCPccXe , Tpotcu
po a^ctyov x/e«* , KuKvoy ts Sasratr^ re/tf* ,
As
8a. opftom — **) ?£$av:i:.
Id boc vocabulo vitium bae-
rere merito cenfent VV. DD.
Nam primum ,qt»am durum fit
post seQ&vois intelligi ks$u-
A«f, quis non fsntic? turn
quoque ipfum illud
post praeceden* Spuom, otio-
fiim, nec necesfarium ett;i
cum o'haoi gtneracim corollas
flgnificent. Pauw. conjecic.
xe^asAa? pro <psJjavoK t duc-
;u vett. criticorum , qui
baec annotarunt : op/tctri’ rc~n
iveppixiri, ol( Tap %eipcK >('
<^*VlijvX0l\ xpil TQt IU0X>M(.
Quam lect. recepit Boeckh*
Hermannus conj. xt0xvx( , h.
Tifv Teheuralxv tUov Tpi%uv
\rtpiohv , teste Polluce: c!e-
garner; modo hoc fignifica-
tione veterum poetsrum ulU
esfet probatum. Vid. Boeckh.
in Explicatt. Nec tameq
K60xf.dt fttis mihi placet. ,
Magis poeticum erit , op*,
nor, (i fcribatur xpotx^.uj*
Ita'Anacr. Od. XL!I.
ftQxvIxxovt 5’ ixtti*6ipv
xprrxtymv up cCfHzhtf-au;*
Cf. Od. yi. inic.
’ t
Digitized by Google
C 39 3
‘A#5« re vats' AlMova. iroM.cc, fiot iv uyxuvog ux6u
hSov svr) (pctpsTpat 1 [/3eA»#
(PuvavTx ruverottriv eg Si totuv ipfitjvtw v
Xurt^et' <r oCp'os o iroMec eiSu g <pvoc* ,
PS [zxQ6vt£c S's Xafipoi
vayy^utrcriu , x6puy.es &s , uxpetvru yctpverov
’A vngpotplj e%
bibs vpbs opviy^a Qetov.
'eve^e vuv <rxovu rc%ov , icye 6u fie, rivet flxMoptev
ix fJtu^uxus avre<ppevbs svxMus oiqoiis three ; iv’trot
loo ’ Axpuyuvr i r uvvtruig
uoSutropiut evopxiov Myov ccXctftet voca ,
rexetv pvt riv exurov ye ereuv voXiv
(pilots tcvSpu fxciMov
tvepysruv vpavinv utyboviqepev re X £ 'P a
’EvuSbs e'.
lo$ Qqpuvoe. ctM ctlvov efia xopog
ov
93. rivav- Ita Boeckh. fcrip Boeckh. legit: Tavirxis' «u-
fit pro vulg. to 7vxv , quan' Ixocfiev k « T • atquc ill ud
doquidem longafyllaba metro non pro participio, fed pro *
repugnat,et nctv in cotnpo perf, Optativihabet.Botiaqui-
fitis breve est. demhaec lectio; attnmennon
9<S. yxpvsTov. Haecestlec- tantum mihi valent viri docti
tio omnium librorum, quam rationes, lit ad vulg. mu-
tamen Heynius, e conj. Da tandum adducar.
wefii , mutavit in Infinit. 105. Nonnulli I ibr I
yapuiftev, ita jungenst }.£■ -tiSx, quod e glosfemate
foot yxpuh.ry. Dualis nu- natum videtur. Sq. vs. pro
merutproplurali accipiendus. -jv xvbpuv, inalim xjt xv-
ico, Tspyuruts etubdecpixi- Ipav.
C 4
Digitized by Google
C 4° )
eii 5 !k% avvzv~6[j.£vo( , aXXo p i&pyuv ut ’ ovipw , '
to X 3 .XzyY.Tx 1 sQsXuv xpvQov TiQe/iev ItXuv KaX.aU
spyoti. We) \pXfjLUQf xpS/tov TepiTeQevyev'
ixenoe otx y^xpizar' oXXoit eQtjKSv ,
I IO Tit CLY (ppXTZl SvVOlTOy
107. xp-jQo* utility* Sic e
conjcct. Hermanui edidi pro
vuig. Kfjiw if Os.io. Vid.
Annot. Mox xzxoTs pro
tuuilf ex aliquot iibria et
Schol. recte edi;nm. Per-
mutatio frequens: vid. e. g.
Scbmz. ad Aefcbyli Cboeph.
143. Boisfonad. ad Eunap.
lAunot. p. 368. 373.
OATM-
Digitized by Google
OAT Mm UN ST'.
A T H 2 1 Ai 2 T P A K O 2 1
’A tt Yj y y.
mnmnh
ARGUMENT U M.
gcfias Syracufanus nnbilitatc et generis fplcn-
dore excelluit. Erat enira c gcnte laniidarum , quae
faccrdotium in oraculo Jovis Olympico a majoribus
traditum , baereditario jure posfidebat. Quern morem
quondam in Graccia fuisfe , fatis notum cst. Eodem
munerc Clytidac in Elide, Athenis Eumolpidae, Ci-
nyrac postcri in infula Cypro, ne plures mcmorcm ,
pracditi erant. Igitur Agefias et ipfe Olympiae jus
C 5 au*
Digitized by Google
( 4 ! )
auguriorum habuit, Victoriam in ludis Olympicis
reportavit, verofimiliter 01 . LXXVIU. ut judical;
Boeckhius, currii mulabus juncto ; quod certaminis
genus tredecles ibi actum est , inde ab 01 . LXX. us-
que ad 01 . LXXXIV. teste Paufania , IV. 9. p. 395
fq. quod firmavit Larclicr, ad Herod. T. Ill, p. 433,
Boeckh. ad Pind, Schol. p. 118 fq.
Hunc igitur poeta victorem celebraturus , primum
praecipit , illustris viri encomio deccre , id quod
ipfe facit pracclare , illustre vestibulum praeponi.
Deinde cunt honores illius et dignitatem , turn vir-
tutem victoria reportata confpicuam magnifice laudat.
Confert Agefiam cum Amphiarao, quern non minus
prudentem augurem, quam in bello ftrenuum fuisfe
praedicabant. 1— 21. Ilinc ad illius gentem revehi-
tur, cujus fabulofam originem eelebrat. Stirpis pro-
genitor ferebatur Iamus , Apollinis ex Euadna filius ,
aequalis Herculi, quern infantem, Diis auspicibus , in
Arcadia natum, mox juvenem in Elidem profectum ,
ibique augurii et faccrdotii honore, in Jovis ara nu-
per ab Hercule condita, ornatum esfe ab Apolline
enarrat. Hoc epifodium tam lyrica ingenii dictio-
nisque vi , quam deferibendi et narrandi vemistatc
et arte mirificc commendatur. 22—70. Ab Iamo ad
illustrem Iamidarum gentem ipfumque Agefiam rur-
fus dcducitur; tuetur cum ab imminenti invidia; vic-
toriam donum praedicat pro majorum pietate a IVler-
curio datum. 71— Sx. Hie autem poeta in- recordatio-
nem adducitur fabulofae traditionis, quae Tbebartim
pfjgipem ex Arcadia repetebat, Cclebrat igitur fuae
geu-
Digitized by Google
C 43 )
gratis cum victorc cognationem, a'tquc vctcrcm igno.
bilitatfs firmam ab Ca dcpellit. Turn vertit fe ad Age-
fiae civfttttern /'Syracdias , ubi turn rex Hiero flore-
bat. Cujus virtute, pictate, gloria breviter laudata {
victorem ei commcndat. Tandem faustis precibus il-<
}uq) profecutus carmen claudit. 92—105,
Cantatum esfe hoc encomium in Arcadia , et qul»
dem in urbe Stymphali, cum ex cjus argumento, quod
praefertim in rebus Arcadicis verfatur, colligi pos-i
fit , turn ex ipfis. Pindari ^verbis cognoScitur ,•
cum dicat Vs. 99 (q. victoris pompam Styntphala
profecturam Syracufas ; quam utramque dvitatem.
victoris domum appellat. Ex quo recte collcgit
Boeckhius, Stymphali ctiam jus civitatis habuisfe
Agefiam : idque jam a majoribus traditum ei fuisfe
videtur. Cujus rei ratio ex Arcadicis origiuibus po-
test intelligi. Stymphalus mirn urbs condita fereba-
tur a Stymphalo, Aepyti fratre (Paufan. VIII. p,
605.); in quam gentem Iannis ejusque mater fus-
cepti et velut adoptati fuerant: unde illi Agefiae ma-
jorcs a Pindaro dicuntur, vs. 77. Igitur five cogna-
tione, five quod nonnuili ex Agefiae majoribus in
hac civitate quondam habitaverant , hoc jus ipte quo-
que retinuisfe yidetur. Eandem ob causfam Meto-
pe, quae Thebes (h. e. Thebarum) mater habetur*
Stymphalica, eademque cum Agefiae ftirpe cognata,
five ejusdem civitatis focia a Pindaro dicitur, vs. 84..
Haec igitur erat quad germana Agefiae patria, alte-
ra autem deinde quaelita, cum ex illius majoribus
qub.
Di
( 44 >
quidam una cum Corinthiorum colouia in Siciliam
profecti , Syracufarum facti fuut conditores , a qui-
bus deinceps prognatus Agefias : quod monet Schol.
ad vs. 6.
Zrpocpi] u,
Xpvrixs vTotjxa-uvrss eurei%et rpoQvpu fl«Aa ( «ou
xtovxs, ut 'Sts QatjTbv [liyupov ,
ap^o/xivou S' epytu wposwrov
%p}j b£fj.ev Ttjhuvyes. £i S' tin ph ’ OA u/itiovikxs
5 re fJLCiVTeiu) tx/jlIxs Atbt sv Tli<rx ,
g-vvotKistip ts to.'/ xXsivxv ZvpxKortrxv , rlvx ksv Qu-
[yoi vjj.vov
xsi \o( uv'kp sriKvpTXis u<P&6vwp u$w h ifiepTxIt
[aoiScus ;
’AvTiqpoCpij x.
’iqu yap ev toutco TsSihto Sxiuoviov tqS' £X uv
X vSpxTou v!6s. xyJvSvvoi S’ ctpezul
io ovre 7rxp’ ctvSpxtriv , out ' tv vxut' 1 KOlbUIS
ri-
3- tpycu. Hanc
Iect. recte e codd. revoca-
vit Boeckhius,proLucianeo,
&p%su.h: vi*
7 . (Suniunavuly. Schmid.
ex nonnuIHs libris protulit
Buftu Tt i*x*Tiiai , fed geni-
ti yus in u Pindaro non ufi-
tatus , cum eciam dacivus
exquiftcior esc.
Digitized by Google
< 45 )
ripiui' to?M) Si pipvuvrai , xcthov si n tovuQs}.
'Aytjriu , r)v S' cuvo; SToipoe , ov sv Sixx
ut'o yX&jrue "ASpuqo; pxvT iv O'lxteiSav tot sc
['ApCPlXpii]OV
<pSiy^XT y h re) xut'x yeti * air ov ri viv net) (pxiSi put
[<W ovs spupxpsv.
- ’ETcaShg x.
I 5 STTtC if ST SITU TV p UV VSXpUV TSXsrbivTUV, TcthuiOVtSctC
sWsv sv Qqfiuirt toiovtSv ti stoc' noSsco t; panels
[bQfjxhpbv spue y
upCporspov pavTtv t ' uyuQbv xul Sovp't papvucQca.
[rb xul
uvSp) xbbpou Ssttotx Tupsqt 'Zvpxy.or'm.
ovrs Sveqpte beevy otif uv (pt&ovsiKog uyav y
so ku) piyav opxov b peer cue tovto yi oi truQiuc
pupTvpYiru' psMQQoyyoi S' STiTpi^ovri Moitrut.
ZrpoCpl] (X.
r £l tyivne y uXXu %tu%ov ijStj poi trSivo; vipiovuv
a rxfcoe , o(Ppx xstetdeo t' sv xuftupu
fiutropsv sxxovy ixupeti rs Tpbe uvSpvv
25 xeu yivoe' xsivut yap uXXuv bSbv uyepovsvrai
raw-
15 • TfXstrSevruv. Temerel tir' wv iucspte Tie Zyxv.
Pauwr. referibendum esfe ccn- Utrumqne Interpolatorem o.
fnit rt\eo6eiaaiv. let , de metro foIlicitura.Ger-
18 fq .* upset* Vulgatalec. manam lectionem, in non-
tfo est: vvv TupvTi , inaudita nullis codd. Inventam, pro-
fyncope; fq. autem vs. fic bavit Boekh. quern fecutus
legebatur: cy (fixivetxoe f av> fum.
Digitized by.Coogle ;
C 46 )
rairav STr'iqxvruf , qeCpxveu; Iv 'OXu/jltix
hrs) Se%uvTQ' ypij xolwv irvXxt vavuv avccTiTvxfieti
[xut atg‘
irpbi Ihrxvxv Se trap' Eupurct tropov Set <rx/j,epov y
fiAflf tv tv upp'
’A VTiqpoCPtj ft.
a toi UotreiSxuvi /xtyBeferx Kpcviai Xeyerai
30 7rauS' lofiiqpuyov EuzSvxv rex^piev,
xpv\pe S'e zrxpQeviav dStvx koXtois’
xuptca S’ sv fiifv) vif ktoi<t' aiAtptroXous eyJXeureH
ifpui Troptrxtvsiv Soptev EiXariSx (Zpetyog ,
ts avSp&v ’A pxxSuv xvxtts <bxi<ruvx , Xxyj t ’AA-
[cj)f olxettl’
35 ivdk TpaCpetr' vt 'hffoXXuvi yXvxs'ixt tpvrov e^civar'
k(ppoS'nu;i
’Et uSbp ft.
eCS ’ eXxd’ kiTurov iv ttxvt) ypevco nXerroia-x Qeoto
[yovrfi
«AA’ 0 ftev riuSc vvxS’ iv (tufty Tte<run yoXov ou Qx-
[tw bi-eta pieXixct
fyyer llsv ptxvxeu<r6fievop xxvxug rep’ xtXxxqv v sedan
ec (poiviKOKpoxov %wvetv y-axadvixu^va
y.xX~
28. vxutooj y' txdsTv. y'
a multis codd. nfaest. Boeckh.
recte , puto , emendavit <r«-
fispov (l sK^eiv. •
g8. Teturpi irtp' kt K a-
rev. %tp ' Aeolice, pro *tpi
ferib. tit jmn docuit Schmidi
h. 1. et ad Pyth. III. p;
1 19 fq. item Boeckh. Mi-
nus recte Heynius fcripfic
rf p , et TJtdr,*- pendere • pu*
tavit a fuppresfo htxa»
Digitized by Google
,, C 4 ? )
4 o xuXnSd r* apyvptzv , ibxpias <5 to y.vaviai
TtKTS Oeo^ppovu xovpoy. jcfc fjcbv o Xpucroy.o/jcat
vpav/JitiTiv t' 'EAeudb rufiTaps^ctcriy re Mo/patc'
ZrpoCf)}} y. ■ • .
i»|A 0£» c?’ ori o'arAay^vwv w’itt t* epuT&s'lct[AOi
ec (pdo( uCtikx. t'ov /jcsv Kvi^otjcevx
45 Afire yafjcui' S\x> S's yAavKutts aCrbv
Seti/zovuiv fiovhcutriv ISpt^xvTO Spaxovret xpis/Jctyet
Lro \px.tXir<ra.v xoiSopevoi. (ducriXeus S' ire/
T€Tpx4(TCrCl{ SXxuVUv'IkSt' hxriuQu'l/Oi, CiTUVTCtt 'iv 0*1 KCi)
tipsro tcuSx , rby E vxSvct t4koi' Qoificu yap uvt'ov (pd
[yeyaxtiv
* AvriqpocP)) y ,
50 Tarposi ts p) 6 v xt by S’ siretrQzt /jcavnv Imy^ovion
*%°X , 0V » °4>Se tot l*A etfyetv yevsuv.
ut apa ptavug. to\ S' ovt ' by aKOvTat
out iSeiv euyouTQ re [ztto!ov ysyevaiievov. «AA’ sy
Kg-
4 ** ’Ef.cvScb tvxTxphxotv.
Quidain libri habent £!.<.*/-
Cvixv vxpkxvev. Sed E/A«..
6 wxv, vocem ufitatioretn ,
tanqnam glosfema appofue-
runt: utHefychius: 'EfeuScb.
Eby 6 vix Unde cum in tex-
tiim irrepfisfet, metri causfa
fcriptnm est zaphxrsy. Vid.
Boeckh.
43- fatev 3’ urb ic* r. A.
Varie haec VV. DD. tenta-
Hint. Patiw. ertendat iitb
‘}fr'K&yxyxv 1 quod tnibi ipfi
olim piacnit , fi pro f£
accipiatur: ut Pytb. IV. 225.
Callimach. Dian. 25- Porro
Mathaei pro ipxrx; corrigit
tpxrfo y ' — , ut referatur ad
Qxit- Sed locus est fanisfi-
raus; rectam modo interpre-
tationem poitsiat.
53- fq. «AA’ ev xcKpvrro.
Vulgo lcrib. iy*« jcf utto 1 inter
duo*
D 1 __ i^k
( *8 )
KSKpwrro yap <r%oi\a) (2utix t ev aTetparw ,
55 ’iwv %ayQai<ri ku) 7raiA7rop(pvpo(s ukuti flefipeypisvoi
[afipbv
tru[ia" to y.at KXTetyxjuZev KCtXelrbeu pt.iv Xpovca
\jTv^Tavrt p>.ot,Tyip
’EiraSbs y .
tout ovvji aQavc&Toy, repzvat fire) xpvtroseQx-
\yoio Xxf&ev
Kupvov , ’AA(J)e£ jiitrtra Karafixs sKxteove
[Elotrsidiv eupufitav ,
dv irpoyovov , Ku)rol;o(p6pov A«Aov QeoSpLXTas tmorov ,
60 uhsvv AuoTp6<pov rtptxv Ttv' too Ketyx^x ,
T05*
duos vsf. divifum; quod cum
metro repuguaret , Boeckh.
correxit.
54> iirsipiicfi. Nonnulli
codd. iitctpivTtfl. Heynius
conj. dztiplra, ideo, quod
penultimam in intipxru , quae
brevis requiritur , Iongam es-
fe putabat. In quo eum er-
rasfe, demonitravic Boeckh.
Ducicur a •xtipa.w , ffstpaigai,
unde xTftpaw ec xzitpxTti,
ut tpxsis et tpxiif, Gey.tsos
et OsuTrcp. Similiter xhiya-Tu
apud Theocr. Id. XV. 4.
nbi alii quoque codd. prae-
benc cclxaxvTOv^tt vulg. frus-
tra corrigendum cenfucrum
Stephaous ec Scaliger.
60. Xxorpitsv. Alii , mu.
tato accentUjlegunt XxoTpoQsn,
de quo discrimine ica Scho-
liastes : Xasrpo^ot a 0 Xxiv
tpsjtnv’ XaorpiCpsf Is , i uffl
>.xou TpfQoysvof. Quod dis.
crimen uc non negem , in qui-
busdam compofitis nominibus,
accentus mutatione effici ,
fde quo monuit Cl. Mahne
in Epicr. Cenfur. Bibl.
Crtc. p. 45.) tamen in nomi.
ne xotoTpotpoe non agnosco.
Nam compofita ex V. rpcjlu
banc fervant rationem, uc
pasfiva defiuanc in ut
5 iorpeQyp , foeaorpsQvic ,
r?rp*(Pns , contra quae in c?
defiuunt, vim habeaut acti-
vam.
Digitized by Google
C 49 )
vvaroi vTxldftOi. uvTttpdeyZaTO S apnev^c
TTCtTp'lCt OTO'Ct, p/.STXkkXS'iv Tg [J.tV‘ OpCTO , rixVOV ,
devpo Txyxoivov e s y^potv ’i/j,£v (pxficis ornr8 sv.
Srpocpii }'.
' tMvro $' wvJ/jfAeio TSTpuv uklficiTov Kpovtov'
65 Hvdx ol uTua-e Qyiresvp'ov SiSupov
•fJLOVTOff'UVXi , T QKCL [JL6V (Pu'VCtV XKOVglV \
tyeuSiuv ’ayvwqov , eur’ uv &paarui/,x%avos ekdvv
*H puxhiiity <re/Jt.vbv 6xk os 'hkKOuS&v , Tzrpos
iopToiv ts KTitry Tkei$6[A@poTOv re bpov re pisytsov
\_sciti kw ,
70 Ztjvif sir’ UKpOT&Tu (2 v/ji,$ t6t' u 5 xpqstipiov 6£<r6xt
[yJkeurgy.
’AvTiqpoCPt] 0.
if o-j rokCxkeirov x»0’ "Ekkavas yhot 'lupiS&v
ok-
vatn, ut wporpoQif , r*i3o- git e nonnullis codd. arzr;-.
rpc'tpa?, KcvpsTpotpot' Quocir- Similiter Boeckh. Sed geni-
ca b, 1. unice verum judico tivus retineri potest, cum
AflssTpa'^v , vi activa. et alibi hie cafus occurrat,
62. pterakkaerZyri pay. Hoc ubi nos dativum praefera-
verbum crlticos torfit. Acute must ut infra v. 10a. TjjvSe
Hermannus ad Orph. Argon, privuv re. 01. XIII. 27. =£*
781. conj. dvrtQiiyZxTO — voQurros*
ptTxMMXVTl IV (h. e. el.} *>P- 71 fq. Alii fie legunt : s? cu
tv 'liucp. Alii alicer: fed Tok’ixktiTov (to) —
baud fcio , an nulla emeu- ate 'IzptiZxv. Z>.( 2 ot *&’ erst*
datione indigeat. ro . nvZvTtc S’ — - Seditadu-
68. srarpof. Vulgo xxrpi; riusdivellituroratio. Equidem
6 ' , quam particulam ejeeit puuctum post ’Ixpttixv fcho-
Heruaan. et pro netTf'ct le- liastarum auctoritate fustuli,
D ' w
Digitized by (
( 5* )
cAjSflJ CCIX.' ? (TTSTO ' TI/JLU'VTiS S' UpiTCCf
Is (puvep'av oS'ov Hpyovrut. TtK/JLuipsi
XMIA 'eKCtqOV* fiU'/JtOS «A ?MV Y.f>S [ACtTOil (pjQVe&VTVt
75 T °lt > °‘ i 7r0T ' e TTp&TOlS Tip) SuSiKXTOV SpOpLOV
sXuwovt ecrtn u'tSolu Toriqu^et yupis euxXeu /xopQdv.
fl S' tTvfius inrb KvXXdvas opens , ’A 79074, pLurpuss
[uvSpee
'EtuSbs S'. 1
vctieraovres lSSp>j<ruv Oeuv uupvxu X yfuis dvriuts
xoXXot Sif ToXXxitriv 'Eppieiv eCtnfiiws, Ss uyuvctf
[’ e 'X 6{ p°‘pxv t’ ctibXuv,
80 'ApKuS'lUvr'sCctVOpU TtflU’ KSIVOS, U TUI ZuqpUTOU ,
rt/v (SupvySouTto tut pi y.puivet <r$Qiv tCruy'iuv.
So%uv leyu tiv It) yXurtru ockovus Xiyvpus 9 '
a ft hOiXovTU TpOSi'pTit KuXXtpOOKTl TVOUie.
Hut poptuT u'p i[x a iTupCpaXis, evxvQyjs Meruru ,
Zrpocpij £.
85 TXu^tTTOV U ©>f/3 UV tTtKTSV , T«{ IpUTStvlv uS<if
WlOfJMl, OuSpdtFlV CttyiXUTUUTl TXixusv
Taty.tXov v/z mov. orpuvov vvv erufpovs ,
A hiu, T-p&TOv pCiv "Up xv UupQeviav y.eXaSjrat ,
yvQt~
ut etiam fecernnt Schmid, et 83. rpetripvei, Male Hbri
Hermannus; et deinceps mal nonnnlif Tppsetea , quod jam
lem ita iegi t &£ 0<
upt sTwt ejecit Schmid. Pro Tvoetls
•to y uu&'jTts t dftris xt.;. fortasfe fcrib. xvictis- cf.
75 toutoh. Hoc merito ad OL If. 37. Eodem vs,
pr seta lit Hoecfck vulgato pro Wlovrx legendum
tpuxsv, farce pt idihovn.Y\&. Arnior.
Digitized by Google
C 51 )
yvGvcu r’ ere it’ , apyatov b'vetSoi a^ufticiv
po Aoyoit ei <peCyojxev , B okotIkv vv. hro’t yap ayyeXos
[opfltf;,
jji/wfuwv trMTahct M oiG-fo, yt.VKVs xpijTtjp ay a- <
[(pQiyxruv ccoiSav.
'AvTigpocpti i.
fi 7 rhv Si (JLeiivarQcti'Zvfeiy-oavav rs net) ’ Opruyiai ,
Tctv 'U f w xaSapui a-xairru Siewwv >
otprsa pji.ijS 6 fjt.evoi , potviy.Sire^uv
95 afX(piirei Au/jLarpx, Ae ukittov re duyarpc; sopTxv,
xu) Ztjvbi A Irvaiou xp&Tot. xSvAoyat Si viv
Avpat fioXrcti re yiyvurxovn. poj QpaCa-oi yjovot
[oApov epepnav’
ci/v S'e <PiAo<pps<rvvat{ eCyparois ’Ayjjtr/a Sinatra
[y. f 2fj.ov ,
’ErcpSli i.
c’UoQev otKdS' uro t,rV[xpuAiuv retyiojv TOrtvicra-o-
£ fiSVOV ,
109 fxxre'p’ evfxvjAoio A(Itovt" A pxccSiut' uyctQa) Si icl-
[Aflvr’ ev ysifiepttz
vvkt) 6o£i SK Viibi uTsa-xi/jt,<p$cti Si' otyxvpctt. Qio$
r&vSe
93. rMv. Vnigo fcr. eJirov, accentu* confunduntur. Cf.
Sed quum h. L (it Imperati- ta, quae praebec Maittalre,
vus, recte Boeckh. fcrlpfu Or. L. Dialect, p. 293. ed.
tbrbv, fimiliter nt tbrs. Eo- Sturz.
dem niodo emendavic Stepha- p8. Anal** Force leg.
nus in Theocr. XIV. 11. et 'Aywlcp.
alibi qaoqae in hoc vocabulo 101. ixerkTpQSoH. Ira ex
D * Pal.
Digitized by Google •
C 5 2 )
ru vSe v.elvuv re y.Xvrxv ctitrav rcep^X 01
ditTTOTX TOVTO(liSov ■, gVjVV Se T&COV KUUXT uv
hurls hovrx oiSot , %pv<rxXotKXTOio Tons
1 05 'A/A^npiTus' t acTv c)’ vjjovwv xe%' evrepTls uv 6 o{.
Pal. C. fcripfic Schmid, pro hi ip'i^quibus pratfentibut car-
vulgato azerxinJ)Sxi, idquc men cancabatnr: opponnntur
rationibu* probavit Boeckh. xtlict , np. Syracufii, ad quos
in noct. cric. profecturus erac Ageiias.
102. TWiSf xeivuv re, Boeckh. 3 e xeivuv fcripfi pro S' ixtl m
dedit , id quod etlara Iieynius vav , ex ufu Pindari , qui fern,
conjecerat, riv « xti/oivre- per fere xmo s ufurpat , ut
Sed vulg. recie habere vide- Boeckh. lnomiiu t .
tur. o!fo fuut Stymfhalii, i.e. ... ..
Digitized by Google
nremN a 1
»
* I E P & N I AITNAIOi.
" KpiLUTl.
•f
ARGUMENT IJ M.
I"Iiero potentisfimus fuit Syracufarum tyrannus,
Gelonis frater, cui mortuo in regnum fuccesierat.
Uterque a multis laudatus et inter optimos adco re-
ges nuraeratus est : quamquam Hiero dementia et
benignitatc haudquaquam fratri acquiparandus videtur.
Magnam vero laudis illius partem debuit cum
auctoritati l’uae et potentiae, turn praefertira viro-
rum doctorum et poetarum , quibus regia ej us pate*
D 3 bat,
Digitized by Google
C 54 )
bat, obfervantiae et pracconiis. Cf. Valcken, ad He-
rod. III. 125. pag. ?6o. Ut potentia et opibus inter
ornncs cxcpllcbat, ita quoque in primis magnificus
crat et gloriol'us : quamobrcm operam et fumtum im-
pcndit maxime certaibinibus curalibns et equestri-
bus , quod Xenophon dipit , xd^Xissv xx) (Jityatoirps-
irhtxrcv vofti£i,ufvn eivxt eriTtjSeufter, Hicron. Cap. XI,
Itaquc in Olyinpiis ct Pythiis iaepius cquis et curri-
bus vicit , ct pluribu? carminibus a Pindaro aliisquc
poetis est cclcbratus. Hanc vicroriam in Pythiis re-
portatam. rcctc rpferunt ad Pyth. XXIX. h. e. 01 .
LXXVI. 3, a. C, 472. Nam patet ex ipfo carmine,
cam non multo post reportatam esfc, quam Hicra
novatn civitatem Actnam in Catanae locum condidis-
fet; quod factum est Ol. LXXVI. 1. eaque perdu-
ravit usque ad Ol, LXXIX. 4 »* qunm, 1 mortuo jam
Ilicronc , fimul cum nomine , prisci incolae urbi funt
redditi. Vid. Cluvcr. Sicil. ant, p. 140 fq. ct Bocckh,
b. 1 . Ab cadom civitatc Hiero publice Actnatum fc
proclamari -jusfit , non minus fuae ambitioni , quam
rcccns conditac civitatis nobilitati gratificatus. His
praemonitis, ad ipfnm jam acccdamus Victoria enco-
mium,
Initio poeta invocat ot laudat citharam , comitcm
chorcae ct arbitram , cujus cantu Deos ipfos mul-
ceri ct moveri pracdicat ; contra impios horrere mu-
fleam ct detestari 1 - 14. Quale monftrum iftMtov
poeta facit Typhocum , in vicino loco fub Aetna
inonto a Jove detrufum ct fcpultum ; cujus grave flip-
pliciiun, et fnuul diras Aetnac cruptiones pracclaro
. . ile-
Digitized by Google
C 55 )
defcribit 15-18. Ilinc majestate divini nutninis per-
culfus , Jovem Aetnaeum placat et pro Hierone hr
vocat. Cujus victoriara , Aetnaeorum nomine pir-
tam , omen habet futurae ejus civitatis gloriae: quod
JP-ythius Apoilo ut ratum facial, prccatur. 28-41.
Deinde Hieronis fortunam et gloriam Uudat, bellura
in primis memorans nuper ab eo fcliciter gcstum
(quo fignificare videtur bdlutn Ctunanum), postquam
a nonneraine, qui Jtntea cum fuperbe contemfisfet, -
in auxilium esfet vocatus. Qua in re comparat eum
Philoctetae, quern Gracci antca contcmtum et re-
lictum mox eonciliasfent et blandis prccibus reduxis-
fent: eademque ut perpetuo fruatur fortuna optat.
42 - 57. Ab Hierone ad Dinomenem filium ejus fe
vertit , cui novam civitatcm , legibus et juribus con-
Xlitutam , dederat gubemandam. Prccatur Jovcui , tit
vigeat in ea'Iegum auctoritas et pacis tranquillitas ,
Hullo turbata barbarorum imperii : quos Hiero ct nu-
per Cumana, et olira una cum Gclone Himerenfi cla-
de perculisfet. 58 - 80. Hie autem modum fibi ftatuit
poeta, ne nimiis laudibus exacuatur hominum invi-
dia. Postremo gravibus pracceptis Hieronem hortatur
tdjustitiam, veritatem, liberalitatem , benivolenti3tn :
quae virtutes et mortuis memoriam acternam , ct vivis
fomraum dccus et felieitatem afieiant. 81 - 100.
D 4 Srf9-
Digitized by Google
/
C 5* )
Zrpocp}) a. . .
Xpuirtx (p 6 pfjuy% , 'AtcXXuvos xat }o 7 rXoxcij/.uv ■
tvvSixov Mottrxv xtsxvov' txs ukoCsi [j&v (iutns y
irsttovTxi «?’ uotSo) crupieunv , [xyXeilxs &PX& j
iyyiri^opuv ctotchv Tpooipituv x/j,( 2 oXas reuyys eXe-
5 y.xt tov a'i%nctTCiv Kepavvlv <r( 2 evvvsts [Xity/ulvx.
asvxov Trvpog. euSet S’ xvx (txxttco Aiosaisr'bsy
[uxetxv mtpvy' untyoTtpuftev •yxXu^xiSy
’AvnspoCpij a.
apyog olu vuv, xeXsLirl'Tiv S' hrt oi vttyiXuv
ayxvXco y.pciTl , yXetpapvv aSu xXciiqpov , xxreyevus.
iypov vtirov u\ups 1 y thus [o S'e xvunruv
io p train y.xraTyoij.evos. xa) yap fitur as" Apys , rpa-
iyyjuv ux/iav ixtvei xapStav [yslxv uveuQe Xnrwv
y.w’xxti' xijXx S'e xxi Sxifiovuv QtXysi (ppevxs ,
[re A xtoiSx <ro<pix , (SxQvxoXtuv ts Moitrav.
'EtcoSIs &■
ptnra Ss fun srstpiXtjxe Zf us , arv^ovrat (2oav
IhepiSuv uUvtx , yuv re xa) xovtov xxt xfixi/ix-
[xerosT
tt
os
4 - iirsTctv Tpcolf*iuVm Hoc legit drv^erxi. Alteram ve-
e tibris reftiruit Herman, et ro lectionera vulgo babent
Eoeckb. Ileynius legit: s.ts- codd. item fchol. qui inter-
to.v 7 Si-j (Dpotyluty quod a pretatur tivcttoi^oyrxt ; qui-
Sdimidio fuit iuterpolatura. bus accedit Piutarcbus, baec
13. xT-j^syrxi. Quidam !i citans, de Sttperft. T. II. p.
bri xTv^yTxi , unde Coeckb. 167. C.
Digitized by Google
\
C 57 )
1 5 os r lv a'va T aprapco Keirai, Oeu'v rro^e/zios,
TuCpki ev.arovray.apavos’ rov Tore
K iAixiov Qp^evToAvuvv/zov uvrpov' vuv ye /zxv
rcu 0’ Strip Kv/zas abtspxtes oyfixi
'Ztv.sXiu. t ct'uTOu Tie^ei rrtpvot t.uxvasvrx' saw S'
[ovpuv/a cvviyei ,
20 yityosG-tr' Ktrvu, tr averts yjovos b$etcts ti 0 j pa'
'ErpoCptj /S'.v •
ras epsuyovrat i-i'ev urrAarov srvp'bs ccyvorctrai
ex {zvyCev Txyzi vorunoi S' a/z^puuriv fz'tv rrpd -
' tx^ 0vri P° 0v K3t7r V0$
uiQwv ' uh A’ ev optpvaitnv trerpas
(poivircx y.vMvSojztva cp?S>% is (ZaQtiuv (pepei rrov-
[tow 'ttXxy.u. <rSv Trurayu'
25 Ktlvo S' 'Atyuigoto xpovvoSs eptrerbv
Seivorarovs uvctiriizTet' re pus /zev Quu/zartov srpos m
[iSitrSui , Qavjza Ss ku) trapiovruv uy.oZtrui ,
’Ay-
y * '
15. tv aha. Tarriptfi. Hoc millis corrupte xu 9 htx 1 legi-
ritiofum pucaba Thiersch, tur. Hinc vulgatum furpee.
quod Tup r/xpos raasculino ge' turn esc , eoque mngis , quod
nere ufurpari folec, «c coaj. verburn (implex in hac dic-
ey «uv£ T aoT&prv: non in- done ufitatum es c > Suvaa
eleganter fane; atcamen vulg. ibeuixu Neque camen ixuptci--'
follicandura non erac.utdoc- aiov ut precedence nomine
te a Boeckhio est probatnm. ripx 4 , tnagis cuihi piacet.
26. 6 ctuaifiov ■xpocibsxixi Hand fcio , an legenduni fitt
* Libri quidam optiini , teste tc pa: u.lv 6 xv[/m9i6j ye Pt-
Boeckhio , habenc i 2 iV 0 *i , aSxi> Voces ti , rs , ys fae.
alii ti i ZisQxii unde in non- p:us funt confufae, ut no-
D 5
Digitized by Google
C 58 )
'AvTtspocph /3'.
pTov Kirvctt h fietepQvMoit Se forcu KopiQuie
KxiireSa, spupvci xapia-roir awuv vutov voti~
uy ] , Zf5 , r)v elti avddvetv , [x««Aip6w k£vtu.
30 is tout ttylicut epos , g OxtxpTOto ycucts fihuiTov ,to 5
tXuvbs oiKig'w euvSuvev ttoMv [fuv IvwvpuM
yen ova, lluQfdcSoe <?’ h ipo/js-o) KUpvf; uvseirt viv -
[ay y/Muy 'Upuvos ii rep koMmkou
’Etcj $os ft .
<zpuu.Fi- vavtn(popijTOif <}’ ecv$pa<ri rpuTu X*P lt
is srXSov upxopjtJMit rojzzMv \Xbtiv oipor eotxo-
[rct ydf
35 Kccv TtXevrd tytpripou vfcov Tvyjlv' 0 Se Xoyos
rttvruts hr) wvTVfteus M%ot» Qfpet
Xoi-
lum est: t. c. ap. Aefchyl.
Prom. 42. (Jt-iv — ye etiam
alibf junguntur, ut Pyth. X
II. Homer. II. A. 216. et
hiatus ante i$e<r$xi fuppletur
digammata Aeolico yt F/Si-
wSxi. Vid. Heyne ad Horn.
II. T. Exc. III. T. VII.
p. 739. fq. Boeclth. Metr.
Plnd. p 310.
35. xc/iv TiXturZ QtpriptV'
Pro vijiv multi codd. lv xai
Cpro kx) n),quod hyperbaton
amat Pindarus. Vid. Boeckh.
not. crit. ad 01. VI. 53. Deinde
pro Qtpupcu p’ure* libri ha-,
bent dtprlpt s. Vide igitur ,
num fic potius Iegendum fit :
sctKOTx y’ Iv xxi t eyevT#
Df prtppp v&sov Tu%t~tV' Jung,
ixruxti* wXfurf vo<nv , ut
svTvyx-dviiv xaxcTc. Sophocl.
Ai. 433. al. Particula ykf
pro yt frequenter iilata est
a librariis ; hac autem iilata ,
b ob metrum removendum
erat. Sic facile vulgata lectio
nata est. Cf. Looting, ad Eu*
rip. Med. 346. Boeckh. ira
edidit: ioixirx yxs *<*; t t-
>.fvriv Zipripav *i;cu ruyjilv ,
,fc. tt&ftjf.
Digitized by Google
C 59 }
Xoirriv VareirQxi qecpavoia-i vtv 'imroit re Kbur&v
ku) <rtv evQuvoie QscMate ovofia^x*.
Aukis kuI A <x\ov avxtriruv <poi{ 2 g , IT xpvxru) rt
[Kpavuv KuszXiuv CptXsuv >
40 £ 0 fA>fV«<c tout a vocp Tttiifxev eVxvJpov re x&pav,
'ZTpoCPq y.
H Qeuv y&P paxavet) Txcrat fiporsatg ipercut*
xxi ro<po ) ku) %ep<r) (SictTui irspiyAuavoi r ’ etyvv.
ahijirxt fievoivbv , e^TOfjcxt [a^a^’eyaixf/W
fcaAjwrijaw ZwQ' w«V pcyuvos fixkziv Ufa
• Soviuvy
45 puKpa Je p'ttpa/f aptefoarQ* avrfovt.
ft yap 0 7 r as XpSvot oAfiov pth out (a net) xrexvuv
[J 6 <nv eudvrn , KupexTuv & iriXurtv rxpdog-^ot,
'Aj/nspocpii y.
n MV a;j.va<rem , oms & irotepotri pd%ttie
tM-
37. reQivsirl tti*’ Hoc ex
Aid. ed. revocavit Boeckh.
ideraque conjecerat jam Hey-
nios. Vulgo reQxwttt re
39. II xfvxrij>> Dativum
plures codd. praebent, quern
igitur fervandum putavi, cf.
Annot. Heyne edidit nxpi/xe-
irui minus recte.
45. xxeurxrS’* Ita Boeckh.
ex optimis libris restituit pro'
ccuivnrQ ' , quod dederat j
fhyue.
47 * j ice* iptvireuv (k.
e. xvxfixioeiex). Ita fcripfit
Boeckh. pro Schmidii fcrip-
tura tZniwiceeuv , quod litre-
rae upcv non conjungancur *
Graecis. Libri autem prae-
bent 5 j lev u» [Mtkieuv. For-
tasfe duplex particula xev a#
bic ferri posdr, praefertim
quum H xev quad unam vo-
cem efficiant. Sic epp* xv
uev xev , cur' iv xev occur-
rit ap. Ilomer. Vid. Herman.
Digiti
1
C 6° )
5 °
rXajAOVi 4 /e '%£ TUfiftetv' ■, dvitf evpitntovTO deuvTX*
SlXV 01 Wlf ^EXXZVUV SpiTTBl, [XSC/ACUS TtfLCiVy
tAcvtco Jgc pawn' uytf u X, ov ‘ wv ye pav rav $<Aa-
[ktvjxo biy.xv e^fVwv
IspctTtvQyr <rbv S' civdyKCt /aiv (pi X qv
kui Tts Euv [AfyxXoivup eirxvsy. Qxvti Ss Ax/Avodiv f A-
[x,ei rf ipofLevov jAETxXXxcs'ovTXi sXdetv
’EtcoSos y .
ilpuat avTiSt'oui Uoiavrot vih t to^otxv'
$ s llpix/AOio TroXiv tfeprev TEXeCrarsv re novovt
[A zvctoUf
CCudiVst /ASV %pUT't fiuiVWV y CiXXcA [AOlplbtOV ijV,
outU) S ‘lspuvi 8tb( bpduiTtfp viXoi
Tbv TTpOtTCpirOyTCC fapOVOV , W EpUTUly KUipbv 5lbovt‘
M oitrcty ku) irup Aeivoptsvei KeXccSijirctt
Ttdso [JSOly ITOtVXV TsOp'lTTVV. %ZpiAZ S OVK «AAo-
[rpiov viKuQoptz iretTEpot.
uy'
Addend, ad Orphel Litb. v. valeant ea, quae in Anno:.
246. ante Ed. p. XXIV. contulimus.
48. defix eufirKovro . Hu- 52. perxMdttsvT *c» Hoc
jus verbi numerus non con- ec in metrura peccat , nec
gruit cum praecedenti t xei ibtis commodum efficic fen-
fitusy quamobrera corrnp- film. Hfeynius fcribit pfTxK *
turn vifumestviri*docti*,;qui *ccvov rxs C a V. ►)»
variis mortis emendare flu- vitio non fublato- Boeckh.
duerunt. Boeckhius, fuaden- iegendum ftatuit ptrx(ul‘
te Vanvilliers , fcr. eu- 3 c*ra; cf. Anno:.
(Ijkuto , quod etiam Par. B. 59 ‘ pot. Ha Minga-
exhibet. Sed ad vulg. lecc rellns pro vulg. velSei pci,
Srmandara, vide numquid'quod metro adverfatur: con-
cf-
Digitized by Google
( «i ?
go ilrwr’, tiirvits fistfifel c ffr.ict s$evpv[xxr vttvdy'
'. , Sr/Ja^ <J\ .
Ta iroXiv Kslvuv Of c <r^v eAeudepfx
’TM/Joi gxtiua; Itpuv tv vifioiq 'skthtt, sSe^euTiJk
xxi fibtv f H fetxteidciy Hxynii , [Lla^CpC^ou
bxfiati vitbiT uuyerov vcuovtu , eat) (ifaetv riS;MOt<riv
65 Awp/oif. tcr^ov P’AfivKAat oAfiioi , [h Alyi/JLiov
Titv$ 6 dev opvvfi,noi , &svkot<&wv T vvdxpiSaiv ( 3 xQ 6 -
[<Jo|e/ ysirms , &v xMof jtvQyasv afxfi&t.
'AvTiaao&it y .
Zsu r/Ae< ? , <Je rbidvTuv 'Afifvx trap’ vdup
ato’uv agris xxi fdxnXiviTtv iixxpiveiv brvpcov Xoyov
ffVV T(tl TIV KfV XytJTlfp eCVlfp [&V$pUTUV.
yo vhp r’ efiTeXXifxtvot , Siftav yepaipuv rpccToi
[tfiuvov e<p’ xcrvx'iaiv*
Xtt&ofittiy vtvtrov , Kpoviw , ufj.tpo»
* h'cppx
cinlt codex Par. B.- lit mo- Zav, t&m adai Si , in quo Si
milt Boeckh. ordioem turbat. Ita quoque
6 5. Aarf-tr. Haec Her edd. vett. fere omnea, teste
manni emend, cum Boeckbio Hejrnio, legunt, cf. Aunot.
reeepl. Vulgo Awpi& (pro 70. H^ov ytpalfM. Sic
A vpttlt ’) , quod non modo emendavit Herman, et codd.
propter hujus formae apud auctoritate edidic Boeckh.
Pindamm infolentianr , fed Schmidios ex una Cratandr.
etfam ob Yerbotum confecu- edidit Uni* ti yipw, cul
tlonem parom habet comeen- paruit H yne. Pro ula r\
dae Ionia. Boeckh- fcripfit u/>- y\ quod
<57. ZevrlKcf, xU'iUx t. X* non neceafarium pnto.
Sic band dubiefcribendmn.ut 71. xlftro^at, x. r. A* For*
j am Herman. iVdt, pro vulgato tatfe ita fcribendum:
A/c*
Digitized by Google
< 6t )
titypx xxr' oIkov o $o<w£ ° TvprxvHv r’ kkxXxrbt
[*X.V * tlfZpiv lS6v rxv Tpb Kv/xxt.
*E rruSbi 3 .
• c lx 'ZvpuM<riM ccfXV dxfiaa^ivret rxdov ,
uwrbpuv krb vctdv of <rtytv tv xovria fiaXer’ aXix.ixy y
75 'EXXaS' t^tXxuv (iapttxc SovXixt. mpiopixt
trap fiit 'ZxXapuvQt 'Adxvcuuv %xpiv
/utrflov, tv Sri/irf 3 iptu xpb Kidxipuvot pec%car,
rcun lAvfieioi xifiov kyKvXoro^oiy
xapct 3 b t xv sZtiSiim Jemrlai 'IjjJicc xxl 3 e<rirtv VjlvQV
[Ativofievsvt rtXiroutt
rbv tM£tur' kilty' uptTx , roXspuuv ivdp&v KXfiforuv.
Tr potyi, i'.
xaipcv ei tyUy^cut , rroXXuv xtipxrx avvTxvvtrai;
tv (2px%e7y [Ltiw %xtrxi fiu'fiof kvOpuruv. uto yap
[x6po t kfiflXvvet
9
XI-
tJvrofta: , veucrsv « Kpwluv nrotatione £?»:$ et *« Aof
ifupcv r’ confundnntur in Aefchvl.
t$px hat' clxsv ' Sept. adv. Tbeh. 842* Ctc*
Sic verba pdmttM , v. K p. terum cf. Annottt.
in medio interpofita , um ad 7 S- ipiofixt. Hoc dudura
fuperiort qsim «d fequentia 1 VV. DD. probanm ex Aid.
referantor , et vim eddnnt et Leid. B. repoluic Boeckh.
precibu* , qoaj modo C v »- P ro vul £* tupiofM-
67.) coepat deinde conti* 77 • h&>‘ Hoc mutatnm 1
met. Boeckkio in ipiwy propter
7*. t.'M<rktvcv u$pn. Pro verbormn confecutionem :
vxw/?f«v feribere mallem ifhfuu — ipiuv — rtXir»i(.
vavr fcotev: illod etism ufu Idem post Beckium e non.
caret. SImili iiiterarna per* nnlli* libris edidit hlJtlsuuy
. pro
Digitized by Google
t <53 )
ttiCLv rx^elat tXTtSeef.
S' UKoa y.pvCpiov Qvplv (SupCvet fx<Schq' erXofon
[f T OthXOT piotf.
85 a'A A’ opus, xpstrcruv yocp olxrip/jLvv CpQovoe,
u't} Txpiei xzXat. v6i4U$iKUtuTvi2ctti(pqpctTav' ettyeu-
[Jf< 5a Tpbg xy.jj.oyt %<xAx£ij£ yh&jrrcty.
'AvTigpoepij /.
H Tt y.cti cptSivpov TaputOuovei , nsyurot (pspsrctt
Trap (rsQev.ToMfi/ Tupiias hrtrr toMo) jJzpTvpet ccp-
euzvtel 5 * h opyx vapfJtivuv, [QoHpote rrtgot.
90 stvep t 1 (piAeit uxoltv uSeutv ah) y.XCeiv , pij y.apve May
Hiet S' utrrsp xvfiepvxrxs iytljp [Setirapaif
igioy uvsuoev. txvj SoAuQye > u QiAoc , eCrpuTsAotf y-ep-
[Ssor’.oTnQopifipoTov av^tjpa So^ut
'ErruSbi 4 .
oiov UTOtfcopsvuy otvSp&y Stun ay puvict
xu) Koyiots ku) aotSots. ou cpQtyet K poitrov QtM-
[<PpU)V UpSTti’
95 t'ov St ravpa XuAxiai xuuTypu vvjXix vooy
QaAxptv xar^ei Tctvrei Qcctis.
oil-
pro MSJm w/v, qmm for- 1 95. M & (pUo (%
mam probat etiam testimo-! #! } T ^TA«f xsfitrr\ Sic
DIB * bene Herman, codd. ducto
83. eXnfox;. Hoe plnres interpolayit vnlg. lect. quaa
offerunt codd. Vulgo editum its habet: SoA«% , S,
est quod manifesto Ki $ mv f j Tpa , f ' Aw .
corruptum. Illud jam recepit Sed peccac in metrum. cf.
Soeckb. Boeckh.
Digitized by Google
C <4 )
" ovSi fiiv cpop/juyyes vTupoCptai koivuv'ixv
paXtictKotv veuSuv oxpottri jSskovtcu.
Se TuQeiv su TTpitov xdAvv • e 0 S’ aKovetv
l/iaip- x,u.CpOT£pot7t S' avqp
ico os xv syxvptrfl ku) £*y, sitpxvov uipi^ov SsSeKrat.
Sevripx
Digitized by Google
Digitized by Google
Digitized by Google
*
A N N O T A T I O
I N
o l y m p. ir.
vs. I. 'A-jct$i‘$coM~/ye: Zwt. Pindarus exoi'.lio
eatminis non Mufam aliudvc numen*, fed ip lbs
Tiymnos tanquafn perfonas alloquitur, quae Deo-
rum Heroumque et victorum laudes una cele-
brent. Similiter lyram vcl tibiam alloquuntur poe-
tae,ut Pindarus Pyth. I. init. adq. 1. plura annota-
bimus. 'Avx^iZSf^iyys; , citharam regent a : nimirum
hymni cantus cum lyrae tibiaeque fonis erant con-
junct (unde vpvsc Qcpxiyyi trunslui:; dicitur , Apol-
Ion. Rh. III. 161.); et cum fccundum carminis
argumentum , pedumque et numerorum diverfita-
tem , lyrae fidcs variis modis tractarentur , lianc
ob rent merito dicitur hymnus lyram regere. Con-
tra interdum cithara dicitur hymnum regere:
unde Aristoph. Thesmoph. 130. (124.) dixit xidaetv
pxTip' vuvuvi ubi Pindari locum etiam attulit
E a Schol.
Digitized by Google
( 68 )
t
Schol. Hoc autem referendum ad praecentionem «
quae citliara fiebat, ut chorus rectum cantandi
faltandique modum fenfu pracciperet: ut docent
vett. grammatici ; a]iam interpretationcm dedit
Boeckh. de qua videbimus ad Pyth. I. pr. Ambi-
guam vero fententiam hie facit Schol. cum dicit :
Mat-itbipiuyyct’ y,r:i i uv Qcpu.tyyuv ivurvovret t — $ at
dvxaeifism oxi Qoppiiyyav uuvci. At priorem figni-*
ficstioncm unice admittit graecae linguae analogia:
fic uKexlmot , domum perdens (Aefcb. Sept. c. Th.
726.) ; spsi'lhztxoi 1 moenia evertens (ibid. 817.) j
itftpoxot, rot am vertens (ibid 21 1.) j
(Find. 01 . VI. 85.) , vxuaixxxof, fimi-
lia.
vs *. rlvx 6 flv k. r. A. Quo melius vim horum
verfuum percipiamus , ipfius Pindari mens et cq-
gitatio cxplicanda est et aperienda. Verfatur poii-
tae ob animum Jupiter ipfe, Deorum fummus,
cui Olympia facra erat; item Hercules, princeps
Graecorum heros, a quo Olympia primum infti-
tuta et Jovi dicata erant : denique Theronem cogir
tat, virum fama et opibus clarum, qui Jovis mu*
nerc victoriam quadrigis reportaverat : qui honos
fummus ac prope divinus a ■ Graecis habebatuc.
Hoc cogitationum flumine poetae animus abundans ,
incertus est , a quo faciat . canendi initiuin : taq-
dem in Theronis laudibus confistit. Hoc exor-
dio paullum immutato Horatius fplendidum car-
men ad Augustum (I. 12.) ornay.it:
Digitized by Google
C <59 )
• Quern virum aut heroa lyra vel acri
Tibia fumes celcbrarc , Clio ?
Quern Dei/m ?
vs. a. KfXaMrofJiev' Verbum xO-xtsTv y uti mox
y»umv t i tem * ioteiv, alia cxquifitc in lyri-
cis carminibus ufurpantur pro &Sau , u-i^settOai. Pro-
•pric V. xfX*Sf/V de graviorc et acriore fono.dici-
tur, ut de undarum et fluminum ftrepitu: liome-
rus II. <t>. 15- Sdi/hv QxOu&Wtfevrcf irMirs post xtld-
Suv. Unde etiam fluvio JArcadiae nomcn Ktxdiav
fuit: Horn. II. H. 153. cf. Aristoph. Nub. 28a. fq.
turn etiam de magnae multitudinis ftrepitu et cla-
.niore: Horn. II. V. 869. Similiter Horatius uti-
tur verbo fonare , Carm. II. 13. 26.
Et te fonantcm plcnius aureo ,
Alcaee , plectro dura navis ,
Dura fugae mala , dura bells.
vs. 3. 5ts« lUoa nh Eli:. Pifa amiquisfima Pelo-
ponnefi civita* (a Pifo Aeoli nepote, ut fer-
tur, condita), nbi fons erat ejusdem nominis.
Hujus urbis ager, Arcadiae confinis, appellabatur
Pifaea fire Pifatis , quam fluvius Alplieus allue-
bat. Ut Apollini Pytho, fic Pifa antiquisfimis
jam temporibus Jovi iacra fuit , fecundum vctus ora-
culi responfum, Herculi , ut fertur, ab Apollinc datum :
xzTpl ueS.ei Hieti: , 31 t*o 7 iy/'ii'Kuo.
Paufan. V. p. 376. ed. Kuhn. Iluic regioni Oeno-
maus quondam ejusque fuccesfor Pelops praefue-
runt. In ejus ditione templum et lucus erant Jo-
vis Olympici, ubi certamina Olympica agebantur ,
: _ E 3 qwae
Digitized by Google
C To )
quae Hercules, Augea debellato, infHtuisfe tra-
ditur a poetis. Vid. Pind. 01 . XI. (X.) 25. fqq.
et 01 . III. 14. fqq. Hanc ob rem a Pindaro
Pifa ct Olympia promiscue tamquam Olympico-
rtim certaminum l'edes nominantur. Vid. ^)I.
111 . 9. fq. coll. f. 7. fq. 01 . XI. (X.) 45. fqq.
coll. III. 14. fqq. quamquam diverfa haec fuis-
fe loca, neque magno intervallo a fe invicem
reraota, plane conftat. Vid. Schol. ad 01 . I. 24.
XI. (X.) 51. cum annot. Boeckh. Diu etiam his
certaniinibus Pilaei praefuerunt; postea vero mul-
tas liac de re controverfias et bella egerunt cum
Elcis, quorum hie exitus fuit , ut Pifa dirueretur.
Post quod tempus Pifanorum nomcn in oblivio*
ncm lapfum , atque univerfa ilia ora usque ad Mes-
feniorum fines , Eka five Elis appellata est. Vid.
Paufan. V. cap. I. p. 376. et VI. cap. 22. Strabo
Vill. p. 542. fqq. Almelow cf. Pafchal. Coron.
VI. 4. Hand raro , imprimis a grammaticis , Pifa et
Olympia perperam confunduntur , ut a Steph.
Bvz. V. Uiex et 'Otoiy.ni# ad q. 1 . cf. . Bcrkel.
Causfa hujus rei inde duccnda mihi videtux , quod
illarum regionum flams et fines faepe afiliquituS
turbati funt , turn etiam quod , postcrioribus tempo-
ribus , Pifae dirutae vestigia admodum obfeura fue-
runt atque incerta.
vs. 6. ytyunirlov o*i. Quamquam &r) h. 1 . abun-
dat , neque magnam habet vim , quodammodo ta-
men fuum tueri locum videtur fimilium exemplorum
auctoritate. Quid enim haec dictio a lyrico ma-
gis
Digitized by GoogI
C ?* ">
abhorret , quam hujus gcrieris aliae , ut 01 . VI.
*3. dxi yXiiaacti QilyUzn* Pyth. III. pr. £xi yhuvatti
cugartzii ne memorem 01 . IX. pr. $mci tv 'Oluttri#
tutAKlvixof i rptxKoat xf#.« 34 e : ubi alii codd. prae-
bent Qxvitv, quod amplectitur Boeckh. alteram lec-
tionem durius tamen aspernatus. Sunt haec pris*
ci aevi vestigia, quae ab Homero ducta etdeinceps
propagata funt: cujusmodi estHomerica ilia dictio ,
o$5*Xf*oTo’«v IStTv, h. e. fimpl. yidere. H. in Cerer.
vs. 409. al. >
- vs. 7. iptur/d ' KxpxYxvro'.. i. e. Agrigcnti ful-
crum et praefidium. Simile est celebratisfimum il-
lud Pindari dictum , quo Athena* x&ot tpeirpx
appellat, in Dithyr. fimilique modo v. 90. Hecto-
rem dicit T point x^px(Sij xiovxv ; ubi plura notavi. Ol.
XIII. 6. justitia QMpsv vo>.iuv. Pyth. V. 56. o\( 3 c<[*
fortuna , appellatur xupyn aseoc. Ducta haec loquen-
di ratio est ab antiquo fermone, quum homines
omnia fere, quae mente folum incelligi posfent, ad
fenfus referrent. Ita Homerus Achillcm vocat
spans 'A%xiuv II. A. 284. Od. iax. Callinus
Ephef. fr. de viro forti: uxxtp yxp ntv zupyov lv
6 j>x\puiTriv ipibtv. Analect. Brunclt. T. I.Jp. 39. Cal-
limach. H. in Del. 24. ubi Spa’nhem.
vs. 8. iraripuv «sr» Ipioxsxiv. Vocabulum xzT.’t
faepe a Pindaro ufurpatur , quo praepar.tia/n quan*
dam fignificet : ut y,yjuv £ut:i , htroum praefiamis •
find; quo modo Latini Juvcnum florern dicunt , et
fimilia. lllustravit hanc dictionem Klotz. «id Tyrt.
p. 26. Quo tamen fenfu Theron h. 1 . xkt ipuv
E 4 fa-
Digitized by Google
(70 .
fntis deganter appcllari non potest: potius accK
piendum pro xiapne.t L e. patrum fuo~
fjm dec us; metaphor.! a floribus aut corollis de»
fumtd. Qua ratione Pyth. IX- 4. TeleGcratem di-
c; t H/.fitcv x-.epT , Vut-irircu seQivvttx Kupxvxt , ; et in
Epigr. xhrrr. (A«a!ect, Brunck. T. III. p, 257.)
Dll. fupvxoVeu etQduoe appellatur Hefio-
dus, — adject, jungendum cum Harov,
jnonente Boeckh. h. e. opSouvrx xx) aa^.rrx rare
rc'H ' , Schol. cf. ad Pyth. I. 56. Simili nomine
apud Acfch. Eum. 950. Furiae appellantur lx!-
jjtnti opisvifM, h. e. Itgum tutrices; et in Locro-
rum Epizephyriorum civitate in M. Graecia prin-
ceps magistratus appellabatur Kcru&s-oHu
vs. 9. xa,u.6vTef ci <* t. x. ATherone ad ma-
jores ejus poeta more fuo degreditur; qui, teste
ScjioJ. primum a Graecia in Rhodum, hinc vero
ejecti , Siciliam petierunt , ubi ad fluvium Acragantem
conlederunt, Urbem hie ab iis conditani appellat
U.Y.M 1 tcts’juuj quo nomine Agrjgentum (’A xpi-
yx,Tx') intelligi certum cst , nominatum , antiquo
more, a fluvio, cui adjacebat: notante Stcphano
Byz. V. 'hxpxyijTt:. Hoc autem flumen divino
honore ab Agrigentinis eolebatur, teste Aeliano V.
H. II, 33. ’a xtxyxvTMl Vs ibv ir&vvitov rijf nOKsui
•s:Tx;j.b TZiVt upxlx elxxrxvTff , 61 W. Jt. r. A. cf;
Spanhem, ad Callimach. H. in Del. no, Atque
ideo ipfam urbem v oixucu ux>tnx appellatam exis-
timo; quarpquam disfentit Boeckh. N4111 fimili r»-
tione Of. V. pr. ubi urbs Siciliae memoratur Ca-
ms*
Digitized by Google
. f 73 3
marina , a palude ejusdem notninis item appellata ,
hanc pajudem tanquam Deam , Oceani liliam , in-
vocat , quae in urbe coleretur : unde dicit txv aiv
noM-j' vs. 4. etfi in eadera urbe Minerva, ut ci-
vitatis praefes honorabatur; ibid. vs.
aa. Idem obtinuit Agrigenti, ubi praecipuo ho-
nore culta est Proferpina: unde n«pa«$A«e iht
vocatur Pyth. XII. a. Plura de Agrigenti facris
praebet Boeckh. ad h. I. Epith. itpii >, fimiliter
ut 57 o«, iyvlc, alia, folennia funt pofitis, qui
ea non modo coelo, mari, terris, fed etiam
fontibus, fluviis, urbibus, tanquain rebus di-
vinis aut divino numini l'acris, tribuere fo-
lent. Similiter “I \tce ap. Homer. »I 1 . t. ii<S.
«t infula Thera Upi vocata ap. Pind, Pyth. IV. <5.
Eodetn fen lu , quo h. I. o’totux wsrapuu, Heinfius
dictum putabat illud Horatii Carm. 1 . 7. 12. do-
tnun } Albuneae refenantis. Sed ibi fluvii domut
pro fonts ponittir , ut bene Mitfcherl. monuit.
vs. 10. Zixc/.!et( t' hxv ityxipic. Eleganter con-
ditores illos Agrigenti cum virtutibus turn gloria
et opibus lucentes hoc nomine appellat. Ut enim
oculi iufigne funt hominis ornamentum et quafi
vitae lumen, fic ad dignitatem, praefidium et de-
cus fignificandum , haec vox a poetis translata. Ita
01 . VI. 16. Adrastus Amphiaraum et fortitudine
et prudentia clarum, cpxriZi , ct apud
Aefchyl. Choeph. 926. chorus Orestem appellat
oltov. cf. Pyth. V.. 5 6. Isthm. H. 17.
Hinc liberi et carisfiroa quaevis , amicorum et pa.
E 5 req-
r
D
{ 74 )
rcntum lumina vocantur: quod exemplis illustravit
Barth. Adverf. XXXIII. a. pag. 1174 fq. Eadem
dictionc a Graeco fonte deducta ufi font LatinU
ut Cicero Nat. Deor. III. 38. Corinthum et Car-
thaginem duos oculos orae maritimae vocat. Paca-
tusPanegyr. cap.16.de Theodofii filiis: gcminac il-
iac fpes oculiquc Reip. Ab hac autem dictionc dis-
fimilis videtur ca, quarn comparat Boeckh. , qua
certi quidam Perfarum regis ministri Gaaixlv; it J>
0*fj.c) dicebantur. Nam (ut refert Scbol. ad Aris-
toph. Acharn. 92.) ouru hcx>.cuv roue Xxrfirx; , 3 /
it irivr* i knaxoxiT' u; (Samkeut ira . , cl
-dmxwTJw, Ji’ it dxcuft tx rpxrr^utvx Uxcp irxvrx-
#e5. quern ciut Brisfon. de Regno Perf. five 190.
Mox Itpfori pro tyelTtcTO, fccuta , five c omit at a est.
Vid. Boeckh. Alio loco Pindarus de Theronis ma-
joribus fie cecinit :
iv 'PjSjh KXTcpxieGev t
St6' X$3pftY)!)ivTii t/yVj.XV ZCf.lV £{t$ttl[iCVTXtt
ttA tiix pcev 3 Up' xSxvxtci; dj£%cvTeSi
eexero 3 ’ xe viov vf.ouTOU 'tiyc;.
Vid SchoL ad. h. 1 . et Boeckh. fr. Pind. p. 605.
vs. 1 3. aAA* i K petit zxl 'P he , x. r. A. Pinda-
rus folenni more Jovem invocat , ejusque opevn et
favorem pro Theroni* gente implorat. Kfovts » non est
Kpcvlcfi A ifv r i/Accfim" fed idem quod Kpoviix , Croni et
Rheae fili ! Ita ex antiqui aevi iiinplieitate Deos ,
additia parentum nominibus , appellare lolebant.
, Res ex Homero nota. ’OAi/^t cu shs * h. riv ’oaum*
. mev , Deorum fedem. cf. Istkm. I. 31. Homer. H.
in
Digitized by Google
V. 75 >
In Apoll. 225. Acfchyl. Prom. 41*. ayvxt 'tolxt
?3s,'. Eumcn. II. n«pvtjj*sD clpxc. xiQkuv xopu-
qpiv , fignif. certamen Olympicum Winter omnia unum
longe celeberrimum. cf. 01. I. pr. Similiter Ncm.
X. 32. (V*£*r4.>v <iii\uv KopvJ>a 7 . Huic certamini
praeerat Jupiter, quem ideo ante certamen facris
et votis fibi placabant ; victoriam autem adepti gra-
tias eidem folvebant. 01. V. init. et ad h. L
Bocckh. 01. VIII. init.
vs. 14. r/pw r’ ’Akatov h. e. ’Ak$tou fUipsv, pfte-
tice pro fimpl.’AA.^Jv. cf. 01. VI. t8. Et fie apud
Aefchylum Sept. c. Th. ubi legitur :
T. opiV S’ 'krutjviv ovx ttesuM
0 fixvtH*
corrigendum puto : repbi S’ Irxwou ; ut idem Perf.
863. dixit orbpov ’AXwf. ibid. 419. ’A !;bu to peg* la*
eadem vero fabula de Dario dicit :
fJoi/rx Borropov ;b:v diiu*
ubi legendum cenfeo : Bovs 6 p:u pic* 6 f<v . Eandem
orationis figuram frequenter Aefcliylus etiara de
terra et coelo ufurpat: ut Prom. 418. <rsp;?.
ibid. 394. £/*« xlQepoe ; ad quam normam pro eo ,
quod legitur Agam. 909.
sreSsy xikiuku rpxvvuvxi Tsrxtrixw.
ferib. zeb-.u xektviov. cf. Perf. 565. Pind. Pyth. IV.
195. dlphcus autem fluvius Olympiam alluens facris
ulibus dcstinatus, Jovique una cum ara et luco
facer crat. cf. Bocckh. — }x>Sc)t xotlxTc’ Dii cnim
carminibus mulcentur et placantur. Vid. Annot.
ad Pyth. I. 5. 12. Similis color est 01. V. 17. fq.
£«•
Digitized by Google
( 7 * )
SiirW •j'pive^'i Z<u , Kpivtov re vxlcov koQo/i
r’ ’Akatov evpu pint' 'llxisn re oew'av ivrpiv ,
UfTa; riSs* epzaptxi
vs. 16. cjihiy—yivtt , pro a$uv (xurZ-j) yhett
Ufitata locutio , qua dativus prononiinis pro ge-
nitivo ponitur , imprimis ubi dativus antccesfit.
E.xemplorum copiam praebent Matthiae , Grammat.
Gr. pag. 528. ct Ast. ad Platon, de Legg. Ani-
madv. pag. 9.
, vs. 17 — 24. ruv Isrerptyttliuv — b.Qvt tft/djAeV.
Locus haud parum ab antiquis intpp. vcxatus,
cujus vcram rationcm ncc Heynius asfecutus videtur
Pindarus has fententias 00 confilio hie pofuisfe vi-
detur, ut ad proxiniam de prisca victoris gente nar-
rationem animos pracpararct. Thcron (ut fupra
Jam vidimus) origincm a Cadmi ftirpe ducebat :
quae uantas aerumnas et fortunae cafus experta
fit, fatis inter omnes notum cst. Cui enim igno-
ta est Cadmi iilia Seme! c , quae a Jove adamata ,
mox Junonis fraude et fallaciA mifere periit? Cui
^era Lajus, Oedipus, hujusque filii , Eteocles ct
Polynices , qui bello Thcbano niutua cacde cecidc-
runt ? Harum omnium historia tot horroribus et
aerumnis plena fuit , ut in tragoediis maxime
deinceps celebrata fit. Hanc igitur Theronis fiiv-
pem cum Pindarus vellet referre, ne victoris ani-
mqm tot malorum recordatione agitaret, apte et fa-,
pienter univerfam hanc fententiam milii videtur
praemifisfe : „ practerita mala irrita et infecta red-
di prorfus ncqueunt. ” Turn liis malis tanquam
me*
Digitized by Google
( 77 )
medicinam affert praefcntera Theronis felicifatem 5
„ In fortnnj tamen fecundd , ista facile oblivion®
obteguntur: prosperae enim fortunae cedunt
mala.” Post haec dcinceps res Samelcs , Oedi-
podis , Polynicis ct Eteoclis paucis percurrit, fen*
tcntias de incerta vitae conditione , fortunaeque
inconftantia pasfirn interponens, donee ad ipfum
Theronem ejusque laudes rurfus delabitur vs. 53.
Atque tails quidem narrandi ratio prorfus est e
Pindari more. Similis locus occurrit 01 . VII.
quod carmen in Diagorae Rhodii , qui genus a
Tleoptolemo , Herculis f. duccbat , laudem con*
feriptum est. Ibi fraternum parricidium a Tleop-
tolemo- commisl'.m memoraturus , eodem modo
univerfam fententiam praemittit , qud istius furo-
rem excufet. vs. *4. fqq. Jam iiniverfi loci fenten-
tia , ejnostra opinionc , explanatd , fingula attendamut.
- vs. 17. ran 33 vtnfx’y/jJmv «• r. A. Minus recte
Ileynius antiquam mutavk interpunctioncm , quae
ita est : ruv 33 xcnpxyixivuv iv itxep. r? xx) zxpx 3 /»
xxv y iircluiTov x. t . ) . — tuv •xcrtpxyixtvm — — ipyuv
viAa?, fatis ufitatd apud poctas circumlocutione ,
pro rx ipyx -expayyuvxi h. e. ea quae forte acci-
derunt , ri nifxfixvrx', ut apud Aefchyl. Perf, 798.
Choepb. 734. h 3 Ixep t» xx) itxpi. 3 ixxv , five meri -
to five injuria ; Cc h ll X q occurrit etiam 01 . Vli
12. Platon. Legg. VI. p. 768. A. Scnfus igitut
est : ,, Quaecumqne hominibus mala acciderunt fi-
ve merito, five jinjurid, ne tempus quidem, on>
ciuin rerum Pater , posfit irrita et infecta red*
i. . . dc*
Digitized by Google
C 78 3
dere.” — Sententia hxec a multis varie cst cele*
brata ; ut a Phocyl. fr.
M*)S« TxpaxcpUvsm xsxois rpvzcv nlv %rcp'
cu<iTi y'xp Iwxrxt TO TtTuypevcv (Tltxt CC7VXTCV.
Agathon. apud Aristot. Nicomach. VI. cap. 1.
lAbvov yip xvnu tut) 6eo$ ispirxmu *
dyswa. xciti * , ha h i xtxpiy jAvx.
Lucianus in eadcm fententia Parcas memorat (de
confer. hi»t. cap. 38.-T. II. p. 5*. Hemft.) : rx pi l*
xpx%Si* 7 x cvh K.\uibi XV In xvxxPMeeitv , till’ “Arpc-
rof purxrpitf/tut Horatius de Jove patre (Carm. III.
39. 45) 1
Non tamcn irritum
Quodcumque retro cst > tfficict: neque
Diffingit infect umque reddet ,
Quod fugiens femel bora vexit.
cf. Sophocl. Ajace , vs. 377. fq. ubi Schol. Plures
citat Barth. Advcrf. XXXIV. 14. p. 1565. yjpi-
vot b xxvtuiv xxmp, quandoquidem a tempore
omnium rernm repetebant originem. Hinc Eurip.
in Bclleroph. c blubs ex tv; %e 6 m* in Stobaei flo-
ril. Grotii p. n. Mofchio: h tUtw kkvtx kx) t pi-
<puv xpc'yoo. in Stobaei Exceprt. ejusd. p. 147. Ex •
hac notione, Kpbviu antiquisfimi Dei religio exilK
tisfe videtur: „ Kpfoct enim, ait Cicero, dici-
tur , qui cst idem yphe ; , i. e. temporis fpatium. ”
Nat. Deor. II. 25. ad q. 1 . vid. Davis.
vs. 21. h>.m yip x. t. a. Magnifice baec enun-
•ciat pol'ta: \xpuarx et Ufa* inducuntur tanquam
pcrlonae inter fe iuimicae, quartan altera alte-
ram
Digitized by Google
C 79 )
fam dofnat et “exftinguit. Xipf*xra dicuntur iuXx ,
alma , benigna , propter felicitatem quam atferunt
(ita faepe ri t<rM, res prosper ae): oppomtat •* -
xsrov, inimicutn , asperum. cf. Acfchyl. Agam. 575,
863. al. fimiliter N. IV. tin.
pia>, 0 x>ti ptht (ppoviuv srkcTt ,
rpaybt H raXwnsTott tptlpot-
tibi alterum idem est , quod <JWa«; , alterum idem
quod izHpoJp.
■ vs. 2.3. or ay 6 eo\> pt-~pz> *. r. A* tff.D ftcTpx pro
fimplici Mc?p* , : ut Zzluovot rvz>f 01 . VIII.
67. Z*vs« Eurip. Med. an. fag#
kit dicitur , ut xxlst (npitkiv P. Ill, 1 1 1 . notion©
a turri deducta: nonnunquam enim opes aut po-
tentia a poetis turn's aut colutnnae imagine propo-
nitur. Quam imaginem videtur ob oculos ha-
buisfe Solon, fr. V. 9. fq.
vkoirtcy 5 * cv /Av Sun ito) , srxpxylyyertu inept
SflTTtiot (K VtXTCU xviptiyot if xopu&tjs.
Similiter gloria a Pind to nomine jrt 'tpyot notatur
Isth. V. 57. atque fapientia ab Aristoph. nomina-
tur x«AA txvpyas. Nub. roao. — iyi K zt vulgo accep-
tum pro eminuty five coelitus , ovpiveBty. Sed turn
feribi debuisfet inUaSey , teste Boeckh. qui recte,
ut opinor , affirmat , *»#**« hac fignificatione num-
quam ufurpari, fed fignificare in fublime, furfum.
Itaque intuit xtitreiv fignif. in ahum tollere , mu-
gere. Similis dictio est Pyth. VIII. 80. &kkn'
iXKov uxtpSe gzkkvy. et Pyth. X. 70. inPn (pi pom
tiiuv Qmr* Mv, i. e. e} ( mjpovnv. Schol.
vs. 14.
\
Digitized by Google
( 80 )
vs. 24. cirtrxi Si \iyo;. x. r. x. Jam refert illaa
fententias ad Cadmi filias , quae gravibus afftictae
aerumnis, postea. ia deorum numerum reccptae
flint. — s-xtTxi i Ci dp.uiZfi 1 ccxiXocS.n : dicta quadrant
in Cadmi filias. cf. Heyne. fic ri iiroue»x dicuntur ,
quaecuique rei cohaerent aut earn confequuntur. Vid.
Ast ad Plat. Legg. 381. — tiipom Deorum epitheton ;
lie flpeti eiiifovii Pyth. IX. 6*. wipovot *A^j 3 /tsj- I sthm,
II. $. quae a Sapphone % :mx 66 pnoc diciturj fij
xpiliter xfuridpevot » alia; nam 6 pint Diiserat propria
fedes. cf. infra vs* 58, feq. 01. XIV. 11.
vs. 25. t hi:; 3 * jriT«~. Narratio in fententiatri
converfa ; nam qitod de Cadmidarum fortuna dicen-
dum erat, hoc •yvupttxut extulit poeta. Posfit hoc
alicui dispticere, praefertim cum ejusdem fentem-
tiae repetitio fit, quam modo habuimus vs. 21.
Atqui haec ratio a Pindatico more non abhorret#
Vid. e. g. 01. VII. ubi vs. 30. (ai 3 # Qpsvtiv rxpx-
%xi x. t, a.) in media narratione eadem repetitur
fentemia , quae paullo ante praeccsferat , vs. 24*
Quamobrem emendatione non opus est. K ptiewtev
comparativus vim liabet pofitivi , quo in eadem
fententia modo ufus est, vs* 35. ixxui. Sic in-
fra vs. 68. xircvsrfpn filorov pro ctxcvn ! et ita fex-
centies apud poetas.
vs. 27. Z da u'iJ x» t. a. Suavisfime Pindarus
harum puellarum felicitatem deferibit.' Ipfa Seme-
Ics Tabula, quam Jovis amantis fulmine percus-
fam interiisfe ferunt , Tatis nota ex Ovidio , Metam.
III. 260—309. Apollod. III. 4. feet. 3. ad q. 1.
. < Heyn,
Digitized by Google
.< Si )
Heyn. add. Lucian. Dial. Deor. IX. T. I. p. 228.
Hemft. Julianus Orat. V. Deindc a Baccho filio
ex inferis in coclum deducta , Throne est appella-
ta. Vid. Va\cken. Diatr. Eurip. p. 154. Heyne ad
Apollod. III. feet. 5. cf. Pind. Pyth. III. 98. fq.
nbi Bocckh. Hinc Bacchus Semehius Thyoncus dic-
tus Horat. Carm. I. 17. *3. Scmelcu gravidam
furentem in feenam induxit Aefchylus. — ( 3 ; 4 ptu> »•
pzwouy i. e. Mpxxtiif iycu xxl fifcvralc' ut verbis
Apollodori utar. — t wiCiipz appellatur, frequen-
ti Dearum et mulierum cognomine ; ut tiitnsx ,
xvMftoi , xxhiUifzes , xxtejzxoxatAOi , quae faepc
apud Homerum et Hefiodum obvia.
vs. 28. fqq« <? itoi if /uy x . r. X. His vsf. decla-
rat univerfe poeta, Semelen in coelo a Diis I10-
norari et diligi: ut de Hercule Isthm. III. 76.
(IV. 99. Heyn.) feqq.
yuv is v etp Aiytixv xccXKkw Ixficv
myjpixav vxiit , TsrlyzTxt re srpj; alxviraiv Gl\oe.
Memorat autem primores inter Deos , quibus] ei
niaxime cara erat: ut Jovem, araatorem ejus, una
cum filia Minerva; turn Baechum, ipfius Seraeles
filium. Bacchi cognomen xunCpipas etiaro alibi
occurrit: ut apud Aristoph. Thesmoph. 997.
Minerva autem cum patra Jpve ftudio et amore
maxime erat conjuncta. Hinc etiatn in Scol.
(Brunck. Anal. T. I. p. 15 6.) IX.
"Avxse ’A txvxy Spin rwii xJtoy*
vu rt xx) *xrtp»
■ ? Aefchyi.
Digitized by Google
C )
Acfchyl. Eum. 987.
llxlKxhf S' S,t« irrtpoTg
fe.fr* 1 sxT't •
vs. 31. Keysvri S' k*> 8x\cto<r$ x. r. A- lids
fabutam item narravit et ornavit Ovidius, Metam.
III. 416—541. cf. Apollodor. I. 9. feet. 1 et 2.
III. 4. feet. 3. Erat autem Semeles foror et Bac-
chi pueruli nutrix; at Juno illi irata marimm ejus-
Athamantcm in rabiem egit: quern fugiens furen-
tem Ino una cum filio Melicerta in mare fc prae-
cipitcm dedit; mox ambo in Deos marinos rcccp-
ti funt, atque Ino Leucotheac nomine appellata.
Fabulam Ino inferiptam dedit Sophocles , item
Euripides , cujus fragm. illustravit Valckcn. Diatr.
Eur. p. 173. Vid. etiam , quae notavit Hcmfterh.
ad Lucian. Dial. Mar. IX. T. I. p. 312. Creu-
zer ad Cicer. N. D. III. 15. Pindarus, ad IIo-
meri rationem (Od. E. 334.), fimplicisfimc rent
expofuit. Caeterum utraque et Ino et SemeTe facris
honoribus apud Thebanos cultae fuisfe videntur.
Vid. Pindar. Pyth. XI. pr. ct Bocckh. ad. h. 1 j 3 ic-
rx> ZsOitsv , i. e. 8 e 7 cv. Vid. Ilefych. in V. et not.
ad h. I.
vs. 33. viToiftpziuv jc.t. A. Graves fententiae defor-
tunac humanae inconftantia , deque fati vicisfitudi-
n'c ; quae ad Cadmidarum , Laji , Ocdipodis , roll,
cafus fpectant , ad quo's deinde vs. 39. ipfc has fen-
tentias refert'poeta. Sed fenfus horum vsf. non itatim
patet. — Ktxpnxi ductum a upfaetv, quod proprienotat
res fepararc ■ hinc ad nientem translatum , judicare ,
cx-
Digitized by Googl
expiordre , cognosccre : itaque « tiKpnctt h. explora -
turn est , ccrto eognituni est. Iiefychius : xtKotuhy —
<rx3fc , fuSsjfc;*. — Jam hoc rnodo fcntcntiam in-
terpretantur : fane vitae terminus non distinctus
neque apcrtus est; ncmpe quando futurus fit.
fix poiita non agit h. 1. de incerto vitae termino,
fed de fortunae in vita varietate et inconftantia.
Quamobrem ita potius haec accipicnda puto : Sane
hand exploratum est hominibiis, quails vitae exi-
tus five mortis terminus futurus fit: i. c. utrum
beati, an raiieri diem fupremum obituri fimus.
Turn feqq. bene cum his congmunt, in quibus
vereor , ut vernal fenfum asfecuti fint intpp. Vul-
go fic legitur : tuY » is6x.tu.cv apeepav irire , irali'
d>l:v , ccruptT trlv , a’yxQj TsXsurirotzsv. post cit'd co-
gitationc repetunt praegresfum xsy.pnxi. Impcditam
vero haec praebcrc fententiam , fatentur omnes.
Sin tollas interpunctionem post s-j 3 ’> omnis, opi-
nor, dilficultas evanescit. Turn ordo verborum hie
est: in ire cud isuxtpcov atuspiv i sr«/ 3 ’ £\l;v t xrei-
psT suv 'ayxiip •ts’Kiuriso^sv. Senfus : Neraini pro-
fecto certum , num Jtabili ad mortem usque felici-
tate fructurus fit: quoniam ne diem quidem unum
tranquillum , conflanti cum felicitate , acturi funnis.
iron et on nonnumquam fignificat fiquidtm , quan-
doquidem. Vid. Iloogeveen de Partic. Cap. XXXV.
Sect. II. $. 8. Cap. XXXVII. Sect. I. §. 4. Con-
venit igitur horum verfuum fententia cum iis ,
quae Crocfo praecepit Solon, apud Herod. I. 3a.
„ Incertas et tmbttjentas esfe res humanas, nec
7 F a an-
C 84 )
ante mortem quemquam fcliccm posfe praedicari.’*
Quam fententiam multi expresferunt : ut Sophocles
;n Tyndareo , Trachiniis et Tereo(in Tyrone male
ponitur apud Stobaeum); Euripides in Cresfis; Dio-
nyiius tyrannus in Leda : quae loca exftant in Sto-
baei floril. Tit. CV. p. 430, 435, 437, 439,
Simonid. (Anal. Brunck. T. I. [p. |i aS.) XVIII.
root 3 ’ ouk far' &>6piixci<nv , #AA’ iQjjpupot
ail (Spore) Sij tfintv , cuolv e) 2 faffi
0X0. If SKXriV iKTl\tVTti<r}P hii.
In fimilem fententiam interpretandi funt vsf.
Nem. VI. 6. fq.
— l^afAipiav ovXf’iSJrtffCiiii pterxvvxrxf apipu wory.ct
iiavni typa-pt 3 payth wot) rxipoav.
q. 1 . illustravit Disfen. Explic. p. 404.
vs. 37. pox) 3 ’ *AAor’ «a Am. x. r. A* Fortuna va-
ria femper et mobilis per faks defignatur. Sic
etiam flew et p f H(tx de fortuna ufurpari folent: in-
cert. apud Stob. Eel. Phyf. Grotii, p. 135. ixx'A'
faii an,* rf nix’/ pmrx. Palladas (Anal. Brunck. T.
II. p. 431.) CXXI. vicisfitudines vitae appcllat peupL'
iirercv rij? &>oua\ov r vxw* cf. Mitsch. ad Horat.
Carm. III. 29. 33. Id. Epist. II, is. 9. Hinc
tup:- tin et tvpotx de prospera fortuna. Vid. Vale
ken. ad Eurip. Phoen. p. 651. Wyttenb. ad Plu^
tarch. de S. N. V. p. 14. Non minus frequens est
fortunam flatus vel aurae nomine a poetis figni-
ficari. Pindar. 01 . VII. extr.
h li no. ops xtfaou »
*AAct’ «AA oJxi iieuOvmvriv »upu%
Pyth.
Digitized by Google
C 85 )
Pyth. III. 104. Isthm. III. 23. (IV. 8. Heyn.)
Sil^ntiar. (Anal. Brunck. T. III. p. 93.) LXXI.
Utramque notionem conjunxit Aefchyl. Pcrf. 600.
2txv S' 0 ixlftuv tvp:% 1 ireitctiivxi ,
tov xutcv cast Zxlfiov’ iupisTv rvXM*
ubi non necesfaria videtur Lennepii emcndatio,
oup!$y , pro fupjjj , ad Phalar. p. 86. Cacterum
hanc fententiam univerfe enuntiatam esfc a Pinda-
ro , vix opus est , ut moneam.
vs. 39. outu SI— xj 6 v<p. Jam declarata fortunae
hutnanae vicisfitudine , ad ipfam redit poiita Cad-
meam gentem, quae, post divinos Cadmeidarum
honores , multas deinde aerumnas fuerat experta :
quasinde a vs. 42. breviter exponit. M oTpx est pro-
videntia dlvina ,in perfonammutata, five ipfeDeus;
idem quod fupra vs. 23. lesu pulpit cf. Aefch.
Agam. 130. * 537 * — 7. it net vxrpiet% fors Cadmi
filiarum , quae majores erant Theronis ejusque fa-
miliae , quibus coram carmen cantabatur : unde dixit
ruvir — > haec fors dicitur tvjipuv , i. c. beata , felix :
Aefchyl. Agam. 157S. cui opponitur Z 6 *$pu » , esper ,
gravis : infra vs. 57. — ex,tt tenet , regit , tuetur . —
oa.03 t 6 loprot‘ felicitas d'tvinitus data;] i. e. iiTof , di~
vina ; fpectat ad mulierum illarum £ vctlouv. Eodem
fenfu habet Aefchylus Prom. 765. ticprov, i 5 ( 3 ?s-
Tticvt Similiter Pyth. IV. 69. Seairepurot ripix). i. e.
itlxi (ut bene Schol.), de homre rcgio. — hrxyu
praefen6 tcmpus de re practerita, quod majorcm
affert narrationi viem. Quod ad fententiam atti.
net , nota est Graecorum ilia de fato opinio :
F 3 M.T-
Digitized by Google
C 86 )
M :“px 3i tci QwitcIvi kxkov Qspei kx) loMvt
ut est in carmine Soionis. Iidemque existimabant ,
quod praefertim praedicarunt tragici , homines
cum ad fumrnum felicitatis fastigium evecti esfent ,
faepe a flatu illo divinitus dcjectos, in pesfimaruere.
Pindar. Pyth. VIII. 96,
tv 5’ biyu (SpcTuv
to TfpTviv au^erxi' tvra le tea) otiTvel %aptxi ,
dvcTpovcp yvifjccp ciaei7(j.hovt
cf. Aefchyl. Again. 755. feqq. Hue etiam pertinct
dictum Artabani ap. Herodot. VII. jo. feet. 50. et
quae fub ejusdem et Amafidis perfona dicun-
tur VII, 46. III. 40. Itaque non folum calamita-
tes , led causlas etiam calamitatum , fcelera , ut
hoc loco Oedipodis (quod mox videbimus) , a Divi-
no niimine vel lato repetebant. Mine Aclchylus dlcit :
tit it pt.iv xWixv Cpuei gpfaotsi
ctxv xxxucnxi ecopia os apatv^xiv diet-
quern locum attulit et explofit Plato Rep. If. 19.
pag.38o. A.cf. Sophocl. Antig. 620. fqq. ad q. 1 . cf.
Schoh Alia dedit doctisf. Brouwer. Comment. So-
phocl. p. 45-48.
vs 4a. cv 7rtp—Tb.(T<?tv. Hos vsf. cum prae-
cedentibus conjimxerunt intpp. quod equidem non
valde probo : nam verba ilia cv , five xfOHu in-
telligent (ex quo tempore) , five . ad ptcTpav referas
(ex qua fati lege ) , tranfitum omnino jejunum , nec
Piudarica vi , quae in hcc carmine dominatur,
fatis dignum pracbcrc videntur. Levi autem emen-
datione pristinatn foimam huic leco reddidisfe me
fpe-
Digitized by Google
0 87 )
fpcro. Priores tres vcrfivs : *£ cS xep — zb.eieiv , Hint
protafis, fequentia apodofin continent. Jam fiftgu-
3 a videamus. — f'| cu five d<f>‘ cl lcil. xp°^ v, idem
fignificat quod/wf/: fimiliter accurrit Iliad. I. 6 . al.
Quod autem in apodofi pofita cst particula 3* , post
thha , hoc nihil offendit. lta apud lleliodum V E py.
291. fq. ubi arduarn virtutis viani deferibit, haec
leguntur :
ixb 3’ eh ixplv v/.Y,:'t t
fcilltt 3* ZrsiTX * iAfi 1 xz^eKy irep iovrx>
Homerus H. in Vener. 229. fqq. dc Tithono:
ctlrctp ixe't irpurott iro>.iai narixuvre eOnpat
tcafS;c etc xe$x\>i( , euyyev&t re yevelou ,
fill 3‘ %Tot tu »iji pib dsel%tTO virvtx ’Hi(,
Tljucyd. II. 65. dc Pcriclc: Ireilii xe 0 zb.cptcf
Karim, i 31 Qalverm xm iv reurep xrpcyxibt rb 3i/»«
pciv. Plato Rep. IV. 9. p. 43*- A. otxv 5 e biro rp:-
$>j( xzky,; !j nvbg optttiaf >pxr>)Sy v. rb rr^tius reij
Xeipo/Ct xpuupjrtpov rb fcekuev oj , r euro 53 u; sv bit-
bet tpiyen re (jcfAftifi) xxi xxleT v ijrru ixuzcu —
Locum igitur hunc fic vertamus : Postquam Oedi-
pus , Lajo patre occifo , y. Ipollinis oraculttm explevit ,
Erinnys quidem filios ejus mutua caede trucida -
•tit. Quod ad rent attinet, Laji et Oedipcdis
historia , a poetis Graccoruni tragicis maxinie
celeb rata a cognosci potest ex Apollodoro III.
5. feet 7. extr. Antiquisiimam eandcmquc fnn-
plicisfimam fabulae facicm praebet Ulysfes, in Ho-
mer. Od. a. 270-280. Quam varie dcinde a tra-
gicis fuerit ornata, docet Schuu. ad Aelchyl. Sept.
F 4 adv.
Digitized by Google
C 88 )
adv. Th. Exc. I. Oedipus appellatur a Pinda-
ro pfoaot ulii, quippe qui ad patris caedem fata-'
Its, five fato destinatus eratj; fecundttm Apollinis
responfum Lajo de prole confulenti datum : quod
oraculum exfiat in argumento fabulae Sophoclis
Ocdip. Tyr. Euripidis Phoenisf. alibi. Fatales Oedipo-
dis aerumnas divinitus expofuit Sophocles in fabula
laud. Ilomerus etiam 1. c. ei omnia haec mala acci-
disfe ait, ituv 6 \ois 3 ix
Sequitur fatum filiorum Oedipodis , Eteoclis et
Polynicis , qui bello Thebano mutua caede oed-
denmt. Totam historiam narrat Apollod. III. 6,
Fratrum vero pugnam copiofe describit Eurip.
Phoen. 1365. fqq. Plane igitur calamitatem rqpe-
tit Pindarus e divina patemi fceleris vindicta. Brat
cnim haec infita veteribus opinio, propter paren-
tum fcelera non minus ipfos , quam liberos , ne-
potes , posteros , quamvis infontes , plecti : teste
Ucfiod. 'E, ey. a8a. Solon. V, *7-31. aliis. Ul-
tionctn exigit Erinnys , modo una, modo plures;
ut jam apud Homerumct deinde apudTragicos. Ea
dicitur li-elx , quod epitheton vel de ira , vel dc ocu-
lorum acie accipi potest ; quorum fi optio datur ,
prius certe praeferendum mihi videtur, ut Erinnys
dicatur acris , vehcmtnt ; five , ut Homerus , <svyt-
fij, viTCf tx,aitax' Aefchyl. Agam. 1501.
I v xiaiis Ipiuvf iKatup. Sed alia etiam ratio fuper-
est , qua <5“fr* non cum nomine, fed cum verbo
I3o7*« jungatur ; fic ifr* dictum pro c&x , five ;
ut apud Ilefiod. Sc. Here. 348. l%tl* xflpiaxvt
Ver-
Digitized by Google
< 89 )
Vertendum vero ita : Erinnys truculentcr intuens ,
genus ejus occidit. Haec interpretatio snihi pla-
cet. Cf. Apollon. Rhod. IV. 476. lyrttye cl yi»
me, pro aurou yevcf, ut Pyth. IV. 48. etlfix cl.
et faepius. cf. fupra ad vs. 16. — aim iMxKo&vlf
i. e. 3/* ixhxXiQovixf , ut faepius. fic Pyth. IV.
203. ab'J tSreu 3 ’ aSpxif xeu.itou.evu. Pyth. IX. ijp.
rut 3 ’ deceit ixiKtvrev 3 ixxpTvxt xdluv. Pyth. X. 57,
ruv icihaT; Sxvst'cv Syeiptet.
vs. 47. Xei$ 6 >i Se QsprxvSpot k. r» A. Therfan-
der , Polynicis ex Argia filius, inter Epigonos
fuit, qni bcllum Thebanum post decern annos,
renovarunt; cujus exitus fuit , ut Therfandro urbs
traderetur et vastaretur. Qua de re docte Hey-
nius ad Apollod. III. 7. feet. 2. in not. p. 638,
fqq. ed. 1783. Idem inter Trojanos duces fuit, etfi
non memoratus ab Homero. cf. id, ad Virg. Aen.
II. 261. Ad illud bellum fpectant Pindari verba:
iv fizz*!- 1* xoXlucu tin. — his junguntur viei
utSxci, certamina juvenilia five iudicra , quorum
laus proxime cum bel%a laude crat conjuncta. Sic
tip C pi a-; 1 Aefch. Pcrf. 741. cf. ibid. 779.
vs. 49. ’Alpxeilxv — Ss'/wif. Jung. 'Alpxsilxv Si-
xes , germen jddrastidarum ; quippe ortus ab
Adrasti filia , Argia. Cavendum vero’, neducas, ut
Schmidius, ab ’A'ipxvii ( Adrasti filia'), ut fit plu-
ralis pro fingulari : nam neque pluralis pro Angular!
ita poni potuisfet, neque Adrasti filia appellatur
'Aipxele, fed ’a3 pxetm , five ’a3w<V>»; et fi vel
maxime ita appellctur , tamen ab ’ASpxtlf non du-
F 5 ci«
Digitized by Google
< 9 ° )
citur 'Aoptvrtiav , fed 'AopctsBu * : quod etiam monuit
Ilcynius. Sed duccudum al> ; ut ad uni.
verfum Adrastidarum genus referatur, quod proprie
ad unam Adrasti fdiam pertincbat. Similiter fere
loci illi explicandi funt, ubi vulgo pro fingulari
pluraleni obtinere putapt. Pyth. IV. 3.
M o7rx, AxtoUkixiv ipeikopunv TluSuvi raui-tf ivpm v.uwv*
ubi AxTcfSxi ad Apollinem fpectat , Pytheorum prae-
fidem. 01 . IX. 59. feq.
ipXxSsv 'iziriTiOvifot tpuxhxt
xcvp:i xopZv kcc'i CpepTxTuv K pznoZv*
quo loco Kp:vihxi univerfe pro Jove. add. 01,
VI. 68. Pyth. V. 1x8. Aefchyl. Choeph. 499.
Monuerunt de hac orationis forma VV. DD.
Bocckh. ad Pind. Pyth. ]I. Expl. p. 245. fq
Schutz. ad Aefchyl. Agam. 186. — ipet
eleganter de liberis ufurpantur a poctis: de quo
vid. Valcken. ad Eurip. Phocn. 88. — apzyh 3 tu.cit
dicitur Therfandcr propter ipfam Thcbarum expug-
nationem. Siniili modo dixit Plato, to ikxiov tx7(
xcu x\ lipuirov 6pi£t < ipevyiv kx) rip ikkco c£/.xrt. Protag,
3S4. B.cit. Bocckh. et apud Aefchyl. Agam. 229. fq,
ubi vulgo legitur;
trkx 3’ cvj Burtfp yevhSxi Suyxxpl ; ,
yuvxiKCTtoivav xrokinuv xpuyavm
haud fpernendam puto lect. Turn.
yuyxixemlvqi oroksutp ipwyov*
quae lectio videtur elegantior.
• 1 vs.
Digitized by Google
(90
vs. 50. ciev rvipfutroi «• r. A. Quod in Var,
Lect. brcvitcr jndicavi , paullo dc go nunc fufius ex-
ponendum cSt. Bocckh. igitur ita legit.: o6ev aireptAx*
to; i%Gvn (Jx'.vii') p;£* v, x fix si riv Aivqrwstucu k t- A«
In hac lectione primum mireris , verbum plurale po-
ni, ubi de uno agitur Therone: quamquam hoc
levius est ; durius vero , lit equidem i'entio , hac
ratione abrumpitur ct divcllitur fcntentia. Quod
Schmid, feripfit, sz^rxt repugnat omnium codd.
et antiquorum intpp. auctoritati; nequc facile in-
telligi potest , fi , Pindarus fcripfissct s%ovtk , quomo-
do hoc a grammaticis aut a librariis in s^nn es-
fet mutatum. Quamobrem harum lecticnum neutra
videtur probanda. Mihi vero non displicct iste ca-
tuum dissenfus, neque ratione prorlhs carcre vide-
tur. Etcnim v. irphet duplici modo conftruitur,
vel cum dativo vel cum accufativo ; lit utrumque
dici posfit : rpivu t uyzxveiv , et xptxsi adirov
Tuyxx-isfj. Utramque confiructioncm confudit poe-
ta; plcnius ita dixisfet: id tv rxtpptxrct tvjfvn pl^x v
rep Alvyttfixpieu rplvei , xvriv — rvyyivttv» Quod
contractius duplici modo efferre potuit ; aut
ita, ut nunc legitur: — * i%wri r ?lz si rev A'tv^r,
rvyz&vtiv , aut contrario ordine : ri A !wjr. s rpf •
vtsi ~ e%zvrx ruy%xmv. Huic lectioni acccdit Aris-
tarebi auctoritas, apud Schol. cujus verba ita funt
legends: *A plfxpzit Si curx{‘ 06s v axlpy-xtop t%9vri
jl(xv rev A'vvirilxpav jc. r. ?.. w; ruv hxv (f. core
trev) tlvxi ry‘ «cj)’ uv e%cvTt to ririppex rip At v*j<riSx m
Hou viip xpixti >jjp&v xx) eyxuptiuv rvyz^' jetv ‘
, que
Di j :ized t - ■ —
( 9 * )
que fimilia defunt poStarum exempla , ubi varian-
tttr cafus. Aefchyl. Choeph, 396. fq.
yrbrtthTtu S’ avri (tot <pl\ov
xlxp TO'At K\UiUTXV oIktov-
cf. Brunck. ad Sophocl. Elcctr. 479. feq. Magis
etiara fimile cst exemplum in Eurip. Med. 659.
fqq.
aX&pucf Stoti ' , orcfi 7rxphxt
/tit < pi>.cv; rtyav , x xBxpxv incl^Xh*
rx xAjjS* Qptvuv*
ut ibi legit doct. Lenting. cf. Wyttenb. Biblioth.
Crit. Vol. II. Part. I. p. 43. Plura hujus generis
afferunt Viger. p. 337. cum annot. ed. Zeun. Mat-
thiae Gramm. Gr. $. 555. not. 3. — lyxuittx ( tb.n
live ixiKuittx funt carminn , rx il; xayov uyvtlr&xt
irntfciix ris vital; (Schol. Nem. VI. 55.); qualia
haec Pindarica ; de quibus confulatur in primis
Thiersch, Prooem. ad Pind. verf. p. 114. fqq.
vs. 54. cIiktc , pro elticKTo ; Homerice.
vs. 54. n uBuvi S’ iy.oK\xpov x. r. A. Post ipfius
Theronis victoriam, eas quoque memorat, quas
frater illius Xenocratcs quondam reportaverat ; lu-
dis Pythiis alteram, alteram Isthmiis: utramque
Pindarus carmine omavit, Pyth. VI. et Isthm. II.
Male autem hunc locum antiqui explicuerunt gram-
matici, has victorias Theroni cum fratre com-
munes esfe ftatuentes : quafi alioquin carum men-
tio inanis hoc loco fuisfet , cum poiita Theronem ,
non Xenocratcm fe cclebrare profesfus fit. Hue
Digitized by Google
C 93 )
igitur rctulerunt verba : oy. 4 zP.xpw £Se\ 0 ecv (cjusdem
victoriae foci urn ) , et xoivx) %&ptTc;> Antiquos recen-
tiorcs funt fecuti intpp. Atque hie error alium peperit
errorem, ut existimarent victorias, qwae Pyth. VI.
et Isthra. II. fub Xenocratis nomine celebrantur,
ab his esfe diverfas. Doctis et acutis rationibus
haec refutavit Boeckh. enjus auctoritatem nos fe-
cuti l'umus. Nam neque victorias comm uni nomi-
ne reportatas esfe , usquam reperitur , et Pythiam at-
que Isthmicam casdem hie memorari, quae infra
Xenocrati attribuuntur , veterum auctoritas dubita-
rc nos non Unit. Cur vero poeta, postquam
rov Atvwilincv , unum Theronem , fe laudaturum
dixit, fratris tamen laudes admiscuit? Causfa in
promptu est. Si enim publicae hae victoriae non
victorem folum, fed totam ejus domum, totam ci-
vitatem ornabant, quanto propius ad fratrem hoc
decus pertinebat; praefertim li,ut Thcron, vir in
fua civitate princeps , et paris in alio certamine lau-
dis focius esfet. Hinc illae Xenocratis victoriae di-
cuntur etiam xonai , quarum pars gloriae in fratrem
redundabat. Similiter Pyth. VI. 15.
%xrp) Tty , ®pxrv@ovtey ksivx* rt yen cp
ivio^w tcpiAOtn vlxav — —
cf. Pyth. V. 10a. Etiamlsthm. II. s8. Olympicam
Theronis victoriam tanquam firatri communem lau-
dat:
*0\u,uv!ou Aiit
•Aex* r»’ iionxTctt AlniriSapuit
h r tn*li epux&M
iyuT
Digitized by Google
C 94 )
ouiit>.xS;: utt ) duplici modo accipi potest; ejus-
dcm fortis , nempc victoriae , particeps ; vel ejusdetn
patrimonii conjors , i. e. f rater germanus. Neu-
trum male. Restat ut videamus de dictione : xon.x\
X<ip' in - — ccyxyw : utrum xipvrti fimpliciter dietae
fint yictoriac , an vero Gratiae victoriam affer enter
(quo fenfu ferib. XdpiTtO- Hae enim Deae, qua-
rum munere
•ti rt Tspirva xx)
•toe, y?y y.sx yiverxt rrxrtx ppsroiSt
(ut Pindarus ait) etiam hymni et victoriae decus
ministrarc a lyricis finguntar. Itaquc faepc funtMu-
farum loco : ut Pyth. V. 45. collato Isthm. Vlf.
23. inde Xzphcev xuirov ( 01 . IX. 29.) eodem fenfu
dicit , quo Nem. VI. 36. ILe^'W apow — I)e
chorago autem victore ita Simonides (inter Calli-
machi Epigr. ed. Em.) L.
stcpcsKTiv h XipiTUV Qcpytisiit
et cl Itr* ixipeirci; Zvf(tx ( xhVT0V , dyAtxiv re k'x; tv
Oqxxvi isiiv loct^dvuv sxp.Ti M :ieSv» ■,
Scd faepe yiptc et %otpns; est idem pr-orfus atque
v'tKy, v. c. 01 . VIII. 57. Pyth. XI. 12. Isthm. If. 19.
libi ’E.-f x&piTt: dicuntur victoriae honor e 5 , in
ludis At herder. [turn : dc hyrnno dicitur Isthm. I. 6 .
Similiter hoc loco k:ivx)‘x«P‘ts; funt xofitCt yUxi ; ut
x-.jx x«P‘-\ Pyth. V.. 102. Aliter fentjt Boeckh-
,, Xxn-xc , inquit , ut pro Deabus habcamus, univer-
fae dictionis ratio fuadet.”- Quod mihi non ita vide-
tur: uam uti h. 1. jyjifijs; fade* icyxycr , fimilitcr
Nem. XI. 19. dicit: .. . .. ,
h*
Digitized by Google
C 95 )
fxKXld6K > 'Aptsxylpxi
iyxa.’t v'y.zt xiipav t’ fjuiyjpts t
:Vf3>a y«Tav. *. t. A.
Alibi ctiain in lmjns vocis interprctationc non pos-
fum Viro cl. asfcntiri. 01. XIII. iS. fq.
Tx) A toivictr ircSev (tpiSxvxv
avv (jcifAdra xipirc: 'btQ'jfxutZv ;
pi Tee non flint Gratiac , fed J'olcnnia Bacclii fcsta ,
(ductum a , gat/dium ) , in quibus dithyrambi
celcbrabantur : quae fcsta a Simonide 1. 1. upai
at Ai;ms-iiS if appellantur. Similiter accipio 01.
IV. 7. feqq.
*AA’ u Kfncv ir*7, —
C'jluptirizviKxv Sixty
Xxpiruv sxxti icvle xuptcvt
quo loco xdpne; codem fpectant , quo id , quod initio
dixerat , it*) yap upai intell. festum Jovis Olympic
cum. cf. Oallim. H. inApoll. 37. ubiSpanhem. Poe-
ta nimirum per illud festum , ad quod celebrandum
vencrat, Jovem prccatur, ut benivola mente Pfau-i
midis victoris pompam fecipiat. Ilacc quidem velut
iv irapcicp- — Me* nip. flint seQavo - , coronae
quadrigis reportatae : ut Ol. VII. So. cf. ad 01.
VI. 2<J.
: vs. 56. Ti 31 7VX*’» *• *■» *• Verba ita cohae-
rent : ib 31 weipuutvttv f nva) iyuvlat rvyeiv , wap*’
Xufi hjiXpivuv. Articulum neutrius generis univerfae
fententiae anteponi , notum est. — Tuytly , abfolute
pofitum , fignilicat propofitum confequi ,f elicit cr rem
gcrercy h.- e. vinccrc. Similiter N. VII. is. ei 2s
16*
Diqiti;
< 96 )
n}%¥ rtf tpimv. Thucyd. III. 39. r v%o>ret n'ev —
aQecP.ivret 3 *« IV. 63. a>.A<t xal el rv%of
(itv x. t. x. Proprie de jaculatoribus > fcopum tan^
gentibus hoc modo dicitur; ut apnd Homer. II.
E. 287.
fa( 3 p;Tst , evJ’ hvzff- — — -
cf. Stephan. Thef. T. III. p. 1441. pr. — fo<r$pfc
void. 2 uj 0 puv ab hominibus ad negotla translatum,
fignificat durus , asper. Aefchyl. Agam. 834. de
invidia ait :
2 vtr<ppnv y».p lop Ka&lctv xpspvtusvot
aX$c( $ix\ol£ei xexxf/.(ievcp icrcv,
Sed posterior vs. corruptus videtur ; kg. puto :
a-xfin 2 urho!fa rip xtxx\pttvcf) t/ioov
i. e. grave telum latcri adhaertns vulnerato duplt-
eat morbi five doloris vim. Hefych. xexxXuevsc. &e-
( 3 \<xnitev:;. fie etiam Phot, Lex. MS. monente Al-
berti. Ibid. vs. 100. (/.spl/xiy xxxo'Jipuv, Itaque
tx iur(ppo»x funt aerumnae , labor es : quorum leva-
men praebet victoria, cf. 01 . VIII, 7.
vs, 58. b pixv xAcurct xpsrxit x. t. X. LOCUS
hie est praeclarus et lyrico fpiritu praecipue infig-
nis ; at propter hanc ipfani causfam , paullo ad in-
telligendum difneilior : unde varie acccptus est ah
intpp. Quorum fententiis integris relictis , nos
nostra ratione , ?x canninis indole, locifenfum elice-
re conabimur. — Pindarus in antecedd. niaxime cele-
bravit fortunae varietatem in Theronis flirpe con-
fpicuam; cui opponit praefer.tem Thcronis prospe-
ritatem: quod jam inuicavimus ad vs. 17 — 24.
’ Lau-
Digitized by Google
C 97 3
Laudatis igitur hujus viri victoriis , jatn opes iliiuS
ec virtutes, ut optimum fortunarum ferendarum
vitaeque tranquillc et juste degendae praefidium ,
laudare parat. Hoc autcm non vulgari ratione per-
fecit. Nam , omisfa Theronis mentione , ipfas
bpcs , ipfas virtutes extollit et praedicat. Quod ne
obfeurum alicui videatur, cogitandum est, publice
hoc carmen et praefentc Theione esfe cantatum ;
tujus opes et virtutes omnium erant oculis expo*
fitae. Itaque nihil hac ratione illustrius et ad
vim lyricam praeclarius; — so.surae apsTat? 3 f 3 *t 3
(tivo; i. e. xer oixu.ptfva; , kex.33wj.ivo ; : complectitur
bpes , honores , virtutes , victoriarum item in ccr-
taminibus decus (quae eximie ctpsrdl appellantur a
Pinuaro 01 . IV. n. IX. 18. Pyth. III. 114. al.);
Ambo haec , tamquam maxima bona, ab Hercule
precatur Homerus , H. in Here. XIV. extr. et a
Jove Callimachus H. in Jov. 94.
X*7ti xxrtp, aZii, S ii:u 3 ' apt r>}» atftvdi r s’
cut ’ dperjf KTtp iff if oral ccvbpx; ait-siv*
tit' dpsrk itQivHi' J/Jsu 3’ dperijv ts xai OApjv*
q. i. citat etiam fchoi. Sapphiu fragm. xty.
Talis fors fi etti contigit, Qipsi tuv ts k*i tS» xai-
piv , fert tam adverfarum , quarn prosper arum re-
rum opportunitatem , i. e. ttoipav , portionem a fata
certo tempore- tributam. Eodem fenfu dixit Pyth.
I. 57. fq. uv ipxrat xaipbv 3 ; 3 ffy«. Nem. VII. 58.
t)i J S’ iaixirx xaipbv oa/ 3 cu iilnsi M ilpx* Similiter fe-
re dixit Thucyd. If; 42. extr. xaip'ov rixva ubi vid.
Gottleber. — Dictio ret xxi iot eodem fenfu ufurpa-
G trit
Digitized by Google
( 95 >
tur Pyth. V. 55. pltira exempli praebent fleyn*
ad h. 1 . et Boeckb. not. crit. ad Isthm. IV. 58.
Senfum. recte explicit rents intp. his rerbis r J
irXcuXy xf/tcri<Hu.iy op **) afirxlf xxrzxtrptc; erht iiri
Tiff irexDcuoiit «wrw f vrvxi*9 laatperai ftnSn uvi hir-
ruxtaf %x-jvoVra:. — SaiiTav utr&MV niptfivtn iyp»*
r/pxv. nlptyrav > i. e. QpdvriSx ruv xccXSv , reram ho-
nest arum curtrn et contend mem: ia quibus etiam
eenfendum gloriae e certaminibus reportandae ftu-
dium , qnod eximie pclptp c»* a Pindaro dicitur , teste
Boeckh. add. fragm. incert. LXXXIL p. 84. ed,
Schneid. —dyporlpxv, feram fire acrem (xpanpit*) , ut
apud Latinos atrox , ferus , faevus , pro acri et bel-
licofo a poet is dicitur. Antiqui grammatici interpret
tantur, dyptvTixiiy et ft/pearixyr xut x*A( 5 v, quod tuetur
Boeckh. fed mihi non placet. Verbum vxix*rx bene
eongruit cum praccedcnti cpiptt. Huie loco fimilia
Pyth. V. init.
i xXh/tss eiporievxit
ctxv m ttpsTy KfKpxy.bcv xxiapqt
(Spsrfcics at Sip , TCT/juu % x/xtbret aurbv * axiyf
xsiv^iKev , ls-fT*t.
cf. Pyth. II. 5<5. — axvj Praeclare ad ta-
ils fortunae fplendorem et dignitatem exprimendam.
Similiter dc i'ama nobili dicit Ison. IV. 42.
X&fATtt
*A urQlpOf Ooetrrbp ui i xpets i* iXkctf.
iTxruyev atipl Qiyyot , i. e. lumen , dttus atque fm-
lus : ut cpxo: Homer. 11 . O. 282. Pind. 01 . IV.
li. cf. omnino Pyth. VIII. 100. Iqq.
VS. dt.
Digitized by Google
C 99 )
vs. 62. etU ftn e%wv tk , uhv r . ft- Participiums^w
pro iyjvj U i five iya ■> ut Boeckhio placet, accipien-
dumvidetur. Cujtfsmodi ivxxeh : uUx< exetnpla etiam
aliis locis font obvia: utapud Homer.il. n 4i.fiiq
him o xypix clhr ,
st r* irii ccp tuy&'Mt r * &iv **i dyfacpt tuna
t'tijxf , lit' M (sfsrxv , u* ZxTtx hxGyTiv,
ubi verborum confeqiientia requirebat : ere) — t r $iv.
Similiter participium interdum ponitur apud Home-
rum, ubi fequi debebat infinitivus : exempla prae-
betFr. Thierfch. Gramm, dial. Homer. 5 - 348. 7. —
(mv , nempe r.uxo rs C'iyys; Senfus igitur est : fi cui
tale lumen adest, is profccto pie justeque deget:
quippe non ille nescit , quae futura fint , led deo-
nim reveretur post mortem judicium. Ita fere
Boeckhius. Caufa et ratio hujus fententiae poOta
in pervulgata ilia Graccorum opinione, majorcs
opes et fortunas faepe a moderatione avertere, ct
ad fuperbiam fastumquc homines perducere ; ut cst
in verfu illo Solonis:
t ixTttyip xlpit uffpivt crxv yrohvt txtjrau
Qui vero cum opibus virtutem jungit, et quae
post mortem futura fint, meditatur, hie ab omni
injustitia et fuperbia abhorret. — • Caeterum, quod
ad futurarum rermn cognitionem attinet, de his
nonnumquam certiores fieri homines existimabant
fomniorum vifis, cum mens, cofporis officiis libera,
•crius aciem intendat et futura prospiciat: ut ait
Pindar, in fragm. Thr. II. pag. 23. Schn. ubi de
diviniore ilia et aetema hominis parte haec effert :
G % rl
Digitized by Google
C it* 5
to yyp fjUvet irh lx SeZo’
tvett Sf irpavtlvTuv /zeilxit
ecraa efoovieraiv & x:K>.:7i ove'pcit
istKvVTI Ttpxvuv iQlfiir OUT XV
XxltTuo re xptcnv*
Latine ita : hocfolum est divinum ; dormit autem , durri
corpus agit five labor at ; fed, dormiente cor pore ,facpt
per infomnia homirdbus aperit futura honor urn prae -
mia et malorum poems. Ilinc paene expresfa vi*
dentur ea, quae ait Cicero Divin. I. 30. „ Cum
est fomno fevocatus animus a l'ocietate et a con*
tagione corporis , turn meminit praeteritorum , prae-
fentia cernit , futura praevidet. Jacet enim corpus
domiientis , viget autem et vivit animus. ” Simi-
lis est locus Aefchyl. in Eumen. 104. fq. Praeterca in
mysteriis plura de immortalitate et futuro animo-
rum ftatu tradita esfe , antiquorum testimonia
indicant, tit nobile illud Ifocratis, Panegyr.
cap. VI. et Ciceronis de Legg. II. 14. ubi plu-
ra attulerunt intpp. Pindarus ipfe tie iuitiatis iu
canit :
o- (Stop , erts h£lv iv.ehx
xoIkxv eh’ b rrb %tivz'
tiliv n'ev fiicu TsKewxv , 6tlev
hiitrooTo v etpyetd
Beat us ille , qui , his fpec tails , fvb ter ram cay ant
decedit : novit tarn vitae cxitum , quam initium a
Jove conjiituturn. fragm. Schn. pag. 83. quodfragmen-
tum rcc:e inter Threncs relatum est a Boeckhio. Ei
lumen ali'undit , praeter Sophoclis fragm. a Sclineidero
lau-
Digitized by Google
C IOI }
Jaudatum , Aristophanes Ran. 454. Plato Phaed. p.
22 . Wytt. Ku'Sweuurt kx'i cl rx; relez&s ialv lutoi
xxTxviaxvret ci (pxutol rntf elvxt, d>.\x ru o>rt ruP.ai
CuAzzeaixi > on 0 ; iv xywros tea.) xr {Paros et; ihu tit!'
xijT&t , in fiopPspv reiver at , 5 31 xexxSxpyevos re xx)
rezePevfiivos , hulas ip ixoyevof , fieri teccv ctxvfve .
Ex his autem mysteriis quaedam in hunc locum
fluxisfe , equidem fuspicor.
VS. 63. art Sxvovruv x. t. X. ivix&s , in hoc ter-
ra ; jung. cum Oxvhrov , non cum iwxhxpuoi , ut
fthol. fecit, — aurhtx nempc iv p$ou fen tcxrx yxo *
uti mox dicit, — d-A?.ayj;i (peeves funt animi im-
probovum. xzrxPxyvo: proprie est debilis , imbeciUus :
ut notat Hefychius ; quo fenfu occurrit 11 . E. 597.
turn ignavus , iners : ut apud Hefiod. "Epy* ao,
unde tandem , uti h, 1 , , de hojnine nequaqi et
improbo dicitur.
vs. 64, rx 3 ’ iv T«S« Xi r. A. Hinc janr copio-
fius inferi describuntur , in quos homines ftatiin
post mortem veniunt. Qui fceleribus in vita fe
macularunt, e judicis fententia poenis illic plcctun-
tur ; qui vero pie justeque vixerunt, omnium labo-
rum expertes facile ibi ac fuavitcr degunt. Idem
argumentmn in Threnis praefertim a Pindaro cele-
bration Qsfc, eorum fragmerita ostendunt. Atque
hujusmodi vevuixi plures poetac inde a principe Ho-
mero (Od. A.) finxertrnt; quern imitatus est Lati-
norum poetarum in primis Virgilius (Aen. VI.).
Poctarum excmpliim lecuti funt philofophi , qui fi-
juilia , plerumque fub fabularum fpecie , novisque
G 3 fie-
\
Digitized by Google
< toa )
fictionibus aucta , retulerunt ; at Plato de Hep.
X. Gorg. p. 523. fq. Pliaed. cap. 64. fq. pag.
89 - 9*. Wyttenb. Aefchines, qui appellatur ,
Axioch. cap. 19-22. cum nostro maxime com-
parandus. Plutarchus dc S. N. V. p. 83. ad fin.
Wyttenb. — tk 3 ’ iv i 5 . 1 t AiJ? ko.npk funt
peccata in hac vita commisfa. Eodem fenfu Valer.
Flac. I. 788.
Vos qtsibus imperium Jovis et non fegne peractum
Lt/cis iter. —
SiKxfyi Tit. Schol. judicem intelligit Plutoncm, quern
hoc nomine memorat Aefchylus , Eumen. 273.
M iyxi yap if'tv eviuvot @pcruv
f vtfit %dnii •
hoc tamen incertum , et non quaerere praeftat. —
ixh )?. ivkyxq, infest a five dura nccesfitate : lion koraf
airwov hi to Ixti Sitoaijpiev. Schol.
vs. 67. Tea- li yinT«TTtv x. r. A. Suavis haec
beatae vitae descriptio , qua boni, a judice dimisfi,
in inferorum regione fniuntur. Ibi fol dies noc«
tesque lucet : nimirum non idem ille*, qui terras il-
lustrat (quod esfet abfurdum) , fed fol ab hoc di*
verfus et inferorum fedibus proprius: ut apud Vir*
gilium Aen. VI. 640. fq.
Largior hie campos aether et famine vestit
Pnrptirco , folcmquc fuum , fua fidera norunt.
Valer. Flaccus I. 844.
ubi fol totumque per annum
Durat aprica dies. — •
Acfchin. Axioch. cap. XX. ovti yip xiTpx efetpiv &
r t
Digitized by Google
C *°3 5
n M\*${ byyiyvtrai » £\k’ evtfxrct ihp tctlrxi , xxx-
Kxlt $\ltv ixTiriv ivxxipvjcy.em. ~ Aliter rein oriu-
vit in fr. Thrsn. L p. ai. Sclm. ubi fingit, folem
post occafum ad inferos delabi, quos per noctur-
num temp us illustrat:
Toiu >.x(iret /igvof £ex!:a
txv luOxZs vvxrx Kura.
cf. Heyn. annot. ad Virgil. Aen. VI. 640.
vs. 68. xmvisepiv, pro vulgari xtrcvcirepc* , «t(i ilia
forma fatis etiam frequentata et jam Ilomero cogni-
ta fuit IL B. 190- ubi Euftathius , nostrum quo-
que locum afferens, multis dcea disputat, atque in-
ter alia hoc dicit : Si Toixorxip zxpxyayxlt xx\
i nlviupx. cf. infra 104. Pyth.V. 18. ubi dim legebatur
ulSoiefurov, fed tnetri causla in allxtirxrav mutatunt
est. Ad Atticam dictionem refertur liacc forma a
Moeride , v. mtpurhtpin. p. * 5 * cd. Lugd. ad q. 1 .
tnulta docte attulit Pierfon. cf. Wesfel. ad Herodot. I.
t. Schellenberg. Antimach. Colophon, rell. pag. 106.
vs. 69. cu Tupxursvrti k . t. A* Ufurpatur
haec dictjo de hominibus inquietis vel i rat is , qui
omnia cient et moliuuture Aristoph. Equit. 429.
litlpLt
i<MV mpirruv r*iy Tt yfo xx) rip )x>.xrrxv slr .% .
Pallid. Floril. in Grot. T. I. p. 348. ed. Bosch.
rirrre iaxtw , hipure * ircvtis xx) *x»rx rxpxxaete ;
JJ. 1. iutelligendum de agricultura et navigatione,
tanquam de opere molesto ct pcrturbationis plcno.
Jlinc in beatorum viti laudandS , agriculturae et
Uavigationis yacationem jam antiquiores poi-tac
G 4 prae
Digitized by Google
' ( *°4 )
prae.licarunt ; ut de justis ait Hefiod.
»34<
ti\\:vsiv S’ iyaislrt * iixptiupU’ coi' sari wfi v
V Ifiavreti* Kxpirpv Si Qipet %tl2ap*f ipoupct*
(Similiter in aureae actatis descriptionibus; utTibull,
El. I. 3. 35. — r iv %epop <£«*« poatice pro
Proprie eexpuj de fcrri acie aut cusptde dicitur, it*
quibus fum vis hastac aut enfis praecipue infit,
hinc metaphorice yjpZv , nolUv xx/xti , manum ptdum-
qut vim et y irtutem fignificat; postremo ornate
pro manibus vel pedibus ulurpatum. E Pindaro
xnulta excmpla dedit Boeckh. not. crit. cf. Aefchyl.
Eum. 36a. Sophocl. Oedip. Tyr. 1034. al. Eadem
ratione %tpt>\v vj skSSv iptra, dicitur Pyth. X. 36. —
Tpiimy Ttptpx llxnxv , prapter yictum tttuicm , Sex 9-
(:v.
vs. 70. ciWx xzpx pefo Tipehip 6eZv x. r. A.. Ae-
rumnofae hominum vitae opponitur bcatorum tran-
quillitas et qujes. nuiti 6 euv funt -pt/.ci Siuv, liempe
bead. Vulgari ratione dicitur rlpust rivlj fed alteri
fiuiilc videtur illud Homeri dictum II. <l>. 470.
prorvlx SupZv “Apnx.f, — drive; f%atpsv rjspxiaif t
funt homines pii et justi : evop-Jx enim tanquam
virtutum mater laudabatur a Graecis; contra ryv
irtopicixv gravisfiriiis poenis a Diis puniri existirila-
bant : quod intelligi potest ex Hefiod. “Epy. 190 - 285.
pasfim. Herod. VI. S6. Hinc Pindarus rxlt tbop-
xhit omnia officia Diis hominibusque praefianda hoc
}ocq cpmplectitur. — Hominem, qui ista colit, Pla-.
tq appcllat rsv fan* xx\ 3 ixatov- Gorg. p. 507.
Digitized by Google
( io5 )
five rev ortev vx) e-jcpxr.» Rep. II. c. 6. p, 3(53,
Caeterum fuavis et facilis hujusmodi vitae imagi-
nem jam expresfit Hefiodus 1 . 1 . vs. 108. fqq.
vs. 74. t :5 5 * zirparcp xtov x. t. >. Brevitcr hoc'
atque eflkacifer dictum. De impiorum post mor*
tein poenis et cruciatibus terribilia multa atque
varia tradita i’unt cum a poetis , turn in mysteriis
et a philofophis: de quibus vid. loca ad. vs. 64.
laud. add. Wvttcnb. ad Plutarchi fr. de Animo , li-
bello deS. N. V. fubjectum, p. 137. Lucian. Ne-.
cyomant. cap. XII. fqq. (T. I. p. 47a. feqq.
Hemft.) Horum autem poenae, ex vulgari opi-
nione’, funt actemac.
v \ \
vs. 75. otoi 3 ' irixptxrxv k. r. a. Senfus est:
Quicumque ter in utraque regione morati , five per
tres vices a terra - ad inferos deduct!, et ex inferis
in terrain revocati, fcelerum labe puros fe ferva-
runt, ad beatorum infulas pervehuntur. — Dc bcato-
rum infulis operac prctium est apponere locum Ph-
tdnis inGorg. p. 5-3* init. 1 it cut vines zep) xv-
ipdrruv «ri Kpivou, xx) de) xa) tuv iri h)v it 6 e: 7 f ,
Tut dvSpuxew rot yb iixxkip rev ( 3 {ov ho.ditrx x«l
inus , erreicxv reMuryty , e'rp ptzxapuv vyreup xnhv*
rx olxeTv iv vary e&xty.ovlpp ejcrop xxv.m. x. t. a.
Cum hac autem opinione Pindarus placitum con*
junxit de zaKtyyivsdx , five animorum in lucem re-
ditu, quod ex Pythagorae disciplina hauftum es-
fe plures doctislimi viri existimarunt. Quorum fen-
tentiae etfi repugnare nolo., mihi tamen verofimile
yidetur , hoc placitum ab Aegyptiis deductum
G 5 (tes-
Digitized by Google
( io 6 )
(teste Ilerodot. II. 143.), nou Pythagorae tantura
cognitum , fed latius fuisfe per Gracciara disfcmi-
natunv. Quaedam cerce inftituta et religioncs Py-
thagorae cum Orphicis et Aegyptiis fuisfe com-
tnunia, monet id, II. Si. Atque ipfius adeo Py-
thagorae doctrina magnam partem ex Orphicis ma-
nasfe ferebatur, ut ajamblicho Vit. Pyth. cap. 28.
ohm 0aar ) , Ilvixyspxv tyhurfa ymrSxi 7h< 'Op0im
ipwfvfim r 5 kx) et alias. Apud Platonem
quidetn Socrates, hanc de immortalitate fententiam
cxplicans, testes eju6 hos memorat: o\ i*h hiycertp ,
inquit , sir) r&v Upem re kx'i tsptiZ* , or on pu pelh^xs ,
Trip) uv puTxxeipltyvriti > hiyov otcn r' tlvai hlfaxt •
hey a 21 kx) UlvZapss xa) xohhc) tcov ircmruv , ctoi
tsTsi fleiv. k. t. A. Menon. p. Si. A. Num igitur
hos omnes e Pythagorae fonte ilia haufisfe cre-
damus? Utut est, praeclare Pindarus hanc ra-
tionem ufurpavit, non ad arcanam doctrinam ex-
ponendam , fed ad audientiutn animos movendos ,
ac religionis et pictatis fenfu etamore imbuendos. —
irihptxrxv , i. e. fustinuerunt , pcrfcverarunt • qua
fignificatione cum apud alios fcriptores, turn fac-
pe apud Euripidem hoc verbum occurrit. — ter-
nut vtpiilm numerus ( if r pl() fuit folcnnis; mo-
nente Boeckh. Quot annis fingulae vsptttoe con-
item, a poeta non additum : idque ab aliis ali-
ter est defmitum; testante Hcynio ad Virg.
Aen. VI. 748. Alio mode hoc placitum propo-
fuit in praeclaro fragmenio Thr. IV. p. 24.
Schu.
•hi
Digitized by Google
i )
tin (*$)' «0 yip TUpnQavg mniat
•x&Xxtsu xlvteos (irsrtplaq) bi^rat *
*!e tov vrrepie* «A icv xtha*
ivxr# cut inz&ihT (kvArtifixt') <fju%iv raAiw*
ix ran fiatraije; ay a. vu xz\ *Shft xpxizvi*
75 niymot xvipet au^e»TM'
ii Si tci/ Ac/xiv %pivev tyxn
esyvai xphi dvipciruv xxXtvvTai.
Virgilius quoque 1 . 1 . hoc placitum fecutus est.
vs. 77. hsi\xv Aibs — rufifiv, IretXav ducitur >
a verbo tIkxu , quod tamen , praeterquam forma me-
dia et in compofitis, non admodum frequens eat.
Quamobrem difficultate baud fane caret. Tih>tn et
riAA cr 6 *t pro sikkei* , tcaa m 6 xi dici , per [aphaerefm
priraae literae , auctor est fchol. Apollonii Rh. III.
477. et hoc ipfo loco quidam libri praebent lect.
hfikav‘ At nec Apollonii fcholium verum est,
cum rihkeaixi ix 1 rn/i ibi fignificet excitari in ali -
quern , invadcrc , imolarc ; quo fenfu occurrit
etiam apud Aelch. Sept. c. Th. 753. et lectio
httkxv cx interpretatione vel literarum confuiione
orta fit. Verbum ret.ktn antiquitus ufu viguisfc ,
fi verba inde ducta fpectcntur, quis dubitet? In.
terpretantur autem Uttkev, pcrfeccrunt ; ut conve.
niat cuia forma cognata, rtkiie : quae interpretatio
quamvishoc loco non inepta fit, tamen temerevide-
tur arrepta, cum neque in media forma
neque in compofitis haec perficiendi nodo infit,
Multo magis fignificatione convenit cum verbo six.
a«i/, i. c. infiruere , ornarc , turn inflructum mip* ,
te*
Digitized by Google
C I® 8 5
tcre ; et forma media , mini , vehi. 'Nam eadem
mittendi , vehendlque notio in compofitis verbi t(k-
inest: lit inxrlMeiv , educo , anitto , vi media,
exfisto , cxorior ; TspnsXtoita^ eircumvolvor ;
teiv , fervent re ; apud Aefchyl. Prometh. vs. 100.
jrS Tort noxL tv
t IpuciTa. TudS" liriTtlkM i
Qua tandem ratione ad horum laborum ftnem oportet
(me) pervcnire ? etfi vulgo aliter interprctantur. cf.
ibid. 183. fq. — ivirU^ttv et hretMiv est quoque
idem quod ivnfoUiv, mend art. Ergo etiam
fignificavcrit mitt ere , aut potius , media vi , vehi :■
atque ita Sophocl. Electr. 699. tj >Jcu riMov t:«
(i. e. ivoniM.wroc ') , foie fur fum vehente five orient
tc\ pro quo ufitatius esfet rfAAc.aewv. Similitcrh. 1,
Irf.’Xav accipiendum pro eTttlttvTo, five («t inter-,
pretatur Schol.) xvt) tco teeiKavro, ijyeuv ixcpsid*-
Accufativus Stov pendet a fuppresfo **t«, ut
Homerus dicit xlttv ilev. H. in Merc. 21a. Verten-<
dum igithr fie est : v ehuntur Jovis vid ad Saturn i
regiam. — Via haec , quae ad bcatorum infulas
ducit , nautis haud pervia , vocatur Ais,- Hot , h- e. v-b
blit hhvfthy a vontirrvitfc* t interprete fchol.
Equ’idcm tamen cum Bockhio inde potius apper-
tain fuspicor, quod Jovem , in loca ilia deverten-.
tern , hac via commeare folitum traderent. Jovis
aedes in his regionibus pofitas memorat Eurip.
Hippol. 749. — Porro in infulas ipfas delati, pri-
jaum veniunt ad Kpovcu Tuprtv , Croat regiam (ut
Plutonis regia fub terra memoratur ab Ilefiodo
t Th cog.
Digitized by Google
\
( io$ )
Thcog. vs. 767. auctore Axiochi cap. XIX. aliis) ,
qui cum Rhadamantho asfesfore (infra vs. 84. fq.J
▼cnientes excipit, et judicat, an in beatorum nn*
fflerum fint recipiendi. De Crono, ut dealiis remo*
tisfimae antiquitatis numinibus , variae feruntur fa-
bulae. Una , eaque maxime pervulgata , fert Satur-*
num , a Jove coelo detrulum , fub terra five in Tab*
taro delitescere : > • '
Txptapiu pePxu@a$Y,t
xeuQf&uv xx Pur tit rev rxPxiyrnij Kpo'vcv
aurcTut vuft ) — —
Aefchyl. Prom. 219. AliA fabuli Satumns beato*
rum infulis rex praecsfe fingitur. Utramque refert
Hefiod. Theog. 498. fqq. ’E py. 169. ubi cf. Grae-
vius', et Gedikius h. 1 . Cum hac fabula ca quoque
cognata videtur , Saturnum quondam in terris reg-
nasi’e, ibique aurcae aetatis fuisfe auctorem. Vrd.
Plato Legg. IV. cap. 6. ubi Ast. Dcnique pos-
terioris aevi figmentis fucata videtur ea , quam nar-
rat Plutarch. deVultu Lun. p. 941. quae tradit, Sa-
turnum in felici infula a Jove antro inclul'um dor-
mire, quum aves nectar ei ministrent.
vs. 77. iv6a ptxxxpaiv vires x. t. a« Ilarum in*
fularum notio et colores ductafuntex sntiqua Elyfii
campi dcscriptione, quam exhibet Homer. Od. 4.
563. ubi Aegyptius Proteus liaec fertur Menelao
praedixisfc :
iPPx j if ’H Kueicv ittllcv xa't rtipvrx yxlyf
iiivxTct Ttepupeuei, oil £xvSos 'Vxlxfsxvi'JS'
rjj rip p>ik>t ftioTi] riP.il dvt( ixjmv* •
tv
Digitized by Google
C uo )
I
tu vi$rrit cir’ ip' xeipikv irobvt » cSr' irsr* optftw t
vkh' ait) 7.t$vpiu MyvTvthvTXf «>»r«f
'Cimxvbi iviwi, mvz'hvx* 1 * roi>S*
cf. ornnino Epigr. dhtrx- (Anal. Brunck. T. III. p,
31a.) DCCXXXVII. Hoc autera Elyfium non fuit
©lira a bcatorum infulis divcrfum ; quo nomine
eadem loca defignavit HeQodus “Epy. 1 66 . fqq.
Eas magno maris intervallo a continente feparatas t
in orbis terrarum oris , folem verfus occidentem li-
tas esfe putabant. Locus ipfe incertus ct fecundutn
terrarum notitiam varie definitus est : de quo tamen
hie non quaerimus. Vid. Heyn. Opusc. T. I. p.
395. fqq. In eodem fere terrarum tractu Hesperi-
dum infulam ponebant: de qua fimilia cecinit Eu*
rip. Hippol. vs. 742 .
vs. 79. a-Atux Si zpvrcu x. r. A. Flores ibi
crescentes funt aurci , ex prisci aevi ingenio: ut
Deorum omnia finguntur aurea apud Homerum.
Atque Dii li quern locum beare vellent, ibi auri
eopiam effundebant ; ut Rhodi factum propter flier*
Minervae inliituta (Pind. 01. VII. 49 . fqq.)? el
in Delo infula, nato Apollinc; ubi cum omnia
facta funt aipea , turn etiam aurum protulit oliva :
%6'j Tficv 3' b<y/4T’;t epv:: ixxitjp,
Callim. H. inDol.262. quo locoHemfterh. emendavit
Mitun; fed xipiiZu* etiam alibi hoc lenfu de arbo-
ribus dicitur: ut in Anthol. Grotii , pag. 68. Epigr.
V. et pag. 360. Epigr. V. Bosch. — <£?.* yn.fphn-
«£'"»*? vcl potius ardent (Virgil. Aen. TV. 262.),
la: ut Nam. VI. 39. liomer. Iliad. XXI. 13.
Cae-
Digitized by Google
C in j
\
Catrteriuu haec cum fqq. fic puto jungenJa r
ititp* Q/iiyei in' iyXawv Jrt Hpiocv* t'a ph %cp-
tilt*, Civ? 1 ' &kk» 0ij>3su Flores illic crescunt ct
vigent cum in media terra, turn juxta aquam ia
littore, non humi, fed in arboribus. Hoc ad
fplendoretn rei augendum finxit poeta. Vulga
quidem de floribus terrestribus et tnarinis haec
mterpretati funt : atqui mare fioribtis ornatum quis
tandem finxerit?
vs. 82. cpitcuri tuv %tpec? Km r. Xm Xffii * h. c.
hr achiax qua fignificadone faepfus ufurparnr. cf.
Larchcr. ad Herod. II. 121. not. 420. Florea fer-
ta liilaris et jucundae beatorum vitae funt indi-
cia. Ductura hoc a Graecorum more, qui in
fiicris, festis, epulis, rebusque Iactis, coronis
omabantur : de quo ufu , ne Pafchalium memorem *
monuit fchol. Theocr. Id. II. 21. Hinc etiam Vene-
rem et Horas coronatas ad Deorum chorum cuntes
fingit Homer. H. in Vener. V. ed. Wolf. Similiter
bead a plurimis feriptoribns , qtios fupra attuli,
coronati finguntur. Eandem itnaginem aliter expres-
flt Tibull. I. 3. 5j>.
Hie ehoreae cantusque vigent —
Vakr. Flacco I. 845. memorantur:
thiafiqtte chorique virtrum
Carmitiaque —
EVignitas « gravitas major est in Virgil. Aen. VI.
665.
Omnibus his nivea cinguntur tempera vitta.
cf.
Digitized by Google
C )
cf. Pindar; fragtn. Thr. I. pj n.jSchn. SimilibuS au-»
tcm coloribus etiam antiquiores po£tae haec ornave-
rant ; ut Mufaeus et Eumolpus apud Platon. Rep;
II. c. 6. p. 3631 M:uraiot rsiiruv tsxvixclinpx
rzyaUx xa'i i iildf xCtcv irapx 6tav hoixxi Tilt 3 uudtn*
it $$ iv yap iyayetTtt r$> kbyu xx't xxrxxllvxvTt^ xal
Zupnrcjicv tuv oiiuv xxTxaxsuivxvTit , itf$x»Ufih:ut
rsisuai tcv xsxvtx x/s'wv 3 tzytiv puiiotTtie > 1 jysjT#*
fii'JCi xxkkitov aptTvt /.'.tribv yMv,v xh&viav. — Fictio-
faes poctarum et fabulas de beatorum infulis ridi-
cule repraefentat Lucian. Ver. Hist. II. T. II. p;
104. fqq. Ilcmftj
vs. 834 (3 eukaTt iv otfxlt'PxSi k. r. In infulis
beatorum non prius recipiuntur , quani judicati fine
a Rhadamantho , qui Satumo in tribunali asfidet,
ejusque auspiciis judieiuig exercet. Hoc nova ra-
tione videtur finxisfe Pindarus. Vulgari fabula Rha-
damanthus et Minos in inferis fedent , ubi de ante
acta mortuorum vita et mcritis quaerunt* Quam-
quam ncutri illud munus tribuit Homerus : nam
ille , tamquam pius heros occurrit , in Elyfio de-
gens , Od. A. 564. hie autem lites , quas ip<ae in-
ter fe animae agitant , dirimere fingitur, Od. A;
568—571. Sed post Homerum variis modis haeo
tractata et omata funt; Vid. Heyne Exc. II. ad
Atn. VI. Apud Lucian. 1 . 1. c. 6. in beatorum in-
fulis ipfe imperitat Rhadamanthus , et ab asfesfori-
bus multis adjutus, judicia exercet.
vs. 85. * is it i TtxvTuv ‘P txf. Satumi conjux
RheM
Digitized by Google
( ”3 )
khea, honoris causfa nominatur: fimiliter 01 . Vl<
cxtr. livxoTX nnnifKiliv — niirif ’Apr
<$t~piTa(- et in Tyrtaci fr* p. 1*1. cd. Klotz.
aiirif yap Kptviuv kxaMuQxvw nitif 9 Hp>ti
Zf/f
tlla , tanquam Deorum mater omniumque bond-*
rum procreatrix (unde piiyx?.tt wryp, (xtyxKy 6ibt
dicta) , fupremam tenet fedem, i. e. prima est intar
foeas*
vs* 86* n sjAft/j re xa) Kxipuf x. t. a. Haec ex
antiquorum poetarum more, qui heroas praefertim
beatorum infulis folcnt confecrare. Propriam hanc
iis fedem tribuit HefioJ. "Epy. 167 fqq. Dignum est,
quod cum hoc loco comparetur, nobilisfimum
feolion, etiam a Boeckhio allatum , ap,ud Athen.
XV. 695. A. ubi Harmodium fie alloquitur- poiita i
Cf.lP.Txi' 'A PpUh', CU U TO'J TtiWiXi'
S’ is/ M xxxpxv its (pxsiv sivxi %
iv x nip TTcliy.y; ’A^iAfvf ,
TuhteSV TS QxStV
&IC(*$iXm
Peicus autem et C admits tamquam felicisfinii mof-
talium laudantur Pyth. III. 87. — <*/. iymxu <rvy*
xxTxPJysvfeu. Schol*
vs. 87. 'A%iP,>Jx t* iveiKi—/xaT}tp. Elcgantcr et ad
fenfura fuaviter Achilli Thetidem tanquam 4iu%<nrov
wbv tribuit, quae filium in beatorum fedem deduxe-
rit. Similiter poetae. It quem xnoisuirsi in coeluiri
tollercnt , hoc munus Deo alicui mandatum fingunt;
ut Helenam Apollo (Eurip. Orest* 1685.), Bac-<
H ehmi
Digitized by Google
( *14 )
thus marrem Semelen (Diodor. Sic. IV. 25.) ad
Deos educunt. Graccos imitati l'unt pogtae Latini.
cf. Mitsch. ad Horn. Carm. III. 3. 16. Atque
hinc expresfus cst elegans Tibulli loclis, El. 1 .
3. 57. ubi de femetipfo vaticinatnr:
Sed me , quod tcnero facilis fum femper amort ,
- Ipfa Venus compos ducet in Elyfios.
Ab hac fabula de Achille divcrfa est ea , quae fert ,
heroera ilium post obitum io Leucen infulatn
t/Htov apud Pind. Nem. IV. 49.) delatura
esfe; ubi deinde lphigeniam a Diana adductam
conjugem acceperit : a, quo haec infula Athilha vo-
rata. Vid. fchol. et Disfen ad. Pind. 1 . 1 . Haec
autcm fabula inde videtur orta, quod ibi AchiHis
tumulus esfet, ej usque coleretur memoria.
VS. 145. ce ’Ext op' hcpaf.e x* r» A* faipaAt, la-
bcfactavit , pros tray it. — T pilot if*., asp. Kioto. Me-
taphorica dictio , fupra ad vs. 7. 1 me iHustrati :
quam de Hectore ufurpat etiara Lycophrort vs.
c8i. fq. Aceratusgramra. I. (Anal. Brunck. T.IL
p. 1 19.) cf. Aefchyl. Agam. 897. Eadem occunit
01 . VIII. 25. fqq. ubi de Aegina dicit:
— reiu'cs Si ns st&zviruv xa'i r*»J’ if.upx.la %&px*
xa-rtd&xtiimv iivlsaai i-hoti
xicxa
Pind/rum imitatus est Eunapius fr. ap. Suidam*
qai de Aborgaste, Valentiniani II. duce, ait; ri
trap’ iauTcu isipif irtriiu , xxbi-reo hie > xxi xepiQq
rrV* xlcva r :T? Pasreimc. ubi Eolsfonade pro Kusteri
lect. Kxviy* > bene revocavit kIo**. Alia tameu mea-
d»
Digitized by Google
C *»»5 )
da ibi haerct in verbo Ixrriitt , pro quo corrigendum
irttlifi* quod et fentcntia postulat, et convenit
cum Pindaric'o inr k*at. Similiter Thucydides IV.
65. extr. *j x:px liyw rm xktwvuv tvrpaylx , <tt>-
-v sk itx aufairx }rxi/* rfc ilxlSoe- Elegans quoque lo-
cus, cum his comparandus, est apud Hippocrac.
Ep. ad Abder. feet. Vill. pag. 6. ed. WecheU
xxl fiMxptai yt lijyst, ixc-soi j<rztt rout i.-
ifxf huftxrx ixvTuv , xx) ci> r.u; xvpyout cult rk
#aa! ocQQ ¥ xojtxt yv&u.at* quem
■citavit Klotz. ad Tyrtaeun* , p. 117. cf. Erasmus
Adag. inconcui/a colvmna . Caeterum uti Hecic -
fis , ita Cjcm et Mtmnonis caedes inter Achiilis res
gestas, clara est. Iidem memorantur Isthm. IV.
<V.) 43 .
• vs. 91. /mi ur xyiuivtt *. v. X. Jam poe-
ta mends irapetu elatus , digresfione fubito abrup-
ta, fuam praedicat fapientiam et divinitatem, alios-
que poetas, fibi aeuiulos, despicit. Senfus est:
Praeter liaec , multa in promtu habeo de rebus di-
vinis praedicare, quae ut ab intelligentibus (qualis
Theron) facile perfpiciuntur , ita vulgo hominura ea
funt obscura , nifi ab interpretibus illustrentur.
Haec vero fententia per allegoriam expresfa , multo
est ad fenfutn acrior, et ad lyricam vim clRcacior.
Carmintm fcntentiac funt tanquam fitly (fagittae )
in poet ae mente , tamquam pharetra , repofitac (J x*
dyxu* a jung. cum Qat-ireac : ram pharetra
fub cubito a latere pendebat). Hoc tropo cum alii
oeomunquam poetac , turn frequenter Pindarus uti-
H * tur.
Digitized by Google
/
C )
tur. Ita hymntts fignificatur 0b ten ixxTtt0o>jti
McivS* dra t£w. 01. IX. 5-9. alia loca citavir
JHeyn. ad 01. I. 179. Ad hunc iimilemve locum re-
fpexit Plato in Theaeteto : ubi Theodorus de Hc-
racliticis aliisque hujus generis philofophis queri-
tur, quod non placide in disputando procedunt:
d?J .' , iliquit , &» x i*i n tptp , iszsp tx. •fxslrpxt fat**.-
tIvkm'.cuvO'Ij.xt&v ivxrxirtt; &totc!;su 3 uti. pag. 180.
A. — Epitheton <p«»4 err* non convenit proprie
fagittis, fed pertinet ad id, quod intelligitur, pi-
(juztx, Simili modo vs. 99. dicit euxkixt
fasti ; , 01. IX. 12 ytendn faiv. In tropis ufur-
pandis hanc libertatem Pindarus , ncc minus Ae-
ichvlus fibi fumere l'olent. Denique haec verba :
(ptMzvtx mnsTolriv* it Si rirav Ipx. facrorum
aut mysteriorum fpeciem imitantur , quae non
patcbant profanis; quo pertinet formula ilia :
$6ey£op.ai fa 6 fait hi* fapxt S’ IxiUtadt £e$ifKoit»
vid. Wyttcnb. Bibl. Crit, Part. V 7 !. pag. 91.
v s. i54» a irokfa tllfa x. t. a. Nomine
woj.6; fcmet ipfum iignificat Pindarus; contra n.i-
issTtt fitnt ipfius acmulj. Hoc igitur dicit: equi-
ne 111 ab ipfa natura ingenji facilitate et fapientia do-
natus , longe fublimitate prae iis amecello , qui arte
et disciplina informati jactantfect inanes voces cre-
pitant. — Primura notat verum pomin (to* co$o ,) :
hie est i -z'Xi.x si fa; Quu , qui ingenium a natura ac-
cept: cui contrarii lunt d ^ ifaet • qui inflitutio-
ttc ad poefm formati funt . — Naturam doctrinae op-
poiitaiu ctiam in virtute praedicat. 01. IX. 107. fqq.
2 .. TP
Digitized by Google
X »7 )
rl 31 Qvx ypxntov axxv’ -
HOW o) SI UctXTxls
ivifccxuv ipetadp xKiop ">
■ • ipcvtav iKisdxi- . f
Nem. III. j8. cit. Ilcyn. Eurip* Hippol. 79. Si-
mile fertur de fapjentia dictum Heracliti : nowjptaO:^
vo:v oil Ztiiaxsi. Scliol. ad Platonis Thaet. pag. 360.
fin. ed. ftcreot. Diog. Laert. IX. 1. cum quo con-
venit illud incerci in Stob. Floril. Grotii pag. 11.
w; O'jUv j} puWyfif * !jv pot voup nx pjj.
Jam it&iovuc illi'cum coiltemtu a Pindaro perftrin-
guntur: qui , KxjSpot rxyyXuiaipp , ixpxrtx yapuerov
(in pop riv tro$c>') , $; xopxxtp orpit A 10; epn%x deT&v.
i. e. qui j 'act abuncii loquacitate inani , tanquam cor-
vi divinam Jovis ahum , fic fapient ’.m adjlrcpunt , et
frustra cu/tt eo conUiulcrc fludetit — P.afipi ; , Aa-
tfpxyopyt , Xx&ptusaiM , cact. non ufurpantur folum
de hominc loquaci* qui multa tcmcre efFutit, ve-
rum de eo quoque,qui infolcntius verbis fc jactat : ut
hx 0 popopu 7 j apud Aefch. Prometh. 327. Quod autern
nomen pluralejungiturcumvcrboduali, a xgpct — yx-
pverov , frcquens haec ratio est, quando de duobus
agitur (Homer. B. a.. 21. 453. E. 778. Od. E.
217.); unde :lioc ad Simonidpm et Bacchylidem re-
fertur a nonnullis ; quod milit non placet. Duale
pro plurali verbo accipere malim : de qua ratione
fatis conftat, reluctante licet Heynio ^Exc. ad
Iliad. P.), ex locis allatis in Matthiae Gramm. Gr.
$. 300. Animadv. Quod ad corvorurn et aquilae atti*
netcomparationem., fimilisdocus cst Nem. III. 77- fq.
- :-i 11 3 — hi
Digitized by Google
( )
— Ut V Uirrht b Toravoit' — .
ypxyhxi 31 KoXstcl Txruvtt vs/tnr at.
Cum aquila propter fublimem celeremque volatum
etiam fe comparat Nem. V. ao. fq. et de Arccfila
Pyth. V. xii. ait:
yxmsav re tipwot ft nm&rrtpx
iv cpvi^tv outfit if her Cm
vs. 97. txtyj vD* cuorv ri&vm Senfus est: age,
jam eo tendamus , quo carmen hoc fpcctat ! Victo-
rem.laudibu* petamus , cjusque patriae Agrigento de
tam praeclaro viro gratulemur! Magna autem vi
et ingenii fcrvore haec efFert pofita : dictionis ea-
dem est figura quam modo vidimus, vs. 91. vcx-
yi un KX i* K, r. A. Comparandus est Nem.
VI. a8. fqq. - •
— — ixxontti
ptiym thru* ttuvcZ hrx fuyeTv ,
£t* ri&u J*V. tSiuvix 1 rtvftt in* uv, u Mc7r’ oey\ ovpui
eiinXtix “
01 . IX. i». Ncm. IX. extr, — Frequenter et va-
riis modis hoc tropo utuntur G. aeci tam pofitae,
quara folutae orationis feriptores : quo pertinent
ea, quae expofuit Wyttenb. ad Julian. Bibl. Crit.
Part. IX. pag. 69. fqq. Elegans fed paulum per-
turbatus est locus Platonis Legg. I. 7. pag. 635. A.
ubi Athenienfera hospitem , postquam Minnis
quandam legem bene dedarasfet, fie alloquitur
ciinias : ’OpOcroirx yt » u $bt , Key lit , u xa&axtp
Hxrritt ixuv fit rift hxvciat rev xMvxoc , airk vvp
ixitiKt; i*ai iauli lud iAftfy A tret*
Mil-
Digitized by Google
( *19 )
Mutata interpunctionc fie legendumvidetur: > c* 6 d-
*ep piavritt dnirn, t i}« rirs lictvcla{ too rtihrot aurit
vuv iirieixup fiot i)xs7t koxiaSxi *• t. A. h. c. videris
miht tanquam votes , licet abfens , tiuric acute conje-
cisfe , quam turn mentem habuerit tile, qui haec
injlituit. J ictvcixt pendet ab : dicitur enim
cij z*Zti 6 xi vpU ti aut rivi (, fuppresfa praepofitione
tcxri CPlato Legg. III. 11. extr. IV. *. pr.). abrk
pendet a participio t iSsvtk. tire — vjv fibi invi.
cem opponuntur. Similiter Aefchyl. Again. 636.
ixvptrxtt foe t cZorw axpet, a%sitsv»
ibid. 1 195. Casfandra vaticinans ait :
ijfAxprev, if 6>ffa ti, t T it ut »
if if/itliJfiXVTU ft [At ; —
rlvx (SxXtefAtv < (3ct*\ontv pro (3*Wjapu> accipit Boeckh,
quod raihi fecus videtur. Nam frequenter Gracci
in interrrogatione praefens indicativi ponunt ,
ubi vulgo futurum tempus vcl praefens fubjunctivi
requiratur. Ita faepe Plato: m2? Aiyaptsy, ri coo
i it xiyonfv, ut de Legg. I. pag. 649. A. If. pr.
Similiter Latini : ut Tcrent. Adelph, V. 7. 18.
Quid ago? pro quid agam ? Cicero Legg. L al.
Quamnam igitur fententiam dicimus? Virg. Aen.
IV. 534. En quid ago! ubi Donatus legisfe vi-
detur: lieu quid agam? Ad fenfum nihil interest.
Suaviter addit « u xf.Sxxit Qpivoti tela emittens
non acuta et vulnerantia , fed e molli et benivola
mente depromta.
vs. joi . au$i?tftai lvipv.uv \iyov k . t. A. Thero-
nis laudationi quo [magis polita fidem faeiat , cam,
H 4 ut
Digitized by Geogle
( J 2 CT
Ut vcrus testis, jurejurando affirmat. Ita etiam'-Ol',' ••
VI. =o. ' ■ - A -■*'
kxI (Ay xv Spxt,v iyJ<T<rxi; tcvto yi cl fx$h(‘ ' " '
( laprucfau
pf. 01 . IV. 19. Ncm. XI. 24. — pcyTivx utrum ad
7r6p.1v , an ad attipx pertineat , dubites ; at illud tnagis ’
placet , idque fuadet vcrborum flructura. — q>IXote-
jungatur cum vparixiv , 11 1 cpixcv jjrcp, <pi>A ■■Pbcv, Ho-
mer. De forma x+Onkspn fupra monui , ad vs. 68. In*
hac Theronis laude confentit Diodorus Sic. a Boecfc-
hio laudatus , XI. 53. T. I. p. 443. Exc. T. II. p. 558,
vs. 173. »>.A ahcv t&x xdpx; k. t. x.' Jam lau-
dato Therone, obtrectationem vituperat improbo-
*
rum hominum , qui viri laudes et virtntes ob-
it 11 rare ftuderent. Obtrcctatores ccrte Theroni
utpote tyranno atque potenti , deesfe hand pate-
rant: fiiiiiliter in Hieronis , Syracufarum tyranni ,
et Xenocratls, qui Theronis frater erat, virtutibus
cxtolkndis, invidiam dcprecatur: Istlim. II. 43.
Pyth. I. 81 fqq. Sc.hol. putant, tacitc his verfibus
notari duos Theronis cognatos, Capyn et Hippo-,
cratem , qui quamvis magnis beneliciis ornati , ta-
men potentiae illius invidentes , feditionem move-
rant, et ad Hieronem Syracufanum, Theronis
aliquando adverfarium , desciverant. At perfidiae
eorum fortuna non favit. Verum non eos notat
poeta, qui armis Thcronem petebant, fed qui ca-;
lumnia. malisque rumoribus dc ejus laudibu* ftude-
bant detrahere. — 1/3* pro iiriffx , invaftt : quod exem-
plis ex Eurip. Hippol. vs. 841 , et 1371. illustravit; •*
Herat,
Digitized by Google
( I# }
Hferm. et hbtavit jam 'Hefychlus :$*,*• tfix
m . . . . . .
iirvxicb. — xifnc est laudum alter: us fastidium. 'cf.
Pyth. I. 82. V fit. 33. rtfem. X. 20. — ■ £y 2:'k$ Gwx\ al~
nsvoci ab acquitate alierta ; ut Istlim. II. 2. xkurx
(popy/yt <tjvxvt6:mv:i» Acfchyl. Chocph. 593. epx-
TX( xrx aivviucus.
' Quod fequftur, ftxpyw' yr’ &vi? 5 v\ jungendum
est cum pracccd. xopop , ut plurlmi fecerunt , etiam
Bdckh. qui flevertit: tnvidia , ab impotent: s cupidita-
tis hominibus prof tet a. At dura mfhi videtur 'haec
conftructio r ufitatae dictioni conveniat , fi levisfi-
ma imnnitatlonc legatur : nzpyzv aic MbpZv- Eodym
modo Thucvd. IV." 108. C^ovce xrb rtiv irpuro. y
«v 3 pwi/, i. e: Principum yirotum invidi a. — Si-
mile est, quod ipfe Pindarus dicit 01 . IX. 5-9.
fiikex Mmsxo xtto to^xvi tela Mufarum arcit emis-
fa. — piipyoi funt, qui menu improba furunt .
Vid. Ilcfych. v. pixpyep. cf. Ast ad Platon.
Legg. VII. 3. Animadv. p. 345.
vs. 176. rb kxkzyiirxt Qikxv k. t. A. In vulg.
lect. vulnus latere ad unum fere omnes lenferunt
intpp. Quippe offenderlint in dictione Sekuv rb kx-
kxyy.tx:, quam Herman. Graecaitl esfc negat. Et
recte quidem , ut mlhi videtur. Aliter cenfuit
lockh. qui hanc dictioncm co tuetur , quod Gracci
etiam diccrc folent Oiker) n. At haec fimilia non
funt: nam Seketu n , (ut Latine, vellc aliquid ) fig-
nificat aliquid cuperc: fed aniare , Jludcre (quod hie
fenfus postulat) non lignificat. Quis, v. c.. rcU
publicac gerundae, aht philofophiac , aut venatio-
H $
Digitized by Google
I
C *n )
nis ftudiofus , Gracce loquens , dixerit : ieXu ri
itcxiumv , Uxu to QixmQtlv , tiixu to tyorjin : hoc
opinor, probabit nemo. Ncquc probabilior cst
corum ratio, qui verba hoc ordine jungunt: Mh
Xxv Oiptv ri XaXaywctt xpvpov re xxXoTe ffycit*
Ncscio , an tali modo niagis obfeuretur quam illus-
tretur oratio. His igitur misfis , Hermanni conjectu-
ram, quae et ipfi mihi in mentem vcncrat , recepi: ut
accipiatur r'o Xxxxyfoat pro 3 ti tb a*a< Atque it*
legit, certe interpretatur vetus gratmnaticus : 6 <\v»
iix to SopuffwM *$xviepibv zorijtrai to 7 { xx/.otf epyste
tuv t&yuSZu avSpuvov. xaxxyeTv convenit Latino
jlridere , i. e. fibila ct convicia edere. Quo fenli*
Virgilus dc Fama dicit:
Node volat coeli medio terraeque , per timbram
Strident —
Acn. IV. 184. Eodem fenfu de invidia ait He-
fiod. “E py. 195.
Z ijxot 3 ' ivipaxmaiv ci^jpdotv axauv
iuOKt?.X^0«
xpv$c< i. e. xp-j'pii , ab antiqua forma xp 4 $u, un-
de etiam xpupjj, xpvpnbbf
vs. 178. he) ipxptnot th r. A. Hi vsf. vd fupc-
riori fententiac , r ext 7 o h*itiv Ikxtcv y' hiuv vix iv
Qixcit *b 3 pet niXXoo tut py it ay vpxx'mn% i^Sovhepiy r*
xh x ©if fowf — apti ftmt , et reliqui , ixx’ mm —
xxuio tpyott in medio interjecti, ut fchol. quoque
cenfuit ; vel pendent a proxime praecedenti
Ipyct ; , ut putat Dockh. — in) lignificat quippe , na;;i.
Senfus est: Nam tot funt Theronis benificia, ut
are-
Digitized by Google
( *23 )
arenae inflar haud posfint numerari. Sed compa-
rationera more fuo invertit poSta. Lyricam vim
parum fenfit Schmidius, qui ita vertit: Quoniam
arena name runt refugit , idco ille quot gaudia a His
fecerit , quit rccenfere posfit! Nec melius Schol.
• * ; **
Immo vero hate Verba , ivt'i \l/a.u(ic( ipidy&v ztpixi,
Qtvyev, non cum fequentibus una periodo con-
juncta , fed abfolute pofita , atque adeo majoris dis-
tinctionis nota feparanda funt; ut jam fecit Hey-
nius. Hoc lyripo fervore ct Pindarics vi dignum :
cf. vel Olymp.' I. ’exord. Similis locus est 01.
XIII. 43 . fq. ubi poeta , multis herois fui victo-
liis cnarratis, ita exchmat;
— l*)pk(itu iroKetiv zep'i rAi \6ti xx\u-.* u; pixv rxQif
CVH etY tiibtiw tdyiiy itmtixv ‘JjxQziv ifriy.av
AN.
Digitized by Google
ANNOTATIO
I N
O L Y M P. VI,
V
vs. i. xpweoii vires if avret x. r. X, Splendidum
profccto hymni exordium ! Illustris viri laudatio-
ni illustrem oportet aditum pracponere. Carmen
cum tcmplo, ejusque exordium cum templi atrio
comparatur. Lyrice vero comparationem Pinda-
rus extulit. Ordo verborum hie est : vvosittavrn
xiovxf xpotvpo) xi&pitv (pro ira^opcev rpcOupov xicvap
wrcsiaxvrec'), on OocyT&v pclyxpov fc. xai-upttv ut
recte Heyn. Quod fequitur, ipx.opi.ivcu S’ epyou x.
t.x. univerfe dictum ; • Si pro yap accipiendum , ut
faepius. Vid. Lexicon Xenophout. T. I. p. 626. —
SxKxpcc; proprie fignificat interiorem domus partem ;
h. 1 . pro domo ponitur: Hefych. 6 i\api:t' clucf.
ubi vid. intpp. uiyapcv autem proprie est penetrate
templorum five adytum, quod notat Suidas : hinc aedes
magnifica , templum ; teste Hefych, ubi vid. not.
Digitized by Google
X «5 5
Ad limilitudinem cf. imprimis Cicero Or. 15. et puli'*
Solon, c. 32. a Victorio citati. • xpldupov faepius me-
raphoricea fcriptoribus ulurpatur: quod illustrat Sa-
gittar. de Januis cap. f. §. #9. in Thef. Antiq. Gr.
Hie autem milii in mentem venit 01 . XIII. 3. ubi
Corinthus dicitur 'lofalou xpi(upov noreiiavs;, quod
vulgo non beiic -explicani puto : xpifopav ibi dictum
videtur pro Neptuni tcmplo (riftnot) ut Pyth. II.
pr. Syracufae ( 3 x 4 v 7 ri\sf*ov r ipuvce ’Apece- Eodeiti
fenfu Sophocl. Electr. 1375. xpoxoXx dixit. — dp-
xoitiucv pasfive accipi potest. Alio loco active
&PXtiv ti ufurpavit Pindarus Nem. III. 10. &p%e SJ
Soxiftcv upLvcv. ad q. 1. cf. Disfen. Media vi accipit
Boeckh. ficut dicitur dp%t>'/,£vcv Sip'vs, xeihShop, ap.
Thucyd. II. 4 7. 93. al. cf. Hefiod. "Epy. 368.
rpofvxcv TtkavyU Soli proprie tribuit Homerus-,
feu quisquis fuit auetor hymni in Solem v. 12. — •
Maximopere banc fententiam celebrarunt veteres,
quorum multos citavit Boeckh. quibus alii addi
posfent , ut Plutarch. Polit. praec. p. 804. D.
•Theocriti fchol. Argum. Idyl. I.
*• vs. 4. fi J’ pit, ’o IupitiovIkxs x. r. A. Illus-
tri carmine celebrandum esfe Agefiam dicit, cum
°b victoriam , turn ob gentis ejus honorem et dig-
•nitatem. Mirabile autem, quam magnifice hoc
enuntiaverit poeta , vs. 4 - 9. Ante cly fuppL
Tit ; et 31 idem valet , quod evv : e! ■ tk cuv ify x. r. A.
fchol. — porro jung. raultrs Aide ptxvTelcp
1. e. facer dos Jo vis praepofttus arae fatidicae. Si-
militer Aqsvi rxfiixe in Epigr. aJftravDCCL. (Anal.
! Brunck.
Digitized by (doogle
< **<s }
Brunck. T. Ill- p. 315.) Saw*. uxmup pendet item
a Txt*i»i% fie fijLjtMx Kvpxvf (i. c. K upxvxt') . Pytb.
IV. 6a. Gttpatrw tvtxm tfl Eurip. Phoea. 17.
fi.7w.xi; hrey xx ) Ktitl/tcTiv iulrttwai* Calliniach.
Dian. 38. Itaqite pro ftmvnty potuiafet eodem
fenfu dicerc: ( 3 a , mu fixvrtiou Tx/xias A 16; : qua ra-
tion e interdum unum nomcn cum duplici genitive
conllruitur, quorum alter fubjcctum , (ut appel-
lant) alter objectuttt indicat ; quod h. I. in dative
pofitum, est, De Jovis ara vid. infra v. 70. Age-
fias autera vocatur arae Olympiae facerdos, non
quod ipfe , Syracufis quippe habitans, hoc mune-
re fungeretur, fed ita vocatur cum ob jus gentis,
turn quodDeura ipfe fua fponte interrogare posfet;
nam et vatem eum fuisfe patet t vs. 17 fq. Similiter
intelligendum ewenusw tiv 'E.vpxwrexj* nempe ob
cjus majores , quorum nonnulli coloniae eo deduc-
tae interfuisfe fenmtur. Vid. Boeckh. Unus Schol.
t
eiplicat <rvKpx>i>ci/; Tin ’Xvpxnirxt j cui favet He-
fych. eUcuviv. Aefchyl, Sept. c. Theb.
19. ubi chciwpx; interpretanturiwe/wwariW. cit. Min-
gerell. Ego tamenhoc nomine non univerfe incolas,
fed eos notari credo, qui opera aut confilio ad-
juvent civitatem, quifint rerum, ut ita dicam, fta-
tores. Quo fenfu etiatn apud Aefchyl. 1 . c. acci-
.pieudum videtur: P atria , inquit,
ISpi^xT clmUpx;
wtfcu; true yheitris
P atria vos aluit , ipfius feryatores ut csfctk
beilicofi et fidi. Atque hac ratione cleganter cogno-
men
Digitized by Google
( 127 )
men illud vmnasfo 2u;. a majoribu* ductum !n
Agefiam esfet translatum: in quo quippa non mi-
niimim poneretur civitatis decus et praefidium.
VS. 6. t Ivx xtv Quyct x. t. A. Participium iztv.v;-
exii cum praecedcnti verbo cp-jyoi jungendum esti
atque idem valet, ac fi dixisfet poiita: r ivifZptvcu nil
bravyjt five r/w Znvv (** Irixupjxt x.i,: nam fae-
pius poiltae ira verbo participium fubjungunt, ut
interdmn paene abundare videatur. 01 . VIII. 20.
iSskfou toT tiv %wbv iyyt AA«i» iiofCujxi xiyav. Pyth.
II. 69. t b K i’ — Ixiy itipwov — Avrin m$.
Nem. VII. 98. ft yip rQirm Ipnreistritiiz fakro*
ipnirxis — Aefchyl. Sept. adv. Theb.
926. g%:t m p.o7pxv kx%ivrti- ibid. 425. iziO.il bpeev
vrapKKtvxrnho;; quod fhistra tentavit Schutz. cf.
Perf. 61. fq. — i ?w> b ictlA:, iis nempe carmini-
bus, quae in epulis, conviviis, commisfationibus
eantabant, in quibus clarorum yirorum quoque lau-
des celebrabantur. cf. Pytb. I. 97. Nem. XI.
17. fq.Isthm. III. 3.
vs. 8. «■» yip Iv rcvrqp x. T. A. i. c. hot yip
rctvTx rx iipxnivx xtnip ipn^vra. Proverbialis lo-
cutio: fimili metaphora id quod aptum et con-
gruum esfet, dicebatur given zip) xi'x ; quod ex
Cafaubono ad Theophrasti Charact. IV. apte compara-
vit Schneider. Eadem dictionc quoque nos utimur ;
fed hoc interest , quod apud nos , haec , et aliae dictio-
Besad vulgaremufum rejiciuntur, apud Graecos au-
tem ab elegantisfimo quoque feriptore ufurpan-
tur, neque a lyrico adeo carmine abhorrent. —
US
Digitized by Google
,( JiS )
hoi participium pro infmitivo e%eft ; ufitati
ftructura: Matthiae Gramm. Gr. §. 549. 2. ,p.
738., ....
vs. 9. xKbivvot S’ aftTixl k. t. A. Audax fane
h. 1. cst transltus, in quo lyricam vim et impe-
tum agnoscas. Victoris laudem poiita illustrare itu-
dens, hoc voluit enunciare: non line magno labore
et peviculo Agefiae parta est victoria ; at propter
hoc ipfum est gloriofa : ut nullum certamcn ncque
terra neque mari , fine periculo gestum , magnam lau-
dem habet ; contra vero ardua , quae pulehra. Hu-
jus fententiae priorem partem omifit Pindarus , men*
tis fervore incitatus. 1 raAAei pt,iftvcmcu , he. memo*
rant , praedicant : ut infra vs. 92. Nern. I. i».
Tyrtaei Carm. III. pr. o\n &v ttn?xin»v x. r. a.
Apollon. Rhod. I. init. — k*kcv r 1 opponitur t£
ixhibrov. Notum est proverbium : ras
Similes funt praeclari Simonidisvss. (Anal. Brunck.
T. I. p,. 113.) XIV.
c-Jii txvtuv (i\eCpJtp:it Svxtu'j trixici,
i fti) SxxtSuucf ISpiif bhtev
jttaAj, 7 kmt it &xpov ivlpeioiii ■. .
vs. 12. 'Ay oix , t h S’ eavof x. r. A. Compara*
tio victoris cum antiquo heroe non minus ad illius
.honorem, quatn ad carminis lumen praeclara. cf.
Pyth. VIII. 40. fqq. cit. Heyn. Quae mox me-
.morantur , ea ex antiquiorc carmine ducta esfe , vix
potest dubitari. Adrasti et Amphiarai nomen nobile
fuit apud poetas : noti funt cliori tragici in Adras-
ti honorem a Sicyoniis inftituti. Ilorod. V. 76.
Am-
Digitized by Google
( 129 5
Amphiarai expeditionem in Thebaiios, Homero
fcilicet tributam , memorat auctor vitae Homerl
cap. IX. Imprimis vero hae res celebratae funt in
Cyclica Thcbaide, carmine perantiquo; de quo vid.
Schellenb. Antimachi rell. pag. 2a. fq. unde haed
' inanasfe cenfet Boeckh. quern vide. — i&tey&r
and ykuram ; antique. Vid. annot. ad 01 . II. 6 .
' . vs. 14. tire) K&TX yxf x. t. x. cf. Pindar. Nem.
IX. 24. fq. X. 8. fq. Sophocl. inter Amphiarai
fragm. apud Brunck.
pxycJjx xla xoxti
ai/Tolt SxKcm xii rtTpupisy l!$pa>.
cf. Barth, ad Statii Theb. v. 818. "Univerfairi
belli narrationem cognosces ex Diodoro Sic. IV.
64. fq. Apollod. III. cap. 6 . fin. et init. cap. 7.
ubi cf. Heynius. Quihiuzc Jrrove. Candidos cquos
heroibus et viris principibus tribui folitum est:
unde ipfi t.euxunroi dicuntur. Vid. Boeckh. ad
Pyth. IV. 17.
vs. 15. ivrx 3* £7raTx wooiv x. r. A. Ambigua
est h. 1 . verborum confecutio. Nonnulli jungunt
irvfxv— TexivilvToiv , per generis enallagen , pro rc>sr*
( httruv , cum intelligantur xivjr.l : quam formam licet
improbet Boeckh. fatis tamen probari puto exempl-is
citt. ab Herman, ad Orph. H. LXXV 1 II. 4. Fu-
fi us de toto hoc genere disferit idem ad Viger. p.
61. not. 50 et 51. cf. Abresch. ad Aelchyl. Agam.
570. Lenting. ad Eurip. Med. 221. Ast ad
Platon. Legg. Auimadv. p. 147. Alii jungunt: w->
xpux stttx Trvpxx rt^siilyru- ; idque hoc modo in-
I ter-*
Digitized by Google
( ti<s >
ttrpretantur : tonjhmtis corporibm fipteni rogomm «
In quo verborum ordo mihi placet , non item in-
terpretatio. Elegantius puto , fi ita accipiatuf : »*«
xpuv Qirc) hrrtx xvpzv' rtXet rhvrcov , i. e. cum corpo-
ra feptem rogis csfcnt confumta. Propoiltio Orb
facpius fupprimitnr a poetis : Pyth. IV. 244. 3 />a-
jcsktm S’ elytra (jrr) ).x(ipzrirxv ynuatt Homer. 11 .
Z 331. «>.*.’ avx, f/M rax* vupbf Sfj/w
rtti. Alia vid. apud L. Bos. Eltipf. Gr. — Ver-
bum reteTtSxi fimili fignificatione occurrit apud
Aefchyl. Choeph. 867.
elpiot , xavcluci itozorw rthouptivovt
Scptcm rogi funt feptetn cohortium exercitils. —
it @yi(3Moi , i. e. in agro Thebano.
vs. 16. xctiec* rpxTizs x. Dictionem tpx-
tixt ipixlptcv illustravi ad 01 . II. vs. to. xcteYv
eximie amisfi capitis defiderium notat. Callin. Ephef.
Anal. Brunck. T. I. p. 39.
yxp ouxrxm xoSsf npxrepoppotoq xv'Spos
iv*ioxmnp- — —
iu.gbrtpct abfolute pofitum : cf. 01 . I. 104. Pyth.
IV. 79. Isthm. I. 42. Simile illud Homeri, dc
Agamcmnone dictum, quod Schmidius afFert:
KuQirtpo* , (3xot\su; r xyxdi; , xpxrcpog r'
11 . r. 179. quod dictum ad Julianum transtulit
Libanius, Anal. Brunk. T. II. p. 404. Convenit
etiam id , quod de Jugurtha dicit Sallust. B. J. cap.
VII. Ac fane , quod difficillimum imprimis est , (t
praeiio flrenuus crat , et bonus confilio. cf. Iliad.
Z. 79. Amphiaraus autera maximis cum ob vir-
tu
Digitized by Google
( * 3 * )
iutem , turn ob fanctftatem laudibus elatus elt ab
antiquis , imprimis ab Aefchylo , Sept. adv. Theb*
553—599. Cum Pindaro comparetur Sophocl. Oed.
Col. 1313. Brunck,
oU Ssputracvt ' AuQtapewt , Tot orpurx pb
Sop) XpXTUVCCV, Tfb>TX S' CIUV&V lid:,
VS. x8. to xtx) u/Sp't x. r* A* — xipum StcTrlrtft
drum fignificet dominus pompde , an carminis hcros 4
ambiguum : equidem posterius praefero. Caeteruttt
haec non ita ftricte interpretanda , quafi Agefias
cum vaticinandi arte belli gloriam conjunxe-
tit: fpectat potius ad ipfius aptr'yiv in ludorum
Victoria reportanda confpicuam: quae cum bellica
laude folef comparari. Verba autem fchol. cp^trl
yap rl ¥ ‘Ayntolav ptc9‘ ‘llpuva <pp%Tfjoxpuw or oAXovf
orofJxcue xctrvpQuxlvat uavreiep xa) ietrij , haec verba ,
inquam, ex ipfo hoc loco temerarid conjecture ducta
videntuf. Nam neque Pindarus tantam Agefiae
laudem tarn obscure et raptim fignificasfet , et ve-
ro tota haec comparatio cum fuperiore fententia
vs 9. mxlttiuvei S’ ipna) *. r. a. tarn arete cohae-
ret, ut fi ilia ad certaminis victoriam fpectent ,
haec eodem [referri , necesfe fit*
vs. 19. oxjts evorpti t&v x. r. a- Senfus est:
equidem non invidus et ambitiofus, fed verus et
candidus laudator, lubens hoc ei testor. — Hunc
animi fui candorem nullo fuco corruptum praecla-
tis \&Si poeta aperit, Nem. VIII. 32—39. ubi
calumniam et asfentationem detestatus, Ego, in-
quit , utinam fitmper tails fim : «;««» ainjri , ptopo-
I a <pa»
Digitized by Google
( 152 )
Qotv S’ Iviartlpuv xXtrpclc. — tvfzpti , cue'-pi *'' , anti-
que pro Ifcipit , iuthivot cf.'JMoeris , et ibi Pier-
fon. GtxSvctx.cc b. 1 . idem quod Sixcri/zee , quae tam-
quam nnuwptx conjungit Plato Rep. IX. pag. .581.
B. cure <r— ovr ouv opponuntur etiam in Sophocl.
Oed. Tyr. 89. quern cit. Bocckh. u*re — ^ T ’ cZv
in Aefchyl. Agam. 479. inverfo ordine infra vs. 52.
Mem. XI. 39 fq. Homer. Od. A. 414. — Age-
fiae laudes , tanquam verus testis jurejurando fir-
mat, fimiliter ut 01 . If. 101. vidimus. Tempos
futurum (wAPTupifyn) b. I. rem praefenti tempore in
poetae confilio pofitam rtotat; quod praefertim in
laudando et celebrando folenne est : ut 01. mode
cit. item XI. (X.) 83. Nem. IX. 43. al.
vs. 11. pcexfotoyyci 3 ’ ivirptpsvrt M. i. e. Mu-
fac mifti indulgebunt , gratificabuntur ; five Mu fas
miht faventes ct propitias fore confido. Hoc fen-
fu evnptveiv tot faepe abfolute ponitur , ut fignifi-
cet arbitrio alicujus fe traders, indulgere , mori-
gcrari. Plato. Lcgg. II. 659. G. vuv rip vx> i-lei tuv
b.’xruv eniTpixuv *• r. A- Sympof. 213. E. Eli**
3ii, uvlpe f, SoxsTts yip yt.01 ouk tviTpcvrsov
cuv CipiTv, ixxi votIcvv Xenoph. Mcmor. Socr.
III. 5. 12. vox Xc) Sf, iivip incxluv ivtOsyovrec^ tvi-
vpsvcv ixtlvac' Similiter accipiendum Sophocl. Aiv
tig. 1107. ubi chorus Crconti dicit:
opi vuv rid' ix 6 a>y, poJ 3 ‘ tv iXXcm rp ’vs.
pro ixx-iaiv ivhptvt. Minus rccte Brunck. red.lit : Tu
ipfe hace exfequere , nec aliis committe. Potius ver-
tendum : Nunc abiens haecce per age , tuque aliis
con-
Digitized by Google
\
( *33 )
confiliis indulge , five abumpera. Eodem modo
Thucyd. V. 99. cvtci yap, 7tkt~ti civ t$> xkvyiscp
icnpi^xvu; > eg) Hi rt xutiup xx) tuixt | Ip irpclnrcv
tUvh'jvov xxrxefoeixv. i. e. Hi enim inconfultis affcc-
tibus pluritnum indulgcntcs. — ■
VS. 22. r n 4>im«, xkkx &tj%cv jJ 5 tj x. n A» Poe-
ticus plane , imo lyricus ad jnajores Agcfiae cele-
hrandos trarisitus. Evocat aurigam jubetque, vic-
torious equis currui junctis, velociter agitare eos ad
majores Agefiae , ejusque gentis incunabula. Fic-
tio haec non plane infolita est. Similiter enim poe-
tae Mufarum currum fibi fmgunt, quo per varia
veluti loca fublimej et velociter ferantur. Pyth,
X. 64.
zdrcrfjc &I?. rp3(»vti&upxKC ( , sex:? ly>xv ircnrvuuv%xpiv
t iV ^tv^evctpptx Ihtpi)w> rerpxspcv
Nunc autem pro Mufarum curru, lufu ingeniofo ,
ut ait Heynius , Agefiae currum et mulos victores
fibi fumfit. Ad poetarum fimilitudincm Lucianus
rijf n*tisl»f informat, quo fublime vectum
dnines regiones fe vifisfe et perlustrasfe fingit.
Sonin, cap. XV. ubi vid. Hemfterh. T. I. p. 20. —
0/vtip , Siculum nomen famuli Agefiae': de quo Boeckh.
Particula xkkx ob transitum ponitur, et fimul habet
hortandi vim ; ut fiaepe. — xfkeuSc/i «V xaSxpx pro-
prie in via vacua , Jub divo (quo fenfu ev xadxpy
ponitur) ; hinc in via illustri (_f»eivcc) , quam praebet
Agefiae gloria. Similiter infra 73, i( Qavipxv } 3 iv
ie%M0U' — Porro in his verbis, iSirif/^ — ixuptai^
cotes tarn numeri , quam modi diverfitatem ;
I 3
Digitized by Google
( *54 )
pat i ad folum poStam, Qiaoutv etlam ad Phintin
pertinet ; ut monet Boeckh. Simile mihi in mentem
venit'Ovidii dictum , Trist. I. 3. 71. Dum loquor
et flemus. Quamquam equidem praeferrem , fi . le.
geretur datrouat , i. e. cur rum ad scene! am ; fic Q-jearr
Uppsv. Horn. II. r. 262. Futurum autem indw
cativi pro i'ubjunctivo nonnumquam ponitur : cujus
rationis exempla collegit Matthiae Gramm. Gr,
510. not. 5. Dorville ad Charit p 544. -*
Post o}px , ut , futurum fequituretiam apud Homer.
II. A. 308. of pa tipeuJCfAtv. ©. Xio. t<ppx xed
'Exrap tlrtrai. — Uti autem in hoc vs. fic etiatn
alibi variantur verborum modi: v. c. in Eurip,
Phoen. 93. ubi Paedagogus Antigonae prodire cit»
pienti, Metuo , inquit,
W rtf ko>.ituv h rpificp 0xvra?eTai .i
kz.uc! ut v e> 6 st Q*v?.f; , d; Ikuic/i, \peyt(,
ad q. 1 . plures testes citat Valckenaerius : qui tax-
men ib. frustra w in il mutare voluit, ut dudum
W. DD. monuerunt.
• vs. 26. re 0 av;v; — M£xvto. Schol. hoc accipit
de floribus, quibus ornabantur mulae : exttOi xai
oZtki at Hu'tovu rcTi reQavei; !(2±K\0iT0 text rote av-
te/rivi Equidem commodius puto, palmam intel-
ligere, mulis reporratam; fimiliter Pyth, III. 73.
pbi dicit:
— xi,w;v r* xfDXotv Tl’jilav , aiyXxv reQavctf »
rev; aftrevuv Qepevutoq (jxits;') ?A* h Klpfo vori.
pf. 01. n. 55.
VS. 27. xuixf vptvkv X. r, A* Similitudo a tem.
- • plo
Digitized by Google
C 13 s )
plo ducta, de qua vidimus initio hujus carmini.v
Pindaro praeivit Bacchylides fr. (Anal. Br. T. I.
p. 15a.) XVII.
sTepoe V irlpou oo$tf
ri rt vxkxt to ri vuv' yip Ifcov
. ifpiTuv izlaiv xvkxf i^suosTv,
Eandem venustatem postea philofophi in fuum ufunt
converterunt. Vid. Boifonnad. ad Eunap. pag. 5.
Annot. pag. 147. — Pitana parvum Laconiae oppi-
dum , eademque heroina ; qualis fictio frequens cst
poetis. — iv upcf. i. e. in iiann |k oupcpi ut Pyth.
IV. 43. Herod. I. 31.
vs. 29. & toi tloatfixom k. r.x. Hinc jam divinam
Jamidarum ftirpem cxponit poeta. Pitana, Euro-
tae filia, e Neptuno fuseepit Euadnen: ex hac au»
tern et Apolline ortus est Iaraus, gentis auctor.
pabulam e Pindaro memorat Paufan. VI. p. 455? —
Euadne dicitur ioj3oTpu%c( , ob capillorum pulcritudU
nem ; fimiliter ut icirtixxixos , lxi$«w Mufarum et
\ Veneris funt epitheta. Due turn a violarum nitore
ft colore purpureo, Vid. infra vs. 55. Similiter
Homer. H. in Cerer. I. vs. 177. Wolf.
mpu is yjxtrxi
3>HW £t<r lorn, xpoxwcp avia ipicjxu
Intelligi posfunt capilli fusc't , z a vBx! , qui color maxi-
pie placuit Graecis. cf. Homer, ibid. 280. Sic
i 9k Hotpms l-txxBxi, £av4;xsua) Axvxot (Nem.
IX. 17.) ; unde postea quoque factitip hoc colore
ufi funt, ad comas tingendas. Vid. Hefycb. v.
txtynen et %xvkijie 9 xi t et ibi jntpp. Idem tamen
I 4 k m
Digitized Google
I
( « 3 « )
\nir\iKtiiioi fnterpretatuF xvo 6 pi£, quod proba-*
yit Coeckhius: atque fic Anacreon Od. XXVIII,
nigras I'uae puellae comas tribuens , easdem
appellat purpureas ; quin et hv pts?.av dicitur
Theocrito Id. X. 28. Meleagro I. (Anal. Brunck,
T. I. p. 2.) Itaque mihi neutra interpretatio dis-
plicet 5 neque vero tam (Iricte omnia in poeta flint
definienda: hoc teneamus , epitheton illud pulcritur
dinis et venustatis causfa foeminis trihui.
vs. 31. K/iu-pe 31 — xi hvcif. Vox uSIv proprie do-
lores lignificat; hicautem foetum , propter quern fc,
dolores perferuntur. Vertendum igitur: Qcculuit
fiiiu foetum virgineum. Eadem fignilicatione < 53 .V
occurrit in Philippi Epigr. I. Anthol. Grot. T. I.
p. 96. Bofch. aliisque locis. Apollod. II. 7. §. 4.
1 AKe'x elisMuo — t a; rijf ivyxTpb; iCps- quod
e poeta expresfum esfe , merito Hcynius liispicatur.
Plura exempla affertBocekh. Simili.ratione is,- quem
veliementer aliquis amat , xiioe ( defiderium ) appol-
latur; quo fenfu accipiendum videtur in Bionis Epi-
taph. Adonid. v. 58. ubi Venus fic ad Adonidem t
iva. 7 x.Hi u tpixoSxTt* itih; SI p 101 to; cvxp Irrij,
ubi pro foist 3 * — Valcken. et Brunck. emends
runt , nescio quam recte , j xitu S' l/tit u; crxo
De voce rapinto; vid. fchol. et intp. Hefychii, in V.
vs. 32. xupitp 3 ' h pitfu'i. Pitane quum peperisfet,
infantem educandum mifit ad Aepytum , Elati f.
Arcadiae regem. Hujus nomen antiquisfimo aevo
jn Arcadum traditionibus celebre fuit. Vid. Pau-
ftn. VIU. 4. p. 605. Ejus tanquam noti meminit
Ho*
Digitized by Google
( 137 )
Homer. II. B 604. Phacfanae meminit etiam Is-
trus historieus apudr . l'chol. qui hanc urbem
Elidi tribuit. Sed Elidis et Arcadiae fines fatspe
antiquitus perturbati fuerunt. Alphcus autem flu-
men per Arcadiam labitur. Cf. Boeckh. h. 1 . —
Participium * s^toitx cum verbo Uihsuitv jungenr
\ dum , ut ambo ad idem nomen referantur, cf. fupra
ad VS. 6. — 3a,!4f» irspexivsiv , Xxx l » e’uuiy', ufitata
Graccis. ftructura. vs. 35. Adultam puellam com-
presfit Apollo. E'eganter hoc expresfit poeta.
VS. 36. evi' (XxSf — Xt.ixTSHTX. h. e. xpUTTOVrs.
■lit Pyth. IV’’. 96. xAirr.vv iuud 'hslfix. vs. 37,
Xoy iriivxic i. c. xarxirx^v- additur /nexira. prop-
ter irae magnitudinem. Similiter Virgil. Aen. IV.
33a. de Aenea dicit: Obnixus curaia fub cordc
premebat.
vs. 39. i 31 Qoivi»i<piHO» x. t. X. Totus
hie locus de iami partu usque ad vs. 56. mini ele*
gantid, ornatu, et deferiptionis , velpotius picturae
venustate est infignis. — £awu> (pcnudxpcKov (a xpd*
x# , purpureo fub(egmitie') , regiae virgini tribuit
ex prisco more. Sic Jafon infans trxxpxirAt iv
Tcc&jps:ic est involutus Pyth. IV. 114. idemque
adultus gestat xpixsov «%<*. ibid. 23a. fimiliter
xpixov ( 3 xj)xt Iphigeniae tribuit Aefchylus Again.
144. de quo colore multa refert Spanhem. ad Cal-
limach. Apoll. 83. Ceterum vid. etiam Ilomer. II.
Z 219. K. 133. al. ^dvtjy xxTxTifasiM vel proprie
kurxi folennis est dictio , non modo de puellis
punc primum in thalamum ingresfis, fed etiam de
1 5 P*r-!
«
-C 138 )
parturientibUS : pluradehoc ritu cognosci posfimt e
Meurfio ad Callimach. Jov. ai. et imprimis exSpan-
hemio ibid, et Del. 209. — kAxihIx, vas aquae
hauriendae, prisca aetate puellae gestabant. Sic
in Homer. H. in Cerer. I. 105 fqq. Wolf, mcmo-
xantur Celei regis filiae ,
ip%iv.£v<xt piti’ uixp euifpuTev , t$px Qtpoitv
K xXirtol %X>.XfllfiU QlhX vpbt J uptATK KXipiS‘
* Od. H. 20. occurrit Minerva,
KxpSfvnty tUwx vBiivioi, xi\wn
Hinc etiam in puellarum ante nuptias defunctarum
monumentis ftatuebatur tourpotpipot idpy , teste Pot-
luce VIII. §. 66. Eustath. ad 11 . 4 '. p. 1293. reg.
7. cujus tamen fymbolicam hujus confuetudinis in-
terpretationem non probo. — • tticbpivx xoupov ,
i. e. fimpl. tilsv. Vox obvia quoque in Thebaidis
fr. apud Athenaeum XI. p. 465. (de quo vid. Schcl-
•lenberg, Antimachi Coloph. rell. p, 78.) ubi le-
gitur K xipuia fodppmf, cui loco congruit Hefych.
itoSpst/os’ ti!su‘
vs. 41. tw i Xpvroicifix:- k. r. x. Felicis par-
tus indicium et futurae fortis faustum infanti omen.
i XpuroKiifixp cst Apollo, Iami pater; eodem no-
mine appellatur 01 . VII. 32. Eurip. Troad. 253.
•Scol. XI. (Anal. Brunck. T. I. p. 137.) Mnafalc.
HI. (ibid. p. 190.) xpuvoHonw &fiwr 6 { occu.rrit in
Hefiod. Theog, 947 - "Eput xp\j<ro* 6 tm et xfurQX a b
rtt t dicitur Anacr. Od. VI. et fragm. XXX. —
*EXf via five EUfiOuix Dea obftetrix, if >.voutx xodcus
iuvxlt iv iyx/xxift Orph. hymn, II, hiolpxi re-
rum
Digitized by Google
( 139 )
rum humanarum futuraeque hominum fortis arbU
trae ct moderatriccs : quae Deae ubi adfunt, res
felicibus auspiciis gcnwtur ; contra a malis rebus
et infaustis fele avertunt, Vid. 01 . XI. (X.)
54. Pyth. IV. 145, — Ilitf\uia et Par cat tan-
quam Deae lexpilpot hie conjunguntur , et in partu.
ftepius adftare finguntur: unde Plato Symp, ao< 5 .
D. M c7i* cvv text E tXtiima ij xxAMvt 1 hi rg yeti'
ret. cf, Nem, VII. init. et quos ibi citat Disfen.
imprimis Spanhcm. ad Callimach. Dian. v. 22,
add. Eurip. Bacch. 99,
vs. 43. faiev 3 ’ M rrxiyxwv *. t- A. Haeret
h, 1 . Heynius, praefertim in verbis hf&SMt t i/x-
t eh’, quandoquidem vox uliv varia fignificatione accipi
potest. Nam praeter ea, quae modo (vs. 31.) no-
tavimus, etiam dicitur pro partu; ut Pyth, IX,
88. notat item labor ant cm uterum. Nem. I, 35.
qui locus huic fimilis est s
— • tVkayyjmv uxo ftarifot murUx txy rx» it xlyXxv
dliitx Q/cuyuv 5 < 3 u/*cj run xxrtyvijTp (UXev [xx7f Alfa
Haec vero fignificatio quo minus h. 1 . conveniat,
prohibet epith, spx txs- Quis enim hoc intelligat,
uter dmabilis ? Magis place# prior fignificatio,
fi vertas : partu jucundo ; quod probat Boeckh,
At ita offendit praepofitio bxb duplici fenfu pofita,
primum pro i%, deinde pro 3 ti. Superest vero
yna interpretatio , quae haud fcio an fit verisfima:
ut verba web ttxXiyxnm Cur* uHxfa re explicentuc
figuri ev 3 uc buoix , pro urb tneXxyxyuv ubivcuvreov t
hoc fenfu : Puer xenit [point in lucem e visceribut
• ( U P<
Digitized by Google
( )
(np. utCFo) amabili dolore laborantib'is. 'nil » fua-
viter appcllatur epxri), propter maternam caritatem
et amorisvoluptatem, qua leniuntur dolorcs. Wine
Eurip. Ipliig. Aul. 922.
3 uvov to tIktsiv , xx'i Qtpii QlXrpzv pteyx.
Et eleganter diverfae hae verborum notiones , £i!»
et ipxtii , conjunguntur ; ut in Aefchyli Agam. 550.
amor patriae vocatur repnw uouop- et Eurip. Elcctr.
987. Orestes dc matris fuae caede dicit:
orixpiv 2 e x *? 3 u rayuviaux ptfiu
Similiter amorem yywirixptx dixit Sappho fr. quod
imitatus est Pofidipp. XI. (Anal. Brtinck. T. II. p..
48O et is , qui amore tenetur , beatus vulture di-
eitur. Horat. Od. I. 27. 11. — xiitUx flatim , fine
mora , fcilicct facili partu: utNcm.I. modo cit. —
xvi^eutxi fign. dolore affici praecipue amoris: itaque
hie de materna prolis caritate et anxietate accipicn-
dum ; quo fere fenfu Pyth. XI, 22. de Clytaem-
liestra dicit : 'l$iyiutx <r$x%Q( 1 <rx wv Ixwm opexi
X&iov- lphigeniae caedes illam propter maternum
affectum incitavit ad vindicattditm. Saepe etiam ob-
fcoenum habet fenfum : Strato XL VII, (Anal.
Brunck, T. II. p. 370.) texii n; -*• pu xni fii- Schol.
Aristoph. Plut. 975. mu nit In xupluf h irpbf t\ iv
filljiv ( 3 xic%tlx xx\ t:\jpwjii. x. t. A.
vs. 45. 2 jo *6 yXzwcarti xutcv «. t. a. Mirabila
prodigium, quod divinam arguit pueri originem.
Infantcm divinitus misfi ferpentes melle alunt et tc-
nera cura (** 3 educant. Saepe in antiquis
jnythis occurrunt dracoues , quos tanquam mon»
lira.
Digitized by Google
C Hi )
fit's, horrenda quidem ilia, at divino tafnen genete
orta aut divlnitus misfa , prisci homines miraban*
tur. Unde etiam divinandi facultas iis tributa. Si-
milis in menteni venit fabula de vate Melampo-
de, cui aliquando dormienti ferpentes utrimque
terfisfe aurem fenmtur, a quibus divinandi artem
acceperit. Apollod. I. 9. $.11. ubi cf. Heynius. —
!£ txsiitaxy , acuta circomlocutionc , pro mel-
le pofitum ; \U proprie de ferptntum veneno dicitur.
cf. Boeckh. Melle autem ad infantes nutriendos
praecipue ufi funt antiqui; unde hoc fluxir. Sic
Bacchum quoque et Jorem infantes melle nutri-
tos csfe tradiderunt. Vid. Spanhem. ad Callim.
Jov. 49. — Ad mentis divinitatem mellis ufum
ipectare cenfet Boeckh. cui non repugno. Ad elo-
quentiae omen posteriores hanc fictionem ufurpa-
runt , ut iritelligitur ex iis , quae de ipfo Pindaro ,
item de Platone feruntur , quos infantes ab apibus
nutritos tradiderunt.
vs. 47. ( 3 a<ri?.M 3 ’ Ivt) x. r. A. Attende in lyri-
co epitam prorfus narrandi fimplicitatem ! — riu-
iZw TrirpxUrMi- epitheton jam Homero ufurpatum
II. B. 519. cf. Stabo IX. ysyxxeiv , i. e« ylyxfttv %
a ysyixM , quod formatum est a perfecto yeyax a : fi-
militcr ut kjxa, rellvixu, alia. Vid. Boeckh. et
Matth. Gramm. Gr. §. 219. 1. Thierfch. Gramm.
Dial. Homer. 5. *17. 55. repetit a yiyanx, tan-
quam fit antiqud et minus ufitatd formd pro ye *
yaxtvxi* — vlpi Qvxrw S’ leesftxi — tv t^ozov ;
posteriu* hoc abundat, non umen fine vi; ante
ixi~
Digitized by Google
< * 4 * 5
in%i>vUn fuppresfa e*t praepofitio lv } ut apud Ho
mer. 11 . Z. 477. eptr/irex Tptbeoatv Eurip. Phoen.
88 .
T n xteivb* cixnt *A vTiyim 6 x\os vxrpl.
pro h ch;v; cf. L. Bof. Ellips Gr. in praepof. £y.
Wopkenf. Lect. Tullian. p. 170 fq. — oyjs iror 4
yttex * ; hoc in primis votorum habitum. Si-®
mile est Veneris promisfum Anchifac , apud Homer.
H. in Vener. 197.
as) 3 ' saxt (plus tiliii if b Tpaeratv ccvce^tt'
xxi rxiSes rx/Staai 3txf*xtpcf ixyiyJtovTxi.
vs. 51. to) 3 ' out ’ uv Atuuxxt «. t - a. Famuli ret
plane ignari , fe quidquam de pucro comperisle
negant; quamquam jam ante dies quinque natus
trat. Postremum hoc poetae verbis additum esfe ,
fponte intelligitur. cur' uv — tun attigimus fupra ad
vs. 19.
vs. 53. *aa’ lv KtxpwiTo yip ayolvcp x. t . A. Prae-
pofitio h jung. cum a%o!vtp ; hyperbaton hoc in
Pindaro , nemo , opinor , graviter feret : quo etiam
ufus est liorat. Carm. III. 17. 51. Utinam inter
errem nuda leones. Simili ratione aliis quoque lo-
cis praepofitio a fequenti voce discemenda videtur :
ut 01. VII. 61. Boeckh. recte, opinor , emendavit 5
pLvaoOivTi 3 f Ztut apt rctKov ptiKKn 6 lptev.
h» e. euete.ev dvxSeTvxt tov xxKcv. Vulgo legitur
xparxKov. et Isthra. I. 41, legendwm cenfeo:
e) 3 ' ccptrx xx ri xt’rat rxaav ipyiv.
h. e. tins kxtx res av byyxv lyxmvt iptrx . Vulgata
lectio est Kardxenxi ; fed ut recte dicitur tyxneSai
vel
Digitized by Google
( 143 )
vcl i*l iteitixi apstei , in virtutem incumbeft , dt
pro hoc a pocta fimplcx Ktlrixt , ita xxrixeiaixt
dpiroii recte dictum esfe Vix credo. — - Idem vi-
tium latere puto 01. I. 8. in verbo kuQnQiMiTxt ,
in quo omnes haerent intpp. Vide num ita levitef
rcfingendum fit :
SCev i TO>.uQtcT!f vfivot &n$'i rlkAtrxi
wtXtoav pitrltrtt .
unde (fcil. etb Olympia') celebratisfimus hymnus ex -
fistit poetartm ingeniis. <z/i<p) jungendum cum^ij-
rwn, ut faepe hoc fenfu : Pyth. I. la. VIII. 35. —
dvictai Hefych., 01 . X. (XI.) 6. (uk ryot.-
putt Hpuici riktorai. Eodem fere raodo dixit Nem. I.
pr. as 6ev ibuf*iis opuxtki. Haec in transi-
tu dicta. — — Infans igitur latebat in junco et ru-
beto aspero , iirupdrcpy h.e. ovx. 3 ixtrepxaau fic
invia lustra dicit Virgil. Aen. IV. 151. — JcniterTau
ornate pro violis micantibus ; quod fchema poetis
non inufitatum. dnrl» ductum ab ixu (unde acuo)
proprie tcli notionem habet, ut cognata vocabula,
*x«i/, dm), xxftifi hinc de fobs radiis ufurpatam j
fimiliter xijA* ntkiou occurrunt apud poetas (Scher-
penzeel. ad Homer. II. A. 53.); quos imitatus Lu-
cretius lucida tila did dicit. 111 . 9a. al. Hoc loco
ornate de violis dictum , purpureo colore fulgen-
tibus. Hi autem flores propter nitorem et odo-
rem maxime erant dilecti, et in calathis et co-
rollis imprimis legebantur. Vid. Theocr. Id. I.
29- fq* et elegans Epigr. xltait. CCCXXX. (Anal.
Lrunck. T. . HI. p. sei.) — §sppsyij.ivof > irriga-
te.
Digitized by Google
C 144 )
tus , h. c. fuaviter offufus , tcctus. Similiter Lucre-
tius : fomnus per membra quietem irrigat. apud
Macrob. Saturn. VI. i. Suavisfima est omnino haeC
descriptio, quam aemulatur Virgil-. Aen. ]. 691. fqq*
At Venus Ascanio pltcidarn per membra quietem
Irrigat , et f o'! urn gremio dea tollit in altos
Idaliae luces; ubi mollis amaracus ilium
Floribus et dulci adfpirans complcctitur umbrd.
tibi cf. lleynius. Locus uterque nativa rerum de-
feriptione perquam venustus et fmnmis poetis dig-*
nus..- . . ; ■ .
. vs. 564 ri xa) KetTil&uii-fv x< :r. A. Ergo ctxb
r£v luv ductum est nomen “ixfttx : argute, nec ta-
men invenuste. Praeiverant banc rationem jam an-
tiquiores, qui non raro a rc aliqua aut facto no-
mina fingebant, vcl interpretari conabantur. Sic
apud Hefiodum * npcfujttfa , ’ExwxW?
nomen a re confecuti funt. Apud Homerum Ulys*
fes ( oSureuc) ixb rev bloaeuiCxi nominatus esfe fin-
gitur 11 . T. 407—409. cit. Boeckh. Non minus
argute Dei Panis etymon idem explicat H* in Pan. 47*
llxvx 3s uiv KahletTKOv , oti Qphx vxetv IrfP'pe ».
vid. etiam II. in Apoll. 371. fqq. Qui -postea
fecuti funt poetae , item rhetoreS , id quoque
ftudiofe egerunt , ut Deorum , heroum , aliaque
nomina, quaefita opportunitate , interpretaren-
tur. Sic in Epap/ii nomine argutatur Aefcbyl.
Prom. 850.
ir&ivnov 3 s ruv Ate; trytiuxtuv
Kt\anh ’Exxtyv. — —
Digitized by Google
<
C 145 )
et cx ilchnai nomine ejus fatorum omen capt.it
Again. 6S9 — 696. Sophocl. Ai. 430—4.33. Eu-
rip. Troad. 989. fq. fragm. Antimachi apud Stcph.
Byz. V. Tiu^aait ; quod illustrat Schellenb. An-
timach. Coloph. rell. p. 53. fq. cf. Aristot. llhet,
II. 23. extr. -
vs. 57. 3 * ixs) k» t» A. Senfus est :
Postquam pucr pubes factus esfet. Ornate hoc
extulit poeta. xapxot ijfiqt fignificat puberta-
tem (t«v , ut xapxlt Qprdf pro pru-
dentia dicitur, Pyth. II. 74. ubi vid. Boeckh. cf.
Mimnerm. II. (Anal. Brunek. T. I. p. 60.) $£*
XPUJ^tpxvct ? pulcram habcns coronam , i. e. formofa :
epitheton translatum a dea Juventa , quae habetur
x«aa/v« Ctv>i, Nem. X. 18. Conferatur Pyth. IX.
II3 ‘ - ‘ . . .
— Xfvciye$~v:u 3s o\
xapzbv icyifaxi/f' etxsipfyxi .. ^
iCcKSV' . ■ 1 J
vs. 58. 'AKQdp : (iisGtp xzTxpxf. Vulgo hoc ita
hlterpretantur , quad in medium Alpheum ingresfus
fit Iamus ; et comparant 01 . I. 71. ubi Pelops
Neptunum precaturus ad littus prope marc accedit.
Sed haec non funt Emilia. Petops enim prope ma*
re acccdit , tanquam ad Neptuni federa , quo ma-
gis a Deo exaudiatur : qui mos notus est ex Ho-
meri 11 . A. 350. Alpheus autem neque Neptuno ne-
que Apollini , quos invocat Iamus, fed Jovi facer
erat; et quamvis hisDiis fuisfet facer, cur tamcn in
medium amnem ingresfus esfet? Potius , opinor.
Digitized by Google
C U6 )
ad rip'am adftans Deos invocasfet : ut Aristaeus apucf
Virgil. Georg. IV. 3x9. Quamobrem mihi hacc ita.
viuentur intelligenda : Iamus postquam adultus erat,
ct in lucem prodire poterat, domum rdiquit, ut-
lionestum aliqnetn fibi quaereret vitae flat inn. Ita-
que procedens fecundura Alphei ripas (qui ex
Arcadia in Elidem ad mare ffuit) , cum medium prope
Alphcum pervenisfet , conduit , Deorurn opem im-
plorans. kxtx@xIvh» dicitnr, fi quis ex fuperiore
Iocoininfcriorem mareverfus profkiscitur. Herod. V.
106. extr. Xenoph. Cyrop. L cap. I. §. 4. extr.
»A mhoy , b. e. lx' - Eodem modo in-
tellexisfe videtur vet. fchol. qui locum ita inter-
prctatur: ixetlit Sf Iv om’Ap faixlxt fylvero , — rare
Ji 1 vetpxytyjfuwi dt Tt/v 'E xiZxvpsv yvl-XTO* Iv petty
yap "mtioi kx) ’Apxx&h f i *E xlixvpsf , uv n V-i* *A p-
udiia thk apw-J , 1} SI Ktf t* irpit raft iy.(3o\x7(
ehttiTxt tcu vnxpuu. Vides fcholiasten intelligerc lo-
cum medium inter Arcadiam et Elidem , h. e. circa
medium Alphcum ; quern locum ait Epidaurum
fuisfe. In quo taxnen postremo mire erravit. Duac-
enim hoc nomine in Pcloponnefo civitates fuerunt :
Epidaurus Argolica , Aesculapii religione nobilis ;
altera Laconiea , Limera cognominata : quarum
‘neutra huic loco eongruit.
vs. 59. AxHu isoifiirat trxoriv- ■— Infulam Dc-
Ium, ut natale folum, unice ab Apolline dilectam
fuisfe , et vulgo notum est , et doctisfime demon-
ftravit Spanhem. ad Callim. Del. £4. Hinc dicitur
i iKoxii » i. c. tQspx. ut *0\uptxou
mo -
J
Digitized by Google
C 147 )
exairct dicuntur Dii. 01. I. 54. nurd t.xuv Horn.
11. 2- 523. Similiter Diana fypintoxo;. (id. H.
in Dian. 11.) i. e. ihrciva iypuv, ut appellat Ana-
creon. cf. Aefchyl. Suppl. 384. quern citat Ilevn.
ad Pyth. III. 46. — isciptfra; pro iec&fixnv , (de
quo vid. Matth. Gramm. Gr. 5. 116. Animadv.)
proprie a Diis conditae , hinc divinae , j bracelet-
rae. vs. 60. rift* XotorpoZo; est munus feu dignilas
publica , ad populi falutem et commodum fpectans.
if k * $<*/£, pro fimpl. cf; antiqua dictio , qua Ho-
merus etiam ufus est, ut Od. A. 557. alibi. —
yjKvsf iiTJtdptoi , i. e. fub coelo nocturno , five noctu
fub dio : quippe tenebrae et folitudo nocturna ad
commercium cum Diis maxime funt idonea. Simi-
litur Neptunuin invocat Pelops , us; is Ip'p-.q. 01.
I. 71.
vs. 61. ijrcZb'=y%ms 2’ uprierfo x. t. a. Vox xp-
rurnf compofita ex , et iprim , h. t. commo-
ciurti , fuis numcris cxplctum , per fee turn. Hcfychius :
cAc'xAff/wv, tivtMirk- Hinc ifnl^pnv , mentefanus ; a#*
rhrsu ; , valens pedibus : fimiliter jctTirni; , lingua feu
dicendo valens. Quiim autem in dicendo vel Veri-
tas et perfpicuitas , vel faCundia fpectatur, hinc
etiam iprisnitt duplicem illam habet fignificationem.
Sic Mufae ipnlzitxi funt facundae , eloquentes ;
unde vox in dctcriofem partem traducta etiam gar-
rulum et verfutum notat. Vid. Hefych. in V. et intp.
quem etiam attulit Boeckh. Hoc loco , quum Apol-
lo dpuezvi; dicitur, idem valet, quod xal
dipeuZi; , ut explicat fchol. quo nomine hie Dcus
K * ce-
Digitized by Google -
C its )
\
cclcbrnri fulet ab antiquis : ut ab Acfcliylo m fcho-
liis citato, Prometh. 103c.
tf/svbycpiJy yxp cji izkxrxi sipix
70 iiTov.
Sept. adv. Theb. 604.
Qtf.ii Si ar/a.7 , >? >.fytiv 7k xxlptx.
cf. ChoSph. 554. Etira. 605. Find. Pyth. [II. icy.
IX. 43. ubi Boeckh. — Quod fequitur vcrbmn
v.t 7 iM>xoe') magnam tarn antiquis quam recentiorf-
bus interpretibus attulit difficultatem , et vereor, ut
ab ullo fatis dilucide fit explicitum. fig-
nifieat fludiofe inyestigarc , pcrcontari ; ut apud Ho-
mer. II, A. 550. 553.
y.x) XbjV <st cripcf y* cur * tlponxi , cuts uera>.\Z>,
ef. Hemfterh. in Lennepii Etymol. V. k<tx*>:v.
Est igitur fere idem , quod iripe s 6 xi , five ire outZ-j >
quae fignificatio h. 1 . maxime congruit. Nam fc-
quens imperatives habet rogandi' et percontandr
vim, velut fi dixisfet: Visnc furgere, mi fili ,
ct illuc pergerc , quo te ducam ? Simile exempluirr
afferam cx Ilerod. I. 1 r. ubi hie de Gyge refert :
pur* 35: (r:> KxiixAlea yuvxiKx') >,iyuv 7. ice' itsi ,ut
a xyxx^ei; — (pipe ix:urco riy xx) 7 port? irixtip-.;ro.
ft:s/ txurji. hie fimiliter post v. ireiparq* imperativu 9
fequitur. Igitur fi pro ponas apud Pinda-
rum fVf/puir*, geminus et plane par erit uterque
locus,
vs. 62. tpxo , rexucv, x . r. A. Homerica dietio:
ut II. Cl. 89.
cpro, Bin j xctf.iei Ztj; a$t:rx fvjStx efSa(»
In-
Digitized by Google
C H9 )
Infinitivus pro imperativo poniturc ne foitc
ab cp 70 penderc putes. — Qxuzt cxuSev , vocem ft*
quern ; nempc divinam Apollinis vocem, qua fi-
lium appcllabat. cptLoj ct Qfoxi faepius de Deorum
voce et responfis ufurpantur; ut apud Platon. Legg.
I. pr. ubi vid. Ast. Animadv. p. 3 . imprimis au-
tem Wyttenb. ad J \ian. Or. I. Bibl. Grit. Part.'
IX. p. 62. n°. V.
vs. 64. Ikwjo S' falnkcjt tItsx-j x. r. A. irhpxv
Kpoulcu dicit rb ope; K poviov, montcm Olympiac , in
cujus verticc ftatis temporibus facra fiebant Crono;
icstc Paufian. VI. 20. pr. p. 501. et fcliol. ad vs.
n<S. Hoc nomen monti ab Hercule datum csfe,
narrat Pindarus 01. XL (X.) 51. fqq. ubi confula-
tur Boeckh. Hoc loco mons Cronius Pifam five
Olympiam fignificat: cf. 01. I. in. Nem. XI.
25. — aa</ 3 znv; lyrica verborum abun-
tlantia.
vs. 65. hdx cl uxxai Qvyixvpov *. t. A. Duplex
rounus Iamo donavit Deus : primum artem vatici-
nandi; turn ctiam oraculi Olympiae condendi facer-
dotium. 6-iffiXUfibv 3/3 upuv ttxvTco-vvxc metaph. pro
bibviMv myj,xx vel bap&v , quo fenfu hoc vocabu-
lum faepius, praefertim de re eximia vel pretiofa,
ufurpari notum est ; ut in celebrato Platonis dicto :
rtuu y:-Auv ixybvcis xx>,bi iyeavpbs zal (xtytio -pe-
trfc. Menex. p. 247. B. rbxx pdv opponitur fq.
tJt av, pro rijif p&v — rsr’ ccL. iptubisv v.y vz m
s.j* Graeca dictione, pro x^eulii ita 3r So-
pliocli dicitur Siiisxt *$ z-js, doloris expers. Philoct.
K 3 ^8:7.
Digitized by C
C 150 )
827. cf. Mitscb, ad Ilorat. Carm. I. 6 . 6 . Intelli-
gitur autem verklica Apollinis vox, unde vatcs
futura cognoscunt: de qua jnodo monuimus ad
vs. 6 1.
vs. 67 — 70. ivr' iv Si 9 pxrv l u.x%xvof l\ 6 i>v •— kt/«
ff-jj, x. r. a. i, e. quum condet vel condiderit , rell.
Pro fubjunctivo grammatica ratio postulare videtur
optativuni ; quandoquidcm haec non ipfius poetae
verbis, fed ex Apollinis mente addita funt, et a
praeterito UUevet pendent: IxiAewcv xuriv, tvr xv
(f. er«0 i 'UfXKyhi *— y.rlatftSt zcvyipisv Shdxs>
h. e. cum Hercules condidisfet. Sin iuis ver-
bis Pindarus hoc addidisfet, fcripfisfcr: #Jre
3« — Ixnjvff. Nunc vero , immutata temporum con-
fecutione, conjunctivum pofuit, quafi praefenti
tempore ipfa Apollinis verba referret: tuteuu He-
im 1 zffljjpiov , fir' xv ‘Hpxx\bi; tcriay , x« T- A. cf,
quae de conjunctivi ufu monuit Herman, ad
Vigcr, p. 905. edit, fecundae. De ftructura par-
ticulac tur iv Boeckhius citat Tliierfch. Act.
Pliilol. qui liber mihi ad manum non est.
Hercules, Alcaei nepos, vocatur 'AAx«7 ixv,
Jlcidarum germen; ut 01 . II. 49. Therfau-
der 'Alpxsifev ixKopi ubi vid. annot. — uSficv
«<UiK pro Tiiptcue xsitevi , cert ami net . folen-,
nia. cf. Spanhem. ad Callimach. Apoll. 87. Simili-
ter Mercurius homilies formasfe dicitur decorae mo-
re palaeflrae. Ilorat. Carm. I. 10. 3. ubi vid. Mit-
fcherl. — ir' ixtcrirv in fitmma cnim parte
Jovis arae pofitum erat Iamidarum oraculuna; in
quo
Digitized by GoogI
< 15 * )
quo praefcrtim ex hostiarum flimma ( 3 j’ ifcxvpm')
vaticinabantur; Vid. Boeckh. h. 1 . «t 01 . VIII. pr.
vs. yi. c'j Ta\uK>.tftQv x. t. Sen fus est :
Ex quo tempore Ianiidae cum opes confecuti funt ,
turn gloria m virtutibus partem obtinent. _. t hxrro
ad Agefiae etiam majores , i pxovrcti ad ipfum Age-
fiam maxime refertur. Verbum txmtou Pindarus cum
acculativo junxit, cum foleat did exertai run,
Similiter Nem. X. 37.
ixerai 33 • ®txlt , itxrpuuv rolvyvarcv yivof ipuripav
tuiycco Tipi —
quem locum commode attulit Hermannus; minus
bene autem interpretari videtur Disfenius. For-
tasfe accufatirus pendet a fuppresfo x*t»: uti di-
citur (ialvtf*, ipxeatai, extuSeiv nvi, intellecta prae-
politione xpSt vel ixU — apsa frequenter cum
sxuiat conjungitur, ut unum fere verbum ambo
efiiciant ; excmplo Ilomeri IU A. 158.
xvxiltf , an' hxipuf —
K. *85. — r i/jMvrtt referendum ad yhos
quo fpectavit vetus grammaticus, cujus verba hoc
ordine disponenda videntur: rb yivof —u /w 5 me*
inolut rep 'OwfiiKv'
>j xtolivt M vi?<M 'K%xmv ixevhvrc.
If Qxvcpxv 333* Ipxcvrou , i, e. viam glorias infistunt.
Isthm. IV. (V.) 25.
— ei 33 rhfaxTxt
(hHtwj tpyuv xlktvicv xxixp&v,
cui opponit telxpu$:v clxov , i. e. io^ixv. 01 . VIII.
K 4 •
Digitized by Google
( iji )
69. Ufitata ct frcquens cst apud Graecos metapho-
rica hacc dictio. Ilerod. I; 1x7. eu rpiirerai ivi
\piuZix oS:v , pro, hr) \p(ZZac. Thucyd. III. 64.
HtTx yccp 'Ah, vxluv <xov ilh Unuv ixppfaxrt*
Homer. H. in Merc. 549. Eurip. Med. 1067.
Androm. 1126. Minus autem recte, ut videtur,
ii h in hac dictione pro vita dictum volunt : ut
Boeckh. ad 01. VIII. 69. Dorville ad Charit.
p. 522.
vs. 73. rexfixtpn %P%t* Exaw, 'i, e. Suum quem-
que opus probat. Breves hujusmodi fententias amat
Pindarus ; fimilis occurrit 01. IV. 20. hixstpi
r; 1 @?:-ru.v Scntcntia haec una cum
fc quern 1 hanc habet vim: Quamquam invidia, (ut
fieri folet) Agefiae laudes premit, tamen ejus vir-
tutem obscurare non potcrit: etenim cujusque vir-
tutem res probat; five, virtus cujusque ex operi-
bus elucct. In fcquenti fcntentia , verborum confe-
cutio liaec est : &\);uv (i. e. txcc/* s;
(£$. lici/TM xpi(txictt ('.trixpiuotmO rcTt, cl; tccts rpd-
ru; x. t. A. — pt5.uc; idem atque Qiim , ut os-
tendit Spanhem. ad Callim. Apoll. vs. 113. quern
alarum fingit Alcaeus , Epigr. V. (Anal, Brunck.
7'. I, p. 4S7.)
Mittia A M'py.px; c!ji$uyt xtipvyxs*
Xxct; est Gratia decuj ct victoriam afferens : ut 01.
VII. xi.
&>.},ore S’ aKXcv ixjzreiet Xctpi: frC«Xftio;> — -
cf, ad 01. If, 55. Ilaec igitur victoribus xsritxTtt
Digitized by Google
( 153 5
(t;?$xv y quafi unguentum affundens , prae-
ciaram five decoram praebet facicm.
vs. 77. si S’ ivj/twi into K uf.livxs k. t. A. Non
forte fortuna victoriam reportavit Agefias , fed di-
vina Mcrcurii ope et favore, tanquam religionis
praemium. Similis locus 01 . III. 40. jfqq. quem
indicavit Heynius. — pixTpust avbpst funt majoresma-
terni: intelligitur imprimis Elatus, pater Aepyti ,
a quo educata et veluti adoptata erat Euadne (fupra
32 - 350 5 lami ilia » atque adeo Iamidarum mater.
Hie Elatus habitabat uv'o KvAA«wx« opois, fub Cjl-
lenes finibus , i. e. in finibus Arcadiae fub monte
CylLene: quod etiam Paufanias testatur, VIII. 4. p.
604. “EXxtos is h%s rb epos Tvjv > in tots
evrew Anbvvftey, In eodem monte cum natus esfet
Mercurius , turn magna etiam religione colebatur:
ejus templum memorat I'aufan. VIII. 17. pr. Mine
etiam ’Apxxoixv siixv.pz rift # ; ut Homer. H. in
Merc. pr.
*E ppiijv Zpzvsiy 1 , At:; zx) MxtxSoi vUv »
KuM.fats ns&io'jTx xu) ' Apzxbi.;s v;?.uprj\cv.
Idem veto Dcus l%s 1 ixolpxv r otiihuv , certa-
uninibas protest ; unde uyzuoc dictus. Vid. Mitfcherl.
ad Horat. Carm. I. 10. 3. Eodem bonore et no-
mine tres alii Dii , Jupiter, Apollo, Neptunus
celebrabantur. cf. Stanlei. ad Aefchyl. Suppl. 192.
Aiii.uv ftcJpxv h. ish.x* Sic 01 . VII 76. —
4? fan pLijpzy* Nem. X. 52. seymuv fisTpxv — oiivovrt*
alibi. Dwixts Mali pro J.trxvsuTtxaii i fimibter
Pyth. IV. 217. Hcfycb. a<t ij*' torxveuri* Obfer-
K 5 van-
Digilized by Google
C 154 >
vandum , hoc vocabulum priorem fyllabam habere
brevem , ne forte eocLem fenfu accipias illud Lentu*
li (Anal. Brunk. T. II. p. 166.) ad Neptunian ;
VBI Tzlt TtiliZd
\Jjxitlx kx) Kirijt S upx
et alia , quae ducuntur a Xir;? , exiguus , quod
priorem fyllabam habet longam.
vs. 82. Zogav i%u rt»' is) yXuTatf. x» t. X» Poeta
cognationem rccordatus, quae esfet fuam inter et
Agefiae gentem, jucunda hac cogitatione ait fe ad
canendum incitari. Hoc autem lyrice et audac-
ter, atque ob id ipfum paullo obscurius, enuntia-
vit. Lumen attulerunt Heynius et Boeckhius ; no-
que tamen omnia fatis dilucide explicuerunt. Locum
ita interpretsndum existimamus. 2o& , h. e. res
quae in hominum opinione et ore verfatur , trxdi-
. tio , fama : ut Pyth. IX, 107. k ubi ex Boeckhii
emendat. haec leguntur:
— — ifts S’ u» Tit ieiiiv
Z.’-pxv xxeiifeevcv xpxaati %pht auiif iytlpxi
xxi ttx'.xix 24!-x Ttuv sptyovuv* —
etoiZiv feripfimus ibi pro iciS xv* Ordo enim est:
xxKxilk t it Jo£z Ttuv xpoyivuv rpdreti xjplot 3<-
\pxv ixeiifievov . crjitf iytipxi ieiiiv. cf. 01 . IX. 51.
nbi fimiliter irxkaix Cst vet us traditio leu fa-
ma. — h, 1. addit poeta xxivxt ktyvpcit , *i. e. tra-
ditio vim habem five inflar cotis fridulae • quae lin-
juam ad canendum acuit. Simili fenfu genitivus
jjonitur in Aefchyl. Choeph. 183.
' -■ ,*<■•*" . 1
IS
Digitized by Google
( 155 )
1$ oufiirm 51 irplmv irlvTavri fMi
sxyovtt i$pxicT3i luvzifiou rtoipiwpliac,
quod fecundum Schutz. ita verto: Exoculis atttetn
ficcis rcpentc prorumpynt lacrymartim guttac rivi
per hitman exundantis injlar. Similiter quoque in S.o-
phocl. Antig. 114. x>^ s t rripu if dicitur ala
nivis inflar Candida. — Cotis autem tropus duc-
tus est (ut Heyne monuit) ex vulgari loquendi
confuetudine , cum dicant tiyvrixi , o&xjOxi ykie*
axv\, toitxi atque ipfa lingua cum telo compa-
ratur, Nem. VII. 71. — dicitur a ryvpi prop-
ter fonum , qui editur , quando ferrum in cote
acuis ; ut recte Boeckh. Porro articulus * refer,
ad li£xv , non ad dxsuxf. — yd idtKovrx wpseipxti ; pro
(ici iUKtnTt , ut interpr. fchol. et ita Sophocl. An-
tig. 618. cit. Bqeckh. unde facile quis fuspicetur,
legendum esle yd iOe Asw# vtpaetpm , pro fit) idsKcvrt.
ut Iiomer. 11. z. 165,
ot yd Utltv yuyiyitvai out idiXoiirf.
et faepius Tragici : de quo monuit doct. Len-
ting. ad Eurip. Med. vs, 57. Attamen vulga-
ta lectio bene fe habere videtUF : nam occurrunt et
alia hujusmodi verba, quae cum*utroque cafu juq-
guntur: ut inAristoph, Pace, 180.
xtiicv fSporau (fyiv*;') yte xposiSxX ;
i. e. unde hominis vox mihi accidit ? pro quo ufita-
tius (i cl itfiitk&x Af. Similiter irpopirhrTtw interdum
prq dativo accufativum post fe habet ; ut docuit
Reiskius ad Lucian. T. II. p, 871. Hemft,
Utroque item cafu occurrunt verba , utlpxejSxi , tit-
ib
Digitized by Google
C 15 6 )
epzesixt, t'tuhzi- Vid. Hcmftcrli. ad Lucian. T. I,
p. 16. Wyttenb. Ribl. Crit. Vol. II. Part. I. p.
43. fq. — xxt.lipc.isi Tvj-tri » per fuavcs tibian/m
fonos. nvdxi Ciepius dicuntur mufici foni: unde
Av\;vt i$u viscvrat Myrin. IT. (Anal. Bmr.ck. II.
p. 107.) et Mcjtrx dtumcoi Pindar. 01 . XIII. at.
vs. 84. uzTp:[j.xTxp x • t. A,. Metopa ex Ar-
cadia oriunda uxor erat Afopi, cujus Glia Thebe,
a qua Thebarum civitas nominata. Vid. Bocckk.
Hinc Pindaro , tanquam Thebano , cognatio erat
cum Agefia, qui Arcadicae erat originis. Sae-
pius poeta Guam cum victoris gentc cognationem prae-
dicat : ut Pyth. V. 72. fqq. Isthm. VII. (VIII.) i 6 . 1 qq.
Pi iSx irii^ntircs vocatur a Audio Tlicbanorum equitan-
di ; unde eqfitti tmmrou Eurip. Phoen. 17. cf. Bocckh.
r Si epareivbv xtoptai , nempa e fluvio Dirce •, cu-
jus amoenitas et falubritas celebrate est a poetis : ut
ab Aefchyio, Sept. adv. Theb. 292. qui vocat
vdiip AtpKxi.v turpx(p : '?X7ov 7ro/ixTav. Caetcrum T lu-
be* aqudm bibere ornate dixit , pro Thebas incolere :
quae dictio ufitata poetis. Sic Germanus appcllatur
Rhodar.i potor. Horn. Carm. II. 20. 20 ubi vid.
Mitsch. cf. Pyth. IX. 91. item sr/«, pro
wtvu, fatis frequens est in poetis, lit mirer, fclio-
liasten accepisfe pro futuro, cum vertat ytimitxi.
• vs. 86. xKikuv voixlKsv vp.vev> Elegans dictio , a
florum dimilitudine defumta, qua faepius utuntur
poetae. Horatius , Carm. I. 26. 6.
O quae fontibus integrJs
Cauda, apriccs nccte floret ,
Ncc
Digitized by Google
C i57 3
Ntctc tneo Lamiae coror.am ,
Fimplri dulcis,
> Eurin. Hippoli 73.
{re; ri/Ss has r.Ton ieQxvcv ir^piiroxi
?.h/jluvo; , u ls7ir:n>x t *cv(/.y,vetg Qlpw
flbi >.siyii> iy.v.pxT.t; dicitur Mufarum hortus ,
qucm fimiliter finxerunt poetae. Pindar. 01 . IX. 29.
i^xlpsTCv Xxpiruv vsftcyxs xxn:v,
Cf. Plat. Ion. p. 534. B. Pluribus ltaec illustrarunt
Valcken. et Mitfdterl. ad Eurip. ct Ilorat. 1 1 .
vs. 87. Srpuvov vuv x. r. /. Jam, praecTara
Tliebanorum originc expofita, poiita mcnte in*
citatus hortatur choregum , ut vetus illud op-
probrium (htoTlxv ju') , immarito gcnti fuae in*
hacrcns , vfndieeC. Hoc cnim opprobrium ducturti
crat, ut videtur, a barbarac ct'jusdeifl gcntis no-*
mine (qui appcllati erant a qua gente
Bocotos oriundos esfe vulgo credcbant : hinc ati-
tem fimul ad crasfum et pingue Boeotorum ingc-
nium notandum adhibebatur , quo fpcctat illud Ho-
ratii dictum :
Boeotdm in crasfo jurares acre natum.
Ep. II. 1. 244. Nam ftupidum et inertern no*
tat. Vid. Aelian. XIII. 25. et ad h. 1 . intp. Egc-
runt de hoc proverbio ; fchol. et VV. DD. quos
citat Boeckh. Hoc igitur probrum Pindarus dcpel-
lere ftudet ixxUa* nempe verA Thebanorum
originc expofitA. — Prius tamen , quam gcntis fuae
nomen vindicat, debitum folvit Junoni honorem.
Juno autem unde h. I. TlxpSsvix cognominctur ,
non
Digitized by Google
C 158 )
non convenit inter intpp. Seholiastes Uxpkvlxv expli-
cat tv naphvlifi tm cpti <nji 'Apxxl'a; rifJWftiw
Sed in hoc monte haud cultam Junonem , ne-
dum cognomen a loco csfe fortitam , relatum est.
Alii cognomen hoc ab infula Samo ductum existi-
mant , ubi ’Upxv YlxpisvU* cultam esfe con Hat ,
appellatam , ut vulgo putant,a ftmioParthcnio , qui
postea Imbrafus est vocatus: teste Spanhem. ad
Callimach. Del. p. 416. wndc duxit Mitfcherl.
ad Homeri H. in Cer. p. 434. fq. ed. Ruhnk.
Mirum vero, cur Pindarus, in Stymphalo cele-
brando Samiam Junonem memoret. Potius Stym-
phaliam Junonem intelligendam esfe , merito Boeckh.
cenfet, quamvis cognominis ratione non addita.
Equidem hoc cognomen non a certo quodam loco
Junoni datum, fed ipfi Deae proprium fuisfe exis-
timo. Juno enim quamvis conjux'et mater , virgi-
neae tamen castitatis amore crat infignis. Hinc
ilia Argivorum fabula, Junonem apud fe quotan-
nis in fonte quodam lavare , et lavatam denuo vir-
ginem fieri. Paufan. II. 38. p. 201. Olyinpiae item
in Junonis horiorem inflituta erant festa , in qui- *
bus virgincs certamina agebant. id. V. 16. p. 417.
In Euboea autem Junonem napievev appellatam es-
fe testatur fchol. — * A xapilvo ; , virgo , ducitur
xapdhicf , virgineus , virginitatis Jludiofus : a quo
Junonis cognomine infulam Samum quondam Farther
mam , et fluvium Imbrafum Parthenium nominata fuis-
fe opinor, quod contra folcnt opinari. Cur poeta
Junonem hie memoret, latis causfae erat in eo ,
quod
Digitized by Google
C 159 )
quod Stymphali praecipuo honore colebatur, tes-
te Paufan. VIII. 22. p.640. Accedit, quod nonnul-
li ferunt apud fcho!. tw 'Aywlotv i^piiszcixi ayx>y.x
"Hfixe-, quod tamcn est incertae fidei. — Aeneam ,
quern alloquitur poeta , cljoregum fuisfe, fatis pa-
tct ; vcrofimiliter antem fuit Agefiae .propinquus ,
in cujus gratiam hoc munus fusceperat , ut docte
ostendit Boeckh. — yvuvai h. yvuphxi, apcrtum
faccrc.
vs. 90. irr) yap ZyytXo; opiis, jc. r. A. Magni-
lice his verbis Aenean compellat , tanquam Mufa-
rum praeconem et nuntium ; quod nomen in ipfum
poetam proprie conveniebat : 11am uyyexce , zyytx-
miv de poetis dici folet. Simili ratione Nem. III.
pr. juvenes , quibus chorus conftabat , appellantur
(tiXiyetpvnv riKrovts xuzuv » quod proprie item est
poetarum. Sed niimrum ad carminum fuavitatem
praeter poetam non minimum conferebat chore-
gus una cum clioro; unde hi etiam in eandeni
vcniunt laudis focietatcm. — <tjcvt«a* lyrice pro
co , qui fert fcytatam , i. e. MouvSu xtfpw§. Simili-
ter intelligcndum est id , quod occurrit in Epigr.
•Sfs-s-. (Anal. Brunck. T. III. p. 260.} DXIX.
Mcurduv itolv so;xx <—mm
ubi soptx dicitur is , qui Mufarum voces profert ,
M cv«Zv vpoQvjnis- Non minus lyrice is , qui car-
mina parat , vocatur xpyTtip *<»&*» : quippe ut vinum
e cratere , ita e poetae vel cantoris ingenio aut
ore carmina profluunt. Simili dictione ufus est
Aris-
Digitiz
L
. C «6o )
Aristophanes, quum festive ita de fycophanta di*
cit :
xdyxp^bv a.yy:t hat ,
xpaTXP xetx&v — x«i kuAi£ ,
ri it pay pear iyxuxxrSxu
Acham. 936. fqq. ' cit. Heyn. — Eadem meta->
phora Kcpxviuen de poetis dicitur, ut in oda Ana-
crcontica aoseTt.
Th>lttptMv rods pelt pc ixo;
cvyicepxcnxi Tit (y%kt,
et in Epigr. *S«r/r. (Anal. Brnnck. T. III. p<
371.) DLXXIII.
vs. 92. th'ov 51 usuv&oSxi x. r. x. Nunc vertit
fe ad Syracufas , Agefiac civitatem , in qua habita-
bat. Pergit igitur ad Aenean : jube porro focios
five chorura , Syracufarum et Ortygiae meminisfe ,
h. e. praedicarc; ut fupra vs. 11. Hue pertinent
verba Aristarchi in fcholiis, quae fie eniendanda
videntur: rr7; kxtx rev y,opov ttirhv * emxb.sxtrcv , rat'
re 'L-ipaxzwuv pttpt.-.7,a6xi x. r. A. Vulgo legitur jolt
X-/.TX t:v xpivcv s'nrtlv , ixixtXevm x. r. X. Orty •
gia , vulgo infula dicta , vetustisfima ct nobilis Sy-
racufarum pars , Dianac facra ; in qua Celebris fons
erat Arctlnifa. Ibi praeter Hieronis regiam ipfius
quoque Agcfiac aedcs fuisfe verofimile est, ut mo-
nuit Boeckh. cf. Cluver. Sicil. ant. p. 187. fqq.
xatiapp ffKiXTTtci] (_<ncj~7pc l )') itixuvt b. juste gubernans ,*
de qua Hieronis laude ad Pyth. I. 86. monendi erit
locus. — dpcp&js t .Axpczrpx , t.euxlwsu re Ouyarplt
r
t:-r
Digitized by Google
C 161 )
uprav kx) ZifvJj A rvxtsu upiro; , ornate pro in$irtt
{administrate Axjxxxpx xa) V.ipxv x«i Z^t* AnvxLv*
Ceres et Libera in Sicilia praecipuc coleban-
tur, iisque tota infula facra erat. Cic. Verr. Act*
II. Lib. IV. 4S. Harum Dearum faccrdotium genti-
litio jure exerccbat Iliero, quo fpectat poiita; ut
nionet feliol. cf. Boeckh. Ccrerem vocari Jtciuxiire** v
a rubicundo frumcnti colore, putat Boeckh. com-
parans Ilomerum, a quo LaitUmi). dicta. At
epith. Dearum commune est, ad comae co-
lorera praecipue fpectans; et h. 1, tjsevjtxive^x ex
prisci fcrmonis ratione pulcritudinenr notare vide-
tur. Ita enim antiqui aurum, argentum, purpu-
ram , violam , rofam univerfe ad pulcritudincm et
venustatem fi'gnificandam refercbant. Hinc Bacchus
X:uTcxiu.ne * Thetis ipyypdrt^x , Venus piiomi%u{%
alii aliis cognominibus appcllati. — Libera est
Af Jx/jt a-5? , candidis cquis vccta , quod cognomen
a lunac fuigorc accepisfe videtur, cui etiam currum
tribuit Pindarus 01 . III. 20. Similiter fa’ pa xeu-
x&xoihst; dicta ab Acfchylo , Perf. 384. et aliis ; item
*H«» leuHTTOf. Vid. Stanl. ad Aefchyl. 1. 1. Scholias-
ts ideo hoc epitheton Proferpinae tributum dicit ,
quod candidis equis ab Infcris ad Olympum vehi
fingitur; fed hacc fictio, vide, niim a'o ipfo Lu-
nae ortu fit deducta. Zsjxk xpxto-: pro fimplici
cujus potentia clara; fimiliter Aefchyl. £umen. 27.
noatiSivoe xpxrcf y.xlourx, *"Eadem eircumlocutio-
nc, quam amant Gracci poiitae, dicitur otiveg ie-
hio*> Pindar* Pyth* IV* 144* ’A 0 jjw rSLce. Ae-
L fchyli
Digitized by Gflogle„
( t(k y
fchyl. Eumen. 295. Gi'tt'ttyxfecto. Homer. H 1 . in Rferc'.
1 1 5. fimilia. Cf. quae annotavit Alberti ad Hefyeh.
V. @kv * Hpxk ; r — Jupiter atitem Aetnaeus dictum
ab Aetna civitate, nuper ab Hierone condita i ut
cenfet Boecfch. Mihi potius ab Aetna monte ita
cognominatus videtur, quo nomine Jovem in Si-
eilia honoratum puto. Ita 01 . IV. in civis Ca-
marinaei foudibus r eundem invocat :
a.K>? % u K pivots xxi, 0; AJrvxv i%eif ,
Itcv iveptlevixv e<xrcyxt0ce>,x T ipt(3p!piou»
ef. Pyth. I. 39-. fq. Ad montem quoque Feferui^-
tur, ni fellor, ill! fchol. verba: h rf Amu A lit
Ahvxlo'j kyzhy.pt Upvrxt , xx't esprit AhvxTx xxhefrxtw
vs. 96. iluteyu Si fits — ytviexsvTi. Antiqui
grammatisi verbum ytvupxorri h. f. interpretan-
tur, yvapltytmv , iifxvoZiriv* Sed fefellit cos Pin-
daricae dietionis ratio. Potius ita vertendum: ly-
rae ct carmina ilium norunt • pro quo vulgart
modo dixisfet: novit Hit five expert us ut faepe
chororum laudcs et cantutn. Similiter 01 . VIII.
83. 0 r’ iv *Apytt %xh xi( lyvu fttv. etiarn Argi-
•fum aes novit ilium ; h. e. novit Hie five nac-
tus est quondam Argivum aes (ccrtantium prae*
mium). — Eadem ratione frequenter ufurpatur
etiam V. \xy%xvtn. ut 01 . XI. (X.) 92, 0 Z-
Ttf i hxx,u v xotpxlvx xhhirptov ivzrkw n nyepdrxTop.
dictum pro, or htZroi, ov ihhorpiot voipstiv hay t , —
Opes, quas olienus hSeres fortitur , dolor cm afe-
runt morienti : ad quani fententiam una cum prae-
x«dd. cf. homer. It. e. 153 — 158. Similiter
ex-
/
Digitized by Google
( Itfj )
txplicandum 01 . Vni. 15. S/ipe 3 ’ l*\lp nttv
/uf Zw) yevti/Jcfk vulgari tnodo dicitur J IkKu-
pdiexTt irirptov abv A /7 ycvsSxiu. Vulgo minus recte
intefpfetantur. cf. Pyth. 11.27. al. — Caeterum Hie-
tonem a poetis Pindaro , Simonide , Bacchylide ,
quorum ftudiofus erat 4 multis laudibus cum ob
Victorias , turn aliis caiisfis celebratum fuisfe, et
fponte intelligitur , et Pindarus indicat 01 . I. 14.
fqq. ubi cf. Boeckh.
vs. 9?. fit/ Spxbcoi xpivap x. r. A* Hierottis laudi-
bus addit votum pro ejus felicitate: fie demuto,
regis benivolentia conciliata animoque placato ,
Victorem Agefiam ei commendat. xpivsq iQipirw,
Umpus fubfequens five futurum : ut 5 ir^piuv xfi-
not Aefchyl. Eumen. 84a. — Spxfoot (tpxC-
ecu') fo&v , nt frangat five affllgat illius opes. He-
fychius t ipxutt , ffwrpt&ii. ubi opportune Alberti
citat Jerem, cap. XXVIII. 30. ed. Vatic. idpxCodi
H ivvxtelx xutuv. Verbum translatum viderl a cu-
ruli certamine, monet Boeckh. commode afiereni
Eurip. Hefc. fur. 776. (780.)
iSpxoes S’ fa!3cv xe\atvbv xpux.
Eadem metaphora dicta funt ilia Cicefonls (Or.
Iir. a.)t „ O fallacem jhominum fpem fragilemque
fortunam et inanes nostras contentiones , quae in
medio fpatio faepe franguntur et corruunt. ”
VS. 98. ffUV Ql\0$pt3VVCCIt tvypxTOIt K. T. A. Qi\:~
Qpcsuvy est comitas feu benevokntia ; <p t \a Qpoouvsi
funt benevolentiae indicia, ut festae epulae, gau-
dia , apparatus. — Pro genitivo 'Aywia , praefer-
L * rem
Digitized by Google
( )
rcm dativum ’Aywtf , propter ufiim Pindaricum,
Ol. XIII; 28, Z ti> vcm tp , — 2 <§i*i ie cl
iyxcounv rtSuic- Pyth. VIII. 5. UuOiiuxxj ri/xcc v
’ Apizepevti iextu.. Py;h. XII. 5 * r: 3 ’
t* Huiuvac fi/Zstjcj M !$$• ad quem locum luce jam
annotavit Schmid, cf. Epigr. xSstt CXXXVII.
(Anal. Brunck. T. III. p. 177.) — Porro wertMtri-
fn.fi/oc poSta ad yuuzv retulit, cum proprie ad Age-
fiam pcrtincrct. Agefias igitur una cum Iblenni
pompa confert fe Stymphalo Syraculas , quam
utramque habebat patriam : hinc Pindarus dicit ,
clxodev uxa!f, dc quo in atgumento egimus. Ad
Stymplialum baud dubie referendum, quod fequi-
tur: 'xaTi/ fCutj/.oio xiI-jivt' ' Apxxbixp, Boeckhius in-
terpretatur Arcadiat metropoHn • at Stymplulus
Arcadiae metropolis non est lubita. Potius ita
accipiendum puto , ut II dixislet : p.cItsvtx tx.v exurou
/tjjr&uc, 1 ,TiixQx\tv ‘ApKx'iixg iroitv, patriam fuam,
Arcadiae urbem Stymphalum , relinquentem ; pro
quo Pindarus breviter , ut folet , dixit ’Ap-
v.xbl: 1?, cadem fere ratione, qua Graece dici folet-
Xi 6 fx 0 x\o; Tiji ’Apxaiixs, O bin io'vtp
AiJiexiaf , fimilia. Mjjti ip elegantcr dicitur patria ,
quae civestanquam parens procrcavit et aluit. 01.
X. 22, Pyth. VIII. 103. cf. Acfchyl. Sept. adv.
Theb. .16. fqq. Plato, dc Rep. IIL p. 414. E. —
’Apxxolxi fu/xqkcic ; utllomerus, ’A/vaS/V vohjziix^
xx , pc-^uc. II. in Pan. 30. in Mercur. pr.
vs. ico. iyxSxl 2 ^ niXovT iv x f ‘ixefix *. r. A.
Duaj> civitatcs poiita cum duabus anchoris compa-
Digitized by Google
I
C )
fat , quibus civilium turbarum tempestates- posfit
fiistinere. Qua comparatione faepius utuntur Grae-
ci : ; in Aristid. Banathen. T. I. p. no. ed. Jcbb.
rtbi de Athcnis' dicit : yip >} rikip i&irrviv -sap-
tlyj rcii iv yj(* Kcnifv tviiif ipyjic. naCl xivrts
hr) Sv'jTv ipuelv lldixv cl "EARsjMff , «A vM vcpiliraiTic •
)S!tf. jt liv ei«xssi rv,v dpxxlxv* xotvijv Si xrxvrei rxi-
rw rpotewtti&vui vdkiv. cujusloci mominit Erasmus
Adag. ditabus aticoris fultus. cf. Eurip. Phaeth.
fr. VI. cd. Beck. Simile est celebratum illud So-
Jonis dictum de duobus confiliis Athenis conftitu-
tis: olcpLivof iv) 3 vt) ftsvkxTf uavep iyxxipxn cpuolezv
JjTTtv iv aakcp ii]v wikiv cutcQxi. Plutarch. T. I. p. 8S.
Eandem comparationem ad feniorum concilium in
fua civitate transtulit Plato de Legg. XII. p. 961. C.
Qypd 1 tt Tip rcurcv (_riv £yA kcyov~) ( 3 xk:ira clov dy-
xupxv ircijyp T'j; Tokctv; crsc/Tx c%:u 7 xv roc rpictypx
ixuTtji ffai^eiv iv ^•jij.ttxvtx . x ( 3 :y>.o.ueCx> Quibus
jungantur ca, quae Bocckh. h. 1 . contulit.
vs. 103. SstruoT* vcvTopu S)v , k> r. a. Finem car-
mini ftatuit, votis Neptuno faciendis pro prospe-
ra Agcliac navigatione. Neptunus appellatur ni-
r/s ’AxQitpItxs', qui ritus in Diis appcllandis fae-
pius est fervatus : ut annotavimus ad 01 . II. 85.
XPwwkitctT:; , i. e. anno colo inflructa; quod
est Dearum epitheton, ab humana confuetudine
ductum ; cum colus praecipuum esfet mulieruin
inftrumentum , ut ex Homero notum est. cf.
Bocckh. — Addit votum pro fuorum carminum
L 3 flo-
i 4
Digitized by Google
( !« )
flore. — ofiwv Mot turtpxlf , ornate pro r) turtpxlt
five jijy Tipxj/iv , gratiam , fuavitatem , pofUit,
Nam Mot da rebus jucundis ex fuavibus interdum.
ufurpatur, Hac preceillud, credo, Neptunum pre*
catur poeta , ut carmen fuum , in Agefiae laudem
confectum , falvum transvehatur in Siciliam et gra-
tum fit Syracufanis.
AN-
Digitized by Google
ANNOTATIO
1 N
P Y T H. L
vs. i. ymnia <J>Jpftiy£. Magnificum exordium de
lyraeet muficesvi atque laudibus : quod in ApoHinis
honorem , Pythiorura praefidis ejusdem et mufico-
rum Dei , maxime conveniens ; turn etiam ad Hie-
ronis regis animum , curis , fi forte , distractum et
agitatum , componenduni et mufices dulcedine deli-
nicndum haud erat incommodum. Lyram faepius
invocant lyrici poetae: ut Pind. Nem. IV. 44.
Sappho fragm. '
aye ftch 'Six Qvvxetrvx yivtm.
Horn. Carm. I. 3*. pr. ubi plura notavit Mitfch. —
Lyra aurea est Alvina , ut mox dicit. Mu f arum et
Apollinis injlrumentum : quibus, ut Deorum om-
nia funt aurea, fic etiam aurea lyra tribtiitur a
poetis: ut Hefiod. Scut. H. 203. Callimach. Apoll.
32. fq. ubi cf. Spanhem. Horat. Carm. IV. 3. 17.
Tibull. El. III. 4. 37. fq. Ovid. Art. Am. II. 494.
Similiter plectrum Apollinis auretit# facit Homer.
L 4
Digitized by Google
C Itt )
H. in Apoll. 185. Pind. Nem. V. 24. — Aurea lyra
etiam vatibus ob cantfls excellentiam tributa : ita Or-?
pheus xfivn'-upyis dictus in Anal. Brunck. T. I. p,
183. T. III. p. 253. Epigr. CCCCLXXXil. item
Sappho fingit'ur yi prlv tyturx >.upy,i. Epigr,
(ibid. T. III. p. *<i.) DXXI. et hac ratione Hora-s
tins Alcaeum aureo plectrt) fonantcm facit. Hand
elegans fane , imo abjecta fuit quorundam opinio ,
a fchol. prodita, qui c rederent auream citharam
poetae ab Ilierone promisfani : hinc fciliccc natam
esfe illam citharae aureac laudationem.
VS. 2. cu'&iziv M usxir ktsxvov) Ip VOCe trvyhxw
non confentiunt inipp. Zwhxof ct euviueTu proprie
nfurpantur de eo, qui alicujus est in judicio fo-
cius vel patronus : ut Stcph. Thef. L. G. aliii
que docuerunt. IJinc ad muficorum conccntunt
translatiun , eiivhw est a 6 , aon^Sae, ut fchol.
et Hcfych. interpretantur. Itaquc fic accipiendum ;
A urea lyra , ApolUnis et Mu far am injlr amentum
(*T£2i iov), eadcmque voces focia et adjutrix (tryvS/-
x;;). Pindarus -arixm aMuov conjunxit; quod nos-
tro feufti durius , at idem illius dictioni con-
gruum : ut 01. II. 8. opdoxaHv. ibid. 49.
ipwyiv. Siinili modo ./eiprut, a judiciis item
defumtum, ad cantum transfertur: Pyth. XII.,
*7. tibiae dicuntur sriffll ycpevrscj putprupei ; quod
A *
huic dictioni prorfus find c est , ut rccte Ileynius.
notavit. Eodem fenfu citliara ab. Iloniero Apollinis
train appdlata. H. hi Merc. 478. Miror
equidem ikrniannum , qucui fecutus est Bocckhins ,
hac
Digitized by Google
C i<$ 5
hac interpretatione rcjecta , arliam nec ufitatam in-
fulisfe illius vocabtili fignificationem. Accipit enira
vi pasfiva : xrijuet, quod communi jure ab utrisqu •
(Mulls et Apolline) posftdetur ; etconfert vocabu-
lum Hjhimv, ’quod jure alicui competit. Pyth. V,<
103. add. Aelchyl. Eum. 795. fimiliter ctiam vriii-
xtjf rlvi t -est alict/jus imperio fubjcctm , live alicui
obnoxius. ibid. £55. Atqui li heixoc ct
pasfivam habent vim non idcirco idem valet da
voce /rv^ixss. Similiter differuiit ewfzw et <r6w:~-
txoc, ; alterum pasfivam , akerum vim liabet acti-
vam. Pytli. IX. 59. Isthm. HI. 17. Quamobrem vett.
grammaticorum et Ileynii interpretatio imice mihi
probanda videtur. M mS» iovKoxauav . li. capillos
pulchros habendum, cf. annot.- ad 01 . VI. 29. 1 'q. -
vs. 4. ixouei (jh (Sine-, k. r. A. Biffif est
faltantium incesfus, qui pedis fublatione et poii-
tione ( 'jZpsti zxi She 0 conflat ; rhythmici motfis
principium. Vid. Platon, de Rep. III. p. 399. E.
Legg. II. p. (S70. D. Turn decorum in faltan-
do fignificat motum , atque ipfam adco faltationem :
ut explicat fchol. et Hcfych. i $061*69. Eo-
dem fenfti fiziveiv'ct tullzheiv fignificant %;peoeiv ,
ut interpretatur fchol. ad'XfistOph. Ran. v. 379;
et lie corrigendus videtur Hbfychius : ln&ehf. —
ZpajfY,. Vulgo wp/w cf- Boeckh. et, qui- praei-
vit, Spanhem. ad Aristoph. Nub. 638 ct 651. ad
Callimach. Apoll. vs. 12. cLyxxtxi; <zpx & , lactitiae
Ct festivitatis princeps live auctor praecipiia.
I '* . * ' * <
V 5 vs. 4 .
Digitized by Google
C <70 )
vs. 4. iywrtxipuv — iXfM^cfi-¥X» Antiqui gram-
tnatici his verbis intelligunt citharae praeludia , quae
vacant, five rat xpoxvxprnvireicm Nam xpxituo*
est muficorum propria vox, fignificans pauca ilia,
xjuae citharoedi, antequam legitimum carmen in-
choarent, canebant,vel emerendi favoris gratia, vel
cantfts praeparandi (cf. Quinctil. I. O. IV. 1.
pr.); velut in luctando athletae concutiendis bra-
chiis certamen folebant praeparare, quod ivxxtvilv
appellatam. Utramque notionem eleganter conjun-
xit Plato, de Legg. IV. p, 722. D. on xiyuv nh
xi’-nuv xx) ctuv (pant) xfKonuvvtxs , xposlfiia re *«
no) cx*ibv olio rivet uvMuvjteii , ixeuaxl ram Surens*
ix ‘X f 'W* lv » XW t t J - av xp' 0( ydw.v *tpaivtc4ou , xx'i ih
*ou xiSxpt&ms keyonsvuv vixav *x\ xccrtit imi-
wf itpooijjjx ixv(tx<sS( tmrculmnlv* vpfaftrxi. quern
locum docte illustravit Ast. In eadem re ulurpa-
tur ivxpxMecixi, quod vett. grammatici interprc-
tantur xpocifitx^erdxi j unde ductum £va/ 3 i^ t h. e.
proprie canendi incept io ( 1 } avxxpsuatc') , deinde item
xpoei/Mcv , Apx* Vid. int PP* ad Hefych. w.
l>)v et ivafiJikXtTo » et qui ibi citantur. Itaque h. 1 .
Xfo:tydcov Tfu£fi»CSt idem , quod iotfsakKeiOxi
repooliuxi five fimplicius, xpo:i puifcixr. Ipia autera
xpetfux dicuntur Ayw'wP * » q uod choreae praeci-
cinunt. Aliter explicat Boeckh. ita vertens : Cfioros
ducentiurn hymnorum quando initium facts . dv: ~
&c\xs interpretatur primos citharae fonos , quam hoc
ipfo verfu demum accinisfe cenfet : xpiointx acci-
pit pro ipfis hymnis; qua fignificatiooe hoc vo-
ca-
Digitized by Google
C 17« )
cabulum ufurpari docuerunt Menagius ad Diog. L.
VUI. 57. Wyttenbachius ad Platon. Phaed. p. 115.
alii ; potiiis taman , fi hanc interpretationem fequa-
re , rposlftt* bic aceipias de hymnorum princi-
pio, quo fenfu magis convenit epith. iyttrlxop* •
Ita xpoelfttov ufurpatura Pyth. VII. pr. Aerchyl.
Agam. 8*9. quod idem vuvsu xpox&pucv dicitur
Nem. IV. 11. Congruit vero haec Boeckhii inter-
pretatio cum antiqua, ut acstimatur, hujus car-
minis melodia, in qua ad tertium demum vs. ad-
feriptum est: Xapbt de xitxpw, ut duo priores vss.
fine inftrumento a folo coryphaeo videantur canta-
ti. Vid. Boeckh. Metr. Pind. III. 12. Atque hunc
ipfum antiquiore tempore apud Graecos morem ob-«
tinuisfe, ut non chorus inftrumentorum fonos fe-
queretur, fed inflrumenta choro cantanti accine-
rent, Boeckhius aliique ftatuunt, inducti auctori-
tate Pratinac, veteris poEtae, qui Pindaro fere
aequalis fuit, apud Athenaeum XIV. 617. C. D.ubi
haec leguntur: Upxrivxt SI b <b?.i£eue *uk^
xxi v luvStQopxv Kxrtxfaruv rue bpxfcp*e 9
iyottxxriiv rmie ir ) r£ rove au^Tote t*A <rwau\e7*
rtU %opoTs, xnbxvtp ijv xurptev, £\>.x rcue xbpoue
cuufitv rs7( tuhvtxlt* 0 * cv* it%fi Suptbw xxri t£v
rxvrx wcuvvTHv b fi pmivxt ■> ifiQxvi&i 3 /i rolls roi
vropzwxros. Sequuntur deinccps Pratinae verCus *
in quibus hi praecipuc memorandi:
ret*
Kotrkai aij , Uiep'te , (ZxzlKstct*
b 3' xikbi ujepsv %s;furr«*
«u4
Digitized by Google
C 172 )
tu 1 yxp i:6' vxyphxt xu,uuv pi!v:v, 1
* Supxy.dxois re wuypmxlam '?
iurJilMZt ^pxr^y.ilUAt
Pro 0 S’ av>.o! cdd. cu¥ av>.cei quod haud fcio,‘an't
probandum fit. Invehitur'Pratinas in nimium.r/-;
biarnm ftrepitum , quas a multis ut indignas et in- i
decoras fuisfe improbatas, fatis notum est; unde
etiam a Minerva repudiatae- feruntur. Plato de Rep/ -
III. p. 599. D. ubi cf. Ast. Comment, p. 456. Has
igitur a facris choris ad lascivas comisfationes re-
jicit, vetatque in postcrum adhiberi. : Quod au-
tem in praecedd. vittiperatur, r:u? xvkt/rx; w vuv-
avkciv toi ? xopiisy KxQx.it ip ijv ttxrtpm , &Mm rouf
%cp:vc ffv'jfietv roTi txT;, fpectant haec ad tibia'
rum abufum, quum vehemcntiore earum fonitu vox
obrueretur ; ut non , ex antiquo inftituto , vocem
tibia adjuvare, fed vox potius ' tibiae adjutrix vide-
retur. Quod reprehendit etiam veteris ille discipli*
nae vindex , Plato , de Rep. p. 400. A. ubi praecipit ,
rev it six tui key 4) ivxyxi^/tu sxerixi text to pitko ; ,
£k?.x txM hiym toZ! re xxi ptekfi- Ex his vero milii
non patet , quod inde collegerunt, citharam tibiam-
ve in canendo antiquitus non praeivisfe , fed can-
tanti demum choro fuisfe adhibitam. Contrariuin /
potius videtur cum ex iis , quae modo de propria r
vi vocis rpsclpticv vidimus, turn etiam ex aliis lo-
cis effici ; ut e Pindaro , ubi in Thetidis et Pelei nup-
tiis Mufarum chorum deferibit, Nem. V. 22 fqq,
TTfcfpzv d'e xxi xthots aiii' tv Uxkltp
fAeiaxx i xaMuscf %iph' iv 5 * fxeaxtf
Digitized by Google
C *73 )
Qipfttyy’ ’AWAAav ixr&yy.u<rrov%(wriq> TrP.xKTpy’SiJiKxv
ayiao ir&vTsimv vifucv. ■ •
Canebant Mufae, Apolline cithara modos praeeun-
J£. Idem in faltando cantandoque fit apud Home-
rum , loco fupra allato , prooeni. p« 5. quocum cf.
Atlien. IV 7 . p. 180. Ejusd. II. in Apoll. 514 -517.
H. in Merc. 425 fq. Hinc etiam citharam /xarlo'
vuvuv vocat Aristoph. cf. quae annotavimus ad
. 01 . II. pr. Eundem morem expresfit Ovidius , ubi
Calliopen canentem inducit, Metam. V. 339.
. Calliope qucrulas practcntat pollice chordas ;
Atque hace percusfis Jubjungit carmitta ncrvis.
• item Horatius Carm. IV. 6. 35. ubi pueris et
puellis , faeculare carmen cantaturis , his verbis
praecipit :
Lesbium fcrvate pedcm meique
Pollicis icturn.
P ollicis ictutn dicit &\ «j 3 aAijv, quando cithara pollice
percutiebatur (h. 1. ttetoty/Avz'). Hinc facile aliquis
hoc iplum Pindari carmen fibi informet tali rnodo
cantatum , ut , praeeunte cithara , primum et alterum
verfum folus coryphaeus , deinde hunc et proximos
verfua, cithtram fecutus, totus cantaverit chorus.—
Hacc funt , quae mihi de ea re quaerenti fe ob-
tulerunt; quae nifi omnino probentur, at digna ta-
men fpero futura , quae diligentius pcrpendantur.
VS. 5. kcc'i Tiv aizptccrxv xepctuCov k. t. a. Jam in
ipfos Deos praecipue vim mufiees celebrat. Nota est
enim antiquorum opinio , Deorum vim et iram car-
minibus Qwipi * faciarij unde illud Ovidii:
Car-
Digitized by Google
C «74 )
Carmine Di fuptri placantur , carmine Manet .
Hanc vero fententiam magnifice poeta omavit. —
alxptxriv xspxwfo devxiv srupiti pro rrvp ihotcv
atxnxrcd xspxwsu , ut recte fchol. monitit. Fulmi-
ne , ut Jovis telo (Bite <) , fummi Dei potentia ,
vis, ira fignificatun 01 . XI, (X.) 83 fqq. *«»
kaittropteix Bponitv xxi mptriXanev ( 3 ikos opsix-rC-
•xtv Aid , iu xxetvn xpirei aliuvx xtpauvlv ipx*
pirx. Egregie xtpxuvbt dicitur euxt*xrity h. e. /xa*
Xia-oe , xpxrepi ; ; epithettm a JoVe ipfo translatum ;
ut facit quoque Aefchyl. Prometh. 358 fqq. Simi-
liter xcpzuvb; vxpi( 3 hi vocatur, Nem. IX. 24. Nam,
ut H. in Jovem dicit Cleanthes ,
rev yocp ux'o vkffyfli Qiireue travr’ ifflyxvtv.
Male interpretari folent fulmen cuspidatum. —
divxoi proprie est perpetuo fluent } ut nyy* devaot •
fimilia; deinde ad ignem et alia translatum. Simili-
ter cti&tsos , quod proprie de igne dicitur , etiam
ad aquam transferor; ut 'nxtxvoTi Z<r( 3 ttov xipev*
Oceani flumen perenne. Aefchyl. Prometh. 53a.
vs. 6. tu hi b’ xvx xxu7tT<p Atit Merit ' x * r. A,
Egregium phantasma. Aquila, acerrima ilia Jovi9
custos et armigera cantu demulcetur et confopi-
tur. Pindarum aemulatus videtur Horatius , quiun
vim mufices in inferis ita celebrat, Carm. II.
33 -
Quid m'trum , ubi illis carminibus ftupent
Dcmittit atras bellua centiceps
Jures , et intorti capillit
Mumenidum recreantur argues.
Aqui-
Digitized by Google
C *75 )
Aquilae dormientis imaginem fanequam magnifice
Pindarus expresfit. Requiescit ilia in Jovis fcep-
tro tanquam nuntia et custos fidelis et dileeta : ut
columba ilia apud Anacrcontem , Od. IX. 33.
xe/pu/a/i/tf 3 ’ in' xvru
tZ> f 3 xp( 3 hcp xzfev'Si).
Quod contulit jam Cl. Peerlkamp Obferv. Anacr.
Nov. act. litt. Soc. Traj. P. I. p. 144. E Pinda-
ro hoc , ut alia , rcpraefentasfe videtur Phidias in
Olympii Jovis fimulacro. Paufan. V. 11. p. 400.
cf. Boeckh. — Ats; eehris (ita enim jung.) est
idem , atque a'lerlt A tit cent , five aliftd quid intelli-
gere malis : fimiliter dicitur pulp* Aiis , a tit ,
alia, cfi ad 01 . II. 23. — vripiy' anQcTepudev
tJljxi; , alis utriumque remisfis , lc. a volandi con-
tentions; quo dormientis aquilae quies exprimiturr
fimiliter ut apud Horartium 1 . 1. danittit atras bcl~
lua cent tcep ^ aures. ipyjot five @zet\ev<; oluuHv fol«
Ienne aquilae cognomen. 01 . XIII. 21. Isthra. VI. 48.
Aefchyl. Agam. 113. Horat. Carm. IV. 4. init.
Homerus II. 0. 247. Tc\nirxTOv vert^vm vocat.
vs. 7. xe>.xnum» 5 ’ wr! el — xxTt%evz*;. Orna-
te pro: fomnum pi ofFundis, fomno oculos ejus
claudis. xi\tuvumi Ch. e. xt\xnif) vttpiKij de fomni
caligine intelligendum : fic xtxxtv'n vy£ pro mortis
caligine apud Homerum: ut II. E. 310.
3 ’ fogs Kfhaivy pi>£ tKxXwpt*
Hanc notionem alia notione auget et amplificat,
fomnum vocans xXatspmn (kmTSpm) ; quae
vox proprie fignif. claustrum five rcpagulum. : ita-
que
Digitized by Google -
X 5
quc «?y non tcmere addituip, ad hujus notionis
vim molliendam. — iyxiiXc/i xpxTt , ob rostrum aqui-
lae aduncuni. Sciiol. — xxt(xw*( eleganter dc loin-
no dictum: Ilomer. Od. E. extr.
— r $ S’ ip' 'ASiim
Znvtv iv oy.pxfi •x/o — r*
•' 1 ■- Oi}.x @\l& *p’ a-pi(£tkaXvi[sac, \
cf. II. B. 19. H. in Vener. 171. Caeterum fchoL
vciba ita jungit: kkti%wx 6 * 5 v Kiuttpoi/ (xz~x) y\&-
Qxpxv, fucive clauurum tcuUs offudisti : fie ad piao-
ccdd. ls\ cl iyxvxip xpzr'i , intelligendum enk%(v '$ :
quod orationis fchema Zeugma vocatur a grammaticis.
Mihi haec ratio non aspernanda videtur. Et ele-
ganter qtiidem verbum xarxxelv , aliaque cum hac
praepofitione couipofita, genitivum fibi liabent ad-
junctum. Ita Archiloch. XXIV. (Anal. Brunck. T. I.
p. 44.) Amor , inquit,
5TC/.X >,v sc xt' i%\iv oy.fiXTX'V efcvs,
Plato XIII. (ibid. p. 171.)
avptyd;
CcXyopcevuv «s£« xw/z* xxtx
cf. HeusdiusV. C. Spec. Crit. in Plat. p. 127. fq.
Dc duplici dativo , fa\ ci xpxri , vidimus ad 01 .
n. 16.
vs. 9. -jyph vmr:v a'upiT, b. e. tergum fuspendit ,
librcit ; dormientium avium modo. turev dicitur
ir/p:v, i. e. mode et veluci fluid urn , quum plumac leni-
ter moveantur; interprete Boeckhio. Scd paullo fufius
dc hac voce disferere juvat. Proprie lypy dicitur id ,
quod liquidum cst ct Jluidum: unde tx &px koc) irypx in
cor-
Digitized by Google
( 177 )
corporibus fibi opponuntur. Deinde fignificat flcxi~
bile , Ictitum , molle ,■ contrarium est TKt.vpb-j , durum ,
rigid um. Sic de vitis ramis ufurpat Simmias Theba-
nusIL (Anal. Brunck T. I. p. i68.}
xU-iraKes uypct icepi% xtj/zxTx %sux uev^.
Similiter *<=>*$ Cyebv in Theocr. Idyll. XXV. 206.
interpr. arcum flexilem , lenlum. Euripides in fr.
apud Lucian. T. II. p. 6S9. Iiemfl:. aethcrem
dicit yijv rfp.'s OypxTs iv Ayxxlxi; , i. e.
terrain mollibus brachiis , five , ut Cicero ver-
tit , tenero circumjcctu amplectcntem. Eadem ra-
tione in Platon. Syrup, p. 196 A. "E put dicitur
vyplt T 9 (JSs?, quod in omnia clanculum fefe infi-
nuat. Etiam osculantis ptiellae labia uypx vo-
cantur in Epigr. ahirrr, LV. (Anal. Brunck. T.
III. p. 161.) et in Epigr. quae Platonis nomine
feruntur , XIV. (ibid. T. I. p. 171). Idem deLegg.
VII. p. 789. E. de partu recens nato,et adhuc te-
ncro ufurpat. Porro ufurpatur quoque de iis , quae
rigorem ct vim fuam amiserc: bine amantium bypit
■■ Spcfiocrx , aculi amorc languescentes dicuntur , Leonid.
Tarent. XXXVII. et homines mollitie etluxnria difflu-
tntes , ipfi bypoi vocantur. Helychius : by pip ’ b cvxs.-
t xcpi&t elf itdcvAii ubi cf. annot. Eadem ratione
Euripides Phoen. 1448. Eteocli femianimi tribuit
uypxv yjpx , i. c. manum debilem , ut bene Brunck. in-
terpretatur ad Sophocl. Antig. 1237. Denique a ma-
teria etiam ad vocem et io nu ns fer t u r ; quo lenfu
Plato Epigr. VIII. (Anal. Immck. T. I. p. 170.)
ranam praedicat :
M iyp« i
Digitized by Google
C 178 >
vypb » JcoiS&v
rlv f iBc-ffiv tu&Qettq repirifitvov ( 3 xTpx%ov t
£ odem fer.fu Latini vocem liquidam , cantum fluen-
tcm appellant. Horat. Carm. I. 24. 3. ubi confe-
ratur Mitfcherlich.
. VS. Io. regcif fireiici **Tonxifte*c«' btra) lit mox tujK(r t
dicunturcitharae foni,quibus aures percutiuntur. cf.
Aefchyl. Agam. 839. Proprie in plnrali numero
firx) fignificant tclorum ictus , nt Nem. I. 68. qua
lignificatione vox restituenda fortasfe in Pantelii Epigr.
Anthol. Grot. I. Tit. V. 9. ubi hie Cynaegiriun ,
fortisfimum ilium Athenienfum , laudans dicit ,
iivSpov S' ug ewKs minpelait uri pifcii ,
Kci/K iilks t Ketrhiv. —
fed neq> 1 jlfyu ci^pelxt valde mihi placent, neque
praepofi. 0 uto hoc fenfu conveniens videtur. Ita-
qtie legi malim:
2 cy$p:v S' up ativtpttais Cx'o far ctTt,
h. e. Atboris injlar {let it , inter tclorum ictus ,
vcquc fuccubuit. ctlypslxi piirct't eodem modo die- -
turn , ut iriSiipeioi bpsy.aybde , armorum flrepitus. Ho-
mer. II. P. 424. Ad fimilitudinem cf. II. N. 437.
JEurundem vocum confufione depravatus videtur
Euripides, Here. fur. 9^. ubi ita legendum;
— b 3’ ciixli' uurit
iv spcQouctv bupixTuv l$ixpptno<,
pu rat t’ iv crroic aiptxTurcut ix( 3 a}.av — >
Vulgatum pi&s defqadit Musgravius, comparand
Homer. Od. I. 390. Ipiae tamen non omnino funt
fimilia: ut cuivis inlpicienti patebit. h. 1.
, . funt
Digitized by Google
< m )
funt oculorum furore et caede ardentium vcluti ra-
dii : uti Sophocles nau<peyye 7 f ispuv finrii; dixit,
Electr. 105. Etiam verbum, quod apponitur, Ik-
( 3 »kuv cum hac voce egregie convenit. tv cwoit dic-
tum pro fame , ut faepius apud poetas; ne quij
hoc follicitandum puteti
vs. 10. x*) yip l3ixTxt' , Apy,c x. r- A. Particulasxx! yap
interpretantur quin etiam ; idque fenfus postulat. Pro-
prie autem ellipfis fubesfe videtur , ad quam referun-
tur , quae ita posfit fuppleri : Nec mirum,Jovis aquilam
mufica confopiri : nam ct violent us Marsea deli nit us
fovetur fomno. Convcnienter h. 1 . Mars (Sixtxs dic-
tus , cum illius vis et furor opponatur mufices dul-
cedini. vp#%elx v iy%isn xkuxv dicit tyxn Tpx%tx
five Tyv fjuixw* cf. annotat. ad 01 . II. 69.
vs. ia. x$A« 3 « x*i 3 xipcovoiv x. r. A. Indocte ve-
tus quidam interpres x?Ax per fynaerefin pro *#-
Ax uatu dictum putabat. Immo vero funt citharae
foni et voces, a Mufis et Apolline emisfa: diximus
de hoc tropo ad Ol. II. vs. 91. De cantu eleganter
ponitur ttiyti » quod verbum proprie ufurpatur de
iis , quae divina vel magica quadam vi anitnum tan-
gunt, emolliunt atque deliniunt. Sic de Mercurii
virga Homer. 11 . n. 343.
— — ■ rjfr’ xvlpStv cufjMTCt Si\yti-
cf. Villoifon. ad Apollon. Lex. in V. Deinde
jcum de aliis rebus , quibus animus mulcetur , ut
de fpe , de fomno , turn praecipue de mufica ad-
hibetur ; ita Damaget. V. (Anal. Brunck. T. If.
p. 39.} de Orpheo dicit :
M a •»!
Digitized by Google
» ( i8o )
iut) rlv ix faifrcii iuucv llekt-e ktjpqc,
de ejusdem vatis luctu in Epigr. Mitt, (ibid*
T. IT. p. 253.) CCCCLXXXII. haec leguntur:
liriulvfXVTO 31 TTcTfXt
xa) opiiis , at epx7% roirph UsXyt kvpy,
Nec minus cleganter postcriores poetae de amoris
blanditiis et illcccbris pofuerunt: ut Silentiar. XXIV.
(ibid. T. III. p. 8.)
iskye 3 s cals %aphtmn s«i»i» Qpivx*
et faepius. Imprimis cum Pindari dictis compare-
tur Apollon. Rhod. III. 27. ubi Amor dicitur
cht fiektovi
6 ek$zt otstvaat in ’ifotvh
Eandem vim habet verbum mkiTo- Vid. e. g. E 11-
rip. Iphig. Aul. 1223. Platon. deRep.II.p. 358. B. ad
q. 1 . cf. quae annotavit Murctus. Cacterum hie
poetae ob animum verfabatur coelestis Mufarum et
Apollinis chorus , jam ab TIomero celebratus (ut
noravi in Prooem. p. 6.), item ab Hefiodo, Scut.
Here. 201 - 206.
vs. 13. ojcx 31 fit) veQlkwc k. r. X« Ut mufica
demulcentur Dii, fic impii ea audita exterrentur.
Ductum hoc ex celebrata ilia Graccorum fententia ,
nmficam deorum esfc donum , hominibus datum ,
ad animos componcndds et morum ferocitatem mol-
liendam : ergo ab impiis et furiofis ea abhorret;
unde hi etiam apuvsu dicti a Graccis , ut ab Eu-
rip. Ion. 526.
ou ©<x« Qpivouv xficuirsvt xa) (u/iyviras l-ivovt*
cf. Cl. den Tex, Disfert. de vi mufic. p. 154.
Trans-
\
Digitized by Google
C 181 )
Transitum hac fententia facit poeta a mufica ad
impium Typhonem , fub Aetna fepijltum. Nihil
amphus: ut equidem puto. Boeckhius cenfet, haec
fimul eo confilio dicta esfc, ut Hiero moncretur,
ne fefe muficis delectationibus fubtraheret. — oxtrx ,
i. e. 07 cwc* qua, ratione neutrum ufurparipraecipue
folet , quando univerie loquuntur. Vid. Thucyd.
IV. 19. extr. Xenoph. Cyrop. I. 6 . §. 17. Lucian.
Epigr. XIV, T. III. p. 678. Hcnift.
M>i irrxixv , it h>jTotg , Qllci sT fxxxdpst<n >
xx ) atv Melius “k>mov til-xpiivov.
av xTxUyt > in vsi (pitot , Sf*x xxdtx
iyfipx , rvxfl i prrrxTt xutipttTa8xX0.Sutvx,
Similiter Latini; ut in eadem fententia O vidius ,
Trist. I. 4. 27.
Dum juvat ct vultu ridet For tuna fereno , *
Indelibatas cuncta fequuntur opes.
cf. Lenting ad Eurip. Med. vs. .16. Cort. ad .Sal-
lust. Jugurth. XIII. §. 6. Quo minus miiii follici-
tandum videtur verbum plurale, quod hie post
neutrum fequitur , arufyvTxi. Haec conftruendi ra-
tio auqtorem jam habet Homerum, II, b. 135.
xx) St) i;opa ahrort veuv x*i cirxpTX }JKuhtxi.
et alibi. Eadem in Attico fermone manfit, non fo-
lum, ubi animalia, (ut ftatuit Thierfch. in Gramm.
Horn. dial, p, 458. d.) fed etiam ubi inanimate figni-
ficantur: ut apud Thucyd. II, 8. ubi optimi qui-
dam codd. legunt: xx) voXKk t*b loyix itoyav (al.
iliycvtc ) , ar ctox 2 i %pwitoX&yoi JSsv. quam lect.
vindicavit Poppo , in Obf. critt. in Thucyd. cap. IX.
M3 ia
Digitized by Google
I
«
i
( * 8 * )
in cd. Baver. Loridin. Vol. III. p. 442. apud Pld-
ton. Legg. I. p. 634. E. (x‘f is (pan# xxi hot ¥4*
tiara zxvrxt crvpQuviTv , it rxnrx xxkibt xiTvtou ,
Hvtvv hunt ubi non requiri xsjrxi exemplis demon**
ftravit Ast. Animadv. p. 46. — yin » xx) nivrot
xxi' xix.xinxx.trb v. Sic poetae ornate loquuntur ,
pro ubivis. cf. Nem. VI. 54. Homer. H, in Vener.
5. Aeichyl. Perf. 704.
vs. 15. 0; r iv xhZ T xprxecp k. r. X Typhoei
fabula celebratisfima apud antiquos. Vid. Boeckh,
h. 1 . Heynius ad Apollod. I. 6 . 3. Not. Part. I.
p. 77.' fqq. Mitfcherl. ad Horat. Carm. III. 4. 53.
Hujus monftri una cum Aetna monte memoratio-
nem poetae fponte ofFerebat cum loci opportunitas *
turn Jovis Aetnaei majestas (cf. vs. 29.) : fie et
1 alibi, quum in rebus Siculis verfatur, Tvphoeum
memorat. 01 . IV. 7. fq. Boeckh. Praeclare hac
fabula Pindarus more fuo.fic utitur, ut in Typho-
nis exemplo diras inipietatis poenas ac fimul terri-
bi'em fummi numinis vim et potentiam cernamus.
Txprxpo; five rscprxpx dicuntur imac partes terrae,
feu terrae viscera, cf. Ilefiod. Theog. 841. Vir-
gil. Georg. II. 291. KiKlxiov xvrpov Typhoei federa
facit Pindarus; fimiliter Aefchyl. Prom. 351. t ox
yyy-tnij KtMxiuv ohjnpx inrpuv cum appellat. In-
telliguntur Arimi monies, in quibus Typhoeum
jacere prostratum facit Homer. II. B. 783.
tin ’ Aplftoif , 061 <pxtr) TvQusot ixpLtnxi tunxf •
quos montes in Cilicia vel Phrygia , ccrte in hoc
Afiae tractu quaerendos esfe iatis conftat , quae lo-
ca
Digitized by Google
C 183 >
ca fubterraneis quondam ignibus arfere. Multum
de Arimorum fitu disfentiunt veteres, e quibus
illi minime audiendi , qui eos in infulis Pithecufis
collocarunt. Vid. Strabo XIII. p. 929. Eustath. ad
Homer. 1 . 1 . p. 346. Steph. Byz. in V. Hefych.
VV. ipifioc et El IvxpifWf* u bi cf. intpp. et in primis
Heyn. ad Virg. Aen. IX. Exc. II. Igitur eodem
loco, quo Homerus Typhonem jaccre fingit, Pin-
darus eum prius degisfe dicit , dein vero , cum a
Jove esfet devictus , fub Aetna eum esfe detrufum :
ut jam videbimus.
vs. 18. rxl S' Mp Kufixt' i\tspy.ki “0%-
6x1 h. 1. funt ivxswMTx, ex interpretatione
Apollonii Lex. in V. quam fignificationem ibi
probavit Tollius. Intelliguntur colies et juga,in Cu-
mano vicinoque agro pofita, atque adeo huic urbi
imminentia (Mp Kt ;««), five vicina, nee mul-
tum a mari remota (xXiepxst Totus enim
hie maritimus tractus et clivofus et fulphut'e
plenus fuit, imprimis circa Dicaearchiam five
Puteolos , Cumanorum emporium. Quam ob caus-
fam Cumanum agrum Phlegram dictam esfe
(iiri rod Qklyttv ) antiquitus quidam opinati funt;
nonnulli etiam Gigantes, Jovis fulminibus profli-
gates, in his fedibus pofuerunt. Vid Strabo V,‘
p. 376. fq. Hac igitur Italiae ora et Sicilia Ty«
phoeum contineri dicit Pindarus ; quo fimul com-
plectitur totum illud maris intervallum , quo
baec loca feparantur : ibi plurcs funt infulae ,
quae antiquitus fubterraneis ignibus arferunt, in
M 4
Digitized by Google
( iS+ )
primis Pilheeufae, nota ilia Typhonis fcdes (cf.
f-leyne 1. 1.) , ct Liparaeae, quae et 'HcpxiftzStf five
Vulcaniae dictae, quod ibi ardentes Vulcani olfici-
nas pofuenmt: toti igitur huic fubterraneo tractui
e Pinriari mente lubjectus est Typhon. Ita hunc
locum etiam Strabo explicat V. p. 380. rft&xxvrc*
pen Sf tliniapet tlptfusv, ix run Qxivoptenuv ippwittg, on
eras i xopcf cvtos , airi rijf K uptxixg xp$ituvis ptixfit
riji Zixe/.ictf ,lix~vpit eft, tea) xxtx (jzOeuf exit *ot-
Axe jtnxe elf in aunaeredoxf erpo; rt x)>\v,kxe xxi ispif
TV» fattpov ’ hemp Sj re A"thi Totzuryv e%ftn hlxvvnu
<p6tnv, 01 an ifopoumv xixvuc , xxi c.i 7 wv A nrxpxitmt
wi<ju , *al ta nep) rw Aixatxpxixv kx'i N fxvof.iv xxi
B xixe %uplx xxi xi Ihfyxcuaau T xut ovv oiznoeiiif, rip
irxvn t orqi revrep Qw'tv iizoxeiodzi ion Tv$vvx> N tat
ye nav k» t* A. — uzip Kupixt in cafu genitivo po*
fitum, ut monuit Boeckh. Herodot. VI. 105. ri
TlxpSevtcv ovpif , to urep Toy jiff. Ktipcr, et Kvftxt utro-
que numero ponitur: fic ’A 0 jjwj et ’a tv XI 9 ©>i£jf
et Biiffzi , llixTzix et iv.xTxtxi. cf. Euftath. ad
11. A. p. 1 19. init. — — VS. 19. flpnx t.zppxsrta
nolim de pectore tantum , ut vulgo faciunt, fed
dc toto monftro intelligi; alioquin ubi caput, ubi
pedes, ubi reliqui artus quacrcndi? Nam luxuriatur
Ovidii ingenium, quura fingula haec pcrlequitur ,
Metam. V. 346. fqq.
Vasia Giganlets ingest a est infula membris; —
Dexlra Jed Aufonio manus est fubjecta Peloro :
Lacy a , Pachyne , tibi : Liiybam crura premuntur:.
Dfgravat Aetna caput.
i Haec
Digitized by Google
C 185 )
I
Haec veto a Pindarico irtgenio abhorrent. Ut au-
tem h. 1 . Typhon, fic Achilles est st-far, -aW/sc
01 apud Homer. II. A. 189. Quod male eXpofiicrunt
Graeci magistri , ttwsTdic , Qpovluois ; immo lunt
pectora hirfuta , qualia fortem virum et bellicofum'
decent. •
vs. 19. xtuv 3’ oupxytx k. r. A. Sic Aetna appel-
latur, fimiliter fere ut Atlas, coelum qui verticc
fulcit. Virgil. Aen. IV. 247. cf. Boeckh. Idem
mons ob perpetuas nives vocatur niivx ,
utCithaeron mons xiovorpiQoi dictus , in Eurip Phoen.
*09. Similiter- quoque in Epigr. &tox, CLXXIV.
(Anal. Brunek. T. III. p. 184.) Phrygia vocatur
fytTTTiipx AedvTuv* cf. Mitfcherl. ad liorat. Carm.
I. 22. 16. Caeterum ab hac fabula, quod Typho
aliusve Gigantum AetnS prematur, ductura est pro-
verbium in Eurip. Here. Fur. 638.
— ri 31 xU)
0ctpvTspov Air fa; oxoxe\uv
ix) xpzr) xeJrxt.
upde expresfit Cicero Caton. cap. 2.
vs. 21. 7 x; ipsvyxirxt k. t. a. Celebratisfima est
haec Aetnac ardentis deferiptio, et tam deferiben-
di veritate quam dictionis vi infignis. Compa-
randi funt in primis Aefchyl. Prom. 365 fqq. et
Virgil. Aen. III. 571 fqq. Georg. I. 471. add. Silen-
tiar. Analcct. Brunek. T. III. p. 95. Aetnae au-
tem eruptio paucis ante annis facta erat, atque
recentis adeo erat memoriae: de quo Boeckh. in car*
piinis iqtrod. — Ipnysxrxi,. cructant ; lolenne hac
M 5 in
1
Digitized by Google
C 186 )
in re verbum $ quod fortasfe refcribendum in Ovid,
Metam. J. 1.
— — refupinus arenas
Eructat , flammasque fero vomit ore Typhoeus. >
Vulgo ejectat , quod cum proximo verbo vomit minu*
coilgruit. — rupee ntyx'i , i. e. 5 rcii Tuple pua% five
rl fevnx , ut appellat Thucyd. III. n6. cf. Aefchyl.
Prom. no. pro eo mox omatius dicit *A<J )xlfci»
xpwsve- — dyvirarai, epith. lit fiiepe aquae, ita
h. 1. ignis fluminibus tributum : fimiliter xiyxi
iyvcpuruv Torxptuv in Aefchyl. Prom, 434, — xrket-
Tsu, h. e. xTcpeeTtKieev y inaccesfi , terribilis : due-
tum a V, xtkdu , sr eketfc, contr. Tkav, rkdfri
unde jrkarle , xkxec'e , et compofita irkaree (five
as-AifrsO* arkxvce ; quae fignificatione non diffe-
runt. Quamquam de forma zk xeie et «ta aeoe
fubinde dubitarunt VV, DD. ut Ruhnken. ad lie,
fych. pro xkxex corrigens xkxrd . ; quum illud ta-
men nitatur Aefchyli auctoritate Eum. 53. «ta«-
9:e occurrit in Hefiod, Thcog. 151. Opp. 148,
Eurip. Med. 151. al, cf, Lenting ad Eurip. 1. 1,
Pierfon. ad Moerid. p. 24. Lugd. Interdum
grammatici haec nomina confuderunt cum fimilibus
dxk ijfsj et irktirs ; , quae ducuntur a xkiu five
wlliTkwt : ut fchol. Aefchyl. Prom. vs. 371. dxkif *
ecu («srA decu)' Sion r l rip — * ev utplmrrxi. • et
lchol. Eurip. Med. U 1. Jexkaeco ’ dmphev. Ucram,
que fignificationem , ut folet, conjunxisfe videtur
Hcfychius, in quo ita legendura puto : xT^re**
■arfduten t iMptitv, ptiyx. Vulgo dxupw vitiofe
i . le-
Digitized by Google
< i8? )
-tegitur. Convenit Suidae interprctatio : irxtfroi,
«:rA*piaT5f • varatiMt xpo^kyrt poov xx.tvcv *
poetica verborum ambages pro vorxpLo) kxxvou
orpspiovn- . — virpxp Qchiatx xwAoS. <p\o% x. t. A.
h. -e. candcntis fayillae globi faxa fecum volutan-
tes cum.jlrepitu in mare prqjiciunt. Similiter de Aet-
na Virgilius ; faxa fub auras cum gcmitu glomerat.
wivnv tsXxkx pro maris aequore dixit etiam AefchyL
Perf. 715. 948. et Arion in carmine, quod exftat
in Anal. Brunck. T. HI. p. 327. Quod autem
Aetna interdiu fumum , noctu flammas et faxa
emittere dicitur, id ex oculorunv adfpectu adum-
bratum. — x#2Vc tpirtrcv% hoc animal. Vid. Valcken.
ad Thcocrit. p. 397. cf. Boeckh. h. 1 .
- vs. 26. rtptti pfo> ixuputas* x. r. A. Senfus est:
■‘Mirabile vifu audituque, ut hoc rtbnftrum fub
Aetna prematur; quantopcre fub Aetna presfum
•kboret , luctetur. rtpxc , h. portcntum ; fimiliter
Aefchyl. Prom. 352. Pro ixu/iitruv UfoSxi ufitatius
esfet Sxvpt.. Ih7v , fimiliter ut fq. dxeUexi': activa
enim forma in hacdictione folennisest; interdum ve-
ro etiam media verbi forma adhibetur : ut Homer.
H. in Vener. 90. dxi/p ix IS eaixi> cf. Heynius. Uti
autem h. 1. 13 hixt et ixovexi opponuntur, fimiliter
in hac dictione apud Aefch. Perf. 208.
- - — tx Dt* i/coi yi hlpiXT* <f’ JSfJV,
bpiTv S’ axootu.
Reliqua ita jung. ut fecit Schmidius : olow hl&trxt
A hvxt xopvQxTp xx) iciotp. Anvxf Kspu$x't pro mon-
te Typhoni injecto; cui folum (s-iScO L est I 11 ***
ftia
Digitized by Google
C 188 )
Rfttum. spuy.vi yotpiasoiex , intell; folum aspe-
rum , faxis oppletuni , in quo ille~ jacet. Sic in
Aeichyl. Prom. 1019. Mercurius Prometheo mina-
tus, Jovem aspera rupe ilium obrumrutn, Pater ,
inquit, v.
xpinpe 1 iffixf
To vlvi rtrpxla S’ iyxxKy <rt fixfeLrtu
mriKcukwivov, h. iyxexKifAvov. 1
vs. 19. fiy , ZfS, r)v tty x. t. A. Diro Typho-
nis fupplicio Jovisque majestate perculfus , fpon-
te ad Divini numinis venerationem et preces ad-
ducitur. In quo quis veram mentis fublimitatem
non agnoscat et fentiat ? De Jove Aetnaeo vidimus
ad 01 . VI. 96. Mons Aetna dicitur nxdpvsio
yaXxe (rijc ’ZiWlx.P) n hoixov-, propter ipfius celfi-
tatem: defumtum hoc, ut alia multa locorum
tcrrarumquc nomina , a corpore humano. Plura
excmpla praebet Eustath. ad 11 . B. p, to8. lin. 28.
fqq. cf. Klotz. ad Tyrt. p. 55 fq.
vs. 30. tou «£» txuwpdav t ikiv , nempe Aetnam ,
monti vicinam. cf. Argum. — h irony, h. 7 jj
ixirclpiniqt — 'lipvvcs iarip x*AAm'jc;y dpu- h. e.
propter llierontm , ettruli victoria clarum five
curru victor cm , ut recte Bocckh. lie iv apptxm x«A-
A aim Pyth.. XI. 4 6.
VS. 33 — 38. uxtieitpcp^Ttif S’ iiilp&m — o*ohkxv»
Comparai ionis vis liaec cst : ut nautae profccturi ,
fee undo flatu orto, laetantur, ex eoque curfum fe-
liciter peractum iri augurantur; ita liaec Hieronis
victoria, pro Aetnaeorum recens condita civita^e
i. • • par-
Digitized by Google
C i8$ >
I
parta , faustum omen praebet futurae quoque ejus
gloriae. In bis aniniadvertenda est Pindari ratio ,
qua in comparando utitur, ut primum id, quod
comparatur, abfolute et yvai.uiituf enuntiet; deinde
illud ponat, ad quod pertinet coinparatio. Coni',
e. g. 01. I. pr. Ol. II. extr. ne plura afferam.
Quod ad verba attinet, ea recte junxit Boeckh. hoe
ordine : vaurttyopyroif S’ xvlpAxi tx %xptt (Vd)»
fj.tr . k tvpov xofixuiov ip irxicv l>J)e7v. — cupn
xoftreuov , veritum fecundum , fimpl. cvpav , pro quo
cipixv •xofx.icyy dixit Eurip. — Vox xotxxn de vento-
rum flatu eleganter ufurpatur; ut Nem. VII. ay,
ivtuxoov Z tQvpoic xoftxx).
Sequentia autem fic emendanda propofui:
■ — — iitxoT* y iv
tcx) rthturS. Qtprlpqi vfcev xvxjitv*
in quibus ne quis oflendatul particuli iv in fine'
verfus pofitd; quod a Pindarica confuetudine non
abhorret. Cf. 01. VI. 53. et quae ibi annota-
vit Boeckh. in nott. critt. Tmefin vero , quae est
in his verbis , iv nltur# TU%etv (pro irtuxtiv
TtXsvra) , hanc, dico, tmefin non aspernatur ly-
ricus ; cujus generis qtiaedam exempla apponam.
Ol. VII. 75. Itx yatxv rpt%x lx<rcxiuv:i xxrptiixv'
pro iixixffjxpitvot yxTxv 01. XIII. 16. xoWx S tv
xapS/xn xvlpuv l(5x\cv * flpxt’ pro fj:(2z>xv xx^a.xip*
Pyth. II. 41. iv 5’ *$u*rs»« yvisxISxip xttreiv. Pyth.
XI. 14 fq. epxwtxrce faveurtv ipizv rplrov ixi ri^ix-
tov xxrptpxv Qxhav' quae verba fic cohaerent : €>?.
■tfAvxatv kixv irxTpyxv ixifiztov rplrw ftQtww Si-
iftw
Digitized by Google
^ %. 190 > /
milker e Boeckhii emendations legendum Nem.
IX. 33. «J 5 »« yip inri xpiiQ* xip&et xasitt£T*/* pro
vToxAermrctt yJpbst. Vulgo uxoxpv$a lllud proba-
runt quoquc viri eruditisfimi , Thierfch. et Disfen.
O Si liyci-liSxv i Vines i i. e. fi verbum verbo red-
das, ratio affcrt five induct opinio nem ; quod idem
est , ac fi dixeris : rationi confcntamum est cre-
dere. Ita a eyoe ponitur pro p^yseptie , ut in
notisfima ilia dictione : i \iyos abu . Male inter-
pretatur fchol. — - v«®«w »7 re Irxeif re* pro izxuv
rtQctvsts, victoriis curulibus .
vs. 39. A vxu xx) ts&Xoo a* t • A* Apollini, tan-
quam Deo hayuviv et Pythiorum praefidi , vota fa-
cit pro Aetnae felicitate. In Deo inyocando , ho-
noris causfa, ejus cognomina cumulat: ut folcnt
, lyrici et tragic! poetae. Delum infulam , Apolli-
nis natalem , ab antiquisfimo inde aevo ei facratam
fuisfe , ex Homeri et Callimachi hymnis fatis no-
tum. In Lycia praecipue Pataram habebat civita-
tem fibi confecratam, et flumen Xanthum. Vide,
ne plura memorem, Virgil. Aen. IV. 143. Casta-
Hus fons Apollini unice dilectus; quern hie ele-
ganter pro Pamasfo five Delphis pofuit : ut recce
monet Mitfcherl. ad Horat. Carm. III. .4. 61 fqq.
ubi hie Apollinem ita praedicat:
Qui rore puro Castatiae lavit
Crinis folutos , qui Lyciae tenet
Dumeta natalemque fyham , ■
Delius et Patareus Apollo.
xp&vxv Uxpvxrv interpreter rij» i* II eurecr l
, quod
Digitized by Google
C *91 )
quod etfi durius dictum fit, eo tamen potest,
opinor, defendi, quod praepofitio h etiam ant#
urbium, terrarum, aliaque nomina faepe fuppri-
toitur. 01 . VIII. 83. kvxapiv xiepsov (tv) 'O/.uxz/qe,
Pyth. VII. 8. t iv* cIkov iiriQxvittpcv 'EAA Ah. Plu*
tarch. Timoleont. cap. XXIII. infarct rout itpcvt
iyu-jxt ’Eax«5( ; ubi tamen alii h r$ 'EkUh
legere malunt. cf. annotat. ad 01 . VI. 47 fqq. —
M*X. ravra visp riitpscv tu. u %• i. e. Propitius
curat habeas ea , quae te pro hujus civitatis Jalutc
frccorl Male fcholiastes vis 0 rtSlf/.cv ita interpreta-
tur S tv »$ rpxTTtiv xa) evuzcpxivtiv kx) suxvlpov
xvortkiiv Thv xupxv*'S Acqepit minirum nSifuv pro
woulv , five izoTsktivy qua fignificatione nonnun-
quam ponitur ; neque vidit voy rfapsev pofitum es-
fe pro iv viv riSipecv , in animo reponere , cords ha-
bere: quemadmodum iv ppptci ShSxi apud Homer.
II. N. 12 1. et faepius.
vs. 41. ix isuv yap fix%xvxt x. r. A# Ex antece-
dentibus precibus apta est haec fententia. pta%*-
»*) funt proprie inftrumenta five Zpyxvx ; hinc ret
cttjusvis perficiendae opportunitates ; quibus adju-
vantur hominum xperal , artes , five quas vulgo ap-
pellant facultates : ut ingcninm , ftudium , pruden-
tia , alia. cf. Cicero Brut. cap. VI. Cort. ad Sallust,
Catil. cap. II. Pergit deinceps : Bits et fapientia et
fortitudo et facundia debetur ; quae artes nimirum
ad augendas, firmanda* et illustrandas jcivitates plu-
rimum valent. Haec univerfe pofita praefenti-
bus tamen perfonis funt accommodata: cum par-
tial
Digitized by Google
C »9* )
lirii ad Hiefonis in rebus gerendis fortitudiftem et
prudentiam , partial ad ipfius poetae vocem et fa-
cundiam fpectent: quibus dotibus utrumque a Deo
praeditum elicit. Hinc fiatim in fqq. Hieronem ex-
tollens fiiani finiul jactat praeftantiam. Caetermn
Boeckhius , cujus vestigia fequor, nimis tamen fub-
tiliter haec vocabula distinguere videtur. Similis
fententia est 01 . IX. 30.
vs. 4a. in 5 p* 3 * lyo) kc7vov — - ufisutrxad' ivrlovf •
Senfus est : in tali viro laudando fpero me acmulis
praeftiturum. Ex quo intelligitur poetarum in Hie->
ronejpraedicando fuisfe concertationem: quade re mo-
hui inProoem. p. 21. not. quoelegantiorest tropus ,
a jaculatorum certaminc translatus. Cum telis fae-
pius carmina comparant poetae: ut vidimus ad 01;
II. 91. et 97. — %*\K) 7 riptzcv (zxKKsxdcw*)
occurrit etiam Nem. VII. 71. i. e. jaculum aerata
cuspidc. fignificat^/;<srff » , maxi Ham ,os ; inde
ad extremitatem defignandam ufurpatum est. lta
ab Homero 11 . B. 637. Ulysfis naves appellantur
rcxxpyiot , quo Cgnificantur prorat rubro colore
tinclac. Simili metaphora ab eodem jacula dicun-
tuf kxtx slpix clfisnx %*>.'<& i. e. kztx Jr 0 xv.pov
ve*fiyipc£f*!vx. II. O- 389. Propius etiam accedit Ae-
fcbyli dictum Prometh. 64. aixitxoTivou wot; <*£-
6 a S>t yviS;v , i. e. improbam ferrei clavi maxillom ;
Ubi rectc ScliutZ. maxillam pro dtntt accipit; quo
utitur Virgil. Georg. I. 261.
— ■ durum procudit orator
Vomeris obtt/fi dentem.
Non
Digitized by Google
C 193 )
Non minus convenit, quod Pindarus Pytb. IV, 34.
iyxvpxv fdicit i. e . acnca maxilla
five dane inflructam ; qua rationc ipfum ncmcn
ybv; pro ferri acie ufurpatur: quod cognosci
potest ex imp. ad Hefych. in V. Similiter fe rc
corrigendum videtur Pyth. IV. 263,
et yap t/s c>< dfc&q, jr e >J KSl
i&pttyxi KSV (icyite; Zp.Jj
ubi vulgo legitur i^ursfiVt quod, quantum equi-
dem cognovi , ufu caret : illud vero ufitatum et
elcgans cst. cf. Acfchyl. Prom. 674. Aristoph.
Av. 244. et quod modo ex Homero attulimus — »
* 9 *" %*i hoc inuerpretandum de jaculo, non
trans finern conftitutum emisfo, fed extra limites
declmato : r;i>Tr h. cf. Boeckh. Metaphorice
dicitur de iis, quae injusta , rei, tempori, perfo-
nae aliena , et parum apta lirnt. Lucian. Gymn.
cap. ai. (T. II. p. 9 o2. Hemft.) **/r« ^ T; -
***** r Srug rat ifrxis airom
iaxc;.atv , 1% *• feuiuiTt tlrsjv. ibid. cap. 19.
p. 898. vino, M Ifry&viK Mil riD
re f T * toyistymj, tvib, otiua* t\ Ml tu*.
W Xeyonc. Similis dictio , a curuli certamine due-
ta, occurrit in Aefchyli Choeph. 1015.
urxsp %jv Hjivait wutpoQu Zpi(u»
i$urtpa,
cf. ibid. 509. — ifttvcMi* iiTlcvi fchol. interpret
tatur r apaAsfo xaI mfctu nut iwricug.
vs. 4 6. si yi, l „2 t xpiyot x. t, Poeta , in
raentem fibi revccata Hieronis potentia et fplen-
•• : N do*
\
Digitized by Google
( 19* X
dote , perpetuam optat banc feVxitatenr. tl yxr,
i. e. utinam , ut Nem. VII. 98. ct alibi laepiusv
Vid. Boeckli. et Lent m3, ad Eurlp; Med. v. 424.
cA(SflK kx) KTeivuv list> y intelT. opes , victorias , res-
bene gestas , fimilia. xsimxtoi autem funt labores ,
quibus et in aliis rebus, et maxime in bd-
lis gerendis , erat conffictatus. — Particulam tun*
Boeckhius hie optandi vim habere putat 5 fed hoc'
fenfu initio fententiae, loco «3 e! yip, ponendunv
fuerat. Exempla praebet Matthiae Gramm. Giv
pag. 720. Mihi sDr« hanc vim habere videtur Z
ita , Ut ad hue fortunam favtntem expert us est.
vs. 47. Jj stfi > invxjeifv x* r. a. Jam nlemoraC
fortunam , qua Hiero in re gerenda et olim et nu-
per fuerat adjutusi Ante V. ifivxtseien repetunt
ex antecedenti verfu , 0 xpiv :< ; quod tamen du-
ties mihi videtur. Rectius, opinor, intclligatur'
perfona indefinita ti«, quae in tertia verbi perfona-
faepe latet; qua ratione fecundam perfonam Latin!
ponunt. Ita Sophocl; Oedip. R.eg. 314. fq.
iApx 5 ’ u,ps\uv , uj
tyu re xx) Xjvxtrc, xxkXis.p jrAaty.
quae Iatine fic vertas : homir.cm juvare , quantum
posfis , pulcerritnus est labor, cf. Ast. Comment.-
ad Platon, de Rep. If. 17. pag. 430. — ebplexonro ,
nemp t Hiero cum fits fratribus , propinquis , amicis,
Notandrt cst numcri permutatio in verbis x xpiptmt
et r bpirxovro, cum utrumque ad Hieronem pertineat.-
Quod multi vitiofum putant. Atqui fimilfc exem-
plum occurrit Ncm. VII. 36.' fq.
iv
Digitized by Google
*
( i9S }
yy ■ ' ^ 1 ’ ,,,.;
1 tv;us i*& Hixxprt, vtMyxfbrti V elf 'Epvpx* u»ra,
ubi dc Ncoptolemo agitur; Aliud exemplum art.d-
lit ibi Disfen. ex Homero Od. a. 520. ubi hie
de Agamcrnnone loquens, dick:
eiKah' boors' •
yjrci i piiv %x[poiv iirePfotro tst ( lloz xb.fi
Tijjut'j die it tmperium , multis bcllis ab Hi crone par-
tum et amplificatum. cf. Bocckh. teas *a>&xxts*
h. e. ptx%«na 7 s , ut notat Hefych. cf. Ol. IX. 2 Si
Convenit illud Homericum: rtnhte &/. —
ipevei, verbum poeticum, pro vulgari ipexermi, i. e.
Iz flt Elegant er npw vocatur jrAcuTfjw ceCpxoun * »
dhitiarum corona five ornamentum : qua meta-
phors etiam ufus est Cicero, Caton. cap. 17. ubi
auctoritas dicitur apex fcncctutis. cf. annotj ad
01. II. p. 70. ...
VS. 50—57. ouv ye nay txv •fciAsJMv *« r. A. Agi-
rur de bello nuper ab Hierone gesto , in quo hunc
regent cum Philocteta comparat poeta. Qua in re
pofita fit fimiiitudo, declaratur verbis : oi/o i’ Aviy*
xep n& (re* ‘I epuvx} <J)/abv ksU ti{ ioiv neyxlAvup
hxvevi Deinccps Philoctetae fabulatn enarrat. Loci
igitur fenfus hie est: Nunc bellum gesfit Hiero,
Philoetetae inftar, a nonnemine eciam fuperbiore'
blandis prccibus in auxilium vocatus i narrant
enim Philoctetam , a principibus Graccis placatuin ,
auxjlio venisfe Graecis , et Trojae expugnaadae fuis-
fe auctorem : cum fic esfet a fato destinatura. — De-.
nique optat , ut in posterum eadem lemper fortu-
N a nae
Digitized by Google
C ipff )
rae benignitate Hlero floreat. Qucdnam bellum Fir
fignificetur , dubitant. Sed temporis ratio postulare
\
videtur (id quod Boeckh. vidit), ut‘ bellum inteli
ligatur pro Cumae: s gestum, qui'bus implorantibus
opem adverfus Etruscos tulit; quos gravi proc-
lio devicit, et nfetu liberavit Cumaeos. Diodor.
Sic. XI. 51. In his rebus fans inerat , cur Hicro
com Philocteta compararetur. Potuerunt etianv Cu-
tnaei piy*>Avopte esfe, qnippc opibus et divftiis
pollentes j'neque opus est, u t (nya.\i»ap rif de uno
homine interpretere. cf. Pyth; II. 51. Quod au-
teua ex hac comparatione Hieronem morbo labo-
rantem faciunt , hoc equidem cum Heynio rejicien-
dum puto, cum c poetae verbis non efllciatur.
Nam quod vs. 55. de Philocteta elicit r isinu u'ti
%puv) (ixlvuv • ficip'Mn/ fv* hoc unice ad Phi-
loctetae fabulam pertinet ; ad Hieronenr vero {non est
transferendum : nifi ideo addftum est , ut mteTliga-
tur non humana virtute, fed di’vino numine om-
nia geri quate etiam fhtim pro Hierone Deum
invocat: eSrai J* 'tipwi tithe Sphritp irttei- Jam , to*
tius lccifenfu cxplicito, frngnla perfequamuP.
VS. 50. Ten <t'tK:x.T>iTxo fixiv poeticevpro
nt vidimus jam 01 . II. vs. n^Prohocvut
gari ratione fimpliciter pofuisftt Qikcrrkrua
Philoctetac infiar. fiiv cp Ixcv—foxm ; Graeca dic-
tio, cujus haec vis est : Hieronem aliquis adulando
amteum fibt redd ere fiuduit. Hoc fenfu duplex tt-
cufadvus pluribus verbis fubjungitur a Graecis ;
e. g. v«rbo‘?/5« rtcir. r ut in celebrato illo verficulo r
(MU'
{
Digitized by Google
{ *97 }
fiovanuv S’ apct
"Epae froO) SiSiffW/, k$v cefccuros % ri rph.
■qaod tractavit Valckenaer. Diatc. Eurip. pag. 205. fq.
Accurate de hujus verbi ufu egit Hemilerh. ad Aris.
.toph. Plut. pag. 4. cum quo verbo , .ut fignificado-
jae, ita ufu cenveniimt verba xx&a&tiv et rpstyiv*
.Similiter ufurpatur auqtiv. Pindarus Nem. VI. £VII.)
49. ytvtcf, (iiyitw Kkecg Plato de Rep.
VIIL p. 565. C. 0 vMwt m ra*» it) i Sttpui tiuSt —
r pitpstv n xa) aM&tv (iiyxv, item verbum *'p«y. Ae-
Xchyl. Choeph. 49a. .et 795. ulptiv mb ydyxv ,
li. e. extol Undo aliquem auger.e . Postremo multae
,akae locutionee hac ratione funt explicandae , e qui-
jbus duo adhuc afferam exempla, quae cum hoc
Pindarico maxime conveniunt, alterum ex Aefchyli
Agam. 1248. ubi chorus Caslandtae mala vaticinan-
d dicit:
cv$t MAOVy a T&kmtva . , 1 ulfwro* vlfut.
-quod Ita vertlt Schutzius: Male ominata verb*
f'undentem linguam , 0 mifera , coerce. Parum accu-
rate ; potius fic vertas : Linguam demulcens , five
£oercens , 0 mifera , faustam reddel i. e. Bona
verba loquerel Alterum exemplum praebet Pinda-
rus Nem. V. 37. ubi Peleo promittit Jupiter,
fe ei unam e Nercidibus in matrimonium datu-
rum, yanQph Tlaetiiduvx xthxit, i. e. postquam
perfuadendo fiuduisfit Neptunian ei affinem red -
jdert.
vs. 52. itnec\xdet:rrxt- Vetus haeret in hoc verbo
corrupted, et vereor , ut adhuc ab interpretibus in in-
N 3 M-
Digitized by Google
V
'( 193 )
tegrum fit restituturo. Hermannas con}. ftlra Aur
(rnrxt Mth; quod facilius probares, fi Piridarus
pro AxijLtihv fcripfisfet tic Aiyt.wv ; ut fenfus hie
esfet : Fcrunt principes heroes in Lemnum profecr
tos ad cum , ut liber arent. Boeckhius recepit per
Txu,el 0 evTctt , cujus verbi glosfema ftatuit vulgatuni
fieraXXumvrxt 5 quod ea verba permutentur in
glosfis ; interpretatur autem arcesfituros five repeti -
TUros; quod fane optipie quadrat. Itaque nullus
equidem dubitasfem Boeckhii lectionera fequi , mo-
do de hae verbi fignificatiotie mihi conftaret. Nam
(MTzuti( 3 tiv five /afrapi/i/3fJ’0a:< (uti fimplex ifttlfinv)
fignificat permutart (01. XII. 12. Pytb. III. 96.)
vel , media vi , alternarc (Nem. X. 55.) ; quam fignt-
ficationem habet etiam glosfa fxrraXXiecen 1 unde
Boeckh. audacius effinxisfe videtur tr am f trends ,
repetendi , arcesfendi notioneui. , Potius , opinor ,
iAeTKftei(SevreitX a ^O interpretandum esfet adcun-
tes five vehentes ad cum ; fimiliter ut iutiStiv et
'itx'j.tl&eiv pro pr act cry chi ponitur: atqui turn rur-r
fus pro Aa.pa>l 6 r» requires tie Adftvsv, Lubricum est
in talibus locis quid periclitari; fi tamen fit peri-
plitandum , legendum conjicio :
— Qavrtil Aafj-vSieviXxti ■zetpctttvtv'urr* xictOfTa; ixSiTv
Hpiizf avTithui neiairsf oliv to^otxv*
hoc fenfu : Fcrunt Philoctetam vulnerc afflict um t-Lcm*
no ad Graccorum heroes vetiisfe [applicant es. De for-
ma A isao pro yiocrofttti > cf. Alberti ad Hcfych. V. A/j-»
ret, Antithefeos vim in verbis ifpuat dvTtlitue et
n :Umi vliv, to$It*v facile qulsque fcntkt. r— vs.
Digitized by Google
< *99 >
f. i.U'jfJ %p«t) ornate prQ-4ffffi/gff
w«- — litupRt* 5v. Eratenim Danais praculmn ,.non
posfe capi Trojam , fine Phrloctetae fagittis, Vicf.
SophocL Philoct. 627. fqq. Eurip. in ejusdem
fabulae rell. apud Valcken. , Diatr. Eurip. .pag.
* 201 .
vs. 56. cvtu S’ Vpaw k> r. X. Repetlt idem tq-
ium, quod habuimus vs. 46. ipimriip est., qui
res fuyat , tuctut et auget : ntm &p 6 cv* proprie no-
tat. trigere; deinde firmare , poteniem redder ez
ut Ncm. I. 15* XuuXix ¥ op$c!ireiv iccpuQati voxlm,
}. e. Sicilians urhibus potentem redder e. ScdL
(Anal. Brunck. T. I. p. 156.) IX.
&vzar‘ ’A(yi/£, cp£cu t>js2* s i)jv.
Hoc fenfu eleganter op 6 :ucQzi et t<p,i\xtc 6 xi fibi op-
ponuntur in Periclis oratione apud Thucyd. II. 60.
Eauem ratione Jupiter ft a tor dictus a Romanis;
ji. e. qui imperium dilabi non patitur, fed firmiim
fcrvat et ftabile. Cicer. Catil. I. extr. Senec. de
Benef. IV. 7. — xxiplv dicit pcriioncm opportu-
tiatn five facultatcm, cf. fupra ad 01- II. p. 97.
VS. 58. Moira * text trap x> r. Ab
Hierone pogta fe vertit ad filium ejus Dinomeaem ,
patcrnac gloriae fociutn. Iluic recens conditam ci-
vitatem Actnam pater fins aufpidis modcrandam
.tradiderat : ut e fqq. patebit. Quatnobrena quae in
jDinomenis gratiam Pindarus prpfert, ad banc d-
.vitatem praecipuc pertinent. Ante nip.
comma pofui, quod hoc non a V. KfXaoirai pca-
4 ct, fed abfolute pofituui e^t. ,1-laud equidem nc-
•t ^ 4 6*S
Digitized by Google
( 200 )
\
go, a lyrico dici posfe ite\a"Se 7 v iroivxv Tttphrxonf 5
quum fimilitur fere dicatur 01 . X. (XI.) 13.
X crftov tz) Zfvxixf halxf
' OVfttKSj
esfet igitur hoc idem, ac fi diceret v/utov r ij< vho 19
Atqui alia est hujus loci fentcntia. Non
enim dicit Pindarus , fe coram Dinomene patris vic-
toriam celcbraturum ; fed hoc dicit : Etiam Dina -
menem cantu celebremtts , propter yictoriam patris.
Ergo xO.ahtlv abfolute pofitum est , ut Pyth. II. 63.
et xiivdv rtSpixxuv interpretandura rcimt , li-
ve 0 ii if xomce TiiphriccM. Sic Pyth. XI. 10. Iqq.
yd{ IptCaKbv xe\ci&fosr ' , —
bneexvAtiFi Qtifixit
Zjipiv dyu-.i r t Kiftyjtf.
Ol. XI. (X.) 81. fqq. ad q. 1 . cf. Boeckh. et
Matth. Gramm. Gr. J. 4.32. 4. Ita accepit etiam
fchol. — Dcinceps, Mufa invocata , femetipfum
incitat ad celebrandum Dinomenem : ay' hcrr . i. e.
age igitur ; quam vim faepius haec particula habet.
vs. 61, tk xiKtx xtinxv is-Jtiiartp *• r* 4 . Hoc
verfu et fequenti declaratur paucis, qua rationeAct-
naeorum civitas erat conftituta. Nova haec colonia
cum e Dorienfibus esfet conflata (Diodor. Sic. IX.
49. et fehol. h. 1 .) , Dorica inftituta iis relicta crant
ab Iiierone ! quo memorato , laudat deinceps uni-
verfe Doricnlium in majorum inftitutis fervandis con-
flantiam. — Dorica inftituta
viiMii eadem mox reS'ic) Aiyi.utou vocantur. Similiter
Isthm. fragm. IV. p. 559. ed. Boeckh. deAeginadicit :
a tin
Digitized by Google
C SOI )
ffiiv $(uv It vi v ecliTf
*TAA flu Tt xx) Ar/t:u:v
A vpuve Mcov vfccrbc ixTirea to*
tZv fib uvh vxSftp vlptovrtu,
Pemgatisfimum est utriusque nomen. Hyllus Her-
culis f. qui, quamquam frustra, princeps tamen
conatus est Heraclidas in Peloponnefum reducere.
Vid. Simfon. ad a. 2801. 4. Meurf. Regn. La-
con. cap. VII. Heyne Obfcrv. ad Apollodor. II. 8.
5. 2. Larcher. Chronol. Herod. T. VII. p. 469.
fqq. ed. alterius. Scholiastes h. 1 . de Hyllo dicit:
i(3xtlhiutri (tSv /Sufiiitov) r£v jr*p) 'Irxhiav cr/.wxv
t«> : mirum quam incpte , nifi pro 'irxxhv legas
efrr«a/*». Sic enim quamvis a communi narratio-
ne recedat, posfit tamen intclligi. Narrant enim '
vulgo Aegimium , Dorienfium , qui in Hestiaeotidc
Thesfaliae habitabant, regem, ab Hercule adjutum,
ei partem rcgni obtulisfe pracmium: narrant item -
Hyllum ab Aegimio fuisfe adoptatum: a quo ipfo
regnum ei fuisfe traditum , refert Strabo IX. p. 654.
A. quamquam in hoc a ceteris fcriptoribus di-
verfus. cf. Heyne , Nott. ad Apollod. II. 7. $. 7.
p. 477. ed. pr. Ex quo tamen fit probabile, fuis-
fe, qui Hyllum ibi regem facerent. — Ilaec autem
Dorienfium civitatum ratio erat tabs , quae ex re-
gio et populari imperio mixta esfet et tempcrata :
quam laudat Plato de Legg. III. p. 693. e. —
ts<&TV avv htuicfllx , h. e. fait) 1 Itevitplp. cf. ad
01 . II, vs. 39. fq. quam libertatem nifi veram (quod
N 5 vix
Digitized by Google
( ?ea )
six crcdibile est), adumbratam tamen fuisfe intdli-
gas. Neque regis nomen aDoriciscivitatibusalienum. i
ff. Boeckh. — Porro Dorienfes , cum quibus coalue-
rant Hcraciidae , dicuntur Tlxpupv kcu kx'l "UpxKUi&Zv
Uyow i. ad quae verba haec annotar fcboliastcst
n*,'4uAc< xa'i Atitta f) M'pitli > vis) Alyiivtv* *<p ’ m
H xpt$vl)( km) Auxxu); (pula) Iv Avaialpt.cn ub;
AvpteJc pro vuigato **} A upct refcribendum esfe
docuit Hemfterh. ad fchol. Aristopb. Plut. p. 114,
grant adeo hi una cum patre inter principes Do-
ricae ftirpis auctorcs, aequalcs Hylli , quocum
cos interfuisfe Heraclidarum expeditiooi , pro-
babile est. Nam parum accurate rctulisfe vidctur
Apollodorus, II. 8. $. 3. extr. qui eos postremae
tkmum Heraclidarum invafioni una cum Aristode-
mo et ceteris interfuisfe dicit , dum Tifamcnes
Orestis f. in Pcloponnefo regnaret. Quae expedt-
tio C ferme annos post Hyllura facta vidctur,
Nifi forte hunc etiam ad Tifamenis aetatem veils
referre , proud fit in Apollodoro , qualis quidem nunc
est; atqui hoc rerum et temporura ordini repugnatj
ut docuit Heyne, Nott, ad Apoilod. II. 8 ,-§. *.
p. 503* fcl- e quibus etiam apparet , hw tempara
jnirifice esfe perturbata, quod in tarn rcmota et
fabulofa aetate vix potuit aliter fieri. — Igitur
TlanQulou bey cm funt Dorienfes • Hcraciidae autem
dicuntur bymoi 'Hpxxiulxv , i. e. toj ‘Upx-
taiis wav. de qua dicendi ratione monuimus ad 01,
H, vs, 49. Eosdem Pyth. V. 71 fq. vocat'n;,iaf<*
i>w
Digitized by Google
,t ao 3 )
itr/cvovf Alyifttov rt» — c'xSxt; vvo T ttvyirsu vxtov
re:, h. in Laconia habitants ; cui region-
pi immioebat Taygctus , altisfimus Peloponnefi
mens' (cf. Strabo VIII. p. 557. C. fq.). Lacedae-
monios autem , ut pobilisiimanj gentem , memorat
pro Peloponnefiis : quibus laudandis fimul Aeti.
naeorum , qiu indie profecti erant coloni , glorias
confuluit. .Minus rccte hoc interpretati videhtur
Heynius et Gedikius.
vs. 65. hxnv V 'AttonKxf k. r. A. Commemo-
ratio haec pristinae Dorienfjum fedis et migratio*
pis in Peloponnefum lponte ex Hylli et reliquo.
rum meptione nata.est, neque poterat ob vetus*
tatis memoriatn non grata esfe Aetnaeis. n/vJefov
ip.uunu; circa bupc montem Dorienfes, antequam
in Peloponnefum defcendcrent , aliquapdiu etiarn
fucrant commorati. Plura commemoravit Boeckh.
b. 1 . et Hem Herb, ad Aristoph. Plut. p. 115 fqq.
Dcinde in Laconicam traducti , cum reliquas ibi
occuparunt civitatcs, turn etiarn Amyctas: quam
urbem ideo memorasfe videtur Pindarus , quod et
antiquitus et illustris ot potcns fliit: ut patet cum
e facrorum monument is , quae ibi fupererant, turn
ex eo , quod hacc civkas ferebatur fortisfime Do-
ricnfibus restitisfcj qui adco ejus qxpugnatione
maxime gloriabantur. Vid. Paufan. III. p. ao8. et
p. 254 fqq. Eaedem memorantur in fimili loco
Isthm. VI. (VII.) 14. cf. Meurf. Misc. Lacon.
IV. i -et 3. Mlillevus , a Boeckhio cltatus, conje-
cit Amyclas,, nop Spqrtam , principera quondam
AchacQ-?
Digitized by Google
I
( 304 )
Achaeorum fulsfe civitatem , quae Lacedaemon dic-
ta fit. Quod probat ctiam Disfenius hi Explic.
ad Nem. XI. 33 fqq. Mihi liber ad manum non
cst. Turixptiav yttrmi', hi enim Therapnae , in
Amyclarum vicinia, habitare ferebantur ac praeci-
pue honorabantur. cf. Boeckh. Tyndaridac au-
tem vocantur Xiutoxuioty quod folenne eorum in-
figne : nt notavit Davif. ad Cieer. dc N. D. II. a.
hujus etiam loci non oblitus.
vs. 67. Z (ii a.iit 32 — ?t v/st. arfyov ivipu-
9uv. Sententiam verborum ordhie paullum impeefi-
tam dihicide explicuit Boeckh. e cujus ? mente ver-
ba hoc ordine disponenda : ZfD re\tle , 0 °i) 'irvpuv
fjycv d-Apuiruv 'Ztxtcpivetv tut 1 let* vtkv altrxv k 9 iT( x*i
6 cunKevti xmf ’Afthx Siiup. Quam fententiam pairilo
immutatis verbis ita enunties: Ice t:us diipvrcve
yJycp Itxxplveiv alii text zpofrdevxt icikvtw
alt xv ret; Airwj? isms xx) (Z* 9 t\tvnv, Prucsta , in-
quit, 0 Jupiter y ut femper homines taltm ('firmitati*
et tranquillitatis) forum (qualis illis obtigit) Aet-
naeorum civitati vere adjudicenti Infinitivus in
precando et optando faepius ponitur a Graecis.
Aefchyl. Choeph. 303 fqq.
m>X * u tuyxXxt M oipxt , At £ 6 ev
rjiSf rttourfv » '
$ ri Hxatov iuxx$ium»
Plura ejus generis exempla attulit Matthiae Gramm.
Gr. $. 547. cf. Boeckh. Nott. critt. ad 01 . XIII.
*09. p. 418. — Amcnas fluvius, vulgo Amenanus
dic-
Digitized by Google
C 3
dffctus-, Aetnam five Catanam urbem perfiuebat. Vid.
Cluver. Sic. ant. p. 14a fq.
vs. 67. Zrj Hujus- cognotninis rationem
cum nondura plane expofitfim viderim i locus pos-
tulat, tit nos nostra opinione illud explicemus.
TlAti-? duetum a rf Ajc > quod a latiore ordinis no-
tione ad’ dignitatem , auctoritatem , principatunt
notandum rriductum est. Indc magistratus et viri
principes- , et iv d£rJ>ftzTt , dicuntur el h reXei cvTts.
five: 7 x t it*; quod illustratum est a Wesfelingio
et VaTckenaerio ad Herod. IX. 106. et Dukero ad
Thucyd. I. 58. Quod ft ad Deos transferUmus ,
Dii rtutoi ii videntur dicti , qui dignitate et fiono-
re in primis' babebantur infignes , et quorum
numen tanqitanr praefens colebant. Sic in Aefchyf.
Sept, adv Tlteb. 152'. t eX.ewc rix.etzl ts vocan-
tur Jupiter, Apolfo, Diana, aliique Dii, qu j
civitatem praecipue tuebantur. Eximie vero Jiipf.
ter, ob .potcntiam fummam et providentiam , ri-
j.tia vocatus r in quo cognomine varie interpretan-
do del'ectatur Aefchylus: ut modo a perficienda
modo ab abfoluta atque perfecta potcntia dictus
videatur. Again. 973.
z*y , Zd5 T i\M , rice iy.it e-jx.it rtteu
cui verfui respondet Suppl. vs. 8*5.
- — x / S’ ivtu si fa
6>*rcTi rhaiv fa;
Idem vero Sept. adv. Thcb. ur. vocatur irxmifo
(h. e; xMztotKt. ibid. 151 4); et Suppl. 518. re\suv
tehfdrxrn tepxrot , $>. (Ste Zeu, i» e. fummam com-
plens-
Digitized by Google
( 4 o 6 )
plens potentiam. In Orph. Hymn.. LIX. iS. Aist
fopix t/a tuv dicitur , quod eum nil fugit. Aristid. ini
Iovetn , extr. T. L pag. 8. ed. Jebb. onto rourou
ipXtaQxi xP'< TtXwcpv it toutov « jt*i trbi Xoyeu
xa't xisK itpxZsafviYinov* xa) pit)(ov xxXsvvrxt, uvs-fp
thus tcv out XV ruv xpxTouvTZ ottX'V/it'tv t XXI TlKtiOV
fioviv xv tcv cvtx ruv Txvruvt quae postrema fie ver-
to : qui cunctis imperat auetor , et unus inter oni-
fies infinita et abfoluta est potentia. Ridicule Stout
rsxthvt nominat Lucian, in love Trag. Cap. XVIII.
ubi confulendus Solanus (T. II. p. 662. Hernft.)*
Minus rectam norainis rationem dare, videtur He*
fychius et Spanhem. Obf. ad Callini. Pallad. p. 725.
et 728. fq. Cf. Boeckh. Nott. critt. ad Ol. XIII.
p. 427. Alia ratione rixtut dicebantur dii , in quo-
rum aufpiciis nuptiae erant, praecipue Jupiter ct
Juno: de qua fignificatione expofuit Suidas in V.
rixtict. et praecipue Ruhnken. ad Tim. Lex. V.
ST pOTtKdX.
vs. 69. tuv r 01 rlv « tv iytTttp «. r.. A. Verborum
ordo et fonus paullo quidcm durioj; ; at neutruni
jiimis ftudiofe rcfugit lyricus. euv tiv, i. e. tuaope ;
Kt folenne illud , siv G:y. Mox in. verbis viiii r!
iziTsxxfatvo;, particula re fi abcsfet , nemo magno-
pere defiderarct. Neque tamen ita redLmdat, ut
explicari nequcat. Vis ejus haec est: Tua ope
Hiero , filio utique mandans (five , et quidem per
filium) , tranquille rcgat ciyitatem. — Eleganter
ij ruxlx vocatut au,u$vvoi* qua nniverfi cives velutt
ad concentum rediguntur. Sic Plato dc Rep. IV.
43 °-
Digitized by Google
I
i
C iof ) •
43 ci. E. t?» MjQts6£vi)v facit mud^avlcf. tivi y.xl £ py.cvhe
fimilem ; et ibid. 442. C. elicit earn cemi>jf
ijust$*i*fQ 1 t«v xitTuw nvreev (r»y niptav'), Srscv r£ re
xz) t 4 Pluribus vocabulis
Graeci utuntur 3 mofica trJmsiatis , quorum quan-
ta vis fit, praecipue in Pyrhagoreorum et Platonis
ftrriptis , nemo ignorat. Multa fatis collegit Cl. den
Tex in Disptit. limd. p. 153— 157.
VS. 71. aysfOs iqspa *ar’ cTxmr 5 <&;/«£ xv r. A.
Jam , votis factis pro domestica civitatis tranquil-
State , externam paccm et quietem ab hostibus im-
plorat j fimul bellicae Hieronis ejusque fratrurrf
virtutis et rerum gestarum memoriam excitat. Ver-
ba Ita cohaerent: oppx iuepsv cl*ov xarizu *• «•* A.
ut domain teneat tranquil] am , i. e. ut tranquil-’
lus domi maneat. — 0 P semis ; ufitato no
Siine. cf. Boeckh. — i Tvpaxvlliv xAaAxrsf, ornate'
ptoo! Tupszvol, obbellicum eorum tumultum: proutf
A/oi ypxroe ponitur pro Zev;, ob numinis poten-
tiam : cujus generis quaedam artulimus excmpla ail
©1. VI. p. i<S /. Hi ab Hierone nuper Cumana eli-
de fuerant perculfi , lit] modo vidimus ad vs. 50.
In quo bello cum Tyrrhenis junctos fuisfe Poenos ,■
e Pindari verbis fere colligas, ut fecit fchofiastes ; fed
hoeparum liquet, etfi non omnroo improbabile vide*
fur , cum utrique et foedera inter fe faepius jun-
rerint (teste Aristot. Pofir. m. 9. Opp. T. Ill-
p. 464. C. D. Paris.) , et aeque infesto utrique
animo adverfus Graecos fuerint. cf. Herodot. I. i66v
Si-
Digitized by Google
( aoS )
Similes preces pro Aetnae tranqilillitate « incolu-
mitate facit Nem. IX. aS. fqq.
it Ivvsrovy Kfaiiuv, xtTpx v (tb iyivspx QomrtcsoAuv
iyxlav retvT&v 6arji??j x ep) i uu &z{ £vx@ aiwij/axi
(is XSftKX, fACipxV V SVVOftOV
ciirlu et TTXish Sapsr A nvaiuv oxaijtrj ,
Zf U XZTtp
in quo loco pro i-jx$i\>.ofuu praeferrenr
>.i(icv , quod pcndcret a fequenti verbo xirfa, fi mi-
liter ut proximum csx*trj , et quae deir.ceps fe-
quuntur. Iil qua vcrborum confecutione ne quis
offendat, fimile apponam exemplum ex Aefchyli
Eum. 609.
rb fj.h Umiiv rcvS't Zuev eihu, (txSetvi
fccs/i'ij m ^ovcku 5 ’ ii pi, ft iTrirzeeiou isxt pis,
vs. 72. uSpiv vxualesvcv , h. e, tx 7 ( txZei ensv ixt-
$il>:vxxv* Vox, quamvis aliunde non cognita, ratio-
ne tamcn non caret : fic aZpx vxujisoftxes dicitur
vent us fictindus T rajs vxvst xcptr>iv ixt^lpevex- in
Eurip. Phocn. 1706. Mallcm tamert, ut dixi, le-
visfima unius litcrulac mutatione refingere Sfipw *xv
<t!s;?.sv (h. scttestev') , quod poetice dictum pro u( 3 pt»
vxvriw* Nomen hoc , una cum dcrivatis, vxveofJx ,
vcasiteis, non ignotum poiitis. Similiter fere Ae-
fchyl. Sept. c. Th. 84*. vxusshov ituplix vocat
inferorum cymbam , vel , quae magis convenit in-
terpretatio, trajectum navalem (jiv wJpen)t, quo ad
inferos pervehebantur. Locum hunc, quern laudat
Thom. Mag. V. Csufi;, p. 446. immcrito mutasfe
vi-
Digitlzed by Google
• X fto 9 )
Videtur Schutz. Similiter etiam in Pindari loco
nlodo allato , Putiica arma dicuntur lyx* tcm*S-
*oX«. Ne autem aliquis in forma vetwrkoxoc* r ro
uficata vxusoits, offendat, animadvertendum , hanc
ipfam ex ilia natam esfe. Ita vttutrlxopor ttvxuxcpot , v*i-
trlxobet et vauxotu* iyxulraXX o: et ixxin rAXot in-
ter fe commutantur; ut notarunt grammmatici.
vs. 73 . cJx Z vpaxorlw *»*>*• Haec ad prae-
cedentem cladem referenda patet. Pro oh gr'ammatico-
rum ratio [requirit cTxv, ut cum proximo v(3pv con-
veniat ; nifi potius ita explicandum : Mentor es fintcla-
dis Cumanae , meminerint , qualia ibi ab Hieronc pas-
ftftnt . Saepius oh neutro genere ita ponitur, ubi nomeri
fingulari nuraero praecesfit. Homer. H. in Merc. 66.
cp/Axlvuv 3 iXov aixvv. tu (ppsolv , oh t e (purer
$>fA t)rx) 3if xouai (uXahiji vuierif tv upp.
Pjnd. Pyth. VI. ao fq. ad q. L cf. Boeckh. ill
Nott. critt. et idem in Explicatt. ad 01. I. pag.
105 . — xXtxlotv* i.*. root tv tXiiclf tvren , qui funt
juventatis flore ; de qua Ggnificatione vid. Aefchinis
Indie. Fifcher. Similiter in Stratonis Epigr. (Anal,
Brunck. T. II. p. 368 ). XX. »*a initu <Pi\op ti/d. —
'ExxuSa magnifice pro parte Graecorum , nomjnatim
Cumaeis dixit. Similiter fere Pyth. XII. 6 . Mi-
dam victorcm in Pythiis dicit 'Eaa*3.x viy.iaavrot rsx~
vtp. Nam perperam nonnulli , ut fcholiastae et Gc-
dikius , haec ad Himerenfem pugnam , qua Carthagi-
nienfes profligati lunt , rctulerunt : quos merito re-
prehendit Boeckhius.
Vs'. 7 $. ipioy.Hi 7!Kf [dev TxKxy.’vot; x. r. A. Post
d cu-
Digitized by Google
(
( ato )
Cumanam Hieronis victoriam meraorat etiam Hime-
renfe nobile illud proelium , quo Gelo Carthagi-
nicnfes, cummunem Graeciae Iiostem, dcvicerat:
quod factum eodem fere tempore atque, ut He-
rodotus tradit , eodem die , quo Perlae ad Salaminem
fufi erant ab Atlienienfibus. Res nota est. I anti
haec victoria fuit, ut Ephorus, a fchol. citatus ,
dicat, Gelonem ed pit i*ovo» reix Mcirat fatuSt*
furai, *xa« k*1 tw ‘EAAiSa ajutarx*. Quocirca
cum Salaminia et Plataeenfi victoria merito Hime-
jenfis poterat comparari. cf. Diodor. Sic. XI. 23.
T. I. pag. 421. — aphn*i ( *p*5#**«) srbp (Atv
PMH. \\htv. %. iuri»i h, e. tollarn mild ex Salami -
iiio proclio Atlicnienfmm gratiam mercedetn : ut in-
terprefatur Boeckhius; posfis etiam ita: tollam in
Athenienftum gratiam (five pro Athenien [tbits') imr-
ccdcin e Salaminia pugna. Mi j 6 ov accipiendum
de carminum laudibus. Nam , ut dicit Nem. VII.
63. irsri+tpee 3’ oryxioln uteihf aurc <• atque haec
interpretatio convenit cumfequenti, uantv TtXtreta* —
K tlxifMie, i. e. ad Plataeas. iSiam riAar atm) inrb
ru K itetpiivi tin. Strabo IX. p. 631. quod notavit
West el. ad Diodor. 1. 1. — Himeranfis victoria tri-
bnitur vaihctt Aencptheaft tanquain decus Geloni
cum fratribus, Hierone, Polyzelo , Thrafybulo ,
commune : fimiliter in tripodum infcriptione , quoa
Gelo ob lianc victoriam confecraverat. fchol. Quam-
quam hujus laudis longe maxima pars ad ipfum
Gelonem, belli ducem ,pertinebat : cujus etiam bene
aicuiorcs fucrunt Syracufani , cum fcrant , eos post
DiO-
Digitized by Google
< itx >
•
jDionyfii tyranni expulfionem, caeterorum ftatuU
divenditis , Gelonis ftatuam reliquisfe , AyapUwut xxi
rin&vrtci t'ov xulpa 1% w'wjj, tfv *rpj» Kttp%iih*l£Uf
iw'wjm. Plutarch. Timol. cap. XXIII. extr. — Adpar-
ticipium rtkiuxtr, fupplendum precedens i;lu , Tel iph-
H xi ft k 6 :vi durius tamen hoc; facilius jungitur ora-
tlo , fi e Boeckhii einendatione pro ipiu legas ipiun*
vs. 8x. Kcupov A * x> r. A. Nunc poeta*
laudes in modum confcrens, fuum ftudium repri*
mit. Senfus est: Jam, muliis rebus fummatim et
breviter memoratls , finem faciam canendi, ne ni-
miis laudibus fastidium et invidia excitetur. Mo*
dum in laudando faepius fibi ftatuit Pindaruss loca
indicavit Heynius* xoupiv, pro xxri xxipiv, five*
Itnpimi — pipes est idem atque (piom ; ut vidimus
ad 01 . VI. ?4. xopot autem est fastidium, quod
nimia laus parit. cf. Nem. VII. 52. hoc ipfixfou .
hcb’iat hominum mentes ; cum molestia et taedio
minus promti fint ad auscultandum , minusque fa-
veant laudibus. De ufu metaphorico verbi ipfchu-
vsiv , quern immerito aspernatar Mocris , in V. xo\ovst t
cf. Thucyd. II. 87. ejusque Indie. Duker. in Vt
an( 3 *.vripc<i Platon, de Rep. p. 490. B. — dviv
Ax: a est fama apud cives, (interprete Boeckhio),
quae tectos invidorum aaimos gravat alienae fe-
licitatis five gloriae obtrectatione.
vs. 85. *aa’ ipuK — x*\x. Suadet, 1 ne invidia
a laudis ftudio deterreatur : praeftat enim inviffiofum
asfe quam miferabilem. xptawv yxp ohrippuv Qbi-
*efi hoe ex eoramuni proverbio dictum; quod no*
O i tt*
Digitized by Google
t 4 1 * h
tavlt Erasmus , Adag. pr aflat invidiofum. — 1» xx?J
futtt rerum honestarum , in primis victoriamm y
ftudia ; quo fenfu quoque accipiendum videtur 01. L
104. ubi xaiuv Ufa in Hierone laudat.
vs. 86. vift* i ttta'ci nfodkly k. r. A. Egregia fane
monita, quihus Regem ad justitiam, veritatem,
benignitatem colendam edfiortatur : quibus rebus fa-*
vorem hominum et laudem optime fibi conciliare
posfit. Monendi hie locus valde erat idoneus ,
propter conditam rccens eivitatem , quae Hieronis
ausptciis regeretur. Neque vero haec admonitio
ab Hieronis moribus abhorrebat: qui quamvis a
Pindaro ( 01 . VI. 93. Pyth. III. 71.) tanquajn rex
Justus et clemens laudatus fit , in nonnullis tamen
ilium propter perpetui imperii cupiditatem civibus
iniquiorem fe praebuisfe conftat. Hinc tyrannicus illift
apparatus, fatellitum mercenariorum et corycaeo*
rum turba, quorum mcminerunt Diodorus XI. 48.
•et Aristoteles V. 11. (Opp. T. III. p. 544. D. Pa-
ris.) laudatus a Wcsfelmgio ad Diodor. XI. 67.
qui quamvis ad imperium tuendum fortasfe necos*
farii, a Graecis tamen hominibus haud ferebantur.
Caetcrum de Hierone cf. Francici feriptores , Bayle ,
Lex. Histor. in V. Boisfy, Hist. Sitoonidis, p.
^232. fqq. Jam ad Pindarum revertamur.
Primum praeceptum dejustitia est. hx *I q nitxlly ,
i. e. feeptro five imperio justo, Defumtum hoc a navis
imagitie, quae quam frequenter ad res civitatis foleat
transferri, cum a poetis turn a philofophis y notisft-
suun est. Vide, quoslaudaruat viri doctiadAefchyS.
Sepw
Digitized by Google
( 2*3 }
Sept. adv. Th, vs. 1 2. Hinc fplendida ilia imago
in Platon, dc Rep. VI. p, 488. cf. Cicero de Rep.
I. 6. Quae fequuntur, fytuh 7 rph ixfuvt %x\-
ypt ii yxiatxx, docte iljustravit Boeckh.
yKunxi dicitur fimiliter , ut %*Xx tvttv vptvoue (Antip,
Sidon. Epigr. LXXIX. Anal. Brunck. T. II. p.
27.), procudere fire formare linguam , carmina ,
srpl? ixpavi a^mteT* in veritatis five fidci incude ;
h. e. a fallaciis abstinere , fidem in dictis fcrvare.
Monitum hoc fpectare puto ad novam Aetnae co-
loniam: ut Hiero leges, jura, conditiones, colo-
nis propofita, vera praeftarec atque fervaret,
vs. 87 . el Ti kx) QXavpov x. t. ' a . $ a avpiv n , le~
ve quid , intelligitur ypiZloq , ex antecedenti fen-
tentia , cui haec opponuntur. zapcuDCc tu , exci-
dit, videtur adhuc ad eandem metaphoram fpecta-
re, a fcintillis petitam, quae cudendo ferro cmU
cant: ut Heynii verbis utar. (j-iyx cpi f e,M zip a i~
iev , breviter dictum , pro ptly* yfyverxi zip <rifcv <p ( .
po'zevcv. Quae fequuntur , zoAlau rxpux< — ztsol .
abrupte, ut a lyrico, dicta, vulgari oratione fic
cum fuperioribus esfent connectenda: izei , <rs5
jrcAAav ivcfiiv apxnra , *r«AAcl xx) ftaprupe; e'u'iv
wife) iptQoTepoif . rt) xx) toT( ipyoatimc. Cum cniui
mulcts impcrcs , multi funt et tibi et fubditis tuts,
testes , pactorum , puta , et conditionum , dc qui-
bus inter utrosque convenit. Ad Actnaeos haeq
quoque fpectare videntur, ut modo dixi. Alitcr
{iaec interpretantur Heynius et Boeckh. —
0 3 dk
Digitized by Google
C *14 >
t 1
dicltur imiverfc wpcfxrw* hvwmjl 5 hinc etiam
gem fignificat: ut Pyth. V. 6 t.
vs. 89. fi/xvitT 3 ’ sv hy$ ~~ Ulov xisyJsv. evxim
6(1 h If-yi fchol. intcrpretatur tjysm rpoxy , h. e,
animo magne , excelfo , liberali ; qualis regem maxi-
xne decet. De ufu vocis Ipy'ot , vid. praeter alios
» Wasfe ad Tliucyd. I. 140. — xkmv ihlxv vocat
t iv, txxivov, quippe quod, ut etiam Socrates ait,
wivTuv qhsev i%:u 7 na, five axpiapex habetur. ' Vid.
Xenoph. Mem. Socr. II. x. f. 31. Hieron. I. $,
14, — i fat 3’ Urn iyifiSev , figurata locutio , cujus
hacc est vis : Ne parcus fts et tenuis in fumtibus
faciendis, fed fttmma lav git ate, tanquatn [plenis ve-
lis , utare. Spectat hoc monitnm ad liberalitatem ,
cum in viris doctis honorandis , aliisque rebus ad-
hibendam, turn etiam praefertim , utputo , in equis
alendis , publieisque ludorum certaminibus infti-
tuendis ; q’uibus ftudiis maxime ct fibi et fuae cU
vitati lumen atque decus poterat parare. cf. fupra
vs. 31—38. Caeterum metaphora hac , 'a naviga-
tione et velis petita , nihil frequentius. Conferunt
praecipue Isthm. II. 39. fq. ubi de hospitalitate
lifurpatur. Alio fenfu eadem adhibetur Nem. V.
51. ad quem locum fimilia plura contulit Dis-s
fenius.
vs. 92. evTpzrikcit xlpleeer\ Ewr pxzi\ce proprie de
facilitate et venustatc in motu dicitur: quo lenfu
apud Thucyd. II. 41. Pericles Athenienfes laudans,
$cjt , eos izt ztoli* (f, itrivheiscv ijoj) xx) (jlstx
%«■>
Digitized by Google
C ai5 )
l
%iptTUV fiiyii' xV evTpxriKxt rb xSptx aSraprtf ra({-
%ev8xi> ubi fchol. tiirpxi riA«( interpretatur e'vxm-
ruf , l*ls£!v(, Deinde vox ad mores translata , notat
hominem natura ad vitae facilitatem factum , tem-
per ib us infervientem , mollitcr ferentem omnia. Lex.
Reg. MS. eurpxiteKc;' — i luxxlpu; xx) euxixu; r pt-
irbpu»if xxrx rev (2kv , xxl xxrx; vvy<tepxc urcyevuv.
Quae protulit Alberti ad Hcfych. in V. Ita Actian.
Var. Hist. V. 13. quum de Athenieniibus dicit:
«5<r*v S’ apx 'Mvivxioi It ivcif elf reus voKiuix; eurpxzi-
Xst , x#) exirvjbeai xpb; rote yerxfioXa; Txvrbe pteth-
Xcvi quam rurpxviKlav deinde ipfc interpretatur &y*
ylrpeQov yerx(ic\w mu rpixcv • Praecipue aurem in
fermone cernitur: itaque ebrpixe\oc dicitur is, qui
est urbanus , lepidus , facctus , plerumque tamen
deteriori fenfu, cum levitatis vel asfentationis no-
tatione. Lex. Reg. MS. modo laudatum : evrpineKo;'
ixiye'f.Q; xxdjev. H i KKitpc; xxl pupb; xx) ccrxtbeu-
ts$. xvplmi Hi b puyoXiys? , b ysXumrcibc fta Pla-
to de Rep. VIII. 563. A. de fenibus, quipraeter ae.
tatem facetos et blandos fe praebent : si 3b yrpevre; auy-
xxSifyrret rest via; eurpxmtdx; re xx) xxpievuirp c:v
tjjLidxXxvrxt , (uyovyivot mu; vhut , 7vx Sit u'v, 3 -vutiv
«jjSf7« elvxi ptfie Itmtortxei. ad quern locum de vi vo-
cis egit fchol. Ruhnken. Pindar. Pyth. IV. 105.
ubi Jafon dicitur cure epyev cur' em; eurpxireXov el*
erdv , i. e. neque rem ullam deque verbttm proferens
fucatum , fallax , fimulatum. Respondet enim hoc
praecedenti Peliae dicto, vs. 99. iyjlmm yh ifie t 5 -
ie?t KarniAiimi sure yewxv. His adhibeantur Hefy-
O 4 cliius
\
Digitized by Google
£ 216 )
Bhius c. intp. Sallier. ad Thom. Mag. V. ayS^fza t
p. 801. Erncsti Clav. Cicer. in Indicc Graec. h. v.
Hoc igitur loco xipSix eu rpirriXa interpr. aulico-
rum adulator am astutias , quae blandis et fucatis
verbis atque facctiis tectae , decipiunt et ab honutis.
fiudiis avertunt ; ut cxplicavit Bocckh. conferens
,'Eyth. II. 75. fqq. His opponit deinceps posteri-
Tatis famam, testem illam veritatis, quae hominum
post moatem exponit memoriam.
v*. 94, A o’yloiq tea) ioiSait- Xeylti cum h. 1 . op*
ponantur in hU , funt profae oratioms feriptores ,
five historici. cf. exempla laudd. a Valefio ad Har-
pocrat. p. 304. Eadem ratione xiytn et ifitiv fibi
opponuntur: Thucyd. II. 8. rexxx pth xiyix Ixiyo.-
r* Qi-cycd ) , wca xi 3 1 xtwu.o>> iyei yhv* ubi discri-
men hoc notavit fchol. Xenoph. Cyrop. I. 1. §. 1.
( pvvxi 3 f i Kupot A rytreu xierxi In xxi vZv uno
ruv BmpSip «» x. v. A. Utrumque locum attulit jam
Creuzcr in libello, Germanice confcripto, cui ti*
tulus : Herodotus et Thucydides , p. 30. fq.
VS. 94. cli diva K polrcv — idp:m itxtvrxt. Croe-
fi et Phalaridis exemplis ostenditur humanitatis et
liberalitatis aeternam esfe laudem , inhumanitatem
contra crudelitatemque ab omnibus infamari. Illius
nota est liberalitas , qua cum alios faepe profecu-
tus est, turn imprimis doctorum virorum , qui id
temporis in Graecia florebant, fibi conciliavit flu.
dia : ut intelligitur ex Herodoto , I. 29. fq. hinc
maximus , ut cum Justino , I. 7. dicam , Croeft amor
opud omnes (Graeciae) urbes erat. QtxoQpw ape-
'■* * • ri
Digitized by Google
C ai? >
fi dicitur pro vulgari QtloQpserfoy xx't Qo.cljevta.
tv cpnivu , i. e. ut Horatiano dicto utar, txtetno vk
vet aevo , five , femper honorabitur. Ita facpius vir T
tutem aeternam praedicant : {ut Euripides in Sto-
baei Floril. Grot. Tit. I. p. 3,
apery Is, xiv otircOxvy r if, cuk axlkXvTou ,
£ji S’, cuk It’ ffvrm ejiuxra^
Croefi humanitati opponitur Phalaris, immanis illq
Agrigentinorum tyrannus , quern fua nobilitavit cru-
delitas. Tetigit hunc locum Bentlei. Disfert. de
Epist. Phalar. Opusc. p. 3a. fq. Lipf. Taurus
Phalaridis in praecipua parte ejus crudelitatis poni-
tur, ut adeo hie pro exquifitisfimo fiipplicii genere
ufurpetur. De eo prodidit Timaeus apud fchol.
docte a Boeckhio explicitus. — oC 2 J puv Qippuy-
yet — oixcvTxi ; haec ita jungenda : cull $6pytyyi{
vxupjQiai («’y vel xud) Ta/ 3 tm bcipeiriv Ukovtxi /ziv
(e!() xsivuvixv (xxtiuv). Intelliguntur car*
mina , quibu's illustrium virorum laudes in conviviis
ad lyram una celebrare folebant: in hos cantus ,
inquit poeta, Phalaris non recipitur ; i. e. his can -
tibus non celebratur, oxpet , hie dicuntur cantus :
pt Nem. III. n.
iyu SI xclvuv (rwy vtxvlaa') r i pan oxptu
*VPf TS KCIVX&OfiXU
ad q. 1. Disfen. citat Spanhem. ad CalUmach.Pallad.
ys. 66 .
vs. 99. rb S| xxitTv eu — iS S’ xtcvtiv* lllud
fart unam et res prosperas , hoc bonam famam no-
tat: quae ambo iummam felicltatem complcctuntur,
O 5 Si '
Digitized by Google
{ 118 >
Similiter Nem. I. 31. fq. hxynti — ev re ratelv ksA
ixevtrxi. Eadem fententia est Solonis, latius expo
lira , in principio carminis ad Mufas :
Sxfiivinoi is pit Scmv ftaxipu* iire xdl trpif iiciv tuv
axtpuirav ate) 3 syjtv dyaStiv.
elQxwv tytsov eleganter dicit fclicitatis fastigium.
Eadem metaphora utitur Thucyd. II. 4 6. ubi inter
eorum , qui pro patria occubuerunt , praemia etiam
boc memorat Pericles ; avruv tm xxfoxi to dvo Too-
ls Stj.aoa/f 1} irtAtf ptfapif Spw ipfyei, u$itofiw vl-
Cpai/ov Tditii re xx) rcTs teiirofxevoie tux toiuv 3 * dyuvuv
xpouieli r*. Euripid. fragm. Antiopes in Stob.Floril.
Crot. p. 5. Colas , inquit , honest at cm , qua colenda
niKKwx fZ*tf tltpxm eiiKteiaf aid*
\
♦
IN-
Digitized by Google
I N D
E X,
Juvenes. 2»f*
Accufativus duplex post V.Ji.
J'arxnr, atftir , augur, glia.
196. fq.
Achilles. 1 13.
Acragas fluvins divino hono-
re cultus ab Agrigeminis.
73. ■
Adrssti ec Araphiarai res. u8.
fq.
Aegimius , Dorienfium rex. V’
Hylius.
Aegimii fjlil. 202.
*•’*>; , avptruf, percnnis. 174.
Aeschylus tentatur vel expli
catur. 75. 85 99. 9 6 . 86,
ic8. 127. 197. 208-
Aetna civitas in Catanae lo-
cum ab Hieronecondita. 54.
Aetnae ardentis descriptio.
185.
Aetnd nullum onus gravius,
185.
Agefias, Syracufanus. 41. fq.
Uh
mnpxiutt, metaphorice. 211.
iift txirSai, pro fimpl. ire it*
la,. 151.
tiki, pro ha Tin's,
Araphiarai mors. 129.
Amphiarai laus. 131.
aptpirtft. 130.
Aroyclae, Poloponnefi civitas,
203 .
ara^aMtrlxi, irxfi kA,'. 17a.
Anacreon illustrator. 1 75«
iragipeffityg ilix-tc. 67. fq.
Anctra , metaphorice. 16?.
irtfxmn , extollore , an*
gere. 79.
ail xir five km ar , pro fimpl,
-*• 59*
amifarai, itixuxTeq , te brevij
48.
Apex, metaphorice. >95,
atAkt,;, item xrXrfr
tif, *-A«f«s. 186.
BT*A«ftl«f' 101 .
««-« abundat. 121 .
«y>«r«C ■fytvhm , iivr*(.
lA2i
**t*i *VX ”«• 179.
““ X‘?°< * K* 30 t. IC/J,
0Kf it, 143.
d -t a y?.tivr r\ lugxr/xi, fimilia*7Ia
Apollo, verus augur. 148.
A poll inis cognomina, s 9Q»
zfpoiVsrfsrvj reprehend itur. aaa,
Aquiia , metaphorice. 118.
AquU
Digitized by Google
( 220 )
Aquiia et corvi. 117.
Arcadia 164-
lis coraparantur. 115. fq.
1 18. J92.
fait , «/. <le victoriis ludicris Garmina cum Tertis et corol-
lis comparantur. 156. fq.
five /*«///<»-’ Carminibus ciarorum viroruni
laudes celebrabant. 127.
ap. Pindar. 97.
— ■ • artes
tes. 191. [
Arimorum montes, Typhoei'Castalius fons Apollioi facer.
fedes. 18*.
*(ti nr !.t. » 47.
I.
191.
Cafuum disfenfus. 91. fq.
if it, <(>iy yof, f>« ( , metapbo- Ceres et Libera in Sicilia prqe-
rice. 58.
ritu et r«A<( confnnd. 62.
Athenaeus expl. 171. fq-
itf>6i r»(. 82.
metaphorice. 71 fq.
B.
fiatrin ma pro infiuiun,
120.
22
cipue cultae. uiu
| Ceres <pnuxixi^*, ibid.
Certarainum ludiarorum apud
Graecos fpiendor et magni~
ficentia. 17.
Certamina mnfica et poetical
ao. fq. aot. 19a,
Chororum ratio apud Grae-
cos. 4-7.
fiainn, iftfiaiiui, fi iflf. de fal*,ClCERO illustr. LOO. 1 63 -
tatione. 169,
i Bacchylides illustr. 13s.
jChorus Mufarum et Apollini.
nis. 180.
Beati. Eorura vitae et flatus Circumlocutio poiitica. 75.
in Inferis description i»a. iqq
— coronis ornamur. in.
Beatorum infulae. 105. 1Q9 fq.
1 beroum fe
des. 1 13.
Bion explicatur.
p fi&tt, efundert.
B twtttt U' 157 *
126 .
Hi.
C.
9 h
Callimachus illustratur.
; ia.
.farmina et fententlae cum te
Citharam alloquuntur vel in.
vocant lyrici poetae. 167.
Cithara et plectrum aureum.
167 fq.
Cithara num praeiret vocis can.
fui. 171. fqq.
Comparativi in irift definen-
fes. 1 oa.
Croefi hospitalitas. 216.
Cropius mons Olympiae.ijo.
Cronus, rex in Beatorum in.
fulis. Variae , quae de ec*
feruntut fabulae. log, fq.
D-
Digitized by Google
mi
*
ft
Etotivtis pronominum pro Ge"
nitivo. p. yd. 89.
Dativtts pro Genitivo objec-
ti. 126.
Dativus pendet a fuppreafa
praepoficione «». IQI.
in apodofi pofitum. 87.
Dearum cognomina poetics.
161.
Delua Apollini facer. 146.
bl%tu*i to! , pro titit. 164.
Dfi iymiut, IS3t
Aoj if xi j JtviiimperiutM , dl-
citur vi/«. 10a.
Dirce fiuviu* ob amoenitatem
celebria. 156.
bi£a, fam*, tr adit it. 154,
Doriepfea in Pindo degeronr.
203.
Ivitgif pro tudfH, 132.
Ivrtpjmt , deadverfu rebus- 96,
Cf. tupfut.
lyxo/ti*. Q2.
ii'tt ‘ OXvftxtv , pro "OXtftxtt.
fimiiia. 74.
ti y*(, utinam. 194.
tint cc iivit confund. $t.
Elatus, Arcadiae rex. 13d.
I53z
‘EtovS* et EixtlSvt* confund.
47-
EHipfis praepoiitionis ixi. i^o.
ElHpfispraepaffrionis h.
Elyfium. no.
Enallaga generis. 129.
** fvth, (figura.) 139.
myotfoff if pity. 193, J %
'txtrSai to i , pro too. 151.
!rn(txni to!. X32 .
if nr ft* , funilia , metaphorici
pofitl. pii
•f>t 1, $*At t. liber i, 90.
Ertnnys #£« 7 *. 88-
Eceoclis et Polynicisfabufa.88.'
Eunapius tentatur. 114. fqq.
iS x ail it mm) ti intutit. 217,
Euainnis illustr. yel tentak
92. ig 7. 178.
titfti*. 104.
toft*, de fortnna. 84.
tCtfmwiXtt , tit (art*!*. 214. fqj-
«u^»»,de prosperij rebus, cf.
I tr$ fit.
F - . ■
Fa turn. Craecoruui de fatd
opinio. 85. fq.
Fortunae vicisfitudo surae no-
tions difignarur, 84.
Fnturum Indicacivi pro SuW-
juoctivo ponitur. >34, -
Futuruin tenapus in iaudando'
folenne est poetis. 132,
Futurarum post mortem re-
rum hominem certiores fia-
bant fomniis. 99. (q,
Futurus post mortem flatus
aperiebatur in mysteriia, wo*'
O
Digitized by Google
{ aia )
G>
V«e ec yi confund. 58.
yi, ti, ti confund. 57.
yiyiiuii. 141.
Gelo. cio. fq.
Genitivui vimhabet »•» tnflor •
154-
y»«0««. cf. wtf'jtt.
Gymnasrices ftudium apud
Craecos. 15 fq.
H.
fit racliti dictum. 1 1 7-
Hesychius tentatur. 169 . lid.
V H^. I4S.
Hiero I* 12 (fy. 163. 212.
Himerenfe proelium , quo Ge-
lo divicic Poenos. tot.
Hippocrates illuitr. 1 ig.
Homerus iliustr. 109. fq. 130.
Homerica dicdo. 148.
Horatius comparitur. 62 . 73.
78. 174. 190.
Hyllui et Aegimius Doricae
gentis auctores." 200. fq.
Hyperbaton Pindaricum. 58.
L
lamut 135.
Iamidarum oraculum Olym-
piae. 150 fq.
cum digammate Aeoli-
co. 57.
Itpit , urbium aliarumque reriinl
epitheton. 73.
Uitbyia ec Parcae erase Dil
ragifpti. mi
Impiorum post mortem poe.
nse. 105.
Indicadvus modus pro Sub*
junedvo in interrogations
ponitur. 119.
Inferorum judices Homeroin-
cognici. 112.
Infinitives ponitur in precao.
do. 204.
Initiaci bead post mortem. ioo»
Ino five Leucotbea. 8 a.
Ino ec Semele apud Theba.
nos cultae. 82.
itrXlxapuf, 'upirpt%*(, ierty*-
135-
if in i^iuMt. 2I4.
Juno wmg$ni*. t,S8.
Stymphaii culta. ts8. ftj»
Jupiter Aetnaeus. 162.
— — jlator. 199 .
— tiXntf . aoy fq.
Jovis Olympii honores. 75*
K.
*<*} yip, quin etiatn, 179.
**•(•!, portio tpportuna. gf,
K»xif (tun'i confund. 40.
xixxn, puellarum inGgne. 138 •
**f »«« , XttgTOf ‘ifi’lim 14S«
x*Tap*hut dienneur ii , qui
mare verfus proficiscumur.
146.
Digitized by Google
C **3 )
K Mr*%t 7 »f de fomno. 1 67.
KlZutut. 69.
Kit It t, pro fimpl. »t. 5 p.
xtpmtuiit pn>n(. 1 r? 0 .
<x!%pittT*i, I74.
ito.
*ir<r»pi(t( t Bacchi cognomen.
&1.
tint, metiphoricek. 71. 114.
*itn «»>*»/«, Aetna. 185.
xAiVtii* , idem quod n^Vnn,
137 *
tttl^llt, ut!£ir$at. 140.
«•;>(. iai. 31 1.
z»»m, pro Z(*i, Gal-
lia ill.
K/i«> 05 et xj>o«0{. 78.
Xw et Kiifuii , civitas M.
Graeciae. 184.
L.
Laji et Oedipodi* fabaiae.
87 fc^
A«Aayi 7 ., flridere , de maledi-
cis ufurpatur. iaa.
Lafus Hertnioneafia, nafi
cus. 3. j
**t-rpo$i{, 48.
AttVix-rat Proferpina i6r.’
juvx!t*u heroei. 129 .
A*«x9a-«A»i Tyudaridae, 204,
Leucothea five Ino. 8a.
liquida vox ( iypi t '). 178.
A(Vr», pro tir touch. 198 .
" w
AiT*s et dinerunt- 353.
Lucianu* iltnjtr. 133 .
Ludorum festorum atque ctti
tarainum origo, via atqua
celebritas. la fqq.
Lyrlcae poefeos via atque in-
dole*, g-i®.
v
M.
^ pro m» 7 . 155,
iai.
124,
Mel ad infantes alendos anti?
quitus ufurpatum. 141.
Mel eloquentiae et divinitati*
fymbolum. ibid.
nit — yt. 57.
Mercnrius Cyllenins. igj.
iyiun. ibid.
ftiptutK , honestarum rerun
jludium. 98,
4 **
AUT apili fillip «»<*(. 198, ;
f f • ▼
«■» M* r W» 132*
f**i*p, putrid. 164.
Minerva a Jove maxime dl«
lecta. 81 fq.
utrtii victoria fnnc carmina.
I 510 '
IptiKTiKt, praedicdre. lag.
Modi rerborum varil jungan-
tur. 133 fq.
'McipK 85.
>««/ Ktf^ut, pro miixu. 153,
Mularum certamen' ia Oiym.
piia. 4*.
et until opponuntur; Mnfica abhorret ab impiia*
item tiyw et *iut, 216. [ 180.
Mu*
Digitized by Google
I
t aa 4 5
Mufarnm currns. 133.
• ■ ■ hortus. 1 S7»
et Apoliinis cborttt
180. . . ■ - , •
Mysteriis futurus post mor-
tem flatus aperiebatur. too.
tiuntf. 15*. an.
N.
fdvrtftXti et f«t tfktf. *08 fq.
Navis imago ad civitatem
tranilata. 21a.
iinui a pluribus poetis et
philofopbis confectae. mi
it <«. juvenilis. 89.
Neuttum genus, quando de
hominibus ponitur, unl-
* ♦erfitatem qnandam indi-
cat. 181.
Neutrum plurale cum verbo
plurali imerdum jungitur-
1S1.
de fomno. 1 75.
Nomina compofita a verbo
Tft'PU. 4 ®"
Nomina patronymics, plurali
numero pofita , unam per-
fonltn defignant. 90. 150.
soi.
locorumque a corporis hn-
mini fimilitudiue defurata.
» 88 .
Numerus dualij verbi jungi-
tur cum nomine plurali. 1 17.
0. a.
imfti. cantus. 217.
tculut , mecaphorice. 7 4.
oi'ot (put 1 pat, -ytultct , Jiolx.t t p~
XirBai five Umu. fimilia. 133.
ill* 7
•I» neutro genere , post nomen
fidgulare. 209.
» 1 $i et tKitttt oppoauntur. 5a.
Olympionicae honos. 18 fq.
«|< 7 at iotii, pro f.
88 , > . 1
i£uf/jut et IfcuTtpuf confund.
193 -
•win, fi quiiem. 83. [
cpyi. 114.
ipitZt, ipitZrta 1 . 199 .
ipitwt Alf. 72.
ipletrip 6 d(. 1 99 .
Ortygia, Syracufarum pars.
igo.
Oviptws notatur et tent. 184.
iM.
aus.
Nomiua propria Deorum, ho- *««— ««»’ »Zt. 13^.
minum, locorum,velexali-|«f<“^«» metaphorice. 73 fq.
quo facto, vel ominis cap- ipta*n*!, Perfici regis minis-
(andi gratia, ftudiofe inter
pretabantur Graeci. 144.
Nomina communia terrarum
tri. 74.
et u in cafibus confund.'
44 * 59 -
m
1
!
I
I
I
%
j
Digitized by Google
C a2 5 )
136. 139.
iiiU ip* i*, de partils dolori-
bus; fimilia. 140,
P. 4>.
ir*X<ipc*i, artes. 195.
5r«AiyyeK<ri*t5 placitum mim a
Pythagoraeis duxerit Pin-
darus. 104. fq.
Pindarus In tills carminibtu
illustr. vel tent. 84. 95*
ma. 125. 14a. 143. 134.
t<$2. 163- 190. 193. 308.
Pindarus in narrando amat
fententias. 76. fq. 8 q,
Pindarica comparand! ratio.
133- 189.
Pindaricorutn carminum ar-
gumentum atque materia.
79,
Pamphylus ec Pymas , Aegi-
mii filii, Doricae ftirpis
auctores. sos.
Pantelius in Antbol, tent.
178.
Parcae praeientes, et aver-
fae. 139.
Prapr!itt, yiiJin , fiptM , ynv< ,
de ferri cuspide vel acie
ufurpantur. 193. fq.
Participium pro verbo. 99.
• - una cum verbo ad
Idem nomen referendum.
»27- >37-
21-33. -
P<iiidaricae poefos laus et
praedantia. 23-25.
Pindarus Candidas etverusift
latldando. 131.
7<l«l u/*p. 156.
Pifa in Peloponnefo. 6$. fq.
Pifa et Olympia male con*
funduntur a Gramma ticis.70.
ira«i{ *•» t.». 187 .
»>««(', xA* 7 ««• Vid. £<TAt»T«(.
Plato illustr. et tent. 101.
I12. 1 id. Il8. fq.
-rttml , de fonis. 156.
x*pdt, pro <<( Xtllitjf
derunt. 77.
antevocalem proxi»i. 46-
Perfona tertia vim indeiini'
tam habet. 194.
Phalaris. 217.
•>« soo.
*«. l89.
* <v>( *aa<><>? , pro fimpl, 'Aa-
£■««, fimilia. 74.
I
wpbvpi, mecaphorice 125.
wf**ipum muficorum, 170.
<p4yy*«» £«««, , ■etapbo- l « , ^»#i.Mi»F , hymnut. 170 fq.
rice. 98.
<ph *u, I49<
Pb loctetis figittae, 199.
fA«'yn»> fplcndere, no.
;xf«q3i»AA«, x pi jpxtt , xf.iiri’ir*
T|< fu vel 135.
/ /
TdAcyij. 125.
x»A«i ilpiM, txixr. 135 ,
P Pup
Digitized by Google
( 2*6 >
Purpuroae vestes, regium in-
figrfe antiquitns apud Grae
cos. 137.
: R.
Rhadamanthus. He.
fiircti. 178. fq.
/ut* et f>£» CQnfund. ibid.
pi* an | »i<t, vi itc an ; fi-
railia. 34. «a
/f*/ , f tut, defortuna.
84*
5 .
Snbjnrictivus pro Optativo.
. LS?
tufttpuitf 206.
et 'ttinti, 1 68 fq.
tit Till, p :0 h* rltoi. 85).
Senrentiae.
Facta irrita ec infecti reddi
nsqnettnt. 78.
Incerta felicitas human*. 82; fij.
Natura doccrinae praestat.
Ji6. fq.
Ardus, quse pulchra. 118.
T. a.
Sailustius, iMustp. 130.
SenoLiASTEs Pindari notatur
et tent- di. 131. ytS. 151.
l6o. 191. 2 00- 202.
Semele five Thyone. go. fq
Serpentes divinandi facultate
* praeditae. ii|t.
TMTl'l, t$4£t( five <PuX*£.
14 6 .
fKtvru 1*1% nt, rxtvto rv%i7t,
Vid Tol'tOttf,
Simonides illustr. 128.
Solon illustr. 7 $.
Somniorum vifis homines fu-
tura cognoscebatit. gg. fq.
Sonare pro cancre. 69.
Sophocles expl. 132.
srfp*iri>t, metaphorice. 218.
«-« metaphorice. 72.
195 *
fiiix Xiina. 185.
l»TK.A 30 expl. l8^.
TXfifXf. 125. 213 fq.
» \ *
Txtx 7 iin. 103.
Tx’ rx^cf , t xjtttf * , terr/ie vit •
cera, L82.
Taygecus, mons. 203.
ilJu.f mi B x*r. 150,
;iAti*s, Deorum cognomen.
. 20S.
t,Ai htJxi , cotifuntl , coufict.
130.
rlxXut, tiAAi *Bxi, 10/ fq.
rlxxin et rixxut confund- 37
P111 xmi auvrai. 1 8?.
BiXytn. 122 fq.
Bit ifiaTti* 147* 2CO.
Bltfjtf. 85.
Si»S fit if * , pro ; fimilia.
79 *
Btipfvt, 138.
TllEOCRITUS-expl. 48*
Thero. 2g fqq. lao.
Therfander. 8g,
Digitized by Google
(. 217 )
156.
Spuutif »>/S */. l63-
Sfottt, Deorum fedes. 80.
ri , rfj y« confund. 57.
Tibullus illustr. 114.
S«Sr, etjusti,} 04.
Traefis. i _82 fq. 1
rxaxrui rxt-
•x*Z , de oratione ufur-
patur. 1 18.
*"XU* , 95 -
Typhoeus. tia fq.
Tyrrheni cum Poem's adver
lug Graecos conjuncti. 207.
v. r.
u-yfif- 1 76 -fil*
Verba dativum et accufativum
post fe babentia. 155.
Verba cum praepofitione xm
■tee coippofita genitivum ad-
fcifcunc. 176.
Victoriarum ludicrarum lbleq
nia. 19 fq,
ViRciLiug expl. 122. 144,
Virtus cum opibus conjunct*.
. 91 <q.
Virtus aeterna. 217.
x.
%u\xtutlt y Xafftat, ufinuf. 2 13 ,
axivi. 192 .
XeifK, Xel{4Tt(,
94 fq. 152 . ,
& i (, braebium. in.
^i»n 7 ge^it( mens. 185.
y£<>«c et 78.
Xturt* dicuntur res cxitnite ,
divinae. no.
^fI/enAa'x«r« s . 1 65.
X£vreit*f*.cti. I38.
Z.
Zeagraa. 176.
x*nui6tr$ui t \iuie 1J7^1*
Pa
t
Digitized by Google
£ R R A T Ai
rjuae vei fcripturae vel operanim vitio irr'epfe-
tunt , haec praeeipue notanda putavi :
pag. 3. lin. 14. illis animus, lege: illius animus;
— 4. 8. homniim. — hominum.
— ' 38. c. *. lin. 5. hoc fignificatione. lege: hac
lignificationc.
— 78 i lin. i. Phocyl. fr. lege : Phocyl.
vs. 49
. Poef. Gnom. Brunck.p. 113.
— II4. -r—
16 .
vs. 145. lege: vs. 89;
— Il6.
20.
vs. 154. vs. 94.
— 120.
12.
vs. 173. vs. io£
— 121. —
20.
vs.' 176. vs; 107;
■— li*. — -
23.
vs; 178.- «— ■ • vs. 108;
Digitized by Google
Digitized by Google
Digitized by Google
%
0
i
9 *
%
fx
Digitized by Google
|
Riedholz is a municipality in the district Lebern in the canton of Solothurn in Switzerland. In 2011 Niederwil merged into Riedholz.
References
Municipalities of the canton of Solothurn |
On 21 January 2019, in central Afghanistan, the Taliban attacked a military compound in Maidan Shar, Maidan Wardak Province. The attack killed soldiers of the Afghan National Security Forces.
The Taliban attacked while in the process of negotiating a truce with the United States. The attack began when a car bomb rammed through a military checkpoint and onto the grounds of the compound, where the car exploded. After the explosion, two gunmen entered the base and opened fire on Afghan soldiers, before both attackers were shot dead.
126 people were killed in the attack. The Taliban claimed responsibility, saying that over 190 people were killed in the attack. The Afghan National Directorate of Security reported that 36 military personnel were killed.
References
2019 mass shootings
2019 murders in Asia
2010s explosions in Asia
2010s in Afghanistan
2010s mass shootings in Asia
Attacks on buildings and structures in 2019
Attacks on military installations
Building bombings in Asia
Car and truck bombings in Asia
Massacres in Afghanistan
Explosions in 2019
Explosions in Afghanistan
Islamic terrorist incidents in 2019
Islamic terrorist incidents in Asia
January 2019 events
Mass murder in 2019
2010s massacres in Asia
Suicide car and truck bombings
Taliban
Terrorist incidents in Asia in 2019 |
Albion is a town in Dane County, Wisconsin, United States. 1,823 people lived there as of the year 2000.
References
Albion
Dane County, Wisconsin |
وت و وس وس و وس پمونن 2
عط 56 ۱ >>
16717
بت ]
و
۰ 7"
۱
0 ان
0
#7 1 ۳
/ ۹1
۳9 ۱
پِ ۲ 1
۱ ۱
۱ ۱
1
۱ ۱
+
سا 1 ۱ ۱
۱۳ 7
,1 1 9
9 ۱ ۵ 1
1 ۱
۱ :۷ 4
۳
۳
نم
۹
ِ
7 1
/
پات
۳
7 1 ًٍِ
۳ 1
#ز پ*
۳
ی
7 ۱
«
۱
۶
۳
و
۳
](۱۵۱11260 0۷ 1۳۱۶ ۱ ۷۵
۱ 2011 ۷۷۱۱۱ ۲۱۵۱00۵
0۱۱۷6۲۱۲۷ 0 0
95 ۱ و ۱ (
3
۳ ۳
۹
۱
-»
س
۱ ۳۳۹ مس سس سح ]
1 ۲ 0( ز۱:(۱9مس۱۳ آزز۱۱۱۱۹ خلت ۳7 ان ۱ 0011۳/110 ۳۳ 0
۳۳ ۳ 0 1 ۳۳ ۳ 4 ۹ 1 و۱
2 0 ۳ شثك ۳ ۱ ۳ هد ۳ 7 ۷ ور ۲ ۱ 4 2 ۳
٩ ۱ ۳ ۳ 9 3 ۳ 0 2 ۲
کپ 6 ۳"
1۳ ۸
ت 0 0 ۹ سح( اه بمی
هت یم هت
7
جح 2-۳ ]۱
7 + #
تلم
۱۱
بسن ۱ بز
۱۱۳0
یس رال ای پم و ۲1
- 4 -_
11
۲ ۷ 7
۱ 2 0
یه ۱۱۱۱ ول ارو ابو اریج/ 7( <<
9
دمم
|۱۶
17
۱/۵3
۷
۱ 111
۱ ۱
7 1/۱ / ۱ 4 ۳ 7 0 ۳ ۹ [۸ 15
ز( 4 سر ۹ ُ ۱ ِ 4 ۳
ٍِ نم | ۳ ۷ 1 ۱ را ۸ 6 ۱ --_- ۱
2 7 ۹ ۱ ُ ۱ سر ۳
۱ ۲ 0 ۱ : ۱
| را تست 2 ۱
۱ ۱ 2 ۲ ۱ ۳2 "۳۹ ۳ 9 /
۱ : 1 ۱ ۰ ی ۱ ۷۲ ۲ جا 1 7 ۱
7 ۱ 7 ۱/۳" لا از :۸ 1
با ارت ۹ #ِ" ج ۱ 1
ی ۳ ً ر ۰ رَ حثد ۳ 1
917 ی 32 : اس ۳۳ / ط
1 ا وزب۵ ۱۳ 1 7 11
تسس
۳
۱۳ را 23 ۷
ج ده 2 بح 2 ۳ 3 9 0 ۳
" 22 1 ۱ ۳ ۱ 7 با 2
۱ سر
دس 1 0 ۱ / 2 ج) 1 2۸۷
1 ۱ 3 7 ۳ ۳۶4 ۲
2 با 9 7 ۲ ۳7 سا ۱۳ ۱۱۵( ان 7 ت 111 ی مد
سرا اسر أمفی .نوت
الم ۳ ۲ اک ۸۱ از 2 وه ۱۳۲
تس ورکا نا 9 ۳ مت توق ۲ یشوه ری ۳
ناسر |۱۳ 1 هم ۳ برض ات
1 رم ۳/۷ مک من ۸۳ انآ روم صسّ
متام لو ام 7 رو و ۸ انیت ما ماوخ دی
با کیت مزر
1 1 اب( 1 مر ۳7 دزد 9
1 یوار 2 ۸۱ استار ۳ ان
|شمواوتشروج وی ۳ مامت ایو ۶ ایا مادنا
۱ تن تاکن 19۳ لشتاء ۹۳ شنم ری ۱
5 تیه کشا دور ۳ رت «مصرسآن ی ات نت
یرس( ی ۳ کات ول تک وه کایرت ال | ۱۳9
۱ قل ۳٩۱ تشه 2 ۹ ۳ ۳۹
لت و اما سکن 2 ۷ اب روصت ل| ار
۱ 14 1 وووورک نز م۵
یر 9 2٩ شود تک و ۰ لش مار 13 ان
اابت زيم | ۸ کات روم فتاه ی
راد هه ات ات )۱۱ 7 وبا
۱ رت ۶ |۸9 ات سکیا 5 کنیل ۳
تن
۱۰
۹ تا | تما ال ری ۷
۱ 2 ل 1 سار ب ی ۳۵
ا مات ولشا زر 7 ۳۱ میت با ۱9
۱ اشنم تب رل و 11 را و ۰ |
|کیتضس رن 1 ۱۳ کارت 139
ا سا رور | | ۳ 7 امه ما ۹8
اناد تا موه
اس روز مت ۹ / ۹ عایت نون /
1 کتتار ززبراه 4 و ۳ ات نی
|| متشه ی ۶ اباب وومراضالن ۳ات نز نز
عابتاخا 2 5 ۰ ۸۱ ۳7 راعریع(ع| آلدل دام | ۳۲۵ ای 0
جات بو رو ی ۸۴( ان
ما ستاو ساسا | ۱۱۸۱ عبت ی ۳۳
ی 04 تام رک
رمرم ی 9 ۱۹ اطع روا ,|۳۷
ج ی
سسوم مش ...| جرا اپارمر تن ۳۳۳
ارت رن ۹۲ ات وم | ۲۵| الاب رازه
اضر ۷۳۲ ی ۳ ۳ و
حکا تیش زیت ۷۸۱ ابتلطان لا سم 9
بت وم نت | قشم و تاش و یت اد
از ۳۰ 2 ۳۸ 0 صا ۲٩۱۱
یت سم تن رب ار یط[ ۵ |7۶
عابت قوش رکنم | هب۷ اسلا | ۲۳۹ یت رل |«
مکارت مج ی سار ۳ و مر ۳۳۵ اتیب و ۳۰
یی ار ۳4۸ ات ووم اه ۳۵۰ ات مسا وروت یت هس
شم کت ۳۹ تفیل ۳ 7 منم زب ۱
لت ۳۳ ات رت وان رز/ | ۱
مت و 2 ایض _ران ۳۵3 توا خیم 7 ۳
تم و ۲۱۱ مزا ۳۹9 ی بش9 سر ام
ارم توب ۲۱۳ 1 مت لسن , ۳٩|.
کیان سب و( ی [| ۳۷۹ یش اد 2 ۳
موب ۲۰ | کات اش رای ۳ ۳ کر مرف 7
بت خی فرمررست وواث | ۲۱۷ میتی یش 7 ۷ ۳۳
7 ۳/۹ ۸ ات رس ون سٍ 9 نت و
کر اون ۵ تلف دار ام
یدقان 1 ساوان ۳9 بت ید رت ۳ 1 ۳
کاب شا رشپیاناپ .بر »و۲ بش رابرورژد , 4 اک ۳1
مت شرس ۳۲۱ مامت ای ما احکاست 9 ۳۳۳
ره ریتناس ۳۳۲ کات تلو مس احق ول
0
یات
کات صونی دب 2 ۳ دزی 7 )
0 ارت وی ۳ و 72
بشما گ چم |۲۳۲۸ شوت
کاث ی ۳9 کات 0
بت 2 رورا رال و ابا ام ۳ 0/2
مت کر زیت 2 أایت هناسفا" #7 لس 9 "
ات رازن ند سس۳ عامتجا لراسا 8 ۳ ۳ و زراب" 3
حایتضز ۳ تاه زر اه 2 ۳۳۲ ات زان 2 ۳(
7 وه سک میرن |۳۷ مامتان مت | ۲۳۹
بش را ۳ میم انوا و ی 7 مرس سا رول مه بت ردان ات مروت بان دص ۳۳۹
کات ۳۳ ات و ایب ۳-4۹۱2 ای پر دوف ۳
رتست ۳۳۹ و ۳۹ مبقطت وم ری
۱ کت ۳ بر تسیل ۱ ات ات زار
فرییژواری .. 0 دا ان را 7۲۵
9
امک روف اسر 1 ۳۳ کات و۰ 1 رو ر ۳۸۶۱ 0 و |۳۸
مایت تاودا ۳۳۹ وم تما 2 ات لور را مت ۳2۰
ات م هم و۳ باس 2 ]۳۹ ۳ ور م۳
7-0 مره بت زار | م۳۸ اتب |ممم
شیم ریات | وم ور و ۹ ترفن ,نایم
سم ش ۳۵۰ کر فاد ۳۹۸۱ ی 2۵(
عابت نی راحت اما ۸ | ارام رصع با رای 9۹ ات یگنس اک یر
ربق اب منرت میک | ۲۰۱ امش اک
تفای وی ۳۵۲ زرا تن ۳۹ ات کون شور | ۲۵۹
۷ ۳2 ات لالز لا 1 ۳ انا ۳9
ایض یت ۳2٩ | ۵ اس ومدسامات ۳۲
اعات ی 7 ات // قاس رت ۳(
کاتمط یار ۳2 کات دای عکایتس و ان ۳94(
۱ رت 7 مامت رت 2 مایت دزی رگ مد ۳۷۷
أکاتشییگا زبس | دم ۳ ۸ تاشچ را بان ما٩۱ ۳
کاتض بت م نم ررصا میرن ۳ ۳۹ تست «موون _ ۱ ا-۱۳
۹ 3
۹ ِ
0 1 3
اه ی ی و اسر وم ای ِ هت ح. حوی سس وروت ی ی یس و ۳ ۹
۳ :2 ۰ ج ج هس نیج رب چاه را
۶ ۳ ک ۹ ۳ 1 سس
۹ 7 ِِ 7 زّ از + ت 4 :۷ -
۳ ۶ کت ۳ ۹ 9 ۶
» 2 ۳ ۰ - ۳ |
7 ی تیر- ۴
وگ هسوسو مت اس سکب سب سب تست 9۹ ء
۱ 7 9 ستی
ف- ۱ 4 کی.ن ِ 1 ۹ ۳ َِِ ۹ وت
1 ۱ 9 1 اب 1
1 مر ی ۱ ۳ ۱ بپخنین. وا ۷"
سر 1 ی #
۷ 7 از نک 1
۰ 1 ۳ "ری ۳ د ۲
جِ سییر ۰ ی نج ك
۰ ۳۹ سب ك
2 ۳ ٍ
اس
ّ ی
َ# 3 / 3 ِ 51 1
8 ۳ ۰ رو م2 - 2
1 #۳ اف ۰۶ ۰ گ4 ِ» -. : مه ۳ ۴
3 ح رم و 9 خ ۳ ۳ ۳
۱ ۱ : . ب 25
ی 6 ک زیت ماک زی: ۴ 4
۱ ۳ ۳ ۳ ح ی ۳ 1 _ درس نم
۱ ۳ ی * ۰ ۲ وا لد 9 ۳ ۳
۱ ات ت « مد ۰ 3 و 1
۰ ۱
9 تب داح ۳ تساو ۰ سس ایوس سین وس تست سس وی _
,[ بو ۳ 4 : 72 , 3 7 0 ۱ 7 2 3 سس سم ۶«
#ح* رو12 , ار و و ار ۳ 15 سر
1
اُ
۱
ی
+
.
::
اد
یلید(
۱
/ ۳۲ ۱ 5
0 تس 00 ۳0 ار ۱ اور
ات هر ی را سس ی
۳7 ۳۹ 11۳7[ ۳۹ زا ۱۱۱(۱11(۲ :۱ ۵ 111۳3[ 1 ۳۳ ۳ 5۹ 3 11 7 2
۱ نج ۵ ترس ۵ زر( ای(
امین ۳ ۳ ح ال مس ۱ ۱ ی با ۱
۳۳
رت 22۳۱۱
از ی 14 ۳ ۳
رس تنم
مس مس
4 0۳010 ۷
۱
/
رز
اد ۸
- 1
/
|
سح سس دجسم سس جب سس ۳ و۳ ی 1/0 77 ۲۳7
۰ 3
1۱۱/۱
دا
سس سس
۳ ۲
تب 9 #۳ ۶ لت ِ ۳/4 حچ
۰ : رت ۱ ۹ و و ات و :2
یم سای 1 2۴ 9 ۷ لب ۲۱ ِ
/ ۱ ۷ / ۹ 2 :+ گ 8 9 ا ۶ ۱ .<< ۶
۱ ۱ ای ض ات و 2 ۲ <<
هت 32( 1 4 ای ۲ 5 // 4 2
۰ ۱ ۲ ت 0 1 ۳ 0 ۳ 1 -
۰ ۲ ۵ ۳ 7 ۸۳ 7
۳ 0 3 ۶ و 1 اک 1 2ب
م2 ۱ : :: فا ۱ بت از ۲ ۱ ۹
۷ 5 ۵ 9 3 0 اج
/ ۵ ۳7 / 41 7 اه # 3
۳-2 ً ی ۳ 0 ۹ 7 3 7 ه 1
ِ اد 2 ۰ ۲ / رتور ۳
۳ 9 ۲ 7 ۳ ۳ 15/۸ ( 2
سک ۳ ۲ ۳ و 1 ۳
7 ژ - ۰ #تین ی ۳ ۱ . 1 ۵1 / ۲ کت
» 9 كِ دسج 3 1 9 4 >
۱/۱۱ 1 ۳
رز
0
4 ۷
1 0 7
چ
مد )11
2
و۱۱
ررا
۳ و"
۱ ۳1 ری
۵ ۷ «در
۳( ره
+ و
من
+ + |
کح 7 مد ت
1
کر و۱۳
وت 2 ۳ | 0 ۵ 3 [ ۳
۱۳۵۷ اج جرر0) 9ج ج > 7 07
1
جر ی کر جر سر و ۲و سر موس حور خر رت ۲+ تور حور موسر ور از مر وتو سر رویسر تور سور
2۳ ( 71
ب
۳
تم
7
/
۷/2
ٍِ
#7
7
7
( ت
۳
ود
۳ص
۱
۵
سس زا
نت
۳
۳
/
9
می هي 46
ی شرس
1
قرع رت
جر
ره
تسد له
2» ۶
٩
و شرار
سس
4
2
ارو وا
9 9 «ِ
تک انیا
ِ خ ۱ ۲
8 34 ان ها وت ی جح نت5 در
سس ,۳ ۳ ۵ ان ۳ ل ین یی 3 9 5 ۳ ۴ بت
۰ 6 نّ ۰ 5 ۱ لا ار ت ۰ ۰ 5 2 2 سس
1 ی 3 ی 4 1 ی 1 ژ ۰ ٩ ۰ " < ۰ ك زک ۰ 2 # ی ۵۵ 2 #م ویک
۱۱ ار هه 9
با و ار تا ۳ تعکر رو یک که
1 : 2 ۳ 95۹ سح
1 ۳ 2 ۱ ۱ 3 ۲ ۰ 5
سرت |
اشتمتوراصارم»
۱
۸ ی یم تسرال ۱۳
ی
ترش رم
۵ ۵ برو نهر 4
ارف 0 ۱ ۳1
| بخ
5 ازفابیت وولو و زه 9
موی مر
۰ ِ
زر شیم
۳
ی
ایازنبای شمان »/ 2 1
۴ ۳ 4
روالی»ا دول
۶ ی
ایا وا ردو و | 5
موه 1 4۵ ۰ /
ی
۰
ت-
ح_
ف
0
۱ *اری۳
وش او
22 تم مرا
توص سور ت 7 ی ۹ سم
۳
ر
۳ 7 ۰ 2
افبی یت ۳ :
/ ۳ 7 1 7 گر ی
۳ ۳ ۳
سم ۱۳ مک
له
ِ
و ووسمو
ا هی
ود من رید لا
۹
8۰
2
8 1-7 ۷/۸
اد (کرا> و سم
۳ ۱
ِ
مصٌ تفن ۸ 9 ۵ هه
چم راز نکط و ولویی لا )6 صور یسوا لا
0 ؟ ر چ دا شک
۳ مت 2 7 ۳ لکد 99 ف . ح
که .عم را هو ایر ست -۲۳ 1
مرت ها وت
اه 94 نو سود سم 9 7 مه
3 ی یه ۰ ۱ هو __ هچ ۳۹ و وو نو
وج ره ۷ مدا یت یت 5 > فاج ما ۱ ًٌِ
امه وا رو
دِ- ممی< ۳۳
سح |عتالی زاره | ملحیهت خی
۱۹ مضه 4 رتست ددرت ٩ ۱
ام وک پر
7
3
ك
ی
ی
۳
مج
سس وه 3ج کوج ج ونیم )»
3۹
: ض ۰
۶ 3
۷
12
۱
ِ
ِِ تشر
ره ۱
.2 ۳۳5
رک 1 مب
اور ور
فاعل۳ ای وج رام ایا ۱
7 (2 /
لهچ و رو زر کج ۲ و 0و چهکد )2 سوه
۰
1۳
بان
_<
هی
ِ
ِ
تعر<
- بت
بٍِ ی
"
رای
۱ گرگ
ِِ« وس تک -
ت
.۰
| هم
2
۵ ثِ_
هر
کید حود.
ین
۳ کیجم رت
۰ ی و
>
چا ی
۳ به ی
ىِ ِِ
یه ی
۵
زک
ری را نید ..
مک رت کی
یه ۳
یمه عم
ره
مر یه
ی وب
ری
م ی
که جر ۰ رمث
و ۳ ی
6
زر
۷
ور 0
م27 0 ۳ ج و 72 2 #۷ وج مرخ
وان راعتا |
۳ 1 و 1 3 2
۱ رو راو
ی 7 3
7 5 7 *
4 2
9
و ٩
زج 2 وم تم ور
م (
۰
ی موه
۰ ۰
7 ام ری ۳ ۰
2 کیت روز
هم ور" مم م ۵
اي
ی 4 مر( ابيز
ی 4 و
وت ۷
۳
ِ
5
۰
9
ت
کنست
2 ی )۳( مومسم(
ظ
با موصوله۳|
ی
مق
/
۰
2 ۰ 1 ۲
ام ریک 0 3 7
٩ 1 1 ی ار یز 1۱۳
۲
۶
(
مر
سر
ت جسی حت ون تسه
۳
با
ظ
ه
۱
۱ 2 ۳۹ اران ۳
-ِ 3
ِ ط 2 ظه سح ۱ ۸ 1
۱ ی | ۳
۵ چ + هم مج #7 و و ۲"
#9 ِ ۷ ۵ ۵ 3
۱ کاخ ارت ۷ ۲۷ ّ اک
ار 0 مار ۳
کون دیاز ه
رن 4
مهو ی
لبون مروسرنه زر
22
رم 0ج 3 ۱ 1
2 ه ۵ هِ ۱ ۹
۳ ۱ ۳ ۳ ای
او رسد لك
۱ | ر هه و ۰ مر * بنا ۵
اا 9 ]ریب ِ چه 5 |
۱ ۰ اي ِ
ی تا
ب
ی
بمب
رم
ح
و
کمق سل 1
_ ۱۳
سس
۶4
۳
۰ ۰
ی
۰
مب
"امضراین الیرم ۲ 9 ۹
ی ۱ | ۳۷۹۲۸ ا ۱ د
ره 6 ای ه ۸ رت
4
مه کر اا هت با ری
ی -س 3 ی اف جر 1۳۰ #وی
سس
ع ۱
چم ا مه [7۸ ۳ ۳ ته ۱ و ۳ مر 5 ۰ ۹
امک ت3۳ ی شم نزن وی ازاس نون سا تس تسا ل ابا یلع دنمان ملعم ام
۱ گ ی لس رو سر
له ۱
ف
ی
کي ی ی ۳۳۳ ]
اس
۳
زا ر ص۳
۳
و۷۵
5
۱ ۳ 5
ما ۵ 6
4( ( رد ۷
5۰ 1 اه
/
۷
۷
ار سک نیم
9 ۳ 1 ۱
ما ۰ * / وه
2 ۶ 4 ۲ ی سب )1 شم ص 7 سم مه زیت و 1
رام ای د.
1 یی رون 2 ۱
7 ۲ که ۱ م ۱ 5 دب ۳ ۱/ 2 وب ۱ 1 1
7/۵ مه ۵ / ۳ 5
/ ی مو 1 / 7 شار ی ۱
0 ور 4 تن 4 1 لنش ه ّ
1
یسح
7 ی 9 ۳ و ۳ هه
7 0 2 ۸ ۳۳1 "۰
۳ ۱ ۱ هچ
ان ۳ 2 ۳ 7 # ۰
اي || شه و
لورت بو تن
: ك_ّ 9 ها ۳3 3 و۳
/ ز 7 7 ان سك
اب اور وی 2 سا لیم
بت ِ ۳ و 21 )| سجد
گر 2 ۱ سس اا
یه ی || ۵ / هو ۰ 1 ۰
سر
0۳
ِِ
3
44 و نم ۲ 1 ۰ ط
اه ك ۱ از
9 عررت نو رو
/
۳
2
جج
7
۳
یت
:
ا
1
ی
مت و له
4
بِ
و
ی
وس
1۳
ِك
ف ۱
۱
>
وت 0 مو ۰ ۸*2
ت 9 ۵ 1/۵
2 27
با بط ) 0 7 کر
ی عم 27ص 2 عه مه
س
4
۳۱
۳
/
مس نوخب مس وان
واطه
: تا
7
9
۵
4
جم 4 4 ۳1 , یه مرج
| مج
رز
: ی
0
2
مس
وی
4
۷
4
۰ 3
۳
ك
ب
مرج >
5
00
و6
اد
.۳
مر
۳
بح
مرگ
ب مب
2
1۹
6۱
۵
مم
۵ ۰
4
۹۹
۳
7
3
۱۵
۱
۱ ی
و
۲
30
ج
۰
ّ
ٍ
3
9
۰
5
و
ی
۹
ف
ی
راو
وس ۱۳
مم تس شه ت من
۵ ۰ ۷ و بر مه رد
لا و وم وست رس صم. ۳
ِ 2 ۳ 1 ج ۳۰ ۶ ی
۳ 6 ری ۲ هب ۷ 5 ن ۷
0 اي | ۶
۱
/ اه مور
زا ۳ 1۳9
/
مد همم چسه ۳0
ات ان 2۳00577 مره
یکی ترش رن اراس یمرج و ارت وعت ,۱
۱
7
ت
0
۳
ّ
7
ام
ورس 1 4 7 موزا روت
زان ۷ ۳ ۷
یت
کم ا اس رم
+ عه هه میم ۳۹ 4
ار رسرویسصرجرس
همم ۰
۳ رف ۳
رت رود با ی
۱
۹ مد
ظ 7 ۰ | ۳
9
قهم و رم
اژانسس 7 ی ۱ 1
مارن سا مور
۳۵۳ ,7 7 777 هو
سس از لصو
ال ای
۰ ی ۰ 4 بح لاب ۰ (م و وعااخ
موس مره صفخو رم و زمرق موق ون
ف
9 ۳ 1 ۳ ۰ ۱ ۱ 2 0 0 ی ی رت زیر ۱۳۱۲
۱ 2 من ۷ > 7 ۳27 ۱ ۹ که
ی ۷ > ۸
3 وببهرو وا اسااه لوا ور ساب ی
5 .۳ 0 ۳ ف ا 3 ی 7 5
3 مر # ان میت ۹
دار اامیاامصا: هار 3
۱
4
4 و
را سرایر هروا ایا
1۷
۱ ۰
29
4
4
/
1
3
5
۹
5
ُ
ی
ماو یمان |
7220 2 ردص یه
4 ۱ -
4 سم 4
۵
عه 2 ِ یت چم
/ وت . 5 7 رو و ی
3 3 رت و روما ِ« 7 ی ی ۱
31 تِ_ِ 13 ی ۳ داد م 03 چسن مگ ۰ ۰
۱ یه 5 ن 0 7 ۱۳7 ی
۱ ص + کی مت 1
8 نب و 1 )سس > و مر ۰ کت ۳ 5
2 ۱ نج 3 4محی
۳ )و 292۵ 3 يرس و حدم 7 کخ
1 ض ۱
٩ ۴ ده ی ۳ ۱ ماب بتک سم ه نم 7 9
لاش ششیانسوعو | :۱۰
3 ولا رکوای م2 بسن رز مب
۱ + ی ۰ ۱ 0(
۲ + 2 جح که ی ی
ی ك
مه و ۳ سِ
+ | وتا وسا وان ۱۳ 0
۱ ۳ ۱ : ۳۳۹ ۳
3 ف لام !ربا مه اه 9 2 ۷
3 ۰ / ۱ 1 1 سل 7۸ 8
3 ,م9 0 .دا 1/۷ ح
۱ ۱ ۹ ی م 59
ف از ه_ /
۱
ثله هم
سم گرن 72 ۹
۷
ک ۱ »۳
ه و 0 ره 0 سته ۳ 2 .2 9 وج ۳0 ۰ او تور ۰ ٍ
للم رن لاور دماج و ررض ار
عم پارسالزرلشوو 17 تاو از , راودا ذوپشت واژا نک ۳97 ۰ وت ۳ للع سور وخریستت )گنر ۶ لقن
۱ مد ارادم 7 ساسا ات 5
عو
دج(
۹
۳
>
۳
.-
۳
(۱
-
مش
مومس 1۷
۳ * مم |
۳۹ / تحت
/._
دما لت رن 0
و شلک
2
تن ري |
مک ملد
من
#
7
۰ 0 ۳
هويم ود
وی
رای
3 9
سا ۲۹ ان رنقضار - دا
ستش وس هتشر سرت
ست وتوولن یور باس حور
هراد 7 ۱ بزره ۲
1 / ۷۳ م۱ ۷
صع
۳ ۳ 9 عم گه ۰
جان هیور ِ 2 ست.
0 ام م2 1 ۴ ک وا
۳ | ۵ هس 46 ۱ تن
بل رگا دویلت ور
ای ام
.۰
22 ۳3 5 1
نک 7 اي رش مر
جنر نی لمازیع<
ثِآ" ی اب۱۳ 9
۷ ۳ ۶
عازن رت سا
ارسپ ]دوشیم
۱ مي ۵
۳ مه زو
۱ ۱ همم مه 1
۷
یه کر
محر
1
9
رزیت
. سس
1 چن
3 م
]م۲ همه 3
روا روگ فا
7
۱.۵
>>
ارات ۱9
2 تامور۳|
مر
ناس تکنده وبا مر ی
ینت م2
انفت ره ۳9| ای فرو و7 س
مه مین ه
ی وب / و
شا یت و۳
امک
ی 9
سس راون وس ولردل ۱۴
7
ق
۳
وید ک
۳ جر ۲۰
رن اج
که
ی 9ب سح
هو بجع»
یج
عم یی
پا ی 3
ء ۳ از مدجی
یی
0 ت-< ۳
۳
ِ
پگ
ره تنج
۵ دج ۰ 2
: رم ری
ای
الوم 0 بسا ی 1۳4
تست
۳ ۷ #
رومنروارا روت( و 8
ایرزصا 7 ۳
- که کنر 2
کر وود
زو
عت+یبیتساین م
5 ۹
م لیم ۵
۱" ۶ه
۳ 2
8 ل
ما و (91/
۳ رف
2
نو محم و ۳
اه طاعست توت
73
اي
۵
باه
7
: ۸
/
ی ۷۳
2
.72 رس
۳7 ۱ 1 و بًبِ
ارتمنر 2 ۶20۶ ۶ هبتر اه له 1 6
و لول وااورکبپوو| جب
: 7 ۰ ۲ ّ
۱ ۳ تم 7 تن اف نما ۷| مر خس || هی ی ۱
کاتضی .۰ او ۰ لا لا ره
7 2 ۳ ۳ _ - / وی ی ف
۰ ۱۰ 770 یبد
ِ نِ شم م هي مب ی 0
ترشیت و و
#
۱۳۳
اکصاحص شور" | مش
وت ل عم مه
حسصوارمست 2۱ + طرمت
ف 1 "۳ ۲
|
۳9
وعا مشش اوشای ؛ ه
۱
۸
ااده وحسا۳ر ا فرت وه رت ۵۱۲ "
م۲ مر 0 ۳ تم ار
۵ ت / /«« ۳ ۰ مب ۱ ور
۱
(
۳
۳
۷
۲
۲
3
5 »
سصص > (/ 7۶۱
6
/
: ۱ ۳۳0
۳ 7 ۳ ۳ ریت۱۳ ...را دص نق" شک مه
نی
رز کر ۱ 1
ئ ۳ ۲ ۳ مم وس
ایاز ۰ 2
ض مه
مرو اه کر هون
وی و
0 ۱
حالس ار او
۰ یم
لو ی
3
ک۳ ا- #۷
۳ 7 1 بلاج چم
2 عبت مر || یج هو
و -. اج
یکت
رشب
سح ئ
گید | هه ه
۰ نی ۲
0 ۲۳
۵ / هه ۶ مر ۱ 0 ۱
دیاس ]ب سول وک
۰
یت
ی ۳
1 ی
۳۲*۵ 9 4 ی ۰ ۰ 1
۰ ۰
۱ ۰ و ف | لور چم 2 مه ]و ۹
ار رم میج ]تین مسج
ییا و
۱ ع ۲ ۱ می 5 1 7۷ همست
الرطاوه با ناسا مه
٩ 7 ]اسان راون" دم
۳ ی 3 مارم بیج
22
۰
مس 4 هم .۰ ۱ : ب
مد و /
0۳ اش ای 7
و شتره 21 را
۰ یره
1 1۵ وت 9
رزنسواودن ی ,
۷
۹:۰
۳ 2 ی او ۳ 9۳ 79«
سید
7
رآ
/
4
3 نت
عبت بر زار۳/ 3 ۲4 ۱
۰ وی ۵ ۰ 1
مروت شم
2
وماری بت
0
۱ 7 بت
یس هه
و
عزمداراوه|
4۵ هو
4
ِ سس
رابگرم >(
ر 72 هو
۱ امس لنش تب
وه
روشاه >
الوم ۸ جوم
| باس ازل
۱ اد ۰
و 9 اان ست ده
خابطرن 3
اف # ن
مت ماس
ان ۷۱۲ م
ح-ِ ۱ 5 ۳ ما۱۳
| رهم مه فان 0(
ش ۱" ۰ ۱ مه ۰
۱ ۳ خن و۶ / م2
رم ۱ 0 مّ
۱ رل م هر مه ۳ مر هه |
رای و تم یدای ۲ << ۱
رن
7 5 تس وکا و رسمه موی 2 رجف
ی و ِِ
#۷
۳۹۹ مسا موز ۱ اد
بر هتم مم |
میخکي | طر ور ۱
هه 9
۳ کت ات 77 4 س باسويم, 9 ۴ 1
زب
کر س ۱ ۱
وان رگنب 1
اب" مت
۱ بارار .
۰ »ره
ً طر مد > بت
1 سم یگ ۹ ری 72 ۳ ۰
25 7 ی
ن ۰ مس 2 سوق كِ
ارت مرو و وارارار6 ورس | 3
طن - ۲ : ۵ ان
نیتوس | سبیت؛ متیر || کل
۱ ۸ | بررلا۳۰۰
سس اعا مر | بل
4 ۰ 11 0
ا ۰ / و" ه 7
روش وب دی ۳ 1 یز 1
با
۱ 9 ۱-2 رک نس هی ۱ م کر ِا
لا )تساو تالا امه ی
#۲ اش ۳ و ال 7
ی رز
1 ۳ #0 1 3 ّ, ام تم ره ۸۵
۰ بدا ۳ !۷ 3 4 مرش ۳ 0[
مستصص ات
۱ ور وسو من ویزه ۳ ۱ 1 لس ی و رین ند
مر مه ظ ۳۳ ۱ 6 مهم( [2) ( 3 ۰ اب 4 مر ۰ ۰ #0
ی اوق #ق فک ۷«
۱ تم ّ
۲ 2
مج ۱
بر
نت
یه "مر ۱ بكِ مر ۵ هم ۳
مک 2 .امرس ]| اورتجال
2 ۳1 1 ی
ی ۱
۳ 7
4(
۳ و
و
5 ۰ ٩
۳ و
۳
4
/
۲
۱
۱0
1 هه احگ ۶( "اج
مهو , "
م ر وستل و رو
5 ۰ جخ7<.32: وه
0 کتک یبسن ح ده ٩
مر 9 م #
۳ 991۹ نت
۳ سابریا ٍ تهرشحم 9
۱ مه #- هه
ت--5 ۳ 2
اگوی ید۷ >
۳
جر
۳ ۹
#۸
۵
با
8 ۳
۳ ۷
ِ
ما ۳
۸
۱
۵
4
/
مب ۰ ۷
۱[ ۱ 2 و و
۰ 1 ۹2 1 ۳ 1۹ 3
۳ ۱ ۸4 1 و(
24 و تن
5
صاسویالی» ۰ ررکم
۳
مزب ه
زج جنس 0/2 ار رگا کته 1زا
اپادل
و ب | ۳
۰ ۲ ۷
1 ۱ 1 ۳ و ۵
7 ۳ ۷۳ مین
ای 2 ۱
.۱
سم
7 سل پر کار 3 مخاد ,رس
۱ ار
از 7 ۸ ۳ ورو 7 مدا
0 بت
ید ۳ ۳
02
1
۰ ۳
۳ 5 ۱
ی نک مگ 21
۳
5
..
ت
9
فِ ۰
9
ت
۰15۰
۱ ۹
ک
۹
4
بو
3 ور
در
٩ ۸۶
ِ« ط ۵
4 ۰ /
۱ 0 کر 1 ۳ 0۷ تبتضا نالک
و ۳ ۸۱ ود و 5« ۳ ۵ محر ۱ 4 ۱
1 4
ی اروت میدواً یی ری
مت ها هس
۳4 همهم ول ال
9 سم ۴
دوریم ۳ ند 7 نک بٍ_ ۳
مج 4 1 روم 1
2 بر نکم سید ست نوش ت
ده
۰
ب
کرک( |
:
ی 2۵
ص عخسه اي
مد ۰ 1 ۰
8 هش رک 0۳۹ ٍ
7 0
ه
۰ لمح 0
دم
۵ ۱
شیارا ( مر ۰ سوت ار
سّ ۱
و ۵
موه م
وین
7 ك, رت
که ری نیوا 3 1 9 ۹ ی ّل 0
۳ واتم 1" ویو
شب
هم ۳
۶ ۳
طلسن,,.... ۵
از ۱
رو
۰
ف
ص 3
2
(
7
0
ثِ-
۳ ود
که «ه 9 ی
1
۳
۳
۳
(
۳
۱
اد
اک زا
1 ۱ و۲ سل
| عمجم ۱ ۳ مه
۱ سم
۱ اک
+ 6
وه رم 1
7 2
و 7 صت |
زک ول
و 7 1 ۳
میم و اش ی
پحاصورت ۳(
م شوت
یه
ح ِ« سر | 2
ری
ی سم
1 0 ی
ی آزه
تا
۰
۱
۳
0
رو ماس ۳۹ كِ۳ ۵
۱ ۷ ۰
ها
1
0 ۲ 7
مرن مت ما و
امعمض فه یت ار سر ۰
7
هر و بلوشاء را مس مقر
مر
موه ار" یس راب 26 س
ون 1
مات و یم 2
7 ی ولن/!
کرو ره
تور ۷ ا« م, ۳
و مر دم ۱
مد 9
را ۳ اه ار م7
2
3
و
2
7
۱
2 ۳ 2
تس یم | 4 ۹
ی ۳ ۱ ترفن« ما
۳ ی مه را
سب از اوو کرو
۰ 2 ۰
که 07 » 74 مه
همست سا ان متا ج مار 0 ی
رته
رگ 3 نا
ِ س سس داپمس سس سس
ماود اسر شا نز هرآ 2 مْستم هژاو 04 ۱
سای
9
۰ من
۰ 2
حح مه قص
چه ۳۴ اه
۷ >
حت ۸ » یه ی
۷ و مت
۲ محجحج رد و
5 ی ععک 5
ما ی معيی ۰
۲ ۳
نک وت
۳
74
۵
۷
7
ج
۲
0
۳
1 ۳ سد > هه
و رل
دی ی
+
کِِ ( ۳ ۱ تِ
کی > >
0
۳۳
6
ص
اور" 5۲ بان
۶ ول ۱ مو م ی ِ ط 2
فرج تام
اب وه
۱ 1 7 ار ۳۳۹
ی 60 ۱ ده درم + 2۳ رمق" ۸ امس 0 ۳
و و ره و ه ره 9 ۱
۳ تم ۱
ی
۱ ۸ ۱
9[ ی 0 سور
ی ی 4 7 ۳ 7 77
: ۳ 79 و
ردان گر ۳۹
۱ ۷ 9 " وراورو
ارشی ۸ ۲
رک و
ب 5 ه
ریب کت
2رد مم سّ 5
لا 7 ۶ ۹
1 ۱ و و 2 ۱
رو روتوو ام
7 مق |ام ه 0 ۱
ینام
سین ۱۲ پراررب
بت
1 9 ۹3
ی
و
۹
2
3
و
7/025۲
کت
۳
تب
1 م2
9
۳ ف/
لور ی او
مو و ۱ 1
ِ و 2 ۱
میت وا وخریتطب نز و شتا رم مر رم سر رویز
,یرل
وک دا و خ کی تست ۳
۵ سله
وش بل نا
ارو متام
سشتمقمم/| "
7 بش
ای سب سر ار بط بح
جوا مج
۶
با هه / ۳ بح
یواست رون |
۱ 2-4
دی شمان وعشا متفگ
۱ , _ موصویت۱۳ ار وم ایبررشت الط اد ِ
از؟ مرجم 2 یقن ۳
۴ ۱ ر مه عه م 9
جوو مر وصاوت و مس و وساسم بر
7 ۸ رک ۳ راودا لیم و ا ام الاش 2
را ۳ نم ۵
۳0
بسز6 الک اب ۳
مره و کت و
> ۳ ایام |
2 تن
بر ۶ و ی درس" 4
اه ۱
خ در ل
۱ وتو ماشیض ما
ً
0 1 ۱
2
0
۰ 4
۷
/
۲ ۹
1
۷ //
/
0
۰ 1
3
زا
۳
/
/
و شرت ۰ وم ورا ۰ست | ۱
۱
9 جن و مُ
۳1
۰
1
سس 1
۳ تج مت
من ,ده بسن ۱۲ م
ا یت مر"
و
۳
#۳
۹
۰
۳
9
ی * هم
تک
کرو ولو رل 2
7 م۳ وت
ف ن 3 ف
زرم رهم # 7 9۹
9
۳ |
۱ ۹
۳
انا م۱۳
۷
رک شه ۵ نی من
3
5
۹:
4 ۱
تور -
0
ده :۱
۰ ۶ ۳
ما را رو رو ووه
۰
2 4
۵ ۰ 4۵ رن
|لمتاره بیس
بسن ۱/۵
تمه
مسر
ات ی
ارو
۲
9
ِ ط
که 5
ش
1
ده ۱ ۳
ی 1/2 بت م7 2 وگ 2[
ی یب وا كک و مه
"نی لور 8 ات رم ارو وحن اه
یه مت ۴ ۳0۱ و خر 1 ف؟ ۱
۳/۹ ی | 2 برش | وا عم
حضا مس میم ۱ ۱ ۱
نمی س چاه
رد لی | | ورام
سس
ی
اما تک رال بر اسآ
2
۲۹
: ِ
/
۳
۱
۹
۲
۵ ۳
: 3 ۰
ار
وه
در
۳
ج | | مج جک بطا مه میم
۳ 5 لیر ۷
رت ضم مرن ۱ ۰
۳
وم لا ماش وا ار و مت وتو
اه مس
5 0
ی * دتم ه اج و ی
2 ما 1 | ار 7 یم 2 رت رن
۰ ا7۳#/ , > ۳ 9 ۲
۰ چیه - دا مرکا ۲
| تفت( ملس کت بر
اس کم
ین جر و 7
تفت گنت ۳ اش
ار
1 من ر 7
4 4
۷ ۰ وک( 7
ب مس مه 4 9
اید ۳2 امامت
رس 7 ۱
۱
. 9 كِ ,
ی مت
]1 ما
۳
جاذادم 2 ۲ز مار ۵ ریت ی ره رام اس 5 ۱
1 َ ۱ 7 اج و
هد
۳ وم مد ۳ زیت 1 0 را دا مب
7 رت ۱2
0
۸ اج
- ٍ 2 سا مط 2
۰ ُ 2
ٍ- و رز از ۳
۲ 2 از #ا,. ,۱
2 کر | ااررهه حعر ره
گم از 8 از و 1 ۳
/ ب ًّ مس ام ن 7 ۳
رح فک "بط سا رو ره | میم 0۳
و دزی و
4 و
3 وم ۳ )| اسرس _ وس | ۷9 ۱
ره مت
رش ٍ/ _ ی
3
م
2
1 1 او
۳ لوا 1
شف یش ۳
ان
ات ور
م رم م2 و۳ 2
1۳ و ای
7 تما مف
کب
ماوازورر! ۸0 ۳9۳ رم ول
ار
ر
7 ل 3
د .هه ر
ی سس
: 7 2 _9۶ر 8 ۱
1 8 مه | مزر
گ ۱۵ # 1 71 سدو
که || هه ,
وی کا دص ت۱۳ وم 11
3 بث هم ی ک
۱ کی 5
۳-0 مسر ۱ ۱
4 نع ۲
ی 7 یر / و رشاو
ِ ت۱۳ | 7 6 ۱ ۳
سس > تس سر
ی 4 و
ب_ یه
2
۳۷
ی
0
2
72۲7
۲
1
ار
۳1 1
0
۳7
/
ف
۱ 6
0
نی شتجنای
لخم ۷ 6 ۷
۳
او
ری
1
4 ت و ره تفر 7 بو
| مامت منت
ينيد أ
مراجوضی
بش ۰
|
۵
ر رت
4
۰
اباول ۱ ِ_ِ
1 2 ۶
رت زیت لت م/ و ۱
مر 0۳ مم ۷ 17 3
و ور سوم و ۶
7
8
1
46
7 ۱ ص تا سس ۹
خی و هم ۰ 4 و 3۱۳
۳1 1 / ها 7
۹ ۵ من ریز
م و ۱ بِ
بت , تب ۱
۷ و 9 ۶ 9
۳ جوم» 0
2۸ میس رن سچ دجسم 5
1
۳
تور
ام
م۳
۱
7
۰
و
61
(
/0
ریم
ار
72
و ره
کت و
و2۸7 |
ت
مت که 3( سم و
طِ
۳ *
عر 5
سم
<كگ-
<<
همم
دور ۳
1 ۳ ۵ * من
جووادوا معوعت ۵
۳1 ۸ مر من 3 5 4
19 1 ث اه رت
۱ اب رونت و و مرط دک 1 0 0
ال وی 9 7 ۳ اج
فا 1
داي
مان ۵۰
۳ ی
۳ زا "یبط اتیب و
۷ ۰
درز ]سح
ار رن ۳
0
مش ۳ دیا
۱ ۰ و
4( ۳
۳ ۱ صا
۱ ض از مصورو 0 ۳۳ ول
0
7 سس و / اج ِ شرت
۳ لیر بای وه ها ز
| 0 3
۰ 93 3
تَ< یب ی
۴ مه ۳ ف
هب
سا ار ۲ ما ۹
6۳9 )
ی مرس رد ۰
یگ
ی ۳۹ 2
که ۶
سا
ِ
4 ۱ 7
۳ .ی 2 د ب 4 ی
0 3 مرج 3 ینانز ت۱۳
1 > 2 هعه ۷ تٌ 4 4
اوه 7 8
4
۹ ه
له
ت
نز تم ح ۱
۵ ال یدنا
7
۳ * )] 4 | می
تن
ساب ای ۱
ای
۸۱٩,
و سیر
م2 ۱۰
0 ۴ ۱ ۳
ال ۲
۳ وش 71
ارشوسست
23 17 وم(
۳
:ال
بیج
۰
3 ره 7 ما۳ وت[ 2
ِ رخ * ز ور مه
ایحا
حِ ۹ ۹« 1
ماد ی تردن
۰ ۳7
جر مغ نَ تیق ۲
9 و 7/4
71 73 :
226
: 7 م یرس » 7 و
6 ف
0
۰ کی
زير
4
مه مش و 9
۶
من ۳
۳
"0
7
ساعکرو انیا
4 تم و ۰
3
۳
0
۳
1
8
تب
۹
0
ای دام
۰ 4 6
۳ ۳
۰ ک
2 4
0 هن هو
2 مان
۳ ۱ 4
سم ولمم
۱ ۵ من
را سیر کرت مات 7
و
8
۰
تن
رم
9 3
7
2
و
یا
۹
۳
/
و
0
0
2
رد
۹ تن
4
6 ۲۰)
۹
4
1
۷ ت جع || ۰
مج ۷/0
وب 3 ۱
۵ مد ۳
مت ری مهم
1 ر 9 ببک 1 و2
را 9
سس 2 ۰
م4 ااح و
کی 9 ۳ ۲
سم
۶ دصر عآروملعر رز 7
0
/
۳
رت
سم روهو|
سرت رک کچ مک
ون که ۰-7575 ۰-391 3 چم و و
سحته
8
۴
۳3
سس وی > وس ۷ ت27 4 داوس
مه ( وم
ی تا
ِ
م2
ی
۳ مٍِ (چ ِ- 9 س-
زو راکسا زعرل م ) ازوعیست یتسیز
۷۳
۰
ر
ب كِِ
: ۱ وت
۱ 1 بت ك_
۳۵ ۱ ی
۷ ۰ ۱ ارام 1 فد
۱ ۱ 0 سل ۸ ۶ -. در
1 ۸ 0
4 2 که حوبه و
3 ۱ که
3 کات
۱ و ۰
۰ 4 و 3 ن ۱
۹ 3
دا و وف ت یت
۵ ۳ 9 ۵ ره ۴ 7 ۱ 4
دا یک 5 ۳ مج ار را
كْ ۷ رت
5 4 0 ۳ رجف مس
1 مفع و دامن 1
"| 4 مطعح ری مروت
تال ۷
۳ سس سس
7
من
79 4
ی ۰۵
مک 7
مت 2
و 17
بل اکاکسانم ۳
۳ 3 2 و ۱ ۷
دم ما
افش مد
۳ ۵ ۳ ۰
و ۱
انس
ه
سد لیر ۱,۸
۰ ۰ ۶/9
7 سه و ان رن لا رتست ار
#"
بسِ"
۱
سک( و
2
مب
۰
مه ۵
4 7
۳
مرت
924
و 09۳
رل و اوست ز یشرت ب تن ۱
ید َ 3 ره
۳ دنا بادعکشم | ی
مر الم تست دیع
سم له 2 0 ۳1
ح اس 3 924 ۲
0 زد
۱
]یرفن سا( و 0
۱ ۳ کت 3 2
7
هر یه وان ۱
فص رو اک ۷۸
حور مج سس مت
وزج
۱
۰
ی
۱
3
کم
2 ۳
9 ۸
جات 2 وس ۳ کت ۳
]مت سینت 77 7 لاه ک
ضّ
2 + ور 0
سول ۱
ان
۷9۵
/
س
۸
#سمان
4
۵۸ ۱
٩ مه سم ۱
مر و ۵ ۱۱۱090
و رم ارس ۲
ی 1
و
بر ۳ #71 ض ۳ 1 ات ۳
۱ 2 مه یر | سیم کرام
۱ / رس #9 ]/ هو مو ون 2 /
باسعنا رن ۱ ا ۳۱ | سم 78
۱ كٍ 4
۵
۱ ۰ کر یج >
۱ 0 ۳ # ری ۳ وم >
اون تِ 3
ٌ 4 5 4 ۳
!جرا 3 وی مت ی
۱ ۱ - ب ۰ ۰ مه مب رم
مِِ ۳ ۳ نج #ارت ان امسر و 6 3
4 زرا اه ط یم ٩ هط ۵2| ار
م6 7
ط 7 و ً رن رح ره ۳-۳
آگاوشم ملواوتا مستر
و | :9
درک ک دا
له ۳ ۱ وان
دلانود
/ ویر
السالعاطروا روا
ی سس و و ید ی و دا
بلس رب 1
ی و || |
دی دنچره ۱
یی
عو 6 مد
ا م مم أ مه
ری رت گت
علت/ هی و > وهی
۶ تلزنم و
تک ۳ مب و 0 ۹ ۶ گ
9/4۸_ 4 ییحی
و ۰ ۱ >>
ِ« ی حر_- ِِ- <<
تج ی 2 تک بجگین
ت ت ها و وت مه یر ۰ ۰
بدع؟ 2 > ت 25 ۳ مس ید
۰ ۳ 4 ۱ 4 ت ح میک . شیر
#0 م ۳ ای ۱ چم
وی 09 مج مك جک بط
4 4 ب 2 منیه
01 و وب 2 سم مت
سول ی 9 ۰ 2 ک
رس ۰ گ ۹
" و سر
بحاص 7 ادا
ی ۱
مص ره
بخاره۳/ ّ ی ۳ ۱ ی
ملمی ی 9ات ۳ ۱
۸ ل 3
م۳ اضندهشمرایر مایا 1۶ رد ۷
4 9 ۰ مرج ان < ۳ 1
اه ۰ 0 ما کت
ُ ۳ ۲ ری 3
سف وا ۰ ۷9
بت > ٩ تا ی
مب اباب 2
۳7 ار
مرخ
ایسای رنب
و ب 1 کٌ 02
ایک" مسا 7 7
۱ ۱۳ ۳ صاحیاننوا ورن یا 1 ۳
۱ 7 4 ۳ 2 1 0
جر 2 مهم م یف 0
ِ
مج
تب ۰
مس"
۲
عستت حت
7 رن
۱ 4
2سستنان ۱
وش و
زره وا ی
۳۹ اسموار رز
لین
_ِ
92
باتاول
هر و ام 1
و سور ی
سك دیس مت
2 0
وه ار ۰
و ۳ " 4 و 1
۳ با ۰ ۸4
1 زا و 4 7
یی رز
4
۳ هر 9 ۵
ونم میت
۰۰۸۵ و99
۳ ۱ و
بان( بق
ون سس مس و
و 2 -
ِ ان را
تور او تسام مر س
۳ ۳
َ و 9 چم [1»0حیسس 9 ما 0 1
7 صمی ۸ | /» مات وی ار
۳ 1 0 متیر ایا هب
زر رز ۳۳ 1 >" ۳
ط ۳ ابرام و لرت یمد
ی ك الک 0 طّ 9
ات 7 27 ون تج
۵ | نصا وا
كت« 3 ف
ی
۸ ۳ 1 : و
۵ 2 ل
یج ون کیک
مت ۱ مسسسست |
۳ ره 4 1 ۷ ۷1
4 ت یه ]ار ات ی 72 را هه
مک 2 ۱
2 2 ۳
و هگ 2 و ای مه 3
ح
ی 7 اد 1" 2 #ِ ول
7 2 مر
یگب
ین
»۷
۳ 0
تست
ری
تیار
9
22
"۹
سدح فك
و5 4
کف هیر
:5 ۴ ئبه
ید
جر ع
۳ ی
,
2
ها
۰ 9
۷
۱
۱
۱
7 )سم
/
1
و
4
1
> 1
سید
۶٩ ۳-۹ ۰ ممم
> ی ی | شرس 22
مه تم
ایس راز واری۳ا/ماز
۰ ۰ ی ۰
زیمت 4
ات ۳
تاه
1۳۳9۹۳
ك
0 ی
وک ۳ ۱ 4 مه
ار روا رسای
۱ ۵ ید هب ظا ۳
۰ ً- مر و مر / صه
۵ ۳ هم اه تم 1 م
۱ ۱ 4 آجه ره
فادان ۵ جامادویی ] ب
۷ و - بابرا مه ۰
شک ۵ مه
کی
و
و
جرد ,
۶ هم 0 هي ۳۳ ۳ من
0
۰ هم ۳ ۳۳ سا سم پا . ۳
۳ ۳ ۳ 9 ۳
ِ چم صو .ام 9
ت- 4 صل , ت صی ۳ ما پر ۸
۱ د. بِ نی 1 4 و مهم
۰ 3- هي
7 3 مر |70 (2 ( 1 7
جاح ساویسم 9 3 مار رن و لس )+۸
0 م7 ۳
1
۵
۹۵
4 3
۳
0۹
هِ
۱ 1
۷ ای
۰
ی
۳3 ت
وشوو ربتک بویا و وس
ف
7
1
زر
اپ کچ دزی مج 9
"1 زا وس و" ن 3
۱ جوو یگ اه سووز 3
۶ ۵ مهم
م0 / ری دوریار
بوثرمست, ۵
9
۱ مار پا و ّ کم ۰ (4
مس تراسا ان نان یلد کشت
۷
ش
۸
5
۱
1
۰
مرن
7
4
ک
1
9
سس
۰
ی
۳
ی
وه
0
تن 3
رد
اور ۱ هب
0 1
ره
ت
تک ۳
۳11 ی
7 ۳
ای ی
و
۰
۲۳-۱
ه ۹
«
۳
۳ ِ ول
لو تاه
۵
6 ۹ 0 ی
دز 3
« )ویو | 7 ۳
۳ مصسسسسسسصی ۵
و 4
ی ۱ ز و 4 مت ورب
1 ان ۳۸ ۷
3 2 م ,موی ار ۳1 1 ۳ زورسنم| نله ۱
ار 0 ۰ )مس ك ۳ ,
۱ ی ۱
نگ و ی وه ۳ و رت 22۸ وی
۲و زب ستترر مم لا 8 ۰ 7
رن 27 7 : ی ر6» 1 ۹ ۳
7
۰ ۳
ان ۰/۵ ۳ مها لو ۰
تب ۷ سس 9 ون 5 ۳۳ ر
2 رت 0 ص او رزرل علت مر 3 ۳2 سر
۳ ۳ مر |
۲ مر مم #م
۰ 3 ۳۳ :
امه
زپودال وی ات۳
3 ۹ 3 ارت
خاسفی مامت
۳
ما جیت مب چ ره
ک 0 مت
ام ۱
سوووووواو رو
4و ون ۷ 33
شوم[
چم بح ۰ مه
تس ,م2 0 ات
رت ی
ِ رک نار
ک
۳
۱
ض
ُ
۱
۳
۳
س
/
7
مرو و سیب ما پروووسا س تک
رن
۱ در ال 8 هن ۱ کم(
0 که ۰ ۵۱.۰ 7 کی
اب( | کال نوت رع؟
4 نکمم وی :۱ شوایا شا سردا ده
1 ب بخ من جی ی رگ ی
ً 4 رخ
4 یرت ۱ ره ۳
۹ 77۹ 1 زي را ۳
ره
ش رش
که ۳ ۳
۰ ی
32
-
نف
|
ی
> تا
9 9
۳
۳ ۳ ۰
۲
۰ ۰
و وه > خ
0
نج
۵ رز 7 0۰۰
3 2 لا 7/۷ ی
ر 3
- ۰ سس
3 ان ر ۰
ول من ۵ ِ مب می
۳ 0 ۶ یس ۲ 3 ۳ ِِ» ۶
ال هه ۵ 61 دورو رما 2
ترا ۳۳ ر
و 1 ۱ پیز 2 77
یه همادا ام
4 سمی«می رو و رح 0
3 مب 3 ( اف ۳
بٌ 1 کی ۳ 7 ۱ 3 4
0 0 و احو مس اس
و + لک( و ۹ 2
۱ هد و ۴ هر ی رت ۰-۳ ِ دم
مه یکی اه و وم حور رو ی زو
مک ی ۷ ۷ ۰
مک | و خووانمجری 2۸ مرول ن
مدای د فد او یی ۱۳
مرت چا يط 1 ۳ 4 ۵ ۱ ۵ 6 جیند
کی یر 2 موه و تا ۴۰ ۳
ی | لورت سکول شرا ره سور
۹ ی ۳ ۰ 2 ( هی وت
اه بح را رک یی خی
3 رد مسر میراد له سا مس ۱
و .5 9
0 0-6 رن ل با 2 3 ۶ . و مک 0
3 9 ما۱۳ هدن 1 موس ۲
0
کل 0
۱ ۱ دّ ام چم سس ور استر مورحم رل وبا
"اتمه و1 0ج ادا هس نو ل!
1۰ :
سور 0 7
1
. چم
من و
در ول خاش
1 دم ال 41
ری وا
۳
کپ بیاگٍِ
۰ ۰ 4 ۸
امس ت از و بان باون یلا
ری او 0
ری وی
تایه راگیس
2 2 و ِِ و ۳2 :
7 ارگ زرف
/
/ ۷ رب ۳ ابضام ۷
۳
وا ولا
رب 0 ۲
۳ بت
2 اس ۳
ترش
۹ دیا ی مب
۳ 7 27
ی ۶ سر ور 2 باوشا ان
۰ ۲7 #9 0 6 ۳1
نی 6-2 ۳-4
مد اد * ۳2 7 ور
| حرایسس شوه
۶ م7۳" اسراب
هد
"مه 2 > 20 م] و
بهم و ۱
حجعت آمازارم
ماک ۰
ی 7 کی ۸
وت
ح ۳۹ ۳ ۳ و ۰
خیش ۳2۱ 3
مر ۵ | مج ۵9
بای تیال
۳ را «صاگ | اش ۱
شام
شخ
ًِ
۲۳ 1 بر
باول ت ۱ وسمان
۱ ۰0 9 ب تیگ و
ف ) رجج جوا ج ر هت
سم سم مس ۲ و
/ ۳ را ۱ تم نپا رتم ۳ ان تم
27۳۳
موی ]
۳ / مادم 2 ۰ ۹
1 ۳ ۵ - ۰ ۳
چم 7
رود رم ۳ ۳ کب سس 2 ودب رو »مج 9 0
ارو لس هروا رک ت ثِ باورور
۳ مه
رای ۰ نک یریگ
امش ک ان
رضم 4
۱ ی ال ی ۳ ۷
تا متشیور/ و رد
سرزتم! شیک ومرود ۳
4 مر
2 وم 2
ی
1 مه ۰ ۰
رگ یت مرا یکرد ای ۱۳ ت ۳
ره ِ ۹ ۱
ب ت ۳ و مج جر ان 1 + ود و رو
> 3 0
میتی ما مرووالید9 مر
ی
تک ری بر اکر عا! اب ثساخت ار ی ۳
۳۹9 ۳
ند
1 مت ى« ص
کت بش۴۳
ی 3
جک یر وم
مهم 4
1
27 9 ۱
یهت
>
وی #۶ هر« 0
ات ْ
و 1 وت
ره ۸ 2
ها
77 ول کت
ٍ۹/ 0
۱ 7 ۱ ۷/۳
۳ 2 ۲ م ۳9
سك
ِ ۳ ارم )سم
یت
پم
نز 1 4
۰ مه ۰ ۱
مه
۳
۱ ۹/9" مد
0 <<
1 ووی لک ۳
- کي 5 6 زو
کر ۵ج امد موی
هو 9 7 1 وود ووحمه
ال و
۹
با 3 ِِ
۸ ۳ ۱ 1۳
میرم و
مه .رم 3
مت وم 1 اج سب
دزم ٩ تضروارارو وان
۰
ب م
کسوس > و
ئ 5
۵
۱
ی
0
۹
3
6
33
۱
9
ی
و رز و
08 6۰>.
ِ(
۱۳۰۵۲
_ِ
رکذ ۳ و
مومت
وم
ی غالبا ۲
: 0 وم و۶
اون و
یه مک ودره ات
تیه ادفاور ری رح الوا ور
۸ ۱ 9
۰ »
هم
۰
() اک ۶
-
6
ی 7
۱ و
1۱
۳ م 3
۱ 4
6 ام
گید لاور بش0 انم تا این سوال ینش و سمراولسوالست موی تا
رک
ت ر۰
5
۱
1
| 1
۱ 2 درب
#۱ ۳
۳
م_
ایرولخملزت
۰
ی هه ]۱
"تن
4
۸
فا
بعه
/
سله
۳ ۰
۳۹۹
نی
۱ ۰ 0
مسبت ۱
ف
له
۲
۸ .
ی ۳
ی
۶۰۸
3
۳
۳
۱ 0
/
3
۰ ۰ ۱
0 39 0 ۸ 0
1
خر 6 ید ۱
94 مه ۵
ود : 0
ارام موش
0
2
3
هرت
ی ح
4 ۹
71 ی
ات
محر
که یت رت
ره
۳ که
جک
-/ 2
جح و
عفد
ترجیگاه
و وی 2
)سر هچ #
2 1
۳ مر سرا« 2
ق
یردان ور اج مج رو
مد وا 3 ۲
مه > 4
ی ۱ 32 ره
مرت ده( بو مج
ی ۰ هي * 1 ۰ و بِِ ۱
چهت ی | اف عیاض( !| ۱
کر | مد صیاح لا
ک وا وی هچ ۱
هت * 5
ی ی ۳ رو
کررصعسا لت
۹
۱
0 و
ت
۱
گر
2۹
22
(
تن
ف 0 ۳ ۲ 4
/2
۰
۳ اک ا6۵ مر(
(ز) ری 5
|عموشادا نس
ارول
۱ مت یت
۳2 2۸ 1 7 ای کنات ساره
1 ۵ | ۱
مت
تِ 4 5 1
و ۳ تاورروی مات
بمزم 9 0 42 0
وه
3 ۳ ۹ ۵ | ۰ ۶ ۱
5 ۳ 5 رم و ۱
رز 3 9
ابو زور
کردن ات و۶ زر
مر ها
ی
۹
۰(
۳ ۵
51
۱ ۱
1۰ ۷ ِ
: ۷
کی تیب و
4 ۳
۰ و م> 7 ,۳ ۰
مه 7 مسج بت
فت ورششت ۷ مت 9
سیسشه
۰ ۰
مه < 1
مس سم
>
هی
0-۶
»۳ (ک لگ
موز 22
2
۲
۳
0
اآدم لقع | صفتیه نآ یببار ست
۱ ۳ ش انا 22 ۳ مور وراه و ورس
> عحخخ 4 0 بو
ا صحلا ره ۹
۱ تراسا ۱ 7
1 نب ی را و 5 3
72
ال ۵ تا ان
// 7 ام مه
سر
ِِ
۳ مک 3 + تا 9
وم ِ ل ۳ ی
م
بردی سم ی
۱ 5 1
5
2
۰
01
هک
نم و
7۳ / ام ۳
امس ار
1
تک
ِ
یه
" ٩
کی و۸
/
ند
ی ۵
* عسه
ازمو 8 7
ی
رپ 4
۳ موس چق له
. 4
و ان
مض ئ ۳ ۲
ساره ار اپاول
#۹ هی ۰ 1
رجا ار شت ری ادیش ارگ
رد4 .| علتم ۱ یخی »
4 ۳ ۱
ادلی | مسلامموزاو یکا
۵ یل ری 2 ۱ رم .
۳ نم ۰ ۱ ۰ ] ص .
7 و و 5 یال ۱ و9 شرت )
۱ خر طن ۶ ۷ را یی
1 با
1 2 رز رن تدم
من ای با لب كِِ۳ تن / انم
رک اش اّ مه
:
1
و
مدیماز مر ۱
ام ور
ی دس و 2 2 ستالوفته
۱ وم مک
اوح توس را | مر رک
و ۵ 1 ۶
۳ 7
3 ۳
۰
۰
۶ یات
۰
۰ 6 1
+ ۷ بزه
« ۰
ام 4 رن ۸۰ ك ۳
شا ۷۷ از ۶۲
4 ام و
۳
۱ ِ 2
بت 4
کت
ها
۰
تفر
۰
۱
/
ج یه
4 0
م عم
0
0 ۳
تب
۹
دص
شم
ی ها
۱:۵
۰
ج هن
ان
۹ ه. ۰
3 2
۱ م | ۳
۱ و كِ حم ۳ کال / ۳ 0
2 که 0 ۱
مایا ارفا
روت 6 رو *
5 ۸ ۳ ام اش ی
۷ معو گت -
۱ رن کر 0 7 ۳ (* رس وموالثر کر 72
۳ ۱ : 1 0 1» سح
بهکت ب ۳2
6 0 0 ِ وتخش
آکامرمارن زر ">
نج
4
و
۷
: ۸
و
۰ 3
0
رت
0
ی ۰
ِ
مج ,2
ی
۳۳
ان
ت
و ح
ح
می>
ک
3
۵
_
3
ی
حهسر ری) *
یه ج
يکي
تج
۳
*
1 ده
ی ور 2
>
تک
3
۹
ب
اج
13
ها نت
>
کت
ِ
هی
ِ-
۰ 2
سصص
ِ
4
ت ِ
ّ -
--
ت*" ۳
رر
بحتگر
9 4
تیک ت۶۳
۳
م۵
1
/
1
و اب 7 بوسر
تا ا:
3 9 ۷
۵ من ۷" 7 + ۳
و
" ۵ رن
۰۰۰ 2 ۰ ۰
اس بل ۲ اد 1
,ول
۰ وس
روت
من ما من هن مرن
۹ ش مرف
مقس مرا ۱۰۳ باروواست
1 ۳2 یرو رمرد برد 7
9
۰
۵ ۶ گر
محم عم 7
رخ 9:۳۳
و
میم 3
او ۷
2
ت
[ ۲ ۶ م ۰ ۳ ۱ /7
۹ خجمه"]] رده کارا ۰
۰ ِ ۸ ۳ 4 ۵ ۱
مگ تب / مر( 6 3 و و ۰
ی جسو
۱ ۰
مزب میور رضتوزجي +مجو مس زج لح رو
۳۳3۳ "۳ سر 0۳
5 ۳۹ سس
۸ 7۵۲/۸ "
۲ هي
کی ۴4 رم : ود 3
ِ 4 ۰ ۵ س 4
۹ مرت هرن ۱
که
ی
زویاز اور وت
7 2
و رم * مي
را و ورشت
ی ِِ 2 یر
۰ ی
کش وا وو زیر( الووازسر
۰ یسرم 3 4 مق تولخ مار ۳ 1
1 ۰
ش ۰ م ان: بر /
بات رس ش رز 9
1 ی ۳ 1 ت 7
۱ لت ۲ تِ8 کارا
3 هرت ۱۳
و ۸ یط ؟ #و مارر رس 9
دس مه
دلتا یه
۳
ام
بت وم دور
۰ 3 سم[
۳ 94و
"اوه مسییاور|
۱ ۷ :
4 و
تن الم
۳
۳ 4 ِ ۱ و
۷ ۷ ۰۱ بو ۳ م طِ ۳ ار 7
مت مت 0 موم
۹ ی / وس ی حاا
سح مر رن رم که
* 4 ]مه
3 ۷
1
باه
۱
و
هجو رس هه | ۳ 7
آوررجمهردی رل مر آکائیایا ) ی
و 7 + ی ی 0
را ۳ متا لس 3 و را ایک
تن ۰ میا و
سر ما مج کت را
4 میدن یاس لک
رم مضان اي با
رن نت
۳
۱ 9 9 ک میا مس :
۳1 4
|۳۳
روت مر زب
زک ۹ ۳
7
۲ مس و تا ریزو 7
تم
و ۳1
ی / ۰ 4 من و ش_ت
تینوو ی زممایح
تین
ی "
1۹
09
۳
۱
۳ 10
رف
2 ۳
وک ۷۰
تک
ِ
هگ |
پ
«ِ
۹
ی
8 سس سر(
۰
هم وم
رم
۳01 0
1 2
1 3 1 / ۱ ۰
۳" موم ٩ .| ره 2
ب .۰
وک جک ۲ 4 ۵ 4 ن |
یج اي زر یپ دریورا ۳ ه
ی ۳ / 9 / ۳
ی 1
۳ ا مب و ماو رووت ما
- کب مع ۳ > 4
هس چ مدنگ مبیز ام
ی جوٍه ۳1 24 ژ
یدب ری ف#
و 1
کج 0
ی مم
> ۰ ِكِِِ«
رکب -
1
0
«
37
۰ ۰
۹
ری 09 #
ي وم دی : ۰ 4 تب بز -اِ۰- ۰
ارم
5
و
0
اّ
ام ۵
0 * رم مه
ات
4و
ف ۱
۷ #۳ ۲ ۱
تیم نیتم
تفا مرن یوار
۰
اس 7۶
هر اه
2
۷۳
۳*7
له ۵
۱ ی بت 6۶ 11 وت |
دم ۳ راو ۳ اوان ۳ 2 / 0
6
۶
3
٩ ۱ یامد
۳ ۳:4
5 هزم 4
1
0
ک
/
7
4
۳
۸
۵ ۱5
ریک
. لواپا
7 ای رارسا نومه |
سر 9 اب داب اي ۷ دم ره اه ۰
۱ ۳
مرو گرم مرو ام
۰ بو که
7 2
مرن 2 | و
باب اول ۱ ۵
مان - 2 3 ام
و 07
2 و و9 و
#ماتم ی 1
0 2۸ کسیر ما مکینزی و
اسرصولا_ هم
۰
ول ی
ی مه ۳
تاک
ک شین دفرد نس و 1
1 2 0 مه
7 ۰
۵ ورزر
4 شم ۳ " :
ط نا نم مس اي
رم و2
ج«
ومبتبرودسرن ۱
1 د ۱ ست "|
اج رن |
کِ-
۹
۳
۹
ِ
و رو رو /
ات بمسسان ۱ به باباول
له
ض مب
کت
ما۵
۰ ۰
(وچ یش 22
4 ۳
یگ 0
مار واماو و
خوشنابر ار ارچ دس
کی
.8 فک
(ک وکا
۹
ه ۳
متیر 7
1۰
ی
2
»
4 9
0حض ۱ وک
۰ ۰ ِ 7 +۰
۸
]2و سم
چبحصس/
۳۷ ۳
اصث"_/
که
۲
فك ً ۲ 1 خرف
ره رخ
ب رش میک |۵۱ عه ۳1 ۸
۳ 9
یت تیم 2۱ 22 0
کی | تن ی بر ری "زر
۳ ح ۱ م۳ 7/4 61 00۲
نات ۱ دس ۰ 2
ِ (( مس
۰ ۳
لت پا
نو لاسام
و و
ک
ره 6اه ود اهر لاصو رتم۱۳
خ۳/
کل رقَشیس لو
4 مم
۵ 0 7
مه 6 ۳ مه /
هچ ۱ ی
شب ررزت 12
مه
4 2
وایاور واورو رم
و ۲ اه صر
ً: ۰ ِ ۰ ر ق
#۷ ۱ 4 ه سا مم
ول فان |
و
0
۰
1
97
م۳
| ۱720۵۹۲
اور
1 دس ۳
2
عم
طه
0
ی را مره
۱ رک مهم 4
ارات
موی 2 ۱
۷ ی ۱
لا
۱ ك
7
ام
7
5 ۳
نکم
۲ ما ۶ ۵ مس ۵ ۵
وانکمیَا روما اویش
۳
جه بزه وم وگل
2
۳
رت ۸۵ 4
٩+
1
ای
ی
| له
ان
۰ ۲
ت9۹
چه
1/0
7
7
7 ك 9 شر حصت ۰ پا
۳ زدیا
1 ۰ 4 خا ددفت
ام
وم
7
0
>
و
2
1 ۳
5
بط
ی كک
>
:5
۶( 4 2/۳ که
ی عم »۰
1/1
ت- ك هك ۳
یه
وس 1
خر اه ۳
6
۳۹
۱ ۰ باباول
مت وا مامت
4
رن ری 1 ۱
۰ ۰ مهم و ی(
سا ول |
+ 2 #
۵
0
4
9
5 / ی
۳۹ / رن
۱ ۳ ۳ / ۹ ۲ م
و
! بت ً" 9
5 که ارت و ۰ نویر تن ۳
ار ۱ ۳ + ی ۰ ۹ ۳ ۳
رخا لنوت | اواری شام
ه 0۷ تن |
۰ ی مر ۳ ره ۳4 1
7 "یر ام 1 مامت ۲ ۹ | ۱
تموی ۷ وک مه ۱ یه ر 9 ستا| |
جح چیه ص ۰ ۱
۱ ود ۱ کح ز مه کون ۱ ۱
7 ط اد موی و ام له 4 9« ۱ ۱
0 مکمک
۳ هم سار س
> وق 4 ۱ مد ی دس م۳
بآسیت 2 9 97 :
24(«
/
4
۸
لا ومد
۱ م79 )9
#یکت ری ۱ ۱ 9 ک ,_ #اث ۳ : 4
کت ۰ 4 "۱
> 4 ۱
م4 ی ج فم
۸
۸
۱ ٩
9
۹
مر
موم
2
7
1
ی
7 7 ۱ ۰
ی 0
مد رن سم
م4 ۳
کی
#7
ج+ب مم
سم
0
۰
2 0619 ( سک
وکاب »پم ند
7
موه 1 9 ماو هه
۰ ما کایرت ۹ ك
کرا )وت ب 1
یا [
با ۳
(/ ۸ ۷
0
در[ ۸
۱ سم
که بط
م0
۱
4 9 و 7
وورصل رن
9 «
۳ سس 7 ۰
۳ ۳ م9 بل مه
وکا ور وشات
شوب ۳2 3
ی
۳ روا ۹
م ۱ ٍ
مه ۰ .۶۰ 4 ۱
ی
مه
رم و
ی
سک ۵
۸
۳ م
1
0
2
سد
6 ۹
3 ۱
گ
۹
:
۳
4
10۹
چم
1
1
4
_
2ج ۳
یبا ۸ ,2
۹
4۵
ِ«
9
ج یت( ۱
من ه هم ۰ #۳ ۱
توت تن وی 4 سره دوم ۳
کول تال از ی 1۳7 تس مزا دک 1
بط ۳۹
۱ ی ۱
۳
ت ه-
۵ مرح
از
اتسیو
0 و
ار
9 22 ب
۲۹ و 771
۸ موم لس ۱ ام
ف- 2 م۳
م [
مارد
4 92
9 ِ
و
۰۰ 2 »
مد لام
۳ َ بر اس
۳
شون اهر
1
هُ ۵
۰ ۴ ی
درد
هن ۶ ۵ یم ینم
تست جخت هو ر
4ب 3 ح 7
ض ۳ سر
۱ ۰ 0 3
را خر هن ۸
4 4 ۱ ار
ده ره
۳ ی
ری ور تخر
مارووی له
مك یگ ِ ود رز
9 ۳ ات درب مج
اسور بر وتو محر ال
من 4 2948 چن من ره
و ۳
ب نت ح ی را
و
وو م | هرت
۷
وود 1۶ "۷ )1 4
۳ ۳ ۳
ام 4 تا ۳
۵ ۰ ۳
۰ سم ۱۳ جر در
رم ۷
مرفلانعارورراو
۱ 22 ۳ ۰۰ مک
هسب 22
ساب ار
عِ
۵ / :
۵ را سِ
۹
ني
وس
کب
-
0
رت ح ِ 2 2
جح
4
و تما بر
مد
ت
ت
9
جب
ی
۳
۱ ۷
۳ 7(
رز(
ه
7 ح
تب 5
ر ( 6 ۲
> یک
رصح رل «
یز
ان 5
7 کم 7 ۲ 1۹۹
۳ ایب 3 خی
1۰ 2 بت یه تب ی
سك رد كِ
۶ یه
۹
ٍِ ۳
ار ۸
سس ی به
۳
۰
صى
2
4۰
مس مر یر توح نو رتم چم
0
۳
0
4
فا
/
هم
1
7
3
4
۰
2
1
4
ور نم ۱5
اما
۹
زر
1
هی مر
6
ع ه ۰
0
تس بح
1
4
17
۱
ص
/
۵5 » 204 کر( : ۰
لد ۲
ی تس
۳-3
اج
4۰
۹
ت
ی
ی
ار مه
۳۹ ون ك
1 وس سرا ۱۳
سا
/ رم رحس و 2 ص بوسنم مرو ی ی
2 ۰ ...و ی با
ان ۲ ۱
و 7 تت ۰ ۱ شد
ی
ٌ ۵ ب :
با 1
تین 2 مه | ۰ من مه مه ۳ «
۷ مه |
ار ی ۱۰ ۳
020 اوه و ی
۲ ۰
و
0 ۲ ۱
ان اجانیولحاین میم وشن |
را ۹ س 2 ۱ سس ۷ ۴۲
۳ 1 ۸/۸ ام ۱
ره ۳ و 7 2 ۳2 14 ۳ 3 ۳1 ۱
در ارم | مرح ی
ز ۳ ۳۹ هن 0 مدب ۷۴
رل ۳-9 ّ
7۳۳۳
نم ید۳ جح
64 1
۳
/ ۰/۸
0 آوس مت او
اد
ر 4 اما لب ی ور را ۳ ی ۱
۳ اه عد. شب ام ۲ و 9 ۱
رب اترموو و ۱ 70/۳ 7/0
میم ر ۳ ۵ 6
و ان |
0
ود ۱ 72 من ما
7 7 ی
سس : رسی ۰
أ مس
1
2 7
7
9 س
مجای)
>
رتیت تب
رح وچتد
مه و
ره 3 نتم ار ۱
2۸ #
| عروی و
۲
[۳
1۳ اا ۱ وس زني
ی ۱ ۳ 0 ۳ ۳
در ۷ ۰ چه رم ۱/2 0 و ۱ ۳۰
ارم ۸۵ 4 ۶ > ۱
٩" ۰ 5 ۳ ۷۳ ۹ / / در دز ۳ 3 و
مس یر بای ی
۳ ست
و رح وس ۳9 ۰ ی بر رت
"۳ 4 ی 1 7 تقد
۱ 9 طعاممشبم,
0 چم
ص و
تب
۳
*
م ۰ص م۳ هه
۱ ی من 9
هرا زمرت ی زو و سول | مت
سم ور و م ی
11 رسقاصی تیم ا | ۱ ۳ تب
9 7 ۷ کت ۱ یب 2 رس 4
هژر " 9 2 4 ح 20۸ مب <
م۶ ۲ مر مه مورگسی اج +
ی ما ل " هو 7 رد
5
٩ ۱ تاه |[ 7 من من 7۳ ۷
۱ 5۹ 4 ِ : 1
۳ مب ب-_ ۳
و ره به وک ات
۱
م من » ۰ ره و
7 او اد مین 5 ن 1
۱ ۳ 2 ۱ ۱
| 0 ۳ ت و 1 سس 4 رد
ر را مره سس تپ 6
4 همم یا ۰
11 نب 7 تم
کت یبن
6 یگ
5 مج
۲ سالقم رت ۵
ب ۳4 بط عهسا ماک ااکا يم وی
4
1 5 ۰ 7 4 / ۵ ۰
اي وت ورعو ماو یا ی بر
|| نیتم کا ۳ نوی ان ییون 2 ینمی
6 ب ۳ ۳1 ۱ ۳ 0 ۳۹ 4
و 9 7
کم باه
بم 1
۰ ۰
کچ
ی
۳-42
|
۰
> کت
6 ۰ ۱ ۱ ۲
۰ سس ۷ ٩
ی
۳ اب
۷۷
اسان و 9 ۰
2 سس ی
ورام ال
ِ ار
ی
رس ت ۳
ِِ سک ۱
5
6 ۱
.ی
یی
رز
۱
تا ً
۳ 9 َ»-
۳
کر
دیب(
و
۷ ۳
بض
تس داز 5
-
_- ۱
تِِ
<
-
ص
او( کج زا 2
رکفت
9 2(
0
4
7
مب
۷
ّ ۱ "
1
ایب
۱۳
رت ۳
*-ِ
1۳" 0
ی
کر |
۰ !
۳
ترگریان اخدم
ِ
۳
۹«
۱
ع
۳۹
۱ باه >*
چسوی۱ رز ارس(
و
۰ یی
۳ 2 ۹
۷ | اه ۱
۹
4
سر
۳
۰
ض
4
ری
۲
1
۱
1
کس
1
دی
/ 3 وشن ۰
2 به گت حَِ ۳(
۲ + وور ت۱۳ مگ 5 تیم ی
هه ۳15 ۵ ۹ محر 4
۵ 4 ۰( ما 1
9 ۳1 ۵ وه گت و 1
ی م۱۳ ال یس
۹/۹( پیب چ
۳ ج ۳
۳ ۲ ۸ ِ ما ۳
ِ
۲
(
اه
۲
1
ی 2 ره ۳
9 ۱
۳
1
۱ ۹
روج 7۳:2
۱
9
.0
سچ
ی
5
سد:
۰
۵
۰
۳
۳
۱۷4 ۰
2
4 ۲
4
ف
۰
1
ِ کچوک 1
تچ
هگ
ک
کی
اجه
3 3 ۶ 322
۸ ص >
بر بای
ر
۰
۳
1
9
9
سسطت*
ِ
اس(
ل چرس زا کسیر
1 1۳ 6-8 7۹/۴
با
9 (ح
ت_
ب
پر رو
ی
۶32۳
ت
۳
وه
و وم
ار ما ۱
اس
3
ی
۱
3
۰ 5
۹
۱ ه
۳ ۱ ۱
0 9 ۰
۲ 0 ۳
۰ 2 دملژه
۱ ۹ 1
أ ۸ ا
ِ. ضٌ ( ری ُِِ
0 1
بت
۹
19
ا ان
۳۵۷۵۷
ت
4 19
1
۲ 3
- ۱
کت ۱
/ ۳
۱ 1 +
۱۱ ۰ ۱ ۱
هط ی ۱
0 ک ,
9 ۱
چیه
۹ ۱
۳ ح
۱ ۳ ۵ 4 هه ۳۰ ۱
1:۸ ۱
۱ ۱ ۰ ۳9
+ اراو اا چا
۰ 2 ی 6۷ ۹ 1
4 . ار
2
م4 ۲
موصون, ی صفت»
ره رو
, برولوا یا و906
رب
ره
7
پا هی جر سرت
احوست ایو
7 ۱
رک کرو مور
ین رم
| گم رد
۱ وا وج یت
۱ 2
یک ( 9 ال ور
۰ 7 ۱
| ودک ۸] مهد رات وال
۱ ار 0 مم ۱ 7 ۱ ۲ تم 0
دراو لد۶؟ کم راون
9
9 1 ۰ 5
فتیرع زرم هرک عنور ۳ یرم
4 ه هه
وروت
بر 9 _ سم
0 سای" رو
۰
/
که | رم ۳ ی
9 ۷ گرم / 3
ی ۱ ۰ 0 "
2 2( درون 7
ریت مت شش ۲۳
ی تلج رک , مر عله ۰
هه || ده ه :
هقی / مو_ . ٩
ی ی || هم م۳( 7,۶ 02
ی یب تفه ۰
ی + فرح #بباز
ابول
45
سینت تیاه لیاتسا 1 ماس را سل وا یت مارا بت اه الا رت واگ
ی
دی 5 ۹
بت
1 ۳
: 1 ۱
و هد . ۶۹۱ ۹ ۳
#9 119 3 ۵
ی 0 2 + ۱ ۹
و
ث : ۹ ۳ + ۱ +
دد. دده: 3
2[
ئ 3 ۱
هه دج ار شاوی رک 71 نب ۱۳
جخو پر و۳ ی جک ۳ 0 سِ ار ی ی از
مه نی 9 9 1 ۹ ور 4 4( ۱
سبپتل مور و اج رک 0 و رط
9
9
2 1
رب
رو 7
۳۳۹
تبسن 1 8 70 ش ب
و
۵ مب
ٍ مس ۱۳ مخ
1 پر سکیم جع 7 ۱
0
ویر یاس
برسماني ۲ ۳ باپاول 1
۳
/ با ۱
وم صاحب لت درل 1 1 #
ی 1 و - سم سا * بت
م ت- مار( | م9 " ۱
4 ۱
۰8
در اه
من عرب
جر ی 3 وه 71
: و 3 ۱ 7
۱ ۱ جف و |
اس لت سطو
اج امک س ی س دور راو و
ژد بل ۱ اه دی از گِ م قاری
ض : تم ۵ وم
3 سم ایا ودرا
#۹ ی فیدر په و 7 1
که کی وا جوا وی
۰ 7ص "۳ ولاورشووهر موی 1
وت مه مج ۳
وا » کار ۰ #« ۰
و کر 1 م۳ ۶ ۰ ار
مهس وس رت
۱
۰ میم
1
2 0 *#م
مک
6
1 9
۳
غیت ]| «رجا ِ
4۵ 1
جوا از . ما هی ۳7 ۱
۱ ملس سم ود ۳7 ۱
4 ار ۳ 4 ۵ ۵ و عم
ب اان م4 ٌ
هی . ان ۱ مص جاف اا 1
1 4 ۳
۱ ۳ هم وم ام ۱ 1 ۱
4
4
ات
عس ییازان هتشر
۵
سا
1
0
گِ
ی 2 11
سس
نس 5 مومت
لت و هه
می
فقوت
عل ۲ و
۷ ۲
کارا
1 ۱
7 و25 و ِ
اجک
4 _به مر
(۷
۰ هل ۳
بستاز۶] خی ع طسو
: ۳1 ۵ ی
#
رم
۰
3
7
۳
۳
فک
8
0 9
ج
5
و ۳
6
ِ ۱
2۹ ک-
۰
۲۲
5
ِ
۳۹
وم
۹ 1
وی" 7 7
مه 4 7 وی مب
> 2 / ۱
۳ ض 7 9 )۱9
۰ 1 یا 29
تیه عجمی رن
ح, رن ۰ ا /
۳ 0 و3
۰ [ 7 ف ۱
ینس 3 4 سی ۸9 وم ۱
۱ سب - می من جه
۰ و ی" 4 ۱
مت 3 ۳ اکککه رصم / ۱
ی درا و ۱ 2 3 ۱
۱۳ 3 ۴ 2
6 ۰ ۵ 4 چی من من 1 1
]
1
وسساي
» ۱ ۱ ۳ ۰ ۳
از هن مس اد ام ی ٩ له ا
و 1 ۱ 1 ی 0 ییا | خیت ست ۲
سم ۷ 46 ۶ ۱ مد رم 5
#0 فک 3 هل ۳ س ی تج
۳ 1 3 ۳ سرد ۰3۰
۱ 1۳۳ و تست از ۵
و ۳ ِ ۶ ۰ ۰ ۱۱ کی ری 0
لت ۰ 4 سر واگیا۳| جده 3 ِ
2 ( 2 3 مر ار مد هه اج
چ* 0 9 ی ۵ ۱ ی ۱ ی ومد
بو سر ۳۹ 1 4 ۱ رظ سس ع
2 / | اه 6 9 مهم ۱
۰ # همم 0 #ِ ی
و ی
4 :7 ی جمی ات
له 0۵ ۳1 با 4 2 (بِ "
۱ مر ری ۰ 5 ۰ ( به و
جرسی | 0 امسرسمالل وی | هر
ج ۲ ی مر ی
یادا سنا نت2۱ ۳ ۱ 2 ,۳ یگ 0
_-_ ۰
۱ ۲ ۵
مه
3
رم
ی
وب
۰ َ. ها
: ار 9۶
مس
۱ ب تاد
۱ 1 رل جع
۳ ۷ 7 5( ۰
ِ ۲ 0
َ
#6
یگ
اب کب
۰ - ۳
>
ّ
سم
0
۳
« رجا ین
سره متسر
۰
رم
۲
و
ِ
ت
4
۱
۳
/
۹ ۷
ِ و ار زد
9 ارام از ٩
1 ی ی(
۱ 1۳ ۰
۷ و و
8 لا سم ۳4 ۳
ل( ٩ 2 ۳۳
بات سلطا ووست رو داز هرد وزرا میهف
سم
اب
1
۳-9
"۳
00۸
۳
ف
ح
۳
كِ«
حصحص
هه
ك-
کج
دا کت
2( تیم
مک
2۸
#ص
7
9
و۳
کس 4 هه
په ۳
73
۵ ۰
۳,69
7
۱
77۳
0
۷
۲
1
2۸
1
9
۳
1
9
ار
و
4
ف
2 به
۴
۹
1
ّ 7
«ل
و
1
جم
ر
۱
ی ۰ /
کی
تج
کت 3 -_- رحی» تقد ۳
4 ِ 9 ذ
1 بي 1 <<
> ۷
۳۲
ی
1 سس
بسسان
۲ص
4
مه 2
ام هچ » #۹ ۳2
۳ و
32
متالا وا دم
2 درف سرا )1
۰ مه * ور
سول ول
/ کا سول _وع او لها ۱۳
ود سر جارس سک
گرای/ ول
ئ
_
هاگ اج ر« وه والخویا یار وسرُ وود رد ی ی 7
2
از
/
7
1۳7
/
م۳
یه
«>
دی ۳ م اااسو 0۷ ور
ات ی
دوگ برار۳ر ) رم س_
مره لب)/
0
تسه یت
2 کم ۷2 #" س 7
7
0
2
ی
زب جن
رسب ترا نار وس وه
کلعم |
/
۰
تحت ۱۷ ۷
را
4 ۳ ۳ ۷
ری 0
5
7
2۳
ض
سس ۳ مرن اهر از و تاد
3
یس
٩۵ »:ءم
۲ ۰ ۰ 7 _- ۰ 1 2
وگول الا روم اوه
عیکان ارم
/ ۱ ۳ از ۳
کب نو
۹ 4 مهو ۱
مراریرعا از وپ نا
۳-4
۳ ایءعابا ۱۳ 2
م۵ ۰ 2 یف
/ تشر مان فصو ری[
۶ اه و سم
۲ ۰ 3 2
ديجم
۰ |
رکب ز ۷ ره
ی
ره کم(
لا م
سک سوم ی
۰ | ۰
سح
د
كت
ی -
۹(
۳ ی
ام
3
۰ 0
۳9
4
۹
۱۵
۰
وی
]27 >
۳
۹۶
۱
53
3
هو
ِ
دمولی/| ب"
ار
ی
دممومورسور | لا
0
و
کب
و
| ۰ ۵
۸
0
۳ ۳
/
*
#۴
۰
ی
ُ
ان 2
و ۱ ۵ مه ۹4 من
ما9 مه
اه 7
۱ 27 یگ 31 تیه
3
8
ی ی
نب
۴
۰
0
>
۳3
ِ#ً# (کيم ساره
#ح و و۳ 72 «روشا ۳/
زبارویهرری |
ارو 24
روص سورد
6
۹
ِ
ِِ«
ها
۰ 6
۵
۰
۷
سم رز انم
كِِ 4 مه ر 0 بش ض 4
۶ مسا 0 مه
۱ ۱ 7 ی
نت
6
چام
ی
یم
مها ی
3 ِ یچ
۰٩ ۰ 4 :
3 ۰ ممم ن : ٩
۶ ارفت ۰
مت ۳ ت.-
۷۴
و #۶ ۰ ۰ ۰
زا داتس توردرزن ور زایال
مرلو
۳ ۷
ااوانز ار تا
یرون چو ت۱۳
نودام ور ررامض 72 7
ال
رما
,
0
۰ و
رو مر)|سووژ ی
موم ۷
۲ (م
۸۹
۷ هب0
و
9
ان
ی
0 ۸4 ۰
رد
۵
:1
ب مج
ک
فش
ی
4
۳
و
کی رز و
4
ره سس
#9
۳ ای
ن
8
۰ 7 ِ
0
۸
ی
2
4
۸
/
20کس
۳
5
0
5 7 5
کب 1
۱
يم رل ِ 1
رس رحت (
رم 25۱
شته م
۳-۹ ۳۹ ۷ 0 ِ*
جنی #۶
اف
ی
سل جر
جح ۰
-_ (ِ"
>
رد
۳۹ صر.
2 کدی
کر
2 هد
ت
ی
تیم
0
دف
سس
ف
4
4
ت--
54
5 5
<«یی
۰
ب
بجخه
ره ۳1
۳
۰
ی
۲7ج سبح | 4
جو ید صتی
میت درو 5
سب
ت
تِ
2
یک ۰
وت
> رسد
24 2 :
ر
4
سک لورت
3 له مر 4
7 سك ی
مس ۳
1۰
۹
1
تب
0-7
ِ
1 :۹
ف
1 ۱۰
> م
4
22
3
که
9
و 6 ۳
ی ۱
۳ و سَ
زر
صِ/ یت سر
کِ
ک ۳ (لرد :۱ 2 مغعو لاو لب ری ۳ ۳3
۲ و ۱۳
که ۳ 0 ۳71
۱ 7 ِ 7 2 #سق
ن ی بف
۵
9 ۳7 ول
۱ مسج ۳7
و
1 ام و پیب 5۹
٩ بت : 0 ۱ 4 ال ی
ات« خر اپ ادا با رنه شم
مت رت ۰ | وم 3 له هم ۵ » ۱
ی ارو م9ا ورن دسا 2وروی 4
مت و و 15 رک
0 یط سرا
اف 6
را ۱ 0
ِ و ۳
سر
7
ما فت ۳
9
34
رت
1۳ مم ز 4
14 1
مح
5 وا
ریزو 6
۳ ِ 4 4 4
1 مه
أ 0 ۳
7/9 1
۱ ۳۹
رح ار ۳۹
ال ی 9۸3
ام هم 0 اب زو
مْ مه
7
.9 ه
الروجوو شب
وم جسن۱۳
انرگی 2 نا
سای
بو 0
0۳ ش و حول ۱ /
0 ند ۴ ۱ ۲
هر ولوسم ی ۸ 4 سم ۳
72 ۳-3
#۶ روا ل.
7 لد
مس مه 92 ۳
۹۳
ری حور
تج
سوت ۰ 1 0
مه هس ۸ ا/ و
جر م۳ ار ما
"9 مج ی
ی ۰
رز رز هن ای ادف"
رما رم | (
2/3
: ر << .۰
برد جا ۳ 9
3 3
ان سید |
ما
مر ار م ی
لا
۱ و ۱ سس
7 7 27 وا
6 ۰
۳ ۱۳ 7 ی لک ی ث
لعا سم ۳/ ۱ کوش / مش سا مس ف سم
و 5
هد
۳۳ 7
2 1
تم
پگ ۳ ۵
0
۳۳
«0
ِ
۳ 1
7
۵
۹
م7
ی ۱
رای
۵
۱
ک
۱
1
۷
۷۹
۵
1
2 4 2 0
وم| جشه
/ 0 1 ۸ و مت
ی
ت 4
۱ 2
1 ی
۹
۲۵
ینز رو میج
۷
هر مرن ۲ ۳ 9 0
+۰ مد رم ۳ ۰ ی ۵
مور که ۱ 3 و 4 مر 9 : 2
۲ 1 5
2
۰ ميرم م۳ فا
۹ سوک مشق
و9
2
۱ ۵ مج ۵ ۵ .۰ ۵۵ج || یاه 7 ۳
4 ۳ بت پیش :0 ۱ ۲
17 9 مه کم ۳ ُّ سس
بارس هحرا 0 رز
7 2 61 سای ۰ 7
9 كِ ۱ ای 7 مب و ۷
يب ۱ ر ۸ ۱۲ ۰
7 مر وا ۲ ٍ و" و ۱ و
يا سای 0
24 انا ۳
7 تیه سرت ی ک مم لل لاو
نوی(
ح
مین
- 9
مر
1/۸ ۳1 ۳
0 را هم نم ۹
لمرمو و
۰ سر ۱
2 ۹ ا وا ۳ س ۱
مر امتح مسر رم
4
ی / ففم_ مهس
ار( رک |
ی
۳ و ها
ی
ه
م)
5
# ۰
3
5
و پر
5
۳ ِ
ِ
2
رم
74
۹
>
كَ
خی
۳
0
ِّ
»
رن ۱2 7
مخت ود اقوخابامشر 7 |
۹ و 1 0 2
سوم
و
فِ)
۱ ۳۳ سم
۱ 22
ی 9
اي واووا م۲
"۳ و
د
أستت او وکا 1
و رتست
از
و۷۳
.5
رمج 1 راحا ۰ ۳
بستمان ۸ ات ۱ دم
سس ۷ ها از ۳
2 . رز یلم ا و ۳ و
| کر م۲ و
ند اس 4
حرت ,را ۳ ۹
ی
ارم ال 9 همم ارصا ۰
موش
ار
1 ۳ ۳7 ِِ ۳۹
و زک سر وک
۵ /
تاو ها
1
میم اس تک
+۳ ب ۳ ی ت- رک یک
۰ ]| سل پ
رب
۲ 4
۲ ۵4 را. وا ۰ ۳ مس 9 >
۳ خن ید ۰ کی
/ 0۲ ک > 2۳ 9
اما
:
3 ۹
9 1 ۰
۶
۱
۳
۷
ِ
:
۷
/
۳
0 ص-
۰ ۳(
0
۵ ۹ /
0
وی
۰ م؟ ۳ 9 هد
مب ۳1 3
۹ بر * ی
اوسیو ور 0
3 تشاب یچ 7 0
ِ
مج رو ری
ید سا ۳ پگ
سلع لو رد ساب سس ولگررو واه 1 و م7 | 7« ۱
ی 3
۳
1
ام ۳
۱ ۰ ۵ 0
اند
وج استووفا ان ست"بار 2
۵
س
+ ۸ 6 ه
توبز هیوست ۱۳ یت
ع
۵
ور شا مرو
۵
سم
/
ب
:۰
1/۳ و
1
ف
کانستش/ر ۱
ه ۱ #تن
مکفا و او موی
هس
مه 4 میم
له ۳
4 و ** سیم
اور اسب ورن
ج
چم ۰
0 4 ۳ هن
وه
ار ٩ 7 ۴
۴ مسج ۹
سم ۳ | ب 1
0
۵
3
2
مس
۷ در
کل هسیر ۶زا ۵
۰ ۳
0
ما ً
۳
۱
وی رکه
4
۱ برستزان 0
سس سس سس سس سس سس سس مت ۱
> >
۱ هي 4 4 9 ۱
یا ۱ ۶ لس | جک .
۸ #۳ ۹ وه 2 تست اه ۳
ی ۲۵
مطضاودضت" ایرراندان۷ ۰
و
۳2 ع
ون
9
۸ شک
۰ در رت
ّ
۵ مومت 7
مه ی
چه
کین
امن
بب چرس
0
ُ
و
۳
و |
جر
2
رد
7۹42
7
2
ع
#
کم
۳9
ام ۶
: 7
۷۹
۸
ی 1
۵ 1
1
1)
ّ ۵
و 3 ۳
گ 4
دس
6
۱
۳ 1
۰
0
۸ ۵
74
اب ووء
۱ ۱ بصتان .
0
۳9 ت
مخ و 1
9 #7زسست نم ه_ 4و
مرف وارشاتو سوسمووالی ِ
۴ # * مه گ
۰۸ | م۰۳ ی نم
ات
ره
واه یر
من مح مين كٍِ؟ ۱
۳ 5 ار ۳ ارم چز رم
]99 ۱ 4 و ۱ و
مکی موس و وم
فلگ طابر 0 ی سّ
ژ مت ۷ گ 3 ۱
داز + مایم رم
3
5
نس بت
۳
رون روم 77
۸۵
8 ۸۳2
۰ ۸۱۵۰ ی ۸۳.۸۵
۹ وین ره
۲
5
۳
و
1
۸
مزلم انوا
ام
تفه و 2 جل ماگ۷
۳
۸ ۱ سم ماو میا وال۱2 >
> مس م7 | ۳
او ور وم
#" 1
تس وت
۳ ۸ تئِ_
و بک 2
17 هه له - وت
0 ری
نق اک ۳ ّ م9 0
* و ۱
1 ی
۳
و | لا
۳ ۱ ۵
4 ۰ 5 ۳ ۰ 0
د
و
ی
ی
۰ ۵
>
1
۷
ت هه
ک
کی
۳
۲
ح-
ِ
۳
۰
/
و
۳
م۳
۹
0
4
5 ل
۳ 0 ور 2 7 ۳ ۳ ۳
9 سلرواناناو میج اواساووعتهاوه و
| | ۵
1230 را 1 ان ی .۳92 ی ور یو م۳9 ۳2 ار
کر
۰
وس فت
۳
| »ات امممروست ۶۷
ی ۱۳۳ تارج .
سس سس سس سس سس رح
۳
رن
2۸
۹
ش
۰ ۰۷ ۳
3
/
ده
4
4
۳ ۱
ك
اب
3
۳
ب
ذ دور
اه
ك
اساوا
۳1 ن
۳
2
و
و۳
۱ 4 ۳ موه س / 7 / 1
0 مزر مهو ارب #9 ۷۵ 1
که 2 1 4 اه بع ظرم , مش
2 > ۳ هلا اویش ۰+ دون ۳
ار او 0 ۳ ۰ وش ِ« رت ۱
۳ ار وتا ور ولو روت تور ۷
ث سیر 9
ارسا گر لدم 7 موز
لس » تسه ۲ ۳ ۳ ۵
و ی مرک رز 5
ی ۰ ۰ شم ۰ ۰ بی( 9 ۸ ۳ 9
۳
ف
4
7
>
ِ
۳
1
۳
هه
برس
0
لا
4
7
۳
ت ک. ۱
حاص لاوما یت شترا یمتا
روک
2
7 رای 7 ۹ :
و دا ۶
سومان
مر
6 *
سار(
3 ۰ ۶
6
۰ ی
ق
۰ کب
و
ایب
۱
۳
1
رود 5
"دمم
/
2/72
2 ۳
جر
سر
م و
:۷۳ ۸
9 5 4
ده( > :
نج یا
۰
اما
_مو_ب
کي اجب | 5
اسشتا
گر ِ_ ث و
اش توت
مج و وم ای ۳ 2
کم ۲
سب
2 وس مرج و
۲
2
ره
بجر ا اس و
2
1
۳
۳
تب کر
ّ 7230
۳۵ ۷
۹4 س_- د
ت هگ
۹ ۹ 1
4 مس * مگ
53 " -
ی گم
ت
4
۰ ۱
ون دورن ۲
۳0
7 5[ 7 مورک 9 ۸
۱ ۳ م.. . . ه ۱۳ ۳
شیب ۱9۳
سه 4 3 ۰ ۸ ۷
8 4 رازم زا رت ی
۱۹0
, هم 4 7 ی ۱۸۷ :
/ ۰ 2 ۱ ۵ "۳ سور ۶ او و
نغور ۸ ل ره | 4 ْم 7/61 ۳ ار ۸
ی ی رام 2
ی ند ره ۱ ره 2
۷ ۵ 3 جک ۳9 ۱1 01 1 ۵ 0
1 5 1 ۱ ی ۰
ارویرات + 2/۸ وزیا با( ئ
میت ب را
۵ 1 َ ول
ح
رفس شع۳
۱ ۷ 2 ۱ 7 2 و
جاصاات رن نی ری ی
2 دِ 1 و از
ده
ار
1
ی و| 9۰۰
)میم #م ۰
۳9 سك 0 3 ۳
0 مر لا نا ِ
۳ ۳ + ۲ با ۹
۲ ۶ 1 ۲ 4 ۲
۰ ۲
وا ی
۷ .۰ «لاپتمانایسساطتم ه ۰
بت یس نید ٩.
ی ب
9 ۰
7
۳۵
1
0-4
3
۰
7
ی
2
ثٍ رم
2
و
مه
س
ه
هو 1 1 فم
,۱ سیحصسواتدن/, یمانمق بیط
۰ موم
4 و - ۳
را 4
سم 2/9
ای
۳
۰
/
زنل 4 0ج
ری
تیه
و مه
و
وه
۹
۱ 9
۰
حبب
۰
عی» ح
مک کیپ جر ۳
؛ حر ٩
۲ چم ۴
.هو ۷
ی .۳۳
وه
0(
0
۱
رب
۰ ت
1
ند
۷۲.
ی
1
۰ 5 ل ۲
ِ ۷ ۰ ۱ م4 و ۰
ی
۳
ام
94 ۱
ر
0
۸
۳ ۳
ی
| عادبا" رم سر 2
0
02
۰
2
س ۰
1۳5 / مت
1 0 و 7
4 وال سل ار
و هت
۳ 1 وچ ۳ م۳۹ ۳
۰ / 1 تب : وت هت
1 ۱ و و1 ۴ ۱ اصست ۹
مرا درو
۰ ۱ اه و یکره
مر + ۷ ی ۷ و
4 سا کی اک ۷
2 7 سای ۳ ی ۰ ۲ : ۳
9 ۱ ۳ ۸ ۳ م7 دی ۲ 72 2
۳ 9 ۱ 8 72 سل ۰ ۸ 1 ۳
مر و سای بویتوی تالایا مس ۲ ون
زن ۷ ۳ ای جر ح تن ۸ ن اي
۲ ۳ ۳ اي درز
۱ ۷ ۷ ۱ 0 ۳
آ ی
۲ ۸
7 ۵ اه مه اف
/ 7
رن در
ی ار دای رف
7 بو ترالتا: ۲ ۱
هه وت عصد:
اه سم عم تیا
7 ۳ ۱
۱ 2
7
۰
صً 1 ( 92 مر
2
9
۳
سس ار جوم ۸ ۰
برد ی ِِ
اه کاس 6
رای
17
ربص
مت «ورم رکنم
۱
میت وه
وی
5
0 ءِ_- 1 ۱
9
سس ۵ 2
3
تِ ِ ّ
0 ِ
35
۰ کی
2
۰ ۰
۳ :
۱ ۱۰ 2 / ۰ مج
ری 0
تن
۰
۹
۰
3
تِ
۳
5۰۰
۷
هر
سل رل زو 0
0۵ ۰
۳
وا
۱ و
ی ۳
وی
.
۸ ۳ ۵
فك رهام
تا ۳
3
*
>
11
7 ی( م2
۷
2
ك
1 كّ
۰
0
1
ارم دق د,()
۳
ار ۱۳
ژد
5
۳
3
0
ار
"3
>"
۰.
۷
تام(
9 1
ان 7
2 2 || ه مم جر اه و ان مه
5 ۳ رو ۱ ۳ ۸۳ یشم ری سلربشره 1 5
۳ ب سب
1-8 میمست دش وت وبالبایسش! ارات ساشت معطا ررضا قباطت 7
شرا و
ود
5
بابدو 3
| ه
۴ ۰ م۲ ات
۰
۳ 7 کر ك
۳
انس دوف یکت ۳
۱ سس زا روحی ود
|
ی
جولو
۲۳ ۳
زو
ی
۱ 7 عارت ۲ 4 7 11 1
اسدتد لوا
۰ تس لام ۱
4
ی و7
را( 7۹4 سم
۰ 2 1 ی نت
می |
اه رهم سوریم
مج
۳
1
۰
م
۷۱ ( 9۳۳۱
ی
۰
۰
۰
9
ی
701
۶
7
/
بي صصء
۰
۱
۰
هک کر
دصر و و ۹و م27
مه م و
مداخ بمشارهمبرییث - |
رتم
۸
عب ی ولت وخوا
#9 رِ :
7
1
24
1
٩
۰6۵
۱
میم
7
۹۳
ی
ك
مّ
0
ارو
بر ۳۳
کر
اه
ی ۰
»سینت ٩.
مه مت
بر ۶ 3
ری 5
۳2
خیش
مگ جک
نت
1
هه
بت
0 ۰ ی
3
۰
اي دارضوست »سکب اک
مر
خفت ال«
کگ ید
۰
آم
۱ ۳
یسمل
2 ام 600 ..
له ی وم ی 0
ول 2 س
اورامر
0
:
اج
۰
پر
جم
4 من 4
/ 1 ۳
9 3
تک 1
مت جح مور ۵ 4 / ۱
۰ ۵
ص
۰
ِ ص ۰ ۱ ۳ تس وب جت ۳
دنوشن ءانسشه درا میت جارس ن سگرن ی ومصا لسن سر یک رتست ۲ س ۷
ی
میت یت یا
1
ماک 039
2 و
مشکانیة|
و
[م
۱
۹(
و
3 1
/
/
*
ثا۹
0
ان 0 6 6
را باق ۰
اه 4 ۹ 8 ۰
ظ
0"
۳
4
ی
و( 0 مرجم ی رن مّ
1
چا
مه همزمز روص
1
0
رس ۴
ف
۰ هم ۷
»۷ ره اد ءِ. ۰
ی
۵
۶ بر مم
ب< بسح
بو تن ری
ف
خ
رللی را ۱۲
2 ی
ما رو مستروورو
س و و
9 اسان
ء ۵
۱ ۰ اه و ارم ِ #
َ نت راو
ارگ
۳
4
۳ /
۰ بل
- مر 2۰ ٩ ۱
وله
ری کشا 3
چم ۵ . مور
من
م مگ 1 3
هش »
| مر ی
| ات رواد
2
۵ ۳ 7/
ی یت 9
هر ۸
ت__ ۲ اِ۰
وو رو و رل(
4
۳ "۱
و #_ 07
ا
۲
مضم
۰
21
۰ ۰
کات نیک
۱
با
دی هیا
1 ,7 ور وم وه9
سل ول ۶
دا
مد چم رصم لس
2 - ۹/
ك
رن رت با
چح سر ۲ 2
مر جع کی
-
۰ ی ک
9 كت نم ۵
7
عسی مهم
۳ ی
۱
هم بط ۰
_
3
3
۳
کم
۰7
و
یم
ره
مه
و
م7
4 دص
اف شرت 2
ب
ال
۱
5 ۷
0
ان
۵ و
۰ ۷۷
ها و
ِ هچ |
8 3
ی
یه
۱ #- و
6
32 ۵
زب
۲ 2 9
۳ 4 تم
۱
1 ۳
۵ ۳ 1
7
(۳
و
۱
ویو در
گر
رت اف
مد امش
5 ح
اواج
یت
اگ 3
2۹
۶
1
ی 4
ور هک سیر
3 ل ار وبا ۳
ود 7 ۷ .0
7 9
۱ ناه
شا 2
0 ۳7 #۸
و راز ای
9 7
1 یت
درل 9
اوه
رو
لش ۳7
0
4 چ 5 *ب |
۳7
0
بت تر
اس وو
۱
اس
مه 7 ٩۳
۳1 ۵
2 له لا
تس و :۳
مهم یی ٩
" 5 2 ِ
۱ یو ت
٩ مم 4
مه سر اجب
5
ی
2 22 2 ۶
لت
۱
وج
۳
۹
6
ف
۰
ف
|
م
۳
ور
ح
0۳
۳
ِ" ۳
لیمک
۰ 7 : 2 2
س
(( و
مک هک کچ >(
و 9
۵ ۳۳
4 ا" ری
»و سم
0 ی
و ۱ 9
م2
۰
1 2
و ۱
ره سّ 4
7
2
مس
۹
8
ح
۰. 1
۲
بر 7 1 روا
وم 7 ۱۳
شزو
2 و
2 میم(
ك
ن
7 مم ی 7*7
ابر بارش کج
اي رتم ۲ سس 0 ۳
7 حح 2 رل ۲
۰
5
|
4
۰
4
ك ی .
۳
4 ور( و(
( 2
00 ۰
۳ سقو لغب مر > # 9
جه چم ۳۷ ۸
سرت 1 هم شا
۱۸ص دک کم
1 1 مرور! 1 7 ار
7 ۰ ض ۱ 1 ۳ 3 مت | /
پم و 1 ۳
متا ونیا تعالار ابمروویل؟ 2۱ 1
93 مه برش میالم ی رون مزا ٩
با موی ۱ ۵ ن تسیا 0
تاجانم یلار وضو 1
71 9 ۳ 9 2 97 وان
۳۸
از ووکوی۸ع 2 بعم وت س
۳ اسان ۱ ۱ ات
0 ۳ کی ۷
۳ 11 مس ۶ 6 )۰ ۲ و99
ای و و ۱ ۰ ِ 1 - و
۵ ۳ 7 1 مک
4۹4 فص_ِِ ۲ ئ
0 ریک ا/ ِ_ ش 2 کر ما۱7 4 ض وه
زر اص ی ۱ / دي | بشنه بش فیک
4و 1 ۳ و ۱ ۱ # 4 با كِ 0 /
۰ 7 مها ما۲ ۰ ۳2 جر ۶ وید ۵
ی س ظ 9 مر من ذ مه مه
ات الس یت وووونا اوشیی یراکمه
ی دنه
7 ۱ 1 ی ۳ حر؟. 23 ی | رشن ۳ 1 ارام
2 2
۰
تب
۳
م<
2
حح
مس ۱
4
خ-
5
۱
- "
۱ مر ۱ هو ۰
بح ۱ ۲۰ و ۸ عاان! ۳ ۱ ٍ
ود چمک یر ورام و۱ ی 3 * رم الیل«
ی ۱9 ۱ جع 7
تروص مار
یعس وال | | کم شا
و مت ۳ 4 ۷ و ء هر «
۳ مر مه :5 یی مت
5 و رض) و« ۰ ۱
9 7 61 1 رب 9 4
ض ۱ 4 1 ی
۰ : ۱ سم سس ۱
مب ۱
هی
۱ ِ
رم امس ۵ 9 لاد | اعطلرکزیا > هد | مه
یز 2 ات را ام م۳ | 5 صِ رد >
1 مریم مرا لا بح
ِ من | ۳ ۳2
۱ #۳
7 اس
2 ۹ ۹ ۳۰
1 درودی ۶ ۲/9 رطع ( ی ی و
ی ۱ ۱۳ ِ ۱/۳/۳۳ 6
اه لح ۰ ارم || گم -
3
ا«معو ج.. ۷ ی
: تس 3 دصت
سولروسعا هل وان 0
6 99 و >
۱ 6 ی فا - کت ود
۳ 7 مر نم ۵ ۶ اک ۱ ۶
اه ۱ ار
> راك 3 که
+6 ۷۰ + یه ً؟-
نیعم خر ِ- تصکان
و ی ۹ عم 2
رل کار و 8
7 6 ۰۰ 3 ک ۵ ا ۰ / :
یم مسر یز ورن ی 4 1 ۱ 1 9 اي
0 مه مم: - ری ۸۸۱۳
سا معا و س و
وق 1۴ چه ده ما
0 َ سً_ َ# رمع انا لورطعا رح رش زیمت | ۳ دز
و سم نکر 1۳ مر مر متا هامریت * 7 2
ت ۳۸ ۳۵ 9 ۳
تب تووهورور ۳ و یج
6 0و< 0
مات ۱ از
را وس
ار 226
مه
۱ + ۱ 0 0
اي دروم 0 / نِ 73 ۱
بگ. از و
۱ ۱ ۱
9 [ 1 ۱ 1 2 م۰ 1 س
موی ولو بر و ناد وال کر وال وان وصراحپ نسم با رد
2 نو
اج وزم سک( شم 0
ک5
2 م ۰
ری
ءِ
7
6 ده
سصصی
ك ۱
]|| ام( مر 22۸4
ره ی ۱ ی ۱ 1 1
3ج ۱۳ ۳ و سس سوو رسد ۳ مس سس وون سا 72۸ مر و
7 | وت میت اس رس مور رش ار کرت جر ار داي
0 مه
۳
4
ارو مار
سووا ری 294 ۱
0۶۰
#ر
/ ده ی ۳۶
ما
19
نو اه نان ۱۷ اب ره
۸ ۲ ۱
وا[
/ ۱ ای
ٍ
, ۱ ۴
در یل
۳۵0 7 ۳ ۱
3 ۱ 2 7
اه ۳ 11 ت اشنا هبار تدش ت۱۷ بدا
و ۱
و ۱
3 ّ ان ۰
۰ رک ٩
۱ امروساراسرب
ری شوت
۳ ار رد ی
4۰
2 مس
۳
ی
0
ِ
ک
ص
ِ
1
ت
۰
4
۳
هِ
۰ ۰ 7
سل
و
ف
9
2
4
6
1 ات ا رن طا جیار
۲ 1 ۲ ۰
۵ دب مص ۳۱ ۰ ی همه
ی و لگلوسم ۹ و
6 زج مج وی پیت 8
0 تب ۷1 ری 5 # ام 5 : ۰
او ش/ سا
4 ۱ ۷2 شک« ۳
هه ۳ ۵ <
ری 0 ۷ 4 و ی ۷
یاتهل6 یه ۰ ۱
رل
امتری نس ناسا
2 |/ ۰ | هم من
ی برمچسه که بر سه| ۶۱
یت نکر ۱ ۳۹ ۳۹ 23 ۰ له هم ح
- مسا ال واکرجوا روا
میتی مرا واه مور
0 ۳ | ۴۹
ی میم 1 که ئ
7
موه _ ۱۵ ۲ 9
|اورريوهررا» اخالوحنره
مه" کم ی ۱ 2 رتم۲۳
2 و هم ۰ 0 0 7 718 ۸7 / ۰ پمشارالرازه 2
نون | ی زشم لا کر ضول! رنب موف زن ابص ول رمق متا ینتم
۵ ۳ 3 ك
ِ نله بت ۰ ۳
| موم اور بخ 3
4 سم ی
م۸ تِ
ة الب بر م ی
6 ۹
لول گِ
چی
3 ی ٩۷
0
جع
اه وم ی ۲
۱ ٍ
رس روانش 9
۳1 ۳
10۳ ۰ ۱ نت ( کی 1 ۱ ۳
: مرها ِ ۳ رن
۳9
1 اقا یاه و۳ 1 و
و۳ + 0
۱ بو ۰
ِ ۱ وس سم. ی
ّ : 3 هب6 ۳ 7
4 0 اه
4 7 و ۰ / رن
ح می م6 ي
مسرت
۰
زر
77۳ مرن و
2 وتان
۹۸
تم
1 زا
ان س شتا 0 4
ری
۸
وم ل یه
7 ۳۷ تس زین تب
دای 1
سم وس
دا ۱
کر 7
عسطام! ی ۲ م2
سوا اورکم اما
1
ت
با دعر ۷
7 سط ان شم"
2 ۳ وی
2 ز وولو
ارو وصا شوب 9 / که ۱
4 ار و
تس مه
7 9 هن 7 وق که
وگ حرم
ِ و 2
ِ" 2 رف
ور ۰
2 ی ۳ ۰
0 2 و ات اه
: ۰ ام 6۶۶
0۷ ۸ +
3
۸ ِ
۲ ۷ ۳ ۳ یاا است
رن 7
8
۵و شس ۱ [
و 1
ی ور
۹
ی
#۹
ان
وی یجنم
-
مرح تیم
۹
سا ان
سید
ماج
۱ ۳ ۲
متا
6
0 ریا مرو
امور ]| ۵
شوش( ۶
1 ی
م۳
ی
۸ ۰
مس
و | ۱
لورت ماگ توا :
موه
اس ۳ ا را وهرو 3
کا 2 ۰
وم
/
۰
مرو و توا ی بات 27
فت م2 ۱
ًّ پم
0
وب رن
3 4
۲ 9
۰ ۹ ۳
یکی
عله
2
7
۳ 0
۰
لح
۳
+۱
4
۲
۰ ۹ /
رن
7
۱
٩ سرخ" ما له ی +
یب عم فلز رسد اب ی
له ۱ ۰ +عکد عء
1 2 ۱ وی ۳/۶ ل یک
۱ ۱ دا اد ی
2 "۰
تب ولرت 1 ٩ رت سل و 1 ۰ ری
۵ ارم میت ۳ 6 ۷۸ ال
۵ ( مِ
۳ هن 7 ۳ ی /
بر که
و ۱ 2 پی
۳ تن 9
9۳ |2۷ /
۹ رحس سس
ام وس
0 و 4 هل
وی ۳۹
|
ی ۳ 1 ۳ ۸
و و و و
|0۵ ۱ 7 #۲ بفه و 1
۱ 9 ۳ 1 0 7 2
م ام ووازور ی :
م(و ماه
م4
چا
۰ د یر وصرحسوا ل/ چاسوضشس مر
۸ 5
وب
ق 5۲ 70
۰ 9
3
2
۰ 4
سا مر ۳۲| ماو
۰ ۰
رات خروم
و و
۱ سس
سر
مي 4۵
4
ان ۳1 ۱ ۰ ۰ 2
۶ اک طلاستک۲ 5 ۰
» لیر هه
و( ارم وه
ی و ۳
«ست ان گزه یست ۱۳۲
ام که | م
۰ مین
م0
#2
4
ب ۳
و
اه _ > ۱ جح
کم این 2 7
و یه ۵ ون م2۵ رک
ن ۳ پگ
۳/(
2
/
ثث
4
0
: ۰ ۳ ۳ امادوم, رک و ۳ ام
من ۱ ور 4 ل| 1 اه 3 دا
هنن جرب ۳
موه رهز خی فا (
یروا ۱ رخ رت ی [ 8۰
(ک ۰7 6 رجسته
/ ی ۱
1 * ودآسانمشد» ۳ ِ
۲ سک شم اک
مرو | اي
7
ک
9
ن
7
یگ
7-74
۳ ۱
۱
/
ال
۳ 1
0/24
بر
و
1
۳
3
سب لد
3 : 1
یز رز
و مس
موی ویک 2 مت ۳7
هبار ری 8 ۳
#
لا
ی
ود ۴ ات 0 2
مه
سمل | بل
مروذه سم »» وس
۳
سس
>
فّ
تج ۰
7۳1 تِ
میا
و
۱
سس سچس»
7 ره ریت
سین
۳
س
۳
۹ 07 9
/
ور / 1 3
مس
0 ۸
۲
۵
4
/
۹
4
رما 65
۱ ج
۱
1
"-
77
7
4 و
م
ی 1
چپ ۱ هی 0 دم 3
شاه ِ
م7 مج رصم ۳
وم مج 2
4 ۰
د
ار ار زک من
او 02 ی کر لسع رای از
# 2
7 مروات با ۳
#2 ۳
2۳
۲ اه دمن
ی
117 و و
#یز ۳ تالم با
9 ۳ 4 7
یت صرمتس ت۱۳ بمار چا رم
مارا ان
و۰7۷ 1 هر 917*92 6
و
موم
* میم
1 وک 2 کات 3
مت
و وایعاژ ست ار ِ
0 ایکا روا
7۳
نی ّ ۹ ۳
و سم :۱
ِ(
۱ ی 5 ٍ > شم 53
ِ 1 ّ 1
ی 4 5
و بر 6 رود _ ود ت# ۰
۱ ج چ وه ۹ ب ات
رورا
۱
2 را
و رب 4 ور
۳
۳/5 7-7 4
رورم ۴
م هم
/
و 7
7
/ ۳
وم ۶ ۱ کن رات بر 6[ ۳ رازن
۳۳ ۵ ۱ 5 4 ۳ 2 4 بو ۱ ۸
۱۷/۷ ۱ ً سس بش ۱ ۱ ۱
ار فد رس یز رد ۱ تست وس سس تست سس 2
0۳ 1 2 ی ور زوم # جیوه یمن جرک
۱ سا پستتان : ۱ ۱ 0 39
و مر رد( سم سر
۷ 7 - ۱ ۳
ها مج ها ر
ان ۱ ۳ س و ۳ 8
ض رن ۵ مم _ ز/
مسر و ۳ در ۱
تا و کی
۱( #
ی ی سوت هر
۳ 1 ۰ زمر لوط سر ای ۳/ ی
ره ار مرو مسر
کط ۱ شیم ۰۵ :
0 3 م0 2
۰ / ۹ ۹ ۰ 0 ی
۸
۰
2
1
همهم م۵
۰ 5
کش / و و /
9 مو وو4ه ۰ -
ی ۱ ۳ رهم رم
۵ 4 سس ۳ ۹
دک با مه مر
دش << ۰ ۲ /
تب 5 (ِِ/ م 0 رن
کِ انس موی
تور رس که 2
کر ۳ ۱ وم4حت *
جر » ۲ ۰ ۵ ری ِ ۳
)رن 9 ٩۱ )ره مب
رت 27 3 مر ۳/2 ۷ ۳۳ 5 9
2 ۳۰ ۱ 3 . .
ی ب ۳/۳ سور لک . 0٩
و 222 سیم مک ر جع 3
ک از
1
4 و(
۵
۶ 0 ۱
2 ۱ ق ۲ . 22 ۱ .۰ ۰ هد
۸ شسود سیر تاه یسمل ملع پا مت یش رشان نا وف ی
۳ ۹
3
ت
ف مرج اه مت بر 7 ۳ 4 2 قرو اب 2 ۰۰ رگ رم وان دار ۵
زر مس انیت رگا ی اف اد
سد و و ۳4 ال
4 ۷ ار
0 و جست»
۳۳ 1۳ ارو برطدوزج 6 ویر
ٍِِ فد 2 : سر که
۱ ِ 5 سره کل
ی 8 مه ۱ 0
تفت ۹۹۳ ۳۶ هو ی
ی 9 از ی
ار 9 > ۳۹ 3 7 موز مراده ۳ 7 بح
0 ود ۰ ۰۵ 3 ۳ ۳" وک
7 مج ی ۳ ۰
روريسی ا کب مت رووه یز
مه 4 0 ی
کر اد ۳ ای ۳۲
۳ را «ر ۳ 3 5 و / 0
4 ۳ 3 5( ات
۱ سر هن 7/۵ ۰ مد
سولال خت |۳۳ رویاتا یر ت
۳ ۹ / تیگ ی
۷ ۳ ی
ه ام
چ حب
3 جر کت
۳29 سر ام
رت 2 1 9
مر ان ؟ و 0 س در
تیا
روز ی
0 بلق
71
| رورت 2و
۱ ۳ ۳3 ۳ ط ۸
ِ رل ۱
۱ یی و 1
پر 9 سس 9۹۳۹۹ کل گزوم 75 زوس وس
4 0
۳
کل سس /9 #
ار 9
بم و او
0
1 یه و
۲ 7
ار جک
۳
(
۳ ۳ 0 سور
۵3
7
۷ ۱ #لث ارف لور و اروور وا روواطذا ناش 3
۸ ِا سس 01
۷ یا 7
ی ۱
ْ
ی :
4
۰ 9
7 ۹
ون رها یبش ی امه ۷ ۰ ۱
له ۵۰ ون 4 س ۵
"
دورو کت ون
هچ ۱ و _ ۱
هر مس |
ده
که (6 وم
۰
اسان
کرک ک-_
که
رو
رش ور ۳2 وروا یا ره لته و ویو ود*ابار
۳۹ ۳ هو ص
ری یب و ۳ ی ی و ۳
ز
یخ ا سل رو دوم (دردلی
0 ل ؟ /۳
بلویر ۳
گِِ آ9
ی رها
" ۱ ۱ :
۷ بر یط 3 , 20
۰ ۵ هن ۴
ار 00 ی
بستا ۳(
تا وشفت 7+
و بویا زوا رواک ایور 3 +اعصّا ی ۳
وی مم خج ۳ 9
۹
6
۳ ۳ مر امامی 9 ۸ ۰ و
۳2 ۲ ۰ ۸( حر۰ /
و۳ ای ررض و
1 1 9 هی ۱ امن 1۶ و
۳" تس ۱ ۳۹ رح سم ۱ : ۳
ره موز یدیشر درو عادو
نا همرت مت ۵ 9
و 3
ای ۲ 9 4 و یو 3 ۳ و 7 #2
۳۱۳ وسما
ینماان بان ای
نرتسو اج مورم یت |
,۷ ۳ ۱
کرو سای 3 بات ک
۱ ره ۱ ّ 3 6 ۷
ار دخح ۳
وت 5 ۵
1
۳ 7
7 1
ان
2:۰۹
2 1۷
1
233
0 4
۱5 وق
۳ "»
7 انت هم ۳
] مم
2 شترا یه
2 227 2۹ ی
1 بل اي رم
رد 7 هی نز 1 یدانق
9
۳
مه ۵0 هم کم 4
۳
۳ ۳۹ ا رز ۵ 5٩
خ )اس 1 ۹ ۰ رن رل /
روما رات 3
۰ لا
۱
99 6 سک
1
4
۰ ۷
را
#
۳
با
۳
ی
7
10
َ
6
۱ ۱
م مت 4
و۸۱ سیم 4 # 4۰ 2 ۳۳ ۰ ۱ بم ۱ ۰
ی 91
عم
ی
۳2 ۱ ت ۰ ٩
مس ون ار
4 4 ام با[ رو تور
۳ بستان ۱ اضف ۱ ۱
۰
را او الا 9 رو 7
مر 5 ۳
#
7 0 ۳
من سجارهکا بن
0 7 3 اس
سر نا نوتم
( 7 1۰ 0 ۳ 0 ۵
, 7 ۱ ال # مر
ی 7 رموما راون ا رمع ی
حچ ید و و
سر ماب ۵) نا
20 4
کي ولتت .۰ ام 9
سا رما اجه 3 )م ی
کج نی مد سم ۳
بج ید الم سکن لو 5 اف ِ
ام 7 ۹ 4 از متا > 3
۱ مه
۵ و زر /
7 ۳ 9 ۳ دجسم و
سا 7
2
۸
6
ها 6
۳/۸ ی
ی
ت
ك
۰ ۳6 60
و
9 62
(۵ ۱
4
۱
۱
»
4
7
۷
۱
9
۳ هم
۸ ۳
7
۳
9۹
مه
جر ۰
سس
کرژون تکوس
1 رش 0
۳ ۱
۳ و ر رک م7
۵
۱
پصا حص 9ج تا 2 اس 9 1ج کم جر مج مج
9 ف ۳7 ف هِ ۰
ار عم
۰ ه
پم نان ورن موس هزم کی 1247 سره اب ده
۰ ۰ ب 0 ب من 4 3 ۰
ی 4 ۱
ِ 5 ی 0 4 سره | هط #میمر ره
دنت( . یا چم او ای 7
ین
چا واه از 3 ۱
۲
3
ت
رسلرزی,, ا ینماان از
م ۳ ۱ ۰ نله 4
| باتوی ری | + مان ۲۱ ماوون
» و ۱ 2 0 اوح 3 3 ۱
0 ۱ ۳4 # مقو ری ت کّ 1 7" : ۰
) م8" ۰ ۱۳
1 ۳ ) ۳ ۱ ِ ی » مه مد هه سا/|
اون رن تسیا را" ۳ 2 م ای
00 0 سا | له
ور م2 گِ ۱ 1۷ ( و نم 1 ۳ ۰
ی 1 سل 0 بسا کی وا
8 9 ٍ لیب تافو 3 > ٩ دج حه .5۵
هار | مر وراه ما
4۱ مها | همع ی
۲ ۱ ام 0۰ لو ۱ب
لاح یر( | من سار
۹۹ | چا دب ۱ 1
3 ۳ 2« كِ ٩ مم ۱
1 تاو
2 + ۳ م72
4 ۱ ی
"
9
کر
۹
وم
۳
۸
۸ جک در یم
4+ ۰
چگ پگ وه
۸ 1 یکت |
میج مر جح ۱
5 ۵ کی
جریه یت
نج
چجه ره
۵ ار تب : , ۲
یی .و 9 ره مره ۰ ۳ دم 4 مه هر 9 ) ۳
3 مورا رت با ترا نیون رعلقیکار زوم را سکن ترا رود رقد وت ق لاور ام
1
1
۳
ایا دپر وگل لاب سا زوم +
"جر
۱ ۱ ۳ صفیسا اسلشیبوان رشت ۷ ی
۳ ۰ ۲ وه
تشن ۱ س بش بل 2
۳ ۰ و ول ۰ با
مه ۹ رن
وم ار هم
توا جات | ۷
ی
.۰ ۹ 7 وس 7
93 ۶ هن سم
+ اعر و ورصرووو و سم
۱ و رز ین
0 ۰ مه 1 ْ
کر ی
1 2
0 .و له ۱ مم چه .
4 ۷ ار ۳ ۲ 1 مسا ۰ 2
ام ۷ ۸ ۵ ا ۵ ۱
فا داز : ۳0۳ ۳ 4
اه ی ی
۳ 0/4 ۳ مه ۱ ۳ #- ۳ ۳
نف ۳2 ۳ هً 0 ات 3
ارو نی سس مد اروت
۵ ۳ /: ر ِِ تین
7 ۲ 4( 1
ان ام تاوللبی ۱
م ۰ ۳ ۵ 3
م۱۳۷۵ #۰ر ِ»
از از ۹
۳ 0 ۱ ۳ بر ۷
۲ ۳ 9 ۳ م_ "1 4
راز از مسا و 3
3 4 لت ۳
رن چا 43
۹ و[ اف ِ این 3
5 حرحتن 2 ۳
كت 1 کت ۳ و
رم ۳( 04
۲۷۲ 3 ی از تس ار
۱ مت بح
۵ یک ]لام
0 كت رجسب» / » ۸
۹ کرک اافه
کت اه :
ی ح .
اب رکب ۳
3 11 سب س تچ 9/۳ » سب ۳۷
دی ری یی له یرت و 5
۳۳ کت
ی 0 ۲
۳-۱ ی امیر اسر 7
- ۱۳۶21 0 4 ی > مک ۱
۳۳ ۱۱ ِ ازر5 4« 9 0 و7 و |
تهج | 1 ب ٩ ۱
نهیم #۷ 9 وه 77 ۳
۳ و 3 را 3 س ِ
۰ و ره وتا
2 و وم وش مت
دا ۱
1
۱
۵
/
۱ بت"
.۳ سوم
7 ۱ تا سنارت
جک 9 ۶ ان 5 کی
سرت
۱ ۰ ۰ وی
و ۱ وی
"اش ُ یا رتیت :
گت ۰
>
ت_ کی # هد
ریا
یات ول
درتيیشانی|
۸ 4 5
ِّ" 1
7
وگ یوت
وصال ها
1
7
رد ۱۸۷۲
ر اشتیان و
ی
مسوای سم
ف
: 7 مهو زا هب 0
رطار ز رام روط
س
> ول ۰
4
1 ۰
رس اد
ره و_ کر
مه
۰
ردالتوسا
مت
روص ل اب /
دک
3
رز
و2
رواب
»
۰
>
4
(س 2(
که
صو
4 -.
ی
۳-1
وت
رایس یا رو ها
>
وم
ک>
۹
۳
۶
كُ
۳ ترا ی / (
4 7/۳ مر ۷۳۹ ۳
تس وزاء 1
مب
۶
2 رح
0
3
مد
تا
لا یو کار مشووی رز یه
1 ۱
1 لس 3 7 تم
3 تن 4 مه ۵ "۳ # ِ
4 ند و ۳
و ۰
مم ی
دص
تیک
7۶ >
۱
تج ۲۳-۸۱
زا 3 0 ۱
ِ ات ۱
ز جح
سم
ری ی
درل زج
۳
ح آلین
2
۷
ی و ۳ ٩ مت
#
ف
ری
مد
ع حصر
یت *
ی
۳( > (وجسم»
7
بچنشز»
/
۲
0
۲ یدج ی!۱
2« مق
مه هِ_ِ
7 /
۴ ۱ تا ها 71| از مه ۳ با
سوه تب 7 سلو و رل مرلو ۳۳ 19 7 تیش ِ_ وتان 1 ی
۰
برس ]> وس
ِ گر
۱ ی ریک ح
۱ ۰ 1۳ مک
و ی ۲ 1
۳ ۰ من چ 9 5 ۳ 4
۹
1 ۲ و ۶
۱ 0 1 و 0
وت
2 ۱ ار 1 5 3 ره رک نت 9
م92 مرو رک ات
+ ی 1 بیحای یه
4 ۲ ۱ وف ۵ ی 2
ری تناما یب دای مه ۰ ۳ مه ۵ ی
ف تک
۳
در
۳
صم
ری
بای :اند م2 ی هه
ص#« 6 / ۳
1-3 و 7 س_ _ هت بط حت رب 3
۱ ِ 2 ۸ هر مش یه
و کم
0 و ۸« 3 ی
ما ِ 94 ۷
4 60 ی ۰ ۹۵
- 7 ۷
9 شوو انس هد منوا
۱
ها ۰
۳ ۰
۱ 9 9 4 ۱ 9 9
۱ , .5۵ هم 3 ور
۱ کم وم ی ۲ 0 ۱
بان
م۳ ف
/ ۳ 0 ۳
ی ضراعت |
«
یی گر
2 رم رس 4 ۱ (ک سم ۳۹( مر( 7 ( )رحس اصتم دم 1
۰ ی 2
9 ا ۰ نی اس
ی بیش ار تال تکام
و 9
ان شب روز رگموواو
سس
ی
8
چم چم
۳ مه ٩مم ۵
ید نه مس و ٍِ
1 ۰ مرن ۳
موی مر 4۵ ۵
3 22 و۱ ینم
و ۳ و 3
9 رید : ۳
کید ام مخصاحرلن(۱2)
ه مهب << ٍ
ره جح سروب 2 ۳ 1
۳
۹
۰
8
نا
۳ ۱
1
۳
4
۳
ز
"
/
بط
9ات لزاوهایاو سشاساوه
ت
ی
ت
ی ِ-
۱ ۱
تن ۰
باس 9۵ یمان
71 و ۳ نوی : مور
کت کب ح ام 77 ی
ر- 2 و و 0 (رع/
و 4
و ۷
ب
۲ سب بچته.
مت ناوات ای 1 ۱ جک (
مه ینت 2
ریم
ارت
رتیت
ای
۳
ی <
0
۹
۳
5 خا
0
ی
ِ
۹
_
۳
بجر
:5
جح
_
دک
دی>
ی
۸
| 4
1
سر
9
4
ئِ
ِ 4
ُِ
۳
1
4
۳
لچشچهس» ۳۷9۰
>
72 1
جوم
۳
۱
۳
/ ۸
1 طِ_ ۱
سس سس 12 تسده رسیم 9 ۳
31
۱
> ۷۲
1 ی ص
۹ ۰
و
ک
23 4۹
ارت
1 ۹ شزو
۹
رت 1 . ك
4 ی ی ۳
ت 2
۱ ِ ۳
خا
ی ی
6 ۳
یز
سحی؟ ید و
9
1
5
وم
۱ ۱
۳۹۰
۰ ای
4
7
۳
۳
۰
ی
/)
/
ت-
3
1
1
تیک و وه یکت مس
ی 593
۱ 2 سِ کیک سب
۱
ما۳
1
سر ده ]2
2
۹
۱
۳ ون یه وی« 27 :
3 1 مه 5
۳ ً کی
و ۱/۱ را 9 1
ور هِ و :۳ ۱
سا ۶ هت 72
از
2 ۳
5۹ ۵ )6
۹ تحص
۵
ج
.۷
ز سس
۳
مرس 4 ِ
۳ جس .۳ مه چ4 ۹
ار ۶ یوعد ۱ ِ
ره تشز مه ]| سب چم 1
۹
وت أ ۱ ام ۲ 4 مر داي
7 ی لصو )سمخ
ا ۶ ض ۵ . ]|
جک
> # و 1 ۲ ۰ ۳ ۰ م2 4 ۰ 9 م7
یچ تنم یم اف تکرگ رید ستجاد رتخا نماض
#4
اسان 1
1 هب ِ ۳2 ۱ مدع فد 7 7 ایب ری
رمی) «د مه
مک
رت مر و
۹ ۱ یه ۰ ۱ ۰ 3 ی ۳ و
0 دزم / ۳۹ یتح
۳ ه ۳
۰ 4 ی 0
9 من م۵ کر
ی رن 02
جک 7 ِ 7
۷ " _ ری 0 ۱۲ رک
9 ض بر ریت
ب تن 2 ور ۲
2 وارومم" / کت
و رک ۱
/ 1 ۹ ت
چا رف ماو و
7 تب فک 1 1 درا نا 1 سصح گ
4 ات 1 0
مه 5
۵ ۰4 5
۲ ساطانن - 7
0 9 ۱
۳ ت. 0 1/۳
۱ ۳0
۳ 9
: او ۳ ۱ ات ی و
6 ۳ مه ۲ ال و۳
2 مر تن
3 ۲ ت عه ۱ و 4 ز/ » 7
7 6۹ 1 اور و رن
م ِ ۰ + هم م و
۳ ؟ ی زد و
9« 9 کر نت ام و(
+ / ۱ و ره
نس وو وتو 7 ر ور مش 5۳ / ۳۹
ّ/ ۰
3
ا انار ۱ ای ما نت 6 ابو 6
و ص ش +74 ۳ 4 2
۰ ۲ 7 5
اس رورسرا توا | ما
20
/"
3
1 ۹ ۷ ره 1
و تست بت ۳0 و ۹ اب زا
تج رف هه (ص# و ۳ ۱ 2 ما 5 شزیر رت 3 مر
"۴
4 _
له ر .یه
ز1
وتان رت
-
د
و
رح
3
یت
<ک<
5
۳
۳ :۲
۳ ۳
۰
۳2
«-_
ک
- مه
/ 1/4 ٍ
سب زو 7 نا
0 زو
7 7
دی ۵
/
۵ ۶ 4
۷ را
او م٩7 2 میا
4 ۵ 0 8 ک ۰ اج با کرک دردجر را ۳1 ۳ 1
۳ م7 ۱ : #ج رت ۰ سلق .۱9 ۰ 4
2 | |
۳۳۹
رن
اه شش و از کت و
دک
9 ۰
۰ 14 2 ۰ ۷
ی ۷۳ ۷
ریگ 9 ۲ 1 ۷
هه یرو ۱ 1
> نگ
2 > وت 1
ِ ریگ ۳و ۴
00 ۴9
ی
ی ۶ ۶ وه
.ی << ۰
یی
فک ت
ار تب ۳
ءِتِ
۲ ت و ات ۱ 71 2 مد دم و ۳ ۲ ۱ ...۱
دما تور ویر وارعا رکفزم ۷ رتیل رس ررض میت اسان عا تسین مصعست ۷ ب مصل مر
ای باررا
+ ی م
لا زارحا یار
4
۳۳
۸ ل هر ۰و
2 بر
3 ۳
۷ رز
2 0
آ ۰ ۲ رم 1
#7 رزلم متخ وم 1 سم
۰
تب
۹٩ ۰ 0 ۱
1 جر بل 0 مت جر سک و 0 0 6( ۱
تین
چم ۰ مر ۰ ۹ نب
توچیدر وا رم تماما ی رام
0 0
4 ۲ و
0 ۱
دا ۵ ردان لها
۳ ۳ ۱ 2 0 مان سل داد تفت ار ِ بر
ی 7
5 س
۳
۱
ریم
0
۸
۵
سم
رم 77۰ هو
و ۳ وش ۳
مر دا 9
/ 1 م ۰
۰ با کا ۱,2۸
۱ ر 9 ۱/7/۳۵
سول ی
یکرت گرگ ر,ر
1
۹
0 ۰
ان
2
ق
وا
0 4
ي ۰«
۷
زرم
۹
)
۹
ر
8۵
۸
ث ( و رک
۳
رای
۱
و ۶
1
9
62
ای ۱
بم)
مر
4
۱ 8
۳
۸
7
۲
3
2
3 ۳۲ سا لش . من تست ده
۰ بِ هر بست ۱ ک< تس :
4 93 | ی
> بو یزرو ول۱۳
7
4
:
۱
ء
۱
ئ
۱
0 ٍ
9
۳ ۰
۵
۳
ف
/
۱
3
ی
۱
۸
ای وش تست احرن سا لخد
۹
۱
:
9
) ۳
0
1
0
و
٩
۸
5
سیر و وکین لوط نما
هم
0
وم
یا
ر
۲
94
۵
۱
ت ۰ ۳ ۰
1 گ مه ۴
ان ت سل
۰ ۳ سح
هت * سیر یت
۹ که ٩
رت چه ۰۹٩
۵5 ک وز یل
۱
4
7 وا ارو
/) ۳۳9 و
وک(
کر 9
ی
یت
بل رتشا
کی
۱ , ۹۹۵ ۵
ا/ تر ۳ مجنی نا ل بر شحف ددیییرا ال پرشروظ ری مه / ۱ , ب ۵ ۱
۱ ۱ حسست ۳ ۳ لم.
ِ ِِِ ۳ دیاز 0 ها ۲
حِ
-
ان
5 فصو ۳
ء ۶ ۰ ه ب وه
۰
و ال عم ۶ ۹ 8
3 ۱ و و
/ ی دلد نما ندرا ریا وراوه سیم 1 رن «وتیا ۳ نا نس ماو ۱۳۸
۹
خ
۴
2
مر 9
یه :
۰ ۱
1
اه
7( کم
/
4
21
2
۵ 9
۹ ۶
مور ِ
وم
ِ ۱ و 7 ی
> و میج
سر جر / 1 سر 5 ۱
ِ« 4 مه نع ای مه ون
مه ارچ رم | تسد یه
0 9 / من ۶ ون هم جو
أ ی و باو و هب ۶
5
و و ۳ و با و س 5 م 2 دروم رتم ور ووستا بت ور
۰ لا رن طا
۳۳ ۰۳ روکد موسر وباشره ۱
و سم ,رم حتد
۳ 7 ۵ 2 یم ۵ 2
را وتا لاو آرماه مسا ولوات رورم یه
7 3 رت رز اشی # ۳3
یهت ری | 77۳ ر شر ی با
۳ ۳1۳ تک ۵ ]۰ مم 0 موی اج
مه و۶ کیب ی 4 ّ ۳۶7 کی
۱ / ی ۱ عم موی 2 / یت یه
0 بای اب مر و7 اد تا ۱ : 9 ۳ 4 | . چم تک
دپ کأ ۱۳9 | -حمح رک
تمم ۳ 3 / تم .که
مس صرو 9۱۵ رصم مه چه
9 ۸ ۹ 7 در 19
4 4 وه ا یم 0 ۳ 4 وه کیت
4 ی + مر م | یی
ص 7 سم ۰ ۳ ۲ 3 ید
شمه |ام سس ی
4 ۳ ی > م
سورا موی | هس وا هه
ی( ۰ ۵ 4 نع سیم و9" بر
7 مج"
۱ 3 ۰ ۳1 وک مي # ع۶ی«
لب * گاسسوروها ۲ : ه کی اف
1 ۵ مار مه ۳ 7 ای
۱ ۱ ورامت هرد د بل
وه ۱
ند ّ الا 0 ازار
سس نه- اکیدررورمست ۱۲ ه 12۸ ۳
دید > کا و رها تم من باه من 02 1
3 تچ مد و هچ - ۱ ۳ ِ
بویا لو ق
ک 026
و وک ی ۶۱۱5
هه و
«
8 9
لا هر ه
۱
فِ نو
۰ مه
ف
9۰
۰ ۹
۹
۱
بر 5
۳ »
و
ف
09
ب ره
۰
۱ 4 سه ز- ۱
ارس را یزاریا۵ ۲
۸
2
ی ۱
3)
5 1
1
و
5
ط
نف
4
و2 مهو
ردو را رای
ص + و ۵
رل با نیس
۰ عم . مش
موصوی» سل رینپ موصوف ۳
۱ 9 4 ما
ری و مر واواردا
ر بت
او با 72 ,۳ دهم
۰ | عیام صاحیخا ۱۳ مسجم/ا
رد پا
و ج هه ۱ + 7 ره
۱ دورود ۳
۷ با و
۱ ِ ۱
۳
2 یت وا
سم ۱
4 بد:
مت 1
۳
۱ ۸ 0 ره 9
ود سوه ۲0(
3
چّ
تج
۱
/
((ک 2
اشگرروییکا
ی
ی ۵
ض ب/ 3
رک
۱ ۰ رها ۱ ایازم < 2
یا ار 3
مه مگ ۰ 9
ام
2
7
۰ ۱
* کی حه اا ع-۰ 2۱۲ جته چی
2 ۰۱ | رخ
رکه -_۳ ق ج 1( ِ بت
ی رحی» ۱ یب ِ :18
ج ستگ کل + ۷ ده 1
همم || مه ۲ اج دم سرا
ب ی ۱۳ 7۳۵-4۳ ۳۳
ِ
کم
۹
2
3
۳
7
۰
۳
2 ی
ِ_ ود ۶ ۱ ِِ
۳-9 ول رو رو
مره . ۱ ی
استرکرست ازروست رانا ۵ موه
1 و
/ و 6
چم
11
۳
9
ام
0
1
4
1
۳
۰
3
#
چم کورچ 9
۰ 2
و 0 و
ور 5
اه
1
م
۸
۰
۱
9
1 ۱
.یج به ک 3
رید یه
ی دج >"
4 هم
۷ ۰ ۰ س .ی ۹ نسوس ویب 39 ۳ 2 ,۰ ط
رس موق شزوس تانلسنوا رش حعید روا زروی لا سفن ویر رهوج م۶
2
۳ 7 سر مان 0 2
۰ , ۳۹ ۱ ۳1 ۰
۹ ری 1 4
« 2 ت
7
۳
2
ف
ارم
2۸
|
۳
۳
۸
۰
9
۴
ح ار
۳ ۱۷
| دک نیت
مرورمیرجبد ۵
که و 1
۸ ۱
رابوتا
۳
5
5
۰(« هس سم ۳ صبع
7 ۲ 72 م2 90۳ ۸ ۷995 77۳۹۳:0999 ِ؛ ۰
7 ی ۳ ویر ارس ۰( ۲۳ وگز هکم 59۱/39 2ج
۹ ف ک
1
۷
۷
#
۱۰ 5
و مر هي ۱
1 0 00 هر
ما لیم ۵
میا ای از 9 و
مج راجت ۱ سم 9 7 ۱
لو
»کم
| هر ۱۳
سب دورو موصوت"
شتجه 2
9
و شوم(
کل
دون 1
9 ی
13 ور 0
۱ و
| وم
« ی
۰ کب 4
مت
ک
ارت
و مک
ی آیا میاه ی
ارم ۸ ۸ ۱ تک
1 ۳
و ۸ 1 /7 ی
۱ سد رد
رد۳ ۱ ت 9
ی ۱۳-2
یک
2 تک ۳ رف ی
9 ج رن ها 6
۰ .۰ ۹ تم
مم لاس۳ چم
۳ ۳ هو 1 2 ی
ك > به
۰ ول اک ۳
ا اه
م- ۰
۱ ریا
و ۳(
و 1
ی م9
ِ« ی
>
9 4
393
9 ۱
رز 9
مت از
ساره و ما
9 سل سل ۲اببار ود ۳ زره
م4
۱ ء ۱
من ۷ 7 گت چیه 9 ۳۷
ان ۷0 اک سو 1
بر | همرس موه
۳7 ۳ 2 و اه 4 4 1
۳ ۷ ار تراک رصن ی
0 تم 2۳ ی ۱ ۲
کاا بر ۳ ان 0
7 1 ی
۳ اه بح
بر ج
۱ سول نو و۱۳ ۲
ما مه ِ 4 ۳
صک مت
کب سا م7
ی ث کت مج
ری 1
2 مس 0
ط هد ۳ رن
> 6
0 ف 4 : ۱:
ی هه "وصوفت ۱۲ ول دا 9 5
ار ید 4 ۷/۷ ۸ با 5
ی م۳ 7 2
دورو دب
ور ۱ وس 2 بویت 772 3 ی 42
ام سس 5
۳ ۰
4 اه وی ۱۳ ی 5 ۳ ط
ِ ۹ مسا م9 وس و 0 ِ
9 ی ۰
جرا وان و 2 یرم روشک ره
تس
#3
۱ رگ موی هه م ۳4 ۳ ۳9 ۱
ح ۳ و( ۱ 1
فان ۱ بر مّ نیم ۳1 بح ریحت و
و موم و
عه گر ج ۰ ۴ _م م۵ " و سح
:۱ ۳ مد نو ۱ رجات
۱ ۳
خی
۹
۵ چز. گ_ ۱
۱ ۳ موه 7 ۱ و / ۷
اجیلهاتودید یهت رن
با سشوه ۳۱ ۱ -ج ۱ بر سمان
و
"۳ س وش یاچ ۳
و و رو و
1
۰ 1
/
را
ح
-
۹
۰ 8 ۷ ۳ ۰ ۲
مر ات ۰ 2 4 ار منک ۰ ۳ ۱ ته ۰ >
4
۳
۰
ٍِ
۰
بت و او نی او و وا را رس ومد
2
۰ 1
4
3 ۱
یا
۰
َص_
5
م۸
5
5
۳
(۳
۵
۱
۵ ار
هم اي .
۷
1
سوا یرگ راجت یک رون ناش سس وی دوکر« فک اکن
۳
3 ح
ای 2
9
است:
و
/
ره
هک
4
ح
ِ
۰
1
۱
۷
ها
دکررن۶است ,یبا 1۰
۳
9
۰
۱
۹
5
م
ح
۲( ۵ 4 ۰ 1 ۳ 1
۱
۳ 2 ۱ ۰ لو یاو .
رت ۳۹ رمق 4 4 مر "زر ۳/04
(۳۷ 4( 2 , .ماه 2
4 ارس کر 1 1 و
: ور رد س 1 و
2 ی 3
۳2 «9۹ ۳۳۳۳4
۳
۱
۷
شم رگ رل اس ن
۳ ۳
جر
1 7 1 ۱ و ترچ بو
سس تسس سس
ار ۲ج
2 2 وش جوم ِ 5 ری
1 ۳ بر ۳ ۳۳
ی رت دی
7 ی | ۱ و 8 مگ 4 7
تن ارت 06 مس ۴ 02 س
0 ۱ ۵ و مه ۳ یذ
و ۳ ِ
۳ بر 1 ار
۳
و6
اوه ۸
۸
0 یأر 1 روک ی دح ۳
۳ ای 2 اه چ
5 ۸ ۸ را ره اه دجم لاد :
در ار تارج ال
۱۹ 4 ۲
تا 27 ۳ عله ۳ می | 4 ۱:۰ ی
۰ ۳( ]م7 ۳7 9 وراد ۱
1 چت من سل 2
و ۰ ]۰ -:
نی ی ای ۰ لواونی بل 0 33 2 زبرز گنه چدرسن م6۱۳۰
2 ات ۳ ۰
0 مر میم ج 9
گر تن ی ۱ / ۱ 7 ۱ و مسسست سس
مس ۰
۳ ی ) و 2 سب 4 ایو درو 2 ِ / زرح
(ا عرص روت" 0 4
و یب ۳4 از 4 وم 3 0 ک
9 و 71
4 م۷ سسته او
ِ : ۳
ی | رید اسارال؟| یخی نمچ
ریت چیه ]امرس 1 ۱۳
و ری او ترا لیوا 9 و
وت ۱۷ م۲ ۰
دی رانا ساره ارت مر وست مره
دس ییاد سس 79 ۳ 2 9 مر
ر یی 2 _ ۳۲ 3 ج ۱ ۳
4 ۸ جح الا + و7 7 ۷ بویت يم وید بت 9 3 مه
ابمت ۰ 84 2 تا 7 5 جی" ۳ > ۳۰
4 نک 0 ] مین ۰ بط ۶ چگ ۰ ۶ ۰ ۹ ۳۹ ك ۳ ف
و وت ۱ ی ۹ ۸
ال ۸ دص با # ۱۱2/۶
كِ_ِ هت ۱ ۵ مان * 7 _ 9
رد ای م9
اسسو
همست | هم و رت
۳ :
۳ ۰ ۲
9 ۱ ۱ 7 ۳ :
۹ 7ص 7 1 ل
۳
1" هر ان ۳ ۲
» هه 0 | ین ره
۳ ها ع اجه شور ۳ وی ۱ ور
رت مب
ی ۱
تکام ان |
۳
۳
۱ ۱ ۱ 2 نس عم
مک | "میم ۰ ما دمن وی
مم/
عه پق 0 عضرورم, شش ماع منیا تن ۱۳ ۳ __-
مه | ۵6| میت
/ ول دا وی روروو اضات یب[ سل
مه 1 روما ۷ م اس 4
۱ و # 2 مرش |
9 1 سو روص 1 2 سس ۱ ۱
مر مو ی ۱
سیم ۱ ۱
1 4 ۳
پر مر وس
کات ور سابل
شنکی6۲ رورت 1 3 ِ
بانم فد
یر ی یی .مر ف
۰ هر "تم
0 ۱
4
ار ت(گ | ی
د « 2 ۵۶
ی ط ۶2 4 چپ ۰ |
رگ ۱ هغووول ورو س اس
1 1 2 ۳ 7 ب 5 2 1
ش نت ااروسمی روز : بر :۳ ۱
ور تابن ۱ و رز ك کم لوو 1
ی وی لت رو 1 س 2 وس طرکی:
۳
۳۹ / کت وین ۲اببار ه ک 3 ۳ ّ کی
9 ۰ ۱ ۳۹ +
3 میا واروضمه .سای دای
مج ۳۹۱9 : لو هو 4
جر دی #7 ۶
۳ ور | 7 4ج ِ
اه ع ر سس م۲ 1۳
2 1۳97 مت و مرکا
5 # ۰ «#, .| هم ِ
ی 7 تست |
یت | سا ل و ه ۶ روه
و ۱ 26 7 ت۷۳
۰ ی مه هه ٩ هه ٩ مج عه ۵ میا ۱ ۱ ۰
۳ 2 ۷۸ اک
۴ 4ص باطویپ زب ساطا نگ | با کی ۱
0 3 ظ ۰ م7 ۱ ۹ ۱ ج
> بت ۱
۱
9
را مروا ۶تسو5
2 / 2 - ۳1 اور 4
با
رح < ت_ ۰ ت 2 :
مسلط نش رش سر رت دار دط رتش ن شا مرو لبیل د تست ۱۷ نج
بان
باست سر و مد
1 لیکشت اصگرد سيير ۵ ۱ ۳ نیت اوه ۳ ی 2 رونت ميت
8 سم 2 ۱ ۱ ه
* می | ضّ ۱ ۱ م ۰ افحت
1 9 2/۳ 9[ یه 4
6
واه
0
4
2
ً
1
5
ای ۱
تن 0 " با __»
سل مر : ۱۳۹ 5 1
۷ َ او شا موم تاو
۷ هویج(
دمم 22 ۰ 4 هم ۴ _ 4 ِ و
نت بارست| < و و سم ی
۱ 7 4
رف چ ۳ ۳
حعو لته ویوو
ز 2
4
0 ۷
2
۰
ند
۵
یرای
14
«ها.
4 3
8
ار
۰ 1
»۰
۰ +
۷ 4 | ری و ری
۳ اي ۱1 هم اسب۳| سوت
تارج ونوارت بوک 5 _ سمال ۳7 ۱ ء ی مج
ا 7۳ هس 4۵ 4 4 موی مت ۰
سیر ۰ و
رد۷ سقویسبسخحت حر رز سو ی رگم
>
.
۱ ۰ ۲
۹( ور رم
۱:1
۰ ۱ 2 2 ۱ رد یادا 7 أ ِ 9
)
۸ ۱ وه / خر وان
رت ۰ هز م ۳ 7 بوسر ۳2 ۳
1 3 ۳ 4 ال ۰( * »7 عمشروو/ 7 ۱
و 7 ات
و اج ورووشتی | ار و3
و برد
رازه "۷ ۱ ی« رو 3 3 4 ب ۱ 0
هو 4 ا / سك 7۸0۳ ۳
4 ای 2 ط (د
۳ رعَمت مت و از 1 3
۲ ۰ ۱
۱ 0 0 : ۱ جر
۰ ۳1 ۱
3 ۳ مه 2 1 و 1
کلمت سوت ۱
ِ ۷ *
ون
رم خممتیه »پر وس بانب وج روپ[
۱
3
+ رین
ونم 1 ال
۲
و ی اعد
۷
۹ / وج
۳ ورس ری مورم9
۷ ۰ دیدمت
2 ۰
ف
ان ٩ ۱ ۳ سل ۲
ار رت اضر
ی
ی
۵
<<
۱
1
۰
سم
3
ین له ی 0
تا 2 717 همم اب ی صِ مه
57
7 واو موی
ال سم مد > ۳
ای ,+ هر
3 ه ون
2
۵ 0
ب بت بت ۷ 0۳ چا
۱ ۰ ۳۷ ۳ ان ٍ
اس سل
ی
۱ 5
و
ین
4
3
3 ۰
۰
کر سم ۱669[ نف
4
۵/4
ه
۵
ه۰
ِِ
۰۷
رگ 60
2
4
0
۱
19
2
6
:
24 9
1 + 9
ما و
یی نگ
و 2 عی>
ای وک ج ی
چم مر
اذ یات ,تک و 2 1 ۵
۱ ۱ 7 4
ی
۱
"وی
۱ ۳
م صتتا
وووی ۰
لت
تس ۳۹
۲
وم
۱ ۱
/ 7
۵ ۳ 4
پوطو وت 7 رس و( و مرو دمم
م4
لد
۳ 0
۹
9
12
2
ِ 1
۹
۳
9
«
2
نو توکس
۰
ِ
بو
ک
9 ۳ >
ام
> رح
کج گت
رم
1 ۳
۰
4
ت
پاک
ن
ت
۹
ک
ی
4
4 اوس ی و لا" سا ررض
۵ 0 کوب
4
1
ود
۱
۳ ارو
۳
په
ئ
۰
روط
۱
له
#9
رو یب ص
۲
۲
۱
3 ۰
مش و
۳
۳۳ پا تالا
۳
مت جک
/
ص#ِ
۱ 2 حور
زب 2
هی 4 9 بت
۱ کول دل تا ان
ی ۳9 ۱ مک
اریاتی ام ۳ >
۱
۱ ام رت
ان ۰ رم 3 7
و 9 ی
1 7 ماع
0
۰ ۱رد 1
3 9 ّ و ۸2 ۳ .س»
۷
مقس روا |
ات اند
۳ هرس ۳ ت
ت من هه ۱
اج اسان ک وان
۳
عیکی ک
9
ی مطل
ب مر و
اند
شعی)
۳۹
4
> 1
ی
که
3
-
رن
3 هه 9ج 1 ۵ ون نو
۳4 ۳ ۳ 1/ 3 اب ۳
ی ۳ از 1 سمل و
۰(
7 ها 7۳ ۳ و و( وچ وه وجبضیم» 94 9( 1
اسیاسو
مایت هو
۴
ی
2
ای وب "۳
ریا سای
۳9 سك ۳
2 7
و۳
/
ي. ی
شضر زو »میا
۳
۷ ی چ شه
ی
و 2 ۳ ۱
ی -
| 676012۸۱۸
۵( سرام
[ ِ
1 ۵
فِ ۹
ی
َ
۰ ۰
مو _ جع
۰ : ۰ ب ۰
+ سم ( ۱۳ یسیو م22
ود ۷ وتات 7
جیع" .1
ی
۹
3
2 ۱ ۳"
1 ۰
عت. . چرستو ارس مق تاای۳| ح
۱ ِ _ *
ین 4 1
تج ۳
سر | و
۳ 71 1
به
و ۱
7
۳
ار
۳
ار 0 م۰
میم ۳ :
1 1
7 ك
(
ت
3 "9
>
ی - 3 دش 9 م7 ت 1
: بر _ ات 2
/ 1 7۹ ۱
رام
ارزو و تن مت ۳
سم ما
لرارزسروبایت)
9 مت
ممل 4 مُّ و ال
ِ
۰ :
ِ ب5 .۰
4
ه
زو
4
4
نک
۰
رت
در ری ۵ سم(
(ب
بل |
عت ۰0 حواری ۱۲
قلت«الی ۸
کي و ۷ را ۱۳0
۱ ۳۳
ورس وا رت
سک ۳۳ 9
ی قترت ای مد جف ای و
رل سح | کرو رسای ۱ و
مر 2 0
کت ی #۳ ۲
سود بسن
۱ رم یشور نش کردم ش ۱۲ م۱ ریز
راو و را ۶ از 9۲ رن 1
هب۴5 ۰ 24 ۵
ی 9 ی ]| ی /
۱
4
ا ۳
یوت ۳
9 ۷ ۲
شیر ثالییسا ض
.ثر ۱
با 7 ۲ ۱
9 ۱
۳
7 ی و ی ی
1۳۰ رم ان مسا لد
ار له ام شسد چا ارم کعرف ربا ر وزیا رارج
من بان هبور
کل ۲ ( زب ۳ د یج 2و 2 علت» تراکب 0 4
و ۲ ی 9 کر له 1 4 هه ۳۹ ی
س " آلایا »او رای ناسا + امس یار و
)اف , 3 61 ۳ همم صی ۱۸۸ ۱
۳ ت ۳ ۱ مه 4 ۸ ۷ ل
رد / ۶ 3 3 و و ۱ ۳ مب
2 0
م2 و أْ 3
۱
: ش سم 7 ۹ 4
۳/۶ ۷ 7 ۵ . هچ
4 4 ۳ ۱
# 9 #ال 027
و مه ۲ ۹ 1۳
۲ ۳۳ ش جک 1۹9 کارچح؟| 7 6 7
۳
هو ابر ه
مروتمسراوری 2
4
ف
ت
۱۰
ک
حت
بث؟«
۰ ۱
ای کی تام هه یبرع
17
تک ۱
خی دل ر ۳ 2 ۳۹
۳ کر > ِ س +
9 ۰ ۰
تیک السب ارم لور[ درس
| سم ۳ مه ۲۰
3 یک که س- يو ۳ : ِِ «سیزمح-( ۰
ی ۹ ام ۲ »3 گا 72 / ۹ خر 2
ِ- ت ۱ ۱ 4 4
مه م۸ زارت
کر زرا ۱5 سر ی رت
22 رتم ِ ً ۱ ۳
کی 0 ۳ 1 ۵ . مه حُ 017
هد 1-4 ۱ ۱
مر سم و۳ دمم توت
5 6 4 40 4 جا و ۱ 3 ۳ #9
ی ار ۱ ۱ 3 ۱ 5
و اْ ی یز من 4 | رده جوم ۳ مغ 7
> بتک ام ۵ وم 09/0
سکیم را مارکام
ری ده کی 2 ۹ ۳ سس ۱
۰۰ 7 ۳ ۳ متس / ۲
سوب مار جر 3
سم خال
۳9
۱ و
تاب هحاستا ۱۳ 5 2
بای تن
ره
وذا دج و وت
ترویناتاربوب
و
۰" أ
3 ۸/۵۱ مر
ام و
5 1 ب _
2 ِ ۱ ۳ ۳
۳ ِ ار ۳ 2
مس 1۰
جوم تا
| "ان
۷ ۷9
۳ 4
1 مت 7
مد
۱ كّ
را 1
# 1 قی :
یز و4 زد 7 #2 7
را ۶ ۰ صم
ا( ۳ 2 | اسآ
اش )بط ویس ه
۳ ۷ ۳ ۷ 4 4 ۰
ش۳ 7 2 ی رفن از رب
و 0 یف ری ی (کممٌ
: ی
د
ک
ت
>
ون
5
م(2 9
اس
۴ ۰ 4 مر ۱
73
رن تور ول 3 وی نتم
و و رت
۳ وت ۱
ار ۳ )6
۵
7
و ب # ورن 7 ۳
۲
م
1 ووو لاب و رک
2 اجناقت ی اد 0
یارس ا
و 1
7 ۱ ۰
: ی ص 0 8 بسبری الای سار ان دنل 2 دنالتفوون! ۱
۶ 2۵ 6 (م
مو او از ۳ #۷
۳
الیر
ما
مر ۱ یرما 1۵
کی
را
راید شرا
وه بو روبزم 0
۱ اوی سا"
رت
ان
۱ ۲۳
ونر وم وت
ار یو بسا
هشن
۸ تب هُ نم
و و 1 کی
رت ۳ 1 ه سرد رم
زا || که درد مرس
0 #۸ "۳ ۳
۱۹ ۱ 7 و متفر
۲ ۲ ۳ م2 (# ۱ ۱ مه
۳ ۰ ی ۱
۳ و تابر ی« مورا
4 9 ۷ امن :۵ ۳ 7 ۱
ِ ات دمص نیت /#/ /7 81
دا ومد
۱ کر ِ
۱ 2 ۱ ده
7 زير /
3 1 5 2 وم هی
یه تب 7 3
کت نج( ورام 5
ک ۳ ة
9 مگ چ من و
۳ 3
اب ۳ بش ید كت دود حج
یگ چ | ۹ ۰
ی مخ
علی استوی|
۶ه ۳ 77 رم تسا 7 تست ووکو رد سرت خر لا ری سره
موی
ف
سس و
(
۳ عل ار 92
|) ۶ 1 9
و رت
رت
ری ۳
ی
7 اس رو"
6 اس هر وین
ی اوق فکطت اب له س
و بل سرو ۳
و
و / / ۳ ی و
پم ۷ ۳
میم و 1 رلک
ی 2 و
۰ |( 7 کم تم
ناما 3
۷ 4 لته 0 اجه
9 ده :
٩
0 :
سهسوسب9 بزی بم وروت او وف و
ی رو
ت
۰
۳
میک
کی ریم هب
و ایدمرتم۱ ۳ یی
6
۳2 ی 7
رکه و سب اد اج
9۳
/
۰
4
7 ۱ | ,هه 9
ی سس و ایا یا م] تست
۱ #05 2 .یم 8 دم 1
و مم 0 7 ۳/2 ی و ۷ 2
ك ۱ سر هحْ ۵ ۵ 2 ت
۹ , هی ۱ ۱ ۱ 1 را ده > دا
عم و| 2 ۸ ۶
۳ ۱
از" و 9 دک 9
1 اد 0 معط یزرو بت کی رگد ۵
۰
۳
م4
ین
2 0 مت بازی جرا 2
۱ ۱ ً 1 ۰ ۳ شنم 7 ٩
۱ ق از / 5
4 2 2 7 2 یه مر ۸۱ ز ۲
» ۱ ۳ ۳ 3 ۱ 4 کارن ۸۰۱ ک ۳
۴ 1 ۹ "ارت مره" ر 3
تا
۱ 2 7 ۱ توص 2۶ 2 ۳ زا 1۳
۱ 12 9 ۱ 2 7 سوریو | ۳
و از اضت مین نم ۱ لین با
۱
۳ ال ( سر جنر اجس» ۷ رز 70
می | خن ۱ م 0
بر کرک که
بخ ای
22
3
مه و
ات
۳
»
ن
2 7 ۷ 0
1۳ مر 1 واه مرلو
و ۰ ۳ پل عس دک
1-۳ ۷0 ۰ هِ جر ۰
2 ۵ نو و بفتای من 2
0 7
مب 2 که رش شا 2
سل 9
ر ِ مشق 9۹ ِ
۰ ۳ ۲ 4 4 نی ۰ ۳ ۲ ۳
10 ۳9 وی ۱ ۱ من 2( ۰
بویت ۰ 7 رت ی 7 ٩ 0
یت ۳ ۳ ار ۳
ری ۳ س 8 میت ام ام 3 ض نش ۱ ۲
هی » ب ی 2
2 ۷
5 میان و1 20 یرم 0
ی ۰ ۳ ایو
ره میت نی /
۴ ۳۹ 0 ۵ ۱ اما : ان
اسان مر ورام :وان لن ۸۰۷/2
هید 2 ای ۸ سم 1 ۸۵ ۳ دعو یکرن۱۷
7 مه تیه 3 را ۵ 0۵ یو
ادن >( میب ۳ ۰ .0 . ما
وش یط ۳ // رصم ) ۱
مس ده رو 11 3 مگ ۱۱۹2
2 ت / 1
ور 8 ی مم | ی 7 0 هن |
۸ ۶ بر فا ۱
یهت او ۰ ۱
۳ ری 2 3 2 و س 9
سک رک 0 جر ین ه
ت امه بت ند رش وان واشت ۳ مار سشیع اد وزیا و شرت رن او ۱
سیم
پم گت ان مایم شرز نک
اسور
۰
9
م
کّ یت ۳
4 ۵
رن
عنم ۱
4
۹
|( مو
7
و۳۳
مضایح سجن
۱ تشه ۳4
۱ 72
سله
و مت
پا سم ی رواو
نی + م ۰
۵ دور
1۱1۰
ای ام 7۳۷
۱ و 2
: مر
۱۳
09
1
0
2 7
بط
فص
6
ک 9
7
0۳/۳47
ی که
#
سس سس سس
با ِ
رن / ۳۹
4
ای (
امسر
1 7
مرن رد
رون سیب
زاون وی
ی 7
راز
سس 4۵ج کیک 1
کر ۳
م60
+ اور
مک رای
مر
می ۶
انخوو-
سم
ی رن ور اش رو
ث»
۳۳
(۳
ما پمال
1 9
ما
.
لعشر
لکد مین و
گت و
توت
۰
ی
رتکد
چه؟
خ.
تس
تست وش ران و و
نی ست »۱ بالق ی
ح ((«
ورن
رلوت
سس
امکان وی جدء
1 مت اش ۱ ۳
رتم4 از
بسچ تسوا توت
۳
,
ی
4
و روصم ار
۱
ن
مت
بو
2 و 1 رز
1
۳1 حور ۳
۱ ۵ ۱ 4 ما متا
مامح( مرف چا ۳۹۵ ِ
7 ۲ 1 ۳ ۱ ۱
۱
کناب سار
۹۹
سح نسح سس
1 ,
ب9
ء
رز
رم
, 1
9 :
اک
ا 5
| 8۴ 8
ب
۲ 140
4 تب
۹
1
۷
5
۷
ص
0
۱ 1 ام دم
ٍِ ۱ ۲ ِ ۰ ۳ ۰
۷
۳ 3 ۱ ۲ ۱
1
6 4
م
ی
۳
"
>
با
4
۳۷
۹
2 7 ۳ 4
4
۱ + ۳ رز > ۶ 71 ه , »9 ,
۱ 7 من سارت فروص و سار ۱
۱
۳
1
ی
۰
,
۱ ۹
۱
(۳
م ۲ و رک ۱
1 ٍ و کر 1
لفتشمم وا لیم ۳| از شا ۱ برجم ِ
در( ببس کت .۰ ٩
1 : سم رجی ال ه
۲مسس 71
۴ ام 2
مق
4
۰
1
یت | ِ
ای کرو ۱ 72| مت
۰
۹
<< .
۰ ۳
0 ۳ _
0 ۰ یی *
1 ۳1
۰
7
|
تا ۳
۲ و
۳
5
ها
"۳
۱ ِ ۷
5
5
۵
ه
۲ ت
و
بت
ت
ِ 9
9
_» . 1
٩ ۵ 3 ه -
>
1 0
4 ۰۹ 2
0 ی
ت کی "
تن
۰
۱
ی ۰ 13 ۳
۰ اد
: ۳
بر
م۳ ۳
وم هی ۳۶ تا 1۳
ات مسجت ِ # و عه ۵ | 7 ار 1
۱ ش 1 ِ ۳ 2 ی 7
: 9 ۰ #7 ممر | ۰ -
/ هو 3 مور ن 1 4 0 ۰ 0
هم 2 ام وه 7 رال
بح ِ# ج ت ۶ یط ج ٩ هي 5 2 ۹1
۶ دادعا هس و رس # ,
4 :- 4 ۶ + من ۰ و اب
مر مه ۵ رو" ت_ 1 ۱
اه مه ممٌ ام )۰ یهار کش
ها
۰ 1 2 ِ
دا وت ۲
2 تب
سر( .
۱ ار کت برد ۶
+ 2 اه
س 9
پا ِ_
کي
و 4 رم تشد
|
4 نما سک
سار
2
ر هه ۰ ۰
۳ ۱ ثِ ابکرهت »زور ۰ 0
9
۱ ۳4 1 1 ۳ ۱ ,#۳ ص 1
می* 2
۰ [-
)مر
یی
ض
۵
وسمّال _
4 و ها یانیطیجد از - ۴
ج 2 سر
1 ۷ 020 وسرو
ِ ایانرم۲| 74 2 0
سا ان ۳
۹ 4 ۱
جد _ 5
2
۲
۳ ۳ #2 ۳ 7
از ی 87 مت رن
بل ما ۱
ِ 39 رد
اور
7/72 ول 2
م#
ریفس ام
۳ ن
14 سٍ خ
مومت ار وم
من
۵
تخب ییا
و ۳ تج
وا ی
۳ ۷ ۹
ایوبان ده
مرا لو مگ
کی ۳
۳ و 7
جک کم ۱ اس
1
۳
7
ره
کب
و
۳"
۳
4
۱
1
را
۰
ودره ت س
و7۳۱ 7
۸
7
1 ۸
۳ ۳
هی
رل رو
۷۹
له ۳
۱ ۳ 1
7
ول
؟
مس (/ص(:
۴
0
6
ام
8
۳۹
0
یذ
۳ ترا
4 2 ۳۸ 4 ر مه 4 ی دوم فرع 2 17 2
ِ 7 ۱
رو | تنم و
۱ ۵۵ و
0 وم 4 1 ۰ 1 ۳
ك ومریور؟ ات ۳
4 کرت م3 زر
مسج ی
آم رح
+ >
۲ ب
.۰ و( سوه 2
گرد
۰
/
5
,۳ ۷ ۲
۳ ۱ #سن 9 3 ۷
م4 ام ی ری کو که ۳
1 ۷
ی ۸ 9 س_ +۱۳
ی 5 رو 6 ۱ ار را
سل ای برر 2 سار وعو ی اه 71
من ِ ۲
یسطا. 7
و وس فسوی و یی سوت سس بخ لسوت مدا موط با وس رو ارت ای وس ایحا
الم سس
وی
و 2 ۰
| ی حِ
ص و گت و سب
4
ی حت(
«خروستاسام
دص
یک
وا
۳ #
مد مها ۱۳ ۱ ۱
۰ ار
/ ۰ *
۱ ۳ 0 ۱
9 مزز ی ِ
ج ۱
اراس مرو
مج
7 2 ۰ ك
6 27۳ ۵
ی زر
چم
ی
ح
رم
۱
و7
ب بٍِ ءرٍ
۲ ۳
# س ۳۹ ۳ ۱
تارتیتامم رلفاولیچشی ار 3
عم رد | مار ۳ 7 9
و سکس 6
۱ ساسا وووا مزب او وک من
مک( مت تیه
7
۱ وت ی
3 , ۳ 1
دی
مات
ی هدر
# و 0
۳ ۳ و
ی مب
سرا وعلتست وحن رابران ۱۲ سر | #۶ 4
از و سر »
2۳ ۹
بر 1 ۱ 7 رک
2 ی
۰
۳ ِ . ای
ی 3 ك
7ص بهجدریه به
۳ ی سای 9
3۹ ۰ 9 ۳ ۹
7 را
مش ۱
۱ ره اس ص ۱۳
تم _- ۳ ۰
ار یا
2
0 5
۰ ۱
1 ۱ مُ ۰ 2 7 ثرار |
أ ۶ ِ 9 )۰ ۱ م6 ۳ ۱ .و و ۱
#۷ ,۷ / زر 7 ۱ اص عم 9 9۹ ّ 2
۱ ۸ ۵ ۵/۱ بر /7 0۳0-۳
مه : ۸ اس ۱1 ۱ 77 37« زر
ملاح ۳2 7 7 1 1 با ص 47 روم ۳ 0
برستان ۱ ۱ رس ۳
کب 7 یر مر ۵ ۵السسحت مر « پوس ی ی کب
۳
۰
7 7 یکی
۳ ۳ ۳ ۱۳ ۱ > ت
۱ 3 رف یه 2 3 ار تا 9 زد للم
ك
رز ار
ِ 1 ۳
2
5 و ۱
1
7 3
ی
نم
ِ 14
1
4
م6
۳۵ سر ۰
3
1 ۳
7
۰
۳ #
۸
ییا رات
۹
۱
کی
۰
۲
۷ ۱
بط لد
وه ۷
حرط + 1
رورا ۵ أسوواو و۳ ۱
۳ ۰ 2 جر لت دوز و 0
مه 4
ر
۰ ِ 1 4
مر 22 ِ
۳
۱ 2 ۹ 1 هم ۶
جح 4 9 سله ۵ ۶ ۷
ار ی ورد ۳# هد ۷ //
با کیدزن ورد ما وی وووه روه
0 ۳ کم ۳ و مر هط ۱
دیاییف کیک ۱ ون
م 1 سس" ۱
ار ۵ ۵ س 3 7 و
"۳ 7 ند هس وصوین زوا وم 5
101 متون 972
8
۳
4 ( ۹ ۳
4 ۵ همم 3 4 ۳
مواوبور2س ۶ جوی شا يو
و ۲ ۲ ۳ 7
سیم میرم بامسجای من
ِ ی ۱
2 و ج 74 من |
رو ور و ۳ اک و و رو
تسس و
یتست وروی 9 ۳1 وف کت هی 3 17 13 با
۰ 01
تن و این
هم
زب
بات وا رسما زيمت
۳ 0
۱۳۳۳ ۵
غلامتش ۱۷
سومان
مور اه هب
سوام ۱
رن
0 م 5
2
بر ۳ ۱ ۶ و
ری
۳ ۱ ۳2 ۷ ی ۱ هن
و
+
۳ 23۸
۷ ۳۸ ۸
7
۰( 0 میب
۱ ورام چم و
ار > 2 ۰
9 ره تن
ی ره ص
اي چم رح
2 بوصنم
وه
ام سوت
دیاز فراومعره او
۷ 2۹
۷ هس
۰
۰
۰
2
۷[ 7
نک ۳۵
۱ ی 0
۱ سر ۳
یالیو
7 ۰
ون ۶ 5
مرلو و 7 3
ه
۳ ۳ ۳۹2۹2 ۱
رل سم
عسٍ_ 7
( 111 مج و ۶
مش
3 ۳
ولرعارو رارکت( + لموجل,اویودء 0
رپ ۳ ۳ 4 6 ون یل یه ۷۸ میک 4
۰ 7 ۸ 5 ۳ دار 4
9 0 مس و ور مت لا ارت »۵ ۵
6 و زورون ۹ ستبر ی بشت»
توا ای <
موق اور ۹ 4 عم ی
ک با
ما ۰
"1
7
ی (!
7
7
۷
۹
9 ۵ 3 ۸
3 1
9 9 ۳0 دز
5 4 ۳
داتدت وروی
۵ ,۱
رن 2
۰ ۱ ۹ 4 ۰
۳
1 ی ا ارام
۱
۱ اواز با
۳ ای رصان یلد فل ۱۲
ِ یت
ر
2 ۶( »7 اکن 7
ارم هک زا
4
ایتسنلاعت راعش نهر راثا
۲ تم
۱
"یلیر
برد ما م۱۳
و خومی۳|
9
ی رم
۱
2۸ #4 ی
یوار و درو
ت ۳ ۳ 3
و
3 ما ِ
2
ا[ تشن نمض
او
ام
ی
و گ
0
||
۹ تن
رای
ك ٩/۳
۳ 5 » 0
یار
ات رت موی 0 2 سل
3 ۱ 1
ر/
جولس رل
فت
3
1
(.
و
کسو رتیه و۶۸۱۳
ِ
93
1
ب
رطف
زر ۳۹
جع
ید
۵ |
۸ ,
0
۲
ل 4 ۵ هل
۸ 0 /۳) رهم
رو م7
۳ 4 مر 2 ۵
۳ اد الم
۹ 0 نت
۰
2 حخ دم
ز <<
۱ رت ۳
ت زن ۳ ,۳ 0
ای رل 9 :۱ /
۱ رس و9 ۱
ای کیب
که
.۰ ِ ِ
- ۳
ی محر
5-7
,»ارس »۲
۳۹
4 زرم مد حایتعال. م۱۳ و .
اماین عة یم
4 و بر ورکشهرهج ز ی در ریس ۹
ی 4 مد ۰ مها ح
, انز زان را نردم تز
۳
والشارن ۱۲سباز مچتی |
چگ لب ولا ب ۱
0 7۳7 ۳ ار22 1 رو 0
عراها رز
0
3 ۹
3
:۰ 3
ی
3
1 ای ۳ ۱
3 ت ۳ ۱ ۴4
ت
۳
5
۳
1
1
۹
۰-۰-2
م11
سل ا یت وا
قراس اه
عءئ
۴ اج/۶»
اس جر(
ِ
۰69-7
۰
4
موی
۵
۸
مب
2
7
ف
ار
ان
۳
/ِ
#8 8
م 7
۹
اب
ط
مر
1
ات
0 ۰۹ ار 5 بسن ان ی 4 هب صً -_ ۳1 ۰
ار ید و
۳ رن 4 ِ سا و
۰ 2 5 »
یم 5 : ِ
2 3
ار 4 2
7
۳
2 2
زر
۶ ۳ 2 ار مت
[ 9 ۱
رن
و
رو
3
مرا
هت ۱
2
مول
مو ناه
»۵ له
4
2 5 ۵( و دس
۲ که ۱ 5
<<
رمع ال سم
+ 7
2
حوو
4
(
ى_
42 ۱
و
72
#
سد
تیا میریم
۳
٩۱۰ 4 ات َ: 2 ۱ 5 كِِ
جل اجه ۹ 6 1 دا
دج اک : سس مر و 2 رد ۰ ان
وش روت 5 تیش سا سس با 779 رن راز رت رم لیم
ی مای ۰ چ چا ده
39 > ٩ ۱ ٩ 3 2-۹ 4 لاب نت |
اراد ۳ 1 ۵ ی ۳
8٩ | 5 مد ۳ (3 0 رده 9
۱ ۳2
4 ی 3
| و۰۷۳ ۰ 8 نج 3
4 () ۰ 9 ۰۱ ۰3 خب .< ٩۱ 9
ك ۹ 0 ۵ ٍ 1 ۰ ات ت و
شا ها سس اس یس : 1 با 3 0
2 سس در ال /
ات مت
دمم چم (گه
نج او
سم
۶ ص ون ی
فص
ایض وم
و مرت
وه ض
نم
۲ له طزر و رک تِ"
بو اه ۱
9 ال ات تس
۰
مر ا:
۳
۳
>
(ِ
6
4
۲
کی
۳
3 ۴
۳
۳
2
۰
۱
۹ ۱
ها
سل
۹ ۳11 ی
۳ رز ِ ,ای
و ها مک سم ۱
جالیه یواسم(
از ی
7۹
+
2
(2
۱ بچکیم. | 9
۹
9 7 7 ی
۳
/ ی
۰ یر مس و وا
#۵ ور
۵ رو و
اد له
ند وس
و ات
ار
خ امنهر
9 2 ۱ س-
کات وم زرا ماوگ ۱
ن 0
یه ۰ ۳ 7 و
1 4 تس کم و ما 7
و ۱ و سر ۱
س رت يت وت 1
۸ ۵ و هم ً حه2 جدهوو/2 سیر | (
۳ ای 5 09 منم ۳ ک: توص
2 3 + 5 ووراسای » 14 راداو رولیه ۱
۰ 6
۹ ۱
؟
1
۳
5 1
انا
دی ۳-۹
ب 4
د ۳ ما 0
> رهم
ی مرت و کب |( ]جوز و
کم 5 بل 0
رم ند
تب ز 8 1 0 مک
2 ی ۳ ٍِِِ 9
2 مرا ( 1 6 و
۶ 7 فان 0 ارم 2 کت تايه
وه چ چه چ و 2 4 زا
2 ی ۲ ۹ ۳ ۱ ۱ ۱ س > 241
۳ ض , اجه /( م2 مر زد ۳
ار ۲ ای 7 1 تب --
.۷ ۰ و و سیر ک ف طاهت واردم, بت يم 5
۶ + ار ۱ و
۱ 3 مدا 2
ی آویا او 1
ّ 6( 9 یام #۵ 4( یک
7 9 / ۱ ۵ ه ه دک
رد 72 2
بمرمی اد امش ود بان
عله ده ۳ ۰ اسا یو سم جب صج 9 ۸
1 مرو مممره مه ۳
هه 7 ۳ ۳ ۳
۳۹ ند هن ری شب تب
و ک م2 ۱2۵ ام ً 0 ۰ 2
قیعج 5 4 ی ی ۹ ۱ 8 3 ی ۷ 5
و ررض ی رن
بچ 1 9۱
۳9 2 و رک ۳ ش
ی مور ۵
1 ۳ ۳ 4 دی بر ۳2 ۳
هه 1 مأ هه ۰ ۷
[ 7 . 1 را 9 #بم ۱
1 ی 117 ۸ 1 سبت+ و۳ 9 1 4 و
ًِ 5 2 و ایویترورل) 0 کار
7 زمر رصو ِ
٩ ۳ , مهم
۷ ۳ ۱ 1 1 ۲ ترش
ام سس ك بر ۱ مت
۱ رازن ۳ ۳۵ 0 ۱
سور اور ۱
من
کی هم ۵و
7( ی
2 ۳ 1 7 ی
هه مم دشر هک ۱ 0
۳ - بت ۱ رش 1
۰ هه و 5 ۶ سا ۲ با
زر جح 2 2 7 ِ
۰ ۰۱ -
2
۵
و میا
تسس مره |
#
م9 -
۱ هت ۵ و
4 " شم ۵ ۲ صّ
۰
4 همم
1
ری
2
و
زار
11
9
ع
4 وج
مور سل[ سم[ ۷
2 ۰ ۳۹
2 مب( ۲6
ه /
گوس | ارام مس
۰/0 مد زی" 2
من وی رو
و1 له ی مس ازمازاریگسا دجسم ن ت
9 /
مد بر نو در 2
حال رثوم وت نج م9
سوم مب خت | تب
۳999 70 ۱
لش 9و ار ماس 34 ات
۰ ضه
727 ۱۳۸ ۵ 3 ۳ 1 _ م6
٩ ۳ 2 م اه ( 2/0
۰-34 ً ۳
طرا رارسا ونر که
1۳ و
۱ منم ۰ ۹ 0 ۷ نم ۶ ۰ پات
9 5 ای
۳ مب
مد 1 سح
اچ نن لا
1 0 ۳ 1 نم
/ م9
۱ و رن سا وان شاه 2
وو رم سم 2 ولو ری ی
0 ۳/1 ار
۲ 1 ور 0 مق ار اه و۳۳۹ / 1 1 7
| 7
ویروصامع و 0 روز مسا مخ
۳ م(حسی/
میرسی 0
۸/ ار ۰
: مت ۷ کانمری»
22
هر ۱ 3
# رف
ج ۱ هار۷ ۱۳ 2 مق و سس
7 کر ۹ رم ۳۹
1 ۳ وه
زسویباوروه رّ ۵ ویلسواوانرا ۳ و
سوه ار مر چا
1
لور دم 7 اب
رتیل
ی
مین
1 سم 1
2۷7
سم
۰
موس و
م
سک او ۷ ومع
بت 94 یرما 5
ت- ار
ی ترا و
۳ اه
لآ کا نع ۲سا و اص ۳
مسب
7 ۳۹
۹ 9
و اجب ص مت هل
لوزمران تاج ۱
کج وی
۳
سا ان س
ادلیمم) مم 6 ۳ ۱
۰
۰
4-
ی ِه
رحی»ه وت بت
حست ٍِ
ِ معی
ری ۰ ك
ی
و کی ۶ _
کح
: [1
ص 1 مس .1 |۰۰
سس 23 ۵ ۱
مفشسوان ۵ تیار بات > |
۳ نت ۳9 1 2 و . 3 ی ّ
تن 2 ۳ ۳ مت ک مت
3 ی ون ی
کّ ظ 2 #۵ + 0 ض 1 ۸ 0
ایممب ری رزیت وه مست سور 1 ی ۳
ری
ی مس
۳ سر
ك ِ مه ن:
۳ ۰ 7
۱ را
مر امن 1
مم/ ی ۳ مر ری
نز ۰4 رت
۰ مم هر
این ۸ رسمه یت +7
۳ 1
متس ۱
۱ 5 | لایس بیس
و۳9 مو م ۵ 6ص
7 و
۹ ِ س موم اریز ۳۵ ی
سای : اس
۳ لو | لمرسوستم وتو
و ۰ ات ری دی
ٍ#
و
۱ ان ره 2
۰ ث«ِ( ۵۱ وش
[ ۱
۹
ای چم مره
وتو ارو زا
۳
0 كٍ ۳0
9
صف ی قرف وب
۰ ۰
۱ 0 من 7 7
مت ارس
1
رو مر رون
۹ ببم ۸
بن1 ۱ هلر ۱
0
۷
۰
۱
3
و
سیر وم رو ربا الو
+وای ۲" ز ۱ را درو ۱۳
7 ! سس
۳
7 ۰۰
٩ و
2
۸ هو
وروی ها انز"
گم 2۸ 2 1 و
۰ ۱
چم ۰ 7 محر
مه نف
۰۳ ۲
مس رهز ۷سوز
7 مه
و
لح
ی رم ۳ ی ۰ ۱
کی آص وا 9 همم ج
گجی ۳ و ۰ ی
گید مه مت ه 4 , ۳
| 0۳ هر ی ۰ 4 او ی
ی | مت 726 تال
ی ِ هه جع هه ۰ صو ن ۱
چام 0 ۷ 8 ۳ ٍ تلا
یر م0 هه ,مب
۳ رت ۶
( : ۱ بان جیورت
۳
۳۹ یمن۳ مس رت 4
۰
»
۱8 الاست بوسشیار مر ۳ 12 صفت )شور
ی ۶ ۱
* می ۳ | 0 رس
2 /7 ۱
و
1
۳ 9 ۲ > ۱
۳ 1 ۳ 0 / ۰
ی
در ۳ ۱
مت رو
۱ ۱
۲ /
دی
ِ
هه
1
۳
ِ
5
ون تاد ور اضر زر / ِ مسق شبن ان 27 تن باه عم
۱
6( 4
الط 9 رم
سم
اه
۱
۵
۴
0
1
ِ
0 ی ی ۳
ً- ت ار و رد رن 10
وچ
0
/
4 ه . ۰ 4
مر |
سک
له ۱
4 6
ٍ چم 4 ۹
>
کرد ۷ مرن
1 زر ۵ ف
مستس,ووت و
4 هي
/ ص۳2 قه ۱
9 او ری
0 تم ۱ مب
|
وتان 7۶
۱ یک رو
ی
مسج( دک صیخشت وه(
رود
7 )
|
كت
ار( کلم
۸ پل( وصست از ّ وم
و0 زصه اس » ی
2
ام ۲ رم 2 و 5
ام ۸ . ۰
4 4
-
)| من
درو پم ول 7۳ بو 2
رت ری
ی
: رب هو
چب حدم اثه #مو 9
9
ِ شود | ۶ ۵ و 2
سا ات ار روا
[ ایتاجه هي 4 هو ۸
0 تن
ارم
9 ۰
اخدت سل
۲
یلحم
اک ردو و ور
۰
دیا )>»
چد
۹
3
و
مر
یگ ۱
رسارس
2
۳
هي ره ۱ 0 - و > گ. ۰ ۲ ,خرف ۰
ن نی جارس ن؛ کر 6 172 کر سس کح (-6 مت ۲
ونان
رم
مت لرون» 7
اجروا ۳ وا سم >
و یت
۳ و
تن
22 0 ۳-۳ ۳/
1 ۷ اب او /
۲ || هه م
/ #۶ وج ی
وان تون
جوم
77 زو وه
ی ۳ ۰
3
9
1
۵ "۰
ری
/
2 نی مِ
اد ۲ ی ۲
0 ۰ 17 و ۳ را
۹ و 1 22 ۳ ۰ ی زار
کیک ره ۳ ۱ مب
,تم ری 27 ۳
م6 جح 7 ۳
۹۹ که 7
یه ظ 2 4 ۱۳
جوی* 5 0 / 7۷
مک ری مس 61 ۱
۷
/ رت بش۸۳
۱ 9
|)
ره زک
ستب
باه و یروحم
۵ ایس
۲
73
س
كت
و
ح
مان
مس ام
۱ ۳ / مس
0 ۳ وم و
وی ۱
دورو باون نا ۱
م1
مت
9 ۱
ت # ۳ ار(
۱ و 0 ۳ (
7227 مه فل وم
بت سمت 4
7 ون اه
۳
اه 2 ۱ ه م ۳
اک / 0 ی 0 ۷
7 مه چ و
2 مم
2 ۰
۸ 46 کار
م
ایسورد ۱۲ ور ۲۰۰
4
۳۹۵
1
2
7 واه
رصان
ی ی
ات نزن
ات
۳
«ریمترص و | هس #--
0 ۳ 2
شا ور 1 ۶
2 و ۷
1
ر
مظ شک
ین
۳
وات بمی
اس ۱۳
مرک مت ست هم 9 ۱
تام ترا رت ۲| یی
ما ور
کر
و از موی نس
اییه ۳ كت
کیت رش عاجت ۳/ دج 4
4 ۵
ری 1 ۹ 4 سا
4 وه
ری تخت حون روج
تب ۳۷۹ ِ وتان
رال 9 1
۸
7 9 0
۹
۷
1
۰
ی
ق
رک
م۳ 4 * پر تسام
2 ۲۳ ی کر ۱ ۷ ی ۳
م5 رم و
24 چم سس هه ما کت
الجوان مور دم ی ۳ أ همه
4 22 ره یه >
9 3 کم كًِِ » موه
مص ی 0
ود تم ۱ 1۲ ثِ امه 0
مر ۵ لم 9 سم کی || میت
هر ۳ ره ۶
0 ۳ یم ۷ / / اد ور
جه نک خ وه 3 وا رخ ۶
ی ۶ واه جک
7 رت
ی 7 دمک نی
۹ وت ۶*۳
ارات و مم | 5 | یب با عم ح خن
سیرارهسروو| اس لو ارجا
بای ۸0 02 ۶
نی ع ۳ از ۹
مرا از رنب ازسصا ری م2 2 1/۹ / 13 ۱
هب ما کر یی رف
رو الما ند 2 لیا لو
۱ 0 ان
0 م2 سك لو و ۱
۱ "۷ 6 ۳ ۱ اربرار
9 ۱ 3۳ 7 3 ی ۵ ی ۵ 2 م0
مر ۳۹ مور ما لستصواش ۲ج بر
4 ۸ 91 ۷
زا ۳۶۴
۳۹ و۳ باه
۰ | 7 رب
مم و 7 11 ا وا ۳ ش
۱ و 1 ِ رم ۳ ی ۳ نم
سم وکا رود وتو ج نب وج مک را
۷2 ۱ کین ۳ م2 م و 0 ( 27 مد 7۰۸/۸0 ۹ ور 1 1
و
ی
۳ ۳7 ۵
۷
2
۷1
۳
0
۳
2
مد
وه ض ۵
۵
8
7
0
1
۹
ً
م
۳
4
۱
ی
۳
3 ۳
ها
1
!
ا
مر
, 4
۳
۳
۳
۵
0
09
٩ ۳
بسمان
0 سم > 2 ۸ 1 2 رو زیم
تست سب سس
ی
2 س ف
۳ ۳
ش
.
>
3
5
چ
۳4
5
۰
8۰
1 :
3
3
1
۰
ِ
یا
3و
بح
پیج
۹ 2
دح
اک
ری 0
اسان
9
ری
وت بعا رن
/
ازواشسه شو
۱ 0 وک
93 ق ری ارم ۱
۷
۰
ی میا
"7 سور
,71 7 ۳ حص_۳
ای رن 9
0 سم
مه 7 مر
2
7
ی کت
و
د
۹
و
2 یا
7
/
له
مج
بر :رز
ی ز
۲ ۰
-۱ ۰ ۱
0 ی
كت
1
۱ ی
۳ ۰ م
ِِ- ۳ 6۵ ای
كِ 2 27 ۳
ون رو و و
اسان روش را و ی
«جد
دم
47
۳
و
۱ ۱
و
ی
اعد ۳19۹ بسا لن)
افو امک ی کر وی او
6
1
ما
وان
رد
ّ 1
۹
ت«
ود
0
۲
7 ۲
۱ تک یت یی
۱ سوق مه
1 ید۹(
ورس | | یی || هد
2 ه ۱ رب ِِ
سس نا "۱ ۵ !۳ .
6 0 "ست ۳۳۵ |. وان رسیم ما" لا ی
ام ۳ ۲
۰ هت ۳7
۱ ۰ ۱ ۳ ۳ 7
9 7۸ رن 7" ان نا
ی
+674 ار 7 ۳۳|
7
7 1 ح
۱ جی) <
1
۵ .
9
هی» جس (مز
ئ
چ
تسه
۳
۳۹
۰
۰
۳
1
7
وس
کِ
5 4
1
۹
۱
۰ 2«
کش
۱
۷
)7 تم مر
مد
ی
کِ
و
۰ ۳
رمع
او 2 13
۱ 0 9 ۱ 5 7 :
ی 0 ۱ 3 #2 ضشّ 2 6 6 > ۳ ۳
رت کم سا
7 مه ه موه 2 رز رم )اس
ستان ۳ ۱ فک
3 ۱ ۵
زنهرور وج ود
۰
۳ 1 «ستیر ۵ ۵۶ 6 ۱ 4 7
#۷ بط مقول م7 1 9 ۳ 4 ۵ 1
4 وی 7
با +
صاحل رد
رز ۱
۳
مه
ای ردرتنای دد رک پا ۱۳ ا| .
3 ۶ ۲ سرت" ار
!|
۱ مس
مفضف
|
5 کم
سم
4
۳
/
۳4
یت
#
( من
۳ 2 ی ِِ
7 1 ِ : ۱ 4 >
5 ۱ 2 له ۱
۱ 0 اه دای 9 کم
1 م۰2 و وا مه
ده تم ۱ و
تا رن 7 ی
بایان 0 0 ول 9۶ 9 تا
۷ ئ ۳۹ ِ رک ی س و
۷ ۵ ست | * تال کی
میتفرن و | ان" وگ
ند میدا. امش سر یچ
7 وا و ۵ 994 ری
3 ۳2 او وکا ها س
ات ینلات ی موی یی
زاوها جح کر ار امامت و | سک
۹۳9۵ بت و 1 مهم || >
۱ ۱ ۰ ه ۵ می 0محست مت
/ مر ان دی" ی رن
۳ اه
۱ ۰ 9 هه 7 ۱ س يا
اااص 2 مه رم با ی
3 بیس 4 مه 6 4 ۱ 7 7 4
2 1۳2 رن ۳
۱ زاس ۳ 4 عله 4 اب
میک ردص
۱ ح ۱2 #۷ 7 ۲ ۷ رم
1اه ِا ۵ من و ۵ واسیا| ۰ و
۱ | و اا ۸
تاه میسلان وه ۳(
1 ۳ ا/ ۹ ۰ ب > * مت ۷ 9
2 ۲ ۳ مب ۷۳
که رو 09 #۸ ۱ مرب رورش ۷
س یت وی هیوست وس سروس مجی ص سسمرسوی باتوی و خی
۳ ۵
۰ ی هر 7 5 * س موی ۳ خارک۷ عم
رل ۰ ت0۳
ور
رده
ور ۱ یر 7
( 0 رش
تن 1
2
2
وف
۲ 4 یچ سس
و(
م6 سب هر
ان جح
یت اهرور ۸ سس
۵ ۱
اِ رجا وی #7 مر
13 رابتصیل نینج
ح مر ره رک
تا 2
۳ من سنج 2
۳
رید ۱ 2 ِ 2 ور
بت ی و ند
۱ ی و هن
۳
۳۳۳ ار 22
زر 0 ۳ ۳ سس مرب ۳ ۳
ان م12 وم نز ۱ تِ ایو
1
,0 م2 ۳ #نی
مس
ان 7 ۳ ۳ 1 5 3
ب ظ مر نز 3 ات مر عبت
1 ۳2 ای
0 2
رد( ۰ اخوی ات
۱ 0 ۵ و ۳2 فرس
۳ مه ق
ی سيم
و 1 اعاخد 7
2
5
ارهز 7
۹۹
فقو
1
و
۱۰
بت
تست
ق ی
۳ 1
مس 0 مت ۶ که
4
ی جوا را 7
که هب 24 ۱ ۳ ۳ ارره 1
ره د غ 1۳
ی
یط ۰
مه وه و
ق بان
وت 1
وق 4
۲ کر ی لش ۱
و لش و
رون [ اسر با
ئ
9
۹ 1
۱
3
4 ۱
0
ام
4 :1 8
رد مرن ۳7 4 .7 7 در سس ت_ 7 ور سار مزب رد ات ۱
ماو ون رش ۱ ما
ون
جک جک و ۲
هی وه جر ۲:۶
زا ۵
کی ای
نگ _ ۳ 4۰
_ یف
۰ ۱
۹
۱ مب
۵ 23
۲ ۷
تاک 4۵ ۳ بان 6
لسوت رمتنا 2 )| تال ۳
ا(7 2
/ 4
2
۱۳
أص نش ۳-۳
ِ 0 7 ی ۱۳
منم رن | : ًم «م ۷ ۳ ی
راو ی ها
یدزی 9 ِ
۱ ۱ 3 ی ۱ س ی
# ار | لت ۵ مات
1 ۹ ۱ ِ ۱
بان | سا وم 20 2
دم رس 8 در
یهت الب مرن مورا ۱
ز و
َ ت مش خ 3 اج صرق ۳
بیج رب
کج
هت
0
۲
۰
حب ط
بح ۰
0
ی
ی
97
وت ان مد
سس
_ 7 مت
۵«( ۰ ۱
9۸ ۳ سرا زاس ۱ 2
2
اور
و
۳ ۱ | 9
| ابا ۸2 کم
1 وه
7 2 ۱ طه ۱ :۱ ۵ 6۵ وا ۰
مج یوار یی مرو رو ۳
ِ 4
2 1 2 ِ
رک 3 ت ۱ 1
5 4 ۹ ج 7 7 الراگجر
2 ی ۰ سس ۱
لیکو و1۳ + شواس الا |
ی یی سس سس یراگیس سرب نی سوت تس و و نوس
مه
وورا ا وم
3 یک 22 جرد
وش َ و
و
رم 1 س نب
اد ۸ 42 0 این
۳۳۳
سکن مان داد
۶ َ 2
78
جه وا
0
پب
دب
حم ی
اا م۰
2۱(
۰ عِ "۳
- جهن
۳
ح
۰
٩ ۳ مگ ظ
بهستان
2 ۳ 0۳9
لسن بو دی هم
رز ۳ ش ۱
۹ 0 ۱
۳ ۱ م7 ۳ ً
ک 7 ۹4 موه ۵ رن 1
مت
۳ شوم"
متسر
رز ۸۳ ی 0
رن 0 4 [ 4
چم گوس او
زً
با شم ۳
9 ال( کیب :
"۳ ۳ ید2 علان ۳
4 ک هو 0 2 ۳ ۰
35 وم ۳2 ۷ 1 ۱
۱ ۳1 ۹
+ افلیءء 2 کات بو
1 1 اور 7 س ۱ ِ و3 مخردمأوت ۲ ۳
9 یف و ۰ 4 م۳ "ست|.
لوا + ۳ | ۰ و 1
ال 1 ۳ رب 0 مگ 3
و ار ٩2۸ و ولا 20 ۱
گت
۳
ولا ۱2
1
۳
۱
م9
۱
ک
ف
مر م مر 2
ور : ۰
ماو من 1 من عم و
هش دش هم
وه | | که 9۳
4
ف
#م
ها
رد8
کر که
۲ 3
1 ۳
0
ب ۳
۳۹
3
۷
3
3
۱
۰
3
پذ ۰
» ۲
رم
27
ری
1 موم راو" ۳
وی 7
ار سم ۶ اجص
14 تخت | 2 0
ور
هن . ._ه:,
سس ۱۲۳۲۲۲
سم ۳2 ۳ ۱
۱ ۱ ۳
۳ دشک 2
رز 0 ت
و
هن ۵9
۰ 4
ایس
سب ۵۱ 4 گر
أ سای
۰ ": رز ۳(
شا ر تفای ارت
تن
1 ۱ ۷ غدا م۱ 7 ۱ ۱
۱ کلم یساش و 1
9 ۱
جر ۱
۳3 رکفت |
5 ی ط 0 4
ی رای ] بای شوج
۱
سپ یار
۳
۱ ایو و و
4 ض ی
۱ ۳
هنم
تم ِ
۵ | مب او و7
2 یقت امه
پم ۱ ۶« ی
يط 2 مع ما
ان کف 90
۰ 2
۹
بد ۵
6
۳
و1
۳
۵
۳
6
۱ ات
م6
ی 9 دم
اف
۰
>» .۰
کف ی
یت
حم ۹
3 شا او بر 5
74 ۳
۳ ش
و ۳ ۲
ی
4
۹ ۱ 1
۰" ۰ ۳ : ۴
۲ مر
۷
#
ف
ام ان ۳
4 ود
۰ تاه ۱
ی ۰ و / > ۱
و رت ۱۳ ۹ ۱
۰ ام هم اد و ۵۵ ۱ ۲
و اه تاره زورک ۹9
بات زوس 1
درکیم 2 ۱
مر 9 ۱
هه 0 ]| 2 ۸ مج .
2 یه و با س 3
6 سییر ه ۵ و ۳4
لک
سس سس تسس سمل
منم
۷ بل( 1 ۱ موم
یت
| که چیه
۷ ۱ ۳
95| | کچ
1 ت س 3 و س
, ۱ 2 ای ۳
۸( رت
5 ۰0
۱ میج | م | - بل ااعت . و
ای دوست تاد لسکا رمرم |
/ ۵ و با ۶ ۰ 2۱
۱ ۳ ۰ ایب ۱ طه فا 7۷ ی 5 ۴4 هی 0
1 کِ ی !۱ 9 7 ۵ >
اس رو" ار سس ||اجت:
سک تس زز ۳
جات ۰/۰ |۰ رو
مورا ۳ 7
سل رل ررض شخ
۰ مُ مک( ۲
ادرکا کل ون
4 ۳
موش
1 دا
9 9 #
م " ی ۵
۴ 2 7۸۱ ًِِ اه در
چوت
۹ 1 موز و 121
جورز رک 3
2 2 دی ها
تاو
۳ و ۹
مّ - 4
ب -3«ر ۳
ماش نار مه |
ایهم سور 123 ِ
چاایست >
در |
سوزود م0
27 ك ۳ ۳
سم چا متا ۷ ۱
وگ ۱
۲ ی بن ۳
وبا مرو یاو ویر 9
0 وت
پرروواز سه(ه
۳
۷" ۹ ری ۳
7 6 الم مر رو 5
موسوم 0:۵ بر کم اک بوسنم
۱ ۳۳ ۳ :
ابر رازن ۲
+ نر لد ]نا
روو و وحو | ۶ 1
لنوت رش ۱۳۲ یا
2 ۱ #
۳ من بان تناس ی«رقر ۱
و 6 7 ۵
مت
۰ 9
مین
المع او ل ۷ بان سس ۱۳
رتکد تروژووگاه ۱
# ۳ و
ی ی
1۹ ۱ سالا ننرام و۱۳
۳ ۱ ۳ ی : ۳/1 ۱ ا کاروخ نی رو ۱۳ م مه مه ۵
۰ 4 یف : ی
ار ی و
۱۳
ین 1 له شرت 4 1
سّ 1 س :
۳ 4 ۳ ۳
3 هر ۷ 2 یج پر از
۹ ۱ 0 ۳۹ ما ۳ کو > س ۱
ووسعرورووی راو رورت
۱ لِ ام شش با اچس/ ک ارس مر ۱
ایشا
و
کی بلس 2 خصقها ین ابیت زب يد رت مج
۱۳۹ و 7*4 7 ۳ 4
أ؛ ۳ ما دازا رود
2 1 اس / هت
سس لمات
4 مق تن مر ۱ بت مه 1 ۷
ریت مه كت هو ۱ سا ۱
۳ ۵ 4
بر ۵ / خی روت
۷ 2 ۵ 2 - ِِ ۳
0 ۱ ۶ 0
۰ ۹ ۳۹1 تف
کر
2
4
3 4
۳۹ 4
ج ۳ 2 و چ 7 مه ۳
4 ی :1 ۷
ی [ ام ] ی مر دا
۰ ۰ ً, ۳
ب ۰
,9 ۰ ۳7 نی ۸ هه ۹
4 9 ات
تب > ۷
2 ۳3
نکظطوا
ی
اون «ا
2
نو
حل ور یی ررکا
> 2 حیحص
4 39 6
>
حم.
:
۰
فَ ۳۹
> ۰«
یک تن
ی ی
و اولطر سا
کح
وت 21
0 ۰
و 7 ۱9ص
یچ 94 ۱ 1 7 / ِ
7 یوت للم ٩
۱ ۲1 :۲ ۳ 2 9 ۰
۰ 5 / 0 5
گ ۲ ون ۴
3 2 3
4 ۷ ۳
سا رز ۹
رص من روبزم من 3
سای ۳۲۸ ۳ چام
سح سس تست
بارش روم هر ولیا .
يشان کنو .
۳ ۱
رات 7
یاب هر 10
سّ و ۷
2 الوم ۶
ی 2
بر
۲ مره ه
>
مو
۲ ار
او ارام ماتنا
۰
۳
»
ه
مب
بل
۳
۳ اش 2
؟
2
4 1 ی
ت 0 01
جیت |وزالیسش/ ۹ ۳ کت
رز هار 4 9 نز ردان ۳
ند | ینور
2 ِ- /
ی
یه ۱
نافمط
4
۹
۰
ار
2
۷ 1
۳
0
9
5
۱
0
1
:
#9
و3
بش
/
ُ
۳ ,متس ت
اک < ی ار"
ی / 01 7۸ ۱ ۳۹
و 7 مود ۱ ۳ 7۵ ی و
مت ۳ ۱ تست سس سس
7 دم ۳
ی صَ ۲ ۳ _ مان
مور امس یی مسرت ۳/6 کاب یف کح یز میم شوه
ورس سب مب ِ
۵ هس ۰ کب رت ص.
۱ ۰ نیع 2 0 هی مج که یرم
او و بل ۵ ۵ رت ِ
۱ /۰ ۹ تک 5
مک ۱ ك (
ی ۱۳
+ ض ۶ وس رد ۱۳۰ و ند رک. 1
۳ ی 2-۹ ۹
۱
یج اضرا او
زب ۳
۱ ی 1 4
ام وج رم هس ۳
مه و مس یرو نوی ت
1۶ اجه حور ی ۳
۰ ی ۸۹
م4
۴
داح «اساسوفا
0
و
۸
1
گ
1
۶
ی
1
۳
ایو
1۱
1
ان«
۳
٩۰ |
ن
ام
ک 1۳
۳
ی
0
2 6 وی
مه هر
معا
>
میج
ره .
ک م«2 مت
سپس
ی 5
7
ی
3
مس
ب
۳1
٩
|[
و2
ن
5
يت .
بت
1
کرت
سک«
نی
۳۳
/
ف
بشح/ا
3
۰
0
2
ومورسه 1 سح
و
ج
عط
سا مه -
۱
ِ
محر
>
کّ
۵ ار مه و
ی
كت
سس 0
1 ۱
م1 م4 سِ
۳ ۳
: 1 7
۰ 12 رتم رن ین ای 1 یه 7 1 و
« ۲
8
۳ ذ روز وی
ود شه وین ای
ّ ۲ مج
4 مکی دا ۱ افرولوشنی او و۰
۳
یی ۲ ار هن شسسم
بم
سر(
چیه ۱ ۵
۹ 6 ۵ 4۵
ساره
۳4
1
۱
۳
ات ۱
1 ,/ ۰ ۱
2 س و زوس ارو
۱ نشتم و ۳/۳ 7
0 موی ور
۱ 1 سس
من
صت
و9 زوا و وشن
7
۳
مرت 7
رس مور وس روا 7 ۳4
۳
وی
۳ هو
سا ۱
۳ و
7 تم
۳ اروش 99 1
ای مایا
4 مد
متاخ سور 4
:۷ ۳۲۵۳ تما
۰ ی 5 له ۲ ریق 4
س اور او ۱ ن
۱ ۱ و اس( »07 یله تنم و
و ۱
۸ 1 7
سا ۷ ۲ :
1۰ ۰
رن 9ج #
07 ۳
ی
1
3
و
۱
۱
۰ ۱
مو ایک ۰
: 2 ۱ ۰ ات ۱ 3 ۳
ادا یل زر .
۱
۱ پر اه ۱
سم ابا
4 ۰ ۰ 4 - 1
۵ و
سم
ار وا و ئِ
ک د دی
رت ۱
وهای
م2 ۱904 ۳
۰
مه 4 ۰ | هم مه
سای صرموو لو زد هگ
٩ اد جد , مه
د, رن 1ج < 9-2
3 و اف ۱ ۱ ت95
" میم
ِ
۳9
7 و
۳ هم
مشقاب | ار #9 ی ۱
وال وفت ار
رگ ۱۷
رت 3
1 ول 17 هه
_
0/ ۹
2 7 رز وگ و
۳ ۰ 4
۲ لاک با سر ان
یرای ]| و
مم سل ۳ -_
مایم ۱
ی
5 ۷ سور
۰ مک ور
ر ار ی ۳
لس 1 ۱
۱ 9-9 س_ ت
۳ اقا ها ۷
ك
مقول| رواشم سا ۷ / ار
1 که ان 2 | ۱ مْ
ام تا را
7/0 رگ مه رد
"| رود
اشتا یم سس( | ی ۳
7 حا| م۳(
۱ ی ۱
ما ای
و یه 2 9ب(
ما مه ان
1 9 1 را
و
۸
4
ئ
بوصم ان
۱ .۲
9 ُُ 2
8 ۷
و رف | َ قم
2
بو 1
۷ ی
3
ونم
۱ ۳ 0 سوه کی ۱ 7
ار اه
آ هه
۱ سر
7 و
ما
117
۳9
رخ
سم وموووز 0
او بر رن م ۲
دمص وا رش
ِ وگو ی
7 وه ۳
۲ ام #, *
۱
ماج
امن کت
ی
۰
۱
۰
/
۱۹
۰ بلس 0
1
3
۳
دص رم
ی دار
۳
۳ 9
گم ۱ ۱
تس ۱ ی ۶( بوصم لن
۱
بارویامر لح
بت 2
۵ ۵
هو
بسچ
۲ .۱
تسوا
7 ور سک
۰ من ۵
2 ۰
رک
و
تیه : ن / ۰
۱ مسر 7 ی
"و ال 9 مر یار ار ی
5 ۰ 7 ین ی ار
۲ ۳ ۱
0 7 4 0
۳ ۱ 4 ۷
ماج روورا حور ان زا
ا علت/ هن مرن مرف هم ۱
. ۵ * جذ و۳
دز مقر ردان روش 4
نت لس ری
6
7 سا ۳1 0 ما ۳ 0 ۳"
م6 ۷/2 و انم مر
ی قول مقر 1۳
م2 .۱ وو ری * ره - توال ۲ ۸ زر
ار ۲ ۳ ً
۷
۰
29
ی
1 ردو اجه
5
هدع
4 2۰
شا ری ,ود هگم رقر ریس ,1
۰ ۷
سس و114(
ی
مت
بط
> -
4
3
۰
1
7 4
رت و<
1
۹-۳
۵2۷
س
9
او ۶
۰
۷
ّ
4
کم
۷
ف
0 رورم وجلد: و رخ 0 و
کر ۱
1
4
هر هِ ۰ ۳
۳ ۱ ان 7 هب / زر ن
3 نم اس ۱
مد ان توو ی : که
۷ + سوب 1
۳ رت
| ۶ رتاک ه
9 ده" ی 4 ۱ یمه 9
۳
2 شس ی ۳ 2 رم وین
زد #
بذوست ی
۳ 1 ۰
۳ 0 1 ۳
۱
ارت رو مرو
للفنی1 /
و
اون
1
10
کت 9
مرش وی
04
۰
رم
5
۷
۰
2
+
۰
7۷۹4 گ#و,
ار 9
مب
7
ِ
بر
مه
سم
70
فك
3
۲۱9 کالم و( اج (کزجص زو
,
۰ ۰
۰
5
۰
جر تور ۱ ی 1 ۳ ّ
۳ 1۹ کدی فر ان شرس 2سا زر واووای
۳
عسه
سوم
و
مد له
بً مه
و
۵ مر من
7 /۳ شنم
۱
۱ ۱ از
ای / /
زا
۳ م27 ۳ مس 2 ۲ ۰
که ی ری ریت کت نی و نو رم تقرس وس
رم ۱
۱
1 ۳ امد کلا جیار حون
اسر 7/7 رل
دک ۳3 0۰
و 2
4 94 92
گِ
ماع 4
ی جی 9« میم ۱۰
ود ی :
ه ۵
ام 20 ۲۳
روم رال ره
۱ 1 ۳ ی 2 ش سس
۱ + دک نار ۱
زک ره
و رصان ما
تیا رب مر ع ۱3۲ سر .
ی" رن ّ ما ی بِ ۱
۳ / رت ۳ 5 عالنخی
بجمه رک : ۱ ِ نت
۳ ماررمست 0 # و
۳ ۱ ات ار" و
0 شود ۷ ۷
5 ریت دش
4 7 تس واه ی س ۱
رسفا
له ۳۹4
م 1 چ له ی ۳
9 وامتَ)
کی یرتم نی
و
۵ ب
ول تن رم ۳
7 ۵ 9 ج نو
مب 9۵
م۵ 4۵
قضاراحا رن نا
شرت ای ۷
اٍ طث ۲ ام تم ۹
اش دا
1 6 32
2 #بمو
شس
9 1 بر ۳
۳
هي
ِ(
1
رم ۷
2 کرد پر 0
ام و مه || !
روم یعورازس ۳
۳ # جات
ت
ه
باس مرو
درم
۳
۳ ۳ ۰
3
1
۶ ی
ک
5
۵ ۶
201
9
۱ هءِ
دبس(
۰ ٍ 7
فب
ع ۸ اوه مک
3 ۲ ۱ ول 7 س
اه
ره 7
کم ۳
7/6
اسهم | هن
۱ 4 ۵ ۰۳۳
9 وس رورا
۱ رن ار
1 ۳ یک 1 م گم«
5
۳9۳
کر
ابر 7 دل مر
2
۱ هه هم اون 0 3 میم
1 5 ۹ ۳ ظ دي وج وا
سیر
۳ شا ال ۱۳ ۳ ۳
1 ۳4 را
۱ ۵ / ۱ ۱«
رو یلناب ال 3
5 ۱ ۳ 1 ام ر موی ۱ ام ل ۷ سح 7
2 م2 و ۳ 0 زا ۳ 0
۰
رهم لیم و بر /
موی رس هام93
۹ ۰ کح ۰
۰2 2
وبا
٩ ا 9
تا رل ]نت2 | کم پعه
مر هه هم
5
بمستان _. ام
۶ج 1 ۳
روک 7 چرزورا اورو کیره ار ربا وی با تیگ
۲ 70 7 0 |
ی ار ۳ 1 ون 1 ۱ و 7۳ ۱ سا وت ۷ مه
(۳ 7 ۵ نج 6 | له 4
2 ونم و کاخ
7 ۲ ن ۱ ۱
۵ ( 1 ی خی 17
ر تست
9 مر ۰ ون مر کر
/ ز ۰ ۳ ۲ وه 2 س
۱ 2 5 ۰
ام یرای ۰
ات ولمم زرتیت ی 2
کی ۲ 0 ۳
۳۰ 3 سنا مزع« 7 چا بای 7
را ِ او سم ۳8 و ملگ
سجتط ون درو ۵ ۳ یه یم 8
کی امه مر ات لس مر شمیت
تم ام هدیا ای احرافنه
رو 2 رن ۲۷ ابید ۳ 4 روز لن رل
رت و کتیرنی 7 مرو ۱ 1 #۰ اسر
۱ ۵ | ۰
ل
۰ 1 ۷
4 ان
سر ۵
۷ رف وصرفرترو انب گرد ورب + ارام رم راکسا نان دوخ باق + سکس ی موع رو
۱۳۲ ۸ ان ۹ صا ۱ ِ
نا مه رس ۵ ۳ ر[ | ح.
وکام | آ مرت مب
ان 13 3 72 ام ۳ 0
تس 2 ب ل و ك
ما" #۳ ض نی" ۸ آلر
یگ 4 4 بر ۲ 92 ۱ ما
و 6 ۳ م2
تا 3 > وب آب نگ بایدر باکت
/ ۳9 روک مر( |
/ ۱۳24 ۳4
ری
زو سل ن بت با
2
و ورورا 7 تکار
7 22 مب تک
۰ 5
کِ
3
3 3
۹
کس«-/
کت
((
۰
6
1
٩ جد
۷
کدی ی
9
مت و
3 ۹
چ ِ
۰
۳
2 ی 2 (
س وی ۱
7 0و ۵ ۱ هه ارو تا
ی مت | روامو ارات ۸
۱ یا اش کت ۷ مور 7 از ۵ |
۰ تیه
0 ۱ سار ردشتتوجر ۰
۳ ۰ !الم 4 ف با ی
۴ می
ی ار رو ۱۱
.
7
۰
1
۵ ۰
۰
77
۹
۱40 4 ۰
۰
بو
بح
رت
زک سس
9 جک سیم
۳
4
و
8 ۰
۱:۰
هٌ_
۰ ۱
۰ ۰
۳ ۱ ۰
هسیک جارس
> «<
ی
سب
یگ ۳
۹ ۳ اس
6
ب
۰ 4 نم خر
ک ار زا * ۸
ه
4 ۱ #من / 0 5
بمسال ۱
1 ۳3
پا ۳
22 مت انا مر
)۳ 6 * 7 رل وت هت
و ی ناوات بای | ور
» ِ 1 ی 2 ۳ 1 طر 2
1 ۰ ۳ ۳ 1 مت ٍ ار
۱ * و - ۲ ۳ ین
مم ی 6۹ ۱ ۱ ۸
0 ۵ 4 7 ۳ بت ۳ 7 ۳۳
ی ی ۰۵ اج
ار رم ۳ ات ۳ 0 ّ و و لد
ام +8 ی ِ ۳9 زر ۳
۱ ۳ س رح
دفقاسطام يم ات ی ی ِ
5 ۱ ند"
جح
افش
ب.جخح
را بت
هه هب 7 ار
و ۳ ۵ ً ی ۱ تا ۱
رگید حح2
ی ات / . 3
باق یلوا یوار ورد ید
> 221 0 بززگصه مس ۱ مرگ زنل ۳ 7 1
۱ هی / ۰ لب 2
روت جوا ۳-۹2
۷۰
با را
۰۳
رت
۳
۷
۳
یر
1 ت
| ک یک ۳ رن ۵ |
ار سر
۱
بو و ص
ورحروتجروس و
مسا یی 9 کم ۱
مروت اور ارچرو|
3
1 لس 7 ۷
ب
ی /
اگا درعست بود ل یآ ۱1
ورن ود 3
لی
۳۳
ی وتا رز ۳
1
۰ رت
ی
1 ات
كت
۰
7
42 ۳ #ککار9۳ 2 داجس 9
و بان
ر مج ه ,۵0
ت 11 3
سس
۰ 4 من
اراگ کج اس ۵
« اج اجان
3
۳ و
۷
1 کم 9
هیا *۵۵ م
4 سم من
مت ۰ #موج/
عيب هچ
۳ ۳ /
2 2 ان
لصا وق
/
2
اجه 5
م4
ااحس] رتراووان رو
سر و سس اج مور
مان
۰ گ ار زِ ۸ ۰ و
۰ سي
5 ۳ 5 ۳
دح 3
رت رنه 72 ج 6
۳ ۵ بی۵<
9
۱ 3
رز
تس
۰
مدق رن رو
نیمات
۰ اد ویر
رو 1
39 یی
ک
1
9۵
1
7
۰
*
ی
رنب
۱ ۳ 3
5 0
| ِ ۱
ید
۰
2
هس
ك
ده
7 فِ
/
زرم یه مه
/ مه
جو سم «
برسمان
تج تچ
ما ۱ + ام
ارام و
ی ی ۲ م نی ۳
۳ ۹
وه انس ووو "1
وا
۳۰ ِ_۰۰ صت
1 ۱ م7 م1 /
یم دس ۰ 72
از ترا اه کب بر
ای ۶
ک رس او 0ب
جح ۸ میمم /9
* ستشت | ۱۳ 5
یه ت ۲
ی
۰
7
کت ی
4
۳ رک
وه
۷ ۰ ۵ كِ
سره
3 ۳ فهم -وو
/ ۱ ۵
11 اوه زا : 71 وی
۲ ۴ ۰۵ ۱
1 ون 4
1
۱۰
۳ ۹
۳
۳
7 27
4
روباکان
مه
1
۱
مس بارشاطر ۳
۸ (مسس
ما ی دصر
0
هر ۷
| ۶ 1"
1
وه : ۶ سس نصا
#ست ی تخس
وم
1
۱
1
۱
ک
نم
رک
39
۰
۳:
۱ 5
ی
9
ِ 19
اقب
۰
کر
3
یه
1
۰
بو
۵
۰
ی
4
و 7
کر خر #۷ 2 0
79
۱
۱
۳ 1 ۲ رن 9 2 ۶ 7 > وت
۱ 0 مرصرث ۱۳ ره ۳ رم ۳ | یه ۲۹
۱ ی ره راز تشر
م2 2 ین ۷ * موی راز بمیتگری>
ی" اسهم 9 1 4
ک سّ
دی ده +۱۷ وی 1 ۱ کی ۱
۳ مه 3 ۳ 0 ت ی پرس رتکد ببد
ره لیالس: رز وه تسیر نت
خی زرد ری مد ات یی
ی م۷ . ۴ ی که
4 جر هدیا نع مرگ
2 9 ۱ بل ۱
م4 م
۸ 0 یا ان
۰
ده
#۴ 0 7
/
شم
گ ۱
ی 1
7 ۱/۹ گِ۳
م
, معط تسش
1 حقا-/ ٩(
_ 2۶0۷ 2 ۳
/ نامیا
ناس نات
92
و اش ۰ 3 13 2۳۳ 9 ۱
0 ی ک ۲
عباوت خلاع 5 را ِ ۱
> مه 0 اا .
مکی 4 31 #
/
دب 1
سین
؟
۱ 0
۳
4 ّ 1 ح ۱ ۱
۳ ار ۳
۳ ۶
ج با رل
تک ۳
۰ ۱
۳ ۱
دا
۳
1
۴
۸۳
۱
۳
و
با
1
3
: وه تک
توت
3 مهد مت ۱/۱
2 ۰ "۸ "رز
۲ عم ۰ 1 ۳ ۸۳ از
هم 4 ی
۸ سا ارب
/ اش
تاش
ی
هه
ب
یه
۰
۰
ور
3:
۱
5
۳۹
_
1 ۷۲
سر وا
مس
فا واروا زاب ۱
۳
دروم ۳ بت 7 ری اوه 73
شم 7
ژی: ۶ 11 سك رویسر ولو
۳ 0 ۳۹
5 ۳۳ ًّ
1 ۱ 2 ری نزن و
7
۳ #۶ ۳ سس ۳
3 1 اه ور
من مرویرو یوس روا / ۳
یت ۳ ی مایم سور
جرد ۰ ۵ من ۵
ی نار 33 اور فاد سره
ن 4 0 7( 3 ۸ شش دید
۳-4 1 َ" 0
ت بمب اجنیا
ی ۵ و
| مه زج تص یز
هل مر ور 3 ِ_ م_
شت ۳ سا
جع لوا ور مر سک |
۳" بت ریز ۱
2 4 رت
2 وو
لورت ۱2۳
بر
۶ شوت
۱ 9 سر 7۳0
224 ۳11
رواک سم مک
۰ تلآوا ی
مورست ول
م
۷ 2
دز 9
هر ابا کم رت
وعشر # ح شم هم س ی
ی ز ول رن
2 ازبا رس ۳ /سیو
اس یه
وت > که ری
(۶
>
ک-
ی
۰
4
یا
ار
,2 ۱
70۸ ۱
۳ .خیم
۲ ری با 0
۱ ۰ 4 رون 1 سا افش هرد یشرت 1
و یز ك «مرسست| ۱
دیما مرو ۱
۳۳
ف ی
الب 2 2( ,سار
ض
۰
2 : ۳
س رن ار /۳ ۱3
سرت دی ال ۳ ۳
0 |سمبم مس وه ۰ ۳7 ۳۹
جرک 9 1 ۰ هد ده
ی + ۱ ارم/ الم ۰*۳« ۱
سا ۰ رم ام 7 ب
متد یکی ا ه ۵ 0
7 بت ای 2 ریم هم با و9 ۳
بی افو مسا مزر 1ب
4 2 2 9 رم مت 1 ی ۰
که رتیه ی و 4( 24 اس
|م هی سامهمسص(
که ری وم ش 1 2
اس ۱ مس ۳ را
7
۱ ۰ بوک
۳ لا 7 ۱ ۷0 ّ | سا سیم ۹ ک
۱ ی لیر سکول | ی
تم 0ص وراد ۱
وتا وود
مدرب با ی بزکار 2 ۳ ا ارعمط " 7 و
م نم 21 ۳7
۲ 7 هس مرچ 4
7 2 ۱ - ود رتکد
: و ۱ 0 ۱ 9 ره
| ِ ه ان شده * ریب
4 ۱ ان ان رت 2
0 #- س_ ۱ رن
میک
اسب رز رات »با جک رت
دی یل ج
۳
و
9
1 ۳
2
۳ شش کر نت 5
2
نز ۳ ۱ ۱ 2 مره مر 7
ی ۰ یت
۱
۷( سل 0 1 / ۳ ۳۷
وب پم ۳ نید ۱ لا /
3 س_ ۱[ ۳ ر ی
ام الا زلف او ارت | رنه
ی داشگ ی اد 4 ۶
19 - ر
سای . ۱ 3 رم
17 ی 0 7 »اک ۳ ۳۸ ی ۰ص
وف ۳ ۳
رو و م۳۳ دمک
ی
۳ ۱ ۱ 3 ی «یده پزدار ی ۱۳ : اي نا تسه /
اب رن ۱
افیژه " 0 له "دصر من رت
مره ۶۳۳۸1
0
۳ ۹
ض
0
۳
دیب
۱۳ 5
۳ ل ٌ 9 م2 8
س ری رت
7 0 / 3
مر ار و 3 ۱
۱ کر مش ۳۱
2 مورا ره 3
1 ز فایزر/۸۷ مه ۱
م ِ ۳1
اش
ما له اش
ت
3
۱ ۳
وم
۰ 2 ۰
و
/
7
۰ [ و07 5
ف 1
1
1 ۱
نت0« ِ
من
۱۹
۹
۷
ی
۳۷
#
ز
۰
0
1
۳
7
بل
#
2
ی
۲
6
ِ
۳
نا
4
۷
9 ۱
۷
و
مد
تخر ۵2 ۱ هه 2 |
ره جک مرو رز ای و6 :لاو لوی یی
4
۳
و
4
1
نَِ
۲ ان ناما 0
32
و
ا ۷
02
رتچ و2 بر 7
م
لش 0 ۳
رون رت او مس ید
73 7 مس ومو- مس مادات | ی هِب
مسا 7 امعوت یب
سك 1 7 یه ۱ مد 2 0
سر ۱«
7
۳۳
3 0 ماصل) ۳ ی ۱ 3 ت
1
تن سس ( یامد #۳ شاه کر
1 ۱
ارخشصر) رم ۳ + 2 2
۱ که 5 و
ج
هی
۵ ,2 ام ره اس
ود ! 2 ِ- 3 ره ار 3
11 ۱
قزر
2
هر
0 7
ِ«
-
ی
جح <<
ی
رد
۰
#-
۱ ۹
3 ۱
سا
بویت
۰ ۹ ۰
0
//
با را ۱ ۷
" ۲ رم
ای ۱ 7
۷۷ وت میتی 2۶ / 7
2 2 ی 6" سره ی کس نی ی
امه 7
و
بسا سر ۶ ۰ ۰
ی
۷ ۱
۳7۰ ۶ 7 ۲ 7
۳ 7 #۹ ی /
و
1 ا وی
یووم
ینوی ی
2 ضِ ۱ ی هو
ی تم ۷ رت
ی | ۰ 1 ۱
» ۳ 3 و 4 زْ ۱ / ۳۳ وه
2 وی رصت وسراریار ارر صن ۱
ی : ی
۱ ی 9 ِ ۱
مِ
۱ وم
۱ 4
1 1 ۳
۱ ۰ ۳
0۳ 1 زر
۰ ۴
+ ۳۳ بستاه
4 # 7 و
2 ب ۳ میا ۳۳ /
دوم درو | ردنت
رآ ی ِ_ هد سییر
۱ 1 مه ۱ ۰
د مطن
7 ۷7 7 /7 ۰
5 ۳ + جِ مر
ث ۳ _ ۰ 0 کت
چم 4
یروت ی ازلاع اووسراست لحررو
3 ۰ ار
ما
رم و 4 عم ای
م4بل ی 32 72 ار تاه ر
ال گر
ارم 2ج »2
/ ۰ ۰ 2 مِ ض 2 ۰
۵ ۲ : 2 ۲
مرسمه لتق
9 بِ ۱ پم +4 ۵ ط
2 موه
هه
ام ٩ باوخ
۳ 5 ۳ ۲
تب
,۳ ۷ 1 ۳
۹ رن 3
لا
7 ات
4 4
۲ ۵+ ۸۳۳
مرصایی تا ماج و
4
9
صرت ۱۳ 4
».
وم باو
متاخ کج ۱۳
۳
رحرع
۱ ًِ« ه
٩
۲
تا _
یم رایزام
۱
/ 7/۲ ای
۱ رل مره ه
1 2 سم 2 میات
و
و رسب" ت ربج
(9
با چنهجون 0
7 مخ
سل ۳ ات وزج
ری ام
4
۲ یز رم 7 ۱
ن
1 ۰
8 ۰ ۳
ت و * هو
2 ی ۳
کی مر
حعب ۰ » ۳
و
7 7
ی شا
ک ۷۳
ی
ِ
باون حوي
3 2
سوه 1
ِِ
ی
شنم شاه واه ۱
مت اضانتب گم ۱ /
مک یکت
/
یی ۳ ره الروی موز زر 2
اطیستم, ۱
یعس رت
۹ باسرراری۱۳
مپزی باورضا یس
۷ کت کرو
سر مه مه 9
ابروی وا وم
1 جرا ومست ۱۳
ی
مه هه ۰
۲ و مظ. ۱
وگ
۱ 7 ِ
بِ : ۳ ۹ 4
خی افرضزین,ربر ۳
ِ ؟ اوه و ی ۷
و وبا و ريت 0
٩ +713 موه و 7 بط مور
۱
کِ 2 ۳ ۰
ایاز و۳
رن ۵
سر
۳ ,2
ً ما موو
مضاون شب
ات |
/ یووم طِ
مصنّان ما تالا دم
کا جرا
و ۳ از 7
و رورت مره
مرو و
ار 0/۹
یت رن
کاس ۱
۳
تن( :
و2 مق
۱ ۴ /
امه لب ۳
1 اد و۳ فد
اب »)> ۱
دوانیاگ |
1
۸
۹
4
/
1
ال
۱
۰
و
۱ ۳ ۱ ۰
ز 3
1
سکن ۳
ِ
شک
و
9 چد
۹ ۰ سس
۳۳۹ ار ۲
مت بان مامکش 222
رین ار فرشا زر
ی
من .
مرن باب 4 22
پر ۲ 0
رقم حل ص۱۳ ۳
۰
1
۱ یرگ ۷
با وا بر تما 1
3 ۲ ِ ۳1 ِ 9 رک ۲
یبای ۳ ۱
رکه 11 ّ ۰ ۱
۳۳ 7 ۳ کات ۷ ۳ ۲ مزا
۰
اج
۳
۱
٩+
و ون رگ توت 1 و۱
و
کلم
1
فك 3
ار 2 9
2
و
: ی 5 ری ۱
ی اه ۱
9 اریان
۱ 0 اف ی 4 چ 4 5 ۶
۵۰ بِ او دج سس تِِ.
جوورس تشر و کو که ۳
9 سس مخ ۱ 9 ارس ۱ و ۱۷ 0
۰ چم کم ۰۵
لا مه 2 #مرو رو ور
م 2 گرد ۷ تیا | 4
زره هه سسرسته 4 || مه
ال را و سی انیم ۳
۰ ۱ ۱
«رنیمت اب رشاعت ز" وف ۷ ۳3
۰ 6 دی ۰
ون
۰ ۷ ۰
ِ 0 ۰ 4 ۰
۰
ات
نت
اس
ی
و3
س
ی
9 ب
خه دج ۳
۰ ِِ 4
او ده ۶ * ریت نب
۳ ۸ ۲ 0 ۱
۳۳ دی 9
بر ۷
و از
سسه ۳
میف
مسروست
بت فان
ظ 8 ۳ لهج لک 1
۱ بسا + ۳ 6 "5 ان
تب 4 ۹ از ی ۳ ۱
نان
اف شوم
تاس (ب ۳ بم
جر منایشم
1 1 ار در ون
نش
وس 7/3
2
ز
۷۹ ی
3 رانا
سیم 9 وی سا /7
ید مه ه4 وه مو
: ص سم
هی یادا هه
ی 4
4 مج
سب اب 0
ِ م م7
بت به حلعت |
7
0 2 : ی ۸
7۵۱ ۱ ار ه
بایوصرت ۳
شتا
/ رن 13
مج
ور وتو _ ۱
گ ۳ سم ۱
میم
1
۵ ۸ب ۶۸
زر دا 2
7
ود
]736
و7 :
رن ی راک ایب
بخ خ رونت را مر ۳ 4 و حص 3
تالا موی وان اما که
1 ود وس ۱ ۱ ی 7/7 مر 9 سح
۰ یل ۳ ۳2 مر 0/)/
کب : معسوع رو رت
9 رال قطرح ری گر ۰
۰ 2 ره و
و 1 ی
یکاخ ارت ور
۳ 6 ض ۱ 7 درل
و ارو بونج رز
و ار نخا همان |
و هس ۲ ۳۲ رم ۶7 مه مه | رال 12
وا مه ح 1 رک 2 از /
1 نّ 9 نت #7 ۱
ك ۰
3 ۰
۰ ۰ ۳ ۰ مبیز
ین «َِِ- هر وی جح رگن
۳ جچت جاگ و .2 ی یج
جح .- (ا ۰ گوگ. چت ۰ 0 0 كِ- و سس
و ۰ ۱
رد خر صسد ۲ وا له " ۳ /
1 2 0
,
مر 9 رن ۱۳ 1
هه
7 مه بوسم خی
2 1 م جک ص 2,2 سر 2 ۱ ۳ ۳-9 ری مچ
کم( یط کج 0 یر ۱ رت و
ابید ِ + ۹ , ب ٩ رب ۰
5 سسکد. 7 : ی تک و بسح تور موی جده) مقس
ا 4 ۹ ۰ 1 4 1 نت 4۹
۹4۲ ی *] مو/ ۵ ۱ م هم ِ« ی
)دا و نرن رش ۲ 7 هروا 2
هس ی ۳۵ و و ترا کیک
یی # 2 ]تسس ۴" درک ای هس ۲
۳ مب ٍ ۵ ۰ م ۷ عحنی
7
اه سر 4 مت
3 1 ِ 7 ۸ 1۰ 3 : ۳ مره 2
امن ای مایت ۳ ی ۳ و
0 ).۰ هم
وم
9
3
_
م)
ِ* یب
۵
ت
۷
6
سک
حَ
و
8 ۱
۳9
مه 9
ی
1
5
۳«
۲
۰
یت
۱:۰
0
۵
ی 0۳
۳ ب ۱ , کم که
7 ِ چم ۱ ۵ اه ۳ هه
جر و0 یکدی وت کر وه ۱ ان
اه #۳ ۱ 9 مر 4 ۰ ۳
۱7| ار ره ی مه جر
رح ك 9 ول ۱ ره ۹ ۱ نک
* , 1 و
مت م7 و9 ۵۱ له ی تلا 2
م خی ۳ ۱۱۵۰ ۰ م باه ۲ ۳
و نیم )* م۷ شور ۳2 ره ثم
گ. سر بش ور ار تال نا
۲ ار
در سمی سس ۱ ات
۳ زا
ج | ایعشم و 02
اه ور رازن
۱ هی ۰۵ ۵ ۰ 2 ۸9۱
۷۹۵ ی ده کات رن
اتوها ری هر ره ۸۳
۷ هم مب 70 ۱ ك
۹ ۳ و
۶[ یت
و7۳۳۳22۵2( 20 0اه ۱۱۰۱۳7 ۳ بل وب
ار رک را 3۳
7
2 ۷ یل 94 4 ۳ ۳ ۳ وگو
زر ین
ار
۸۵ ۳ ۱
۳
۱ بر آل ۳
چرمم ار ره
شر ایشا نکرمتا
شوش ادابم واه 72
مر( 9/۵ رس مور
3 ك ود ان ۹
دا لسک جر بت >
1 قرو نب 1 7
۲
و
بای یل |
72 ی 11 2 ست لا
۱ 7 9 # ۳ ۱ ۰ 0
ی سم 5 ۲ ۱
یت یت
رو ت و / و ۷ همم
٩ مه مور 0 حا اه 9 ۳
اسینیشمال: بولکساط بان
۱ 2 20 کی 6 22 0 9۹
اد ۱ 2 3 م ]مر رصم 2
لاب ۰ ۳ ۲ کت اطان مت
22| مهبم" ۱ 7
م2 +4 3 هه و2 م2 رر
۱ اوساست سم ۲ جنر وشي وه
۳
1 7 ری
با ۳ 2 وی
۳ 5
7 روا 7 نی
ای ی ۰ مد رک 1 2
ناگ رتیوت ام اورووازا رز رس هبار 2 92 ان
بوضان
بر ۳ ۱ # 5
ار ۳
ار هت ۳
۷۹ و ۳3 2 ۳ 2 س
| سووخرتژم۳ر
7 در مج
ارت
جه می همم
۹ هم و
اک ۳
یبن مور وا اه رد كِ
رز تا
7 3 ۱ 2
10 رت ۳-۹
۳ ک
بصسان 3
9 ۳۹ اه ۱ ۱
1 گم / سم ود یز ۱
۷ ی : ۱ یه ۵ وی
زر | مت ۰ رورت ۱
تن مره وما شم وت ۱
1 رد ی ۳ ۳ ۱
4 : 7 ٍِ بت ۳ ۱
ار ری ِِ 7
ال رو ۰ ی
۳ هه 13
۱1 ها
ردو ۳7 و ۱
۳ رده ل ۳ رگ
تاره وتف
و ۱ ۰ ۱ : ش ۰ ای 2 . ۵ ۳
۱ 0 7 سس با وه ۰ رت دا « 8 27 وه
ول ای جوم مضه * ۳-۹
رن و / - ۱ ۱ 6 هی
۹ 7 ۱
هی می
1
۰
اه
9 ۷۱
#ُ#ِ
1
یا
۸
شیر کی م9۳ ۵ مر
ی 2
کت
مر ۱
کی | 2
يم ۰
9 ۱ روز ۰ ال مب
که نف ۰ ۶و 00۰ 3
کت اس 7 ِ م7 ام ۵
کج 9 ( 1 ۱
4
1
1
۳
۱ ی« 1 " ٩
۰ را :
7
۳
٩
۱ ۰
4 ۲۶
۵
4
2
کر
۳0
4
۸
3
۸ ۰ ری
۰ .. ۰
ُ ۱
۱
۱
۳
5
۱/7
۰
1
۲
4 4 ی
س# رویز اه مزا کته
| 7 و > 9
مت وار م3 و سروتا یاوووه یک
۱ گهعا ومد ,| ۹۹۳ و 2 تا
ِ_ ی نگ بت هس
و 2 ی اطرزت /۱ 1 ۳
تست رذن مک لامش 7۳ ما
بر شوه | 0 لا ی
رم ار 4 ُ 0 ۳
ای ۱
# رلرسفلیروا روز این ۱ 9
ون ۳ یل مب #افر خن 7
و ال عم | او ض رورا 7
۳9 اب مدز ۸
۱ عزوتندما رد بستان- شم م26 وش ای 2
# دک
3 0 کب لت
کر
۰ 2 9 و ما
نت ت
۱۳
7 2 وووولت نس ۵
کرو
2
مک وا
و
وه
۳
2 ت 9
لا وت
۰ص
سک 6۱۱92
»9 7
6۳
م2
> ۲
و و
کر
7
22
اج خرم تم اجک
۱ ۳ ( > حصر ی
اپسمم»ه و لها یحصی | .۰ را وا و رووصا و کي ی
۵ # +۰ :+ مه ۳ گ و
( ورب . 2
چن وه | ۰ تن رد تم
با حِ
یک یبال رم ندرا جي
۳ ۹ وج
[ 3 ,91 ۳ ۲ که وی
0 ۳ ری ۳ ۱ ك بو < ۳ 7
ح ۰ ۰ ۰ ۳ ف خی هم
من ه نم و
ج | وف برع عاملپزنراطیمباه | سکره >
و وم او 3 ۳۹ ۳9 مرو کیب
0
:۲ دعلن دبا شم ۳ 17 ی ی 11 ی ب
و ید و یا
۵
0
ی
1*8 ها
3
ي
۷
۳
رل
3
> 1
٩۰ 1
5
5 5
21
۱
ِ
34
۶
39 4
۰ ۹ ۱
۷
۱
2
3
۳
۹
۰ ۰
2
14
ی
»
۹4
رم
مه ۰
2
۳
5۰
ن
4
کم
۳
4
ن
۳ ف فش ۴ 1
فرح و روج سس 7
یک( وه سم | ند
۹ 7 71 جک بر س ۲ ّ
۱ ۳ ب ح و صوله 1
6
۹
۱
6
ت
کیب
"و
ِِ«
6
۶۸ ۲۵
ی
/
2
دست بد 5
برض(
۳ پ
1
3
۳
م۳
۱
ای ای
۱ :
فد ۰ ۱ ۱
م 2
بل ۷
رو 227*2۵( مسر بت ره
۳ 74 17 زک رم رم 2۷ ۸۶۶
له 5 ی -
۳ وک مالس
۳ الوشت ۷ ده 3 2
/ ُ ۷ ۵ ۱
1 ات ۳ او ۱
ل ر 2 | ۷
0 7 تامسارم متا 1 ۸ رو 7 سو ۱
7 71 مه 2 ک و ۰ من | هه ۰
7 ال طرور و شمه | .۱ س اسر
7 ۷ ۰
0 ۲ 1 ت 2 داب رز 3 - :
ات م 9 ۹
2 2 1 راسووی! 1
4 ۳9 مسق سهراشر نان ۹ 0
۸۵ و ِ
۳3 0 :
یی ۰ 3 1
۳
كِِ 9 9 ِ و
ِ میک ری ۰ ک ره المم 2
مه توت
خی نوماه
(ج لس
8 ی 97 5
8
۱
۳
9
# و33
9
اف
۹
7
2
هو
یا ی
: ی ماما یت 5 ور ۳
ح تب 9 _ 1 ش ۳ 2
م9 و ری" مرو کب هشیر
ی
۰ 1 ۱
مسژم و 2 1
درمتا ۳ 5 له #۳
1 + داب 3
#ِ رش 9 ۳ نان" 7 وس
ون بت 5
4 .
تس 9 م۳
و جات 7
و
مت ۱
9۹۹ 2 ور 5 یام" نم ون ۳
ی یت 2 1
ه ه و
مات که اد : 2
ون ۱
شوت ۰ ِ 4
۶ و وک 1
0 و س کمن ۱ ۱
رم
7 مه
۳
0 7 کرو اکا بیان دشت و ض ۳ ٩
6 ۳9/۰7 ۳
له تشر ی و اسان ونوزا
و ی
/ ۲ ال م روز
شتا ۷7 ۳۹/۳ 0 مر ور و
۳ ین سترا۳ر شمش امردمر و۱۳ ۱ دنه ,
۹
جک اصاوون ان . وین ی
بت یت | ام که ما |
7 42 ۳ ۰
2
تن
۰ 2
۱
۹9 "۷
۳ ۳
9
۳
|24
4
8
رد
4
.
۳
و
کسام
5 سا هت
هه
ی
وه
17
1
مب
> //
۸
ای متس با +
۳9 ۳۳ اب
۳ 5 2
ی ما 0 ی 31
3 ی اف وا
2
۱ ۴ ۷/۳
۳92 ۳ رگن مه دب 3 4 1 گرا ۳
7
۵ رنه راک
۹ 2 شور و 2
و مم
2
رس کم
# ۳
ایب ۹ و
نریاب
۳
یال
#۳
ب
4
7 ۳2 ی ی ۳
هک چدات۳
او ۵ + ی
ده
مرو . با۳
و ی
ای رون
۳ ص و 2
ما 7 ۲ له
دورن ۹ 4
۹
3
1
2
۳
۸
۹۹ :
6
ار ۰
اور 0
2
اانگلی! ۰۱ *
۳
)
۳۹
2
#
۸
۹
کرد
ار
وال یم
بوزنون؟ 2 > ستض 2 ۳ ۱ سر سک جر ان
0
و زوانس- جا 0 ح
۱
۱
۱ ۱ ۳ ط ۰ ۳9
0 و اج | موو ابا وروو ۱
پا"
| ۳
سس ۱ ین ِ سعف|وبان ۷
ره ور ۵ هه
بز: وان پارواویه2ه اول بر وت ۱
3
رز | لس تکنارداد هت راوری 1 7 0
۳/۵
7 ۱
تاجن نت نمی تب
ی بم 6 3 ۳ 7 1 ۸
9 2 ی 9 /
ط ۷ با ,لصم
ی ۱ 3 ت ّ_.۳ 5
]
۱
ِ 11
5 از من ۱
۸ 7
و
هه ی او :
ت
1
۱
۰ ۱۳
فُ میت مرن ود ریت با ح لس مشق ش نع اول دشفی سح یس
اول
یم
۱ ۱ مر
ان ن یه |
0 3 مین 3 ب
۵ مه ن
1 و۸
4 س لت ت۱۳ ۱
۳۳
لمصلی. 13
و یرل
۲
مرو ق ی ار اش
7( »۹ طه
4 4
۱ هر ست
مه مه هه 4
ان 7
روا اهوم وسور|
جر و 8
ریا واری روی
#7 ت ۳
مس هم اما رب
٩ / / مر
و 0 / ِ
2
جوورا روکبد1
۳ وک 4
تون رک
من
|۳۳
معرلباشت م و
۰ م عم هی .
۱ سم که
کی مه | ؛
ع [
ما
ار تا مب 0
ی /
را
ا و ۳
۳
1
کب 3
۱ ۲ ۳۳
0 2 ۵ / 5-1 4 یی هت 1۴
71 ۳۳ ۳ 7 و 2 ۱
تسه و6 اول تس ووووا
س ۲ اصد-د۹ حص9۵(«۰-۵ لا ءا #۳
92 ی ۹ ۰ م0 ی کلم مب ام
4 » ۰
یلم دیاین
مت ۳ رو تمرم 1
بش 5 فا م
۱ 7۹ ۱ 5
/ 4 ۱ رسط وه وت ۷
۹ ۱ 72
مس و
امه ۱ رو ۹
و وی 3
_ رد ۷ ۶ ۳(
7 9
۷ 7
و۳ اک و ی( و رو زو هروس سس دروکر رتست
ول ۶2۱۳
هر ۰ ۰ 2 77 ی 2
ی رهم > یک
۳ و و
با زگ باه ی
درون مرن یت
مرس
۱ گر یدهم م۱۳ 2
0« مه مرلو م ی
جر ی وچ 1 وت زیم
ی چا سا
5 7 روما ۹ ۱
2
۳
ربمت
۵ ۵
۵ 4
3
۸
5
یک
۹
۳
3
۷
۳
5
۶ 1.
۱
۹
۱۷
۱
۳
ِ
0
3
۳
۹
4
3
یی
ن 1
4
| | بل 7«رن
که ویو ار
+ ۱۳ ۰
,1 ۱ ون
ماج تکاا ۶ ی
کر
۸ نا لا و |
یا 2
تّ
5
۲
ِ
۷۱
۳
0
۳
۳
ی
>) 7۸
7
7
2
مد
ور
ارچرشتم| ی 2 ۳
9 م2 بر
. مب
۸ تس
که
2 ۰
60
ٍِ هم
اک
ند ۵
بر
ِ
-
۰
۱
۰
۹
4
۰ ۳
ی
مر
۰
9 ۰1 ۳ م۰2
رای
7 1 هر 4 مه .
۳ ور ۳ ۳ ۱۸ 2 ۳
: را ی 2 پا 1
9
من تال
۰
مسر
ف
ف
یساس
۹ ح
3
1 ۰
۷ ۰
اب
2
مس مر
وس دا دایز پر تصنوعا یکسا بقاوع وش تقو لاو رو
3
1/0
و
پست ما
کچ
ن
ف
9 شوه 7
ق ۱ ۷ ۳ 3 )۱ ض 7 ۱
2 ( رل ۱ ۷ 4
3 جه ای وله ۰ [۱ ۱
اد مس
و
و
4
۰ 4
5 7 ار
ح را" ار ۱ دی | ,عه.
ما" وش
1 1 9 1 | << -
۱ ۳ 2
راب
منت
ض ۳۳9 هم ِ//
تک ریز او رو را ۹۱ زاس | 9
۱
۵ تج دوش هکم رز هر |
ود روش
مرو( یی و
۱ 0 از ار ای
صت 9 ۲ ۵ 4 ۰ ۰ بت جیگ
۱ ۵۵ با
0 ۳
کی
[ ی
۴
"۱
َ
ک 1
16
5
ک
۳
هگ
4۱
۳
ص
۱
۰
۰
7۵64
21
1
گ
۳
2 وت
,۳"
۳
1
ی
۰ ۰
۹
سک که
کج وت
3
٩۰ 1
بذد۹9۹:
۵ 0
4
"
۹
۷۰
۹
ثِث#
7 ولگ 2
2
+
ی
1
سپ ؟
۰ -
3
9
5
ش
مد روصم
یج
0
1
(( ۸ اد مس
تن ششترانم 3 و ۷
رک 4 ۷ باس
مه ۵ ۳ که مد من ۶۳ 7 ۳۳
5 ۰
ی
بم#( کح ابا
( ,مه و ۰ ۱
0
0 ۱
3
۳ ۱
0
ِِ«
ه
با
3 رن لمیستا اه امه مر ۱
4 ُ 0 ۱
-
ف
بلاخروورود دبس مه ما
0 سرا
۰
مر و هه سامت
رشت/ «صرت ۳ مر جاک 8 شرت
اعل 7 اروت
ی ۰ چ
1 ۰ | ول
۰ 1 ال
سجن
۵
۳+۸9
تن
ِ"
۱
۳۹۶
زر
4
1
حم ای شرت دا دا ۱۳
و گم
2
۸
مار #7 8
مر
و
۷
۳
ز
ّ
موی 2
مر وس وگو 1 او
ی
کی
:۰ 0-1 مه ۰
وه ۰ ید
4 جد ی مه"
۱
ی
۱
# ُ
ه ۱
۱
هح_
۱
"بو
42
27
,
4
۸
جب
م۰
2
مش
12
و جر
سك
ی
۹ 3
وا وسعیرو ۳
۱
کر
۹/۳ 7ص شم 5 ۲
7 و تست 9 3
۰ 34 س
5 د ۱ اه
۳ د1 ت ِ ۶ ۲
راز او قح مخت | راو ٩
2 مات اور س ما | ول
۵ ۵ هن و من 5 1 ۳ جن و ِِ
ف_ 0 و ۳ 2 ۳ 2/۸ ۳
۸ 1
هم
2
۱
چیه
جک ۱
1
۰۹
جرج رت 7 س ده
9
۳ 0
و
۱ 7
1۳ 728 ۳7
0
۵
ولوازیسیل
یب و تس
"
0
۵ فر نی رس 7
زیر رلوو
هو
دک
مسر
جوا مار او ور
۳
۳ رن رق
۲ ۹ بومساان ره[ ۶
۱ ند ۰ ۰ سّ ف 2 م2 میم سته
۲ سس نس | مه ۳ .۰ ۱
و 0 ات
۳ 3 سا هی ۱ زد ت
که ۰ نف ۰ 9
1 و ۳ رو و راو ۵ ی ابا وسارن.واو
" ّ 7 7ص
+ ها
۳ مان 0 ۳
77 7
9
۳ 2 م۳
ین رو
ورس
۹ هت
۹ 4
9
14 ۳ 9
۳
۰ ۱
تک تب هه
0
2
1 ی ت ۳
کر و 6
6 ب عت
که
۹۳ اه 7 سم ۰ یش سرب سم
۰ ۹ ۵ ۰ ۵ ۵ ۱
ی او زره ۱ ۱ ا راو سرت سیر
اه رروروسم|ع مرلو
۹ شمان رَد 2 مرج و کم
کی ۲
کر || ,۰ 1۳
یت ۸ ی ام و وو وال"
ش ها / و
ف _- پروجر9
۳ اي ۱ کی
۵ سر
زب( ۲
2 تس
۱ | هي ۱ ۱
نی سا ٍِ- 7 |
نت
و ۳۸ و ۳ ه سل رد ۱ 3
مو | هم 9
لتیار کِ ال ۳ مت ئ
و * 4 ۱ و سس ۳ ۳
.2
مس ده «
1۰ براه
هن
ره
بت
حح ۱
م6 ۱
ما
۳
ض
مج
۱
2
۱
تِ«
.2
5 3 ء: ۰
اب کیت رد مسر
ک
مت و زجایت مک
7 #ب ۳ ی ید
۰۳ 5
ب
تخت سور
۰ ۵ ۰
- ۰
«+02
۰
متفر و ۰
وج
- 2
4 ت چِ- تّ ۰
ت 3 ۳ ۵ ّ
۹
وت سیرک یوم
مور
۳
در مقر 2 یتنس شت اب نو
۳
۹
|
ول ۲ ۶
۳+
۳
وت مسر ۶
۳
7 1
-
۰ ۰ می م
رز
+
نت سره سس
0 ه مظ
مرت تشه
جریا دای وضولینست ۳
0 ۱ حآم ۱
4 ۳
ی 39
۱ ردو ترا
دارم
| 2
کم ۳ 1
اک
سس
س 9
۶9
ره ی
هم می
1 7
شمحا 22
1( هی ۷ ۱ ح ِ
سیون +مشرژ/
نی
ی مر ریا مق مره و
ما
ات۳
ات
۷۶ ایسا ب
جات م۳
2
۳
۰ ی 2 )۱ 2
۱ ما 2 اون ۳
۱ ۱ 4 7 و 4 ۳7
2 3 2 ی کی ۳
9
الم »کج موزي 22 /
۱ مر اوه
اپ دبای 4
3
یچ 29 ۱
7
4 9 ۱
۰ زر لاک ۱ یه م بست بت
فك
۰
۰
۹
| :
(
3
2
+
هه
22
1
۲
۳ 7 1
لز رن 4 و 3 0 ۰
۲ ۸ 3
٩ : ۸
۲ و یک 0 ۳ ی
| سری/ ی ست 9
2 1 م ۵۵ مه م
یک 19 رز ۱ ارچ م۶
تم عم ۳ ۷ " :
میک ۰۰ 1 ۳
خی
ور :
0
9
0(
-
4 1 //
کت
ف
۳
دم
۳
ت ظ ۹ 3 ۳/۸
و ۵ سب / / ان ٩ ۱
سا ب گت ۱ ۰
مخ اهر زاشای 6 وش سفق(
ی یز ستی و9 مت
0 ۰ هم ن 7
کر را هم ۹
۳ ۸ هساو اهوم جبه
و ۱ ۱ ِ 4
یک مد ورد )۰ 7 ۹ وت مت یک" ۱ 4
۳۷۰۰ اص/ ۳ ۱
3 1 ۳ ی ها هه ۳ 71 فا
دج ار ۱-۲
یگب ۳ 2 ۳ و ۳ 1
ید 1 6 2 کی ۹۳ 2
و
نان یرم و پم لتیار
1 مر ۳ ای ظ ۱ ای 9
با م 2 ص اب 1۳ و س )»لس 1 9
1 1 1 4۵
ه ۳ ۲ ۰ ۵
۱ ۱
1
س 0 ک
۳۹2 ۹
23 3
9
۳
تسار م4 مه سس
> تك
9 یت ۰ ره
> ۹« 2 یه - چ
اک | .ی ره
رت چا که کر
و ۳ ۰ ۹ ۱ ی که
جح اه 4 رک خی
حج وود وق یک
امه ود ح 9 منت
۳ ۱ ده . ت-
| هه و
- 2۸ ی حِِ >
امسر ان
م۳ و
>
۱ : مه بر رل
أ ۳ ۱ مج
ام ۰ ۱
| 3004
۱ 9 ۰
مت وال
سج رس 1
رید 2 مد
2 2
اب ۱
۰ ۱ ۱
۱ ۹ ۳ #4 ده ۰ ی 7۳
اه ۳ مق
ی
۳
مر با ۳
نتررز * ( 4
۹ یو برجم مج مدرم زب
هوهجسرو زو
تم "رز
۳ ۰ ۰ 1 /7 ۱ اس
وبا سوت ال
۳ 4 ۳ ) /
۱ ۳3 ۵ 1 ۳
س 7 ۳
یی ۱ ۵ 1 شر هه مس
رواژوتت ان
نک
ی
سس ام
7
نی
۱9
۳
۷
۸
0
م
3
؟
م۸
8
2
۳
۷
۲
27
ِ
ب
0
م۷
۸
3 ۰
4
۱۳ ۳
یه ری 5
وم
8 ت
3 ۵ 3
۵ که میک *حمم «
و ۳
و ار » ۳ ۹
9
ع) ۳
.۱ ۱
۳ ۲ ۳
تِ
3 اینر صصفت جفاست مر
سوالشت مر ی #۳ ِ ۳ ۶ 5
هی یکاری رب جنس
4 01 63/ 2
ِ_ِ ی ۵ رم ره
و دس م49 ماو وس
اس م7
ارحص و
ِ ۳ و ۱ رعش | رد
2 تک
اتسور مر بت ۰ 2 ۳ ۳۹
ارعا اروت تا این 0
سیم رام رو مول | * ت29 :1 رن
۱ ۳۳ 0 و رم ۱۱ روم .
رووهه مات گر کت 2 ان رد
سا + ۱ از : ۵ م۵ :
پر ۳
رس لا
۲ با ۰
: » مرگ ۰ ۰ 5 7 7 ۰ مسا / 7
ص9۰ ره یی صنج سب ۷۱۷ ۳ جست9ي خ اج ۳4
4 1 سح سس سا سدع چم جنر هل -
۹ ۶ ات رل
| عاال فک ,
" 0
خسن ررض
11
۱
۳
و پم
و نو
۳
۰
ِ
2ص
م و وروت
4 -
3
4
5
۰
4۰
2
۰
29 0
ی
۶
ی
تسه ( ۱ ۱
۱ روما
چم ۵ 7
ف
--
۳
نت
۳
5
۷
( رس
5
۳۹
ی
۷
نی
ح
4
ال » ی 2
۹ ۱ ی
مارا وا ۰ آساوا
سره روا( ي کرو ماو سا ۸
۱ تث و 6
منز دعس ۱۲
2 رن
4 ۱ :
اک و هی دنک | مر ۳1 ما
ننوی-نوروو ت 1 همست لیر وتا
سر
1
۰
7 ی
۳ ۱۵
0
فا
ی
۴
3
اس
؟
۱ [
ّ
-
1 ۰ 1 ۱
سر ۳ ۱ تست ۱
ار تم خر مرت لول رام توت توح تلاو رم
اا ات
خی ی ۳
ای م۳ ۳ ۸
که و ۳ شرت ِِ-
اس ۷ مه 92 7 ٍ
م ۳ و 1 ۰ ۳ ۱
بودج 0 مزر فا ییا مورمچ تب زوم
۰ ۰ ۲
۱
۰ ۸ ود سس
۱
ب وبا ی 7 2
۱ سا
رم ات به م بمستران
0۳ همع 0۰
36 و و 1 ارت
کر 74
ترش رید ریستشوی
ان و ۲
رتناک ۳ لو گ
۱ ارم ین
دوز »| ده تاک | 1 2 یه
وتو بر
۱ موز ود تور رو ۱ و
محلوا* و رو سر رانرو وه کر
سرت 7ص /
۰
اارا یات و
۳
۲
مس 7ص
ی
کم م۶ 6 6(
2
و
مر
مت
مک رصقم (ک
7 "۳ / ۰ ۱ ْ
لا 0 0 او ۳
۱
۳ ۱ » .۲ ۰ ار با ض 5 صبسسری//
۳
3
ج
۳
۷
3
۴
7
9
۳
ن
ی و
3 ۱
و
3 ۰
۰
۳۹ :۱
ی ام ۰
3
۰ ۱
3 1
۰
سر ور
۳
هو
مر(
۱ می
77414
# 7
| ی م(گ 2 ۱(۶» کم ولو ب 07
| زر ارو سوورگو
2
(2۷
3 0 2 ۳
۳ 3
2 ۱ ات / 0ِِآ:
9 ۱ مک 8
ارت
عووسلیوا یواک ان ا انم ووتویه
کب مسر موجن 9 م2 ی توت ۱
ار وراه سس
+ بانب ریت + باودل وت رت
اعرقا و ط_
سک ری ات ,یبود یلیر( ی وموشتا ع ام سا
۱ . ت 2 بان
7 ریت
ام کب
0 دنبای
2
شوگ
کم شاب ی ۰
یچ
ٍ. 0
4
میت لور راز 7 م2
ِ ۵4
سوه
مد وا ر۱۳
0
۰
و و متسه اجک ٩
ئ_
ی ار مظ
0 11 یز
ی .۶ / 1
۰" ۰ روز ۲( پا
2 ۳ ار 1۰
#۷ 7 ن/ ۷
0 2 ۱
ش 0 ۳
بش _ ۳ -
رت رم
را ده میز 5
۲ ۱ ش) 1 ۳
]| یناه
یچ رو ۰
ی ه
مه ۰ مار
دنر
رخ
5 سیر باطعز موی
1
0 یم 2 ه
سا یسنان ما لت در 7
2
جر هم و ۳ر
کت
یدصت ۱۲ 2
1 رش
ار -
۰ مم
5 و 6
۱ ۳ ۲ را
و
4
ی اس
1 ن
7 4 ی ۳ و 0
ایعا تلو 7 0
۰ ششک لك [
وی مورا درز
۱ ۷ ۷ ار >
۱ اا ۱۷" ۱:۳
) ۹ ۵
نز ۳ 3 اق
3 #9 را 4 7 س
1 0 ص ۱۳ ان
0
ساب
یی
۷۳
گرم
رو
ی
قدی ت۷۲ مک وصرت ۷
جر
4 شرس
(تح 7
/
8 و 9
۳۹
اب
ب 1 ۶
ایس ری ۱
2 س 3
۱ ۱
توا + رعد ۰
ّ دنه وه ۳
ی
4 ۳ ۳
|
٩ -ِ ح
تب
) رسطیرص من
۹ ی کید (.
الم ۳۳۹ یج 9 2
ی ی
همان ۱۳ مضات ۳3
رد
رک
71 الرجچ 2۳ (ک
رت
وارواحعف
5 ض
۰
/
مه
4
۳ ر م7 ون ۱
۱
1۷
کی
2۹
۵
۳۳
سم
۰ بر
۰
یک 5 ه ۹ بت
گت 5 | > راو
حرت» ۳ هه مد هم
رن ی یی "7
امسر 5 و ع
1۳ ی
۳ تب( ۳ 2 چم سا
۵ اجه
و
4 یر 4 ۵6 ۵0 ۷ ۸
۳-1
+
4 ۹020 و
77 » بمست | :
مرص وی :
اک رل و۳
۷
دِ۴
اس م۳/ مس ۳
40 دیا وال
ص ۱
وی 4
3
ور مج ۳ ۰ 2 ۱
و > مه/ ۸ ۱ #9 ۱ ۰ ۲
4 1 یدای ||
تاه هرن ریعبیسنا اریز لبیل م/ ۵ وه 2 وف و رب ۱۳
۲ اوه ۱ م۳ ت ِ ۱ ۱
: 9 3 ۱ ۱ ۱
۲ 1 ۵ج ۵
۳ 0 ۱ ِِِ
کال 4 ان ۱ ۳
5 ور او ی کید
۰ م2 ۱۳۳ ۱
۰
۳
>
۱
+
۰
1
۹
«ِ
۳
7
92
2 بت 0 ۱ تب
۱
9 دص هت ض اس 71 و(
7
ج و
کی بکهتا ۳
رام
که
/
ً ۹
9
7
۳9
ِ
مه
ی
|
۰
هَ
۰
به
۰
۹
4
ِ
اف
.۸
3
ار سنی م۲
ین
4 9
ات۳ مک 2 94 ی
رم سای
نف ۷
۲ س ۳
3 ر*
6( کم کب ۳
,۹
ت
۹ رو
4 مود 4
4
1
2
4 ۳
5 6
مه 2
هب
0
٩
۷ 3
۸
(
۱ /
سکف( یتح 2(
رورا
و 9
4
0
رد ی کلم یمور" .۰
: ی
۱
۳
و
3
۳
وگل
۷۵ ۱
۵
۵ 1
م
و
.0
مرو وتتی ور ۳
ق ۳
۵ 4/ هِ
4
#
4 مب جر 7 4 ٍ ۰
بلج نمرون
کی جج ٩
بت ۷
چم رت
2 هد
<<
4
۳۳
۵ ۰
ف
7
ف
۹
رو
و + ی ۳
ّ مو اد من زا
2 ان( ۷ ی
و 22 ۵ رم 2۱7
مت س 1
۱ 9 2
ور دک
5 وس رس
, اه ایند زک كِ ئ
هت
۰ ِ
وسموم وی ست اس لیا ۳
ت-
والیس تکرح ورش رورا :
جرج 6
6 ام و سم مات
مره و00 6 ود
18 ۹ و۳ زر و
مه می ص
روت راما
ای وید ازداتلشت۱۳ .. موزل مورا
رازم ار ً ِ
۱ کت( ۱۲ هرد 0 بعاس || سوواگربان بای دورت! و
7
6
یم ۱ 5 ۰ ید
رز
ایبزارگان۱۳
بت
#9 7
با
۱ 9 ول الیو
ِ ۳ ۸ از ره ی
و کی )
۰
ِ(
ی
ک
بل
4
/
ما
»رصن عت
4
1
از
۷
ک
ان بیان
سرفت
۰
کی 7 مور ای م۳ ۷
۰0 4
ور م
مشخ 39 ال ۱
از
۳
مر یا
الم 7 مه
رت مر ۱۵6 | >
0 > ۱
م1۸ اد ری ۱ یک 7
۵
مر ۳ و و بای >
3 سس 14 ۳ ۷ شش ار
رم دمم" 0 ۱ 7/1 0 زل
4 ۳ 7 مس چ 3
0
ارحتم | 9۱۳ ۹ ر 1
۵ ۰ ه
1 وت رب
مم۳ 7
: ام
رف 0 ۸ ۰
مر 4 ام ًِ 5 تا ۳ ۳ 5 ۱ ۹/1 71
هه 1 3 > ۳ اد ۳ /
5ج مک چا | باه دک چه || رل
باس /
۱ ۰ 0 :
۱ مر 4
لرا یا با رهروصص |
ی ۵ .1 4 مه ۱
زه. لثم شل ۳ عال ۳ تم 3 من دی 7 7 ۱
5 ی ٩ ۵ " ۰ 4 4
۳ 2 7
تری ان وه ور
! ۸ هب ۸ :
صویتم* بیانناممصشست/
ومع وت ۰
۰ امن ه هن موم ر
۰ ۰ ۳ ۵ . جوافعش ,۱۲۵
اذ ما۱۳ سر مه
1 ۰+4 و یلو
ً 0
پچ وا 0 7۳ له 9ج
4 07
الق متجوبات بواباي3 , کشفاز | ۳,۸ نذیرس فلت( رن کربکروم,بپوستان 4ب نگ ده
۱ 3 ۳ رقرا
رووروروشت ابا
۱ ٍ * +م و
۳9 ود
مت
رتطويي
1 ۳
دی کسن ۱
2 مه || + (
ارو و و
مه 4 نج تِ
با
س 5
ارما مدا
دیا ساهرلممع رو
ید ده
*مو ه ۱
م مرا وا
۳
هم ۳
سِ
#
میت بیان کلر نبارست ۱۳ اس
ار لاه ام
چم
مر رشن رای ۷ ام 2
02 م9 _ مج ۰ لور ۴ سا : ۳
۳ ۰
نا ۳ ۳ ۰ 7 2 ۳
نفخ ۳ ۸ 7 ی صعری 3 ِ / مر
4 ۳
ایو دنه لام از
7/۳ کم ث# نّ 0 7
ها یل
]هنن سوره #
ات اه 1
۰ مها تا نج ۲ ودرا
4 راز
!ال ی تز و
- 6
19
۰
۷ پر پر( ستان جنر متس 79| یه
ال ی من وکساو وا را را موسر سشوو
7 9
۰ ی
۳ ۷ ی من ۹/۹
۳
۹
۰
72
م
۱
۸
7۶
4
۳
و
1
کت
1
۱
71
4
1
ک
3
وج
4
ک
۳
۱
2
ود 2
وتو
ی
وه
۳
1
4
۱
بمی
۹
7 ص
,.
۱
۳
[
۳
1
ی
2 ۳ 7
فی
ای یز و دی ون ی وی ی
۳ 7
ام
ار ِ 7 5 ی ۳۹
۱/7 / ب ۳ج | سس لا با / مر بر
م2 92۱ سوام و۰۸۵۰ ۱
9 2 ۱۰۱
یس ما مر
3 مه ۲۱ ۶
و ۶ رن ۵ کر دور 7
" بگ بت ص
ی 9 ۱
]۵ نک ك ۳
منیی کت ۳ 0 ی ۱ 1 مه ۲ ۲
یه ام ن 4 علت/ شش میرم
۳ 6 0 0 2 یه ۵ ۱
۳ ۳1
از ۳ 7 ۱
ط ی ۰ 9 یم 4
۰ ویب < ۷ / 4 1 ۳
کر ار( کت ۱ ,0 #۳
ج بت م ام | مه رم همست
ی د رجانسانم وا او رات
+ | 5 7 م2 مم ۵ اد
هد أط 7 ابر «وازمم ۳ 7
مه ما وک مت را مسر تا
۰ 3 7 ۸ « مو| ۹
۱ 7 ِ بسا :| مممحالج
ی سا 5 رجو ست ِ
۱ ۳
1
تث_-
کف 7 اتب 7 وی
ی
عم 3
2 ۶ فاسها 7
ای بعش ره مرو و ن
نایور
ی
۰
1
جرج جر لوصو رصم
5
۰
۹
6( مک
۹
0
مرو
ب
ات
27۱22
ظ رلک وم 4 4
ری
عه ۲۱۸۲۵۸۷ اک سروک
مستان ۳4 دح
1 ۳ ۵ سیر [ 9 ۱
9 رو یو :3 ورانع 2
۷ ۱ روصم
ما( ی موی ۱
4 یج ور ۳ زر
وی ابانیعت |
ین یک | چگاان» لت ودشر ور ۳
52 َِ ۱
۷ 9
ی َِ
ی
ور
سس
, ۷ 2
1 | ج ۰ (ه ۳
جم «ن ۵ را ی |"
مق 2 مورلی2 ۳ ای موی |
و9 رز 2 رک 1
و
باچچ ی موب هز >>>(
كت
(>
۶
در
7
دبیم
|
۲
/ 4
"۵
۲ نه
5 ز اعد
۸
۳
ویک ترچ"
یت
۰ 2 ۳ ۶ ۳ 2
۳ ار
با کت
ی
ّ
مس نینچ رهم وا رضم سک( 1 جر
2
۱ و #, 9
با لبون
وتا لن
و کر
این ومد تاره" مه ه |
ان
۰ ۰
0 ی
س )۲
7
با
علمت
ه
2 4 هچ مه
کرت روا روا رو 12
شوم ار( ی
۶ بارس ی
م۰ 0 7
ری خرن
مب
۳
وم ما
۰ ۳ ۳
ار
ِ اجچس ابضم
س و مه م0
رسد ده
4
1
۹
۳
۸
۳ 7 ۰ 0 2 ۵ 2 +۱
و رل /تص( رد ما وی
۳ ن معا ورای! 2 ی 9 ی
۸ اه 0
۱
ر
سم
4
1
1
بر و۱۳
۳
۰11
مادم 9 جرج ۶( 1-2 هي
ب حدم ۳ 1
ی هه ی ق 2
7 وا در مت *
لت یه
ی را
که موی 9
0 تحت
۳ و تحت
8
5
3
۵ .۳
ِ 7
4
و
ور و
۶ تسف اود۳
ای قک
0
و 9 ۳ج ()۱ سیم ۳ 13 ۷
م_ ب
ری تقو مرو سح ره
و بعوا دی ٍیورکا : 8۳ 7 / / ِ ۱
و ۳
۹ و 5 9
۰ و 4 ۳۹ تا
5 0 ۲ 4 سب ذ ت له
3
7 سب مس
۹۹ 3
در
مر
3 1 ۱
گر ..
ی ۳ ۷
ف 9
جر تم ۳۳ "وس ۳
ت 1*1 / ۲ مس
2
ک
ی » 6 9
۲ مه لو 4 ۰ ۰
کی 9 واووودمس و 2 ی
4 ی 0 ك ۱
ی ۷0۰ - سره
وله
۰9
۳ ی(
ری اشفا وید
0 ۳ مپادروریازم<
یز فعیه ۷ و وکاواود۲/
ب که ۱ ۰ تک
وب زيم
۱ 4
رده سامت
ِ
مه هی
0
۱ ۲
0 مس ات مشش
0 ۳ 1۹ 7 : ات
از جر رال ریاس رو ۸
بت زنط
مق ۱
بت 1 72
ی 5 7 4 ویو
: وصای افو
ب و
9
وی
9 زر ور
ه ۰ ۳ ۲ 7
از
1
له ه/ ۵ حصو
لیا وگو
ِا
نا
/
لو
ای ۰ ۰
+م
۰
4 ۳۷
مر سور
ی
سا
رون
س_
هي 2
7
3
۵ هی
/
۱ ۳1 د 2 1 ِ
مس ٩ ۷ ی 7 مد اج 3 ۰
1
۱-5 و ده 9
2 9 ۰ 79 ۰ ت ۰ ۳ 3 0
و + ی فك ۰ 1 1 و |
4 7 ( با ۳ ۱ ۰ ۰
رت ۱ ۰ ۵ 4 ِ سم 2 ۶ ان
3 مچ یب جر ییا یرشت بشت کر "یار ۱ 0 ای وی و ۱ 3
٩۰ ۰ ی 2 22 5 ند ۳
۰ ۱ ۰3 واه 1 رد 25
مد( مر ۸ سرت | 5 ۳5 9 2 ۱
4 2 ۲ ۰ 2۵ 24
/
4 چیی. مج یی د یی ار و لا ار ال
تست دا ی و۳ ۱ و
ی ۰ کش
یت اس مد > .
مود هد 25 سم + چیه هکرس
مر # ۷ 7
1
42
1 3 2
سین 7 1
له و ره
وم بت
9
/ فلز 7 7
وب 9
ته
زو ۳
ولوح 5
:
سس
:) | مه
5
3
۹
3
ء موز
۷ 3
خ ُّ
۱
1 4
" ۱
۳
۰
۰
ف
۵
/
۸ج چم | نوت
جخو بل
َ/ ۱
بل ی ۱
م9 7 0
۶
اس وا
1 زر ۱
۱ ۱/۳
«ستابرانیم۳ر. درو 3 مسرت
۳
یلاعت
مان
۳
مر
ه هن
مر
.ام ویو مر
79 سا / جو 1 ۳۹ 4 سب
تج ۷
یر ۵ ۱
کس با ۵ مساست او
ی ی
ره 3 / بونج 3
نیبب ۰
۳ / ۰
جوتعرصری ۲ مرت سروامرون
8 موصوت| و
ِ]۳ ۳ مه
۷
۳
2
1 ِ
۳
1
۱
۱ ۳ اور ۵ ط ۰ 4 ۳
7 2ب مش 5 مر کل دوش با ۳
سک با ۶
سر سس[ بخ ۷0
مر بر و 5" وم کت
۷ ( ۳
ی
ام مت
لیر ی ۳ روک و
3 ۰ ۳3 ۳ ۰
مم
یر
۳۹
1
۳
۳
7
۱ )۹ ۳ ۱
سّ / ۸
۹
۱ ۱ ۳
1
1
4
2
د
رازم
یدصت ۱۳
۳ ره ۵ | هه مر
تس
تا رصفتم
و کف ون
حم
> 7
مسج 2 ند
وان ِ 111 ت
مش ۰۲ ۲
و را
۸ ۳
1 دود ی 3
شام ۱ ۱ 5
۰ و وب 3 ۳ 1 ی
۸9 ۱ 1 0 1 ۳ 9 ۸و 5
خطابم, ۲ و
می 4 ۹ ِ« ۰ 2 1 سرت 0
ست 7 13 5 7 ی
2 +7 ص 7 تا ان 7 از 9 مر جک بر
و
3 , 4
۳
3
رت ۲
۹
39
:۰*۹
3
ی
ت
1
/
19
3
جو_ هم
رک ۳
ی ۰
4
وو مر 9
کف ار 2
ضا کر
۱ ۳۳ ای ۳
2
9
4
۹
در فک
اس و
2
7
مت
تج 1 2۳
ر 1 ۱ ۳ تور ۱ خر سره تا
۳ بل 2۹ مر 2 حذگ كت
۱0 شین 70 7
2 ۳ ا رورت ۱ وت "۳
94 و «وسالن اهر و رک واو وی ی
اه
۱ ۱
و لرسوو یا ره
م تج سم 1 #1
سم ۹ جک
ی
تاک 27
2
تست 5
۱۱ مرس | *
مت ار هه وه ۵ وس | ۳ ۱
میتی || کوا و۱39 مه د ط
4 ۸ م 1
۳-7 2 تّ مد ۹ 9
نف کت عراوتتیراا بط ان 3 1 ِ ا 2
سب اب ۳ صاخ ابیسازه)
وی مه ۳ ۳1 یل وا ث
ی اس و خر اد اد
یه أج ود و ریم ال خاستدیپا وس /
۳ ۰ 3 ای مت میم ۳۳۹ ۳2 وف م4 ۳
ات ملاس مب سامت ابا
کب ِ ۵ فِ الا ۸ 1
۳ ومد سب 9 ۲ ۳۹ 5 ۱
کم ل ۱۱ خی
رقم ل خیش دش مت رین دض اور داعم شزرو سکیا ۱ انب
ی
[ کت سین کر زر کرو
م9
مو
7
کی
۰
ره سک رت
- مه ۳ # 7 رز
جنر وان دول
ی چز
5 ۲
۳ رم ی
مر ی
ببپب ۳
مب
ی
تا
7
۱
64 رک
۲ ۳۳ ۳
1 9 ۱ موم
7 ادچیرم)
5 ارانق !دی اتمه ۱-۳
صه
7
و صمیو وت سر
۱ ۳ ۱9۳
تن
2
م
تج ۵ چگ
0 ۰ بط ۲
۵ ۵ ۵ ۷ ۹
عم
اد
2۱ ۰ رب ی
ان ۳ رس شه نم
۳۳ ک بح
شتا مد
۲ بت 0 صب
1 اه
۱ ۷
رجیه
و یبابک ۸
7 (م
7 ۱ 1
س 0 لول
رباع ۶ اک و جر
۱ 0۳ ال :
7 0(
و 2
: و روص وت 12
مذمت تمرف ایصورت نمی ۲
سس سم سس سب سس
7 7
کر
*«
تمد
به
۱
۷
باب
ره یم
ار سر
مه
۰ ۰
۳3
۱
تروییعان شب
۲ 9
۳
۱۳
۳
رو وادایراو؟ شاد از رت رم 7
ابا که _ بط 7 ِا نی و ۳ لت 4
نا ی چهج رای مب وج تس
شنت ایکا |
ب م 4 210۸۰ ۳
7
فر تم 1 نِ ۱
ی
تن رها مد ۴
۳4
1 یت
6
حِ
0
۳
۳ تب
ی 2
ف 72
تب
2-۳0 بمب
یه
چ ب 7 2
شتییوی:
نت
۰ بِ ۳
ت یه
.
۰
فد
صب<
5
7
9
۳
4
( 2 ۹ و /۷ ۱ 0
1 0 یبتجم ار رن فا 2
رن یا فصو سر ۶ لل 2و 72وی
از ۴ و ۹ یی 1 / ً ۱
0 2 1 3 ححص |
٩ وب ی ب ان ۷9۵2 ۳ مس ه--۱۱
امه اجه بشما و 9
۹ یک 9 ۲ همم ك ِ دصر 1
ی ۱ و4 زر سر و یم رس وم ۱ ۱
۳3 ّ# زير و۳ 7 سس سل تتسد
اش 13 )۳ بان .
ورین
1 کاروار 1۳
ول کامدامجی باراد مرصویت» سفت؛ مزای بو
را ۳ مهم
یط 9 دبای وت 0 سا ام
ره 49 | 3 سك 3 /
#ن 4 / موز م- ۱ هه ۹ 7
ول شک
انصاب وروی ۱ رور دوک
,تفر یز
ترا
ام
جر
مار سقت #۷
7 مت
ور
ی مدوب
۳ (#ساضی سس ۰
۹
ای
سم َِِ _-
رت ۳ |
موز اه و رو
لامرن
کی
۰ج ۲
با
2
ْ ۳
زره
۰
6 ۱ فلز
را ه ۱ /( اه
1 ۵ ۳ ی
ئٍ ۳ مه ۳ م3
۳ ایا و 1 یت
1 ۹ ۳ من / 4 ۲ 3
4 بت سک رکه > ی
و ۹ رت و ده موی 4 کی
9 م2 ۱ ِ | تین
ور اترواری ۳
: که تم
ِ مج وه سشت 1
ره
1
مش شاه
۳
۳
9 (
۵
۳
ی
۳
کی
۳
ِ- 4 ی ۱
در تیان اف
0
۳2 9 ۳
سس اهاوگو :کال ۷
: ازج تس 9 1۷
1 مبیرواسا
بط
ق 5 3 ۳ ۰ ۳ 7 ۳۷ 7
| تم
۱ رن 1
من ۸ 4 ۹ (
کت شم ی 113 ۳۳
۱ ۲ وس ان 4 ۲
12 ۵ 4 ۳1 ف
۳ اطر ۳۹۵ تمه رمع
ده ای ی رم
من ۳
1 ۱ ۳۹ 0 و۱
و منوداوسماری 3 ۳ 0
مرن ان ۰ ۳ م7 7
۹ ۰ هن 1
لا وس ن که 7 3 مر و مط<
من ۱ ۳ ۳ ۱
ت
( کم
۹
2 2
1 ی سر طل ۰ 4 7
9 ام کاطرل »۷۱ ك 3 س
0 سس 9 ۳1 ممّ هک ۲ رد تس
| اه و میس ورس
مک ه من مم 3 م موه و
مت وج ِِِ ایازم و رو ریسا م۱۳
چجِ / 1
ت- مسبت
کی يا موسر تا رل
و سس 3 ۳
35 ۳ ۱ ۰
حّ- / تِ_ِ ۶ * مو 5 #0 4۵ 4" 1 نب
وی 4 ۵ 5 ۳۷ ۳ ۱
و ۰ ۳9 ۳ ری
گه متا حرت» ی ۹
می ه
۳۷ ر ید را
مرک زنلما ید
منت جر 1 تام مهم ۲
اس نت ۳۰ جرب
4 ۱۳4 + ۳
افو دوبک ماو 9 ۵ (
۳ ی ۳۳ ما 2 وتو ۱ ارت مت
ارام کی او ور 1 از مر مر
۳ ِ ۱
۳/3 وووار۳
1[ عبت سب
۳ وی ۳
ت مشیی کار 7 کت
۳
تخر
هه ۵ یل ۰ ۰ 1 و و ن مس
0 موه لمتساروا ا تشز
۳ م۱
+ سر ) 7( 2۵و »
۱۵ سسوم ّ
ای رش 1۳
۳ 3 ۰ وا رضم دا 3
1 3 ۱ اس میم ۷ کچ دتم رت
3 کار ۳۳2 2 3 وباری
5 ۵ ك رز یت ۰
کب که
۰ ۱
۴ اف مر را
۳ ای دست م۲
ک
نگ سم
سب ن ی جمیزنو وا م2
)۱ ت
۷ <
تم
سح
ری
مه
سم وج
ی
2
بر ور
که
1 7 ور
1
3
مس
عیه ۳
>
وی
ی
: رح
5
۱
زب
و
1 1
0 9
پیت
۳
مه
7 ۰ تچ ورس
مد 1 اند رما 9
۳۹ ۱ لطاسرم بمو وگ ۱۳
2 2 ش مس 0
۱ یدوز مش روز 9
7 مج ِ
رز
و
2
ات وی ککرار اش ۱ ٍ
۹ غرشاده ل بط ِ_
۱ شم کر ( 0
من از ام سم م9 ظ
ای 3 اجه
رن شب با ۲ ان
نان بارس چم 4
۳ 3 2 م
۱
و اد ال 2۳
9
جح ام طخ رسمه ها عصمی.
۱
3
۳
۰
ین
۹ :
3
تم
جح
سس ۹ ۱
۳ 2
0 اک
ات 9
دعر 2 1
ضٍ
بع ۰
3 19
0
زر
۳3۹
مت |
92 2
ی ۳ ی یت
مه بساق ۲ سم بو"
عا عم
7 "۳ کاب
س ۳
ب زرو ایس
مر 9 اه بت
1 1 9 9 0
0۸ص 79 عج له
۵۰ ۹ 3 او مر
سوم مرن ۰
4
از ۲ 7 ی 1
7 ۹۳ 1 1 4
4 مم پ #۳ ۱ ۱
1 ریا سر را وو کم
۰ هه
هه 2
الق طصاج لا ندیه
م۹
۳ ۰ کا تال
خارز ع ,کل
او دروهرولی »ارو
۱ مش
1 ۳ ۲ 1 / 02
۱ ور کب 00 5
۱ 1 سنه و
۵
4 ۱ هن 9
2
9,۸ 3 ووو لس 7
اه 3 2
« ِا
حد ی
۳۳ ۱ مهس رشاو 9
انوس
ال محر ارس
ی ۳ ۱
( ره اقب
۳ زامن
3 موافشت ِ_
و
۸۰۸۱ اه مکچلررک|
نم 4
۳۸( 1
وکا
4 حسی او 2
7
4 ا۳ ك
ره روا اد و مره
س م یز ح( ردنا
اک اي ۳۳
کس کف ۳+
2 /7
۱ لت وو ی
کش( زج ,و ا 7 بجلمیس پم | جی
و رم مد من
رف ور مه ۱ ات 7
ٍ ۳ 3 م7 ۳ 3 2 4 2 ۸
2 1 7
سیرووی ض رس وی 4 7 رو
ا عب .۲ ۸
خر جک صیا جض ورب رج وب مج سم <؟
تاد رن ۱ ام
ایس سور و ماد
مد ۳ لو رورت و 7 ۳9
2 ۰
۳7 ۷ 2 3 ۷ خخسنوللم
/ ٍ ۳ 2 ۱
بل او روصم 1 2 روز
و0 #7
7 ۰ ۳1 ۳
ازور اس ۰
ی سا ی
۳
مه رم
جشت" مد |ام ی ۸ ست ۷
۳ 2 ۰ 2
وا تسج ۱* ۳
هر مد مب اس رو وامب ره
3 صفحا شا
ب
1 +
ماطات بات
ِ : دلی لا
۱ مسا خن عه ام س
۳ رکو رآ
۴۳ "سشل, 7و جض
سس
م99
۰
5
ِ
۶
۳۰
و
هه
۲ کی
چاو <
:
س
۷
1
4
مش 3 -
۷ وم زور ی
0 +
اه ) / ۱/۷۵ ار همه 9 مب
ام وا ۳ ۱ |ساها ج 7 م / س سار
0 ۸ 9 ۱ ل دج | مر سیب مر ۶ »
20 کل ی کت ند ۳
۳ مان 7
7 بو 2 6 که
سارت -
ف
2
۳ شّ
۳
1 2
۳
3
۹1 3
اه موق ۱
+6 الم سم ۱
3
۸
00
2
-
۱ ۳ ی / ۳ ۳ ِ
2 مت کر
۷ ِ . 7 ۳ ل م# 0 + ی ف
۳ 9 ۷ 9 ی 7 ۳ تس
مت ی
مهار اک و رسک / | یب
٩
سس ۳
بای دیارآنصرتجان ۷ ۳2 کت
۳ یط
ی
۳ سجمی رنب ّ
۰ مم 4 4
1:77 »0 2( وب
ی
که 7 ۵
3 دج
1 ی
(ظ کب 3
بش 1
ا"ّ مسووعیراچبام, فازیلان" ای
1 ل: کی ۳
ییادز
که 1 ۳ ی
| ۰ ۵ ۶۰
۱ 18 که :۷ / رم ۳92 ی 8
وم بت < م مم رنه ۳6
۶ ۸۵
۱ 16 3 ۴ او ی و" الا نان
۱ ۰ ۱ ۰ ت هت ۳۹ پل ۰ ۰ ی
آ] ۰ ا ان را ۰ ۳ > ۲ حعت» رز ایکا
۹
٩
رسک
۳ هِ 1
وت هت دوه سس ث_-
م۳ هه ترآ
ت رن
3
۵
8
8
۳
| ول ۳
روطب
کاس مور ما
۸
ی
0 ۲ 1 ِ مه ۰
<۷اس۳/ نیما وسوا راو شب 7 مس ۳77 2 ( >( بسسالن ک--
رم
تم مه 4
مرج اه صیشص و
برچ و و مار زج(
ی
)
9
۲
هه
نبا - ۳۹ ۳ 2
۰ هه کر | ۶ کم
| 2۶ ف/ ۵ ( مان ۰
مر ی ۳۸4 ۳
۳
ما(
ی
ب 4
1
تس
0
1
3
یم
جح وی ۵0 لا سم ۸(
3 3 شام مج *( ۶ جسه ی 0۷
۳ ۰-1 ۳2۸ ۰
۱ 7
ار ۲ ۳ 6 . تج س 1 بان 9
۱ ۳1 4 !ریک تفت سا زر 7 ۰ سِ
۰ ۵
۳
4
۳
>
حم "<<
تک بت
وجین
۳
۹
1
فت وا
۳
4
1
5
!۲ #( هس هجوج »,سیم
کت جک
هک ج
ج3 ۹ ی ات
سم مشب زو نک نک
۹
۳ 3
1 4 مه
ت :
۱ ۱
0 .
[ 0 ۳ افص او
ی
۱ ۵ 5 ۷۶
۱ ۱ 3 حج
۲ ۵«
9 ۳
۲ و
۹ اه
۱ 1 ا سینت باه ۱ ۳ ۳ رل ۲
ِ # ۷ ۳ عه ی و 7 !
تنل رز 3
اون / سب اس سح ۹ همم 2 رم 1 ۱ رز ب#-
دا ۱ چج هد کر ۶
7 بابرص را ری ماو نت ۲ 2 ار نا[ لس( و ک و
۳۹۹4 م9 و و 0/0 مج یچم اف دک ( کی یر
4 ور اسان تک کی ۱ ۷ ۳ اور کر 1 باس و
3 / 0 ۷ رز رم 1۲ و لد وروت
۰
۰
7 3 سس از
۵ ت
ی ۵ ۰ ۱
ی
۴ 0 حی ۱
> :۳ دی
۰ ت 4
۳
و ب
ی بت
چ 2 ۰
نصا ن وروستص 4
1۳35
1 ۰
۱
وی 2
جازم ه وضو
4 لمح و فطل یز و
روا رو 2 با
9 ۱ ۳
۱ 7 7 ۱ د لت 1 ۰ ان ْ
۵ ام ۵ ۶ ۱ 7 ۳ ود ۳
یزیا ل زمره
۱ 2 ۱ ۱ ۴1 1 ۳ 1
سر
۸۰ ۳۳ ۱ ۷" 4
0 ت
3
۰ [ ِ
ی , ۰
۳ ,
: ۰ «" ۱
۰
۲ ِ ه
دم ۱
مرت ۱
4
۳
2
چو
ی«
50
3 5
4 ۳
3 ۲
رجا
زمر
9
8
#-
رکه مرن دس زوم ۳۷ کلم تس / 0 ۱
كت 5-7 7 0 : ۱ ۳2
و سّ ۳ 1 ۲ مر« رتیل
سس ُ موم هر ٩
ری عرستولل ,| .
ِ ص ۱
۱ 3
ار و او ۳
0 ك تک
ارم «ننکا
ال ۶ م2
3"
۱
کف زوین بلاج ی 9 بر و کی( سس ی
0
:
۱ ۱ ۰
یو ۳ ۵ ۵ سح ۱
9۳ ۳2 0 ره ۱
او سس 7
مو بت |
یا جع" ی ۱
اي
۲
۳ ی ك ۱
تن
5 ۱۳
رت ۱
رح 9 یی ۳5
۸ج تا بح هی
۹
زان ۲ ص
ات ۱ 0 م ۳
/
س
2
(
هت
1
تاو بط
0
۸
1
هم
؟
و
1
سم ن بمسنّان
دی بعر تن 7-3
۱ سرد
۱ زر ورا رکستد تَ
تس مد
۷
۳
۱ هن
ب ط
۳ ۱
4 5 ب 4"
من 5
کر از کت ور ۳ دض
و ۵ مه 9 1
0
2 1 (ک 7 بس ۱7
ی ث ام ریسا وروت وت
۱ 2 لب وک
ت ارچ حصي رو
7 ب مه
که 9 یه 7 8 ۲ 4 / 6 ۲
ردنا ید9
4 ای ۰ 3
۳
1
با [۶ زد 1
۳۱ 2
: ۷ را
1 بح || 6 با گادصدت ۱۳
وچ
+ مه
ب( »76۷۰6
ت
- 0
سر ۰
مه | ۰ خروم
سگ هی وا ار( 6 ۵
ی 2
ی ۱ جوم بشق! ِ
سم
۱ بو 0 که« ۲ ۱۶:۰ سس ؟
با نیت که 1 نار مرگ۱۷
کر
ده
1
4
" ۲
1 /
1
8
۸
ت»
ی
1/۹
تا ٩۵
ایک ا رن
1
| ۵
| ود
3
ه 1 لوا ر| 7 اون 02
رد
او کی ۳
یم [ هو من جع _ . : ۳ :
اد ۳ ۳ و ۰و ۳1 ٩ ۳ ۷ ورس( ۹ وله 5
۰ 4 ت- -ِ ۷( ۳ 23 یم عم 0 مه امحت)
ود __ 3 ه هه ۰ به 5 3 آ و ان گت وم
5 ۳ ۲ . ۰ 3 4
اي رز ی ۸۱ سم
۱ ده
ی :
که 7
۰
ک
ت
2 ی
)1 ت
مرن تم
رو روما و
۳ ِ 2
8 ۱ ۱ مجعی 9۶ ۳۹ را
۳ 2 ۸ ۱۸ ِ
ف ری ام
بِِ
۰
۹
ث
.1 ۷
4 ۸۳ 2 یه 4 ۳
/
چم
ی
تب زوسن وب ور 1 رت هم وا ۳
3 حا 6
۳
تس
ره
2
0
5۹
هد
رو جوز
امس
ِ
كِ
چم( 9ج ی( موجه بذک
7
ت_
جن ۳ ات
۶ اه اک
۱ عال/
۶ 137 ۱
وتو کر 19
۵ ۵ 7 ۳۳ اس
بوک ی
4
ی ۱
۵ ۱
۳ ِ
روت ی («بِ19
۵
۰
1
ار او هت مه
م۳ باس ۱
1
0۳9 - ۳
۳ /
_ م [
از مر ۳
مي ۵/ 1۷
و ماه وت
ارس کش طم 0
تست فلوم
ی
یی 0 ۵ 1
7 ۳
(وهرچم
0/4
۹
ت
۳/۹
۳
9و۰ ره |
وی 7 0
/ ۳ ۷ -
س و و ش
ال
7/9
ت
5
مر
7
3
اروت
۵
۱
7
ی«
3
۰
م69
ری 2
۹2 ها مج
لیات | هد
اضر ۳ مک )۱۳9 1
کرو سس |
ام
۱ اواو جد
۰ ید ام »
7 2 ٍِِ ۳ 2 4 1
/ ۷ ۵ ظ هن #۷
۹ م9
سس . مد هت
ثح«.«««۳ِ«_«۷
9
7
ار
و
دب
تک
ِ
73
2(
ت
ام 2
سح ۲ و | كت
با رون 9
0
۱ نخان« 7 توت ۳
7
جوم تیش روک
مور 22
و
سیف سم ۱
نش ۳
4 هن ی 5 م سر | ِ
ار
فک
۳
۱ ۲
۰
۱ ۷
۱ ؟
۵ 1/0
و
رب رک
1 ن#- 2
۱
الم کج
۳ وس مه
3 4 ۵ مه 0 چم
۱ ۹ ۱
۵ 4 هیج< 4 ۳ ی ۱
هجو هج 6
۱ سم
سس
صد و سم / ی
تک ۵ کی ص۳۲۳
4
۳۹
بح ماک (گ 29
ری مه لکد" ۸ ۳
#ستان ۳ اب
۴۹
/ اجاوت پا ار مه
ام هلیم
ایس رش ت۱۳ میرب راب۱۳ ۳۹ ۷ /
هت 1 1( ۰ ۰
اراک را ار هه
۷ ۲ 7
۱ مج 1 7 ۱ الق 29 م۳
ری ۱۳ ۱
مج" عط ۱ 4 1
2 1 4 ۰ ۸
اا۳۵ ر ( 79
ج سم 5 + سم م
اسارازیاوا
یو و9
ّ 4
یزاب رک ورام دی
92 7
سس وود
۹6۹
۷
۲
ی 9
"
۰
2 م ۷ 1
وق ۳
۱ اضعا »وه زمره ۳۸
مس تس زووز وجین و جوا
ب ۳ ۳( > || ۱
اه مر ۸اسلا "۷ ۰ ۱
نت ۳-3 مات ۱
1 ۱
7 7 مح
ک
۱ ۱ 1 ۹ ۸ امنهر شا اما < چم
7 ۳ ی کم مجسنم
0
0 7 9 ی
22
ریا میم تب
أ هت
ص زنل وه ۳ که
ی هی نز
و ی
سار هي
مد ی
2 و 1 7 ۲ تل
ویو ۳4
8 1
۱ ۷
تال
۹
1 سٍِ_ نو
بسال ۱۲
ی 2
م2
4۰
2
۱ ز مه
۱ ی
0
7
۳
9
گ ۳
5 کادرت ۱۳
۳-۹ ِ
از 17۳ 97 71 با یه ۳3
7 دار مقر
0 و رز و م۱ زوم »تفا
3 ت تا ۱9 تلو۱6 ۳7
۱ ۱ : ۱ کی نیم ۵
ان 2 لا ۱ رل ی
0
۷ ۵
۱/0 1 ۳ رک 0 9 ۱ مب
۱ له رد ۳ 0 ل زر تمایق ۱۳ ش ۱
۰۵ ۶ ۱۱
رز تا 2
سر ام م۳
| > گان نا ارو کار
مرو ده رف رت
هل و رات رو ۳ صر2
7 ید _ 2 ۳
وت ود > ۰
۹ میژر 0 مه مر سا
خر دیوید ۹ َ
یک مس تشه نز 4 ۱
ضَّ هگ نان 3 4 1/۷
9 سر ی ۳ ۳
تمهت ی ۲ شب ۱۳ 1
مه 0 و ۱ ۳
۳7 تسه ]همم وید
ی وت و9
رت ی ات / حم اج ۲ ام +7 ط ۹ ۱
9 # یخرس ۵ م۳ 0 نف وا " .
8 و ۳ ه ۵ ۳3 ضِ 6 ۳ خ عی
#9 7 ۳2
۱ 3 4 7 1
اس ۳ ض
جک ۶
ت-ّ
حَ۹
ی و
ض »
7 2 زره
سروک یووم
و
4 خلاس۲ ۰
تا چِ 1 7 ه ۰4 ۹
6 دیا سید تاذ تاهابجعبی او بستانست »رین کر مرا لکشت ساحتدنوا شم
وتان 0ب
3 نی ۲
۰ ر 7 خر رتاو
ل ات[
و
ی عطمتا
مر
۱ 2 ۱ 7 ۳
س ص۱۲ 7 م_ّ
: ۷ سا
4
1 9 ۱ ِ
صرصسصسصسصسببب ۰.۵۳۳۳۳ ۰ . سم سس سس سس نت
یمرو رت اک
رس ۵ | ۵ | ۳ 5-۳
لوح چم از 1۳3 سدح
7
21 و
ماوت ویبان ی مه
1 و ۳ ۱
10 وه مر و 9
4 64 0ص 0 ی شم
۱ 71 رل م7 7 ۳ مه 7
2 کیب امس وه ز ۳
۳ رت 0 7 ۱
۳ سس ۲ تس مسا یروک اش 9
۱
۳ ارات | می| ۷ /
۳ ۳9
۳99 کی ورن 3 3 سّ 7 کر
7 6۱ ۲( کی( ۳
۳39 کی ۱ »7۰7 یار" 2 7
0۳3 ار 7 7و #ر- 1 دوب
4 ره 1 7 9 یار
۳ کب و 7
1 ۳ وتا زا 7 از 3
و و7 ار نتم وت تم
یه ۱
وه 460
۳ مد
۱ .:
5 ۳ ۱ ژ
وا ار سح مه
خم ۳
ز اس ارم 4 سس
اهاز ارلروع 2
۱
۱
ور ۰ یج ۷ ۱
ی وال
۹ج اوه ۵ | یه
رک
4 0 #یر
7 1 ِ« 1
4
وتان
هی ام 1۳ 2۳" مه
ی ۷ 9 2
م4
درم
3 لزید > ک
مرلمرو هسا میا تیه
_ ض
۴ 4
ی
اه
۵
ِ
ح
-
3
۸1
1 اور ۱ شس 0
سر 1 2 دک ی و ی 7 ۳
مره ال ۱ ۱ ۰ جب 3
۳ بر ام وس ۳ 0 ۸
6
ره
وب
۳ 14 ۰ یا
مت ۹9 ۸ ۳
1 1 یایب و ۳ ۳ ره
و مرها رش هروا اکتا
۱
۷ 7 ضّ ۱9 1 ۲ ۱ ۳
۱ مد
اس مت 9
نم / 72 2 ۳9 ۰ و
استرعزر بلست رگ سابنء ۳1۳
0 ۵
بت از
ما ترس 0 جوا لسن شرا ره بصتنات
۰
لش دم تال |
7
,۰ 7
۳
۳ | اکن نیاست | ی شرنره ۱۲
۳ سا
1 موی ی ۱
۱9
4 ۵
1 ۳ سر رک بمب صا
.سس ۳ ۱ مر ۷( ۳ بر ۳ 1
#۳ بش 1 ۱ مسر دب رو
ی ۳
۱۱1
ما ان ۷ اک ان ِ
ب
۱ 2 ۳
0 | هر اهمگم "٩
ا مج ۱
مه
6 ..
4 9 معودتخ ۲| ارتیم ِ
۵ هله لو امه
و
مرو سل و۱ م7
7 7
7
۷ ۱
3 ان
13
۰
تج :زا اد
۰ 5۹ ۳2
کشت و۶
وی
۳
روا
7
و
۳
هی ۹32
ی
نگ
کم ۱ و( 3
7 9۰
رن
۱ ۸
9 من سم
_- 2
کر ای
۳ 3 س بر ۳ مان
مت
5۳
ان کف
دج حدم اه وت مرچ
3
۱ توت ؟ 3 ۳ ۳
9 ول و ی
[ هو
درو میس مس 5 ۳ ۱ م92 من
۷
مان نس جاور ر!؟ ماجواری" تم
حِ ۳ کر راخ
اد و
دای ۳ ۳ ی
و ۳ بش و | 3
اى ۵ ری 7 رف 3 ِِ
ام سرام لو | و۶
ق
93 2 سا
۳ تن اعد "رهلک و اه
بای دصرت ۲ ئ ترا ۶ :
و ۱ ن 020۳
۱
ای خوناز۱۳ 1 ۱
#« 9 ی ازجا رگ 7 9
5۹ شٍ ری
ام ی خن ۳7
م و رس سروس و ۷ 7 در
اس رم ۱ تاه ۱
ی
1 71 رم و مش لو قرف خیم
ظرو 9 7 یبتک ۳-9
کر ار کت سر خعه
7 ۱ ی 4 4 ۱ 72 1
تسه ۵ سوه زو ت
24 | مر سم | چهگ
9 رت ی 0 و جچب ی
پر ۳ ی و ه عقف که
12 سوام ۵ وم و | | لو 2 و
4 6 | ) مت
5 هیک یک
موجه نی ججت
3 م2 مک
نو با
#7 خ ی سس رز
۳
هم
ج( 2*7
شیلان۳ رم ِ
نِ ۳ ۳۸
کیک ستووسازرووو
۱ 1 ک ۳ وج 13۳ ۳
۰ | ۳
۱
5 2
کلم ۳ ۳
. ان
" ۳ ۳ ود
0 سای ۳
و
5 ال ود اي
۶
وی
و اور یی 5
و ۴
ی 1 / رز
گ وحورش ۱ ۹ ۳
اه مس | ما
6 کارا لیر لوا رلوسم د 3 1 7
رد ۱ اج ۳ کت 3 رل
ِ ۱ ك ِِ 7 ۲ ۱
1 و ۳ ۲ رخ
۱ ار ۲ یی او
سا رو
۱ : »1 لین |
ّ ۲ 7 2 // 9
س
او ِ
صا صاماون ۲
و فلوم ون وه رت
و او 7 م
باس
من
و 7 کاب (#بي.
2 : یبد
م۳( | 22 7( 7
ی
1
۹0
| ۰
1
او ی و ۳ 7 آيسنور زره
ک
و و رت 3 وس
4 1 1
سیلتات ]| سس سرت
یی |
کم
رد و و 90 7
سس رگم تاجن ۳
تن ۳ 4
ومیل | یه دی
شش
اي اي م۱۳ 4 تال
مم
۳"
ی
1۳۹([
4
۹
گ
ک
ه
4
ت
ء
۰
روا
0
3 ۳ هام 0 ۱ ,
ج و9 12:20 00 ای 7 مجح
بستان 2۳ کشت سم
ای ۳
کم او م
ور
۳
۱ اما
۱ ۲
راشای رم ام هه
ی یی بات با
/ 1
مم
۳
ور ۳/
۱۳
و تس ای ِ
و ِ ۳
ی و 3 9 میتی اهنر۳ ۰ 3
مر بح "مس
بت کا دزی له
ی
۱ 2 موزشجرک 1 رک ِ
انار ره ب 9
و 6 0 ( و مر
ی 7
اس یزرو 7 ترا ی
1 3
اد ود 2۰ ۱ 2
۰ 4 ۳
ی
2 برع
تا مه
۹ 4 4 ای" ۵ ۵ عم
س ۰ ۳ هه ی ۱ ۱ ۹ وی
متام 90029
ا تا زولسيم
1
موی
۳ 3 ار ویک نالیم
بت ۱
۰( ]|۵0 1۳ ۱ یا دنه ی
4 وگ 9 وی درا
39 تت کی 1 ۳ ۳ پر وه
ی میج لیم
«
وا ٩ و/ مور
۳ ۳ اه که مرک
۵4 مج
/
3
۷
حّ
۵
و ۹
(
4
۳
هو
4
۲
سس
۰
1
سای
لس وا
ی
0
۸
۳
و
۳
2/۳
مرب
5
1
۱
1
۲
۳
جي
۰
وار
۳۳
. ۷ ت 2 ی
: مم
1۳
هر هن
6 گم
9
4
ی
جلا۰ « ۸
او ی میاه ۱
7 ۰ ۳ ۳ ۱ از
ف ۳ زگ ۳ زار سس لا
ش
ی 0
سس 61 2
مر ی |
ری
من
ّ را
۳۳
نت مرس ۱۳
بت ۳
سین ۶
اه 7 چ
|
«#وشم عم مه سب «
۷
برد و روبزم |
مر سب کر و ۱
4 2
21 77 جه رد
۵ جع مم
رزوی
ین ۳
7
پر کارا 1
پا
0 ( ام /
ارم ۱ یب
رک ور
/ 7 مش
جییر |
میم
۸
مک
۰ ۱
اپ
م۰ ۰ ن ِ۳
را اي رو واه رد متیر رز
مم در ۱
ما
سین
5
3
ی د
1
۱
8
و
7
1
۳
4
1
ء
ِ
1
۷
۰
0
۱
ود
6
۷
/
۱272
ی
۸
ِ
۹ 1
2
۹
7
۷ ۸
8
: 1۳
27
04
ِ
در
3
(ج
2
0
۳۳۷ 1 1
۳۹۵4
۱۰
کی
۷
ی مپ رنه
4 هي ۱ ۱
ام رم ۳ / ن 1
۹ 7
چم ب 7 7 ار ۳
ان دی رل
/
وه جچ ربب ره مهو وب مب نو هتم
ین 8۳ ام
وتو با (ي سره 7
دد امرو وا وا 9
4 1 زان ی اددع
نش
۳ سا
تا 0 زو برس طاسب ۱۳
۷ ام( 17
درو( وی
و صت
مگ
ی جوز
ک
2 ۳
بِ
«الصرنی ام
۵
توسمالی
1
لو ۱
وگن
ی
ص هك
س 5 د
یه ۸۰
اه
تب
رک(
23
_
۷
و
۳
»۰ 0
زر 3۳۰
۰ ۰
من ح .
ح
۲
۹
ار معط
کر »خاک شم 9 ی
9(
۷
9
۰
یه ٩ نی
/
44 ۰
5
یکی ین ,
8 5
, [
زوس
25
۵
رگ
۲ اد ۳ :
3 رم
0
و
3
وهای
جرد ۷۳| > روم »ویو
#۹ مم 0 2 "یی
۸ ۳ | م9 "مر درم و رده
۰
۹
و
7۶
ی
۷( ب«مر2 7 ۱
۱
ف
7 7
۶ مج ۰ ٩٩
که
4
جاک
و
وصوری ۷ َ
5
جاور
۵ ی 7
ار گت ۱ ( تقرليترزر,
ِ سل م2 رت ما 1 1
|4۱ سس / بهر 9 9 ۳ با وا
مکی ۱ مه و ۱
7 4 م ۱ ّ مج
ما رم ۳
۰ ۱۳/۱۱۸272۵۰ کرو ور جوا
وگ انطریو آلممامانبگان و
نتم مه ود
2 نا 7 /7 4 ه هم
یا ایرارس روا باس کعونیا وراه
۱ کب 7ص
وم ف ۰
تقو اسق و
۰ زا
7 5 کت ۳2
1۹ و با
اون مت وورو 21 8
وین
۱ ۳5ج ۳ 3 7
ارهه و ۳ کم بر وا
ای ویو اعررووريسر
ِ 7 مرت دادن دلب
۳ 49
۶
۳ ۳9 4آىغ آِ.«
یزامن بل اکن
تا ال ار برد خراری ۱۲
| ارو کی
مس ف ثِ
رک
۹6
و
و
:۳
مب
-
۷
ب
7
ی
0 کت
میک اي
7 و
2 یضرا الیشان مار
با یرای متفر
۰
۳(
چم
۰
و ور 3
۱ ۰۰ ۳
7 ۱ اصافتبباش |
۳
اش
أ
ما رن ۶
۰ ۷ ۳02
۷ سا
۰ هر ۰ 04 سّ
۳ 9 هه ودوج یو کج نیز
هو
هت
۰
7
۵
بس 0
۰ 4
۵
" ب
۹ مود
يم
:و -
مرحم
7
0 4
و
-ح رک
3 ید وه
3
۲ در
رن را
)> 7 :
/
۱
۷
5 7
0 7
۳
,
0
۰
۰ 7
7 0 ابص( رکب 2۳|
۲
/
۷ یه
2
تن بر
وه
ی
٩ ال
۸ 4
*( .
0
۳
رن
۳۹9
یج
اسصت
ِ
قرو وسست بر یش
7 1 ۳ ۱
(وووعم وا
و 17 3 صن ۳ ۳
با
وا ده 1
پا بر * جح وه ی
کت تایب
7 7 ۰
۱
جح
7
ول
ونر 7۷
4 مم | 4 ۳۷
مک
#
0۹ یت
ار ۵ ۵
/ ی"
و اور
1 ِ 42
ره
"ِا 01
رک رد2 رغ ما
ث*
مکی
۶
بل
۷
1 ۱
جوز :دی >( 4ج
*
نی
3
دص سوت ند
ف
۱ ۵ ك ۰ ۰ ٩۱۲
۱:۳۰ ۱
۳
4 ۵ ه ّ و ای (۲۳ 6 : ۱
بش یگ نام چشر اه تن من
ان ۲
۳ مجاء ۱
کار ۳ 4 كِ
2 / و د 2
امیعاه و مقاصوگیات نگ وک 2 دعب ادن با رگا جع با یرس / مت
رااییقزرواوه کرو که ب
۱ باس وم
ط
۱ بت ارو
قصا ی
۳
۰
۰
6 هر
۲
3 ارو مرها 3
3 ۵ رورم ۰ 9
3 2 4
8 9
1 جا ۵ هم 9
: 24
7 ۱ اتمه ام :
2 4
1 س 8 9 2
5 : رام
0 ۳ افوجا مه ۳ ۵
موامراروومعل
۱ و
۱ ه ف ۳ 3 :
ی 0 ۰
1 میمصت
و و 00
مکی
9
۱ ۱ 0 ۶۵2
و 17 دورو
۶
مسر »هد ره
0
۷
۰
1 ۰
ً 2
سس ولتناجات اف دس
کزان
"۳"
۰ و
۱ مت
ک ما
کي ی
که 1 9
ُ
مره و تسم
0
4
۰
۱
/
1
زا
ژٌ
| هم
7
و
/
دز
سا کم
9 ۱ 2
۷
۳
۲
ًپ# مت
هب[
9۰« ادا و مه
سد و ۲۲۱۸ (کینجساه
۱
رٍ
۷
یه
1
6
ره
دک
3
ِ ۳ 2 سرد ٍ- 3 جه و ۰ 719
شا ان عدء مطلا کاءزهقا ربا نت سلطا زان سم وت موم رت !| فرباندزی وود یاریفج
2 مجوو1 1
۳ 9
ای کل مشرور ۳ ری
وه اتیب و ۳
مح. هن - ۱
علت ۳ ٩ بت ی مش
با وت ۱ ی
۰ ۳۶ 1 ۳۳ مکش
۲
م رم ات
0 / 6 رو ۳
ان ۳ ات 4
/ 9 روت : #7
ِ ۱ ۵ ۹ رم
2 ِ #
سك هر بزن رت و
۱ مک ۵ 4
۱ [ رت ی و و 7 / ۲ ِ
0 ۳ و
رم 2 سار ییا 11 ۹1 ۱ ۰( ۳ ین
تال ۱ 4
۳ / 2 بزوآوره ۳ اک مرو و رگا ریب
۳ ۱ ۰ ۰
۳ ۸ 7 ۲ ۳ ۶ عری وعات ۲ ب
ضّ ی 9
۸ 7 2۳ ِ
درو ری ۲ 7 ۳
2 ۳/۹ دا ۳۳9
1 ۳ کر 4 ۱ ۲ 1 شت
0 ۱ ۵ رم مت
سر 0 و۲۳2
ویر | تب یش
ی
ره روا موس
3 ۶ # 4 2 ۱ اک رو .ی
طلت بر ۸ عم وج
شا شم ت
ک کی 7 2 م ۱ ۳۹ ۰ مرب وا
0 بسا رل تک رگج تست تست لوط
|۱9
راصح رن
زیر اه من | ی
بناج بط و برنت سول(
8
ببایگوا مره اس
رل سر | راما شیم ارفع ارات ما۳
ست ور ما و و ۳ 2
تلا
آحی یجاسن
2 بای رخ سا نت
۱ ۱ 7 0 ام
4 4 و ۰ : .
یال در ]هم در اس گر دومع ء 2
یی یج
شاریتیای نیتم |
6 یب 1
۳
۱
۱
۱ یر ست دماح ما مرو مک
تس
4۵ 7 1 9 ۸ ِ
|| بمونسربان سا | |
۰ | الا یاستتاوو ۱ رو و
۳ نت ۰
سم وه چم ر 2 7
رجف
۱ رده مرت تم 7 تلم
۳۹
۱ وه رش + سیم : ۳ ۳ مد که
سین معا ووراخا رو وطپوطها موه
و2 ۹۵
۱۱۸۱۵۱۵۵
11۳ ۸۲
ای
ی
] ۲۲۲۱۳۲: ٩۱7۳ 0۳
|
Kimberly Noel "Kim" Kardashian West (born October 21, 1980) is an American socialite. She started her career as a model. She is one of three daughters of Robert Kardashian. Their family has a reality television series named Keeping up with the Kardashians. Kim and her sister Kourtney Kardashian have their own spin-off Kourtney and Kim Take New York.
Career
Kardashian first got media attention because of her close friendship with Paris Hilton. She became better known after appearing in a sex tape. Kim is most popular for her role in the TV series "Keeping Up With The Kardashians". Kim married Damon Thomas in 2000, They divorced in 2004. She then married Kris Humphries in August 2011. Humphries is an NBA player on the New Jersey Nets. After 72 days of marriage, she filed for a divorce on October 31, 2011, because of differences.
Personal life
She became engaged to Kanye West in 2013. The couple lives in Calabasas, California. They have four children: daughter North West (b. 2013), son Saint West (b. 2015), daughter Chicago West (b. 2018), and son Psalm West (b. 2019).
In January 2021, CNN reported that the couple were discussing divorce and on February 19, 2021, the couple officially filed for divorce.
In 2013 Kardashian was in West's music video for "Bound 2". She has caused controversies after posting nude selfies (nelfies).
Political views
Kardashian is a Democrat. She attended the 2012 Democratic National Convention in support of President Obama's re-election. She also supports Armenian political issues such as the proclamation of the Christian Genocide of 1914.
In 2018, Kardashian met with President Donald Trump and helped bring forth the release from prison of Alice Marie Johnson, who was given a life prison sentence for nonviolent drug charges. She is studying to become a lawyer and hopes to sit for the bar exam in the year 2022.
References
Other websites
1980 births
Living people
Actors from Los Angeles
American crime victims
American fashion designers
American movie actors
American socialites
Bloggers
Businesspeople from Los Angeles
Democrats (United States)
Kardashian family
Models from Los Angeles
Television personalities from Los Angeles
Writers from Los Angeles
American bloggers |
Kensaku Omori (born 21 November 1975) is a former Japanese football player.
Club career statistics
|-
|1994||rowspan="3"|Yokohama Marinos||rowspan="3"|J. League 1||1||0||0||0||0||0||1||0
|-
|1995||9||0||1||0||colspan="2"|-||10||0
|-
|1996||3||0||0||0||5||0||8||0
|-
|1997||Kashima Antlers||J. League 1||1||0||0||0||2||0||3||0
|-
|1998||rowspan="2"|Kyoto Purple Sanga||rowspan="2"|J. League 1||14||0||0||0||3||0||17||0
|-
|1999||3||0||0||0||0||0||3||0
|-
|2000||rowspan="5"|Consadole Sapporo||J. League 2||38||1||4||0||2||0||44||1
|-
|2001||rowspan="2"|J. League 1||29||0||1||0||2||0||32||0
|-
|2002||29||0||0||0||6||0||35||0
|-
|2003||rowspan="2"|J. League 2||14||0||2||0||colspan="2"|-||16||0
|-
|2004||13||0||0||0||colspan="2"|-||13||0
|-
|2004||Cerezo Osaka||J. League 1||5||0||0||0||0||0||5||0
|-
|2005||rowspan="3"|Tokushima Vortis||rowspan="3"|J. League 2||24||0||2||0||colspan="2"|-||26||0
|-
|2006||18||0||2||0||colspan="2"|-||20||0
|-
|2007||0||0||0||0||colspan="2"|-||0||0
201||1||12||0||20||0||233||1
201||1||12||0||20||0||233||1
|}
References
1975 births
Living people
Footballers from Ehime Prefecture |
<p>I have created a DLL that will gather information from the AssemblyInfo.cs. In the class constructor I am using Reflection to get the top-most application that is running.</p>
<pre><code>public class AppInfo()
{
public AppInfo()
{
System.Reflection.Assembly assembly =
System.Reflection.Assembly.GetEntryAssembly();
if (assembly == null)
assembly = System.Reflection.Assembly.GetCallingAssembly();
//code to gather needed information
}
}
</code></pre>
<p>How this is intended to be used is if I call this from any DLL in a given application, MyApp, that lets say the name will always be 'MyApp'. Retrieving that information is not a problem and it works great in Windows Services and Windows Applications. My question is this:
<strong>How do I get the Assembly of the top-most Website?</strong></p>
<p>I have found a few articles and I can get the information in the Global.asax.cs by moving the AssemblyInfo.cs for the Website out of the App_Code folder and into the root of the Website. Then by adding a compilerOption to the physical path of the AssemblyInfo.cs</p>
<pre><code><compiler
language="c#;cs;csharp"
extension=".cs"
compilerOptions="C:\Sandbox\MyWebSite\AssemblyInfo.cs"
type="Microsoft.CSharp.CSharpCodeProvider,System, Version=2.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=b77a5c561934e089" warningLevel="4">
</code></pre>
<p>Using that I am able to retrieve information in the AssemblyInfo.cs for the Website through <code>System.Reflection.Assembly.GetExecutingAssembly()</code>. Now I can overload the constructor of my <code>AppInfo</code> class to accept an <code>Assembly</code> and retrieve information that way, but if another DLL that is used by <code>MyWebSite</code> creates a <code>new AppInfo()</code> I will get the assembly information of that DLL instead of the parent Website.</p>
<p>I know that if I was working with Web Apps instead of Web Sites I wouldn't have this issue, but for reasons I won't go into I am not able to use Web Apps. Any suggestions on how I can read information from the AssemblyInfo.cs of the Website I'm running in no matter what DLL I'm in?</p>
<p><strong>EDIT:</strong> I need this to work for Web Sites, Windows Apps and Windows Services</p> |
Ohio's 1st congressional district is a congressional district in the state of Ohio. The district elects a representative for the district at the United States House of Representatives. The district is currently represented by Republican Steve Chabot. The district was once represented by the 9th President of the United States, William Henry Harrison. William Henry Harrison represented the district before he was president. The district includes the cities of Cheviot, Forest Park, Franklin, Harrison, Indian Hill, Springdale, St. Bernard, Mason, Lebanon, Sharonville, and Carlisle. A small part of Cincinnati is also in the district. Some people believe that the Republicans used gerrymandering when making the district so Steve Chabot could win the elections easier.
Election history
References
Ohio |
Donald John Judson Aiken (January 1, 1932 – November 2, 2021) was an American ice hockey player. He played one game for the Montreal Canadiens in the National Hockey League between the 1957 and 1958 season. He was born in Arlington, Massachusetts.
Aiken died on November 2, 2021 in Reading, Massachusetts at the age of 89.
Career statistics
References
Other websites
1932 births
American ice hockey players
2021 deaths
Montreal Canadiens players
Sportspeople from Massachusetts |
<p>I would like to change this Makefile:</p>
<pre><code>SHELL := /bin/bash
PATH := node_modules/.bin:$(PATH)
boot:
@supervisor \
--harmony \
--watch etc,lib \
--extensions js,json \
--no-restart-on error \
lib
test:
NODE_ENV=test mocha \
--harmony \
--reporter spec \
test
clean:
@rm -rf node_modules
.PHONY: test clean
</code></pre>
<p>to:</p>
<pre><code>SHELL := /bin/bash
PATH := node_modules/.bin:$(PATH)
boot:
@supervisor \
--harmony \
--watch etc,lib \
--extensions js,json \
--no-restart-on error \
lib
test: NODE_ENV=test
test:
mocha \
--harmony \
--reporter spec \
test
clean:
@rm -rf node_modules
.PHONY: test clean
</code></pre>
<p>Unfortunately the second one does not work (the node process still runs with the default <code>NODE_ENV</code>.</p>
<p>What did I miss?</p> |
José Antonio Domínguez Bandera (born 10 August 1960), better known as Antonio Banderas, is an Spanish movie actor, producer and singer. He has acted in several important Hollywood movies including Ballistic: Ecks vs. Sever, Assassins, Interview with the Vampire, Mariachi sequels, Philadelphia, The Mask of Zorro, The Legend of Zorro, and Puss in Boots in the Shrek movies.
Banderas and his wife Melanie Griffith said in June 2014 that they are divorcing. The divorce was finalized in 2015.
Filmography
Director
References
Other websites
1960 births
Living people
Entertainers from Andalusia
People from Malaga
Spanish movie actors
Spanish movie directors
Spanish movie producers
Spanish stage actors
Spanish television actors
Spanish voice actors |
A stem is one of two main structural axes of a vascular plant. The stem is normally divided into nodes and internodes, the nodes hold leaves, flowers, cones, axillary buds, or other stems etc.
The term "shoots" is often confused with "stems". A "shoot" generally refers to new fresh plant growth including both stems and other structures like leaves or flowers.
The other main structural axis of plants is the root. In most plants, stems are above the soil surface but some plants have underground stems called stolons or rhizomes.
Stems have four main functions which are:
Support for leaves, flowers and fruits. The stems keep the leaves in the light and provide a place for the plant to keep its flowers and fruits.
Transport of fluids between the roots and the upper parts in the xylem and phloem.
Storage of nutrients.
The production of new living tissue. Stems have tissue called the meristem which contains dividing cells. This produces new living tissue.
The normal life span of plant cells is one to three years. Much of the longer-lasting tissue in trees consists of cells which are no longer living. Bark and xylem vessels are examples of this.
Specialized terms for stems
Stems are often specialized for storage, asexual reproduction, protection or photosynthesis, including the following:
Bulb - a short vertical underground stem with fleshy storage leaves attached, e.g. onion, daffodil, tulip. Bulbs often function in reproduction by splitting to form new bulbs or producing small new bulbs termed bulblets. Bulbs are a combination of stem and leaves so may better be considered as leaves because the leaves make up the greater part.
Tree - a woody stem that is longer than 5 meters with a main trunk.
Thorns - a reduced stem with a sharp point and rounded shape. e.g. hawthorn.
Stem structure
The most important tissue inside the stem is the vascular tissue. This plays a major part in the transpiration of water and nutrients. There are many hollow tubes, including the xylem vessel and schlerenchyma fibres. The phloem contains living tissue.
Economic importance
There are thousands of species whose stems have economic uses. Stems provide a few major staple crops such as potato and taro. Sugar cane stems are a major source of sugar. Maple sugar is obtained from trunks of maple trees. Vegetables from stems are asparagus, bamboo shoots, cactus pads, kohlrabi, and water chestnut. The spice, cinnamon is bark from a tree trunk.
Cellulose from tree trunks is a food additive in bread, grated Parmesan cheese, and other processed foods. Gum arabic is an important food additive obtained from the trunks of Acacia senegal trees. Chicle, the main ingredient in chewing gum, is obtained from trunks of the chicle tree.
Medicines obtained from stems include quinine from the bark of cinchona trees, camphor distilled from wood of a tree in the same genus that provides cinnamon, and the muscle relaxant curare from the bark of tropical vines.
Wood is a used in thousands of ways, e.g. buildings, furniture, boats, airplanes, wagons, car parts, musical instruments, sports equipment, railroad ties, utility poles, fence posts, pilings, toothpicks, matches, plywood, coffins, shingles, barrel staves, toys, tool handles, picture frames, veneer, charcoal and firewood. Wood pulp is widely used to make paper, cardboard, cellulose sponges, cellophane and some important plastics and textiles, such as cellulose acetate and rayon. Bamboo stems also have hundreds of uses, including paper, buildings, furniture, boats, musical instruments, fishing poles, water pipes, plant stakes, and scaffolding. Trunks of palm trees and tree ferns are often used for building. Reed stems are also important building materials in some areas.
Tannins used for tanning leather are obtained from the wood of certain trees, such as quebracho. Cork is obtained from the bark of the cork oak. Rubber is obtained from the trunks of Hevea brasiliensis. Rattan, used for furniture and baskets, is made from the stems of tropical vining palms. Bast fibers for textiles and rope are obtained from stems include flax, hemp, jute and ramie. The earliest paper was obtained from the stems of papyrus by the ancient Egyptians.
Amber is fossilized sap from tree trunks; it is used for jewelry and may contain ancient animals. Resins from conifer wood are used to produce turpentine and rosin. Tree bark is often used as a mulch and in growing media for container plants.
Some ornamental plants are grown mainly for their attractive stems, e.g.:
White bark of paper birch
Twisted branches of corkscrew willow and Harry Lauder's walking stick (Corylus avellana 'Contorta')
Red, peeling bark of paperbark maple
References
10 Major Differences between Stem and Trunk | Core Differences
Plant anatomy |
Subsets and Splits
No saved queries yet
Save your SQL queries to embed, download, and access them later. Queries will appear here once saved.